het “risico” bij (risico)vechtsport!?els dom 0495 10 06 84 ineke daelman 0495 10 07 90...

HET “RISICO” BIJ (RISICO)VECHTSPORT!?

Dag van de trainer 17 december 2016Els Dom

1. Het Risicovechtsportplatform (RVSP)

2. What’s in a name

3. De kwaliteitsstandaard

4. De voorbeeldgedragscode

DEZE SESSIE

1. HET RISICOVECHTSPORT-PLATFORM

•Kennis- en expertisecentrum

•Communicatie- en aanspreekpunt

•Service- en ondersteuningspunt

HET RVSP

Els Dom

0495 10 06 84

Ineke Daelman

0495 10 07 90

[email protected]

www.vechtsportplatform.be

OF www.risicovechtsportplatform.be

HET RVSP

Missie

Een transparante, gestructureerde en kwaliteitsvolle vechtsportbeoefening die er voor moet zorgen dat elke vechtsporter in zijn/haar sportomgeving (vereniging, federatie, …) kan vechtsporten op een gezonde en ethisch verantwoorde manier.

HET RVSP

2. WHAT’S IN A NAME

GEZOND ETHISCH

VEILIG

WHAT’S IN A NAME

KWALITEITSVOL

Kwaliteitsvol,

sporten.

Waar denken jullie dan aan?

Blessures

Gewicht

Vechttechnieken (verdediging/aanval)

Winnen -verliezen

Kampen

Ervaringsniveaus

Vaardigheidsniveaus

…Neergaan …

…

…

Mate van impact

Leeftijd

Beeldvorming

Omgaan met Wapens

Structuur

Regelgeving

Imago

Opleiding

Antidoping

Opgeven

Verzekering

Jeugd

RISICO?

Gedragscodes

WHAT’S IN A NAME

Omgaan met elkaar

Aanpassingsvermogen

Vechten

Begeleiding

…

…

2. RISICOVECHTSPORTEN

Gekende vechtsportbeoefenaars die lid zijn van een erkende vechtsportfederatie in Vlaanderen (cijfers Sport Vlaanderen)

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

POPULARITEIT

2000

7000

12000

17000

POPULARITEIT

Beoefenaards van de “harde vechtsporten”: boksen, kickboksen, thaiboksen, MMA, savate,…

Risicovechtsporten zijn de sporten waarbij het toegestaan is bepaalde technieken te gebruiken met de intentie de fysieke of psychische integriteit van de tegenstander te verminderen.

• Kickboksen

• Muaythai

• Boksen

• MMA

• K1

• Wushu (sanda)

• Karate (full contact)

• Taekwondo

• Shootboxing

• Combat sambo

• Kajukembo

• Savate

• Buddhakado

• Sport Xtreme

• …

DEFINITIE

RISICOVECHTSPORTIN VLAANDEREN

Pedagogisch

Ethisch

Medisch

Organisatorisch

BEZORGDHEDEN

Pedagogisch

• Beperkt aantal trainers met een VTS-diploma

• Geen specifieke vereisten voor het starten van een club

• Gebrek aan omkadering voor artsen, scheidsrechters, …

• Opleiding risicovechtsporten

BEZORGDHEDEN

Ethisch

• Commercialisering > veiligheid

•Media focust eerder op negatieve aspecten

•Maatschappelijke aanvaardbaarheid (agressiebeheersing versus agressieopwekkend)

• Beeldvorming

ETHISCH

Medisch

• Kwetsuren

• Verzekering

• Beschermingsmateriaal

• Controle medische geschiktheid

• Autoriteit van de arts

• Andere aanpak voor kinderen/jongeren

• ….

MEDISCH

Organisatorisch

• Brede waaier aan stijlen/disciplines

• Bredere waaier en verscheidenheid aan organisaties

• Versnippering organisaties

ORGANISATORISCH

Zijn concrete richtlijnen zinvol of nodig?

2. DE KWALITEITSSTANDAARD

Van richtlijnen naar kwaliteitsstandaarden

(binnen bepaling GES-decreet)1. Beleid van de club

2. Opleiding en begeleiding

3. Organisatie trainingen en wedstrijden

4. Communicatie

5. kwaliteitsbewaking

Goedkeuring Vlaamse Regering 28/10/2016!

DE KWALITEITSSTANDAARD

DE KWALITEITSSTANDAARD

Medisch aanspreekpunt

Verzekering voor lichamelijke ongevallen

en burgerlijke aansprakelijkheid

Een gedragscode

BELEID

BELEID

Een specifiek wedstrijdreglement voor elke stijl of vorm waarvoor jeugdkampen kunnen plaatsvinden met specifieke regels voor:

de indeling in leeftijdsklassen

het garanderen van evenwichtige kampen

het dragen van beschermingsmateriaal

het verbieden van bepaalde technieken

de duur van kamptijden

het aantal rondes per kamp

Wedstrijdomgeving, fair play, sportiviteit

BELEID

De sportmedische geschiktheid van de sporters wordt opgevolgd op basis van het sportmedische geschiktheidsattest en de eventueel opgelegde rusten herstelperiodes.

De sportmedische geschiktheid van de wedstrijdsporters én de recreatiesporters wordt correct opgevolgd

Jaarlijks

Voor wedstrijd

Na wedstrijd

BELEID

www.sportkeuring.bewww.vechtsportplatform.be

BELEID

www.sportkeuring.be

BELEID

Bescherming van de sporters tijdens een kamp

kampen alleen laten plaatsvinden als een toezichthoudende arts in de directe omgeving van de kamp aanwezig is

de toezichthoudende arts heeft het recht de kamp te onderbreken of stop te zetten als hij oordeelt dat de gezondheid of de veiligheid van de sporter dat vereist

BELEID

Bescherming van de sporters tijdens een kamp

er is een duidelijk en herkenbaar signaal voor opgave gedefinieerd

de toezichthoudende arts kan beslissen om de sporter na de kamp te onderzoeken

BELEID

Er is een minimale trainingsperiode per discipline en per leefti jdsklasse voor sporters aan wedstri jden mogen deelnemen

De geli jkwaardigheid van tegenstanders wordt gegarandeerd.

Een sporter kan op elk moment afzien van zijn deelname aan een kamp.

een risicoanalyse uitvoeren voor elke vorm en stij l van de risicovechtsport die ze aanbiedt, en maatregelen en initiatieven uitwerken ter bestrijding en voorkoming van de risico’s.

samenwerken met andere risicovechtsportorganisaties en in het bijzonder met de organisatie voor risicovechtsporten, vermeld in artikel 59 van het decreet van 10 juni 2016 houdende de erkenning en subsidiëring van de georganiseerde sportsector.

BELEID





4. Communicatie



DE STANDAARDEN

Opleiding van scheidsrechters en juryleden: bijzondere aandacht besteden aan letselpreventie en gezondheidsrisico’s van risicovechtsporten

Opleiding artsen stimuleren: organisatieoverkoepelende en risicovechtsportspecifieke bijscholingen te volgen over de bijzondere en medische eigenschappen van risicovechtsporten

Leden: haar leden stimuleren om deel te nemen aan kwaliteitsacties en opleidingsmomenten

OPLEIDING EN BEGELEIDING

De omkadering van de wedstrijdsporters stimuleren om deel te nemen aan organisatieoverkoepelende of eigen vormingsmomenten over veilige en gezonde risicovechtsportbeoefening.

De hulptrainers inventariseren en ze stimuleren om deel te nemen aan organisatieoverkoepelende of eigen vormingsmomenten over gezond sporten.

Alle sporters, volwassenen en jeugd, een kwaliteitsvolle en pedagogisch verantwoorde begeleiding garanderen.

De opleidingen en initiatieven van de Vlaamse Trainersschool promoten bij de leden.


Aspirant-initiator

Initiator Instructeur B

Trainer B Trainer A

Aikido X X

Ju-jitsu X X X X

Judo X X X X

Karate X X X X

Risicovechtsporten X X

Schermen X X X X

Taekwondo X X X X

Boksen X X (in opmaak)


Initiatieven van de eigen federatie

VTS +

RVSP: Vechtsport nodig uit: actie-reactie

…






4. Communicatie



DE STANDAARDEN

maatregelen nemen met het oog op de gepaste medische begeleiding van sporters tijdens wedstrijden. Die maatregelen zijn:

a) in de aanwezigheid van minstens één toezichthoudende arts per wedstrijd voorzien;

b) in een deskundig en met voldoende materiaal uitgerust EHBO-team voorzien;

c) aan de toezichthoudende arts een afzonderlijke ruimte ter beschikking stellen waar hij het sportmedische geschiktheidsonderzoek voor of na de kamp kan uitvoeren;

TRAININGEN EN WEDSTRIJDEN


e) garanderen dat de locatie van de toezichthoudende arts en het EHBO-team een snelle interventie mogelijk maakt;

f) garanderen dat de infrastructuur van de wedstrijdlocatie een snel contact tussen de toezichthoudende arts en de andere hulpverleners mogelijk maakt;

g) garanderen dat de infrastructuur van de wedstrijdlocatie een snelle evacuatie van gewonde sporters toelaat;



h) aan de toezichthoudende arts en het EHBO-team een gedetailleerd evacuatieplan ter beschikking stellen;

i) registreren van elke opgelegde rusten herstelperiode;

j) aan de toezichthoudende arts de bevoegdheid geven om rusten herstelperiodes op te leggen. De rusten herstelperiode worden geregistreerd in het; wedstrijdboekje van de sporter en in een centraal registratiesysteem of in de RVSP-databank;

k) elk voorkomend letsel registreren.


Aangepaste wedstrijden kampvormen voor jeugdsporters toepassen die rekening houden met de leeftijd, het opgelegde beschermingsmateriaal, de verboden technieken, een evenwichtig kampverloop, de kamptijden en het aantal rondes per kamp.

Jeugdsporters beschermen tegen zware impact door specifieke reglementering toe te passen die toelaat zware impact te vermijden.






4. Communicatie



DE STANDAARDEN

De wedstrijdsporters adviseren om de sportmedische geschiktheidsonderzoeken te laten uitvoeren volgens de aanbevelingen van de organisatie voor risicovechtsporten, vermeld in artikel 59 van het decreet van 10 juni 2016 houdende de erkenning en subsidiëring van de georganiseerde sportsector.

Voor elke risicovechtsporttak of risicovechtsportdiscipline op regelmatige basis specifieke informatie over veilige en gezonde sportbeoefening verspreiden bij de sporters en bij de ouders van jeugdsporters.

Een rechtstreekse communicatie voeren met haar leden over de gezondheidsgerichte bepalingen van het wedstrijdreglement.

COMMUNICATIE

de wedstrijdorganisatoren adviseren om een beroep te doen op toezichthoudende artsen die werken conform de overkoepelende medische adviezen van de organisatie voor risicovechtsporten, vermeld in artikel 59 van het decreet van 10 juni 2016 houdende de erkenning en subsidiëring van de georganiseerde sportsector;

een concrete en duidelijke communicatie tussen de scheidsrechters en de toezichthoudende arts of artsen voorzien;

COMMUNICATIE

Voor de wedstrijd een briefing houden met de coaches en de begeleiders van wedstrijdsporters over de geldende afspraken met betrekking tot de veiligheid en de gezondheid van de sporters

Duidelijke afspraken maken met de wedstrijdorganisatoren, de trainers en de sporters om ervoor te zorgen dat sporters voldoende voorbereid zijn om deel te nemen aan kampen.

COMMUNICATIE





4. Communicatie



DE STANDAARDEN

aan zelfcontrole doen en zichzelf evalueren.

s a m e n w e r k e n m e t a n d e r e r i s i c o v e c h t s p o r t o r g a n i s a t i e s e n p a r t i c i pe r e n i n e e n o r g a n i s a t i e o v e r k o e p e l e n d r i s i c o v e c h t s po r t o v e r l e g , g e o r g a n i s e e r d d o o r d e o r g a n i s a t i e v o o r r i s i c o v e c h ts p o r t e n , v e r m e l d i n a r t i k e l 5 9 v a n h e t d e c r e e t v a n 1 0 j u n i 2 0 1 6 h o u d e n d e d e e r k e n n i n g e n s u b s i d i ë r i n g v a n d e g e o r g a n i s e e r d e s p o r t s e c t o r .

e v a l u e r e n i n w e l k e m a t e z e d e a d v i e z e n v a n d e o r g a n i s a t i e v o o r r i s i c o v e c h t s po r t e n , v e r m e l d i n a r t i k e l 5 9 v a n h e t d e c r e e t v a n 1 0 j u n i 2 0 1 6 h o u d e n d e d e e r k e n n i n g e n s u b s i d i ë r i n g v a n d e g e o r g a n i s e e r d e s p o r t s e c t o r , i m p l e m e n t e e r t i n h a a r e i g e n o r g a n i s a t i e .

KWALITEITSBEWAKING

Elke betrokkenen heeft zijn verantwoordelijkheid op te nemen in functie van een kwaliteitsvolle sportbeoefening.

- Federatie

- Clubs

- Trainer

- Ouder

- Scheidrechter

- Jury

- Arts

- ….

Zijn nog concretere richtlijnen, tools, adviezen zinvol of nodig?

Jeugd

Psychische integriteit

[email protected]

Impact

Panathlon Charter over de Rechten van het Kind in de Sport’.

Alle kinderen hebben het recht

Sport te beoefenen

Zich te vermaken en te spelen

In een gezonde omgeving te leven

Waardig behandeld te worden

Getraind en begeleid te worden door competente mensen

Deel te nemen aan training die aangepast is aan hun leeftijd, individueel ritme en mogelijkheden

Zich te meten met kinderen van hetzelfde niveau in een aangepaste competitie

In veilige omstandigheden aan sport te doen

Te rusten

De kans te krijgen kampioen te worden, of het niet te worden

VOORBEELDGEDRAGSCODE

Elke betrokkenen (trainer, club, federatie,…) heeftzijn verantwoordelijkheid ten aanzien van eenkwaliteitsvolle (gezond, ethisch, veilig,..)sportbeoefening

Wees daarbij bewust van wat je nu al doet

Evalueer je werking regelmatig

Gebruik beschikbare standaarden/adviezen/toolsdie daarvoor voor handen zijn.

4. EEN VOORBEELD VAN EEN INSTRUMENT DE

GEDRAGSCODE

ONTSTAAN

De voorbeeldgedragscode werd opgesteld op basis van:

consultatie van bestaande gedragscodes in de vechtsport

de generieke richtlijnen voor risicovechtsportorganisaties

overleg met en analyse van de risicovechtsportfederaties in Vlaanderen: ABC Vlaanderen (FROS), VKBM²O (FROS), VJJF, VWuF, Vlaamse Boks Liga, VVA …

feedback van de medewerkers van ICES


WAT?

WAAROM?

HOE?


Zie ook www.ethischsporten.be

WAAROM?

Het uitgangspunt daarbij is dat het (ethisch) klimaat verbetert als normen en regels duidelijk zijn en door iedereen consequent gehanteerd worden.

Let wel, het invoeren van een gedragscode garandeert natuurlijk niet dat ongewenst gedrag voortaan onmogelijk wordt. Een gedragscode werkt in eerste instantie positief en motiverend.


WAAROM?

De voorbeeldgedragscode heeft eveneens totdoel federaties en clubs te helpen. De codegeeft een beeld van de gedragsregels die eenrisicovechtsportclub zou kunnen/moetennastreven.


WAT?

De code beschrijft expliciet de geldende gedragsnormen en –regels:

- Filosofische uitgangspunten van vechtsport- Etiquette van de vechtsport- Veiligheidsaspecten- Ethische uitgangspunten van de club (eventueel gelinkt

aan overheid en federatie)- Verplichtingen (zoals verzekering,…)- Rol van goede huisvader

opnemen/verantwoordelijkheden opnemen- ….


WAT?

Algemene gedragsregels

Specifieke gedragsregels gericht naar de verschillende doelgroepen

Clubbestuur

Trainers/coaches Sporter

Ouders

Toeschouwers

…


WAT?

Algemene gedragsregels gericht naar iedereen in de club:

Bv. De positieve waarden in de jeugdsport worden nagestreefd

Bv. Sport is cruciaal in de totaalontwikkeling van een individu, maar het gebruik van de aangeleerde vechttechnieken moet zich beperken tot de club en mag daarbuiten niet worden toegepast.

Bv….

Gedragsregels gericht naar doelgroepen (zelfs toeschouwers)


HOE?

- Betrek voldoende personen

- Bepaal de doelgroep

- Gebruik bestaande voorbeelden

- Vermeld een aanspreekpunt voor vragen en bedenkingen over de code

- Bepaal een procedure bij overtreding en vermeld waar men terecht kan bij klachten over overtredingen


HOE?

Voor de risicovechtsportfederatie vormt devoorbeeldgedragscode een basis van gedragscode die ze zelfgebruiken en/of overmaken aan hun clubs.

Het is een basis waarmee risicovechtsportclubs zelf aan deslag gaan om een eigen ‘clubgebonden’ gedragscode op testellen.


HOE?

- Maak ze bekend

- Maak ze raadpleegbaar

- Verwijs er naar tijdens trainingen

- Integreer waar mogelijk in spelvormen

- Evalueer/herzie regelmatig

- Gebruik ze wanneer er iets gebeurd/misloopt. Verwijs er naar

- …


Els Dom

0495 10 06 84

Ineke Daelman

0495 10 07 90

[email protected]

www.vechtsportplatform.be

OF www.risicovechtsportplatform.be

het “risico” bij (risico)vechtsport!?els dom 0495 10 06 84 ineke daelman 0495 10 07 90...

Documents