Imaxes e táboastomadas de Internet

anos 60anos 60anos 60anos 60

anos 40anos 40anos 40anos 40 anos 50anos 50anos 50anos 50

anos 70anos 70anos 70anos 70

características do réximecaracterísticas do réximecaracterísticas do réximecaracterísticas do réxime

Traducción, deseño da presentación e selección dos contidos: Mª de las Mercedes Rodríguez Fernández

O CaudilloCaudillo, Francisco FrancoFrancisco Franco, concentra o poder, é: Xefe do Estado e xefe de Goberno. Xefe Nacional do Movemento. XeneralísimoXeneralísimo dos Exércitos.

Un Estado fortemente centralizado, apoiado nunhas institucións baseinstitucións base.

Forte control estatalcontrol estatal conseguido co exércitoexército ao que engadiremos…

Partido único, Falanxe EspañolaFalanxe Española.

Sindicato verticalSindicato vertical que supervisa as relacións patronos-traballadores.

Total ausencia de liberdades.

Non existen constitución, nin consultas electorais.

Sí hai represión (no caso de disidencias ou folgas) e censura previa.

estamos ante un réxime político totalitario

familiafamilia sindicatosindicatoconcelloconcello

estamos ante unha evidente concentración de poderes

son piares do franquismo…

Falanxe Española TradicionalistaFalanxe Española Tradicionalistadas “Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista”das “Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista”

FET e das JONSFET e das JONS

familiafamilia

sindicatosindicato

concelloconcello

centralización empregando unhas institucións base

Séntase a base legalbase legal do réxime: Fuero do TraballoFuero do Traballo, 1938. Lei Constitutiva das CortesLei Constitutiva das Cortes, 1942. Fuero dos EspañoisFuero dos Españois, 1945. Lei de ReferendoLei de Referendo, 1945. Lei de Sucesión á Xefatura do EstadoLei de Sucesión á Xefatura do Estado, 1947.

Represión políticaRepresión política (contexto de actividade da guerrilla) e censura previa: PaseosPaseos. Lei de Responsabilidades PolíticasLei de Responsabilidades Políticas, 1939.

O Estado controla os sectores económicossectores económicos clave.Vívese a escasede

da posguerra (fame) e o illamento internacional. Cartilla de racionamentoCartilla de racionamento. Mercado negroMercado negro ou estraperloestraperlo.

Finalidade chegar ao sistema político denominado “democracia orgánicademocracia orgánica”,que consiste na posta en marcha dun sistema “democrático” de partido único,cunha “participación” nas Cortes canalizada polas institucións sociais básicas(familia-concello-sindicato) pero que en realidade non teñen poder.

autarquía económica

anos 60anos 60

anos 40anos 40

anos 50anos 50

anos 70anos 70

Avance da lexislación social posterior,

regula a vida laboral e económica (fixa a xornada laboral, salario mínino,…)

Avance da lexislación social posterior,

regula a vida laboral e económica (fixa a xornada laboral, salario mínino,…)

Establece as Cortes como organismo colaboradorcompostas por 3/3:

sindical, profesional e de designación polo Consello Nacional.

Establece as Cortes como organismo colaboradorcompostas por 3/3:

sindical, profesional e de designación polo Consello Nacional.

as Leis Fundamentais do Estado durante a Dictadura de Francoas Leis Fundamentais do Estado durante a Dictadura de Franco

Intenta ser unha declaración de dereitos e deberes.Intenta ser unha declaración de dereitos e deberes.

Regula o uso do referendo para asuntos importantes.Regula o uso do referendo para asuntos importantes.

España configúrase como reino.Franco será xefe de Estado vitalicio.

España configúrase como reino.Franco será xefe de Estado vitalicio.

Marca os principios que articulano ordenamento xurídico franquista.

Marca os principios que articulano ordenamento xurídico franquista.

Separa os cargos de Xefe do Estado e Xefe de Goberno.

Votada en “referendo”.

Separa os cargos de Xefe do Estado e Xefe de Goberno.

Votada en “referendo”.

As Leis Fundamentais do Estado durante a Dictadura de Franco As Leis Fundamentais do Estado durante a Dictadura de Franco

Avance da lexislación social posterior: xornal dos traballadores, maxistratura como xurisdicción especial para os litixios laborais,

organización da empresa e da propiedade, seguridade social, organización sindical, etc.

Composición das Cortes en tres tercios: sindical, profesional e de designación polo Consello Nacional (cun elevado nº de

designados polo executivo)

Carta de principios, dereitos e obrigas. Contén: configuración xeral do réxime como Estado Católico, social e

“de dereito” así como as obrigas e dereitos dos españois.

O Xefe do Estado pode someter a referendo os proxectos de lei

elaborados polas Cortes cando o “demandase o interese público”.

O Xefe do Estado continúa a ter plena liberdade dictar leis

fundamentais sen necesidade de referendo.

O Estado configúrase oficialmente como monarquía. Franco continuará á cabeza do Estado con carácter vitalicio.O Xefe do Estado resérvase o dereito a elixir sucesor, pero

tamén pode revocar a designación de sucesor.

Contén postulados falanxistas cun resumo no ideario de FET e das

JONS. Queda claro o monopartidismo

Votada en “referendo”Separa os cargos de Xefe do Estado (réxime cuasi-

presidencialista) e presidente do Goberno.

As Forzas Armadas garanten a integridade territorial, a seguridade nacional e a defensa da orde institucional.

Posibilita a creación de asociacións de acción política.Establece o “recurso de contrafuerorecurso de contrafuero” contra todo acto lexislativo ou disposición que vulnere os principios do movemento ou outras

leis fundamentais

Fuero do Traballo1938

Lei de Cortes1942

Fuero dos Españois17/07/1945

Lei Referendo Nacional

22/10/1945

Lei SucesiónXefatura

Estado

1947Lei de Principios do

Movemento Nacional, 1958

Lei Orgánica do Estado

10/01/1967

represión franquista… … ao aparecer a sublevación militar, en xullo de 1936, suspendéronse as festas dos Remedios [en ao aparecer a sublevación militar, en xullo de 1936, suspendéronse as festas dos Remedios [en Monfero], celebradas sempre no primeiro domingo de setembro. Os cartos reunidos para os festexos Monfero], celebradas sempre no primeiro domingo de setembro. Os cartos reunidos para os festexos gardábaos o crego e ao negarse este a entregallos ás forzas sublevadas contra a República, detéñeno e gardábaos o crego e ao negarse este a entregallos ás forzas sublevadas contra a República, detéñeno e acúsano de colaborar co “Socorro Rojo”.acúsano de colaborar co “Socorro Rojo”. De Monfero trasládano a Pontedeume, onde se atopaba a irmá de Francisco Franco, Pilar Franco, e de aí De Monfero trasládano a Pontedeume, onde se atopaba a irmá de Francisco Franco, Pilar Franco, e de aí a Barallobre. Sanfiz explica que, segundo se poido saber polos veciños, o crego de Barallobre, Antonio a Barallobre. Sanfiz explica que, segundo se poido saber polos veciños, o crego de Barallobre, Antonio Casas, era sospeitoso de colaborar cos republicanos e o obxectivo de levar a Andrés Ares ata el para que Casas, era sospeitoso de colaborar cos republicanos e o obxectivo de levar a Andrés Ares ata el para que se confesase, non era outro que o de amedrentalo. Ares confesouse e entregou ao crego de Barallobre se confesase, non era outro que o de amedrentalo. Ares confesouse e entregou ao crego de Barallobre 200 pesetas e un reloxo. Ao baixar da casa rectoral, o fusilan fronte ao cemiterio. Era o 3 de outubro de 200 pesetas e un reloxo. Ao baixar da casa rectoral, o fusilan fronte ao cemiterio. Era o 3 de outubro de 1936.1936.

O xulgado de Pontedeume abriu un sumario sobre o caso un mes despois da morte de Andrés Ares. Nas O xulgado de Pontedeume abriu un sumario sobre o caso un mes despois da morte de Andrés Ares. Nas dilixencias recóllese: "En ocasión en que pola forza pública conducíase a don Andrés Ares Díaz [...] para a dilixencias recóllese: "En ocasión en que pola forza pública conducíase a don Andrés Ares Díaz [...] para a práctica dunha dilixencia, pretendeu fugarse o Andrés, en cuxo momento disparou contra el a forza, práctica dunha dilixencia, pretendeu fugarse o Andrés, en cuxo momento disparou contra el a forza, causándolle a morte". Esta versión dista moito da que contan os veciños e recolle Sanfiz.causándolle a morte". Esta versión dista moito da que contan os veciños e recolle Sanfiz.

Sanfiz chegou ata a historia deste crego fusilado polos falanxistas ao traveso de Xosé Manuel Suárez e o Sanfiz chegou ata a historia deste crego fusilado polos falanxistas ao traveso de Xosé Manuel Suárez e o seu libro “Guerra Civil e represión en Ferrol e comarca”. Foi Suárez quen atopou, pescudando nos seu libro “Guerra Civil e represión en Ferrol e comarca”. Foi Suárez quen atopou, pescudando nos rexistros, o caso de Ares. A historia contáronlla os irmáns do entón crego de Barallobre. Segundo estos, rexistros, o caso de Ares. A historia contáronlla os irmáns do entón crego de Barallobre. Segundo estos, o crego de Val Xestoso chegou a esta pequena localidade custodiado por un pelotón mixto de falanxistas o crego de Val Xestoso chegou a esta pequena localidade custodiado por un pelotón mixto de falanxistas e gardas civís. Trala súa confesión, fusilárono ao grito de ¡mándao Suances!, segundo veciños. O entón e gardas civís. Trala súa confesión, fusilárono ao grito de ¡mándao Suances!, segundo veciños. O entón delegado de Orden Público en Ferrol era Victoriano Suances.delegado de Orden Público en Ferrol era Victoriano Suances.

Henrique Sanfiz, director de Radio Fene, visitou Val Xestoso para tentar averiguar algo máis sobre a Henrique Sanfiz, director de Radio Fene, visitou Val Xestoso para tentar averiguar algo máis sobre a historia de Andrés Ares. Segundo explica, no pobo atopou versións diferentes. “É algo moi normal nestos historia de Andrés Ares. Segundo explica, no pobo atopou versións diferentes. “É algo moi normal nestos casos. Hai quen contaba que o crego estivo a punto de salvarse por unha disposición da autoridade que casos. Hai quen contaba que o crego estivo a punto de salvarse por unha disposición da autoridade que chegou cinco minutos despois da súa morte,(…). Son rumores, tradicións, non sei moi ben como chegou cinco minutos despois da súa morte,(…). Son rumores, tradicións, non sei moi ben como calificalo, que rodean a moitas mortes", indica.calificalo, que rodean a moitas mortes", indica.

A existencia dunha lista na que aparecían os nomes de 40 veciños que supostamente eran ou apoiaban A existencia dunha lista na que aparecían os nomes de 40 veciños que supostamente eran ou apoiaban aos “rojos” é outra das historias que contan en Val Xestoso. Esa relación sería redactada polo crego, aos “rojos” é outra das historias que contan en Val Xestoso. Esa relación sería redactada polo crego, polo que o motivo do seu fusilamento sería o de evitar que matasen a todas estas persoas. Segundo polo que o motivo do seu fusilamento sería o de evitar que matasen a todas estas persoas. Segundo Sanfiz, esta historia “relátase en centos de asasinatos” e respondería á "presión e necesidade de Sanfiz, esta historia “relátase en centos de asasinatos” e respondería á "presión e necesidade de xustificar a eliminación física dunha persoa discrepante co réximen".xustificar a eliminación física dunha persoa discrepante co réximen".

"Este caso exemplifica o desatino deste tipo de fusilamentos, asasinatos e paseos. Ao crego non o podían "Este caso exemplifica o desatino deste tipo de fusilamentos, asasinatos e paseos. Ao crego non o podían acusar de asasino, de queimar igrexas... Matárono sen xuízo, sen posibilidade de defenderse. É algo que acusar de asasino, de queimar igrexas... Matárono sen xuízo, sen posibilidade de defenderse. É algo que exemplifica moi ben o tipo de represión que se cometeu neses años", explica o director de Radio Fene. exemplifica moi ben o tipo de represión que se cometeu neses años", explica o director de Radio Fene.

Traducido de laopinióncoruña.es Artigo “Los otros mártires”. 04/11/2007

economía no franquismo

É o comercio ilegal de bens. Emprégase como sinónimo de mercado negromercado negro.

A orixe do acrónimo relaciónase co escándalo políticoescándalo político acontecido durante a II República españolaII República española coa introducción dun xogo de xogo de

ruleta eléctricaruleta eléctrica de marca "Straperlo", nome derivado de Strauss, Perel y Lowann,

apelidos holandeses dos promotores do negocio.Os 3 empresarios sobornan, en 1934, a altos cargos do goberno para que autoricen a instalación dunha ruleta no casino de San

Sebastián.O xogo foi prohibido pola policía por fraudulentofraudulento

(a roda controlábase cun botón).

O escándalo salta cando Strauss denuncia ante o presidente da República, Alcalá Zamora, a negativa de Lerroux de indemnizalo

trala prohibición do xogo. A consecuencia foi o derrumbe do Partido Radical.

Tralo escándalo o termo estraperlo pasa a ser sinónimo de chanchullo, intriga ou negocio fraudulento. Por extensiónPor extensión,

emprégase, na posguerra, para designar ao comercio ilegalcomercio ilegal dos artigos intervidos polo Estado ou suxeitos a racionamento

(decretado polo régimen franquista entre 1936-1952). O estraperlo trouxo novas fortunas obtidas coa venta ilegal de

productos.

estraperlo

Continúa a tarefa lexislativatarefa lexislativa do réxime iniciada na etapa anterior: Lei de Principios Fundamentais do MovementoLei de Principios Fundamentais do Movemento, 1958.

A economía españolaeconomía española segue a ser de base agraria, pero asoma a

industrialización. As “cartillas de racionamento” continúan funcionando ata 1952.

Créase o INI INI para canalizar os investimentos en industria.

Nun contexto de “Guerra FríaGuerra Fría”, a coincidencia da suavización do

réxime franquista coa necesidade dos EEUU de buscar aliados contra o

comunismo, fai que se anule o veto 1950 e España entra na ONU en 1955.

Tratado de amizadeTratado de amizade entre España e os EEUU, 1953.EEUU instala en España bases militaresbases militares a cambio de axuda económica.

Asínase un Concordato 1953Concordato 1953 coa Santa Sede.

industrialización de España

anos 60anos 60

anos 40anos 40

anos 50anos 50

anos 70anos 70

Instituto Nacional de Industria= INI

 OTAN Outros aliados dos Estados Unidos

  Pacto de Varsovia Países socialistas alineados coa URSS Outros aliados da URSS

 China Popular e aliados Non alineados

contexto de Guerra Fría

Tratado de Amizade España-EEUU, 1953

Acordo militar entre os Estados Unidos e España.

O Pacto de MadridPacto de Madrid, en 1953,

establece bases conxuntas hispano-estadounidenses

as aéreas Torrejón (cerca de Madrid), Zaragoza e Morón de la Frontera

(Sevilla)

e a base naval de Rota (Cádiz).

Eisenhower foi o primeiro presidente estadounidense en visitar España,

en 1959

Morón de la Frontera

Base Aérea

bases militares estadounidenses en España

Base naval de Rota

Torrejón de Ardoz

Concordato 1953, asinado coa Santa Sede

relacións Igrexa-Estado

Os ministros de economía decántanse pola planificación económicaplanificación económica:

Plan de EstabilizaciónPlan de Estabilización, 1959 intenta impulsar a economía, pero

desemboca nunha conxelación salarial que fai baixar o poder adquisitivo

co que se incrementa o paro favorecendo a emigración.

Sucesivos Plans de DesenvolvementoPlans de Desenvolvemento potencian o crecemento industrial,

facendo aparecer os polos de desenvolvemento e os polígonos industriais.

O resultado será un desequilibrio rexional.

Despunte do sector turístico e remesas de divisas da emigración.

Rexístrase un cambio de mentalidadecambio de mentalidade que alimenta a oposición ao réxime

Franquista, é entón cando empezamos a ver cambios:

Lei de PrensaLei de Prensa, 1966, que suprime a censura previa.

Lei Orgánica do EstadoLei Orgánica do Estado, , 1967.

Lei de Liberdade RelixiosaLei de Liberdade Relixiosa, 1967.

Lei Xeral de EducaciónLei Xeral de Educación, 1970.

o milagre económico cos tecnócratas

anos 60anos 60

anos 40anos 40

anos 50anos 50

anos 70anos 70

reacción das principais variables económicas no proceso de apertura español                                                                                  

Clara bicefalia políticabicefalia política:

Xefatura do Estado Francisco FrancoFrancisco Franco.

Xefatura do Goberno Carrero BlancoCarrero Blanco.

Asoma a conflictividade socialconflictividade social (folgas, manifestacións) seguida de

represión (cargas policiais).A isto temos que engadir as reivindicacións

dos nacionalismos periféricos.

Tralo asasinato do xefe do goberno Carrero Blanco por ETA, ocupa o

Cargo Arias NavarroArias Navarro, que dirixe o país nun contexto de crise económica

mundial, aderezado polo implacable avance do terrorismo (ETA,FRAP,GRAPO)

mentres Franco agoniza ( 1975).

crise económica e fin do réxime franquista

anos 60anos 60

anos 40anos 40

anos 50anos 50

anos 70anos 70

a planificación económica cos tecnócratas nos anos 60

1º plano2º plano

o referendo para a “Lei Orgánica do Estado”, 1967

“Lei Orgánica de Liberdade Relixiosa”, 1967

““A profesión e práctica da relixión católica,A profesión e práctica da relixión católica,

que é a do Estado español, que é a do Estado español,

gozará da protección oficial.gozará da protección oficial.

O Estado asumirá a protección da liberdade relixiosa,O Estado asumirá a protección da liberdade relixiosa,

garantida pola eficaz tutela xurídica,garantida pola eficaz tutela xurídica,

que, ao tempo, salvagarde a moral e a orde pública”.que, ao tempo, salvagarde a moral e a orde pública”.

“Lei de Prensa”, 1966

os 4 niveis do sistema educativo español segundo a Lei Xeral de Educación (LXE) de 1970

Terceiro ciclo

Segundo ciclo

Primeiro ciclo

COU

Bacharelato FormaciónProfesional I

FormaciónProfesional

II

Ciclo Superior

Ciclo medio

Ciclo inicial

Centros de Párvulos

Xardín de infancia

Universidade

EnsinoMedio

EducaciónXeral

Básica

Educaciónpreescolar

Preescolar4 e 5 anos

ob

rigato

ria

EducaciónXeral

Básica

Ciclo inicial: 2 cursosCiclo medio: 3 cursos2ª Etapa : 3 cursos

BacharelatoUnificado ePolivalente

(3 cursos)

C.O.U

F.R. I Grado2 cursos

F.P. II Grado3 cursos

bicefalia política

víctima dun atentado de ETAvíctima dun atentado de ETAMadrid, 1973Madrid, 1973

conflictividade social e represión franquista en Ferrol

Obreiros de Bazán en manifestación, Praza de España

(10-Marzo-1972)

morte dos obreiros

Amador Rey e Daniel Niebla

Tralo asasinato do presidente do Goberno, Tralo asasinato do presidente do Goberno, almirante Carrero Blanco, por ETA almirante Carrero Blanco, por ETA

Arias NavarroArias Navarro(ata entón Ministro da Gobernación)(ata entón Ministro da Gobernación)

é nomeado por Francoé nomeado por Francopara ocupar a presidencia do goberno.para ocupar a presidencia do goberno.

Ocupa o cargo durante dous gobernos sendo, en Ocupa o cargo durante dous gobernos sendo, en 1976 sustituído por Adolfo Suárez.1976 sustituído por Adolfo Suárez.

No derradeiro goberno de FrancoNo derradeiro goberno de Francointentou certa apertura do réximeintentou certa apertura do réxime

(“(“espírito do 12 de febreiroespírito do 12 de febreiro”)”)pero o denominado “búnker”pero o denominado “búnker”

(o sector máis conservador do réxime)(o sector máis conservador do réxime)aborta o seu labor.aborta o seu labor.

Personaxe vacilante, incapaz de reconducir o Personaxe vacilante, incapaz de reconducir o sistema, vese sobrepasado polos novos sistema, vese sobrepasado polos novos

acontecementos dos que destacaremos: “acontecementos dos que destacaremos: “Marcha Marcha VerdeVerde” sobre o Sáhara ” sobre o Sáhara invasión do Sáhara Occidental organizada por invasión do Sáhara Occidental organizada por

Hassan IIHassan II e morte de Franco en 1975.e morte de Franco en 1975.

agonía e morte do réxime

escalada do terrorismo

Frente Revolucionario Antifascista e

Patriota

Grupos de Resistencia

Antifascista Primeiro de Outubro

Familia extensa

falanxe

SEU

censura

Amador Rey e Daniel Niebla