„Iliada” – starożytny epos Homera.

1. Cele lekcji

a. Wiadomościinformacje dotyczące Homera i Iliady

cechy eposu homeryckiego

rola bogów w “Iliadzie”

b. Umiejętnościsporządzenie notatki z lekcji

formułowanie własnych sądów i opinii

praca z tekstem

2. Metoda i forma pracymetody praktyczne: praca w grupach, pogadanka, heurezametody podające: wykładFormy pracy: - zbiorowa

- grupowa- indywidualna

3. Środki dydaktyczneHomer, Iliada, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.

Przebieg lekcji

a. Faza przygotowawczaPrzywitanie uczniów.Sprawdzenie obecności.Przedstawienie uczniom celów lekcji.

Test sprawdzający, czy uczniowie przeczytali lekturę. (10 min.) Zapisanie na tablicy tematu lekcji.

b. Faza realizacyjna

- Nauczyciel krótko przedstawia postać Homera. Wyświetla na rzutniku jego zdjęcie. Homer to grecki aoidos, czyli bard; śpiewak wędrowny; pierwszy znany z imienia starożytny poeta. Legenda podaje, że Homer był ślepcem. Tytuł jego dzieła, „Iliada”, wywodzi się od drugiej nazwy Troi: Ilion, a obie – od imion założycieli miasta: Trosa i jego syna Iliosa. Tytuł drugiego eposu, który napisał Homer, to „Odyseja”. - Nauczyciel prosi o spojrzenie w tekst „Iliady”. Zadaje pytania, wskazuje na pojedynczych uczniów, prosząc o odpowiedz: Gdzie powstała Iliada? Jakim systemem wersyfikacyjnym jest napisana „Iliada”?W jakim czasie rozgrywa się akcja?Jakie wydarzenie stało się początkiem wojny?

- Następnie nauczyciel prosi uczniów o przedstawienie rozwoju akcji eposu w punktach. Na tablicy zapisuje najlepsze propozycje sformułowań. - Pogadanka na temat roli bogów w eposie, ich wpływu na walkę. Proponowane wnioski: bogowie ingerują w walkę, często zmieniają jej bieg, wpływają na losy wojowników; bogowie mają cechy ludzkie, w swoich decyzjach kierują się nieobiektywnymi przesłankami, pomagają swoim ulubieńcom. - Nauczyciel dzieli uczniów na osiem grup. Każda z grup otrzymuje polecenie charakterystyki wybranego bohatera: Kim byli: Parys, Hektor, Nestor, Achilles, Odyseusz, Agamemnon, Helena, Priam? Swoje spostrzeżenia uczniowie mają poprzeć cytatami. - Metoda heurezy. Artyzm „Iliady”. Dlaczego „Iliadę” Homera uznaje się za arcydzieło? Zwrócenie uwagi na środki stylistyczne. Opisanie tarczy Achillesa. Cechy eposu.

Tarcza Achillesa: środek tarczy to kosmos: ziemia, niebo i morze, słońce, księżyc oraz inne ciała niebieskie. Następne koncentryczne okręgi to obrazy codziennego życia miejskiego i wiejskiego, obrazy zarówno pracy (żniwa, winobranie), jak i świętowania (taneczny korowód). Całość otacza pas wody – to Okeanos, rzeka otaczająca świat.

Cechy eposu: inwokacja, sceny batalistyczne, idealizacja, heroizacja człowieka, narrator wszechwiedzący, rozbudowane opisy – funkcja retardacyjna (zatrzymuje akcję), dwupłaszczyznowość – świat bogów i ludzki; opis życia konkretnej społeczności w momencie przełomowym dla niej; gatunek epicki, pisany wierszem. „Iliada” jest pisana heksametrem.

Środki stylistyczne: epitety złożone, np. gromowładny Zeus; porównania homeryckie – rozbudowane porównania, długie, kilkuwersowe, których jeden człon jest szczegółowym obrazem.

c. Faza podsumowującaPodsumowanie i ocena działań uczniów.Sporządzenie notatki z lekcji. Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.

4. BibliografiaKumaniecki K., Mańkowski J., Homer, Warszawa 1974.Łanowski J., Wstęp, [w:] Homer, Iliada, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1986.

Załączniki

a. Zadanie domoweNapisz na następną lekcję wypracowanie na wybrany temat. Zwróć uwagę na formę pracy. Pamiętaj, aby zajęła ona ok. jednej strony A4.

1. Napisz recenzję filmu pt. „Troja” w reżyserii Wolfganga Petersena. 2. Napisz analizę porównawczą filmu pt. „Troja” w reżyserii Wolfganga Petersena i

dzieła Homera pt. „Iliada”. 3. Współczesny polski Hektor. Rozprawka. 4. Poza tym obowiązkowo wypełnij krzyżówkę. Jest ona przygotowaniem do następnej

lekcji.