holistic life τεύχος 48

64
Τεύχος 48, Μάρτιος - Απρίλιος 2012 Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: [email protected] [ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ]: SAFE ΕΝΘΕΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ [Ομοιοπαθητική Οδοντιατρική] [ΑΣΘΜΑ]: [ ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ & ΦΥΤΙΚΕΣ ΣΤΕΡΟΛΕΣ ]: Πόσο επικίνδυνες είναι για την υγεία μας; [ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ]: Μάθετε τα πάντα για τις αλλεργίες και την αντιμετώπισή τους με εναλλακτικούς τρόπους ! Εναλλακτικές λύσεις Νέα έρευνα δείχνει ότι φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν τον συριγμό και τη δυσκολία στην αναπνοή σε πά- σχοντες από άσθμα, μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών ασθματικών επεισοδίων! (σελίδα 52) Η πρόληψη της τερηδόνας με τη βοήθεια της Ομοιοπαθητικης Τ ερηδόνα είναι η διάλυση του σμάλτου των δοντιών από τα οξέα του στόματος. Τα οξέα αυτά παράγονται από τη ζύμωση των τροφών από τα βακτήρια που υπάρχουν σε κάθε φυσιολογική στοματική κοιλότητα. Ο άνθρωπος του δυτικού πολιτισμού (των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών) μαστίζεται από την τερηδόνα που αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα κατα- λήγει στην απώλεια των δοντιών. Ένας βασικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου είναι η διατροφή του ‘πολιτισμένου’ ανθρώπου με μεγάλη ποσότητα κατερ- γασμένων τροφών πλούσιων σε κατεργασμένους υδατάνθρακες (αποφλοιωμένο ρύζι, σοκολάτα, γλυκά, λευκό ψωμί, σνακ πλούσια σε ζάχαρη). Είναι βασικό να αναφέρουμε ότι οι πρωτόγονοι πολιτισμοί με διαφορετικές δια- τροφικές συνήθειες, στερούνταν την εμφάνιση τερηδόνας. Η εμφάνιση της νόσου στους πολιτισμούς αυτούς, άρχισε όταν ‘εκπολιτίστηκαν’ και στη διατροφή τους μπήκαν τροφές με κατεργασμένους υδατάνθρακες. (σελίδα 26) Ό λοι μας έχοντας να πραγματοποιήσουμε διάφορες δραστηριότητες στην καθημερινότητά μας, εκτός των άλλων χρειαζόμαστε ένα δυνατό και υγιές ερειστικό σύστημα. Έτσι, δεν πρέπει να αγνοούμε κάποια απλά πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να το προστατέψουμε, ώστε να μπορούμε να παρέ- χουμε στον εαυτό μας ανεξαρτησία και αυτοεξυπηρέτηση. Με την πάροδο των χρόνων έρχεται και η στιγμή που θα θρέψουμε τα αποτελέσματα της φροντίδας που παρείχαμε στο σώμα μας, ας μεριμνήσουμε λοιπόν εγκαίρως. Υγιή οστά: Το σώμα μας λειτουργεί έχοντας έναν αυτόματο ρυθμιστή, ένα μηχα- νισμό που διέπει τα πάντα. Τα οστά μας και η υγεία τους εξαρτώνται από αυτόν το ρυθμιστικό μηχανισμό, που προγραμματίζει να αναγεννά καινούργιο οστικό ιστό για να αντικαθιστά το παλιό που φθείρεται ή εκφυλίζεται. Έτσι, θα βρίσκονται τα οστά μας σε υγιή κατάσταση με την σωστή πυκνότητα και σύσταση. Στην επιστήμη της Χειροπρακτικής βασικό ρόλο έχει η σπονδυλική στήλη που προστατεύει το νευρικό σύστημα. Οι σπόνδυλοι είναι πιο μαλακοί και πιο σπογ- γώδεις, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα οστά. (σελίδα 28) [Χειροπρακτική] Η χειροπρακτική δυναμώνει τα οστά Stress, άγχος & Εναλλακτικές λύσεις Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από στρες, το οποίο άμεσα συνδέεται με την υγεία και την ευημερία μας. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που δείχνουν τη σχέση μεταξύ του υψη- λού επιπέδου stress και της κατάπτωσης της υγείας. (σελίδα 18)

Upload: etra-publishing

Post on 28-Mar-2016

250 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

Περιοδική έκδοση για τις συμπληρωματικές και εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας

TRANSCRIPT

Page 1: Holistic Life τεύχος 48

Τεύχος 48, Μάρτιος - Απρίλιος 2012

Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: [email protected]

Σημαντικό ποσοστό ενηλίκων πάσχει από κάποια αρθριτική πάθηση ενώ δεν υπάρχει καμία αποδεκτή συμβατική θεραπεία που μπορεί να χορηγη-θεί. Ευτυχώς όμως υπάρχουν φυσικά σκευάσματα που μπορούν να βοη-θήσουν στην ανακούφιση ή ακόμη και στην απαλαγή από τα συμπτωμάτα. (σελίδα 28)

Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισής της[ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ]: [ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ]:

SAFEΕ Ν Θ Ε Τ ΗΕ Ν Ο Τ Η ΤΑ

[Ομοιοπαθητική Οδοντιατρική]

[ΑΣΘΜΑ]:

[ ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ &

ΦΥΤΙΚΕΣ ΣΤΕΡΟΛΕΣ ]:

Πόσο επικίνδυνες είναι

για την υγεία μας;

[ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ]:Μάθετε τα πάντα για τις αλλεργίες και την αντιμετώπισή τους με εναλλακτικούς τρόπους !

Εναλλακτικές λύσειςΝέα έρευνα δείχνει ότι φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν τον συριγμό και τη δυσκολία στην αναπνοή σε πά-σχοντες από άσθμα, μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών ασθματικών επεισοδίων! (σελίδα 52)

Η πρόληψη της τερηδόνας με τηβοήθεια της Ομοιοπαθητικης

Τερηδόνα είναι η διάλυση του σμάλτου των δοντιών από τα οξέα του στόματος. Τα οξέα αυτά παράγονται από τη ζύμωση των τροφών από τα βακτήρια που

υπάρχουν σε κάθε φυσιολογική στοματική κοιλότητα.Ο άνθρωπος του δυτικού πολιτισμού (των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών) μαστίζεται από την τερηδόνα που αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα κατα-λήγει στην απώλεια των δοντιών. Ένας βασικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου είναι η διατροφή του ‘πολιτισμένου’ ανθρώπου με μεγάλη ποσότητα κατερ-γασμένων τροφών πλούσιων σε κατεργασμένους υδατάνθρακες (αποφλοιωμένο ρύζι, σοκολάτα, γλυκά, λευκό ψωμί, σνακ πλούσια σε ζάχαρη).Είναι βασικό να αναφέρουμε ότι οι πρωτόγονοι πολιτισμοί με διαφορετικές δια-τροφικές συνήθειες, στερούνταν την εμφάνιση τερηδόνας. Η εμφάνιση της νόσου στους πολιτισμούς αυτούς, άρχισε όταν ‘εκπολιτίστηκαν’ και στη διατροφή τους μπήκαν τροφές με κατεργασμένους υδατάνθρακες. (σελίδα 26)

Όλοι μας έχοντας να πραγματοποιήσουμε διάφορες δραστηριότητες στην καθημερινότητά μας, εκτός των άλλων χρειαζόμαστε ένα δυνατό και υγιές

ερειστικό σύστημα. Έτσι, δεν πρέπει να αγνοούμε κάποια απλά πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να το προστατέψουμε, ώστε να μπορούμε να παρέ-χουμε στον εαυτό μας ανεξαρτησία και αυτοεξυπηρέτηση. Με την πάροδο των χρόνων έρχεται και η στιγμή που θα θρέψουμε τα αποτελέσματα της φροντίδας που παρείχαμε στο σώμα μας, ας μεριμνήσουμε λοιπόν εγκαίρως.Υγιή οστά: Το σώμα μας λειτουργεί έχοντας έναν αυτόματο ρυθμιστή, ένα μηχα-νισμό που διέπει τα πάντα. Τα οστά μας και η υγεία τους εξαρτώνται από αυτόν το ρυθμιστικό μηχανισμό, που προγραμματίζει να αναγεννά καινούργιο οστικό ιστό για να αντικαθιστά το παλιό που φθείρεται ή εκφυλίζεται. Έτσι, θα βρίσκονται τα οστά μας σε υγιή κατάσταση με την σωστή πυκνότητα και σύσταση.Στην επιστήμη της Χειροπρακτικής βασικό ρόλο έχει η σπονδυλική στήλη που προστατεύει το νευρικό σύστημα. Οι σπόνδυλοι είναι πιο μαλακοί και πιο σπογ-γώδεις, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα οστά. (σελίδα 28)

[Χειροπρακτική]

Η χειροπρακτική δυναμώνει τα οστά

Stress, άγχος & Εναλλακτικές λύσειςΟλοένα και περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από στρες, το οποίο άμεσα συνδέεται με την υγεία και την ευημερία μας. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που δείχνουν τη σχέση μεταξύ του υψη-λού επιπέδου stress και της κατάπτωσης της υγείας. (σελίδα 18)

Page 2: Holistic Life τεύχος 48

2 Holistic Life

Page 3: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 3

Holistic Life®

Ανεξάρτητη διμηνιαία έκδοση για τις Συμπληρωματικές και Εναλλακτικές θεραπείες

ΙSSN 1790-1510Κωδικός ΕΛΤΑ: 7295

Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563τηλ./fax: 210 9811753

Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος ΚατραμάδοςΤο περιοδικό είναι μέλος των ΕΔΙΠΤ, FAEP, FIPP

www.holisticlife.gre-mail: [email protected]

Υπεύθυνη ύλης - ΕπιμέλειαΒάλλυ Καλοζούμη

ΜετάφρασηΠόπη Τσίκη

Δημοσιογραφική ομάδα:Γεράσιμος Κατραμάδος

Νίκη Τσέκου

Ανταπόκριση (Λονδίνο)Μαργαρίτα Λυγίζου

ΔιαφήμισηΓεράσιμος Κατραμάδος

Νομικός σύμβουλοςΣτέλιος Μόμιτσας

Διανομή:Bioleon, MedMelon, Γενική Ταχυδρομική

Επιστημονικοί συνεργάτες:Ι. Αδαμίχος (Διατροφολογία, Naturopathy)

Μ. Δημόπουλος (Διατροφολογία)Κ. Κωνσταντόπουλος (Ομοιοπαθητική)

Κ. Λιάτσικος (Naturopathy)Κ. Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός)

Λ. Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική)Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπαθητική)

Θ. Ρέντζη (Ομοιοπαθητική)Μ. Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική)

Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική)Στ. Σκαρπαθάκης (Χειροπρακτική)

Γ. Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική)Αλ. Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.)

Π. Φωτάκη (Π.Κ.Ι.)

Στο τεύχος έγραψαν οι:Κ. Γιαννιτσοπούλου

Ε. ΔελημήτρουΙ. Δημητρίου

Στ. ΕλοβάρηςΜ. Ζώρζου

Ξ. ΙωαννίδουΑ. Σπίριτου - Κοντίδου

Ν. ΛαδικόςΕ. Παπαβενετίου

Σ. ΠαπαδοπούλουΜ. Πρωτοπαπας

Κ. ΠίσιοςΑ. Φιλίππου

Α. CullenJoanna Evans

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδο-ση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχο-νται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

Συνδρομή εσωτερικού: 20 ευρώ

Η Επιστήμη του κέρδους

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ – ΟΜΙΛΙΕΣ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ &

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ3-4/3: Thai Foot Massage 7/3: Rejuvance10/3: Αγιουρβέδικη Μάλαξη Ι επίπεδο10/3: Εισαγωγή στην Κρυσταλλοθεραπεία.Κύκλος σπουδών με τον καθηγητή Chong Qiangwei:24/4: Ζεύγη σημείων βελονισμού και δράση αυτών.28-29/4: Li Shi Zen και Sun Si Miao, τα σπουδαιότερα έργα τους και η συμβολή τους στον βελονισμό και τα βότανα 30/4: Θεραπευτική αντιμετώπιση εγκεφαλικών επεισοδίων.4/5: Μοξαθεραπεία και εφαρμογή θερμότητας στις βελόνες για την αντιμετώπιση δερματικών και άλλων παθήσεων.5-6/5: Η θεραπευτική αντιμετώπιση χρόνιων πεπτικών πα-θήσεων (Yang Ming – Tai Yin) με το βελονισμό και με τη χρή-ση απλών συνταγών βοτάνων.19-20/5: Η καθ.Anastacia White σε σεμινάριο με θέμα τη θε-ραπεία των γυναικολογικών παθήσεων και την υπογονιμό-τητα με την χρήση των κλασικών κινέζικων συνταγών βοτά-νων καθώς και τις γυναικείες συνταγές του G. Maciocia. Πληροφορίες: τηλ. 210 8010111 & 210 3421088 www.akadimia.gr

ANIMA MERAΚάθε Πέμπτη: Πρακτική Pranic Healing βασικού επιπέδου για μέλη του RAMA. Διαλογισμός Δίδυμες Καρδιές (Twin Hearts Meditation) 7/3: Αύρα, τα αιθερικά σώματα του ανθρώπου. - Είσοδος ελεύθερη.18/3: Feng Shui - «Τα Μονοπάτια του Πλούτου» 19 & 26/3: «Πνευματικοί Νόμοι»21/3: Ημέρα Δωρεάν Θεραπειών Pranic HealingΠαρακαλούμε ενημερωθείτε από το site για ενδεχόμενες αλλαγές του προγράμματος.Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής: τηλ. 2108083933 & 6979920901 www.animamera.gr ([email protected])

ORIENTAL MEDICINE & SHIATSU TRAINING CENTRE (OΜ)

Auriculotherapy: Ενισχύστε τα Θεραπευτικά σας αποτελέσµατα και επωφεληθείτε από την παρουσία του Jim Chalmers στην Ελλάδα.Εκπαίδευση Ωτοβελονισµού-Ωτοθεραπείας µέσα από το σύστηµα που εξελίχθηκε από τον διάσηµο Γάλλο ιατρό Paul Nogier. 5 & 6/5: Auriculotherapy Level-112 & 13/5: Auriculotherapy Level-210% έκπτωση για εγγραφές µέχρι τις 30 ΜαρτίουΠληροφορίες: τηλ. 210 6440023www.shiatsu.gr

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝΗμερομηνίες σεμιναρίων3-4/3: «Τα Καλύτερα Tips Ομοιοπαθητικής». Νέο group.10-11/3: «Η Ομοιοπαθητική στον Καρκίνο».17-18/3: «Η Ομοιοπαθητική στα Μυοσκελετικά». 31/3: Σεμινάριο τριετούς εκπαίδευσης Ομοιοπαθητικής. 7-8/4: «Συμπληρώματα Διατροφής κατά ασθένεια». 21-22/4: «Τα Καλύτερα Tips Ομοιοπαθητικής».28-29 /4: «Η Ομοιοπαθητική στις Δερματοπάθειες».9-10/6: ΝΕΟ: «Η Ομοιοπαθητική στην Οφθαλμολογία».16-17/6: ΝΕΟ: «Η Ομοιοπαθητική στην Ψυχολογία και την Ψυχιατρική».Πληροφορίες: Στον καινούριο μας χώρο (δύο όροφοι) στο κέντρο της Ηλιούπολης. τηλ. 210 7643963 και 6978–875928 - www.altersimilia.gr

SUNSHINE HOUSE 24-29/5: Βιοδυναμική Κρανοϊερή θεραπεία2-13/4: Thaimassage 4-10/5: Αποτοξίνωση Πληροφορίες: 22210 55 109 - 6972 710 516

Η τελευταία λέξη στην ιατρική τεχνολογία είναι πλέον γε-γονός στη Βρετανία, καθώς εκεί θα ξεκινήσουν σύντομα να πωλούνται τα «έξυπνα φάρμακα», η λήψη των οποίων θα καταγράφεται ηλεκτρονικά μέσω αυτοματοποιημένης διαδικασίας. Τα νέα αυτά χάπια θα ενσωματώνουν ένα μι-κροσκοπικό πομπό, στέλνοντας σήμα σε ένα δέκτη που θα φοράει ο ασθενής σαν τσιρότο στο μπράτσο του. Ο πομπός είναι κατασκευασμένος από βρώσιμα υλικά και αντιδρά με τα στομαχικά υγρά. Ο ειδικός αυτός δέκτης θα ανιχνεύει την ώρα και την ποσότητα του φαρμάκου που έλαβε ο ασθενής και θα στέλνει τις πληροφορίες αυ-τές σε υπολογιστές και smartphones στις οποίες τόσο ο γιατρός όσο και ο ασθενής θα μπορούν να ανατρέχουν. Επιπλέον θα καταγράφονται και άλλα ιατρικά δεδομένα

του ανθρώπου που θα το φοράει, όπως είναι οι καρδιακοί παλμοί και η θερμοκρασία του σώματος. Όλα αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα στην ιατρική δεί-χνουν ότι ο δυτικός κόσμος έχει μπει σε μια δική του τροχιά, πολύ μακριά από εκείνη που η φύση «πορεύεται». Ο δυτικός καθοδηγείται να αναπτύξει μια καθ’ όλα τεχνολογική συνεί-δηση ορμώμενος αποκλειστικά από το «μηχανιστικό μοντέ-λο»! Η απομάκρυνση από τη Μητέρα φύση πού μπορεί να οδηγήσει; Το να αντισταθούμε στην αλόγιστη τεχνολογική λαγνεία δεν είναι έγκλημα. Αντίθετα έγκλημα θα είναι εάν χάσουμε την επαφή μεταξύ μας και με όσα μας συνδέουν με τη φύση. Έγκλημα θα είναι εάν ξεχάσουμε την δύναμη της «αρχικής όρασης».

Γεράσιμος Κατραμάδος

Page 4: Holistic Life τεύχος 48

4 Holistic Life

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ – ΟΜΙΛΙΕΣ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣΣεμινάριο από τον Dr Pawan Pareek M.D. (Hom):

«Ομοιοπαθητική σε δύσκολες γυναικολογικές διαταραχές»Αθήνα, 14 και 15 Ιουλίου 2012

Ο διεθνούς φήμης αναγνωρισμένος Ομοιοπαθητικός Dr Pawan Pareek θα επισκεφθεί για δεύτερη φορά την Ελλάδα προσκεκλημένος του Ιπποκράτειου Κέντρου Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, ως βασικός ομιλη-τής σε σεμινάριο που διοργανώνει το ΙΚΚΟ, με τίτλο: «Ομοιοπαθητική σε δύσκολες γυναικολογικές διατα-ραχές» στο Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής. ‘Ωρες: Σάβ. 10.00πμ – 5.00μμ / Κυρ. 10.00πμ – 2.30μμ.Θα υπάρχει μετάφραση στα Ελληνικά.Πληροφορίες & δηλώσεις συμμετοχής: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής τηλ. 6945977575 και 2796022102. Για δήλωση και αποπληρωμή συμμετοχής, μέχρι 15 Απριλίου 2012, θα υπάρξει έκπτωση στο κόστος συμμετοχής.

Σεμινάρια DIY της NEAL’S YARD REMEDIES Δημιουργήστε τα δικά σας οργανικά καλλυντικά

3 & 17 Μαρτίου Μυηθείτε στον κόσμο της οργανικής ομορφιάς, μάθετε τα μυστικά των αιθέριων ελαίων και πως να δημι-ουργήστε τη δική σας προσωπική οργανική σειρά περιποίησης ανάλογα με τις ανάγκες του δέρματός σας, χρησιμοποιώντας αιθέρια έλαια, βότανα και πιστοποιημένες οργανικές πρώτες ύλες, στα σεμινάρια που οργανώνει η Neal’s Yard Remedies στο showroom της εταιρείας (Αγ.Βαρβάρας 57- Χαλάνδρι), το Μάρτιο.Τα σεμινάρια είναι δύο επιπέδων (για αρχάριους και προχωρημένους) και απευθύνονται σε όλους όσοι εν-διαφέρονται για την αρωματοθεραπεία και την οργανική ομορφιά. Το πρώτο σεμινάριο (αρχάριοι) πραγ-ματοποιείται το Σάββατο 3 Μαρτίου (11 π.μ.- 3 μ.μ.), ενώ το δεύτερο (προχωρημένοι ή όσοι έχουν ήδη παρακολουθήσει το πρώτο), οργανώνεται το Σάββατο 17 Μαρτίου (11 π.μ.- 3 μ.μ.).Εισηγήτρια είναι η Μαρίνα Σεραφειμίδου, Αρωματοθεραπεύτρια-Βοταναλόγος-Εναλλακτική αισθητικός. Πληροφορίες & δηλώσεις συμμετοχής: Organic Beauty, τηλ. 210 67 29 158, www.organicbeauty.gr.Δώρο σε κάθε συμμετέχοντα ένα προϊόν βάσης Create της Neal’s Yard Remedies και οι συνταγές του σεμι-ναρίου. Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

Alternative Healing Center17 -18/3: διήμερο σεμινάριο για όλους με τίτλο “Πρώτες Βοήθειες με Ομοιοπαθητική“ - Α κύκλος28-29/4: διήμερο σεμινάριο για όλους με τίτλο “Πρώτες Βοήθειες με Ομοιοπαθητική“ - Β κύκλοςΠληροφορίες: τηλ. 2431087540 - 6944417773, Κιμώλου και Αιγίνης 1, Ευελπίδων, Αθήνα

Το Πελίτι οργανώνει και φιλοξενεί τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στην Ελλάδα, στο Μεσοχώρι Παρανεστίου από τις 21 έως τις 23 Απριλίου 2012.Οι συμμετέχοντες θα μοιραστούν τις εμπειρίες τους και τις πρακτικές που έχουν αναπτύξει στον κήπο, τη γειτονιά, την πόλη ή τη χώρα τους σε σχέση με τις ντόπιες ποικιλίες και γενικά με την καλλιέργεια τροφής και θα συμμετάσχουν στη μεγάλη ανταλλαγή σπόρων. Τώρα που η οικονομική κρίση είναι στην πόρτα μας, τώρα που χάνουμε βασικές ελευθερίες κερδισμένες με δύσκολους αγώνες, είναι η ώρα για συσπείρωση. Σε περιόδους σοβαρών οικονομικών κρίσεων είναι ακόμα πιο σημαντική η ελεύθερη πρόσβαση σε σπόρους. Οι Διεθνείς Ημέρες Σπόρων θα αποτελέσουν την ευκαιρία για πανευρωπαϊκό διάλογο σχετικά με τις μορφές του αγώνα για αυτό το δικαίωμα.21/4: 12η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Ποικιλιών22-23/4: Διεθνής συνάντηση για ακτιβιστές σπόρων από όλη την Ευρώπη.Οργάνωση: Πελίτι (www.peliti.gr ) με την υποστήριξη -της Πανευρωπαϊκής Εκστρατείας για τους Σπόρους η οποία οργάνωσε τη Διεθνή Ανταλλαγή Σπόρων στις Βρυξέλες τον Απρίλιο 2011 (www.seed-sovereignty.org), -του Δήμου Παρανεστίου www.paranesti.gr καθώς και -του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Παρανεστίου http://www.kpeparanestiou.gr Πληροφορίες: τηλ: (0030) 2524022059 - www.peliti.gr

Θεραπεία Πνευματικής Ανταπόκρισης (SRT) & Θεραπεία Πνευματικής Αναδόμησης (SpR)

Σεμινάρια διδασκαλίας της μεθόδου με την Ξένια Ιωαννίδου1-6/3: Σεμινάριο Πνευματικής αναδόμησης SpR - μόνο για πρακτικούς (ώρες: 10:00-18:00)20-22/4: Βασικό σεμινάριο SRT (ώρες: 10:00-18:00)27-29/4: Ανώτερο σεμινάριο SRT (ώρες: 10:00-18:00)Πληροφορίες: τηλ. 210 4297105, 6932303929www.srt.gr [email protected]

Διεθνείς Ημέρες Σπόρων από το Πελίτι21, 22 και 23 Απριλίου

Page 5: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 5

Page 6: Holistic Life τεύχος 48

6 Holistic Life

11η Ημερίδα Ρεφλεξολογίας του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων (ΣΕΡ)

με θέμα: Ρεφλεξολογία για την τρίτη ηλικία

Tην Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012 ,στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη πραγματο-ποιήθηκε η 11η Ημερίδα Ρεφλεξολογίας του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολό-

γων (ΣΕΡ), με κεντρικό της θέμα ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ. Η ημερίδα ήταν και επετειακή, φέτος συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την ίδρυση του ΣΕΡ. Πολλά έχουν αλλάξει από το 1992 για την Ρεφλεξολογία και τις ΣΕΘ γενι-κότερα το ΣΕΡ έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτές τις εξελίξεις και σκοπεύει να συνεχίσει να λειτουργεί πρωταγωνιστικά.Σχετικά με την ημερίδα, αυτή ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία, μάλιστα η προ-σέλευση των μελών Ρεφλεξολόγων αλλά και των σπουδαστών Ρεφλεξολογίας ήταν η μεγαλύτερη ποτέ. Ευχάριστη έκπληξη προκάλεσε το γεγονός ότι παρακολούθησαν την ημερίδα αρκετοί θεραπευτές και άλλων ειδικοτήτων. Αναμφίβολα το ενδιαφέρον τους οφείλεται στους διακεκριμένους ομιλητές που τίμησαν το ΣΕΡ με την παρουσία τους, της ομιλίες τους και την γνώση που μοιράστηκαν μαζί μας μέσω αυτών. Η παρουσία τους επιβεβαιώνει ότι υπάρχει και θετική στάση της ιατρικής απέναντι στις ΣΕΘ και την Ρεφλεξολογία πιο συγκεκριμένα, και καταδεικνύει την ανάγκη να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την δημιουργία ενός μοντέλου Ενοποιημένης Ιατρικής. Ένα μοντέλο που ήδη σε κάποιες χώρες εφαρμόζεται με επιτυχία για το καλό όλων. Σας ενημερώνουμε ότι όσοι θέλουν να της (ξανά)ακούσουν μπορούν να το κά-νουν διαδικτυακά στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://www.youtube.com/user/GreekReflexologists

Υπογράφτηκε το καταστατικό του Ελληνικού Συλλόγου Κινέζικης Ιατρικής.Σε ένα όμορφο κλίμα το βράδυ της Παρασκευής 10/2/2012 υπογράφτηκε από

τα περισσότερα ιδρυτικά μέλη του ΕΣΚΙ το καταστατικό του ΕΣΚΙ. Μερικές από τις αποφάσεις που πάρθηκαν εκείνη την ημέρα είναι οι εξής: - Ο τίτλος του συλλόγου θα είναι “Ελληνικός Σύλλογος Κινέζικης Ιατρικής” (ΕΣΚΙ) - Να δημιουργηθεί ένας εσωτερικός κανονισμός σύμφωνα με τον οποίο θα λει-τουργεί ο ΕΣΚΙ. Παρότι για λόγους νομιμότητας το καταστατικό θα περιέχει άρθρα όπου θα αναφέρονται σε πρόεδρο, αντιπρόεδρο κτλ. στην πράξη οι αποφάσεις και οι υποχρεώσεις θα αφορούν όλα τα τακτικά μέλη και θα παίρνονται από όλους. Για την διευκόλυνση της λήψης των αποφάσεων θα δημιουργηθεί ειδική ιστοσελί-δα όπου θα γίνονται όλες οι ψηφοφορίες και οι προτάσεις προς ψήφιση. - Το αντίτιμο για την εγγραφή στον ΕΣΚΙ θα είναι 50 ευρώ, η ετήσια συνδρομή για τα δόκιμα μέλη θα είναι 40 ευρώ και για τα τακτικά 80 ευρώ. - Ορίστηκαν οι προϋποθέσεις εγγραφής στον ΕΣΚΙ για τα τακτικά και τα δόκιμα μέλη.Τα μέλη του ΕΣΚΙ θα απολαμβάνουν προνόμια και εκπτώσεις όπως:για τη λήψη του πάσο για τις 2 ημέρες του Συνεδρίου ΠΚΙ στην Αθήνα το Σάββα-το 30 Ιουνίου και Κυριακή 1 Ιουλίου (Περισσότερες πληροφορίες για το Συνέδριο στην ιστοσελίδα www.yinyang.gr) και για τη λήψη της κάρτας εισόδου του μεγαλύτερου Συνεδρίου Παραδοσιακής Κι-νέζικης Ιατρικής στον κόσμο που λαμβάνει χώρα στη Γερμανία το Μάιο του 2012 (Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο στη Γερμανία στην ιστοσελίδα www.tcm-kongress.de/de/index.htm).

Ελληνικός Σύλλογος Κινέζικης Ιατρικής(ΕΣΚΙ)

Ένας στους δύο πάσχοντες από καρκίνο στρέφεται στις εναλλακτικές / συμπλη-ρωματικές θεραπείες για να αντιμετωπίσει καλύτερα τη νόσο, αναφέρει η επι-

θεώρηση «Cancer». Η σχετική μελέτη βασίστηκε σε 4.139 πάσχοντες από καρκίνο, από τους οποίους οι ερευνητές πήραν συνέντευξη 10 έως 24 μήνες μετά τη διά-γνωση της ασθένειάς τους.Οι συμπληρωματικές θεραπείες χρησιμοποιούνταν πιο συχνά από τις γυναίκες (59% έναντι 43% των ανδρών), ιδίως από όσες έπασχαν από καρκίνο του μαστού ή των ωοθηκών, καθώς και από τους νεώτερους, πιο μορφωμένους και πιο εύπο-ρους ασθενείς.Στη χώρα μας, η χρήση των συμπληρωματικών θεραπειών κερδίζει ολοένα και περισσότερους γιατρούς και ασθενείς. Στον ΙΣΑ έχει δημιουργηθεί ειδική επιτρο-πή για την Ομοιοπαθητική, ενώ ολο και περισσότεροι γιατροί υποστηρίζουν τη θεσμοθέτηση της Ομοιοπαθητικής Ιατρικής από την πολιτεία.

Όλο και περισσότεροι πάσχοντες από καρκίνο στρέφονται στις εναλλακτικές/συμπληρωματικές θεραπείες

Page 7: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 7

Page 8: Holistic Life τεύχος 48

8 Holistic Life

Γνωρίζατε ότι τα κεράσια μπορούν να μειώνουν οποιαδήποτε φλεγμονή παρουσιάζεται στο

σώμα σε τέτοιο βαθμό που είναι σε θέση να απο-μονώνουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας και να ελαττώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγει-ακών νοσημάτων και διαβήτη; Δε χρειάζεται καν να πάρετε κάποιο πανίσχυρο εκχύλισμα για να νι-ώσετε τη θετική επίδραση. Και μόνο η κατανάλωση σκόνης από κεράσια, έχει φέρει απίστευτα αποτε-λέσματα. Σε μία τουλάχιστον μελέτη, οδήγησε σε αλλαγή της λειτουργίας γονίδι-ων που σχετίζονταν με φλεγμονές σε ποντίκια.Όπως και όλα τα σκουρόχρωμα φρούτα, έτσι και τα κεράσια είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές και άλλες φυτοχημικές ουσίες που ενισχύουν την υγεία του αν-θρώπου με τρόπους που και η επιστήμη μόλις τώρα ξεκίνησε να κατανοεί. Ενώ τα γλυκά κεράσια είναι πιο ευχάριστα στη γεύση για όλους μας, τα πιο υγιεινά και βοηθητικά όσον αφορά τις φλεγμονές είναι τα ξινά. Εκτός από την καταπολέμη-ση φλεγμονών και αρθρίτιδας, φαίνεται πως τα κεράσια είναι σε θέση να αντιμε-τωπίζουν και την ουρική αρθρίτιδα, αλλά και να μειώνουν το σωματικό λίπος και τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης. Επιπλέον, ορισμένα ξινά κεράσια περιέχουν και μεγάλες ποσότητες μελατονίνης, μιας ορμόνης που μπορεί να σας βοηθήσει σε θέματα ύπνου. Στ’ αλήθεια αποτε-λούν μια θαυματουργή τροφή.

Το ξέρατε ότι...Τα κεράσια καταπολεμούν τις φλεγμονές και την ουρική αρθρίτιδα, ενώ μπορούν να βοηθήσουν ακόμα και σε περιπτώσεις αρθρίτιδας!

Οι συγκαλλιέργειες αποτελούν αρχαία τεχνική φυ-τέματος διαφορετικών φυτών σε κοντινή απόστα-

ση, προκειμένου να βοηθήσουν το ένα το άλλο. Για παράδειγμα, η γνωστή διάταξη φύτευσης των τριών αδελφών που εφάρμοζαν οι ντόπιοι κάτοικοι της βο-ρείου Αμερικής, περιλάμβανε το φύτεμα φασολιών για τη διόρθωση των επιπέδων νιτρικών του εδάφους, κα-λαμποκιού για να αναρριχηθούν σε αυτό οι φασολιές και τέλος, κολοκυθιών για να διατηρείται το έδαφος σκιερό. Στον κήπο μας, ο μαϊντανός διώχνει τα ανεπιθύμητα έντομα και προσελκύει τα ωφέλημα. Στα σκαθάρια για παράδειγμα, δεν αρέσουν τα φύλλα του μαϊντανού και τα αποφεύγουν, γι αυτό και πολλές φορές βλέπουμε να ρίχνουν στα κοντινά φυτά, φύλλα μαϊντανού ή το αφέψημα τους. Αν αφήσε-τε το μαϊντανό σας να σποριάσει, τότε σίγουρα θα προσελκύσει τις αρπακτικές σφήκες και μέλισσες που σκοτώνουν τις κάμπιες και τα άλλα ζιζάνια. Ειδικά οι ντομάτες πρέπει να τοποθετούνται κοντά στο μαϊντανό, καθώς ο δεύτερος προ-σελκύει τις σφήκες, που σκοτώνουν τα σκουλήκια, που τις προσβάλλουν. Όταν πάλι φυτέψουμε μαϊντανό κοντά σε τριανταφυλλιές, τα τριαντάφυλλά μας θα γί-νουν πιο αρωματικά. Προσοχή: μη φυτεύετε μέντα κοντά σε μαϊντανό, κανένα τους δε θα ευδοκιμήσει.

Ο μαϊντανός που φυτεύετε στον κήπο σας, έλκει έντο-μα που τρέφονται με πολλά από τα ζιζάνια που σε άλλη περίπτωση θα στόχευαν στα φυτά σας.

Το σκόρδο ως γνωστόν κατέχει εξαιρετικές αντιβακτηριδιακές και αντιικές ιδι-ότητες, αλλά δεν είναι εύκολο για όλους να καταλάβουν ότι αυτές ακριβώς οι

ιδιότητες είναι που μπορούν να προκαλέσουν καταστροφή στα ανθρώπινα κύτ-ταρα. Αν και είναι απόλυτα ασφαλές όταν το τρώμε είτε ωμό, είτε μαγειρεμένο, οι χημικές ουσίες που περιέχει μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αλλεργικές αντι-δράσεις (δερματίτιδα εξ’ επαφής) όταν έρθει σε άμεση επαφή με το δέρμα. Αν μάλιστα το αφήσουμε για αρκετή ώρα, μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα δευτέ-ρου, ακόμα και τρίτου βαθμού. Οι αναφορές εγκαυμάτων που δημιουργήθηκαν σε άτομα που έβαλαν σκόρδο στο δέρμα τους για να θεραπεύσουν την ακμή ή κάποια κρεατοελιά φανερώνει ότι αυτοί που συνειδητοποιούν τον κίνδυνο είναι ελάχιστοι. Ακόμα και η ιατρική βιβλιογραφία περιέχει πολύ λίγες αναφορές σχε-τικά με το φαινόμενο. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και κάποιοι που γνώριζαν για τον κίνδυνο εδώ και καιρό— μία από τις πιο βάσιμες περιπτώσεις εγκαυμάτων από σκόρδο έχει να κάνει με τρεις στρατιώτες που προκάλεσαν θελημένα στον ίδιο τους τον εαυτό εγκαύματα με σκόρδο, προκειμένου να πάρουν άδεια.

Οι χημικές ουσίες του σκόρδου είναι τόσο δραστικές που μπορούν να προκαλέσουν μέχρι και εγκαύματα όταν τοποθετήσετε μία σκελίδα στο δέρμα σας.

Page 9: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 9

Page 10: Holistic Life τεύχος 48

10 Holistic Life

Special ReportHolistic Life

Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια σταδιακή αύξηση στις αλλεργίες που φτάνει σε ποσοστό περίπου αυτό των Η.Π.Α., δηλαδή ένας στους 5 έχει αλ-

λεργικό πρόβλημα, ήπιο, μέτριο ή πιο σοβαρό. Το πο-σοστό αλλεργικών νοσημάτων σε βρέφη και παιδιά είναι ακόμα υψηλότερο, με αποτέλεσμα η συχνότητά τους να φθάσει στο 20% - 30%.Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δυσάρεστα για το μέλ-λον, αφού οι αυριανοί ενήλικες θα έχουν μεγαλύτερα ποσοστά αλλεργιών. Σήμερα πάσχει το 10% - 20% του ενήλικου πληθυσμού, αύριο θα πάσχει το 20% - 30% και σε 20 - 25 χρόνια το 30% - 40%, σύμφωνα με τις προβλέψεις για τη χώρα μας.Επίσης υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι εκτός από την συχνότητα αυξάνεται και η βαρύτητα των συμπτωμά-των, πράγμα που οδηγεί στην αύξηση των χρημάτων που δαπανεί μια οικογένεια για φάρμακα και γιατρούς καθώς και σε μεγαλύτερες δαπάνες του συστήματος υγείας.

Τι ονομάζουμε αλλεργία;Η αλλεργία είναι μια υπερβολική ανοσολογική αντί-δραση σε ουσίες που γενικά δεν είναι επιβλαβείς στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως π.χ. γύρη, σκόνη, γάλα, τροφή, τρίχες κ.α.Η γύρη, η σκόνη (εξωγενείς παράγοντες) προκαλούν την αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού οδηγώ-ντας σε φλεγμονή. Στην ιατρική ορολογία ονομάζο-νται αλλεργιογόνα.Ο οργανισμός αντιδρά στο αλλεργιογόνο γιατί κάτι φταίει και δεν τον αναγνωρίζει ως αβλαβή. Άρα, δεν φταίει ο εξωγενής παράγοντας (γύρη, γάλα, σκόνη κτλ), αλλά ο οργανισμός που υπεραντιδρά σε αυτό. Το φυσιολογικό είναι να αμύνεται για να εξουδετε-ρώσει τον εισβολέα χωρίς να δημιουργεί πρόβλημα στον ίδιο. Ο τρόπος που υπέρ-αντιδρά ο οργανισμός μπορεί να είναι ήπιος, (πχ. κοκκινίλα, λίγη φαγούρα) αλλά μπορεί να φτάσει να είναι και απειλητικός για τη ζωή,

όπως το αναφυλακτικό σοκ. Ονομάζεται έτσι επειδή υπάρχει καταπληξία (=shock στα αγγλικά ) που μετα-φράζεται ως μεγάλη πτώση της πίεσης του αίματος μαζί με γενικευμένη αλλεργική αντίδραση. Δηλαδή μπορεί κάποιος να έχει πολύ έντονη δυσπνοια, να λι-ποθυμήσει και αν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως η κατα-σταση, τα συμπτώματα να προχωρήσουν και σε άλλα όργανα όπως η καρδιά και τo έντερο, με αποτέλεσμα το θάνατο.Η αλλεργική αντίδραση, δεν είναι τοπική αντιδραση, ουτε μόνο αντίδραση του ανοσοποιητικού συστημα-τος, έστω κι αν έχει συμπτώματα απλά όπως κοκκίνι-σμα δέρματος ή φαγούρα. Ο ασθενής μπορεί να αι-σθάνεται εκνευρισμό, αγχος, τρέμουλο, φόβο οπότε επηρεάζεται ολόκληρος ο οργανισμός. Είναι συστη-ματική νόσος.Το αλλεργιογόνο (ξένη ουσία), έρχεται σε επαφή με τον οργανισμό μέσω εισπνοής, κατάποσης ή και επα-φής με το δέρμα.

Τι είδους αλλεργίες υπάρχουν;- Δερματική - ατοπική δερματίτιδα - Αναπνευστική - όπως αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα- Γαστρεντερική - τροφικές δυσανεξιες - Οφθαλμική - Γενικευμένη - Αναφυλαξία

Ποια είναι τα κοινά αλλεργιογόνα;− τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, − η γύρη της ελιάς, − τα οικόσιτα ζώα, − το δηλητήριο της μέλισσας και των σφηκών, − τα αντιβιοτικά (κυρίως η πενικιλίνη), − οι ξηροί καρποί, − το ψάρι, − τα οστρακοειδή, − το αυγό, − οι φράουλες − το γάλα.

Επίσης, τα μη συνηθισμένα αλλεργιογόνα είναι: − τα χρήματα: Το νικέλιο και οι χρωστικές που περιέ-

χουν.− το κινητό: Το νικέλιο, και τα ηλεκτρομαγνητικά κύ-

ματα που εκπέμπει το κινητό.− ο ήλιος− το νερό: Προσμίξεις του νερού από άλλες ουσίες.− το σεξ: Όχι ακριβώς στη πράξη αλλά στο σπερματι-

κό υγρό που μπορεί να προκαλέσει αρκετή ενόχλη-ση ώστε να φτάσει μια γυναίκα να αρνείται το σεξ.

− το αποσμητικό: Οι χημικές ουσίες που περιέχει.− ο ιδρώτας: Όταν ιδρώνουμε διάφορες τοξίνες που

αποβάλει ο οργανισμός έρχονται σε επαφή με το δέρμα, το οποίο υπεραντιδρά και κοκκινίζει.

− τα παπούτσια: Το δέρμα, η κόλλα και αλλά χημικά που χρησιμοποιούνται στη δημιουργία υποδήμα-τος τους δυσκολεύουν τη ζωή.

− τα πάντα. Αν αναρωτιέστε τι εννοώ με αυτό, είναι σε τόσα πολλά που η ζωή τους υποστηρίζεται τεχνη-τά. Μπορεί να έχουν αλλεργία στο γάλα της μάνας, στο κανονικό γάλα, σε διάφορες τροφές, σε εξωτε-ρικούς παράγοντες (ήλιο, λατέξ κ.α.) που να τους κάνουν δέσμιους 24ωρης φροντίδας, αφού η πα-ραμικρή έκθεση σε αλλεργιογόνα μπορεί να αποβεί μοιραία.

Από πού μπορεί να επιτεθεί το αλλεργιογόνο;Το αλλεργιογόνο μπορεί να επιτεθεί από το δέρμα, το στόμα, τη μύτη, τους πνεύμονες, ή ενδοφλέβια - παρακάμπτεται η άμυνα του δέρματος, πνευμόνων, οπότε είναι πιο επικίνδυνο για τον οργανισμό αφού έχει διεισδύσει βαθύτερα και πρέπει να αλλάξει τακτι-κή άμυνας.

Πώς αντιδρά το σώμα μας σε κάποιο αλλεργιογόνο;

Ο κάθε άνθρωπος, ο κάθε οργανισμός περιβάλλεται από δισεκατομμύρια ουσίες και οργανισμούς που υπάρχουν στην φύση. Όταν είναι υγιής, οι αμυντικοί

Γράφει ο Κωνσταντίνος Πίσιος M.D.Ειδικός Ομοιοπαθητικός - Παθολόγος www.homeoathens.com

Μάθετε τα πάντα για τις αλλεργίες

Page 11: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 11

Page 12: Holistic Life τεύχος 48

12 Holistic Life

του μηχανισμοί λειτουργούν ομαλά οπότε και αντι-δρά φυσιολογικά σε όλους αυτούς τους εξωγενείς πα-ράγοντες, χωρίς το άτομο να νιώσει κάτι ιδιαίτερο.Η ζωή, είναι μια ενεργητική διαδικασία. Ο ανθρώπι-νος οργανισμός “πολεμά” κάθε μέρα, κάθε στιγμή, με τους εξωτερικούς “εχθρούς” ώστε να διατηρήσει την φυσική του κατάσταση και να την βελτιώνει συνεχώς. Αυτό ονομάζεται ομοιόσταση. Και κατά την διάρκεια του ύπνου γίνεται αυτό. Ο οργανισμός, και γενικά όλοι οι ζώντες οργανισμοί, δεν “κοιμούνται” ποτέ.Όταν ο οργανισμός αρχίζει και δεν λειτούργει καλά, κάποια συστήματα αρχίζουν και δυσλειτουργούν. Το ίδιο συμβαίνει και στην αλλεργία. Αλλεργία συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε μια ξένη ουσία (όπως π.χ. η γύρη, το δηλη-τήριο των μελισσών) με υπερβολική ορμή καταστρέ-φοντας και τα κύτταρα και τους ιστούς του. Δυσλει-τουργεί δηλαδή, ενώ θα έπρεπε μόνο να καταστρέψει το ξένο σώμα και να θεραπεύει τον εαυτό του μετά από τις βλάβες που προξένησε η πάλη με τον εξωτε-ρικό παράγοντα.Η άμυνα γίνεται μέσω των αντισωμάτων που πα-ράγουν ανοσοσφαιρινη Ε -IgE. Μερικά από αυτά τα αντισώματα, που προστατεύουν τον οργανισμό από ανεπιθύμητους εισβολείς “τρελαίνονται”, με αποτέ-λεσμα να αναγνωρίζουν κάποια εξωτερική ουσία ως κάτι επιβλαβές, ακόμα κι αν δεν είναι και να παράγουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες IgE από όσο χρειάζεται. Το αποτέλεσμα είναι αλυσιδωτές αντιδράσεις μέσα στον οργανισμό ώστε να μπορέσει να επαναφέρει την ομοιόσταση και εμφάνιση συμπτωμάτων.

ΣυμπτώματαΑνάλογα την βαρύτητα της αντίδρασης του οργανι-σμού κάποιος μπορεί να εμφανίσει: Κνησμό (φαγούρα), δάκρυα στα μάτια, κόκκινα μάτια, υγρή ή μπουκωμένη μύτη, φτάρνισμα, ταχυκαρδία, αναπνευστικά προβλήματα (βήχας, δύσπνοια), δι-άρροια, πονοκέφαλο, κούραση, κνίδωση, δερματικά

εξανθήματα, κράμπες στο στομάχι, έμετο, συριγμό.Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το μέρος του σώμα-τος που εισέρχεται το αλλεργιογόνο και την αντίδρα-ση του οργανισμού σε αυτό. Οι αλλεργίες στα φάρμακα συνήθως περιλαμβάνουν ολόκληρο το σώμα.

Πορεία της αλλεργίας Ανάλογα με την προδιάθεση, το γενετικό υλικό, και τις θεραπείες που εφαρμόζει κάποιος είναι και η εξέλιξη της αλλεργίας ενός ατόμου. Απ’ ότι καταλαβαίνετε, είναι διαφορετική για κάθε ασθενή. Συχνά όμως μία τροφική αλλεργία, π.χ. στην παιδική ηλικία, ξεκινά να εκδηλώνεται με τοπική δερματίτιδα, στη συνέχεια παίρνει τη μορφή άσθματος και αργότερα αλλεργικής ρινίτιδας παρά τη συμβατική της αντιμετώπιση.

Γιατί κάποιος παθαίνει αλλεργία;Δεν υπάρχει σαφή απάντηση ακόμα. Υπάρχουν κατά καιρούς διαφορές θεωρίες άλλα τελικά το αποτέ-λεσμα είναι ότι φταίνε τα γονίδια και οι εξωτερικοί παράγοντες, το περιβάλλον δηλαδή. Οι εξωτερικοί παράγοντες όμως δεν προκαλούν σε όλους αλλερ-γία οπότε μάλλον θα πρέπει να υπάρχει συνδυασμός γενετικής προδιάθεσης προς αλλεργία καθώς και έκ-θεσης στην εξωτερική ουσία που έχει ευαισθησία ο οργανισμός. Γενετική προδιάθεση για μένα, σημαίνει ότι ο οργανισμός έχει γεννηθεί με κάποιο πρόβλημα το οποίο εκφράζεται όταν υπάρχει πτώση της γενικό-τερης ενέργειάς του - όχι μόνο του ανοσοποιητικού.

ΔιάγνωσηΈκτος από το ιστορικό και την εξέταση από γιατρό - παθολόγο, αλλεργιολόγο, πνευμονολόγο μπορεί να χρειαστούν και ειδικά αλλεργικά τεστ για να γίνει δια-φοροδιαγνωση μερικές φορές από άλλες αρρώστιες, όπως τροφική δηλητηρίαση, αγγειοκινητική ρινίτιδα, λοίμωξη κ.α.Τα δερματικά τεστ ή δοκιμασίες είναι οι πιο κοινές

μεθόδους που χρησιμοποιούνται για διάγνωση της αλλεργίας. Ένας τύπος είναι οι εξετάσεις που γίνονται μέσω νυγμού- τσιμπήματος. Περιλαμβάνουν την το-ποθέτηση ενός μικρού ποσού των υπόπτων ουσιών που προκαλούν αλλεργίες στο δέρμα, και κατόπιν τσίμπημα της περιοχής, ώστε να περάσει η ουσία τον πρώτο αμυντικό φραγμό του οργανισμού που είναι η επιδερμίδα. Το δέρμα παρακολουθείται στενά για αντίδραση όπως κνησμό (φαγούρα), πομφό (πέταλα ή καντήλα) και ερυθρότητα μέσα σε 15 λεπτά. Άλλοι τύποι των δοκιμών του δέρματος περιλαμ-βάνουν δοκιμές μπάλωμα και ενδοδερμική δοκιμή. Ορισμένες φορές - ειδικά στην τροφική αλλεργία- κρίνεται απαραίτητη η διενέργεια της δερματικής δο-κιμασίας με την ίδια την τροφή που είναι ύποπτη για τα συμπτώματα. Στην περίπτωση αυτή γίνεται νυγμός του τροφίμου (φρέσκου ή ελαφρά βρασμένου) και στη συνέχεια νυγμός του δέρματος.Ενδοδερμικές δερματικές δοκιμασίες: σε ορισμένες περιπτώσεις (αλλεργία σε φάρμακα και δηλητήριο μέλισσας και σφήκας) το διάλυμα του αλλεργιογόνου πρέπει να τοποθετηθεί όχι πάνω στο δέρμα (όπως στις δερματικές δοκιμασίες νυγμού) αλλά μέσα σε αυτό. Μοιάζουν με την εξέταση Mantoux για τη δι-άγνωση της φυματίωσης. Απαιτούν συνεργασία του ασθενή διότι είναι ελαφρά επώδυνες και γίνονται σε παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών και σε ενήλικες.Επιδερμικές δοκιμασίες (atopy patch tests): σε ορι-σμένες αλλεργικές παθήσεις όπως είναι η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής και η αλλεργική πρωκτοκο-λίτιδα ο μηχανισμός της αλλεργίας δεν είναι άμεσος (δηλαδή η αλλεργική αντίδραση δεν συμβαίνει μέσα στην πρώτη ώρα από την επαφή με το αλλεργιογόνο) αλλά απαιτούνται περισσότερες ώρες για να εκδηλω-θούν τα συμπτώματα. Για τη διάγνωση αυτών των αλλεργιών χρησιμο-ποιούνται τα atopy patch tests. Πρόκειται για ειδικά αυτοκόλλητα που περιέχουν το αλλεργιογόνο και το-

Page 13: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 13

Page 14: Holistic Life τεύχος 48

14 Holistic Life

ποθετούνται στην πλάτη του ασθενή όπου παραμένουν για 2 μέρες. Η εκτίμηση γίνεται μετά 2 - 3 ήμερες.Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να μετρήσουν τα επίπεδα των αντισωμάτων που σχετίζονται με αλλεργία, ειδικά ενός που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη E (IgE). Μια γενική εξέταση αίματος για ανεύρεση ηωσινόφιλων στο αίμα μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διάγνωση αλλεργίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να σας πει να αποφεύγετε ορισμένες ουσίες για να δει αν νιώθετε καλύτερα, ή να χρησιμοποιήσει ύποπτες ουσίες για να δείτε αν αισθάνεστε χειρότερα. Το πρώτο χρησιμοποιείται συχνά για να ελέγ-ξει τις τροφικές ή φαρμακευτικές αλλεργίες.Ο γιατρός μπορεί επίσης να ελέγξει την αντίδρασή σας με την εφαρμογή ζέστης, κρύου, ή άλλων ερεθισμάτων στο σώμα σας και να παρατηρεί αν υπάρξει αλλερ-γική αντίδραση.

Πόσο κρατά μια αλλεργία; Η βαρύτητα των αλλεργικών αντιδράσεων ποικίλλει από άτομο σε άτομο και μπορεί να κυμανθεί από ήπιο ερεθισμό σε αναφυλαξία - μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή έκτακτης ανάγκης. Ενώ οι αλλεργίες δεν μπορούν να θεραπευτούν με συμβατικές μεθόδους, υπάρχει μια σειρά από θεραπείες που μπορούν να βοηθή-σουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της αλλεργίας.

Η συμβατική θεραπεία στην αλλεργίαΤι συμβατικές θεραπείες υπάρχουν;

Τι κάνουν αυτές; πού δρουν; Σε κάθε περίπτωση, οι σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις (αναφυλαξία) πρέπει να αντιμετωπίζονται με ένα φάρμακο που ονομάζεται αδρεναλίνη (επινεφρίνη), η οποία μπορεί να είναι σωτήρια όταν χορηγείται αμέσως. Υπάρχει έτοιμη σε ένεση ώστε να την χρησιμοποιήσετε αμέσως. Εάν χρησιμοποιήσετε επινεφρίνη, καλέ-στε το 166 και απευθυνθείτε αμέσως στο νοσοκομείο.Για λιγότερο σοβαρές καταστάσεις, ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση των συ-μπτωμάτων είναι η αποφυγή των παραγόντων που σας προκαλούν αλλεργίες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα τρόφιμα και τα φάρμακα.

ΦάρμακαΥπάρχουν διάφοροι τύποι φαρμάκων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των αλλεργιών. Το είδος των φαρμάκων που σας συνιστά ο για-τρός σας εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας, την ηλικία σας, και τη γενική σας υγεία.Ασθένειες που προκαλούνται από αλλεργίες (όπως άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, έκζεμα) θα χρειαστούν και άλλες θεραπείες.Τα πιο κοινά φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία των αλλεργιών είναι: αντιισταμινικά, κορτικοστεροειδή, αποσυμφορητικά, αναστολείς λευκοτριενίων, βρογχοδιασταλτικά, αντιφλεγμονώδη. Τα περισσότερα από αυτά τα φάρμακα έχουν παρενέργειες, με τις πιο γνωστές να είναι: υπνηλία, δυσκολία στην ούρηση και αύξηση της πίεσης στα μάτια, πτώση της άμυνας του οργανισμού, καρδιακά προβλήματα, ατροφία ρινικού βλεννογόνου κ.α.

ΑπευαισθητοποίησηΜια προσέγγιση δεύτερης γραμμής σε πιο σοβαρές αλλεργίες είναι η ανοσοθερα-πεία, η οποία περιλαμβάνει τακτικές ενέσεις μικρών ποσοτήτων των σχετικών αλ-λεργιογόνων για μεγάλο χρονικό διάστημα (μερικούς μήνες έως αρκετά χρόνια). Αυτό οδηγεί σε μια σταδιακή απευαισθητοποίηση του οργανισμού. Η προσέγγιση αυτή συμβαίνει να βασίζεται σε μια απλουστευμένη εκδοχή της ομοιοπαθητικής αρχής που ονομάζεται ισοπαθητική. Αυτή η έννοια της χρησιμοποίησης μικρών δόσεων που θα μπορούσε να προ-καλέσει κάποιο πρόβλημα, ώστε να βοηθήσει να αποτρέψει ή να θεραπεύσει το άτομο είναι μια αρχαία παρατήρηση των θεραπευτών / γιατρών σε όλο τον κόσμο καθώς και στην Ελλάδα από τον Ιπποκράτη, και είναι η βάση για έναν τύπο φυσι-κής ιατρικής που ονομάζεται Ομοιοπαθητική.Η βασική αρχή της σύγχρονης αντιμετώπισης της αλλεργίας προέρχεται από την ομοιοπαθητική αρχή ‘‘Όμοια ομοίοις εισίν ιάματα’’. Το πνεύμα της ομοιοπαθητι-κής ζούσε πολύ πριν η συμβατική ιατρική να την ανακαλύψει. Η προσέγγιση αυτή είναι κατάλληλη για πολλούς, αλλά υπολείπεται της σφαιρικότερης θεραπευτικής βελτίωσης που επιτυγχάνεται από την ομοιοπαθητική προσέγγιση.

Εναλλακτικές θεραπείεςΗ ομοιοπαθητική προσέγγιση

Το σκεπτικό πίσω από την ομοιοπαθητική προσέγγιση στις αλλεργίες είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί ολόκληρος ο οργανισμός, να δυναμώσει το αμυντικό σύστη-μα και να ισορροπήσει η απάντηση του οργανισμού σε κάθε αλλεργιογόνο. Η ταυτότητα του αλλεργιογόνου δεν είναι τόσο σημαντική όσο η προδιάθεση και η συνολική κατάσταση υγείας του ατόμου, άλλα αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί στα αρχικά σταδία θεραπείας να γίνει αποφυγή του αλλεργιογόνου όσο είναι δυνατόν.Η εξάλειψη του αλλεργιογόνου θα πρέπει να θεωρηθεί ως το πρώτο βήμα μιας ολοκληρωμένης θεραπευτικής στρατηγικής έως ότου ο οργανισμός είναι αρκετά υγιής ώστε να το αντιμετωπίσει.

Page 15: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 15

Η αποφυγή τροφών που πειράζουν τον οργανισμό, και η απομάκρυνση από χώρους ή ουσίες που προκαλούν αλλεργία είναι βοηθητική. Άλλα αυτό δεν σημαίνει ότι πάντα μπορεί να γίνει, ή ότι θα επιφέρει σημαντική βελτίωση συ-μπτωμάτων. Μόνο η αποφυγή, μπορεί να εξαλείψει τα συμπτώματα, αλλά δεν ισοδυναμεί με καλύτερη υγεία.Ο ορισμός της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) στις μέρες μας είναι: ότι “η υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η έλλειψη ασθένειας ή αναπηρίας”. Ένα υγιές άτομο δεν θα πρέπει μόνο να νιώθει υγιές όταν αποφεύγει τρόφιμα, άλλα κι αν κάνει πα-ρασπονδίες ο οργανισμός να συνεχίζει να λειτούργει χωρίς πρόβλημα. Όταν ένα άτομο μπορεί να αισθάνεται καλά μόνο σε μια προσαρμοσμένη, περιορι-στική δίαιτα αυτό δείχνει μια ανισορροπία σε ένα βαθύτερο επίπεδο. Με βάση αυτό βλέπουμε ότι η αποφυγή περιορίζει την ελευθερία του ατόμου.Ο τρόπος που το βλέπω εγώ, ο τελικός στόχος στη θεραπεία των αλλεργικών συμπτωμάτων περιλαμβάνει την εξάλειψη των ευαισθησιών, αυξάνοντας πα-ράλληλα την ελευθερία.

ΔιατροφήΗ σωστή διατροφή ενισχύει τον αμυντικό μηχανισμό οπότε θα αναφέρω πα-ρακάτω διάφορες τροφές ή ουσίες που δρουν βοηθητικά και συμπληρωματι-κά στις θεραπείες. Δεν αποτελούν θεραπείες από μονές τους.Βιταμίνες: Διάφορες βιταμίνες, με κύρια εκπρόσωπο την αντιοξειδωτική βι-ταμίνη C, έχουν μελετηθεί ως προς τη δράση τους στο ανοσοποιητικό σύστη-μα και κατ’ επέκταση, στις αλλεργίες. Φαίνεται πως η βιταμίνη C μειώνει την ισταμίνη ενώ, σε πολλές έρευνες παρατηρήθηκε πως παιδιά που έπασχαν από άσθμα, παρουσίαζαν έλλειψη της βιταμίνης. Κύριες πηγές της βιταμίνης C είναι το μπρόκολο, το πεπόνι, το ακτινίδιο, τα πορτοκάλια, οι κόκκινες πιπεριές, ο ανανάς και οι φράουλες. Από τις υπόλοιπες βιταμίνες, η Ε, με την αντιοξειδωτική της δράση, βρισκεται σε ξηρούς καρπούς και ελαιόλαδο. Οι βιταμίνες Β6 και Β12 φαίνεται να πα-ρουσιάζουν χαμηλές συγκεντρώσεις, σε παιδιά και ενήλικες με άσθμα, ενώ η χορήγηση συμπληρωμάτων τους, φάνηκε να βοηθάει την αντιμετώπισή του. Πηγές της βιταμίνης Β6 είναι τα ψάρια, το συκώτι, το κρέας, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τα εμπλουτισμένα δημητριακά, ενώ της Β12 τα εντόσθια (καρδιά, νεφρά, συκώτι), το κρέας γενικά, τα ψάρια, τα θαλασσινά, το τυρί, το αυγό και το γάλα.Φλαβονοειδή:Τα φλαβονοειδή, είναι ουσίες που βρίσκονται φυσικά σε φρού-τα και λαχανικά και αποτελούν τμήμα των αμυντικών μηχανισμών των φυτών. Φαίνεται πως ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνουν την παρα-γωγή της ισταμίνης. Βρίσκονται στις πράσινες πιπεριές, στα πορτοκάλια, στα σταφύλια και στα κεράσια. Ιδιαίτερος λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για μια ουσία που λέγεται κερ-σετίνη και ανήκει και αυτή στην κατηγορία των φλαβονοειδών. Βρίσκεται σε διάφορα φρούτα και λαχανικά με κύριες πηγές της τα μήλα, τα κρεμμύδια, τα μπρόκολο, τα πράσινο, το μαύρο τσάι και το κόκκινο κρασί. Φαίνεται πως η κερσετίνη μειώνει την απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων ουσιών που παί-ζουν ρόλο στην εμφάνιση των αλλεργιών. Ω-3 λιπαρά οξέα: Τα ω-3 λιπαρά οξέα, διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη μείωση της φλεγμονής που συνοδεύει μία αλλεργική αντίδραση. Με την προσθήκη ψαριού, που είναι πλούσιο σε ω-3, στη διατροφή παιδιών, μειώ-νεται κατά 30%-50% την πιθανότητα εμφάνισης άσθματος.Μαγνήσιο:Οι καλύτερες διατροφικές πηγές μαγνησίου είναι το αβοκάντο, οι μπανάνες, το μπρόκολο, το μαύρο ρύζι, ο μπακαλιάρος, τα φασόλια, τα μπαρ-μπούνια, το σπανάκι, οι γλυκοπατάτες, το γιαούρτι και τα καρύδια.Σελήνιο και Ψευδάργυρος: Υπάρχουν ενδείξεις πως η επαρκής πρόσληψη σε-ληνίου και ψευδαργύρου μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά έναντι των αλλεργιών. Και τα δύο στοιχεία συμβάλλουν σημαντικά στη λειτουργία της βλέννας, ενός από τους πιο σημαντικούς αμυντικούς μηχανισμούς του ανθρώ-πινου οργανισμού. Ασθενείς με άσθμα εμφανίζουν σε μελέτες, χαμηλές τιμές των δύο αυτών ιχνοστοιχείων στο πλάσμα, συγκριτικά με τους μη πάσχοντες. Κύριες πηγές σεληνίου είναι τα οστρακοειδή, τα ψάρια, το κρέας, οι ξηροί καρ-ποί και τα εμπλουτισμένα με σελήνιο δημητριακά, ενώ βασικές πηγές ψευδαρ-γύρου είναι τα οστρακοειδή, τα φασόλια, τα καρύδια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, ο πασατέμπος και οι ηλιόσποροι. Βασικό για τη δημιουργία του Συ-νενζύμου Q10.Προβιοτικά:Αν και η έρευνα για τη δράση των προβιοτικών στις αλλεργίες απαιτεί μεγαλύτερη διερεύνηση, υπάρχουν ενδείξεις πως συγκεκριμένα στε-λέχη προβιοτικών μπορεί να έχουν θεραπευτικά αποτελέσματα. Ένα από τα βότανα που βοηθά το ανοσοποιητικό να καταπολεμήσει τους αλ-λεργιογόνους εισβολείς είναι η Echinacea. Το εκχύλισμα σκόρδου ψυχρής ωρίμανσης ενισχύει τη δράση των κυττάρων που λειτουργούν ως «φυσικοί δολοφόνοι» στον οργανισμό, ενώ παράλληλα υποστηρίζει πολύπλευρα το ανοσοποιητικό, γεγονός που το κάνει ιδιαιτέρα ωφέλιμο για την υγεία του αναπνευστικού και των βλεννογόνων υμένων.Τέλος, το Γ λινολείκο οξύ (GLA), το πιπέρι Cayenne, το πράσινο τσάι, η βρωμε-λαίνη και το εκχύλισμα ρίζας Licorice έχουν δείξει πως βοηθάνε στην ενδυνά-μωση της άμυνας του οργανισμού.

Page 16: Holistic Life τεύχος 48

16 Holistic Life

Γράφει η Alison Cullen

Είναι γνωστό σε όλους ότι οι αλλεργίες είναι πολυ διαδεδομένες μεταξύ του πληθυσμού της Ευ-ρώπης και οι ακόλουθες περιπτώσεις δείχνουν

πόσο απλά μπορούν να αντιμετωπιστούν τα δυσάρε-στα συμπτώματά τους.Η C.Ζ. ήταν 11 χρονών και είχε πολλές ανεξήγητες αλλεργικές αντιδράσεις κάθε εβδομάδα. Δεν ήταν τακτικές, δεν φαινόταν να προκαλούνται από οτιδή-ποτε που θα μπορούσε να εντοπιστεί από τους γονείς της και ήταν αρκετά ενοχλητικές ώστε να χρειαστεί μια επίσκεψη στο γιατρό. Αντιμετώπιζε έντονο φτέρ-νισμα, ρινική καταρροή, δακρύρροια και δύσπνοια. Από τις νοσοκομειακές εξετάσεις δεν εντοπίστηκαν αλλεργίες και το μυστήριο παρέμεινε, μαζί με τις εκνευριστικές ενοχλήσεις στην καθημερινή ζωή της.Ο εναλλακτικός θεραπευτής της C.Z. της συνέστησε αγωγή με αρπαγόφυτο και έναν συνδυασμό εκχυλι-σμάτων με λούφα. Ακολούθησε την αγωγή τακτικά για έξι μήνες για να ισορροπήσει το ανοσοποιητικό της σύστημα. Μέσα σε λίγες ημέρες από την εφαρμο-γή της αγωγής που της υποδείχθηκε, οι ανεξήγητες αλλεργικές αντιδράσεις είχαν σταματήσει και δέκα χρόνια αργότερα δεν είχε υποτροπή. Αυτό που δια-πίστωσε είναι ότι το πεπτικό σύστημά της είναι ευαί-σθητο και αντιδρά σε ορισμένα τρόφιμα όταν είναι υπό πίεση.Αυτό το είδος πεπτικού προβλήματος μπορεί να είναι η ρίζα πολλών προβλημάτων και είναι πολύ δύσκο-λο να εντοπιστεί από εξετάσεις, καθώς δεν είναι μία

πραγματική δυσανεξία ή αλλεργία σε συγκεκριμένη τροφή, αλλά μια γενική αδυναμία των λειτουργιών του πεπτικού συστήματος, η οποία εμφανίζεται όταν το σώμα είναι συναισθηματικά ή ψυχικά πιεσμένο.Το αρπαγόφυτο βοήθησε εξισορροπώντας το ανοσο-ποιητικό σύστημα, ώστε να μην ενεργοποιείται τόσο εύκολα. Η εχινάκια μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο, για να μετριάσει μία ανοσοποιη-τική αντίδραση, αλλά το αρπαγόφυτο έχει το πλεονέ-κτημα να έχει έντονα αντιφλεγμονώδη δράση και έτσι βοηθά με αλλεργικού τύπου συμπτώματα, τα οποία τείνουν να συμπεριλαμβάνουν φλεγμονή.Η λούφα βοήθησε μειώνοντας τα συμπτώματα στη μύτη και τα μάτια. Μειώνει τη φαγούρα, την καταρ-ροή και το μπούκωμα, καθώς και τη δύσπνοια στο στήθος. Αυτό το κάνει πολύ γρήγορα και συνεπώς αποτελεί μία από τις κύριες προτιμήσεις για τους πάσχοντες από αλλεργική ρινίτιδα. Μπορεί, ωστόσο, να χρησιμοποιηθεί όλο τον χρόνο από τα άτομα που έχουν την τάση να φταρνίζονται μόλις ξυπνούν ή αυ-τούς που επηρεάζονται σε τακτική βάση από τα ζώα ή τα ακάρεα της σκόνης.Η Μ.Κ. ήταν στα τριάντα της και είχε αρχίσει να βγάζει ένα ανησυχητικό εξάνθημα στο λαιμό και το στήθος της αρκετά συχνά. Δεν της άρεσε καθόλου το πόσο άσχημο φαινόταν ενώ είχε την φοβία ότι μπορεί να ξαναεμφανιστεί, κάτι το οποίο πιθανότατα συντελού-σε ακόμη περισσότερο στην εμφάνισή του, δεδομέ-νου ότι ήταν προφανώς μια αντίδραση στρες.

Η Μ.Κ. ήταν ιδιαίτερα αγχώδης, ανησυχώντας συνε-χώς για πράγματα που μπορεί να φαίνονται ασήμαντα για τους άλλους. Το σώμα παράγει μια χημική ουσία που ονομάζεται ισταμίνη, στο πλαίσιο της αντίδρα-σης του σε στρεσογόνες συνθήκες. Αυτό διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, έτσι ώστε κύτταρα του ανοσο-ποιητικού συστήματος να μπορούν να φτάσουν σε μια επιτιθέμενη περιοχή γρηγορότερα. Από την άλλη όμως πλευρά, τείνει να κάνει το δέρμα κόκκινο και ερεθισμένο σαν να έχει εξάνθημα. Επίσης μπορεί να περιορίσει τους βρόγχους, προκαλώντας δύσπνοια.Για τη θεραπεία της Μ.Κ. χρησιμοποιήθηκαν βάμμα τσουκνίδας και βιταμίνη C και λειτούργησαν πολύ καλά. Διαπίστωσε επίσης ότι η αποφυγή του καφέ, μείωσε τη ένταση της αντίδρασης. Ο καφές μπορεί να είναι γίνει έναυσμα για πολλές δερματικές αντιδρά-σεις, ακόμη και εξάψεις, έτσι πάντα αξίζει τον κόπο η μείωσή του και η παρατήρηση του τι συμβαίνει χωρίς αυτόν.Η τσουκνίδα και η βιταμίνη C είναι εξαιρετικά αντιι-σταμινικά, ενώ η τσουκνίδα είναι ιδιαίτερα αποτελε-σματική στο να αντιμετωπίζει τα συμπτώματα που μοιάζουν με εξάνθημα ειδικά αν συνοδεύονται από φαγούρα. Η χρήση τσαγιού τσουκνίδας αρκετές φο-ρές την ημέρα μπορεί να βοηθήσει, αλλά το βάμμα είναι ισχυρότερο και είναι πιο αποτελεσματικό. Οι άνθρωποι με αρθριτικά συμπτώματα το βρίσκουν συχνά χρήσιμο καθώς αφαιρεί το ουρικό οξύ από τις αρθρώσεις, μειώνοντας τον πόνο.

Αντιμετωπίζοντας τις αλλεργίες

Page 17: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 17

Page 18: Holistic Life τεύχος 48

18 Holistic Life

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από στρες, το οποίο άμεσα συνδέεται με την υγεία και την ευημερία μας. Υπάρχουν αρκε-τές μελέτες που δείχνουν τη σχέση μεταξύ του υψηλού επιπέδου stress και

της κατάπτωσης της υγείας. Είναι το πιο συχνό παράπονο στους περισσότερους ασθενείς και επικρατεί συνήθως στο μοντέρνο Δυτικό κόσμο. Το σύνδρομο αυτό συνδέεται άμεσα με τις διάφορες πιέσεις που δέχεται το άτομο είτε στην εργασία του, είτε στην προσωπική και οικογενειακή του ζωή. Πολλές φορές εκδηλώνεται μετά από χρόνια νόσο. Και ενώ υπάρχουν σχεδόν πάντα συναισθηματικές και ψυ-χολογικές διαταραχές, οι ασθενείς αναφέρουν συνήθως τυπικά συμπτώματα όπως μυϊκό πόνο και ένταση στον αυχένα, την πλάτη ή /και στους ώμους.Άλλα συνήθη σωματικά συμπτώματα που αναφέρονται είναι κούραση, νευρικό-τητα, γαστρεντερικές διαταραχές, άγχος και διάφορες φοβίες, ημικρανίες, διατα-ραχές συγκέντρωσης, διαταραχές ύπνου, ευερέθιστο έντερο με συνοδεία θύμου, απογοήτευσης κτλ.Στις γυναίκες παρουσιάζονται και επιπλέον συμπτώματα που αφορούν την περίο-δό τους, και εκδηλώνονται με διαταραχές στον κύκλο (συχνομηνόρροια - η περίο-δος έρχεται πιο νωρίς και παραπάνω από μια φορά το μηνά - ή αραιομηνόρροια - δηλαδή σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το κανονικό), προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο όπως πρήξιμο στο στήθος ή /και στην κοιλιά, μετεωρισμός κτλ. Και τις περισσότερες φορές δεν απουσιάζει και η εύκολη εναλλαγή της διάθεσης, μελαγ-χολία ακόμη και κατάθλιψη. Όλα τα προαναφερόμενα συνοδεύονται συνήθως από άγχος, πολλές φορές χωρίς αφορμή.Πώς μπορεί να βοηθήσει η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική στην αντιμετώπιση του stress; Ο πιο συχνός και άμεσος τρόπος είναι με τον βελονισμό. Τι κάνει όμως ο βελονισμός; Επαναφέρει την ροη της ενεργείας Qi και του Αίματος μειώνοντας το stress και ο ασθενής ανακουφίζεται.Όταν τοποθετούμε τις βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία απελευθερώνονται νευ-ροχημικές ουσίες από τον εγκέφαλο, όπως είναι η σεροτονίνη και ενδορφίνες, οι οποίες έχουν βαθύ χαλαρωτικό αντίκτυπο πάνω στο σώμα. Το αποτέλεσμα αυτών των βιοχημικών αλλαγών επηρεάζει τους ομοιοστατικούς μηχανισμούς του σώμα-τος, προκαλώντας φυσική και συναισθηματική ευημερία. Συχνά οι ασθενείς απο-κοιμούνται κατά τη διάρκεια της συνεδρίας.Ο βελονισμός μειώνει την δραστηριότητα του συμπαθητικού συστήματος, μειώ-νει την αρτηριακή πίεση και αρκετοί ασθενείς νιώθουν πιο ενεργητικοί ακόμη και μετά από μερικές μονό συνεδρίες. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία με βελονισμό έχει ειδικές ευεργετικές επιρροές στο άγχος και το stress, δρώντας στις περιοχές του εγκέφαλου, οι οποίες σχετίζονται με τον πόνο και με αυτόν τον τρόπο ηρεμούν τον «υπερδραστήριο νου».Ο βελονισμός έχει την ιδιότητα να μειώνει τα επίπεδα της κορτικοστερόνης, δι-εγείρει την παράγωγη ενδογενών ενδορφινών (το κάνει χωρίς την χρήση ψυχο-τρόπων φάρμακων όπως γίνεται συνήθως) και το αποτέλεσμα είναι η μείωση έως και η εξαφάνιση του άγχους και του stress. Όπως είπαμε και προηγουμένως, το stress δραστηριοποιεί το Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα, ενώ ο βελονισμός κάνει το αντίθετο, διεγείρει το Παρασυμπαθητικό Νευρικό Σύστημα, το οποίο ευθύνεται για την χαλάρωση και την ηρεμία. Επίσης, μια πολύ σημαντική και βασική δράση του βελονισμού είναι η ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθε-

νών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αναστρέψει τις διαταραχές που προκληθήκαν από το stress, είτε είναι σωματικές ,είτε είναι συναισθηματικές.Η θεραπεία με το βελονισμό έχει καταπληκτικά αποτελέσματα πάνω στην ψυχική μας ισορροπία. Αυτό μπορεί να επιτευχτεί σε συνδυασμό και με τη βοτανοθερα-πεία. Τα βότανα καταπραΰνουν τις γαστρεντερικές διαταραχές, την κούραση, τις ημικρανίες, τις διαταραχές περιόδου, την αϋπνία, την μυϊκή ένταση κτλ.Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινής ζωής στις «μοντέρνες» κοινωνίες, με την ψηλά ανεπτυγμένη τεχνολογία επιβαρύνουν επίσης και την διατροφική μας «συ-μπεριφορά», αυξάνοντας έτσι τον αριθμό των ασθενών με stress. Η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική δίνει μεγάλη σημασία στη σωστή δίαιτα και στη «συμπεριφορά» της διατροφής.Να θυμίσουμε μερικές συμβουλές, γνωστές σε όλους μας, οι οποίες βελτιώνουν την υγεία μας. Να μην τρώει κάνεις αργά το βράδυ και λίγο πριν κοιμηθεί, να μα-σάει καλά την τροφή, να μην τρώει υπερβολικά, να μην καταναλώνει πολύ νερό κατά τη διάρκεια του φαγητού, να δίνει «σημασία» στο γεύμα – να αφιερώνει το χρόνο που χρειάζεται γι’ αυτό, να μην τρώει όρθιος και γρήγορα, να τρώει μικρές ποσότητες συχνά και όσο είναι δυνατόν, βιολογικά και εποχιακά είδη. Οι τροφές προς αποφυγή είναι οι λιπαρές, τα γλυκά, το αλκοόλ. Τροφές που είναι επιθυμητό να προσθέσουμε είναι κάποια μπαχαρικά, τα οποία βοηθούν στην σωστή ροή της ενέργειας Qι, για παράδειγμα το δεντρολίβανο, ο βασιλικός, το αγριοκύμινο, η μέ-ντα, το θυμάρι και λαχανικά όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι κτλ.Δεν πρέπει να αγνοήσουμε βεβαίως και την εξάσκηση ως θεραπεία στην αντιμε-τώπιση του stress και σαν άριστες λύσεις αναφέρουμε τη Yoga, τις ασκήσεις Pilates και κυρίως το Qi Gong και το διαλογισμό.Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική αφιερώνει μια αξιόλογη θέση για την αντιμετώ-πιση του stress στη σωστή αναπνοή. Πολλοί άνθρωποι αναπνέουν ρηχά, με μικρή συμμέτοχη του πνεύμονα. Η ρηχή αυτή αναπνοή εμποδίζει την ενέργεια Qi να κυ-κλοφορεί ομαλά στο στους μεσημβρινούς. Στην θεραπεία του stress συνίσταται καθημερινά ο ασθενής να εστιάζει στην αναπνοή του 5 με 10 λεπτά, έτσι ώστε η ει-σπνοή να κατεβαίνει προς την κοιλιά, εκτείνοντας το διάφραγμα, ενώ στην εκπνοή το διάφραγμα χαλαρώνει. Οι ασκήσεις αναπνοής έχουν βαθύτατο αποτέλεσμα στη μείωση του άγχους και του stress. Ο ιατρικός βελονισμός είναι εξαιρετικά χρήσιμος στην θεραπεία του ήδη υπάρχο-ντος stress και των χρόνιων καταστάσεων που προκαλεί, αλλά και στην προφύλαξή του. Και αυτό όχι μόνο επειδή είναι άμεσα αποτελεσματικός σε σωματικό επίπεδο, αλλά και εξαιτίας της ικανότητας που έχει να ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και το ανοσοποιητικό σύστημα.Για άλλη μια φορά η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική μάς υπενθυμίζει ότι το σώμα και ο νους είναι μια αχώριστη οντότητα και ότι τα συναισθήματά μας είναι το όχημα της επικοινωνίας. Είναι ξεκάθαρο ότι θεραπεύοντας το σώμα διεισδύουμε βαθύ-τατα στα συναισθήματα, και ηρεμώντας τα, ο θεραπευτής δείχνει στους ασθενής τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να χειριστούν το stress και το άγχος τους, και να κατανοήσουν καλυτέρα αυτή την οντότητα σώμα-νους.Η αγάπη και η υποστήριξη από το κοντινό περιβάλλον είναι εξίσου βασικές προϋ-ποθέσεις στην θεραπεία και την αντιμετώπιση του συνδρόμου αυτού. Για αυτό να αγαπάτε και να χαμογελάτε περισσότερο.

Παραδοσιακή Κινέζικη ΙατρικήHolistic Life

Γράφει η Δρ Παρασκευή Φωτάκη MD, Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου ΑθηνώνΚινέζικη Ιατρική - Βελονισμός - Βοτανοθεραπεία (www.pfotaki.gr)

Stress, άγχος και εναλλακτικές λύσεις

Page 19: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 19

Page 20: Holistic Life τεύχος 48

20 Holistic Life

ΑρωματοθεραπείαHolistic Life

Η αρωματοθεραπεία είναι η τέχνη της χρήσης αρωμάτων για να επιτευχθεί η εξισορρόπηση της κατάστασης της υγείας του ατόμου. Η λέξη «άρωμα» ση-μαίνει μυρωδιά. Η λέξη «θεραπεία» σημαίνει μια κούρα που σχεδιάστηκε για

να θεραπεύει και προέρχεται από τη λατινική λέξη “curare” που σημαίνει φροντίζω. Επομένως, η αρωματοθεραπεία είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιεί μυρωδιές για να θεραπεύσει. Η αρωματοθεραπεία έχει γίνει πολύ δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Η ιστορία όμως μάς διδάσκει πως η αρχή της συναντάται γύρω στο 4500π.Χ. οπότε οι Αιγύ-πτιοι χρησιμοποιούσαν βάλσαμα, αρωματισμένα έλαια, φλοιούς και ρητίνες για να δημιουργήσουν αρώματα και φάρμακα. Στην πρόσφατη ιστορία, ο όρος «αρωμα-τοθεραπεία» δόθηκε από το Γάλλο χημικό Renι Gattefossι το 1920, όταν ερεύνησε τις αντισηπτικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων.Τα αιθέρια έλαια είναι αρωματικά εκχυλίσματα φυτών που λαμβάνονται με από-σταξη ή εξαγωγή και χρησιμοποιούνται σε διάλυση με στόχο την καταπολέμηση σωματικών & ψυχολογικών νοσημάτων. Τα αιθέρια έλαια είναι εξαιρετικά πτητικά, γεγονός που κάνει τα χημικά τους συστατικά εύκολα απορροφήσιμα είτε μέσω της μύτης είτε μέσω του δέρματος. Εντούτοις, δεν είναι φάρμακα, γιατί σε αντίθεση με αυτά, τα αιθέρια έλαια δρουν απαλά και ολιστικά ως προς την εξισορρόπηση του οργανισμού, καθώς και την καταπολέμηση ασθενειών.Τα αιθέρια έλαια και τα ζώα:Τα αιθέρια έλαια έχουν χρησιμοποιηθεί τα τελευταία χρόνια σε άλογα, σκυλιά, αγε-λάδες, πρόβατα, γάτες, ακόμα και κοτόπουλα και έχουν βοηθήσει σε πολλές κοινές ασθένειες, όπως νοσήματα του αναπνευστικού, αρθρίτιδα, δερματικά προβλήματα και διάφορους φυσικούς ή συναισθηματικούς τραυματισμούς. Ένα ζώο θα χρειαστεί αιθέρια έλαια όταν θα χάσει ο οργανισμός του την ισορροπία του, δηλαδή έχει φύγει από τα φυσιολογικά πλαίσια καλής υγείας και συμπεριφο-ράς. Τα αιθέρια έλαια περιέχουν συστατικά που οικειοθελώς θα διάλεγε το ζώο από το φυσικό του περιβάλλον για να διατηρήσει την υγεία του. Κάτι το οποίο έχουμε στερήσει από το ζώο, εξημερώνοντάς το και κλείνοντάς το μέσα στο σπίτι μας, στο χώρο μας. Τα ζώα, λοιπόν, αναγνωρίζουν στα αιθέρια έλαια, τις ιατρικές ουσίες στις οποίες θα κατέφευγαν όντας στη φύση. Αυτή είναι και η μαγεία της κτηνιατρικής αρωματοθεραπείας. Δεν επιβάλλουμε τίποτα στο ζώο, απλώς ενεργοποιούμε το υψηλό ένστικτο αυτοίασης που διαθέτει το ίδιο.Χρήση των αιθέριων ελαίων στα ζώα:Τα ζώα ανταποκρίνονται συνήθως στα αιθέρια έλαια με τον ίδιο τρόπο όπως κά-νουν οι άνθρωποι, απλώς είναι λίγο πιο ευαίσθητα. Μερικές καταστάσεις που μπορείτε να αντιμετωπίσετε:• Ψύλλοι και άλλα παράσιτα: Lemongrass, Thyme Thymol, Rosemary, Clove,

Eucalyptus, Pine, Citronella & Peppermint σε ανθόνερο Μέντα για ψεκασμό• Ηρεμία: Lavender, Roman Chamomile στην τροφή τους ή το νερό τους• Άγχος, νευρικότητα - πόνος: Lavender, Geranium, Valerian σε κρέμα βάσης και

εφαρμόστε το μείγμα στα δάχτυλα των ποδιών τους (πάνω μέρος) και στην άκρη των αυτιών, έτσι ώστε να το μυρίζει διαρκώς

• Καρδιακά προβλήματα: Peppermint στις πατούσες / Myrtle & Ravansara σε ανθό-νερο και ψεκάστε στη ράχη ή χρησιμοποιήστε το σε κομπρέσα ζεστή ή κρύα

• Ύπνος: Lavender στα πόδια• Στομαχικές καταστάσεις ή έμετο από ταξίδι: Peppermint σε λάδι για μασάζ και

απλώστε το μείγμα στο στομάχι• Άσχημη αναπνοή: Bergamot, Peppermint• Λαμπερό τρίχωμα: Όλα τα ανθόνερα ενισχυμένα με αιθέριο έλαιο Cedarwood• Καταστάσεις ματιών: Ανθόνερο Χαμομήλι• Κοψίματα & Μελανιές: Cypress, Helichrysum σε έλαιο βάσης Arnica• Αιμορραγία: Lavender, Geranium, Helichrysum• Καρκίνος (δέρμα): Frankincense, Cumin σε κρέμα βάσης ή έλαιο βάσης• Πόνος στα αυτιά: Συχνές επαλείψεις γύρω από τα αυτιά με Tea Tree, Lavender &

Roman Chamomile σε έλαιο βάσης. Μη χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο μείγμα σε γάτες.

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να χρησιμοποιήσε-τε τα αιθέρια έλαια στα ζώα. Προσοχή! Μην πάνε τα αιθέρια έλαια στα μάτια του ζώουΠροσοχή! Οι γάτες και τα μικρά κατοικίδια θα πρέπει να αποφεύγουν τα αιθέρια έλαια πλούσια σε φαινόλες, όπως oregano, thyme, tea tree, cinnamon, clove.Σε περίπτωση οποιασδήποτε αμφιβολίας, συμβουλευτείτε κάποιον πιστοποιημένο αρωματοθεραπευτή.

Αρωματοθεραπεία & κατοικίδια

Γράφει η Μαρία Ζώρζου, Κλινική Αρωματοθεραπεύτρια

Page 21: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 21

Page 22: Holistic Life τεύχος 48

22 Holistic Life

Γράφει η Έρρικα Παπαβενετίου Γενικός Ιατρός - Ομοιοπαθητικός – Σύμβουλος ΔιατροφήςΕπιστημονικός Σύμβουλος της Neal’s Yard Remedies

«Πολλά από τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος οφείλονται στην προσπάθεια αυτονόμησής του από τη φύση λόγω της εγωιστικής θεώρησης υπεροχής του και αποξένωσής του τελικά

από αυτή», επισημαίνει ο Δημοσθένης Παπαμεθοδίου, ιατρός-νευρολόγος, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής. Η υι-οθέτηση ενός πιο ολιστικού τρόπου διαβίωσης αποτελεί σοβαρή επένδυση για το μέλλον. Αυτό ισχύει και για τις μέλλουσες μαμάδες, αλλά και τους μπα-μπάδες. Όσο πιο υγιείς είναι οι γονείς πριν και κατά το χρονικό διάστημα της σύλληψης, τόσο πιο υγιή θα είναι τα παιδιά που θα φέρουν στον κόσμο! Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας επανένωσης, περιλαμβάνονται η ποιο-τική και ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση, η αποφυγή πρακτικών που αποδυναμώνουν τον αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού, όπως η κατά-χρηση αλκοόλ και το κάπνισμα, η επιλογή ήπιων και φυσικών θεραπευτικών μεθόδων (χωρίς να αποκλείουμε μονολιθικά την δυνατότητα προσφυγής στη συμβατική ιατρική). «Έχει παρατηρηθεί ότι γυναίκες που εμφάνισαν δυσκολίες στην πρώτη τους κύ-ηση και ακολούθησαν μετά ομοιοπαθητική θεραπεία για κάποιον άλλο λόγο, η πορεία της δευτέρας κυήσεως ήταν πολύ καλύτερη». Ακόμα και τα προϊόντα περιποίησης θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο οργανικά. Όταν αναφε-ρόμαστε σε οργανικά συστατικά, εννοούμε μόνο εκείνα –και κατά συνέπεια τα πιστοποιημένα οργανικά προϊόντα που παράγονται από αυτά- τα οποία καλλιεργήθηκαν και παράχθηκαν σύμφωνα με ειδικά αυστηρά οικολογικά κριτήρια. Τελευταία επικρατεί η άποψη πως ό,τι είναι «φυσικό» είναι εναλλακτικό και ακίνδυνο. Η χρήση των λέξεων αυτών θα πρέπει να είναι προσεκτική και αυτό γιατί αρκετά από τα «χημικά» φάρμακα που παράγονται από τη βιομηχανία έχουν ξεκινήσει από φυσικές πρώτες ύλες. Επίσης, πολλά από τα βότανα που χρησιμοποιούνται θεραπευτικά μπορεί σε μεγάλες δόσεις ή όταν χρησιμο-ποιηθούν σε ευαίσθητες ομάδες (εγκυμονούσες, παιδιά κ.ά.) να είναι τοξικά και άρα πολύ καταστροφικά για την υγεία ή και τη ζωή μας. «Μερικά βότανα και αιθέρια έλαια μπορούν να ληφθούν για κάποιο διάστημα στην εγκυμοσύνη και άλλα, για όλη την περίοδο, πάντα όμως με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού και σε περιπτώσεις όπου δε μπορούν να χορηγηθούν φάρμακα», εξηγεί η Γιάννα

Οργανική φροντίδαγια τη μητέρα και το μωρό.

Επενδύστε στη φύση!

Οργανικά προϊόνταHolistic Life

Page 23: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 23

Περγαντά, φαρμακοποιός. Ενδεικτικά τα βότανα που μπορούν να χρησιμο-ποιηθούν με ασφάλεια την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι:Άρνικα: Μόνο για εξωτερική χρήση, ιδανικό σε μώλωπες και χτυπήματα.Χαμομήλι: Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μορφή αφεψήματος, κρέμας, κο-μπρέσας, και ως αιθέριο έλαιο. Ιδανικό για κωλικούς, δυσκοιλιότητα, ενοχλή-σεις στομάχου και εγκαύματα.Μουστάκια καλαμποκιού: Έχει ήπια δράση και είναι ιδανικό σε προβλήματα ουροποιητικού συστήματος και κυστίτιδες. Διατίθεται σε μορφή αφεψήματος και η δοσολογία του ορίζεται στα 3 φλιτζάνια την ημέρα.Εχινάκεια: Χρησιμοποιείται ευρέως για την πρόληψη και αντιμετώπιση του κρυολογήματος και της καταρροής. Διατίθεται ως αφέψημα και η λήψη του περιορίζεται στις 3-4 ημέρες.Λεβάντα: Κατάλληλο βότανο για την αντιμετώπιση του πονοκεφάλου, τη μείωση της έντασης και της αϋπνίας. Διατίθεται ως αφέψημα και ως αιθέριο έλαιο (μόνο για εξωτερική χρήση και μασάζ), ενώ ως αφέψημα λαμβάνονται 2 φλιτζάνια την ημέρα.Τίλιο: Ιδανικό για την καταπολέμηση της αϋπνίας και τον πονοκέφαλο. Δρα αγχολυτικά και ηρεμιστικά. Η δόση του καθορίζεται στα 3 φλιτζάνια την ημέ-ρα.Καλέντουλα: Χρησιμοποιείται ως αλοιφή, κομπρέσα και βάμμα. Έχει μαλα-κτικές και ενυδατικές ιδιότητες κατά την εφαρμογή του ως κρέμα στο δέρμα, βοηθά στις αλλεργίες του δέρματος ενώ έχει εξαιρετικές ιδιότητες και ως βάμ-μα. Έχει αντιφλεγμονώδη δράση και χρησιμοποιείται και ως αντισηπτικό για στοματικές πλύσεις. Μέντα: Χρησιμοποιείται και σαν αφέψημα και σαν αιθέριο έλαιο για εξωτερι-κή χρήση. Κατάλληλο για ναυτίες, πονοκεφάλους, δυσπεψίες, διάρροιες. Συν-δυάζεται ιδανικά με το χαμομήλι.Βαλεριάνα :Χρησιμοποιείται κυρίως ως αγχολυτικό βότανο και είναι ιδανικό ως παυσίπονο (για πόνους στην πλάτη), πονοκεφάλους και αϋπνίες. Η δόση περιορίζεται ως εξής: 1 ταμπλέτα, 2 φορές την ημέρα ή 20 σταγόνες κάθε βρά-δυ πριν τον ύπνο.Τα πρώτα χρόνια ενός μωρού είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξή του. Τα μωρά είναι πιο ευάλωτα στις βλαβερές χημικές ουσίες, από ότι τα μεγαλύ-τερα παιδιά και ή οι ενήλικες. Είναι ενδεικτικό ότι τα βρέφη και τα νήπια προ-σλαμβάνουν έως και 4 φορές περισσότερες τοξίνες και χημικές ουσίες από ότι οι ενήλικες (υπολογισμένο ανά μέτρο του βάρους). Είναι γεγονός ότι το ίδιο εργοστάσιο που παράγει φυσικό αέριο για το αυτοκίνητο φτιάχνει και σα-μπουάν για μωρά (1,4-διοξάνιο)! Τα συστατικά αυτά μπορεί να προκαλέσουν ορμονικά, αναπτυξιακά προβλήματα, αλλεργίες και καρκίνο. Πριν αγοράσετε κάποιο βρεφικό προϊόν βεβαιωθείτε ότι δεν περιέχει:• Parabens για δερματίτιδες, εκζέματα, ερεθισμούς• Formaldeyde ως συντηρητικό για αλλεργικές δερματίτιδες• Imidazolidimyl urea ως συντηρητικό σε δερματίτιδες εξ επαφής• Sodium laureth sulfate ως συντηρητικό σε σαμπουάν για δερματίτιδες• Phenol ως αντισηπτικό.• Mineral oil ως μαλακτικό με ήπια ερεθιστική αντίδραση.Προσπαθώντας να προστατέψουμε τα μωρά από τις τοξίνες και τις χημικές ουσίες φαίνεται ότι η μόνη επιλογή είναι η υιοθέτηση ενός οργανικού τρόπου ζωής, ξεκινώντας από την διατροφή, τα καλλυντικά προϊόντα, τα προϊόντα κα-θαρισμού, την ένδυση, τα άμεσα παιχνίδια του και γενικά ό,τι χρησιμοποιείται σε καθημερινή βάση. Έχει παρατηρηθεί ότι σε όσο μικρότερη ηλικία ξεκινούν την ομοιοπαθητική αγωγή οι ανθρώπινοι οργανισμοί τόσο πιο καλή πορεία υγείας έχουν! «Τα απο-τελέσματα στα παιδιά είναι πολύ καλά γιατί ο οργανισμός τους είναι κατά κανόνα υγιέστερος (δεν έχουν πάρει συνήθως χημικά φάρμακα, έχουν περάσει λιγότερα stress είτε σωματικά είτε ψυχολογικά και έχουν πιο ισχυρό αμυντικό μηχανισμό) από ότι των ενήλικων», τονίζει ο κ. Παπαμεθοδίου. Από την άλλη ιδιαίτερα ευεργετική για τα βρέφη είναι η αρωματοθεραπεία σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις. Κάνοντας μασάζ στο σώμα της εγκύου κι εν-θαρρύνοντάς την να μεταβεί σε μια χαλαρή κατάσταση, το μωρό μπορεί τότε να μιμηθεί αυτήν την κατάσταση και να βρει ισορροπία και γαλήνη στο δικό του κόσμο, μέσα στον οποίο πλέει. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται με μερικά αι-θέρια έλαια που επηρεάζουν την έκκριση οιστρογόνων όπως ο Βασιλικός, το Φασκόμηλο (Clary sage), το Αγριοκυπάρισσο (Juniper), το Μύρο κ.ά. Τα έλαια αρωματοθεραπείας, εξαιτίας της σύνδεσής τους με το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, βοηθούν στη δημιουργία καινούριων μονοπατιών μνήμης σε αυτόν. Ένα ευερέθιστο και υπερβολικά κουρασμένο μωρό μπορεί να ηρεμήσει κά-νοντας μασάζ στις πατούσες των ποδιών του με λίγη λεβάντα (αραιωμένη σε λάδι για μασάζ) και να προσφέρει στο μικρό του σώμα την ανάπαυση που χρειάζεται για να αναπτυχθεί. Η αρωματοθεραπεία στα παιδιά ενδείκνυται για την πρόληψη και την αντιμε-τώπιση των συμπτωμάτων των παιδικών ασθενειών και του κοινού κρυολογή-ματος και της γρίπης κι εφαρμόζεται για τις στομαχικές διαταραχές, τον πόνο των δοντιών, την οξυθυμία κ. ά.

Ευχαριστούμε την κα Γιάννα Περγαντά, Φαρμακοποιό και τον κ. Δημοσθένη Παπαμεθοδίου, ιατρός-νευρολόγος, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εται-ρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής

Page 24: Holistic Life τεύχος 48

24 Holistic Life

ΟμοιοπαθητικήHolistic Life

Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute of Homeopathy), διευθύνων στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών

Πάνω από τις συμβατικές φόρμουλες που είναι αποκρυσταλλωμένες μέσα στην κρού-στα των προκαταλήψεων υπάρχει γνώση που διαχέεται σα να ήταν στον αέρα. - Λόγια Σοφίας.

Πολλές φορές τίθεται η ερώτηση εάν η Ομοιοπαθητική μπορεί να βοηθήσει την γυναίκα στα προβλήματα υγείας που μπορεί να συναντήσει κατά στη δι-άρκεια των εννέα μηνών της εγκυμοσύνης της και αν μπορεί να χρησιμοποι-

ηθεί στην έγκυο ακίνδυνα. Τα ερωτηματικά συνήθως ξεπροβάλλουν από το καλά γνωστό γεγονός ότι πολλά από τα συμβατικά χημικά φάρμακα συνήθως αντενδεί-κνυνται κατά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι διαφορε-τικά. Δεν είναι χημικά φάρμακα, είναι ενεργειακά και η μακροχρόνια εφαρμογή της Ομοιοπαθητικής έχει δείξει ότι είναι ακίνδυνα. Μάλιστα φαίνεται ότι η έγκυος γυναί-κα είναι περισσότερο δεκτική στο ενδεικνυόμενο ομοιοπαθητικό φάρμακο κατά την εγκυμοσύνη της παρά σε οποιοδήποτε άλλο χρονικό διάστημα. Κατά την διάρκεια εκείνης της χρονικής περιόδου οι φυσιολογικές λειτουργίες της είναι περισσότερο ενεργές. Μάλιστα επειδή τότε συμβαίνουν μεγάλες αλλαγές σ’ ολόκληρο τον οργανι-σμό της, το ομοιοπαθητικό φάρμακο θεωρείται ότι έχει πολύ καλύτερη δυνατότητα να επιτελέσει την εργασία του. Έτσι όχι μόνο δεν βλάπτει αλλά και «επιβάλλεται» η χορήγησή του. Σε ότι αφορά το ευρύτερο ζήτημα της ευγονίας έδιναν πολύ μεγάλη προσοχή και οι αρχαίοι. Συγκεκριμένα, ο μεγάλος Πλάτωνας αναφέρει: «Πρέπει να προσέχει κανείς ιδιαίτερα τις γυναίκες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, ώστε η εγκυμονούσα να μη διαβιεί ούτε με πολλές ηδονές, ούτε με πάθη, ούτε λύπες, αλλά να ζει κατά τον χρόνο αυτό, τιμώντας τον, με χαρά, με πραότητα και με καλή ψυχική διάθεση». (Πλάτωνας -Νόμοι, 792 Ε). Επίσης ο ίδιος λέει και τα παρακάτω: «Ο άνθρωπος πρέπει σ’ όλο το βίο του, κυρίως όμως κατά τον χρόνο της αναπαραγω-γής, να προσέχει και να μην πράττει τίποτε το νοσηρό, το άδικο ή το βίαιο, ούτε και στο ελάχιστο, διότι, κατ’ ανάγκην, όλα αυτά εισχωρούν και αποτυπώνονται στις ψυχές και τα σώματα των εμβρύων, ώστε γεννιούνται παιδιά από κάθε άποψη μηδαμινά. Ιδιαίτερα μάλιστα, εκείνη την ημέρα ή την νύκτα (της συλλήψεως) πρέπει ν’ απέχει απ’ όλα αυτά. Η αρχή της Ζωής είναι θεμελιώδους σημασίας». (Πλάτωνας - Νόμοι, 775, D-E). Αλλά και ο Ιάμβλιχος έγραφε στο σύγγραμμα του περί του βίου των Πυθαγορείων: «Θεωρούσαν (οι Πυθαγόρειοι) ότι εκείνοι που τεκνοποιούν, πρέπει να λαβαίνουν μεγάλη πρόνοια για τους μελλοντικούς απογόνους. Η πρώτη και πιο σημαντική πρόνοια είναι να προσέρχονται προς την τεκνοποιία, έχοντας προηγουμένως ζήσει και εξακολουθώ-ντας να ζουν με σωφροσύνη και τηρώντας τους κανόνες της υγείας, καθώς επίσης και αποφεύγοντας την υπερβολική τροφή, τις κακές έξεις και τη μέθη. Γιατί πίστευαν ότι από μια ιδιοσυγκρασία φαύλη, δυσαρμονική και ταραγμένη, τα σπέρματα γίνονται άθλια». (Ιάμβλιχος - Πυθαγορικός Βίος, 211). H ομοιοπαθητική από την μεριά της μπορεί να δράσει ευγονικά αφού θεωρείται ότι βοηθάει σημαντικά στην ελάφρυνση της μιασματικής, δηλαδή της κληρονομικής επιβάρυνσης της εγκύου γυναίκας. Κάτι τέτοιο θα έχει σημαντικό όφελος στο έμ-βρυο, δηλαδή στον αυριανό άνθρωπο που θα έλθει στον κόσμο. Σε ότι αφορά ειδικότερα ζητήματα, που βέβαια δεν αφορούν μια εφημερίδα για το ευρύ κοινό, υπάρχουν διάφορες απόψεις που έχουν διατυπωθεί στα πλαίσια της Ομοιοπαθητικής κοινότητας διεθνώς. Για παράδειγμα, η Sandra J. Perko, Ph. D., υπο-στηρίζει ότι ο γενικός κανόνας στην εγκυμοσύνη είναι καλύτερα να μην χορηγείται δυναμοποίηση ανώτερη της 200ης, εκτός κι αν υπάρχει κάποια καθαρή ένδειξη για να πράξουμε διαφορετικά. Ο Kent κατά κάποιο τρόπο το επιβεβαιώνει όταν συνιστά ένα πολύ καλό ομοιοπαθητικό φάρμακο για τον εμετό της εγκυμοσύνης, δηλαδή σε συγκεκριμένη καθαρή ένδειξη, σε δυναμοποίηση 10Μ. Ας μην όμως προβληματι-στούμε περισσότερο με ζητήματα που γνωρίζει ο ομοιοπαθητικός που θα αναλάβει τα ζητήματα της εγκύου. Με την ευκαιρία θα πρέπει να πούμε ότι στη ναυτία και στον εμετό της εγκυμοσύνης η Ομοιοπαθητική είναι πραγματικά εκπληκτική αφού ανακουφίζει ή και απαλλάσσει τη γυναίκα με πολύ ωραίο τρόπο από αυτό το πολύ ενοχλητικό πρόβλημα. Σχετικά με τη χρήση της Ομοιοπαθητικής στις έγκυες γυναίκες και όχι μόνο, μια εργα-σία που δημοσιεύθηκε από τον καθηγητή B. Kaplan αναφέρει ότι: «Η ομοιοπαθητική μπορεί να βελτιώσει το γενικότερο επίπεδο της υγείας προ της εγκυμοσύνης, να αυξήσει

Η Ομοιοπαθητική στα προβλήματα της εγκυμοσύνης

Page 25: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 25

Το απαραίτητο βιβλίο που έλειπε εδώ και 35 χρόνια. Δέκα χρόνια έρευ-να και υπεύθυνη συγγραφή. Χιλιάδες λήμματα (rubrics) συμπτωμάτων παρουσιασμένα πλήρως στην ελληνική γλώσσα (και με την αγγλική τους ονομασία). Αλφαβητική κατάταξη για εύκολη ανεύρεση του συ-μπτώματος και των φαρμάκων. Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες των Kent και Roberts για ζητήματα ανά-λυσης του περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδα-στές και μελετητές της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα σεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυγιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. (Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!)Εκδόσεις ALTER-SIMILIA, ο Εκδοτικός Οίκος της Ομοιοπαθητικής. Πληροφορίες: τηλ. 2107643 963, 69788759 28 - www.altersimilia.gr

Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300)

Λ. ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ»

την πιθανότητα σύλληψης, την πρωινή ναυτία κατά την εγκυμοσύνη, την μωλωπισμό μετά τον τοκετό της μητέρας και του νεογνού, προβλήματα θηλασμού και επιλόχειας κατάθλιψης». (Kaplan B. Homeopathy: in pregnancy and for the under-fives. Prof. Care Mother Child. 1994;4:185-187).Ας δούμε όμως τώρα αλφαβητικά τα κυριότερα προβλήματα της εγκυμοσύνης που μπορούν να βοηθηθούν με την Ομοιοπαθητική, ώστε η έγκυος γυναίκα να μπορεί να γνωρίζει πότε ο ομοιοπαθη-τικός μπορεί να την ωφελήσει στο πρόβλημά της επιλέγοντας το ενδεικνυόμενο για αυτήν φάρμακο. Ταυτόχρονα έχει προστεθεί ο αριθμός των συχνά χορηγούμενων ομοιοπαθητικών φαρμάκων, όπως αυτά αναφέρονται στα αναλυτικά βιβλία-λεξικά της Ομοιοπαθητικής, τα γνωστά σε πολλούς Rep-ertories.Αιμορραγία της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη: 24 φάρμακα. Αίσθημα παλμών: 5 φάρμακα. Ανησυχία κινητική: 8 φάρμακα. Αρθρώσεις πρησμένες: Ένα φάρμακο. Άστοργη (έλλειψη συναισθημάτων): 4 φάρμακα. Βάρος στα πόδια: Ένα φάρμακο. Βήχας κατά την εγκυμοσύνη: 16 φάρμακα. Δερματοπάθεια: 2 φάρμακα τουλάχιστον. Διάρροια: 23 φάρμακα. Διπλωπία κατά την εγκυμοσύνη: 3 φάρμακα. Δυσκοιλιότητα: 37 φάρμακα. Δυσκολία στην αναπνοή: Ένα τουλάχιστον φάρμακο. Δυσπεψία εγκυμοσύνης: Ένα φάρμακο. Δύσπνοια: Ένα τουλάχιστον φάρμακο. Εμετοί εγκυμοσύνης: 107 φάρμακα. Θυμός: 2 φάρμακα. Ίκτερος κατά την εγκυμοσύνη: 5 φάρμακα. Ίλιγγος κατά την εγκυμοσύνη: 5 φάρμακα. Καούρες: 7 φάρμακα. Κατάθλιψη: 9 φάρμακα.Κάψιμο στον οισοφάγο: 2 φάρμακα. Κιρσοί κατά την εγκυμοσύνη: 17 φάρμακα. Κλάματα: 8 φάρμακα. Κνησμός στον κόλπο της γυναίκας: 2 φάρμακα. Κνησμός στα γεννητικά όργανα: 8 φάρμακα. Κολπικό έκκριμα κατά την εγκυμοσύνη: 13 φάρμακα. Κράμπες στις γαστροκνημίες: 3 φάρμακα. Κράμπες στις πατούσες και σε δάκτυλα ποδιών: Ένα φάρμακο. Κρυάδες: 2 φάρμακα. Λευκωματουρία: 37 φάρμακα. Λιποθυμία: 8 φάρμακα. Ναυτία εγκυμοσύνης: 84 φάρμακα.Νευραλγία κατά την εγκυμοσύνη: Ένα φάρμακο. Νευρικότητα κατά την εγκυμοσύνη: 4 φάρμακα.

Νυμφομανία κατά την εγκυμοσύνη: Ένα φάρμακο. Νύχια των χεριών μπλε: 1 φάρμακο. Οζίδια σκληρά στους μαστούς: Ένα φάρμακο τουλά-χιστον. Οίδημα: 16 φάρμακα. Οίδημα στο αιδοίο: 2 φάρμακα. Όρεξη τρομερή κατά την νύκτα: Ένα φάρμακο. Ούρηση δύσκολη κατά την εγκυμοσύνη: 16 φάρμα-κα. Παλμός στο σώμα, εξωτερικά: Ένα φάρμακο. Πόδια κρύα στην εγκυμοσύνη: 2 φάρμακα. Πονόδοντος κατά την εγκυμοσύνη: 20 φάρμακα. Πονοκέφαλοι εγκυμοσύνης: 27 φάρμακα.Πόνος ιερού οστού: 4 φάρμακα. Πόνος μυών (μυαλγίες): Ένα φάρμακο. Πόνος ράχης: 9 φάρμακα. Πόνος στομάχου: 3 φάρμακα. Πόνος ωοθηκών κατά την εγκυμοσύνη: 3 φάρμακα. Πρήξιμο προσώπου: 3 φάρμακα. Πρόπτωση κόλπου: 2 φάρμακα. Πύρωση στομάχου (καούρες): 7 φάρμακα. Ρεψίματα: 9 φάρμακα. Ρινορραγία κατά την εγκυμοσύνη: Ένα φάρμακο. Σιαλόρροια κατά την εγκυμοσύνη: 17 φάρμακα. Σεξουαλική επιθυμία αυξημένη: 7 φάρμακα. Σπασμοί στην εγκυμοσύνη: 5 φάρμακα. Σύγχυση νοητική (confusion) εγκυμοσύνης: Ένα φάρ-μακο. Συναισθηματική διαταραχή: Ένα τουλάχιστον φάρμα-κο. Συσπάσεις προσώπου, δεσμιδώσεις: Ένα φάρμακο τουλάχιστον. Τριχόπτωση κατά την εγκυμοσύνη: 3 φάρμακα. Τρόμος: 5 φάρμακα. Υπεροπτική κατά την εγκυμοσύνη: 2 φάρμακα. Φοβίες κατά την εγκυμοσύνη: 13 φάρμακα.Χείλη στόματος μπλε: Ένα φάρμακο.Χλόασμα: 8 φάρμακα. Χορεία: 3 φάρμακα. Με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω μπορεί να ευελ-πιστεί κανείς ότι υπήρξε μια μικρή επιμόρφωση του κοινού σχετικά με τις δυνατότητες της Ομοιο-παθητικής στην εγκυμοσύνη. Όπως βλέπετε είναι πολλές, οπότε οι έγκυες κυρίες επωφεληθείτε!

ΒιβλιογραφίαΒιβλία περί εγκυμοσύνης που υπάρχουν στον Πολυχώρο Ομοιο-παθητικής Αθηνών:Moskowitz, Richard: Homeopathic Medicines for Pregnancy & Children. Fayazyddin m.: Pregnant Ladies. Master Farokh: The state of Mind that affects Foetus. Morgan, William: The signs and concomitant derangements of pregnancy.

Έκπτωση 20% στους 5 πρώτους αναγνώστες του Holistic Life!

Page 26: Holistic Life τεύχος 48

26 Holistic Life

ΟμοιοπαθητικήHolistic Life

Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος Χειρ. οδοντίατρος ειδ.ομοιοπαθητικός, εμφυτευματολόγος, περιοδοντολόγος Ομοιοπαθητικό Ινστιτούτο Γλυφάδας - www.homeodentist.gr

Τερηδόνα είναι η διάλυση του σμάλτου των δοντιών από τα οξέα του στόμα-τος. Τα οξέα αυτά παράγονται από τη ζύμωση των τροφών από τα βακτήρια που υπάρχουν σε κάθε φυσιολογική στοματική κοιλότητα.

Ο άνθρωπος του δυτικού πολιτισμού (των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών) μαστίζεται από την τερηδόνα που αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα κατα-λήγει στην απώλεια των δοντιών. Ένας βασικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου είναι η διατροφή του ‘πολιτισμένου’ ανθρώπου με μεγάλη ποσότητα κατερ-γασμένων τροφών πλούσιων σε κατεργασμένους υδατάνθρακες (αποφλοιωμένο ρύζι, σοκολάτα, γλυκά, λευκό ψωμί, σνακ πλούσια σε ζάχαρη).Είναι βασικό να αναφέρουμε ότι οι πρωτόγονοι πολιτισμοί με διαφορετικές δια-

τροφικές συνήθειες, στερούνταν την εμφάνιση τερηδόνας. Η εμφάνιση της νόσου στους πολιτισμούς αυτούς, άρχισε όταν ‘εκπολιτίστηκαν’ και στη διατροφή τους μπήκαν τροφές με κατεργασμένους υδατάνθρακες.

Για την αντιμετώπιση της τερηδόνας η κλασσική οδοντιατρική προ-τείνει τη σκλήρυνση του σμάλτου με τη φθορίωση των δοντιών. • Φθορίωση από γενική οδό: ο ασθενής μέχρι τα δέκα του χρόνια, λαμβάνει φθό-

ριο από το στόμα υπό τη μορφή δισκίων που απορροφούνται από τον οργα-νισμό, δεσμεύονται από τον υδροξαπατίτη που αποτελεί το κυρίως συστατικό

PULSE DYNAMICS - TEL: +30 210 9270807, FAX: +30 210 9011620

Η πρόληψη της τερηδόναςμε τη βοήθεια της ΟμοιοπαθητικηςΨυχοδιανοητικές επιπτώσεις και συμπτώματα χρόνιας δηλητηρίασης από την κατανάλωση του φθορίου.

Page 27: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 27

του σμάλτου και το μετατρέπουν σε φθοριοαπατίτη. Ο φθοριοαπατίτης είναι περίπου 10 φορές πιο αδιάλυτος από τα οξέα του στόματος. Αυτός είναι ο λόγος που προτείνεται η φθορίωση του νερού ώστε όλοι μας να επωφεληθούμε από τη ευεργετική επίδραση του φθορίου στα δόντια που δεν είναι και τόσο ‘ευερ-γετική’ για τον υπόλοιπο οργανισμό όπως θα δούμε παρακάτω.

• Tην τοπική εφαρμογή φθοριούχων διαλυμάτων στη στοματική κοιλότητα. Το φθόριο δεσμεύεται μέσα σε 60΄΄ από τον υδροξαπατίτη του σμάλτου και τον μετατρέπει σε φθοριοαπατίτη.

Η Ομοιοπαθητική εδώ και 60 χρόνια αναφέρει ότι η χρησιμοποίηση του φθορίου από γενική οδό (φθορίωση του νερού και χορήγηση δισκίων φθορίου στα παιδιά) έχει καταστροφικές συνέπειες στη σωματική και ψυχοδιανοητική υγεία του ατό-μου. Τα άτομα που λαμβάνουν φθόριο από γενική οδό για αρκετούς μήνες ή χρό-νια μπορούν να αναπτύξουν συμπτώματα χρόνιας δηλητηρίασης με καταστροφι-κές επιπτώσεις στην ψυχοσωματική τους ισορροπία.

Η χρόνια δηλητηρίαση από το φθόριο έχεις τις παρακάτω σωματικές επιπτώσεις:α) μετατροπή των συνδετικών ινών του οργανισμού σε ελαστικές. Αυτό πρακτικά

σημαίνει ότι ένα μέρος από τις συνδετικές ίνες που στηρίζουν τις αρθρώσεις και το σκελετό μετατρέπονται σε ελαστικές και ο ασθενής εμφανίζει συχνές μετα-τοπίσεις των αρθρώσεών του π.χ., εξάρθρωση των άκρων ποδιών μετά από γυ-μναστική, μετατοπίσεις σπονδύλων, εξαρθρώσεις της ωμοπλάτης μετά από το σήκωμα μικρών βαρών.

β) διαταραχή του μεταβολισμού των οστών με συνέπεια την οστική αραίωση (οστά εύθραυστα που σπάνε εύκολα και δύσκολα επουλώνονται) ή την οστική πύκνω-ση (αγκυλωτή σπονδυλαρθρίτιδα).

γ) παρεμβολή στο σχηματισμό των δοντιών με δημιουργία δοντιών ανώμαλου σχήματος και χρώματος.

δ) συσσώρευση στους αδένες του σώματος και στα αγγεία: στο θυρεοειδή αδένα με συνέπεια αργή σωματική ανάπτυξη και τάση για διανοητική καθυστέρηση (παιδία πολύ κοντά για την ηλικία τους), στην υπόφυση όπου παρουσιάζεται ατροφία, στο συκώτι όπου παρουσιάζεται λιπώδης εκφύλιση – κίρρωση, στο τοίχωμα των φλεβών και των σπλάχνων όπου προκαλείται χαλάρωση και πτώση (κιρσοί, αιμορροΐδες, ανευρύσματα κ.λ.π.) .

Η χρόνια δηλητηρίαση από το φθόριο έχεις τις παρακάτω ψυχοδιανο-

ητικες επιπτώσεις: α) βαθειά αίσθηση του ανικανοποίητου σε όλα τα επίπεδα της ζωήςβ) ανάπτυξη εξαιρετικά βίαιης και επιθετικής συμπεριφοράς (χούλιγκανς), απάθεια

και αδιαφορία. γ) τάση για υπερκατανάλωση υλικών αγαθώνδ) τάση για υπερκατανάλωση εφορικών ουσιών όπως αλκοόλ και ναρκωτικά

Δυστυχώς όλα αυτά έχουν αρχίσει να γράφονται εδώ και 70 χρόνια στον ειδικό ιατρικό τύπο άλλα χώρες όπως η Αμερική εφαρμόζουν εδώ και 50 χρόνια την υπο-χρεωτική φθορίωση του νερού, οι παιδίατροι μοιράζουν γενναιόδωρα παστίλιες φθορίου και οι εταιρίες πρόληψης της τερηδόνας διαφημίζουν φθοριούχα διαλύ-ματα για μικρά παιδιά και για ενήλικες χωρίς να τους προειδοποιούν για τις κατα-στροφικές συνέπειες της χρόνιας κατάποσης ενός τέτοιου προϊόντος.

Σαν γενικό συμπέρασμα, ο ενήλικας μπορεί να νιώθει ασφαλής με τη χρήση φθο-ριούχου οδοντόκρεμας αρκεί να μην την καταπίνει. Επειδή τα παιδιά που χρησι-μοποιούν φθοριούχες οδοντόκρεμες δεν μπορούμε να ελέγχουμε αν καταπίνουν έστω και μικρό ποσοστό από αυτές, η χρήση τους πρέπει να αποφεύγεται. Να προτιμάτε οδοντόκρεμες με φυσικά συστατικά όπως πρόπολη, αλόη, μαστι-χέλαιο, ξυλιτόλη και φυσικά εκχυλίσματα βοτάνων. Η χρήση φθορίου από γενική οδό (φθορίωση του νερού, δισκία φθορίου για μάσηση ή κατάποση) απαγορεύεται αυστηρά.

Η Ομοιοπαθητική σαν ολιστική επιστήμη, μπορεί να επέμβει στη γέννη-ση παιδιών με υγιή δόντια… πριν από τη γέννηση τους. Αυτό σημαίνει ότι ο έμπειρος Ομοιοπαθητικός μπορεί, παίρνοντας λεπτομερές ιστορικό από τους γονείς που πρόκειται να φέρουν στον κόσμο το παιδί τους, να αξιολο-γήσει την ευαισθησία τους στην τερηδόνα και να τους συστήσει τη χρήση συγκεκριμένων Ομοιοπαθητικών φαρμάκων και την σωστή διατροφή, ώστε το παιδί που θα γεννηθεί να έχει δόντια υγιή και σωστά δομημένα (επαρκώς ενασβεστιωμένα) και σάλιο αρκετό και επαρκές από θρεπτικά για τα δόντια συστατικά. Όταν το παιδί γεννηθεί, μπορούμε με τη χορήγηση των καταλλή-λων σκευασμάτων (συνήθως είναι Calcarea Carbonica, Calcarea Phosphorica, Calcarea Fluorica, Silicea, Phosphorus κλπ) να δομήσουμε έναν έφηβο με κα-λής ποιότητας σκελετό και δόντια.

Η Ομοιοπαθητική αντιμετώπιση της τερηδόνας

Page 28: Holistic Life τεύχος 48

28 Holistic Life

ΧειροπρακτικήHolistic Life

Γράφουν η Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής και ο Σταύρος Σκαρπαθάκης, Δρ Χειροπρακτικής

Όλοι μας έχοντας να πραγματοποιήσουμε διάφορες δραστηριότητες στην καθημερι-νότητά μας, εκτός των άλλων χρειαζόμαστε

ένα δυνατό και υγιές ερειστικό σύστημα. Έτσι, δεν πρέπει να αγνοούμε κάποια απλά πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να το προστατέψουμε, ώστε να μπορούμε να παρέχουμε στον εαυτό μας ανεξαρτησία και αυτοεξυπηρέτηση. Με την πάροδο των χρόνων έρχεται και η στιγμή που θα θρέψουμε τα αποτελέσματα της φροντίδας που παρείχαμε στο σώμα μας, ας μεριμνήσουμε λοιπόν εγκαίρως.Υγιή οστά: Το σώμα μας λειτουργεί έχοντας έναν αυ-τόματο ρυθμιστή, ένα μηχανισμό που διέπει τα πάντα. Τα οστά μας και η υγεία τους εξαρτώνται από αυτό το ρυθμιστικό μηχανισμό, που προγραμματίζει να ανα-γεννά καινούργιο οστικό ιστό για να αντικαθιστά το παλιό που φθείρεται ή εκφυλίζεται. Έτσι, θα βρίσκο-νται τα οστά μας σε υγιή κατάσταση με την σωστή πυκνότητα και σύσταση.Στην επιστήμη της Χειροπρακτικής βασικό ρόλο έχει η σπονδυλική στήλη που προστατεύει το νευρικό σύστημα. Οι σπόνδυλοι είναι πιο μαλακοί και πιο σπογγώδεις, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα οστά. Με το πέρασμα του χρόνου η σπονδυλική στήλη χρειάζεται περισσότερη φροντίδα και επιβάλλεται μεγαλύτερη προσοχή στην κίνηση και τη φόρτισή της με βάρος. Αν ασκηθεί μεγάλη πίεση σε κάποιον ευαίσθητο σπόνδυ-λο, εύκολα μπορεί να προκληθεί λύση της οστικής συ-νέχειας ή κάποιο κάταγμα. Τα σπονδυλικά κατάγματα είναι τα πιο συνήθη σαν απόρροια της οστεοπόρω-σης, ενώ ακολουθούν οι καρποί και τα ισχία.Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις στο σώμα μας που απαι-τούν την προσοχή μας, για να προλάβουμε δυσάρε-στες καταστάσεις. Η κακή στάση του σώματος με την ακόλουθη αλλοίωση των καμπυλών της σπονδυλικής στήλης, το αρθρικό ή μυϊκό άλγος, η ελάττωση του ύψους μας είναι κάποια από τα συμπτώματα που θα πρέπει να αναλυθούν. Οι Χειροπράκτες, εξειδικευμέ-νοι στην ανάλυση της λειτουργικότητας της σπονδυ-λικής στήλης και στη εύρεση δυσλειτουργιών αυτής, χρησιμοποιούν ακτινογραφίες και χειροπρακτικές με-

θόδους, για να ελέγξουν πού οφείλεται το πρόβλημα και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται. Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες του National Os-teoporosis Foundation, μετά την ηλικία των 50, οι πι-θανότητες κατάγματος στις γυναίκες είναι 50%, και στους άνδρες 30%. Στις γυναίκες μέχρι τα 30, λόγω των οιστρογόνων το σώμα παράγει οστική μάζα. Με την εμμηνόπαυση υφίστανται ορμονικές αλλαγές. Σταματάει η παραγωγή και έκκριση οιστρογόνου που βοηθούσε στην αντικατάσταση του οστικού ιστού με νέο, που τώρα φθείρεται και εκφυλίζεται. Ως φυσικό επακόλουθο έχουμε την ελάττωση της οστικής μάζας, που προκαλεί οστεοπενία και μετά οστεοπόρωση. Η Χειροπρακτική ενεργοποιεί όλες τις αρθρώσεις, με την κίνηση που εισάγεται στις αρθρώσεις, με τις ανα-τάξεις. Έτσι επιτυγχάνεται καλύτερη αιμάτωση, βο-ηθά στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, καθώς και στην απομάκρυνση των άχρηστων ουσιών από τον οργανισμό μας. Υπάρχουν 4 βασικοί τρόποι για να προστατεύσουμε τα οστά μας: 1) Να παίρνουμε το απαραίτητο ασβέ-στιο και βιταμίνες (βιταμίνες C, D, φώσφορο, μαγνή-σιο). 2) Να βάλουμε την άσκηση στη ζωή μας (περ-πάτημα, τρέξιμο, ασκήσεις με αντίσταση, Pilates κ. α). Η άσκηση ενδυναμώνει τους μύες και βελτιώνει το νευρομυϊκό συντονισμό, που μας προστατεύει από τις πτώσεις. 3) Να ελέγξουμε οπωσδήποτε την οστι-κή μας πυκνότητα, με την μέθοδο DXA - scan. 4) Να συζητάμε με τον θεράποντα γιατρό μας, για οποιαδή-ποτε απορία έχουμε.Η επιστήμη της Χειροπρακτικής είναι μια από τις κα-λύτερες μεθόδους πρόληψης των προβλημάτων της σπονδυλικής στήλης. Μπορεί να εντοπίσει εγκαίρως την αιτία για την οποία το σώμα αρχίζει να χάνει ύψος, να καμπουριάζει, ή να δυσλειτουργούν κάποιες αρ-θρώσεις. Ο Δρ. Χειροπρακτικής είναι ο μόνος φορέας υγείας με την επιστημονική κατάρτιση να ανιχνεύει μερικώς παρεκτοπισμένους σπονδύλους, υπεξαρ-θρήματα, και να τα ανατάσσει δια των χειρών. Με τις ανατάξεις μπορεί να ελευθερώσει τις αρθρώσεις και να επανέλθει η φυσική κίνηση αυτών. Η κίνηση

μέσω της ανάταξης είναι μια από τις πιο αποτελεσμα-τικές μεθόδους σε συνδυασμό με χρήση βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων˙ όλα μαζί μπορούν να προσφέρουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Ο κύρι-ος λόγος που μέσω της Χειροπρακτικής ανάταξης, υπάρχει βελτίωση των συμπτωμάτων, είναι το γεγο-νός ότι ανατάσσοντας την άρθρωση, απελευθερώνε-ται ο εγκλωβισμένος νευρικός ιστός. Έτσι, τα νευρικά ερεθίσματα ταξιδεύουν ελεύθερα από τον εγκέφαλο προς το περιφερικό νευρικό σύστημα και πίσω.Αν η περίπτωση είναι προχωρημένη, τότε ίσως χρεια-στεί ιατροφαρμακευτική αγωγή, αφού ελεγχθεί πρώ-τα η οστική πυκνότητα με το DXA –scan. Η συνεργασία με άλλες ειδικότητες υγείας μπορούν να βοηθήσουν. Με συγκεκριμένες ανατάξεις, η επιστήμη της Χει-ροπρακτικής θα βοηθήσει στη καλή λειτουργία της σπονδυλικής στήλης. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές στην Χειροπρακτική Αγωγή και ανάλογα με την περί-πτωση θα χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη. Δεν θα εφαρ-μοστεί η ίδια τεχνική σε ένα άτομο με προχωρημένη οστεοπόρωση και σε ένα αθλητή νεαρής ηλικίας. Υπάρχουν τεχνικές οι αποκαλούμενες “Low Force” για τις περιπτώσεις της οστεοπόρωσης. Η ζωή είναι κίνη-ση και η Χειροπρακτική βοηθά στην ανάκτηση της σωστής κίνησης, χαρίζοντας υγεία και ευεξία. Βάλτε την Χειροπρακτική στη ζωή σας, το μέλλον της υγεί-ας σας θα είναι φωτεινό ξανά, σε συνδυασμό με ένα σωστό τρόπο ζωής, με σωστή διατροφή και καθαρή σκέψη.

Η Χειροπρακτική δυναμώνει τα οστά

Οι αθλητές- και όχι μόνο- μπορούν να βεβαιώσουν ότι το μασάζ ανακουφίζει τους σωματικούς πόνους και γενικότερα αναζωογονεί το σώμα. Τώρα μια νέα καναδο- αμερικανική επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει για πρώτη φορά το μυστικό του και δίνει στον καθένα την τέλεια επιστημονική δικαιολογία για να

αναζητήσει ένα καλό μασάζ. Μόνο που η επιτυχία του μπορεί να οφείλεται όχι τόσο στα έμπειρα χέρια, όσο στα κύτταρα και το DNA.Οι ερευνητές του αμερικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Buck για τη Γήρανση και του πανεπιστημίου ΜακΜάστερ του Οντάριο, με επικεφαλής τον Μαρκ Ταρνοπόλσκι, ειδικό σε θέματα νευρομεταβολισμού, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο ιατρικό περιοδικό “Science Translational Medicine”, σύμφωνα με το “Science”, ανα-κάλυψαν ότι το μασάζ, σε κυτταρικό επίπεδο μειώνει τη φλεγμονή και διευκολύνει την ανάπτυξη νέων μιτοχονδρίων στους σκελετικούς μυς.Oι συγκριτικές αναλύσεις, πριν και μετά το μασάζ, έδειξαν ότι οι χειρομαλά-ξεις καταπολεμούν την εμφάνιση των κυτοκινών (των ουσιών που προκα-λούν φλεγμονή στα μυϊκά κύτταρα), ενώ παράλληλα προωθούν τη βιογένεση των μιτοχονδρίων (των μονάδων παραγωγής ενέργειας μέσα στα κύτταρα). Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το μασάζ ενεργοποιεί γονίδια που θεραπεύουν τους μυς και απενεργοποιεί γονίδια που σχετίζονται με τη χρόνια φλεγμονή. Το μασάζ, πέρα από τη χρήση του από τους φυσικοθεραπευτές, αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς εναλλακτικές και θεραπευτικές πρακτικές, διεθνώς.Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ

Ανακαλύφθηκε το κυτταρικό και γενετικό μυστικό του μασάζ, που ωφελεί το σώμα

Page 29: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 29

Page 30: Holistic Life τεύχος 48

30 Holistic Life

Ορθοκυτταρική ιατρικήHolistic Life

Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα έχουν έναν ολιστικό προσανατολισμό θεραπεί-ας και προσφέρουν βασική και συμπληρωματική θεραπεία οργανικών συστη-μάτων. Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα δεν είναι φάρμακα τα οποία καταστέλ-

λουν τα συμπτώματα μιας ασθένειας, αλλά σκευάσματα από φυσικές ουσίες που στόχο έχουν να εξουδετερώσουν τα αίτια μιας ασθένειας. Δημιουργούν τις προϋπο-θέσεις ώστε να τεθούν σε ενέργεια ρυθμιστικοί μηχανισμοί και θεραπευτικές δυνά-μεις του ίδιου του οργανισμού.Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα λειτουργούν μέσα από συγκεκριμένες βιοχημικές αλληλεπιδράσεις κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να ενισχύουν ζωτικές διεργασίες του σώματος. Έτσι η θεραπευτική προσέγγιση δεν περιορίζεται σε παθήσεις, αλλά σε συστήματα του οργανισμού μέσα από μια σφαιρική άποψη.Η θεραπευτική προσέγγιση των ορθοκυτταρικών σκευασμάτων στηρίζεται κατά βάση στην ορθοκυτταρική ιατρική και τη σύγχρονη φυτοθεραπεία στην ολιστική της μορφή.Η ορθοκυτταρική ιατρική στοχεύει στην πρόληψη, στην αντιμετώπιση των παθήσε-ων με φυσικές ουσίες και στην καταπολέμηση των βαθύτερων αιτιών που οδηγούν στα συμπτώματα των ασθενειών. Θεωρεί ότι ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να “αποθεραπευτεί” εφόσον του παρασχεθούν οι σωστές διατροφικές ουσίες (ορθά μόρια) στην κατάλληλη ποσότητα, ποιότητα ή συνδυασμό. Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα περιέχουν Αντιοξειδωτικές, Αποτοξινωτικές και Αλ-καλοποιητικές Ουσίες για την εξισορρόπηση της λειτουργίας του οργανισμού. Ου-σίες οι οποίες λειτουργούν υποστηρικτικά στις κύριες δραστικές ουσίες, ώστε με ένα σκεύασμα να υπάρχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Προσφέρουν ρύθμιση και ομαλοποίηση συστημάτων του οργανισμού και παρασκευάζονται από καθαρές ουσίες της φύσης, δηλαδή από μικρο-διατροφικές ουσίες (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνο-στοιχεία) και ουσίες από φυτά.Η σύνθεση των σκευασμάτων στηρίζεται στην ιατρική προσέγγιση, που πρεσβεύει ότι το κρίσιμο στοιχείο για την αποτελεσματικότητα ενός σκευάσματος δεν είναι οι μεγάλες δόσεις μίας ή δύο ουσιών, αλλά η συνέργεια πολλών φυσικών μικροδιατρο-φικών και φυτοθεραπευτικών ουσιών. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και πολύς χρόνος στην εξεύρεση των πλέον κατάλληλων πρώτων υλών και στη διαχείριση και επεξεργασία τους. Ο συνδυασμός των ουσιών και η χρησιμοποίησή τους λαμβάνει υπόψη τη βιοδιαθεσιμότητα, την φαρμακοκινη-τική, την ποσολογία, τον χρόνο ημιζωής καθώς και τις αλληλεπιδράσεις τους. Η βελ-τίωση και εξέλιξη των ορθοκυτταρικών σκευασμάτων είναι συνεχής και βασίζεται σε κλινικές παρατηρήσεις και στην παρακολούθηση των οργανικών ή κυτταρικών μεταβολών μέσω της κλινικής μικροσκοπίας-βιοπαθολογίας (Documentative Natu-ral Medicine). Με τον τρόπο αυτό, η βελτίωση είναι συνεχής με στόχο τα σκευάσμα-τα να διατηρούνται πάντα πολύπλευρα αποτελεσματικά. Για παράδειγμα, στο ίδιο σκεύασμα υπάρχουν ουσίες που αντιμετωπίζουν αιτίες και συμπτώματα της πάθη-σης σε ένα όργανο (π.χ. ήπαρ), αλλά παράλληλα προωθούν την αποτοξίνωση και την ολιστική ομαλοποίηση του πάσχοντος συστήματος (πεπτικό). Είναι γενικός κανόνας ότι τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα έχουν αποτοξινωτικές και αλκολοποιητικές ουσί-ες, οι οποίες λειτουργούν υποστηρικτικά στις κύριες δραστικές ουσίες, ώστε με ένα σκεύασμα να υπάρχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Εφόσον μάλιστα είναι ανα-γκαίο, μπορούν να χορηγηθούν παράλληλα με άλλες θεραπείες και εάν υπάρχουν δυσμενείς επιπτώσεις (π.χ. σε χημειοθεραπεία), αυτές ελαχιστοποιούνται. Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα αναφέρονται στο πλέον σύγχρονο θεσμοθετημέ-νο πεδίο των συμπληρωμάτων διατροφής, εκείνο των nutraceuticals. Η κατηγορία αυτή αφορά σε εξελιγμένα συμπληρώματα διατροφής, που έχουν συνθέσεις φυσι-κών ουσιών οι οποίες μέσα από επιστημονικές μελέτες και τεκμηριώσεις έχουν απο-δεδειγμένη θεραπευτική δράση και η αδειοδότησή τους δίνεται με συγκεκριμένες θεραπευτικές ενδείξεις. Η κατηγορία των nutraceuticals (από το nutrition = διατρο-φή και pharmaceuticals = φαρμακευτικά) αποδίδεται στα ελληνικά ως διατροφικά φάρμακα. To πλέον σύγχρονο πλαίσιο αδειοδότησης διατροφικών φάρμακων στην Ευρώπη αφορά στη Γερμανία όπου και τα προς αδειοδότηση διατροφικά φάρμακα υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους και προδιαγραφές. Η άδεια κυκλοφορίας για τα σκευάσματα απαιτεί υποχρεωτικό στάδιο κλινικών ερευνών. Οι πρώτες ύλες υφί-στανται διπλούς ελέγχους από πιστοποιημένους γερμανικούς οργανισμούς ελέγχου (τοξικών στοιχείων, μυκητών, κ.λπ.).Στις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες έχει μεγάλη σημασία η τιμή ενός σκευάσματος να αντιπροσωπεύει μία ανώτερη αξία. Και ειδικά στην περίπτωση της υγείας αυτό αποκτά μεγαλύτερη σημασία. (Συνέχεια στην σελίδα 31)

Ευφυή σκευάσματα = Αποτελεσματικές θεραπείες

Από την Επιστημονική Ομάδα meta-pharm

Page 31: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 31

Το έλαιο νορβηγικού σολωμού περιέχει ένα μοναδικό και ισορρο-πημένο συνδυασμό ωμέγα λιπαρών οξέων. Συγκεκριμένα περι-έχει ασταξανθίνη, Ωμέγα 3, Ωμέγα 6, Ωμέγα 7, Ωμέγα 9 λιπαρά

οξέα, DPA, EPA, DHA και άλλα ωφέλιμα για τον οργανισμό συστατικά. Με την ιδιαίτερη σύσταση του, επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ των Ω3 και Ω6 λιπαρών οξέων. Οι τροφές μας περιέχουν συνήθως περισσότε-ρα Ω6 σε σχέση με Ω3 και αυτό είναι κάτι που μπορεί να διορθωθεί με την πρόσληψη ελαίου σολωμού. Όπως είναι αποδεδειγμένο με κλινικές μελέτες, τα Ω3 λιπαρά οξέα λειτουργούν προστατευτικά για τον οργανισμό. Επιδρούν θετικά στην καρδιαγγειακή υγεία, τον εγκέφαλο και την όραση, τονώνουν το ανο-σοποιητικό σύστημα, ενώ μελετάται εκτενώς η επίδρασή τους στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, το άσθμα, τα νεφρά κ.α. Το έλαιο σολωμού είναι από τα πιο πλούσια σε περιεκτικότητα Ω3 λιπαρών οξέων ιχθυ-έλαια. Γενικότερα, μια πληθώρα ερευνών αποδεικνύουν την ευεργετική επί-δραση του σολωμού στους ανθρώπους και τα ζώα. Η πρόσληψη ελαί-ου σολωμού βοηθά στη μείωση περιστατικών καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων και στη μείωση του κινδύνου αιφνιδίου θανάτου. Επίσης, έχει αντιφλεγμονώδη δράση και ενισχύει την ποιό-τητα των οστών. Πιο συγκεκριμένα, μελέτες δείχνουν ότι η πρόσλη-ψη ελαίου σολωμού βοηθά στην αύξηση της οστικής πυκνότητας της σπονδυλικής στήλης ανδρών, άρα θα μπορούσε να αποτελέσει βοή-θημα σε αθλητές και ηλικιωμένους άνδρες με κίνδυνο για κατάγματα. Οι φλεγμονές στον οργανισμό μπορούν να προκαλέσουν πόνο, δυ-σφορία ή μειωμένη κινητικότητα. Το έλαιο σολωμού βοηθά στη μεί-ωση της φλεγμονής. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το έλαιο σολωμού περιέχει απαραί-τητα θρεπτικά στοιχεία που ωφελούν την όραση. Επίσης, είναι γνωστό ότι μειώνει την κακή χοληστερόλη στον οργανισμο και παράλληλα αυ-ξάνει την ποσότητα καλής χοληστερίνης HDL στο αίμα. Σύμφωνα με μελέτες συμβάλλει στη μείωση των συμπτωμάτων ασθενειών όπως το άσθμα, οι πέτρες στη χολή, η ψωρίαση, η αρθρίτιδα, ακόμα και η νό-σος του Crohn κ.α., σύμφωνα με κλινικές μελέτες. Η πρόσληψη ελαίου σολωμού σε ποσότητα μεγαλύτερη των 1000mg ημερησίως συμβάλ-λει στην αύξηση της παραγωγής σεροτονίνης και κατά συνέπεια έχει αντικαταθλιπτική δράση, σταθεροποιώντας τη διάθεση μας, ενώ ταυ-τόχρονα βοηθά και στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης.

ΔιατροφήHolistic Life

Έλαιο νορβηγικού σολωμού

(Συνέχεια από τη σελίδα 30)Τα ορθοκυτταρικά σκευάσματα αποτελούν μια ουσιαστική και αποτελεσματι-κή θεραπευτική πρόταση. Πρόκειται για απλή και οικονομική εφαρμογή θερα-πείας, όπου μία δόση από 1-2 κάψουλες την ημέρα είναι αρκετή. Δύο το πολύ σκευάσματα αρκούν για την αντιμετώπιση των περισσότερων προβλημάτων υγείας. Για περισσότερο μόνιμα αποτελέσματα απαιτείται η τετράμηνη διάρ-κεια μιας αγωγής, όση και η μέση διάρκεια ζωής των κυττάρων του αίματος. Όλες οι συνθέσεις των ορθοκυτταρικών σκευασμάτων έχουν μελετηθεί σε βά-θος με κλινικές έρευνες και είναι δοκιμασμένες ως προς τη δράση τους στα ανθρώπινα κύτταρα για χρόνια και χωρίς παρενέργειες. Η θεραπεία επιτυγχά-νει αποτελέσματα σε ολόκληρα συστήματα του οργανισμού και όχι μόνο σε συγκεκριμένο πρόβλημα, καθώς ακολουθεί την εξής σειρά δράσης:

Σύστημα οργανισμού Όργανο ΚύτταροΗ αποτελεσματικότητα της δράσης των ορθοκυτταρικών σκευασμάτων στον ανθρώπινο οργανισμό οφείλεται στην στόχευση σε τρεις θεμελιώδεις δράσεις:Αλκαλοποίηση – Αποτοξίνωση – Αντιοξείδωση.

Γράφει η Kάλλια Θ. ΓιαννιτσοπούλουΚλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος, MSc, MBA, SRDYπεύθυνη του Επιστημονικού Διαιτολογικού Κέντρου ‘Σώμα Υγιές’www.somaygies.gr

Η πλούσια πηγή ωμέγα λιπαρών οξέων σε ισορροπημένο συνδυασμό

Page 32: Holistic Life τεύχος 48

32 Holistic Life

AyurvedaHolistic Life

Σοφία Παπαδοπούλου, Χημικός – Ερευνήτρια Ayurveda, Πρόεδρος ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α.. (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εφαρμογής Επιστήμης Αγιουρβέδα) (www.ayurvedaingreece.gr)Σε συνεργασία με το R&D της Himalaya Drug Co.

Ανοσοποιητικό: Το «κλειδί» της Υγείας!

Λίγα λόγια για το ανοσοποιητικό:

Είναι πλέον γνωστό σε όλους, πως ένα καλό ανοσοποιητικό σύστημα είναι το κλειδί του σώματος, στο να διατηρηθεί μια καλή υγεία.

Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχει επικοινωνία μετα-ξύ του κεντρικού νευρικού συστήματος και του ανοσοποιητικού, μέσω αμφίδρομων σημάτων που ενώνουν το νευρικό, το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Ψυχολογικά stress επη-ρεάζουν το ανοσοποιητικό, διακόπτοντας αυτά τα δίκτυα.Οι ορμονικές αλλαγές που δημιουργούνται από το stress είναι υπεύθυνες για τις αλλαγές συγκεντρώ-σεων σε κυτοκίνες (μόρια με οποία εκφράζεται κυρίως η ανθρώπινη ανοσία). Ψυχικά stress όπως χρόνιες κοινωνικές συγκρούσεις και υποαπασχό-ληση ή ανεργία είχαν σχέση με την ευαισθησία στους ιούς κρυολογημάτων, ενώ η ηλικία, το sex, η αυτοπεποίθηση, όχι.Το 1977 σε συνέδριο στο Πανεπιστήμιο στο Yale ονομάστηκε η νέα αρχή που κλήθηκε Συμπερι-φοριακή Ιατρική. Αυτή η ειδικότητα γεννήθηκε από την ανάγκη να λάβουμε σοβαρά υπόψη την κλινική χρήση και σχέση των αποδείξεων από τις επιστημονικές έρευνες που αργότερα έγιναν γνω-στές ως Ψυχονευροανοσολογία (PNI).Οι έρευνες του PNI συνεχίζουν να εξετάζουν τις σχέσεις νου, νευροενδοκρινoλογικού και ανοσο-ποιητικού συστήματος και οι αρχές της Συμπερι-φοριακής και Νου/Σώματος Ιατρικής εργάζονται να εφαρμόσουν αυτή τη γνώση σε θεραπευτικό επίπεδο.“Η ερώτηση λοιπόν που χρειάζεται απάντηση είναι ‘πώς μπορώ να το κάνω αυτό;’. Έρευνες στο χώρο της ιατρικής νου-σώματος, αποκάλυψαν μια σειρά από ‘γνωρίσματα ενδυνάμωσης ανοσο-ποιητικού’. Φάνηκε μετά από εξονυχιστικές μελέ-τες των ερευνητών, ότι αυτές οι ‘υγιείς συνήθειες’ μπορούν να αναπτυχθούν από τα άτομα, ώστε να λειτουργήσουν ως προστατευτικά από κλονισμό του ανοσοποιητικού και πρόοδο της ασθένειας. Αυτοί οι τρόποι συμπεριλαμβάνουν την συνει-δητοποίηση της σχέσης νου-σώματος, την εκμά-θηση του πώς να βλέπουμε τη ζωή με αίσθηση δέσμευσης, ελέγχου και πρόκλησης, ανάπτυξη δύναμης ανάκαμψης μετά από κάποια απώλεια

και δυνατότητα να αποκαλύπτουμε τα τραυματι-κά μας συναισθήματα στον εαυτό μας και στους άλλους.

Η ‘Δύναμη Ανοσίας’ αποδεικνύεται από ένα άτο-μο που είναι ικανό να βρει χαρά, νόημα, ακόμα και υγεία, όταν η ζωή χτυπά με τις μεγαλύτερες προκλή-σεις της. - Henry Dreher

Τότε πώς εφαρμόζεται αυτή η μέθοδος; Δεν βα-σίζεται σε μονάχα ένα σύστημα θεραπείας. Είναι εκλεκτική και χρησιμοποιεί τεχνικές και θεραπεί-ες που προτείνονται από ποικιλία αρχών. Πολλές από τις τεχνικές θα είναι ήδη οικείες, μα κανείς ερευνητής ΡΝΙ ή πρακτικός Συμπεριφοριακής Ια-τρικής δεν θα ισχυρισθεί καμία από αυτές ως ‘την απάντηση’ ή την απόλυτη ΡΝΙ συνταγή. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις. Το ΡΝΙ δίνει ερευνητική έμφαση πέραν των παρα-δοσιακών θεραπειών και απόψεων της αλλοπα-θητικής φαρμακευτικής (αν και δεν τις αποκλείει). Έκανε την τέχνη και επιστήμη της θεραπείας πιο ολοκληρωμένη και πιο πολύπλοκη.Η Αγιουρβέδα, το πανάρχαιο αυτό ολιστικό σύ-στημα Υγείας, που αποκαλείται και «η ιατρική Νου/Σώματος», εδώ και πάνω από 5000 χρόνια μελετά το σημείο τομής του νου και του σώμα-τος. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτά τα δύο συναντώνται. Κάθε φορά που κάτι συμβαίνει στο νου, κάτι αντί-στοιχα συμβαίνει και στο σώμα.Η Αγιουρβέδα θεωρεί ότι αυτή η αλληλοσυσχέτι-ση πραγματώνεται σε ένα ενδιάμεσο μεταξύ νου και σώματος χώρο, όπου η σκέψη μετατρέπεται σε ύλη και αντίστροφα. Ο χώρος αυτός καταλαμ-βάνεται από τις τρεις λειτουργικές αρχές-ενέργει-ες που ονομάζονται ντόσα (Vata - Pitta - Kapha).*Εάν αυτές διατηρούνται σε ισορροπία και αρμο-νία τόσο μεταξύ τους όσο και με το περιβάλλον, μπορεί να αποκτήσουμε ανοσία απέναντι στις ασθένειες και κατ’ επέκταση την απόλυτη υγεία.

* Πληροφορίες για της ενέργειες (Vata - Pitta - Kapha) και για το αγιουρβεδικό σύστημα γενικότερα, στο εξαίρετο δείγμα της παγκόσμιας βιβλιογραφίας: Αγιουρβέδα – Η ιατρική της Φύσης, εκδόσεις: Αγιουρβέδα Ελλάς Α.Ε.

Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ένα σύστημα ορ-γάνων υπεύθυνο για την άμυνα του οργανισμού, που αποτελείται από πολλά διαφορετικά όργανα και ιστούς. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι ο μυελός των οστών και ο θύμος αδένας. Σε αυτά δημιουργού-νται και αναπτύσσονται τα ειδικά κύτταρα του ανο-σοποιητικού συστήματος. Δευτερεύοντα όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι οι αμυγδαλές, ο σπλήνας, τα λεμφογάγγλια και οι πλάκες Peyer*.Οι μηχανισμοί άμυνας του οργανισμού γνωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στους μη ειδικούς και στους ειδι-κούς. Στους μη ειδικούς έχουμε τη βασική αντίδραση του οργανισμού σε κάθε είδος λοιμώξεων. Ο ειδικός μηχανισμός χαρακτηρίζεται από μνήμη και δυνατό-τητα αναγνώρισης των επιβλαβών κυττάρων από τα κατεστραμμένα και τα μεταλλαγμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού.Το ανοσοποιητικό σύστημα αποτελείται από δύο

βασικές ομάδες κυττάρων. Τα κύτταρα της μυελικής σειράς και της λεμφικής σειράς (Β-λεμφοκύτταρα, Τ-λεμφοκύτταρα). Τα Β-λεμφοκύτταρα παράγουν αντι-σώματα, τα Τ-λεμφοκύτταρα παράγουν κυτοκίνες, που ενεργοποιούν τα Β. Τα Τc-λεμφοκύτταρα κατα-στρέφουν τα κύτταρα του οργανισμού που αλλοιώ-θηκαν. Τα κύτταρα της μυελικής σειράς. Τα κύτταρα παρουσίασης αντιγόνου (APC) Antigen Presenting Cells βοηθούν τα Τ- λεμφοκύτταρα να αναγνωρίσουν διάφορα αντιγόνα. Η λειτουργία αυτών των κυττά-ρων συνίσταται στο να προσλαμβάνουν το εξωγενές αντιγόνο με διάφορους τρόπους (π.χ. κυτταροφαγία, ενδοκυττάρωση) και στη συνέχεια μετά από ειδική επεξεργασία να επανεκφράσουν τμήματά του στην κυτταρική τους μεμβράνη, μαζί με ειδικά αναγνωρι-στικά μόρια (Major Histocompatibility Complex Cluso II, MIICII)*Λεμφοειδής ιστός που βρίσκεται στο έντερο

Page 33: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 33

Page 34: Holistic Life τεύχος 48

34 Holistic Life

ΔιατροφήHolistic Life

Γράφει ο Σταύρος Ελοβάρης, Βιολόγος Α.Π.Θ.

Όταν η τρίχα έχει μεγαλώσει και εμφανιστεί στην επιδερμίδα του κεφα-λιού, δεν υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει κανείς για να βελτιώσει τη σύστασή της. Ο μέσος άνθρωπος έχει κατά μέσο όρο 100.000 τρίχες

στο κεφάλι του, η κάθε μία εκ των οποίων περνάει το δικό της κύκλο ζωής, ενώ περίπου 50-60 τρίχες πέφτουν κάθε μέρα. Οι τρίχες μεγαλώνουν κατά 1,27 εκατοστά κάθε μήνα, αλλά αυτό ποικίλλει ανάλογα με τον άνθρωπο και τα γο-νίδια. Η διατροφή, το άγχος και η υγεία του τριχωτού του κεφαλής επηρεάζουν επίσης το ρυθμό ανάπτυξης των μαλλιών. Η επαρκής ξεκούραση, η κατανάλωση νερού, η σωστή περιποίηση του τριχω-τού και η σωστή διατροφή, καθώς και η λήψη ειδικών συμπληρωμάτων για την υγεία των μαλλιών, μπορούν να βοηθήσουν ώστε η ανάπτυξη των τριχών να φτάσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η υπερβολική τριχόπτωση αποτελεί περίπλοκο ζήτημα και αφορά το 70% των αντρών και το 40% των γυναικών. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί κάποιος πάσχει από υπερβολική τριχόπτωση ή έχει εύθραυστα μαλλιά. Μερικοί λόγοι εμφάνισης τριχόπτωσης:• Υπέρμετρη αύξηση ή απώλεια βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα• Υψηλός πυρετός• Φαρμακευτική αγωγή σε χημειοθεραπεία• Έλλειψη σιδήρου, που μπορεί να προκαλέσει αναιμία και να οδηγήσει σε τρι-

χόπτωση• Υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμόςΆλλοι λόγοι συμπεριλαμβάνουν:• Γονίδια (Ανδρογενετική Αλωπεκία ή Γυναικείου Τύπου Ανδρογενετική Αλω-

πεκία)• Κακή διατροφή• Τραυματικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε ορμονικές διαταραχές• Αυτοάνοσες διαταραχές (Γυροειδής Αλωπεκία) μπορούν να προκαλέσουν

τριχόπτωση, με εμφάνιση παντελώς αραιωμένων περιοχών κατά τόπους έως και ολοκληρωτική τριχόπτωση σε όλο το σώμα.

• Μια εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει ορμονικές διαταραχές.• Το μηχανικό και υπερβολικό τράβηγμα των μαλλιών (τριχοτιλομανία)• Το στάιλινγκ (οι πλεξούδες ή τα μαζεμένα μαλλιά) που τραβάει τα μαλλιά και

τα ταλαιπωρεί, ειδικά όταν γίνεται συχνά.Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες το Procapil (φυτικό σύμπλεγμα) ως βασικό συ-στατικό σε σαμπουάν ή λοσιόν, πέρα φυσικά από τη σωστή διατροφή, την λήψη των απαραίτητων συμπληρωμάτων και τον περιορισμό των στρεσογόνων πα-ραγόντων, θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Το ProcapilTM αντιμετωπίζει τις κυριότερες αιτίες της αλωπεκίας: κακή μικροκυ-κλοφορία του αίματος στο δέρμα της κεφαλής, γήρανση και ατροφία των θυ-λακίων των τριχών που προκαλείται από την διυδροτεστοστερόνη και καταπο-λεμά τις διαδικασίες γήρανσης του θυλακίου. Περιέχει ενεργά συστατικά που βοηθούν έτσι ώστε να «αγκιστρωθούν» τα τριχοθυλάκια πιο καλά στο δέρμα της κεφαλής και να δυναμώσει τα κύτταρα στο βολβό των μαλλιών έτσι ώστε να μην οδηγηθούμε στην πρόωρη γήρανση τους. Με αυτόν τον τρόπο δυνα-μώνει, αναζωογονεί και αποτρέπει την απώλεια μαλλιών.

ΤριχόπτωσηΑιτίες και λύσεις!

Page 35: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 35

Page 36: Holistic Life τεύχος 48

36 Holistic Life

ΔιατροφήHolistic Life

Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

Είναι γνωστόν ότι στις τροφές μας υπάρχουν πρόσθετα, τα οποία αφ’ενός βελτιώνουν την εμφάνιση, τη γεύση και το άρωμά τους και

αφ’ετέρου συντελούν στη μακρύτερη συντήρησή τους. Ποιές είναι όμως οι πιθανές συνέπειες από την κατανάλωσή τους, δεδομένου ότι είναι σχε-δόν ανύπαρκτα τα τρόφιμα που δεν περιέχουν χημικά πρόσθετα;Από τη βρεφική ηλικία, κάθε μωρό προσλαμβάνει γλουταμινικό και ασπαρτικό οξύ, τα οποία εμπερι-έχονται στις παιδικές τροφές. Oι ουσίες αυτές εύ-κολα διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Δεκάδες μελέτες έχουν αποδείξει την νευροτοξική επίδραση αυτών των ουσιών στον εγκέφαλο πει-ραματόζωων. Και οι δύο ουσίες προκαλούν βλά-βες στον υποθάλαμο, το σημείο του εγκεφάλου που έχει πρωταρχικό ρόλο στις λειτουργίες του αυτόνομου νευρικού και του ενδοκρινικού συστή-ματος. Επιπλέον έχουν καρκινογόνο δράση.Οι παρενέργειες που μπορούν λοιπόν να εμφα-νιστούν λόγω της κατανάλωσης αυτών των πρό-σθετων είναι διαταραχές του νευρικού συστή-ματος όπως μείωση της πνευματικής διαύγειας, προβλήματα συγκέντρωσης και υπερκινητικότη-τα, ζαλάδες, ημικρανίες και πονοκέφαλοι, ναυτία, αλλεργικές αντιδράσεις όπως εξανθήματα, αλλά και διαταραχές του ορμονικού συστήματος όπως υπογλυκαιμία και παχυσαρκία. Το γλουταμινικό μονονάτριο έχει κατηγορηθεί και για το «σύνδρο-μο του κινέζικου εστιατορίου». Κάποια άτομα μετά την κατανάλωση τροφών με γλουταμινικό μονο-νάτριο παραπονιούνται για αίσθημα καύσους σε όλο το σώμα, μυρμήγκιασμα, πίεση ή πόνο στο στήθος και στο πρόσωπο.Αλλά δεν είναι μόνο τα προπαρασκευασμένα και έτοιμα φαγητά (κονσέρβες, έτοιμες σάλτσες, κύ-βοι, σούπες και κρέμες στιγμιαίας παρασκευής, αλλαντικά, κ.ά.) που περιέχουν αυτές τις ουσίες. Ακόμα και τρόφιμα που αναφέρονται ως «ορ-γανικά» μπορούν να τις συμπεριλαμβάνουν στα συστατικά τους. Το ίδιο ισχύει και για τα «οργα-νικά» καλλυντικά όπως τα σαμπουάν και τα σα-πούνια. Μεγάλες ποσότητες γλουταμινικού οξέος μπορούν να εισχωρήσουν στο σώμα μέσω του δέρματος. Εμπεριέχονται και στα εμβόλια, όπου αποτελούν τροφή για τους αδρανοποιημένους ζωντανούς ιούς.Η βιομηχανία χρησιμοποιεί πάρα πολλές ονομασί-ες για το γλουταμινικό οξύ: MSG (E612), γλουταμι-νικό μονονάτριο (E612), γλουταμινικό οξύ (E620), γλουταμινικό νάτριo (E621), όξινο γλουταμινι-κό κάλιο (E622), γλουταμινικό μονοκάλιο, όξινο γλουταμινικό ασβέστιο (E623), γουανιλικό νάτριο (E627), ινοσινικό νάτριo (E632), ινοσινικό κάλιο (E635), υδρογονωμένη πρωτεΐνη, υδρογονωμένη ζελατίνη, υδρογονωμένη φυτική πρωτεΐνη, εκχύ-λισμα φυτικής πρωτεΐνη, εκχύλισμα βύνης, ζωμός, φυσικό άρωμα, άρωμα, καρυκεύματα, ζελατίνη, άρωμα βύνης, εκχύλισμα μαγιάς, εκχύλισμα σόγι-ας, καζεΐνικό ασβέστιο, καζεΐνικό νάτριο, κ.ά. Η ασπαρτάμη περιέχει ασπαρτικό οξύ σε ποσό-τητα 40%. Είναι η γλυκαντική ουσία που χρησιμο-ποιείται σε όλα τα προιόντα και αναψυκτικά τύπου

diet. Το 1996 η αμερικάνικη Οργάνωση Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έδωσε στη δημοσιότητα μια λίστα από 92 δυσμενείς αντιδράσεις στην ασπαρ-τάμη μεταξύ αυτών: επιληπτικές κρίσεις, τύφλωση, παχυσαρκία, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, όγκοι όρχεων, μαστού και εγκεφάλου, κώμα, θάνατος. Μπορεί να επιδεινώσει ή να μιμηθεί παθήσεις όπως η ινομυαλγία, η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο ερυθηματώδης λύκος, ο διαβήτης, το Alzheimer, η χρόνια κόπωση και η κατάθλιψη, το σύνδρομο υπερκινητικότητας. Μια έρευνα σε εγκύους έδει-ξε αυξημένο αριθμό πρόωρων τοκετών στις γυ-ναίκες που κατανάλωναν αναψυκτικά τύπου diet. Μπορεί να οδηγήσει και σε διαταραχές συμπερι-φοράς και ψυχιατρικά προβλήματα λόγω μείωσης του επιπέδου της σεροτονίνης. Έχει συνεργιστική και αθροιστική δράση με το γλουταμινικό οξύ. Δρα με τρόπο αργό και ύπουλο. Σε όσους δεν δη-μουργεί άμεσα συμπτώματα ώστε να το καταλά-βουν και να την αποφεύγουν, μπορεί να πάρει και πολλά χρόνια μέχρι να προκληθούν ακόμα και μη αναστρέψιμες συνέπειες. Η ασπαρτάμη περιέχει επίσης μεθανόλη σε ποσοστό 10%. Η μεθανόλη είναι θανατηφόρο δηλητήριο, που μπορεί να οδη-γήσει στη τύφλωση και το θάνατο. Απελευθερώ-νεται σταδιακά στο λεπτό έντερο με την ενζυμική δράση της χυμοτρυψίνης. Όταν όμως η ασπαρτά-μη έχει θερμανθεί στους 30 βαθμούς Κελσίου και άνω τότε δημιουργείται αδέσμευτη μεθανόλη που απορροφάται πολύ πιο γρήγορα από τον οργα-νισμό. Η μεθανόλη με τη σειρά της διασπάται σε μυρμηκικό οξύ και φορμαλδεΰδη. Τα πιο γνωστά αποτελέσματα δηλητηρίασης από μεθανόλη είναι τα προβλήματα όρασης. Η φορμαλδεΰδη, μια επι-κίνδυνη νευροτοξίνη και γνωστός καρκινογόνος παράγοντας, προκαλεί βλάβη στον αμφιβληστρο-ειδή, επεμβαίνει στο DNA και προκαλεί γενετικά ελαττώματα.Η ασπαρτάμη μπορεί να περιέχεται ακόμα και σε χυμούς και τσίχλες ή καραμέλες που αναγράφουν ότι είναι «χωρίς ζάχαρη». Μπορεί να υπάρχει σε φάρμακα όπως η παιδική ασπιρίνη και οι παιδικές βιταμίνες. Αναγράφεται με τον αριθμό Ε951.Αν λοιπόν έχετε κάποια από τα άνω συμπτώματα τότε αποφύγετε την κατανάλωση προϊόντων που περιέχουν ασπαρτάμη ή γλουταμινικό οξύ για 60 μέρες. Εάν τα συμπτώματα ελαττωθούν θα ξέρετε τι τα προκάλεσε. Ένας άλλος τρόπος για να εξακρι-βώσετε εάν οι ουσίες αυτές σας έχουν προκαλέσει οποιαδήποτε επιβάρυνση στον οργανισμό είναι το τεστ με τη μέθοδο του βιοσυντονισμού. Το τεστ αυτό μπορεί να ανιχνεύσει την επιβάρυνση των κυττάρων από οποιαδήποτε τοξική ουσία, ακό-μα κι όταν αυτή δεν ανιχνεύεται στο αίμα. Κι είναι γεγονός ότι οι ουσίες αυτές δεν ανιχνεύονται στο αίμα αλλά στα κύτταρα των οργάνων που έχουν προσβάλει, όπως τα κύτταρα του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. Η μέθοδος του βιοσυντονισμού (με τη συσκευή Bicom) βοηθάει όχι μόνο στην ανίχνευση τηςβλά-βης από τις τοξικές ουσίες, αλλά και στην απομά-κρυνση των ουσιών από τα κύτταρα και την απο-τοξίνωση του οργανισμού.

Προσοχή στην κατανάλωση ασπαρτάμης και γλουταμινικού οξέος!

Page 37: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 37

ΔιατροφήHolistic Life

Το Silybum Marianum (γαϊδουράγκαθο) είναι μια πόα, που από την αρχαιότητα είναι γνωστή για τη δράση της σε ηπατικές παθήσεις, παθήσεις της χολής, κα-θώς και ως ηπατοπροστατευτικό σε δηλητηριάσεις από χημικές και περιβαλ-

λοντικές τοξίνες, δαγκώματα φιδιών, τσιμπήματα εντόμων, δηλητηριώδη μανιτάρια και λήψη υπερβολικής ποσότητας οινοπνεύματος. Σήμερα θεωρείται το πιο μελετη-μένο φυτό για τη θεραπεία ηπατοπαθειών με πάνω από 450 δημοσιεύσεις.Σύμφωνα με τις μονογραφίες της Γερμανικής Επιτροπής E (1986), οι ώριμοι καρποί του Silybum Marianum, οι οποίοι αποτελούν τη δρόγη του φυτού χορηγούνται σε περιπτώσεις προβλημάτων δυσπεψίας, ενώ το τυποποιημένο εκχύλισμα της δρό-γης έχει σαν ένδειξη το ήπαρ, που έχει υποστεί βλάβη λόγω τοξινών, αλλά και ως συμπληρωματική θεραπεία σε περιπτώσεις χρόνιας φλεγμονώδους ηπατικής ασθέ-νειας και ηπατική κίρρωση. Η μονογραφία αναφέρει ότι το τυποποιημένο εκχύλισμα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 70% σιλυμαρίνη, η οποία αποτελεί το μείγμα της σιλιβινίνης, σιλυδιανίνης και σιλυχριστίνης. Ένας μεγάλος αριθμός κλινικών δοκι-μών για το Silybum Marianum και κάποια από τα συστατικά του (φλαβονολιγνάνες) έχει δημοσιευτεί τα τελευταία 15 χρόνια. Τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα δείχνουν ότι τα εκχυλίσματα του φυτού έχουν μια σημαντική ηπατοπροστατευτική, όπως και αντικαρκινική, αντιδιαβητική και καρδιοπροστατευτική δράση. Σε μια κλινική μελέτη για τη χρήση της σιλιμαρίνης σε ασθενείς με χρόνια ηπατική ασθένεια συμμετείχαν 170 ασθενείς με αποδεδειγμένη κίρρωση από ποικίλες αιτιο-λογίες (92 σχετικές με αλκοόλ, 78 άλλες αιτίες) στους οποίους χορηγούνταν 420 mg σιλιμαρίνης την ημέρα ή placebo για διάστημα 41 μηνών. Το κύριο εύρημα ήταν μια σχετικά καλύτερη πρόβλεψη για τους ασθενείς που τους χορηγούνταν σιλιμαρίνη απέναντι σ’ αυτούς που λάμβαναν placebo. Αναλυτικότερη ανάλυση της μελέτης έδειξε ότι οι ασθενείς με παιδική Α 14 κίρρωση και οι ασθενείς με αλκοολική κίρρωση ήταν αυτοί που είχαν τα περισσότερα ευ-εργετικά αποτελέσματα (Stickel et al, 2007). Σε συστηματική περίληψη της αποτε-λεσματικότητας και των ανεπιθύμητων ενεργειών του Silybum Marianum για την αντιμετώπιση της χρόνιας ηπατικής ασθένειας, δεν φάνηκε πλεονέκτημα στην επι-βίωση των ασθενών μετά από την χορήγηση του Silybum Marianum για 3 μήνες με 4 χρόνια και καμία βελτίωση σε βιοχημικά τεστ της λειτουργίας του ήπατος. Όμως οι πληροφορίες που σχετίζονται με την επιβίωση είναι περιορισμένες για να φανεί τελικά η αποτελεσματικότητα του φυτού. Πάντως, επιβάλλεται να γίνουν νέες με-λέτες με αρκετά μεγάλο δείγμα ασθενών, οι οποίοι θα έχουν ηπατική ασθένεια που θα έχει οριστεί σωστά, έτσι ώστε να μπορούν να εξαχθούν σωστά συμπεράσματα (Jacobs et al, 2002).Πιθανές ενδείξεις κατά τη διάρκεια της θεραπείας του καρκίνου περιλαμβάνουν την κάθαρση και την αποτοξίνωση μετά τη χημειοθεραπεία, την πρόληψη της ηπατοτο-ξικότητας κατά τη διάρκεια και μετά τη χημειοθεραπεία και την βελτίωση της θερα-πείας με ακτινοβολίες ως βοηθητική θεραπεία.Παρόλο που είναι ένα από τα πιο μελετημένα φυτά που χρησιμοποιούνται, έχουν σημειωθεί ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρήση του φυτού, χωρίς καμιά απ’ αυτές να είναι ιδιαίτερα σοβαρή. Συμπερασματικά, το Silybum Marianum είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο φυτό σε ηπατικές παθήσεις, το οποίο έχει πολλά πλεονεκτήματα, όπως αποτελεσματικό-τητα μετά από per os (από το στόμα) χορήγηση, ασφαλή χρήση, αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, χαμηλό κόστος και εύκολη τυποποίηση του εκχυλίσματός του. Είναι πολύ πιθανό στο μέλλον να χρησιμοποιηθεί και για τη δράση του σε άλλα όργανα εκτός από το ήπαρ και τη χολή, ενώ προς το παρόν παραμένει, όπως φαίνε-ται από έρευνα που διεξήχθη στις ΗΠΑ, το πιο διαδεδομένο φαρμακευτικό φυτό σε ασθενείς με ηπατικές παθήσεις. Χρησιμοποιείται επίσης για να αυξήσει την έκκριση και τη ροή της χολής από το ήπαρ και τη χοληδόχο κύστη και επομένως μπορεί να χορηγηθεί σε όλα τα προβλήματα που συνδέονται με τη χοληδόχο κύστη. Χρησιμο-ποιείται επίσης ως μαλακτικό και εφιδρωτικό, κατά των κολικών και της δυσεντερί-ας, των δηλητηριάσεων (κυρίως από μανιτάρια), κατά των αιμοπτύσεων, αλλά και ως αντικαταθλιπτικό. Θεραπευτικές ιδιότητες: βοηθά στην ανανέωση των κυττάρων του συκωτιού και υποστηρίζεται η δράση του ενάντια στη χρόνια κίρρωση του ήπατος. Είναι ιδανικό στη διάρκεια αποτοξίνωσης και ιδιαιτέρως σε περιπτώσεις υπερκατανάλωσης αλ-κοόλ καθώς έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

(Απόσπασμα από άρθρο της δημοσιογράφου Μαρίας Λίγγρη)

Η θεραπευτική του δράση στο ήπαρ & τη χολή

Silybum Marianum

Page 38: Holistic Life τεύχος 48

38 Holistic Life

Γράφει ο Νίκος Λαδικός, Βιολόγος, Ρεφλεξολόγος ([email protected])

ΡεφλεξολογίαHolistic Life

Έως και σήμερα εξακολουθεί να παραμένει διαδεδομένη στον ιατρικό κόσμο, ακόμα δε και σε πολλούς επαγγελματίες Ρεφλεξολόγους, η άποψη ότι η επι-στημονική έρευνα στο αντικείμενο τής Ρεφλεξολογίας δεν υφίσταται καν.

Στην πραγματικότητα, η έρευνα στην Ρεφλεξολογία έχει ξεκινήσει ήδη από το 1993.

Συνοπτική αναφορά στην διεθνή ερευνητική δραστηριότητα στη Ρεφλεξολογία.Από το 1993 έως και σήμερα, η ερευνητική δραστηριότητα στην Ρεφλεξολογία αδιάλειπτα υλοποιείται σε όλο και περισσότερες χώρες, ενώ εξελίσσεται διαρκώς τόσο στο μέγεθος όσο και στην πολυπλοκότητα και την εξειδίκευση των θεμάτων μελέτης της.Η πρώτη επιστημονική έρευνα με αντικείμενο την Ρεφλεξολογία πραγματοποιή-θηκε από τους T.Oleson και W.Flocco στις ΗΠΑ. Επρόκειτο για μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη με θέμα την επίδραση τής Ρεφλεξολογίας στην αντιμετώπιση του Προεμμηνορρυσιακού Συνδρόμου (PMS). Ολοκληρώθηκε το 1993 και την ίδια χρονιά δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό ‘’Obstetrics and Gynecology’’ [1].Έως και σήμερα διεθνώς, έχει υλοποιηθεί ένας σημαντικός αριθμός ερευνητικών μελετών με αντικείμενο την Ρεφλεξολογία. Η πλειοψηφία των ερευνών έχει διε-νεργηθεί σε Νοσοκομεία και Ιατρικές Σχολές Πανεπιστημίων στην Κίνα. Εκτός από την Κίνα, ερευνητική δραστηριότητα στην Ρεφλεξολογία έχει πραγματοποιηθεί και συνεχώς αναπτύσσεται, στην Δανία, την Μ. Βρετανία, την Κορέα, την Μαλαισία, την Αυστραλία κ.α. Η επιστημονική ποιότητα και πληρότητα αρκετών από αυτές τις ερευνητικές μελέ-τες, οδηγεί σε δημοσίευσή τους σε έγκριτα ιατρικά περιοδικά, πράγμα που ταυτό-χρονα αποτελεί δείγμα τού συνεχώς αυξανόμενου ενδιαφέροντος και σεβασμού τού ιατρικού κόσμου διεθνώς προς την Ρεφλεξολογία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η προαναφερθείσα πρώτη έρευνα Ρεφλεξολογίας, εξακο-λουθεί να αναδημοσιεύεται (Annals of The New York Academy of Sciences, 2003, International Journal of Neuroscience, 2004, κ.α.).

Έρευνα στην Ρεφλεξολογία και Ευρωπαϊκή Ένωση.Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εδώ και αρκετά χρόνια επίσημα παροτρύνεται η υλοποί-ηση επιστημονικών ερευνών όχι μόνον στην Ρεφλεξολογία αλλά στις συμπληρω-ματικές και εναλλακτικές θεραπείες συνολικά, μέσω ενός ερευνητικού πλαισίου το οποίο έχει διατυπωθεί και προταθεί από: α) Την έκθεση Lannoye. β) Το Πρόγραμμα κοινοτικής δράσης για την Υγεία για το 2008-2013.Αναλυτικότερα:

1. Το 1996, κατατέθηκε από τον ευ-ρωβουλευτή Paul Lannoye, μέλος τής Επιτροπής για το Περιβάλλον την Δημόσια Υγεία και την Προστασία του Καταναλωτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μία έκθεση που αφο-ρούσε στις συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες, γνωστή ως έκθεση Lannoye (Lannoye report), η οποία ψηφίστηκε από την Επιτροπή στις 27 Φεβρουαρίου του 1997.H έκθεση αυτή, μεταξύ άλλων προέ-βαινε στην σύσταση να οριστούν με σαφήνεια οι μορφές θεραπειών που δεν εντάσσονται στο πεδίο τής συμ-βατικής θεραπείας και για τον σκοπό αυτό, αφενός να πραγματοποιηθούν κλινικές δοκιμές για την αξιολόγησή τους και αφετέρου να ενθαρρυνθεί η επιστημονική και η ακαδημαϊκή έρευνα σχετικά με αυτές.Έκτοτε έως και σήμερα, στην Ευρω-παϊκή Ένωση-κυρίως στη Δανία και τη Μ. Βρετανία, έχουν σημαντικά ενταθεί οι επιστημονικές ερευνητι-κές προσπάθειες, με απώτερο σκοπό την θεσμική οριοθέτηση και επαγγελματική κατοχύρωση τής Ρεφλεξολογίας ως θεραπευτικής αγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.Ευρήματα τέτοιων ερευνητικών μελετών, θα αποτελέσουν μια επιπλέον συνεισφο-ρά, στην προσπάθεια να επιτευχθεί η ένταξη τής Ρεφλεξολογίας στις ασφαλιστικές παροχές για την υγεία, μιας κι ο αριθμός των ατόμων που επιλέγουν να διαχειρι-στούν τα προβλήματα υγείας τους με την Ρεφλεξολογία και τις άλλες εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες αυξάνεται ραγδαία στην Ευρώπη. 2. Σύμφωνα με την Απόφαση αριθ. 1350/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου τής 23ης Οκτωβρίου 2007, που αφορά στη θέσπιση προγράμ-ματος κοινοτικής δράσης στον τομέα τής Υγείας για την περίοδο 2008-2013, δη-μοσιευμένη στην Επίσημη Εφημερίδα τής Ευρωπαϊκής Ένωσης την 20.11.2007, το εδάφιο 24, σελ.5, αναφέρει τα παρακάτω:«Το πρόγραμμα θα πρέπει να αναγνωρίζει τη σημασία μίας ολιστικής προσέγγισης στη

Ρεφλεξολογία και Επιστημονική Έρευνα

Ενεργοποίηση του εγκεφάλου κατά την διάρκεια εφαρμογής αγωγής Ρεφλεξολογίας.Στην παραπάνω απεικόνιση καταγράφεται η νευρωνική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, όπως προκύπτει μέσω της σχετικά πρόσφατης μεθόδου νευροαπεικόνισης που ονομάζεται «Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού» (ΛΑΜΣ, fMRI) [2].

Page 39: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 39

δημόσια υγεία και να λαμβάνει υπ’ όψιν στις δράσεις του την συμπληρωματική και εναλ-λακτική ιατρική, όπου αρμόζει και όπου υπάρχουν επιστημονικά ή κλινικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητά της».Το πρόγραμμα, αναγνωρίζει την σημαντικότητα τής συνεισφοράς των ολιστικών, δηλαδή των συμπληρωματικών και εναλλακτικών προσεγγίσεων στη δημόσια υγεία. Θέτει όμως ως προαπαιτούμενο για την απόδειξη τής αποτελεσματικότητας τής κάθε θεραπείας, επομένως και της Ρεφλεξολογίας, την ύπαρξη επιστημονικών ή κλινικών στοιχείων για κάθε μία από αυτές.Σχετικά πρόσφατα, άρχισε εντός της ΕΕ, η εφαρμογή του προγράμματος CAMbrella[http://www.cambrella.eu/home.php].Το πρόγραμμα CAMbrella, είναι το πρώτο επιδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραμμα έρευνας για τις εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες. Υλοποιείται με την επιστημονική συνεργασία Ερευνητικών Ινστιτούτων καθώς και Τμημάτων Ιατρικών Σχολών Πανεπιστημίων τής Ευρώπης. Η εφαρμογή του ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου του 2010, έχει 3ετή διάρκεια, επιδοτεί-ται με 1,5 εκατομμύριο ευρώ και συμμετέχουν ήδη σε αυτό 12 χώρες τής ΕΕ.

Σημασία της Έρευνας στην Ρεφλεξολογία για την Ελλάδα.Είναι γεγονός ότι το ενδιαφέρον των Ελλήνων για την Ρεφλεξολογία αλλά και για τις υπόλοιπες συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες συνεχώς αυξάνεται.Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με επίσημη στατιστική έρευνα αναφορικά με τις συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες, που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ιατρικά Χρονικά» το 1996, το 31,3% των κατοίκων τού Λεκανοπεδίου Αττικής, τουλάχιστον μία φορά είχε αναζητήσει λύση σε πρόβλημα υγείας του μέσω μίας συμπληρωματικής ή εναλλακτικής θεραπείας.Όμως παρά τα ενθαρρυντικά αυτά στοιχεία, η πραγματικότητα είναι ότι η Ρεφλεξο-λογία στην Ελλάδα σήμερα, παραμένει για το ευρύτερο φάσμα του γενικού πληθυ-σμού μία σχεδόν άγνωστη θεραπεία, θα έλεγε κανείς μία άγνωστη έννοια. Για την πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού η Ρεφλεξολογία εξακολουθεί να απο-τελεί μία άγνωστη προσέγγιση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας του, ή τουλάχιστον ξένη από την οικεία και αποδεκτή ιατροφαρμακευτική θεραπεία. Είναι πραγματικότητα ότι τα ιαματικά λουτρά, η βοτανοθεραπεία, οι βεντούζες, οι εντριβές κ.α., ανήκουν στην ελληνική παραδοσιακή θεραπευτική αιώνων και δεν έπαψαν ποτέ να χαίρουν της εκτίμησης και της εμπιστοσύνης των απλών ανθρώ-πων, σε ό,τι αφορά τον προσανατολισμό τής οδού που ακολουθούν προς την φρο-ντίδα και την διατήρηση τής υγείας τους.Παρά το γεγονός όμως ότι αυτός ο τρόπος προσέγγισης τής Υγείας, είναι αντίστοι-χος και βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με την πολιτισμική παράδοση και την αδιά-λειπτη θεραπευτική πρακτική εφαρμογής εναλλακτικών θεραπειών από τους λαούς τής Ανατολικής Ασίας, εύλογο είναι ότι αυτή η συσχέτιση δεν μπορεί ακόμη να γίνει ευρέως αντιληπτή και δεκτή στην Ελλάδα. Επίσης, η εξοικείωση των Ελλήνων με την Ρεφλεξολογία δεν δύναται να συγκριθεί με αυτήν των κατοίκων των χωρών τής Δυτικής Ευρώπης όπου για παράδειγμα, στην Δανία τουλάχιστον το 10% του πληθυσμού δέχεται τακτικά Ρεφλεξολογία από πάνω από 3.000 Ρεφλεξολόγους, ενώ στην Μ. Βρετανία η Ρεφλεξολογία ασκείται επίσημα σε πολλά νοσοκομειακά ιδρύματα. Εάν ληφθεί υπόψη δε, ότι ενώ η εξάπλωση τής Ρεφλεξολογίας στη Δ. Ευρώπη έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες, στην Ελλάδα μόλις στις αρχές τής δεκαετίας του ’90 άρχισαν να εργάζονται οι πρώτοι Έλληνες Ρεφλεξολόγοι και να δημιουργούνται τα πρώτα ελληνικά προγράμματα σπουδών Ρεφλεξολογίας, γίνεται προφανές ότι δεν μπορεί να ζητηθεί ακόμη και σήμερα από τον γενικό πληθυσμό στην Ελλάδα, να κατανοήσει εύκολα και να αποδεχθεί δίχως προβληματισμό την Ρεφλεξολογία ως θεραπευτική προσέγγιση των προβλημάτων υγείας του.Στην Ελλάδα έως σήμερα, είναι πραγματικότητα το γεγονός ότι ζητάται από τον κό-σμο να εμπιστευτεί την Ρεφλεξολογία και γενικότερα τις συμπληρωματικές θερα-πείες ως έναν τρόπο φροντίδας τής υγείας του, είτε αποδεχόμενος τις προφορικές εμπειρικές διαπιστώσεις θεραπευτών και θεραπευομένων, είτε μελετώντας την με-ταφρασμένη ξένη βιβλιογραφία και τα ελάχιστα ελληνικά συγγράμματα. Επομένως, η διενέργεια ερευνητικών μελετών μέσω των οποίων επιτυχώς να τεκμη-ριώνεται το υπαρκτό και μετρήσιμο θεραπευτικό αποτέλεσμα τής Ρεφλεξολογίας, θα προσφέρει στοιχεία έγκυρης ενημέρωσης τού ελληνικού πληθυσμού και κατ’ επέκταση τού ιατρικού κόσμου.Σε ό,τι αφορά τους επαγγελματίες στον χώρο τής Υγείας, η διεξαγωγή ερευνών κα-θώς αρθρώνει έναν επιστημονικό πλέον λόγο για την Ρεφλεξολογία, θα προσφέρει στα μέλη του ιατρικού κόσμου την δυνατότητα να γνωρίσουν και να μελετήσουν την Ρεφλεξολογία μέσω ενός οικείου τρόπου ‘’ανάγνωσης’’ και ενδεχομένως οδη-γήσει να την προσεγγίσουν ως μία καινοτόμο πρόταση αφαρμάκου ενίσχυσης του θεραπευτικού έργου τους.Η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη δημοσιοποίηση των ερευνητικών επιστημονικών αποτελεσμάτων, ενδεχομένως να ενισχύσει το κύρος, την αξιοπιστία και την περε-ταίρω εξάπλωσή τής Ρεφλεξολογίας ως συμπληρωματικής θεραπευτικής αγωγής στην Ελλάδα.

Βιβλιογραφικές παραπομπές1. Oleson T., and Flocco W., “Randomized Controlled Study of Premenstrual Symptoms Treated with Foot, Hand, and Ear Reflexology’’. Obstetrics and Gynecology, Vol. 82, #6, pages 906-911, Dec.1993. 2. Nakamaru T, Miura N, Ushima A, Kawashima R., Τμήμα Λειτουργικών Απεικονίσεων του Εγκεφάλου, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Tohoku, του Sendai της Ιαπωνίας.

Page 40: Holistic Life τεύχος 48

40 Holistic Life

Βιo-Ηλεκτρομαγνητική ΕνέργειαHolistic Life

Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D. Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος- Δερματοχειρουργός - Aισθητική δερματολογίαΑντιπρόσωπος της Bemer Group Int. Eλλάδας και Κύπρου

Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια νευ-ρολογική ασθένεια, είναι πάθηση του εγκεφά-λου και του νωτιαίου μυελού. Tο σώμα λανθα-

σμένα επιτίθεται κατά των πρωτεϊνών της μυελίνης, δημιουργεί φλεγμονή στο κεντρικό νευρικό σύστημα και ως αποτέλεσμα επηρεάζει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Η μυελίνη, το περίβλημα το οποίο καλύπτει τα νεύρα, καταστρέφεται και το νεύρο είναι «εκτεθειμένο» και παθαίνει βλάβη. Ο ρόλος της μυελί-νης είναι πολύ σημαντικός για την προστασία και την ορθή λειτουργία του νεύρου. Επιτρέπει την γρήγορη μεταβίβαση των νευρικών μηνυμάτων. Όταν η μυελί-νη και οι νευρικές ίνες πάθουν βλάβη, τα μηνύματα που ξεκινούν από τον εγκέφαλο για να κινήσουν για παράδειγμα ένα μέλος του σώματος, δεν μεταδίδο-νται σωστά με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλη-μα κινητικότητας, οι κινήσεις του σώματος να γίνονται αργές ή ασυντόνιστες. Αλλοιώνονται επίσης και τα αι-σθητικά μηνύματα προς τον εγκέφαλο.Η ασθένεια μπορεί να παρουσιάσει υποτροπή με νέες προσβολές της μυελίνης, οι οποίες μπορούν να επη-ρεάσουν οποιοδήποτε μέρος του κεντρικού νευρικού συστήματος, η δε προσβολή της φαιάς ουσίας από τη νόσο προκαλεί το θάνατο των νευρώνων, προκαλώ-ντας ατροφία του εγκεφάλου. Οι νευρώνες της φαιάς ουσίας πεθαίνουν επειδή παθαίνει βλάβη ο άξονάς τους, η επίθεση δεν περιορίζεται μόνο στη μυελίνη του νευράξονα αλλά επεκτείνεται και κατά του κυτ-ταρικού σώματος του νευρώνα. Η καταστροφή της μυελίνης των νευραξόνων, επιβραδύνει τη μεταφορά των ηλεκτρικών μηνυμάτων μεταξύ των νευρώνων του κεντρικού νευρικού συστήματος. Με την εξέλιξη αυτή μπορούν να δημιουργηθούν πολλές πλάκες, ου-λές στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό, κατά συνέ-πεια ο ασθενής παρουσιάζει αδυναμίες, μουδιάσματα και άλλα συμπτώματα. Τα συνήθη συμπτώματα της Κατά πλάκας Σκλήρυν-σης είναι: • Προβλήματα όρασης • Μουδιάσματα • Απώλεια ισορροπίας • Έλλειψη συντονισμού κινήσε-ων • Αδυναμία • Προβλήματα κινητικότητας • Κόπω-

ση • Γνωστικά προβλήματα • Αλλαγές της διάθεσης • Ακράτεια ούρων ή κοπράνων • Δυσκολίες στην ομιλία • Ζάλη.Ο κάθε ασθενής παρουσιάσει εικόνα της ασθένειας ανάλογη με το πού ακριβώς έχει προσβληθεί το νευ-ρικό του σύστημα από την νόσο.Είναι μια αυτοάνοσος πάθηση. Πιστεύεται ότι στην έναρξή της συμβάλλουν συνδυασμοί παραγόντων όπως οι διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, το περιβάλλον, κάποιος ιός ή κάποια άλλη μόλυνση, το κάπνισμα, κ.ά. Δεν είναι κληρονομική. Από αυτή τη νόσο πάσχουν τουλάχιστον 2 εκατομμύρια άνθρω-ποι, παγκοσμίως. Η ηλικία κατά την οποία γίνεται η διάγνωση είναι μεταξύ 20 και 50 ετών.Η μαγνητική τομογραφία και η ανάλυση του εγκεφα-λονωτιαίου υγρού μπορούν να δώσουν πληροφορίες που να υποστηρίζουν την ύπαρξη της ασθένειας. Η μαγνητική φασματοσκοπία επιτρέπει τη μελέτη ορι-σμένων πρωτεϊνών του εγκεφάλου. Η εξέταση αυτή δείχνει ότι είναι μειωμένη μια πρωτεΐνη, η Ν-acetylas-partate (ΝΑΑ) που υπάρχει μόνο στα νευρικά κύττα-ρα. Η μείωση της ΝΑΑ είναι ένδειξη απώλειας νευρώ-νων και εγκεφαλικής ατροφίας, δηλαδή μείωσης της φαιάς ουσίας. Η ασθένεια μπορεί να σταθεροποιηθεί ή να επιδεινωθεί ανά πάσα στιγμή.Οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται εναντίον των κρίσεων της ασθένειας είναι τα κορτικοστεροειδή και η ACTH. Η βήτα ιντερφερόνη συστήνεται σε ασθενείς που έχουν συχνές κρίσεις. Διάφορα ειδικά χημειοθε-ραπευτικά φάρμακα και ανοσοκατασταλτικά, κορτι-κοστεροειδή, μυοχαλαρωτικά, αντικαταθλιπτική φαρ-μακευτική αγωγή κ.ά. Επίσης συστήνεται φυσικοθε-ραπεία και ψυχολογική υποστήριξη. Σπουδαίο ρόλο παίζει η καλή διατροφή και η κατάλληλη ξεκούραση του οργανισμού.Νέα, αποτελεσματική και επιστημονικά αποδεδειγ-μένη θεραπεία είναι η Φυσική Αγγειακή θεραπεία BEMER. Η μέθοδος αυτή ενεργοποιεί την άμυνα του οργανισμού, βελτιώνει την αντιοξειδωτική κατά-σταση των κυττάρων, αλκαλοποιεί το σώμα, διαλύει

τις ελεύθερες ρίζες, αυξάνει την ΑΤΡ, ανανεώνει και οξυγονώνει τον οργανισμό και δρα και στο Νευρικό σύστημα. Μειώνει τους μυϊκούς σπασμούς και τους πόνους. Εξαλείφει τις φλεγμονές, το σύνδρομο της κούρασης. Αποκαθιστά την ακράτεια ούρων και κο-πράνων. Ελαττώνει τα προβλήματα όρασης, τα μουδι-άσματα και την αδυναμία. Μειώνει την συχνότητα των υποτροπών, επιβραδύνει ή/και απαλλάσσει από την αναπηρία. Μειώνει την εκφυλιστική δράση της Κατά Πλάκας Σκλήρυνση όπως αυτή τεκμηριώνεται με την μαγνητική τομογραφία. Η χρήση του ρυθμιστή βιο-ηλεκτρομαγνητικής ενέρ-γειας με το βραδινό πρόγραμμα, κατά την διάρκεια του ύπνου, δημιουργεί πλήρη ανανέωση και αποτο-ξίνωση του οργανισμού, αποκαθιστά το άγχος και δρα ως καταλύτης κατά της αϋπνίας. Δημιουργεί ένα πιο ρυθμισμένο οργανισμό, με υψηλά επίπεδα ενέρ-γειας και ευεξίας. Σε περιπτώσεις που επιβάλλεται η φαρμακευτική αγωγή, ο συνδυασμός με τορυθμιστή βιο-ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας έχει εμφανή απο-τελέσματα, άμεση μεταβίβαση των φαρμάκων στο στόχο, με ταχύτερα αποτελέσματα και απαλλαγή του οργανισμού από τις παρενέργειές τους.

Βιβλιογραφικές αναφορέςΤο BEMER και η σύνθεση πρωτεϊνών Banzer W (2001) Good quality management of BEMER 3000 application – referring to a multi – centric study. In: Wolf A Kafka (edi-tor) 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy-Regulation, Emphyspace 2001;2:24-6Spodaryk K (2002) The effect of extremely weak electromagnetic field treatments upon signs and symptoms of delayed onset of muscle soreness: A placebo controlled, clinical double blind study. Medicina Sportiva 2002;6:19-25 Spodaryk K, Kafka WA (2003) Oxidant stress clearance in human erythrocytes by non-invasive stimulation with extremely weak (BEMER type) pulsed electromagnetic f elds: A blinded, randomized, placebo-controlled study. Archives of Physiology and Biochemistry, subm)Αξιολόγηση θεραπευτικών συστημάτων με ηλεκτρομαγνητικά πεδίαAkademie für Bioenergetik(AFB), LiechtensteinΔιερεύνηση της θεραπευτικής συσχέτισης των θεραπευτικών συστημάτων με ηλεκτρομαγνητικά πεδία, ΣΚΠInstitut für Mikrozirkulation in BerlinΕπίδραση του BEMER στην μικροκυκλοφορίαDr. med. Rainer Klopp Institut für Mikrozirkulation BerlinΕπιδράσεις της θεραπείας BEMER στην ανανέωσηMoebes K, Villiger B, Michaelis H (2004)Βελτίωση επούλωσης πληγών με το BEMER3000Kafka WA und Preißinger M (2002)

Σκλήρυνση κατά πλάκας & Ρυθμιστής Βιο-Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας

Page 41: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 41

Παραδοσιακή Κινέζικη ΙατρικήHolistic Life

Τα 12 σημεία γιουάν είναι η πρώτη ομάδα σημείων βελονισμού, στην οποία αναφέρθηκαν οι ιατροί της αρχαιότητας της Κίνας με μεγάλο σεβασμό, λόγω της κλινικής τους αξίας.

Σύμφωνα με τα "Κλασσικά Κείμενα του Κίτρινου Αυτοκράτορα", τα σημεία γιουάν σχετίζονται με το γιουάν (πρωταρχικό) τσι του σώματος. Σε κεφάλαιο των κλασσικών αυτών κειμένων αναφέρεται πως “όποτε υπάρχει παθολογία στα 5 τζανγκ όργανα και τα 6 φου όργανα, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα σημεία γιουάν”. Η φράση αυτή από τα κλασσικά κείμενα δεν σημαίνει ότι τα σημεία αυτά ενδείκνυνται για όλες τις παθήσεις, αλλά συγκεκριμένα για όλες τις παθήσεις ανεπάρκειας, για την θέρμανση του γιάνγκ και την τόνωση του τσι. Τα σημεία αυτά ονομάζονται σημεία γιουάν (πρωταρχικά σημεία) διότι ασκούν σημαντική επιρροή στον όγκο και την κίνηση του γιουάν τσι (πρωταρχικού τσι). Το γιουάν τσι εισάγεται στους 12 κύριους μεσημβρινούς μέσω των σημείων γιουάν. Βασική λειτουργία των σημείων γιουάν είναι η ρύθμιση του τσι και του αίματος και η ρύθμιση της κατανομής του αίματος και του τσι στα τέσσερα άκρα, προκειμένου να μπορούν να πραγματοποιηθούν οι κινήσεις με ευελιξία και δύναμη. Εντοπίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος, διότι παίζουν σημαντικό ρόλο στο μεταβολι-σμό των μυών, των νεύρων και των τενόντων της περιοχής. Τα περισσότερα σημεία γιουάν βρίσκονται κοντά σε αρτηρίες που μπορεί να διχάζονται. Για αυτό απαιτείται προσοχή κατά τον βελονισμό, διότι ποτέ δεν ασκείται βελονισμός πάνω στις αρτηρί-ες αυτές, αλλά στα σημεία και στο χώρο δίπλα σε αυτές. Το γιουάν τσι κυκλοφορεί μέσω του τριπλού θερμαστή και διοχετεύεται σε ολόκλη-ρο το σώμα. Ο τριπλός θερμαστής είναι όλοι οι ιστοί που αποτελούν το σώμα εκτός των οργάνων, του δέρματος, των μυών, των τενόντων, των αιμοφόρων αγγείων και των οστών. Ο τριπλός θερμαστής είναι η δίοδος των υγρών και του γιουάν τσι αλλά όχι η πηγή τους. Θα μπορούσαμε να τον παρομοιάσουμε ως τις σωληνώσεις του νε-ρού σε μια κατοικία. Σε περίπτωση που οι σωληνώσεις φραχθούν ή έχουν διαρροή, ή η πηγή του νερού είναι ανεπαρκής, τότε δεν θα είναι δυνατή η λήψη νερού από την βρύση ή θα είναι περιορισμένη. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι είτε η απόφραξη των σωλήνων, είτε η επισκευή της διαρροής, είτε η αύξηση της πηγής του νερού. Αν παρομοιάσουμε το νερό του σπιτιού με το γιουάν τσι του σώματος, τότε στην περί-πτωση της ανεπάρκειας της πηγής του γιουάν τσι πρέπει να τονώσουμε το γιουάν τσι, στην περίπτωση της παρουσίας εμποδίου στα κανάλια του τριπλού θερμαστή πρέπει να γίνει απόφραξη των καναλιών και στην περίπτωση διαρροής του τσι επι-διόρθωσή της. Η κυκλοφορία του τσι και των υγρών εξαρτάται από την ανάγκη του κάθε τμήματος του σώματος για αυτά τα συστατικά. Το γιουάν τσι έχοντας την ιδιότητα της ρύθμισης της κίνησης των συστατικών του σώματος (κατεύθυνση, ομαλή κυκλοφορία) ελέγχει την κίνηση των υγρών του τριπλού θερμαστή. Τα σημεία γιουάν θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με τις βρύσες που επιτρέπουν την είσοδο του γιουάν τσι στους 12 κύριους μεσημβρινούς. Για αυτό τα σημεία έχουν δυνατό τονωτικό αποτέλεσμα στο σώμα. Η διέγερση των μεσημβρινών μέσα στο 24ωρό, δηλαδή το φαινόμενο που έχει πα-ρατηρηθεί με την αυξημένη δράση ενός μεσημβρινού κάθε 2 ώρες, οφείλεται στη δράση του γιουάν τσι. Είναι η φωτιά του μινγκ μεν (πύλη της ζωής) που αποθηκεύει το γιουάν τσι και διεγείρει το τσι των μεσημβρινών σε συγκεκριμένες χρονικές πε-ριόδους. Οι μεσημβρινοί όμως μπορεί να διεγερθούν και σε μη σταθερές χρονικές περιόδους του σώματος, όταν απαιτείται από μέσα στην καθημερινότητα. Για παρά-δειγμα, αν κάποιος τρέξει για να προλάβει το λεωφορείο, τότε το γιουάν τσι θα διε-γείρει το τσι του μεσημβρινού, έτσι ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει το σύστημα του πνεύμονα στις αυξημένες απαιτήσεις. Δηλαδή το γιουάν τσι αποθηκεύεται στην πύλη της ζωής και κινείται διαμέσου του τριπλού θερμαστή, για να εισέλθει στους 12 κύριους μεσημβρινούς μέσω των σημείων γιουάν και να φροντίσει για την ομαλή και επαρκή κίνηση του τσι και του αίματος.

Η σημασία των σημείων γιουάν στην κλινική πράξη της Κινέζικης Ιατρικής

Γράφει ο Γιάννης ΔημητρίουΙατρός, φυσιοθεραπευτής, Msc. Acupuncture and Tuina Καθηγητής της Ακαδημίας Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσιακής Κινέζικης ΙατρικήςΥπεύθυνος Κινέζικης Ιατρικής των κέντρων Vitality

Page 42: Holistic Life τεύχος 48

42 Holistic Life

ΑπόψειςHolistic Life

Ποτέ δεν έμαθα τις λεπτομέρειες για το πώς πλούτισε ξαφνικά ο Γιάννης. Και λίγους μήνες αφότου απέκτησε την μεγάλη περιουσία o

προσωπικός του σύμβουλος τού μίλησε για το Φενγκ Σούι. Του πρότεινε μάλιστα να βάλει, σε ειδική θέση στο σαλόνι, ένα ενυδρείο το οποίο εκτός από την αι-σθητική απόλαυση θα βοηθούσε στην μείωση των αρνητικών επιδράσεων και στην εναρμόνιση των ενεργειών. Ο Γιάννης δεν είχε ιδέα από ενυδρεία και γενικώς βα-ριότανε να ασχοληθεί, όμως τώρα ήταν πάμπλουτος και αποφάσισε να αγοράσει ένα ακριβό. Το τοποθέ-τησε στο σαλόνι. Επρόκειτο για ένα εντυπωσιακό ενυ-δρείο, με χοντρό φυμέ γυαλί, χαλικάκια στο βυθό και μια μινιατούρα κιούπι μισοσπασμένο, χωμένο μέσα στα χαλίκια, ενώ διάφορα πολύχρωμα κοράλλια συ-μπληρώνανε το όμορφο σκηνικό. Το ενυδρείο γέμισε με 12 ψαράκια, από τα πιο σπάνια που μπορούσε να δει κανείς. Πότε-πότε ο Γιάννης χάζευε τα διάφανά τους χρώματα πίσω από το τζάμι. Ιδιαίτερη συμπάθεια είχε σε ένα τσαχπίνικο χρυσόψαρο, το οποίο ονόμασε

‘Χρυσούλη’. Τον προτιμούσε γιατί ήταν ένα σπάνιο εί-δος χρυσόψαρου, πανέμορφο αλλά και πολύ ανθεκτι-κό, ένας πραγματικός αριστοκράτης των ψαριών.Όταν ήρθε ο καιρός να κάνει ένα τουρ στην Ευρώπη και Αμερική έδωσε οδηγίες στον υπηρέτη που θα έμε-νε στο σπίτι να μην ξεχνά να ταΐζει τα ψαράκια και να κανονίζει τον φωτισμό και να ρίχνει στο νερό το συ-γκεκριμένο φάρμακο για την αποφυγή μόλυνσης των ψαριών με πρωτόζωα. Οι οδηγίες δόθηκαν και έφυγε για τις πολύμηνες διακοπές του.Δεν πέρασε πολύς καιρός και έλαβε ένα τηλέφωνο από τον υπηρέτη που του είπε πως κάποια ψαράκια είχα να αρχίσει να μην φέρονται όπως πριν. Κρατού-σαν τα πτερύγιά τους κλειστά, κουτούλαγαν πάνω στα κοράλλια και μάλωναν μεταξύ τους. Μερικά είχαν γίνει ασθενικά και όλη μέρα έπλεαν ακούνητα σαν να κοι-μόντουσαν. «Τους δίνεις το φαί τους κανονικά; ρίχνεις το φάρμακο;» ρώτησε, και ο υπηρέτης τον διαβεβαίω-σε πως τα έκανε όλα. Του είπε λοιπόν να φωνάξει τον γιατρό.Ο γιατρός εξέτασε τα ψάρια και διαπίστωσε διάφορα

παθολογικά συμπτώματα. Έβγαλε τις διαγνώσεις και κατόπιν έγραψε συγκεκριμένα φάρμακα. Ο υπηρέτης επιφορτίστηκε με το να δίνει κάθε φάρμακο σε κάθε ψαράκι κάποιες συγκεκριμένες ώρες. Παρ όλο που ακολούθησε τις οδηγίες πιστά, η κατάσταση των ψα-ριών δεν έδειχνε βελτίωση, μερικά δε από αυτά είχαν επιδείνωση. Ο δεύτερος γιατρός που ήρθε έδωσε πιο δυνατά φάρμακα, αλλά είχε παρόμοια αποτελέσματα. Κάποια ψαράκια απαλλάσσονταν από ένα πρόβλημα αλλά εμφανιζόταν ένα άλλο. Κατόπιν επιστρατεύτηκε καθηγητής ‘ειδικής παθολογίας’ ψαριών, πολύ ακριβός μεν, αλλά με το κύρος και την εμπειρία του να είναι πασίγνωστα στην χώρα. Συνέστησε δεκάδες διαγνω-στικές εξετάσεις και έγραψε καινούρια θεραπευτικά σχήματα με καινούρια φάρμακα. Ο υπηρέτης ακολου-θούσε πιστά τις οδηγίες. Δυστυχώς τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα.Ο Γιάννης άκουσε πάλι τον υπηρέτη να του λέει πως τα ψαράκια πηγαίνανε από το κακό στο χειρότερο και θύμωσε. Είχε δώσει και ένα κάρο λεφτά! Μίλησε τηλεφωνικά με τον σύμβουλό του και αποφασίστηκε

Οι ατομικές θεραπείες θα αποτυγχάνουν όσο δεν φροντίζουμε και για την θεραπεία του Συνόλου

Γράφει ο Μάριος ΠρωτόπαπαςΣύμβουλος Φυσικών Μεθόδων Αυτοθεραπείας και Ολιστικής Διατροφολογίας (e-mail: [email protected])

Page 43: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 43

να καλέσει ολιστικούς ιατρούς, διαιτολόγους, ομοιοπαθητικούς και εναλλακτικούς θεραπευτές μιας και με τα φάρμακα δεν υπήρχε αποτέλεσμα. Το επόμενο δίμηνο παρέλασαν από το σπίτι κάθε λογής επαγγελματίες υγείας. Δό-θηκαν στα ψαράκια βότανα, δόθηκαν συμβουλές για νηστεία, δόθηκαν ομοιοπαθη-τικά, δόθηκαν βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής, δόθηκαν διάφορες ειδικές διατροφές και δίαιτες. Επίσης χειροπράκτες κάνανε ειδικές μαλάξεις σε ειδικά ση-μεία και βιοενεργειακοί θεραπευτές καθαρίζανε την αύρα του ενυδρείου ενώ ειδι-κοί ψυχοθεραπευτές εφάρμοζαν χαλάρωση και ύπνωση ή αναλύανε το ψυχολογικό προφίλ και ψάχνανε τις αιτίες στην παιδική ηλικία των ψαριών. O υπηρέτης – που επί 24ωρου βάσεως ασχολιότανε με το να δίνει την τάδε βιταμίνη, το δείνα ομοιοπαθη-τικό και να κανονίζει την ειδική διατροφή, τα ραντεβού με τους θεραπευτές και να επιβλέπει τις συνεδρίες – ήταν για να τον κλαις. Μάλιστα, σύμφωνα με τις οδηγίες ενός τελευταίου θεραπευτή έπρεπε επιπλέον να πιάνει ένα-ένα ψαράκι και να το ξεσκονίζει με ένα ειδικό πανάκι ώστε να φεύγει μια λεπτή κρούστα σαν λάσπη που είχε δημιουργηθεί στα λέπια του, και κατόπιν να το ξαναρίχνει μέσα στο ενυδρείο.Ο Γιάννης μάθαινε τα νέα τηλεφωνικώς. Πρόοδος υπήρχε λίγη κάποιες φορές, κά-ποιο ψαράκι γινότανε καλά για λίγο, αλλά μετά αρρώσταινε κάποιο διπλανό και στην συνέχεια και το προηγούμενο υποτροπίαζε. Γενικότερα τα πράγματα ήταν στάσιμα ή χειρότερα. Αυτό όμως που τον πείραξε περισσότερο ήτανε πως σημάδια ασθένειας είχε εμφανίσει πλέον και ο ‘Χρυσούλης’, το αγαπημένο του χρυσόψαρο. «Τι στο καλό συμβαίνει» άφριζε ο Γιάννης. «Δεν έχω ιδέα» ,ψέλλισε ο υπηρέτης. Και πραγματικά δεν είχε ιδέα, διότι τι να ήξερε αυτός από την υγεία των ψαριών; Το μόνο που είχε παρατηρήσει ο υπηρέτης – επειδή ήτανε παρατηρητικός νέος – ήταν πως το νερό είχε μείνει πολύ καιρό χωρίς να αλλαχτεί, ήταν πολυκαιρισμένο. Η μυρωδιά του είχε γίνει βαριά, είχε αρχίσει να μουχλιάζει. Δεν είπε όμως τίποτα για αυτό το θέμα, πρώτον επειδή κανείς, ούτε το αφεντικό του ούτε οι γιατροί, δεν το ανέφερε ως τότε και δεύτερον τι ήξερε αυτός από την υγεία των ψαριών; Εδώ ολό-κληροι επιστήμονες με πτυχία, γνωρίζοντες βιοχημεία, φυσιολογία, χημεία, φαρμα-κολογία, παθολογία, διατροφολογία και γενικώς όλα τα εις «ία» δεν μπορούσαν να βγάλουν άκρη. Διότι η υγεία φίλε μου είναι το πολυτιμότερον αγαθόν, άρα πρέπει να είναι κάτι πολύ πολύπλοκο, δυσνόητο, ‘επιστημονικό’ και δεν είναι παίξον κάγ-χασον…Τότε ο Γιάννης αποφάσισε να επιστρέψει σπίτι και να επιβλέψει ο ίδιος ένα συμβούλιο από τους καλύτερους εκ των γιατρών και θεραπευτών. Κλασικοί ιατροί, βελονιστές, ομοιοπαθητικοί, διατροφολόγοι, και άλλοι κορυφαίοι θεραπευτές εμφανίστηκαν στο συμβούλιο και αρχίσανε διαγνώσεις συζητήσεις και προτάσεις. Οι ιατροί πρότει-ναν καινούριες διαγνωστικές εξετάσεις και σχήματα ακτινοβολιών και κορτιζόνης. Οι ομοιοπαθητικοί πρότειναν ομοιοπαθητικά σκευάσματα, διαφορετικά ο καθένας, οι διατροφολόγοι σκίζανε τα ιμάτια τους πως το θέμα ήτανε έλλειψη διατροφικών στοιχείων, οι χειροπράκτες μιλούσαν για χειρισμούς ανακούφισης – τουλάχιστον να μην πονάνε τόσο τα ψαράκια μιας και δεν γίνεται να θεραπευτούν-, κλπ κλπ.. Άκρη δεν έβγαινε και υπήρξε τσακωμός μεγάλος. Οι ιατροί παρεξηγήθηκαν και άρχισαν να απειλούν με κυρώσεις τους εναλλακτικούς και να λένε στους ομοιοπαθητικούς πως δίνουνε πλασέμπο, οι ομοιοπαθητικοί παρεξηγήθηκαν και απείλησαν με αποχώρη-ση, οι εναλλακτικοί τσακώνονταν μεταξύ τους, οι ψυχοθεραπευτές έκαναν ασκήσεις χαλάρωσης ενώ ο βιοενεργειακός θεραπευτής έστελνε συμπαντική ενέργεια με γα-λάζιο χρώμα στο σαλόνι του Γιάννη. Ο υπηρέτης κρατούσε στο χέρι τον ‘Χρυσούλη’ και τον ξεσκόνιζε απαλά, κοιτώντας περίλυπος το όλο σκηνικό.«Δεν γίνεται η δουλειά», είπε στον Γιάννη ο σύμβουλος. «Ευτυχώς μεριμνήσαμε να καλέσουμε και τον διάσημο Αμερικάνο-Ινδό μέγιστο γκουρού της θεραπευτικής ‘Σρι Πατατάκι’. Μόνο αυτός θα μπορέσει να δώσει λύσεις. Αν μη τι άλλο, αν δεν μπορεί να κάνει καλά τα υπόλοιπα ψάρια τουλάχιστον να γλυτώσει τον ‘Χρυσούλη’. Τον περιμέ-νουμε να έρθει όπου να ναι».Ο Γκουρού είχε ένα πολύ απαιτητικό πρόγραμμα, αλλά και κασέ. Ο Γιάννης πλήρω-σε όσο-όσο για να έρθει ο γκουρού το ταχύτερο. Με την υγεία δεν παίζουνε. Ο Σρι Πατατάκι κατέφτασε με τιμές και κόκκινο χαλί στην εξώπορτα να τον περιμένει. Με ένα νεύμα του όλοι οι ιατροί και θεραπευτές σώπασαν. Η φήμη του ήταν γνωστή σε όλους. Εξέτασε τα ψάρια ένα προς ένα ενδελεχώς και έδωσε ιδιαίτερη σημασία στον ‘Χρυσούλη’. Με τεχνικές ύπνωσης και ειδικών οραματισμών αντιλήφθηκε σχε-τικά σύντομα τι είχε ο Χρυσούλης και το θεραπευτικό σχήμα που θα τον έκανε καλά. Έβγαλε το ψαράκι έξω από το ενυδρείο για λίγο και ενώ το κρατούσε στο χέρι του μέσα στο ειδικό δίχτυ τού χορήγησε άμεσα ένα μείγμα από ειδικές θεραπευτικές ου-σίες. Ταυτόχρονα μπαίνοντας σε αυτοσυγκέντρωση έδωσε ενέργεια με το δεξί του χέρι στο άρρωστο ψάρι. Ο Χρυσούλης έλαβε το φάρμακο και την θεραπευτική ενέργεια και μέσα σε λίγα λε-πτά άρχισε να φαίνεται καλύτερα! Τα μάτια του δεν ήταν πια θλιμμένα, το δέρμα έγινε πιο λαμπερό και άρχισε να κουνιέται ζωηρά θέλοντας να ευχαριστήσει τον ευ-εργέτη του. Ο Γιάννης παρακολουθούσε εκστατικός την διαδικασία και σχεδόν δά-κρυσε! Έσφιξε με ευγνωμοσύνη το χέρι του γκουρού και έγραψε ένα αρκετά μακρύ νούμερο στο τσεκ επιταγών δίνοντας την επιταγή στον μέγα θεραπευτή. Χαλάλι του ! Ο Χρυσούλης ήταν πλέον τελείως καλά! Ήταν ένα θαύμα ! Τι σου είναι φίλε μου οι μεγάλοι θεραπευταί!Ο Σρι Πατατάκι έλαβε το τσεκ και αποχώρησε μεγαλοπρεπής ενώ στο συμβούλιο τον θεραπευτών έπεσε κύμα δέους και φθόνου. Αλλά ο Γιάννης δεν νοιαζόταν. Το αγαπημένο του ψαράκι έλαμπε από υγεία ! Ο Γιάννης αισθάνθηκε περηφάνια για την αποφασιστικότητα του να καλέσει τον γκουρού. Η δουλειά είχε γίνει. Έκλεισε με νό-ημα το μάτι στον υπηρέτη και του είπε να ευχαριστήσει και να διώξει ευγενικά τους υπόλοιπους ιατρούς και θεραπευτές. «Τέλος καλό, όλα καλά» σκέφτηκε και με ένα πλατύ χαμόγελο ξαναέβαλε το ψαράκι στο ενυδρείο με το μουχλιασμένο νερό…

Page 44: Holistic Life τεύχος 48

44 Holistic Life

Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου, Διαπιστευμένη Δασκάλα θεραπειών SRT & SpRΜέλος της Παγκόσμιας Επιτροπής Ηθικής & ΠροτύπωνΜέλος της Παγκόσμιας Επιτροπής ΕπικοινωνίαςΠρόεδρος SRA Ελλάδος

Spiritual Response TherapyHolistic Life

Στο τραπεζάκι της κουζίνας μου βρίσκεται ένα μικρό τετράγωνο χαρτονάκι με μία παράγραφο που σύνταξα από το βιβλίο «Ο μεγαλύτερος πωλητής στον κόσμο», του Ογκ Μαντίνο. Η παράγραφος αρχίζει ως εξής: «Οι περισσότεροι

φόβοι μου είναι επίκτητοι. Γεννήθηκα με δύο φόβους, το πέσιμο και το θόρυβο. Όλοι οι υπόλοιποι φόβοι μου είναι επίκτητοι. Όταν ενδίδω σε σκέψεις φόβου, αποκτώ μανίες, κό-μπλεξ και την αίσθηση του πανικού. Όταν ο φόβος μου χτυπάει την πόρτα, αφήνω στην πίστη μου να απαντήσει. Κοιτάω τους φόβους μου και γελάω. Όταν φοβάμαι την απο-τυχία, εστιάζομαι στην επιτυχία. Όταν φοβάμαι την αρρώστια, εστιάζομαι στην τέλεια υγεία μου. Όταν φοβάμαι μην πάθω ένα ατύχημα, εστιάζομαι στην καθοδήγηση και στην προστασία του Θεού. Κάνω αυτό που με τρομάζει. Φαντάζομαι τον εαυτό μου να κατα-φέρνει τους στόχους μου με μεγάλη χαρά και ικανότητα. Κάνοντας όλα αυτά, ο φόβος μου φεύγει. Νικώ επειδή εμμένω!»Έχουν γραφτεί αμέτρητα βιβλία για τον φόβο και το γεγονός ότι είναι η πηγή όλων των αρνητικών συναισθημάτων. Δεν είναι τυχαίο, παρόλα αυτά οι άνθρωποι γεννι-ούνται και πεθαίνουν παλεύοντας το φόβο στη ζωή τους. Ο φόβος είναι κάτι σαν τα μαθηματικά. Άσχετα με ποια τάξη είσαι στο σχολείο, τα μαθηματικά είναι πάντα εκεί. Ο φόβος έχει απίστευτους πολλούς τρόπους να εδραιωθεί μέσα μας και να κυριαρ-χήσει τον νου, την καρδιά και τις πράξεις μας. Αν όλοι μας τροχιζόμαστε κάθε μέρα από την ζωή έτσι ώστε να γίνουμε καλύτεροι (άριστοι) άνθρωποι, ο φόβος είναι το μαχαίρι που μας τροχίζει. Ας τον αναγνωρίσουμε ως την αιτία πολλών προβλημάτων μας και ας πάμε στο επόμενο βήμα που είναι η επιθυμία να αλλάξουμε. Όταν ζηλεύουμε, στην ουσία φοβόμαστε την αλλαγή που θα αντιμετωπίσουμε στην ζωή μας χωρίς το άτομο που αγαπάμε. Όταν φοβόμαστε την φτώχια, στην ουσία φοβόμαστε την οικονομική αλλαγή στην ζωή μας σε σχέση με αυτό που ξέραμε ή πιστεύουμε ότι είμαστε ικανοί να αποκτήσουμε. Όταν φοβόμαστε ότι δεν θα μπο-ρέσουμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα βασικά, στην ουσία φοβόμαστε την ντροπή που νιώθουμε ή θα νιώσουμε γιατί δεν καταφέραμε να κάνουμε το καλύτερο ως γονείς και ούτω καθ’ εξής. Στην ουσία όμως, οι άνθρωποι γενικά κάθε μέρα κά-νουν το καλύτερο που μπορούν βάσει της γνώσης και αντίληψής τους. Κάθε μέρα, σηκωνόμαστε από τα κρεβάτια μας και παλεύουμε ο καθένας με τον τρόπο του. Στο τέλος της ημέρας, όλοι κάνουμε τον απολογισμό μας είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι. Δρούμε πάντα στο επίπεδο που μπορέσαμε να τιθασεύσουμε τις όποιες ανα-σφάλειες και τους φόβους μας. Όσο οι φόβοι μας παραμένουν κρυφοί γιατί δεν τους εντοπίσαμε ή δεν τους παραδεχόμαστε, αυτοί κινούν τα νήματα της ζωής μας και την κυριαρχούν όπως οι μαριονέτες κυριαρχούνται από τα δάχτυλα του ιδιοκτήτη τους. Την στιγμή που θα αναγνωρίσουμε και παραδεχτούμε ότι κάποιος φόβος κρύβεται πίσω από τα προβλήματά μας, έχουμε επίγνωση. Στο σεμινάριο της SRT, υπάρχει ένα διάγραμμα που λέγεται «Πώς αλλάζουμε την ζωή μας». Σε αυτό αναφέρονται οι «Οι οκτάβες της μάθησης» των εμπειριών του ανθρώ-που και περιγράφουν την εξελικτική πορεία της αλλαγής. Η επίγνωση του προβλήμα-τος είναι το πρώτο βήμα προς την αλλαγή. Όταν εντοπίσουμε το πρώτο αυτό βήμα, μπορούμε να προχωρήσουμε στο δεύτερο που είναι η «επιθυμία να αλλάξουμε» και μετά στο τρίτο που είναι η «πίστη» ότι η αλλαγή μπορεί να επέλθει.Ως Έλληνες βρισκόμαστε σαν λαός μπροστά σε μια μαζική αλλαγή τεραστίων δια-στάσεων. Ο φόβος μας είναι πλατύς και αγγίζει όλους μας και όλα όσα ξέραμε και πιστεύαμε μέχρι στιγμής. Αν και αυτού του είδους οι γενικευμένοι φόβοι δεν είναι συνηθισμένοι, μας δίνεται η ευκαιρία τώρα να αλλάξουμε πολλά από τα σάπια κομ-μάτια που μας χαρακτήριζαν εδώ και δεκαετίες. Ας αγκαλιάσουμε αυτή την κατάστα-ση λοιπόν ως ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον και ας προχωρήσουμε με την σκέψη ότι όλα είναι πιθανά όταν έχεις πίστη. Σκεφτείτε ότι η μάχη που δίνουμε τώρα έχει νικηθεί από τους Ισλανδούς και από τους Ούγγρους. Ο τροχός έχει είδη ανακαλυφθεί λοιπόν. Εμείς απλά πρέπει να εφαρ-μόσουμε τις δοκιμασμένες και επιτυχημένες ιδέες των άλλων Ευρωπαίων. Έχουμε επίγνωση του φόβου γιατί τον αναγνωρίζουμε. Επιθυμούμε την αλλαγή γιατί αυτό που βιώνουμε τώρα είναι νοσηρό. Το επόμενο βήμα λοιπόν είναι εύκολο. Έχοντας πίστη ότι μια θετική αλλαγή είναι πιθανή, κάνουμε την επιλογή να γίνουμε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Από εμάς εξαρτάται.

Η αναγνώρισητου φόβου

Page 45: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 45

AρχέτυπαHolistic Life

Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου

Τον τελευταίο χρόνο έχω αρχίσει να ασχολούμαι με τα κοινά πολύ περισσότερο από ότι παλαιότερα. Θα μου πεις, όλοι μας. Πριν περίπου 6-7 μήνες κάποιοι «φίλοι» μου τηλεφώνησαν και πολύ ευγενικά μου εξήγησαν ότι «ασχολούμαι

υπερβολικά πολύ με όλα αυτά» με την έννοια ότι δασκάλες πνευματικών θεραπει-ών δεν πρέπει να «μαυρίζουν» την εικόνα τους με την ασχήμια της ζωής, αλλά να εντάσσονται στο πλαίσιο των πνευματικών ενασχολήσεων και όχι των γήινων, λ.χ. αντισυνταγματικά μνημόνια. «Κατ’ εμέ, δεν ασχολούμαι αρκετά!», είπα.Όταν τελείωσα την τηλεφωνική μου συζήτηση, τα ξανασκέφτηκα όλα αυτά. Κατέ-ληξα στο συμπέρασμα, ότι η ζωή μου αφορά μάχες για την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου και αυτός ίσως είναι ο κοινός παρονομαστής σε όλα όσα έκανα και κάνω. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που ασχολήθηκα με τα πνευματικά. Παρόλα αυτά ήθελα περαιτέρω καθοδήγηση πάνω στο θέμα. Όπως συνηθίζω τώρα πια, πήρα μια βαθιά ανάσα και το ζήτησα από το σύμπαν. Εδώ και καιρό έχω προσέ-ξει, ότι όταν ζητάω καθοδήγηση σε σχέση με την βελτίωση των νοητικών και συναι-σθηματικών μου πεποιθήσεων, η απάντηση έρχεται σχεδόν ακαριαία. Σε λιγότερο από 24 ώρες, κάτι θα ακούσω, θα διαβάσω, ή θα δω που θα απαντήσει στις απορίες μου. Έτσι λοιπόν και αυτή την φορά, έπεσα πάνω στον θησαυρό που λέγεται «Essen-tial Guide for Healers» της Caroline Myss και είναι ένα ακουστικό αρχείο στα αγγλικά. Η ομιλία της Caroline έχει το χαρακτηριστικό ύφος μιας γυναίκας που δεν «μασάει» και το περιεχόμενο είναι ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα εργαλεία ζωής για όσους ασχολούνται με τα θεραπευτικά και μη. Πρώτον, θεραπευτής, λέει, είναι οποι-οσδήποτε θεραπεύει ανθρώπους και καταστάσεις με όποιο τρόπο μπορεί και ξέρει. Ακόμα και κάποιος που πουλάει ασφάλειες μπορεί να περιέχει το αρχέτυπο του θε-ραπευτή μέσα του και να θεραπεύει απλά και μόνο με το χιούμορ. Δεύτερον, για να καλλιεργήσει κάποιος αυτό το αρχέτυπο, θα πρέπει να περάσει μέσα από δοκιμασίες όπως την μοναξιά και την απομόνωση. Θεραπευτής γίνεται κάποιος, μόνο όταν μπο-ρεί να ορθώσει το ανάστημα του και να διεκδικήσει το δικαίωμα και το θάρρος της γνώμης του, άσχετα από καταστάσεις και πιθανά οφέλη. Εδώ λοιπόν καταρρίπτεται το πρότυπο ότι θεραπευτές είναι μόνο αυτοί που ξέρουν κάποια συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδο. Τα παιδιά το αποδεικνύουν αυτό περί-τρανα. Πόσες φορές δεν λένε οι γονείς ότι, «μια αγκαλιά και ένα φιλί από το παιδί σου, σε κάνει να ξεχνάς όλη την κούραση». Επίσης αναφέρει ότι κάποιος διεκδικεί το αρχέτυπο του θεραπευτή, μόνο όταν σκληραγωγηθεί από τις δυσκολίες. Κανένας «υπερευαίσθητος» θεραπευτής της νέας εποχής δεν μπορεί να πει ότι ΕΙΝΑΙ θερα-πευτής, γιατί δεν έχει το σθένος να αναλάβει τα δύσκολα. Επίσης, ότι αυτή η νοοτρο-πία είναι μια χαζή αντίληψη που ποτίστηκε στις μάζες, για να μην μπορούν να βρουν την δύναμη τους (χειραγώγηση του πλήθους). Ομολογώ ότι αυτό το υλικό ήταν σωτήριο, όχι μόνο για αυτά που έλεγε, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο εξέφραζε τις ιδέες αυτές. Η Caroline είναι ένας καταπέλ-της και το υλικό της δεν είναι για ελαφρούς νέο-εποχίτες θεραπευτές που θέλουν να φαντάζονται ότι πνευματικοί άνθρωποι είναι αυτοί που στέκονται στην κορυφή του Θιβέτ και κάνουν διαλογισμούς (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό δεν μπορεί να είναι η πορεία κάποιων πολύ συγκεκριμένων σε αριθμό ατόμων). Ξαφνικά όλα αυτά που κατά καιρούς έβλεπα να γίνονται στους θεραπευτικούς χώρους και με έκαναν να αναρωτιέμαι, σταμάτησαν να υφίστανται. Τώρα πια προχωρώ με πολύ περισσότερο θάρρος, όχι γιατί δεν το είχα και πριν, αλλά γιατί οι αμφιβολίες μου έχουν φωτιστεί από την γνώση άλλων ανθρώπων όπως της Caroline. Η ελευθερία σου είναι κάτι που βρίσκεις μέσα σου καθώς θεραπεύεις τον εαυτό σου. Για τον λόγο αυτό, η ελευθερία είναι ΔΩΡΕΑΝ, αλλά θα πρέπει να την κερδίσεις με το σπαθί σου. Κανείς δεν μπορεί να σε κάνει ελεύθερο γιατί τα πάντα βασίζονται στην προοπτική, την εστίαση και τις πράξεις σου. Αν εστιάζεσαι στην σκλαβιά σου, τότε θα έχεις την προοπτική του σκλάβου. Αν θέλεις να είσαι ελεύθερος, θα πρέπει να καλλι-εργήσεις την ελεύθερη εστίαση και προοπτική μέσα από τις σκέψεις και τις πράξεις σου. Και όταν το καταφέρεις αυτό για σένα, οφείλεις να το πας ένα βήμα παρακάτω και να βελτιώσεις την ζωή των άλλων γύρω σου, είτε με τα λόγια, τις πράξεις ή ακόμα, απλά με την παρουσία σου.

Η ελευθερία είναι δωρεάναλλά θα πρέπει να την κερδίσεις με το σπαθί σου...

Page 46: Holistic Life τεύχος 48

46 Holistic Life

ΟμοιοπαθητικήHolistic Life

Ασθένεια και υγεία είναι όπως η συστολή και η διαστολή, όπως η εισπνοή και η εκπνοή˙ είναι οι δυο πόλοι στο δρόμο προς την ολότητα, την

ενοποίηση και την ολοκλήρωση. Δημιουργούν τη δύ-ναμη της μεταλλαγής και εξισορροπούν μια ατελείω-τη σειρά από προοπτικές, οι οποίες μετά από κάποια επιτυχημένη αλλαγή βρίσκονται στο σημείο της ηρε-μίας για να ξαναβρεθούν αργότερα στην κατάσταση της έντασης, που επιτρέπει μια νέα ανάπτυξη.Για την ίαση δεν αρκεί μόνο η Ομοιοπαθητική ή οποι-αδήποτε άλλη θεραπεία, ακόμη και ολιστική. Σημαντι-κό ρόλο παίζει η διατροφή, η άσκηση, η σχέση με το σώμα, η αναπνοή όπως και η επίγνωση, που σημαίνει αλλαγή στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς που προκαλεί την ασθένεια.Στην Ομοιοπαθητική η ασθένεια δεν θεωρείται ούτε αντιμετωπίζεται ως το επάρατο κακό που πρέπει οπωσδήποτε να εξολοθρεύσουμε ή να το απομακρύ-νουμε με οποιοδήποτε τρόπο. Αντιθέτως, η ασθένεια αποτελεί οδοδείκτη, ο οποίος δείχνει το δρόμο, υπο-δεικνύει πού βρίσκεται η ανισορροπία στο σύστημα. Όταν σταματήσει να υφίσταται η ανισορροπία θα πά-ψει και το αίτιο που προκαλεί την ασθένεια. Κατά τη διάρκεια της νόσου ο άνθρωπος παλινδρομεί σαν εκκρεμές ανάμεσα στους δυο πόλους των αντιθέ-των που συνιστούν και τη γήινη ύπαρξή μας. Παλιν-δρομώντας, έλκεται και έλκει ανασφάλειες, φόβους, ψευδαισθήσεις, άγχη κλπ., που διαμορφώνουν την πραγματικότητά του. Έτσι, ο καθένας μας θεωρεί ως πραγματικότητα την ψευδαίσθηση του φόβου ή των τραυμάτων που επέδρασαν στην ζωή του και είχαν ως αποτέλεσμα να διαμορφώσει μια συγκεκριμένη εικό-να για τον κόσμο. Για παράδειγμα, κάποιος άνθρωπος πληγωμένος στην αγάπη, ή ένα κακοποιημένο παιδί (σωματικά ή ψυχολογικά) - και υπάρχουν πολλά τέ-τοια - ή ένα παραμελημένο ή εγκαταλειμμένο πλάσμα βιώνει ένα τραύμα που στιγματίζει την ζωή του. Κάθε τραύμα εμπεριέχει την τραυματική ντροπή, η οποία συχνά εξορκίζεται και εκφράζεται ως αξιοπρέπεια ή περηφάνια, κυνισμό, ειρωνεία, αίσθηση αδιαφορίας, σκληρότητα κλπ. - όλοι αυτοί είναι μηχανισμοί άμυ-νας, έτσι ώστε το άτομο να προστατευτεί και να μην βιώσει ξανά την τραυματική εμπειρία. Συγχρόνως, αποκτά την ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος όλος είναι έτσι όπως τον βλέπει ο ίδιος, μέσα από τα τραυματικά του γυαλιά. Αυτήν την ψευδαίσθηση την εκλαμβάνει ως τη μοναδική πραγματικότητα.Ο καθένας μας ζει σε μια ψευδαίσθηση που θεωρεί αληθινή πραγματικότητα όσο ζει μέσα από το καθη-μερινό του εγώ. Σ’ αυτό το επίπεδο υπάρχει πολικότη-τα, υπάρχει φόβος, βία, αλλά και τα αντίθετά τους, η έξαψη, ο ενθουσιασμός κλπ.Για να μπορέσει ο άνθρωπος να κρατήσει κατασταλ-μένη αυτή την τραυματική εμπειρία, κρατά εγκλωβι-σμένο ένα μεγάλο ποσοστό της ενεργητικότητάς του. Έτσι, αν η τραυματική εμπειρία του κοστίζει π.χ. 20% ενέργεια, τότε χρειάζεται τουλάχιστον 21% του δυνα-μικού του να απασχολείται κρατώντας κατασταλμένο αυτό το τραύμα. Και αν είναι περισσότερα από ένα, τότε μένει ελάχιστο κουράγιο και δύναμη για τις δη-μιουργικές δυνάμεις. Συγχρόνως όμως με το τραυματικό κομμάτι κρατά κα-τασταλμένο και το δημιουργικό μέρος (όπως θάρρος,

επινοητικότητα κλπ), που τυχόν εσωκλείεται μέσα στην τραυματική εμπειρία. Γιατί κανένα νόμισμα δεν έχει μόνο μία όψη.

Βασικά σημεία στη θεραπεία Η εμπιστοσύνη στο θεραπευτικό – ιαματικό και δη-μιουργικό δυναμικό του καθενός, θεραπευτή και θε-ραπευόμενου είναι βασική προϋπόθεση για τη θερα-πεία.Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν θεραπεύει ο θεραπευτής αλλά ο ασθενής. Ο θεραπευτής κατεβαί-νει από την έδρα του παντογνώστη και γίνεται (στη θεραπευτική διαδικασία) «μόνο» αυτός που δίνει την ώθηση, τον καθρέφτη ή συνοδεύει τον ασθενή σ’ αυτή τη διαδικασία. Εκεί όπου ο ασθενής μέχρι τώρα ήταν το αντικείμενο της θεραπείας, από δω και πέρα γίνεται υποκείμενο, συμμετέχει ενεργά σ’ αυτή και αναλαμβάνει την ευθύνη της θεραπείας του. Αποφα-σίζει να δει τον εαυτό του στο σύνολο αλλά αφήνεται και να «ειδωθεί».Από την πλευρά του θεραπευτή γίνεται όλο και πιο φανερό ότι εκτός από κάποιες βασικές γνώσεις παθο-λογίας, καλή γνώση της ομοιοπαθητικής φαρμακολο-γίας, ικανότητα διαφοροδιάγνωσης κλπ, απαιτούνται ικανότητες όπως η διαίσθηση, το «συναισθάνεσθαι» και η ευαισθησία να αντιλαμβάνεται λεπτές αποχρώ-σεις της ψυχοσύνθεσης. Αυτός που ασκεί τη θεραπευ-τική τέχνη με την έννοια της Ομοιοπαθητικής είναι κάποιος που αφουγκράζεται και ακούει προσεκτικά.Ένας θεραπευτής χρειάζεται αρχικά ενθουσιασμό για τη ζωή, για τη γη και το σύμπαν, για όλα τα πλάσματα που ζουν σ’ αυτό και φυσικά ενθουσιασμό για τη δική του, προσωπική ζωή. Μπορούμε να κάνουμε τα πάντα επαγγελματικά ορθά, να έχουμε μια εντελώς ξεκάθα-ρη διάγνωση ή ξεκάθαρα πραγματικά περιστατικά (αίτια), αλλά αυτό δεν φτάνει για να θεραπεύσουμε κάποιον άνθρωπο. Αυτό που τον βοηθά να θεραπευ-τεί είναι πρώτα-πρώτα μια ενεργητική υπόθεση: ως θεραπευτής πρέπει να ενθουσιάζομαι από αυτή τη ζωή που βρίσκεται μπροστά μου, από την πορεία της και το δυναμικό της. Έτσι δίνω στον ασθενή το αίσθη-μα ότι τον νιώθω και τον τιμώ σ’ ένα πολύ βαθύ επίπε-δο της ύπαρξής του.Ο θεραπευτής χρειάζεται να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, να ξέρει πού βρίσκεται ο ίδιος στη ζωή και να αναπτύσσει την ικανότητα να ξεχνά τον εαυτό του κατά τη θεραπευτική διαδικασία.Χρειάζεται επίσης, εμπιστοσύνη στις αυτοθεραπευ-τικές δυνάμεις του καθενός μας. Εμπιστοσύνη στη φύση και υπομονή – θάρρος να μην επεμβαίνουμε όταν δεν χρειάζεται. Ο Patch Adams, διάσημος κλό-ουν και γιατρός, έγραφε: «Το καθήκον του γιατρού εί-ναι να συζητά με τον ασθενή έως ότου η φύση να τον ξανακάνει υγιή». Ταπεινοφροσύνη απέναντι στο θε-ραπευτικό και δημιουργικό δυναμικό μέσα του, όπως και ταπεινοφροσύνη μπροστά στις αυτοθεραπευτικές δυνάμεις του ασθενούς. Θάρρος, ώστε να μπορεί να δράσει αλλά πολύ περισσότερο θάρρος να μη δρα και να περιμένει, όταν αυτό απαιτείται. Ένας θεραπευτής πρέπει ο ίδιος να είναι ένα καλά γραμμένο χαρτί, να έχει προσωπικές εμπειρίες και να βρίσκεται σε μια διαδικασία επίγνωσης, αλλιώς δεν θα μπορεί να ακολουθήσει το ιστορικό του ασθενούς.

Δεν σημαίνει αυτό ότι πρέπει ο ίδιος να είναι απόλυ-τα υγιής σωματικά και πνευματικά, γιατί τότε δεν θα υπήρχε κανένας που να αναλάβει το έργο της θερα-πείας. Είναι σημαντικό όμως να βρίσκεται σε έναν δρόμο αυτογνωσίας. Στην αρχαία ελληνική μυθολογία έχουμε έναν μεγάλο θεραπευτή τον κένταυρο Χείρωνα. Ο Χείρωνας είναι πληγωμένος από τη ζωή και ανάπηρος στο σώμα. Εί-ναι λειψός στο φυσικό επίπεδο, άρρωστος στη γήινη ύπαρξή του και λόγω αυτού του γεγονότος γνωρίζει πολύ καλά την ουσία της ασθένειας. Αυτή είναι επί-σης και η πηγή της θεραπευτικής του δύναμης. Από αυτήν την αρχέγονη ένταση ανάμεσα στον πόλο της συμπαντικής ολοκλήρωσης και των γήινων περιορι-σμών, ως αρχή της δυαδικότητας, αναπτύσσεται η τρίτη δύναμη: η αρμονία, η ισορροπία, η σύνδεση. Και εδώ στέκονται στο ίδιο επίπεδο τόσο ο θεραπευτής όσο και ο καλλιτέχνης. Ο Χείρωνας – ο πληγωμένος, ο θεραπευτής που υποφέρει, που μέσω του βιώματος των πληγών του γίνεται σε τελική ανάλυση ο ίδιος θεραπευτής. Μια προϋπόθεση για να μπορούμε να βοηθήσουμε έναν ασθενή είναι να μοιάσουμε τον Χείρωνα, να δώσουμε στις πληγές του Χείρωνα το χώρο που χρειάζονται, να τις αποδεχτούμε και να τις ενσωματώσουμε.Η υψηλή τέχνη της θεραπείας είναι μια ήπια τέχνη. Ο θεραπευτής είναι αυτός που αποδέχεται τον ασθενή του όπως είναι, χωρίς να κρίνει, χωρίς να κατακρίνει, αυτό είναι λάθος, εκείνο σωστό. Μόνος του στόχος εί-ναι να τον υπηρετήσει να ξαναβρεί την αρμονία. Και η αρμονία του ασθενούς δεν είναι απαραίτητο να είναι ίδια με τη δική μας. Ανάμεσα στον ασθενή και τον θεραπευτή αρχίζει ένας διάλογος και από αυτόν τον διάλογο προκύπτει κάτι νέο, κάτι που πριν δεν ήταν δυνατό να ειδωθεί. Ο ασθενής μπορεί, εάν αφεθεί εντελώς στη θεραπευτι-κή διαδικασία, να μην είναι πια ο ίδιος όπως πριν. Συμ-βαίνει η αποκάλυψη αυτού που βρίσκεται κρυμμένο. Όπως ο καλλιτέχνης αποκαλύπτει και απελευθερώνει αυτό που βρίσκεται κρυμμένο, ώστε να μπορούν να το αντιληφθούν και άλλοι άνθρωποι, έτσι εργάζεται και ο θεραπευτής. Με αυτόν τον τρόπο φέρνει φως στον κόσμο, όπως έκανε στην ελληνική μυθολογία ο Προμηθέας. Απελευθερώνει την εσωτερική ύπαρξη ενός ανθρώπου, την αποκλειόμενη ενέργεια ζωής ή το εσωτερικό φως. Σήμερα γνωρίζουμε ότι το θερα-πευτικό μέσο, οποιουδήποτε είδους, είναι μόνο ένα μέρος στην πορεία της θεραπείας. Συγχρόνως πρέ-πει να δρομολογηθεί μια διαδικασία κατανόησης και αυτό που λέμε «φέρνω στο φως» τους εσωτερικούς συσχετισμούς.

Ενδεικτική βιβλιογραφία: S. Hahnemann «Όργανον της θεραπευτικής τέχνης», Πύρινος κόσμος, ΑθήναR. Sankaran «Η ψυχή των φαρμάκων», Θεσσαλονίκη 2001R. Sankaran « Η ουσία της Ομοιοπαθητικής», Θεσσαλονίκη 2008R. Sonnenschmidt, Harald Knauss, Andrreas Krueger «Die Kunst zu heilen», Verlag Homoeopathie + Symbol, 2003Andreas Krueger «Weg, Wunder und Wandlung», Verlag Homoeopathie + Symbol, 2007Bert Hellinger, Gabriele ten Hoevel «Anerkennen was ist», Goldmann, 2007

Η Τέχνη της ΘεραπείαςΓράφει η Άννα Φιλίππου, Ομοιοπαθητικός Απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Α.Π.Θ.

Page 47: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 47

ΛουτροθεραπείαHolistic Life

Λέγοντας Ιαματική Λουτροθεραπεία εννοού-με την εφαρμογή των ιαματικών νερών στην θεραπευτική του ανθρώπου. Ο Ιπποκράτης

από την Κω (460-375 π.Χ.) θεωρείται ο θεμελιωτής της Ιατρικής επιστήμης και πατέρας της Υδροθε-ραπείας, ο οποίος ασχολήθηκε πολύ με τα διάφο-ρα ιαματικά νερά και χρησιμοποιούσε μεθόδους όπως οι «καταιωνισμοί», δηλαδή δυνατά ντους, με φυσικά μεταλλικά και βοτανικά νερά, καθώς και βοτανικά ημίλουτρα για την θεραπεία των πασχό-ντων. Δυστυχώς στην εποχή μας αυτή η παράδοση έχει χαθεί, όπως και ολόκληρη η τεράστια και πολύ πλούσια παράδοση της Ιατρικής που ασκούνταν στην Αρχαία Ελλάδα, με αποτέλεσμα ιατρικές μέ-θοδοι των προγόνων μας να ασκούνται πλέον στην Ασία έως και το Θιβέτ, λόγω της εκστρατείας του μεγάλου Αλεξάνδρου και να είναι ξεχασμένες στην χώρα που γεννήθηκαν.Τα βοτανικά λουτρά προσφέρουν στον οργανισμό συμπληρωματική θεραπεία από τα εκατομμύρια πόρων του δέρματος, μέσω της διπλής διαπερα-τότητας τής κυτταρικής μεμβράνης και μέσω των μεγαλύτερων πόρων του δέρματος. Επιπλέον, τα συστατικά είναι διαθέσιμα σε αυτούσια μορφή, χωρίς την επεξεργασία που υπόκεινται μέσω του πεπτικού συστήματος και η εισρόφηση από τον οργανισμό είναι άμεση.Ένα λουτρό σε μία Ιαματική πηγή μάς ευεργετεί με τους παρακάτω τρόπους :• Με το μηχανικό ερέθισμα• Με το θερμικό ερέθισμα• Με την επίδραση των φυσικοχημικών συστατι-κών του Ιαματικού νερού.Αυτά τα ερεθίσματα θα χρησιμοποιήσουμε λοιπόν κι εμείς για την θεραπεία μας, κάνοντας ένα βοτα-νόλουτρο στην μπανιέρα τού σπιτιού μας χρησι-μοποιώντας ζεστό νερό με κάποιο σύστημα, ίσως υδρομασάζ, εάν αυτό είναι διαθέσιμο.Ανάλογα με την πάθηση, μπορούμε να εμπλουτί-σουμε το βοτανικό μίγμα που θα χρησιμοποιήσου-με με τα κατάλληλα βότανα, καθώς και με αιθέρια έλαια.Ένας γενικός κανόνας είναι να χρησιμοποιήσου-με βότανα πλούσια σε μεταλλικά άλατα, όπως: Τσουκνίδα (Urtica Dioica), Ιππουρίδα (Equisetum Arvense), Αγριολάπαθο (Rumex Crispus), Κόκκινο Τριφύλλι (Trifolium Pratense), τα οποία θα μετατρέ-ψουν το νερό μας σε «μεταλλικό» νερό και θα δώ-σουμε την ευκαιρία στον οργανισμό μας να απορ-ροφήσει θείο, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο και ασβέστιο, δοσμένα από φυσική πηγή. Τα παραπάνω βότανα μπορεί να έχουν πολύ καλά αποτελέσματα για ποικίλες δερματοπάθειες όπως ψωρίαση, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, ατοπική δερματίτιδα, ακμή. Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε βότανα όπως η καλέντουλα (Calendula officinalis) για την καλ-λυντική περιποίηση του δέρματός μας. Καλή επι-λογή είναι και το Υπερικό (Hypericum Perforatum) για το δέρμα, για τις αρθρώσεις, για την χαλάρω-ση των μυών, μαζί με Δεντρολίβανο (Rosemarinus Officinalis). Αφού ολοκληρώσουμε το βοτανικό μας μίγμα, βράζουμε μια ποσότητα ίση με 2 γεμάτες κουταλιές της σούπας βότανα σε ½ λίτρο νερό για 3’. Αφού το σουρώσουμε είναι έτοιμο να το προσθέ-σουμε στο νερό της μπανιέρας, το οποίο θα πρέπει

να σκεπάζει το σώμα μας μέχρι τους γοφούς. Ιδανικός χρόνος για τα βοτανόλουτρα είναι περί-που 20’, αλλά αυτό δεν αποτελεί κανόνα. Προσέ-χουμε την θερμοκρασία του νερού να μην είναι πολύ υψηλή, γιατί μπορεί να προκαλέσει υπόταση, ακόμα και συγκοπική κρίση, λόγω της αναπτυσσό-μενης περιφερικής αγγειοδιαστολής. Επίσης προσέχουμε για 1 ώρα μετά το βοτανόλου-τρο να βρισκόμαστε σε κλειστό χώρο, καλά ντυμέ-νοι, γιατί γίνεται μεγάλη διάνοιξη των πόρων του δέρματος για την απορρόφηση των ουσιών.Το βοτανόλουτρο μπορεί να γίνει όσο το επιθυμού-με συγκεκριμένου στόχου ανάλογα με τις παθήσεις που μας ταλαιπωρούν, εμπλουτίζοντάς το με τα κατάλληλα βότανα σε συνεργασία με τον βοτανο-θεραπευτή μας. Το εύρος των παθήσεων είναι πολύ μεγάλο, ξεκινώντας από παθήσεις του δέρματος, ρευματικές παθήσεις, αρθρώσεων, κυκλοφορικού συστήματος, γυναικολογικές παθήσεις, ακόμα και ψυχολογικών καταστάσεων, όπως υπερένταση, κλπ.Το καλύτερο είναι να κάνουμε το μπάνιο μας με σαπούνι πριν το βοτανόλουτρο, ώστε να μην χρει-αστεί να το χρησιμοποιήσουμε μετά από αυτό. Δεν χρειάζεται καν να ξεβγαλθούμε με νερό, αλλά απλώς να σκουπιστούμε με μία πετσέτα και να επι-τρέψουμε στο δέρμα μας να μείνει με τα βότανα κατά την διάρκεια της νύχτας. Εξάλλου το βοτανικό μίγμα βράζεται πριν το προσθέσουμε στο νερό της μπανιέρας.Οσον αφορά το θέμα των παρενεργειών… Ναι, τα βοτανόλουτρα έχουν πολλές ενέργειες παρά της κύριας, εάν δούμε τον όρο κυριολεκτικά…- Είναι πολύ πιθανό με τις μυρωδιές τους να ανα-

ζωογονήσουν την όρεξή μας για βόλτες στο δά-σος και εκδρομές στη φύση.

- Μπορεί να μας γεμίσουν με ενέργεια να κάνουμε πράγματα που ποτέ δεν βρίσκαμε τη δύναμη να ξεκινήσουμε.

- Ισως να μας χαλαρώσουν τόσο, ώστε να αρχίσου-με να απολαμβάνουμε πραγματικά αναζωογονη-τικό ύπνο, καθ’ όλη την διάρκεια της νύχτας.

- Θα μας δώσουν έναν νέο τρόπο να παίζουμε με τα παιδιά μας.

- Μέσα από την ευεξία που θα μας χαρίσουν, θα αρχίσουμε να αναζητούμε στην μητέρα φύση έναν σύμμαχο σε κάθε πρόβλημα που μας ταλαι-πωρεί.

- Θ’ ανακαλύψουμε ότι η διάθεσή μας θα βελτιώ-νεται μέρα με τη μέρα, ιδιαίτερα εάν χρησιμο-ποιούμε βότανα όπως το Υπερικό (Hypericum Perforatum) και η Βρώμη (Aveena Sativa) που δρουν και ως αντικαταθλιπτικά.

Τέλος, τα βοτανόλουτρα πέραν όλων των άλλων, είναι μία μέθοδος συντονισμού μας με την μητέρα φύση, με τις συχνότητες που έχουμε χάσει εγκλω-βισμένοι μέσα στους τόνους οικοδομικών υλικών που ζούμε καθημερινά. Είναι ένα χέρι βοηθείας που χρωστάμε στον οργανισμό μας για να μπορέσει να διατηρήσει την φυσική του κατάσταση ύπαρξης, που είναι η υγεία και η ευεξία. Είναι το ξεσκόνισμα της μνήμης της μυρωδιάς του φυσικού μας περι-βάλλοντος, της αίσθησης της δράσης του φυτικού βασιλείου στο σώμα μας, που είναι το βασίλειο που μας χαρίζει την αναπνοή και την τροφή μας και συ-γκρατεί τη ζωή στον πλανήτη.

Ιαματική λουτροθεραπεία… στην μπανιέρα

Γράφει η Ειρήνη Δελημήτρου, Ερευνήτρια Ολιστικής Βοτανικής & Ανθοϊαμάτων

Page 48: Holistic Life τεύχος 48

48 Holistic Life

Page 49: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 49

SAFE ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΑΑΠΟΣΙΩΠΗΜΕΝΑ ΝΕΑΥΓΕΙΑΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Νέα του τελευταίου διμήνου που μας έκαναν εντύπωση(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Ένας νέος ιός που επηρεάζει αρνιά, κατσίκες και βοοειδή και τους προκαλεί γενετικές δυσμορφίες,

εντοπίστηκε πρόσφατα στην Ολλανδία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, όπως ανακοίνωσε το ολλανδικό υπουρ-γείο Γεωργίας. “(Ο ιός) εντοπίστηκε σε 76 φάρμες στην Ολλανδία, όπου εκτρέφονται κυρίως αρνιά, αλλά και κατσίκες και βοοειδή”, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτο-ρείο ο Κοέν Γκέλινκ, εκπρόσωπος του υπουργείου, σύμφωνα με τον οποίο ο ιός έχει επίσης εντοπιστεί στη Γερμανία, το Βέλγιο και τη Βρετανία. Ο ιός Σμά-λενμπεργκ, που πήρε το όνομά του από τη γερμανική πόλη όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά το Νοέμβριο του 2011, έχει πλήξει 51 φάρμες στη Γερμανία, κυρίως στη Βόρεια Ρηνανία- Βεστφαλία, σύμφωνα με το ινστι-τούτο Φρίντριχ Λέφλερ. Προς το παρόν δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό αυτό.

Πρωτοποριακή έρευνα από Κορεάτες ερευνητές αποσκοπεί στη χρήση της τεχνολογίας αφής για

διαγνώσεις. Οι μακρές «ουρές» στα ιατρεία, με τους ασθενείς να περιμένουν να εξεταστούν από το γιατρό ενδεχομέ-νως στο μέλλον να αποτελούν απλά μνήμες του πα-ρελθόντος, καθώς, εάν ευοδώσουν οι έρευνες Κορε-ατών επιστημόνων, τα smartphones στο μέλλον θα έχουν αναλάβει και το ρόλο…γιατρού - τουλάχιστον, όσον αφορά το διαγνωστικό κομμάτι.Σύμφωνα με επιστημονική ομάδα του Κορεατικού Προηγμένου Ινστιτούτου Επιστημών Τεχνολογίας (KAIST- Korea Advanced Institute of Science and Technology), η οποία συνέταξε paper το οποίο δη-μοσιεύτηκε στο γερμανικό επιστημονικό περιοδικό Angewandte Chemie, η τεχνολογία που χρησιμοποι-είται στις εικόνες αφής θα μπορούσε να χρησιμοποιη-θεί για τον εντοπισμό βιολογικής/ μοριακής ύλης, κάτι που επί της παρούσης γίνεται με ιατρικά τεστ.

Για πρώτη φορά κλινική έρευνα έδειξε ότι είναι δυ-νατόν να χορηγούνται δόσεις φαρμάκου για την

οστεοπόρωση εξ αποστάσεως, χάρη σ’ ένα τσιπάκι που εμφυτεύεται στο σώμα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η τεχνική αυτή θα μπο-ρούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες ασθένειες, όπως ο καρκίνος. Τα πορίσματα της έρευνας δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Science Translational Medicine, στο τεύχος της 16ης Φεβρουαρίου. Η κλινική έρευνα έγι-νε στη Δανία σε επτά γυναίκες που υποφέρουν από οστεοπόρωση. “Οι ασθενείς δεν θα χρειάζεται πλέον να θυμούνται να πάρουν το φάρμακό τους ή να υφίστανται τον πόνο των πολλαπλών ενέσεων που χρειάζονται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης”, εξηγεί ο Δρ. Ρόμπερτ Φάρα, διευ-θυντής της εταιρείας MicroCHIPS στη Μασαχουσέτη, βορειοανατολικά των ΗΠΑ, η οποία έφτιαξε αυτό το ηλεκτρονικό τσιπάκι.

Ήλθε μάλλον η ώρα να ξαναγραφτούν τα βιβλία της βιολογίας και της αναπαραγωγής, μετά από

μια επαναστατική ανακάλυψη-ορόσημο από Αμερι-κανούς επιστήμονες, η οποία ανοίγει τον δρόμο στις γυναίκες που δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί, ώστε να αξιοποιήσουν νέες πλέον μεθόδους γονιμό-τητας και να έχουν μια μακρύτερη αναπαραγωγική ζωή. Οι ερευνητές ανακάλυψαν και ήδη πήραν από τις ωοθήκες έξι γυναικών, ηλικίας 22 έως 33 ετών, βλαστι-κά κύτταρα που μπόρεσαν στη συνέχεια να παράγουν στο εργαστήριο νέα ωάρια. Το γεγονός αυτό καταρρί-πτει το μέχρι τώρα καθιερωμένο δόγμα, που υποστη-ρίζει εδώ και περίπου 60 χρόνια, ότι οι γυναίκες γεννι-ούνται έχοντας στις ωοθήκες τους όλα τα ωάρια που θα παράγουν στη διάρκεια της ζωής τους και ότι, δεν είναι δυνατό να ανανεώσουν αυτό το απόθεμα. Τώρα αποδεικνύεται ότι, θα είναι δυνατό οι γυναίκες στο μέλλον να «προικιστούν» με πρόσθετα ωάρια, ίσως και απεριόριστα.

Οικολογία από το… εργαστήριο: Στόχος των ερευ-νητών που εκτιμούν ότι το κρέας εργαστηρίου θα

είναι έτοιμο αργότερα μέσα στο έτος είναι να ανακα-λύψουν έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο παραγωγής κρέατος ο οποίος θα καταργεί την ανάγκη εκτροφής ζώων και όσα αυτή συνεπάγεται τόσο για τα ίδια τα ζώα όσο και για τον πλανήτη. Σε μεγάλο επιστημονι-κό συνέδριο στο Βανκούβερ του Καναδά ο καθηγητής Μαρκ Ποστ από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ ανέ-φερε ότι το συνθετικό κρέας θα μπορούσε να μειώ-σει το αποκαλούμενο «περιβαλλοντικό αποτύπωμα» (δηλαδή τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) που αφορά τη διαδικασία παραγωγής κρέατος ως και κατά 60%.Για ποιον λόγο όμως χρειάζεται να «ξοδεύεται» τόσος

χρόνος και χρήμα προκειμένου να γεννηθεί «high tech» κρέας, τη στιγμή που οι παραδοσιακές τεχνικές παραγωγής κρέατος μέσω της εκτροφής ζώων έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές εδώ και χιλιάδες χρόνια; Επειδή, όπως υποστηρίζουν οι περισσότεροι επιστή-μονες, οι συμβατικές μέθοδοι παραγωγής κρέατος έχουν ουσιαστικώς φθάσει… στα όριά τους.Οι ειδήμονες αναφέρουν ότι η παραγωγή κρέατος θα πρέπει να διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια ώστε να καλύψει τις ανάγκες του συνεχώς αυξανόμε-νου παγκόσμιου πληθυσμού. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου όμως η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη νερού και η ακόμη εντονότερη αστικοποίηση θα καταστή-σουν πιο δύσκολη την παραγωγή τροφής με τις «πα-ραδοσιακές» μεθόδους.

Τα υπνωτικά χάπια αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου

και καρκίνου

Eντοπίστηκε στην Ευρώπη νέος ιός που επηρεάζει βοοειδή,

αρνιά και κατσίκες

Συνθετικό κρέας «θα προσγειωθεί στο πιάτο μας εντός του έτους»

Νέα ωάρια από βλαστικά κύτταραΦάρμακο οστεοπόρωσης χορηγείται εξ αποστάσεως με τσιπάκι

Smartphones σε ρόλο…γιατρού!

Αυξημένο κίνδυνο θανάτου και καρκίνου συνε-πάγεται η συχνή χρήση υπνωτικών χαπιών, σύμ-

φωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο BMJ Open. Ερευνητές, με επικε-φαλής τον Δρ Ντ. Κρίπκε του Κέντρου Ύπνου «Viterbi» της Κλινικής Scripps στην Καλιφόρνια, εκτιμούν ότι ο κίνδυνος θανάτου είναι αυξημένος κατά 4,6 φορές για τους τακτικούς χρήστες υπνωτικών χαπιών. «Η μελέτη μας δείχνει ότι τα υπνωτικά χάπια είναι επικίνδυνα για την υγεία και μπορεί να προκαλέσουν θάνατο, αυξάνο-ντας τις πιθανότητες για καρκίνο, καρδιακές και άλλες παθήσεις», δήλωσε ο Δρ Κρίπκε, ο οποίος, μαζί με τους συνεργάτες του, μελέτησε τις επιπτώσεις οκτώ από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υπνωτικά χάπια, μετα-ξύ των οποίων και μερικά που θεωρούνται ασφαλέ-στερα, επειδή έχουν μικρότερη διάρκεια δράσης σε σχέση με τα παλαιότερα. Τα υπνωτικά περιλάμβαναν βενζοδιαζεπίνες, μη-βενζοδιαζεπίνες, βαρβιτουρικά, ηρεμιστικά κ.α.

Ολλανδοί ερευνητές χρησιμοποίησαν βλαστικά κύτταρα προκειμένου να δημιουργήσουν λωρίδες μυϊκού ιστού ο οποίος αναμένεται σύντομα να οδηγήσει σε… χάμπουργκερ του δοκιμαστικού σωλήνα.

Page 50: Holistic Life τεύχος 48

50 Holistic Life

Οι μισές διαγνώσεις καρκίνου του μαστού είναι λάθος!

Σε περισσότερες από τις μισές γυναίκες που δεν έχουν καρκίνο του στήθους, λέγεται ότι έχουν

την ασθένεια, εξαιτίας εσφαλμένης ερμηνείας της συνηθισμένης μαστογραφίας. Γύρω στο 8 τοις εκατό αυτών των γυναικών θα υποστεί μη απαραίτητη βιο-ψία – που θα προκαλέσει μόνιμες ουλές – πριν ανα-καλύψουν ότι δεν υπήρχε καρκίνος έτσι και αλλιώς. Ερευνητές ανακάλυψαν ότι γύρω στο 61 τοις εκατό των γυναικών που εξετάζονται για καρκίνο του μα-στού κάθε χρόνο, η μαστογραφία δίνει κατά λάθος θετικό αποτέλεσμα – ανακαλύπτοντας έναν καρκίνο που δεν είναι στην πραγματικότητα εκεί – τουλάχι-στον μία φορά για κάθε δέκα χρόνια εξέτασης. Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι οι προγραμματι-σμένες μαστογραφίες θα πρέπει να ελαττωθούν σε μία κάθε δύο χρόνια και να ξεκινούν όταν μία γυναί-κα φτάνει στην ηλικία των 50. Στις ΗΠΑ, στις γυναί-κες συνιστάται να ξεκινούν τις προγραμματισμένες ετήσιες μαστογραφίες όταν φτάνουν την ηλικία των 40. Ακολουθώντας τις νέες οδηγίες, υποστηρίζουν οι ερευνητές του Group Health Research Institute στο Σιάτλ, τα λανθασμένα θετικά αποτελέσματα μπο-ρούν να μειωθούν κατά 42 τοις εκατό. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μαστογραφία σε ηλι-κίες κάτω των 59 ετών, ανιχνεύει δύο καρκίνους ανά 10000 ελέγχους σε γυναίκες, αλλά επίσης δίνει 170 ψευδή θετικά αποτελέσματα. Πηγή: Ann Intern Med, 2011; 155Q 481-92

Το τζίντζερ ίσως αποτελεί ισχυρό όπλο κατά του καρκίνου του εντέρου

Το τζίντζερ, το μπαχαρικό από τη ρίζα Zingiber of-ficinale, ίσως βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου

του παχέος εντέρου. Αναστρέφει τη φλεγμονή στο παχύ έντερο, ένα σημείο κλειδί για τον καρκίνο, μό-λις μετά από 28 μέρες. Το ρίζωμα το επιτυγχάνει αυτό μπλοκάροντας τα ει-κοσανοειδή, τα ειδικά σηματοδοτικά μόρια στο κε-ντρικό νευρικό σύστημα που ελέγχουν τις αντιδρά-σεις του ανοσοποιητικού στις φλεγμονές. Οι ερευνητές ήταν μάρτυρες μίας σημαντικής μείω-σης της φλεγμονής στο παχύ έντερο σε μία ομάδα εθελοντών που λάμβανε 2 γραμμάρια τζίντζερ κα-θημερινά για 28 ημέρες, σε σύγκριση με μία άλλη ομάδα που στην οποία δινόταν εικονικό φάρμακο (placebo). H ερευνητική ομάδα από το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν διεξήγαγε τη δοκιμή όταν ανακάλυψε ότι το μπαχαρικό αυτό μείωνε τις επιπτώσεις και τον αριθμό των όγκων σε ποντίκια. Πηγή: Cancer Prev Res, 2011; 4: 1-9

Ο χυμός από καρπούζι αναστρέφει τη σκλήρυνση των αρτηριών

Ο χυμός από καρπούζι αναστρέφει την αρτηρι-οσκλήρυνση, και αυτό το θετικό αποτέλεσμα

μπορεί να είναι ορατό μετά από μόλις οκτώ εβδομά-δες.Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Κεντάκυ έλεγ-ξαν τον χυμό καρπουζιού σε μία ομάδα ποντικιών ενώ σε μία άλλη ομάδα δινόταν καθαρό νερό. Μετά από οκτώ εβδομάδες, τα ποντίκια στα οποία είχε δο-

θεί χυμός καρπουζιού είχαν λιγότερη μάζα λίπους, που μείωνε και το συνολικό τους σωματικό βάρος, τα επίπεδα της χοληστερίνης τους ήταν επίσης χαμη-λότερα και είχαν σημαντική μείωση στις βλάβες στις αρτηρίες.Πηγή: http://uknow.uky.edu/content/watremelon-reduces-atherosclerosis-uk-study

Τα παιδιά απορροφούν 10 φορές περισσότερη ακτινοβολία από τα κινητά τηλέφωνα σε σχέση με τους ενήλικες.

Τα παιδιά που χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα απορροφούν επικίνδυνα επίπεδα ακτινοβολίας

μικροκυμάτων που είναι 10 φορές μεγαλύτερη από την ποσότητα στην οποία εκτίθενται οι ενήλικες χρή-στες. Αυτά τα επίπεδα είναι τουλάχιστον διπλάσια από τα επίσημα όρια ασφαλείας. Σε σύγκριση με τους ενήλικες, τα παιδιά απορροφούν διπλάσια ακτινοβολία στους εγκέφαλούς τους, τρεις φορές περισσότερο στην περιοχή του υποθάλαμου και του ιππόκαμπου και δέκα φορές περισσότερη ακτινοβολία στο μυελό των οστών τους. Οι επιστήμονες από το Environmental Health Trust στις ΗΠΑ, που έκαναν την ανακάλυψη, ζητούν πλέ-ον νέες παραμέτρους για τα επίπεδα ασφαλείας της ακτινοβολίας που να βασίζονται στο μέγεθος του σώματος και να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν κινητά.Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, τα παιδιά στις ΗΠΑ απορροφούν επίπεδα ακτινοβολίας που είναι δι-πλάσια από τα ανώτατα όρια ασφαλείας που έχουν οριστεί από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινω-νιών.Πηγή: Electromagn Biol Med, 2011

Κοινή νοσοκομειακή θεραπεία μπορεί να προκαλέσει καρδιακές προσβολές

Μία συνηθισμένη θεραπεία για καρδιακά προ-βλήματα και πόνους στο στήθος, η οποία χρη-

σιμοποιείται σε νοσοκομεία εδώ και 144 χρόνια, μπο-ρεί να προκαλέσει καρδιακές προσβολές. Η νιτρογλυκερίνη, το κύριο συστατικό του δυναμί-τη, δίνεται συνήθως σε ασθενείς σε νοσοκομεία, οι οποίοι πάσχουν από πόνους στο στήθος (στηθάγχη) από το 1867, και ακόμα, δεν έχει ελεγχθεί ποτέ για την ασφάλειά της.Όταν ερευνητές από το ιατρικό πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έκαναν το έλεγχο για την ασφάλεια της νιτρογλυκερίνης, ανακάλυψαν ότι το φάρμακο αύ-ξανε τον κίνδυνο για έμφραγμα, ειδικά όταν δινόταν συνεχώς με ενδοφλέβια έγχυση. Το φάρμακο βλάπτει τον καρδιακό ιστό και καταστρέφει το ένζυμο αλδε-ΰδη αφυδρογονάση 2 (ALDH2). το οποίο «μαζεύει» τις ελεύθερες ρίζες και προστατεύει την καρδιά από βλάβες όταν περιορίζεται η ροή του αίματος. Γενικά, το φάρμακο διπλασίαζε τον κίνδυνο εμφράγ-ματος όταν δινόταν αδιάκοπα για 16 ώρες σε πειρα-ματόζωα (ένα αποτέλεσμα που τώρα πρέπει να επι-βεβαιωθεί και σε ανθρώπους). Πηγή: Sci Transl Med, 2011; 3: 107ra111

Page 51: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 51

Page 52: Holistic Life τεύχος 48

52 Holistic Life

Σύμφωνα με μια σημαντική συγκεντρωτική ανά-λυση από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφί-μων και Φαρμάκων (FDA) που δημοσιεύτηκε

τον περασμένο μήνα, η χρήση β-αγωνιστών μακράς δράσης (ή LABAs), συνδέεται με σημαντικά αυξημέ-νη συχνότητα σοβαρών ασθματικών επεισοδίων που μπορούν να οδηγήσουν στο νοσοκομείο ή ακόμα και να απειλήσουν τη ζωή του ασθενή (Pediatrics, 2011; 128: e1147-54).Το FDA μελέτησε τα στοιχεία από περισσότερες από 100 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν περίπου 60.000 άτομα όλων των ηλικιών με άσθμα. Διαπίστωσαν ότι εκείνοι που λάμβαναν LABAs είχαν 27% περισσό-τερες πιθανότητες να νοσηλευθούν, να χρειαστούν διασωλήνωση ή να πεθάνουν εξαιτίας μιας κρίσης άσθματος, σε σύγκριση με ασθενείς που δεν λάμβα-ναν LABAs.Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο κίνδυνος ήταν μεγα-λύτερος μεταξύ των παιδιών. Τα παιδιά από 4 έως 11 ετών που λάμβαναν β-αγωνιστές μακράς δράσης (LABAs) είχαν 67% περισσότερες πιθανότητες να κα-ταλήξουν στο νοσοκομείο από εκείνα που δεν έπαιρ-ναν LABAs. Αυτό ισοδυναμεί με τρεις επιπλέον περιό-δους νοσηλείας για κάθε 100 παιδιά που έπαιρναν τη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων σε μια περίοδο ενός έτους.Ωστόσο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι οι ασθενείς που λάμβαναν εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, έναν άλλο τύπο φαρμάκου κατά του άσθματος, μαζί με LABA, δεν έδειξαν επιπλέον κίνδυνο νοσηλείας.Στην πραγματικότητα, αυτός ο συνδυασμός θεραπει-

ών συνιστάται ήδη από το FDA, και απαιτείται από τους παρασκευαστές φαρμάκων να έχουν δηλώσει στις ετικέτες των LABAs ότι το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται χωρίς μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή του άσθματος όπως τα εισπνεόμενα κορτικοστεροει-δή. Πράγματι, μερικά φάρμακα για το άσθμα, όπως το Advair της Glaxo SmithKline, και το Symbicort της Astra Zeneca, περιέχουν LABA και κορτικοστεροειδή σε ένα προϊόν.Παρ ‘όλα αυτά, η επικεφαλής της μελέτης Δρ Ann McMahon δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ακόμα αρκετά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι η λήψη εισπνε-όμενων κορτικοστεροειδών σε συνδυασμό με LABA μπορεί να εξαλείψει πλήρως τους κινδύνους.“Παρά το γεγονός ότι ήμασταν σε θέση να είμαστε κατά κάποιο τρόπο καθησυχασμένοι… ήταν ένα αρκετά μι-κρό δείγμα για να μην αισθανόμαστε απόλυτα σίγουροι και πρέπει να γίνουν περαιτέρω αναλύσεις”, ανάφερε η McMahon.Ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι προηγούμενη έρευ-να που έχει διεξαχθεί στις ΗΠΑ έδειξε ότι η ταυτόχρο-νη χρήση των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών δεν προστατεύει επαρκώς έναντι των κινδύνων που συν-δέονται με τα LABAs.Σε μια ανάλυση 19 δοκιμών στις οποίες συμμετείχαν σχεδόν 34.000 ασθενείς με άσθμα, οι ερευνητές από το ιατρικό κέντρο Santa Clara στην Καλιφόρνια, και το πανεπιστήμιο Cornell της Νέας Υόρκης, αποκάλυψαν ότι τα LABAs αύξησαν τον κίνδυνο για σοβαρές κρί-σεις άσθματος και θανάτων από άσθμα από δύο έως τέσσερις φορές. Επίσης ανέφερε ότι, μετά την αξιολό-

γηση των δοκιμών χωριστά, όπου περισσότερο από το 75% των συμμετεχόντων λάμβαναν εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σε συνδυασμό με LABAs, “ταυτό-χρονα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή δεν προστατεύ-ουν επαρκώς από τις δυσμενείς επιπτώσεις”.Οι ασθενείς είχαν ακόμα δύο φορές αυξημένο κίν-δυνο να νοσηλευτούν σε νοσοκομείο εξαιτίας του άσθματος.Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο λόγος για τον οποίο τα LABAs μπορεί να επιδεινώσουν σοβαρά τον έλεγχο του άσθματος, είναι επειδή, αν και αυτά τα φάρμακα μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, η τακτική χρήση τους μπορεί επίσης να προωθήσει βρογχική φλεγμονή και ευαισθησία χωρίς προειδοποίηση.Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή έχει αποδειχθεί ότι προστατεύουν από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρούνται με την τακτική χρήση LABA, μειώνο-ντας τη βρογχική φλεγμονή και τις κρίσεις ς άσθμα-τος, αλλά φαίνεται επίσης ότι είναι λιγότερο αποτελε-σματικά με την πάροδο του χρόνου.Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και οι ασθενείς που λαμβά-νουν ταυτόχρονα LABAs και εισπνεόμενα κορτικο-στεροειδή έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο σοβα-ρών, ίσως ακόμη και απειλητικών για τη ζωή, κρίσεων άσθματος. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα LABAs όπως η σαλμετερόλη και η φορμοτερόλη “θα μπορούσαν να σχετίζονται με έναν κλινικά σημαντικό αριθμό περιττών εισαγωγών στο νοσοκομείο και τη Μο-νάδα Εντατικής Θεραπείας και θανάτους, κάθε χρόνο”.Πράγματι, οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι πε-ρίπου οι 4000 από τους 5000 θανάτους από άσθμα

SAFEJoanna Evans / WDDTY

Εναλλακτικές λύσεις για το άσθμαΝέα έρευνα δείχνει ότι μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν τον συριγ-μό και τη δυσκολία στην αναπνοή σε πάσχοντες από άσθμα, μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών ασθματικών επεισοδίων!

Page 53: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 53

που συμβαίνουν στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, στην πραγματικότητα οφείλονται σε αυτά τα φάρμακα, και τώρα το ερώτημα είναι εάν θα πρέπει να είναι ακόμα στην αγορά (Ann Intern Med, 2006; 144: 904-12).Επί του παρόντος, στις προειδοποιήσεις της ετικέτας στα φάρμακα βήτα-2-αγω-νιστών (LABAs) επισημαίνεται σαφώς ο αυξημένος κίνδυνος για θανάτους από άσθμα που συνδέεται με τη χρήση τους. Ωστόσο, αυτές οι προειδοποιήσεις δεν φαίνεται να έχουν οδηγήσει σε οποιεσδήποτε αλλαγές στις συνήθειες συνταγογρά-φησης των γιατρών.

Άλλα φάρμακαΔυστυχώς, τα LABAs δεν είναι τα μόνα φάρμακα του άσθματος που συνδέονται με σοβαρές παρενέργειες. Το ενέσιμο φάρμακο αντισώματος, omalizumab (Xolair), έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο αναφυλαξίας (μιας σοβαρής, απειλητικής για τη ζωή, αλλεργικής αντίδρασης) και στο φάρμακο αναγράφεται μία επισήμανση που προειδοποιεί για αυτό. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει καρκίνο, επινεφριδιακή ανεπάρκεια και σύνδρομο Churg-Strauss, μια σοβαρή κατάσταση που επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία καθώς και τους πνεύμονες, τα νεύρα και το δέρμα και το οποίο, κατά ειρωνεία της τύχης, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σοβαρό άσθμα.Ακόμα και τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, η συνηθισμένη αγωγή για το άσθμα, δεν είναι τόσο ασφαλή όσο θα μας κάνουν να πιστεύουμε οι φαρμακευτικές εται-ρείες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα έχουν σημαντικά μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονίας και θανάτου από πνευμονία, κίνδυνος που εξαφανίζεται μόλις σταματήσει η χρήση στεροειδών.Άλλες παρενέργειες που σχετίζονται με τα φάρμακα αυτά περιλαμβάνουν χαμηλό-τερη οστική πυκνότητα, λέπτυνση του δέρματος, καχεκτική ανάπτυξη και αλλαγή του μεταβολισμού του λίπους.

Καλύτερη αναπνοήΔεδομένων όλων αυτών των κινδύνων που εμφανίζουν τα φάρμακα για το άσθμα, δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι ασθενείς αναζητούν την συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική, και τα στοιχεία δείχνουν ότι μια ποικιλία από φυσικές μέθοδοι μπορούν να βοηθήσουν (βλ. Πίνακα).Μία από τις πιο δημοφιλείς και ενδιαφέρουσες μεθόδους είναι η τεχνική αναπνοής Buteyko, που αναπτύχθηκε από το ρώσο γιατρό Konstantin Buteyko στη δεκαετία του 1950, αφού παρατήρησε τα μοτίβα αναπνοής από τις εκατοντάδες των νοση-λευόμενων ασθενών.Η τεχνική βασίζεται στη θεωρία του ότι ορισμένες διαταραχές, συμπεριλαμβανο-μένου του άσθματος, προκαλούνται από υπεραναπνοή, ή υπεραερισμό που μειώ-νει τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στο σώμα, και κατά συνέπεια μειώνει το οξυγόνο στους ιστούς.Η τεχνική της αναπνοής που αναπτύχθηκε από τον Buteyko δημιουργήθηκε για να επανεκπαιδεύσει τα μοτίβα αναπνοής του σώματος, να διορθώσει αυτό τον υπερα-ερισμό και ως εκ τούτου να αντιμετωπίσει τη νόσο.Το κύριο κομμάτι της μεθόδου είναι μια σειρά από ασκήσεις μειωμένης αναπνο-ής που επικεντρώνονται σε αναπνοή από τη μύτη, κράτημα της αναπνοής και χαλάρωση - που μπορούν να ωφελήσουν ιδιαίτερα ασθενείς με άσθμα, σύμφω-

να με τους υποστηρικτές της μεθόδου. Ο Christopher Drake, ειδικός της μεθόδου Buteyko, θεωρεί ότι περίπου το ένα τρίτο των ασθενών του με άσθμα έχουν θερα-πευτεί πλήρως από τα συμπτώματά τους, ενώ άλλο ένα τρίτο έχει παρατηρήσει τεράστια βελτίωση.Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν λίγες δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες σχε-τικά με τη μέθοδο Buteyko, εκτός των δικών του δοκιμών, όσα δεδομένα έχουν συλλεχθεί -ως επί το πλείστον σε ασθενείς με άσθμα- είναι πολλά υποσχόμενα.Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Ζηλανδία, η τεχνική αναπνοής Buteyko δοκιμάστηκε έναντι εικονικού φαρμάκου (placebo) σε 38 ασθενείς με άσθμα. Όσοι ήταν στην ομάδα Buteyko μείωσαν τη χρήση των στεροειδών στο μισό και ελάττωσαν τη χρήση των φαρμάκων βήτα-2-αγωνιστών κατά 85 τοις εκα-τό. Στην ομάδα ελέγχου (που λάμβανε το εικονικό φάρμακο), η χρήση στεροειδών παρέμεινε η ίδια, ενώ η χρήση φαρμάκων βήτα-2-αγωνιστών μειώθηκε μόνο κατά 37 τοις εκατό (ΝΖ Med J, 2003; 116: U710). Σε μια βρετανική μελέτη 90 ασθενών με άσθμα, η μέθοδος Buteyko εξετάστηκε έναντι μιας τεχνικής αναπνοής της γιόγκα και μιας «εικονικής» αναπνευστικής συ-σκευής. Μετά από έξι μήνες, τα συμπτώματα παρέμειναν αμετάβλητα στην ομάδα αναπνοής γιόγκα και στην ομάδα της αναπνευστικής συσκευής, αλλά μειώθηκαν στην ομάδα Buteyko, η οποία ήταν επίσης σε θέση να μειώσει τη χρήση ενός βρογ-χοδιασταλτικού από δύο εισπνοές την ημέρα (Thorax, 2003; 58: 674 -9).Σε μια άλλη μελέτη συμμετείχαν 39 ασθενείς με άσθμα που έκαναν χρήση φαρ-μάκων, οι οποίοι χωρίστηκαν σε μία ομάδα που ασκούσε την τεχνική αναπνοής Buteyko και σε μία ομάδα ελέγχου που παρακολουθούσαν μαθήματα ελέγχου του άσθματος.Μετά από τέσσερις μήνες, η ομάδα του Buteyko έδειξε μειώσεις τόσο στον υπερα-ερισμό όσο και στη χρήση των φαρμάκων βήτα-2-αγωνιστών. Οι ερευνητές παρα-τήρησαν επίσης μια συνεχιζόμενη τάση προς μειωμένη χρήση των εισπνεόμενων στεροειδών και μια καλύτερη ποιότητα ζωής (J Med Αust, 1998; 169: 575-8).Πιο πρόσφατα, η τεχνική Buteyko έχει δοκιμαστεί έναντι γενικών τεχνικών αναπνο-ής και χαλάρωσης που διδάσκονται από έναν φυσιοθεραπευτή. Αν και οι δύο ομά-δες έδειξαν παρόμοια βελτίωση στον έλεγχο του άσθματος, μόνο η ομάδα Buteyko έδειξαν μια σημαντική μείωση της χρήσης εισπνεόμενων στεροειδών (Respir Med, 2008; 102: 726-32).Παρά αυτές τις θετικές διαπιστώσεις, υπάρχει μια έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προς υποστήριξη των εννοιών πίσω από τη θεωρία Buteyko, και ορισμένοι υπο-στηρίζουν ότι τα όποια οφέλη οφείλονται απλώς σε αυθυποβολή. Άλλοι επισημαί-νουν ότι η μέθοδος μέχρι στιγμής δεν έχει δείξει αλλαγές σε αντικειμενικές μετρή-σεις του άσθματος, όπως ο βίαια εκπνεόμενος όγκος αέρα σε ένα δευτερόλεπτο (FEV1), ένα μέτρο που χρησιμοποιείται συνήθως για να εκτιμηθεί η σοβαρότητα του άσθματος (J Med Αust, 1998;169: 573 - 4).Ωστόσο, τουλάχιστον, οι τεχνικές αναπνοής Buteyko φαίνεται να βοηθούν τους ασθενείς με άσθμα να μειώσουν την εξάρτησή τους από τα επικίνδυνα φάρμακα και να ελέγχουν την κατάστασή τους πιο αποτελεσματικά και αυτό από μόνο του είναι πολύ θετικό.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τεχνική αναπνοής Buteyko: www.learnbuteyko.co.uk.

• Βελονισμός. Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση (με συγκεντρωτικά αποτελέ-σματα) από 22 μελέτες, με πάνω από 3000 περιπτώσεις άσθματος, αναφέρει ότι το συνολικό θετικό ποσοστό του βελονισμού ήταν σημαντικά μεγαλύτερο από τη χρήση τεχνικής ελέγχου (Zhongguo Zhen Jiu, 2010; 30: 787 -92).• Γιόγκα. Μια δοκιμή για το βρογχικό άσθμα σε ασθενείς διαπίστωσε ότι οι ασκήσεις αναπνοής σε συνδυασμό με την καθιερωμένη θεραπεία βελτίωνε σημαντικά την πνευμονική λειτουργία σε σύγκριση με τη θεραπεία ελέγχου (Indian J Physiol Pharmacol, 2009; 53: 169-74).• Βιταμίνες και μέταλλα.Βιταμίνη C. Μια διπλή-τυφλή μελέτη διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα ασκορβικού οξέος (1g την ημέρα για 14 εβδομάδες) μείωσαν τη σοβαρότητα και τη συχνότητα των κρίσεων άσθματος σε ενήλικες από τη Νιγηρία (Trop Geogr Med, 1980; 32: 132-7). Πιο πρόσφατα, Αμερικανοί ερευνητές ανέφεραν ότι 1500mg την ημέρα οφελούν άτομα με άσθμα που σχετίζεται με την άσκη-ση (Respir Med, 2007; 101: 1770 - 8).Μαγνήσιο. Η χαμηλή πρόσληψη αυτού του μετάλλου έχει συνδεθεί με το άσθμα. Σε μια πρόσφατη μελέτη με άνδρες και γυναίκες με ήπιο έως μέτριο άσθμα, η χρήση συμπληρωμάτων 170mg δύο φορές την ημέρα για έξι μήνες οδήγησε σε μείωση της βρογχικής αντιδραστικότητας καθώς και βελτιώσεις στον έλεγχο του άσθματος και της ποιότητας ζωής (J Asthma, 2010; 47: 83 - 92).Σελήνιο. Το σελήνιο, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, μπορεί να προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται σε περιπτώσεις άσθματος. Μία δι-πλή-τυφλή μελέτη διαπίστωσε ότι 100mcg την ημέρα σεληνιώδους νατρίου για 14 εβδομάδες οδήγησε έξι από τους 11 ασθενείς σε κλινική βελτίωση, σε

σύγκριση με μόνο έναν από τους 10 ασθενείς που λάμβαναν εικονικό φάρμα-κο (Allergy, 1993; 48: 30-6).• Το ιχθυέλαιο μπορεί να ωφελεί τους ασθματικούς ασθενείς. Σε μια μελέτη, παιδιά που λάμβαναν 300mg την ημέρα ιχθυελαίων (που παρέχουν 84mg EPA και 36mg DHA) παρουσίασαν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων του άσθματος. Ωστόσο, τα οφέλη αυτά παρατηρήθηκαν σε νοσοκομείο, όπου η έκθεση σε τρόφιμα και περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα, τηρούνταν αυστηρά υπό έλεγχο (Eur J Respir, 2000;16: 861 - 5). Επιπλέον, ο συνδυασμός ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, βιταμίνης C και ψευδάργυρου βρέθηκε πρόσφατα ότι βελ-τιώνει την πνευμονική λειτουργία και τον έλεγχο του άσθματος σε παιδιά με μέτριο επίμονο άσθμα. Σε αυτή τη μελέτη, αν και κάθε συμπλήρωμα είχε ευ-εργετικά αποτελέσματα από μόνο του, ο συνδυασμό και των τριών είχε τη μεγαλύτερη επίδραση (Acta Paediatr, 2009; 98: 737-42).• Βότανα, όπως το Amrita Bindu, ένα Αγιουρβεδικό φυτικό σκεύασμα, έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά κατά του άσθματος σε μελέτες. Όταν σε παιδιά με σοβαρό άσθμα δόθηκαν, ανάλογα με την ηλικία τους, 250-500mg Amrita Bindu δύο φορές την ημέρα μετά τα γεύματα, μετά από τρεις μήνες, τα πε-ρισσότερα από τα παιδιά ήταν σε θέση να σταματήσουν τα φάρμακα για το άσθμα τους και δεν έπασχαν πλέον από κρίσεις άσθματος (J Ethnopharmacol, 2004; 90: 105 - 14). Ωστόσο, καθώς δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου για τη σύγκρι-ση, δεν γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να οφεί-λονται σε αυθυποβολή. Άλλα βότανα, που μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του άσθματος περιλαμβάνουν εκχύλισμα φύλλων κισσού, σκόνη ρίζας πικρόριζας και βάμμα φύλλων Ginkgo. Για περισσότερες πληρο-φορίες, συμβουλευτείτε έναν ειδικευμένο ιατρό.

Άλλες μέθοδοι θεραπείας

Page 54: Holistic Life τεύχος 48

54 Holistic Life

SAFEΓράφει ο Mάριος ΔημόπουλοςΔιατροφολόγοςΜέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition

[ΕΡΕΥΝΑ]:

Τρώτε μαργαρίνη; Την προτιμάτε από το βούτυ-ρο πιστεύοντας ότι είναι πιο υγιεινό διατροφικό λίπος; Αποφεύγετε το βούτυρο πιστεύοντας ότι

το κορεσμένο λίπος που περιέχει θα μπλοκάρει τις αρτηρίες σας και θα σας προκαλέσει καρδιοπάθεια; Αγοράζετε τα νέα προϊόντα (ποτά, γιαούρτια και μαργαρίνες) με φυτικές στερόλες, γιατί πιστεύετε ότι κάνουν καλό στην καρδιά σας, αφού μειώνουν τη χο-ληστερίνη; Τι θα λέγατε αν μαθαίνατε ότι η προτίμησή σας στη μαργαρίνη ή στα προϊόντα με φυτικές στερό-λες θέτει σε κίνδυνο την υγεία σας; Και ότι το βούτυρο είναι μια πιο υγιεινή επιλογή από τις μαργαρίνες;Ασφαλώς όλα αυτά σας προκαλούν έκπληξη. Και αυτό διότι σας έχουν κάνει να πιστεύετε ότι το βούτυρο εί-ναι ανθυγιεινό και ότι θα πρέπει να το αντικαταστή-σετε με τη μαργαρίνη. Και σαν να μην έφθανε αυτό, από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, έχει εμφανιστεί στα σουπερμάρκετ σε όλο τον κόσμο μια ποικιλία τρο-φών που μειώνουν τη χοληστερίνη, σε μορφή ποτών, γιαουρτιού και μαργαρίνης. Τα ενεργά συστατικά σε αυτά τα προϊόντα είναι οι φυτικές στερόλες, οι οποί-ες λέγεται ότι μειώνουν τη χοληστερίνη στο σώμα μπλοκάροντας την απορρόφηση χοληστερίνης στο έντερο. Οι εταιρείες αυτών των προϊόντων κερδίζουν εκατομμύρια χρήματα κάθε χρόνο από τις πωλήσεις τους, αφού πάρα πολλοί σπεύδουν να τα αγοράσουν, έχοντας ακούσει ότι μειώνουν τη χοληστερίνη. Και αφού μειώνουν τη χοληστερίνη, είναι καλά για την καρδιά. Και όμως, η αλήθεια είναι εντελώς διαφορε-τική. Η μαργαρίνη είναι η χειρότερη διατροφική επι-λογή που μπορείτε να κάνετε για την υγεία της καρδιά σας και για την γενικότερη υγεία σας. Τα συστατικά που περιέχει μπορούν να προκαλέσουν πλήθος ασθε-νειών, μεταξύ των οποίων καρδιοπάθεια και καρκίνο. Η μαργαρίνη είναι μια πλαστική τροφή χωρίς κάποια διατροφική αξία. Όσο για τις φυτικές στερόλες, τις οποίες προσθέτουν στις μαργαρίνες, σκεφτείτε καλά πριν τις καταναλώστε ξανά, αφού μελέτες έχουν δεί-ξει ότι προκαλούν αθηροσκλήρωση. Πιθανώς αυτά να τα ακούτε για πρώτη φορά, και είναι φυσικό αυτό, αφού οι εταιρείες μαργαρινών και δια-τροφικών προϊόντων που μειώνουν τη χοληστερίνη αποσιωπούν ότι τα προϊόντα τους είναι επικίνδυνα για την υγεία. Όπως και οι φαρμακευτικές εταιρείες

στατινών, έτσι και οι εταιρείες αυτών των προϊόντων εκμεταλλεύονται τον φόβο σας για τη χοληστερίνη, τον οποίο φόβο αυτοί σας έχουν προκαλέσει, για να πουλάνε τα προϊόντα τους. Και όμως η χοληστερίνη, όπως αποδεικνύω στο βιβλίο μου «Χοληστερίνη: Ένας σύγχρονος μύθος» (εκδόσεις Etra), είναι μια ουσία ωφέ-λιμη για τον οργανισμό σας.

Τι είναι μαργαρίνη;Οι εταιρείες που παρασκευάζουν μαργαρίνες μάς λένε ότι τα προϊόντα τους είναι υγιεινά εναλλακτικά του βουτύρου.Οι μαργαρίνες παρασκευάζονται από φυτικά έλαια όπως ηλιέλαιο και ελαιοκράμβη. Αυτά τα λάδια παρά-γονται με μηχανική πίεση των σπόρων. Η επεξεργα-σία των σπόρων, για να γίνουν λάδι, σημαίνει ότι το τελικό προϊόν έχει θερμανθεί σε υψηλή θερμοκρασία και έχει εκτεθεί σε διάφορα χημικά. Αυτά τα ραφινα-ρισμένα λάδια χάνουν μεγάλο ποσοστό των συστα-τικών τους κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τα λάδια που γίνονται μαργαρίνες αλλά για όλα τα φυτικά λάδια με εξαίρεση το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.Τα λάδια αυτά περιέχουν μεγάλες ποσότητες ωμέγα 6 λιπαρών οξέων. Όπως θα δούμε, η υπερκατανάλωση ωμέγα 6 λιπαρών οξέων προκαλεί πολλά προβλήμα-τα υγείας.Η αδικαιολόγητη σύνδεση ανάμεσα στα κορεσμένα λίπη και την καρδιοπάθεια παρείχε μια ευκαιρία για τη βιομηχανία τροφών. Επέτρεψε στη βιομηχανία να εμφανιστεί με εναλλακτικά του βουτύρου, τα οποία μπορούσαν να διατεθούν στην αγορά ως μια «πιο υγιεινή επιλογή». Για να γίνει όμως αυτό, έπρεπε να ξεπεραστεί ένα πρόβλημα.Οι τροφές που περιέχουν κορεσμένο λίπος (όπως το βούτυρο) είναι στερεές σε θερμοκρασία δωματίου. Αυτό οφείλεται στη μοριακή δομή τους που τα επιτρέ-πει να αλείφονται εύκολα. Οι τροφές που περιέχουν περισσότερα ακόρεστα λίπη (όπως τα φυτικά λάδια) είναι σε υγρή μορφή όταν βρίσκονται σε θερμοκρα-σία δωματίου. Η βιομηχανία τροφών χρειάζεται ένα προϊόν που να είναι και χαμηλό σε κορεσμένο λίπος και στερεό (ή δυνάμενο να αλείφεται) σε θερμοκρα-σία δωματίου. Στη φύση δεν υπάρχει τέτοιο συστατι-

κό. Μια τροφή που περιέχει περισσότερα ακόρεστα λίπη είναι υγρή σε θερμοκρασία δωματίου. Ως εκ τού-του, η βιομηχανία τροφίμων πρέπει να δημιουργήσει έναν νέο τύπο λίπους. Αυτό το νέο λίπος ονομάζεται υδρογονωμένο λίπος (trans λιπαρό οξύ) και έχει χρη-σιμοποιηθεί πολύ στην παρασκευή μαργαρινών.Τα υδρογονωμένα λίπη δημιουργούνται με την προ-σθήκη μορίων υδρογόνου στη χημική δομή των λα-διών κάτω από υψηλή πίεση, σε πολύ υψηλές θερμο-κρασίες και με την παρουσία νικελίου, αλουμινίου και άλλων βαρέων μετάλλων. Μερικοί ειδικοί ανησυχούν ότι κατάλοιπα αυτών των μετάλλων μένουν στα υδρο-γονωμένα λίπη και καταλήγουν στα σώματα των αν-θρώπων που τα τρώνε. Όταν βομβαρδίζουμε υδρογό-νο σε ακόρεστο λίπος, δημιουργούμε έναν περίεργο τύπο μορίου που δεν συναντάται στη φύση. Είναι ένα μόριο με ένα άτομο υδρογόνου στην άλλη πλευρά του διπλού δεσμού του άνθρακα. Η φύση κάνει όλους τους διπλούς δεσμούς με υδρογόνο στην ίδια πλευρά, κάτι που είναι γνωστό ως δεσμός cis. Με τη διαδικασία της υδρογόνωσης δημιουργούμε δεσμούς trans. Τα λίπη που περιέχουν δεσμούς trans ονομάζονται trans λιπαρά οξέα ή υδρογονωμένα έλαια. Τα trans λιπαρά οξέα είναι αφύσικα και επικίνδυνα για την υγεία μας. Ακόμα και αν η πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται για την παρασκευή της μαργαρίνης (τα φυτικά έλαια) είχε κάποια ομοιότητα με φυσική τροφή πριν υδρογονω-θεί, δεν μπορεί να ονομάζεται τώρα φυσική τροφή. Το τελικό προϊόν (αφού θερμανθεί και του προστεθούν υδρογόνα) είναι ξένο στο ανθρώπινο σώμα.Η διαδικασία της μετατροπής των φυτικών λαδιών σε πιο στερεά λίπη είναι επιθυμητή για τη βιομηχανία τροφίμων. Αυτή η διαδικασία κάνει τα φυσιολογικά πολυακόρεστα λιπαρά οξέα να συμπεριφέρονται σαν κορεσμένα λίπη στα φαγητά. Τα trans λιπαρά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια. Είναι αφύσικα στερεά σε θερ-μοκρασία δωματίου και μπορούν να χρησιμοποιού-νται ως επάλειψη και μαγειρικό λίπος. Επειδή αυτά μπορούν να παραχθούν τόσο φτηνά και επειδή η προσθήκη τους βοηθά τα συσκευασμένα φαγητά να διαρκούν σχεδόν για πάντα, η βιομηχανία τροφίμων προτιμά να χρησιμοποιεί trans λιπαρά φτιαγμένα από φτηνό σογιέλαιο, καλαμποκέλαιο ή βαμβακέλαιο παρά από πιο ακριβά ζωικά λίπη ή τροπικά έλαια. Οι

Μαργαρίνες και φυτικές στερόλες: Επικίνδυνες για την υγεία μας;

Page 55: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 55

πρώτες ύλες λοιπόν είναι φτηνές και το τελικό προϊόν μπορεί να μείνει στα ράφια των supermarkets για πολλούς μήνες προτού χαλάσει. Αντίθετα, το φρέσκο βούτυρο πρέ-πει να αντικαθίσταται τακτικά.Είναι τώρα γνωστό ότι τα trans λιπαρά που βρίσκονται στις μαργαρίνες είναι πολύ το-ξικά για το ανθρώπινο σώμα και θέτουν σημαντικούς κινδύνους υγείας. Από το 2006 οι παρασκευαστές τροφίμων στην Αμερική υποχρεώθηκαν να γράφουν την ποσότητα των trans λιπαρών στα προϊόντα τους.

Οι κίνδυνοι των trans λιπαρώνΤα trans λιπαρά οξέα προκαλούν καρδιοπάθεια, καρκίνο, προβλήματα με τα οστά, ορ-μονική ανισορροπία, δερματικές παθήσεις, στειρότητα, δυσκολίες στην εγκυμοσύνη και προβλήματα με τον θηλασμό, καθώς και χαμηλή απόκτηση βάρους και προβλή-ματα ανάπτυξης στα παιδιά.Αυτά τα λίπη, τα οποία λένε στους ανθρώπους να καταναλώνουν, για να μειώσουν τα επίπεδα της χοληστερίνης, αυξάνουν τη χοληστερίνη και επίσης τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια. Για παράδειγμα, η Nurses’ Health Study, μια μακρόχρονη μελέτη 80.000 γυναικών νοσοκόμων που διεξήχθη από ερευνητές στο πανεπιστήμιο του Harvard, ανέφερε ότι η κατανάλωση 30 θερμίδων trans λιπαρών κάθε μέρα αντί 30 θερμίδων από υδατάνθρακες αύξησε τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια σε σημαντικό βαθμό. Έχουν δημοσιευθεί μερικές μεγάλες μελέτες που δείχνουν ότι η κατανάλωση trans λιπαρών οξέων θεωρείται παράγοντας κινδύνου για καρδιοπάθεια(1). Προκαλούν φλεγμονή και βλάβη στα ενδοθηλιακά κύτταρα που βρίσκονται μέσα στο τοίχωμα των αρτηριών. Ερευνητές έχουν βρει ότι τα trans λιπαρά είναι επιζήμια στην ικανότητα των αιμοφό-ρων αγγείων να διαστέλλονται, ένας δείκτης για κίνδυνο καρδιοπάθειας. «Αυτό σημαί-νει ότι τα trans λιπαρά οξέα αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια περισσότερο από ό,τι η πρόσληψη κορεσμένων λιπών», συμπέραναν οι επιστήμονες στο πανεπιστήμιο Wa-geningen στην Ολλανδία. Πρότειναν ότι αν οι τηγανιτές πατάτες μαγειρεύονταν σε κορεσμένο λίπος αντί για υδρογονωμένα φυτικά έλαια, θα ήταν πιο ασφαλείς(2). Είναι ειρωνικό ότι για χρόνια οι παρασκευαστές μαργαρίνης προωθούσαν τα προϊόντα τους ως «υγιεινά για την καρδιά».Τα trans λιπαρά μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Η βιοχημικός και διατροφολόγος Mary Enig στη διδακτορική της διατριβή το 1984 έδειξε ότι τα trans λιπαρά παρεμπο-δίζουν συστήματα ένζυμων στο σώμα που κάνουν τα καρκινογόνα αβλαβή και αυξά-νουν τα ένζυμα που κάνουν τα καρκινογόνα πιο τοξικά.Το 2002 το Institute of Medicine του National Academy of Sciences συμπέρανε ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο trans λιπαρών στη διατροφή.

Μαργαρίνες με λιγότερα trans λιπαρά;Η γνώση της βλαπτικότητας των trans λιπαρών και η υποχρεωτική καταγραφή της ποσότητάς τους στα προϊόντα, ανάγκασαν τους παρασκευαστές να μειώσουν την πο-σότητα των trans λιπαρών στη μαργαρίνη. Οι εταιρείες αυτές δεν υπεισέρχονται σε λεπτομέρειες για το πώς πετυχαίνουν κάτι τέτοιο. Αλλά και πάλι το τελικό προϊόν είναι ξένο για το ανθρώπινο σώμα. Επιπλέον, η πρώτη ύλη των μαργαρινών είναι τα πολυ-ακόρεστα λίπη, τα οποία περιέχουν μεγάλες ποσότητες ωμέγα-6 λιπαρών οξέων και είναι βλαβερά για την υγεία σας.

Τι είναι πολυακόρεστα λίπηΤα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα έχουν δύο ή περισσότερους διπλούς δεσμούς. Τα δύο πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που βρίσκονται πιο συχνά στα φαγητά μας είναι το λινολε-ϊκό οξύ με δύο διπλούς δεσμούς (που ονομάζεται ωμέγα-6) και λινολενικό οξύ με τρεις διπλούς δεσμούς (που ονομάζεται ωμέγα-3). (Το νούμερο ωμέγα δείχνει τη θέση του πρώτου διπλού δεσμού). Επειδή το σώμα δεν μπορεί να κατασκευάσει αυτά τα λιπαρά οξέα, ονομάζονται «απα-ραίτητα» και πρέπει να λαμβάνονται από τα φαγητά. Τα πολυακόρεστα λιπαρά δεν πήζουν εύκολα. Παραμένουν υγρά, ακόμα και όταν ψύχονται.Το πρόβλημα δεν είναι με τα ωμέγα-3, αλλά με τα ωμέγα-6. Τα ωμέγα-3 έχουν αντι-φλεγμονώδη δράση, ενώ τα ωμέγα-6 προάγουν τη φλεγμονή. Η υπερκατανάλωση ωμέγα-6 λιπαρών οξέων προκαλεί πολλά προβλήματα υγείας.Όταν αυτά τα λίπη υποβάλλονται στη θερμότητα ή στο οξυγόνο, όπως στην έκθλι-ψη, στην επεξεργασία και στο μαγείρεμα, σχηματίζονται ελεύθερες ρίζες. Είναι αυτές οι ελεύθερες ρίζες, όχι τα κορεσμένα λίπη, που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο και καρδιοπάθεια. Έτσι τα βιομηχανικά επεξεργασμένα πολυακόρεστα έλαια όπως το καλαμποκέλαιο, το σογιέλαιο και το ηλιέλαιο πρέπει να αποφεύγονται. Από τα λάδια αυτά παρασκευάζονται οι μαργαρίνες.

Τα πολυακόρεστα λίπη είναι βλαβερά για την υγεία σαςΤα πολυακόρεστα έλαια οξειδώνονται εύκολα και περιέχουν μεγάλες ποσότητες ωμέ-γα-6 λιπαρών οξέων και έτσι βλάπτουν την υγεία μας.Όταν πάρα πολλά πολυακόρεστα λίπη δίνονται σε πειραματόζωα, τα λευκά αιμοσφαί-ριά τους βλάπτονται τόσο, ώστε τα ζώα πεθαίνουν πιο εύκολα από μεταδοτικές ασθέ-νειες και καρκίνο. Τα πολυακόρεστα λίπη προκαλούν αθηροσκλήρωση. Μια νέα θεωρία για την αιτία της αθηροσκλήρωσης είναι ότι δεν είναι η φυσιολογική χοληστερίνη αλλά η οξειδωμένη χοληστερίνη που είναι επικίνδυνη. Και οξειδωμένη χοληστερίνη σημαίνει χοληστερίνη που έχει πάθει βλάβη από τις ελεύθερες ρίζες.Αλλά πώς η χοληστερίνη οξειδώνεται; Οι ελεύθερες ρίζες είναι η αιτία της οξείδωσης και πηγή των ελευθέρων ριζών είναι πιο πιθανόν τα πολυακόρεστα φυτικά έλαια. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες μπορούν να μειώσουν τις λιπώδεις γραμμώσεις (που απο-καλούνται αθηροσκλήρωση) σε κουνέλια με οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία (που

Page 56: Holistic Life τεύχος 48

56 Holistic Life

ονομάζονται κουνέλια Watanable) με το φάρμακο probucol, το οποίο στα κουνέλια δεν μειώνει τη χο-ληστερίνη του αίματος(3). Η εξήγηση μπορεί να είναι ότι το probucol, όπως η βιταμίνη E, είναι ένα αντιο-ξειδωτικό που εμποδίζει τις επιθέσεις των ελευθέρων ριζών. Από την άλλη η μείωση της χοληστερίνης στα Watanable κουνέλια δεν μειώνει τις λιπώδεις γραμμώ-σεις.Αν τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα προάγουν την οξεί-δωση της χοληστερίνης και συνεπώς την αθηροσκλή-ρωση, πρέπει να αποφεύγουμε να τρώμε πολλά από αυτά. Αλλά οι υποστηρικτές της σύνδεσης της καρδι-οπάθειας με τη διατροφή επιμένουν ότι είναι σημαντι-κότερο να μειώσουμε τη χοληστερίνη αποφεύγοντας το κορεσμένο λίπος και συνεχίζουν να συνιστούν τα πολυακόρεστα ως υποκατάστατο.Τα κορεσμένα λίπη δεν μπορούν να βρεθούν σε με-γάλη ποσότητα στην αθηρωματική πλάκα(4). Αυτό σημαίνει ότι η κατανάλωση κορεσμένου λίπους δεν προκαλεί καρδιοπάθεια. Αντίθετα, τα λιπαρά οξέα που βρίσκονται στην αρτηριακή πλάκα είναι κυρίως ακόρεστα (74%), από τα οποία 41% είναι πολυακό-ρεστα. Άρα τα πολυακόρεστα λίπη είναι αυτά που προκαλούν καρδιοπάθεια. Η κατανάλωση λοιπόν μαργαρίνης μπορεί να προκαλέσει καρδιοπάθεια, δι-ότι η μαργαρίνη είναι πλούσια πηγή πολυακόρεστων λιπών.

Γιατί πρέπει να αποφεύγετε τη μαργαρίνηΕκτός από τα trans λιπαρά οξέα και τα ωμέγα-6 λιπα-ρά οξέα, υπάρχουν πάρα πολλά ανθυγιεινά συστατικά στη μαργαρίνη:- Ελεύθερες ρίζες: Οι ελεύθερες ρίζες είναι αποτέλε-σμα της βιομηχανικής επεξεργασίας των φυτικών ελαίων σε υψηλές θερμοκρασίες. Οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν πολυάριθμα προβλήματα υγείας, συμπε-ριλαμβανομένης της καρδιοπάθειας και του καρκί-νου.- Συνθετικές βιταμίνες: Συνθετική βιταμίνη Α και άλ-λες βιταμίνες προστίθενται στη μαργαρίνη. - Συντηρητικά: Πολυάριθμα πρόσθετα αμφιβόλου ασφάλειας προστίθενται στις μαργαρίνες.- Λευκαντικά και χρωστικές: Το φυσικό χρώμα των μερικώς υδρογονωμένων φυτικών ελαίων είναι γκρι, έτσι οι παρασκευαστές τα λευκαίνουν. Έπειτα προστί-θεται στη μαργαρίνη κίτρινο χρώμα.- Τεχνητά αρώματα: Αυτά καλύπτουν την απαίσια γεύ-ση και μυρωδιά των μερικώς υδρογονωμένων ελαίων και παρέχουν μια ψεύτικη γεύση βουτύρου.- Μονο- και δι-γλυκερίδια: Αυτά περιέχουν trans λιπα-ρά οξέα που οι παρασκευαστές δεν έχουν στη λίστα των ετικετών των προϊόντων τους. Αυτά χρησιμοποι-ούνται σε υψηλές ποσότητες στις «χαμηλές σε trans λιπαρά» μαργαρίνες. - Πρωτεΐνη σόγιας: Αυτή η πολύ επεξεργασμένη σκό-νη προστίθεται στις «χαμηλές σε trans λιπαρά» μαρ-γαρίνες, για να τις κάνει στερεές. Η σκόνη σόγιας μπο-ρεί να προκαλέσει δυσλειτουργία του θυρεοειδούς, πεπτικές διαταραχές και άλλα προβλήματα υγείας.- Στερόλες: Οι στερόλες προστίθενται στις μαργαρί-νες, για να τις δώσουν ιδιότητες μείωσης της χοληστε-ρίνης. Αυτά τα συστατικά δρουν σαν οιστρογόνα και μπορούν να προκαλέσουν ενδοκρινικά προβλήματα.Πριν την εμφάνιση και την τεράστια αύξηση της χρή-σης των μαργαρινών (και άλλων υδρογονωμένων λιπών) τα ποσοστά θανάτων στις ΗΠΑ από καρδιοπά-θεια και καρκίνο ήταν μόνο 3%, η παχυσαρκία ήταν μόνο 5% και ο διαβήτης ήταν ανύπαρκτος.Η μαργαρίνη παίζει έναν σημαντικό ρόλο στη χει-ροτέρευση της υγείας μας, διότι είναι αφύσικη – τα σώματά μας δεν είναι σχεδιασμένα να την κατανα-λώνουν. Η μαργαρίνη είναι «πλαστική τροφή». Η μο-ριακή δομή της μαργαρίνης μοιάζει με αυτήν ενός πλαστικού, αφού απέχει ένα μόριο από το να είναι ένα πλαστικό! Η μαργαρίνη δεν είναι αληθινή τροφή: αν αφήσετε τη μαργαρίνη έξω από το ψυγείο για μερικές ημέρες, θα παρατηρήσετε ότι κανένα έντομο δεν θα την πλησιάσει και ότι δεν θα χαλάσει ή θα μυρίζει δι-αφορετικά. Αυτό συμβαίνει, διότι δεν έχει διατροφική

αξία. Τίποτα δεν αναπτύσσεται σε αυτήν, ούτε αυτοί οι μικροοργανισμοί δεν θα μπορέσουν να αναπτυχθούν. Γιατί; Διότι η μαργαρίνη είναι σχεδόν ένα πλαστικό.

Φυτικές στερόλεςΟι φυτικές στερόλες είναι συστατικά που είναι παρό-μοια με τη χοληστερίνη. Βρίσκονται σε φυτά και μπο-ρούν να θεωρηθούν ως το φυτικό ισοδύναμο της χο-ληστερίνης. Και τα φυτά και οι άνθρωποι χρειάζονται στερόλες για τις μεμβράνες κάθε κυττάρου. Τα φυτά χρησιμοποιούν στερόλες γι’ αυτό τον σκοπό, ενώ οι άνθρωποι χρειάζονται χοληστερίνη.Οι φυτικές στερόλες είναι συστατικά των μεμβρανών των φυτών. Βρίσκονται φυσιολογικά σε μικρές ποσό-τητες σε πολλές φυτικές τροφές όπως όσπρια, λαχανι-κά, σπόρους και ξηρούς καρπούς, αλλά είναι δύσκο-λο να λάβουμε υψηλές δόσεις στερολών τρώγοντας αυτές τις τροφές. Για να είναι ευκολότερο να επιτευ-χθούν αποτελεσματικές δόσεις στερολών, οι παρα-σκευαστές έχουν δημιουργήσει τροφές ενισχυμένες με φυτικές στερόλες. Οι στερόλες προστίθενται πιο εύκολα σε τροφές με υψηλότερο περιεχόμενο λίπους, όπως μαργαρίνες, αλλά μπορούν επίσης να βρεθούν σε χαμηλά σε λίπη ή χωρίς λίπη προϊόντα, όπως χυμό πορτοκαλιού, γάλα και γιαούρτι.

Κανείς δεν ξέρει σίγουρα πώς οι φυτικές στερόλες μει-ώνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης, αλλά θεωρείται ότι, όταν μπαίνουν στο πεπτικό σύστημα, ανταγωνί-ζονται με τη χοληστερίνη για χώρο στον εντερικό σω-λήνα. Οι φυτικές στερόλες μπορούν να εμποδίζουν αποτελεσματικά την απορρόφηση μέρους της χολη-στερίνης. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μικρή μείωση των επιπέδων της LDL στο αίμα.Οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν μικρή πο-σότητα φυτικών στερολών με τη φυσιολογική τους διατροφή. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι οι Βρε-τανοί καταναλώνουν 0,25 γραμμάρια στερολών την ημέρα(5). Για να επιτυγχάνεται όμως κάποια επίδραση στα επίπεδα της LDL, είναι απαραίτητο να καταναλώ-νονται γύρω στα 2 γραμμάρια φυτικών στερολών την ημέρα. Αυτό αντιστοιχεί με την ποσότητα φυτικών στερολών που βρίσκονται σε 150 μήλα ή 425 ντο-μάτες. Τα προϊόντα που περιέχουν φυτικές στερόλες έχουν επεξεργαστεί έτσι ώστε να μπορούν να κατανα-λώνονται εύκολα 2 γραμμάρια φυτικών στερολών με φυσιολογική καθημερινή χρήση, όπως επάλειψη στο ψωμί. Αυτό το επίπεδο κατανάλωσης φυτικών στερο-λών δεν είναι φυσιολογικό για το ανθρώπινο σώμα.Οι παρασκευαστές των μαργαρινών που περιέχουν φυτικές στερόλες ισχυρίζονται ότι τα προϊόντα τους μειώνουν τα επίπεδα της LDL κατά 10-15%. Αν και οι δοκιμές που έγιναν για αυτά τα προϊόντα περιέλα-βαν μικρό αριθμό ανθρώπων, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι αυτές οι μειώσεις είναι εφικτές. Αυτές οι μειώσεις αποτελούν μείωση της LDL της τάξεως των 15,5mg/dl. Το αν όμως αυτό μεταφράζεται σε πραγ-

ματικό όφελος, δηλαδή αν η μείωση της LDL προλαμ-βάνει την καρδιοπάθεια, είναι άλλο θέμα. Οι παρασκευαστές αυτών των τροφών που μειώνουν τη χοληστερίνη επωφελούνται από την άποψη ότι η μείωση των επιπέδων της LDL είναι ευεργετική και ότι με κάποιο τρόπο θα οδηγήσει σε βελτίωση στην υγεία. Αν και υπάρχουν κάποιες αποδείξεις ότι αυτά τα προϊόντα μπορούν να μειώσουν λίγο την LDL, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι κάποιος πραγματικά θα ευεργετηθεί από την κατανάλωσή τους. Όπως έχω αποδείξει στο βιβλίο μου, η μείωση της LDL δεν προ-λαμβάνει την καρδιοπάθεια και η χοληστερίνη είναι ευεργετική για την υγεία μας.Κάποιες μαργαρίνες γράφουν στη συσκευασία τους ότι δεν συνιστάται να καταναλώνονται περισσότερα από 3 γραμμάρια του προϊόντος την ημέρα. Αυτή εί-ναι η μέγιστη ημερήσια πρόσληψη που προτάθηκε σε μια αναφορά που δημοσίευσε η European Com-mission Scientific Committee on Food. Αυτό το μέγιστο επίπεδο κατανάλωσης θεωρήθηκε σωστό λόγω της πιθανότητας ότι υψηλές προσλήψεις μπορούν να επι-φέρουν παρενέργειες.Οι παρασκευαστές λένε ότι διάφορες μελέτες έχουν βρει ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή, αλλά αυτές οι μελέτες περιέλαβαν μικρό αριθμό ανθρώπων. Μια μελέτη βρήκε ότι η συχνότητα των γαστρεντερικών παραπόνων αυξήθηκε, όταν αυξήθηκε η δόση. Αλλά μόνο 21 άνθρωποι συμπεριλήφθηκαν σε κάθε ομάδα, έτσι είναι αδύνατο να εξαχθούν σημαντικά συμπερά-σματα(6).Παρ’ όλα αυτά, οι φυτικές στερόλες έχουν μακρόχρο-νες αρνητικές επιδράσεις. Συγκεκριμένα προκαλούν αθηροσκλήρωση και στένωση αορτικής βαλβίδας. Ο Dr. Plat και οι συνάδελφοί του στο τμήμα Ανθρώπινης Βιολογίας του πανεπιστημίου Maastricht στην Ολλαν-δία βρήκαν ότι οι φυτικές στερόλες είναι περισσότε-ρο υπεύθυνες από τη χοληστερίνη για την πρόκληση αθηροσκλήρωσης(7). Παρ’ ότι οι φυτικές στερόλες μειώνουν τη χοληστερίνη, μια μελέτη που δημοσιεύ-θηκε στο ιατρικό περιοδικό Atherosclerosis το 2006, ανέφερε ότι η πλάκα σε μερικούς ασθενείς με αθηρο-σκλήρωση αποτελείτο από στερόλες. Με άλλα λόγια, οι φυτικές στερόλες μπορούν να συμβάλλουν σε αθη-ροσκλήρωση(8). Στην πραγματικότητα, η χοληστερίνη των τροφών δεν αποτελεί αιτία αθηροσκλήρωσης. Οι φυτικές όμως στερόλες, όπως αποδεικνύεται από τις προαναφεθείσες μελέτες αποτελούν αιτία αθηρο-σκλήρωσης.Μια φιλανδική μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2008 έδειξε ότι οι φυτικές στερόλες συσσωρεύονται στην αορτική βαλβίδα, μειώνοντας τη ροή του αίματος και αυξάνοντας τον κίνδυνο για στένωση αορτικής βαλ-βίδας(9).Επειδή οι φυτικές στερόλες έχουν βρεθεί ότι μειώ-νουν τα επίπεδα της ολικής χοληστερίνης και της LDL, η FDA (η Διοίκηση Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής) ενέκρινε τις ετικέτες τροφίμων που περιέχουν φυτικές στερόλες να αναγράφουν ότι τα συστατικά τους μπορούν να μειώνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή ασθένεια. Το National Institutes of Health υποστηρίζει την κατανάλωση φυτικών στανο-λών/στερολών σαν μια πρώτης γραμμής θεραπεία για τη μείωση της LDL. (Οι φυτικές στανόλες και στερό-λες είναι φυτοστερόλες και είναι χημικά παρόμοιες, αλλά οι στανόλες είναι σπάνιες, αποτελώντας το 10% των διατροφικών φυτοστερολών.) Το Adult Treatment Panel του National Heart, Lung and Blood Institute υπο-δεικνύει ότι το 30% με 40% της μείωσης της LDL μπο-ρεί να επιτευχθεί συνδυάζοντας στατίνες με φυτικές στανόλες/στερόλες. Είναι πολύ περίεργο γιατί αυτοί οι οργανισμοί προτείνουν την κατανάλωση φυτικών στερολών για την πρόληψη της καρδιοπάθειας, όταν υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι οι φυτικές στερό-λες προκαλούν αθηροσκλήρωση.Οι φυτικές στερόλες μειώνουν την απορρόφηση των λιποδιαλυτών συστατικών, όπως βιταμίνη Α, βιταμίνη D, βήτα-καροτίνη, λυκοπένιο, λουτεΐνη, συνένζυμο Q10, βιταμίνη Κ και ακόμα απαραίτητα λιπαρά οξέα(10,

11). Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι η απορρόφηση

Page 57: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 57

των καροτενίων μειώνεται 25%. Μερικές μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η βιταμίνη Ε μειώνεται 8%(5).

Βούτυρο αντί για μαργαρίνηΤο βούτυρο είναι προτιμότερο από τη μαργαρίνη. Το βούτυρο είναι μια τέλεια τρο-φή. Αυτό μπορεί να σας προκαλεί έκπληξη μετά από τόση δυσφήμιση του βουτύ-ρου και προπαγάνδα υπέρ της μαργαρίνης. Οι άνθρωποι αποφεύγουν το βούτυρο, διότι περιέχει κορεσμένα λίπη. Οι ιθύνοντες υγείας έχουν πείσει τον κόσμο ότι τα κορεσμένα λίπη είναι επιβλαβή για την υγεία και ότι προκαλούν καρδιοπάθεια. Στο βιβλίο μου αποδεικνύω ότι τα κορεσμένα λίπη είναι ωφέλιμα για την υγεία μας. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition το 2010 έδειξε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα κορεσμένα λίπη συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιοπάθεια και εγκεφαλικό(12). Αντίθετα, υπάρχει μελέτη που δείχνει ότι το βούτυρο προστατεύει από την καρδιοπάθεια. Μια επιθεώρηση έδειξε ότι οι άνδρες που έτρωγαν βούτυρο διέτρεχαν τον μισό κίνδυνο για ανάπτυξη καρδιοπά-θειας σε σύγκριση με αυτούς που χρησιμοποιούσαν μαργαρίνη(13).Το βούτυρο είναι υγιεινή τροφή για τους ακόλουθους λόγους:- Είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Α. Περιέχει επίσης και τις άλλες λιποδιαλυτές βιτα-μίνες (D, Ε και Κ2).- Είναι πλούσιο σε σημαντικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του μαγγανίου, του χρωμίου, του ψευδαργύρου, του χαλκού, και του σεληνίου (ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό). Το βούτυρο είναι επίσης άριστη πηγή ιωδίου.- Παρέχει σημαντικές ποσότητες λιπαρών οξέων βραχείας και μεσαίας αλυσίδας, που υποστηρίζουν την ανοσοποιητική λειτουργία, ενισχύουν τον μεταβολισμό και έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες. Συγκεκριμένα καταπολεμούν παθογόνους μικρο-οργανισμούς στο εντερικό σωλήνα. Το βούτυρο παρέχει επίσης την ιδανική ισορ-ροπία ωμέγα 3 και ωμέγα 6 λιπαρών οξέων. Το αραχιδονικό οξύ στο βούτυρο είναι σημαντικό για την εγκεφαλική λειτουργία, την υγεία του δέρματος και την ισορρο-πία των προσταγλανδινών.- Περιέχει συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA). Όταν το βούτυρο προέρχεται από αγε-λάδες που τρέφονται με γρασίδι, περιέχει υψηλά επίπεδα CLA, ενός συστατικού που μας προστατεύει από τον καρκίνο και βοηθά το σώμα να παρασκευάζει μύες αντί να αποθηκεύει λίπος.- Περιέχει γλυκοσπινγκολιπίδες. Αυτές είναι μια ειδική κατηγορία λιπαρών οξέων που προστατεύουν από τις γαστρεντερικές μολύνσεις, ιδιαίτερα σε πολύ νέους και ηλικιωμένους. Τα παιδιά που πίνουν γάλα χαμηλό σε λιπαρά έχουν υψηλότερα πο-σοστά διάρροιας από ό,τι τα παιδιά που πίνουν πλήρες γάλα.- Περιέχει χοληστερίνη. Παρά την όλη παραπληροφόρηση κατά της χοληστερίνης, η χοληστερίνη είναι μια ουσία απαραίτητη για τον οργανισμό μας. Χρειάζεται για τη διατήρηση της εντερικής υγείας και για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος των νέων.Η κατανάλωση βουτύρου μας προστατεύει από πολλές ασθένειες, όπως καρδιοπά-θεια, καρκίνο, οστεοπόρωση, άσθμα, παχυσαρκία, γαστρεντερικές μολύνσεις και βρογχοκήλη.

ΕπίλογοςΗ χοληστερίνη δεν προκαλεί αθηροσκλήρωση. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οι μαργαρίνες και άλλα προϊόντα που περιέχουν φυτικές στερόλες προκαλούν αθηροσκλήρωση, παρά το ότι μειώνουν τη χοληστερίνη. Οι εταιρείες παρασκευής μαργαρινών και φυτικών στερολών μας έχουν κάνει να πιστέψουμε ότι τα προϊόντα τους είναι ωφέλιμα για την υγεία μας και για την καρδιά μας. Έτσι εγκαταλείπουμε το βούτυρο με το οποίο έχουν τραφεί γενιές και γενιές και προτιμάμε τις μαργαρί-νη, παρά το γεγονός ότι η μαργαρίνη είναι μια πλαστική τροφή χωρίς καμία δια-τροφική αξία. Οι άνθρωποι όμως θα ωφελούσαν πολύ περισσότερο την υγεία τους, αν εγκατέλειπαν τη μαργαρίνη και στη θέση του κατανάλωναν το αγνό και γεμάτο βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία βούτυρο.

Βιβλιογραφικές αναφορές1. Mensink R.P., Katan M.B., Effect of dietary trans fatty acids on high-density and low-density lipoprotein choles-terol levels in healthy subjects, N. Engl. J. Med., 323, 439-445, 19902. Atherosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology, July 20013. Carew TE., Schwenke DC., Steinberg D., Antiatherogenic effect of probucol unrelated to its hypocholesterol-emic effect, Proceedings of the National Academy of Science USA 84, 7725-7729, 19874. Lancet, 344, 1195-96, 19945. Law M., Plant sterol and stanol margarines and health, British Medical Journal, 320, 861-864, 20006. Davidson M.H., et al., Safety and tolerability of esterified phytosterols administered in reduced-fat spread and salad dressing to healthy adult men and women, Journal of the American College of Nutrition, 20, 20017. Plat J., et al., Oxidized plant sterols in human serum and lipid infusions as measured by combined gas-liquid chromatography-mass spectrometry, J. Lipid Res., 42, 2030-2038, 20018. Patel M.D., Thompson P.D., Phytosterols and vascular disease, Atherosclerosis, 186, 1, 12-19, May 20069. Helske S., Miettinen T., Gylling H., Mayranpaa M., Lommi J., Turto H., Werkkala K., Kupari M., Kovanen P.T., Accu-mulation of cholesterol precursors and plant sterols in human aortic valves, J. Lipid Res., 49, 7, 1511-8, Jul. 200810. Clifton P.M., Noakes M., Sullivan D., Erichsen N., Ross D., Annison G., Fassoulakis A., Cehun M., Nestel P., Cho-lesterol-lowering effects of plant sterol esters differ in milk, yoghurt, bread and cereal, Eur. J. Clin. Nutr., 58, 3, 503-9, Mar. 200411. Richelle M., Enslen M., Hager C., Groux M., Tavazzi I., Godin J.P., Berger A., Metairon S., Quaile S., Piguet-Wel-sch C., Sagalowicz L., Green H., Fay L.B., Both free and esterified plant sterols reduce cholesterol absorption and bioavailability of beta-carotene and alpha-tocopherol in normocholesterolemic humans, Am. J. Clin. Nutr., 80, 1, 171-7, Jul. 2004 12. Siri-Tarino P.W., Sun Q., Hu F.B., Krauss R.M., Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the as-sociation of saturated fat with cardiovascular disease, Am. J. Clin. Nutr., 91, 3, 535-46, Mar. 201013. Nutrition Week, 22-3-91, 21, 1214. Erasmus U., Fats that heal, fats that kill, 199315. Enig M., Know your fats, 200016. Δημόπουλος Μ., Χοληστερίνη: Ένας σύγχρονος μύθος, 2011

Page 58: Holistic Life τεύχος 48

58 Holistic Life

NATURAL PLUS: τηλ. 210 6134604, 2310 430035-www.naturesplus.com

ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΕ: τηλ. 2310 856233

DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451

ICP: τηλ. 210 9408880

ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS: τηλ. 2102527584

SABATER HERMANOS: τηλ. 210 3316824

BOTANICA: τηλ. 2310238224, 2610220427

H Chlorella βοήθα στη μείωση λιπιδίων αίματος και αρτηρια-κής πίεσης, στην επούλωση των πληγών και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Συγκαταλέγεται και η ενίσχυση της μνήμης, όπως βρέθηκε πρόσφατα.Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις για την ευεργετική δράσης της Chlorella στη μνήμη και την προστα-σία αυτής από την έκπτωση λόγω ηλικίας. Η πρόσληψη ελαίου Chlorella, εμπλουτισμένου με DHA, ενισχύει αποτελεσματικά τη λειτουργική μνήμη. Επιπλέον, η δίαιτα με Chlorella φάνηκε ότι μπορεί να μειώσει το οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο και να περιορίσει σημαντικά τη μείωσης της γνωστικής ικανότητας, λόγω ηλικίας.

Χλωρέλλα

Το συμπλήρωμα διατροφής Beta Carotene είναι ιδανικό για όσους θέ-λουν προστασία των κύτταρων από οξειδωτικές βλάβες που προκαλού-νται από τοξίνες και από το περιβάλλον. Επιπλέον, η βήτα καροτίνη είναι πηγή βιταμίνης A, απαραίτητη για τη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων, την όραση, υγιές δέρμα και υγιές ανοσοποιητικό.- Υδατοδιαλυόμενο για εκείνους που έχουν δυσκολίες στην απορρόφη-ση των λιπών- Βήτα καροτένιο προερχόμενο από καρότο- Ασφαλές για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνηςΔεν περιέχει: Υδρογονωμένα λίπη, συνθετικά συντηρητικά, χρώματα και αρωματικές ουσίες, προστιθέμενο άμυλο, σουκρόζη, λακτόζη ή αλάτι, μαγιά, σίτο ή γλουτένη.

bioLEON: τηλ. 210 2321395

Τα προιόντα της SANTE δρουν φυσικά, καταπολεμώντας τα βακτηρίδια του ιδρώτα χωρίς να επεμβαίνουν στη φυσική λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων και πόρων. Παρέχουν μεγάλη διάρκεια και είναι κατάλληλα για πολύ ευαίσθητα δέρματα. • 100% φυσικό προϊόν, χωρίς αλουμίνιο, οινόπνευμα, συν-θετικό άρωμα και χρώμα, συντηρητικά. • Για ευαίσθητα δέρματα, υποαλλεργικό • Δεν λεκιάζει • 24ωρη φροντίδα.Διατίθεται σε Spray, Roll-on και Stick.

Σειρά αποσμητικών από τη SANTE

Beta Carotene - 15mg plus Carrot Powder

Sabater Hermanos - φυτικά σαπούνια από τη Βαρκελώνη

Οι γνωστές σειρές αρωματικών σαπουνιών Sabater Hnos τώρα και στην Αθήνα. Τη μεγάλη γκάμα σα-πουνιών που φέρουν την υπογραφή της οικογένειας Sabater θα βρείτε σε διάφορες φόρμες, καθώς και με τη μορφή ροδοπετάλων. Σε αρώματα: πατσουλί, καρύδα, αλόη, γιασεμί, λεμόνι, τριαντάφυλλο, κίτρο, αμύγδαλο, μανόλια, σοκολάτα, καφέ, λεβάντα, βούτυρο καριτέ, σάνδαλο, μανταρίνι, κανέλλα, κάναβη, τζίντζερ, άνθος πορτοκαλιού, φρά-ουλα, λουλούδι Ιαπωνίας, γρασίδι, μέλι, δεντρολίβανο, μέντα. Συστατικά: γάλα καρύδας, φοινικέλαιιο, λανολίνη.

Οι κάψουλες κανέλας DIABECINN EXTRA περιέχουν ένα ειδικό εκχύλι-σμα κανέλας υδατικής βάσης (ΖΝ112) που προσφέρει καλή απορρό-φηση από τον οργανισμό ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα εμφάνι-σης αλλεργικών αντιδράσεων. Η δράση της κανέλας έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα αποτελεσματική για τους διαβητικούς αλλά και όσους εμφα-νίζουν συμπτώματα του Μεταβολικού συνδρόμου (πχ. παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλό επίπεδο χοληστερίνης, σακχαρώδη διαβήτη κ.α.). Περιέχει πρόσθετα αντιοξειδωτικά ( Βιτ. C και Ε), τις βι-ταμίνες Β3 και Β6 που ενισχύουν την ενέργεια του οργανισμού και έχουν θετική επίδραση στην χοληστερόλη και ηλεκτρολύτες που βοηθούν να ξεπεραστεί το οξειδωτικό στρες και οι θρεπτικές ανεπάρκειες που σχετίζονται με τον διαβήτη.Κατάλληλο για δίαιτα διαβητικών τύπου 2. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράλληλα με την συ-νήθη φαρμακευτική αγωγή για τον διαβήτη τύπου 2.

Κανέλα για τον ΔιαβήτηDiabecinn Extra- Η ασφαλής λύση!

Οι ευεργετικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού είναι αναρίθμητες και πλέον ευρέως γνωστές: 1. Είναι η πλουσιότερη υγιεινή τροφή της φύσης. Επιδρά θετικά στο μεταβολισμό, στην ανάπτυξη και τη μακροζωία. 2. Καταπολεμά την αδυναμία, αυξάνει τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις. 3. Ιδα-νικό τονωτικό ρόφημα για περιπτώσεις φυσικής και πνευματικής κόπωσης. 4. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. 5. Δίνει με τον πιο αγνό τρόπο λύση στα προβλήματα που δημιουργούν οι εξαντλητικοί ρυθμοί στον σύγχρονο άνθρωπο. 6. Επιδρά θετικά σε σεξουαλικές και ψυχικές διαταραχές, αϋπνίες, ρύθμιση μεταβολισμού κλπ.Έχει υποστεί όλους τους απαραίτητους ποιοτικούς ελέγχους και απευθύνεται σε παιδιά, ενήλικες, ηλικιωμένους και αθλητές παρέχο-ντας στον οργανισμό μοναδική δύναμη, τόνωση και ενέργεια.

Φυσικός και βιολογικός βασιλικός πολτός Ελοβάρη

Απαλλαγείτε φυσικά από πόνους, κράμπες, ναυτία και άλλα επώδυνα συμπτώματα του έμμηνου κύκλου που σας ταλαιπωρούν πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου. Το Y CRAMP της Nature’s Plus συνδυάζει επιλεγμένα βότανα και φυσικά συστατικά (μέταλλα, αντιοξειδωτικά, ωφέλιμα λιπαρά οξέα, ισοφλαβόνες σόγιας κ.ά.) που εξισορροπούν τις γυναικείες ορμόνες, βελτιώνουν τη λειτουργία της μήτρας και των ωο-θηκών, ανακουφίζουν από τους μυϊκούς σπασμούς, μειώνουν την κα-τακράτηση υγρών, δυναμώνουν το νευρικό και πεπτικό σύστημα και βελτιώνουν την ψυχική διάθεση. Τα συστατικά του τονώνουν ολόκληρο τον οργανισμό και σας βοηθούν να ανακτή-σετε την εσωτερική σας ισορροπία και ζωντάνια, ώστε να νιώθετε άνετη και να ανταποκρίνε-στε επιτυχώς στις καθημερινές δραστηριότητες, ακόμα και τις δύσκολες μέρες του μήνα.

Y CRAMP: Φυσική ανακούφιση από τις κράμπες και τους πόνους περιόδου

Εάν έχετε δοκιμάσει διάφορες μεθόδους αδυνατίσματος, χωρίς ικανο-ποιητικό αποτέλεσμα, πρέπει σίγουρα να δοκιμάσετε τη νέα επανα-στατική φόρμουλα της Nature’s Plus. Το SynaptaLean δρα κυρίως εγκε-φαλικά και σας βοηθά να ελέγξετε την όρεξή σας, οδηγώντας έτσι στην επιτυχημένη απώλεια βάρους, μέσω αύξησης των νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το αίσθημα κορεσμού και ικανοποίησης και την καλή διάθεση. Επιπλέον, περιέχει πολυνικοτινικό χρώμιο που αυξάνει το μεταβολισμό και ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Εμπλουτισμένο με ειδικά βότανα, φρούτα και λαχανικά, με συνεργική δράση, για ισχυρή αντιοξειδωτική προστασία, τόνωση του οργανισμού και βελτιωμένες νοητικές και σωματικές επιδόσεις. Φόρμουλα βασισμένη σε πε-ρισσότερες από 18 κλινικές μελέτες φημισμένων πανεπιστημίων.

Χάστε τώρα τα περιττά κιλά, σωστά και υγιεινά!

Το Echinacea Throat Spray® είναι ένα καινοτόμο spray για τη στοματική και φαρυγγική κοιλότητα, αποτέλεσμα μακροχρόνιας έρευνας των ερ-γαστηρίων της Ελβετικής εταιρίας Bioforce. Το Echinacea Throat Spray παρασκευάζεται από φρέσκα βότανα 100% βιολογικής καλλιέργειας και προσφέρει άμεση και παρατεταμένη ανα-κούφιση από τον πονόλαιμο και τα συμπτώματα του κρυολογήματος.Συνδυάζει: • Την αντιϊική, αντιβακτηριακή, αντιφλεγμονώδη δράση της φρέσκιας εχινάκιας. • Τις αντισηπτικές ιδιότητες του φρέσκου φασκόμηλου (Sage). • Την αναι-σθητική - παυσίπονη δράση του ελαίου μέντας (Peppermint oil)

Echinacea Throat Spray®Για τον πονόλαιμο και τα συμπτώματα του κρυολογήματος

Balanced Iron ComplexΣύμπλεγμα σιδήρουΟ σίδηρος παίζει πρωταρχικό ρόλο στην παραγωγή αιμο-γλοβίνης στο εσωτερικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, για τη μεταφορά του οξυγόνου στους πνεύμονες. Επίσης συμβάλλει στη σύνθεση σημαντικών ενζύ-μων γαι την παραγωγή ενέργει-ας και το μεταβολισμό, συμπε-ριλαμβανομένης της σύνθεσης του DNA. Συστατικά: Σίδηρος, Bisglycinate, Φυλιλικό οξύ, Βιταμίνη Β12, Βιταμίνη C.

Ανθοϊάματα του Dr Edward BachH εταιρία Healing Herbs κα-τασκευάζει ανθοϊάματα με τα υψηλότερα πρό-τυπα και σύμφωνα με τις αρχικές κα-τευθύνσεις του Dr E. Bach. Η συλλογή της παραγωγής των ανθοϊαμάτων γίνεται στην επαρχία Herefordshire, που πληροί όλες τις προϋποθέσεις φυσικού περιβάλ-λοντος και κλίματος για την παρασκευή ανθοϊαμάτων σύμφωνα με τις οδηγίες και το πνεύμα του Dr E. Bach.

Page 59: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 59

Η acerola είναι ένα φρούτο όμοιο με το κεράσι, προϊόν της Κεντρικής Αμερικής και γνωστή ως “κεράσι των Αντιλλών”. Είναι ένα από τα πλουσιότερα φρούτα σε βιταμίνη C, με περιεκτικότητα 100 φορές πε-ρισσότερη από το πορτοκάλι και το λεμόνι, 20 φορές περισσότερη από την γκουάβα και 10 φορές από το βατόμουρο. Περιέχει επίσης προβιταμίνη Α, βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, νι-ασίνη, πρωτεΐνη, σίδηρο, φώσφορο και ασβέστιο.

LP-Health imports: τηλ. 210 4928725

MEDMELON: τηλ. 2310 449441

EY ZHN: τηλ. 210 7520106

META-PHARM: τηλ. 2310 234768

H σειρά φυτοθεραπευτικών και ορθοκυτταρικών σκευασμάτων vitosyn είναι μια απλή και οικο-νομική πρόταση θεραπείας για την αντιμετώπιση καθημερινών προβλημάτων υγείας με φυσικά μέσα. Τα σκευάσματα της vitosyn παρασκευάζονται από καθαρές ουσίες της Φύσης, δηλ. από Μι-κροδιατροφικές Ουσίες (βιταμί-νες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) και ου-σίες από Φυτά. Όλες οι συνθέσεις έχουν μελετηθεί με κλινικές έρευνες και είναι δοκιμασμένες για χρόνια και χωρίς παρενέρ-γειες και έχουν πιστοποιηθεί με τις πλέον σύγχρονες άδειες Συ-μπληρωμάτων Διατροφής στη Γερμανία, από όπου εισάγονται συσκευασμένα.

Ορθοκυτταρικά σκευάσματα VITOSYN

VITA MEDICAL: τηλ: 210 94 16 962

NOWFOODS τηλ. 210 8027880

Η συσκευή IASIS PS DP 200 είναι και ιονι-στής και οζονιστής, η διπλη αυτή ιδιότητα είναι που την κάνει μοναδική στο είδος της.Τα αρνητικά ιόντα που παράγει (σαν ιονι-στής) και το όζον (σαν οζονιστής) δεν σκε-πάζουν αλλά εξαφανίζουν τις μυρωδιές, τους μύκητες, τα βακτήρια, τα μικρόβια και δημιουργούν στο χώρο φρέσκο αέρα βου-νού. Είναι μια μικρή και ασφαλής συσκευή που μεταφέρεται οπουδήποτε, καταναλώ-νει ελάχιστο ελάχιστο ρεύμα, ρυθμίζεται πολύ εύκολα και δεν χρειάζεται συντήρη-ση και φίλτρα. Εξαφανίζει τη μυρωδιά του καπνού (τσιγάρο), της κουζίνας (τηγάνι). Εξουδετερώνει τα μικρόβια, τα βακτήρια και τους μύκητες που είναι αιτίες λοι-μώξεων και αλλεργιών.

Συμπυκνομένο προϊόν (Οικονομία πλέον του 70%)Απαλό, ενυδατικό, εμπλουτισμένο με τα θρεπτικά Σουηδικά βότανα, απαλύνει, ηρεμεί και προστατεύ-ει το δέρμα σας, ιδανικό για καθημερινή χρήση και φροντίδα του σώματος σας. Συνιστάται καθημερινή χρηση, σε συνδυασμό με την ενυδατική λοσιόν σώ-ματος από Σουδικά βότανα. Χωρίς parabens. Παρασκευάζεται στην Αυστρία από τον οίκο της Maria Treben Naturprodukte.

Αφροντούς από Σουηδικά Βότανα

Προγραμματιζόμενη ψηφιακή συσκευή παραγωγής ιόντων - όζοντος Ο3 για οικιακή και επαγγελματική χρήση

ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ: τηλ. 210 2846948

ECO FUTURE: τηλ. 210 4224992

Acerola -Το μυστικό του Αμαζονίου

Συγκεκριμένα, το Silica Special A έχει εφοδια-σθεί με την πληροφορία του οξυγόνου και δι-εγείρει το μεταβολισμό, το Information Gold έχει την πληροφορία του χρυσού και βοηθάει σε προβλήματα αρθρώσεων και εσωστρέφει-ας/κατάθλιψης, το Information Diamond έχει την πληροφορία του διαμαντιού και είναι άρι-στο δυναμωτικό φορτίζοντας τον οργανισμό, το Information Silver έχει την πληροφορία του ασημιού και βοηθάει στην αποτοξίνωση και τον καθαρισμό των οργάνων, το Immune System έχει πληροφορίες από φυτά με αντιβιοτική δρά-ση για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού.

AURA VITAE: τηλ. 210 3629669

Σειρά Συμπληρωμάτων Διατροφής με βάση το πυρίτιο, ενεργοποιημένα με το σύστημα Plocher.

Το καλύτερο καύσιμο για τον οργανι-σμό που ταυτόχρονα προστατεύει τον εγκέφαλο και την καρδιά! Aπαραίτητο σε κάθε κύτταρο του οργανισμού ώστε να μπορεί να παράξει ενέργεια και παί-ζει ζωτικό ρόλο και ως αντιοξειδωτικό. Μετά τη λήψη του έχει παρατηρηθεί: πτώση στην πίεση του αίματος, βελτίωση της μνήμης, απώλεια βάρους λόγω της επιτάχυνσης του μεταβολισμού των λιπών. Το CoQ10 χρησι-μοποιείται αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση ημικρανι-ών, νόσου του Πάρκινσον και για κυτταρική αναγέννηση. Το οργανικό Λιναρέλαιο της Flora απογειώνει τη δραστικότητα του CoQ10 στον οργανισμό, είναι φρέσκο, ανεπεξέργαστο και απίστευτα πλούσιο σε Ω-3 λιπαρά οξέα.

Co•Q•Plus Συνένζυμο Q10 και Οργανικό Λιναρέλαιο ψυχρής έκθλιψης

Το Now® Brain Elevate VegetarianTM έχει σχεδιαστεί για να παρέχει τη μέγιστη υποστήριξη και ενίσχυση των εγκεφαλι-κών και νοητικών λειτουργιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα δυο κύρια συστατικά του, το Hyperzine A και το RoseOx® μπο-ρούν να βελτιώσουν τη μνήμη, τη διάθε-ση και τη συγκέντρωση. Ειδικότερα το Hyperzine A έχει την ιδιότητα να απο-τρέπει τη διάσπαση της ακετυλοχολίνης, μιας χημικής ουσίας του εγκεφάλου που παίζει σημαντική ρόλο στη διαύγεια και την καλή λειτουργία της μνήμης.Το Now® Brain Elevate VegetarianTM εκτός των δύο παραπάνω συστατικών, περιέχει ένα μοναδικό συν-δυασμό φυτικών εκχυλισμάτων, όπως Ginkgo Biloba, Phosphatidyl Serine και Centella Asiatica που παρέχουν τη μέγιστη βοήθεια στις νοητικές λειτουργίες.

Το Now® Men’s Virility Power είναι μια 100% φυτική φόρμουλα, ειδικά σχεδιασμένη για την υποστήριξη του ευεργετικού τρόπου ζωής των αντρών σήμερα. Αυτή η μοναδική φόρμουλα περιέχει Epimedium, γνωστό ως Horny Goat Weed, ενισχυμένο με δημοφι-λή φυτικά εκχυλίσματα, όπως Muira Puama, Maca και Tribulus.Έρευνες έχουν δείξει ότι το κάθε συστατικό από αυτά μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των υγιών επιπέδων ορμονών στους άντρες και την αύξηση της ερωτικής διάθεσης και απόδοσης. Το Maca που καλλιεργείται εδώ και 2000 χρόνια στις Άνδεις, είναι γνωστό για την αποτελεσμα-τική δράση του στην αύξηση της λίμπιντο.

MEN’S VIRILITY POWER BRAIN ELEVATE

Τo έλαιο νορβηγικού σολομού παρα-σκευάζεται από πρώτης τάξεως πρώτες ύλες σολομού από την Norwegian Fish Oil και διακρίνεται για την εξαιρετική του φρεσκάδα αφού το εργοστάσιο επεξεργασίας του βρίσκεται, ακριβώς δίπλα στον τόπο αλιείας του σολομού και η παραγωγή του ελαίου, γίνεται μέσα σε λίγες ώρες από τη συγκομιδή. Περιέχει ένα μοναδικό και ισορροπη-μένο συνδυασμό ωμέγα λιπαρών οξέων, από την καλύτε-ρη πηγή πού υπάρχει. Συγκεκριμένα περιέχει ασταξανθί-νη ωμέγα 3, ωμέγα 6, ωμέγα 7, ωμέγα 9,DPA, DHA, EPA. Βοηθά στη μείωση περιστατικών καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών και μείωση του κινδύνου αιφνίδιου θα-νάτου. Έχει αντιφλεγμονώδη δράση και βοηθάει τα οστά. Έχει αντικαταθλιπτική δράση.

Norwegian fish oil - Έλαιο σολομού

Tο σετ του Εσωτερικού Καθαρισμού παρέχει ολοκληρωμένο φυτικό καθαρισμό και υποστηρίζει τα κύρια όργανα του ορ-γανισμού σας. Αποτοξινώνει & αναζωογονεί όλα τα όργανα καθαρισμού του σώματος, με περισσότερα από ενενήντα διαφορετικά βότανα σε δεκατρείς ειδικές φόρμουλες που στηρίζουν το λεπτό & το παχύ έντερο, το συκώτι, τη χοληδό-χο κύστη, τα νεφρά, την ουροδόχου κύστη, τους πνεύμονες, τους λεμφαδένες, το αίμα & το δέρμα. Επιπλέον, μειώνει τους ανεπιθύμητους παρα-οργανισμούς του πεπτικού συστήμα-τος με 3 ισχυρές φόρμουλες βοτάνων. Παρέχει προβιοτικά, εισάγοντας 3 δις ζωντανά στελέχη φιλικών βακτηριδίων ανά κάψουλα για να διατηρήσει τα καλά βακτηρίδια του εντέ-ρου μας σε υψηλό επίπεδο. Ακόμα, καταπραϋντικά τσάγια και μια ειδική αντιοξειδωτική φόρμουλα προσφέρουν άνε-ση και στήριξη, καθώς το σώμα αποτοξινώνεται.Απελευθε-ρώνει τη σοφία του σώματος για Καλύτερη Υγεία

Πρόγραμμα Εσωτερικού Καθαρισμού

Συμπυκνομένο προϊόν (Οικονομία πλέον του 70%)Ιδανική για την καθημερινή ενυδάτωση του σώματος σας με τις ευεργετικές ιδιότητες των Σουηδικών βο-τάνων και πολύτιμα για την επιδερμίδα σας αιθέρια έλαια. Συνίσταται καθημερινή χρήση σε συνδυασμό με το αφροντούς από Σουηδικά βότανα.Χωρίς parabens. Παρασκευάζεται στην Αυστρία από τον οίκο της Maria Treben Naturprodukte.

Ενυδατική Λοσιόν Σουηδικών Βοτάνων

AYURVEDA HELLAS : τηλ: 210 3632350, 2310 887679

AVALON GOLDEN STORE: τηλ. 210 9588870

Η εταιρεία Petrozali και το Avalon Golden Store μετά από πολυετή εμπειρία στο χώρο των ημιπολύτιμων λί-θων, των ορυκτών και των χειροποίητων κοσμημάτων, σας παρουσιάζουν την νέα τους συλλογή μέσα από έναν ιδιαίτερα προσεγμένο χώρο. Η ένω-ση της τεχνογνωσίας και της κατάρτισης που διαθέτουμε με το μεράκι και την αγάπη για αυτό που κάνουμε μας οδηγεί στην δημιουργία μοναδικών κοσμημάτων και ιδιαίτερων αντικειμένων για εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.

Κοσμήματα ημιπολύτιμων λίθων και ορυκτών

Το EpiCor® είναι ένα επαναστατικό δια-τροφικό συστατικό το οποίο συνθέτει μια ολόκληρη νέα κατηγορία προϊόντων σχετικών με την ανοσοποιητική υγεία. Πρόκειται για ένα 100% φυσικό ανοσο-γόνο με υψηλή μεταβολική δράση που θρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος. Στην αγορά δεν κυκλοφορεί άλλο προϊόν παρόμοιο με το Epicor®. Το Epicor® δεν βότανο, βιταμίνη ή μανιτάρι, αλλά προέρχεται από 100% φυσική μαγιά η οποία παρασκευάζεται μέσα από μια αποκλειστική, πολλαπλών σταδίων διαδικασία ζύμωσης και ξήρανσης. Όπως προκύπτει από τις κλινικές δοκιμές, το EpiCor® προάγει τους μηχανισμούς φυσικής άμυνας και εξι-σορροπεί την απόκριση του οργανισμού στις φλεγμονές.

EpiCor®

Page 60: Holistic Life τεύχος 48

60 Holistic Life

ΤΗΝ HOLISTIC LIFE ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ 869 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ:

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ.

Αττική: Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος, Στοά Βιβλίου ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλιοπωλείο Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Living Green, Πεσματζόγλου 5, Στοά βιβλίου ● Living Green, Χαριλά-ου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Βιβλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλω-νος 97 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Εκδόσεις Κρύων, Ιόφωτος 29 Κηφισιά: Τα σκαλάκια, Αργυροπούλου 9 Μαρούσι: Ιανός (Golden hall)Υπόλοιπη Ελλάδα: Θεσσαλονίκη: Ιανός, Πλ. Αριστοτέλους 7, Με-ταμορφώσεως 24 (Καλαμαρ.), 25ης Μαρτίου 45 (Ντεπώ), Εμπορικο Cosmos ● Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 4 Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17

Αγ. Παρασκευή:Power gym, Ελ. Βενιζέλου 107 Αιγάλεω: Entasis, Θηβών 357 Αθήνα: Holmes Place, Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 (City Link) Βύρωνας: Kouros Fitness Club, Αναλήψεως 48 ● Byron Gym, Χειμάρας 19 Γλυφάδα: Iron Gym, Ανθέων 22 ● Gym Tonic, Λεωφ. Βουλιαγμένης 96 Ελληνικό:Aκαδημία Aikido, Θράκης 30 Ηλιούπο-λη:Champions Gym, Νυμφών 39 ● Άθλος, Ηρούς Κωνσταντοπούλου 27 ● Sports club, Ποσειδώνος 20 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Καρέας: Καισάρειον, Βρυούλων & Κλαζομενών Κρυονέρι:Αίαντας, Λεωφ. Κρυονερίου 53 Ν. Σμύρνη: Corpus Gym 1, Αγ. Σοφίας 13 ● Universal Ladies, Ρήγα Φεραίου 7 ● Aloe Fitness, Αιγαίου 77 ● Shape, Ελ Βενιζέλου 5Α ● Studio,Ιωνίας 1 ●Reflex Gym, Διγ. Ακρίτα 37 ● Εν Σώματι, Αρτάκης 135 ● Σύλλογος Ται Τσι, Θράκης 30 Πατήσια: Corpus Gym, Ιαλεμού 48 Περιστέρι: Health & Fitness, Αγ. Ιερόθεου 46Β Π. Φάληρο: Υγεία & Διάπλαση, Μ. Μπότσαρη 26 ● Life Line, Αγ. Βαρβάρας 102 ● Physical Gym, Ζησιμο-πούλου 64 ● Peak Fitness, ζησιμοπούλου 68 ● Sportesse, Αγγελίδου 19 Χαλάνδρι: Health studio, Εθν. Αντιστάσεως 84 Κέρκυρα: Fitness & Fun, Εθν Οδός Παλιοκαστρίτσας (Αλυκές) Χαλκίδα: Body Soul Health club, Αργυροκαστρίτου 4

Αττική: Αθήνα: ΔΗΩ, Αριστοτέλους 38 ● Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Λ. Βουλιαγμένης 159 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων Ρεφλε-ξολόγων, Σπαθάρη 2 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν. Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη)Υπόλοιπη Ελλάδα:Θεσσαλονίκη: Σύλλ. Υποστηρικτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 Λαρίσα: Κ.Ε.Π, Πλατύκαμπος Λάρισας Λεβίδι: Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος

Αττική: Αγ. Ανάργυροι: Π. Μυλωνάς, Ευβοίας 4●Rama, Βασι. Σοφίας 21Αγ. Δημήτριος: Σχολή Αυτογνωσίας – Αλ. Ασημακοπούλου 9● Γ. Παντούλας, Αγ. Διονυσίου 4 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αγ.Στέφανος: Macrobiotic Living, Γαζεας 9Β Άλιμος: Ελένη Κεραμάρη, Κονδύλη 11 ● Νathalie Bilek, Θεμιστοκλέους 8 Ανάβυσσος: Holistic fertility Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Άνω Πετράλωνα: Studio Yoga, Δρυόπων 20 Αιγάλεω: Β.Μωυσίδης, Ταϋγέτου 12 Άνοιξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Κ. Λιάτσικος, Καισαρείας 7-9●Bhavana, Αιόλου 43●Life up, Ιδρομενέως 112 ● Κ. Βάσσιας, Αριστοτέλους 130 ● Zen Shiatsu, Μπαϊρακτάρη 28, Ελληνορώσων ● Spring People, Αγαθάρχου 12● Vitality, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογής Βελονισμού, Αλκμάνος 2 & Παπαδιαμαντοπούλου ● Theano, Καλλιδρομιου 45 ● Δίοδος, Νικηφόρου Ουρανού 2, Λυκαβηττός ● Μαργαρίτα Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine, Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 ● Ε. Μουντάκη, Σκουφά 41, Κολωνάκι Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη Αλσούπολη: Pure joy, Κασταμονής 148 Αμπελόκηποι: Guru ram das ashram, Δημ. Σούτσου 48 ● Antimosking Health center, Κηφισίας 71 ● Be yourself, Κορινθίας 2 ● Όλον, Κηφισίας 102 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Surya Bali Yoga, Εθν. Μακαρίου 113α ● Μ. Κοντογιώργη, Ζαλόγγου 5●Ε. Καραμάνη Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης Πολυακταρίδης, Θήρας 14 ● Κυριακίδης Studies, Ιτέας 14 ● Anahat yoga center, Ολυμπίας 16 Βούλα: Holistic House, Βυζαντίου 4 Βουλιαγμένη: Α. Παπαϊωάννου, Λίμνη Βουλιαγμένης●Ε. Αγγελοπούλου, Θησεώς 30 Βύρωνας:Kouros, Αναλήψεως 48 ● Γαλάτσι: Zen me, Σκουφά 73 ● Β. Μαυρομάτης, Ανταίου 44 ● Γέρακας: Βιόδραση, Νέγρη 9 Γλυφάδα: K.L.D., Λασιθίου 77 ● LXP Medical Clinics, Α. Μεταξά 34 ● My Pilates, Γούναρη 39 & Κωνσταντίνου Αθανάτου 1, (Άνω Γλυφάδα) ● Planet world, Αθ. Διάκου 24 ● The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ● Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου ●

Ελληνικό: Λ.Σκλαβενίτη, Ριζούντος 67 Ηλιούπολη: Π. Κούτρας, Παναγούλη 101 ● Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών, Περικλεόυς 2 Θησείο: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύονος 12 Ιλίσια: Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλαμάκι: ● Angel House University, Παύλου Μελά 9 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Κηφισιά: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός, Μακεδονίας 14 ● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Αλωνίων και Ομήρου 2 Κυψέλη: Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Γ. Λεκάκης, Πετρούτσου 25 & Αρτέμιδος ● Γ. Ροδαφηνός, Ανθέων 19 ● Aesthetica, Αρμοδίου 8 & Π. Κυριακού Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου Μεταμόρφωση: Νίκος Γεραμάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Μεταξουργείο: Σαμπάλα, Ιερόθεου 7 & Νικιφόρου Νέο Ψυχικό: Κέντρο Υγείας & Εναρμόνισης – Γρ. Ξενοπούλου 3Α ● Το φως, Αδριανείου 13 ● Ευζην, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας 164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 Νέα Ιωνία: Ε. Λουσή, Αλαμάνας 7 Ν. Σμύρνη:MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνίας 6 Νέος Κόσμος: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Λ. Βουλιαγμένης 159 ● Sitaram, Μίλωνος 14 Παγκράτι: Παγκράτιον. Υμμητού 271 Παπάγου: Κέντρο Ορθομοριακής Διατροφής, Αναστάσεως 126 Πατήσια: ●Δ. Σταυρακάκης, Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Satya, Γρηγ. Λαμπράκη 91 Πεντέλη: Γεώργιος Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 ● Ιαθείην, Bας. Αλεξάνδρου & Κρέσνας Πετρούπολη: Sharmila, Δωδεκανήσου 84 ● Πνευμ. Κέντρο Πετρούπολης, Μπουμπουλίνας 59 Πλατεία Βικτωρίας: Κώστας Βάσιας, Αριστοτέλους 130 ● Αλέξανδρος Λουπασάκης, Κυριακού 3 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ● Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας 78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Τερψιχώρης 15● Ανθρώπινη Αρμονία, Αλκυόνης 32 ● Υμηττός: Ηλίου Χώρος, Λ. Ηλιουπόλεως 18 Χαϊδάρι: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11(Δάσος) ● Πρότυπο Ιατρικό κέντρο, Αγων. Στρατοπέδου39 Χαλάνδρι: Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 ● Yoga for Life, Καζαντζάκη 4 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής, Μεσογείων 208 Υπόλοιπη Ελλάδα :Άργος:Ε. Γεωργίου, Διον. Σολωμού 2 Αρτα: Αντώνης Παππάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερασίμου 11 Βόλος: Γ. Αργυροπούλου, 28ης Οκτωβρίου 41 Γιαννιτσά: Ε. Μπου-γούδη, ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχά-λη Δράμα: Studio yoga, Προφ. Ηλία 4 Ελευσίνα: Ευεξία, Χαριλάου 49●Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Ηγουμενίτσα :Κυλικείο/Β’Ενιαίο Λύκειο(Λαδοχώρι) Θεσσαλονίκη: Π. Yates, Ανοίξεως 3 ● Κέντρο βι-οσυντονισμού Θ. Χασιώτη, Βας. Όλγας 164 ● Σ. Καπανίδης, Ασα-λίδη 53, Καλαμαριά ● Όμιλος Γουσού Αινείας (Ν. Μηχανιώνα) ● R. Smith, Κορυτσάς 20, Καλαμαριά ● Γ.Μπογατίνη, Αχειροποιήτου 4 ● Π. Κουμαντσιώτη, Παρασκευοπούλου 46 ● Ιατρικό Διαβαλκανικό (Inn Roubino), Ασκληπιου 10 (Πυλαία) ● Ιωαννίδης Λουκάς, Καπετάν Βαγγέλη 5● Τακίδης Ν., Ανθαίων 18Α (Περαία) ● Bodymind Balance, Ιουστινιανού 6 ● Π. Παναγιωτίδης, Βενιζέλου 59 ● Γ. Οικονομίδου, Κωνστ. Καραμανλή 125 ● Α, Φιλίππου, Χαλκέων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ● Ελλ. Ινστ. Κρανοϊερής Θερα-πείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λαμπράκη 201 ● Iasis, Μ. Αλεξάνδρου 27, Βότση, Καλαμαριά ● Ayur prem, Αιγαίου 92, Καλαμαριά ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυτεχνιείου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρα-τσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33 ● Armonia Yoga , Κέρκυρας 8, Καλαμαριά Κατερίνη: Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Χρήστος Κόντης, Δελβινιώτη 6-8 Κοζάνη: Η πρόοδος, Μακρυγιάννη 7 Λάρισα: Βασιλική Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευ-τήρια Μακρίδη, Ηπείρου 98 ● Δημ. Παπαστεργίου, Παπαναστασίου 98 ● Π. Κράχτης, Ηλιοδώρου 8 Λέσβος:Κέντρο Υγείας, Πλωμάρι Μεσο-λόγγι: Σαγήνη, ΠλώσταιναΝεράιδα:Σταυράκη Μ., σκοπάδων 7 Ξάν-θη:Σ. Καπανίδης, Β. Όλγας 67 Ορεστιάδα: Simillimum, Κωνσταντι-νουπόλεως 202 Πάτρα: Λαδικός Ν., Κωστή Παλαμά 72β (έξω Αγυιά) ● Βιοανίχνευση, Σακελαρίου 4 ● Πτολεμαΐδα: Κέντρο ρεφλεξολογίας, Αδαμοπούλου 3Ρόδος: Κέντρο αποκατάστασης, Αλ. Παναγούλη 16 Τρίκαλα: Άκρων Ίαμα, Βύρωνος 12 ● Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλ-ληνίας 21 ● Αρετή Γρηγορίου, Κρινιτσα 18 Χαλκίδα: Ι. Παύλου, Ελ. Βενιζέλου 43●Α. Βοκορόκου, Φαβιέρου 43 Χανιά: Α. Χριστοφοράκη, Γεωργιούπολη●Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21Χίος: Ίριδα, Κου-ντουριώτη 36

Αττική: Αγία Παρασκευή: Γαίας Δώρα, Αγ. Ιωάννου 75β ● Ναραγι-ενα, Αιγαίου Πελάγους 85 Άγιοι Ανάργυροι: Παράδοση, Σοφ. Βενιζέ-λου 68 Αθήνα: Το μήλο, Αιόλου 102 ● Κ. Φράγκου, Χατζηχρήστου 8 (Ακρόπολη) ● Βιοφώς, Πανεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νί-κης 30 ● Health Food Store, Γέλωνος 1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι

● Ayurveda Hellas, Σόλωνος 51 ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Διατροφολογική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανεπιστημίου 57 ● ITME, Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μι-χαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σούτσου 18 ● Therapy shop, Πανόρμου 60 ● Έλληνες οικολόγοι χωρίς σύνορα, Σανταρόζα 3 ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Βιολογικός Κύκλος, Ακαδημί-ας 84 ● Άντα, Ζήνωνος 18 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου 83, Πλ. Βικτωρίας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μετα-ξά 13-15, Εξάρχεια Αιγάλεω: Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Άλιμος: Κυριακίδης, Αλίμου 15 ● Τα δώρα της Φύσης, Πινδάρου 5 ● Ρίζες, Γρηγ. Αυξεντίου & Μαλτέζου 35 Αμπελόκηποι: Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνοιξη: Λωτός, Λεωφ. Μαραθωνος 49 Άνω Πετράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Δ. Κλείτσα, Δ. Ακρίτα 9 ● Μανουτα, Χρ. Σμύρνης 23 Αχαρναί: Εύα Αθανασιάδη, Θερμοπηλών 4 Βούλα: Βιολογικό χωριό, Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρω-νας: Γεύσεις Ζωής, Παναγή Τσαλδάρη 15 & Κύπρου Γέρακας: Bio Μελισσάνθη, Λ. Μαραθώνος 176●Therapy shop, Λ. Μαραθώνος 139 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Παπαφλέσσα 26 & Τραλλεών ● Αιντα Καρρά, Σκιάθου 136 Γλυφάδα: Βιολογική Αγορά, Δημ. Γούναρη 144 (Άνω Γκυφάδα) ● Kampos Biomarket, Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ. Εσπερίδων Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Ελλη-νικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου: Βιολογική αγορά, Ξενάρχου 1 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Ηλιούπολη: Βιολογικός Κύκλος, Βύρωνος 19 & Θέτιδος 2 ● Lieke Peters – Μαρί-νου Αντύπα 84 ● Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Αμβροσία, Α. Παπανδρέ-ου 14● Μυρσίνη, Σοφ. Βενιζέλου 145Α Ηράκλειο: Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα 94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Βιότευμα, Μενελαου 132 Ιλίσια: Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1 Καλλιθέα: Healthy Habbits, Λεωφ. Συγγρού 192 ● Iso Plus, Λεωφ. Συγγρού 236 ● Βιολογικός Θησαυρός, Μαντζαγριωτάκη 50 ● Λεβάντα, Πλ. Αγ. Ελεούσης 6 ● Άρκευθος, Γρυπάρη 138 ● Πιπερόριζα, Δημη-τρακοπούλου, 87 Κερατσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ. Σαλαμίνος 88 Κη-φισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη 7 ● Πράσινο Μήλο, Μακεδονίας 26● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κορυδαλλός: Αμάραντο, Καυκάσου 64 Κορωπί: Φύση- Υγεία, Κύπρου 2 Κουκάκι: Αρτεμισία, Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Bιοεποχή, Κυψέλης 82 ● Μελισσάνθη, Καυκάσου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Λαγονήσι: Βιοεστία, Πιπίνου & Παπαφλέσσα Λαμία:Βιοζήν, Ροζάκη Αγγελή 51 Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 ● Green Farm, Δ. Ράλλη 8 & Χατζηαντωνίου ● Πανάγαθον, Ροδοδάφνης 52-54 Νέα Ερυθραία: Green Post, Τατοΐου 122 ● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11 ● Prasino biomarket, Λεωφ. Ηρακλείου 408 Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλεί-ου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ● Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Νίκαια: Το περιβολάκι, Πλατεία Δαβάκη 2 Ν.Ηράκλειο: Βιόραμα, Στ. Καραγιώργη 7 & Παλλάδος Ν. Σμύρνη: Εδέσματα, Ατ-ταλείας 2 ● Βιολογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 & Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Μελισσοβότανο, Εθνικής Αντιστάσεως 109 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου 16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισίας 164 Π. Ψυχικό: Άννα Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 3Πατήσια: Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πατησίων 203 ● Η φωνή της φύσης, Πατησίων 280 Πατήσια (Άνω): Το αλέτρι, Λεωφ. Ηρακλείου 31 Παγκράτι: Βι-ολογικός Θησαυρός, Φιλολάου 88-90 ● Ε. Εξηνταβελώνη, Ευφρονίου 69 ● Ευ Ζην, Μελισσού 6 Π. Φάληρο: Βιολογικός Κύκλος, Τρίτω-νος 35-37 ● Delitopia, Θέτιδος 15 ● Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Βαρβά-ρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας ● Therapy shop, Αχιλλέως 82 Πειραιάς: Ozone Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρτης ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Βιοπαράδοση, Μ. Χατζηκυριάκου 112Περιστέρι: Ηλίανθος, Παρασκευοπούλου & 25ης Μαρτίου Σπάτα: Bioplus, Δημ.Χρ. Μπέκα 98 Φιλαδέλφεια: (Άνω) Βιο-οξυγόνο, Αγ. Τριάδος 7 Χαλάνδρι: Παν Άγαθον, Γρ. Γυφτοπουλου 14 ● Αμάραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο, Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος Αγγέλων, Χίου 18 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1 ● Αικ. Λου-κοπούλου, Μεσογείων 242Υπόλοιπη Ελλάδα: Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαι-ολόγου ● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β. Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άρτα: Αμάρανθος, Αμβρακίας 18Α Βέροια: Άρωμα ζωής, Εμ. Ζάχου 18● Βιοmamas, Μαυρομιχάλη 8 Βόλος: Κυραννος Ρούσσος, Ρήγα Φαιρέου 10, Ζαγορά● Βιοτροφή Πη-λίου, 28ης Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 ● Πράσινη Αγορά, Γ. Κάρταλη 97 Βρυώνη: Βιο-γωνιά, Δήμος Αχιλλέων Δράμα: Βιογεύσεις, Ηφαιστίωνος 12●Η Φύση, Προύσσης 15 ● Η Φύση, Εμμ. Παπά 2Α ● Ορεκτικό, Γ. Παπανδρέου 30 Έδεσσα: Βiomak, Ριζάρι Ηράκλειο Κρήτης: Biosante, Ανδρ. Πα-πανδρέου 5 Θεσσαλονίκη: Π. Παναγιωτίδης, Σουμελά 35●Vitamines,

Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ω Λ Ε Ι Α ( 1 6 )

Γ Υ Μ Ν Α Σ Τ Η Ρ Ι Α ( 3 2 )

Ε Ν Ω Σ Ε Ι Σ / Σ ΥΛ Λ Ο Γ Ο Ι ( 7 )

Ι ΑΤ Ρ Ε Ι Α / Σ Χ Ο Λ Ε Σ / Θ Ε Ρ. Κ Ε Ν Τ ΡΑ ( 1 6 5 )

Κ ΑΤΑ Σ Τ Η Μ ΑΤΑ ( 3 2 8 )

Page 61: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 61

Μεγ. Αλεξάνδρου 35 ● Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32 ● Αyurveda Hellas, Όλγας 159● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη 34, Καλαμαριά ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ● Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου 46 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 ● Βιοδώρα, Αμπελο-κήπων 21 Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ● Greenday organic beauty salon, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επιστροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44, Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Φρουτογέννεση, Π.Π. Γερμανού 30 ● Ανάσα Ζωής, Ν. Πλαστήρα 17, Αμπελόκηποι ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεάπολη ● Αγορά βιοκαλλιεργητών, Δαβάκη 37, Καλαμαριά ● Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τούμπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρίου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυ-ρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημητρίου 160 ● Ισις, Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Βιο-πορεία, Αναλήψεως 17 ● Από τον τόπο μας, Θ. Σοφούλη 34 ● Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13 ● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Κα-ραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι, Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Βιοιδέα, Επ. οδός Ωραιοκάστρου Θεσσ/κης 115Α ● Το μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύοσμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστάσεως 27, Αμπελόκηποι ● Ελλήνων γεύσεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Εστιατόριο Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλο-νίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα: Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάν-νινα: Ιωάννινα, Ναπολέωντα Ζέρβα 53 ● Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή, Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέλου 45 Καλαμάτα: Το άνθος της Ζωής, Ψαρρών 148 ●Βοτανοπωλείο, Αριστομένους 109 ● Βοτανοπωλείο, Αμ-φειας 7 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ● In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Πράσινη γωνιά, Διάκου 15●Το Βάλσαμο, Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Σπιτικό, Ορεστίων 25 Κέρκυρα: Coffee & books, Καποδιστρίου 6 ● Φυσικές επιλογές, Σωτήρος 15 ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας 16, Λιστόν ● Alobar, Γκύλφορδ 58 Κεφαλονιά: Σταμούλης Κυριάκος, Αντώνη Τρί-τση 3 ● Ιοnian Eco, Χ. Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Το φασόλι, Εθν. Αντι-στάσεως 51Α ● Αμάλθεια, Αδειμάντου 38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-4 Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 Λάρισα: Γκου-ντοβάς, Νικοτσαρά 6 ● Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδούρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature, Νικοτσάρα 7 Λευκάδα: Νέκταρ & Αμβροσία, Δ. Καλυβιώτη 6 14 Μεσσηνία: Δήμητρα, Καρ-δαμύλη Μυτιλήνη: Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Μοναστιρλή Δω-ροθέα, Πιττάκου 9 Ναύπλιο: Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Ν.Γκοροπας, Δαγκλή & Καραολή● Σ. Βαρσάμη, Πλάτωνος 10● Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α. Γραμματή, Αναγεννήσεως 137 Πάτρα:Olympico Cafe, Γοργοποτάμου & Ελευθερίας ●Μαλλιώρης, Βότση 26● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37 ● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Βασ. Λάβδας Παροικία, Πύλος: Bio & Pharma store (Costa Navarino Hotel) Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50 ● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ρέθυμνο: Αμάλθεια, Οικ. Αγ. Δημήτριος ● Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γιαμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ● Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτω-βρίου 18 Σάμος: Βιο-Σάμος, Καρλόβασι Σέρρες: Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύκλος, Αν. Πα-πανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου Πρωΐου 51 Τρίκαλα: Βιόκοσμος, Γλαδστώνος 13 ● ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη 43 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασι-λική, Νοταρά & Τομπάζη Χανιά: Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ. Καραμανλή 86

Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καραστατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλεξάνδρου 46 Αγ. Βαρβάρα: Γ. Σπανόπουλος, Ελ. Βε-νιζέλου 140 ● Δ. Διμε Σια Ο.Ε.,Μεσογείων 5 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος: Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Ν. Χούντας, Μεσογείων 535 ● Μουζά Αικ., Αγίας Τριά-δας 21 Αθήνα: Ι.Λιγνός, Κηφισίας 46 ● Χ.Καρκαζής, Κηφισίας 101 ● Ν. Πλύτας, Κηφισίας 125 ● Μ.Λεκατσά, Πατησίων 366 ● Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2(Πεδίον Άρεως) ● Ε. Παπαδοπούλου, Αριστοτέλους 91 ● Α. Μαστορογιαννάκη, Γ. Σεπτεμβρίου 97 ● Ζ. Ελευθεριάδη, Γ. Σεπτεμβρίου 4 ● Πετρογιάννης, Πανεπιστημίου 10 ● Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος 20 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4, Κολωνάκι ● Μ. Σισμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης, Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανίδου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρίου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πα-τησίων 271 ● Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7 & Υψηλάντου, Ευαγγελι-σμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ● Πάλογλου Ευγ.,

Πανεπιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σακελάρης Νικ., Νίκης 3 ● Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46 ● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου 4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374 Άλιμος: Παπά, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ● Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελό-κηποι: Ραφτόπουλος Β., Πάγκα 22 ● Καλογερογιάννης,Πανόρμου 71-73 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ● Αγαμέμνονας Σακελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 & Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ. Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Ανάβυδσ-σος: Κ. Τσίτουρα, Αριστοτέλους 26-28 ● Σ. Κοριτσιάδης, Λ. Αναβύσ-σου 5 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξεως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή Ουρ., Κοίλης 15 Αργυρούπολη: Τανδρίδης Στυλ., Λ. Κύπρου 77 ● Α. Λυμπερόπουλος, 25ης Μαρτίου 18 ● Α.Ναούμ, Μ. Γερουλάνου 51 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη, Λεωφ. Πεντέ-λης 7Α Βύρωνας: Ε. Κανελλοπούλου, Εμπεδοκλέους 94 ● Σ. Κατσικά-κη, 28ης Οκτωβρίου Γαλάτσι: Χ.Ιακωβίδου, Αγ. Γλυκερίας 35 Γέρα-κας: Ε.Ξανθάκου, Λ. Σπάτων 46 ● Ε. Μελισσάς, Κλεισθένους 243 ● Χονδρογιάννη Ειρήνη, Ηγουμενίτσας 2 Γλυφάδα: Μ. Κωστούλα, Γού-ναρη 88 ● Α. Μπαρμπάτση, Γούναρη 1688 (Άνω Γλυφάδα) ● Ν. Μα-κρή, Γούναρη 112 ● Ε.Σάκκου, Α. Παπανδρέου 138 ● Σ. Αδαμοπούλου, Μεταξά & Γρ.Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκάλας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Πουλίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227& Ηφαίστου ● Ε.Μορφοπούλου Λ. Βουλιαγμένης 85 Γουδί: Γ. Ντελούσια, 34ου Συντάγματος 38 ●Μ. Τριανταφύλλου, Γράμμου & Ζωγκου 24-26 ● Σπύρος Μόσχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπού-λου Βασιλική, Kανάρη 23 ● Παπαδοπούλου- Θεοφιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου: Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνί-ου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Παπανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζέ-νη, Ιασωνίδου 47 Ηλιούπολη Α.: Κακαγιάννης Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14 Ηλιούπολη Κ.: Παπαπέτρου Γ., Πλατεία 25ης Μαρτίου ● Φ. Καλογεροπούλου, Σοφ. Βενιζέλου 34 Ηράκλειο: (Νέο) Μπάρμπας Η., Λεωφ. Ηρακλείου 425 ● Θεοδοσιοπούλου Αγγ., Πολυτεχνείου 33 & Πράσινου λόφου 12 Ίλιον: Pharma center, Ηλιου 33 Ιλίσια: Χρονοπούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασιδέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η. Ποταμιάνου 2 Καματερό: Στ. Ψυχι-κός, Κ. Παλαμά 50, Γεροβουνό Καρέας: Σ.Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρί-ου 15 ● Φρ. Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομωνίδου 5 Κηφισιά: Λ. Τριανταφύλλη Μπακάκου, Κηφισίας 281 Κορυδαλλός: Ρ.Μουσλιάδου, Τσακάλωφ 32 ● Ντάβος Π., Δ. Διαμαντί-δη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ● Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακοπούλου 50 Κυψέλη: Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2 Μαρούσι: Μαρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου 6 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ., Στρ. Μακρυ-γιάννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 ● Κ.Λιάσκα, Μ. Αντύπα 4 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη 19 Ν. Σμύρνη: Δ. Μώρου, 2ας Μαϊου 26 ● Α. Μαύρου, σοφούλη 60 ● Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 ● Μ. Σκιαδαρέση, Ομήρου 5 Νίκαια: Κατσίβελας, Παύλου Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδι-κείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν. Ιωνία: Αικ. Ισοπούλου, 28ης Οκτωβρίου ● A. Brosio, Παλαιολόγου 2 & Τενέδου ● Πάστρας Σ., Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης Χ., Ελ. Βενιζέλου 22 ● Κ. Μυλωνά, Λυκούργου 35 Ν. Κόσμος: Ν. Βασιλειάδη, Λυσιμαχίας 24-26 ● Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κα-σαρτζιάν, Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Ε.Παπαδοπούλου, Αγ. Γεωργίου 66 ● Σώρη Ελ., 25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κα-τσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37 Πατήσια: Χ.Παπαδοπούλου, Πατησίων 300 ● Π. Γιαννίτση, Πατησίων 294β ● Ρ. Παπαδοπούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ● Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85 ● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Αθηνά Σκούντζου, Αχιλλέως 31 ● Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρ-βάρας 98 Παλλήνη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πεντέλη: (Νέα), Νταβαρίνου Ο., Π.Πατρών Γερμανού 1Πειραιάς: Άννα Θεοδωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Καστέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυ-τεχνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάννη, Μητρώου 66 Περισσός: Σ.Βανδώρος, Μηδείας 45 Περιστέρι: Μ.Παραμιθέλη, Αγ.Ελευθερίου 4 ● Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212 Σεπό-λια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Σπάτα: Βίδος Κ.,Λ. Σπάτων ● Βασιλειάδης Π., Αεροδρόμιο Χαλάνδρι:Κ. Μπούρα, Λεωφ. Πεντέλης 77 ● Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν. Χριστάκος, Ζαλόκωστα 2 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ. Παρασκευής 77 Χαϊδάρι:Α.Παπαθεοδώρου, Αγ. Στρ. Χαϊδαρίου 46●Θ. Σακόπουλος, Γ. Παπανδρέου 4 ●Μ. Χαλεπη, Ηρωων. Πολυτεχνείου 27Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο:Γκούντας Χ., Χ. Τρικούπη 18 ● Φιλιππιά-δης Χ., Πλατεία Ειρήνης ● Σαντζουκ Σαμίρ, Πλατεία Χατζοπούλου 12 ● Α. Νταλλιάνη, Ι. Σταϊκου & Γρίβα 2 ● Σ. Κακαβουλας, Πλατεία 28ης Οκτωβρίου Αλεξανδρούπολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Αμαλιάδα:Χ. Σταυλιώτη, Καλαβρύτων 36 Άργος:Ε. Σταύρου, Λάλουκας ● Α. Θεοχάρη, Μ. Αλεξάνδρου 5 Αριδαία:Μ.Μάρκου,Σωσανδρα Άρτα: Γ.Χήτα, Σκουφά 151 Άστρος Κυνουρείας: Κ. Καραγγιάνης, Θ. Κολοκοτρώνη 2 Βέροια:Β. Πα-παδοπούλου, Βερμίου 16 Βοιωτία: Θ. Καούσιας, Θεσπιές Βόλος: Σ.

Μετσοβίτου, Ιωλκού 17 ● Κύρκου, Ιάσωνος 93 ● Κ.Δρυκάκη, Γκλα-βάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλιακάτση, Ιωλκού 289Α Γιαννιτσά: Ι.Παπαδοπούλου, Ταγμ. Γεωργούλη 7 Δράμα:Δ.Κάζης, Ερυθρου Σταυ-ρού 4 Έδεσσα:Δ. Πετρίδης, Γ. Πέτσου 2 Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβά-ντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρίση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηρά-κλειο Κρήτης: Κ. Κοκόκιος, Λ.Καλοκαιρινού 211 ● Χ.Χαραλαμπάκης, Ελ. Βενιζέλου 99 ● Μ.Ρούσου, Χατζημιχάλη Γιάνναρη 7 ● Χαρ. Ορ-φανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Α.Τσαγγάρη, Κορυ-τσάς 21 & Καραμανλή 16 ● Α. Πασχαλίδου, 25ης Μαρτίου 86 ● Μάνου Κ., Βαϊντηρίου 1 ● Πάχτα Θ., Αδριανουπόλεως 10 ● Ε.Αργυρίου, Τρι-ανταφυλλίδη 2 (Καλαμαριά)● Σαρδέλης, Φιλίππου 38 (Περαία) ● Κ. Αγγελάκη, Γρ. Λαμπράκη 77 (Α.Τούμπα)Ι. Βασκέδη, Γαμβέτα 135 ●Π. Γάγαλη, Εθν. Αντιστα 7Β (Καλαμαρ.) ●Σ. Δαγτζίδης, Αγ. Σπυρίδωνος (Τριανδρία) ● Ε. Ανδρέου, Διαλέττη 6 ●Δ. Βλαχοπούλου, Ευζώνων 9 ●Σ. Γεωργιάδης, Καπ. Γκόνη 24 (Καλαμαρ.) ●Δ. Γραμματικόπουλος, 25ης Μαρτίου 100 (Χαριλάου) ●Η. Γωγάκος, Γαμβέτα 120 ●Ν. Δα-νιλούλης, Τσιμισκή 7 ●Β. Γκιουλέκα, Χριστοβασίλη 8 ● Ε. Καχπάνη, Αλεξάνδρίας 79 ● Σιλλιγνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Καραβαγγέλη 11 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γού-ναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας. Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Εμπορι-κό κέντρο Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν. Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπελόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Δ. Χριστοδούλου, Μ. Αλεξάνδρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Κ. Σουβατζίδης, Εγνατίας 114 ● Χ. Παντελίδης, Πλατεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη, Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρμη) Θήβα: Βεΐζης Σεραφείμ, Μουρίκι Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Νικοπόλεως 15 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλίδη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσιμάδων 18 ● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία ● Πα-ντελίδης Χ., Πλατεία Δημοκρατίας 2, Σίνδος Καβάλα:Θ.Γεωργιάδης, Βενιζέλου 28 Καλαμάτα:Β.Χαντζός, Κανάρη 21 ● Π. Δημητρόπουλος, Μακεδονίας 18 ● Λ. Μαύρου, Νέδοντος 79 Κάλυμνος: Ν. Πατέλλη, Π. Μαξίμου 15 Καρδίτσα: Κυπαρίσση – Αρκομανη, Ιεζεκιήλ 12 & Άζα ● Χ.Κανταρτζή, Κουμουνδούρου 9 ● Κεφαλά, Κεντρ. Πεζόδρομος Κα-τερίνη: Α.Ζιώγα, Σαρανταπόρου 1 ● Ν. Τριανταφύλλου, Αγ. Λαύρας 2 Κέρκυρα: Χ. Πανδή, Σολωμού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύρου, Δονάτου Δημουλί-τσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως 66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλ-λύρα 2 ●Χ. Βρεττού, Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ● Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κεφαλ-λονιά:Β. Κωσταντάτος, Σιτεμπόρων 56 Κιάτο:Φ. Σκαρμούτσου, Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντί-στασης 20 Κιλκίς: Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κοζάνη:Ε.Σφηκα - Ε. Λαμπρέτσα, Πλ. Λεσσάνης 16 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ. Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Καλούδη, Ορφέως 28 Κόρινθος: Γ. Μαμαλουκάς, Σωτ. Πυλαρινού 72 ● Α. Κριεμπαρδη, Εθ. Αντιστ 93 Λειβαδιά: Ε. Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λάρισα: Ν. Παπαγε-ωργίου, 28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 7 ● Κ. Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη 21 Λέρος: Εμ. Σι-δέρης, Λακκί Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Μεσσηνία: Κ. Θεοδωροπούλου, Καρδαμύλη Μύκονος:Ι. Θεοχάρης, Ανδρόνικου 31 Μυτιλήνη:Μ.Ουζουνέλη, Ερμού 45 ● Φ. Μαυραγάνης, Καβέτσου 5 Νάουσα:Α.Τσιόγκα,Πλ.Καρατάσου 18 Ναύπλιο:Ουρ. Μέλλου, 25ης Μαρτίου 26 Ξάνθη: Ε. Σουργκούνη – Ιωαννίδου, 28ης Οκτωβρίου 110 Πάτρα: Β. Τζουραμάνη, Γεροκωστόπουλου 26● Α. Καλλιβωκάς, Κο-ρίνθου 204 ● Χ.Μητροπούλου, Γερμανού 96 ● Κ. Καραγεωργόπουλος, Μαίζωνος 57 ● Μ. Αγγελοπούλου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πήλιο:Α.Σαμαράς, Ζαγορά Πρέβεζα: Γ. Σο-λδάτος, Εθν. Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ν. Καρτάλης, Εθν. Αντιστάεως 63 ● Δ. Φραγκιαδάκης, Ν. Ασκούτση 2 ● Κ. Κολελης, Εμ. Πορταλιού 25 ● Κ. Βαρδιάμπασης, Αγ. Ανδρέας ● Ε. Καλοειδά, Δημοκρατίας 9 ● Ι. Κούνουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος: Χ. Ευθυμιάδης, Μ. Πετρίδη 65 ● Ε. Γιαννούλη, Δαμασκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη, Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σέρρες: Β. Κορδα, Πλ. Ελευθερίας Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ● Ελ. Πέτρου. Πρωτοπαπαδάκη 44 ● Ε. Αρμακόλα, Σταματίου Πρωϊου 132 ● Α.Καραμπουλε, Πλ. Ηρώων 11 Τρίκαλα: Κοσμάς Μακρής, Β. Τσιτσάνη 11 ● Λ. Μπέκα, Ασκληπιου 34 ● Στ. Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Η.Πλατανίτης, Πλατεία Νεστάνης ● Μ. Βέμμου, Γρηγορίου Ε’ 9 ● Όλγα Παπαβασιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Χαλκίδα: Α. Παπανικολάου, Κριεζώτου 79●Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέ-λου 77 ● Α. Αρτσίτας, Φύλλα Χαλκίδας Χαλκιδική: Αικ. Δεληγεωργί-ου, Κασσανδρεία Χανιά:Ε. Παπαδάκη, Τζανακάκη 44 ● Ε. Σακκά, Δα-σκαλογιάννη 14Αικ. Πετριτάκη, Πλ. Σ. Βενιζέλου 11Χίος: Γ. Μαρης, Αλ. Πάχνου 11 ●Γ.Αρχοντάκης, Πλ.Δημ. Αγοράς

ΗΣΑΠ: Κηφισιά, Μαρούσι, Πειραιάς (χειροδιανομή), ΜΕΤΡΟ: Αγ. Αντώνιος, Κατεχάκη (Χειροδιανομή) ΚΤΕΛ:Τρεις Γέφυρες

Φ Α Ρ Μ Α Κ Ε Ι Α ( 3 1 5 )

Χ Ε Ι Ρ Ο Δ Ι Α Ν Ο Μ Η ( 6 )

Page 62: Holistic Life τεύχος 48

62 Holistic Life

ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ.ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

www.holisticlife.grΓια να προσθέσουμε το δικό σας φαρμακείο επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. 210 9811753

Η ΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΩΝ ΤΩΝ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΔΕΝ ΔΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΚΑΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΗΣ HOLISTIC LIFE

Για οποιαδήποτε αλλαγή ή έλλειψη στο πρόγραμμα των εφημεριών ευθύνεται αποκλειστικά και μόνο ο εκάστοτε σύλλογος φαρμακοποιών

ΑΤΤΙΚΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 1: Βριλήσσια: Θερμοπυλών 65&Μπακογιάνη(8:00-14:00&17:00-8:00), Καμίνια: Χριστοφορίδου 24 & Σάμου (8:00-20:00), Νίκαια: Π.Μελά 4 (8:00-20:00)-Κουτάϊσι 31& Ευριππίδου(8:00-14:00&17:00-23:00)2: Αγ. Παρασκευή: Γιαβάση 13(8:00-14:30),Αγ. Ιωάννου 63(8:00-8:00), Μοσχάτο: Μακρυγιάννη 57(8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 163(8:00-20:00), Πειραιάς: Γρ.Λαμπράκη 66(8:00-14:00&17:00-23:00)3: Αγ. Παρασκευή: Ελ. Βενιζέλου 46(8:00-14:30),4: Αγ. Παρασκευή: Μακεδονίας 1(8:00-14:30), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 54(8:00-14:00&17:00-23:00),5: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Τριάδος 21(8:00-8:00), Βριλήσσια: Έκτορος 2&Λ. Πεντέλης39Α(8:00-22:00), Νίκαια: Μεσολογγίου 69&Ταρσού(8:00-20:00), Καστέλλα: Τσακάλωφ 60(8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-14:00&17:00-23:00),6: Βριλήσσια: Θερμοπυλών 65&Μπακογιάνη(8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Μπουμπουλίνας 38&Πραξιτέλους(8:00-20:00)7: Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125(8:00-20:00), Ν. Σμύρνη: Αγχιάλου 37(8:00-23:30),8: Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 159&Λαοδικείας(8:00-20:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 39(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Αθηνάς 62Πλ.Ελευθερίας(8:00-14:00&17:00-23:00),9: Μοσχάτο: Κων/λεως 59(8:00-20:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56(8:00-14:00&17:00-23:00),10: Αγ. Παρασκευή: Τρωάδος 8(8:00-14:30), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57(8:00-20:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 42(8:00-14:00&17:00-8:00)

11: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 144 (8:00-23:30) , Αγ. Παρασκευή: Πελοποννήσου 13 (8:00-8:00), Βριλήσσια: Ολύμπου 65&Αλφειού (8:00-14:00&17:00-8:00) , Ν. Σμύρνη: Ελ. Βενιζέλου 124(8:00-23:30),Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 47&Πραξιτέλους(8:00-20:00), Νίκαια: Πλ.Δαβάκη 1(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Κ.Βάρναλη 101(8:00-14:00&17:00-8:00)12: Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 7Α (8:00-14:30), Νίκαια: Π.Ράλλη 282&Βιθυνίας(8:00-14:00&17:00-23:00), Καστέλλα: Μυρτιδιώτισσας 8(8:00-14:00&17:00-8:00), Ναυαρίνου 14(8:00-20:00), Περιστέρι: Πελοπίδα 212(8:14:00&17:00-8:00)13: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 160(8:00-23:30),14: Αγ. Δημήτριος: Στρ. Παπάγου 43(8:00-23:30), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-20:00), Πειραιάς: Πραξιτέλους 144(8:00-14:00&17:00-8:00)-Λακωνίας 25 & Φωτίου Κορυτσάς (8:00-14:00&17:00-8:00),15: Αγ. Παρασκευή: Τρωάδος 8 (8:00-8:00), Αμφιάλη: Γρ.Λαμπράκη 517 (8:00-14:00&17:00-8:00), Ν. Φάληρο: Ειρήνης 23 & Σμολένσκυ 16 (8:00-14:00&17:00-23:00), Καστέλλα: Παπαναστασίου 26 (8:00-20:00)16: Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 70 (8:00-20:00), Μοσχάτο: Χρ.Σμύρνης 44 (8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Μουσών 1&Περικλέους), (8:00-14:00&17:00-8:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 43 (8:00-14:00&17:00-8:00),17: Αγ. Παρασκευή: Μακεδονίας 1 (8:00-8:00), Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 7Α (8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Διαμαντίδη 34 (8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: 28ης Οκτωβρίου 32 (8:00-20:00), Π. Φάληρο: Αγ. Βαρβάρας 98 (8:00-8:00), Ταμπούρια:Υπαπαντής 71 (8:00-14:00&17:00-23:00),18: Βριλήσσια: Αναλήψεως 4 (8:00-22:00), Καμίνια: Χίου 30 (8:00-20:00), Κερατσίνι: Ελ.Βενιζέλου 177 & Έβρου (8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 150 (8:00-14:00&17:00-23:00), 19: Αγ. Παρασκευή: Ελ. Βενιζέλου 46 (8:00-8:00), Βριλήσσια: Αναλήψεως 8 (8:00-14:30), Νίκαια: Λαοδικείας 33 & Βοσπόρου(8:00-20:00),Πειραιάς: Τσαμαδού 67 & Υψηλάντου (8:00-21:00), Καμίμια: Αγ. Ελευθερίου 134 (8:00-20:00),

20: Πειραιάς: Καραΐσκου 104 & Σωτήρος - Χαρ. Τρικούπη 52 8:00-20:00), Πειραιάς: Χαρ. Τρικούπη 52 (8:00-20:00) 21: Αγ. Παρασκευή: Μεσογείων & Χαλανδρίου 1 (8:00-8:00), Νεάπολη: Ελλησπόντου 35 (8:00-20:00), Π. Φάληρο: Αγ. Αλεξάνδρου 100 (8:00-8:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 16 (8:00-14:00&17:00-23:00),22: Κορυδαλλός: Ηπείρου 143 (8:00-14:00&17:00-23:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 28(8:00-14:00&17:00-23:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 17&Φλέμινγκ 1 (8:00-14:00&17:00-8:00),23: Αγ. Παρασκευή: Μεσογείων 636 (8:00-8:00), Ταμπούρια: Ελ.Βενιζέλου 177 & Έβρου (8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Τσακάλωφ 32 (8:00-14:00&17:00-23:00) 24: Κορυδαλλός: Διαμαντίδη 8 (8:00-20:00)25: Βρυώνη(Πειρ): Σαχτούρη 29 (8:00-20:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 3(8:00-20:00)26: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 116 (8:00-23:30), Αγ. Παρασκευή: Πελοποννήσου 13 (8:00-14:30), Νεάπολη: Κουτάϊσι 31 & Ευριππίδου (8:00-20:00), Καμίνια: Χριστοφορίδου 24 & Σάμου (8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Π.Μελά 4 (8:00-14:00&17:00-8:00),27: Αγ. Παρασκευή: Β. Σιώκου 2 & Ειρήνης 52 (8:00-8:00), Πειραιάς: Γρ.Λαμπράκη 66 (8:00-20:00), Μοσχάτο: Μακρυγιάννη 57 (8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 163 (8:00-14:00&17:00-23:00), Π. Φάληρο: Πρωτέως 7829: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Ιωάννου 7 (8:00-14:30), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 54 (8:00-20:00)30: Αθήνα: Η.Ποταμιάνου 2 (8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34 (8:00-20:00), Νίκαια: Μεσολογγίου 69 & Ταρσού (8:00-14:00&17:00-23:00), Καστέλλα: Τσακάλωφ 60 (8:00-14:00&17:00-23:00),31: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Τριάδος 21 (8:00-14:30), Πειραιάς: Μπουμπουλίνας 38 & Πραξιτέλους (8:00-14:00&17:00-23:00)

ΑΤΤΙΚΗ – ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1: Βριλήσσια: Ομήρου 2 (8:00-22:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125 (8:00-14:00&17:00-23:00)2: Νίκαια: Π. Τσαλδάρη 159 & Λαοδικείας (8:00-14:00&17:00-23:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 39 (8:00-20:00), Κορυδαλλός: Αθηνάς 62 Πλατ.Ελευθερίας (8:00-20:00)3: Αγ. Παρασκευή: Κανάρη 56 (8:00-14:30), Βριλήσσια: θερμοπυλών 65 & Μπακογιάννη (8:00-22:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56 (8:00-20:00), Μοσχάτο: Κων/λεως 59 (8:00-14:00&17:00-23:00)4: Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 42 (8:00-20:00), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57 (8:00-14:00&17:00-23:00)5: Βριλήσσια: Αναλήψεως 8 (8:00-22:00), Νίκαια: Πλ.Δαβάκη 1 (8:00-20:00), Κορυδαλλός: Κ.Βάρναλη 101 (8:00-20:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 47 & Πραξιτέλους ( 8:00-14:00&17:00-8:00),6: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 144 (8:00-23:30), Νίκαια: Π.Ράλλη 282 & Βιθυνίας (8:00-20:00), Καστέλλα: Μυρτιδιώτισσας 8 (8:00-20:00), Πειραιάς: Ναυαρίνου 14 (8:00-14:00&17:00-8:00),8: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 160 (8:00-8:00), Βριλήσσια: Έκτορος 2 & Λ. Πεντέλης 39Α (8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Πραξιτέλους 144 (8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34 (8:00-14:00&17:00-8:00), Αγ.Σοφία(Πειρ.): Λακωνίας 25 (8:00-20:00)9: Αγ. Δημήτριος: Στρ. Παπάγου 43 (8:00-8:00), Αμφιάλη: Γρ.Λαμπράκη 517 (8:00-20:00), Ν. Φάληρο: Ειρήνης 23 & Σμολένσκυ 16(8:00-20:00), Καστέλα: Παπαναστασίου 26 (8:00-14:00&17:00-23:00),10: Ν. Σμύρνη: Ελ. Βενιζέλου 43 (8:00-23:30), Τζάνειο: Αφεντούλη 43 (8:00-20:00), Μοσχάτο: Χρ.Σμύρνης 44 (8:00-20:00), Νεάπολη(Πειρ): Μουσών 1 & Περικλέους (8:00-20:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 70 (8:00-14:00&17:00-

23:00),11: Αγ. Παρασκευή: Β.Σιώκου 2 & Ειρήνης 52 (8:00-14:30), Κορυδαλλός: Διαμαντίδη 34 (8:00-20:00), Νίκαια: 28ης Οκτωβρίου 32 (8:00-14:00&17:00-23;00), Ταμπούρια: Υπαπαντής 171 (8:00-20:00)12: Νίκαια: Π.Ράλλη 150 (8:00-20:00), Κερατσίνι: Ελ.Βενιζέλου 177&Έβρου (8:00-14:00&17:00-8:00), Καμίνια: Χίου 30 (8:00-14:00&17:00-23:00),13: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Ιωάννου 7 (8:00-8:00), Βριλήσσια: Ολύμπου 65&Αλφειού 17 (8:00-22:00), Πειραιάς: Τσαμαδού 65 & Υψηλάντου(8:00-20:00), Περιστέρι: Πελοπίδα 212 (8:-23:00),Νίκαια: Λαοδικείας 33 & Βοσπόρου (8:00-14:00&17:00-8:00), Καμίνια: Αγ.Ελευθερίου 134 (8:00-14:00&17:00-8:00),14: Αγ. Παρασκευή: Μεσογείων 636 (8:00-14:30), Ν. Σμύρνη: Ελ. Βενιζέλου 124 (8:00-23:30), Πειραιάς: Χαρ.Τρικούπη 52 (8:00-14:00&17:00-23:00), -Καραΐσκου 104 & Σωτήρος (8:00-14:00&17:00-8:00),15: Νεάπολη(Πειρ): Ελλησπόντου 35 (8:00-14:00&17:00-8:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 16(8:00-20:00)16: Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 17 & Φλέμινγκ (8:00-20:00), Βριλήσσια: Αναλήψεως 8 (8:00-14:30), Κορυδαλλός: Ηπείρου 143 (8:00-20:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 28 (8:00-20:00)17: Αγ. Παρασκευή: Μεσογείων & Χαλανδρίου 1 (8:00-14:30), Ταμπούρια: Ελ.Βενιζέλου 177 & ́ Έβρου (8:00-20:00), Κορυδαλλός: Τσακάλωφ 32 (8:00-20:00)18: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Ιωάννου 63 (8:00-14:30, Γιαβάση 13 (8:00-8:00), Κορυδαλλός: Διαμαντίδη 8 (8:00-14:00&17:00-23:00),19: Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 7Α (8:00-22:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 3 (8:00-14:00&17:00-23:00), Βρυώνη(Πειρ): Σαχτούρη 29 (8:00-14:00&17:00-8:00), Π. Φάληρο: Αγ. Βαρβάρας 98 (8:00-23:30)20: Βριλήσσια: Αναλήψεως 4 (8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Μελά 4 (8:00-20:00- ΚουτάΙσι 31 (8:00-14:00&17:00-8:00), Καμίνια: Χριστοφορίδου 24 & Σάμου (8:00-20:00), 21: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 116 (8:00-8:00), Μοσχάτο: Μακρυγιάννη 57 (8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 163 (8:00-20:00), Πειραιάς: Γρ.Λαμπράκη 66 (8:00-14:00&17:00-8:00),22: Αγ. Παρασκευή: Κανάρη 56 (8:00-8:00),23: Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 54 (8:00-14:00&17:00-8:00), Π. Φάληρο: Αγ. Αλεξάνδρου 100 (8:00-23:30)24: Πειραιάς-Καστέλλα: Τσακάλωφ 60 (8:00-20:00), Νίκαια: Μεσολογγίου 69 (8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34 (8:00-14:00&17:00-8:00),25: Πειραιάς: Μπουμπουλίνας 38 (8:00-20:00)26: Αγ. Παρασκευή: Γιαβάση 13 (8:00-14:30), Αγ. Ιωάννου 63 (8:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125 (8:00-14:00&17:00-8:00),27: Αγ. Παρασκευή: Ελ. Βενιζέλου 46 (8:00-14:30), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 159 & Λαοδικείας (8:00-20:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 39 (8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Αθηνάς 62 & Βύρωνος(8:00-14:00&17:00-8:00),28: Αγ. Παρασκευή: Μακεδονίας 1 (8:00-14:30), Μοσχάτο: Κων/λεως 59 (8:00-20:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56 (8:00-14:00&17:00-8:00),29: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Τριάδος 21 (8:00-8:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 42 (8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57 (8:00-20:00), Π. Φάληρο: Πρωτέως 78 (8:00-23:30) 30: Αθήνα: Η.Ποταμιάνου 2 (8:00-23:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 47 & Πραξιτέλους (8:00-20:00), Νίκαια: Πλ.Δαβάκη 1 (8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Κ.Βάρναλη 101 (8:00-14:00&17:00-23:00),

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΜΑΡΤΙΟΣ 1: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-14:00&17:00-8:30) 3:

Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 135(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-20:30), Ανάληψη: Β. Όλγας 155(20:30-24:00) 4: Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 135(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-20:30)5: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30), Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77 (8:00-14:00&17:00-24:00), 6: Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-24:00) ,7: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-20:30), Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-20:30), 8: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100((8:30-24:00) , 10: Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80(20:30-24:000 ,12: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30), 13: Καμάρα: Εγνατίας 142(8:30-24:00) , 14: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), 15: Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-24:00), 17: Κολόμβου: Αντιγονιδών 12(8:30-20:30), 18: Κολόμβου: Αντιγονιδών 12(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(20:30-8:30), 19: Καμάρα: Εγνατίας 142(8:30-14:00&17:00-24:00) , Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-14:00&17:00-8:30), 21: Αγ. Τριάδος: Ευζώνων 9(8:30-20:30), Ανάληψη: Β.Όλγας 155 (8:00-14:30&17:00-24:00), 24: Α.Τούμπα: Γ.Λαμπράκη 77(8:30-24:00), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-20:30), 25: Α.Τούμπα: Γ.Λαμπράκη 77(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-20:30), Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-24:00), 26: Εθν. Αμύνης: Αλ. Σβώλου 53(8:30-20:30), Συκιές: Επταπυργίου 57(8:30-20:30), 27: Καμάρα: Εγνατίας 100(8:30-24:00) , 28: Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 135(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-20:30), 29: Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-24:00), 31: Ανάληψη: Β.Όλγας 155(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατία 142(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Φιλιππουπόλεως 13(8:30-20:30), Καραμπουρνάκι: Καπ.Γκώνη 24(8:30-20:30),Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-14:00&17:00-8:30)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2: Χαριλάου: Ανδριανουπόλεως 10(8:30-20:30), Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Ανάληψη: Β. Όλγας 155(8:30-14:00&17:00-24:00), 4: Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-14:30&17:00-24:00), 5: Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-24:00) , 7: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(20:30-24:00) , 8: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30), 9: Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80(8:3)-14:00&17:00-24:00), 12: Καμάρα: Εγνατίας 142(8:30-24:00) , 13: Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Μ.Αλεξάνδρου 41(8:30-20:30), 14: Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Μ.Αλεξάνδρου 41(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(20:30-24:00), 15: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), 16: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), 17: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-24:00), 18: Καμάρα: Εγνατίας 142(8:30-14:00&17:00-8:30) , Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-14:00&17:00-24:00), 20: Ανάληψη: Β.Όλγας 155(830-8:30), 21: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30), 22: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30), 23: Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 120(8:30-20:30), Αγ. Φανούριος: Παπαφή 79(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 66(8:30-20:30), Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80(8:30-20:30), Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-20:30), Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-14:00&17:00-8:30), 24: Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-24:00), 26: Καμάρα: Εγνατίας 100(8:30-8:30), 28: Κέντρο: Τσιμισκή 7(20:30-8:30) , 29: Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Μ.Αλεξάνδρου 41(8:30-20:30), 30: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου(8:30-14:00&17:00-24:00)

Page 63: Holistic Life τεύχος 48

Holistic Life 63

Page 64: Holistic Life τεύχος 48