bijlage kwaliteit van zorg 5

Initiatieven voor verlagen perinatale sterfteIn januari 2010 verscheen het rapport Een goed begin, veilige zorg rond zwangerschap en geboorte van de Stuurgroep zwangerschap en geboorte. Daarna zijn veel ziekenhuizen aan de slag gegaan met een plan van aanpak om de perinatale sterfte te verlagen en het aantal onnodige interventies terug te brengen. Achmea heeft met het Amsterdamse Sint Lucas Andreas Ziekenhuis een geboortecentrum opgezet en is een pilot gestart met het organisatiemodel 2MoVe.

Tevens wordt bloed afgenomen, bloeddruk gemeten en vindt een onderzoek van de buik plaats. Rond tien weken is er een groepsvoor-lichting. Daar krijgt de zwangere in anderhalf uur veel informatie over gezond zwanger zijn (voeding, stoppen met roken, bewegen, mid-delen tegen zwangerschapsklachten) en voor-bereiding op de bevalling. Drie weken later is de volgende afspraak met de casemanager. Er wordt opnieuw medisch onderzoek gedaan en ook worden de uitslagen van de vorige onder-zoeken besproken. Dan wordt ook een zorg-plan opgesteld met wensen en verwachtingen over de zwangerschapsbegeleiding. Rond de dertigste week is er een tweede groepsvoorlich-ting over de bevalling en de voorbereiding daarop. Vier weken na de bevalling komt de vrouw nog een keer op het spreekuur bij de casemanager voor nacontrole.

HuIsbezoekIedere zwangere wordt bovendien tijdens de zwangerschap thuis bezocht. Dan wordt besproken welke wensen de zwangere heeft voor de bevalling. Dit huisbezoek biedt tevens inzicht in de thuissituatie, verduidelijkt Bulder. “De verloskundige bekijkt onder meer of het huis een goede omgeving is voor de bevalling en bijvoorbeeld ook of er gemakkelijk een ambulance kan komen als dat nodig mocht zijn. Het huisbezoek draagt bij aan de veilig-heid van moeder en kind en ook aan een goede praktische voorbereiding voor de komende bevalling en kraamperiode.” De 2MoVe-pilot wordt in oktober 2011 geëva-lueerd.

zorg door de juiste persoon en op de juiste plaats wordt aangeboden. De zorg sluit aan bij de behoeften van de aanstaande ouders. De casemanager is constant op de hoogte van wat er speelt tijdens de zwangerschap. Deze coördi-neert de zorg met anderen en draagt na de geboorte het dossier van de moeder over aan het consultatiebureau. De casemanager is ook aanspreekpunt voor niet acute vragen en zaken die de zwangere vertrouwelijk wil bespreken.Binnen 2MoVe worden tijdens de zwanger-schap gemiddeld dertien controles gedaan. In de achtste week is de eerste afspraak, waarbij ruim de tijd wordt genomen om informatie door te nemen en vragen te beantwoorden.

Een bevalling in een geboortecentrum is feitelijk een verplaatste thuisbevalling, ver-

telt Ron Bulder, accountmanager voor geboor-tezorg bij Achmea. “Het is bedoeld voor vrou-wen die niet thuis kunnen of willen bevallen. Het is een eerstelijns setting waarbij snel naar de tweede lijn geschakeld kan worden als dat nodig is.” Toch is het streven om dat laatste zo weinig mogelijk te doen. De tweede lijn is bin-nen handbereik, maar de deur staat niet open. Volgens Bulder is dat bij een gewone poliklini-sche bevalling wel het geval. “Daar wordt de gynaecoloog er eerder bij gehaald. In een geboortecentrum is minder medicalisering. In het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, een van de eerste geboortecentra van Achmea, zien we wat dat betreft goede resultaten. Momenteel is Achmea bezig met een geboortecentrum in het Diakonessenhuis in Utrecht. En nog meer ziekenhuizen willen het graag, weet Bulder. “Dat heeft te maken met marktwerking. Zie-kenhuizen zien het als goede manier voor klantenbinding en kunnen zich op deze manier onderscheiden.”

2MoVeEen ander initiatief is het werken volgens het organisatiemodel 2MoVe. Vijf verloskundige praktijken in Amsterdam-West en de maat-schap gynaecologie van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis zijn hiermee in oktober 2010 een pilot gestart. Centraal staat de inzet van verlos-kundigen als casemanager, die een vast aan-spreekpunt zijn voor zwangere vrouwen. Het model 2MoVe, ontwikkeld door Stichting STBN, heeft als uitgangspunt dat de juiste

tekst Kees Vermeer

HAn

S o

oSt

ruM

fo

tog

rAfI

e