garis panduan pengoperasian - btpnsel.edu.my · bidang pengurusan dan penggunaan pusat sumber...

I

GARIS PANDUAN PENGOPERASIAN

PUSAT KEGIATAN GURU

MALAYSIA

SEMAKAN 2016

II

diterbitkan oleh:

BAHAGIAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Pesiaran Bukit Kiara

50604 KUALA LUMPUR

Tel: 03-2081 7777 Faks: 03-2081 7788

Web: www.moe.edu.my

©Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia 2016

Cetakan Pertama 2016

Hakcipta terpelihara. Semua bahagian dalam buku ini tidak boleh diterbitkan semula, disimpan

dalam cara yang boleh dipergunakan lagi atau dipindahkan, dalam sebarang bentuk atau dengan

sebarang cara, baik secara sebahagian atau keseluruhan, tanpa izin bertulis daripada Ketua Pengarah

Pelajaran Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia.

Perpustakaan Negara Malaysia

Data Pengkatalogan dalam Penerbitan

Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 - 2020 / Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian

Pendidikan Malaysia.

ISBN: XXXXXXXXX

http://www.moe.edu.my/

III

LATAR BELAKANG

PERANAN PUSAT KEGIATAN GURU

PENGOPERASIAN PERKHIDMATAN PKG

JAWATANKUASA PEMUAFAKATAN AKTIVITI (JKPA) PKG

PRAKATA iv

RINGKASAN EKSEKUTIF v

1.1 Sejarah Penubuhan 1

1.2 Struktur Organisasi 3

1.3 Tugas Pegawai 4

1.4 Objektif Pusat Kegiatan Guru 10

1.5 Visi & Misi 10

1.6 Fungsi 10

2.1 Peranan PKG Dahulu dan Sekarang 12

2.2 Fokus Peranan PKG Semasa 14

3.1 Khidmat Bantu, Khidmat Kepakaran dan Hand holding 17

3.2 Meningkatkan Kompetensi Guru 18

3.3 Promosi Bahan Sumber Pendidikan 18

3.4 Fasiliti 18

4.1 Konsep Pengoperasian 19

4.2 Struktur JKPA 19

4.3 Prinsip Pengoperasian 28

PENUTUP 35 PANEL PENULIS 37 RUJUKAN 39 LAMPIRAN 41

ISI KANDUNGAN

IV

Bismillahirrahmanirrahim. Assalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh, Salam Sejahtera

dan Salam Sehati Sejiwa.

Syukur kehadrat ALLAH S.W.T. kerana di atas keizinanNya, Buku Panduan Pengoperasian

Pusat Kegiatan Guru Malaysia dapat dihasilkan dengan jayanya.

Matlamat penubuhan Pusat Kegiatan Guru (PKG) adalah untuk membantu meningkatkan

kualiti pendidikan melalui keberkesanan pengajaran dan pembelajaran (PdP) di bilik darjah

yang dilaksanakan oleh guru. Selaras dengan peranan teknologi dalam pendidikan dan

hasrat serta objektif Pelan Pembangunan Pendidikan Negara (PPPM) 2013 – 2025, peranan

PKG perlu dimantapkan. PKG masa kini berperanan sebagai sebuah pusat kecemerlangan

pendidikan khususnya dalam penyebaran dan perkembangan inovasi untuk merealisasikan

teknologi sebagai pengupaya PdP abad ke-21. Dalam melaksanakan peranan tersebut,

PKG memberi perkhidmatan khidmat bantu serta kepakaran berkaitan inisiatif-inisiatif ICT

yang dilaksanakan di sekolah untuk meningkatkan kualiti PdP. Buku Panduan

Pengoperasian PKG ini disediakan khusus untuk semua warga Bahagian Teknologi

Pendidikan (BTP) dan cawangan, ianya menjelaskan peranan PKG, pengoperasian

perkhidmatan PKG serta peranan Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti (JKPA) PKG. Oleh

itu saya yakin sekiranya setiap warga BTP dan sekolah malah seluruh warga Kementerian

Pendidikan Malaysia (KPM) memahami dan menghayati buku panduan ini, In Sya Allah

PKG mampu menjadi Pusat Kecemerlangan Teknologi Pendidikan yang diiktiraf bukan

sahaja di peringkat KPM malah di peringkat antarabangsa. Panduan ini memerlukan

sokongan padu dan penghayatan yang jitu semua pihak untuk memastikan inisiatif ICT KPM

dan Pembestarian Sekolah memenuhi objektifnya.

Akhir kata saya merakamkan ucapan terima kasih dan syabas kepada pasukan kerja

penyediaan buku panduan ini serta semua yang terlibat secara langsung dan tidak langsung

dalam penerbitan buku panduan ini. Saya sentiasa berdoa agar usaha murni tuan-tuan dan

puan-puan akan terus dirahmati dan saya yakin, keikhlasan serta pengorbanan seperti inilah

yang dapat menggerakkan fikiran serta emosi masyarakat untuk memberi penghormatan

dan penghargaan secara berterusan kepada warga pendidik di semua peringkat. Saya

percaya dengan segala usaha dan komitmen kita bersama mampu merealisasikan hasrat

untuk menjadikan pendidikan di Malaysia bertaraf dunia.

PRAKATA

V

Latar Belakang

Pada tahun 1987, organisasi Pusat Sumber Pendidikan Negeri (PSPN) telah

dirombak untuk membolehkan Unit Teknologi Pendidikan (UTP) dicantumkan dan

diserapkan ke dalam organisasi PSPN. Pada tahun 1996 semua PSPN telah diletakkan di

bawah pengawasan Bahagian Teknologi Pendidikan (BTP) dan Pusat Kegiatan Guru (PKG)

telah diletakkan di bawah pengurusan dan pentadbiran PSPN. Sebanyak 367 buah Pusat

Kegiatan Guru (PKG) telah diwujudkan di seluruh negara yang mana 200 buah daripada

PKG tersebut mempunyai bangunan sendiri dan 167 buah lagi berbangunan sementara

yang menumpang di bangunan sekolah atau bangunan yang telah diubah suai. PKG

merupakan sebuah organisasi yang bersifat mesra pengguna dan tempat membolehkan

guru membuat perbincangan dan mengikuti kursus. PKG juga berperanan mewujudkan

tempat berkongsi pengalaman tentang bahan-bahan sumber pendidikan dan pemikiran guru

serta para pendidik lain, mendapat maklumat tentang hal-hal yang berkaitan dengan

pendidikan serta dapat membantu proses pengajaran dan pembelajaran.

Peranan Pusat Kegiatan Guru

Peranan PKG adalah untuk mengatasi dan merapatkan jurang perbezaan dalam

pencapaian pendidikan sekolah-sekolah di bandar dan di luar bandar. Di samping itu juga

PKG menyediakan perkhidmatan pinjaman alatan dan membantu dalam membina bahan

pengajaran dan pembelajaran dengan kos yang rendah. Matlamat penubuhan PKG juga

adalah untuk memperkenalkan dan membiasakan guru dengan asas pengetahuan dan

penggunaan teknologi maklumat. Matlamat penubuhan PKG adalah jelas bertujuan untuk

meningkatkan kualiti pendidikan melalui keberkesanan pengajaran pembelajaran di bilik

darjah yang dilaksanakan oleh guru. PKG telah berusaha untuk mencapai perkara-perkara

seperti berikut :

Memupuk kesedaran para pendidik terhadap pentingnya peranan teknologi

pendidikan dalam perkembangan dan kemajuan pendidikan di negara ini.

Memberi khidmat bantuan yang boleh memenuhi keperluan meningkatkan

mutu pengajaran khususnya untuk faedah sekolah-sekolah di luar bandar.

RINGKASAN EKSEKUTIF

VI

Menggalakkan para pendidik menyampaikan pelajaran dengan cara yang lebih

kreatif dan inovatif melalui penggunaan pelbagai media pendidikan, dengan

memberikan latihan serta khidmat nasihat dan bantuan teknikal.

Membantu dalam perancangan dan pelaksanaan sebarang pembaharuan

kurikulum.

Pengoperasian Perkhidmatan Pusat Kegiatan Guru

Kemudahan infrastruktur teknologi komunikasi dan maklumat komunikasi telah

diperluaskan ke semua sekolah di seluruh negara, untuk menghasilkan generasi pelajar

celik teknologi maklumat dan mampu menyumbang kepada pembangunan masyarakat

bermaklumat. PKG di seluruh negara juga telah dinaik taraf dengan kemudahan

infrastruktur , ini kerana PKG terlibat dengan penyebaran maklumat dan berperanan sebagai

pakar runding kepada para guru dalam pelbagai aspek pengajaran dan pembelajaran

termasuk penggunaan teknologi ICT dalam PdP, peranan PKG dan pelaksanaannya dalam

membantu guru menggunakan ICT dalam pengajaran dan pembelajaran melalui

peranannya seperti berikut:

(i) Menjalankan proses promosi PKG dan penggunaan ICT dalam pengajaran dan

pembelajaran.

(ii) Melaksanakan kursus/ bengkel/seminar.

(iii) Menyediakan kemudahan perkakasan, peralatan dan perisian ICT.

(iv) Menyediakan juruteknik komputer bagi membantu menyelengara peralatan ICT

(v) Menjalani pelbagai aktiviti PKG untuk perkembangan profesionalisme guru.

Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti (JKPA) PKG

PKG berupaya menjadi pengurus yang baik, berkeupayaan untuk meramal dan

merancang keperluan PKG masa hadapan. Ini membolehkan pengurus PKG merangka visi,

misi dan objektif PKG berasaskan perspektif yang lebih luas, mempunyai keintelektualan

dan visi yang luas, idea yang kreatif, dan berkeupayaan menggunakan pengetahuan dan

perkembangan teknologi dalam membangunkan PKG. Di samping itu juga, berkeupayaan

melihat masalah dari pelbagai sudut sebelum memperoleh kaedah penyelesaian yang

menyeluruh dan berkesan. Bagi mengerakkan aktiviti PKG diwujudkan Jawatankuasa

Pemuafakatan Aktiviti (JKPA) PKG yang dijalankan atas keperluan sekolah setempat atau

sekolah ahli zon PKG. JKPA PKG yang dipengerusikan oleh Pengetua/Guru Besar

sekolah ahli berperanan untuk membuat perancangan berkaitan keperluan aktiviti

yang berkaitan dengan dasar BTPN/PKG. Peranan JKPA juga akan mewujudkan pakatan

dan aktiviti perkongsian antara sekolah ahli melalui PKG.

1

1.1 SEJARAH PENUBUHAN

Pusat Kegiatan Guru

(PKG) bermula dengan

tertubuhnya Pusat Sumber

Tempatan (PST) di 302 buah

sekolah pada tahun 1978. Pada

tahun 1981, PST dikenali

sebagai Pusat Media Daerah

(PMD), iaitu selaras dengan

konsep dan rasional pembukaan

empat buah Pusat Sumber

Pendidikan Negeri (PSPN) di

Kedah, Kelantan, Terengganu

dan Pahang.

Pada tahun 1986 nama

PMD telah diubah kepada Pusat

Sumber Pendidikan Daerah

(PSPD). Setiap PSPD memberi

perkhidmatan kepada 15 hingga

20 buah sekolah di kawasannya.

Latar Belakang

PST (1978)

PSPD (1986)

PMD (1981)

PKG (1990)

https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwja-6_OmP_OAhWIuI8KHe8zCNkQjRwIBw&url=https://www.youtube.com/watch?v=y9levR0qZ9I&psig=AFQjCNG3OhpSx-Ed4IpvnnISEYFx2kCWtA&ust=1473403993913854

2

Fungsi utama PSPD ialah mengatasi dan memperbaiki jurang

perbezaan pencapaian pendidikan antara bandar dan luar bandar dengan

menyediakan perkhidmatan pinjaman alatan dan kemudahan membina

bahan pengajaran dan pembelajaran dengan kos yang minimum.

Kementerian Pendidikan berhasrat menjadikan PSPD sebagai agen

untuk membiasakan guru-guru khasnya di luar bandar dengan asas teknologi

pendidikan (Teknopen). Bidang pendidikan telah melalui perubahan hasil

daripada peningkatan keperluan profesionalisme guru-guru. Seterusnya pada

tahun 1990, nama PSPD ditukar kepada Pusat Kegiatan Guru (PKG) dan

diberikan peranan yang lebih luas.

Sebanyak 200 buah bangunan PKG telah dibina dengan

menggunakan peruntukan Bank Dunia. Manakala 150 buah lagi telah

diwujudkan menggunakan bangunan sekolah sedia ada. Nama PKG adalah

bersesuaian untuk menggantikan nama Pusat Sumber Pendidikan Daerah

bagi mengelak kekeliruan pada istilah ‘Daerah’ yang memberi gambaran

sebenar tentang aktiviti yang dijalankan di pusat tersebut. Pada tahun 1995

PKG telah menerima Anugerah Inovasi Perkhidmatan Awam sebagai

pengiktirafan atas kecemerlangan yang telah dicapai.

Berasaskan pekeliling KP (PP) 0050/126/1 Jld.7 (23) bertarikh 30

Oktober 1995, mulai 1 Januari 1996, PKG diletakkan sepenuhnya di bawah

pengurusan PSPN, sementara PSPN pula diletakkan di bawah Bahagian

Teknologi Pendidikan (BTP), Kementerian Pendidikan Malaysia.

3

1.2 STRUKTUR ORGANISASI

Pada peringkat awal penubuhan, pengurusan PKG ditadbir dan diurus

oleh seorang pegawai yang dikenali sebagai Penyelaras PKG. Pada hari ini

PKG dikendalikan oleh empat orang kakitangan. Rajah 1 menunjukkan

struktur Organisasi PKG.

RAJAH 1 : Struktur Organisasi PKG

KETUA PKG

PEGAWAI TEKNOLOGI PENDIDIKAN

PENOLONG PEGAWAI MAKLUMAT/

JURUTEKNIK KOMPUTER

PEMBANTU TADBIR

KETUA PENOLONG PENGARAH

KETUA UNIT

BTPN

4

1.3 TUGAS PEGAWAI

Pegawai PKG adalah untuk memperkenal dan membiasakan guru

dengan asas pengetahuan dan penggunaan teknologi maklumat bagi

meningkatkan kualiti pendidikan melalui keberkesanan pengajaran pembelajaran

di bilik darjah yang dilaksanakan oleh guru.

1.3.1 PEGAWAI TEKNOLOGI PENDIDIKAN

1.3.1.1 Pengurusan Dan Pentadbiran

Bertanggungjawab membantu BTPN menyediakan

Anggaran Belanja Mengurus (ABM) bagi pengurusan

dan aktiviti PKG.

Bertanggungjawab ke atas pengurusan pentadbiran

am, perolehan kerajaan dan inventori.

Menyelia dan menyenggara bangunan dan peralatan

PKG.

Mempromosi dan menyebar pelbagai sumber

pendidikan dan perkhidmatan di PKG.

Menjadi penggerak dan mengoptimumkan

keberkesanan pelaksanaan Program Nadi Ilmu

Amalan Membaca (NILAM) sekolah-sekolah setempat.

Menyedia laporan Sasaran Kerja Tahunan (SKT)

dan laporan kewangan bulanan dan tahunan.

1.3.1.2 Pembangunan Sumber Manusia Setempat

Mengurus dan mengendali program dan latihan

teknologi pendidikan.

Sebagai fasilitator program dan latihan teknologi

pendidikan.

5

Memberi khidmat nasihat penggunaan media, peralatan

dan perisian dalam pengajaran dan pembelajaran.

Membimbing dan memberi khidmat nasihat mengenai

bidang pengurusan dan penggunaan Pusat Sumber

Sekolah (PSS) sekolah- sekolah setempat.

Memberi khidmat nasihat mengenai pengautomasian

PSS sekolah-sekolah setempat.

Membantu menyelaras perkongsian idea dalam

pengajaran dan pembelajaran berasaskan teknologi

pendidikan.

1.3.1.3 Pembestarian Sekolah

Pemudah cara Program Pengurusan Perubahan

Pendidikan Bestari di sekolah-sekolah setempat.

Memberi bimbingan kepada sekolah setempat dalam

penggunaan bahan pengajaran dan pembelajaran

dalam pelbagai media.

Memberi perkhidmatan Meja Bantuan Aras 1 kepada

sekolah-sekolah setempat :

Penyenggaraan ICT

Penggantian Makmal Komputer

Pusat Akses Sekolah

Projek-Projek Inisiatif ICT

1.3.1.4 Pemantauan dan bimbingan Program Teknologi

Pendidikan

Membantu Bahagian Teknologi Pendidikan dan Bahagian

Teknologi Pendidikan Negeri memberi bimbingan program

teknologi pendidikan berkaitan dengan Pembelajaran

Maya, EduWebTV, Program NILAM, Pusat Sumber

6

Sekolah, pengurusan bahan sumber dalam pengajaran

dan pembelajaran di sekolah-sekolah setempat.

1.3.1.5 Penghasilan Bahan Sumber Pendidikan

Membantu Bahagian Teknologi Pendidikan dan

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri menjalankan

kajian dan mengedar dapatan kajian ke sekolah-

sekolah setempat.

Membantu Bahagian Teknologi Pendidikan dan

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri menghasilkan

bahan-bahan sumber pendidikan.

Menguruskan perkhidmatan rakam salin bahan audio

visual pendidikan.

1.3.1.6 Urus Setia

Mempengerusikan mesyuarat Pengurusan PKG.

Menjalankan tugas sebagai Setiausaha Jawatankuasa

pemuafakatan Aktiviti (JKPA) PKG.

1.3.1.7 Menjalankan Tugas Lain Yang Diarahkan

Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh

pengurusan BTPN dari semasa ke semasa.

1.3.2 PENOLONG PEGAWAI TEKNOLOGI MAKLUMAT/JURUTEKNIK

KOMPUTER

1.3.2.1 Pengurusan Inisiatif ICT

Membantu merancang, mengurus, menyelia dan

melaksanakan penggunaan kemudahan infrastruktur

teknologi untuk menjalankan aktiviti-aktiviti di PKG dan

sekolah ahli.

7

Melapor dan bertanggungjawab kepada Pegawai

Teknologi Pendidikan PKG.

Membantu memastikan rangkaian LAN dan WAN

berjalan dengan baik setiap hari termasuk peralatan

rangkaian router, server, switch dan sebagainya.

Membuat verifikasi kerosakan peralatan ICT.

Membantu mengurus akaun pengguna dan e-mel.

Memastikan kesemua kemudahan infrastruktur

teknologi berada keadaan baik dan bersedia untuk

digunakan.

Memastikan garis panduan/peraturan/tatacara

penggunaan kemudahan infrastruktur teknologi

dipatuhi.

Mengenal pasti masalah yang timbul sama ada

masalah berkaitan dengan perkakasan, Sistem

Pengoperasian Rangkaian.

Membantu sebagai fasilitator dalam bengkel/kursus

yang berkaitan teknikal dan ICT.

1.3.2.2 Menyediakan Kemudahan Inisiatif ICT

Membantu merancang, mengurus, menyelia dan

melaksanakan penggunaan kemudahan infrastruktur

teknologi untuk aktiviti-aktiviti di PKG sahaja.

Memastikan kebersihan dan keselesaan persekitaran

bilik di mana kemudahan infrastruktur teknologi

ditempatkan.

Menyedia inventori bagi kemudahan infrastruktur

teknologi yang dibekalkan.

8

Membantu menyediakan keperluan infrastruktur

teknologi untuk kegunaan pejabat dan membantu

serta memberi bimbingan.

Membantu merancang dan menguruskan

pembelian bahan habis guna berasaskan ICT

(consumables).

Memastikan keselamatan kemudahan infrastruktur

teknologi dan data.

1.3.2.3 Memastikan Keselamatan Infrastruktur Inisiatif ICT

Memastikan bilik pelayan (server) hanya dimasuki

oleh pihak diberi kuasa sahaja.

Memastikan alat hawa dingin yang dibekalkan

berfungsi dengan baik.

Memastikan alat pemadam api berada dalam

keadaan baik dan berada di tempat yang telah

dikenalpasti.

Memastikan keselamatan data melalui langkah-

langkah berikut:

Memastikan komputer bebas dari virus.

Membantu membuat backup dan replikasi

maklumat.

1.3.2.4 Menjalankan Tugas-tugas Lain Yang Diarahkan


pengurusan BTPN /PKG dari semasa ke semasa.

1.3.3 PEMBANTU TADBIR PKG

1.3.3.1 Pentadbiran

Mengendali dan mengemaskini sistem fail Pusat

Kegiatan Guru.

9

Menerima, merekod surat masuk dan keluar serta

urusan pos.

Menaip surat, minit mesyuarat, kertas kerja, laporan

dan perkara berkaitan pengurusan pejabat.

Menyedia dan menyimpan rekod kehadiran

kakitangan.

Mengurus segala rekod mengenai aduan dan

cadangan.

Mengendali edaran bahan-bahan kepada pelanggan.

Mengurus papan kenyataan pejabat dan merekod

surat.

Mengendali tempahan bilik-bilik, peralatan dan

inventori pejabat.

Menjaga kebersihan dan keceriaan Pusat Kegiatan

Guru.

1.3.3.2 Kewangan

Mengurus dan merekod terimaan peruntukan

daripada Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri.

Memohon, menerima dan mengurus borang

Pesanan Tempatan (LO) perolehan Pusat Kegiatan

Guru.

Menyedia laporan perbelanjaan bulanan dan

tahunan Pusat Kegiatan Guru.

1.3.3.3 Menjalankan Tugas-tugas Lain Yang Diarahkan


pengurusan BTPN /PKG dari semasa ke semasa.

10

1.4 OBJEKTIF PUSAT KEGIATAN GURU

1.4.1 Meningkatkan kompetensi guru mengintegrasi teknologi pendidikan

dan inisiatif ICT dalam PdP abad ke-21.

1.4.2 Meningkatkan kompetensi GPB / GICT dalam mengurus inisiatif ICT

secara berkesan.

1.4.3 Meningkatkan kompetensi GPM dalam mengurus Pusat Sumber

Sekolah ( PSS ) secara berkesan.

1.4.4 Membantu dalam penghasilan bahan sumber pengajaran dan

pembelajaran berasaskan teknologi pendidikan.

1.4.5 Meningkatkan pengetahuan dan kemahiran guru bagi menyokong

program bacaan serta literasi maklumat literasi bacaan di kalangan

murid

1.5 VISI DAN MISI

Menerajui transformasi generasi bestari melalui teknologi pendidikan

Pembangunan kapasiti dan peningkatan kualiti pengurusan instruksional

pembudayaan inovasi teknologi pendidikan

RAJAH 2: Visi dan Misi

1.6 FUNGSI

Fungsi berlandaskan kepada Visi, Misi dan Objektif ke arah

pembudayaan penggunaan media dan teknologi pendidikan di setiap sekolah.

Rajah 3 menunjukkan fungsi PKG.

VISI

MISI

11

1.7

RAJAH 3: Fungsi PKG

Atas keperluan dan perkembangan semasa, fungsi PKG perlu digerak

dan diperkasakan melalui tiga elemen iaitu:

i. Pemantauan dan Khidmat Bantu PKG ke Sekolah.

ii. Aktiviti Setempat Terancang PKG.

iii. Aktiviti Melalui Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti PKG.

RAJAH 4: Aktiviti PKG ke sekolah

FUNGSI 1: Melaksana, memantau, menilai dan mengurus keperluan dasar teknologi pendidikan DASAR

FUNGSI 2: Melaksana khidmat bantu VLE dan PSS ke sekolah (Hand Holding) KHIDMAT BANTU

FUNGSI 3: Menyelaras, mengurus, memverifikasi dan memantau pengurusan peralatan ICT dan rangkaian (WAN dan LAN) di sekolah

VERIFIKASI PERALATAN DAN RANGKAIAN

FUNGSI 4: Menyelaras, melaksana kepakaran dan nasihatbagi mempertingkatkan Inovasi Dan Kreativiti Teknologi Pendidikan di sekolah

PEMBANGUNAN KAPASITI PROFESIONALISME

FUNGSI 5: Menyelaras, memantau program literasi maklumat dan teknologi pendidikan serta pembangunan Pusat Sumber Sekolah.

PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

AKTIVITI

PKG KE SEKOLAH

PEMANTAUAN DAN KHIDMAT BANTU

PKG KE SEKOLAH

AKTIVITI SETEMPAT TERANCANG PKG

AKTIVITI MELALUI JAWATANKUASA PEMUAFAKATAN AKTIVITI PKG

12

2.1 PERANAN PKG DAHULU DAN SEKARANG

Penggunaan pelbagai media di Malaysia telah bermula sejak awal lima

puluhan. Bagaimanapun, jenis alat atau media yang digunakan agak terhad.

Selepas Malaysia mencapai kemerdekaan, perkembangan dalam bidang

penyebaran maklumat telah berlaku dengan begitu pesat sekali. Ini adalah

bertujuan untuk menyampaikan maklumat yang terkini kepada masyarakat.

Dalam jangka masa empat puluh tahun selepas merdeka, Malaysia sudah mula

menuju ke arah sebuah negara maju yang mampu bersaing dengan negara-

negara lain dari segi pelbagai aspek seperti ekonomi, politik dan pendidikan.

Perubahan pesat dalam sistem komunikasi dunia telah mengalih kepada budaya

teknologi maklumat dan sistem perhubungan yang menggunakan peralatan

teknologi yang canggih berasaskan konsep teknologi maklumat. Selain daripada

itu, maklumat tentang pembangunan ekonomi dunia masa kini jelas

memperlihatkan keadaan ekonomi antarabangsa yang sedang mengharungi

gelombang perubahan yang mencabar. Pada masa kini, perkembangan dan

pembangunan teknologi dengan menggunakan komputer sedang berlaku

dengan amat pesat sekali bagi menangani kehidupan masa hadapan.

Selaras dengan perkembangan ICT, Pusat Kegiatan Guru (PKG) juga

telah menjadi pemangkin untuk merangsang dan menjana pembangunan

profesionalisme guru-guru khususnya bagi meningkatkan pengetahuan,

pembudayaan penggunaan teknologi pendidikan serta pembangunan Pusat

Sumber Sekolah (PSS). Peranan ini selaras dengan matlamat Falsafah

Pendidikan Kebangsaan dan Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia

(PPPM ) 2013 – 2025. Anjakan 7 dalam PPPM memfokuskan kepada strategi

dan amalan yang memanfaatkan ICT bagi meningkatkan kualiti pembelajaran di

Malaysia. Anjakan ini khusus melibatkan para guru mempelbagaikan kaedah

dan pendekatan pengajaran dan pembelajaran (PdP) di dalam kelas. Gambaran

fokus PKG dahulu dan sekarang dirumuskan seperti Rajah 5.

PERANAN PUSAT KEGIATAN GURU

13

DAHULU SEKARANG

Guru ke PKG berorientasikan aktiviti

setempat melalui perkhidmatan rakam

salin dan percetakan serta kemudahan

peralatan siaraya

PKG ke sekolah ahli dengan

melaksanakan khidmat bantu / hand

holding, pemantauan dalam bidang

teknologi pendidikan dan Pusat Sumber

Sekolah serta Program Galakan Membaca

Membantu guru dalam Pembinaan

bahan bantu mengajar PdP secara

Konvensional seperti slaid dan

transparensi

Khidmat bantu penggunaan bahan

sokongan PdP Abad ke-21 sedia ada

seperti bahan digital, perisian pendidikan

termasuk VLE, EduWebTV, LMS, Aplikasi

Online dan Bahan MBMMBI

Memberi latihan dalam penggunaan

Bahan Bantu Mengajar (BBM) di PKG

untuk digunakan di sekolah

Meningkatkan kompetensi guru dalam

penggunaan perisian pendidikan dan

bahan sokongan PdP.

Pemantauan kepada Pusat Sumber

Sekolah

Pemantauan berfokus kepada

Pembestarian Sekolah termasuk inisiatif

ICT dan Pusat Sumber Sekolah serta

Program Galakan Membaca

Perkhidmatan dokumentasi aktiviti

pendidikan setempat dan kemudahan

peralatan siaraya

Perkhidmatan dokumentasi Best

Teaching Practices dalam

pengintegrasian inisiatif ICT PdP Abad

ke-21

Aktiviti kegiatan sosial yang bersifat

umum dan terbuka

Aktiviti sosial berfokus kepada

pemantapan dan perkongsian kepakaran

dan kolaboratif melalui amalan

Professional Learning Community (PLC)

Menduplikasi bahan sumber PdP

bercetak

Menyebar luas bahan sumber PdP dalam

bentuk digital

RAJAH 5 : PKG dahulu dan sekarang

14

2.2 FOKUS PERANAN PKG SEMASA

Pada hari ini, fokus dan peranan PKG turut berubah secara

dinamik, sejajar dengan perubahan perkembangan pendidikan tanah air.

Tuntutan negara untuk menjadi negara maju dan merealisasikan PPPM 2013 –

2025 dan Digital Malaysia dan Wawasan 2020 dilihat menyumbang kepada

usaha memartabatkan teknologi pendidikan melalui dasar pembestarian

sekolah. Peranan PKG supaya menjadi sebuah pusat kecemerlangan

pendidikan khususnya dalam penyebaran dan perkembangan inovasi yang

dicipta untuk merealisasikan teknologi maklumat dan telekomunikasi. Dalam

era perubahan yang amat pesat dalam teknologi pendidikan dan teknologi

maklumat sekarang, PKG telah memberi banyak sumbangan. PKG merupakan

sebuah organisasi yang bersifat mesra pengguna dan tempat membolehkan

guru membuat perbincangan dan mengikuti kursus. PKG juga berperanan

mewujudkan tempat berkongsi pengalaman tentang bahan-bahan sumber

pendidikan dan pemikiran guru serta para pendidik lain, mendapat maklumat

tentang hal-hal yang berkaitan dengan pendidikan serta dapat membantu

proses pengajaran dan pembelajaran. Untuk mencapai hasrat ini sesebuah

organisasi perlu melalui proses kejuruteraan semula bagi meningkatkan

fungsian sistem di samping memperkemaskan lagi struktur sistem tersebut.

Sumber manusia yang dibangunkan perlu mempunyai pengetahuan yang

mendalam dan kemahiran yang tinggi dalam mengendalikan segala peralatan

yang berkaitan dengan teknologi maklumat, di samping dapat menambahkan

nilai.

Melalui aplikasi teknologi canggih dalam bidang pembelajaran ini,

peranan sekolah akan turut berubah dan menjadi bertambah luas. Revolusi

teknologi pembelajaran ini tentunya akan mengakibatkan berubahnya peranan

dan fungsi guru, dalam merealisasikan hasrat kerajaan untuk memartabatkan

pendidikan bertaraf dunia. Sekolah juga telah dibekalkan dengan kemudahan

teknologi pendidikan melalui pelbagai projek pembestarian sekolah dan

berorientasikan inisiatif ICT seperti projek PPSMI, makmal komputer, Pusat

Akses Sekolah, Projek LAN, peralatan dan perisian Makmal Bahasa

MBMMBI, TV LCD, Kampus ASTRO, EduwebTV, mata pelajaran Literasi

Komputer dan sebagainya. Keupayaan penguasaan kemahiran menggunakan

15

peralatan akan dapat membantu meningkatkan kecemerlangan pendidikan.

Ringkasnya, pelbagai peralatan dan perisian ICT seperti komputer, LCD,

notebook, sistem multimedia, EduWebTV dan Learning Management

System (LMS) telah berada di sekolah. Pada masa yang sama Bahan Bantu

Mengajar (BBM) dibekalkan terus ke sekolah bagi membantu guru. Dengan

ini, guru ke PKG bukan lagi dengan tujuan untuk membina atau

menerbitkan bahan tetapi lebih kepada khidmat nasihat dan kepakaran. Rajah

6 menunjukkan model ICT PKG yang digunakan sekarang. Model ini meliputi

pengukuran berasaskan empat lapisan, bermula daripada lapisan dalaman (L1)

seterusnya ke lapisan luaran L2 hingga L4. Perincian lapisan-lapisan tersebut

adalah seperti berikut:

Juruteknik

Mengendalikan /seminar/bengkel/kursus

Melatih Guru

Mengurus Kebersihan Keselesaan PKG

Membangunkan dan mengguna bahan pemblajaran

INFRASTRUKTUR Tapak/Ruang

bangunan L1

L1

Kelengkapan Kemudahan perkakasan

L3

Kelayakan Pegawai PKG L2

Kemahiran Pegawai PKG

SUMBER PKG

AKTIVITI Profesionalisme Pendidikan

L4

AKTIVITI Kemahiran dan

Pengetahuan ICT

AKTIVITI Proses Pengajaran dan Pembelajaran / Latihan

AKTIVITI Promosi PKG

PERANAN PKG Profesionalisme Pendidikan

Rajah 6: Model ICT di PKG Sumber: Suhaimi Kadir (2007)

16

(i) Lapisan L1: Infrastruktur

Lapisan luaran L1 ialah tapak bangunan; ruang-ruang yang sedia ada

seperti, makmal, bengkel pembangunan bahan pengajaran dan

pembelajaran, mini auditorium untuk menjalankan kursus/ bengkel,

seminar, studio rakaman, pusat sumber dan bilik pelayan (server).

(ii) Lapisan L2: Sumber PKG

Lapisan L2 mempunyai dua lapisan: lapisan Inter dalaman dan

lapisan Intra dalaman. Lapisan Inter dalaman merupakan nadi

sesebuah PKG. Pengurusan yang baik memerlukan entiti Ketua PKG

yang berkelayakan dan kemahiran yang sesuai. Ketua pula perlu

dibantu oleh entiti pegawai PKG dan juruteknik yang berkemahiran

dan terlatih supaya dapat mengendalikan segala aktiviti dengan baik.

Lapisan Intra dalaman yang digambarkan melalui garisan putus-putus,

mempunyai entiti kemudahan, kelengkapan, perkakasan dan perisian.

(iii) Lapisan L3: Peranan PKG

Lapisan L3 adalah lapisan luaran yang melibatkan entiti peranan PKG

yang saling berkait rapat dengan L2. Entiti yang terdapat dalam

lapisan tersebut ialah pengurusan PKG, kebersihan, keselesaan dan

keceriaan PKG, perkakasan dan penggunaan. ICT dalam proses

pengajaran dan pembelajaran, melatih guru, membangun dan

menggunakan bahan pengajaran dan pembelajaran dan pengendalian

kursus/seminar/bengkel untuk guru dan pegawai pendidikan.

(iv) Lapisan L4: Aktiviti PKG

Lapisan L4 merupakan lapisan luaran yang seolah-olah menular keluar

untuk merapatkan diri dengan pengguna PKG iaitu para guru dan

pegawai Pendidikan. Entiti yang terdapat dalam lapisan tersebut ialah

aktiviti-aktiviti PKG yang merangkumi empat aspek: Proses pengajaran

dan pembelajaran serta latihan; profesionalisme pendidikan;kemahiran

dan pengetahuan ICT; dan aktiviti promosi PKG

17

PKG menawarkan perkhidmatan kepada sekolah berasaskan empat (4)

Prinsip Pengoperasian PKG iaitu Penglibatan (ENGAGE), Pelaksanaan

(EXECUTE), Sokongan (ENCOURAGE) dan Penilaian (EVALUATE).

3.1 KHIDMAT BANTU, KHIDMAT KEPAKARAN DAN HAND HOLDING

3.1.1 Membantu pengintegrasian PdP guru dalam bidang teknologi

pendidikan, inisiatif ICT dan PSS dalam memenuhi aspirasi PdP

Abad ke-21.

3.1.2 Hand holding inisiatif ICT khusus VLE mengikut keperluan sekolah

ahli.

3.1.3 Melaksanakan khidmat bantu makmal komputer dan PSS di sekolah.

PENGOPERASIAN PERKHIDMATAN PKG

PENGLIBATAN (ENGAGE)

PELAKSANAAN (EXECUTE)

SOKONGAN

(ENCOURAGE)

PENILAIAN (EVALUATE)

18

3.2 MENINGKATKAN KOMPETENSI GURU

3.2.1 Meningkatkan kompetensi guru Continues Professional Development

(CPD) berkaitan teknologi pendidikan.

3.2.2 Melaksanakan bengkel, kursus dan seminar berkaitan

pengintegrasian ICT dalam PdP, Teknologi Pendidikan dan PSS

untuk guru.

3.2.3 Melaksanakan bengkel dan kursus berkaitan peralatan ICT dan

rangkaian untuk juruteknik komputer.

3.2.4 Membuat penilaian keberkesanan latihan yang dilaksanakan.

3.2.5 Mengumpul dan mengemaskini data berkaitan kompetensi Guru

Perpustakaan dan Media (GPM), Guru Penyelaras Bestari (GPB), dan

juruteknik komputer sekolah ahli.

3.3 PROMOSI BAHAN SUMBER PENDIDIKAN

3.3.1 Mengumpul dan mengemaskini data berkaitan kompetensi Guru.

3.3.2 Mengedarkan bahan-bahan berasaskan teknologi pendidikan kepada

sekolah ahli.

3.3.3 Memberi bimbingan penggunaan bahan dalam PdP.

3.4 FASILITI

3.4.1 Menyediakan bilik mesyuarat /kuliah serta peralatan yang berkaitan.

3.4.2 Akses kepada capaian internet.

3.4.3 Menyediakan kemudahan Pusat Sumber.

3.4.4 Menyediakan kemudahan untuk progam Professional Learning

Community (PLC).

19

4.1 KONSEP PENGOPERASIAN

Aktiviti dijalankan atas keperluan sekolah setempat atau sekolah ahli

zon PKG yang dikendalikan oleh Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti (JKPA)

PKG. JKPA PKG yang dipengerusikan oleh Pengetua/Guru Besar sekolah

ahli berperanan untuk membuat perancangan berkaitan keperluan aktiviti

yang berkaitan dengan dasar BTPN/PKG. Peranan JKPA juga akan

mewujudkan pakatan dan aktiviti perkongsian antara sekolah ahli melalui PKG.

4.2 STRUKTUR JKPA

4.2.1 STRUKTUR PENGURUSAN

Struktur pengurusan bagi pengoperasian PKG di peringkat Negeri,

daerah, sekolah ahli adalah seperti berikut;

JAWATANKUASA PERMUAFAKATAN

AKTIVITI (JKPA) PKG

JAWATANKUASA PEMBESTARIAN PENDIDIKAN PERINGKAT NEGERI

&

JAWATANKUASA PEMBESTARIAN PENDIDIKAN PERINGKAT DAERAH

&

JAWATANKUASA PENGURUSAN AKTIVITI PKG

SEKOLAH AHLI

20

4.2.2 STRUKTUR ORGANISASI

Struktur Organisasi JKPA PKG

Pengerusi : Pengetua / Guru Besar

Timbalan Pengerusi : Pengetua / Guru Besar

Setiausaha : Ketua PKG

Penolong Setiausaha : Pegawai Teknologi

Pendidikan

Ketua Kluster : Pengetua / Guru Besar

Ahli :Pengetua/Guru Besar

Wakil JPN/PPD

Wakil SIP+

Wakil SISC+

4.2.3 KLUSTER JKPA

Terdapat 4 kluster di bawah pengurusan JKPA iaitu :

TEKNO-ICT

PUSAT SUMBER SEKOLAH (PSS)

TEKNOLOGI PENDIDIKAN - PAK21

PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITY (PLC)

21

Pengerusi : Pengetua/Guru Besar

Naib Pengerusi : Pegawai Teknologi Pendidikan

Setiausaha : GPB/GPICT

AJK : 1 GPB/GPICT (SM)

1 GPB/GPICT (SR)

Ahli : GPB/GPICT sekolah ahli



Setiausaha : GPM

AJK : 1 GPM (SM)

1 GPM (SR)

Ahli : GPM sekolah ahli



Setiausaha : Guru Admin VLE

AJK : GPB/GPICT/Guru Admin VLE

Ahli : Guru Admin VLE sekolah ahli

TEKNO-ICT (Teknologi Pendidikan dan ICT)

PSS ( Pembangunan PSS dan Program bacaan dan literasi maklumat)

Kluster Teknologi Pendidikan - PAK21 ( 21st Century Learning Practices)

22

Pengerusi : Pengetua/Guru Besar

Naib Pengerusi : Pengetua/Guru Besar

Setiausaha : Pegawai Teknologi Pendidikan

AJK : 1 wakil GPB/GPICT

1 wakil Guru VLE Admin

Nota :

Digalakkan Setiausaha Kluster adalah guru mengikut sekolah Pengerusi

Kluster bagi memudahkan pengurusan dan perhubungan.

Walaubagaimanapun tiada menjadi halangan Setiausaha dilantik dari bukan

sekolah Pengerusi Kluster bergantung atas keperluan.

Kluster PLC ( Profesional Learning Community )

23

4.2.4 FUNGSI KLUSTER

KLUSTER TEKNO-ICT (TEKNOLOGI PENDIDIKAN DAN ICT)

ANJAKAN PPPM FUNGSI PERANAN KHUSUS

ANJAKAN 7

Memanfaatkan ICT Bagi

Meningkatkan Kualiti

Pembelajaran di Malaysia

6-22 PPPM

● memastikan murid dan guru

mempunyai akses cukup

kepada peralatan ICT.

● menyediakan sistem

pendidikan dengan platform

pembelajaran dan jaringan

lebar jalur yang mencukupi bagi

penggunaan perkhidmatan ICT

● memastikan semua guru

mempunyai kompetensi asas

dalam ICT.

Merancang, melaksana,

membimbing dan

memantau aktiviti

setempat di dalam

memperkasakan

pengurusan inisiatif ICT

KPM dan pembestarian

sekolah ahli.

● Melaksanakan

Mesyuarat JK Kluster

PAK-21

● Melaksanakan

program peningkatan

sekolah ahli dalam

pengurusan inisiatif

ICT KPM ke arah

pencapaian tahap 5

bintang pembestarian

sekolah di dalam

penilaian SSQS.

● Melaksanakan

program galak guna

inisiatif ICT KPM dan

aplikasi ICT di

peringkat sekolah.

● Memantau status

pencapaian

pelaksanaan inisiatif

ICT KPM dan

merancang pelan

intervensi mengikut

keadaan setempat

berdasarkan

pencapaian SSQS.

● Lain-lain program

yang bersesuaian.

24

KLUSTER PSS ( PEMBANGUNAN PSS DAN PROGRAM GALAKAN MEMBACA)


ANJAKAN 1

Menyediakan Kesamaratan

Akses Kepada Pendidikan

Berkualiti Bertaraf Antarabangsa

3-10 PPPM

Mencapai tahap lanjutan dalam

PISA iaitu :

▪ Bacaan, murid dapat

melakukan pelbagai inferens,

perbandingan, dan kontras yang

terperinci dan tepat. Mereka juga

dapat membuat penilaian kritikal

atau hipotesis, berdasarkan

pengetahuan khusus.


membimbing dan

memantau aktiviti

keperluan setempat

berkaitan pembangunan

PSS dan program galakan

membaca sekolah ahli.

1. Melaksanakan

Mesyuarat JK

Kluster PSS.

2. Melaksanakan

program

pembangunan PSS

sekolah ahli.

3. Melaksanakan

program

peningkatan

kemahiran Literasi

Maklumat di dalam

meningkatkan kualiti

murid.

4. Melaksanakan

program

peningkatan

kemahiran Literasi

Bacaan di dalam

meningkatkan kualiti

murid.

5. Memperkasakan

Program Galakan

Tabiat Membaca ke

arah peningkatan

dan pencapaian

NILAM Jauhari di

sekolah.

6. Lain-lain program

yang bersesuaian.

25

KLUSTER TEKNOLOGI PENDIDIKAN - PAK21 ( 21ST CENTURY LEARNING

PRACTICES)


ANJAKAN 7




6-21 PPPM

● Menyediakan murid dengan

kemahiran dan

pengetahuan untuk belajar

dengan berkesan dan hidup

secara produktif dalam

dunia global dan digital.

● Memberi latihan kepada

semua guru untuk

menerapkan ICT dalam

pengajaran dan

pembelajaran bagi

menyokong pembelajaran

murid.

● Merintis cara penyampaian

pembelajaran dengan

menggunakan inovasi ICT

seperti pembelajaran jarak

jauh dan pembelajaran

kadar kendiri (self-paced)

sebelum disebarkan ke

seluruh negara.


membimbing dan

memantau aktiviti

setempat di dalam

memperkasakan

pengintegrasian inisiatif

ICT dan bahan sumber

pendidikan dalam PdP

Abad 21.

1. Melaksanakan program

pembudayaan PdP

Abad Ke-21 melalui

penggunaan teknologi

pendidikan berasaskan

ICT di kalangan

sekolah ahli.

2. Menyebarluas kaedah

dan inovasi PdP

berasaskan ICT di

dalam pelaksanaan

PdP Abad ke-21

kepada sekolah ahli.

3. Khidmat bantu dan

sokongan kepada guru

dalam pelaksanaan

PdP Abad ke-21

melalui pengintegrasian

penggunaan teknologi

pendidikan.

4. Mengurus jaringan dan

komunikasi komuniti di

antara jurulatih dan

guru-guru sekolah ahli.

5. Lain-lain program yang

bersesuaian.

26

KLUSTER PLC ( PROFESIONAL LEARNING COMMUNITY )


ANJAKAN 7




6-21 PPPM

● Menyediakan murid dengan

kemahiran dan

pengetahuan untuk belajar

dengan berkesan dan hidup

secara produktif dalam

dunia global dan digital.

● Memberi latihan kepada

semua guru untuk

menerapkan ICT dalam

pengajaran dan

pembelajaran bagi

menyokong pembelajaran

murid.

● Merintis cara penyampaian

pembelajaran dengan

menggunakan inovasi ICT

seperti pembelajaran jarak

jauh dan pembelajaran

kadar kendiri (self-paced)

sebelum disebarkan ke

seluruh negara.


membimbing dan

memantau aktiviti

setempat di dalam

memperkasakan

pengintegrasian inisiatif

ICT dan bahan sumber

pendidikan dalam PdP

melalui amalan PLC.

1. Melaksanakan

Mesyuarat JK Kluster

PLC

2. Mengenalpasti tenaga

kepakaran dan

kumpulan sasar guru

yang akan dilibatkan di

dalam program Kluster

PLC.

3. Merancang dan

melaksana program

peningkatan

kompetensi dan kualiti

guru melalui amalan

PLC.

4. Menilai impak dan

keberkesanan program

yang telah

dilaksanakan melalui

pelaporan dan analisa

pencapaian.

5. Lain-lain program yang

bersesuaian.

27

KLUSTER PLC ( PROFESIONAL LEARNING COMMUNITY )


ANJAKAN 4

Transformasi Profession

Keguruan Sebagai Profession

Pilihan

● Membudayakan

kecemerlangan

berasaskan teladan rakan

setugas.

28

4.3 PRINSIP PENGOPERASIAN

Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti Pusat Kegiatan Guru (JKPA PKG)

yang berteraskan konsep muafakat dan jalinan kerjasama perlu melalui 4

prinsip (4E) yang menjadi asas bagi memastikan JKPA berfungsi dan berjaya

sebagai pemangkin ke arah mencapai matlamat dan dasar pendidikan dalam

pelaksanaan pembestarian pendidikan sekolah iaitu;

PENGLIBATAN

(ENGAGE)

PELAKSANAAN

(EXECUTE)

SOKONGAN

(ENCOURAGE)

PENILAIAN

(EVALUATE)

29

E1 : PENGLIBATAN

Pihak Peranan

Jabatan Pendidikan

Negeri

● Memberi pandangan dan cadangan

penambahbaikan terhadap pengurusan JKPA

PKG melalui Mesyuarat JK Pembestarian,

Mesyuarat Jawatankuasa Induk Gerakan

Membaca KPM di peringkat negeri.

Bahagian Teknologi

Pendidikan Negeri

● Mengurus dan mengawalselia pelaksanaan

pengurusan JKPA PKG di setiap PKG.


penambahbaikan terhadap pengurusan JKPA di

setiap PKG melalui Mesyuarat Pengerusi JKPA

PKG Peringkat Negeri.

Pejabat Pendidikan

Daerah


penambahbaikan terhadap pengurusan JKPA

PKG melalui Mesyuarat Jawatankuasa Induk

Gerakan Membaca KPM di peringkat daerah,

Mesyuarat Pengerusi JKPA PKG Peringkat Negeri

dan Mesyuarat JKPA PKG.

Wakil SIP+ ● Bimbingan kepimpinan instruksional berkaitan

pengurusan teknologi pendidikan/pembangunan

PSS dan Program Galakan Membaca di sekolah

dalam kalangan Pengetua /Guru Besar (PGB)

bersama pegawai PKG.

Wakil SISC+ ● Bimbingan meningkatkan kualiti PdP guru dalam

aspek penggunaan teknologi pendidikan dan

persekitaran pembelajaran maya (VLE) bersama

pegawai PKG.

● Bimbingan meningkatkan kemahiran guru dalam

aspek Literasi Maklumat dan Literasi Bacaan

bersama pegawai PKG.

Ahli JKPA PKG

(Pengetua / Guru

Besar)

● Membina hubungan profesional antara sekolah

dengan JPN/PPD/BTPN dan PKG melalui sesi

mesyuarat/perjumpaan.

● Berkongsi maklumat dan cadangan

30

penambahbaikan dalam pelaksanaan program

dan aktiviti melalui Kluster JKPA PKG dari

semasa ke semasa berkaitan aspek pengurusan

pembestarian sekolah, pembangunan PSS,

program galakan membaca dan penggunaan

teknologi dalam PdP Abad ke-21.

Pusat Kegiatan Guru ● Membina hubungan profesional dengan pentadbir

sekolah melalui sesi mesyuarat/perjumpaan.

● Mengurusetia, merancang dan menyelaras

pelaksanaan program dan aktiviti melalui Kluster-

Kluster JKPA PKG.

● Khidmat bantu dan sokongan teknikal kepada

sekolah ahli bagi menyokong pelaksanaan

pembestarian sekolah secara berkesan.

31

E2 : PELAKSANAAN

Pihak Peranan

Pengerusi JKPA ● Menetap dan melaksanakan Mesyuarat JKPA

PKG.

● Mempengerusikan Mesyuarat JKPA PKG.

● Menyampaikan maklumat dan cadangan

penambahbaikan dalam pelaksanaan

program JKPA melalui Kluster.

● Memohon pelepasan menghadiri program

dan aktiviti Kluster daripada JPN/PPD.

● Memohon kebenaran melaksanakan aktiviti

Kluster daripada BTPN.

Timbalan Pengerusi

JKPA

● Membantu melaksanakan peranan yang telah

dipertanggungjawabkan kepada pengerusi.

Setiausaha JKPA ● Mengurusetiakan Mesyuarat JKPA PKG

● Mengurusetia, merancang dan menyelaras

pelaksanaan program dan aktiviti melalui

Kluster-Kluster JKPA PKG.

Ahli JKPA

(Pengetua / Guru

Besar)

● Memastikan program pembestarian sekolah

melalui inisiatif ICT KPM dan program

galakan membaca di peringkat sekolah

dilaksanakan.

● Memastikan pengurusan PSS dan program

galakan membaca dilaksanakan dengan

berkesan ke tahap optimum.

● Memastikan pembudayaan teknologi

pendidikan dilaksanakan dalam PdP.

● Memastikan peningkatan kompetensi guru ke

arah penggunaan teknologi pendidikan dalam

PdP melalui amalan PLC di sekolah.

Pengerusi / N.

Pengerusi Kluster

TEKNO-ICT

● Mempengerusikan Mesyuarat GPB/GPICT.

● Mempengerusi Mesyuarat JK Kerja Kluster.

● Menyelaras pelaksanaan program dan aktiviti

Kluster.

Pengerusi / N. ● Mempengerusikan Mesyuarat GPM.

32

Pengerusi Kluster PSS ● Mempengerusi Mesyuarat JK Kluster.


Kluster melalui Mesyuarat JK Kerja Kluster.

Pengerusi / N.

Pengerusi Kluster

PAK21

● Mempengerusikan Mesyuarat Guru Admin

VLE.

● Mempengerusikan Mesyuarat JK Kluster.



Pengerusi / N.

Pengerusi Kluster PLC

● Mempengerusikan Mesyuarat JK Kluster.



Setiausaha Kluster ● Mencatat minit Mesyuarat GPM /GPB/GPICT/

Admin VLE (mengikut Kluster masing-

masing).

● Mencatat dan menyediakan minit Mesyuarat

JK Kluster.

● Membantu menyediakan kertas kerja

program dan aktiviti Kluster.

● Membantu menyediakan pelaporan program

dan aktiviti Kluster.

Ahli Jawatankuasa

Kluster

● Membantu perancangan serta pelaksanaan

program dan aktiviti Kluster.

33

E3 : SOKONGAN

Pihak Peranan

Jabatan Pendidikan

Negeri

● Mengeluarkan watikah pelantikan Pengerusi JKPA

PKG.

● Mengeluarkan sijil penghargaan sumbangan

profesional kepada Pengerusi JKPA PKG.

● Memberikan sokongan daripada sudut pentadbiran dan

kewangan.

Bahagian

Teknologi

Pendidikan Negeri

● Merancang dan menyelaras pelaksanaan dasar

teknologi pendidikan Kementerian Pendidikan

Malaysia.

● Memberikan cadangan penambahbaikan dalam aspek

pengurusan dan program JKPA PKG.


kewangan.

Pejabat Pendidikan

Daerah

● Mengeluarkan watikah pelantikan kepada Timbalan

Pengerusi dan Ahli Jawatankuasa Kerja JKPA PKG.

● Mengeluarkan sijil penghargaan sumbangan

profesional kepada Timbalan Pengerusi dan Ahli

Jawatankuasa Pemuafakatan Aktiviti PKG.


kewangan.

Pusat Kegiatan

Guru

● Pengantara dalam membina jaringan sekolah ahli

dengan agensi berkaitan khusus di dalam

pembestarian sekolah dan program galakan membaca

melalui JKPA PKG.

Wakil SIP+ ● Memberikan sokongan melalui khidmat nasihat dan

bimbingan kepada ahli JKPA dalam menyokong

pengurusan sekolah ke arah melestarikan

pembestarian sekolah melalui aktiviti yang

dicadangkan oleh JKPA PKG.

Wakil SISC+ ● Memberikan sokongan melalui khidmat nasihat dan

bimbingan kepada guru-guru untuk meningkatkan

kualiti PdP melalui pengintegrasian inisiatif ICTdalam

PdP Abad Ke-21 melalui aktiviti yang dicadangkan oleh

34

JKPA PKG.

Ahli JKPA PKG

(Pengetua / Guru

Besar)

● Akauntabiliti penglibatan dalam program dan aktiviti

JKPA PKG.

● Memastikan semua guru sekolah memainkan peranan

dalam menjayakan dasar KPM berkaitan pembestarian

sekolah dan program galakan membaca.

E4 : PENILAIAN

Pihak Peranan

Ahli JKPA PKG

( (Pengetua / Guru

Besar)

● Memantau dan mengambil tindakan susulan melalui

instrumen pemantauan sedia ada secara berterusan.

Contoh : SKPM/Dashboard 1Bestarinet/SSQS dan lain-

lain yang digunapakai.

● Membincang dan mengambil tindakan intervensi

melalui cadangan program dan aktiviti berdasarkan

pelaporan pencapaian.

35

Abad ke 21 ini, memperlihatkan perkembangan dan ledakan teknologi

maklumat yang begitu pesat. Ini memberi cabaran yang amat besar bagi sektor

pendidikan yang harus menanganinya dengan bijak. Guru di bilik darjah harus

memahami fenomena perubahan ini dan berusaha menggabungkan pelbagai

ilmu, kemahiran, kreativiti dan teknologi ke arah melahirkan satu corak

penyampaian yang berkesan dan bermakna untuk pelajar. Masalah

perkembangan penggunaan komputer di sekolah di Malaysia adalah hampir

serupa dengan negara lain. Perkembangannya lebih merupakan satu inisiatif

kerajaan yang perlu dilaksanakan guru, sedangkan ibu bapa dan pelajar masih

belum bersedia menerima perubahan tersebut. Perkembangan penggunaan

teknologi maklumat yang tidak serata di setiap negeri juga akan menjejaskan

hasrat kerajaan untuk mengaplikasikan teknologi komunikasi dan maklumat

(ICT) pada semua peringkat.

Kemunculan teknologi komunikasi dan maklumat turut menjadi salah

satu faktor ke arah penularan fenomena sosial khususnya, di kalangan remaja.

Kewujudan aliran maklumat yang tidak terkawal dalam dunia yang sedang

dilanda arus globalisasi ini, memberikan kebebasan kepada para remaja untuk

mengakses maklumat secara bebas tanpa kawalan. Apabila ini berlaku, mereka

akan berkongsi pengalaman sesama sendiri dan ini akan mendorong kepada

pelbagai masalah kemelut moral. Para guru dapat membantu para pelajar

menggunakan ICT secara yang boleh dimanfaatkan untuk pembelajaran

mereka. Bagi tujuan tersebut, guru perlu mempunyai kemahiran dan

pengetahuan yang mencukupi tentang ICT. Ini dapat dilakukan melalui Pusat

Kegiatan Guru (PKG) yang wujud dalam negara. Kewujudan dan perkembangan

Teknologi komunikasi dan maklumat (ICT) seharusnya dapat membantu para

guru dan pegawai pendidikan dalam pengurusan dan proses pengajaran dan

pembelajaran berasaskan ICT.

PENUTUP

36

Peranan PKG adalah sangat berat dengan beban tugas yang banyak

yang perlu dipikul, seperti penghasilan bahan pengajaran dan pembelajaran,

mengambil bahagian dalam sesi perancangan aktiviti, menerajui dan

mengendalikan kursus/bengkel/seminar dan mendokumentasikan program serta

aktiviti PKG. Kejayaan mengurus sesebuah PKG boleh diukur dari aspek

kecekapan, keberkesanan, produktiviti dan kualiti produk, dan perkhidmatan

yang ditawarkan kepada pelanggan. Kecekapan organisasi boleh diukur dari

aspek kuantiti input yang digunakan oleh organisasi untuk menghasilkan satu

unit pengeluaran ataupun perkhidmatan.

37

Penasihat :

Haji Zaidi bin Yazid

Pengarah

Bahagian Teknologi Pendidikan

Kementerian Pendidikan Malaysia

Panel :

Dr.Suhaimi bin Kadir Bahagian Teknologi Pendidikan


Haji Alias bin Talib Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Terengganu

Maimunah binti Mohd Tahir Bahagian Teknologi Pendidikan


Abdullah bin Yussuf Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Sembilan

Haji Mohamed Kamal bin Hashim Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Pahang

Nasir bin Mohd Noor Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Kelantan

Nik Asma binti Nik Ahmad Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Selangor

Zainuddin bin Othman Bahagian Teknologi Pendidikan

Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur

Asha’ari bin Omar Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Johor

PANEL PENULIS

38

Norhafiza binti Baharudin Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Sembilan

Haji Wan Mohd Zuhaidi bin W.Hassan Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Terengganu

Alias bin Samsudin Bahagian Teknologi Pendidikan


Mohd Rais bin Noryakin Bahagian Teknologi Pendidikan


Nadia Amani binti Saudy@Shaari Bahagian Teknologi Pendidikan


Amir bin Hamzah Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri Terengganu

Mohamad Akmal bin Abd Razak Pusat Kegiatan Guru Ampangan

Negeri Sembilan

Siti Salha binti Mustafa Pusat Kegiatan Guru Jerteh

Terengganu

PANEL PENULIS

39

Bahagian Teknologi Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia. (2016). Pelan

Strategik Pembestarian Sekolah 2016-2020. Kuala Lumpur: Bahagian

Teknologi Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia.

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Terengganu. (2011). Dimensi Baru PKG,

Satu Panduan Pengurusan. Kuala Terengganu: Bahagian Teknologi

Pendidikan Negeri Terengganu.

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Terengganu. (2007). Laporan Tahunan

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri dan Pusat Kegiatan Guru Terengganu

Marang: Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Terengganu.

Bahagian Teknologi Pendidikan. (1992). Pusat Kegiatan Guru: Konsep dan

Pengoperasian. Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan.

Bahagian Teknologi Pendidikan. (2002). Bahagian Teknologi Pendidikan

Kementerian Pendidikan Malaysia: 30 Tahun Meniti Zaman (1972-2002).

Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan.

Berita Teknopen. Bilangan 7/2006. (2006). Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi

Pendidikan.

Buletin Mayang. Bilangan 3. Jun 2007 (2007). Pengurusan PKG Berkesan

Memahami Fungsi PKG . Marang: Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri

Terengganu.

RUJUKAN

40

Buletin Sumber. Pengoperasian PKG. Bil.6, Oktober 1992. (1992). Kuantan: Pusat

Sumber Pendidikan Negeri Pahang.

Doyle, Christina S. (1992). Outcome Measures for Information Literacy within

the National Education Goals of 1990. Laporan akhir untuk National Forum on

Information Literacy. Summary of Findings. Syracuse, New York: ERIC

Clearinghouse on Information Resoources. (ED351033).

Kementerian Pelajaran Malaysia. (2012). Laporan Awal Pelan Pembangunan

Pendidikan Malaysia 2013-2025. Putrajaya: Kementerian Pelajaran Malaysia.

Suhaimi Kadir, (2007). Pelaksanaan dan Penggunaan Teknologi Komunikasi dan

Maklumat di Pusat Kegiatan Guru.

Pusat Sumber Pendidikan Negeri (PSPN) (2001), Bahagian Teknologi Pendidikan

Negeri (BTPN) Masa lalu, Masa Kini dan Masa Depan .

Pusat Sumber Pendidikan Negeri Terengganu. (2007). Laporan PSPN dan PKG

Terengganu 2006. Marang: Pusat Sumber Pendidikan Negeri Terengganu.

Pusat Sumber Pendidikan Negeri Terengganu. Direktori Pusat Kegiatan Guru

Negeri Terengganu. Marang: Pusat Sumber Pendidikan Negeri Terengganu.

41

1. Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 3/2005

2. Peringatan Pematuhan Pekeliling Ikhtisas Bil. 3/2005

3. Surat Pekeliling Ikhtisas Bil.6 /2003

4. Prosedur Kerja Pengurusan JKPA

LAMPIRAN

garis panduan pengoperasian - btpnsel.edu.my · bidang pengurusan dan penggunaan pusat sumber...

Documents