İÇ kontrol İle 5018 ve 4734 sayili kanun ÇerÇevesİnde Ön malİ kontrol mehmet veysi...

22 Mayıs 2009 ANTALYA 1

İÇ KONTROL İLE 5018 VE 4734 SAYILI KANUN

ÇERÇEVESİNDE

ÖN MALİ KONTROL

Mehmet Veysi SABAHİç Kontrol Daire Başkanı

Strateji Geliştirme Başkanlığı


5018 sayılı Kanun ile kamu mali yönetiminde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

YÖNETİM SORUMLULUĞU KAYNAKLARIN ETKİLİ, EKONOMİK VE

VERİMLİ KULLANIMI STRATEJİK PLANLAMA PERFORMANSA DAYALI BÜTÇELEME ÇOK YILLI BÜTÇELEME HESAP VEREBİLİRLİK MALİ SAYDAMLIK TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE İÇ KONTROL (5018/55,56,57) İÇ DENETİM GENİŞ KAPSAMLI DIŞ DENETİM



İÇ KONTROLÜN TANIMI (5018/55) İç kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş

politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, malî bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan malî ve diğer kontroller bütünüdür.



İÇ KONTROLÜN AMACI (5018/56) İç kontrolün amacı; Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili,

ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini, Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun

olarak faaliyet göstermesini, Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve

yolsuzluğun önlenmesini, Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve

güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini, Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve

kayıplara karşı korunmasını, Sağlamaktır.



Kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrol sistemleri; harcama birimleri, muhasebe ve malî hizmetler ile ön malî kontrol ve iç denetimden oluşur.

Yeterli ve etkili bir kontrol sisteminin oluşturulabilmesi için; mesleki değerlere ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunması, malî yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesi, belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanması, mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesi ve kapsamlı bir yönetim anlayışı ile uygun bir çalışma ortamının ve saydamlığın sağlanması bakımından ilgili idarelerin üst yöneticileri ile diğer yöneticileri tarafından görev, yetki ve sorumluluklar göz önünde bulundurulmak suretiyle gerekli önlemler alınır.

İÇ KONTROLÜN YAPISI VE İŞLEYİŞİ (5018/57)



Kamu İç Kontrol Standartları ; Kontrol ortamı Risk değerlendirmesi Kontrol faaliyetleri Bilgi ve iletişim İzleme olmak üzere beş bileşen,18 standart ve bunlara

ilişkin 79 genel şarttan oluşmaktadır.

İÇ KONTROLÜN UNSURLARI



Kontrol Ortamı Standartları1-Etik Değerler ve Dürüstlük,2-Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler,3-Personelin Yeterliliği ve Performansı,4-Yetki Devri,

Risk Değerlendirmesi Standartları5-Planlama ve Programlama 6-Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi

Kontrol Faaliyetleri Standartları7-Kontrol Stratejileri ve Yöntemleri8-Prosedürlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesi,9-Görevler Ayrılığı,

İÇ KONTROL STANDARTLARI



10-Hiyerarşik Kontroller,11-Faaliyetlerin Sürekliliği,12-Bilgi Sistemleri Kontrolleri,

Bilgi ve İletişim Standartları13-Bilgi ve İletişim,14-Raporlama,15-Kayıt ve Dosyalama Sistemi,16-Hata, Usulsüzlük ve Yolsuzlukların Bildirilmesi,

İzleme Standartları 17-İç Kontrolün Değerlendirilmesi,

18-İç Denetim

İÇ KONTROL STANDARTLARI



İç kontrol sisteminin kurulması maksadıyla Maliye Bakanlığınca yayımlanan olan Kamu İç Kontrol Standartlarının Bakanlığımızda uygulamaya konulmasını teminen Bakanlığımız İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı’nın hazırlık çalışmaları devam etmekte olup en geç 30.06.2009 tarihi itibarıyla Müsteşarlık Makamının Onayı ile Eylem Plan yürürlüğe konulacaktır.

Söz konusu eylem planının uygulanması tüm birimlerimiz için zorunluluk arz etmektedir.

İÇ KONTROL SİSTEMİ



Yapılan değişiklikler ile oluşan yeni aktörler

Üst yönetici Harcama yetkilisi Gerçekleştirme görevlisi Muhasebe yetkilisi Strateji geliştirme başkanlıkları



HARCAMA YETKİLİSİ (5018/31)

Bütçe Kanunu ile ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir.

Merkez teşkilatı harcama yetkilileri bütçede tahsis edilen ödenekler dahilinde,

Taşra teşkilatı harcama yetkilileri ise ödenek gönderme belgesi ile kendilerine tahsis edilen ödenekler dahilinde harcama yapabilirler.



HARCAMA YETKİLİSİ Merkez dışı birimlerde harcama yetkilileri,

ödenek gönderme belgesiyle ödenek gönderilen merkez dışı birimlerin en üst yöneticisidir.

Merkez dışı birimlerin en üst yöneticisi konumunda olan Bayındırlık ve İskân Müdürleri taşra teşkilatı harcama yetkilileridir.



Harcama Birimleri Harcama YetkilisiKurul Başkanlığı Kurul Başkanı Genel Müdürlük Genel MüdürBaşkanlık BaşkanMüstakil Daire Başkanlığı Daire BaşkanıMüşavirlik MüşavirÖzel Kalem Müdürlüğü Özel Kalem

MüdürüSavunma Sekreterliği Savunma Sekreteriİl Müdürlüğü İl Müdürüolarak tespit edilmiştir.

BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANL IĞI HARCAMA YETKİLİLERİ (1 Nolu Genel Tebliğ)



HARCAMA YETKİLİSİ Sorumlulukları (5018/33)

Harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına uygun olmasından,

Harcama talimatlarının kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından,

Ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından,

Tahsis edilen kamu kaynağının, tahsis ediliş amacına uygun olarak, yerinde ve zamanında kullanılmasından sorumludurlar.



Bu nedenle; özellikle yatırım projelerine bağlı ödeneklerin kullanılabilmesi için ihale hazırlıkları zamanında sonuçlandırılarak, ihale talimatları ivedilikle verilmelidir.



HARCAMA YETKİSİNİN DEVRİ

Harcama yetkilileri, kamu hizmetlerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla aşağıda belirlenen sınırlar dahilinde harcama yetkisini yardımcılarına kısmen veya tamamen devredebilirler.

Her bir harcama işlemi itibarıyla: Mal ve hizmet alımlarında iki yüz elli bin TL Yapım işlerinde ise bir milyon TL’yi aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisinin

devredilmesi mümkün değildir.



HARCAMA YETKİSİNİN DEVRİ

Harcama yetkisinin devredilmesinde aşağıdaki şartlara uyulması gerekmektedir:

Yetki devri yazılı olmak zorundadır. Devredilen yetkinin sınırları açıkça belirlenmiş

olmalıdır. Merkez teşkilatında harcama yetkisinin devri ve bu

yetkinin geri alındığı üst yöneticiye, Strateji Geliştirme Başkanlığına ve muhasebe yetkilisine,

Bayındırlık ve İskân Müdürlüklerinde ise muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilmelidir.

Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.



GERÇEKLEŞTİRME GÖREVLİLERİ

Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.(5018/33)



ÖN MALİ KONTROL (5018/58)

Ön malî kontrol süreci, malî karar ve işlemlerin hazırlanması, yüklenmeye girişilmesi, iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesinden oluşur.



ÖN MALİ KONTROL FAALİYETLERİ

Ön Mali Kontrol: İdarelerin gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerine ilişkin mali karar ve işlemlerin;

İdarenin bütçesi, Bütçe tertibi, Kullanılabilir ödenek tutarı, Ayrıntılı harcama programı,



Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Yatırımların Uygulanması, Koordinasyonu ve

İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı Diğer mali mevzuat hükümlerine uygunluğu Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir

şekilde kullanılması yönlerinden harcama birimleri ve mali hizmetler birimi tarafından yapılan kontroldür.



Taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları Ödenek gönderme belgeleri, Ödenek aktarmaları, Kadro dağılımları, Seyahat kartları, Seyyar görev tazminatı, Geçici işçi pozisyonları, Yan ödeme cetvelleri, Sözleşmeli personelin sözleşmeleri, zorunlu ön mali kontrole tabi tutulmuştur. Ön mali kontrole tabi tutulacak diğer mali karar ve

işlemler üst yönetici tarafından belirlenebilir.

STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞINDA ÖN MALİ KONTROL



ÖN MALİ KONTROLÜN NİTELİĞİ

Danışma ve önleyici niteliktedir. Bağlayıcı değildir. Harcama yetkilileri ve gerçekleştirme

görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.



UYGUN GÖRÜŞ VERİLMESİ SGB tarafından uygun görüş verilmesi harcama

yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

UYGUN GÖRÜŞ VERİLMEMESİ SGB tarafından uygun görüş verilmemesine

rağmen; harcama yetkililerince gerçekleştirilen işlemler üst yöneticiye bildirilir.

Bu bilgi ve belgeler, iç ve dış denetim için hazır bulundurulur.



TAAHHÜT EVRAKLARI VE SÖZLEŞME TASARILARI

Mal ve hizmet alımlarında bir milyon TL, yapım işlerinde ise iki milyon TL’ yi aşan sözleşme tasarılarının SGB’ye gönderilmesi zorunludur.

İlgili muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında SGB’nin görüş yazısını aramak zorundadır.

Üst yöneticinin gerek görmesi halinde daha alt tutarlardaki sözleşme tasarıları da SGB tarafından ön mali kontrole tabi tutulabilir.



TAAHHÜT DOSYALARI SGB’YE NE ZAMAN GÖNDERİLECEK?

Sözleşme imzalanmadan SGB’ye gönderilmelidir. Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları

sonuçlanmadan veya bunlara ilişkin yasal süre bitmeden gönderilmemelidir.

Konu ile ilgili olarak Bakanlığımız Web sayfasından faydalanılmalıdır.



SGB’YE GÖNDERİLECEK TAAHHÜT DOSYALARINDA BULUNMASI GEREKEN BELGELER Onay belgesi, Yaklaşık maliyet ve dayanağını oluşturan hesap

cetvelleri, İhale komisyonlarının kurulmasına ilişkin (asil ve

yedek üyelerin belirtildiği) ihale yetkilisi onayı, Kamu İhale Kurumu tarafından ihale kayıt

numarası verilen ihale kayıt formu, İlanın yapıldığına ilişkin belgeler, (gazete ilanı

ve tutanağı, KİK bülteni vs)



İlan zorunluluğu bulunmayan ihalelerde, isteklilerin davet edildiğine dair davet yazıları,

Yıllık yatırım programında yer alan işlerle, bu programdaki ek veya değişikliklere göre yapılacak işlerde, yılı merkezi yönetim bütçe kanununun bu konudaki hükümlerinin ve her yıl Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulan yatırım programının uygulanması, koordinasyonu ve izlenmesine dair kararda öngörülen işlemlerin yapıldığını kanıtlayan belgeler,



Ödeneği toplu olarak verilmiş projelerin detay programlarına ait bilgiler ile toplulaştırılmış projelerin alt kalemlerine ilişkin bilgiler,

Gelecek yıllara yaygın yüklenmelerde izin alınması gereken hallerde Maliye Bakanlığının izni,

Yıl içinde projelerin, yer, karakteristik, süre, maliyet ve ödenek değişikliklerine ilişkin belgeler,



İlgili mevzuatı gereğince çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ÇED olumlu belgesi ve işle ilgili olarak alınması gereken özel komisyon izin veya kararları,

Yapım işlerinde (4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62’ nci maddesinin (c) bendinde istisna sayılanlar hariç), arsa temini, mülkiyet, kamulaştırma ve imar işlemlerinin tamamlandığına dair belgeler,

İhaleye ilişkin tüm şartnameler, 4734 sayılı Kanunun 22’nci maddesinin (a), (b) ve (c)

bentleri kapsamında tek kaynaktan yapılan alımlara ilişkin olarak ihale mevzuatında belirlenen standart form,

Sözleşme tasarısı,



Yapılan ihalenin usul ve türüne uygun olarak, 4734 sayılı Kanun ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa ilişkin yayımlanan yönetmelikler ve diğer düzenleyici mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenmesi gereken standart formlar ve diğer belgeler,

Düzenlenmiş ise zeyilnameler, açıklamalar ve bunların isteklilere gönderildiğine dair belgeler,



Üzerine ihale yapılan istekliye ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait geçici teminatların onaylı suretleri ile, ilgili muhasebe birimine teslim edildiğine dair alındı belgesi,

Üzerine ihale yapılan isteklinin, şartname hükümleri gereğince ihale komisyonuna ibraz ettiği belgelerin tamamı,



İhaleye katılan bütün isteklilere ait teklif mektupları,

Ön yeterlik ve/veya ihale komisyonu değerlendirmelerinde elenen isteklilere ait eleme nedeni olan bütün belgeler,

İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan avantajlı ikinci teklif sahibinin, 4734 sayılı Kanunun 58’inci maddesine göre yasaklı olup olmadığına dair, Kamu İhale Kurumundan alınan teyit belgeleri,



İhale kararının onaylandığına dair ihale yetkilisi onayı

İhale kararlarına ait damga vergisinin (karar pulu) tahsil edildiğine ilişkin belge,

İşlem dosyasında bulunan bütün belgeleri gösteren sayfa numaralı ve onaylı dizi pusulası,

Başbakanlığın veya Maliye Bakanlığın iznine tabi alımlarda izin yazısı,

İlgililere, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebligat yapıldığını gösteren belgeler.



SÖZLEŞME İMZALANDIKTAN SONRA SGB’YE GÖNDERİLECEK BELGELER

Sözleşmenin imzalanmasından sonra, beş iş günü içinde aşağıda belirtilen belgelerin onaylı birer nüshası SGB’ye gönderilecektir:

Sözleşme, Kesin teminata ilişkin alındının örneği, Sözleşmelerin devri halinde devir sözleşmesi,



Yapım işlerinde sözleşmede öngörülmeyen iş artışının zorunlu hale gelmesi ve bu artışın müteahhidine yaptırılması halinde buna ilişkin onay belgesi ve yaklaşık maliyet hesap cetveli ile ek kesin teminata ilişkin belge,



SGB KONTROL SÜRESİ

Taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları, Başkanlıkça en geç on işgünü içinde kontrol edilir. Yapılan kontrol sonucunda düzenlenen görüş yazısı, işlem dosyasının bir nüshası ile birlikte aynı süre içinde harcama yetkilisine gönderilir.

Malî hizmetler biriminin talebi ve üst yöneticinin onayı üzerine bu süreler bir katına kadar artırılabilir.



SGB YE GÖNDERİLEN TAAHHÜT DOSYALARINDA TESPİT EDİLEN EKSİKLİKLER VE HATALAR

İhale onay belgesinde, yaklaşık maliyetin KDV hariç olarak belirtilmesi gerekir.

Taahhüt dosyalarının bir asıl ve bir suret olarak gönderilmesi zorunludur.

Gönderilen suret dosyadaki belgelerin tamamının yetkili tarafından tarih, ad soyadı ve yetkisi belirtilerek imzalanması ve “Aslı Gibidir” kaşesi basılması gerekir.



Komisyon kararlarında ve harcama yetkilisi onayında tarih bölümü kesinlikle boş bırakılmamalıdır.

Yapım ihalelerinde ihaleye çıkılmadan önce arsa tahsisinin olup olmadığı, ön tahsis ile edinilmiş arsalarda iki yıllık ön tahsis süresinin dolup dolmadığı kontrol edilmelidir.

Teklif geçerlilik sürelerinin uzatılması durumunda; geçici teminat mektuplarının süresi de aynı sürede uzatılmalıdır.



İhale ile işin yapılacağı yerin farklı olması durumunda ilan her iki yerde de yapılmalıdır.

İşin yapılacağı yer birden fazla ise; işin ağırlıklı olarak yapılacağı yerde ilan yapılması yeterlidir.

İhalenin veya işin yapılacağı yerde gazete çıkmaması halinde; ilan, aynı süreler içinde hükümet ve belediye binalarının ilan tahtalarına asılacak yazılarla yapılacaktır.

Bu işlemler bir tutanakla belgelendirilip, taahhüt dosyasına eklenecektir.



İsteklilere yapılan tebligatların 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak yapılması gerekmektedir.

Haklarında kamu davası açılanlar dava açıldığı tarihteki ortaklık ve hisse oranları dikkate alınarak değerlendirilmelidir.



Teyit belgesi alınırken: Şahıs şirketlerinde, şirketin ve ortakların

tamamı, Sermaye şirketlerinde ise; şirketin ve

sermayenin yarısından fazlasına sahip olan ortak ile idare ve temsile yetkili yönetim kurulu üyesinin veya şirket müdürünün de yasaklı olup olmadığı teyit edilecektir.



HAKEDİŞ-ÖDENEK İLİŞKİSİ İhale işlemlerinde bütçelerin ilgili

tertiplerinde yer alan başlangıç ödenekleri dikkate alınarak taahhüde girişilebilecektir.

Şartname ve sözleşmelere, “Maliye Bakanlığınca vize edilen ayrıntılı harcama programındaki ödenek dağılımına göre harcama yapılacağına ilişkin hüküm” konulmalıdır.



MALİ İŞLEMLERE İLİŞKİN YÖNERGELER

Bakanlığımızda yürütülen mali işlemlere ait usul ve esasları düzenleyen Ön Mali Kontrol İşlemleri Yönergesi ile Bütçe ve Performans Programı İle Muhasebe Kesin Hesap ve Raporlama İşlemleri Yönergesi, Müsteşarlık Makamından alınan 24/04/2008 tarihli Onay ile yürürlüğe girmiş olup, Bakanlığımız web sayfasında yayınlanmıştır.



Merkez ve taşra teşkilatı harcama yetkililerimiz; mali mevzuatın uygulanmasında karşılaşılan sorunlar ve tereddüt edilen konularla ilgili olarak

Başkanlığımıza [email protected] e-posta adresinden ,

İç Kontrol Daire Başkanı 0 312 410 12 05 Mali Hizmetler Uzmanları 0 312 410 12 13

0 312 410 12 23

0 312 410 13 37 numaralı telefonlardan ulaşılabilir.



Görev ve sorumluluklarımızın zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi için Başkanlığımız web sayfasının takip edilmesi önem taşımaktadır.



TEŞEKKÜR EDERİZ.


İÇ kontrol İle 5018 ve 4734 sayili kanun ÇerÇevesİnde Ön malİ kontrol mehmet veysi...

Documents