holistic life τεύχος 37

64
Τεύχος 37, Μάιος - Ιούνιος 2010 [Βοτανοθεραπεία] Ανοιξιάτικη αναζωογόνηση με Σίλυβο, Σταμναγκάθι και άλλα φυτά (σελίδα 31) [Χειροπρακτική] Η μέθοδος της χειροπρακτικής στην Οστεοπόρωση (σελίδα 24) [Ομοιοπαθητική] Ναρκωτικά και η προσφορά της Ομοιοπαθητικής Θεραπευτικής (σελίδα 43) Ομοιοπαθητική στα φυτά (σελίδα 45) [Εναλλακτικές Προσεγγίσεις] Μελαγχρωματικές κηλίδες (σελίδα 16) Ευρυαγγείες (σελίδες 26) Η πίστη στο Θεό ως παράγοντας ίασης (σελίδα 19) SAFE Αναζητήστε το 9ο τεύχος του περιοδκού SAFE σε επιλεγμένα σημεία διανομής. ÁÍÁÊÕÊËÙÓÅ ÌÅ Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: [email protected] Οι σελίδες που μας ενώνουν Yellow index 2010 Ο Χρυσός οδηγός για τις εναλλακτικές & συμπληρωματικές θεραπείες Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις των ιατρικών λαθών Τα ιατρικά λάθη είναι η 8 η αιτία θανάτου. Στοιχεία που προκύπτουν από την Κλινική Έρευνα στην Ομοιοπαθητική [Παρόν και μέλλον] Ο κ. Μάριος Καραγκούνης είναι Οικονομολόγος Υγείας με σπουδές στην Αγγλία. Η ειδικότητά του, σχεδόν άγνωστη την Ελλάδα, ήταν η αφορμή να μιλήσουμε μαζί του. Η συζήτησή μας αφορούσε το θέμα της ομιλίας του σε συνέδριο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, για το κόστος των ιατρικών λα- θών από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς. Ο πόνος που προκαλείται στον ασθενή και στους συγγενείς του από τα ιατρικά σφάλματα, είναι γνω- στός. Πάντα όμως είχα την απορία αν είναι μετρή- σιμο μέγεθος η οικονομική και κοινωνική διάσταση των ιατρικών λαθών. Ο κ. Μάριος Καραγκούνης μας είπε: «Τα ιατρικά λάθη παρουσιάζονται, σύμφωνα με τελευταίες δημο- σιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, σε αξιοσημείωτα υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας αρνητικά στην ποιότη- τα ζωής αλλά και στο κόστος θεραπείας των ασθενών. Με άλλα λόγια τα ιατρικά λάθη κοστίζουν από ανθρώ- πινης, οικονομικής, αλλά και κοινωνικής σκοπιάς.» (σελίδα 14) Ο συνολικός όγκος της κλινικής έρευνας πάνω στην ομοιοπαθητική είναι ελάχιστος συγκριτικά με αυτόν στην συμβατική ιατρική και ελκύει εκ δια- μέτρου αντίθετες ερμηνείες από τους υποστηρικτές και τους πολέμιούς της. Ο σκοπός αυτού του σύντομου άρθρου είναι να ξεκαθαρίσει κάποια ουσιαστικά γεγονότα και να προτείνει κάποιους δρόμους για την ανάπτυξη της έρευνας στο μέλλον. Υπάρχει ένα ξεχωριστό κομμάτι της έρευνας που υποστηρίζει την άποψη ότι η ομοιοπαθητική μπορεί να φέρει πολύ σπουδαιότερα αποτελέσματα από τα placebo (εικονικά φάρμακα) ή τουλάχιστον εξίσου σημαντικά με αυτά της καθιερωμένης συμβατικής θεραπείας. Σε αναφορές σε ερευνητικά περιοδικά που δημοσιεύτηκαν στο τέλος του 2008, τα ευρήματα σε 60 (43,5%) από 138 τυχαία ελεγχόμενες δοκιμές (ΤΕΔ) ήταν θετικά. [1] . (σελίδα 47) [Διατροφή] Η φυσική αντιμετώπιση του διαβήτη Μια διαφορετική προσέγγιση Δ ιαβήτης ονομάζεται το αυξημένο σάκχαρο αίματος και οι επιπλοκές που παρουσιάζονται από αυτήν την κα- τάσταση. Υπάρχουν 2 τύποι διαβήτη: Ο διαβήτης τύπου 1, όπου το πάγκρεας δεν παράγει την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης και ο πάσχων χρειάζεται να λαμβάνει ινσουλίνη από έξω (με ενέσεις ή φάρμακα), και ο διαβητης τύπου 2 όπου το πάγκρεας παράγει μεν ινσουλίνη, αλλά για διάφο- ρους λόγους αυτή δεν μπορεί να κάνει την δουλειά της σω- στά. Και η δουλειά της Ινσουλίνης είναι να παίρνει το σάκχα- ρο από το αίμα και να το βάζει μέσα στα κύτταρά μας. Το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα είναι μία κατάσταση που προοδευτικά φέρνει ολοένα και μεγαλύτερες επιπλοκές στην υγεία πολλών εκατομυρίων ανθρώπων. Συνολικά πάνω από 250 εκατομύρια άτομα έχουν διαγνωσθεί με Δια- βήτη τύπου 2 παγκοσμίως. Η αύξηση των κρουσμάτων έχει αποκτήσει διαστάσεις επιδημίας την τελευταία εικοσαετία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό Υγείας σε 30 χρόνια από σήμερα οι διαγνωσμένοι διαβητικοί θα είναι σχεδόν οι διπλάσιοι από ότι τωρα! Σε μία κοινωνία που θέλει να καυ- χιέται για το επίπεδο προόδου στην πληροφόρηση και πε- ρίθαλψη υγείας, τα νούμερα αυτά μοιάζουν με χαστούκι σε εφησυχασμένο μάγουλο.. (σελίδα 35) 6 ΧΡΟΝΙΑ HOLISTIC LIFE

Upload: etra-publishing

Post on 28-Mar-2016

276 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Περιοδική έκδοση για τις συμπληρωματικές και εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας

TRANSCRIPT

Τεύχος 37, Μάιος - Ιούνιος 2010

[Βοτανοθεραπεία]Ανοιξιάτικη αναζωογόνηση με Σίλυβο, Σταμναγκάθι και άλλα φυτά (σελίδα 31)

[Χειροπρακτική]Η μέθοδος της χειροπρακτικής στην Οστεοπόρωση (σελίδα 24)

[Ομοιοπαθητική]Ναρκωτικά και η προσφορά της Ομοιοπαθητικής Θεραπευτικής (σελίδα 43)Ομοιοπαθητική στα φυτά(σελίδα 45)

[Εναλλακτικές Προσεγγίσεις]Μελαγχρωματικές κηλίδες (σελίδα 16)Ευρυαγγείες (σελίδες 26)

Η πίστη στο Θεό ωςπαράγοντας ίασης (σελίδα 19)

SAFEΑναζητήστε το 9ο τεύχος του περιοδκού

SAFE σε επιλεγμένα σημεία διανομής.ÁÍÁÊÕÊËÙÓÅ ÌÅ

Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: [email protected]

Οι σελίδες που μας ενώνουνYellow index 2010Ο Χρυσός οδηγός για τις εναλλακτικές & συμπληρωματικές θεραπείες

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις των ιατρικών λαθώνΤα ιατρικά λάθη είναι η8η αιτία θανάτου.

Στοιχεία που προκύπτουν από την Κλινική Έρευνα στην Ομοιοπαθητική[Παρόν και μέλλον]

Ο κ. Μάριος Καραγκούνης είναι Οικονομολόγος Υγείας με σπουδές στην Αγγλία. Η ειδικότητά

του, σχεδόν άγνωστη την Ελλάδα, ήταν η αφορμή να μιλήσουμε μαζί του. Η συζήτησή μας αφορούσε το θέμα της ομιλίας του σε συνέδριο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, για το κόστος των ιατρικών λα-θών από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς. Ο πόνος που προκαλείται στον ασθενή και στους συγγενείς του από τα ιατρικά σφάλματα, είναι γνω-στός. Πάντα όμως είχα την απορία αν είναι μετρή-σιμο μέγεθος η οικονομική και κοινωνική διάσταση των ιατρικών λαθών. Ο κ. Μάριος Καραγκούνης μας είπε: «Τα ιατρικά λάθη παρουσιάζονται, σύμφωνα με τελευταίες δημο-σιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, σε αξιοσημείωτα υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας αρνητικά στην ποιότη-τα ζωής αλλά και στο κόστος θεραπείας των ασθενών. Με άλλα λόγια τα ιατρικά λάθη κοστίζουν από ανθρώ-πινης, οικονομικής, αλλά και κοινωνικής σκοπιάς.»(σελίδα 14)

Ο συνολικός όγκος της κλινικής έρευνας πάνω στην ομοιοπαθητική είναι ελάχιστος συγκριτικά με αυτόν στην συμβατική ιατρική και ελκύει εκ δια-

μέτρου αντίθετες ερμηνείες από τους υποστηρικτές και τους πολέμιούς της. Ο σκοπός αυτού του σύντομου άρθρου είναι να ξεκαθαρίσει κάποια ουσιαστικά γεγονότα και να προτείνει κάποιους δρόμους για την ανάπτυξη της έρευνας στο μέλλον.Υπάρχει ένα ξεχωριστό κομμάτι της έρευνας που υποστηρίζει την άποψη ότι η ομοιοπαθητική μπορεί να φέρει πολύ σπουδαιότερα αποτελέσματα από τα placebo (εικονικά φάρμακα) ή τουλάχιστον εξίσου σημαντικά με αυτά της καθιερωμένης συμβατικής θεραπείας. Σε αναφορές σε ερευνητικά περιοδικά που δημοσιεύτηκαν στο τέλος του 2008, τα ευρήματα σε 60 (43,5%) από 138 τυχαία ελεγχόμενες δοκιμές (ΤΕΔ) ήταν θετικά.[1] . (σελίδα 47)

[Διατροφή]

Η φυσική αντιμετώπιση του διαβήτηΜια διαφορετική προσέγγιση

Διαβήτης ονομάζεται το αυξημένο σάκχαρο αίματος και οι επιπλοκές που παρουσιάζονται από αυτήν την κα-

τάσταση. Υπάρχουν 2 τύποι διαβήτη: Ο διαβήτης τύπου 1, όπου το πάγκρεας δεν παράγει την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης και ο πάσχων χρειάζεται να λαμβάνει ινσουλίνη από έξω (με ενέσεις ή φάρμακα), και ο διαβητης τύπου 2 όπου το πάγκρεας παράγει μεν ινσουλίνη, αλλά για διάφο-ρους λόγους αυτή δεν μπορεί να κάνει την δουλειά της σω-στά. Και η δουλειά της Ινσουλίνης είναι να παίρνει το σάκχα-ρο από το αίμα και να το βάζει μέσα στα κύτταρά μας. Το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα είναι μία κατάσταση που προοδευτικά φέρνει ολοένα και μεγαλύτερες επιπλοκές στην υγεία πολλών εκατομυρίων ανθρώπων. Συνολικά πάνω από 250 εκατομύρια άτομα έχουν διαγνωσθεί με Δια-βήτη τύπου 2 παγκοσμίως. Η αύξηση των κρουσμάτων έχει αποκτήσει διαστάσεις επιδημίας την τελευταία εικοσαετία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό Υγείας σε 30 χρόνια από σήμερα οι διαγνωσμένοι διαβητικοί θα είναι σχεδόν οι διπλάσιοι από ότι τωρα! Σε μία κοινωνία που θέλει να καυ-χιέται για το επίπεδο προόδου στην πληροφόρηση και πε-ρίθαλψη υγείας, τα νούμερα αυτά μοιάζουν με χαστούκι σε εφησυχασμένο μάγουλο.. (σελίδα 35)

6ΧΡΟΝΙΑ

HOLISTIC LIFE

2 Holistic Life

Holistic Life 3

Holistic Life®

Ανεξάρτητη διμηνιαία έκδοση για τις Συμπληρωματικές και Εναλλακτικές θεραπείες

ΙSSN 1790-1510Κωδικός ΕΛΤΑ: 7295

Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563τηλ./fax: 210 9811753

Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος ΚατραμάδοςΤο περιοδικό είναι μέλος των ΕΔΙΠΤ, FAEP, FIPP

www.holisticlife.gre-mail: [email protected]

Υπεύθυνη ύλης - ΕπιμέλειαΒάλλυ Καλοζούμη

Επιμέλεια εφημερειών ομοιοπαθητικών φαρμακείων

Μαρία Αμπάτη

ΜετάφρασηΠόπη Τσίκη

Δημοσιογραφική ομάδα:Γεράσιμος Κατραμάδος

Νίκη ΤσέκουΙωάννα Χερμάρη

Ανταπόκριση (Λονδίνο)Μαργαρίτα Λυγίζου

ΔιαφήμισηΙωάννα Χερμάρη

Νομικός σύμβουλοςΣτέλιος Μόμιτσας

Διανομή:Bioleon, Α.Ελοβάρη, MedMelon, Γενική Ταχυδρομική

Στο τεύχος συνεργάστηκαν οι:Ιωάννης Αδαμίχος

Ελένη ΑθανασοπούλουΕλισάβετ Γεωργίου

Σπύρος ΔημητράκουλαςΜάριος Δημόπουλος

Ξένια ΙωαννίδουΝίκος ΚαλογερόπουλοςΝίκος Καρατσουϊράκης

Ανδρούλα Σπίριτου - ΚοντίδουΚωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος

Σταματίνα ΛέκουΓιώργος Λουκάς

Αθηνά ΜαρίνηΚασσάνδρα Μουγιάκου

Λύσανδρος ΜυγιάκηςΡόμπερτ - Ηλίας Νατζέμυ

Δέσποινα ΟικονόμουΜαργαρίτα Παπαδημητρίου - Βοulenger

Σοφία ΠαπαδοπούλουΜάριος Πρωτοπαπας

Θεανώ Ρέντζη Μηνάς Ρηγάτος

Μαργαρίτα ΣέγκουΕλένη Καραμάνη - Σκαρπαθάκη

Σταύρος ΣκαρπαθάκηςΕυφροσύνη Στραβελάκη

Λάμπρος ΣτραβελάκηςΓεράσιμος Στουραΐτης

Roger SmithΑλέξανδρος Τηλικίδης

Παρασκευή ΦωτάκηΆρις Χατζηνάσιος

Νatascha Lodge

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδο-ση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)

Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχο-νται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

Συνδρομή εσωτερικού: 20 ευρώ

O Master Stephen Co είναι ένας από τους μαθητές του Grand Master Choa Kok Sui, του ιδρυτή του Pranic Healing®, που σήμερα κατέχει τη θέση του Master Pranic Healer.Μαζί με την γυναίκα του Δάφνη, ίδρυσαν το πρώτο κέντρο Pranic Healing® εκτός Φιλιππίνων, το U.S. Pranic Healing Center/American Institute of Asian Studies LLC, στο Chino, της Καλιφόρνιας, για να διδάξει και να προωθήσεί το Pranic Healing® στις ΗΠΑ. Ο Master Stephen Co μαζί με τον Ιατρό Dr. Eric Robins είναι συγγραφείς του Best Seller “Your Hands Can Heal You”.Οι εισαγωγικές διαλέξεις του Master Stephen Co παρακινούν τόσο, που χιλι-άδες μαθητές στις ΗΠΑ έχουν διδαχτεί την τέχνη του Pranic Healing® για να βελτιώσουν τις ζωές τους. Είναι πολύ γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο για τις ομιλίες, τη διδασκαλία και τις θεραπείες που προσφέρει. Οι μαθητές του περιλαμβάνουν εκατοντάδες γιατρούς, νοσοκόμους/ες, οδοντιάτρους, βελο-νιστές, χειροπράκτες, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και ανθρώπους που έχουν μελετήσει και προσφέρουν εναλλακτικές θεραπείες.“Τα χέρια θεραπεύουν”: Δευτέρα 7 Ιουνίου“Το κλειδί της Ευημερίας”: Τετάρτη 9 ΙουνίουΣτον συνεδριακό χώρο του ξενοδοχείου OSCAR, στο κέντρο της Αθήνας. Είσοδος ελεύθερη.Πληροφορίες: τηλ. 210 8547506, 210 9837344

Στην πρωτεύουσα της Ελλάδας στην Αθή-να θα πραγματοποιηθεί στις 15 -16 -17 - Οκτωβρίου το Παγκόσμιο Συνέδριο Ιριδο-λογίας υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Δήμου Αθηναίων.Το συνέδριο έχει ως στόχο την καινοτόμο ερευνητική απόπειρα αξιοποίησης του γνωσιακού περιεχομένου της ιριδολογίας ως επιστήμη που εντάσσεται στις επιστή-μες του περιβάλλοντος στον χώρο της βι-ολογίας-φυσιολογίας και στον ευρύτερο τομέα των Επιστημών της Αγωγής, των Νευροεπιστημών και της Μάθησης.Πληροφορίες: www.iridodiagnosis.gr τηλ.210 9750826 και 6944 278739.

Tα συναισθήματά μας δημιουργούνται όχι από τον συνειδητό νου, αλλά από το εσωτερικό παιδί, δηλαδή το υποσυνείδη-το. Eνώ ένα κομμάτι του εαυτού μας έχει ωριμάσει και έχει καταλάβει τα πράγμα-τα λογικά, υπάρχει ένα άλλο κομμάτι του εαυτού μας, που λειτουργεί ακόμα συναι-σθηματικά, όπως λειτουργούσαμε όταν ήμασταν μικρά παιδιά. Για να βρούμε την ευτυχία μας και να πραγματοποιήσουμε τις δυνάμεις και τις ικανότητές μας χρειά-ζεται πρώτα να γνωρίσουμε το εσωτερικό παιδί, να το δεχτούμε, να το αγαπήσουμε, να το αφήσουμε να εκφραστεί και να το εκπαιδεύσουμε. Όλα αυτά θα γίνουν με έναν ευχάριστο αλλά και αποτελεσματικό τρόπο. (Mόνο για όσους έχουν τελειώσει τον πρώτο χρόνο αυτογνωσίας).Πληροφορίες: Aρμονική ζωή, τηλ. 210 68 18 220, 2299040 314, 2299 040316.

Παγκόσμιο Συνέδριο Ιριδολογίας

Ο Master Pranic Healer, Stephen Co, στην ΑθήναΗ σχολή Natural Health Science και ο Rama Ελληνικός οργανισμός Pranic Healing & Archatic Yoga παρουσιάζουν, για πρώτη φορά στην Ελλάδα τον Master Pranic HealerStephen Co.

Θεραπεύοντας το εσωτερικό παιδίμε TAT, BSFF, EFT- “Eνεργειακή Ψυχολογία” και κάθαρση.Kυριακή 18/7 ως Σάββατο 24/7 (6 ημέρες)

Το 65ο συνέδριο της LIGA θα διεξαχθεί στο Los Angeles (Redondo Beach, Καλιφόρνια) στις 18-22 Μαίου 2010. Ο τίτλος του συνεδρίου είναι «Μια ομοι-οπαθητική Οδύσσεια» και όπως εξηγεί ο διοργανωτής του συνεδρίου Richard Hiltner «ο τίτλος του συνεδρίου είναι εμπνευσμένος από το επικό ποίημα του Ομήρου. Οπως ο Οδυσσέας έπρεπε να περάσει πολλές δοκιμασίες και βάσα-να ώστε να επιτύχει το θρίαμβό του, το ίδιο έχει συμβεί και με την ομοιοπαθη-τική. Είναι λίγες οι επιστήμες που έπρεπε να αντέξουν τέτοιες δοκιμασίες». Η θεματολογία του συνεδρίου είναι πλούσια, περιλαμβάνοντας θέματα που αφορούν μιάσματα, θεραπεία καρκίνου και αυτοάνοσων νοσημάτων, παιδι-ατρικές μελέτες, materia medica, φάρμακα φιδιών, provings, oμοιοπαθητική βασισμένη σε αποδείξεις (evidence based medicine), τρέχουσες εξελίξεις στην οδοντιατρική και κτηνιατρική ομοιοπαθητική. Στο συνέδριο θα εξερευ-νηθεί ο ζωτικός ρόλος που μπορεί να παίξει η ομοιοπαθητική στο μέλλον της ιατρικής. Αυτή η ιστορική συνάντηση συμπίπτει με την 200η επέτειο από την έκδοση του Οργανον του Χάνεμαν. Οι ομιλητές προέρχονται από όλο τον κό-σμο και περιλαμβάνουν για παράδειγμα τους: Peter Fisher (Αγγλία), Roger Morrison (Η.Π.Α.), Carlos Campora (Αργεντινή), Anton Rohrer (Αυστρία), Andre Saine (Καναδάς), Josef Schmidt (Γερμανία), Didier Grandgeorge (Γαλλία), Sadhna Thakkar (Ινδία), Farokh Master (Ιν-δία), Roberto Petrucci (Ιταλία), Klaus von Ammon (Ελβετία), Iris Bell (Η.Π.Α.), Richard Moskowitz (USA) Todd Rowe (USA), και άλλοι. Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσε-λίδα: www.liga2010.org

65ο Διεθνές Ομοιοπαθητικό συνέδριο«Μια ομοιοπαθητική Οδύσσεια»

LIGA, 18-22 Μαίου 2010

Η εκπαίδευση απευθύνεται τόσο σε επαγγελματίες, όσο και σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να φροντίζουν την υγεία τους φυσικά και ολιστικά. Η Marilyn Benson με 17-ετή εμπειρία ως εναλλακτική θεραπεύτρια και 9 χρό-νια ως δασκάλα, μαθήτρια του Dr Park Jae Woo και του Ashok Kumar Kothari έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα να διδάξει Su-Jok.H εκπαίδευση γίνεται σε 2 τετραήμερα επίπεδα και χορηγείται πτυχίο ανα-γνωρισμένο από τον οργανισμό CThA της Αγγλίας.Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής:Ιωάννα Γουρνή 6977 232905, www.handsonhealth.me.uk

10 - 11 - 12 - 13 Ιουνίου 2010

Εκπαίδευση Su Jok (Level I).με την Marilyn Benson Cert.Ed.,ITEC,CMA

Με αυτό το τεύχος ολοκληρώνουμε τον 6ο χρόνο κυκλοφορίας μας και θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εκείνους που μας βοήθησαν και μας υποστήριξαν σε όλο αυτό το ταξίδι μέχρι σήμερα.Παρουσία του δεύτερου πακέτου των νέων μέτρων λιτότητας, θέλω να θυμίσω σε όλους τους αναγνώστες μας ότι αυτό το κύμα οικονομικών δυσκολιών που εντελώς άδικα περνάμε όλοι, αυτό που στην ουσία πλήττει δεν είναι παρά μόνο το οικονομικό-πολιτικό ον με το οποίο μας έχουν ταυτίσει. Ο καθένας μας ίσως πρέπει να επαναπροσδιορίσει την οντότητά του και να θυμηθεί ότι πέρα από το οικονομικό («έχω») ον, τον προσδιορίζει και μια άλλη ποιότητα, εκείνη του «Είμαι». Γεράσιμος Κατραμάδος

Λίγα Λόγια...

4 Holistic Life

Ο Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βι-ολογικών Προϊόντων ΔΗΩ κάνει έκκληση για moratorium στην καλλιέργεια ΓΤΟ, υποστηρί-ζοντας το κοινό αίτημα των οργανώσεων της βιολογικής γεωργίας, όπως προέκυψε μετά την συνάντηση των εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Γραφείου IFOAM (www.ifoam-eu.org) στις 18 και 19 Μαρτίου στην Μάλτα, την γενέτειρα του Επί-τροπου John Dalli. Ο Οργανισμός ΔΗΩ, σε κοινό πλαίσιο με τις ευρω-παϊκές οργανώσεις της βιολογικής γεωργίας ζητά από τον Επίτροπο Dalli να δεσμευτεί επίσημα με moratorium στην καλλιέργεια των μεταλλαγμέ-νων, ώστε να διασφαλιστεί η φυσική, αγροτική και πολιτιστική κληρονομιά, να διατηρηθεί η βι-οποικιλότητα, και να προστατευθεί ο Ευρωπαίος καταναλωτής. Είναι επιτακτική η ανάγκη να δια-τηρήσουν οι Ευρωπαίοι αγρότες την ελευθερία επιλογής. Επιπλέον, υφίσταται και ένα οικονομικό ζήτημα, καθώς οι αγρότες πρέπει να μπορούν να είναι σίγουροι ότι τα προϊόντα τους είναι ελεύθε-ρα από ΓΤΟ, για να μπορούν να τα διακινούν στην αγορά.

ΔΗΩ - Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών

Προϊόντων

Μία από τις μεγαλύτερες συνεισφορές της σωμα-τικής ψυχοθεραπείας στην κατανόηση των αμυ-ντικών συμπεριφορών και της σύνδεσης τους με το σώμα, είναι οι σωματότυποι. Πρώτος ο Reich συμπέρανε ότι οι άνθρωποι που έχουν παρό-μοιες εμπειρίες και παρόμοιες γονεικές σχέσεις στην παιδική τους ηλικία, παρουσιάζουν παρό-μοιες σωματοδομές. Βρήκε ακόμα ότι οι δομές αυτές εξαρτώνται ακόμα από την ηλικία που το τραύμα έχει συμβεί. Είναι σαν ο αμυντικός μηχα-νισμός που αναπτύξαμε εκείνη την εποχή για να προστατευτούμε, σωματοποιείται στους μυς μας, δημιουργώντας δομές που μπορούν να κατηγο-ριοποιηθούν.Σε αυτό το σεμινάριο θα μελετηθούν βιωματικά αυτοί οι σωματότυποι. Θα κατανοηθούν οι δομές τους και το πώς προήλθανε, αλλά και πώς δου-λεύουμε θεραπευτικά με αυτούς τους ανθρώ-πους.Θα αναλυθεί το μοντέλο του Lowen (μαθητή του Reich) που ανέπτυξε το μοντέλο του Reich σε 5 κυρίως τύπους: σχιζοειδής, στοματικός, ελεγκτι-κός, μαζοχιστικός, άκαμπτος. Από εκεί θα ανα-φερθεί το μοντέλο του Bodynamic Institute.Είναι ένα σεμινάριο για αυτούς που δουλεύουν με ανθρώπους, αλλά και για εκείνους που θέλουν να γνωρίσουν τον εαυτό τους και τους άλλους σε ένα πιο βαθύ επίπεδο. Σκοπός δεν είναι να μπουν ετικέτες, αλλά να αναγνωριστεί η ιστορία μας, μέσα από το σώμα μας. Έτσι η κατανόηση και η εμπάθειά μας μεγαλώνει.Πληροφορίες: Breath of life, τηλ. 6944 712779.

Οι σωματότυποι κατά Reich-Lowen-

Bodynamic

Τι καταγράφουμε πρώτα - Δείγματα για ανάλυση εδάφους και νερού - Προετοιμασία εδάφους, Φυ-τικός φράκτης, γιατί και πως; - Οι βοηθοί μας από τη φύση - Κομπόστ. Υλικά, συγκέντρωση, στήσιμο σωρού - Πρόγραμ-μα καλλιεργειών και αμειψισπορών - Σπόροι, φυ-τώριο - Σκευάσματα δικά μας για ενίσχυση και προστασία των φυτών μας.Για επαγγελματίες.Σχετικά με την εμπορία των προϊόντων.Βιολογική και βιοδυναμική γεωργία. ΠιστοποιήσειςΣεμινάριο 4 ωρών δίδεται σε κάθε ομάδα ενδι-αφερομένων οπουδήποτε στην Ελλάδα. Επίσης μπορεί να δοθεί και μόνο μια ενημερωτική διά-λεξη σχετικά με την βιολογική ή και την βιοδυνα-μική γεωργία και την ποιότητα demeter κατόπιν συμφωνίας.Μπορεί να δοθεί και ιδιαίτερο σεμινάριο για την βιοδυναμική γεωργία για επιπλέον 4 ώρες. (για βιοδυναμική βλ. www.demeter.net και www.demeter-hellas.gr )Γαβριήλ Πανάγος (συγγραφέας, σύμβουλος βιολο-γικής και βιοδυναμικής γεωργίας) Πληροφορίες: τηλ. 210 – 68.27.083 e-mail: [email protected] , www.panbio.gr

Πώς ξεκινάτε ένα οικολογικό περιβόλι

για επαγγελματίες και ερασιτέχνεςΟι Εκδόσεις Διόπτρα μαζί με τη γνωστή συγγρα-φέα και ομιλήτρια Lise Bourbeau διοργανώνουν στις 29 και 30 Μαΐου σεμινάριο με τίτλο:“Άκουσε το σώμα σου, τον καλύτερό σου φίλο”. Μπορείτε να ξεχειλίζετε από αυτοπεποίθηση… η υγεία σας να είναι περίφημη… η καριέρα σας να αποδίδει καρπούς… να έχετε καλές σχέσεις με τους γύρω σας… και να βιώνετε αφθονία! Οι τεχνικές που διδάσκονται στο σεμινάριο «Άκου-σε Το Σώμα Σου, τον καλύτερό σου φίλο» θα σας βοηθήσουν να πετύχετε όλα τα παραπάνω. Πληροφορίες: τηλ. 210 3302828.

Σάββατο 29 και Κυριακή 30 Μαΐου

Άκουσε το σώμα σου, τον καλύτερό σου φίλο

με την Μόνα Κωνσταντινίδου 28-31 Ιουλίου

Νέο αποκαλυπτικό βιβλίο από τις εκδόσεις ETRA.

Μην χάσετε το αποκαλυπτικό βιβλίο των Πέτρου Αργυρίου & Beldeu Singh. Πρόκειται για μια τολμηρή έρευνα που για πρώτη φορά στην Ελλάδα αποκαλύπτει την αλήθεια για τα φάρμακα, τους ιούς, τα εμβόλια, τον καρκίνο, την κατάθλιψη και πολλά άλλα.

ΤΙ ΔΕΝ ΣΑΣ ΛΕΝΕ ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ

Παραγγελίες: τηλ/fax: 210.9811753 - eshop: www. etra.gr

Holistic Life 5

6 Holistic Life

Η Βιοδυναμική Καλλιέργεια είναι μια μέθο-δος βιοκαλλιέργειας όπου δεν χρησιμο-ποιούνται φυτοφάρμακα και λιπάσματα,

αλλά συγκεκριμένα δυναμικά σκευάσματα για να ενεργοποιήσουν το χώμα και τα φυτά, ώστε να υπάρξει η καλύτερη δυνατή απόδοση. Οι αρχές της βασίζονται σε ομιλίες που έκανε στην Ευρώπη, με θέμα τη γεωργία, το 1924, ο φιλό-σοφος και ανθρωποσοφιστής Rudolf Steiner. Σήμερα υπάρχουν βιοδυναμικά αγροκτήματα σε όλον τον κόσμο.Η βιοδυναμική γεωργία στην Αυστραλία εξα-πλώθηκε χάρη στη μεγάλη και μακρόχρονη προσπάθεια του Alex Podolinsky και τα τελευ-ταία χρόνια έχει εξαπλωθεί ιδιαίτερα λόγω της μεγάλης ξηρασίας που μαστίζει την ήπειρο. Πα-ρατηρώντας την καλύτερη κατάσταση και αντο-χή των αγροκτημάτων της βιοδυναμικής μεθό-δου, πολλοί συμβατικοί αγρότες υιοθέτησαν τη βιοδυναμική καλλιέργεια. Ο Alex Podolinsky δια-μόρφωσε ένα σύστημα αλληλοβοήθειας όπου o αγρότης που εφαρμόζει ήδη τη μέθοδο βοηθάει κάποιον άλλον στην εκμάθηση και την εφαρμο-γή της, έτσι ώστε να μπορέσει να πιστοποιηθεί από τον παγκόσμιο οργανισμό πιστοποίησης βιοδυναμικών προϊόντων Demeter. Τα προϊόντα Demeter είναι πολύ γνωστά στην Αυστραλία και είναι αξιοσημείωτο ότι σε γευσιγνωστικό τεστ που διοργάνωσε πρόσφατα μια από τις μεγαλύ-τερες εφημερίδες (The Age) μεταξύ συμβατικών, βιολογικών και βιοδυναμικών προϊόντων, τα βι-οδυναμικά αποδείχτηκαν κατά 80% γευστικότε-ρα. Στην Αυστραλία υπάρχουν τώρα εξαιτίας της προσπάθειας αυτής γύρω στα 10 με 12 εκατομ-μύρια στρέμματα που καλλιεργούνται βιοδυνα-μικά. Το 46% της παγκόσμιας βιοκαλλιεργημέ-νης έκτασης βρίσκεται στην Αυστραλία και από αυτό το 50% καλλιεργείται βιοδυναμικά.Στη βιοδυναμική το αγρόκτημα θεωρείται σαν μια ολότητα, ένας ζωντανός οργανισμός, που δέχεται επιρροές από τα ουράνια σώματα, όπως ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες, τα αστέρια. Λαμ-βάνεται υπόψη το νερό που υπάρχει στο έδαφος ή στην ατμόσφαιρα, το φως, η ζέστη και όλοι αυτοί οι παράγοντες ισορροπούνται συνειδητά, ώστε να αναπτυχθούν τα φυτά με δύναμη, υγεία και γεύση. Το έδαφος είναι η βάση της γεωργίας. Σήμερα έχει αλλοιωθεί πολύ με την απεριόριστη χρήση λιπασμάτων, εντομοκτόνων, ορμονών, αλλά και με το λανθασμένο τρόπο οργώματος, ο οποίος ευθύνεται για τη σύμπτυξή του και την έλλειψη σωστού αερισμού.

Φυσική Θρέψη των Φυτών Στη βιοδυναμική μεγάλη έμφαση δίνεται στο να δημιουργηθεί καλό χώμα, πλούσιο, εύθρυπτο, καλά δομημένο και καλά στραγγισμένο, επιτρέ-ποντας στα φυτά να μεγαλώνουν με τη μέγιστη

δυνατή υγεία και να τρέφονται φυσικά. Τα θρε-πτικά συστατικά υπάρχουν κατά κύριο λόγο στο κολλώδες χούμους του χώματος. Το νερό του χώματος είναι σχετικά απελευθερωμένο από με-ταλλικά άλατα. Η απορρόφηση νερού είναι μια διαφορετική λειτουργία από την απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων.

Αφύσικη θρέψη των Φυτών Όταν τεχνητά, υδροδιαλυτά λιπάσματα ή φρέ-σκια κοπριά ή κόμποστ που δεν είναι σωστά προετοιμασμένο εφαρμόζονται στο έδαφος, τα μέταλλα διαλύονται και απλώνονται σε όλο το νερό που περιέχει το χώμα. Το φυτό αναγκά-ζεται να παίρνει τροφή καθώς παίρνει νερό και εφόσον το νερό περιέχει διαλυμένα μέταλλα, το φυτό αποκτά περισσότερα στοιχεία από αυτά που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο μεταβολισμός του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα κύτταρά του να παίρνουν υπερβολική δόση από μεταλλικά άλατα. Στη συνέχεια το φυτό απορροφά πιο πολύ νερό για να διαλύσει αυτά τα άλατα κι έτσι έρχονται ακόμα περισσότερα. Τα κύτταρα πρή-ζονται με μεταλλικά στοιχεία και νερό, το φυτό γίνεται υπερτροφικό. Η αποτελεσματικότητα της φωτοσύνθεσης επηρεάζεται αρνητικά. Το φυτό γίνεται πιο ευάλωτο σε έντομα και αρρώστιες και η γεύση, η θρεπτική αξία και η δυνατότητα συντήρησης ζημιώνονται.

Τα Βιοδυναμικά Σκευάσματα Οι βιοδυναμικοί καλλιεργητές χρησιμοποιούν μια ποικιλία υλικών και τεχνικών για να αναπτύ-ξουν υγιή επίπεδα χούμους, καλή δομή και βιο-λογική δραστηριότητα στο χώμα. Μερικά από αυτά είναι:Το 500 - η πιο δυνατή ουσία που υπάρχει για την ανάπτυξη της γονιμότητας του εδάφους. Αν ψε-καστεί σε υγρό έδαφος υποκινεί τη μικροβιακή λειτουργία, τα επίπεδα του χούμους και την ανά-πτυξη των ριζών και οδηγεί, σταδιακά, σε χώμα-τα με καλύτερη δομή, που έχουν σκουρότερο και βαθύτερο χρώμα.Το 501 – το φωτεινό σπρέι. Χρησιμοποιείται για να φέρει πιο πολύ φως στα φυτά, όταν υπάρχει υπερβολικό νερό στα φυτά. Τα φυτά γίνονται πιο τραγανά και στητά και αποκτούν πιο πολύ γεύση και γλύκα. Το 501 φτιάχνεται από κρυστάλλους χαλαζία.

Σπορά ακολουθώντας το Φεγγάρι και τα Αστέρια

Οι βιοδυναμικοί καλλιεργητές χρησιμοποιούν ένα ημερολόγιο καλλιέργειας, αποτέλεσμα πολ-λών χρόνων παρατήρησης και έρευνας. Τα φυτά μπορούν να επηρεαστούν έτσι ώστε να ριζώ-νουν, ή να βγάζουν φύλλα, ή να ανθίζουν ή να βγάζουν καρπό, ανάλογα με την επιθυμία του καλλιεργητή. Το κλάδεμα, η μεταφύτευση κτλ γίνονται στην πιο ευνοϊκή περίοδο.

Βιοδυναμική καλλιέργειαHolistic Life

Βιοδυναμική καλλιέργεια

Τον Μάιο θα έρθει για δεύτερη φορά στην Ελλάδα ο Darren Aitken. Ο Darren είναι βιοδυνα-μικός καλλιεργητής και δάσκαλος και συνεργάζεται στενά με τον Alex Podolinsky. Θα εμβα-

θύνει στις αρχές και την πρακτική της βιοδυναμικής μεθόδου και ιδιαίτερα του Αυστραλιανού μοντέλου. Θα γίνει μια εισαγωγική ομιλία κοντά στην Αθήνα την Κυριακή 16 Μαΐου (τηλ. 210 8105776), μετά θα επακολουθήσει μια σειρά σεμιναρίων για αγρότες - στο Γύθειο στις 22 και 23 Μαΐου, (τηλ. 6977598 743), στην Τήνο στις 26 Μαΐου (τηλ.210 810 5776) και στη Μυτιλήνη Κυριακή 30 Μαΐου (τηλ. 6978 531 864). Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Αθηνά Μαρίνη στα τηλέφωνα: 210 810 5776 και 6937194673

Σεμινάρια στην Ελλάδα για το Αυστραλιανό μοντέλο βιοδυναμικής

Γράφει η Αθηνά Μαρίνη

Holistic Life 7

8 Holistic Life

Φέτος οι τελειόφοιτοι του ΚΕΡΕ, θα μας δώ-σουν μια άλλη οπτική σχετικά με τη ζωή

της Γυναίκας, το θαύμα του γυναικείου κύκλου, τις φυσικές επιλογές ζωής και αυτοΐασης, με Ρε-φλεξολογικές προτάσεις για την υποστήριξη και φροντίδα της, σε όλες τις φάσεις της ζωής της. Η Ημερίδα του Κέντρου Ρεφλεξολογίας και Έρευνας, αυτή τη χρονιά θα είναι μια διαδρομή για να δούμε από κοντά το μισό του κόσμου. Τη γυναίκα.Η ζωή κάθε γυναίκας, σε κάθε σημείο του πλα-νήτη και στο πέρασμα των αιώνων, ήταν πάντα συνυφασμένη με τη δημιουργία. Μια ζωή γεμά-τη αλλαγές και μια πορεία με συνοδοιπόρο το ίδιο της το σώμα. Αλλαγές που ο σύγχρονος τρό-πος ζωής μας οδήγησε να τις βλέπουμε ως μη φυσιολογικές. Κι όμως, είναι αλλαγές σωτήριες. Αλλαγές που μας πάνε πιο πέρα, σε καινούργιες εμπειρίες και βαθύτερη γνώση του οργανισμού και των συναισθημάτων μας. Εφηβεία, ενηλικίω-ση, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση...Αλλαγές στην οπτική και την κοσμοθέασή μας. Οι σπουδαστές του Κέντρου, μέσα από τις ειση-

γήσεις τους θα μας ταξιδέψουν και θα μας δώ-σουν πληροφορίες πολύτιμες τόσο για τις γυναί-κες όσο και για τους άντρες. Πληροφορίες για τους τρόπους που η Ρεφλεξο-λογία συνδέεται με όλες αυτές τις λειτουργίες. Πληροφορίες χρήσιμες τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε επαγγελματίες του χώρου των Συμπληρω-ματικών ΘεραπειώνΕνδεικτικά αναφέρουμε μερικά από τα θέματα που θα αναπτυχθούν − Η σοφία του σώματος− Γονιμότητα− Μητρότητα− Εμμηνόπαυση− Καρκίνος του μαστού, ΗPV κ.άΣας περιμένουμε, άνδρες και γυναίκες, για να κά-νουμε μαζί αυτό το ταξίδι στον κόσμο της γυναι-κείας μας υπόστασης. Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να δεχθούν ολιγόλεπτες συνεδρίες Ρεφλεξολογίας, καθώς και να χαρούν με τα ευχάριστα δρώμενα που προετοιμάζουν οι διοργανωτές.

ΠαρουσίασηHolistic Life

9η Ημερίδα 2010 του Κέντρου Ρεφλεξολογίας και Έρευνας

“Γυναίκα και Ρεφλεξολογία”

Η Ημερίδα του Κέντρου Ρεφλεξολογίας και Έρευνας με θέμα ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑ θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 9 Μαΐου, στις 10:30-14:30, στο Πολυχώρο του Δημαρχείου Πα-λαιού Φαλήρου, Τερψιχόρης 51. Η Ημερίδα είναι ανοικτή στο κοινό και μπορείτε να δηλώσετε την συμμετοχή σας στα τηλέφωνα: 210 9841030, 6932599599 και στο e-mail: [email protected].

Εμείς μέσα στη Φύση και η Φύση μέσα μαςμε τον Χρήστο Χαρικιόπουλο

[Στην παραλία Ελαίας στην Κυπαρισσία]Σε αυτό το σεμινάριο θα απολαύσουμε την επαφή με τη Μητέρα φύση και τον Εαυτό.Πρόθεσή μας είναι να καλλιεργήσουμε αυ-θόρμητα αυτή τη σχέση, εμείς μέσα στη Φύση και η Φύση μέσα μας και να ζήσουμε λίγες μέρες πραγματικής διακοπής από τις συνηθισμένες μας δραστηριότητες. Η Γιόγκα μπορεί να γίνει ο δρόμος για αυτή την ένωση. Αυτή η απόσυρση στη φύση θα μας δώσει την ευκαιρία να δουλέψουμε με το σώμα, να απελευθερώσουμε τις εντάσεις, να αφιερώ-σουμε χρόνο στην ηρεμία του νου και να απολαύσουμε τη Ζωή. Το σεμινάριο απευθύ-νεται σε όλους, καινούργιους και έμπειρους μαθητές της γιόγκα.Το πρόγραμμά μας περιλαμβάνει:Καθημερινά 4-5 ώρες πρακτική εξάσκηση σε: weekb , Ασάνες (στάσεις του σώματος) για να τονώσουμε και να αναζωογονήσουμε το σώμα, Πραναγιάμα (ασκήσεις αναπνοής) για να διευρύνουμε τη ζωτική μας ενέργεια, Δι-αλογισμούς και τεχνικές βαθιάς χαλάρωσης στην παραλία με τον ήχο της θάλασσας για να επιτρέψουμε στο νου και σε ολόκληρη την ύπαρξή μας να χαλαρώσει, Θεωρητική και φι-λοσοφική εμβάθυνση γι’ αυτούς που θέλουν να μάθουν περισσότερα γύρω από το φιλο-σοφικό σύστημα της Γιόγκα.

[Τζουμέρκα, Δασικό χωριό Κέδρος]Στο Δασικό χωριό Κέδρος με θέα τις κορυφές των Τζουμέρκων συνδυάζουμε την πρακτική μας εξάσκηση σε ένα περιβάλλον μοναδικής ομορφιάς και ενέργειας, βιώνοντας μια ξεχω-ριστή εμπειρία. Η μέρα μας ξεκινάει με πρωινό μάθημα γιό-γκα που περιλαμβάνει διαλογισμό ή αλλιώς «ήσυχο κάθισμα». Το πρωί είναι ιδανικότερη ώρα για διαλογι-σμό γιατί ο νους είναι φρέσκος χωρίς τις σκέ-ψεις και τα ερεθίσματα που συγκεντρώνει στη διάρκεια της ημέρας. Στη συνεχεία ακολουθούν αναπνευστικές ασκήσεις για να ξυπνήσουμε την ζωτική ενεργεία (prana) μέσα μας και πρακτική εξά-σκηση στις στάσεις του σώματος (asanas) για να ενισχύσουμε την ελεύθερη ροή της ζωτι-κής ενέργειας μέσα στο σώμα μας και να βι-ώσουμε την ένωση του σώματος, του νου και το πνεύματος.Το απογευματινό μάθημα έχει αρκετές επι-λογές και μπορεί να περιλαμβάνει ήπιας μορφής πρακτική εξάσκηση με έμφαση στην απελευθέρωση των εντάσεων, διαλογισμό, τεχνικές χαλάρωσης ή και κάποιες φιλοσοφι-κές συζητήσεις.

Πληροφορίες στα τηλέφωνα: 210 7782012 ή 6977 612222

7 με 14 ΑυγούστουΕναλλακτικές διακοπές και Γιόγκα στο βουνό

11 με 18 ΙουνίουΓιόγκα στην άμμο!

Holistic Life 9

10 Holistic Life

Eδώ και μερικά χρόνια το θέμα της εναλλακτικής ιατρικής έχει αρχίσει να παίρ-νει πρωτεύοντα ρόλο στη ζωή μας. Tώρα πλέον οι όροι «ομοιοπαθητική», «βελονισμός», «αγιουρβέδα», «σιάτσου», «ρέικι», μας έχουν γίνει εξ’ ίσου οικείοι με την «ένεση», «εγχείρηση», «χάπι», «σι-ρόπι», «χημειοθεραπεία», «ακτινοβολίες», κ.λ.π. με μια μικρή αλλά ουσιώδη διαφορά: αφορούν απλές κι ανώδυνες θεραπείες, που δε μας τραυματίζουν, δε μας ταλαιπωρούν, δεν γεμίζουν τον οργανισμό μας με βλαβερές χημικές ουσίες, κ.α.Στο altlife, έχουμε προσπαθήσει να συγκεντρώσουμε όσα είδη εναλλακτικών θεραπειών έχουν πέσει στην αντίληψή μας, σε μια προσπάθεια ενημέρωσης κι ουσιαστικής διαφώτισης, σε ότι αφορά τον εναλλακτικό χώρο. Tο υλικό μας επικεντρώνεται στην εναλλακτική και συμπληρωματική θεραπευ-τική, την σωματική άσκηση, την ισορροπία σώματος και πνεύματος, στον υγιει-νό τρόπο ζωής και διατροφής, αλλά και στην πνευματική αναζήτηση. Στην ιστοσελίδα θα βρείτε αναφορές σε εκδηλώσεις, έξυπνα μυστικά, διάφο-ρες προτάσεις, διατροφή και μεγάλη γκάμα θεραπευτικών μεθόδων. Παράλλη-λα είμαστε διατεθειμένοι και με μεγάλο ενδιαφέρον, ν’ ακούσουμε νέες προτά-σεις και να γνωρίσουμε κι άλλες μεθόδους. Aπευθυνόμαστε, τόσο στους θεραπευτές - των οποίων η γνώμη θα μας είναι πολύτιμη, όσο και στους θεραπευόμενους, τόσο αυτούς οι οποίοι ψάχνουν την κατάλληλη θεραπεία που θεωρούν πως τους ταιριάζει, όπως κι εκείνους που έχοντας ακολουθήσει μια ή περισσότερες εναλλακτικές θεραπείες, θα μπορού-σαν να καταθέσουν την άποψή τους.Σκοπός μας είναι να προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το θέμα, όσο πιο σοβαρά κι αντικειμενικά μπορούμε, έτσι ώστε να καλύψουμε κάποιες βασι-κές ανάγκες κι απορίες για το τι σημαίνει και που αποσκοπεί η κάθε θεραπεία. Γι’ αυτό καλούμε όσους θεραπευτές ενδιαφέρονται, να συμμετάσχουν και να στηρίξουν την προσπάθειά μας.

Η ομάδα του altlife.gr

alt lifeΗ εναλλακτική πηγή ζωής

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος συστάθηκε στις 07/04/1948, ξεκίνησε μια εκστρατεία για την «τριπλή απειλή» που αντιμετωπίζει η υγεία των ανθρώπων στα αστικά κέντρα, όπου βρίσκεται συνωστισμένος ο μισός και πλέ-ον πληθυσμός της Γης. Η γενική διευθύντρια του Οργανισμού Margaret Chan, κηρύσσοντας την έναρ-ξη της εκστρατείας και κάλεσε τις 1.000 πόλεις στις οποίες θα διεξαχθεί, να ανα-δείξουν την υγεία ως ύψιστη προτεραιότητα. Τους παρακινεί για παράδειγμα να απαγορεύσουν την κυκλοφορία σε ορισμένους δρόμους προκειμένου να ευνοήσουν τη μετακίνηση με τα πόδια ή το ποδήλατο, να εγκαινιάσουν επιχει-ρήσεις καθαρισμού των σκουπιδιών σε δημόσιους χώρους ή να ενθαρρύνουν τις επισκέψεις σε ασθενείς στα νοσοκομεία. «Η υγεία στα αστικά κέντρα είναι κρίσιμη για όλο και περισσότερους ανθρώπους. Μία κακή υγεία, συμπεριλαμ-βανομένης και μιας κακής ψυχικής υγείας, είναι μία από τις πιο ορατές και πο-σοτικά μετρήσιμες εκφράσεις του κακού που μπορεί να κάνει στο άτομο η ζωή στην πόλη» είπε η κ. Chan. Όπως υποστηρίζει ο ΠΟΥ, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού τις επόμενες δεκαετίες θα λάβει χώρα κυρίως στις πολυπληθείς, μολυσμένες και συχνά εξα-θλιωμένες μεγαλουπόλεις. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργα-νισμού Υγείας, μέχρι το 2030, το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στις πόλεις ενώ το 2050, το ποσοστό αυτό θα ξεπεράσει το 70%. Το 2007, περισσό-τεροι από 7 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι οι αστικοί πληθυσμοί πά-σχουν από μολυσματικές ασθένειες τις οποίες επιδεινώνει η φτώχεια, από μη μεταδιδόμενα νοσήματα (όπως οι καρδιοπάθειες, ο καρκίνος και ο διαβήτης που προκαλούνται από την κατανάλωση καπνού, την ανθυγιεινή διατροφή και την καθιστική ζωή) και τέλος από τραύματα που προκαλούνται από τροχαία ατυχήματα, την βία και την εγκληματικότητα.Η ΠΟΥ έχει δημιουργήσει ένα ειδικό ιστοχώρο στο Ιντερνέτ (http:// 1000cities.who.int) καλώντας ενώσεις και πολίτες να μοιραστούν μέσω βίντεο τις σκέψεις και τις πρωτοβουλίες τους για τη βελτίωση της υγείας του περίγυρού τους. Σε ένα από τα βίντεο αυτά, ένα 12χρονο αγόρι από την Ιαπωνία που πάσχει από άσθμα περιγράφει πώς κατάφερε να συγκεντρώσει 24.000 υπογραφές για την απαγόρευση του καπνίσματος σε ορισμένες ζώνες της πόλης του, πετυχαίνο-ντας έτσι την κινητοποίηση των τοπικών αρχών.Πηγή: tvxs.

ΠΟΥ: Εκστρατεία για τους κινδύνους στην υγεία από τη ζωή στην πόλη

Holistic Life 11

12 Holistic Life

Αν θέλετε να μάθετε και να θυμάστε καλύτερα, πάρτε έναν υπνάκο (με όνει-ρα!), σύμφωνα με νέα έρευνα. Ένας υπνάκος μετά την μάθηση κάποιου

νέου πράγματος βοηθά τον εγκέφαλο να θυμάται καλύτερα, εφόσον ο ύπνος συνοδεύεται με όνειρα, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευ-να, που διαπίστωσε ότι όσοι ονειρεύονται, ιδίως αναφορικά με τις νέες γνώσεις τους, τα καταφέρνουν καλύτερα όταν ξυπνήσουν, σε σχέση με όσους δεν κοι-μούνται ή δεν ονειρεύονται.Η έρευνα, υπό τον δρα Ρόμπερτ Στίκγκολντ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπι-στημίου Χάρβαρντ, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογίας «Cell Biology», σύμφωνα με το BBC και το «Science». Η μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες νευροεπιστημόνων που έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος δεν «κοιμάται» την ώρα του ύπνου και ότι ο ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να απορροφήσει νέες πληροφορίες. Η νέα έρευνα όμως, παράλληλα, παρέχει μερικές από τις πρώτες πειραματικές ενδείξεις ότι ειδικότερα τα όνειρα βελτιώνουν την μαθησιακή δι-αδικασία και την μνήμη. Στο πλαίσιο του πειράματος, οι εθελοντές (φοιτητές του Χάρβαρντ) κλήθηκαν επί 45 λεπτά να μελετήσουν τη διάταξη ενός τρισ-διάστατου λαβύρινθου σε υπολογιστή και να παίξουν με αυτόν, έτσι ώστε, αρ-κετές ώρες αργότερα, να μπορούν να βρουν το δρόμο της εξόδου μέσα στον εικονικό χώρο. Όσοι (οι μισοί) είχαν προηγουμένως πάρει έναν υπνάκο, ήσαν εκείνοι που στη συνέχεια βγήκαν πιο γρήγορα από το λαβύρινθο. Όμως εκεί-νοι που όχι μόνο είχαν κοιμηθεί, αλλά επιπλέον θυμούνταν ότι είχαν ονειρευτεί το λαβύρινθο, ήσαν αργότερα δέκα φορές πιο γρήγοροι, κατά μέσο όρο, σε σχέση με όσους είχαν κοιμηθεί (και πολύ περισσότερο σε σχέση με όσους δεν είχαν καθόλου κοιμηθεί) στο να βρουν την έξοδο από τον λαβύρινθο, όταν πια ξύπνησαν.Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα όνειρα αποτελούν σημάδι ότι τα υποσυνείδη-τα μέρη του εγκεφάλου εργάζονται σκληρά στη διάρκεια του ύπνου, επεξερ-γαζόμενα τις πληροφορίες για να εκτελεστεί η «δουλειά» που πρέπει να γίνει. Όπως είπε ο δρ Στίκγκολντ, ο εγκέφαλος δουλεύει σε πολλά επίπεδα για να λύσει ένα πρόβλημα. Έτσι, το μη συνειδητό τμήμα του επεξεργάζεται τα πράγ-ματα εκείνα που θεωρεί πιο σημαντικά. Η ιδέα ότι τα όνειρα σχετίζονται με την επεξεργασία των αναμνήσεων στη διάρκεια του ύπνου, ανάγεται στον Φρόιντ και η νέα έρευνα παρέχει σαφείς ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο όντως συμβαίνει.Η έρευνα μπορεί να έχει και πρακτικά αποτελέσματα, καθώς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να βοηθήσει, ώστε να βρεθούν τρόποι βελτίωσης της μά-θησης και της μνήμης. Για παράδειγμα, όπως είπαν, οι μαθητές και φοιτητές θα ωφελούνταν περισσότερο αν μελετούσαν εντατικά λίγο πριν κοιμηθούν ή αν έπαιρναν έναν σύντομο μεσημεριανό υπνάκο μετά το πρωινό διάβασμα.Πηγή: www.kathimerini.gr

Ο ύπνος βοηθά στη μνήμη (και τη μάθηση!)

Αμερικανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι καυτερές πιπεριές μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός νέους είδους αναλγητικού, που πιστεύ-

ουν ότι για πρώτη φορά θα μπορεί να σταματήσει τον πόνο στην πηγή προ-έλευσής του. Οι επιστήμονες βρήκαν στο ανθρώπινο σώμα, στα σημεία του πόνου, μια ουσία παρόμοια με την καψικίνη ή καψαϊσίνη, η οποία είναι αυτή που κάνει τόσο καυτές τις κόκκινες πιπεριές. Το μπλοκάρισμα αυτής της ουσίας στον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί να σταματήσει τον χρόνιο πόνο. Η έρευνα, υπό τον δρα Κένεθ Χάργκριβς της Οδοντοϊατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του Τέξας, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό κλινικών ερευνών «Journal of Clinical Investigation», σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερ.Η καψικίνη είναι το κύριο συστατικό στις καυτές πιπεριές που προκαλεί την αίσθηση του καψίματος στη γλώσσα, κάτι που το πετυχαίνει, καθώς η ουσία αυτή εισέρχεται σε υποδοχείς που βρίσκονται στα κύτταρα του σώματός μας. Κατά παρόμοιο τρόπο, όταν το σώμα τραυματίζεται, απελευθερώνει ουσίες τύ-που καψικίνης -ειδικά λιπαρά οξέα (ΟLAM)- και αυτά, μέσω ανάλογων υποδο-χέων, προκαλούν πόνο, σύμφωνα με τους ερευνητές. Οι υποδοχείς αυτοί στο σώμα μας αποτελούν μια μοριακή «δίοδο» για την ενεργοποίηση των νευρι-κών κυττάρων που αισθάνονται και μεταφέρουν τον πόνο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι υποδοχείς καψικίνης ουσιαστικά αποτελούν την «κλειδαριά» που «ξεκλειδώνει» την «πόρτα» του πόνου στους νευρώνες.Το επόμενο βήμα θα είναι να επιδιωχθεί το μπλοκάρισμα αυτών των νέων «οδών» μεταφοράς της αίσθησης του πόνου. Πειράματα που έχουν ήδη γίνει σε ποντίκια στο εργαστήριο, έδειξαν ότι η αφαίρεση ενός γονιδίου που σχετίζεται με αυτούς τους κυτταρικούς υποδοχείς, αφαιρεί και την ευαισθησία του σώμα-τος στην καψικίνη. Οι ερευνητές ξεκινούν την προσπάθεια να δημιουργήσουν φάρμακα που θα κάνουν κάτι παρόμοιο. Σύμφωνα με τον Χάργκριβς, «πρόκει-ται για μια σημαντική πρόοδο στην κατανόηση των μηχανισμών του πόνου και στην πιο αποτελεσματική καταπολέμησή του. Ανακαλύψαμε μια οικογένεια από ενδογενή μόρια τύπου-καψικίνης, τα οποία απελευθερώνονται με φυσικό τρόπο στη διάρκεια ενός τραυματισμού και τώρα ξέρουμε πώς να μπλοκάρου-με αυτούς τους μηχανισμούς με μια νέα κατηγορία μη εθιστικών φαρμάκων».Τελικά, οι ερευνητές προσδοκούν ότι τα νέα φάρμακα θα μπορούν να αντι-μετωπίζουν διαφορετικές μορφές χρόνιου πόνου όπως του καρκίνου και των φλεγμονωδών παθήσεων όπως η αρθρίτιδα. Τα περισσότερα σημερινά αναλ-γητικά δεν θεραπεύουν τον πόνο στην πηγή του, ενώ επιπλέον είναι εθιστικά και με δυνητικά επικίνδυνες παρενέργειες. Η ασπιρίνη π.χ. μπορεί να προκα-λέσει θανατηφόρα αιμορραγία, οι αναστολείς COX-2 μερικές φορές μπορεί να επιφέρουν καρδιακά προβλήματα, η παρακεταμόλη μπορεί να βλάψει το συκώτι κ.α.www.kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι καυτερές πιπεριές καταπολέμουν τον πόνο

Holistic Life 13

14 Holistic Life

Ο κ. Μάριος Καραγκούνης εί-ναι Οικονομολόγος Υγείας με σπουδές στην Αγγλία. Η ειδικό-

τητά του, σχεδόν άγνωστη την Ελλάδα, ήταν η αφορμή να μιλήσουμε μαζί του. Η συζήτησή μας αφορούσε το θέμα της ομιλίας του σε συνέδριο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, για το κόστος των ιατρικών λαθών από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς. Ο πόνος που προκαλείται στον ασθενή και στους συγγενείς του από τα ιατρικά σφάλματα, είναι γνωστός. Πάντα όμως είχα την απορία αν είναι μετρήσιμο μέ-γεθος η οικονομική και κοινωνική διά-σταση των ιατρικών λαθών. Ο κ. Μάριος Καραγκούνης μας είπε: «Τα ιατρικά λάθη παρουσιάζονται, σύμφωνα με τελευταίες δημοσιεύσεις σε επιστημο-νικά περιοδικά, σε αξιοσημείωτα υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας αρνητικά στην ποιότητα ζωής αλλά και στο κόστος θε-ραπείας των ασθενών. Με άλλα λόγια τα ιατρικά λάθη κοστίζουν από ανθρώ-πινης, οικονομικής, αλλά και κοινωνικής σκοπιάς.»- Ποιες είναι σε γενικές γραμμές οι οι-κονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις των ιατρικών σφαλμάτων; «Συνέπειες μπορούμε να καταγράψου-με στον ασθενή, τους συγγενείς του, στον ιατρό, στην κλινική, στους νοση-λευτές, στα ασφαλιστικά ταμεία, στον προϋπολογισμό του κράτους, στον πολίτη. • Ας αρχίσουμε από τις συνέπειες στον ασθενή. Εκτός από τη σωματική

και ψυχική του ταλαιπωρία, επιβαρύ-νεται και οικονομικά, αφού η παρατε-ταμένη παραμονή του στο νοσοκομείο συνεπάγεται περισσότερα έξοδα, απώ-λεια χρόνου και χρημάτων για την απο-κατάσταση της βλάβης που προκλή-θηκε από το ιατρικό σφάλμα αλλά και απώλεια εργατοωρών και εισοδήματος εξαιτίας της απουσίας του από την ερ-γασία του.Τα ίδια περίπου ισχύουν και για τον συγ-γενή, που παραμελεί την εργασία του, αλλά και επιβαρύνεται με έξοδα μετα-φοράς για να επισκεφθεί τον ασθενή. Θα πρέπει να υπολογίσουμε επιπλέον κόστος για αποκλειστική νοσοκόμα και για δικηγόρους σε περίπτωση μόνιμης ανικανότητας. Επίσης αυξάνεται ο κίν-δυνος για ενδονοσοκομειακές λοιμώ-ξεις, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίν-δυνο η υγεία των λοιπών ασθενών. • Από την άλλη πλευρά, ο ιατρός που έκανε το λάθος αντιμετωπίζει το ενδε-χόμενο να υποστεί αστικές ή και ποι-νικές κυρώσεις, και άρα επιβαρύνεται ψυχολογικά αλλά και οικονομικά, με έξοδα δικηγόρου, ώστε να αποδείξει την αθωότητά του.Συμβαίνει επίσης να υφίστανται ηθική απαξίωση και ψυχολογική ταλαιπωρία και άλλοι ιατροί όταν ο συνάδελφος τους προσάπτει ευθύνες, στην προσπά-θειά του να αποποιηθεί τις δικές του. Το ίδιο συμβαίνει και σε όσους παρέχουν τις λεγόμενες παραϊατρικές υπηρεσίες υγείας (συνεργάτες, νοσοκόμες κτλ). • Οικονομική επιβάρυνση έχει και

το νοσοκομείο που λόγω της παρατε-ταμένης νοσηλείας των ασθενών, έχει μεγαλύτερη κατανάλωση σε φάρμακα, σε υγειονομικό υλικό, σε εργατοώρες, σε εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις. • Τα ασφαλιστικά ταμεία καλούνται να καλύψουν πλέον περισσότερα έξο-δα, λόγω της μεγαλύτερης παραμονής του ασθενή στο νοσοκομείο, και εφό-σον η ζημιά στην υγεία του ασθενή είναι ανεπανόρθωτη υπάρχει κίνδυνος για επιπλέον επιβάρυνση πρόωρης σύ-νταξης, αγορά τεχνητών μελών κλπ.• Η ύπαρξη ιατρικών λαθών επιβαρύ-νει τελικά τον κρατικό προϋπολογισμό δημιουργώντας ελλείμματα και μείωση του ΑΕΠ με επακόλουθο την αύξηση των έμμεσων φόρων και μεταβίβα-ση του κόστους αυτού στους πολίτες, ώστε να καλυφθεί το έλλειμμα και η ζη-μιά. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με έρευνα του Αμερικανικού περιοδικού Δημόσιων Οικονομικών (Journal of Public Economics Volume 82, Number 2, November 2001), εξωγενής αύξηση στις δαπάνες της υγειονομική περίθαλψης κατά 1$, επιφέρει μείωση των κρατικών δαπανών σε ποσοστό 40% σε κοινωνικές ή άλλες δαπάνες (πχ βοήθεια στο σπίτι), 15% σε άλλους τομείς όπως (παιδεία, άμυνα) και 33% μείωση στο πλεόνασμα.Μια εικόνα ενδεικτική των οικονομι-κών, κοινωνικών και ιατρικών επιπτώ-σεων από ιατρικά λάθη είναι αυτή που παρουσιάζεται σε έρευνα με τίτλο «To Err is Human» (τα λάθη είναι ανθρώπι-να), η οποία πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Ιατρικής της Αμερικής, και έδειξε ότι: -44.000 έως 98.000 Αμερικανοί πεθαί-νουν κάθε χρόνο στα Νοσοκομεία της από αποφεύξιμα ιατρικά λάθη. -Η πιθανότητα λάθους για κάθε εισαγω-γή στο νοσοκομείο κυμαίνεται μεταξύ του ποσοστού του 5 – 10 % -Τα ιατρικά λάθη είναι η 8η κατά σειρά αιτία θανάτου -Πάνω από 1.000.000 άνθρωποι έχουν υποστεί επιπτώσεις στην υγεία τους και κυρίως στην ποιότητα της ζωής τους. -Το χρηματοοικονομικό κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό ,υπολογίζεται περίπου στα 38 δις $, εκ των οποίων τα μισά 17δις $ είναι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης που αναλογούν σε ιατρικά σφάλματα που θα μπορούσαν να απο-φευχθούν. -Οι εθνικές δαπάνες προς τα νοσο-κομεία τους, για να θεραπευτούν οι ασθενείς που υπέστησαν βλάβη από σφάλματα που σχετίζονται με τα παρε-χόμενα φάρμακα κατά τη διάρκεια ει-σαγωγής σε νοσοκομείο υπολογίζονται τουλάχιστον σε 2 δις $ μέχρι 5.6 δις $ ετησίως. Σε άλλη έρευνα που έγινε στο νοσοκο-μείο LDS στη Σωλτ Λέικ Σίτυ, οι ερευ-νητές απέδειξαν ότι ασθενείς που υφί-στανται βλάβη από σφάλματα που σχε-τίζονται με τα παρεχόμενα φάρμακα νοσηλεύθηκαν κατά μέσο όρο 1 έως 5 ημέρες περισσότερο από τους ασθενείς που δεν υπέστησαν βλάβη. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα εάν το 50% αυτών των σφαλμάτων είχε αποφευχθεί, το νοσοκομείο θα είχε γλιτώσει 500.000 $ ετησίως.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο τα αιτήματα για οικονομικές αποζημιώσεις από ασθενείς ή συγγενείς τους, στοιχίζουν στο ΕΣΥ της χώρας περισσότερα από 400 εκατομμύρια στερλίνες το χρόνο. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία του έγκυρου βρετανικού περιοδικού Lan-cet, το συνολικό κόστος για ευθύνη από ιατρική αμέλεια των κλινικών ια-τρών του Βρετανικού ΕΣΥ κατά το έτος 2001 -2002 αυξήθηκε στο ποσό των 4,4 δις λιρών ή 7,2 δίς ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 500 εκατομμυρίων λιρών από το προηγούμενο έτος 2000 – 2001.»- Τι γίνεται όμως στην Ελλάδα; «Δυστυχώς για την χώρα μας δεν μπο-ρούμε να μιλήσουμε με απόλυτους αριθμούς, δεν είναι δηλαδή δυνατόν να εκπονηθούν μελέτες αντίστοιχες των προαναφερθέντων, γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κλινι-κά ή οικονομικά στοιχεία. Το σύστη-μα Υγείας στην Ελλάδα είναι έτσι δομη-μένο, ώστε σε κανένα Νοσοκομείο δεν υπάρχει ο πλήρης ηλεκτρονικός ιατρι-κός φάκελος, υπάρχει έλλειψη βιοστα-τιστικολόγων, δεν καταγράφεται που-θενά η πορεία του ασθενούς κατά την διάρκεια αλλά και μετά την θεραπεία και τέλος δεν υπάρχουν επαρκή οικο-νομικά στοιχεία για να προσδιοριστεί το κόστος των ιατρικών πράξεων. Παρόλα αυτά λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες κινδύνου που επη-ρεάζουν τα ιατρικά λάθη, όπως αυτά έχουν καταγραφεί από την διεθνή βι-βλιογραφία, μπορούμε να βγάλουμε ορισμένα γενικά συμπεράσματα για το πώς αυξάνονται τα ιατρικά λάθη στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση τις οικονο-μικές επιπτώσεις που επιφέρουν αυτά στις Ελληνικές Υπηρεσίες Υγείας. Είναι χρήσιμο να αναφέρουμε κάποιους παράγοντες που αυξάνουν τα ιατρικά σφάλματα στη χώρα μας. Τέτοιοι παρά-γοντες είναι: 1. Η γήρανση του πληθυσμού. Ο πλη-θυσμός της Ελλάδος σύμφωνα και με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία γηρά-σκει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξά-νεται ετησίως η ζήτηση των υπηρεσιών υγείας και αλυσιδωτά να αυξάνονται τα ιατρικά λάθη2. Η έλλειψη ολοκληρωμένων πλη-ροφοριακών συστημάτων. Ο ηλε-κτρονικός ιατρικός φάκελος, απαραί-τητο εργαλείο για την σωστή διάγνωση ασθενών, απουσιάζει δυστυχώς από την Ελλάδα. Σε πολλές περιπτώσεις δεν τηρείται ούτε χειρόγραφα. Τα νοσοκο-μεία έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής στην εγκατάσταση ολοκληρωμένων πληρο-φοριακών συστημάτων και ειδικότερα υπάρχει έλλειψη στη διαχείριση των Μικροβιολογικών εξετάσεων LIS, των ακτινοδιαγνωστικών εξετάσεων PACS ακόμη και στην ηλεκτρονική παραγγε-λία διακίνηση υλικού και φαρμάκου. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα πιθα-νά ιατρικά λάθη, όπως για παράδειγμα όταν η παραγγελία ενός φαρμάκου γί-νεται χειρόγραφα μπορεί να συμβούν λάθη τόσο στην δοσολογία όσο και στην παραγγελία του σωστού φαρμά-κου. Αλλά και οι μικροβιολογικές εξε-τάσεις που πρέπει να γίνουν μπορεί να μπερδευτούν με αυτές άλλων ασθε-νών. Μελέτη του νοσοκομείου της Μασα-

Συνέντευξη: Νίκη ΤσέκουHolistic Life

Τα ιατρικά λάθη είναι η 8η αιτία θανάτου. Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις των ιατρικών λαθών

Holistic Life 15

χουσέτης των ΗΠΑ έδειξε ότι εξοικονομούνται πε-ρίπου 10 εκ $ όταν η διαχείριση των πληροφοριών γίνεται μέσω πληροφοριακών – μηχανογραφικών συστημάτων αλλά, ακόμη πιο σημαντικό, παρατηρή-θηκε σημαντική μείωση λαθών σχετικά με την διαχεί-ριση των φαρμάκων και των εξετάσεων κατά 55%. Μη ορθά δομημένη βασική υλικοτεχνική και εργα-στηριακή υποστήριξης έχει πιθανόν ως αποτέλεσμα λανθασμένες διαγνώσεις, άσκοπη μετακίνηση ασθε-νών σε μεγαλύτερα Νοσοκομεία και την οικονομική επιβάρυνσή τους. 3. Η πολυφαρμακεία είναι επίσης ένας παράγοντας. Στην Ελλάδα σήμερα παρουσιάζεται ένας αδικαιο-λόγητα υψηλός δείκτης κατανάλωσης φαρμάκων σε σχέση με τον πληθυσμό. Η μη ορθολογική χρήση φαρμάκων έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυ-νος για ιατρικά λάθη αλλά και το ύψος της δαπάνης για την αγορά τους. Θα πρέπει να επισημάνουμε και τον σπουδαίο ρόλο του φαρμακοποιού στον έλεγχο των συνταγών. Σχετική μελέτη από το Ινστιτούτο Ιατρικής της Αμερικής έδειξε ότι ουσιαστικότερη ανάμειξη του φαρμακοποιού στην διαδικασία της συνταγογράφη-σης μειώνει κατά 66% τα ιατρικά λάθη. 4. Η εκπαίδευση είναι πέμπτος παράγοντας και πιο καθοριστικός. Είναι αυτονόητο ότι σωστά εκπαιδευ-μένος γιατρός σημαίνει λιγότερα ιατρικά λάθη. Βασι-κή οικονομική αρχή ορίζει επίσης ότι η προσφορά και η ζήτηση των Υπηρεσιών Υγείας συνδέεται άμεσα με τον βαθμό της επιστημονικής επάρκειας του ιατρού, και κατ’ επέκταση αναλόγως επηρεάζεται και προσδι-ορίζεται το τελικό κόστος αυτών. Πώς όμως μπορού-με να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα για το επίπεδο επιστημονικής επάρκειας των Ελλήνων ιατρών και το πώς αυτό επηρεάζει τον δείκτη παρου-σίας ιατρικών λαθών, όταν αυτοί δεν αξιολογούνται από το ίδιο το σύστημα; Το δεδομένο είναι ότι, ένας πχ. ειδικευόμενος ιατρός, μετά την ολοκλήρωση της

εκπαίδευσής του αξιολογείται μόνο μία φορά και κα-νένας μηχανισμός ελέγχου δεν μπορεί να μας δώσει στοιχεία για το αν όλα τα επόμενα χρόνια άσκησης του επαγγέλματός του «επιβάρυνε» το σύστημα με λανθα-σμένες ιατρικές πράξεις, σε ποιό βαθμό και τί επιπτώ-σεις (οικονομικές και κοινωνικές) είχαν αυτές τελικά. Για να σχηματίσουμε εικόνα του αν ένας ιατρός ή ένα νοσοκομείο παρέχει ικανοποιητικές υπηρεσίες υγείας, περιορίζοντας το κίνδυνο ιατρικών λαθών, θα πρέπει τουλάχιστον να διαθέτουμε μακροχρόνια δεδομένα σχετικά με την πορεία των ασθενών μετά την ιατρική φροντίδα που τους παρασχέθηκε, τον αριθμό λοιπών ιατρικών εξετάσεων που χρειάστηκε να κάνουν, την ποσότητα φαρμάκων που καταναλώθηκε κτλ. Πηγές για την λήψη σχετικών πληροφοριών είναι: 1ο: Τα φυλασσόμενα, με πληρότητα τηρούμενα, ιστο-ρικά των ασθενών. 2ο: Τα δεδομένα των διοικητικών υπηρεσιών (πχ ο αριθμός εισαγωγών, αριθμός εξεταζομένων στα εξω-τερικά ιατρεία κτλ) 3ο: Τα ατομικά πρακτικά καταγραφής ιατρικών πρά-ξεων (πχ χειρουργικές επεμβάσεις, καθετηριασμοί, οσφυονωτιαίες παρακεντήσεις). 4ο: Η άμεση παρατήρηση, αξιολόγηση δηλαδή από προϊσταμένους, συναδέλφους και ασθενείς. Σε επίπεδο πάντως φορέων παροχής κάθε είδους υπηρεσιών υγείας, ο βαθμός αποτελεσματικότητας αυτών και η επίπτωσή τους στο δείκτη των ιατρικών λαθών, μπορεί να προσδιοριστεί εάν, τηρουμένων όλων των προαναφερόμενων στοιχείων, ακολουθη-θεί η μέθοδος της ανασκόπησης, εάν δηλαδή ένας φορέας, αφού συλλέξει όλα τα απαραίτητα δεδομέ-να, προχωρήσει με συγκριτική μέθοδο στην παράθε-ση στοιχείων σε σχέση με εκείνα που αναφέρονται στη διεθνή βιβλιογραφία. Να γίνει π.χ. σύγκριση του χρόνου νοσηλείας ασθενών σε παρόμοια κατάσταση υγείας με εκείνη που η διεθνής βιβλιογραφία προσ-

διορίζει ως ικανοποιητική, σε σχέση με τον κίνδυνο παρουσίας ιατρικών λαθών. Από όλα τα παραπάνω προκύπτει αβίαστα το συμπέ-ρασμα ότι δεν διαθέτουμε δομημένο σύστημα υγείας που να επιτρέπει ασφαλή προσδιορισμό του βαθμού παρουσίας των ιατρικών λαθών, ώστε να είναι δυνα-τή στη συνέχεια η παρακολούθηση των επιπτώσεων που αυτά επιφέρουν σε επίπεδο κοινωνικό-οικονο-μικό. Παρ’ όλα αυτά, ξεκινάμε από ένα δεδομένο: Οι δαπάνες για την υγεία αυξάνονται .Η Ελλάδα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΠΟΥ, δαπανά το 9,5% του ΑΕΠ για την υγεία, από το οποίο ποσοστό 5,02% είναι δημόσια δαπάνη, και το υπόλοιπο 4,5 % ιδιωτι-κή. Μην έχοντας όμως την δυνατότητα να εκτιμήσου-με τον δείκτη κόστους σε σχέση με το αποτέλεσμα ή την αποτελεσματικότητα, δεν είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε το κατά πόσο η συνολική δαπάνη για την υγεία βρίσκεται σε αναλογία με την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών και τον περιορισμό της εμφάνισης ιατρικών λαθών. Μόνο όταν θα είμα-στε σε θέση να διαμορφώσουμε σαφή εικόνα για τους δείκτες παρουσίας των ιατρικών λαθών και τις κοινω-νικο-οικονομικές επιπτώσεις αυτών, θα μπορέσουμε να απαντήσουμε και στο ερώτημα αν τελικά η υγεία στην Ελλάδα είναι ακριβή ή όχι.» Ως επίλογο δεν θα κάνουμε εμείς κανένα σχόλιο σε όσα ενδιαφέροντα μας είπε ο. κ. Μάριο Αλέξανδρο Καραγκούνης. Η ειδικότητα του, ως Οικονομολόγος Υγείας την οποία απέκτησε σε ένα από καλύτερα πα-νεπιστήμια, όπως το CITY της Αγγλίας, αλλά και η θη-τεία του ως Διευθυντή στο Νοσοκομείο Άμφισσας του επιτρέπουν να δίνει επιστημονικό περιεχόμενο στη φράση με την οποία έκλεισε τη συνομιλία μας: «Η υγεία είναι πρωταρχικό κοινωνικό αγαθό που κα-θορίζει την ύπαρξη του ανθρώπου. Η προσπάθεια για την αναβάθμισή της είναι ενδεικτική του επιπέδου και του βαθμού πολιτισμού μιας σύγχρονης κοινωνίας.»

16 Holistic Life

Special report - WDDTYHolistic Life

Οι μελαγχρωματικές κηλίδες – γνωστές και ως γεροντικές κηλίδες, κηλίδες από τον ήλιο, λε-κέδες ηλικίας – είναι επίπεδες καφέ ή μαύρες

αλλοιώσεις που προκαλούνται από έναν αυξανόμενο αριθμό κυττάρων που παράγουν χρωστική στο δέρ-μα. Φαίνεται να αναπτύσσονται λόγω της εκτεταμένης έκθεσης στον ήλιο και σε άλλες μορφές υπεριώδους φωτός (όπως το φως στο τεχνητό μαύρισμα), αν και απλά η γήρανση μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτή την υπερμελάγχρωση.Αν και ακίνδυνες, οι κηλίδες αυτές μπορούν κάποιες φορές να είναι όμοιες με κάποιες καρκινικές νεοπλα-σίες, έτσι καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε ένα γιατρό για κάποια ύποπτα σημάδια. Οι πραγματικές μελαγ-χρωματικές κηλίδες δεν απαιτούν κάποια θεραπεία, όμως είναι διαθέσιμες διάφορες επιλογές για εκείνους που επιθυμούν να απαλλαγούν από αυτές για αισθη-τικούς λόγους.

Συμβατικές θεραπείες• Κρέμες Λεύκανσης. Οι συνήθεις ουσίες που χρη-σιμοποιούνται τοπικά για την εξάλειψη των κηλίδων είναι η Υδροκινόνη (hydroquinone), ρετινοειδή (reti-noids- παράγωγα της βιταμίνης Α) και το αζελαϊκό οξύ (azelaic acid). Αν και αποτελεσματικές, οι περισ-σότερες απαιτούν μακροχρόνια χρήση και φέρουν ένα πλήθος ανεπιθύμητων δράσεων, από απλή φλό-γωση και ξεφλούδισμα έως μόνιμο αποχρωματισμό του δέρματος. Η Υδροκινόνη (μία φαινόλη) είναι το κύριο συστατικό που πρέπει να προσέχετε. Όχι μόνο προκαλεί ωχρονοσία – μία μόνιμη, ρυτιδώδη μελαγ-χρωμία, αλλά έχει επίσης συνδεθεί με καρκίνο (J Drugs Dermatol, 2004; 3: 668-73; J Cosmet Dermatol, 2005; 4: 55-9).• Θεραπεία με λέιζερ. Τα λέιζερ χρησιμοποιούνται για την εξάλειψη των μελαγχρωματικών βλαβών του δέρματος. Δρουν επιδρώντας θερμικά στην επιδερ-μίδα για να απομακρύνουν τα χρωματικά σημάδια (Dermatol Nurs, 2004; 16: 401-16). Tα frequency dou-bled Q-switched Nd: YAG λέιζερ φαίνονται σε μία με-λέτη να είναι από τα πιο αποτελεσματικά, δίνοντας τα καλύτερα αποτελέσματα με τις λιγότερες παρενέργει-ες (Arch Dermatol, 2000; 136: 841-6). Παρ’ όλα αυτά, οι

παρενέργειες της θεραπείας με λέιζερ δεν είναι ασή-μαντες και περιλαμβάνουν ατροφία δέρματος, υπερ-τροφικές ουλές (ερυθρά εξογκώματα στο δέρμα) και – ειρωνία! – υπερμελάγχρωση (J Drugs Dermatol, 2004; 3: 668-73).• Κρυοθεραπεία. Καθώς τα κύτταρα του δέρματος που παράγουν χρωστική (μελανοκύτταρα) είναι ευά-λωτα στο κρύο, η κρυοθεραπεία – που χρησιμοποιεί υγρό άζωτο για να παγώνει και να καταστρέφει τα ση-μάδια του δέρματος – μπορεί να είναι αποτελεσματι-κή για τις μελαγχρωματικές κηλίδες. Ωστόσο, οι παρε-νέργειες που πρέπει να υπολογιστούν περιλαμβάνουν πόνο, φλόγωση, και μόνιμη λεύκανση του δέρματος (Dermatol Nurs, 2004; 16: 401-16).• Χημικό πήλινγκ. Επιδερμικά και μέτριου βάθους πήλινγκ χρησιμοποιώντας trichloracetic acid (TCA), γλυκολικό οξύ και σαλικυλικό οξύ μπορούν να μειώ-σουν αποτελεσματικά τις μελαγχρωματικές κηλίδες. Τα χημικά πήλινγκ ενεργούν με διάλυση της επιφά-νειας του δέρματος, επιτρέποντας να αναπτυχθεί στη θέση του νέο δέρμα με πιο νεανική όψη. Αν και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τοπική θε-ραπεία, πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν μολύνσεις, ουλές, διεύρυνση των πόρων και ευρυαγγείες (J Drugs Dermatol, 2004; 3: 668-73).

Εναλλακτικές λύσεις• Φωτοθεραπεία. Αν και ίσως λίγο λιγότερο απο-τελεσματική από τα λέιζερ (Ann Plast Surg, 2007; 59: 479-83), το έντονο παλμικό φως ίσως είναι ένας ασφα-λέστερος τρόπος θεραπείας των μελαγχρωματικών κηλίδων. Σε μία μελέτη, 23 ασθενείς με μελαγχρωμα-τικές κηλίδες είχαν “καλά έως και εξαιρετικά αποτε-λέσματα” μετά από μόλις τέσσερις συνεδρίες – χωρίς καθόλου σημαντικές παρενέργειες (J Cutan Med Surg, 2008; 12: 107-13). • Κινέζικη ιατρική. Σε μία ελεγχόμενη μελέτη νε 61 ασθενείς με χλόασμα – ένα πρόβλημα παρόμοιο με τις μελαγχρωματικές κηλίδες – Κινέζικα βότανα και βελονισμός συν συμπληρώματα διατροφής με βιταμί-νες C και Ε, και τοπικές εφαρμογές quban (λευκαντι-κής) πούδρας, ήταν σημαντικά πιο αποτελεσματικά από τη χρήση βιταμινών και quban πούδρας μόνο,

οδηγώντας σε βελτίωση το 100% των περιπτώσεων (Chin J Integr Med, 2007; 13: 219-23). Ένας διαπιστευ-μένος θεραπευτής Κινέζικης ιατρικής θα ήταν ικανός να σας συμβουλέψει για τη θεραπεία που είναι καταλ-ληλότερη για εσάς. • Γλυκοζαμίνη. Πιο γνωστή σε θεραπείες αρθρίτι-δας, η γλυκοζαμίνη υπόσχεται επίσης να “ξεθωριάσει” τις μελαγχρωματικές κηλίδες και άλλες μορφές υπερ-μελάγχρωσης. Σε κλινική μελέτη με τοπική εφαρμογή στο μισό πρόσωπο 2% Ν-acetyl glycosamine (NAG) μείωσε την υπερμελάγχρωση του προσώπου μετά από οκτώ εβδομάδες. Τα αποτελέσματα ήταν ακόμη καλύτερα όταν το NAG χρησιμοποιήθηκε μαζί με 4% niacinamide (βιταμίνη Β3) (J Cosmet Dermatol, 2007; 6: 20-6). • Φυτικά εκχυλίσματα. Επίσης, κάποια άλλα φυσι-κά συστατικά έχουν αποδειχθεί χρήσιμα ως λευκα-ντικοί παράγοντες για το δέρμα. Ψάξτε για κρέμες που περιέχουν arbutin, aloesin, φλαβονοειδή (ειδικά hesperidin), liquorice, εκχύλισμα σπόρων σταφυλιού πλούσιο σε προανθοκυανίδες και πολυφερόλες (J Investig Dermatol Symp Proc, 2008; 13: 20-4; Phytother Res, 2004; 18: 895-9).• Bιταμίνη Ε. Συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνη Ε έχουν βελτιώσει την υπερμελάγχρωση του προσώ-που σε κάποιες περιπτώσεις (Pigment Cell Res, 2000; 13 Supp; 8: 170-4). Καθώς επίσης προσφέρει προστασία ενάντια σε μελλοντική βλάβη του δέρματος λόγω της ακτινοβολίας UV, η βιταμίνη Ε μπορεί επίσης να βοη-θήσει στην αποφυγή σχηματισμού μελαγχρωματικών κηλίδων (Drug Metab Rev, 2000; 32: 413-20). Ίσως είναι καλύτερο να τη λαμβάνετε μαζί με άλλα αντιο-ξειδωτικά για την προστασία του δέρματος, όπως η βιταμίνη C και η βήτα-καροτίνη (Skin Pharmacol Appl Skin Physiol, 2002; 15: 307-15).

Μελαγχρωματικές κηλίδες

• Αποφύγετε τον ήλιο μεταξύ 10π.μ. και 4π.μ., όταν οι ηλιακές ακτίνες είναι επιβλαβείς.

• Φορέστε προστατευτικά ρούχα, όπως ένα που-κάμισο με μακριά μανίκια και καπέλο κάθε φορά που εκτίθεστε στον ήλιο.

• Χρησιμοποιείστε ένα μη τοξικό αντηλιακό.

Αποφεύγοντας τις μελαγχρωματικές κηλίδες

Holistic Life 17

18 Holistic Life

Πριν μιλήσω για την γνώμη μου, ως προς τη σχέση των άλλων ανθρώπων με τον Θεό, οφείλω να περιγράψω την δική μου σχέση με τον Θεό. Μεγάλωσα λοιπόν σε μία θαυμάσια οικογένεια, για την οποία ευχαριστώ και

τον εκλιπόντα πατέρα μου και την μητέρα μου. Ο πατέρας λόγω των κομμουνιστι-κών πεποιθήσεων απέκλειε την ύπαρξη του Θεού. Έτσι κι εγώ στα πρώτα βήματα της νεανικής μου ζωής, ακολουθώντας το πατρικό πρότυπο, δήλωνα άθεος. Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε αυτή μου η πίστη ή μάλλον η έλλειψη πίστης άρχισε ν’ αλλάζει, αλλά οπωσδήποτε μέχρι και τα τριάντα μου χρόνια βρισκόμουν σ’ αυτήν την κατάσταση. Αυτό βέβαια έχει αφήσει κατάλοιπα μέχρι και σήμερα και παλεύω πολύ με την λογική μου, για να εδραιώσω την πίστη μέσα μου. Η αιτία που μ’ έκανε ν’ αλλάξω πορεία ήταν η ενασχόληση με το ευγενές έργο της θεραπείας, μέσα από την εφαρμογή του Βελονισμού, των Βοτάνων και της Διατρο-φής. Η επαφή μου με τους αρρώστους, με τους πάσχοντες ανθρώπους, με την οδύ-νη και τον πόνο, με οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της νοσηρότητας του πληθυσμού θα εξέλιπε, αν οι πάσχοντες είχαν πίστη στον Θεό. Ο μηχανισμός παραγωγής της ασθένειας, μέσα από την έλλειψη της πίστης στον Θεό είναι ο εξής: Η ασθένεια βέβαια δεν είναι τιμωρία του Θεού, όπως συνοπτικά μας έχουν διδά-ξει. Ο Θεός, η φύση δεν εκδικείται. Άλλος είναι ο μηχανισμός και η ερμηνεία του φαινομένου. Όταν ο άνθρωπος, για οποιονδήποτε λόγο στερεί από τον εαυτό του την πίστη στον Θεό, την πίστη στο υπερβατικό, τότε στερεί από τον εαυτό του τον σημαντικότερο σύμμαχο στην ζωή. Γιατί ο άνθρωπος βέβαια εκτός από την ζωώδη φύση του, η οποία ομολογουμένως υπάρχει, έχει μέσα του και κάτι άλλο. Κάτι που τον διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα ζώα. Ένα μέρος του ανθρώπου είναι ζωώδες, αλλά υπάρχει και κάτι που τον εξυψώνει από τα ζώα. Αυτό το κάτι θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε πνευματική φύση του ανθρώπου. Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος συ-ντίθεται από μέρη ζωώδους φύσης και από μέρη πνευματικής φύσης. Η ζωώδης φύση του ανθρώπου ολοκληρώνεται μέσα από την τροφή και την αναπαραγωγή. Πώς ολοκληρώνεται όμως η πνευματική φύση του ανθρώπου; Κατά τη γνώμη μου η πνευματική φύση του ανθρώπου ολοκληρώνεται μέσα από τη συνειδητοποίη-ση της μικρότητάς του σε σχέση με το σύμπαν. Μέσα από την ταπείνωση του εγώ μπροστά στις υπέρτερες δυνάμεις του σύμπαντος, που συνοπτικά ονομάζουμε θεϊκές δυνάμεις ή Θεό. Ο άνθρωπος ταπεινούμενος μπροστά στο θαύμα της Δημι-ουργίας, εξυψώνει ουσιαστικά την πνευματική του φύση, ολοκληρώνεται ως οντό-τητα, αφού επιτρέπει μέσα από την πίστη στον Θεό, να έρθει σ’ επαφή με τις ανεξά-ντλητες δυνάμεις του σύμπαντος, προϊόν έκφρασης της Θεϊκής Δημιουργίας. Αντίθετα, όταν ο άνθρωπος για οποιονδήποτε λόγο (π.χ. η κατάντια της εκκλησίας, η οποία αποτελεί τον θεσμικό εκφραστή της πίστης στον Θεό και η οποία κατάντια είναι εξόφθαλμη ακόμα και στον πιο φανατικό θρησκευόμενο και άρα είναι δίκαιο να επαναστατεί η πνευματική φύση του ανθρώπου ενάντια σ’ αυτήν) στερεί απ’ τον εαυτό του την πίστη στον Θεό (ταυτίζοντας στο συγκεκριμένο παράδειγμα άδικα την πίστη στον Θεό με την εκκλησία), τότε οδηγεί την πνευματική του φύση σε μαρασμό. Οδηγεί την πνευματική του φύση στην αλαζονική ιδέα ότι είναι μόνος του στο σύ-μπαν, ο ίδιος ένας μικρός Θεός που πρέπει να τα καταφέρει μόνος του, χλευάζο-ντας εκείνους που καταφεύγουν μέσα από την πίστη, στην άντληση δυνάμεων από

τον ίδιο τον Θεό. Με το να μετατρέπουν τους εαυτούς τους οι άθεοι σε μικρούς θεούς ελαχιστοποιούν την θεϊκή οντότητα κι έτσι καθιστούν τους εαυτούς τους ανήμπορους, παγιδευμένους μέσα στην εγωιστική τους άρνηση να δουν τα προ-φανή, αλαζόνες. Η αλαζονεία αυτή οδηγεί σε λάθη και τα λάθη που διαπράττουμε, το σώμα μας τα εισπράττει και διαμαρτύρεται με την μορφή αυτού που ονομάζουμε ασθένεια. Εί-ναι φυσικό ακόλουθο της ανθρώπινης αλαζονείας η ασθένεια. Όχι βέβαια τιμωρία, αλλά προσπάθεια του σώματός μας και της πνευματικής μας φύσης να μας υποχρε-ώσουν ν’ αλλάξουμε πορεία στη ζωή γιατί αλλιώς το τέλος της αλαζονικής πορείας του ανθρώπου είναι η αρρώστια και ο θάνατος. Αυτή είναι η ουσία του θέματος και οι συνέπειες της αθεΐας. Η πορεία προς την υγεία απαιτεί στροφή, μετάνοια, αλλαγή των νοητικών δεδομένων, των αποκρυ-σταλλωμένων πεποιθήσεων, γιατί απ’ όλα αυτά προήλθε η ασθένεια. Ακόμα και όταν δεν είναι εμφανές ότι προήλθε από αυτά, η μετάνοια πάντα ωφελεί. Μιαν άλλη τεράστια δύναμη της μετάνοιας και της στροφής προς την πίστη στον Θεό, είναι ότι ποτέ δεν είναι αργά γι’ αυτό. Όποιος βάζει την πίστη στον Θεό στην ζωή του, ταπεινούται και αυτό ωφελεί όλους, πρώτα τον ίδιο, αφού η έπαρση οδηγεί σε λάθη και μετά τους άλλους, αφού η αιχμηρότητα της έπαρσής μας κεντά όλους. Έτσι ο άνθρωπος μέσα από την πίστη στον Θεό χάνει την αιχμηρότητά του, αποκτά καμπυλότητα και ρευστότητα ρέοντας ανάμεσα στα προβλήματα και τις αντιξοό-τητες, ενώ η αιχμηρότητα μας κρατά καθηλωμένους σε αυτά. Αν κανείς οδηγηθεί στην πίστη προς τον Θεό, δεν αποκτά μόνο ένα ισχυρό φάρμα-κο για την αρρώστια του. Αποκτά μια πυξίδα για τα πάντα στη ζωή. Είμαι βέβαιος πως ό,τι γράφω έχει ξαναγραφτεί από άλλους διανοητές πριν από εμένα. Θεώρησα καθήκον μου να καταθέσω αυτήν την ιδέα που έχω προς όφελος όλων. Κλείνοντας, θα ήθελα ν’ αναφερθώ σ’ ένα περιστατικό το οποίο συνέβη κατά την διάρκεια της συγγραφής αυτού του άρθρου. Ξεκίνησα λοιπόν να το γράφω στις 22/03/10 στο πατρικό μου σπίτι. Το άρθρο αυτό, ευθύς εξαρχής, το προόριζα για το Holistic Life. Ενώ λοιπόν είχα ξεκινήσει και είχα γράψει μερικές αράδες στο χαρτί, με παίρνει τηλέφωνο η Βάλλυ, υπεύθυνη ύλης για το Holistic Life, να μου ζητήσει να γράψω ένα άρθρο για την εφημερίδα. Με χαρά για την συγχρονικότητα αυτή, της είπα πως ήδη αυτό έκανα και πως θα της το έστελνα σύντομα. Στις 13/04/10 ξαναέπιασα το άρθρο στα χέρια μου γιατί κάποια σημεία του δεν μου άρεσαν και ήθελα να τα διορθώσω. Βρισκόμουν πάλι στο πατρικό μου σπίτι στην ίδια ακριβώς θέση. Δεν είχα προλάβει να γράψω μερικές αράδες και με πήρε πάλι τηλέφωνο η Βάλλυ να μου ζητήσει το άρθρο. Για τον άθεο τα δύο αυτά περιστατικά αποτελούν συμπτώσεις, τις οποίες τις κατατάσσει με ελαφρά τη καρδία, στα τυχαία συμβάντα της ζωής, στερώντας ουσιαστικά από τον εαυτό του την διερεύνηση ενός τεράστιου πεδίου γνώσης. Αντίθετα, όταν πολύ απλά ομολογήσεις ότι αυτά τα δύο περιστατικά αποτελούν έκφραση κάποιων ανώτερων δυνάμεων, που προσω-πικά δεν τις κατανοώ, δεν σημαίνει όμως ότι παύουν να υπάρχουν. Όταν λοιπόν ομολογήσεις την άγνοια και δεχτείς ταπεινούμενος, το υπερβατικό, αφήνεις περιθώρια στον εαυτό σου για να πιστέψει, αφήνεις περιθώρια στον εαυτό σου να εξυψώσει την πνευματική του υπόσταση.

ΆποψηHolistic Life

Η πίστη στο Θεό ως παράγοντας ίασηςΓράφει ο Αλέξανδρος Τηλικίδης, Φυσίατρος, Βελονιστής, ΒοτανοθεραπευτήςΥπεύθυνος εκπαίδευσης της Ακαδημίας Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής

Holistic Life 19

Το Huang Qin (Radix Scutellariae) είναι ένα κινέζικο βότανο το οποίο παραδοσιακά χορηγείται για την

καταπολέμηση της φλεγμονής, της υπέρ-τασης, των καρδιαγγειακών νοσημάτων καθώς και των βακτηριακών και ιογενών λοιμώξεων. Τώρα αποδεικνύεται ότι η Σκουτελλάρια διαθέτει ισχυρές αντικαρ-κινικές ιδιότητες. Γερμανοί επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η φλαβόνη βαϊκαλίνη (λαμβάνεται από την Σκουτελλάρια ) έχει κυτταροστατική και κυτταροτοξική δρά-ση σε διάφορες ανθρώπινες καρκινικές κυτταρικές σειρές in vitro, καθώς και ότι αναστέλλει την ανάπτυξη των όγκων in vivo.Το σημαντικότερο είναι ότι εμφανίζει σχεδόν μηδενική τοξικότητα στα φυ-σιολογικά κύτταρα. Πιστεύεται ότι οι αντικαρκινικές της ιδιότητες οφείλονται στην ικανότητα της να εξουδετερώνει τις οξειδωτικές ρίζες, να μετριάζει την δράση του προφλεγμονώδους μεταγρα-φικού παράγοντα NF-kappaB, να αναστέλλει τα γονίδια που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου, να καταστέλλει την έκ-φραση του γονιδίου COX-2 και να προλαμβάνει τις ιογενείς λοιμώξεις. Συν τοις άλλοις, στην Κίνα η Σκουτελλάρια χρησιμοποιείται εδώ και πολλούς αιώνες για την αντιμετώπιση της επαπειλούμενης αποβολής (ανήσυχο έμ-βρυο). Κινέζοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι έχει αντιεκτρωτική επίδραση σε πο-ντίκια μέσω της μείωσης της παραγωγής του IFN-gamma (απαραίτητο για την επιτυχή εμφύτευση) και της αύξησης των τιμών της προγεστερόνης. Πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι η βαϊκαλίνη που λαμβάνεται από τη Σκουτελλά-ρια έχει αντιδιαβητική επίδραση σε ποντίκια. Η δράση της αυτή αποδίδεται στην ικανότητά της να βελτιώνει την αντιοξειδωτική κατάσταση του οργανι-σμού και να καταπολεμά το οξειδωτικό στρες. Η αντιφλεγμονώδης επίδραση της διαπιστώθηκε ότι έχει προστατευτική επίδραση σε διάφορες ιστικές φθο-ρές, συμπεριλαμβανομένης της πνευμονικής εμβολής (από εμβολή αέρος), της εγκεφαλικής ισχαιμίας και της σοβαρής οξείας παγκρεατίτιδας.Πηγή: Παιώνια, τ.11 (American Journal of Chinese Medicine 2009)

Νέα από τον κόσμοHolistic Life

Η Αμερικανική πολεμική αεροπορία πρόκειται να διδάξει «βελονισμό για το πεδίο μάχης» σε ιατρούς που βρίσκονται στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Αυτή είναι η πρώτη επίσημη έγκριση του βελονισμού από την παρα-

δοσιακά συντηρητική στρατιωτική ιατρική κοινότητα. Ο συνταγματάρχης Ρί-τσαρντ Νίμτζοβ, ο ιατρός της πολεμικής αεροπορίας που ανέπτυξε την τεχνική, ισχυρίζεται ότι μπορεί να προσφέρει ανακούφιση ακόμα και από σφοδρούς πόνους επί ημέρες. «Είναι μια από τις ταχύτερες αναλγητικές τεχνικές – ο πόνος υποχωρεί σε 5 λεπτά περίπου», λέει ο Νίμτζοβ, ιατρός βελονιστής και σύμβου-λος του Γενικού Χειρούργου της Πολεμικής Αεροπορίας. Τονίζει ότι στο πεδίο μάχης ο βελονισμός δεν αντικαθιστά τα φάρμακα όπως η μορφίνη, αλλά ότι δεν έχει τις παρενέργειες, τις αλλεργικές αντιδράσεις και τον δυνητικό εθιστικό χαρακτήρα των οπιοειδών φαρμάκων. Ο Νίμτζοβ χρησιμοποιεί μια ή περισσότερες διαδερμικές βελόνες, τις οποίες εισάγει σε 5 σημεία του αυτιού.Σύμφωνα με τον Συνταγματάρχη Άναις Τακ, διευθυντή της ιατρικής μονάδας του Γενικού Χειρουργού της Πολεμικής Αεροπορίας, 32 ιατροί έλαβαν εντολή να αρχίσουν την εκπαίδευση για την παροχή βελονισμού στο πεδίο μάχης. Η τεχνική έχει ήδη εφαρμοστεί από ιατρούς μιας αεροπορικής βάσης στην Γερ-μανία, με στόχο την θεραπεία βαριά τραυματισμένων στρατιωτών που θα με-τέβαιναν από το πεδίο μάχης σε ιατρικά κέντρα της Αμερικής. Έχει διαπιστωθεί ότι ο βελονισμός είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός για ασθενείς που υποφέ-ρουν από έναν συνδυασμό πολεμικών τραυμάτων, συνήθως εγκεφαλικές κα-κώσεις, ακρωτηριασμούς, εγκαύματα και βαριά τραύματα σε συνδυασμό με ακραίο αποπροσανατολισμό και άγχος. Το Αμερικάνικο Ναυτικό έχει ξεκινήσει ένα παρόμοιο πιλοτικό πρόγραμμα προκειμένου να εκπαιδεύσει τους ιατρούς του στην Καλιφόρνια.Πηγή: Παιώνια, τ.11 (medicalnewstoday.com/articles/133745.php)

Η Σκουτελλάρια έχει πολλαπλές θεραπευτικές δράσεις

Η Αμερικάνικη πολεμική αεροπορία αναπτύσσει τον βελονισμό για το πεδίο μάχης

20 Holistic Life

Η βοτανική ιατρική, ο βελονισμός και η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική βρί-σκονται υπό σοβαρή απειλή στη Βρετανία. Εμπορικοί φορείς πιστεύουν

ότι αυτές οι θεραπείες θα μπορούσαν ακόμη και να πάψουν να υφίστανται στη Βρετανία μέσα σε λίγα χρόνια. Φοβούνται ότι οι επαγγελματίες ίσως σταματήσουν να ασκούν τις θεραπείες αυτές, και οι άνθρωποι δεν θα μπορούν να έχουν τη δυνατότητα να αποκτή-σουν κάποια από τα φυτικά χάπια, κάψουλες, βάμματα και αλοιφές που χρη-σιμοποιούν κάθε μέρα. Οι απειλές αυτές έχουν προκύψει επειδή η βρετανική κυβέρνηση σχεδιάζει μια ξαφνική στροφή στα σχέδιά της για τη ρύθμιση των βοτάνων και την παραδοσιακή ιατρική. Αντ’ αυτού, εξετάζει το σύστημα μιας «πιο ελαφριάς» αδειοδότησης που δεν θα δίνει ιδιαίτερα νομικά δικαιώματα στους επαγγελματίες. Ως αποτέλεσμα, οι βοτανολόγοι δεν θα έχουν πρόσβαση σε κάποια φυτικά φάρμακα, και θα επιτρέπεται να εργάζονται μόνο με απλά βάμματα, εκχυλίσματα και αποξηραμένα βότανα. Οι γιατροί επίσης δεν θα επι-τρέπεται να παραπέμπουν τους ασθενείς τους σε αυτούς. Το τμήμα υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου είχε δώσει προθεσμία έως τις 2 Νο-εμβρίου για τυχόν παρατηρήσεις στο συμβουλευτικό έγγραφό της. Η ένωση των βοτανολόγων (The Association of Master Herbalists), ενός από τους φορείς που επηρεάζονται από την προτεινόμενη αλλαγή, προτρέπει όλους στο Ηνωμένο Βασίλειο να επικοινωνήσουν με τις τοπικές αρχές, που θα πρέπει να μεταφέρουν τις ανησυχίες τους στην Ann Keen, Κοινοβουλευτική Υφυπουργό Υγείας. Οι άνθρωποι μπορούν να εκφράζουν επίσης την άποψή τους τους άμεσα με τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου που είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα DOH: http://www.dh.gov.uk/en/Consultations/Liveconsultations/DH_103567 Πηγή: Association of Master Herbalists

Νέα από τον κόσμοHolistic Life

Υπό απειλή η Βοτανική ιατρική και ο Βελονισμός στη Βρετανία

Ένα συμπλήρωμα βιταμινών που μπορείτε να αγοράσετε από τα φαρμακεία και καταστήματα υγιεινής διατροφής θα μπορούσε να είναι ένα από τα

«ιερά δισκοπότηρα» των φαρμάκων - μπορεί επίσης να επιβραδύνει την πρόο-δο του Πάρκινσον, της νευροεκφυλιστικής ασθένειας.Οι ερευνητές πρόκειται να εξετάσουν εάν το συμπλήρωμα, το συνένζυμο Q10, θα είναι η πρώτη θεραπεία που πραγματικά καταπολεμά τη νόσο, όχι μόνο συ-γκαλύπτοντας τα συμπτώματα, κάτι που κάνει κάθε άλλο φάρμακο μέχρι αυτή τη στιγμή.Το ιατρικό κέντρο του πανεπιστημίου Rush στο Σικάγο, είναι πρόθυμο να εξε-τάσει το συμπλήρωμα μετά από διαπιστώσεις από προηγούμενες μελέτες ότι οι πάσχοντες από Πάρκινσον έχουν χαμηλά επίπεδα του συνένζυμου, το οποίο παράγεται συνήθως φυσικά από τον οργανισμό. Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι το συνένζυμο προστατεύει επίσης την περιοχή του εγκεφάλου που έχει υπο-στεί βλάβη από τη νόσο του Πάρκινσον.Οι ερευνητές έχουν ήδη ανακαλύψει ότι δόσεις 1200mg του συνένζυμου, που χορηγούνται σε πάσχοντες από Πάρκινσον, έδειξαν «ελπιδοφόρα αποτελέσμα-τα» μετά από 16 μήνες. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές θα δοκιμάσουν 1200mg και μία δόση 2400mg, και πάλι για μια περίοδο διάρκειας 16 μηνών.Πηγή: Rush University Medical Center.

Ο καρκίνος θα μπορούσε να επιδεινωθεί αν ζείτε μια απομονωμένη ζωή. Η ανάπτυξη των όγκων καρκίνου του στήθους αυξάνεται περισσότερο σε

γυναίκες που ζουν μόνες, και οι οποίες βγαίνουν σπάνια και δεν έχουν κοινωνι-κές σχέσεις και επικοινωνία με κόσμο.Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η κοινωνική μας αλληλεπίδραση θα μπορούσε να έχει βαθιές επιπτώσεις σε μια σειρά από χρόνιες ασθένειες και όχι μόνο στον καρκίνο του μαστού. Η απομόνωση θα μπορούσε να έχει επίσης αρνητικές συ-νέπειες σε άλλα προβλήματα υγείας όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου ΙΙ και η υπέρταση.Αυτή τη στιγμή η σύνδεση μεταξύ κοινωνικότητας και ασθένειας έχει παρα-τηρηθεί μόνο σε μελέτες πειραματόζωων, αλλά οι ερευνητές από το Πανεπι-στήμιο του Σικάγο, πιστεύουν ότι το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και για τον άνθρωπο.Ανακάλυψαν ότι στα ποντίκια που είχαν απομονωθεί αναπτύχθηκαν όγκοι του μαστικού αδένα, ενώ αντίθετα αυτά που διατηρούσαν ομάδες παρέμειναν χω-ρίς καρκίνο.Πηγή: Cancer Prevention Research, 2009; September 29; doi:10.1158/1940-6207.CAPR-08-0238.

Συμπλήρωμα θα μπορούσε να είναι η πρώτη θεραπεία για την επιβράδυνση της νόσου του Πάρκινσον

Η απομόνωση μπορεί να επιδεινώσει τον καρκίνο

Holistic Life 21

22 Holistic Life

ΠαρουσίασηHolistic Life

Μόλις τα 10 τελευταία χρόνια, όλο και μεγαλύ-τερος αριθμός ασθενών στρέφεται προς την ομοιοπαθητική οδοντιατρική γνωρίζοντας

τις παρενέργειες που έχει η αλόγιστη χρήση των αλ-λοπαθητικών φαρμάκων. Ο Μηνάς Ρηγάτος, χειρουρ-γός οδοντίατρος με ειδικότητα στην εμφυτευματο-λογία, την περιοδοντολογία και την ομοιοπαθητική, χρησιμοποιεί ομοιοπαθητικά και φυτικά σκευάσματα στο 80% των συνταγογραφήσεών του, τα τελευταία 20 χρόνια.. Τα βασικά πλεονεκτήματα της ομοιοπα-θητικής είναι η έλλειψη παρενεργειών, το χαμηλό κόστος, τα άμεσα αποτελέσματα και η μείωση στο ελάχιστο της χρήσης αντιβιοτικών και αντιφλεγμο-νωδων φαρμάκων. Η έλλειψη παρενεργειών κάνει τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα κατάλληλα για χρήση σε νεογνά, εγκύους, ασθενείς με καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια και άτομα μεγάλης ηλικίας.

Πώς εφαρμόζεται η ομοιοπαθητική στην οδοντι-ατρική;Στην καθημερινή μας κλινική πρακτική, έχουμε αντι-καταστήσει ουσίες τοξικές για τον οργανισμό (αντι-βιοτικά, ισχυρά αντισήπτικά, αντιφλεγμονώδη) με Ομοιοπαθητικά - Φυτικά σκευάσματα στο 80%των συνταγογραφήσεών μας. Η έλλειψη παρενεργειών κάνει τα σκευάσματα αυτα κατάλληλα για χρήση σε νεογνά,εγκύους,ασθενείς με καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια και άτομα μεγάλης ηλικίας. Με τη βοήθεια της Ομοιοπαθητικής τονώνουμε τις φυσικές δυνάμεις του οργανισμου ώστε να τον κά-νουμε πιο ισχυρό απέναντι σε χρόνιες νόσους που είναι πλέον τόσο συχνές στο σύγχρονο άνθρωπο την περιοδοντοπάθεια και τον πολυτεριδονισμό Τι είναι η περιοδοντοπάθεια;Είναι μια αυτοάνοση νόσος που προσβάλει τους ιστούς που περιβάλουν τα δόντια, δηλαδή τα ούλα και τα οστά των γνάθων.Στα αρχικά της στάδια μπορεί να περάσει απαρατήρη-τη ή να εμφανιστεί αιμορραγία στα ούλα, κυρίως μετά το βούρτσισμα των δοντιών. Όσο η νόσος εξελίσσε-ται, εμφανίζεται ερυθρότητα στα ούλα, και τα δόντια αρχίζουν να κουνιούνται και πονάνε κατά τη διάρκεια της μάσησης. Αν η νόσος αφεθεί αθεράπευτη οδηγεί στην ολική καταστροφή του οστού που στηρίζει τα δόντια και την απώλειά τους. Οι λόγοι εμφάνισης της νόσου είναι η κακή στοματική υγιεινή, η γενετική προ-

διάθεση και η κατάσταση του αμυντικού συστήματος του ασθενή. Ο ειδικός περιοδοντολόγος μπορεί να σταματήσει την νόσο κάνοντας απόξεση των ιστών που φλεγμαίνουν και να αναγεννήσει τα απολεσθέντα ούλα και οστά με μικροχειρουργικές τεχνικές που γίνονται με τη χρή-ση εμβρυικών πρωτεϊνών, οστικών μοσχευμάτων και μεμβρανών κολλαγόνου. Ο ειδικός ομοιοπαθητικός περιοδοντολόγος μπορεί να κάνει ένα βήμα παραπέ-ρα, βελτιώνοντας το αμυντικό σύστημα του ασθενή ώστε η αυτοάνοση αυτή νόσος να μην επανεμφανι-στει.Τι είναι τα οδοντιατρικά εμφυτεύματα;Είναι τεχνητές ρίζες δοντιών κατασκευασμένες από καθαρό τιτάνιο που σκοπό έχουν την αντικατάσταση των χαμένων φυσικών δοντιών. Πού χρησιμοποιούνται τα οδοντιατρικά εμφυτεύ-ματα; Πολλοί ασθενείς ανακαλύπτουν με την πάροδο του χρόνου ότι η λύση της τεχνητής οδοντοστοιχίας δεν μπορεί να αντικαταστήσει με επιτυχία τα φυσικά τους δόντια και παραπονιούνται για αισθητικά προβλήμα-τα, πόνο και δυσφορία κατά τη μάσηση. Όσοι φορούν οδοντοστοιχία γνωρίζουν ίσως τα λει-τουργικά και ψυχολογικά προβλήματα που δημιουρ-γούνται όταν η οδοντοστοιχία είναι ασταθής κατά τη διάρκεια της μάσησης, ή όταν μιλούν ή γελούν.

Δύο έως οκτώ εμφυτεύματα τοποθετημένα στην πάνω ή στην κάτω γνάθο μπορούν να στηρίζουν μια νέου τύπου οδοντοστοιχία ή γέφυρα, που θα λύσει τα αισθητικά και λειτουργικά σας προβλήματα (μάσηση, ομιλία, γέλιο) με επιτυχία. Σε περίπτωση που μόνο λίγα δόντια έχουν χαθεί, η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων επιτρέπει την κατα-σκευή μίας ακίνητης γέφυρας χωρίς τροχισμό των γει-τονικών δοντιών για την τοποθέτηση στεφανών. Είναι τα οδοντιατρικά εμφυτεύματα ασφαλή για τον οργανισμό; Το σύνηθες υλικό που είναι κατασκευασμένα τα σύγ-χρονα εμφυτεύματα είναι το καθαρό τιτάνιο. Όλες οι εκτεταμένες και μακρόχρονες κλινικές και ερ-γαστηριακές έρευνες δείχνουν ότι το υλικό αυτό είναι απόλυτα ασφαλές για τον ανθρώπινο οργανισμό, η τοξικότητά του και η πιθανότητα να προκαλέσει τη γέννηση νεοπλασματικών κυττάρων (καρκίνου) είναι μηδενική και η βιοσυμβατότητά του άριστη. Το βιοϋλικό αυτό χρησιμοποιείται με μεγάλη επιτυχία στην ορθοπεδική και γναθοπροσωπική χειρουργική για τα τελευταία 35 χρόνια.

Εφαρμόζετε ομοιοπαθητική στην εμφυτευματο-λογία;Η βοήθεια της ομοιοπαθητικής στην καλή πρόγνωση των εμφυτευμάτων είναι μεγάλη. Ο ειδικός ομοιοπα-θητικός μπορεί να προετοιμάσει τον ασθενή του ένα μήνα πριν με τα κατάλληλα φάρμακα ώστε να αποφύ-γουμε τον πόνο, τα αιματώματα και το οίδημα (πρήξι-μο). Στην 15χρονη χρησιμοποίηση της ομοιοπαθητι-κής στην πρακτική μας, είδαμε με χαρά τους ασθενείς να μην πονάνε μετά τις επεμβάσεις, να έχουν πολύ μικρά και μειωμένης διάρκειας οιδήματα και απουσία αιματώματος.Η βοήθεια της ομοιοπαθητικής δεν σταματάει εδώ. Με βάση τα όσα γνωρίζουμε και έχουμε ήδη εφαρ-μόσει από το 1989, ασθενείς με γενικά προβλήματα υγείας όπως διαβήτη (ελεγχόμενο), οστεοπόρωση ή προχωρημένης ηλικίας, μπορούν να αποφύγουν προβλήματα με τα εμφυτεύματά τους δυναμώνοντας την άμυνα του οργανισμού και την ποιότητα μεταβο-λισμού (λειτουργίας) του οστού, με την κατάλληλη φυτοθεραπευτική και ομοιοπαθητική αγωγή. Έχουν τα μαύρα σφραγίσματα επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία;Το οδοντιατρικό αμάλγαμα (μαύρα σφραγίσματα) αποτελείται από 50% υδράργυρο 35% άργυρο 13% κασσίτερο 2% χαλκό και ψήγματα ψευδαργύρου. Η παρουσία των 5 παραπάνω διαφορετικών μετάλλων στη σύνθεση του Οδοντιατρικού αμαλγάματος έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία γαλβανικών ρευμά-των (ηλεκτρικό ρεύμα), δηλαδή τη συνεχή διάλυση των παραπάνω μετάλλων τα οποία υπό τη μορφή ιόντων (διαμέσου της στοματικής κοιλότητας), μολύ-νουν ολόκληρο τον οργανισμό μας. Η δε συνύπαρξη χρυσών δοντιών, γεφυρών και εμφράξεων από αμάλ-γαμα, αυξάνει σε τρομακτικό βαθμό τη διάλυση των τελευταιων. Κάθε μαύρο σφράγισμα απελευθερώνει καθημερινά 10 μικρογραμμάρια υδραργύρου στον οργανισμό μας.Ο υδράργυρος συγκεντρώνονται κυρίως στον εγκέ-φαλο, το πλασμα του αιματος, τα νεφρά και το συκώ-τι και εχει ενοχοποιηθεί για τις παρακάτω βλάβες, σε 60000 κλινικές περιπτώσεις (altmedicine.com)• Νευρολογικά προβλήματα και παθολογικές διατα-ραχές του χαρακτήρα • Προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης. • Ορμονικά προβλήματα, όπως δυσλειτουργία του θυρεοειδή και των επινεφριδίων.• Ατροφία του προστάτη και των νεφρών• Προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως αρθρίτιδα, Parkinson, Alzheimer, λύκο, σκληροδερμία και διαβήτη.• Αλλεργικές καταστάσεις όπως, αλλεργικό άσθμα, ψωρίαση, και διάφορες δερματίτιδες.• Ουλίτιδα, περιοδοντοπάθεια, κακοσμία, μεταλλική γεύση στο στόμα, λευκοπλακία, (προκαρκινική κα-τάσταση του βλενογόνου του στόματος), αίσθηση ηλεκτρικών εκκενώσεων στο στόμα, αύξηση τερηδο-νισμού των δοντιών. Τα μαύρα σφραγίσματα πρέπει να αφαιρεθούν με ειδικό τρόπο ώστε να μην μολυνθεί ο ασθενής από τους ατμούς του υδραργύρου κατά τη διάρκεια της αφαίρεσής τους, και να αντικατασταθούν από σύν-θετες ρητίνες που είναι πιο βιοσυμβατό υλικο. O ασθενης πρεπει να ακολουθήσει μια ειδική αγωγή με Ομοιοπαθητικά και Φυτικά σκευάσματα ώστε να αποβάλλει τον υδράργυρο και τα άλλα μέταλλα από τον οργανισμό του.

Ξαναβρείτε το χαμόγελό σας, την αυτοπεποίθηση και την υγεία σας με εξειδικευμένη οδοντιατρική ομοιοπαθητική θεραπεία!

1. ΠΡΙΝ

2. ΜΕΤΑ

Η ασθενής στη φ. 1 έχει περιοδοντικά δόντια (που κουνιού-νται και έχουν χάσει την οστική τους στήριξη). Στην φ. 2 έχει αναπλαστεί χειρουργικά το χαμένο οστό και έχει αποκατα-σταθεί το χαμόγελο με όψεις από composites.

1. ΠΡΙΝ 2. ΜΕΤΑ

Ολική αποκατάσταση της άνω και κάτω γνάθου με 16 οδοντιατρικά εμφυτεύματα και τελειοποίηση του όγκου των χειλιών με έκχυση υαλουρονικού οξέος.

Holistic Life 23

24 Holistic Life

Χειροπρακτική / Γράφουν οι: Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής και Σταύρος Σκαρπαθάκης, Δρ ΧειροπρακτικήςHolistic Life

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλή-ματα που μπορεί να παρουσια-σθεί σε ένα μεγάλο αριθμό ατό-

μων και περισσότερο στο γυναικείο φύλο, είναι το πρόβλημα της οστεοπό-ρωσης. Χαρακτηρίζεται από απώλεια ασβεστί-ου όπου τα οστά χάνουν την αντοχή τους, και είναι η προϋπόθεση της εκφυ-λιστικής και παραμορφωτικής αρθρίτι-δας. Η έγκαιρη διάγνωσή της είναι σημαντι-κή, γιατί συντελεί στην πρόληψή της και φυσικά στην αποφυγή των συνεπει-ών της νόσου με όλα τα γνωστά επακό-λουθα. Η οστεοπόρωση διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Η πρωτοπαθής είναι α) η μετεμμη-νοπαυσιακή οστεοπόρωση που έχει σχέση με την μειωμένη παραγωγή οι-στρογόνων και επηρεάζει κυρίως τα σπογγώδη πλατιά οστά, δηλαδή τους σπονδύλους, τις πλευρές και τη λεκάνη, και β) η οστεοπόρωση της μεγάλης ηλι-κίας άνω των 65 – 70 ετών. Η δευτεροπαθής εμφανίζεται σε ασθενείς που παρουσιάζουν υπερπα-ραθυροειδισμό, υπερθυροειδισμό και τo σύνδρομο δυσαπορρόφησης, ρευ-ματοειδή αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, επίσης σε άτομα που κάνουν χρήση φαρμάκων για μεγάλη χρονική περίοδο όπως π.χ. γλυκοκορτι-κοειδή, αντιεπιληπτικά, ηπαρίνη κ.α. Η ανακάλυψη διαφόρων μεθόδων απεικόνισης και μέτρησης της οστικής πυκνότητας με τη χρήση ραδιοϊσοτό-

πων υπό μορφή φωτονίων μονής ή διπλής ενέργειας ή με τη βοήθεια του αξονικού τομογράφου, δίνει την ευκαι-ρία για την έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου με θεαματικά αποτελέσματα.Το 99% του ασβεστίου που περιέχε-ται στο σώμα μας και που παρέχει στα οστά τη στερεότητα τους, βρίσκεται με τη μορφή ανόργανων αλάτων και ανέρχεται στο 1 – 1,5 κιλό στο σκελε-τό μας και το 1 % βρίσκεται ελεύθερο στα κύτταρα των διαφόρων ιστών και οργάνων συμπεριλαμβανομένου και του αίματος. Είναι απαραίτητο για τα κύτταρά μας, για τη σωστή λειτουργία των ζωτικών λειτουργιών του οργα-νισμού όπως για τους μυς, τα νεύρα, την καρδιά καθώς και για την πήξη του αίματος όπως αυτή ενεργοποιείται σε τραυματισμούς.Στο σώμα μας κυκλοφορεί σε 1 λίτρο αίματος 1/10 του γραμμαρίου ασβέ-στιο. Το ασβέστιο προσλαμβάνεται μέσω της τροφής γι’ αυτό είναι καθήκον μας να προσέχουμε τις διατροφικές μας προτιμήσεις και συνήθειες.Πηγές ασβεστίουΤο ασβέστιο βρίσκεται στα γαλακτο-κομικά προϊόντα όπως γάλα, γιαούρτι, τυρί, στο κρέας, στα αυγά, στο ψάρια, στη σοκολάτα, στα μήλα, στα πορτοκά-λια, στα γκρέιπφρουτ, στις φράουλες, στο λάχανο, στο σπανάκι, στα πράσι-να φυλλώδη λαχανικά, στα φασόλια, στους ξηρούς καρπούς (φουντούκια, καρύδια), στα όσπρια, το ταχίνι, το σου-σάμι κ.α.

Ποια είναι τα συμπτώματά τηςΣε ορισμένα άτομα δεν υπάρχουν συ-μπτώματα, διαγιγνώσκεται μόνο με ειδικές εξετάσεις όπως η μέτρηση οστι-κής μάζας. Ορισμένα άτομα μπορούν να παρουσιάσουν • Πόνο στη ράχη ή εύκολη κόπωση.• Πόνο στη σπονδυλική στήλη όταν εμφανιστεί κάταγμα κάποιου σπονδύ-λου.• Κύφωση της θωρακικής μοίρας, κύρτωμα ή κοινώς καμπούριασμα.• Ελάττωση του ύψους.• Κατάγματα σε άλλα μέρη του σώμα-τος όπως ισχίο, αντιβράχιο.Καθήκον μας είναι να ενημερωθούμε για το τι μπορούμε να κάνουμε πέρα από την εξέταση για να προλάβουμε ή να περιορίσουμε το πρόβλημα, καθώς και τι μπορούμε να αποφύγουμε όπως:• Περιορισμός στο αλκοόλ γιατί η υπερβολική κατανάλωσή του εμποδί-ζει την απορρόφηση του ασβεστίου από τα κύτταρα που σχηματίζουν τα οστά. Όπως επίσης και του καφέ.• Περιορισμός στο αλάτι στις διατρο-φικές μας συνήθειες γιατί το νάτριο που περιέχει το αλάτι τραβάει το ασβέ-στιο από τα οστά μας.• Αποφυγή του καπνίσματος γιατί από έρευνες που έχουν γίνει βρήκαν ότι οι γυναίκες που καπνίζουν έχουν 5% έως 10 % λιγότερη πυκνότητα στα οστά.• Όταν η πρόσληψη φωσφόρου είναι μεγαλύτερη του ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε αραίωση της πυκνότητας του οστού και γι’ αυτό συνίσταται η αποφυγή κόκκινου κρέατος που περι-έχει 25 φορές περισσότερο φώσφορο παρά ασβέστιο. Καθώς επίσης και απο-φυγή των soft drinks.Παράγοντες που μπορεί να επηρεά-σουν να προκαλέσουν οστεοπόρωση ακόμα είναι:• Η ακινητοποίηση στο κρεβάτι λόγω τραυματισμού ή αρρώστιας, το απότο-μο χάσιμο βάρους, η αμηνόρροια.

Το άτομο με ένα φυσιολογικό πεπτικό σύστημα μπορεί να τρώει θρεπτικές και υγιεινές τροφές κατάλληλα συνδυ-ασμένες. Η ενυπάρχουσα ευφυΐα του σώματος είναι ο χημικός που αφαιρεί από τις τροφές όλα τα χημικά συστα-τικά, μέταλλα και βιταμίνες που είναι απαραίτητα για την υγεία και τη ζωτικό-τητα του οργανισμού. Ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι όταν λαμβάνουμε αρκετή ποσότητα ασβεστίου από τη τροφή μας αλλά δεν απορροφάται για διάφο-ρους λόγους, και αφού δεν απορροφά-ται δε μπορεί ούτε να κατανεμηθεί, και σε αυτή την περίπτωση θα προκύψουν προβλήματα υγείας. Έτσι ο οργανισμός μας αναγκάζεται να το πάρει από τα οστά μας για να διατηρήσει την ποσό-τητα ασβεστίου που είναι απαραίτητη στο αίμα. Αν αυτό συνεχιστεί για με-γάλο χρονικό διάστημα, τα οστά αφα-λατώνονται, προκαλείται οστεοπενία, οστεοπόρωση και κατ’ επέκταση οστε-οπορωτικά κατάγματα. Όταν το ασβέστιο φτάσει στο έντερο, απορροφάται με τη βοήθεια της βιτα-μίνης D και έτσι μπαίνει στην κυκλοφο-ρία του αίματος όπου το μεγαλύτερο μέρος πάει στα οστά, και λιγότερο στα

κύτταρα. Το ασβέστιο απεκκρίνεται από τον οργανισμό μας μέσω του εντέ-ρου και των νεφρών. Η απορρόφηση γίνεται με τη βοήθεια της σωστής κίνησης ή άσκησης που είναι οι μόνοι διανομείς της τροφής στο σώμα μας. Γι’ αυτό η μυϊκή άσκηση εκτός από την κατανομή της τροφής που συντελεί στο σχηματισμό νέου οστού και στην υγιή λειτουργία του ήδη υπάρχοντος, μας βοηθά να δυνα-μώσουμε το μυϊκό μας σύστημα που κατ’ επέκταση στηρίζει το οστικό μας σύστημα. Πριν αρκετά χρόνια ο αθλη-τής Όoυενς σε ολυμπιακούς αγώνες τερμάτισε με σπασμένο πόδι επειδή είχε αρκετά δυνατό μυϊκό σύστημα. Η άσκηση αποτελεί ένα σπουδαίο πα-ράγοντα για την εσωτερική καθαριότη-τα του σώματός μας. Όταν το σώμα δεν ασκείται όχι μόνο δεν μπορεί να αφο-μοιώσει σωστά την τροφή, αλλά έχει και έλλειψη δύναμης και τόνου στους κοιλιακούς μύες που αυτή η αδυνα-μία προκαλεί συχνά δυσκοιλιότητα. Γι’ αυτό, το άτομο πρέπει να ασκείται για να επιφέρει εφίδρωση που με τη σειρά της βοηθά τους πόρους να αποβάλουν τοξίνες, διαφορετικά επιβαρύνονται τα νεφρά. Με την άσκηση διεξάγεται ομα-λά η κυκλοφορία και έτσι το αίμα μπο-ρεί να μεταφέρει τις άχρηστες ουσίες στα απεκκριτικά όργανα απ’ όπου θα αποβληθούν.Η γυμναστική είναι βασικός παράγο-ντας τόσο για τη δημιουργία γερού σκελετού όσο και για τη διατήρηση της οστικής μάζας μετά την εμμηνόπαυση. Με την άσκηση ασκείται η απαραίτητη πίεση στα οστά μας που επιτρέπει στα νέα άτομα να φτιάξουν γερό σκελετό, και στους ενήλικες και ηλικιωμένους να διατηρήσουν την οστική μάζα. Συνί-σταται το βάδισμα, το τρέξιμο, ο χορός, η αεροβική γυμναστική, η σουηδική γυμναστική, το κολύμπι, το τένις κ.α. ανάλογα με τις δυνατότητες του κάθε σώματος. Η έκθεση στον ήλιο σε επι-τρεπτά όρια είναι αρκετά ευεργετική καθώς και η πρόσληψη της βιταμίνης D. Οι ανάγκες για ασβέστιο διαφέρουν από άτομο σε άτομο, εξαρτώνται από την ηλικία, από την κατάσταση που βρίσκεται ο οργανισμός, το φύλο, τη λήψη φαρμάκων, τους γενετικούς πα-ράγοντες και άλλα. Σε περίπτωση εγκυ-μοσύνης και θηλασμού καθώς και μετά την εμμηνόπαυση ή στην τρίτη ηλικία η απαιτούμενη ποσότητα ασβεστίου είναι μεγαλύτερη. Πάντοτε σε συνεννόηση με το γιατρό που σας παρακολουθεί ή με τα κέντρα οστεοπόρωσης, να ακολουθείτε τις οδηγίες για τη λήψη των διαφόρων φαρμάκων που θα σας συστήσουν.Η Χειροπρακτική μπορεί να βοηθήσει το σκελετικό καθώς και μυϊκό σύστη-μα με τις μεθόδους που εξειδικεύεται, όταν δεν υπάρχουν παθολογικά αίτια ή μαζί με μια συντρέχουσα ιατρική περί-θαλψη. Η σωστή λειτουργία των σπον-δύλων και των άλλων οστών καθώς και η σωστή άσκηση βοηθούν το άτομο να βελτιώσει την υγεία του και να έχει μια πληρέστερη ζωή. Στη χειροπρακτική επιστήμη υπάρχουν τεχνικές, οι λεγό-μενες non-force technics, που βοηθούν τα άτομα με οστεοπόρωση.

ΟστεοπόρωσηΗ μέθοδος της Χειροπρακτικής στην

Holistic Life 25

26 Holistic Life

Special report - WDDTYHolistic Life

Οι ευρυαγγείες, γνωστές και ως ‘τηλαγγειεκτα-σίες’ είναι μικρές ομάδες ερυθρών ή πορφυ-ρών φλεβών που είναι ορατές ακριβώς κάτω

από το δέρμα. Η κληρονομικότητα, η εγκυμοσύνη και η πάροδος της ηλικίας είναι οι πιο κοινές αιτίες (Am Fam Physician, 1992; 46: 827-37).Σε αντίθεση με τις κιρσώδεις φλέβες, οι ευρυαγγείες είναι ακίνδυνες και γενικά δεν προκαλούν ή πόνο ή ενόχληση. Μπορούν, ωστόσο, ακόμα να αποτελούν μεγάλο πρόβλημα.Η σκληροθεραπεία περιλαμβάνει την έγχυση ενός χη-μικού παράγοντα, γνωστού ως ‘sclerosant’ στις φλέ-βες που εμφανίζουν το πρόβλημα, κάνοντάς τις μη ορατές. Είναι αποτελεσματική κατά της ευφυαγγείας (Dermatol Surg, 2002; 28: 11-5; Dermatol Surg, 2005; 31: 631-5) ειδικά αν χρησιμοποιούνται κάλτσες συμπίε-σης για μερικές εβδομάδες μετά (J Vasc Surg, 2007; 45: 1212-6).Ωστόσο, η διαδικασία έχει παρενέργειες, που περιλαμ-βάνουν οίδημα, πόνο, τοπικό κνησμό, φουσκάλες και, συνήθως, υπέρχρωση (υπερμελάγχρωση, πιο σκούρα απόχρωση του δέρματος κατά μήκος της φλέβας που εφαρμόστηκε η θεραπεία) (Am Farm Physician, 1992; 46: 827-37). H υπέρχρωση αναφέρεται σε πάνω από 30% των ασθενών που ακολουθούν τη θεραπεία για ευρυαγγείες ή κιρσούς, ασχέτως από το sclerosant που χρησιμοποιήθηκε. Όμως, στις περισσότερες πε-ριπτώσεις, εξαφανίζεται μέσα σε έξι με 24 μήνες. Για κάποιους όμως, το πρόβλημα ίσως επιμείνει για πέντε περίπου χρόνια (J Dermatol Surg Oncol, 1987; 13: 547-50).Άλλες – αν και σπάνια – επιπλοκές είναι πιο σοβαρές και περιλαμβάνουν αλλεργικές αντιδράσεις, φλεβική θρόμβωση, θρομβοφλεβίτιδα (φλεγμονή των φλε-βών) και νέκρωση του δερματικού ιστού (Am Fam Physician, 1992; 46: 827-37).Άλλη θεραπεία για ευρυαγγείες είναι η θεραπεία με Laser, που χρησιμοποιεί φως συχνότητας κοντά στο υπέρυθρο για να κάψει και να κλείσει τις φλέβες, απο-βαίνοντας σε εκκαθάριση. Διάφορα συστήματα Laser

είναι αποτελεσματικά (Semin Cutan Med Surg, 2000; 19: 245-52) αν και δεν είναι τόσο καλά όσο η σκληρο-θεραπεία, και μπορεί να προκαλέσουν φουσκάλες, εφελκίδες και μακροπρόθεσμα ατροφικά σημάδια (Dermatol Surg, 2002; 28: 649-7; J Cutan Laser Ther, 1999; 1: 179-80).

Eναλλακτικές λύσειςΗ κρέμα βιταμίνης Κ θεωρείται ως μία αποτελεσματι-κή φυσική θεραπεία. Η τοπική χρήση βιταμίνης Κ ήταν αποτελεσματική στη μείωση των μελανών σημαδιών από το laser ή των ερυθρών ή πορφυρών δυσχρωμι-ών που προκαλούνται από την αιμορραγία κάτω από το δέρμα (J Am Acad Dermatol, 2002; 47: 241-4; Der-matol Surg, 1999; 245: 942-4). Ωστόσο, το WDDTY δεν βρήκε δημοσιευμένες μελέτες που να δείχνουν ότι η βιταμίνη Κ μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει τσε ευ-ρυαγγείες. Παρ’ όλα αυτά, μία αδημοσίευτη μελέτη που αναφέρ-θηκε στην έκδοση του PROOF! (vol 4 no 3) μελέτησε την δραστικότητα ενός φαρμακευτικού προϊόντος με 5% βιταμίνη Κ (Dermal–K) σε 50 γυναίκες. Από αυτές, 3 είχαν μία σημαντική μείωση ή πλήρη ίαση των ευ-ρυαγγειών τους σε 8-14 ημέρες, 17 είχαν μία σημα-ντική μείωση ή πλήρη ίαση σε 15-30 ημέρες, 26 είχαν μία σημαντική μείωση μέσα σε 31-46 ημέρες, 2 είχαν σημαντική μείωση μέσα σε 47-120 ημέρες και 2 δεν είδαν κανένα αποτέλεσμα, μετά από έξι μήνες. Δεν υπήρξε καμία βελτίωση μεταξύ 50 γυναικών που χρη-σιμοποίησαν σε σύγκριση μία κρέμα με aloe vera. Έτσι η κρέμα βιταμίνης Κ ίσως αξίζει μία δοκιμή, αλλά με προσοχή, καθώς δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί η ασφάλειά της για μακροχρόνια χρήση. Άλλα συστατικά που βρίσκονται σε κρέμες για τις ευ-ρυαγγείες είναι εκχυλίσματα από αγριοκαστανιά, κόκ-κινα φύλλα αμπελιού και ρούσκο (butcher’s broom). Αν και αυτά δεν έχουν μελετηθεί συγκεκριμένα για τις ευρυαγγείες, ήταν αποτελεσματικά – όταν χορηγήθη-καν από το στόμα – σε φλεβική ανεπάρκεια, μία σχε-τική κατάσταση όπου οι φλέβες δεν στέλνουν αρκετό

αίμα από τα πόδια, πίσω στην καρδιά (Arch Dermatol, 1998; 134: 1356-60; Arzneim Forsch, 2000; 50: 109-17; Arzneim Forsch, 2002; 52: 243-50). Αυτά τα βότανα φαί-νεται να δυναμώνουν τα αγγειακά τοιχώματα, αλλά το αν έχουν κάποια δράση στις ευρυαγγείες δεν είναι γνωστό με ακρίβεια. Τέλος, οι ευρυαγγείες μπορούν να καλυφθούν. Υπάρ-χουν make up σώματος μεγάλης διάρκειας (και κά-ποια αδιάβροχα) που είναι ειδικά σχεδιασμένα να καλύπτουν ευρυαγγείες και άλλα σημάδια. Στη Μ. Βρετανία, ο Βρετανικός Ερυθρός Σταυρός λειτουργεί μία υπηρεσία δωρεάν θεραπείας σε κέντρα σε όλη τη χώρα, που χρησιμοποιείται από ασθενείς με σημάδια εκ γενετής, εγκαύματα, ουλές και ευρυαγγείες (www.redcross.org.uk).

Ευρυαγγείες: Αντιμετώπιση και πρόληψη

Να ασκείστε για να βοηθηθεί το κυκλοφορικό Μειώστε την πίεση στα πόδια σας αποφεύγο-

ντας την πολύωρη ορθοστασία και το σήκωμα υπερβολικού βάρους.

Διατηρείστε ένα ιδανικό σωματικό βάρος, καθώς η παχυσαρκία είναι γνωστό ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη ευρυαγγειών (J Dermatol Surg Oncol, 1992, 18: 883-6)

Μην σταυρώνετε τα πόδια σας όταν κάθεστε, καθώς με αυτό τον τρόπο μπορεί να μειωθεί η ανοδική κίνηση του αίματος πίσω στην καρδιά και αυξάνεται η πίεση στις φλέβες των ποδιών

Δοκιμάστε να κάνετε μασάζ και άλλες θεραπείες που αυξάνουν την κυκλοφορία του αίματος

Δοκιμάστε συμπληρώματα διατροφής, αφού, εκτός από τα: αγριοκάστανο, κόκκινα φύλλα αμπελιού και ρούσκο, υπάρχουν άλλοι παρά-γοντες δυναμοποίησης των αγγείων που ίσως βοηθήσουν την αποφυγή ευρυαγγειών, μεταξύ των οποίων τα gotu cola, οξερουτίνες (συνθε-τικά βιοφλανοειδή που προκύπτουν από ρουτί-νη (Rutin)) και OPCs (συμπλέγματα ολιγομερών προανθοκυανιδών που εξάγονται από φλοιό πεύκου και σπόρους σταφυλιών).

Συμβουλές για πρόληψη

Holistic Life 27

28 Holistic Life

Γράφει η Επιστημονική Ομάδα meta-pharm

Oρθοκυτταρική ιατρικήHolistic Life

Ενώ για πολλά χρόνια οι ανοσολόγοι – ερευνητές έδειχναν σχετικά μικρό ενδι-αφέρον για την μη ειδική ανοσία, τις τελευταίες δύο δεκαετίες το πεδίο αυτό του αμυντικού συστήματος αποκτά όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η φλεγ-

μονή έχει αναγνωρισθεί ως το υπόστρωμα σχεδόν κάθε χρόνιας νόσου. Εκτός από τη φανερή σχέση της στο άσθμα, στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τη νόσο του Crohn, τώρα στον κατάλογο περιλαμβάνεται επίσης ο διαβήτης, η κατάθλιψη, η σχιζοφρέ-νεια, η νόσος του Alzheimer και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Τα τελευταία χρόνια έχουν συσσωρευτεί ενδείξεις που δείχνουν ότι η χρόνια φλεγμονή μπορεί να δια-δραματίσει σημαντικό ρόλο κατά τη μετάβαση ορισμένων τύπων καρκίνου από προκαρκινωματώδες στάδιο, στο στάδιο της πλήρους νόσου. «Η σύνδεση μεταξύ φλεγμονής και καρκίνου έχει περάσει στο επίκεντρο της ερευνητικής έρευνας», σημει-ώνει ο Robert A. Weinberg του Ινστιτούτου Whitehead στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) στην επανέκδοση του πασίγνωστου εγχειριδίου του, «The Biology of Cancer».Αλλά και στις άλλες χρόνιες νόσους η έρευνα δείχνει ότι η χρόνια φλεγμονή έχει σαφή σχέση στην παθογένεια και εξέλιξή τους. Σε ασθενείς με κατάθλιψη έχουν εντοπισθεί υψηλά επίπεδα φλεγμονωδών μορίων – ιντερλευκίνης-6 και C-αντι-δρώσας πρωτεΐνης. Επίσης στοιχεία δείχνουν ότι υψηλά επίπεδα κυτταροκινών σχετίζονται με τη σχιζοφρένεια. Στη νόσο του Alzheimer φαίνεται πως η φλεγμονή που προκύπτει προκαλεί βλάβη στους νευρώνες. Στον σακχαρώδη διαβήτη σημα-ντικό ρόλο παίζει το λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο. Έτσι τόσο τα κύτταρα της μη ειδικής ανοσίας (μακροφάγα κ.α.), όσο και τα λιποκύτταρα όταν εκτεθούν στο με-ταβολικό στρες το οποίο προκύπτει εξαιτίας π.χ. της παχυσαρκίας, συνθέτουν μό-ρια μεταγωγής σήματος που καλούνται κυτταροκίνες, όπως ο παράγων νέκρωσης όγκων (TNF). Αυτά τα μόρια παρεμβαίνουν στη φυσιολογική λειτουργία της ινσου-λίνης και μπορεί να οδηγήσουν σε διαβήτη. Παράλληλα η φλεγμονή που αναπτύσ-σεται αποτελεί το αρχικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη και οργανικών βλαβών, π.χ. μικροαγγειοπάθεια, πολυνευροπάθεια, οφθαλμικές αλλοιώσεις κ.α. Στις καρδιαγγειακές παθήσεις, τα μακροφάγα παίζουν σημαντικό ρόλο. Παράγουν στοιχεία φλεγμονής που ενεργοποιούν την παραγωγή πρωτεϊνών, οι οποίες διακό-πτουν τον κυτταρικό θάνατο και προάγουν τη φλεγμονή και τον πολλαπλασιασμό κυττάρων. Πέπτουν την «κακή» χοληστερίνη (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες), στην συνέχεια τα κύτταρα περιβάλλονται από ένα ινώδες κάλυμμα που σχηματίζει την αρτηριακή πλάκα. Η τελευταία μπορεί να αποσπαστεί και να δημιουργήσει κά-ποιο θρόμβο, ο οποίος αποκλείοντας μια αρτηρία οδηγεί σε καρδιακό επεισόδιο.Όλα αυτά δείχνουν ότι η καταστολή της χρόνιας φλεγμονής είναι σημαντική για να αποφύγουμε την ανάπτυξη και εξέλιξη των χρόνιων παθήσεων. Από την άλλη, η χρόνια χρήση χημικών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (κορτικοστεροειδών, μη στεροειδών) περικλείει επιπλοκές και κινδύνους. Για αυτό εξαιρετικής σημασίας και πολύ υποβοηθητικά είναι τα βιολογικά σκευάσματα που περιέχουν ουσίες με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, αλλά χωρίς τις επιπλοκές, τους κινδύνους και τα προβλήματα των χημικών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.Η ρητίνη του Weihrauch (Boswellia Serrata) εκτός από τις άλλες πολυάριθμες ουσίες περιέχει 5-8% την ουσία Boswellia Saeurun, η οποία είναι γνωστή για την αντιφλεγμονώδη δράση της. Αυτή η ουσία αδρανοποιεί το ένζυμο 5-λιποξυγενά-ση, το οποίο είναι υπεύθυνο για την αυξημένη παραγωγή λευκοτριενίων. Έτσι δεν αναπτύσσονται λευκοτριένια που είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση των χρόνιων φλεγμονών στον οργανισμό.Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (EPA, DAH) έχουν πολύπλευρη αντιφλεγμονώδη δράση σε βιοχημικό και κυτταρικό. Αναστέλλουν τις βιοχημικές οδούς που παρά-γουν ουσίες που προκαλούν φλεγμονώδεις αντιδράσεις (μειώνουν την σύνθεση των προσταγλαδινών, κυττοκινών, ιντερλευκινών κ.α.).Η ρουτίνη είναι ένα φλαβονοειδές γλυκοσίδιο των εσπεριδοειδών που βρίσκεται και στην dimorphandra mollis, φυτό της κεντρικής Βραζιλίας. Στον οργανισμό προσάπτεται στα ιόντα σιδήρου, εμποδίζοντάς τα να δεσμεύονται με υπεροξεί-δια υδρογόνου, τα οποία εναλλακτικά θα προκαλούσαν εξαιρετικά αντιδραστικές ελεύθερες ρίζες, που μπορεί να βλάψουν τα κύτταρα, προάγοντας διαδικασίες φλεγμονής και κακοήθειας. Έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση στα αγγεία, αυ-ξάνει την ελαστικότητα και αποτρέπει τη δημιουργία θρομβώσεων. Η ρουτίνη επί-σης ενδυναμώνει τα αγγεία και μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των φλεβικών οιδημάτων στα κάτω άκρα. Μειώνει την κυτταροτοξικότητα της οξειδωμένης LDL χοληστερόλης και μειώνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.Τέτοιες αντιφλεγμονώδεις, αποιδηματικές και σταθεροποιητικές δράσεις των αγ-γείων έχουν επίσης το εκχύλισμα από κουκούτσι σταφυλιών (OPC) και το εκχύλισμα αγριοκαστανιάς.Ο συνδυασμός φυσικών δραστικών ουσιών αυξάνει την αποτελεσματικότητα της αντιφλεγμονώδους δράσης και επίσης μπορεί να ενισχύσει την εξισορρόπηση και ομαλοποίηση συγκεκριμένων συστημάτων του οργανισμού. Οι χρόνιες νόσοι – και οι υποκείμενες φλεγμονώδεις καταστάσεις – αποτελούν σήμα κατατεθέν ενός γη-ράσκοντος οργανισμού. Οι ερευνητές παρατηρούν πως είμαστε όλοι λίγο παρα-πάνω φλεγμονώδεις από ό,τι χρειάζεται. Αντιμετωπίζοντας τη φλεγμονή, θα μπο-ρούσαμε με τη βοήθεια φυσικών ουσιών να προλάβουμε ή να μεταστρέψουμε την πορεία μιας χρόνιας ασθένειας, με πολύ καλά αποτελέσματα.

Φλεγμονή: Το υπόστρωμα για χρόνιες νόσους

Holistic Life 29

Holistic LifeΔιατροφή

Φθαρμένα, θαμπά νύχια. Αδύναμα, άτονα μαλλιά που δεν θα μα-κρύνουν. Μικρές και όχι τόσο μικρές ρυτίδες που έχουν εμφανι-στεί πολύ νωρίς για την ηλικία σας. Αόρατη αλλά υπαρκτή φθο-

ρά των οστών και των αρθρώσεων. Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα μπορεί να είναι μια έλλειψη σε πυρίτιο, η οποία εύκολα διορθώνεται. Και όσον αφορά τα οστά και τις αρθρώσεις είναι πολύ σημαντικότερη από ένα αισθητικό ζήτημα.

Τι κάνει το πυρίτιο;Οστά και Αρθρώσεις: Η καλύτερα τεκμηριωμένη λειτουργία του πυριτί-ου είναι ότι διευκολύνει τον εμπλουτισμό των οστών με ασβέστιο και μέ-ταλλα. Ο οργανισμός δεν μπορεί να αφομοιώσει και να χρησιμοποιήσει το ασβέστιο χωρίς την παρουσία πυριτίου, ανάγοντάς το έτσι σε απαραί-τητο θρεπτικό στοιχείο για όσους έχουν προβλήματα οστεοπόρωσης. Είναι ζωτικής σημασίας για την σωστή ανάπτυξη των οστών και τη δια-τήρηση της φυσιολογικής οστικής δομής, απαραίτητο για την ορθή και ταχεία επούλωση καταγμάτων, θλάσεων και τραυματισμένων τενόντων και συνδέσμων, ενώ προλαμβάνει τον εκφυλισμό των μεσοσπονδυ-λίων δίσκων.

Καταπολέμηση των σωματικών επιπτώσεων της γήρανσης: Η γή-ρανση ξεκινά μέσα στα κύτταρα, που περιέχουν κολλαγόνο, το συνδε-τικό στοιχείο που κυριολεκτικά «κρατά» όλα τα τμήματα του σώματος ενωμένα! Καθώς τα χρόνια περνούν, το κολλαγόνο φθείρεται και χάνει τη φυσιολογική ελαστικότητά του, που έχει σαν αποτέλεσμα χαλαρή επι-δερμίδα, εξασθενημένα μαλλιά και εύθραυστα νύχια. Γνωρίζοντας ότι το πυρίτιο είναι ένα από τα σημαντικότερα συστατικά του κολλαγόνου, η τακτική λήψη του, μπορεί να προλάβει αυτές τις επιπτώσεις της γήραν-σης. Διατηρεί την ελαστικότητα και την ευκαμψία της επιδερμίδας, βοη-θά στην ανάπτυξη πυκνών, δυνατών και λαμπερών μαλλιών, στη διατή-ρηση δυνατών και εύκαμπτων νυχιών, στη διατήρηση της αδαμαντίνης των δοντιών και προλαμβάνει την τερηδόνα.

Γιατί είναι δύσκολο για τον οργανισμό να διατηρήσει επαρκή επίπε-δα πυριτίου; Το διοξείδιο του πυριτίου, από το οποίο ο οργανισμός παράγει το πυ-ρίτιο δεν είναι ιδιαίτερα συχνό στις τροφές, εκτός αν έχουν αναπτυχθεί σε αμμώδες έδαφος. Ακόμα και τότε όμως τείνει να συγκεντρώνεται σε μέρη των φυτών, όπως είναι ο φλοιός, που εμείς δεν καταναλώνουμε. Όταν υπάρχει παρουσία διοξειδίου του πυριτίου, δεν βρίσκεται πάντα σε μορφή τέτοια που να είναι εύκολα αφομοιώσιμη από τον οργανισμό.

Φυσικό πυρίτιο φυτικής προέλευσης To βότανο Spring Horsetail (Equisetum Arvense) είναι μια πλούσια πηγή διοξειδίου του πυριτίου. Όταν εκχυλίζεται αποκλειστικά από ανοιξιάτι-κη παραγωγή, περιέχει την υψηλότερη συγκέντρωση βιοφλαβονοειδών από οποιοδήποτε άλλο φυτό και μόνον αυτό διασφαλίζει τη μέγιστη βι-οδιαθεσιμότητα και την άμεση αφομοίωση του πυριτίου από τον οργα-νισμό (σχεδόν 100%). Εκτός από το πυρίτιο και τα βιοφλαβονοειδή, το φυτό εμπεριέχει πλήθος φυσικών μετάλλων και ιχνοστοιχείων εξαιρετικά σημαντικών για τη δι-ατήρηση μιας καλής υγείας, όπως: σίδηρος, ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, βόριο, μαγγάνιο, φωσφόρος. Η λήψη του είναι απολύτως ασφαλής για μακρύ χρονικό διάστημα.

Μπορείτε να προστατέψτε τα μαλλιά, την επιδερμίδα, τα νύχια, τα οστά, τους τένοντες, τους συνδέσμους, τις αρθρώσεις και τους μεσοσπονδύλι-ους δίσκους, εφοδιάζοντας το κολλαγόνο με πυρίτιο εκ των έσω διατη-ρώντας το υγιές!

ένα μέταλλο «άγνωστο» αλλά ζωτικής σημασίας

Πυρίτιο

Από την επιστημονική ομάδα της Med Melon

30 Holistic Life

Γράφει ο Μάριος Δημόπουλος, Κλινικός Διατροφολόγος,Fellow of the American Council of Applied Clinical Nutrition

ΔιατροφήHolistic Life

Το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA) είναι ένα ελεύθερο λιπαρό οξύ που βρί-σκεται σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα και σε κρέατα. Αυτό το συστα-τικό ονομάστηκε συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA) λόγω της δομικής του

ομοιότητας με το λινολεϊκό οξύ. Οι περισσότερες από τις έρευνες και τις επι-στημονικές μελέτες για τη δράση του CLA έγιναν σε ζώα. Το CLA αποδείχθηκε ότι έχει ευεργετική δράση σε ζώα, όπως βελτιωμένη σύσταση του σώματος, ενι-σχυμένο ανοσοποιητικό σύστημα, μείωση της αθηροσκλήρωσης, μείωση των καρκινικών κυττάρων και αντι-καταβολική και αναβολική δράση(1).Υπάρχει διχογνωμία στο πώς επιδρά στη φυσιολογία και στη βιοχημεία του σώματος. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι βοηθά να διατηρούνται οι λιπώδεις ιστοί μικροί, μπλοκάροντας συγκεκριμένα ένζυμα τα οποία είναι υπεύθυνα για την μεγέθυνση των λιποκυττάρων. Το CLA φαίνεται να αναστέλλει τη δράση του ενζύμου lipoprotein lipase, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά των λιπα-ρών οξέων από το αίμα στα λιποκύτταρα. Κάποιοι πιστεύουν ότι αναμειγνύεται άμεσα στον μεταβολισμό των λιπών βοηθώντας το σώμα να χρησιμοποιήσει τα δικά του λιποκύτταρα ως πρωταρχική πηγή ενέργειας. Το CLA φαίνεται να ενερ-γοποιεί τη δράση του ενζύμου carnitine palmitoyl transferase, το οποίο υπάρχει στους μυς και διευκολύνει τη μεταφορά λιπαρών οξέων μέσα στα μιτοχόνδρια, για να παραχθεί ενέργεια. Άλλοι πιστεύουν ότι η πιο αξιοσημείωτη επίδραση του CLA είναι αυτή που πιθανόν να ασκεί στα κορτικοστεροειδή. Θεωρείται ότι το CLA μπορεί να αλληλοεξουδετερώνει τα κορτικοστεροειδή όπως την κορτι-ζόλη, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διάσπαση των μυών και την αποθήκευση σωματικού λίπους. Οι μελέτες δείχνουν ότι το CLA ασκεί την ευεργετική του δράση περισσότερο στα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, αλλά μπορεί να φανεί χρήσιμο και στους αθλητές και σε άτομα που στόχο έχουν άπαχη σωματική μάζα. Μερικά από τα γνωστά ευεργετήματα που οι άνθρωποι μπορεί να κερδίσουν από τη λήψη CLA είναι μείωση του σωματικού λίπους, αύξηση της μυϊκής μάζας, πιθανή αύξηση στη μυϊκή και καρδιακή αντοχή, αύξηση οστικής μάζας και οστικής πυκνότητας, ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, μείωση του συνολικού σωματικού βάρους και αύξηση του μεταβολισμού.Άλλες ευεργετικές δράσεις που έχουν φανεί σε ζώα, αλλά πρέπει να φανούν και σε μελέτες σε ανθρώπους, περιλαμβάνουν μείωση της ολικής χοληστερόλης, μείωση της LDL και αύξηση της HDL, μείωση των τριγλυκεριδίων και βελτίωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα(2).Τα επίπεδα CLA στα γαλακτοκομικά και στο κρέας είναι πολύ χαμηλά. Τα επίπε-δα CLA που απαιτούνται, για να βελτιωθεί η σύνθεση του σώματος είναι πολύ υψηλά ώστε να αποκτηθούν φυσιολογικά μέσα από τη διατροφή μας και αυτό κάνει απαραίτητη τη λήψη συμπληρώματος διατροφής. Στο εμπόριο κυκλοφο-ρούν πολλά σκευάσματα CLA, αλλά το σκεύασμα στο οποίο έχουν γίνει μελέτες σε ανθρώπους είναι το Tonalin CLA. Το σκεύασμα Tonalin CLA είναι ένας πρωτο-ποριακός πατενταρισμένος τύπος CLA από έλαιο σπόρων καρθαμέλαιου. Περι-έχει δύο διαφορετικά ισομερή: cis-9, trans-11 και trans-10, cis-12. Ας εξετάσουμε τις μελέτες που έχουν γίνει σε ανθρώπους για τη δράση του Tonalin CLA.Σε διπλή-τυφλή τυχαιοποιημένη έρευνα(3) σε εξήντα άτομα με Δείκτη Μάζας Σώ-ματος υψηλότερο του 25 kg/m2 δόθηκε σκεύασμα Tonalin CLA ή placebo. Από τα στοιχεία της έρευνας βρέθηκε σημαντική απώλεια στο αποθηκευμένο λίπος του σώματος των ατόμων της ομάδας CLA σε σχέση με την ομάδα placebo.Σε διπλή-τυφλή τυχαιοποιημένη έρευνα(4) σε είκοσι άτομα φυσιολογικού σωμα-τικού βάρους που έκαναν φυσική άσκηση σε γυμναστήριο, δόθηκε placebo ή Tonalin CLA σε δόσεις 1,8gr ημερησίως για 12 εβδομάδες. Από τα στοιχεία της έρευνας προέκυψε ότι υπήρξε σημαντική μείωση της λιπώδους μάζας των ατό-μων που λάμβαναν CLA σε σχέση με την ομάδα placebo. Το σωματικό βάρος των ατόμων που έλαβαν μέρος στην έρευνα δεν μεταβλήθηκε. Το CLA λοιπόν φαίνεται να έχει πολλαπλή κλινική θετική επίδραση για τον οργανισμό, διότι, ενώ μειώνει το λίπος που αποθηκεύεται στον υποδόριο ιστό του σώματος, στη-ρίζει ταυτόχρονα τη διατήρηση της μυϊκής μάζας.Στην έρευνα Kamphuis(5) εξετάστηκε η επίδραση του σκευάσματος Tonalin CLA στην επαναπρόσληψη σωματικού βάρους μετά από χαμηλή υποθερμιδική δίαι-τα τριών εβδομάδων. Η έρευνα ολοκληρώθηκε μετά από 13 εβδομάδες και ανέ-δειξε τη σημαντική βοήθεια του σκευάσματος CLA στην επαναπρόσληψη της απολεσθείσας άλιπης μυϊκής μάζας, στην ελάττωση του συνολικού ποσοστού σωματικού λίπους και στην αύξηση του μεταβολικού ρυθμού. Για απώλεια σωματικού βάρους η χρήση του Tonalin CLA θα πρέπει να συνδυ-άζεται με μια καλή δίαιτα και άσκηση για καλύτερα αποτελέσματα. Η δόση που φαίνεται από τις μελέτες ότι είναι αποτελεσματική είναι 1500-3000 mg ημερησί-ως. (βλ. Βιβλιογραφία σελ. 31)

Tonalin CLAγια φυσική απώλεια λίπους

Holistic Life 31

Μια ήπιας μορφής αποτοξίνωση του ήπατος την εποχή της Άνοιξης, απο-τελεί συνήθως ένα θετικό παράγοντα

αναζωογόνησης και ενίσχυσης της ζωτικότητας του οργανισμού. Άλλωστε η ενέργεια του ήπατος αυτή την εποχή είναι ιδιαίτερα ρωμαλέα και αυτό βοηθάει την όλη διαδικασία.Στην παραδοσιακή ιατρική των μεγάλων πολι-τισμών εξαίρεται ο ανοιξιάτικος καθαρισμός ως ένα θείο δώρο συντήρησης της καλής υγείας και ισχυροποίησης της ζωτικής δύναμης στο σώμα.Στην λαϊκή θεραπευτική των κατοίκων της ελλη-νικής υπαίθρου συναντούσαμε και συναντάμε φυσικές πρακτικές αποτοξίνωσης με την χρή-ση φυτών και υλικών από δέντρα του δάσους, πολύτιμες γνώσεις που πολλές από αυτές είναι κληροδοτήματα της λαμπρής σκέψης και βαθει-άς εμπειρίας των μυστών της αρχαίας ελληνικής ιατρικής τέχνης, όπως του Ιπποκράτη και των διαδόχων του.Έτσι στην καθημερινή διατροφή μας καλό εί-ναι να υπερτερούν την περίοδο αυτή τρόφιμα βιοδυναμικής καλλιεργειας, φρεσκα και ανε-πεξέργαστα φρούτα και λαχανικά πλούσια σε χλωροφύλλη, καροτενοειδή και άλλα πολύτιμα φυτοστοιχεια, και ταυτόχρονα τροφές που ται-ριάζουν με την ιδιοσυγκρασία μας.Στη συνέχεια θα σας περιγραψουμε μια αποτοξι-νωτικη και δυναμογονα σαλατα που θα μπορου-σε να τονώσει και να βοηθήσει στον εσωτερικό καθαρισμό του οργανισμου.Βασικό συστατικό της είναι το σταμναγκάθι που εύκολα το βρίσκουμε συσκευασμένο ως προϊόν βιολογικής γεωργίας στα βιολογικά.Το σταμναγκάθι (Cichorium spinosum) είναι ένα είδος πικρού ραδικιού που συναντάμε κυ-ρίως στην ευλογημένη κρητική γη. Τα διάφορα βρώσιμα είδη πικρών ραδικιών είχαν επισημαν-θεί από τους αρχαίους και τον Διοσκουρίδη ως ωφέλιμα φυτά για καθαρισμό και τόνωση του ήπατος, αλλά και ως ήπια διουρητικά.Το σταμναγκάθι είναι πλούσια πηγή φυτικών Ω3 λιπαρών οξέων, θείου και μεταλλικών στοι-χείων.

Ας δούμε όμως την προτεινόμενη συνταγή:-2-4 χούφτες ωμό φρέσκο σταμναγκάθι, το τε-μαχίζουμε την ώρα που θα το φαμε.-2-3 χούφτες από φύλλα μαρουλιού ή πορφυρό και άσπρο λάχανο.-2-3 δαμάσκηνα βιολογικά ψιλοκομμένα-2 χλωρά κρεμμυδάκια σε ροδέλες-άνηθο, μαϊντανό, σέλινο τεμαχισμένα-3 ατμοβραστές καρδιές άγριας αγκινάρας-7-10 ανάλατες ελιές

-1 κοφτό κουταλάκι ρίγανη-1/2 αβοκάντο κομμένο σε ροδέλες (προαιρετι-κό)-1 κουταλάκι κουκουνάρι (προαιρετικό)-10-15 αμύγδαλα ή 5-7 καρύδια ή 2 κουταλιές κολοκυθόσπορο-βιολογικό ψυχρής έκθλιψης ελαιόλαδο-λεμόνι ή μηλόξυδο-αιγινό ή αιγοπρόβιο χωριάτικο τυρί ή γραβιέ-ραΑυτή η συνταγή μπορεί να βελτιώσει την θετική ηπατική της επίδραση αν λαμβάνουμε και μια καψουλα Σίλυβο το Μαριανό, κοινώς Γαϊδουρά-γκαθο (Silybum marianum, Carduus marianum), που υπάρχει στο εμπόριο με την αγγλική του ονομασία δηλαδή ως Μilk Τhistle.Το Σίλυβο (οι μαύροι σπόροι που υπάρχουν στα κεφάλια των λουλουδιών του), περιέχουν ένα φλαβονοειδές, την σιλυμαρίνη που παρουσιάζει σύμφωνα με γερμανικές έρευνες, υψηλή ηπατο-προστατευτική δραση.Επισης οι σποροι εμφανιζουν χολαγωγο δραση και πιθανόν κάποια αναγεννησιακή δράση επί των ηπατοκυττάρων.Οι αρχαίοι ιατροί εκτιμούσαν τις αρετές του και το χρησιμοποιούσαν σε διάφορες ηπατικές καταστάσεις και ως αντίδοτο σε δαγκώματα φιδιών. Στο μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε και ως φαρμακο κατα της μελαγχολίας, ενώ στις πιο σύγχρονες φαρμακολογίες η σιλυμαρίνη δίνεται ως αντίδοτο σε δηλητηρίαση από δηλητηριώδη μανιτάρια.

Επισήμανση: Οι έγκυες καθώς και άτομα που βρί-σκονται κάτω από φαρμακευτική αγωγή ή ιατρική παρακολούθηση ή πάσχουν από κάποια πάθηση ή παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα υγείας θα πρέπει να λαμβάνουν την άδεια του θεράποντος γιατρού τους για τη χρηση του Milk Τhistle και οποιασδή-ποτε διατροφικής συνταγής.Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στη χρήση του Milk Τhistle, όταν λαμβάνονται φάρμακα που μεταβολίζονται στο ενζυμικό σύστημα P-450, οπου η συμβουλη του φαρμακοποιου και η άδεια του θεράποντος γιατρού είναι απαραίτητη.

Βιβλιογραφία Tonalin1. Wang Y, Jones P, Dietary conjugate linoleic acid and body composition, American Journal Clinical Nutrition, Vol. 79, No. 6, 1153S-1158S, June 2004.2. Pinkoski C, Chilbeck P, Candow D, Esliger D, The effects of conjugated linoleic acid supplementation during resistance training, Journal of Medicine and Science in Sports and Exercise by ACSM 0195-9131/2006/3802-0339/0.3. Blankson H., et al., Conjugated linoleic acid

reduces body fat mass in overweight and obese humans, J Nutr. 2000, 130(12); Dec: 2943-2948.4. Thom E., et al., Conjugated linoleic acid reduces body fat in healthy exercising humans, J Int, I Med Res. 2001, 29: 392-396.5. Kamphuis M et al., The effect of conjugated linoleic acid supplementation after weight loss on body weight regain, body composition and resting metabolic rate in overweight subjects, Int J Obes Relat Metab Disorb. 2003 27(7); Jul: 840-7.

Ανοιξιάτικη αναζωογόνηση

Γράφει ο Dr Ιωάννης Αδαμίχος ND,DO,DSc

με Σίλυβο, Σταμναγκάθι και άλλα φυτά

32 Holistic Life

ΔιατροφήHolistic Life

Επιμέλεια: Σοφία Παπαδοπούλου, Χημικός, Πρόεδρος Ayurveda Hellas A.E.Σε συνεργασία με το R&D της VRP

Υπάρχει μεγάλη σύγχυση στο ευρύ κοινό όσο αφορά την αξία των υδαταν-θράκων στη διατροφή μας. Παρόλο που ο διάλογος σχετικά με το ποσο-στό των υδατανθράκων που πρέπει να περιλαμβάνουν τα γεύματά μας

συνεχίζεται, φαίνεται να υπάρχει ομοφωνία ως προς το είδος των υδατανθράκων που πρέπει να καταναλώνουμε. Τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες είναι τα σάκχαρα και τα αμυλούχα τρόφιμα. Ο οργανισμός έχει την ικανότητα να μετατρέπει τα άμυλα σε απλά σάκχαρα. Όσο πιο σύνθετο είναι το άμυλο, τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεται το σώμα για να το μετατρέψει σε σάκχαρο (γλυκόζη).Μέτρια ή μεγάλη ποσότητα λίπους σε ένα γεύμα επιβραδύνει σημαντικά το χρό-νο κένωσης του στομάχου. Ομοίως, ένα γεύμα πλούσιο σε φυτικές ίνες επίσης επιβραδύνει το χρόνο κένωσης. Στην ουσία, τα παραπάνω συμβάλλουν στο να μετατραπεί το γεύμα σε κάψουλα βραδείας απελευθέρωσης των συστατικών. Για την ολοκλήρωση της πέψης των τροφίμων απαιτούνται 2-4 ώρες, καθώς τα σάκ-χαρα εισέρχονται με αργό ρυθμό στη ροή του αίματος ώστε να μην προκληθεί υπογλυκαιμία λόγω της υπερβολικής έκκρισης ινσουλίνης. Αντίθετα, ένα τυπικό γεύμα πλούσιο σε σάκχαρα/υδατάνθρακες και χαμηλό σε πρωτεΐνες, λίπη και φυτικές ίνες, όπως είναι ένα ζαχαρούχο πρόγευμα με δημη-τριακά, τηγανίτες, τοστ, ή διάφορα σνακς μπορεί να αφομοιωθεί και να απορ-ροφηθεί μέσα σε 20-45 λεπτά, προκαλώντας εγκεφαλική και σωματική δυσλει-τουργία λόγω της γρήγορης και απότομης αύξησης του σακχάρου στο αίμα και της συνεπούς υπερβολικής έκκρισης ινσουλίνης για τον μεταβολισμού αυτού του σακχάρου. Ως εκ τούτου, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τη μείωση του σακχάρου στο αίμα και δημιουργεί τη λαχτάρα για λήψη ακόμα περισσότερων υδατανθρά-κων - κατάσταση που ταλαιπωρεί τόσα υπέρβαρα άτομα.Τα περισσότερα σάκχαρα και υδατάνθρακες είναι επεξεργασμένα. Οι σύγχρονες μέθοδοι επεξεργασίας των τροφίμων μπορούν και διαχωρίζουν το περισσότερο σάκχαρο ή άμυλο ενός φυτού από τις φυτικές ίνες και τις βιταμίνες, τα ανόργανα στοιχεία και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά του. Επίσης, το υπερβολικό μαγεί-ρεμα συνήθως απομακρύνει τα εναπομείναντα θρεπτικά συστατικά. Έτσι, εμείς περιοριζόμαστε σε υδατάνθρακες που δεν είναι αρκετά σύνθετοι ώστε να δώσουν στον οργανισμό μας το χρόνο να επεξεργαστεί τα σάκχαρα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την απόδοση ενέργειας. Τελικά, τα σάκχαρα εισέρχονται άμεσα στο αίμα δημιουργώντας το έδαφος για κακή υγεία η οποία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, μεταξύ των οποίων συμπτώματα Διαταρα-χής Ελλειμματικής Προσοχής (ΔΕΠ) και αυξομειώσεις των επιπέδων του σακχά-ρου στο αίμα με επακόλουθη τη λαχτάρα για λήψη παραπάνω υδατανθράκων.Η περιεκτικότητα των γευμάτων ή των σνακ σε υδατάνθρακες δεν πρέπει να υπερβαίνει το 25-40%. Επίσης, δεν αρκεί να αντικαθιστούμε τους επεξεργασμέ-νους υδατάνθρακες με σύνθετους. Υψηλό ποσοστό πρόσληψης οποιασδήποτε μορφής υδατανθράκων χωρίς να ισορροπείται με το κατάλληλο ποσοστό λίπους και πρωτεϊνών, και πάλι θα προ-καλέσει κακή απόκριση του σώματος στο επακόλουθο υπερβολικό φορτίο υδα-τανθράκων και σακχάρων.Και μην ξεχνάμε κάτι πολύ σημαντικό: τις συνθήκες που τρώμε. Το πώς, πού και με ποιον τρώμε παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καλύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των θρεπτικών συστατικών και γενικότερα στη μετουσίωση της τροφής σε θετική ενέργεια (ojas), που είναι και το τελικό δια ταύτα...

Απώλεια βάρους & Ενέργεια: Σωστή διατροφή

ETRA

Holistic Life 33

34 Holistic Life

Διαβήτης ονομάζεται το αυξημένο σάκχαρο αίματος και οι επιπλοκές που παρουσιάζονται από αυτήν την κατάσταση. Υπάρχουν 2 τύποι διαβήτη: Ο διαβήτης τύπου 1, όπου το πάγκρεας δεν παράγει την απαιτούμενη

ποσότητα ινσουλίνης και ο πάσχων χρειάζεται να λαμβάνει ινσουλίνη από έξω (με ενέσεις ή φάρμακα), και ο διαβητης τύπου 2 όπου το πάγκρεας παράγει μεν ινσουλίνη, αλλά για διάφορους λόγους αυτή δεν μπορεί να κάνει την δουλειά της σωστά. Και η δουλειά της Ινσουλίνης είναι να παίρνει το σάκχαρο από το αίμα και να το βάζει μέσα στα κύτταρά μας. Το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα είναι μία κατάσταση που προοδευτικά φέρνει ολοένα και μεγαλύτερες επιπλοκές στην υγεία πολλών εκατομυρίων ανθρώ-πων. Συνολικά πάνω από 250 εκατομύρια άτομα έχουν διαγνωσθεί με Διαβήτη τύπου 2 παγκοσμίως. Η αύξηση των κρουσμάτων έχει αποκτήσει διαστάσεις επιδημίας την τελευταία εικοσαετία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό Υγείας σε 30 χρόνια από σήμερα οι διαγνωσμένοι διαβητικοί θα είναι σχεδόν οι διπλάσιοι από ότι τωρα! Σε μία κοινωνία που θέλει να καυχιέται για το επίπεδο προόδου στην πληροφόρηση και περίθαλψη υγείας, τα νούμερα αυτά μοιά-ζουν με χαστούκι σε εφησυχασμένο μάγουλο..Ο διαβήτης μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστος για πολύ καιρό και τα συμπτώ-ματά του να επιδεινώνονται σιγά σιγά και να γίνουν έως και πολύ σοβαρά στα τελευταία στάδια. Δεν θα ήθελα να ακουστώ τραγικός, όμως πολλές φορές τα ίδια τα συμπτώματα και οι ταλαιπωρίες των συνανθρώπων μας καλούν σε αυ-ξημένη επαγρύπνηση: Οι πάσχοντες μπορεί να χάνουν την καλή όρασή τους, να παθαίνουν σοβαρές αγγειακές επιπλοκές και καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά και βλάβες του νευρικού συστήματος, γάγγραινα στα πόδια ακό-μη και ακρωτηριασμούς για τους πιο άτυχους από αυτούς ή και σεξουαλικές δυσλειτουργίες που μπορεί να μην είναι βεβαίως θανατηφόρες, αλλά σίγουρα υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής.Δεν είναι λοιπόν κάτι που μπορεί να το πάρει κάποιος αψήφιστα. Συνήθως το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα σε χρόνια βάση, θα προκαλέσει βλάβες σε διάφο-ρους ιστούς και όργανα μέσα από τον μηχανισμό της γλυκοζυλίωσης (φθορά ή και καταστοφή πρωτεϊνικών δομών των ιστών από την γλυκόζη, δηλαδη το σάκχαρο).Για την αναστροφή όλων αυτών των συμπτωμάτων η κλασική ιατρική παρέχει φάρμακα και ενέσεις ινσουλίνης. Ο διαβήτης θεωρείται λίγο ως πολύ μία ανίατη πάθηση και για την κλασική αντιμετωπιση δεν υπάρχει οριστική θεραπεία και ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει τη φαρμακευτική αγωγή εφ όρου ζωής. Η νοοτροπία ως τώρα ήτανε πως εφ’ όσον η ινσουλίνη που παράγει το σώμα δεν κάνει καλά την δουλειά της, εμείς θα βάλουμε ινσουλίνη απ έξω και ούτε γάτα ούτε ζημιά...Δυστυχώς στην πράξη αποδεικνύεται πως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ακόμη και με την φαρμακευτική αγωγή στην πράξη δεν έχει δειχθεί: ούτε πως το σάκχαρο ελέγχεται, ούτε πως υπάρχει ισορροπία της γλυκόζης του αίματος και άρα αποφυγή κινδύνων υπογλυκαιμίας αλλά – και κυρίως – ούτε ότι αυ-ξάνεται η προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά, νευρολογικές επιπλοκές κλπ. Με τα φάρμακα, το σάκχαρο μπορεί μεν να μένει σε κάποια «αποδεκτά» όρια, αυτό όμως δεν σημαίνει πως το σώμα προστατεύεται από τις επιπλο-κές του σακχάρου. Διότι άλλο είναι το να πέφτει το σάκχαρο με φάρμακα και άλλο το να προστατευόμαστε από τις επιπλοκές του! Ταυτόχρονα ο ασθενής πρέπει να αντιμετωπίζει και τις παρενέργειες της ινσου-λίνης, όπως είναι η κατακράτηση νερού, οι αύξηση των φλεγμονών στο σώμα, οι κίνδυνοι ξαφνικής υπογλυκαιμίας, οι απότομες εναλλαγές διάθεσης και... η αύξηση βάρους! Αυτό το τελευταίο είναι ειρωνία για τον πάσχοντα. Διότι ο ασθενής προσπαθεί να χάσει βάρος, αφού αυτό το επιπλέον βάρος θεωρείται και μία από τις βασι-κές αιτίες του διαβήτη. Και τελικά παίρνοντας ινσουλίνη – η οποία αυξάνει την εναπόθεση λίπους στο σώμα – μπορεί να παχύνει και έτσι, να αυξηθεί κι άλλο το σάκχαρό του και να χρειάζεται ακόμη περισσότερη ινσουλίνη!Βλέποντας όλα αυτά τα δεδομένα θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως τελικά συμφέρει καλύτερα τον συνάνθρωπό μας να δοκιμάσει φυσικές μεθόδους και

ΔιατροφήHolistic Life

Η φυσική αντιμετώπιση του διαβήτη

Γράφει ο Μάριος ΠρωτόπαπαςΣύμβουλος Φυσικών Μεθόδων Αυτοθεραπείας και ολιστικής διατροφολογίας

Holistic Life 35

απλές αλλαγές στον τρόπο διατροφής και διαβίωσης που αποδεδειγμένα ρυθ-μίζουν το σάκχαρο στο 80-90% των περιπτώσεων και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής. Ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν μπορεί να διακοπεί εντελώς η ινσου-λίνη, μπορεί όμως να μειωθεί δραματικά η απαιτούμενη ποσότητα και αυτό να έχει σημαντικότατα οφέλη στην υγεία του υπόλοιπου 10-20% των διαβητικών. Οι φυσικές μορφές αυτοθεραπείας και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατρο-φής είναι αυτά που θα προστατέψουν την καρδιά και τα αγγεία.Μα τώρα θα μου πείτε, «εμείς ξέρουμε πως ο διαβήτης δεν θεραπεύεται με φυσικές μεθόδους και διατροφή. Διότι αν ήταν έτσι τα εκατομύρια σε όλον τον κόσμο που πάνε στον γιατρό και κάνουν τη δίαιτα που τους δίνεται θα είχανε γίνει καλά».Η απάντησή μου σε αυτό είναι πως οι οδηγίες που δίνονται έως σήμερα στους διαβητικούς είναι στην ουσία ΛΑΘΟΣ. Η ως τώρα λογική είναι πως «εφ όσον ο διαβητικός δεν τα πάει καλά με τα σάκχαρα τότε μην του δίνετε να φάει υδα-τάνθρακες και φρούτα και δώστε του ινσουλίνη». Η δίαιτα που προτείνεται λοιπόν είναι δίαιτα βασισμένη σε ζωικές τροφές και σε πολύ μικρή ποσότητα υδατανθράκων και αμύλων. Δηλαδή; Το μέχρι σήμερα μοντέλο αντιμετωπισης εν’ ολίγοις προτείνει: όχι στο ρύζι, όχι στα μακαρόνια, όχι στα δημητριακά, όχι στα όσπρια και όχι στα φρού-τα. Και τι να τρώει ο διαβητικός σύμφωνα με τους ιατρούς και διαιτολόγους; κρέας, ψάρι, τυρί, σαλάτες, κοτόπουλο, λάδι και λιπαρά.Πιστεύω πως αυτή η αντιμετώπιση όχι μόνο δεν ισορροπεί το σάκχαρο αλλά επιδεινώνει το πρόβλημα και σε βάθος χρόνου μπορεί να δημιουργεί Διαβήτη!Η δική μου αντίληψη και αντιμετώπιση είναι αντίστροφη από αυτήν που προ-τείνεται από το ιατρικό μοντέλο. Το σκεπτικό βασίζεται σε πολλές επιστημονι-κές έρευνες και αποδείξεις καθώς και στην μεγάλη επιστημονική έρευνα του Κόλιν Κάμπελ «Η έρευνα της Κίνας». Ο γιατρός αυτός και ερευνητής σύλλεξε στοιχεία από εκατοντάδες χωριά και επαρχίες της Κίνας και επί 12 χρονια πα-ρατηρούσε τις διατροφικές συνήθειες των εκατοντάδων εκατομυρίων Κινέζων της επαρχίας και το αντίκτυπο που είχαν στην υγεία τους.Οι Κινέζοι της επαρχίας τρώνε σχεδόν καθημερινά ρύζι με λαχανικά και μία διατροφή γενικά απλή, φυτοφαγική, χωρίς καθόλου γαλακτοκομικά προϊόντα και με ελάχιστα ζωικά. Δεν έχουν καθόλου διαβήτη και τα ποσοστά καρδιαγ-γειακών προβλημάτων και καρκίνου είναι υποδεκαπλάσια από αυτά των Δυ-τικοευρωπαίων και Αμερικάνων! Όμως, στις μεγάλες πόλεις τις Κίνας όπου οι πλυθησμοί τρώνε όπως οι Δυτικοευρωπαίοι τα ποσοστά προβλημάτων υγείας αυξάνονται δραματικά! Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι μαθηματικό αλλά ΦΥΣΙΟ-ΛΟΓΙΚΟ, με την έννοια της ‘Φύσης’ και Φυσιολογίας του ανθρώπινου οργανισμού. Αντί να προσπα-θούμε να στερήσουμε τα άμυλα και τους υδατάνθρακες από τον διαβητικό και ταυτόχρονα να χορηγούμε ινσουλίνη, είναι προτιμότερο και λειτουργικότερο να παρέχουμε φυσική διατροφή και να φέρουμε έτσι το σώμα σε τέτοια κα-τάσταση ώστε να χειρίζεται καλά τα σάκχαρα της τροφής και το σάκχαρο να ισορροπήσει μόνο του. Φυσική τροφή για τον άνθρωπο είναι αυτή που βασίζεται στις απλές, ανεπε-ξέργαστες φυτικές τροφές. Πλούσια σε λαχανικά κάθε είδους, όσπρια, φρούτα, αναποφλοίωτα δημητριακά και μικρές ποσότητες από ξηρούς καρπούς, και ακόμη μικρότερες από ζωικές τροφές και λάδι. Προφανώς, θα πρέπει να βγει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διαβίωσης και θρέψης βασισμένο στις ιδιαιτε-ρότητες του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Οι έρευνες αλλά και η εμπειρία μου με διαβητικούς τα τελευταία 6 χρόνια δεί-χνουν πως τα αποτελέσματα μπορεί να είναι θεαματικά και μόνιμα για την με-γάλη πλειοψηφία των πασχόντων. Πολλοί πάσχοντες σταματούν να είναι πά-σχοντες ακόμη και μέσα σε 1 μήνα! Και με συνεργασία του θεράποντος ιατρού η ινσουλίνη σταδιακά απομακρύνεται και τα φάρμακα σταματούν. Βεβαίως υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων που ίσως να μην μπορέσει να απαλλαγεί εντελώς από τα φάρμακα, αλλά όμως να τα μειώσει πολύ. Προ-σωπικά οι περιπτώσεις που έχω δει να μην πάνε τόσο καλά είναι αυτές που ενώ είχαν πολύ υψηλό σάκχαρο και έπαιρναν αρκετή ινσουλίνη, για διάφορους λόγους δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν τις προτάσεις και οδηγίες μου: π.χ. δεν μπορούσαν να κόψουν ή να μειώσουν τον καφέ και τα γλυκά ή τρώγανε συχνά έξω, ή ακολούθησαν μία δική τους εκδοχή των προτάσεών μου βασι-σμένη σε πληροφορίες και από άλλες πηγές. Παρ όλα αυτά όμως, και αυτοί οι άνθρωποι θα ωφεληθούν σημαντικά από την βελτίωση της διατροφής και του τρόπου ζωής, διότι ΑΥΤΑ είναι που θα τους προστατέψουν στην ουσία από τις επιπλοκές του Διαβήτη.Έχοντας κατά νου τις πιο πάνω αρχές και επιδιώκοντας πάντα τη συνεργασία του θεράποντος ιατρού, μπορούμε συμπερασματικά να ισχυριστούμε πως ο συνδιασμός αλλαγών στον τρόπο ζωής και διατροφής μπορεί να αποδώσει σημαντικότατα ωφέλη σε όλους όσους ταλαιπωρούνται απο αυξημένο σάκχα-ρο. Για την μεγάλη πλειοψηφία των διαβητικών τύπου 2, ο διαβήτης μπορεί να αποτελέσει παρελθόν, ή τουλάχιστον να αποτελέσει «επιλογή» τους αν για διά-φορους λόγους δεν επιθυμούν να κάνουν τις αλλαγές που προτείνονται εδω.

36 Holistic Life

ΔιατροφήHolistic Life

Το ασβέστιο είναι ένα από τα πιο απαραίτητα στοιχείο που έχει ανάγκη το σώμα. Μαζί με το φωσφόρο και κάποια αλλά στοιχεία είναι απα-

ραίτητο για να έχουμε δυνατά οστά και δόντια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά την περίοδο της ανάπτυξης, οπότε τα παιδιά, οι έφηβοι, οι έγκυες και όσες γυναί-κες θηλάζουν καθώς και όσες είναι στην εμμηνόπαυ-ση έχουν ανάγκη από επιπλέον ασβέστιο.Η οστεοπόρωση γίνεται εμφανής στους ηλικιωμένους αλλά περισσότερο στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυ-ση και ευθύνεται για πολλά κατάγματα. Το ασβέστιο παίζει ρόλο επίσης στην καλή πήξη του αίματος και στον νευρικό παλμό. Είναι απαραίτητο στοιχείο στην έκκριση της ινσουλίνης και χρειάζεται στην ρύθμιση των μυών. Είναι ανάγκη να αναπληρώνετε το ασβέστιο που χά-νετε καθημερινά μέσω των ούρων, των κοπράνων και του ιδρώτα. Συνήθως συνιστούν να πίνουμε πολύ γάλα. Αυτό όμως δημιουργεί βλέννα στο σώμα και μπλοκάρει το σύστημα, ειδικά στους ηλικιωμένους. Το παρακάτω σκεύασμα είναι πολύ ωφέλιμο γιατί απορροφάται εύ-κολα χωρίς τέτοιες επιπτώσεις.Πρόκειται για μια παλαιά συνταγή από την Κύπρο.Αποτελεσματικό συμπλήρωμα ασβεστίου!Σημείωση: Είναι απαραίτητο όλα τα σκεύη που θα χρησι-μοποιηθούν να έχουν απολυμανθεί. Πλύνετε πολύ καθαρά με σαπούνι τέσσερα αυγά. Για να απολυμανθούν τα αυγά τα περνάμε με βαμβάκι βουτηγμένο σε ξύδι.

Τοποθετήστε τα προσεκτικά σ’ ένα πλατύ γυάλινο βαζάκι κουζίνας με καπάκι, το οποίο το έχετε καλά απολυμάνει με βραστό νερό. Καλύψτε τα αυγά με φρεσκοστυμμένο χυμό λεμονιού, περασμένο από σουρωτήρι. Κλείστε το βαζάκι και βάλτε το στο ψυ-γείο για 24 με 28 ώρες.Το μίγμα αυτό θα αρχίσει να βγάζει φουσκάλες και να αφρίζει. Με ένα κουτάλι που έχει απολυμανθεί σε ζε-στό νερό μαζεύετε τις περισσότερες καφέ φυσαλίδες και τις πετάτε. Ανακίνησε απαλά το βαζάκι μερικές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μετά από 24 με 28 ώρες το παρασκεύασμα είναι έτοιμο. Μην αφήσετε το μίγμα περισσότερες ώρες, γιατί τα αυγά θα απορ-ροφήσουν περισσότερο χυμό λεμονιού. Βγάλτε τα αυγά προσεκτικά με ένα κουτάλι που έχει απολυμανθεί. Το κέλυφος θα έχει απορροφήσει το χυμό του λεμονιού, γι αυτό πρέπει να βγάλετε τα αυγά με προσοχή, για να μη σπάσει η μαλακή μεμβράνη που έχει απομείνει και σας χαλάσει όλο το μίγμα. Τα αυγά αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν κανονικά για ομελέτα. Σουρώστε καλά το μίγμα, και βάλτε το στο ψυγείο, σ’ ένα μικρό γυάλινο μπουκάλι το οποίο το έχετε απο-λυμάνει καλά. Η χημική αντίδραση του κιτρικού οξέος του λεμονιού, έχει επιδράσει στο κέλυφος των αυγών, επιτρέποντας στο ασβέστιο να φύγει από το κέλυφος και συνδυαζό-μενο με το χυμό του λεμονιού, να δώσει κιτρικό ασβέ-στιο – κάτι που μπορεί να αξιοποιήσει το σώμα μας, αφού το ασβέστιο αυτό είναι εύκολα αφομοιώσιμο.

Το μίγμα αυτό θα παρέχει στο σώμα σας μια εξαίρε-τη πηγή ασβεστίου και επιπροσθέτως θα βελτιώσει το επίπεδο ενεργείας σας. Υπάρχει μια σύνθετη βιο-χημική διαδικασία στο σώμα που ονομάζεται κύκλος κιτρικού οξέος, όπου επενεργούν πολλές ουσίες, με αποτέλεσμα την παραγωγή ενέργειας. Μέρος των κιτρικών αλάτων του μίγματος λεμονιού – αβγού πα-ρεμβάλλεται στη διαδικασία αυτή. Αυτή είναι μια θαυμάσια φυσική πηγή ασβεστίου, μα-γνησίου και ψευδαργύρου, καθώς και άλλων μετάλ-λων στην ισορροπία που συνδυάζει η φύση. Το μίγμα είναι ενεργό, καθώς ούτε τα αυγά, ούτε τα λεμόνια έχουν υποστεί θέρμανση.Δοσολογία: Ανακίνησε καλά πριν τη λήψη. Λαμβάνε-τε μία κουταλιά της σούπας, δυο φορές την ημέρα με το γεύμα σας. Αυτοί που το έχουν περισσότερο ανά-γκη μπορούν να το παίρνουν 2 φορές την ημέρα. Το μίγμα πρέπει να χρησιμοποιηθεί εντός 2 εβδομάδων. Μια παλαιά παραλλαγή της συνταγής από την Λιθουανία: Προσθέτουμε στο παραπάνω μίγμα (από το οποίο έχουμε βγάλει τα αυγά) αρκετό αγνό μέλι μη επεξερ-γασμένο. Προσθέτουμε επίσης λίγο κονιάκ στο μίγμα αυτό, το αφήνουμε στο ψυγείο για ένα μήνα και το κουνάμε καθημερινά.Το μίγμα αυτό ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύ-στημα και είναι ιδιαίτερα καλό για κρυολογήματα και προβλήματα πνευμονιών. (Παίρνουμε ένα κουτάλι της σούπας 2 φορές την ημέρα.)

Ένα συμπλήρωμα ασβεστίου που μπορείτε να φτιάξετε στο σπίτι Γραφει η Αθηνά Μαρίνη, κινησιολόγος, Reiki και EMF Practitioner

Holistic Life 37

Η αποτελεσματικότητα του εκχυλίσματος των σπόρων του γκρέιπφρουτ έχει επίσης αποδειχθεί στους ακόλουθους μικροργανισμούς, σε εργα-στηριακά πειράματα, σε διάφορα ινστιτούτα. Πιο συγκεκριμένα με αλ-

φαβητικκή σειρά: Agaricus bisporus, Aspergillus crysstallinus, Aspergillus fischeri, Aspergillus flavus, Aspergillus oryzae, Aspergillus parasiticus, Aspergillus terreus, Campylobacter jejuni, Chaetomium globosum, Chlamydia trachomatis, Enta-moeba histolytica, Enterobacter sp., Fusarium oxysporum, Fusarium oxysporum, Fusarium sambucinum, Fusariumsp. tuberosi, Giardia lamblia, l-lelicobacter pylon, Herpes Simplex Virus, Type 1, Influenza A2 Virus, Lactobacillus pentoaceticus, Mea-sles Virus Morbillium, Penicillium funiculosum, Pullularia pullulans, Scerotinia laxa, Trichomonas vaginalis, Tnichophyton interdigitalis.Μελέτη σχετικής δραστικότητας του εκχυλίσματος των σπόρων του Γκρέ-ιπφρουτ, συγκρινόμενο με κοινά μικροβιοκτόνα ενεργά συστατικάΗ μελέτη μικροβιοστατικής συ-μπύκνωσης είναι μια μικροβιακή μελέτη, η οποία χρησιμοποιήθηκε για να συγκρίνει τη σχετική δρα-στικότητα του εκχυλίσματος των σπόρων του γκρέιπφρουτ με άλ-λες μικροβιοκτόνες ουσίες. Η μελέτη έδειξε ότι το εκχύλισμα των σπόρων του γκρέιπφρουτ εί-ναι απο 10 φορές μέχρι 100 φορές πιο αποτελεσματικό εναντίον των οργανισμών οι οποίοι μελετήθηκαν σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ουσία. (βλ. πίν. 1)Μελέτη δραστικότητας συντήρησης του εκχυλίσματος των σπόρων του ΓκρέιπφρουτΗ μελέτη αποτελεσματικότητας της συ-ντήρησης αξιολόγησε τη δυνατότητα δι-άφορων προϊόντων να αντιστέκονται σε επιθέσεις μικροβίων. Η μελέτη σχεδιά-στηκε ειδικά, για να προσδιορίσει αν ένα προϊόν προστατεύεται απο μικροοργανι-σμούς, οι οποίοι θα μπορούσαν να επη-ρεάσουν την ποιότητα ή να αλλάξουν τη δομή του προϊόντος. Η μελέτη έδειξε ότι 0,2 % Methylparaben χρειάστηκε μία εβδομάδα για να μειώσει σημαντικά τους μικροοργανιμούς στο προϊόν, ενώ 0,2 % Citricidal πέτυχε αυτό το επίπεδο σε μια μόλις ημέρα. (βλ. πίν. 2)

Εκχύλισμα των σπόρων του ΓκρέιπφρουτΈνα Φυσικό Αντιβιοτικό

Citricidal 0,2%Methylparaben 0,2%

100% Συγκέντρωση ζωντανών οργανισμώνPs. aeruginosa, E. coli, S. aereus, C. albicans, A.niger

Πίνακας 2

Εργαστηριακές αναλύσεις πάνω στην αποτελεσματικότητα του εκχυλί-σματος των σπόρων του γκρέιπφρουτ σε βακτηρίδια, ιούς και μύκητες διεξήχθησαν απο το 1991 μέχρι το 1993 από τους: 1.Bio/Chem Research

Inc. Lakeport CA. ΗΠΑ - 2.Valley MIcrobiology Services Palo Alto, CA, ΗΠΑ - 3.Bio-Research Laboratories, Redmont, WA, ΗΠΑ - 4.British Columbia Research Corp. Vancouver B.C. Καναδάς - 5.Northview Pacific Laboratories Inc. Berkeley CA, ΗΠΑ. -6.United States Department of Agriculture, Greenport, New York - 7.University of Georgia/ College of Agriculture, Department of Poultry Science, Athens, Georgia, USA. Οι έρευνες έγιναν με το βασικό εκχύλισμα (αδιάλυτο Citricidal®), το οποίο περιέχει 60% εκχυλίσματος των σπόρων του γκρέιπφρουτ και 40% γλυκερίνη, η οποία χρησιμοποιείται στη διαδικασία παρασκευής. Ο παράγοντας προμη-θεύεται απο τους παρασκευαστές και σε αυτή τη συμπύκνωση χρησιμοποιείται μόνο από γιατρούς στις ΗΠΑ. Το υγρό εκχύλισμα στην ανοικτή αγορά των ΗΠΑ και της Ευρώ-πης, συμπεριλαμβανομένου και του Citricidal®, περιέχει συνήθως 1 μέρος βασικού εκχυλίσματος, στο οποίο προστίθενται 2 μέρη γλυκερίνης ή νερού. Αυτό το διά-λυμα χαρακτηρίζεται ότι περιέχει 40% γλυκερίνη. Στις ακόλουθες εργαστηριακές έρευνες, η αντί-στοιχη ελάχιστη ποσότητα συ-μπυκνωμένου Citricidal® απο τις ΗΠΑ δηλώνεται σε μέρη ανά εκατομ. (ppm).

Αποκλειστική διάθεση: ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ τηλ.: 210 2846948 - www.morfeas.gr

Βάλτε στο φαρμακείο του σπιτιού σας ένα ατοξικό σκεύ-ασμα, δραστικό εναντια σε περίπου 800 βακτηρίδια, 100 μικροβακτηριακά στελέχη, μύκητες & μονοκύτταρα, παράσιτα. Το βιβλίο περιέχει τρόπους χρήσης του εκχυ-λίσματος του σπόρου του Γκρέιπφρουτ για τη θεραπεία μολύνσεων, αλλεργιών, μυκητιάσεων κ.λ.π

Περιεκτι-κότητα σε pm

100% Βασικό εκχύλισμα

33% εκχύλισμα (20%)

333 2 σταγόνες 6 σταγόνες

666 4 σταγόνες 12 σταγόνες

1000 6 σταγόνες 18 σταγόνες

2000 12 σταγόνες 36 σταγόνες

Αριθμός σταγόνων ο οποίος απαιτείται σε ένα φλυτζάνι νερό (200 ml) για συγκεκριμμένη περιεκτικότητα διαλύματος:

Ποσ

οστό

Bac

terio

stas

is

Citricidal Silver Oxide Chlorine Bleach Iodine

Candida albicans Silver Oxide Salmonellatyphi

Streptococcusfaecium

Escherichia coli

Πίνακας 1

38 Holistic Life

ΒιοσυντονισμόςHolistic Life

Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός παθολόγος

Αλλεργίες σε χημικές ουσίες και τροφικά πρόσθετα Διάγνωση και θεραπεία με τη μέθοδο του βιοσυντονισμού

Οι πεπτικές αλλεργίες είναι αντίδραση του οργανισμού σε ουσίες, οι οποίες εισχωρούν στο σώμα δια της πεπτικής οδού. Αυτές μπορεί να είναι είτε τροφές είτε χημικές ουσίες, όπως τα συντηρητικά και οι φαρμακευτικές

ουσίες. Τα πιο συνηθισμένα κλινικά συμπτώματα είναι τα δερματικά, που εμφα-νίζονται με εξανθήματα διαφόρων τύπων, όπως το έκζεμα, η κνίδωση, η πορφύ-ρα, κ.α. Το ίδιο το πεπτικό σύστημα εμπλέκεται μόλις στο 20% των περιστατικών, με συμπτώματα όπως ναυτία, έμετοι, στομαχικό άλγος, διάρροια, κτλ. Ακόμα πιο σπάνιες είναι οι βρογχοπνευμονικές αντιδράσεις, οι οποίες κυμαίνονται από τον απλό βήχα και τη δύσπνοια έως την κρίση βρογχικού άσθματος. Σποραδικά, μπο-ρεί να εκδηλωθούν και συμπτώματα του κυκλοφορικού συστήματος, π.χ. ταχυ-παλμία, αρρυθμία, κ.α.

Οξείες πεπτικές αλλεργίες: Σε κάθε άτομο με γενετική προδιάθεση ενδέχεται να εμφανιστεί ευαισθητοποίηση στις τροφές. Στα παιδιά οι συνήθεις ένοχοι είναι οι φράουλες, τα εσπεροειδή, τα ροδάκινα, τα ακτινίδια και οι ξηροί καρποί. Στους ενήλικες, τα ψάρια φαίνεται να προκαλούν αντίδραση πιο συχνά, ενώ τα ψάρια γενικά είναι πιο συχνό αλλεργιογόνο σε σχέση με το κρέας. Ο βαθμός ευαισθητο-ποίησης σε ένα αλλεργιογόνο μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως πολύ σοβαρά συμπτώματα, όπως το αναφυλακτικό σοκ.

Αλλεργίες σε μύκητες μούχλας: Οι μύκητες της μούχλας παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στις εισπνεόμενες αλλεργίες. Επιπρόσθετα, μπορούν να μολύνουν τις τροφές και να προκαλούν αντιδράσεις που οφείλονται σε αυτούς κι όχι στις ίδιες τις τρο-φές. Αυτό δημιουργεί έναν επιπλέον βαθμό δυσκολίας στο θέμα της διάγνωσης. Συχνά, τροφές όπως το ψωμί, τα γλυκίσματα, οι μαρμελάδες, οι κομπόστες, κτλ., που δεν έχουν αποθηκευτεί σε σωστές συνθήκες, μπορεί να περιέχουν μύκητες μούχλας. Οι μύκητες αυτοί μπορεί να βρίσκονται πάνω στο σπόρο του σταριού αμέσως μετά την συγκομιδή (Aspergillus, Fusarium). Επίσης, μπορεί να μολύνουν τα σιτηρά κατά τη διάρκεια της αποθήκευσής τους, ειδικά όταν ο σπόρος έχει υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία (Aspergillus, Penicillium). Η αλλεργία μπορεί να παρουσιαστεί είτε στους ίδιους τους μύκητες είτε στις τοξίνες που αυτοί εκ-κρίνουν. Επίσης, χάρη στην αυξανόμενη χρήση των λεγόμενων καλλιεργιών ζύ-μωσης κατά τη βιομηχανική παραγωγή τροφών (π.χ. γιαούρτι, τυρί, ψωμί, κρασί, μπύρα), υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για τους αλλεργικούς. Την κατάσταση την κάνει πιο δύσκολη η ολοένα και πιο συχνή χρήση των ενζύμων των μυκήτων μού-χλας στην ενζυματική υποβάθμιση, χάρη στην οποία επιτυγχάνεται π.χ. καλύτερη γεύση ή μεγαλύτερη διάρκεια ζωής του προϊόντων.

Αλλεργίες στα τροφικά πρόσθετα: Τα τροφικά πρόσθετα είναι «φυσικές ή χη-μικές ουσίες οι οποίες προστίθενται στις τροφές με σκοπό να επηρεάσουν την κατάσταση τους ή να επιφέρουν επιθυμητές ιδιότητες ή αποτελέσματα». Συνή-θως πρόκειται για χημικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν κανονικά αλλεργικά συμπτώματα, όπως αυτά που προκαλούν οι τροφές, ή τις λεγόμενες ψευδο-αλλεργίες. Οι ψευδο-αλλεργίες προκαλούν αλλεργικά συμπτώματα μόνο όταν το ευαισθητοποιημένο άτομο υπερβεί κάποια συγκεκριμένη ποσότητα κατά την κατανάλωση τους. Οι ψευδο-αλλεργίες κάνουν τη διάγνωση ακόμα πιο δύσκολη, μιας και δεν είναι η ποιότητα της συγκεκριμένης ουσίας που προκα-λεί την αντίδραση αλλά η υπέρβαση κάποιας ποσότητας στην κατανάλωσή της. Τα τροφικά πρόσθετα χωρίζονται σε χρωστικές ουσίες (Ε100-180), συντηρητικά (Ε200-290), αντιοξειδωτικά (Ε210-212, Ε320-321), γαλακτωματοποιητές (Ε338-341, Ε450, Ε544, Ε545), ενισχυτικά γεύσης (Ε620-623), αρωματικές ουσίες. Υπολο-γίζεται ότι κάθε χρόνο, ένας ενήλικας καταναλώνει πάνω από 150 κιλά τροφικών πρόσθετων!

Αλλεργία σε φάρμακα: Θεωρητικά, κάθε φαρμακευτική ουσία μπορεί να απο-τελέσει αλλεργιογόνο. Εντούτοις, υπάρχουν ομάδες φαρμάκων πιο επικίνδυνες από άλλες. Εδώ ανήκουν τα αντιβιοτικά που προέρχονται από μύκητες μούχλας, όπως η πενικιλίνη, η αμπικιλλίνη, η ερυθρομυκίνη αλλά και οι σουλφοναμίδες, τα αντιπυρετικά και τα αντιφλεγμονώδη. Τα συμπτώματα, εκτός από διαταραχές στο γαστρεντερικό σύστημα, περιλαμβάνουν δερματικά εξανθήματα ακόμα και αναφυλακτικό σοκ. Η διάγνωση των αλλεργιών αυτών στο νοσοκομείο γίνεται με βάση το ιστορικό και το αρκετά επικίνδυνο τεστ πρόκλησης, όπου χορηγείται η ουσία στον ασθενή και παρατηρείται η αντίδραση του. Η μέθοδος του βιοσυντονισμού υπερτερεί στο θέμα της διάγνωσης αλλά

Holistic Life 39

Στρες και υγείαHolistic Life

Οι ενδορφίνες αποτελούν μία από τις 3 κύριες ομάδες ενδογενών οπιο-ειδών που παράγονται στον εγκέφαλο, με αντιπροσωπευτικότερη τη β-ενδορφίνη, που έχει την ισχυρότερη αναλγητική δράση.

Χαρακτηρίζονται παγκοσμίως ως οι ορμόνες anti-stress και φυσικής αναλ-γησίας. Συνδεόμενες με ειδικούς νευροϋποδοχείς, μπλοκάρουν το μήνυμα του πόνου στο νευρικό σύστημα χωρίς όμως να μπορούν να δρουν απεριόρι-στα, αφού ο οργανισμός παράγει και ένζυμα (ενδορφινάσες) που μπλοκάρουν τη δράση των ενδορφινών, λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι υποφέρουν όλο και περισσότερο από πόνους καθώς γερνάνε. Οι ενδορφίνες όταν παράγονται σε μεγάλες ποσότητες και διαρκώς, καθι-στούν πολλά όργανα του ανθρώπου υγιέστερα και γι’ αυτό χαρακτηρίζο-νται ως το πολυτιμότερο δώρο του θεού στον άνθρωπο. Ενισχύουν το ανο-σοποιητικό σύστημα σε καταστάσεις stress και βοηθούν στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Επίσης, έχουν αντιγηραντική δράση και βελτιώ-νουν τη μνήμη, διατηρώντας τα εγκεφαλικά κύτταρα νέα και υγιή και συνει-σφέροντας έτσι στη διατήρηση αρμονικών σχέσεων μεταξύ συναδέλφων και στη δημιουργική και με μεγαλύτερη διάρκεια σκέψη.Οι κύριες δράσεις όμως των ενδορφινών είναι η μείωση του stress και η αναλγησία. Αρκεί να αναφερθεί ότι οι ενδορφίνες έχουν 20-50 φορές ισχυ-ρότερη αναλγητική δράση από τη μορφίνη. Δυστυχώς, όμως, δεν ήταν δυ-νατόν να χρησιμοποιηθούν αυτούσιες για αναλγησία γιατί κάποιες φορές είναι πολύ επικίνδυνο. Συστήνεται σε άτομα με έντονα στρεσσογόνο ζωή και βαριές υπευθυνό-τητες, σε κατάθλιψη, σε εμμηνόπαυση και γήρανση, σε έντονη πνευματι-κή άσκηση, σε δυσμηνόρροια και σε έντονους αρθριτικούς πόνους. Δεν προκαλεί εξάρτηση και δρα 3-4 εβδομάδες και μετά τη διακοπή του.Συνοπτικά, μπορούμε να πούμε ότι οι ενδορφίνες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού μας και τη ψυχολογική μας κατάσταση. Ακόμη, όμως, έχουμε πολύ δρόμο μέχρι να γνωρίζουμε από-λυτα οτιδήποτε τις αφορά, γιατί σίγουρα υπάρχουν ακόμα άγνωστες πλευρές γι’ αυτές. Μειώνοντας, όμως, τον πόνο, το stress και όλα όσα προαναφέραμε, συνει-σφέρουν άμεσα στην ευφορία του οργανισμού, κάνοντάς μας ευτυχισμέ-νους. Η επιστήμη προχωράει γρήγορα, η ανάλυση της εγκεφαλικής λειτουρ-γίας είναι γεγονός και σίγουρα γι’ αυτήν υπάρχουν διαδικασίες που οδηγούν στην ευτυχία, τη χαρά και την καλή διάθεση. Είναι σίγουρο ότι οι ενδορφίνες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι αυτών των διαδικασιών. Η ευτυχία, λοιπόν, είναι πολύ κοντά μας. Μεταδίδεται με κάποιον μηχανισμό πιθανόν; Είναι κληρονομική; Είναι στο DNA; Είναι μόνο θέμα περιβάλλοντος; Είναι όλα αυτά και πολλά ακόμα που θα γνωρίσουμε στο μέλλον. Οι ενδορφί-νες όμως συντελούν άμεσα στην ευτυχία μας αρκεί να καταλαβαίνουμε έγκαι-ρα πότε είμαστε ευτυχισμένοι και όχι να ψάχνουμε συνέχεια αν είμαστε πιο ευτυχισμένοι από τον διπλανό μας.

Ενδορφίνες

και προσφέρει γρήγορη και αποτελεσματική θεραπεία. Η διάγνωση γίνεται με βιοφυσικές μεθόδους, στις οποίες ανήκουν το τεστ ηλεκτροβελονισμού και το κινησιολογικό τεστ. Χάρη σ’ αυτές, η διάγνωση γίνεται άμεσα κι έγκυρα σε αντίθεση με τα κλασσικά αλλεργικά τεστ, τα οποία πολλές φορές δίνουν ασαφή ή παραπλανητικά αποτελέσματα (ψευδώς θετικά και αρνητικά αποτε-λέσματα). Στη μέθοδο του βιοσυντονισμού μόνο η σωστή ανίχνευση των αλλεργιογόνων ουσιών μπορεί να βοηθήσει στην επιτυχή απευαισθητοποίησή τους. Η ιδιαιτε-ρότητα του βιοσυντονισμού είναι ότι δεν δίνει κάποια φαρμακευτική αγωγή κατά των αλλεργικών αντιδράσεων γενικότερα, αλλά κάνει θεραπεία απευαι-σθητοποίησης σε κάθε αλλεργιογόνα ουσία χωριστά, γεγονός που προϋποθέ-τει τη σωστή εντόπιση των υπαίτιων ουσιών. Η θεραπεία είναι εύκολη, σύντο-μη, ανώδυνη και χωρίς παρενέργειες. Στην περίπτωση δε των αλλεργιών στα τροφικά πρόσθετα και στα φάρμακα δεν απαιτείται αποχή από την ουσία.

Οι ορμόνες της ευτυχίας

Γράφει η Σταματίνα Λέκου, Ενδοκρινολόγος

40 Holistic Life

Η ισχιαλγία που θα αναπτυχθεί στο σημερινό άρθρο είναι ένα ζήτημα που με απασχόλη-σε επισταμένα από πολλά χρόνια, όταν είχα

αρχίσει τη μελέτη της Ομοιοπαθητικής. Τότε μεταξύ άλλων είχα ως βοήθημα ένα πολύ σημαντικό βιβλίο, το KENT’S FINAL GENERAL REPERTORY μια έκδοση αναθεωρημένη από τον φημισμένο Ελβετό δάσκαλο της Ομοιοπαθητικής Dr. Pierre Schmidt και τον Ινδό Di-wan Harish Chand. Θυμάμαι τώρα με πόση προσοχή είχα καταγράψει επάνω σε αυτό το βιβλίο διάφορες προσθήκες φαρμάκων και λημμάτων συμπτωμάτων. Μου είχε ήδη κάνει εντύπωση με πόσες λεπτομέρειες εξεταζόταν η ισχιαλγία από την σκοπιά της ομοιοπα-θητικής. Από τότε πέρασαν περισσότερα από 25 χρό-νια και το ζήτημα της ισχιαλγίας εξακολουθεί ακόμη να με απασχολεί πολύ. Η αλήθεια είναι ότι το ενδιαφέρον αυτό τροφοδοτεί-ται διαρκώς και από τις συνεχείς ανάγκες των ασθε-νών που σίγουρα δικαιούνται να έχουν μια καλή θε-ραπευτική αγωγή αλλά και από τους σπουδαστές του Πολυχώρου Ομοιοπαθητικής Αθηνών που ρωτούν συνεχώς με ενδιαφέρον προκειμένου να επιλύσουν τις απορίες τους. Ευτυχώς η Ομοιοπαθητική έχει λύ-σεις και μάλιστα πολλές στο ζήτημα της ισχιαλγίας. Τι είναι όμως η ισχιαλγία; Απλά το άλγος, δηλαδή ο πό-νος στην περιοχή που νευρώνει το λεγόμενο ισχιακό νεύρο στο κάτω σκέλος. Το πρόβλημα αυτό βασανί-ζει πολλούς ανθρώπους και οι αιτίες του μπορεί να είναι πολλές. Συνήθως προβλήματα στην σπονδυλι-κή στήλη, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα κλπ. Επίσης προβλήματα στην πύελο της κοιλιακής κοιλότητας. Συνήθως το πρόβλημα έχει την αιτία του σε πρόπτω-ση κάποιου μεσοσπονδύλιου δίσκου που συμπιέζει μια ή περισσότερες ρίζες νεύρων από τις οποίες τελι-κώς δημιουργείται το ισχιακό νεύρο. Η κατανομή του πόνου έχει να κάνει με το ποιες ακριβώς είναι οι ρίζες που συμπιέζονται. Συνήθως ο ασθενής αισθάνεται τον πόνο στην περι-οχή των γλουτών, στην πίσω επιφάνεια του μηρού, στην πρόσθια και έξω επιφάνεια της κνήμης και μπο-ρεί να φθάνει μέχρι και στον άκρο πόδα ή στα δάκτυ-λα του ποδιού. Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος ώστε ο ασθε-νής να μην μπορεί να κινηθεί. Συχνά παραμένει σκυμ-μένος σε μια συγκεκριμένη θέση. Λίγο πριν μπορεί να είχε προσπαθήσει να σηκώσει ή να τραβήξει ένα μεγάλο βάρος. Θεραπευτικά συνιστάται στον ασθενή να μείνει ξα-πλωμένος στο κρεβάτι και οι αλλοπαθητικοί χορη-γούν δυνατά αναλγητικά. Η ομοιοπαθητική θεραπευτική προσέγγιση περιλαμ-βάνει αρχικά την λεπτομερή λήψη του ιστορικού, το πως συνέβη το περιστατικό, κάτω από ποιες συνθή-κες, που πονάει, με τι βελτιώνεται και με τι επιδεινώνε-ται ο πόνος. Έτσι γίνεται μία πλήρης αξιολόγηση του περιστατικού. Από την ανάλυση των συμπτωμάτων βρίσκουμε το όμοιο φάρμακο για το καθένα συγκε-κριμένο περιστατικό. Με άλλα λόγια δεν θα πάρουν όλοι οι ασθενείς με ισχιαλγία το ίδιο ομοιοπαθητικό φάρμακο. Εξάλλου υπάρχουν δεκάδες φάρμακα που ενδείκνυται για αυτή την κατάσταση. Αληθινά στην Ομοιοπαθητική δεν μας λείπουν τα φάρμακα! Τα αποτελέσματα είναι πάρα πολλές φορές εντυπω-σιακά. Ο πόνος ελαττώνεται γρήγορα, συχνά εξαφα-νίζεται και οι ασθενείς αναρωτιούνται γιατί δεν είχαν ανακαλύψει πρωτύτερα την Ομοιοπαθητική. Διεθνώς στην Ομοιοπαθητική για την ισχιαλγία χρησι-μοποιούνται διάφορα θεραπευτικά σχήματα ανάλογα και με το πόσο οξύ ή χρόνιο είναι το καθένα περιστα-τικό. Αυτά σχετίζονται με το φάρμακο, ποια δυναμο-ποίηση θα χορηγηθεί και κάθε πότε θα γίνεται η επα-

νάληψή του. Παρακάτω θα αναφέρουμε ενημερωτικά ορισμένα από αυτά τα δεδομένα. Σε επίμονα περιστατικά ισχιαλγίας ο Dr. T. P. Chatterjee προτείνει ένα βάμμα που ανακουφίζει γρήγορα τον ασθενή, ιδίως εάν ο πόνος είναι στο ισχίο. Παρόμοια πρόταση προτείνει και ο Άγγλος ομοιοπαθητικός Dr. J. H. Clarke. Το ίδιο φάρμακο επίσης προτείνει ο Dr. J. N. Shinghal για ισχιαλγία με οίδημα του άκρου από φλεβίτιδα. Ο ίδιος αναφέρει ακόμη και έναν συνδυασμό από 4 άλατα του Schuesller που κατ’ αυτόν έχει αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικός στο να αφαιρεί τον πόνο της ισχιαλγίας. Ο ασθενής δεν μπορεί να σταθεί όρθιος και είναι σκυμμένος όταν περπατά. Αυτά τα άλατα αναμιγνύονται μέσα σε ένα φλιτζάνι χλιαρό νερό που επαρκεί για 4 δόσεις. Ο ασθενής πρέπει να πίνει μία δόση κάθε 3 ώρες. Έτσι λαμβάνει 4 δόσεις την ημέρα μέχρι να επέλθει η ανακούφιση από τον πόνο.Ο γνωστός Ινδός ομοιοπαθητικός Dr. Farokh Master αναφέρει τα φάρμακα: Carboneum sulphuratum, Car-cinosinum, Cimicifuga, Flavus, Formic acid, Gnapha-lium polycephalum, Lac defloratum, Lac humanum, Medorrhinum, Proteus, Psorinum, Ranunculus bulbo-sus, Salicylic acid, Succinic acid, Zincum sulphuricum. Επίσης αναφέρεται και φάρμακο για ισχιαλγία σε δι-αβητικούς. Προσωπικά θα ήθελα να αναφέρω την μεγάλη χρη-σιμότητα στην φαρμάκων όπως το Medorrhinum, το Ledum, το Gnaphalium, το Indium, το Tellurium η Mag-nesia phosphorica κλπ. Παρακάτω θα αναφερθούν ορισμένα χαρακτηρι-στικά και πολύ ενδιαφέροντα περιστατικά θερα-πείας από την διεθνή βιβλιογραφία που δείχνουν αυτό που αναφέραμε ήδη, δηλαδή την πολύ καλή δράση της Ομοιοπαθητικής στην ισχιαλγία. 1ο περιστατικό ισχιαλγίας: Επιμένουσα ισχιαλγία με ιστορικό τραυματισμού. Χορηγήθηκε το ενδεικνυό-μενο φάρμακο, μια δόση το πρωί και μια το βράδυ σε δυναμοποίηση 10Μ (συνολικά 2 δόσεις). Ακολούθως χορηγήθηκε στην ίδια δυναμοποίηση ένα δεύτερο φάρμακο, δύο φορές την ημέρα για 4-5 ημέρες και επέφερε πλήρη θεραπεία. Υπήρχε το σύμπτωμα: «Ο πόνος έρχεται και φεύγει γρήγορα». (Dr. E. Balakrish-nan). 2ο περιστατικό ισχιαλγίας: Ένας άνδρας ηλικίας 45 ετών προσήλθε για πόνο ισχιαλγίας στο δεξί του κάτω άκρο. Ο πόνος χειροτέρευε με τον βήχα, με το φτάρνισμα ή έστω και με το γέλιο. Επίσης χειρότερα με την κατάκλιση στην επώδυνη μεριά. Χορηγήθηκε το ενδεικνυόμενο φάρμακο σε δυναμοποίηση 1M, τρεις δόσεις, μια δόση κάθε 5 ημέρες και μετά από 15 ημέρες ανέφερε βελτίωση 50%. Χορηγήθηκαν δύο ακόμη δόσεις, μια κάθε εβδομάδα. Το πρόβλημα δεν επανήλθε. (S. M. Gunavante).

3ο περιστατικό ισχιαλγίας: Πόνος ισχιαλγίας στο αρι-στερό κάτω άκρο. Επιδείνωση με τα γέλια, το φτάρνι-σμα, το σκύψιμο, και όταν ξαπλώνει επάνω στο μέρος που πονάει.Ανάλυση:Sciatic pain, agg., laughing Sciatic pain, left lower limbs Sciatic pain, agg., sneezing Sciatic pain, agg., stooping Sciatic pain, agg., lying on painful side Χορηγήθηκε το ενδεικνυόμενο από την ανάλυση των συμπτωμάτων ομοιοπαθητικό φάρμακο, σε δυναμο-ποίηση 200CH, μια δόση την ημέρα επί πέντε ημέρες. O ασθενής θεραπεύθηκε. (S. M. Gunavante).4o περιστατικό ισχιαλγίας: Πρόκειται για μια περί-πτωση του Δεκεμβρίου του 1956. Μία μέρα άκουσα κραυγές και δυνατά κλάματα εκεί τριγύρω που βρι-σκόμουν και πήγα να δω τι συνέβαινε. Είδα έναν άν-δρα ξαπλωμένο κάτω και κουλουριασμένο σε εμβρυι-κή στάση. Τα πόδια του τα είχε κάμψει μέχρι την κοιλιά του. Αυτό ταίριαζε με το χαρακτηριστικό σύμπτωμα ενός γνωστού μας ομοιοπαθητικού φαρμάκου. Έτσι το συνταγογράφησα στην δυναμοποίηση 30CH. Θα έπρεπε να λαμβάνει μία δόση κάθε 15 λεπτά. Συνολι-κά τέσσερεις δόσεις. Η δεύτερη δόση τον ανακούφισε σημαντικά και μπόρεσε να κοιμηθεί. Δεν χρειάστηκε άλλη δόση. Επρόκειτο για ένα περιστατικό ισχιαλγίας. Η συνταγογράφηση βασίστηκε στον ιδιόμορφο τρο-ποποιητικό παράγοντα (modality) που ανέφερα. (Dr. K. S. Khalsa. BMS – NJH, Nov-Dec. 1998). 5ο περιστατικό ισχιαλγίας: Τα περιστατικά ισχιαλγίας είναι πολλά και η θεραπεία των ορθοπεδικών παίρνει αρκετό χρόνο έστω και για να ανακουφίσει τον ασθε-νή με όλων των ειδών τα αναλγητικά. Χωρίς φυσικά να μιλήσουμε καν για πλήρη θεραπεία. Σε ένα περι-στατικό ισχιαλγίας τα συμπτώματα χρειάζονταν ένα γνωστό για την περίπτωση ομοιοπαθητικό φάρμακο. Υπήρχε έντονος πόνος εναλλάξ ή μετά από μούδια-σμα. Χειρότερα όταν ξάπλωνε. Χειρότερα με την κί-νηση. Ανακούφιση όταν καθόταν και όταν έκαμπτε τα πόδια. Δόθηκαν δύο τρεις δόσεις από την δυναμοποί-ηση 10M, μία δόση κάθε 12 ώρες και επέφεραν πλήρη θεραπεία. (Dr. E. Balakrishnan).

ΟμοιοπαθητικήHolistic Life

Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης, Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute Homeopathy)

Οι πληροφορίες του άρθρου αποτελούν μέρος των σεμιναρίων Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυγιάκη στα οποία τα θέματα αναλύονται πολύ περισσότερο, με δοσολογίες, προτεινόμενες δυναμοποιήσεις κλπ.

Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων (Σελίδες: 1300)Το απαραίτητο βιβλίο που έλειπε εδώ και 35 χρόνια. Δέκα χρόνια έρευνα και υπεύθυνη συγγραφή. Χιλιάδες λήμματα (rubrics) συμπτωμάτων παρουσιασμένα πλήρως στην ελ-ληνική γλώσσα (και με την αγγλική τους ονομασία). Αλφα-βητική κατάταξη για εύκολη ανεύρεση του συμπτώματος και των φαρμάκων. Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσ-σα. Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά φάρ-μακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές

και μελετητές της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα σεμι-νάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσαν-δρου Μυγιάκη.Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοι-οπαθητικής στην ελληνική γλώσσα που δημιούργησε ο Λύσανδρος Μυγιάκης.(Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!)Εκδόσεις ALTER-SIMILIA, ο Εκδοτικό Οίκο της Ομοιοπαθητι-κής. Τηλ: 210 76 43 963, 6978 87 59 28 - www.altersimilia.gr

ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ»

Ο Ομοιοπαθητικός Λύσανδρος Μυγιάκης (DIHom., Fellow BIH.) εί-ναι συγγραφέας 12 βιβλίων Ομοιο-παθητικής, μεταξύ των οποίων και το 1300 σελίδων βιβλίο αναφοράς «Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθη-τικής», με το οποίο ήδη εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες Έλληνες ομοιοπαθητικοί. Έχει δημιουργήσει τον «Πολυχώρο Ομοι-οπαθητικής Αθηνών» και τις εκδόσεις Ομοιοπαθητικής ALTER-SIMILIA με περισσότερα από 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοιοπαθητικής.

Η Ομοιοπαθητική στην Ισχυαλγία

Holistic Life 41

42 Holistic Life

ΟμοιοπαθητικήHolistic Life

Ο θεραπευτής που χρησιμοποιεί την ομοιοπα-θητική θεραπευτική μέθοδο εξετάζει τον άν-θρωπο στην ολότητά του. Αυτό σημαίνει ότι

ναι μεν εξετάζει τα σωματικά συμπτώματα του ατό-μου αυτού αλλά δεν εστιάζεται μόνο σε αυτά. Συμπε-ριλαμβάνει στην ολική εικόνα της κατάστασης υγείας του ατόμου τα νοητικά συμπτώματά του καθώς επί-σης και τα συναισθήματά του τα οποία απορρέουν ή αναβιώνουν ως αποτέλεσμα καταστάσεων του πα-ρελθόντος.Κατά τη διάρκεια της ομοιοπαθητικής συνεδρίας, τα προβλήματα ενός ατόμου εξετάζονται σφαιρικά και τα σωματικά συμπτώματα δείχνουν στην υπόστασή τους να είναι συνυφασμένα με συγκεκριμένα συναι-σθήματα. Έτσι, η ομοιοπαθητική θεραπευτική, μπορεί να πεί κάποιος, μετατρέπεται σε θεραπευτική τέχνη παρά σε μια απλή μέθοδο καταγραφής δεδομένων της υγείας του ατόμου. Η ομοιοπαθητική θεραπευτική είναι ένα θεραπευτικό σύστημα, το οποίο έχει συνθετικό χαρακτήρα. Λόγο αυτής της ιδιότητάς της, προσφέρει στον ομοιοπαθη-τικο θεραπευτή τη δυνατότητα να λάβει υπόψη του στην επιλογή του φαρμάκου τα συναισθήματα που συντέλεσαν στο να αντιδρασει το άτομο ψυχοσωμα-τικά και κοινωνικά με το τρόπο που αντέδρασε. Παρόλο που η ομοιοπαθητική θεραπευτική μέδοδος έχει τις ρίζες της στο μακρινό παρελθόν και συγκεκρι-μένα στην εποχή του Ιπποκράτη, σαν θεραπευτικό σύστημα άνθισε λίγο μετά τα μέσα του 18ου αιώνα με ιδρυτή τον γιατρό και ερευνητή S. Hahnemann. Απο τότε μέχρι και σήμερα η ομοιοπαθητική προσέγγιση εφαρμόζεται συστηματικά σε πολλές χώρες του κό-σμου. Συγκεκριμένα στην Αγγλία και Ινδία υπάρχουν πάρα πολλές ιδιωτικές καθώς και δημόσιες κλινικές που προσφέρουν ομοιοπαθητική θεραπεία. Υπάρ-χουν μάλιστα κέντρα απεξάρτησης τα οποία βοηθούν με ομοιοπαθητική αγωγή τους χρήστες ηρωίνης να αντεπεξέλθουν στις φάσεις απεξάρτησης, μια διαδι-κασία χρόνια και σύνθετη, μιας και η εξάρτηση απο αυτή την ουσία δεν είναι απλά σωματική αλλά και νο-ητική-ψυχική. Αυτό το μήνυμα που πρέπει να δοθεί ξεκάθαρα είναι ότι η χρήση της ηρωίνης και η εξάρτηση που δημι-ουργείται σε αυτή, μέσα στα πλαίσια της ομοιοπαθη-τικής θεραπευτικής δεν θεωρείται μια οργανική μη αναστρέψιμη παθολογία. Ναι μεν βιώνεται ένα στε-ρητικό σύνδρομο με διάρκεια κάποιων ημερών όταν διακοπεί η λήψη της ουσίας αλλά κατόπιν αυτού το άτομο είναι ικανό να επανέλθει σε κατάσταση ισορ-ροπίας. Η συγγραφέας του άρθρου προσφέρει ομοιοπαθητι-κή θεραπεία σε άτομα που βρίσκονται σε φάση απε-ξάρτησης. Τόπος συνάντησης αυτών είναι ο Ελευθερι-ακός Σύνδεσμος Απεξάρτησης ή Ελευ.Συν.Α. Σε αυτή την ανοικτή κοινότητα δίνεται η ευκαιρία σε άτομα

που αντιμετωπίζουν τη δυσκολία της απεξάρτησης καθώς και της επανένταξης, να έρθουν κοντά και να μιλήσουν σε ομαδικές ή ατομικές θεραπείες για τα προβλήματά τους και για τις δυσκολίες που αντιμε-τωπίζουν. Τα άτομα που επισκέπτονται τον Ελευθεριακό Σύν-δεσμο Απεξάρτησης μπορεί να είναι άτομα τα οποία έχουν χρησιμοποιήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα ναρκωτικές ουσίες και ως αποτέλεσμα αυτού να χα-ρακτηρίζονται όλοι ‘τοξικομανείς’, ένας τίτλος όπου γενικεύει το ζήτημα, αλλά στην ουσία ο κάθε ένας από αυτούς είναι μια διαφορετική προσωπικότητα, δομη-μένη μέσα σε διαφορετικά οικογενειακά δυναμικά, έχει διαφορετική ψυχοσύνθεση καθώς και διαφορε-τική κοινωνική και ατομική δράση στην κοινωνία που όλοι μοιραζόμαστε. Στην ομοιοπαθητική συνεδρία το άτομο δεν εξετά-ζεται σαν χρήστης ηρωίνης αλλά σαν ένα άτομο, με τα απλοκλειστικά δικά του σωματικά και ψυχικά χα-ρακτηριστικά. Χορηγείται πάντα ατομικό φάρμακο το οποίο βοηθά όχι μόνο να θεραπευτεί το άτομο απο τα σωματικά του προβλήματα αλλά και να αναρρώσει στην ολότητά του, δηλαδή να επουλωθούν ψυχικές πληγές οι οποίες κάποτε υπήρξαν και αιτία χρήσης της ηρωίνης ως μέσο διαφυγής από μία σκληρή πραγ-ματικότητα που κάποτε βιώθηκε και χάραξε την ψυχή του ατόμου. Η μέχρι τώρα εμπειρία στον Ελευ.Συν.Α έχει δείξει ότι άτομα πολυχρήστες ουσιών, ενώ υπέφεραν απο χρό-νια και έντονα σωματικά προβλήματα, βίωσαν βελτί-ωση των σωματικών τους προβλημάτων. Με μεγάλο εντυπωσιασμό είδαμε να εξαφανίζονται χρόνια σω-ματικά συμπτώματά τους καθώς και να νιώθουν μια τόνωση της ζωτικής τους ενέργειας, αύξηση σθένους, η οποία χρησιμοποιείται πια για την κοινωνική επα-νένταξή τους όπως για παράδειγμα εύρεση και πρ-σφορά εργασίας, συνέχιση σπουδών οι οποίες είχαν έρθει πίσω σαν προτεραιότητα, διάθεση και επιθυμία να έχουν σύντροφο, κτλ. Είναι σύνηθες σε άτομα που ξεκινούν την ομοιοπαθη-τική θεραπεία να έρχονται σε επαφή με το βαθύτερο εαυτό τους και να συνειδητοποιούν ότι ο εαυτός απο-τελεί μια δυναμική μορφή ζωής η οποία μεταμορφώ-νεται σε ψυχο-κοινωνικο-σωματικό επίπεδο ανάλογα με τις περιστάσεις. Ως αποτέλεσμα αυτού, το άτομο γίνεται άλλοτε πιο συνειδητά προσαρμοσμένο ή πιο δυναμικό, έτοιμο να προβεί σε αλλαγές όταν κρίνο-νται απαραίτητες για τη διαφύλαξη της προσωπικής του αρμονίας.

Κλινικό πείραμα στην Ινδία1990, Dr Bakshi JPSΤο 1990 η κυβέρνηση της Ινδίας αποφάσισε να οργα-νώσει διπλό τυφλό πείραμα με 60 ηρωινομανείς. Τα 30 άτομα έλαβαν ατομικό ομοιοπαθητικό φάρμακο,

φάρμακο όμοιο με την εικόνα των συμπτωμάτων του κάθε ενός. Στα υπόλοιπα 30 χορηγήθηκε ουσία η οποία υποτίθεται πως ήταν φάρμακο χωρίς όμως η φαρμακευτική ουσία να περιλαμβάνεται στο χάπι. Κατά την εξέλιξη της θεραπείας παρουσιάστηκαν τα εξής δεδομένα: Τα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου ήταν μειωμένα και σε αριθμό αλλά και σε πόνο στα άτομα τα οποία λάμβαναν το ομοιοπαθητικό φάρμακο σε αντίθεση με τα άτομα που δεν λάμβαναν ομοιοπαθητικό φάρμακο. Επίσης παρατηρήθηκε ότι η διάρκεια του στερητικού συνδρόμου ήταν μικρότερη στην ομάδα των ατόμων που λάμβαναν ομοιοπαθη-τική αγωγή σε αντίθεση με την ομάδα ηρωινομανών που δεν λάμβανε ομοιοπαθητική αγωγή. Διαφορά εντοπίστηκε και στον αριθμό αποχώρησης ατόμων από το πείραμα. Το 35% των ατόμων που δεν λάμβανε ομοιοπαθητική αγωγή διέκοψε τη συμμέτο-χη του στο θεραπευτικό αυτό πείραμα γιατί δε βίωσε κανένα θεραπευτικό αποτέλεσμα ενώ στην ομάδα των ηρωινομανών που λάμβαναν ομοιοπαθητικό φάρμακο διέκοψε μόλις το 5%. (Bakshi, JPS (1990) Homeopathy- A New Approach to Detoxification. Proceedings of the National Congress on Homeopathy and Drug Abuse, p.20-28, New Delhi, India)

Κλινικό πείραμα στην Καλιφόρνια1993, Garcia-Swain. SΟργανώθηκε διπλό τυφλό πείραμα για πολυχρήστες ναρκωτικών ουσιών. Αφού πρώτα χωρίστηκαν τα μέλη συμμετοχής σε δυο ομάδες, προσφέρθηκε ομοι-οπαθητική αγωγή στην μια ομάδα ενώ στην άλλη μη ομοιοπαθητική αγωγή. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι τα άτομα που δε λάμβαναν ομοιοπαθητική αγωγή υπο-τροπίασαν και δεν κατάφεραν να διακόψουν τη χρή-ση ουσιών σε αντίθεση με τα άτομα που λάμβαναν ομοιοπαθητική αγωγή τα όποια δεν υποτροπίασαν. (Garcia- Swain.S (1993) A double Blind, Placebo Con-trolled Trial Applying Homeopathy to Chemical Depen-dency, Hahnemann College of Homeopathy, Albany, California: Hahnemann)

Κλινικό Πείραμα στo Varanasi της Ινδιας1994, Central Counsil for Research in Homeopathy (CCRH) 241 ηρωινομανείς, ηλικίας 12-52 ετών, έλαβαν ομοιο-παθητική αγωγή για στερητικά συμπτώματα. Τα 209 άτομα είχαν θεραπευτικό αποτέλεσμα. Το πείραμα αυτό απέδειξε ότι το στερητικό σύνδρομο μπορεί να βιωθεί με λιγότερο πόνο και με μικρότερη διάρκεια μετά τη λήψη των ομοιοπαθητικών φαρμάκων.(CCRH (1994) Clinical evaluation of homeopathic medi-cines in the management of withdrawal symptoms of drug dependents. Available at http://www.cchindia.org/abstracts/cr/drugdependents.htm)

Ναρκωτικά και η προσφορά της Ομοιοπαθητικής Θεραπευτικής

Γράφει η Μαργαρίτα Σέγκου, BSc(Hons)Homeopathic Medicine, Currently MSc Homeopathic Medicine Μέλος των Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Friend of The Society of Homeopaths (UK)e-mail: [email protected]

Holistic Life 43

44 Holistic Life

Ομοιοπαθητική στα φυτά - Από τον V. D. KavirajHolistic Life

Ομοιοπαθητική στα φυτά

Ο V. D. Kaviraj είναι Ολλανδός ομοιοπαθητικός, συγγραφέας, ερευνητής και πρωτοπόρος στην Αγροομοιοπαθητική. Έχει γράψει βιβλία σχετικά με διάφορες πτυχές της ομοιοπαθητι-κής, όπως το “Homeopathy for Farm and Garden” (Ομοιοπα-θητική για αγροκτήματα και κήπους).

Ερώτηση: Υπάρχει ομοιοπαθητικός τρόπος αντιμετώπισης του ιού του μωσαϊκού του καπνού στις ντομάτες;Απάντηση: Το Μωσαϊκό είναι μια νόσος που προκαλείται από ιό. Μπορεί να μολύ-νει τα φασόλια, τον αρακά, το καλαμπόκι, τα αγγούρια, τα πεπόνια, τις πιπεριές και τις ντομάτες. Τα προσβεβλημένα φυτά υποαναπτύσσονται. Τα φύλλα τους έχουν ανοιχτές και σκούρες πράσινες περιοχές. Αυτή η εμφάνιση στιγμάτων οφείλεται στον ιό που επιτίθεται κατά της χλωροφύλλης στα φύλλα. Αυτό θα αναστείλει το φυτό από το να δημιουργήσει τη δική του τροφή και προκαλεί άλλες καταστροφι-κές παρενέργειες, όπως η στρέβλωση των φύλλων και των καρπών.Η αμειψισπορά αποτελεί ένα καλό προληπτικό μέτρο, όπως και η αγορά πιστοποι-ημένων σπόρων και φυτών χωρίς ασθένειες. Επιπλέον, ο έλεγχος των αφίδων που ίσως να είναι φορείς του ιού. Ένα κοινό μωσαϊκό είναι το μωσαϊκό του καπνού, που επηρεάζει τα φυτά τομάτας. Ο ιός μεταδίδεται από τους κηπουρούς που καπνί-ζουν, έτσι πρέπει πάντα να πλένετε καλά τα χέρια σας πριν ασχοληθείτε με φυτά τομάτας, εάν καπνίζετε.Εμφάνιση: Αρκετά διαφορετικοί ιοί προκαλούν συμπτώματα μωσαϊκού σε πατά-τες και άλλα συναφή φυτά. Αυτά αναφέρονται ως ιός πατάτας Χ, Α και Υ. Τα συ-μπτώματα ποικίλλουν από ελαφριές κηλίδες των κίτρινων και πράσινων φύλλων, έως κίτρινες κηλίδες ή ζάρωμα του ιστού των φύλλων. Μερικές φορές μπορεί να αμαυρώνουν τα νεύρα και τα φυτά να πεθαίνουν νωρίς. Τα σταυρανθή λαχανικά, ετήσια λουλούδια και τα ζιζάνια, όπως shepherds purse, κάρδαμο, άγρια γογγύλια, μουστάρδα και αγριοσινάπι επηρεάζονται περισσότερο από τιν ιό του μωσαϊκού. Το τελευταίο μπορεί να εξαλειφθεί με παρασκευάσματα Nat. sal., Sal. ac., ή Lac.Σαλικυλικό οξύ - C6H4(OH)COOH. Τεχνητά παρασκευασμένο από φαινόλη.Κλινικά: Ιός της πατάτας, ιός του μωσαϊκού του καπνού, ιός του μωσαϊκού, μπλε μούχλα anthracnose, περονόσπορος αμπελιού, γωνιώδης κηλίδωση των φύλλων, λοιμώξεις ψευδομονάδας. Γενικά: Το σαλικυλικό οξύ αποτελεί σημαντικό μέρος του ανοσοποιητικού συστή-ματος των φυτών. Χωρίς αυτό, το φυτό δεν μπορεί να καταπολεμήσει τις ασθέ-νειες ή τα παράσιτα. Όταν τα φυτά προσβάλλονται από ένα παθογόνο, μπορεί να ακολουθηθεί μια σειρά αντιδράσεων στην περιοχή γύρω από τη μόλυνσηπου περιλαμβάνουν ταχύ θάνατο των κυττάρων, για την πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου, ενώ τα υγιή κυτταρικά τοιχώματα ενισχύονται και απελευθερώνονται αντι-μικροβιακοί παράγοντες. Τα πληγέντα τμήματα αναπτύσσουν μεγαλύτερη αντί-σταση σε περαιτέρω μολύνσεις από ιούς, βακτήρια ή παθογόνους μύκητες. Αυτός ο τρόπος αντίστασης ονομάζεται συστηματική επίκτητης αντοχής. Αυτοί οι μηχανισμοί αναγνωρίζονται από τις αρχές του αιώνα, αλλά λίγα είναι γνωστά για το “πώς” αυτής της αντίδρασης. Πρέπει προφανώς να υπάρχει κάποια ουσία -αγγελιοφόρος που προκαλεί τα υγιή κύτταρα να δράσουν. Το σαλικυλικό οξύ έχει εμπλακεί ως συστατικό (Vernooy et. Al. 1994 “The Plant Cell”). Natrum Salicylicum- Σαλικυλικό νάτριο NaC7H5O3. Κονιορτοποίηση/ διάλυση.Κλινικά: Ιός του μωσαϊκού του καπνού, μπλε μούχλα, anthracnose, περονόσπο-ρος, γωνιώδης κηλίδωση των φύλλων, ιός πατάτας, ιός alfalfa, ιός κιτρινίσματος φύλλων και νανισμού (σιτηρών). Σεπτορίωση, σκούρες κηλίδες, δαχτυλιωτή κηλί-δωση, έγκαυμα (από ζεμάτισμα). Fusarium spp. anthracnose. Γενικά: Το σαλικυλικό οξύ βρίσκεται στη φύση στα φύλλα και το φλοιό των ιτιών, και προέρχεται συνθετικά από φαινικό οξύ. Τα τελευταία ευρήματα έδειξαν ότι η ασπιρίνη που δόθηκε σε άρρωστα φυτά επιτάχυνε την ανάρρωση. Ως συντη-ρητικό τροφίμων, έχει βρει μεγάλη χρησιμότητα. Η παρατεταμένη χρήση σε αν-θρώπους προκαλεί νόσο Menieres (ίλιγγος ακουστικού νεύρου), διαταραχές του στομάχου, παραλήρημα, σηψαιμία και νέκρωση της κνήμης. Αυτά τα συμπτώμα-τα στους ανθρώπους μπορεί να μας δείχνουν κάποιες ενδείξεις για τη χρήση του σε φυτά. Οι ρίζες μπορεί να καλύπτονται με λευκές ή κόκκινες πιτσιλιές. Πολλές φλύκταινες, ωχρές ή καφέ στα φύλλα. Σεπτορίωση, κηλίδες, δαχτυλιωτή κηλίδω-ση, έγκαυμα και όλες οι άλλες κηλίδες και ιοί μωσαϊκού μπορούν να βελτιωθούν με Sal. ac. ανεξαρτήτως των φυτικών ειδών. Η συνιστώσα natrum αναφέρεται σε προβλήματα αλάτωσης ή ελλείψεις σε ορισμένα άλατα στο φυτό. Όλα τα σύνθε-τα άλατα νατρίου θα επηρεάσουν τα φυτά. Φυτά ελλιπή σε άλατα ασβεστίου, τα οποία συχνά μαραίνονται εύκολα, δεν στέκονται όρθια καλά. Ο χυμός του φυτού δεν έχει κανονική πυκνότητα και φαίνεται σαν να είναι αλλοιω-μένος, σάπιος. Υπάρχει τριχοειδή συμφόρηση, ανισορροπία στην πρόσληψη των θρεπτικών συστατικών. Τα φυτά μολύνονται και πεθαίνουν. Το φάρμακο Sal. ac. ως ομοιοπαθητικό φάρμακο, είναι διαφορετικό από την αδρή μορφή που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια των ελέγχων και θα αποδειχθεί ότι είναι λιγότερο επιθετικό και ως εκ τούτου μπορεί να αργήσει να δώσει αποτελέ-σματα σε provings. Τα φυτά έχουν το δικό τους ανοσοποιητικό σύστημα. Το Sal. ac. επηρεάζει επίσης και άλλες διαδικασίες των φυτών. Η εφαρμογή στο φύλλωμα έδειξε ότι επιταχύνει και αυξάνει την ανθοφορία, το ξεκίνημα ριζών και την από-δοση καρπών. Αυξάνει την απορρόφηση του Καλίου.

Holistic Life 45

46 Holistic Life

Ο συνολικός όγκος της κλινικής έρευνας πάνω στην ομοιοπαθητική είναι ελάχιστος συγκρι-τικά με αυτόν στην συμβατική ιατρική και ελ-

κύει εκ διαμέτρου αντίθετες ερμηνείες από τους υπο-στηρικτές και τους πολέμιούς της. Ο σκοπός αυτού του σύντομου άρθρου είναι να ξεκαθαρίσει κάποια ουσιαστικά γεγονότα και να προτείνει κάποιους δρό-μους για την ανάπτυξη της έρευνας στο μέλλον.

Σύνολο στοιχείων της κλινικής έρευναςΥπάρχει ένα ξεχωριστό κομμάτι της έρευνας που υποστηρίζει την άποψη ότι η ομοιοπαθητική μπορεί να φέρει πολύ σπουδαιότερα αποτελέσματα από τα placebo (εικονικά φάρμακα) ή τουλάχιστον εξίσου σημαντικά με αυτά της καθιερωμένης συμβατικής θεραπείας. Σε αναφορές σε ερευνητικά περιοδικά που δημο-σιεύτηκαν στο τέλος του 2008, τα ευρήματα σε 60 (43,5%) από 138 τυχαία ελεγχόμενες δοκιμές (ΤΕΔ) ήταν θετικά.[1] Στατιστικά το μεγαλύτερο κομμάτι της υπόλοιπης βιβλιογραφίας δεν έχει αναφέρει ιδιαίτερα αξιόλογα (που να καταλήγουν σε κάποιο συμπέρα-σμα) αποτελέσματα˙ ενώ πολύ λίγες αναφορές έχουν παρουσιάσει ξεκάθαρα αρνητικά ευρήματα.Σύμφωνα με τον συνολικά μικρό αριθμό κλινικών δο-κιμών, τα στοιχεία υπέρ ή κατά της ομοιοπαθητικής στις περισσότερες ιατρικές καταστάσεις είναι ατελή. Παρόλα αυτά, υπάρχει μια πλειονότητα δευτερολογι-ών, με την υποστήριξη, στις περισσότερες περιπτώ-σεις, συστηματικών ερευνών που ισχυρίζονται ότι η κλασσική (εξατομικευμένη) ομοιοπαθητική έχει στα-τιστικά θετικές επιδράσεις στην παιδική διάρροια[2]

και ινομυαλγία[3,4,5] και ότι κάποια συγκεκριμένα φάρ-μακα (τυποποιημένη ομοιοπαθητική θεραπεία) στα-τιστικά μπορούν να έχουν σημαντικά αποτελέσματα στην γρίπη[6], την εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα[7,8], την ιγμορίτιδα[9,10,11] και τον ίλιγγο[12]. Σε πολλές περιπτώσεις, το σύνολο των αποδείξεων σε μια δεδομένη ιατρική περίπτωση αποτελεί το αντικεί-μενο εργασίας μιας μεμονωμένης ερευνητικής ομά-δας (παιδική διάρροια, J Jacobs εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα, D Reilly) ή βασίζεται σε ένα συγκεκριμένο ομοιοπαθητικό φάρμακο (γρίπη, Oscillococcinum˙ εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα, Galphimia glauca˙ ίλιγ-γος, Vertigoheel). Η επιβεβαίωση των θετικών ευρη-μάτων από ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες είναι μεγίστης σημασίας.

Αυξανόμενα επίπεδα έρευναςΌλες οι ΤΕΔ πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο στην κλινική σημασία των παρατηρούμενων αποτε-λεσμάτων και λιγότερο στην καθαρά στατιστική τους σημασία. Ο διαχωρισμός αυτός, μεταξύ του μεγέθους του αποτελέσματος και της στατιστικής σημασίας δεν έχει γίνει επαρκώς στο παρελθόν και απαιτεί μεγαλύ-τερη έμφαση[13].Μεγάλο μέρος της κλινικής έρευνας στην ομοιοπα-θητική μέχρι σήμερα έχει υιοθετήσει την προσέγγιση των ΤΕΔ με τις ελεγχόμενες δοκιμές με placebo. Θα έπρεπε να ξαναθυμηθούμε ότι αυτό το σχέδιο μελέ-της κανονικά αναφέρεται αποκλειστικά σε μια υψηλά καθορισμένη κλινική παρέμβαση και ένα συγκεκριμέ-νο δείγμα ασθενών. Τέτοιου είδους έρευνα είναι απα-ραίτητη για να παρουσιαστεί με πειστικό τρόπο ότι ένα συγκεκριμένο ομοιοπαθητικό φάρμακο μπορεί να είναι αποτελεσματικό για μια συγκεκριμένη ομάδα ασθενών˙ αυτή η προσέγγιση (με τον όρο επεξηγημα-τική δοκιμασία) περικλείει την πλειονότητα της τρέ-χουσας βιβλιογραφίας περί ΤΕΔ στην ομοιοπαθητική. Απαιτείται περεταίρω μελέτη για το αν τα placebo εί-ναι συμβατά με την διερεύνηση των επιδράσεων του ολικού συστήματος της ομοιοπαθητικής θεραπείας (όπως στην εξατομικευμένη ομοιοπαθητική).[14,15,16]

Το πραγματολογικό μοντέλο μελέτης (διερεύνηση της θεραπείας σε καθημερινή βάση) επιτρέπει την γενί-κευση των ευρημάτων των δοκιμών για έναν μεγα-λύτερο πληθυσμό ασθενών.[17] Είναι αδιαμφισβήτητα καταλληλότερη από μια επεξηγηματική δοκιμή για τη μελέτη του ολικού συστήματος των αποτελεσμάτων μιας υψηλά εξατομικευμένης θεραπείας. Υπάρχουν πολύ λίγες πραγματολογικές δοκιμασίες στην βιβλι-ογραφία της έρευνας της κλασσικής ομοιοπαθητικής του σήμερα.Κάθε προσέγγιση των ΤΕΔ (επεξηγηματική και πραγ-ματολογική) θα έπρεπε να επιζητείται, όπως πρέπει, μέσω μιας ερευνητικής στρατηγικής στην ομοιοπα-θητική. Η κλινική έρευνα μέσω μη τυχαίων μοντέλων συμβάλλει επίσης σημαντικά στην δημιουργία μιας βάσης αποδείξεων και παρέχει ασφαλή θεμέλια ώστε να πραγματοποιηθεί μια περεταίρω διερεύνηση.[18,19]

Η ερευνητική ατζέντα της ομοιοπαθητικήςΜέχρι σήμερα, οι κλινικοί τομείς της ομοιοπαθητικής, στους οποίους έχει διεξαχθεί το μεγαλύτερο κομμά-τι της έρευνας, δεν ταιριάζουν ιδιαίτερα με αυτούς

στους οποίους χρησιμοποιείται στην πράξη. Η ομοιο-παθητική χρησιμοποιείται συχνότερα για δερματολο-γικά, ωτορινολαρυγγολογικά, γαστρεντερικά ή γυναι-κολογικά προβλήματα, όπου μπορεί να μην υπάρχουν αρκετά ή ακριβή στοιχεία για ΤΕΔ. Κάποιοι από τους τομείς αυτούς ίσως κατατάσσονται στα «κενά αποτε-λεσματικότητας» (καταστάσεις όπου οι συμβατικές θεραπείες δεν είναι απόλυτα αποτελεσματικές)[20] και περιλαμβάνουν, πιο συγκεκριμένα, τα εκζέματα, τη μέση ωτίτιδα, το σύνδρομο ερεθισμένου εντέρου, τα συμπτώματα εμμηνόπαυσης και το προεμμηνορρο-ϊκό σύνδρομο. Επιπλέον οι ασθενείς που βρίσκονται σε περίπλοκες ιατρικές καταστάσεις δεν είναι κατάλ-ληλοι για έρευνα με ΤΕΔ και θα έπρεπε να συμπερι-λαμβάνονται σε ανάλογες, μη τυχαίες μελέτες.[21]

Η οικονομική εκτίμηση είναι μεγίστης σημασίας για τη μελλοντική ανάπτυξη της έρευνας στην ομοιοπα-θητική και θα πρέπει να προσαρμόζεται στις νέες ΤΕΔ για τομείς όπου οι θετικές αποδείξεις για την αποτε-λεσματικότητα επιβεβαιώνονται με ξεκάθαρο τρόπο. Μια πρόσφατη δοκιμή του ομοιοπαθητικού φαρμά-κου Sinfrontal για την οξεία ιγμορίτιδα χαρακτηρίζει αυτή την προσέγγιση.[22]

Αναφορές[1] Faculty of Homeopathy. http://www.facultyofhomeopathy.org/re-

search Consulted 10th November 2009.[2] Jacobs J, Jonas WB, Jimenez-Perez M, Crothers D (2003). Homeopa-

thy for childhood diarrhea: combined results and metaanalysis from three randomized, controlled clinical trials. Pediatric Infectious Dis-ease Journal, 22: 229-234.

[3] Fisher P (1986). An experimental double-blind clinical trial method in homoeopathy. Use of a limited range of remedies to treat fibrositis. British Homeopathic Journal, 75: 142-147.

[4] Bell IR, Lewis DA 2nd, Brooks AJ, et al (2004). Improved clinical status in fibromyalgia patients treated with individualized homeopathic remedies versus placebo. Rheumatology, 43: 577-582.

[5] Relton C, Smith C, Raw J, et al (2009). Healthcare provided by a ho-meopath as an adjunct to usual care for fibromyalgia (FMS): results of a pilot randomised controlled trial. Homeopathy, 98: 77-82.

[6] Vickers A, Smith C (2006). Homoeopathic Oscillococcinum for pre-venting and treating influenza and influenza-like syndromes (Co-chrane review). In: The Cochrane Library. Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd. CD001957.

[7] Wiesenauer M, Lόdtke R (1996). A meta-analysis of the homeo-pathic treatment of pollinosis with Galphimia glauca. Forschende Komplementδrmedizin und Klassische Naturheilkunde, 3: 230-236.

[8] Taylor MA, Reilly D, Llewellyn-Jones RH, et al (2000). Randomised controlled trials of homoeopathy versus placebo in perennial allergic rhinitis with overview of four trial series. British Medical Journal, 321: 471-476.

[9] Weiser M, Clasen B (1994). [Randomized, placebo-controlled, double-blind study of the clinical efficacy of the homeopathic Euphorbium compositum-S nasal spray in cases of chronic sinusitis]. Forschende Komplementδrmedizin, 1: 251-259.

[10] Friese K-H, Zabalotnyi DI (2007). [Homeopathy in acute rhinosinus-itis. A double-blind, placebo controlled study shows the efficiency and tolerability of a homeopathic combination remedy]. HNO, 55: 271-277.

[11] Zabolotnyi DI, Kneis KC, Richardson A, et al (2007). Efficacy of a complex homeopathic medication (Sinfrontal) in patients with acute maxillary sinusitis: a prospective, randomized, double-blind, place-bo-controlled, multicenter clinical trial. Explore (NY), 3: 98-109.

[12] Schneider B, Klein P, Weiser M (2005). Treatment of vertigo with a homeopathic complex remedy compared with usual treatments: a meta-analysis of clinical trials. Arzneimittelforschung, 55: 23-29.

[13] Mathie RT (2003). The research evidence base for homeopathy: a fresh assessment of the literature. Homeopathy, 92: 84-91.

[14] Mason S, Tovey P, Long AF (2002). Evaluating complementary medi-cine: methodological challenges of randomised controlled trials. Brit-ish Medical Journal, 325: 832-834.

[15] Verhoef MJ, Lewith G, Ritenbaugh C, et al (2005). Complementary and alternative medicine whole systems research: beyond identifica-tion of inadequacies of the RCT. Complementary Therapies in Medi-cine, 13: 206-212.

[16] Bell IR, Koithan M (2006). Models for the study of whole systems. In-tegrative Cancer Therapies, 5: 293-307.

[17] MacPherson H (2004). Pragmatic clinical trials. Complementary Therapies in Medicine, 12: 136-140.

[18] White A, Ernst E (2001). The case for uncontrolled clinical trials: a starting point for the evidence base for CAM. Complementary Thera-pies in Medicine, 9: 111-115.

[19] Walach H, Jonas WB, Lewith GT (2002). The role of outcomes re-search in evaluating complementary and alternative medicine. Al-ternative Therapies in Health and Medicine, 8: 88-95.

[20] Fisher P, van Haselen R, Hardy K, et al (2004). Effectiveness gaps: A new concept for evaluating health service and research needs ap-plied to complementary and alternative medicine. Journal of Alter-native and Complementary Medicine, 10: 627-632.

[21] Thompson EA, Mathie RT, Baitson ES, et al (2008). Towards standard setting for patient-reported outcomes in the NHS homeopathic hos-pitals. Homeopathy, 97: 114-121.

[22] Kneis KC, Gandjour A (2009). Economic evaluation of Sinfrontal in the treatment of acute maxillary sinusitis in adults. Applied Health Economics and Health Policy, 7: 181-191.

Ομοιοπαθητική / Robert T Mathie, Διδάκτωρ Σύμβουλος Ερευνητικής Ανάπτυξης, Ένωση Βρετανών ΟμοιοπαθητικώνHolistic Life

Στοιχεία που Προκύπτουν από την Κλινική Έρευνα στην Ομοιοπαθητική[Παρόν και μέλλον]

Holistic Life 47

48 Holistic Life

Βιο-ΗλεκτροΜαγνητική ΕνέργειαHolistic Life

Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D.Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος – Δερματοχειρουργός - Ιατρική αισθητική. Σύμβουλος της Εκπαιδευτικής και Παιδαγωγικής Ακαδημίας Λίχτενσταϊν

Η απώλεια των μαλλιών επηρεάζει άνδρες και γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Στους άνδρες η απώλεια των μαλλιών αρχίζει

μεταξύ 30 και 40 ετών. Στις γυναίκες αρχίζει συνήθως μεταξύ 40 και 50 ετών. Σε σπάνιες πε-ριπτώσεις, και στα δύο φύλα η απώλεια αρχίζει μεταξύ 20 και 30 ετών. Στην εποχή μας οι νέοι που χάνουν τα μαλλιά τους αυξάνονται. Η πτώση των μαλλιών στις γυναίκες είναι λιγό-τερο εμφανής επειδή δημιουργείται αραίωμα των μαλλιών σε όλο το κεφάλι, ενώ στους άν-δρες παρουσιάζεται αραίωμα σε συγκεκριμένες περιοχές, ιδιαίτερα στο μπροστά και στο πάνω μέρος του κεφαλιού. Η αιτιολογία της απώλειας μαλλιών είναι σύν-θετη. Πολύ συχνά υπάρχει μια οικογενειακή προδιάθεση. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει μόνο ένα γονίδιο που ευθύνεται για τη φαλάκρα, αλλά αλ-ληλεπιδράσεις μεταξύ διαφόρων γονιδίων που έχουν κληρονομηθεί και από τους δύο γονείς. Η κεφαλή έχει περίπου 100.000 τρίχες, ενώ ο μέσος όρος των τριχών που κανονικά πέφτουν κάθε μέρα, είναι γύρω στις 100. Τα μαλλιά με-γαλώνουν σε επαναλαμβανόμενους κύκλους. Η φάση της ενεργούς ανάπτυξης διαρκεί περίπου 2 χρόνια. Στη συνέχεια ακολουθούν 3 μήνες χωρίς μεταβολές και ακολούθως τα μαλλιά πέ-φτουν.Η ανδρικού τύπου αλωπεκία, είναι η συχνότερη μορφή απώλειας μαλλιών. Οι κληρονομικοί πα-ράγοντες και οι επιδράσεις των ανδρικών ορ-μονών (ανδρογόνα) στα μαλλιά παίζουν σημα-ντικό ρόλο. Η ανδρική ορμόνη, τεστοστερόνη, παίζει σημαντικό ρόλο στην πτώση των μαλ-λιών. Μετατρέπεται από το μεταβολισμό στην ενεργό μορφή διυδροτεστοστερόνη (DHT). Η διυδροτεστοστερόνη σε ψηλά επίπεδα στον οργανισμό και με γενετική προδιάθεση προκα-λεί πτώση μαλλιών. Τα φάρμακα που μπλοκάρουν τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη (φιναστερίδη), επιτρέπουν την επαναδραστη-ριοποίηση της παραγωγής των μαλλιών που έχουν χαθεί και έτσι είναι αποτελεσματικά κατά της φαλάκρας. Το στρες επιδεινώνει την πτώση των μαλλιών, αλλά από μόνο του δεν την προ-καλεί.Ασθένειες που προκαλούν την πτώση των μαλ-λιών: 1. Αναιμία2. Διαβήτης3. Υπερβολικά αυστηρές δίαιτες, μείωση πρωτε-ϊνών, γενικότερα κακή διατροφή, υποσιτισμός4. Στέρηση ύπνου 5. Αντισυλληπτικά χάπια6. Σοβαρές ασθένειες, μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, λύκος, ψηλός πυρετός, μολύνσεις, γρίπη.7. Ορμονικές διαταραχές: τεστοστερόνης, δια-ταραχές οιστρογόνων & ανδρογόνων, υποθυ-ρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός8. Χημειοθεραπεία, κορτικοστεροειδή, ακτινο-θεραπεία9. Έλλειψη σιδήρου, μαγνησίου, ψευδάργυρου στον οργανισμό10. Αντικαταθλιπτικά11. Υπερβολική λήψη βιταμίνης Α12. Μολύνσεις τριχωτού της κεφαλής, μύκητες13. Κληρονομικότητα14. Αντιπηκτικά, φάρμακα για την πίεση, την αρθρίτιδα κ.α.

15. Τριχοτιλλομανία16. Καταπόνηση των μαλλιών, υπερβολική χρή-ση χημικών ουσιών για κοσμητικές αλλοιώσεις.17. Εγκυμοσύνη, γέννηση παιδιού 18. Αυτοάνοσες παθήσεις 19. Χρήση ναρκωτικών20. Στρες (μπορεί να είναι ψυχικό ή σωματικό)Σε γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση οι συχνό-τερες αιτίες αναιμίας, λόγω έλλειψης σιδήρου, είναι η απώλεια αίματος λόγω της περιόδου και η εγκυμοσύνη.Στους άνδρες και στις γυναίκες μετά την εμμη-νόπαυση, οι συχνότερες αιτίες αναιμίας, λόγω έλλειψης σιδήρου, είναι η απώλεια αίματος από το πεπτικό σύστημα και η κακή απορρόφηση σιδήρου από το έντερο.Παλαιότερα το ποσοστό των γυναικών, μεγαλύ-τερης ηλικίας, που είχαν προβλήματα και ανα-ζητούσαν θεραπεία ήταν 3% - 5%, ενώ σήμερα το ποσοστό αυξήθηκε στα 20%.Ο δερματολόγος εκτός από το ιστορικό του ασθενούς και την εξέταση των μαλλιών, μπορεί να προχωρήσει σε εξετάσεις αίματος (σιδήρου, ψευδαργύρου, μαγνησίου, θυρεοειδικών και άλλων ορμονών), σε μικροσκοπικές εξετάσεις της τρίχας ή ακόμη σε βιοψίες του τριχωτού της κεφαλής, εάν χρειαστεί. Τα φάρμακα που έχουν πάρει έγκριση για την αντιμετώπιση της πτώσης των μαλλιών είναι η φιναστερίδη, η οποία έχει εγκριθεί για χρήση στους άνδρες και η μινοξιδίλη που εγκρίθηκε για χρήση σε άνδρες και γυναίκες. Και οι δύο βοηθούν για μια νέα τριχοφυΐα και στη συντή-ρηση της.Μια αποτελεσματική θεραπεία, το Bemer3000 χωρίς χρήση φαρμάκων ή σε συνδυασμό με φάρμακα, επιφέρει αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δρα στον ψυχολογικό παρά-γοντα, στην καλύτερη οξυγόνωση & αιμάτωση και στην εξισορρόπηση των ορμονών. Γενικό-τερα επιδρά στην λειτουργία του οργανισμού μας ολιστικά. Η θεραπεία αυτή μπορεί να γίνει σε συνδυασμό με την φωτοθεραπεία (μονο-χρωματικό κόκκινο φως – LED, στα 660 nm), να ενεργοποιήσει την ΑΤΡ και να βελτιώσει την κυκλοφορία των τριχοειδών αγγείων. Η βελτίω-ση αυτή στα τριχοειδή αγγεία επιδρά θετικά και αποτελεσματικά στις παθήσεις του τριχωτού της κεφαλής. Μπορεί να χρησιμοποιείται καθημερινά χωρίς παρενέργειες και περιορισμούς. Έχει αποδει-χτεί και τεκμηριωθεί επιστημονικά.

ΑναφορέςKlopp r (2008); The effect of different application time and different intensity levels within the flux density range of the used BEMER 3000 system on the amount of change in characteristics in micro-circulation and the decay behavior. isbn 978-3-033-01464-0; p425-431summary: Prolonged application time increases the amount of change in characteristics in micro-circulation and prolongs the decay, changes of intensity cause different results.Klopp r,Niemer w (2007); The effect of a pulsed electromagnetic field with special vasomotoric stimulation on a functional disorder in microcir-culation. komplement.integr.med. 08(2007) 47summary: By treatment with BEMER plus system characteristics of microcirculation become deci-sively positive changed.

H υγεία των μαλλιών

Holistic Life 49

50 Holistic Life

Tai Chi - Qi GongHolistic Life

Η υγεία και η μακροζωία είναι κάτι επιθυμητό από όλους τους ανθρώπους, σε όλες τις εποχές. Η υγεία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η διδα-σκαλία των Qigong / Tai Chi Chuan έχει δείξει δρόμους μέσα από τους

οποίους οι άνθρωποι, ανάλογα με την προσωπική τους σωματική και πνευμα-τική κατάσταση, μπορούν να δραστηριοποιούν, να ρυθμίζουν και να καλλιερ-γούν τις φυσιολογικές και νοητικές τους λειτουργίες.Οι τέχνες αυτές αποτελούν τμήμα της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής. Παί-ζουν δε σημαντικό ρόλο σε όλους τους τομείς της Ενεργειακής Ιατρικής: πρό-ληψη, θεραπεία, ενδυνάμωση σώματος / πνεύματος, προφύλαξη από πρόωρη γήρανση, παροχή μακροζωίας.Η επίδρασή τους στον άνθρωπο μπορεί να χωριστεί στα ακόλουθα σημεία:1. Ανάπτυξη υποκειμενικών ικανοτήτων. Οι Τέχνες Qigong / Tai Chi Chuan είναι μέθοδος άσκησης, μέσα από την οποία μαθαίνει κανείς να αναπτύσσει και να χρησιμοποιεί υποκειμενικές ικανότητες. Ασκούμενοι έχοντας εμπιστοσύνη στις δικές μας δυνατότητες, δίνουμε με τις προσωπικές μας πνευματικές δρα-στηριότητες, με τη βοήθεια της φαντασίας μας, ωθήσεις και σήματα στον οργα-νισμό μας επηρεάζοντας έτσι τις σωματικές μας λειτουργίες. Κατά την άσκηση δουλεύουμε με την συνείδησή μας, η οποία πρέπει να είναι εφοδιασμένη με σωστή κατανόηση και σωστό στόχο. Σωστή κατανόηση σημαίνει ότι δίνουμε στις Τέχνες αυτές την βαρύνουσα θέση που πρέπει να έχουν σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, αλλά δεν τις βλέπουμε σαν μαγικό ραβδί που υποκαθιστά άλλα μέσα θεραπείας. Επίσης, σημαίνει ότι δεν τις θεωρούμε ούτε τόσο μυστικιστι-κές, ώστε να αποκαλύπτονται μόνο σε μερικούς εκλεκτούς, ούτε τόσο απλές, ώστε να μπορούμε να επωφεληθούμε από αυτές χωρίς μεθοδική και τακτική άσκηση. Όσον αφορά δε τον στόχο, μπορούμε να αποβλέπουμε σε διάφορα οφέλη, αλλά πρέπει να αποφεύγουμε στόχους ενάντιους στη φύση, όπως, πχ, αιώνια νεότητα ή τέλεια υγεία. Με τη βοήθεια της άσκησης μπορούμε να μά-θουμε να κατανοούμε τους νόμους της φύσης και να τους χειριζόμαστε με μέ-τρο, δεν μπορούμε όμως να τους αλλάξουμε. 2. «Τρία Μέσα» - «Δύο Δρόμοι». Τα τρία κύρια σημεία («τρία μέσα») στα οποία επικεντρώνονται οι ασκήσεις είναι: 1. Στάση του σώματος (σε ηρεμία ή κίνηση), 2. Αναπνοή. 3. Πνευματική δραστηριότητα. Η δε πολυμορφία τους χωρίζεται σε δύο κύριες κατηγορίες («δύο δρόμοι»):1. Ασκήσεις σε ηρεμία (στατικό Qigong). 2. Ασκήσεις σε κίνηση (δυναμικό Qigong / Tai Chi Chuan)Οι διάφορες ασκήσεις δίνουν διαφορετική έμφαση σ’ αυτά τα «μέσα» και τους «δρόμους», ανάλογα με το τι επιδιώκουμε. Έτσι, μπορούμε να τις προσαρμό-σουμε στις προσωπικές μας ανάγκες. 3. Δραστηριοποίηση μη εμφανών δυνατοτήτων. Από την πείρα της ζωής γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι, σε εξαιρετικές περιστάσεις, μπορούν να κινητο-ποιήσουν δυνάμεις και να δείξουν ικανότητες που, υπό κανονικές συνθήκες, δεν εμφανίζονται. Σε καταστάσεις ανάγκης (πχ κίνδυνος για τη ζωή μας ή τη ζωή των παιδιών μας), ή πνευματικής ασθένειας, όλοι μπορούμε να αναπτύξου-με ενίοτε τέτοιες ασυνήθιστες δυνάμεις. Αυτό δείχνει ότι στον οργανισμό μας κρύβονται μεγάλες ενεργειακές δυνατότητες, τις οποίες ούτε καν υποψιαζόμα-στε. Με την άσκηση αυτές οι μη εμφανείς δυνατότητες δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται.4. Αυτορύθμιση / αυτοαναδόμηση. Τόσο για τη διατήρηση της υγείας όσο και για τη θεραπεία μέσα από τις ασκήσεις δεν χρειαζόμαστε την επίδραση καμίας εξωτερικής δύναμης, παρά χρησιμοποιούμε τις δικές μας δυνατότητες, επιδρώντας στον οργανισμό με τέτοιο τρόπο, με τον οποίο κανένα άλλο θερα-πευτικό μέσον δεν μπορεί να επιδράσει. Έτσι, ακόμη και σε χρόνιες ασθένειες, στις οποίες καμία αγωγή δεν δείχνει πια να έχει αποτέλεσμα, μερικές φορές έχουμε απρόσμενα θετικές εξελίξεις, όπως αποδεικνύουν κλινικές έρευνες σε Κίνα, Ευρώπη και Αμερική. Τέτοιου είδους εξελίξεις οφείλονται στη ρυθμιστική δράση των τεχνών αυτών.5. Εναρμόνιση του Yin Yang. Σύμφωνα με την Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρι-κή, η υγεία μας είναι μία δυναμική εξισορρόπηση του Yin-Yang. Η έννοια Yin Yang συμβολίζει κάποια καθορισμένα, συμπληρωματικά και αλληλοτρεφόμενα φαινόμενα, των οποίων η διαρκής μεταβολή καθορίζει την εξελικτική διαδικα-σία του κόσμου μας. Με τις ασκήσεις Qigong / Tai Chi Chuan, οι ζωτικές δυνά-μεις των ανθρώπων (σε συμφωνία πάντα με τους φυσικούς νόμους) τρέφονται και εξελίσσονται. Και ο πιο βασικός φυσικός νόμος είναι η εναλλαγή των Yin και Yang φαινομένων, η οποία πραγματώνεται στις ασκήσεις μέσω της αρμονικής αλλαγής από κλείσιμο σε άνοιγμα, από ανερχόμενες κινήσεις σε κατερχόμενες, από εισπνοή σε εκπνοή, από κίνηση σε ηρεμία. Το πέρασμα ανάμεσα στους δύο πόλους είναι μαλακό και ρευστό. Στο Yin βρίσκεται ο σπόρος του Yang και στο Yang ο σπόρος του Yin. Και αυτό βρίσκει ακριβή εφαρμογή στις ασκήσεις: Στις χαλαρές σωματικές στάσεις υπάρχει εσωτερική σταθερότητα, στις μαλακές ρέ-ουσες κινήσεις υπάρχει εσωτερική δύναμη – ενώ κάθε δυναμική στάση ή κίνη-ση παρουσιάζει εσωτερική χαλαρότητα και ελαστικότητα.

Η ευεργετική επίδραση των Τεχνών Tai Chi Chuan και Qigong Από την I Ching Foundation Europe

www.i-ching-foundation.eu email: [email protected]

Holistic Life 51

Νεο-κρανιοϊερή θεραπείαHolistic Life

Πολλές φορές μας ρωτούν σε τι διαφέρει η δική μας Νέο-ΚρανιοΙερή Θεραπεία από την Κρανιοϊερή Θεραπεία, πράγμα που σί-

γουρα δεν μπορεί να απαντηθεί με δύο λέξεις. Θα προσπαθήσουμε λοιπόν να δώσουμε λίγο φως στο ερώτημα αυτό. Όλα ξεκινούν ήδη από το λεξιλόγιο των δύο προ-σεγγίσεων δηλαδή η μεν Κρανιοϊερή Θεραπεία εστιάζεται στο να διορθώσει και να παρέμβει στα «κακώς έχοντα» στο σώμα του θεραπευόμενου, ώστε να επέλθει ισορροπία και κατ’ ακολουθία η υγεία. Το λεξιλόγιο επίσης εμπεριέχει πάρα πολύ ΚΡΙΤΙΚΗ απέναντι στο σώμα. Σαν παράδειγμα θα αναφερθούμε σε κείμενα που κατά καιρούς διαβά-ζουμε: “…ο κρανιοϊερός θεραπευτής μπορεί να παρα-κολουθήσει τον κρανιοϊερό Ρυθμό να εντοπίσει την περιοχή που παρουσιάζει την δυσλειτουργία και στην συνέχεια με ειδικού χειρισμούς να αποκαταστήσει την φυσική λειτουργικότητα του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και των σχετικών μαλακών μορίων, «βοηθώ-ντας το σώμα να αυτοθεραπευτεί»“Αφού δηλαδή βρει τι δεν είναι σωστό, θα αποκατα-στήσει και θα βοηθήσει…Τι κάνουμε στην Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία;Στην Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία δεν κρίνουμε το σώμα του θεραπευόμενου σε ποια κατάσταση εί-ναι και δεν παρεμβαίνουμε για να αλλάξει, ούτε και αποκαθιστούμε κάτι στο σώμα. Αγγίζουμε το σώμα με πολύ Σεβασμό στην αλήθεια του, η οποία μπορεί να είναι η αρρώστια του ή ο χρόνιος πόνος του. Δεν κρίνουμε το σώμα και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται! ΔΕΝ ΒΟΗΘΑΜΕ και ούτε κάνουμε Διάγνωση. Αγγίζουμε το σώμα από την αρχή με την εμπιστοσύνη ότι το ίδιο το σώμα και κάτι πολύ σοφό μέσα στον Θεραπευόμενο γνωρίζουν τον δρόμο που θα οδηγήσει στην ισορροπία και την ίαση, των όποιων δυσλειτουργιών έχει. Γι’ αυτό και δεν είναι αναγκαίο να βρούμε τι δυσλειτουργεί και μετά να αρχίσουμε τις παρεμβάσεις. Παρεμβαίνω και αποκαθιστώ σημαίνει ότι δεν σε αποδέχο-μαι, θέλω να σε αλλάξω, σαν να είναι δηλαδή κά-ποιος άλλος που ξέρει τι θα μου κάνει καλό! Για φα-νταστείτε πώς θα ήταν εάν σε προσωπικό επίπεδο κάποιος σας έλεγε τι θα ήταν καλό για σας! Βασική αρχή λοιπόν στην Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία είναι η ΑΠΟΔΟΧΗ.

Στην εκπαίδευση αρχίζουν όλα!Για να μπορούμε εμείς να λειτουργούμε ως απλοί συνοδοιπόροι στην πορεία της ίασης ενός ανθρώ-που είναι αναγκαίο να ξεκαθαρίσουμε εμείς, το δικό μας «σπίτι» πριν αρχίσουμε να δουλεύουμε με ανθρώπους, οι οποίοι ψάχνουν να βρουν την υγεία και κατ’ ακολουθία τον εαυτό τους. Η πορεία της εκπαίδευσης είναι ένα μακρόχρονο ταξίδι προσω-πικής εξέλιξης και εμπειριών με τον εαυτό μας. Από την πρώτη ημέρα της εκπαίδευσης γίνεται ξεκάθαρο στους μαθητές μας ότι πρώτα θα δού-με τα του οίκου μας, τι δηλαδή στον καθένα από μας διαμαρτύρεται και θέλει την προσοχή και την αγάπη μας και μετά, πολύ μετά θα δούμε τους άλ-λους. Η εκπαίδευση είναι ταυτόχρονα ένας δρόμος αυτοθεραπείας και συνειδητοποίησης του πώς λειτουργεί το σώμα μας μέσα στην προσωπική μας

ζωή από τη στιγμή της σύλληψης σήμερα. Πότε το σώμα μας αρχίζει να παρουσιάζει σημεία κόπωσης και δυσλειτουργιών. Πόσο εμείς οι ίδιοι πολλές φο-ρές συνειδητά επιλέγουμε την ασθένεια ή τον πόνο π.χ. για να μην πάρουμε αποφάσεις, επειδή φοβό-μαστε τις αλλαγές και το νέο στην ζωή μας.Συνειδητοποιούμε το πόσο η συναισθηματική καταπίεση που επιβάλλουμε στον εαυτό μας μέσα στην καθημερινότητά μας μάς αρρωσταίνει και μά-λιστα μερικές φορές με πολύ βαριές ασθένειες. Μα-θαίνουμε να αποδεχόμαστε το δάκρυ, την συγκίνη-ση το γέλιο τον πόνο του άλλου σαν κάτι εντελώς δικό του προσωπικό που το μόνο που χρειάζεται είναι απλά να μας νιώθει δίπλα του με το απαλό γε-μάτο σεβασμό άγγιγμά μας. Δεν χρειάζεται να κά-νουμε κάτι εμείς για να γίνει καλά ο συνάνθρωπός μας. Το σώμα μας ξέρει! Ξέρει τι βάρος τού έχουμε φορτώσει με την δική μας συμπεριφορά, με τις δι-κές μας πεποιθήσεις, με τις αρχές μας, με τους φό-βους μας, με τις ενοχές μας κτλ. και επίσης γνωρίζει τι χρειάζεται να κάνουμε εμείς, ώστε αλλάζοντας σιγά-σιγά την στάση μας στη ζωή και στη συμπερι-φορά μας, να βρει το δρόμο που οδηγεί στην υγεία και ισορροπία μας.

Η εκπαίδευση είναι γεμάτη με προσωπικές βιωματικές εμπειρίεςΔημιουργούμε στα βιωματικά σεμινάριά μας το πλαίσιο εκείνο ώστε να μπορεί να συμβεί θερα-πεία. Αυτό εμπεριέχει τα στοιχεία Σεβασμός στην αλήθεια και μοναδικότητα του άλλου, χώρος στο συναίσθημα σαν κάτι το εντελώς αυτονόητο και επιτρεπτό, Αποδοχή και Εμπιστοσύνη, ότι όλη η αλήθεια βρίσκεται στον καθένα μας. Ελευθερία να επιλέξει ο καθένας την στιγμή που νιώθει ότι μπορεί να κάνει ένα βήμα προς την υγεία και ισορροπία. Στην Νέο-ΚρανιοΙερή Θεραπεία μαθαίνουμε ξανά να βρούμε τον δρόμο της καρδιάς μας, η οποία εί-ναι όλα όσα υπογραμμίσαμε παραπάνω. Η καρδιά μας, δεν μας κρίνει ποτέ για οποιαδήποτε επιλογή κάνουμε στην ζωή μας, είναι εκεί όμως πάντα να μας δείξει και τον δικό της δρόμο, τον δρόμο της αγάπης και της αποδοχής προς εμάς. Και αυτό αφού γίνει αυτονόητο για τους μαθητές μας μέσα στην πορεία της εκπαίδευσής τους, τότε γνωρίζουν εξ ιδίοις ότι, ό,τι και να κάνει κάποιος άλ-λος από έξω για μένα, δεν πρόκειται να θεραπευτεί το μέρος εκείνο της Οντότητάς μου, το οποίο δια-μαρτύρεται με πόνο ή ασθένεια.Γι’ αυτό λοιπόν αγγίζουμε από την καρδιά μας με απόλυτη κατανόηση στον πόνο του άλλου και ΞΕ-ΡΟΥΜΕ από καρδιάς ότι με το άγγιγμά μας το μη παρεμβατικό και με τον ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ, σύντροφο της συνεδρίας, ο θεραπευόμενος και το σώμα του θα βρει τον δικό του δρόμο να γίνει πιο ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΣ. Όντας αληθινοί και αυθεντικοί, δεν πονάμε ούτε και αρρωσταίνουμε. Γνωρίζοντας ο καθένας στην πορεία της εκπαίδευ-σης τι τον αρρωσταίνει και τι τον κάνει να είναι ζω-ντανός επιλέγει και τον ανάλογο τρόπο να ζει την ζωή του, διότι γνωρίζει βιωματικά τώρα, ότι είναι στο χέρι του να είναι υγιής. Γι’ αυτό λέμε ότι η Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία είναι τρόπος ζωής και όχι μια ακόμη θεραπεία…

Από τους Natascha Lotze και Άρι Χατζηνάσιο δασκάλους της Νέο-ΚρανιοΙερής Θεραπείας. www.neocranio.com & www.neocraniosacraltherapy.com

Η Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία είναι ένας δρόμος βαθειάς προσωπικής εξέλιξης!

52 Holistic Life

Πολλή προσοχή έχει δοθεί τελευταία στο θέμα του στρες /άγχους. Συζητιέται στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο, στις εφημερίδες και στα περιοδικά. Κάθε εν ζωή επαγγελματίας της υγείας γνωρίζει τα αρνητικά αποτελέσματα του

άγχους στην υγεία. Αλλά τι είναι το άγχος και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;Θα ήθελα να καταθέσω μια ελαφρώς διαφορετική άποψη επί του θέματος. Η γνώ-μη μου είναι ότι το άγχος δεν είναι το πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, μια ορισμέ-νη δόση άγχους είναι απαραίτητη κιόλας για τη ζωή μας.Ναι, σωστά διαβάσατε. Το άγχος είναι η απάντηση του σώματος σε οποιαδήποτε απαίτηση. Όταν κάτι ζητιέται από το σώμα, προκύπτει μια φυσιολογική αντίδραση η οποία περιλαμβάνει:-αύξηση της αρτηριακής πίεσης-αύξηση της θερμοκρασίας και του ρυθμού της αναπνοής-αύξηση της εφίδρωσης-αύξηση της μυϊκής έντασης -μείωση της πέψης-μείωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.Η αντίδραση αυτή αποκαλείται «πολέμησε ή βάλε το στα πόδια».* Μοιάζει με ένα «κόκκινο συναγερμό». Όσο ασφαλέστεροι νιώθουμε σε μια περίπτωση, τόσο λι-γότερο αντιδρούμε. Όσο περισσότερο νιώθουμε πως απειλούμαστε, τόσο εντο-νότερη είναι η αντίδρασή μας. Πρέπει να ληφθεί μια απόφαση ως απάντηση στην πρόκληση (πολέμησε) ή ως αποχώρηση (βάλε το στα πόδια). Σε σύντομο διάστημα μετά από αυτή την απόφαση, για απάντηση ή αποχώρηση, ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ η φυσιολο-γία μας να επανέλθει πλήρως σε κατάσταση ηρεμίας.Η οποιαδήποτε αλλαγή στο περιβάλλον μας είναι μια δυνητική πηγή άγχους. Η βαρύτητα, το περπάτημα, η κατανάλωση ενός γεύματος, η γνωριμία με ένα νέο πρόσωπο, ακόμα και ο έρωτας, μπορούν να θεωρηθούν πηγές άγχους. Οι κλασικές του είδους είναι η εργασία, η οικογένεια και τα οικονομικά και συνδέονται στενό-τερα με αισθήματα ανασφάλειας και φόβου. Για τη βέλτιστη υγεία απαιτείται από μέρους μας ικανότητά να προσαρμοζόμαστε με επιτυχία και, αντίστοιχα, να επανα-φέρουμε τη φυσιολογία μας σε κατάσταση ηρεμίας.Το άγχος αρχίζει να προκαλεί προβλήματα υγείας όταν αποτυγχάνουμε να επανέλ-θουμε σε κατάσταση ηρεμίας μετά από την επίδραση της αγχογόνου πηγής και οι αντιδράσεις του τύπου «πολέμησε ή βάλε το στα πόδια» λειτουργούν σωρευτικά. Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι σχεδιασμένες για να λειτουργούν μόνο πρόσκαιρα, αλλά το συσσωρευμένο άγχος μπορεί με την πάροδο του χρόνου να τις μεταβάλει σε μια εικονικά συνεχή κατάσταση, οδηγώντας σε εξάντληση τα συστήματα του οργανισμού και προκαλώντας συμπτώματα και, τελικά, ασθένεια. Όταν η αντίδραση «πολέμησε ή βάλε το στα πόδια» γίνεται μόνιμη κατάσταση, αρχίζουμε να αντιδρούμε αμυντικά στις περισσότερες περιστάσεις στη ζωή, αι-σθανόμαστε συνέχεια κουρασμένοι χωρίς προφανή λόγο και αρχίζουμε να έχουμε ενοχλητικά συμπτώματα όπως πόνο στην πλάτη, στο λαιμό ή πονοκέφαλο. Είναι

δυνατό να παραμείνουμε σε αυτή την κατάσταση και όσο κοιμόμαστε, με αποτέ-λεσμα να ξυπνάμε τόσο κουρασμένοι όσο ήμαστε όταν ξαπλώσαμε. Σας θυμίζει κάτι αυτό;Αυτός που κυρίως ελέγχει τις αντιδράσεις του τύπου «πολέμησε ή βάλε το στα πό-δια» είναι το κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο συναποτελούν ο εγκέφαλος και η σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη λειτουργεί σαν ένα πίνακας ελέγχου ή μια τράπεζα μνήμης για τις αντιδράσεις άγχους από το σώμα. Γι’ αυτό το άγχος καταλή-γει να εκδηλώνεται ως ένταση γύρω από την πλάτη και το λαιμό μας. Κάθε κύτταρο στο σώμα μας έχει μια νευρική απόληξη που συνδέεται με τη σπονδυλική μας στή-λη. Αυτό το γεγονός επιτρέπει τη συνεχή επικοινωνία του μυαλού με το σώμα.Το ενδιαφέρον είναι ότι το άγχος μπορεί να προκληθεί εσωτερικά από τις σκέψεις μας και το πώς αισθανόμαστε για ό,τι συμβαίνει. Οι σκέψεις και τα αισθήματα επη-ρεάζονται καθοριστικά από τις πεποιθήσεις μας, οι οποίες με τη σειρά τους προ-κύπτουν από τον τρόπο που μεγαλώσαμε και την κουλτούρα μας. Οι σκέψεις, τα αισθήματα και οι αναμνήσεις αγνοούνταν κατά παράδοση από την ιατρική επειδή δεν έχουν φυσική υπόσταση ούτε εντοπίζονται στο σώμα. Στην επιστήμη αντιμε-τωπίζονται ως «μη τοπικά» ή μεταφυσικά φαινόμενα. Μπορούν ωστόσο να προκα-λέσουν ισχυρές φυσιολογικές αντιδράσεις εκ μέρους του σώματος. Θυμηθείτε ένα αγχογόνο συμβάν στη ζωή σας ή κάποιον που σας έκανε να θυμώσετε και όλο το σώμα σας μπορεί να «τσιτώσει». Η σύγχρονη επιστήμη μας αποδεικνύει πια ότι οι σκέψεις και τα συναισθήματα αντιπροσωπεύονται από διαφορετικές συχνότητες στις οποίες δονείται το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η συχνότητα των δονήσεών του ελέγχεται μέσω αδιόρατων αλλαγών στη στάση της σπονδυλικής στήλης. Γι’ αυτό οι διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις σχετίζονται με συγκεκριμένες στάσεις του σώματος. Ένα καταθλιπτικό άτομο, για παράδειγμα, θα γέρνει προς τα μπρος.Χωρίς την αλλαγή στάσης θα ήταν δύσκολο να βιωθεί το συναίσθημα.Μια ειδική χειροπρακτική τεχνική, που αποκαλείται Σπονδυλική Ανάλυση Network (Reorganizational Healing), έχει αναπτυχθεί προκειμένου να απελευθερωθούν οι αντιδράσεις του τύπου «πολέμησε ή βάλε το στα πόδια», με την εφαρμογή απαλών ρυθμίσεων σε συγκεκριμένα σημεία κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης μέσω της χρήσης των χεριών. Επιτρέπεται έτσι στο νευρικό σύστημα να αναλάβει από προηγούμενες συσσωρεύσεις αγχογόνων παραγόντων και το άτομο αρχίζει να αι-σθάνεται υγιές και να βιώνει ένα αίσθημα ευφορίας αντί για συνεχή κατάσταση φυσιολογικής και διανοητικής άμυνας.Η έρευνα γύρω από τη Σπονδυλική Ανάλυση Network (Reorganizational Healing) έχει καταγράψει βελτίωση σε πολλές πτυχές της φυσιολογικής και διανοητικής λει-τουργίας, από τη στάση του σώματος και τη λειτουργία της σπονδυλικής στήλης μέχρι τη διάθεση και την ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης.

*Στα Αγγλικά «fight or flight», ή πληρέστερα «fight or flight or freeze », που θα μπο-ρούσε να αποδοθεί ως «μάχη ή υποχώρηση ή πάγωμα / ακινητοποίηση».

Το στρες, η σπονδυλική σας στήλη, η υγεία σας

ΧειροπρακτικήHolistic Life

Η άποψη ενός χειροπράκτηΓραφουν οι: Roger Smith και Νίκος Καλογερόπουλος, Χειροπράκτες

Holistic Life 53

-“Οργανικά φαίνεται να μην έχετε τίποτα, μάλλον άγχος είναι! Φροντίστε να ξεκουραστείτε και να μειώσετε το άγχος σας”. Μόλις πήρατε μια συνηθισμένη διάγνωση για τον επίμονο πόνο που είχατε αλλά δυστυχώς το πρόβλημα θα παραμείνει γιατί δεν πήρατε μια συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή που θα σας το λύσει.Ακούσατε αυτό που ξέρετε αλλά δεν ακούσατε αυτό που χρειάζεστε. Πώς μπορείτε να μειώσετε το άγχος;To άγχος είναι ένα αδιαμφισβήτητο στοιχείο στη ζωή μας, το θέμα τελικά που πρέπει να αναρωτηθούμε είναι τι συγκεκριμένα μας αγχώνει και πώς το άγχος μάς επηρεάζει. Υπάρχουν πολλές θεωρίες που περιγράφουν τις πηγές άγχους όπως επίσης και αρκετές κλίμακες που μπορεί κάποιος να μετρήσει το άγχος του. Τι είναι αυτό που αγχώνει εσάς; Έχετε αναρωτηθεί τι σας προκαλεί άγχος; Γεγονότα, συνήθειες, άνθρωποι, χαρακτηριστικά σας; Καταγράψτε σε ένα χαρτί πότε νιώθετε άγχος και πόσο συχνά. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να βρείτε τις δικές σας πηγές και να μην ταυτίζεστε με πράγματα που αγχώνουν όλους ή απλά τους άλλους. Εστιάζοντας στα δικά σας, τότε μόνο μπορείτε να τα αναγνωρίσετε και στη συνέχεια να τα επιλύσετε!Στην ίδια σελίδα καταγράψτε τι σας συμβαίνει όταν αγχώνεστε. Πώς επιδρά το άγχος στο σώμα σας, στο μυαλό σας, στη διάθεσή σας ακόμα και στη συμπεριφορά σας; Το σώμα είναι το πρώτο που μας κρούει το καμπανάκι του άγχους. Το κεφάλι πονάει, τα άκρα ιδρώνουν, το στομάχι σφίγγεται, η κοιλιά διαμαρτύρεται, η καρδιά χτυπά δυνατά και γρήγορα, η αναπνοή κόβεται και το σώμα λούζει κρύος ιδρώτας. Θα μπορούσα να προσθέσω πολλά ακόμα αλλά σας αφήνω να συμπληρώσετε τα δικά σας. Παρατηρήστε το σώμα σας όταν αγχώνεστε και θα διαπιστώσετε ότι δεν σας πονούν τυχαία κάποια σημεία. Είναι αυτά που αντιδρούν πρώτα σε μια στρεσογόνα κατάσταση. Βέβαια και το μυαλό μας αντιδρά. Ξεχνάμε, κολλάμε, δεν μπορούμε να αποφασίσουμε, κάνουμε λάθη και σίγουρα στο τέλος μένουμε με μια ζαλάδα. Η διάθεσή μας αλλάζει και όχι προς το καλύτερο. Η συμπεριφορά μας μπορεί να γίνει εριστική, επιθετική, προσβλητική και άλλα, όχι τόσο κολακευτικά. Τι είναι αυτό που συνηθίζετε να κάνετε όταν νιώθετε μεγάλη πίεση; Ρωτήστε συνεργάτες και φίλους για το πώς σας βλέπουν να αντιδράτε σε καταστάσεις πίεσης. Οι πληροφορίες που θα σας δώσουν θα σας ξαφνιάσουν. Έχετε κάνει τα πρώτα βήματα διάγνωσης για να μπορέσετε έτσι να προχωρήσετε και στην αντιμετώπιση. Οι τεχνικές χαλάρωσης, αναπνοής και συγκέντρωσης είναι κάποιοι τρόποι που μπορούν να σας βοηθήσουν άμεσα, γρήγορα και αποτελεσματικά. Επίσης, τα χόμπυ ως τρόποι εκτόνωσης και αναπλήρωσης της ενέργειάς σας θα σας βοηθήσουν να βρείτε πάλι τη δύναμη να αντιμετωπίσετε κάθε κατάσταση που σας αγχώνει! Μέσα από το Holistic Life σκεφτήκαμε να ανοίξουμε μια γραμμή επικοινωνίας μαζί σας και να κάνουμε ένα αφιέρωμα κάθε φορά στο πώς να αντιμετωπίσετε συγκεκριμένα πράγματα που σας αγχώνουν (σχέσεις, αγωνία για το μέλλον, επαγγελματική αποκατάσταση, ασθένειες, κ.α.). Κάνοντας μια μίνι έρευνα στους αναγνώστες μας θέλουμε να συγκεντρώσουμε τα δικά σας στοιχεία για το τι σας αγχώνει και τι σας συμβαίνει όταν αγχώνεστε. Στόχος μας είναι μια διαδραστική επικοινωνία που θα μας φέρει πιο κοντά στις ανάγκες σας.Μπορείτε να στείλετε τις απαντήσεις σας στο email:[email protected]

ΨυχολογίαHolistic Life

Γνωρίζοντας καλύτερα… το άγχος μου!

Γράφει η Ελισάβετ Γεωργίου, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Σύμβουλος Καριέρας

Ψυχολόγος - ΨυχοθεραπεύτριαΣύμβουλος Καριέρας

54 Holistic Life

Στα προηγούμενα δύο τεύχη, είχα αναφερθεί στους πέντε πιο συνηθισμέ-νους λόγους «Γιατί οι άνθρωποι δεν θεραπεύονται και πώς μπορούν» Το άρθρο αυτό, έφερε μια σειρά αντιδράσεων. Άλλοι μπερδεύτηκαν, άλλοι

συγκινήθηκαν κ.α. Ότι μας αγγίζει, είναι ένας καθρέπτης που αντανακλά το πε-ριεχόμενο της ψυχής μας και ειδικότερα τις πεποιθήσεις μας που μάλλον πρέπει να αλλάξουν. Θα δανειστώ μια αναλογία από το άρθρο του Darreck Cheng, του Δάσκαλου SRT από τη Μαλαισία που συγκρίνει τον άνθρωπο με έναν υπολογιστή. Φανταστείτε πως ένα άτομο, είναι όπως ένας υπολογιστής. Το υλικό (hardware) του υπολογι-στή είναι το φυσικό του σώμα. Ο επεξεργαστής είναι o ανθρώπινος εγκέφαλος. Ο σκληρός δίσκος είναι το σημείο όπου αποθηκεύονται οι αναμνήσεις μας (υπο-συνείδητο). Το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή, όπως τα “Windows” είναι τα προγράμματα που έχουμε εγκαταστήσει για την ζωή μας (κύρια αρνητικά και θετικά προγράμματα). Ο χρήστης αντιπροσωπεύει το συνειδητό μυαλό μας.Ο χρήστης γράφει εντολές για τη λειτουργία του υπολογιστή του (δηλαδή εμείς κατευθύνουμε την ημέρα μας). Πολλές από αυτές οι εντολές μπορεί να ρυθμι-στούν αυτόματα και να τρέχουν σιωπηλά στο παρασκήνιο χωρίς παρέμβαση από εμάς - με τον ίδιο τρόπο το ανθρώπινο υποσυνείδητο μυαλό κρατά το σώμα σε λειτουργία και υποδεικνύει στον οργανισμό, πότε χρειάζεται τροφή, νερό, ανάπαυση, κλπ.Ο υπολογιστής χρειάζεται περαιτέρω εξειδικευμένα προγράμματα να τρέχουν μέσα στο λειτουργικό σύστημα προκειμένου να εκτελέσει συγκεκριμένες λει-τουργίες. Ανάλογα με τις προτιμήσεις του, ο χρήστης μπορεί να εγκαταστήσει σουίτες, παιχνίδια και χρηματοδοτικά προγράμματα, κ.λπ. (κάτι σαν την απόκτη-ση δεξιοτήτων στη ζωή, όπως κοινωνικότητα, πώληση, γραφή, κλπ).Κάποιοι «κατεβάζουν και εγκαθιστούν» πειρατικό λογισμικό και άλλα δωρεάν προγράμματα στον υπολογιστή της ζωής τους. Όμως, εν αγνοία τους μπορεί να κατεβάσουμε βλαβερά προγραμματάκια όπως spyware, ιούς, δούρειους ίππους, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και διάφορα άλλα μικροπράγματα αμφι-βόλου τύπου (δηλαδή λανθάνουσες πεποιθήσεις, συνήθειες, κλπ). Αυτά, όπως γνωρίζουμε, θα κάνουν κακό στον υπολογιστή της ζωή μας μελλοντικά.Με τον καιρό, και χωρίς να το καταλάβει ο χρήστης, όλα αυτά τα επικίνδυνα και καταστροφικά προγράμματα θα φέρουν δυνητικές βλάβες που μπορεί να κα-ταρρεύσουν τον υπολογιστή και να τον κάνουν να χάσει την ικανότητά του να εκτελέσει τις καθημερινές λειτουργίες του, δηλαδή να επιβραδύνει ή να μην είναι σε θέση να λειτουργεί τόσο καλά όσο στο παρελθόν (δηλαδή να προκαλέσουν χάος στη ζωή μας επηρεάζοντάς μας με εσφαλμένες πεποιθήσεις και γνώσεις, με αποτέλεσμα να μας οδηγήσουν να κάνουμε τις λανθάνουσες ή κακές αποφά-σεις). Αυτές οι πεποιθήσεις και οι αποφάσεις θα εκδηλώνονται ως προκλήσεις και θέματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινή μας ζωή, που συχνά αποκα-λούνται μαθήματα ζωής, και μπλοκάρουν την επιτυχία, την αφθονία, τη σαφή-νεια, και την ορθή και σωστή κατανόηση.Ο χρήστης τότε θα αντιληφθεί ότι κάτι δεν πάει καλά και θα αρχίσει να αναζητά βοήθεια και τρόπους να καταλάβει και να διορθώσει αυτές τις βλάβες ή δυσλει-τουργίες. Ο χρήστης είναι απίθανο να γνωρίζει πώς να βρει αυτά τα επιβλαβή προγράμματα, δεδομένου ότι οι περισσότεροι ιοί είναι καλά κρυμμένοι (όπως και οι πεποιθήσεις μας) κάπου στα αρχεία του συστήματος (στο υποσυνείδητό μας δηλαδή). Ίσως θα πρέπει να στείλει τον υπολογιστή σε έναν τεχνικό (θεραπευτή), που θα του πει ή θα του δώσει να καταλαβαίνει ότι χρειάζεται να αγοράσει και να εγκα-ταστήσει λογισμικό κατά των ιών (anti-virus) που θα «τρέξει» τα προγράμματά της για να εντοπίσει, να απεγκαταστήσει, να απενεργοποιήσει ή να απομονώσει τους ιούς. Η θεραπεία της SRT είναι παρόμοια με ένα πρόγραμμα antivirus. Είναι ένα εργαλείο για να μας βοηθήσει να εξετάσουμε, να εντοπίσουμε, να ανακαλύ-ψουμε και να καθαρίσουμε ότι βλαβερό έχουμε μαζέψει και συσσωρεύσει στο υποσυνείδητο μυαλό μας και την τράπεζα μνήμης μας από την καθημερινή χρή-ση του υπολογιστή της ζωής μας. Ωστόσο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να λείπει η σωστή ενημέρωση (αυτογνωσία) για την σωστή χρήση του υπολογιστή (πνευματική ζωή). Έτσι ο χρήστης μπορεί να ξανακατεβάσει ένα ακόμη καταστροφικό ιό ή πρόγραμμα (από συνήθεια). Το πρόβλημα θα συνεχίσει να υφίσταται γιατί μονίμως θα εδραιώνεται ξανά. Αν συ-νεχίζουμε να κάνουμε τα ίδια λάθη εξαιτίας έλλειψης σαφήνειας και ευαισθητο-ποίησης για το πώς είναι να ζει κανείς πνευματικά υπεύθυνα, θα δημιουργούμε τα ίδια δυσάρεστα αποτελέσματα ξανά και ξανά. Έτσι, στην ουσία, η παρατή-ρηση, η επαγρύπνηση και η σύνεση είναι τα κλειδιά που θα μας βοηθήσουν να αναλάβουμε θετικούς προγραμματισμούς για εμάς και να απορρίψουμε ή να φιλτράρουμε οτιδήποτε που είναι ασύμφωνο για το ανώτερο καλό μας.

Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου, Διαπιστευμένη Δασκάλα SRTΣύμβουλος της Θεραπείας SpRΜέλος της Παγκόσμιας Επιτροπής Επικοινωνίας της Ένωσης SRAΙδρυτικό μέλος της Ένωσης SRA Ελλάδος

Spiritual Response TherapyHolistic Life

Πώς εδραιώνονται οι πεποιθήσεις

Holistic Life 55

Καθρέπτης του σώματοςHolistic Life

Η μέθοδος καθρέπτης του σώματος εί-ναι μία τεχνική, μία μέθοδος, μια σει-ρά εργαλείων που ο καθένας μπορεί

να χρησιμοποιήσει. Αυτά τα εργαλεία μας επιτρέπουν να εξερευνήσουμε τη σχέση μεταξύ του σώματός μας, της συνείδησής μας και της ζωής μας και να μελετήσουμε τις εσωτερικές συμπεριφορές που εμφανί-ζονται ώστε να ενισχύσουμε την διαδικασία της θεραπείας.Αυτό το σύστημα θεραπείας δημιουργή-θηκε από τον Μάρτιν Μπρόφμαν και είναι μία σύνθεση της δυτικής ψυχολογίας και της ανατολικής φιλοσοφίας. (The Brofman Foundation for the Advancement of Healing / www.healer.ch )Η ανατολική φιλοσοφία βασίζεται στα τσάκρας, ενεργειακά κέντρα. Επειδή κάθε τσάκρα σχετίζεται με συγκεκριμένα μέρη της συνείδησης, όπως και με συγκεκριμένα μέρη του σώματος, μας επιτρέπουν να διαβάσουμε το σώμα μας σαν χάρτη της εσωτερικής μας συνείδησης.Έτσι, οι εντάσεις στο σώμα μας, ή στη ζωή μας γενικότερα, αντανακλούν τις αντίστοιχες εντάσεις στη συνείδησή μας και τα τσάκρας μπορούν να χρησιμο-ποιηθούν σαν ένα όχημα να κατανοήσουμε το κοινό πεδίο μεταξύ σώματος και νου και τις συμμετοχή τους στη θεραπεία.Ο καθρέπτης του σώματος βασίζεται στην ιδέα ότι, τα μέρη του σώματός μας που δεν λειτουργούν καλά, καθρεπτίζουν τα μέρη της ζωής μας που δεν λει-τουργούν καλά και για τα οποία υπάρχει ένταση στη συνείδηση.Η ένταση είναι στρες και το στρες δημιουργεί συμπτώματα.Αν επιθυμούμε να απελευθερώσουμε ένα σύμπτωμα, είναι σημαντικό να απε-λευθερώσουμε το στρες που δημιούργησε το σύμπτωμα, με το να φέρουμε σε αρμονία τα μέρη της ζωής μας που δεν λειτουργούν καλά.Το σύστημα του καθρέπτη του σώματος μπορεί να μας εφοδιάσει με τα μέσα να προσδιορίσουμε τις συγκεκριμένες εντάσεις που δημιουργούν τα συγκε-κριμένα συμπτώματα, όπως και τα εργαλεία που επιδιώκουν να απελευθερώ-σουν το σύμπτωμα.Όταν αυτό γίνει, όταν δηλαδή επιλυθούν οι εντάσεις στην συνείδησή μας σχε-τικά με τι δεν λειτουργεί καλά στη ζωή μας, μας επιτρέπει να απελευθερώσου-με την εσωτερική αιτία του συμπτώματος.Έτσι είναι μετά δυνατό για το σώμα μας, όπως και για τη συνείδησή μας να επι-στρέψει στην φυσική του κατάσταση της ισορροπίας και για μας να επιστρέ-ψουμε στον τρόπο του Είναι , που λειτουργεί καλύτερα για μας.Για αυτό που αλήθεια είναι ο αληθινός εαυτός μας.Πιστεύουμε ότι το δυναμικό υπάρχει μέσα στον καθένα μας.Είμαστε το δυναμικό αυτό.Και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία αυτά πολύ αποτελεσματικά.Πιστεύουμε ότι όλοι είμαστε θεραπευτές.Πιστεύουμε επίσης ότι ανεξάρτητα από την έκταση ή την σοβαρότητα του συ-μπτώματος, κάποιος κάπου με κάποιο τρόπο έχει θεραπευτεί.Αν κάποιος άλλος το έχει κάνει, το δυναμικό υπάρχει για όλους μας.Πιστεύουμε ότι όλα μπορούν να θεραπευτούν. Πιστεύουμε ότι η θεραπεία είναι το όνομα που δίνουμε στην διαδικασία που έχει την πρόθεση να επιστρέψει το άτομο στην διαδικασία της πληρότητας.Πιστεύουμε ότι η πληρότητα είναι η φυσική μας κατάσταση και όποτε είμαστε πραγματικά ο εαυτός μας ο αληθινός είμαστε ολοκληρωμένοι και πλήρεις και μέσα στην αγάπη και τη χαρά.Η θεραπεία είναι μία έκφραση αγάπης.Με αγάπη σε αυτό που όλοι ήμαστε αλήθεια .

“Καθρέπτης του σώματος”Η Δυτική ψυχολογία συναντά την Ανατολική φιλοσοφία

Γράφει η Δέσποινα ΟικονόμουΘεραπεύτρια καθρέπτη του σώματος http://akolouthwntasthneswterikhxara.blogspot.com/

Σεμινάριο για παιδιά, με θέμα: “ΤΣΙΡΚΟ & ΘΕΑΤΡΟ ΔΡΟΜΟΥ”

25 Ιουνίου - 4 Ιουλίου 2010με την Ντίνα Καφτεράνη, τον Μανώλη Καρυωτάκη

και όλη την ομάδα της Οικίας

Για 2η συνεχή χρονιά διοργανώνεται στην Οικία Καραπάνου, στην Αίγινα, σεμινάριο για παιδιά ηλικίας 8 χρονών και πάνω με θέμα “Τσίρκο & Θέατρο Δρόμου”. H δημιουργικότητα και η συνεργασία είναι οι βασικοί άξονες, με συντελεστές το παιχνίδι αλλά και την υπευθυνότητα, το ρυθμό και τον αυτοσχεδιασμό. Mπάλες, κορίνες, μονόροδα ποδήλατα, τραμπολίνο και κόκκινες μύτες, πολλές φιλίες, πολύ γέλιο, πολλές εκπλήξεις και αποκορύφωμα μια ανεπανάληπτη παράσταση!Η Ντίνα Καφτεράνη είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης. Πτυχιούχος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ και της δραματικής σχολής Αρχή. Ιδρυτικό μέλος και σκηνοθέτης της ομάδας Παντούμ. Συνεργάτης του καλλιτεχνικού σχολείου Ευπαλίνος.Ο Μανώλης Καρυωτάκης είναι ισορροπιστής, σαλτιμπάγκος και παλιάτσος. Σπούδασε σκηνογραφία-ενδυματολογία στο Βirmingham Institute of Art & Design και τσίρκο στη σχολή Carampa της Μαδρίτης. Εργάζεται ως σκηνογράφος, ενδυματολόγος και κατασκευαστής σκηνικών στο θέατρο. Πραγματοποιεί παραστάσεις τσίρκου και θεάτρου δρόμου.Ντίνα: «Μέσα από το θεατρικό παιχνίδι, τη δουλειά με την ομάδα, το χορό, τον αυτοσχεδιασμό, το ρυθμό, μπορούμε να οδηγηθούμε σε μια άλλη σχεδόν ξεχασμένη επαφή με το σώμα, τη φωνή, τον άλλο, το περιβάλλον, δημιουργώντας ευκαιρίες και σπινθηρισμούς έμπνευσης στα παιδιά. Μέσα από έναν κύκλο δουλειάς που χωράει τον καθένα, που ζεσταίνει την καρδιά, που δίνει χώρο. Όπου ακόμα και η δυσκολία, ο φόβος, η ντροπή γίνονται σύμμαχοί μας, τα λάθη αφορμές για τα πιο φανταστικά παιχνίδια. Η αποδοχή της διαφορετικότητας και της ιδιαιτερότητας του καθενός...»Μανώλης: «Μέσα από την άσκηση και το παιχνίδι θα γνωρίσουμε τις πολυάριθμες δυνατότητες του ίδιου μας του σώματος: ήπιες ακροβατικές φιγούρες, σάλτα στο τραμπολίνο, ισορροπία πάνω σε μεγάλες μπάλες, σε τεντωμένα σχοινιά, σε μονόροδα ποδήλατα... Θα κάνουμε τα πρώτα βήματα στο χειρισμό αντικειμένων (μπάλες, κορίνες, κορδέλες κ.α.) και τα ζογκλερικά. Τέλος θα μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τη ζωή με χαμόγελο και χιούμορ, όπως ακριβώς κι οι καλοί μας φίλοι οι κατεργάρηδες οι κλόουν που δεν χάνουν ευκαιρία για γέλιο και για παιχνίδι.»Και το πνεύμα της Οικίας: Σκοπός μας είναι, μέσα από αρμονική συνύπαρξη και σε πλαίσια ασφαλή, να βοηθήσουμε τα παιδιά να καλλιεργήσουν τον πλούτο μέσα τους, μακριά από τη στείρα επιρροή του καταναλωτισμού και της εικονικής πραγματικότητας. Να νοιώσουν πως η δημιουργία, η συνεργασία και ένα σώμα ζωντανό είναι αναντικατάστατη πηγή χαράς και έμπνευσης.

Περισσότερες πληροφορίες: τηλ.: 210 7483416 & 6946 414931e-mail: [email protected] - http://oikiakarapanou.blogspot.com

56 Holistic Life

Ένα από τα κύρια θέματα που αποτελούν τη βάση της πνευματικής υπό-στασης του ανθρώπου είναι ο «σκοπός ζωής» του, που παραμένει για τους περισσότερους ένα ανεξιχνίαστο κομμάτι της ζωής που τείνει να

προκαλεί αφόρητο πόνο. Θυμάμαι ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας των είκοσί μου, ήμουν σε μόνιμη, βαθιά κατάθλιψη γιατί ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου (και της δικής μου εννοείται) παρέμενε άλυτο μυστήριο. Ήταν τόσο μεγάλος αυτός ο πόνος που δεν εύρισκα λόγω ύπαρξης και μονίμως αναλογιζόμουν και λαχταρούσα την αυτοκτονία. Όταν έκλεισα τα είκοσι-οκτώ, κουράστηκα και βαρέθηκα πραγματικά με αυτή την κατάσταση και αποφάσισα ότι, ή θα αυτοκτονούσα ή θα καταλάβαινα το νόημα της ζωής. Άρχισα να ψάχνω ενεργά για το νόημα της ζωής, μέσα από βιβλία, μαθήματα φιλοσοφίας και συζητήσεις με διάφορους συνανθρώπους μου από ποικίλα περιβάλλοντα και ακαδημαϊκά επίπεδα. Τελικά, έπεσα τυχαία (αν και τώρα δεν πιστεύω ότι ήταν τυχαίο) στο πολύ μικρό αλλά πολύτιμο βιβλίο του Δρ. Βίκτωρ Φρανκλ (1905-1997), με τίτλο “Man’s Search for Meaning” (Η αναζήτηση του άνθρωπου για το νόημα της ζωής), που εξιστορούσε την δική του αναζήτηση όσο αφορά το νόημα της ζωής. Το βιβλίο αυτό που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1959, έχει πουλή-σει πάνω από δώδεκα εκατομμύρια αντίτυπα σε είκοσι γλώσσες ανά τον κό-σμο και κηρύχτηκε ως ένα από τα δέκα πιο σημαντικά βιβλία στην ζωή του ανθρώπου σε μία έρευνα αναγνωστών της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου το 1991. Για όσους δεν ξέρουν, ο Δρ. Φρανκλ, δούλευε ως ψυχίατρος αιχμαλώ-των το 1942 – 1945 σε τέσσερα διαφορετικά στρατόπεδα των Ναζί, συμπερι-λαμβανομένου του Άουσβιτς, ενώ οι γονείς του, ο αδελφός του, και η έγκυος γυναίκα του είχαν χαθεί.Λόγω της ιατρικής-ψυχιατρικής του ιδιότητας, του δόθηκαν πολλές ευκαιρίες να δραπετεύσει από το εκάστοτε στρατόπεδο το οποίο βρισκόταν, όμως αυ-τός πάντα επέλεγε να μείνει πίσω γιατί σαν γιατρός, σκεφτόταν ότι μπορούσε να κάνει πιο πολλά για τους συνανθρώπους του στα ναζιστικά στρατόπεδα του θανάτου. Με κάθε τρόπο, όλες οι προσπάθειες των δραπετών κατέληγαν στους θαλάμους, ενώ ο γιατρός επιλέγοντας την χειρότερη επιλογή «το να μείνει πίσω στα στρατόπεδα» κατάφερνε να επιζήσει ξανά και ξανά. Με βάση τη δική του εμπειρία και τις ιστορίες των πολλών ασθενών του, ο Φρανκλ υποστηρίζει ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε την ταλαιπωρία αλλά μπορούμε να επιλέξουμε πώς θα την αντιμετωπίσουμε, να βρίσκουμε νόημα σε αυτό και να προχωρούμε προς τα εμπρός με ανανεωμένο σκοπό. Ακόμα, όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε μια κατάσταση απόλυτης ερήμωσης, και δεν μπορεί να εκφραστεί με θετικές δράσεις, το μόνο του κατόρθωμα μπορεί να είναι να αντέξει στα διαρκή βάσανά του, με τον σωστό τρόπο-έναν έντιμο τρόπο. Ο Φρανκλ είχε επίσης την θεωρία, ότι ο σκοπός της ζωής μας δεν είναι η ευ-χαρίστηση όπως υποστήριζε ο Φρόιντ, αλλά η ανακάλυψη και η επιδίωξη αυτού του σκοπού που προσωπικά θα μας δώσει νόημα ζωής. «Αυτό που πραγματικά χρειάζεται ο άνθρωπος», γράφει ο Φρανκλ, «δεν είναι μια μόνιμη μακαριότητα, αλλά η προσπάθεια και ο αγώνας για ένα αξιόλογο στόχο, που επιλέχτηκε μέσα από την ελεύθερη βούληση του καθενός... το κάλεσμα ενός πιθανού νοήματος που περιμένει να εκπληρωθεί μέσα από αυτόν.» Επίσης ανάφερε, ότι ο ίδιος βρήκε το νόημα της ζωής του μετά τα σαράντα. Θεώρησα, για κάποιο λόγο, αυτή την τελευταία φράση πολύ σημαντική και αποφάσισα να «περιμένω» για να βρω το δικό μου νόημα ζωής, μιας και η πληροφορία δεν έρχεται σε όλους μας άμεσα. Όταν μετά από χρόνια βρήκα αυτό τον σκοπό μέσα από το δικό μου αρχετυπικό χάρτη, μου έκανε μεγάλη εντύπωση το αρχέτυπο αυτό, γιατί ήταν κάτι που δεν είχα ασχοληθεί σχεδόν καθόλου μέχρι στιγμής και φάνταζε πολύ μακρινό και απίθανο. Μάλιστα με σόκαρε, όπως με σόκαρε και το επάγγελμα το οποίο έπρεπε να ακολουθήσω, το οποίο δεν είχε καμία σχέση με όλα είχα κάνει μέχρι στιγμής, τουλάχιστον όχι επαγγελματικά. Τώρα όμως, δουλεύοντας συντονισμένα με τον δικό μου αρχετυπικό χάρτη, προχωρώ μέσα από μια ηρεμία ψυχής και βλέπω ότι όλα «ρέουν» προς μια ανοδική πορεία που χτίζεται βήμα-βήμα και με απόλυτη σιγουριά. Έχω επί-σης προσέξει ότι όλοι όσοι λειτουργούν μέσα από αυτή την ενέργεια έχουν αυτή την «σιγουριά και ηρεμία ψυχής». Ξέροντας ότι δουλεύω πάνω στο σω-στό δρόμο, έχω την απόλυτη ευχέρεια να προγραμματίσω τα διάφορα βήμα-τα και να αναλογιστώ όλες τις πιθανές εξελίξεις και να επιλέξω το καταλληλό-τερο βήμα την κάθε φορά.

«Ο σκοπός της ζωής μας»

Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου

ΑρχέτυπαHolistic Life

Holistic Life 57

58 Holistic Life

NATURAL PLUS: τηλ. 210 6132478, 2310 430035-www.naturesplus.com

ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΕΛΟΒΑΡΗ & ΣΙΑ ΟΕ: τηλ. 2310 856 233 Douni Health Products: τηλ. 210 9941451

BALANCE ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΠΕ: τηλ. τηλ.210 2692551

ISO PLUS: τηλ. 210 9579 707

AYURVEDA HELLAS ΑΕ: τηλ:210-3632350, 2310887679

GREENWAVE: τηλ. 210 4823213

Χρήση: ηπατικό, αποτοξινωτικό του συκωτιού από λανθασμένη διατροφή και ποτό, χολαγωγό, ψωρίαση.Συνδυασμός από βότανα που πα-ραδοσιακά υποστηρίζουν αποτο-ξίνωση συκωτιού. Το μείγμα μπο-ρεί να χρησιμοποιηθεί ως τμήμα ενός γενικότερου προγράμματος αποτοξίνωσης.

Η ρίζα της Βερβερίδας είναι ένα από τα φυτά τα οποία περιέχουν Βερβερίνη και μοιράζεται κάποιες από τις ιδιότητες με την Υδράστιδα. Παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως καθαριστής του συκωτιού και της χολής, κυρίως με την παρουσία κά-ποιας χρόνιας νόσου του δέρματος συμπεριλαμβανόμενης της ψωρία-σης, εκζέματος και ακμής.

Λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα δεδομένα, η Dream Quest, σε συνερ-γασία με ερευνητές της Nature’s Plus, δημιούργησε το χυμό MALIBU από εξωτικά υπερ-φρούτα. Πίνοντας για 48 ώρες MALIBU (μαζί με νερό, αλλά χωρίς τροφή) θα χάσετε μέχρι 4,5 ή και περισσότερα κιλά, ενώ θα κάνετε βαθειά αποτοξίνωση! Εννοείται ότι οι πιο υπέρβαροι χάνουν και τα περισ-σότερα κιλά.Σημ.: Η νηστεία με χυμούς δε συνιστάται σε όσους παίρνουν φάρμακα ή υποφέρουν από κάποια πάθηση, ούτε στις έγκυες, τις θηλάζουσες και τους ανήλικους. Κατά τη διάρκεια της νηστείας δεν επιτρέπεται το κάπνι-σμα, η καφεϊνη κα το αλκοόλ.

Λεπτότεροι σε χρόνο ρεκόρ!

Τα βαρέα μέταλλα είναι από τις πιο επικίνδυνες τοξικές ουσίες, αφού, μερικές φορές, ακόμη και ελάχιστες ποσότητες, προστιθέμενες στις ήδη υπάρχουσες (απορροφημένες ακόμη και πριν πολλά χρόνια) μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας (ιδίως στα νε-φρά και στο νευρικό και ανοσοποιητικό σύστημα). Η Nature’s Plus, πρωτοπόρος στην έρευνα διεθνώς, παρασκεύασε το METAL CONTROL, με φυσικά συστατικά (ροδιόλα, σπιρουλίνα, χλορέ-λα, σκόρδο, σελίνιο κ.ά.) ιδιαίτερης σημασίας για προστασία και απο-τοξίνωση από τα βαρέα μέταλλα (υδράργυρος, μόλυβδος, κάδμιο, εξασθενές χρώμιο κ.λπ.), αλλά και από πλήθος άλλες τοξικές ουσίες.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Liv-Cleanse Καθαριστικό Συκωτιού από την Nature’s Answer

To Sweetest Dreams από τη Solgar υπό-σχεται όνειρα γλυκά και έναν ήσυχο και ξεκούραστο ύπνο, αφού παρέχει έναν μοναδικό συνδυ-ασμό μελατονίνης και θεανίνης.

Η μελατονίνη είναι μία ορμόνη την οποία παράγει ο οργανισμός προκείμενου να με-ταφέρει σε κάθε κύτταρο μας το μήνυμα του σκοταδιού. Το σκοτάδι είναι απαραίτη-το για τον οργανισμό μας αφού αυτό δίνει το σήμα στα όργανα και στους ιστούς ότι είναι ώρα να ξεκουραστούν, να ηρεμήσουν και να αναδομηθούν. Τα επίπεδα της μελα-τονίνης στον οργανισμό, είναι επομένως αποφασιστικής σημασίας για έναν ήρεμο και αναζωογονητικό ύπνο.

Σύμφωνα με έρευνες η μελατονίνη μπο-ρεί να συμβάλει θετικά για έναν καλύτερο ύπνο αλλά μπορεί επίσης να βοηθήσει και όσους υποφέρουν από jet lag.H θεανίνη είναι ένα αμινοξύ φυσικά ευ-ρισκόμενο στο πράσινο τσάι. Περιορίζει δραστικά την ψυχολογική ένταση τονώνο-ντας το νευρικό σύστημα. Σε περιπτώσεις άγχους και ανησυχίας, η L – Θεανίνη έχει την δυνατότητα βελτίωσης της ποιότητας του ύπνου. Επίσης βοηθά την νοητική συ-γκέντρωση και απόδοση χωρίς να προκα-λεί υπερδιέγερση ή υποτονικότητα .Το Sweetest Dreams από τη Solgar μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά σε περιπτώ-σεις αϋπνίας, ανήσυχου ύπνου, jet lag, ενώ παράλληλα συμβάλει θετικά στην βελτίω-ση της διάθεσης και σε μία ήρεμη ψυχολο-γική κατάσταση.Στα φαρμακεία.

Όνειρα γλυκά, από τη SOLGAR

Το WellTeen έχει σχεδιαστεί ειδικά για τη διατήρηση της υγείας και της καλής κατάστασης των δραστήριων εφήβων και νέων. Είναι ένας δυναμικός, περιεκτικός συνδυασμός 25 συστατικών όπως L-καρνιτίνης, εκχυλίσματος πράσινου τσαγιού και cranberry, συνενζύμου Q10, βιταμινών & μετάλλων.Το WellTeen υποστηρίζει τους τομείς της υγεία που έχουν

ιδιαίτερη ανάγκη οι έφηβοι:•Ζωντάνια και Ενέργεια. Περιέχει σύμπλεγμα βιταμινών Β, το οποίο είναι απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας & L-καρνιτίνη η οποία συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής ενέργειας, στην αντοχή και στη σωματική απόδοση•Συγκέντρωση & Εγκεφαλική Λειτουργία. Παρέχει σίδηρο και ψευδάργυρο, συστατικά που παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σωστή λειτουργία του εγκεφάλου. Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την για τη φυσιολογική εγκεφαλική λειτουργία, κυρίως για τη μάθηση και τη μνήμη. •Ανάπτυξη Οστών. Τα οστά αναπτύσσονται μέχρι περίπου την ηλικία των 30. Τα εφηβικά χρόνια είναι πολύ σημαντικά για την εξασφάλιση υγιών και δυνατών οστών. Το WellTeen περιέχει βιταμίνη D3 και μέταλλα όπως μαγνήσιο και ψευδάργυρο που υποστηρίζουν την υγεία των οστών και εξυπηρετούν την ταχεία ανάπτυξή τους.Το Wellteen δεν περιέχει τεχνητά χρώματα, συντηρητικά, γλουτένη, αλάτι, μαγιά και καφεΐνη και παράγεται σύμφωνα με φαρμακευτικές προδιαγραφές και αυστηρούς ελέγχους ποιότητας. Δεν έχουν γίνει δοκιμές σε ζώα. Διατίθεται στα φαρμακεία.

WELLTEENΠροηγμένη διατροφική υποστήριξη ιδανική για εφήβους & νέους

Ένα καινοτόμο και πρωτοποριακό προϊόν σε μορφή κρέμας για την φυσική και ανώδυνη θεραπεία όλων των τύπων μυρμηγκιάς (συμπεριλαμβανομένης της μυρμηγκιάς του νερού). Δημιουργεί μια αδιάβροχη προστατευτική μεμβράνη επάνω από την μυρμηγκιά προστατεύοντας έτσι από τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις, αποτρέποντας την εκ νέου μόλυνση και ενθαρρύνοντας παράλληλα την γρήγορη θεραπεία. Τα φυσικά αιθέρια έλαια (αμυγδαλέλαιο, έλαιο γερανιού, έλαιο τσαγιόδενδρου, έλαιο λεμονιού και έλαιο θούγιας) με τις ενυδατικές και αντισηπτικές τους ιδιότητες συμβάλλουν και αυτά με τον δικό τους τρόπο στην εξάλειψη της μυρμηγκιάς.

100% αγνός χυμός Ιπποφαές - βιοδυναμικής καλλιέργειας WELEDAΟ αγνός χυμός ιπποφάες από την WELEDA είναι ένα εκχύλισμα από ώριμους καρπούς του θάμνου ιπποφαούς, βιοδυναμικής καλλιέργειας. Θεωρείται εξαιρετικά πλούσια πηγή φυσικής βιταμίνης C καθώς και αντιοξειδωτικών (Β-καροτίνη, φλαβονοειδή και βιταμίνης Ε). Δρα κατά των ελεύθερων ριζών, ενισχύει την φυσική άμυνα του οργανισμού και αποτελεί ιδανικός σύμμαχος του οργανισμού σε δύσκολες συνθήκες (κόπωση, κρυολόγημα, αδυναμία, άγχος, ανορεξία). Ιδανικό τονωτικό ρόφημα για αθλητές, μαθητές, εγκύους, διαβητικούς και για όσους αντιμετωπίζουν μια απαιτητική καθημερινότητα. Χαρίζει ενέργεια και

δύναμη, αναζωογονώντας τον οργανισμό με τον πιο φυσικό τρόπο! Δεν περιέχει συνθετικά συντηρητικά, τεχνητά αρώματα και χρωστικές ουσίες. Πιστοποίηση ECOCERT - *Διατίθενται σε φαρμακεία.

Αντίο Μυρμηγκιά!Πείτε ΑΝΤΙΟ στις ενοχλητικές μυρμηγκιές, γρήγορα, φυσικά και ανώδυνα!

Το Nordic Naturals Omega-3,αποτελεί μια άριστη πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Πρόκειται για καθαρό ιχθυέλαιο βαθιάς θάλασσας από αντσούγιες και σαρδέλες. Δεν έχει βρεθεί κάποιο ανταγωνιστικό προϊόν που να συναγωνίζεται τη Nordic Naturals στη φρεσκάδα και τα επίπεδα καθαρότητας. Τα Omega-3 συμβάλλουν στην αποτελεσματική προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος, αφού κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι μειώνουν τον κίνδυνο της στεφανιαίας νόσου, συμβάλλουν στη μείωση των λιπιδίων (μείωση των τριγλυκεριδίων και των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης, με προοδευτική αύξηση της HDL καλής -χοληστερόλης) και αποτελούν ιδανικό σύμμαχο σε άτομα που έχουν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου.Θα το βρείτε σε φαρμακεία της περιοχής σας.

ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΣ……OMEGA 3 της Nordic Naturals

Η κορυφαία, υψηλής τεχνολογίας, διεθνώς ανα-γνωρισμένη στον τομέα της αντιγήρανσης και φυ-σικής υγείας εταιρεία, Vitamin Research Products (VRP), προτείνει για τον έλεγχο του βάρους, το ει-δικό, πατενταρισμένο, φυσικής προέλευσης τσάι, Porangaba Tea. Ένα τσάι λοιπόν, που παράγεται με παραδοσιακό τρόπο, από ειδική συνταγή της Βραζιλίας, χρησι-

μοποιώντας τη βαθιά γνώση των βοτάνων του Αμαζονίου. Πιείτε ένα φλιτζάνι, μισή ώρα πριν το φαγητό, και αφεθείτε στις ευεργετικές του ιδιότητες (μειώνει την όρε-ξη, αυξάνει το ρυθμό του μεταβολισμού, δίνει την αίσθηση του κορεσμού).*Ζητήστε να σας αποσταλούν τα σχετικά ενημερωτικά φυλλάδια.

Porangaba Tea Το Βραζιλιάνικο μυστικό

Holistic Life 59

Πανταλέων Herbal Products: τηλ. 2310 222156

ICP - A.VOGEL: τηλ. 210 9408880

Ιπποφαές EubiasTMΟ μεγαλύτερος θησαυρός υγείας που ανακαλύφτηκε ποτέ βρίσκεται, τώρα, στα χέρια κάθε ελληνικής οικογένειας για να προσφέρει απλόχερα σε όλα της τα μέλη τις ευεργετικές του ιδιότητες. Με πληθώρα θρεπτικών συστατικών, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά, στερό-λες, καροτένια και μικροστοιχεία, το

Ιπποφαές EubiasTM αποτελεί το κορυφαίο συμπλήρωμα δια-τροφής που θωρακίζει τον οργανισμό από πολλές ασθένειες συμβάλλοντας στο χτίσιμο μιας καλύτερη υγείας.

ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS: τηλ. 2102527584

Valuecom: τηλ. 210 32 52 103

Πιστοποιημένο βιολογικό προϊόν

MINAMI Nutrition: τηλ. 210 5136008

AURA VITAE: τηλ. 210 3629669

Vita Force®: Πολυβιταμινούχο τονω-τικό αποκατάστασης με μοναδική 100% φυσική σύνθεση σύμφωνα με τη συνταγή του διάσημου Ελβετού γιατρού A.Vogel, για γρήγορο ενεργειακό εφοδιασμό, κατάλληλο για ενήλικες και παιδιά.Συνδυάζει χυμό ιπποφαούς, φυ-τικά εκχυλίσματα βύνης, φυσικό μέλι, συμπυκνωμένο χυμό χουρ-μάδων, εκχύλισμα γύρης, φύτρα σιταριού, ζύμη μαγιάς, καρπούς άγριας τριανταφυλλιάς, χυμό του

τροπικού φρούτου durian, φυσική βιταμίνη Ε και συμπυ-κνωμένο χυμό πορτοκαλιού. Παρασκευάζεται αποκλειστι-κά από φυτικές βιοδραστικές ουσίες και είναι απαλλαγμένο από τεχνητά πρόσθετα, χρωστικές και χημικά συντηρητι-κά. Κατά τη διαδικασία της σύνθεσής του προστατεύονται τα πολύτιμα και ευαίσθητα βιολογικά συστατικά του.

Εμπιστευτείτε την ομορφιά και την υγεία των δο-ντιών σας, στον ευγενικό, αλλά αποτελεσματικό καθαρισμό που προσφέρει το SUPER ZAHNWEISS της NaturGut. Απαλλάσσει από τις επικαθίσεις στα δόντια, δίνοντάς σας αστραφτερή, λευκή οδοντο-στοιχία, μέσα σε λίγες ημέρες. Τα υψηλής ποιό-τητας συστατικά του, είναι εντελώς ασφαλή, ενώ η αναζωογονητική του γεύση θα σας προσφέρει δροσερή και ευχάριστη αναπνοή.Περιέχει: Πυρίτιο, καολίνη, ανθρακικό ασβέστιο, αιθέριο έλαιο, λιμονένιο. (Συσκευασία για χρήση πλέον των 6 μηνών!)

Ιατρικά δοκιμασμένο, βασισμένο σε φυτικά συστατικά.

SUPER WHITE: Οδοντικός καλλωπισμός για λευκότερα δόντια

Κρέμα Χεριών & Νυχιών με Βιολογικό Αιθέριο Έλαιο Λεβάντας, Αβοκάντο,

Ελιάς, Βούτυρο Karite & Κερί Μέλισσας Τα ενυ-δατικά στοιχεία της συγκρατούν την υγρασία της επιδερμίδας, περιποιούνται σε βάθος τα χέρια και τα νύχια και τα αφήνουν απαλά, λεία

και βελούδινα χωρίς ίχνος λιπαρότητας. Κατάλληλη για ευαί-σθητες - ξηρές επιδερμίδες. Είναι δερματολογικά ελεγμένη σε ευαίσθητες επιδερμίδες. Με ευχάριστο, διακριτικό άρωμα πορτοκαλιού, λεβάντας, βανίλιας και χαμομηλιού. Δεν περιέχει paraben.

MELT-IN HAND & NAIL CREAM Προστασία στα χέρια & νύχια

To APIPROPOLEN® είναι ένα προϊόν Apitherapy που περιλαμβάνει εκχύ-λισμα προνύμφης κηφήνα, πρόπο-λη και γύρη. Το Apipropolen® είναι ένα εξαιρετι-κό προϊόν για τον άνδρα, για υγιείς, για αθλητές αλλά και για εξασθε-νημένους οργανισμούς, άτομα με μεταβολικές νόσους όπως: διαβή-της, παχυσαρκία, αρθρίτιδα, άτομα

με πρόωρο γήρας, ηλικιωμένα άτομα με διανοητική και συναισθηματική κατάπτωση. Είναι σίγουρα η καλύτερη πρόληψη για τη γρίπη, και φυσικά το κορυφαίο προϊόν για τον ανδρισμό. Το απόλυτο προϊόν που “κάνει τον άνδρα 20 ετών”. Μετά από μόλις 1 μήνα χρήσης του προϊόντος τα αποτελέσματα θα σας ενθουσιάσουν. Το λαμβάνετε για 6 μήνες, κάνετε διακοπή για 1-2 μήνες και μετά ξανά 6 μή-νες.

APIPROPOLEN®

Η Βιοσυντονιστική Εξισορρόπηση των ενεργειακών κέντρων ( τσάκρας ) γίνεται με τη βοήθεια μιας συσκευής, της BICOM 2000 η οποία δεν παράγει τεχνητή ενέργεια. Χρησιμοποιεί απλώς τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα που λαμβάνει από τον ασθενή. Με την βιοφυσική αυτή μέθοδο εξισορρόπησης, τροποποιείται το ενεργειακό πεδίο του πάσχοντος οργανισμού, αυξάνοντας την δύναμη του αμυντικού συστήματος, βελτιώνοντας έτσι την υγεία. Η μέθοδος του βιοσυντονισμού έχει αποδειχθεί ότι έχει πο-σοστά επιτυχίας σε πάνω από το 80% των ανθρώπων που την εμπιστεύτηκαν, σε αλλεργίες, αυχενικό σύνδρομο, ισχιαλγίες, τενοντίτιδες, περιαρθρίτιδες, οσφυαλγίες, ημικρανίες, αρθριτι-κούς και ρευματικούς πόνους, μυϊκούς πόνους, ψύξεις, πιασίμα-τα, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, πόνους από τραυματισμούς, επικονδυλίτιδα του αγκώνα (tennis elbow ), κ.ά.Η συμπληρωματική αυτή μέθοδο δεν έχει σκοπό να αντικατα-στήσει την κλασσική ιατρική, όμως σε πολλές περιπτώσεις προ-σφέρει σημαντική βοήθεια ακόμη και εκεί που δεν υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα.

MEDMELON: τηλ. 2310 449441

AAATON: τηλ:210 9919619 -www.aaaton.com

Βιοσυντονιστική Εξισορρόπηση με την ειδική συσκευή BICOM

Ανάγκη Ισχυρότερης Ανοσίας;Σύμπλεγμα Αραβινοξυλάνης πίτουρου ρυζιού.Πρόκειται για ένα υψηλής ποιότητος φυσικό προϊόν, ικανό να προσφέρει σημαντική συμπληρωματική ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Προέρχεται από μια πανάρχαια Ιαπωνική διατροφική συνταγή η οποία έχει αποδείξει την συνεισφορά της στην διατήρηση της υγείας. Παράγεται στην Ιαπωνία με διάσπαση πίτουρου ρυζιού από ένζυμα μανιταριού shiitake Οι ταμπλέτες (κουτί με 50 ταμπλέτες των 250 mgr) μπορούν και να μασηθούν σαν απλό τρόφιμο ή να τις καταπιούμε με λίγο νερό. Είναι γνωστοποιημένο στον ΕΟΦ σαν απλό συμπλήρωμα διατροφής και η προτεινόμενη λιανική τιμή του είναι 54€ (υπάρχει και οικονομική συσκευασία 2+1 δώρο).

Π.ΑΖΑΚΙΔΗΣ: τηλ. 210 3617967

BioBran 250

Η Κρέμα αυτομαυρίσματος Sun sensitiv Self-tanning lotion δίνει υπέροχο χρώμα στο δέρμα με απόλυτα αγνά φυσικά συστατικά.Τα 100% φυσικά ενεργά συστατικά του κάνουν το προϊόν ιδανικό ακόμα και για τα πιο ευαίσθητα δέρματα.Η απαλή κρέμα αυτομαυρίσματος lav-era περιέχει βιολογικό έλαιο τζοτζόμπα, απλώνεται πολύ εύκολα και αφαρμόζεται στο σώμα και το πρόσωπο.

Sun sensitiv Self-tanning lotionΚρέμα αυτομαυρίσματος από τη lavera για πρόσωπο & σώμα

Το Beyond Grape Seed ® παρασκευάζεται από σπόρους σταφυλιών (αυθεντικά Masquelier’s ™ OPCs - το αποτελεσματικότερο αντιοξειδωτικό στη φύση) με μύρτιλλα και cranber-ries, για πρόσθετα βιοφλαβονοειδή και μέγιστη βιοδιαθεσιμότητα. Είναι ευεργετικό για αγγεία, ευρυαγγείες, καρδιαγγειακό και όραση. Εξουδετερώνει και τις λιποδιαλυτές και τις υδατοδιαλυτές ελεύθερες ρίζες, προστατεύει την υγεία του κολλαγόνου (λειτουργεί ως φυσικό καλλυντικό και αντιηλιακό εκ των έσω) και αποτελεί ασπίδα προστασίας για το ουροποιητικό (λόγω της περιεκτικότητας σε cranberries).Προϊόν ΕΟΦ.

Beyond Grape Seed ®ΣΤΟΠ ΣΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ!

Η στέβια (Stevia rebaudiana) είναι ένα μικρό βότανο που ανακαλύφθηκε το 1887 στα υψίπεδα της Παραγουάης. Για χρόνια καλλιεργούνταν και χρησιμοποιούνταν από τις τοπικές φυλές των Ινδιάνων, ως γλυκαντικό και «ευεργετικό» φυτό.Είναι 150 έως και 300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, το ίδιο γλυκιά με τις συνθετικές γλυκαντικές ουσίες, αλλά με σχεδόν μηδέν θερμιδική περιεκτικότητα.Οι μεγαλύτεροι χρήστες της στεβιοσίδης είναι η βιομηχανία τροφίμων, ποτών, ζαχαροπλαστικής και η φαρμακευτική βιομηχανία. Στην Ελλάδα προσωρινά απαγορεύεται ως συστατικό σε τροφές, αλλά επιτρέπεται μόνο για οδοντιατρική και καλλυντική χρήση, ενώ χρησιμοποιείται ελεύθερα στις ΗΠΑ, Ελβετία, Ιαπωνία, Κίνα, ΛατινικήΑμερική και τελευταία στην Γαλλία (26-08-09, Νο 1333/2008). (Η Coca Cola καθώς και η Pep-si την χρησιμοποιούν ήδη στα προϊόντα τους). Στις παραπάνω χώρες η στέβια «υποκαθιστά τη ζάχαρη για τους διαβητικούς, ενώ έχει επιπλέον ιδιότητες όπως αντιυπερτασικές, αντιβακτηριδιακές και αντιοξειδωτικές. Επίσης το χρησιμοποιούν ως προληπτικό της τερηδόνας, ρυθμιστή ζαχάρου στο αίμα, καρδιοτονωτικό, επουλωτικό και για την περιποίηση του δέρματος.»Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλείας Τροφίμων (EFSA), τον Απρίλιο του 2010, ανακοίνωσε ότι τοξικολογικά τα γλυκοσίδια (στεβιοσίδη, ρεμπαουδιοσίδη κ.λ.π) του φυτού στέβια είναι τελείως ασφαλή για την ανθρώπινη υγεία. Ως ημερήσια δοσολογία θεσπίζονται τα 4mg/kg bw/day. (EFSA JOURNAL 2010; 8(4):1537, www.efsa.europa.eu(Περισσότερες πληροφορίες: www.biostevia.gr)Μετά την απόφαση της EFSA, η οποία κατατάσει από πλευράς ασφάλειας την στέβια ακίνδυνη ως τρόφιμο, παρόμοια με την κοινή ζάχαρη, αναμένεται η νομοθετική ρύθμιση από τον ελληνικό ΕΦΕΤ και το Υπουργείο Γεωργίας, έτσι ώστε να καλλιεργηθεί στην Ελλάδα αντί των καπνών, αφού η μελλοντική τεράστια ζήτηση θα λύσει το οικονομικό σημερινό αδιέξοδο των Ελλήνων αγροτών, επιφέροντας πλούτο στην χώρα μας από τις εξαγωγές. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι ενημερωμένοι για την τελευταία απόφαση της ESFA σχετικά με την στέβια και περιμένουν τα καλά νέα από το Υπουργείο.

ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ: τηλ. 210 2846948

Steevia Η νέα γλυκιά απόλαυση

60 Holistic Life

ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ.ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ • Στοιχεία επικοινωνίας: τηλ./fax: 2109811753

www.holisticlife.grΓια οποιαδήποτε αλλαγή στο πρόγραμμα των εφημεριών ευθύνεται αποκλειστικά και μόνο ο εκάστοτε σύλλογος φαρμακοποιών

ΑΤΤΙΚΗ - ΜΑΙΟΣ1: Βύρωνας: Κορυτσάς 30(8:00-20:00), Κέντρο: Σόλωνος 92(8:00-20:00), Κουκάκι: Δημητρακοπούλου 111(8:00-20:00), Πειραιάς: Μπουμπουλίνας38&Πραξιτέλους(8:00-20:00)2: Πλ. Αμερικής: Ευαλκίδου 4(8:00-20:00), Κυψέλη: Κοδρι-γκτώνος 2(8:00-20:00), Νεάπολη Αθ.: Ασκληπιού 144(8:00-20:00), Κέντρο: Πειραιώς 1(8:00-20:00), Πλ.Κολιάτσου Πα-τησίων 258(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125(8:00-20:00)3: Αμπελόκηποι: Λεωφ.Β.Σοφίας 112(8:00-20:00)-Πουλίου 8(8:00-20:00), Κυψέλη: Φ.Νέγρη 76(8:00-14:00&17:00-24:00), Κέντρο: Φιλελλήνων 7(8:00-14:00&17:00-24:00), Λεωφ.Αλε-ξάνδρας: Ασ.Φωτήλα 32(8:00-20:00), Ν. Σμύρνη: Ελ. Βενιζέλου 43(8:00-23:30), Ταύρος: Γρ.Λαμπράκη 76(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 159&Λαοδικείας(8:00-20:00)4: Αγ. Παρασκευή: Τρωάδος 8(8:00-8:00), Αγ.Μελετίου: Γ΄Σεπτεμβρίου 145(8:00-14:00&17:00-24:00), Αμπελόκηποι: Μεσογείων 29(8:00-14:00&17:00-24:00), Αχαρνών: Αχαρνών 189(8:00-14:00&17:00-8:00), Ζωγράφου: Ιοκάστης 65(8:00-20:00), Κέντρο: Νίκης 3(8:00-14:00&17:00-8:00), Υμηττός: Πα-ναγούλη 1(8:00-20:00), Μοσχάτο: Κων/λεως 59(8:00-20:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56(8:00-14:00&17:00-23:00)5: Αγ.Λουκάς: Πατησίων 294(8:00-14:00&17:00-24:00), Κέ-ντρο: Πατησίων 4(8:00-20:00), Παγκράτι: Βρυάξιδος 9(8:00-20:00), Ν.Κόσμος: Ρουμπέση 36(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57(8:00-20:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 42(8:00-14:00&17:00-8:00) 6: Αγ.Ελευθέριος: Τσούντα 43(8:00-14:00&17:00-24:00), Αγ. Παρασκευή: Μακεδονίας 1(8:00-8:00), Αμπελόκη-ποι: Σεβαστουπόλεως 82(8:00-20:00), Λεωφ.Αλεξάνδρας: Σπ.Τρικούπη 69(8:00-20:00), Παγκράτι: Δαμάρεως 81(8:00-20:00), Πλ.Αμερικής: Μηθύμνης 46(8:00-20:00), Πειραι-άς: Ελ.Βενιζέλου 47&Πραξιτέλους(8:00-20:00), Μελίσσια: Λεωφ.Πηγής&17 Νοέμβρη 2(8:00-14:30&17:00-8:00), Νί-καια: Πλ.Δαβάκη 1(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Κ.Βάρναλη 101(8:00-14:00&17:00-8:00)7: Γαλάτσι: Σαπφούς 4(8:00-14:00&17:00-8:00), Γουδή: Ηφαι-στίωνος 8(8:00-20:00), Καλλιθέα: Ανδρομάχης 210(8:00-20:00), Κ.Πατήσια: Στεφ.Βυζαντίου 26(8:00-14:00&17:00-24:00), Πειραιάς: Τσαμαδού&Ναυαρίνου 14(8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 282&Βιθυνίας(8:00-14:00&17:00-23:00), Κα-στέλλα: Μυρτιδιώτισσας 8(8:00-14:00&17:00-8:00)8: Αγ. Παρασκευή: Ελ.Βενιζέλου 48(8:00-8:00), Κέντρο: Κλεισθένους 11(8:00-20:00)-Αιόλου 18Α(8:00-14:00&17:00-24:00), Πατήσια: Πατησίων 366(8:00-20:00)9: Κέντρο: Σόλωνος 54 (8:00-20:00), Κουκάκι: Βεΐκου 27(8:00-14:00&17:00-8:00), Περιστέρι: Π.Τσαλδάρη 57(8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-20:00), Αγ.Σοφία(Πειρ): Λακωνίας 25&Φ.Κορυτσάς(8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Πραξιτέλους 144(8:00-14:00&17:00-8:00)10: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 144(8:00-23:30), Αγ. Παρα-σκευή: Μεσογείων&Χαλανδρίου 1(8:00-8:00), Αμπελόκηποι: Δημητσάνας 16(8:00-20:00)-Κηφισίας 46(8:00-14:00&17:00-8:00), Καλλιθέα: Μαντζαγριωτάκη 34(8:00-20:00), Κέντρο: Ερμού&Φωκίωνος 10(8:00-20:00)-Σατωβριάνδου 15(8:00-14:00&17:00-24:00), Κ.Πετράλωνα: Κειριαδών 145(8:00-14:00&17:00-8:00), Παγκράτι: Ερατοσθένους 22(8:00-14:00&17:00-24:00)-Ιβύκου 8(8:00-14:00&17:00-24:00), Περιστέρι: Πελοπίδα 212(8:00-20:00), Αμφιάλη: Γρ.Λαμπράκη 517(8:00-14:00&17:00-8:00)11: Ζωγράφου: Γρ.Κουσίδου 56(8:00-14:00&17:00-8:00), Καλλιθέα: Δημοσθένους 112(8:00-14:00&17:00-8:00), Πολύ-γωνο: Μητροπέτροβα 39(8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 70(8:00-20:00), Π.Φάληρο: Αγ. Αλεξάνδρου 100(8:00-8:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 43(8:00-14:00&17:00-8:00), Μοσχάτο: Χρ.Σμύρνης 44(8:00-14:00&17:00-8:00), Νί-καια: Μουσών 1&Περικλέους(8:00-14:00&17:00-8:00),12: Αγ.Ελευθέριος: Χρ.Σμύρνης 45(8:00-20:00), Αγ. Παρα-σκευή: Μεσογείων 535(8:00-8:00), Βύρωνας: Μυσίας 8&Σωκί-ων(8:00-14:00&17:00-24:00), Κ.Πατήσια: Τσουδερού 52(8:00-20:00), Παγκράτι: Φορμίωνος 30(8:00-14:00&17:00-24:00), Πλ.Αμερικής: Πατησίων 167(8:00-20:00), Κέντρο: Σταδίου 5(8:00-20:00), Νίκαια: 28ης Οκτωβρίου 32(8:00-20:00), Κορυ-δαλλός: Διαμαντίδη 34(8:00-14:00&17:00-23:00),13: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 160(8:00-23:30), Α.Πετράλωνα: Κοίλης 15(8:00-20:00), Καλλιθέα: Ευαγγε-λιστρίας 72(8:00-14:00&17:00-8:00), Πατήσια: Ιακωβά-των 50(8:00-14:00&17:00-8:00), Παγκράτι: Διοχάρους 26(8:00-14:00&17:00-24:00), Κερατσίνι: Ελ.Βενιζέλου 177&Έβρου(8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 150(8:00-14:00&17:00-23:00),14: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 58(8:00-23:30), Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 7Α(8:00-22:00), Γαλάτσι: Λεωφ.Γαλατσίου 67(8:00-20:00), Καλλιθέα: Γράμμου 8(8:00-14:00&17:00-24:00), Καστέλλα: Παπαναστασίου 26(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Λαοδικείας 33&Βοσπόρου(8:00-20:00), Πειραι-άς: Τσαμαδού 65&Υψηλάντου(8:00-20:00)15: Αγ. Δημήτριος: Στρ. Παπάγου 43(8:00-23:30), Βριλήσσια: Ομήρου 2( 8:00-14:00&17:00-8:00), Καλλιθέα: Σοφοκλέους 190(8:00-20:00), Κέντρο: Σόλωνος 92(8:00-14:00&17:00-24:00), Πειραιάς: Καραΐσκου 104&Σωτήρος(8:00-20:00)-Χαρ.Τρικούπη 52(8:00-20:00)16: Αγ. Παρασκευή: Β.Σιώκου &Ειρήνης 52(8:00-8:00), Βύ-ρωνας: Τιμοθέου 81(8:00-20:00), Γαλάτσι: Παπαφλέσσα 3(8:00-14:00&17:00-24:00), Κέντρο: Σταδίου 10(8:00-20:00)-Θεμιστοκλέους 46(8:00-14:00&17:00-8:00)-Πατρ.Ιωακείμ 26(8:00-14:00&17:00-24:00), Πλ.Αμερικής: Γ΄Σεπτεμβρίου 153(8:00-14:00&17:00-8:00), Νεάπολη: Ελλησπόντου 35(8:00-20:00)17: Βύρωνας: Κύπρου 10(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Αριστοτέλους 41(8:00-20:00)-Πανεπιστημίου 57(8:00-20:00), Παγκράτι: Κρησίλα 16(8:00-20:00)-Φορμίωνος 30(8:00-14:00&17:00-24:00), Περιστέρι: Π.Τσαλδάρη 57(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Αμερικής: Αγ.Μελετίου 80(8:00-20:00), Κ.Πετράλωνα: Κειριαδών 5(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυ-δαλλός: Ηπείρου 143(8:00-14:00&17:00-23:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 28(8:00-14:00&17:00-23:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 17&Φλέμινγκ 1(8:00-14:00&17:00-8:00)18: Γαλάτσι: Αγ.Γλυκερίας 35(8:00-20:00), Ιλίσια: Ποτα-μιάνου 2(8:00-14:00&17:00-24:00), Καλλιθέα: Δαβάκη 22(8:00-14:00&17:00-24:00), Μουσείο: Μάρνη 14(8:00-20:00), Ελληνορώσων: Γ.Βλάχου 35(8:00-14:00&17:00-8, Π.Φάληρο: Τρίτωνος 40(8:00-8:00), Ταμπούρια: Ελ.Βενιζέλου 177&Έβρου(8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Τσακά-

λωφ 32(8:00-14:00&17:00-23:00)19: Αγ. Ανάργυροι: Κεφαλληνίας 98(8:00-23:00), Βύρωνας: Αγ. Αποστόλων 2(8:00-20:00), Κέντρο: Κάνιγγος 2(8:00-14:00&17:00-8:00)-Βουλής 23(8:00-14:00&17:00-24:00), Ν. Σμύρνη: Στρ. Πλαστήρα 73(8:00-23:30), Παγκράτι: Πρατί-νου 32(8:00-14:00&17:00-24:00), Κορυδαλλός: Διαμαντίδη 8(8:00-20:00)20: Αγ.Λουκάς: Πατησίων 271(8:00-20:00), Ακ.Πλάτωνος: Πλά-τωνος 115(8:00-20:00) Ακρόπολη: Δ.Αεροπαγίτου 10(8:00-20:00), Αμπελόκηποι: Μεσογείων 64(8:00-20:00), Καλλιθέα: Σοφοκλέους 108(8:00-20:00), Παγκράτι: Β.Γεωργίου 50(8:00-20:00)-Ζηνοδότου 11(8:00-14:00&17:00-8:00), Βρυώνη(Πειρ): Σαχτούρη 29(8:00-20:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 3(8:00-20:00)21: Δάφνη: Μ.Αλεξάνδρου 12(8:00-20:00), Κέντρο: Αι-όλου 50(8:00-20:00), Ν.Παγκράτι: Νικηφορίδη 14(8:00-20:00), Α.Πετράλωνα: Τριών Ιεραρχών 163(8:00-20:00), Πλ.Βικτωρίας: Αριστοτέλους 91(8:00-20:00), Νεάπολη: Κου-τάϊσι 31&Ευριππίδου(8:00-20:00), Καμίνια: Χριστοφορίδου 24&Σάμου(8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Π.Μελά 4(8:00-14:00&17:00-8:00)22: Κολωνάκι: Μαρασλή 7(8:00-20:00), Α.Πετράλωνα: Τριών Ιεραρχών 138(8:00-20:00), Πειραιάς: Γρ.Λαμπράκη 66(8:00-20:00), Μελίσσια: Λεωφ.Πηγής&17 Νοέμβρη 2(8:00-14:30), Μοσχάτο: Μακρυγιάννη 57(8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 163(8:00-14:00&17:00-23:00)23: Ιλίσια: Ποταμιάνου 2(8:00-14:00&17:00-8:00), Ν.Κόσμος: Ρουμπέση 62(8:00-20:00), 24: Αμπελόκηποι: Πανόρμου 46(8:00-14:00&17:00-8:00), Ιλίσια Παπαδιαμαντοπούλου 15(8:00-8:00), Καλλιθέα: Δο-ϊράνης 85(8:00-20:00)-Σιβιτανίδου 34(8:00-20:00), Κολωνάκι: Ομήρου 21(8:00-14:00&17:00-8:00), Π.Φάληρο: Αλκυόνης 85(8:00-8:00), Πατησίων: Κοδριγκτώνος 22(8:00-14:00&17:00-24:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 54(8:00-20:00)25: Αγ.Νικόλαος Αχαρν.: Λ.Ιωνίας 91(8:00-20:00), Αμπελόκη-ποι: Πουλίου 18(8:00-20:00), Καισαριανή: Εθν.Αντιστάσεως 105(8:00-20:00), Κυψέλη: Κερκύρας 65(8:00-14:00&17:00-8:00), Πατήσια: Καυτατζόγλου 99(8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-20:00), Νίκαια: Μεσολογγίου 69&Ταρ-σού(8:00-14:00&17:00-23:00), Καστέλλα: Τσακάλωφ 60(8:00-14:00&17:00-8:00)26: Καλλιθέα: Ξενοφώντος 90(8:00-14:00&17:00-8:00), Ν.Κόσμος: Β.Βρεσθένης 51(8:00-20:00), Πειραιάς: Μπου-μπουλίνας 38 & Πραξιτέλους(8:00-14:00&17:00-23:00)27: Αγ. Δημήτριος: Κ. Παλαμά 1(8:00-23:30), Αγ.Μελετίου: Αγ.Μελετίου 136 (8:00-20:00), Δάφνη: Ηπείρου 16(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Φιλελλήνων 20(8:00-14:00&17:00-8:00), Κυψέλη: Αγ.Ζώνης 24(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125(8:00-14:00&17:00-23:00)28: Αμπελόκηποι: Πανόρμου 71(8:00-14:00&17:00-24:00), Καλλιθέα: Σκρα 94(8:00-20:00)-Ελ.Βενιζέλου 261(8:00-20:00), Ν.Κόσμος: Μπακνανά 40(8:00-20:00), Κέντρο: Εμ.Μπενάκη 22(8:00-8:00), Πλ.Κολιάτσου: Ιππολύτου 18(8:00-20:00), Πλ.Αμερικής: Μηθύμνης 39(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π. Τσαλδάρη 159 & Λαοδικείας(8:00-14:00&17:00-23:00)29: Γαλάτσι: Γαλατσίου 101(8:00-14:00&17:00-8:00), Δάφνη: Γραβιάς 11(8:00-20:00), Κέντρο: Σόλωνος 22(8:00-20:00), Κουκάκι: Δημητρακοπούλου 111(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56(8:00-20:00), Μοσχάτο: Κων/λεως 59(8:00-14:00&17:00-23:00)30: Γαλάτσι: Λεωφ.Γαλατσίου 67(8:00-14:00&17:00-24:00), Καλλιθέα: Θησέως 214(8:00-20:00), Κέντρο: Αγ.Κων/νου 3(8:00-14:00&17:00-8:00), Μετς: Αναπαύσεως 5(8:00-14:00&17:00-24:00), Νεάπολη Αθ.: Ζωοδ.Πηγής 132(8:00-20:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 42(8:00-20:00), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57(8:00-14:00&17:00-23:00)31: Ν. Σμύρνη: Κυδωνιών 28(8:00-23:30), Παγκράτι: Σ.Μερκούρη 58(8:00-20:00), Κ.Πατήσια: Ζυμπρακάκη 66(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Αμερικής: Πατησίων 185(8:00-14:00&17:00-24:00), Νίκαια: Πλ.Δαβάκη 1(8:00-20:00), Κορυ-δαλλός: Κ.Βάρναλη 101(8:00-20:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 47&Πραξιτέλους(8:00-14:00&17:00-8:00)

ΑΤΤΙΚΗ - ΙΟΥΝΙΟΣ1: Βύρωνας: Κορυτσάς 30(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Σόλωνος 92(8:00-14:00&17:00-8:00), Κουκάκι: Δημητρα-κοπούλου 111(8:00-14:00&17:00-24:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 282&Βιθυνίας(8:00-20:00), Καστέλλα: Μυρτιδιώτισσας 8(8:00-20:00), Πειραιάς: Γούναρη-Τσαμαδού&Ναυαρίνου 14(8:00-14:00&17:00-8:00)2: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Ιωάννου 7 (8:00-8:00),Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 7Α(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Πει-ραιώς 1(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ. Αμερικής: Ευαλκίδου 4 (8:00-14:00&17:00-8:00), Κυψέλη: Κοδριγκτώνος 2(8:00-14:00&17:00-8:00), Νεάπολη Αθ.: Ασκληπιού 144(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Κολιάτσου: Πατησίων 258(8:00-20:00)3: Αμπελόκηποι: Λεωφ.Β.Σοφίας 112(8:00-14:00&17:00-8:00)-Πουλίου 8(8:00-14:00&17:00-24:00), Κέντρο: Φιλελλή-νων 7(8:00-20:00), Κυψέλη: Φ.Νέγρη 76(8:00-20:00), Λεωφ.Αλεξάνδρας: Ασημ.Φωτήλα 32(8:00-14:00&17:00-8:00), Ν. Σμύρνη: Ραιδεστού 23(8:00-23:30), Ταύρος: Γρ.Λαμπράκη 76(8:00-20:00), Αγ.Σοφία(Πειρ): Λακωνίας 25&Φ.Κορυ-τσάς(8:00-20:00), Πειραιάς: Πραξιτέλους 144(8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-14:00&17:00-8:00)4: Αγ.Μελετίου: Γ΄Σεπτεμβρίου 145(8:00-20:00), Αμπελόκη-ποι: Μεσογείων 29(8:00-20:00), Αχαρνών: Αχαρνών 189(8:00-20:00), Ζωγράφου: Ιοκάστης 65(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Νίκης 3(8:00-20:00), Υμηττός: Παναγούλη 1(8:00-14:00&17:00-8:00), Αμφιάλη: Γρ.Λαμπράκη 517(8:00-20:00)5: Αγ.Λουκάς: Πατησίων 294(8:00-20:00), Γαλάτσι: Σαπφούς 4(8:00-14:30), Γουδή: Ηφαιστίωνος 8(8:00-14:30), Καλλιθέα: Ανδρομάχης 210, Κ. Πατήσια: Στεφ. Βυζαντίου 26(8:00-14:30), Κέντρο: Πατησίων 4(8:00-14:00&17:00-24:00), Ν.Κόσμος: Ρουμπέση 36(8:00-20:00), Παγκράτι: Βρυάξιδος 9(8:00-14:00&17:00-8:00), Π.Φάληρο: Αγ. Βαρβάρας 98(8:00-8:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 42(8:00-20:00), Μοσχάτο: Χρ.Σμύρνης 44(8:00-20:00), Νεάπολη(Πειρ): Μουσών 1&Περικλέους(8:00-20:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 70(8:00-14:00&17:00-23:00)6: Αμπελόκηποι: Σεβαστουπόλεως 82(8:00-14:00&17:00-8:00), Αγ.Ελευθέριος: Τσούντα 43(8:00-20:00), Λεωφ.Αλε-ξάνδρας: Σπ.Τρικούπη 69(8:00-14:00&17:00-24:00), Μελίσ-σια: Λεωφ.Πηγής&17 Νοέμβρη 2(8:00-22:00), Παγκράτι: Δαμάρεως 81(8:00-14:00&17:00-24:00), Πλ.Αμερικής: Μηθύμνης 46(8:00-14:00&17:00-24:00), Κορυδαλλός: Δια-

μαντίδη 34(8:00-20:00), Νίκαια: 28ης Οκτωβρίου 32(8:00-14:00&17:00-23:00)7: Αγ. Παρασκευή: Γιαβάση 13(8:00-8:00),Γαλάτσι: Σαπφούς 4(8:00-20:00), Γουδί: Ηφαιστίωνος 8(8:00-14:00&17:00-24:00), Κ.Πατήσια: Στ.Βυζαντίου 26(8:00-20:00), Καλλιθέα: Ανδρομάχης 210(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 150(8:00-20:00), Κερατσίνι: Ελ.Βενιζέλου 177&Έβρου(8:00-14:00&17:00-8:00)8:Κέντρο: Αιόλου 18Α(8:00-20:00)-Κλεισθένους 11(8:00-14:00&17:00-24:00), Πατήσια: Πατησίων 366(8:00-14:00&17:00-8:00), Καστέλλα: Παπαναστασίου 26(8:00-20:00), Πειραιάς: Τσαμαδού 65&Υψηλάντου(8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Λαοδικείας 33&Βοσπόρου(8:00-14:00&17:00-8:00), 9: Κουκάκι: Βεΐκου 27(8:00-20:00), Κέντρο: Σόλωνος 54(8:00-14:00&17:00-24:00), Ν. Σμύρνη: Αγ. Φωτεινής 4(8:00-23:30), Πειραιάς: Χαρ.Τρικούπη 52(8:00-14:00&17:00-23:00)-Καραΐ-σκου 104&Σωτήρος(8:00-14:00&17:00-8:00)10:Αμπελόκηποι: Κηφισίας 46(8:00-20:00)-Δημητσάνας 16(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Σατωβριάνδου 15(8:00-20:00)-Ερμού&Φωκίωνος 10(8:00-14:00&17:00-8:00), Καλ-λιθέα: Μαντζαγριωτάκη 34(8:00-14:00&17:00-8:00), Περι-στέρι: Π.Τσαλδάρη 57(8:00-8:00),Παγκράτι: Ερατοσθένους 22(8:00-20:00)-Ιβύκου 8(8:00-20:00), Κ.Πετράλωνα: Κειρια-δών 145(8:00-20:00), Νεάπολη(Πειρ): Ελλησπόντου 35(8:00-14:00&17:00-8:00)11: Ζωγράφου: Γρ.Κουσίδου 56(8:00-20:00), Καλλιθέα: Δη-μοσθένους 112(8:00-20:00), Πολύγωνο: Μητροπέτροβα 39(8:00-20:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 17&Φλέμινγκ(8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ηπείρου 143(8:00-20:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 28(8:00-20:00), Περιστέρι: Πελοπίδα 212(8:00-14:00&17:00-20:00)12: Αγ. Παρασκευή: Κανάρη 56(8:00-8:00)- Αγ. Παρασκευή: Β.Σιώκου &Ειρήνης 52(8:00-14:30), Σύνταγμα: Αιόλου 18Α(8:00-14:30), Αγ.Ελευθέριος: Χρ.Σμύρνης 45(8:00-14:00&17:00-8:00), Βύρωνας: Μυσίας 8(8:00-20:00), Κέντρο: Σταδίου 5(8:00-14:00&17:00-8:00), Ν. Κόσμος: Μπακνανά 9(8:00-14:30), Ν. Σμύρνη: 25ης Μαρτίου 25(8:00-23:30), Ομόνοια: Κλεισθένους 11(8:00-14:30), Παγκράτι: Φορμίωνος 30(8:00-20:00), Κ.Πατήσια: Τσουδερού 52(8:00-14:00&17:00-24:00), Πλ.Αμερικής: Πατησίων 167(8:00-14:00&17:00-24:00), Ταμπούρια: Ελ.Βενιζέλου 177&΄Έβρου(8:00-20:00), Κορυδαλ-λός: Τσακάλωφ 32(8:00-20:00)13: Καλλιθέα: Ευαγγελιστρίας 72(8:00-20:00), Παγκράτι: Διο-χάρους 26(8:00-20:00), Πατήσια: Ιακωβάτων 50(8:00-20:00), Κ.Πετράλωνα: Κοίλης 15(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλ-λός: Διαμαντίδη 8(8:00-14:00&17:00-23:00)14: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 178(8:00-8:00), Γαλάτσι: Λεωφ.Γαλατσίου 67(8:00-14:00&17:00-8:00), Καλλιθέα: Γράμ-μου 8(8:00-20:00), Πειραιάς: Ηρώων Πολυτεχνείου 3(8:00-14:00&17:00-23:00), Βρυώνη(Πειρ): Σαχτούρη 29(8:00-14:00&17:00-8:00)15: Κέντρο: Σόλωνος 92(8:00-20:00), Καλλιθέα: Σοφοκλέους 190(8:00-14:00&17:00-24:00), Νίκαια: Π.Μελά 4(8:00-20:00)- ΚουτάΙσι 31(8:00-14:00&17:00-8:00), Καμίνια: Χριστοφορί-δου 23(8:00-20:00), 16: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Ιωάννου 63 (8:00-8:00), Βύρωνας: Τιμοθέου 81(8:00-14:00&17:00-8:00), Γαλάτσι: Παπαφλέσσα 3(8:00-20:00), Κέντρο: Θεμιστοκλέους 46(8:00-20:00)-Πατρ.Ιωακείμ 26(8:00-20:00)-Σταδίου 10(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Αμερικής: Γ΄Σεπτεμβρίου 153(8:00-20:00), Π.Φάληρο: Πρωτέως 78(8:00-23:30), Μοσχάτο: Μακρυγιάννη 57(8:00-20:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 163(8:00-20:00), Πειραιάς: Γρ.Λαμπράκη 66(8:00-14:00&17:00-8:00),17: Αγ. Ανάργυροι: Κεφαλληνίας 98(8:00-23:00), Βριλήσσια: Ομήρου 2(8:00-22:00), Βύρωνας: Κύπρου 10(8:00-20:00), Πα-γκράτι: Φορμίωνος 30(8:00-20:00), Κ.Πετράλωνα: Κειριαδών 5(8:00-20:00), Κέντρο: Αριστοτέλους 41(8:00-14:00&17:00-8:00)-Πανεπιστημίου 57(8:00-14:00&17:00-24:00), Ν. Σμύρνη: Πλαστήρα 21(8:00-23:30), Παγκράτι: Κρησίλα 16(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Αμερικής: Αγ.Μελετίου 80(8:00-14:00&17:00-24:00),18: Ελληνορώσων : Γ. Βλάχου 35(8:00-20:00), Ιλίσια: Ποτα-μιάνου 2(8:00-20:00), Καλλιθέα: Δαβάκη 22(8:00-20:00), Κέ-ντρο: Μάρνη 14 & Γ΄Σεπτεμβρίου(8:00-14:00&17:00-24:00), Περιστέρι: Π.Τσαλδάρη 57(8:00-14:00&17:00-23:00), Γαλάτσι: Αγ. Γλυκερίας 35(8:00-20:00), Αμφιάλη: Π.Τσαλδάρη 54(8:00-14:00&17:00-8:00), 19: Αγ. Παρασκευή: Αγ. Τριάδος 21(8:00-8:00)- Αγ. Παρασκευή: Τρωάδος 8(8:00-14:30), Κολωνάκι: Σόλωνος 54(8:00-14:30), Κουκάκι: Βεΐκου 27(8:00-14:30), Βύρωνας: Αγ.Αποστόλων 2(8:00-14:00&17:00-8:00), Κέντρο: Κάνιγγος 2 (8:00-20:00), Βουλής 23&Μητροπόλεως 16(8:00-20:00), Παγκράτι: Πρα-τίνου 32&Στράβωνος(8:00-20:00), Πειραιάς-Καστέλλα: Τσα-κάλωφ 60(8:00-20:00), Νίκαια: Μεσολογγίου 69(8:00-20:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-14:00&17:00-8:00),20: Αγ. Δημήτριος: Αγ. Δημητρίου 116(8:00-8:00),Αγ.Λουκάς: Πατησίων 271(8:00-14:00&17:00-8:00), Ακαδημία Πλάτω-νος: Πλάτωνος 115&Ετεοκλέους(8:00-14:00&17:00-24:00), Ακρόπολη: Δ.Αεροπαγίτου 10(8:00-14:00&17:00-24:00), Αμπελόκηποι: Μεσογείων 64(8:00-14:00&17:00-8:00), Καλ-λιθέα: Σοφοκλέους 108(8:00-14:00&17:00-24:00), Παγκράτι: Ζηνοδότου 11(8:00-20:00)-Β.Γεωργίου 50(8:00-14:00&17:00-24:00), Πειραιάς: Μπουμπουλίνας 38(8:00-20:00)21: Δάφνη: Μεγ.Αλεξάνδρου 12(8:00-14:00&17:00-24:00), Κέντρο: Αιόλου 50(8:00-14:00&17:00-8:00), Παγκράτι: Νι-κηφορίδη 14(8:00-14:00&17:00-8:00), Α.Πετράλωνα: Τριών Ιεραρχών 163(8:00-14:00&17:00-8:00), Πλ.Βικτωρίας: Αρι-στοτέλους 91(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 125(8:00-20:00)22: Κολωνάκι: Μαρασλή 7&Υψηλάντου(8:00-14:00&17:00-24:00), Πετράλωνα: Τριών Ιεραρχών 138(8:00-14:00&17:00-8:00), Νίκαια: Π.Τσαλδάρη 159&Λαοδικείας(8:00-20:00)23: Ιλίσια: Ποταμιάνου 2(8:00-20:00), Ν.Κόσμος: Ρουμπέση 62(8:00-14:00&17:00-8:00), Μοσχάτο: Κων/λεως 59(8:00-20:00), Νίκαια: Γρ.Λαμπράκη 56(8:00-14:00&17:00-8:00),24: Αμπελόκηποι: Πανόρμου 46(8:00-20:00), Ιλίσια: Παπαδι-αμαντοπούλου 15(8:00-8:00)-, Καλλιθέα: Δοϊράνης 85(8:00-14:00&17:00-24:00)-Σιβιτανίδου 34(8:00-14:00&17:00-24:00), Κολωνάκι: Ομήρου 21(8:00-20:00), Πατησίων: Κοδριγκτώνος 22(8:00-20:00), Νίκαια: 7ης Μαρτίου 57(8:00-20:00), Αμφιά-λη: Π.Τσαλδάρη 42(8:00-14:00&17:00-23:00), 25: Αμπελόκηποι: Πουλίου 18(8:00-14:00&17:00-24:00), Κυψέλη: Κερκύρας 65(8:00-20:00, Αγ. Νικόλαος: Λ. Ιωνί-ας 91(8:00-14:00&17:00-24:00), Αμπελόκηποι: Πουλίου

18(8:00-14:00&17:00-24:00), Πατήσια: Καυτατζόγλου 9(8:00-14:00&17:00-24:00), Καισαριανή: Εθν. Αντιστάσεως 105(8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 47&Πραξιτέλους (8:00-20:00), Νίκαια: Πλ.Δαβάκη 1(8:00-14:00&17:00-23:00), Κορυδαλλός: Κ.Βάρναλη 101(8:00-14:00&17:00-23:00),26: Αγ. Παρασκευή: Πελοποννήσου 13(8:00-8:00)- Μεσογεί-ων 535(8:00-14:30), Αμπελόκηποι: Κηφισίας 46(8:00-14:30)-Δημητσάνας 16(8:00-14:30), Ζωγράφου: Δαβ.Πίνδου 11(8:00-14:30), Καλλιθέα: Ξενοφώντος 90(8:00-20:00), Ν. Κόσμος: Θ. Βρεσθένης 51(8:00-14:00&17:00-8:00), Παγκράτι: Ερατο-σθένους 22(8:00-14:30),-Ιβύκου 8(8:00-14:30), Κ.Πετράλωνα: Κειριαδών 145(8:00-14:30), Ομόνοια: Σατωβριάνδου 15(8:00-14:30), Σύνταγμα: Ερμού&Φωκίωνος 10(8:00-14:30), Πειραιάς: Ναυαρίνου 14(8:00-20:00), Καστέλλα(Πειρ.): Μυρ-τιδιώτισσας 8(8:00-14:00&17:00-23:00), Νίκαια: Π.Ράλλη 282(8:00-14:00&17:00-8:00),27: Αγ.Μελετίου: Αγ.Μελετίου 136(8:00-14:00&17:00-8:00), Δάφνη: Ηπείρου 16(8:00-20:00), Κυψέλη: Αγ.Ζώνης 24(8:00-20:00), Κέντρο: Φιλελλήνων 20(8:00-20:00)28: Αμπελόκηποι: Πανόρμου 71(8:00-20:00), Κέντρο: Εμ.Μπενάκη 22(8:00-8:00)-, Πλ.Αμερικής: Μηθύμνης 39(8:00-20:00), Καλλιθέα: Ελ.Βενιζέλου 261(8:00-14:00&17:00-24:00)- Σκρα 94(8:00-14:00&17:00-8:00), Ν.Κόσμος: Μπακνανά 40(8:00-14:00&17:00-24:00), Πλ.Κολιάτσου: Ιππολύτου 18(8:00-14:00&17:00-8:00), Κορυδαλλός: Ταξιαρχών 34(8:00-20:00), Αγ.Σοφία(Πειρ.): Λακωνίας 25(8:00-14:00&17:00-23:00), Πειραιάς: Πραξιτέλους 144(8:00-14:00&17:00-23:00),29: Γαλάτσι: Γαλατσίου 101(8:00-20:00), Δάφνη: Γραβιάς 11(8:00-14:00&17:00-24:00), Κολωνάκι: Σόλωνος 22(8:00-14:00&17:00-8:00), Κουκάκι: Δημητρακοπούλου 111(8:00-20:00), Αμφιάλη: Γρ.Λαμπράκη 517(8:00-14:00&17:00-23:00), Ν.Φάληρο: Ειρήνης 23&Σμολένσκι 16(8:00-14:00&17:00-8:00),30: Αγ. Παρασκευή: Τρωάδος 8(8:00-8:00), Γαλάτσι: Λεωφ.Γαλατσίου 67(8:00-20:00), Μετς: Αναπαύσεως 5(8:00-20:00), Κέντρο: Αγ.Κων/νου 3(8:00-20:00), Καλλιθέα: Θη-σέως 214(8:00-14:00&17:00-8:00), Νεάπολη Αθ.: Ζωοδ.Πηγής 132(8:00-14:00&17:00-8:00), Πειραιάς: Ελ.Βενιζέλου 70(8:00-20:00), Τζάνειο: Αφεντούλη 43(8:00-14:00&17:00-23:00), Μοσχάτο: Χρ.Σμύρνης 44(8:00-14:00&17:00-23:00), Νεάπολη(Πειρ): Μουσών 1&Περικλέους(8:00-14:00&17:00-23:00)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΜΑΙΟΣ1: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(20:30-8:30) 2: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30) 4: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-24:00) 5: Α.Τούμπα: Γ.Λαμπράκη 77(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 142(8:30-14:00&17:00-24:00), Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-14:00&17:00-24:00) 7: Ανάληψη: Β.Όλγας 155(8:30-24:00) 8: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30) 9: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30) 10: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-20:30), Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-20:30), Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-14:00&17:00-24:00) 11: Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(8:30-8:30) 12: Ανάληψη: Β.Όλγας 155(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατία 142(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Φιλιππουπόλεως 13(8:30-20:30), Καραμπουρνάκι: Καπ.Γκώνη 24(8:30-20:30) 13: Καμάρα: Εγνατίας 100(8:30-24:00) 15: Κέντρο: Τσιμισκή 7(20:30-24:00) 17: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-14:00&17:00-24:00) 19: Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Μ.Αλεξάνδρου 41(8:30-20:30), Ανάληψη: Β. Όλγας 155(8:30-14:00&17:00-8:30) 21: Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-8:30) 22: Ιππο-κράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30), Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(20:30-8:30) 23: Ιππο-κράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30) 24: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-14:00&17:00-24:00) 26: Ανατ. Θεσσ/κη: Χριστοβασίλη 8(8:30-20:30), Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80, (8:30-14:00&17:00-8:30) 29: Χαριλάου: Ανδριανουπόλεως 10(8:30-20:30), Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 142(20:30-8:30) 30: Χαριλάου: Ανδριανου-πόλεως 10(8:30-20:30), Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30) 31: Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 135(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-20:30)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΙΟΥΝΙΟΣ2: Ιπποκράτειο: Κλείτου 24(8:30-20:30), Τριανδρία: Αγ.Σπυρίδωνος 8(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 108(8:30-14:00&17:00-24:00) 5: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(20:30-8:30) 6: Καμάρα: Εγνα-τίας 142(20:30-24:00), Κέντρο: Τσιμισκή 7(20:30-8:30) 8: Ανά-ληψη: Β.Όλγας 155(8:30-24:00) 11: Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-24:00) 12: Ν. Εγνατία: Γαμβέττα 120(8:30-20:30), Αγ. Φανούριος: Παπαφή 79(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτί-ου 66(8:30-20:30), Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80(8:30-20:30), Κέ-ντρο: Τσιμισκή 7(8:30-20:30), Διαγώνιος: Τσιμισκή 102(20:30-24:00) 14: Κολόμβου: Αντιγονιδών 12(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατίας 100(8:30-14:00&17:00-24:00) 15: Χαριλάου: Αν-δριανουπόλεως 10(8:30-20:30), Αν.Θεσσ/κη: Μ.Μπότσαρη 53(8:30-20:30) 16: Κέντρο: Τσιμισκή 7(8:30-14:00&17:00-24:00) 18: Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 56(8:30-8:30) 20: Ανά-ληψη: Β. Όλγας 155(20:30-24:00) 21: Α.Τούμπα: Γ.Λαμπράκη 77(8:30-20:30), Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 100(8:30-20:30) 22: Α. Τούμπα: Γ. Λαμπράκη 77(8:30-24:00) 23: Διαγώνιος: Τσιμι-σκή 102(8:30-14:00&17:00-24:00) 25: Χαριλάου: 25ης Μαρ-τίου 100(8:30-8:30) 26: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλεως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30) 27: Γήπεδο Άρεως: Α.Παπαναστασίου 159(8:30-20:30), Βενιζέλου: Μητροπόλε-ως 18(8:30-20:30), Πλ. Ιπποδρομίου: Ν.Φωκά 24(8:30-20:30), Ιπποκράτειο: Κων/λεως 80(20:30-24:00)28: Ανάληψη: Β.Όλγας 155(8:30-20:30), Καμάρα: Εγνατία 142(8:30-20:30), Αμπελόκηποι: Φιλιππουπόλεως 13(8:30-20:30), Καραμπουρνάκι: Καπ.Γκώνη 24(8:30-20:30) 30: Καμά-ρα: Εγνατίας 142(8:30-14:00&17:00-24:00)

Holistic Life 61

ΑΤΖΕΝΤΑ. www.holisticlife.gr

Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης ΙατρικήςHot stones massage (μασάζ με θερμές πέτρες) 5-6/6/2010 και 12-13/6/2010Ώρα 10:00-14:00 στον χώρο της σχολής στο ΘησείοΗ εκπαίδευση στο Hot stones massage συνιστάται ιδιαίτερα σε όσους ασχολού-νται επαγγελματικά με τη μάλαξη, αφενός επειδή θα αποτελέσει μοναδική εμπειρία για τους πελάτες τους, αφετέρου επειδή η θερμότητα των λίθων διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τη μάλαξη και αποφορτίζει τα χέρια του θεραπευτή. H Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδο-σιακής Κινέζικης Ιατρικής γιορτάζει τον Αη Γιάννη τον Κλήδονα, το θερινό ηλιοστάσιο και την απονομή των τίτλων σπουδών στους σπουδαστές της. Την Τετάρτη 23 Ιου-νίου και ώρα 19:00 στο χώρο της σχολής στην Κηφισιά, Σωκράτους 24 . Πληροφορίες: 210 8010111

Ανθρώπινη Αρμονίαμε τον Ηλία Ρόμπερτ Νατζέμυ1/6 : Η Μεγάλη Σημασία της Αυτοπαραδοχής 8/6: Ο ρόλος της Αυτογνωσίας Στην Ευτυ-χία του Ανθρώπου15/6 : Τα Επτά κέντρα της Συνειδητοτητας του Κάθε Aνθρώπου22/6: Σεξ, Έρωτας και τα επτά επίπεδα της Αγάπης.Πληροφορίες: 693264-8779

Εισαγωγή στις θεραπευτικές μεθό-δους των Εσσαίων15,22,29/ 5: Εσσαικές κινήσεις, χοροί & διαλογισμός μια ζωντανή αλχημεία φωτόςΗ ομάδα Terra Essenia οργανώνει τον τρίτο κύκλο σεμιναρίων τηςΘα μελετηθούν τα εξής: Εσωτερική επαφή με τα 4 στοιχεία , Μέθοδοι αυτοθεραπείας και εξαγνισμού, Εξηγησεις γυρω απο την δομη της Σύγχρονης Εσσαικής Σχολής, Μυ-στικές πρακτικές των σύγχρονων Εσσαίων για πρωτη φορά στην Ελλάδα.Πληροφορίες: 695 7088071

Νέα Ανάσα & Ενσωμάτωση 23 & 24 /5: Στο εργαστήριο “Νέα Ανάσα & Ενσωμάτωση” -από την Dr.Norma Delaney-, μέσα στον Ασφαλή Χώρο, προσκαλείστε να ξαναβρείτε την πηγή δύναμης & αγάπης του εαυτού σας βαθιά μέσα σας. Πληροφορίες: IASIS: 2310 448484

Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία28 - 30/5: Εισαγωγικό Βιωματικό σεμινάριο του Level 1, για Αρχάριους στην Αθήνα (Πατήσια) με τους Natascha Lotze και Άρι Χατζηνάσιο.4-6/6: Τριήμερο σεμινάριο ολοκλήρωσης του Level 1 της εκπαίδευσης στην Αθήνα (Πατήσια) με τους Natascha Lotze και Άρι Χατζηνάσιο.9 - 17/6: Σεμινάριο ENCOUNTER, βιωμα-τικής συνάντησης με τον Αληθινό εαυτό, ανοιχτό για όλους που ψάχνουν να βρουν απάντηση στο “ποιός είμαι;”. Το σεμινάριο θα διεξαχθεί στο Αίγιο.Πληροφορίες: 2310 950159, 6945 703890

Mοναχός Σουμπάμριτα Τσαϊτάνια, (Μαθητής της Άμμα )Διάλεξη / Διαλογισμός / Κονσέρτο Το πρόγραμμα είναι ανοιχτό στο κοινό και δωρεάν. 25/5: Αθήνα - Athens Gate Hotel, Λεωφό-ρος Συγγρού, Akropoli, 22210 55109 / 6972 710516 26/5: Σύρος - Πινακοθήκη Σύρου, στο

Λιμάνι, 22810 71332 / 6936207464 27/5: Μύκονος - Κ.Δ.Ε.Π.Α.Μ (Κοινωφελής Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυ-ξης Μυκόνου) οδό Ματογιάννια Πληροφορίες: 6972427340 / 22890 23328

Σεμινάρια SRT 22-23/5 : Μονοήμερο σεμινάριο Ύπνωσης και Αυτο ύπνωσης,..μόνο για σύμβουλους SRT με τον Mike HillΠληροφορίες: 210 4297105, 6932 303929

Basic Pranic Healing course29 & 30/ 5 : θα διδάξει ο Maurizio Parmeggiani, Senior Pranic Healer, απευ-θείας μαθητής του Grand Master Choa Kok Sui και πιστοποιημένος Δάσκαλος των μαθημάτων Pranic Healing®! Ο Maurizio είναι πρόεδρος του A.I.D.I.P.H. (Ιταλικός Οργανισμός για τη διάδοση και τη διδασκαλία του Pranic Healing®) και υπεύ-θυνος για τη Διάδοση και τη Διδασκαλία του Pranic Healing® σε Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα.Πληροφορίες: Δράσις, τηλ.: 210 3461674, 6974 078539

Bodymind Balance15-16/5 & 5-6/6 Seminarie REJUVANCEμε τη Annette Samuelsson29-30/5 Foundation Shiatsuμε τη Annette SamuelssonΠρακτική Shiatsu+Rejuvance τετάρτη 17.00-19.00Yoga Τρίτη+Πέμπτη 18.00-19.15Pilates Δευ.-Παρ. 9.00-21.00Πληροφορίες: 2310 272968

Iyengar yoga μια σύγχρονη προσέγ-γιση της astana yoga6 Ιουνίου & 4 ΙουλίουΠληροφορίες: 210 7569376, 6936134111

Kundalini Yoga14-15/5 : Διήμερο Workshop με την Amar Dev Kaur Μαρίνα Κτίστη.Πληροφορίες: 2310 383993

Life Therapy Academy12-13/6: Ρεφλεξολογία12/6: Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική22-23/5 & 26-27/6: Ολιστικό μασάζ 22-23/5 & 26-27/6: Λεμφικό μασάζ29-30/5: Εισαγωγή στις ΝευροεπιστήμεςΠληροφορίες: 2310 416064

Natural Health Science20-21/5 : Ηχομασάζ level I22-23/5 : Ηχομασάζ level II29-30 /5 : Θιβετιανή Μάλαξη 30 /5 : Μυοσκελετικό Σύστημα – πρόληψη και αντιμετώπιση των παθήσεών του με την Φυσιοπαθητική 12-13/6 : Holistic Body Rejuvenation 18-19-20 /6 : Ηχομασάζ level III & IV 26-27 /6 : Μάλαξη για το Jet-LagΠληροφορίες: 210 9837344

Thai Yoga Massage , “Ο Ιερός Χορός”Sunshine House & Α.Α.Ε.Κ.Π.Ι : 29 & 30/5 (Ακαδημία, Κηφισιά, Αθήνα)5/ 6 (Sunshine House, Εύβοια)12 &13/6 (Ακαδημία, Κηφισιά, Αθήνα)Το σεμινάριο αυτό ταξιδεύει μέρα με τη μέρα από τα πόδια ως το κεφάλι και σταδι-ακά δίνει μορφή σε ένα ολοκληρωμένο Τάι Γιόγκα Μασάζ, βασιζόμενο σε διατάσεις και σημεία πίεσης όπως διδάχθηκαν από τον Ασοκανάντα.Πληροφορίες: 22210 55109, 210 8010111

2ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Σεμινά-ριο Θεραπείας με τον ΉχοΕισηγητής - Ελίνα - Νάχνα Νικολίτσα24-29/8: Μάνη, Πύργος Λεύκτρου, Πελοπόν-νησος , www.mani-sonnenlink.com( βιολογική διατροφή)Πληροφορίες: 2108616793, 6947433899

Aρμονική Ζωή«Eλάτε να εργαστείτε μαζί μας και να περά-σουμε όμορφα στη φύση» (7 ημέρες) Σάββατο 26/6 - Σάββατο 3/7 Ρeικι και Σιaτσου: με την Ρένα Σταματοπού-λου, (4 ημέρες) 8/8 έως 12/8 Ελάτε να εναρμονιστούμε με την ενέργεια του Ρέικι και του Σιάτσου στον ήρεμο, μαγευτικό τόπο της Μυρρινούντας. Πληροφορίες: τηλ.: 210 68 18 220, ή 210 6818151 ή 2299 0 40 314, 2299 0 40 316

Διακοπές με yoga, διαλογισμό & χοροθεραπείαμε τη Λήδα Shantala8ήμερο yoga retreat στα Ποτιστικά – Ξυνό-βρυσης ΠηλίουΣάββατο 3 Ιουλίου – Σάββατο10 Ιουλίου (αναχώρηση Κυρ. 11/7)Πληροφορίες: 210 6717529

Μαγιάτικες αναζητήσεις τουΞενώνα ‘ΑΜΑΝΙΤΑ’Βλαστάρια – λουλούδια – μανιτάρια.Το μήνα Μάιο ο Ξενώνας ‘ΑΜΑΝΙΤΑ’ στην Τσαγκαράδα, προτείνει Δημιουργικά Σαββατοκύριακα με Μαγιάτικες Αναζητή-σεις, που συνδυάζουν τη γνωριμία με την περιοχή και τις ομορφιές της, με πεζοπορίες στα παραδοσιακά μονοπάτια αναζητώ-ντας φανερά ή κρυμμένα φυτικά θαύματα. Βλαστάρια από Οβριές, για να νοστιμίσουν την πρωινή ομελέτα. Άνθη του Σαμπούκου για να φτιάξουμε το πασίγνωστο σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη δροσιστικό και θεραπευ-τικό ρόφημα. Ανοιξιάτικες μανιτάρες καλά κρυμμένες κάτω από τις καστανιές.14-16 , 21-24, 28-30 ΜαίουΣας περιμένουμε για να ανακαλύψουμε και να γευτούμε μαζί τα δώρα της βροχής και του δάσους.Πληροφορίες: 24260 49707, 210 8991484

Ομακοείο Αθηνών25-28/6: Θερινό σεμινάριο εσωτερισμού - γιόγκα και διαλογισμού στο Άσραμ στην ΑυλίδαΠληροφορίες: 210 8210 051

Οικία ΚαραπάνουΣεμινάριο για παιδιά με θέμα: “ΤΣΙΡΚΟ & ΘΕΑΤΡΟ ΔΡΟΜΟΥ” 25 Ιουνίου - 4 Ιουλίου, με την Ντίνα Καφτεράνη, τον Μανώλη Καρυω-τάκη και όλη την ομάδα της ΟικίαςΓια 2η συνεχή χρονιά διοργανώνεται στην Οικία Καραπάνου στην Αίγινα σεμινάριο για παιδιά ηλικίας 8 χρονών και πάνω με θέμα “Τσίρκο & Θέατρο Δρόμου”. H δημιουργι-κότητα και η συνεργασία είναι οι βασικοί άξονες, με συντελεστές το παιχνίδι αλλά και την υπευθυνότητα, το ρυθμό και τον αυ-τοσχεδιασμό. Mπάλες, κορίνες, μονόροδα ποδήλατα, τραμπολίνο και κόκκινες μύτες, πολλές φιλίες, πολύ γέλιο, πολλές εκπλή-ξεις και αποκορύφωμα μια ανεπανάληπτη παράσταση!7-21 Αυγούστου: Εκπαίδευση στο Διαλογισμό Σαμπάλα Ένα 15μερο πρόγραμμα εισαγωγής και καθοδήγησης στην άσκηση της Εγρήγορ-σης-Επίγνωσης (Shamata-Vipashana) της

Εκπαίδευσης Shambhala.Η κάθε μέρα περιλαμβάνει εννέα ως δέκα ώρες καθιστού και περιπατητικού διαλογι-σμού, ομιλία πάνω σε θέμα που αφορά τον διαλογισμό, άσκηση Shamata Yoga, ατομική ή ομαδική συνεδρία, σιωπή, ήλιο, θάλασσα και μικρή περίοδο ομαδικής εργασίας.Περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 6970041501 και στο http://www.shambhala.gr/14-16/5: Σεμινάριο process work “Ο Κόσμος στο Σώμα μας” με τις Λένα Ασλανίδου MPW, Αλε-ξάνδρα & Λίλη Βασιλείου Ph.D. Συσχετισμοί της ατομικής, ομαδικής και κοινωνικής διερ-γασίας. Θα δουλέψουμε πάνω σε κοινωνικά προβλήματα που μας απασχολούν και στη σύνδεση τους τις σωματικές μας εμπειρίες. Το σεμινάριο θα είναι βιωματικό με δουλειά στην μεγάλη ομάδα και σε δυάδες. 3-6/6: Σεμινάριο TAI CHI CHUAN με τον Γιάννη Ζουμπρούλη. Εργασία πάνω στην παραδο-σιακή φόρμα Γιανγκ, στο σπαθί, σε τεχνικές αυτοάμυνας και push hands, και στη γρήγορη φόρμα της οικογένειας Ντονγκ. Το σεμινάριο είναι ανοιχτό για μέλη της σχολής. Διοργάνωση Α.Σ. TAI CHI CHUAN Αθήνας. www.taichiathens.grΠληροφορίες: τηλ.: 210 7483416 & 6946 414931

Πάρος Yoga groups - workshops18-20/5 Listening to the body29-30/5 Yoga dance31/5-04/6 Walking through wallsΠληροφορίες : Perantinos travel 210 9325522 & 6934338578

Πηλός+ Άμμος +Άχυρο=Σπίτι26 Ιουνίου-1 Ιουλίου 2010, ΛευκάδαΜάθετε να φτιάχνετε όμορφες και ανθεκτι-κές δομές, χρησιμοποιώντας σχεδόν απλά το χώμα κάτω από τα πόδια σας. Σε αυτό το εντατικό σεμινάριο, διάρκειας έξι ημερών, θα εξερευνήσουμε πρακτικά όλες τις όψεις του χτισίματος όπως τα θεμέλια, την τοιχοποιία, τις στέγες, και το φινίρισμα. Εισαγωγή στη φυσική δόμηση 3&4, 10&11, 17&18, 24&25 Ιουλίου31 Ιουλίου& 1Αυγούστου 2010, ΛευκάδαΠέντε αυτοτελή διήμερα σεμινάρια ιδανικά για αρχάριους. Μάθετε τις θεμελιώδεις αρχές της ενεργειακά αποτελεσματικής και περιβαλλοντικά φιλικής δόμησης. Εξοικειωθείτε θεωρητικά και πρακτικά με τη φιλοσοφία, τα υλικά, και τoν σχεδιασμό ενός οικολογικού κτίσματος. Πληροφορίες: 210 92 17 588 , www.ecoart.gr

Σαββατοκύριακα στη φύση και εβδομαδιαίες διακοπές με περιεχόμενο22-29/7: Σεμινάρια tai chi chuan, qigong, σεμινάρια I ching, μασάζ, ζωγραφική, περίπατο στη φύση, βραδιές με συζητήσεις τραγούσδι και χορός.Τζουμέρκα, δασικό χωριόΠληροφορίες: I ching Foundation, 694 6302294

Healing Yoga Weekend11-13/6: Join us at this exquisite hot spring resort, for a weekend of yoga practice, healing pranayma, chanting, fun, friendship and bathing at the natural hot thermae of Loutra Platystomou, www.platystomo.gr Πληροφορίες: NYSY studios, 210 323-2004

ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ.

62 Holistic Life

Την Holistic Life μπορείτε να βρείτε σε

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ (169)Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καραστατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλεξάνδρου 46 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος: Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Μουζά Αικ., Αγίας Τριάδας 21 Αθήνα: Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος 20 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4, Κολωνάκι ● Μ. Σισμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης, Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανί-δου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρίου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πατησίων 271 ● Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7 & Υψηλάντου, Ευαγγελισμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ● Πάλογλου Ευγ., Πανεπιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σα-κελάρης Νικ., Νίκης 3 ● Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46 ● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου 4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Δ. Διμελής & Σια Ο.Ε.,Μεσογείων 5, Αγ. Βαρβάρα ● Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374 Άλιμος: Παπά – Προυτζοπούλου, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ● Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελόκηποι: Καλογερογιάννης,Πανόρμου 71-73 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ● Αγαμέμνονας Σα-κελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 & Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ. Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξε-ως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή Ουρ., Κοίλης 15 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη, Λεωφ. Πεντέλης 7Α Γέρακας: Χονδρογιάννη Ειρήνη, Ηγουμενίτσας 2 Γλυφάδα: Έφη Χατζηκοκόλη, Μεταξά & Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκάλας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Πουλίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227& Ηφαίστου Γουδί: Σπύρος Μόσχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπούλου Βασιλική, Kανάρη 23 ● Παπαδο-πούλου- Θεοφιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου: Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνίου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Παπανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζένη, Ιασωνίδου 47 Α. Ηλιούπολη: Κακαγιάννης Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14 Κ. Ηλιούπολη: Παπαπέτρου Γ., Πλατεία 25ης Μαρτίου Ιλίσια: Χρονο-πούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασιδέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η. Ποταμιάνου 2 Καματερό: Στ. Ψυχικός, Κ. Παλαμά 50, Γε-ροβουνό Καρέας: Φρ. Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομω-νίδου 5 Κηφισιά: Λ. Τριανταφύλλη Μπακάκου, Κηφισίας 281 Κορυδαλλός: Ντάβος Π., Δ. Διαμαντίδη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ● Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακο-πούλου 50 Μαρούσι: Μαρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου 6 ● Ευστ. Ευγενία, Αγ. Κωνσταντίνου 46 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ., Στρ. Μακρυγιάννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη 19 Ν. Σμύρνη: Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 Νίκαια: Κατσίβελας, Παύλου Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδικείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν. Ιωνία: Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης Χ., Ελ. Βενιζέλου 22 Ν. Κόσμος: Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κασαρτζιάν, Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Σώρη Ελ., 25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κατσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37 Πατήσια: Ρ. Παπαδοπούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ● Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 ● Γ. Σκόκας, Υμηττού 211 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85 ● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Αθηνά Σκούντζου, Αχιλλέως 31 ● Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρβάρας 98 Παλλήνη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πειραιάς: Άννα Θεοδωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Κα-στέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυτεχνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάννη, Μητρώου 66 Περιστέρι: Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212 Σεπόλια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Χαλάνδρι: Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν. Χριστάκος, Ζαλόκωστα 2 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ. Παρασκευής 77Υπόλοιπη Ελλάδα Αλεξανδρούπολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Βόλος: Κ.Δρυκάκη, Γκλαβάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλιακάτση, Ιωλκού 289Α Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβάντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρίση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηράκλειο Κρήτης: Χαρ. Ορφανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Σιλλι-γνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Καραβαγγέλη 11 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γούναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας. Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Εμπο-ρικό κέντρο Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν. Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπελόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Δ. Χριστοδούλου, Μ. Αλεξάνδρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Κ. Σουβατζίδης, Εγνατίας 114 ● Χ. Πα-ντελίδης, Πλατεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη, Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρμη) Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Νικοπόλεως 15 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλίδη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσι-μάδων 18 ● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία Κάλυμνος: Ν. Πατέλλη, Π. Μαξίμου 15 Κέρκυρα:Χ. Πανδή, Σολωμού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύρου, Δονάτου Δημουλίτσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως 66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλλύρα 2 ●Χ. Βρεττού, Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ● Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κιάτο: Φ. Σκαρμούτσου, Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντίστασης 20 Κιλκίς: Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ. Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Κα-λούδη, Ορφέως 28 Λειβαδιά: Ε. Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λάρισα: Ν. Παπαγεωργίου, 28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 7 ● Κ. Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη 21 Λέ-ρος: Εμ. Σιδέρης, Λακκί Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Ξάνθη: Ε. Σουργκούνη – Ιωαννίδου, 28ης Οκτωβρίου 110 Πάτρα: Μ. Αγγελοπούλου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πρέβεζα: Γ. Σολδάτος, Εθν. Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ι. Κού-νουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος: Ε. Γιαννούλη, Δαμα-σκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη, Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ● Ελ. Πέτρου. Πρωτοπαπαδάκη 44 Τρίκαλα: Στ. Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Όλγα Πα-

παβασιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Χαλκίδα: Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέλου

77 ● Α. Αρτσίτας, Φύλλα Χαλκίδας

ΙΑΤΡΕΙΑ - ΣΧΟΛΕΣ - ΣΥΛΛΟΓΟΙ - ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ (127)Αττική Αγ. Ανάργυροι: Rama, Βασι. Σοφίας 21Αγ. Δημήτριος: Aκαδημία Aikido, Μεγα-λουπόλεως 9 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αγ.Στέφανος: Macrobiotic Living, Γαζεας 9Β Άλιμος: Ελένη Κεραμάρη, Κονδύλη 11 ● Νathalie Bilek, Θεμιστοκλέους 8 Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Αιγάλεω: Το δέντρο της ζωης, Ταϋγέτου 12 Άνοι-ξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Αριστοτέλους 44 ● Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Αριστοτέλους 44 ● Πανελλήνιος Σύλλογος Γεωπαθολογίας, Κ. Σμολένσκι 8 & Ιπποκράτους 113 ● Zen Shiatsu, Μπαϊρακτάρη 28, Ελληνορώσων ● Spring People, Αγαθάρχου 12● Vitality, Παπαδιαμαντο-πούλου 52 ● Κέντρο Σπουδών KLD, Συγγρού 16 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Αυτο-γνωσία, Παπαδιαμαντοπούλου 2 ● Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογής Βελονισμού, Αλκμάνος 2 & Παπαδιαμαντοπούλου ● Theano, Ασκληπειού 102 ● Δίοδος, Νικηφόρου Ουρανού 2, Λυκαβηττός ● Το κέντρο της χαλάρωσης – Αλατοσπήλαιο, Ξενοφώντος 6 & Φιλελλήνων 7 Σύνταγμα ● Μαργαρίτα Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine, Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη Αλσούπολη: Pure joy, Καστα-μονής 148 Αμπελόκηποι: Be yourself, Κορινθίας 2 ● Όλον, Κηφισίας 102 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Ε. Καραμάνη Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης

Πολυακταρίδης, Θήρας 14 ● Κυριακίδης Studies, Ιτέας 14 ● Anahat yoga center, Ολυμπίας 16 Γαλάτσι: Bio Institute, Γιαλούρου 19 ● Zen me, Σκουφά 73 ● Β. Μαυρομάτης, Ανταίου 44 Γέρακας: Βιόδραση, Νέγρη 9 Γλυφάδα: The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ● Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου ● Holistic Wellness, Γούναρη 229 & Πο-σειδώνος 35 Δάφνη: Βιοανέλιξη, Δημοσθένους 21 ● Breath of Life, Αβέρωφ & Γραβιάς Δάσος Χαϊδαρίου: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11 Ελληνικό: φ=1,618, Αθανασίου Διάκου 26 Θησείο: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύ-ονος 12 Ιλίσια: Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλαμάκι: ● Angel House University, Παύλου Μελά 9 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Καρέας: Πολυχώρος Ομοιοπ/κης Αθηνών, Λεωφ. Καρέα & Σουλιωτών 1 Κηφισιά: Ακαδημία Αρχαίας Ελλη-νικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός, Μακεδονίας 14 ● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Αλωνίων και Ομήρου 2 Κυψέλη: Κωνσταντίνος Νομπέλης, Τενέδου 45 ● Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Natural Health Science, Χατζηαντωνίου 14 & Δ. Ράλλη ● Κυριακίδης Studies, Ηροδότου 33 ● Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου Μεταμόρφωση: Νίκος Γερα-μάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Μεταξουργείο: Σαμπάλα, Ιερόθεου 7 & Νικιφόρου Νέο Ψυχικό: Ελληνικό Ινστιτούτο Συστημικής Αναπαράστασης, Μουσών 1Α ● Κασάνδρα Μουγιάκου, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας 164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 ● Αθλητικός σύλλογος Chap Koon Do, Γκούρα 100, Νεάπολη Ν. Σμύρνη: MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνί-ας 6 ● Σύλλογος Ται Τσι, Πλαστήρα 62 Νέος Κόσμος: Sitaram, Μίλωνος 14 Παπάγου: Κέντρο Ορθομοριακής Διατροφής, Αναστάσεως 126 Πατήσια: Δ. Σταυρακάκης, Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Satya, Γρηγ. Λαμπράκη 91 Πεντέλη: Γεώργιος Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 ● Ιαθείην, Bας. Αλεξάνδρου & Κρέσνας Πετρούπολη: Sharmila, Δωδεκανήσου 84 Πλατεία Βικτωρί-ας: Κώστας Βάσιας, Αριστοτέλους 130 ● Αλέξανδρος Λουπασάκης, Κυριακού 3 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ● Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας 78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Αχιλλέως 32 ● Ανθρώπινη Αρμονία, Αλκυόνης 32 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων Ρεφλεξο-λόγων, Σπαθάρη 2 Χαλάνδρι: Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 ● Ισορροπία, Ζαν Μωρέας 99Γ ● Αν. Βασιλείου, Κανατσούλη 3 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής, Μεσογείων 208 Ψυρρή: Essence Human Space, Παλλάδος 32.Υπόλοιπη Ελλάδα Άρτα: Αντώνης Παππάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερασίμου 11 Γιαννιτσά: Ε. Μπουγούδη, ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχάλη Ελευσίνα: Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν. Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη) Θεσσαλονίκη: Τακίδης Νικόλαος, Κούσκουρα 6 ● Γι-ώργος Ροδαφηνός, Τσιμισκή 127 ● Art Action, Ιουστινιανού 6 ● Π. Παναγιωτίδης, Βενιζέλου 59 ● Γαλάτεια Οικονομίδου, Κωνστ. Καραμανλή 125 ● Α, Φιλίππου, Χαλκαίων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ● Ελληνικό Ινστιτούτο Κρανοϊερής Θεραπείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ανάδυσις, Βασ. Όλγας 27Β ● Ευεξία, Δημ. Γούναρη 24 ● Σύλλογος Υποστηρικτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λαμπράκη 201 ● Guru Ram Das Asram, Βενιζέλου 10, Πλατεία Δημαρχείου ● Natural Life, Κύπρου 26, Πυλαία ● Iasis, Μ. Αλεξάνδρου 27, Βότση, Καλαμαριά ● Ayur prem, Τζον Κέννεντυ 12-16, Πυλαία ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυτεχνιείου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρατσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33Κατερίνη: Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Χρήστος Κόντης, Δελβινιώτη 6-8 Λάρισα: Βασιλική Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευτήρια Μακρί-δη, Ηπείρου 98 ● Solaria, Πέτρου Κογιεβίνα Α4 ● Δημ. Παπαστεργίου, Παπαναστασίου 98 Λεβίδι: Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος Τρίκαλα: Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλληνίας

21 ● Αρετή Γρηγορίου, Κρινιτσα Χανιά: Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ (362)Αττική Αγία Παρασκευή: Ναραγιενα, Αιγαίου Πελάγους 85 ● Green Farm, Λεωφ. Μεσογεί-ων 465 Άγιος Δημήτριος: Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Δημητρίου 90 Άγιος Νικόλαος: Καριτε, Ολυμπίας 3 Άγιοι Ανάργυροι: Παράδοση, Σοφ. Βενιζέλου 68 Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος, Στοά Βιβλίου ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλιοπωλείο Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Resto - Bio Bar, Ακαδημίας 84 ● Εκδόσεις Π. Κυριακίδης, Μητροπόλεως 62 ● Οικολόγοι Ελλάδος, Πανεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νίκης 30 ● Living Green, Χαριλάου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Living Green, Πεσματζόγλου 5, Στοά βιβλίου● Health Food Store, Γέλωνος 1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι ● Ayurveda Hellas, Σόλωνος 51 ● Βιβλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλωνος 97 ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Οικοζήν, Στουρνάρα 36 ● Διατροφολογική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανε-πιστημίου 57 ● ITME, Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μιχαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σούτσου 18 ● Therapy shop, Πανόρμου 60 ● Έλληνες οικολόγοι χωρίς σύνορα, Σανταρόζα 3 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Αλόη, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Green Farm, Δημοκρίτου 13, Κολωνάκι ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Προσγείων Γεύσεις, Αγαθουπόλεως 5, Πλατεία Αμερικής● Βιολογικός Κύκλος, Ακαδημίας 84 ● Άντα, Ζήνωνος 18 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου 83, Πλ. Βικτωρί-ας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μεταξά 13-15, Εξάρχεια ● Εκδόσεις Κρύων, Νικηταρά 6 Αιγάλεω: Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Μηλόπετρα, Μεγάλου Αλεξάνδρου 37 ● Διατροφολογική, Πατησίων 24 Άλιμος: Τα δώρα της Φύσης, Πινδάρου 5 Αμπελόκηποι: Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνοιξη: Λωτός, Λεωφ. Μαραθωνος 49 Άνω Πετράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Δ. Κλεί-τσα, Δ. Ακρίτα 9 Αχαρναί: Εύα Αθανασιάδη, Θερμοπηλών 4 Βάρη: Μαριλένας Biomarket Πανός 12, Βλάχικα Βούλα: Βιολογικό χωριό, Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρωνας: Γεύσεις Ζωής, Παναγή Τσαλδάρη 15 & Κύπρου Γέρακας: Therapy shop, Λ. Μαραθώνος 139 ● Αιθέριο, Λ. Μαραθώνος 176 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Πα-παφλέσσα 26 & Τραλλεών Γλυφάδα: Βιοαγορά, Γούναρη 88 ● Kampos Biomarket, Αρ-τέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ. Εσπερίδων Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Ελληνικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου: Βιολογική αγορά, Ευφρωνίου 69 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Το στάχυ, Γεωργίου Παπανδρέου 37 Ηλιούπολη: Βιολογικός Κύκλος, Βύρωνος 19 & Θέτιδος 2 ● Lieke Peters – Μαρίνου Αντύπα 84 ● Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Αμβροσία, Ποσειδώνος 55 ● Μυρσίνη, Σοφ. Βενιζέλου 145Α Ηρά-κλειο: Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα 94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Βιότευμα, Μενελαου 132 Ιλίσια: Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1 Καλλιθέα: Iso Plus, Λεωφ. Συγγρού 236 ● Βιολογικός Κύκλος, Ματζαγριωτάκη 50 ● Άρκευθος, Γρυπάρη 138 Κερατσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ. Σαλαμίνος 88 Κηφισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη 7 ● Πράσινο Μήλο, Μακεδονίας 26● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κορυδαλλός: Αμάραντο, Καυκάσου 64 Κορωπί: Φύση- Υγεία, Κύπρου 2Κουκάκι: Αρτε-μισία, Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Bιοεποχή, Κυψέλης 82 ● Μελισσάνθη, Καυκάσου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 ● GREEN FARM, Δ. Ράλλη 8 & Χατζηαντωνίου ● Πανάγαθον, Ροδοδάφ-νης 52-54 Μαρκόπουλο: Βιολογικός κύκλος, Παπαβασιλείου 44 & Δραγωνέα Μελίσσια: Ραγιάν, Λεωφ. Δημοκρατίας 2 Νέα Ερυθραία: Green Farm, Λεωφ. Τατοΐου 100 ● Green Post, Τατοΐου 122 ● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11 ● Prasino biomarket, Λεωφ. Ηρακλείου 408 Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλείου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ● Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Νίκαια: Το περιβολάκι, Πλατεία Δαβάκη 2 Ν.Ηράκλειο: Βιόραμα, Στ. Καραγιώργη 7 & Παλλάδος Ν. Σμύρνη: Βιολογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 & Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Μελισσοβότανο, Εθνικής Αντιστάσεως 109 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου 16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισί-ας 164 Π. Ψυχικό: Άννα Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 3 Νέος Κόσμος: Ηλίανθος, Λεφέβρ 4 Πατήσια: Αναγνωστόπουλος Ιωάννης, Θήρας 81 ● Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πατησίων 203 Άνω Πατήσια: Ηλιοτρόπιο, Λασκαράτου 1 ● Το αλέτρι, Λεωφ. Ηρακλείου 31

Παγκράτι: Βιολογικός Κύκλος, Φιλολάου 88-90 ● Δ. Χονδροπόδης, Ευφρονίου 69 Π. Φά-ληρο: Βιολογικός Κύκλος, Τρίτωνος 35-37 ● Delitopia, Θέτιδος 15 ● Medinet Group, Διον. Σολωμού 12 ● Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Βαρβάρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας ● Therapy shop, Αχιλλέως 82 Παλλήνη: Αθηνάς Γεύσεις, Εθν. Αντιστάσεως 13 Πειραιάς: Green Farm, Μπουμπουλίνας 30 ● Ozone Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρτης ● Βιοπαράδοση, Μαρίας Χατζηκυριάκου 112 ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Bio Center, Τσαμαδού 71-73 ● Βιοπαράδοση, Μ. Χατζηκυριάκου 112 ● Στάση ζωής, Αγ. Παντελεήμο-να 59 (Δραπετσώνα) Περιστέρι: Γωνία, Πίνδου 11 ● Βιολογικός Κύκλος, Δ. Γούναρη 9 ● Bahar, B. Αλεξάνδρου 39 Πετράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Πετρούπολη: Γη Μήτηρ, Καραϊσκάκη 72 Πεύκη: Βιόραμα, Ελ. Βενιζέλου 4 Χαϊδάρη: Green Farm, Καραϊσκάκη 104 Χαλάνδρι: Αμάραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο, Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος Αγγέλων, Χίου 18 ● Βιολογικός Κύ-κλος, Κώστα Βάρναλη 26 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1.Υπόλοιπη Ελλάδα Aίγιο: Medinet group, Μακεδονίας 1 ● By Nature, Αιγιαλέως 58 & Φαραζουλή Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαιολόγου ● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β. Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άρτα: Αμάρανθος, Αμβρακίας 18Α Αταλάντη: Βιοχώρα, Εθν. Αντιστάσεως 90 Βόλος: Το Βιο Λο-γικόν, 28ης Οκτωβρίου 157Α ● Βιοτροφή Πηλίου, 28ης Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 Βρυώνη: Βιογωνιά, Δήμος Αχιλλέων Δράμα: Η Φύση, Προύσσης 15 ● Η Φύση, Εμμ. Παπά 2Α Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17 Ηγουμενίτσα: Biofun, 8ης Δεκεμβρίου 5 Ηράκλειο Κρήτης: Eco Multi Shop, Εφόδου 28 ● Διώνη, Σμύρνης 33 Θεσσαλονίκη: Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32 ● Αyurveda Hellas, Όλγας 159● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη 34, Καλαμαριά ● Εντροπία, Παπαμάρκου 8, Πλ. Άθωνος ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ● Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου 46 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 ● Βιοδώρα, Αμπελοκήπων 21 Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ● Drops my bioskin, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επιστροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44, Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Φρουτογέννεση, Π.Π. Γερ-μανού 30 ● Ανάσα Ζωής, Ν. Πλαστήρα 17, Αμπελόκηποι ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεάπολη ● Green House, Πόντου 91, Καλαμαριά ● Selfish, Ταβάκη 6-8, Θέρμη ● Βιο-λογικές νοστιμιές, Βυθηνίας 25, Καλαμαριά ● Εκ φύσεως, Γεννηματά 49, Καλαμαριά ● Αγο-ρά βιοκαλλιεργητών, Δαβάκη 37, Καλαμαριά ● Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οικο-λογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Κανάρη 66, Κ. Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τούμπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρίου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημητρίου 160 ΄● Ισις, Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Βio Cafe Magenta, Αλ Σβώλου 42 ● Βιο-πορεία, Αναλήψεως 17 ● Η δύναμη της φύσης, Αρχ. Μουσείου 35 ● Αμάλθεια, Βασ. Ηρακλείου 26 ● Φάρμα, Βενιζέλου 61 ● Από τον τόπο μας, Θ. Σοφούλη 34 ● Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Η πηγή, Ιωάννου Μιχαήλ 4 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ●Βιο Βιο, Μητρ. Ιωσήφ 6 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13 ● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Ελιά από μέλι, Μιαούλη 4, Πλαγιάρι ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Καραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι, Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Green House, Iωνίας 9Α, Περαία● Βιοιδέα, Επ. οδός Ωραιοκάστρου Θεσσ/κης 115Α ● Το μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύο-σμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστάσεως 27, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείο, Γρηγ. Λαμπράκη 25, Α. Ηλιούπολη ● Ελλήνων γεύσεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Βιο-γη, Β. Κωνσταντίνου 40, Νεάπολη ● Εστιατόριο Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα: Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάννινα: Ιωάννινα, Ναπολέωντα Ζέρβα 53 ● Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή, Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέλου 45 Καλαμάτα: Βιόκοσμος, Φάρων 204 ●Πρά-σινος καρπός, Αν. Σκιά 18 ● Βοτανοπωλείο, Αριστομένους 109 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ● In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Το Βάλσαμο, Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Χρυσομαλίδου Κ., Ορεστίων 25 Κέρκυρα:Φυσικές επιλογές, Σωτήρος 15 ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας 16, Λιστόν ● Alobar, Γκύλφορδ 58 Κεφαλονιά: Σταμούλης Κυριάκος, Αντώνη Τρίτση 3 ● Ιοnian Eco, Χ. Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Το φασόλι, Εθν. Αντιστάσεως 51Α ● Αμάλθεια, Αδειμάντου 38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-4 Λαμία Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 Λάρισα: Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδούρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Κεχρί, Αθ. Διάκου 10 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature, Νικοτσάρα 7 Λευκάδα: Νέκταρ & Αμβροσία, Καράβελα 14 Μυτιλήνη: Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Τροφή & Υγεία, Ερμού 251 ● Μοναστιρλή Δωροθέα, Πιττάκου 9 ● Natura, Ερεσσού 2 Ναύπλιο: Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α. Γραμματή, Αναγεννήσεως 137 Πάτρα: Green Farm, Μαίζωνος 112 & Φιλοποιμένος ● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37 ● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Βασ. Λάβδας Παροικία, Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50 ● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ρέθυμνο: Άρκευθος, Μ. Μουσού-ρου 11, Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γιαμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ● Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτωβρίου 18 Σάμος: Βιο-Σάμος, Καρλόβασι Σέρρες: Δημήτρης Βασάκης, Ν. Νικολάου 9 ● Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύκλος, Αν. Παπανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου Πρωΐου 51 Τήνος: Ευ ζειν, Λ. Τριποτάμου Τρίκαλα: ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη 43 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασιλική, Νοταρά & Τομπάζη Χανιά: Βιβλιοπωλείο Σχήμα, Δημοκρατίας 38 ● Βιβλιοπωλείο Ρυθμός, Αποκορώνου 51-53 ● Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ. Καραμανλή 86THE BODY SHOP: Ερμού 13, Αθήνα ● Πατρ. Ιωακείμ 6, Κολωνάκι ● Αγ. Μελετίου 56, Πατήσια ● Ερμού 33, Μαρούσι ● Ιωαν. Μεταξά 37, Γλυφάδα ● Λεωφ. Βουλιαγμένης 221, Δάφνη ● Δαβάκη 71, Καλλιθέα ● Αργυροπούλου 8, Κηφισιά ● Ταξιαρχών 37, Κορυδαλλός ● Λεωφ. Ηρακλείου 229, Ν.Ιωνία ● Ομήρου 51, Ν. Σμύρνη ● Σολωμού 4-6, Ν. Ψυχικό ● Εθν. Αντιστάσεως 23, Περιστέρι ● Α.Παπανδρέου 57, Χαλάνδρι ● Σωτ. Διός 26, Πειραιάς ● Εμπορικό κέντρο West plaza, Φυλής, Ασπρόπυργος ● Καρόλου Ντηλ 11, Θεσσαλονίκη ● Κούσκουρα 6, Θεσσαλονίκη ● Ελ. Βενιζέλου 73, Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκη ● Ίδης 31, Ηράκλειο Κρήτης ● Αρκαδίου 177, Ρέθυμνο ● Ανδ. Παπανδρέου 24, Χανιά ● Πλαστήρα 25, Ρόδος ● Παρ. Σωκράτους 18Ε, Ρόδος ● Αλ. Ρώμα 64, Ζάκυνθος ● Πλ. Ηρώων Κυ-πριακού Αγώνα 13, Κέρκυρα ● Λιθοστρώτου 62, Αργοστόλι Κεφαλονιάς ● Ελ. Βενιζέλου 10, Κως ● Παροικιά, Πάρος ● Καπετάν Σταμάτη 6, Βαθύ Σάμου ● Φιλίππου Αργέντη 4, Χίος ● Παπαστράτου4, Αγρίνιο ● 14ης Μαίου 40, Αλεξανδρούπολη ● Σκουφά 139, Άρτα ● Ιπποκράτους 36 Βέροια ● Σπ. Σπυρίδη 38, Βόλος ● Γ. Ζερβού 3, Δράμα ● Χαρ. Τρικού-πη 10, Ιωάννινα ● Ομονοίας 113, Καβάλα ● Εμπορικό κέντρο Λ Κύκνων 2, Καστοριά ● Αριστομένους 50, Καλαμάτα ● Δ. Τερτίπη 12 & Χατζημήτρου, Καρδίτσα ● Μ. Αλεξάνδρου 44, Κατερίνη ● Εθν, Αντιστάσεως 26, Κιάτο ● Μακεδονομάχων 4, Κοζάνη ● Βενιζέλου 24, Κομοτηνή ● Πυλαρινού 45, Κόρινθος ● Ρήγα Φεραίου 16, Λαμία ● Κούμα 10, Λάρισα ● 25ης Μαρτίου 54, Σταϊκοπούλου 50, Ναύπλιο ● Πτολεμαΐδα ● 28ης Οκτωβρίου 36, Πύργος ● Ασκληπιού 8, Τρίκαλα ● Κέννεντυ 32, Τρίπολη ● Αβάντων 37, Χαλκίδα ● Mediterranean Cosmos, 11ο χλμ Θεσσαλόνικης/Μουδιανών ΚΥΠΡΟΣ:Καταστήματα με βιολογικά προϊόντα: Physis, Αρμενίας 67Β, Λευκωσία ● Αιθέ-ριο, Μακαρίου Γ70, Λευκωσία ● Physis, Μαραθώνος 4Α, Μακεδονίτισσα, Λευκωσία ● Physis, Χάκκετ 44, Μerica Building, Λάρνακα ● Γαία, Πέτρου Τσίρου 26, Περιοχή Ναάφι, Λεμεσός.

ΔΙΑΝΟΜΗ. 658 σημεία

Holistic Life 63