para la EducaciónInfantil, Básicay Bachiller enla ComunidadAutónomadel País Vasco

Decretoscurriculares

Haur hezkuntzarako,lehen eta bigarrenhezkuntzarako etabatxilergorakodekretu currikularrakEuskal AutonomiaErkidegoan

Oinarrizko Hezkuntza

4 Sarrera

7 Dekretuaren atalak

60 I. eranskina. Lehen hezkuntzako ordutegia

62 II. eranskina: Derrigorrezko bigarren hezkuntzako ordutegia

64 III. eranskina: Oinarrizko gaitasunak

87 IV. eranskina: Lehen Hezkuntzako Arloak

87 •Natura,GizarteetaKulturaIngurunearenEzaguera 128 •ArteHezkuntza 160 •GorputzHezkuntza 185 •Hizkuntzak 270 •Matematika 313 •HerritartasunerakoetaGizaEskubideetarakoHezkuntza

330 V. eranskina: Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasgaiak

330 •Hizkuntzak 483 •Matematika 533 •GizarteZientziak,GeografiaetaHistoria 593 •GorputzHezkuntza 625 •NaturarenZientziak(BiologiaetaGeologia;FisikaetaKimika) 684 •HerritartasunerakoetaGizaEskubideetarakoHezkuntza/EtikaetaGizabideHezkuntza 709 •PlastikarenetaIkusizkoenHezkuntza 740 •Musika 772 •Teknologiak 798 •Informatika 810 •Latina 822 •KulturaKlasikoa 835 •ErlijioenHistoriaetaKultura

4

Sarrera

2009/10ikasturtearenhasieranirakasleguztieibidaliniengutuneanazaldunuenez,HaurHezkuntzako,LehenHezkuntzako,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako eta Batxilergoko curriculumak arautzen zituzten dekretuakaldatzeariekinzaio.Dekretuberriekzenbaitaldaketadakartzateaurrekolegealdian onartutako dekretuekiko. Hala, curriculumen zorroztasunkontzeptualanabarmenareagotzeadaaldaketenhelburua,curriculumakaretresnabaliagarriagoakizandaitezenirakasleentzat.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, curriculum hauen bidez,ziurtatunahiducurriculumhoriekoinarrizkogutxieneko irakaskuntzekinbat etortzea; horrez gain, elebitasun integratzaile bat erraztu nahi da,azaroaren 24ko 10/1982 Legeak, Euskararen erabilera normalizatzekooinarrizkoak,xedatutakoarietaotsailaren19ko1/1993koLegeak,EuskalEskola Publikoari buruzkoak, xedatutakoari jarraiki. Lege horietan, hainzuzen, familien aukeratzeko askatasuna oinarri hartuta, beharrezkotzatjotzendabihizkuntzaofizialakikastea.

Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ofizialak diraEuskadin,etahorregatikherritarguztiekdutehizkuntzabiokezagutuetaerabiltzeko eskubidea. Euskararen kasuan, irakaskuntza ezinbestekoardatzaizandaeuskararenezagutzazabaltzeko,etahalaxeizatenjarraitubehardu.Hortaz,euskaraklehentasunaizanbeharkoduhezkuntzan;izanere,hizkuntzaofizialhorrenezagutzaurriagoadacurriculumetanjasotakohelburuetarako. Lehentasun hori bat etorriko da Euskararen AholkuBatzordearenEuskara21txostenakematendituengomendioekin.

Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI. mendeazgeroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbait testutanfinkatuta dago –eta testu horietatik gizartean erabiltzera pasatu da–,hizkuntza-etakultura-kontzeptubatizendatzeko,bainaezlurralde-izateaedoizatepolitiko-administratiboa;kontzeptuhori,ostera,EuskalAutonomiaErkidegoedoEuskaditerminoekjasotzendute,EuskalHerriarenAutonomia

Sarrera

5

Estatutuarenedukiarenarabera.

Hezkuntzagazteakbizikidetza toleranteetademokratikobatean trebatudaitezkeenguneada.Horidelaeta,egindirencurriculumekgizaeskubideenbalioakaldarrikatzendituzte,bereneskubideetabetebeharrezkontzientedirenherritarrakprestatzeko,indarkeriadeslegitimatzekoetabiktimekikoenpatia sustatzeko. Berariaz nabarmendu nahi izan da, baita ere,hezkuntzakbalioetikoetademokratikoen transmisioanduengarrantzia,erakundeekiko,zuzenbide-estatuarekikoetaherriarennahiarenfruitudenordenamendujuridikoarekikoestimuasustatzeazgain.Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak, jakitun delarik hezkuntzaaurrerapenerako eta etorkizuna bermatzeko tresna dela, kalitatekoirakaskuntzabatenaldekoapustuaeginnahidu,gurehauretagazteekXXI.mendekogizarteanbeharrezkoakdirenezagutza,abileziaetabalioakeskuraditzaten.Horretarako, aurkezten diren curriculumek alderdi hauek barne hartzendituzte:

lErrealitateaulertzekoetaeraldatzekoezagutzak,kulturaetagaitasunkritikoadutenherritarbilakatukodituztenaketaprofesionalbikainakizateaahalbidetukodituztenak.

lMundura ireki eta beste pertsona batzuekin elkarlanean aritzekogaitasunak, informazioaren eta komunikazioaren teknologiekeskaintzendituztenaukerakerabiliz.

lElkarrekin euskal gizarte demokratiko, tolerante eta solidario bateraikitzekobaloreak.

Azkenbatean,curriculumberriakhaulortzekoerreferentegisaeratudira:herritarbakoitzakeskuratzeabereahalmenaetatalentuakontuanhartutagaraditzakeenprestakuntzaetaezagutzak,edozeindirelaereberesexua,sinesmenak,jatorriaetabaliabideekonomikoak.Curriculum berriak edizio integratu eta osatu baten barruan aurkeztenditugu.Ediziohonetan,curriculumeiburuzkontsultaegiteaerrazagoada,eta irakasleek eta Hezkuntzarekin konprometituta daudenek beren lanaantola dezakete eta beren lanaren garapenerako erreferentzia argi etaegonkorizandezakete,edukihoriekindarreandaudenakdirelakoziurtasunjuridikoaizanda.Espero dut Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak denbora-tartelaburreanegindakoahaleginhaufinkatuahalizatea,profesionalenarteaneta

Sarrera

6

gizarteanonarpenhandiaizangodutencurriculumak(HaurHezkuntzakoak,Lehen Hezkuntzakoak, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoak etaBatxilergokoak) ezarrita. Izan ere, curriculum horiei esker, heztearenzeregineaninplikatutakoguztiekerreferentziaargiaketaegonkorrakedukiahalizangodituzte,berenlanaburutuahalizateko.

Vitoria-Gasteiz,2010ekoekaina

Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketakosailburuaIsabel Celaá Diéguez

7

Dekretuaren atalak

DEKRETUARENtestumoldatuaEuskalAutonomiaErkidegokoOinarrizkoHezkuntzarencurriculumasortuetaezartzenduena.

Hezkuntzari buruzko 2/2006 Lege Organikoan (2006ko maiatzaren3koa) xedatutakoaren arabera, autonomia-erkidegoek Lege horretanaraututako irakaspenen curriculuma ezarriko dute. Euskal AutonomiaErkidegoko Estatutuak Euskal Autonomia Erkidegoari esleitzen dioirakaskuntzaridagokionguztiarengainekoeskumena,hauda,mailaketagraduak, modalitateak eta espezialitateak. Eskumen horretaz baliatuz,Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak onartu egin zuen EuskalAutonomiaErkidegorakoLehenHezkuntzarenetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzarencurriculuma,etaurriaren16ko175/2007Dekretuaargitaratuzuen, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta Euskal AutonomiaErkidegoanezartzekoa(azaroaren13koEHAA).

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak urriaren 16ko 175/2007Dekretua aldatu beharra ikusi du, koherentzia egon dadin oinarrizkoizaerarekin finkatutako gutxienezko irakaskuntzen eta dekretu horrenartean eta, halaber, elebitasun integratzaile bat egon dadin, EuskararenNormalizazioariburuzko10/1982OinarrizkoLegearenarabera(azaroaren24koa), eta Euskal Eskola Publikoari buruzko 1/1993 Legearen arabera(otsailaren19koa).Bihizkuntzaofizialakikasibeharrazehaztendabilegehorietan,familienaukera-askatasunaerrespetatuz.

Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza, eta gaztelania ofizialak diraEuskadinetahorregatikherritarguztiekdutehizkuntzabiokezagutuetaerabiltzekoeskubideaderrigorrezkoeskolatze-aldiaamaitzean.Euskararenkasuan, irakaskuntzafuntsezkoardatzaizandaezagutzazabaltzekoetaardatzizatenjarraitubehardu.Hortaz,euskaraklehentasunaizanbeharko

Dekretuaren atalak

8

duhezkuntza-eremuan;izanere,hizkuntzaofizialhorrenezagutzaurriagoadadekretuhonetanjasotakohelburuetarako.LehentasunhoribatetorrikodaEuskararenAholkuBatzordearenEuskara21txostenakematendituengomendioekin.

Euskal Herria terminoa erabiltzeko modua ere aldatu da. XVI.mendeaz geroztik, termino hori euskal literaturaren historiako zenbaittestutanfinkatutadago-eta testuhorietatikgizarteanerabiltzerapasatuda-,hizkuntza-etakultura-kontzeptubatizendatzeko,bainaezlurralde-izatea edo izate politiko-administratiboa; kontzeptu hori, ostera, EuskalAutonomia Erkidegoa edo Euskadi terminoek jasotzen dute, EuskalHerriarenAutonomiaEstatutuarenedukiarenarabera.

Horren arabera, Euskadiko Eskola Kontseilua entzun ondoren etanahitaezkotxostenakigorriondorenEuskoJaurlaritzakoAholkuBatzordeJuridikoarekin bat, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburuarenproposamenezetaJaurlaritzarenKontseiluak2010komartxoaren30eanegindakobilkuranaztertuondoren,honakohau

Euskalgizarteak,etaberezikihezkuntza-komunitateak,eztabaida-prozesuzabal bat egin du azken ikasturteetan, derrigorrezko eskolaldian zeroinarrizko prestakuntza eman behar den finkatzeko. Zenbait kolektibokurteak daramatzate euskal hezkuntza-curriculuma lantzen, bai berenkabuz, bai Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren bultzada edogonbidapenajasota;gainera,HezkuntzaSailaburu-belarriaritudalaneancurriculuma osatzeko prozesuan, bai finantzazio-baliabideak emanez,bai Saileko hezkuntza-zerbitzuetako adituak prozesuaren zerbitzurajarriz. Prozesu horretan egindako hausnarketen ondorioz, zenbait agirisortu dira, hala nola “Derrigorrezko Eskolaldirako Euskal Curriculuma”(Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioak, Kristau Eskolak eta Sortzen-Ikasbatuazekbultzatutakoa),“EuskalHerrirakoCurriculuma”(Sarean-ek,EHIGEk eta BIHEk, ikastetxe publikoetako zuzendaritza-taldeetako etagurasoenelkarteetakoordezkariekbultzatua),etabestekolektibobatzuek(kooperatibak,etab.)bultzatutakoagiriak.Azkenurtehonetan,curriculum-proposamenen lantze-erritmoek bat egin dute, eta bateratze-lan horrenondotik egin da dekretu hau, derrigorrezko eskolaldirako oinarrizkocurriculumarenfuntsezkoalderdiakarautzeko.

Dekretuaren atalak

9

Hezkuntza-legediari erreparatuta, aipatu behar da 2/2006 Legeak,Hezkuntzari buruzkoak (LOE), eta 1513/2006 eta 1631/2006 ErregeDekretuek arautu dituztela, hurrenez hurren, Lehen Hezkuntzako etaDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntza-edukiak.Halaber,806/2006ErregeDekretuakarautzenduzeregutegiri jarraitukozaion hezkuntza-etapa horiek ezartzeko, 2007/2008 ikasturtean hasita.Arau-esparru berri horrek irakatsi beharreko gutxieneko irakaskuntza-eduki oinarrizkoak arautzen ditu, eta autonomia-erkidegoei dagokie bihezkuntza-etapahorietakocurriculumaegiteaetaezartzea.

Lisboan2000.urteaneginzengoi-bilerarenondotik,EuroparBatasunakhezkuntzariburuzduenikuspegialantzekoprozesuan,“Integrazioosorako2010EuropaPlana:jakintzarengizartea”izenekoagiriaadostuzen.Agiriaoinarrizkoprestakuntzarenesparruazehaztekoegindakoahaleginarenislada, eta, oinarri-oinarrizko gaitasunekin batera (irakurtzeko, idazteko etaoinarrizkoaritmetikarakogaitasunak),jakintzarengizarteanizanbeharrekoprestakuntza berria zehazten du; esaterako, informazioaren gizartekoteknologiei buruzko jakintzak eta gizabanakoaren izaera ekintzailea.Azken eduki horiek Europako Batzordeak egindako 2005/0221 (COD)proposamenarierreparatutazehaztudira.

Lehen aldia da dekretu batek Oinarrizko Hezkuntza osoa araubakarreanbiltzenduela;hauda,LehenHezkuntzaetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntza batera hartzen dituela. Sarrera honetako lehen paragrafoanadieraziduguderrigorrezkoeskolaldia(6urtetik16urterabitartekoa)hartudela erreferentziako hezkuntza-esparrutzat, eta haren izaera jarraituanabarmendu da. Hala ere, eskolaldia, oro har, Haur Hezkuntzan hastenda. Hau da Oinarrizko Hezkuntzako etapen egiteko nagusia: ikasleeioinarri sendoak ematea, helduen bizitzako arazoei jakintasun nahikozetajakintzahorietengabeeguneratzekogaitasunezaurreegitekoprestadaitezen. “Hezkuntza-gaitasun orokorrak” dira Oinarrizko Hezkuntzarenprozesuosoabideratzekoerreferentzia-ardatznagusiak.Halaber,EuroparBatasuneko erakundeen aburuz, “funtsezko gaitasunak” dira herritarguztieklortubeharrekohelburukomunaeta,ondorioz,horieklandubehardirahezkuntza-etapakomunetaderrigorrezkoan.HoriguztialantzenduIII.eranskinak,oinarrizkoaraudiakerabilitakoeskemarijarraituz.Horiekhorrela,OinarrizkoHezkuntzarakodekretubakarreanarautudiraLehenHezkuntza

Dekretuaren atalak

10

eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza, prestakuntza-prozesuaren izaerajarraitua islatzekomodurikonenabaiteritzogu;gainera,horrela jokatuta,hezkuntza-etapabakoitzarenezaugarriespezifikoeieustenzaie,ezaugarrihoriekmantentzekopremiadagoenalderdietan.

Dekretu honek beste ekarpen bat egiten du aurreko dekretuekiko; izanere, hark araututako curriculumak ikasleek izan beharreko gaitasuneierreparatzen die, eta aurrez adierazitako curriculum-proposamenakaintzathartuta,«hezkuntzarenlauzutabeak»(UNESCOerakundearentzategindako Delors txostena, 1996) jaso ditu: ezagutzen ikastea, egitenikastea,elkarrekinbizitzenikastea,izatenikastea.

Horiek horrela, euskal hezkuntza-sistema aldaketa orokor baten bideanda,gureikasleekoinarrizkogaitasunaketatrebetasungiltzarriakeskuratuditzaten, eta, bide horretan, dekretu honek jakintzaren hainbat alor etagaitanaraututakocurriculum-edukiakikasleenzerbitzuraizangodira.

OinarrizkoHezkuntzakoeredubatezartzendudekretuhonek,pertsonengaitasunak osorik garatzeko printzipio orokorrak aintzat hartuta, etakontuan izanda zer oinarrizko gaitasun izan behar dituzten pertsonek,norberarenerrealizazioaetagarapenalortzeko,herritaraktiboakizateko,gizarteratzeko eta enplegua lortzeko. Berariaz nabarmentzekoak dira,oinarrizko gaitasunen artean, Euskal Herriko hizkuntzari eta kultura-ondareariburuzkoak.

Bidehau,ordea,ezdahutsetikhasten.Euskalhezkuntzaknabarmenduizan du, beste testuinguru batean eta beste xede batzuk lortu nahianizan bada ere, gaitasunek curriculumean duten egiturazko lekua; hainzuzen,1997anLanbideHeziketakoEuskalPlanaonartuzenetikaurrera.Lanbide-gaitasunazerdendefinitzenduplanhorrek,eta,berariaz,esatendu gaitasun, jarrera eta jakintzen multzo bat dela, pertsonek eskuratubeharrekoa, lan-jarduerak kalitatez eta efikaziaz egiteko. Definizio horiderrigorrezko hezkuntzaren alorrera ekarrita, esan behar da oinarrizkogaitasunekberenbarneanhartubehardutelajakintzamultzobat,euskalherritarorokizanbeharrekoa,gizajardueraketaeginkizunakkalitate-etaefikazia-mailaegokizegiteko.Gizabanakoek,egungogizartean,askotarikotestuingurutanaplikatubehardituzteberen jakintzak.Testuinguruhoriekasko alda daitezke, eta pertsonek gai izan behar dute aldaketa horieierantzuteko,sormen-gaitasunezetaberrikuntzarakojarreraizanda.

Dekretuaren atalak

11

Ildohorretatik,oinarrizkogaitasunaklanduta,ikasitakoaaurrezdakitenarigehitzeko aukera izango dute ikasleek; hala, elkarrekin lotuko dituzteikasitako edukiak eta haiek eraginkortasunez erabiltzeko aukera izangodute, hainbat egoera eta testuingurutan aplikatzeko —batik bat, euskalkulturarekinlotutakoetan—.

Lehen adierazi den moduan, Europar Batasunak ere berariaz bultzatuditu hezkuntza-arauen gaitasun-alderdiak. Zortzi gaitasuneko zerrendabatonartuzuenEuropakoParlamentuak,etahezkuntza-administrazioak,pixkanaka,gaitasunhoriekjasotzenaridiraberenarauetan,horiekbaitiraEuropakohezkuntza-sistemen identitate-ikurra.Hain justu,erronkahorrierantzutekohautatuditudekretuhonekzenbaitoinarrizkogaitasun,gureikasle guztiek eskuratu beharrekoak. Eskola-lanaren ardatz-elementuaketaikasleakebaluatzekoerreferentziaizangodiragaitasunhoriek.

Ikastetxeenautonomiaetahezkuntza-komunitatearenparte-hartzeadiradekretuhonekindartunahidituenbesteildoestrategikobatzuk.Dekretuhonek tarte handia uzten die ikastetxeei beren autonomia erabil etazehaztudezaten.Ikastetxeekcurriculumeko,antolamendukoetabestearlobatzuetakoalderdiugarizehaztubeharkodituztehezkuntza-proiektuanetacurriculum-proiektuan.Horidelaeta,dekretuhonekezditucurriculumarenalderdiguztiakzehazten;aitzitik,berariazbultzatzenduikastetxeekberengain har dezaten, arduraz, hezkuntza-komunitate bakoitzean aplikatukoden curriculuma zehazteko lana. Horrez gainera, talde-lanaren aldekoaldarriaegitendu,etaorokortueginnahiditueuskalhezkuntza-sistemanazkenurteotanlandudirenjardunbideegokiak.

Ikastetxeek autonomia pedagogikoa eta antolamendu-autonomia dutehezkuntza- eta kudeaketa-proiektuak egin, eta, horien bidez, eskola-ordutegia handitzeko edo haren antolamendua aldatzeko; betiere,hezkuntzarenetengabekohobekuntzaerrazteko.Planteamenduhorieginda,ikasleen ezaugarrietara eta ikastetxe bakoitzaren gizarte-testuingururamoldadaitezkehezkuntza-proiektuak.

Ikasleen eskolaldia arrakastatsua izan dadin, funtsezkoa da hezkuntza-komunitatekosektoreguztiek,eta,batikbat,familiekikasleenhezkuntza-bideanpartehardezaten;hala,dekretuhonekerraztuegitenduparte-hartzehori,ikastetxearenhezkuntza-proiektukoplanakzehaztekoorduan.

Dekretuaren atalak

12

Horrenbestez, ikastetxeetako gobernu- eta partaidetza-organoek etairakasleriakzehaztuetaegokitubeharkodituzte,azkenburuan,hezkuntza-gaitasunak eta curriculum-edukiak ikastetxeen ezaugarrietara, etahorixe bera egin beharko dute jakintza-arloen eta irakasgaien ordutegi-esleipenarekin.

Dekretu honek lehentasuna ematen dio hizkuntzen trataerari.Hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Markoa da elebitasuna,eleaniztasunaetaikastetxekohizkuntza-proiektuazdihardutenartikuluenesparru-testuingurua;izanere,batetorribeharduteEuroparBatasunekohizkuntza-politikaketaikastetxeetakohizkuntza-proiektuek,betiere,EuskoLegebiltzarrakalorhorretanarautzenduenabeteta.

Gizartearenerrealitatesoziolinguistikoetasoziokulturalarekinbategiteko,testuinguru eleanitz bati erantzungo dion markoa sortu nahi da; hala,ikasleek bi hizkuntza ofizialak eta atzerri-hizkuntza bat edo bi beharbezalaikasditzatendaazkenxedea.Ebaluazioetanizandakoemaitzeietaingurunearenezaugarrisoziolinguistikoeierreparatuta,ikastetxeekaukeradutehizkuntzabakoitzarenerabilera-esparruahanditzeko.

Euskaraizangodamarkoberriarenhizkuntzanagusia.Egungoerrealitatesoziolinguistikoakgaztelaniarenerabilerabultzatzenduelaaintzathartutaetaikusitaegunerokojardunaketaebaluazioekfrogatuadutelairakastekoetaikastekoprozesuaneuskaraerabiltzeafuntsezkoadela,ikasleekeuskaraahoz eta idatziz behar bezala erabiltzeko gaitasuna eskuratuko badute,euskarakelementu integratzailea izanbeharduhezkuntza-sisteman,etaerabileranagusikohizkuntza, lehenadierazitako irakastekoeta ikastekoprozesuan.Gaztelaniaedukiakikastekohizkuntzaizangoda,hurabeharbezalaikasikodelabermatzeko.

Ikastetxeek beren proiektuetan erabakitako lekua izango dute atzerri-hizkuntzek,baina,betiere,proiektuekbermatueginbeharkoduteikasleekbeteegingodituztelahizkuntzaofizialetarakoaraututadaudengaitasun-mailak.

Aniztasunaren trataera da, planteamendu inklusibo batetik abiatuta,hezkuntzarenkalitateabalioestekoirizpidegiltzarrietakobat.Inklusioadaeuskalhezkuntza-sistemarenardatza.EAEkohezkuntza-sistemalaneanari

Dekretuaren atalak

13

daazkenhogeitabosturteotan,ikasleekikastekoizanditzaketentrabaketaoztopoakkentzeko,etaxedetzatduikasleguztiekgarapenpertsonal,sozial,eta,beharizanezgero,profesionalosoalordezaten.Hala,orainarteibilitakobideaizandaEuskalAutonomiaErkidegokoOinarrizkoHezkuntzafinkatuetaharencurriculumaezartzekodekretuhaueginetaaplikatzekoerreferentzia,eta,nolaez,bidehorrekizanbehardu,hemendikaurreraere,gureegunerokolanarenerreferentzianagusia.Curriculumak,eta,orohar,hezkuntza-sistemaosoakikasleguztienzerbitzurajarribehardute,etaezalderantziz;hauda,ezduteikasleekjarribeharcurriculumabetetzearenetahuragaratzearenzerbitzura.Horrenbestez,oinarri-oinarrizkoirizpidehorrijarraitubehardiotehezkuntza-administrazioaketairakasleenkolektiboak,dekretuhonenedukiainterpretatzeko.

Filosofiahorierrealitateangauzatzeko,hezkuntzainklusiboarenaldeegitenda, haren oinarritzat joz ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;halaber, lehenetsi egin da oinarrizko gaitasunak eskuratzea, ikasleenaniztasunarentrataeraetaikastekozailtasuneiemandakoarreta.Gutxienekogaitasun-mailakherritarrengehiengohandibateklortzeadenezezarritakohelburukomuna,beharrezkoadaaniztasunatratatzekomoduakindartzeaetazabaltzea,lehendikezarritadaudenhelburuaketaibilbideakhartzeaetaeguneratzea,etabestehelburuetaibilbideberribatzukfinkatzea.Halaber,sendotueginnahidiraikastetxekoetaikastetxetikkanpokobizikidetzarekinlotutakoalderdiak,eta,horrekinbatera,tutoretza-lanakindartu.Tutoretza-esparrua lantzeko, derrigorrezko ordu-esleipen bat emango zaio, eta,ondorioz,indartuegingodiraorientaziokoetatutoretzakoprogramak.

Azkenik,dekretuhonekegutegibatfinkatzendu,huraEuskalAutonomiaErkidegoanezartzeko.

Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ordutegiakjasotzendira I.eta II.eranskinetan.Curriculumhonihezkuntza-gaitasunorokorraketaoinarrizkogaitasunakeransteariburuzkoazalpenzehatzbatjasotzendaIII.eranskinean,etaazaltzendazergatikirautendutenarloeketairakasgaiekgaitasuneninguruaneraturikocurriculumbatean.

IV.eranskinean,azkenik,ziklokajasotzendiraLehenHezkuntzakoarloetakohelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideak,etabaitametodologiariburuzkohainbatiritziere;V.eranskinean,aldiz,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakoirakasgaienhelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideakjasotzendira,etametodologiariburuzkoorientabideanitzematendiramailabakoitzerako.

Dekretuaren atalak

14

Ondorioz, nahitaezko txostenak eman direnez eta Aholku BatzordeJuridikoaren oniritzia duenez, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketasailburuakegindakoproposamenari jarraituta,JaurlaritzarenKontseiluakaztertu eta onartu du berau 2007ko urriaren 16an egindako bilkuran.Horrenbestez,

XEDATZENDUT

I. KAPITULUA: XEDAPEN OROKORRAK

1. artikulua.- Xedea

1.-Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzako curriculumaezartzen du dekretu honek, eta hura ezartzeko modua xedatzen.Halaere,betetzekoaizangodaLehenHezkuntzakoetaDerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntzak ezartzen dituenoinarrizkoarau-esparrua.

2.-PertsonekbizitzaosorakoeskuratukodutenhezkuntzarenetapakomunaetaderrigorrezkoadaOinarrizkoHezkuntza,etaLehenHezkuntzaetaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzahartzenditubarnean.

2. artikulua.- Aplikazio-eremua

DekretuhauEuskalAutonomiaErkidegokoikastetxeguztietanaplikatukoda,baldinetaLehenHezkuntzaeta/edoDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzairakastenbadute.

Dekretuaren atalak

15

3. artikulua.- Printzipio orokorrak

1.-GizakienahalmenakosorikgaratzeadaOinarrizkoHezkuntzarenxedea;hau da, ahalmen fisikoak, motorrak, kognitiboak, komunikaziokoak,sozialaketaafektiboakgaratzea,HaurHezkuntzanhasitakoprozesuadelajakinda.Horrekinbatera,pertsonaguztiekizanbeharrekooinarrizkogaitasunak lantzeko xedea du, norberaren errealizazioa eta garapenalortzeko,herritaraktiboakizateko,gizarteratzekoetaenplegualortzeko.

2.-Oinarrizko Hezkuntza eskola-komunitate guztiari zuzenduta izanda,garapenpertsonaleko,familiarreko,soziokulturaleko,akademikokoetaprofesionalekoalderdiakantolatzekoasmoorientatzaileadu.OinarrizkoHezkuntzaren azken xedea ikasleen potentzialtasun osoa garatzenlaguntzeada,horietakobakoitzakdituenaukeraerrealeierreparatuta.

3.-OinarrizkoHezkuntzakojakintza-arloeketairakasgaiekberenbarneanhartuko dituzte hezkuntza-gaitasun orokorrak; hala, jakintza-arloekzeinirakasgaiekikuspegiguztietatiklandukodituzteoinarrizkogaitasunhoriek.

4.-LehenHezkuntzaketaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakizaerahezitzaileaeta orientatzailea dute, eta horrek esan nahi du irakasle guztiak direlahezitzaile, eta batera eta modu koordinatuan esku hartu behar dutela,dagokien hezkuntza-etapan eta curriculum-arloan. Esku-hartze horiikasleenheziketanarduradutenfigurekinlankidetzanegingodute,batikbatfamiliarekin,bainabaitagizartekosozializaziokoetahezkuntzakobesteinstantziaetaeragilebatzuekinbateralanegindaere.

5.-Eskola inklusiboaren aldeko planteamendua egiten da, eta harenoinarritzat jotzen dira ekitatea, elkartasuna eta aukera-berdintasuna;ildohorretatik,haueklehenetsikodituOinarrizkoHezkuntzak:ikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratzea;ikasleenaniztasunariarretaematea;gertatu bezain laster hautematea eta tratatzea ikasteko zailtasunak;ikasleei tutoretzak eta hezkuntza-orientazioa ematea, eta familiekikoharremana zaintzea. Horren guztiaren helburua hezkuntza-inguruneegokiaeraikitzeaetaikastekooztopoakezabatzeada.

6.-Ikastetxeetakobizikidetzaegokia izandadin,bakepositiborako,gizaeskubideetarako,justiziarako,elkartasunerakoetainklusiorakoheziketaeman behar dute ikastetxeek. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa

Dekretuaren atalak

16

Sailak sustatu egingo du ikastetxeko proiektu osoak egin daitezen,horien xedea bada bake-kultura bat sortzea eta oinarritzat hartzenbadituzte errespetuan, elkarrizketan eta emozioen erregulazioan etakontroleanardaztutako jardunbideak.Proiektuhoriek,halaber,oinarriizanbehardituztegatazkentrataeraetikoaetahezkuntza-komunitatekopertsonaguztieneskubideaketabetebeharrak.

4. artikulua.- Antolamendu-printzipioak

1.-OinarrizkoHezkuntzaderrigorrezkoaetadoakoada.Eskolaldikohamarurtehartzenditu,eta,normalean,seiurtetikhamaseiurteraegitenda,bi hezkuntza-etapatan banatuta: lehen sei urteek Lehen Hezkuntzaosatzen dute, bi ikasturteko hiru ziklotan antolatuta; ondorengo lauurteek,berriz,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntza.

2.-Lehen Hezkuntza bi urteko ziklotan dago egituratuta, eta zenbaitjakintza-arloditu,izaeraosoaetaintegratzaileadutenak.DerrigorrezkoBigarren Hezkuntza ikasturtetan eta irakasgaitan antolatuta dago,diziplinenartekoloturaetakoordinazioazainduz.BigarrenHezkuntzakarretabereziajarrikodioikasleenhezkuntza-etalanbide-orientazioari.Laugarrenikasturteakberezkoaizangoduikasleeiorientazioaematekoxedea,baiderrigorrezkoeskolaldiarenondorengoikasketetarako,bailan-bizitzariekiteko.

3.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakOinarrizkoHezkuntzarakobidea erraztuko die hezkuntza-sistema titulaziorik eskuratu gabe utzidutengazteetahelduei,eta,horretarako,irakaskuntzamodumalguakbaliatukoditu.

5. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren xedeak

PertsonekbizitzaosorakoeskuratukodutenhezkuntzarenetapakomunaetaderrigorrezkoadaOinarrizkoHezkuntza,etahauekdiraharenxedeak,gizanortasunarengarapenosoalortzeko:

a)Ikasleakprestatzeapertsonahelduenbizitzariekiteko;bizitzaosobat izateko, gizabanako diren aldetik; gizarteko herritar aktibo

Dekretuaren atalak

17

izateko; eta izadiaren zaintzarekiko eta garapen iraunkorrarekikokonpromisoadutenpertsonakizateko.

b)Ikasleek euskal kulturako eta kultura unibertsaleko oinarrizkoelementuakeskuraditzatenlortzea,etamailahandiagokoikasketakegitekonahizlaneanhastekoprestatzea,bermeosoz.

c)Ikasleekinsentsibilizazio-lanaegiteaetahaiekgaitzeabizitzanzeharetengabeikastekogaiizandaitezen.

6. artikulua.- Hezkuntza-gaitasun orokorrak

1.-Hezkuntza osorako nahiz oinarrizko hezkuntzarako ardatzerreferentzialak dira hezkuntza-gaitasun orokorrak, eta hezkuntza-testuinguru guztietan ikasten dira, bai formaletan, bai informaletan.Hezkuntza-gaitasunorokorrakkomunakdiraOinarrizkoHezkuntzakojakintza-arlo eta irakasgai guztietan, eta lortu nahi diren xedeen etaarlo eta irakasgaiguztienarteko lotura-elementuakedobitartekariakdira; hala, hezkuntza-gaitasun orokorren bidez, jakintza-arloek zeinirakasgaiekhandituegitendutehezkuntza-planteamenduosobaterakoetaoinarrizkogaitasunakeskuratzekoegitendutenekarpena.

2.-Hauek dira hezkuntza oso baterako ardatz erreferentzialak, mailapertsonalean, familiarrean, soziokulturalean, akademikoan etaprofesionalean:

a)Arduraz eta autonomiaz bizitzen ikastea, eta, zehazki, nork bereburua ezagutzen ikastea, norberaren buru-osasuna eta osasunfisikoa zaintzen ikastea eta ohitura osasuntsuak hartzea, segurusentitzeko.Izadiazetanatura-baliabideezardurazgozatzenikastea,gizadiosoarenetaegungonahizgerokobelaunaldienondareadirenaldetik.

b)Irizpide kritikoz ikasten eta pentsatzen ikastea, eta, zehazki,askotariko informazio-iturrietatik (batik bat, komunikabideetatik)jasotako informazioa interpretatzea, sortzea eta ebaluatzea.Erabakiakhartzenetaarazoakkonpontzenikastea,ikastekoetalanegitekoohituraketa ikastekoestrategiakeskuratzea,eta jakintzazientifikokoetamatematikokometodoakaplikatzenikastea,jakintza

Dekretuaren atalak

18

teorikoarenetapraktikoarenalorrekplanteatzendituztenarazoakidentifikatzekoetakonpontzeko.

c)Bi hizkuntza ofizialetan, eta, gutxienez, atzerri-hizkuntza bateanhitzegitenikastea,eta,berariaz,komunikabideaketainformaziokoeta komunikazioko teknologiak irizpide kritikoz erabiltzen etainterpretatzenikastea.Irizpidehoriberajarraitubeharduteikasleekhizkuntzaartistikoarekin,musika-adierazpenarekinetagorputzaren,plastikarenetaikusizkoalorrarenadierazpenekin.

d)Elkarrekinbizitzenikastea,eta,berariaz,harremanpositiboakizateneta, gatazka-egoeretan, elkarrizketara eta negoziaziora jotzenikastea. Halaber, gogoz eta demokratikoki parte hartzen ikastea,lankidetzanjardutenetataldeanlanegitenikastea,etaaniztasunaerrespetatzea,elkartasun-jarrerakerakutsiz.

e)Pertsona gisa garatzen ikastea, norbera izanda, eta emozionegatiboak kontrolatzea eta nork bere burua modu positiboaneta errealistan balioestea. Pertsona autonomoa izatea, norberakhartutakoerabakienardurahartzea,etaprintzipioetikoeijarraitzea.

f)Egitenetaekitenikastea,erabakiaketaardurakhartzekoekimenaizatea,esfortzuaetazailtasunakgainditzekoahaleginabalioestea,etaekintzaileaizatea,bizitzarenalorguztietan.

7. artikulua.- Oinarrizko gaitasunak

1.-Testuinguruedoegoeraaskotarikoekeskatutakojakintza,trebetasunak,jarreraketabalioakkonbinatzeandatzaoinarrizkogaitasunenfuntsa,etagaitasunhoriekeskuratubehardituzteOinarrizkoHezkuntzakoikasleguztiek, bai pertsona gisa errealizatzeko eta garatzeko, bai herritaraktiboakizatekoetagizarteratzeko.

Dekretuaren atalak

19

2.-Hauek dira Oinarrizko Hezkuntzako curriculumeko oinarrizkogaitasunak:

a)Zientzia-,teknologia-etaosasun-kulturarakogaitasuna.

b)Ikastenikastekogaitasuna

c)Matematikarakogaitasuna

d)Hizkuntza-komunikaziorakogaitasuna

e)Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzekogaitasuna

f)Gizarterakoetaherritartasunerakogaitasuna

g)Gizaetaarte-kulturarakogaitasuna

h)Norberarenautonomiarakoetaekimenerakogaitasuna

3.-Jakintza-arloak eta irakasgaiak landuz eskuratzen dira oinarrizkogaitasunak.Bainaezdahori gaitasunakeskuratzekomodubakarra,eskolakonahizeskolazkanpokobizipenenbidezereeskuratzenbaitira,eta,besteakbeste,ikastetxeenorganizazioarenetafuntzionamenduarenbidez, irakaskuntza-jardueren bidez, hezkuntza-komunitateko kideenarteanezarritakoharremanmoduenbidezetaprogramatutakojardueraosagarrietaeskolazkanpokoenbidez.

4.-Ikasleek Oinarrizko Hezkuntzan eskuratu behar dituzten oinarrizkogaitasunak azaltzen ditu III. eranskinak. Ikasleek gaitasun horiekeskuratzea izango da dekretu honek araututako curriculumeneta ikastetxeek heziketa-proiektuetan curriculum horiei egindakozehaztapenenxedea.

Dekretuaren atalak

20

8. artikulua.- Oinarrizko Hezkuntzaren helburuak

Hezkuntza-gaitasun orokorrak oinarri hartuta zehazten dira OinarrizkoHezkuntzakohelburuak,betiere,oinarrizkogaitasuneierreparatuta:

1.-Ardurazbizitzenikastea:

a)Gizagorputzareneta sexualitatearen funtzionamenduarenalderdiguztiak ezagutzea, ulertzea eta onartzea, eta norberaren etagainerako pertsonen gorputzarekin lotutako ekintza eta erabakipertsonalek norberaren eta giza taldeen osasunean dituztenondorioezjabetzea.Gorputzazaintzeaketaosasuntsumantentzeak,ariketafisikoaegiteaketaelikaduraorekatubateramateakbizitzapertsonalarietasozialaridakarzkiononurakgaratzea,finkatzeaetabalioestea.

b)Ingurunenaturalabalioesteaetahuraardurazgozatzea.Izadiarenfuntzionamenduaren oinarrizko mekanismoak aztertzea, gizajarduerekizadianduteneraginaulertzea,etahurababesten,zaintzenetahobetzenlaguntzea,gizakienetagizakienhurbilekoanimalienbizi-kalitatearennolakotasunabaldintzatzenduenelementuadenaldetik.

c)Kosmosekoetalurrekopartaidetzatidentifikatzeaetaizakibizidunetagizaespeziearenkidetzathartzeanorkbereburua.Horrenxedeadanorberarenizaeraetagizakiguztienizaerakomunaulertzeaetaekosistemaosasungarribatieustekoardurahartzea.

2.-Ikastenetapentsatzenikastea:

a)Modu koherentean eta kritikoan pentsatzen ikastea, eta ohiturakhartzea diziplina, esfortzua, erantzukizuna eta lan eta ikasketaindibidualerako eta taldekakorako teknikak lantzeko, hala,ikasketarekin lotutako eginkizunak eraginkortasunez egiteko etanorberarengarapenerakobitartekoakeskuratzeko.Horrekguztiakbultzatu egin behar du nork bere buruan konfiantza izatea etaikaslearensenkritikoa,ekimena,jakin-mina,interesaetasormena.

Dekretuaren atalak

21

b)Problemazientifikoaketamatematikoakidentifikatzea,planteatzeaeta ebaztea, kalkulu-eragiketez, geometriari buruzko jakintzazetazenbatespenezbaliatuta,etaazkenhoriekegunerokobizitzanaplikatzeko gai izatea. Problemak sormenez eta autonomiazebazteko, eskuradituen jakintzaketabaliabidematerialakerabilibehardituikasleak;esaterako,bestepertsonabatzuenlankidetzaedolaguntza.

c)Zientziaren eta teknologiaren garapena, aplikazioak eta haiekingurunefisikoanetasozialeanzereragindutenjakiteaetabalioestea.Zenbaitdiziplinatanegituratutakojakintzaintegratutzathartubehardute ikasleek jakintzazientifikoa,etametodozientifikoakaplikatueta baliabide teknologikoak erabili behar dituzte, jakintzareneta esperientziaren eremuetako problemak identifikatzeko etaebazteko.

3.-Komunikatzenikastea:

a)Zuzen, egoki, autonomiaz eta sormenez ulertzea eta adierazteaeuskarazko eta gaztelaniazko ahozko eta idatzizko testuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberarenpentsamenduak antolatzeko, errealitatea interpretatzeko, eta hitzegiteko bete behar diren prozesuei buruzko gogoeta egiteko.Literaturairakurtzeari,lantzearietaaztertzeariekitea.

b)Zuzen, egoki eta oinarrizko autonomiaz ulertzea eta adierazteaatzerri-hizkuntzabatekoedogehiagokoahozkoetaidatzizkotestuaketa mezuak, eta horiek erabiltzea komunikatzeko, norberarenpentsamenduak antolatzeko, eta hitz egiteko bete behar direnprozesueiburuzkogogoetaegiteko.

c)Ikaslearen bizi-inguruneko errealitate soziolinguistikoa ikuspegikritikoz interpretatzea, eta hizkuntzak sortzeko eta garatzeko etahizkuntzenartekoharremanakfinkatzekofaktoreakzeindirenjakitea.Hizkuntzenaniztasunaerrespetatzeaetaaniztasunhoriherrienetagizabanakoenaberastasunetaeskubidetzathartzea, interesaetaerrespetuzko jarrerak izateko eskubide horren erabilerarekiko etahizkuntza-normalizaziokoprozesuekiko.

Dekretuaren atalak

22

d)Informazioko teknologiaketakomunikabideakerabiltzea ikastekoetajakintzaberriakeskuratzekoprozesuan,betiere,hartutakoetasortutakomezuekikoikuspegikritikoaizanda.

e)Arte-sorkuntzaulertzea,ezagutzeaetabalioestea;arte-hizkuntzarenmezuzuzenaketairadokitakoakidentifikatzeaetaikuspegikritikozaztertzea;etaarte-adierazpenezeta -obrezgozatzekoahalmena,sentikortasunestetikoaetasormenagaratzea,etaarte-hizkuntzakerabiltzeagauzakadieraztekoetakomunikatzeko.

f)Norberarenburuaherritartzathartzea,kulturaaskotarikoingurunean,eta balioa ematea norberaren hizkuntza eta kulturari eta bestehizkuntzaetakulturei;hala,ikasleak,nortasunugarieierreparatuta,berenortasunaeraikibehardu,moduinklusiboan.

4.-Elkarrekinbizitzenikastea:

a)Talde-jarduerak planifikatzen eta egiten laguntzea, eta, berariaz,bizikidetza-arauak eta demokratikoki ezartzen diren gainerakoarauakezagutzeaetabetetzea,norberarenhelburuaketainteresaktaldeko gainerako kideenekin uztartuz, norberarenak ez direnikuspegiakerrespetatuz,elkarrizketalanduzetanorberaridagozkionardurakhartuz.Horiguztiagizaeskubideakerrespetatuzeginbeharduteikasleek,herritaraktiboaizatekoprestatuz.

b)Auziak prebenitzeko eta haiek modu baketsuan konpontzekotrebetasunak eskuratzea; esaterako, entzute aktiboa, enpatia,asertibitatea,emozioenerregulazioaetakontrola,etanegoziazioaetabitartekaritza.Horienxedeaikasleaklankide-girokotestuingurubateanbizitzeada,halanolaeskolan,familian,etxeanetaikasleakbizikidedituengizarte-taldeetan.

c)Ikasleakardurazonartzeaberebetebeharraketazereskubidedituenjakitea eta horiek erabiltzea, gainerako pertsonak errespetatuz.Ez onartzea jaiotzagatik, arrazagatik, sexuagatik, erlijioagatik,iritziagatik eta bestelako ezaugarri indibidual edo sozialengatikegitendirendiskriminazioak.Tolerantea izateaeta lankidetza-etaelkartasun-jarrerakizateapertsonekikoetataldeekiko.

Dekretuaren atalak

23

d)Gizarteko arauak eta ohiturak betetzea pertsonekin harremanakizateanetagizarte-jardueretanpartehartzean;besteakbeste,bide-hezkuntzako arauak eta nork bere burua babesteko hezkuntzaridagozkionak. Errespetuzko jarrerak izatea, trafiko-istripuak etabestelakoistripuakprebenitzeko.

e)Sexuenartekodiferentziaketapertsonaguztienartekoeskubide-etaaukera-berdintasunabalioesteaetaerrespetatzea,eta,horrekinbatera,gizonaknahizemakumeakdiskriminatzeaeragindezaketenestereotipoakbaztertzea.

f)Euskal herritartzat izatea norberaren burua, kultura askotarikoingurunean,etabalioaemateaeuskalhizkuntzaetakulturariedotanorberak berezko eta erreferentziazko dituenei; hala, ikasleak,identitateanizkuneierreparatuta,nortasunpropiobateraikibehardu,moduinklusiboan.Horrekguztiakerreferentziazkomarkokomunbateraikitzekobideemanbehardu,pertsonenartekodiferentziakerrespetatuetabizikidetzaerraztukoduena.

g)EuskalHerrikokulturarenetahistoriarenoinarrizkoalderdiaketaarte-eta kultura-ondarea ezagutzea, balioestea eta errespetatzea, etaxedehoriekbetetzeagainerakokulturaetagizarteekiko.Kulturaetasozietateenfuntzionamendukomekanismoaketabalioakaztertzea,batik bat, herritarren eskubideei eta betebeharrei dagozkienak,haiekikuspegikritikozaintzathartzekoetahaiekikoiritzietairizpidepertsonalakizateko.

5.-Ikaslearengizaalderdiakgaratzenikastea:

a)Bizi-ibilbideagainerakopertsonekinbateraeraikitzenduensubjektuautonomotzat ikustea norberaren burua, eta pertsonek ekintzakzer irizpideetabaliori jarraituzegitendituztenjakitea.Kritikoaetaarduratsuaizateanorberarenburuarekinetagainerakopertsonekin,norberaren garapen osoa, gizartearen garapena eta izadiarekikoorekalortzeko.

b)Autoestimuaetagaitasunemozionalaklantzeaetahoriekadierazteanortasunaren esparru guztietan eta gainerako pertsonekikoharremanetan;betiere,indarkeriaetaaurreiritziakaldebaterautzita.

Dekretuaren atalak

24

c)Ikasleakmoduegokianikusteabereburuaetabereezaugarriaketaaukerak,jarduerakautonomiazetaorekazegitea,etabalioaemateahelburuaklortzekoesfortzuarietazailtasunakgainditzenjoateari.

6.-Egitenetaekitenikastea:

a)Izaeraekintzaileagaratzea,norberarenganakokonfiantza-jarreren,partaidetzaren,senkritikoarenetaekimenpertsonalarenbidez,etakonpromisoahartzeaplangintzakegiteaetaerabakiaknahizardurakhartzeaeskatzendutenproiektuekin.

b)Norberaren jarrerak identifikatzea eta ikasteko nahiz lan egitekoaukeren alderdi onak eta txarrak balioestea, norberaren proiektuakademikoaetaprofesionalazehazteko,ikuspegierrealistabatetiketanorberarengaitasunetabalioekinbatetorrita.

II. KAPITULUA: CURRICULUMAREN ANTOLAMENDUA

9. artikulua.- Curriculuma

1.-Dekretu honen araubide-esparruan, hau izango da curriculuma:OinarrizkoHezkuntzakojakintza-arloenetairakasgaiengidaritzakooinarrizkogaitasunen,helburuen,edukien,pedagogia-metodoenetaebaluazio-irizpideenmultzoa.

2.-Dekretu honetako IV. eta V. eranskinetan jasotzen dira LehenHezkuntzako jakintza-arloen eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakoikasgaienhelburuak,edukiaketaebaluazio-irizpideak,eta,gainera,zehaztuegitendazer-nolakoekarpenaegitendutenoinarrizkogaitasunakeskuratzeko.

10. artikulua.- Pedagogia-printzipioak

Pedagogia-proposamenak egiteko, hezkuntza-proiektuan jasotakoprintzipioez gain, honako pedagogia-printzipio hauek hartuko dituztekontuanikastetxeek:

Dekretuaren atalak

25

1.-Hezkuntza-gaitasun orokorrak jaso behar ditu irakaskuntza etaikaskuntzako prozesuak, eta kontzeptuzko, prozedurazko etajarrerazko edukiak biltzen dituzten oinarrizko gaitasunak lortzeaizanbeharduprozesuhorrenxedea.

2.-Lanaproiektuosoenbidezeginezgero,erraztuegitendaoinarrizkogaitasunak ikasleei helarazteko bidea eta jakintza-arloen etairakasgaienartekodiziplinartekotasuna.

3.-Ikastetxe-ereduahezkuntza-komunitateraeta,orohar,gizarterairekitzenaridela,beharrezkoadaebaluazioarenpartehartzeahanditzea.

4.-Familiek eta irakasleriak parte-hartze eta inplikazio handia izanbehar dute eskola-antolamenduan, eta indartu egin behar dairakasleen hezitzaile-izaera. Hala, bermatu egin behar da HaurHezkuntzaren, Lehen Hezkuntzaren eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzarenartekokoordinazioa.

5.-Irakurketaezinbestekofaktoreadaoinarrizkogaitasunakgaratzekoeta komunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Lehen Hezkuntzaematendutenikastetxeek,hezkuntza-jardueraantolatzekoorduan,egunean gutxienez hogeita hamar minutuko irakurketa-denborasartubeharkodute,etapakomailaguztietan.

11. artikulua.- Lehen Hezkuntzako jakintza-arloak

1.-Jakintza-arlohaueklandukodiraLehenHezkuntzakozikloguztietan:

l Natura,GizarteetaKulturaIngurunearenEzagueral ArteHezkuntzal GorputzHezkuntzal GaztelaniaetaLiteratural EuskaraetaLiteratural AtzerrikoHizkuntzal Matematika

2.-Hezkuntza-etapa honetako hirugarren zikloan, ikastetxeek bigarrenatzerri-hizkuntza bat jaso dezakete curriculumean. Hirugarrenzikloko azken mailan, Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako

Dekretuaren atalak

26

Hezkuntzaren arloa gehituko da, eta jakintza-arlo horrek berezikilandukodugizonenetaemakumeenartekoberdintasuna.

3.-Arretabereziaeskainikozaiebestejakintzabatzukeskuratzekoizaerainstrumentaladutenjakintza-arloei.

4.-Jakintza-arloen bidezko antolamendua egingo bada ere, aintzathartuko da hezkuntza-etapa horren izaera orokorra, adin horretakoikasleen bizipenei eta ikasitakoa integratzeko premiari erreparatuta.Hezkuntza-etapa horretan, hezkuntza-ekintzak ahalegina egingo duikasleenbizipenaketaikasketakintegratzeko,etaekintzahoriikasleenlan-erritmoraegokitukoda.

12. artikulua.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako irakasgaiak

1.-Irakasgai hauek irakatsiko dira Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomailaguztietan:

l EuskaraetaLiteratural GaztelaniaetaLiteratural AtzerrikoHizkuntzal Matematikal GizarteZientziak,GeografiaetaHistorial GorputzHezkuntza

2.-Horiez gainera, lehen mailatik hirugarren mailara bitartean, ikasgaihauekirakatsikodira:

l NaturaZientziakl Herritartasunerakoetagizaeskubideetarakohezkuntzal Plastikarenetaikusizkoenhezkuntzal Musikal Teknologiak

Lehenetabigarrenmailetan,lehenhezkuntzarenazkenzikloanbainobijakintzagaigehiagoikasiahalizangodira,gehienez.

Hirugarrenmailan,ikastetxeekbiikasgaihauetanbanadezaketeNaturaZientzienikasgaia:batetik,BiologiaetaGeologia,eta,bestetik,FisikaetaKimika. Ikasgaihori,halaere, ikasgaibakartzat jokoda, ikasleak

Dekretuaren atalak

27

mailazigarokoduenalaezerabakitzeko.

Irakasgaibatzuentrataerazehatzagorabehera,denetanjorratukodirairakurmena,mintzamenaetaidazmena,ikus-entzunezkokomunikazioa,informazioarenetakomunikazioarenteknologiaketabaloreetanhezikoda,batezeregizon-emakumeenberdintasunarietaemakumeenkontrabiolentziarikezeragitearidagokionez.

Irakurketaezinbestekofaktoreadaoinarrizkogaitasunakgaratzekoetakomunikaziorako gaitasuna sendotzeko. Ikastetxeek ikasgai guztienhezkuntza-jardueran bermatu behar dute irakurketari eskainitakodenbora,mailaguztietan.

3.-Laugarrenmailan,lehenpuntuanadierazitakoikasgaiezgain,Etikaetagizabidehezkuntzairakatsikoda.

Mailahorretan,Matematikaikasgaiabieduki-aukeretanantoladezaketeikastetxeek, ikaslearen egoerari erreparatuta; hau da, ikasleak mailahoriamaitzeanMatematikaikastenjarraitukoduenalaez.

Ikasturtehonetakoirakasgaibatzuentrataerazehatzagorabehera,denetanjorratukodira irakurmena,mintzamenaeta idazmena, ikus-entzunezkokomunikazioa, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak etabaloreetan heziko da, batez ere gizon-emakumeen berdintasunari etaemakumeenkontrabiolentziarikezeragitearidagokionez.

4.-Adierazitakoikasgaiezgain,hautazkoikasgaiak,aukeraaskekoaketaerrefortzukoedoindartzekoikasgaiakizangodira,hurrengoataleaneta26.artikuluanadieraztendenmoduan.Lehenhirumailetanhautazkoikasgairenbatikasiahalizangoda.Laugarrenmailanhautazkoikasgaibatedogehiagoeginahalizangodira.

5.-Laugarrenmailan,aukeraaskekozortzi irakasgaihauetatikhiru ikasibeharkodituzteikasleek:

l BiologiaetaGeologial FisikaetaKimikal PlastikarenetaIkusizkoenHezkuntzal Informatikal Latina

Dekretuaren atalak

28

l Musikal AtzerrikoBigarrenHizkuntzal Teknologia

Goianadierazitakozortziirakasgaiakeskainibeharkodituzteikastetxeek.Ikasleenaukeraketaorientatzeko,irakasgaihoriekzenbaitaukeratanbildaitezke.

6.-“Herritartasunerako eta Giza Eskubideetarako Hezkuntza” eta “EtikaetaGizabideHezkuntza”irakasgaiekberezikilandukodutegizonenetaemakumeenartekoberdintasuna.

7.-Hezkuntza-etapairakasgaitanantolatukobadaere,aintzathartukodaetapari dagokion diziplinartekotasuna eta oinarrizko gaitasunak etahezkuntza-gaitasunorokorrakeskuratzekoegitenduenekarpena.Lehenetabigarrenmailan,irakasgaiakarloorokorretanantoladaitezke.

13. artikulua.- Elebitasuna eta eleaniztasuna

1.-Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak neurriak hartuko dituhezkuntza-sistema elebiduna sendotzeko eta ikasleek, OinarrizkoHezkuntza amaitzean, Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntzaofizialetan komunikatzeko gaitasuna eskuratuko dutela bermatzeko.Xedehorilortzeko,ikastetxeekeuskaraetagaztelanialandukodituzteOinarrizko Hezkuntzan, ikasleek eskura ditzaten bi hizkuntza horiekulertzekoetaahozeta idatzizadieraztekotrebetasunak.Xedeadabihizkuntzahoriekharremanetarakoetaerabilerakohizkuntzakizateaetaeremupertsonalean,sozialeanetaakademikoanerabiltzea.

2.-Aurrekoidatz-zatianadierazitakohelburuaklortzeko,ikastetxeek,berenhizkuntza-proiektuaaintzathartuta,berenezaugarrietaramoldatuetaegokituko dute dekretu honek egindako curriculum-planteamendua;halaber, aintzat hartuko dute hizkuntzak komunikazio-hizkuntza gisaerabiltzea dela bide egokiena elebitasunaren helburua lortzeko etajakintza-arloetaikasgaibakoitzekocurriculum-edukiakirakasteko.

3.-Elebitasunaoinarrihartuta,ikasleeleanitzaksortzekoxedeaerdiesteko,atzerri-hizkuntzenikaskuntzaetaerabilerakfinkatzekoneurriakezarrikodituzte ikastetxeek, eta bermatu egingo dute bete egiten direla bi

Dekretuaren atalak

29

hizkuntzetarako ezarrita dauden gaitasun-mailak. Ikastetxeek aukeraizango dute zenbait ikasgai atzerri-hizkuntza horietan irakasteko,horretarakoarautzendirenbaldintzakbetez.

4.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaukeraemangoduikasleekDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ikasitako hizkuntzen jakintza-ziurtagiriofizialakeskuratzekoprobahomologatuakeginditzaten,eta,horrekinbatera,sustatuegingoduBatxilergoaegingoezdutenikasleekhizkuntzakikasiahalizanditzaten.

5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailak,bereeskuduntzenaraberaerabakikodituEuskalAutonomiaErkidegokobaimendutakoatzerrikozentroekirakatsibeharrekoespainiaretaeuskalhizkuntzaetakultura,Espainian dauden atzerriko zentroen erregimenari buruz 806/1993ErregeDekretuak(maiatzaren28koa)dioenarenarabera.

14. artikulua.- Ordutegia

1.-Lehen Hezkuntzan, 875 orduko ordutegia bete beharko da urtean,ikasturtebakoitzean.Jakintza-arlobakoitzalantzekobehardendenboraizangodaarlobakoitzariesleitutakoordutegia,betiere,aldebaterautzigabehezkuntza-etapahorrenizaeraorokorraetaintegratzailea.

2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, 1.050 orduko ordutegia betebeharkodagutxienezikasturtebakoitzean.

3.-Eskola-antolamendua errazteko eta ikastetxeek aukera izan dezatenberenezaugarriespezifikoeierantzuteko,berenhezkuntza-,hizkuntza-etacurriculum-proiektuarekinbatetorriz,ikastetxebakoitzakjakintza-arlo eta irakasgaienarteanbanatukodituorduhoriek; betiere, I. etaII.eranskinetanaraututakogutxienekoordutegiabetezetaHezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritako prozedurari jarraituz.Eranskinekerreferentziagisaadierazitakoordutegiabetebeharkoduteaukerahoribaliatzenezdutenikastetxeek.

Dekretuaren atalak

30

4.-Eskola-egunekgoizekoetaarratsaldekosaioakizangodituzte.Astekoarratsalde bat irakasle guztien parte-hartzea eskatzen duten lanakegiteko erabiltzea baimendu dezake Hezkuntza, Unibertsitate etaIkerketaSailak,bainahorrekezduesannahiikasleenastekoordutegiamurriztubehardenik.Salbuespenezkoarrazoiakbeharkodiraeskola-egunakbestemodubateraantolatzeko.

15. artikulua.- Eskola-egutegia

1.-Ikastetxearenhezkuntza-proiektuarekinkoherenteizandaerabakikoduikastetxebakoitzakbereeskola-egutegia.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailak,urtero,erreferentziazkoeskola-egutegiabatfinkatukodu.Egutegihorrek175irakastegunizangoditu,gutxienez.

2.-Eskola-ikasturteak inoiz ez dira hasiko irailaren bata baino lehen,eta amaitzeko azken eguna ekainaren hogeita hamarra izango da.Salbuespenez, Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programetakolantokikoprestakuntzaegiteko,aldaegindaitezkeadierazitakomugahoriek,enpresenjarduerarenlan-baldintzekhorrelajokatzeaeskatzenbadute.

16. artikulua.- Ratioak

1.-LehenHezkuntzan,25ikaslekosatukodute,gehienez,unitatebakoitza,etaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzan,berriz,gehienezkokopurua30ikaslekoaizangoda.

2.-Mailazigarogabekoikasleakedohezkuntza-sistemaraberandusartudiren ikasleak izateagatik, talderen batek gehienezko ratioa gaindituahal izango du, baina taldeak ezingo du ehuneko hamarrean bainohandiagoangaindituadierazitakoratioa.

3.-Irakasle/ikasgelaerlazioahandituahalizangoda,ikasleenezaugarrieierreparatuta eta ikastetxearen programa eta proiektu baimendueierreparatuta.

Dekretuaren atalak

31

III. KAPITULUA: IKASTETXEAREN HEZIKETA PROIEKTUA ETA CU-RRICULUM PROIEKTUA

17. artikulua.- Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua

1.-Dekretuhonenesanetara,ikastetxeakegindakohezkuntza-aukeraetaharkezarritakojardunbide-ildonagusiakjasotzendituenproposamen-agiri osoa izango da Ikastetxearen Hezkuntza Proiektua, hezkuntza-komunitateak ikastetxean egingo duen hezkuntzako esku-hartzeakoherentziazzuzentzekoerreferentziatzaterabilikodena.

2.-Honako hauek jasoko ditu Ikastetxearen Hezkuntza Proiektuak:hezkuntza-jarduerarenbalioak,helburuaketalehentasunak;ikaskuntza-prozesuanzerhizkuntzaerabilikodirenfinkatzekoirizpideaketaaukeraaskeko irakasgaien eskaintza egiteko erabiliko direnak; ebaluazio-prozesukoalderdiorokorrak;tutoretzakoekintza-planaetaaniztasunarentrataerarakoneurriak;etaikastetxeakerabakitakobestelakoalderdiak.Hori guztia finkatzeko, euskal gizartearen eta ikastetxearen berarentestuingurusozioekonomikoarietakulturalarierreparatubeharzaio,baietaikasleenezaugarrieietapremieiere.Halaber,aintzathartubehardahezkuntza-helburuak lortzeko eta oinarrizko gaitasunak eskuratzekobidea erraztea izan behar duela agiri horrek finkatutako neurrienhelburuak.

3.-Ikastetxeetakoordezkaritza-organogorenarenetaitundutakoikastetxepribatuetako ordezkaritza-organo titularraren egitekoa izango daIkastetxearenHezkuntzaProiektuaonartzea.Agirihoriargitaraemanbeharkoda.

4.-Ikastetxeek, halaber, familiekiko, profesionalekiko eta ikasleekikokonpromisoaksustatukodituzte,batzuekzeinbesteekzereginkizunetajardueraegitekokonpromisoahartukodutenzehaztekoetahezkunta-prozesuaerrazteko.

5.-Ikastetxeek, beren autonomia erabilita eta araututako esparruarenbarruan, esperimentazio-saioak eta lan-planak egin ditzakete,antolamendu moduak probatu eta eskola-ordutegia handitu; baina,betiere,familiakapartekoekarpenikegiterabehartugabeetahezkuntza-administrazioarieskakizunikegingabe.

Dekretuaren atalak

32

18. artikulua.- Ikastetxearen Hizkuntza Proiektua 1.-Dekretu honen esanetara, hizkuntzen irakaskuntzarekin eta

erabilpenarekinlotutakoalderdiguztienplangintzaegingoduenagiriada hizkuntza-proiektua, ikastetxeek egindakoa, beren hezkuntza-esparruan aplikatzeko. Hezkuntza-proiektuan jasotako ikaskuntza-prozesuanhizkuntzaknola irakatsikoetaerabilikodirenfinkatukoduhizkuntza-proiektuak, eta zehaztu egingo zer-nolako trataera izangoduten hizkuntzek curriculum-proiektuan. Agiri horretan jasotakoerabakiekeraginzuzenaizangoduteikastetxekobesteagiribatzuetan;esaterako, barne-araudian, urteko plangintzan, barne- eta kanpo-harremanakarautukodituztenprintzipioetan,etaabarretan. Izanere,azken horien bidez gauzatuko dira hizkuntza-proiektuan adostutakoprintzipioak.

2.-Ikastetxeek hezkuntza-proiektuaren barruan jasoko dute berenhizkuntza-proiektua.

19. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua

1.-Dekretu honen esanetara, dekretu honexek araututako curriculumakikastetxebakoitzeanduenzehaztapenadacurriculum-proiektua.

2.-Curriculum-proiektuak ikastetxearen testuinguru sozioekonomikoraeta kulturalera, ikasleen ezaugarri eta premietara, eta ikastetxearenhizkuntza-aukeretaraetabaliabideetaraegokitubehardudekretuhoneneranskinetanaraututakocurriculuma;betiere, ikastetxekohezkuntza-proiektua erreferentziatzat hartuta. Hala, curriculum-proiektuakOinarrizko Hezkuntzako irakaskuntza-edukiak zehaztuko ditu LehenHezkuntzako zikloetarako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakomailaguztietarako,edukihoriekdekretuhonetanaraututakocurriculumofizialabetezirakatsdaitezen.

Dekretuaren atalak

33

3.-Ikastetxearen Curriculum Proiektuak honako alderdi hauek finkatukoditu,gutxienez:

lHezkuntza-jarduerari lotutako gaitasunak, helburuak eta edukiak,ikasleen beharrei egokitutakoak, irakaskuntza-alderdi guztietanjasoak.

lZiklo edo ikasturte bakoitzeko ebaluazio-irizpideen zehaztapena,etapabakoitzaamaitzeaneskuratubeharrekogutxienekogaitasun-mailak, eta ikasleen ebaluazio- eta promozio-prozesuari buruzkoerabakiak.

lIkastetxearenHizkuntzaProiektukocurriculum-alderdiak.lPedagogia-irizpideen eta irizpide didaktikoen zehaztapena, bai

eta metodologia-aukerena eta curriculum-materialei buruzkoaere, betiere, ikastetxeko irakasleen lanaren jarraikortasuna etakoherentziabermatutaizanda.

lHezkuntza-laguntzaren premia berariazkoa duten ikasleen egoeraosotasunean tratatzeko irizpideak, bai hezkuntza-premia bereziakdituztenikasleena,baigaitasunindibidualhandiakdituztenena,baihezkuntza-sistemaraberandusartudirenena.

lAukerakotasunari eta curriculum desberdineko alderdiei buruzkoerabakiak.

lTutoretza-ekintzarako irizpideaketahezkuntza-orientazioaegitekomoduariburuzkoak.

4.-Hezkuntza-etapabatbainogehiagoirakastendituztenikastetxeetakocurriculum-proiektuek zehaztueginbeharkodituztehezkuntza-etapabakoitzarenezaugarriak,haienartekokoherentziazainduz.

20. artikulua.- Ikastetxearen Curriculum Proiektua egitea

1.-Zikloaketaikasturteakezartzendirenneurrianegingoduteikastetxeekcurriculum-proiektua. Ezarpen-prozesua amaituta, HezkuntzaAdministrazioari aurkeztuko zaio curriculum-proiektua, eta azkenhorrek,hezkuntzakoikuskaritzarentxostenajasoondoren,curriculum-proiektuak hari aplikagarri zaizkion arauak betetzen dituen ala ezerabakikodu,eta,horrierreparatuta,proiektuarenbideragarritasunariburuzkooharrakegingoditu.

Dekretuaren atalak

34

2.-Ikastetxe publikoetan eta itunduetan, Irakasleen Klaustroak eginbeharko du curriculum-proiektua. Klaustroari dagokio curriculum-proiektuaonartzea,baina,huraonartuaurretik,EskolaKontseiluareniritzia jasobeharkoda ikastetxepribatu itunduetan,etaOrdezkaritzaOrgano Gorenarena ikastetxe publikoetan. Curriculum-proiektuanxedatutakoak urteko planaren bidez gauzatuko dira ikasturteanzehar,eta,zehazki, irakaskuntza-jardueretakoprogramarenbidezetaprestakuntza-jardueretako,eskolazkanpokojardueretakoetajardueraosagarrietakoprogramarenbidez.

3.-Finantziazio publikorik gabeko ikastetxe pribatuetan, curriculum-proiektuanorkeginetaonartubeharduenjakiteko,eskumenenbarne-banaketarierreparatubeharkozaio.

4.-Ikastetxean irakasten diren hezkuntza-etapa guztiak landuko ditucurriculum-proiektuak. Hasierako hezkuntza-etapetatik ikasleak jasoohi dituzten ikastetxeetan, etapa bakoitzeko curriculum-proiektuakegitekoprozesuakoordinatzekobatzordebateratukoda,etapahorienartekokoherentziabermatzeko.

5.-Ikasturte hasieran, jakitera eman beharko dira maila bakoitzeangainditubeharrekogutxienekohelburuaketaikastetxearencurriculum-proiektuanonartutakoebaluazio-irizpideak.

6.-Ikastetxeetako hezitzaileek autonomia izango dute hezkuntza-mailahorretan erabili behar den material didaktikoa aukeratzeko, betiereDekretuhoneneranskineanezarritakocurriculumeraegokitzenbadira.

7.-Testuliburuak eta bestelako materialak eskuratu eta argitaratzeko ezda beharko Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren baimenik.Nolanahiere,liburuetamaterialonzorroztasunzientifikoaetahizkuntzaegokitu egin beharko dira ikasleen adinera eta dekretu honetanaraututakocurriculumera.Eraberean,islatuetasustatueginbeharkodituzte gure ordenamendu juridikoaren printzipio, balore, askatasun,eskubide eta betebeharrak, baita lege hauetan jasotako printzipioeta baloreak ere: otsailaren 19ko 1/1993 Legean ―Euskal EskolaPublikoarenean― abenduaren 28ko 1/2004 Lege Organikoan ―GeneroBiolentziaren kontra guztiz babesteko neurriei buruzkoan―; izan ere,hezkuntza-jardueralegehorietaraegokitubeharda.

Dekretuaren atalak

35

8.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailaridagokioikastetxeekberenpedagogia-autonomiaerabilizaukeratutakotestu-liburuaketagainerakocurriculum-materialak ikuskatzea, ikaskuntzako eta irakaskuntzakoelementuguztiakikuskatzekoohikoprozesuarenbaitan.

21. artikulua.- Ikasgelako curriculum-plangintza

1.-Ikastetxearen Curriculum Proiektuari jarraituz egingo dute irakasleekberen irakaskuntza-jarduna, hura ikasleen berariazko ezaugarrietaraegokituz.

2.-Ziklo edo, hezkuntza-etaparen arabera, ikasturte bereko ikasketakirakasten dituzten irakasleek koordinatu egingo dituzte ikasgela-programazioak,elkarrenartekokoherentziaizandezaten.

3.-Jakintza-arloedoirakasgaiberairakastendutenirakasleekelkarrekinegingodutelanikasgelakocurriculum-programazioaegiteko,elkarlanhorrenbidezbermatutaizandaitezenbai ikasketenkoordinazioa,baijakintza-arlo edo irakasgai berak ikasten ari diren ikasleen aukera-berdintasuna, eta hezkuntza-etapako nahiz Oinarrizko Hezkuntzakoikasketenprogresioa.

22. artikulua.- Irakasle-taldea

1.-Ikasgelabateanesku-hartzendutenirakasleekosatzenduteirakasle-taldea. Antolamendu-neurriez baliatuz, Oinarrizko Hezkuntzakoikasletaneskuhartzendutenirakasleenkopuruamurriztenahalegindukodiraikastetxeak;batikbat,LehenHezkuntzan,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako lehen mailetan eta Hasierako Lanbide PrestakuntzakoProgrametan.Halaber,posibledenheinean, jakintza-arloak irakastendituztenirakasleekezduteikasle-taldezaldatukoDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzanzehar.

Dekretuaren atalak

36

2.-Tutoreekbiikasturteegingodituzte,gutxienez,ikasle-taldeekin,etabiikasturtehoriekbatetorrikodira,LehenHezkuntzan,hezkuntza-etapahorretako zikloekin. Behar bezala justifikatu beharko dira arau horriegindakosalbuespenak.

23. artikulua.- Tutoretza- eta orientazio-arloa

1.-Hezkuntza-orientazioa etengabeko laguntza-prozesu sistematikoada, hezkuntza-jarduerak bere barnean hartzen duena, eta helburudu ikasleei gaitasunak eskuratzeko laguntza ematea, beren proiektupertsonalarenetaprofesionalarenjabeizandaitezen.

2.-Ikastetxearen hezkuntza-proiektuari jarraiki, Tutoretza-plana daikasle guztiekin eskolaldi osoan tutoretza-jardueretan landuko direnorientaziokoetabestelakoekintzakantolatzekoegitura.Ekintzahorienhelburuaikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratzeada.

3.-Tutoreei dagokie plan hori aurrera eramatea, irakasle-taldearekin etaikasle-taldearengan eragiten duten gainerako eragileekin batera.Ikastetxean orientazio-lanetan aritzen diren profesionalek lagunduegingodiotetutorearilanhorretan.

4.-Ikastetxeetakotutoretza—planekatalhauekizangodituzte,gutxienez:lTutoretzanlandukodirengaitasunak,helburuaketaedukiak(ikasleei

emandako orientazioari eta haien jarraipena egiteari buruzkoak),ikasleenpremieiegokituta.

lTutoreak ikasleekiko, irakasle-taldearekiko eta familiekiko eginbeharrekolanaketabestelakolanak.

lEkintzahoriekikasturteanzeharegitekoplangintza.lTutoretza-planaebaluatzekoirizpideak.

5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakjarraibideakemangodituOinarrizkoHezkuntzakotutoretza-planakeginetaaurreraeramateko.

Dekretuaren atalak

37

6.-Tutoreak, irakasle-taldearen aholkularitza jasota, eskola-orientazioindibidualekotxostenbategingodu,familieiinformazioaematekoetaikasleei orientazioa emateko, dauden aukeren artean hautaketa bategiteko.Txostenhorietapabakoitzarenamaieranegingoda,gutxienez,eta baita aparteko inguruabarrek hala eskatzen badute; esaterako,ikaslebatekziklozedoikasturtezigarobeharezbadu.Txostenhoriekguztiakisilpekoakizangodira.

LehenHezkuntzaamaitzeanegingodentxostenindibidualak,gutxienez,adierazibehardu ikasleakzenbaterainoeskuratudituen ikasedukiak,batik bat, ikasle horren hezkuntza-garapena gehien baldintzatukodutenak.Halaber,ikaslearenbanakakoarretabermatzekofuntsezkotzatjotzendirenalderdiakjasobeharkoditutxostenhorrek.

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren edo Hasierako LanbidePrestakuntzakoProgramabatenamaieranegindakotxostenaketorkizunakademikoari edo lanbidezkoariburuzkoorientazioaemanbehardioikasleari.

IV. KAPITULUA: ANIZTASUNAREN TRATAERA

24. artikulua.- Aniztasunaren trataerarako neurriak

1.-Aniztasunaren trataerarako neurriek xede hauek dituzte: ikasleenberariazko hezkuntza-premiei erantzutea eta ikasleek curriculumeanjasotako oinarrizko gaitasunen gutxieneko mailak eskuratzea. Neurrihoriek bide bat ireki behar dute, adierazitako helburuak eta xedekotitulazioaklorditzatenikasleek.

2.-Aniztasunarentrataerarakoneurriekerantzuneginbehardieteikasleenhezkuntza-premiei,haien ikasteko interesa,motibazioaetaahalmenaaintzat hartuta, ingurune normalizatu eta inklusibo batean ikasdezaten.

3.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakekintzakonpentsatzaileakbultzatukodituegoeraindibidualedokolektibotxarreandaudenikasleeneskolatzearekiko.Horretarako,aniztasunatratatzekoneurriakarautukodituSailak,antolakuntzakoaketacurriculumekoak,ikastetxeek,beren

Dekretuaren atalak

38

autonomiaerabilita,ikasleenezaugarrietaramoldaetaantoladitzatenikasketak.Ikastetxepublikoetapribatuitundueibaliabideakhornitzeko,kontuan hartuko da ikastetxeek zer neurritan eskolatzen dituztenpertsonahoriek.

4.-Besteak beste, neurri hauek arautuko dira: ikasle-talde arrunteanlaguntza ematea; talde-banaketak; aukerako irakasgaien eskaintza;indartze-neurriak;curriculumarenegokitzapenak;irakasgaiakjakintza-arlotan jasotzea, ikasle-taldeetako irakasleen kopuruak murrizteko;eskolatzeosagarrikoprogramak;hezkuntzakoesku-hartzeorokorrekoetaespezifikokoproiektuak;curriculumdesberdinekoprogramaketahezkuntza-laguntza espezifikoa behar duten ikasleen tratamendubanakatuaegitekoprogramak;etaunitatebakoitzekoirakasleenratioakhanditzea.

5.-Ikasle-taldeetakoirakasleenkopuruamurriztekoirakasgaiakjakintza-esparrutan biltzen badira, jardunbide horrek eutsi egin beharko diejakintza-arloen eta irakasgaien helburuei, edukiei eta ebaluazio-irizpideei,baietahorieiguztieiesleitutakoordukopuruariere.Ikasketenantolamendua aldatuko du integrazio edo biltze horrek, baina ez dueraginik izango ikasleakgorakomailetara igarotzekohartubeharrekoerabakietan.

6.-Curriculumeko helburuak lortzea errazteko, berariazko prozedurakezarriko dira, baldin eta beharrezkoa ikusten bada jarduera-planberezibategitea,hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleenpremieierantzuteko. Plan horrek curriculum-egokitzapenak egin ditzake,curriculumaren edukietatik eta ebaluazio-irizpideetatik aldenduz.Ikaslearekikojarduera-planeanadierazitakocurriculum-egokitzapenenhelburuahauxeda:oinarrizkogaitasunakahaliketagehiengaratzeaikasle horiengan. Curriculum-egokitzapen horietan finkatutakoebaluazio-irizpideak izango dira ikasleen ebaluazioa eta promozioaerabakitzekoerreferentziak.

7.-Ahalmen intelektual handiko ikasleen eskolatzea malgutzeko aukeraizangoda,irakaskuntzahaienikasketa-erritmoraegokituta;hala,aukeraizango da ikasle horiek garaia baino lehenago sartzeko hezkuntza-etapa batean edo etaparen baten iraupena laburtzeko, baldin etabeharrezkotzatjotzenbadaikasleenorekapertsonalaetasozializazioagaratzeko.Halakoneurriakhartzeko, jarduera-planbateginbeharko

Dekretuaren atalak

39

da,normalizazioaetainklusioaerreferentziazkoprintzipiotzathartuta,ikaslearen premiei osoro erantzuteko. Ikasle mota hori hautematekoprozedurabatezarrikoda.

8.-Ikastetxeek curriculum-proiektuan jasoko dituzte aniztasunarentrataerarakoneurriak.

25. artikulua.- Aniztasunaren trataera Lehen Hezkuntzan

1.-Esku-hartze hezitzaileak aintzat hartu behar du ikasleen ezaugarrienaniztasunarenprintzipioa,horibaitaikasleguztiengarapenabideratzekoetaikaslebakoitzarenpremieiegokitutakoarretaematekobidea.

2.-Behin ikasleen hezkuntza-premia espezifikoak goiz hautemanda,antolakuntzako nahiz curriculumaren arloko neurriak har daitezke,ikasleen heziketaren indargarri. Neurri hauek har daitezke, besteakbeste: laguntza ematea talde arruntean, ikasle-taldeen taldekatzemalguakegiteaetacurriculumeanegokitzapenakegitea.

3.-Curriculumeko eta antolakuntzako neurriak hartuko dira hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleekaukeraizandezatenberenahalmenakahaliketagehiengaratzekoetahezkuntza-etapakohelburuaklortzeko.Ikasleen hezkuntza-aurrerapen egokia bermatzea da neurrionhelburua.

26. artikulua.- Aukerakotasuna eta indartze-jarduerak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan

1.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakocurriculumakaukerakotasunerakoetaindartze-jarduerenezarpenerakoeremubateskaintzendieikasleei,etaeremuhoriezartzeakhelburuhaudu:ikasleenintereseietapremieierantzutea,ikasketakindartzeaikasleakpremiahandienaduengaietan,orientazio-aukerak handitzea, bizitza aktiborako trantsizioa errazteaetaOinarrizkoHezkuntzakohelburuekfinkatutakogaitasunakgaratzenlaguntzea.

2.-Eremuhorretan,hiruirakasgaimotaeskainikodira:hautazkoak;hezkuntzaindartzekoak;etaaukeraaskekoak,12.5artikuluakaraututakoak.

Dekretuaren atalak

40

3.-Hautazkoirakasgaiakdituztenmailetan,ikastetxeekbetieskainibeharkodute Atzerriko Bigarren Hizkuntza, eta, 3. mailan, Kultura Klasikoa.Hautazkoirakasgaieneskaintzaegiteko,Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaraubidezonartutakoakeskainikodituzteikastetxeek.Eskaintzahorrekzabalaetaorekatuaizanbehardu.

4.-4. mailan, soilik egoera hau gertatzen bada izango da posibleikastetxeak finkatutako aukera askeko irakasgaien edo irakasgaihorrenmultzokatzeenaukeraketamurriztea:irakasgaihorietakorenbatirakastekonahikoaikasleezizatea.Denaden,murrizketahoriegiteko,aurrezezarritakoirizpideobjektibobatzukerabilibeharkodira.

5.-Ikastetxeekinformazioaetaorientazioaemangodieteikasleei,dekretuhonetako 12.5. artikuluan adierazitako irakasgaien eta hautazkoirakasgaien aukeraketa egiteko. Hala, helburua izango da ikasleakegindakoaukeraketabaliagarriaizateaoinarrizkoikasketakfinkatzekoetagerorakoheziketa-aukerakedolaneratze-aukerakerrazteko.

6.-Ikastetxeekzenbaitirizpideezarditzaketeikasleakindartze-irakasgaibatikasdezanhautazkoirakasgaiarenordez;betiere,ordea,beharrezkoaikusi bada neurri hori hartzea nahitaezkoa dela ikasleak oinarrizkogaitasunak eskuratzeko. Ikastetxeek ezarriko dute indartze-irakasgaihoriencurriculuma.

27. artikulua.- Esku-hartze orokorreko eta esku-hartze espezifikoko proiektuak.

1.-Esku-hartzeorokorrekoproiektuenbidez,egoeratxarrekoinguruneetandaudenikastetxeekerantzunegingodioteikasleenhezkuntza-premiei,ikastetxeosoanedohezkuntza-etaparenbateanesku-hartzeorokorrekoplanteamendubateginez.

2.-Hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleen egoerari aurre egitekoegitendiraesku-hartzeespezifikokoproiektuak.Premiahoriensorburua,besteakbeste,izandaitekeikasleaahulezia-egoerandagoengizarte-edo kultura-ingurune bateko kide izatea, eskolara egokitzeko arazolarriakizateaedoeskola-porrota.

Dekretuaren atalak

41

3.-Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak finkatuko ditu, berariazegindako deialdien bidez, proiektu horiek zehazteko eta aurreraeramatekobaldintzak.

28. artikulua.- Curriculum desberdineko programak

1.-Ikastetxeek curriculum desberdineko programak antola ditzakete,ezaugarri jakin batzuk dituzten ikasleentzat. Programa horiekHezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak finkatutako markoaneginbeharkodira,ikasleenegoeraebaluatuondoren.Hala,programahorien xedeko ikasleak hauek dira: curriculumaren edukiak, jarduerapraktikoaketairakasgaiakbestelakomodubateanantolatzeakomenizaienak eta hezkuntza-etapako helburuak eta oinarrizko gaitasunaknahizDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekometodologiaespezifikobatjarraitzekopremiadutenak.

2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako hirugarren mailan has daitezkeikasleakprogramahorietanpartehartzen.Programahorietanpartehardezakete,halaber,bigarrenmailaamaituondoren,hirugarrenmailaraigarotzeko moduan izan ez eta Derrigorrezko Oinarrizko Hezkuntzanmaila bat errepikatu duten ikasleek. Dena dela, ikasleak programahorietansartzeko,beharrezkoaizangodahaienebaluazioakademikoaeta psikopedagogikoa egitea, Hezkuntza, Unibertsitate eta IkerketaSailakezarritakomoduan,eta,programansartuaurretik, ikaslearietaharenfamiliarientzunbeharkozaie.

3.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakegokituegingodudekretuhonekezarritakocurriculumaetabiesparruespezifikotanantolatukodu. Esparru batek hizkuntzetako eta gizarte-arloko prestakuntza-elementuak bilduko ditu, eta besteak, berriz, prestakuntza-elementuzientifiko eta teknologikoak. Programa horietan parte hartzen dutenikasleek hezkuntza-etapako, gutxienez, hiru irakasgai ikasi behardituzte,ahalbadaikasle-taldearruntean,aurrekoesparruetatikkanpo.

Hizkuntza- eta gizarte-esparruak bere baitan jasoko ditu, gutxienez,GizarteZientziak,GeografiaetaHistoria,GaztelaniaetaLiteraturaetaEuskara eta Literatura irakasgaien oinarrizko curriculum-alderdiak.

Dekretuaren atalak

42

Esparru zientifiko eta teknologikoak, berriz, Matematika, NaturarenZientziaketaTeknologia ikasgaieidagozkienak jasokoditu.AtzerrikoHizkuntzaezbadahizkuntza-etagizarte-esparruanjasotzen,aurrekoparagrafoanadierazitakohiruirakasgaietakobatengisanikasibeharkoda.

4.-Curriculum desberdineko programek zehaztu egin beharko dute zermetodologia, eduki eta ebaluazio-irizpide erabiliko dituzten, ikasleekoinarrizkogaitasunakeskuratukodituztelabermatzeko.

5.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakooinarrizkogaitasunaketahelburuakizango dira curriculum desberdineko programetan parte hartzendutenikasleakebaluatzekoerreferentzia,etahoriekguztiakprogramabakoitzarenebaluazio-irizpideespezifikoetanadierazikodira.

6.-Programaamaituta, ikaslerenbatekezbadituDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzako graduatu-titulua eskuratzeko baldintzak bete, ikasleakaukeraizangodu32.3artikuluakaraututakoabainourtebetegehiagozjarraitzekoprograman.

29. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak

1.-Hezkuntza,Unibertsitateeta IkerketaSailakarautuetazehaztukoduzer baldintza bete beharko diren hasierako lanbide-prestakuntzakoprogramak baimendu, eta, horien bidez, gazteen gizarteratzea,eskolatzea eta laneratzea bultzatzeko. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakoikastetxeekbideratukodituzteprogramahoriek,zuzeneanedoakordioak,hitzarmenakedokontratazioakeginezerakundepublikoedopribatuekinnahizpertsonafisikoekin.

2.-Programaren hasierako urteko abenduaren 31 baino lehen hamaseietahemezortziurtebitartekoadinabetetadutenikasleaksardaitezkehasierako lanbide-prestakuntzako programetan; betiere, ez baduteDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratu.Komunitate terapeutikoetan, espetxeetan edo antzeko zentroetandauden pertsonen kasuan soilik eman daiteke adin hori gainditzekobaimena.

Dekretuaren atalak

43

3.-Salbuespenez,etaikaslearennahizharengurasoedotutoreekinadosjarrita,adinhorihamabosturteramurriztudaiteke,baldineta,bigarrenmailaeginondoren, ikasleakezbadituhirugarrenmailara igarotzekobaldintzakbetetzenetahezkuntza-etapahorretanmailabaterrepikatubadu. Ikasle horiek programan sartzeko, ebaluazio akademiko etapsikopedagogiko bat egin beharko da, araututako eran. Halaber,orientaziopertsonalekoetaprofesionalekoplanbateginbeharkoda,etaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekomoduluakikastekokonpromisoahartubeharkoduteikasleek.

4.-Hasierako lanbide-prestakuntzako programek erreferentziatzat izanbehardute lanbide-profilbat,etaprofilhorigaitasunorokorrenbidezetagaitasunpertsonal,sozialetaprofesionalenbidezadierazikodute.Profilhoriadierazteko,azaldutakoezgainera, lanbide-gaitasuneneta,halabadagokio,LanbideKualifikazioenKatalogoNazionalarenegungoegituranlehenmailaduengaitasun-unitateenzerrendabatjasokoduteprogramek.

5.-Hasierakolanbide-prestakuntzakoprogramekhirumodulumotaizangodituzte: lanbide-profileko gaitasunak lantzeko berariazko moduluak,zeinak,halabadagokio,praktika-aldibatizangodutenlantokietan,etaLanbideKualifikazioenetaLanbideHeziketarenSistemaNazionalareneskakizunak beteko dituzten; oinarrizko gaitasunak zabaltzeko etahezkuntza-sistematik lan-mundurakourratsaerraztekoprestakuntza-modulu orokorrak; eta ikasleak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-titulualortzerabideratukodituztenmoduluak.

6.-Programahorietakoderrigorrezkomoduluakgaindituondorenemandakoikasketa-ziurtagiriekeskubideaemangodiote,halaeskatzenduenari,lan-arloko Administrazio eskudunak pertsona horri eman diezazkiontitulazioaridagozkionlanbide-gaitasunekoziurtagiriak.

7.-Artikulu honetako hirugarren atalean adierazitako ikasleentzat izanezik, borondatezkoa izango da Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakograduatu-tituluaeskuratzekomoduluakegitea.Hezkuntza,UnibertsitateetaIkasketaSailakbaimendutakoikastetxeekirakatsikodituztemoduluhoriek.

8.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua eskuratzekomoduluak hiru arlo hauen inguruan antolatuko dira: komunikazio-

Dekretuaren atalak

44

arloa, gizarte-arloa eta arlo zientifiko eta teknologikoa. Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak egokitu egingo du Dekretu honekezarritako curriculuma, eta hiru arlo horien inguruan antolatuko du.Halaber,zenbaitprozeduraezarrikoditugraduatu-tituluaeskuratzekomoduluak ikasiko dituzten gazteek zer ikasi duten ebaluatzeko, baieskolatze arruntean, bai Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, baiprogramakogainerakomoduluetan.

9.-Praktika-aldia lantokietan egiteko fasea gauzatzeko, Hezkuntza,Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ikasle horien ezaugarrietarakoegokitukodu156/2003Dekretua,uztailaren8koa,LanbideHeziketakoPrestakuntza Zikloetako Lantokiko Prestakuntzako Moduluarenegikaritzaarautzekoa.

30. artikulua.- Hasierako Lanbide Prestakuntzako Programak hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleentzat eta Zereginen Ikaskuntzarako Gelak.

1.-ModalitatebatbainogehiagotanegindezakeHezkuntza,Unibertsitateeta Ikerketa Sailak ezarritako hasierako prestakuntzako programeneskaintza, eskaintza horrek behar bezala erantzun diezaien ikasleengizabeharrizaneietagizarte-etaheziketa-premiei.Hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleentzakoberariazkoeskaintzaeginbeharkodumodalitatehorietakobatek.Lanpostubatlortzekoadinakoautonomiapertsonalaetasozialaizanbeharduteikaslehoriek,bainaezmodalitatearruntetansartzekoadinakoa.

2.-Gutxitasunintelektualakdirela-eta,hezkuntza-premiabereziakdituztenikasleakberariazkotaldebateansartukodira,ZereginenIkaskuntzarakoLanbidePrestakuntzakotaldera,hainzuzen.

3.-Hauxe da Zereginen Ikaskuntzarako Gelen helburua: gutxitasunintelektualen ondorioz hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleaklanerakoetabizitzaaktiborakoprestatzea.Orohar,4ikasturtezhartukodiraikasleak,etahaiekhartzekogehienezkoadina20urtekoaizangoda. Salbuespenez, ikasle horien eskolaldia 21 urtera arte luzatzeabaimendudaiteke,betiere,ikaslearenjarrereietaintereseierreparatuta,ebaluazio-taldeak uste badu ikaslearen lanerako gaitasuna hobetudaitekeelahorrelajokatuta.

Dekretuaren atalak

45

31. artikulua.- Eskolatze Osagarriko Programak

1.-Heziketa-prozesuanberariazkolaguntzarenbeharreandaudenikasleentzatdaude eginak Eskolatze Osagarriko Programak. Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako ikasleak izan behar dute programako partaideak, eta,gehienez,15urtebeteakizan,programarenhasierakourtearenabenduaren31rako. Ikaslehorien laguntza-premiakezaugarri pertsonal larrietanedoeskola-historiarennolakotasuneanduoinarria,etaprogramansartuaurretikagortuaeginbehardira,ikaslehoriekiko,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakaniztasunariarretaematekoaurreikusitadituenneurriguztiak.

2.-Programa horiek helburu hau dute: ikasle horiek jarrera baikorrakgaratzea heziketa-prozesuarekiko, beren ikaskideekiko, irakasleekikoeta gizarte-ingurunearekiko, eta, horien bidez, lehenik eta behin,ikasleekarlopertsonaleanetagizarte-arloanaurreraegiteaeta,gerora,programa amaitu ondoren, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakohelburuaklortzekoprozesuariberrekitea.

3.-Eskolatze Osagarriko Programak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzairakastendutenikastetxepublikoetanegingodira,edo,bestela,gizartekoedohezkuntzakoesku-hartzeaegitendutenerakundeetaentitateetan.Azkenerakundeetaentitatehoriekprogramaosagarrihorieiburuzkohitzarmenedo itunbat izenpetukoduteHezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailarekin,berariazegingodirendeialdienbidez.

V. KAPITULUA: IKASLERIA, EBALUAZIOA, MAILAZ IGAROTZEA ETA TITULAZIOA

32. artikulua.- Eskolatzea

1.-Orohar,seiurtebetetzendutenurtenaturaleansartukodiraikasleakOinarrizko Hezkuntzan, sei urte emango dituzte Lehen Hezkuntzan,eta hamabi urte dituztela eskolatuko dira Derrigorrezko BigarrenHezkuntzan.Lauurteegingodituztebigarrenhezkuntza-etapahorretan,eta,normalean,16urtebetearteeskolatukodira.

2.-Ahalmenintelektualhandikoikasleakidentifikatubadiraetaikaslehorieimalgutu egin bazaie Lehen Hezkuntzako eskolaldia, aukera izango

Dekretuaren atalak

46

da ikasle horiei baimentzeko Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan sardaitezenhamabiurtebetetzendituztenurtenaturalabainolehen.

3.-Oro har, ikasleek eskubidea izango dute hemezortzi urte betetzendituzten urteko ikasturtera arte eskolatuak izateko eskola-erregimenarruntean. Hamabost.- 32. artikuluaren laugarren idatz-zatia honelaidatzitageratukoda:

4.-Salbuespenez, Irakaskuntza Berritzeko zuzendariak baimena emandezakeikasleek19urtebetearteDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzanjarraitzeko, baldin eta ikasleak heziketa bereziko geletan eskolatutabadaudeikastetxearruntetan,edotaikustekoetaentzutekoezintasunenedo ezintasun fisikoen ondorioz hezkuntza-premiak badituzte, edotahezkuntzaberezikolaguntzaespezializatuajasotzenbadute.

5.-Aukera izangodahamaseiurtebeteta izanetahezkuntza-etapahoriamaitugabeadutenikasleeibaimenaematekoikasketakhelduentzakoirakaskuntzanamaituditzaten;betiere,ezinbadute,laneanaridirelakoedo errendimendu handiko kirolariak direlako, erregimen normaleaneskolatutajarraitu.

33. artikulua.- Ebaluazioa

1.-LehenHezkuntzan,ikasleengaitasunenebaluazioabanakatua,jarraituaeta orokorra izango da, eta ikasleak curriculumeko arlo guztietanegindakoaurrerapenarierreparatukodio,oinarrizkogaitasunakkontuanhartuta.

2.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, ikasleen ebaluazioa banakatua,jarraituaetacurriculumekoirakasgai,arloetamoduluetanbereiziaizangoda,oinarrizkogaitasunakaintzathartuta.Ebaluaziojarraitukoprozesuhorretan, irakasgai, arlo edo moduluren bati dagozkion gaitasunakeskuratugabegeratudirenikasleekapartekoprobabategitekoaukeraizango dute. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ezarritakoprozeduraetabaldintzakbetezegingodaprobahori.

Dekretuaren atalak

47

3.-OinarrizkoHezkuntzan,hauekizangodiraebaluazioarenerreferentzianagusiak:curriculumakzikloetamailabakoitzekoarloetairakasgaietarakoezarritako ebaluazio-irizpideak, ikastetxearen curriculum-proiektuaneta programazio didaktikoetan zehaztuak. Jarduera-planek arlo edoirakasgai bakoitzean finkatutako oinarrizko gaitasunekiko ezarritakoebaluazio-irizpideakerabilikodirahezkuntza-premiaberezikoikasleakebaluatzeko.

4.-Ikasleengaitasunakebaluatzekoprozesuan, ikasle-taldeeidagozkienirakasle-taldeeklandukoduteikasleenebaluazioa,tutoreakkoordinatuta,eta, beharrezkoa ikusten bada, ikastetxeko orientazio-zerbitzuarenaholkuakjasoz.Lanhoriegiteko,ikasleeiburuzkoinformazioaeskuratubeharkodaaurretik,bai familiengandik,bai hezkuntza-komunitatekobesteeragilebatzuengandik.Irakasgaibakoitzekohasierakokalifikazioaematekoeskumenaetaardurairakasgaihuraemanduenirakaslearenaizango da, eta irakasle-taldeak batera egingo du lan ebaluazio-prozesukoerabakiorokorrakhartzeko.

5.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakerabakikoduzerprozedura-arau bete beharko diren ikasleak ebaluatzeko, eta zenbait jarraibideegin eta zabalduko ditu, ikastetxeei eta irakasleei aukera ematekoberenirakaskuntza-jardunaebaluadezaten.

6.-Ebaluazio jarraitukoprozesuan, ikaslerenbatenaurrerapenaezbadabehar bezalakoa, heziketa indartzeko neurriak ezarriko dira. Ziklokoedo ikasturteko edozein unetan har daitezke neurri horiek, ikastekozailtasunakhautemanbezainlaster.Hala,neurrihoriekhelburugarbiadute: ikasleek, heziketa-prozesuan aurrera egiteko, ezinbestekoikasketakeskuratukodituztelabermatzea.

7.-Ikasleen ikaste-jardueraz gainera, irakaskuntza-prozesua eta berekegindako lana ebaluatuko dute irakasleek, curriculumak araututakooinarrizko gaitasunak eskuratu diren ala ez aztertzeko. Ikasturtebakoitzarenamaierangutxienez,irakasle-taldeakebaluazioorokorrekoemaitzakbildukoditu,etaprozesuabideratzekoaldaketakproposatukodituedoxedehorretarakoerabakiakhartuko.

Dekretuaren atalak

48

34. artikulua. Mailaz igarotzea

1.-Lehen Hezkuntzako zikloak amaituta eta ebaluazio-prozesuarenemaitzarierreparatuta,irakasle-taldeakikasleekziklozigarokodutenalaezerabakikodu.Erabakihorihartzeko,tutoreakemandakoinformazioarietaharkadierazitakoiritziarierreparatukozaiobereziki.

Hurrengohezkuntza-zikloraigarokodiraikasleaklortutzatjotzenbadiraeskuratubeharrekooinarrizkogaitasunaketaheldutasun-maila.Ziklozigaroko dira ikasleak, halaber, ikasleek ikasi ez dituzten ikasketekez badute eragotziko hurrengo zikloa behar bezala aprobetxatzea.Halakorik gertatzen bada, laguntza emango zaio ikasleari, aurrekohezkuntza-etapanikasigabekoakikasditzan.

Aurreko atalean adierazitako baldintzak betetzen ez badira, besteurtebeteemanbeharkoduikasleakzikloberean.NeurrihoribehinbainoezdahartukoLehenHezkuntzaosoan,oinarrizkogaitasunakindartzekoedo berreskuratzeko berariazko plan batez lagunduta. Hezkuntza,UnibertsitateaetaIkerketaSailakberariazaraututakojarraibideakbetezantolatukoduteikastetxeekplanhori.

2.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzaraigarokodalortutzatjotzenbadiraeskuratu beharreko oinarrizko gaitasunak eta heldutasun-maila.Hezkuntza-etapa horretara igaroko da, halaber, ikasleak ikasi ezdituen ikasketek ez badute eragozten hurrengo zikloa behar bezalaaprobetxatzea.Kasuhorretan,laguntzaemangozaioikasleari,aurrekohezkuntza-etapanikasigabekoakikasditzan.

Ezbadirabetetzenaurrekoparagrafoanadierazitakobaldintzak,ikasleaezingodaDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzara igaro;halaere,LehenHezkuntzanurtebatgehiagoemanduenikasleaigarodaiteke.

3.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako mailak amaituta eta ebaluazio-prozesuarenemaitzarierreparatuta, ikasleakmailaz igarokodirenalaez erabakiko du irakasle-taldeak. Ikasle-taldeetako irakasle guztiekosatukodituzteirakasle-taldeak,etaerabakiakirakasleguztienarteanhartukodituzte.Tutoreekegingodituzteirakasle-taldeetakokoordinazio-lanak.

Dekretuaren atalak

49

Ikasleakmailabatetikbesteraigarokodiraikasitakoirakasgaietakohelburuakgainditzenbadituzteedogehienezerebiirakasgaitanebaluazionegatiboaizanbadute;hirujakintzagaitanedogehiagotanebaluazionegatiboaizanbadute,aldiz,osorikerrepikatubeharkodutedagokionmaila.Salbuespengisa,hiruirakasgaitanebaluazionegatiboaduenikaslebathurrengomailaraigarotzekoerabakiahardezakeirakasle-taldeak,betiere,irakasle-taldearenustez, jakintzagai horien izaera dela-eta, ikasleak hurrengo ikasturteaarrakastazegitekoarazorikizangoezbadu,jakintzagaiakerrekuperatzekoaukeraegokiakbadituetahurrengoikasturteraigarotzeaikaslearenbilakaeraakademikoarenonerakobada.

Irakasgaiguztiakgainditugabehurrengoikasturteraigarotzendirenekheziketa-prozesuaindartzekoirakasle-taldeakezarrikoduenprogramaeginbeharkodute(ikasigabekoaikasteaizangodaprogramahorrenhelburua),etaindartze-programahorieidagozkienebaluazioakgainditubeharkodituzte.

4.-DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzan,mailaz igarotzenezden ikasleakurtebetegehiagoemanbeharkodumailaberean.Neurrihoriekhartuta,planbateginbeharkoda,ikaslebakoitzarentzatberariazkoa,aurrekoikasturtean hautemandako zailtasunak gainditzeko. Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakaraututakojarraibideakbetezantolatukoduteikastetxeekplanhori.Ikasleakbehinbakarrikerrepikatuahalizangodumailabera,etagehienezbimailaerrepikatuahalizangodituetaparenbarruan.Salbuespenez,bigarrenaldizerrepikadaitekelaugarrenmaila,hezkuntza-etapakoaurrekomailarikerrepikatuezbada.

5.-Bigarren maila-errepikapena Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoazkenmailaneginbeharbaduikasleak,urtebetezluzadaitekedekretuhonetako 32.3 artikuluak araututako adin-muga. Hemeretzi.- 34.artikuluarenseigarrenidatz-zatiahonelaidatzitageratukoda:

6.-Mailaerrepikatuondoren,DerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakoikasleakez baditu betetzen hurrengo mailara igarotzeko baldintzak, irakasle-taldeak,orientazio-taldeakaholkatutaetafamiliarekinhitzeginondoren,egokidenaerabakikodudaudenaukerenartean,eta,betiere,ikaslearenpremieierreparatuta.

7.-Heziketa-premia bereziak dituzten ikasleen kasuan, haiei dagozkienjarduera-planekegokituegitenbadutecurriculumaarloedoirakasgai

Dekretuaren atalak

50

batzuetan, plan horrek berak onartu beharko ditu mailaz igarotzekoirizpideak.

8.-Gurasoekedotutoreekpartehartuetababestueginbeharduteberenseme-alaben edo tutoretzapekoen hezkuntza-prozesua, jakin eginbehardutezererabakihartudiren ikasleenebaluazioarenetamaila-igoeren inguruan, eta lagundu egin behar dute ikastetxeek ikasleenheziketa aurrera eramateko hartzen dituzten laguntza- edo indartze-neurriakbetetzen.

9.-Hezkuntza,UnibertsitateetaIkerketaSailakerabakikoduzerprozedura-araubetebeharkodirenikasleakmailabatetikbesteraigarotzeko.

35. artikulua.- Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua

1.-Derrigorrezko bigarren hezkuntza amaitzean oinarrizko gaitasunaketa etaparen helburuak lortu dituzten ikaslek Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakograduatu-tituluajasokodute.

2.-Hezkuntza-etapahorretakoikasgaiguztiakgainditzendituztenikasleekDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-titulua jasoko dute.Halaber, titulu hori lortuko dute, ikasturtea amaituta, ikasgai bateanedo bitan ebaluazio negatiboa jaso duten ikasleek. Salbuespenez,tituluhorilortukodutehiruikasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek,baldineta irakasle-taldeakustebadu, ikasgaien izaerarietagarrantziarierreparatuta,ikasgaihoriekezgaindituarren,ikaslehoriekoinarrizkogaitasunaketaetapakohelburuak lortuakdituztela.Titulualortuezdutenikasleekaukeraizangodute,hurrengobiikasturteetan,apartekoprobabategiteko,gainditugabekoikasgaietan,baldinbostbainogehiagoezbadira.

3.-CurriculumdesberdinekoprogramakegitendituztenikasleekDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-tituluajasokodute,baldinetaprogramakojakintza-arloetairakasgaiguztiakgainditzenbadituzte.Halaber,tituluhorilortukodute,biesparruakgaindituak izanbaina irakasgaibateanedobiirakasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek.Salbuespenez,tituluhorilortukodutehiruirakasgaitanebaluazionegatiboajasodutenikasleek,baldin eta irakasle-taldeakustebadu ikasleekoinarrizkogaitasunaketaetapakohelburuaklortuakdituztela.

Dekretuaren atalak

51

4.-Hasierako lanbide-prestakuntzako programetan parte hartu dutenikasleekDerrigorrezkoBigarrenHezkuntzakograduatu-titulua lortukodute,baldinetahorretarakogainditubehardirenmoduluakgainditzenbadituzte.

5.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza egin eta graduatu-titulua lortzenez duten ikasleek eskola-ziurtagiria jasoko dute, eta, han, eskolanegindako ikasturteaketa ikasgaikadierazikodira.Hasierako lanbide-prestakuntzakoprogramarenbateginbadute,gainditutakomoduluakjasokodituenziurtagiribatjasokodute.

6.-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu-tituluak Batxilergora,ErdiMailakoLanbideHeziketara,ArtePlastikoetakoetaDiseinukoerdi-mailakozikloetara,erdi-mailakoKirolIrakaskuntzetaraetalan-mundurajoatekoaukeraemangodu.

36. artikulua. Diagnostiko-ebaluazioa

1.-Lehen Hezkuntzako bigarren zikloa eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzakobigarrenmailaamaitzeangutxienez,diagnostiko-ebaluaziobategingoda.Ebaluaziohorrekezduondorioakademikorik izango,etaprestakuntzazkoaetaorientatzaileaizangodaikastetxeentzatetainformaziozkoafamilientzatetahezkuntza-komunitateosoarentzat.

2.-IrakasSistemaEbaluatuetaIkertzekoErakundeakereduaketalaguntzaemangodieikastetxeei,ebaluazioakbeharbezalaeginditzaten.

3.-Ikastetxeek eta Hezkuntza Administrazioak aintzat hartuko duteebaluazio horietako informazioa; besteak beste, ikasleei emandakoheziketahobetzekoneurriaketaprogramakantolatzeko,eta ikasleekoinarrizko gaitasunak es