herman pieper - home - lasgroep west (powered by e … · herman pieper cswip 3.1 + 3.2.2 / iwt /...

Herman Pieper CSWIP 3.1 + 3.2.2 / IWT / IWI-C

CSWIP QC Coordinator Tel: 06-51691215 / e-mail: [email protected]

18 februari 2016 J.H.H. Pieper – LGW – EN 1090


EN 1090 – een serie “geharmoniseerde” normen

Hoe wordt hier in de praktijk mee

omgegaan en wat is de actuele status?


Belangrijkste doel van geharmoniseerde normen + bijbehorende CE Markering is vrij handelsverkeer binnen de EU bewerkstelligen


Wat betekent “geharmoniseerde norm”

- Onder auspiciën van de Europese Normalisatie Instituut (CEN) opgestelde richtlijnen / verordening

- Vermeld essentiële eisen voor een bepaald product type

- Vanuit deze richtlijnen wordt verwezen naar van toepassing zijnde onderliggende (product)normen


Europa

PED

2014-68-EU-NL

(97-23-EC)

EN 13445

serie

CPR

EU 305_2011

(89/106/EEG)

EN 1090

(CEN/TC 135)

Machinerichtlijn

2006/42/EG

(98/37/EG)


EU Directives / Regulations gaan allemaal uit van de zelfde principes!

- Toepassen procedures voor conformiteitsbeoordeling

- Opstellen overeenstemmings-/ conformiteitsverklaring

- Aanbrengen van CE Markering


Bepaalde constructieve delen moeten conform EN 1090-1 voorzien worden van CE-Markering.

Let op! Produceren conform productnorm, zoals EN 1090-2, ook mogelijk zonder CE Markering!


Echter nog steeds veel onduidelijkheden aangezien in CPR

gesproken wordt van Bouwproducten (direct vallend onder het bouwbesluit) en in de EN 1090-1 van constructieve

onderdelen.


Elk product of kit dat wordt vervaardigd en in de

handel wordt gebracht om vrijblijvend te worden

verwerkt in bouwwerken of delen ervan, en waarvan de

prestaties gevolgen hebben voor de prestaties van het

bouwwerk met betrekking tot de fundamentele eisen

voor bouwwerken

EU 305_2011 Definitie “bouwproduct”:


Bouwkundige en civieltechnische werken

- vanuit bouwbesluit voorgeschreven

- Geen directe relatie met overige staalconstructies

EU 305_2011 Definitie “bouwwerken”:


EN 1090-1

Eisen voor vaststellen van de conformiteit

(wettelijk)

EN 1090-2

Technische eisen voor staal

constructies

EN 1090-3

Technische eisen voor aluminium

constructies

EN 1090-4 (ontwerp)

Dunwandige koudvervormde

elementen en constructies van

staal

EN 1090-5 (ontwerp)

Dunwandige koudvervormde

elementen en constructies van

aluminium


EN 1090-1

Eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen

(incl. CE Markering)


Onderdelen om te worden toegepast als belasting

dragende delen van werken ontworpen om

mechanische weerstand en stabiliteit en/of

brandwerendheid te verzorgen die direct zoals

geleverd kunnen worden gebruikt of in een bouwwerk

kunnen worden opgenomen.

Par. 3.1.9 - Definitie “constructieve onderdelen”:


EN 1090-2 ÷ EN 1090-4

Productnormen voorgeschreven vanuit een wettelijke richtlijn (EN 1090-1) of klant

specificaties (contract eis).


Waarvoor is CE Markering o.a. verplicht:

Ter verduidelijking lijst opgesteld door CEN-TC135, echter ook hierover verschillen weer de meningen. (in Engelse taal beschikbaar / wordt gewerkt aan officieel CEN-TR (technical rapport)

- 14. Kraan rail balken - 21. Balken niet vallend onder de EN 10025-1 - 28. Machine ondersteuningen indien onderdeel van de

belasting dragende constructie (vaak verwarring met bouwwerk)

- 30. Ondersteuningen voor leidingen (leiding bruggen) - 41. + 42. Constructieve delen voor bruggen en gebouwen


CE Markering conform EN 1090-1 niet mogelijk: - 25. Ladders (niet te verwarren met trappen) - 46. Drukvaten met uitzondering van de

ondersteunende constructie - 67. Constructieve onderdelen voor Offshore

constructies - 68. Constructieve onderdelen voor windmolens


Waar moet fabrikant aan voldoen om CE Markering conform EN 1090-1 aan te mogen brengen?

- In bezit zijn van een gecertificeerd Fabrieksproductiebeheersing (FPC) systeem

- Beoordelen / waarborgen overeenstemming

- Aanvangstypebeproeving


FPC – certificering kent twee systemen

- FPC voor fabricage van constructie delen

(inclusief conservering en montage)

- FPC voor Ontwerp, berekening en fabricage van constructie delen


Eisen aan FPC worden o.a. bepaald door de uitvoeringsklasse (EXC)

- Voorheen werd uitvoeringsklasse bepaald vanuit

EN 1090-2 / EN 1090-3

- Sinds juni 2014 is bepaling van de uitvoeringsklassen onderdeel van de EN 1993-1-1 (= Eurocode 3), indeling is te vinden in bijlage C


Voor FPC afhankelijk van uitvoeringsklasse (EXC) een systeem introduceren conform EN-ISO 3834

- EXC1 EN-ISO 3834-4

- EXC2 EN-ISO 3834-3

- EXC3 + EXC 4 EN-ISO 3834-2


Let op! EN-ISO 3834 dekt niet alle facetten vereist vanuit de EN 1090

- ISO 9001 is niet vereist maar een gecertificeerd

9001 systeem i.c.m. vereiste deel EN-ISO 3834 voldoet.

- Indien geen ISO 9001, dan naast procedures voor EN-ISO 3834 ook procedures opstellen voor onderdelen benoemd in par. 6 van de EN-ISO 3834-1


- Beheer documentatie en rapportages - Bekwaamheid, bewustzijn en training personeel - Beoordelen van producteisen - Bewaking en meting van producten - Registreren en opvolgen afwijkingen (NCR)

Par. 6 – EN-ISO 3834-1 o.a.: (verwijst naar ISO 9001)


- Aanvangstype beproeving ITC / ITT (ITC = aanvangstypeberekening / ITT = aanvangstypebeproeving)

- Uitgeven CE-Markering - Procedure richten met brander (EXC3 + EXC4)

(inclusief resultaten van mechanische beproevingen)

- Mechanische verbindingen - Conservering

Procedures specifiek vanuit EN 1090:


- Aanvangstypeberekening = om geschiktheid van het constructief ontwerp en de constructieve berekening vast te stellen

- Aanvangstypebeproeving om de geschiktheid van complete fabricage proces vast te stellen

Aanvangstypebeproeving bestaat uit twee delen:


- Bij interval tussen keuringen > 1 jaar dan jaarlijks aanleveren van verklaring bij certificerende instantie dat er zich geen wijzigingen hebben voorgedaan in:

Eis vanuit EN 1090-1:

Fundamentele faciliteiten

Verantwoordelijk lascoördinator

Lasprocessen en moedermaterialen

Fundamentele gereedschappen of machines


- Uitvoeren proeven ter validatie van processen (aanvangsbeproeving + doorlopende controles)

Eis vanuit EN 1090-2:

Thermisch snijden

Aanbrengen van gaten d.m.v. ponsen

Aanbrengen van gaten d.m.v. boren

Knippen en knabbelen


- Uit te voeren beoordelingen

Beoordeling overeenstemming

Basisproducten

Toleranties (geometrische / functionele)

Lasbaarheid

Breuktaaiheid

Constructieve kenmerken


- Constructieve kenmerken


Ontwerp en berekening

- Constructieve berekeningen

- Constructief beproeven

- Fabricage kenmerken van het onderdeel


Brandwerendheid

Reactie bij brand

Gevaarlijke stoffen

Weerstand tegen stootbelasting

Duurzaamheid



- Diverse instanties o.a. Lloyd’s, DVS (SLV), TUV

- Grote verschillen in benadering vanuit deze instanties

- Soms hangt verkrijgen van certificaat vast aan niet relevante punten

Certificerende instanties


- Geen centrale registratie van gecertificeerde bedrijven.

- Momenteel ongeveer 45% van de bedrijven vallend onder EN 1090 gecertificeerd

- Overige bedrijven plegen een economisch delict

Wat is de huidige stand van zaken:


Wat zijn belangrijke / aandachtspunten indien men gecertificeerd is conform de

EN 1090


Belangrijk!!!

“Contractbeoordeling”= vereist vanuit EN-ISO 3834 - Beoordeling van de project eisen

- Technische beoordeling


- Conflicten in specificaties bij verplichte CE

Waar o.a. op te letten tijdens contractbeoordeling:

Ontwerp

Basismaterialen

Visueel onderzoek + NDO

Conservering


- Is er een kwaliteitsplan vereist?

- Zie EN 1090-2 bijlage C

- Geeft controlelijst voor de inhoud van een kwaliteitsplan (= informatief)



Belangrijk!!!

“Uitbestedingen” - Kan onderaannemer aan de eisen

voldoen?

- Of werkzaamheden uitvoeren onder kwaliteitssysteem van aannemer?



Is de juiste uitvoeringsklasse gekozen?

Soms een lagere klasse mogelijk

Bruggen in Nederland EXC4!



Aanvullende informatie volgens EN 1090-2 Bijlage A (normatief) van toepassing / duidelijk.

Voorbewerken en samenstellen

Lassen



Is gespecifieerd door opdrachtgever m.b.t. voorbewerken, samenstellen en lassen

Locaties waar geen merktekens mogen komen i.v.m. vermoeiing

Locaties waar tijdelijke voorzieningen niet zijn toegestaan

Of gebruik van tijdelijke voorzieningen is toegestaan bij EXC3 en

EXC4

Eisen voor slijpen of bewerken oppervlak lassen en/of aanvullende eisen aan lasgeometrie en het lasprofiel


- Gebruik geharmoniseerde materialen + eventuele speciale eisen (z-kwaliteit / eisen m.b.t. conservering)

- Traceerbaarheid van materialen (volledig voor EXC3 + EXC4, dus ook materialen met 2.2 certificaten)

- Bout assemblees incl. CE Markering

Waar o.a. op te letten tijdens inkoop:


- Kwaliteit toeleveringen (snijwerk / conservering)

- Aanbrengen gaten (ponsen + ruimen EXC3 +

EXC4)

- Aanbrengen ravelingen (bij EXC4 ponsen niet toegestaan)

Waar op te letten tijdens productie:


- Lasmethode- en lasserskwalificaties


Wel of geen onafhankelijke instantie

Geldigheidsgebied kwalificaties

Hechtlassen volgens gekwalificeerde lasmethode


- Lasmethode- en lasserskwalificaties


> S275 dan kruisproeven EN-ISO 9018 verplicht voor haaks op lasrichting belaste hoeklassen

Indien EN 10025-6 materiaal (o.a. S690 QT) dan micro onderzoek op lasnaad + foto’s verplicht


- Lasmethode kwalificaties


Par. 12.4.2.2 - Aanvullend NDO onderzoek eerste 5 lassen (min. 900 mm) indien nieuwe WPS

Par. 7.4.1.4 – Geldigheid LMK indien periode niet gebruikt.


Gebruik tijdelijke voorzieningen (locatie en soort specificeren voor EXC3 + EXC4)

Gebruik lasprimers (niet toegestaan voor EXC3 + EXC4)

Gebruik uitloop platen voor stompe naden (verplicht voor EXC3 + EXC4)



Altijd volgens een schriftelijk vastgelegde procedure

Rapportage verplicht m.b.t. visueel onderzoek en meting afzonderlijke laagdiktes om conformiteit te kunnen beoordelen / waarborgen

Let op dat eventuele verplichte testen vanuit klant specificaties zijn uitgevoerd.

Waar op te letten bij conservering:


Juiste methode toepassen voor aandraaien bouten

Voorgeschreven testen op bouten uitvoeren

Waar op te letten tijdens montage:


Herman Pieper QA/QC Engineer

CSWIP 3.1 / 3.2.2 Welding Inspector

Job van der Havestraat 6 8384 DB, Wilhelminaoord Tel: +31 (0)6 51691215 E-mail: [email protected] Website: www.pieper-qsi.nl

mailto:[email protected]



http://www.pieper-qsi.nl/



herman pieper - home - lasgroep west (powered by e … · herman pieper cswip 3.1 + 3.2.2 / iwt /...

Documents