j nurs sci vol 31 suppl 2 oct - dec 2013 child health...

J Nurs Sci Vol31Suppl2Oct-Dec2013

JournalofNursingScience ��

Child Health Management of Teachers and Caregivers in a Child Care Center under the Supervision of Local Administration in Central Region of Thailand*

Somsiri Rungamornrat, RN, PhD1, Sudaporn Payakkaraung, RN, PhD1

Abstract Purpose: To study the child health management and factors influencing the child healthmanagement of teachers and caregivers in a child care center under the supervision of localadministrationincentralregionofThailand.

Design: Qualitativestudy. Methods: Datawerecollectedbymeansof in-depth interviewsofall10teachersandcaregiversfromachildcarecenterunderthesupervisionoflocaladministrationincentralregionofThailandfromJunetoOctober2013.Datawereanalyzedbycontentanalysis.

Main findings:Teachersandcaregiversperceived thatchildrenhadmild illnesseverydayand,therefore, itwas their full responsibility to takecareofchildren’shealth.Strategies forchildhealthmanagementof teachersandcaregivers in thechildcarecentercouldbedivided into4categoriesincludingsearchingforknowledgeinchildhealthmanagement,arranginghealthpromotingactivities,assistingandreferring,andcommunicatingwithparents.An important factor supporting thechildhealthmanagementofteachersandcaregiverswastheeffectiveadministrationofheadofthechildcarecenterwhileamainbarrierwashealthcaresystemthatdidnotfacilitatecollaborationforchildhealthmanagement. Conclusion and recommendations:Teachersandcaregiversplayan importantrole inchildrenhealthcareduringdaytime.Nursesshouldalsoprovidewell-coordinatedhealthcareplansforhealthpromotion, disease prevention, primary care when confronting health problems and continuoustransferring information to teachersandcaregivers. Inaddition,healthcareprofessionalsmustbesufficientlyallocatedtoeachcommunitytoenhancethecapabilityoftakingcarechildrenbothattheirhomeandatthechildcarecenter.

Keywords:childhealthmanagement,teachersandcaregivers,childcarecenter

Corresponding Author: Lecturer Sudaporn Payakkaraung, Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand; e-mail: [email protected] * This study is supported by Thai Health Promotion Foundation1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand

J Nurs Sci. 2013;31 Suppl 2:77-87


JournalofNursingScience��

การจดการสขภาพเดกของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลก สงกดองคกรปกครองสวนทองถนแหงหนงในภาคกลาง*

สมสร รงอมรรตน, ปร.ด.1 สดาภรณ พยคฆเรอง, ปร.ด.1

บทคดยอ วตถประสงค: เพออธบายการจดการสขภาพเดกและปจจยทมผลตอการจดการสขภาพเดกของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลกสงกดองคกรปกครองสวนทองถน รปแบบการวจย: เปนการวจยเชงคณภาพ วธดำเนนการวจย: สมภาษณเชงลกครผดแลทงหมดของศนยพฒนาเดกเลกสงกดองคกรปกครองสวนทองถนแหงหนงในภาคกลางจำนวน 10 คน ระหวางเดอนมถนายนถงตลาคม 2556 วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเชงเนอหา ผลการวจย: ครผดแลมองวา เดกเจบปวยเลกนอยทกวนและเปนหนาทของครผดแลทตองดแลเรองสขภาพใหเดก วธจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแลแบงออกเปน 4 ประเดนคอ การแสวงหาความรในการจดการสขภาพเดก การจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ การชวยเหลอเบองตนและสงตอ และการสอสารกบผปกครอง สวนปจจยสนบสนนการจดการสขภาพเดกของครผดแล คอ การบรหารงานทดของหวหนาศนยพฒนาเดกเลก และปจจยทเปนอปสรรค คอ ระบบสขภาพ ไมเออในการจดการสขภาพเดกรวมกน สรปและขอเสนอแนะ: ครผดแลมบทบาทสำคญในการดแลสขภาพเดกในชวงเวลากลางวน พยาบาลควรมการวางแผนรวมกนในการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค ดแลเบองตนเมอมปญหาสขภาพ และสงตอขอมลแกครผดแลอยางตอเนอง รวมทงมการจดสรรบคลากรสขภาพทมความเชยวชาญในการดแลเดกใหเพยงพอในแตละชมชน เพอใหสามารถดแลเดกไดครอบคลมทงทบานและศนยพฒนาเดกเลก คำสำคญ: การจดการสขภาพเดก ครผดแล ศนยพฒนาเดกเลก

Corresponding Author: อาจารยสดาภรณ พยคฆเรอง คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700, e-mail: [email protected] * โครงการวจยน ไดรบทนสนบสนนจากกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ 1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล

J Nurs Sci. 2013;31 Suppl 2:77-87



ความสำคญของปญหา จากสภาพสงคมและเศรษฐกจของประชากรในภาคกลางทเปลยนแปลงไปเปนสงคมอตสาหกรรมเพมมากขน ทำใหลกษณะครอบครวเปลยนแปลงจากครอบครวขยายเปนครอบครวเดยว ครอบครวมการอพยพยายถนมาทำงานในชมชนเมอง มารดาซงเดมเคยเปนผเลยงดเดกในชวงแรกเกดถง 5 ป ตองออกไปทำงานเพอชวยบดาหาเลยงครอบครว ศนยพฒนาเดกเลกจงเปนทางเลอกหนงสำหรบบดามารดาทไมมเวลาในการดแลบตรดวยตนเอง จากสถตของสำนกงานสถตแหงชาตป พ.ศ. 25511 พบวาเดกวย 3-4 ป ในภาคกลางมจำนวนทงสน 422,971 คน เขาเรยนในศนยเดกเลกหรอโรงเรยนถง 287,196 คนหรอคดเปน รอยละ 67.9 โดยบดามารดาคาดหวงวาบตรของตนจะไดรบการพฒนาในชวงเวลากลางวนอยางมคณภาพ เตบโตเตมศกยภาพ มความปลอดภยและพรอมทจะเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพตอไป อยางไรกตาม ศนยพฒนาเดกเลกเปนสถานททมเดกอยรวมกนจำนวนมาก ทำใหเกดปญหาสขภาพตางๆ เชน การแพรกระจายเชอ ซงเชอโรคสามารถตดตอสกนไดงายเมอมเดกเจบปวย เนองจากเดกเลกมภมตานทานโรคตำ จงมโอกาสปวยไดบอย โดยเฉพาะโรคตดตอทสำคญและ พบไดบอยในศนยพฒนาเดกเลก ไดแก โรคตดเชอระบบ ทางเดนหายใจ โรคมอ เทา ปาก และโรคอจจาระรวง การสำรวจภาวะสขภาพของฝายพฒนาเดกปฐมวย คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร2 เมอป พ.ศ. 2555 พบวา เดกอาย 2-3 ปทมารบบรการ มการตดเชอระบบทางเดนหายใจมากกวา 8 ครงตอคนตอปถงรอยละ 45.1 และรอยละ 36.0 เกดภาวะอจจาระรวง 1-3 ครง ตอคนตอป ซงการเจบปวยทเกดขนยอมสงผลกระทบตอสขภาพและพฒนาการโดยรวมของเดก การปองกนควบคมโรคในศนยเดกเลกใหมประสทธภาพจงเปนสงทจำเปนและมความสำคญอยางยงในการชวยลดการเกดและการแพรกระจายของโรค โดยครผดแลเปนบคลากรทสำคญทจะพฒนาใหศนยเดกเลกปลอดภยจากโรคตางๆ เนองจากเปน ผทอยใกลชดเดกมากทสดในชวงทเดกอยในศนยพฒนา เดกเลก อกทงเปนผมอทธพลตอการดแลและปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของเดกเพอใหเดกมสขภาพทด สำหรบบทบาทของครผดแล กรมสงเสรมการปกครองทองถนไดกำหนดใหครเปนผชวยเหลอเดกในการปฏบต

กจวตรประจำวน สงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดก สงเกตเฝาระวงและบนทกการเจรญเตบโตและพฒนาการดานตางๆ ของเดก ปรบเปลยนพฤตกรรมทไมพงประสงคของเดก จดสงแวดลอมทปลอดภยถกสขลกษณะเหมาะสมกบการพฒนาเดกทกดาน ประสานสมพนธระหวางศนยพฒนาเดก ครอบครวและชมชน รวมทงรจกพฒนาตนเองในทางวชาการและวชาชพ3 โดยมหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของหรอองคกรภายนอก เปนผประเมนผลการดำเนนงานของครผดแลในดานตางๆ ใหเปนไปตามมาตรฐาน เชน มาตรฐานการดำเนนงานศนยพฒนาเดกเลกของกรมสงเสรมการปกครองทองถน เกณฑศนยเดกเลกนาอยของกรมอนามย ศนยเดกเลกปลอดโรคของกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หรอสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) เปนตน การจดการสขภาพหรอ health management หมายถง การรวมกนพฒนากจกรรมสงเสรมสขภาพ โดยมเปาหมายใหสขภาพของประชากรดขน4 ซงการจดการสขภาพควรเปนกระบวนการทมการวางแผนการดำเนนงานรวมมอกนระหวางกลมบคคล จดสรรงบประมาณในการพฒนาดานสขภาพ จดกจกรรมดานสขภาพ และมการสรปประเมนผลการจดการสขภาพ5 จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการจดการสขภาพเดกของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลก พบวา จราพร วงศใหญ6 ไดศกษากจกรรมเพอสงเสรมสขภาพ การเจรญเตบโตและพฒนาการของเดกในสถานเลยงเดกกลางวน โดยพบวาครมการจดกจกรรม สงเสรมสขภาพใหกบเดกในหลายเรอง แตดานทครตองปรบปรงมากทสด คอ การปองกนโรคหรอปญหาสขภาพ ใหเดก โดยครไมไดทำความสะอาดพนหองดวยนำยาฆาเชอทกวน ไมไดทำความสะอาดของเลนทเดกสามารถเอาเขาปากไดทกวน มอางลางมอและผาเชดมอไมเพยงพอสำหรบเดก และไมมการบนทกการเจบปวยของเดกแตละคน สวนดานทครควรปรบปรงรองลงมา คอการใหความรแก ผปกครอง การปองกนอบตเหต และการประเมนภาวะสขภาพเดก ในขณะทงานวจยตอๆ มาทเกยวของกบคร ผดแลในการจดการสขภาพเดกจะเปนการจดการเพอลดโอกาสเสยงของการเกดโรคตางๆ ในศนยพฒนาเดกเลก เชน โรคมอ เทา ปาก โรคตดเชอในปอด โรคไขหวดใหญ 20097,8,9 เปนตน ซงจากการศกษาของ เกศรา เสนงาม แจมจนทร กลพจตรา และลกขณา คงแสง2 พบวา


JournalofNursingScience�0

พฤตกรรมการดแลเดกของผดแลเดกมความสมพนธกบการตดเชอระบบทางเดนหายใจและการเกดอจจาระรวง จากขอมลดงกลาวขางตนชใหเหนวา ครผดแลในศนยพฒนาเดกเลกมสวนสำคญในการจดการสขภาพของเดกเพอใหเดกปราศจากการเจบปวย รวมทงไดรบการสงเสรมใหมสขภาพทดขน ในขณะทองคความรในการจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลกยงมไม มากนก เนองจากงานวจยทเกยวของกบศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญเปนการจดการเฉพาะโรค7,8,9 หรองานวทยานพนธทเกยวกบการบรหารงานของผบรหารองคกรปกครองสวน ทองถน10,11,12 การเขาใจแนวทางการจดการสขภาพของคร ผดแลเพอใหเดกมสขภาพดขน รวมทงปจจยทเออหรอเปนอปสรรคตอการดำเนนงานจงมความสำคญ งานวจยครงนจงมวตถประสงคเพออธบายการจดการสขภาพและปจจยทมผลตอการจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลก ขอมลท ไดจะชวยใหพยาบาลและบคลากรในทมสขภาพเขาใจสถานการณการเจบปวยของเดก และการจดการสขภาพเดกของครผดแลในศนยพฒนาเดก ซงจะเปนประโยชนในการสงเสรมสขภาพ ปองกนหรอลดโอกาสเกดปญหาสขภาพ รวมทงหาแนวทางการสงเสรมครผดแลใหมศกยภาพในการจดการสขภาพไดอยางตอเนองและมประสทธภาพตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพออธบายการจดการสขภาพเดกของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลกสงกดองคกรปกครองสวนทองถน 2. เพอคนหาปจจยทมผลตอการจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแลในศนยพฒนาเดกเลกสงกดองคกรปกครองสวนทองถน วธดำเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative study) ประชากรและกลมตวอยาง ผ ใหขอมล คอ ครผดแลทงหมดของศนยพฒนา เดกเลกแหงหนงในภาคกลางท ไดรบรางวลศนยเดกเลก ดเดนจากกรมสงเสรมการปกครองทองถน จำนวน 10 คน ซงสมครใจใหขอมล โดยเกบขอมลระหวางเดอน มถนายน-ตลาคม พ.ศ. 2556

เครองมอการวจย ประกอบดวย 1. แบบสอบถามขอมลพนฐานของครผดแลเกยวกบ อาย ระดบการศกษา สถานภาพสมรส จำนวนบตร ระยะเวลาการทำงานในศนยพฒนาเดกเลกและการอบรมในรอบ 3 ปทผานมาจำนวน 6 ขอ 2. แนวคำถามสำหรบการสมภาษณเชงลก ซงผวจยสรางขนและนำไปใหผทรงคณวฒดานการดแลเดก 3 ทานพจารณาและใหขอเสนอแนะ หลงจากนนจงนำมาปรบแกไข ตวอยางคำถาม เชน ทานไดดแลเดกในชวงวยใดบาง หนาททไดรบมอบหมายปจจบนเปนอยางไร สขภาพหมายถงอะไร ปญหาสขภาพเดกสวนใหญทพบ ประสบการณใน การจดการสขภาพเดก การจดการกบเดกทมปญหาสขภาพ สงใดเปนแรงผลกดนหรอแรงจงใจใหจดการเชนนน ปญหาและอปสรรคในการจดการ ความตองการการสนบสนน ในการจดการสขภาพของเดก เปนตน วธเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลเรมดำเนนการหลงจากไดรบอนมตจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล โดยมขนตอนดงน 1. ผวจยเขาแนะนำตวกบนายกเทศมนตรฯ และหวหนาศนยพฒนาเดกเลก ชแจงวตถประสงคของการทำวจย ขออนญาตนายกเทศมนตรฯ และหวหนาศนยพฒนาเดกเลกในการเขาชแจงกบผใหขอมล เมอผใหขอมลยนยอมใหสมภาษณ ผวจยนดหมายวน เวลา สถานททผใหขอมลสะดวกในการใหสมภาษณ 2. ผใหขอมลตอบแบบสอบถามขอมลพนฐาน หลงจากนนผวจยสมภาษณเชงลกตามแนวคำถาม โดยขออนญาตผใหขอมลในการบนทกเทปตลอดการสมภาษณ ซงใชเวลาประมาณ 45-60 นาท และมการบนทกภาคสนามทนทหลงการสมภาษณถงบรรยากาศในการสมภาษณ ลกษณะทาทาง สหนา และนำเสยงของผใหขอมล 3. เมอการสมภาษณแลวเสรจ ผวจยถอดเทปการสมภาษณคำตอคำ และสรปประเดนทสำคญนำไปใหผใหขอมลตรวจสอบอกครงในการสมภาษณครงตอไป ซงหางจากครงแรกประมาณ 2-3 สปดาห ในการสมภาษณครงทสองใชเวลาประมาณ 20-30 นาท และถามผใหขอมลเพมเตมในประเดนทผวจยไดขอมลทนาสนใจจากผใหขอมลรายอนๆ


JournalofNursingScience �1

การพทกษสทธกลมตวอยาง งานวจยครงน ไดผานการรบรองจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (COA No. IRB-NS2013/178.1906 S. 2/4) การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชวธวเคราะหเนอหา (content analysis)13 ในขณะเกบรวบรวมขอมลผวจย ถอดเทปการสมภาษณ อานทบทวน วางเคาโครงของขอมลแบงเปนประเภท (categories) คำนงถงบรบท (context) ของขอมล นำมาลงรหสขอมล และหลงจากการเกบรวบรวมขอมลครบแลว ถอดรหสขอมล นำมาสรางขอสรปเปนประเดนยอย เชอมโยงขอมลสรปเปนประเดนหลก ซงเนนความสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย นำผลสรป ท ไดใหผทรงคณวฒทมความเชยวชาญในการวเคราะห เชงเนอหาจำนวน 2 ทาน พจารณาและนำมาปรบแก ไข เพอเปนผลสรปของการวจย ผลการวจย ผใหขอมล คอ ครผดแลจำนวน 10 คน ของศนยพฒนาเดกเลกแหงหนงในภาคกลาง เปนเพศหญง อายระหวาง 32-56 ป (X = 40.81, SD = 7.43) สถานภาพสมรสครอยละ 70 มบตรรอยละ 60 จบการศกษาระดบปรญญาตรรอยละ 70 และระดบอนปรญญารอยละ 30 มประสบการณในการดแลเดกปฐมวยเฉลย 13 ป (SD = 6.36) โดยหวหนาศนยฯ อาย 56 ป จบการศกษาประกาศนยบตรวชาชพคร เปนผกอตงศนยพฒนาเดกเลกรวมกบเจาอาวาสตงแตป พ.ศ. 2524 มประสบการณการสอนและบรหารศนยพฒนาเดกเลกรวม 32 ป การอบรมของครผดแลในรอบ 3 ปทผานมาสวนใหญจะเปนการพฒนาหลกสตรและการจดประสบการณการเรยนร หรอศกษาในระดบปรญญาตรสาขาปฐมวย โดยเทศบาลฯ เปน ผสงครผดแลไปเพมพนความร สภาพทวไปของศนยพฒนาเดกเลก เปนศนยพฒนาเดกเลกขนาดใหญ สงกดกรมการปกครองสวนทองถน รบเดกตงแตอาย 3-5 ป มจำนวนเดกทงสน 166 คน อตราสวนครตอเดก 1:15-20 มสถานท ใกลเคยงคอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ โดยในป พ.ศ. 2554 ศนยพฒนาเดกเลกแหงน ไดรบการประเมนจากกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ใหผานเกณฑการประเมนศนยพฒนา

เดกเลกปลอดลกนำยงลายและปลอดภยโรคไขเลอดออก และไดรบรางวลศนยเดกเลกนาอยระดบดเยยม หวหนาศนยฯ และครอก 1 คน ยงทำหนาทเปนอาสาสมครสาธารณสขประจำหมบาน (อสม.) ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพดวยการวเคราะหเนอหา พบวา การจดการสขภาพเดกของครผดแลเกยวของกบ 2 ประเดนหลก คอ สถานการณสขภาพเดกกอนวยเรยน และวธจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแล สถานการณสขภาพเดกกอนวยเรยน ในศนยพฒนาเดกเลกแหงน ครผดแลมมมมองในเรองสถานการณสขภาพเดกแบงเปน 2 ประเดนดงน 1) เดกเจบปวยเลกนอยทกวน ครผดแล 6 คน มความเหนวา สขภาพโดยทวไปของเดกแขงแรงด แตมสถานการณของการเจบปวยเลกนอยเกดขนทกวน เปนการเจบปวยทไมรายแรงโดยปญหาสขภาพทพบบอย ไดแก เปนไข ไขหวด ทองเสย และมปญหาฟนผ และเดกในศนยพฒนาเดกเลกจะสลบกนเจบปวยทำใหในแตละวนมเดกมาเรยนไมครบ ทกคน “สวนมากทเปนจะเปนไขหวด ไอ ตวรอน เปนโรคประจำตวของเดกเลย ไอ มนำมกตวรอน เจอทกวนคะ มนไมไดเปนทกคน บางคนกเปนซำ เปนแทบทกหอง” “เดกเปนหวดกนงาย เพราะเดกมาเลนดวยกน มอจะปายขมกแลวไปจบมอเพอน” 2) ครผดแลตองจดการสขภาพ ครผดแลเหนวา นอกจากการจดประสบการณการเรยนรตามวยทเหมาะสมใหแกเดกแลว ครผดแลตองจดการสขภาพของเดกดวย โดยแบงสาเหตของการจดการสขภาพออกเปน 2 ประเดนคอ 2.1 ผปกครองไมมเวลาจดการสขภาพเดก คร ผดแลมองวาเดกบางคนไมไดรบการเอาใจใสเรองสขภาพเนองจากผปกครองไมมเวลา เชน เลบยาว ผมไมไดหว ไมพาไปพบแพทยทงทอาการหนก ทำใหครผดแลตองเปน ผจดการสขภาพใหแทน “มเดกไมสบายมา ผปกครองเขาแปะผาทหวเดก เดกหวแตกมา แลวแผลเหมอนไม ไดลาง พอเหนเขา นอง..ไปกบครเลย คอผปกครองเขาไมไดทำแผล ลางแผลใหลกเลย เพยงแตเอาผาพนแผลไว แลวกมาสงโรงเรยน เรากเลยพาไปอนามย ปรากฏวาเยบ 3 เขม” “ตรวจเลบ ตรวจผม แลวกจะบอกใหเดกกลบไป ตดเลบ แตสวนมากผปกครองไมมเวลา เรากจะตดให แลว



กใหเดกไปลางขเลบออก” 2.2 เดกเชอฟงครมากกวาผปกครอง ครผดแล 6 คน ไดขอมลจากผปกครองวา เดกจะเชอฟงและปฏบตตามสงทครผดแลสอนมากกวา ในขณะทเมออยทบาน เดก ไมปฏบตตามคำแนะนำของผปกครอง ทำใหผปกครอง ไมสามารถจดการกบสขภาพเดกเมออยทบานได และตองการความชวยเหลอจากครผดแลในการจดการสขภาพเดก เชน กระตนใหกนผก หรอแปรงฟนเมออยทศนยพฒนาเดกเลก “เพราะเดกอยบาน ผปกครองกจะใหแปรงฟน เดกกไมอยากแปรง แตอยโรงเรยน ครใหแปรง เดกกเชอ” “กจะบอกคะวาเดกคนนอวน แลวกแนะนำใหกนผก แตผปกครองบอกอยบานไมกน มาโรงเรยนนแหละถงไดกนกน” วธจดการสขภาพเดกกอนวยเรยน ครผดแลทงหมด ใหความหมายของการจดการสขภาพเดกคลายคลงกนคอ การดแลไมใหเดกเปนโรค ใหมสขภาพสมบรณแขงแรง ดงตวอยาง “กทำใหเขาแขงแรง ไมปวย” “ดแลใหเขา ไมปวย” ซงครผดแลมวธการจดการสขภาพของเดกโดยการแสวงหาความรในการจดการสขภาพเดก การจดกจกรรม สงเสรมสขภาพ การชวยเหลอเบองตนและสงตอ และ การสอสารกบผปกครอง โดยมรายละเอยดดงน 1) การแสวงหาความรในการจดการสขภาพเดก คร ผดแลคนหาความรในการดแลเดกจากหลายแหลงเพอใหเดกมสขภาพสมบรณแขงแรงและไมเปนโรค เชน การหาขอมลจากอนเทอรเนตในชวงทมการระบาดของโรค แลวนำมาเผยแพรใหครและผปกครองรบทราบ และหาทางปองกนการแพรกระจายโรค คนหาความรโดยการซกถามจากคร ผดแลทมประสบการณในการดแลเดกมานาน หรอจากคร ผดแลทเปนอาสาสมครสาธารณสขประจำหมบาน และคร ผดแลนำความรจากการอบรมเกยวกบการจดการสขภาพของเดกปฐมวยมาใชและเผยแพร “กจะหาขอมลจากอนเตอรเนตบาง แลวกเอามาทำแผนพบ พาเดกไปเดนแจกใหผปกครองในหมบาน” “คร...ไปอบรมมา ไดมาแลวกเอามาถาย (เอกสาร) แจกแตละหอง” 2) การจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ ครผดแลทงหมดจดกจกรรมเพอสงเสรมสขภาพของเดกในศนยพฒนาเดกเลก นอกเหนอจากการจดประสบการณการเรยนรตามท

กรมการปกครองสวนทองถนกำหนด โดยแบงเปน การจดกจกรรมสงเสรมสขภาพใหเดกทกวน และการจดโครงการสงเสรมสขภาพใหเดกเปนกรณพเศษ มรายละเอยดดงน 2.1 การจดกจกรรมสงเสรมสขภาพใหเดกทกวน ครผดแลสวนใหญจดกจกรรมสงเสรมสขภาพเพอปองกน ไมใหเดกเกดโรคผานกจกรรมททำทกวนกบเดก โดยกจกรรมททำจะสอดแทรกไปในทกชวงเวลา เชน การตรวจรางกายในชวงเชากอนเขาเรยน บนทกความผดปกตของเดก การเลานทานทสงเสรมการกนผกในขณะทจดประสบการณการเรยนรใหเดก การใหเดกลางมอกอนและหลงรบประทานอาหาร การกระตนใหเดกแปรงฟนอยางถกวธหลง รบประทานอาหารกลางวน “ทกเชาตรวจเลบ ตรวจผม ตรวจข ไคล ถาตวรอนกจะใหอาปากดตมในกระพงแกมดวย” “ทางครกจะใชนทานทเลาใหเดกฟงวากนอนไหนมประโยชนหรอไมมบาง” “กลางวนกจะดใหเดกแปรงฟนใหสะอาด” 2.2 การจดโครงการสงเสรมสขภาพใหเดกเปนกรณพเศษ ครผดแลรวมกนจดโครงการสงเสรมสขภาพ เพอใหสขภาพของเดกดขนรวมทงปองกนการเกดโรคระบาด โดยครผดแลจะเปนผดำเนนงานจดกจกรรมตางๆ เชน การเชญผปกครองมาฟงบรรยายเรองการปองกนโรค ทระบาดในชวงเวลานน การพาเดกออกรณรงคเรอง ไขเลอดออกในชวงทมการระบาดของโรค การเชญ ทนตแพทยมาตรวจสขภาพฟนปละหนงครง การจดเทศกาลอาหารด หรอการประกวดหนนอยฟนสวย เปนตน “เราจะนดหมอมาตรวจ ผปกครองกอยดวย หมอ กจะแนะนำวธการแปรงฟน โรคทเกยวกบฟน รายแรงอยางไร...กจะเปนวนแม โครงการหนนอยฟนสวย จะประกวดกน แตละหองวาใครฟนสวย” “โรงเรยนเรากจะมการรณรงค พาเดกออกไปแจกแผนพบเรองโรคไขเลอดออก โรคมอเทาปาก” 3) การชวยเหลอเบองตนและสงตอ ครผดแลทกคนมหนาทประเมนสขภาพเดกทกวน ประกอบกบความคนเคยกบเดก ทำใหสงเกตเหนความผดปกตของเดกไดงาย เมอพบวามความผดปกต เชน เมอเดกมไข จะใหยาลดไขตามฉลากขางขวด หรอเชดตวลดไข เมอมแผล จะทำแผลให ในกรณทไมสามารถจดการสขภาพตอได จะสงตอใหกบเจาหนาทสาธารณสขทเกยวของ เชน เมอเดกมแผลขนาดใหญ



จำเปนตองเยบแผล ครผดแลจะเชดทำความสะอาดแผลและสงตอไปยงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบลเพอใหเยบแผลและดแลตอ หรอโทรเรยกใหผปกครองมารบเมอเดกตวรอนมาก “กมการปฐมพยาบาลเบองตน เชดแผลหามเลอดสงอนามย ถาอนามยเยบไมได กจะโทรแจงเทศบาลขอรถฉกเฉนไปโรงพยาบาล” “อยางเชน ตวนองรอน นำมกไหล กจะพาไปเชดตวกอนแลวใหกนยา จะถอดเสอ แลวเชดคอ เชดแบบขน เชดแขนจากขอมอมาตว ตงแตสะโพกขนมา ถานองเขาตวรอนมาก กจะโทรใหแมมารบ” 4) การสอสารกบผปกครอง ครผดแลสงขอมลสขภาพของเดกใหกบผปกครองเพอใหเกดการจดการสขภาพรวมกน โดยการสอสารของครผดแลกบผปกครองมหลายทาง เชน การทำสมดสอสารบนทกขอมลของเดกสงใหผปกครอง หรอการพดคยเรองสขภาพของเดกกบผปกครองเมอมารบเดกทศนยพฒนาเดกเลก “เรากมการแนะนำใหผปกครองพาเดกไปหาหมอ ถาเปนมาก กจะใหหยดเรยนจนกวาจะหายแลวคอยมา... กจะแจงในสมดสมพนธฯ ในชองหมายเหตใหผปกครองทราบ กจะมสมดสมพนธบานกบโรงเรยน ใชบอก รายละเอยดตางๆ ใหผปกครองทราบ” “ตอนทมมอเทาปากระบาด เรากจะเขยนในสมดสมพนธฯ ใหผปกครองรวา ตอนนกำลงมโรคมอเทาปากระบาดนะ ใหผปกครองชวยดแลบตรหลานดวย” สำหรบปจจยทมผลตอการจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแล พบวาปจจยสนบสนนคอการบรหารงานทดของหวหนาศนยพฒนาเดกเลก สวนปจจยทเปนอปสรรค คอระบบสขภาพไมเออตอการจดการสขภาพเดกรวมกน การบรหารงานทดของหวหนาศนยพฒนาเดกเลก ครผดแลทงหมดไดรบการสนบสนนจากหวหนาศนยพฒนาเดกเลกในการจดการสขภาพ ควบคกบการจดประสบการณการเรยนรใหเดกกอนวยเรยน โดยหวหนาศนยพฒนาเดกเลกเปนผเออใหเกดการสอดแทรกกจกรรมและโครงการ สงเสรมสขภาพทดใหกบเดก วางแผนและเสนอของบประมาณสนบสนนโครงการ เชน โครงการเชญเจาหนาทสาธารณสขมาใหความรกบผปกครองและเดก การจดซอจดจางวตถดบทเหมาะสมในการจดอาหารกลางวนใหกบเดก นอกจากน หวหนาศนยฯ ยงเปนหวหนาอาสาสมครสาธารณสขประจำ

หมบาน (อสม.) ทำใหมชองทางในการตดตอประสานงานกบหนวยงานสาธารณสขไดอยางรวดเรว “คร...(หวหนาศนยฯ) จะเปนคนเขยนโครงการขอกบเทศบาล คร..จะรวาทงปมกจกรรมอะไรบาง คร..กจะเตรยมไวหมด อยางเชญอนามยมาวนไหน เชญผปกครองมา วนไหน” “คร..เปน หวหนาอสม. กจะตดตอกบ อสม. ไดงาย มอะไรกจะตดตอกนไดงายแลวกไว” ระบบสขภาพไมเออตอการจดการสขภาพเดกรวมกน ครผดแล 4 คน เหนวา หนวยงานสาธารณสขในพนทมบทบาทในการดแลสขภาพเดกนอยกวาทควรจะเปน เนองจากมเจาหนาทสาธารณสขจำนวน 2 คน และมผปวยโรคเรอรงในชมชนทตองดแลจำนวนมาก ทำใหการทำงานรวมกบศนยพฒนาเดกเลกเปนลกษณะการสงขอมลให แตไมมระบบในการวางแผน จดการและการแกปญหาสขภาพรวมกน เมอตรวจสมดสขภาพเดกและพบวายงไมไดรบวคซน ครผดแลตองเปนคนนำวคซนมาหยอดใหเดกแทนเจาหนาทสาธารณสขอกดวย “ถงเวลา คร...กจะเปนคนไปหวกระตกวคซนมาหยอดใหเดกเองเลย อนามยคนเขานอย” “เวลาสง (เดกทอวน) ไป เขากไมไดทำอะไร นอกจากชงนำหนก” “คณหมออนามยเขาไมคอยมเวลา แตเรากตดตอเขาอยตลอด บางทเรากอยากใหทางอนามยเขามาบอกหรอมาสอนโดยทเราไมตองรเอง อยากใหเขามาแนะนำ” การอภปรายผล การจดการสขภาพเดกของครผดแลแบงเปน 2 ประเดนหลก คอ สถานการณสขภาพเดกกอนวยเรยน และวธจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนของครผดแล โดยพบวาสถานการณสขภาพเดกโดยรวมเดกมสขภาพแขงแรงด มการเจบปวยเลกนอยดวยโรคตดตอทางเดนหายใจเนองจากเดกกอนวยเรยนมภมตานทานโรคตำ เมอเขาเรยนในสถานศกษาทตองอยรวมกบเดกอน ทำใหเกดการไอ จาม รดกน หรอสมผสนำมกนำลายของเดกทปวย ในขณะทพฒนาการตามวยของเดกกลมนจะเลนกบเพอนกลมเดยวกน ขาดความตระหนกรเกยวกบการปองกนโรค ทำใหตดเชอระบบทางเดนหายใจไดงาย สอดคลองกบการศกษาของ สนย ปรชญาอาภรณ14 ทพบวา ประวตการเจบปวยในรอบ



3 เดอนทผานมาของเดกกอนวยเรยนจำนวน 149 คน ในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยภาพรวมมสขภาพสมบรณแขงแรงด แตเมอพจารณารายโรคพบวา การเจบปวยทพบไดแก เปนไข ตวรอน (รอยละ 63) ไขหวด (รอยละ 57) โรคอจจาระรวง (รอยละ 10) จากสถานการณดงกลาวทำใหครผดแลไดรบมอบหมายใหจดการสขภาพของเดก เนองจากผปกครองไมมเวลาและเดกเชอฟงครมากกวาผปกครอง ซงผปกครองของเดกในศนยพฒนาเดกเลกแหงนประกอบอาชพรบจางทำงานในโรงงาน ทำให ไมมเวลาดแลบตรหลานในชวงเวลากลางวนประกอบกบผปกครองเหนวาเดกปฏบตตามคำแนะนำของครมากกวา สอดคลองกบรายงานผลการจดการความร เรองกระบวนการสงเสรมสขภาวะครอบครว ในศนยพฒนาเดกเลก โดยการมสวนรวมของครอบครวและชมชน ภายใต การพฒนาศนยเดกเลกในชนบทของมลนธเดก15 ซงสำรวจขอมลจากครอบครวของเดกในศนยพฒนาเดกเลก 6 แหง ใน 3 จงหวด พบวา ครอบครวมความเชอมนและไวใจคร พเลยงเดกในศนยพฒนาเดกเลกทจะชวยสงเสรมและเตรยมความพรอมใหกบเดกในเรองตางๆ เนองจากเดกจะเชอฟงและยอมเปลยนพฤตกรรมตามทครบอกกลาวไดมากกวาอยกบครอบครว ครผดแลไดใหความหมายของการจดการสขภาพ วา หมายถงการดแลไมใหเดกเปนโรค ใหมสขภาพสมบรณแขงแรง สอดคลองกบการศกษาของ ฮนเตอร (Hunter)4 ทพบวา การจดการสขภาพ คอ การจดกจกรรมพฒนาทม เปาหมายเพอทำใหสขภาพของประชากรดขน Hunter ไดเสนอแนะเพมเตมวา กจกรรมทเปนการจดการสขภาพควรเปนกจกรรมทเกดจากการมสวนรวมของภาคสวนตางๆ ไมเฉพาะเพยงหนวยบรการสาธารณสขเทานน องคกร ทองถนหรอชมชนควรเขามามสวนรวมในการจดการสขภาพดวย การศกษาครงนพบวา ครผดแลมวธจดการสขภาพแบงเปน 4 ประเดน คอ “การแสวงหาความรในการจดการสขภาพเดก” “การจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ” “การชวยเหลอเบองตนและสงตอ” และ “การสอสารกบผปกครอง” เมอเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานในการประเมนศนยเดกเลกปลอดโรค ของสำนกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข16 พบวา ครผดแลมวธจดการสขภาพเปนไปตามขอกำหนด กลาวคอ ครผดแลไดรบการอบรม/

ประชม ตรงกบประเดน “การแสวงหาความรในการดแลสขภาพเดก” ปองกนควบคมโรคตดตอทพบบอยในเดก คดกรองและบนทกอาการปวยของเดก สอนใหเดกมพฤตกรรมปองกนการแพรกระจายเชอ ใหความรกบ ผปกครอง ตรวจสอบความครบถวนของประวตการไดรบวคซน สอดคลองกบประเดน “การจดกจกรรมสงเสรม สขภาพ” แยกเดกปวยและดแลเดกเบองตนไดอยาง เหมาะสม พาเดกปวยไปพบแพทย ตรงกบประเดน “การชวยเหลอเบองตนและสงตอ” ซงคลายคลงกบพฤตกรรมการดแลเดกของบคลากรฝายพฒนาเดกปฐมวยของคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ทมความครอบคลมทงดานโภชนาการ สขภาพอนามย การปองกนการตดเชอและการดแลเมอเจบปวย2

สวนประเดน “การสอสารกบผปกครอง” นนพบวา ครผดแลแหงนมวธจดการสขภาพดวยการสอสารไดมากกวาเกณฑมาตรฐานในการประเมนศนยเดกเลกปลอดโรค เนองจากครผดแลเหนวา ควรมการสงขอมลดานสขภาพ ทจำเปนใหกบผปกครอง เชน โรคทกำลงระบาด หรอภาวะนำหนกเกนของเดก แตการวจยครงน ไมพบขอมลการวางแผนแก ไขปญหาสขภาพเดกรวมกนระหวางผปกครองและครผดแล เปนเพยงการนำขอมลไปใหผปกครองรบทราบเทานน จากการศกษาของ เตมดวง บญเปยมศกด และคณะ17 พบวาศนยเดกเลกของคณะพยาบาลศาสตร ในสถาบนการศกษาชนนำ 5 แหงของประเทศไทย มการดำเนนงานทด โดยมการประสานงานกบผปกครองและชมชนในการใหความร สงตอขอมลสขภาพ แลกเปลยนความคดเหน ความตองการของผปกครอง ประเมนและรวมสงเสรมโภชนาการของเดกแตละคน ซงทำใหเกดการพฒนาเดกอยางเปนระบบและตอเนอง อยางไรกตามผลการวจยครงนพบวา ในศนยพฒนาเดกเลกแหงนเดกมการเจบปวยทกวน ซงสวนใหญเปนการตดเชอระบบทางเดนหายใจ ซงอาจเกดจากการทครผดแลจดการสขภาพในการปองกนการแพรกระจายเชอไปยงผอนยงไมดเทาทควร โดยสาเหตอาจมาจากการทผปกครองไมมเวลา ตองทำงานทกวน ไมสามารถใหเดกทเจบปวยเลกนอยหยดเรยนได ทำใหเดกตองมารบบรการทศนยพฒนาเดกเลกและมการแพรกระจายเชอไปสเดกคนอนได จงพบเดกเจบปวยเลกนอยไดทกวน ปจจยทเกยวของกบการจดการสขภาพเดกกอนวย



เรยนของครผดแลพบวา มทงปจจยสนบสนนและปจจยทเปนอปสรรค โดยการทหวหนาศนยพฒนาเดกเลกมประสบการณในการบรหารงานศนยพฒนาเดกเลกแหงนมากวา 30 ป ทำใหมประสบการณในการบรหารโครงการ/ กจกรรม บคลากร และงบประมาณใหเหมาะสมกบการสรางเสรมสขภาพของเดกในศนยพฒนาเดกเลก สอดคลองกบการถอดบทเรยนศนยเดกเลกตนแบบของคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน18 พบวา ปจจยนำเขาทสำคญของการเปนศนยเดกเลกตนแบบประการหนงคอ การบรหารงานทด โดยมผบรหารทมประสบการณมากกวา 20 ป เนองจากจะไดรบการพฒนาความรในการดแลเดกอยางตอเนอง ทำใหนำมาประยกตใชกบการดำเนนงานในศนยพฒนาเดกเลกไดเปนอยางด สวนปจจยทเปนอปสรรคในการจดการสขภาพเดกคอ ระบบสขภาพไมเออตอการจดการสขภาพเดกรวมกน เนองจากหนาทสำคญของหนวยงานสาธารณสขในพนทคอ การดแลสขภาพประชาชนทกชวงวย แตปจจบนพบวา โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบลมเจาหนาทสาธารณสขอยไมเพยงพอและมผปวยโรคเรอรง เชน เบาหวาน ความดนโลหตสงในชนชนเพมมากขน อาจทำใหเดกในชมชนไดรบการจดการสขภาพนอยลง จากการศกษาในพยาบาลจำนวน 198 คนททำงานเกยวของกบศนยเดกเลกในภาคใต19 พบวา พยาบาลปฏบตบทบาทในการสงเสรมการดำเนนงานศนยเดกเลกนาอยไดนอย เนองจากมความรเกยวกบการดำเนนงานศนยเดกเลกคอนขางนอย ประกอบกบการกระจายอำนาจในการดแลสขภาพยงไมมแนวทางทเปนรปธรรม งานวจยดงกลาวมขอเสนอแนะใหทกฝายรวมมอกน และเหนวาองคกรปกครองสวนทองถนและอาสาสมครประจำหมบานควรเขามาชวยดแลเดก ดงนนการจดการสขภาพเดกกอนวยเรยนจงเปนบทบาทสำคญรวมกนระหวางครผดแล ผปกครองและบคลากรสาธารณสข ในการแสวงหาความร จดกจกรรมสงเสรมสขภาพ ชวยเหลอ เบองตนและสงตอเมอเกดปญหา รวมถงแลกเปลยนขอมลและวางแผนแกปญหาสขภาพเดกรวมกน ซงจะทำใหเดกกอนวยเรยนไดรบการจดการสขภาพอยางเปนระบบจากบาน ชมชน สศนยพฒนาเดกเลก สงผลใหเดกวยนมสขภาพสมบรณแขงแรงเตบโตเตมศกยภาพ อยางไรกตาม งานวจยครงนอาจมขอจำกดอยบาง เนองจากเกบขอมลจากการสมภาษณครผดแลเพยงกลม

เดยว อาจทำใหขอมลทได ไมครอบคลมการจดการสขภาพเดกในมมมองของผปกครองและเจาหนาทสาธารณสข นอกจากนการสงเกตหรอการสงเกตอยางมสวนรวมอาจทำใหผวจยเหนภาพการจดการสขภาพเดกในสถานการณจรงชดเจนยงขน ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงปฏบต พยาบาลและครผดแลควรมการวางแผนรวมกนเพอสงเสรมสขภาพเดกในศนยพฒนาเดกเลกใหดขน โดยมแนวปฏบตทดในการปองกนโรคทพบบอยในศนยพฒนาเดกเลก รวมถงการสงตอขอมลเพอใหเกดการวางแผนแกปญหาสขภาพและจดการสขภาพเดกอยางเปนระบบและตอเนอง 2. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย จากการทครสวนหนงมองวาระบบสขภาพไมเออตอการจดการสขภาพเดก สาเหตหนงเนองจากเจาหนาทสาธารณสขมไมเพยงพอ ดงนนควรมการจดสรรบคลากรสขภาพทมความเชยวชาญในการดแลเดกใหเพยงพอในแตละชมชน เพอใหสามารถดแลเดกไดครอบคลมทงทบานและศนยพฒนาเดกเลก 3. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ผสนใจควรศกษาการจดการสขภาพเดกจากมมมองอน เชน ผปกครอง หรอเจาหนาทสาธารณสข รวมถงใชกระบวนการวจยอนๆ เชน การสอบถาม การสงเกตอยางมสวนรวม เพอใหเขาใจกระบวนการจดการสขภาพของบคคลทเกยวของกบเดก และนำมาวางแผนในการพฒนารปแบบการจดการสขภาพเดกโดยการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของ เอกสารอางอง (References) 1. National Statistical Office, Ministry of Information and Communication [Internet]. Bangkok: National Statistical Office; c2008 [updated 2008; cited 2013 Dec 15]. The Thai and Youth survey; [about 1 screen]. Available from: http://service.nso.go.th/nso/nso_center/ project/search_center/23project-th.htm. (in Thai).


JournalofNursingScience�6

2. Sen-Ngam K, Kulvijit J,Kongsang L. Health status and factors related to health status of children attending at the early childhood development center. Songklanagarind Journal of Nursing. 2012;32(1):11-26. (in Thai). 3. Department of Local Administration, Ministry of Interior. Standard operationing procedure for child care center. Bangkok: Department of Local Administration, Ministry of Interior; 2013. (in Thai). 4. Hunter DJ. Brown J. A review of health management research. Eur J Public Health. 2007;17 Suppl 1:33-7. 5. Sookkumnerd S. Performance health management in 2009 [research report]. Khonkaen: Training and Development of Public Health Center in Northeast; 2009. 14 p. (in Thai). 6. Wongyai J. Activities provided for promoting health, growth and development of children in day care centers within Chiang Mai Municipality [master’s thesis]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 1996. 93 p. (in Thai). 7. Aiewtrakun J, Chotivanich W, Mungwatthana P, Nuangpho W, Thitisuriyarax S, Suwan S, et al. Knowledge and practice in prevention and control of hand, foot and mouth diseases in child care centers in Khon Kaen Municipality. Srinagarind Medical Journal [Internet]. 2012 [cited 2013 Dec 15]; 27(3):250-7. Available from: http://www.smj.ejnal.com/ e-journal/showdetail/?show_detail=T&art_id= 1720 (in Thai). 8. Jittrattanaphong J. Environmental management to prevent pneumonia disease in pre-school children at Banklong-Yai kindergarten Phatthalung. [master’s thesis]. Nakhon Si Thammarat: Walailuk University; 2008. 114 p. (in Thai).

9. Rattanamane K, Khamngoen R, Saetew P. Knowledge, attitude, and practice on prevention and control pandemic influenza type A H1N1 2009 among child care providers in nurseries located in Surat Thani province [research report]. Surat Thani: Borommarajonani College of Nursing Surat Thani; 2011. 40 p. (in Thai). 10. Sittichok K. Successful factors of healthy child care center, Angthong province. [master’s thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2008. 172 p. (in Thai). 11. Mingmuang Y. Day care nursery management in Khukhot Municipality in Prathumtani province. [master’s thesis]. Bangkok: Silpakorn University; 2006. 82 p. (in Thai). 12. Chompikul J, Suthisukon P, Isaranurug S, Dammee D, Seuleuam K. Evaluation on the support for the child development centers of local government organization center. Journal of Public Health and Development. 2008;6(2):15-23. (in Thai). 13. Chantavinich S. Qualitative research method. Bangkok: Darnsutha Press; 2006. (in Thai). 14. Prachaya-aporn S. The relationship between health of preschool children and the family life, factor involving babysitters at the primary care unit in Pranakhon Si Ayuthaya province [master’s thesis]. Pranakhon Si Ayuthaya: Pranakhon Si Ayuthaya Rajabhat University; 2005. 91 p. (in Thai).



15. Foundation for Children. Family health promotion for children in day care center through the participation of family and community [Internet]. Nakhonpathom: Foundation for Children; 2010. [cited 2013 Dec 15]. Available from: http://www.ffc.or.th/ carekid/2553/carekid_53_06_22.php (in Thai). 16. Bureau of General Communicable Environment Department, Ministry of Public health. Child care center disease-free development [Internet]. Nonthaburi: Bureau of General Communicable Environment Department, Ministry of Public health; 2011. [cited 2013 Nov 30]. Available from: http:// thaigcd.ddc.moph.go.th/uploads/pdf/baby/ new.pdf/ (in Thai). 17. Boonpiamsak T, Rungamornrat S, Klunklin P, Prateepchaikul L, Phaktoop M, Sumlek S, et al. Lesson learned from child care center model under the supervision of nursing academic institutions [research report]. Bangkok: Thai Red Cross College; 2012. 111 p. (in Thai).

18. Sumlek S, Tangvoraphonkchai J, Chantapeeda N, Kangandee K. Lesson learned from child development demonstration center model: Faculty of Nursing, KhonKaen University. Journal of Nursing Science & Health. 2011;34(4):1-11. (in Thai). 19. Choomee P. Nurses’ role perception and actual nurses’role performance in the operation of healthy childcare centers in southern Thailand [master’s thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2005. 113 p. (in Thai).

j nurs sci vol 31 suppl 2 oct - dec 2013 child health...

Documents