forceps extraction - · pdf fileมี 5 ส่วนส าคัญคือ 1. ... fetal...
TRANSCRIPT
Forceps Extraction
By Assoc.Prof.Pawin Puapornpong.
Faculty of Medicine
Srinakharinwirot University
วตถประสงคในการใชคม 1. ดงศรษะทารก (extraction) : ใชบอยทสดใชดงศรษะคลอด
เสรมแรงเบงของมารดา
2. หมนศรษะทารก (rotation) : ใชใหอยในต าแหนงทเหมาะสมเพอใหดงออกไดสะดวก
3. บบศรษะทารกใหยบ (compression) : ใชบบศรษะทารกใหยบ เพอลดขนาดและคลอดไดสะดวกขน
4. ปรบทศทางออกของศรษะ (vectis) : ชวยคลอดศรษะทารก ขณะผาตดคลอดทางหนาทอง
สวนประกอบของคม ม 5 สวนส าคญคอ
1.Blade : เปนสวนของคมทใชจบศรษะทารกโดยตรงและเขาไปในชองคลอด ม 2 ประเภทคอ
- solid blade : เปนแผนตน เชน Tucker-McLane forceps
- Fenestrated blade : ชนดทมชอง เชน Simpson forceps
• Blade มความโคงอย 2 ประเภท 1. Cephalic curve : คอโคงของ blade สองขาง
ทเวาเขาหากนเพอใหแนบกบสวนศรษะเดก
2. Pelvic curve : โคงของ blade ทโคงขนบนเพอใหเหมาะกบแนวของชองทางคลอด
2.Shank :
อยระหวาง blade กบ lock คมแตละชนดมความยาวของ shank ไมเทากน แบงออกเปน 2 ชนด คอ
• ชนดขนาน (parallel) เชน Simpson forceps , Piper forceps
• ชนดซอน (overlapping) เชน Elliot forceps , Tucker-McLane forceps
3.Lock : คอต าแหนงทคมสองขางไขวกน เปนจดทตรงใหทงสองขางมนคงขณะท างาน มหลายชนด
• English lock • French lock • Sliding lock
4.Handle : ดามคมคอต าแหนงทใชมอจบคม เพอดงหรอหมน อาจจะเรยบหรอมรองนว เพอใหจบไดถนด
5.Transverse process : สวนของคมทยนออกมาทางดานขางระหวาง handle กบ lock ไวส าหรบเกยวยดเวลาดงและเปน landmark ในการใสคมดวย
ชนดของคม 1.Classical type คอคมทใชทว ๆ ไป จะม cephalic และ
pelvic curve ตามปรกตและ lock เปน English lock แบงเปน 2 ประเภทตามลกษณะของ shank คอ
• Simpson type คอคมทม shank แยกและขนานกน cephalic curve มโคงนอย ไดแก Simpson , Tarnier , Hawks-Dennens
• Elliot type คอม shank ซอนกน cephalic curve สนและโคงกลมมากกวา ไดแก Elliot , Bailey-Williamson , Tucker-McLane และ Luikart
2.Special type เปนคมทออกแบบไวใช เพอวตถประสงคเฉพาะ เชน
• Kieland forceps ใชส าหรบการหมนโดยเฉพาะ • Piper forceps ใชส าหรบชวยคลอดหวในทากน • Barton forceps ใชส าหรบชวยคลอดศรษะอย
ในทา transverse
ชนดของการคลอดดวยคม ACOG แบงการชวยคลอดดวยคมออกเปน 3 ประเภท
ชนดของการใชคม ลกษณะการจ าแนก
Outlet forceps 1. เหนหนงศรษะทารกทปากชอง คลอดไดโดยไมตองแหวก labia
2. กะโหลกศรษะทารกลงมาถง pelvic floor
ชนดของการใชคม ลกษณะการจ าแนก
3. sagittal suture อยในแนว หนาหลง occiput อยซายหรอขวา หนาหรอหลง
4. ศรษะทารกมาถงฝเยบ
5. การหมนไมเกน 45 องศา
Low forceps จดน าของกระดกกะโหลกอยทระดบ +2 หรอมากกวาและไมถง pelvic floor แบงยอยเปน
ชนดของการใชคม ลกษณะการจ าแนก
- หมนไมเกน 45 องศา
- หมนมากกวา 45 องศา
Midforceps ระดบสวนน าสงกวา +2 แตลงสเชงกราน แลว
High forceps ไมจดไวในการจ าแนกน
ขอบงชในการชวยคลอดดวยคม
ขอบงชทางมารดา 1. มารดาไมมแรงเบง เชน
– ออนลา ไมมแรงเบง หรอไมใหความรวมมอ – ไมมแรงเบงจากการท า epidural block หรออมพาต
2. มารดามโรคแทรกซอนทไมเหมาะส าหรบการออกแรงเบงมาก ๆ หรอมภาวะแทรกซอน เชน โรคหวใจ โรคปอด โรคความดนโลหตสง
3. ระยะท 2 ของการคลอดทก าลงจะยดเยอ หรอยดเยอมาแลว
4. มดลกหดรดตวไมด (อาจใช oxytocin กระตนกอน)
ขอบงชในการชวยคลอดดวยคม ขอบงชดานทารก 1. Fetal distress 2. หวเดกอยในทาผดปกต
3. ใชชวยคลอดหวในทาทารกทากน (aftercoming head)
ภาวะทตองพรอมกอนชวยคลอดดวยคม กอนการคลอดดวยคมตองมความพรอมของภาวะดงน 1. ทารกทาหว หรอทาหนา (MA) หรอ aftercoming head ในทา
กน และรทาของสวนน าแนนอน 2. ไมมการผดสดสวนระหวางศรษะทารกและชองเชงกรานหรอไมมเนองอกใน
องเชงกรานขดขวาง 3. หวเดกลงสองเชงกรานแลว 4. ปากมดลกเปดมดแลว 5. ถงน าคร าแตกแลว 6.กระเพาะปสสาวะมารดาวาง 7.ไดรบยาชาหรอยาบรรเทาปวดหรอใหชองทางคลอดหยอนมาพอสมควร
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 1. เตรยมผคลอด
1.1 ตรวจสอบ indication เหมาะสม 1.2 condition fulfill ศรษะเปนสวนน า , ทา OA , สวนน าลงต าถง
2+ หรอต ากวา , suture อยในแนว AP หรอไมเกน 45 องศา , ปากมดลกเปดหมด , ถงน าคร าแตกแลว , ไมม CPD
1.3 ใหสารน าเกลอ
1.4 อยในทา lithotomy
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 2. เตรยมเครองมอ 2.1 เครองมอท าคลอด 2.2 Simpson 2.3 เครองมอแกไขเดก 3. เตรยมผปฏบต 3.1 แตงตว 3.2 ลางมอ 3.3 สวมถงมอและถงมอปราศจากเชอ
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 4. ท าความสะอาด 4.1 ท าความสะอาดปากชองคลอด 4.2 คลมดวยผาเจาะกลาง 4.3 สวนปสสาวะทง 5. ใหยาชาเฉพาะท 5.1 ท า pudendal nerve block
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 6. Orientation of forceps
6.1 จบคมสองขาง lock เขาหากน 6.2 จบคมสองขาง
6.3 แยก blade ออกจากกน 6.4 lubricate blade
6.5 ตรวจภายในอกครง
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 7. Application of forceps
7.1 ใส blade ซายกอน 7.2 ใส blade ขวา 7.3 lock forceps
7.4 check forceps
7.5 ฟงเสยงหวใจเดก
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction
8. Trial traction 8.1 ทดสอบวาคมจบศรษะเดกดหรอไม ก. การหลดในแนวราบ ข. การหลดตามแนวดง
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction 9. การดงและการคลอดเดก 9.1 ตด mediolateral episiotomy 9.2 การจบคม 9.3 ทศทางการดง 9.4 การท าการคลอดศรษะเดก 9.5 ถอด blade 9.6 หมนศรษะเดกตะแคงขน 9.7 ด sign ของการคลอดตวของรก และท าคลอดรกตามปกต
ขนตอนการคลอดดวยคม low forceps extraction
9.4 การท าการคลอดศรษะเดก 9.5 ถอด blade 9.6 หมนศรษะเดกตะแคงขน 9.7 ด sign ของการคลอดตวของรก และท าคลอดรกตามปกต 10. ตรวจชองทางคลอด เยบซอมและปองกนการตกเลอด 10.1 ตรวจชองทางคลอดโดยละเอยด 10.2 เยบซอมใหเรยบรอย 10.3 ใหยากระตนการหดรดรวของมดลก 10.4 เฝาระวงการตกเลอดหลงคลอด 10.5 ใหยาปองกนการตดเชอของแผล
ภาวะแทรกซอนของการชวยคลอดดวยคม ภาวะแทรกซอนตอมารดา 1. การฉกขาดของชองทางคลอด 2. อนตรายตอกระเพาะปสสาวะ ทอปสสาวะ 3. การหยอนของกลามเนอพงผด ท าใหมดลกหยอนภายหลงได 4. การแยกของกระดกหวหนาว (symphysis pubis) และ
sacroiliac joint 5. การตกเลอดหลงคลอด 6. การตดเชอ
ภาวะแทรกซอนของการชวยคลอดดวยคม ภาวะแทรกซอนตอทารก 1. อนตรายตอกระโหลกศรษะทารก 2. อนตรายตอสมองทารก 3. อนตรายตอเสนประสาททหนา เชน เกด facial palsy , Erb
palsy 4. กระบอกตาถกบบ ท าใหม retrobulbahematoma , ตา
เหล , หนงตาตก 5. หหนวก จากเกดบาดแผลหรอมเลอดออกภายใน
The End