gave haven achtergrondinformatie beroepen groep 7 en 8

De

ze

ach

te

rgro

nd

info

rma

tie

is g

em

aa

kt i

n o

pd

rach

t v

an

Stic

htin

g N

ed

erl

an

d M

ari

tie

m L

an

d

groep

7/8ww

w.g

av

eh

av

en

.nl

Achtergrondinformatie maritieme beroepen

Achtergrondinformatie maritieme beroepen

Verschillende bedrijvenBij watersportindustrie moet je niet alleen denken aan pleziervaart. Hoewel de gebruikers vooral veel plezier beleven aan de watersport, wordt er natuurlijk ook gewerkt. Je kunt in veel verschillende bedrijven aan de slag, bijvoorbeeld bij een jachtontwerpbu-reau, jachtwerf, jachthaven, reparatie- en onder-houdsbedrijf, jachtmakelaardij, watersportwinkel of zeilschool.

Nederlandse jachtenNederlandse pleziervaartuigen, ook wel jachten genoemd, worden goed verkocht over de hele we-reld: zij hebben een goede naam. Daardoor staat Nederland derde op de lijst van landen waar de meest luxe superjachten worden gebouwd. Bij dat bouwen komt een hoop kennis kijken: er wordt gebruik gemaakt van veel speciale materialen, vernieuwde technieken en luxe producten. Werken in de watersportindustrie is afwisselend. Er is volop werk. De meeste bedrijven in de watersportindustrie zijn klein. Zij hebben gemiddeld zo’n zeven men-sen in dienst. De collega’s in een team werken vaak nauw samen.

LuxeVaak gaat het bij de watersportindustrie om het bouwen van luxe en dure jachten. Hiervoor is een hoge mate van vakmanschap vereist. Je moet als jachtbouwer dus heel goed zijn, wil je zulke producten kunnen maken. Dat leer je na je opleiding in de praktijk. De meeste jachten worden op maat ge-maakt. Bijna elk jacht is anders. Vaak speelt geld geen rol. Je vindt dus veel luxe aan boord. Met name bij cruiseschepen en pleziervaartuigen moet de binnenkant van het schip erg mooi zijn.

Oplossingen bedenkenEen jachtbouwer is erg klantgericht. Hij moet oplossingen kunnen bedenken voor de meest onmogelijke wensen van een klant. De klant wil soms bijzondere dingen op zijn jacht, zoals een zwem-bad en landingsplaats voor een helikopter. Maar soms is een jacht niet zo groot dat ze er allebei op passen. Een jachtbouwer moet dan kunnen bedenken hoe het er toch op past. Bijvoorbeeld door een zwembad te bouwen waarvan de bodem omhoog kan. Als de helikopter gaat landen, laat je het zwem-bad leeglopen en komt de bodem van het zwembad omhoog. Daar kan de helikopter dan landen.

Allrounder of specialistBij een klein jachtbouwbedrijf werk je als allrounder. Je bent dan betrokken bij de bouw van een jacht van begin- tot eindproduct, namelijk van het leggen van de kiel tot en met het te water laten. Je bouwt de bui-tenkant (casco) en de binnenkant (het interieur) van een schip. Daarnaast zorg je onder andere voor gas, water, elektra, de motor en doe je schilderwerk. Ook kun je systemen om te varen bedenken en maken, want het schip moet natuurlijk ook vooruit komen.Als je het leuk vindt om als specialist te werken, dan kun je het beste in een groot jachtbouwbedrijf wer-ken.

2

1. Jachtbouwer (Watersportindustrie)

Producten en dienstenMaritieme toeleveranciers leveren producten (spullen) én diensten (mensen die delen van een schip kunnen bouwen en repareren). Ze leveren deze producten en diensten aan scheeps- en jachtwerven waar schepen en boorplatformen worden gebouwd. Er zijn zo’n 700 bedrijven in de maritieme toeleve-rantie. Daar werken bij elkaar meer dan 18.000 men-sen!

Verschillende bedrijvenDe werkzaamheden van de bedrijven verschillen enorm. Sommige maken dieselmotoren of elektri-sche installaties, terwijl andere het interieur (de bin-nenkant) van een schip bouwen. Daarom zijn de be-drijven in verschillende groepen ingedeeld, zoals:- voortstuwing, deze bedrijven houden zich bezig met de motoren van het schip;- dekuitrusting, voor de spullen die nodig zijn aan dek;- pijpleidingen;- veiligheidsuitrusting;- interieurbouw;- metaalproducten;- …

Beroepen en opleidingIn de toeleveringsindustrie zijn veel verschillende bedrijven, dus je kunt je voorstellen dat er ook veel beroepen zijn. Zo zijn er timmerlieden, elektrotechni-ci, metaalbewerkers, servicemonteurs, ontwerpers, verkopers en nog veel meer. Bovendien is er van-uit de hele wereld een enorme vraag naar schepen. Daarom zijn er veel kansen op een baan. Je kunt in de maritieme toeleveringsindustrie werken als je een technische of een nautische (heeft te maken met zee-vaart) opleiding hebt. Een maritieme servicemonteur heeft minstens een diploma mbo elektrotechniek.

Afwisselend werkHet werk van een maritieme servicemonteur is uit-dagend en afwisselend. Hij is verantwoordelijk voor alle elektrotechnische, elektronische installaties en apparatuur aan boord van schepen in de haven. Soms hebben schepen op onverwachte momenten, bijvoorbeeld ’s nachts, service en onderhoud nodig. De servicemonteur gaat dan meteen naar het schip toe om het te repareren. Je werkt dus niet altijd op regelmatige tijden. Bedrijven zoeken voor dit werk dan ook enthousiaste mensen!

De ideale servicemonteurAls een schip in het buitenland is en gerepareerd moet worden, werk je als maritieme servicemonteur ook wel eens in het buitenland, meestal voor een aantal dagen. Het is dan handig als je meerdere talen kunt spreken. Verder voer je het werk soms alleen uit en soms in teamverband. Je moet dus goed kun-nen samenwerken en zelfstandig zijn. Verder moet je natuurlijk technisch zijn en goed problemen kunnen oplossen. Als je dan ook nog klantvriendelijk bent, is een baan als maritieme servicemonteur ideaal.

3Achtergrondinformatie maritieme beroepen

2. Maritieme servicemonteur (Toeleveranciers)

WaterbouwersWaterbouwers houden zich bezig met bouwwerk-zaamheden in, op of bij water. Zo zorgen baggeraars voor goede waterwegen. Ze maken en houden de waterwegen zo dat schepen er kunnen varen. Ook werken er waterbouwers aan de aanleg van nieuwe havens en maken ze het water en vervuilde waterbo-dems schoon. De wereld van de waterbouw is niet zo groot; er werken ongeveer 10.000 mensen.

BaggeraarsBaggeraars doen alle werkzaamheden om zand, slib en andere lagen van de waterbodem weg te halen. Ze leggen onder andere dijken, bruggen en wegen aan, maar ze spuiten ook eilanden op (ze maken een eiland) en ze graven kanalen. Een baggeraar werkt met zijn handen, maar houdt zich ook bezig met techniek. Hij moet bijvoorbeeld de grondsoorten van een gebied onderzoeken. Dat doet hij door te boren. Een baggeraar moet dus technisch inzicht hebben. Je moet dan ook minimaal een mbo-opleiding heb-ben met wiskunde en technische vakken.Als baggeraar werk je aan grote waterbouwprojecten mee. Soms ben je voor een langere tijd in het buiten-land. Een waterbouwproject kan maanden duren. Je mag dus geen last hebben van heimwee!

Het werk van de baggermeesterOm het zand, slib en andere lagen van de water-bodem weg te halen, gebruiken baggeraars ver-schillende werktuigen, zoals sleephopperzuigers, cutterzuigers, baggermolens, stationaire zuigers, (drijvende) kranen, sleep- en duwboten, beunsche-pen en (drijvende) bakken. De meeste van deze werktuigen drijven op het water.Het voornaamste werk van de baggermeester is om de baggerwerktuigen goed en slim te bedienen. Ook onderhoudt en herstelt hij de baggerwerktuigen tij-dens het baggeren en voert hij alle nodige hande-lingen uit om de baggerspecie op te zuigen, af te voeren en te storten. Tijdens het baggeren is de bag-germeester meestal op de brug of in het bedienings-huis. Voor controles en reparaties werkt hij aan dek. Tegenwoordig is bij het werk van de baggermeester de computer heel belangrijk. De baggerwerktuigen worden bediend vanaf een brug. Daarop staan de bedieningshendels en beeldschermen. Zo kan de baggermeester precies zien wat het werktuig doet.

WereldwijdDe Nederlandse waterbouwers hebben wereldwijd een uitstekende naam. Ze werken mee aan vele gro-te projecten zoals de aanleg van grote zeehavens in het Midden-Oosten en de aanleg van vliegvelden voor de kust van Hong Kong en Singapore. En ver-geet ook niet de bijzondere bouwwerken in Dubai, die gebouwd zijn door Nederlandse waterbouwbe-drijven. Maar ook in Nederland zelf geldt: “Geen Land zonder Waterbouwers”. Zonder veilige dijken langs de kust zou Nederland voor de helft onder wa-ter staan. Nederland is dan ook uniek in het bagge-ren. Geen enkel land doet zoveel baggerprojecten. Nederlandse waterbouwers zijn onmisbaar!


3. Baggermeester (Waterbouw)

4. Procesoperator offshore (Offshore)

Olie en gasOffshore is een Engelse term en betekent ‘van de kust af’. Offshorebedrijven houden zich bezig met het winnen van olie en gas op zee. Ook voeren ze bodemonderzoeken uit op de bodem van de zee. De laatste jaren doen zich grote ontwikkelingen voor. Nog maar enkele jaren geleden werd olie en gas in zee vlak bij de kust gewonnen tot op een water-diepte van maximaal 300 meter. Hiervoor gebruikte men boor- en productieplatforms die met poten op de zeebodem stonden. Door de ontwikkeling van de techniek kan men steeds dieper in zee boren. Te-genwoordig al tot zo’n 3.000 meter, dat is dus 3 kilo-meter! Er kan dus nog veel meer zeebodem worden afgezocht.

HelikopterMensen denken vaak dat werk in de offshore vuil en zwaar is. Dit is niet zo. Het is schoon en gespecia-liseerd werk met heel veel aandacht voor milieu en veiligheid. Een baan in de offshore staat voor uit-daging en afwisseling. Helemaal omdat je met een helikopter naar je werk toe gaat!

Het werk van de procesoperator offshoreHet werk van een procesoperator offshore is afwis-selend en avontuurlijk. Je werkt op een platform op zee. Een procesoperator offshore controleert de gasproductie op zee. Hij houdt de kwaliteit van het gas in de gaten. Ook meet hij de hoeveelheid gas die geproduceerd word, zodat de afspraken die gemaakt zijn met de gasunie kunnen worden nage-komen. Vanuit de controlekamer die vol staat met computers en beeldschermen kan de procesopera-tor het platform opstarten. Ook kan van hieruit onder andere het drogen en meten van het gas geregeld worden.

Dagindeling’s Ochtends begint de procesoperator met een och-tendrapportage. Hij bekijkt hoeveel gas de dag er-voor is geproduceerd en wat de samenstelling van dat gas is. Deze gegevens stuurt hij door naar het hoofdkantoor. Na de werkdag kan hij zijn vrije tijd aan boord van het platform zelf indelen. Er is van alles te doen: fitness, sauna, zonnebank, tv kijken. Een platform is een wereld op zich!

Eigenschappen en eisenEen procesoperator werkt zowel zelfstandig als in teamverband. Hij weet precies wat er speelt en kan bij storingen direct ingrijpen. Verder is hij geïnteres-seerd in techniek en kan hij goed communiceren met het platform en de gasunie. Om als procesoperator te kunnen werken, moet je minstens een opleiding mbo algemene operationele techniek (AOT) hebben gevolgd.

VeiligheidBij de offshore staat veiligheid voorop. Medewer-kers dragen te allen tijde een veiligheidshelm, een veiligheidsbril, veiligheidsschoenen en een overall in een opvallende kleur. Voordat je op een platform kunt gaan werken, moet je ook veel trainingen doen, bijvoorbeeld in een veiligheidscapsule. Vanuit het platform worden veel gasmetingen gedaan. Roken en open vuur is daarom streng verboden in verband met explosiegevaar.

WerktijdenEen procesoperator werkt zo’n 12 uur per dag, en dat twee weken achter elkaar. Als procesoperator offshore dien je dus flexibel te zijn. De offshore-ploegen werken met rotatieschema’s: je werkt twee weken en daarna ben je twee weken vrij. Er staat een goede beloning tegenover het werk van proces-operator.


4. Procesoperator offshore (Offshore)

5. Scheepsontwerper (Scheepsbouw)Schepen bouwen en onderhoudenAlle schepen die er zijn moeten een keer gebouwd worden. Of het nu een vissersschip of een hyper-modern containerschip is. Dit is de taak van de scheepsbouw. Scheepsbouw houdt zich bezig met het bouwen van schepen van begin tot eind: je start met het maken van een ontwerp en je eindigt bij een goed bestuurbaar, veilig schip. Daartussen liggen natuurlijk veel stappen. Elke stap die gezet wordt is even belangrijk en spannend. Naast het bouwen van nieuwe schepen zorgen de bedrijven in de scheepsbouw ook voor het onderhouden, repareren en verbouwen van schepen. Sommige be-drijven zijn gespecialiseerd in bijvoorbeeld sleepbo-ten, marineschepen of werkschepen.

Het ontwerpHet bouwen van een schip begint bij het ontwerp.Is het schip stevig, hoe diep komt het te liggen, is het stabiel en kan het niet omslaan? Natuurlijk wordt er tegenwoordig veel gebruik gemaakt van computers en modellen. De vooruitgang in de techniek helpt de ontwerpers om steeds betere schepen te ontwerpen. Daarna gaan de bouwers aan het werk.

Eigenschappen van de scheepsontwerperOmdat de maritieme sector altijd in ontwikkeling is, is er voortdurend behoefte aan scheepsont- werpers. Als scheepsontwerper moet je een schip kunnen ontwerpen dat aan alle eisen van de opdrachtgever voldoet. Voor het werken in de scheepsbouw geldt dat je enthousiast moet zijn en geïnteresseerd in nieuwe ontwikkelingen. Het is een dynamische wereld. Verder moet een scheepsontwerper technisch en ruimtelijk inzicht hebben. Hij heeft verstand van scheepsconstructies en moet zich een voorstelling kunnen maken van hoe een ontwerp op papier er straks in het echt uit gaat zien. Scheepsontwer-pers zijn niet alleen denkers, maar ook doeners. Ze moeten daarom zorgvuldig kunnen werken en heel precies kunnen passen, meten en monteren.

CommunicerenSchepen zijn complex; ze bestaan uit veel onderdelen. Niet al die onderdelen worden op een scheepswerf gemaakt. Installaties en machines waarmee schepen in de vaart gebracht en gehou-den worden, worden bijvoorbeeld gemaakt door maritieme toeleveranciers. Op een scheepswerf worden deze onderdelen bij elkaar gebracht door verschillende bedrijven.Een scheepsontwerper moet met al deze bedrijven kunnen communiceren. Ook werkt hij nauw samen met afdelingen binnen zijn eigen bedrijf, bijvoor-beeld de calculatieafdeling. Daarnaast overlegt hij vaak met zijn werknemers en met de klant. Zijn com-municatieve vaardigheden zijn dus erg belangrijk.

Opleiding en baanJe kunt als scheepsontwerper aan de slag als je een mbo- of hbo-diploma scheepsbouwkundige of maritieme techniek hebt. Wiskunde is daarbij erg belangrijk, omdat je dat in je werk vaak nodig hebt. Als je dan scheepsontwerper bent, heb je een uit-dagende baan waarin je kans hebt om jezelf te overtreffen. Het werken op kantoor wordt steeds afgewisseld met contacten met de klant, werknemers en leveranciers. Je werktijden zijn flexibel.


5. Scheepsontwerper (Scheepsbouw)

6. Kapitein (Zeevaart)

De Nederlandse zeescheepvaartNederlanders varen al eeuwenlang over de we-reldzeeën. Tegenwoordig bloeit de Nederlandse zeescheepvaart als nooit tevoren. In totaal hebben Nederlandse reders (eigenaren van één of meer zeeschepen) ongeveer 1500 koopvaardijschepen in beheer. En er zijn nog eens zo’n 300 schepen in aanbouw. Bij de reders die onder Nederlandse vlag varen, werken meer dan 20.000 personen (zowel op kantoor als aan boord). De Nederlandse schepen behoren tot de meest veilige ter wereld, met zeer goed opgeleid personeel aan boord.

De schepen en de ladingEr zijn veel verschillende soorten schepen, zoals passagiersschepen, enorme containerschepen, koel- en vriesschepen voor het vervoer van voed-sel en veeschepen die hele kuddes schapen of koeien van het ene naar het andere werelddeel over-varen. Verder zijn er onder andere nog algemene vrachtschepen voor het vervoer van bijvoorbeeld hout, zware ladingschepen die kranen vervoeren en allerlei soorten tankers.

Werken op zeeOngeveer negentig procent van alle goederen, die wij met zijn allen gebruiken, wordt per zeeschip vervoerd. En omdat de wereldhandel nog steeds groeit, zijn er steeds meer schepen nodig. De Nederlandse reders zoeken daarom heel veel me-dewerkers. Deze medewerkers moeten van uitda-ging houden, want werken aan boord van een schip is een beleving. Het is heel anders dan werken op het vaste land. Je bent namelijk steeds lange pe-riodes van huis en je werkt in een internationale, dynamische en technische omgeving. Verder moet je goed kunnen samenwerken in een klein team (6-15 medewerkers) en heb je veel eigen verant-woordelijkheid.

BemanningDe mensen die op een schip werken, noem je de bemanning. Op een groot containerschip werken zo’n vijftien personen: de kapitein, zes of zeven koopvaardijofficieren en acht of negen gezellen/ matrozen. Kleinere schepen hebben minder mensen aan boord.

De leiding op een schipDe kapitein geeft leiding op een schip. Hij is verantwoordelijk voor alle aspecten van de vaart, de lading en de werkzaamheden aan boord van een schip. Deze werkzaamheden worden door diverse bemanningsleden uitgevoerd. Het gaat daarbij om het inkopen van bijvoorbeeld scheepsvoorraden en brandstof, het laden en lossen van de lading, het zorgen voor een veilige vaart en het uitvoeren van technische werkzaamheden in de machinekamer.

TakenAls kapitein van een schip heb je een zeer verantwoordelijke baan. De kapitein is de eindver-antwoordelijke op een schip. Hij is de gezagvoer-der over alle andere mensen aan boord. Hij houdt contact met het personeel en legt verantwoording af bij de overheid en de rederij. De kapitein zorgt dat het schip wordt klaargemaakt voor vertrek en dat de juiste bemanning aan boord is, hij plant vaarroutes, geeft leiding aan bemanningsleden, ziet toe op het laden en lossen en houdt een scheepsadministratie bij.

Bijzondere functiesIn de Nederlandse wet staat: ‘De kapitein voert het schip’. Deze wet zorgt ervoor dat de kapitein vele rechten en plichten heeft. Een kapitein is onder andere Hulpofficier van Justitie. Hij kan dan strafba-re feiten (iemand doet iets wat door de wet verboden is) vastleggen en geldboetes geven aan iemand op het schip. Ook is hij Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Dat betekent dat hij in het scheepsjournaal noteert wie er is overleden en welke kinderen er geboren zijn.


6. Kapitein (Zeevaart)

7. Medewerker Koninklijke Marine (Marine)

Taken van de Koninklijke MarineDe Koninklijke Marine is een militaire organisa-tie, met als belangrijkste taak het verdedigen van Nederland en bevriende landen. Tevens voert de Koninklijke Marine controles op zee uit. Daarbij wordt gekeken of iedereen zich wel aan de regels houdt. Ook zorgt de marine voor veiligheid: er worden reddingswerkzaamheden uitgevoerd en zeemijnen en explosieven geruimd. Verder kan de Koninklijke Marine helpen bij rampen of noodsituaties. Ze geven dan hulp aan de mensen die in nood zijn.Tegenwoordig zijn het bestrijden van piraterij en het beschermen van voedseltransporten ook belangrijke onderdelen van het werk van de marine.

OnderdelenDe marine zorgt -kort gezegd- wereldwijd voor veilig-heid op en vanuit zee. Je zou kunnen denken dat de marine alleen maar schepen heeft. Maar dat is niet zo. De marine is een grote organisatie waar meer dan 11.000 mannen en vrouwen werken in veel verschil-lende beroepen. De diverse functies en werkplekken zijn afwisselend. Zo kun je varen aan boord van een fregat bij Hawaii, met het Korps Mariniers trainen in Noorwegen of als automonteur werken in Doorn. Het ligt er maar net aan welke functie je hebt.

De VlootDe marine heeft veel schepen. Deze vormen een be-langrijk deel van de zeemacht. Alle schepen, van de mijnenjagers tot onderzeeboten, dragen bij aan het werken aan veiligheid op en vanuit zee. De lucht-verdedigings- en Commandofregatten (LCF) zijn moderne schepen die bijvoorbeeld worden ingezet tegen zeeroverij. Sommige LCF worden gebruikt bij speciale missies voor de Verenigde Naties, zoals in Somalië. Daarnaast heeft de marine ook helikop-ters. Ze vliegen van Den Helder voor bijvoorbeeld reddingsoperaties of gaan mee aan boord van de schepen.

Korps MariniersEen speciaal onderdeel van de marine is het Korps Mariniers. Deze mensen zijn goed getraind en werken op de grens van water en land. Ze zijn snel inzetbaar, overal ter wereld. Marinier is een pittig beroep. Er worden zware eisen gesteld aan lichaam en geest. Het Korps Mariniers heeft de beschikking over twee amfibische transportschepen.

Op de walDaarnaast zijn er ook zogenaamde walfuncties. Er zijn bijvoorbeeld mensen nodig om schepen te bevoorraden en te onderhouden, om reserve- onderdelen te beheren en om nieuw personeel te

zoeken en aan te nemen. Daarnaast heeft de marine een eigen brandweerkorps, ziekenboegen, kazernes en scholen.

HydrografieEen ander bijzonder onderdeel is de Dienst Hydrografie. Deze dienst voert hydrografische metingen uit bij de wateren van Nederland en de Nederlandse Antillen. Dit betekent dat ze kijken of alle vaarwegen nog wel hetzelfde zijn, of er geen veranderingen aan de bodem zijn waardoor een schip bijvoorbeeld vast zou kunnen lopen. Daar worden zeekaarten van gemaakt die op alle schepen gebruikt worden. Ook wordt gezocht naar wrakken. Verschillende beroepenAls medewerker van de Koninklijke Marine kun je dus van alles zijn. Van matroos tot officier, van technicus tot sportleraar, van bakker tot tandarts en van ver-pleegkundige tot helivlieger. Je werkt in ieder geval altijd samen in een hecht team met collega’s waar je van op aan kunt.

OpleidingVooropleiding en interesses bepalen het beroep dat je uit kunt oefenen bij de marine. Zo kun je met een vmbo-opleiding met wiskunde en natuurkunde matroos technische of wapentechnische dienst wor-den, maar ook marinier of matroos logistieke dienst. Met een havo-diploma met wiskunde A1 en A2 kun je officier vlieger of officier der mariniers worden.

Ver weg of dicht bij huisAls je bij het Korps Mariniers werkt, kom je op plaatsen over de hele wereld, zoals Afrika en de Nederlandse Antillen. Ook als matroos of kok zie je veel van de wereld. Maar als je liever minder avontuurlijk en ver werkt, kan dat ook. Er is ge-noeg ander werk te doen voor de marine waarbij je niet in het buitenland komt, denk aan sportleraar, helivlieger of administratief medewerker.

Vrije tijdVeel medewerkers van de Koninklijke Marine bren-gen hun tijd door op een schip. Ze hebben daar diverse taken. Na het werk kunnen ze hun tijd zelf indelen. Studeren, sporten, film kijken, gamen en e-mailen behoren allemaal tot de mogelijkhe-den. Veel mensen weten niet dat dit op een schip allemaal kan!


7. Medewerker Koninklijke Marine (Marine)

Nederland visserijlandNederland is een echt visserijland. Het ligt aan een belangrijk water met veel vis: de Noordzee. Daar-door kan Nederland veel vis vangen en verkopen in binnen- en buitenland. De Nederlandse vissector, dus alle bedrijven die zich op een of andere ma-nier met vis bezighouden, ontwikkelt steeds nieuwe technieken om de vis beter te kunnen vangen en te verwerken.

Duurzaam vissenDe oceanen zijn in de laatste jaren overbevist. Som-mige vissen zijn hierdoor schaarser geworden. Duur-zame visserij brengt daar verbetering in. Een duur-zame visserij zorgt ervoor dat de visbestanden op peil blijven (er moet een bepaald aantal vissen van één soort overblijven) en stemt de vangsten daarop af (er wordt niet te veel vis gevangen). Zo blijven er voldoende volwassen vissen in de oceanen. Die kunnen er weer voor zorgen dat het aantal vissen groeit.De visserij, handel en verwerking investeren flink in nieuwe duurzame technieken bij de vangst en bij de afzet van vis. Het gaat hierbij om vistechnieken waarbij er weinig kans is op bijvangst (andere soor-ten vis) en de zeebodem zo min mogelijk wordt be-schadigd.

Werken op een visserschipHet werken aan boord van een vissersschip is heel afwisselend. Het is een aantrekkelijke combinatie van werken in de natuur en het gebruiken van moderne technologie. De vis wordt gericht opgespoord. Om te voorkomen dat de zee wordt overbevist, wordt de juiste vis geselecteerd en gevangen. Vervolgens wordt de vis aan boord verwerkt.

Het werk van de zeevisserHet werk van de zeevisser is lichamelijk zwaar. De voornaamste werkzaamheden zijn het houden van de wacht op de brug, het binnenhalen van de netten en het verwerken van de vis aan boord. De visser bevindt zich voornamelijk op het dek van het schip. Daarbij wordt waterdichte gele of oranje kleding ge-dragen. Mocht een visser overboord gaan, dan is deze makkelijk te vinden door de kleur van de kledij en door de veiligheidsmiddelen (verlichting, geluids-signaal) die in het pak zijn verwerkt. De juiste kleding is dus zeer belangrijk voor veiligheid bij het vissen.

OpleidingOm zeevisser te worden heb je een vmbo-diploma nodig en een diploma op het gebied van veiligheid, want een visser moet zichzelf of zijn collega’s ook kunnen redden uit het water.

Kotters en trawlersAls zeevisser werk je op een trawler of een kotter. Als je niet te ver van huis wilt zijn, kun je beter op een kotter werken, waarbij je maar drie tot vijf dagen op visreis bent. Kotters zijn kleine schepen met wei-nig bemanning, niet meer dan vijf of zes man. Als je verder weg wilt, bijvoorbeeld naar Afrika of Chili, dan kom je op een trawler terecht en ben je soms drie tot vijf weken van huis. Op een trawler werken wel 40 tot 50 man. Op deze twee typen vissersboten wordt op verschillende manieren vis gevangen. Met kotters wordt vooral platvis als schol en tong gevangen. Een aantal kleinere kotters vangt op de Noordzee garna-len. Verder zijn er kotters die gebruikt worden voor de kweek van mosselen. Met grote trawlers wordt gevist op haring, makreel, wijting en sardine.

Andere beroepenNaast zeevissers werken er aan boord van een traw-ler ook schippers, stuurmannen, machinisten, werk-tuigkundigen en matrozen. De overige leden van de bemanning houden zich bezig met de verwerking van de vis. Aan boord van een kotter vind je deze beroepen ook. Vanwege de kleinere bemanning van een kotter is het verschil tussen de beroepen op een kotter veel kleiner. De functies van stuurman en werktuigkundige worden bijvoorbeeld uitgevoerd door één persoon. De bemanning moet goed kun-nen samenwerken en elkaar – indien nodig - vervan-gen of assisteren. Een bijzonderheid op de kotters is dat men vaak vaart ‘onder maatschap’. Dat betekent onder andere dat je meer verdient, als je veel vangt en de prijzen goed zijn.


8. Zeevisser (Visserij)

9. Binnenvaartschipper (Binnenvaart)BinnenschepenMet binnenvaart wordt bedoeld dat er gevaren wordt met schepen die niet op zee mogen varen en dat ook niet kunnen. Binnenvaartschepen zijn gebouwd voor binnenwater en varen over meren, kanalen en rivieren die worden omgeven door land. Bijna alles uit je omgeving heeft wel een keer gevaren op een binnenschip, bijvoorbeeld de granen voor je brood en het glas waar je uit drinkt. Die spullen zijn overge-laden van een zeeschip naar een zeehaven, en van daaruit overgeladen op een binnenschip en naar een fabriek gevaren.

Geld verdienenMet binnenvaart verdien je je geld, pleziervaart met een roeiboot is dus geen binnenvaart. Een rond-vaartboot is wel binnenvaart, de mensen aan boord hebben plezier, maar de kapitein en de bemanning verdienen er hun geld mee. Zo zijn er een hele-boel soorten binnenvaart, bijvoorbeeld de pont, de politieboot, het passagiersschip met zeilen, de sleepboot en het vrachtschip.

Vervoer over binnenwaterenBinnenschepen vervoeren spullen over binnen- wateren. Dat is een milieuvriendelijke, veilige en voordelige manier voor het vervoeren van grote hoeveelheden lading. De grote rivieren als de Rijn, Maas en Schelde in Nederland komen in de zee uit. Daarnaast zijn er in Nederland veel kleinere rivieren en kanalen. Daarom is het vervoer over water in Ne-derland altijd al een ideale transportmogelijkheid ge-weest.

De binnenvaart zorgt voor een goede verbinding van de zeehavens met andere landen in Europa. Door de goede ligging van Nederland aan de Noordzee en door de vele rivieren, is ons land de toegangspoort van Europa geworden.

BemanningOp binnenvaartschepen kom je niet zo heel veel mensen tegen. Op de kleinste schepen één of twee man, op de grootste vijf tot zeven. Maar er varen wel zo’n 11.000 binnenvaartschepen door Euro-pa. Ongeveer 6.000 van deze schepen komen uit Nederland.

BeroepenDe binnenvaart is een klein wereldje en verschilt daarin van de andere maritieme sectoren. In de bin-nenvaart zijn niet heel veel verschillende beroepen. De schipper binnenvaart heeft aan boord de leiding en is verantwoordelijk voor alles op, in en rond het schip. Ook voor lading en bemanning. Hij is degene die alles regelt. Meestal vaart hij het schip zelf (en anders laat hij het varen) en in veel gevallen is hij ook de eigenaar van het schip. Vaak gaat het om een familiebedrijf. Om de onderneming te leiden is een mbo3-diploma noodzakelijk. Een binnenvaartschipper heeft namelijk te maken met bemanningsleden die bij hem in dienst zijn. Daarvoor moe-ten onder andere contracten worden opgesteld en planningen worden gemaakt.Een ander beroep is de matroos binnenvaart. Deze werkt als assistent van de schipper, aan dek, in het stuurhuis of in de machinekamer.

AfwisselendHet werk van de binnenvaartschipper is afwisselend. Je werkt en woont op het water en brengt veel tijd in de buitenlucht door. De meeste binnenschepen zijn volledig uitgerust met alle luxe van een woonhuis. Bovendien zijn Nederlandse binnenschepen modern en hightech. Een binnenvaartschipper is een zelfstandig onder-nemer. Het werken aan boord betekent aanpak-ken, maar je hebt ook de vrijheid om je eigen tijd en vakanties in te delen. Meestal ben je voor het vervoeren van een lading een week of langer onderweg. Dat hangt af van de vracht, het soort schip en de bestemming.


9. Binnenvaartschipper (Binnenvaart)

10. Loods (Maritieme dienstverlening)

DienstenBij maritieme dienstverlening moet je denken aan bedrijven die geen producten leveren maar activitei-ten uitvoeren in opdracht van andere bedrijven. Een voorbeeld hiervan is een loods.

Het werk van de loodsEen groot zeeschip vaart niet zomaar even de haven in, de kapitein is niet bekend met de plaatselijke si-tuatie. Om het schip toch veilig de haven binnen te laten varen, komt er een loods aan boord. De loods is bekend met de waterstanden, stromingen en vaar-geulen en kan het schip veilig binnen loodsen. Bij het afmeren, dit is het aan de wal vastzetten van een schip, helpen roeiers in kleine bootjes. Zij varen tros-sen (hele dikke touwen) waarmee het schip aan de wal wordt vastgemaakt van het schip naar de wal.

Belangrijk in de dienstverleningHet beroep van loods is in de maritieme dienstverle-ning een zeer belangrijk beroep. Een loods is name-lijk geheel verantwoordelijk voor het probleemloos loodsen van schepen in bepaalde waterverkeerssi-tuaties. Denk daarbij aan bijvoorbeeld zandbanken, sluizen en bruggen. Als een schip goed geloodst wordt, wordt daarmee schade aan schepen en aan de natuur voorkomen.

Universitair niveauHet werk van loods betaalt goed en dat is niet voor niets. Het vak brengt namelijk de nodige risico’s met zich mee. Om loods te worden heb je een master-opleiding in de nautische wetenschappen nodig, je werkt en denkt dus op universitair niveau. Dat is nodig om de volledige, soms gecompliceerde ver-keerssituaties te kunnen overzien en goede beslis-singen te kunnen nemen.

Touwladder en helikopterHet werk van de loods is avontuurlijk en spannend. Voor het uitvoeren van het werk klim je via een touw-ladder aan boord van de inkomende of uitgaande schepen. Bij storm word je vaak met een helikopter aan boord gebracht. Als je eenmaal aan boord bent, geef je advies aan de stuurman over hoe hij moet varen. Je handelt ook de communicatie af met de verkeerscentrales en met andere schepen in het ge-bied om aanvaringen te voorkomen.

Andere beroepen op het waterOp het water vind je nog veel meer mensen die werkzaam zijn in de maritieme dienstverlening. Zo zijn er bergers die gezonken schepen weer naar bo-ven halen en duikers die werk onder water verrich-ten. Tenslotte zijn er nog de overheidsdiensten en andere diensten, zoals de reddingsmaatschappij en medische diensten.

Beroepen op de walNiet alleen op het water, ook aan de wal, ver van het water vandaan, werken mensen in de maritieme dienstverlening. Zo zijn er bijvoorbeeld speciale ma-ritieme verzekeringsdiensten en zogenaamde ‘natte advocaten’. Deze advocaten hebben zich gespecia-liseerd in de regels die er zijn voor de maritieme we-reld. Verder zijn er maritieme onderzoeksinstellingen waar scheepsontwerpen kunnen worden getest. Er zijn makelaars en financiers voor schepen en lading en gespecialiseerde bemanningsuitzendbureaus. Tot de maritieme dienstverlening behoren ook de maritieme scholen, waar je kunt leren voor nautische beroepen op het water of op de wal.


10. Loods (Maritieme dienstverlening)

Belangrijke sectorEen belangrijke sector binnen de maritieme wereld is de haven. De haven is een plek waar de verschil-lende soorten van transport samenkomen. Zee- en binnenvaart, spoor- en wegvervoer. De haven is ook de plek waar de goederen gelost en geladen wor-den; dat heet overslag.

ScheepvaartbedrijvenIn de haven zijn veel bedrijven en instanties actief die zich op een andere wijze met scheepvaart be-zighouden. Bijvoorbeeld met het in goede banen lei-den van het scheepvaartverkeer of op de scheeps-werven, waar de schepen gebouwd en gerepareerd worden. Daarnaast zijn er in de haven ook bedrijven actief waar goederen verwerkt worden en er zijn distributiebedrijven die zorgen dat de goederen naar alle bestemmingen in Europa verstuurd worden.

Het werk van de stuwadoorEen stuwadoor is belast met het vakkundig laden en lossen van (zee)schepen in de haven. De stuwadoor werkt vaak in opdracht van een rederij (eigenaar van één of meer zeeschepen). Hij moet er samen met de cargadoor voor zorgen dat het schip zowel in de lengte als in de breedte - en dus ook diagonaal - qua ballast in balans is. Zo kan worden voorkomen dat het schip breekt of kapseist. Daarnaast moet hij letten op de volgorde waarin de goederen moeten worden gelost.

Eigenschappen van de stuwadoorEen stuwadoor heeft technisch inzicht nodig en moet goed kunnen rekenen. Verder vereist het werk grote nauwkeurigheid, zeker wat betreft de volgorde van het lossen. Om dit proces succesvol uit te voeren en te begeleiden is het belangrijk om duidelijk te kunnen communiceren. Verder moet de stuwadoor goed kunnen samenwerken met de cargadoor en andere havenarbeiders.

Groot verantwoordelijkheidsgevoelHet werk van de stuwadoor is lichamelijk zwaar: je moet veel sjouwen. Als stuwadoor moet je beschikken over een groot verantwoordelijkheids-gevoel, omdat de lading van een schip zo volledig en onbeschadigd mogelijk geladen of gelost moet worden. Daarnaast kan het werk, afhankelijk van de lading, gevaarlijk zijn en is veiligheidskleding altijd belangrijk.

Andere beroepen in de haven: de cargadoorEen stuwadoor werkt in de haven vaak samen met anderen, bijvoorbeeld een cargadoor of douanier.Een cargadoor vertegenwoordigt een rederij in een haven. Hij organiseert het laden en lossen van zeeschepen en verzorgt de opslag en het vervoer van goederen. Het is van groot belang dat dit zo snel mogelijk gebeurt, zodat een schip maar kort in de haven hoeft te liggen. Daarvoor overlegt de cargadoor met de havendienst, het loodswezen, de stuwadoor en andere partijen die betrokken zijn bij de aankomst, het laden en lossen en het vertrek van het schip. Samen met de opdrachtgevers bekijkt hij welke schepen bepaalde ladingen het beste kunnen vervoeren. Hij boekt de ladingen, verzorgt de bijbe-horende papieren en regelt de (zeevracht)kosten. Verder zorgt hij ervoor dat er voldoende lading wordt binnengehaald. Ten slotte controleert hij het werk van de stuwadoor.

Andere beroepen in de haven: de douanierEen douanier of douaneambtenaar is een persoon die toezicht houdt op de in-, uit- en doorvoer van goederen. De douaniers controleren of de invoer-rechten en accijnzen (een vorm van belasting) zijn voldaan. Douanebeambten zijn werkzaam in zeehavens, maar ook op andere plaatsen, zoals aan landsgrenzen en op vliegvelden.


11. Stuwadoor (Haven)

gave haven achtergrondinformatie beroepen groep 7 en 8

Documents