gas piping 2

128
ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺎﻡ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺎﻡ: : ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻠﻲ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻠﻲ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻣﺒﺤﺚ ﻣﺒﺤﺚ١٧ ١٧ ﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺎﺯ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕﻛﺸﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺕ ﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺎﺯ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕﻛﺸﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺗﻬﻴﻪ: ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻠﻲ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺩﻓﺘﺮ ﺷﺎﺑﻚ: è - æé - ìêíí - îëé ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺳﺎﻝ: æèíæ ﭼﺎﭖ ﻧﻮﺑﺖ: ﺩﻭﻡ

Upload: dxlong

Post on 07-Apr-2015

394 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gas Piping 2

مقررات ملي ساختمان ايران مقررات ملي ساختمان ايران : : نام كتاب نام كتاب

تاسيسات لوله كشي و تجهيزات گاز طبيعي ساختمان ها تاسيسات لوله كشي و تجهيزات گاز طبيعي ساختمان ها –– ١٧١٧مبحث مبحث

دفتر تدوين و ترويج مقررات ملي ساختمان: تهيه كننده

Ħ-Ĥħ-ĪĨīī-Ĭĩħ: شابك

ĤĦīĤ: سال انتشار

دوم: نوبت چاپ

Page 2: Gas Piping 2

١

بسمه تعالي

پيشگفتار

الرعايه در اي است از ضوابط فني، اجرايي و حقوقي الزم مقررات ملي ساختمان مجموعه

طراحي، نظارت و اجراي عمليات ساختماني اعم از تخريب، نوسازي، توسعه بنا، تعمير و مرمت

. هي مناسب، آسايش د بهره. ايمني برداري از ساختمان كه به منظور تأمين اساسي، تغييركاربري و بهره

. گردد فرد و جامعه وضع مي بهداشت و صرفه اقتصادي

: در كشور ما، در كنار مقررات ملي ساختمان، مدارك فني ديگر از قبيل

هاي ساختماني نامه آيين

سازي كارهاي ساختمان استانداردها و آئين

ها مشخصات فني ضميمه پيمان

نشريات ارشادي و آموزشي

يابد كه گرچه از نظر كيفي و محتوايي حائز اهميت تدوين و انتشار مي توسط مراجع مختلف

.است، اما بايد مقررات ملي ساختمان تمايزهاي آشكار دارد

الزامي بودن، اختصاري سازد آنچه مقررات ملي ساختمان را از اين قبيل مدارك متمايز مي ماهر، كيفيت و كميت مصالح آن با شرايط كشور از حيث نيروي انساني بودن و سازگار بودن

باشد تا از اين طريق نيل به هدفهاي پيش گفته ممكن ساختماني، توان اقتصادي و اقليم و محيط مي قانون مهندسي و كنترل ساختمان وظيفه ٣٣وزارت مسكن و شهرسازي كه در اجراي ماده . گردد

كلي تدوين مقررات ملي دارد از چند سال پيش طرح تدوين مقررات ملي ساختمان را به عهده شوراي تدوين «شته است كه براساس آن، شورايي تحت عنوان اساختمان را تهيه و به مرحله اجرا گذ

با عضويت استادان و صاحبنظران برجسته كشور به منظور نظارت بر تهيه و »مقررات ملي ساختمان نه كاربرد تشكيل داده و در پردازي، حدود و دام هماهنگي بين مباحث از حيث شكل، ادبيات، واژه

را، جهت مشاركت جامعه مهندسي كشور در تدوين مقررات ملي »هاي تخصصي كميته«كنار آن

Page 3: Gas Piping 2

٢

. ساختمان زير نظر شورا به وجود آورده است

هاي تخصصي مربوط به هر مبحث پس از تهيه پيش نويس مقدماتي مبحث مورد نظر، كميته ل نظر قرار داده و با انجام نظرخواهي از مراجع ذيصالح پيش نويس مذكور را مورد بررسي و تباد

ها و نظير سازمان هاي رسمي دولتي، مراكز علمي و دانشگاهي، موسسات تحقيقاتي و كاربردي، انجمن اي و مهندسي، سازمان هاي نظام مهندسي ساختمان استان هاي سراسر كشور، آخرين هاي حرفه تشكل

شوراي تدوين مقررات ملي «متن نهائي از طريق . نمايند ال مياصالحات و تغييرات الزم را اعم . گيرد براي تصويب و طي مراحل قانوني در اختيار وزارت مسكن و شهرسازي قرار مي » ساختمان

اش واگذار معاونت نظام مهندسي و اجراي ساختمان از هنگامي كه اين مسئوليت مهم برعهده هاي شكيل شوراي تدوين مقررات ملي ساختمان و كميته گرديده است مجدانه سعي نموده است با ت

صالح بر غناي هرچه بيشتر تخصصي مربوط به هر مبحث و كسب نظر از صاحبنظران و مراجع ذيگذار بوده است در مقررات ملي ساختمان بيفزايد و اين مجموعه را همان طور كه منظور نظر قانون

. اختيار جامعه مهندسي كشور قرار دهد

اندركاران هاي تخصصي از كليه دست ن كنندگان مقررات ملي ساختمان و اعضاي كميته تدوي هاي مختلف ساختمان انتظار دارند با ارائه نظريات و پيشنهادهاي خود، آنان را در رسيدن به بخش .هاي مورد نظر ياري رسانند هدف

دفتر تدوين و ترويج

مقررات ملي ساختمان

Page 4: Gas Piping 2

٣

تاسيسات لوله كشي و تجهيزات گاز طبيعي ساختمان هاهيأت تهيه كننده مقررات

شوراي تدوين مقررات ملي ساختمان )الف

دكتر محمدتقي احمدي عضو

دكتر عباسعلي تسنيمي رئيس

ور اكبر رمضانيانپ دكتر علي عضو

دكتر مرتضي زاهدي عضو

آشتياني دكتر محسن غفوري عضو

مهندس محمد فائزي رئيس

دكتر مهدي قاليبافيان عضو

دكتر بهروز گتميري عضو

دكتر محمود گالبچي عضو

اله منصف مهندس حشمت عضو

مهندس آلديك موسسيان عضو

دكتر سيدرسول ميرقادري عضو

مهندس نادر نجيمي دبير " لوله كشي و تجهيزات گاز طبيعي ساختمان ها تأسيسات«ته تخصصي مبحث هفدهم كمي)ب

مهندس بيژن اوچاني عضو

مهندس مسعود غازي سلحشور عضو

مهندس هادي گالبچي عضو

مهندس سيدمحسن موسوي مسئول

اله ناظمي مهندس شمس عضو

نماينده دفتر تدوين و ترويج مقررات ملي ساختمان

ذرنجات مهندس فاطمه آ

تدوين كنندگان )پ

نمايندگان شركت ملي گاز ( مهندس كاظم كاللي مهندس عباس صالحي، :متن مقدماتي كميته تخصصي : متن نهايي) ايران

Page 5: Gas Piping 2

٤

مقررات ملي ساختمان

ها كشي و تجهيزات گاز طبيعي ساختمان مبحث هفدهم ـ تأسيسات لوله

كليات-١-١٧

حدود و دامنة كار ١-١-١٧

كشي و تجهيزات گاز مبحث هفدهم مقررات ملي ساختمان با عنوان تأسيسات لوله -١-١-١-١٧

ها ضوابط حداقل را، كه رعايت آنها مشمول اجبار قانوني است، در موارد زير مقرر طبيعي ساختمان

:دارد مي

هاي كيفي؛ ها و كنترل كشي گاز ساختمان طراحي و اجراي لوله ) الف

ايل گازسوز؛ اندازي وس نصب و راه) ب

ها و هوارساني به وسايل گازسوز؛ دودكش ) پ

برداري و ايمني؛ ضوابط بهره ) ت

. ضوابط ويژه گازرساني براي ساختمان هاي عمومي ) ث

ميليمتر ستون ١٧٨ها با فشار اين مبحث براي كاربري گاز طبيعي تحويلي به ساختمان -٢-١-١-١٧psi( ∗آب

4

مترمكعب در ساعت و ساختمان هاي تا ده طبقه و قطر ١٦٠مصارف حداكثر تا و براي ) 1

. تدوين گرديده است ) اينچ٤( سانتيمتر ١٠لوله حداكثر

براي مقادير بيشتر از ارقام ذكر شده در بند فوق تا تدوين مقررات ملي مربوطه، متقاضي -٣-١-١-١٧

.به شركت گاز ناحيه مراجعه نمايد

. كليه ارقام مربوط به فشار، در اين مقررات، فشار نسبي است∗

Page 6: Gas Piping 2

٥

ريف تعا-٢-١-١٧

مبحث هفدهم ـ تأسيسات « هايي اختصاص دارد كه در تعاريف اين فصل به واژه -١-٢-١-١٧

. رود به كار مي» ها كشي و تجهيزات گاز ساختمان لوله

اند، بايد به همان معناي معمول و هاي فني رايج كه در اين فصل تعريف نشده واژه -٢-٢-١-١٧

. متداول به كار روند

ريف فهرست تعا-٣-١-١٧

احتراق گاز -١-٣-١-١٧

.سوختن يا اكسيداسيون سريع گاز كه معموالً با ايجاد گرما و شعله همراه است

تنش -٢-٣-١-١٧

. گردد هاي كششي، فشاري، برشي، پيچشي ايجاد مي نيروي مقاوم بر واحد سطح است كه به صورت

) رگوالتور ( تنظيم كنندة فشار گاز -٣-٣-١-١٧

شبكة توزيع گاز را در يك مرحله تقليل داده و آن را به ميزان مجاز براي اي است كه فشار وسيله

. دارد مصرف خانگي يا تجاري، ثابت نگه مي

دستگاه گازسوز -٤-٣-١-١٧

ها اي كه مشتمل بر يك يا چند مشعل بوده و گاز براي منظورهاي مختلف در اين مشعل وسيله

. سوزد مي

دودكش -٥-٣-١-١٧

ه شكل استوانه يا مكعب مستطيل جهت هدايت گازهاي محفظه احتراق به بيرون مجرايي است قائم ب

:و بر سه نوع است

Page 7: Gas Piping 2

٦

دودكشي كه در كارخانه مطابق با شرايط استاندارد و :دودكش ساخته شده در كارخانه ) الف

.مخصوص وسيلة گازسوز ساخته شده باشد

ي مانند آجر، سنگ يا بتن ساخته دودكشي كه از مصالح ساختمان :دودكش با مصالح ساختماني ) ب

. شده باشد

دودكشي كه از ورق فوالدي گالوانيزه يا از ورق فوالدي سياه در كارگاه و يا :دودكش فوالدي) پ

.شود در محل ساختمان ساخته مي

هاي پيش ساخته دودكش-٦-٣-١-١٧

محل به راحتي ها، پيش ساخته بوده به طوري كه سوار كردن قطعات در قطعات اين نوع دودكش

. باشد ممكن مي

دودكش يك جداره -٧-٣-١-١٧

اي فلزي كه از ورق گالوانيزه با حداقل ضخامت يك ميليمتر و يا ورق فوالدي سياه با حداقل لوله

.متر ساخته شده است ميلي٥/١ضخامت

دودكش دو جداره -٨-٣-١-١٧

هم قرار گرفته و به صورت هم ميليمتر در داخل ٢٥دود دودكش يك جداره كه با فاصلة حداقل

.باشند محور مي

ساختمان هاي عمومي -٩-٣-١-١٧

.باشد ساختمان هاي يكه مورد استفاده و مراجعه عموم مردم مي

متر ستون آب ميلي-١٠-٣-١-١٧

. بار واحد فشار كه برابر است با يك دهم ميلي

Page 8: Gas Piping 2

٧

متر ستون جيوه ميلي-١١-٣-١-١٧

. بار ميلي٣٣/١واحد فشار كه برابر است با

سطح حرارتي -١٢-٣-١-١٧

گيرد و به موادي مانند سطوحي از دستگاه گازسوز است كه گرما را از شعله يا گازهاي دودكش مي

. نمايد هوا و آب، كه بايد گرم شوند منتقل مي

سيستم تهويه -١٣-٣-١-١٧

ا ايجاد جريان سيستمي كه فضاي داخل اتاق يا محل نصب دستگاه گازسوز را جهت تعويض هوا ي

. دهد هواي تازه در آن محل، به طور مستقيم يا غيرمستقيم به هواي آزاد راه مي

شركت گاز ناحيه -١٤-٣-١-١٧

سازماني است كه برخي از وظايف شركت ملي گاز ايران را در سطح كوچكتري در هر ناحيه به عهده

. دارد

شمعك-١٥-٣-١-١٧

هاي اصلي وسايل گازسوز، براي روشن كردن مشعل يا مشعل اي كه با ايجاد شعلة كوچكي در وسيله

در اغلب وسايل گازسوز اين شعله باعث بازنگه داشتن شيراصلي . گيرد دستگاه مورد استفاده قرار مي

. گردد شود و در صورت خاموش شدن آن، جريان گاز به مشعل اصلي قطع مي گاز نيز مي

شيراصلي مصرف كننده -١٦-٣-١-١٧

. شود كشي داخلي نصب مي د توپكي كه بعد از كنتور بر روي لوله شير ربع گر

رو شير پياده -١٧-٣-١-١٧

شود و دسترسي به آن از شيري كه در قسمت افقي انشعاب لوله گاز ساختمان در زيرزمين نصب مي

. شود پذير بوده و توسط آچار مخصوص باز و بسته مي اي واقع در سطح زمين امكان طريق دريچه

Page 9: Gas Piping 2

٨

شير فرعي -١٨-٣-١-١٧

. شود كشي آن واحد نصب مي شير ربع گرد توپكي كه بعد از انشعاب، براي هر واحد روي لوله

شير قبل از رگوالتور -١٩-٣-١-١٧

گردد و در حالت بسته، قابل قفل كردن بوده اي كه از قبل رگوالتور نصب مي شير سماوري گوشواره

.اسب باشدمن) ٦٠ Psi (bar٤و بايد براي فشار كار تا

شيرمصرف -٢٠-٣-١-١٧

. كند كشي داخلي را به دستگاه گازسوز وصل مي شير ربع گرد نوع توپكي كه لوله

طوقة دودكش -٢١-٣-١-١٧

اي متصل به دستگاه گازسوز كه به صورت برجسته يا فرورفته تعبيه شده و براي اتصال كالهك طوقه

.رود مي تعديل جريان دودكش و يا لولة رابط دودكش به كار

كالهك تعديل جريان دودكش -٢٢-٣-١-١٧

شود و اي كه روي لولة رابط دودكش در محلي بالفاصله پس از دستگاه گازسوز قرار داده مي وسيله

. اين وسيله ممكن است درون خود دستگاه نيز تعبيه شده باشد . آيد جزئي از اين لوله به شمار مي

:شود زير نصب ميكالهك تعديل جريان دودكش به منظورهاي

در صورت نبودن مكش، يا عدم وجود جريان يا بسته شدن بخشي از لولة رابط دودكش كه پس ) الف

نمايد؛ پذير مي از كالهك قرار دارد، بيرون آمدن محصوالت احتراق را امكان

گردد، مانع ورود پس جريان به دستگاه گازسوز مي ) ب

نمايد؟ دكش را بر كار دستگاه گازسوز خنثي مي اثرات تغييرات ايجاد دشه در جريان دو ) پ

. نمايد محصوالت احتراق داخل دودكش را براي تنظيم جريان دودكش رقيق مي ) ت

ها كنترل كننده -٢٣-٣-١-١٧

اين وسايل . رود وسايلي كه براي تنظيم مقدار گاز، هوا، آب يا برق در وسايل گازسوز به كار مي

Page 10: Gas Piping 2

٩

. باشند مي دستي، نيمه خودكار و خودكار

كنتور گاز -٢٤-٣-١-١٧

. رود گيري حجم گاز مصرفي به كار مي دستگاهي كه براي اندازه

گازطبيعي -٢٥-٣-١-١٧

ها به نقاط مصرف منتقل كه از پااليشگاه ) عمدتاً متان(مخلوط پااليش شده هيدروكربورهاي گازي

. عي است در اين مقررات هر جا كه كلمه گاز آمده به معني گاز طبي . شود مي

گاز مايع -٢٦-٣-١-١٧

مخلوط هيدروكربورهاي مايع سبك شامل بوتان و پروپان كه تحت فشار بخار خود به صورت مايع

. شود در سيلندر ذخيره مي

گازهاي دودكش -٢٧-٣-١-١٧

. اي از محصوالت احتراق و هواي اضافي آميخته

لوله رابط دودكش -٢٨-٣-١-١٧

. كند ه دودكش مرتبط مي اي كه وسيلة گازسوز را ب لوله

كشي داخلي لوله-٢٩-٣-١-١٧

. نمايد كشي داخل ساختمان است كه رگوالتور گاز را به وسايل گازسوز متصل مي سيستم لوله

مجري-٣٠-٣-١-١٧

.شخص حقيقي يا حقوقي داراي صالحيت اجراي ساختمان

محصوالت احتراق -٣١-٣-١-١٧

اثر، به استثناي هواي اضافي، ، به انضمام گازهاي بيآيد آنچه كه در نتيجة احتراق به دست مي

. شود محصوالت احتراق ناميده مي

Page 11: Gas Piping 2

١٠

محفظة احتراق -٣٢-٣-١-١٧

.شود بعضي از دستگاه گازسوز كه عمل احتراق در آن انجام مي

مشعل -٣٣-٣-١-١٧

مشعل بر . ايدنم اي كه گاز يا مخلوط گاز و هوا را براي ايجاد شعله در محفظة احتراق آزاد مي وسيله

:دو نوع است

متر ستون آب مورد استفاده قرار ميلي٣٥٥ مشعلي كه در فشار گاز كمتر از :مشعل اتمسفري ) الف

) مواد اوليه (گيرد و در آن از نيروي فوران گاز براي مكيدن بخشي از هواي الزم براي احتراق مي

. يه نياز داردگردد، اين مشعل براي احتراق كامل به هواي ثانو استفاده مي

. گردد مشعلي كه مجهز به دمنده است و گاز يا هوا و يا هر دو با فشار وارد آن مي :مشعل نيرو) ب

ملك -٣٤-٣-١-١٧

كشي گاز شهري استفاده شده و يا در آينده استفاده هر زمين يا ساختماني كه در آن از شبكة لوله

.خواهد شد

مهندس ناظر گاز -٣٥-٣-١-١٧

باشد و كنترل، حقوقي كه صالحيت وي مورد تأييد وزارت مسكن و شهرسازي مي شخص حقيقي يا

هاي مربوط به وسايل گازسوز كشي گاز طبيعي و دودكش تأييد طرح و محاسبات تأسيسات لوله

. كشي و نصب تجهيزات گازسوز را برعهده دارد ها، نظارت بر اجراي عمليات لوله ساختمان

نقطة مصرف -٣٦-٣-١-١٧

كشي داخلي قرار گرفته و وسائل گازسوز به آن متصل اي است كه در مسير يا انتهاي لوله نقطه

. شود مي

هواكش -٣٧-٣-١-١٧

به مكنده به روش طبيعي و يا مكانيكي براي تخليه هواي اتاق يا محل نصب دستگاه گازسوز گفته

Page 12: Gas Piping 2

١١

. شود مي

هواگيري -٣٨-٣-١-١٧

ها با گاز و يا برعكس جايگزين كردن گاز درون كشيجايگزين كردن هواي درون دستگاه يا لوله

. اثر ها با هوا يا گازهاي ديگر مانند گازهاي بي كشي دستگاه يا لوله

هواي احتراق -٣٩-٣-١-١٧

. گردد هوايي كه براي احتراق گاز در قبل و بعد از مشعل با گاز مخلوط مي

هواي اضافي -٤٠-٣-١-١٧

كند و براي سوخت كامل ز سوخت، از محفظة احتراق عبور مي هوايي كه عالوه بر هواي مورد نيا

. الزم است

هواي تهويه -٤١-٣-١-١٧

. گردد هوايي كه براي ايجاد جريان هواي تازه در داخل اتاق محل نصب دستگاه، به آنجا وارد مي

هواي رقيق كننده -٤٢-٣-١-١٧

كش از طريق دهانه كالهك هوايي كه براي رقيق كردن گازهاي دودكش و تنظيم جريان در دود

. گردد تعديل جريان دودكش وارد آن مي

ضوابط قانوني-٤-١-١٧

كليات -١-٤-١-١٧

.ها است كشي گاز ساختمان مقررات اين مبحث تنها مرجع رسيدگي به تخلفات مربوط به لوله ) الف

ضوابط مندرج ها، بايد طبق كشي گاز و نصب لوازم گازسوز در ساختمان طراحي و اجراي لوله)ب

.در اين مبحث انجام شود

Page 13: Gas Piping 2

١٢

. كشي گاز الزامي است رعايت مقررات اين مبحث از نظر نظارت بر طرح و اجراي سيستم لوله )پ

هاي گاز خارج از اين مبحث كشي لوله-٢-٤-١-١٧

كشي گاز مايع، گازهاي سوختني به غير از گاز طبيعي و گازهاي غيرسوختني از شمول مقررات لوله

. باشند جث خارج مياين مب

اهداف عمومي اين مبحث -٣-٤-١-١٧

كشي، نصب و نگهداري وسايل گازسوز مقررات اين مبحث با هدف طراحي، اجراي لوله ) الف

ها در جهت ايمني اشخاص و اموال، بهداشت، رفاه ساكنين، حفظ محيط زيست، مصرف ساختمان

. برداري رعايت گردد طرح، اجرا و بهره بهينه و حفظ زيبايي ساختمان تدوين گرديده و بايد در

در ساختمان هاي عمومي، الزم است كه عالوه بر رعايت موارد بند ) ب

ايمني و روش جلوگيري از خطرات و شرايط اضطراري زير هم مورد بررسي ) الف-٣-٤-١-١٧(

: قرار گيرد

ـ گاززدگي؛ ١

؛)اعم از اينكه ناشي از گاز يا غير آن باشد (سوزي ـ آتش٢

؛)اعم از اين كه ناشي از گاز يا غير آن باشد (ـ انفجار ٣

).اعم از اينكه طبق برنامه يا اتفاقي باشد (ـ تخريب ساختمان ٤

منحصر به فرود بودن مقررات -٤-٤-١-١٧

كشي گاز خانگي تجاري شركت ملي گاز ايران منسوخ با تصويب مقررات اين مبحث، استاندارد لوله

. گردد مي

كشي مغاير با اين مقررات لوله -٥-٤-١-١٧

كشي گاز ساختمان كه با ضوابط اين مقررات مغايرت داشته باشد، استفاده از تمام يا قسمتي از لوله

Page 14: Gas Piping 2

١٣

مگر ساختمان هايي كه پيش از انتشار . قانوني خواهد بودبتوجب تعقيسخالف محسوب شده و م

. برداري قرار گرفته باشند رسمي اين مقررات مورد بهره

ساختمان هاي موجود -٦-٤-١-١٧

باشند مگر در صورت باشند مشمول اين مقررات نمي كشي گاز مي ساختمان هايي كه داراي لوله) الف

.توسعه يا انجام تغييرات

ها در ساختمان هاي موجود كه ها و بازرسي كشي و آزمايش طراحي، انتخاب مصالح، اجراي لوله)ب

. مقررات انجام شود كشي گاز ندارند بايد طبق اين لوله

در آن دسته از ساختمان هاي موجود عمومي كه اعمال مقررات مربوط به اين مبحث قابل اجرا )ج

كنندگان ساختمان به باشد بايد توسط مهندس مشاور حداكثر ضوابط ايمني ممكن براي استفاده نمي

. كارگرفته شود

برداري نگهداري و بهره -٧-٤-١-١٧

ها بايد طبق مقررات اين مبحث انجام كشي گاز ساختمان برداري از سيستم لوله نگهداري و بهره) الف

.شود

برداري از شبكة گاز صاحب ملك يا ساختمان و يا نماينده قانوني او، مسئول نگهداري و بهره ) ب

.باشد ساختمان مي

تخريب-٨-٤-١-١٧

تصال دارد، بايد به شركت گاز پيش از اقدام به تخريب هر ساختماني كه به شبكة گازشهري ا ) الف

. ناحيه اطالع داده شود

. پيش از قطع گاز توسط شركت گاز ناحيه نبايد تخريب شروع گردد ) ب

Page 15: Gas Piping 2

١٤

مصالح -٩-٤-١-١٧

رود، بايد طبق الزامات مندرج در اين كشي گاز ساختمان يا ملك به كار مي مصالحي كه در شبكة لوله

. مقررات باشد

ات فني ها و مشخص نقشه-١٠-٤-١-١٧

كشي گاز ساختمان بايد با رعايت الزامات مندرج در اين مبحث ها و مشخصات فني شبكة لوله نقشه

.باشد

نظارت -١١-٤-١-١٧

هاي اجرايي و كنترل محاسبات، تاييد كشي گاز شامل تأييد نقشه نظارت بر كلية امور مربوط به لوله

هاي سيستم فع اشكاالت و انجام آزمايش مصالح مصرفي، نظارت بر مراحل مختلف اجراي كار تا ر

ها و تهويه وسايل گازسوز براساس مقررات اين مبحث بايد كشي، تاييد ابعاد و موقعيت دودكش لوله

. توسط مهندس ناظر صورت گيرد

بازرسي و صدور تأييديه -١٢-٤-١-١٧

اجرايي را بررسي هاي كشي، مهندس ناظر بايد ضمن بازديد از محل، نقشه قبل از اجراي لوله) الف

. ها را جهت اجرا تأييد نمايد نموده و در صورت عدم مشاهده اشكال يا مغايرت، نقشه

گيري به عهده مهندس ناظر گذاشته در مواردي كه در اين مقررات تشخيص موضوع و تصميم ) ب

نظر وي هاي اجرايي ضروري بداند، شده است و يا در مواردي كه مهندس ناظر تغييراتي را در نقشه

.ها خواهد بود ت نامبرده و اصالح نقشه ااالجراء بوده و مجري موظف به رعايت نظر الزم

در مواردي كه در اين مقررات تشخيص موضوع و تصميم گيري به عهده مهندس ناظر گذاشته )پ

ي شده است و يا در مواردي كه مهندس ناظر تغييراتي را در نقشه هاي اجرايي ضروري بداند، نظر و

.الزم االجرا بوده و مجري موظف به رعايت نظرات نامبرده و اصالح نقشه ها خواهد بود

Page 16: Gas Piping 2

١٥

كشي گاز بايد قبالً توسط مهندس ناظر مورد بررسي قرار مصالح مورد استفاده در سيستم لوله) ت

هاي ساخت آنها كنترل گردد و از مناسب بودن آنها براي استفاده در سيستم گرفته و گواهينامه

در صورتي كه مهندس ناظر ضروري . كشي گاز طبق مقررات اين مبحث اطمينان حاصل نمايد لهلو

هاي الزم را بر تواند براي اطمينان از مطابقت مصالح با مقررات اين مبحث آزمايش تشخيص دهد مي

.روي مصالح انجام دهد

صورت گيرد، بايد هاي اجرايي كشي الزم باشد تغييري در نقشه هرگاه در ضمن اجراي لوله )ث

اي از آخرين نقشه تأييد شده بايد هاي اصالحي تهيه و به تأييد مهندس ناظر برسد و نسخه نقشه

.توسط مالك يا نماينده قانوني او جهت ضبط در پرونده مشترك به شركت گاز ناحيه ارسال گردد

برداري از اشكاالت، ورتدر پايان كار، مهندس ناظر بايد از كار اجرا شده بازديد نموده ضمن ص ) ج

. موارد را جهت برطرف نمودن به مجري ابالغ نمايد

( كشي طبق مفاد بخش پس از رفع اشكاالت و يا در صورت عدم وجود اشكال، بايد سيستم لوله ) چ

هاي الزم قرار گرفته و در صورت عدم وجود نشت، تأييدية آزمايش اين مبحث مورد آزمايش ) ٥-١٧

. ظر صادر گرددبه وسيله مهندس نا

بايد كلية مراحل كنترل كار به وسيلة مهندس ناظر ) ٤-٤-١٧(كشي توكار بند در مورد لوله :يادآوري

.كشي انجام شود تا زمان صدور تأييديه قبل از پوشاندن لوله

مجري-١٣-٤-١-١٧

كشي گاز، انجام هاي اجرايي، محاسبات الزم و متعاقباً اجراي لوله كلية امور طراحي، تهية نقشه)الف

اندازي و نصب تجهيزات گازي بايد به وسيلة اشخاص حقيقي يا حقوقي داراي ها و نهايتاً راه آزمايش

. پروانه كار مجاز مربوط انجام شود

كشي از قبيل استفاده از مصالح مناسب بر طبق مجري همواره در قبال كلية مسائل مربوط به لوله ) ب

هاي انجام شده و هاي تأييد شده، كيفيت جوشكاري كشي طبق نقشه مقررات اين مبحث، اجراي لوله

Page 17: Gas Piping 2

١٦

.كاهد هاي مهندس ناظر از مسئوليت وي نمي غيره مسئول خواهد بود و صدور تأييديه

ها و تعهدات خود از مقررات اين مبحث، مهندس ناظر در صورت تخطي مجري از مسئوليت ) پ

ورت لزوم اقدامات قانوني الزم را جهت استيفاي حقوق تواند از ادامة كار جلوگيري نموده و در ص مي

. مشترك به عمل آورد

Page 18: Gas Piping 2

١٧

ها بندي ساختمان گروه-٢-١٧

كليات -١-٢-١٧

:شوند ساختمان هاي مشمول اين مبحث به سه گروه اصلي تقسيم مي

ـ ساختمان هاي مسكوني

ـ ساختمان هاي عمومي

ـ ساختمان هاي خاص

ساختمان هاي مسكوني -٢-٢-١٧

. گيرد ن گروه شامل ساختمان هايي است كه به منظور سكونت مورد استفاده قرار مي اي

يك ساختمان مسكوني ممكن است از يك تا چند صد واحد مسكوني را شامل شود و معموالً هر

واحد مسكوني داراي آشپزخانه مستقل بوده ولي سيستم گرمايش آن ممكن است مستقل و يا با

. شندواحدهاي ديگر مشترك با

ساختمان هاي عمومي -٣-٢-١٧

شود و بعبارت اين گروه شامل انواع گوناگون ساختمان هايي است كه در آنها خدمات عمومي ارائه مي

. گيرند ديگر ساختمان هايي هستند كه بوسيله عموم مردم مورد مراجعه و استفاده قرار مي

مان عده زيادي بحالت تجمع خصوصيت عمده و مشترك در اغلب ساختمان هاي عمومي حضور همز

هاي خروجي معموالً ساختمان هاي عمومي راه . هاست يا پراكنده در فضاهاي داخلي اين ساختمان

ها ممكن است كوتاه مدت بوده و يا حضور افراد در اين ساختمان . عادي يا اضطراري معدودي دارند

معموالً فرصت آشنايي كافي با ها مدت طوالني ادامه پيدا كند ولي به هر حال كاربران ساختمان

. كنند جزئيات داخلي ساختمان را پيدا نمي

. گيرد برخي از ساختمان هاي عمومي توسط خردساالن، بيماران و سالمندان مورد استفاده قرار مي

Page 19: Gas Piping 2

١٨

ها متفاوت هستند مجموعه خصوصيات فوق و عوامل متعدد ديگري كه در مورد انواع ساختمان

ساختمان هاي عمومي ضرايب ايمني باالتري در مقابل خطرات ناشي از نمايد كه در ايجاب مي

از جمله با توجه به خطرات اصلي . اتفاقات غيرمترقبه يا استفاده نادرست از گاز طبيعي اعمال گردد

سوزي، انفجار و گاززدگي و يا انواع حوادثي كه ممكن طبيعي مانند آتش مترتب بر كاربرد غلط گاز

كشي گاز ساختمان هاي عمومي روي دهد و منجر به آسيب رساندن به شبكة لولهاست در ساختمان

گردد و همچنين مواردي كه حاضرين در ساختمان مجبور به فرار دستجمعي و هجوم به طرف

باشند كليه احتماالت فوق را مدنظر قرار داده و عالوه گردند، مشاورين موظف مي هاي خروج مي راه

، در صورت ضرورت ساير شرايط ويژه ساختمان را نيز در ارتباط با خطرات بر مندرجات اين بخش

. گاز بررسي نمايند

. مراجعه شود٦-٢-١٧در ادامه اين بخش، به مقررات ويژه گازرساني به ساختمان هاي عمومي بند

ساختمان هاي خاص -٤-٢-١٧

اي خاص هستند در اين گروه ساختمان هايي كه خارج از تعاريف فوق قرار گرفته و داراي كاربرده

ها معموالً مورد مراجعه عموم مردم نيستند ولي كاربردهاي خاص آنها اين ساختمان . گيرند قرار مي

كشي گاز آنها و ي ضرايب ايمني باالتري در سيستم لولهمنمايد كه مانند ساختمان هاي عمو ايجاب مي

. همچنين نصب تجهيزات گازسوز اعمال گردد

سازي اين مواد، مراكز هاي كار با مواد خطرناك يا ذخيره توان به محل ها مي ساختماناز جمله اين

. نگهداري اسناد مهم، مراكز امنيتي و حساس را نام برد

Page 20: Gas Piping 2

١٩

انواع ساختمان هاي عمومي -٥-٢-١٧

ساختمان هاي محل تجمع -١-٥-٢-١٧

خاص نظير برگزاري مراسم باشند كه به منظورهاي اي از مردم مي ها محل تجمع عده اين ساختمان

از جمله اين . آيند ، مطالعه، ورزش، سرگرمي و يا انتظار در طول مسافرت گردهم مي مذهبي، تفريحي

هاي تخصصي، هاي سخنراني، مراكز همايش توان مساجد، سينماها، تئاترها، سالن ها مي ساختمان

هاي ها، سالن ها، رستوران كتابخانهها، هاي آثار هنري، موزه تاالرهاي اجراي موسيقي، نمايشگاه

. هاي مسافري و حمل و نقل زميني و هوايي را ذكر نمود ورزشي، اماكن تفريحي كودكان، پايانه

ساختمان هاي آموزشي و فرهنگي -٢-٥-٢-١٧

اي هاي متعدد يا انواع ديگر فضاهاي داخلي است كه در هر يك عده ها در برگيرنده اتاق اين ساختمان

. آيند ر فراگيري علوم و فنون گردهم ميبه منظو

هاي توان به مدارس آمادگي، ابتدايي، راهنمايي و متوسطه، هنرستان ها مي از جمله اين ساختمان

.ها و مؤسسات اشاره نمود ها و مدارس عالي، مراكز آموزشي اختصاصي وزارتخانه اي، دانشگاه حرفه

موقت ساختمان هاي محل پذيرائي و اقامت -٣-٥-٢-١٧

هاي محل اقامت موقت افراد و فاقد ها يا آپارتمان اي از اتاق ساختمان هايي كه به صورت مجموعه

. گيرند باشند در اين گروه قرار مي امكانات آشپزي در هر واحد اقامتي مي

هاي دانشجويي، ها، زائرسراها، مهمانسراهاي عمومي يا اختصاصي، خوابگاه ها، مسافرخانه هتل

.باشند ين شهري از جمله ساختمان هاي اين گروه مي هاي ب متل

هاي اقامتي كه مركب از تعدادي واحدهاي ويالئي مستقل هستند، اگر با تشخيص مجتمع: توضيح

. گيرند مشاور در اين گروه قرار نگيرند در گروه ساختمان هاي مسكوني قرار مي

ساختمان هاي اداري -٤-٥-٢-١٧

هاي به صورت اتاق يا آپارتمان(اي از دفاتر كار است كه از مجموعهاين گروه شامل ساختمان هايي

Page 21: Gas Piping 2

٢٠

اي تشكيل شده و به منظور انجام خدمات اداري، تجاري، پزشكي، مشاوره ) مجزا يا مرتبط با يكديگر

. گيرند و غيره مورد استفاده قرار مي

هاي پزشكان از جمله ها و ساختمان ها، مؤسسات اداري و تجاري خصوصي و دولتي، بانك وزارتخانه

. باشند ساختمان هاي اين گروه مي

ساختمان هاي تجاري و مراكز تجاري و دادوستد -٥-٥-٢-١٧

اين گروه شامل ساختمان هايي است كه به عنوان مراكز خريد و فروش كاال و نمايش اجناس مورد

جانبي نظير امكانات هاي تجمع و گاهي خدمات اي مركب از سالن استفاده قرار گرفته و از مجموعه

. گردد تفريحي، رستوران، آموزش، مراقبت از اطفال و غيره تشكيل مي

ها از جمله ساختمان هاي اين هاي بزرگ و بسيار بزرگ، پاساژها، بازارچه مراكز خريد بزرگ، فروشگاه

.باشند گروه مي

ساختمان هاي بهداشتي، درماني و مراقبتي -٦-٥-٢-١٧

ن هايي است كه براي معالجه، استراحت و يا مراقبت از افراد اعم از عادي يا اين گروه شامل ساختما

بيماران خاص و كساني كه بدليل شرايط جسمي يا رواني قادر به مراقبت از خود نيستند مورد استفاده

. گيرند قرار مي

اين گروه هاي سالمندان در ها و خانه ها، شيرخوارگاه هاي معمولي و تخصصي، مهدكودك بيمارستان

. گيرند قرار مي

مقررات ويژه گازرساني به ساختمان هاي عمومي -٦-٢-١٧

كليات -١-٦-٢-١٧

اما محدود به . اند برخي از مواردي كه در ساختمان هاي عمومي بايد رعايت گردند ذيالً ذكر گرديده

ل خطرات ناشي از ها در مقاب اين موارد نبوده و مشاورين موظفند از حداكثر ايمني كاربران ساختمان

هاي احتمالي اطمينان كشي گاز ساختمان در برابر آسيب گاز طبيعي و مقابالً از ايمني سيستم لوله

Page 22: Gas Piping 2

٢١

.حاصل نمايند

پيشگيري از گاززدگي در اثر سوخت ناقص وسايل گازسوز و يا نفوذ گازهاي سمي حاصل از ) الف

هاي فلزي بداخل نافذ دودكش هاي سيماني ـ درزها و م احتراق از طريق محل شكستگي دودكش

. فضاهاي مورد استفاده افراد بخصوص در حالت خوب

سوزي سازي بموقع مسئولين يا كاربران ساختمان از نشت گازـ آتش هاي الزم براي آگاه بيني پيش) ب

. و ساير موارد غيرعادي مرتبط با گاز

قايع غيرمترقبه و وگام بروز ها در هن كشي گاز ـ وسايل گازسوز و دودكش مصونيت سيستم لوله) پ

. يا در زمان هجوم افراد براي فرار از محل

. كاهش تعداد وسايل گازسوز در فضاهاي داخلي به حداقل ) ت

.بيني تهويه كافي و انتقال كامل محصوالت احتراق وسايل گازسوز به بيرون از ساختمان پيش) ث

كشي گاز الح مورد استفاده در سيستم لوله استفاده از مصالح با استاندارد باالتر نسبت به مص ) ج

).٨-٦-٢-١٧(ساختمان هاي مسكوني، طبق بند

هاي متعدد بطوري كه در شرايط غيرعادي بتوان هر كشي گاز به قسمت تفكيك سيستم لوله) چ

.قسمت را جداگانه از مدار خارج نمود

نقاط ضروري در سيستم نصب عالئم مشخص كننده محل شيرهاي قطع سريع جريان گاز و ديگر ) ح

. كشي گاز لوله

ممنوعيت نصب وسايل گازسوز گرمايشي -٢-٦-٢-١٧

در فضاهاي داخلي ساختمان هاي ) ها ها و آب گرمكن انواع بخاري(نصب وسايل گازسوز گرمايشي

:باشد اين ممنوعيت شامل موارد زير بوده ولي محدود به آنها نمي . عمومي ممنوع است

ها در كليه ساختمان هاي ذكر شده در بندهاي ها، دفاتر، كالس ها، سالن اطاق) فال

Page 23: Gas Piping 2

٢٢

)٦-٥-٢-١٧(الي ) ١-٥-٢-١٧(

هاي سالمندان و ها، خانه ها، كودكستان كليه فضاهاي داخلي اصلي و وابسته در مهد كودك ) ب

. هاي نگهداري معلولين جسمي و رواني محل

تر كار مسئولين، اطاق پروژكتور نمايش هاي تجمع مانند دفا فضاهاي وابسته و جانبي در محل) پ

.هاي مشابه فيلم، بوفه در سيمناها و ساير محل

هاي هاي نگهباني و آسايشگاه ها، اطاق ها، آزمايشگاه ها و غذاخوري دفاتر كار، بايگاني، بوفه) ت

. ها و مدارس نگهبانان، ميهمانسراها در دانشگاه

هاي هاي محل كار با مواد قابل اشتعال، كارگاه ، كارگاهانبارهاي محل نگهداري مواد قابل اشتعال ) ث

.هاي مشابه ها و ساير محل هاي نجاري، خشك شوئي رنگ، كارگاه

ها، انبارهاي البسه و ملحفه در انبارهاي محل نگهداري دارو و مواد شيميائي، رختشوي خانه ) ج

.هاي مشابه ها و محل ها، خوابگاه ها، هتل بيمارستان

هاي گازسوز در ساختمان هاي داراي محدوديت به صورت شرايط نصب دستگاه -٣-٦-٢-١٧

: ويژه

چنانچه شرايط خاصي ايجاب نمايد كه وسيلة گازسوزي در ساختمان داراي محدوديت نصب گردد،

:ارد زير اجباري خواهد بود ورعايت م

مصالح مقاوم كف، سقف و ديوارهاي محل نصب وسيلة گازسوز و مسير عبور دودكش آن از ) الف

متر از دستگاه رعايت اين ضابطه حداقل تا فاصله يك . دوگير ساخته ش در مقابل حرارت و غيرآتش

هاي گازسوز و دودكش آن الزامي بوده و درجة مقاومت مصالح بكار رفته در مقابل حرارت از بخش

. شود ذيربط مقررات ملي ساختمان و يا استانداردهاي قابل قبول ديگر تعيين مي

در صورت نياز دستگاه گازسوز به دودكش و يا در صورت تشخيص مهندس ناظر در موارد ) ب

Page 24: Gas Piping 2

٢٣

در صورت وجود . ديگر، هواي مصرفي دستگاه گازسوز بايد از بيرون از محل نصب آن تأمين گردد

. ، مفاد اين بند ارجحيت خواهد داشت )٤-٦-١٧(مغايرات بين مفاد اين بند و بند

هاي هاي محل اه گازسوز در محل تجمع نظير بوفه سينماها يا آبدارخانهدر صورت نصب دستگ) پ

عمومي، عالوه بر رعايت موارد فوق، محل نصب وسيلة گازسوز بايد با ايجاد موانع مناسب از

.دسترس افراد متفرقه دور نگه داشته شود

مشابه آنها بايد عالوه بر ها، مهمانسراها و هاي دانشجويي، پانسيون هاي واقع در خوابگاه آشپزخانه) ت

.ي خواب ساخته شونداه هاي ايمن و مجزا از محل رعايت بندهاي ذيربط فوق، در محل

در صورتي كه واحد اقامتي يا خوابگاهي به صورت آپارتمان مستقل باشد، نصب دستگاه گازسوز ) ث

.در آشپزخانه با رعايت ضوابط فوق مجاز است

هاي گازسوز در هاي محل نصب دستگاه و ساير مكان ها ايمني موتورخانه -٤-٦-٢-١٧

ها، سينماها و ساختمان هاي مشابه ها، هتل بيمارستان

هاي فاقد مراقبت دائم در اين هاي ساختمان هاي عمومي فوق و ساير مكان در موتورخانه) الف

. ستدهد نصب دستگاه اعالم خطر نشت گاز الزامي ا ها كه مشاور ضروري تشخيص مي ساختمان

.مناسب ديگر نصب شود) هاي محل(آژير اين دستگاه بايد در اتاق نگهباني و يا محل

هاي گازسوز و ارتباط ان با ساير فضاهاي ساختمان الزم است در انتخاب محل نصب دستگاه ) ب

. هاي الزم توسط مشاور به عمل آيد عمومي در جهت مهار خطر گاز مونواكسيدكربن دقت

ستگاه اعالم خطر گاز منواكسيدكربن و يا كنترل كنندة حرارت دودكش توسط بيني نصب د پيش) پ

. مشاور الزامي است

هاي تجمع هاي كاذب محل محدوديت عبور لوله گاز از سقف -٥-٦-٢-١٧

ها ميسر نيست هاي بزرگ كه امكان مهار كردن لوله هاي كاذب سالن ي گاز از سقفاه عبور لوله

Page 25: Gas Piping 2

٢٤

هاي از سقف) با رعايت كلية ضوابط اين مبحث(مكان عبور لولة گاز در مواردي كه ا. ممنوع است

.مذكور وجود داشته باشد، هيچ گونه شير و يا اتصاالت غيرجوشي در محدودة فوق نبايد نصب شود

تأمين هواي كافي براي سوخت وسايل گازسوز -٦-٦-٢-١٧

هاي آزمايشگاهي، كن گازي، كوره چنانچه استفاده از وسايل گازسوزي نظير خشك) الف

هاي ديواري، هواسازها و غيره در داخل ساختمان هاي عمومي ضروري باشد، بايد در كن گرم آب

بيني الزم جهت تأمين هواي كافي براي سوخت از طراحي ساختمان و يا در هنگام نصب آنها، پيش

. طريق ايجاد ارتباط با هواي آزاد به عمل آيد

مين هواي تازه اهاي فوق به عمل نيامده است رعايت ت بيني يش در ساختمان هاي موجود كه پ) ب

. اجباري است

انتخاب مسيردودكش وسايل گازسوز -٧-٦-٢-١٧

هاي وسايل گازسوز بايد احتمال نفوذ گازهاي سمي حاصل از در انتخاب مسير عبور دودكش) الف

هاي الزم بيني فته و پيش ها، مورد توجه قرار گر احتراق به فضاهاي مجاور ديوارهاي حامل دودكش

.ها به عمل آيد براي جلوگيري از اين خطر در هنگام طراحي دودكش

هاي گازسوز ممكن است ها و دستگاه كننده از آنجا كه در ساختمان هاي عمومي تعداد مصرف ) ب

بسيار زياد بوده و همة آنها به يك يا چند دودكش مشترك متصل گردند، الزم است طراحي

هاي هاي نهايي آنها و همچنين كليه موارد مرتبط با دودكش مشترك، اجرا و آزمايش هاي دودكش

. مشترك توسط افراد ذيصالح انجام و كنترل گردد

مصالح مصرفي -٨-٦-٢-١٧

كشي گاز ساختمان هاي عمومي اعم از توكار يا روكار بايد فوالدي هاي مورد استفاده در لوله لوله) الف

اي گواهي ساخت از سازندگان معتبر و مورد تأييد مؤسسه استاندارد و تحقيقات بدون درز بوده و دار

Page 26: Gas Piping 2

٢٥

.صنعتي ايران هم باشند

كشي گاز ساختمان هاي عمومي بايد از نوع جوشي فوالدي و كليه اتصاالت مورد استفاده در لوله) ب

ايران انتخاب بدون درز، ساخت سازندگان معتبر و مورد تاييد مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي

. گردد

ساير موارد -٩-٦-٢-١٧

و همچنين كف ) روها از جمله گربه(ها ي عمومي بايد با دودبندكردن مسير دودكش اه در گرمابه

. ها از نفوذ احتمالي گازهاي حاصل از احتراق پيشگيري گردد نمره

Page 27: Gas Piping 2

٢٦

كشي گاز و انتخاب مصالح طراحي سيستم لوله-٣-١٧

ها كشي گاز ساختمان ه طراحي سيستم لول -١-٣-١٧

كشي گاز مراحل طراحي شبكة لوله -١-١-٣-١٧

.كشي گاز بايد اطالعات و مدارك زير تهيه شود در طراحي شبكة لوله

اعم از (كشي گاز در پالن محوطه و طبقاتي كه در آنها لولة گاز كشيده خواهد شد، نقشه لوله) الف

ارتفاع، (ها با ذكر مشخصات آن ل قرارگيري دودكش به اضافة مح) زيرزمين، همكف يا طبقات باالتر

؛)قطر، جنس و نوع

ها بر روي آن؛ نقشة ايزومتريك با ذكر طول و قطر لوله ) ب

زيربنا يا فضاي مفيد ساختمان به مترمربع و مقدار مصرف گاز هر يك از وسايل گازسوزي كه به ) پ

واهد شد برحسب مترمكعب گاز يا شود و يا در آينده متصل خ كشي متصل مي اين سيستم لوله

كيلوكالري در ساعت؛

هاي الزم ترسيم شود؛ ير برگ تقاضا با ذكر نشاني زكروكي محل ملك مورد تقاضا، كه بايد در ) ت

فهرست اجناس مصرفي با ذكر استانداردهاي مربوطه و مقدار آن در جدولي كه نمونة آن داده ) ث

كه بايد در سمت راست قسمت پايين نقشه آورده ) فيفهرست اجناس مصر ( پيوست پنج (شده است

.شود

. كوچكتر باشد١:١٠٠ها نبايد از مقياس نقشه) ج

:كننده محل ورود انشعاب گاز به ملك مصرف -٢-٣-١-١٧

كشي ترين نقطة محدودة ملك به شبكة لوله االمكان بايد در نزديك محل ورود انشعاب گاز حتي) الف

. گاز شهري قرار گيرد

محل ورود انشعاب نبايد در جاي قرار گيرد كه احتمال صدمه ديدن داشته باشد و يا به طور كلي )ب

Page 28: Gas Piping 2

٢٧

. در محل ناامني قرار گيرد

بيني محل نصب تنظيم كنندة فشار گاز و كنتور پيش-٣-١-٣-١٧

.كنندة فشار گاز بايد در فضاي باز نصب شود تنظيم) الف

گردد، بايد نزديك به ماهنگي شركت گاز ناحيه تعيين ميكشي داخلي ملك كه با ه ابتداي لوله ) ب

چنانچه علمك گاز قبالً نصب . مكاني باشد كه در آينده تنظيم كنندة فشار و كنتور نصب خواهد شد

:شده باشد به شرح زير است

كشي از انتهاي شير قبل فاصلة ابتداي لوله: مترمكعب در ساعت٢٥برآورد مصرف گاز تا )١

-١-٣-١٧( سانتيمتر طبق شكل ٥٠ مساوي L) كه روي انشعاب نصب شده (از رگوالتور

٣.(

كشي از فاصله ابتداي لوله: مترمكعب در ساعت ١٦٠ تا ٢٥برآورد مصرف گاز بيش از )٢

سانتيمتر، طبق ٦٠ مساوي L) كه روي انشعاب نصب شده (انتهاي شير قبل از رگوالتور

).٣-١-٣-١٧ (شكل

Page 29: Gas Piping 2

٢٨

نصب كنتور -٤-١-٣-١٧

كنندة فشار قرار االمكان باالفاصله پس از تنظيم كنتور بايد در داخل محدودة ملك مشترك، حتي ) فال

كنندة فشار وجود نداشته باشد بايد كنتور را در در صورتي كه مكان مناسبي در نزديكي تنظيم. گيرد

وص، كه در صورتي كه كنتور در داخل محفظه مخص . جايي نصب كرد كه در معرض جريان هوا باشد

در ديوار تعبيه گرديده است، نصب شود، دِر اين محفظه كه معموالً بسته است بايد به وسيلة هواكش

به فضاي آزاد راه داده شود؛

سوزي دارد، نصب گردد؛ هايي كه امكان بروز و تشديد آتش كنتور نبايد در محل) ب

واندن و دسترسي براي تعمير و كنتور بايد در مكان و وضعيتي نصب گردد كه به راحتي قابل خ ) پ

ضمناً . متر باشد٥/١ارتفاع محل نصب كنتور بر روي ديوار تا كف زمين بايد حدود . سرويس باشد

بايد كنتور طوري نصب شود كه در معرض صدمات فيزيكي قرار نداشته باشد؛

رفته شده كشي گاز بايد در محلي كه براي نصب كنتور در نظر گ در زمان اجراي سيستم لوله ) ت

كشي نصب شود تا در زمان نصب كنتور در اين است، يك مهره و ماسوره يا فلنج روي سيستم لوله

)٣-١-٣-١٧(كشي پيش نيايد؛ طبق شكل محل، مشكلي از نظر لوله

كن بايد حداقل يك متر باشد؛ فاصلة كنتور از منابع توليد اشتعال از قبيل كوره، آب گرم ) ث

سانتيمتر و از كنتور برق ١٠اند بايد حداقل هاي برق كه روي كار نصب شده يمفاصلة كنتور از س ) ج

. سانتيمتر باشد٥٠

شيرها و محل نصب آنها -٥-١-٣-١٧

روند بايد از نوع برنجي ربع گردد توپكي باشد؛ كشي گاز به كار مي شيرهايي كه در لوله) الف

فاصله بعد از كنتور نصب شود؛ كشي گاز ساختمان بايد بال شير اصلي مصرف در لوله) ب

Page 30: Gas Piping 2

٢٩

شير واحد مسكوني، در ساختمان هاي داراي بيش از يك واحد مسكوني بايد بر روي لوله )پ

گردد، در محل مناسبي هاي باالرونده يا انشعاب دهندة اصلي منشعب مي انشعاب هر واحد كه از لوله

آن ساختمان و هرچه نزديكتر كه در معرض صدمات فيزيكي نباشد ولي قابل دسترسي براي ساكنين

به لولة اصلي باشد، يك شير براي قطع سريع و كامل جريان گاز نصب شود؛

شود يكسان قطر شيرهاي فرعي بايد با قطر لولة تغذيه گاز ر آپارتمان كه وارد آن آپارتمان مي ) ت

باشد؛

كنندة اصلي بايد يك اگر ملكي داراي چند ساختان مجزا باشد، هر ساختمان به غير از شير قطع )ث

شير مستقل قطع كننده داشته باشد؛

گيرند، شير انشعاب بايد طوري نصب بندي قرار مي هاي گازسوزي كه مابين قفسه براي دستگاه ) ج

ها باشد و مستقيماً در باال يا پشت دستگاه گازسوز قرار نگيرد؛ شود كه باالتر از ارتفاع قفسه

كن گرم شوند از قبيل بخاري، آب زسوز كه به طور مستقل نصب مي هاي گا در مورد ساير دستگاه ) چ

گيرد، شير انشعاب بايد در محلي غير بندي قرار مي و همچنين در مواردي كه اجاق گاز خارج از قفسه

از پشت اجاق دستگاه گازسوز كه به راحتي قابل دسترسي باشد، نصب شود؛

٣-١٧ ( هاي گازسوز بايد مطابق با جدول ستگاهفواصل نصب شير مصرف كننده از زمين و از د) ح

باشد؛) ١-

سانتيمتر در نظر گرفته ١٧٠ سانتيمتر و از كف ٨٠حداقل فاصلة شير چراغ روشنايي از سقف ) خ

شود؛

محور لوله شير اجاق كاز بايد موازي ديوار و در امتداد دستگاه گازسوز باشد؛ ) د

٥ف موتورخانه عبور نمايد، ارتفاع آن از كف بايد حداقل در صورتي كه لولة انشعاب مشعل از ك ) ذ

سانتيمتر باشد؛

Page 31: Gas Piping 2

٣٠

بسته قرار گيرد؛ كننده نبايد داخل كابينت و يا محفظة در شيرهاي مصرف) ر

كشي نصب شده باشند؛ كليه شيرهاي مصرف بايد در موقع بازرسي سيستم لوله ) ز

گيرد، شيرگاز بايد در ارتفاع حداقل ق قرار مي هايي كه شيرگاز در مجاورت كليد و پريز بر در محل ) ژ

. سانتيمتر باالتر نصب شود١٠

) سرهاي انتهايي ( نقاط مصرف -٦-١-٣-١٧

كشي، يك شير نصب گردد و دهانة ها بايد پس از اجراي لوله بر روي تمام سرهاي انتهايي لوله

ردن شير، گاز نتواند از آنها اي طوري مسدود شوند كه با بازك هاي دنده خروجي اين شيرها با درپوش

. هاي گازسوز به آنها متصل نشده است، مسدود بمانند نشت كند و تا وقتي كه دستگاه

كشي محل سرهاي انتهايي لوله -٧-١-٣-١٧

هاي فلزي به ديوار محكم كشي روكار بايد در محل خود توسط بست سرهاي انتهايي در لوله) الف

. گردد

. ر پشت درها واقع شود سرهاي انتهايي نبايد د)ب

انتخاب قطر لولة گاز و عوامل وابسته به آن -٨-١-٣-١٧

اي باشد كه بتواند گاز كافي را براي حداكثر مصرف دستگاه يا هاي گاز بايد به اندازه قطر لوله

بدون اينكه بين كنتور و وسايل گازسوز افت فشاري بيش از . هاي گازسوز مربوطه تأمين نمايد دستگاه

. متر ستون آب به وجود آيد ميلي٧/١٢

اطالعات مورد نياز براي محاسبة قطر لوله گاز -٩-١-٣-١٧

؛)متر ستون آب ميلي٧/١٢(هاي گازسوز حداكثر افت فشار مجاز بين كنتور و دستگاه ) الف

حداكثر مقدار گاز مصرفي مورد نظر در طرح؛ ) ب

ضريب هم زماني (هاي نصب شده هنسبت حداكثر مصرف احتمالي به مجموع ظرفيت دستگا ) پ

Page 32: Gas Piping 2

٣١

).مصرف

ضريب همزماني با توجه به ميزان مصرف، تعداد وسايل گازسوز و ساير شرايط توسط طراح و : تذكر

. در نظر گفته شود١ تا ٧/٠گردد و مقدار آن بين يا مشاور تعيين مي

كشي؛ طول لوله) ت

چگالي گاز؛ ) ث

حداكثر قطر اسمي مجاز -١٠-١-٣-١٧

) اينچ٤(متر ميلي١٠٠متر ستون آب، ميلي١٧٨كشي گاز مصرفي با فشار قطر اسمي مجاز لولهحداكثر

. باشد مي

مقدار برآورد مصرف گاز -١١-١-٣-١٧

هاي گازسوز استاندارد از مشخصات فني مقدار مصرف گاز براي هر طرح، برابر مصرف كلية دستگاه

. آنها استفاده شود

و يا ٤-٣-١٧( توان از جدول استاندارد فاقد مشخصات فني باشد، ميدر صورتي كه دستگاه گازسوز

. استفاده كرد) ٥-٣-١٧

تعيين طول لوله -١٢-١-٣-١٧

طول لوله بايد از نقطة خروجي تنظيم كنندة فشار تا دورترين نقطة مصرف گاز در ساختمان

.گيري شود اندازه

تعيين قطر لولة گاز -١٣-١-٣-١٧

) ١١-١-٣-١٧(همانطور كه در بند. استفاده گردد ) ٢-٣-١٧(لولة گاز از جدول براي تعيين قطر )الف

داده شده ) ٤-٣-١٧(ر جدول دهاي گازسوز ذكر گرديد، مقدار تقريبي مصرف گاز بعضي از دستگاه

است تا در صورتي كه مصرف يك يا چند دستگاه از وسايل گازسوز در پالك نصب شده روي آنها

.ها از اين جدول انتخاب شود ريبي مصرف آن دستگاه مشخص نباشد، مقدار تق

Page 33: Gas Piping 2

٣٢

متر ستون آب ميلي٧/١٢ و حداكثر فشار ٦٥/٠مقدار جريان گاز با چگالي ) ٢-٣-١٧(در جدول

در موقع استفاده از . هاي مختلف فوالدي داده شده است برحسب مترمكعب گاز در ساعت براي لوله

ي كشي به ميزان معمولي به كار رفته باشد، نياز االت لوله اين جدول اگر تعداد شير و زانو و ساير اتص

.به در نظر گرفتن ضريب كاهش نيست

٠١٧ ( تغيير نمايد بايد از ضرايب تصحيح در جدول ٦٥/٠چنانچه چگالي گاز مورد استفاده از ) ب

. استفاده شود) ٣-٣-

):٢-٣-١٧(تعيين رديف مربوط به طول در جدول ) پ

را كه طول دورترين ) ١٢-١-٣-١٧(ديف مربوط به طول تعيين شده در بند ر) ٢-٣-١٧(در جدول

در صورتي كه اين طول (باشد، بايد انتخاب نمود نقطة مصرف از محل نقطه خروجي رگوالتور مي

بايد توجه داشت كه ) دقيقاً در جدول ذكر نشده باشد، طول بزرگتر بعدي بايد در نظر گرفته شود

هاي مختلف اين سيستم فقط بايد طول فوق را مبناي محاسبه لولة قسمتبراي تعيين اندازه قطر

كشي نيز هاي ديگر لوله قرارداد، لذا بايد همين سطر انتخاب شده در جدول را براي تعيين قطر قسمت

. به كار برد

كشي گاز موجود خانگي توسعه سيستم لوله -١٤-١-٣-١٧

كشي گاز موجود بايد با اطالع و اجازه قبلي ولهاضافه نمودن هرگونه انشعاب جديد به سيستم ل

. شركت گاز ناحيه و براساس اين مقررات انجام گيرد

Page 34: Gas Piping 2

٣٣

كنندة دستگاه گازسوز فاصله نصب شير مصرف -١-٣-١٧جدول

فاصلة شير از دستگاه ) متر سانتي (گازسوز

فاصلة شير از كف زمين ) متر سانتي(

دستگاه گازسوز

ن ديواري ك آب گرم ١٥٠ الي ١٢٠ ـــ

كن زميني آب گرم ٤٠ الي ٣٠ ) كن گرم از بدنة آب (٣٠

اجاق گاز ١١٠ الي ٩٠ )از بدنه (٣٠ الي ١٠

بخاري ٤٠ الي ٣٠ )از بدنه (٢٠حداقل

هاي حرارتي ديگ ٦٠ الي ٣٠ )از مشعل (٧٠ الي ٥٠

روشنايي ١٧٠حداقل ـــ

٣٠) از دودكش (١٢٠ الي ٨٠ )از ديوار شومينه (

شومينه ٤٠ الي ٣٠

Page 35: Gas Piping 2

٣٤

هاي فوالدي به مترمكعب در ساعت براي گاز طبيعي با حداكثر ظرفيت لوله -٢-٣-١٧جدول ٦٥/٠ *متر ستون آب و چگالي ميلي ٧/١٢متر ستون آب و افت فشار ميلي ١٧٨فشار

)اينچ(قطر اسمي لوله

٣ ٤ 2

12 ١ ٢

طول لوله

)متر(

٢ ٩/٥ ٣/١٢ ٣٠/٢٣ ٩/٤٧ ٠/٧٢ ٣/١٣٨ ٠/٢٢٠ ٧/٣٩٠ ٩/٨٠١

٤ ٠/٤ ٥/٨ ٠/١٦ ٩/٣٢ ٤/٤٩ ١/٩٥ ٢/١٥١ ٥/٢٦٨ ١/٥٥١

٦ ٢/٣ ٨/٦ ٩/١٢ ٤/٢٦ ٧/٣٩ ٤/٧٦ ٥/١٢١ ٧/٢١٥ ٨/٤٤٢

٨ ٨/٢ ٨/٥ ٠/١١ ٦/٢٢ ٠/٣٤ ٤/٦٥ ٠/١٠٤ ٧/١٨٤ ١/٣٧٩

١٠ ٤/٢ ٠/٥ ٦/٩ ٧/١٩ ٦/٢٩ ٩/٥٦ ٤/٩٠ ٦/١٠٦ ٧/٣٢٩

١٢ ٢/٢ ٧/٤ ٨/٨ ١/١٨ ٣/٢٧ ٥/٥٢ ٤/٨٣ ٢/١٤٨ ٣/٣٠٤

١٤ ٠/٢ ٣/٤ ١/٨ ٧/١٦ ٠/٢٥ ٢/٤٨ ٦/٧٦ ١/١٣٦ ٤/٢٧٩

١٦ ٩/١ ٠/٤ ٠/٧ ٥/١٥ ٣/٢٣ ٨/٤٤ ٣/٧١ ٧/١٢٦ ٠/٢٦٠

١٨ ٨/١ ٧/٣ ١/٧ ٦/١٤ ٩/٢١ ٢/٤٢ ١/٦٧ ٣/١١٩ ٨/٢٤٤

٢٠ ٧/١ ٥/٣ ٧/٦ ٨/١٣ ٧/٢٠ ٨/٣٩ ٣/٦٣ ٥/١١٢ ٠/٢٣١

٢٢ ٦/١ ٣/٣ ٣/٦ ١/١٣ ٦/١٩ ٨/٣٧ ١/٦٠ ٨/١٠٦ ٢/٢١٩

٢٤ ٥/١ ٢/٣ ١/٦ ٥/١٢ ٧/١٨ ١/٣٦ ٤/٥٧ ٩/١٠١ ٢/٢٠٩

٢٦ ٤/١ ١/٣ ٨/٥ ٠/١٢ ٠/١٨ ٦/٣٤ ١/٥٥ ٩/٩٧ ٩/٢٠٠

٢٨ ٤/١ ٩/٢ ٥/٥ ٤/١١ ٢/١٧ ١/٣٣ ٦/٥٢ ٦/٩٣ ٠/١٩١

٣٠ ٣/١ ٨/٢ ٣/٥ ٠/١١ ٦/١٦ ٩/٣١ ٨/٥٠ ٢/٩٠ ١/١٨٥

٣٥ ٢/١ ٦/٢ ٩/٤ ٢/١٠ ٣/١٥ ٤/٢٩ ٨/٤٦ ١/٨٣ ٦/١٧٠

157/

9 76/9 43/3 27/1 14/1 9/4 4/6 2/4 1/1 40

.ضرب نمود) ٣-٣-١٧(ها را در ضرايب جدول ها بايد ظرفيت لوله براي ساير چگالي ∗

Page 36: Gas Piping 2

٣٥

٢-٣-١٧ادامه جدول

)اينچ(قطر اسمي لوله

٣ ٤ 2

12 ٢

2

11

4

11 ١

4

3 2

1

طول لوله

)متر(

٤٥ ١/١ ٢/٢ ٣/٤ ٨/٨ ٣/١٣ ٥/٢٥ ٦/٤٠ ٢/٧٢ ١/١٤٨

٥٠ ٠/١ ١/٢ ١/٤ ٤/٨ ٦/١٢ ٣/٢٤ ٦/٣٨ ٧/٦٨ ٠/١٤١

٥٥ ٩٩/٠ ٠/٢ ٩/٣ ٠/٨ ٠/١٢ ١/٢٣ ٧/٣٦ ٢/٦٥ ٩/١٣٣

٦٠ ٩٤/٠ ٩/١ ٧/٣ ٦/٧ ٥/١١ ١/٢٢ ١/٣٥ ٤/٦٢ ١/١٢٨

٧٠ ٨٥/٠ ٨/١ ٣/٣ ٩/٦ ٤/١٠ ٠/٢٠ ٨/٣١ ٥/٥٦ ١/١١٦

٨٠ ٨٠/٠ ٦/١ ١/٣ ٥/٦ ٧/٩ ٨/١٨ ٨/٢٩ ١/٥٣ ٩/١٠٨

٩٠ ٧٥/٠ ٥/١ ٩/٢ ١/٦ ١/٩ ٦/١٧ ٠/٢٨ ٧/٤٩ ٠/١٠٢

١٠٠ ٧١/٠ ٤/١ ٨/٢ ٧/٥ ٦/٨ ٦/١٦ ٤/٢٦ ٠/٤٧ ٥/٩٦

١٢٠ ٦٤/٠ ٣/١ ٥/٢ ٢/٥ ٨/٧ ٠/١٥ ٩/٢٣ ٥/٤٢ ٣/٨٧

١٥٠ ٥٧/٠ ٢/١ ٢/٢ ٦/٤ ٩/٦ ٣/١٣ ٢/٢١ ٧/٣٧ ٥/٧٧

٢٠٠ ٤٩/٠ ٠/١ ٩/١ ٩/٣ ٩/٥ ٤/١١ ١/١٨ ٢/٣٢ ٢/٦٦

٢٥٠ ٤٣/٠ ٩١/٠ ٧/١ ٥/٣ ٢/٥ ١/١٠ ١/١٦ ٦/٢٨ ٨/٥٨

٣٠٠ ٣٩/٠ ٨٢/٠ ٥/١ ١/٣ ٧/٤ ٢/٩ ٦/١٤ ٩/٢٥ ٢/٥٣

هاي مختلف گازطبيعي ضرايب تبديل براي چگالي -٣-٣-١٧جدول

چگالي ضريب چگالي ضريب

٩٣/٠

٩٠/٠

٨٧/٠

٨٥/٠

٨٠/٠

٧٥/٠

٨٠/٠

٨٥/٠

٩٠/٠

١

١٥/١

٠٨/١

٠٤/١

١

٩٦/٠

٥٠/٠

٥٥/٠

٦٠/٠

٦٥/٠

٧٠/٠

هاي گازسوز مقدار تقريبي مصرف تعدادي از دستگاه -٤-٣-١٧جدول

دستگاه گازسوز )مترمكعب در ساعت(مقدار تقريبي مصرف

كن فوري گرم آب ٨/١ تا ٣/٣

دار ن كن گازي مخز گرم آب ٨/٠ تا ١٤/١

اجاق گاز تجاري چند شعله ٥/٢ تا ٤

Page 37: Gas Piping 2

٣٦

اجاق گاز خانگي با فر ٠٣/١ تا ٥/١

اجاق گاز خانگي بدون فر ٥/٠جهت گرمايش يك مترمكعب آب، يك مترمكعب گاز در ساعت مورد نياز

است استخر

بخاري گازي خانگي ٦/٠

بخاري گازي كارگاهي ٥/٢ تا ٥/٤

ها پكيچ ٥/٢ تا ٥

پلوپز بزرگ تجاري گازي ٥/٢ تا ٤

جكوزي ١

چراغ روشنايي گازي ١/٠

نگيسونا بخار خا ٦ تا ٨

سونا خشك خانگي ٥/٢ تا٥/٣

شومينه ٥/٠ تا ١

پز تجاري كباب ٨/١ تا ٢

پز و پلوپز خانگي كباب ١ تا ٥/١

مشعل تنور نانوايي فانتزي ٥ تا ٢٥

هاي عمومي مشعل كورة حمام )مصرف واقعي بستگي به ظرفيت مشعل به كار رفته دارد (٣٠ تا ١٠٠

هاي كارگاهي مشعل كوره ١٠ تا ٢٠

:ها، مصرف تقريبي براساس زيربنا بصورت زير قابل محاسبه است در مورد پكيچ : يادآوري *

مترمكعب در ساعت؛ ٥/٢ مترمربع، مقدار تقريبي گاز مصرفي برابر با ١٠٠براي زيربنا تا ) الف

مترمكعب در ساعت؛ ٥/٣ مترمربع، مقدار تقريبي گاز مصرفي ٢٠٠ تا ١٠١زيربنا ) ب

مترمكعب در ساعت ٥ مترمربع، مقدار تقريبي گاز مصرفي ٣٠٠تا ٢٠١زيربنا ) پ

هاي گازسوز ظرفيت اوريفيس نصب شده در دستگاه -٥-٣-١٧جدول

) ميليمتر (قطر شمارة مته كيلوكالري در ساعت (ظرفيت اوريفيس بوتان پروپان گازطبيعي

٣١٥٨ ٢٨٦٣ ١٣٦١ ٩٦٥/٠ ٦٢

٢٩٩٩ ٢٧٢٢ ١٣٠٠ ٩٣٩/٠ ٦٣

٢٨٤٨ ٢٥٧٠ ١٢٢٧ ٩١٤/٠ ٦٤

٢٦٨٩ ٢٤٢٧ ١١٣٤ ٨٨٩/٠ ٦٥

٢٣٨٦ ٢١٥٥ ١٠٢٨ ٨٣٨/٠ ٦٦

٢٢٤٥ ٢٠٢٦ ٩٦٨ ٨١٣/٠ ٦٧

Page 38: Gas Piping 2

٣٧

٢١٠٩ ١٩٠٥ ٩١٠ ٨٧٨/٠ ٦٨

١٨٧٢ ١٦٩١ ٨٠٦ ٧٤١/٠ ٦٩

١٧٢١ ١٥٥٧ ٧٤١ ٧١١/٠ ٧٠

١٤٨٧ ١٣٤١ ٦٤٠ ٦٦٠/٠ ٧١

١٣٧٣ ١٢٤٠ ٥٩٠ ٦٣٥/٠ ٧٢

١٢٦٢ ١١٤٠ ٥٤٤ ٦٠٩/٠ ٧٣

١١١١ ١٠٠٤ ٤٧٩ ٥٧١/٠ ٧٤

٩٦٨ ٨٧٣ ٤١٩ ٥٣٣/٠ ٧٥

٨٧٧ ٧٩١ ٣٧٨ ٥٠٨/٠ ٧٦

٧٠٩ ٦٤١ ٣٠٥ ٤٥٧/٠ ٧٧

٥٦٢ ٥٠٨ ٢٤٢ ٤٠٠/٠ ٧٨

٦٤١ ٤٧١ ١٩٩ ٣٧٠/٠ ٧٩

٤٠٠ ٤٦٠ ١٧٢ ٣٤٠/٠ ٨٠

قطر ميليمتر قطر اينچ ٣١٥ ٣٨٥ ــ ٣٠٥/٠ ٠١٢/٠

٢٦٥ ٢٤٠ ــ ٢٧٩/٠ ٠١١/٠

٢٢٠ ١٩٩ ــ ٢٥٤/٠ ٠١٠/٠

١٧٩ ١٦١ ــ ٢٢٨/٠ ٠٠٩/٠

١٤٠ ١٢٦ ــ ٢٠٣/٠ ٠٠٨/٠

٢٣٦٨٨ ٢١٤٢٠ ١٠٢٣١ ٦٤١/٢ ٣٧

٢٢٥٦٦ ٢٠١٤٢ ٩٧٥٢ ٥٧٨/٢ ٣٨

) ميليمتر (قطر شمارة مته كيلوكالري در ساعت (ظرفيت اوريفيس بوتان پروپان گازطبيعي

٢١٧٢٢ ١٩٦١٨ ٩٣٧٤ ٥٢٧/٢ ٣٩

٢١٠٤٢ ١٩٠٠٠ ٩٠٩٧ ٤٨٩/٢ ٤٠

٢٠٢١٠ ١٨٢٥٧ ٨٧١٩ ٤٣٨/٢ ٤١

١٩٢٠٢ ١٧٣١٢ ٨٢٦٦ ٣٧٥/٢ ٤٢

Page 39: Gas Piping 2

٣٨

١٧٣٨ ١٥٦٧٤ ٧٥١٠ ٢٦٠/٢ ٤٣

١٦٢١٦ ١٤٦٢٩ ٧٠٠٦ ١٨٤/٢ ٤٤

١٤٧٤٢ ١٣٣٣١ ٦٣٧٦ ٠٨٣/٢ ٤٥

١٤٣٦٤ ١٢٩٧٨ ٦١٩٩ ٠٥٧/٢ ٤٦

١٣٤٩٥ ١٢١٩٧ ٥٨٤٦ ٩٩٤/١ ٤٧

١٢٦٧٦ ١١٤٥٣ ٥٤٦٨ ٩٣٠/١ ٤٨

١١٤٢٨ ١٠٤٥٦ ٥٠٦٥ ٨٥٤/١ ٤٩

١٠٧٨٦ ٩٧٠٢ ٤٦٣٧ ٧٧٨/١ ٥٠

٩٩٢٩ ٨٩٠٣ ٤٢٥٩ ٧٠٢/١ ٥١

٨٨٤٥ ٧٩٩٦ ٣٨٣٠ ٦١٣/١ ٥٢

٧٧٦٩ ٧٠٠٣ ٣٣٥٢ ٥١١/١ ٥٣

٦٦٢٨ ٦٠١٠ ٢٨٧٣ ٣٩٧/١ ٥٤

٥٩٢٤ ٥٣٤٢ ٢٥٤٥ ٣٢٠/١ ٥٥

٤٧٣٥ ٤٢٨١ ٢٠٤٦ ١٨١/١ ٥٦

٤٠٥٥ ٣٦٦٦ ١٧٤٤ ٠٩٢/١ ٥٧

٣٨٥٦ ٣٤٨٨ ١٦٧٣ ٠٦٦/١ ٥٨

٣٦٨٧ ٣٣٣١ ١٥٩٠ ٠٤١/١ ٥٩

٣٤٨٨ ٣١٦٨ ١٥١٧ ٠١٦/١ ٦٠

٣٣٤٦ ٣٠٠٦ ١٤٤٤ ٠٩٩٠/٠ ٦١

مشخصات مواد و مصالح مصرفي -٢-٣-١٧

لوله -١-٢-٣-١٧

هاي فوالدي لوله) الف

تواند بدون درز يا با كشي گاز بايد از جنس فوالد سياه باشد و مي هاي مورد استفاده در لوله لوله) ١(

با ) تلرانس(ها ها و رواداري درز باشد و كلية مشخصات آنها از نظر ساخت، مواد، ابعاد، وزن، آزمايش

مطابقت داشته باشد طبق جداول ٣٣٦٠ندارد ملي شمارة استا

Page 40: Gas Piping 2

٣٩

ها بايد متناسب با ها بايد صاف و هموار و سطح دروني لوله و سطح بيروني لوله) ٣و٢ و ١-٦-٣-١٧(

.فرآيند ساخت باشد

هاي مسي لوله) ب

گازسوز هاي كشي به دستگاه متر براي اتصال سيستم لوله ٥هاي مسي با طول حداكثر استفاده از لوله

. ثابت با رعايت كلية اصول ايمني مجاز است

هايي نصب گردد كه از صدمات احتمالي مصون بوده و با استفاده از هاي مسي بايد در محل لوله )١(

. هاي مناسب روي ديوار مهار گردد بست

و با جدول ) ٨٨B ASTM-١٩٨٦(المللي هاي مسي مورد مصرف بايد با استانداردهاي بين لوله )٢(

هاي مختلف آن داده شده، ها و وزن اندازه كه ضخامت ديوارة لولهB و Aاز نوع ) ٤-٦-٣-١٧(

. مطابقت داشته باشد

براي اتصال وسايل گازسوز ) شيلنگ (هاي قابل انعطاف لوله) پ

ب آ متر ميلي ٧٠٠هاي گازسوز خانگي كه حداكثر با فشار گاز از اين لوله جهت اتصال دستگاه )١(

. شود ده مي كنند استفا كار مي

متر باشد كه ميلي١٦جنس اين لوله بايد از نوع الستيك مصنوعي تقويت شده تا قطر حداكثر )٢(

طبق . (اي از مصالح مقاوم در مقابل گاز و مواد نفتي، تقويت شده است جدار داخلي آن با اليه

).٧٧٤استاندارد ملي شماره

خانگي ) شيرمصرف(كشي گاز به لولهحداكثر طول لولة الستيكي براي اتصال وسايل گازسوز )٣(

. سانتيمتر باشد١٢٠بايد

Page 41: Gas Piping 2

٤٠

اتصاالت فوالدي -٢-٢-٣-١٧

: اتصاالت نوع جوشي ) الف

كشي توكار باشد بايد از اتصاالت جوشي فوالدي بدون درز كشي گاز چنانچه لوله در اجراي لوله

توان از شي روكار باشد مي ك استفاده گردد و در صورتي كه لوله ٣٠٧٦براساس استاندارد ملي شمارة

. استفاده كرد ٢٣١١B به شماره JISاتصاالت جوشي درزدار

: اي اتصاالت دنده ) ب

از نوع ) اينچ٢( ميليمتر ٥٠اي تا قطر توان از اتصاالت دنده كشي روكار باشد مي چنانچه لوله )١(

. مطابقت داشته باشد استفاده كرد ١٧٩٨فوالدي كه با استاندارد ملي شماره

.باشد) ٥-٦-٣-١٧(ها بايد مطابق جدول تعداد و طول دنده )٢(

شيرها -٣-٢-٣-١٧

بايد از نوع ) اينچ٢( ميليمتر ٥٠گردد، تا قطر كشي گاز نصب مي شيرهايي كه بر روي لوله )الف

٥٠ و براي قطرهاي باالتر از ٤٠٤٧استاندارد ملي شمارة اي طبق برنجي و ربع گرد توپكي و دنده

اي طبق استاندارد شركت ملي د از نوع فوالدي ربع گرد توپكي فلنجي، جوشي و يا دنده ميليمتر باي

. باشدIJS/MS.PL.101) ١٩٩٤(گاز ايران به شماره

دستة شير به وسيلة پيچ و مهره بر روي شير ثابت شده باشد، به طوري كه به آساني نتوان اين )ب

.دسته را از شير جدا نمود

كامالً غيرقابل ) پوند بر اينچ مربع١٠( بار ٧/٠ بسته در مقابل فشار هواي شير بايد در حالت)پ

. نشت باقي بماند

الكترود -٤-٢-٣-١٧

يا معادل آن ساخته شده AWS/ASME SFA5.1 الكترودهاي مصرفي بايد برطبق استاندارد )الف

Page 42: Gas Piping 2

٤١

.باشند

الكترودهاي با شمارة استاندارد توان از مي) اينچ٢(متر ميلي ٥٠براي جوشكاري لوله با قطرهاي زير

E6010 يا E6013و ) اينچ٢(متر ميلي٥٠هاي با قطر ولي براي جوشكاري لوله . استفاده نمود

. باشد مجاز ميE6010باالتر، فقط استفاده از الكترود

ولتاژ روي جعبه الكترود بايد نام سازنده، شماره استاندارد الكترود، قطر الكترود، محدودة آمپر و )ب

. مصرفي و تاريخ ساخت ذكر شده باشد

استفاده از الكترودهاي فاسد شده يا الكترودهائي كه پوشش آنها يكنواخت نبوده و در هنگام ) ج

مصرف دچار ريزش شود و يا باعث بدسوزي، قطع و وصل جريان برق يا انحراف قوس الكتريكي

.شود مجاز نيست

) يمواد پوشش (كاري مواد عايق -٥-٢-٣-١٧

گيرند شامل هائي كه توي كار نصب شده و يا در زيرزمين قرار مي كشي كاري براي لوله مواد عايق

در انتخاب نوار و پرايمر توجه به نكات زير . باشد سازگار با آن مي) ريمپرا(نوارهاي كار سرد و رنگ

: الزامي است

ي همخواني آنها بايد مورد تأييد نوار و پرايمر بايد ساخت يك سازنده و از نظر مواد شيمياي)الف

كارخانه سازنده باشد؛

استفاده از نوارهاي مستعمل، معيوب، داراي خراش، سوراخ . نوارهاي مورد استفاده بايد نو باشد )ب

يا تاريخ گذشته مجاز نيست؛

استفاده از پرايمرهاي متفرقه، فاسد شده يا تاريخ گذشته مجاز نيست؛ )پ

متر و براي ميلي ٥٠بايد از نوار با عرض ) اينچ٢(متر ميلي٥٠هاي با قطر براي نوارپيچي لوله )ت

متر استفاده شود؛ ميلي١٠٠متر از نوار با عرض ميلي٥٠هاي با قطر باالتر از نوارپيچي لوله

Page 43: Gas Piping 2

٤٢

متر باشد؛ ميلي٢/٠متر و ضخامت اليه چسبي آن حداقل ميلي٥/٠ ضخامت نوار بايد حداقل )ث

ها و اتصاالت بايد ضخامت نوار ستفاده از نوار نرم مخصوص نوارپيچي سرجوش در صورت ا )ج

متر باشد؛ ميلي٦/٠متر و ضخامت اليه چسبي آن ميلي٨/٠حداقل

كيلوگرم به ازاء هر سانتيمتر عرض نوار ٥/١ ميزان چسبندگي نوار به لوله بايد حداقل برابر با )چ

باشد؛

كيلوگرم به ازاء هر سانتيمتر عرض نوار ٠/ ٥ايد حداقل برابر با ميزان چسبندگي نوار به نوار ب )ح

.باشد

اي هاي دنده بندي اتصال مواد آب-٦-٢-٣-١٧

هاي خارجي لوله يا وسايل اتصال هاي گاز بايد روي دنده اي لوله هاي دنده بندي اتصال براي آب) الف

.پوشانيد) تفلون(بندي را به اندازة كافي نوار آب

.هاي كنفي با خمير و ساير مواد، مجاز نيست ربردن نخبه كا) ب

مصالح مستعمل -٧-٢-٣-١٧

بدون ها استفاده شده است، كشي گاز از آن استفادة مجدد از لوله، اتصاالت و شيرهايي كه قبالً در لوله

. حصول اطمينان از سالمت و كارآيي آنها و تأييد مهندس ناظر ممنوع است

Page 44: Gas Piping 2

٤٣

صات لوله و اتصاالت فوالدي جداول مشخ-٦-٣-١٧

ها ابعاد و وزن لوله-١-٦-٣-١٧جدول

قطراسمي قطر خارجي ضخامت لوله وزنكيلوگرم بر (

)مترطول سيستم متريك سيستم اينچي )متر ميلي( )متر ميلي(

٣/٢١ ٦٥/٢ ٢٢/١ 2

1 ١٥

٩/٢٦ ٦٥/٢ ٥٨/١ 4

3 ٢٠

٢٥ ١ ٧/٣٣ ٢٥/٣ ٤٤/٢

٤/٤٢ ٢٥/٣ ١٤/٣ 4

11 ٣٢

٣/٤٨ ٢٥/٣ ٦١/٣ 2

11 ٤٠

٥٠ ٢ ٣/٦٠ ٦٥/٣ ١٠/٥

١/٧٦ ٦٥/٣ ٥١/٦ 2

12 ٦٥

٨٠ ٣ ٩/٨٨ ٠٥/٤ ٤٧/٨ ١٠٠ ٤ ٣/١١٤ ٥/٤ ١/١٢

. گردد اسمي لوله فقط به عنوان شناسه محسوب ميقطرـ ١ . باشد مي%+ ١٠وزن نسبت به وزن اسمي لوله ) تلرانس(ـ رواداري ٢ . باشد ضخامت مي% ٥/١٢ـ حد پايين رواداري ضخامت لوله به طور ميانگين ٣

متر هاي فوالدي برحسب ميلي رواداري قطر خارجي لوله-٢-٦-٣-١٧جدول

)متر ميلي(قطر خارجي حداقل حداكثر

قطر اسمي

١٥ ٠/٢١ ٨/٢١ ٢٠ ٥/٢٦ ٣/٢٧ ٢٥ ٣/٣٣ ٢/٣٤ ٣٢ ٠/٤٢ ٩/٤٢ ٤٠ ٩/٤٧ ٨/٤٨ ٥٠ ٧/٥٩ ٨/٦٠ ٦٥ ٣/٧٥ ٦/٧٦ ٨٠ ٠/٨٨ ٥/٨٩ ٠/١٥

١٠٠ ١/١١٣

Page 45: Gas Piping 2

٤٤

تطابق قطر اسمي لوله هاي فوالدي بر حسب ميلي متر، اينچ و اندازه رايج در ٣-٦-٣-١٧جدول بازار ايران

قطر اسمي

سيستم متريك يسيسستم اينچ شناسه رايج در بازار ايران

٢ 2

1 ١٥

٥/٢ 4

3 ٢٠

٣ 1 ٢٥

٤ 4

1٣٢ ١

٥ 2

11 ٤٠

٦ 2 ٥٠

٧ 2

12 ٦٥

٨ 3 ٨٠

١٠ 4 ١٠٠

سي ابعاد و وزن لوله هاي م ٤-٦-٣-١٧جدول

ضخامت ديواره وزن

Aنوع Bنوع Aنوع Bنوع

قطر

خارجي

قطر اسمي لوله

اينچ مليمتر اينچ ملي متر اينچ ملي متر اينچ ملي متر كيلوگرم بر متر كيلوگرم بر متر

٦ %٢٥ ٦ %٠٣٠ %٨ %٧ %٧ %١١٧ %١٠٤ 4

1

١٠ %٣٧٥ ١٠ %٣٥٠ %٩ %٣٠ %٨ %٢٣٠ %٢٠٧ 8

3

١٢ %٥ ١٢ %٠٤٧ ٢/١ %٠٣٥ ٩% %٣٦٤ %٢٨٠ 2

1

٠ ١٥ %٦٢٥ ١٥ %٠٤٧ ٢/١ %٠٣٩ ١ %٤٦٥ %٣٩٥

Page 46: Gas Piping 2

٤٥

١٩ %٧٥ ١٩ %٠٤٧ ٢/١ %٠٣٩ ١ %٥٦٦ %٤٧٧ 4

3

٠٤٧ ٢/١ ١٩/١ ٩٠٣/١% ٠٦٣ ٦/١% ١٢٥ ٢٨% ٢٨ 8

11

٠٥٥ ٤/١ ٥/١ ٣٢/١% ٠٦٣ ٦/١% ٣٧٥/١ ٣٥ ٣٥ 8

٠٥٩ ٥/١ ٠٣/٢ ٧١/١% ٠٧٠ ٨/١% ٦٢٥/١ ٤٢ ٤٢ 8

51

تعداد و طول دنده اتصاالت دنده اي -٥-٦-٣-١٧جدول

طول قسمت دنده شده

ميلي متر اينچ

تعداد دنده

) اينچ (قطر اسمي

4

3 ١٠ ١٩ 2

1

4

3 ١٠ ١٩ 4

3

4

3 ١٠ ١٩ 1

١١ ٢٥ ١ 4

١١ ٢٥ ١ 2

11

١١ ٢٥ ١ 2

Page 47: Gas Piping 2

٤٦

اجراي سيستم لوله كشي گاز طبيعي-٤-١٧

كليات -١-٤-١٧

ميلي متر ستون ١٧٨اين بخش شامل شرايط نصب سيستم لوله كشي گاز طبيعي مناسب براي فشار كار

. مي باشد) اينچ مربع پوند بر ٤/١(آب

هاي گازسوز ادامه شروع و تا دستگاه) رگوالتور (كنندة فشار كشي، بعد از تنظيم محدودة اين لوله

. يابد مي

كشي لوله-٢-٤-١٧

هاي فرعي انشعاب-١-٢-٤-١٧

. هاي افقي گرفته شود كشي هاي فرعي بايد از باال و يا از پهلوي لوله تمام انشعاب

جمع ذرات داخلي لوله محفظه ت -٢-٢-٤-١٧

باشد، بايد در ) طبقه يا بيشتر٥ساختمان هاي ( متر يا بيشتر ١٥در مواردي كه طول لولة باالرونده

سانتيمتر باشد تا ١٠راهي نصب شود كه طول قسمت پايين آن حداقل ترين قسمت آن يك سه پايين

راهي دهانة زير اين سه. گرددذرات داخل لوله در اين محفظه جمع شده و باعث مسدود شدن مسير ن

. بايد مسدود شود

ها پاك كردن لوله -٣-٢-٤-١٧

چنانچه لوله در اثر عوامل جوي و ماندن در هواي آزاد دچار زنگ زدگي سطحي شده باشد، بايد آن

. را قبل از نصب با وسايل دستي يا ماشيني از جمله سنباده و برس سيمي كامالً تميز نمود

ن لوله خم كرد-٤-٢-٤-١٧

هاي فوالدي بايد از اتصاالت مناسب و استاندارد استفاده نمود، مگر براي تغيير دادن مسير مستقيم لوله

در اين حالت رعايت شرايط زير الزامي . ناپذير باشد آن كه خم كردن لوله در محل نصب اجتنباب

Page 48: Gas Piping 2

٤٧

:است

.ام شودكن انج خم كردن لوله بايد فقط با استفاده از دستگاه لوله خم ) الف

خوردگي و يا ساير ، ترك خوردگي خميدگي لوله بايد كامال صاف و عاري از هر گونه چين ) ب

. معايب مكانيكي باشد

خط جوش طولي در محل خم بايد روي يكي از سطوح جانبي خم و هر چه نزديكتر به خط ) پ

. دآيد، قرار گير مياني اين سطح، كه كمترين تنش كششي و فشاري به آن وارد مي

. درجه باشد٩٠قوس خميدگي لوله نبايد بيشتر از ) ت

. برابر قطر خارجي لوله باشد٦ناي قسمت داخلي خميدگي نبايد كمتر از حشعاع ان) ث

، نه تنها بايد هيچگونه خط جوش محيطي وجود داشته باشد شود در قسمتي از لوله كه خم مي ) ج

٢٠ اتصال آن لوله به لوله يا اتصاالت ديگر حداقل ترين نقطه بلكه وسط خميدگي لوله بايد از نزديك

.برابر قطر اسمي لوله فاصله داشته باشد

كشي روكار لوله-٣-٤-١٧

كشي گاز وقتي روكار يا در دسترس است كه دسترسي به آن مستقيم باشد و نيازي به باز كردن، لوله

.برداشتن و يا جابجا كردن هيچ مانعي نباشد

اي توان با استفاده از اتصاالت دنده را مي) اينچ٢(متر ميلي٥٠شي روكار تا قطر ك لوله-١-٣-٤ -١٧

. يا جوشكاري برقي انجام داد

متر بايد از جوشكاري برقي استفاده ميلي٥٠كشي روكار با قطر بيش از براي اجراي لوله-٢-٣-٤-١٧

.شود

-٤-١٧بند (آميزي طبق ه روش رنگكشي روكار براي حفاظت لوله و اتصاالت ب در لوله-٣-٣-٤-١٧

.عمل شود) ٥

Page 49: Gas Piping 2

٤٨

كشي ها و نقاط اتكاء لوله پايه-٤-٣-٤-١٧

براي . ها بايد به ترتيب مناسبي در فواصل معين محكم و استوار شده باشد كشي گاز در ساختمان لوله

. ده كرد هاي فلزي مخصوص لوله و متناسب با قطر آن با استحكام كافي استفا توان از بست اين كار مي

بستن يا جوش دادن يك لوله به لولة ديگر و لوله به اسكلت فلزي ساختمان و يا به اجزاء فلزي ) الف

. غير ثابت به طور مستقيم مطلقاً ممنوع است

) ٤-٣-٤-١٧(كشي نبايد از مقادير جدول ها در لوله حداكثر فاصله بين نقاط اتكاء بست يا پايه ) ب

.بيشتر باشد

هاي فوالدي حداكثر فاصله اتكاء لوله -٤-٣-٤-١٧جدول

كليه ها اندازه

) قائم(

4

1 يا 1

بزرگتر

) افقي(

4

١و 3

) افقي(2

1

) افقي(

قطر اسمي لوله

) اينچ(

)متر(حداكثر فاصله اتكا ٢ ٥/٢ ٣ ٣

:كشي گاز رعايت شود له نكاتي كه بايد در اجراي لو -٥-٣-٤-١٧

با استفاده ) اينچ٤(متر ميلي١٠٠و بزرگتر بر روي لوله تا قطر ) اينچ٢(متر ميلي٥٠نصب شير ) الف

. باشد از تبديل مجاز مي

. اي باالرونده بايد كامال لوله را در خود گرفته و وزن آنها را مهار نمايد هاي لوله بست) ب

زمين در خارچ از ساختمان بايد طوري تعيين شود كه از صدمات هاي روكار از سطح ارتفاع لوله )١

. خارجي محفوظ بماند

كند، بايد با نصب عبور مي) در و پنجره و يا شيشه ( در مواردي كه لوله از داخل ديوار، چهارچوب )٢

.غالف از ساييدگي لوله از طريق قاب در يا پنجره و يا شيشه جلوگيري به عمل آيد

در مواردي كه حفظ فاصلة فوق . متر باشد سانتي٥هاي آب بايد حداقل وكار تا لولهفاصلة لولة ر) پ

Page 50: Gas Piping 2

٤٩

. نوارپيچي نمود) ٢-٥-٤-١٧(پذير نباشد، بايد روي لوله گاز را طبق بند امكان

كند، بايد از پايين و باال به هواي آزادراه هاي عمودي ساختمان كه لولة گاز از آنها عبور مي كانال) ت

هاي عبور لولة گاز از داخل كانال . تا امكان جمع شدن گاز در آنها وجود نداشته باشد داشته باشد

.مربوط به هواكش، آسانسور، دودكش، تهويه و امثال آن مجاز نيست

فاصلة سيم . لولة گاز نبايد با سيم و كابل برق داخلي و خارجي ساختمان تماس داشته باشد ) ث

. متر باشد سانتي٥هاي گاز بايد حداقل روكار، كليد و پريز برق با لوله

.متر باالتر از كليد و پريز برق نصب شود سانتي١٠شيرهاي گاز بايد در ارتفاع حداقل ) ج

تر از ارتفاع كليد و پريز در صورتي مجاز تر از تراز ذكر شده و پايين نصب شير گاز در تراز پايين

.كليد و پريز داشته باشدمتر فاصله افقي از لبه سانتي١٠است كه حداقل

گيرند، بايد هاي افقي و قائم روكار كه در معرض تغييرات حرارت قابل توجه قرار مي كشي در لوله) چ

. هاي كافي براي مقابله با انقباض و انبساط لوله به عمل آيد بيني پيش

غالف فلزي و يا هاي فيزيكي قرار گيرد، بايد با استفاده از در صورتي كه لوله در معرض ضربه) ح

ضمناً در صورت استفاده از غالف بايد در دو . حفاظ مقاوم از وارد آمدن ضربه به لوله جلوگيري نمود

. سر لوله، الستيك مسدود كننده تعبيه گردد

.توان فضاي بين لوله و غالف را از مواد عايقي مانند قير هم پر نمود در صورت استفاده از غالف مي

تر از سطح شعله به صورت افقي از پشت دستگاه گازسوز بايد از ارتفاعي پايين عبور لولة گاز) خ

متر از سطح سانتي٥٠در صورتي كه لوله گاز باالتر از دستگاه گازسوز قرار گيرد، بايد حداقل . باشد

.شعله فاصله داشته باشد

عبور كند، محل عبور كشي گاز به منظور رسيدن به پشت ساختمان از روي بام در صورتي كه لوله ) د

لوله در روي بام بايد به نحوي باشد كه در معرض برخورد با اجسام خارجي و مسير عبور و مرور

Page 51: Gas Piping 2

٥٠

هاي بيني نباشد و در صورتي كه احتمال تماس طوالني لوله با آب باران و برف وجود دارد بايد پيش

.زدگي لوله به عمل آيد الزم براي جلوگيري از زنگ

كشي توكار لوله-٤-٤-١٧

. كشي توكار آن است كه براي دسترسي به آن باز كردن دريچه و يا برداشتن مانعي الزم باشد لوله

كشي توكار فقط بايد از اتصاالت جوشي بدون درز و با روش در اجراي لوله -١-٤-٤-١٧

.جوشكاري برق استفاده شود

٦-٤-١٧ د و طبق بخش جوشكاري بايد يكنواخت و عاري از نواقص ظاهري باش -٢-٤-٤-١٧

.انجام شود

. كاري شوند عايق) ٢-٥-٤-١٧(هاي توكار بايد مطابق بند لوله-٣-٤-٤-١٧

هاي تاسيساتي و كابل برق در يك كانال عمودي قرار گيرند، هاي گاز با ساير لوله در صورتي كه لوله

. ا و كابل برق فاصله داشته باشده متر با ساير لوله سانتي١٠هاي گاز حداقل به فاصلة بايد لوله

با رعايت ضوابط ) ١-٥-٤-١٧(آميزي آن طبق بند و رنگ) ٣-٤-١٧(ها طبق بخش مهاربندي اين لوله

. هاي روكار باشد مربوط به لوله

. باال و پايين كانال بايد به هواي آزاد راه داشته باشد -٤-٤-٤-١٧

مستقلي قرار داشته باشد، بايد اين كانال با ماسة چنانچه لوله گاز در داخل كانال افقي -٥-٤-٤-١٧

.خشك پر شود

ها وجود داشته باشد، بايد اطراف در صورتي كه امكان نفوذ آب به داخل اين كانال-٦-٤-٤-١٧

كف كانال شيب داده شود و براي . پوش نمود كانال را قيرگوني كرده و عالوه بر آن لوله را نيز عايق

. كانال كف شوي روي چاهك نصب گرددتخلية آب در انتهاي

. هاي توكار از داخل و يا دهانه چاه آب و فاضالب ممنوع است عبور لوله-٧-٤-٤-١٧

Page 52: Gas Piping 2

٥١

كند بايد با حفر كانال محل عبور لوله در كف پاركينگ يا نقاطي را كه اتومبيل عبور مي -٨-٤-٤-١٧

ي محافظت نمود تا از وارد آمدن و يا نصب غالف فلز) ٩-٤-٤-١٧(و پر كردن آن با ماسه طبق بند

. فشار مستقيم و يا لرزش ناشي از عبور اتومبيل بر روي آن جلوگيري گردد

آالت سنگين قرار گيرند، بايد حداقل هاي توكار كه در مسير تردد ماشين براي عبور لوله -٩-٤-٤-١٧

.باشد) ١٠-٤-٤-١٧(عمق كانال يك متر و با رعايت مفاد توضيحات اجرايي بند

متر باشد كه پس از سانتي٤٠هاي روكار در حياط و امثال آن بايد حداقل عمق لوله-١٠-٤-٤-١٧

متر روي لوله، يك رديف سانتي١٥متر زير لوله و سانتي١٠ريختن خاك نرم حداقل به ضخامت

. سازي شود موزائيك قرار داده شود و سپس روي موزائيك تا سطح زمين با خاك معمولي پر و كف

ديدن لوله يا پوشش آن به وسيلة ريشه درخت، بايد براي جلوگيري از آسيب-١١-٤-٤-١٧

.تمهيدات الزم در نظر گرفته شود

توان آن را با ماسه پر ها در كانال مشتركي قرار دارد كه نمي اگر لولة گاز با ساير لوله-١٢-٤-٤-١٧

. باشدنمود، بايد داراي تهويه بوده و به هواي آزاد مرتبط

شود، بايد از ساير هاي گاز توكاري كه به وسيلة مصالح ساختماني پوشيده مي لوله-١٣-٤-٤-١٧

در صورتي كه در تقاطع . متر فاصله داشته باشد سانتي١٠هاي تأسيساتي و كابل برق حداقل لوله

د، بايد لولة گاز را هاي تأسيساتي يا كابل برق، حفظ فاصله فوق مقدور نباش هاي گاز با ساير لوله لوله

سي يا انواع ديگر جدا وي ها بوسيله عايق حرارتي و از كابل برق به وسيلة غالف پي از ساير لوله

.نمود

كند، نصب غالف با قطر يك در مواردي كه لوله به طور قائم از سقف عبور مي-١٤-٤-٤-١٧

.با الستيك مسدود شود الزامي است و دو انتهاي غالف بايد متر بيش از قطر لوله سانتي

هاي توكار و محافظت آنها در برابر خوردگي، به منظور جلوگيري از زنگ زدن لوله-١٥-٤-٤-١٧

Page 53: Gas Piping 2

٥٢

) ارائه شده است ٥-٤-١٧پيچي در بخش روش عايق. (ها را به وسيلة نوار عايق نمود بايد اين لوله

) ها پوشش لوله(ها كاري لوله عايق-٥-٤-١٧

هاي روكار لوله كاري عايق -١-٥-٤-١٧

زدائي گرديده و سپس با يك اليه زدائي و زنگ شوند بايد ابتدا چربي هائي كه روي كار نصب مي لوله

.آميزي شوند ضد زنگ و يك اليه رنگ روغني، رنگ

هاي توكار كاري لوله عايق -٢-٥-٤-١٧

و سپس با رعايت زدائي شده زدائي و زنگ شوند ابتدا بايد چربي هائي كه توي كار نصب مي لوله

:مراحل زير نوارپيچي شوند

. زده شود ) رنگ اوليه مخصوص نوارپيچي (قبل از اقدام به نوارپيچي بايد سطوح لوله پرايمر ) الف

يمر قبل از مصرف بايد در ظرف مربوطه كامالً هم زده شود و پس از پايان پرايمر زني نيز درب آن پرا

.محكم بسته شود

باراني، مه سنگين، در گرد و غبار و يا در شرايطي كه درجة حرارت محيط پرايمر زني در هواي) ب

. گراد باشد مجاز نيست درجه سانتي+ ٥تر از پائين

پس از خشك شدن پرايمر تا حدي كه اگر به آهستگي به آن انگشت زده شود، اثر انگشت بر ) پ

به اين ترتيب كه هر دور نوار . درصد انجام شود ٥٠پيچي روي آن نماند، بايد نوارپيچي با روي هم

. درصد عرض دور قبلي را بپوشاند ٥٠

نوارپيچي بايد با زاويه و با كشش دست يكنواخت انجام شود به طوري كه در هنگام نوارپيچي ) ت

. درصد از عرض نوار كاسته نشود ٥/٠بيش از

بايد حداقل يك دور بر در صورتي كه حلقه نوار در هنگام نوارپيچي به پايان برسد، نوار جديد) ث

. روي نوار قبلي پيچيده شود

Page 54: Gas Piping 2

٥٣

. در محل اتمام نوارپيچي بايد نوار سه دور روي هم پيچيده شود ) ج

ها قبل از جوشكاري انجام شده باشد، در اين صورت بايد نوارپيچي در صورتي كه نوارپيچي لوله) چ

.ت انجام شودها و اتصاال ها و اتصاالت بوسيله نوار نرم مخصوص سرجوش سرجوش

گيرد، بايد در صورت عبور لوله از نقاط مرطوب و يا عبور از نقاطي كه در تماس با آب قرار مي ) ح

درصد صورت ٥٠پيچي نوارپيچي با يك اليه اضافه انجام شده و جمعاً دو اليه نوارپيچي با روي هم

. گيرد

كاري تعمير عايق -٣-٥-٤-١٧

ديده به صورت دورتادور از لوله ي بايد نوار قسمت آسيب در صورت واردآمدن صدمه به نوارپيچ

متر از هر طرف تميز و پرايمز زده شده و مجدداً سانتي٥بازگردد سپس سطح لوله به اضافه حداقل

. نوارپيچي گردد

جوشكاري-٦-٤- ١٧

كليات -١-٦-٤-١٧

ها و اتصاالت باشد كه براي جوشكاري لوله اين بخش شامل جوشكاري برقي به روش دستي مي

وكنترل API ١١٠٤روش جوشكاري بايد برمبناي استاندارد . گيرد فوالدي مورد استفاده قرار مي

.ها براساس الزامات اين بخش باشد كيفيت و بازرسي از جوش

جوش لب به لب -٢-٦-٤-١٧

جوش داده لب به هاي فوالدي با يكديگر يا با اتصاالت فوالدي بايد از جوش لب براي جوشكاري لوله

. سازي شوند آماده) ٢-٦-٤-١٧(شوند بايد مطابق با شكل مي

Page 55: Gas Piping 2

٥٤

اي جوش ماهيچه -٣-٦-٤-١٧

نحوة . ها با اتصاالت فوالدي نوع كشويي به كار رود اي بايد براي جوشكاري لوله جوش ماهيچه

.باشد) ٣-٦-٤-١٧(اتصال در اين نوع جوش بايد طبق شكل

جوشكاري سازي براي آماده -٤-٦-٤-١٧

ها و اتصاالت به وسيله برس دستي يا برقي تا حد براق لولهةقبل از شروع جوشكاري بايد لب ) الف

.ها و كثافات تميز گردد شدن از مواد زائد مانند رنگ، چربي

در صورتي كه لوله با دستگاه لوله بريده شده باشد، قبل از شروع جوشكاري طوقه ايجاد شده در ) ب

Page 56: Gas Piping 2

٥٥

.يد بوسيله برقو يا سوهان گرد كامالً برداشته شودداخل لوله با

متر باشد، پخ زدن لبة لوله ميلي٣در مورد جوش لب به لب اگر ضخامت لوله يا اتصال كمتر از ) پ

.ها ايجاد نمود توان به وسيلة سوهان يا سنگ سمبادة برقي پخ ماليمي بر روي لبه اختياري است و مي

ها بايد دو سر لوله را در گيره همطرازي قرار داده و پاس يك جوش پس از هم راستا كردن لوله) ت

. را تا حد امكان در زير گيره انجام داد

بعد از جوشكاري هر پاس و قبل از شروع پاس بعدي، بايد سرباره و ناخالصي هر پاس جوش ) ث

. را با سنگ زدن بر طرف نمود

. شروع جوشكاري بايد سر آنها را كامال گرد نمود هايي كه سر آنها دو پهن شده باشد، قبل از لوله) ج

االمكان از چكش كاري لوله خودداري گردد و در صورت لزوم بايد قسمت براي اينكار حتي

.ديده لوله بريده شود آسيب

كنترل كيفيت جوش -٥-٦-٤-١٧

قابل قبول جوش. ها و اتصاالت را بايد كامالً از نظر ظاهري كنترل نمود هاي لوله كلية جوش) الف

جوشي است كه با مهارت و به طور يكنواخت در سرتاسر محل اتصال انجام شده و از نفوذ كافي

. برخوردار باشد

ها بايد به وسيلة مهندس ناظر انجام شود و در صورت لزوم جهت بازرسي و كنترل كيفيت جوش ) ب

در . شده بريده خواهد شدهاي انجام هايي از جوش بررسي نفوذ ريشه جوش و عيوب داخلي، نمونه

تواند از ادامه كار جوشكار كاري مورد تأييد مهندس ناظر نباشد، نامبرده مي صورتي كه كيفيت جوش

. جلوگيري نمايد

هايي كه به وسيلة مهندس ناظر معيوب تشخيص داده شوند بايد بريده شده و مجدداً جوش) پ

. جوشكاري شوند

Page 57: Gas Piping 2

٥٦

معايب ظاهري جوش -٦-٦-٤-١٧

ار پاي جوش شي) الف

شيار ايجاد شده در اثر ذوب در فلز پايه و در مجاورت تاج يا ريشة جوش است كه به صورت پر

اين بخش ذكر ) ذ(حد قبولي اين عيب در بند ). الف -٦-٦-٤-١٧(نشده باقي مانده باشد طبق شكل

. گرديده است

تخلخل ) ب

باشد كه در خالل مرحلة انجماد به تخلخل فضاي به جا مانده از گازهاي محبوس شده در جوش مي

ها عموما به شكل كروي و به صورت منفرد و يا مجتمع اين حفره . ماند صورت حفره باقي مي

در صورتي كه قطر هر حفره از . باشند مي4

ها بيش ضخامت لوله بيشتر باشد و يا قطر هر مجتمع آن1

).ب -٦-٦-٤-١٧(مطابق شكل . باشد يمتر باشد قابل قبول نم ميلي٥از

اي ناخالصي سرباره )پ

اي يا به صورت جدا جدا و يا ناخالصي سرباره. باشد سرباره مواد غير فلزي به جامانده در جوش مي

حدود قبولي اين عيب بر طبق استاندارد . شود به صورت خطوط سربارة كشيده در جوش مشاهده مي

١١٠٤ APIباشد مي .

Page 58: Gas Piping 2

٥٧

ترك ) ت

دار مجاز نيست و هيچ تعمير جوش ترك. آيد رك عمدتاً در اثر سرد شدن سريع جوش به وجود مي ت

. باشد و جوش معيوب بايد بريده شوده و مجدداً جوشكاري گردد نوع تركي در جوش قابل قبول نمي

دد، آيد، بايد به وسيلة سنگ زدن بر طرف گر اي كه در نقطة پاياني جوش به وجود مي هاي ستاره ترك

).٢و ١-ت -٦-٦-٤-١٧(هاي مطابق شكل

سوختگي ناشي از قوس الكتريكي ) ث

در نقاطي كه الكترود يا اهرم اتصال منفي با سطح لوله تماس پيدا كنند، سوختگي ناشي از قوس

آيد و اگر منجر به ذوب موضعي شده باشد، غير قابل قبول است و بايد آن الكتريكي به وجود مي

).ث -٦-٦-٤-١٧(ه بريده شده و مجدداً جوشكاري گردد مطابق شكل قسمت از لول

Page 59: Gas Piping 2

٥٨

تورق در فلز پايه ) ج

اگر در لبة لوله خطوطي ناشي از جدايي سطوح و يا دو پوسته بودن فلز پايه مشاهده گردد، غير قابل

).ج -٦-٦-٤-١٧(قبول بوده و بايد سر لوله تا محل رفع عيب بريده شود مطابق شكل

ذ بيش از حد نفو) چ

در صورتي كه نفوذ جوش در سرتاسر . شود اين عيب در اثر نفوذ بيش از حد ريشة جوش ايجاد مي

-٤-١٧ ( متر باشد قابل قبول نبوده و بايد جوش بريده شود مطابق شكل ميلي ٣جوش بيش از

).چ -٦-٦

عدم نفوذ جوش ) ح

٥/٢ صورتي كه مجموع طول اين عيب بيش از در. اين عيب در اثر پر شدن ناقص ريشة جوش است

متر يا سانتي8

غير قابل قبول بوده و بايد بريده شود، ) هر كدام كه كمتر باشد (طول جوش باشد 1

).٢و١-ح -٦-٦-٤-١٧(هاي مطابق شكل

Page 60: Gas Piping 2

٥٩

ذوب ناقص در جوش ) خ

٤-١٧( . يا ريشة جوش باز شده باشد ناپيوستگي ايجاد شده بين جوش و فلز پايه است كه به سطح

هاي جوش با يكديگر و يا بين جوش و فلز پايه و يا ناپيوستگي به وجود آمده بين اليه ) ١-خ -٦-٦-

.حد قبولي اين عيب مانند بند قبل است). ٢-خ -٦-٦-٤-١٧(است مطابق شكل

عدم يكنواختي تاج جوش ) د

ي سطح جوش، انحراف تاج جوش و يكنواخت نبودن آن عدم يكنواختي تاج جوش از قبيل ناهموار

Page 61: Gas Piping 2

٦٠

.باشد در سرتاسر جوش مي

حدود قبولي شيار پاي جوش ) ذ

: هاي زير است شود، محدود به اندازه ميزان كاهش ضخامت لوله كه در اثر شيار پاي جوش ايجاد مي

;استقبول درصد ضخامت لوله تجاوز نكند، با هر طولي قابل ٦ در صورتي كه عمق شيار از )١

درصد ضخامت لوله باشد، در صورتي قابل قبول است كه طول آن ٥/١٢ تا ٦ اگر عمق شيار بين )٢

متر يا سانتي٥از 6

طول جوش هر كدام كمتر است، تجاوز نكند؛1

قبول درصد ضخامت لوله تجاوز كند، طول آن هر قدر هم كه باشد، قابل٥/١٢ اگر عمق شيار از )3

. باشد نمي

تعمير معايب-٧-٦-٤-١٧

. باشد تعمير معايب با نظر و تأييد مهندس ناظر مجاز مي

صالحيت جوشكار ٨-٦-٤-١٧

داري انجام شود كه داراي پروانة مهارت فني معتبر در كاران صالحيت كاري بايد توسط جوش جوش

.جوشكاري لولة گاز باشند

. يد به تأييد مهندس ناظر برسدكاري وي نيز با عالوه بر آن صالحيت

Page 62: Gas Piping 2

٦١

كشي گاز آزمايش، بازرسي، تحويل و تزريق گاز در سيستم لوله -٥-١٧

كنترل كيفيت -١-٥-١٧

كليات -١-١-٥-١٧

كشي گاز شامل لية مراحل مرتبط با لولهبا توجه به اينكه مقررات اين مبحث دربرگيرندة ك ) الف

برداري، نگهداري و همچنين كاربرد گاز به ها، بهره طراحي، انتخاب مصالح، اجرا، آزمايش، بازرسي

از جمله نصب، احتراق كامل، تهويه و تخلية ) وسايل و متعلقات آنها(كمك تجهيزات گازسوز

. امل همة مراحل فوق خواهد بودگردد، موضوع كنترل كيفيت نيز ش محصوالت احتراق مي

هاي مربوط ها و بازرسي هدف از مقررات اين بخش مشخص نمودن حدود كمي و كيفي كنترل ) ب

.باشد مي) الف-١-١-٥-١٧(به كلية مراحل مندرج در

مسئوليت كنترل كيفيت -٢-١-٥-١٧

به عهده مهندس ) الف-١-١-٥-١٧(مسئوليت نهايي كنترل كيفيت در همة مراحل مندرج در ) الف

. باشد ناظر مي

در مواردي كه مهندس ناظر ضروري بداند براي حصول اطمينان از كيفيت طراحي، اجرا و ) ب

. تواند از خدمات بازرسين و يا مشاورين ذيصالح استفاده نمايد ها مي مصالح و آزمايش

كشي گاز هاي لوله اصول مهم در كنترل كيفيت سيستم -٣-١-٥-١٧

هاي الزم قرار كشي گاز، تمام اجزاء آن بايد مورد آزمايش و بازرسي تأييد سيستم لولهقبل از) الف

هاي اجرايي با مقررات اين مبحث مسجل شده گرفته و تطابق مشخصات مصالح، طراحي و روش

. باشد، و تأييد هيچ يك از مراحل كاري و يا مصالح نبايد موكول به بعد از صدور تأييدية نهايي گردد

كشي گاز منوط به حصول اطمينان مهندس ناظر از كيفيت تأييد مصالح بكار رفته در سيستم لوله ) ب

هاي الزم به صورت ساخت و اعتبار سازندة آنها، بازديد و بازرسي عيني اقالم و گذراندن آزمايش

Page 63: Gas Piping 2

٦٢

. باشد كشي مي و يا همراه با سيستم لوله) در صورت نياز(منفرد براي هر يك از اقالم

هاي اجرايي منوط به تطابق آنها با مقررات آن مبحث بوده و فقط در أييد طراحي و روش ت) پ

مواردي كه در اين مقررات به تشخيص مهندس ناظر واگذار شده، مهندس ناظر طراح و يا پيشنهاد

. تغييرات را در جهت ايجاد ايمني بيشتر خواهد پذيرفت

ظير راديوگرافي، اولتراسونيك، ذرات مغناطيسي مورد هاي غيرمخرب ن ها و بازرسي انواع آزمايش ) ت

.نياز اين مقررات نيستند، مگر آنكه در موارد خاص مهندس ناظر لزوم آنها را تشخيص دهد

كشي حذف و يا به آن اضافه شوند، محدودة در صورتي كه پس از تأييد، قطعاتي از سيستم لوله ) ث

ار قرار گيرد مگر آنكه بنا به تشخيص مهندس ناظر و با تحت تأثير قرار گرفته بايد مورد آزمايش فش

. اعمال ضوابط جايگزين، سالمت و ايمني سيستم تضمين گردد

كشي به دو يا چند قسمت تقسيم و هر قسمت جداگانه تحت آزمايش فشار چنانچه سيستم لوله) ج

گيرند استفاده قرار مي هاي مجزا به يكديگر مورد هاي رابط كه براي اتصال قسمت قرار گيرد و قسمت

كشي تحت آزمايش قرار داده شده و تحت آزمايش قرار نگرفته باشند، بايد مجموعة سيستم لوله

.يابي شوند هاي رابط به وسيلة كف صابون نشت قسمت

روش آزمايش و اندازه قطعات مورد آزمايش بايد به طريقي انتخاب شود كه امكان تشخيص هر ) چ

تواند در مواردي كه ضروري مهندس ناظر مي . قطعة آزمايش را فراهم آورد نوع نشت احتمالي در

در اين صورت سيستم نبايد تحت فشار تعيين . بداند مدت يا فشار آزمايش را بيشتر انتخاب نمايد

. اي ببيند گونه صدمه شده هيچ

آزمايش قرار كشي گاز ممكن است در يك مرحله و يا به تدريج با پيشرفت كار تحت سيستم لوله) ح

هايي كه كشي، قبالً گازدار شده باشد تحت هيچ شرايطي قسمت چنانچه قسمتي از سيستم لوله. گيرد

هاي گازدار مجزا شده باشند، گيرند، نبايد به وسيلة شير از قسمت بعداً تحت آزمايش هوا قرار مي

Page 64: Gas Piping 2

٦٣

طوري كه امكان نشت يا اي كامالً مسدود شوند به هاي جوشي و يا دنده بلكه بايد بوسيله درپوش

.تداخل گاز و هوا وجود نداشته باشد

كشي توكار باشد، مراحل بازديدها، رفع اشكاالت، آزمايش و در صورتي كه تمام يا بخشي از لوله ) خ

كشي توكار قبل پوشاندن هيچ قسمت از لوله . كشي انجام شود صدور تأييديه بايد قبل از پوشاندن لوله

. باشد مجاز نمياز تأييد مهندس ناظر

ها پوشانده و شود، بايد كشي توكار قبل از ساير قسمت در صورتي كه الزم باشد قسمتي از لوله ) د

.كلية مراحل بند فوق در مورد آن قسمت اجرا شود

هاي مربوط به آن ها پوشانده و آزمايش كشي توكار قبل از ساير قسمت چنانچه قسمتي از لوله) ذ

كشي تابع وم تكرار آزمايش اين قسمت به صورت يك پارچه با بقيه لوله تكميل شده باشد، لز

.باشد تشخيص مهندس ناظر و مشابه بندهاي ذيربط فوق مي

آزمايش نشت لوله -٢-٥-١٧

كشي گاز داخل ساختمان به تجهيزات گازسوز متصل شده و مورد استفاده قرار گيرد، قبل از اينكه لوله

ها آن را با دقت آزمايش نمود، در صورتي كه قسمتي از لوله نشت لولهبايد براي اطمينان از عدم

پوشانده شده و يا در داخل كانال غيرقابل دسترس قرار گيرد آزمايش فوق بايد قبل از پوشانيدن لوله

( بار ٧/٠فشار آزمايش بايد . استفاده نمود) يا نيتروژن(براي انجام اين آزمايش بايد از هوا . انجام شود

پوند ) ٠-١٥( آزمايش بايد از فشارسنجي كه دامنة كاري آن اينباشد و براي ) پوند بر اينچ مربع١٠

اي را كه در فشارهاي جزئي بار مدرج شده باشد، استفاده نمود كه بتواند افت) ٠-٢(براينچ مربع و يا

٢٤قل تا مدت در اين آزمايش بايد حدا . آيد نشان دهد كشي به وجود مي اثر وجود نشت در لوله

.كشي مشاهده نشود ساعت هيچگونه افت فشاري در سيستم لوله

Page 65: Gas Piping 2

٦٤

: بستن مجاري خروجي گاز -٣-٥-١٧

كشي را با نصب شير و درپوش كامالً مسدود قبل از بازكردن شيراصلي گاز بايد تمام سرهاي آزاد لوله

.كرد، به طوري كه امكان نشت گاز از آنها وجود نداشته باشد

: كشي بعد از بازكردن جريان گاز رسي نشت گاز در سيستم لوله بر-٤-٥-١٧

پس از اطمينان كامل از بسته بودن كليه مجاري خروجي گاز بالفاصله بعد از بازكردن گاز بايد سيستم

سي نمود تا اطمينان حاصل شود كه گاز به بيرون نشت رهاي زير بر كشي را به يكي از روش لوله

.شود توسط مأموران شركت گاز ناحيه انجام مي كند اين عمل معموالً نمي

بررسي نشت گاز با استفاده از كنتور -١-٤-٥-١٧

كشي داخلي بسته و را در سيستم لوله) مصرف(براي انجام اين آزمايش ابتدا تمام شيرهاي انتهايي

قيقه كنترل د١٥انداز كنتور را به مدت شير اصلي ورود گاز باز شود، سپس با دقت، عقربه يا شماره

كشي انداز در اين مدت حركت كرد، دليل وجود نشت در سيستم لوله اگر عقربه يا شماره. كرد

. باشد مي

انداز حركتي نكرد، براي اطمينان از صحت كار كنتور بايد پيلوت يكي از وسايل اگر عقربه يا شماره

انداز بايد ن حال عقربه يا شمارهدر اي. گازسوز را روشن كرد و مجدداً نشان دهنده را زير نظر گرفت

.حركت كرده و مصرف گاز پيلوت را نشان دهد

بررسي نشت گاز بدون استفاده از كنتور -٢-٤-٥-١٧

متر ستون آب مدرج شده باشد، بايد به يكي از ميلي ٢٥٠براي اين بررسي فشارسنجي كه حداكثر تا

د از اينكه فشار به حد ثابتي رسيد آنرا نقاط مصرف وصل و سپس شير اصلي گاز را باز نمود تا بع

دقيقه هيچ افت فشاري را نشان ندهد معلوم ٣بعد از بستن اين شير اگر فشارسنج تا مدت . بست

. كشي نشت ندارد شود كه سيستم لوله مي

Page 66: Gas Piping 2

٦٥

: اقدامات الزم در صورت وجود نشت گاز -٥-٥-١٧

يد تمام وسايل گازسوز و مجاري هاي فوق وجود نشت گاز مشاهده گردد، با اگر به وسيلة روش

خروجي مربوط به اين سيستم را آزمايش نمود، در صورتي كه اطمينان حاصل شود كه كلية شيرها

كند، معلوم خواهد شد كه نشت گاز در سيستم بسته است و هيچيك از اين تجهيزات نشت نمي

پيداكردن محل نشت گاز در اين شرايط بايد شير اصلي گاز را بست و پس از . باشد كشي مي لوله

را تكرار ٤-٥-١٧هاي مذكور در بند سپس آزمايش . تعميرات الزم را براي برطرف كردن آن انجام داد

.نمود

براي پيداكردن محل نشتي گاز، هرگز از شعله استفاده نشود، براي اين كار بايد از مايع : توجه

. كننده مانند صابون و يا مايع ظرفشويي استفاده كرد كف

Page 67: Gas Piping 2

٦٦

اندازي وسايل گازسوز نصب و راه-٦-١٧

كليات نصب -١-٦-١٧

بيني شده برطبق نقشة گازرساني ساختمان كه محل استقرار، نصب وسايل گازسوز فقط در محل پيش

.نحوة هوارساني و مشخصات دودكش آن به تأييد مهندس ناظر رسيده باشد، مجاز است

مسئوليت-١-١-٦-١٧

.اندازي شوند حيت باشند، نصب و راهالتوسط افرادي كه داراي پروانه ص كليه وسايل گازسوز بايد

هاي گازسوز مورد تأييد بودن دستگاه -٢-١-٦-١٧

ها مطابقت داشته هاي گازسوز و متعلقات آنها بايد با استانداردهاي ملي مربوط به آن دستگاه دستگاه

.باشد

تنظيم دستگاه گازسوز -٣-١-٦-١٧

كشي گاز، بايد اطمينان حاصل شود كه دستگاه براي استفاده از گاز ستگاه به لوله قبل از اتصال هر د

. طبيعي تنظيم شده است

گازهاي قابل اشتعال -٤-١-٦-١٧

هايي كه معموالً گازهاي قابل اشتعال در فضاي آنها پخش هاي گازسوز را نبايد در مكان دستگاه

.فضاي مستقل ديگر نصب شودها در شود كار گذاشت، مگر آنكه اين دستگاه مي

امكان تخلية گازهاي حاصل از احتراق -٥-١-٦-١٧

اي انتخاب شود كه قابليت نصب دودكش دار بايد به گونه هاي گازسوز دودكش محل نصب دستگاه

. طبق اين مقررات وجود داشته و امكان تخلية گازهاي حاصل از احتراق به فضاي خارج ممكن باشد

كه نياز به دودكش ندارند بايد در محلي نصب شوند كه امكان تهويه و تخليه هاي گازسوز دستگاه

. گازهاي حاصل از احتراق به صورت طبيعي و يا مكانيكي وجود داشته باشد

Page 68: Gas Piping 2

٦٧

كشي كافي بودن ظرفيت لوله -٦-١-٦-١٧

كشي موجود، بايد اطمينان حاصل شود كه هنگام اتصال يك دستگاه گازسوز جديد به يك سيستم لوله

در غير اين صورت، ظرفيت سيستم بايد به . ظرفيت آن سيستم براي اتصال دستگاه جديد كافي است

.حد الزم اضافه گردد يا لولة مجزايي با ظرفيت كافي از محل نصب كنتور تا محل دستگاه كشيده شود

كشي جلوگيري از ايجاد تنش غيرمجاز در لوله -٧-١-٦-١٧

ذارده شود كه اتكاء كافي به محل نصب داشته باشد تا در اثر اتصال دستگاه گازسوز بايد چنان كار گ

كشي كشي هيچ نوع تنش غيرمجاز پيچشي، برشي، كششي و يا فشاري در محل اتصال به لوله به لوله

. وارد نيايد

هاي گازسوز دستورالعمل نصب دستگاه -٨-١-٦-١٧

با مشخصاتي كه سازندة آن توصيه كرده سه كارگذارنده دستگاه گازسوز بايد آن را مطابق سمؤ) الف

اين . است نصب كند، به طوري كه دستگاه به نحو رضايت بخشي كار كرده و قابل تعمير باشد

برداري و تعمير دستگاه را كه سازنده پيشنهاد هاي نصب، بهره مؤسسه همچنين بايد كلية دستورالعمل

به طوري كه براحتي در دسترس اشخاص اي از محل نصب دستگاه قرار دهد كرده است در ناحيه

. ذيصالح باشد

چنانچه كارگذارنده هرگونه تغييري در نحوه نصب وسيله گازسوز، دودكش و كالهك تعديل ) ب

. جريان آن را ضروري تشخيص دهد بايد قبل از هرگونه اقدام از سازندة مربوطه كسب مجوز نمايد

هاي نصب ممنوعيت-٩-١-٦-١٧

.باشد هاي زير مجاز نمي نايي در محلنصب چراغ روش) الف

ـ اتاق خواب ١

ـ روبروي دريچه كولر ٢

Page 69: Gas Piping 2

٦٨

ـ در فاصلة كمتر از يك متر از پنجره و پرده ٣

ـ در صورت وجود سقف يا ديوارچوبي در ساختمان ٤

. باشد نصب شومينه و بخاري ديواري در اتاق خواب مجاز نمي ) ب

. باشد مي٢-١٧عمومي و خاص طبق بخش ممنوعيت نصب لوازم گازسوز در ساختمان هاي ) پ

كاربرد و نصب كالهك تعديل جريان دودكش -٢-٦-١٧

: مواردي كه كالهك تعديل جريان دودكش الزم است -١-٢-٦-١٧

هر دستگاه گازسوزي كه داراي سيستم دودكش و هواكش باشد، جز زباله سوزها، اجاق ) الف

سوزي كه سيستم دودكش و يا هواكش آنها مستقيماً هاي گاز گردان، دستگاه گازهاي نوع بافر و جوجه

دار طرح هاي نيرو يا سيستم هواكش فن هايي كه براي مشعل به خارج ساختمان متصل است و دستگاه

. اند، بايد همراه با دستگاه مجهز به كالهك تعديل جريان دودكش كارگذارده شود شده

اند، د شده و يا به شكل پيوسته به آن ارسال شدهدار تأيي هايي كه همراه با دستگاه دودكش كالهك) ب

.بايد دقيقاً همان طوري كه سازندة دستگاه مشخص كرده است بدون هيچگونه تغييري نصب شوند

اگر سازنده براي دستگاهي كه بايد با كالهك كارگذارده شود كالهكي ارسال نكرده باشد، ) پ

ع تأييد شده و مطابق با مشخصات و در صورت مؤسسه كارگذارندة دستگاه بايد كالهكي را از نو

. عدم وجود مشخصات، هم اندازه با طوقه دودكش همراه با دستگاه كار گذارد

نصب كالهك تعديل جريان دودكش -٢-٢-٦-١٧

به . كالهك تعديل جريان دودكش بايد با دهانة ورودي هواي احتراق دستگاه در يك محل قرار گيرد

ديگري كه يل جريان دودكش در سقف كاذب، اتاق ديگر، يا به هر روش هيچ وجه نبايد كالهك تعد

گردد، باعث ايجاد اختالف فشار بين دهانة تعديل كنندة كالهك و دريچة ورود هواي احتراق مي

.نصب شود

Page 70: Gas Piping 2

٦٩

كارگذاري كالهك تعديل جريان دودكش حالت-٣-٢-٦-١٧

ن به حالتي كه براي آن حالت طرح شده كالهك تعديل جريان دودكش بايد از نظر افقي يا قائم بود

نصب شود و بايد در محلي قرار گيرد كه دهانة تعديل كنندة كالهك براي بازرسي كار دودكش قابل

.دسترسي باشد

هاي الزم در كارگذاري كالهك تعديل جريان دودكش فاصله -٤-٢-٦-١٧

تعديل كنندة آن تا هر سطحي كالهك تعديل جريان دودكش بايد طوري قرار گيرد كه فاصلة دهانة

١٥جز سطح بدنة دستگاهي كه روي آن سوار است و سيستم دودكش كه به آن متصل است از

در شرايطي كه براي مورد مذكور فاصلة كمتري روي برچسب كالهك ذكر . متر كمتر نباشد سانتي

. بر روي برچسب باشد شده باشد، اين فاصله هنگام كارگذاري كالهك نبايد كمتر از مقدار ذكر شده

.صل نبايد پس از نصب دستگاه كاهش يابند اهمچنين اين فو

هاي الزم قابليت دسترسي به دستگاه گازسوز و فاصله -٣-٦-١٧

قابليت دسترسي براي تعمير -١-٣-٦-١٧

هر دستگاه گازسوز بايد نسبت به اجزاء ساختمان محل كارگذاري و وسايل ديگر طوري قرارگيرد كه

ها، ها، دمنده براي تميزكردن سطوح حرارتي، تعويض صافي . سترسي به آن وجود داشته باشد امكان د

كاري اجزاء متحرك كه احتياج به هاي رابط دودكش، روغن ها و لوله ها، كنترل موتورها، مشعل

. هاي كافي رعايت گردد ها، بايد فاصله ها و پيلوت كاري دارد و تنظيم و تميزكردن مشعل غن ور

هاي گازسوز از مواد، مصالح و اشياء قابل اشتعال كارگذاري دستگاه فاصله -٢-٣-٦-١٧

دودكش آنها بايد در فواصلي نسبت به اشياء و مواد و مصالح نصب شوند هاي گازسوز و لوله دستگاه

.كه هنگام كاركردن براي اشخاص يا اموال آنها خطرساز نباشد

٢-٣-٦-١٧ لوله رابط دودكش از اطراف به شرح جدول حداقل فاصله دستگاه گازسوز و دودكش و

Page 71: Gas Piping 2

٧٠

.است

حداقل فواصل وسائل گازسوز از اطراف -٢-٣-٦-١٧جدول

هاي گازسوز دستگاه فاصله مجاز

متر از اطراف سانتي٤٥

متر از باال سانتي٧٥

هاي گازسوز كه روي كف نصب كليه دستگاه )…كن، پكيج و گرم بخاري ـ آب(شوند مي

) كابينتي(اجاق گاز خانگي متر از باال ي سانت٧٥

متر از اطراف سانتي١٠٠

متر از باال سانتي١٠٠

بخاري ديواري

هاي تأمين هواي الزم براي احتراق و تهويه روش-٤-٦-١٧

كليات -١-٤-٦-١٧

ه شود كه در داخل ساختمان كار گذارده شد هايي مربوط مي شرايط مذكور در اين بند به دستگاه ) الف

. گردد سازي گازهاي دودكش آنها از هواي داخل ساختمان استفاده مي يا براي احتراق، تهويه و رقيق

:رود اين شرايط در موارد زير به كار نمي

هاي گازسوزي كه سيستم هوارساني و دودكش آنها مستقيماً به خارج ساختمان متصل دستگاه )١(

فضاي خارج ساختمان تأمين گشته و نيز تمام شده است و تمام هواي الزم براي احتراق آنها از

. گازهاي دودكش در فضاي خارج ساختمان آزاد گردد

گيرند و داراي محفظة كامل هاي حرارتي گازسوزي كه در خارج ساختمان قرار مي دستگاه) ٢(

سازي اي به شكل جزئي از كوره باشد و از هواي خارج ساختمان براي احتراق و رقيق سربسته

).مانند سوناهاي گازي(كند دودكش استفاده مي گازهاي

ي نصب گردند كه تعويض هوا در آن محل به قدري باشد كه لهاي گازسوز بايد در مح دستگاه) ب

بخش گاز، تخلية مناسب گازهاي دودكش و ها، احتراق رضايت در شرايط كار معمولي دستگاه

Page 72: Gas Piping 2

٧١

ها بايد طوري قرار گيرند كه باعث از بين ستگاه د. پذير سازد پايدارماندن درجة حرارت محيط را امكان

در ساختمان هايي كه منافذ . اي كه در آن قرار دارند نگردند رفتن جريان مناسب هوا در محيط بسته

آنها به خارج به حدي است كه نفوذ معمولي هوا به آنها براي تأمين هواي الزم دستگاه كافي

. كافي به آنها وارد نمودهاي مختلف، هواي باشد، بايد به روش نمي

: تأمين هواي احتراق از طريق ارتباط فضاي نصب با هواي آزاد -٢-٤-٦-١٧

در صورتي ) كيلوكالري در ساعت٣٠٠٠٠( كيلووات ٣٥هاي گازسوز با ظرفيت اسمي كمتر از دستگاه

و هوا از كه در فضايي نصب شوند كه داراي حداقل يك درب يا پنجرة بازشونده به هواي آزاد بوده

مترمكعب به ازاي هر كيلووات ظرفيت اسمي دستگاه ٤درزهاي آن نفوذ كند و حجم آن فضا حداقل

گازسوز نصب شده در آن فضا باشد، نفوذ طبيعي هوا به داخل فضاي محل نصب جوابگوي هواي

م درخصوص تأمين هواي الز . سازي گازهاي دودكش خواهد بود الزم براي احتراق، تهويه و رقيق

.مراجعه شود) ٥-٤-٦-١٧(و ) ٤-٤-٦-١٧( كيلووات به ٣٥هاي با ظرفيت باالتر از براي دستگاه

در صورتي كه ساختمان محل نصب به صورت غيرعادي نفوذناپذير بوده و هوا به داخل آن وارد

سازي گازهاي دودكش بايد از خارج ساختمان يا نشود، هواي الزم براي احتراق، تهويه و رقيق

. هايي از داخل ساختمان كه از نظر ورود هواي آزاد با خارج ارتباط مستقيم دارد تأمين گردد فضا

،)٤-٤-٦-١٧(، )٣-٤-٦-١٧(هاي مندرج در بدين منظور بايد از روش

. استفاده نمود) ٥-٤-٦-١٧(

: هاي مرتبط به هواي آزاد تأمين هواي احتراق از طريق ارتباط فضاي نصب با اتاق -٣-٤-٦-١٧

هايي كه حداقل يك در و يا يك پنجرة اين حالت از طريق ارتباط اتاق محل نصب دستگاه با اتاق در

بدين . شود سازي تأمين مي بازشونده به هواي آزاد دارند، هواي مورد نياز جهت احتراق، تهويه و رقيق

:منظور رعايت دو شرط زير الزامي است

Page 73: Gas Piping 2

٧٢

: كنترل حجمي ) الف

ق ارتباط هواي با يكديگر تأمين هواي الزم براي احتراق، تهويه و حجم كل فضاهايي كه از طري

٤سازي را برعهده دارند در مورد وسايل گازسوز نصب شده بدون كالهك تعديل نبايد كمتر از رقيق

ك اله مترمكعب به ازاي هر كيلووات ظرفيت اسمي دستگاه و براي لوازم گازسوز نصب شده با ك

. به ازاي هر كيلووات ظرفيت اسمي دستگاه گازسوز باشد تعديل كمتر از يك مترمكعب

: كنترل تهويه ) ب

ظرفيت كل تأمين هواي فضاهايي را كه حداقل يك در، يا يك پنجره بازشونده به هواي آزاد داشته

هاي چهارگانه زير با اتاق محل نصب، ارتباط هوايي پيداكنند، با استفاده از باشند و با يكي از روش

:هاي زير محاسبه كرد توان به يكي از روش مي٣-٤-٦-١٧نمودار

در نمودار ١براي در، بادرزبندي سه طرفه و بدون فاصله هوايي از كف، از منحني شماره )١

.استفاده شود) ٣-٤-٦-١٧(

ف متر از ك براي در، بادرزبندي سه طرفه و با امكان عبور هوا و فاصله هوايي به ارتفاع يك سانتي ) ٢

و هم چنين براي درهاي معمولي بدون درزبندي سه طرفه و بدون فاصله هوايي از كف، از منحني

.استفاده شود) ٣-٤-٦-١٧( در نمودار ٢شماره

متر از كف و با درزبندي سه طرفه و با امكان عبور سانتي٥/١براي در، با فاصله هوايي به ارتفاع ) ٣

متر از زبندي سه طرفه و با فاصله هوايي به ارتفاع يك سانتي هوا و هم چنين درهاي معمولي بدون در

. استفاده شود١-٤-٦-١٧ در نمودار ٣كف از منحني شماره

هاي متر مربع براي دستگاه سانتي١٥٠الف ـ نصب دو دريچه به سطح مقطع آزاد هر يك حداقل ) ٤(

. گازسوز بدون كالهك تعديل، در ارتفاع باال و پايين در

هاي گازسوز با كالهك متر براي دستگاه سانتي١٥٠ك دريچه به سطح مقطع آزاد حداقل نصب ي-ب

، )٤ منحني شماره ٣-٤-٦-١٧نمودار (تعديل در صورتي كه ظرفيت كل تأمين هواي محاسبه شده از

Page 74: Gas Piping 2

٧٣

)٢ـ٢رجوع شود به مثال پ ـ. (مساوي و يا بيشتر از ظرفيت اسمي دستگاه گازسوز باشد

هاي متصل به هواي آزاد واي احتراق از طريق نصب دريچه و كانال تأمين ه-٤-٤-٦-١٧

متر مربع و يا دو دريچه هر يك سانتي١٥٠در اين حالت با نصب يك دريچه با سطح مقطع حداقل

( كيلووات ٥٠هاي گازسوز با توان كمتر از متر مربع براي دستگاه سانتي٧٥به مساحت حداقل

باشند تأمين هواي الزم صورت كه مستقيماً به هواي آزاد مرتبط مي ) كيلوكالري در ساعت٤٣٠٠٠

الف ٤-٤-٦-١٧(در صورت نصب كانال، سطح مقطع آن برحسب طول كانال از نمودارهاي . گيرد مي

. به دست آيد) و ب

در صورتي كه هواي احتراق دستگاه گازسوز از طريق دريچه يا كانال مرتبط با فضاي آزاد تأمين

دريچه يا كانال با تعبية مسير غيرمستقيم براي عبور جريان هوا، كركرة چوبي يا فلزي در دو گردد، مي

:اي طراحي شود كه بايد به گونه ) و يا تلفيقي از آنها(انتها و توري فلزي

ـ از نفوذ مستقيم سرما از بيرون به داخل فضاي مسكوني ممانعت نمايد؛ ١

اي مسكوني ممكن نباشد؛ ـ ورود پرندگان و حشرات به داخل فض ٢

ـ انسداد آن به سادگي ميسر نباشد؛٣

مخصوص عبور جريان هواي وسيلة گازسوز ـ به «ـ روي دريچه يا كانال، يا در كنار آن، عبارت ٤

به صورت واضح و قابل رؤيت نوشته شود؛ » هيچ وجه مسدود نشود

. باشد انال ارتباط به فضاي آزاد نميـ استفاده كننده از دستگاه گازسوز مجاز به انسداد دريچه يا ك ٥

٤٣٠٠٠( كيلووات ٥٠هاي با ظرفيت باالتر از تأمين هواي احتراق براي دستگاه -٥-٤-٦-١٧

) كيلوكالري در ساعت

٥٠سازي و تهوية لوازم گازسوز با ظرفيت اسمي باالتر از تأمين هواي الزم براي احتراق، رقيق

هاي شوند، منحصراً از روش نصب دريچه و كانال صب ميكيلووات كه در داخل فضاهاي مسكوني ن

Page 75: Gas Piping 2

٧٤

٥٠مجاز است و بايد به ازاي هر كيلووات اضافه بر ) ٤-٤-٦-١٧(متصل به هواي آزاد مندرج در

. متر مربع بر سطح مقطع مندرج در آن بند افزوده گردد سانتي٢كيلووات، سطحي معادل

اه گازسوز قابل نصب در فضايي با حجم و محاسبة توان برآورد دشه دستگ-٣-٤-٦-١٧نمودار

شرايط معين

Page 76: Gas Piping 2

٧٥

كانال هاي تامين هواي احتراق، در صورتي كه ) سطح مقطع –طول ( الف نمودار -٤-٤-٦-١٧نمودار

. از يك كانال تهويه استفاده گردد

Page 77: Gas Piping 2

٧٦

ورتي كه كانال هاي تامين هواي احتراق، در ص) سطح مقطع –طول ( ب نمودار -٤-٤-٦-١٧نمودار . از دو كانال تهويه استفاده گردد

Page 78: Gas Piping 2

٧٧

هاي گازسوز ساختمانها هاي دستگاه دودكش-٧-١٧

كليات -١-٧-١٧

هاي هاي دستگاه ها، طراحي و اجراي دودكش براي تأمين ايمني جان ساكنين ساختمان-١-١-٧-١٧

. گازسوز بايد طبق اين مقررات باشد

ها، عالوه ها، به ويژه آپارتمان ستفاده از فضاهاي مفيد داخل ساختمان به منظور حداكثر ا-٢-١-٧-١٧

مستقل براي هر دستگاه گازسوز، روش طراحي و اجراي بر دستورالعمل طراحي و اجراي دودكش

در اين طراحي، . باشد دودكش مشترك براي چند دستگاه گازسوز با رعايت ايمني كامل مجاز مي

ها به شرطي مجاز است كه حداقل هواي تازه فضاهاي بستة ساختمانهاي گازسوز در نصب دستگاه

.طبق اين مقررات به راحتي وارد آن فضاها شود

هاي گازسوز بايد به روش صحيح و مناسبي به هواي آزاد راه گازهاي دودكش دستگاه -٣-١-٧-١٧

.داده شود

كنند، ايط آتمسفريك كار مي هايي كه با گاز طبيعي در شر محل اتصال دودكش به كوره-٤-١-٧-١٧

. بايد در باالترين قسمت كوره قرار گرفته باشد

در قسمت پايين قرار ) محل اتصال دودكش (هايي كه دهانة خروجي دودكش در كوره -٥-١-٧-١٧

اي با قطر حداقل يك اينچ به قسمت عمودي دارد، بايد از باالترين نقطة محفظة كوره به وسيلة لوله

ل نمود تا گاز از اين معبر خارج شده و در باالي كوره جمع نشود و هنگام روشن لولة دودكش متص

. كردن مشعل انفجار ايجاد نگردد

تعيين قطر دودكش مستقل براي يك دستگاه گازسوز -٢-٧-١٧

ساخته با عايق پشم شيشه با هاي فلزي و لوله رابط فلزي پيش براي تعيين قطر دودكش -١-٢-٧-١٧

. استفاده شود) ١-٢-٧-١٧( براي يك دستگاه گازسوز از جدول ورق آلومينيومي

Page 79: Gas Piping 2

٧٨

) ٢-٢-٧-١٧(هاي فلزي براي يكدستگاه گازسوز از جدول براي تعيين قطر دودكش -٢-٢-٧-١٧

. استفاده گردد

هاي آجري با لوله رابط فلزي، براي استفادة يك دستگاه براي تعيين قطر دودكش -٣-٢-٧-١٧

.استفاده شود) ٣-٢-٧-١٧(گازسوز از جدول

Page 80: Gas Piping 2

٧٩

اگر قطر دودكش به دست آمده از جدول كمتر از اندازة قطر كالهك تعديل باشد، -٤-٢-٧-١٧

:استفاده از دودكش با قطر كوچكتر مجاز است مشروط بر اينكه

اينچ و كمتر از آن، بيش از يك اندازة جدول ١٢هاي تعديل به قطر قطر دودكش براي كالهك ) الف

باشد؛ كوچك نشده

اينچ، بيش از دو اندازة جدول كوچك ١٢هاي تعديل به قطر بيشتر از قطر دودكش براي كالهك ) ب

.نشده باشد

به معني دودكشي است كه مستقيماً و به طور عمودي ) L=٠( طول افقي لوله رابط برابر -٥-٢-٧-١٧

Page 81: Gas Piping 2

٨٠

. بر روي كالهك تعديل دستگاه گازسوز نصب شده باشد

شوند، هاي گازسوزي كه در مناطق مرتفع نصب مي بة قطر دودكش دستگاه براي محاس-٦-٢-٧-١٧

. مصرف گاز دستگاه در سطح دريا مالك خواهد بود

تعيين قطر دودكش مشترك و لوله رابط -٣-٧-١٧

ساخته دوجداره جهت هاي مشترك و لوله رابط فلزي پيش براي تعيين قطر دودكش -١-٣-٧-١٧

و شكل ) ١-٣-٧-١٧(اند، به جدول زسوز، كه در يك طبقه نصب شده استفادة بيش از يك دستگاه گا

.مراجعه شود) ١-٣-٧-١٧(

ساخته جهت جداره يا سيماني پيش هاي مشترك فلزي تك براي تعيين قطر دودكش-٢-٣-٧-١٧

Page 82: Gas Piping 2

٨١

(و شكل ) ٢-٣-٧-١٧(اند، به جدول استفادة بيش از يكدستگاه گازسوز، كه در يك طبقه نصب شده

.مراجعه شود) ١-٣-٧-١٧

هاي با مصالح ساختماني جهت استفادة بيش از يك دستگاه براي تعيين قطر دودكش -٣-٣-٧-١٧

.مراجعه شود) ٣-٣-٧-١٧(و شكل ) ٣-٣-٧-١٧(گازسوز در يك طبقه به جدول

: روش طراحي دودكش وسايل گازسوز ساختمان هاي چندطبقه جهت هر قسمت -٤-٣-٧-١٧

: به شرح زير است-٤-٣-٧-١٧ها با مالحظه شكل اي رابط و دودكش ه روش تعيين قطر لوله

: اندازه لوله رابط دودكش بستگي دارد به -الف

ظرفيت حرارتي دستگاه گازسوز -١

) R( ارتفاع لوله رابط -٢

Page 83: Gas Piping 2

٨٢

)h( فاصله مركز دو سه راهي مجاور -٣

R+h=Hبراي هر دستگاه گازسوز ) H( ارتفاع كل -٤

)ها رابط(ف ال-١-٣-٧-١٧ جدول -٥

:اندازه دودكش مشترك بستگي دارد به ) ب

هاي حرارتي كل ظرفيت-١

) H( ارتفاع كل -٢

ب-١-٣-٧-١٧ جدول -٣

قسمت عمودي دودكش مشترك بدون خم -٤

مراجعه ) ٥-٣-٧-١٧(هاي ساختمان هاي چندطبقه به شكل براي تعيين قطر دودكش -٥-٣-٧-١٧

.شود

Page 84: Gas Piping 2

٨٣

هاي لوله هاي ساختمان هاي چندطبقه با استفاده از جدول دودكش اساس طراحي-٥-٣-٧-١٧شكل رابط دودكش و طراحي دودكش مشترك

اي كه گاز ترين لولة رابط و قسمت عمودي در ساختمان هاي چندطبقه، اندازة قطر پايين -٦-٣-٧-١٧

Page 85: Gas Piping 2

٨٤

٧-١٧ ( ولكند بايد از جد راهي دودكش اصلي يا دودكش مشترك هدايت مي ترين سه را به پايين

ترين طبقه راهي پايين از محل كالهك تعديل تا سه ) H( در اين رابطه ارتفاع . محاسبه شود) ١-٢-

. منظور گردد

) ٢-٣-٧-١٧(الف و ) ١-٣-٧-١٧(هاي مشترك طبق جداول قطر لوله رابط دودكش -٧-٣-٧-١٧

.باشد الف مي) ٣-٣-٧-١٧(الف و

كاهش % ١٠خم اول، ظرفيت لوله رابط دودكش مشترك را درجه اضافه بر دو ٩٠ هر خم -٨-٣-١٧

. دهد مي

بدون در نظر گرفتن جدول ظرفيت، در صورت تساوي قطر لولة رابط و قطر دودكش -٩-٣-٧-١٧

.مشترك، بايد قطر دودكش مشترك حداقل يك اندازه بزرگتر باشد

. لوله رابط باشد قطر دودكش مشترك بايد مساوي يا بزرگتر از بزرگترين قطر -١٠-٣-٧-١٧

ها به دودكش مشترك بايد هم ه رابطل كلية اتصاالت مورد مصرف جهت اتصال لو -١١-٣-٧-١٧

. اندازة دودكش مشترك در محل تقاطع لوله رابط با دودكش باشد

در هر قسمت از دودكش، فاصلة (H) در مورد ساختمان هاي چند طبقه، ارتفاع -١٢-٣-٧-١٧

.ا دريچة خروجي تا مركز سه راهي بعدي طبقة فوقاني است عمودي بين كالهك تعديل ي

Page 86: Gas Piping 2

٨٥

ساخته با عايق پشم شيشه و ورق ظرفيت دودكش و لوله رابط فلزي پيش -١-٢-٧-١٧جدول آلومينيم جهت يك دستگاه گازسوز

) متر ميلي(قطر دودكش ارتفاع ٤٠٠ ٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠

H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

L ) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز كثر ظرفيت حرارتي دستگاه حدا

٠٠/٤٨٦ ٢٠/٢٦٢ ٨٠/١٨١ ٦٠/١١٣ ٤٠/٦٤ ٢٥/٢٥ ٠ ٧٠/٣٧٣ ٦١/٢١٤ ٤٠/١٤١ ٦٠/٨٩ ٢٥/٤٩ ٤٥/٢٠ ٦/٠ ١٠/٣٦١ ٧٥/٢٠٠ ٦٠/١٣٢ ٣٠/٨٣ ٢٠/٤٤ ٢٠/١٧ ٣

٣

٤٠/٤٣٤ ٦٠/١٨٥ ٧٢/١٢٢ ٧٥/٧٥ ٩٠/٣٨ ١٥/١٥ ٥/٤ ٤٠/٣٦٣ ٩٠/٣٤٠ ٨٠/٢٣٤ ٢٠/١٤٥ ٥٠/٧٧ ٠٠/٣٠ ٠ ٠٠/٥٠٥ ٨٠/٢٧٧ ٦٥/١٩٠ ٧٠/١١٨ ٩٠/٦٣ ٢٥/٢٥ ٦/٠ ٩٠/٤٨٩ ٩٠/٢٦٣ ٣٠/١٧٩ ٩٠/١١١ ٦٠/٥٧ ٥٠/٢٢ ٣

٦

٧٠/٤٧٤ ٠٠/٢٥٠ ٩٠/١٦٧ ٥٠/١٠٣ ٠٠/٥٢ ٧٠/١٩ ٦ ٣٠/٤٢٩ ٦٠/٢٣٨ ٠٠/١٥٨ ٩٥/٩٥ ٠٠/٤٧ ٢٠/١٧ ٩ ٤٠/٧٣٧ ٤٠/٣٩١ ٧٠/٢٦٧ ٠٠/١٦٤ ٨٠/٨٤ ٣٠/٣٢ ٠ ٠٠/٦٠١ ٨٠/٣٣٠ ٤٠/٢١٨ ٠٠/١٣٥ ٧٠/٧٠ ٣٠/٢٨ ٦/٠ ٥٥/٥٥٥ ٢٠/٢٩٩ ٠٠/١٩٨ ٤٠/١١٩ ٨٤/٥٩ ٧٠/٢٢ ٦

٩

٢٠/٥٢٠ ٥٠/٢٧١ ٠٠/١٧٨ ٨٠/١٠٤ ٥٠/٥٠ ن -م ١٢٦٥/٨١٥ ٩٠/٢٣٦ ٩٠/٢٨٧ ٠٠/١٧٣ ٠٠/٨٩ ٣٠/٣٣ ٠ ٧٠/٦٧١ ٦٠/٣٥٨ ٤٠/٢٤٢ ٢٠/١٤٦ ٢٥/٧٥ ٨٠/٢٩ ٦/٠ ٢٠/٦٢١ ٨٠/٣٣٠ ٢٠/٢١٧ ٣٠/١٣٠ ٩٠/٦٥ ٢٠/٢٤ ٦

١٢

٣٠/٥٨٣ ٣٠/٣٠٤ ٢٠/١٩٨ ٢٠/١١٦ ٣٠/٥٦ ن -م ١٢٧٠/٩٢١ ٨٠/٤٨٤ ٦٥/٣١٥ ٣٠/١٨٤ ٢٠/٩٤ ٣٠/٣٤ ٠ ٦٠/٧٦٢ ٣٠/٤٠٥ ٧٠/٢٦٧ ٠٠/١٦٤ ٣٠/٨٣ ٦٠/٣١ ٦/٠ ٠٠/٧٠٢ ٦٠/٣٦٣ ٨٠/٢٣٢ ٢٠/١٤٠ ٤٠/٦٩ ن -م ٩

١٨

٥٠/٦٤٦ ٥٠/٣٢٤ ٦٠/٢٠٩ ٩٥/١١٩ ن -م ن -م ١٨ ٨٠/٩٨٤ ٠٠/٥١٠ ٧٥/٣٢٥ ٦٥/١٩٠ ٠٠/١٠٠ ن -م ٠ ٤٠/٨٣٨ ٤٠/٤٣٩ ٠٠/٢٨٩ ٥٠/١٧٢ ٤٠/٨٨ ن -م ٦/٠ ٥٠/٧٥٢ ٦٠/٣٨٢ ٥٠/٢٤٧ ٩٠/١٤٣ ٤٠/٦٩ ن -م ١٢

٢٤

٤٠/٦٩٤ ٦٠/٣٥٨ ٦٠/٢١٤ ن -م ن -م ن -م ٢٤ ٧٠/١٠٢٢ ٧٠/٥١٧ ٨٠/٣٣٠ ٤٠/١٩٤ ٠٠/١٠١ ن -م ٠ ٨٠/٨٨٣ ٦٠/٤٥٩ ٤٥/٢٩٥ ٨٠/١٧٦ ٧٠/٩٤ ن -م ٦/٠ ٨٠/٧٨٢ ٤٠/٣٩١ ٥٠/٢٥٢ ٢٠/١٤٥ ن -م ن -م ١٥

٣٠

٧٠/٧١٩ ٠٠/٣٦١ ٧٠/٢١٩ ن -م ن -م ن -م ٣٠

Page 87: Gas Piping 2

٨٦

. باشد مي» مجاز نيست«در جداول به معني » ن-م «عالمت اختصاري •

هاي فلزي تك جداره يا سيماني پيش ساخته جهت استفاده ظرفيت دودكش -٢-٢-٧-١٧جدول يك دستگاه گازسوز

) متر ميلي(قطر دودكش ارتفاع ٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠

H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

L ) كيلوكالري ١٠٠٠( گازسوز هاي حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه

٣٠/٢٣٠ ٠٠/١٥٣ ٩٠/٩٣ ٠٠/٥١ ٢٠/٢١ ٠ ٩٠/١٩١ ٥٠/١٢٧ ٥٠/٧٨ ٤٠/٤٢ ٩٠/١٦ ٦/٠ ٨٠/١٨٢ ٢٠/١٢١ ٩٥/٧٢ ٦٠/٣٨ ٤٠/١٥ ٥/١ ٨٠/١٧٦ ٩٠/١١٤ ٢٠/٦٩ ١٠/٣٦ ٦٠/١٣ ٣

٣

٢٠/١٦٨ ١٠/١٠٩ ١٥/٦٥ ٨٠/٣٢ ٦٠/١١ ٥/٤ ٦٠/٢٦٢ ٧٠/١٧٢ ١٠/١٠٦ ٣٠/٥٦ ٠٠/٢٣ ٠ ٤٠/٢١٨ ٩٠/١٤٣ ٤٠/٨٨ ٠٠/٤٧ ٢٠/١٨ ٦/٠ ٣٠/٢٠٨ ٤٠/١٣٦ ١٠/٧٢ ٩٠/٤٢ ٩١/١٦ ٥/١ ٧٥/٢٠٠ ٨٠/١٢٩ ٨٠/٧٧ ٩٠/٣٩ ٦٠/١٤ ٣ ٩٠/١٩١ ٢٠/١٢٣ ٥٠/٧٣ ٤٠/٣٦ ٦٢/١٢ ٥/٤

٥/٤

٣٠/١٨٣ ٧٠/١١٧ ٩٠/٦٨ ٣٠/٣٣ م ـ ن ٦٥٠/٣٠٠ ٤٠/١٩٤ ٧٠/١١٨ ٦٠/٦٣ ٥٠/٢٥ ٠ ٠٠/٢٥٠ ٩٠/١٦١ ٠٠/١٠٠ ٠٠/٥٣ ٢٠/٢٠ ٦/٠

1/5 18/70 48/50 91/90 154/00 238/60 ٨٠/٢٢٩ ٢٠/١٤٤ ١٠/٨٧ ٩٠/٤٤ ٤٠/١٦ ٣

٦

٧٠/٢١٩ ٩٠/١٣٨ ٣٠/٨٢ ٢٠/٤١ ٩٠/١٣ ٥/٤ ١٠/٢١٠ ٦٠/١٣٢ ٣٠/٧٧ ٦٠/٣٧ م ـ ن ٦٦٠/٣٤٠ ٧٠/٢٢١ ٦٠/١٣٣ ٧٠/٦٩ ٣٠/٢٧ ٠ ٩٠/٢٨٧ ٣٠/١٨٤ ٤٠/١١١ ١٠/٥٨ ٢٠/٢١ ٦/٠ ٧٠/٢٧٢ ٢٥/١٧٥ ٥٠/١٠٣ ٠٠/٥٣ ٧٠/١٩ ٥/١ ١٥/٢٦٥ ٦٥/١٦٥ ٠٠/٩٨ ٥٠/٤٩ ١٧/١٧ ٣ ٥٠/٢٥٢ ٨٠/١٥٧ ٤٠/٩٢ ٧٠/٤٤ م ـ ن ٥/٤

٩

٤٠/٢٤٢ ٥٠/١٥٠ ٩٠/٨٦ ٢٠/٤١ م ـ ن ٦ ٧٠/٢٢٤ ٤٠/١٣٦ ٥٠/٧٤ م ـ ن م ـ ن ٩٤٠/٣٩١ ٥٠/٢٤٧ ٠٠/١٤٩ ٣٠/٧٨ ٣٠/٣٠ ٠ ٧٥/٣٢٥ ١٠/٢٠٧ ٢٠/١٢٤ ٦٥/٦٥ ٠٠/٢٤ ٦/٠ ٦٠/٣١٠ ٠٠/١٩٧ ٧٠/١١٩ ١٠/٥٩ م ـ ن ٥/١

١٥

٥٠/٣٠٠ ٣٠/١٨٤ ١٥/١١٥ ٨٠/٥٥ م ـ ن ٣

Page 88: Gas Piping 2

٨٧

٣٥/٢٨٥ ٠٠/١٧٨ ٨٠/١٠٢ ٥٠/٥٠ م ـ ن ٥/٤ ٧٠/٢٧٢ ٢٠/١٦٩ ٠٠/٩٧ ٠٠/٤٧ م ـ ن ٦

٢٥٥/١٠ ١٥٢/٨٠ ٣٠/٨٣ ن-م ن-م 9

با مصالح ساختماني با لوله رابط فلزي يك جداره، هاي ظرفيت دودكش -٣-٢-٧-١٧جدول

يك دستگاه گازسوز جهت استفاده ) متر ميلي(قطر دودكش

ارتفاع ٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠ H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

L ) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه

٣٠/١٨٢ ٧٠/١٢٣ ٠٠/٧٥ ٦٥/٤٠ ٤٠/١٥ ٦/٠ ٣٠/١٧٩ ٤٠/١١٧ ٧٠/٦٩ ١٠/٣٧ ١٠/١٤ ٥/١ ٩٠/١٦٧ ٤٠/١١١ ٩٠/٦٥ ٦٠/٣٤ ٤٠/١٢ ٣

٣

١٠/١٦٠ ٣٠/١٠٦ ٦٠/٦٠ ٦٠/٣١ ٦٠/١٠ ٥/٤ ١٠/٢١٢ ٤٠/١٤١ ٦٠/٨٤ ٩٠/٤٤ ٩٠/١٦ ٦/٠ ٣٠/٣٠٨ ١٠/١٣٤ ٨٠/٧٨ ٢٠٠/٤١ ٤٠/١٥ ٥/١ ٤٥/١٩٥ ٥٠/١٢٦ ٢٠/٧٤ ١٠/٣٨ ٦٠/١٣ ٣ ٤٠/١٨٦ ٥٠/١٢١ ٢٠/٧٠ ٨٠/٣٤ ٦٠/١١ ٥/٤

٥/٤

٣٠/١٧٨ ٩٠/١١٥ ٩٠/٦٥ ٣٠/٣٢ م ـ ن ٦٤٠/٢٣٩ ٨٠/١٥٧ ٤٠/٩٤ ٥٠/٥٠ ٤٠/١٨ ٦/٠ ٨٠/٢٣٤ ٠٠/١٥٠ ٩٠/٨٧ ٢٠/٤٦ ٩٠/١٦ ٥/١ ٩٥/٢٢٠ ٩٠/١٤١ ٣٠/٨٣ ٩٠/٤٢ ٩٠/١٤ ٣ ٨٥/٢١٠ ٣٥/١٣٥ ٥٠/٧٨ ٤٠/٣٩ م ـ ن ٥/٤

٦

٠٠/٢٠٢ ٨٠/١٢٨ ٧٠/٧٣ ٤٠/٣٦ م ـ ن ٦٣٠/٢٨٠ ٥٥/١٨٠ ١٠/١٠٦ ٣٠/٥٤ ٤٥/٢٠ ٦/٠ ٢٥/٢٧٥ ٧٠/١٧١ ٧٠/٩٨ ٥٠/٤٩ ٧٠/١٦ ٥/١ ٦٠/٢٥٧ ٦٠/١٦٢ ١٠/٩٤ ٩٥/٤٥ ٧٠/١٦ ٣ ٢٠/٢٤٦ ٣٠/١٥٥ ١٠/٨٨ ٤٠/٤٢ م ـ ن ٥/٤ ٣٥/٢٣٥ ٧٠/١٤٧ ٥٠/٨٢ ١٠/٣٩ م ـ ن ٦

٩

٤٠/٢١٨ ٤٠/١٣٧ ٩٥/٧٠ ن-م م ـ ن ٩١٠/٣١٣ ٥٤/٢٠٤ ٩٥/١١٩ ١٠/٦٣ ٩٨/٢٢ ٦/٠ ١٠/٣٠٨ ٤٠/١٩٤ ٦٠/١١١ ٦٠/٥٧ م ـ ن ٥/١ ٩٠/٢٨٧ ٨٠/١٨٣ ١٠/١٠٦ ٥٠/٥٣ م ـ ن ٣ ٢٥/٢٧٥ ٥٠/١٧٥ ٧٤/٩٩ ٢٠/٤٩ م ـ ن ٥/٤

١٥

٦٠/٢٦٢ ٧٠/١٦٦ ٤٠/٩٣ ٤٥/٤٥ م ـ ن ٦

Page 89: Gas Piping 2

٨٨

٩٠/٢٤٤ ٠٠/١٥٤ ٣٠/٨٠ م ـ ن م ـ ن ٩

ساخته دوجداره جهت هاي مشترك و لوله رابط فلزي پيش ظرفيت دودكش -١-٣-٧-١٧جدول استفاده بيش از يك دستگاه گازسوز

ظرفيت لوله رابط دودكش ) الف ) متر ميلي(قطر دودكش

فاع ارت ٤٠٠ ٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠ H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

R ) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه

١٠/٢١٢ ١٠/١١٤ ٣٠/٧٩ ٥٠/٥٠ ٥٠/٢٨ ٦٠/١٢ ٣/٠ ٣ ٢٠/٢٤١ ٤٠/١٣٥ ٠٠/٩٤ ١٠/٦٠ ٨٠/٣٣ ٩٠/١٤ ٦/٠ ٧٠/٢٧٢ ٥٠/١٥١ ٣٠/١٠٥ ٧٠/٦٧ ٩٠/٣٧ ٩٠/١٦ ٩/٠ ٨٠/٢٢٩ ٢٠/١٢١ ١٠/٨٤ ٠٠/٥٤ ٣٠/٣٠ ٤٠/١٣ ٣/٠ ٥/٤ ١٠/٢٦٠ ٤٠/١٤٣ ٥٠/٩٩ ٩٠/٦٣ ٨٠/٣٥ ٩٠/١٥ ٦/٠ ٧٠/٢٩٦ ٦٠/١٦١ ١٠/١١٢ ٢٠/٧٢ ٠٠/٤٠ ٩/١٧ ٩/٠ ٧٠/٢٤٣ ٣٠/١٢٦ ٦٠/٨٧ ٦٠/٥٦ ٦٠/٣١ ١٠/١٤ ٣/٠ ٦ ٥٠/٢٧٦ ٥٠/١٥٠ ٥٠/١٠٤ ٩٠/٦٦ ٦٠/٣٧ ٦٠/١٦ ٦/٠ ٤٠/٣١٤ ٧٠/١٦٩ ٦٠/١١٧ ٨٠/٧٥ ٤٠/٦٢ ٧٠/١٨ %٩ ٢٠/٢٦٥ ٤٠/١٣٥ ٩٠/٩٣ ١٠/٦٠ ٨٠/٣٣ ٩٠/١٤ %٣ ٩ ٥٠/٣٠٠ ٦٠/١٥٩ ٨٠/١١٠ ٢٠/٧١ ٩٠/٣٩ ٧٠/١٧ %٦ ٩٠/٣٤٠ ٨٠/١٧٩ ٧٠/١٢٤ ٠٠/٨٠ ٩٠/٤٤ ٠٠/٢٠ ٩/٠ ٣٠/٢٨٠ ٤٠/١٤١ ٢٠/٩٨ ٦٠/٦٢ ٣٠/٣٥ ٧٠/١٥ ٣/٠ ١٢ ٢٠/٣١٨ ٩٠/١٦٧ ٤٠/١١١ ٥٠/٧٤ ٩٠/٤١ ٤٠/١٨ ٦/٠ ٤٠/٣٦٢ ٩٠/١٨٨ ٣٠/١٣١ ٦٠/٨٣ ٢٠/٤٧ ٠٠/٢١ ٩/٠ ٥٠/٣٠٥ ٥٠/١٥١ ٣٠/١٠٥ ٢٠/٦٧ ٩٠/٣٧ ٧٠/١٦ %٣ ٢٠تا١٨ ٠٠/٣٤٦ ٨٠/١٧٩ ٧٠/١٢٤ ٨٠/٧٩ ٩٠/٤٤ ٠٠/٢٠ %٦٢٠/٣٩٥ ٠٠/٢٠٢ ٢٠/١٤٠ ٦٠/٨٩ ٥٠/٥٠ ٥٠/٢٢ %٩

Page 90: Gas Piping 2

٨٩

هاي مشترك ظرفيت دودكش ) ب ) متر ميلي(قطر دودكش

٤٠٠ ٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠ ارتفاع

) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه H) متر(٣٠/٣٢٨ ٨٠/١٧٩ ٠٠/١٢٥ ٥٠/٧٩ ٩٠/٤٤ ٩٠/١٩ ٣

٣٠/٣٨١ ٣٠/٢٠٨ ٧٠/١٤٢ ٢٠/٩٢ ٠٠/٥٢ ٠٠/٢٣ ٥/٤

٨٠/٤٢٦ ٣٠/٢٣١ ٦٠/١٦١ ٣٠/١٠٢ ٨٠/٥٧ ٨٠/٢٥ ٦

٥٠/٥٠٢ ٨٠/٢٥٨ ٩٠/١٨٦ ٧٠/١١٨ ٢٠/٦٧ ٨٠/٢٩ ٩

٧٠/٥٦٥ ٠٠/٢٩٨ ١٠/٢٠٧ ٦٠/١٣٢ ٥٠/٧٤ ١٠/٣٣ ١٢

٦٠/٦٦١ ٥٠/٣٤٨ ٣٠/٢٢٧ ٢٠/١٤٥ ٨٠/٨١ م ـ ن ١٨

٩٠/٧٣٩ ٩٠/٣٨٨ ٢٠/١٤٠ ٠٠/١٥٤ ٩٠/٨٦ م ـ ن ٢٤

١٠/٨٠٨ ٧٠/٤٢١ ٢٠/٢٤٦ ٨٠/١٥٧ م ـ ن م ـ ن ٣٠

ساخته جهت استفاده جداره يا سيماني پيش هاي فلزي تك ظرفيت دودكش٢-٣-٧-١٧جدول

دستگاه گازسوز بيش از يك

ظرفيت لوله رابط دودكش ) الف ) متر ميلي(قطر دودكش

ارتفاع ٣٠٠ ١٥٠ ١٠٠ H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

R ) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه

٦٠/٦٠ ٥٠/٢٩ ١٠/١١ ٣/٠ ٥/٤ ٩٠/٦٦ ٨٠/٣٣ ١٠/١٤ ٦/٠ ٢٠/٧٥ ١٠/٣٩ ٢٠/١٦ ٩/٠ ٢٠/٦٨ ٦٠/٣٢ ٤٠/١٢ ٣/٠ ٥٠/٧٤ ٦٠/٣٦ ٦٠/١٤ ٦/٠

و٩ ١٠/٨١ ٤٠/٤١ ٢٠/١٧ ٩/٠ بيشتر

Page 91: Gas Piping 2

٩٠

ظرفيت دودكش مشترك عمودي بدون لوله رابط ) ب ) متر ميلي(قطر دودكش

٣٠٠ ٢٥٠ ٢٠٠ ١٥٠ ١٠٠ ارتفاع

) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه H) متر(٤٠/١٤١ ٧٠/٩٩ ١٠/٦٣ ٣٠/٣٤ ٩٠/١٤ ٣

٢٠/١٧٤ ٢٠/١٢١ ٠٠/٧٧ ٤٠/٤٢ ٩٠/١٧ ٥/٤

٥٠/١٩٩ ٩٠/١٣٨ ٩٠/٨٥ ٠٠/٤٧ ٢٠/٢٠ ٦

٤٠/٢٣٧ ١٠/١٦٤ ٠٠/١٠١ ٣٠/٥٤ م ـ ن ٩

٥٠/٣٠٠ ٥٠/٢٠٤ ٧٠/١٢٣ م ـ ن م ـ ن ١٥

هاي با مصالح ساختماني و لوله رابط دودكش فلزي جهت ظرفيت دودكش-٣-٣-٧-١٧جدول

تگاه گازسوز استفاده بيش از يك دس

ظرفيت لوله رابط دودكش فلزي ) الف ) متر ميلي(قطر دودكش

ارتفاع ٣٠٠ ١٥٠ ١٠٠ H) متر(

طول افقي لوله ) متر(رابط

R ) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه

٨٠/٥٦ ٣٠/٢٨ ٩٠/١٠ ٣/٠ ٥/٤ ٦٠/٦٤ ٣٠/٣٣ ٦٠/١٣ ٦/٠ ٠٠/٧٣ ١٠/٣٨ ٩٠/١٥ ٩/٠ ١٠/٦٣ ٣٠/٣١ ٩٠/١١ ٣/٠ ٢٠/٧١ ٩٠/٣٥ ٤٠/١٤ ٦/٠

و ٩ ٨٠/٧٨ ٤٠/٤٠ ٤٠/١٦ ٩/٠ بيشتر

ظرفيت دودكش مشترك ) ب A) ميلي متر مربع(حداكثر سطح دودكش

٣٠٠ ١٥٠ ١٠٠ ارتفاع

) كيلوكالري ١٠٠٠(هاي گازسوز حداكثر ظرفيت حرارتي دستگاه H) متر(٦٠/١١٣ ٢٠/٤٤ ٥٠/٢٢ ٣ ٤/١٣٦ ٠٠/٥٣ ٥٠/٢٦ ٥/٤ ٦٠/١٦١ ٦٠/٦٠ ٣٠/٣٠ ٦ ٩٠/١٨٦ ٤٠/٦٩ ١٠/٢٤ ٩ ٨٠/٢٢٩ ١٠/٨٢ م ـ ن ١٥

.) رجوع گردد-٤-٣-٧-١٧جهت ابعاد جداره داخلي به جدول (

Page 92: Gas Piping 2

٩١

هاي با مصالح ساختماني با قطر دودكش جدول ابعاد سطح داخلي دودكش -٤-٣-٧-١٧جدول معادل آن

اندازه اسمي سطح ) اينچ(مقطع داخلي

جداره داخلي ايجاد

) اينچ(

قطر داخلي يا قطر ) اينچ (معادل

سطح معادل ) اينچ مربع(

٢/١٢ ٤ ٢ ٢/١ * ٦ ٢/١ ٤ * ٨

٦/١٩ ٥

٣/٢٨ ٦

٣/٣٨ ٧

٧/٤٢ ٤/٧ ٢ ٤/٣ * ٦ ٤/٣ ٨ * ٨

٣/٥٠ ٨

٦/٦٣ ٩ ٦ ٢/١ * ١٠ ٢/١ ٨ * ١٢

٥/٧٨ ١٠

٣/٨٣ ٤/١٠ ٩ ٤/٣ * ٩ ٤/٣ ١٢ * ١٢

٩٥ ١١

٥/١٠٧ ٨/١١ ٩ ٢/١ * ١٣ ٢/١ ١٢ * ١٦

٠/١١٣ ١٢

٩/١٥٣ ١٤

٩/١٦٢ ٥/١٤ ١٣ ٤/٣ * ١٣ ٤/٣ ١٦ * ١٦

٧/١٧٦ ١٥

١/٢٠٦ ٢/١٦ ١٣ * ١٧ ١٦ * ٢٠

٤/٢٥٤ ١٨

٢/٢٦٠ ٢/١٨ ١٦ ٤/٣ * ١٦ ٤/٣ ٢٠ * ٢٠

١/٣١٤ ٢٠

٢/٣١٤ ١/٢٠ ١٦ ٢/١ * ٢٠ ٢/١ ٢٠ * ٢٤

١/٣٨٠ ٢٢

١/٣٨٠ ١/٢٢ ٢٠ ٤/١ * ٢٠ ٤/١ ٢٤ * ٢٤

٣/٤٥٢ ٢٤

٢٠ ٤/١ * ٢٤ ٤/١ ٢٤ * ٢٨ 24/1 ٢/٤٥٦

Page 93: Gas Piping 2

٩٢

ها نكات ضروري براي طراحي و اجراي دودكش -٤-٧-١٧

گيرد، دودكش بايد توسط مورد استفاده قرار مي ) ١-٢-٧-١٧( در مواردي كه جدول -١-٤-٧-١٧

. پشم شيشه و ورق آلومينيوم عايق گردد

ساخته براي بيش از يك دستگاه براي تعيين قطر دودكش و لوله رابط فلزي پيش -٢-٤-٧-١٧

.الف و ب استفاده شود) ١-٣-٧-١٧(ك طبقه از جدول گازسوز در ي

ساخته براي بيش از دو دستگاه براي طراحي دودكش فلزي دوجداره يا سيماني پيش -٣-٤-٧-١٧

.الف و ب مراجعه شود) ٢-٣-٧-١٧(الف و ب و ) ١-٣-٧-١٧(گازسوز در يك طبقه به جداول

ساختة سيماني براي بيش از فلزي يا پيشجدارة هاي تك به منظور تعيين قطر دودكش-٤-٤-٧-١٧

.الف و ب استفاده شود) ٢-٣-٧-١٧(يك دستگاه گازسوز در يك طبقه از جدول

در صورتيكه امكان نصب دودكش وجود نداشته باشد، بايد شير مصرف كننده در محل -٥-٤-٧-١٧

. پذير است، نصب گردد ديگري كه نصب دودكش امكان

كش آجري براي بيشتر از يك دستگاه گازسوز در يك طبقه به شكل جهت طراحي دود -٦-٤-٧-١٧

.الف و ب مراجعه شود) ٣-٣-٧-١٧(و جدول ) ٣-٣-٧-١٧(

در صورتي كه . متر براي هر اينچ قطر لوله رابط باشد ٤٥/٠ حداكثر طول لوله رابط بايد -٧-٤-٧-١٧

از طريق افزايش قطر يا ارتفاع لوله متر براي هر اينچ قطر بيشتر باشد، بايد ٤٥/٠طول لوله رابط از

.رابط و يا ارتفاع كل دودكش ظرفيت مورد نظر تامين گردد

در صورت استفاده از دودكش مشترك دوجداره براي بيش از يكدستگاه گازسوز كه در -٨-٤-٧-١٧

.اند، قسمت عمودي آن بايد بدون خم باشد يك طبقه نصب شده

گازسوز در يك طبقه، دودكش مشترك بايد نزديكتر و يا در صورت نصب دو دستگاه -٩-٤-٧-١٧

. مستقيماً روي دستگاه گازسوز كوچكتر قرار گيرد

. هاي رابط بايد مساوي يا بزرگتر از دهانة خروجي كالهك تعديل باشد قطر لوله-١٠-٤-٧-١٧

Page 94: Gas Piping 2

٩٣

ند، شو گازسوزي كه در مناطق مرتفع نصب مي هاي براي انتخاب قطر دودكش دستگاه -١١-٤-٧-١٧

.باشد ظرفيت حرارتي وسيلة گازسوز در سطح دريا مالك مي

از باالترين ) H( اند، ارتفاع براي چند دستگاه گازسوز كه در يك طبقه قرار گرفته -١٢-٤-٧-١٧

جهت ساختمان هاي (مجراي خروجي يا كالهك تعديل تا انتهاي دودكش اصلي محاسبه شود

.) چندطبقه كاربرد ندارد

ساخته راهي اتصال پيش هاي رابط دودكش مشترك فقط با استفاده از سه ال لوله اتص-١٣-٤-٧-١٧

.هاي ديگر براي گرفتن انشعاب مجاز نيست اتخاذ روش. بايد انجام شود

: ضخامت دودكش و لوله رابط فلزي بايد مطابق جدول زير در نظر گرفته شود -١٤-٤-٧-١٧

ودكش حداقل ضخامت ورق لوله رابط د -الف-١٤-٤-٧-١٧

قطر لوله رابط دودكش ضخامت ورق فوالدي گالوانيزه

سانتي متر اينچ ميلي متر اينچ

٠٢٢/٠

٠٢٨/٠

٠٣٤/٠

٠٦٤/٠

٦/٠

٧/٠

٩/٠

٥/١

٥تا

٩ تا ٦

١٦ تا ١٠

بزرگتر

١٢تا

٢٢تا 13

٤٠ تا ٢٣

بزرگتر

ضخامت ورق دودكش قائم فلزي -ب-١٤-٤-٧-١٧

حداقل ضخامت ورق دودكش

) ميلي متر (

سطح مقطع دودكش

) سانتي متر مربع (

٥/١

٢

٩٩٥تا

١٢٩٠ تا ٩٩٦

Page 95: Gas Piping 2

٩٤

٥/٢

٥/٣

١٦٤٠ تا ١٢٩١

١٦٤٠بزرگتر از

مندرج در جداول اين بخش بر » حداكثر ظرفيت حرارتي وسايل گازسوز « مقادير -١٥-٤-٧-١٧

٩٠ر زانويي به ازاي اضافه شدن ه . اند هاي رابط ارائه گرديده درجه در لوله ٩٠ زانويي ٢مبناي نصب

.ده درصد از ظرفيت حرارتي دودكش مندرج در جدول كاسته خواهد شد ) و يا معادل آن(درجه

.يابي مجاز نيست يابي در مقادير جداول اين بخش مجاز است، ولي برون درون-١٦-٤-٧-١٧

هاي تأمين هواي ساختمان بايد يك متر در حداقل فاصله كالهك دودكش با دريچه -١٧-٤-٧-١٧

.ظر گرفته شودن

كه در طبقات مختلف نصب ) دار فن( وسايل گازسوز داراي مشعل تحت فشار -١٨-٤-٧-١٧

شوند بايد داراي دودكش مستقل باشند و استفاده از دودكش مشترك در اين شرايط مجاز مي

. باشد نمي

و يا مستقل(وسايل گازسوز بدون فن به دودكش ) مستقل يا مشترك( اتصال دودكش -١٩-٤-٧-١٧

. باشد وسايل گازسوز فن دار و بالعكس مجاز نمي ) مشترك

باشد و چنانچه محاسبات متري مي سانتي ١٠هاي وسايل گازسوز حداقل قطر دودكش -٢٠-٤-٧-١٧

.متر رعايت شود سانتي١٠كمتر از قطر مذكور باشد حداقل همان

ـ ـ آبگرمكن فن مانند بخاري استفاده دودكش مشترك براي كليه وسايل گازسوز بدون -٢١-٤-٧-١٧

٤-٧-١٧(و ) ١٩-٤-٧-١٧(مشروط بر آنكه مشمول محدوديتهاي بندهاي . ـ پكيج مجاز است شومينه

.نباشد) ٢٠-

توان حداكثر قطر محاسبه شده دودكش را از ابتدا تا انتها هاي مشترك مي در دودكش -٢٢-٤-٧-١٧

.يكسان در نظر گرفت

Page 96: Gas Piping 2

٩٥

مبحث ١١-١٤ها، به بخش ت مربوط به ساخت و اجراي دودكش در مورد ساير نكا-٢٣-٤-٧-١٧

ضمناً در موارديكه بين . تأسيسات گرمايي، تعويض هوا و تهويه مطبوع رجوع گردد: چهاردهم

هاي وسايل گازسوز مقررات اين مبحث و مقررات مبحث چهاردهم مغايرتهايي در زمينه دودكش

. د توجه قرار گيرد وجود داشته باشد، مقررات اين مبحث بايد مور

ها ضوابط مربوط به نصب دودكش -٥-٧-١٧

كن و غيره بايد داراي دودكش مناسب گرم سوز مانند بخاري، آب كننده درون هر مصرف-١-٥-٧-١٧

. و لوله رابط مستقل باشد

ها بايد حداقل يك متر از سطح پشت بام باالتر بوده و از ديوارهاي انتهاي كليه دودكش -٢-٥-٧-١٧

.نبي نيز حداقل يك متر فاصله داشته باشدجا

هاي مناسب قرار گيرد تا وزن آن به پايه منتقل قسمت عمودي دودكش بايد روي پايه -٣-٥-٧-١٧

. هاي مناسب به ديوار محكم گردد ضمناً طول عمودي دودكش توسط بست . شود

-١٧(و ) ١-٢-٧-١٧( در صورت ضرورت استفاده از دودكش افقي، بايد مطابق جداول -٤-٥-٧-١٧

. عمل گردد) ٣-٢-٧

. باشد عبور دودكش از فضاي داخلي و سقف كاذب حمام مجاز نمي -٥-٥-٧-١٧

ها حداقل هاي ديواري در اماكن عمومي بايد دهانه دودكش در مواقع استفاده از بخاري-٦-٥-٧-١٧

. متر تعبيه شده باشد سانتي١٢٠در ارتفاع

.براي پنج طبقه استفاده شود دودكش مشترك حداكثر -٧-٥-٧-١٧

در صورتي كه ساختمان بيش از پنج طبقه باشد، بايد از دو دودكش مشترك بر اساس -٨-٥-٧-١٧

. جداول مربوطه استفاده گردد

.ها بايد از باال به هواي آزاد ارتباط داشته باشد داكت دودكش -٩-٥-٧-١٧

Page 97: Gas Piping 2

٩٦

.د شود محل اتصال قطعات دودكش بايد كامالً دودبن -١٠-٥-٧-١٧

باشد ممنوع مي) لب به لب(ساخته سر صاف هاي سيماني پيش استفاده از قطعات لوله-١١-٥-٧-١٧

. استفاده شود) فنجاني(و بايد از نوع نر و ماده

Page 98: Gas Piping 2

٩٧

ها كشي گاز داخل ساختمان برداري و نگهداري از سيستم لوله ضوابط بهره-٨-١٧

كليات -١-٨-١٧

هاي ايمني در زمان عقد قرارداد و برداري از گاز طبيعي و توصيه هاي بهره به طور معمول دستورالعمل

با وجود اين، در پيوست . شود يا بعد از آن توسط شركت گاز ناحيه در اختيار مشتركين قرار داده مي

. يك ـ راهنماي ايمني، برخي نكات مهم آورده شده است

ها بايد بر كشي گاز موجود در ساختمان رگونه تغييرات يا تعمير در سيستم لوله اجراي ه-١-١-٨-١٧

.طبق اين مقررات انجام شود

كشي گاز داخل ساختمان مراتب قبل از انجام هرگونه تعمير و يا تغيير در سيستم لوله-٢-١-٨-١٧

هاي مربوط، العملبايد به اطالع شركت گاز ناحيه مربوطه رسانده شود و بر طبق ضوابط و دستور

. مجوز الزم اخذ گردد

كشي گاز طبيعي هرگونه عمليات ساختماني در ساختمان هايي كه داراي سيستم لوله -٣-١-٨-١٧

كشي گاز ساختمان هستند، بايد به نحوي انجام شود كه هيچگونه آسيب و يا تنشي به سيستم لوله

. وارد نسازد

داري بر نكات قابل توجه در دوره بهره -٢-٨-١٧

هاي ايمني استفاده از گاز طبيعي را رعايت مشترك بايد كليه ضوابط و دستورالعمل-١-٢-٨-١٧

. آورده شده است ) پيوست يك ـ راهنماي ايمني (اين ضوابط در . نمايد

هرگونه تغيير در ساختمان محل نصب موتورخانه كه منجر به كم شدن فضا و يا مسدود -٢-٢-٨-١٧

.بيني شده براي تأمين هواي مورد نياز سوخت شود، مجاز نيست پيشو يا كم شدن مسيرهاي

هرگونه تغيير در وسايل و لوازم گازسوز، اعم از اجاق گاز و يا سيستم حرارت مركزي، -٣-٢-٨-١٧

.بيني اوليه شود، مجاز نيست كه موجب افزايش مصرف گاز بيشتر از پيش

Page 99: Gas Piping 2

٩٨

لوله گاز در داخل و يا خارج از ساختمان بايد از كاري در مسيرهاي عبور هر نوع كنده-٤-٢-٨-١٧

آگاهي از مسيرهاي عبور لوله گاز به نحوي انجام شود كه به لوله و پوشش محافظ روي لوله

. گونه آسيبي وارد نشود هيچ

كاري، هرگونه در صورت صدمه ديدن لوله گاز و يا پوشش روي آن در هنگام كنده-٥-٢-٨-١٧

. شركت گاز ناحيه مربوطه انجام شود تعميرات بايد با اطالع

كننده گاز كه توسط شركت گاز ناحيه نصب شده است، به هيچ وجه نبايد كنتور و تنظيم-٦-٢-٨-١٧

ها مراتب بايد جهت تعمير و يا سرويس به در صورت مشاهده هرگونه اشكال در آن. دستكاري شود

. شركت گاز ناحيه اطالع داده شود

به هيچ وجه نبايد بدون اطالع و هماهنگي كليه ) بعد از كنتور (گاز شير اصلي -٧-٢-٨-١٧

وصل مجدد گاز بايد با حضور و اطالع كليه واحدهاي . كنندگان گاز ساختمان بسته شود مصرف

. كننده و پس از حصول اطمينان كامل از بسته بودن شير گاز كليه نقاط مصرف، انجام شود مصرف

. فاقي اين شير نصب تابلوي هشداردهنده الزم است براي جلوگيري از بسته شدن ات

هرگونه دستكاري در لوازم گازسوز، به ويژه تغيير در تنظيم مشعل موتورخانه و يا -٨-٢-٨-١٧

.كننده فشار گاز و هواي مشعل، بايد توسط افراد و يا شركتهاي مجاز انجام شود هاي حس سوئيچ

هاي حرارت لوازم كنترل و محافظ شعله در سيستم قطع كردن و از مدار خارج نمودن -٩-٢-٨-١٧

. مركزي مجاز نيست

. كشي گاز نبايد به منظور اتصال زمين سيستم برق داخلي استفاده شود از لوله-١٠-٢-٨-١٧

كشي گاز داخل ساختمان تغيير در سيستم لوله -٣-٨-١٧

ييد مهندس ناظر و توسط كشي گاز ساختمان، بايد با تأ هرگونه تغيير در سيستم لوله-١-٣-٨-١٧

.هاي مجاز انجام شود افراد و يا شركت

Page 100: Gas Piping 2

٩٩

كشي گاز ساختمان و قبل از استفاده مجدد از آن پس از پايان تغييرات در سيستم لوله-٢-٣-٨-١٧

.مراتب بايد به اطالع شركت گاز ناحيه مربوطه رسانيده شود

اند، بايد جهت انجام مير قرار گرفتههايي كه جديداً اجرا شده و يا تحت تع كليه قسمت-٣-٣-٨-١٧

بازرسي قابل رؤيت مهندس ناظر بوده و بر اساس ضوابط مندرج در اين مبحث تحت آزمايش فشار

.قرار گيرند) و يا نيتروژنCOو يا گاز (هوا

گاز را مورد تأييد قرار دهد، بايد كشي جديد چنانچه مهندس ناظر، اجراي سيستم لوله-٤-٣-٨-١٧

اي از اين گواهينامه به شركت گاز ناحيه، براي وصل ارائه نسخه . مربوطه را صادر نمايد امه نگواهي

. مجدد گاز، الزامي است

كشي گاز، مراتب بايد به اطالع شركت آوري سيستم لوله براي تخريب ساختمان و جمع-٥-٣-٨-١٧

.گاز ناحيه برسد

تغييرات غير مجاز و يا توسعه سيستم شركت گاز ناحيه در صورت مشاهده هرگونه : تبصره الف

انجام شده ) و يا بدون اطالع آن شركت (كشي گاز داخل ساختمان كه بدون رعايت اين مقررات لوله

. نمايد باشد، نسبت به قطع گاز مشترك اقدام مي

.وصل مجدد گاز بر اساس اين مقررات خواهد بود : تبصره ب

اختمان كشي گاز داخل س تعمير سيستم لوله-٤-٨-١٧

هاي مجاز كشي گاز ساختمان بايد توسط افراد و يا شركت هرگونه تغيير در سيستم لوله-١-٤-٨-١٧

.با رعايت اين مقررات انجام گيرد

تخليه . قبل از هرگونه تعمير بايد گاز موجود در لوله به فضاي مناسب و باز تخليه شود -٢-٤-٨-١٧

. باشد يا از طريق لوازم گازسوز مجاز نمي هاي حرارت مركزي گاز در محفظه احتراق ديگ

كشي گاز، شير مربوطه بايد با در صورت قطع اتصال لوازم گازسوز از سيستم لوله -٣-٤-٨-١٧

Page 101: Gas Piping 2

١٠٠

. درپوش مناسب مسدود و سپس مورد آزمايش نشتي قرار گيرد

كاري و انجام تعميرات لوله گاز توكار، جهت جلوگيري از آسيب به هرگونه كنده-٤-٤-٨-١٧

.پوشش خارجي لوله، بايد در حداقل زمان ممكن انجام شود

كشي گاز ساختمان، نبايد هيچگونه تنش و بار اضافه بيش در هنگام انجام تعميرات لوله -٥-٤-٨-١٧

در اين مورد درز انبساط و انقباض طبيعي ساختمان بايد مد نظر قرار . از حد مجاز به لوله وارد شود

. گيرد

كشي گاز لوله حفاظت -٦-٤-٨-١٧

هايي كه از ديوار و سقف و لوله(اگر محل قرارگيري لوله گاز به نحوي باشد كه باربر آن وارد شود

.بايد در برابر بارهاي وارده حفاظت شوند ) كنند كف ساختمان عبور مي

كشي گاز ساختمان در اثر صدمات مكانيكي يا علل ديگر دچار آسيب اگر شبكه لوله-٧-٤-٨-١٧

صاحب ساختمان يا نماينده قانوني او بايد از طريق افراد حقيقي و يا حقوقي ذيصالح براي رفع شود،

. اشكال پيش آمده اقدام نمايد

كشي گاز وضع خطرناكي را ايجاد نمايد، بايد در صورتي كه آسيب وارده به لوله -٨-٤-٨-١٧

شير اصلي ساختمان قطع و بالفاصله توسط صاحب ساختمان يا نماينده قانوني او گاز از طريق

اقدامات بعدي براي رفع اشكال پيش آمده فوراً انجام شود، در موارد اضطراري بستن شير روي

. باشد علمك مجاز مي

قابل انجام نباشد، ) ٨ و ٧-٤-٨-١٧( در صورت بروز صدمه به نحوي كه مفاد بندهاي -٩-٤-٨-١٧

اداره گاز ناحيه را مطلع، و تا زمان قطع كامل گاز، صاحب ساختمان يا نماينده قانوي او بايد فوراً

.ايمني داخل و خارج ساختمان را كنترل نمايد

هر قسمت ساختمان كه بر اثر بريدن، شكافتن يا سوراخ كردن به منظور اجراي شبكه -١٠-٤-٨-١٧

Page 102: Gas Piping 2

١٠١

دداً تعمير كشي گاز مج كشي گاز ساختمان، ضعيف شود و يا آسيب ببيند، بايد پس از خاتمه لوله لوله

. خطر بازسازي گردد و تقويت شده و به حالت ايمن و بي

شوند، نبايد زير خط گذاري به موازات پي ساختمان حف مي هايي كه براي لوله كانال-١١-٤-٨-١٧

).١١-٤-٨-١٧(اي كه از سطح باربر پي رسم شده باشد، قرار گيرد، طبق شكل درجه٤٥

P =فونداسيونبار يك ستون ساختمان مستقل روي

A =فونداسيون بتني

B =محل ممنوع براي عبور لوله گاز

C =محل مجاز براي عبور لوله گاز

Page 103: Gas Piping 2

١٠٢

پيوست يك ـ راهنماي ايمني

هاي گاز كننده كشي گاز، بايد به مصرف نكات و مسائل ايمني كه شخص يا شركت انجام دهنده لوله

:ده به قرار زير است اطالع دهن ) بطور كتبي(طبيعي بصورت راهنماي ايمني

حوادث ناشي از گاز -١-١-پ

.شوند حوادث ناشي از گاز به دو دستة عمده تقسيم مي

سوزي و انفجار آتش) الف -١-١-پ

در اين دسته از حوادث، ابتدا به علل مختلف گاز نشت نموده و در فضاي آشپزخانه يا منزل منتشر

سوزي را مشتعل نموده و سبب انفجار و آتش سپس عاملي مانند جرقه و يا شعله، گاز . شود مي

:علل نشت گاز عبارتند از . گردد مي

محكم نبودن شيلنگ دستگاه گازسوز در دو سر اتصال آن توسط بست فلزي؛-)١(

هاي طوالني و در معرض برخورد بودن و يا حرارت ديدن آنها؛ استفاده از شيلنگ-)٢(

ها؛ لنگ فرسوده و يا غير استاندارد بودن شي-)٣(

درپوش نداشتن شيرهاي مصرفي كه مورد استفاده نيستند؛ -)٤(

هاي گازسوز؛ كاري دستگاه دخالت افراد ناوارد در تعمير و دست -)٥(

هاي گازسوز غيراستاندارد و غيرمجاز؛ استفاده از دستگاه -)٦(

گاززدگي )ب -١-١-پ

هاي گازسوز، به خصوص ي دستگاه اين دسته از حوادث معموالً در اثر نداشتن دودكش مناسب برا

سوختن ناقص گاز و تجمع . دهند ي اتاق روي مياكن، يا عدم تهوية كافي فض گرم بخاري و آب

كنند كننده و يا كمبود اكسيژن سبب مسموميت افرادي كه در چنين فضايي تنفس مي گازهاي مسموم

. انجامد شده و به گاززدگي آنها مي

Page 104: Gas Piping 2

١٠٣

كننده گاز ر و تنظيم كاري در كنتو دست) پ -١-١-پ

كننده و كنتور گاز توسط شركت گاز ناحيه با رعايت تمام نكات ايمني و فني در محل مناسب تنظيم

.در صورت لزوم فقط شركت گاز ناحيه مجاز است، محل آنها را تغيير دهد . گردد نصب مي

كشي شبكة لولهكننده مجهز به وسايل ايمني خاصي است كه در صورت بروز هرگونه نقص در تنظيم

در . ها در معرض خطر قرار نگيرند كننده كند تا مصرف گاز شهر به طور خودكار جريان گاز را قطع مي

يا كنتور، بايد از هرگونه كننده رو شدن با موارد قطع گاز يا نشت گاز از تنظيم صورت روبه

. كاري در آنها خودداري و از شركت گاز ناحيه درخواست كمك گردد دست

شير مصرف -٢-١-پ

لوله گاز مربوط به هر دستگاه گازسوز به يك شير مصرف مجهز است تا در مواقع ضروري بتوان با

. بستن اين شير از ورود گاز به دستگاه جلوگيري نمود

. هر دستگاه گازسوز بايد به يك شير مصرف مستقل مرتبط باشد ) ١

. رف خودداري شود از اتصال دو يا چند دستگاه گازسوز به يك شير مص) ٢

گيرد حتماً انتهاي شيرهاي مصرفي كه به دستگاه گازسوزي مرتبط نيست و مورد استفاده قرار نمي ) ٣

. با درپوش مسدود شود

شود، شير مصرف آن بسته نگه در صورتي كه براي مدت طوالني از دستگاه گازسوزي استفاده نمي )٤

.داشته شود

.هاي گازسوز بسته شوند ني، كلية شيرهاي مصرف دستگاهدر صورت ترك منزل براي مدت طوال ) ٥

در شيرهاي استاندارد، دستة شير در حالت باز بودن در امتداد جريان گاز و در حالت بسته بودن ) ٦

. باشد عمود بر جريان گاز مي

باشند، از باز كردن شير اجاق گاز قبل از افروختن كبريت در اجاق گازهايي كه فاقد پيلوت مي)٧

Page 105: Gas Piping 2

١٠٤

. خودداري شود

باشند، اگر بعد از باز كردن شير گاز شعله روشن هاي گازسوزي كه مجهز به پيلوت مي در دستگاه) ٨

در هر حال بايد فوراً شير گاز را . نيست و يا خاموش شده است نشود معلوم است كه پيلوت يا تنظيم

. بست و به بررسي و رفع علت پرداخت

. سوزي استفاده گردد كه شيرهاي آن داراي ترموكوپل باشد هاي گاز سعي شود از دستگاه) ٩

هاي گازسوز، در مواقع عدم استفاده از اين به منظور جلوگيري از بازي كردن كودكان با دستگاه)١٠

.وسايل، حتماً شير اصلي مصرف آنها بسته شوند

باعث سست شدن از وارد آوردن ضربه بر روي اجاق گاز بايد خودداري شود، زيرا اين عمل )١١

. اتصاالت و نشت گاز خواهد شد

. گاز جلوگيري شود از سر رفتن غذا، روي اجاق )١٢

. ز قرار دادن دستگاه گازسوز در معرض كوران هوا و جريان باد خودداري شود )١٣

. سوزي گردد قرار گرفتن اشياء قابل اشتعال در مجاورت بخاري ممكن است سبب آتش ) ١٤

ز هاي گا شيلنگ-٣-١-پ

لذا براي اتصال . شوند هاي الستيكي معمولي در برابر مواد نفتي و گازي به سرعت فاسد مي شيلنگ) ١

كشي بايد از ها كه استفاده از شيلنگ براي آنها مجاز شناخته شده، به سيستم لوله اجاق و ساير دستگاه

هاي طول شيلنگ. هاي الستيكي تقويت شده كه مخصوص گاز ساخته شده است استفاده شود شيلنگ

هاي طويل براي رساندن گاز به نقاط استفاده از شيلنگ . متر بيشتر باشد سانتي١٢٠گاز نبايد حداكثر از

.مختلف منزل بسيار خطرناك است و بايد از اين كار احتراز نمود

هاي گازسوز قرار هاي گاز نبايد به هيچ وجه در معرض حرارت اجاق گاز و ساير دستگاه شيلنگ)٢

. يرندگ

Page 106: Gas Piping 2

١٠٥

هاي فلزي استفاده هاي گاز در انتهاي لوله گاز و اجاق گاز، بايد از بست راي محكم كردن شيلنگ ب)٣

. ها امكان جدا شدن شيلنگ از لوله و خروج گاز وجود دارد بدون اين بست . شود

.يچانيدن سيم بجاي بست باعث بريده شدن و جدا شدن شيلنگ و انتشار گاز خواهد شد پ)٤

ي الستيكي را بايد هر چند وقت يكبار مورد بازديد قرار داد تا اطمينان حاصل شود كه ها يلنگش)٥

.سوراخ نشده يا ترك برنداشته باشد و يا از محل بست بريده و يا سست نشده باشد

كشي گاز در منزل نيز بايد هر چند وقت يكبار بازديد گردد تا در صورت زخمي هاي فلزي لوله لوله)٦

. آميزي شوند شدن رنگ آنها مجدداً رنگشدن يا كنده

: نشت گاز و استشمام بوي گاز -٤-١-پ

در صورت نشت گاز و يا استشمام بوي آن، قبل از هر كاري بايد دقت كرد كه در آن محل هيچگونه

اي زده نشود، از روشن كردن كبريت، فندك و امثال آن و همچنين از روشن و يا خاموش كردن جرقه

.ودداري و دستورات زير اجرا شوند وسايل برقي، خ

وراً شير اصلي گاز بسته شود؛ف) ١

افراد خانواده از محل آلوده به گاز خارج شوند؛ ) ٢

ها باز شوند؛ در و پنجره) ٣

اي مرطوب جريان خروج هواي آلوده به گاز تسريع شود؛ تكان دادن حوله پنبهبا) ٤

قوه كه در خارج از فضاي ي روشنايي محل از چراغ نانچه محل آلوده به گاز تاريك باشد، برا چ) ٥

آلوده به گاز روشن شده، استفاده شود؛

ود گاز در لوله احتماالً باعث تشديد وجسوزي در ساختمان چون صورت بروز هر نوع آتشدر) ٦

سوزي خواهد شد، فوراً شير اصلي ورود گاز به ساختمان كه بعد از كنتور قرار دارد بسته شود تا آتش

. جريان گاز به داخل گاز به داخل ساختمان قطع گردد

Page 107: Gas Piping 2

١٠٦

ر صورت بروز هرگونه حادثة منجر به نشت گاز، بدون فوت وقت و با خونسردي كامل با شماره د) ٧

.هاي پست امداد شركت گاز ناحيه تماس گرفته شود تلفن

ها، سوزي ناشي از آتش هاي استاندارد در آشپزخانه از ضايعات كننده ش ضمناً نصب و استفاده از خامو

. كند به موقع جلوگيري مي

ساير موارد -٥-١-پ

ايد توجه داشت كه براي پيدا كردن محل نشت گاز هرگز از شعلة كبريت و امثال آن استفاده نشود ب) ١

تشكيل شدن . يابي اقام گردد و تنها با استفاده از محلول صابون و يا مايع ظرفشويي نسبت به نشت

. شت گاز استحباب عالمت ن

از جابجا كردن وسايل گازسوزي كه مستقيماً به لولة ثابت متصل است بايد خودداري كرد، ولي ) ٢

.چنانچه اين امر الزم باشد براي تغيير محل لولة گاز آن، بايد به مؤسسه مجاز مراجعه كرد

. بندي اتصاالت گاز پس از هر تغيير وضعيت ضرورت دارد آب) ٣

كن، بخاري و يا اجاق گازهاي بزرگ كه به طور ثابت در يك محل گرم انند آبوسايل گازسوز م) ٤

كشي ساختمان وصل گردد و از جابجايي آن شوند، بايد به وسيلة لولة فلزي به سيستم لوله نصب مي

. خودداري شود

كشي در داخل منزل باشد، حتماً اين موضوع با شركت ملي گاز در در صورتي كه قصد توسعة لوله )٥

كننده و كنتور هاي الزم، چنانچه نياز به تعويض تنظيم ميان گذاشته شود تا ضمن دريافت راهنمايي

. باشد اقدام گردد

كشي گاز منزل انجام شود يا به علت نقصي در كند كه تغييرات جزئي در لوله گاهي ايجاب مي) ٦

ات هرچند به ظاهر ساده باشد، اي تعميرات الزم گردد، اين تغييرات و تعمير كشي، پاره سيستم لوله

. دار انجام شود ولي بايد توسط اشخاص متخصص يا موسسات صالحيت

Page 108: Gas Piping 2

١٠٧

هاي گازسوز بدون اطالع شركت گاز ناحيه كشي داخلي و يا اضافه كردن دستگاه توسعة لوله) ٧

. ممنوع است

م است و هاي گازسوز هرقدر هم كه جزئي باشد، مه هاي مختلف دستگاه معايب و نواقص قسمت) ٨

هاي مزبور و يا تعميركاران مجرب تماس گرفته براي تعمير آنها بايد فوراً با نمايندگي فروش دستگاه

.شود

ها اجاق گاز بايد هميشه تميز گردد، براي اين كار بايد شير مصرف را بست و سپس مشعل) ٩

. محل خود قرار داد ضمائم آن را برداشته و كامالً تميز كرد و پس از خشك كردن، آنها را در

كن گازي در اتاقي كه به طور عادي در آن هوا جريان ندارد خودداري شود زيرا، گرم از نصب آب) ١٠

. تواند ايجاد خفگي نمايد باعث كمبود اكسيژن شده و مي

. باشد نصب هرگونه وسيله گازسوز در حمام مغاير اصول ايمني و ممنوع مي ) ١١

ت ناقص گاز وسايل گازسوز و ايجاد گازهاي خطرناك و مسدود شدن دودكش سبب سوخ ) ١٢

. گردد شود كه اين امر باعث خفگي در اثر گازگرفتگي مي كننده مي مسموم

بايد همواره محل اتصال دودكش به وسايل گازسوز بازرسي و از محكم بودن آن اطمينان ) ١٣

.حاصل شود

د، حتماً انتهاي شير با درپوش مسدود آوري شو در صورتي كه بعد از فصل سرما، بخاري جمع) ١٤

.گردد و در هنگام وصل مجدد از افراد با صالحيت كمك خوساته شود

هاي وسائل گازسوز بازرسي گردد و چنانچه كالهك آن افتاده هر چند گاه يكبار كالهك دودكش ) ١٥

.باشد، در محل خود نصب شود

فتادن ساير اشياء و ورود پرندگان بداخل دودكش كالهك عالوه بر اينكه از نفوذ باران و برف و ا ) ١٦

.كند، در منظم سوختن وسيلة گازسوز نيز مؤثر است جلوگيري مي

Page 109: Gas Piping 2

١٠٨

.هاي توي كار بايد حداقل يك متر از سطح پشت بام باالتر باشد انتهاي دودكش ) ١٧

ير درها هاي ز وجود روزنه . الزم است كه هواي كافي براي سوختن گاز، به بخاري گازسوز برسد ) ١٨

. براي اين منظور مفيد خواهد بود

در صورتي كه سوخت بخاري ناقص بوده و يا با شعلة آبي نسوزد، بايد آن را جدي گرفت، زيرا )١٩

. ممكن است اين نقص ناشي از نرسيدن هواي كافي به بخاري باشد

Page 110: Gas Piping 2

١٠٩

پيوست دو ـ نمونه محاسبات

تعيين اندازة قطر لوله گاز -١-٢-پ

هاي گازسوز زير براي دستگاه ) ١-٢-شكل پ (كشي داخلي هاي مختلف لوله اندازة قطر قسمت) لفا

. شود گيرند به روش ذيل محاسبه مي كه در فواصل معين از كنتور قرار مي

A-مترمكعب در ساعت ١: ليتر مقدار تقريبي مصرف ١١٥كن با ظرفيت گرم آب

B-مترمكعب در ساعت ٦/٠: قريبي مصرف بخاري گازي خانگي مقدار ت

E- مترمكعب در ساعت ٧/٠: اجاق گاز خانگي چند شعله مقدار تقريبي مصرف

F- مترمكعب در ساعت ٥/٣: كورة گازي مقدار تقريبي مصرف

١-٢-پ(طبق نقشة گسترده در شكل ) A(كشي گاز از كنتور تا دورترين نقطة مصرف طول لوله) ب

. متر است١٩) ٢-١-٢-پ(و ) ١-

نزديكترين طول ) ٢-٣-١٧(باشد، بنابراين از جدول چون لوله و اتصاالت آن از جنس فوالد مي) پ

توجه داشته باشيد كه براي . متر است٢٠اين طول در جدول . كنيم متر را انتخاب مي١٩بزرگتر از

. شود متر استفاده مي٢٠ كشي از همين سطر مربوط به هاي لوله تعيين قطر كلية قسمت

مصرف . كنيم شروع مي) A(كشي از نقطة براي پيدا كردن اندازه قطر لولة قطعات مختلف لوله ) ت

در همان سطرمربوط ) ٢-٣-١٧(در جدول . برابر است با يك متر مكعب در ساعت ) A(گاز در نقطة

در جدول نيست، عدد بزرگتر كنيم و چون اين عدد متر اول حجم يك مترمكعب را انتخاب مي٢٠به

كنيم و اندازة قطر لوله را كه در باالي ستون مربوط به رقم باشد انتخاب مي مي٧/١از يك بعدي را كه

اينچ ٢/١ برابر ACپس اندازة قطر لولة ) اينچ است ٢/١اين اندازه (خوانيم نوشته شده است مي٧/١

. باشد مي

.اينچ خواهد بود) ٢/١(نيم، نتيجه ك عمل مي) B(به همين ترتيب براي نقطة

Page 111: Gas Piping 2

١١٠

باشد، به دست ميB و A مقدار جريان گاز را كه برابر با مصرف نقاط DCاينك براي قطعه

مترمكعب در ساعت است كه پس از انجام عمليات اشاره شده در ١+٦/٠=٦/١اين مقدار . آوريم مي

مترمكعب در ٧/٠ برابر است با Eطة مصرف نق . آيد اينچ بدست مي ٢/١فوق اندازة قطر اين قطعه نيز

مقدار ظرفيت لوله برابر DGدر قسمت . باشد اينچ مي٢/١ نيز DEساعت و لذا اندازة قطر قسمت

٥/٣ مترمكعب در ساعت و اندازة قطر لولة اين قسمت از ستون مربوط به ٦/١+٧/٠=٣/٢است با

٣/ ٥ برابر Fمصرف نقطة . آيد ه دست مي اينچ ب ٤/٣. باشد مي ٣/٢مترمكعب، كه بالفاصله بزرگتر از

براي پيدا كردن . آيد اينچ به دست مي ٤/٣ برابر DFمترمكعب و طبق روش فوق اندازة قطر لولة قطعه

٣/٢+٥/٣=٨/٥اين مقدار برابر است با . بايد ظرفيت كل را حساب نمودGHاندازة قطر لولة

اينچ ١ن روش قبل اندازة قطر لولة اين قطعه با مراجعه به جدول و به كار برد. مترمكعب در ساعت

. شود انتخاب مي

Page 112: Gas Piping 2

١١١

هاي پالن و ايزومتريك نقشه-١-٢-پ

Page 113: Gas Piping 2

١١٢

براي ايجاد مكانيزم مستقيم تأمين هواي كافي براي -٣-٤-٦-١٧ نحوة كاربرد نمودار -٢-٢-پ

احتراق

:فرض

)كن آبگرم (گردان كننده آب گرم: نوع مشعل گازسوز

)KW توان نامي= ٧/٢٢(

Page 114: Gas Piping 2

١١٣

راهروهايي كه با هواي آزاد در ارتباط نبوده و مستقيماً به اتاقك هواي احتراق متصل :اتاق نصب

.)توان روي اتاق نصب، به تنهايي حساب كرد براي تأمين هواي احتراق نمي . (باشد مي

( تأمين هواي احتراق هاي براي ايجاد مكانيزم مستقيم هواي احتراق، بايد توان حرارتي اتاق :قداماتا

KW (شود استفاده مي٢-٢-براي اين منظور از جدول پ . محاسبه شود :

Page 115: Gas Piping 2

١١٤

درهايي كه اصالًهوابندي درهايي كه از سه طرف هوابندي شده اند

هم اندازه با –نشده اند در چارچوب

سانتيمتر كوتاه از ١-در هم اندازه با چارچوب-در چارچوب

KWتوان برآورد شده kwتوان برآورد شده KWتوان برآورد شده

IIاتاق نشيمن

اتاق خواب

IIII

V اتاق بچه ها

VI حمام

VIIآشپزخانه

١/٥ ١نمودار

٥/٤ ١نمودار

١/٤ ١نمودار

٧/٢ ١نمودار

٢/٤ ١نمودار

١/٥ ١نمودار

٥/٤ ١نمودار

١/٤ ١نمودار

٧/٢ ١نمودار

٠/٧ ١نمودار

٦/١١ ٢نمودار

٥/٨ ٢نمودار

٦/٦ ٢نمودار

٢-٢ –جدول پ

Page 116: Gas Piping 2

١١٥

. مراجعه شود٦٩ صفحه ٤ الي ١هاي براي توضيحات بيشتر به منحني

دودكش مشترك جهت دو دستگاه گازسوز كه در يك سطح تراز نصب طراحي -٣-٢-پ

) ٣-٢-دودكش پيش ساخته، شكل پ ) (٣-٢-٧-١٧(اند، با استفاده از جدول شده

اطالعات موجود

متر٥/٤): H(ارتفاع كل دودكش مشترك -١

كيلوكالري١٣٤٠٠: كن گرم ظرفيت حرارتي آب -٢

كيلوكالري٣٥٨٠٠: ظرفيت حرارتي كوره -٣

متر٣/٠): R(كن گرم اع رابط جهت آب ارتف-٤

متر٦/٠): R( ارتفاع رابط جهت كوره -٥

كيلوكالري ٤٩٢٠٠: كن گرم ظرفيت حرارتي كوره و آب -٦

. قطر دودكش محاسبه گردد

كن گرم آب) الف-٣-٢-پ

قطر رابط ) ٣-٢-٧-١٧(كن، ارتفاع كل و ارتفاع رابط در جدول گرم با در نظر گرفتن ظرفيت آب

. متر خواهد بود ميلي ١٠٠دودكش

كوره) ب-٣-٢-پ

قطر رابط دودكش ) ٣-٢-٧-١٧(با در نظر گرفتن ظرفيت كوره، ارتفاع كل و ارتفاع رابط در جدول

. متر خواهد بود ميلي١٥٠

Page 117: Gas Piping 2

١١٦

قطر دودكش مشترك ) پ-٣-٢-پ

٥٢٠٠ترين عدد به ظرفيت كل و ارتفاع كل، نزديك ) كن گرم كوره و آب (با در نظر گرفتن ظرفيت كل

باشد، دودكش باشد، بنابراين چون عدد بدست آمده كمي بيشتر از ظرفيت كل مي كيلوكالري مي

. باشد متر مناسب مي ميلي١٥٠مشترك با قطر

Page 118: Gas Piping 2

١١٧

كشي گاز چند نمونه طراحي مربوط به لوله–پيوست سه

كف، زيرزمين و ايزومتريك كشي گاز در پالن طبقه هم نقشه لوله-١-٣-پ

Page 119: Gas Piping 2

١١٨

Page 120: Gas Piping 2

١١٩

Page 121: Gas Piping 2

١٢٠

Page 122: Gas Piping 2

١٢١

كننده فشار و يك كنتور كشي در ساختمان هاي چندطبقه كه از يك تنظيم طرح نمونه لوله-٣-٢-٣-پ

)٣-٢-٣-پ(شكل . گردد استفاده مي) نظير آپارتمان و غيره(كننده براي چند واحد مصرف

) رگوالتور (كننده شير قبل از تنظيم-١

)رگوالتور (كننده فشار تنظيم-٢

كنتور-٣

كننده مصرف شير اصلي -٤

شير مصرف واحد يا آپارتمان -٥

: توجه

.دار است از نوع توپكي ربع گرد دسته ٥ و ٤شيرهاي رديفهاي

Page 123: Gas Piping 2

١٢٢

پيوست چهار ـ عالئم

Page 124: Gas Piping 2

١٢٣

پيوست پنج ـ فهرست اجناس مصرفي

اندازه به اينچ ٢/١ ٤/٣ ١ ٤/١١ ٢/١١ ٢ ٢/١١ ٣ ٤

روكار درزدار

ز روكار بدون در

توكار بدون درز

طول لوله

اي دنده

جوشي

اي دنده

تعداد شير

اي دنده

جوشي

تعداد زانويي

درجه ٤٥

اي دنده

جوشي

تعداد زانويي درجه ٩٠

اي دنده

جوشي تعداد تبديل

اي دنده

جوشي راهي سه تعداد

اي دنده

جوشي تعداد بوشن

آميزي رنگ

نوار و پرايمر

طول پوشش

لوله ) عايقكاري(

متر

Page 125: Gas Piping 2

١٢٤

)ليست چك(پيوست شش ـ نمونه برگ بازرسي كار

DISشرح كار اظهار نظر توضيحات

با كار اجراشدهتطابق نقشه تأييد شد

تأييد نشد

رابطه بين رگوالتور و كنتور تأييد شد

تأييد نشد

كشي روكار لوله تأييد شد

تأييد نشد

كشي توكار لوله تأييد شد

تأييد نشد

جوشكاري تأييد شد

تأييد نشد

لوله و اتصاالت تأييد شد

تأييد نشد

كاريعايق تأييد شد

تأييد نشد

نصب شيرهاي مصرف تأييد شد

تأييد نشد

) ها(دودكش تأييد شد

تأييد نشد آزمايش نشتي تأييد شد فشار آزمايش

تأييد نشد مدت آزمايش

امضاء بازرسسيستم فوق تأييد

شود نمي

سيستم فوق تأييد شود مي

نام و نام خانوادگي بازرس تاريخ بازرسي

Page 126: Gas Piping 2

١٢٥

نامه پيوست هفت ـ واژه

Air intake هاي تأمين هوا دريچه

Atmospheric burner مشعل اتمسفري

Ball valve شير توپي

Black carbon steel فوالد سياه

Burner مشعل

Butt weld جوش لب به لب

Chimney – vent دودكش

Coal tar enamel عايق گرم

Combustion air اق هواي احتر

Combustion chamber محفظه احتراق

Combustion products محصوالت احتراق

Consumption point نقطه مصرف

Controls ها كنترل كننده

Curb stop valve رو شير پياده

Dillution air هواي رقيق الزم

Double wall vent دودكش دو جداره

Draft Hood كالهك تعديل جريان دودكش

Excess air هواي اضافي

Page 127: Gas Piping 2

١٢٦

Exposed روكار

Extrapolation برون يابي

Flue collar طوقه دودكش

Flue connector لوله رابط دودكش

Flue gases گازهاي دودكش

Gas combustion احتراق گاز

Gas meter كنتور گاز

Heating surface سطح حرارتي

Inch of mercury ستون جيوه

Inch of water ستون آب

Liquid natural gas گاز طبيعي مايع

Meter stop valve سماوري قفل شونده (شير قبل از رگوالتور(

Natural gas گاز طبيعي

Plug valve شير سماوري

Power burner

Purging

مشعل نيرو

جايگزيني هوا با گاز و بالعكس

Regulator نده فشار گاز تنظيم كن

Single wall vent دودكش يك جداره

Stress تنش

Vent, ventilator, exhaust fan هواكش

Page 128: Gas Piping 2

١٢٧

Ventilation سيستم هواكش

Ventilation air هواي تهويه