Slajd 1

Janusz KorczakHenryk Goldszmit

Midzynarodowa literatura powicona Januszowi Korczakowi, nadaje mu zaszczytne przydomki: Polski Pestalozzi Nauczyciel z powoania i mioci Pedagog rzeczywistoci i snu Pionier idcego z duchem czasu wychowania Bohater rzeczywistoci Pierwszy prezydent republiki dziecicej

KIM JEST JANUSZ KORCZAK??

prekursor walki o prawa dziecka, twrca nowoczesnego antyautorytarnego systemu wychowania, opartego na rnych formach dziecicego samorzdu; lekarz z wyksztacenia i zawodu, pisarz z talentu, wychowawca i pedagog z powoania i wyboru

A zaczo si tak.

Urodzi si 22 lipca 1878 albo 1879 roku -zaniedbanie przez ojca (adwokata!) formalnoci metrykalnych.

W domu mia dobry przykad- jego dziadek - doktor Hersz by chirurgiem w Szpitalu Starozakonnych w Hrubieszowie, dziaaczem spoecznym, rzecznikiem szerzenia postpu i owiaty wrd ydw. Take jego ojciec Jzef udziela si w pracy charytatywnej. .

Ju we wczesnej modoci trapiy go dylematy moralne, ktre z czasem stay si fundamentem najwaniejszych decyzji yciowych.

"Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja dziaa i kocha. Nie obowizkiem otoczenia pomaga mnie, ale ja mam obowizek troszczenia si o wiat, o czowieka".

W 1891-1898, uczy si w Praskim Gimnazjum, w ktrym panowaa elazna dyscyplina.

Dorastanie i dojrzewanie przebiegao w trudnych warunkach materialnych. Po mierci ojca w 1890r. jako ucze V klasy udziela korepetycji, by pomc w utrzymaniu rodziny. 1898-1904 studiowa na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego

Latem 1899 roku pojecha do Szwajcarii, aby bliej pozna dziaalno i twrczo pedagogiczn Pestalozziego. Zwiedzajc kraj szczeglnie interesowa si szkoami, szpitalami dla dzieci, a take bezpatnymi czytelniami pism dla dzieci i modziey

Podj prac lekarza w Szpitalu dla Dzieci im. Bersonw i Baumanw, gdzie na kade wezwanie udawa si do chorego. Wsppracowa z Samuelem Goldflamem, z ktrym podj szerok dziaalno spoeczn.

W 1907 pojecha na rok do Berlina, aby uzupeni swe wiadomoci medyczne. Sucha wykadw (za ktre sam paci) i odbywa praktyk w klinikach dziecicych; zwiedza te rne zakady wychowawcze.

By wsptwrc (z Mari Falsk ) i kierownikiem Domu Sierot dla dzieci ydowskich w Warszawie (1912-1942) , polskich (1919-1936), gdzie stosowa nowatorskie metody pedagogiczne.

Janusz Korczak zgin wraz ze swymi wychowankami wywieziony z getta w 1942, dobrowolnie towarzyszc im w drodze na mier w komorze gazowej.

Mia moliwo ucieczki z getta.

Tren ku czci Janusza Korczaka

Dokd z dziemi odchodzisz wspczesny Sokratesie? Ktry zmyla banie, sam stae si legend. Ktry oszuka dzieci, e mier je rycha nie czeka. Tobie dobro i mstwo mierteln koszul przd. I pami o tobie wzbiera jak rozlewista rzeka."

Z kogo czerpa Czytajc sawnych pedagogw, notuje: "Spencer, Pestalozzi, Frbel itp. Kiedy i moje nazwisko znajdzie si w tym szeregu".

O dzieciach powie, e s odkryt przez Pestalozziego, Frbla i Spencera "nieznan poow ludzkoci".

Janusz Korczak by prekursorem walki o prawa dziecka. Posiada znakomite wyczucie psychiki dziecicej, przyjmowa postaw pen szacunku i zaufania do dziecka. Domaga si uznania dziecka za penowartociowego czowieka od chwili narodzin i na kadym etapie swego istnienia. Uwaa, e dziecko ma prawo by sob, by takim, jakim jest.

Pogldy te znalazy odbicie w nowoczesnym antyautorytarnym systemie wychowania, ktry respektowa potrzeby i denia dziecka, a zarazem skania dziecko do pracy nad sob.

W koncepcji wychowania Korczaka dziecko nie jest spolegliwym przedmiotem wychowania, ale odgrywa najwaniejsz rol.

Przekaza apel do wychowawcw, by zatroszczyli si o takie prawa dziecka, jak:

prawo do szacunku (dla niewiedzy, ez i dla wasnych saboci) prawo do mioci , prawo do tajemnicy prawo do samostanowienia (prawo antytezy, do wypowiadania wasnych myli, do ycia wasnym wysikiem i wasn aktywnoci)prawo do wasnociprawo do wasnego rozwoju i dojrzewaniaprawo do ruchu, d zabawy, do pracy i badaniaprawo do sprawiedliwoci w yciu Przeciwstawia si rozpowszechnionemu w wczesnej praktyce pedagogicznej wpajaniu dyscypliny, wyklucza kary cielesne, potpia praktyki zawstydzania dzieci.

Przymus zastpi przez dobrowolne i wiadome przystosowanie si jednostki do form ycia zbiorowego

Proces wychowania musi wychodzi od dziecka, od jego podstawowych potrzeb i powinien by dostosowany do jego naturalnych faz rozwoju.

Korczak wymaga jednak aby dzieci wczuway si te w sytuacje wychowawcy, pomagay mu, wspdziaay z nim. Uwaa, e to czy nauczyciel bdzie zy czy dobry zaley rwnie w niemaym stopniu od dzieci.

Czyni dzieci wspodpowiedzialnymi za rezultaty wychowania, tym samym stawia na rwni z dorosymi jako drug, rwnoprawn stron procesu wychowania. Proponowa system zacht i trzy zasady pedagogiczne

wspgospodarzenie Dziki tzw. dyurom Dom Sierot funkcjonowa na zasadzie niemal cakowitej samoobsugi.

wspzarzdzanie Rada Samorzdowa, Sd Koleeski i Sejm Domu Sierot. Korczak da dzieciom prawo w porozumieniu z dorosymi do ustalania zasad normujcych podstawowe dziedziny ycia zakadu.

oddziaywanie opinii spoecznej wyroki sdowe dzieci, plebiscyty. W swojej pracy Dziecko w rodzinie, uczy rodzicw patrze i widzie, ledzi i rozumie najdrobniejsze nawet odruchy i reakcje dzieci, odczytywa ich sens.

Analizuje typowe bdy wychowania domowego. (niezrozumienie dziecka, niedostrzeganie jego przey i nieliczenie si z tymi przeyciami= byle jakie zaatwianie, a nie rozwizywanie problemw wychowawczych.)

Wedug Korczaka dobry wychowawca- opiekun musi speni przede wszystkim podstawowy wymg, jakim jest poznanie samego siebie. Bd sob - szukaj wasnej drogi. Poznaj siebie, zanim zechcesz dzieci pozna. Zdaj sobie spraw z tego, do czego sam jeste zdolny, zanim dzieciom poczniesz wykrela zakres ich praw i obowizkw. Ze wszystkich sam jeste dzieckiem, ktre musisz pozna, wychowa i wyksztaci przede wszystkim. Jednym z podstawowych zada opiekuna wychowawcy jest wspieranie rozwoju wychowanka:Mog stworzy tradycje prawdy, adu, pracowitoci, uczciwoci, szczeroci, ale nie przerobi adnego z dzieci na inne, ni jest. Brzoza pozostanie brzoz, db dbem, opuch opuchem. Mog budzi to, co drzemie w duszy, nie mog nic stworzy.

Podkrela wychowawcz rol teatru. Domaga si "pierwiastka artystycznego" w sztuce dla dzieci.

Za najwaniejsz pomoc w ksztatowaniu osobowoci dziecka uwaa jednak ksik.

Angaowa si w dziaalno bezpatnych czytelni, ktre powstaway z inicjatywy Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynnoci.

W latach 1926- 1930 redagowa May Przegld- eksperymentalne, pierwsze czasopismo, redagowane wraz z dziemi

Prowadzi szerok dziaalno popularyzatorsk w obronie praw dziecka za porednictwem radia. W grudniu 1934 rozpocz cykl audycji radiowych- gadaninek Starego Doktora, ktre cieszyy si wielk popularnoci.

Swoje zasady wychowawcze wykada w pismach pedagogicznych, w Instytucie Pedagogiki Specjalnej i w Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Na dorobek pisarski Korczaka (literacki, publicystyczny i naukowy); skada si z ponad 20 ksiek, ponad 1400 tekstw drukowanych w okoo 100 pismach, cenne inedita (ok. 200, m.in. pisany w getcie pamitnik) Prace z dziedziny pedagogiki, np.: Momenty wychowawcze, Jak kocha dzieci, Prawo dziecka do szacunku, Wybr pism pedagogicznych, Wybr pism, Pisma wybrane Najbardziej znane i popularne: Krl Maciu Pierwszy i Krl Maciu na wyspie bezludnej, Kajtu czarodziej, Moki, Joski i Srule

Zosta doceniony!!!W 1978 powsta Midzynarodowy Komitet im. Korczaka W 1993 utworzono Orodek Dokumentacji i Bada KorczakianumW Zielonej Grze dziaa od 1961 roku druyna harcerska Korczakowcy, noszca imi Starego Doktora 2006 w Warszawie stan pomnik Janusza Korczaka w pobliu Paacu Kultury i Nauki, wczeniej przed dawnym Domem Sierot dla dzieci ydowskich w W-wie oraz na cmentarzu ydowskimWe Wrocawiu funkcjonuje Wojewdzkie Centrum Pediatryczne im. Janusza Korczaka Dom dziecka im. Janusza Korczaka w Gdasku-Oliwie W 1990 Andrzej Wajda wyreyserowa dramat KorczakI wiele wiele innych

Twrc poznaje si po jego dzieleDziecko chce by dobre. Jeli nie umie naucz..Jeli nie wie wytumacz.. Jeli nie moe pom

Widzimy dzieci w burzliwych przejawach radoci i smutku, gdy si rni od nas. Nie dostrzegamy pogodnych nastrojw, cichych zdumie, gbokich wzrusze, bolesnych zdziwie, jtrzcych podejrze i upokarzajcych wtpliwoci, w ktrych s do nas podobne.

"Prawdziwym" jest nie tylko dziecko skaczce na jednej nodze, ale i roztrzsajce tajemnice prawdziwej bajki ycia. 20 regu wychowania dzieci- Janusz Korczak

1. Nie psuj mnie. Dobrze wiem, e nie powinienem mie tego wszystkiego, czego si domagam. To tylko prba z mojej strony.

2. Nie bj si stanowczoci. Wanie tego potrzebuj - poczucia bezpieczestwa. 3. Nie bagatelizuj moich zych nawykw. Tylko Ty moesz mi pomc zwalczy zo, pki jest to jeszcze w ogle moliwe.

4. Nie rb ze mnie wikszego dziecka, ni jestem. To sprawia, e przyjmuj postaw gupio doros.

5. Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuj si tym, co mwisz, jeli rozmawiamy w cztery oczy.

6. Nie chro mnie przed konsekwencjami. czasami dobrze jest nauczy si rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.

7. Nie wmawiaj mi, e bdy, ktre popeniam, s grzechem. To zagraa mojemu poczuciu wartoci. 8. Nie przejmuj si za bardzo, gdy mwi, e Ci nienawidz. To nie Ty jeste moim wrogiem, lecz Twoja miadca przewaga!

9. Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwoci. Czasami wykorzystuj je, by przycign Twoj uwag.

10. Nie zrzd. W przeciwnym razie musz si przed Tob broni i robi si guchy.

11. Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuj si przeraliwie tamszony, kiedy nic, z tego wszystkiego nie wychodzi.

12. Nie zapominaj, e jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazi myli. To dla tego nie zawsze si rozumiemy.

13. Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwoci. Zbyt atwo strach zmusza mnie do kamstwa.

14. Nie bd niekonsekwentny. To mnie ogupia i wtedy trac ca moj wiar w Ciebie

15. Nie odtrcaj mnie, gdy drcz Ci pytaniami. Moe si wkrtce okaza, e zamiast prosi Ci o wyjanienie, poszukam ich gdzie indziej.

16. Nie wmawiaj mi, e moje lki s gupie. One po prostu s.

17. Nie rb z siebie nieskazitelnego ideau. Prawda na Twj temat byaby w przyszoci nie do zniesienia. Nie wyobraaj sobie, i przepraszajc mnie stracisz autorytet. Za uczciw gr umiem podzikowa mioci, o jakiej nawet ci si nie nio. 18. Nie zapominaj, e uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mj sposb na ycie, wic przymknij na to oczy.

19. Nie bd lepy i przyznaj, e ja te rosn. Wiem, jak trudno dotrzyma mi kroku w tym galopie, ale zrb, co moesz, eby nam si to udao.

20. Nie bj si mioci. Nigdy.

Stworzya: Marlena cka