espoir - la bibliothèque numérique kurde (bnk)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3zftrn9qdg.pdf ·...

208

Upload: ngonhu

Post on 20-Mar-2019

275 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,
Page 2: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ESPOIRHÊVlRevue culturelle KurdeNo 1 - Septembre 1983 Prix : 40 FF

Directeur de la publication : Helkewt HekimRêalisation : Josêfa Bertolino et Mohamad Hassan

Collaborateurs : Ibrahim AHMED (Angleterre), Rojen BARNAS (Suêde), Ferat CEWERÎ(Suêde), Dr.Kemal FUAD (Berlin), Dr.Cemşîd HEYDERÎ (Suêde), KENDAL (France),MALMISANIJ (Suêde), Simko NAKAM (France), Ferhad ŞAKELÎ (Suêde), Hesen SEYF(France), ZILFÎ (Berlin).

SOMMAIRE

Prêsentation - Kendal 7

LANGUECompte rendu du colloque linguistique de mai 1983 8

Trois points de vue sur les problêmes de l'alphabet kurde -

O. Sebrî, N. Zaza, R. Barnas 25DOCUMENTUn texte inêdit de Nazim Hikmet sur les Kurdes 29LITTERATURELes petits porte-faix nouvelle - F. Cewerî 39L'humanitê existe-t-elle encore ? nouvelle -F. Totanî 44De quatre cötês, nous sommes entourês de feu nouvelle - M. Baksi 49Quatre poêmes inêdits - Z. Şîro, R. Barnas, M. F. Baran, O. Sebrî 53EN KURDE DUMILÎLe verbe composêe dans le dialecte dumilî -Malmisanij 67Le folklore durnilî - Zilfî 83(suivi d'un glossaire dumilî - kurmancî - turc).EN KURDE MÊRIDIONALIntroduction aux problêmes de langue - Colonel Tewfiq Wehbi 199Quelques remarques sur la linguistiaue kurde - Dr. Kemal Fuad 190L;î soulêvement des Kurdes Mukrî k Dimdim -Abdullah Merdux 182Navionalisme et Socialisme Etude - Horace B. Davis 164Deux poêmes - F. Şakeli et Hawar 1 59Le pain et la balle nouvelle - S. Muhtedî 151Dêsarroi nouvelle - F. K. Ahmed 136

La revue Hêvî (Espoir) est une publication bi-annuelle de l'Institut Kurde. Elle estouverte a tous les courants de la vie culturelle kurde.

Les textes publiês n'engagent que la responsabilitê de leur auteur.Pour toute correspondance, êcrire a : Institut Kurde de Paris, 106, rue La Fayette,

75010 PARIS - FRANCE. Têl 824 64 64.

L 'Institut Kurde de Paris bênêficie de subventions du Fonds d 'Intervention Culturelle.

ESPOIRHÊVlRevue culturelle KurdeNo 1 - Septembre 1983 Prix : 40 FF

Directeur de la publication : Helkewt HekimRêalisation : Josêfa Bertolino et Mohamad Hassan

Collaborateurs : Ibrahim AHMED (Angleterre), Rojen BARNAS (Suêde), Ferat CEWERÎ(Suêde), Dr.Kemal FUAD (Berlin), Dr.Cemşîd HEYDERÎ (Suêde), KENDAL (France),MALMISANIJ (Suêde), Simko NAKAM (France), Ferhad ŞAKELÎ (Suêde), Hesen SEYF(France), ZILFÎ (Berlin).

SOMMAIRE

Prêsentation - Kendal 7

LANGUECompte rendu du colloque linguistique de mai 1983 8

Trois points de vue sur les problêmes de l'alphabet kurde -

O. Sebrî, N. Zaza, R. Barnas 25DOCUMENTUn texte inêdit de Nazim Hikmet sur les Kurdes 29LITTERATURELes petits porte-faix nouvelle - F. Cewerî 39L'humanitê existe-t-elle encore ? nouvelle -F. Totanî 44De quatre cötês, nous sommes entourês de feu nouvelle - M. Baksi 49Quatre poêmes inêdits - Z. Şîro, R. Barnas, M. F. Baran, O. Sebrî 53EN KURDE DUMILÎLe verbe composêe dans le dialecte dumilî -Malmisanij 67Le folklore durnilî - Zilfî 83(suivi d'un glossaire dumilî - kurmancî - turc).EN KURDE MÊRIDIONALIntroduction aux problêmes de langue - Colonel Tewfiq Wehbi 199Quelques remarques sur la linguistiaue kurde - Dr. Kemal Fuad 190L;î soulêvement des Kurdes Mukrî k Dimdim -Abdullah Merdux 182Navionalisme et Socialisme Etude - Horace B. Davis 164Deux poêmes - F. Şakeli et Hawar 1 59Le pain et la balle nouvelle - S. Muhtedî 151Dêsarroi nouvelle - F. K. Ahmed 136

La revue Hêvî (Espoir) est une publication bi-annuelle de l'Institut Kurde. Elle estouverte a tous les courants de la vie culturelle kurde.

Les textes publiês n'engagent que la responsabilitê de leur auteur.Pour toute correspondance, êcrire a : Institut Kurde de Paris, 106, rue La Fayette,

75010 PARIS - FRANCE. Têl 824 64 64.

L 'Institut Kurde de Paris bênêficie de subventions du Fonds d 'Intervention Culturelle.

Page 3: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Kurmanc di dewleta dinê daAya bi çi wechî mane mehrûm ?

Bîlcimle jibo çibûne mehkûm ?

Ehmedê Xanî (sedsala XVII)

Kurmanc di dewleta dinê daAya bi çi wechî mane mehrûm ?

Bîlcimle jibo çibûne mehkûm ?

Ehmedê Xanî (sedsala XVII)

Page 4: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

&-

SERECEM

Evîna zimên evîna welêt e - Kendal 6ZIMANPirsên alfabeya kurd î ,8Sê dîtin li ser pirsên alfabê :

Elifbêya Kurdî - Osman Sebrî 19Çend gotin li ser zimanê kurdî - Dr Nurêdîn Zaza 21Çend gilî û gazind ji bona zimanê kurdî ! - Resîd Simo 22

Rastnivîsîna Kurdî - R Barnas 25BELGEDestnivîsareke Nazim Hikmet li ser Kurdan 29ÇÎROKBarkêşên piçûk - Firat Cewerî 39Ka merivatî ma ye - F. Totanî 44Çaraliyê me agir e -Mahmut Baksî 49HELBESTÇend sedsal e li pey hev bi xwînê sor dibî tev - Zinar Şîro 53Li kelebesta - Rojen Barnas 54Te difikirim - M Ferzend Baran 55Bijî welatê min - Osman Sebrî 58PIRTÛKÊN NÛ 59

DUMILÎ

Dimilkî de lêkerê hevdudanî -Malmîsanij 67Folklorê Kurdî ebe zarava dimilkî - Zilfî 83Ferhengok dimilkî - kurmancî - tirkî 107

&-

SERECEM

Evîna zimên evîna welêt e - Kendal 6ZIMANPirsên alfabeya kurd î ,8Sê dîtin li ser pirsên alfabê :

Elifbêya Kurdî - Osman Sebrî 19Çend gotin li ser zimanê kurdî - Dr Nurêdîn Zaza 21Çend gilî û gazind ji bona zimanê kurdî ! - Resîd Simo 22

Rastnivîsîna Kurdî - R Barnas 25BELGEDestnivîsareke Nazim Hikmet li ser Kurdan 29ÇÎROKBarkêşên piçûk - Firat Cewerî 39Ka merivatî ma ye - F. Totanî 44Çaraliyê me agir e -Mahmut Baksî 49HELBESTÇend sedsal e li pey hev bi xwînê sor dibî tev - Zinar Şîro 53Li kelebesta - Rojen Barnas 54Te difikirim - M Ferzend Baran 55Bijî welatê min - Osman Sebrî 58PIRTÛKÊN NÛ 59

DUMILÎ

Dimilkî de lêkerê hevdudanî -Malmîsanij 67Folklorê Kurdî ebe zarava dimilkî - Zilfî 83Ferhengok dimilkî - kurmancî - tirkî 107

Page 5: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

KURMANCIYA XWARE

ZIMANEWANÎ :

Zanyarî giştîy pêşekî - Kolonel Tewfîq Wehbî 199Çend seretayekî zimanewanî - Dr Kemal Fuad 1 90LÊKOLÎNEWEY MÊJÛYÎRasperînî Dimdim û qelaçoy Kurdanî Mukrî - Abdullah Merdux 1 82ROŞÎNBÎRÎY GIŞTÎNasyonalîzm û sosyalîzm tîoriye Marksîstî û kirêkariyekanderbarey nasyonalîzm ta salî 1917 - Horace B Davîs, wergêrawîHesen Seyf 164HELBESTGeraneweyek - Ferhad Şakelî 159Razî derûn - Hawar 155KURTE ÇÎROKNan û fîşek - Selahuddîn î Muh tedî 1 5 1

Lê gejaw da - Fazil Kerim Ahmed 136

KURMANCIYA XWARE

ZIMANEWANÎ :

Zanyarî giştîy pêşekî - Kolonel Tewfîq Wehbî 199Çend seretayekî zimanewanî - Dr Kemal Fuad 1 90LÊKOLÎNEWEY MÊJÛYÎRasperînî Dimdim û qelaçoy Kurdanî Mukrî - Abdullah Merdux 1 82ROŞÎNBÎRÎY GIŞTÎNasyonalîzm û sosyalîzm tîoriye Marksîstî û kirêkariyekanderbarey nasyonalîzm ta salî 1917 - Horace B Davîs, wergêrawîHesen Seyf 164HELBESTGeraneweyek - Ferhad Şakelî 159Razî derûn - Hawar 155KURTE ÇÎROKNan û fîşek - Selahuddîn î Muh tedî 1 5 1

Lê gejaw da - Fazil Kerim Ahmed 136

Page 6: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

u^-u^-

Page 7: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Evîna zimên evîna welêt e

Her gel xwediyê mafê (heqê) jînê û azadbûnê ye. Lê hin ji wan, ji vîmafê bingehî hatine bêpar hiştin û bindest dijîn. Bindestiya xelkekî, pirîcar,ji kêmasiya yekîtiya wî, ji paşdemayîna wî ya çandî û zanistî û ji qelsahiyawî ya leşkerî tê. Pirr gelên îro azad û serbixwe di demeke dîroka xwe de, jiber sedemên wisa, bindestî û işxala hêzên biyanî dîtine.

Bindestî, işxal û qelsahî ji bo xelkekî mûsîbeteke mezin e. Lê mûsîbetahê mestir ew e ku endamên xelkekî U hemberî zimanê xwe, çanda xwe,wêbêya xwe laqeyd, bêxem û dilsar bimînin. Gelê ku li çanda xwe xweyîdernakeve mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew tên avdan, ji hev dikeve, diri-ze, winda dibe. Parastin û pêşvebirina çanda xelkê pareke serekeya şerêwelatparêziyê ye.

Ziman dilê jîndarê çandê ye, hîmê zanava (huwiyeta) neteweyî ye. Dinav sedsalan de, di nav jiyanê de, bi xebat, tevbûnî û tevkariya bi milyonankesan çêbûye, dewlemendiya hiş, hest û nêrînên mirovên xelkê nîşan dide.Ziman şahidê şehrezayî û bajarvaniya gelekî, neynika giyan û bîra wî ye.Sermayê wî yê dîrokî ye. Ji xelkekî hiz kirin, bi hizkirina zimanê wî dest pêdike. Evîna zimên, di cihkî de, evîna gel e, evîna welêt e.

Em hemû dizanin ku îro zimanê kurdî di talûkê de ye. Zimanên resmî(tirkî, erebî, farisî), bi riya xwendegeh, qişle, radyo û televîzyonan îndî ketinebajarok û gundên welatê me. Koça gundiyên kurd ber bi bajarên mezin, ênku navendên (merkezên) çandên serdest in, siyaseta bêgidîya dewletên kudest danîne ser welatê me û dixwazin bi hemû awayan rêç û şopa kurdîtiyê,çanda kurdî ji riyê erdê rakin, veguhêriniyên ciyakî, dikin ku roj bi roj peyi-vandina kurdî di nav neslên nû de paş ve diçe. Iro em ketine rewşeke wilo kupirîcar hêzên welatparêzên kurd, têkoşerên kurd, di civînên xwe de, di navhev de, bi tirkî dipeyivin, bi tirkî dinivîsin. Welatparêzên ku bi salan ji bodoza kurdî di zîndanan de mane, zimanê xwe hînî zaroyên xwe nekirine,zimanê ku ji bav û kalên xwe fêr bûne, negihandine neslên nû. Hin welatiyênme yên din bi salan li derveyî welêt mane, çend zimanên awrûpayî hîn bûne,lê serê xwe ne êşandine, di nav serbestî û azadiya Awrûpayê de jî zimanêxwe yê dê hîn nebûne.

Evîna zimên evîna welêt e

Her gel xwediyê mafê (heqê) jînê û azadbûnê ye. Lê hin ji wan, ji vîmafê bingehî hatine bêpar hiştin û bindest dijîn. Bindestiya xelkekî, pirîcar,ji kêmasiya yekîtiya wî, ji paşdemayîna wî ya çandî û zanistî û ji qelsahiyawî ya leşkerî tê. Pirr gelên îro azad û serbixwe di demeke dîroka xwe de, jiber sedemên wisa, bindestî û işxala hêzên biyanî dîtine.

Bindestî, işxal û qelsahî ji bo xelkekî mûsîbeteke mezin e. Lê mûsîbetahê mestir ew e ku endamên xelkekî U hemberî zimanê xwe, çanda xwe,wêbêya xwe laqeyd, bêxem û dilsar bimînin. Gelê ku li çanda xwe xweyîdernakeve mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew tên avdan, ji hev dikeve, diri-ze, winda dibe. Parastin û pêşvebirina çanda xelkê pareke serekeya şerêwelatparêziyê ye.

Ziman dilê jîndarê çandê ye, hîmê zanava (huwiyeta) neteweyî ye. Dinav sedsalan de, di nav jiyanê de, bi xebat, tevbûnî û tevkariya bi milyonankesan çêbûye, dewlemendiya hiş, hest û nêrînên mirovên xelkê nîşan dide.Ziman şahidê şehrezayî û bajarvaniya gelekî, neynika giyan û bîra wî ye.Sermayê wî yê dîrokî ye. Ji xelkekî hiz kirin, bi hizkirina zimanê wî dest pêdike. Evîna zimên, di cihkî de, evîna gel e, evîna welêt e.

Em hemû dizanin ku îro zimanê kurdî di talûkê de ye. Zimanên resmî(tirkî, erebî, farisî), bi riya xwendegeh, qişle, radyo û televîzyonan îndî ketinebajarok û gundên welatê me. Koça gundiyên kurd ber bi bajarên mezin, ênku navendên (merkezên) çandên serdest in, siyaseta bêgidîya dewletên kudest danîne ser welatê me û dixwazin bi hemû awayan rêç û şopa kurdîtiyê,çanda kurdî ji riyê erdê rakin, veguhêriniyên ciyakî, dikin ku roj bi roj peyi-vandina kurdî di nav neslên nû de paş ve diçe. Iro em ketine rewşeke wilo kupirîcar hêzên welatparêzên kurd, têkoşerên kurd, di civînên xwe de, di navhev de, bi tirkî dipeyivin, bi tirkî dinivîsin. Welatparêzên ku bi salan ji bodoza kurdî di zîndanan de mane, zimanê xwe hînî zaroyên xwe nekirine,zimanê ku ji bav û kalên xwe fêr bûne, negihandine neslên nû. Hin welatiyênme yên din bi salan li derveyî welêt mane, çend zimanên awrûpayî hîn bûne,lê serê xwe ne êşandine, di nav serbestî û azadiya Awrûpayê de jî zimanêxwe yê dê hîn nebûne.

Page 8: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Ev meşa han, ku pêşî lê neyê girtin, dikare di nav 40 - 50 salan de metêxe rewşeke trajîktir : neteweyek ne tenê bê dewlet, bindest û bêxweyî lêwisa jî bê zar û ziman, mehkûmê ji rûpelên dîrokê windabûnê.

Wezîfa dîrokî û acîla hemû ronakbîrên kurd e ku li zimanê gelê xwexweyî derkevin, wî biparêzin û pêş ve bibin. Lê xweyî derketin : divê kuronakbîrên kurd, di peywendî û danûstanên xwe yên devkî an nivîskî dezimanê kurdî bikar bînin, rûmet bidin kurdîyê, bawerî bidin karker û gundi-yên perçiqandiyên Kurdistanê. Bila bi kurdî peyivîn îndî mîna nîşana«gundîtiyê» an «paşdemayînê», wekî tiştekî şermezarî, xuya neke ; bi tirkîan erebî axaftin jî ne be îşareta «medenîyetê». Divê ku em bawerî bidin keçû xortên şoreşgerên kurd, bi wan bidin fehm kirin ku «enternasyonalîzm» bizimanê neteweyê serdest peyivîn nîne ; dijane, li rûmet û çanda gelê bindestxweyî derketin e, wan ji gefa windabûnê rizgar kirin e. Divê ku ronakbîrênkurd dewlemendiyên zimanê kurdî, delalî û şîrînî, ronakî û zelaliya wî diyarbikin, biparêzin, pergalekê têxin nav rêziman û rastnivîsîna kurdî.

Heçî pêşvebirina zimên, ew pêwistiyeke jiyanî ye : zimanê ku xwe nûnake, ku nikare bersiva nûyîtiyên jiyanê, yên ramanê, yên zanistî û teknîkêbide ji rûmetê dikeve û dibe pêbilîya folklorvan û heweskarên tiştên kevna-re. Riya pêşveçûna zimanê me di nêzandina zarava û devokan de derbas dibe.Di milê din de, me divê kurdî ji zanîn û pêkahiyên sedsala XXa re vekin, wîdewlementir bikin, zimanê gelerî berebere bibe zimanekî edebî û zanistîyîfireh, zengîn, bedew, ahengdar û zelal.

Kovara «HÊV1» ji bo vî şerê çandî derdikeve. Rûpelên wê ji bend ûnivîsarên li ser pirsên zimanê kurdî, ên dîrok û civaknasî, ên pîşe û zanistî re,ji çîrok û helbestan re, ji lêgerînên folklorî û ji wergerandinên nivîskarênbiyanî re vekirî ne. Hemû welatiyên me, yên ku di van waran de tiştekî wan êgotinê heye, dikarin tê de, bi kurmancî, bi dumilî an bi kurmanciya xwarêbinivîsin. Bêgûman berpirsiyarê her bendekê xwediyê wê ye û di rûpelên«Hêvî» de propaganda an şerê hêzeke siyasî kirin mimkin nîne.

Di dîroka gelê kurd de, «Hêvî» yekemîn kovar e ku bi sê zaravayênserekeyên zimanê kurdî derdikeve û dixwaze riya yekîtiya wan veke. Tê dexweydan, ked û xebata endam û hevkarên Enstîtuyê, yên nivîskarên kurdên jihemû parçeyên Kurdistanê heye. Ew di van demên dijwarî û bindestiyê depêtiyeke piçûka hêviya azadiya gelê me ye û roniya xwe ji agirê ku berî sêsed salan zane û kurdperwerê nemir Ehmedê Xanî vêxisti bû, ji tîrêjên«Kurdistan», «Rojî Kurd», «Hetawî Kurd», «Gelawêj» û «Hawar» ê distîne.Geşandin û gurkirina vê pêtiya welatparêziyê barê hemû ronakbîr, hemûazadixwazên kurd e.

KendalSerokê Enstîtuya Kurdî

Ev meşa han, ku pêşî lê neyê girtin, dikare di nav 40 - 50 salan de metêxe rewşeke trajîktir : neteweyek ne tenê bê dewlet, bindest û bêxweyî lêwisa jî bê zar û ziman, mehkûmê ji rûpelên dîrokê windabûnê.

Wezîfa dîrokî û acîla hemû ronakbîrên kurd e ku li zimanê gelê xwexweyî derkevin, wî biparêzin û pêş ve bibin. Lê xweyî derketin : divê kuronakbîrên kurd, di peywendî û danûstanên xwe yên devkî an nivîskî dezimanê kurdî bikar bînin, rûmet bidin kurdîyê, bawerî bidin karker û gundi-yên perçiqandiyên Kurdistanê. Bila bi kurdî peyivîn îndî mîna nîşana«gundîtiyê» an «paşdemayînê», wekî tiştekî şermezarî, xuya neke ; bi tirkîan erebî axaftin jî ne be îşareta «medenîyetê». Divê ku em bawerî bidin keçû xortên şoreşgerên kurd, bi wan bidin fehm kirin ku «enternasyonalîzm» bizimanê neteweyê serdest peyivîn nîne ; dijane, li rûmet û çanda gelê bindestxweyî derketin e, wan ji gefa windabûnê rizgar kirin e. Divê ku ronakbîrênkurd dewlemendiyên zimanê kurdî, delalî û şîrînî, ronakî û zelaliya wî diyarbikin, biparêzin, pergalekê têxin nav rêziman û rastnivîsîna kurdî.

Heçî pêşvebirina zimên, ew pêwistiyeke jiyanî ye : zimanê ku xwe nûnake, ku nikare bersiva nûyîtiyên jiyanê, yên ramanê, yên zanistî û teknîkêbide ji rûmetê dikeve û dibe pêbilîya folklorvan û heweskarên tiştên kevna-re. Riya pêşveçûna zimanê me di nêzandina zarava û devokan de derbas dibe.Di milê din de, me divê kurdî ji zanîn û pêkahiyên sedsala XXa re vekin, wîdewlementir bikin, zimanê gelerî berebere bibe zimanekî edebî û zanistîyîfireh, zengîn, bedew, ahengdar û zelal.

Kovara «HÊV1» ji bo vî şerê çandî derdikeve. Rûpelên wê ji bend ûnivîsarên li ser pirsên zimanê kurdî, ên dîrok û civaknasî, ên pîşe û zanistî re,ji çîrok û helbestan re, ji lêgerînên folklorî û ji wergerandinên nivîskarênbiyanî re vekirî ne. Hemû welatiyên me, yên ku di van waran de tiştekî wan êgotinê heye, dikarin tê de, bi kurmancî, bi dumilî an bi kurmanciya xwarêbinivîsin. Bêgûman berpirsiyarê her bendekê xwediyê wê ye û di rûpelên«Hêvî» de propaganda an şerê hêzeke siyasî kirin mimkin nîne.

Di dîroka gelê kurd de, «Hêvî» yekemîn kovar e ku bi sê zaravayênserekeyên zimanê kurdî derdikeve û dixwaze riya yekîtiya wan veke. Tê dexweydan, ked û xebata endam û hevkarên Enstîtuyê, yên nivîskarên kurdên jihemû parçeyên Kurdistanê heye. Ew di van demên dijwarî û bindestiyê depêtiyeke piçûka hêviya azadiya gelê me ye û roniya xwe ji agirê ku berî sêsed salan zane û kurdperwerê nemir Ehmedê Xanî vêxisti bû, ji tîrêjên«Kurdistan», «Rojî Kurd», «Hetawî Kurd», «Gelawêj» û «Hawar» ê distîne.Geşandin û gurkirina vê pêtiya welatparêziyê barê hemû ronakbîr, hemûazadixwazên kurd e.

KendalSerokê Enstîtuya Kurdî

Page 9: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Pirsên alfabeya kurdî

Ji 23 ta 28ê gulana 1983, sêzde nivîskar û zimannasên kurdên Iraq, Iranû Tirkiyê li Parîsê civiyan û li ser pirsên alfabê, ên rastnivîsîna zimên û ênpêkanîna yekitiya zaravayên kurdî xebitîn.

Piştî civîna giştiya roja pêşîn, sê komên xebatê dumilî, kurmancî ûkurmanciya xwarê (1) hatin danîn. Her komekê du roj û nîv li ser pirsêntaybetiyên zaravayê (lehçeyê) xwe xebitî. Paşê, di civînên giştiyên rojêndawîn de raporên xebatê hatin minaqeşe kirin.

Di Civîna Gulanê de hin ji pirsên bingehiyên nivîsîna zimanê kurdîzelaltir bûn ; ji bo lêkolîna ên din ewê Enstîtu salê bi hindikî carekê pis-porên zimanê kurdî bighîne hev. Amanc : rojekê hemû zaravayên kurdîbi alfabeyeke standard, bi awayekî ronak û yekbûyî bên nivîsîn. Zimanekîyekbûyî, bi gotinên hemû zaravayan dewlemendkirî û zelal, ku Kurdênhemû navçeyên welatê me dikaribin pê ji hevûdu fehm bikin, yekûdin bi-nasin, nêziktirî hev bibin. Yekîtiya zimên bingehê yekîtiya gel e.

Va ne, bi kurtî, dîtinên ku di Civîna Gulanê de diyar bûne û biryarênstendî :

KÎJAN ALFABE ?

Iro Kurdên Tirkiye, Sûriye û Libnanê zimanê xwe bi tîpên latînî, yênIraq û Iranê, piranî, bi tîpên erebî dinivîsin. Heçî Kurdên Sovyetistanê, ewnivîsarên xwe yên zanistî bi latînî, yên din bi tîpên kîrîlîk (rûsî) dinivîsin.Ango, di dema îroyî de, zimanê me bi hindikî bi 3 alfabeyên cihê tê nivîsîn.

(1) Akademiya kurdiya Bexdayê ji zaravayê kurdiya nîvroya Kurdistana Iran û Iraq re«Kirmanciya xwarû», ji zaravayê Kurdên Tirkiyê re jî «Kirmanciya serû» dibêje. Gotinasoranî ji bo devokê welatê Soran, ku yek ji navçeyên Kurdistana Iraqê ye, tê bikar anîn.Wekî ku ji devokên navçeyên Behdînan û Botan re behdînanî û botanî têgotin.

Pirsên alfabeya kurdî

Ji 23 ta 28ê gulana 1983, sêzde nivîskar û zimannasên kurdên Iraq, Iranû Tirkiyê li Parîsê civiyan û li ser pirsên alfabê, ên rastnivîsîna zimên û ênpêkanîna yekitiya zaravayên kurdî xebitîn.

Piştî civîna giştiya roja pêşîn, sê komên xebatê dumilî, kurmancî ûkurmanciya xwarê (1) hatin danîn. Her komekê du roj û nîv li ser pirsêntaybetiyên zaravayê (lehçeyê) xwe xebitî. Paşê, di civînên giştiyên rojêndawîn de raporên xebatê hatin minaqeşe kirin.

Di Civîna Gulanê de hin ji pirsên bingehiyên nivîsîna zimanê kurdîzelaltir bûn ; ji bo lêkolîna ên din ewê Enstîtu salê bi hindikî carekê pis-porên zimanê kurdî bighîne hev. Amanc : rojekê hemû zaravayên kurdîbi alfabeyeke standard, bi awayekî ronak û yekbûyî bên nivîsîn. Zimanekîyekbûyî, bi gotinên hemû zaravayan dewlemendkirî û zelal, ku Kurdênhemû navçeyên welatê me dikaribin pê ji hevûdu fehm bikin, yekûdin bi-nasin, nêziktirî hev bibin. Yekîtiya zimên bingehê yekîtiya gel e.

Va ne, bi kurtî, dîtinên ku di Civîna Gulanê de diyar bûne û biryarênstendî :

KÎJAN ALFABE ?

Iro Kurdên Tirkiye, Sûriye û Libnanê zimanê xwe bi tîpên latînî, yênIraq û Iranê, piranî, bi tîpên erebî dinivîsin. Heçî Kurdên Sovyetistanê, ewnivîsarên xwe yên zanistî bi latînî, yên din bi tîpên kîrîlîk (rûsî) dinivîsin.Ango, di dema îroyî de, zimanê me bi hindikî bi 3 alfabeyên cihê tê nivîsîn.

(1) Akademiya kurdiya Bexdayê ji zaravayê kurdiya nîvroya Kurdistana Iran û Iraq re«Kirmanciya xwarû», ji zaravayê Kurdên Tirkiyê re jî «Kirmanciya serû» dibêje. Gotinasoranî ji bo devokê welatê Soran, ku yek ji navçeyên Kurdistana Iraqê ye, tê bikar anîn.Wekî ku ji devokên navçeyên Behdînan û Botan re behdînanî û botanî têgotin.

Page 10: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ZimanÇûç'

Di bilêvkirina ç ya normal de lêv baş ji hev vedibin, ziman çibigire ji ciyêxwe nalibite. Wekî di gotinên çak, çap, çar «4», çê, çolang, çûn, hwd ...

Lê gava em dibêjin çemê Mûsilê an çiyayê Herekol nîvekê zimên biesmanê dev ve dizeliqe û dengekî kerr derdikeve . Ji bo vî dengî, ji yê ç yaçûnê veqetînin emê şanekê deynin ser : ç'

Di zimanê kurdî de dora 40-50 gotin vê ç' ya kerr bikar tînin. Lê gotinênku bi ç yên cihê tên bilêvkirin û wekîhev tên nivîsîn ji dehî kêmtir in û talû-

ka tevlihevbûna wan nîne.Em li mîsalên jêrîn temaşe kin :

Çar : jmara 4 Ç'ar : ç'arî, xêlîDirûvê her du gotina bi hev dikeve. Lê gava wan di hevokê de bikar tînin

tu têkelî namîne :

Çarê gulanê : roja 4 ê meha gulanêÇ'ara serê bûkê : q'ariya, q'arika serê bûkê.an : Ez qar sev li Dêrikê mam ; q'arsevên (2) mala ku em lê diman spî

bûn.Ço ! (di ajotina kerê de) Ç'o : darÇ'oyên gavan : darê gavanLi kerê qo kirin : nav di kerê dan ta ku ew meşa xwe bilezîne.

KûK'

Di piraniya giran a gotinan de k wekî ya Kurd an Kurdistan tê bilêvkirin.Lê di fonetika kurdî de k ya kerr jî heye û di dora 70-80 rayên (qirnên) bê-jeyan de dixuye. Hin gotinên ku bi alfabeya Hawarê wekîhev tên nivîsîn,manayên cihê didin.

Her wekî :

Ka : pirs; kanê ? K'a : k'aya genimKal : negihîştî; zebeşê kal K'al : mêrê biemirKam : 1 - kamik, ritûbet K'am : moşene, cercere

2 - esmanê dev

(2) Gotina ç'arşev ji çara şevê tê û digelek navçeyan de çarsev tê bilêvkirin. Ev jtnîşandide ku cihêbûna nava çû ç' piçûk û guhêrok e.

10

ZimanÇûç'

Di bilêvkirina ç ya normal de lêv baş ji hev vedibin, ziman çibigire ji ciyêxwe nalibite. Wekî di gotinên çak, çap, çar «4», çê, çolang, çûn, hwd ...

Lê gava em dibêjin çemê Mûsilê an çiyayê Herekol nîvekê zimên biesmanê dev ve dizeliqe û dengekî kerr derdikeve . Ji bo vî dengî, ji yê ç yaçûnê veqetînin emê şanekê deynin ser : ç'

Di zimanê kurdî de dora 40-50 gotin vê ç' ya kerr bikar tînin. Lê gotinênku bi ç yên cihê tên bilêvkirin û wekîhev tên nivîsîn ji dehî kêmtir in û talû-

ka tevlihevbûna wan nîne.Em li mîsalên jêrîn temaşe kin :

Çar : jmara 4 Ç'ar : ç'arî, xêlîDirûvê her du gotina bi hev dikeve. Lê gava wan di hevokê de bikar tînin

tu têkelî namîne :

Çarê gulanê : roja 4 ê meha gulanêÇ'ara serê bûkê : q'ariya, q'arika serê bûkê.an : Ez qar sev li Dêrikê mam ; q'arsevên (2) mala ku em lê diman spî

bûn.Ço ! (di ajotina kerê de) Ç'o : darÇ'oyên gavan : darê gavanLi kerê qo kirin : nav di kerê dan ta ku ew meşa xwe bilezîne.

KûK'

Di piraniya giran a gotinan de k wekî ya Kurd an Kurdistan tê bilêvkirin.Lê di fonetika kurdî de k ya kerr jî heye û di dora 70-80 rayên (qirnên) bê-jeyan de dixuye. Hin gotinên ku bi alfabeya Hawarê wekîhev tên nivîsîn,manayên cihê didin.

Her wekî :

Ka : pirs; kanê ? K'a : k'aya genimKal : negihîştî; zebeşê kal K'al : mêrê biemirKam : 1 - kamik, ritûbet K'am : moşene, cercere

2 - esmanê dev

(2) Gotina ç'arşev ji çara şevê tê û digelek navçeyan de çarsev tê bilêvkirin. Ev jtnîşandide ku cihêbûna nava çû ç' piçûk û guhêrok e.

10

Page 11: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Bi ser de, nivîskarên «soranî» hemû alfabeya erebî bi yek awayî bikarnanîne : bi van tîpan jî 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî, ji salên 1930an bi vir de, piranî, bi alfabeya latînî ya Hawarê hatiye nivîsîn. Lê hinnivîskar, carina, hin tîpên vê alfabê guherandine, an îşaretên nû bi ser vekirine. Ev gelemşeyî di riya belavkirina xwendin û nivîsandina kurdî de, diriya belavbûna fikr û ramanan de asêyîyeke mezin e. îro di tu zimanekî dinde ev qas têkelî û gelemşeyî nîne. Divê ku nivîskar û ronakbîrên me bi ber-

pirsiyarî bilivin, pergalekê têxin nav nivîsandina zimanê me yê dewlemend, daku welatiyên me dikaribin hevûdu bi hêsanî bixwînin, yekitiya gelê me bêparastin û têkûz kirin.

Beşdarên Civînê hemû hemfikîr in ku alfabeya latînî baştir bersiva hew-cedariyên nivîsandina zimanê kurdî dide û divê rojekê Kurdên Iran û Iraqêjî derbasî tîpên latînî bin. Lê mixabin, di hoyên (şertên) îroyî de, ev yek hêne mimkin e. Ji ber ku :

- zimanên resmiyên van dewletan alfabeya erebî bikar tînin û Kurdênku xwendewar in jî bi tîpên latînî kêm dizanin.

- guherandina alfabê, di dorbenda (çarçeva) van dewletan de, wekîdaxwaziyeke serxwebûn an veqetinxwazî dixuye û dikare Kurdan ji hêzênsiyasîyên van her du dewletan dûr bixîne.

- çapxane û dezgeyên teknîkîyên bi tîpên latînî li Iraq û Iranê bi dijwarîbi dest dikevin.

Di rewşeke wilo de em dikarin, qet nebe, du tişt pêk bînin : a) pergaleketêkûz têxin nav alfabeya kurdî ya bi tîpên erebî, da ku ziman bi yek cureyî,bi awakî standard bê nivîsîn ; b) afirandinên serekeyên Kurdên Iraq û Iranê,U derveyî welêt, bi tîpên latînî çap kin ji bo ku Kurdên ku tîpên erebî nasnakin dikaribin ji wan îstifade bikin.

Di vî warî de pisporên kurmanciya xwarê dan zanîn ku di alfabeya latînîya «Hawarê» de du deng kêm in ji bo rastnivîsandina zaravayê wan : 1 ya stûrû r ya stûr.

KÊMASIYÊN ALFABEYA HAWARÊ

Gelo derî L û R, di alfabeya latînîya Hawarê de kêmasiyên din hene ?

Divê, berî her tiştî, em bi bîr bibin ku ev alfabe di sala 1932 de ji bo zarava-yê kurmancî hatiye danîn, hewcedariyên zaravayên din ne daye ber çav.Lewre, divê berê bizanibin ka di rastnivîsîna kurmancî de tu kêmasiyên wêhene.

Pisporên kurmancî li ser vê pirsê xebitîn. Di vê xebatê de, xasme, ferhengakurdî-rûsî ya Qanatê Kurdo (ku bi 34 000 gotinên xwe dewlementirîn fer-henga kurmanciya ta îro çapkirî ye) bikar anîn. Diyar dibe ku di fonetîkakurmancî de hin deng hene ku di alfabeya Hawarê de cih negirtine :

ç', k', rastûr, p'û t'.

n

Bi ser de, nivîskarên «soranî» hemû alfabeya erebî bi yek awayî bikarnanîne : bi van tîpan jî 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî, ji salên 1930an bi vir de, piranî, bi alfabeya latînî ya Hawarê hatiye nivîsîn. Lê hinnivîskar, carina, hin tîpên vê alfabê guherandine, an îşaretên nû bi ser vekirine. Ev gelemşeyî di riya belavkirina xwendin û nivîsandina kurdî de, diriya belavbûna fikr û ramanan de asêyîyeke mezin e. îro di tu zimanekî dinde ev qas têkelî û gelemşeyî nîne. Divê ku nivîskar û ronakbîrên me bi ber-

pirsiyarî bilivin, pergalekê têxin nav nivîsandina zimanê me yê dewlemend, daku welatiyên me dikaribin hevûdu bi hêsanî bixwînin, yekitiya gelê me bêparastin û têkûz kirin.

Beşdarên Civînê hemû hemfikîr in ku alfabeya latînî baştir bersiva hew-cedariyên nivîsandina zimanê kurdî dide û divê rojekê Kurdên Iran û Iraqêjî derbasî tîpên latînî bin. Lê mixabin, di hoyên (şertên) îroyî de, ev yek hêne mimkin e. Ji ber ku :

- zimanên resmiyên van dewletan alfabeya erebî bikar tînin û Kurdênku xwendewar in jî bi tîpên latînî kêm dizanin.

- guherandina alfabê, di dorbenda (çarçeva) van dewletan de, wekîdaxwaziyeke serxwebûn an veqetinxwazî dixuye û dikare Kurdan ji hêzênsiyasîyên van her du dewletan dûr bixîne.

- çapxane û dezgeyên teknîkîyên bi tîpên latînî li Iraq û Iranê bi dijwarîbi dest dikevin.

Di rewşeke wilo de em dikarin, qet nebe, du tişt pêk bînin : a) pergaleketêkûz têxin nav alfabeya kurdî ya bi tîpên erebî, da ku ziman bi yek cureyî,bi awakî standard bê nivîsîn ; b) afirandinên serekeyên Kurdên Iraq û Iranê,U derveyî welêt, bi tîpên latînî çap kin ji bo ku Kurdên ku tîpên erebî nasnakin dikaribin ji wan îstifade bikin.

Di vî warî de pisporên kurmanciya xwarê dan zanîn ku di alfabeya latînîya «Hawarê» de du deng kêm in ji bo rastnivîsandina zaravayê wan : 1 ya stûrû r ya stûr.

KÊMASIYÊN ALFABEYA HAWARÊ

Gelo derî L û R, di alfabeya latînîya Hawarê de kêmasiyên din hene ?

Divê, berî her tiştî, em bi bîr bibin ku ev alfabe di sala 1932 de ji bo zarava-yê kurmancî hatiye danîn, hewcedariyên zaravayên din ne daye ber çav.Lewre, divê berê bizanibin ka di rastnivîsîna kurmancî de tu kêmasiyên wêhene.

Pisporên kurmancî li ser vê pirsê xebitîn. Di vê xebatê de, xasme, ferhengakurdî-rûsî ya Qanatê Kurdo (ku bi 34 000 gotinên xwe dewlementirîn fer-henga kurmanciya ta îro çapkirî ye) bikar anîn. Diyar dibe ku di fonetîkakurmancî de hin deng hene ku di alfabeya Hawarê de cih negirtine :

ç', k', rastûr, p'û t'.

n

Page 12: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Kap : hestî, kapa gulerîKar : 1 - şixul, xebat

2 - qazanc (3)Kel : kela şirKelek : tiştê ku zû dikeleKelem : lahana ku ji pelên

wê apraxa çê dikinKer : navê heywanêKew :jikewandinêKêl : pîvana giraniyê (16 kg)Kêm : ava zer a kînor û

pizrikanKêr : kêrikKulek : a kuçik an tendurêKur : qure, mexrûr

K'ap :hevsarK'ar : k'arik, k'ara bizinê

K'el (4) : qele, k'ela DimdimêK'elek : k'elekên ser DiclêK'elem : xîp, pîj

K'er : yê ku nabihîzeK'ew : k'ewa gozelK'êl : a dirûtinêK'êm : hindik

K'êr : ji bi kêr hatinêK'ulek : kesê ku dikuleK'ur : law

Gava ku ev gotin di hevokê de tên bikar anîn şolîtî û têkelî pirîcarnamîne. Ji du bêjeyên ku di alfabeya Hawarê de wekhev tên nivîsîn lêcihêmana ne, an yek nav e yê din rengdêr (5) e, an ku her du nav bin yek jiwan nêr e, yê din mê ye.

Mîsala jêrîn bi alfaba Hawarê hatiye nivîsîn, lê tê de şaşfehmî çê nabe :

Ferho karên xwe li sûkê erzan firot ; di vî karî de tu kara wî ne bû.An dema ku dibêjin : Bişar kal e, kesî ku tê negihê ku wî gelek salan

borandiye, di nav salan de çûye, bi emr e, extiyar e nîne. Dîsa gava dibêjin evhirmê kal e, herkes dizane ku hirmê negihîştî ye, ne ku extiyar e.

Lê carina rewş ev qas zelal nîne : Cembelî ka li ku ye ?

Gelo çi jê tê fehm kirin ? Kanê Cembelî li ku ye ? An ji Cembelî dipirsinka (ya kadînê) li ku ye ?

Bexqê me tejî kelem in ?

Dîsa du têgihîştinî : 1 - bexçê me tejî xîp (k'elem) in2 - bexçê me tejî kelemên apraxa ne

Min kewa wî dayê.Hin ewê fehm kin ku min têra wî lêxistiye ( wî kewandiye), hin jî ewê

bêjin ku kewa wî li nik bûye, min daye wî.

(3) Kar, gava ku navekî nêr be bi mana sixul û xebat e : karê min şivanî ye. Navê mê dumana dide 1 - qazanc : kara gavan siwariya keran e. 2 - kara xwey : kara xerza, karazivingê, xweya karê.(4) K'el, gava ku navekî nêr be bi mana conega tê : k'elê bor.(5) K'ur gava ku rengdêr (sifat) e, ji bo dewaran mana qiloçjêkirî, ji bo mîrovanya por-fêkirî dide. Di mana law de k'ur navê nêr e : k'urê pîrê.

12

Kap : hestî, kapa gulerîKar : 1 - şixul, xebat

2 - qazanc (3)Kel : kela şirKelek : tiştê ku zû dikeleKelem : lahana ku ji pelên

wê apraxa çê dikinKer : navê heywanêKew :jikewandinêKêl : pîvana giraniyê (16 kg)Kêm : ava zer a kînor û

pizrikanKêr : kêrikKulek : a kuçik an tendurêKur : qure, mexrûr

K'ap :hevsarK'ar : k'arik, k'ara bizinê

K'el (4) : qele, k'ela DimdimêK'elek : k'elekên ser DiclêK'elem : xîp, pîj

K'er : yê ku nabihîzeK'ew : k'ewa gozelK'êl : a dirûtinêK'êm : hindik

K'êr : ji bi kêr hatinêK'ulek : kesê ku dikuleK'ur : law

Gava ku ev gotin di hevokê de tên bikar anîn şolîtî û têkelî pirîcarnamîne. Ji du bêjeyên ku di alfabeya Hawarê de wekhev tên nivîsîn lêcihêmana ne, an yek nav e yê din rengdêr (5) e, an ku her du nav bin yek jiwan nêr e, yê din mê ye.

Mîsala jêrîn bi alfaba Hawarê hatiye nivîsîn, lê tê de şaşfehmî çê nabe :

Ferho karên xwe li sûkê erzan firot ; di vî karî de tu kara wî ne bû.An dema ku dibêjin : Bişar kal e, kesî ku tê negihê ku wî gelek salan

borandiye, di nav salan de çûye, bi emr e, extiyar e nîne. Dîsa gava dibêjin evhirmê kal e, herkes dizane ku hirmê negihîştî ye, ne ku extiyar e.

Lê carina rewş ev qas zelal nîne : Cembelî ka li ku ye ?

Gelo çi jê tê fehm kirin ? Kanê Cembelî li ku ye ? An ji Cembelî dipirsinka (ya kadînê) li ku ye ?

Bexqê me tejî kelem in ?

Dîsa du têgihîştinî : 1 - bexçê me tejî xîp (k'elem) in2 - bexçê me tejî kelemên apraxa ne

Min kewa wî dayê.Hin ewê fehm kin ku min têra wî lêxistiye ( wî kewandiye), hin jî ewê

bêjin ku kewa wî li nik bûye, min daye wî.

(3) Kar, gava ku navekî nêr be bi mana sixul û xebat e : karê min şivanî ye. Navê mê dumana dide 1 - qazanc : kara gavan siwariya keran e. 2 - kara xwey : kara xerza, karazivingê, xweya karê.(4) K'el, gava ku navekî nêr be bi mana conega tê : k'elê bor.(5) K'ur gava ku rengdêr (sifat) e, ji bo dewaran mana qiloçjêkirî, ji bo mîrovanya por-fêkirî dide. Di mana law de k'ur navê nêr e : k'urê pîrê.

12

Page 13: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Mîsaleke dawîn û têkiltir : Derdê kerîtiyê nayê kisandin.Gelo hun jê çi fehm dikin ? Ku derdê kerîtiyê (bêeqlîyê) nayê kişandin

an yê k'erîtiyê (nebihîstinê) ?

Lê divê ku em ji niha de bêjin ku di gotinên kerîtî û k'erîtî de ne tenêk lê wisa jî r cihê ne û emê vegerin ser vê pirsê.

Bi kurtî, di fonetîka kurdî de du dengên k hene : k û k'. Gava ku ew biyek tîp tên nivîsîn, ji derveyî çend rewşên istisnayî, şaşfehmî û dijwarîpeyda nabe.

PûP'

Derveyî P ya normal di fonetîka zimanê me de P yeke kerr jî dixuye.Lê gotinên ku wê bikar tînin gelek kêm in, nagihên deha.

Va ne ji bo agahdariyê du mîsal :

Par (navê mê) : beş, behr, peşk P'ar (hoker) : sala çûyîPîr (navê nêr) : 1) pergal, edeb P'îr (rengdêr) :jina extiyar

2) mamoste(pîrê tariqetê)

Gava ku di hevokê de wan bi kar tînin tevlihevî peyda nabe : Pis-mamê min par para xwe da bû min. An : Pîra te jîr e û bipîr e, lê pîrê wezehfbêpîr e.

Lê dema dibêjin : Mixabin, pîr carina bêpîr in, ji pîrê merem çi ye,pîrêjin an mamoste ? Dîyar nîne, lê ev ziraviyên ziman in û di gotinên kuwekîhev tên bilêvkirin de jî rewşên wilo xwe nîsan didin.

PIRSA R

Di hemû zaravayên zimanê kurdî de 2 r hene : r ya zirav û ya stûr.Di destpêka gotinê de r timî stûr e : rabûn, rakirin, rastî, rê, rik, rîşe,

roj, rûniştin, hwd.Di nav du dengdêran de r pirîcar zirav tê bilêvkirin : arav, baran, narîn,

serek, zerî, jêrîn, birin, kirin, tîrêj, soran, sore, gurandin, tûrik, hwd.

Lê di hin bêjeyan de, r ya nav du dengdêran stûr e : birîn, firîn, kirîn,gerok, girik, berahî, kerik, hwd

Du gotinên ku di alfabeya Hawarê de wekîhev, bi eynî r tên nivîsîncarina manayên cihê didin :

ber (bi r ya zirav), n.n (6) : 1 - meywe, mahsûl (berê darê)

(6) n. n : navê nêr ; n. m : navê mê ; r : rengdêr (sifat) h : hoker (zerf) l : lêker (fiil)

13

Mîsaleke dawîn û têkiltir : Derdê kerîtiyê nayê kisandin.Gelo hun jê çi fehm dikin ? Ku derdê kerîtiyê (bêeqlîyê) nayê kişandin

an yê k'erîtiyê (nebihîstinê) ?

Lê divê ku em ji niha de bêjin ku di gotinên kerîtî û k'erîtî de ne tenêk lê wisa jî r cihê ne û emê vegerin ser vê pirsê.

Bi kurtî, di fonetîka kurdî de du dengên k hene : k û k'. Gava ku ew biyek tîp tên nivîsîn, ji derveyî çend rewşên istisnayî, şaşfehmî û dijwarîpeyda nabe.

PûP'

Derveyî P ya normal di fonetîka zimanê me de P yeke kerr jî dixuye.Lê gotinên ku wê bikar tînin gelek kêm in, nagihên deha.

Va ne ji bo agahdariyê du mîsal :

Par (navê mê) : beş, behr, peşk P'ar (hoker) : sala çûyîPîr (navê nêr) : 1) pergal, edeb P'îr (rengdêr) :jina extiyar

2) mamoste(pîrê tariqetê)

Gava ku di hevokê de wan bi kar tînin tevlihevî peyda nabe : Pis-mamê min par para xwe da bû min. An : Pîra te jîr e û bipîr e, lê pîrê wezehfbêpîr e.

Lê dema dibêjin : Mixabin, pîr carina bêpîr in, ji pîrê merem çi ye,pîrêjin an mamoste ? Dîyar nîne, lê ev ziraviyên ziman in û di gotinên kuwekîhev tên bilêvkirin de jî rewşên wilo xwe nîsan didin.

PIRSA R

Di hemû zaravayên zimanê kurdî de 2 r hene : r ya zirav û ya stûr.Di destpêka gotinê de r timî stûr e : rabûn, rakirin, rastî, rê, rik, rîşe,

roj, rûniştin, hwd.Di nav du dengdêran de r pirîcar zirav tê bilêvkirin : arav, baran, narîn,

serek, zerî, jêrîn, birin, kirin, tîrêj, soran, sore, gurandin, tûrik, hwd.

Lê di hin bêjeyan de, r ya nav du dengdêran stûr e : birîn, firîn, kirîn,gerok, girik, berahî, kerik, hwd

Du gotinên ku di alfabeya Hawarê de wekîhev, bi eynî r tên nivîsîncarina manayên cihê didin :

ber (bi r ya zirav), n.n (6) : 1 - meywe, mahsûl (berê darê)

(6) n. n : navê nêr ; n. m : navê mê ; r : rengdêr (sifat) h : hoker (zerf) l : lêker (fiil)

13

Page 14: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

~<s-- 2 - sing (sing û ber) <

3 - kevir4 - firehî (capûnê du ber)5 - rû, pêş (wî berê xwe da min)

ber (bi r ya stûr), n.m : texlîteke mehfûrê (bera eywanê)têr ( bi r ya zirav), r : yê ne birçîtêr (bi r ya stûr), n.m: çewalê mezinpir (bi r ya zirav), n.m .: avahiya ji bo derbasbûna av û çeman (pira

Diyarbekrê)pir ( bi r ya stûr), h : zehf, gelekgirik (bi r ya zirav), n.n : girikê nangirik (bi r ya stûr), r : xeydok, bihntengbirîn ( bi r ya zirav), n.m : kula birîndarbirîn (bi r ya stûr), 1 : bi birek, kêr an haletekî tûj veqetandin, jê kirin

(goşt bi kêrê birîn)gur (bi r ya zirav), n. n : gurê neyarê pezgur (bi r ya stûr), r : qewî, xurt (bayê gur, agirê gur, mijê gur)

Di van mîsalan de ihtîmala têkelî û tevliheviya manan kêm e, ji ber kuzayendê (cinsê) gotinên dirûvdar û fonksiona wan a di nav hevokê cihê ne.Lê di çend gotinan de Oi dehî kêmtir) têkelî dikare peyda be. Mîsala klasîkya kerîtî (n.m) ye. Çi jê fehm bikin ? Bêeqlî an nebihîstinî ?

Bikurtî, di fonetîka kurdî de pirseke r heye. Hejmara gotinên ku r yazirav bikar tînin bi çend sedan e. Gava ku di nivîsandinê de cihêbûn naxinnava her du vîneyên (texlîtên) r talûka tevlihevbûna manayên çend gotinêndirûvdar zehf kêm e. Divê ku di alîkî de lêgerîneke kûr bê çêkirin ji bo diyarbe ka gelo her du bilêvkirinên r bi çi qaîdan ve girêdayî ne. Di milê din dedivê iîsta çend gotinên ku bi r yên cihê tên bilêvkirin lê wekîhev tên nivîsînû dikarin di têgihiştinê de şolîtî bidin peyda kirin derînin û di wan gotinan(ku hejmare wan ji dehî kêmtir dixuye), de di dewsa r ya stûr de rr deynin.Mîsal :

pirr ji bo zehf, kerr ji bo kesê ku nabihîze.Kengî ku lêgerînên fonetîkî yên zaravayên kurdî yên din pêwistiya danî-

na îşaret an tîpek din nîşan dan, hindê dikarin wê nûyîtî an guherandinêtêxin nivîsandina kurmanciyê jî.

TûT'

Derveyî t ya adetî, di zimanê me de t' yeke kerr heye, lê ewgelek kêmhatiye bikar anîn. Va ne çend gotinên ku me wê tê de dîtiye :

t'a ( yê dirûtinê), t'am ( a xwarinê), t'ar ( a mêzînê an ya defê),

14

~<s-- 2 - sing (sing û ber) <

3 - kevir4 - firehî (capûnê du ber)5 - rû, pêş (wî berê xwe da min)

ber (bi r ya stûr), n.m : texlîteke mehfûrê (bera eywanê)têr ( bi r ya zirav), r : yê ne birçîtêr (bi r ya stûr), n.m: çewalê mezinpir (bi r ya zirav), n.m .: avahiya ji bo derbasbûna av û çeman (pira

Diyarbekrê)pir ( bi r ya stûr), h : zehf, gelekgirik (bi r ya zirav), n.n : girikê nangirik (bi r ya stûr), r : xeydok, bihntengbirîn ( bi r ya zirav), n.m : kula birîndarbirîn (bi r ya stûr), 1 : bi birek, kêr an haletekî tûj veqetandin, jê kirin

(goşt bi kêrê birîn)gur (bi r ya zirav), n. n : gurê neyarê pezgur (bi r ya stûr), r : qewî, xurt (bayê gur, agirê gur, mijê gur)

Di van mîsalan de ihtîmala têkelî û tevliheviya manan kêm e, ji ber kuzayendê (cinsê) gotinên dirûvdar û fonksiona wan a di nav hevokê cihê ne.Lê di çend gotinan de Oi dehî kêmtir) têkelî dikare peyda be. Mîsala klasîkya kerîtî (n.m) ye. Çi jê fehm bikin ? Bêeqlî an nebihîstinî ?

Bikurtî, di fonetîka kurdî de pirseke r heye. Hejmara gotinên ku r yazirav bikar tînin bi çend sedan e. Gava ku di nivîsandinê de cihêbûn naxinnava her du vîneyên (texlîtên) r talûka tevlihevbûna manayên çend gotinêndirûvdar zehf kêm e. Divê ku di alîkî de lêgerîneke kûr bê çêkirin ji bo diyarbe ka gelo her du bilêvkirinên r bi çi qaîdan ve girêdayî ne. Di milê din dedivê iîsta çend gotinên ku bi r yên cihê tên bilêvkirin lê wekîhev tên nivîsînû dikarin di têgihiştinê de şolîtî bidin peyda kirin derînin û di wan gotinan(ku hejmare wan ji dehî kêmtir dixuye), de di dewsa r ya stûr de rr deynin.Mîsal :

pirr ji bo zehf, kerr ji bo kesê ku nabihîze.Kengî ku lêgerînên fonetîkî yên zaravayên kurdî yên din pêwistiya danî-

na îşaret an tîpek din nîşan dan, hindê dikarin wê nûyîtî an guherandinêtêxin nivîsandina kurmanciyê jî.

TûT'

Derveyî t ya adetî, di zimanê me de t' yeke kerr heye, lê ewgelek kêmhatiye bikar anîn. Va ne çend gotinên ku me wê tê de dîtiye :

t'a ( yê dirûtinê), t'am ( a xwarinê), t'ar ( a mêzînê an ya defê),

14

Page 15: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

t'eng (ne fireh), t'ûr (ê ku genim an zad dixinê) û t'ol (a ku çavlider e,dilkoçer û doxînsist e).

Gelo talûka ku mana van gotinan û yên ku di alfaba Hawarê de wekî wantên nivîsîn nîne ? Bextewarane, naxêr !

ta (hoker) : heta, sibê ta êvarêta (n. m) : êşa paludîzmê ; ta girtin, ketin taya mirinê.ta (n. m) : taq, qat ; xaniyê sê ta, ta kirin.Ev mane hemî ji ya ta yê dirûtin an por dûr in. Wisa jî mana tam (tema-

mî, tevahî) ji ya t'am a xwarin û vexwarinê qenc cihê ye. Maku, di kurdî dedi şûna tam de temam gotin rastir e. Talûka ku kesekî t'ara defê an sergînatevî tara mirîşkan an tar (par) kirinê bike jî nîne.

Hecî teng (n. m), ew bi mana cih e : tenga wî xuya ye. Gava ku tê gotinsola min teng e, herkes tê digihê ku ew nefireh e, piyê min dişidîne.

Di kurdî de derveyî t'olê, gotina tol (n. m) heye û bi mana heyfê ye.Gava ku dibêjin «wî tola xwe hilda», merem piçek şolî dixuye. Gelo wîheyfa xwe an t'ola (qehpika) xwe hilda ? Ji bo şaşfehmî nebe divê ku bibîrbînin ku rastiya gotina tol (heyf) tole ye û hindê tu têkelî namîne.

Derdikeve ku yek t bersiva nivîsandina zimanê kurdî dide.

BIRYAR

Di fonetîka kurmancî de 5 deng hene ku di alfabeya Hawarê de cih negir-tine : ç', k', p', t', û r yek ji her du r yan. Ji bo her çar dengên pêşîn danînatîpekî an îşareteke nû ne licih e û hin mahzûran dide peyda kirin. Ji ber ku :

1 - Hejmara gotinên ku bi van 4 dengan tên bilêvkirin kêm e û gava kuew bi tîpên ç, k, p û t yên adetî tên nivîsîn talûka tênegihîştin an tevlihev-kirina wan yekcar hindik e. Di gelekî zimanên cihanê yên din de jî gotinênku wekîhev tên nivîsîn lê cihêmana ne, an bi awayekî tên nivîsîn lê piçekîcihê tên bilêvkirin hene. Di zimanên pêşveçûyî wekî ingilîzî û fransizî derewşên wilo ji kurdî zehf bêtir in.

2 - Piraniya gelê kurd nexwendewar e û welatparêzên ku nivîsîna zima-nê kurdî hîn dikin, xwediyên kêm imkanan in û carina bixwe jî ziraviyênfonefîkê rind nizanin. Bi kesên ku li derveyî xwendegehan, pirîcar bi dizî,hînê xwendinê dibin, cihêbûnên nava ç û ç', k û k' dan têgihîştin hêsa nîneû dikare bibe sedemê şolîbûna hişan.Maku, hin gotinên ku li hin navçeyan bik' tên bilêvkirin li cihine din bi k tên gotin û ewê xwendewar timî di navdudiliyê de bimînin : Gelo ev gotin bi k bû an bi k', bi ç bû an bi ç' ? Ji bobelavkirina xwendin û nivîsandina kurdî alfabê dijwar kirin, dijwariyên nûsaz kirin rast nîne.

3 - Pêşveçûnên teknîkî berebere materyelê çapê standardize dike. Peyda-kirina makînên nivîsînê ên xwediyê tîp û şaniyên taybetî hingî diçe dijwartir

15

t'eng (ne fireh), t'ûr (ê ku genim an zad dixinê) û t'ol (a ku çavlider e,dilkoçer û doxînsist e).

Gelo talûka ku mana van gotinan û yên ku di alfaba Hawarê de wekî wantên nivîsîn nîne ? Bextewarane, naxêr !

ta (hoker) : heta, sibê ta êvarêta (n. m) : êşa paludîzmê ; ta girtin, ketin taya mirinê.ta (n. m) : taq, qat ; xaniyê sê ta, ta kirin.Ev mane hemî ji ya ta yê dirûtin an por dûr in. Wisa jî mana tam (tema-

mî, tevahî) ji ya t'am a xwarin û vexwarinê qenc cihê ye. Maku, di kurdî dedi şûna tam de temam gotin rastir e. Talûka ku kesekî t'ara defê an sergînatevî tara mirîşkan an tar (par) kirinê bike jî nîne.

Hecî teng (n. m), ew bi mana cih e : tenga wî xuya ye. Gava ku tê gotinsola min teng e, herkes tê digihê ku ew nefireh e, piyê min dişidîne.

Di kurdî de derveyî t'olê, gotina tol (n. m) heye û bi mana heyfê ye.Gava ku dibêjin «wî tola xwe hilda», merem piçek şolî dixuye. Gelo wîheyfa xwe an t'ola (qehpika) xwe hilda ? Ji bo şaşfehmî nebe divê ku bibîrbînin ku rastiya gotina tol (heyf) tole ye û hindê tu têkelî namîne.

Derdikeve ku yek t bersiva nivîsandina zimanê kurdî dide.

BIRYAR

Di fonetîka kurmancî de 5 deng hene ku di alfabeya Hawarê de cih negir-tine : ç', k', p', t', û r yek ji her du r yan. Ji bo her çar dengên pêşîn danînatîpekî an îşareteke nû ne licih e û hin mahzûran dide peyda kirin. Ji ber ku :

1 - Hejmara gotinên ku bi van 4 dengan tên bilêvkirin kêm e û gava kuew bi tîpên ç, k, p û t yên adetî tên nivîsîn talûka tênegihîştin an tevlihev-kirina wan yekcar hindik e. Di gelekî zimanên cihanê yên din de jî gotinênku wekîhev tên nivîsîn lê cihêmana ne, an bi awayekî tên nivîsîn lê piçekîcihê tên bilêvkirin hene. Di zimanên pêşveçûyî wekî ingilîzî û fransizî derewşên wilo ji kurdî zehf bêtir in.

2 - Piraniya gelê kurd nexwendewar e û welatparêzên ku nivîsîna zima-nê kurdî hîn dikin, xwediyên kêm imkanan in û carina bixwe jî ziraviyênfonefîkê rind nizanin. Bi kesên ku li derveyî xwendegehan, pirîcar bi dizî,hînê xwendinê dibin, cihêbûnên nava ç û ç', k û k' dan têgihîştin hêsa nîneû dikare bibe sedemê şolîbûna hişan.Maku, hin gotinên ku li hin navçeyan bik' tên bilêvkirin li cihine din bi k tên gotin û ewê xwendewar timî di navdudiliyê de bimînin : Gelo ev gotin bi k bû an bi k', bi ç bû an bi ç' ? Ji bobelavkirina xwendin û nivîsandina kurdî alfabê dijwar kirin, dijwariyên nûsaz kirin rast nîne.

3 - Pêşveçûnên teknîkî berebere materyelê çapê standardize dike. Peyda-kirina makînên nivîsînê ên xwediyê tîp û şaniyên taybetî hingî diçe dijwartir

15

Page 16: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

dibe. Niha hebûna Serdayî ya " û tîpa § karê çapkirina rojname û kovarênkurdî dijwar dike. Roja ku ç', k', p' û t' hebin emê hew dikaribin ji binîderkevin. Dewleteka kurda tevî bazareke fireh nîne ku çêkiroxên makînênçapê ji bo wê çapxaneyine taybetî imal kin. Divê ku em dijwariyên nû saznekin û pirsên teknîkî, yên pêşveçûnên teknolojîyê timî bi bîr bînin, jiveguherîniyên dinyayê dûr nekevin û bêpar nemînin.

4 - Di alfabeya Hawarê de 31 tîp hene û ew yek ji dirêjtirîn alfabeyênlatînî ye. Biservekirina tîpên nû ewê wê hê girantir û dirêjtir bike.

Herçî dengê r, heye ku stûr an zirav bilêvkirina wê girêdayî hin qaîdanbe. Divê ku ev pirs qenc bê kolandin. Di vê navê de, çend gotinên bi r yastûr ku dikaribin bibin sedemê şaşfehmiyê, emê rr binivîsin. Ta roja kulêgerînên li ser fonetîka dumilî û kurmanciya xwarê pirsa r zelaltir bikin.

Bi kurtî, alfabeya Hawarê bê kemasî nîne lê dikare, bê guherandin, ber-siva nivîsandina zaravayê kurmancî bide.

NIVÎSÎNA DUMILÎ Û KURMANCIYA XWARÊ (SORANÎ)BI TÎPÊN LATÎNÎ

Ewê alfabeya Hawarê bingeh bê qebûlkirin. Sîstemê latînî yên MacCarus û Tewfiq Wehbî ku di hin kitêbên Kurdên Iraqê de hatine bikar anînji alfaba Hawarê çêtir û pratîktir nînin. Hê yek ji wan di nava Kurdên Iraqêde rûneniştiye, lê alfabeya Hawarê îro bûye ya piraniya gelê kurd. Ji bonêzikkirina zaravayan û ber bi yekîtiya alfabê çûyinê, Enstîtu ewê dumilîtimî bi alfabeya Hawarê binivîsîne. Ewê nivîsarên latînî yên kurmanciyaxwarê jî bi vê alfabê bên çap kirin.

LI SER «1» U «i», «i» U «î»

Di salên 1960an de li Tirkiyê hin kitêb û kovar di dewsa i ya Hawarê de,î ya tirkî û di şuna î de jî i bikar anîn. Di destpêkê de evji ber sedemên tek-nîkî bû (di çapxanên tirk de peydakirina î dijwar bû) ; paşê di hin hawirande bû adet.

Ev yek ji me re xelet dixuye.- Di dema ku Kurdên Sovyetî jî berebere alfabeya Hawarê bikar tînin,

hin tîpên vê alfabê guherandin dibe sedemê perçebûneke nû di nav Kurdande. Di van rojên tunehiya otoriteke merkezî de berpirsiyariya xwenda ûronakbirên kurd mezin e. Divê ku em tiştên bi zor, cefa û zehmet avakirî,heta ji me tê, têkûztir bikin, lê xweyî derkevin, pêş ve bibin.

- Di warê zanistî de jî ev ne rast e. Tîpa î tenê di tirkî de heye û den-gekî taybetî dide. Ev deng ji dengê i ya kurdî cihê ye ; i ya kurdî wek yaingilîzî (di this is de) ye. Gava ku wê wekî î ya tirkî binivîsin ew him ji bo

16

dibe. Niha hebûna Serdayî ya " û tîpa § karê çapkirina rojname û kovarênkurdî dijwar dike. Roja ku ç', k', p' û t' hebin emê hew dikaribin ji binîderkevin. Dewleteka kurda tevî bazareke fireh nîne ku çêkiroxên makînênçapê ji bo wê çapxaneyine taybetî imal kin. Divê ku em dijwariyên nû saznekin û pirsên teknîkî, yên pêşveçûnên teknolojîyê timî bi bîr bînin, jiveguherîniyên dinyayê dûr nekevin û bêpar nemînin.

4 - Di alfabeya Hawarê de 31 tîp hene û ew yek ji dirêjtirîn alfabeyênlatînî ye. Biservekirina tîpên nû ewê wê hê girantir û dirêjtir bike.

Herçî dengê r, heye ku stûr an zirav bilêvkirina wê girêdayî hin qaîdanbe. Divê ku ev pirs qenc bê kolandin. Di vê navê de, çend gotinên bi r yastûr ku dikaribin bibin sedemê şaşfehmiyê, emê rr binivîsin. Ta roja kulêgerînên li ser fonetîka dumilî û kurmanciya xwarê pirsa r zelaltir bikin.

Bi kurtî, alfabeya Hawarê bê kemasî nîne lê dikare, bê guherandin, ber-siva nivîsandina zaravayê kurmancî bide.

NIVÎSÎNA DUMILÎ Û KURMANCIYA XWARÊ (SORANÎ)BI TÎPÊN LATÎNÎ

Ewê alfabeya Hawarê bingeh bê qebûlkirin. Sîstemê latînî yên MacCarus û Tewfiq Wehbî ku di hin kitêbên Kurdên Iraqê de hatine bikar anînji alfaba Hawarê çêtir û pratîktir nînin. Hê yek ji wan di nava Kurdên Iraqêde rûneniştiye, lê alfabeya Hawarê îro bûye ya piraniya gelê kurd. Ji bonêzikkirina zaravayan û ber bi yekîtiya alfabê çûyinê, Enstîtu ewê dumilîtimî bi alfabeya Hawarê binivîsîne. Ewê nivîsarên latînî yên kurmanciyaxwarê jî bi vê alfabê bên çap kirin.

LI SER «1» U «i», «i» U «î»

Di salên 1960an de li Tirkiyê hin kitêb û kovar di dewsa i ya Hawarê de,î ya tirkî û di şuna î de jî i bikar anîn. Di destpêkê de evji ber sedemên tek-nîkî bû (di çapxanên tirk de peydakirina î dijwar bû) ; paşê di hin hawirande bû adet.

Ev yek ji me re xelet dixuye.- Di dema ku Kurdên Sovyetî jî berebere alfabeya Hawarê bikar tînin,

hin tîpên vê alfabê guherandin dibe sedemê perçebûneke nû di nav Kurdande. Di van rojên tunehiya otoriteke merkezî de berpirsiyariya xwenda ûronakbirên kurd mezin e. Divê ku em tiştên bi zor, cefa û zehmet avakirî,heta ji me tê, têkûztir bikin, lê xweyî derkevin, pêş ve bibin.

- Di warê zanistî de jî ev ne rast e. Tîpa î tenê di tirkî de heye û den-gekî taybetî dide. Ev deng ji dengê i ya kurdî cihê ye ; i ya kurdî wek yaingilîzî (di this is de) ye. Gava ku wê wekî î ya tirkî binivîsin ew him ji bo

16

Page 17: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Kurdên Tirkiyê û him ji bo kesên din ên ku bi tirkî dizanin û dixwazin hînîkurdî bin dikare bibe sedemê tevliheviyê.

î ya kurdî wekî ee ya ingilîzî dengekî dirêj e.- Di alî pratîk de, li Tirkiyê bikaranîna 1 hêsatir e, ji ber ku ev tîp di

alfabeya tirkî de heye. Lêbelê li welatên din, xasme li Awrûpa, makînên kutê de tîpa 1 hene bi destxistin gelek dijwar e. Herwekî îro piraniya mezina kitêbên kurdî li derveyî Tirkiyê çap dibin, di alî pratîk de bikaranîna i û îyên Hawarê ji ya 1 û i çêtir e.

Em ji hemû welatiyên xwe hêvî dikin ku di vî warî de berpirsiyariya xweji bîr me kin, cih nedin peydabûna dijwarî û tevliheviyan.

PERGALAALFABÊ

Alfabeya Hawarê, alfabeyeke latînî ye û di hemû zimanên ku tîpênlatînî bikar tînin ev alfabe xwedî pergalekê ye, rêzandina tîpan naguhire. Lêhin nivîskarên kurd, heye ku di bin têsîra elîbêtka erebî de, x di nava h û îde, ê di nava î û i de, q di nava k û 1 de datînin, hin v di nava f û g de, x dinava h û i de, q di nava j û k de dinivîsin.

Ev awa hemû ne licih in. Yên ku 2700 sal berê alfabeya latînî çêkirine,jê re pergalekê jî danîne ; guherandina vê pergalê heqê me nîne.

Va ye pergala rastiya alfabeya me ya latînî : a, b, c, ç, d, e, ê, f , g, h, i, î,j, k, 1, m, n, o, p, q, r, s, ş, t, u, û, v, w, x, y, z.

BIRYARÊN DIN ÊN CIVINÊ

* Ji bo nêzikkirina zaravayan divê berî her tiştî, dewlemendiyên herzaravayekê qenc bê nasîn. Ji vê bûnê, divê em hemû imkanan seferber bikinku zûtirîn wext gotinên her zarava û devokekî, bê guherandin û bê gotinênvan salên dawî çêkirî, bicivînin û ferhengên zaravayan pêk bînin. Ewê ji berferhengên devok û zaravayan ferhenga zimanê kurdî derkeve. Enstîtu ziman-nas û zanayên kurd gazî xebatê dike û ji çapkirina berhevok û ferhengên wanre amade ye.

* Xebata ferhenga kurdî-fransizî, ku çend sal in dom dike, bilezînin daku ew riya çêkirina ferhengên kurdî û zimanên biyaniyên din veke.

* Lîsta ferhengên kurdî yên ku ta îro çap bûne derînin û di kovara Ens-tîtuyê de çap kin ji bo alîkariya kesên ku li ser zimanê kurdî dixebitin.

* Divê ku Enstîtu kovareke çandiya giştî derîne û tê de li rex bend û lê-gerînên zanistî li ser ziman, edebiyat, dîrok û sosyolojî, afîrandinên nivîska-

17

Kurdên Tirkiyê û him ji bo kesên din ên ku bi tirkî dizanin û dixwazin hînîkurdî bin dikare bibe sedemê tevliheviyê.

î ya kurdî wekî ee ya ingilîzî dengekî dirêj e.- Di alî pratîk de, li Tirkiyê bikaranîna 1 hêsatir e, ji ber ku ev tîp di

alfabeya tirkî de heye. Lêbelê li welatên din, xasme li Awrûpa, makînên kutê de tîpa 1 hene bi destxistin gelek dijwar e. Herwekî îro piraniya mezina kitêbên kurdî li derveyî Tirkiyê çap dibin, di alî pratîk de bikaranîna i û îyên Hawarê ji ya 1 û i çêtir e.

Em ji hemû welatiyên xwe hêvî dikin ku di vî warî de berpirsiyariya xweji bîr me kin, cih nedin peydabûna dijwarî û tevliheviyan.

PERGALAALFABÊ

Alfabeya Hawarê, alfabeyeke latînî ye û di hemû zimanên ku tîpênlatînî bikar tînin ev alfabe xwedî pergalekê ye, rêzandina tîpan naguhire. Lêhin nivîskarên kurd, heye ku di bin têsîra elîbêtka erebî de, x di nava h û îde, ê di nava î û i de, q di nava k û 1 de datînin, hin v di nava f û g de, x dinava h û i de, q di nava j û k de dinivîsin.

Ev awa hemû ne licih in. Yên ku 2700 sal berê alfabeya latînî çêkirine,jê re pergalekê jî danîne ; guherandina vê pergalê heqê me nîne.

Va ye pergala rastiya alfabeya me ya latînî : a, b, c, ç, d, e, ê, f , g, h, i, î,j, k, 1, m, n, o, p, q, r, s, ş, t, u, û, v, w, x, y, z.

BIRYARÊN DIN ÊN CIVINÊ

* Ji bo nêzikkirina zaravayan divê berî her tiştî, dewlemendiyên herzaravayekê qenc bê nasîn. Ji vê bûnê, divê em hemû imkanan seferber bikinku zûtirîn wext gotinên her zarava û devokekî, bê guherandin û bê gotinênvan salên dawî çêkirî, bicivînin û ferhengên zaravayan pêk bînin. Ewê ji berferhengên devok û zaravayan ferhenga zimanê kurdî derkeve. Enstîtu ziman-nas û zanayên kurd gazî xebatê dike û ji çapkirina berhevok û ferhengên wanre amade ye.

* Xebata ferhenga kurdî-fransizî, ku çend sal in dom dike, bilezînin daku ew riya çêkirina ferhengên kurdî û zimanên biyaniyên din veke.

* Lîsta ferhengên kurdî yên ku ta îro çap bûne derînin û di kovara Ens-tîtuyê de çap kin ji bo alîkariya kesên ku li ser zimanê kurdî dixebitin.

* Divê ku Enstîtu kovareke çandiya giştî derîne û tê de li rex bend û lê-gerînên zanistî li ser ziman, edebiyat, dîrok û sosyolojî, afîrandinên nivîska-

17

Page 18: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

rên kurd jî çap bike. Sala pêşî ewê ev kovar ji salê du hejmar derkeve (7), herhejmar dora 120-160 rûpel be û sê zaravayên kurdî (kurmancî, dumilî, ûkurmanciya xwarê) bikar bîne.

Rojekê, ku imkan dest bidin, dikaribin kovareke din, bi reng û wêne derî-nin ji bo belavkirina xwendin û nivîsandina kurdî di nav karkerên kurd ênAwrûpayê de.

* Zûtirîn wext «Rêzimana kurmancî-soranî» ya Qanatê Kurdo ji rûsîwergerînin û ya Celadet Bedirxan û Roger Lescot jî ji fransizî wergerîninkurdî û zimanên din (8).

* Di vê navê de ji hemû nivîskarên kurd tika dikin : em heryek di tengaxwe de gotinên nû çê mekin. Bi vî awayî em zaravayên kurdî ji hev dûrtirdixînin, gelemşeyiya nav zimên zêdetir dikin. Gava ku gotinekê di zaravayekde tune be pêşî binêrin ka di zaravayên din de di şûna wê de gotinek heye anna. Ku hebe wê bikar bînin, zaravayan nêzî hev bikin. Gava ku gotinek di tuzaravayeke kurdî de nînbe û jê re di zimanê zanistî an edebî de hewcedarîhebe, pêşneyarên xwe ji Enstîtuyê re bişînin ku ew, piştî bi nivîskar û ziman-nasên kurdên din re şêwirî, dikaribe wê di kovara xwe de ji hemû xwendayênkurd re pêşneyar bike.

(7) Kovara hêvîji bo bicihanîna vê erkêl (wezîfê) derdikeve.(8) Karên wergwandina van her du rêzimanan havînê dest pê kirine.

18

rên kurd jî çap bike. Sala pêşî ewê ev kovar ji salê du hejmar derkeve (7), herhejmar dora 120-160 rûpel be û sê zaravayên kurdî (kurmancî, dumilî, ûkurmanciya xwarê) bikar bîne.

Rojekê, ku imkan dest bidin, dikaribin kovareke din, bi reng û wêne derî-nin ji bo belavkirina xwendin û nivîsandina kurdî di nav karkerên kurd ênAwrûpayê de.

* Zûtirîn wext «Rêzimana kurmancî-soranî» ya Qanatê Kurdo ji rûsîwergerînin û ya Celadet Bedirxan û Roger Lescot jî ji fransizî wergerîninkurdî û zimanên din (8).

* Di vê navê de ji hemû nivîskarên kurd tika dikin : em heryek di tengaxwe de gotinên nû çê mekin. Bi vî awayî em zaravayên kurdî ji hev dûrtirdixînin, gelemşeyiya nav zimên zêdetir dikin. Gava ku gotinekê di zaravayekde tune be pêşî binêrin ka di zaravayên din de di şûna wê de gotinek heye anna. Ku hebe wê bikar bînin, zaravayan nêzî hev bikin. Gava ku gotinek di tuzaravayeke kurdî de nînbe û jê re di zimanê zanistî an edebî de hewcedarîhebe, pêşneyarên xwe ji Enstîtuyê re bişînin ku ew, piştî bi nivîskar û ziman-nasên kurdên din re şêwirî, dikaribe wê di kovara xwe de ji hemû xwendayênkurd re pêşneyar bike.

(7) Kovara hêvîji bo bicihanîna vê erkêl (wezîfê) derdikeve.(8) Karên wergwandina van her du rêzimanan havînê dest pê kirine.

18

Page 19: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Sê dîtin li ser pirsên alfabê

ELIFBE YA KURDI

Elifbê (1) ew tişt e ku ziman pêtête nivîsîn. Ev rastiyeke berviçav e kuher kes dizane. Lê kêmî û zêdehiya kuketiye elifbêyên hin gelan ne tiştekîxuya ye ku her kes bîra bibe, an têbigehê. Lê kesên ku bi ziman mijûlbûne û xwe di wî warî da westandinedi bilêvkirina bêjeyan da ew kêmanîdîtine û nasîne.

Çîroka danîna elifbêya kurdîvedigere berî çil salî. Gava rehmetîCeladet Bedirxan xwest elifbêya latînîtêxe şûna elifbêya erebî hin kes jixwendayên kurdan ku digel zimanbendewar bûn civandin serhev ûehfbêya ku ji bo zimanê kurdî pêkanîbû raveyî wan kir. Ez jî hîngê dinav wan kesan da bûm. Herwekîdiviya bû mirovekî jîr û serwext bike,Celadet jî dixwest bizane ka dîtinakesên civî di warê elifbêya pêkhatî daçî ye. Camêrên ku hatibûn civînêçiqas ku xwenda û bi ziman ra bende-war bûn jî, di warê ziman da xebatnekiribûn û pê mijûl ne bû bûn.Hemiyan dixwest ku elifbêyeke kurdîbête danîn û bi vê yekê dilgeş bûn. Dinava kesên ku di civînê da hatin dîtintenê ez û Celadet bi ziman mijûl bûbûn û me herduyan dikarî di vî warîda bipeyive. Piştî em bi ser û ber li

elifbêya pêkhatî hûr bûn, Celadet jime pirsî û got :

Ma hûn tiştekî kêmanî di vêelifbêyê da dibînin ?

Kesekî ji hevalên di civînê dadeng nekir. Hînga min gotê :

Erê ez tê da çar tîpan kêmdibînim ku di zaravayê kurmancî dahene. Divê em çavên xwe li ser tine-bûna wan tîpan negirin. Tinebûna wandi elifbêya me da kêmaniyeke berbi-çav e.

Hîngê Celadet li min vegerand ûgot :

Tîpên kêm kîjan in ?

Min gotê :

ç p k t ne, ku zaravayekurmancî ji van tîpan dagirtî ye.

Hingê rehmetî li min vegerand ûgot :

Rast e ev herçar tîp di zarava-yê kurmancî da hene. Lê em dikarin jitîpên nîzîkî wan (ç p k t) destkewtîbibin, herwekî me bi tîpên erebî dini-vîsandin. Va ye hemî elifbêyênAwropî di navbera 29-31 tîpan dane. Eve elifbêya me bûn 33 tîp.

Min lê vegerand :

Hêja ye em jî wek Awropiyanbi pêşkevin, lê ne bi kêmkirina tîpênelifbê.

19

Sê dîtin li ser pirsên alfabê

ELIFBE YA KURDI

Elifbê (1) ew tişt e ku ziman pêtête nivîsîn. Ev rastiyeke berviçav e kuher kes dizane. Lê kêmî û zêdehiya kuketiye elifbêyên hin gelan ne tiştekîxuya ye ku her kes bîra bibe, an têbigehê. Lê kesên ku bi ziman mijûlbûne û xwe di wî warî da westandinedi bilêvkirina bêjeyan da ew kêmanîdîtine û nasîne.

Çîroka danîna elifbêya kurdîvedigere berî çil salî. Gava rehmetîCeladet Bedirxan xwest elifbêya latînîtêxe şûna elifbêya erebî hin kes jixwendayên kurdan ku digel zimanbendewar bûn civandin serhev ûehfbêya ku ji bo zimanê kurdî pêkanîbû raveyî wan kir. Ez jî hîngê dinav wan kesan da bûm. Herwekîdiviya bû mirovekî jîr û serwext bike,Celadet jî dixwest bizane ka dîtinakesên civî di warê elifbêya pêkhatî daçî ye. Camêrên ku hatibûn civînêçiqas ku xwenda û bi ziman ra bende-war bûn jî, di warê ziman da xebatnekiribûn û pê mijûl ne bû bûn.Hemiyan dixwest ku elifbêyeke kurdîbête danîn û bi vê yekê dilgeş bûn. Dinava kesên ku di civînê da hatin dîtintenê ez û Celadet bi ziman mijûl bûbûn û me herduyan dikarî di vî warîda bipeyive. Piştî em bi ser û ber li

elifbêya pêkhatî hûr bûn, Celadet jime pirsî û got :

Ma hûn tiştekî kêmanî di vêelifbêyê da dibînin ?

Kesekî ji hevalên di civînê dadeng nekir. Hînga min gotê :

Erê ez tê da çar tîpan kêmdibînim ku di zaravayê kurmancî dahene. Divê em çavên xwe li ser tine-bûna wan tîpan negirin. Tinebûna wandi elifbêya me da kêmaniyeke berbi-çav e.

Hîngê Celadet li min vegerand ûgot :

Tîpên kêm kîjan in ?

Min gotê :

ç p k t ne, ku zaravayekurmancî ji van tîpan dagirtî ye.

Hingê rehmetî li min vegerand ûgot :

Rast e ev herçar tîp di zarava-yê kurmancî da hene. Lê em dikarin jitîpên nîzîkî wan (ç p k t) destkewtîbibin, herwekî me bi tîpên erebî dini-vîsandin. Va ye hemî elifbêyênAwropî di navbera 29-31 tîpan dane. Eve elifbêya me bûn 33 tîp.

Min lê vegerand :

Hêja ye em jî wek Awropiyanbi pêşkevin, lê ne bi kêmkirina tîpênelifbê.

19

Page 20: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dema min dît camêrên di civînêda giraniyek nedan gotina min, biserva min zêde kir, got :

Dibînim vê gotina min di serêwe da cih negirt. Lê çi gava komelekzanistî li Kurdistanê pêkbê, ez dê vêkêmaniya di elifbêya kurdî da bidimser çavên wê komelê.

Di vê navê da çil sal borîn, neKurdistan û ne jî komala zanistî ya kumin dixwestî vê kêmaniya di elifbê daraveyê bikim çar bû. Ez jî kal bûmmin xwe nîzîkî gorê dît, min nexwestçavên xwe li ser vê kêmaniya di elifbêda bigirim, terka Cîhanê û gelê xwe yêbindest bikim û biçim gorê. Par binavê «Elifbêya tikûz» min elifbêyek jikesên ku dixwazin bi mezinatî hînîxwendina zimanê xwe bibin danî û dahin biraderên kurd ku bidin çapkirin.Heya şopa heyîna van herçar tîpanwenda nebe.

Tevî ku ez bi hebûna van herçartîpan di zaravayê kurmancî da bawerim jî heya îro min nexistine navnivîsanên xwe. Naxwazim ji wankesan bim ku bi serê xwe tiştan bikim.Çi gava Enstîtû qîma xwe bi vanherçar tîpan bîne hînga dê bi wanbinivîsim.

Li vir tiştek heye ku hez dikim didawiya vê bendê da bidim ber çavênEnstîtû û xwendevanên kovara «Hê-vî». Ev herçar tîpên ku me çêla wankirî di elîfbêya biraderên me KurdênSovyet da jî hene. Lê wan îşaret danî-ne ser tîpên latînî. Herçî min îşaretdanîn ser herçar tîpên ku di zimanêkurdî da hene, bawer im ku kira minrastir e. Ez vê yekê dihêlim ji hilbijar-tina Enstîtûyê ra, bila herçiya rastdibîne pê bigire. Bijî Enstîtû û lebatênwê yên sergiran.

Osman Sebrî

(1) Camêrên ku di warê elifbêya Kurdî da peyivîne, an nivîsîne wek Awropiyan bi«alfabe» navandine. Tevî rûmetgîrîya min ji zanabûna wan kesan ra, divê em herwekîKurdan di berê da bi «elifbê» bi nav kirine em jî wekî bilêvkirina Kurdan binavînin, ne wekAwropiyan. An na em durvê xwe yê kurdî hîdî hîdî wenda dikin. Dil dixwaze ku em Kurddi her kir û warî da durvê xwe yê kurdî biparêzin, ne wenda bikin.

20

Dema min dît camêrên di civînêda giraniyek nedan gotina min, biserva min zêde kir, got :

Dibînim vê gotina min di serêwe da cih negirt. Lê çi gava komelekzanistî li Kurdistanê pêkbê, ez dê vêkêmaniya di elifbêya kurdî da bidimser çavên wê komelê.

Di vê navê da çil sal borîn, neKurdistan û ne jî komala zanistî ya kumin dixwestî vê kêmaniya di elifbê daraveyê bikim çar bû. Ez jî kal bûmmin xwe nîzîkî gorê dît, min nexwestçavên xwe li ser vê kêmaniya di elifbêda bigirim, terka Cîhanê û gelê xwe yêbindest bikim û biçim gorê. Par binavê «Elifbêya tikûz» min elifbêyek jikesên ku dixwazin bi mezinatî hînîxwendina zimanê xwe bibin danî û dahin biraderên kurd ku bidin çapkirin.Heya şopa heyîna van herçar tîpanwenda nebe.

Tevî ku ez bi hebûna van herçartîpan di zaravayê kurmancî da bawerim jî heya îro min nexistine navnivîsanên xwe. Naxwazim ji wankesan bim ku bi serê xwe tiştan bikim.Çi gava Enstîtû qîma xwe bi vanherçar tîpan bîne hînga dê bi wanbinivîsim.

Li vir tiştek heye ku hez dikim didawiya vê bendê da bidim ber çavênEnstîtû û xwendevanên kovara «Hê-vî». Ev herçar tîpên ku me çêla wankirî di elîfbêya biraderên me KurdênSovyet da jî hene. Lê wan îşaret danî-ne ser tîpên latînî. Herçî min îşaretdanîn ser herçar tîpên ku di zimanêkurdî da hene, bawer im ku kira minrastir e. Ez vê yekê dihêlim ji hilbijar-tina Enstîtûyê ra, bila herçiya rastdibîne pê bigire. Bijî Enstîtû û lebatênwê yên sergiran.

Osman Sebrî

(1) Camêrên ku di warê elifbêya Kurdî da peyivîne, an nivîsîne wek Awropiyan bi«alfabe» navandine. Tevî rûmetgîrîya min ji zanabûna wan kesan ra, divê em herwekîKurdan di berê da bi «elifbê» bi nav kirine em jî wekî bilêvkirina Kurdan binavînin, ne wekAwropiyan. An na em durvê xwe yê kurdî hîdî hîdî wenda dikin. Dil dixwaze ku em Kurddi her kir û warî da durvê xwe yê kurdî biparêzin, ne wenda bikin.

20

Page 21: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

CEND GOTIN LI SER ZIMANE KURDI

Rehmetî mîr Celadet dizanî kudi zimanê kurdî de (kurmancî û zara-vayên din) bêtirî 32 deng hene, wek :

2 h, 2 k, 2 1, 2 r, û hin din. Ewî welêdidît ku di xwendinê de, peyayên kudi dibistanan de hînî kurdî bibin ewêbikaribin van dengan ji hev derêxin. Jilewre, ewî nedixwest ku elfabeya kur-dî girantir bike. Ez bi xwe, pejnên wîrast dibînim. Lê ez wan nakime Mishe-fa Reş, ne jî Qoran. Heke, sibe yênkurdî didine xwendin (mamoste) ûyên kurdî dixwînin bibînin ku bi vêerebeya ha rêveçûn nabe, ewê bivê,nevê li guhartina wê bigerin.

RAST NIVÎSÎN Û RAST AXAFTIN :

Ev tişt girêdayî salan e : divêKurd di dibistan û zanîngehan de bizimanê xwe bixwînin û binivîsin, liher derên welatê xwe, bi serbestî bizimanê xwe baxêvin û bi serbestî he-rin û werin, kitêb, rojname, akademî,deng û wêneguhêzên wan hebin.

Heya ev tişt çêbibin, divê emnihûda, bi her awayî guh bidin kur-manciya HAWARÊ (ez niha xwe têkî-lî Zazan û Soran nakim).

Di koma HAWARE de, nivîsandi-nên Celadet, Kamuran, Osman Sabrî,Qedrican û hin din hene. Divê ku evbikevin destên kesên ku dixwazin hînîkurmanciya «edebî» bibin.

Bi navê Nûredîn Usif, ên min jîçend nivîsandinên min hene ku kur-manciya wan ne xirab e. Divê ku Insti-tut Kurde van nivîsandinên ha bigehî-ne hev û wek kitêbokan wan belav

bike.Yek kirina zaravayên kurdî ne

tiştekî hêsan e. Lê, di gel vê yekê, divêku ciyên wek Institut, qet nebe, tevîkurmancî soranî jî bidine xwendin.Dibêm «qet nebe», bra zazayên menexeyidin ...

DERXISTINA KOVAREKE KURDÎ

Navê wê «Dengê Xanî»* be nexirab e. Bi vî awayî xelk wê çêtir Xanîkî bû, çi digot û çi dixwest binasin, ûbi ser de jî Mem û Zîna wî bixwînin.Têxistiyên Kovarê : Divê tê de ev tişthebin : Rêziman (grammaire), dîrok,çîrok, helbest, tiştine wergerandî,zanistî (sciences), felsefe, lê bê fana-tîzm ; bikin ku pesndayîna ramanekêde, yek bikaribe rexneyîn xwe bide :

Bi korane, dev ji pesnedayina ramansa-ziyan (ideoloji) û rejîmên siyasî ber-din.

Li Ewropa gelek kovarên kurdîderdikevin. Hin ji wan demekê dijîn ûpiştre dimirin. Jiyandina kovarekê nehêsan e. Li welatekî wek Swîsre(ISVICRE), kovarên ku bi frensizîderdikevin tevde girêdayî kovarênSwîsreya elmanî ne. Bi serê xwe nika-rin bijîn. Da ku Kovareke Kurdî liEwropa bikaribe bijî, divê hin hebinku pişta wê bigirin û bi ser de jî divêkiryarên wê (abone) pir bin. Peydakirina wan çawa dibe, êdî hun ji minçêtir dizanin.

Kovar, her sê meh carekê derkevebaşe.

Dr. Nûredîn Zaza

(*) Ji bo navê kovarê gelek pêşneyarên din jî hatin. Va ne çend ji van navan: Awat,Asoyên nû, Çar Çira, Rêgah, Roj, Rêç, Zaxros, Zanyarî, Nistiman, Pirsiyar.

21

CEND GOTIN LI SER ZIMANE KURDI

Rehmetî mîr Celadet dizanî kudi zimanê kurdî de (kurmancî û zara-vayên din) bêtirî 32 deng hene, wek :

2 h, 2 k, 2 1, 2 r, û hin din. Ewî welêdidît ku di xwendinê de, peyayên kudi dibistanan de hînî kurdî bibin ewêbikaribin van dengan ji hev derêxin. Jilewre, ewî nedixwest ku elfabeya kur-dî girantir bike. Ez bi xwe, pejnên wîrast dibînim. Lê ez wan nakime Mishe-fa Reş, ne jî Qoran. Heke, sibe yênkurdî didine xwendin (mamoste) ûyên kurdî dixwînin bibînin ku bi vêerebeya ha rêveçûn nabe, ewê bivê,nevê li guhartina wê bigerin.

RAST NIVÎSÎN Û RAST AXAFTIN :

Ev tişt girêdayî salan e : divêKurd di dibistan û zanîngehan de bizimanê xwe bixwînin û binivîsin, liher derên welatê xwe, bi serbestî bizimanê xwe baxêvin û bi serbestî he-rin û werin, kitêb, rojname, akademî,deng û wêneguhêzên wan hebin.

Heya ev tişt çêbibin, divê emnihûda, bi her awayî guh bidin kur-manciya HAWARÊ (ez niha xwe têkî-lî Zazan û Soran nakim).

Di koma HAWARE de, nivîsandi-nên Celadet, Kamuran, Osman Sabrî,Qedrican û hin din hene. Divê ku evbikevin destên kesên ku dixwazin hînîkurmanciya «edebî» bibin.

Bi navê Nûredîn Usif, ên min jîçend nivîsandinên min hene ku kur-manciya wan ne xirab e. Divê ku Insti-tut Kurde van nivîsandinên ha bigehî-ne hev û wek kitêbokan wan belav

bike.Yek kirina zaravayên kurdî ne

tiştekî hêsan e. Lê, di gel vê yekê, divêku ciyên wek Institut, qet nebe, tevîkurmancî soranî jî bidine xwendin.Dibêm «qet nebe», bra zazayên menexeyidin ...

DERXISTINA KOVAREKE KURDÎ

Navê wê «Dengê Xanî»* be nexirab e. Bi vî awayî xelk wê çêtir Xanîkî bû, çi digot û çi dixwest binasin, ûbi ser de jî Mem û Zîna wî bixwînin.Têxistiyên Kovarê : Divê tê de ev tişthebin : Rêziman (grammaire), dîrok,çîrok, helbest, tiştine wergerandî,zanistî (sciences), felsefe, lê bê fana-tîzm ; bikin ku pesndayîna ramanekêde, yek bikaribe rexneyîn xwe bide :

Bi korane, dev ji pesnedayina ramansa-ziyan (ideoloji) û rejîmên siyasî ber-din.

Li Ewropa gelek kovarên kurdîderdikevin. Hin ji wan demekê dijîn ûpiştre dimirin. Jiyandina kovarekê nehêsan e. Li welatekî wek Swîsre(ISVICRE), kovarên ku bi frensizîderdikevin tevde girêdayî kovarênSwîsreya elmanî ne. Bi serê xwe nika-rin bijîn. Da ku Kovareke Kurdî liEwropa bikaribe bijî, divê hin hebinku pişta wê bigirin û bi ser de jî divêkiryarên wê (abone) pir bin. Peydakirina wan çawa dibe, êdî hun ji minçêtir dizanin.

Kovar, her sê meh carekê derkevebaşe.

Dr. Nûredîn Zaza

(*) Ji bo navê kovarê gelek pêşneyarên din jî hatin. Va ne çend ji van navan: Awat,Asoyên nû, Çar Çira, Rêgah, Roj, Rêç, Zaxros, Zanyarî, Nistiman, Pirsiyar.

21

Page 22: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

&

ÇEND GILI U GAZIND JIBONAZIMANE KURDI !

Mirov dikare bêje : Toreya Kurdîya nivîsandî ji sedsala dehan destpê dike. Heye ku ji berî vê dîrokê bejî, lê mixabin tiştekî wilo hêja di destême de nîn e, ku em bêjin : ToreyaKurdî ji vê dîroka ku me li jor gotiyekevintir e. Kevneşopên torenivîsên meyên hezar salên borî jî ewqas ne pir ûzehf in. Bê gûman gelek tiştên hêja jinivîsarên wan torenivîsan winda bûneû xelkê Kurd tu guhdarî û giringiyamezin nedane wan kevneşopên giran-biha, ku wan ji windabûnê biparêzin.Ûştên serekîn ji vê yekê re, li gora bîrû baweriya xwe ez di van bendên jêrînde dibînim :

1 - Zimanê ola me ne bi kurdîbûye. Di derbara ku em ola musulma-niyê bi zimanê zikmakî binivîsin ûbixwînin gelek sînor û kêlik jê rehatine danîn, ta vê yekê bi gunehekîmezin jî dihejmêrin.

2 - Tu dewletên me Kurdan li sertevahiya axa Kurdistanê pêk nehatine.Ger hinek îmaret pêk hatine jî, wanîmaretan serekî dirêj li berxwe neda-ne. Dewletên zorker zû bi zû rê li pêşwan girtine, ku ew nebin bingehêdewleteke kurdî mezin.

3 - Parvebûna Kurdistanê di nav-bera Imparatorî û dewletên RohilataNavîn de, çi di dîroka kevin de an nuhde. Vê yekê hêştiye ku em tim bibinhindikahiyeke milî di hundurên wanImparatorî û dewletan de, ku tu kiyanû biha ji zimanê me re tunebe.

Bi bandûriya van bendên jorînkesên me yên zîrek xizmeta zimanênbiyanî kirine, ew bi xwe jî hukumda-rê me bûne, wek Tirk, Ereb û Farisan.

Di dawiya sedsala nozdehan detevgera kurdîtiyê ji bona sazkirinawelatekî serbixwe hinekî seriyê xwehildabû. Ji ber gelek ûştên civakî, siya-sî û navnetewî, ew merem û mebesta-han bi ser neket. Em dikarin bêjin :

wan rêyeke nûjen ji neviyên xwe revekirin, ku ew bi guh zimanê xwe din,wî binivîsin û bixwînin. Tiştê ku wanbavpîran ji me re kirine û hiştine, roj-name û kovarên kurdî derxistine,kevneşopên me bi qasî ku ji wan hati-ye civandine û nivîsandine. Em dika-rin bêjin : wê tevgera siyasî bi xwere vejandineke toreyî an wêjeyî jîhanî. Xelkê Kurd bêtir guh da zimanêxwe û lê fikirîn. Gelek şopên hêja diderbara rêziman, helbest ji me rehiştine, yeka hîn hêjatir wan kesanzimanê kurdî derbasî qonaxa nivîsan-dina têkist an metinan kirin û bin-gehê vê yeka giring ji me re danîn.Kurmanciya jêr û jorîn bi taybetî yapêşîn gelekî bi pêşket. Lê mixabinher du zarava bi du alfabêyên cuda(erebî û latînî) hatin nivîsandin, ta biniha jî hîn ev yeka han berdewam e,tu xizmet hîn ji bona yekbûna alfabê-yekê û zimanekî netewî nehatiyekirin. Helbet ûşt û sedemên vê gelekin. Li gor nêrîna pisporên zimanêkurdî alfabêya latînî gelekî bi kêrîzimanê kurdî têye û ziman dikare pêgelek gavên fireh bavêje. Wek nimûne,ji heft saliyê ez tîpên erebî dinasim, lêhîn ta bi niha jî, ez nikarim bi serbestîne zimanê kurdî û ne jî yê erebî pêbixwînim.

îro zimanekî lêtretûrî ku li hemîKurdistanê hukum dike nîne . Her

22

&

ÇEND GILI U GAZIND JIBONAZIMANE KURDI !

Mirov dikare bêje : Toreya Kurdîya nivîsandî ji sedsala dehan destpê dike. Heye ku ji berî vê dîrokê bejî, lê mixabin tiştekî wilo hêja di destême de nîn e, ku em bêjin : ToreyaKurdî ji vê dîroka ku me li jor gotiyekevintir e. Kevneşopên torenivîsên meyên hezar salên borî jî ewqas ne pir ûzehf in. Bê gûman gelek tiştên hêja jinivîsarên wan torenivîsan winda bûneû xelkê Kurd tu guhdarî û giringiyamezin nedane wan kevneşopên giran-biha, ku wan ji windabûnê biparêzin.Ûştên serekîn ji vê yekê re, li gora bîrû baweriya xwe ez di van bendên jêrînde dibînim :

1 - Zimanê ola me ne bi kurdîbûye. Di derbara ku em ola musulma-niyê bi zimanê zikmakî binivîsin ûbixwînin gelek sînor û kêlik jê rehatine danîn, ta vê yekê bi gunehekîmezin jî dihejmêrin.

2 - Tu dewletên me Kurdan li sertevahiya axa Kurdistanê pêk nehatine.Ger hinek îmaret pêk hatine jî, wanîmaretan serekî dirêj li berxwe neda-ne. Dewletên zorker zû bi zû rê li pêşwan girtine, ku ew nebin bingehêdewleteke kurdî mezin.

3 - Parvebûna Kurdistanê di nav-bera Imparatorî û dewletên RohilataNavîn de, çi di dîroka kevin de an nuhde. Vê yekê hêştiye ku em tim bibinhindikahiyeke milî di hundurên wanImparatorî û dewletan de, ku tu kiyanû biha ji zimanê me re tunebe.

Bi bandûriya van bendên jorînkesên me yên zîrek xizmeta zimanênbiyanî kirine, ew bi xwe jî hukumda-rê me bûne, wek Tirk, Ereb û Farisan.

Di dawiya sedsala nozdehan detevgera kurdîtiyê ji bona sazkirinawelatekî serbixwe hinekî seriyê xwehildabû. Ji ber gelek ûştên civakî, siya-sî û navnetewî, ew merem û mebesta-han bi ser neket. Em dikarin bêjin :

wan rêyeke nûjen ji neviyên xwe revekirin, ku ew bi guh zimanê xwe din,wî binivîsin û bixwînin. Tiştê ku wanbavpîran ji me re kirine û hiştine, roj-name û kovarên kurdî derxistine,kevneşopên me bi qasî ku ji wan hati-ye civandine û nivîsandine. Em dika-rin bêjin : wê tevgera siyasî bi xwere vejandineke toreyî an wêjeyî jîhanî. Xelkê Kurd bêtir guh da zimanêxwe û lê fikirîn. Gelek şopên hêja diderbara rêziman, helbest ji me rehiştine, yeka hîn hêjatir wan kesanzimanê kurdî derbasî qonaxa nivîsan-dina têkist an metinan kirin û bin-gehê vê yeka giring ji me re danîn.Kurmanciya jêr û jorîn bi taybetî yapêşîn gelekî bi pêşket. Lê mixabinher du zarava bi du alfabêyên cuda(erebî û latînî) hatin nivîsandin, ta biniha jî hîn ev yeka han berdewam e,tu xizmet hîn ji bona yekbûna alfabê-yekê û zimanekî netewî nehatiyekirin. Helbet ûşt û sedemên vê gelekin. Li gor nêrîna pisporên zimanêkurdî alfabêya latînî gelekî bi kêrîzimanê kurdî têye û ziman dikare pêgelek gavên fireh bavêje. Wek nimûne,ji heft saliyê ez tîpên erebî dinasim, lêhîn ta bi niha jî, ez nikarim bi serbestîne zimanê kurdî û ne jî yê erebî pêbixwînim.

îro zimanekî lêtretûrî ku li hemîKurdistanê hukum dike nîne . Her

22

Page 23: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

devereke Kurdistanê bi devok û zara-vayên xwe yên deverîn dinivîsin. Jixwe nivîsandin û xwendin bi kurdî jibilî Kurdistana Iraqê qedexe ye ûgunehkariyeke mezin e, divê mirovjiberdêlê ve bête kuştin û di zîndanande salan bikişîne, ta li KurdistanaIraqê jî di warekî gelekî teng dezimanê kurdî têye bi kar anîn.

Mixabin ewqas zanîna min li serkurmanciya jêrîn nîn e, lê ez dixwa-zim çend rêzan li ser kurmanciya jorînbinivîsim. Ta bi niha kurmanciya jorînbi van awayên jêrîn têye nivîsandin :

1 - Devokê devera Bahdînan bi(tîpên erebî). Ew gelekî paqij û baş e,lê ew nabe zimanê giştî yê zaravayêkurmanciya jorîn, ji ber ku ew devokêdevereke piçûk e.

2 - Awayê nivîsandina KurdênSoviyêt. Ew gelekî bi devokekî deve-rîn û teng têye nivîsandin, ne rêzimanû bingeh jê re heye. Ew ji zû de bidevokê xwe dixwînin, lê mixabin ew liser bingeheke şaş e û ne rast e. Helbetew jî bi alfabeya Rûsî dinivîsin.

3 - Awayê nivîsandina kovaraHawarê bi berpirsiyara rehmetî Cela-det Bedirxan. Ew gelekî paqij û

hêja ye, ji ber ku xwediyên ku bi vîawayî nivîsandin gelekî li ser girame-tîk û pêşketina zimên rawestiyane kaçi awa dikare bibe awayê kurmanciyajorîn. Ji bingeheke rast û xurt de destpê kirine.

4 - Li dawî divê ez van kesên kuli Ewrûpa rojname û kovaran derdixî-nin hinekî wan bêşînim. Lavayîya minji wan ew e, ku hinekî gava ew dinivî-sin bi kurdî bifikirin û paşê binivîsin.Bi awayê ku ew dinfvîsin hemî avahi-yên zimên hildiweşînin. Mirov di navnivîsarên wan de mat dimîne ku ew biçi zaravayî û devokê ne !

Lê xuya ye, kolîdaran gelekî mê-jiyê me şuştiye. Nema em dikarin bikurdî bifikirin û binivîsin. Ji bona xa-tirê vê yekê jî, em gelek gotin û termî-nolojiyên çêkirî, ku ne bingeh û bini-yat jê re di zimanê kurdî hene, di nivî-sarên xwe de bi kar tînin. Bi vê yekê jîtîhna me naşkê, em destên xwe dirêjîalfabeya ku ev bêtirî pêncî salî ye,Kurd pê dinivîsin û dixwînin, bi wê jîdilîzin. Bi vê kirê em bingehê alfabeyêû yekbûna wê di Kurdistanê de hildi-weşînin û tar û mar dikin.

Reşîd Simo

23

devereke Kurdistanê bi devok û zara-vayên xwe yên deverîn dinivîsin. Jixwe nivîsandin û xwendin bi kurdî jibilî Kurdistana Iraqê qedexe ye ûgunehkariyeke mezin e, divê mirovjiberdêlê ve bête kuştin û di zîndanande salan bikişîne, ta li KurdistanaIraqê jî di warekî gelekî teng dezimanê kurdî têye bi kar anîn.

Mixabin ewqas zanîna min li serkurmanciya jêrîn nîn e, lê ez dixwa-zim çend rêzan li ser kurmanciya jorînbinivîsim. Ta bi niha kurmanciya jorînbi van awayên jêrîn têye nivîsandin :

1 - Devokê devera Bahdînan bi(tîpên erebî). Ew gelekî paqij û baş e,lê ew nabe zimanê giştî yê zaravayêkurmanciya jorîn, ji ber ku ew devokêdevereke piçûk e.

2 - Awayê nivîsandina KurdênSoviyêt. Ew gelekî bi devokekî deve-rîn û teng têye nivîsandin, ne rêzimanû bingeh jê re heye. Ew ji zû de bidevokê xwe dixwînin, lê mixabin ew liser bingeheke şaş e û ne rast e. Helbetew jî bi alfabeya Rûsî dinivîsin.

3 - Awayê nivîsandina kovaraHawarê bi berpirsiyara rehmetî Cela-det Bedirxan. Ew gelekî paqij û

hêja ye, ji ber ku xwediyên ku bi vîawayî nivîsandin gelekî li ser girame-tîk û pêşketina zimên rawestiyane kaçi awa dikare bibe awayê kurmanciyajorîn. Ji bingeheke rast û xurt de destpê kirine.

4 - Li dawî divê ez van kesên kuli Ewrûpa rojname û kovaran derdixî-nin hinekî wan bêşînim. Lavayîya minji wan ew e, ku hinekî gava ew dinivî-sin bi kurdî bifikirin û paşê binivîsin.Bi awayê ku ew dinfvîsin hemî avahi-yên zimên hildiweşînin. Mirov di navnivîsarên wan de mat dimîne ku ew biçi zaravayî û devokê ne !

Lê xuya ye, kolîdaran gelekî mê-jiyê me şuştiye. Nema em dikarin bikurdî bifikirin û binivîsin. Ji bona xa-tirê vê yekê jî, em gelek gotin û termî-nolojiyên çêkirî, ku ne bingeh û bini-yat jê re di zimanê kurdî hene, di nivî-sarên xwe de bi kar tînin. Bi vê yekê jîtîhna me naşkê, em destên xwe dirêjîalfabeya ku ev bêtirî pêncî salî ye,Kurd pê dinivîsin û dixwînin, bi wê jîdilîzin. Bi vê kirê em bingehê alfabeyêû yekbûna wê di Kurdistanê de hildi-weşînin û tar û mar dikin.

Reşîd Simo

23

Page 24: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

.6-

ALIKARI JI BO FERHENGA KURDI - FRANSIZI

Enstîtu ferhengeke kurdî - fransizî çêdike. Ev xebat karên kuKamuran A. Bedirxan di sî salên dawînên jiyana xwe de pêk anî bûdidomîne û temam dike. Ta niha qasî 55000 gotin hatine berhev kirin ûwergerandina fransiziya gotinên ku bi tîpên A, B, C, Ç dest pê dikinqediyaye, tîpa D jî di ber qedandinê de ye.

Ev ferheng ewê mezintirîn û firehtirîn ferhenga zimanê kurdî be ûdixwaze, qet ne be, piraniya mezina dewlemendiyên zimanê me diyarbike. Piştî çapa wê ya fransizî, ewê çapên bi zimanên din (tirkî, almanî,ingilîzî, erebî, farisî) bên amade kirin.

Ziman malê hemû kurdan e. Wekî derya ye, kûr û fireh e. Çi şivan,çi gavan, çi koçer, çi cotkar, çi dengbêj, çi nivîskar, her welatîkî me vekîmasiyan di nav vê deryayê de mezin bûye û jê parekê stendiye. Enstîtu dixebata xwe de hewcê zanîn û alîkariya hemû welatîyên me yên bixîret e.Em dixwazin ku kevirê her Kurdekî dilsoz di vê avahiya giştî de hebe.Kerem kin, navên giya û daran, en hêşînatî û meywan, ên rawir û teyran,en haletên kar an gotinên ku hun bawer dikin nadir û kêmdîtî ne ji me rebişînin. Ku dikaribin her gotinekê piçek izah kin an wergerandina wê bizimanê ku hun pê çêtir dizanin li kêleka wê deynin baştir dibe. Heçî navêgiya û daran, heta dikaribin diyar bikin bejna wan çend bilind e, li kuhêşîn dibin (di erdên avî an bejî de, li devên çeman an li çolan), berênwan çawan in, çi reng in, çiqas gir in, tên xwarin an na, tama wan çawaye ? Ku dikaribin pelek ji darê an jî berê wê, an wêne (resm) yê giya anteyr bişînin hê jî çêtir dibe. Tikaya dawîn : ji bîr me kin, di nameya xwede bêjin hun ji kîjan bajar an navçeya Kurdistanê ne.

Ji niha ve, spasên germîn ji bo alîkariya we

_»__-- _*p _p ^p

Nameyan li ser navnîşana jêrîn bisînin : Ferhenga Kurdî, Institut Kurde deParis, 106, rue La Fayette, 75010 PARIS, FRANCE.

24

.6-

ALIKARI JI BO FERHENGA KURDI - FRANSIZI

Enstîtu ferhengeke kurdî - fransizî çêdike. Ev xebat karên kuKamuran A. Bedirxan di sî salên dawînên jiyana xwe de pêk anî bûdidomîne û temam dike. Ta niha qasî 55000 gotin hatine berhev kirin ûwergerandina fransiziya gotinên ku bi tîpên A, B, C, Ç dest pê dikinqediyaye, tîpa D jî di ber qedandinê de ye.

Ev ferheng ewê mezintirîn û firehtirîn ferhenga zimanê kurdî be ûdixwaze, qet ne be, piraniya mezina dewlemendiyên zimanê me diyarbike. Piştî çapa wê ya fransizî, ewê çapên bi zimanên din (tirkî, almanî,ingilîzî, erebî, farisî) bên amade kirin.

Ziman malê hemû kurdan e. Wekî derya ye, kûr û fireh e. Çi şivan,çi gavan, çi koçer, çi cotkar, çi dengbêj, çi nivîskar, her welatîkî me vekîmasiyan di nav vê deryayê de mezin bûye û jê parekê stendiye. Enstîtu dixebata xwe de hewcê zanîn û alîkariya hemû welatîyên me yên bixîret e.Em dixwazin ku kevirê her Kurdekî dilsoz di vê avahiya giştî de hebe.Kerem kin, navên giya û daran, en hêşînatî û meywan, ên rawir û teyran,en haletên kar an gotinên ku hun bawer dikin nadir û kêmdîtî ne ji me rebişînin. Ku dikaribin her gotinekê piçek izah kin an wergerandina wê bizimanê ku hun pê çêtir dizanin li kêleka wê deynin baştir dibe. Heçî navêgiya û daran, heta dikaribin diyar bikin bejna wan çend bilind e, li kuhêşîn dibin (di erdên avî an bejî de, li devên çeman an li çolan), berênwan çawan in, çi reng in, çiqas gir in, tên xwarin an na, tama wan çawaye ? Ku dikaribin pelek ji darê an jî berê wê, an wêne (resm) yê giya anteyr bişînin hê jî çêtir dibe. Tikaya dawîn : ji bîr me kin, di nameya xwede bêjin hun ji kîjan bajar an navçeya Kurdistanê ne.

Ji niha ve, spasên germîn ji bo alîkariya we

_»__-- _*p _p ^p

Nameyan li ser navnîşana jêrîn bisînin : Ferhenga Kurdî, Institut Kurde deParis, 106, rue La Fayette, 75010 PARIS, FRANCE.

24

Page 25: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Rastnivîsîna Kurdî

RASTNIVISINA KURDI

Zmanê me î nivîsanî, bi tîpên erebî ji Eliyê Herîrî, bi tîpên latînî ji Celadet Bedir-xan dest pê dike. Rastnivîsîna bi tîpên erebî bi çi awayî bû, bi çi awayî nebû baş pê niza-nim, lê serpêhatiya rastnivîsîna bi tîpên latînî ji destpêkê ta îro gelek tevlîhev û bigelemşe ye.

Di warê rastnivîsîna bi tîpên latînî de, ji destpêkê ta îro , sê awa an sê rêgeh berpê-şî xwendevanên kurd bûne. Gelo meriv dikare ji van rêgehan re bêje «ekol-êcole» an na.

Ev sê rêgeh an ev sê ekol ; ne bi xetên mutlaq, lê bi nêzîkayî ev in :

a - Ekola Hawarêb - Ekola Kurdên Sovyetîc - Ekola bêla (ne ji alîkî)Ekola Hawarê bi qasî jiyana kovara Hawarê hevahengiya xwe kudand, di pey mirina

Mîr Celadet Bedirxan de ; Mîr Kamuran Bedirxan rêgeheke cihê, Osman Sebrî iû NûredînZaza rêgeheke cihê dan ber xwe. Di vê ekolê de cihêtî li ser nivisandina daçeka neyînî bilêkera laperandî ve nivisandin û nenivisandin e .

Ekola Kurdên Sovyetê di nav xwe de gihîştiye yekîtiyê. Bi destê Prof. Qanatê Kur-do gramera kurmancî hatiye bihevxistin. Bersîva hewcedariyên kurmanciya dorhêla Qersû Agirî dide,lê , ji bo tevahiya kurmanciya jorîn ji bersîv dayinê dûr e.

Ekola bêla, di eslê xwe de ne ekol e. Ji vê tofê (grûb) rastnivîsîn û termînolojiya dukesî çi bigre hevûdu nagrin.

Di xwendin û nivîsandina zmanekî de, yekîtî û wekheviya rastnivîsînê , serê hemîtiştî ye, kilîta qefla xwendin û nivisandinê ye.

Di warê Kurmanciya jorîn de, xwenda û nivîskar, di nîsbeta miletên dinê de hîçtu ne ne, di nîsbeta gengaziyên (îmkanên) miletê me de çendek in. Bê şik ev kesên ku binivîskarî tên nas kirin û riya nivîskariyê dane ber xwe, bi ceweta gurr kirin û geş kirinaagirê tevgera rizgariya welêt , warê çandeyî ji xwe re bijartine. Di vê rêgehê de bûnesparteka moralî bo têkoşerên rizgarîxwazên Kurdistanê. Lê dîsa jî di navbera giştan detunebûna yekîtî û wekheviya rastnivisînê kil û kêmasîkî ye.

Çerçewa rastnivîsînê gelek fere ye. Yek bi yek li serê rawestan, ji ber çerçewa vênivîsarê ne gengaz e. Mebesta vê nivîsarê rawestana li ser teşeyên neyînî (forme nêgative)ne.

Belê di ekola Hawarê de neyînî çawa hatiye nivisandin. Daçekên neyînî (me, ne,na, ni) bi lêkerê ve divê bê nivisandin, an cihê ? Pirs ev e, û lêhûrbûna me jî li vê ye.

25

Rastnivîsîna Kurdî

RASTNIVISINA KURDI

Zmanê me î nivîsanî, bi tîpên erebî ji Eliyê Herîrî, bi tîpên latînî ji Celadet Bedir-xan dest pê dike. Rastnivîsîna bi tîpên erebî bi çi awayî bû, bi çi awayî nebû baş pê niza-nim, lê serpêhatiya rastnivîsîna bi tîpên latînî ji destpêkê ta îro gelek tevlîhev û bigelemşe ye.

Di warê rastnivîsîna bi tîpên latînî de, ji destpêkê ta îro , sê awa an sê rêgeh berpê-şî xwendevanên kurd bûne. Gelo meriv dikare ji van rêgehan re bêje «ekol-êcole» an na.

Ev sê rêgeh an ev sê ekol ; ne bi xetên mutlaq, lê bi nêzîkayî ev in :

a - Ekola Hawarêb - Ekola Kurdên Sovyetîc - Ekola bêla (ne ji alîkî)Ekola Hawarê bi qasî jiyana kovara Hawarê hevahengiya xwe kudand, di pey mirina

Mîr Celadet Bedirxan de ; Mîr Kamuran Bedirxan rêgeheke cihê, Osman Sebrî iû NûredînZaza rêgeheke cihê dan ber xwe. Di vê ekolê de cihêtî li ser nivisandina daçeka neyînî bilêkera laperandî ve nivisandin û nenivisandin e .

Ekola Kurdên Sovyetê di nav xwe de gihîştiye yekîtiyê. Bi destê Prof. Qanatê Kur-do gramera kurmancî hatiye bihevxistin. Bersîva hewcedariyên kurmanciya dorhêla Qersû Agirî dide,lê , ji bo tevahiya kurmanciya jorîn ji bersîv dayinê dûr e.

Ekola bêla, di eslê xwe de ne ekol e. Ji vê tofê (grûb) rastnivîsîn û termînolojiya dukesî çi bigre hevûdu nagrin.

Di xwendin û nivîsandina zmanekî de, yekîtî û wekheviya rastnivîsînê , serê hemîtiştî ye, kilîta qefla xwendin û nivisandinê ye.

Di warê Kurmanciya jorîn de, xwenda û nivîskar, di nîsbeta miletên dinê de hîçtu ne ne, di nîsbeta gengaziyên (îmkanên) miletê me de çendek in. Bê şik ev kesên ku binivîskarî tên nas kirin û riya nivîskariyê dane ber xwe, bi ceweta gurr kirin û geş kirinaagirê tevgera rizgariya welêt , warê çandeyî ji xwe re bijartine. Di vê rêgehê de bûnesparteka moralî bo têkoşerên rizgarîxwazên Kurdistanê. Lê dîsa jî di navbera giştan detunebûna yekîtî û wekheviya rastnivisînê kil û kêmasîkî ye.

Çerçewa rastnivîsînê gelek fere ye. Yek bi yek li serê rawestan, ji ber çerçewa vênivîsarê ne gengaz e. Mebesta vê nivîsarê rawestana li ser teşeyên neyînî (forme nêgative)ne.

Belê di ekola Hawarê de neyînî çawa hatiye nivisandin. Daçekên neyînî (me, ne,na, ni) bi lêkerê ve divê bê nivisandin, an cihê ? Pirs ev e, û lêhûrbûna me jî li vê ye.

25

Page 26: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Bi awayê Mîr Celadet Bedirxan (1)

A ) Lapêrîna* lêkera nederbaswer (verbe intransitif)( Demên tofa yekemîn)

1 . Boriya borî (prêtêrit)2 . Boriya dûdar (prêtêrit narratif)3 . Boriya berdest (imparfait)4 . Boriya berdesta domdar

(imparfait duratif)5 . Berdesta bîlanî

(imparfait du subjonctif)6 . Hekînî (Teşeya la)

Ez ketimEz ketimeEz diketim

Ez diketime

Bila ez biketamaEzê biketama

Ez ne ketimEz ne ketimeEz ne diketim

Ez ne diketime

Bila ez neketamaEzê neketama

B ) Demên hevedudanî (temps composês)Demên pêşkerî (temps de l'indicatif )

1

2

3

45

6

1

2

3

4

5

. Boriya çirokî (plus-que-parfait)

. Boriya nêze-çîrokî( plus-que parfait approximatif)

. Wêbêya berdest (futur antêrieur)

Demên bilanî

. Boriya bilanî (subjonctif passê)

. Boriya çîrokîya bilanî(plus-que-parfait du subjonctif)

. Hekînî (Teşeya 2a)

C ) Fermanî (impêratif)

. Fermanî

. Nihoya pêşkerî(prêsent de l'indicatif)

. Nihoya domdar(prêsent duratif)

. Wêbê (futur)

. Nihoya bilanî(prêsent du subjonctif)

Ez keti bûm

Ez diketi bûmEzê keti bim

Ez keti bim

Bila ez keti biwamaEzê keti biwama

BikeveBila bikeve

Ez dikevim

Ez dikevimeEzê bikevim

Bila bikevim

ez ne keti bûm

Ez ne diketi bûm

Ez ne keti bim

Bila ez ne keti biwama

MekeveBila mekeve

Ez nakevim

Ez nakevimeneyînî tu ne ye anez nakevim

Bila nekevim

* Pirsên rêzimanî hê di kurdî de baş bicih nebûne. Yên vê bendê'ji ber kitêba Prof. Kamûran Bedtrxan«Langue Kurde» hatina girtin û em wan tevî wergerandina wan a fransizi 'didin. Lapêrin (bilapêre 1 )a lêkerê bimana kisandina, bikar anîna filê ye. Gotina borîjiborandinêteûdema borî nîsandide.

Kurdên Iraqêjê re rabirdû û /i wêbê re dahatû dibêjin. Tese şekl e, «forme» e.

26

Bi awayê Mîr Celadet Bedirxan (1)

A ) Lapêrîna* lêkera nederbaswer (verbe intransitif)( Demên tofa yekemîn)

1 . Boriya borî (prêtêrit)2 . Boriya dûdar (prêtêrit narratif)3 . Boriya berdest (imparfait)4 . Boriya berdesta domdar

(imparfait duratif)5 . Berdesta bîlanî

(imparfait du subjonctif)6 . Hekînî (Teşeya la)

Ez ketimEz ketimeEz diketim

Ez diketime

Bila ez biketamaEzê biketama

Ez ne ketimEz ne ketimeEz ne diketim

Ez ne diketime

Bila ez neketamaEzê neketama

B ) Demên hevedudanî (temps composês)Demên pêşkerî (temps de l'indicatif )

1

2

3

45

6

1

2

3

4

5

. Boriya çirokî (plus-que-parfait)

. Boriya nêze-çîrokî( plus-que parfait approximatif)

. Wêbêya berdest (futur antêrieur)

Demên bilanî

. Boriya bilanî (subjonctif passê)

. Boriya çîrokîya bilanî(plus-que-parfait du subjonctif)

. Hekînî (Teşeya 2a)

C ) Fermanî (impêratif)

. Fermanî

. Nihoya pêşkerî(prêsent de l'indicatif)

. Nihoya domdar(prêsent duratif)

. Wêbê (futur)

. Nihoya bilanî(prêsent du subjonctif)

Ez keti bûm

Ez diketi bûmEzê keti bim

Ez keti bim

Bila ez keti biwamaEzê keti biwama

BikeveBila bikeve

Ez dikevim

Ez dikevimeEzê bikevim

Bila bikevim

ez ne keti bûm

Ez ne diketi bûm

Ez ne keti bim

Bila ez ne keti biwama

MekeveBila mekeve

Ez nakevim

Ez nakevimeneyînî tu ne ye anez nakevim

Bila nekevim

* Pirsên rêzimanî hê di kurdî de baş bicih nebûne. Yên vê bendê'ji ber kitêba Prof. Kamûran Bedtrxan«Langue Kurde» hatina girtin û em wan tevî wergerandina wan a fransizi 'didin. Lapêrin (bilapêre 1 )a lêkerê bimana kisandina, bikar anîna filê ye. Gotina borîjiborandinêteûdema borî nîsandide.

Kurdên Iraqêjê re rabirdû û /i wêbê re dahatû dibêjin. Tese şekl e, «forme» e.

26

Page 27: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Şandek IANÎN bîne me bîneÊXISTIN bêxe meêxe

Bi kurtî :

Di tofa (grûba) A de ; 1 , 2, 3, 4, cihê 5, 6 bi lêkerê ve,di tofa B de gişt cihê,di tofa C de gişt bi lêkerê ve hatine nivîsandin. Di raweyên fermanî yên lêkera anîn

û êxistin de daçeka neyînî dîsa cihê hatine nivisandin.Mîr Kamuran Bedirxan daçeka neyîniyê di Hawarê de mîna Mîr Celadet, lê, piştî

Hawarê bi temamî bi usûla îmla fransizî, ji lêkerê cihê dinivisîne. (2)Ji ekola Hawarê Osman Sebrî (3) û Dr. Nûredîn Zaza (4) daçeka neyîniyê her bi

lêkerê ve dinivisînin.Ev daçeka neyîniyê cihê an bi lêkerê ve nivisandin, di ekola Hawarê de çima rûne-

nişt ? Çima hevûdu baş pê serwext nekirin. Bê şik Mîr Celadet zana bû, lê belê sedemênvan têveliyan çi bûn ? Awayê Osman Sebrî û Dr. Nûredîn Zaza pratîktir e, lê, MîrKamuran çima bi temamî bi eksa vana çû. Belkî bersîv heye, lê, ez rast lê nehatime.

Ez di mantiqa awayê Mîr Celadet de tênegihîştim. Her wekî :

Tofa A ; 1 , 2, 3, 4, çima cihê ne, di 5 û 6 de çima bi lêkerê ve ne ?

Ku mantiq ev be, «daçeka neyînî «bi» hiltîne», wê gavê meriv dikare bêje ku : têve-liya «di» û «bi» di aliyê fonksiyonê de ji hev çi heye ? Di A / 1 , 2 ; B / 1 , 4, 5 de bi lêke-rê ve, ne «di» û ne jî «bi» hene, lê çima daçeka neyîniyê di vana de jî cihê ye ?

Tofa B ; teşeyên neyînî yên 3 û 6 nayên nîşan dan. Bi dîtina min bo 3 , «ezê neketi bim, ezê ne çû bim» , bo 6 , «ezê ne keti biwama, ezê ne çû biwama/ezê ne çû bûma»di zimanê axaftinî de tê bi kar anîn.

Dîsa bi dîtina min neyîniya <<ANIN» ê meîne an meyneya «ÊXISTIN» ê mexe an mexê ye.

Mîr Celadet jî, Mîr Kamuran jî dibêjin ku neyînîya wêbêyê (futur-ê) tu ne ye, anneyîniya nihoya pêşkerî (prêsent de l'indicatif) ya wêbêyê ye jî.

Gelo bera tu ne ye ? Ez ketim şikê. Çend pirs û bersîvên teşeya wêbêyê hatin bîramin. Ka em bi hev re lê binihêrin :

- Tê herî Diyarbekirê ?

- Na, ezê neçim.- Tê rojiya xwe bixwî ?

- Na, ezê nexwim, lê Ahmed wê bixwe.- Tê mêr kî ?

- Na, ezêmêrnekim.- Tê malê bifroşî ?

- Na, ezê malê nefroşim.

dide

Bi vê teşeyê awayê axaftinê heye û gelemper e jî.Rast e, bersîva bi neyînî bo teşeya wêbêyê bi ya nihoyî jî heye. Lê maneyeke dinê

a) Bi neyîniya wêbêyê- Tê herî Diyarbekirê ?

27

Şandek IANÎN bîne me bîneÊXISTIN bêxe meêxe

Bi kurtî :

Di tofa (grûba) A de ; 1 , 2, 3, 4, cihê 5, 6 bi lêkerê ve,di tofa B de gişt cihê,di tofa C de gişt bi lêkerê ve hatine nivîsandin. Di raweyên fermanî yên lêkera anîn

û êxistin de daçeka neyînî dîsa cihê hatine nivisandin.Mîr Kamuran Bedirxan daçeka neyîniyê di Hawarê de mîna Mîr Celadet, lê, piştî

Hawarê bi temamî bi usûla îmla fransizî, ji lêkerê cihê dinivisîne. (2)Ji ekola Hawarê Osman Sebrî (3) û Dr. Nûredîn Zaza (4) daçeka neyîniyê her bi

lêkerê ve dinivisînin.Ev daçeka neyîniyê cihê an bi lêkerê ve nivisandin, di ekola Hawarê de çima rûne-

nişt ? Çima hevûdu baş pê serwext nekirin. Bê şik Mîr Celadet zana bû, lê belê sedemênvan têveliyan çi bûn ? Awayê Osman Sebrî û Dr. Nûredîn Zaza pratîktir e, lê, MîrKamuran çima bi temamî bi eksa vana çû. Belkî bersîv heye, lê, ez rast lê nehatime.

Ez di mantiqa awayê Mîr Celadet de tênegihîştim. Her wekî :

Tofa A ; 1 , 2, 3, 4, çima cihê ne, di 5 û 6 de çima bi lêkerê ve ne ?

Ku mantiq ev be, «daçeka neyînî «bi» hiltîne», wê gavê meriv dikare bêje ku : têve-liya «di» û «bi» di aliyê fonksiyonê de ji hev çi heye ? Di A / 1 , 2 ; B / 1 , 4, 5 de bi lêke-rê ve, ne «di» û ne jî «bi» hene, lê çima daçeka neyîniyê di vana de jî cihê ye ?

Tofa B ; teşeyên neyînî yên 3 û 6 nayên nîşan dan. Bi dîtina min bo 3 , «ezê neketi bim, ezê ne çû bim» , bo 6 , «ezê ne keti biwama, ezê ne çû biwama/ezê ne çû bûma»di zimanê axaftinî de tê bi kar anîn.

Dîsa bi dîtina min neyîniya <<ANIN» ê meîne an meyneya «ÊXISTIN» ê mexe an mexê ye.

Mîr Celadet jî, Mîr Kamuran jî dibêjin ku neyînîya wêbêyê (futur-ê) tu ne ye, anneyîniya nihoya pêşkerî (prêsent de l'indicatif) ya wêbêyê ye jî.

Gelo bera tu ne ye ? Ez ketim şikê. Çend pirs û bersîvên teşeya wêbêyê hatin bîramin. Ka em bi hev re lê binihêrin :

- Tê herî Diyarbekirê ?

- Na, ezê neçim.- Tê rojiya xwe bixwî ?

- Na, ezê nexwim, lê Ahmed wê bixwe.- Tê mêr kî ?

- Na, ezêmêrnekim.- Tê malê bifroşî ?

- Na, ezê malê nefroşim.

dide

Bi vê teşeyê awayê axaftinê heye û gelemper e jî.Rast e, bersîva bi neyînî bo teşeya wêbêyê bi ya nihoyî jî heye. Lê maneyeke dinê

a) Bi neyîniya wêbêyê- Tê herî Diyarbekirê ?

27

Page 28: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- Na, ezê neçim (nerim).

b) Bi neyîniya nihoyî

- Tê herî Diyarbekirê ?

- Na, ez naçim (narim)

Di bersîva «a» yê de ; hezir û ihtîmal heye. Lê di bersîva «b» yê de biryardayinekeheye. Kirin û nekirin gihîştiye biryareke dawînî.

Herwekî tê dîtin di bareya rastnivîsîna teşeya neyînî yên lêkeran de, ji ekolaHawarê sê şax derketine û her sê şax jî awakî dîtir pêk anîne.

Di vê nivîsarê de min awayê Osman Sebrî û Dr. Nûredîn Zaza pêk anî, lewra minew pratîktir dît.

Belê pirsa li ber me ev e, yekftiya rastnivîsîna kurdî bi alfabeya latînî wê çawa pêkbê?

Malzemeyên berdest. Ekola Hawarê sê rê derkiriye- Ji vana kîjan :

- di aliyê ilmî de rastir e ?

- di nivîsandinê de pratîktir e ?

ûçima?Divê bersîvên vana bên dayin ku meriv bikaribe bigihîje sentezeke bijûndar (sihhî).Ji vê nivîsarê mebesta min, di rastnivîsînê de gelşeke piçûk berpêş kirin û di dawiyê

de , di navbera zmanzanan de , vekirina vê minaqeşeyê ye .

R. BARNAS

(1) Emir Djeladet Bedir Khan et Roger Lescot, Grammaire Kurde (Dialecte kurmandji),Librairie d'Amêrique et d'Orient, Adrien MAISONNEUVE, 11, rue Saint-Sulpice, Paris6e. 1970.(2) Kamuran Bedir Khan, Langue Kurde, Tome I et II, Elêments de Grammaire extraits

des cours donnês a l'Ecole Nationale des Langues Orientales Vivantes, Paris 1953.(3) Osman Sebrî, Ziman di Jîna Miletan de, Hêviya Welêt (Berhevok) 1976, rûpel 22-24.(4) Dr. N. Zaza, Şerê Mêşa, Hêviya Welêt (Berhevok) 1976, rûpel 62-64.

28

- Na, ezê neçim (nerim).

b) Bi neyîniya nihoyî

- Tê herî Diyarbekirê ?

- Na, ez naçim (narim)

Di bersîva «a» yê de ; hezir û ihtîmal heye. Lê di bersîva «b» yê de biryardayinekeheye. Kirin û nekirin gihîştiye biryareke dawînî.

Herwekî tê dîtin di bareya rastnivîsîna teşeya neyînî yên lêkeran de, ji ekolaHawarê sê şax derketine û her sê şax jî awakî dîtir pêk anîne.

Di vê nivîsarê de min awayê Osman Sebrî û Dr. Nûredîn Zaza pêk anî, lewra minew pratîktir dît.

Belê pirsa li ber me ev e, yekftiya rastnivîsîna kurdî bi alfabeya latînî wê çawa pêkbê?

Malzemeyên berdest. Ekola Hawarê sê rê derkiriye- Ji vana kîjan :

- di aliyê ilmî de rastir e ?

- di nivîsandinê de pratîktir e ?

ûçima?Divê bersîvên vana bên dayin ku meriv bikaribe bigihîje sentezeke bijûndar (sihhî).Ji vê nivîsarê mebesta min, di rastnivîsînê de gelşeke piçûk berpêş kirin û di dawiyê

de , di navbera zmanzanan de , vekirina vê minaqeşeyê ye .

R. BARNAS

(1) Emir Djeladet Bedir Khan et Roger Lescot, Grammaire Kurde (Dialecte kurmandji),Librairie d'Amêrique et d'Orient, Adrien MAISONNEUVE, 11, rue Saint-Sulpice, Paris6e. 1970.(2) Kamuran Bedir Khan, Langue Kurde, Tome I et II, Elêments de Grammaire extraits

des cours donnês a l'Ecole Nationale des Langues Orientales Vivantes, Paris 1953.(3) Osman Sebrî, Ziman di Jîna Miletan de, Hêviya Welêt (Berhevok) 1976, rûpel 22-24.(4) Dr. N. Zaza, Şerê Mêşa, Hêviya Welêt (Berhevok) 1976, rûpel 62-64.

28

Page 29: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Belge

DESTNIVTSAREKE NAZIM HIKMET LI SER KURDAN

Nazim Hikmet mezintirîn helbestvanê tirkê sedsala XX a tê nasîn.Helbestên wî ta îro, di bêtirî çil zimanên cihanê de çap bûne.

Nazim li ser evînê, li ser dostaniyê, li ser hesreta welêt, li ser azadiyê ûgelek jî li ser şoreşê û rizgariya mirovan nivîsiye. Wî ne tenê xwezî û şerêngelê xwe, wisa jî yên Asya navîn, Awrûpa, Afrîka, yê Hindistan, Çîn, Kuba,Endonezya, hwd ... stiriye. Heta li ser azadîxwazên Tanganîka jî helbestangotiye, lê di nivîsarên wî yên çapkirî de li ser cîranên wî yên kurd, ên ku disalên 19201930 li Tirkiyê, dû re li Iran û Iraqê ji bo azadiya xwe şer dikirin,tiştek ne nivîsiye. Rejîma tirk a ku wî 17 sal di zindanan de hişt, mecbûrêsirgûnê kir, bi milyonan Kurdan jî di bin nîrê zordestiyê de diperçiqand, bised hezaran di wan qir kir, lê ji azadîxwazên tirk kes, bi eşkere, piştîvaniyagelê kurd ne kir, deng dernexist. Tu kes, heta Nazim jî.

Destnivîsara ku em di kovara xwe de çap dikin, dîtinên helbestvanênavdar li ser Kurdan diyar dike û loma ji me re girîng xuya kir. Ew li ser heştpelikên 13,5x21 sm hatiye nivîsîn û di nav arşîvên Mîr Kamuran Bedirxande, ku niha li Enstîtuyê ne, derketiye. Li ser pelikan tu tarîx ne hatiyedanîn, lê ew di nav dosyake mezin a belgên din de bûn û li ser dosyê bi xwe,û li ser piraniya belgên wê, tarîxa 1961 hatiye nivîsîn. Ihtimaleke mezin e kuev destnivîsar jî di sala 1961 de hatibe nivîsîn û parçeyek ji nama NazimHikmet ji K. Bedirxan re be.

Mîrê rehmetî çend caran ji min re gotibû ku wî Nazim hê ji Stenbolê nasdikir û malbatên wan nasikên hev bûn, ku heta mirina Nazim (3-6-1963) wanji hev re name dinivîsîn. Di salên 1950-1960 de, Mîr serokê Mijûlgeha Kurdîya Parîsê û wisa jî mamosteyê zimanê kurdî li Zanîngeha Parîsê bû.

Kendal

29

Belge

DESTNIVTSAREKE NAZIM HIKMET LI SER KURDAN

Nazim Hikmet mezintirîn helbestvanê tirkê sedsala XX a tê nasîn.Helbestên wî ta îro, di bêtirî çil zimanên cihanê de çap bûne.

Nazim li ser evînê, li ser dostaniyê, li ser hesreta welêt, li ser azadiyê ûgelek jî li ser şoreşê û rizgariya mirovan nivîsiye. Wî ne tenê xwezî û şerêngelê xwe, wisa jî yên Asya navîn, Awrûpa, Afrîka, yê Hindistan, Çîn, Kuba,Endonezya, hwd ... stiriye. Heta li ser azadîxwazên Tanganîka jî helbestangotiye, lê di nivîsarên wî yên çapkirî de li ser cîranên wî yên kurd, ên ku disalên 19201930 li Tirkiyê, dû re li Iran û Iraqê ji bo azadiya xwe şer dikirin,tiştek ne nivîsiye. Rejîma tirk a ku wî 17 sal di zindanan de hişt, mecbûrêsirgûnê kir, bi milyonan Kurdan jî di bin nîrê zordestiyê de diperçiqand, bised hezaran di wan qir kir, lê ji azadîxwazên tirk kes, bi eşkere, piştîvaniyagelê kurd ne kir, deng dernexist. Tu kes, heta Nazim jî.

Destnivîsara ku em di kovara xwe de çap dikin, dîtinên helbestvanênavdar li ser Kurdan diyar dike û loma ji me re girîng xuya kir. Ew li ser heştpelikên 13,5x21 sm hatiye nivîsîn û di nav arşîvên Mîr Kamuran Bedirxande, ku niha li Enstîtuyê ne, derketiye. Li ser pelikan tu tarîx ne hatiyedanîn, lê ew di nav dosyake mezin a belgên din de bûn û li ser dosyê bi xwe,û li ser piraniya belgên wê, tarîxa 1961 hatiye nivîsîn. Ihtimaleke mezin e kuev destnivîsar jî di sala 1961 de hatibe nivîsîn û parçeyek ji nama NazimHikmet ji K. Bedirxan re be.

Mîrê rehmetî çend caran ji min re gotibû ku wî Nazim hê ji Stenbolê nasdikir û malbatên wan nasikên hev bûn, ku heta mirina Nazim (3-6-1963) wanji hev re name dinivîsîn. Di salên 1950-1960 de, Mîr serokê Mijûlgeha Kurdîya Parîsê û wisa jî mamosteyê zimanê kurdî li Zanîngeha Parîsê bû.

Kendal

29

Page 30: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

S^fXX^ _£w<-^~;<r -^ /-*«**-*_i .-V. .'*->7/"1, 7" t/' «___. _%;. /._a<--_____"k.

^ 0»»^ %t£" ZZlU^ -V«_

-di xfc^ oLQ.ltt k<litûi- Açck dcc £êUuJ\.p£sii _

/7V.Ua £V\ ^)QAi/Jl-< ^^U^CxQcLAA^.z/^1^ '&tdi'cfA

4tl)@AA , , . , __'"/

.'TV-.-^

30

S^fXX^ _£w<-^~;<r -^ /-*«**-*_i .-V. .'*->7/"1, 7" t/' «___. _%;. /._a<--_____"k.

^ 0»»^ %t£" ZZlU^ -V«_

-di xfc^ oLQ.ltt k<litûi- Açck dcc £êUuJ\.p£sii _

/7V.Ua £V\ ^)QAi/Jl-< ^^U^CxQcLAA^.z/^1^ '&tdi'cfA

4tl)@AA , , . , __'"/

.'TV-.-^

30

Page 31: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Piraniyeke girîng a neteweyê kurd, ê xwedî dîrok û çandekê ku qirnênwan digihên kurahiyên sedsalan , di parçekê Anadoluyê de dijî. Neteweyêkurd, neteweyê tirkê ku di parçeyên dinên Anadoluyê de dijî (ji xwe re) *bra dihesibîne. Her du netewe, di împaratoriya Osmanî de, ku wekî hemûîmparatoriyan zîndana gelan bû, li zîncîrên giranên derebegên Tirk û Kurd ûyên îdara împaratoriya Osmanî hatine xistin. Piştî hilweşandina împarato-riya Osmanî jî her du netewe yek cepheyek danîne, li dijî emperyalîzmê şerkirine. Tevgera rizgariya neteweyî ya Anadoluyê ne tenê ji bo Tirkan, lê ji boKurdan jî yek bi şereftirîn rûpelê dîroka wan e. Yek ji stranên ku qet nayê jibîr kirin ên wan salên şer wisa dest pê dikir : « Vurun kûrt uşagi namus giinti-

dûr» (lêdin lawê kurd, roja namûsê ye), paşê karbidestên tirk wê qedexekirin.

* Gotinên di nav heyvokê (parantêzê de) di eslê nivîsarê de nîn in, ji boedilandina wergerandinê hatine danîn.

31

Piraniyeke girîng a neteweyê kurd, ê xwedî dîrok û çandekê ku qirnênwan digihên kurahiyên sedsalan , di parçekê Anadoluyê de dijî. Neteweyêkurd, neteweyê tirkê ku di parçeyên dinên Anadoluyê de dijî (ji xwe re) *bra dihesibîne. Her du netewe, di împaratoriya Osmanî de, ku wekî hemûîmparatoriyan zîndana gelan bû, li zîncîrên giranên derebegên Tirk û Kurd ûyên îdara împaratoriya Osmanî hatine xistin. Piştî hilweşandina împarato-riya Osmanî jî her du netewe yek cepheyek danîne, li dijî emperyalîzmê şerkirine. Tevgera rizgariya neteweyî ya Anadoluyê ne tenê ji bo Tirkan, lê ji boKurdan jî yek bi şereftirîn rûpelê dîroka wan e. Yek ji stranên ku qet nayê jibîr kirin ên wan salên şer wisa dest pê dikir : « Vurun kûrt uşagi namus giinti-

dûr» (lêdin lawê kurd, roja namûsê ye), paşê karbidestên tirk wê qedexekirin.

* Gotinên di nav heyvokê (parantêzê de) di eslê nivîsarê de nîn in, ji boedilandina wergerandinê hatine danîn.

31

Page 32: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

va. s***^ -UvW fer*^'/***^- V-H ^^o«-'>1- /K_.4C»_r./''_>7t-c "..,, 0 /

P y/^W^^i^--^*''^tTa'<^ f^K^txfi^^l^U J, Ju^cXç_ Ap^-

J(>JL AçC^cLL etctii Cl^Q^Utysi*. U^uU^

/~<.M<- -t-k^^1 i *> **^32

va. s***^ -UvW fer*^'/***^- V-H ^^o«-'>1- /K_.4C»_r./''_>7t-c "..,, 0 /

P y/^W^^i^--^*''^tTa'<^ f^K^txfi^^l^U J, Ju^cXç_ Ap^-

J(>JL AçC^cLL etctii Cl^Q^Utysi*. U^uU^

/~<.M<- -t-k^^1 i *> **^32

Page 33: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Piştî damezrandina Komara Tirkiyê, karbidest û hawirên serdestên Tirkmafên neteweyî û mirovîyên ku ji gelê kurd re wad kiribûn nenasîn. Biser-

de, ewan pirsê heta înkarkirina hebûna neteweyê kurd wekî neteweyek jî(pêşve) birin. Ev dem, dema ku karbidest û sinifên serdestên tirk dest biemperyalîzmê re lihevkirinê dikin e. Tesadif nîne ku înkar û lihevkirin di ey-nî demê de diyar dibin. Iro siyasetkarên Tirkên ku Komara Tirkiyê xistinerewşa yek ji kelên emperyalîzmê di Rojhelata Navîn û Nêzîk de di înkarahebûna neteweyîya Neteweyê Kurd de israr dikin û mafên ku dinav tixûbênKomara Tirkiyê de ji hindikahiyên din re dinasin jî ji neteweyê Kurd re nasnakin.

33

Piştî damezrandina Komara Tirkiyê, karbidest û hawirên serdestên Tirkmafên neteweyî û mirovîyên ku ji gelê kurd re wad kiribûn nenasîn. Biser-

de, ewan pirsê heta înkarkirina hebûna neteweyê kurd wekî neteweyek jî(pêşve) birin. Ev dem, dema ku karbidest û sinifên serdestên tirk dest biemperyalîzmê re lihevkirinê dikin e. Tesadif nîne ku înkar û lihevkirin di ey-nî demê de diyar dibin. Iro siyasetkarên Tirkên ku Komara Tirkiyê xistinerewşa yek ji kelên emperyalîzmê di Rojhelata Navîn û Nêzîk de di înkarahebûna neteweyîya Neteweyê Kurd de israr dikin û mafên ku dinav tixûbênKomara Tirkiyê de ji hindikahiyên din re dinasin jî ji neteweyê Kurd re nasnakin.

33

Page 34: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

I

sJ&St* /cv.^-w^w rj^

ki^-t^^J * V ^t-*^^**M*V

%xLiik^l^ Ue^^^^ "*- /r».i-r-&JjUfA^ ^JU/c acs* ^f^y /ean-^cx_<.

qO-i\C4^

34

I

sJ&St* /cv.^-w^w rj^

ki^-t^^J * V ^t-*^^**M*V

%xLiik^l^ Ue^^^^ "*- /r».i-r-&JjUfA^ ^JU/c acs* ^f^y /ean-^cx_<.

qO-i\C4^

34

Page 35: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Gelên Tirk û Kurd, di nav tixûbên Komara Tirkiyê de, di siyaseta derveû hindur de hesreta eynî mereman dikişînin û ev yek karbidestên Tirkên îroditirsîne. Her du netewe dixwazin çandên xwe yên neteweyîyên bra, abori-yên xwe yên neteweyî bigeşînin, bigihên erdê, haletên erdçinîyê (ziraetê),azadî û mafên xwe yên demokratîk. Gelên Tirk û Kurd bêrî dikin ku Koma-ra Tirkiyê siyaseteke derveya bêalî bimeşîne, ji binketiya emperyalîzmêbifilite. Çawa welatparêzên Tirkên rastî piştîvaniya şerê ku brayên wan ênKurd dikin ji bo gihandina mafên xwe yên neteweyî di nav tixûbên KomaraTirkiyê de, welatparêzên Kurdên rastî ji pişta şerê gelê Tirk ji bo demokrasîû serxwebûna neteweyî digirin.

35

Gelên Tirk û Kurd, di nav tixûbên Komara Tirkiyê de, di siyaseta derveû hindur de hesreta eynî mereman dikişînin û ev yek karbidestên Tirkên îroditirsîne. Her du netewe dixwazin çandên xwe yên neteweyîyên bra, abori-yên xwe yên neteweyî bigeşînin, bigihên erdê, haletên erdçinîyê (ziraetê),azadî û mafên xwe yên demokratîk. Gelên Tirk û Kurd bêrî dikin ku Koma-ra Tirkiyê siyaseteke derveya bêalî bimeşîne, ji binketiya emperyalîzmêbifilite. Çawa welatparêzên Tirkên rastî piştîvaniya şerê ku brayên wan ênKurd dikin ji bo gihandina mafên xwe yên neteweyî di nav tixûbên KomaraTirkiyê de, welatparêzên Kurdên rastî ji pişta şerê gelê Tirk ji bo demokrasîû serxwebûna neteweyî digirin.

35

Page 36: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

/___",/_--_'f* -££---<-'t

36

/___",/_--_'f* -££---<-'t

36

Page 37: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Hêzên paşverû, kedxur û tarîyên ku dixwazin berberî têxin navberaTirk îTKurd ên ku li Anadoluyê dijîn, dixwazin destên xwe bidin yên emper-yalîzmê, gelên me hêsanîtir biperçiqînin. Serketina şerê rizgariya neteweyîyênû ku gelên Kurd û Tirk ji bo bextewariyê û jiyaneke mirovî li dijî derebe-gan, hêzên reş, axayên bajar û gundan, paşverûyan, nijadperestan, înkarkiro-xên hebûn û mafên neteweyîyên neteweyan, (li dijî) yên ku gelan berî hevdidin, li ser pişta wan bi hêsanî ebûra xwe dikin, (li dijî) xulamên emperya-lîzmê dimeşînin, bi tevkariya gelên Kurd û Tirk bi serkeve.

Tenê bi tevkariyeke wilo her du neteweyên bra ewê dikaribin bigihênazadiyê û mafên xwe yên neteweyî û mirovî.

Nazim Hikmet

37

Hêzên paşverû, kedxur û tarîyên ku dixwazin berberî têxin navberaTirk îTKurd ên ku li Anadoluyê dijîn, dixwazin destên xwe bidin yên emper-yalîzmê, gelên me hêsanîtir biperçiqînin. Serketina şerê rizgariya neteweyîyênû ku gelên Kurd û Tirk ji bo bextewariyê û jiyaneke mirovî li dijî derebe-gan, hêzên reş, axayên bajar û gundan, paşverûyan, nijadperestan, înkarkiro-xên hebûn û mafên neteweyîyên neteweyan, (li dijî) yên ku gelan berî hevdidin, li ser pişta wan bi hêsanî ebûra xwe dikin, (li dijî) xulamên emperya-lîzmê dimeşînin, bi tevkariya gelên Kurd û Tirk bi serkeve.

Tenê bi tevkariyeke wilo her du neteweyên bra ewê dikaribin bigihênazadiyê û mafên xwe yên neteweyî û mirovî.

Nazim Hikmet

37

Page 38: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

t>

KITEBXANA ENSTITUYE

Kitêbxana Enstîtuyê dixwaze bibe hîmê Kitêbxana NeteweyîyaKurdistanê. Tê de niha bi 25 zimanan qasî 2400 cild kitêb hene. Hin jivan kitêban gelek kevn in, di sedsalên 18 û 19 de çap bûne. Hin destnivîsjî hene.

Ji kovarên kevn, civanbendên (kolleksiyonên) Hawar, Ronahî, RojaNû, Stêr û Kurdistan (Iran) temam bûne, ên kovarên din tên berhevkirin.

Di vê navê de Enstîtu, belgeyên arşîvên dîplomatîk, film, wêne ûdiapozîtîf, kaset û sêlikên kurdî jî dicivîne. Ta îro dora 1800 diapozîtîf,20 film û qasî 75 saet mûsîqiya kurdî hatine civandin.

Bê gûman, ev hê destpêk e ; karê şeş mehan e. Divê ku em afîran-dinên li ser ziman, dîrok û çanda xwe bêwestiyan berhev kin, dîroka gelêxwe, dewlemendiyên çanda xwe diyar kin, binasin û bi dinyayê bidinnasîn. Civandina arşîvên me yên neteweyî, dewlemendkirina kitêbxaname ya netewêyî karê her welatparêzî kurd, her Kurdekî bixîret e.

Li kitêb, kovar, fîlm, wêne, kaset û belgeyên li ser Kurdan bigerin ;

we bi çi zimanî çi peyda kir ji kitêbxana Enstîtuyê re bişînin. Çavên xweli dengbêj û çîrokbêjan, xasme li yên pîr, bigerînin. Stran û çîrokên wanbigrin kasetan û ji me re verêkin. Bila, bi mirina wan, keriyek ji folkloragelê me winda me be, ji bîran neçe.

PARASTINA ÇANDA KURDÎ, KARÊ ME HEMÛYAN E.

38

t>

KITEBXANA ENSTITUYE

Kitêbxana Enstîtuyê dixwaze bibe hîmê Kitêbxana NeteweyîyaKurdistanê. Tê de niha bi 25 zimanan qasî 2400 cild kitêb hene. Hin jivan kitêban gelek kevn in, di sedsalên 18 û 19 de çap bûne. Hin destnivîsjî hene.

Ji kovarên kevn, civanbendên (kolleksiyonên) Hawar, Ronahî, RojaNû, Stêr û Kurdistan (Iran) temam bûne, ên kovarên din tên berhevkirin.

Di vê navê de Enstîtu, belgeyên arşîvên dîplomatîk, film, wêne ûdiapozîtîf, kaset û sêlikên kurdî jî dicivîne. Ta îro dora 1800 diapozîtîf,20 film û qasî 75 saet mûsîqiya kurdî hatine civandin.

Bê gûman, ev hê destpêk e ; karê şeş mehan e. Divê ku em afîran-dinên li ser ziman, dîrok û çanda xwe bêwestiyan berhev kin, dîroka gelêxwe, dewlemendiyên çanda xwe diyar kin, binasin û bi dinyayê bidinnasîn. Civandina arşîvên me yên neteweyî, dewlemendkirina kitêbxaname ya netewêyî karê her welatparêzî kurd, her Kurdekî bixîret e.

Li kitêb, kovar, fîlm, wêne, kaset û belgeyên li ser Kurdan bigerin ;

we bi çi zimanî çi peyda kir ji kitêbxana Enstîtuyê re bişînin. Çavên xweli dengbêj û çîrokbêjan, xasme li yên pîr, bigerînin. Stran û çîrokên wanbigrin kasetan û ji me re verêkin. Bila, bi mirina wan, keriyek ji folkloragelê me winda me be, ji bîran neçe.

PARASTINA ÇANDA KURDÎ, KARÊ ME HEMÛYAN E.

38

Page 39: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

CîrokBARKEŞEN PIÇUK

Ferzend bi lez perçak nan ji teştê der-xist, derket û bazda. Deh deqîqe mabû, kutrên bihata. Ger ku ew negihaşta ser trênê,wê rojê tu tişt bi dest nediket. Gava kugihaşt ber pirê dengê zûrîna trênê hat.Ferzend zû zû daqûl bû, solên xwe ji pê kir,xiste destên xwe û hîn xurtir bazda. Gava kuji pirê derbas bû, di xwêdanê de mabû. Lênesekinî, tenê bi piyê qutikê xwe xwêdanaser çavê xwe paqij kir û reva xwe domand.

Gava ku trên gihişte istasyonê hîn ewnegihiştibû ber çayxana Beko. ÇayxanaBeko, bi sê-çar sed metreyî dûrî îstasyonatrênê bû. Ferzend hîn bêtir gavên xwe rame-dan. Êdî gihaşt ser şiva trênê û xwe di serşivê de avêt aliyê din. Gava xwe hol kir lin-gê wî ê rastê bi hesin ve aliqî û kete xwarê.Solên wî ji destên wî pekiyan. Hema zû rabûser xwe, rahişt solên xwe û xwest dîsan baz-de. Lê mixabin, nikarîbû bazda. Gîzoka wî arastê bi derbekê re werimî bû weke hêkekê.Lê xwe da ser lingê çepê û bi lez kuliya. Ga-va ku gihaşt ber trênê, rêwî hemû peya bû-bûn û her du-sê zarok li ber çente û kîsênhinekan sekinî bûn.

Ferzend nihêrî, ku peyak du çentênmezin U ber e û cigara xwe dikşîne. Hema zûzû ber bi wî çû û jê pirsî :

- Apo, barkêş ji te re lazim e ?

Mêrik bi milê wî girt, dehf da û got:- Yaho em ji derdên we mirin ! Kî-

jan tê û dibêje, «Apo barkêş ji te re lazime ? » Ma ka kî ji we kane rahêje van çentanlawo ? Her yek zêdeyî çil kîlowan e !

Ferzend dîsan lê vegeriya :

- Apo, heta bi pêncî kîlowan jî ez ka-nim* hilgirim. Ma mala te li ku ye ?

Mêrik du gav ber bi wî de avêt û got :

- Kuro here bi riya xwe de ! Tu barkêşmarkêş ji min re ne lazim e lawo, ez li bendîtaxsdyê me !

Ferzend serê xwe xist ber xwe, neynû-ka xwe xist devê xwe û bi riya xwe de çû.îbram ji paş de ban wî kir :

- Ferzend li paş xwe nihêrî. Gava dîtku îbram e, kêfa wî hat û li bendî wî sekinî.

îbram gihişt nik wî, destê xwe ê rastêavêt ser milê wî û bi destê çepê pelê pêncî lî-re di ruyê xwe da û got :

- Min îro ev kar kir. Ma ne baş e,Ferzend ?

Ferzend lêva xwe daliqand, serê xweber bi jêr ve hejand û got :

-Iiii ... Başe.- Ka te çiqas kar kiriye ?

- Min îro tu tişt kar nekir. Ez bi diyaxwe re çûbûm ser doktor.

îbram milê wî kişand û got:- Wer em herin bal deriyê binxetê. îro

dê pir kes ji binxetê bên, emê riya xwe bibî-nin.

- Na lawo, şofêrê taxsiyan nahêlin, kuem li wir barkêşiyê bikin.

- No no, em îro kanin herin wir. Ezşofêrekî nas dikim, dê bihêle em li wir bar-kêşiyê bikin.

Her du ber bi deriyê binxetê ve meşi-yan. Ji xwe her roj her du bi hev re bûn. Ga-va ku yekî ji wan tu kar nekira, ê din tiştê kukar dikir hinek jê dida hevalê xwe. Bi deyndidan hev du, lê dîsan jî baş bû. Her du jî pêkêfxweş dibûn.

îro kêfa îbram li cih bû. Şansê wî ji êher roj bêtir bû. Heta bi nîvro pêncî lîre karkiri bû. Rojên din tu caran evqas pere bi dest

* Piraniya kurdan dibêjin ez karim

39

CîrokBARKEŞEN PIÇUK

Ferzend bi lez perçak nan ji teştê der-xist, derket û bazda. Deh deqîqe mabû, kutrên bihata. Ger ku ew negihaşta ser trênê,wê rojê tu tişt bi dest nediket. Gava kugihaşt ber pirê dengê zûrîna trênê hat.Ferzend zû zû daqûl bû, solên xwe ji pê kir,xiste destên xwe û hîn xurtir bazda. Gava kuji pirê derbas bû, di xwêdanê de mabû. Lênesekinî, tenê bi piyê qutikê xwe xwêdanaser çavê xwe paqij kir û reva xwe domand.

Gava ku trên gihişte istasyonê hîn ewnegihiştibû ber çayxana Beko. ÇayxanaBeko, bi sê-çar sed metreyî dûrî îstasyonatrênê bû. Ferzend hîn bêtir gavên xwe rame-dan. Êdî gihaşt ser şiva trênê û xwe di serşivê de avêt aliyê din. Gava xwe hol kir lin-gê wî ê rastê bi hesin ve aliqî û kete xwarê.Solên wî ji destên wî pekiyan. Hema zû rabûser xwe, rahişt solên xwe û xwest dîsan baz-de. Lê mixabin, nikarîbû bazda. Gîzoka wî arastê bi derbekê re werimî bû weke hêkekê.Lê xwe da ser lingê çepê û bi lez kuliya. Ga-va ku gihaşt ber trênê, rêwî hemû peya bû-bûn û her du-sê zarok li ber çente û kîsênhinekan sekinî bûn.

Ferzend nihêrî, ku peyak du çentênmezin U ber e û cigara xwe dikşîne. Hema zûzû ber bi wî çû û jê pirsî :

- Apo, barkêş ji te re lazim e ?

Mêrik bi milê wî girt, dehf da û got:- Yaho em ji derdên we mirin ! Kî-

jan tê û dibêje, «Apo barkêş ji te re lazime ? » Ma ka kî ji we kane rahêje van çentanlawo ? Her yek zêdeyî çil kîlowan e !

Ferzend dîsan lê vegeriya :

- Apo, heta bi pêncî kîlowan jî ez ka-nim* hilgirim. Ma mala te li ku ye ?

Mêrik du gav ber bi wî de avêt û got :

- Kuro here bi riya xwe de ! Tu barkêşmarkêş ji min re ne lazim e lawo, ez li bendîtaxsdyê me !

Ferzend serê xwe xist ber xwe, neynû-ka xwe xist devê xwe û bi riya xwe de çû.îbram ji paş de ban wî kir :

- Ferzend li paş xwe nihêrî. Gava dîtku îbram e, kêfa wî hat û li bendî wî sekinî.

îbram gihişt nik wî, destê xwe ê rastêavêt ser milê wî û bi destê çepê pelê pêncî lî-re di ruyê xwe da û got :

- Min îro ev kar kir. Ma ne baş e,Ferzend ?

Ferzend lêva xwe daliqand, serê xweber bi jêr ve hejand û got :

-Iiii ... Başe.- Ka te çiqas kar kiriye ?

- Min îro tu tişt kar nekir. Ez bi diyaxwe re çûbûm ser doktor.

îbram milê wî kişand û got:- Wer em herin bal deriyê binxetê. îro

dê pir kes ji binxetê bên, emê riya xwe bibî-nin.

- Na lawo, şofêrê taxsiyan nahêlin, kuem li wir barkêşiyê bikin.

- No no, em îro kanin herin wir. Ezşofêrekî nas dikim, dê bihêle em li wir bar-kêşiyê bikin.

Her du ber bi deriyê binxetê ve meşi-yan. Ji xwe her roj her du bi hev re bûn. Ga-va ku yekî ji wan tu kar nekira, ê din tiştê kukar dikir hinek jê dida hevalê xwe. Bi deyndidan hev du, lê dîsan jî baş bû. Her du jî pêkêfxweş dibûn.

îro kêfa îbram li cih bû. Şansê wî ji êher roj bêtir bû. Heta bi nîvro pêncî lîre karkiri bû. Rojên din tu caran evqas pere bi dest

* Piraniya kurdan dibêjin ez karim

39

Page 40: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

wî nediket. Pir pir, sî an çil lîre bi dest diket.Ew jî heta bi êvarî kar dikir.

îbram û Ferzend di emrê hev de bûn.Emrê wan donzdeh an sêzdeh bû. Lê Fer-zend ji îbram meztir xuya dikir. Bi qamê jîjê dirêjtir bû. Lê îbram ji wî xurtir û bihêztirbû. Barên ku wî hildigirt Ferzend nikanî bûhilgirta. Ne tenê Ferzend, zarokên din kesînikanî bûn ... Ji ber vê yekê hatibû nas kirin.Ew bi xwe jî pir jîr bû. Kanîbû xwe zû têxis-ta çavên mirovan. Ji xwe nava wî û leşkerênber deriyê Sûrî pir xweş bû. Ji ber ku liIstanbûl mabû jî, tirkiya wî pir xweş û başbû. Gava ku bi tirkî dipeyivî, mirov digot,qey Istanbûlî ye. Lê îro ji her roj jîrtir xuyadikir. Herdem wisa bû. Gava ku şansê wî ra-dibû bêtir jîr dibû. Girêdana wî a îro ji a herroj xweştir bû. Şalwarê xwe ê qutik, ê ku apêwî jê re ji Istanbûl şandibû, li xwe kiribû ûşewqa xwe a leşkeran jî dabû serê xwe.Mirov ji girêdana wî jî zanibû, ku zîrek e.

Gava ku di ber devê fîrnê de derbasbûn, Ferzend jê pirsî :

- îbram saet çi ye ?

îbram henek pê kir :

-Saethesin e.- Na lo, de rast bêje, saet çiqas e ?

îbram têgihişt, ku kêfa Ferzend ne lêye. Nexwest ku zêde henekan bike, li saetênihêrî û got :

-Saetyekûnîve.Ferzend wa bê kêf serê xwe ber bi xwe

vehejand.îbram xwe avêt pêşiya wî û jê pirsî :

- Ferzend, tu ne birçî yî ?

Ferzend bersiv neda. Di mana nabûnêde serê xwe hejand.

Ibram bi destê wî girt, ber bi firnê vekişand û got :

- Bi şeref tu niha birçî yî. Hadê em he-rin ji xwe re nanekî germ bikirin.

Her du ketin hundir firnê. Ji xwe renanekî geim kirîn û derketin. Dû re îbram jiFerzend pirsî :

Dilê te diçe çi ? Em ji xwe re çi biki-rin?

Ferzend milê xwe hejand û got :

- Nizanim. Ma dilê te dihare çi ?

- Dilê min diçe xiyar û firingiyan. Emkanin ji xwe re hinek penîr jî bikirin.

Ferzend bi kêf serê xwe hejand û got :

-Başe.

Herdu bi hev re çûn sûka meywe (fê-kî). Ji xwe re hin xiyar, fîringî û penîr kirînû çûn nav bexçekî bin siya darekê rûniştin ûbi kêf û henek xwarina xwe xwarin.

Di ser xwarinê de ji nişkê ve îbramgot :

- Ferzend, tu zanî me çi ji bîr kiriye ?

Ferzend serê xwe vir û wê de hejand ûgot :

-No!- Me gazoz ji bîr kiriye.- Eeeeh ... Em ê çi bikin ji gazozan.- Çi lo. Welleh vê dinya geimê, gazozên

cemidî dê mirov rihet bike. Tu bi a min bikîez ê herim du gazozên cemidî bikirim û bêm.

Ferzend milê xwe hejand û got :

- Tu zanî, ku te bivê here.îbram parîkî mezin ji nên kir, rahişt

xiyarekî biçûk, rabû ser xwe û got :

- Tu hêdî hêdî bixwe, ez ê niha bêm. Ûber bi dikana helî nêzîk ve lezand.

Gava ku vegeriya, berî ku bigihêje balFerzend bi deh-panzdeh gavan çentekekî pî-rekan ê biçûk dît. Mezinbûna çente bi qasîdestekî hebû. Çente bi morîkan neqişandî ûhin nivîsên erebî lê hebû. îbram ji nivîsaerebî fêhm nekir. Behecî, çente di nav destêxwe de guvaşt û got : «Ez di şansê xwe nim.Ez tim li çentên vala rast têm» . Kirî çentebiavêta. Lê dîsa neavêt. Her du gazoz xistedestê rastê, çente xiste destê çepê û çû binsiya darê nik Ferzend.

Gava ku Ferzend çav li çente ket, destêxwe dirêj kirê û jê xwast. :

- îbram, ew çi çente ye ? Tu wî çente-kî nade min lo ? Welleh çentekekî wisa ji

40

wî nediket. Pir pir, sî an çil lîre bi dest diket.Ew jî heta bi êvarî kar dikir.

îbram û Ferzend di emrê hev de bûn.Emrê wan donzdeh an sêzdeh bû. Lê Fer-zend ji îbram meztir xuya dikir. Bi qamê jîjê dirêjtir bû. Lê îbram ji wî xurtir û bihêztirbû. Barên ku wî hildigirt Ferzend nikanî bûhilgirta. Ne tenê Ferzend, zarokên din kesînikanî bûn ... Ji ber vê yekê hatibû nas kirin.Ew bi xwe jî pir jîr bû. Kanîbû xwe zû têxis-ta çavên mirovan. Ji xwe nava wî û leşkerênber deriyê Sûrî pir xweş bû. Ji ber ku liIstanbûl mabû jî, tirkiya wî pir xweş û başbû. Gava ku bi tirkî dipeyivî, mirov digot,qey Istanbûlî ye. Lê îro ji her roj jîrtir xuyadikir. Herdem wisa bû. Gava ku şansê wî ra-dibû bêtir jîr dibû. Girêdana wî a îro ji a herroj xweştir bû. Şalwarê xwe ê qutik, ê ku apêwî jê re ji Istanbûl şandibû, li xwe kiribû ûşewqa xwe a leşkeran jî dabû serê xwe.Mirov ji girêdana wî jî zanibû, ku zîrek e.

Gava ku di ber devê fîrnê de derbasbûn, Ferzend jê pirsî :

- îbram saet çi ye ?

îbram henek pê kir :

-Saethesin e.- Na lo, de rast bêje, saet çiqas e ?

îbram têgihişt, ku kêfa Ferzend ne lêye. Nexwest ku zêde henekan bike, li saetênihêrî û got :

-Saetyekûnîve.Ferzend wa bê kêf serê xwe ber bi xwe

vehejand.îbram xwe avêt pêşiya wî û jê pirsî :

- Ferzend, tu ne birçî yî ?

Ferzend bersiv neda. Di mana nabûnêde serê xwe hejand.

Ibram bi destê wî girt, ber bi firnê vekişand û got :

- Bi şeref tu niha birçî yî. Hadê em he-rin ji xwe re nanekî germ bikirin.

Her du ketin hundir firnê. Ji xwe renanekî geim kirîn û derketin. Dû re îbram jiFerzend pirsî :

Dilê te diçe çi ? Em ji xwe re çi biki-rin?

Ferzend milê xwe hejand û got :

- Nizanim. Ma dilê te dihare çi ?

- Dilê min diçe xiyar û firingiyan. Emkanin ji xwe re hinek penîr jî bikirin.

Ferzend bi kêf serê xwe hejand û got :

-Başe.

Herdu bi hev re çûn sûka meywe (fê-kî). Ji xwe re hin xiyar, fîringî û penîr kirînû çûn nav bexçekî bin siya darekê rûniştin ûbi kêf û henek xwarina xwe xwarin.

Di ser xwarinê de ji nişkê ve îbramgot :

- Ferzend, tu zanî me çi ji bîr kiriye ?

Ferzend serê xwe vir û wê de hejand ûgot :

-No!- Me gazoz ji bîr kiriye.- Eeeeh ... Em ê çi bikin ji gazozan.- Çi lo. Welleh vê dinya geimê, gazozên

cemidî dê mirov rihet bike. Tu bi a min bikîez ê herim du gazozên cemidî bikirim û bêm.

Ferzend milê xwe hejand û got :

- Tu zanî, ku te bivê here.îbram parîkî mezin ji nên kir, rahişt

xiyarekî biçûk, rabû ser xwe û got :

- Tu hêdî hêdî bixwe, ez ê niha bêm. Ûber bi dikana helî nêzîk ve lezand.

Gava ku vegeriya, berî ku bigihêje balFerzend bi deh-panzdeh gavan çentekekî pî-rekan ê biçûk dît. Mezinbûna çente bi qasîdestekî hebû. Çente bi morîkan neqişandî ûhin nivîsên erebî lê hebû. îbram ji nivîsaerebî fêhm nekir. Behecî, çente di nav destêxwe de guvaşt û got : «Ez di şansê xwe nim.Ez tim li çentên vala rast têm» . Kirî çentebiavêta. Lê dîsa neavêt. Her du gazoz xistedestê rastê, çente xiste destê çepê û çû binsiya darê nik Ferzend.

Gava ku Ferzend çav li çente ket, destêxwe dirêj kirê û jê xwast. :

- îbram, ew çi çente ye ? Tu wî çente-kî nade min lo ? Welleh çentekekî wisa ji

40

Page 41: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

diya min re pir lazim e.Ibram çente neda Ferzend û rûnişt. Dû

re devê gazozekê da ser pîjê darê, bi destêçepê pê girt û bi destê rastê heta ku jê hat liqapaxê xist. Qapax bi derbekê re fîriya ûhinek ji gazozê rijiya erdê. Ew gazoz dirêjîFerzend kir. Dû re gazoza din jî eyn bi wîbabetî devê wê danî ser pîjê darê û bi hêzdestê xwe lê xist. Lê devê gazozê venebû. Dûre devê gazozê xiste nav diranê xwe û bi di-ranan lê xebitî. Heta ku jê hat diranên xwelê şidand. Bi vebûna qapaxê re du diranên wîrabûn û devê wî bi derbekê re tije xwîn bû.Gava ku çav li xwînê ket, tirsiya. Wisa janêda dilê wî, ku bê hemdî wî hêsir ji çavên wîhatin.

Ferzend ji wî bêtir tirsiya. Hema zûdestmala xwe ji bêrîka xwe derxist û xwînadevê wî paqij kir. Lê, xwîn nedisekinî. Herku tif dikir kulmek xwîn ji devê wî dihat. Zûzû rabûn ser xwe û berên xwe danenexweşxanê.

Dinya germ bû. Di wê dinya germê dedîsa sûk tije mirov bûn. Piraniya wanmirovan ji gundan hati bûn. Ev nêzîka sêsaetên pîrekeke gundî bû, ku li nav bajêr, lilawikê ku dadabû çentê wê digeriya. Wêçentê xwe nas dikir. Mêrê wê jê re di girtî-gehê de bi morîkan çêkiribû. Wê ew çente liku bidîta dê nas bikira.

îbram destê wî ê rastê li ber devê wîbû, çentekê ku li erdê dîtibû di destê din debû û ber bi nexweşxanê ve dilezand. Carna jêFerzend bi gavekê du gavan li dû wî dima.Dest û kincên herduwan di xwînê de mabûn.Yên ku li wan rast dihatin, bi şaşmayî li wandinihêrîn. Heta bi bîst-sî gavan jî dîsan li paşxwe dizîvirîn û li wan dinihêrîn. Berî kubigihêjin nexweşxanê, di nav qerebalixê depîrekekê kir qîrîn, xwe avêt çentekê di destêîbram de û got :

- A va ye ... a va ye çentê min. A va yebêjiyê ku çentê min ji destê min revand !

Hema polîsekî xwe di nav qerebalixêde rakir, hişk bi milê îbram girt û bi hêrs jêre got :

- Bide peşiya min em herin polîsxanê,bêjî !

Ferzend xwe avêt destên polîs û got :

- Lêwik berde. Wî tu çente ji destê kesînerevandiye. Ez şehad im. Wî çente wisa valali erdê dîtiye.

Polîs li wî zîvirî û hişk bi milê wî jîgirt :

- Hun şirîk in, ha ! Tu jî bide pêşiyamin, bêjiyê heram !

Polîs hişk bi milê herduwan girt û berbi polîsxanê meşiyan. Li polîsxanê komsêrew pîrek û îbram anîne rû hevdu û ji pîrekêpirsî :

- Tu bi cih zanî, ku yê çentê te ji destête revandiye ev e ?

Pîrekê ziq li îbram nihêrî. Gava ku çavli xwîna ser çavên wî û kincê wî ket, şaşma. Lê dê çi bigota ? Çente çentê wê bû ûçentê xwe baş nas dikir. Lê baş nedihat bîrawê, lawikê ku çentê wê revandibû çawa bû ûkincên wî çi şikil bû.

Jinikê wisan qederekî li îbram nihêrî ûbêdeng ma. îbram stûyê xwe xwar kiri bû ûcarê xwîna ku ji dev dihat bi pişta destê xwepaqij dikir.

Komsêr îcar bi ser jinikê de qîriya :

- Yê ku çentê te ji destê te revandiyeeve ?

Jinikê bi cih nizanî bû. Lê gava kukomsêr bi ser de qîriya, got :

-Erê,eve !

îcar komsêr rabû ser xwe, destên xwedane paş qûna xwe û du caran di hundir deçû û hat. Paşê ber bi zarokan çû, bi guhênwan girt, serê wan li hev xist û got :

- Hun in, ha ! ... Ji bo çi hun diziyêdikin ? Ji bo çi hun diziyê dikin ker lawêkeran ?

îbram piştî ku xwîna devê xwe paqijkir got :

- Em ne diz in. Me tu caran jî dizî

41

diya min re pir lazim e.Ibram çente neda Ferzend û rûnişt. Dû

re devê gazozekê da ser pîjê darê, bi destêçepê pê girt û bi destê rastê heta ku jê hat liqapaxê xist. Qapax bi derbekê re fîriya ûhinek ji gazozê rijiya erdê. Ew gazoz dirêjîFerzend kir. Dû re gazoza din jî eyn bi wîbabetî devê wê danî ser pîjê darê û bi hêzdestê xwe lê xist. Lê devê gazozê venebû. Dûre devê gazozê xiste nav diranê xwe û bi di-ranan lê xebitî. Heta ku jê hat diranên xwelê şidand. Bi vebûna qapaxê re du diranên wîrabûn û devê wî bi derbekê re tije xwîn bû.Gava ku çav li xwînê ket, tirsiya. Wisa janêda dilê wî, ku bê hemdî wî hêsir ji çavên wîhatin.

Ferzend ji wî bêtir tirsiya. Hema zûdestmala xwe ji bêrîka xwe derxist û xwînadevê wî paqij kir. Lê, xwîn nedisekinî. Herku tif dikir kulmek xwîn ji devê wî dihat. Zûzû rabûn ser xwe û berên xwe danenexweşxanê.

Dinya germ bû. Di wê dinya germê dedîsa sûk tije mirov bûn. Piraniya wanmirovan ji gundan hati bûn. Ev nêzîka sêsaetên pîrekeke gundî bû, ku li nav bajêr, lilawikê ku dadabû çentê wê digeriya. Wêçentê xwe nas dikir. Mêrê wê jê re di girtî-gehê de bi morîkan çêkiribû. Wê ew çente liku bidîta dê nas bikira.

îbram destê wî ê rastê li ber devê wîbû, çentekê ku li erdê dîtibû di destê din debû û ber bi nexweşxanê ve dilezand. Carna jêFerzend bi gavekê du gavan li dû wî dima.Dest û kincên herduwan di xwînê de mabûn.Yên ku li wan rast dihatin, bi şaşmayî li wandinihêrîn. Heta bi bîst-sî gavan jî dîsan li paşxwe dizîvirîn û li wan dinihêrîn. Berî kubigihêjin nexweşxanê, di nav qerebalixê depîrekekê kir qîrîn, xwe avêt çentekê di destêîbram de û got :

- A va ye ... a va ye çentê min. A va yebêjiyê ku çentê min ji destê min revand !

Hema polîsekî xwe di nav qerebalixêde rakir, hişk bi milê îbram girt û bi hêrs jêre got :

- Bide peşiya min em herin polîsxanê,bêjî !

Ferzend xwe avêt destên polîs û got :

- Lêwik berde. Wî tu çente ji destê kesînerevandiye. Ez şehad im. Wî çente wisa valali erdê dîtiye.

Polîs li wî zîvirî û hişk bi milê wî jîgirt :

- Hun şirîk in, ha ! Tu jî bide pêşiyamin, bêjiyê heram !

Polîs hişk bi milê herduwan girt û berbi polîsxanê meşiyan. Li polîsxanê komsêrew pîrek û îbram anîne rû hevdu û ji pîrekêpirsî :

- Tu bi cih zanî, ku yê çentê te ji destête revandiye ev e ?

Pîrekê ziq li îbram nihêrî. Gava ku çavli xwîna ser çavên wî û kincê wî ket, şaşma. Lê dê çi bigota ? Çente çentê wê bû ûçentê xwe baş nas dikir. Lê baş nedihat bîrawê, lawikê ku çentê wê revandibû çawa bû ûkincên wî çi şikil bû.

Jinikê wisan qederekî li îbram nihêrî ûbêdeng ma. îbram stûyê xwe xwar kiri bû ûcarê xwîna ku ji dev dihat bi pişta destê xwepaqij dikir.

Komsêr îcar bi ser jinikê de qîriya :

- Yê ku çentê te ji destê te revandiyeeve ?

Jinikê bi cih nizanî bû. Lê gava kukomsêr bi ser de qîriya, got :

-Erê,eve !

îcar komsêr rabû ser xwe, destên xwedane paş qûna xwe û du caran di hundir deçû û hat. Paşê ber bi zarokan çû, bi guhênwan girt, serê wan li hev xist û got :

- Hun in, ha ! ... Ji bo çi hun diziyêdikin ? Ji bo çi hun diziyê dikin ker lawêkeran ?

îbram piştî ku xwîna devê xwe paqijkir got :

- Em ne diz in. Me tu caran jî dizî

41

Page 42: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

nekiriye. Ev çentê han me wisa vala li erdêdît. Me berde, ez herim nexweşxanê !

Komsêr dîsan serê wan li hev xist. Dûre bang du polîsan kir û herdu zarok avêtinnezaretxanê.

Gepa îbram werimî bû, bûbû weknepoxekê. Wer ku janê dida dilê wî nikanîbû di cihê xwe de rawestiya. Digiriya. Lêgiriyê wî tim di qirikê de dima. Giriyê wî neji tirsan an ji ber jana diranên wî bû. Giriyêwîji behcan bû.

Ferzend jî digiriya. Wisan aciz dibû, kuwextî biteqiya. Her du jî di jîna xwe deneketi bûn tu nezaretxanan an tu girtîgehan.Mîrata nezaretxanê çiqas bi wan zor dihat.Dibû ku jî zorbûna nezaretxanê ji bê sûcbû-na wan bû.

Piştî ku Ferzend du caran di hundir deçû û hat, paşê keserek kûr berda û ji îbrampirsî :

- Ibram, ka tu devê xwe veke ez lêbinihêrim.

îbram bi zorê lêvê xwe ji ser hev hila-nîn û devê xwe vekir.

Diranên wî ji kok de rabû bûn. Goş-tê şûna herdu diranan wek du kurmukan biasmanê devê wî ve dahqyabûn. Xwîna ku jêdihat, sore-reş û tîr bû.

Ferzend çavên xwe girt û serê xwe he-jand. Dû re hêdîka di guhê wî de kir pistînî :

- Ez tiştekî bêjim tuê bi a min bikî,îbram !

îbram di miqamê «erê» de serê xweber bi xwe ve hejand.

- Ka çiqas pere bi te re heye ?

îbram bi her du destan li bêrîkênxwe geriya, perên ku pê re hebûn derxist ûhejmart :

- Çil û yek û niv.Dû re Ferzend jî perên xwe derxist,

piştî ku hejmart, ji îbram pirsî :

- Tu zanî em ê çi bikin ? Tevlî perênmin pêncî û şeş lîre çêdibin. Emê bêjin, kume çente li erdê dît û perên ku tê de bûn,

hew ev bûn. Dibe ku ew jinik jî qebûl bike.An na em nayên berdan. Ku em çend saetêndin jî di vir de bimînin, dê êşa diranên te hînzêdetir bibe û dê dilê te ji ber biêşe.

îbram li ser tûtikan rûnişt. Serê xwexist nav çokên xwe û qederekî hizirî (fikirî).Dû re rabû ser xwe, du-sê caran di hundirênezaretxanê de çû û hat, paşê li Ferzend zîvirî,serê xwe kil kir û got :

- No, çê nabe. Ku em bêjin me çente jidestê wê revandiye em nayên berdan. Dibeku me bavêjin girtîgehan jî.

Ferzend dîsa wa bi nermî jê re got :

- Em bêjin nebêjin, em girtî ne . Jinikçentê xwe nas dike. Lê ku em bêjin, meçente li erdê dît û perên ku tê de hebûn hewev in. Wê çaxê dibe ku em bêne berdan.Hingî dibe ku jinik jî bi ûcdan be û bêje, minçentê xwe winda kiriye. Ma te nedît, gava kukomsêr jinik anî rû te, bê çawa dihizirî û bidilşewatî li te dinihêrî.

îbram bi dengekî ne zelal got :

- Baş e, em wisa bikin.

Pir tê de neçû, polîsekî dirêj û bi nav-pî, darek di dest de, deriyê nezaretxanê vekirû kete hundir.

Her du zarok li quncikî nezaretxanê liser çimento rûnişti bûn. Gava ku polîs ketehundir, her du ji cihê xwe rabûn û stûyê xwexwar kirin. Polîs ber bi wan çû, bi guhênwan girt û serên wan li hev xist. Dû re bidengekî gur got :

- Destên xwe vekin !

Zarok di cihê xwe de sar man, ji tirsançokên wanlerizîn.

Polîs her yekî darek li çokên wan xistû bi ser wan de qîriya :

- Min ji we re got, «destên xwe vekin» .

Ji ber ku Ferzend li aliyê polîs bû, pêşîwî destê xwe vekir. Polîs heta ku jê hat darêxwe bilind kir û xwest li destên Feizend xe.Lê Ferzend destên xwe revand, darê polîs lierdê ket. îcar polîs hêrs bû. Sê-çar dar li serhev li pişta Ferzend xist.

42

nekiriye. Ev çentê han me wisa vala li erdêdît. Me berde, ez herim nexweşxanê !

Komsêr dîsan serê wan li hev xist. Dûre bang du polîsan kir û herdu zarok avêtinnezaretxanê.

Gepa îbram werimî bû, bûbû weknepoxekê. Wer ku janê dida dilê wî nikanîbû di cihê xwe de rawestiya. Digiriya. Lêgiriyê wî tim di qirikê de dima. Giriyê wî neji tirsan an ji ber jana diranên wî bû. Giriyêwîji behcan bû.

Ferzend jî digiriya. Wisan aciz dibû, kuwextî biteqiya. Her du jî di jîna xwe deneketi bûn tu nezaretxanan an tu girtîgehan.Mîrata nezaretxanê çiqas bi wan zor dihat.Dibû ku jî zorbûna nezaretxanê ji bê sûcbû-na wan bû.

Piştî ku Ferzend du caran di hundir deçû û hat, paşê keserek kûr berda û ji îbrampirsî :

- Ibram, ka tu devê xwe veke ez lêbinihêrim.

îbram bi zorê lêvê xwe ji ser hev hila-nîn û devê xwe vekir.

Diranên wî ji kok de rabû bûn. Goş-tê şûna herdu diranan wek du kurmukan biasmanê devê wî ve dahqyabûn. Xwîna ku jêdihat, sore-reş û tîr bû.

Ferzend çavên xwe girt û serê xwe he-jand. Dû re hêdîka di guhê wî de kir pistînî :

- Ez tiştekî bêjim tuê bi a min bikî,îbram !

îbram di miqamê «erê» de serê xweber bi xwe ve hejand.

- Ka çiqas pere bi te re heye ?

îbram bi her du destan li bêrîkênxwe geriya, perên ku pê re hebûn derxist ûhejmart :

- Çil û yek û niv.Dû re Ferzend jî perên xwe derxist,

piştî ku hejmart, ji îbram pirsî :

- Tu zanî em ê çi bikin ? Tevlî perênmin pêncî û şeş lîre çêdibin. Emê bêjin, kume çente li erdê dît û perên ku tê de bûn,

hew ev bûn. Dibe ku ew jinik jî qebûl bike.An na em nayên berdan. Ku em çend saetêndin jî di vir de bimînin, dê êşa diranên te hînzêdetir bibe û dê dilê te ji ber biêşe.

îbram li ser tûtikan rûnişt. Serê xwexist nav çokên xwe û qederekî hizirî (fikirî).Dû re rabû ser xwe, du-sê caran di hundirênezaretxanê de çû û hat, paşê li Ferzend zîvirî,serê xwe kil kir û got :

- No, çê nabe. Ku em bêjin me çente jidestê wê revandiye em nayên berdan. Dibeku me bavêjin girtîgehan jî.

Ferzend dîsa wa bi nermî jê re got :

- Em bêjin nebêjin, em girtî ne . Jinikçentê xwe nas dike. Lê ku em bêjin, meçente li erdê dît û perên ku tê de hebûn hewev in. Wê çaxê dibe ku em bêne berdan.Hingî dibe ku jinik jî bi ûcdan be û bêje, minçentê xwe winda kiriye. Ma te nedît, gava kukomsêr jinik anî rû te, bê çawa dihizirî û bidilşewatî li te dinihêrî.

îbram bi dengekî ne zelal got :

- Baş e, em wisa bikin.

Pir tê de neçû, polîsekî dirêj û bi nav-pî, darek di dest de, deriyê nezaretxanê vekirû kete hundir.

Her du zarok li quncikî nezaretxanê liser çimento rûnişti bûn. Gava ku polîs ketehundir, her du ji cihê xwe rabûn û stûyê xwexwar kirin. Polîs ber bi wan çû, bi guhênwan girt û serên wan li hev xist. Dû re bidengekî gur got :

- Destên xwe vekin !

Zarok di cihê xwe de sar man, ji tirsançokên wanlerizîn.

Polîs her yekî darek li çokên wan xistû bi ser wan de qîriya :

- Min ji we re got, «destên xwe vekin» .

Ji ber ku Ferzend li aliyê polîs bû, pêşîwî destê xwe vekir. Polîs heta ku jê hat darêxwe bilind kir û xwest li destên Feizend xe.Lê Ferzend destên xwe revand, darê polîs lierdê ket. îcar polîs hêrs bû. Sê-çar dar li serhev li pişta Ferzend xist.

42

Page 43: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Ferzend kete xwarê û çend dilop hêsirji çaven wî hat. Polîs daqûl bû, bi milê wîgirt, rakir ser lingan û dîsan jê re got :

- Destên xwe veke ... Ger ku tu îcardestên xwe birevînî, ezê te bikujim.

Feizend her du destên xwe dane ser-hev û ber bi polîs ve dirêj kir.

Polîs dîsan heta ku jê hat darê xwe bi-lind kir û li destên Ferzend xist. Pênc-şeş darwisan li ser hevdu li destên wî xist. Destênwî bi yek derbê re reş û şîn bû û werimî.

Polîs dû re vegeriya ser îbram û got :

- Tu jî destên xwe veke !

Ibram giriya. Ji tirsan, êşa diranên xweji bîr kiri bû. Gepa wî wisa werimî bû, kumirov digot, qey parîk nanê mezin di dev deye. îbram destên xwe venekir û paş de ve-kişya. Polîs bi hêz bi milê wî girt û ber bixwe kişand :

- Ez ji te re dibêjim, destên xwe veke,bêjî !

- Çima ezê destên xwe vekim ? Tu gu-nê me tune ye. Min çente vala li erdê dît.

Polîs dîsan bi ser de qîriya :

- Ez ji te re dibêjim, destên xwe veke !

îbram zanî bû, ku destê xwe veneke dêçend dar zêde lêkevê. Wa bi tirs her du des-tên xwe dane ser hev û ber bi polîs ve dirêjkir. Polîs bi hêz du dar lê xist. Darê sisiyanîbram destên xwe kişand û kire qîrîn. Dengêwî di polîsxanê de olan da. Bi qîrîna wf ve,jinika xwediya çente ber bi nezaretxanê vereviya. Lê ji tirsan dîsa paş de vegeriya.

Dû re polîs bi milê herduwan girt ûbire oda komsêr.

Komsêr bang jinikê jî kir. Jinikê herdu destên xwe dane ser hev û kete hundirêoda komsêr. îbram wisa li bin çavan li jinikêdinihêrî, ku xwîna wê têketa dest wî dêvexwara.

Komsêr bi dengekî gur ji jinikê pirsî :

- Ev zarok dibêjin, ku hew pêncî û şeşlîre di çente de hebû û dibêjin, ku me çenteli erdê dîtiye. Tu çi dibêjî ? Tiştên ku ewdibêjin rast in ?

Jinik hebkî hizirî. Ew lawikê ku çentêwê ji destê wê revandibû anî ber çavên xwe.Di dilê xwe de got, «Lawik jî di emrê vanzarokna de bû. Lê ez çi gunê wan têxim stû-yê xwe, min niyê lêwik ne dît. Ez nizanim,ku bê lawik di çi şiklî de bû û kincên wîçawa bûn.

Dû re ziq li îbiam û Feizend nihêrî.Her du zarokan destên xwe dabûne serhevdu û stûyê xwe xwar kiri bûn. Destên herduwan jf reş û şîn bûbû û werimî bû. Xwînaku ji devê îbram hatibû, li ser ruyê wî hişkbûbû. Gava ku jinikê herdu zarok di wê rew-şê de dît, weke agir têkeve dilê wê. Wisandilê wê bi zarokan şewitî. Dû re berê xwe bikomsêr vekir û got :

- Baş nayê bîra min. Nizanim ku minçente ji xwe de xistiye, an hinekan ji min di-zîye. Lê ez wa zanim, ku min ji xwe de xis-tiye. Ji ber ku bêrîka min bi qul e. Heye tu-ne ye ji bêrîka min de ketiye.

Gava ku îbram û Ferzend hatin ber-dan, bi destên hev girtin û rast berê xwedane nexweşxanê.

Firat CEWERÎ1982

43

Ferzend kete xwarê û çend dilop hêsirji çaven wî hat. Polîs daqûl bû, bi milê wîgirt, rakir ser lingan û dîsan jê re got :

- Destên xwe veke ... Ger ku tu îcardestên xwe birevînî, ezê te bikujim.

Feizend her du destên xwe dane ser-hev û ber bi polîs ve dirêj kir.

Polîs dîsan heta ku jê hat darê xwe bi-lind kir û li destên Ferzend xist. Pênc-şeş darwisan li ser hevdu li destên wî xist. Destênwî bi yek derbê re reş û şîn bû û werimî.

Polîs dû re vegeriya ser îbram û got :

- Tu jî destên xwe veke !

Ibram giriya. Ji tirsan, êşa diranên xweji bîr kiri bû. Gepa wî wisa werimî bû, kumirov digot, qey parîk nanê mezin di dev deye. îbram destên xwe venekir û paş de ve-kişya. Polîs bi hêz bi milê wî girt û ber bixwe kişand :

- Ez ji te re dibêjim, destên xwe veke,bêjî !

- Çima ezê destên xwe vekim ? Tu gu-nê me tune ye. Min çente vala li erdê dît.

Polîs dîsan bi ser de qîriya :

- Ez ji te re dibêjim, destên xwe veke !

îbram zanî bû, ku destê xwe veneke dêçend dar zêde lêkevê. Wa bi tirs her du des-tên xwe dane ser hev û ber bi polîs ve dirêjkir. Polîs bi hêz du dar lê xist. Darê sisiyanîbram destên xwe kişand û kire qîrîn. Dengêwî di polîsxanê de olan da. Bi qîrîna wf ve,jinika xwediya çente ber bi nezaretxanê vereviya. Lê ji tirsan dîsa paş de vegeriya.

Dû re polîs bi milê herduwan girt ûbire oda komsêr.

Komsêr bang jinikê jî kir. Jinikê herdu destên xwe dane ser hev û kete hundirêoda komsêr. îbram wisa li bin çavan li jinikêdinihêrî, ku xwîna wê têketa dest wî dêvexwara.

Komsêr bi dengekî gur ji jinikê pirsî :

- Ev zarok dibêjin, ku hew pêncî û şeşlîre di çente de hebû û dibêjin, ku me çenteli erdê dîtiye. Tu çi dibêjî ? Tiştên ku ewdibêjin rast in ?

Jinik hebkî hizirî. Ew lawikê ku çentêwê ji destê wê revandibû anî ber çavên xwe.Di dilê xwe de got, «Lawik jî di emrê vanzarokna de bû. Lê ez çi gunê wan têxim stû-yê xwe, min niyê lêwik ne dît. Ez nizanim,ku bê lawik di çi şiklî de bû û kincên wîçawa bûn.

Dû re ziq li îbiam û Feizend nihêrî.Her du zarokan destên xwe dabûne serhevdu û stûyê xwe xwar kiri bûn. Destên herduwan jf reş û şîn bûbû û werimî bû. Xwînaku ji devê îbram hatibû, li ser ruyê wî hişkbûbû. Gava ku jinikê herdu zarok di wê rew-şê de dît, weke agir têkeve dilê wê. Wisandilê wê bi zarokan şewitî. Dû re berê xwe bikomsêr vekir û got :

- Baş nayê bîra min. Nizanim ku minçente ji xwe de xistiye, an hinekan ji min di-zîye. Lê ez wa zanim, ku min ji xwe de xis-tiye. Ji ber ku bêrîka min bi qul e. Heye tu-ne ye ji bêrîka min de ketiye.

Gava ku îbram û Ferzend hatin ber-dan, bi destên hev girtin û rast berê xwedane nexweşxanê.

Firat CEWERÎ1982

43

Page 44: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Hesenê Xelîl li ber siya danê êvarê qilûzka rûniştî bû, pişta xwe da bû dîwêr.Şewqa wî'li serî, lê h aliyê çepê xwar kirî bû, bi destê xwe î rastê serê xwe dixurand.Ne ku serê wî dixuriya an girrê wî rabû bû, kuimê wî ev bû ;gavali tiştekîbifîkiriyabitiliya xwe ya gustîrkê ya rastê şewqa xwe li aliyê çepê yek alî dikir û bi wê tiliyêserê xwe dixurand.

Aytanê ji dermalê derket, bi lotik û çindika ber bi deriyê hewşê ve da thada. Jinişka ve gazî kir :

- Bavo ! Ho bavo ! A ...po, a ...po, a ...po, apê min !

Dengê Eliyê Xelil ji dûrî ve hat :

- Tu sebra apo yî, tu qama apo yî, tu çira apo yî, tu berxika apo yî ...

Eliyê Xelîl bi destê Aytanê girti bû û dihat. Selav li birayê xwe kir. Hesen bi selavvegirtinê re xwe lipijand, xwedê negiravî ku rabe ser xwe, lê hat bîra wî ku kekê wîye,tevgera xwe xerab nekir. Lê got :

- Aytê ! Madem ji apê xwe wisa pir hez dikî, de here jê re kursikî bîhe.Dû re li Elîziviri, gotê :

- Erd hênik e, tu li erdê rûnanêy ?

Elîli erdê çolemêrgî rûnişt , pala xwe da dîwêr.Qasekî vir de, wir de ji alûbalê dinya gewrik axifîn. Di vê navê de Perîşanê hat

pirsa tiyê xwe kir, qasekî li ba wan rûnişt û dû re rabû çû.Elî gote birayê xwe :

- De wele êvar e, destê min ji te nabe, bi destûra te be ezê rabim.-Tuzanî.- Heta ez bigihîjim malê, melê êvaiê wê bixweyîne.- Lê ! lê ! ancax.Elî bi qilqilandin belegoşka xwe xuiand û li Hesen ziviiî :

- Biia ! Wele em ji ber destê mişkan di helakê deçûn. Me dafikê danî ber wan nebû.Min deimanê wan kiiî anî nebû. Ica min bihîst ku têjika pisîka wa heye û ji we zêde ye.We têjika pisîka xwe bida me, hunê çiqas pê xwedanxêi bibûna.

- Têjika pisîka çi ?

- Têjika pisîka we... Têjika pisîka we... lo !

- Niha tu ji bo têjika pisîka ew qas rê hatî ?

- Wele Xwedê gotiye qûlo rast : min got hem ezê werim pirsa we bikim ; hem biwe, wê bîhna min derê û di vê navê de ezê ji we têjika pisîkê bixwazim. Ku we da malawe ava, ku we neda dîsa jî mala we ava.

- De xwezila keko te ez kuşti bûma ji vî halî çêtir bû. De mala min di oxira te deye ; dixwazî niha agir berdê. Dixwazî Osmên tayê bitenê serjêke, ku ez bêjim çima tewisa kir ; ne eferim ji min re. Canê min, rihê min, zarûkên min gişt di oxira te de ne . Lêbelê ez hêvî dikim tu daxwaziya pisîkê û têjika pisîkê li me nekî.

- Malneşewityo serî binî têjika pisîkê ye ho !

- Ne tu nizanî ku ev pisîk û têjika wê di dilê me de çiwas ş_r_n in ? Ma te got qeybera pisik in ? Na wele... Sebra me ne.

Eliyê Xelîl bala xwe dayê çi bêje, tewş e. Tirsiya ku paşî wê bibe cirnexweşî, awi-rekî bi keser da Hesenê birayê xwe î ji dê û bavê û gotê :

44

Hesenê Xelîl li ber siya danê êvarê qilûzka rûniştî bû, pişta xwe da bû dîwêr.Şewqa wî'li serî, lê h aliyê çepê xwar kirî bû, bi destê xwe î rastê serê xwe dixurand.Ne ku serê wî dixuriya an girrê wî rabû bû, kuimê wî ev bû ;gavali tiştekîbifîkiriyabitiliya xwe ya gustîrkê ya rastê şewqa xwe li aliyê çepê yek alî dikir û bi wê tiliyêserê xwe dixurand.

Aytanê ji dermalê derket, bi lotik û çindika ber bi deriyê hewşê ve da thada. Jinişka ve gazî kir :

- Bavo ! Ho bavo ! A ...po, a ...po, a ...po, apê min !

Dengê Eliyê Xelil ji dûrî ve hat :

- Tu sebra apo yî, tu qama apo yî, tu çira apo yî, tu berxika apo yî ...

Eliyê Xelîl bi destê Aytanê girti bû û dihat. Selav li birayê xwe kir. Hesen bi selavvegirtinê re xwe lipijand, xwedê negiravî ku rabe ser xwe, lê hat bîra wî ku kekê wîye,tevgera xwe xerab nekir. Lê got :

- Aytê ! Madem ji apê xwe wisa pir hez dikî, de here jê re kursikî bîhe.Dû re li Elîziviri, gotê :

- Erd hênik e, tu li erdê rûnanêy ?

Elîli erdê çolemêrgî rûnişt , pala xwe da dîwêr.Qasekî vir de, wir de ji alûbalê dinya gewrik axifîn. Di vê navê de Perîşanê hat

pirsa tiyê xwe kir, qasekî li ba wan rûnişt û dû re rabû çû.Elî gote birayê xwe :

- De wele êvar e, destê min ji te nabe, bi destûra te be ezê rabim.-Tuzanî.- Heta ez bigihîjim malê, melê êvaiê wê bixweyîne.- Lê ! lê ! ancax.Elî bi qilqilandin belegoşka xwe xuiand û li Hesen ziviiî :

- Biia ! Wele em ji ber destê mişkan di helakê deçûn. Me dafikê danî ber wan nebû.Min deimanê wan kiiî anî nebû. Ica min bihîst ku têjika pisîka wa heye û ji we zêde ye.We têjika pisîka xwe bida me, hunê çiqas pê xwedanxêi bibûna.

- Têjika pisîka çi ?

- Têjika pisîka we... Têjika pisîka we... lo !

- Niha tu ji bo têjika pisîka ew qas rê hatî ?

- Wele Xwedê gotiye qûlo rast : min got hem ezê werim pirsa we bikim ; hem biwe, wê bîhna min derê û di vê navê de ezê ji we têjika pisîkê bixwazim. Ku we da malawe ava, ku we neda dîsa jî mala we ava.

- De xwezila keko te ez kuşti bûma ji vî halî çêtir bû. De mala min di oxira te deye ; dixwazî niha agir berdê. Dixwazî Osmên tayê bitenê serjêke, ku ez bêjim çima tewisa kir ; ne eferim ji min re. Canê min, rihê min, zarûkên min gişt di oxira te de ne . Lêbelê ez hêvî dikim tu daxwaziya pisîkê û têjika pisîkê li me nekî.

- Malneşewityo serî binî têjika pisîkê ye ho !

- Ne tu nizanî ku ev pisîk û têjika wê di dilê me de çiwas ş_r_n in ? Ma te got qeybera pisik in ? Na wele... Sebra me ne.

Eliyê Xelîl bala xwe dayê çi bêje, tewş e. Tirsiya ku paşî wê bibe cirnexweşî, awi-rekî bi keser da Hesenê birayê xwe î ji dê û bavê û gotê :

44

Page 45: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- Hey ... hey felekê ! Xatirê merivatiyê bi qasî rûmeta têjika pisîkekê jî nemaye.Haho ! haho ! Merivatî tu bi kuderê ve çûy ?

Cemaeta îşayê belav bû bû. Mele Cemîl û Hesenê Xelîl li paşiya giştan ma bûn. MeleCemîl melê mizgeftê bû, Hesenê Xelîl jî ehlî sunet û cemaet bû. Hesenê Xelîl ji MeleCemîl pirsî :

- Seyda wî karê xwe çawa kir, bi hev xist bi hev nexist ?

Mele Cemîl bi keser bersiv dayê :

- Na wele Heseno. Ka kî bîst hezar dide meriv.- Te ji Şêx Sedredîn nexwest ?

- Min ji Şêx Sedredîn jî xwest, min ji Hecî Tahir jî xwest, bereday bû.- Mele Cemîl ! ji min tirê malbata we gişt di ber benê mala wan de bûn. Hûn dostê

hev î kevn bûn jî, divê hewcedariya te biqedanda.Mele Cemîl seiê xwe pêl kii, kulên wî ji nû ve axibî bûn. Tu beisiveke nedayê.Hesenê Xelîl dîsa, lê, piiseke dinê piisî :

- Ji min tirê kirîvatîke di nav bera we û mala Hecî Tahir de hebû. Divê wîbiqedanda.

- Lê niha wê çawa be ? Ji bo bîst hezaiî ew masûm wê di hebsê de bimîne ?

Mele Celîl axîn lahişt û bi kesei got :

- Ka merivatî maye ? Ka însaniyetî ? Ka îslamiyetî ? Ka wijdan û rehim û şefaqet ?

Ka merivatî ka Heseno ?

Hesenê Xelîl di nav destên xwe de tesbîha xwe î selewatan miz da û givaşt, di berxwe de got :

- Belê wele ne merivatî maye, ne rehim û şefaqet. Kes êdî karê kesî naqedîne. Lê,me digot belkî h ba we alim û şêx û hecacan mabe.

Mele Cemîl rabû ser xwe ; lembeyên mizgeftê vemart, ji bîr ve kiri bû ku cubê xwederxe. Li ber derî lê warqilî, lê di xwe re nedît ku bizivire. Deriyê mizgeftê bi kilîtê rada,kilîtê kir berîka xwe. Çend pê avêtin, di tariyê de reşahiya merivekî di wan de derket ;

selav li wan kir. Mele selavê vegirt. Mêrik got :

- Seyda Mele Cemîl ez hati bûm pey te : Sofî Sebrî miriye, xêra xwe tu bihatayte wî bişûşta.

Mele Cemîl herwekî timî got :

- înalîlah we îne îleyhî racîûn. Kîjan Sofî Sebrî ye ?

Mêrik :

- Nêzecîranê me ye. Kesî wî tu ne. Derûcîran xêra xwe lê dinihêrtin.- Ya ? Wax mala minê ! Xwedê kesê kesan e. Xwedê bi rehim û kerema xwe şa ke.

Bira hun sax bin. Dûrî we be îro çend roj e, ez hema wisa bêkêf im ; nikarim xwe li piyabigirim. Heke ne nexweş bûma, ezê bihatima lê çawa. Ma însaniyetî û îslamiyetî nemaye.De Xwedê xêra we mezin ke, divê ez herim malê bikevim nav nivîna.

Bi gotina xwe re jî, Mele Cemîl hêdî hêdî dinaliya. Mêrik bi lavayî gotê :

- Seyda destê te radimîsim, ji êvara xwedê de tu derekî nema ku em neçûnê, me tumelekî neqefalt. Yên ku karê wan hebûn, yên ku nexweş bûn ... Vêca min tu qefaltiye,bira xêra te be, divê tu werî.

Mele Celîl zorê da nalînê, û bi nalenal :

- Birayê bavê min, ne hewce ye tu xêra min bi bîra min bînî. Ez mele me, ne cahil

45

- Hey ... hey felekê ! Xatirê merivatiyê bi qasî rûmeta têjika pisîkekê jî nemaye.Haho ! haho ! Merivatî tu bi kuderê ve çûy ?

Cemaeta îşayê belav bû bû. Mele Cemîl û Hesenê Xelîl li paşiya giştan ma bûn. MeleCemîl melê mizgeftê bû, Hesenê Xelîl jî ehlî sunet û cemaet bû. Hesenê Xelîl ji MeleCemîl pirsî :

- Seyda wî karê xwe çawa kir, bi hev xist bi hev nexist ?

Mele Cemîl bi keser bersiv dayê :

- Na wele Heseno. Ka kî bîst hezar dide meriv.- Te ji Şêx Sedredîn nexwest ?

- Min ji Şêx Sedredîn jî xwest, min ji Hecî Tahir jî xwest, bereday bû.- Mele Cemîl ! ji min tirê malbata we gişt di ber benê mala wan de bûn. Hûn dostê

hev î kevn bûn jî, divê hewcedariya te biqedanda.Mele Cemîl seiê xwe pêl kii, kulên wî ji nû ve axibî bûn. Tu beisiveke nedayê.Hesenê Xelîl dîsa, lê, piiseke dinê piisî :

- Ji min tirê kirîvatîke di nav bera we û mala Hecî Tahir de hebû. Divê wîbiqedanda.

- Lê niha wê çawa be ? Ji bo bîst hezaiî ew masûm wê di hebsê de bimîne ?

Mele Celîl axîn lahişt û bi kesei got :

- Ka merivatî maye ? Ka însaniyetî ? Ka îslamiyetî ? Ka wijdan û rehim û şefaqet ?

Ka merivatî ka Heseno ?

Hesenê Xelîl di nav destên xwe de tesbîha xwe î selewatan miz da û givaşt, di berxwe de got :

- Belê wele ne merivatî maye, ne rehim û şefaqet. Kes êdî karê kesî naqedîne. Lê,me digot belkî h ba we alim û şêx û hecacan mabe.

Mele Cemîl rabû ser xwe ; lembeyên mizgeftê vemart, ji bîr ve kiri bû ku cubê xwederxe. Li ber derî lê warqilî, lê di xwe re nedît ku bizivire. Deriyê mizgeftê bi kilîtê rada,kilîtê kir berîka xwe. Çend pê avêtin, di tariyê de reşahiya merivekî di wan de derket ;

selav li wan kir. Mele selavê vegirt. Mêrik got :

- Seyda Mele Cemîl ez hati bûm pey te : Sofî Sebrî miriye, xêra xwe tu bihatayte wî bişûşta.

Mele Cemîl herwekî timî got :

- înalîlah we îne îleyhî racîûn. Kîjan Sofî Sebrî ye ?

Mêrik :

- Nêzecîranê me ye. Kesî wî tu ne. Derûcîran xêra xwe lê dinihêrtin.- Ya ? Wax mala minê ! Xwedê kesê kesan e. Xwedê bi rehim û kerema xwe şa ke.

Bira hun sax bin. Dûrî we be îro çend roj e, ez hema wisa bêkêf im ; nikarim xwe li piyabigirim. Heke ne nexweş bûma, ezê bihatima lê çawa. Ma însaniyetî û îslamiyetî nemaye.De Xwedê xêra we mezin ke, divê ez herim malê bikevim nav nivîna.

Bi gotina xwe re jî, Mele Cemîl hêdî hêdî dinaliya. Mêrik bi lavayî gotê :

- Seyda destê te radimîsim, ji êvara xwedê de tu derekî nema ku em neçûnê, me tumelekî neqefalt. Yên ku karê wan hebûn, yên ku nexweş bûn ... Vêca min tu qefaltiye,bira xêra te be, divê tu werî.

Mele Celîl zorê da nalînê, û bi nalenal :

- Birayê bavê min, ne hewce ye tu xêra min bi bîra min bînî. Ez mele me, ne cahil

45

Page 46: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

im. Ma ez nizanim xêr çi ye, çi nîne. Ez ji te re dibêjim nexweş im. Tu wisa dikî ku êdî jixêrê dertê. Xêra min jî diçe, ya te jî ... Ji êvara xwedê de ew qas te xêr kir û niha te gişt biavê re berda. Tu ne gune yî, çima li xwe wisa dikî ?

Mêrik di riya xwe zivirî. Mele Cemîl û Hesenê Xelîl ber bi malê ve kudandin.Mele Cemîl deriyê hewşê bi kilîta xwe vekir, ket hewşê. Bi çingîna çengelê derî ve

perda paca oda rûniştinê yek alî vebû, jina wî di pişt camê de mêrê xwe fesiland ; rabûhat eywanê pêşiyê, bi xeyd gotê :

- Êra tu li kuderê mayî ? Ji êvara xwedê de Hecî Qasim Axa di ber sekeratê de ye,bi ser de dixweyînin ; tu jî çuyî mizgeftê. Tu bi qup keti bûyî ?

- Te çima zûtir haya min pê nexist ?

- De haydê zû ! Siûda te hebe tê zû bigihîjiyê.Mele Cemîl zû zû cubeya xwe derxist avêt ser loda êzinga, bi şipil, bi şiplahiya xor-

tekî çardeh salî h riya mala Hecî Qasim Axa havilkar bû.Hecî Qasim Axa dewlemendekî ji dewlemendtirînên vê qesebê bû. Xwediyê heft

gundanbû.«Ewê îsqata axê çiqas be ? Nizanim ewê wî teslîmî êvara îniyê kin nexwe nekin.

Ku teslîm kirina, wê perekî hêja jê bihata. Lê ez zanim ku niha cemaeta Mele Nûiî wekîsîsyarekan li dorê hêwirîne, bergehê ji kesî re nahêUn. Bi rastî meletiyê û navê meletiyêheiimandine. Meiiv ew qas jî yekcar çavbirçî nabe lo ! E ku ew dikin êdî ne meletî ye,miitibî ye ... hetekî ye. Avûrû ji misilmanan le nehiştine. Rizqê feqîi û fîqaian biiîne.Yekî wekî min ka wê bi meaşê rût çawa îdara xwe bike. Zor e, zehmet e. Ne însaniyetîmaye ne îslamiyetî ... Ne merivatî maye ... ne dostanî û xatir ...» Wisa difikirî û di serêxwe de diaxifî Mele Cemîl. Hat serê kolana mezin ya nav çarşiyê, çavên wî bi DoktorSelîm û Avûkat Cembelî ketin. Sê çar gav li pêşiya wî ve dimeşiyan. Bo ku nekeve pêşiyawan, bê edebî neke, gavê xwe sist kir. Ji xwe re got : «herhal diçin qulûbê» .

Doktor Selîm hûrik hûrik digote Avûkat Cembelî : «Rast e, jinik bi derba qebzadebancê miriye. Yuzbaşi Kemal bi xwe, bi qebza debança xwe ji paş ve li serê wê xistiye ûjinik pê, di hundir de bi windakirina xweynê miriye. Xwedê zane gelek jî ez berketimê. Evhovîtî ye, ev xwînxwarî ye. Ev ne însaniyetî ye. Lê çi heye ku jinik êdî miriye û paş venayê. Erê emê bêjin bira Kemal here cezayê xwe bikişîne, lê çi gunehê jina wî û herdûzarokên wî hene ? » Avûkat Cembelî gotina wî bi piisekî birî : «Doktor, dibêjin kuKemal li te gef xwariye, rast e ? » Doktor silikî, bi dengekî ne zelal bersîv da : «Nizanimkî van tiştan ji berê xwe ve çêdike. Ne rast e ; yê ku min kir ne ji tirsê, ne jî ji gefê bû.Insaniyetî ... Ma merivatî, însaniyetî nemaye. Raporekî ye tê du xetan xêz bikî malekîdifilite diçe. Tu nizanî ku gava şekl û sûretên zarûkên wî serseriyê Kemal dihatin berçavên min, ez çawa dibûm. A însaniyetî ev e, Cembelî însaniyetî ev e». Avûkat Cembelîdi ber xwe de lê zivart : «Rast e, te wezîfa xwe ya însanî kiriye. Dibêjin ku pênc - şeşzarûk ji wê jinika kuştî sêwî mane. Lê tê çi bikî, qeder û kûçiksaniya xelkê me ev e. Bidaxwaziya du - sê devrimciyê mîna min û te naguhire. Ji xwe ne meriv in û naxwazinbibin meriv jî. Wê salê di hilbijarê de çiqas ray dan min ...»

Mele Cemîl li xwe geriya, destê xwe avêt berîka şalwarê xwe ya aliyê rastê, tesbîhaxwe derxist. Pêşiyê xwest ku wirdan bikişîne ; çend cara sihêtiya xwe kir jî «subhanelah» ,

«welhemdûlîlah» , «welahû ekber» , lê gotinê doktor ji hişê wî neçûn. Ne ji hemdê xwedigot : «însan_yetî ...», «merivatî ...», lê, belê lê venebû.Zimanê wîjiberêxwe ve digot :

«însa__iyetî ?», dslamiyetî ? », «n_erivatî ? »

46

im. Ma ez nizanim xêr çi ye, çi nîne. Ez ji te re dibêjim nexweş im. Tu wisa dikî ku êdî jixêrê dertê. Xêra min jî diçe, ya te jî ... Ji êvara xwedê de ew qas te xêr kir û niha te gişt biavê re berda. Tu ne gune yî, çima li xwe wisa dikî ?

Mêrik di riya xwe zivirî. Mele Cemîl û Hesenê Xelîl ber bi malê ve kudandin.Mele Cemîl deriyê hewşê bi kilîta xwe vekir, ket hewşê. Bi çingîna çengelê derî ve

perda paca oda rûniştinê yek alî vebû, jina wî di pişt camê de mêrê xwe fesiland ; rabûhat eywanê pêşiyê, bi xeyd gotê :

- Êra tu li kuderê mayî ? Ji êvara xwedê de Hecî Qasim Axa di ber sekeratê de ye,bi ser de dixweyînin ; tu jî çuyî mizgeftê. Tu bi qup keti bûyî ?

- Te çima zûtir haya min pê nexist ?

- De haydê zû ! Siûda te hebe tê zû bigihîjiyê.Mele Cemîl zû zû cubeya xwe derxist avêt ser loda êzinga, bi şipil, bi şiplahiya xor-

tekî çardeh salî h riya mala Hecî Qasim Axa havilkar bû.Hecî Qasim Axa dewlemendekî ji dewlemendtirînên vê qesebê bû. Xwediyê heft

gundanbû.«Ewê îsqata axê çiqas be ? Nizanim ewê wî teslîmî êvara îniyê kin nexwe nekin.

Ku teslîm kirina, wê perekî hêja jê bihata. Lê ez zanim ku niha cemaeta Mele Nûiî wekîsîsyarekan li dorê hêwirîne, bergehê ji kesî re nahêUn. Bi rastî meletiyê û navê meletiyêheiimandine. Meiiv ew qas jî yekcar çavbirçî nabe lo ! E ku ew dikin êdî ne meletî ye,miitibî ye ... hetekî ye. Avûrû ji misilmanan le nehiştine. Rizqê feqîi û fîqaian biiîne.Yekî wekî min ka wê bi meaşê rût çawa îdara xwe bike. Zor e, zehmet e. Ne însaniyetîmaye ne îslamiyetî ... Ne merivatî maye ... ne dostanî û xatir ...» Wisa difikirî û di serêxwe de diaxifî Mele Cemîl. Hat serê kolana mezin ya nav çarşiyê, çavên wî bi DoktorSelîm û Avûkat Cembelî ketin. Sê çar gav li pêşiya wî ve dimeşiyan. Bo ku nekeve pêşiyawan, bê edebî neke, gavê xwe sist kir. Ji xwe re got : «herhal diçin qulûbê» .

Doktor Selîm hûrik hûrik digote Avûkat Cembelî : «Rast e, jinik bi derba qebzadebancê miriye. Yuzbaşi Kemal bi xwe, bi qebza debança xwe ji paş ve li serê wê xistiye ûjinik pê, di hundir de bi windakirina xweynê miriye. Xwedê zane gelek jî ez berketimê. Evhovîtî ye, ev xwînxwarî ye. Ev ne însaniyetî ye. Lê çi heye ku jinik êdî miriye û paş venayê. Erê emê bêjin bira Kemal here cezayê xwe bikişîne, lê çi gunehê jina wî û herdûzarokên wî hene ? » Avûkat Cembelî gotina wî bi piisekî birî : «Doktor, dibêjin kuKemal li te gef xwariye, rast e ? » Doktor silikî, bi dengekî ne zelal bersîv da : «Nizanimkî van tiştan ji berê xwe ve çêdike. Ne rast e ; yê ku min kir ne ji tirsê, ne jî ji gefê bû.Insaniyetî ... Ma merivatî, însaniyetî nemaye. Raporekî ye tê du xetan xêz bikî malekîdifilite diçe. Tu nizanî ku gava şekl û sûretên zarûkên wî serseriyê Kemal dihatin berçavên min, ez çawa dibûm. A însaniyetî ev e, Cembelî însaniyetî ev e». Avûkat Cembelîdi ber xwe de lê zivart : «Rast e, te wezîfa xwe ya însanî kiriye. Dibêjin ku pênc - şeşzarûk ji wê jinika kuştî sêwî mane. Lê tê çi bikî, qeder û kûçiksaniya xelkê me ev e. Bidaxwaziya du - sê devrimciyê mîna min û te naguhire. Ji xwe ne meriv in û naxwazinbibin meriv jî. Wê salê di hilbijarê de çiqas ray dan min ...»

Mele Cemîl li xwe geriya, destê xwe avêt berîka şalwarê xwe ya aliyê rastê, tesbîhaxwe derxist. Pêşiyê xwest ku wirdan bikişîne ; çend cara sihêtiya xwe kir jî «subhanelah» ,

«welhemdûlîlah» , «welahû ekber» , lê gotinê doktor ji hişê wî neçûn. Ne ji hemdê xwedigot : «însan_yetî ...», «merivatî ...», lê, belê lê venebû.Zimanê wîjiberêxwe ve digot :

«însa__iyetî ?», dslamiyetî ? », «n_erivatî ? »

46

Page 47: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Ji paş ve dengek hate ber guhê wî ve. Bala xwe dayê, belê dengê yekî bû gazî dikirê.Zivirî dît ku Mistê Smaîl e. Ber bi hevûdu ve çûn, bi destê hevûdu re girtin, pirsa hevûdukirin. Mele Cemîl gotê :

- Tu zanî, dibêjin Hecî Qasim Axa di merşeta Xwedê de ye, ez wê de diçim. Te dîhemwezîfa îhsanîye,hem wezîfa îslamîye.hemjîdostanîkemehebû.

Mistê :

-E baş e,ji xwe ez jîbi wîaliyê ve diçûm.- Mistê ! Ka te daweta kurê xwe nekir ?

- Na wele. Lê bi xêr çendekî şûn de emê bikin.- Çima ew qas bi derengîma ?

- Mele, perê me hevûdu dernexist. Mala te û camêr ava, îio Şêx Sediedîn heştêhezarî da me, emê deynê xwe î qelen biqedînin û bûka xwe bînin.

Mele Cemîl wekî li hev deliya be :

- Dengê te nehat min, te got kî karê min qedand ?

- Şêx Sedredîn. Şêx Sedredînê Şêx Muhyedîn.- Bi çi qewlî ?

- Li ser genim. Di gerewa çar sed olçek genim de, olçek bi du sedî.- Çi ? îsal ku çû olçek pênc sed û pêncî, bi şeş sedî bû.- E ew perê hazir û genimê hazir e. Ev perê hazir û liserhev û genimê ne hazir e.

Dîsa camêr bo xatirê merivatî û însaniyetiyê da. Mesrefa kişandinê jî li min. Mala te ûcamêr ava be, lo ! Wî me ji tengasiyê filitand bes e. Merivatî û însaniyetî ev e, ew qasdibe. Ne wisa Mele Cemil ?

Mele Cemîl li halê xwe fikirî, hê duh bû ku çû bû xwe avêti bû Şêx Sedredîh. Şêxbi ûcaxa xwe sondê xwari bû ku ; ne bîst hezar, lê niha gumana wî di hezarê bi tenê dejînaçe. Ji xwe heta sê roja divê panzdeh hezarî ray ke da ku bonoyê xwe bide. Hey... hey-la gidiyê teresê dinyayê !

Mele Cemîl û Mistê Smaîl li ber serê kuça Kaniya Biyê ji hevûdu veqetiyan. Di xatirxwestinê de, devê Mele Cemîl lê nedigeriya . Mistê Smaîl wekî hemberekî jê re dixuya.Bilqîneke ji kevçika dilê wî hilkişiya hat heta gewriyê, di gewriyê de herbilî ; ji zerpankuxiya, ji ber kuxîhê dilopeke hêstirk gêr bû, lê, li xêzika bin çav artilî, ma. Bi gurçikadestê xwe î rastê çavê xwe paqij kir. Ji kezeba kûr «eşheda» xwe anî, pê re qefesa sîngêwî hilra bû, pişên wî mîha nixafekê li hewa hêmî ya berdestf vê biharê mijiya. Dîsa destbi wird kişandinê kir. Lê xem û xeyalên wî nedihiştin ku bêje subhanelah, welhemdûlflah,Elahûekber. Mêjiyê wî, fikra wî her pê «însaniyetî-îslamiyetî-merivatî» yê didan niqi-randin. Çirûskekê ji nav serê wî hilfiriya, mîna babelîskê pêşiyê pehn, dû re li hevûdulefiya û bilind bû, paşiyê mîha dara gûzeke kevnare bi sîwanî şax û gulî, û pelên xwe liesmana pehn kir. Dar li pêşiya wî bû û ew her ber bi wê ve diçû, di her pêgavê de nêzîk-tir dibû. Ji tenga darê, ji nedîtî ve dengek dihatê : «Menafiû... menafiû... menafiû...»Seydayê Mele Cemfl fikirî ; ev çi mûcîze bû ? Xwedê heqîqetê pê dida nîşan dan. Belê,însaniyetî, îslamiyetî û merivatî bi ava «menafiû» hêşîh bû geş bû. Belê, menfeet...menfeet... menfeet... Dar çi bigre êdîbi qasî çar pênc metreyan li ber wîbû.Edîdigihîştheqîqetê. Dengekî dawidî ji xeybê ve hat : «La hewlawela quwete î...» Tafilê qîrîhekebi îmanîji nav serê Mele Cemîl çû, got : Sedeq amentû bîlah ! Sedeq amentû bîlah ! Se ...

Dengê wîhat birîn. Sebriyê Kerro :

- 0 ! Mele Cemîl, ev tu yî ?

47

Ji paş ve dengek hate ber guhê wî ve. Bala xwe dayê, belê dengê yekî bû gazî dikirê.Zivirî dît ku Mistê Smaîl e. Ber bi hevûdu ve çûn, bi destê hevûdu re girtin, pirsa hevûdukirin. Mele Cemîl gotê :

- Tu zanî, dibêjin Hecî Qasim Axa di merşeta Xwedê de ye, ez wê de diçim. Te dîhemwezîfa îhsanîye,hem wezîfa îslamîye.hemjîdostanîkemehebû.

Mistê :

-E baş e,ji xwe ez jîbi wîaliyê ve diçûm.- Mistê ! Ka te daweta kurê xwe nekir ?

- Na wele. Lê bi xêr çendekî şûn de emê bikin.- Çima ew qas bi derengîma ?

- Mele, perê me hevûdu dernexist. Mala te û camêr ava, îio Şêx Sediedîn heştêhezarî da me, emê deynê xwe î qelen biqedînin û bûka xwe bînin.

Mele Cemîl wekî li hev deliya be :

- Dengê te nehat min, te got kî karê min qedand ?

- Şêx Sedredîn. Şêx Sedredînê Şêx Muhyedîn.- Bi çi qewlî ?

- Li ser genim. Di gerewa çar sed olçek genim de, olçek bi du sedî.- Çi ? îsal ku çû olçek pênc sed û pêncî, bi şeş sedî bû.- E ew perê hazir û genimê hazir e. Ev perê hazir û liserhev û genimê ne hazir e.

Dîsa camêr bo xatirê merivatî û însaniyetiyê da. Mesrefa kişandinê jî li min. Mala te ûcamêr ava be, lo ! Wî me ji tengasiyê filitand bes e. Merivatî û însaniyetî ev e, ew qasdibe. Ne wisa Mele Cemil ?

Mele Cemîl li halê xwe fikirî, hê duh bû ku çû bû xwe avêti bû Şêx Sedredîh. Şêxbi ûcaxa xwe sondê xwari bû ku ; ne bîst hezar, lê niha gumana wî di hezarê bi tenê dejînaçe. Ji xwe heta sê roja divê panzdeh hezarî ray ke da ku bonoyê xwe bide. Hey... hey-la gidiyê teresê dinyayê !

Mele Cemîl û Mistê Smaîl li ber serê kuça Kaniya Biyê ji hevûdu veqetiyan. Di xatirxwestinê de, devê Mele Cemîl lê nedigeriya . Mistê Smaîl wekî hemberekî jê re dixuya.Bilqîneke ji kevçika dilê wî hilkişiya hat heta gewriyê, di gewriyê de herbilî ; ji zerpankuxiya, ji ber kuxîhê dilopeke hêstirk gêr bû, lê, li xêzika bin çav artilî, ma. Bi gurçikadestê xwe î rastê çavê xwe paqij kir. Ji kezeba kûr «eşheda» xwe anî, pê re qefesa sîngêwî hilra bû, pişên wî mîha nixafekê li hewa hêmî ya berdestf vê biharê mijiya. Dîsa destbi wird kişandinê kir. Lê xem û xeyalên wî nedihiştin ku bêje subhanelah, welhemdûlflah,Elahûekber. Mêjiyê wî, fikra wî her pê «însaniyetî-îslamiyetî-merivatî» yê didan niqi-randin. Çirûskekê ji nav serê wî hilfiriya, mîna babelîskê pêşiyê pehn, dû re li hevûdulefiya û bilind bû, paşiyê mîha dara gûzeke kevnare bi sîwanî şax û gulî, û pelên xwe liesmana pehn kir. Dar li pêşiya wî bû û ew her ber bi wê ve diçû, di her pêgavê de nêzîk-tir dibû. Ji tenga darê, ji nedîtî ve dengek dihatê : «Menafiû... menafiû... menafiû...»Seydayê Mele Cemfl fikirî ; ev çi mûcîze bû ? Xwedê heqîqetê pê dida nîşan dan. Belê,însaniyetî, îslamiyetî û merivatî bi ava «menafiû» hêşîh bû geş bû. Belê, menfeet...menfeet... menfeet... Dar çi bigre êdîbi qasî çar pênc metreyan li ber wîbû.Edîdigihîştheqîqetê. Dengekî dawidî ji xeybê ve hat : «La hewlawela quwete î...» Tafilê qîrîhekebi îmanîji nav serê Mele Cemîl çû, got : Sedeq amentû bîlah ! Sedeq amentû bîlah ! Se ...

Dengê wîhat birîn. Sebriyê Kerro :

- 0 ! Mele Cemîl, ev tu yî ?

47

Page 48: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- Sebrî ! Tu û van deran ?

- Mal ava ! Mala min vayê li vê jêrê ye . Tu bi ku ve diçî ?

- Wele gotin Hecî Qasim Axa di ber sekeratê de ye, min got de îslamîye ez herim,em xwe bi hevûdu bidin helal kiiin.

- Hewai xêr e, elhemdûlîlah. Bi mexrebê re wî birin Diyarbekirê. Ku doktor ji heqderneyên, belkî sibê bi teyarê bibin Ankarayê. Lê belê Eliyê Xelîl di ber mirinê de ye.

- Eliyê Xelîl kîjan ?

- Eliyê Xelîl lo. Birayê Hesenê Xelîl yê cîranê te.- Ya ? Mala minê guno ! guno ! Çi hewalê wî ye ?

Sebriyê Kerro axîneke rahişt. Wê dest bi axaftinê bikira ku lawikekî deh diwanz-deh salî nêzîkî wan bû :

- Xalo ! Xwedê ji we razî be, we li van deran kurikî çar pênc salî nedîtiye ?

Sebriyê Kerro :

- Na bavê xalo.Lawik ji wan veqetiya û di nîvetariyê de gazî kir, dengê wî digizgizî :

- Menafo ! Menafo ! Menafo !

Sebriyê Kerro dewam kir :

- Ha ! Minê viya bigota, Mele Cemîl : Xwedê bi rehma xwe bi me re bike. Çiqasdilê min bi Elî şewitî. Ji pesna xeber dida, misêwa digot : «Biiao ! Biiao ! Biiao, o biiao !

Mişkan em xwaiin. Te pisîkê anî ? De weie birao, tevîpisika xwe ve weie. Na ! na ! Hunjîgune ne... Sebra we ye...» Tu dibêjîxenîmê xwe didît newsa ?

Mele Cemîl fikirî, serê xwe hejand, got :

- Alimê xeybê îlelah.Xatir ji hevûdu xwestin. Sebriyê Kerro tafilê di tariyê de nependî bû. Mele Cemîl

li pêşiya xwe nihêrt, elektrîkên taxa jêrîh vêketî bûn. Li pey xwe zivirî nihêrt, kuçeyaku tê de hati bû, tarî şevereş bû. Li oxira xwe meşiya. Di vê kuça ku serejêrî taxajêrîndibû, teng û herdû milên wê bi darên hewran neqşandîbû,li ronahiyê nihêrtin ;giraniyaji xewnan siyarkhinê didayê. Di ber xwe de got : «er rizq û elelah» û ber bi mala EliyêXelil ve kudand, di ronahiyê de miha pîneke reşayiyê dûr bû, piçûk bû, ji çavan nependîbû.

F.TOTANÎ

48

- Sebrî ! Tu û van deran ?

- Mal ava ! Mala min vayê li vê jêrê ye . Tu bi ku ve diçî ?

- Wele gotin Hecî Qasim Axa di ber sekeratê de ye, min got de îslamîye ez herim,em xwe bi hevûdu bidin helal kiiin.

- Hewai xêr e, elhemdûlîlah. Bi mexrebê re wî birin Diyarbekirê. Ku doktor ji heqderneyên, belkî sibê bi teyarê bibin Ankarayê. Lê belê Eliyê Xelîl di ber mirinê de ye.

- Eliyê Xelîl kîjan ?

- Eliyê Xelîl lo. Birayê Hesenê Xelîl yê cîranê te.- Ya ? Mala minê guno ! guno ! Çi hewalê wî ye ?

Sebriyê Kerro axîneke rahişt. Wê dest bi axaftinê bikira ku lawikekî deh diwanz-deh salî nêzîkî wan bû :

- Xalo ! Xwedê ji we razî be, we li van deran kurikî çar pênc salî nedîtiye ?

Sebriyê Kerro :

- Na bavê xalo.Lawik ji wan veqetiya û di nîvetariyê de gazî kir, dengê wî digizgizî :

- Menafo ! Menafo ! Menafo !

Sebriyê Kerro dewam kir :

- Ha ! Minê viya bigota, Mele Cemîl : Xwedê bi rehma xwe bi me re bike. Çiqasdilê min bi Elî şewitî. Ji pesna xeber dida, misêwa digot : «Biiao ! Biiao ! Biiao, o biiao !

Mişkan em xwaiin. Te pisîkê anî ? De weie birao, tevîpisika xwe ve weie. Na ! na ! Hunjîgune ne... Sebra we ye...» Tu dibêjîxenîmê xwe didît newsa ?

Mele Cemîl fikirî, serê xwe hejand, got :

- Alimê xeybê îlelah.Xatir ji hevûdu xwestin. Sebriyê Kerro tafilê di tariyê de nependî bû. Mele Cemîl

li pêşiya xwe nihêrt, elektrîkên taxa jêrîh vêketî bûn. Li pey xwe zivirî nihêrt, kuçeyaku tê de hati bû, tarî şevereş bû. Li oxira xwe meşiya. Di vê kuça ku serejêrî taxajêrîndibû, teng û herdû milên wê bi darên hewran neqşandîbû,li ronahiyê nihêrtin ;giraniyaji xewnan siyarkhinê didayê. Di ber xwe de got : «er rizq û elelah» û ber bi mala EliyêXelil ve kudand, di ronahiyê de miha pîneke reşayiyê dûr bû, piçûk bû, ji çavan nependîbû.

F.TOTANÎ

48

Page 49: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ÇARALIYE ME AGIR E.

Di navberê de heşt roj derbas bûn. Melkemot hêdi hêdi xwe nêzê me dikir:. Ji vêgavê me çavên melkemot ên bitirs didît. Em keti bûn taya mirinê. Diya min serê meşû§t, kincên paqij U me kir. Piştê du rojên din emê winda bibûna. Me bi çavan ji gundiyanxatir xwest. Dîtina me û wan ma bû roja qiyametê...

Şevek, şevekê havînî pirr dereng, h deriyê me xistin. Ew şev deh rojên me qediyabû. Dadê kincên xwe U xwe kir û çû bi alê derî ve. Hinek sekinî, li me mêze kir. Tiliyaxwe avête çengelê û derî vekir. Em ji tirsa dilerizîn. Me apê xwe Temo zû nas kir. TivingaApo di destê wî de diçilwilî. Nifrîh û agir ji rûyê Apo dibariya. Çavên Apo tijî xezep ûkih bû. Çaimergî li erdê rûnişt. Tivinga xwe dani ser çokên xwe. Qutiya cixarê ji berîkaxwe derxist. Cixarekî pêça. Cixara Apo wek lûla sobê ode tijî dûman kir. Apo nefes sernefesê U cixarê dida. Destê wî yê bi cixare dilerizî. Tilikên Apo ser lêvên wîne disekinin.Deng jê dernediket. Apo çiroka dadê seh kiri bû.

Beriya sê mehan bavê min ji hepsa Diyarbekrê firar kiri bû. Bavo mahkûmê idamêbû. Cunta faşîst serê bavo dixwest. Ji bona wan, bavo merivekî pirr girîng bû. ÇaraB lê di-geriyan. Lê bavo xwe ji lepên wan xilas kiri bû û derbasê Binêxetê bû bû. Zabitê Tirkandeh roj muhlet da bû diya min. Dadê gerek di nav van deh rojan de bavo tesJîm bikira. Ne-xwe di ciyê bavo de ê dadê bigirtan. Girtina dadê dibû derbekê mezin ji me re. Ji bo vêyekê apê min dixwest ku em ji gund derkevin û biçin ba bavo.

Piştê cixarê Apo rabû serxwe û ji min re got :

- Emê îşev jivir herin. Esker ha hatin, ha hatin. Em nikarin zar û zêçên xwe, namûsaxwe di bin lingên eskeran de bihêlin.

Dadê bi destekî sivik tiştên ku ji me re pêwîst bûn da hev. Di nav çend deqan dedadê sê boxçe girê da. Iivîn, sandoq, firaq û tiştên giran li cihê xwe man.

Em ji malê derketin. Şev tarî bû. Çav çavan nedidît. Giraniya şevê wek perdekî reşkişiya bû ser me. Haya tu kesî ji me tune bû. Stêrk di tarîtiyê de îndî geş bû bûn. Diçiri-sîn. Carna yek ji wan difiriya û ciyê xwe diguhart. Me ji wan re digot stêrkên bi dûv. Pîri-ka min digot, stêrk zarokên ezman in. Ew jî dimiiin, dikenin, şa dibin, û dizewicin.

Belê, em di bin peida tarî de dimeşiyan. Ne haya mirovan, ne jî haya stêrkan ji mehebû. Stêrk di kêf û sefa xwe de bûn. Destê eskerên Tirkan nedigihişte wan. Tirsa wan jitu kesî, ji tu quwetî tune bû. Min xweziya xwe bi wan tanî.

Em berjêrê newalê bûn. Newal devê xwe wek dêwekî vekiri bû. Carna em kaş dibûn,diterpilîn, diketin. Giya, sitirî, kevir U ber çavên me dibûn wek lawuran, wek cinan. Ji metirê ku me di jiyana xwe de vê newalê nedî bû. Lê rûyê tarîtiyê sar e, nexweş e. Di tarîti-yê de qeza û bela tim dikarin bên serê yekî. Mezinên me beredayî negoti bûn, pişta xwenedin mirovên tarî. Yanî mirovên durû, bêbext û zalim ...

Em li dû hev rêz bû bûn. Apo keti bû pêşî. Ji nişka ve hestek çirisî. Em veciniqîn ûme xwe avête erdê. Apo bi hesta xwe bersiva wan da û ji me re got :

- Metirsin. Heval in. Ewê alîkariya me bikin û ê bi me re werin.Çar kes bûn. Bi çek û rext bûn. Yek ji wan bêrîvanê dapişta xwe. Ên din bi destên

brayê min girtin û em meşiyan.

49

ÇARALIYE ME AGIR E.

Di navberê de heşt roj derbas bûn. Melkemot hêdi hêdi xwe nêzê me dikir:. Ji vêgavê me çavên melkemot ên bitirs didît. Em keti bûn taya mirinê. Diya min serê meşû§t, kincên paqij U me kir. Piştê du rojên din emê winda bibûna. Me bi çavan ji gundiyanxatir xwest. Dîtina me û wan ma bû roja qiyametê...

Şevek, şevekê havînî pirr dereng, h deriyê me xistin. Ew şev deh rojên me qediyabû. Dadê kincên xwe U xwe kir û çû bi alê derî ve. Hinek sekinî, li me mêze kir. Tiliyaxwe avête çengelê û derî vekir. Em ji tirsa dilerizîn. Me apê xwe Temo zû nas kir. TivingaApo di destê wî de diçilwilî. Nifrîh û agir ji rûyê Apo dibariya. Çavên Apo tijî xezep ûkih bû. Çaimergî li erdê rûnişt. Tivinga xwe dani ser çokên xwe. Qutiya cixarê ji berîkaxwe derxist. Cixarekî pêça. Cixara Apo wek lûla sobê ode tijî dûman kir. Apo nefes sernefesê U cixarê dida. Destê wî yê bi cixare dilerizî. Tilikên Apo ser lêvên wîne disekinin.Deng jê dernediket. Apo çiroka dadê seh kiri bû.

Beriya sê mehan bavê min ji hepsa Diyarbekrê firar kiri bû. Bavo mahkûmê idamêbû. Cunta faşîst serê bavo dixwest. Ji bona wan, bavo merivekî pirr girîng bû. ÇaraB lê di-geriyan. Lê bavo xwe ji lepên wan xilas kiri bû û derbasê Binêxetê bû bû. Zabitê Tirkandeh roj muhlet da bû diya min. Dadê gerek di nav van deh rojan de bavo tesJîm bikira. Ne-xwe di ciyê bavo de ê dadê bigirtan. Girtina dadê dibû derbekê mezin ji me re. Ji bo vêyekê apê min dixwest ku em ji gund derkevin û biçin ba bavo.

Piştê cixarê Apo rabû serxwe û ji min re got :

- Emê îşev jivir herin. Esker ha hatin, ha hatin. Em nikarin zar û zêçên xwe, namûsaxwe di bin lingên eskeran de bihêlin.

Dadê bi destekî sivik tiştên ku ji me re pêwîst bûn da hev. Di nav çend deqan dedadê sê boxçe girê da. Iivîn, sandoq, firaq û tiştên giran li cihê xwe man.

Em ji malê derketin. Şev tarî bû. Çav çavan nedidît. Giraniya şevê wek perdekî reşkişiya bû ser me. Haya tu kesî ji me tune bû. Stêrk di tarîtiyê de îndî geş bû bûn. Diçiri-sîn. Carna yek ji wan difiriya û ciyê xwe diguhart. Me ji wan re digot stêrkên bi dûv. Pîri-ka min digot, stêrk zarokên ezman in. Ew jî dimiiin, dikenin, şa dibin, û dizewicin.

Belê, em di bin peida tarî de dimeşiyan. Ne haya mirovan, ne jî haya stêrkan ji mehebû. Stêrk di kêf û sefa xwe de bûn. Destê eskerên Tirkan nedigihişte wan. Tirsa wan jitu kesî, ji tu quwetî tune bû. Min xweziya xwe bi wan tanî.

Em berjêrê newalê bûn. Newal devê xwe wek dêwekî vekiri bû. Carna em kaş dibûn,diterpilîn, diketin. Giya, sitirî, kevir U ber çavên me dibûn wek lawuran, wek cinan. Ji metirê ku me di jiyana xwe de vê newalê nedî bû. Lê rûyê tarîtiyê sar e, nexweş e. Di tarîti-yê de qeza û bela tim dikarin bên serê yekî. Mezinên me beredayî negoti bûn, pişta xwenedin mirovên tarî. Yanî mirovên durû, bêbext û zalim ...

Em li dû hev rêz bû bûn. Apo keti bû pêşî. Ji nişka ve hestek çirisî. Em veciniqîn ûme xwe avête erdê. Apo bi hesta xwe bersiva wan da û ji me re got :

- Metirsin. Heval in. Ewê alîkariya me bikin û ê bi me re werin.Çar kes bûn. Bi çek û rext bûn. Yek ji wan bêrîvanê dapişta xwe. Ên din bi destên

brayê min girtin û em meşiyan.

49

Page 50: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Destê min û ê brayê min Azad di nav destê hevde bû. Em ji newalê derbas bû bûn ûme da bû kontara çiyê. A rastî me nizani bû, em bi ku da diçin. Apo ji me re tiştek negotibû. Min bi dengekê nizm ji -*_zad re got :

- Bîra te tê Azad ? Te dît bavo cama digot, ezê hefteyek bikevim binê erdê.Azad keniya û bersiva min da :

- Çawa nayê bîra min, Hêlîn. Ji me ku bavo bi rastî diket binê erdê. Ez nizanim vînavî çima bi kar tîhin. Em jî îşev ketine binê erdê, wek bavo. Ma ne wusa ye ?

- Belê, rast e, min got. Tiştên ku bi dizî tên çêkirin, dibin tiştên binê erdê. Ger kubinê erdê tune bû ya, kes nikari bû di ber ordiya Tirkan bida. Dê bila di vê tarîtiyê de we-rin. Wele newerin ji qula xwe derkevin.

Apo û hevalên din bi peyva min û Azad keniyan. Dengê me çûbû wan. Apê min des-tê xwe danî ser pişta min û got :

- Aferin ji we re. Ji vêga ve hun pirr tişt hîn bûne. îşê ordiya Tirkan zor e. Bi mil-yonan zaroken me şiyar dibin û ê tola me bistînin.

Dawiya çiyan, newalan nedihat. Eş keti bû lingên me. Di me de taqet nema bû. Berêku dinya gewr bibe em ber derê şikeftekî sekinîn. Berqa zerinî keti bû lûyê ezmên. Rojhêdî hêdî seiê xwe bilindkii û çiyan dixist bin hikma xwe. Apê min û du kes çûn navaşikeftê. Devê şikeftê di giya, qamiş û qiişan de ma bû. Em li seiê çiyaki pirr bilind bûn.Roj xwe nêzê me dikir. Serma sibê xwe di ber tirêjên wê de dida û germ dibû. Derketinarojê rûyê me geş kir. Dara sî da. Kevir beriqîn. Tabîet ji xew şiyar bû. Dengê zarokêntabîetê dahl û deviyan, newalan, qulan, şikeftan tijî kir ...

Piştê qontrolê em ketin zikê şikeftê. Apê min eletrîka desta pê xist. Hevalan ji derve hinek qirş anîn. Di torbên wan de her tişt hebû. Nan, penîr, şekir, çay. Apo çaydanêdanî ser agir. Em U dora tifikê kom bûn. Nava şikeftê honik bû. Zarokên me keti bûnxewê. Haya wan ji dinyayê tune bû. Belkî jî di xewna xwe de bavo didîtin. Dadê şûşênçayê danî ber me û penîr hûr kir. Çay dem digirt. Ji birçîna ûze ûza zikê me bû. Piştêhewqas rêveçûnê zikê me dest bi isyanê kiri bû. Dadê şûşan tijî kir . Me bi zilikan çayênxwe lihev dan. Ji nişka ve apê min li pişta xwe zivirî û eletrikê da kûraniya şikeftê.Şewqa eletrîkê zikê şikeftê qul kir ; taritî qelişî, paş de çû. Marekî gewr wek stûnekîdevê xwe vekiri bû, û pifinî dikir. Li ber marê dupişkekî reş û xurt dûvê xwe da bû serpişta xwe û dilebitî. Her dû rawir wek neyarên hezar salî êrîşê hev dikirin. Çekên xweyênbijahrû tehlûke nîşanêhev didan.Nefreta wanmezin bû.Nehebûname,ne jî şewqaeletrîkê bala wan dikişand. Qerarê xwe da bûn. E yek ji wan bimra. Herhal şikeft têra dûrawuran nedikir. Mar radibû hicûmê, xwaroviçko dibû, di nav toz û telazê de dima.Dûpişk bi sivikbûna xwe nediket faqa marê. Xwe baş diparest. Em ji tirsa lal bû bûn. Jime tirê ku hawîdora me tevde mar û dûpişk in. Apê min berê tivingê da bû wan, tilika wîU ser tetîkê bû.

Şerê wan dirêj ajot. Dawî mar dûpişkê qefiland û wê xiste quncekî asê. Zimanêxwe yê çetel derxist, devê xwe vekir ku dûpişkê gez ke, dupişk ji nedîve xwe U dîwarêşikeftê xist û xwe avêt ser pişta marê. Serê marê sist bû. Mar ricifî, gevizî, peipitî. Marxwest bi rê keve. Lê ne bû... Dûpişk ser pişta wê xwe bêdeng kiri bû û lê mêze dikir.Neyarekî ji xwe mestir û zeximtir kuşti bû. Şikeft êdîjê re ma bû...

Apê min da xencera xwe û bi alî wan de çû. Diya min bi şalê Apo girt û kişand.Qîriniya wê zikê şikeftê tijîkir.

50

Destê min û ê brayê min Azad di nav destê hevde bû. Em ji newalê derbas bû bûn ûme da bû kontara çiyê. A rastî me nizani bû, em bi ku da diçin. Apo ji me re tiştek negotibû. Min bi dengekê nizm ji -*_zad re got :

- Bîra te tê Azad ? Te dît bavo cama digot, ezê hefteyek bikevim binê erdê.Azad keniya û bersiva min da :

- Çawa nayê bîra min, Hêlîn. Ji me ku bavo bi rastî diket binê erdê. Ez nizanim vînavî çima bi kar tîhin. Em jî îşev ketine binê erdê, wek bavo. Ma ne wusa ye ?

- Belê, rast e, min got. Tiştên ku bi dizî tên çêkirin, dibin tiştên binê erdê. Ger kubinê erdê tune bû ya, kes nikari bû di ber ordiya Tirkan bida. Dê bila di vê tarîtiyê de we-rin. Wele newerin ji qula xwe derkevin.

Apo û hevalên din bi peyva min û Azad keniyan. Dengê me çûbû wan. Apê min des-tê xwe danî ser pişta min û got :

- Aferin ji we re. Ji vêga ve hun pirr tişt hîn bûne. îşê ordiya Tirkan zor e. Bi mil-yonan zaroken me şiyar dibin û ê tola me bistînin.

Dawiya çiyan, newalan nedihat. Eş keti bû lingên me. Di me de taqet nema bû. Berêku dinya gewr bibe em ber derê şikeftekî sekinîn. Berqa zerinî keti bû lûyê ezmên. Rojhêdî hêdî seiê xwe bilindkii û çiyan dixist bin hikma xwe. Apê min û du kes çûn navaşikeftê. Devê şikeftê di giya, qamiş û qiişan de ma bû. Em li seiê çiyaki pirr bilind bûn.Roj xwe nêzê me dikir. Serma sibê xwe di ber tirêjên wê de dida û germ dibû. Derketinarojê rûyê me geş kir. Dara sî da. Kevir beriqîn. Tabîet ji xew şiyar bû. Dengê zarokêntabîetê dahl û deviyan, newalan, qulan, şikeftan tijî kir ...

Piştê qontrolê em ketin zikê şikeftê. Apê min eletrîka desta pê xist. Hevalan ji derve hinek qirş anîn. Di torbên wan de her tişt hebû. Nan, penîr, şekir, çay. Apo çaydanêdanî ser agir. Em U dora tifikê kom bûn. Nava şikeftê honik bû. Zarokên me keti bûnxewê. Haya wan ji dinyayê tune bû. Belkî jî di xewna xwe de bavo didîtin. Dadê şûşênçayê danî ber me û penîr hûr kir. Çay dem digirt. Ji birçîna ûze ûza zikê me bû. Piştêhewqas rêveçûnê zikê me dest bi isyanê kiri bû. Dadê şûşan tijî kir . Me bi zilikan çayênxwe lihev dan. Ji nişka ve apê min li pişta xwe zivirî û eletrikê da kûraniya şikeftê.Şewqa eletrîkê zikê şikeftê qul kir ; taritî qelişî, paş de çû. Marekî gewr wek stûnekîdevê xwe vekiri bû, û pifinî dikir. Li ber marê dupişkekî reş û xurt dûvê xwe da bû serpişta xwe û dilebitî. Her dû rawir wek neyarên hezar salî êrîşê hev dikirin. Çekên xweyênbijahrû tehlûke nîşanêhev didan.Nefreta wanmezin bû.Nehebûname,ne jî şewqaeletrîkê bala wan dikişand. Qerarê xwe da bûn. E yek ji wan bimra. Herhal şikeft têra dûrawuran nedikir. Mar radibû hicûmê, xwaroviçko dibû, di nav toz û telazê de dima.Dûpişk bi sivikbûna xwe nediket faqa marê. Xwe baş diparest. Em ji tirsa lal bû bûn. Jime tirê ku hawîdora me tevde mar û dûpişk in. Apê min berê tivingê da bû wan, tilika wîU ser tetîkê bû.

Şerê wan dirêj ajot. Dawî mar dûpişkê qefiland û wê xiste quncekî asê. Zimanêxwe yê çetel derxist, devê xwe vekir ku dûpişkê gez ke, dupişk ji nedîve xwe U dîwarêşikeftê xist û xwe avêt ser pişta marê. Serê marê sist bû. Mar ricifî, gevizî, peipitî. Marxwest bi rê keve. Lê ne bû... Dûpişk ser pişta wê xwe bêdeng kiri bû û lê mêze dikir.Neyarekî ji xwe mestir û zeximtir kuşti bû. Şikeft êdîjê re ma bû...

Apê min da xencera xwe û bi alî wan de çû. Diya min bi şalê Apo girt û kişand.Qîriniya wê zikê şikeftê tijîkir.

50

Page 51: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- Em ji vir herin, diya min got. Ez pirr ditirsim. Mar û dûpişkên vê şikeftê xelas na-bin. Ez naxwazim ez û zarokên xwe bibin xwarina mar û dûpişkan.

Apê min Temo keniya û got :

- Tû dih buyî , keçê ? Ma ji bo me tu derên bêtehlike, bêtirs heye ? Tehlika me bime re ye. Ji bîra xwe mebe, em mahkûmê hikûmatê ne. Em gurên serê çiya ne. Ji bo memar û dûpişk ji eskeran çêtir in. Mar û dûpişk zaf zaf wê ji me çend kesan dikaribinbikujin. Lê esker ? Ger bi me bihesin yek ji me sax namîne...

Apo şûşa xwe teze kir. Serê xwe danî ser destê çepê û dom kir.- Ma hewqas jî dibe. Agir bi mala min nekeve. Tiştên Xwedê pirr ecêb in. Tu U vî

tiştf mêze ke. Dinya tev dijminê mar û dûpişka ne, ew jf dijminên hev in... Baş e. Firqanavbera wan û Kurdan çi ye gelo ? Ma em jî eynî tişt nakin ? Her çar dewletên qolonya-lîst û nijadperest dixwazin me ji cihanê rakin. Ev ne bes e, înca em jî hevdû dikujin,xelas dikin... Herhal em û maran, dûpişkan pismamê hev in... Kîn û xezeba melihev çûne ...

Piştê peyva Apo em raketin. Lê ji tirsa xew nediket çavên min. Çavekê min girtî,ê din vekirî bû. Dadê digot ku, gava rawur hev dikujin, xwediyên wan tên û termên xwedibin. Çavê min tim li kûiahiya şikeftê bû...

Em bi dengê helîqopteian la bûn. Ew mai û dûpişkên bipen bûn, Apo xwe U berdevê şikeftê dirêj kiri bû û bi dûrebinê li wan mêze dikir. Li gora rewşê ya me ê şerbikira, an j î emê, biketana zikê şikeftê û kûr biçûna...

Roj li ber xatir xwestinê bû. Gelî bi gelî, çiya bi çiya rê distand û melûl dibû.Quweta wê êdî nedigihîşte çiyayên biUnd û sertûj. Çiya hindik hindik, perçe perçe çavêrojê digirtin û xwe ji geima wê azad dikirin.

Roj çû ava. Bakî honik derket. Em hê di şikeftê de bûn. Apo U ber devê şikeftêsekinî bû û li ezmên mêze dikir. Şewqa hîvê devê şikeftê tijî zîv kiri bû. Min di jiyanaxwe de heya îio tiştekê wisa delal, xweşik û rind nedîbû. Di zikê şikeftê de seyra hîvêbê emsal bû. Hebûna hîvê dilê min şa kir. Xem û kulên min, kesera dilê min di navhîvêde winda bû. Di bin hîva zivinî de çiyan serê xwe dabûn hevdû û diçirisîn.

Me haziriya rêwîtiyê dikir. Em êdi ne bê dost û yar bûn. Hîv hati bû hewara me.Lê em bi rê neketin. Hîv çiya bi çiya baz dida û dijû. Çiya ji rengê hîvê derdiketin ûreş dibûn. Apo carna U me mêze dikir û digot :

- Hîv haziriya xwe û xewê dike. Liber razanê ye.Peyva Apo serê min tevlihev kir. Çima gelo ? Çî gunê hivê heye ? Boçiemji

şikeftê dernakevin û naçin ?

Min ji Apo pirsî :

- Apo, em çima naçin ?

Apo U min zivirî û bersiv da :

- Hêlîn, keça Apo. Ez dizanim tu çi difikîrî. Lê ez ji te re çewa bêjim. Ma gelo ênku ji hîvê hez nekin hene ? Hîva delal, rind, xweşik. Hîv ronahiya dila, sembola evinêye... Lê çi feyde Hêlîn... Hikûmeta Tirkan vê hîva delal jî kiriye dijmin û berdaye me. Ewbûye casûsê hikûmatê û me taqîp dike. Di bin ronahiya wê de em nikarin ji şikeftê derên.Ewê esker me bibînin.Dijmin ji me ronahiyê sitandiye û tarîtî bûye dostê me...

Peyva Apo zû kete serê min. Apo rast digot. Hawîdora me tijî esker û qerekol bû.Esker tim U welatparêzên Kurdan digeriyan. Tarîtî dijminên eskeran, dostê me bû.

51

' <-_'

- Em ji vir herin, diya min got. Ez pirr ditirsim. Mar û dûpişkên vê şikeftê xelas na-bin. Ez naxwazim ez û zarokên xwe bibin xwarina mar û dûpişkan.

Apê min Temo keniya û got :

- Tû dih buyî , keçê ? Ma ji bo me tu derên bêtehlike, bêtirs heye ? Tehlika me bime re ye. Ji bîra xwe mebe, em mahkûmê hikûmatê ne. Em gurên serê çiya ne. Ji bo memar û dûpişk ji eskeran çêtir in. Mar û dûpişk zaf zaf wê ji me çend kesan dikaribinbikujin. Lê esker ? Ger bi me bihesin yek ji me sax namîne...

Apo şûşa xwe teze kir. Serê xwe danî ser destê çepê û dom kir.- Ma hewqas jî dibe. Agir bi mala min nekeve. Tiştên Xwedê pirr ecêb in. Tu U vî

tiştf mêze ke. Dinya tev dijminê mar û dûpişka ne, ew jf dijminên hev in... Baş e. Firqanavbera wan û Kurdan çi ye gelo ? Ma em jî eynî tişt nakin ? Her çar dewletên qolonya-lîst û nijadperest dixwazin me ji cihanê rakin. Ev ne bes e, înca em jî hevdû dikujin,xelas dikin... Herhal em û maran, dûpişkan pismamê hev in... Kîn û xezeba melihev çûne ...

Piştê peyva Apo em raketin. Lê ji tirsa xew nediket çavên min. Çavekê min girtî,ê din vekirî bû. Dadê digot ku, gava rawur hev dikujin, xwediyên wan tên û termên xwedibin. Çavê min tim li kûiahiya şikeftê bû...

Em bi dengê helîqopteian la bûn. Ew mai û dûpişkên bipen bûn, Apo xwe U berdevê şikeftê dirêj kiri bû û bi dûrebinê li wan mêze dikir. Li gora rewşê ya me ê şerbikira, an j î emê, biketana zikê şikeftê û kûr biçûna...

Roj li ber xatir xwestinê bû. Gelî bi gelî, çiya bi çiya rê distand û melûl dibû.Quweta wê êdî nedigihîşte çiyayên biUnd û sertûj. Çiya hindik hindik, perçe perçe çavêrojê digirtin û xwe ji geima wê azad dikirin.

Roj çû ava. Bakî honik derket. Em hê di şikeftê de bûn. Apo U ber devê şikeftêsekinî bû û li ezmên mêze dikir. Şewqa hîvê devê şikeftê tijî zîv kiri bû. Min di jiyanaxwe de heya îio tiştekê wisa delal, xweşik û rind nedîbû. Di zikê şikeftê de seyra hîvêbê emsal bû. Hebûna hîvê dilê min şa kir. Xem û kulên min, kesera dilê min di navhîvêde winda bû. Di bin hîva zivinî de çiyan serê xwe dabûn hevdû û diçirisîn.

Me haziriya rêwîtiyê dikir. Em êdi ne bê dost û yar bûn. Hîv hati bû hewara me.Lê em bi rê neketin. Hîv çiya bi çiya baz dida û dijû. Çiya ji rengê hîvê derdiketin ûreş dibûn. Apo carna U me mêze dikir û digot :

- Hîv haziriya xwe û xewê dike. Liber razanê ye.Peyva Apo serê min tevlihev kir. Çima gelo ? Çî gunê hivê heye ? Boçiemji

şikeftê dernakevin û naçin ?

Min ji Apo pirsî :

- Apo, em çima naçin ?

Apo U min zivirî û bersiv da :

- Hêlîn, keça Apo. Ez dizanim tu çi difikîrî. Lê ez ji te re çewa bêjim. Ma gelo ênku ji hîvê hez nekin hene ? Hîva delal, rind, xweşik. Hîv ronahiya dila, sembola evinêye... Lê çi feyde Hêlîn... Hikûmeta Tirkan vê hîva delal jî kiriye dijmin û berdaye me. Ewbûye casûsê hikûmatê û me taqîp dike. Di bin ronahiya wê de em nikarin ji şikeftê derên.Ewê esker me bibînin.Dijmin ji me ronahiyê sitandiye û tarîtî bûye dostê me...

Peyva Apo zû kete serê min. Apo rast digot. Hawîdora me tijî esker û qerekol bû.Esker tim U welatparêzên Kurdan digeriyan. Tarîtî dijminên eskeran, dostê me bû.

51

' <-_'

Page 52: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Tarîtî me xelas dikir, wana dixwar...Ez pirr caran fikirî me. Mirov dikare ji diya xwe, bav û brayên xwe bixeyide, nefret

bike. Lê tucaran neketi bû bira min, ku ezê rojekê ji hîvê jf nefret bikim. Hîv şahidêzarokbûna min bû. Li gund çaxê em ser bana radiketin min tim lê mêze dikir. Ez aşiqê wêbûm. Min derdê dilê xwe jê re digot û di xew de diçûm. Ez çi bikim, jiyan xerîb e, jiyanzalim e... Ezê hê pirr tişta derbas kim.

Mahmut Baksi

52

Tarîtî me xelas dikir, wana dixwar...Ez pirr caran fikirî me. Mirov dikare ji diya xwe, bav û brayên xwe bixeyide, nefret

bike. Lê tucaran neketi bû bira min, ku ezê rojekê ji hîvê jf nefret bikim. Hîv şahidêzarokbûna min bû. Li gund çaxê em ser bana radiketin min tim lê mêze dikir. Ez aşiqê wêbûm. Min derdê dilê xwe jê re digot û di xew de diçûm. Ez çi bikim, jiyan xerîb e, jiyanzalim e... Ezê hê pirr tişta derbas kim.

Mahmut Baksi

52

Page 53: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

HelbestÇEND SEDSAL E LI PEY HEV

BI XWÎNÊ SOR DIBÎ TEV

Kurdistanê delalêŞev û roj dil li balê

Şêrînê şox û şengêŞepalê pir qeşengê

Zîba yî, îşwebaz îBala yî serfîraz î

Bêhogir û mamend îTu gul evîna kurd î.

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Bi awir tîr dirêjîDil û gurçik dipêjî

Kesê tu digrî davêAgir dixî hunavê

Arê dilê xortan îDoza şoreşgêran î

Lê bê kes û heval îDi bin destan dinalî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e U pey hevBi xwînê sor dibî tev

Kurdistan î biber îTijî gewher û zêr î

Nift û hesin û av îLê bo Kurdan tu dav î

Neyar ser te rûniştîBi jan û derd tu mişt î

Li ser te Kurd bê xwazîDijîn birçî û tazî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Navdar î pir bilind îHemû bajar û gund î

Tev mêrg û çem û kanîRez û deşt û zozan î

Li ser te ceng û şer eDinê li ser te har e

Bi dilxwazî dixwazeHer kes li ba te raze

Kurdisatan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Divê kesê bivê teSer deyne ber piyên te

Kesê nerjîne xwîneNikare te bibîne

Ta nerijîne xwîna sorNabîne demê gilor

Ta nebe şerê gelîBi lêvan nabe bilî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Dibên «devê newêrannagîje bin guhêran»

Dibên «destê tirsokannaçe ser sînga gewran»

Yê bêje tu ya min beDivê jêhat û jîr be

Bi kuştin û bi lêdanTe derîne ji destan

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e Ii pey hevBi xwînê sor dibî tev

Yê ji dil te bixwazeBivê li sîng te raze

Divê dil û ser û canBi carek deyne meydan

Yê gêj nebe ne nezanNafroşe te tu caran

Dêbirjîne xwîna canTe derîne ji destan

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Zinar im ez dinalimLi ser te tim dikalim

Dixwazim te bibazîÇertî avê dixwazî

Ta dernexim ji destanTe şêrînê Kurdistan

Ranawestim, ranazimDê bikoşim bibazim

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibê tev

53 Zinar Şîro

HelbestÇEND SEDSAL E LI PEY HEV

BI XWÎNÊ SOR DIBÎ TEV

Kurdistanê delalêŞev û roj dil li balê

Şêrînê şox û şengêŞepalê pir qeşengê

Zîba yî, îşwebaz îBala yî serfîraz î

Bêhogir û mamend îTu gul evîna kurd î.

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Bi awir tîr dirêjîDil û gurçik dipêjî

Kesê tu digrî davêAgir dixî hunavê

Arê dilê xortan îDoza şoreşgêran î

Lê bê kes û heval îDi bin destan dinalî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e U pey hevBi xwînê sor dibî tev

Kurdistan î biber îTijî gewher û zêr î

Nift û hesin û av îLê bo Kurdan tu dav î

Neyar ser te rûniştîBi jan û derd tu mişt î

Li ser te Kurd bê xwazîDijîn birçî û tazî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Navdar î pir bilind îHemû bajar û gund î

Tev mêrg û çem û kanîRez û deşt û zozan î

Li ser te ceng û şer eDinê li ser te har e

Bi dilxwazî dixwazeHer kes li ba te raze

Kurdisatan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Divê kesê bivê teSer deyne ber piyên te

Kesê nerjîne xwîneNikare te bibîne

Ta nerijîne xwîna sorNabîne demê gilor

Ta nebe şerê gelîBi lêvan nabe bilî

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Dibên «devê newêrannagîje bin guhêran»

Dibên «destê tirsokannaçe ser sînga gewran»

Yê bêje tu ya min beDivê jêhat û jîr be

Bi kuştin û bi lêdanTe derîne ji destan

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e Ii pey hevBi xwînê sor dibî tev

Yê ji dil te bixwazeBivê li sîng te raze

Divê dil û ser û canBi carek deyne meydan

Yê gêj nebe ne nezanNafroşe te tu caran

Dêbirjîne xwîna canTe derîne ji destan

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibî tev

Zinar im ez dinalimLi ser te tim dikalim

Dixwazim te bibazîÇertî avê dixwazî

Ta dernexim ji destanTe şêrînê Kurdistan

Ranawestim, ranazimDê bikoşim bibazim

Kurdistan î ciwan îCî û warê Kurdan î

Çend sedsal e li pey hevBi xwînê sor dibê tev

53 Zinar Şîro

Page 54: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

LIKELEBESTA

Me malokan ava dikir li kelebestaGava em diçûn beravêEz vedibîrim, te j'bîr kir geloWê demê, wê weşê, wê gavê ?

Destê me di destê hevûduBi bayê re em dibezînGeh diçûn nêrgiziyê, nêrgizaGeh ji dîna hev nêrgiz diçinîn

Wekî gûstêrkê xuya bû û çûZarotiya ji xem û kesera êrîZîl dide di bîranîna min deNizanim gelo tu vedibîrî ?

Rojen Barnas

54

LIKELEBESTA

Me malokan ava dikir li kelebestaGava em diçûn beravêEz vedibîrim, te j'bîr kir geloWê demê, wê weşê, wê gavê ?

Destê me di destê hevûduBi bayê re em dibezînGeh diçûn nêrgiziyê, nêrgizaGeh ji dîna hev nêrgiz diçinîn

Wekî gûstêrkê xuya bû û çûZarotiya ji xem û kesera êrîZîl dide di bîranîna min deNizanim gelo tu vedibîrî ?

Rojen Barnas

54

Page 55: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

TEDIFIKIRIM

Ho welatoîro careke din qewl dane(Evbûcara çaran),Ku min ji hemwelatiyê bavêjinBilabe

Iro dîsa - nizanim bû cara çendan -

Ji te pênc hezar kilometir dûrTe difikirim.Dîsa U kêleka zeryayê rûniştime,Zeryayên dilê te difikirim.Te,Bajar, gund û çolên teÇiya, av û stêrkên teLaw, keç, pîr û xortên te difikirim.

Ez dizanim,Di vê kelekela havîna germ deDijminên çavsorNeyarên bextreşDîsa wek teyrên birçî tên ser teDîsa bi tang, dîsa bi top bi balafirDîsa bi derew, dîsa bi leyistik,dîsa bi fenên xwe veTên ser teDîsadikujinDîsa azadiya te, dîsa hebûna te dilujin

Ax welato, ez dizanimTu dîsa U ber xwe didîDîsa birîndar, dîsa westiyayîLê dîsa xurt î.

Ez dizanim,Pêşmerga DUêr, ku nû dergistî bûyeDîsa tifinga wî li ser çokanDi bin roniya heyvê deHêdî hêdî cixarên xwe dipêçe(Ji lewre sibê dê wextê wî nebe)U te û dergistiya xwe difikire

EzdizanimXaltiya Zînê, ku du lawên xwe şehîd dayeDîsa di berbanga sibê deBi destên xwe yên pîrozXweliya kuçikê daye alîU agirê xwe pêxistiyeÛ sêla nên daniye ser agirêU ji bo lawên teJi bo pêşmergan nan dipijîne

Ez dizanim,Apê Osman,ku şêst û pênc sal e şerê parastina te dideŞêst û pênc bihar e birîndar dibeŞêst û pênc zivistan e birînên xwe ditewîneDîsa nihaDi vê germa havînê deBi taqeta xwe ya dawî veTe dinivîsîne

Ez dizanimXalê Hesen, ku bi çenda pûştî

bi çenda xirabîû bi çenda qetf ditiye

Dîsa nihaLi eywana xwe reBehsa te û tarîx û jan û birînû hêviyên te dike.

Ho welato,Hêviya jiyana minSedemê minEv çi tarîx e welato !

Dijminên teDixwazin min, ango yek ji lawên teJi te dûr bixîninJi lewre lawê teYek ji dilopên zerya dilê teJi bo te xebitiye.

55

TEDIFIKIRIM

Ho welatoîro careke din qewl dane(Evbûcara çaran),Ku min ji hemwelatiyê bavêjinBilabe

Iro dîsa - nizanim bû cara çendan -

Ji te pênc hezar kilometir dûrTe difikirim.Dîsa U kêleka zeryayê rûniştime,Zeryayên dilê te difikirim.Te,Bajar, gund û çolên teÇiya, av û stêrkên teLaw, keç, pîr û xortên te difikirim.

Ez dizanim,Di vê kelekela havîna germ deDijminên çavsorNeyarên bextreşDîsa wek teyrên birçî tên ser teDîsa bi tang, dîsa bi top bi balafirDîsa bi derew, dîsa bi leyistik,dîsa bi fenên xwe veTên ser teDîsadikujinDîsa azadiya te, dîsa hebûna te dilujin

Ax welato, ez dizanimTu dîsa U ber xwe didîDîsa birîndar, dîsa westiyayîLê dîsa xurt î.

Ez dizanim,Pêşmerga DUêr, ku nû dergistî bûyeDîsa tifinga wî li ser çokanDi bin roniya heyvê deHêdî hêdî cixarên xwe dipêçe(Ji lewre sibê dê wextê wî nebe)U te û dergistiya xwe difikire

EzdizanimXaltiya Zînê, ku du lawên xwe şehîd dayeDîsa di berbanga sibê deBi destên xwe yên pîrozXweliya kuçikê daye alîU agirê xwe pêxistiyeÛ sêla nên daniye ser agirêU ji bo lawên teJi bo pêşmergan nan dipijîne

Ez dizanim,Apê Osman,ku şêst û pênc sal e şerê parastina te dideŞêst û pênc bihar e birîndar dibeŞêst û pênc zivistan e birînên xwe ditewîneDîsa nihaDi vê germa havînê deBi taqeta xwe ya dawî veTe dinivîsîne

Ez dizanimXalê Hesen, ku bi çenda pûştî

bi çenda xirabîû bi çenda qetf ditiye

Dîsa nihaLi eywana xwe reBehsa te û tarîx û jan û birînû hêviyên te dike.

Ho welato,Hêviya jiyana minSedemê minEv çi tarîx e welato !

Dijminên teDixwazin min, ango yek ji lawên teJi te dûr bixîninJi lewre lawê teYek ji dilopên zerya dilê teJi bo te xebitiye.

55

Page 56: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Welato tarîx qeşmer eDurû û fêlbaz eKesên do ji te stariyek dixwestinIro U ser singa te diarin

Welato,Heranê, deşta zêrîn difikirimKaniya medeniyeta MezrabotanêXwendegeha tarîxêIro wêran eU leylana xweziyên dijmin eEv çi tarîx e !

ŞagirtPêta agirê dayebin xwendegeha xwe ya ragirtî !

WelatoMisûlê, KerkûkêKaniya zêrê reşZozanê Keysarên tarîxê difikirinZêrê me yê reş, ku têra me

têra wantêra hemûyan dikir,

Iro xwîna me ya sor diherikîne.Zêrê me yê reş,bûye dijminê xwîna me ya sorEv çi tarîx e !

Bi destên keysarên îro ve,Zozanê keysarên do dişewitîne !

Ho welato,Jana dilê minEşa mêjiyê minJi te pênc hezar kilometir dûrLi kêleka zerya xweş rûniştîXweşiyên te difikirimRojnama li ber min,Bi tîpênreş û mezin wisa dinivîse ;

«Êdi 26 kes hemwelatên me nînin»Welato, ji wan 26 kesan yek jî ez im.Kurê teYek ji dilopên zera dilê te yaDikenim welato dikenim

Dewleta dijminê te, lawên te ji te davêjeDîsa hêdî hêdî dikenimU difikirim, kaBirayên min jîHogir hevalên min jîDi girtîxana Diyarbekra qedîm de dikenin

Birayên min, heval û hogirên minHunjî dikenin ?

Birînên xwe ditewînin ?

Û ji birçîbûnêû ji zulma leşker û germa DiyarbekrêDikevin ?

BiranoHeval û hogirnoŞevên bê azadî, bê jin, bê kulîlk, bê vexwarinDijwar inDi dilê merivan de çengal inDi çiksayiya şevên Diyarbekrê deJi sicinên xweBinêrin heyv û stêrkên delalHeyva me, stêrkên meYarên me yên hezar salan,Dostên me yên zîndanan inXwîşka Gulşîn te difkirimLi Mehabadê pêncî û neh kes bidarve bûnTu jî yek ji wan bûyî ?

Lêdana dilê te bi gulên reş rawesta ?

Mindalên te jî sêwî û stûxwar man ?

Xwîşka GulşînÇem, deşt û rezên Mehabadê xweş in.Çarçira û bexçên we xweş inLê bi xwîn, bi jan, bi qehr û bi serencan in.

Xwîşka minDelaliya azadiya welatê minEdi ne şeraba yaqûti û rengsorÛ ne ji heval û destbirayên Xeyam hene îroEv hemû pir û pir û pirLi dûr manBûn rêzên rûpelanIro şer e '

56

Welato tarîx qeşmer eDurû û fêlbaz eKesên do ji te stariyek dixwestinIro U ser singa te diarin

Welato,Heranê, deşta zêrîn difikirimKaniya medeniyeta MezrabotanêXwendegeha tarîxêIro wêran eU leylana xweziyên dijmin eEv çi tarîx e !

ŞagirtPêta agirê dayebin xwendegeha xwe ya ragirtî !

WelatoMisûlê, KerkûkêKaniya zêrê reşZozanê Keysarên tarîxê difikirinZêrê me yê reş, ku têra me

têra wantêra hemûyan dikir,

Iro xwîna me ya sor diherikîne.Zêrê me yê reş,bûye dijminê xwîna me ya sorEv çi tarîx e !

Bi destên keysarên îro ve,Zozanê keysarên do dişewitîne !

Ho welato,Jana dilê minEşa mêjiyê minJi te pênc hezar kilometir dûrLi kêleka zerya xweş rûniştîXweşiyên te difikirimRojnama li ber min,Bi tîpênreş û mezin wisa dinivîse ;

«Êdi 26 kes hemwelatên me nînin»Welato, ji wan 26 kesan yek jî ez im.Kurê teYek ji dilopên zera dilê te yaDikenim welato dikenim

Dewleta dijminê te, lawên te ji te davêjeDîsa hêdî hêdî dikenimU difikirim, kaBirayên min jîHogir hevalên min jîDi girtîxana Diyarbekra qedîm de dikenin

Birayên min, heval û hogirên minHunjî dikenin ?

Birînên xwe ditewînin ?

Û ji birçîbûnêû ji zulma leşker û germa DiyarbekrêDikevin ?

BiranoHeval û hogirnoŞevên bê azadî, bê jin, bê kulîlk, bê vexwarinDijwar inDi dilê merivan de çengal inDi çiksayiya şevên Diyarbekrê deJi sicinên xweBinêrin heyv û stêrkên delalHeyva me, stêrkên meYarên me yên hezar salan,Dostên me yên zîndanan inXwîşka Gulşîn te difkirimLi Mehabadê pêncî û neh kes bidarve bûnTu jî yek ji wan bûyî ?

Lêdana dilê te bi gulên reş rawesta ?

Mindalên te jî sêwî û stûxwar man ?

Xwîşka GulşînÇem, deşt û rezên Mehabadê xweş in.Çarçira û bexçên we xweş inLê bi xwîn, bi jan, bi qehr û bi serencan in.

Xwîşka minDelaliya azadiya welatê minEdi ne şeraba yaqûti û rengsorÛ ne ji heval û destbirayên Xeyam hene îroEv hemû pir û pir û pirLi dûr manBûn rêzên rûpelanIro şer e '

56

Page 57: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Êrîşa dîjminê bextreş e

Lawacan, Şêrgo te difikirimDi vê germa havînê deQileqija deşta Cizirî deHê jî rûtal û zikbirçî ye ?

Hê jî bê kiras, bê defter, bê pênûs î ?

Kuro.lawocanHêviya welêt, rûkenê KurdistanDiljariya kalikê xwe bixwîneDema kalikê te, di salê bavê teBavê te, di salê te de bûHingê kalikê te wisa dinivîsî :

Dewsa avê xwîn rewan e,birc û seran tev xirab

Jar û pejmirde dinalin,tev ku em pergende ne"

Lawocan qurbanJi wê rojê pêve tu tişt neguherîDîsa di her hatin û çûyina hechecikan deDavên ser welatê meDîsa jar û pejmirde dinalinDîsa xwîn rewan eWelato ...

Ji te dûr, di kêleka zeryayek xweş deTeU zeryayên dilê te difikirim.

M. Ferzend Baran

57

Êrîşa dîjminê bextreş e

Lawacan, Şêrgo te difikirimDi vê germa havînê deQileqija deşta Cizirî deHê jî rûtal û zikbirçî ye ?

Hê jî bê kiras, bê defter, bê pênûs î ?

Kuro.lawocanHêviya welêt, rûkenê KurdistanDiljariya kalikê xwe bixwîneDema kalikê te, di salê bavê teBavê te, di salê te de bûHingê kalikê te wisa dinivîsî :

Dewsa avê xwîn rewan e,birc û seran tev xirab

Jar û pejmirde dinalin,tev ku em pergende ne"

Lawocan qurbanJi wê rojê pêve tu tişt neguherîDîsa di her hatin û çûyina hechecikan deDavên ser welatê meDîsa jar û pejmirde dinalinDîsa xwîn rewan eWelato ...

Ji te dûr, di kêleka zeryayek xweş deTeU zeryayên dilê te difikirim.

M. Ferzend Baran

57

Page 58: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

BIJI WELATE MIN

Divê em xwe pêk bînin ji bo felatê xwe,Bijîn serbilind wekî çiyayên welatê xwe.Berên xwe nedin hevdu û şerên hev nekin,Bes rêya gelparêziyê li pêş wan vekin.Welat ji me dixwaze xebat û têkoşîn,Ne canxulamî, nokerî û serî danîn.Serê ku bête danîn tucar nayê hildan,Bi qelsî kes ne bûye xwedî rûmet û şan.Rûmet serxwebûn e, digel ramanek xweser,Holê ji bona gel em dikarin bibin rêber.Rêber serî ye. nabe li pê gel bimeşe,Tucar natewe, mirin jê ra gelek xweş e.Rêya felatê pêş me dike ew ravekar e,Li pêşberê gel û dîrokê berpirsiyar e.Rêberî ne karê tewtew e û qelsan e,Dijî koletî, canxulamî û pîsan e.Bi qelsî nikarin serên xwe hildin, rakinWelatê xwe bistînin, gel tê da azadkin.Divê bi xurtî em berên xwe bidin neyar,Bi jîrî û zanatî millet bikin hişyar,Bijî welatê min ji bona te gorî canSond dixwim ku bibim pandî ji bo Kurdistan.

Osman Sebrî

58

BIJI WELATE MIN

Divê em xwe pêk bînin ji bo felatê xwe,Bijîn serbilind wekî çiyayên welatê xwe.Berên xwe nedin hevdu û şerên hev nekin,Bes rêya gelparêziyê li pêş wan vekin.Welat ji me dixwaze xebat û têkoşîn,Ne canxulamî, nokerî û serî danîn.Serê ku bête danîn tucar nayê hildan,Bi qelsî kes ne bûye xwedî rûmet û şan.Rûmet serxwebûn e, digel ramanek xweser,Holê ji bona gel em dikarin bibin rêber.Rêber serî ye. nabe li pê gel bimeşe,Tucar natewe, mirin jê ra gelek xweş e.Rêya felatê pêş me dike ew ravekar e,Li pêşberê gel û dîrokê berpirsiyar e.Rêberî ne karê tewtew e û qelsan e,Dijî koletî, canxulamî û pîsan e.Bi qelsî nikarin serên xwe hildin, rakinWelatê xwe bistînin, gel tê da azadkin.Divê bi xurtî em berên xwe bidin neyar,Bi jîrî û zanatî millet bikin hişyar,Bijî welatê min ji bona te gorî canSond dixwim ku bibim pandî ji bo Kurdistan.

Osman Sebrî

58

Page 59: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Pirtûkên nû

Di vê quncikê de emê her hejmar pirtûkên ku di demên dawîn de, bikurdî an bi zimanê biyanî li ser Kurdan derketine bidin nasîn. Xebat jibo pêkanîna pirtûknasiya kurdî ferz e û em hêvîdar in ku ewê xwendevankêmasiyên ku tê de dibînin ji me re binivîsin.

Em di vê hejmarê de lîsta pirtûkên di salên 1981-1982 de qapbûyî didin.Di hejmara 2 de ewê pirtûkên di 1983 de derketî bên pêskêş kirin.

ZIMAN

ALANÎ, R. E. Kêşeyek le rêzmanî kurdî da, Wezareta çand û agahdariyê, Bexda,1981, 244 rûpel.

Ciyê paşdaniya (suffixe'a) ewe, we di zaravayên kuidî de çi ye ? Alanî bi karanîna wêdi metnên edebî yên bi zaravayên baban, mukrî, soranî, ardelanî, goranî, di ya Caf ûHewramîyan de, di lorî, farisî û wisa jî di kurmancî de dide berhev û bi vê lêkolinê dixwazeriya yekkirina zaravayên kurdî ronî bike.

BEDIRXAN, K. Elfebeya kurdî, Bonn, çapxana Sîpan, 1981, 28 rûpel.Alfabeya Mîr Kamûran Bedirxan cara pêşîn di sala 1938, U Beyrûtê çap bû bû û di

belavkirina tîpên latînî yên «Hawarê» de roleke berbiçav leyîstî bû. Bi wesîla 3 saliyamirina Mîr Kamûran, E. Altunç wê ji nû ve li Almanya Federal çap kiriye.

EBRAHÎMPÛR, M.T., Dastûrê Zabanê Kordî (awramî-sanandacî-kermanşahî-mahabadî). Tehran, çapxana Ruzbeh, 1981 , 5 1 rûpel.

Di vê lêkolîna kurt de, Ebrahîmpûr rêzimana çar devokên Kurdên Iranê dide berhev û jivê bûnê alfabeyekê erebî ya nû û serbixwe bikar tîne. Ev alfabe, ji yên ku ta niha nivîska-rên kurdên Iran û Iraqê pê nivîsîne cihê ye û gelemşa ku di vî warî de dom dike siviktirnake.

HEWRAMANÎ, M.E., Zarî zimanî kurdî le tirazûy berawurd da, Wezareta çand û-agahdariyê, Bexda, 1981, 326 rûpel.

Gelo goranî zaravayeke kurdî ye ? Bi awê îranîzanên navdar Minorsky û Mackenziebersiva vê pirsê na ye ; goranî dikeve koma zimanên îranî yên rojava (lê ne kurdî)

Di lêgerîna xwe de Hewramanî bi delîlên dîrokî zimannaî û dînî dixwaze nîşan degoranî jî wekî lorî, bacolanî û hewramanî peşkekê zaravayê «kurmanciya xwarû» ye.

59

Pirtûkên nû

Di vê quncikê de emê her hejmar pirtûkên ku di demên dawîn de, bikurdî an bi zimanê biyanî li ser Kurdan derketine bidin nasîn. Xebat jibo pêkanîna pirtûknasiya kurdî ferz e û em hêvîdar in ku ewê xwendevankêmasiyên ku tê de dibînin ji me re binivîsin.

Em di vê hejmarê de lîsta pirtûkên di salên 1981-1982 de qapbûyî didin.Di hejmara 2 de ewê pirtûkên di 1983 de derketî bên pêskêş kirin.

ZIMAN

ALANÎ, R. E. Kêşeyek le rêzmanî kurdî da, Wezareta çand û agahdariyê, Bexda,1981, 244 rûpel.

Ciyê paşdaniya (suffixe'a) ewe, we di zaravayên kuidî de çi ye ? Alanî bi karanîna wêdi metnên edebî yên bi zaravayên baban, mukrî, soranî, ardelanî, goranî, di ya Caf ûHewramîyan de, di lorî, farisî û wisa jî di kurmancî de dide berhev û bi vê lêkolinê dixwazeriya yekkirina zaravayên kurdî ronî bike.

BEDIRXAN, K. Elfebeya kurdî, Bonn, çapxana Sîpan, 1981, 28 rûpel.Alfabeya Mîr Kamûran Bedirxan cara pêşîn di sala 1938, U Beyrûtê çap bû bû û di

belavkirina tîpên latînî yên «Hawarê» de roleke berbiçav leyîstî bû. Bi wesîla 3 saliyamirina Mîr Kamûran, E. Altunç wê ji nû ve li Almanya Federal çap kiriye.

EBRAHÎMPÛR, M.T., Dastûrê Zabanê Kordî (awramî-sanandacî-kermanşahî-mahabadî). Tehran, çapxana Ruzbeh, 1981 , 5 1 rûpel.

Di vê lêkolîna kurt de, Ebrahîmpûr rêzimana çar devokên Kurdên Iranê dide berhev û jivê bûnê alfabeyekê erebî ya nû û serbixwe bikar tîne. Ev alfabe, ji yên ku ta niha nivîska-rên kurdên Iran û Iraqê pê nivîsîne cihê ye û gelemşa ku di vî warî de dom dike siviktirnake.

HEWRAMANÎ, M.E., Zarî zimanî kurdî le tirazûy berawurd da, Wezareta çand û-agahdariyê, Bexda, 1981, 326 rûpel.

Gelo goranî zaravayeke kurdî ye ? Bi awê îranîzanên navdar Minorsky û Mackenziebersiva vê pirsê na ye ; goranî dikeve koma zimanên îranî yên rojava (lê ne kurdî)

Di lêgerîna xwe de Hewramanî bi delîlên dîrokî zimannaî û dînî dixwaze nîşan degoranî jî wekî lorî, bacolanî û hewramanî peşkekê zaravayê «kurmanciya xwarû» ye.

59

Page 60: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

EDEBIYAT

BLAU, J. et HAKEM, H. , Perles d'un coUier, textes kurdes (soranî), Institut Natio-nal des Langues et CiviUsations Orientales, Paris, 1981, 95 rupel.

Ev 27 nivîsarên kurdî ji berhevoka çîrokên kurdî ya Alaedîn Secadî (Riştey Mirwarî,Bexda, 1957-1980) hatine helbijartin ji bo xwendekarên biyanî yên ku dixwazin zarava-yê kuimanciya xwarê (Soranî) hîn bibin.

ELÎ, D., Dîlan, şaîr û azadîxuwaz, Bexda, 1981, 76 rûpel.Lêkolineke kurt li ser jiyana şaîr Dîlan û li ser afirandinên wî.

SABAR Y, The folk literature of the Kurdistani Jews, an anthology, Yale Universi-ty Press, New Hawen and London, 1982, 250 rûpel.

Berî çêbûna dewleta Israîlê qasî 190 cemaetên cihû dijîn U navçeyên çiyayiyênKurdistanê. Ewan di nav xwe de, wekî mesihiyên Kurdistanê, bi zimanê aramî (zimanêHezretî Isa) dipeyivî, lê jiyana wan a civakî, folklor û mûsîkiya wan wekî yên Kurdênmisilman bûn. Cihû di salên 1950-1951 Kurdistanê terikandin û çûn Israîlê. Niha jî U

Qudsê «TaxaKurda» heye.Nivîskarê vê berhevoka folklorî Yona Sabar bi xwe jî yek ji cihûyên Kurdistanê ye ;

çîrok, stran, efsane û methelokên wan berhev kiriye û wergerandiye îngilîzî.

BOZARSLAN, M. E. , Meyro, çîrok, Invandrarförlaget, Boras, 1981, 74 rûpel.Çîrokeke bi wêne ji bo zarokan. Li Swêdê bi alfaba latînî bi çapeke bedew derketiye.

BOZARSLAN, M.E. , Mîr zoro, Meselokên lawîran I, Invandrarförlaget, Boras,1981,75rûpel.

BOZARSLAN, M. E. , Gurê Bilûrvan, Meselokên Lawiran II , Invandrarförlaget,Boras, 1982,71 rûpel.

Ev her du pirtûk jî ji bo zarokên kurdên dervayî welêt, xasme yên Swêdê hatineçap kirin.

BERGSTRÖM, G., Ma tu tirsonek î Alfons Oberg ? Stokholm, 1981, 30 rûpel.Çirokeke bi wêne ji bo zarokên piçûk. Ji Swêdî hatiye wergerandin.

CIGERXWÎN, Zend - Avista, Dîwana 5'a, Stockholm, 1981, 176 rûpel.Piştî Dîwana, Sewra Azadî (Dîwana 2a), Kîme ez ? (Dîwana 3a) û Ronak (Dîwa-

na 4a) vî cildê nû yê helbestên Cigerxwîn U Swêdê derket.

CIGERXWÎN, Şefaq, Dîwana 6'a, Stockholm, 1982, 180 rûpel.

LINDGREN A. WIKLAND I., Belê lotta kare bajo, Spango, 1982, 32 rûpel.Çîrokeke bi wêne ji bo zarokên piçûk. Ji Swêdî hatiye wergerandin.

60

EDEBIYAT

BLAU, J. et HAKEM, H. , Perles d'un coUier, textes kurdes (soranî), Institut Natio-nal des Langues et CiviUsations Orientales, Paris, 1981, 95 rupel.

Ev 27 nivîsarên kurdî ji berhevoka çîrokên kurdî ya Alaedîn Secadî (Riştey Mirwarî,Bexda, 1957-1980) hatine helbijartin ji bo xwendekarên biyanî yên ku dixwazin zarava-yê kuimanciya xwarê (Soranî) hîn bibin.

ELÎ, D., Dîlan, şaîr û azadîxuwaz, Bexda, 1981, 76 rûpel.Lêkolineke kurt li ser jiyana şaîr Dîlan û li ser afirandinên wî.

SABAR Y, The folk literature of the Kurdistani Jews, an anthology, Yale Universi-ty Press, New Hawen and London, 1982, 250 rûpel.

Berî çêbûna dewleta Israîlê qasî 190 cemaetên cihû dijîn U navçeyên çiyayiyênKurdistanê. Ewan di nav xwe de, wekî mesihiyên Kurdistanê, bi zimanê aramî (zimanêHezretî Isa) dipeyivî, lê jiyana wan a civakî, folklor û mûsîkiya wan wekî yên Kurdênmisilman bûn. Cihû di salên 1950-1951 Kurdistanê terikandin û çûn Israîlê. Niha jî U

Qudsê «TaxaKurda» heye.Nivîskarê vê berhevoka folklorî Yona Sabar bi xwe jî yek ji cihûyên Kurdistanê ye ;

çîrok, stran, efsane û methelokên wan berhev kiriye û wergerandiye îngilîzî.

BOZARSLAN, M. E. , Meyro, çîrok, Invandrarförlaget, Boras, 1981, 74 rûpel.Çîrokeke bi wêne ji bo zarokan. Li Swêdê bi alfaba latînî bi çapeke bedew derketiye.

BOZARSLAN, M.E. , Mîr zoro, Meselokên lawîran I, Invandrarförlaget, Boras,1981,75rûpel.

BOZARSLAN, M. E. , Gurê Bilûrvan, Meselokên Lawiran II , Invandrarförlaget,Boras, 1982,71 rûpel.

Ev her du pirtûk jî ji bo zarokên kurdên dervayî welêt, xasme yên Swêdê hatineçap kirin.

BERGSTRÖM, G., Ma tu tirsonek î Alfons Oberg ? Stokholm, 1981, 30 rûpel.Çirokeke bi wêne ji bo zarokên piçûk. Ji Swêdî hatiye wergerandin.

CIGERXWÎN, Zend - Avista, Dîwana 5'a, Stockholm, 1981, 176 rûpel.Piştî Dîwana, Sewra Azadî (Dîwana 2a), Kîme ez ? (Dîwana 3a) û Ronak (Dîwa-

na 4a) vî cildê nû yê helbestên Cigerxwîn U Swêdê derket.

CIGERXWÎN, Şefaq, Dîwana 6'a, Stockholm, 1982, 180 rûpel.

LINDGREN A. WIKLAND I., Belê lotta kare bajo, Spango, 1982, 32 rûpel.Çîrokeke bi wêne ji bo zarokên piçûk. Ji Swêdî hatiye wergerandin.

60

Page 61: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

NEBAZ, T., Nîgay xoşewîstî, Sulêmanî, 1981, 55 rûpel.Berhevoka pêşîn a helbestên , T. Nebaz tevî pêşgotineke Ebdûl Şarbajêrî.

OBEYDÎ, Z., Kit û Mişk, Tehran, 1981, 18 rûpel.Helbesteke bi zimanê farisî ji bo zarokan hatiye nivîsîn ku Ehrnedê Qazî wergeran-

diye kurdî.

ŞAHREZÎNÎ, E.M., Pendî Pêşînanî Kurd, cild 1, Bexda, 1981, 55 rûpel.Gotinên pêşiyan û methelokên kuidî bi zaiavê soianî. Di 1971 de Mihemmedê Xal li

SUêmaniyê 3700 methelok çap kiii bû û pêş wî ji şaîrê navdar Pîremerd 6500 di wankiribû helbest da ku ew neyên ji bîr kirin. Di zaravê kurmancî de jî berhevokên RogerLescot û yên Ordixanê Celîl û Celîlê Celîl derketine.

ŞARBAJERI, U., Gewherê goranîyekanî Hesen Zîrek, Bexda, 1981, 366 rûpel.Hesen Zîrek yek ji hêjatirîn dengbêjên Kurd bû. Hin ji stranên xwe bi xwe nivîsî bû û

hinan jî ji folklora kurdî an ji helbestvanên klasîk an nûjen ên kurdî stendiye. Şarbajêrîstran û helbestên ku H. Zîrek distiriya di vê berhevokê de civandiye.

ZAZA, N., Ma vie de Kurde ou le cri du peuple kurde, êd. Pierre-Marcel Favre,Lausanne, 1982, 223 lûpel.

Bîianînên Di. Nûiedîn Zaza ; zaiotiya wî, di dewia osmaniyan de, rabûna M. Kemal,serlulanîna Şêx Seîd, salên sirgûnê li Suriya jêr destê Fransa, sazbûna Komela Xwendeka-rên Kurdistan li Awrûpa û ya PDK a Sûriyê, zîndanên Sûriye, Libnan, Iraq û Urdinê.Bîranînên nivîskarê navdar û dîroka gelê Kurd a nêzîk di gelek ciyan de tevî hev dibin.Şahideyeke sereke ye ji bo dîroka kurdî.

DÎROK

BABAN C. Hendêk damerî benawbang, Bexda, 1981, 250 rûpel.Çend dameriyên (mehkemeyên) navdarên dîroka cihanê : yên Sokrat, Louis XVI,

Dreyfus, Mosadeq, Şêx Mahmûd, hwd ... bi kurdiyeke xwerû û spehî.

BOIS Th. Kurdes et Kurdistan in Encyclopêdie de l'Islam (NouveUe êdition), tomeV, Uvraison 85-86, r. 441489, 1981 (EJ. BriU, Leiden ; Ed. G. P. Maisonneuve et LaroseS.A;Paris)

Thomas Bois kurdizanekî fransizî mezin bû. Piraniya jiyana xwe li Rohelata Navînû di nav Kurdan de derbas kiri bû. Xebatên wî yên zanistî li ser dîrok, ol, edebiyat ûfolklora kurda bi zimanên fransizî û ingilîzî derketine. Vê benda han a li ser dîrokê ji boçapa nû ya Ansiklopediya Islam pêş mirina xwe (1975) nivîsî bû.

CHALIAND, G., Les Kurdes et le Kurdistan, la question nationale kurde au ProcheOrient. François Maspero,Paris, 1981, 369 rûpel.

Çapa nû, di nav pirtûkên berîkê de, tevî agahdariyên teze li ser Kurdistana Iranê. Ça-pa pêşîn a vê pirtûka li ser dîroka Kurdistanê ji sedsala XIX ta îro bi bendên A.R Ghasem-lou, Kendal û I.C Vanly di 1978 de deiketibû, ingilîzîya wê jî di 1980 de (Zed Press,London).

61

r

)

NEBAZ, T., Nîgay xoşewîstî, Sulêmanî, 1981, 55 rûpel.Berhevoka pêşîn a helbestên , T. Nebaz tevî pêşgotineke Ebdûl Şarbajêrî.

OBEYDÎ, Z., Kit û Mişk, Tehran, 1981, 18 rûpel.Helbesteke bi zimanê farisî ji bo zarokan hatiye nivîsîn ku Ehrnedê Qazî wergeran-

diye kurdî.

ŞAHREZÎNÎ, E.M., Pendî Pêşînanî Kurd, cild 1, Bexda, 1981, 55 rûpel.Gotinên pêşiyan û methelokên kuidî bi zaiavê soianî. Di 1971 de Mihemmedê Xal li

SUêmaniyê 3700 methelok çap kiii bû û pêş wî ji şaîrê navdar Pîremerd 6500 di wankiribû helbest da ku ew neyên ji bîr kirin. Di zaravê kurmancî de jî berhevokên RogerLescot û yên Ordixanê Celîl û Celîlê Celîl derketine.

ŞARBAJERI, U., Gewherê goranîyekanî Hesen Zîrek, Bexda, 1981, 366 rûpel.Hesen Zîrek yek ji hêjatirîn dengbêjên Kurd bû. Hin ji stranên xwe bi xwe nivîsî bû û

hinan jî ji folklora kurdî an ji helbestvanên klasîk an nûjen ên kurdî stendiye. Şarbajêrîstran û helbestên ku H. Zîrek distiriya di vê berhevokê de civandiye.

ZAZA, N., Ma vie de Kurde ou le cri du peuple kurde, êd. Pierre-Marcel Favre,Lausanne, 1982, 223 lûpel.

Bîianînên Di. Nûiedîn Zaza ; zaiotiya wî, di dewia osmaniyan de, rabûna M. Kemal,serlulanîna Şêx Seîd, salên sirgûnê li Suriya jêr destê Fransa, sazbûna Komela Xwendeka-rên Kurdistan li Awrûpa û ya PDK a Sûriyê, zîndanên Sûriye, Libnan, Iraq û Urdinê.Bîranînên nivîskarê navdar û dîroka gelê Kurd a nêzîk di gelek ciyan de tevî hev dibin.Şahideyeke sereke ye ji bo dîroka kurdî.

DÎROK

BABAN C. Hendêk damerî benawbang, Bexda, 1981, 250 rûpel.Çend dameriyên (mehkemeyên) navdarên dîroka cihanê : yên Sokrat, Louis XVI,

Dreyfus, Mosadeq, Şêx Mahmûd, hwd ... bi kurdiyeke xwerû û spehî.

BOIS Th. Kurdes et Kurdistan in Encyclopêdie de l'Islam (NouveUe êdition), tomeV, Uvraison 85-86, r. 441489, 1981 (EJ. BriU, Leiden ; Ed. G. P. Maisonneuve et LaroseS.A;Paris)

Thomas Bois kurdizanekî fransizî mezin bû. Piraniya jiyana xwe li Rohelata Navînû di nav Kurdan de derbas kiri bû. Xebatên wî yên zanistî li ser dîrok, ol, edebiyat ûfolklora kurda bi zimanên fransizî û ingilîzî derketine. Vê benda han a li ser dîrokê ji boçapa nû ya Ansiklopediya Islam pêş mirina xwe (1975) nivîsî bû.

CHALIAND, G., Les Kurdes et le Kurdistan, la question nationale kurde au ProcheOrient. François Maspero,Paris, 1981, 369 rûpel.

Çapa nû, di nav pirtûkên berîkê de, tevî agahdariyên teze li ser Kurdistana Iranê. Ça-pa pêşîn a vê pirtûka li ser dîroka Kurdistanê ji sedsala XIX ta îro bi bendên A.R Ghasem-lou, Kendal û I.C Vanly di 1978 de deiketibû, ingilîzîya wê jî di 1980 de (Zed Press,London).

61

r

)

Page 62: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

GHAREEB, E. The Kurdish Question in Iraq, Syracuse University Press, New York13210, 1981, 223 rûpel.

Şerên Kurdên Iraqê ji 1919 ta îro ji bo azadî û mafên neteweyî. Tevgerên partiyênIraqê U hemberî pirsa kurdî, bi çawê nêrevanekî Ubnanî, nivîskarê «Al-haraka al-qawmiyya al-kurdiyya, Dar al-Nahai, Beyrût, 1973» .

ŞEREFXANÊ BIDLÎSÎ, Şerefname, Tehran, 1981 ; 871 rûpel.Şaîrê navdan Hêjar, vê afirandina klasîk a dîroka Kurdistanê ji farisî wergerandiye

kurdiyeke edebî û dewlemend. Xizmeteke dîiokî ye ji bo çanda kuidî.

GORKÎ.M., Dujminan, Bexda, 1981, 204 lûpel.Maxime Goikî vê piyesa şanoyê (tiyatroyê) di 1905 de U sei şeiê kaikeiên fabiîka-

yekê nivîsî bû. Ewrahman Hacî Maiif û Mihemedê Mela Keiîm wê weigeiandine kuidî ûnivîsaieke Plexanov li sei «psîkolojiya şeiê kaikeian» jî bi sei ve zêdekirine.

HELBESTÊN ŞOREŞGERÎ ji Kurdistan Iraq, Swêd, 1981 , 60 rûpel.Berhevokeke helbestên Goran, Bêkes, Zêwer, Kakey Felah, Pîremerd, Hawar,

Ehmedê Herdî, Şewketê Huşyar, Dildar, Kameran, Mukrî, Dîlan, Şewnin, Cemal Şarba-jêrî, AbduUah Pêşew û Hêmin. Bi alfaba latînî tevî ferhengokeke Soranî / Kurmancî.

HIKMET, N., Dastanî Şêx Bedredîn kurî qaziy Simawne, Bexda, 1981, 78 lûpel.Şukur Mistafa vê afirandina bijare ya Nazim Hikmet ji tirkî wergerandiye kurdî.

NAVIDÎ,N., Xermanî xem ûpejare.Mahabad, çapxana Aso, 1981, 53 rûpel.Piyeseke şanoyî bi farisî nivîsî ji alî Celîl Gadanî ve hatiye wergerandinê kurdî.

Joyce BlauDominique Ferrendini

Helkewt Hakim

62

GHAREEB, E. The Kurdish Question in Iraq, Syracuse University Press, New York13210, 1981, 223 rûpel.

Şerên Kurdên Iraqê ji 1919 ta îro ji bo azadî û mafên neteweyî. Tevgerên partiyênIraqê U hemberî pirsa kurdî, bi çawê nêrevanekî Ubnanî, nivîskarê «Al-haraka al-qawmiyya al-kurdiyya, Dar al-Nahai, Beyrût, 1973» .

ŞEREFXANÊ BIDLÎSÎ, Şerefname, Tehran, 1981 ; 871 rûpel.Şaîrê navdan Hêjar, vê afirandina klasîk a dîroka Kurdistanê ji farisî wergerandiye

kurdiyeke edebî û dewlemend. Xizmeteke dîiokî ye ji bo çanda kuidî.

GORKÎ.M., Dujminan, Bexda, 1981, 204 lûpel.Maxime Goikî vê piyesa şanoyê (tiyatroyê) di 1905 de U sei şeiê kaikeiên fabiîka-

yekê nivîsî bû. Ewrahman Hacî Maiif û Mihemedê Mela Keiîm wê weigeiandine kuidî ûnivîsaieke Plexanov li sei «psîkolojiya şeiê kaikeian» jî bi sei ve zêdekirine.

HELBESTÊN ŞOREŞGERÎ ji Kurdistan Iraq, Swêd, 1981 , 60 rûpel.Berhevokeke helbestên Goran, Bêkes, Zêwer, Kakey Felah, Pîremerd, Hawar,

Ehmedê Herdî, Şewketê Huşyar, Dildar, Kameran, Mukrî, Dîlan, Şewnin, Cemal Şarba-jêrî, AbduUah Pêşew û Hêmin. Bi alfaba latînî tevî ferhengokeke Soranî / Kurmancî.

HIKMET, N., Dastanî Şêx Bedredîn kurî qaziy Simawne, Bexda, 1981, 78 lûpel.Şukur Mistafa vê afirandina bijare ya Nazim Hikmet ji tirkî wergerandiye kurdî.

NAVIDÎ,N., Xermanî xem ûpejare.Mahabad, çapxana Aso, 1981, 53 rûpel.Piyeseke şanoyî bi farisî nivîsî ji alî Celîl Gadanî ve hatiye wergerandinê kurdî.

Joyce BlauDominique Ferrendini

Helkewt Hakim

62

Page 63: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ÇAPA KURDIHEWCÊ ALÎKARIYA HER WELATPARÊZÊ KURD E

Jiyana zimanê gelê me bi pêşvebirina xwendin û nivîsandina kurdîdibe. Kesên xwendewar hewcê kitêb, kovar û rojnaman in ji bo firehki-rina zanîna xwe. Nivîskar jî hewcê wan in ji bo belavkirina afirandinênxwe.

Di hoyên (şertên) ku îro Kurd tê de ne, çapeke azad dikare tenê liderveyî welêt bijî. Lê, ji alî malî û diravî ve, jiyandina vê çapê karekîgelek dijwar e. Rojname û kovarên awrûpayî bixwe, pirîcar, ancax bisaya pesnakan (reklaman) li piya dimînin.

Himin ji bo hişyarî û azadîya gelê me çapeke azad, bi zimanê kurdî,ferz e, divê ku her welatparêzê kurd di vî warî de bi berpisiyarî bilive,erkên (wezîfên) xwe zanibe : kovar û kitêbên kurdî xwendin, danxwendin, belavkirin, alîkariya wan a diravî, teşwîqa wan. Wisa jî kesênku dizanin binivîsin divê ji wan re bend û nivîsandinan bişînin, kêmasi-yên wan bi aweyekî çêkirox rexne kin, da ku çapa kurdî meh bi meh, salbi sal xurtir, hêjatir, dewlementir û jîndartir be.

Enstîtu ji her kurdî hêvî dike, ne tenê kovar û kitêbên Enstîtuyê,hemû weşanên bi zimanê kurdî bixwînin, alîkariya wan ji xwe re erkzanibin. Bila kes tucar mebêje : « ku ez nekim, ewê hevalên din alîkariyawan bikin» . Şerê çandî pareke hîmîya şerê azadiyê ye. Ev şer ewê tenêbi alîkarî û hevkariya hemû welatiyên me, hemû Kurdên dilsoz dikaribeserkeve.

63

ÇAPA KURDIHEWCÊ ALÎKARIYA HER WELATPARÊZÊ KURD E

Jiyana zimanê gelê me bi pêşvebirina xwendin û nivîsandina kurdîdibe. Kesên xwendewar hewcê kitêb, kovar û rojnaman in ji bo firehki-rina zanîna xwe. Nivîskar jî hewcê wan in ji bo belavkirina afirandinênxwe.

Di hoyên (şertên) ku îro Kurd tê de ne, çapeke azad dikare tenê liderveyî welêt bijî. Lê, ji alî malî û diravî ve, jiyandina vê çapê karekîgelek dijwar e. Rojname û kovarên awrûpayî bixwe, pirîcar, ancax bisaya pesnakan (reklaman) li piya dimînin.

Himin ji bo hişyarî û azadîya gelê me çapeke azad, bi zimanê kurdî,ferz e, divê ku her welatparêzê kurd di vî warî de bi berpisiyarî bilive,erkên (wezîfên) xwe zanibe : kovar û kitêbên kurdî xwendin, danxwendin, belavkirin, alîkariya wan a diravî, teşwîqa wan. Wisa jî kesênku dizanin binivîsin divê ji wan re bend û nivîsandinan bişînin, kêmasi-yên wan bi aweyekî çêkirox rexne kin, da ku çapa kurdî meh bi meh, salbi sal xurtir, hêjatir, dewlementir û jîndartir be.

Enstîtu ji her kurdî hêvî dike, ne tenê kovar û kitêbên Enstîtuyê,hemû weşanên bi zimanê kurdî bixwînin, alîkariya wan ji xwe re erkzanibin. Bila kes tucar mebêje : « ku ez nekim, ewê hevalên din alîkariyawan bikin» . Şerê çandî pareke hîmîya şerê azadiyê ye. Ev şer ewê tenêbi alîkarî û hevkariya hemû welatiyên me, hemû Kurdên dilsoz dikaribeserkeve.

63

Page 64: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

&&

Page 65: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dumilî

65

Dumilî

65

Page 66: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

(s-(s-

Page 67: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî de lêkerê hevdudanî

Lêker (verbe, fî'l) : Kelîmeya ki kerdiş,biyayîş nê zî hereket îfade kenatira lêker vajîyêno. Dimilkî (Zazakî) di lêkerî tewir tewir î :

I Lêkerê basîtî (lêkera xwerû) : Ay lêkerê ki yew kelîma ra virazi-yayê tira lêkerê basîtî vajiyêno.

II Lêkerê hevedudanî ( verbe composê, fî'lî murekkeb) : Ay lêkerêki qend kelîman ra, nê zî berlêker (prêverbe, pêşpirtik) û lêker ra viraziyê-nê tira lêkerê hevedudanî (fêlê bargiranî) vajiyêno. Ma tiya di mester(înfînîtîf) ênî lêkeran sero vindenîme.

Lêkerê hevedudanî, hîrê gruban ra yenê meydan :

A Lêkerê hevedudanîyê ki berlêker û lêker ra viraziyênê.B Lêkerê hevedudanîyê ki name (nom, îsm) û lêker, nê zî sifet

(adjectif , rengdêr, xeysetnav) û lêker ra viraziyênê.C Lêkerê hevedudanîyê ki yew kelîma di ray vata (tekrar kerda) û

lêker ra viraziyênê. Nika ma nî gruban sero yew bi yew vinderîme :

A Lêkerê hevedudanîyê ki berlêker û lêker ra viraziyênê : Nî lêkerîhîrê sjaxan ra yenî meydan :

a) berlêkero basît + lêkerb) berlêkero lihevxistî (contractê) + lêkerc) berlêkero hevedudanî (composê) + lêker

a) berlêkero basît lêker : Niy lêkerî yew berlêkero basît û hina vîşîlêkeranê ardimkerdoxan (fêlên ardimîyê) ra viraziyênê.

Lêkerê ardimkerdoxî : Dimilkî di lêkeranê ardimkerdoxan ra çendteney nîy ê :

67

Dimilkî de lêkerê hevdudanî

Lêker (verbe, fî'l) : Kelîmeya ki kerdiş,biyayîş nê zî hereket îfade kenatira lêker vajîyêno. Dimilkî (Zazakî) di lêkerî tewir tewir î :

I Lêkerê basîtî (lêkera xwerû) : Ay lêkerê ki yew kelîma ra virazi-yayê tira lêkerê basîtî vajiyêno.

II Lêkerê hevedudanî ( verbe composê, fî'lî murekkeb) : Ay lêkerêki qend kelîman ra, nê zî berlêker (prêverbe, pêşpirtik) û lêker ra viraziyê-nê tira lêkerê hevedudanî (fêlê bargiranî) vajiyêno. Ma tiya di mester(înfînîtîf) ênî lêkeran sero vindenîme.

Lêkerê hevedudanî, hîrê gruban ra yenê meydan :

A Lêkerê hevedudanîyê ki berlêker û lêker ra viraziyênê.B Lêkerê hevedudanîyê ki name (nom, îsm) û lêker, nê zî sifet

(adjectif , rengdêr, xeysetnav) û lêker ra viraziyênê.C Lêkerê hevedudanîyê ki yew kelîma di ray vata (tekrar kerda) û

lêker ra viraziyênê. Nika ma nî gruban sero yew bi yew vinderîme :

A Lêkerê hevedudanîyê ki berlêker û lêker ra viraziyênê : Nî lêkerîhîrê sjaxan ra yenî meydan :

a) berlêkero basît + lêkerb) berlêkero lihevxistî (contractê) + lêkerc) berlêkero hevedudanî (composê) + lêker

a) berlêkero basît lêker : Niy lêkerî yew berlêkero basît û hina vîşîlêkeranê ardimkerdoxan (fêlên ardimîyê) ra viraziyênê.

Lêkerê ardimkerdoxî : Dimilkî di lêkeranê ardimkerdoxan ra çendteney nîy ê :

67

Page 68: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî (Zazakî) Kurmancî (Kirdasî)

ameyîş (homeyîs) ./ ameyine (D) *biyayîs (beyîs) / biyayîne (D)dayîş / dayene (D)girewtis (gurotis) / guretene (D)kerdîş / kerdene (D)kewtis / kewtene (D), kotişmendiş / mandene (D)vistiş

Dimilkî di berlêkerê basîtî zî nîy ê :

1) a- 2) ci- 3) de- (di-) 4) der- 5) ra-9) vir- 10) we- (wur-, hur-).

hatinbûndayîngirtinkirinketinman, mayînxistin

6) ro- 7) vaz- 8) ver- (var-)

1 - A-

Dimilkî

a-

ageyrayîsakerdîş / akerdene (D)alaqnayîs (leqnayîs)

Hewramî / Gûranî

a-, awa-, horo-horo gelayawa kerdeyaloçnay (halûçiyan)

Kurmancî

ve-

vegerînvekirindaleqandin

Dimilkî di : 1) abiyayîs (abeyîş); 2) açînayîs; 3) ageyrnayîs; 4) aqitnayîs.Kurmancî di : 1) vebûn; 2) vejenîn, veçînîn; 3) vegerandin; 4))veqetandin.Dimilkî di çend lêkerê hevedudanîyê bînê ki berlêkerê a- reydi dest

pey kenê bi alfabetîk nîy ê : abiriyayî_i, abirnayî_i açarnayîş, afînayîş ,

agirewti-j (agirotiş), akewtiş , amendiş , aniştiş (S), avistiş.

2 - CI-

No berlêker, hina vîşî dimilkîya Sîwereg û Bîngol'î di vajiyêno. DormarêPîran'î di herunda «ci-» digege «de-», gege zî «der-» vajiyêno. Çend mîsalî :

Bîngol(Çewligî) Pîran

ageyrayiş

cisonayîs (B), cisanayîş (S)dergeyrayîs, bedegeyrayîs (G.)desanayîs

68

Dimilkî (Zazakî) Kurmancî (Kirdasî)

ameyîş (homeyîs) ./ ameyine (D) *biyayîs (beyîs) / biyayîne (D)dayîş / dayene (D)girewtis (gurotis) / guretene (D)kerdîş / kerdene (D)kewtis / kewtene (D), kotişmendiş / mandene (D)vistiş

Dimilkî di berlêkerê basîtî zî nîy ê :

1) a- 2) ci- 3) de- (di-) 4) der- 5) ra-9) vir- 10) we- (wur-, hur-).

hatinbûndayîngirtinkirinketinman, mayînxistin

6) ro- 7) vaz- 8) ver- (var-)

1 - A-

Dimilkî

a-

ageyrayîsakerdîş / akerdene (D)alaqnayîs (leqnayîs)

Hewramî / Gûranî

a-, awa-, horo-horo gelayawa kerdeyaloçnay (halûçiyan)

Kurmancî

ve-

vegerînvekirindaleqandin

Dimilkî di : 1) abiyayîs (abeyîş); 2) açînayîs; 3) ageyrnayîs; 4) aqitnayîs.Kurmancî di : 1) vebûn; 2) vejenîn, veçînîn; 3) vegerandin; 4))veqetandin.Dimilkî di çend lêkerê hevedudanîyê bînê ki berlêkerê a- reydi dest

pey kenê bi alfabetîk nîy ê : abiriyayî_i, abirnayî_i açarnayîş, afînayîş ,

agirewti-j (agirotiş), akewtiş , amendiş , aniştiş (S), avistiş.

2 - CI-

No berlêker, hina vîşî dimilkîya Sîwereg û Bîngol'î di vajiyêno. DormarêPîran'î di herunda «ci-» digege «de-», gege zî «der-» vajiyêno. Çend mîsalî :

Bîngol(Çewligî) Pîran

ageyrayiş

cisonayîs (B), cisanayîş (S)dergeyrayîs, bedegeyrayîs (G.)desanayîs

68

Page 69: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

cinistiş

Dimilkî

ci-cikerdis (S)

3 -DE-/DI-(B)

Dimilkî

de-, di-dekerdis

deniştis

Kurmancî

jê-jê kpin

Kurmancî

da-dakirin

Dimilkî di : debestiş, debiyayîş, decenayîş, defereknayîş (defirknayîş),defîhayîş / difînayîş (B), degeyrayîş, degirewtiş (degurotiş), degunayîş,dehesiyayîş, dekewtiş / dikotiş (B), dekupiyayîş (dekupeyîş), dekupnayîş,dekutiş, depernayîş, deniştiş, depiştiş (tebîştiş), deresayîş, deresnayîş,desawiyayîş, desawitiş, deşanayiş, deşiyayîş (deşeyîş) / dişiyayîş (B), devis-tiş /divistiş (B), digînayîş (dugnayîş), dig.îrotiş (dugrotiş), deverdayîş, de-verdiyayîş.

4 - DER-

Dhnilkî Kurmancî

der-dergeyrayîş

je-

jêgerîn

Dimilkî di : dermendiş, derqelebiyayîş (bider qelebiyayîş), derqelib-nayîş (bider qelebnayîş).

5 - RA-

Dimilkî

ra-

ravistis, rakerdisrakewtiş

Kurmancî

ra-

raxistinraketin

69

cinistiş

Dimilkî

ci-cikerdis (S)

3 -DE-/DI-(B)

Dimilkî

de-, di-dekerdis

deniştis

Kurmancî

jê-jê kpin

Kurmancî

da-dakirin

Dimilkî di : debestiş, debiyayîş, decenayîş, defereknayîş (defirknayîş),defîhayîş / difînayîş (B), degeyrayîş, degirewtiş (degurotiş), degunayîş,dehesiyayîş, dekewtiş / dikotiş (B), dekupiyayîş (dekupeyîş), dekupnayîş,dekutiş, depernayîş, deniştiş, depiştiş (tebîştiş), deresayîş, deresnayîş,desawiyayîş, desawitiş, deşanayiş, deşiyayîş (deşeyîş) / dişiyayîş (B), devis-tiş /divistiş (B), digînayîş (dugnayîş), dig.îrotiş (dugrotiş), deverdayîş, de-verdiyayîş.

4 - DER-

Dhnilkî Kurmancî

der-dergeyrayîş

je-

jêgerîn

Dimilkî di : dermendiş, derqelebiyayîş (bider qelebiyayîş), derqelib-nayîş (bider qelebnayîş).

5 - RA-

Dimilkî

ra-

ravistis, rakerdisrakewtiş

Kurmancî

ra-

raxistinraketin

69

Page 70: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî di : radayîş, rabiyayîş (rabeyîş) / rabiyayene (D), ra dimekotene (era dime kotene) (D), rafînayîş (S), rageyrayîş, rakerdiş / rakerdene(D), raqilaşiyene (D), raşaniyayîş / rasaniyayine (D), raşonayîş (B), raver-nayîş (S), raverdene (D) / ravêrtiş (B, S), ravistiş (S), ra vîr ameyine (D), ravîr kewtene (D), rawiştayini (E).

6 - RO-, RU- / RUE- (B)

Dimilkî Hewramî Kurmancî

ro-, rû-, rue (B)ronistis, ruenistiş (B),ronistene (D)ronayîs j ruwenayîş (B)roşanayîş / ruwesonayîşrokerdiş / ruekerdis (B)

(B)

ere-

ere nişteyere niyay

rû-

rûniştindanînrûniştandinrokirin

Dimilkî di : robiyayîş, rodayîş, rojanayîş, rojaniyayîş (rojaneyîş),rokewtiş / ruekotiş (B), roşaniyayiş, rovetiş (rûvetiş).

7 - VAZ-

Dimilkî

vaz-

vazdayîg / vazdayine (D),vostayine (E)

8 - VER- (VAR-)

Dimilkî

ver-

verdayîş, verra dayîs /verdayene (D)verkewtiş / verkewtene (D)vêrdis (vêretiş, viyartis)vervistiş

Hewramî

baz-

bazday

Hewramî

wer- (wel-), werû-

werdaywerkewteywelday

Kurmancî

baz-

bazdan

Kurmancî

ber

berdanberketinbûrîn, derbaz bûnber xistin

70

Dimilkî di : radayîş, rabiyayîş (rabeyîş) / rabiyayene (D), ra dimekotene (era dime kotene) (D), rafînayîş (S), rageyrayîş, rakerdiş / rakerdene(D), raqilaşiyene (D), raşaniyayîş / rasaniyayine (D), raşonayîş (B), raver-nayîş (S), raverdene (D) / ravêrtiş (B, S), ravistiş (S), ra vîr ameyine (D), ravîr kewtene (D), rawiştayini (E).

6 - RO-, RU- / RUE- (B)

Dimilkî Hewramî Kurmancî

ro-, rû-, rue (B)ronistis, ruenistiş (B),ronistene (D)ronayîs j ruwenayîş (B)roşanayîş / ruwesonayîşrokerdiş / ruekerdis (B)

(B)

ere-

ere nişteyere niyay

rû-

rûniştindanînrûniştandinrokirin

Dimilkî di : robiyayîş, rodayîş, rojanayîş, rojaniyayîş (rojaneyîş),rokewtiş / ruekotiş (B), roşaniyayiş, rovetiş (rûvetiş).

7 - VAZ-

Dimilkî

vaz-

vazdayîg / vazdayine (D),vostayine (E)

8 - VER- (VAR-)

Dimilkî

ver-

verdayîş, verra dayîs /verdayene (D)verkewtiş / verkewtene (D)vêrdis (vêretiş, viyartis)vervistiş

Hewramî

baz-

bazday

Hewramî

wer- (wel-), werû-

werdaywerkewteywelday

Kurmancî

baz-

bazdan

Kurmancî

ber

berdanberketinbûrîn, derbaz bûnber xistin

70

Page 71: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî di : ver bider dayîş (ver bere dayîş), ver dayene pêw (D) / verpê dayîş, ver dayîne de (D) /ver de dayîş, ver dayîne ra (D) / verdayîşra (B), verdayîş, verdiyayîş (verdeyîş), ver fînayîş, ver pê dayîş, ver pêdiyayîş (ver pê deyîş), ver resayîş, ver şanayîş, ver şiyayîş (ver şeyîş), vertê miyan dayîş, ver tê miyan diyayîş (ver tê miyon deyîş), ver vistiş, verxwi dayîş.

9 - VIR-

Dimilkî Kurmancî

vtr-

virbiyayîsvirkerdis

hil-hilbûnhilavêtin

10 - WE-

Dimilkî

we-

wegirewtis (wegîrotis,wegurotis)webiyayîs, webeyîşwekerdiş (S)/ wekerdene (D)

Hewramî

hur-

hurgirtay

Kurmancî

ra-

ragirtînvebûnvekirin

Dimilkî di : weçînayîş, wedariyayîş (S)/ wedareyîş, wedayîş, wedertiş(wedetiş)/ wederdayene (D), wedaritene (D), weferiyayîş (wefireyîş),wefernayîş (wefirnayîş), wenayîş,wenîştîş, weşanayîş, weşaniyayîş (weşane-yîş), weşonayîş (B), weteriyayîş (wetireyîş), wetirnayîş (weternayîş).

11 - WER- (WUR-, HUR)

Dimilkî

wer- (wur-, hur-)wereznayîs, wuriznayîş

weristig, wuristis

werantis

Hewramî

wur-, hor-wuriznay, urznay,huriznay, hurgerayhurestay, hurstay,hurzay

Kurmancî

-___-, ra-

hildan, rakirin

rabûnhUJdrin, hildan

71

Dimilkî di : ver bider dayîş (ver bere dayîş), ver dayene pêw (D) / verpê dayîş, ver dayîne de (D) /ver de dayîş, ver dayîne ra (D) / verdayîşra (B), verdayîş, verdiyayîş (verdeyîş), ver fînayîş, ver pê dayîş, ver pêdiyayîş (ver pê deyîş), ver resayîş, ver şanayîş, ver şiyayîş (ver şeyîş), vertê miyan dayîş, ver tê miyan diyayîş (ver tê miyon deyîş), ver vistiş, verxwi dayîş.

9 - VIR-

Dimilkî Kurmancî

vtr-

virbiyayîsvirkerdis

hil-hilbûnhilavêtin

10 - WE-

Dimilkî

we-

wegirewtis (wegîrotis,wegurotis)webiyayîs, webeyîşwekerdiş (S)/ wekerdene (D)

Hewramî

hur-

hurgirtay

Kurmancî

ra-

ragirtînvebûnvekirin

Dimilkî di : weçînayîş, wedariyayîş (S)/ wedareyîş, wedayîş, wedertiş(wedetiş)/ wederdayene (D), wedaritene (D), weferiyayîş (wefireyîş),wefernayîş (wefirnayîş), wenayîş,wenîştîş, weşanayîş, weşaniyayîş (weşane-yîş), weşonayîş (B), weteriyayîş (wetireyîş), wetirnayîş (weternayîş).

11 - WER- (WUR-, HUR)

Dimilkî

wer- (wur-, hur-)wereznayîs, wuriznayîş

weristig, wuristis

werantis

Hewramî

wur-, hor-wuriznay, urznay,huriznay, hurgerayhurestay, hurstay,hurzay

Kurmancî

-___-, ra-

hildan, rakirin

rabûnhUJdrin, hildan

71

Page 72: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

b) berlêkero lihevxistî +(yew kelîma) + lêkerDimilkî di berlêkerê lihevxistî nîy ê :

1) cê- 2) pa- 3) pey- 4) pê- 5) po- 6) ta- 7) têw-(tê-), 8) to-,(tû-)

1 - CE-

Dimilkî Kurmancî

ce-

cê kerdis, ci kerdiş (S)cê biyayîş (cê beyîs)cê kewtiş (cê di kewtiş)

j'ê- (j'i hev-)j'ê kirin (fi hev kirin)j'ê bûnji hev ketin

2 - PA-

Dimilkî Kurmancî

pa-pa biyayîş (pa beyîş)pa kerdispa nayîspa şiyayîş (pa seyîs)

pê ve-, pê de-, pê re-, pê-pê re bûnpê ve kirinpê xistin, vê xistinpê ve gûn, pê de çûn

Dimilkî di : pa aniştiş (S), pa bestiş, pa çerayîş (pa çertiş), pa dayîş, padiyayîş (pa deyîş), pa dusayîş, pa dusnayîş, pa fînayîş, pa gunayîş (paginayîş), pa kewtiş, pa niştiş, pa niyayîş (pa neyîş), pa şendeliyayîş (paşendileyîş), pa şiyayîş (pa şeyîş), pa vistiş.

3 - PEY-

Dimilkî

pey-

pey hesiyayîs /heşiyayine (D)pey zanayîş

pey

Kurmancî

pê-, bi wî-

pê hesînpêzanîn

Dimilkî di : pey ameyîş, pey îman ardiş, pey kay kerdiş, pey merdiş, peynayîş, pey niştiş / peya niştiş, pey paye kerdiş, pey paye kewtiş, pey şanayîş,

72

b) berlêkero lihevxistî +(yew kelîma) + lêkerDimilkî di berlêkerê lihevxistî nîy ê :

1) cê- 2) pa- 3) pey- 4) pê- 5) po- 6) ta- 7) têw-(tê-), 8) to-,(tû-)

1 - CE-

Dimilkî Kurmancî

ce-

cê kerdis, ci kerdiş (S)cê biyayîş (cê beyîs)cê kewtiş (cê di kewtiş)

j'ê- (j'i hev-)j'ê kirin (fi hev kirin)j'ê bûnji hev ketin

2 - PA-

Dimilkî Kurmancî

pa-pa biyayîş (pa beyîş)pa kerdispa nayîspa şiyayîş (pa seyîs)

pê ve-, pê de-, pê re-, pê-pê re bûnpê ve kirinpê xistin, vê xistinpê ve gûn, pê de çûn

Dimilkî di : pa aniştiş (S), pa bestiş, pa çerayîş (pa çertiş), pa dayîş, padiyayîş (pa deyîş), pa dusayîş, pa dusnayîş, pa fînayîş, pa gunayîş (paginayîş), pa kewtiş, pa niştiş, pa niyayîş (pa neyîş), pa şendeliyayîş (paşendileyîş), pa şiyayîş (pa şeyîş), pa vistiş.

3 - PEY-

Dimilkî

pey-

pey hesiyayîs /heşiyayine (D)pey zanayîş

pey

Kurmancî

pê-, bi wî-

pê hesînpêzanîn

Dimilkî di : pey ameyîş, pey îman ardiş, pey kay kerdiş, pey merdiş, peynayîş, pey niştiş / peya niştiş, pey paye kerdiş, pey paye kewtiş, pey şanayîş,

72

Page 73: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

pey -jiyayîş (pey şeyîş), pey şînayîş, pey vindertiş, pey viraştiş.

4 - PE-

Dimilkî Hewramî

pê vero kewtiş

Dimilkî

pê were kewtey

Kurmancî

Pê-pê amey îş (pê homeyîs)pê ardispêgeyrayîspê kerdis j pîya kerdiş (S)pê kewtispê mendis, pê manayîspê hesiyayîş (pey hesiyayîş)

pê-, bi hev (pev), li hev (lev), lê-li hev hatin, lê hatinli hev anînli hev gerîn, ji hev gerînbi hev kirin (pev kirin)bi hev ketinbi hev manpê hesîn

Dimilkî di : pê daritiş, pê feka nayîş, pê feko perrayîş, pê fek ra vatis',pê ginayîş (pê gunayîş), pê girewti-j, pê mişewriyayîs., pê persayîş, pê peyginayi-j (pê pey gunayîsj), pê pey nayîş, pê pey niştis', pê pîs beyîs,, pê re-sayîsj / pê reşteni (E), pê rêz biyayîs., pê rêz kerdiş, pê ser biyayîsj, pê sernayîş, pê serra kerdiş, pê serra kewtis^, pê serro dayîş, pê serro gunayîş, pêser s^iyayîs, (pê ser şeyîş) / pê ser sîyayene (D), pê ser visnayîş (S), pê şanayîş(pê -jonayî-i). pê şa'tnayî^, pê vera kewtiş, pê verro kerdiş, pê vero nayî_i, pêvero sjiyayîsj.

5 - PO-, PU-

Dimilkî Kurmancî

PO; pu-po kerdiş

pê ve (bi ... ve)pê ve kirin

Dimilkî di : po fînayî-i, po vistiş (pû vistiş).

6 - TA-

73

pey -jiyayîş (pey şeyîş), pey şînayîş, pey vindertiş, pey viraştiş.

4 - PE-

Dimilkî Hewramî

pê vero kewtiş

Dimilkî

pê were kewtey

Kurmancî

Pê-pê amey îş (pê homeyîs)pê ardispêgeyrayîspê kerdis j pîya kerdiş (S)pê kewtispê mendis, pê manayîspê hesiyayîş (pey hesiyayîş)

pê-, bi hev (pev), li hev (lev), lê-li hev hatin, lê hatinli hev anînli hev gerîn, ji hev gerînbi hev kirin (pev kirin)bi hev ketinbi hev manpê hesîn

Dimilkî di : pê daritiş, pê feka nayîş, pê feko perrayîş, pê fek ra vatis',pê ginayîş (pê gunayîş), pê girewti-j, pê mişewriyayîs., pê persayîş, pê peyginayi-j (pê pey gunayîsj), pê pey nayîş, pê pey niştis', pê pîs beyîs,, pê re-sayîsj / pê reşteni (E), pê rêz biyayîs., pê rêz kerdiş, pê ser biyayîsj, pê sernayîş, pê serra kerdiş, pê serra kewtis^, pê serro dayîş, pê serro gunayîş, pêser s^iyayîs, (pê ser şeyîş) / pê ser sîyayene (D), pê ser visnayîş (S), pê şanayîş(pê -jonayî-i). pê şa'tnayî^, pê vera kewtiş, pê verro kerdiş, pê vero nayî_i, pêvero sjiyayîsj.

5 - PO-, PU-

Dimilkî Kurmancî

PO; pu-po kerdiş

pê ve (bi ... ve)pê ve kirin

Dimilkî di : po fînayî-i, po vistiş (pû vistiş).

6 - TA-

73

Page 74: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî Kurmancî

ta- pê-, tê-, lêta kewtiş lê ketinta vistiş pê xistin, vê xistin

Dimilkî di : ta ameyîs', ta ardiş, ta çarnayîş, ta dayîş, ta fînayîsj, ta fî-neyîş, ta geyrayîş, ta s_uyayîş, ta Sjuya biyayîsj.

7 - TE- / TIYE- (B)

Dimilkî Kurmancî

tê kewtis vê ketin

Dimilkî di : tê bestiş, tê bina kerdiş, tê birnayîş, tê dayîş / tiyo dayîş (B),tê diyayîş (tê deyîş), tê elawitiş, tê elawiyayîş, tê fek vistiş, tê geyrayîş, têhefilnayîş, tê kerdiş, tê kewtiş, tê miyan biyayîş, tê miyan kerdiş, tê miyankewtiş ( tê miyo kotiş), tê miyan nayîş, tê pey gunayîş / tiya pey ginayîş (B),tê pey kerdiş, tê pey niştiş, tê pey ra kewtiş, tê qest kewtiş, tê qesnayîş, têqesiyayîş, tê qîy nayîş / tê qini nayîş, tê rikewtiş, tê sawiyayîş (tê saweyîş),tê sawitiş, tê ser di qelebiyayîş, tê ser di qelebnayîş, tê sere biyayîş, tê serekerdiş, tê ser nayîş, tê serra kerdiş, tê serra kewtiş, tê serro dayîş, tê şanayîş /tiye şonayîş (B), tê şaniyayîş ( tê şoneyîş), tê tewr kerdiş (S), tê ver kerdiş,tê vera kewtiş, tê veriki kewtiş, tê veriki nayîş, tê ver nayîş, tê verro kerdiş, têvero şeyîş, tê verro şiyayîş (tê verro şeyîş).

8 - TEW- (TE-) / TEOW- (B)

Dimilkî Kurmancî

têw- (tê-) tevtêw dayîne (D)têwo dayîş, tiyo dayîş,tê dayîş tev dan

9 - TO-, TÛ-

74

Dimilkî Kurmancî

ta- pê-, tê-, lêta kewtiş lê ketinta vistiş pê xistin, vê xistin

Dimilkî di : ta ameyîs', ta ardiş, ta çarnayîş, ta dayîş, ta fînayîsj, ta fî-neyîş, ta geyrayîş, ta s_uyayîş, ta Sjuya biyayîsj.

7 - TE- / TIYE- (B)

Dimilkî Kurmancî

tê kewtis vê ketin

Dimilkî di : tê bestiş, tê bina kerdiş, tê birnayîş, tê dayîş / tiyo dayîş (B),tê diyayîş (tê deyîş), tê elawitiş, tê elawiyayîş, tê fek vistiş, tê geyrayîş, têhefilnayîş, tê kerdiş, tê kewtiş, tê miyan biyayîş, tê miyan kerdiş, tê miyankewtiş ( tê miyo kotiş), tê miyan nayîş, tê pey gunayîş / tiya pey ginayîş (B),tê pey kerdiş, tê pey niştiş, tê pey ra kewtiş, tê qest kewtiş, tê qesnayîş, têqesiyayîş, tê qîy nayîş / tê qini nayîş, tê rikewtiş, tê sawiyayîş (tê saweyîş),tê sawitiş, tê ser di qelebiyayîş, tê ser di qelebnayîş, tê sere biyayîş, tê serekerdiş, tê ser nayîş, tê serra kerdiş, tê serra kewtiş, tê serro dayîş, tê şanayîş /tiye şonayîş (B), tê şaniyayîş ( tê şoneyîş), tê tewr kerdiş (S), tê ver kerdiş,tê vera kewtiş, tê veriki kewtiş, tê veriki nayîş, tê ver nayîş, tê verro kerdiş, têvero şeyîş, tê verro şiyayîş (tê verro şeyîş).

8 - TEW- (TE-) / TEOW- (B)

Dimilkî Kurmancî

têw- (tê-) tevtêw dayîne (D)têwo dayîş, tiyo dayîş,tê dayîş tev dan

9 - TO-, TÛ-

74

Page 75: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Dimilkî Kurmancî

to- hil-to kerdis hilkirinDimilkî di : to biyayîş (to beyîş) , to dayîş, to vetiş.

c) berlêkero hevedudanî + lêker :

Ma berlêkerê hevedudanî cêra nawitîme. Zeki haseno nîyan di « bi, ci,di, pe, pi, te, ti, te, ver » ra yew û « de, der, ra, ro » ra yew yenî têver. Mavajîme :

cira (ci + ra)dirra (di + ra)pira ( pi + ra)tira ( ti + ra)

Dimilkî di lêkerê hevedudanî nîy ê :

1) bider- (bere-) 2) cira- (tira-) 3) dirra- (dira-) 4) pede- (pedi-) 5) pêra-(pîya-) 6) pêro-, pyerû-, pyor- (B) 7) pira- 8) piro- 9) tede-, tedir-, tey-10) têra- ll)têro- 12) tira-, dîra-, cira-, pira 13) tiro- 14) vera- 15)verra- 16)vero- 17)verro-.

Nika ma yew bi yew nîyan bivînime :

1 - BIDER-, BERE- / BEDE- (G)

Dimilkî Kurmancî

bider-, bede-, bere-bider suwar biyayîs

Dimilkî

bide-, berebide huwayîs

lêlê suwar bûn

Hewramî

pene

pene xuway

Dimilkî di : bider geyrayîş (bere geyrayîş), bider hewniyayîş (bere how-neyîş), bider kerdiş, bider nawitiş (bere nawitiş), bider qelebnayîş, bidersawitiş, bider sawiyayîş, bider şanayîş (bere şanayîş) , bider şeyîş, bidertadayîş.

75

Dimilkî Kurmancî

to- hil-to kerdis hilkirinDimilkî di : to biyayîş (to beyîş) , to dayîş, to vetiş.

c) berlêkero hevedudanî + lêker :

Ma berlêkerê hevedudanî cêra nawitîme. Zeki haseno nîyan di « bi, ci,di, pe, pi, te, ti, te, ver » ra yew û « de, der, ra, ro » ra yew yenî têver. Mavajîme :

cira (ci + ra)dirra (di + ra)pira ( pi + ra)tira ( ti + ra)

Dimilkî di lêkerê hevedudanî nîy ê :

1) bider- (bere-) 2) cira- (tira-) 3) dirra- (dira-) 4) pede- (pedi-) 5) pêra-(pîya-) 6) pêro-, pyerû-, pyor- (B) 7) pira- 8) piro- 9) tede-, tedir-, tey-10) têra- ll)têro- 12) tira-, dîra-, cira-, pira 13) tiro- 14) vera- 15)verra- 16)vero- 17)verro-.

Nika ma yew bi yew nîyan bivînime :

1 - BIDER-, BERE- / BEDE- (G)

Dimilkî Kurmancî

bider-, bede-, bere-bider suwar biyayîs

Dimilkî

bide-, berebide huwayîs

lêlê suwar bûn

Hewramî

pene

pene xuway

Dimilkî di : bider geyrayîş (bere geyrayîş), bider hewniyayîş (bere how-neyîş), bider kerdiş, bider nawitiş (bere nawitiş), bider qelebnayîş, bidersawitiş, bider sawiyayîş, bider şanayîş (bere şanayîş) , bider şeyîş, bidertadayîş.

75

Page 76: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

2 - CIRA- (S) / TIRA- (P)

Dimilkî Kurmancî

cira- 1 tira- jê-cira girewtis(tira girewtiş) jêgirtin

Dimilkî di : cira ameyîş, cira birnayîş, cira girewtiş, cira şiyayîş (tiraşiyayîş), cira vetiş (tira vetiş).

3 - DIRRA- (DIRA) / TIRA- (Pa)

Dimilkî Kurmancî

dirra-dirra biyayîşdirra kerdiş

4 - PEDE- / PEDI- (B)

Dimilkî

pede- 1 pedi-pede leqnayîs(pede alaqnayîş)pede dayîşpede siyayîs j pedi şiyayîs (B)

jê-jêbûn]ê kirin

Hewramî

pore

pore aîoçnay

Kurmancî

pê de-, pê ve-

pê ve danpê ve çûn (bi.. . ve çûn)

Dimilkî di : pede ameyîş, pede ardiş, pede fînayîş, pede gîyriyayîş, pedekerdiş / pedi kerdiş (B), pede kewtiş / pedi kewtiş (B), pede şendiliyayîş(pede şendileyîş) pede şendelnayîş, pede vistiş.

5 - PERA-(PIYA)

Dimilkî Hewramî Kurmancî

pêra- (pfya) pêwa- pê ve (bihev re)

Dimilkî di : pêra bestiş (pîya bestiş), pêra dayîş, pêra kewtiş, pêra nayîş(pîya nayîş), pêra neyîş (pîya niyayîş), pêra weş biyayîş (pêra weşî biyayîş).

76

2 - CIRA- (S) / TIRA- (P)

Dimilkî Kurmancî

cira- 1 tira- jê-cira girewtis(tira girewtiş) jêgirtin

Dimilkî di : cira ameyîş, cira birnayîş, cira girewtiş, cira şiyayîş (tiraşiyayîş), cira vetiş (tira vetiş).

3 - DIRRA- (DIRA) / TIRA- (Pa)

Dimilkî Kurmancî

dirra-dirra biyayîşdirra kerdiş

4 - PEDE- / PEDI- (B)

Dimilkî

pede- 1 pedi-pede leqnayîs(pede alaqnayîş)pede dayîşpede siyayîs j pedi şiyayîs (B)

jê-jêbûn]ê kirin

Hewramî

pore

pore aîoçnay

Kurmancî

pê de-, pê ve-

pê ve danpê ve çûn (bi.. . ve çûn)

Dimilkî di : pede ameyîş, pede ardiş, pede fînayîş, pede gîyriyayîş, pedekerdiş / pedi kerdiş (B), pede kewtiş / pedi kewtiş (B), pede şendiliyayîş(pede şendileyîş) pede şendelnayîş, pede vistiş.

5 - PERA-(PIYA)

Dimilkî Hewramî Kurmancî

pêra- (pfya) pêwa- pê ve (bihev re)

Dimilkî di : pêra bestiş (pîya bestiş), pêra dayîş, pêra kewtiş, pêra nayîş(pîya nayîş), pêra neyîş (pîya niyayîş), pêra weş biyayîş (pêra weşî biyayîş).

76

Page 77: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

6 - PÊRO / PIYERU, PYOR- (B)

pêro biyayîş (pêro beyîş), pêro dayîş / piyerû dayîş (B), pêrodayene (D), pêro gunayîş (pêro ginayîş).

7 - PIRA-/TIRA-

Dimilkî Hewramî

ptra-

pira kerdiş (tira kerdiş)pore-

pore kerdey

Dimilkî di : pira bestiş, pira dayîş, pira girewtiş, pira guretene (D), pirakerdiş (S), pira nayîş, pira şanayîş (pira şonayîş), pira şaniyayîş (pira şone-yîş), pira şiyayîş (pa şeyîş).

8 - PIRO, PERO, PURO / PIRUE- (B), PURE-, PURI- (B)

Dimilkî Hewramî

pxro-, pede-piro alaqnayîş(pede leqnayîs)

Dimilkî

piro-piro dayîş, puri dayîş (B)pero dayene (D)piro kerdispiro şanayîş

pore-

pore aloçnay

Kurmancî

lê-

lê danlê kirinlê reşandin

Dimilkî di : piro bereziyayîş (piro berrizeyîş), piro bestiş, piro birnayîş,piro biyayîş (piro beyîş) / pure biyayîş, puri biyayîş (B), piro cenayîş / puricenayîş (B), piro çungirriyayîş, piro ginayîş (piro gunayîş), piro girewtiş,piro kurri kerdiş, piro mal biyayîş, piro masnayîş, piro nayîş, piro nurrî ker-diş, piro pêser biyayîş, piro pêser kerdiş, piro qelebnayîş, piro sur biyayîş,piro şanayîş / puri şonayîş (B), piro şikitiş, piro şiyayîş (S), piro tadayîş.

9 - TEDE-, TEDIR-, TEDI- / TEY- (S)

Dimilkî di : tede behs kerdiş, tede dejayîş, tede girewtiş, tede kar kerdiş,

77

6 - PÊRO / PIYERU, PYOR- (B)

pêro biyayîş (pêro beyîş), pêro dayîş / piyerû dayîş (B), pêrodayene (D), pêro gunayîş (pêro ginayîş).

7 - PIRA-/TIRA-

Dimilkî Hewramî

ptra-

pira kerdiş (tira kerdiş)pore-

pore kerdey

Dimilkî di : pira bestiş, pira dayîş, pira girewtiş, pira guretene (D), pirakerdiş (S), pira nayîş, pira şanayîş (pira şonayîş), pira şaniyayîş (pira şone-yîş), pira şiyayîş (pa şeyîş).

8 - PIRO, PERO, PURO / PIRUE- (B), PURE-, PURI- (B)

Dimilkî Hewramî

pxro-, pede-piro alaqnayîş(pede leqnayîs)

Dimilkî

piro-piro dayîş, puri dayîş (B)pero dayene (D)piro kerdispiro şanayîş

pore-

pore aloçnay

Kurmancî

lê-

lê danlê kirinlê reşandin

Dimilkî di : piro bereziyayîş (piro berrizeyîş), piro bestiş, piro birnayîş,piro biyayîş (piro beyîş) / pure biyayîş, puri biyayîş (B), piro cenayîş / puricenayîş (B), piro çungirriyayîş, piro ginayîş (piro gunayîş), piro girewtiş,piro kurri kerdiş, piro mal biyayîş, piro masnayîş, piro nayîş, piro nurrî ker-diş, piro pêser biyayîş, piro pêser kerdiş, piro qelebnayîş, piro sur biyayîş,piro şanayîş / puri şonayîş (B), piro şikitiş, piro şiyayîş (S), piro tadayîş.

9 - TEDE-, TEDIR-, TEDI- / TEY- (S)

Dimilkî di : tede behs kerdiş, tede dejayîş, tede girewtiş, tede kar kerdiş,

77

Page 78: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

tede mahkima biyayîş, tede mendiş, tede rayîr deyîş, tede serî şeyîş, tedeşeyîş, tede şêllik biyayiş, tede şêllik kerdiş, tede tey vetiş .

10 - TERA-

Dimilkî di : têra biyayîş (têra beyîş), têra çarnayîş, têra geyrayîş, têrakerdiş, têra şiyayîş (têra şeyîş).

11 -TERO-

Dimilkî di : têro çarnayîş, têro dayîş, têro pêşiyayîş (têro pêşeyîş), têroşiyayîş, têro şiyayîş-ameyîş (têro şeyîş-ameyîş).

12 - TIRA-/DIRA-(E),CIRA-(S),PIRA-

Dimilkî Kurmancî

tira-, dîra-, cira-tira ameyîştira birnayîştira girewtiştira kewtiştira mendistira peye biyayîs

jê-j'ê hatinjê birînjêgirtin, jê stendin]ê ketinjê manj'ê peya bûn

Dimilkî di : tira cigriyayîş, tira çarnayîş, tira dayîş, tira hera geyrayîş,tira hes kerdiş, tira heybî kewtiş, tira hîlle kerdiş, tira kerdiş, tira lomey ker-diş, tira mana vetiş, tira mehrûm mendiş, tira mîzzi ver xwi dayîş, tira mîzzixwi ro kerdiş, tira nayîş, tira peyda biyayîş, tira şanayîş, tira şeyîş (tiraşiyayîş), tira teber kerdiş, tira vetiş, tira wardiş(tira werdiş), tira xwikerdiş.

13 - TIRO-

Dimilkî di : tiro ameyîş, tiro cenayîş, tiro kerdiş, tiro şiyayîş (tiro şeyîş).

14 - VERA-

Dimilkî Kurmancî

vera- ji ber ...ve

78

-.

tede mahkima biyayîş, tede mendiş, tede rayîr deyîş, tede serî şeyîş, tedeşeyîş, tede şêllik biyayiş, tede şêllik kerdiş, tede tey vetiş .

10 - TERA-

Dimilkî di : têra biyayîş (têra beyîş), têra çarnayîş, têra geyrayîş, têrakerdiş, têra şiyayîş (têra şeyîş).

11 -TERO-

Dimilkî di : têro çarnayîş, têro dayîş, têro pêşiyayîş (têro pêşeyîş), têroşiyayîş, têro şiyayîş-ameyîş (têro şeyîş-ameyîş).

12 - TIRA-/DIRA-(E),CIRA-(S),PIRA-

Dimilkî Kurmancî

tira-, dîra-, cira-tira ameyîştira birnayîştira girewtiştira kewtiştira mendistira peye biyayîs

jê-j'ê hatinjê birînjêgirtin, jê stendin]ê ketinjê manj'ê peya bûn

Dimilkî di : tira cigriyayîş, tira çarnayîş, tira dayîş, tira hera geyrayîş,tira hes kerdiş, tira heybî kewtiş, tira hîlle kerdiş, tira kerdiş, tira lomey ker-diş, tira mana vetiş, tira mehrûm mendiş, tira mîzzi ver xwi dayîş, tira mîzzixwi ro kerdiş, tira nayîş, tira peyda biyayîş, tira şanayîş, tira şeyîş (tiraşiyayîş), tira teber kerdiş, tira vetiş, tira wardiş(tira werdiş), tira xwikerdiş.

13 - TIRO-

Dimilkî di : tiro ameyîş, tiro cenayîş, tiro kerdiş, tiro şiyayîş (tiro şeyîş).

14 - VERA-

Dimilkî Kurmancî

vera- ji ber ...ve

78

-.

Page 79: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

vera dayîs j'i ber ... dayîn

Dimilkî di : vera ci dayîş (S), vera geyrayîş (S), vera girewtiş (veragure-tiş), vera kerdiş, vera kewtiş, vera nayîş, vera şiyayîş (vera şeyîş), vera xwi ...kerdiş.

15 - VERRA-

Dimilkî di : verra antiş, verra çarnayîş, verra dayîş, verra diyayîş (verradayîş), verra geyrayîş, verra kerdiş.

16 - VERO-

Dimilkî Kurmancî

vero-

vero ameyîsvero geyrayîs(vera geyrayîs) (S)

li ber-li ber rabûnli ber geriyan

Dimilkî di : vero dayîş, vero deştiş, vero kewtiş, vero nayîş, vero niyayîş(vero neyîş), vero şiyayîş (vero şeyîş), vero viraştiş.

17 -VERRO-

Dimilkî di : verro ameyîş, verro kerdiş.

B Lêkerê hevedudanîyê ki name û lêker, nê zî sifet û lêker raviraziyênê :

a) Name + lêkerb) Sifet + lêker

a) Name + lêker - çend mîsalî :

Dimilkî

ca ardiş, ardis cakay kerdismuçî kerdişqise kerdis ( qisey kerdis)

Hewramî (Pawe /Kurdistanê îranî)

we ca awirdeykaye kerdeymaç kerdeyqise kerdey

Kurmancî

bicîanînlîztin (leyîztin)maçkirinqise kirin

79

vera dayîs j'i ber ... dayîn

Dimilkî di : vera ci dayîş (S), vera geyrayîş (S), vera girewtiş (veragure-tiş), vera kerdiş, vera kewtiş, vera nayîş, vera şiyayîş (vera şeyîş), vera xwi ...kerdiş.

15 - VERRA-

Dimilkî di : verra antiş, verra çarnayîş, verra dayîş, verra diyayîş (verradayîş), verra geyrayîş, verra kerdiş.

16 - VERO-

Dimilkî Kurmancî

vero-

vero ameyîsvero geyrayîs(vera geyrayîs) (S)

li ber-li ber rabûnli ber geriyan

Dimilkî di : vero dayîş, vero deştiş, vero kewtiş, vero nayîş, vero niyayîş(vero neyîş), vero şiyayîş (vero şeyîş), vero viraştiş.

17 -VERRO-

Dimilkî di : verro ameyîş, verro kerdiş.

B Lêkerê hevedudanîyê ki name û lêker, nê zî sifet û lêker raviraziyênê :

a) Name + lêkerb) Sifet + lêker

a) Name + lêker - çend mîsalî :

Dimilkî

ca ardiş, ardis cakay kerdismuçî kerdişqise kerdis ( qisey kerdis)

Hewramî (Pawe /Kurdistanê îranî)

we ca awirdeykaye kerdeymaç kerdeyqise kerdey

Kurmancî

bicîanînlîztin (leyîztin)maçkirinqise kirin

79

Page 80: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

>'-.

gitdutis şutditey sîrdotin

Dimilkî di : citi kerdiş / cite kerdene (D), eştiş teber / estene tever (D)bari kerdiş / bare kerdene (D), zurî kerdîş / zûrî kerdene (D), derg kerdiş /derg kerdene (D), va dayîş (S) / vay dayîş (B,P), girê dayîş (girey dayîş),merr kerdiş, goşî ronayîş, sond wardiş (P) / sond wendene (D).

b) Sifet + lêker - çend mîsalî :

Dimilkî Hewramî Kurmancî

berz biyayîş (berz beyîş)teyşan biyayîswisk biyayîs (wusk biyayîs)

berz biyaytajne biyaywişk biyay

bilind bûntî bûnhisk bûn

Dimilkî di : derg kerdiş / derg kerdene (D), kihn biyayîş (S) / kirrbiyayiş, pirr kerdiş / pirr kerdene (D), weş biyayîş / wese biyayine (D), lezikerdiş / lerze kerdene(D), hîy biyayîş / hîy biyayene (D), vînd biyayene (D)/ vîn bîyayîş, xirabe biyayîş / xirave kerdene (D).

C Lêkerê hevedudanîyê ki yew kelîma di ray vata (tekrar kerda) ûlêker ra viraziyênê. Çend mîsalî :

felqe-felqe kerdiş, vit-vit kerdiş, vîzzilî-vîzzilî kerdiş, wîç-wîç kerdiş.

DIMILKI DI CEND XUSUSIYETE LEKERANE HEVEDUDANIYAN

Çend xususîyetê nîy lêkeran estê ki bala kê kaş kenê :

1 - Nîy lêkeran ra tayî, ca ra ca ma'na xo vurinenê (bedelnenê). Çendmîsalî :

Ca ra ca Dimilkî Kurmancî

çarnayîs (P) gerandinçarnayîş (S), çarnayine (D) zivîrandin, vegerandinwekerdiş (P) hilkirin, hildanwekerdis (B), wekerdene (D) vekirinwesanayîş, weşonayîs (P) wesandin, hejandinweşonayîş (B) hilweşandin

80

-I

>'-.

gitdutis şutditey sîrdotin

Dimilkî di : citi kerdiş / cite kerdene (D), eştiş teber / estene tever (D)bari kerdiş / bare kerdene (D), zurî kerdîş / zûrî kerdene (D), derg kerdiş /derg kerdene (D), va dayîş (S) / vay dayîş (B,P), girê dayîş (girey dayîş),merr kerdiş, goşî ronayîş, sond wardiş (P) / sond wendene (D).

b) Sifet + lêker - çend mîsalî :

Dimilkî Hewramî Kurmancî

berz biyayîş (berz beyîş)teyşan biyayîswisk biyayîs (wusk biyayîs)

berz biyaytajne biyaywişk biyay

bilind bûntî bûnhisk bûn

Dimilkî di : derg kerdiş / derg kerdene (D), kihn biyayîş (S) / kirrbiyayiş, pirr kerdiş / pirr kerdene (D), weş biyayîş / wese biyayine (D), lezikerdiş / lerze kerdene(D), hîy biyayîş / hîy biyayene (D), vînd biyayene (D)/ vîn bîyayîş, xirabe biyayîş / xirave kerdene (D).

C Lêkerê hevedudanîyê ki yew kelîma di ray vata (tekrar kerda) ûlêker ra viraziyênê. Çend mîsalî :

felqe-felqe kerdiş, vit-vit kerdiş, vîzzilî-vîzzilî kerdiş, wîç-wîç kerdiş.

DIMILKI DI CEND XUSUSIYETE LEKERANE HEVEDUDANIYAN

Çend xususîyetê nîy lêkeran estê ki bala kê kaş kenê :

1 - Nîy lêkeran ra tayî, ca ra ca ma'na xo vurinenê (bedelnenê). Çendmîsalî :

Ca ra ca Dimilkî Kurmancî

çarnayîs (P) gerandinçarnayîş (S), çarnayine (D) zivîrandin, vegerandinwekerdiş (P) hilkirin, hildanwekerdis (B), wekerdene (D) vekirinwesanayîş, weşonayîs (P) wesandin, hejandinweşonayîş (B) hilweşandin

80

-I

Page 81: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

2 - Demewo ki nîy lêkerî anciyênê (kaş benê) zî ca ra ca beyntar di ferqesto. Çend mîsalî :

Dimilkî

roniştis / ronistene (D)nerî : ez lonişto / ez nişto romaykî :ez lonişta j ez nişta ronerî : ti lonistî / ti niştî romaykî : ti lonişta / ti nişta ronerî :ay (o) lonişto / we (yû) nisto romaykî : a (ya) lonişta / ya niştato

ma toniştî / ma hiştime roşima tonistî / sima nistî roê (yê) loniştê / yê nistî ro

emir : lose / ruweji (B)

Dimilkî

Hewramî

ere nisteyniştere, nistawe (**)

niştireniştirenistere, nist

niştîmereniştîdereniştêre, niştêwenisere

Hewramî

Kurmancî

rûniştinez rûnistim

turûniştîturûnistîewrûnişt

emrûnistinhun rûnistinew rûnistinrûne

emir

emir

wereznayişwerizni, wuriznewuriştis, weristişwarde, wurzi, urze ra

wuriznaywurpêzinehurestay, hurzay, wurzay (Nowsûd)hurzde (hurezde), horze, hurze

CA RA CA DIMILKI

emtr

emir

Dêrsim

kotene ra dime (eia dime kotene)

kot ra dime, kewtrakerdenerakevînd biyayinebi vîndvînd be

Sîwereg

lew pa dayîslewna pa

era dime

Pîran

dimi kewtiş

dimi kewtrakerdisraki (rake)vîn biyayîşvînîbi, vînîbîyvînî bi

Pîran

lewipadayîşlewip&day

Kurmancî

dû ketin (bi dûketin)bi dû ketraxîstinraxe

winda bûnwinda bûwinda be

Kurmancî

maçkirinmaçkir

81

2 - Demewo ki nîy lêkerî anciyênê (kaş benê) zî ca ra ca beyntar di ferqesto. Çend mîsalî :

Dimilkî

roniştis / ronistene (D)nerî : ez lonişto / ez nişto romaykî :ez lonişta j ez nişta ronerî : ti lonistî / ti niştî romaykî : ti lonişta / ti nişta ronerî :ay (o) lonişto / we (yû) nisto romaykî : a (ya) lonişta / ya niştato

ma toniştî / ma hiştime roşima tonistî / sima nistî roê (yê) loniştê / yê nistî ro

emir : lose / ruweji (B)

Dimilkî

Hewramî

ere nisteyniştere, nistawe (**)

niştireniştirenistere, nist

niştîmereniştîdereniştêre, niştêwenisere

Hewramî

Kurmancî

rûniştinez rûnistim

turûniştîturûnistîewrûnişt

emrûnistinhun rûnistinew rûnistinrûne

emir

emir

wereznayişwerizni, wuriznewuriştis, weristişwarde, wurzi, urze ra

wuriznaywurpêzinehurestay, hurzay, wurzay (Nowsûd)hurzde (hurezde), horze, hurze

CA RA CA DIMILKI

emtr

emir

Dêrsim

kotene ra dime (eia dime kotene)

kot ra dime, kewtrakerdenerakevînd biyayinebi vîndvînd be

Sîwereg

lew pa dayîslewna pa

era dime

Pîran

dimi kewtiş

dimi kewtrakerdisraki (rake)vîn biyayîşvînîbi, vînîbîyvînî bi

Pîran

lewipadayîşlewip&day

Kurmancî

dû ketin (bi dûketin)bi dû ketraxîstinraxe

winda bûnwinda bûwinda be

Kurmancî

maçkirinmaçkir

81

Page 82: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

&

emir

lew meni pa

akerdişakerdo

piro dayîşpiro dapiro mede

ronistîşro menişi

Bîngol (Çebaxçur, Çewligî)

abiyayîşbi&

akerdisamekia nêkenokerdz

dekotiskot dinêkot di

pure dayîşpured"pure din

lewi pa med.

akerdisakerdo, akerda(maykî)

piro dayîs, dayîş pirod&piromedi piro

roniştismetoşi

Pîran

abiyayîs (abeyîş)ttbi / &bîy (mayki)

akerdisme afc. (m 'aki)nê akenozkerd

dekewtisdekewtdenêkewt, nêdekewt

piro dayîs, dayîs pirobidi pirobidi piro

maç neke,maç meke

vekirinvekirîye

lê xistinlêxistlê nexe (lêmexe)

rûniştinrûnene(nerûne)

Kurmancî

vebûnvebû

vekirinvenekevenakevekir

ketin nav ...

ket nav ...neket nav ...

lê xistinlêxelêxin

MALMÎSANIJ

* (D) : Dêrshn (Tunceli)(B) : Btngol (Bingölj(S) : Stwereg, Sêwregi (Siverek)(E) : Ezirgan ( Erzincan)(G) : Gl(Ega)(P) : Ptran, Pîro (Dicle)(Pa) : Palt (Palo)

** Christensen, Arthur-Benedictsen, Age Meyer, les Dialectes D'Awroman et de Pawa, Kobenhavn,1921, r: 45.

Mac Kenzie, D, N. The Dialect ofAwroman (HewramanA Luhon), Kobenhavn, 1966.

82

&

emir

lew meni pa

akerdişakerdo

piro dayîşpiro dapiro mede

ronistîşro menişi

Bîngol (Çebaxçur, Çewligî)

abiyayîşbi&

akerdisamekia nêkenokerdz

dekotiskot dinêkot di

pure dayîşpured"pure din

lewi pa med.

akerdisakerdo, akerda(maykî)

piro dayîs, dayîş pirod&piromedi piro

roniştismetoşi

Pîran

abiyayîs (abeyîş)ttbi / &bîy (mayki)

akerdisme afc. (m 'aki)nê akenozkerd

dekewtisdekewtdenêkewt, nêdekewt

piro dayîs, dayîs pirobidi pirobidi piro

maç neke,maç meke

vekirinvekirîye

lê xistinlêxistlê nexe (lêmexe)

rûniştinrûnene(nerûne)

Kurmancî

vebûnvebû

vekirinvenekevenakevekir

ketin nav ...

ket nav ...neket nav ...

lê xistinlêxelêxin

MALMÎSANIJ

* (D) : Dêrshn (Tunceli)(B) : Btngol (Bingölj(S) : Stwereg, Sêwregi (Siverek)(E) : Ezirgan ( Erzincan)(G) : Gl(Ega)(P) : Ptran, Pîro (Dicle)(Pa) : Palt (Palo)

** Christensen, Arthur-Benedictsen, Age Meyer, les Dialectes D'Awroman et de Pawa, Kobenhavn,1921, r: 45.

Mac Kenzie, D, N. The Dialect ofAwroman (HewramanA Luhon), Kobenhavn, 1966.

82

Page 83: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Folklorê Kurdî ebe zarava dimilkî

Her çiyo ke wertê miletî de ebe vaten û qeseykerdene vajiho (edebiyat),kay beno, ebe bera pî û kalikan devam keno, ci ra folklor vajîno. Bera pî ûkalikan kî hê be hê ama, resta pê. Naê ra gore folklorê Kurdî be xo, tarixêmiletê Kurdî ano ra zan. Ebe vatena folkloristê Kurdî yê pîlî, yê OrdixanêCelîlî, «tarixê miletê Kurdî de teynîya folklorê Kurdî nêkoto ra destê dis-mên û zorkeran, yîyê ke wasto ke Kurdanê mêrxasan ebe adir û asin binêbandira xo kerê» (2).

Tarixê Kurdî de her hadîseo sosyal, herv bo, pêrodayîsê aşiran bo, has-kerdene bo, pêrodayîsê verva dismênan bo, pêro lawikan û şwaran û sanikande yênê ra zan, vajînê, qesey benê. Naye ra gore her hadîseo sosyal, qiz ra bepîl, zê ayney edebîyat de aseno. Na folklor û edebîyat de milet rind û qolae,rast û xeletîye, cwamerdênî û bêbextîye ebe usila şînat û estetîkî anotêverver. Sanikan û destanan û meselan û vatena virênan de her tim na yênara zan. Edebîyatê qeseykerdene de her waxt pêguretena çiyê rind û rastî beyê heq û neqî ra yênê vatene. Heto heq dayîma kuno ra hetê neqî ser, sonoreseno mirodê xo. Pêrodayisê ke verva zulim û zorkariya xayinan û dismê-nan bena, folklorê Kurdî de ebe zarava Dimilkî zaf est ê. Pêrodayisênianênî lawikan û sanikan de vajînê ke, miletê Kurdî tarixê xo de se kerdose nêkerdo, se vato se nêvato, çi wasto, çi nêwasto pêro tede beno eskera.Miletê Kurdî tarixê xo de çiturî seweta azadiya xo dismênê zalim û zorkarîde do pêro, folklor û edebîyatê Kiu*dî de beno arêze. Her çiqaş ke folklorê

(1) Dimilkî ra, Zazakî kî vajîno. Tekstê ke ita wanine hetê Dersimî ra ê. Komentarbefekê Dersîm de telafuzê « C » û «Ç» y niya beno:C vengino qolind = (dz) ; cor (dzor) , cemed (dzemed)C vengino barî = (d-j) ; cêr (d-eer) ,ciran (d_dran)Ç vengino qolind _ (ts) ; çun (ts-tm) , çare (tsara)Ç vengino barî _ (tp ; Çi (t$-) , çêver (t*jever)

(2) O. Ceia , C. Ceia ,* Mesele û metelokên Kurdî; Zûrich, Weşanên Ronahî, 1976, pere 1

83

Folklorê Kurdî ebe zarava dimilkî

Her çiyo ke wertê miletî de ebe vaten û qeseykerdene vajiho (edebiyat),kay beno, ebe bera pî û kalikan devam keno, ci ra folklor vajîno. Bera pî ûkalikan kî hê be hê ama, resta pê. Naê ra gore folklorê Kurdî be xo, tarixêmiletê Kurdî ano ra zan. Ebe vatena folkloristê Kurdî yê pîlî, yê OrdixanêCelîlî, «tarixê miletê Kurdî de teynîya folklorê Kurdî nêkoto ra destê dis-mên û zorkeran, yîyê ke wasto ke Kurdanê mêrxasan ebe adir û asin binêbandira xo kerê» (2).

Tarixê Kurdî de her hadîseo sosyal, herv bo, pêrodayîsê aşiran bo, has-kerdene bo, pêrodayîsê verva dismênan bo, pêro lawikan û şwaran û sanikande yênê ra zan, vajînê, qesey benê. Naye ra gore her hadîseo sosyal, qiz ra bepîl, zê ayney edebîyat de aseno. Na folklor û edebîyat de milet rind û qolae,rast û xeletîye, cwamerdênî û bêbextîye ebe usila şînat û estetîkî anotêverver. Sanikan û destanan û meselan û vatena virênan de her tim na yênara zan. Edebîyatê qeseykerdene de her waxt pêguretena çiyê rind û rastî beyê heq û neqî ra yênê vatene. Heto heq dayîma kuno ra hetê neqî ser, sonoreseno mirodê xo. Pêrodayisê ke verva zulim û zorkariya xayinan û dismê-nan bena, folklorê Kurdî de ebe zarava Dimilkî zaf est ê. Pêrodayisênianênî lawikan û sanikan de vajînê ke, miletê Kurdî tarixê xo de se kerdose nêkerdo, se vato se nêvato, çi wasto, çi nêwasto pêro tede beno eskera.Miletê Kurdî tarixê xo de çiturî seweta azadiya xo dismênê zalim û zorkarîde do pêro, folklor û edebîyatê Kiu*dî de beno arêze. Her çiqaş ke folklorê

(1) Dimilkî ra, Zazakî kî vajîno. Tekstê ke ita wanine hetê Dersimî ra ê. Komentarbefekê Dersîm de telafuzê « C » û «Ç» y niya beno:C vengino qolind = (dz) ; cor (dzor) , cemed (dzemed)C vengino barî = (d-j) ; cêr (d-eer) ,ciran (d_dran)Ç vengino qolind _ (ts) ; çun (ts-tm) , çare (tsara)Ç vengino barî _ (tp ; Çi (t$-) , çêver (t*jever)

(2) O. Ceia , C. Ceia ,* Mesele û metelokên Kurdî; Zûrich, Weşanên Ronahî, 1976, pere 1

83

Page 84: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Kurdî ebe zarava (lehça) Dimilkî (Zazakî) xêlê zengîn o, hata nika keşî bineta arê nêkerdo, pêser nêardo. Kolonîperestanê Tirkî nêverdo ke miletê Kurdîçimanê xo wekero, xo ser urzo. Yîne her çiqaş ke miletê Kurdî kerd binêbandira xo, hama bese nêkerd ke zan û kultur û folklorê ey kî werte raWedarê. Dismêno xayin nae rind zaneno ke, ebe siyasetê asîmîlasyonîpesewû peroz gureêno ke folklora ma kî ma dest ra bicêro. Yîne xêlê zerar da bekulturê Kurdî, xezna kulturê dey ra taê telef kerd, kerd vindî. Coka o ke,rna gune qiymetê folklorê xo, nîya ra tepîya dayîna rind bizanîme. Her çîyêfolklorî yo ke kuno ra ma dest, top kerîme, biniwsîme, vindbîyaêne rabixelesnîme.

Zarava Dimilkî de hata nika edebîyatê qeseykerdene fek ra be fek, gosra be gos vajîyo amo. Na edebîyatê qeseykerdene de sanikî, lawikî, mesele ûmertalî, vatenê virênan be vatenê bînî ra ebe tore tore vajînê.

/T,>_uu;

LUri

Zarava DimilkîZarava Sorankî £$$$${

Zaravê Bînî

Zarava KirmanckîZarava Gorankî

( ji M. M. Van Bruinessen, Agha, Shaikh and State, rûpel 31 )

84

Kurdî ebe zarava (lehça) Dimilkî (Zazakî) xêlê zengîn o, hata nika keşî bineta arê nêkerdo, pêser nêardo. Kolonîperestanê Tirkî nêverdo ke miletê Kurdîçimanê xo wekero, xo ser urzo. Yîne her çiqaş ke miletê Kurdî kerd binêbandira xo, hama bese nêkerd ke zan û kultur û folklorê ey kî werte raWedarê. Dismêno xayin nae rind zaneno ke, ebe siyasetê asîmîlasyonîpesewû peroz gureêno ke folklora ma kî ma dest ra bicêro. Yîne xêlê zerar da bekulturê Kurdî, xezna kulturê dey ra taê telef kerd, kerd vindî. Coka o ke,rna gune qiymetê folklorê xo, nîya ra tepîya dayîna rind bizanîme. Her çîyêfolklorî yo ke kuno ra ma dest, top kerîme, biniwsîme, vindbîyaêne rabixelesnîme.

Zarava Dimilkî de hata nika edebîyatê qeseykerdene fek ra be fek, gosra be gos vajîyo amo. Na edebîyatê qeseykerdene de sanikî, lawikî, mesele ûmertalî, vatenê virênan be vatenê bînî ra ebe tore tore vajînê.

/T,>_uu;

LUri

Zarava DimilkîZarava Sorankî £$$$${

Zaravê Bînî

Zarava KirmanckîZarava Gorankî

( ji M. M. Van Bruinessen, Agha, Shaikh and State, rûpel 31 )

84

Page 85: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

I - SANIKI

Tore tore sanikî est ê. Tayê sanikan de îsan est o, tayîne de kîheywanî,teyr û turî teder ê. Sanikê îsanan, meselê ke amê vêrdê ra, yîne ra pêda bîyêamê. Sanikanê nianênan de leto zêde, milet çiturî verva dismenê teberî lezkeno, tey ceng keno, û yêno ra zan. Hadîseê nîyanênî amê, vêrdê ra, zamanêra tepîya bîyê sanikî mendê. Na sanikan de çêrênîû cwamerdîye, cînîênîûcwanikîye, haskerdena cînîan, haskerdena lazî be ma û pî ra, haskerdenahurdî biraan, haskerdena welat û miletî wes vajîna, îsanîsero zaf tesîr kena,tede kar kena. Zu hetê sanike nîyar o. Heto bin de kî dismêno zalim û zulim-kar be xayinan ra vînînê. Sanika Şevdîn Begî, yê Dewrês Begî, yê Kulikînîanênan ra say benê.

Xelê sanikê henênî kî est ê ke, tede dêv be îsanî ra vejînê. Isan, heto rind,dêv kî heto xiravin temsîl keno.

Sanikanê heywanan de, bize, verg, hes, lûye be kerzik û qirnikî ra yênêmeydan.

Sanikanê îsanî ra tayê kî îsanî fînê huyayîs, ebe û tore gosedaran xecel-nenê. Nîanênan ra sanikê Keqelekî zaf wes ê.

Keçelek sanike de dayîma heto heq, heto rast temsîl keno. U, hêfê xohetê neq û xiravinî ra ebe cambazênî û anazênî, ebe fêndî, ebe xapnayîscêno, kuno ra ser. Hetê neqî fîno halo henê ke, gosedarî zaf pê huynê, ero ciwes yêno, benê sa.

Sanikî, leto zêde seweta tevîakerdena domonan zaf muhim ê. Ronîstenûraustena domonan ebe vasita sanikan asil bena. Sanikî, rastîû xeletîye sero,rind û qolae sero, bomênî û baqilênî sero hem kî haskerden û zerevêsaênîsero derse danê îsanî.

TIXTIXAN ULINGMIRCAN

Bize ve Kole ra benê lengî, malî ra vişihê. Bize Kole ra vana : « Kolê, ala bê mîja xobikeme, mîja kamî ke kef dana, a sona resena malî.» «Heya !» vana «bizê bê.». Mîjabize ke kef dana, sona resena malî, kole hurendîa xo de manena. Kole se kero se nêkero,sona koyê jê koyê Jêle ra çerena. Waxtê ra tepîya zêna, di bijêkunê xo ana. Na,bijêkunê xo ana, cayê kena eskeft, sero çêver nana pa. Waxto ke sona tever, bijêkunê xotemey kena vana.

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenuciziku ken xîarî yênu

85

I - SANIKI

Tore tore sanikî est ê. Tayê sanikan de îsan est o, tayîne de kîheywanî,teyr û turî teder ê. Sanikê îsanan, meselê ke amê vêrdê ra, yîne ra pêda bîyêamê. Sanikanê nianênan de leto zêde, milet çiturî verva dismenê teberî lezkeno, tey ceng keno, û yêno ra zan. Hadîseê nîyanênî amê, vêrdê ra, zamanêra tepîya bîyê sanikî mendê. Na sanikan de çêrênîû cwamerdîye, cînîênîûcwanikîye, haskerdena cînîan, haskerdena lazî be ma û pî ra, haskerdenahurdî biraan, haskerdena welat û miletî wes vajîna, îsanîsero zaf tesîr kena,tede kar kena. Zu hetê sanike nîyar o. Heto bin de kî dismêno zalim û zulim-kar be xayinan ra vînînê. Sanika Şevdîn Begî, yê Dewrês Begî, yê Kulikînîanênan ra say benê.

Xelê sanikê henênî kî est ê ke, tede dêv be îsanî ra vejînê. Isan, heto rind,dêv kî heto xiravin temsîl keno.

Sanikanê heywanan de, bize, verg, hes, lûye be kerzik û qirnikî ra yênêmeydan.

Sanikanê îsanî ra tayê kî îsanî fînê huyayîs, ebe û tore gosedaran xecel-nenê. Nîanênan ra sanikê Keqelekî zaf wes ê.

Keçelek sanike de dayîma heto heq, heto rast temsîl keno. U, hêfê xohetê neq û xiravinî ra ebe cambazênî û anazênî, ebe fêndî, ebe xapnayîscêno, kuno ra ser. Hetê neqî fîno halo henê ke, gosedarî zaf pê huynê, ero ciwes yêno, benê sa.

Sanikî, leto zêde seweta tevîakerdena domonan zaf muhim ê. Ronîstenûraustena domonan ebe vasita sanikan asil bena. Sanikî, rastîû xeletîye sero,rind û qolae sero, bomênî û baqilênî sero hem kî haskerden û zerevêsaênîsero derse danê îsanî.

TIXTIXAN ULINGMIRCAN

Bize ve Kole ra benê lengî, malî ra vişihê. Bize Kole ra vana : « Kolê, ala bê mîja xobikeme, mîja kamî ke kef dana, a sona resena malî.» «Heya !» vana «bizê bê.». Mîjabize ke kef dana, sona resena malî, kole hurendîa xo de manena. Kole se kero se nêkero,sona koyê jê koyê Jêle ra çerena. Waxtê ra tepîya zêna, di bijêkunê xo ana. Na,bijêkunê xo ana, cayê kena eskeft, sero çêver nana pa. Waxto ke sona tever, bijêkunê xotemey kena vana.

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenuciziku ken xîarî yênu

85

Page 86: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

«Heya» vanê bijêkî, «ti so.» Na sona, ko ra çerena, bena çatlix, ciziku kena xîarî.Yêna verê çêverî vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Nî ci rê çêver kenê ra, na sona zere. Ni sonê lewe, zu nat ra sono bin, zu dot ra sonobin, cizikunê xo lfiiê benê hemlikî. Kole bijêkunê xo oncîa kena temey vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûye yêna, verg yêno, hes yênoqêver ra mekerê sima weno

«Nê ! » vanê «ma yîhe rê çêver ra nêkeme, ti so.» Çêver sero nana pa, sona ko raçerena, cizikunê xo kena xîarî tepîya yêna, vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şiya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Çêver kenê ra, kole sona zere, tixtixan ve tixmircanî ra yênê lûiê, benê hemlikî.Kole vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûyêyêna, vergyêno, hesyênoqêver ra mekerê sima weno

«Nê ! » vanê «dakilê, ti so biçere, ma îta vindeme. » Na tepîya terknena sona, kora çerena, cizikunê xo kena xîarî, cêrena ra yêna, vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Oncîa yênê cizikunê xo lûiê. Kole oncîa bijêkunê xo temey kena, terknena sona,ko ra çerena. Kole ke sona, lûye yêna peyê çêverî vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Nî vanê «Hayde ! Lûya cambaze, ma vengê to nas keme, vengê moa xo xo naskeme . Kot î ra ama uza ra so ! »

Lûye sona, vergî ve heşî ra vana « nî qan nêbenê. Tixtixa ve lingmircanî rami rêçêver ra nêkenê. » Verg ve heşî ra vanê «waklû, ti tenêna cambaz a, ala reyna so peyê

86

«Heya» vanê bijêkî, «ti so.» Na sona, ko ra çerena, bena çatlix, ciziku kena xîarî.Yêna verê çêverî vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Nî ci rê çêver kenê ra, na sona zere. Ni sonê lewe, zu nat ra sono bin, zu dot ra sonobin, cizikunê xo lfiiê benê hemlikî. Kole bijêkunê xo oncîa kena temey vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûye yêna, verg yêno, hes yênoqêver ra mekerê sima weno

«Nê ! » vanê «ma yîhe rê çêver ra nêkeme, ti so.» Çêver sero nana pa, sona ko raçerena, cizikunê xo kena xîarî tepîya yêna, vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şiya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Çêver kenê ra, kole sona zere, tixtixan ve tixmircanî ra yênê lûiê, benê hemlikî.Kole vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûyêyêna, vergyêno, hesyênoqêver ra mekerê sima weno

«Nê ! » vanê «dakilê, ti so biçere, ma îta vindeme. » Na tepîya terknena sona, kora çerena, cizikunê xo kena xîarî, cêrena ra yêna, vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Oncîa yênê cizikunê xo lûiê. Kole oncîa bijêkunê xo temey kena, terknena sona,ko ra çerena. Kole ke sona, lûye yêna peyê çêverî vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, bêrê bilîyê

Nî vanê «Hayde ! Lûya cambaze, ma vengê to nas keme, vengê moa xo xo naskeme . Kot î ra ama uza ra so ! »

Lûye sona, vergî ve heşî ra vana « nî qan nêbenê. Tixtixa ve lingmircanî rami rêçêver ra nêkenê. » Verg ve heşî ra vanê «waklû, ti tenêna cambaz a, ala reyna so peyê

86

Page 87: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

çêverî, vaze «mi rê çêver ra kerê. » Lûya cambaze oncîa sonapeyê çêverî, vanaTixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, berê bilîyê

Ni oncîa vanê «Lûya cambaze, uza ra so ! Ma vengê to nas keme. »

Na oncîa cêrena ra sona, vergî ve heşî ra vana «bijêkê Kole vengê mi nas kenê, mi rê'çêver ra nêkenê. » Hes vano «waklû, ti nêşîya, oncîa so peyê çêverî. » Vana «sima keînam nêkenê hayderê pîya şîme, ez son peyê çêverî, sima kî bêrê gos dê. » Pêro pîyasonê, lûye sona peyê çêverî veng dana, oncîa ci rê çêver ra nêkenê. Vana «birahes ti so»,hes vano «bira verg ti so», verg vano «bira hes ti so. » Hes terkneno sono peyê çêverî,vano

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizik î kerdê x îar î, bêrê bil îyê

87

çêverî, vaze «mi rê çêver ra kerê. » Lûya cambaze oncîa sonapeyê çêverî, vanaTixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê xîarî, berê bilîyê

Ni oncîa vanê «Lûya cambaze, uza ra so ! Ma vengê to nas keme. »

Na oncîa cêrena ra sona, vergî ve heşî ra vana «bijêkê Kole vengê mi nas kenê, mi rê'çêver ra nêkenê. » Hes vano «waklû, ti nêşîya, oncîa so peyê çêverî. » Vana «sima keînam nêkenê hayderê pîya şîme, ez son peyê çêverî, sima kî bêrê gos dê. » Pêro pîyasonê, lûye sona peyê çêverî veng dana, oncîa ci rê çêver ra nêkenê. Vana «birahes ti so»,hes vano «bira verg ti so», verg vano «bira hes ti so. » Hes terkneno sono peyê çêverî,vano

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima şîya ko ra qerdo amacizik î kerdê x îar î, bêrê bil îyê

87

Page 88: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Tixtixa ve tixmircanî ra vanê «heso boyino qefçil, uza ra so ! Ma vengê moa xonas keme, vengê moa ma jîl o. » Hes cêreno ra sono. Kole yêna veng dana, « aaa ha ! »

vanê «vengê moa ma belî yo.» Yênê moa xo rê çêver kenê ra, hama ci ra nêvanê ke lûyeve heşî ra amê peyê çêverî. Sonê cizikunê xo lînê, benê ve hemlikî tepîya. Kole oncîatixtixanî ve lingmircanî ra çîp temey kena, sona ko ra çerena. Hes gos dano ke vengêKole jîl o, sono ko ra çereno, vengê xo keno jîl, yêno peyê çêverî vengdano. Tixtixa velingmircanî ra henî zonenê ke moa xo ya. Çêver kenê ra, hes kuno zere, nayîne weno.Kole yêna verê çêverî veng dana vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê x îarî, bêrê bilîyê

Nîadana ke ne est o tixtixano, ne est o lingmircano ! Kole cêrena ra sona. Zofmanena ton manena, vana «ala reyê şêrî, nêbo ke nî vevjîyê şêrê cayê. » Oncîa yênapeyê çêverî veng dana, nîadana ke ne est o tixtixano, ne est o lingmircano. Kole cêrenara, terknena sona. Verg pers keno vano «bira hes tu se kerd ? » Vano «ez şîune ko raçerd,vengê xo kerd jîl, mi hem werd tixtixanê daye, hem werd lingmircanê dayê. » Vano«bira hes ti ma ra pêt a. Lûye şîye bese nêkerd, ez şîune mi bese nêkerd, tu çiturî yîxapitî ? » Vano «ala vaze. »

Kole sona ko ra çerena, zof maneno, ton maneno, oncîa çutê bijêkunê xo ana,namê yîne kî tixtixan û lingmirca nana pa. Waxto ke sona ko, temey kena, ci ra vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûye yêna, verg yêno, hes yênoqêver ra mekerê sima weno

Ci ra nêvana ke bijêkê mi werdê, tersenê. Sona, ko ra çerena yêna, vanaTixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizik î kerdê x îar î, bêrê bil îyê

Çêver kenê ra, sonê lînê benê hemlikî. Kole tepîya sero çêver nana pa sona. Vergyêno peyê çêverî, vengdano. Nî nêzonenenê, çêver kenê ra. Verg sono zere, tixtixanî velingmircanî ra weno. Kole yêna verê çêverî veng dana, nîadana ke ne tixtixan o, ne kîlingmircan o. Kole terknena sona, xelê ke fetelîna, rastê lûye yêna vana

Tu werdo tixtixanê mitu werdo lingmircanê mi

«Nê !» vana lûye« Kolê,»mi ne werdo tixtixanê tone k î werdo lingmircanê to

Vana «bira vergî ve bira heşî ra werdo. » Lûye sona leyê heşî vana «bira hes, bê ma

»38

Tixtixa ve tixmircanî ra vanê «heso boyino qefçil, uza ra so ! Ma vengê moa xonas keme, vengê moa ma jîl o. » Hes cêreno ra sono. Kole yêna veng dana, « aaa ha ! »

vanê «vengê moa ma belî yo.» Yênê moa xo rê çêver kenê ra, hama ci ra nêvanê ke lûyeve heşî ra amê peyê çêverî. Sonê cizikunê xo lînê, benê ve hemlikî tepîya. Kole oncîatixtixanî ve lingmircanî ra çîp temey kena, sona ko ra çerena. Hes gos dano ke vengêKole jîl o, sono ko ra çereno, vengê xo keno jîl, yêno peyê çêverî vengdano. Tixtixa velingmircanî ra henî zonenê ke moa xo ya. Çêver kenê ra, hes kuno zere, nayîne weno.Kole yêna verê çêverî veng dana vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizikî kerdê x îarî, bêrê bilîyê

Nîadana ke ne est o tixtixano, ne est o lingmircano ! Kole cêrena ra sona. Zofmanena ton manena, vana «ala reyê şêrî, nêbo ke nî vevjîyê şêrê cayê. » Oncîa yênapeyê çêverî veng dana, nîadana ke ne est o tixtixano, ne est o lingmircano. Kole cêrenara, terknena sona. Verg pers keno vano «bira hes tu se kerd ? » Vano «ez şîune ko raçerd,vengê xo kerd jîl, mi hem werd tixtixanê daye, hem werd lingmircanê dayê. » Vano«bira hes ti ma ra pêt a. Lûye şîye bese nêkerd, ez şîune mi bese nêkerd, tu çiturî yîxapitî ? » Vano «ala vaze. »

Kole sona ko ra çerena, zof maneno, ton maneno, oncîa çutê bijêkunê xo ana,namê yîne kî tixtixan û lingmirca nana pa. Waxto ke sona ko, temey kena, ci ra vana

Tixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan oez son ko ra qerenulûye yêna, verg yêno, hes yênoqêver ra mekerê sima weno

Ci ra nêvana ke bijêkê mi werdê, tersenê. Sona, ko ra çerena yêna, vanaTixtixano, lingmircanoda heyran o, ba qirvan omoa sima ş îya ko ra qerdo amacizik î kerdê x îar î, bêrê bil îyê

Çêver kenê ra, sonê lînê benê hemlikî. Kole tepîya sero çêver nana pa sona. Vergyêno peyê çêverî, vengdano. Nî nêzonenenê, çêver kenê ra. Verg sono zere, tixtixanî velingmircanî ra weno. Kole yêna verê çêverî veng dana, nîadana ke ne tixtixan o, ne kîlingmircan o. Kole terknena sona, xelê ke fetelîna, rastê lûye yêna vana

Tu werdo tixtixanê mitu werdo lingmircanê mi

«Nê !» vana lûye« Kolê,»mi ne werdo tixtixanê tone k î werdo lingmircanê to

Vana «bira vergî ve bira heşî ra werdo. » Lûye sona leyê heşî vana «bira hes, bê ma

»38

Page 89: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

na Kole kî bome.» Hes vano «waklû ma çiturf bome, ti dayina rind zonena.» Lûye terk-nena sona Kole ra vana «bijêkê to, mi ha ê berdê filan eskeft, bê şîme lewe.» Vana«Kolê bê ez ve to ra beme way.» Kole vana «heya.» Lûye Kole kî xapnena, cêna benaeskeft. Hes zerê eskeftî de beno. Kole nîadana ke bijêkê xo uza nîyê, vana «sima hemwerdo tixtixanê mi, hem werdo lingmircanê mi.» «Nê» vanê «ma ne werdo tixtixanê to,ne werdo lingmircanê to.» Rozê Kole ana , uwe nana ser gîrenêna, sano çîvor lewe denana ro. Hes ke yêno zerê, Kole vana «heso, çêvêsayê, bê zerê na xaşîye kuye, mêrdê mişiyo malî, nika ke ame tu îta vîneno kiseno.»

Hes vano «Kolê na sano çfvor se kena ? » Vana <da__ê kutikê şîay şîyo malî, nikasimondîpa nêmendê, ci rê simondî virazan.»

«Ma» vano «a uwe se kena ? » Vana «ma lazê kutikê şîay şîyo malî bîyo vêsa, ci rêtenê qawite seleqnan.»

Hes kuno zerê xaşîye, Kole dîane sero girêdana, ana uwa sure verdana ra ser, vano«wiyyyy, ez vêsune ! ». Sano çîvor cêna nezelîna ver. Hes tede jîvenooo, jîvenooo vano

mi ne werdo tixtixanê tone werdo lingmircanê to

Vana «tu hem werdo tixtixanê mi, hem werdo lingmircanê mi.» Eve sano çivornezelîna ci, tede kena kud. Hes ke mireno, gost kena husk, kena çwal, darêna ro lûye vana«waklû ney bize so» vana «bere suke de birose.» Lûye kena poştî, bena suke vana«laooo! Gostê heşî rosan, kam cêno kam nêcêno ! Gostê heşî derman o, dermanê hernêweşî û vêran o.» Dormê lûye beno pir, vanê «nu ke dermanê her nêweşî yo cême,çanêcêrîme.» Lûye gostê heşî rosena, perunê xo cêna sona. Sona leyê Kole vana «Kolêmirot.» Kole vana «waklû, erê ma se bikeme, se nêkeme, vergî kî henî bikeme.» Vana «kolê,ti bese nêkena, ti vinde ez vergî xapnan» vana «an ey kî henî keme». «Hama» vana «mine werdo tixtixanê to, ne werdo lingmircanê to. Xo rê bira vergî ve biraheşî ra werdo.»«Heya waklû» vana «ma way îme, tu ne wena tixtixanê mi, ne wena lingmircanê mi, ezzonan. Xo rê vergî ve heşî ra werdo.»

Rozê lûye sona vergî xapnena, vana «bira verg, hayde şîme Kole de wa û biray bî-me, pîya bifetelîme.» Verg vano «heya waklû.» Hurdemêna sonê çê Kole. Kole vana«tewwww bira verg ! » vana «bê ma zuvînî de wa û biray bîme , têlewe de vindîme.»«Heya» vano «vindeme ça nêvindîme ! » «Hama» vano «sertê mi est o.» «Sertê to çiko ? »vana Kole. «Wayê» vano, «hes boyin o, tu heşî de wayênî mecê.» «Tewww» vana«ci de fekê pîyê dey kerî, kam sono dey de wayênî cêno. » Ti birayê min a, lûye waa mina, xo rê hîremêna têlewe de vindeme» vana.

Xevera vergî çin a ke hes kerdo xaşîye kisto, berdo suke de roto, hêfê tixtixan ûlingmircanî ci ra gureto. Xelê waxt ke pîya fetelînê, Kole vergî bena çê xo, vana «vergo tibê na xaşîye kuye.» Vano «qey ? » Vana «ti bê na xaşîye kuye , xo weda, mêrdê mi şîyomalî nika ke ame vano» boa vergî îta ra yêna « tu vîneno kiseno.» «Heya» vano verg.«Kolê» vano «na sano çîvor sekena ? » Vana <dazê kutikê şîay şîyo malî, nika simondîpa nêmendê, ci rê simondîu munan.» «Ma» vano «a uwa sure se kena ? » Vana «lazêkutikê şîay şîyo malî bîyo vêsa, nika ke ame ci rê tenê qawite seleqnan.»

89

na Kole kî bome.» Hes vano «waklû ma çiturf bome, ti dayina rind zonena.» Lûye terk-nena sona Kole ra vana «bijêkê to, mi ha ê berdê filan eskeft, bê şîme lewe.» Vana«Kolê bê ez ve to ra beme way.» Kole vana «heya.» Lûye Kole kî xapnena, cêna benaeskeft. Hes zerê eskeftî de beno. Kole nîadana ke bijêkê xo uza nîyê, vana «sima hemwerdo tixtixanê mi, hem werdo lingmircanê mi.» «Nê» vanê «ma ne werdo tixtixanê to,ne werdo lingmircanê to.» Rozê Kole ana , uwe nana ser gîrenêna, sano çîvor lewe denana ro. Hes ke yêno zerê, Kole vana «heso, çêvêsayê, bê zerê na xaşîye kuye, mêrdê mişiyo malî, nika ke ame tu îta vîneno kiseno.»

Hes vano «Kolê na sano çfvor se kena ? » Vana <da__ê kutikê şîay şîyo malî, nikasimondîpa nêmendê, ci rê simondî virazan.»

«Ma» vano «a uwe se kena ? » Vana «ma lazê kutikê şîay şîyo malî bîyo vêsa, ci rêtenê qawite seleqnan.»

Hes kuno zerê xaşîye, Kole dîane sero girêdana, ana uwa sure verdana ra ser, vano«wiyyyy, ez vêsune ! ». Sano çîvor cêna nezelîna ver. Hes tede jîvenooo, jîvenooo vano

mi ne werdo tixtixanê tone werdo lingmircanê to

Vana «tu hem werdo tixtixanê mi, hem werdo lingmircanê mi.» Eve sano çivornezelîna ci, tede kena kud. Hes ke mireno, gost kena husk, kena çwal, darêna ro lûye vana«waklû ney bize so» vana «bere suke de birose.» Lûye kena poştî, bena suke vana«laooo! Gostê heşî rosan, kam cêno kam nêcêno ! Gostê heşî derman o, dermanê hernêweşî û vêran o.» Dormê lûye beno pir, vanê «nu ke dermanê her nêweşî yo cême,çanêcêrîme.» Lûye gostê heşî rosena, perunê xo cêna sona. Sona leyê Kole vana «Kolêmirot.» Kole vana «waklû, erê ma se bikeme, se nêkeme, vergî kî henî bikeme.» Vana «kolê,ti bese nêkena, ti vinde ez vergî xapnan» vana «an ey kî henî keme». «Hama» vana «mine werdo tixtixanê to, ne werdo lingmircanê to. Xo rê bira vergî ve biraheşî ra werdo.»«Heya waklû» vana «ma way îme, tu ne wena tixtixanê mi, ne wena lingmircanê mi, ezzonan. Xo rê vergî ve heşî ra werdo.»

Rozê lûye sona vergî xapnena, vana «bira verg, hayde şîme Kole de wa û biray bî-me, pîya bifetelîme.» Verg vano «heya waklû.» Hurdemêna sonê çê Kole. Kole vana«tewwww bira verg ! » vana «bê ma zuvînî de wa û biray bîme , têlewe de vindîme.»«Heya» vano «vindeme ça nêvindîme ! » «Hama» vano «sertê mi est o.» «Sertê to çiko ? »vana Kole. «Wayê» vano, «hes boyin o, tu heşî de wayênî mecê.» «Tewww» vana«ci de fekê pîyê dey kerî, kam sono dey de wayênî cêno. » Ti birayê min a, lûye waa mina, xo rê hîremêna têlewe de vindeme» vana.

Xevera vergî çin a ke hes kerdo xaşîye kisto, berdo suke de roto, hêfê tixtixan ûlingmircanî ci ra gureto. Xelê waxt ke pîya fetelînê, Kole vergî bena çê xo, vana «vergo tibê na xaşîye kuye.» Vano «qey ? » Vana «ti bê na xaşîye kuye , xo weda, mêrdê mi şîyomalî nika ke ame vano» boa vergî îta ra yêna « tu vîneno kiseno.» «Heya» vano verg.«Kolê» vano «na sano çîvor sekena ? » Vana <dazê kutikê şîay şîyo malî, nika simondîpa nêmendê, ci rê simondîu munan.» «Ma» vano «a uwa sure se kena ? » Vana «lazêkutikê şîay şîyo malî bîyo vêsa, nika ke ame ci rê tenê qawite seleqnan.»

89

Page 90: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Verg kuno zerê xaşîye. Kole dîane sero girê dana, uwa sure verdana ra ser. Vergçîkeno vano «wiyyyy !» hard û asmê nano pîya. Kole sano çîvor cêna nezelîna ci. Tekovirê mîane de dana piro. Verg zirçeno vano «wiyyyy, mîanê mi ! » Vana «hêfê mîanêtixtixanê min û lingmircanê mi bo.» Teka bîne dana vergî ro, qîrenooo, vano «wiyyy,qorê mi !» Vana «hêfê qorê tixtixanê min û lingmircanê mi bo. » Tekêna ke pê wenozirçeno vano«wiyyyy, sarê mi ! » Vana «hêfê sarê tixtixanê min û lingmircanê mibo.»Oncîa wetelîna ci, vano « wiyyyy, kaleka mi ! » Vana «hêfê kaleka tixtixanê min ûlingmircanê mi bo.» Vergî kisena, tixtixan û lingmircanê xo cêna. Kole ana , gostê vergîkena husk, kena torvik darêna ro lûye, vana «waklû ney bere birose bê.» Lûye nisenavera, kena poştî bena. Nîadana ke dewê de mordemê est o, berveno jîveno naleno, xo cêrkeno. Lûye pers kena «birayê mi» vana « derdê to çik o ? » Vano howt serî yo ke mitewranîye gureta, halê mi sew û roz nîyar o, derdê mi rê derman çin o.» Vana «dermanênêweşîya to gostê vergî yo. Gostê vergî buye, bena wes û war sona.» Lûye ey kî uzarosena, cêrena ra yêna.

II - LAWIKI

Zarava Dimilkî de lawike ra, kilame, şware (hetê Xozatî de), hewakîvaj îna . Hetê Dersirnî de hata seranê ênan, sayê ke her hadîseo sosyal veto roci, kerdo lawike. Meselê haskerdene, pêrodayîsê aşîran, pêrodayîsê vervaeskerê Tirkî û hadîseê bînî lawikanê Kurdî de amê vatene, wertê miletî debîyê vila. Lawikê ke miletî sero zaf tesîr kenê, ca be ca ebe vaten û qeseyker-dena uzay zovîna tore ra vajîyê. Tayê lawikan de namê sayirî belî nêbeno,hama tayîne de, vajîme lawika Seyid Qajî de, sayirê xo belî yo. Hama oncîakî a lawike hetê Pilemurîye de zovîna, hetê Halborîye de torêna vajîna. Dihetê lawikan est ê : qesey be maqam ra.

Lawikanê xelkî de zu hadîse, heve be heve, tam vajîno. LawikêKurdkî ebe zarava Dimilkî birînê ra çar parçey :

a) hewê cwamerdanb) hewê cînîanc) hewê govendîd) hewê bînîWertê miletî de, lawikê ke pêrodayîsê aşîran sero, pêrodayisê Kurdan

û Tirkan sero, waxtê Çîarî de pêrodayîsê Kurdanê Dersimî û eskerê Urişîsero amê vatene, pêroyîne ra hewê cwamerdan vajîno.

Lawikanê haskerdene ra kî hewê cînîan vanê. Na hurdî torê lawikîhetê Dersimî de zaf yênê vatene. Hewê govendî, hetê Dersimî de senik ê,hama hetê Bingol û Dîyarbekîrî de dayiha zaf ê.

Waxto ên de, hareketê Kurdî ke hetê sîyasetî ra bi berz, ebe usilo

90

Verg kuno zerê xaşîye. Kole dîane sero girê dana, uwa sure verdana ra ser. Vergçîkeno vano «wiyyyy !» hard û asmê nano pîya. Kole sano çîvor cêna nezelîna ci. Tekovirê mîane de dana piro. Verg zirçeno vano «wiyyyy, mîanê mi ! » Vana «hêfê mîanêtixtixanê min û lingmircanê mi bo.» Teka bîne dana vergî ro, qîrenooo, vano «wiyyy,qorê mi !» Vana «hêfê qorê tixtixanê min û lingmircanê mi bo. » Tekêna ke pê wenozirçeno vano«wiyyyy, sarê mi ! » Vana «hêfê sarê tixtixanê min û lingmircanê mibo.»Oncîa wetelîna ci, vano « wiyyyy, kaleka mi ! » Vana «hêfê kaleka tixtixanê min ûlingmircanê mi bo.» Vergî kisena, tixtixan û lingmircanê xo cêna. Kole ana , gostê vergîkena husk, kena torvik darêna ro lûye, vana «waklû ney bere birose bê.» Lûye nisenavera, kena poştî bena. Nîadana ke dewê de mordemê est o, berveno jîveno naleno, xo cêrkeno. Lûye pers kena «birayê mi» vana « derdê to çik o ? » Vano howt serî yo ke mitewranîye gureta, halê mi sew û roz nîyar o, derdê mi rê derman çin o.» Vana «dermanênêweşîya to gostê vergî yo. Gostê vergî buye, bena wes û war sona.» Lûye ey kî uzarosena, cêrena ra yêna.

II - LAWIKI

Zarava Dimilkî de lawike ra, kilame, şware (hetê Xozatî de), hewakîvaj îna . Hetê Dersirnî de hata seranê ênan, sayê ke her hadîseo sosyal veto roci, kerdo lawike. Meselê haskerdene, pêrodayîsê aşîran, pêrodayîsê vervaeskerê Tirkî û hadîseê bînî lawikanê Kurdî de amê vatene, wertê miletî debîyê vila. Lawikê ke miletî sero zaf tesîr kenê, ca be ca ebe vaten û qeseyker-dena uzay zovîna tore ra vajîyê. Tayê lawikan de namê sayirî belî nêbeno,hama tayîne de, vajîme lawika Seyid Qajî de, sayirê xo belî yo. Hama oncîakî a lawike hetê Pilemurîye de zovîna, hetê Halborîye de torêna vajîna. Dihetê lawikan est ê : qesey be maqam ra.

Lawikanê xelkî de zu hadîse, heve be heve, tam vajîno. LawikêKurdkî ebe zarava Dimilkî birînê ra çar parçey :

a) hewê cwamerdanb) hewê cînîanc) hewê govendîd) hewê bînîWertê miletî de, lawikê ke pêrodayîsê aşîran sero, pêrodayisê Kurdan

û Tirkan sero, waxtê Çîarî de pêrodayîsê Kurdanê Dersimî û eskerê Urişîsero amê vatene, pêroyîne ra hewê cwamerdan vajîno.

Lawikanê haskerdene ra kî hewê cînîan vanê. Na hurdî torê lawikîhetê Dersimî de zaf yênê vatene. Hewê govendî, hetê Dersimî de senik ê,hama hetê Bingol û Dîyarbekîrî de dayiha zaf ê.

Waxto ên de, hareketê Kurdî ke hetê sîyasetî ra bi berz, ebe usilo

90

Page 91: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

newe tayê marş û kilamê newey kî çiqaş ke kêm bê, pêda bî. Hetê Dersimîde waxto virên de lawikî leto zêde ebe kemane cinitêne. Xêlê cau de kîebe cureo hîrêtêlin cinitêne. Key ke kulturê Tirkî hêmê Dersimî sero hukimkerd, û waxt ra be nat tomiro sestêlin dayîna zêde cinîno.

WELAT WELAT

Welat welat, welatê cêrîqanun rind o, qanunê corîez o şêrî, îfada xo bidîxo rê rew bêrînayîne kaxita xo da Omer Osmanîmi da Duzginê Kêmerî

Welat welat, welat genis oqanun rind o, çetin hepis onu senê hepis o, ça honde pîs okamî gerê minê kokimî kerdovato : «bêkar û bêîs o,bêro hepisê Mazgêrdî dexo rê di serî ronîso»vazê : «kokimo Seyid Qajî yoeve herdîs o»mi çêsikê xo de nîada kehora tede zu quris o

Way way, way leminê waymi nîada ke virenîya şwarîudîar de vejîaymi vozda ke vozdî, restîdest-payê minê kokimî pey de girêdayezo feqîr kerdo sayêçor qurişî mi sero vejîaymi zalimî ra minete kerdeperê mi mi nêdayberd î, day mamurunê Mazgêrdîtêdest ra fetelnayti vana nîne nêdîyo

rîyê şîrikê padîsayberdî, kerdî postê hokmatîravor de rusnayperê minê kokimî şîginay ro xezna padîsayWelat welat, welato tat oqanun rind o, çetin hokmat ona teres ewro şîyoevraq ma sero giran vatoHaqo, to ra osenonu senê înat omi îman ve pîrê xo ardo keînatê to bêbînat o

Koyê na germikekoyê suringinîçewresê çê Xormekîded û birazayê zuvînînîne gerê mi kerdodes û di pîya kerdê mehkumîKoyê na germik obira na gavan oşîyo çê Memê Alê Besedostê mao kan oçimê mi fek ra peraymi va : ala se vanoyoxro ke mi xapnenodismenê wayirê min ovake : «so zuqimê Mazgêrdîez o to dime ra yêno»ez şîyo zuqimê M^zgêrdî

91

newe tayê marş û kilamê newey kî çiqaş ke kêm bê, pêda bî. Hetê Dersimîde waxto virên de lawikî leto zêde ebe kemane cinitêne. Xêlê cau de kîebe cureo hîrêtêlin cinitêne. Key ke kulturê Tirkî hêmê Dersimî sero hukimkerd, û waxt ra be nat tomiro sestêlin dayîna zêde cinîno.

WELAT WELAT

Welat welat, welatê cêrîqanun rind o, qanunê corîez o şêrî, îfada xo bidîxo rê rew bêrînayîne kaxita xo da Omer Osmanîmi da Duzginê Kêmerî

Welat welat, welat genis oqanun rind o, çetin hepis onu senê hepis o, ça honde pîs okamî gerê minê kokimî kerdovato : «bêkar û bêîs o,bêro hepisê Mazgêrdî dexo rê di serî ronîso»vazê : «kokimo Seyid Qajî yoeve herdîs o»mi çêsikê xo de nîada kehora tede zu quris o

Way way, way leminê waymi nîada ke virenîya şwarîudîar de vejîaymi vozda ke vozdî, restîdest-payê minê kokimî pey de girêdayezo feqîr kerdo sayêçor qurişî mi sero vejîaymi zalimî ra minete kerdeperê mi mi nêdayberd î, day mamurunê Mazgêrdîtêdest ra fetelnayti vana nîne nêdîyo

rîyê şîrikê padîsayberdî, kerdî postê hokmatîravor de rusnayperê minê kokimî şîginay ro xezna padîsayWelat welat, welato tat oqanun rind o, çetin hokmat ona teres ewro şîyoevraq ma sero giran vatoHaqo, to ra osenonu senê înat omi îman ve pîrê xo ardo keînatê to bêbînat o

Koyê na germikekoyê suringinîçewresê çê Xormekîded û birazayê zuvînînîne gerê mi kerdodes û di pîya kerdê mehkumîKoyê na germik obira na gavan oşîyo çê Memê Alê Besedostê mao kan oçimê mi fek ra peraymi va : ala se vanoyoxro ke mi xapnenodismenê wayirê min ovake : «so zuqimê Mazgêrdîez o to dime ra yêno»ez şîyo zuqimê M^zgêrdî

91

Page 92: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

towa tede çîh opirê baxçe û tûyan oşîyo zuqimê hepişîpirê kekan û aspizan oşîyo Hewsê Dewewayirê Kurêsan oşîyo Kal Feratwayirê Şix Mamedan oşîyo hênîyê Celal Abasîwayirê Abasan oşîyo jîara Alîyê Kistimîwayirê Pîlvancikan oşîyo Ewlîayê Tosnîyewayirê Bamasuran oşîyo Kemerê Duzginîpîlêjîaran oşîyo ke kokim kose de nîsto robinê çimu ra mi de nîadanoçimê mi fek ra peraybimbarek o, mi ra towa nêvanoez van : «nu bimbarak o»yoxro ke misayê şêne û postan o

Minê kokimî persenêhepisê des û ponc rozan okamî gerê mi kerdo, vato :

«kokim pîlê jêwegan o»vazê : «feqîro Seyid Qaj î yo,nîsto ro, kilamu xo ser vano»

Binê darikan obinê birikan ousar nawo ame

çêfê çênekan oserê na bonan oçêfê na xortan obinê şîvingan oçêfê pîrikan opeyê kila doan oçêfê veyvikan oHaqo dewa to bokes koçikê do mi rê nêanohîrê se û seşt û ses kilamî vatîqeydê xo tamam o

SEYID QAJI

SEY UŞEN U SEY RIZA

De wela welabegê mi Sey Uşên oteresê soferî begê mi kerdo makînahao duzê Şêxankî ro benobegê cam onto wehelalîya xo wazenovano : «qomo xatir ve sima,ez o goçerî yo, sono

De welat welatmêrat çiqas şîrên ohal be hal destê mordemî

coru ci ra nêbenobegê mi kerdo vilê Sorpyanîhona welat ci ra osenoreyê xo ra tepîya nîadebervîsê dar û kemerî to rê yêno

Sey Uşê vano :

«axlerê koyê Dersimî day arêberdîme tum - vîlatîesmer amê ma ser dealay û tawirê hokmatîma dayme arê berdîme

92

towa tede çîh opirê baxçe û tûyan oşîyo zuqimê hepişîpirê kekan û aspizan oşîyo Hewsê Dewewayirê Kurêsan oşîyo Kal Feratwayirê Şix Mamedan oşîyo hênîyê Celal Abasîwayirê Abasan oşîyo jîara Alîyê Kistimîwayirê Pîlvancikan oşîyo Ewlîayê Tosnîyewayirê Bamasuran oşîyo Kemerê Duzginîpîlêjîaran oşîyo ke kokim kose de nîsto robinê çimu ra mi de nîadanoçimê mi fek ra peraybimbarek o, mi ra towa nêvanoez van : «nu bimbarak o»yoxro ke misayê şêne û postan o

Minê kokimî persenêhepisê des û ponc rozan okamî gerê mi kerdo, vato :

«kokim pîlê jêwegan o»vazê : «feqîro Seyid Qaj î yo,nîsto ro, kilamu xo ser vano»

Binê darikan obinê birikan ousar nawo ame

çêfê çênekan oserê na bonan oçêfê na xortan obinê şîvingan oçêfê pîrikan opeyê kila doan oçêfê veyvikan oHaqo dewa to bokes koçikê do mi rê nêanohîrê se û seşt û ses kilamî vatîqeydê xo tamam o

SEYID QAJI

SEY UŞEN U SEY RIZA

De wela welabegê mi Sey Uşên oteresê soferî begê mi kerdo makînahao duzê Şêxankî ro benobegê cam onto wehelalîya xo wazenovano : «qomo xatir ve sima,ez o goçerî yo, sono

De welat welatmêrat çiqas şîrên ohal be hal destê mordemî

coru ci ra nêbenobegê mi kerdo vilê Sorpyanîhona welat ci ra osenoreyê xo ra tepîya nîadebervîsê dar û kemerî to rê yêno

Sey Uşê vano :

«axlerê koyê Dersimî day arêberdîme tum - vîlatîesmer amê ma ser dealay û tawirê hokmatîma dayme arê berdîme

92

Page 93: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

kerdîmê tum- vîlatîîfadê xo, zalimî ma sero vatîvano : «Sey Rizay ra sero vazêrozî qedîyê, mendê deqe û satî»

De bîye bîye, wela begê mi bîyehêfê mi yêno be Sey UşênîHaq zaneno reyisê Kirmancîye

ewro axlerê Dersimî dê arêberdê verê daraxacîyezalimî ci ra persenêsoxirê dîhê îslamîyeSey Uşê vano : «Sey Riza !

ti ra merdena xo ver mekuye,ewro roza des û di îmamun a,yî kî zê ma kîafirî dest sehîd bîyê»

ERERE ÇEÇENE

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ke amune qê simami to ra xatir wast arati di gamî mi dime bîya hîraez peyser cêrune ranu goyil o, ondêr mecal mi nêdaamune ke lew to ra nînezalime, tu qi ra nêverdahata peynîya axretederdê to mi de bî ve giratu wertê qimunê mi de nîadati bîya kardîa alafrangacigerê mi mi zere de birna

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ve to ra pîyasome dîwanê Ana Fadîmamelema mi na dîna nîyaHeqo a dînaAna Fadma qendelbaşîya cînîun aqopol dana rîyê to rorîyê to kena sîavana : «qênê, qêvêsay, tu soz daqi ra xo dime vêsna qedena»tu cêna, erzena leyê qetranîmi kena bekqîyê verê toto ver de kolîu name tirakêlî yênê kêlî ser deguneka ma to rêyênasome, gineme Ana Fadma ro

93

kerdîmê tum- vîlatîîfadê xo, zalimî ma sero vatîvano : «Sey Rizay ra sero vazêrozî qedîyê, mendê deqe û satî»

De bîye bîye, wela begê mi bîyehêfê mi yêno be Sey UşênîHaq zaneno reyisê Kirmancîye

ewro axlerê Dersimî dê arêberdê verê daraxacîyezalimî ci ra persenêsoxirê dîhê îslamîyeSey Uşê vano : «Sey Riza !

ti ra merdena xo ver mekuye,ewro roza des û di îmamun a,yî kî zê ma kîafirî dest sehîd bîyê»

ERERE ÇEÇENE

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ke amune qê simami to ra xatir wast arati di gamî mi dime bîya hîraez peyser cêrune ranu goyil o, ondêr mecal mi nêdaamune ke lew to ra nînezalime, tu qi ra nêverdahata peynîya axretederdê to mi de bî ve giratu wertê qimunê mi de nîadati bîya kardîa alafrangacigerê mi mi zere de birna

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ve to ra pîyasome dîwanê Ana Fadîmamelema mi na dîna nîyaHeqo a dînaAna Fadma qendelbaşîya cînîun aqopol dana rîyê to rorîyê to kena sîavana : «qênê, qêvêsay, tu soz daqi ra xo dime vêsna qedena»tu cêna, erzena leyê qetranîmi kena bekqîyê verê toto ver de kolîu name tirakêlî yênê kêlî ser deguneka ma to rêyênasome, gineme Ana Fadma ro

93

Page 94: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

cV

tu efkena, kena haqa canê maerêrê to cênê, sanenê hêmunê kounê hetê ma

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ve heyra bîheyranê to û na gerdanê şîşîqedayê royê xo bicêrînebeznê xo şîyo ro tutinê Muşîlawo katasona, rew bêcan ûro û îmanê mi şîusar nao ame, bofîyê royê xo cênusonu verê horîya Sulvişîqênê Sulvisî ra vejînêtim-tim na namuşî

Çêqênê xerîb o, xerîb ososina mi xerîbê to û duflqesa peyêne mi ra vazesilecî ustê ra, tey raurjîqor roj nêqedîyê, perskenogemîya serê dengijîqênê sosine, to sera nêama kounê Dersimîasma desu poncesewîye, wertê ra yildijî

Erêrê, canî canîsosina mi, tu cana nî canîxatir ve to boma nîstîme ro gemîya Yunanîdengiz lete kerdokotîme dustê Tirabzanîşîme, ondêrê Estemolî de vejîaymeheserê to zor kerdoqonaxê Beyoxlî ma sero kerdê miz û dumanîxevere amê, vake :«silecî amê îskelê Topxanîne ke yara xo rê perskerînevejîay ke hetê ma ra kes qîn otêde germewerê na Tercanî

94

cV

tu efkena, kena haqa canê maerêrê to cênê, sanenê hêmunê kounê hetê ma

Erêrê, qêqênêsosina mi, ez ve heyra bîheyranê to û na gerdanê şîşîqedayê royê xo bicêrînebeznê xo şîyo ro tutinê Muşîlawo katasona, rew bêcan ûro û îmanê mi şîusar nao ame, bofîyê royê xo cênusonu verê horîya Sulvişîqênê Sulvisî ra vejînêtim-tim na namuşî

Çêqênê xerîb o, xerîb ososina mi xerîbê to û duflqesa peyêne mi ra vazesilecî ustê ra, tey raurjîqor roj nêqedîyê, perskenogemîya serê dengijîqênê sosine, to sera nêama kounê Dersimîasma desu poncesewîye, wertê ra yildijî

Erêrê, canî canîsosina mi, tu cana nî canîxatir ve to boma nîstîme ro gemîya Yunanîdengiz lete kerdokotîme dustê Tirabzanîşîme, ondêrê Estemolî de vejîaymeheserê to zor kerdoqonaxê Beyoxlî ma sero kerdê miz û dumanîxevere amê, vake :«silecî amê îskelê Topxanîne ke yara xo rê perskerînevejîay ke hetê ma ra kes qîn otêde germewerê na Tercanî

94

Page 95: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

HEWA DOY

Doyê mi kî doyê manga boredoorê mi yêno, meso vore

Doo doo bibe, rono ci beOlî Ho eskera be malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga belekedoyê ho sanenu, meska ho erzenuzimetê jîara Goleke

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, mangu bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga çaresarê dewa ma bar kerdo, şîyê waredoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê a jîare

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê warê Unişîdoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê Sulvişî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê warê axaydoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê Duzgin Bavay

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Çêrîya doyê mi kî çêrîya darê rezîdoyê ho sanenu, meska ho erzenuzimetê pîrê ho Gulangerezî

Doo doo bibe, rono cî beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be , mangu bide

Doyê mi kî, doyê na mîyan oçiralixê pîr û rayveran oxercê ^îr û zervetîan o

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê ho sanenu hêdî hêdîserva loqmê ronê zêdî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga kulikeewro dizdî amê dormê holikedoyê ho sanenu , meska ho erzenuzimetê a jîara dalike

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê pesîa wo ke kêvanênîa ma cînîu qayil nê benou kî lazê yî teresî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

95

HEWA DOY

Doyê mi kî doyê manga boredoorê mi yêno, meso vore

Doo doo bibe, rono ci beOlî Ho eskera be malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga belekedoyê ho sanenu, meska ho erzenuzimetê jîara Goleke

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, mangu bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga çaresarê dewa ma bar kerdo, şîyê waredoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê a jîare

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê warê Unişîdoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê Sulvişî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê warê axaydoyê ho sanenu, meska hoerzenu zimetê Duzgin Bavay

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Çêrîya doyê mi kî çêrîya darê rezîdoyê ho sanenu, meska ho erzenuzimetê pîrê ho Gulangerezî

Doo doo bibe, rono cî beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be , mangu bide

Doyê mi kî, doyê na mîyan oçiralixê pîr û rayveran oxercê ^îr û zervetîan o

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê ho sanenu hêdî hêdîserva loqmê ronê zêdî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê manga kulikeewro dizdî amê dormê holikedoyê ho sanenu , meska ho erzenuzimetê a jîara dalike

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

Doyê mi kî doyê malê pesîa wo ke kêvanênîa ma cînîu qayil nê benou kî lazê yî teresî

Doo doo bibe, rono ci beOlî eskera be, malî bideHeqo eskera be, mangu bide

95

Page 96: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

6-

DERDI DERDI

M va : derdî derdî derdîkivar melem melem derdî

kokêfizil û mizawiru vej'îerê az tede nê verdî

Na dina de derdê mi çînebîtu mi rê derdî pêda kerdî

Ma dewizî dewa ho ra vejîaymegul û sosinî Koyê Baxire ver defldana mi, mehû mendî

Bezna to barCyaleyêka min a fîdan a

Fistano çîçegin kena payvervamiho tadana

Beznatorindekasayê ke zaranc a êndî

Haq adirêfîzilê na dewrî wedarotayê cigerê nû werdî

Wertê min û rindeku defîzilênî kerdami ra xelê zerer kerdî

Baq çor roj' dewrano virên mi nê dano

E ke dot ramide vejînahenî zon asma des û ponce-sewîyaKoyê baxire ser de sewle dana

Mva :«tiçîçegaçîçega asma gulan a»

Usar verê Koyê Baxire ratore tore çîçeg dana

LAWIKA ŞÛKRÎ*

Ewro Dersîm de danê pêro, tede tifongu erzenêwelatê ho sero danê pêro, hêfê kalikunê ho cênêeve gonîa cêncunê ma pê wela kounê Dersimî mîr kenêna veyvikê Dersimî çîtunê şîau girê danêmezela şîayê sero hata key bervenêna lewunê ma birnenê, sima qey veng nêkenê

Qurize ver de kemer ve çet oeskerê Tirkî dorme ro Şûkrî û Heyderî guretoŞûkrî sehîd bîyo, sera vineto Mihemedê hometoxevere berê kokimê pî rê, vazê :

lazê to kisto Heyderê cîranê to heşîr gureto

* Şûkrî, xorteko de dimdar û welatparez bî. Ey seweta welat u mileti xo lezkerd, verva pîyakerunêKurdî û koiedaruni Tirkî de da pêro. Şûkrî, 13yê gulane 1981 de, Dersim de dewa Qurize de evedestê xayinunê Kurdî û faşîstunê Tirkî ame kistene. Areyijî, eve usilê vatena xelkê Kurdî ve to rosehîdbîyayêna Şûkrî, wes ardo ra zon (9.8.1983).

96

6-

DERDI DERDI

M va : derdî derdî derdîkivar melem melem derdî

kokêfizil û mizawiru vej'îerê az tede nê verdî

Na dina de derdê mi çînebîtu mi rê derdî pêda kerdî

Ma dewizî dewa ho ra vejîaymegul û sosinî Koyê Baxire ver defldana mi, mehû mendî

Bezna to barCyaleyêka min a fîdan a

Fistano çîçegin kena payvervamiho tadana

Beznatorindekasayê ke zaranc a êndî

Haq adirêfîzilê na dewrî wedarotayê cigerê nû werdî

Wertê min û rindeku defîzilênî kerdami ra xelê zerer kerdî

Baq çor roj' dewrano virên mi nê dano

E ke dot ramide vejînahenî zon asma des û ponce-sewîyaKoyê baxire ser de sewle dana

Mva :«tiçîçegaçîçega asma gulan a»

Usar verê Koyê Baxire ratore tore çîçeg dana

LAWIKA ŞÛKRÎ*

Ewro Dersîm de danê pêro, tede tifongu erzenêwelatê ho sero danê pêro, hêfê kalikunê ho cênêeve gonîa cêncunê ma pê wela kounê Dersimî mîr kenêna veyvikê Dersimî çîtunê şîau girê danêmezela şîayê sero hata key bervenêna lewunê ma birnenê, sima qey veng nêkenê

Qurize ver de kemer ve çet oeskerê Tirkî dorme ro Şûkrî û Heyderî guretoŞûkrî sehîd bîyo, sera vineto Mihemedê hometoxevere berê kokimê pî rê, vazê :

lazê to kisto Heyderê cîranê to heşîr gureto

* Şûkrî, xorteko de dimdar û welatparez bî. Ey seweta welat u mileti xo lezkerd, verva pîyakerunêKurdî û koiedaruni Tirkî de da pêro. Şûkrî, 13yê gulane 1981 de, Dersim de dewa Qurize de evedestê xayinunê Kurdî û faşîstunê Tirkî ame kistene. Areyijî, eve usilê vatena xelkê Kurdî ve to rosehîdbîyayêna Şûkrî, wes ardo ra zon (9.8.1983).

96

Page 97: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

pîyê Heyderî persenê mordemo de mixenet oUsiv Qeremanî xapito, ci ra risvet guretoşîyo suka Cêxî de fermanê çê Memed Alî Severî veto

Asma gulane, roza çarsemîyeeskerê Tirkî amo ve ma virenîyeŞûkrî vano : «dayê çekunê mi bîya sanenu ho mîye»maye vana : «meso, to dima fetelînê ajanê Kirmancîye»seweta kistena to ra yîne xevera ho kerda zuyeŞûkrî kisto, kerdo qirvanê miletê Kirmancîyesero bervena xanima cênîyewayê, ti meberve, dewa ho bide Baxira sipîye

Va ber bîyo, vayê verîesmer têvera berdî xortê çê Memed Alî Severîqersuna Şûkrî pey ra gina ro ci, ama hetê verîdest û pay nê ro pêser, ardê serê zerîbêçikê ho hene kerdî, ajanunê naver û boverîvanê : « Şûkrî kisto, Kemalî kenê darde, kenê melemê serî»

Asma gulane, des û hîreyîneroz cêreno sate ama diyîneŞûkrî ve Heyderî ra eskerî de do pêro hata sate seşînequmandarê Tirkî voz dano, bîyo virevira qine

Qurize ver de sona kemera zerdeeskerê faşîstu ewro onto ma serdeŞûkrî venga ordîqumandanî dano vano : «Welatê ma caverdeti ke nêvindena yêna, destê min o mavzer de»qersuna Şûkrî gina ro ci, kilikê hermê çepî ser dedirvetunê Şûkrî ra gonîa ke şîyeuwa derê Horvankî berde

AREYIZ

97

pîyê Heyderî persenê mordemo de mixenet oUsiv Qeremanî xapito, ci ra risvet guretoşîyo suka Cêxî de fermanê çê Memed Alî Severî veto

Asma gulane, roza çarsemîyeeskerê Tirkî amo ve ma virenîyeŞûkrî vano : «dayê çekunê mi bîya sanenu ho mîye»maye vana : «meso, to dima fetelînê ajanê Kirmancîye»seweta kistena to ra yîne xevera ho kerda zuyeŞûkrî kisto, kerdo qirvanê miletê Kirmancîyesero bervena xanima cênîyewayê, ti meberve, dewa ho bide Baxira sipîye

Va ber bîyo, vayê verîesmer têvera berdî xortê çê Memed Alî Severîqersuna Şûkrî pey ra gina ro ci, ama hetê verîdest û pay nê ro pêser, ardê serê zerîbêçikê ho hene kerdî, ajanunê naver û boverîvanê : « Şûkrî kisto, Kemalî kenê darde, kenê melemê serî»

Asma gulane, des û hîreyîneroz cêreno sate ama diyîneŞûkrî ve Heyderî ra eskerî de do pêro hata sate seşînequmandarê Tirkî voz dano, bîyo virevira qine

Qurize ver de sona kemera zerdeeskerê faşîstu ewro onto ma serdeŞûkrî venga ordîqumandanî dano vano : «Welatê ma caverdeti ke nêvindena yêna, destê min o mavzer de»qersuna Şûkrî gina ro ci, kilikê hermê çepî ser dedirvetunê Şûkrî ra gonîa ke şîyeuwa derê Horvankî berde

AREYIZ

97

Page 98: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

0-

HAYDERE

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Dewiz û morevayênekarker û emegdarênecînî û cwamerdênehayderê hayderê

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Koledaru keme teveraxau saneme xo ver

hata peyê dîna bemeemperyalîzmî peqeneme

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Bêrê, îndî raurjîmegirmikunê xo barkerîmetifangunê xo pirkerîmeserê zerîa dismênî de tal kerîme

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

ZILFI

HI - MESELEY

Edebîyatê qeseykerdene de, meseley ebe zarava Dimilkî deyra ê. Waxtoke sohbet bî ra, qal ame ra, û waxt qeseykerdox meselê vano, ano ra vatenaxo ser. Ebe û tore qesa xo rast vezeno, vatena xo ispat keno. EdebîyetêKurdî de tore-tore meseley est ê :

a - meselê aqildarîyeb - meselê huyayîsfîstenec - meselê bînîMeselê ke tede aqildarî û huyayîsfîstene est a, yîne de bomênî û budela-

ênî be baqilênî ra, rastqeseykerdene ebe hostaênîa qesan, wes yêna ra zan.Tayîne de kî çêrênî û hostaênîa qesan be zulm û zalimênî têverver der ê.Meselê ke rast amê meyda, ci ra di torey est ê. Toreo virên de, qal keame ra, werte qeseykerdene de vajînê. Nayîne de aqildarîye be giranîyeyêna ra zan, ci ra derse cêrîna. Toreê diyîne de, mesela, girêdaê mevzuyêqeseykerdene nîya, xo be xo cîya vajîna. Lazim nîyo ke qal bêro ra amesela ser. Her waxt, wertê zu sohbetî de bo ya kî nêbo, vajîna.

Mesela huyayîsfîstene de leto zêde hadîseê sosyalî vajînê. Na meselan dedi hetî est ê : Heto rind, rindek, rast, heq be hetê xiravin û qefçil û neq ûzalim û zurekerî ra...

98

0-

HAYDERE

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Dewiz û morevayênekarker û emegdarênecînî û cwamerdênehayderê hayderê

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Koledaru keme teveraxau saneme xo ver

hata peyê dîna bemeemperyalîzmî peqeneme

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

Bêrê, îndî raurjîmegirmikunê xo barkerîmetifangunê xo pirkerîmeserê zerîa dismênî de tal kerîme

Hayderê hayderêhevalêne hayderê

ZILFI

HI - MESELEY

Edebîyatê qeseykerdene de, meseley ebe zarava Dimilkî deyra ê. Waxtoke sohbet bî ra, qal ame ra, û waxt qeseykerdox meselê vano, ano ra vatenaxo ser. Ebe û tore qesa xo rast vezeno, vatena xo ispat keno. EdebîyetêKurdî de tore-tore meseley est ê :

a - meselê aqildarîyeb - meselê huyayîsfîstenec - meselê bînîMeselê ke tede aqildarî û huyayîsfîstene est a, yîne de bomênî û budela-

ênî be baqilênî ra, rastqeseykerdene ebe hostaênîa qesan, wes yêna ra zan.Tayîne de kî çêrênî û hostaênîa qesan be zulm û zalimênî têverver der ê.Meselê ke rast amê meyda, ci ra di torey est ê. Toreo virên de, qal keame ra, werte qeseykerdene de vajînê. Nayîne de aqildarîye be giranîyeyêna ra zan, ci ra derse cêrîna. Toreê diyîne de, mesela, girêdaê mevzuyêqeseykerdene nîya, xo be xo cîya vajîna. Lazim nîyo ke qal bêro ra amesela ser. Her waxt, wertê zu sohbetî de bo ya kî nêbo, vajîna.

Mesela huyayîsfîstene de leto zêde hadîseê sosyalî vajînê. Na meselan dedi hetî est ê : Heto rind, rindek, rast, heq be hetê xiravin û qefçil û neq ûzalim û zurekerî ra...

98

Page 99: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Xelk pê hetê virênî cêno, heq û neqî ebe qeseykerdena na mesela anotêverver, hetê neqî, hetê zalimî ebe usilê estetîkî, kenê qiz pê huynê, hemkî pê xecelînê. Tirkî de nayîne ra «fikra, nûkte, latife» vajîno.

Tayê meselê huyayîsfîstene est ê ke, tede goynaênî û zurkerdene vajîna..Zarava Dimilkî de edebîyatê nîanênî ra yaranîye, laxkerdene, ya kî kurateyvajînê.

HIRE QORI DE NAN WERDO

Hetê Tercanî de mordemê bî, ci ra Uso Bom vatêne. Ci ra coka Uso Bom vatêne, çikefeqir bî, xo rê pars kerdêne arê, ebe û tore gula xo vetêne. Hama bomênî-momênîa xo qeçîne bîye. Hetê qesey kerdene ra, kes ra ser nêkotêne. Ey, ebe torê sayirênî qeseykerdêne.

Rozê axayê aşîra Çarekan Mistefa Beg çê xo de cematî keno top. Ci rê malî sara birne-no, gost keno deyra. Hard de sifra fînê ra, meymanî henî zêde benê ke, qor be qor nanwenê. Mistafa Axa be xo kî nanê tîre erzeno bazîyê xo ser, meymananê xo rê keno vila.

Uso Bom kî wertê cematî de beno, qorê virênî de nîseno ro, nanê xo weno, urzeno ra,hama mird nêbeno. Qorê bînî de oncîa tey nîseno ro, reyna weno. U qor ke urzeno ra, ûkî tey urzeno ra, hama oncîa kî pîzê xo mird nêbeno. Qorê hîreyênî de kî nîseno ro, teyweno. Qoro hîreyên ke urzeno ra, Mistefa Axa gineno po, vano :

- Ero Uso ! Ti qe xo ra ar nêkena ke hîrê qorî de nan wena ?

Daye sero Uso Bom cêra ra ci ke :

- Axa axa, tu hîrê se û seşt û ses dewan wena mird nêbena, mi hîrê qorî de nan werdosebîyo !

Na qesa sero axa wertê cematî de ziq beno, viqe ra ci nêkuna. Rast ke Mistefa AxaoÇarekiz wayirê hîrê se û seşt û ses dewan bî, hem kî feodalo de hukimdar bî ...

ESKERIYA HEME SURI

Hata herbê hîris û heştîne Kurdunê Dersimî esker hokmatê Tirkî nêdêne. Işgal kerdenaDersimî ra tepîya ebe zor xortî, cwamerdî, kal û kokimî, herdîsesipêy têde ontî eskerîye.

Hemo Suro Demeniz kî wertê nayîne de beno, ravêr, û tezkera xo cêno yêno çê. E keyêno, cîranf-mîranî dorme de benê top ci ra pers kenê vanê :

- Ap Hemed, na eskerîya Tirkî senên a, ala ma rê tenê qesey ke.Ap Hemed tenê vinet vake :

- Nê la lao çi qesey kerîne, a

mi ra vake «rahat»mi vaz da ha datmi ra vake «dur»ez bîne ra surmi ra vake «qos»

mimimimimi

est ra xo doşra vake «gît»goşî kerdî vît

ra vake «hazirva «sîktir ol»

ol»

* * * * *

99

Xelk pê hetê virênî cêno, heq û neqî ebe qeseykerdena na mesela anotêverver, hetê neqî, hetê zalimî ebe usilê estetîkî, kenê qiz pê huynê, hemkî pê xecelînê. Tirkî de nayîne ra «fikra, nûkte, latife» vajîno.

Tayê meselê huyayîsfîstene est ê ke, tede goynaênî û zurkerdene vajîna..Zarava Dimilkî de edebîyatê nîanênî ra yaranîye, laxkerdene, ya kî kurateyvajînê.

HIRE QORI DE NAN WERDO

Hetê Tercanî de mordemê bî, ci ra Uso Bom vatêne. Ci ra coka Uso Bom vatêne, çikefeqir bî, xo rê pars kerdêne arê, ebe û tore gula xo vetêne. Hama bomênî-momênîa xo qeçîne bîye. Hetê qesey kerdene ra, kes ra ser nêkotêne. Ey, ebe torê sayirênî qeseykerdêne.

Rozê axayê aşîra Çarekan Mistefa Beg çê xo de cematî keno top. Ci rê malî sara birne-no, gost keno deyra. Hard de sifra fînê ra, meymanî henî zêde benê ke, qor be qor nanwenê. Mistafa Axa be xo kî nanê tîre erzeno bazîyê xo ser, meymananê xo rê keno vila.

Uso Bom kî wertê cematî de beno, qorê virênî de nîseno ro, nanê xo weno, urzeno ra,hama mird nêbeno. Qorê bînî de oncîa tey nîseno ro, reyna weno. U qor ke urzeno ra, ûkî tey urzeno ra, hama oncîa kî pîzê xo mird nêbeno. Qorê hîreyênî de kî nîseno ro, teyweno. Qoro hîreyên ke urzeno ra, Mistefa Axa gineno po, vano :

- Ero Uso ! Ti qe xo ra ar nêkena ke hîrê qorî de nan wena ?

Daye sero Uso Bom cêra ra ci ke :

- Axa axa, tu hîrê se û seşt û ses dewan wena mird nêbena, mi hîrê qorî de nan werdosebîyo !

Na qesa sero axa wertê cematî de ziq beno, viqe ra ci nêkuna. Rast ke Mistefa AxaoÇarekiz wayirê hîrê se û seşt û ses dewan bî, hem kî feodalo de hukimdar bî ...

ESKERIYA HEME SURI

Hata herbê hîris û heştîne Kurdunê Dersimî esker hokmatê Tirkî nêdêne. Işgal kerdenaDersimî ra tepîya ebe zor xortî, cwamerdî, kal û kokimî, herdîsesipêy têde ontî eskerîye.

Hemo Suro Demeniz kî wertê nayîne de beno, ravêr, û tezkera xo cêno yêno çê. E keyêno, cîranf-mîranî dorme de benê top ci ra pers kenê vanê :

- Ap Hemed, na eskerîya Tirkî senên a, ala ma rê tenê qesey ke.Ap Hemed tenê vinet vake :

- Nê la lao çi qesey kerîne, a

mi ra vake «rahat»mi vaz da ha datmi ra vake «dur»ez bîne ra surmi ra vake «qos»

mimimimimi

est ra xo doşra vake «gît»goşî kerdî vît

ra vake «hazirva «sîktir ol»

ol»

* * * * *

99

Page 100: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

l->

«OXLUM ADENf NEDIR»

Hokmatê Tirkî, qirkerdena Dersimî ra tepîya (1938) îtawu ra mektevê xo nay ro.Na mektevu ra zu kî Pax de bî. Dewizê kirmancî ke naye heşînê pê, domonunê xorusnenê mektev. Her ma û pî domonê xo şêrê biwanê, jê yîne bezar û bêzon nêmanê. Yîbe xo, wayirê zonê xo yê, hama îdara Tirkî nêwazena ke Kirmancî be zonê xo biwanê.Domonu ke wend, Tirkî misenê, mamur û maqamunê Tirkî ke ci ra qesê vake, qe ke nê,ver va ci qesey kenê, mudafa xo kenê.

Çê îsê Alfyê Qeremanî kî lazekê de xo danê mektev. Maye zaf pê bena sa, rozavirêne temey kena, vana «biko, mi qeda guretayê, sona mektev gosê to dayîma malimîsero bo. Fek ra çi qese vejîno pê bize. Tu nêbo fekê malimî ra qesê biremnê ! Nîade, ûwaxt tu zere nêverdan ! » Lazekî vake «heya.» Maye lazê xo be na tore çîp temey kerd,rusna mektev.

Lazek terkneno sono mektev, domonî benê top, kunê zêre sinife, malimî serovindenê. Malim yêno, na lazekê newey ra perskeno vano :

- Oxlum adin nedir ?

Lazekkî dot ra vano :

- Oxlum adin nedir ?

Malim cêreno ra ci ke :

- Oxlum, ben ögretmenim!Lazek :

- Oxlum, ben ögretmenim.Malim tenê nefes cêno, na raye gira-gira, eve rîhuayîs vano :

- Yavrum, sen talebesin.Lazek nîadano ke malim rîhuayîs o, û kî beno sa eve çêf vano :

- Yavrum sen talebesin.Daye de malim yêno ra hêrs, qarîno, perneno ra lazekî ser :

- Ulan eşşegoxlu eşşek, adin nedir ?

Lazek kî dot ra :

- Ulan eşşegoxlu eşşek, adin nedir ?

Daye de malim dano lazekî ro, saneno şîlpaxu ver, saneno paskulu ver. Lazekî de halnêmaneno. Dev-rî, fek û pirnike bena pirê gonî. Lazek berveno taşêle beno, tersu ra vişînopêro. Mektev ke beno axme, lazek sono çê, maye ver va ci sona, xo be xo bena sa :

- Haqo be cemalê to sikir ke, lazê mi şîyo waneno, meste-bêro beno valî ûqaymaqam.

Lazek ke yêno nêjdî beno, maye nîadana ke dev-rîyê xo gon û gonaşîr der o, vana :

- Wiy be mi ro bo ! Ez qedayê to bicêrî, nu senê hal o ti tede ra ? Se bî, ala daka xorê qesey ke.Lazek gîrgîrîno we, berveno vano :

-Malimî damiro.Vana :

- Yaaaa ! To rê henî mistaq bo, hewl kerdo. Mi to ra nêvake fekê malimî ra çekuyêmeremne ! Dêmake tu çîyê nêzano ke do to ro.Na raye, dayî çîp kena temey, vana :

100

l->

«OXLUM ADENf NEDIR»

Hokmatê Tirkî, qirkerdena Dersimî ra tepîya (1938) îtawu ra mektevê xo nay ro.Na mektevu ra zu kî Pax de bî. Dewizê kirmancî ke naye heşînê pê, domonunê xorusnenê mektev. Her ma û pî domonê xo şêrê biwanê, jê yîne bezar û bêzon nêmanê. Yîbe xo, wayirê zonê xo yê, hama îdara Tirkî nêwazena ke Kirmancî be zonê xo biwanê.Domonu ke wend, Tirkî misenê, mamur û maqamunê Tirkî ke ci ra qesê vake, qe ke nê,ver va ci qesey kenê, mudafa xo kenê.

Çê îsê Alfyê Qeremanî kî lazekê de xo danê mektev. Maye zaf pê bena sa, rozavirêne temey kena, vana «biko, mi qeda guretayê, sona mektev gosê to dayîma malimîsero bo. Fek ra çi qese vejîno pê bize. Tu nêbo fekê malimî ra qesê biremnê ! Nîade, ûwaxt tu zere nêverdan ! » Lazekî vake «heya.» Maye lazê xo be na tore çîp temey kerd,rusna mektev.

Lazek terkneno sono mektev, domonî benê top, kunê zêre sinife, malimî serovindenê. Malim yêno, na lazekê newey ra perskeno vano :

- Oxlum adin nedir ?

Lazekkî dot ra vano :

- Oxlum adin nedir ?

Malim cêreno ra ci ke :

- Oxlum, ben ögretmenim!Lazek :

- Oxlum, ben ögretmenim.Malim tenê nefes cêno, na raye gira-gira, eve rîhuayîs vano :

- Yavrum, sen talebesin.Lazek nîadano ke malim rîhuayîs o, û kî beno sa eve çêf vano :

- Yavrum sen talebesin.Daye de malim yêno ra hêrs, qarîno, perneno ra lazekî ser :

- Ulan eşşegoxlu eşşek, adin nedir ?

Lazek kî dot ra :

- Ulan eşşegoxlu eşşek, adin nedir ?

Daye de malim dano lazekî ro, saneno şîlpaxu ver, saneno paskulu ver. Lazekî de halnêmaneno. Dev-rî, fek û pirnike bena pirê gonî. Lazek berveno taşêle beno, tersu ra vişînopêro. Mektev ke beno axme, lazek sono çê, maye ver va ci sona, xo be xo bena sa :

- Haqo be cemalê to sikir ke, lazê mi şîyo waneno, meste-bêro beno valî ûqaymaqam.

Lazek ke yêno nêjdî beno, maye nîadana ke dev-rîyê xo gon û gonaşîr der o, vana :

- Wiy be mi ro bo ! Ez qedayê to bicêrî, nu senê hal o ti tede ra ? Se bî, ala daka xorê qesey ke.Lazek gîrgîrîno we, berveno vano :

-Malimî damiro.Vana :

- Yaaaa ! To rê henî mistaq bo, hewl kerdo. Mi to ra nêvake fekê malimî ra çekuyêmeremne ! Dêmake tu çîyê nêzano ke do to ro.Na raye, dayî çîp kena temey, vana :

100

Page 101: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- Biko, yamu yamu çekuyê fekê malimî ra meremne, û ke se vano ti kî henî vaze.Lazek roza bîne urzeno ra, sono mektev. Malimo Tirk yêno, kuno sinife, ney oncîa urz-neno ra pay, ci ra pers keno :

- Oxlum adm nedir ?

Lazek kî dot ra :

- Oxlum adin nedir ?

Malim na raye kî :

- Kuzum, ben ögretmenim.Lazek kî cav dano :

- Kuzum, ben ögretmenim.Malim nika dayîna qarîno, zirçeno ra ci, vano :

- Ulan itoxlu it, adini söyle !

Lazek kî vengê xo keno berz cêreno ra ser :

- Ulan itoxlu it, adini söyle !

Naye sero malim oncîa dano lazekî ro, can tede nêverdano. Destê malimî de qelemêbena. Yê qeleme kî gilo zu ra «sîlgî» pa beno, û kî gino waro, teneko demirên pa mendo.Malim çiturî ke eve a qeleme saneno luska lazekî, û teneke sono luske de, sono pede.Lazekgon û gonaşîr de maneno. Berveno, domonê bînî kî dorme de tersenê, kes nêtoreno vengra xo fîyo. Lazek derdê xo weno,hata ke derse qedîye, domonî bî axme. Lazek ve a gon ûgonaşîrî vileçewt sono çê, maye yêna, cîranî-mîranî yênê, dorme de benê top. Roza bînesonê leyê malimî vanê :

- Çik o, çiva o, tu çinay rê dana na domonu ro, kisena, towa heşîrênî ya çi ka ? !

Tabi ke heşîrênî ya. Yê Kirmancu ke mektevê xo bibîyêne, eve zanê xo biwendêne, nîyanêbîyêne ...

Coka o ke : Jê bindestîye qefçil, jê azadîye wes towa çîn o.

IV - MERTALI

Mertalî kî edebîyat û folklor ra say benê. Mertalî leto zêde ebe usilêsayirênî vajînê. Perskerdene de çekuyê henênî têdima vajînê ke, peynîya xo

'ebe usilê qafîya şikîna arê, ero îsan wes yêna. Tayê mertalan de kî usilêsayirênî çîn o, ebe qafîye nêvajînê. Mertal wes xecelnenê. Ebe perskerden ûcavdayêna mertalan baqilênî û zanaoxênî îspat bena ke, kamî ke fîst ra kamîser.Waxto ke veyve û denîsjkar bî, cînîya dixaskanê ver de, cemat ke bîtop, zuvînî ra mertalan pers kenê, ebe û tore xecelînê, pê hedira xo anê.Vaten û perskerdena mertalan de hostaênîa qesan lazim a.

101

- Biko, yamu yamu çekuyê fekê malimî ra meremne, û ke se vano ti kî henî vaze.Lazek roza bîne urzeno ra, sono mektev. Malimo Tirk yêno, kuno sinife, ney oncîa urz-neno ra pay, ci ra pers keno :

- Oxlum adm nedir ?

Lazek kî dot ra :

- Oxlum adin nedir ?

Malim na raye kî :

- Kuzum, ben ögretmenim.Lazek kî cav dano :

- Kuzum, ben ögretmenim.Malim nika dayîna qarîno, zirçeno ra ci, vano :

- Ulan itoxlu it, adini söyle !

Lazek kî vengê xo keno berz cêreno ra ser :

- Ulan itoxlu it, adini söyle !

Naye sero malim oncîa dano lazekî ro, can tede nêverdano. Destê malimî de qelemêbena. Yê qeleme kî gilo zu ra «sîlgî» pa beno, û kî gino waro, teneko demirên pa mendo.Malim çiturî ke eve a qeleme saneno luska lazekî, û teneke sono luske de, sono pede.Lazekgon û gonaşîr de maneno. Berveno, domonê bînî kî dorme de tersenê, kes nêtoreno vengra xo fîyo. Lazek derdê xo weno,hata ke derse qedîye, domonî bî axme. Lazek ve a gon ûgonaşîrî vileçewt sono çê, maye yêna, cîranî-mîranî yênê, dorme de benê top. Roza bînesonê leyê malimî vanê :

- Çik o, çiva o, tu çinay rê dana na domonu ro, kisena, towa heşîrênî ya çi ka ? !

Tabi ke heşîrênî ya. Yê Kirmancu ke mektevê xo bibîyêne, eve zanê xo biwendêne, nîyanêbîyêne ...

Coka o ke : Jê bindestîye qefçil, jê azadîye wes towa çîn o.

IV - MERTALI

Mertalî kî edebîyat û folklor ra say benê. Mertalî leto zêde ebe usilêsayirênî vajînê. Perskerdene de çekuyê henênî têdima vajînê ke, peynîya xo

'ebe usilê qafîya şikîna arê, ero îsan wes yêna. Tayê mertalan de kî usilêsayirênî çîn o, ebe qafîye nêvajînê. Mertal wes xecelnenê. Ebe perskerden ûcavdayêna mertalan baqilênî û zanaoxênî îspat bena ke, kamî ke fîst ra kamîser.Waxto ke veyve û denîsjkar bî, cînîya dixaskanê ver de, cemat ke bîtop, zuvînî ra mertalan pers kenê, ebe û tore xecelînê, pê hedira xo anê.Vaten û perskerdena mertalan de hostaênîa qesan lazim a.

101

Page 102: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

1 - Arqulik darqulik des û di qulik lekanî2 -BonêBakî.pirêhurakî didonî "

3 - Bonê de mi est o, zu ostine ver der a sung4 - Bonê de mi est o, ponc sey male cêno, hurendîa

zu xuremîa vaşî nêcêno qê miloçiku5 - Çîyê de mi est o, mi dima nêvişîno şîye6 - Çîyê min o surkerde binê ondolî de rokerde pîyaz7 - Çûyê min o çot peyê bonî de kot raye8 - Çerxa min a çerxkerdîye binê merxî de

rokerdîye zerevetî9 -Çor waêmiest ê,cirtaxoerzenêzugol cizikêmanga10 - Çîyê de mi est o, to ra bi est o name1 1 - Çîyê de mi est o, dîna û dîar vîneno verê çêverê

xo nêvîneno çim12 - Çîyê de mi est o, gineno uwe ro, hît nêbeno tîj13 - Çîyê de mi est o, mezela xo be xo kineno dilapa14 - Çîyê de mi est o, dan kemer ro nêşikîno, dan uwe ro

şikîno kaxite15 - Di mîrçikî, çor çimî binê vore hardo şîa

kam ke nêzano hero şîa cav teder oDare lerzena, vore erzena pirozine

Deve nîyo, devey ra berz o, hemgê nîyo hemgênîra wes o, axu nîyo axuy ra tol o dara gozeDi yê Mîne cizikê bizeçor yê Yîne cizikê mangahot yê Tingilfise cizikê deleDîko dare de, vengo Xaskare de tifang

20 - Gaê de mi est o, gaê de to est o, hêgaê de mi est o,hêgaê de to est o, gaê mi yêno hêgaê to weno,gaê to yêno hêgaê mi wenositê gaê mi to rê beno helal, ya kî beno heram? sitê gay çîn o.

21 - Her zira, dim pera tifang22 - Herê de mi est o, binê pîzey ra bar kan linge23 - Herê de mi est o, eve bar sono zere koçike24 - Hirê waê mi est ê , son-sodir pê gizikê zuvînî cênê Şêpîy25 - Ip îp, sandiq çîp mezele

Kelê min o henar voz da ra ha dîar veng dan nêdan kenîno war tîjKalik o dere de,çapêkoreko vêre de areêKelê min o kemer de, qevdê koçên o ver de herdîseKuna binê hardî fetelîna, yêna ke rîyê xo rîyê to ra pak o sirşîKulika pitiku , pirê nutiku hêjîre

3 1 - Lûye lûye gjnê ro şûye fek û pirnikî bi pirê muye puç û linge3 2 - Merde merde , fek rakerde meske33 - Marebay kerd tever, axay kerd cêvê xo çilm

16

17-

18-

19

26

2728

2930

102

1 - Arqulik darqulik des û di qulik lekanî2 -BonêBakî.pirêhurakî didonî "

3 - Bonê de mi est o, zu ostine ver der a sung4 - Bonê de mi est o, ponc sey male cêno, hurendîa

zu xuremîa vaşî nêcêno qê miloçiku5 - Çîyê de mi est o, mi dima nêvişîno şîye6 - Çîyê min o surkerde binê ondolî de rokerde pîyaz7 - Çûyê min o çot peyê bonî de kot raye8 - Çerxa min a çerxkerdîye binê merxî de

rokerdîye zerevetî9 -Çor waêmiest ê,cirtaxoerzenêzugol cizikêmanga10 - Çîyê de mi est o, to ra bi est o name1 1 - Çîyê de mi est o, dîna û dîar vîneno verê çêverê

xo nêvîneno çim12 - Çîyê de mi est o, gineno uwe ro, hît nêbeno tîj13 - Çîyê de mi est o, mezela xo be xo kineno dilapa14 - Çîyê de mi est o, dan kemer ro nêşikîno, dan uwe ro

şikîno kaxite15 - Di mîrçikî, çor çimî binê vore hardo şîa

kam ke nêzano hero şîa cav teder oDare lerzena, vore erzena pirozine

Deve nîyo, devey ra berz o, hemgê nîyo hemgênîra wes o, axu nîyo axuy ra tol o dara gozeDi yê Mîne cizikê bizeçor yê Yîne cizikê mangahot yê Tingilfise cizikê deleDîko dare de, vengo Xaskare de tifang

20 - Gaê de mi est o, gaê de to est o, hêgaê de mi est o,hêgaê de to est o, gaê mi yêno hêgaê to weno,gaê to yêno hêgaê mi wenositê gaê mi to rê beno helal, ya kî beno heram? sitê gay çîn o.

21 - Her zira, dim pera tifang22 - Herê de mi est o, binê pîzey ra bar kan linge23 - Herê de mi est o, eve bar sono zere koçike24 - Hirê waê mi est ê , son-sodir pê gizikê zuvînî cênê Şêpîy25 - Ip îp, sandiq çîp mezele

Kelê min o henar voz da ra ha dîar veng dan nêdan kenîno war tîjKalik o dere de,çapêkoreko vêre de areêKelê min o kemer de, qevdê koçên o ver de herdîseKuna binê hardî fetelîna, yêna ke rîyê xo rîyê to ra pak o sirşîKulika pitiku , pirê nutiku hêjîre

3 1 - Lûye lûye gjnê ro şûye fek û pirnikî bi pirê muye puç û linge3 2 - Merde merde , fek rakerde meske33 - Marebay kerd tever, axay kerd cêvê xo çilm

16

17-

18-

19

26

2728

2930

102

Page 103: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

34 - Ponc waê mi est ê, her zuye solikê kerda poştî bêçikî35 - Sere şîye sere ser

Findiq ame çole ser cûyin36 - Tosa min a zerde

dar û berî ser de tîj

V - VATENÊ VIRÊNAN

Vatena virênan ra «qesê virênu» kî vajîno. Vatenê virênan kî edebîyatê xelkîra say benê. Ferqê na torê edebîyatî be edebîyatê bînî ra, û yo ke, xo bexo, tek teynîya nêvajîno. Wertê qeseykerdene de qal ke ame ra, û waxthurêndî de vajîno ke, vatox qesa xo îspat kero, rast vezo. Vatenê virênanqesanê wesan ra yênê meydan ke, hem kilm ê, hem zelal ê, hem kî rast ê.Yîne de manê xo tek o, zu yo. Ebe di maney fam nêbenê. Mordemî ke wertêzu durimî de nêzana ke se kero, xo sas kerd, û waxt vatenê virênan ci rê zêroştîa çila ê. Na durim de vatena virênan, rae ci salix dana, vezena roştî, aqildana ci, derse dana ci. Mordem ke bêqerar mend, tayê vatenî, ya vanê «bike»tayê kî vanê «meke».

1 - Belxer o, ber ve ber o.2 - Bêbextîye karê cwamerdîye nîya.3 - Bike bivîne, meke mevîne.4 - Çêverê keşî mecine, kesî kî çêverê to nêcino.5 - Dele ke qizvane bîye, kutikî Helev ra yênê.6 - Gukê xape, gaê xape ra nêterseno.7 - Hata bîyayene bîya ke, nêbîyayene ra sare serperno.8 - Haq îsan sas nêkero, sas keno kas nêkero, kas keno kî, la û las nêkero.9 - Her ke her o, zu rae kuno çamurî.10- Her ke kata şêro, semera xo hazir a.1 1- Herî vato «semera mi ke mi ra bîye, barkerdoxî zof ê. »

12- Herî ra vato « veyve to wazeno, » vato «ya uw a, ya kolîy ê . »

13- Here ra vato « mijdanîa mi bide, kurîyê to bîyo, » vato «barê min o kemi ro bo, mi kurî ardî nêardî ke barê min o mi ro o. »

14- Her vas, koka xo sero royeno.15- Hewnê dîyo xo rê , qesey kan to rê, tayê cîan dê, tayê borê.16- Howt aznê herî bîyê, şîyo verê çemî pêro xo vira kerdê.17- Kerdox xeleşîyo , nêkerdox nêxeleşîyo .

18- Kotî de barî yo, uza de bivişîyo.19- Kutikî lawenê, meymanî raa xo ra sonê.20- Kutik ke ron boro, sanike ve çim ra wa. , *

103

34 - Ponc waê mi est ê, her zuye solikê kerda poştî bêçikî35 - Sere şîye sere ser

Findiq ame çole ser cûyin36 - Tosa min a zerde

dar û berî ser de tîj

V - VATENÊ VIRÊNAN

Vatena virênan ra «qesê virênu» kî vajîno. Vatenê virênan kî edebîyatê xelkîra say benê. Ferqê na torê edebîyatî be edebîyatê bînî ra, û yo ke, xo bexo, tek teynîya nêvajîno. Wertê qeseykerdene de qal ke ame ra, û waxthurêndî de vajîno ke, vatox qesa xo îspat kero, rast vezo. Vatenê virênanqesanê wesan ra yênê meydan ke, hem kilm ê, hem zelal ê, hem kî rast ê.Yîne de manê xo tek o, zu yo. Ebe di maney fam nêbenê. Mordemî ke wertêzu durimî de nêzana ke se kero, xo sas kerd, û waxt vatenê virênan ci rê zêroştîa çila ê. Na durim de vatena virênan, rae ci salix dana, vezena roştî, aqildana ci, derse dana ci. Mordem ke bêqerar mend, tayê vatenî, ya vanê «bike»tayê kî vanê «meke».

1 - Belxer o, ber ve ber o.2 - Bêbextîye karê cwamerdîye nîya.3 - Bike bivîne, meke mevîne.4 - Çêverê keşî mecine, kesî kî çêverê to nêcino.5 - Dele ke qizvane bîye, kutikî Helev ra yênê.6 - Gukê xape, gaê xape ra nêterseno.7 - Hata bîyayene bîya ke, nêbîyayene ra sare serperno.8 - Haq îsan sas nêkero, sas keno kas nêkero, kas keno kî, la û las nêkero.9 - Her ke her o, zu rae kuno çamurî.10- Her ke kata şêro, semera xo hazir a.1 1- Herî vato «semera mi ke mi ra bîye, barkerdoxî zof ê. »

12- Herî ra vato « veyve to wazeno, » vato «ya uw a, ya kolîy ê . »

13- Here ra vato « mijdanîa mi bide, kurîyê to bîyo, » vato «barê min o kemi ro bo, mi kurî ardî nêardî ke barê min o mi ro o. »

14- Her vas, koka xo sero royeno.15- Hewnê dîyo xo rê , qesey kan to rê, tayê cîan dê, tayê borê.16- Howt aznê herî bîyê, şîyo verê çemî pêro xo vira kerdê.17- Kerdox xeleşîyo , nêkerdox nêxeleşîyo .

18- Kotî de barî yo, uza de bivişîyo.19- Kutikî lawenê, meymanî raa xo ra sonê.20- Kutik ke ron boro, sanike ve çim ra wa. , *

103

Page 104: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

21- Ko koy nêreseno, qul reseno qulî.22- Ko çiqas ke berz bo, rozê linga mordemî kuna ra ci.23- Leyirê morî bêaxu nêbeno.24- Merdene karê cwamerdun a.25- Merdîme pîya, mendîme pîya.26- Morî da pede, dimpistike da ser de.27- Malo bêşwane boka vergî yo.28- Qeday sero qeda yêno.29- Seyid Riza ostina hard û asmênî yo.30- Şêr şêr o, ne ma o, ne nêr o.3 1 - Telî tim hurêndîa telî de pêda beno.32- Vake «qeda meso, qusir bêro to reso. »

33- Vake «tiz kamî kerd kamî nêkerd, » vake « bêma û bêpî kerd. »

34- Voreko hewl koz de belî yo.35- Vosno hewl vorekênî de belî yo.36- Zarance xo erzena dirike xeleşîna.

* * * *

* *

*

VI - EDEBIYATE KAYKERDENE

Domonî ke xo werte de kay kenê, zê kilaman qesan têdima vanê ke, erogos wes yênê. Peynîya na qesan ebe qafîye qedîna. Na qesê kaykerdene kîedebîyatê xelkî ra say benê. Edebîyatê kaykerdene ra, hîrê torey est ê :

a - mordene

Domonî, xo werte de birînê ra, benê di sirey. Sira zuye ra zu, bêçika xofîno fekê xo, milneno, waxto ke vete, nano hevalê dotênî ra, qesê vano,qesê diyîne ke va, nano xo ra, oncîa dotênî ra ... peynîye de ke kamî demend...

I. Akule dakule II. Ekilê mekilêçar û çember biskize xemelemisk û hember yara bingeas tos paq û lingetingila fis sam sune

hat bureket biraçikolo bira

104

21- Ko koy nêreseno, qul reseno qulî.22- Ko çiqas ke berz bo, rozê linga mordemî kuna ra ci.23- Leyirê morî bêaxu nêbeno.24- Merdene karê cwamerdun a.25- Merdîme pîya, mendîme pîya.26- Morî da pede, dimpistike da ser de.27- Malo bêşwane boka vergî yo.28- Qeday sero qeda yêno.29- Seyid Riza ostina hard û asmênî yo.30- Şêr şêr o, ne ma o, ne nêr o.3 1 - Telî tim hurêndîa telî de pêda beno.32- Vake «qeda meso, qusir bêro to reso. »

33- Vake «tiz kamî kerd kamî nêkerd, » vake « bêma û bêpî kerd. »

34- Voreko hewl koz de belî yo.35- Vosno hewl vorekênî de belî yo.36- Zarance xo erzena dirike xeleşîna.

* * * *

* *

*

VI - EDEBIYATE KAYKERDENE

Domonî ke xo werte de kay kenê, zê kilaman qesan têdima vanê ke, erogos wes yênê. Peynîya na qesan ebe qafîye qedîna. Na qesê kaykerdene kîedebîyatê xelkî ra say benê. Edebîyatê kaykerdene ra, hîrê torey est ê :

a - mordene

Domonî, xo werte de birînê ra, benê di sirey. Sira zuye ra zu, bêçika xofîno fekê xo, milneno, waxto ke vete, nano hevalê dotênî ra, qesê vano,qesê diyîne ke va, nano xo ra, oncîa dotênî ra ... peynîye de ke kamî demend...

I. Akule dakule II. Ekilê mekilêçar û çember biskize xemelemisk û hember yara bingeas tos paq û lingetingila fis sam sune

hat bureket biraçikolo bira

104

Page 105: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

b -xeletnayîs

Qesey, zê kilame leto zêde ebe qafîye vajînê. Qesey be hostaênu henîtêdima vajînê ke, zuy ke vatî, gereke pêt vazo, hem kî xo nêxeletno, sasnêkero. Hurdî çekuyê peyênî gereke boyna têdima vajîyê, ya hata ke qefelîya,ya kî hata ke xo sas kerd.

I. Na pençere de tusk oha pençere de misk oson çê tuskî tuskî wanson çê miskî tuskî wan

II. Na pençere de tirîyeha pençere de rîyeson çê tirîye tirîye wanson çê rîye tirîye wan

III. Son çê goze goze wanson çê xoze goze wan

IV. Na pençere de eskizeha pençere de aspizeson çê eskize eskize wanson çê aspize eskize wan

V. Kam o qal keno, qalê lazê Qerê kêrî keno ?

Haq bo pir bo, kes qalê lazê Qerê kêrî nêkeno !

c -pers û cav

Waxto ke domonî kay kenê, zu pers keno kî cav dano, kamî ke zana ...

Son kotî ?

Son suke.Seweta çinay ?

Seweta kincunê veyvike.Çi ana ?

fsjtanê qilike.Zovîna çi ana ?

Pozmikê pirnike,Kam ke nêzonoKirê dîkî de pîpike.

ZILFÎ

105

b -xeletnayîs

Qesey, zê kilame leto zêde ebe qafîye vajînê. Qesey be hostaênu henîtêdima vajînê ke, zuy ke vatî, gereke pêt vazo, hem kî xo nêxeletno, sasnêkero. Hurdî çekuyê peyênî gereke boyna têdima vajîyê, ya hata ke qefelîya,ya kî hata ke xo sas kerd.

I. Na pençere de tusk oha pençere de misk oson çê tuskî tuskî wanson çê miskî tuskî wan

II. Na pençere de tirîyeha pençere de rîyeson çê tirîye tirîye wanson çê rîye tirîye wan

III. Son çê goze goze wanson çê xoze goze wan

IV. Na pençere de eskizeha pençere de aspizeson çê eskize eskize wanson çê aspize eskize wan

V. Kam o qal keno, qalê lazê Qerê kêrî keno ?

Haq bo pir bo, kes qalê lazê Qerê kêrî nêkeno !

c -pers û cav

Waxto ke domonî kay kenê, zu pers keno kî cav dano, kamî ke zana ...

Son kotî ?

Son suke.Seweta çinay ?

Seweta kincunê veyvike.Çi ana ?

fsjtanê qilike.Zovîna çi ana ?

Pozmikê pirnike,Kam ke nêzonoKirê dîkî de pîpike.

ZILFÎ

105

Page 106: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

<_/

"*»

^>^__. -^_--^*5

Sfll"^s^z*

£^%

g^»

0&WzPz%*22Sg»__5r>_s--'

\ \_kl_L_/.' /

,.rtVflL _/*^"" >.»________.____. J

' <N_jK9nn

\ lp||,ir'''' x\\ J___lF'''W, _/^ ^"V\ /Rt-*-.-.. __>*\ _-v Jk. _»__»_

'K_______HBS_?___8^^-*Ns^ > ^^^»/

yr.f'" sêjîd Xan

106

<_/

"*»

^>^__. -^_--^*5

Sfll"^s^z*

£^%

g^»

0&WzPz%*22Sg»__5r>_s--'

\ \_kl_L_/.' /

,.rtVflL _/*^"" >.»________.____. J

' <N_jK9nn

\ lp||,ir'''' x\\ J___lF'''W, _/^ ^"V\ /Rt-*-.-.. __>*\ _-v Jk. _»__»_

'K_______HBS_?___8^^-*Ns^ > ^^^»/

yr.f'" sêjîd Xan

106

Page 107: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

FERHENGOK DIMILKI - KURMANCI - TIRKI

- A -

adiralaamayeneaqildariye m*arêzear kerdeneara (a raye)ardenearê dayenearê kerdenearê şîkiyayeneasayeneasil biyayeneasin n*asme masmên naspize maxlerîaxme biyayeneaxrete maxu naz nazadiye mazna m

- B -

ba nBamasuranbandira mbar kerdenebaribaqilêni mbebera mberdenebervayeneber ve berbervis nberzbese kerdeneBeyoxlî nbezn nbêbextiye mbêçike mbêma û bêpîbêrobjjêk nbimbarek

kurmancî

agircahatinaqildarîvekirîar kirin, şerm kirinew caranîndan hevberhev kirinpê ketin, li hev kirinxuyayînkevingirtinhesinheyvesmanspîaxaler, giregirbelav bûnaxiretjehrberazadîajne, melevanî, soberî

baveşîreke Dêrsimêbandûrbarkirinziravbiaqilîbiadet, orf , torebiringirînbi nesîl, ber bi berg-rinbilindkarîn kirintaxeke Stenbolêrû, sûretbêbextîpêçîkbê dê û bê bavbê ruh, bê giyanberxikbimbarek, pîroz

tirkî

ateşhelegelmekakil vericilikaçikutanmako sefergetirmektoparlamaktoplamak, derlemekkafiyeli olmak, yakişmakgörunmekişlenererek terbiye olmakdemiraygökbitagalar_Qeri gelen anlamindadagilmakahiretzehirnesilözgûrlûkyûzme

babaDersim'de bir aşiretegemenlik, nûfuzyûklemekinceakilhhkilegelenekggtûrmekaglamaknesil nesilaglayişyûkseicyapabilmekIstanbul'da bir semtyûz, çehrebahtsizparmakannesiz ve babasizruhsuzoglakmûbarek

* n .* nêr ; eril*m : mê ; dişil

107

FERHENGOK DIMILKI - KURMANCI - TIRKI

- A -

adiralaamayeneaqildariye m*arêzear kerdeneara (a raye)ardenearê dayenearê kerdenearê şîkiyayeneasayeneasil biyayeneasin n*asme masmên naspize maxlerîaxme biyayeneaxrete maxu naz nazadiye mazna m

- B -

ba nBamasuranbandira mbar kerdenebaribaqilêni mbebera mberdenebervayeneber ve berbervis nberzbese kerdeneBeyoxlî nbezn nbêbextiye mbêçike mbêma û bêpîbêrobjjêk nbimbarek

kurmancî

agircahatinaqildarîvekirîar kirin, şerm kirinew caranîndan hevberhev kirinpê ketin, li hev kirinxuyayînkevingirtinhesinheyvesmanspîaxaler, giregirbelav bûnaxiretjehrberazadîajne, melevanî, soberî

baveşîreke Dêrsimêbandûrbarkirinziravbiaqilîbiadet, orf , torebiringirînbi nesîl, ber bi berg-rinbilindkarîn kirintaxeke Stenbolêrû, sûretbêbextîpêçîkbê dê û bê bavbê ruh, bê giyanberxikbimbarek, pîroz

tirkî

ateşhelegelmekakil vericilikaçikutanmako sefergetirmektoparlamaktoplamak, derlemekkafiyeli olmak, yakişmakgörunmekişlenererek terbiye olmakdemiraygökbitagalar_Qeri gelen anlamindadagilmakahiretzehirnesilözgûrlûkyûzme

babaDersim'de bir aşiretegemenlik, nûfuzyûklemekinceakilhhkilegelenekggtûrmekaglamaknesil nesilaglayişyûkseicyapabilmekIstanbul'da bir semtyûz, çehrebahtsizparmakannesiz ve babasizruhsuzoglakmûbarek

* n .* nêr ; eril*m : mê ; dişil

107

Page 108: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

birnayenebirîk nbir nbin (a bine ra, m)boka vergîbomênî mbojî (bazî) nbon (ban) nboyinboynabiyayene

- C -

ca ncambazênî mcav ncemat ncênccêrcêr kerdene(ero ci) cêrayeneCêxiye mciciracinitenecizik ncîgere mcîan dayenecînike mcîniye mcirte nciyacî ncokacorcorucwamerd ncwamerdêni m

- ç -

çarsemeçamurî mçapeçar (çor)çare nÇarê Urişî nçatlixçek nçekû nçem nçerxe mçerdeneçewresçêçê çênê, çênê

çêrênî

birîndevî, dehldaristandin (a din)

dînîtîmilavahîbibintimîbûyîn

cîcanbazîcab, cewab, bersivcivat, cemaetxort, law, gêncjêrgêr kirin(li tiştekî) gerîndi navça Bingol ê dejê.jijêre(mûsîkî) leystin, lêxistinçiçikkezebkar kirin, xebitînjin, jinikjincirîtcihê, cudagûji bo wîjortucar, qetcamêrcamêrî, mêrxasî

çarşemherîçapçarenî.çareÇarê UrisqelewçekgotinçemçerxçêrînÇilmallêlê, keçê

çêyitî, mêrxasî

kesmekagaçhkormanhkötekikurda yem olmadelilikkolbinakokulu (nahoş)sûrekli, boyunaolmak

yercambazhkcevaptoplum, toplulukgençaşagiyuvarlamak(bir şeyi) aramakKigi (Bingöl'ûn kazasi)kendi, kendisikendisine(mûzik) çalmakmemecigerkazanç için çalişmakkadinkadinciritaynbokbundan dolayiyukariaslaerkek, adamerkeklik

çarşambaçamurbir ölçek (hacim için)dörtalin, çareRus Çansemizsilahkelimeçay veya kuçiik îrmakçarkotlamakkirikevkiz veya kadini çagirmahitabiyigitlik

108

birnayenebirîk nbir nbin (a bine ra, m)boka vergîbomênî mbojî (bazî) nbon (ban) nboyinboynabiyayene

- C -

ca ncambazênî mcav ncemat ncênccêrcêr kerdene(ero ci) cêrayeneCêxiye mciciracinitenecizik ncîgere mcîan dayenecînike mcîniye mcirte nciyacî ncokacorcorucwamerd ncwamerdêni m

- ç -

çarsemeçamurî mçapeçar (çor)çare nÇarê Urişî nçatlixçek nçekû nçem nçerxe mçerdeneçewresçêçê çênê, çênê

çêrênî

birîndevî, dehldaristandin (a din)

dînîtîmilavahîbibintimîbûyîn

cîcanbazîcab, cewab, bersivcivat, cemaetxort, law, gêncjêrgêr kirin(li tiştekî) gerîndi navça Bingol ê dejê.jijêre(mûsîkî) leystin, lêxistinçiçikkezebkar kirin, xebitînjin, jinikjincirîtcihê, cudagûji bo wîjortucar, qetcamêrcamêrî, mêrxasî

çarşemherîçapçarenî.çareÇarê UrisqelewçekgotinçemçerxçêrînÇilmallêlê, keçê

çêyitî, mêrxasî

kesmekagaçhkormanhkötekikurda yem olmadelilikkolbinakokulu (nahoş)sûrekli, boyunaolmak

yercambazhkcevaptoplum, toplulukgençaşagiyuvarlamak(bir şeyi) aramakKigi (Bingöl'ûn kazasi)kendi, kendisikendisine(mûzik) çalmakmemecigerkazanç için çalişmakkadinkadinciritaynbokbundan dolayiyukariaslaerkek, adamerkeklik

çarşambaçamurbir ölçek (hacim için)dörtalin, çareRus Çansemizsilahkelimeçay veya kuçiik îrmakçarkotlamakkirikevkiz veya kadini çagirmahitabiyigitlik

108

Page 109: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

çêriya doy

çêver (kêber)çêvêsayçêvêsayêçêsikçet n

çetinÇiçikeçila mçilm nçim nçiraçiralix

çirtan

çiturîçiqaşçivao ?

çîçeginçîkayeneçîn o (a, ê)

çîpçîte mçoleçondayçopol mçor (çar)çotçutêçûçwal n

- D -

dake mdakile mdalike mdar ndare mdar û berdayêdaye de (di-aye de)dayenedayîmadarik nded û birazadele mdemîrêndenîşkar ndere nderse mdest ndes û dides û ponc

darê dewkilê

derîmalşewitiyêmalşewitiyokîsikçet, şat

dijwar, zehmetÇiji ber kuçiralîkçavçirajibo çi.çimaçiratî

navê gundekî Nazimiyê

çawa, çiloçiqasçi ye ew ?

bi çîçek, çîçegînqîrînnîne, tune ye

şidandîçîtbîrçendşîlqam, sîleçarçewt, xwarcotekcoçewal, telîs

dêdayikdevî, satardar (n)dar (m)dar û berdayêwê gavê, wê demê, hingêdayîntimîdarikmam û brazîdêl, dêlikhesinîşahiya nîşanêçemfêr, dersdestduwanzdepanzde

ayran yayarken tulumgergin tutan agaçkapievi yanasica(dişile hitaben)evi yanasica (erile hitaben)kese, cûzdaniki dere veya îrmaginbirleşme yerizor, çetinneçûnköçirasûmûkgöznedençiralik (alevilerde pireverilen maddi deger)Dersimin Nazimiye Kaza-sinda bir köynasilne kadarnedir ?

çiçekliferyat edercesine bagirmakyoktur (eril, dişil, çoguliçin)sikibaş örtûsûkuyukaç (onlarca kastedilerek)tokatdörtegribir çiftsopa veya degnekçuval

anneannecikmeşelik, fûndahkkuru agaçcanh agaçagaç-magaçanneye hitap şeklio andavermekdaimaufak agaçamca-yegenkancik köpekdemirdennişan töreniderederselonikionbeş

109

çêriya doy

çêver (kêber)çêvêsayçêvêsayêçêsikçet n

çetinÇiçikeçila mçilm nçim nçiraçiralix

çirtan

çiturîçiqaşçivao ?

çîçeginçîkayeneçîn o (a, ê)

çîpçîte mçoleçondayçopol mçor (çar)çotçutêçûçwal n

- D -

dake mdakile mdalike mdar ndare mdar û berdayêdaye de (di-aye de)dayenedayîmadarik nded û birazadele mdemîrêndenîşkar ndere nderse mdest ndes û dides û ponc

darê dewkilê

derîmalşewitiyêmalşewitiyokîsikçet, şat

dijwar, zehmetÇiji ber kuçiralîkçavçirajibo çi.çimaçiratî

navê gundekî Nazimiyê

çawa, çiloçiqasçi ye ew ?

bi çîçek, çîçegînqîrînnîne, tune ye

şidandîçîtbîrçendşîlqam, sîleçarçewt, xwarcotekcoçewal, telîs

dêdayikdevî, satardar (n)dar (m)dar û berdayêwê gavê, wê demê, hingêdayîntimîdarikmam û brazîdêl, dêlikhesinîşahiya nîşanêçemfêr, dersdestduwanzdepanzde

ayran yayarken tulumgergin tutan agaçkapievi yanasica(dişile hitaben)evi yanasica (erile hitaben)kese, cûzdaniki dere veya îrmaginbirleşme yerizor, çetinneçûnköçirasûmûkgöznedençiralik (alevilerde pireverilen maddi deger)Dersimin Nazimiye Kaza-sinda bir köynasilne kadarnedir ?

çiçekliferyat edercesine bagirmakyoktur (eril, dişil, çoguliçin)sikibaş örtûsûkuyukaç (onlarca kastedilerek)tokatdörtegribir çiftsopa veya degnekçuval

anneannecikmeşelik, fûndahkkuru agaçcanh agaçagaç-magaçanneye hitap şeklio andavermekdaimaufak agaçamca-yegenkancik köpekdemirdennişan töreniderederselonikionbeş

109

Page 110: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

des û poncesewiye mdevamdev-rî ndewe mdewiz ndewr ndeyradêv ndidilapa mdimpistike mdirike mdismên ndizd ndîar (diyar) ndîk ndîn ndîna mdîane ndo ndomonîdoor ndorme ndot radurim ndust n

Duzginê Kemerî

ebe (eve)ef nemegdar nerê (erêrê)eskeriye meskize mEstemolesteneeskeraest o (a, ê)eskeft nevraqEwliayê Tosniye n

ewroey

çardê mehêdomdevûrûgund, deygundî, dehatîdewrpir, wekî deryadêwdudilophefcarkdengdûreşk ,dirikdijmindiznavçe, diyar '

dîkol, dîndinê, dinyadevê tûr, an çewaldewzaro, mindaldewardorhêl, der û dordûrerewşhingûf , hemta

navê ziyaretekê liNazimiyê

bi, tevîefûxebatkarkeçê, lêlêleşkerîmewîjIstenbolavêtineşkereheyeşikeftewraq, pelikEwliyayê Tosniyê liPulumurêîroewez

(aym) ondördûdevamagiz-burunköyköylûdevirbol, derya gibidevikidamlakirkayakbögûrtlendûşmanhrrsizdiyarhorozdindûnyatorbe veya çuval vb. agziayrançocuksigiretrafötedendurumhiza, seviye, ayni boyveya bûyuklûkteDersimin Nazimiye 'kaza-sindaki ziyaret

ileafemekçikiz veya kadina çagri s,ekliaskerlikkuru uzûmIstanbulatmakaçik veya gizli olmayanvardir (eril, dişil, çogul)magaraevrakTasni Evliyasi (DersiminPûlumûr kazasinda)buguno (eril için)ben

êndi (indi)

- F -

îndî artik

fam biyayenefek nferman n

fambûndev

anlaşilmakagizfakir

110

des û poncesewiye mdevamdev-rî ndewe mdewiz ndewr ndeyradêv ndidilapa mdimpistike mdirike mdismên ndizd ndîar (diyar) ndîk ndîn ndîna mdîane ndo ndomonîdoor ndorme ndot radurim ndust n

Duzginê Kemerî

ebe (eve)ef nemegdar nerê (erêrê)eskeriye meskize mEstemolesteneeskeraest o (a, ê)eskeft nevraqEwliayê Tosniye n

ewroey

çardê mehêdomdevûrûgund, deygundî, dehatîdewrpir, wekî deryadêwdudilophefcarkdengdûreşk ,dirikdijmindiznavçe, diyar '

dîkol, dîndinê, dinyadevê tûr, an çewaldewzaro, mindaldewardorhêl, der û dordûrerewşhingûf , hemta

navê ziyaretekê liNazimiyê

bi, tevîefûxebatkarkeçê, lêlêleşkerîmewîjIstenbolavêtineşkereheyeşikeftewraq, pelikEwliyayê Tosniyê liPulumurêîroewez

(aym) ondördûdevamagiz-burunköyköylûdevirbol, derya gibidevikidamlakirkayakbögûrtlendûşmanhrrsizdiyarhorozdindûnyatorbe veya çuval vb. agziayrançocuksigiretrafötedendurumhiza, seviye, ayni boyveya bûyuklûkteDersimin Nazimiye 'kaza-sindaki ziyaret

ileafemekçikiz veya kadina çagri s,ekliaskerlikkuru uzûmIstanbulatmakaçik veya gizli olmayanvardir (eril, dişil, çogul)magaraevrakTasni Evliyasi (DersiminPûlumûr kazasinda)buguno (eril için)ben

êndi (indi)

- F -

îndî artik

fam biyayenefek nferman n

fambûndev

anlaşilmakagizfakir

110

Page 111: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

fetelîyayenefetelnayenefênde mfîdane mfîstan(ci) fistene

filanfizilfizilênî m

- G -

ga ngame mgavan ngemiye mgerekegermewer ngermike mgere ngira (giyan)giraniye m(ero ci) ginayene

giradayenegil ngirmike mgizik ngirênayenegoçerî ngol ngonî mgos ngos dayenegosedar ngoregost ngovendî mgoyil nguk ngulane mgule mgunegunekegureayeneguretenegoynayene

- H -

ha (o, wa, ê)hadise nhamahaq (heq) nhaqe mhard nhas kerdene

genngerandinfen, fêl, dekşaxfîstan, kiraskirin cih

filanfesadfesadî

gagavbihurkeştîdivê kuşorbexurgermikgilîgirangiranîlêketin

girêdanserîkulmgevjolkelandinkoçergol, deryaçexwînguhguh dan, guhdarî kiringuhdargoregoştgovenddilgolikgulangul, gewrîdivê kuheyfxebitînstendinpesn dan

ew ebûyerlê, lêbelêxwedêheq, heqdestcih, şûn, dewshezkirin

gezmekgezdirmekfen, kurnaz pilanfidanfistan, entari(içine) koymak,yerleştirmekfalandedikoducu, ispiyoncudedikoduculuk, ispiyoncu-luk

ökûzadimgeçitgemigerekir kiçorba içiciîhcaşikayetagir, yavaş'agirhk(birine, birşeye) degmekveya dokunmakbaglamakuçyumrukkariş.k veya dolaşik saçkaynatmakgöçebegölkankulakkulak vermek, dinlemekkulak verici, dinleyicigöreethalaygöntilbuzagi (erkek)mayis ayigul, bogazgerekir kiyazikçalişmakalmakövmek, methetmek

o dur (eril, dişil, çogul)olay, hadiseammatanrihak, emegin karsihgiyersevmek

111

fetelîyayenefetelnayenefênde mfîdane mfîstan(ci) fistene

filanfizilfizilênî m

- G -

ga ngame mgavan ngemiye mgerekegermewer ngermike mgere ngira (giyan)giraniye m(ero ci) ginayene

giradayenegil ngirmike mgizik ngirênayenegoçerî ngol ngonî mgos ngos dayenegosedar ngoregost ngovendî mgoyil nguk ngulane mgule mgunegunekegureayeneguretenegoynayene

- H -

ha (o, wa, ê)hadise nhamahaq (heq) nhaqe mhard nhas kerdene

genngerandinfen, fêl, dekşaxfîstan, kiraskirin cih

filanfesadfesadî

gagavbihurkeştîdivê kuşorbexurgermikgilîgirangiranîlêketin

girêdanserîkulmgevjolkelandinkoçergol, deryaçexwînguhguh dan, guhdarî kiringuhdargoregoştgovenddilgolikgulangul, gewrîdivê kuheyfxebitînstendinpesn dan

ew ebûyerlê, lêbelêxwedêheq, heqdestcih, şûn, dewshezkirin

gezmekgezdirmekfen, kurnaz pilanfidanfistan, entari(içine) koymak,yerleştirmekfalandedikoducu, ispiyoncudedikoduculuk, ispiyoncu-luk

ökûzadimgeçitgemigerekir kiçorba içiciîhcaşikayetagir, yavaş'agirhk(birine, birşeye) degmekveya dokunmakbaglamakuçyumrukkariş.k veya dolaşik saçkaynatmakgöçebegölkankulakkulak vermek, dinlemekkulak verici, dinleyicigöreethalaygöntilbuzagi (erkek)mayis ayigul, bogazgerekir kiyazikçalişmakalmakövmek, methetmek

o dur (eril, dişil, çogul)olay, hadiseammatanrihak, emegin karsihgiyersevmek

111

Page 112: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

hatahedire m

hejîrehelaliye mhemhemgên nHelevhemlikhenênheniher nherdîse mherdîsesipê nherv (herb)hervê hiris û heşti nhes nheser nhesîr nhevalêneheve ve hevehewahewnHewsê Dewe n

heya (ya)hê be hêhêdî hêdîhêf n

hêm n (het n)hîrahîra bîyayene

hîrêhîrêmênahîtholike m

honahorahoriye mhowthirêyênho (xo)hostayênîhukim nhurak nhurdemênahurdîhusk

- î -

înam kerdeneîsan nîslamiyeîstane nîta

tabihn derxistin, xemrevandinhêjîrê bejîhelalkirin (hev û din)himhingivHelebqelewwisa, wilowisa, wilokerrûrûspîşer, herbşerê sala 1938hirçkeserdîlhevalheb bi hebleylanxewnnavê ziyaretekê liNazimiyêbelê, erêhim bihimhêdî hêdîheyf

hêl, alîfirefire bûn

sêher sêşilholik

hê nû, nihaji xwehocîheftsêyemînxwehostayîhikmtevşoher du (jî)hûrhişk

bawer kirinmirovîslamiyetgustîlkli vir, li vêderê

a (e) kadarcan sikilmasini gidermek

yaban incirihelallaşma (vedalaşiken)hembalHalepsemiz, şişmanöyleöyleeşeksakalbeyaz sakallisavaşotuz sekiz harbiayiözlem, efkaresirarkadaşlar, yoldaşlartane tanehava, tûrkû makanuröyaDersimin Nazimiyekazasinda bir ziyaretevetgide-gide anlaminda .

yavaş yavaşöç, yazik (sarfetmemeanlaminda)taraf , yangenişaçilmakaçilmakÛçûçû (de)yaş, îslakavcihkta taş veya yaprak-tan yapilan gizlenme yeridaha şimdizatenhuriyediûçûnctikendi, kendisiustalikhûkûmkeser(her) ikisi (de)ikisi, ufakkuru

inanmakinsanislamlikyûzûkburada

112

hatahedire m

hejîrehelaliye mhemhemgên nHelevhemlikhenênheniher nherdîse mherdîsesipê nherv (herb)hervê hiris û heşti nhes nheser nhesîr nhevalêneheve ve hevehewahewnHewsê Dewe n

heya (ya)hê be hêhêdî hêdîhêf n

hêm n (het n)hîrahîra bîyayene

hîrêhîrêmênahîtholike m

honahorahoriye mhowthirêyênho (xo)hostayênîhukim nhurak nhurdemênahurdîhusk

- î -

înam kerdeneîsan nîslamiyeîstane nîta

tabihn derxistin, xemrevandinhêjîrê bejîhelalkirin (hev û din)himhingivHelebqelewwisa, wilowisa, wilokerrûrûspîşer, herbşerê sala 1938hirçkeserdîlhevalheb bi hebleylanxewnnavê ziyaretekê liNazimiyêbelê, erêhim bihimhêdî hêdîheyf

hêl, alîfirefire bûn

sêher sêşilholik

hê nû, nihaji xwehocîheftsêyemînxwehostayîhikmtevşoher du (jî)hûrhişk

bawer kirinmirovîslamiyetgustîlkli vir, li vêderê

a (e) kadarcan sikilmasini gidermek

yaban incirihelallaşma (vedalaşiken)hembalHalepsemiz, şişmanöyleöyleeşeksakalbeyaz sakallisavaşotuz sekiz harbiayiözlem, efkaresirarkadaşlar, yoldaşlartane tanehava, tûrkû makanuröyaDersimin Nazimiyekazasinda bir ziyaretevetgide-gide anlaminda .

yavaş yavaşöç, yazik (sarfetmemeanlaminda)taraf , yangenişaçilmakaçilmakÛçûçû (de)yaş, îslakavcihkta taş veya yaprak-tan yapilan gizlenme yeridaha şimdizatenhuriyediûçûnctikendi, kendisiustalikhûkûmkeser(her) ikisi (de)ikisi, ufakkuru

inanmakinsanislamlikyûzûkburada

112

Page 113: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

jê (zê)Jêle (Zêle) m

jêweg njîare mjîl (zîl) njivayene

- K -

kaleke mkalik nkamkar nkardî mkardîa alafrangakarker nkar kerdene(tede) karkerdenekas kerdenekatakaxite mkay nkay biyayenekay kerdenekeçelek nkef nkeke mkel nkemane nkemer nkerdenekerdox nkerzikkeykêl nkêmkêrrkêvanêni mkila doan mkilame mkilmkir nKirmanc nKirmanciye mkistenekivarkinc nkeskîafîr nko nkoçên

koçike mkok nkokim nkoledar n

wekî, mînaçiyayekî li navendaDêrsimêbetalziyaretzengîlnalîn

kêlekkalikkî, kêkarkêrkêra du devkarkerkar kirin, xebitîn(li yekî) kar kirinkaş kirinkudekaxiz, pelikleyîstikhatin leyistinleyistinkeçelokkefkêçkelkemankevirkirinkirdoxgenkengîkêlkêmkerrkevanîdew kulandinkulam, stran__in,kurtkîrKurmancKurmancîtîkuştinkubarkinc, cilkeskafirçiyaçilo

kevçîkok, rîşe, qirnkalkoledar

gibiDersim merkezinde bir dag(kadin evliyanin)işsiz gûçstizziyaretzîlinlemek

belin yan tarafidedekimiŞbiçakiki tarafi kesen biçakişçiiş yapmak, çalişmak(içine) işlemek, dokunmaksurûklemeknereyekagitoyunoynanmakoynanmakkeloglanköptikpirekaynama, kaynar halkemantaşyapmakyapan, edenkenene zamantekeaz, eksiksagirev idaresini yapan kadinayran yaymatûrktikisapenisKirmanc veya KtirtKtirtlûköldtirmekkibarelbisekimsekafir, dinsizdagdavann kişm yedigi meşetomurcugukaşikkökihtiyar, yaşhköleci, sömûrgeci

, /.

113

jê (zê)Jêle (Zêle) m

jêweg njîare mjîl (zîl) njivayene

- K -

kaleke mkalik nkamkar nkardî mkardîa alafrangakarker nkar kerdene(tede) karkerdenekas kerdenekatakaxite mkay nkay biyayenekay kerdenekeçelek nkef nkeke mkel nkemane nkemer nkerdenekerdox nkerzikkeykêl nkêmkêrrkêvanêni mkila doan mkilame mkilmkir nKirmanc nKirmanciye mkistenekivarkinc nkeskîafîr nko nkoçên

koçike mkok nkokim nkoledar n

wekî, mînaçiyayekî li navendaDêrsimêbetalziyaretzengîlnalîn

kêlekkalikkî, kêkarkêrkêra du devkarkerkar kirin, xebitîn(li yekî) kar kirinkaş kirinkudekaxiz, pelikleyîstikhatin leyistinleyistinkeçelokkefkêçkelkemankevirkirinkirdoxgenkengîkêlkêmkerrkevanîdew kulandinkulam, stran__in,kurtkîrKurmancKurmancîtîkuştinkubarkinc, cilkeskafirçiyaçilo

kevçîkok, rîşe, qirnkalkoledar

gibiDersim merkezinde bir dag(kadin evliyanin)işsiz gûçstizziyaretzîlinlemek

belin yan tarafidedekimiŞbiçakiki tarafi kesen biçakişçiiş yapmak, çalişmak(içine) işlemek, dokunmaksurûklemeknereyekagitoyunoynanmakoynanmakkeloglanköptikpirekaynama, kaynar halkemantaşyapmakyapan, edenkenene zamantekeaz, eksiksagirev idaresini yapan kadinayran yaymatûrktikisapenisKirmanc veya KtirtKtirtlûköldtirmekkibarelbisekimsekafir, dinsizdagdavann kişm yedigi meşetomurcugukaşikkökihtiyar, yaşhköleci, sömûrgeci

, /.

113

Page 114: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

kolî nkorek nkose nkotene(era ci) kotene(era dest) kotene(era ser) kotene

koz nKoyê Jêle

kudkulike mKurêsankurata mkurîkutik n

- L -

laolaûlaslawayenelawike mlax kerdenelaz nleminlew_ nlerzayenelete nleyêke mlez kerdenelinge mlîteneloqme nlûye m

- M -

mamal nmalo pes nmanga mmamûr nmarşe mmaye mmelem nmelûlmendenemerde nmerdenemeskemerx nmeymanmêrde nmêrxasmi (min)mijdani mminete m

êzinggariskoşebetilîn,westiyandest dan (tiştekî)ketin destçunser

kozçiyayekî li navçeyaDêrsimêkotîkumiknavê eşîrekê Dêrsimêhenek, pêkenîdaşikkûçik, seg

lawoperîşan, şerpezeewtînstran, lawikhenek kirin, şûxî kirinlawliminlêv

lerzînnîvşaxlez lirdinlingmijînloqrÛVÎ

memalkûvîçêlek, mangakarmend, memûrmarş, sirûddê, dayikmelhemmelûl, xemgînmayînmirîinirinmeşkmerxmêvanmêrmêrxasminmizgînminet

odundanköşebitmek, yorulmak(bir şeye) dokunmakele geçmek(cesaret ederek) ûstûnevarmakoglaklann barmdigi yerMerkezî Dersim' de bir dag

linç, felçktilahDersim'de bir aşiretmizah, şakasipa, eşek yavrusuköpek

heyperişan, surûnmehavlamaktûrkûşaka yapmakogulamandudaktitremek .

yarisifidanmûcadele etmek, direnmekayakemmeklokmatilkî

bizmal, davaryaban davariinekmemurmarşannemerhemtizgtinkalmaköltiölmektulukardiçmisafirkoca, erkek eşkahramanben, benimtijdeminnet, yalvanş

114

kolî nkorek nkose nkotene(era ci) kotene(era dest) kotene(era ser) kotene

koz nKoyê Jêle

kudkulike mKurêsankurata mkurîkutik n

- L -

laolaûlaslawayenelawike mlax kerdenelaz nleminlew_ nlerzayenelete nleyêke mlez kerdenelinge mlîteneloqme nlûye m

- M -

mamal nmalo pes nmanga mmamûr nmarşe mmaye mmelem nmelûlmendenemerde nmerdenemeskemerx nmeymanmêrde nmêrxasmi (min)mijdani mminete m

êzinggariskoşebetilîn,westiyandest dan (tiştekî)ketin destçunser

kozçiyayekî li navçeyaDêrsimêkotîkumiknavê eşîrekê Dêrsimêhenek, pêkenîdaşikkûçik, seg

lawoperîşan, şerpezeewtînstran, lawikhenek kirin, şûxî kirinlawliminlêv

lerzînnîvşaxlez lirdinlingmijînloqrÛVÎ

memalkûvîçêlek, mangakarmend, memûrmarş, sirûddê, dayikmelhemmelûl, xemgînmayînmirîinirinmeşkmerxmêvanmêrmêrxasminmizgînminet

odundanköşebitmek, yorulmak(bir şeye) dokunmakele geçmek(cesaret ederek) ûstûnevarmakoglaklann barmdigi yerMerkezî Dersim' de bir dag

linç, felçktilahDersim'de bir aşiretmizah, şakasipa, eşek yavrusuköpek

heyperişan, surûnmehavlamaktûrkûşaka yapmakogulamandudaktitremek .

yarisifidanmûcadele etmek, direnmekayakemmeklokmatilkî

bizmal, davaryaban davariinekmemurmarşannemerhemtizgtinkalmaköltiölmektulukardiçmisafirkoca, erkek eşkahramanben, benimtijdeminnet, yalvanş

114

Page 115: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

miloçike mmilnayenemirdmirodmezele mmisayenemisayêmisk nmixenetmizmiane mmijmirçike mmordem nmor(mar) nmordenemîr nmoreva mmiye mmuhîmmuye m

- N -

nanalayenename nnan (non) nnanê tîre nnas kerdenenatranayinenewenênêjdi (nêzdi)nêr nnêweşiye mnîni adayeneniyaniyanênîniya ra tepiyanikaniwistenenutike m

- 0 -

Oli (Ali)

onciaondêrosayene (asayene)ostine m

- P -

pabiyayene

morîstanpitepit kirintêrmiradgorhîn bûn, fêr bûnhînbûyî, fêrbûyîmişkhewcedarmijpiştmîzçivîk, çûkmirovmarjimartinhevîrmelêvamîmihîm, girîngmû

ev, vênalînavnannanê sêlênaskirinvê de, vê revan hannûnanêz, nêzîknêrnexweşî, janvannêrînwisa, wiloyên wilopaşê.jinihapê venika.nihanivîsîntêjikê spîyan, nutike

Elî

dîsabêxweyîxuya bûn, diyar bûnsitûn

li tiştekî qelibîn

karincaminldamaktokmuratmezarögrenmek, ahşmakögrenmiş, alişkinfaremuhtaçsisbelsidikkuş, serçeadam, insanyilansaymakhamuragamn yancisikoyunönemli, mûhimkn

bu (eril için)inlemekad,isimekmekyufka ekmegitanimakbu yandan, bu taraftanbunlar (etken fiilde)yenihayiryakmeril cinshastalikbunlarbakmakböyleböyleleribundan sonraşimdiyazmakbit yavrusu

Muhammed'in damadi,Hz.Aliyinesahipsizgörûnmekdirek, stitun

(gidip) bir şeye taMlmak,birşeyin kendisindebulunmasi

115

miloçike mmilnayenemirdmirodmezele mmisayenemisayêmisk nmixenetmizmiane mmijmirçike mmordem nmor(mar) nmordenemîr nmoreva mmiye mmuhîmmuye m

- N -

nanalayenename nnan (non) nnanê tîre nnas kerdenenatranayinenewenênêjdi (nêzdi)nêr nnêweşiye mnîni adayeneniyaniyanênîniya ra tepiyanikaniwistenenutike m

- 0 -

Oli (Ali)

onciaondêrosayene (asayene)ostine m

- P -

pabiyayene

morîstanpitepit kirintêrmiradgorhîn bûn, fêr bûnhînbûyî, fêrbûyîmişkhewcedarmijpiştmîzçivîk, çûkmirovmarjimartinhevîrmelêvamîmihîm, girîngmû

ev, vênalînavnannanê sêlênaskirinvê de, vê revan hannûnanêz, nêzîknêrnexweşî, janvannêrînwisa, wiloyên wilopaşê.jinihapê venika.nihanivîsîntêjikê spîyan, nutike

Elî

dîsabêxweyîxuya bûn, diyar bûnsitûn

li tiştekî qelibîn

karincaminldamaktokmuratmezarögrenmek, ahşmakögrenmiş, alişkinfaremuhtaçsisbelsidikkuş, serçeadam, insanyilansaymakhamuragamn yancisikoyunönemli, mûhimkn

bu (eril için)inlemekad,isimekmekyufka ekmegitanimakbu yandan, bu taraftanbunlar (etken fiilde)yenihayiryakmeril cinshastalikbunlarbakmakböyleböyleleribundan sonraşimdiyazmakbit yavrusu

Muhammed'in damadi,Hz.Aliyinesahipsizgörûnmekdirek, stitun

(gidip) bir şeye taMlmak,birşeyin kendisindebulunmasi

115

Page 116: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

pakpamendenepanayeneparçe nparspars arê kerdenePax n

pede dayene

pençere npeqenayenepere npers npers kerdeneperayeneperoz npesewe mpey npeyênpeyniyepeyserpêpêdapêguretenepêheşiyayene

pêhuyiyayene

pêrestene

pêropêro dayenepêrodayîs npêro vişiyayene

pêserpêser nayenepêtpêwerdene

Pîlvancikan

pirpir biyayenepirnikepiro dayenepirozine mpitikpiya (r)piya nayene

pizePîpîlpîpike mpîr' npîrike mpîs

pak, paqijli cem mayînnîşangirtinperçeparsparskirinnavê nahiyeke Dêrsimê

pê ve dan

pace, pencerepey ketindiravpirspirs kirin, pirsînpekînnîvrobişevpeyyê li peypeyî, paşî, dawîli ser piştêpêpeydapêgirtinpê hisiyan

pê kenîn

g-hîştin hev

bi hev re, tevî hevpev çûnpevçûnpir tirsîn, ziravqetî bûn

li serhevdan serhevbilezkutan xwarin

navê eşîretekê Dêrsimê

tijîtijî bûnpozlê xistin, kutanbêjingpit, pito, pitêbi hevre, tevî hevzeliqandin

zikbavmezinpîpik, pîspîskpîr (ê alewiyan)tevizînpîs, qirêt

temizbirşeyin kendisinde kalmasi(nişan alarak) sikihakparçasadakadilenmek,sadaka toplamakDersimin merkezinde birnahiyeyilan ve benzerhayvanlann sokmasipencereşiddetli kovalamakparasorusormakfirlayarak dtişmeköglen vaktigeceleyinarka, ardarkadakison, arkaarka tisttiile, vasitasi ilepeydayakalamak, tutmakhaberdar olmak, enformas-yon almakbirine gtilmek, kendisiylealay etmekbirbirine yetişmek, birleş-mekhepsi, toptankavga etmek, dögtişmekkavga, dögtişödû kopmak, şiddetlikorkmaktisttistetisttiste koymakhisli, çabuk, yamankavgada darbe yiyereknasibini almakDersimin merkez yöresin-de bir aşiretdoludolmakburunvurmakelekbebekberaberbirbirine yapiştirmak veyadegdirmekkarinbababûytikpopo (çocuklar için)alevi inancinda din adamiuyuşmapis

116

pakpamendenepanayeneparçe nparspars arê kerdenePax n

pede dayene

pençere npeqenayenepere npers npers kerdeneperayeneperoz npesewe mpey npeyênpeyniyepeyserpêpêdapêguretenepêheşiyayene

pêhuyiyayene

pêrestene

pêropêro dayenepêrodayîs npêro vişiyayene

pêserpêser nayenepêtpêwerdene

Pîlvancikan

pirpir biyayenepirnikepiro dayenepirozine mpitikpiya (r)piya nayene

pizePîpîlpîpike mpîr' npîrike mpîs

pak, paqijli cem mayînnîşangirtinperçeparsparskirinnavê nahiyeke Dêrsimê

pê ve dan

pace, pencerepey ketindiravpirspirs kirin, pirsînpekînnîvrobişevpeyyê li peypeyî, paşî, dawîli ser piştêpêpeydapêgirtinpê hisiyan

pê kenîn

g-hîştin hev

bi hev re, tevî hevpev çûnpevçûnpir tirsîn, ziravqetî bûn

li serhevdan serhevbilezkutan xwarin

navê eşîretekê Dêrsimê

tijîtijî bûnpozlê xistin, kutanbêjingpit, pito, pitêbi hevre, tevî hevzeliqandin

zikbavmezinpîpik, pîspîskpîr (ê alewiyan)tevizînpîs, qirêt

temizbirşeyin kendisinde kalmasi(nişan alarak) sikihakparçasadakadilenmek,sadaka toplamakDersimin merkezinde birnahiyeyilan ve benzerhayvanlann sokmasipencereşiddetli kovalamakparasorusormakfirlayarak dtişmeköglen vaktigeceleyinarka, ardarkadakison, arkaarka tisttiile, vasitasi ilepeydayakalamak, tutmakhaberdar olmak, enformas-yon almakbirine gtilmek, kendisiylealay etmekbirbirine yetişmek, birleş-mekhepsi, toptankavga etmek, dögtişmekkavga, dögtişödû kopmak, şiddetlikorkmaktisttistetisttiste koymakhisli, çabuk, yamankavgada darbe yiyereknasibini almakDersimin merkez yöresin-de bir aşiretdoludolmakburunvurmakelekbebekberaberbirbirine yapiştirmak veyadegdirmekkarinbababûytikpopo (çocuklar için)alevi inancinda din adamiuyuşmapis

116

Page 117: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

poginayenepoşti mpoşti kerdenepozmik n

puç n

- Q -

qalqan biyayeneqariyayeneqawite m

qayilqeqeda nqediyayeneqefçilqefeliyayeneqelemeqesapeyêne mqeseqesey biyayeneqesey kerdene

qeseykerdox nqesê virênuqetran nqeyqeyde nqilikeqirnikqirvanqiymet nqizqizvan

qolaye mqolindqom nqonax nqor nqor be qorqul nqulik n

quris nQurize m

fabiriyayenerabiyayeneracêrayenerakerde

pêhisînpiştpiştî kirin, dan piştêpozmik

gore

qalxapiyanqehirînxwarineke kurdî

qaîlqetqedaqediyanpîswestiyan, betilînqelem, pênûsqisa paşî, goyina dawîqise, gotin, peyivqise bûn, hatin gotinqise kirin, peyivîn,axaftin, xeber danqisekir, peyivkarmethelok, qiseyê pêşiyanqetran, qîrqeyleylanqilîçkqirnikqurban, gorîqîmet, rûmetpiçûk, hûrikqizvan, liba

xirabstûrder û cîranqonax, qesrqo, qorikqor bi qorqûlqulik, maleke piçûka yek mezelqurişnavê gundekî Nazimiyê

cihê bûn, veqetînvebûnvegerînvekirî

farkina varmaksirtsirtlamakburuna delinerek takilanstisçorap, çtiriik

birşey hakkinda bahsetmekandinlmakkizmak, öfkelenmekbugdayin kavrulup, ögûtti-ltip ve yagda kizartilma-sindan, yapilan bir Kûrtyemegirazîhiç, katiyenfacia, felaketbitmek, ttikenmekçirkinyorulmakkalemson sözsöz, kelimekonuşulmakkonuşmak

konuşmaci, konuşanata sözlerikatranniçinkaide, tûrkû makamielin ktiçûk parmagikenenin bir cinsikurbandeger, kiymetktiçtik, ufakdişi köpegin çiftleşmeyeistekli halikötti (leme), hor (görme)kalinkapi-komşu, çevregillerkonak, muhteşem evsira, tist bacaksira-sirakul, insanufak ve bir hanelik ev

kuruşDersimin Nazimiyekazasinda bir köy

aynlmakaçilmakdönmekaçik

117

poginayenepoşti mpoşti kerdenepozmik n

puç n

- Q -

qalqan biyayeneqariyayeneqawite m

qayilqeqeda nqediyayeneqefçilqefeliyayeneqelemeqesapeyêne mqeseqesey biyayeneqesey kerdene

qeseykerdox nqesê virênuqetran nqeyqeyde nqilikeqirnikqirvanqiymet nqizqizvan

qolaye mqolindqom nqonax nqor nqor be qorqul nqulik n

quris nQurize m

fabiriyayenerabiyayeneracêrayenerakerde

pêhisînpiştpiştî kirin, dan piştêpozmik

gore

qalxapiyanqehirînxwarineke kurdî

qaîlqetqedaqediyanpîswestiyan, betilînqelem, pênûsqisa paşî, goyina dawîqise, gotin, peyivqise bûn, hatin gotinqise kirin, peyivîn,axaftin, xeber danqisekir, peyivkarmethelok, qiseyê pêşiyanqetran, qîrqeyleylanqilîçkqirnikqurban, gorîqîmet, rûmetpiçûk, hûrikqizvan, liba

xirabstûrder û cîranqonax, qesrqo, qorikqor bi qorqûlqulik, maleke piçûka yek mezelqurişnavê gundekî Nazimiyê

cihê bûn, veqetînvebûnvegerînvekirî

farkina varmaksirtsirtlamakburuna delinerek takilanstisçorap, çtiriik

birşey hakkinda bahsetmekandinlmakkizmak, öfkelenmekbugdayin kavrulup, ögûtti-ltip ve yagda kizartilma-sindan, yapilan bir Kûrtyemegirazîhiç, katiyenfacia, felaketbitmek, ttikenmekçirkinyorulmakkalemson sözsöz, kelimekonuşulmakkonuşmak

konuşmaci, konuşanata sözlerikatranniçinkaide, tûrkû makamielin ktiçûk parmagikenenin bir cinsikurbandeger, kiymetktiçtik, ufakdişi köpegin çiftleşmeyeistekli halikötti (leme), hor (görme)kalinkapi-komşu, çevregillerkonak, muhteşem evsira, tist bacaksira-sirakul, insanufak ve bir hanelik ev

kuruşDersimin Nazimiyekazasinda bir köy

aynlmakaçilmakdönmekaçik

117

Page 118: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

rakerdenerastrast qesey kerdenerausteneravêrdeneravor derayber nraye m(ci) restene

rewreyêreynarindrindekrisvetriye nrî nrîhuyayîsro nroayenerokerde n

ron nronayeneronîştenerotenerusnayene

- S -

sa biyayene(ci) salix dayenesanayenesanike m

sano çivor n

sare nsas kerdenesate msay biyayenesayê kesayê kerdenesayirsesehîd nseleqnayenesemere msenê (senên)serser nayeneser pernayenesere msert

servases

vekirinrast

açmakdogru

rast peyivîn, rast qise kirin dogru konuşmakrabûnborîn, derbas bûnberejêrrêberrêgihîştin

zûcarekcar dinrindrindikbertîlvîrikrûrûkengiyan, ruhreh avêtinrêtin

rûndanînrûniştinfrotinşandin

şa bûnsalix dandewkul kulandinçîrçîrok

şeyê hiriyê

xelkserşaşkirinsaethatin hesibandindibê qey ku, sankîlê gerînşaîrsedşehîdşeliqandinkurtançawa, çiloserdanîn serser fîrînsal1-şert, hoy2- sirt, hişkjiberşeş

kalkmakgeçmekaşagiya dogrualevi inancinda din adamiyolbirşeye kavuşmak veyayetişmekerkenbir kerebir dahaiyigtizelrtişvetcivik bokytiz veya çehregûleç, tebesstimltiruhfiliz vermekdökmek, dökerek boşalt-mak, dökerek yigmakyagindirmek, yerieştirmekoturmaksatmakgöndermek

sevinmekgöstererek ögretmekyayik yaymakmasal

ytin taramak için kullani-lan sivri demir telli aletel-alembaşşaşirmaksaat(birşeyden) sayilmaksankiaramakşaîrytiz (sayi)şehithafif kavurmasemernasiltistûste koymakbaşini uçurmakyil1-şart2-sertiçin, birşey yûztindenalti (rakam)

118

rakerdenerastrast qesey kerdenerausteneravêrdeneravor derayber nraye m(ci) restene

rewreyêreynarindrindekrisvetriye nrî nrîhuyayîsro nroayenerokerde n

ron nronayeneronîştenerotenerusnayene

- S -

sa biyayene(ci) salix dayenesanayenesanike m

sano çivor n

sare nsas kerdenesate msay biyayenesayê kesayê kerdenesayirsesehîd nseleqnayenesemere msenê (senên)serser nayeneser pernayenesere msert

servases

vekirinrast

açmakdogru

rast peyivîn, rast qise kirin dogru konuşmakrabûnborîn, derbas bûnberejêrrêberrêgihîştin

zûcarekcar dinrindrindikbertîlvîrikrûrûkengiyan, ruhreh avêtinrêtin

rûndanînrûniştinfrotinşandin

şa bûnsalix dandewkul kulandinçîrçîrok

şeyê hiriyê

xelkserşaşkirinsaethatin hesibandindibê qey ku, sankîlê gerînşaîrsedşehîdşeliqandinkurtançawa, çiloserdanîn serser fîrînsal1-şert, hoy2- sirt, hişkjiberşeş

kalkmakgeçmekaşagiya dogrualevi inancinda din adamiyolbirşeye kavuşmak veyayetişmekerkenbir kerebir dahaiyigtizelrtişvetcivik bokytiz veya çehregûleç, tebesstimltiruhfiliz vermekdökmek, dökerek boşalt-mak, dökerek yigmakyagindirmek, yerieştirmekoturmaksatmakgöndermek

sevinmekgöstererek ögretmekyayik yaymakmasal

ytin taramak için kullani-lan sivri demir telli aletel-alembaşşaşirmaksaat(birşeyden) sayilmaksankiaramakşaîrytiz (sayi)şehithafif kavurmasemernasiltistûste koymakbaşini uçurmakyil1-şart2-sertiçin, birşey yûztindenalti (rakam)

118

Page 119: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

sestêlinseştSey Riza

Sey Uşên

Seyid Qaji

sewetasewle nsew û rozSeter

sifra msikirsimasimondîsirş msit nsodir nsofer nsolike mson nsosinesoxir nsoz nsûke mSulvis n

sûng nsûr

sûringinsûrkerde n

Ş

şêne nşêpiye m

§êr nŞêxank n

şîaşikiyayeneşîlpax nşînate mşîr n

şîrênşirikê padisay nşissiving n(ero ci) şiyayeneşîyayeneşwane nşware mşwarî nşûye m

şeştêlinşêstSeyit Riza

Seyit Uşên

dengbêjekî dimilî

sebaronahî, ronîşev û rojgundekî Nazimiyê

sifreşikirhunqeytangîsinşîrsibeşofêr

êvarsosinpirsiyarsozsûknavê Ziyaretekê liErzincanêkaroksor

sorerengsorkirî

sîne, singsêpî

şêrnavê gundekî Dêrsimê

reşşikiyanşîlqamsen'et, pîşeşîrîn, navê xwarinekî

şîrîndiravê padişahspî, çîlsivêrnekbi ser ve çûnçunşivankulamê suwaransuwarîgaz

altitellialtmis .

1937-1938 DersimKûrtdirenmesdnin lideriDersim Kûrt direnmesinde;yurtsever bir liderDimilki lehçesinde söyle- .

yen Kûrt ozaniçinaydinhk, îşikgece gûndtizDersimin Nazimiye kaza-sinda bir köysofraşûktirsizayakkabi veya çarik bagikarasabana takilan demir irsûtsabahşoföryassi ___

akşamzambaksorgusözşehirErzincanda bir ziyaret(evliya)mantarkizgin veya çok sicak,kirmizikirmizihkirmizilaştirilmiş

gögûsayran yayigim taşiyansehpaaslanDersim merkezinde birköysiyahkirilmaktokatsanattatli, Dersim yöresinde birhamur yemegitath, şirinOsmanh Tûrk parasibeyazdamin ucubenzemekgitmekçobantflrkû (agit)sûvaridagsirti

119

sestêlinseştSey Riza

Sey Uşên

Seyid Qaji

sewetasewle nsew û rozSeter

sifra msikirsimasimondîsirş msit nsodir nsofer nsolike mson nsosinesoxir nsoz nsûke mSulvis n

sûng nsûr

sûringinsûrkerde n

Ş

şêne nşêpiye m

§êr nŞêxank n

şîaşikiyayeneşîlpax nşînate mşîr n

şîrênşirikê padisay nşissiving n(ero ci) şiyayeneşîyayeneşwane nşware mşwarî nşûye m

şeştêlinşêstSeyit Riza

Seyit Uşên

dengbêjekî dimilî

sebaronahî, ronîşev û rojgundekî Nazimiyê

sifreşikirhunqeytangîsinşîrsibeşofêr

êvarsosinpirsiyarsozsûknavê Ziyaretekê liErzincanêkaroksor

sorerengsorkirî

sîne, singsêpî

şêrnavê gundekî Dêrsimê

reşşikiyanşîlqamsen'et, pîşeşîrîn, navê xwarinekî

şîrîndiravê padişahspî, çîlsivêrnekbi ser ve çûnçunşivankulamê suwaransuwarîgaz

altitellialtmis .

1937-1938 DersimKûrtdirenmesdnin lideriDersim Kûrt direnmesinde;yurtsever bir liderDimilki lehçesinde söyle- .

yen Kûrt ozaniçinaydinhk, îşikgece gûndtizDersimin Nazimiye kaza-sinda bir köysofraşûktirsizayakkabi veya çarik bagikarasabana takilan demir irsûtsabahşoföryassi ___

akşamzambaksorgusözşehirErzincanda bir ziyaret(evliya)mantarkizgin veya çok sicak,kirmizikirmizihkirmizilaştirilmiş

gögûsayran yayigim taşiyansehpaaslanDersim merkezinde birköysiyahkirilmaktokatsanattatli, Dersim yöresinde birhamur yemegitath, şirinOsmanh Tûrk parasibeyazdamin ucubenzemekgitmekçobantflrkû (agit)sûvaridagsirti

119

Page 120: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

T -

tadayenetaşêle biyayenetattayêtayînetedetektekênatelîtemey kerdenetenêtenênaterknayenetersayenetervia kerdene

tever (teber)tewraniye mteyteyniyateyrteyr û tûrtêdetêdest detêdimatêlewetêververtitimtira nayenetirkîtifang (tifong) ntiriye mtîj mtîre mtîz n

totol (tal)

tomirtop kerdenetorvikntore ntorayenetose mto seratowatusk ntûtin ntûye m

- U -

ûUrisûsar n

badanxurt girînberîhinhinantê deferyekî din jîdirîtembe kirinhinekhinekjîterikandintirsînterbiye kirin,perwerde kirindervenexweşînektevtenê, tenyateyrteyr û tûrtevî hev, têkradest bi destli dû hevli gel hevli rex hevtutimdan agirtirkîtifingdûvtavtîranantir

te1-vala2- tehl, taltenbûrberhev kirin, civandintûriktore, adetwêrîn, curet kirintasli ser tetu tiştgîsktitûntû

ewUrisbihar

bûkmek, sahnmakşiddetli aglamakbozkirbazi, bazilaribazilan (nin)içindetekbir tane dahadikentembih etmekbirazbiraz dahaterketmekkorkmakterbiye etmek

dişanbir hastahk

beraberindeyalnizkuşkuş ...hepsieleldeard ardayanyana, bir aradayanyanaseneskidin beri(odun ateşe) vermekttirkçetufekkoyun kuyrugugtineşoklavainsanin gaz salarken çikar-digi ses

1-boş, senin2-acisaz, tamburtoplamaktorbatöre, adet, çeşitcesaret etmektassenin tizerinehiç birşeygenç teketûttindut

o (eril için)Rusilkbahar

120

T -

tadayenetaşêle biyayenetattayêtayînetedetektekênatelîtemey kerdenetenêtenênaterknayenetersayenetervia kerdene

tever (teber)tewraniye mteyteyniyateyrteyr û tûrtêdetêdest detêdimatêlewetêververtitimtira nayenetirkîtifang (tifong) ntiriye mtîj mtîre mtîz n

totol (tal)

tomirtop kerdenetorvikntore ntorayenetose mto seratowatusk ntûtin ntûye m

- U -

ûUrisûsar n

badanxurt girînberîhinhinantê deferyekî din jîdirîtembe kirinhinekhinekjîterikandintirsînterbiye kirin,perwerde kirindervenexweşînektevtenê, tenyateyrteyr û tûrtevî hev, têkradest bi destli dû hevli gel hevli rex hevtutimdan agirtirkîtifingdûvtavtîranantir

te1-vala2- tehl, taltenbûrberhev kirin, civandintûriktore, adetwêrîn, curet kirintasli ser tetu tiştgîsktitûntû

ewUrisbihar

bûkmek, sahnmakşiddetli aglamakbozkirbazi, bazilaribazilan (nin)içindetekbir tane dahadikentembih etmekbirazbiraz dahaterketmekkorkmakterbiye etmek

dişanbir hastahk

beraberindeyalnizkuşkuş ...hepsieleldeard ardayanyana, bir aradayanyanaseneskidin beri(odun ateşe) vermekttirkçetufekkoyun kuyrugugtineşoklavainsanin gaz salarken çikar-digi ses

1-boş, senin2-acisaz, tamburtoplamaktorbatöre, adet, çeşitcesaret etmektassenin tizerinehiç birşeygenç teketûttindut

o (eril için)Rusilkbahar

120

Page 121: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ûsil nûwe (awe) mûza (uca) nûzara

- V -

va (ba) nvas nvatenevatena virênanvatox nvajiyayeneveng dayenevenginveng kerdeneveng nver (ber)verdayene(era ser) verdayenever nezeliyayeneverg nvervaveyveveyvike mvetene(ero ci) vetene

vêrane mvêre nvêsanvêsayenevêsayiye mvêsnayenevilavila kerdenevile nvileçewtVilê Sorpyani

vinetenevirastenevireniyevirê (virên)(-i ra) vişiyayene

viniyayeneviqe m

vînd biyayenevînd kerdenevînitenevore mvorek nvpsn nvoz dayene

awaavew der, ew cihli wê derê

bagiyagotingotinên pêşiyangotoxderketindeng dayîndengîndengkirindengberberdanbi ser ve berdannizilandingurhember, dijdawetbûkderxistinkulam li ser derxistin

jana zirav, weremravokbirçîşewitînşewitîşewitandinbelavbelav kirinboyunstûxwarcigehekî di navberaDêrsim û Xerpêtê

rawestinavakirinserpêşîn, kevnqetiyan

hatin dîtinmit

winda bûnwindakirindîtinberfkariknêrîmoz kirin, moz dayîn

usûl, yöntemsuorasiorada

rtizgarotsöylemek, demek(eskilerin) atalarin sözûsöyleyiciçikmakseslenmek, çagirmakseslises çikarmaksesönbirakmaktisttine dökmekgirişmek, hirpalamakkurtkarşidtigtingehnçikarmak(birine veya bir olay hak-kinda) ttirkti söylemekveremgöbekaçyanmakyanmişyakmakdagitimdagitmakstûboynu bûkûkeski Dersim-Elazig yoluuzerinde ve Elaziga yakinolan bir yerdurmakyapmak veya inşa etmekön veya başilk, eski(bir şeyden) kopmak, gerikalmakgörtilmekçit (sesin kesilmesi hak-kinda)kaybolmakkaybetmekgörmekkarkuzukoçkaçmak

121

ûsil nûwe (awe) mûza (uca) nûzara

- V -

va (ba) nvas nvatenevatena virênanvatox nvajiyayeneveng dayenevenginveng kerdeneveng nver (ber)verdayene(era ser) verdayenever nezeliyayeneverg nvervaveyveveyvike mvetene(ero ci) vetene

vêrane mvêre nvêsanvêsayenevêsayiye mvêsnayenevilavila kerdenevile nvileçewtVilê Sorpyani

vinetenevirastenevireniyevirê (virên)(-i ra) vişiyayene

viniyayeneviqe m

vînd biyayenevînd kerdenevînitenevore mvorek nvpsn nvoz dayene

awaavew der, ew cihli wê derê

bagiyagotingotinên pêşiyangotoxderketindeng dayîndengîndengkirindengberberdanbi ser ve berdannizilandingurhember, dijdawetbûkderxistinkulam li ser derxistin

jana zirav, weremravokbirçîşewitînşewitîşewitandinbelavbelav kirinboyunstûxwarcigehekî di navberaDêrsim û Xerpêtê

rawestinavakirinserpêşîn, kevnqetiyan

hatin dîtinmit

winda bûnwindakirindîtinberfkariknêrîmoz kirin, moz dayîn

usûl, yöntemsuorasiorada

rtizgarotsöylemek, demek(eskilerin) atalarin sözûsöyleyiciçikmakseslenmek, çagirmakseslises çikarmaksesönbirakmaktisttine dökmekgirişmek, hirpalamakkurtkarşidtigtingehnçikarmak(birine veya bir olay hak-kinda) ttirkti söylemekveremgöbekaçyanmakyanmişyakmakdagitimdagitmakstûboynu bûkûkeski Dersim-Elazig yoluuzerinde ve Elaziga yakinolan bir yerdurmakyapmak veya inşa etmekön veya başilk, eski(bir şeyden) kopmak, gerikalmakgörtilmekçit (sesin kesilmesi hak-kinda)kaybolmakkaybetmekgörmekkarkuzukoçkaçmak

121

Page 122: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- w -

waklû mware nwastenewaniyayenewaro ginayenewaramayenewaxt nwaywaye mwayir nwedayenewegirgiriyayenewekerdene

welatwele mwendeneweontenewerdenewerte nweswiywiy be mi ro bo !

- X -

rûvîzozan, warxwastinhatin xwendinketindaketinwext, demwaxxwişkxweyîveşartinbi îske îsk girînvekirin, vêxîstin

welaterd, axxwendinrakişandinxwarinnavînxweşweywey li minê !

tilki kardeşyaylaistemek, arzu etmekokunmakdûşmekinmekvakit, zamanvaybaci, kiz kardeşsahipgizlemekhiçkirmak (aglarken)göztinti açmak, ateş yak-mak, tarla stirmekvatan, yurttoprakokumakçekerek sökmekyemekortahoş, lezzetlivayvay başima !

xape m

xapitenexaşiye mxatir nxayin nxeceliyayenexecelnayenexeleşiyayenexeletnayenexeletiye mxelk nxerîta mxelêxercxevere (xebere) mxezna mxoxo ra tepiyaxort nxoze m

xiravinxuremî m

- Y -

kertik

xapandintelîsxatirbêbextkêf kirin, şa bûnşakirinxelas bûn, filitînxeletandinxeletîxelk, gelxerîtegelek, zehfxercxeber, bûyergencîne, xeznexwepiştî xwexortxoze

xirabxuremî

hayvanlarin baglanmasiiçin boynuna takilan ipkandirmak, aldatmakharar veya btiytik çuvalhatirhayineglenmekeglendirmekkurtulmakşaşirtmakyanhşhkhalkharitahayli, çok, epeyharchaberhazinekendi, kendisikendisinden sonragençdişi domuz

kötûlûklu, köttibalya

yaramye myare myê deyyî

henek, yarîyaryê wîew

şaka(kadm) sevgili, yaronun (eril için)onlar (yalm hal)

122

- w -

waklû mware nwastenewaniyayenewaro ginayenewaramayenewaxt nwaywaye mwayir nwedayenewegirgiriyayenewekerdene

welatwele mwendeneweontenewerdenewerte nweswiywiy be mi ro bo !

- X -

rûvîzozan, warxwastinhatin xwendinketindaketinwext, demwaxxwişkxweyîveşartinbi îske îsk girînvekirin, vêxîstin

welaterd, axxwendinrakişandinxwarinnavînxweşweywey li minê !

tilki kardeşyaylaistemek, arzu etmekokunmakdûşmekinmekvakit, zamanvaybaci, kiz kardeşsahipgizlemekhiçkirmak (aglarken)göztinti açmak, ateş yak-mak, tarla stirmekvatan, yurttoprakokumakçekerek sökmekyemekortahoş, lezzetlivayvay başima !

xape m

xapitenexaşiye mxatir nxayin nxeceliyayenexecelnayenexeleşiyayenexeletnayenexeletiye mxelk nxerîta mxelêxercxevere (xebere) mxezna mxoxo ra tepiyaxort nxoze m

xiravinxuremî m

- Y -

kertik

xapandintelîsxatirbêbextkêf kirin, şa bûnşakirinxelas bûn, filitînxeletandinxeletîxelk, gelxerîtegelek, zehfxercxeber, bûyergencîne, xeznexwepiştî xwexortxoze

xirabxuremî

hayvanlarin baglanmasiiçin boynuna takilan ipkandirmak, aldatmakharar veya btiytik çuvalhatirhayineglenmekeglendirmekkurtulmakşaşirtmakyanhşhkhalkharitahayli, çok, epeyharchaberhazinekendi, kendisikendisinden sonragençdişi domuz

kötûlûklu, köttibalya

yaramye myare myê deyyî

henek, yarîyaryê wîew

şaka(kadm) sevgili, yaronun (eril için)onlar (yalm hal)

122

Page 123: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

yîneyoxro ke

- Z -

zafzalimênî mzan (zon)zanayene (zonayene)zarava mzayenezelalzerdzerezere kotenezerî mzerevêsayênîzervetî (zerevetî)zarance mzêöê)zêde (jêde)ziq biyayenezirayenezirçayenezimet nzorkar nzorkariye mzovînazu(jû)zuqimzureker nzuvînî

ewangava ku

zehf , zaf , gelekzalimîzimanzanînzaravazayînzelalzerzik, hindurketin hindurdildilşewatxwarineka kurdîkewwekîzêdeziqbûnzirînqîrînzimetzorkarzorkarîwekî dinyekziqûmvirek, derewkaryekû din

onlar (etken fiilde)megerse

çokzahmlikdil, lisanbilmeklehçedogurmak ( hayvanlar için)berrak, sade, safsan.sanşmiç, içeri, kariniçeri girmekkalb,ytirekbagriyanik, insancilbir Ktirt yemegikeklikgibiziyade, çok, fazladikilip durmak (eşek için)amrmakbagirmakzimmetzor kullanan, zorbazorbalikbaşkabirzikkimyalancibirbirini

zilfî

123

yîneyoxro ke

- Z -

zafzalimênî mzan (zon)zanayene (zonayene)zarava mzayenezelalzerdzerezere kotenezerî mzerevêsayênîzervetî (zerevetî)zarance mzêöê)zêde (jêde)ziq biyayenezirayenezirçayenezimet nzorkar nzorkariye mzovînazu(jû)zuqimzureker nzuvînî

ewangava ku

zehf , zaf , gelekzalimîzimanzanînzaravazayînzelalzerzik, hindurketin hindurdildilşewatxwarineka kurdîkewwekîzêdeziqbûnzirînqîrînzimetzorkarzorkarîwekî dinyekziqûmvirek, derewkaryekû din

onlar (etken fiilde)megerse

çokzahmlikdil, lisanbilmeklehçedogurmak ( hayvanlar için)berrak, sade, safsan.sanşmiç, içeri, kariniçeri girmekkalb,ytirekbagriyanik, insancilbir Ktirt yemegikeklikgibiziyade, çok, fazladikilip durmak (eşek için)amrmakbagirmakzimmetzor kullanan, zorbazorbalikbaşkabirzikkimyalancibirbirini

zilfî

123

Page 124: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,
Page 125: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

*j 1) j >j I >j L__ _.-<-_j L- __)

£ L_-S_-_>j j j __> . _j L_> J >-j n.i __J __>__ijj d ___j . ^.XJ ___. _ jjtj»><-

Aj___>j_.j_S _-S -____) jj <-_>

J__U

125 f M

*j 1) j >j I >j L__ _.-<-_j L- __)

£ L_-S_-_>j j j __> . _j L_> J >-j n.i __J __>__ijj d ___j . ^.XJ ___. _ jjtj»><-

Aj___>j_.j_S _-S -____) jj <-_>

J__U

125 f M

Page 126: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

o-j-> ____________ j_? j __. ^-S-J ._> jj_j ___ . _)-o _-_-J _-_"

O Lj_s-_ __"--" __- C-**9 ûJJ--' ^jAj___j _5 1 j _»ff> -_j < A ..' A ' j j ***.'V

j L> I j ^_> ^-J L-)j-> [_j-J»*> J J L> J7-"-' J-s*-*1 J > J *-o j --» J_»V/

_> *1>. J _--.-__ .. _J-__.IJ__-. J__f___ ... _,_.,0-îV v VJ I .) j j ___) !____-. j_> _J . ij ___> __S___ j-j-j -_S ____!__>

v

*_5_> jl___J |_.j__. Ij__> ___. Ljj___._ _ __S j___ .. _, _S___ j-_>V v y

J rt i.lS -_-> < _,j J J <____> < _jj__5 J J l___0 < _J.JJ_J J-JJV

_j I ') <»_) »*' -*-" j O-*--* '*'' ' * * o Lo_*- j j LS _J . -.... *.\

j .) < j L> -__-_]_j_--i ^j Llj L_l_T j j_» __. . _ j i\ 'i_j a_.j_>

_;____) L_ < lj_» _;j l_>_> 'i i 'i i > __> < j_j ^t-Sjj L> _;aj_-_)

* '*»-' .' O -j L> __> _»»»->»-* L_ _£___> j_s j ^j 'i, ,i **> ifi 1 1__> I j L_>

<,j__S__- i_S>i ___> __J-0_) <- j -__J___ l___-_) -__> .. j. __S __> I _. J__J--_J

j ___________ _ J _-Si___ j-S __ LjCuj ^.-S L_-)j __ljj_j __j __S

j &_.__. _-S < 4_j __S<_ j j j_j j j Lc __l j __j j j __J < _;j __S-__)

( ... *V-_--*J (_5*^ l_>J' il'..1"1'1 ""-tj-° **j '* L_l_i L-i

. _) ..'j**' Ljj < jjr* ^»' j "i o j j j _-_ -_j -" *-° _-_ >__ __S A-_ L_)j j'-___.-___> j _-_-_> (>r0-'»>j J {__-JjJ _-_->--_J--- 4_S<-_- I Jj LS ___> _____) 4_j

"> A.t ^_j __j ^j l_) j û__ < !_.__) _____ U. __J j_j l_)j _) l_) J J-0 ___ < <._-__

j. ___j i5jC> _p»->jj-j j Lj o L=,4-» Loj»-_ _;4jA-> j_» < >ij--)-__» Ii_j__)_S-__i

. . . _) ') .1 i .) _j-jj-> j JJJ«*> »J L__ '_

N A-_>11AT ->^^»_3-

__.j___.__.j__.

^i.. . _;j--4ai --> j LS*»vj _r-»»'j-u- iS( v -j- ) «*v j*t-o 'j^ : °^-L-.J 'j-J. _j L. ( _-__-. L- ) _/L_.j-_j -J J__<_)-J.jj

< ;'.JJ-'. ftj Ll-_-4j J l_J _-S __)-J-9__J J_-_<jj__l _JJ---)J * JJ-i _J

_ J _-a . .... *) ,_4>j L_> -J __)-_-jj ^--- . _j_-_ LS_-_ (ij-S

. _-^_>__i jLS--. ( jŞjLjjL.,__, Ij > j-j»-j -_'-_j--_Ç)'j -J < _-jlj_-_J-_- _;_-_ Ij-^-j_i : w,'j-__'l.»

* o^j '->-- ''* ( --*4^j -- ) JiJ * _>-JJ--J''iV V

. . . _)_jj __r__o '_

-JL_ V

. ol -"_-. ,_-v_Jjj -J jl-i>-Jjj (S __._-_ Ij____-^ j__- : <Jj-j

126 At

o-j-> ____________ j_? j __. ^-S-J ._> jj_j ___ . _)-o _-_-J _-_"

O Lj_s-_ __"--" __- C-**9 ûJJ--' ^jAj___j _5 1 j _»ff> -_j < A ..' A ' j j ***.'V

j L> I j ^_> ^-J L-)j-> [_j-J»*> J J L> J7-"-' J-s*-*1 J > J *-o j --» J_»V/

_> *1>. J _--.-__ .. _J-__.IJ__-. J__f___ ... _,_.,0-îV v VJ I .) j j ___) !____-. j_> _J . ij ___> __S___ j-j-j -_S ____!__>

v

*_5_> jl___J |_.j__. Ij__> ___. Ljj___._ _ __S j___ .. _, _S___ j-_>V v y

J rt i.lS -_-> < _,j J J <____> < _jj__5 J J l___0 < _J.JJ_J J-JJV

_j I ') <»_) »*' -*-" j O-*--* '*'' ' * * o Lo_*- j j LS _J . -.... *.\

j .) < j L> -__-_]_j_--i ^j Llj L_l_T j j_» __. . _ j i\ 'i_j a_.j_>

_;____) L_ < lj_» _;j l_>_> 'i i 'i i > __> < j_j ^t-Sjj L> _;aj_-_)

* '*»-' .' O -j L> __> _»»»->»-* L_ _£___> j_s j ^j 'i, ,i **> ifi 1 1__> I j L_>

<,j__S__- i_S>i ___> __J-0_) <- j -__J___ l___-_) -__> .. j. __S __> I _. J__J--_J

j ___________ _ J _-Si___ j-S __ LjCuj ^.-S L_-)j __ljj_j __j __S

j &_.__. _-S < 4_j __S<_ j j j_j j j Lc __l j __j j j __J < _;j __S-__)

( ... *V-_--*J (_5*^ l_>J' il'..1"1'1 ""-tj-° **j '* L_l_i L-i

. _) ..'j**' Ljj < jjr* ^»' j "i o j j j _-_ -_j -" *-° _-_ >__ __S A-_ L_)j j'-___.-___> j _-_-_> (>r0-'»>j J {__-JjJ _-_->--_J--- 4_S<-_- I Jj LS ___> _____) 4_j

"> A.t ^_j __j ^j l_) j û__ < !_.__) _____ U. __J j_j l_)j _) l_) J J-0 ___ < <._-__

j. ___j i5jC> _p»->jj-j j Lj o L=,4-» Loj»-_ _;4jA-> j_» < >ij--)-__» Ii_j__)_S-__i

. . . _) ') .1 i .) _j-jj-> j JJJ«*> »J L__ '_

N A-_>11AT ->^^»_3-

__.j___.__.j__.

^i.. . _;j--4ai --> j LS*»vj _r-»»'j-u- iS( v -j- ) «*v j*t-o 'j^ : °^-L-.J 'j-J. _j L. ( _-__-. L- ) _/L_.j-_j -J J__<_)-J.jj

< ;'.JJ-'. ftj Ll-_-4j J l_J _-S __)-J-9__J J_-_<jj__l _JJ---)J * JJ-i _J

_ J _-a . .... *) ,_4>j L_> -J __)-_-jj ^--- . _j_-_ LS_-_ (ij-S

. _-^_>__i jLS--. ( jŞjLjjL.,__, Ij > j-j»-j -_'-_j--_Ç)'j -J < _-jlj_-_J-_- _;_-_ Ij-^-j_i : w,'j-__'l.»

* o^j '->-- ''* ( --*4^j -- ) JiJ * _>-JJ--J''iV V

. . . _)_jj __r__o '_

-JL_ V

. ol -"_-. ,_-v_Jjj -J jl-i>-Jjj (S __._-_ Ij____-^ j__- : <Jj-j

126 At

Page 127: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

< _ j t\ *) ..) j J d__> -lo I ____ LS_ j 1 j j_j_j j .- ._ L__J o_o q ______ q _-j

' .) -wmj d j L_j - j _. j _. j ^> __j >*" __> j_> j <_-__ - . l_>

...<».--

» A i < _____ I J -o A '1 i_j jj __. j J l<_ j l_> ___ oJ j jj

_-o_j_j < i ; i ..) _) _J j__> ,jio--_j _j __j _._. L> __i __> ___<. j__> 4__jj-f

( 'J^-J-JJJ^ L» -jj--' _, *V. "' >" ->>__- -_>

*l ^ _j___>j_j _j<ij 'j-jJ <-S_S__j

1 1 j-j-' u-*--*-*' 'j'*11 ->J ' > »*** o L--S L> _) I » ui ) ') LS. jj<_j-o ^.i'i "> .« L_> jj L> _

Ajjt_jJS <_-S__j Ljj-j LS __j _, i___j__>___ > "''..' Ç'

"... _____J^__J __, __._j_.__j LjV V

. . i_S L> -___)-__' L. j4__ ___-Jj__J-_. 0___S-j_9___j _

U » <-SL> » <-S"L>

11 <_>J»*'j ' .y""".' L) .. _SU_SX___a * __}__._. . .

->____>__) < lj_J L> ______ J___j -UJ _____ _ j _ J -_wj A -_J i__g j .1 .'|'_Q ul j_) j _J

/____J d_) _ J _-J > __ J J_>J __) _) l_> J __J < <_S 41 _* ' J-> J S__) < _) LS__J_-S

!-*___ jj-> j jjj_> L_-jj j. ___ _;j Ij_j lj__j ^.SYI L> _J ___-S___ Ijj LS

.__> *i j _S-jj I S *> __- _;_j__j **___.__. < _ j t\ "i ..) j j j__> __j 1 __-> j_> _Ijj*"i»*> »jV

» j ** j L> j_i _ti _),*>- ij < i__i LS___) I<__-o-jj __j j l_> . -j-j-j _S-_j ___> j l_>

< A 1 _y ^ $__, __£_>__ __> < __> - j __j _jj __> I "i m. i j-_ jo __j ^S I _> ^_j L_>_ j LS

_* ' 'jj LS **---> . -j--jj->j L_ __ LS--J l_j j L__ij _j4jj__j j j _-j_o __>

,_-____ S < _j-j-j l_b __j j o l__ __- L_ijjj>_ . . -jj-j La ^___) ^j-j L.J.S h_j lj Lj

**' '..'** i_>-"-- <_> j L__jj r*> **' * * _V-' ' j L> ._- LS_-_ l__ j __. a_> j _Sjj_t>_;j < iii » 5Î, i 'i Ijj LS j ___> < __j l_j __> j *->_) j--j j j ' j j*?' >j"i j jjJ Lj

ûj_-_>ij !_____- ___ (__; j ___ j__ .**" >j L> »'jjj_i L_j |_,J_>"

n " j .- - '__) Ijj LS ___> l__j_3 Ijj __. __> ji__j-___. ... )

->_JJ "^jj ' O-S1 L»JJ-J _-J _r- J »-S JJr» -'jjj J -> __ - >

___) _j___ ^_»-»J {7-51*8 O*-*"?' ***-' O-?* i.r' -T^J J-r*-^ J^J4-"*

A ^*/"1 LS j !_>_> _-î < _)jj_j-_j j-j-» o L__jj-S ,..S I >

4 _. y-Sa-j^-j _-^-> b _-j L <ijj-__ I->jj__--_-j ^-Ij-J L.-I

a j Lo __j .. JV» l»j _;j-j _;_-_j1j j -i> < «j__jLS__j _-j Ij__j

j _** ^__B -J ^j l-,lnl_i,__-l j Lj---. _, LlJ L__j___ jAA

. . . JJ_.JJ_.--I

j_j _-o __?-__. ^o A__) <- j Lj *!" P I 'ijft v___jj-S j_j ***--. rt _)<)---)

127 AT

< _ j t\ *) ..) j J d__> -lo I ____ LS_ j 1 j j_j_j j .- ._ L__J o_o q ______ q _-j

' .) -wmj d j L_j - j _. j _. j ^> __j >*" __> j_> j <_-__ - . l_>

...<».--

» A i < _____ I J -o A '1 i_j jj __. j J l<_ j l_> ___ oJ j jj

_-o_j_j < i ; i ..) _) _J j__> ,jio--_j _j __j _._. L> __i __> ___<. j__> 4__jj-f

( 'J^-J-JJJ^ L» -jj--' _, *V. "' >" ->>__- -_>

*l ^ _j___>j_j _j<ij 'j-jJ <-S_S__j

1 1 j-j-' u-*--*-*' 'j'*11 ->J ' > »*** o L--S L> _) I » ui ) ') LS. jj<_j-o ^.i'i "> .« L_> jj L> _

Ajjt_jJS <_-S__j Ljj-j LS __j _, i___j__>___ > "''..' Ç'

"... _____J^__J __, __._j_.__j LjV V

. . i_S L> -___)-__' L. j4__ ___-Jj__J-_. 0___S-j_9___j _

U » <-SL> » <-S"L>

11 <_>J»*'j ' .y""".' L) .. _SU_SX___a * __}__._. . .

->____>__) < lj_J L> ______ J___j -UJ _____ _ j _ J -_wj A -_J i__g j .1 .'|'_Q ul j_) j _J

/____J d_) _ J _-J > __ J J_>J __) _) l_> J __J < <_S 41 _* ' J-> J S__) < _) LS__J_-S

!-*___ jj-> j jjj_> L_-jj j. ___ _;j Ij_j lj__j ^.SYI L> _J ___-S___ Ijj LS

.__> *i j _S-jj I S *> __- _;_j__j **___.__. < _ j t\ "i ..) j j j__> __j 1 __-> j_> _Ijj*"i»*> »jV

» j ** j L> j_i _ti _),*>- ij < i__i LS___) I<__-o-jj __j j l_> . -j-j-j _S-_j ___> j l_>

< A 1 _y ^ $__, __£_>__ __> < __> - j __j _jj __> I "i m. i j-_ jo __j ^S I _> ^_j L_>_ j LS

_* ' 'jj LS **---> . -j--jj->j L_ __ LS--J l_j j L__ij _j4jj__j j j _-j_o __>

,_-____ S < _j-j-j l_b __j j o l__ __- L_ijjj>_ . . -jj-j La ^___) ^j-j L.J.S h_j lj Lj

**' '..'** i_>-"-- <_> j L__jj r*> **' * * _V-' ' j L> ._- LS_-_ l__ j __. a_> j _Sjj_t>_;j < iii » 5Î, i 'i Ijj LS j ___> < __j l_j __> j *->_) j--j j j ' j j*?' >j"i j jjJ Lj

ûj_-_>ij !_____- ___ (__; j ___ j__ .**" >j L> »'jjj_i L_j |_,J_>"

n " j .- - '__) Ijj LS ___> l__j_3 Ijj __. __> ji__j-___. ... )

->_JJ "^jj ' O-S1 L»JJ-J _-J _r- J »-S JJr» -'jjj J -> __ - >

___) _j___ ^_»-»J {7-51*8 O*-*"?' ***-' O-?* i.r' -T^J J-r*-^ J^J4-"*

A ^*/"1 LS j !_>_> _-î < _)jj_j-_j j-j-» o L__jj-S ,..S I >

4 _. y-Sa-j^-j _-^-> b _-j L <ijj-__ I->jj__--_-j ^-Ij-J L.-I

a j Lo __j .. JV» l»j _;j-j _;_-_j1j j -i> < «j__jLS__j _-j Ij__j

j _** ^__B -J ^j l-,lnl_i,__-l j Lj---. _, LlJ L__j___ jAA

. . . JJ_.JJ_.--I

j_j _-o __?-__. ^o A__) <- j Lj *!" P I 'ijft v___jj-S j_j ***--. rt _)<)---)

127 AT

Page 128: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

4_-._ij_.j_S ^J LoJJJ f ' 'j L-» l--~« *» _- ***"» O 'jA-S''*' 'j ijjj jAjA_j _j.A-J_V" V V

. . !__!-. I j ___> a__ I j L___)j_) j. -__j i_o_J <*j _»'*"')_ j L. _-J L_*

_ij L_j- !_____ __j-_o ______'___ (jM, i ') j> _ T . . j __j ___j_?___ L__jj j) _>_

. I -j L)-. *. . . ^j-L. _S-__;j -jjj-S ^-Jj) -jjj j__*» j_-f < j Ij-S

Q . Lj __S **. j"i*i g iffi __.jj-j _ jjl j __> oJJ*? Lj-j j o ' j-^- J'*'_4 j_.j4_. _)_l_f ' j ____> -__. j -ww rtj i S ..) ') I J j LS j j_o A_-> &_> I J i ->..) .) L_-_**J-J _

vj-j ^~> >ff> j -____. j__> _- L.j__ lj_ . . ljj__>

v Vj>*»> rt 'i i __' Li. < jj-jjj-j <___> I j __> j _>j__J __. ^ Lo __S___-_)j j ___> _

. _) )~»rt_> l__j j Lojj-ort-b j (_*J-S

L_ L_J ___> I q .__**. . ..**'" _'j * J A___>jj_> __-_*- J_J _

_5j_) L_> a __) j -_) rtJ j l__j _

. Aj_l_J_) A__ rt_- _L_I A_S>JJ_> J I-SmL-JJ-O rtj l)V ),..) Ij

_-*-?-;- jjj' JJ-^o-J* '-' __-? jjj -S ( i9** ) i-H LSrt__i _, Ijj LSj_j_V V

rtj __J l___) l__-> j A_>J A_> "llll )J . L__jJ ___> __ I j_l A_j . JJ ) _J _--_>-_- J U-J A__>

_* rt____-__J __> ___ ifi i o _ _> < jj-j j lj_-> _;-_- L. __. . j &_» __j ____> __jj_i_s j

_*rt j lj___> _;_-_._. _*j_> _,j L> rt-j -__-!_- LS < Lo <_-_ _!_> _;__j_. ~j__ft . _ij_S___

(_S_J j .) <__*_> jj >j j-S rt jjl j <-_> _;j rt_> rt j A_j j j__j j j_> _j rt j a_S ^ 'i > >

i S i "i >a_i j -_> I jj-j ___j _, \,i I I li'i o fi _.j_S__j _*j a_> /5 a__> . ^j LS_ j"nii ift

jj->jA__ J^_.A____-_ < l_-A_j J^J ^jJ *____-, rt_S _, lj L> . A_> I _-_> _J ^L__>___

i"i .1 i").fi j a *>.)") Aj Ij l_j j >__-___-> a aJ ^ > I.) j-Srtj rt j a j_>__) v_jjj-_ ^jj-S

j -_-* « i_'<j* La j lj-Jrt__ "*iJ _;a_.jj < i_u.i_i~ij_.jAj *__. _;_-»» j. . ûjii-j i_)

1» l^ S ^j-j-J *. . . ^j-- aJ L__4-. _jj_a__ja_- _; _i . . . )

j__*j _J Lj a j j->j-S i-_.,o -___jj_> lt__S-_i_jj_j j -Sij L) ____j j -_S__i__j

*^j j ** aJ a_S &_>>j_j a-j . . a j <___>j I ifi_i l_i l___. .__b j. LS

____) Lo j___jj____j . *____) >-j_j ^___) ^j L_)jA_9rtj j *___. I>_ __) LjAjjAV v

«_-__) ' ' . . __jOj_. ^ L)A__ ljA> _-- lAJj^ j> A__ __j LSrtJ !____.V

_ja__Sa j Lc aJ j Aj ___jj____j i i.'i LSaJ Lj _^j Lo j i L-j v_i __j_j a_>

_5j____> 2j_> < _Jjj> rt_S->jA-.. _J Lj-_j __> Ls j ___.A_. aJj__j < lj_ )*?.*-- ^ L-i--Srt,)'_l_)-». j_-_- _-__-_) LSrtJrt-o . A j A__ujj_-. Li

_-_->jj_>-j j j_> A_b A_) jA._j__.j-j .. _)j__)A_j j_j Sj! *i L_-_ L-i J-Jj

j I aJ ______ j_> . (jj __Sa_j j a_> -_jjj> L_- ,j_ 1_> L_j < __*.-_> I_>V

128 A1.

4_-._ij_.j_S ^J LoJJJ f ' 'j L-» l--~« *» _- ***"» O 'jA-S''*' 'j ijjj jAjA_j _j.A-J_V" V V

. . !__!-. I j ___> a__ I j L___)j_) j. -__j i_o_J <*j _»'*"')_ j L. _-J L_*

_ij L_j- !_____ __j-_o ______'___ (jM, i ') j> _ T . . j __j ___j_?___ L__jj j) _>_

. I -j L)-. *. . . ^j-L. _S-__;j -jjj-S ^-Jj) -jjj j__*» j_-f < j Ij-S

Q . Lj __S **. j"i*i g iffi __.jj-j _ jjl j __> oJJ*? Lj-j j o ' j-^- J'*'_4 j_.j4_. _)_l_f ' j ____> -__. j -ww rtj i S ..) ') I J j LS j j_o A_-> &_> I J i ->..) .) L_-_**J-J _

vj-j ^~> >ff> j -____. j__> _- L.j__ lj_ . . ljj__>

v Vj>*»> rt 'i i __' Li. < jj-jjj-j <___> I j __> j _>j__J __. ^ Lo __S___-_)j j ___> _

. _) )~»rt_> l__j j Lojj-ort-b j (_*J-S

L_ L_J ___> I q .__**. . ..**'" _'j * J A___>jj_> __-_*- J_J _

_5j_) L_> a __) j -_) rtJ j l__j _

. Aj_l_J_) A__ rt_- _L_I A_S>JJ_> J I-SmL-JJ-O rtj l)V ),..) Ij

_-*-?-;- jjj' JJ-^o-J* '-' __-? jjj -S ( i9** ) i-H LSrt__i _, Ijj LSj_j_V V

rtj __J l___) l__-> j A_>J A_> "llll )J . L__jJ ___> __ I j_l A_j . JJ ) _J _--_>-_- J U-J A__>

_* rt____-__J __> ___ ifi i o _ _> < jj-j j lj_-> _;-_- L. __. . j &_» __j ____> __jj_i_s j

_*rt j lj___> _;_-_._. _*j_> _,j L> rt-j -__-!_- LS < Lo <_-_ _!_> _;__j_. ~j__ft . _ij_S___

(_S_J j .) <__*_> jj >j j-S rt jjl j <-_> _;j rt_> rt j A_j j j__j j j_> _j rt j a_S ^ 'i > >

i S i "i >a_i j -_> I jj-j ___j _, \,i I I li'i o fi _.j_S__j _*j a_> /5 a__> . ^j LS_ j"nii ift

jj->jA__ J^_.A____-_ < l_-A_j J^J ^jJ *____-, rt_S _, lj L> . A_> I _-_> _J ^L__>___

i"i .1 i").fi j a *>.)") Aj Ij l_j j >__-___-> a aJ ^ > I.) j-Srtj rt j a j_>__) v_jjj-_ ^jj-S

j -_-* « i_'<j* La j lj-Jrt__ "*iJ _;a_.jj < i_u.i_i~ij_.jAj *__. _;_-»» j. . ûjii-j i_)

1» l^ S ^j-j-J *. . . ^j-- aJ L__4-. _jj_a__ja_- _; _i . . . )

j__*j _J Lj a j j->j-S i-_.,o -___jj_> lt__S-_i_jj_j j -Sij L) ____j j -_S__i__j

*^j j ** aJ a_S &_>>j_j a-j . . a j <___>j I ifi_i l_i l___. .__b j. LS

____) Lo j___jj____j . *____) >-j_j ^___) ^j L_)jA_9rtj j *___. I>_ __) LjAjjAV v

«_-__) ' ' . . __jOj_. ^ L)A__ ljA> _-- lAJj^ j> A__ __j LSrtJ !____.V

_ja__Sa j Lc aJ j Aj ___jj____j i i.'i LSaJ Lj _^j Lo j i L-j v_i __j_j a_>

_5j____> 2j_> < _Jjj> rt_S->jA-.. _J Lj-_j __> Ls j ___.A_. aJj__j < lj_ )*?.*-- ^ L-i--Srt,)'_l_)-». j_-_- _-__-_) LSrtJrt-o . A j A__ujj_-. Li

_-_->jj_>-j j j_> A_b A_) jA._j__.j-j .. _)j__)A_j j_j Sj! *i L_-_ L-i J-Jj

j I aJ ______ j_> . (jj __Sa_j j a_> -_jjj> L_- ,j_ 1_> L_j < __*.-_> I_>V

128 A1.

Page 129: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_ j __. Ij_i__i _, lj l__> _J jj___

^_j a__J a__ j Li-J

^-.jJ_) A_> I -> l_j-_j-> _5j Aju j A__> j j ___. j. rt-J

rtj ____-______> rt__ Ajrtj l_ jA_jA_j i-S _-j__j_i __S L-J A-j

I a e '**' *I J j A_> , ..l l.il

___>*__ jj_, l_j lj^_? aJ

_Jj_o _)A__iiA_> jA_jj_J jjJlj Lo j <___!__. ^j Ijj LS Aj I j i 'i jd_oA_>

_;__> l-_S__> L> a_i rtJ _-S-_> j a_> < j l ** " ____jj_S___ I j_S_jj__b < " a__, v

. |» j rt **> ,_i__>J__ j rt ')_! n**> rtjj_> j LSrtj__A_j rtjj.__jj ^e-i-/ J i lii)'> J L)

_j A -_____) A_. _;j_)_> j __j j j_j_- /. rt__) _j___jj_> rty_j ujj A_Srt_i. Aj__j (_5l_jj_._y.A_S

^ i.mi 1 j <-__jj Li. __ j !_. I-. j j--a_j _-j_jj L_j l_ j j_o j j. ___. ^ . . _j LS_j

rt jlj d > CijjS ^-Srti l-ij rt-o rtJ 1 **) .) 111 A-S p--~ '_>-_- rt-j _5j I j_j < Aj I J L-1

j j 0 A_a . a_j_-j j Lj-> _"__> j Aj L->_> **_;j-i" ~*gj lj_> l_> < ^ *i j .1 .i j_i Lij__- i> A _-i> d_j ___>__- < ^)A__JA_) A_i> -____> aJ A_> __j < JJ-J A j A__> /j L__-_J -V_ju> J-J

»0 L Aj jjj«_) rt **> I 1 j lj__ ^-j LojA> j ___> ___> lj_ » < jj_j j-i. __Sa_) i-S I.) j Ijjj

j !__ _j ) ^_>jj-_T rtJ -__> j_Srtj < _;>-,"' 0 j_j L> j Loj

j _______ . ->j-S jo_j L_> l->j "iSa_i ___j-S aJ _j l__) j ___j

_j __> jj Lo j_Srt_)rt__ A j rt_> _) I. > "1 11) rt_> ^j I 1 û') j> <

j __> l_j ____ I j _-i) lj l»-jjj j o A " .."*' 1*' **' __» ' j ~-' (_>*-' _*»"-S * O JJ*-,J1-*

_j 1 j *> l_> < v__jjrt_Srt_i> ^j I _><___> Lj __. j _Jjj_> rtJ AJjj <*._>jj ^j l_iS ij-j ___>

. ,_-_____. _S_*J lj _- _-J--l *___J Aj rtjrt_>jj_>A_i j Lu> < A j A j j_> _J j j*»V

< __jj__S rt_i> I j __) |_5j L> '-S..i "1 LS < jj-> j L_> j 1 " 1 __i >f) j I j > X_J _;rtj_.j_î) >. a__

j I j ) L_) j j J> j A_j A_) 1 'ij-*) _Sj_ o ' >> '-'"i A _> rtj _) Lui) -_--> 4_S

rtj Aj J-J u-uj_

0_*-=,J^'4-' 'j O ° ' v' tS* ". . ,'< i_) a_> I < ,'. I 0 1 ) lÇ-_S 1_j _

j j j j-jj-> j jjj>j _-S a_) ___jj 4_S . . rt-j L a-S L_Ljj ______>>>

. . rt____rtj j _-j-_S»/

.. . . -> _-_i_jrt_?___ j *_5j_S _->__)__><__ j._J__j _

' ^ . j I J **> _*J L_>_) " a a - A___> A____> _

_|J _S jrtjA_> J Ajj->j_S ____) ij 1 0 "iiiirt-) rtj_jj-S rtJ j_-ij lj Li _h- _v

(9-J-^ 1 < _,_ I j L. £J (_Sj___'L-*.__.A ______ * ^ . . 4v_jd-.A_j £ LS__j A_j IjJjJ-fV, V v/ *- V

rtjrt___Jrt_> , I - jA__iA_i _;AjA_j J_> < ^j *i*j ") rt-J -_> rt-jJ d-& ,jfi 1 S I d_> j _, L)j_>v »j

<j_ j a j j_^_^ _, l____J -__ft j j_» i_ L£j j ajL_AjA_j aJ .. L_._Jrt-S a__u_j

129 A-

_ j __. Ij_i__i _, lj l__> _J jj___

^_j a__J a__ j Li-J

^-.jJ_) A_> I -> l_j-_j-> _5j Aju j A__> j j ___. j. rt-J

rtj ____-______> rt__ Ajrtj l_ jA_jA_j i-S _-j__j_i __S L-J A-j

I a e '**' *I J j A_> , ..l l.il

___>*__ jj_, l_j lj^_? aJ

_Jj_o _)A__iiA_> jA_jj_J jjJlj Lo j <___!__. ^j Ijj LS Aj I j i 'i jd_oA_>

_;__> l-_S__> L> a_i rtJ _-S-_> j a_> < j l ** " ____jj_S___ I j_S_jj__b < " a__, v

. |» j rt **> ,_i__>J__ j rt ')_! n**> rtjj_> j LSrtj__A_j rtjj.__jj ^e-i-/ J i lii)'> J L)

_j A -_____) A_. _;j_)_> j __j j j_j_- /. rt__) _j___jj_> rty_j ujj A_Srt_i. Aj__j (_5l_jj_._y.A_S

^ i.mi 1 j <-__jj Li. __ j !_. I-. j j--a_j _-j_jj L_j l_ j j_o j j. ___. ^ . . _j LS_j

rt jlj d > CijjS ^-Srti l-ij rt-o rtJ 1 **) .) 111 A-S p--~ '_>-_- rt-j _5j I j_j < Aj I J L-1

j j 0 A_a . a_j_-j j Lj-> _"__> j Aj L->_> **_;j-i" ~*gj lj_> l_> < ^ *i j .1 .i j_i Lij__- i> A _-i> d_j ___>__- < ^)A__JA_) A_i> -____> aJ A_> __j < JJ-J A j A__> /j L__-_J -V_ju> J-J

»0 L Aj jjj«_) rt **> I 1 j lj__ ^-j LojA> j ___> ___> lj_ » < jj_j j-i. __Sa_) i-S I.) j Ijjj

j !__ _j ) ^_>jj-_T rtJ -__> j_Srtj < _;>-,"' 0 j_j L> j Loj

j _______ . ->j-S jo_j L_> l->j "iSa_i ___j-S aJ _j l__) j ___j

_j __> jj Lo j_Srt_)rt__ A j rt_> _) I. > "1 11) rt_> ^j I 1 û') j> <

j __> l_j ____ I j _-i) lj l»-jjj j o A " .."*' 1*' **' __» ' j ~-' (_>*-' _*»"-S * O JJ*-,J1-*

_j 1 j *> l_> < v__jjrt_Srt_i> ^j I _><___> Lj __. j _Jjj_> rtJ AJjj <*._>jj ^j l_iS ij-j ___>

. ,_-_____. _S_*J lj _- _-J--l *___J Aj rtjrt_>jj_>A_i j Lu> < A j A j j_> _J j j*»V

< __jj__S rt_i> I j __) |_5j L> '-S..i "1 LS < jj-> j L_> j 1 " 1 __i >f) j I j > X_J _;rtj_.j_î) >. a__

j I j ) L_) j j J> j A_j A_) 1 'ij-*) _Sj_ o ' >> '-'"i A _> rtj _) Lui) -_--> 4_S

rtj Aj J-J u-uj_

0_*-=,J^'4-' 'j O ° ' v' tS* ". . ,'< i_) a_> I < ,'. I 0 1 ) lÇ-_S 1_j _

j j j j-jj-> j jjj>j _-S a_) ___jj 4_S . . rt-j L a-S L_Ljj ______>>>

. . rt____rtj j _-j-_S»/

.. . . -> _-_i_jrt_?___ j *_5j_S _->__)__><__ j._J__j _

' ^ . j I J **> _*J L_>_) " a a - A___> A____> _

_|J _S jrtjA_> J Ajj->j_S ____) ij 1 0 "iiiirt-) rtj_jj-S rtJ j_-ij lj Li _h- _v

(9-J-^ 1 < _,_ I j L. £J (_Sj___'L-*.__.A ______ * ^ . . 4v_jd-.A_j £ LS__j A_j IjJjJ-fV, V v/ *- V

rtjrt___Jrt_> , I - jA__iA_i _;AjA_j J_> < ^j *i*j ") rt-J -_> rt-jJ d-& ,jfi 1 S I d_> j _, L)j_>v »j

<j_ j a j j_^_^ _, l____J -__ft j j_» i_ L£j j ajL_AjA_j aJ .. L_._Jrt-S a__u_j

129 A-

Page 130: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

/j I _____ SrtJ __j > S I S A_> < A j Ajjj dJ l__-) _ J . i " i i i ^j I i "i ii) A j L> dJ

... (j J-J _)fi ..i > LSrtjj _> djjj L) j Aj rt **i i A "i )

"... _J_)lj __.!>- A_S l___i j dJ Aj-jjJS aJ _

^j L_> ___ L-ujj |> d > ,L_> _)idJ d__ __> j _)_)j j_j L_J __. j d_>dJ _£ L_> _

jj >

i_;a_. lj a_> djj_S o Jj jj ." L~ rt_i_J __b jj I >d_j ,_-_______ __j_

n».» îî ... -.

Aj ________ Ijj LS (_gJ > > dJ A-j Loj-J-J 1_> J J LJ ^&MJU A_o d_> _

. _)_) rt_S__j j I j A_j j A_j _,d-S L__jj _*- A_j_j_j . Aj Lo "____* rt_> q Lo J_)

. _)_)->j_- dJ rt_b j ljrt_ii> ___> _*A_> A V >j u__jAJAjA_*> _-/

_________ j_S _,*"**- L)j__ I j_> j rt j j_>j_S__i> aJ <-_** /j Lo _-Sd___)j _

O ° ' LS rt_j lj l_j !_-.»- A 'i "i l__ < *»--._--' u-_»j_** O-^JJ-t1 ^?J 1° *"*"J

v

< »_-_» L__ l_j j i"i»i >j !__> j j j £<»"/ j I _i ..' i _, 1 ' ..' j i5j **-*» A-i-ii) j-S . _____ j_S

< ^j -'J J ***' I J J if) ') J j ljjd-_ A-J *| 'i {"- Ljj__ lj_> rt_j __i__-_id-_. j_)V v

J ) dj d_jjl AAjjj dJ < -» Li j_> rtj ______ d-V dJ < __-__) Ij j_j djrt_)rt_> rtJ\/

j__) jj Lo-_Sa_9-_j Lo L_> j._va_j < jj I "> .1) _ j--> j_j AjA-i> !____> j ___> dJ < Ij L-ijjj

. . . A_ş-_> Lo L-i -Sd_)

-__.

>*

< I _ d___;J-JJ J j ) ifi J d jd_i j Aj*. i j L> A_l j < i j j. dJ _

Ij I ** A_j £ Lo-idJ L> j I j A_b ^-ŞuJAj j _j _->___ l_j l__-Sd_jd_jJd__ d_j

' *, . . _,d___

djdjd___S rt_> j AjJ > _-- - J -_>__- j rt_j rtj difi >j js A_j Aj l_i>- _

n »-jj»ij 'j> o L- '_-»

A "'*_']] < j *>»t' <** "i >» > .) u-> 1b -ui) j uj L_- _5 1 S..i j _ -Lo _5° j *»> _)fi i *

d _______i>j_? j___ _;rt ___>_) L_jj_i j ^j-jjjd-j j d_> d_S < djj -.Srtj-j-j l_> ,_5_J

____________ , , _ j __> lj__T j_j _jj_> |_5 d_Sd__>j d_> < jj-j d_i d_i)_) j__s j

___LS < -.j_Sd__rt--> _Sj Lc < jLi>_J_->_-j _-d_j < jj_j->j-Sj rt_> __JI_)jjd_)Cr v ' v

l a j 'j-? j*-^ l-_i-_o-Jj_> j LjrtJ < _.j_S_--j L_Jdu_T j Li>__j!_>

t_r j LSd__;j L__jdj _Jjj_-jj_- j L> ^--J ___)j rt__ .. ___ Ls a* d__J A_b»/

A _; Lc j>_ < I 'ijff) I -> rt-S rt_o 1 j___jd_j "i ..) d _> j L> *____> jj>j < '-iiVijJ d-b

1 J_~ _"jj-o o^'J . j !j-> »-*_»-' L)jd__jA_j _;jj_9 j _____) j_> L_) j d__j

: -"r1-^ J *- -^ -SJ *-?

_>j L-»»-»-i o 'j '-J JJJ -1? J J--" «J?*

130 YH

/j I _____ SrtJ __j > S I S A_> < A j Ajjj dJ l__-) _ J . i " i i i ^j I i "i ii) A j L> dJ

... (j J-J _)fi ..i > LSrtjj _> djjj L) j Aj rt **i i A "i )

"... _J_)lj __.!>- A_S l___i j dJ Aj-jjJS aJ _

^j L_> ___ L-ujj |> d > ,L_> _)idJ d__ __> j _)_)j j_j L_J __. j d_>dJ _£ L_> _

jj >

i_;a_. lj a_> djj_S o Jj jj ." L~ rt_i_J __b jj I >d_j ,_-_______ __j_

n».» îî ... -.

Aj ________ Ijj LS (_gJ > > dJ A-j Loj-J-J 1_> J J LJ ^&MJU A_o d_> _

. _)_) rt_S__j j I j A_j j A_j _,d-S L__jj _*- A_j_j_j . Aj Lo "____* rt_> q Lo J_)

. _)_)->j_- dJ rt_b j ljrt_ii> ___> _*A_> A V >j u__jAJAjA_*> _-/

_________ j_S _,*"**- L)j__ I j_> j rt j j_>j_S__i> aJ <-_** /j Lo _-Sd___)j _

O ° ' LS rt_j lj l_j !_-.»- A 'i "i l__ < *»--._--' u-_»j_** O-^JJ-t1 ^?J 1° *"*"J

v

< »_-_» L__ l_j j i"i»i >j !__> j j j £<»"/ j I _i ..' i _, 1 ' ..' j i5j **-*» A-i-ii) j-S . _____ j_S

< ^j -'J J ***' I J J if) ') J j ljjd-_ A-J *| 'i {"- Ljj__ lj_> rt_j __i__-_id-_. j_)V v

J ) dj d_jjl AAjjj dJ < -» Li j_> rtj ______ d-V dJ < __-__) Ij j_j djrt_)rt_> rtJ\/

j__) jj Lo-_Sa_9-_j Lo L_> j._va_j < jj I "> .1) _ j--> j_j AjA-i> !____> j ___> dJ < Ij L-ijjj

. . . A_ş-_> Lo L-i -Sd_)

-__.

>*

< I _ d___;J-JJ J j ) ifi J d jd_i j Aj*. i j L> A_l j < i j j. dJ _

Ij I ** A_j £ Lo-idJ L> j I j A_b ^-ŞuJAj j _j _->___ l_j l__-Sd_jd_jJd__ d_j

' *, . . _,d___

djdjd___S rt_> j AjJ > _-- - J -_>__- j rt_j rtj difi >j js A_j Aj l_i>- _

n »-jj»ij 'j> o L- '_-»

A "'*_']] < j *>»t' <** "i >» > .) u-> 1b -ui) j uj L_- _5 1 S..i j _ -Lo _5° j *»> _)fi i *

d _______i>j_? j___ _;rt ___>_) L_jj_i j ^j-jjjd-j j d_> d_S < djj -.Srtj-j-j l_> ,_5_J

____________ , , _ j __> lj__T j_j _jj_> |_5 d_Sd__>j d_> < jj-j d_i d_i)_) j__s j

___LS < -.j_Sd__rt--> _Sj Lc < jLi>_J_->_-j _-d_j < jj_j->j-Sj rt_> __JI_)jjd_)Cr v ' v

l a j 'j-? j*-^ l-_i-_o-Jj_> j LjrtJ < _.j_S_--j L_Jdu_T j Li>__j!_>

t_r j LSd__;j L__jdj _Jjj_-jj_- j L> ^--J ___)j rt__ .. ___ Ls a* d__J A_b»/

A _; Lc j>_ < I 'ijff) I -> rt-S rt_o 1 j___jd_j "i ..) d _> j L> *____> jj>j < '-iiVijJ d-b

1 J_~ _"jj-o o^'J . j !j-> »-*_»-' L)jd__jA_j _;jj_9 j _____) j_> L_) j d__j

: -"r1-^ J *- -^ -SJ *-?

_>j L-»»-»-i o 'j '-J JJJ -1? J J--" «J?*

130 YH

Page 131: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_Ai-» ij_)j_)d__i djdjjj j

j a j A_j j_ dJ _;dj d_> _|i l_> __i ____> Li rt_j . . rtj rt_j L___j __Srt___jj_S

_) L) Aj d_j ^j_u l_j (jfijS.xV ') d_b . JJ ) j_)j_S _-) A> _;j L> l_)d_o j dj

O --._--» d j A..Û j j aJ l->A_Sdjj__ j j d_i ^_. LS aJ d_S < ^j_Sd_j**-»* -/

_- > j-J o 'j **-?* »_,-.'. '*---*- o *--P**'J »-5»-^ *- J *_*-*» _-'<_»*

_5_gj_»j-di*i *i ift j _;rt_Srtj_>j_S dj l> j d__> d_> _________ _;rt_Srt_i) Lo L>-/ _

. jj-j_-j __)fi_i I Luo j I 'ijffi rt-_ ______ j <jj_i__i> _Jd_oj_T j jj-S>/

_____ __0 J rt-i uSrt-jrtj L_> _-j t_J . A j A ** j \ _jj_, |j_> Lui>d_J d_)

-___> j A_S. Jj-9 J u_)j_> d_> rtj d-j_> ^____)A_» *_;j_JA-_Jj d__> j l___-_

_>=_-* J J*-'J J o *-' *,aJ-* _r--*--*>*J _-?-J ''-*» -"JJ-J J l_J-»' _H-*** _* >/ -j*

°j- *-* _*-?-» l? *-3 ' J-1*-*1 « j L-*-» L> __. jj_, . . ____.jj-» j/ ^/

j_j __Jd_i . (__>_ _-SJrt_>- _) L>d-> _-___> d_t _-_, L>d-SdJd__ j JjlJ ja I _;4_S (_;j a_j jj-j j Li _J ___-__> L_> . L_jj_S j I j l__i j j Li

Cjukjj-I _5__ijj_i ^c-SÛjj l> Lj d j d-__uj _5jjj _-Sd_>dj l_> . _;__J

. _>j_Sd__. _;j L> _-o j 0 -__> 0jl__J,L._Jj-Jj_J(.dJj _.^__'

J A i d_S I _Jj j A- duJ j__S_ij L> iV >î> .' o A_b jj-o : _c->J J ' ..'"' LS

j____Sd_j jj i _ j j __> . . 4_j __Ş Lo-j a I i i . j-__jdJ __-S_)j L>

A I j-J-J _ji l_J ... />-> I > . I i q _<- A **> l ) __,_____> uJUtf A_>__,_.... p-> ',> ^--w J O-

rt j A j A **) ) -._ I *> '» _' *"> *> J Aj <__> JJ> ^-J ' ** -- *>

s*( . <__i ub d_> d_> J* *' '' ' A *\.1 j-jJ d_j

j j I *^*'j i"'"' "**' i_r^J-^ *'- L) A_b _;djA__jj_j <_-jj_j J d__> aJ-j

,, if) l I j du_ j» A. . jj LSd_L>j j -__) _; 4 jdj ____-. . . AjdjA__v-b

______Sd j_9 d_> dJ __>-> _-J LSaa_> ___> _;j rt__> _ o__j __j -jjj-j a_> j d j d_>j I j_>d_j_/ >/ v " "**^ V

j aSa j LSj jJ L_i aJjJ j_S i__5j d__,jrt_jjj__.j_i_J (,5j i_i . _>j-Sd__> juj Li

_;dj-j__S j » Li j. d_j >^_A_i__jdLj ja-jaJ j. a__ . . djd_>j_SdLj jj LSd)_) j_S (jSj_>

"*' *** «/J J *-î.J j J b j_, L<û .. . ^ j__)dJ_,ljd_j_;-_. < jA_> d__>j__j_S

-» l_> L-^jJd-j jJa-S < _,__<__ j _j 'i __>_»> .__) J L)j j_S < _j dLSA-j ^j L-STj j L>

« _ -J < j Li j_i d j rt .fi )__) dJ < _;__J j i d j d j Li aJ < a j a_j j_ij__> ___

U__jJj_i rt_> _ l_> . _)j_>d__> j A_b _v jj->jd_b dJ jjj ' j rt_j j_j rtjrtjjj_i>__j

ic I _j L_> I_j _irt j rt___> _J . _) a_> ___j _J jj>dj aa -j LS__j I j __w l_> j

a j i*> 'i i'i__ j___Sa_) j_>_^djd_j j ,j d-Sd-j j_j_Sd_) ^j lj __. oj*^**-*- **'J

I __________>j a "i ii) lj d_> _j Li < _>__ l__j_j__d_> j L)A_) j _>j > L> L_> d_jv

O 1 _i .fi _i "i m a J j oj^J LJ-J o Ljj-> -S_lj!_J j j_o A_b dJ *_!_>___) _)jA__-__<»/

131 VA

_Ai-» ij_)j_)d__i djdjjj j

j a j A_j j_ dJ _;dj d_> _|i l_> __i ____> Li rt_j . . rtj rt_j L___j __Srt___jj_S

_) L) Aj d_j ^j_u l_j (jfijS.xV ') d_b . JJ ) j_)j_S _-) A> _;j L> l_)d_o j dj

O --._--» d j A..Û j j aJ l->A_Sdjj__ j j d_i ^_. LS aJ d_S < ^j_Sd_j**-»* -/

_- > j-J o 'j **-?* »_,-.'. '*---*- o *--P**'J »-5»-^ *- J *_*-*» _-'<_»*

_5_gj_»j-di*i *i ift j _;rt_Srtj_>j_S dj l> j d__> d_> _________ _;rt_Srt_i) Lo L>-/ _

. jj-j_-j __)fi_i I Luo j I 'ijffi rt-_ ______ j <jj_i__i> _Jd_oj_T j jj-S>/

_____ __0 J rt-i uSrt-jrtj L_> _-j t_J . A j A ** j \ _jj_, |j_> Lui>d_J d_)

-___> j A_S. Jj-9 J u_)j_> d_> rtj d-j_> ^____)A_» *_;j_JA-_Jj d__> j l___-_

_>=_-* J J*-'J J o *-' *,aJ-* _r--*--*>*J _-?-J ''-*» -"JJ-J J l_J-»' _H-*** _* >/ -j*

°j- *-* _*-?-» l? *-3 ' J-1*-*1 « j L-*-» L> __. jj_, . . ____.jj-» j/ ^/

j_j __Jd_i . (__>_ _-SJrt_>- _) L>d-> _-___> d_t _-_, L>d-SdJd__ j JjlJ ja I _;4_S (_;j a_j jj-j j Li _J ___-__> L_> . L_jj_S j I j l__i j j Li

Cjukjj-I _5__ijj_i ^c-SÛjj l> Lj d j d-__uj _5jjj _-Sd_>dj l_> . _;__J

. _>j_Sd__. _;j L> _-o j 0 -__> 0jl__J,L._Jj-Jj_J(.dJj _.^__'

J A i d_S I _Jj j A- duJ j__S_ij L> iV >î> .' o A_b jj-o : _c->J J ' ..'"' LS

j____Sd_j jj i _ j j __> . . 4_j __Ş Lo-j a I i i . j-__jdJ __-S_)j L>

A I j-J-J _ji l_J ... />-> I > . I i q _<- A **> l ) __,_____> uJUtf A_>__,_.... p-> ',> ^--w J O-

rt j A j A **) ) -._ I *> '» _' *"> *> J Aj <__> JJ> ^-J ' ** -- *>

s*( . <__i ub d_> d_> J* *' '' ' A *\.1 j-jJ d_j

j j I *^*'j i"'"' "**' i_r^J-^ *'- L) A_b _;djA__jj_j <_-jj_j J d__> aJ-j

,, if) l I j du_ j» A. . jj LSd_L>j j -__) _; 4 jdj ____-. . . AjdjA__v-b

______Sd j_9 d_> dJ __>-> _-J LSaa_> ___> _;j rt__> _ o__j __j -jjj-j a_> j d j d_>j I j_>d_j_/ >/ v " "**^ V

j aSa j LSj jJ L_i aJjJ j_S i__5j d__,jrt_jjj__.j_i_J (,5j i_i . _>j-Sd__> juj Li

_;dj-j__S j » Li j. d_j >^_A_i__jdLj ja-jaJ j. a__ . . djd_>j_SdLj jj LSd)_) j_S (jSj_>

"*' *** «/J J *-î.J j J b j_, L<û .. . ^ j__)dJ_,ljd_j_;-_. < jA_> d__>j__j_S

-» l_> L-^jJd-j jJa-S < _,__<__ j _j 'i __>_»> .__) J L)j j_S < _j dLSA-j ^j L-STj j L>

« _ -J < j Li j_i d j rt .fi )__) dJ < _;__J j i d j d j Li aJ < a j a_j j_ij__> ___

U__jJj_i rt_> _ l_> . _)j_>d__> j A_b _v jj->jd_b dJ jjj ' j rt_j j_j rtjrtjjj_i>__j

ic I _j L_> I_j _irt j rt___> _J . _) a_> ___j _J jj>dj aa -j LS__j I j __w l_> j

a j i*> 'i i'i__ j___Sa_) j_>_^djd_j j ,j d-Sd-j j_j_Sd_) ^j lj __. oj*^**-*- **'J

I __________>j a "i ii) lj d_> _j Li < _>__ l__j_j__d_> j L)A_) j _>j > L> L_> d_jv

O 1 _i .fi _i "i m a J j oj^J LJ-J o Ljj-> -S_lj!_J j j_o A_b dJ *_!_>___) _)jA__-__<»/

131 VA

Page 132: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

d_l d-S Lo-j A I i i . j duvdJ r '_*> ;j L>

/£-. ,_>J_> I 'i j **> A-j *| >) . j-ii) 4_jj j____jd_j ^j _____ Û_S Lo-i> d I i i 9 rtj l_j_ _.

. . A j A *i i j j j__ A-j l___i> Loj_> _jjA>_ A_) j A-b 6jJJ _____» j j d_i" v - **

*»* Ç I - A*»* - »»* - V-, » d q d "n ..' j J J__ A-j I i*l"i>nj_» _*j j d>_ d_j j d j A__j j j j_w A_> -)j A-_) j_> _

-* " v "«_

Aj Lo _, Lo-o d_S j 4j_)j_j _) Lo jj jv "** vuSd___j < dj-j j _) _) Lo-jj_> _L> j j_)jJ__b j >_--=' jdj-jj-S jjj

v ** vdj L> d_i) l_> __S_____ lj L-ujj jd_-dJ _j I o iÎijj L__j A_b

. a_j a j a_j L_ a j I j lj j _;_\ 1_> a«i> aj> j _5j j j*_ a._ aJ __> \ -_> j A_b $__> _

aj L> jd_>dJ d_> ojj Jj*-'v '

a i Lij < _>j_Sd__) __>4_S -o ._ < jj-j ajjj--> __>*_)_) o 'jj LSj d_>>

V V

Aj A_j_vjj_> A__) dLJ ^_ A_Sd__jJj_i Aj L> djrt jjd__j _-_ j __j 4 j j_j_> j 4_j ^d-Sdj L>v

V V

1» a_> ^ Li ^^iV'J,.,) _5jA__j __jj_» _sj Li_J _;aJ Lj j d_j . . . )v V

_, .,) __-SJ d_- jj lj lj-_-> _;j d__j _*_-_j LS j djdjj-jjj Li _; _-_>_! jj

A I j. d_j j l_jd_)jd_i j -Jj-J djj_> IjJ . j I j A_b j o J L->

_; L_> L_>< j j .'">j -S _J _5j -_> d_Sd_iii j a__"j__ i " > ** > _*j I j >>_ _*j a .inn

a I . . jj-jd-j d_SA_i> d_jj d_9 j dj lj L_> _____ lj L_j j -. 'i i dJ

-> A j A_> j _j Lo d_) __> LJ d j A_> jj I j > dJ < d q I j d . d_u>

< _-_-) j--J d_5_ _,j < ^jj A_> ,Jj < _i l_) Ajj_i) jA__dJ < £ ljd__)

JJ " J -* 'JJ-'* ' J ' J J -SJ *j ' O * J 't. J o-'JJ-î'w v ] i

< /) ) j- *» A j A» < A__>AjA_b j ^JJ-* < J L-.A-oA' j j-_Aj-9" ' V *»*' v **/ V

rt Sdj > 1_j _;j I j d-ij d_j L) . . _)_jj jjj uSa_> aJ j-j-j j j-j <

>/

j Q ">j--" *-S-*-^ '- ' j -__-» a__> djj_> j j > _;4__JLS j j j_i _ij_>

A ^AjA.i'jii. aJ jA_b I "i .îi j^ joo-j .. _j l-_C_J j 4__rt__

d__Sd j a i _i uii -_-_-_> -J ,__ _> I j j LS L> _J . jj > 1 Siîij j j_i) J A_b

J_H djd____jd_> d_i _JjS j j l__. ^_Sa_ij__a> . __. 1 \m___i Ij _;j>

J J I J *--» Lj ? . . _L_t* dj___ j L> ljj_>d-_ _;j_) _;jd__> (_;j>

j Jj__S _5j_5a_-- *..._) Lj-j-j d_Sd j_f l__ ______ Ijdj _j Lj dJdJ_j)\ 'J-J A_l ^ . j^ Lw j uSlj A .") j j 4-*i) __> j d ) i) I j A_j j LS-i

j d____dJ jj d_S . jj_>___j-j _;j _____ _J I i'ii. .lS !>_-_ Lj j j_> __, d_>

j -____ dJ . djd_i) Li__j IjjA-T^jfi jj-j __ _ '..*** _-S_-SJLjj-i) d j d__j

1 *-*_'* . l-j-S _ L_S L> ^c-uu- L)A_. j-ju-d_> j-d-Sdj L_i> j jj-9"""" *vv

liîiijS o - J '-'"'y' tSj LS jd-_)rtJ _jirt_Srt__ijj_i ^rtjrtjrtj _5jd-> Li

... -»j-S *_CJ _) I _i iîi i "i rt_Lc rt_j j _____ j I j __b j

132 YY

d_l d-S Lo-j A I i i . j duvdJ r '_*> ;j L>

/£-. ,_>J_> I 'i j **> A-j *| >) . j-ii) 4_jj j____jd_j ^j _____ Û_S Lo-i> d I i i 9 rtj l_j_ _.

. . A j A *i i j j j__ A-j l___i> Loj_> _jjA>_ A_) j A-b 6jJJ _____» j j d_i" v - **

*»* Ç I - A*»* - »»* - V-, » d q d "n ..' j J J__ A-j I i*l"i>nj_» _*j j d>_ d_j j d j A__j j j j_w A_> -)j A-_) j_> _

-* " v "«_

Aj Lo _, Lo-o d_S j 4j_)j_j _) Lo jj jv "** vuSd___j < dj-j j _) _) Lo-jj_> _L> j j_)jJ__b j >_--=' jdj-jj-S jjj

v ** vdj L> d_i) l_> __S_____ lj L-ujj jd_-dJ _j I o iÎijj L__j A_b

. a_j a j a_j L_ a j I j lj j _;_\ 1_> a«i> aj> j _5j j j*_ a._ aJ __> \ -_> j A_b $__> _

aj L> jd_>dJ d_> ojj Jj*-'v '

a i Lij < _>j_Sd__) __>4_S -o ._ < jj-j ajjj--> __>*_)_) o 'jj LSj d_>>

V V

Aj A_j_vjj_> A__) dLJ ^_ A_Sd__jJj_i Aj L> djrt jjd__j _-_ j __j 4 j j_j_> j 4_j ^d-Sdj L>v

V V

1» a_> ^ Li ^^iV'J,.,) _5jA__j __jj_» _sj Li_J _;aJ Lj j d_j . . . )v V

_, .,) __-SJ d_- jj lj lj-_-> _;j d__j _*_-_j LS j djdjj-jjj Li _; _-_>_! jj

A I j. d_j j l_jd_)jd_i j -Jj-J djj_> IjJ . j I j A_b j o J L->

_; L_> L_>< j j .'">j -S _J _5j -_> d_Sd_iii j a__"j__ i " > ** > _*j I j >>_ _*j a .inn

a I . . jj-jd-j d_SA_i> d_jj d_9 j dj lj L_> _____ lj L_j j -. 'i i dJ

-> A j A_> j _j Lo d_) __> LJ d j A_> jj I j > dJ < d q I j d . d_u>

< _-_-) j--J d_5_ _,j < ^jj A_> ,Jj < _i l_) Ajj_i) jA__dJ < £ ljd__)

JJ " J -* 'JJ-'* ' J ' J J -SJ *j ' O * J 't. J o-'JJ-î'w v ] i

< /) ) j- *» A j A» < A__>AjA_b j ^JJ-* < J L-.A-oA' j j-_Aj-9" ' V *»*' v **/ V

rt Sdj > 1_j _;j I j d-ij d_j L) . . _)_jj jjj uSa_> aJ j-j-j j j-j <

>/

j Q ">j--" *-S-*-^ '- ' j -__-» a__> djj_> j j > _;4__JLS j j j_i _ij_>

A ^AjA.i'jii. aJ jA_b I "i .îi j^ joo-j .. _j l-_C_J j 4__rt__

d__Sd j a i _i uii -_-_-_> -J ,__ _> I j j LS L> _J . jj > 1 Siîij j j_i) J A_b

J_H djd____jd_> d_i _JjS j j l__. ^_Sa_ij__a> . __. 1 \m___i Ij _;j>

J J I J *--» Lj ? . . _L_t* dj___ j L> ljj_>d-_ _;j_) _;jd__> (_;j>

j Jj__S _5j_5a_-- *..._) Lj-j-j d_Sd j_f l__ ______ Ijdj _j Lj dJdJ_j)\ 'J-J A_l ^ . j^ Lw j uSlj A .") j j 4-*i) __> j d ) i) I j A_j j LS-i

j d____dJ jj d_S . jj_>___j-j _;j _____ _J I i'ii. .lS !>_-_ Lj j j_> __, d_>

j -____ dJ . djd_i) Li__j IjjA-T^jfi jj-j __ _ '..*** _-S_-SJLjj-i) d j d__j

1 *-*_'* . l-j-S _ L_S L> ^c-uu- L)A_. j-ju-d_> j-d-Sdj L_i> j jj-9"""" *vv

liîiijS o - J '-'"'y' tSj LS jd-_)rtJ _jirt_Srt__ijj_i ^rtjrtjrtj _5jd-> Li

... -»j-S *_CJ _) I _i iîi i "i rt_Lc rt_j j _____ j I j __b j

132 YY

Page 133: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

£ L>_"J__' _, L_»A-Jl_->j l_-A__ j J_o ___. _5AjA__ j_> ->j-S _;j Ij Lb jjd_> (J_Cjl___j d ->

: jdL-> _____>_> ^ Lidjj Ij^ j <_)'*) .1 ^J. . _)d__d_) j_i dj L> _j L__o j l__j d-b j lj_> _

". . . j rt __J 4_j _ji l_> _> Lj j__> _; dL_> _

. i y *> ..) o Lj _, Lo a____ d j d__> < ^_i ___> ^ Lu) rt_> jt*-j-»°

*__jjj d_->jj_j j _>j L_. diViii jff> _i_ij __. . _;j I_)j___4_j _j Lj-_i _

£ < ^---j-jdii _, L>jj_-d__ . . _____? L> lj __> __>j> i5j> __>jjj a_.

.."__> b j 1-jja_.

S I ~- _>*>_>J dJ < _;j &_ A-iii A_S A_j u-_j-ii___i LSj j j_j j l> d_> _

. . dj d_J_l___)d_>d__

"i *! . d j j__ j __j ^ l_i j d_i (__> Ljj_- j _jd ___.___> _-

j» A j j L> aJ ,_j I o iÎijj '**i*i dj_j->__j ,j Li l_ui>j-. dj___. _

>_J-S __-»> l_>d_OJA_l

_». A

O" d___ ____-. < jj_jA_ uSA_idLSdJj> _5d_jdjd_j j-_d_> uSd-jj-LS jA_b

^j-S L> d_> < i_jj A_Sd__> d-j dj d_j |_5 L)j-_ _-d_S < dj rtj I j_> d_j l_b d_j I j_-> A_i

O ' **-*' *-5L^ JJ .'"->*--» _S*'JJJ---> O ' ..'->'_'" " " *_, ' .' .' i_J»> ,_>-. _*J»*--»v

j -d_> J _.__ _>__j_*_> ,_ L)j-_ _jA_. , O-.-J _;A ) l.îi l-u-dj Lj j j L_ dJ»* V

< d j ________ j j_j lj____Jd_& ) ii) i iii _îi i ') LSd j "idi _iff> . ujj d-Sd-j d_j o*-**^

<jj_j4__ djrtjd_>d_) gj Ljj-j **,i 'i > j-i ~-__î> X-j __J _j I_j_;j_S I_a_T_>j j L.aJ

' -' ** a li__j 1_j_;j-_> jj->j A_b 1 j>_ d_> __jj_)d_> _**- l_j

!__________) Ijj LS £->__- J "*__-)JJ_) L__>j A-o 4__ j. 4-S Lj 'jj-* CJ A-9 _

_r--y V-^ '»-*-*.

_j l__)j _; I j d j Li _i_jS < dj )*ilj,._) _____> I jj LS _; L__)j j__ ____£ -> _v

*. . . _;j j-j j-uS j £ l_i __i> L>

v_ V< ________ 4__ Aj rt_j >____>-__) d-LJdj d_j j d_b j_> < «) d-i) _ji ' j dj Li _

__>jdj_jj_S ^-J-. djj_>d_> j L> L> _> lj_L_>4_> L_> l_L_>.-j__ --_i__ aJ a_S

. . _5j-_-J J-J J dL_>

j **_*_-S < IjjA_j 4 j 4___|_J jrtj4_) j rt_b _) Lo A_S-L_J Ijj LS _V

JJ j d-j- . a j _-j_jj d___j L> . . < _Sj S Lj j I j d_j __j _; a_S LjÛjj j du_j_> L>*»' V

, , ijj L___~4_j I__j L>j> J -L-TdJ (j L__»d_S

a j l_**"j_. : &JL o ^^ £ŞSt-> jd_? < d__.j> b 0 L.2-. j_> _

O-*-*4-0 _*J *>---'-}*-* _**---

j__Jb . Aj-uJAj lj_S ^_5 L_> j L> _, LiAJ < A____J "tSjAjij-T du>d_j _v_> _> v

J -__> _S L-_Jî*j j du» dJ J)_-_jj L> d____o __-___>.. -____> -J-J) _ I *?_> A_i_i ___> d_j

133 n

£ L>_"J__' _, L_»A-Jl_->j l_-A__ j J_o ___. _5AjA__ j_> ->j-S _;j Ij Lb jjd_> (J_Cjl___j d ->

: jdL-> _____>_> ^ Lidjj Ij^ j <_)'*) .1 ^J. . _)d__d_) j_i dj L> _j L__o j l__j d-b j lj_> _

". . . j rt __J 4_j _ji l_> _> Lj j__> _; dL_> _

. i y *> ..) o Lj _, Lo a____ d j d__> < ^_i ___> ^ Lu) rt_> jt*-j-»°

*__jjj d_->jj_j j _>j L_. diViii jff> _i_ij __. . _;j I_)j___4_j _j Lj-_i _

£ < ^---j-jdii _, L>jj_-d__ . . _____? L> lj __> __>j> i5j> __>jjj a_.

.."__> b j 1-jja_.

S I ~- _>*>_>J dJ < _;j &_ A-iii A_S A_j u-_j-ii___i LSj j j_j j l> d_> _

. . dj d_J_l___)d_>d__

"i *! . d j j__ j __j ^ l_i j d_i (__> Ljj_- j _jd ___.___> _-

j» A j j L> aJ ,_j I o iÎijj '**i*i dj_j->__j ,j Li l_ui>j-. dj___. _

>_J-S __-»> l_>d_OJA_l

_». A

O" d___ ____-. < jj_jA_ uSA_idLSdJj> _5d_jdjd_j j-_d_> uSd-jj-LS jA_b

^j-S L> d_> < i_jj A_Sd__> d-j dj d_j |_5 L)j-_ _-d_S < dj rtj I j_> d_j l_b d_j I j_-> A_i

O ' **-*' *-5L^ JJ .'"->*--» _S*'JJJ---> O ' ..'->'_'" " " *_, ' .' .' i_J»> ,_>-. _*J»*--»v

j -d_> J _.__ _>__j_*_> ,_ L)j-_ _jA_. , O-.-J _;A ) l.îi l-u-dj Lj j j L_ dJ»* V

< d j ________ j j_j lj____Jd_& ) ii) i iii _îi i ') LSd j "idi _iff> . ujj d-Sd-j d_j o*-**^

<jj_j4__ djrtjd_>d_) gj Ljj-j **,i 'i > j-i ~-__î> X-j __J _j I_j_;j_S I_a_T_>j j L.aJ

' -' ** a li__j 1_j_;j-_> jj->j A_b 1 j>_ d_> __jj_)d_> _**- l_j

!__________) Ijj LS £->__- J "*__-)JJ_) L__>j A-o 4__ j. 4-S Lj 'jj-* CJ A-9 _

_r--y V-^ '»-*-*.

_j l__)j _; I j d j Li _i_jS < dj )*ilj,._) _____> I jj LS _; L__)j j__ ____£ -> _v

*. . . _;j j-j j-uS j £ l_i __i> L>

v_ V< ________ 4__ Aj rt_j >____>-__) d-LJdj d_j j d_b j_> < «) d-i) _ji ' j dj Li _

__>jdj_jj_S ^-J-. djj_>d_> j L> L> _> lj_L_>4_> L_> l_L_>.-j__ --_i__ aJ a_S

. . _5j-_-J J-J J dL_>

j **_*_-S < IjjA_j 4 j 4___|_J jrtj4_) j rt_b _) Lo A_S-L_J Ijj LS _V

JJ j d-j- . a j _-j_jj d___j L> . . < _Sj S Lj j I j d_j __j _; a_S LjÛjj j du_j_> L>*»' V

, , ijj L___~4_j I__j L>j> J -L-TdJ (j L__»d_S

a j l_**"j_. : &JL o ^^ £ŞSt-> jd_? < d__.j> b 0 L.2-. j_> _

O-*-*4-0 _*J *>---'-}*-* _**---

j__Jb . Aj-uJAj lj_S ^_5 L_> j L> _, LiAJ < A____J "tSjAjij-T du>d_j _v_> _> v

J -__> _S L-_Jî*j j du» dJ J)_-_jj L> d____o __-___>.. -____> -J-J) _ I *?_> A_i_i ___> d_j

133 n

Page 134: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Aj -_____) j d___> Aj lj_ jdj A_> _V

)} _*?o-iW-j _______ d_S j Aj d_> _ji Ljj A_i L_> __j I j_j d_j d-S -_)___ "i iîi i S ... \

j ' _ __ d-Sd_j j A_> j A_b *| . ^j j_>4__> d_> Lo d-j V . d j d___jj '*"\_>

. * 'i _i ".j j 'i .1 j l> 1 1\ _i "> iii lj ____- L- aJ j u-i LS J-j_Î _5j_>»V

j "_îj_S aJ o_> V . . a j aJ j j-S rtj l_J_f __ jl <u L_l_> ^j, __>

!___________ Q_ij_i __j ^jj) V _"J-S _J 4_> d j du> d__> j j_i A_j j> d_jV

_* * a ** i _)_jj_i A_)_i_jjA-_ < _j jÛJ A_b j_oj_> _;j -__)

uS-jj l_>< j j j jjj __Sa____ LiA-j .. l_jlj_iljA__ U,V.""JJ-*»**J *->

dJ d_> -__>*_]J _*» ) d__i>j_S j_ 4-j J l_o lj_> I ") .îi _i_*i A_S < OJJJ Jv/

j -__-__> J 4_J , u_) Ub d_j ^J I_J A_>j_> l_Jjj_> **> ,i j A_> -jidj l_jy

^ Lm jAjA_> j |_5jA_jjA_> a_S_j_> _;j_) j a_j aJ a_iaJj__ j LojA_>. _^

lj> _Jj L_>-> < jJ-J_-.u__a.A_J < I Iwd-J ... ^j l_9 rt-il .,'"> }""'*' J

_ 1 ** I j dJ O J **"""" * *"=* »-»J^J >*_*» .' Ai*) »J-_' (O d-j j_> J J I

Aj d___v-_j jA__d__> SJLS < _>j_Srt_j ,_5j Ix A-ojd-i) < '<__>»-> _, "i 'î) _)

_-i AS A__i> j_. j aJSA-___j__> dJ __j_i d_> Ajj-j JJt> u_)j_>d_>A_i>

j" _ a d_Sd__jj_S iş-SJ d_> J A__ dJ uS_i_-A_> Ajj_> jj-j

( . . 1 jj d__ _y--ij rti < __jj_> j rt-j __> A_> _i) I j_i d_>

Vjj o A ff> . . _j-j__> aJjJ 4l_ ____) ___-_) -l-j j_j l_) j O ub A_j l__ LojA-j J j__4_>

j A _ _b < d j -_______jj_>i_J ^j L_)j L> j j- 4_ _j L> l__ 4_j ^-j I j ") .) A-J <_____ d-S

j 4 j 4___i_j d_i) _ij L> d-ijj aiijj oj**** JJ**' Lo J j ' '-'j*^* _g*-***.j -*?. ' J*^AJ

. A j ______ jj_) d_> j Lui Al.jj A_}jj _j__jl_> Lo d-J . _5j d-_ d_j j_> j J d_> d_lV

< Aj A___>j L_> Ajj_i LS-j j d_> <_S-_> A_ijJ_ u_A_S d_i><jj_j jj j _p_) J J d_i ^_-_)

lj_> ... jj. .'"'J ^S O Lo j j A_> jj L) uSdujjj j Li __.-_. (ji') ..) )J d_> d_> d_>

4 " ' O-s'JJ^J4* **- **^-?- JJ.'"'"'J'' ^r-1 iSJJ'-'J-0 _*-£*-- j j I ------ JJj u_> LS < _j j j_j jjw-j Lo j i,V_l iff) . _-i> I J j > A__ d_i) _o d>_ _>___S _)____) A ") iii l-J

V V^^J (» L. jd-f . . JJ-> -JJ-9 «-!» J *-> J _s-»Jt» « JJ-J-jA-b L-jAj j j_i-5

_-)A-S < rt_>lj_)rt-i) djd-i) L)j4__> '").')').) d_) J_-J ljj_j_> J-Sdj djd_)jj_) _j d J

y *> .) djd_i__j j4jd_j _)_____ -S__jj j j_i Lo a_j _;rtjd_j _i_ d__) L_>

l **» _i S 'l,*> j_) A_l < A_jA_b 1_>4-J L-Jj-l J. dJ jj L)^>j d_b < ->j_S___ j L)j|--*»*-' V

*» _' ' 'i .1 dj _i _l jj I_jlSa_j A_jj lat-. J A j 4_J A_> I jj__S ^) L_J_J __._)__) j ,jij J_>

_;dj__Jj_, jj_> < jjj-jd-j j d__> < ûj___ij_> j_> L_> aJ _-> <»-A_) l_j-i<j_ t> aJv

A j d_Sd_J I jj LSjAjj ., J A_Tjj_ >_____> j_3 < uS-jAj j-j _Sd_) L> < CJ*"

134 Yo

Aj -_____) j d___> Aj lj_ jdj A_> _V

)} _*?o-iW-j _______ d_S j Aj d_> _ji Ljj A_i L_> __j I j_j d_j d-S -_)___ "i iîi i S ... \

j ' _ __ d-Sd_j j A_> j A_b *| . ^j j_>4__> d_> Lo d-j V . d j d___jj '*"\_>

. * 'i _i ".j j 'i .1 j l> 1 1\ _i "> iii lj ____- L- aJ j u-i LS J-j_Î _5j_>»V

j "_îj_S aJ o_> V . . a j aJ j j-S rtj l_J_f __ jl <u L_l_> ^j, __>

!___________ Q_ij_i __j ^jj) V _"J-S _J 4_> d j du> d__> j j_i A_j j> d_jV

_* * a ** i _)_jj_i A_)_i_jjA-_ < _j jÛJ A_b j_oj_> _;j -__)

uS-jj l_>< j j j jjj __Sa____ LiA-j .. l_jlj_iljA__ U,V.""JJ-*»**J *->

dJ d_> -__>*_]J _*» ) d__i>j_S j_ 4-j J l_o lj_> I ") .îi _i_*i A_S < OJJJ Jv/

j -__-__> J 4_J , u_) Ub d_j ^J I_J A_>j_> l_Jjj_> **> ,i j A_> -jidj l_jy

^ Lm jAjA_> j |_5jA_jjA_> a_S_j_> _;j_) j a_j aJ a_iaJj__ j LojA_>. _^

lj> _Jj L_>-> < jJ-J_-.u__a.A_J < I Iwd-J ... ^j l_9 rt-il .,'"> }""'*' J

_ 1 ** I j dJ O J **"""" * *"=* »-»J^J >*_*» .' Ai*) »J-_' (O d-j j_> J J I

Aj d___v-_j jA__d__> SJLS < _>j_Srt_j ,_5j Ix A-ojd-i) < '<__>»-> _, "i 'î) _)

_-i AS A__i> j_. j aJSA-___j__> dJ __j_i d_> Ajj-j JJt> u_)j_>d_>A_i>

j" _ a d_Sd__jj_S iş-SJ d_> J A__ dJ uS_i_-A_> Ajj_> jj-j

( . . 1 jj d__ _y--ij rti < __jj_> j rt-j __> A_> _i) I j_i d_>

Vjj o A ff> . . _j-j__> aJjJ 4l_ ____) ___-_) -l-j j_j l_) j O ub A_j l__ LojA-j J j__4_>

j A _ _b < d j -_______jj_>i_J ^j L_)j L> j j- 4_ _j L> l__ 4_j ^-j I j ") .) A-J <_____ d-S

j 4 j 4___i_j d_i) _ij L> d-ijj aiijj oj**** JJ**' Lo J j ' '-'j*^* _g*-***.j -*?. ' J*^AJ

. A j ______ jj_) d_> j Lui Al.jj A_}jj _j__jl_> Lo d-J . _5j d-_ d_j j_> j J d_> d_lV

< Aj A___>j L_> Ajj_i LS-j j d_> <_S-_> A_ijJ_ u_A_S d_i><jj_j jj j _p_) J J d_i ^_-_)

lj_> ... jj. .'"'J ^S O Lo j j A_> jj L) uSdujjj j Li __.-_. (ji') ..) )J d_> d_> d_>

4 " ' O-s'JJ^J4* **- **^-?- JJ.'"'"'J'' ^r-1 iSJJ'-'J-0 _*-£*-- j j I ------ JJj u_> LS < _j j j_j jjw-j Lo j i,V_l iff) . _-i> I J j > A__ d_i) _o d>_ _>___S _)____) A ") iii l-J

V V^^J (» L. jd-f . . JJ-> -JJ-9 «-!» J *-> J _s-»Jt» « JJ-J-jA-b L-jAj j j_i-5

_-)A-S < rt_>lj_)rt-i) djd-i) L)j4__> '").')').) d_) J_-J ljj_j_> J-Sdj djd_)jj_) _j d J

y *> .) djd_i__j j4jd_j _)_____ -S__jj j j_i Lo a_j _;rtjd_j _i_ d__) L_>

l **» _i S 'l,*> j_) A_l < A_jA_b 1_>4-J L-Jj-l J. dJ jj L)^>j d_b < ->j_S___ j L)j|--*»*-' V

*» _' ' 'i .1 dj _i _l jj I_jlSa_j A_jj lat-. J A j 4_J A_> I jj__S ^) L_J_J __._)__) j ,jij J_>

_;dj__Jj_, jj_> < jjj-jd-j j d__> < ûj___ij_> j_> L_> aJ _-> <»-A_) l_j-i<j_ t> aJv

A j d_Sd_J I jj LSjAjj ., J A_Tjj_ >_____> j_3 < uS-jAj j-j _Sd_) L> < CJ*"

134 Yo

Page 135: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

AjA_j L___> l_) dJ < _>-^J uSa_)___j (____. A-J __j 'jjdj L> dj_jj L> l_>

' * ( ' ' ' -Sj ***"-' **' O L_>J-r*

V V

J _-,! > d-J I j |_i) ___.j A-_-)j A_> J O L> A-J-Vjj j> d_j > Sj I L_ _'*»

<

a

)____) ^J I "iiii 'J ) < _i A__) I "lui IJ-S J. A_J A j _i 'i _i i û_i) rt j A_lJ_> cS-JJ-"cSj Lj_j i ,**r_i "i in .1 _;j-S j aa aJ . 4_j_j ____> L) j j_j ___. S_i*i I q_ _i>

J a__> aJ a_j Lij L_ L> ___ I ja_j a_> ^jSjj d_i ,ji___ L>j . LSd__ *-^_> ^^SŞ

... Y *''j -» '»** j **' j l_> Lj l_> <-Sj_> d_j_)jj j. ___> _jjj_o j A_b . I_u__ijj_.

->j A-J j j Iti < J J-J j "lûij> Li) j_j __-ljjJj JJ-o A-b aJ _j-4jJj J d__>

A J d_Sd__) Ijj LS . . . ___) LSj___>A-_ l->djjj____jA_j dj_9A_j j_ -__» __ L> jljjdJv v v " V**<d_>_)jj j j»_) Aj __J_l_>j_S j- dj d___> < JJ-J aJdj'jJ»1 J »JJJ Jjj __,***_» I ll-J

.-.*»* vO I » ' -*?»-->> ' OJJ*****-*' J-^JJ*"** __ ' j a A .* dj d_>j_ dJ >j»*jjj»*' -J S<jj> ______ ajaJ ijidJ Li_J j. a-j -__j__>jd__> .. lj_Sd__>d_j _;>_d_j j__i ____>jd_>dJ

_*->̂ _r****-iJ»*-: .H J*t J^ J ^j -V »*> I J-j-o d-i L. < _, Ijjjj aJ -Sijjj_*> 1 .' O*"' j"-* _*»*J»»» *_j-"» **-' ' L> A_j jj !,_,) l-o JJJj JAjA-j j A_b £ Lo A_j

-Sj L_J J 'j> "_.**> A j d j-J-i A_> _, L-_-> < A_> l,.îi **> I d-& jjjj jdjd_> p dj_

< ___ l___id_j __ L_)-_Sa>j rtjA-j Ajdi < ojj-*" dj _______> dJ d___Sj_j j j LSd_iV

j o ' _» jj L-Sd-jJ __-. I_j l_> tj_ d_. rt_S__j Ijj LSjjiajjj djjj_- i» _<> djdTd-jjl dJ Lj < jj_j j_j_&d_j j j__i _9 A.V *i*jff) ^, Sj ') 'jJ-JJ Lj

j-JJ u_>j_S Ajdj_j ___>___._)) dJ < __j L__A_i _, L)A_T_>j j AjA-j_>*A_i (J Lj>aj rt j j_> a_I) j )

w

: ij_r____ j^-uj i_ <-__. ^j-iji- < jj_> *^jj^ j _-_-a_i jjj j-i.«?«. **'_*'_,«_»

' ' OJ^*0 -S_H J-*-

, , ___. __> __> ,__; Lj j> j A j d_> _

1 ) . . C I III A> d-o _* I Ti_l*>»

.. ^Ja-j_*?.. ajj->ja_i _, jl.. j.A-1 _

-_____>jj j_6 4j __Sa_, LSŞj) ) . . Ajj-jd-j J j l-> fA_> 1 __!__>_

.. £_)j_i_i_> jAA >__->&_. < *JJ^»\/

^ * * *->r.J <4»-J»-»' l»>.»JJ ''J'1 Q"_y_' _s-^ 1 1 Hs"*' *-^J *»->*»--»

. . d_Jjj_o_j ____>_) A_> j j^-ij A_i *->_;_ i-»_iP»

*?.. 0_lj lj_. Ij____. j_.uS__.A_jjj_v_ _

. . ______ d_j U-J ^''i-j. -S-1__>A_J ^ A_> j -___)

. ^ . » uj LS L> __l_)jj_> . . ajd___jjj_id__> LS-jj i-Siîijn

135 *ff

AjA_j L___> l_) dJ < _>-^J uSa_)___j (____. A-J __j 'jjdj L> dj_jj L> l_>

' * ( ' ' ' -Sj ***"-' **' O L_>J-r*

V V

J _-,! > d-J I j |_i) ___.j A-_-)j A_> J O L> A-J-Vjj j> d_j > Sj I L_ _'*»

<

a

)____) ^J I "iiii 'J ) < _i A__) I "lui IJ-S J. A_J A j _i 'i _i i û_i) rt j A_lJ_> cS-JJ-"cSj Lj_j i ,**r_i "i in .1 _;j-S j aa aJ . 4_j_j ____> L) j j_j ___. S_i*i I q_ _i>

J a__> aJ a_j Lij L_ L> ___ I ja_j a_> ^jSjj d_i ,ji___ L>j . LSd__ *-^_> ^^SŞ

... Y *''j -» '»** j **' j l_> Lj l_> <-Sj_> d_j_)jj j. ___> _jjj_o j A_b . I_u__ijj_.

->j A-J j j Iti < J J-J j "lûij> Li) j_j __-ljjJj JJ-o A-b aJ _j-4jJj J d__>

A J d_Sd__) Ijj LS . . . ___) LSj___>A-_ l->djjj____jA_j dj_9A_j j_ -__» __ L> jljjdJv v v " V**<d_>_)jj j j»_) Aj __J_l_>j_S j- dj d___> < JJ-J aJdj'jJ»1 J »JJJ Jjj __,***_» I ll-J

.-.*»* vO I » ' -*?»-->> ' OJJ*****-*' J-^JJ*"** __ ' j a A .* dj d_>j_ dJ >j»*jjj»*' -J S<jj> ______ ajaJ ijidJ Li_J j. a-j -__j__>jd__> .. lj_Sd__>d_j _;>_d_j j__i ____>jd_>dJ

_*->̂ _r****-iJ»*-: .H J*t J^ J ^j -V »*> I J-j-o d-i L. < _, Ijjjj aJ -Sijjj_*> 1 .' O*"' j"-* _*»*J»»» *_j-"» **-' ' L> A_j jj !,_,) l-o JJJj JAjA-j j A_b £ Lo A_j

-Sj L_J J 'j> "_.**> A j d j-J-i A_> _, L-_-> < A_> l,.îi **> I d-& jjjj jdjd_> p dj_

< ___ l___id_j __ L_)-_Sa>j rtjA-j Ajdi < ojj-*" dj _______> dJ d___Sj_j j j LSd_iV

j o ' _» jj L-Sd-jJ __-. I_j l_> tj_ d_. rt_S__j Ijj LSjjiajjj djjj_- i» _<> djdTd-jjl dJ Lj < jj_j j_j_&d_j j j__i _9 A.V *i*jff) ^, Sj ') 'jJ-JJ Lj

j-JJ u_>j_S Ajdj_j ___>___._)) dJ < __j L__A_i _, L)A_T_>j j AjA-j_>*A_i (J Lj>aj rt j j_> a_I) j )

w

: ij_r____ j^-uj i_ <-__. ^j-iji- < jj_> *^jj^ j _-_-a_i jjj j-i.«?«. **'_*'_,«_»

' ' OJ^*0 -S_H J-*-

, , ___. __> __> ,__; Lj j> j A j d_> _

1 ) . . C I III A> d-o _* I Ti_l*>»

.. ^Ja-j_*?.. ajj->ja_i _, jl.. j.A-1 _

-_____>jj j_6 4j __Sa_, LSŞj) ) . . Ajj-jd-j J j l-> fA_> 1 __!__>_

.. £_)j_i_i_> jAA >__->&_. < *JJ^»\/

^ * * *->r.J <4»-J»-»' l»>.»JJ ''J'1 Q"_y_' _s-^ 1 1 Hs"*' *-^J *»->*»--»

. . d_Jjj_o_j ____>_) A_> j j^-ij A_i *->_;_ i-»_iP»

*?.. 0_lj lj_. Ij____. j_.uS__.A_jjj_v_ _

. . ______ d_j U-J ^''i-j. -S-1__>A_J ^ A_> j -___)

. ^ . » uj LS L> __l_)jj_> . . ajd___jjj_id__> LS-jj i-Siîijn

135 *ff

Page 136: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

U_A_T*-J>___>_-> j__) j d_S J_i Li

V VL-l .' * A J rt "i j ')..) jjj A_> _i__)_.j A_> A j A_j>_ j I j> 1" _ . A j d j j> d-o __ujlj

____) S lo_i__jj_f l_j _;__jj_jj j-JjdJ j l_>4_i> oJjjJ _jidj ljd_> j j»d_>

j_> . . d j j j *in) ^_> dj lj L > j. d_j _pj_>d_o j Lj a "i ..) j lj» j_> . . d j d_> LSd-j

dJ t-jj ___. _>__-j V a - I j_J ___ _ j __J Lp-j a_> j. 4-j _;j_S__ 1_> 4_j _jujj_> __ j <___.

] ] . d_S j___> L_> dj A-Jj j> j-J-J dJ ij LS A-Sd__ j j_j j uSljj Lii) _____ jj 4_S_- A-j ^_ij_S

J "'JJJ L j a I Ij-S dJ 11.. jj-» d j rtnîi 1 i jdjd_j 1j__jj_j _;j _____ aa jj->.." v v"vd _ijj _ l_jdj l_> j. d__ " 1 . , djdjd-Sd-s J__> _j IjaJ. _jj l> j L> 0 iîij-3 j j-5

V V vJ 1 .t 0 J-> J <-Sj_*-_) j L> _____ l_i_j j 4_S J 4_jj_i J d_)j_> u-ui) LSa.___.j-I j j_ij

l__j L' __) jj-j rtJ jj - < uSd-j dj d_-_-__9 d_j , . d j d____i__ 4___i) L_j l__j Ljjjj 4_>

_, Ij aJj . . j_bd_ d_j LS_j l_\_j !___> d-> dJ _ii,,)*i__ij-_-jd_b j ___ijj-J A-x-.y^ .

< . .11 _. . v -V .. V V .. . V .j__aj ^_>ijijA_b _*j_l_. ____> j> < _^j__-_^_-__) -ojj '..' ' j-» _!j**-» _r*-!-'j-> *V-J

^J-s'J-H _"*- O '-s'JJf' J O-***-*' J (JJ iSJ LS_>a_ _;d__> LS aj_j_»j_S _, L)j_>

*.". . . djd_J_J duSd-J __> dJ j_UJ J-JLJ-J

d _Sdj LSjjJ L_> dJjJj-T (_5j a__> jj_> j A_b dJ j______j . _

? __-__) -> **^_> ^ L_5_> L->j_S dj_jj_S dJ j o J*? î ) d j du> -_Sd-_>

rtj______>j_T aJ j _j d_S ___> _Lj cui.i. dj_)j_S _J ,j LSd j_jj-S _îj_?

___-«dj ^s j dj i_.jdj ___. ^dj _is ? u_4_. __. 0 .___, b^rj Sdj___ISj djl__S cSj'»-j*- _?-*- "j__? *? djl>_d-_jdj *_,

***a j_j ^ L) LS^ l^ *. djj>jd>_ (5j_) _, Lj L. ^-Sdjjd-)

O L __LSdjj__> 4_j__4_> < _) A-SdJ- _Ȕh.,l-S j-J-Sd-j < dj L) l-i

_jjjd- dj_>j_*> dJ j *. . . _9d_S . . ljjj__4__ l->j___Sd_j ^j d__j___)

a I L>_> __> j. A_J ' Ajj i_iinid-- dJ J dj d"i )j-S-L-> !__! jj l_o_S d_>

*? . . _-__jA_i j LjjdJ^yojjjAjj A_S<^>d__> j K.îiSj") ^d_jlS___._-S dJ _j Ld_S-__ Ijj LS

<j

jAA U___J) LS-Jj_.A__. < ^-J-Jj-"1 _-J d_b djjduf j L__-uo-> _-S_jj -_>_V

u_-!Tj l__ L_ jdjd_> _jidj l> jd__, j _,d_. _J-_~ l-_.d-j_J -_> -_Sd_>

jdjd-j < *-__jA_i. j L_)-l AjuJ .. .îi j S -_)__) Lidj *-*_> . « o *** J 1 1 'j*<'' » _)

(jû s»j A ^jîi 1 *i LS-LJ I j __jL___id_S. . ^JjjJSJ aa i_;j_> vSjjj

136

U_A_T*-J>___>_-> j__) j d_S J_i Li

V VL-l .' * A J rt "i j ')..) jjj A_> _i__)_.j A_> A j A_j>_ j I j> 1" _ . A j d j j> d-o __ujlj

____) S lo_i__jj_f l_j _;__jj_jj j-JjdJ j l_>4_i> oJjjJ _jidj ljd_> j j»d_>

j_> . . d j j j *in) ^_> dj lj L > j. d_j _pj_>d_o j Lj a "i ..) j lj» j_> . . d j d_> LSd-j

dJ t-jj ___. _>__-j V a - I j_J ___ _ j __J Lp-j a_> j. 4-j _;j_S__ 1_> 4_j _jujj_> __ j <___.

] ] . d_S j___> L_> dj A-Jj j> j-J-J dJ ij LS A-Sd__ j j_j j uSljj Lii) _____ jj 4_S_- A-j ^_ij_S

J "'JJJ L j a I Ij-S dJ 11.. jj-» d j rtnîi 1 i jdjd_j 1j__jj_j _;j _____ aa jj->.." v v"vd _ijj _ l_jdj l_> j. d__ " 1 . , djdjd-Sd-s J__> _j IjaJ. _jj l> j L> 0 iîij-3 j j-5

V V vJ 1 .t 0 J-> J <-Sj_*-_) j L> _____ l_i_j j 4_S J 4_jj_i J d_)j_> u-ui) LSa.___.j-I j j_ij

l__j L' __) jj-j rtJ jj - < uSd-j dj d_-_-__9 d_j , . d j d____i__ 4___i) L_j l__j Ljjjj 4_>

_, Ij aJj . . j_bd_ d_j LS_j l_\_j !___> d-> dJ _ii,,)*i__ij-_-jd_b j ___ijj-J A-x-.y^ .

< . .11 _. . v -V .. V V .. . V .j__aj ^_>ijijA_b _*j_l_. ____> j> < _^j__-_^_-__) -ojj '..' ' j-» _!j**-» _r*-!-'j-> *V-J

^J-s'J-H _"*- O '-s'JJf' J O-***-*' J (JJ iSJ LS_>a_ _;d__> LS aj_j_»j_S _, L)j_>

*.". . . djd_J_J duSd-J __> dJ j_UJ J-JLJ-J

d _Sdj LSjjJ L_> dJjJj-T (_5j a__> jj_> j A_b dJ j______j . _

? __-__) -> **^_> ^ L_5_> L->j_S dj_jj_S dJ j o J*? î ) d j du> -_Sd-_>

rtj______>j_T aJ j _j d_S ___> _Lj cui.i. dj_)j_S _J ,j LSd j_jj-S _îj_?

___-«dj ^s j dj i_.jdj ___. ^dj _is ? u_4_. __. 0 .___, b^rj Sdj___ISj djl__S cSj'»-j*- _?-*- "j__? *? djl>_d-_jdj *_,

***a j_j ^ L) LS^ l^ *. djj>jd>_ (5j_) _, Lj L. ^-Sdjjd-)

O L __LSdjj__> 4_j__4_> < _) A-SdJ- _Ȕh.,l-S j-J-Sd-j < dj L) l-i

_jjjd- dj_>j_*> dJ j *. . . _9d_S . . ljjj__4__ l->j___Sd_j ^j d__j___)

a I L>_> __> j. A_J ' Ajj i_iinid-- dJ J dj d"i )j-S-L-> !__! jj l_o_S d_>

*? . . _-__jA_i j LjjdJ^yojjjAjj A_S<^>d__> j K.îiSj") ^d_jlS___._-S dJ _j Ld_S-__ Ijj LS

<j

jAA U___J) LS-Jj_.A__. < ^-J-Jj-"1 _-J d_b djjduf j L__-uo-> _-S_jj -_>_V

u_-!Tj l__ L_ jdjd_> _jidj l> jd__, j _,d_. _J-_~ l-_.d-j_J -_> -_Sd_>

jdjd-j < *-__jA_i. j L_)-l AjuJ .. .îi j S -_)__) Lidj *-*_> . « o *** J 1 1 'j*<'' » _)

(jû s»j A ^jîi 1 *i LS-LJ I j __jL___id_S. . ^JjjJSJ aa i_;j_> vSjjj

136

Page 137: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

jA__-J _*j L-_-9 j J L) __S__)4_j4j ____ ____> I _______> duo __> _-S_j'j L> ___-.__i

; _j 1 ) __-> d_> j_S _*jj j < d j dJj d_ij j_j_> _> j_Sd_> d j 4_j _____ d_b < j j > j-jJv v

< d j d 'i'imi,i.-___jc.j aJ _SJ_> _} Lljj-. _) LS __.__> j-J L>

. "". li l__ __> .j-j.d-i..a . I . , i _ _ Lu> jA_>d__ Lc Lj * dji.'i'ij"ii.) uS-L *. ^ " :_j L)d_j

4. Li j a> Li j u_jj_5 d_> -_iij d j _j Li *<" ii _____ aj a . >__- a.\ j_j q i . \ i - ___, __>

V

_-)d'_> J _| l__l_ij_> j dJb _, L_j L_> < 0~ 'J d-Sd_> d_j _, l_)J J_) d J A ', - ___, J A__'__J

i*i J ' n d_j j |0 J ' <-> O - 1_> **' ***? O"0 **-* d j d_j djS _;j_J-i ^J L-i _J> djj ) ) jj j_o dJb dJ _;_->__> j d_>d_>_. _;j> j_> I j j-J-o d-S l_S "s j. j I _> ,__-_ L> 4_j

_.

J ) p S J "l lîl J J-0 d_b A J J> _*__J Lo d J d_0 1 J d-J d j Jj J d_J ^J-O : ___) d__ i-il.tl1/

dJ rt ,0 J Jj> j d_J -_>__!_. j " __ J 1 <-> O '*"' ..' ..' J*_i dJS dJS d__LJ_- J dj Ij-jJS ljj_J-0V -

u->J J *** _S Lo dJii d_> j j_> _>-J_>* I J d_b _j___-_j A 1 1.) < *T '] i _____ l_j jj Lo j_> __J Lo

d i) I Sj_b ___.__> lj> A_j j__j j d_S _5jdj __> l> _;A>jj_) jdjd_> ^jJj-S

A_b < A_Sd_)jaj ji

d-S _5_J dJ ^du-i j ^-jJjtS (_jj ij Ij o-o Ly _.ij*»'^"ij o '.^!. ''l<_ Ajiij A-Tj-o j dJ ,*S ..) ') L_ jj_9 d_j ^j l__JSd_ijJ j jjs A_b _5j d__j d_> . __. j_>

11

d j d_oj_> _5j L>j d_> 4_j j o J -""* f A_> dJ j_j l_j _;j j j_> j ___> ub i-..iii 1 j..... _ .

< I j ___. i \ T .* a l j j_o A_b d_j _>j Lj S.)Sj>j jj> < Lj_)j d_> _j l_> d-S d-S d iÎi j 9

Y .,) _> d-o-o dLS-LO __-.-> dJ < ajA___. 0 j j_j u_Jj A> u_J L_. djA-iAj dJ joj L>V

|0d_- ; j L> j d_j d j AJj l_b j_ d-SdJ l.*i')oj > 4jj_S I _> -_j Lc d__ j aJ a_> _;j d_j

_j-__j____J j_s> < d-_jj"iiîi __)jj_j L_> __> u_>jJSu_)d_ . jj_) o*-^J 0*^J I-.J v JA_J JJ-J J ) _*_ L> < __i> Ij l> J ..) ') j dujj 4j__ij L-> ^djSd-idj dj_9 _,JJJ> dJ

:____j_S j f_j__i l_> Ij ^j _,^_i ___^d_i___ ) O-"1 JA ______

) djjj /j i__a-__. Oyûa___> < duu# j-j d_o -___

:1°^j4,i -3^ -9 *j>::,-*-''j J^- ) djiJ L) l-*-J *~* i ^ J-1 *-«

( im ) H1Y o'j^137

jA__-J _*j L-_-9 j J L) __S__)4_j4j ____ ____> I _______> duo __> _-S_j'j L> ___-.__i

; _j 1 ) __-> d_> j_S _*jj j < d j dJj d_ij j_j_> _> j_Sd_> d j 4_j _____ d_b < j j > j-jJv v

< d j d 'i'imi,i.-___jc.j aJ _SJ_> _} Lljj-. _) LS __.__> j-J L>

. "". li l__ __> .j-j.d-i..a . I . , i _ _ Lu> jA_>d__ Lc Lj * dji.'i'ij"ii.) uS-L *. ^ " :_j L)d_j

4. Li j a> Li j u_jj_5 d_> -_iij d j _j Li *<" ii _____ aj a . >__- a.\ j_j q i . \ i - ___, __>

V

_-)d'_> J _| l__l_ij_> j dJb _, L_j L_> < 0~ 'J d-Sd_> d_j _, l_)J J_) d J A ', - ___, J A__'__J

i*i J ' n d_j j |0 J ' <-> O - 1_> **' ***? O"0 **-* d j d_j djS _;j_J-i ^J L-i _J> djj ) ) jj j_o dJb dJ _;_->__> j d_>d_>_. _;j> j_> I j j-J-o d-S l_S "s j. j I _> ,__-_ L> 4_j

_.

J ) p S J "l lîl J J-0 d_b A J J> _*__J Lo d J d_0 1 J d-J d j Jj J d_J ^J-O : ___) d__ i-il.tl1/

dJ rt ,0 J Jj> j d_J -_>__!_. j " __ J 1 <-> O '*"' ..' ..' J*_i dJS dJS d__LJ_- J dj Ij-jJS ljj_J-0V -

u->J J *** _S Lo dJii d_> j j_> _>-J_>* I J d_b _j___-_j A 1 1.) < *T '] i _____ l_j jj Lo j_> __J Lo

d i) I Sj_b ___.__> lj> A_j j__j j d_S _5jdj __> l> _;A>jj_) jdjd_> ^jJj-S

A_b < A_Sd_)jaj ji

d-S _5_J dJ ^du-i j ^-jJjtS (_jj ij Ij o-o Ly _.ij*»'^"ij o '.^!. ''l<_ Ajiij A-Tj-o j dJ ,*S ..) ') L_ jj_9 d_j ^j l__JSd_ijJ j jjs A_b _5j d__j d_> . __. j_>

11

d j d_oj_> _5j L>j d_> 4_j j o J -""* f A_> dJ j_j l_j _;j j j_> j ___> ub i-..iii 1 j..... _ .

< I j ___. i \ T .* a l j j_o A_b d_j _>j Lj S.)Sj>j jj> < Lj_)j d_> _j l_> d-S d-S d iÎi j 9

Y .,) _> d-o-o dLS-LO __-.-> dJ < ajA___. 0 j j_j u_Jj A> u_J L_. djA-iAj dJ joj L>V

|0d_- ; j L> j d_j d j AJj l_b j_ d-SdJ l.*i')oj > 4jj_S I _> -_j Lc d__ j aJ a_> _;j d_j

_j-__j____J j_s> < d-_jj"iiîi __)jj_j L_> __> u_>jJSu_)d_ . jj_) o*-^J 0*^J I-.J v JA_J JJ-J J ) _*_ L> < __i> Ij l> J ..) ') j dujj 4j__ij L-> ^djSd-idj dj_9 _,JJJ> dJ

:____j_S j f_j__i l_> Ij ^j _,^_i ___^d_i___ ) O-"1 JA ______

) djjj /j i__a-__. Oyûa___> < duu# j-j d_o -___

:1°^j4,i -3^ -9 *j>::,-*-''j J^- ) djiJ L) l-*-J *~* i ^ J-1 *-«

( im ) H1Y o'j^137

Page 138: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

«? _5j d_> ui__> _;__j_i 1 iîi > "> a_> d j L__ j_o (_5 I j j > d j ___>

1 _r-> ^-S-j L_> d_j _, j_S _; I_S ^ 1Î1 ..) ') I -t j ..) ') dJ _, Lo-S-uJ Lc d_j

_;j 1 _> j I _> d_> _tj_> _5j» j d_> dJ j_> d_j j_j d_j _;dJS d 1 ..) .) d__> ^> L>_

' aJ_Jjj_- j ) 'i ___j LSdjjJj_> d j j i ij_)v ...__,. _

_ dj_)jJS _) L_ -_*_J) 4_J -i 1_> rt ') Ij J-S-T-UJ) Lj j A_u j J J j dJ _J I J_> d_> _

< a j______ j d_S j._.i ** dj j_JSd_ijdj a>j 1_> (_5j d_j d_j j j__ j ^Jj -___> j-j j ijjj d j-/ ***

d_> j_ j j_o A_b < Li-_i_> d_j ) I d__)_i> I j 9 __!_. I i*>iîi j ' dJ __j 1 j A _> jj L__i j j_> du->

_ L_9 A> *_-J dj l_t < dj 1 >\ > I |OJ_jjd-S < dj Lujjd-. Aj> ^-Tj_ii___ j i-S'i._v

rt *lj ..liii j d_b l S ..) S 1 0 ___) d_o J J,_i ^5< d J "lin rt I I d__ __1J jOj-jJiu-d-J < dj_J)

j dJS d_> < d j rt "i i 'i i "i iii i j>_i.) _5j _____> _)_ d-S j d_b _i I "im j__) < _5 -_-_-) (_5 Li Lo djj

_; I J " 'îl ..) "l L> < |0 d>i d-> jjjjd A-J _!-> ^JJ J> _SjJ |0 J-V-J gJTjJ |-_J I jJi) d__)

' "l *_--. (»4ş.-X -_,_>! _: l..,-'.î'..'c. <__. -jJ-S d_£J

1 SjJ A> I l.iDO _5J d_) __> < __i_JJ_J dj JJ_J_>jjS j_> _* rt 1 I ) rt-yj _"j Ij_ '

j-j - AJ ___-S d_i jJ j-j li. i.i-4-> A_> j d-b djd_j _" I j_> < d j A_jui_> l_- _;A_> JJ i

v

j u >jj S ^S ,_) j-o _) A> < Li> 1 -> _! A ..' .' A '" j d__ dJ j 1 *' ' j d_> dJ_Jjj-9

j l_t dJS i* 1 i ) 4__ dJ _;j-jj>_ j jjj-> .,** jj-o O " J S^***^ iSjJ-*1 --' -^**^1_ *"* "" «/ "

rt 1 ,__ S ..) o a . _f d_> dJ dj . ". _____. a__j ^S A i d_>jJS d_> _i d j-o a d-j _j d_> dJ

JJ_o A_b A_> j d j d>_j_S _*j-> __.J> Lo j __Sjj_j j _lvj dJ < *_;j d_> I 'i )g>ti>

" . >».^ d j AJj LSd_j j A> A> A_o j_i_jd_> __j__ujj Lb d j dj__. j___

j d__i l_ _jj-o j d-id _> i Sj'nîi _;jjj j A_b ^ *^_j ljd_s ^_j ,ji I jj-jlo _

1 **"-!-° j ^° o ** Jtt'**' a **i ~i *-. .) _>i d j d_> _îi .1 .1 ^ _ j_b j j j o ** J^»*** ^-^ _<_'

_; A-jjj.JiS a__J __> j. aJ j _-5> . j. d_S___> j j_>j j-j I j ___->- L_> d j j_>j_S joJjj d_i ,j-oi/

j -^ d j j O ' " *' l?*9 '*~ *-S LS a jJi) 1 "i.-j j-o Lo < _)" A J ' * djS A_l I jO 1 "'_"*' J-< i_ ' ) _r-o (_5 d_Sd__> l_i d_j _i_j jj A_> j j > i-J jo LS L_ _ o 'J d_S d_i>

J O 1 J J **> (0 A_> ^_> 1_> JJ-J O-3 _, Lo dj ljj__o uSJŞjjj d_Sdj L_> j d_> _

;_5jj_>jA_î IjJ? A_j_ld_b u_)_)a_.

I__j__ ^g-Sd-J l_C L_J j dJ?d_j I ______ 4_S j I j A_b _)4_j _Sd_jd___j4 0 jJ^J) dJ ' _

j -_> j 1 j djb |» dJii d -> d_o _;j-j u__uj a_. < d j d_Sj d _> _ o j J j_j j j_i

a '..--_ _J.J I ";' ^>d_S ^ d_j L) Lc l_j ^. "i i _;j j_o A_b d___i_) jjjS _>jJ_S

_________ dj ^^j-jjdjS djj A> jjijj-i j _)__) jJ_J 4_b uS_i> A__j < 4j4_j__odj L_>j_o j L)

. "?*, 0 Lj> tSd-SLc L_> * du,^ ,,)____ a_,aj L_j_,

' "l O ' J L> -S*-**'*»-^--l4-rJ-c dJ J Li Lj jd_b ' : L___iAj

138 V^

«? _5j d_> ui__> _;__j_i 1 iîi > "> a_> d j L__ j_o (_5 I j j > d j ___>

1 _r-> ^-S-j L_> d_j _, j_S _; I_S ^ 1Î1 ..) ') I -t j ..) ') dJ _, Lo-S-uJ Lc d_j

_;j 1 _> j I _> d_> _tj_> _5j» j d_> dJ j_> d_j j_j d_j _;dJS d 1 ..) .) d__> ^> L>_

' aJ_Jjj_- j ) 'i ___j LSdjjJj_> d j j i ij_)v ...__,. _

_ dj_)jJS _) L_ -_*_J) 4_J -i 1_> rt ') Ij J-S-T-UJ) Lj j A_u j J J j dJ _J I J_> d_> _

< a j______ j d_S j._.i ** dj j_JSd_ijdj a>j 1_> (_5j d_j d_j j j__ j ^Jj -___> j-j j ijjj d j-/ ***

d_> j_ j j_o A_b < Li-_i_> d_j ) I d__)_i> I j 9 __!_. I i*>iîi j ' dJ __j 1 j A _> jj L__i j j_> du->

_ L_9 A> *_-J dj l_t < dj 1 >\ > I |OJ_jjd-S < dj Lujjd-. Aj> ^-Tj_ii___ j i-S'i._v

rt *lj ..liii j d_b l S ..) S 1 0 ___) d_o J J,_i ^5< d J "lin rt I I d__ __1J jOj-jJiu-d-J < dj_J)

j dJS d_> < d j rt "i i 'i i "i iii i j>_i.) _5j _____> _)_ d-S j d_b _i I "im j__) < _5 -_-_-) (_5 Li Lo djj

_; I J " 'îl ..) "l L> < |0 d>i d-> jjjjd A-J _!-> ^JJ J> _SjJ |0 J-V-J gJTjJ |-_J I jJi) d__)

' "l *_--. (»4ş.-X -_,_>! _: l..,-'.î'..'c. <__. -jJ-S d_£J

1 SjJ A> I l.iDO _5J d_) __> < __i_JJ_J dj JJ_J_>jjS j_> _* rt 1 I ) rt-yj _"j Ij_ '

j-j - AJ ___-S d_i jJ j-j li. i.i-4-> A_> j d-b djd_j _" I j_> < d j A_jui_> l_- _;A_> JJ i

v

j u >jj S ^S ,_) j-o _) A> < Li> 1 -> _! A ..' .' A '" j d__ dJ j 1 *' ' j d_> dJ_Jjj-9

j l_t dJS i* 1 i ) 4__ dJ _;j-jj>_ j jjj-> .,** jj-o O " J S^***^ iSjJ-*1 --' -^**^1_ *"* "" «/ "

rt 1 ,__ S ..) o a . _f d_> dJ dj . ". _____. a__j ^S A i d_>jJS d_> _i d j-o a d-j _j d_> dJ

JJ_o A_b A_> j d j d>_j_S _*j-> __.J> Lo j __Sjj_j j _lvj dJ < *_;j d_> I 'i )g>ti>

" . >».^ d j AJj LSd_j j A> A> A_o j_i_jd_> __j__ujj Lb d j dj__. j___

j d__i l_ _jj-o j d-id _> i Sj'nîi _;jjj j A_b ^ *^_j ljd_s ^_j ,ji I jj-jlo _

1 **"-!-° j ^° o ** Jtt'**' a **i ~i *-. .) _>i d j d_> _îi .1 .1 ^ _ j_b j j j o ** J^»*** ^-^ _<_'

_; A-jjj.JiS a__J __> j. aJ j _-5> . j. d_S___> j j_>j j-j I j ___->- L_> d j j_>j_S joJjj d_i ,j-oi/

j -^ d j j O ' " *' l?*9 '*~ *-S LS a jJi) 1 "i.-j j-o Lo < _)" A J ' * djS A_l I jO 1 "'_"*' J-< i_ ' ) _r-o (_5 d_Sd__> l_i d_j _i_j jj A_> j j > i-J jo LS L_ _ o 'J d_S d_i>

J O 1 J J **> (0 A_> ^_> 1_> JJ-J O-3 _, Lo dj ljj__o uSJŞjjj d_Sdj L_> j d_> _

;_5jj_>jA_î IjJ? A_j_ld_b u_)_)a_.

I__j__ ^g-Sd-J l_C L_J j dJ?d_j I ______ 4_S j I j A_b _)4_j _Sd_jd___j4 0 jJ^J) dJ ' _

j -_> j 1 j djb |» dJii d -> d_o _;j-j u__uj a_. < d j d_Sj d _> _ o j J j_j j j_i

a '..--_ _J.J I ";' ^>d_S ^ d_j L) Lc l_j ^. "i i _;j j_o A_b d___i_) jjjS _>jJ_S

_________ dj ^^j-jjdjS djj A> jjijj-i j _)__) jJ_J 4_b uS_i> A__j < 4j4_j__odj L_>j_o j L)

. "?*, 0 Lj> tSd-SLc L_> * du,^ ,,)____ a_,aj L_j_,

' "l O ' J L> -S*-**'*»-^--l4-rJ-c dJ J Li Lj jd_b ' : L___iAj

138 V^

Page 139: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

- *** ** **(j-J "' < ,*g--» I j-r1 _f*ş» _-*--> f-J**-. Lj 4_**_oj Lû.d j_j> ^1 L dJ 0!_J Lj«/

<Ly>A S_-)d_. 4_._ L_jA__ J__JjjJ__d_> L) _Lj u_)j d-i ^j-o dj L d j dj l___JjjjS*»

L__ l_> j_> Lj ojJ? _; L)d_i) jJ-__- li Lj __J L djj> I jj-j_> J^-__) a___ j->

OJJ"*' JjJ*-' Lo aJj LS j d-j

? Lj Lid.. ) _j")'îij jj u___»jdjd_- (jijJj ' ; _j l_jd__

jA->-J j_jj->l_)jj..ii lrt» A-_i___b ) _> .i) L> jj_> ) _,j> _;___> " «____ d_i. . " * . * V '

A .1 < JJ-jJJ >-*> (jîl J 'i o _5j J d J J_J_) jjSj*_i_J JO-Jj LS j l_> I jj_J_> __-__-_. d-J

JJL> ,J I J____)J rt_A A-OJJ> < |OJJ-J j L>jd_) _5j_> dj A-i>i*l *IJJ> -*>JjJ» L_Jv

. j> JJ-J -jjdJ _j_J L_V

1 1_5 ljjA_oA_j l>- _)___> jdJ /._. d__i : I "imd j

djd J_o _;_>ÎA_J ) j__j «__j Aj> I -> _SjdJ jojj_.jj>d__ j> l> " ; Jff-SA-.

_j Lj_> ^-J j ___) LSa 'i.jft cj d-_ a_) j-___jja_j C5__SdJ_JA_> jj_)_>jJS___ (______ij__.

. (0 jj j j_)_)j a_i (_5 I j l_j < j__> _ji) i '> 1 j j LjdJ i,"nîi i_\ _j __> ___ < _____) j .d _jij>

- , dj 4__j_*- jj-j oj-? '_)*-» :o L**-'

j__jI.Sa__._Ij j>0_-_ d-J jA~ j»___)j__ _*d-SA__]d_> j_> l_j " ;,*_-_ d_9

_J jmij-j jdJ djd-j j di aJ IjJSaû) Ojdj ___j f>j> < '"'"'. ,'j d>i _*-j-*

jO-ui) I j 4_lj A_V

; j A , i 1 -_** jj_od-~ j_->-_ j-j _-S A-i-jrt-j jdu. L_A-> " ; L-ujjJSV

^__> A-J _)_> j d_b __)_o < dj 1>_ _> j d_J J j l-> dJ O j ___> j A j -> j-S O d j i*,-..i 1 A_b

Ajj J _- L-> L- Lj Ja.-'aJ OaJjA- >Sjr> L Aj < djj_>jj? j»j> |_sJ.dJjd_>

< Ajj "ini*. I j j_j n !*» j d j I '< jg) j > j_-j Lj < d j 1 'i i I J-J A_J L> (jîi i 'i o

)_) L>dj_)_i dJ j j-<__> ,_--__) j«i A_j _i I j j_o d-S LS : *_______ ___> L __o j d_b

_pj -> \i fi L d_) !_-> ^ Lj> _-A-a-9 lj> d_i __wjj__d-> iSjAJ- LS

< Aj A___j l_bA_- j j Li 4_ojJ>4_) u-ujj L> _5jjj J jj> A_b < ^ A o j ") j_i JJ-»

_5 , L, __, U ^. (o..^ J^- !-. ^jax LS U Li _;- joj-uj aj J-i-SŞj L>

" i «>»- _,*-'-JJ-T» '''..' ' tSj-"

. '") d-uiuoA-. A_>ol-> " :|_-9A__

(»_J_ < jj_jd-_ t"-»i_j*i -Sdj __.LSj---' j-> 1 ojV-3*i'1-' " '-**-' J*-*

.") Aj'lodJîi d-J _) lj>_d-> d-jljdxLS djj>< djj_.j_S_-j>_,L»ş__j_b j\.Îi i'iLSd-LS jd-lj.djj jjj :oL.I_^_sjljl_> j> îjj-id-j

"V ,JA_? L, ljoJ> ,_-_VjVj LS ç__> t^^^L jjj j-jAj_i>Ai. 1_Jj_?<|0_Ij

Odj___ ,_> ___^-Ta-. J2.j-_ I j j-uo ,^J _!j I j _J O lj>> ; L-_-Aj

-i JltJdJ)^ ^j-a-u-Aj. A_u- Ljj-j-T ^ IjAJiJi. _4uJaJO^L> Aj IjJ-ŞsI- »

139 v«

- *** ** **(j-J "' < ,*g--» I j-r1 _f*ş» _-*--> f-J**-. Lj 4_**_oj Lû.d j_j> ^1 L dJ 0!_J Lj«/

<Ly>A S_-)d_. 4_._ L_jA__ J__JjjJ__d_> L) _Lj u_)j d-i ^j-o dj L d j dj l___JjjjS*»

L__ l_> j_> Lj ojJ? _; L)d_i) jJ-__- li Lj __J L djj> I jj-j_> J^-__) a___ j->

OJJ"*' JjJ*-' Lo aJj LS j d-j

? Lj Lid.. ) _j")'îij jj u___»jdjd_- (jijJj ' ; _j l_jd__

jA->-J j_jj->l_)jj..ii lrt» A-_i___b ) _> .i) L> jj_> ) _,j> _;___> " «____ d_i. . " * . * V '

A .1 < JJ-jJJ >-*> (jîl J 'i o _5j J d J J_J_) jjSj*_i_J JO-Jj LS j l_> I jj_J_> __-__-_. d-J

JJL> ,J I J____)J rt_A A-OJJ> < |OJJ-J j L>jd_) _5j_> dj A-i>i*l *IJJ> -*>JjJ» L_Jv

. j> JJ-J -jjdJ _j_J L_V

1 1_5 ljjA_oA_j l>- _)___> jdJ /._. d__i : I "imd j

djd J_o _;_>ÎA_J ) j__j «__j Aj> I -> _SjdJ jojj_.jj>d__ j> l> " ; Jff-SA-.

_j Lj_> ^-J j ___) LSa 'i.jft cj d-_ a_) j-___jja_j C5__SdJ_JA_> jj_)_>jJS___ (______ij__.

. (0 jj j j_)_)j a_i (_5 I j l_j < j__> _ji) i '> 1 j j LjdJ i,"nîi i_\ _j __> ___ < _____) j .d _jij>

- , dj 4__j_*- jj-j oj-? '_)*-» :o L**-'

j__jI.Sa__._Ij j>0_-_ d-J jA~ j»___)j__ _*d-SA__]d_> j_> l_j " ;,*_-_ d_9

_J jmij-j jdJ djd-j j di aJ IjJSaû) Ojdj ___j f>j> < '"'"'. ,'j d>i _*-j-*

jO-ui) I j 4_lj A_V

; j A , i 1 -_** jj_od-~ j_->-_ j-j _-S A-i-jrt-j jdu. L_A-> " ; L-ujjJSV

^__> A-J _)_> j d_b __)_o < dj 1>_ _> j d_J J j l-> dJ O j ___> j A j -> j-S O d j i*,-..i 1 A_b

Ajj J _- L-> L- Lj Ja.-'aJ OaJjA- >Sjr> L Aj < djj_>jj? j»j> |_sJ.dJjd_>

< Ajj "ini*. I j j_j n !*» j d j I '< jg) j > j_-j Lj < d j 1 'i i I J-J A_J L> (jîi i 'i o

)_) L>dj_)_i dJ j j-<__> ,_--__) j«i A_j _i I j j_o d-S LS : *_______ ___> L __o j d_b

_pj -> \i fi L d_) !_-> ^ Lj> _-A-a-9 lj> d_i __wjj__d-> iSjAJ- LS

< Aj A___j l_bA_- j j Li 4_ojJ>4_) u-ujj L> _5jjj J jj> A_b < ^ A o j ") j_i JJ-»

_5 , L, __, U ^. (o..^ J^- !-. ^jax LS U Li _;- joj-uj aj J-i-SŞj L>

" i «>»- _,*-'-JJ-T» '''..' ' tSj-"

. '") d-uiuoA-. A_>ol-> " :|_-9A__

(»_J_ < jj_jd-_ t"-»i_j*i -Sdj __.LSj---' j-> 1 ojV-3*i'1-' " '-**-' J*-*

.") Aj'lodJîi d-J _) lj>_d-> d-jljdxLS djj>< djj_.j_S_-j>_,L»ş__j_b j\.Îi i'iLSd-LS jd-lj.djj jjj :oL.I_^_sjljl_> j> îjj-id-j

"V ,JA_? L, ljoJ> ,_-_VjVj LS ç__> t^^^L jjj j-jAj_i>Ai. 1_Jj_?<|0_Ij

Odj___ ,_> ___^-Ta-. J2.j-_ I j j-uo ,^J _!j I j _J O lj>> ; L-_-Aj

-i JltJdJ)^ ^j-a-u-Aj. A_u- Ljj-j-T ^ IjAJiJi. _4uJaJO^L> Aj IjJ-ŞsI- »

139 v«

Page 140: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

J. j_o dj ,_5j j j J. Lix- d j < Oj-SI-j Li___)dj dJ _**'*..» j L> **_-_) _-9

.___S

L) 4_>__i4i_> dJ rt i 'i n d-j JJ-o j d_9 O d_j j_j 4_> _ (_5 I j j_uo ___j Lj 4_> _

. ". dj l_ o L>A_> q L_i_jV

Sj l_l ' d-SJ A> J*> 4_l _-J j _) j_j j. j dmj 4_> j j_> (_5 1_J | q 1_> A_»

_5 I *^ L-i _i I j j-jlo < d-jJj 1 'Vj") i_. ._L.,iir _-_- I j> ____j-j A£ "__) j o I j __>

__) o _ A_S JJj aJ j>.,."> JJ<_ >JJ-S (OjjiA j ___"-__) ljj_j_o j__j l_> ***-.__""*

djJ-Jj S-L-J Ijj JUO _5j_J___SdJi> J (J-J-J __J __> «_ JJ LS ~l-_- j j j A_i Li

. Oj-?d_>jdj ^j L) d_j L__ L j l_>4_) ^j Lujj l ' _;j<- d_j d-S djdJ L> j dJ

T 'i >l _> dJS (j Lujj LS j j-t» ^ ') jj>_ j __** a j A-j j>d_i> _5j_j_) aJ __>d_S

J J .) d___>j__i < JJ-J J IJl-uo ^C-9 A_9 j A_b < (j-jjj-J J_o LS ^J LjJ-oA_b

J J 0 A___ 1 ___. A_i> Lo A j j A_i _j_jl_) dj _-_> j j__Ji> j-Sj d j _,''") j LS Jl-jj dJ

dJ j. d_S-_J-9 d-j _Ç_ d j d__> 4__j j. 4_j < 4jj_> ljj_uo A ) j d_b j- j j. iSdJj j _)_J_J

" I *"" *? ^ <f .dj 'J-J-J J> djdjd-J J L-.JJI

1. - "^ " " ' II. ') dj I jjJi Ijj-j-o j_> od_SdJL9d__ " :_i-.d_s

vfi *i LSdj LS . Ajjd.. _j_o _*d__j dj I ~i i *. j ___"___ -> L> duo L

_

. " Jsjd-Sd-i _, L_-Sd_j

. __>d>_ j. j -_-> _)i> ) 1 _» 4-o d j L) < Ijj-j-o li') .) L) _5j A__ 4_j A .?, |_> __

O ->l «j »-j ' j_j"a_i j_l_>odJjdi _;j»j d_> -__ I_j j LS j _J_ " : liujjJS_* .

d_J j A j O dJ j d_> j_5j i d_> Oj L J O j LS /_-_ d_9 _)-o j jJSjJSi Oj-SaJj »j A j» _*AjJ-JjJ-

j d _b J. I "> nL ,) ) < jj < o L I j d iîi "> > I j j___> _)i ii o 4_> j d_j : _____ dj

' 4_i) L I J A iÎi i i j d-j

_. V.>- S l_-_-ij_- . __J_b4_. _;dj_> Luudj < jj i,"i.ii-j» l_> _j j __l ljj_uo

) LS j I j djj _ş dJS 4 I s d-j jj d__j _*d j j_j j j j J rt ").-» d_o ._) l-i 4__j jj > aJj j L_>

j» j_____ j_ _j LS j dJ_ < j. jj-> d_i> J l >_____> j_ d ______ _)_o : *___) d_9

_> »'. d J_A> dJ uS L> j0-i> L_> d j J dLJ ^S..)")iii J J-0 A_b J J_> J L) Al- j LuJ

. '". Ij_j-S -jSaJ_J-_> j _-_>___ 4_.j_j_j dJ " ; l__u_ J

« ^JJ _i I J-J-S uSJ A_> ' 4_jjj j A_i a-_ ljd_> djjd-. " ; ^J d_iV

j _____> jJ_>A_i> < ______j-j d ._> |0J> dJ iijS < A_> l_i dJ L djj Ub ljj_ >

O rt iii __j A_i) i__bo d_> O jS ,_____> A-J L> ^ _;j J_J A o _i ci ^-J L aJ _-J-J Aj -ui

140 II

J. j_o dj ,_5j j j J. Lix- d j < Oj-SI-j Li___)dj dJ _**'*..» j L> **_-_) _-9

.___S

L) 4_>__i4i_> dJ rt i 'i n d-j JJ-o j d_9 O d_j j_j 4_> _ (_5 I j j_uo ___j Lj 4_> _

. ". dj l_ o L>A_> q L_i_jV

Sj l_l ' d-SJ A> J*> 4_l _-J j _) j_j j. j dmj 4_> j j_> (_5 1_J | q 1_> A_»

_5 I *^ L-i _i I j j-jlo < d-jJj 1 'Vj") i_. ._L.,iir _-_- I j> ____j-j A£ "__) j o I j __>

__) o _ A_S JJj aJ j>.,."> JJ<_ >JJ-S (OjjiA j ___"-__) ljj_j_o j__j l_> ***-.__""*

djJ-Jj S-L-J Ijj JUO _5j_J___SdJi> J (J-J-J __J __> «_ JJ LS ~l-_- j j j A_i Li

. Oj-?d_>jdj ^j L) d_j L__ L j l_>4_) ^j Lujj l ' _;j<- d_j d-S djdJ L> j dJ

T 'i >l _> dJS (j Lujj LS j j-t» ^ ') jj>_ j __** a j A-j j>d_i> _5j_j_) aJ __>d_S

J J .) d___>j__i < JJ-J J IJl-uo ^C-9 A_9 j A_b < (j-jjj-J J_o LS ^J LjJ-oA_b

J J 0 A___ 1 ___. A_i> Lo A j j A_i _j_jl_) dj _-_> j j__Ji> j-Sj d j _,''") j LS Jl-jj dJ

dJ j. d_S-_J-9 d-j _Ç_ d j d__> 4__j j. 4_j < 4jj_> ljj_uo A ) j d_b j- j j. iSdJj j _)_J_J

" I *"" *? ^ <f .dj 'J-J-J J> djdjd-J J L-.JJI

1. - "^ " " ' II. ') dj I jjJi Ijj-j-o j_> od_SdJL9d__ " :_i-.d_s

vfi *i LSdj LS . Ajjd.. _j_o _*d__j dj I ~i i *. j ___"___ -> L> duo L

_

. " Jsjd-Sd-i _, L_-Sd_j

. __>d>_ j. j -_-> _)i> ) 1 _» 4-o d j L) < Ijj-j-o li') .) L) _5j A__ 4_j A .?, |_> __

O ->l «j »-j ' j_j"a_i j_l_>odJjdi _;j»j d_> -__ I_j j LS j _J_ " : liujjJS_* .

d_J j A j O dJ j d_> j_5j i d_> Oj L J O j LS /_-_ d_9 _)-o j jJSjJSi Oj-SaJj »j A j» _*AjJ-JjJ-

j d _b J. I "> nL ,) ) < jj < o L I j d iîi "> > I j j___> _)i ii o 4_> j d_j : _____ dj

' 4_i) L I J A iÎi i i j d-j

_. V.>- S l_-_-ij_- . __J_b4_. _;dj_> Luudj < jj i,"i.ii-j» l_> _j j __l ljj_uo

) LS j I j djj _ş dJS 4 I s d-j jj d__j _*d j j_j j j j J rt ").-» d_o ._) l-i 4__j jj > aJj j L_>

j» j_____ j_ _j LS j dJ_ < j. jj-> d_i> J l >_____> j_ d ______ _)_o : *___) d_9

_> »'. d J_A> dJ uS L> j0-i> L_> d j J dLJ ^S..)")iii J J-0 A_b J J_> J L) Al- j LuJ

. '". Ij_j-S -jSaJ_J-_> j _-_>___ 4_.j_j_j dJ " ; l__u_ J

« ^JJ _i I J-J-S uSJ A_> ' 4_jjj j A_i a-_ ljd_> djjd-. " ; ^J d_iV

j _____> jJ_>A_i> < ______j-j d ._> |0J> dJ iijS < A_> l_i dJ L djj Ub ljj_ >

O rt iii __j A_i) i__bo d_> O jS ,_____> A-J L> ^ _;j J_J A o _i ci ^-J L aJ _-J-J Aj -ui

140 II

Page 141: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

jA_b fl_l d_J < O J dJS jd__jdj _, I ,i *"_' ') Li> ^-Sd-j j__j lj_j Ij lj> ___,

V !>

. dj djjj "> I 4ft ^ Luijj A£ j 4__ ^^j LSaJSjj jj_. j uSd_) _._j I j _"d

Ojj _> djj_j_> jjJ"> j j d__ < jj-» Jjj-**- Ijaa jj-j jjj »-"->

_-_>j d_j < ^_> L> _"d__< 4_>j j-o j d_w d__*-_j J.JJJ L dJj d_> < djj_j Ll-i d-b

r L_- j__j Li dJ >. dJSrt 'i, i ,'j j jJj >o ___-_-_"*> ' _5j-S Li Ojj_> .* _ ... , _

_j_ d_______> d j d_o _j_j _)_> 4_j _) 1 "> ***.j j LS jdJSdJ. jjj-jj-S - i i j djd_>j_S»

A-J d_

J »*_) * O '*-*-* *"*-* 'j-*» '-** ** tSjJJ J l_-J'*S ..)..) d-SdJ l_u_uo djj_>V

: ^V v

dj I, ,->j ja_>a__ < ^juj I _> ^i L) (^jSLuo _->_^L>d_j(-JL> ' Jljd_b "_

_5_J a 1 di jl_JA_bLjA_b j LSl. L> d_j ___>d>.d-> < 5 -..*> j^'j*'- _-d__>

)) .*".»/dj rt i i i _i n i

_5 d_______S A_> Lj jo-J lj_> lj jj > J ljd_b _5j j 'i _;-_) lj_j LS j ____>

v/ " -J i 'i d j rt m'l.,1 1 d j A_b dJ j A_b . Oj j j_> A_> d_j |_5J-S _>jjj dj L) < jj_>l)j lj>

__-' ' ,3 !-*»-. JJ*-* JJJ-JJJ- t_rt-JJ *-? *_*-- *-' JJ-*-" .*-?»>. _*-*" 'j '?V **

_J> Ij-J Ij j_jj_j-_J _J 1_> ^ç-jJ (J-o >Jj-S (-S--J-Jj_J 1j> d_J ' l_9jj_d-

,_; d _______ 4 j 4_j . dJ___j _;d_Sd_> ;- " _-jj-">" L) " d_jj> |_____)A_> " j^-JjjjS

L__jjd_) _!** j>Ai*i)j - _* AjS -_-i I JlS rt iÎi i j i_i dJ ->j-J ______ 4 _t AjSAjjS j__i.'lj4->

iSjjj j _-»-jjJ dJ j _>j-S a> L Ji.i 'i.o < ^^-o d-j _- 1_> j _>j-S ^> L>/

. " L> j. __SdJj__i Li

Y 4-9 < JJ ) »*>J-S djd_j_tj-o j d__j A_j (J-dj L) **" i j 1 T i ii) l_j_.Aj

*| ' " ' "l ii) d ^i) L_>jJ-9 : OjJSjdj **_-J ^dJSdj 1 T . u.j >djJS j_)j_) |_____-_d_)«/ _»

,. ' d-Sj j -> I_ujJJjjJ A_> !_______)__ A_) j_j j I ,îi ) S I d-b ^S l> ^-Sa-j d__ L 4_bV

. _5j_j I j j_uo _;j l_> dJ _;j L> j a_ij-u j d_i j_) I iîi j **> I j _,S 1 9_J < l_v j d _V

_)jj-___j ojj*^ *-S-jj*)-> j iSJ V.'-' o L'j-jJjj-jJj -j^j _j L_jd_> Ld_> _

. d J !-> _____ _>_-_> J d J-_-i_l djS rt.J I 0 d_> L_

." d_j_J _;__. L_) ljj-uo J> î ^JjI^oLş-A-) ____> A_u_uod_. *. A___uo A_j " _

A _____Sj I j A-J Aj> I J-J-J J j AÎ LS j A__> J- J j_J __-) A _> jj_o _> L> duo L

n i 'i Ijj-jlo . j Li j_i 4j4_oj-j-j _J Lj_j 1 __> UuijS 4_j j j___>jj_i> ^j I_uj

1 * I _ j L> I - ^eJj Li j d__j aJ ^-.taj d _> ^jŞ. L> < ^jj..) djb aJ? _. j_S ^jSlŞ j__>

: aj a__j_

O Lo-- lj_9 J A___ (SjJ-!» -.__>-'> dj LwJdJ (j-J^1 __-t» iSj 'j 5-* *-* 'j** 'V *-

"l_***a,i _3J>-* >* >»»*>-»«''> i_d_SL> Ja_?-J

141 V.

jA_b fl_l d_J < O J dJS jd__jdj _, I ,i *"_' ') Li> ^-Sd-j j__j lj_j Ij lj> ___,

V !>

. dj djjj "> I 4ft ^ Luijj A£ j 4__ ^^j LSaJSjj jj_. j uSd_) _._j I j _"d

Ojj _> djj_j_> jjJ"> j j d__ < jj-» Jjj-**- Ijaa jj-j jjj »-"->

_-_>j d_j < ^_> L> _"d__< 4_>j j-o j d_w d__*-_j J.JJJ L dJj d_> < djj_j Ll-i d-b

r L_- j__j Li dJ >. dJSrt 'i, i ,'j j jJj >o ___-_-_"*> ' _5j-S Li Ojj_> .* _ ... , _

_j_ d_______> d j d_o _j_j _)_> 4_j _) 1 "> ***.j j LS jdJSdJ. jjj-jj-S - i i j djd_>j_S»

A-J d_

J »*_) * O '*-*-* *"*-* 'j-*» '-** ** tSjJJ J l_-J'*S ..)..) d-SdJ l_u_uo djj_>V

: ^V v

dj I, ,->j ja_>a__ < ^juj I _> ^i L) (^jSLuo _->_^L>d_j(-JL> ' Jljd_b "_

_5_J a 1 di jl_JA_bLjA_b j LSl. L> d_j ___>d>.d-> < 5 -..*> j^'j*'- _-d__>

)) .*".»/dj rt i i i _i n i

_5 d_______S A_> Lj jo-J lj_> lj jj > J ljd_b _5j j 'i _;-_) lj_j LS j ____>

v/ " -J i 'i d j rt m'l.,1 1 d j A_b dJ j A_b . Oj j j_> A_> d_j |_5J-S _>jjj dj L) < jj_>l)j lj>

__-' ' ,3 !-*»-. JJ*-* JJJ-JJJ- t_rt-JJ *-? *_*-- *-' JJ-*-" .*-?»>. _*-*" 'j '?V **

_J> Ij-J Ij j_jj_j-_J _J 1_> ^ç-jJ (J-o >Jj-S (-S--J-Jj_J 1j> d_J ' l_9jj_d-

,_; d _______ 4 j 4_j . dJ___j _;d_Sd_> ;- " _-jj-">" L) " d_jj> |_____)A_> " j^-JjjjS

L__jjd_) _!** j>Ai*i)j - _* AjS -_-i I JlS rt iÎi i j i_i dJ ->j-J ______ 4 _t AjSAjjS j__i.'lj4->

iSjjj j _-»-jjJ dJ j _>j-S a> L Ji.i 'i.o < ^^-o d-j _- 1_> j _>j-S ^> L>/

. " L> j. __SdJj__i Li

Y 4-9 < JJ ) »*>J-S djd_j_tj-o j d__j A_j (J-dj L) **" i j 1 T i ii) l_j_.Aj

*| ' " ' "l ii) d ^i) L_>jJ-9 : OjJSjdj **_-J ^dJSdj 1 T . u.j >djJS j_)j_) |_____-_d_)«/ _»

,. ' d-Sj j -> I_ujJJjjJ A_> !_______)__ A_) j_j j I ,îi ) S I d-b ^S l> ^-Sa-j d__ L 4_bV

. _5j_j I j j_uo _;j l_> dJ _;j L> j a_ij-u j d_i j_) I iîi j **> I j _,S 1 9_J < l_v j d _V

_)jj-___j ojj*^ *-S-jj*)-> j iSJ V.'-' o L'j-jJjj-jJj -j^j _j L_jd_> Ld_> _

. d J !-> _____ _>_-_> J d J-_-i_l djS rt.J I 0 d_> L_

." d_j_J _;__. L_) ljj-uo J> î ^JjI^oLş-A-) ____> A_u_uod_. *. A___uo A_j " _

A _____Sj I j A-J Aj> I J-J-J J j AÎ LS j A__> J- J j_J __-) A _> jj_o _> L> duo L

n i 'i Ijj-jlo . j Li j_i 4j4_oj-j-j _J Lj_j 1 __> UuijS 4_j j j___>jj_i> ^j I_uj

1 * I _ j L> I - ^eJj Li j d__j aJ ^-.taj d _> ^jŞ. L> < ^jj..) djb aJ? _. j_S ^jSlŞ j__>

: aj a__j_

O Lo-- lj_9 J A___ (SjJ-!» -.__>-'> dj LwJdJ (j-J^1 __-t» iSj 'j 5-* *-* 'j** 'V *-

"l_***a,i _3J>-* >* >»»*>-»«''> i_d_SL> Ja_?-J

141 V.

Page 142: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

d__J J__-_LbJj__ _>_j_>d_> Jj-J __L_0_.l JJ-J L___J J dt> Aj I_J < JJ-J dJ '*'- j 1

_5j L> j j.d_. dj L-i d_j lj /> i i < ^-j lj L>j____i> j ___j Aj ,i"ij aJS iSj-9 _".jj_>

a 1 jj-j j-j _5j L> j_> L-i _ !___i j__o Lw uS-jj L> a_> < jj i"nîi o JJ-H * **'V

*, (O-jJjrtSjj jîij'n *) O-ujrt,*? I_l

»i_) ") .1 ___JJ J L-uj jJ-jd-.-_j d-jj-j . JJ i J I _uo Jjj j A_b djjJS

^ j JS> L__l 1 _-> ___i> Li j du. -J -.iu.d.l

" A j |_uo d-> jjjOd_Sljd_b |0-)a_) < ._,J_Jd_. __«->" L> jjj -J l_> " _

: _r-' j*-* " (** 'j * "***j _-*- o-** -» ' j "** o-° " : f-iJ-*JjJlj ^e-T^ __Jj'_ )Sju)d-S j_j d_Sjj_> ,j_j ^ljdJb _-d-SA-.i____-.lj " _

_* . .

VJ I j Lj j_> a-jaJSaJSj lj j djd_-j-S j__j L. aJ j*> a-Sa 'i j ijjjii

; OjJS a i ..) _) i Lj /f 'i, j _> _> ^j LSaJj Li> l_j djd-tjJS. *"** _L> L> j_û_ j_i j>J.j . _-.£_< 0 l->jj_> j_j __-__> >_J> L> " _

-"<*> t5**\3 **- '-' -V J1-" " : -r1-^ _ u-r"**^

£ I o j ,1 _jA_S d^j lj-> d_> (_5-_-J j ' i i iii dj __l_ij_o _5d__JdjdJÎ j d_b

I 'lji**) (Sj d_j _.j> _- !***> o**» lj- J *** j *»**<-- iSj J j -Sd j < _) LSj jj jj _»-!"* 'j^"_h -J j ,*-*---' : f » "»j^ o -_> j p o L|jj*,»!' 1 tSj*'*''

_

_}J_jjS (O-J-J __- I j-o d_> __> j A_b _>j_Sd__> ja jj-» J'i J 'i o -J- < >°-> »*> l-îj-S j->

Lj l_> j__j LjX-j j d_j -J djj_>_>jJS j___ Li dj j__i__S__j Lj a 'i i ,'j j j-j"_ " «/

< l_>d_.A_i< < Sj ,1 Jjj_o jj__jj-j *__ij i_5j L> lj dJSdJ l_____oj-_u> djjJS < jj-j" ' ' 'V ' V-

: f **»>* 11 JJ-****** CJ^* _*d_?Ajj_S j_?Aj jAA ) jj_i _. lj> _-_! J»A_' >/

"O ** I .V _5j >l.

" I 1 "

it O w . *-' c ns. o^_> 3-j ^a-j

ii r* I **' "»---^1* ts? _HV

- ' i**-**-** »-> __-» Lo jjjLj'j._H _<---* 'j J-*-?-"--

_,___. Ij L> __oV

. " ". d_j j> u-uiuj duj l_.L_J-_.-J"

_;j Lj j__ij_> J. I "i »1 _i 'i j a j'imjj d_j j___)j_> Juj-j I j L>

dj_Jjd_S___l J d-J dj l_ll\ 1 0

A-il L_> __. J d_b Jg ' " - * J fJJ-r1 O W-

142

j__jj-S

(»JJj_>

^^jvJlj-?

l-ÛJ-J

(--.j-T

d__J J__-_LbJj__ _>_j_>d_> Jj-J __L_0_.l JJ-J L___J J dt> Aj I_J < JJ-J dJ '*'- j 1

_5j L> j j.d_. dj L-i d_j lj /> i i < ^-j lj L>j____i> j ___j Aj ,i"ij aJS iSj-9 _".jj_>

a 1 jj-j j-j _5j L> j_> L-i _ !___i j__o Lw uS-jj L> a_> < jj i"nîi o JJ-H * **'V

*, (O-jJjrtSjj jîij'n *) O-ujrt,*? I_l

»i_) ") .1 ___JJ J L-uj jJ-jd-.-_j d-jj-j . JJ i J I _uo Jjj j A_b djjJS

^ j JS> L__l 1 _-> ___i> Li j du. -J -.iu.d.l

" A j |_uo d-> jjjOd_Sljd_b |0-)a_) < ._,J_Jd_. __«->" L> jjj -J l_> " _

: _r-' j*-* " (** 'j * "***j _-*- o-** -» ' j "** o-° " : f-iJ-*JjJlj ^e-T^ __Jj'_ )Sju)d-S j_j d_Sjj_> ,j_j ^ljdJb _-d-SA-.i____-.lj " _

_* . .

VJ I j Lj j_> a-jaJSaJSj lj j djd_-j-S j__j L. aJ j*> a-Sa 'i j ijjjii

; OjJS a i ..) _) i Lj /f 'i, j _> _> ^j LSaJj Li> l_j djd-tjJS. *"** _L> L> j_û_ j_i j>J.j . _-.£_< 0 l->jj_> j_j __-__> >_J> L> " _

-"<*> t5**\3 **- '-' -V J1-" " : -r1-^ _ u-r"**^

£ I o j ,1 _jA_S d^j lj-> d_> (_5-_-J j ' i i iii dj __l_ij_o _5d__JdjdJÎ j d_b

I 'lji**) (Sj d_j _.j> _- !***> o**» lj- J *** j *»**<-- iSj J j -Sd j < _) LSj jj jj _»-!"* 'j^"_h -J j ,*-*---' : f » "»j^ o -_> j p o L|jj*,»!' 1 tSj*'*''

_

_}J_jjS (O-J-J __- I j-o d_> __> j A_b _>j_Sd__> ja jj-» J'i J 'i o -J- < >°-> »*> l-îj-S j->

Lj l_> j__j LjX-j j d_j -J djj_>_>jJS j___ Li dj j__i__S__j Lj a 'i i ,'j j j-j"_ " «/

< l_>d_.A_i< < Sj ,1 Jjj_o jj__jj-j *__ij i_5j L> lj dJSdJ l_____oj-_u> djjJS < jj-j" ' ' 'V ' V-

: f **»>* 11 JJ-****** CJ^* _*d_?Ajj_S j_?Aj jAA ) jj_i _. lj> _-_! J»A_' >/

"O ** I .V _5j >l.

" I 1 "

it O w . *-' c ns. o^_> 3-j ^a-j

ii r* I **' "»---^1* ts? _HV

- ' i**-**-** »-> __-» Lo jjjLj'j._H _<---* 'j J-*-?-"--

_,___. Ij L> __oV

. " ". d_j j> u-uiuj duj l_.L_J-_.-J"

_;j Lj j__ij_> J. I "i »1 _i 'i j a j'imjj d_j j___)j_> Juj-j I j L>

dj_Jjd_S___l J d-J dj l_ll\ 1 0

A-il L_> __. J d_b Jg ' " - * J fJJ-r1 O W-

142

j__jj-S

(»JJj_>

^^jvJlj-?

l-ÛJ-J

(--.j-T

Page 143: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

d->jj jj_jL-_y_> l-J _5j d_J d-S _L3_U_I A__J) Ijj J L> (Ş rt l_l.il d_J I jj_UO-*

_____> __o d_) j d_> dJ j d j d-ii)j_Sd-_J A__ Oj d-Sj-o _Jd_.A_.jd_i jA___J _^ ')") j jJi)

: djd jj_Sd_>j_S

<* __ 1 _ .* /__-> j d_b A-j-i) ' Sj"i.î. dj-L-j _djji jjj d_j 4> rt *\_i 'i i d-j _V

jj-___> AA < d_u_ jj-uo d_> (Sj_» _J L J jAjj' dJ _->_lS _ jj-j 1 j A_> ,_j Ljjj_o d_bv

_>JA :» I J Cj rt I 1 J o < ^jOj-S _,_t l_j __jjj jj-od_b < _j__--.j__Sj Luj î|jjjV

. __jj__L> *^_i ^ l.,_,>.îij> _->d-. __> L>

_ _ Lj d ii) aJ isjjj j l_> (SiSdj ______> dJ (__r_-j> _j__>jj> Lujjdj_>

: *i j* t?* *-> _-*-» -< OJJ "' ** _H vJ^JJ"1 *-" 'jjj J ** O LSd__A_> d-o Jj'iu'J .1

> _5j I i*i* ' O ' "' ..' >_> ' »-j j -Sjj»J-*-S o ''"' -'"'JJJ

_"J_________> d_> uSd-J _ __- L_> 4__ < ->j-S I "liiad j dJ ** A ' A ' "*- Ijj-jlo

: *"J '*» c-rv'j^O L-jJ A_b J^S d_ii L__jjj- j a_i a_i lj> ; Jg_j>ijJSojjj jj I > 'i o ^_-o _

jAi^jd-. d-J*. LSd-_ _-J)JJJ _-_" O-0 uSdj _J-JJj J _-"._-> *l . "_-___ A_> A_)v * "

Jj S dJ *| djj> _Lj _* d -> du> A_> A-> j_J_> J d_j _J-Jj_jd__ A_> ^ d-jdX L 4_>v * ,_, V

__-" L dJ _*rt ') ) )j j J-i) j A_ -11 i i j. 4 _ A_i 4-j . jO j J-iii jS 4-J >_Lj jj I_jjJ_J LS

_s 1 ? L_> ___j> j_j _j> L> d j dJ. _ _, l_j dJ >. j j_i_. j_? j_j _j L. j_> _j> L>

_ d_d__)d_Sjjj aJ >___-_ jj-> j. d-Sd-) jjO "c_> I j 4_ _> L> j__i L> . a_j_L!

A j a a __] j> j j_j u___lj A> _) L> dJ J J > J-J J. dJSrt 'l ) )j JJ-J jl 1 1 .1 (0 d ->

d<_j ___> _5j LSj jj a_> j_-> j-j j j d_j (_5 i j I_j < a->j dJSdo j djxd j (j LSaJ jj>

|OJj__j I__jjA_i _*1j4j d_> jd__>d_j < _J_-_T_J |_-__j__ d _> Lc (ji-JL-UO L> < li\ i iii)**" w 'w ' ' " " v

j-i *-j-ui) d-j j_j lj_J Ij !j-> 4_) < j___>d_ uS_)j_)j j dj_)j djd_oj> j d_) dJ***/ v

^->A> j A__> uSujjAjdJj-S j\ "i ) _> d_S < j lj_i_jj dJ L> -J jj__-_j-Sd_ii jjj LijLi __j L_> I -\ y joj L> ___) l_u-A_> A_> l^_idJjjJ dJ . j.jjJ-jJ-' _lJ _*d_L)j

I -*> w

jjj _j L_____j_j j_j j < L54-S_-c l-CjJ) j_j lj_)jdJ < _şrt S"i j .i dJ d_i A o "i lîi j d_>

t-

l_-T»4_j _;j L> . A_ui> j L)^ _JjJ--' *-*--*- I-ljAJSa-jj-T ^j-. L -____) dJ d_S dj-l-lV

/ ), 4_jjjj_j djd_j ,__--- A_iJ*» d_S

*. d__ij_jj Ojio d-> < ____>_ d_> >__jd-S____i)d__J_ j A_?dJ_ ^j I jd_t l_>j>

fJlj^j aJU :,o L,j_i j-Ş-j4-> ^Lj--- jLu^^ (SAjAjoijL-i

uS iSdUJ ,___- I j J_d__-djA__ < IjiTdLJ Jj (---JJjL < -£_-** AJJ> ^5-J aJ

' .crjjjs djd^ f_ <M ) jiw jjj " _*-*_-* *j»-j»v-c_--. aJ

143 -n

d->jj jj_jL-_y_> l-J _5j d_J d-S _L3_U_I A__J) Ijj J L> (Ş rt l_l.il d_J I jj_UO-*

_____> __o d_) j d_> dJ j d j d-ii)j_Sd-_J A__ Oj d-Sj-o _Jd_.A_.jd_i jA___J _^ ')") j jJi)

: djd jj_Sd_>j_S

<* __ 1 _ .* /__-> j d_b A-j-i) ' Sj"i.î. dj-L-j _djji jjj d_j 4> rt *\_i 'i i d-j _V

jj-___> AA < d_u_ jj-uo d_> (Sj_» _J L J jAjj' dJ _->_lS _ jj-j 1 j A_> ,_j Ljjj_o d_bv

_>JA :» I J Cj rt I 1 J o < ^jOj-S _,_t l_j __jjj jj-od_b < _j__--.j__Sj Luj î|jjjV

. __jj__L> *^_i ^ l.,_,>.îij> _->d-. __> L>

_ _ Lj d ii) aJ isjjj j l_> (SiSdj ______> dJ (__r_-j> _j__>jj> Lujjdj_>

: *i j* t?* *-> _-*-» -< OJJ "' ** _H vJ^JJ"1 *-" 'jjj J ** O LSd__A_> d-o Jj'iu'J .1

> _5j I i*i* ' O ' "' ..' >_> ' »-j j -Sjj»J-*-S o ''"' -'"'JJJ

_"J_________> d_> uSd-J _ __- L_> 4__ < ->j-S I "liiad j dJ ** A ' A ' "*- Ijj-jlo

: *"J '*» c-rv'j^O L-jJ A_b J^S d_ii L__jjj- j a_i a_i lj> ; Jg_j>ijJSojjj jj I > 'i o ^_-o _

jAi^jd-. d-J*. LSd-_ _-J)JJJ _-_" O-0 uSdj _J-JJj J _-"._-> *l . "_-___ A_> A_)v * "

Jj S dJ *| djj> _Lj _* d -> du> A_> A-> j_J_> J d_j _J-Jj_jd__ A_> ^ d-jdX L 4_>v * ,_, V

__-" L dJ _*rt ') ) )j j J-i) j A_ -11 i i j. 4 _ A_i 4-j . jO j J-iii jS 4-J >_Lj jj I_jjJ_J LS

_s 1 ? L_> ___j> j_j _j> L> d j dJ. _ _, l_j dJ >. j j_i_. j_? j_j _j L. j_> _j> L>

_ d_d__)d_Sjjj aJ >___-_ jj-> j. d-Sd-) jjO "c_> I j 4_ _> L> j__i L> . a_j_L!

A j a a __] j> j j_j u___lj A> _) L> dJ J J > J-J J. dJSrt 'l ) )j JJ-J jl 1 1 .1 (0 d ->

d<_j ___> _5j LSj jj a_> j_-> j-j j j d_j (_5 i j I_j < a->j dJSdo j djxd j (j LSaJ jj>

|OJj__j I__jjA_i _*1j4j d_> jd__>d_j < _J_-_T_J |_-__j__ d _> Lc (ji-JL-UO L> < li\ i iii)**" w 'w ' ' " " v

j-i *-j-ui) d-j j_j lj_J Ij !j-> 4_) < j___>d_ uS_)j_)j j dj_)j djd_oj> j d_) dJ***/ v

^->A> j A__> uSujjAjdJj-S j\ "i ) _> d_S < j lj_i_jj dJ L> -J jj__-_j-Sd_ii jjj LijLi __j L_> I -\ y joj L> ___) l_u-A_> A_> l^_idJjjJ dJ . j.jjJ-jJ-' _lJ _*d_L)j

I -*> w

jjj _j L_____j_j j_j j < L54-S_-c l-CjJ) j_j lj_)jdJ < _şrt S"i j .i dJ d_i A o "i lîi j d_>

t-

l_-T»4_j _;j L> . A_ui> j L)^ _JjJ--' *-*--*- I-ljAJSa-jj-T ^j-. L -____) dJ d_S dj-l-lV

/ ), 4_jjjj_j djd_j ,__--- A_iJ*» d_S

*. d__ij_jj Ojio d-> < ____>_ d_> >__jd-S____i)d__J_ j A_?dJ_ ^j I jd_t l_>j>

fJlj^j aJU :,o L,j_i j-Ş-j4-> ^Lj--- jLu^^ (SAjAjoijL-i

uS iSdUJ ,___- I j J_d__-djA__ < IjiTdLJ Jj (---JJjL < -£_-** AJJ> ^5-J aJ

' .crjjjs djd^ f_ <M ) jiw jjj " _*-*_-* *j»-j»v-c_--. aJ

143 -n

Page 144: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

-SJJ>*---* lj-> _y-J Ij V < _, - __< L> _JL> dJ 5_>d_t_>L> duoL "_." j_d_Sd_. __) o__j aJL_.

V v

j -jJSj-jj-. l_3____.d_> jj_> l_> djd_SdJj_S __) __) L_> d_Sljj___ _-> L>w

_Sjd_) A_> . __,j__ __od_jd_> ^j-SJjj-. j___ __jj_S jj (_A_Srt I i .) d-» (SjjJijJ-.\> **"

L_» _-_> j " 'îuj j a jdJ j dj 4_.j_S _jJjj L> _; d_S a I i > d-w isjJjJ o-»d->

... ^jj 1_> d-S-jj A> a S __. -. |___ ___ I j . __. - _ ___> __

:^-_<j-** j _-J> L-ja_j _-> L> j.d-> aJ ^ajS ______ Ijj-j-oa_ Sj __S ,".Sj"i,î, j &S d__> jjij-j ___> *, LS o j jj Lc I j> __> L> aj, L " _

JV _/

L)j A_j _-_-. L> d jjj j_S j> -__> _,_o d j rt "i i > l__ _l j_S dJ j I j j A_>

v v v vJ I _ J L.J 4_j ^--0 j jJLc duo d_> n i I -d j__J 4_> < _) 4_> j_j L> "***; I Lj J J-o d_b

__> -» 'j L-» J J-9 -*-*» d jj> d_b j 4-j jj-j 0_j L_>j jj d_j j_> Lj < *__L_jd-> J-J-J

." '. ov*w

"^ ls? _*-- JJ**-"*- *-*J J *- ''OJJ-*'**' *--. j J *i " -: *».*-* O *-*--' J '*''*_' (Sj*> J-' Ls-jj-S . **^J> l_b _;d_)jdj ^Jd-i

_;d-jj !____. aJ d_> j dJ. < LS__j o L>j j L_> J L>j ... l___> I j_» j a_?a__ " _

4._ V

J A_S__j_> >_____> d _> I _> -__-j-j 4_J dj Li JJ-> .__L»A_> J 1 j A-J (jî' J 'i o

_t-*J-> __J Ijd-J ^j-) L> l__Jrt_j _J ,.*. jg) 4jj_j j 1_J djjj_9 I _______)

. Ajj'iiîi... -Jlii ___--_j-j_-__) (___i__id_5> rtJ ___j I j A_) jj Lii> j> j_) ______ d_>

J4 * L-*VJ-»> _p» J'JJJJJ J J-r. J-» ^ Lj A_j Ij j0_) lj> A_i __ ***

*£ i jSd-jd---- j_j j-j Lujjdj , _5d_S___>j L-_uJ_ _J 4_> j 4__> AjA"' *_*$ **

."? _sd-Sb

J»A __J Jj J_J _SA_j>-9 _^_i|j A_t> a.--. ___> jj-o A_jAj_jJ ljj_uo L) _

lSjJj JJ o d_b j 4_j d__ . )j_.Aj*> I j dJ. L_»_-ijJS A_o L < Ju I j j_uo _S ' J>J

______< j A_b **___, rt-i aJS LS j (__,_> dj rt") i *ii>*> Ij __yi l_i j a ii) . od-j j Li aJ

_) I - - A-o j_>-i) ___- dJ jjJSj-i ,j I " iÎi 'S ni) j d-ib _ d j "i m ) i ^j -___i__j ^j Loj_ojX

(OJ-> d_j ,__> < A_j d j-J-i) _)>> d _. 4_J j A_b uSd_j-J j j_> d_b ^-..-J-l.. 4 -> Jjjd-J j^ v> v

a j u_J__dJ d_S LS *. p j I i i _j j»-j |j_> __> ^j.d -_?rt-j__--Jj_ j uSjL> L> j" v <* _- V. ". djdJjAj j A_j ., .1 j ' ' u - A_u-_*-_>J_J

» « Jd-SdJ ___.d_Sd_ij |.-» Y,i 1 _-b j I t,.,,i > jj _-Sj_>jd_S _; L___»dj

A _f j ->j-Sj Ajj J-jJ A-J _5_-Sa j I T iju) -£ 1 j d__ < JJ-J j I j _-iii _5_-S-_-J j,S_»

_;d_Sdj _______j l_j < LwjjJi djA_>j__> _;A_Sd-C ljd_s d_> L_> _;_-J> IjJJ-w _. '' o j»v -*

- *SJ_*-5 _*£» -5jJ-l_H-» »!-!' AjAJj_JaJ> j Ij> j^> j_» _-jjj <jj_> _jjj: _5jJ_Jaa _)»a_> jj_>A_j _; L A-_ ^ L> . __ Lij___j l_>

j__i dJ A_j d-o dj |_9jj> j A-j l^ !____> I jj-J-o < ___ I j O Lo *-» _5j* L>

144 " *? 0'T-'-'iu-JJ'J _*"?

-SJJ>*---* lj-> _y-J Ij V < _, - __< L> _JL> dJ 5_>d_t_>L> duoL "_." j_d_Sd_. __) o__j aJL_.

V v

j -jJSj-jj-. l_3____.d_> jj_> l_> djd_SdJj_S __) __) L_> d_Sljj___ _-> L>w

_Sjd_) A_> . __,j__ __od_jd_> ^j-SJjj-. j___ __jj_S jj (_A_Srt I i .) d-» (SjjJijJ-.\> **"

L_» _-_> j " 'îuj j a jdJ j dj 4_.j_S _jJjj L> _; d_S a I i > d-w isjJjJ o-»d->

... ^jj 1_> d-S-jj A> a S __. -. |___ ___ I j . __. - _ ___> __

:^-_<j-** j _-J> L-ja_j _-> L> j.d-> aJ ^ajS ______ Ijj-j-oa_ Sj __S ,".Sj"i,î, j &S d__> jjij-j ___> *, LS o j jj Lc I j> __> L> aj, L " _

JV _/

L)j A_j _-_-. L> d jjj j_S j> -__> _,_o d j rt "i i > l__ _l j_S dJ j I j j A_>

v v v vJ I _ J L.J 4_j ^--0 j jJLc duo d_> n i I -d j__J 4_> < _) 4_> j_j L> "***; I Lj J J-o d_b

__> -» 'j L-» J J-9 -*-*» d jj> d_b j 4-j jj-j 0_j L_>j jj d_j j_> Lj < *__L_jd-> J-J-J

." '. ov*w

"^ ls? _*-- JJ**-"*- *-*J J *- ''OJJ-*'**' *--. j J *i " -: *».*-* O *-*--' J '*''*_' (Sj*> J-' Ls-jj-S . **^J> l_b _;d_)jdj ^Jd-i

_;d-jj !____. aJ d_> j dJ. < LS__j o L>j j L_> J L>j ... l___> I j_» j a_?a__ " _

4._ V

J A_S__j_> >_____> d _> I _> -__-j-j 4_J dj Li JJ-> .__L»A_> J 1 j A-J (jî' J 'i o

_t-*J-> __J Ijd-J ^j-) L> l__Jrt_j _J ,.*. jg) 4jj_j j 1_J djjj_9 I _______)

. Ajj'iiîi... -Jlii ___--_j-j_-__) (___i__id_5> rtJ ___j I j A_) jj Lii> j> j_) ______ d_>

J4 * L-*VJ-»> _p» J'JJJJJ J J-r. J-» ^ Lj A_j Ij j0_) lj> A_i __ ***

*£ i jSd-jd---- j_j j-j Lujjdj , _5d_S___>j L-_uJ_ _J 4_> j 4__> AjA"' *_*$ **

."? _sd-Sb

J»A __J Jj J_J _SA_j>-9 _^_i|j A_t> a.--. ___> jj-o A_jAj_jJ ljj_uo L) _

lSjJj JJ o d_b j 4_j d__ . )j_.Aj*> I j dJ. L_»_-ijJS A_o L < Ju I j j_uo _S ' J>J

______< j A_b **___, rt-i aJS LS j (__,_> dj rt") i *ii>*> Ij __yi l_i j a ii) . od-j j Li aJ

_) I - - A-o j_>-i) ___- dJ jjJSj-i ,j I " iÎi 'S ni) j d-ib _ d j "i m ) i ^j -___i__j ^j Loj_ojX

(OJ-> d_j ,__> < A_j d j-J-i) _)>> d _. 4_J j A_b uSd_j-J j j_> d_b ^-..-J-l.. 4 -> Jjjd-J j^ v> v

a j u_J__dJ d_S LS *. p j I i i _j j»-j |j_> __> ^j.d -_?rt-j__--Jj_ j uSjL> L> j" v <* _- V. ". djdJjAj j A_j ., .1 j ' ' u - A_u-_*-_>J_J

» « Jd-SdJ ___.d_Sd_ij |.-» Y,i 1 _-b j I t,.,,i > jj _-Sj_>jd_S _; L___»dj

A _f j ->j-Sj Ajj J-jJ A-J _5_-Sa j I T iju) -£ 1 j d__ < JJ-J j I j _-iii _5_-S-_-J j,S_»

_;d_Sdj _______j l_j < LwjjJi djA_>j__> _;A_Sd-C ljd_s d_> L_> _;_-J> IjJJ-w _. '' o j»v -*

- *SJ_*-5 _*£» -5jJ-l_H-» »!-!' AjAJj_JaJ> j Ij> j^> j_» _-jjj <jj_> _jjj: _5jJ_Jaa _)»a_> jj_>A_j _; L A-_ ^ L> . __ Lij___j l_>

j__i dJ A_j d-o dj |_9jj> j A-j l^ !____> I jj-J-o < ___ I j O Lo *-» _5j* L>

144 " *? 0'T-'-'iu-JJ'J _*"?

Page 145: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

__t_Ç ' w-ii j__> A j-JjJS j-j l_jj j__> d_> 1 d_ij d-S j j_o d_b j dJ <_Sd_j _

"djj__j'>-** OjA_.j_. dJ _;dJ_Jd_-

i-ljjjjj d_j (Sj> <ij L> _; I jd_b ______ dj L-j < J ,.i-»ui L_«_ijJS J A > aJj___> j i_S___ij j-Sd-jdj-j^ _j»jjJ j jjA> j J_ Aj Oj Ajfj_» _;l_->jd_> . _>j_Sv v

j d_i_> dJ d > jj > LjdJS j LjA-j aJ _| L_j_) j _______**. ^-J _;d_>j_.

_*-*» Sdj Lu> __) o_)j_ > ^J.j a_> 1_-_jj_S j. L _

_5 4__Sd_j____S < djd->j-SOjjjS _*d_Tdj AJj-jJS jjd_j _;ljj4_o _-_>d-_

a .1 ____j__a_ . _j_j j i 'i d-*>j-S j_> _;d>_ Li |___S_o L. j L> a j -L__ii

1 (a-->A> l_t_>j-S (_s-.4->jd_j dJ j Li dj_-____j__ d_> Aj a _"***V

jj-OJ-JjJ- dj_UO dJ I I **'"" A -**-l ... |j> _V

" »- , I - ... I). jjjrt_) 1_J Q J J .1 iii)-» -» Oj A_ dj _

V

. A_)dj_jJ J_ ljj_jj) Aj 1_J -> . OJJ^J"** _S*"*" J J"*" CJ "***? *_ii. >j_) d J_ 1 jj-JLQ < dj__.4_.d_. jjd-j ^J_o rt S >"> -C dm) A J A_> _

w

_Sj L_d_i l-xj LSd_jj__-»_>--o j__ja_j j ___>__SI_> ___LS__ijd-S Ls-jjJS_

' J-5"-* J d-_ j_> Aj I 'i i I ->

< J J J I -_-» A_?4_4__JS (Sjd-J J-J-J dJ 1 JjA-S _;d-. Li _____ l_9 ^Jdu.v

_) LSaJj j A.S dJ Aj JJ-J Lujdj Ij _j dJS J_j A-S dJ dj d_jj A_*-_>-uo J_>-> fl dJ

< »-Srt i _;L)A-j aJ Lj-jjJS ____ j d-S j ljj_uo -i j aJS : a j j _i _i _>jj>

J 'OJJ^* J^*-?* _*"*J '** jJ-oA-*- _;-> __JjIjA_j < J-dj j OJJ-5* J '**-*' L-JLr.**'< _f V __ V

t5jj_____ii I "i iii i*i (*-' d-J < -''JJt' le-s"4"-» 4_* _, ' JJJJ ' _) Lu-lJAj lj -JdjAftj d__> rt"irt_i.»jl 'i ig> (_ > ' * j < rt 1 )j dj _5dJS L__i j ^j 1 "i .11j ___ 1 j Lj j o**- J

__i)LSdu_j d_S d_> _5j l> ) J"*J J d L d_o ^ _j__ui. jaJLjAj) JLjjJ. _^A_i__idj L-i

: *i "__-_< Lb ________j a **>_._ . j 1_ui> L__> a_9 j _i d j ) oj 4_S _5j__>V

. ... J d__> dJ ^j.J j-j-j-) __> J_j d-S d_j j A_S* dJ- _

*** V **'

_5A_*_J L>--> (5 I_.j-_î) < ^i Ij *?,.)"> ^ i lj> _sA_»j_? j LsujjJS (Sj__>-- v vv ***

_ _-. I ) I jd_jj_>) i«-Sj Ij aJ J_jjJ j_S _; rt iii j I .) j a_>j__> < <_._> 1_-jV

v<» " - _"*>. jjJ- J ..' ' A_____j_b d _t

. djd-j '" a rt\ flj Ljjj_) < A j A_j j j__Ji_____J) l-> dj Liii _;___. IjA-j

_. ;- A.V'i >g) L_A^ j»jl-.L> ,yj> ^ljA-. Oj> j-> _-_.Aj __>L_* " _

" (*>J-='J--' __H _|A_Sdj dy> ^gJ-Jj L> d_> O ) L_> (_5j du* d_> xi i'i j A_> u_> A-tdX

145 1«

__t_Ç ' w-ii j__> A j-JjJS j-j l_jj j__> d_> 1 d_ij d-S j j_o d_b j dJ <_Sd_j _

"djj__j'>-** OjA_.j_. dJ _;dJ_Jd_-

i-ljjjjj d_j (Sj> <ij L> _; I jd_b ______ dj L-j < J ,.i-»ui L_«_ijJS J A > aJj___> j i_S___ij j-Sd-jdj-j^ _j»jjJ j jjA> j J_ Aj Oj Ajfj_» _;l_->jd_> . _>j_Sv v

j d_i_> dJ d > jj > LjdJS j LjA-j aJ _| L_j_) j _______**. ^-J _;d_>j_.

_*-*» Sdj Lu> __) o_)j_ > ^J.j a_> 1_-_jj_S j. L _

_5 4__Sd_j____S < djd->j-SOjjjS _*d_Tdj AJj-jJS jjd_j _;ljj4_o _-_>d-_

a .1 ____j__a_ . _j_j j i 'i d-*>j-S j_> _;d>_ Li |___S_o L. j L> a j -L__ii

1 (a-->A> l_t_>j-S (_s-.4->jd_j dJ j Li dj_-____j__ d_> Aj a _"***V

jj-OJ-JjJ- dj_UO dJ I I **'"" A -**-l ... |j> _V

" »- , I - ... I). jjjrt_) 1_J Q J J .1 iii)-» -» Oj A_ dj _

V

. A_)dj_jJ J_ ljj_jj) Aj 1_J -> . OJJ^J"** _S*"*" J J"*" CJ "***? *_ii. >j_) d J_ 1 jj-JLQ < dj__.4_.d_. jjd-j ^J_o rt S >"> -C dm) A J A_> _

w

_Sj L_d_i l-xj LSd_jj__-»_>--o j__ja_j j ___>__SI_> ___LS__ijd-S Ls-jjJS_

' J-5"-* J d-_ j_> Aj I 'i i I ->

< J J J I -_-» A_?4_4__JS (Sjd-J J-J-J dJ 1 JjA-S _;d-. Li _____ l_9 ^Jdu.v

_) LSaJj j A.S dJ Aj JJ-J Lujdj Ij _j dJS J_j A-S dJ dj d_jj A_*-_>-uo J_>-> fl dJ

< »-Srt i _;L)A-j aJ Lj-jjJS ____ j d-S j ljj_uo -i j aJS : a j j _i _i _>jj>

J 'OJJ^* J^*-?* _*"*J '** jJ-oA-*- _;-> __JjIjA_j < J-dj j OJJ-5* J '**-*' L-JLr.**'< _f V __ V

t5jj_____ii I "i iii i*i (*-' d-J < -''JJt' le-s"4"-» 4_* _, ' JJJJ ' _) Lu-lJAj lj -JdjAftj d__> rt"irt_i.»jl 'i ig> (_ > ' * j < rt 1 )j dj _5dJS L__i j ^j 1 "i .11j ___ 1 j Lj j o**- J

__i)LSdu_j d_S d_> _5j l> ) J"*J J d L d_o ^ _j__ui. jaJLjAj) JLjjJ. _^A_i__idj L-i

: *i "__-_< Lb ________j a **>_._ . j 1_ui> L__> a_9 j _i d j ) oj 4_S _5j__>V

. ... J d__> dJ ^j.J j-j-j-) __> J_j d-S d_j j A_S* dJ- _

*** V **'

_5A_*_J L>--> (5 I_.j-_î) < ^i Ij *?,.)"> ^ i lj> _sA_»j_? j LsujjJS (Sj__>-- v vv ***

_ _-. I ) I jd_jj_>) i«-Sj Ij aJ J_jjJ j_S _; rt iii j I .) j a_>j__> < <_._> 1_-jV

v<» " - _"*>. jjJ- J ..' ' A_____j_b d _t

. djd-j '" a rt\ flj Ljjj_) < A j A_j j j__Ji_____J) l-> dj Liii _;___. IjA-j

_. ;- A.V'i >g) L_A^ j»jl-.L> ,yj> ^ljA-. Oj> j-> _-_.Aj __>L_* " _

" (*>J-='J--' __H _|A_Sdj dy> ^gJ-Jj L> d_> O ) L_> (_5j du* d_> xi i'i j A_> u_> A-tdX

145 1«

Page 146: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

V_-_ Lj d_> J__L_)J_> ^-.J J_i) 4_> djdjö aJ d_jj_> uS rt iîi ) 9 J O L>

V

u "i 'î) _,j-j < d i "i d-j l_-_î--_)_>j j_S dj dj lj__jj_i> (_5__) S I d_>V

Srt Ii-jjJS d_j uSa_i_J 0.mi **" 1 J»JJ 4-0 dJ __)_) 1 J-J-b A_j A_S A_> 1 -_-uil ___) d_-_) Ll

J .) jj >j > uSd-j _, n j 'i' Lj -_jjj_j I ___)-__) __> l-__j ______ j 1_> dJS Q 'J) J *' '

A S __> IjSiÎi l_> ^ lj> Ajd_j j-_l-jj_> ^J Ij j ) (___- 1 ")iii-)j jJS _jj rt.xj ii ljA__>

__>jl__ 4j__J___S> |_5___j _) lj_J -J j I >_J__I A__ A _> _;_Jjj-S d-j j- __o_- Lj -JJJJi " i I i A_b (j LjJ-Jj-S uSA-j __'>'> Lj (j l____>-.jj-S __--_ LS Aj j_>A-)j J>

__0 1~i,ih_)j jŞ __J J-_u_ I j .11 _____ I jrt-wjj-j û-i L> A_iii J o J d_JJ J_i> j J > I j A-S

j 1 _>j d-j ___-.J J-J J j jJj.I _-"*> j L__.ii _-_* I »- A_) L__J j j dJ A__ L_J 1 J o J ' '

_; A 'iij 9 d-jLvi I j ___-J A -> A_) _)_i> 1 J-J-J d j rt S i i _| I jj> A_b Lij jJj d_i> _--- dui)

jji*i '.'J O rt "iic.ij A__jj_> AJjjJj jo dJ _) L Lj 1 jJj _;d_> 1 j L-> _5<_jj-S

djdL_-__JV

j-SJ d-> 'i'ijJS _; d j ,i Ȕ) A_i -S _--____> j _) L> A-i) I j A_j _, I j Aj A__v v

_,jJ»» Ljj _ 'i... "i _Sj-> Jl* Ol-* J" Û-H ^J*-"1 J aJ 'j-'-JJ-' iS*--' ^iîijS"! A-_>Aj. I-.A-J [*_,

j rt *) i " 1 1i **> j dJSjj_i> j» d_j _5j__jjj_) _, 'i") j A-Sj -l-j _5 I J _5> A_>

. _,__->&_. _;_-jjjS _j-)J-Ji _-»d>idL-) A_j Od_o j> d-S d_j L)d_S

VA-J I > _ _5A J Aj AJSj!_JLj

f l*f__A 1 HY*.

146 ir

V_-_ Lj d_> J__L_)J_> ^-.J J_i) 4_> djdjö aJ d_jj_> uS rt iîi ) 9 J O L>

V

u "i 'î) _,j-j < d i "i d-j l_-_î--_)_>j j_S dj dj lj__jj_i> (_5__) S I d_>V

Srt Ii-jjJS d_j uSa_i_J 0.mi **" 1 J»JJ 4-0 dJ __)_) 1 J-J-b A_j A_S A_> 1 -_-uil ___) d_-_) Ll

J .) jj >j > uSd-j _, n j 'i' Lj -_jjj_j I ___)-__) __> l-__j ______ j 1_> dJS Q 'J) J *' '

A S __> IjSiÎi l_> ^ lj> Ajd_j j-_l-jj_> ^J Ij j ) (___- 1 ")iii-)j jJS _jj rt.xj ii ljA__>

__>jl__ 4j__J___S> |_5___j _) lj_J -J j I >_J__I A__ A _> _;_Jjj-S d-j j- __o_- Lj -JJJJi " i I i A_b (j LjJ-Jj-S uSA-j __'>'> Lj (j l____>-.jj-S __--_ LS Aj j_>A-)j J>

__0 1~i,ih_)j jŞ __J J-_u_ I j .11 _____ I jrt-wjj-j û-i L> A_iii J o J d_JJ J_i> j J > I j A-S

j 1 _>j d-j ___-.J J-J J j jJj.I _-"*> j L__.ii _-_* I »- A_) L__J j j dJ A__ L_J 1 J o J ' '

_; A 'iij 9 d-jLvi I j ___-J A -> A_) _)_i> 1 J-J-J d j rt S i i _| I jj> A_b Lij jJj d_i> _--- dui)

jji*i '.'J O rt "iic.ij A__jj_> AJjjJj jo dJ _) L Lj 1 jJj _;d_> 1 j L-> _5<_jj-S

djdL_-__JV

j-SJ d-> 'i'ijJS _; d j ,i Ȕ) A_i -S _--____> j _) L> A-i) I j A_j _, I j Aj A__v v

_,jJ»» Ljj _ 'i... "i _Sj-> Jl* Ol-* J" Û-H ^J*-"1 J aJ 'j-'-JJ-' iS*--' ^iîijS"! A-_>Aj. I-.A-J [*_,

j rt *) i " 1 1i **> j dJSjj_i> j» d_j _5j__jjj_) _, 'i") j A-Sj -l-j _5 I J _5> A_>

. _,__->&_. _;_-jjjS _j-)J-Ji _-»d>idL-) A_j Od_o j> d-S d_j L)d_S

VA-J I > _ _5A J Aj AJSj!_JLj

f l*f__A 1 HY*.

146 ir

Page 147: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

*l *i_ a I j-j l_)j _;dj L l-uidjjjj _, Li _j Ijj4-j dJ _____ lj_j djd_>jjJSv ** ** v

(_5j J O LSd j dui)_,'j j> uSaj j d_b AjA_j_Jjj> j d_j . i " i > > j_ ljA_>jd_j <__-_. LV

rt .) J--J d_j _; uSrt,.îi ) h !___-_) j __ l_j ^-j jA_>dJ uSd-J _) Li___>.-jjJS

_/» 1 .» _S 1 *"*..* d_S j j> i V*i "i djuo ' j-J-J J ic-o L-u _!j j-S j j. 4-S (SJ-bV

* d 1 ') dj_j_) ^J>_J_I

-jj S _şj j S'î'j j_- _g-S_>j*»**jj-"» *-* uS rt lîi _.i 9 j jj L> ^Sjj_i>-_

V

rt **> rt. j jj > _;A-.*-) Ijk j A_j __iA_<A__ ^j lj> J_3_tj_-Ld-> ^-J. - ij . .i mj J i

l_5jl j d_>jj_S _Sj'jA-b ^SJ d_> j A-5 j Aj» .Îi j ..) _;___ A j i j _____ -_j_jj> ,__. L

j A j ( ^_jj_> L->') ^_i rt ') "i 9 ______ 4_j_i)j_> __-> L djd-Srt-j-J dJ o LSd__>

-J?__.rtjA._ ^jJ Lo ^ IjJS-i-J d-J OJ-^* ***-* LS-i *-' LiJ j_9 j--> »*JJ»>J **» Vv **-*

l__Jd_.j_. j Lj-Jjjad-S _5j_> OJ****-? **J OJ-^J '-?'A*«* O 'j '"'Jjj _r*>***-"'JJ*-*-> J_, J dJii uSLZo A_>j d-uj " _, d_Sd-j _, A_ __> _5 L) d j d-Sd_>_, j- A-6 aJ " d_S £ A_b

_5jJ__J_)*-> Al ij-J __ > *" 1 * . - j dL-J < Aj L> djA-J d J d__) j d_> dJ j_J_--ijJ_i A-Jv *v v

J _Şjj , ij J d_j j d_~ 1 _____ __*-_ d_J dJ j jj_>-j_ij_> j j_J Ij _____ A-o jj S*»

**/ v _ vO rt ,,1 Ijj d_J J___Sd_)dj L _>j d-S dj -__-_______> -L_J J_> ^j Lj___J lj__JjV

j I Jj-J Ajj d -> j _)_id_j jjJjjA-SjAlw

_;d *?j a . .». . . " jjJ_> a_S LSaJj djA__ .->_ L> d_S 4_Sjj__> j> ___>^ y

^ Sjd-o j _-jd_. __j j djdj__)j _>___ _j LSrt.ijS"id-o_>dj J djfaJ ^SJa_>

_. j L-JdJ. __> Aj-jiT _sj> _-i> LjJ? _->j_j d-S _jj_j j_j_j a_> j _ ^ ljA_j

(jt-j'-îiTi aJ oj*---? _r-S--' "-* î_»v _-r»-- 'j -V j**--1 j»--* j j lj»-o _---^J»->

J L*,1A _?*j Lo j-j _j l_-?»c _-_ L-__-jjj-S dJ _sdjd__> . 1_Sa_j ^-j lj"i,îu,i _;__>V V <y

A 1 l-> _._£*>/ _-.U dJ j dj ->j-> t'_) L.A->*jrto,îij.,) JdJTdJ ^^SJd--.V **J .» ^^JJJ-rJ-o _s^ L< |__-Sa_>-_-_J A-j < U)dj j A_b J-jJj I j-j-j !____) L_i_.-.jj-S

. a-j L>Aj LS |0__j

»iJJ-»' --J !->_-_ IJ-JjdJj l___>jJ____ij__ __od_>jd__> dJ -.SjJ-o. j_A_jV

^JJA-i) j .,) *> ,t 0- Aj _, I i *V 1 Ai» dJS uS-uo A_»j 4_j < Aj I j-mj j_j ^ lj_J-J j-Ji Lu.

O L__j Ij L> «_-__- ,j Li l_>d_j a lj->--»< -J j_ Li-ijjJS isj A-ijJ_-j-j o Lja-*> jV

J Aj rt , ,,.) | j-Sj__L ^djS A_> jjj |_>d-_ LS jdJ d_.j%. jAA i _>j_?_Jj

(SjJ S J j» AlS _;J> J-J A_S Aj-> _JJJ ') m-d A_> j A_b iSjJ-o __> OA_i) L)A_J

_s - Ij > a_> ojj^" _---«*-' '-*»*j uj*^..1"' L-Aj LS __S_jja> d-S aj. L.--S jAJi.

. a_j lj_S_ib l-£j.

*»JJ > (OdJ- d_S (^y-uj ljA__ ^ Lji- ^jJj L-i jA-» ^jAJj d-J Ao*_ij

V **'_5->jj_S l_i__j jd^dJi) a_> ______) __o j_> jJS L_> dj a 'ijd-S j-L A-j Ij lj_»jj_i)w

. u-lJ A> _;j l> j d_> ____-> rt-i>_i i j (J-J A__j

147

*l *i_ a I j-j l_)j _;dj L l-uidjjjj _, Li _j Ijj4-j dJ _____ lj_j djd_>jjJSv ** ** v

(_5j J O LSd j dui)_,'j j> uSaj j d_b AjA_j_Jjj> j d_j . i " i > > j_ ljA_>jd_j <__-_. LV

rt .) J--J d_j _; uSrt,.îi ) h !___-_) j __ l_j ^-j jA_>dJ uSd-J _) Li___>.-jjJS

_/» 1 .» _S 1 *"*..* d_S j j> i V*i "i djuo ' j-J-J J ic-o L-u _!j j-S j j. 4-S (SJ-bV

* d 1 ') dj_j_) ^J>_J_I

-jj S _şj j S'î'j j_- _g-S_>j*»**jj-"» *-* uS rt lîi _.i 9 j jj L> ^Sjj_i>-_

V

rt **> rt. j jj > _;A-.*-) Ijk j A_j __iA_<A__ ^j lj> J_3_tj_-Ld-> ^-J. - ij . .i mj J i

l_5jl j d_>jj_S _Sj'jA-b ^SJ d_> j A-5 j Aj» .Îi j ..) _;___ A j i j _____ -_j_jj> ,__. L

j A j ( ^_jj_> L->') ^_i rt ') "i 9 ______ 4_j_i)j_> __-> L djd-Srt-j-J dJ o LSd__>

-J?__.rtjA._ ^jJ Lo ^ IjJS-i-J d-J OJ-^* ***-* LS-i *-' LiJ j_9 j--> »*JJ»>J **» Vv **-*

l__Jd_.j_. j Lj-Jjjad-S _5j_> OJ****-? **J OJ-^J '-?'A*«* O 'j '"'Jjj _r*>***-"'JJ*-*-> J_, J dJii uSLZo A_>j d-uj " _, d_Sd-j _, A_ __> _5 L) d j d-Sd_>_, j- A-6 aJ " d_S £ A_b

_5jJ__J_)*-> Al ij-J __ > *" 1 * . - j dL-J < Aj L> djA-J d J d__) j d_> dJ j_J_--ijJ_i A-Jv *v v

J _Şjj , ij J d_j j d_~ 1 _____ __*-_ d_J dJ j jj_>-j_ij_> j j_J Ij _____ A-o jj S*»

**/ v _ vO rt ,,1 Ijj d_J J___Sd_)dj L _>j d-S dj -__-_______> -L_J J_> ^j Lj___J lj__JjV

j I Jj-J Ajj d -> j _)_id_j jjJjjA-SjAlw

_;d *?j a . .». . . " jjJ_> a_S LSaJj djA__ .->_ L> d_S 4_Sjj__> j> ___>^ y

^ Sjd-o j _-jd_. __j j djdj__)j _>___ _j LSrt.ijS"id-o_>dj J djfaJ ^SJa_>

_. j L-JdJ. __> Aj-jiT _sj> _-i> LjJ? _->j_j d-S _jj_j j_j_j a_> j _ ^ ljA_j

(jt-j'-îiTi aJ oj*---? _r-S--' "-* î_»v _-r»-- 'j -V j**--1 j»--* j j lj»-o _---^J»->

J L*,1A _?*j Lo j-j _j l_-?»c _-_ L-__-jjj-S dJ _sdjd__> . 1_Sa_j ^-j lj"i,îu,i _;__>V V <y

A 1 l-> _._£*>/ _-.U dJ j dj ->j-> t'_) L.A->*jrto,îij.,) JdJTdJ ^^SJd--.V **J .» ^^JJJ-rJ-o _s^ L< |__-Sa_>-_-_J A-j < U)dj j A_b J-jJj I j-j-j !____) L_i_.-.jj-S

. a-j L>Aj LS |0__j

»iJJ-»' --J !->_-_ IJ-JjdJj l___>jJ____ij__ __od_>jd__> dJ -.SjJ-o. j_A_jV

^JJA-i) j .,) *> ,t 0- Aj _, I i *V 1 Ai» dJS uS-uo A_»j 4_j < Aj I j-mj j_j ^ lj_J-J j-Ji Lu.

O L__j Ij L> «_-__- ,j Li l_>d_j a lj->--»< -J j_ Li-ijjJS isj A-ijJ_-j-j o Lja-*> jV

J Aj rt , ,,.) | j-Sj__L ^djS A_> jjj |_>d-_ LS jdJ d_.j%. jAA i _>j_?_Jj

(SjJ S J j» AlS _;J> J-J A_S Aj-> _JJJ ') m-d A_> j A_b iSjJ-o __> OA_i) L)A_J

_s - Ij > a_> ojj^" _---«*-' '-*»*j uj*^..1"' L-Aj LS __S_jja> d-S aj. L.--S jAJi.

. a_j lj_S_ib l-£j.

*»JJ > (OdJ- d_S (^y-uj ljA__ ^ Lji- ^jJj L-i jA-» ^jAJj d-J Ao*_ij

V **'_5->jj_S l_i__j jd^dJi) a_> ______) __o j_> jJS L_> dj a 'ijd-S j-L A-j Ij lj_»jj_i)w

. u-lJ A> _;j l> j d_> ____-> rt-i>_i i j (J-J A__j

147

Page 148: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_> j lj__jj_> -_-__-> d-S d j ")u)>j d_> _;djA_j ->jj-S __J d_S vSjjjuov

J i Sjiîi > dJS _;__> LjjJj j d_i ______-_> d_Sj d__> __)___> ^oj-jJ I j - *

J dJSdJ j...i"i j JujjJj _;<___> djuj ^_> A > < A_i l___A>_ j-j j dJ .*. I __) *) I ")u)_ j jJS

uS rt 1 rt "l ii) d ___Jj_.L_-.jjd J l-J-JjjJ- "ln)d j d_J d-JjJS J uS-_-jdjd-> *l l_>v'

O *' ..* * A " '"> o L-j j-> o* J ' J **J ' ' J ' O Ljd-j J_ L> j jj>j LS 1.-»

v. l_>_>jjjS (Sdj L>jA> j j IjdJb __SJ rt_> jd__jd_j

_) L___-)jj-S ^_j Ij _-_-) j> O rt i i L_ d_j j j 1 iÎi i**)"iA_->A j ^J LuojjJ

j __;_> rt 1 jj L_>j_> j-j LS a --- a j i i j L____>4_> j Lj dJ d_S dj I _. __) 1_jJj-u*-v V

Lj oj-^ O L_>»y J Q *' j **' *-** »** J -*-**' -*»<*-S (S-u_d_b l-__> l___j-> j j_S _j LSd j Li

J j j -___) dj j A_> (Sj_b 4_i) d J d j d-j _____ I J A-J J (j rt **> .) j_> _j _-)_) rt ') ") 9

a 1 _)_)j_S jjj j |oJjj j-j »»j LidJjd.. _5 Lj 4_> dJ _j L_)j_> _-J)_>j-S

. _Ja_>

^__j _>-d_) _<-_>_) L> aJ o ____> Lij d-j j l_i jj_>j j_j I j _! L> _) a> dJV

^Sj L__ -_____ djd__IJl_c ^-jj L__._i jj_S (5>_. Ij 1_JSdL> _;aja_)_)jj> _j___>jJS

(JSJ__> ,_>-> --J , d j_j <_______) j d_ij> j -> j-j 4_j j_j _-S_j j L> dJSj ft n-i i jw v

^JSJ a_> j_> aj-j jaajj La d_j lj_> dj Lj j a-j . I jj ljd_>jj_S _sj lj__bv

a 1 *\ ** LS j d_b j rt 'i ..) ii) j d-> ___j____> j_) d j i o_jj j aJ aJ_< j A j Lij rt_>

V V.

__ __Jd->i-i Y_>jj_> d-ij Ij !-_-?-_> _-S-__jdjdLJ-J__î»-> djd-j L_-_-->jj-S _,**>* 'jjjJ'j i .« o '-***-'A**j L-» j **j 'j lW o '-*. o *-* -SjJ--* J fj***-' **-** ^JJ^

\J

I I >* V » . " <-.)) I j " _* j V "rt 1 lSj tUJdjrt-j j-> (Sj> _--> rt iii ' A-J _i d-_j rt i> " '..'._' < 4j_>j_j

V »

SJa_> jJ_ljj> . Aj--j-Sdui) (__jjj_S(_>_d_) _5_JSaJSJa_> _; IjAj __i L

jAA iSjA-J O H^J* J Aj")'i),.)j JjJ> O LjJ-> _;A->jrt,o "..'-> tSj IjA_>jj_>*

:__J_j_ Ojj_S ^jJ. IjaJja aJ _-_.a_) a_)j->

J. d-S rt iÎi i i O A-o _5__J_oj_b j_) |_J>J __-_j--" (Sjjl-jv v v1 0_)j _dj_» _,?) I..)

1 _L_> J rt Q lîl J ) ^-J I J A> (S d_J

JO-JJ d-S" ' I S J rt ") jO__d_> _j_j-d dJ»_

o l_> d_> _;j j j d_SV

o j_uj ^O duoJ A-b _-_-» '_: aJ] ____ d_> **_jj? Lj -.

0 'j ^- ^ L^-ijj-? *-J irn-JY ^-jLSaJL. _;aja___jjj_>j >> A_> (SJ ljA_> __« AuS "JjJ-J _--'*-* _r^'JJ_^-*-0 -5*>J *»J-JJ j-T» »--1 A__-j__A_>

11148

_> j lj__jj_> -_-__-> d-S d j ")u)>j d_> _;djA_j ->jj-S __J d_S vSjjjuov

J i Sjiîi > dJS _;__> LjjJj j d_i ______-_> d_Sj d__> __)___> ^oj-jJ I j - *

J dJSdJ j...i"i j JujjJj _;<___> djuj ^_> A > < A_i l___A>_ j-j j dJ .*. I __) *) I ")u)_ j jJS

uS rt 1 rt "l ii) d ___Jj_.L_-.jjd J l-J-JjjJ- "ln)d j d_J d-JjJS J uS-_-jdjd-> *l l_>v'

O *' ..* * A " '"> o L-j j-> o* J ' J **J ' ' J ' O Ljd-j J_ L> j jj>j LS 1.-»

v. l_>_>jjjS (Sdj L>jA> j j IjdJb __SJ rt_> jd__jd_j

_) L___-)jj-S ^_j Ij _-_-) j> O rt i i L_ d_j j j 1 iÎi i**)"iA_->A j ^J LuojjJ

j __;_> rt 1 jj L_>j_> j-j LS a --- a j i i j L____>4_> j Lj dJ d_S dj I _. __) 1_jJj-u*-v V

Lj oj-^ O L_>»y J Q *' j **' *-** »** J -*-**' -*»<*-S (S-u_d_b l-__> l___j-> j j_S _j LSd j Li

J j j -___) dj j A_> (Sj_b 4_i) d J d j d-j _____ I J A-J J (j rt **> .) j_> _j _-)_) rt ') ") 9

a 1 _)_)j_S jjj j |oJjj j-j »»j LidJjd.. _5 Lj 4_> dJ _j L_)j_> _-J)_>j-S

. _Ja_>

^__j _>-d_) _<-_>_) L> aJ o ____> Lij d-j j l_i jj_>j j_j I j _! L> _) a> dJV

^Sj L__ -_____ djd__IJl_c ^-jj L__._i jj_S (5>_. Ij 1_JSdL> _;aja_)_)jj> _j___>jJS

(JSJ__> ,_>-> --J , d j_j <_______) j d_ij> j -> j-j 4_j j_j _-S_j j L> dJSj ft n-i i jw v

^JSJ a_> j_> aj-j jaajj La d_j lj_> dj Lj j a-j . I jj ljd_>jj_S _sj lj__bv

a 1 *\ ** LS j d_b j rt 'i ..) ii) j d-> ___j____> j_) d j i o_jj j aJ aJ_< j A j Lij rt_>

V V.

__ __Jd->i-i Y_>jj_> d-ij Ij !-_-?-_> _-S-__jdjdLJ-J__î»-> djd-j L_-_-->jj-S _,**>* 'jjjJ'j i .« o '-***-'A**j L-» j **j 'j lW o '-*. o *-* -SjJ--* J fj***-' **-** ^JJ^

\J

I I >* V » . " <-.)) I j " _* j V "rt 1 lSj tUJdjrt-j j-> (Sj> _--> rt iii ' A-J _i d-_j rt i> " '..'._' < 4j_>j_j

V »

SJa_> jJ_ljj> . Aj--j-Sdui) (__jjj_S(_>_d_) _5_JSaJSJa_> _; IjAj __i L

jAA iSjA-J O H^J* J Aj")'i),.)j JjJ> O LjJ-> _;A->jrt,o "..'-> tSj IjA_>jj_>*

:__J_j_ Ojj_S ^jJ. IjaJja aJ _-_.a_) a_)j->

J. d-S rt iÎi i i O A-o _5__J_oj_b j_) |_J>J __-_j--" (Sjjl-jv v v1 0_)j _dj_» _,?) I..)

1 _L_> J rt Q lîl J ) ^-J I J A> (S d_J

JO-JJ d-S" ' I S J rt ") jO__d_> _j_j-d dJ»_

o l_> d_> _;j j j d_SV

o j_uj ^O duoJ A-b _-_-» '_: aJ] ____ d_> **_jj? Lj -.

0 'j ^- ^ L^-ijj-? *-J irn-JY ^-jLSaJL. _;aja___jjj_>j >> A_> (SJ ljA_> __« AuS "JjJ-J _--'*-* _r^'JJ_^-*-0 -5*>J *»J-JJ j-T» »--1 A__-j__A_>

11148

Page 149: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

j _ j j_j dJ ->-o d_> j j j »_j j-S __-_ ! j 4_ij______ii j d-j d-ij d j-ijj-i "i») I j a j L; ***___ >j A_-> A_J LiJ_S_j_j J5 A_J l *"*>") LS J J-0 4__ |0_V 4-J < _rij_Sd-J \_^jj A " ... __, __,

J O '** * ' J Ct-'Jr^ 15"-* "V *_-*-JJJ-*' _***( i_5-" '**""-" ) -5j **J*~ 'j '-5**J^-*1 **-H

J _) I ")!!)_. jjJS I) rt I ..) _i) ^>j_> d J _> A_> j 1 j dui) uS-u-jd-S __) Aj> __)"' lîljJSV

J (Sj 1 J " 1 J J (flJJ d-Jj) Aj> jJS _Jj L_> dJ -IjjjS jJ dJS ^-ijj-jj A__S I j_rt 'ij S j ^JJ d_> LSd-j Aj d _> ___j d j j j_j 4 j dj _Sd_)_J dj AjA_)jjj_)_j

rt S dj.\____ 1 i ii) __> _;dj__j < djdj_- l__-Sd_j*_J dJ _! 1 ")n)>djj-S aJ __[**»«)j a_i

u_ d->dj o __________) Lij d_> j _>jj_S _J d__> _;j lj> (_5j LSjj _; Aj AJiujjj j_>

_j l___j_» _;_)dj l___> Lş-J>d_i> aJ aj < -j LSdj L>j -_> ___-__> ^-i L !____> I *> j.*>

(_._JdL> _,j I_lSa> (__?-_JîjJj_> ^gjjj-) j£_> A_> dJdJ? joAJj _j-_jj_jdj l> ^ L_>j->j Lj (Sj rt 'i ,j II.j a> dJS _;** j d_j j4_) _J '_,' j j-S L» j _j L. J_____j a___>a_

_j ______> L)d__ __> _Sj ' -"->->-? d_> j Aj l__Sd_> lSj-> j A_b uS-Ui) _) l__i__)->jj_S\/ »/ V

*_**- (j 4_j_) dJ rt iÎi . i o A_b J ÛJ A_> < I_ujj IjdJjjjS jJ-Jj ,-SJ d_> jA__>A_J

a ) < a_j Luiii _5_tjj-S dJS d_i) __jj)j j d > ''npdiAj -l-j ^-J ___> _5j I ____jj a__i a _>

. A-o ljd_>jd_> j A_b J_ I ") iii i ) Aj < Aj Ij-S __LJ j-j 1 J J " "'i ..' _-_> 1 j i ') _"j-J-"-

dj I c L__ _, 4__<_>t aJ j __-_ j_~ __ J >>. I -ujj-S ___« 1 j_j _->-l"' .*) jî»3-j T

t-_-»_L*_t& J- Lj < 1 j-Sd^ -V-___jA_j dj 4_j_ j_.j 1 __-J » _j _j d-j-J rtJ j j I ) >.)) ,_

^j "-*_ld_-.d-. j_jj dJ rt_S 4 j rt__ LS 4 ___ij_S ^, rt_> j_>___ )___ _, A_j_J rtJ ^-J. Ij jtSjl-jj-j <_S 1 j L. j , I j->j_jj-_i d__J __e> _)___! I ___. l_S____Jj_o ^j 4 j l_> rtj I_j_jj_>

. l_>4-> j A_j__J

^j-cljj ^--.-lo < "' _>^->-J dJ _j LSd___j__> _;j ljrt_____îj_, j Ijj-j-o <**>'*? Id-S !f

O 1 ""j d>"> j _-*-_* j-j *,*;' j-j o - j d-o LS j _)L-jjd^ l_\___L_- ^_j L__4 j-j-> aJV

-S"5 -A_jd_j ^-Î-J A_j ,___» Ijj ^g-L^l.n ,i ci (_,-. L j-jjS.d ^_ ', ISa I l.\ '. _ ___,

'O l>d-___j-S ^-Ji 4_o J-ŞU-J A-5 _SjJ-j_i_> j j___jjj_j ___> |_j j j_> O J__> j j-S->

o L__> o __ ._-, ^j I _ki_j__ j _s j__> j_______ j j_i ^__ I j_j__S Ljj j j aJ **_ I a-S o-ov w " '

'_;4j -^J1*- d-JJJ-". d>i J *_»*--_ 4-9 4_j j jj 4 >- O Aj> j j_ _- dJ rtjA-_->j L*. j_- j

'« *Ja-el_, ''.)..' LS __ "' '' *' I j J L-J»j'-* (^ *-»---- J* <-S__>_5»--' LtH" 4-/ O l-Sd-.jA-Sj-o

' 4 -*_> 4 j (_5j 4 j Lo __> j L_j 4-J _j 1 _> ". ___> j l_j _e-* J LS J (fl-j A_> 1 .X-) A- (Ç-'J *-J_^

_Sj I _ . ___, ___, lj__ ^ Lj4^ j 4j4_>j_S4-> j___j l_i__ LSd-V-.J--' ^"1 "j**- *

4Vj 4_-__) j j Ij-j_- j^j-. Lö-j^jj-S *j-j ^j^j ^yi L. L5 A-J Aj4-i»V

__S^ ______ j_o (_-_._)_)j_i)j4_u

149

j _ j j_j dJ ->-o d_> j j j »_j j-S __-_ ! j 4_ij______ii j d-j d-ij d j-ijj-i "i») I j a j L; ***___ >j A_-> A_J LiJ_S_j_j J5 A_J l *"*>") LS J J-0 4__ |0_V 4-J < _rij_Sd-J \_^jj A " ... __, __,

J O '** * ' J Ct-'Jr^ 15"-* "V *_-*-JJJ-*' _***( i_5-" '**""-" ) -5j **J*~ 'j '-5**J^-*1 **-H

J _) I ")!!)_. jjJS I) rt I ..) _i) ^>j_> d J _> A_> j 1 j dui) uS-u-jd-S __) Aj> __)"' lîljJSV

J (Sj 1 J " 1 J J (flJJ d-Jj) Aj> jJS _Jj L_> dJ -IjjjS jJ dJS ^-ijj-jj A__S I j_rt 'ij S j ^JJ d_> LSd-j Aj d _> ___j d j j j_j 4 j dj _Sd_)_J dj AjA_)jjj_)_j

rt S dj.\____ 1 i ii) __> _;dj__j < djdj_- l__-Sd_j*_J dJ _! 1 ")n)>djj-S aJ __[**»«)j a_i

u_ d->dj o __________) Lij d_> j _>jj_S _J d__> _;j lj> (_5j LSjj _; Aj AJiujjj j_>

_j l___j_» _;_)dj l___> Lş-J>d_i> aJ aj < -j LSdj L>j -_> ___-__> ^-i L !____> I *> j.*>

(_._JdL> _,j I_lSa> (__?-_JîjJj_> ^gjjj-) j£_> A_> dJdJ? joAJj _j-_jj_jdj l> ^ L_>j->j Lj (Sj rt 'i ,j II.j a> dJS _;** j d_j j4_) _J '_,' j j-S L» j _j L. J_____j a___>a_

_j ______> L)d__ __> _Sj ' -"->->-? d_> j Aj l__Sd_> lSj-> j A_b uS-Ui) _) l__i__)->jj_S\/ »/ V

*_**- (j 4_j_) dJ rt iÎi . i o A_b J ÛJ A_> < I_ujj IjdJjjjS jJ-Jj ,-SJ d_> jA__>A_J

a ) < a_j Luiii _5_tjj-S dJS d_i) __jj)j j d > ''npdiAj -l-j ^-J ___> _5j I ____jj a__i a _>

. A-o ljd_>jd_> j A_b J_ I ") iii i ) Aj < Aj Ij-S __LJ j-j 1 J J " "'i ..' _-_> 1 j i ') _"j-J-"-

dj I c L__ _, 4__<_>t aJ j __-_ j_~ __ J >>. I -ujj-S ___« 1 j_j _->-l"' .*) jî»3-j T

t-_-»_L*_t& J- Lj < 1 j-Sd^ -V-___jA_j dj 4_j_ j_.j 1 __-J » _j _j d-j-J rtJ j j I ) >.)) ,_

^j "-*_ld_-.d-. j_jj dJ rt_S 4 j rt__ LS 4 ___ij_S ^, rt_> j_>___ )___ _, A_j_J rtJ ^-J. Ij jtSjl-jj-j <_S 1 j L. j , I j->j_jj-_i d__J __e> _)___! I ___. l_S____Jj_o ^j 4 j l_> rtj I_j_jj_>

. l_>4-> j A_j__J

^j-cljj ^--.-lo < "' _>^->-J dJ _j LSd___j__> _;j ljrt_____îj_, j Ijj-j-o <**>'*? Id-S !f

O 1 ""j d>"> j _-*-_* j-j *,*;' j-j o - j d-o LS j _)L-jjd^ l_\___L_- ^_j L__4 j-j-> aJV

-S"5 -A_jd_j ^-Î-J A_j ,___» Ijj ^g-L^l.n ,i ci (_,-. L j-jjS.d ^_ ', ISa I l.\ '. _ ___,

'O l>d-___j-S ^-Ji 4_o J-ŞU-J A-5 _SjJ-j_i_> j j___jjj_j ___> |_j j j_> O J__> j j-S->

o L__> o __ ._-, ^j I _ki_j__ j _s j__> j_______ j j_i ^__ I j_j__S Ljj j j aJ **_ I a-S o-ov w " '

'_;4j -^J1*- d-JJJ-". d>i J *_»*--_ 4-9 4_j j jj 4 >- O Aj> j j_ _- dJ rtjA-_->j L*. j_- j

'« *Ja-el_, ''.)..' LS __ "' '' *' I j J L-J»j'-* (^ *-»---- J* <-S__>_5»--' LtH" 4-/ O l-Sd-.jA-Sj-o

' 4 -*_> 4 j (_5j 4 j Lo __> j L_j 4-J _j 1 _> ". ___> j l_j _e-* J LS J (fl-j A_> 1 .X-) A- (Ç-'J *-J_^

_Sj I _ . ___, ___, lj__ ^ Lj4^ j 4j4_>j_S4-> j___j l_i__ LSd-V-.J--' ^"1 "j**- *

4Vj 4_-__) j j Ij-j_- j^j-. Lö-j^jj-S *j-j ^j^j ^yi L. L5 A-J Aj4-i»V

__S^ ______ j_o (_-_._)_)j_i)j4_u

149

Page 150: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_J-l-->jJj Aj_jl_> rtJ dJdL_> jd__) (__JjJ_i>dj L> ^jL ^gJ) I *i,*jft> jju&ii

d

<-S

jl j__>j5__ 0 LjjJij-o _;__>j L_ (____ I j dj _5j LS L__ d j d__> _-*> a_j dj_j_i A_j

_-)jA-_J-_ _J j _ -JJ_>- _-J LSd-___-> -J (j-j Ij-J-J _) LS rtJ-j rt o ui ,i j l_J

4 > __) l______>jj_S -__ * *i N " a _ a j j 4 j rt 'i *' .'j'*» ..' .' -____irt_> A_j _) __A_--_jJ_.

_;4 _ lj l_-S_> _.j__ lA-L-djiA"iY e.dj _-___jjjj-_i . _j 4____> _-j-*j ^ L)V

^ .J 4_o j-S j l_j aJ 4_S j j_> (Uj dj ______ S *f 'i I j J-S (_ ) ') I J _. l-j dj d-wV *

dj d_ui < j j i " L_. i **) i ,_) 1 -V-J l_S_Lj-_-> 0 1 j i 'i _;___ 4 J_j d_j dJ j _Sj I J d->j j-5V

^ L__jjj ^j LS Lj j J L. .a»- _-_> I j-jj-j d_. /> !_=--. dj d__j aS uS -l-j l__

d _->dj j _) lj L__jj-S ___> l_> (_5-j-»°j _sdjj j i5_>-> L tsdjj L_- (____jjj

___ijj__ ^_j lj ) 'S Ljjjj ^--«j -_) d_J d-S (J L_-_J-)jJ-- (j-j 1 mi I > "V

J-±-V

_____ |__ 4__, ___, j ^_, I _>i.i __j 1 j ______ j_j < (j 4__> j 4_j_-> (j Lj j_> __*> L_ d j-Jj

l.j-.jj-"' ^Ja-S _;d_j I j Ij____jj Ljjj (_- Lj d__ _J j 0 i i '. 1 j--j _j L_jj_«.

_S rt m i i j _j l_j . _, 4_>_> _-iJ 4_j I ^jSj 4__ _; I j I _> j 4 j L_j 4_j J 4j 4->j-SV

^^ ij j_> I ___j 4__j ___ L_> d j I J--JJ J-J I _ 4_S4 j I _>j j j _; d ' ' A^> rtJ j __*- d-S

^ J 4-3 d j Ls j_o _Sj I - 4_> _i L> -S .1 j-JJ~ (___jj J-J Ljj 4 > J dJij rt o ni i j

LSj <___ ^"iui ijJ aj*> j LSd_> dj 4_j_;j__>j I ____ I j _, d_j!_J dJ (_j_i _. __, _ _ _ _

_j<

(J I > iîi _) ") rt )ui-v A-_) J (çJ-. L_u- _Sj J»Jj J-J ' J d-S li.-j.d J d_a j _> (____ L__ rt 'i '-

' ^ : -Sjj--?4'-1 o Lj-j I ' ' ft f> aaj ___> j _j I_jj _5j Lj (___. I jj-S Jj-j d-jv ' v v V

_ *!____> d-S d -> j .j-_i-jj-_._J L_> Jj-i-d j l-Sd_- A_Û -l_>V

. ___ __, d j ____ _) >__> _)<)<|J ------>

(__.lj__d_> _;j__Sd_. u-j L> uSd_____j j 0 L__ J L-dJj L, _; lj_> __S I "....^'. __

, Ij jJj^ aJ _> j J.SLS _J 4_> < ^.j... i^_ ^Sf",,,,.-, &j____._ j_3---^JJj-_-- LS-°''*-T'd---JA_j " _J _5 4j I_j__jj_j _j LS !»___- ___, Ij |_2Î_, j>_Jd_j

l/ls 'j-^j LjaS _J __S (^jjj^ (_______, _jja_. ^-.j.S _sj L^ j_j

15 *-*-^-"Jj-^> *-t lSj%St>£ jjj __) l_..___'_-,_4. Ld I_>-lSa-_ L)d_-_.

. l____j IjL, |.j_>_;jIj4_j __, (jiA-j^,-, j____ , (___ L, Ls

^ !;L>-3j_> < djijjs 0 ij_l_j _j _y=ijj ^^-....i) i_*«nr Ju aJ _rV

"- <-Sj*"J "^ l-Sj-'J *--*4-> J " uSJj-* 0**J L- " 4_JJJ-J " iSjdj 04j L>

j L-_>l__ ^.jj..-. _j-.*"£> __ 4 jd__ = (_«__.__. 6 j lj__j_S4_. 0 L*<_j __S 0 LS4_i__j__*y v

O ' _-">--d_. j 0 LSdJ L_S d-SJj_o 04j __-"(_____ L-Jdm. " J dJ Ll A-_>JJ_) L)

*"j I * a-jjj-> iSj LS-?j-S j_, L-j ___,j__. j L, (_j___i_vj ,_sj I_Sa_.jj .«_, l_>

o LSrtjjrt...

150 on

_J-l-->jJj Aj_jl_> rtJ dJdL_> jd__) (__JjJ_i>dj L> ^jL ^gJ) I *i,*jft> jju&ii

d

<-S

jl j__>j5__ 0 LjjJij-o _;__>j L_ (____ I j dj _5j LS L__ d j d__> _-*> a_j dj_j_i A_j

_-)jA-_J-_ _J j _ -JJ_>- _-J LSd-___-> -J (j-j Ij-J-J _) LS rtJ-j rt o ui ,i j l_J

4 > __) l______>jj_S -__ * *i N " a _ a j j 4 j rt 'i *' .'j'*» ..' .' -____irt_> A_j _) __A_--_jJ_.

_;4 _ lj l_-S_> _.j__ lA-L-djiA"iY e.dj _-___jjjj-_i . _j 4____> _-j-*j ^ L)V

^ .J 4_o j-S j l_j aJ 4_S j j_> (Uj dj ______ S *f 'i I j J-S (_ ) ') I J _. l-j dj d-wV *

dj d_ui < j j i " L_. i **) i ,_) 1 -V-J l_S_Lj-_-> 0 1 j i 'i _;___ 4 J_j d_j dJ j _Sj I J d->j j-5V

^ L__jjj ^j LS Lj j J L. .a»- _-_> I j-jj-j d_. /> !_=--. dj d__j aS uS -l-j l__

d _->dj j _) lj L__jj-S ___> l_> (_5-j-»°j _sdjj j i5_>-> L tsdjj L_- (____jjj

___ijj__ ^_j lj ) 'S Ljjjj ^--«j -_) d_J d-S (J L_-_J-)jJ-- (j-j 1 mi I > "V

J-±-V

_____ |__ 4__, ___, j ^_, I _>i.i __j 1 j ______ j_j < (j 4__> j 4_j_-> (j Lj j_> __*> L_ d j-Jj

l.j-.jj-"' ^Ja-S _;d_j I j Ij____jj Ljjj (_- Lj d__ _J j 0 i i '. 1 j--j _j L_jj_«.

_S rt m i i j _j l_j . _, 4_>_> _-iJ 4_j I ^jSj 4__ _; I j I _> j 4 j L_j 4_j J 4j 4->j-SV

^^ ij j_> I ___j 4__j ___ L_> d j I J--JJ J-J I _ 4_S4 j I _>j j j _; d ' ' A^> rtJ j __*- d-S

^ J 4-3 d j Ls j_o _Sj I - 4_> _i L> -S .1 j-JJ~ (___jj J-J Ljj 4 > J dJij rt o ni i j

LSj <___ ^"iui ijJ aj*> j LSd_> dj 4_j_;j__>j I ____ I j _, d_j!_J dJ (_j_i _. __, _ _ _ _

_j<

(J I > iîi _) ") rt )ui-v A-_) J (çJ-. L_u- _Sj J»Jj J-J ' J d-S li.-j.d J d_a j _> (____ L__ rt 'i '-

' ^ : -Sjj--?4'-1 o Lj-j I ' ' ft f> aaj ___> j _j I_jj _5j Lj (___. I jj-S Jj-j d-jv ' v v V

_ *!____> d-S d -> j .j-_i-jj-_._J L_> Jj-i-d j l-Sd_- A_Û -l_>V

. ___ __, d j ____ _) >__> _)<)<|J ------>

(__.lj__d_> _;j__Sd_. u-j L> uSd_____j j 0 L__ J L-dJj L, _; lj_> __S I "....^'. __

, Ij jJj^ aJ _> j J.SLS _J 4_> < ^.j... i^_ ^Sf",,,,.-, &j____._ j_3---^JJj-_-- LS-°''*-T'd---JA_j " _J _5 4j I_j__jj_j _j LS !»___- ___, Ij |_2Î_, j>_Jd_j

l/ls 'j-^j LjaS _J __S (^jjj^ (_______, _jja_. ^-.j.S _sj L^ j_j

15 *-*-^-"Jj-^> *-t lSj%St>£ jjj __) l_..___'_-,_4. Ld I_>-lSa-_ L)d_-_.

. l____j IjL, |.j_>_;jIj4_j __, (jiA-j^,-, j____ , (___ L, Ls

^ !;L>-3j_> < djijjs 0 ij_l_j _j _y=ijj ^^-....i) i_*«nr Ju aJ _rV

"- <-Sj*"J "^ l-Sj-'J *--*4-> J " uSJj-* 0**J L- " 4_JJJ-J " iSjdj 04j L>

j L-_>l__ ^.jj..-. _j-.*"£> __ 4 jd__ = (_«__.__. 6 j lj__j_S4_. 0 L*<_j __S 0 LS4_i__j__*y v

O ' _-">--d_. j 0 LSdJ L_S d-SJj_o 04j __-"(_____ L-Jdm. " J dJ Ll A-_>JJ_) L)

*"j I * a-jjj-> iSj LS-?j-S j_, L-j ___,j__. j L, (_j___i_vj ,_sj I_Sa_.jj .«_, l_>

o LSrtjjrt...

150 on

Page 151: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_-.;^H>V»_^-_-,-rf*a^-r--

'-.."- _./''.'?-V -__-»*-/

(_5_.d____.jj) (__r___>-.->j_>_dd-->

j d __»

s* j .» ^jj^ _r**'d*-* _*>j "J** iSj ***-\)j _r' L->*-> iSj-»? _?*' j '.

**»* j cxt-^th-- a-> j aj Ijj-jj-j ,**,nY _J L- aJ __.jj_j>y*-sj I jj d_S 0 L-J_> ,__: l-___>j aJ *| iia _J L> aJ . 4j d-_>j_jj_-_) _____> a_>

j (j^i J , __wj J_J J JJ ' J 1 > J-J**> d I ' .*. .1 "> _S>-j J_- (_Sj dw-JjJ-L-J-J J I j rt J' S d_J d-J

____ş. " uSlj L, " j Ij-S ______ i I dJ Jl__J. __... A< , <*__* I A*f

d I _ OiY*. (c-l L, dJ . Oj A_S___j 4_> j_j _;__-_-_-> M-Sd-i,_,-""" I j *?-_-* (_;d_Sdj l_j

i5_> I j a_) a ,... " ^j L_> -J 4_S 4j d_j^_ij I j _______ I _-S__j LSj d_> ^__ ___j_J

<_- ' > 0 L-JLuJ -> J J__> (_>j ' J) ** '' "> J) rt > i.l ,) ,.. J > d J J rt I ') I Q "' lîl , I 'l (_** _ "* d__) _) 4 1 J j

-_S d _> L L__ -_j L> U " tSj L_ _j-_ _;

>-S I S ' l_j I j j I j !__> _;.*> ifta-i _>_, jjS ^J d-_> (_Sdj j 4.!. (5j , **>"")j j o *"**-'-'' **-*

v vJ 0 1 "' > __ j j- - (_Sj Loj) 4 > __. l_o j 4_9 >- _l 4-j < I j_wj j_j j_j ___ a ». __. . _. _ _> ___ j_9

v

4 1 I _> _J Lj j d-j ^_j j j-S "*> 'i L (c_- I J 4j Lj 4J 4_S -j J-S ___J __** _; , l_j_ij-S

j L_i 4j 4_>j Lj _ U rt mi .1 . j 0 !___ (jii 4 j l_>0 4__i j J_>j 4 _> 4 j A ' *' ..' d_jj J_> _, d_j_J

(_j Lj__>> aJ _sj L> 1 r 1 mi .1 1 > 4__ j 0 I j_j__ij jj_ _,4 j 4_jj j-j j-> j _) I . > - d j iSjjJS

___Ud_? (-.-JJ-^

f J->

-3 **

<-_> 4 j j 4-_) j (*>JJ>> (_S_J 4 1

(ji Lj

, -JS d__ L>

j_j j,

_*-"j

<_Sj \>»,. _-J l _-___-_. _L_0 _-__J l_>

-s-' LS û * &_-_-_) ft-S_-i..*j ûjj)

_Û> (_5 __-S &_j 1 j__i ____i a a___j . ^ j L_. Û__S !___-. ------ -L> 1 j __uS (j I j L-u -_uj Û__J-

c5-*> -^-t-j I j 1-____Ta_j. __-£j_^_£ ^j Lo û j Ls a__i ji a__L__wj_j " <__S A_i._j-i _j ,j Lj

û-i I j-i-jj --i ^^J-j Lo_- -_SL_i c-SLj L13 Lja_j (_s-_-iA ._-_, ^ 1^5-î («-- Liyijj^-T tSlA"IY

igj) .» -» - Lîi ûj a^. ^-0 A*ij4_«.ûJ j ----j-j LjJ ^Ji l__? -_J j _Ub ^ a_) I j>_?v

^_____, _* I J--J Lj

151 OA

_-.;^H>V»_^-_-,-rf*a^-r--

'-.."- _./''.'?-V -__-»*-/

(_5_.d____.jj) (__r___>-.->j_>_dd-->

j d __»

s* j .» ^jj^ _r**'d*-* _*>j "J** iSj ***-\)j _r' L->*-> iSj-»? _?*' j '.

**»* j cxt-^th-- a-> j aj Ijj-jj-j ,**,nY _J L- aJ __.jj_j>y*-sj I jj d_S 0 L-J_> ,__: l-___>j aJ *| iia _J L> aJ . 4j d-_>j_jj_-_) _____> a_>

j (j^i J , __wj J_J J JJ ' J 1 > J-J**> d I ' .*. .1 "> _S>-j J_- (_Sj dw-JjJ-L-J-J J I j rt J' S d_J d-J

____ş. " uSlj L, " j Ij-S ______ i I dJ Jl__J. __... A< , <*__* I A*f

d I _ OiY*. (c-l L, dJ . Oj A_S___j 4_> j_j _;__-_-_-> M-Sd-i,_,-""" I j *?-_-* (_;d_Sdj l_j

i5_> I j a_) a ,... " ^j L_> -J 4_S 4j d_j^_ij I j _______ I _-S__j LSj d_> ^__ ___j_J

<_- ' > 0 L-JLuJ -> J J__> (_>j ' J) ** '' "> J) rt > i.l ,) ,.. J > d J J rt I ') I Q "' lîl , I 'l (_** _ "* d__) _) 4 1 J j

-_S d _> L L__ -_j L> U " tSj L_ _j-_ _;

>-S I S ' l_j I j j I j !__> _;.*> ifta-i _>_, jjS ^J d-_> (_Sdj j 4.!. (5j , **>"")j j o *"**-'-'' **-*

v vJ 0 1 "' > __ j j- - (_Sj Loj) 4 > __. l_o j 4_9 >- _l 4-j < I j_wj j_j j_j ___ a ». __. . _. _ _> ___ j_9

v

4 1 I _> _J Lj j d-j ^_j j j-S "*> 'i L (c_- I J 4j Lj 4J 4_S -j J-S ___J __** _; , l_j_ij-S

j L_i 4j 4_>j Lj _ U rt mi .1 . j 0 !___ (jii 4 j l_>0 4__i j J_>j 4 _> 4 j A ' *' ..' d_jj J_> _, d_j_J

(_j Lj__>> aJ _sj L> 1 r 1 mi .1 1 > 4__ j 0 I j_j__ij jj_ _,4 j 4_jj j-j j-> j _) I . > - d j iSjjJS

___Ud_? (-.-JJ-^

f J->

-3 **

<-_> 4 j j 4-_) j (*>JJ>> (_S_J 4 1

(ji Lj

, -JS d__ L>

j_j j,

_*-"j

<_Sj \>»,. _-J l _-___-_. _L_0 _-__J l_>

-s-' LS û * &_-_-_) ft-S_-i..*j ûjj)

_Û> (_5 __-S &_j 1 j__i ____i a a___j . ^ j L_. Û__S !___-. ------ -L> 1 j __uS (j I j L-u -_uj Û__J-

c5-*> -^-t-j I j 1-____Ta_j. __-£j_^_£ ^j Lo û j Ls a__i ji a__L__wj_j " <__S A_i._j-i _j ,j Lj

û-i I j-i-jj --i ^^J-j Lo_- -_SL_i c-SLj L13 Lja_j (_s-_-iA ._-_, ^ 1^5-î («-- Liyijj^-T tSlA"IY

igj) .» -» - Lîi ûj a^. ^-0 A*ij4_«.ûJ j ----j-j LjJ ^Ji l__? -_J j _Ub ^ a_) I j>_?v

^_____, _* I J--J Lj

151 OA

Page 152: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

-djd->j_Sd_j r» I i ') I

l__> Lo j_> j L_j__j<i (_;jj-S aJ»*

'lj'l (__J dJ L_-_LJ__ (-_)--J

< J ) _, "l. linjj-j OAj _^ l linJJ-j

_) 1 'ii'-jjj-S 'i > jj_ _,. Ia > aJ__p» Lj-j ^jjjjS _-_> l_> L*_-___

______> j _? l-i l_> __> d j Ai L> l__

0 I-J-Jj AJ__5j>aJ_ £j _;_>J)d_j

__.A_j^_J_) <-_.-_> dj _"<-j_h*> (_A_o___.V

___ ____)_> jj_S __j_JjjjAJ

i>î- 'J _>J A*^J*=L**>' I <- (5A_>jj_i_t

d-_ I -- d__ L> l__ _____ l_> j. __*.

A> aJS _____ j _;jJ? dJ d_aJ aJ. j. aû>

a_l) ___-)_) J J I (l-t _l**lll)_l*l J_)

152 °V

-djd->j_Sd_j r» I i ') I

l__> Lo j_> j L_j__j<i (_;jj-S aJ»*

'lj'l (__J dJ L_-_LJ__ (-_)--J

< J ) _, "l. linjj-j OAj _^ l linJJ-j

_) 1 'ii'-jjj-S 'i > jj_ _,. Ia > aJ__p» Lj-j ^jjjjS _-_> l_> L*_-___

______> j _? l-i l_> __> d j Ai L> l__

0 I-J-Jj AJ__5j>aJ_ £j _;_>J)d_j

__.A_j^_J_) <-_.-_> dj _"<-j_h*> (_A_o___.V

___ ____)_> jj_S __j_JjjjAJ

i>î- 'J _>J A*^J*=L**>' I <- (5A_>jj_i_t

d-_ I -- d__ L> l__ _____ l_> j. __*.

A> aJS _____ j _;jJ? dJ d_aJ aJ. j. aû>

a_l) ___-)_) J J I (l-t _l**lll)_l*l J_)

152 °V

Page 153: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

J-U v__Tdj ^dûj Ijjj jû_L (5*- L.

J L _4___ dJ l___J _yj j_J^__)-.

J_ ___>__) J__t J J __. ** J (Jj_>

^'lSnljdL-) _;_.j__J J j l_>V

J L_> _____! ___. L__gj l_> LjV V

AJj_Jjj jdL- A "l nij c) J--Jd_>

A-l** I V - -.-"'jLj I ^J 4 4 4' _ d ________

d__>ljjA_- jjj A_S _;d_____ J d-J

A-J I in 'l _l *"> __>j_j j A__ L*__j d_j

L__JJ_1 dJ _j_ J__ ^j ___> d__l_)

_. I ")n)f l_> i_*dJjj _;d_>jjj _Sdj

j j i "i »1 _i-» Cj A_xJ) A S.t) A-j ^o Lj

-Sj Lj JJJ dJ -_JJJ_JL_J)J_I l_J

( c,L» ) ___Jjj jL_jd__ j jLSIjJ_- __. LS a_i d"iui_ici />i)d_j

V V

J-!** J--*- J-î» J-> f--1 J*"-0 J*-***J

JjJS _*a_Lj__ aJ _;a_S-_j j-j-j l_jj_>V

J_i» j i-Sj-t ^jjj^.) A_>

)") 'lllDJJ-J j J)"_lj_J jj__d_2>V

___ | "iuip |_> - I.,*) ___. J dj___j

d__,j LS _;*»_> J Lo >-_>Aj A_iAj_jl_i

ij'S.i <- 'j '»">jjj j A_b ^-jj l_>

( Ij L__ ) j_) djd_j_Ljj a_.__jw " " V

_5j -_)-> __J J->" 4-H JJ-1 A_j

___> j L_j j jr j j> j a__ L> ___> j L_>

C I o "> ifi j *> j-j _5j I.. Lsajv

a_J(5jjj__j jj j _;-___--_) j d__>

___jj_>-> LjA 1 j __o A_>j A___o A_S

A_)__) Ajjj__> j (_gj ljd_ojd__j

153 «1

J-U v__Tdj ^dûj Ijjj jû_L (5*- L.

J L _4___ dJ l___J _yj j_J^__)-.

J_ ___>__) J__t J J __. ** J (Jj_>

^'lSnljdL-) _;_.j__J J j l_>V

J L_> _____! ___. L__gj l_> LjV V

AJj_Jjj jdL- A "l nij c) J--Jd_>

A-l** I V - -.-"'jLj I ^J 4 4 4' _ d ________

d__>ljjA_- jjj A_S _;d_____ J d-J

A-J I in 'l _l *"> __>j_j j A__ L*__j d_j

L__JJ_1 dJ _j_ J__ ^j ___> d__l_)

_. I ")n)f l_> i_*dJjj _;d_>jjj _Sdj

j j i "i »1 _i-» Cj A_xJ) A S.t) A-j ^o Lj

-Sj Lj JJJ dJ -_JJJ_JL_J)J_I l_J

( c,L» ) ___Jjj jL_jd__ j jLSIjJ_- __. LS a_i d"iui_ici />i)d_j

V V

J-!** J--*- J-î» J-> f--1 J*"-0 J*-***J

JjJS _*a_Lj__ aJ _;a_S-_j j-j-j l_jj_>V

J_i» j i-Sj-t ^jjj^.) A_>

)") 'lllDJJ-J j J)"_lj_J jj__d_2>V

___ | "iuip |_> - I.,*) ___. J dj___j

d__,j LS _;*»_> J Lo >-_>Aj A_iAj_jl_i

ij'S.i <- 'j '»">jjj j A_b ^-jj l_>

( Ij L__ ) j_) djd_j_Ljj a_.__jw " " V

_5j -_)-> __J J->" 4-H JJ-1 A_j

___> j L_j j jr j j> j a__ L> ___> j L_>

C I o "> ifi j *> j-j _5j I.. Lsajv

a_J(5jjj__j jj j _;-___--_) j d__>

___jj_>-> LjA 1 j __o A_>j A___o A_S

A_)__) Ajjj__> j (_gj ljd_ojd__j

153 «1

Page 154: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

6-

A-l-JJ J .JjdJ-'dJ. L) lj_ d_)

l-jaJSaJj I "imf l_- 1 7i "i S

__Sd-j A"iiiij j d_jjj j jj> 4__

________> j __ ^Jj_S A_*-J)j_>

_;j Ai LS _,____> Lw _-J jJ> <_Sd__

_-r'>-» _r" _->-*' 'j^" O4-="- **-*-*

-L_>d__)dj L_ J J Ijj_-_JJ_)V V

__£ l_) j L_ (_r__j_> 0j_) _Jj_.N.

__-,d_Sdj_j__-J_j dLJ I "i <*, laf-. L__? aJ __-_; _| lj ____?j U?

)._}>__. "' A - J (U)J_> J d_y) IJ

J__j lj_U>- __U_A_- <__LJj L> A_JV V

_-_"-!__? L? A-vJjd-S J !____ -Saj<£jrf* O4*? _>*- LjjJ* (>*»-.

-j

Aj > o 'i iSj-o (5 I ' >-__-_-> d_j L_)

(* *-='_*--? _5jJ***J lj^J-> _---*J*->

JJ-_ -__> L_i J-_jJ ' 'ii) AJ d-o (__><-v

j j lj L& _* Ljj-- A_]_id_?d__-» V

!_-_ Ij dJ j_. _J_ _;dJ L>w

-) Vjj_, j LSjjJ l_ lj J L.d_> _; L>

d j d_> Ij_Ta_) <->jJS js JlJ -l>j a_»

j__j I-j A_i d_j j A_5-J d_i A_> d_jv'

1° j lj->d-J lj Lj J_> A_) j_jV V "

0 I j_> j .jiji. 0 j_) _J jJ? ' SYSv) a»

< j. >***.) _-J-o Aj& j d-j _;d_s-C l_j aJ. j d-j I__Jj_j j L) d_o d_J___jd i,

V_ji>_)_*>__> L__ A_j j_J-> < <JJ-S jO

i,7i)S Ij-J _;AjdJ js Lmjj-j jjj

_r- *-** _r'**V J »J-J?f(j-A_) d_j

AjAJj IjA-j __J-o J-Sdj

__S __,_____,j j A__jj j j_o d_-

CjAJSaj-JJ I_j d_j l"iii>f l->

AjA_____Jj_? _5-JJ-> _-* lj

cs- 'j **? _***" 'jjj <_* U-

djd_o l.'ijfl) j-J-J __-J '*» 'i »

154 oo

6-

A-l-JJ J .JjdJ-'dJ. L) lj_ d_)

l-jaJSaJj I "imf l_- 1 7i "i S

__Sd-j A"iiiij j d_jjj j jj> 4__

________> j __ ^Jj_S A_*-J)j_>

_;j Ai LS _,____> Lw _-J jJ> <_Sd__

_-r'>-» _r" _->-*' 'j^" O4-="- **-*-*

-L_>d__)dj L_ J J Ijj_-_JJ_)V V

__£ l_) j L_ (_r__j_> 0j_) _Jj_.N.

__-,d_Sdj_j__-J_j dLJ I "i <*, laf-. L__? aJ __-_; _| lj ____?j U?

)._}>__. "' A - J (U)J_> J d_y) IJ

J__j lj_U>- __U_A_- <__LJj L> A_JV V

_-_"-!__? L? A-vJjd-S J !____ -Saj<£jrf* O4*? _>*- LjjJ* (>*»-.

-j

Aj > o 'i iSj-o (5 I ' >-__-_-> d_j L_)

(* *-='_*--? _5jJ***J lj^J-> _---*J*->

JJ-_ -__> L_i J-_jJ ' 'ii) AJ d-o (__><-v

j j lj L& _* Ljj-- A_]_id_?d__-» V

!_-_ Ij dJ j_. _J_ _;dJ L>w

-) Vjj_, j LSjjJ l_ lj J L.d_> _; L>

d j d_> Ij_Ta_) <->jJS js JlJ -l>j a_»

j__j I-j A_i d_j j A_5-J d_i A_> d_jv'

1° j lj->d-J lj Lj J_> A_) j_jV V "

0 I j_> j .jiji. 0 j_) _J jJ? ' SYSv) a»

< j. >***.) _-J-o Aj& j d-j _;d_s-C l_j aJ. j d-j I__Jj_j j L) d_o d_J___jd i,

V_ji>_)_*>__> L__ A_j j_J-> < <JJ-S jO

i,7i)S Ij-J _;AjdJ js Lmjj-j jjj

_r- *-** _r'**V J »J-J?f(j-A_) d_j

AjAJj IjA-j __J-o J-Sdj

__S __,_____,j j A__jj j j_o d_-

CjAJSaj-JJ I_j d_j l"iii>f l->

AjA_____Jj_? _5-JJ-> _-* lj

cs- 'j **? _***" 'jjj <_* U-

djd_o l.'ijfl) j-J-J __-J '*» 'i »

154 oo

Page 155: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

"_-"' _*-**-** **'"'<* '-> _C-9J' *> j-*> "* Jjjj'j A_J _^-_S__-__j

j'j' »

_--_ jjj d_^_> d_> ^Jjjjudj _S LS

_;( l_> L__> ) _;____ j__? _5j-jX l_-

_, !____. l-.__l_.L__. L j

-SjJJ,i I6-!!-* Û **'*-*J'*' *-** 0**?J*"**

jsJS-j j_j >"ii I _. 1__S d_i j__J A_)

A "i _i j i .1 j L> _S A i iiij_) lJSaj"v

_, Li __j> aJ j_j _Sd_> IjA-j L

_J IjAj J)_>dj Ij djJJ ,U .1

j. a_Sa_j )">>') L> i S_> ') I j__ j_Sdj

O'j jL) _.*»_'*» 'j-i j-SdjjAAJ. Aj_^ >__£-.'* - djd_>l->d_J

-SjJJ*** j *^»*J *. J*** 4__ LS L_; aJ_-jj _jj 1 j aJj a_> Lj

15 (_*-*'JJJd%i -Sj 'j *-*"

j I o "> "i _i *i aJ jjj>i j dj Ij l__

l- jj L> L_j jjj jSdj (j__j__t_o

J_idj__j _;_»j L ____>---> j-S aJ_i l____>_-jj_S i_*j>j Lj L. _J

V

_____> dJ j_j ___. d_>j -_& Ll>V

j _-Jd_)jd_> j L _gd S_ij dJ jj-j

Aj L_ A> _, l_o__) L) dJ _;______jjjv v

_;-.___Ja__ j _, Lj p_lA_)

'"*-_ I A - Ij e.-^ t_r* i o lJaj j *-- 'jV

**J !j J J l*?* _?** J J*-*- _***

(-r-JJ^r-?' (jîjJ^ 'j ^J*-"-***4

**-***!' -f** J ^****- 'J _*-* ****'?»

(j_,a_-__i JjJ____jS _;___ Ij_j_> <_Sdj«*

J A 'i jj l_> _£___. jj _Jj__i->

155 o.

"_-"' _*-**-** **'"'<* '-> _C-9J' *> j-*> "* Jjjj'j A_J _^-_S__-__j

j'j' »

_--_ jjj d_^_> d_> ^Jjjjudj _S LS

_;( l_> L__> ) _;____ j__? _5j-jX l_-

_, !____. l-.__l_.L__. L j

-SjJJ,i I6-!!-* Û **'*-*J'*' *-** 0**?J*"**

jsJS-j j_j >"ii I _. 1__S d_i j__J A_)

A "i _i j i .1 j L> _S A i iiij_) lJSaj"v

_, Li __j> aJ j_j _Sd_> IjA-j L

_J IjAj J)_>dj Ij djJJ ,U .1

j. a_Sa_j )">>') L> i S_> ') I j__ j_Sdj

O'j jL) _.*»_'*» 'j-i j-SdjjAAJ. Aj_^ >__£-.'* - djd_>l->d_J

-SjJJ*** j *^»*J *. J*** 4__ LS L_; aJ_-jj _jj 1 j aJj a_> Lj

15 (_*-*'JJJd%i -Sj 'j *-*"

j I o "> "i _i *i aJ jjj>i j dj Ij l__

l- jj L> L_j jjj jSdj (j__j__t_o

J_idj__j _;_»j L ____>---> j-S aJ_i l____>_-jj_S i_*j>j Lj L. _J

V

_____> dJ j_j ___. d_>j -_& Ll>V

j _-Jd_)jd_> j L _gd S_ij dJ jj-j

Aj L_ A> _, l_o__) L) dJ _;______jjjv v

_;-.___Ja__ j _, Lj p_lA_)

'"*-_ I A - Ij e.-^ t_r* i o lJaj j *-- 'jV

**J !j J J l*?* _?** J J*-*- _***

(-r-JJ^r-?' (jîjJ^ 'j ^J*-"-***4

**-***!' -f** J ^****- 'J _*-* ****'?»

(j_,a_-__i JjJ____jS _;___ Ij_j_> <_Sdj«*

J A 'i jj l_> _£___. jj _Jj__i->

155 o.

Page 156: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

/> d_Sd-j j j_> j» * _ ** d l_

j_A_.A_) %J) j dj

J LJ-J-J d-S _, S..IJ J A__> A "i,_i ) d-> jj j d_w . . , j_______jd-> l_>

I _____> A_od_j _-J d_S jdu_A_)

&'»/ v I(_.JJ_>d-> l_>

V

_J-d J-L-CjLJ Ldj Ij^L-l (_d_>jdj -5d__)dJ

<_L_>J_-I _ LjjJ__j dJJ J_J

156 oT

/> d_Sd-j j j_> j» * _ ** d l_

j_A_.A_) %J) j dj

J LJ-J-J d-S _, S..IJ J A__> A "i,_i ) d-> jj j d_w . . , j_______jd-> l_>

I _____> A_od_j _-J d_S jdu_A_)

&'»/ v I(_.JJ_>d-> l_>

V

_J-d J-L-CjLJ Ldj Ij^L-l (_d_>jdj -5d__)dJ

<_L_>J_-I _ LjjJ__j dJJ J_J

156 oT

Page 157: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

... j j_j d__ i_) > LjV

. . a_i_*j_? Ld__ _--ij _;__j a_J d-o ____ ljd_J_d__

< d_) 4_o LS <__> j d_o _sj L_j _5 d-Sj d -

. . ._,jj_> _Sa__j jl-J_jjjJ JjA_i

.(_J_-j_.d-.l_. IjaJ. ,_;AjA->__a_j ^jj *-

AjAj LSj d__j _J_j_jj__ dJ

j ,-j LS L j j j >-_) AJSlujj jJi A-o-J I j j A_»

L. V . . v .w )!.)_) ) J_J_)d_. (5j_-j

_Sa_j Aj_-j__d__ d_o__) IjjA-kV

jAj l_>_> IjjAJ. , IJ ')jjj _5jA_yJjdL_) dJV

I _- v "-* .. ,j -__)_> jjJ. AJJ.d -Sj-T*-1

< ^, L_-<_JJ-> -j» Lj

« i_j I *- *i i ' aJ. j _;jj a-ijAjji j _>-__- _--»-

' -Sj L*5_P- _r*--JJ*> _-P-*Jj

<jI-_Jhj^,__j_j^^L>, . j Ljlo d_> ___> d_> _, I Q "l »1 1 'l

< J__--J_jd_.ll-> IjdLM. (_gdj djxJ) A-J _ *-*Jj dJ

< (j I "imS ij L (_g A S_) j dJ j jJj A o ') IjjAl."v V

J 1 " l _l _l <-_-) L (_>d j_S |ft -_____. At

* -S*** _**?' -"JH -5**-0 'j4-*- J OJ-*-

_Sd_j d__J__) J_9 j _____ dj_ j._l___.__jv/ V

j _ ___> ___J _-o <> d-j _____) j A_S _ »j J '"'..' .'J J-J J-JJ

' _*-- _-r- _-*- _r*-^J _->

_; aJSlvjj j jJj aJ _; d-Sd Snij j j-j

_;?-* o-° (_*-*-*-**j _-*** - -* i_;**j^»-~<~i

' r '* ..' .* *"* oj***"**'

_;j L-d ij _S_>__ ij L j d____) a_j ___>jj_>

< ->j_Sd_- (5jj> dj lj __>jd_»

. . . AjA_> lj_Sd-l A_> AaJj j_> _>

OJ""*' OJJ*"J*'"' JJ ** J " * L-< j jj> d__

v«r _ a*» _a.»o ' -' ' ' jfr* JJJ JJA»-A»-»v ' "*

__)-> J-J_»dJ j.d->jd_j jjJ_Ja_i

i_Sd_> A___j_> I iti _i 'i o (jjLtJ-JA-J

* LJ-JJ>"'.»

157 eT

... j j_j d__ i_) > LjV

. . a_i_*j_? Ld__ _--ij _;__j a_J d-o ____ ljd_J_d__

< d_) 4_o LS <__> j d_o _sj L_j _5 d-Sj d -

. . ._,jj_> _Sa__j jl-J_jjjJ JjA_i

.(_J_-j_.d-.l_. IjaJ. ,_;AjA->__a_j ^jj *-

AjAj LSj d__j _J_j_jj__ dJ

j ,-j LS L j j j >-_) AJSlujj jJi A-o-J I j j A_»

L. V . . v .w )!.)_) ) J_J_)d_. (5j_-j

_Sa_j Aj_-j__d__ d_o__) IjjA-kV

jAj l_>_> IjjAJ. , IJ ')jjj _5jA_yJjdL_) dJV

I _- v "-* .. ,j -__)_> jjJ. AJJ.d -Sj-T*-1

< ^, L_-<_JJ-> -j» Lj

« i_j I *- *i i ' aJ. j _;jj a-ijAjji j _>-__- _--»-

' -Sj L*5_P- _r*--JJ*> _-P-*Jj

<jI-_Jhj^,__j_j^^L>, . j Ljlo d_> ___> d_> _, I Q "l »1 1 'l

< J__--J_jd_.ll-> IjdLM. (_gdj djxJ) A-J _ *-*Jj dJ

< (j I "imS ij L (_g A S_) j dJ j jJj A o ') IjjAl."v V

J 1 " l _l _l <-_-) L (_>d j_S |ft -_____. At

* -S*** _**?' -"JH -5**-0 'j4-*- J OJ-*-

_Sd_j d__J__) J_9 j _____ dj_ j._l___.__jv/ V

j _ ___> ___J _-o <> d-j _____) j A_S _ »j J '"'..' .'J J-J J-JJ

' _*-- _-r- _-*- _r*-^J _->

_; aJSlvjj j jJj aJ _; d-Sd Snij j j-j

_;?-* o-° (_*-*-*-**j _-*** - -* i_;**j^»-~<~i

' r '* ..' .* *"* oj***"**'

_;j L-d ij _S_>__ ij L j d____) a_j ___>jj_>

< ->j_Sd_- (5jj> dj lj __>jd_»

. . . AjA_> lj_Sd-l A_> AaJj j_> _>

OJ""*' OJJ*"J*'"' JJ ** J " * L-< j jj> d__

v«r _ a*» _a.»o ' -' ' ' jfr* JJJ JJA»-A»-»v ' "*

__)-> J-J_»dJ j.d->jd_j jjJ_Ja_i

i_Sd_> A___j_> I iti _i 'i o (jjLtJ-JA-J

* LJ-JJ>"'.»

157 eT

Page 158: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

A_-__1)J_S d_J _,jS j Jj-> J-Jj-. jjd-i j -___-.

^__L_-___l d _. A_o 4->j 4_j jj A_l

< _>__ j_? A_>l_SdJ< j L d-o LS -J I " - j ** j_> l__

j *^_> I 'ijflt j_i Sd j ,__, l___Sjj_> d_>

< _,d__j _[j I- j ^*uÛ j 4_j 4 j

(V j __ LlSi _;dj_jj a ') "i i i ">j djS IjJwj j j_o d_a

... _,A_Sd_. __Ja__ _)__. Laû> < _-jjd__.d__> j I

v

< I _> ___ _ _, J_ __J < I "l III I gl J_> L_>

v v< o_jj_j |» LS jd__j_J < jjjj d_oLS_J<JL a_o LS dJ

v - v*LSd_. ,_sj_> -SjjdjJjjf _sa__._J _,j_-S d_>j__-

v v v_;_Sdj*_J Aj IjJ-) ____jd-> j A_> A_-'l_>-jA_> j __jj___ 4_>

*_*__ < l-iii'V' < *_:__> aJ £>L_

( JJ-î- OJ -5J ***Ji_r*J _-^-!'**--. )

< LSLjaj ^_5j

J «_* -s- -5 *-? - M_*i _£-u_d_S

. . L_> L _[-_ ' Lo-w L_> Aj _____ a->

j j_jj__J _L_ j d__j jdj lj l_> __S_Jd_o AjAj jj_Sdj Oj-jlj<J v

j o LSa-> j l_> jd__ jj I.- j_A_j jJL jaJ L_5<- ^JS-jj L L_*> < 1 "i iii i *. L__

j dj rt "i iti ) ') iiS,,) I Ajjj '-> j A_w aJ

j O j d-S A_Sjj_> j A j_>j_> aJ

. . A_-i I J d_j ^Sj-jj,. J jJJ<_ _-**V 'J A_> J A_) d-jj_j |__5 L 4_i

-d-d £_J> j A_w

< ( AjAjA) _JJ '-' 't LSAj ) ) ^-JJJjdJ) dJ )

djd-j-jjjj <Ajj

' " I 'i LS I J _*6 j jj J A_> _5j-J U- 1 ") i*")_'-> (0 A_l j A__i

' JJ-H __*-' i> **î»

< ' I )JJ ) J _- I Ij

(JJJ-J J LS-Jlj Ij hL-Ji LSdjd_>V V V I v

< 0-*JJ^ J O^J-0 _r-**J J ****"fc J*=' ***-* __ a _> i '.' i i _t

-SJJ-*' _J *»*?*J^

-S*-* _*-*Vjj*-J Jjj**J 0 'j*-* -SjJJ*-* -*»

158 e>

A_-__1)J_S d_J _,jS j Jj-> J-Jj-. jjd-i j -___-.

^__L_-___l d _. A_o 4->j 4_j jj A_l

< _>__ j_? A_>l_SdJ< j L d-o LS -J I " - j ** j_> l__

j *^_> I 'ijflt j_i Sd j ,__, l___Sjj_> d_>

< _,d__j _[j I- j ^*uÛ j 4_j 4 j

(V j __ LlSi _;dj_jj a ') "i i i ">j djS IjJwj j j_o d_a

... _,A_Sd_. __Ja__ _)__. Laû> < _-jjd__.d__> j I

v

< I _> ___ _ _, J_ __J < I "l III I gl J_> L_>

v v< o_jj_j |» LS jd__j_J < jjjj d_oLS_J<JL a_o LS dJ

v - v*LSd_. ,_sj_> -SjjdjJjjf _sa__._J _,j_-S d_>j__-

v v v_;_Sdj*_J Aj IjJ-) ____jd-> j A_> A_-'l_>-jA_> j __jj___ 4_>

*_*__ < l-iii'V' < *_:__> aJ £>L_

( JJ-î- OJ -5J ***Ji_r*J _-^-!'**--. )

< LSLjaj ^_5j

J «_* -s- -5 *-? - M_*i _£-u_d_S

. . L_> L _[-_ ' Lo-w L_> Aj _____ a->

j j_jj__J _L_ j d__j jdj lj l_> __S_Jd_o AjAj jj_Sdj Oj-jlj<J v

j o LSa-> j l_> jd__ jj I.- j_A_j jJL jaJ L_5<- ^JS-jj L L_*> < 1 "i iii i *. L__

j dj rt "i iti ) ') iiS,,) I Ajjj '-> j A_w aJ

j O j d-S A_Sjj_> j A j_>j_> aJ

. . A_-i I J d_j ^Sj-jj,. J jJJ<_ _-**V 'J A_> J A_) d-jj_j |__5 L 4_i

-d-d £_J> j A_w

< ( AjAjA) _JJ '-' 't LSAj ) ) ^-JJJjdJ) dJ )

djd-j-jjjj <Ajj

' " I 'i LS I J _*6 j jj J A_> _5j-J U- 1 ") i*")_'-> (0 A_l j A__i

' JJ-H __*-' i> **î»

< ' I )JJ ) J _- I Ij

(JJJ-J J LS-Jlj Ij hL-Ji LSdjd_>V V V I v

< 0-*JJ^ J O^J-0 _r-**J J ****"fc J*=' ***-* __ a _> i '.' i i _t

-SJJ-*' _J *»*?*J^

-S*-* _*-*Vjj*-J Jjj**J 0 'j*-* -SjJJ*-* -*»

158 e>

Page 159: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

!*g!**.*-f*.-»rTVT>'j-.-;i

V

_. Ia_SL___ _>L_-ja__

__, -"Ljjj _, lj lj£_> ajS

djd_jjL_od_> j i-inid,- (JjjJJj (_*dj A_9-_)A_) dj

. jd_ AJ__j_>A_

Vv< j jJjj-S !_><> d_j j J_J _S-l_jjj__ d-__i__ Ijj d-> < "*.,' '*'! *

______> _______

(5j_u>jdO _, lj L d_jjj_>

. j L__o a_> jl__ui4_> _.j_AJ__i d__jjj_i dJ l_>d_>

< _;A_>A-JdL_b j L>

' jJ-° J (_*'»' j <__ ' ..' ..» d-Sj j L> a_jj_) _, Lo-j IJ.V V

___J_> _sjj-j < ^_*-» L-_j ^_LJj_r a *\.>i>

v-.V._ ?! .

V

_,**- 1 L____A_i Ajjj_) tSjAj c (£_;-.-&_)' j-S J L>V

-JXJdj (>JJ» _S_*JJ-)»v

. djA-JLi L ___) __).. ^j^?. L___jJ*L_-> _J

d-jJ J j __-_) dJ J ^j I j d jj_ Lv * I v _ -d j A i ~i(_ - d-> dj 'j-J i J- 4_j

1 _*V A Vd_)4j lj_)A_> (_-_-__)J du_ _)J->

A_i A> _____ j A_> ^> j A__ j ______ d__i L_jljd_>ljiL

l-dj l_j |0 4j_ _;dj Ld_9 d_j

v _jdjd_j_)A-> Jj-J

v

Jj-Sdj __)d_- c 4_i 4--> l_j j 4_p J A__) L ___>j 4__

£J_> A_._J._j

A_j l>Ajj_o j ______ ' * _ _;j 1j-j<*> j du*> dJ

_5_i-j _, LJ __*

_;j L___ L

c !<__) _, L,_J jj_-*j-9 _v' _' v» __rJ LSd_od_)jd__

d j a *',.) )J-)_j

_d>.dJ 9l__t J d__)

L_jAj ___)-> J_Sj-J_) j-J-J-J J JJ-> 4_J

159 'C'

!*g!**.*-f*.-»rTVT>'j-.-;i

V

_. Ia_SL___ _>L_-ja__

__, -"Ljjj _, lj lj£_> ajS

djd_jjL_od_> j i-inid,- (JjjJJj (_*dj A_9-_)A_) dj

. jd_ AJ__j_>A_

Vv< j jJjj-S !_><> d_j j J_J _S-l_jjj__ d-__i__ Ijj d-> < "*.,' '*'! *

______> _______

(5j_u>jdO _, lj L d_jjj_>

. j L__o a_> jl__ui4_> _.j_AJ__i d__jjj_i dJ l_>d_>

< _;A_>A-JdL_b j L>

' jJ-° J (_*'»' j <__ ' ..' ..» d-Sj j L> a_jj_) _, Lo-j IJ.V V

___J_> _sjj-j < ^_*-» L-_j ^_LJj_r a *\.>i>

v-.V._ ?! .

V

_,**- 1 L____A_i Ajjj_) tSjAj c (£_;-.-&_)' j-S J L>V

-JXJdj (>JJ» _S_*JJ-)»v

. djA-JLi L ___) __).. ^j^?. L___jJ*L_-> _J

d-jJ J j __-_) dJ J ^j I j d jj_ Lv * I v _ -d j A i ~i(_ - d-> dj 'j-J i J- 4_j

1 _*V A Vd_)4j lj_)A_> (_-_-__)J du_ _)J->

A_i A> _____ j A_> ^> j A__ j ______ d__i L_jljd_>ljiL

l-dj l_j |0 4j_ _;dj Ld_9 d_j

v _jdjd_j_)A-> Jj-J

v

Jj-Sdj __)d_- c 4_i 4--> l_j j 4_p J A__) L ___>j 4__

£J_> A_._J._j

A_j l>Ajj_o j ______ ' * _ _;j 1j-j<*> j du*> dJ

_5_i-j _, LJ __*

_;j L___ L

c !<__) _, L,_J jj_-*j-9 _v' _' v» __rJ LSd_od_)jd__

d j a *',.) )J-)_j

_d>.dJ 9l__t J d__)

L_jAj ___)-> J_Sj-J_) j-J-J-J J JJ-> 4_J

159 'C'

Page 160: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

J ________> J jjjjj__j _, IjdJjd-j _, Ij-l-j __0-->dj _-Sd_j jj-Saj _SjJS-9 _J

_ J L)j I").) Ijj-J _-_JjJ-i _;jjA_j ,-Ş-J 1 j L_ -J _yj I "' i'"i >t**i djj___ j A__) (_S»iA__)V

V. i . _».djd__j_>d_. _sj-> ** ..' ..' A j A **' A ' j ..' *'

4 J _jA-.A- |OJ_-J Lj )ig L _-j L _;d__ I "t.ii jiiiSj Lo djd__jjj__) j d__

(_3j I J dJ d_)d_.j l_>_) «___>_, Ijdjj i *** )") LS A_S 4j 4_._-Sd_.j__j Ij 4_J liV

I _______ 'j dj jo_) 4_i , d j j_j _ lj__ j L_i_Sj d__) J-J-J-J d j 4-j ______j-__ Ij-jj j j_j L

jojJ d_> d j ______ j_> Lj i S ) I _sjjj-j L_ _;d j d-j->jJ__j__ d_j j __~ a_j a __ L <_> j. d__j

(_S d j a______ dJ _*j_> aj-jJ Lj )n) L (_.4j Ljd<_ ._ >'" .."" ' j L ^j L_i_jd_>_Lj

c l_A_ I ________ _5___i 4_jj j 4__j dJ _5jJ-_) _-_-)- _-S-_j A-J 1_i-_j Lj_9 JJ_.4_~

____> ____)*_! d_o a__ j _5jjLjj a_) j a_> aJ < _;d j a__ I__Sl_J --'Jjj-,' '*-*j_i j l**-H --*

J d __-> d_j , __jjj_>j_j __> LJdjdLM) ____--_-_____, _> 4_> L j 4_J dj j < ___jj_j

.. 'i I J d__ j A__> ^Ji LS dJ j d_) ______ j j_S j _5j-_* J J-o __& (0 j .,'"» 'J Lo

*_. »* J »___-__- LS.i- I <*> J> A-j j ja j d-uj _5J»_ a "' ,' L d_o Aj A j I ''..i*** A ') I d_>

^, o Sj- ^J) Ij L__j j d__j dJ l___)jj_j_j *" i o-rf"nii ini _54j4__ Lo _j L o JJJ

--_- JJ'iJ-J 'J

j L-j 4_J__j d j __, a . a ". a . I ", . r a d - ? "i i . ,,. j 4_J _Sdjd-_L JjJ_Jd_)

J _Şj **" J A "' .. ' _-'J J-r** * J » J-k't-' *-*» J O J J"? J*^ ^*"*1 J""J -?'**-' I'*1 *><**v

(_Sj_____*6 d_j j _,jA_Sd<_. j L-tdj j (_-) _J A_. j A__ 4-S _;dj L Jjj_->

S * Ij L A_j ,j LiJj^jJS X> *> II**- _-Îjj _;djd___jjjj j _,_tj_Sd_> Lo L_>

V **_S__j_S_JL_i ,___- j j^>j_j _ş_j"i i o j joj___Sj Lo I -.___> L L_> /> dJ -SJd-Sd-j

_____ . d j j __Ji I j j d_o I _> _SJ> J djd__AjL A__l __J) d_o dJ j d _t ^S A_j A j .) .'.") 4_)u

jj L ^j-j d _ dj d__> (___- j jJj _j LS d"iin niiSj L I j_> I _> aJS a_j^Jj a j djj j -luj dJ

_;d_. Ij_____ j L_?jd-* jljA- lj_>l-. d_S ___)d_od__ aJ-JjjJ? _.jAj . L_;_^ j L_w_) LjJ. ^ ..' *?j jJ? *. djd____S i L_ _j LSdJAA __S a_>a__ ^ LdjdL_>

i_____Sj L .."iiin j j-> _sdjd_j 1a____J j_> _5_> I i__-___j___i_i j ^, ")») i n) **t j L

J-JJ J d j AJj-jjJ- > j> j-jJ Lj iin Li Ajj I j A_i d jj d-S Aj d_*> (5jJ5 a d_)

_*AJ A ç. ." I . dJ__J__*iA_) j '"'_»» A-i ,_>_j L L d_,O4_0j_> J_) t-Sd-jJi-

I _j ***v a **» " l_j a__5j aJ. d_j <_S

160 ş«.

J ________> J jjjjj__j _, IjdJjd-j _, Ij-l-j __0-->dj _-Sd_j jj-Saj _SjJS-9 _J

_ J L)j I").) Ijj-J _-_JjJ-i _;jjA_j ,-Ş-J 1 j L_ -J _yj I "' i'"i >t**i djj___ j A__) (_S»iA__)V

V. i . _».djd__j_>d_. _sj-> ** ..' ..' A j A **' A ' j ..' *'

4 J _jA-.A- |OJ_-J Lj )ig L _-j L _;d__ I "t.ii jiiiSj Lo djd__jjj__) j d__

(_3j I J dJ d_)d_.j l_>_) «___>_, Ijdjj i *** )") LS A_S 4j 4_._-Sd_.j__j Ij 4_J liV

I _______ 'j dj jo_) 4_i , d j j_j _ lj__ j L_i_Sj d__) J-J-J-J d j 4-j ______j-__ Ij-jj j j_j L

jojJ d_> d j ______ j_> Lj i S ) I _sjjj-j L_ _;d j d-j->jJ__j__ d_j j __~ a_j a __ L <_> j. d__j

(_S d j a______ dJ _*j_> aj-jJ Lj )n) L (_.4j Ljd<_ ._ >'" .."" ' j L ^j L_i_jd_>_Lj

c l_A_ I ________ _5___i 4_jj j 4__j dJ _5jJ-_) _-_-)- _-S-_j A-J 1_i-_j Lj_9 JJ_.4_~

____> ____)*_! d_o a__ j _5jjLjj a_) j a_> aJ < _;d j a__ I__Sl_J --'Jjj-,' '*-*j_i j l**-H --*

J d __-> d_j , __jjj_>j_j __> LJdjdLM) ____--_-_____, _> 4_> L j 4_J dj j < ___jj_j

.. 'i I J d__ j A__> ^Ji LS dJ j d_) ______ j j_S j _5j-_* J J-o __& (0 j .,'"» 'J Lo

*_. »* J »___-__- LS.i- I <*> J> A-j j ja j d-uj _5J»_ a "' ,' L d_o Aj A j I ''..i*** A ') I d_>

^, o Sj- ^J) Ij L__j j d__j dJ l___)jj_j_j *" i o-rf"nii ini _54j4__ Lo _j L o JJJ

--_- JJ'iJ-J 'J

j L-j 4_J__j d j __, a . a ". a . I ", . r a d - ? "i i . ,,. j 4_J _Sdjd-_L JjJ_Jd_)

J _Şj **" J A "' .. ' _-'J J-r** * J » J-k't-' *-*» J O J J"? J*^ ^*"*1 J""J -?'**-' I'*1 *><**v

(_Sj_____*6 d_j j _,jA_Sd<_. j L-tdj j (_-) _J A_. j A__ 4-S _;dj L Jjj_->

S * Ij L A_j ,j LiJj^jJS X> *> II**- _-Îjj _;djd___jjjj j _,_tj_Sd_> Lo L_>

V **_S__j_S_JL_i ,___- j j^>j_j _ş_j"i i o j joj___Sj Lo I -.___> L L_> /> dJ -SJd-Sd-j

_____ . d j j __Ji I j j d_o I _> _SJ> J djd__AjL A__l __J) d_o dJ j d _t ^S A_j A j .) .'.") 4_)u

jj L ^j-j d _ dj d__> (___- j jJj _j LS d"iin niiSj L I j_> I _> aJS a_j^Jj a j djj j -luj dJ

_;d_. Ij_____ j L_?jd-* jljA- lj_>l-. d_S ___)d_od__ aJ-JjjJ? _.jAj . L_;_^ j L_w_) LjJ. ^ ..' *?j jJ? *. djd____S i L_ _j LSdJAA __S a_>a__ ^ LdjdL_>

i_____Sj L .."iiin j j-> _sdjd_j 1a____J j_> _5_> I i__-___j___i_i j ^, ")») i n) **t j L

J-JJ J d j AJj-jjJ- > j> j-jJ Lj iin Li Ajj I j A_i d jj d-S Aj d_*> (5jJ5 a d_)

_*AJ A ç. ." I . dJ__J__*iA_) j '"'_»» A-i ,_>_j L L d_,O4_0j_> J_) t-Sd-jJi-

I _j ***v a **» " l_j a__5j aJ. d_j <_S

160 ş«.

Page 161: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

V

______) j__ _j"l_-i 1 1 "> _i . i LS ,_. L_lj j 4__> 4 j l_j I j ___" A.S (_*d_> I *»./-» j 4_j Lv-

O * 'jl ^J O ' J**"-*1 J *-*J (_*"*' I *» "' '"' ' ' (.- LS_. j-aijjjJ . Aj AJjjj-id-o__>Jj-> j di < dj d"i..ij__) i S i I j_j _-\jjj> * i j-*~ **-J lS_)-S L d j d____i_j__J

_j S> *' i_l jJ. j ^Tj. dj ,__-- L J J-SJ A_) <JJ_ld_j _-J) d_j I j djj d_j _-o j i l..t*_ i 'i

^j-j j d_j jj_j_IjJS ___J)j__> jjj ,, >..?'' L L 4_j ^-jd-oj-i j -.j-S d_> _Ji_jub

J d___j_5 *____, lj ^-J) Lkwdjd-J (j 1 0 "l 'M l 'l jj Ij-JLJ ,__>j Ij I -> *_*> JJ-*» dJ dJ_

d j d-__jjj__j < Ş-j I j-j-S L> j £_> j_)j__j j ___jjj ^j !____ d j d-j ^j l-o ")"ijJ) d j j

j I -> 4i d 'i i o d j a dJ d_> __>__) j j_jj A__ __--*- li\ i'"iiii 1 j dJ

_Şj .,) j -> l_*Jdj _J__j j d-_. d_w lSAj d-S J. j )ii)Sj L I ____)-> __j ___) dJ l__ d j

. 4j-_j__j _sjjja_j 'i i-> y_j ^S j 1 d_o j-S __»-. L L _54j ______>_. j_j L-tjJS

'**' 'j (_4,S.,'"i"iijJ d_» aJ ^ Lj> a_S (5jdjjjJ_ ^-jjdLSdL-) ___ IjA_j Ij _-Saj_ŞA ) I j 4 ) L _").,.) ,)j ii jd__)dJ _J l<- dj d_- j-Sd-> _,JJ-J j J J .1 **» A-o A_S _s_-

i.'iiii I j j ______ 1 j Aj ___> _; ___> j j jjSdj < _j jJ__) I 1-lwj j-i, _s I j_> dJ o L_*. I_>

jjj_____>4_o Ajj ljd_j lj j d-j 'i i dX j A__ A_jj_j L> < j. j ) 'ij-o J-S jdjA_>

J J "> J d jJ d_b d_) J0 j_)J L_J_LWJ L A_) *» d __) ,

-S 'j LS j-j d_> j_J Lj ii_ L j aJj _S_j-j LS _s_> i__ ',.'") aJS j -__> _"j___>_-? _ "J -" *- _ _* * tj- __rv vA S "-J**^ O Lo 4 J d-j ____ L flij l I j->j_) d_- j LSd_j t-SJ d_S A_i j j- A_> L

. !________. j L I j aj__i_i jJ ___> j. dj < j j-j ")ni i")Sj L __' _f_) *** *»-*> *»'

' *> a j*!*J 1 **' ' ..' LS _;_-_ 4Jj j d_u> dJ dj 4_j A_j __> __j d-J-J L __--__->-_) L

(_şd_>j I )_> lj_>l_t dJS jj-j d j d_> jdLw-J ______ ^ 'i ij j -lmj < I_a_aj>

dj ) *> __i Lj ___Jjj-j J-jj-ii ___ LS__-_j L L i__;4j4_j j_) AjAj.d_.

j. j-J I "i ) ,,) LS _; d j d-j _i L L _j L _;_> j LS__j 1 __> _L 4 j a_> _ j d j d__ d__. V

_ L J )") L <_Sd_j jO_J d_j l-IA-l ___ Lo A_J 4j_lj_) Aj-jj L J ) ii) L VCjAJ jj-r'V' *aV_» *»'ç I I I 1) I _*»».. W I) V .1J .i '- J > »aj i _j l)_J L_> d-J _j I j_\__j ______-_) jj_> lSJ_P* __-"> _f*J1

- ** _; lj j aJ < I _> 4__ L_l-jj-> __s L-ljj __) < (J...I 'i ' .i d -i Sd_, -Sdj

I ->. i 'i I 'i ,,i ci ____.A_.j__i

v

j-J _J j> ^-.ujjJjAj L> 1_gj)_>j_S _;j L-> ^JLaJî ^-J""-" LoJ »

l-Tjj _j_o IjJSjJ Ijjj j j i d-j J-o LS __> a_9 1 j 'i ) 'i, i I odj _j LS 4 "i iii i .1) Sj l_o

_d^ _,_-_ ^j-ş-j-JLS p____. d_) ^djLdJî ja_j "_;-_ Sd-jd^ Stş j__.

djj j lj Sj_>djd S_;__jd_>lj j A_j L 4j_S__ j d_j f-_)4_) . ___j LoJ

4j-'jj A--J j ' j--* '*»> j 4___J _>J___L_l__j j (j-->j Lo _;-ljJ__j d-j ^-jjj-ij-S _;j_>

J ' Ljj __Sd_j dj d_jj j_j ___>j_) j < ___ LSa_jjA_o Aj Lj A_> AjAjjAjj ^j LS

161 %h

V

______) j__ _j"l_-i 1 1 "> _i . i LS ,_. L_lj j 4__> 4 j l_j I j ___" A.S (_*d_> I *»./-» j 4_j Lv-

O * 'jl ^J O ' J**"-*1 J *-*J (_*"*' I *» "' '"' ' ' (.- LS_. j-aijjjJ . Aj AJjjj-id-o__>Jj-> j di < dj d"i..ij__) i S i I j_j _-\jjj> * i j-*~ **-J lS_)-S L d j d____i_j__J

_j S> *' i_l jJ. j ^Tj. dj ,__-- L J J-SJ A_) <JJ_ld_j _-J) d_j I j djj d_j _-o j i l..t*_ i 'i

^j-j j d_j jj_j_IjJS ___J)j__> jjj ,, >..?'' L L 4_j ^-jd-oj-i j -.j-S d_> _Ji_jub

J d___j_5 *____, lj ^-J) Lkwdjd-J (j 1 0 "l 'M l 'l jj Ij-JLJ ,__>j Ij I -> *_*> JJ-*» dJ dJ_

d j d-__jjj__j < Ş-j I j-j-S L> j £_> j_)j__j j ___jjj ^j !____ d j d-j ^j l-o ")"ijJ) d j j

j I -> 4i d 'i i o d j a dJ d_> __>__) j j_jj A__ __--*- li\ i'"iiii 1 j dJ

_Şj .,) j -> l_*Jdj _J__j j d-_. d_w lSAj d-S J. j )ii)Sj L I ____)-> __j ___) dJ l__ d j

. 4j-_j__j _sjjja_j 'i i-> y_j ^S j 1 d_o j-S __»-. L L _54j ______>_. j_j L-tjJS

'**' 'j (_4,S.,'"i"iijJ d_» aJ ^ Lj> a_S (5jdjjjJ_ ^-jjdLSdL-) ___ IjA_j Ij _-Saj_ŞA ) I j 4 ) L _").,.) ,)j ii jd__)dJ _J l<- dj d_- j-Sd-> _,JJ-J j J J .1 **» A-o A_S _s_-

i.'iiii I j j ______ 1 j Aj ___> _; ___> j j jjSdj < _j jJ__) I 1-lwj j-i, _s I j_> dJ o L_*. I_>

jjj_____>4_o Ajj ljd_j lj j d-j 'i i dX j A__ A_jj_j L> < j. j ) 'ij-o J-S jdjA_>

J J "> J d jJ d_b d_) J0 j_)J L_J_LWJ L A_) *» d __) ,

-S 'j LS j-j d_> j_J Lj ii_ L j aJj _S_j-j LS _s_> i__ ',.'") aJS j -__> _"j___>_-? _ "J -" *- _ _* * tj- __rv vA S "-J**^ O Lo 4 J d-j ____ L flij l I j->j_) d_- j LSd_j t-SJ d_S A_i j j- A_> L

. !________. j L I j aj__i_i jJ ___> j. dj < j j-j ")ni i")Sj L __' _f_) *** *»-*> *»'

' *> a j*!*J 1 **' ' ..' LS _;_-_ 4Jj j d_u> dJ dj 4_j A_j __> __j d-J-J L __--__->-_) L

(_şd_>j I )_> lj_>l_t dJS jj-j d j d_> jdLw-J ______ ^ 'i ij j -lmj < I_a_aj>

dj ) *> __i Lj ___Jjj-j J-jj-ii ___ LS__-_j L L i__;4j4_j j_) AjAj.d_.

j. j-J I "i ) ,,) LS _; d j d-j _i L L _j L _;_> j LS__j 1 __> _L 4 j a_> _ j d j d__ d__. V

_ L J )") L <_Sd_j jO_J d_j l-IA-l ___ Lo A_J 4j_lj_) Aj-jj L J ) ii) L VCjAJ jj-r'V' *aV_» *»'ç I I I 1) I _*»».. W I) V .1J .i '- J > »aj i _j l)_J L_> d-J _j I j_\__j ______-_) jj_> lSJ_P* __-"> _f*J1

- ** _; lj j aJ < I _> 4__ L_l-jj-> __s L-ljj __) < (J...I 'i ' .i d -i Sd_, -Sdj

I ->. i 'i I 'i ,,i ci ____.A_.j__i

v

j-J _J j> ^-.ujjJjAj L> 1_gj)_>j_S _;j L-> ^JLaJî ^-J""-" LoJ »

l-Tjj _j_o IjJSjJ Ijjj j j i d-j J-o LS __> a_9 1 j 'i ) 'i, i I odj _j LS 4 "i iii i .1) Sj l_o

_d^ _,_-_ ^j-ş-j-JLS p____. d_) ^djLdJî ja_j "_;-_ Sd-jd^ Stş j__.

djj j lj Sj_>djd S_;__jd_>lj j A_j L 4j_S__ j d_j f-_)4_) . ___j LoJ

4j-'jj A--J j ' j--* '*»> j 4___J _>J___L_l__j j (j-->j Lo _;-ljJ__j d-j ^-jjj-ij-S _;j_>

J ' Ljj __Sd_j dj d_jj j_j ___>j_) j < ___ LSa_jjA_o Aj Lj A_> AjAjjAjj ^j LS

161 %h

Page 162: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

j ______ dJ _)jj_j j> Ij.OjAj j A__. ( .j_j li_._ ~jA_>jA_> !!_-_> _; I j_1 d_j

_ L j i") L j ______ d_i _, I i "i ") 4_) d-o _, 1 j d_j _,_tjJS jo j-jJ L j i ii) Lj ______ d__i __-w L

_> 'JJ "**J-** (_**J *"' ,,) ') ^_, ,,) 'i ,..! 1 _Sdj j a__ j < j j-j l___-_-__J I "> ) , ) LS ._u**t j 1

*-*

(* *" ^ .» j jr» _, "''"..' » \* L _;j-j ax j t i . 1 j _5j_y ax _sj I j _-j d_) _, I j dJii

<v 1 j L__jjJ5 ____> l____j_j _JS < __j Lj I ").,i 1 j j > ^o j_jJ *<j L j _____ aJ_

aJ i Si"i a_j _Sa j < j_ j J Lj_-o d-j _5j aJ. j_> jj j_> d.j -Sa_> j 1 j L__> ^ _ Lj)j

d J A_> Lo "ln> IidSj Lo __JjJ_LJ

_ J J_) A_J C L) A j A__ j A__> dJ _*j I j A_J 4_J _j d_9 ___y_-i_____-__ j it-S j L

A .) <_j d j L_> A_. ^*, 1_j_S d j L*»_Sd_j .,)..' *>j j_>j_j j __j__j jJ __. _- aJS d j d_j

djdjjj S i o j A S 1 _> A) _)u 1 )>'))*' _-J 4___, L d_j *__>-_. j. j J Lj ii.i L

_->j djs d_i < j j ) "i ", I J L O LoJ L !____, A_i 1 j A_ d_J __-J -~ j A-9 j_j (_.J-> __ 1 ' 4_o

I S_) j L*___> _S 4_i aj_ d_j d_j i_S a j _5j_> ______ L djS j j_j jjj - d_j __,! _j_Sj L

icS 1_> j (j L _j d_) _, j_> _s d j A__> I jJ___j ___, __-->_ a_-> < _*-__- j-S L S d j < _)_j-__jJ

j _, j j ) ___-> j djj _5j_jj-t __-Jjj1 1 j -_> aJ jjJSaj L < -tj_Sd_t Lu-ijjj

_i I_S __j_______J 1 i iD j_>> a j a_jJ_j j j_j j a_o aJ [_5j I. 15 L, j aJj LS_J L> .,1 __!-__)

a_j S " I Lj i,i) Lj d___j)-t__> d j j-j-jj-S (_sj d_i (j I j L- j l-j_- j _<_)_-_- __> dJt;,_ V* v

(_> d J i*t *> j_> 1_< J j A_6 _>jjj _,-.,) 'l-J _)D 1.) ^ 'i.iii ""> j (j__>j L SAj AjA-jJj * ") Ai Aj 1 "» jjj a_) _____ j j-j 4-t j j..-S j r'tip a_*> aJS (jdjdJ {_sj_>j l__j _;_->

_jj__ _> _;d j __j_j_jj j_) ___*-__ 1 j 1__ d_j - _JS _;djd__) _;dj Lj4»-> i_-» »-' ("J**-*"

"^ v -_-. "_-)<-- J I j ____> -_-__> _;___) lj_____-__

vI j d-j -_-> _S-Jj

v'

O 1 "i'"ij >Aj> _ jjo-jjjjji 1 ').*) S t-j A_o_> d j gj L-iJJ j j,..' *' ..' j J Jrr'J L_Sj l^ ___ lj d-j _, IjA_j < ^aJL, j LSjj ,--J4_j IjAjidLjj ^^-SljbdJjA- _Sdj

A ' (_>j_> j dj djjj_> < i_5_J)L a_) i_S a__ jo_I d_j < (*, j j_j ' " * i") . .r ' '* j L

d

_ !j____>j__ _- l-_j L__j LSd 'i )"ij j_j _J . |j Ll_ 1 _, L *___J J-o j < _, L I Sj i

\/A- v-» v. i i.j ****«Va1 <**Vj i .1) _;jd_jjj__ _;_______ _;j ____j_j I_j _;j lj_>j___j j j. j____j__j_j 4_J -__jj

- j . L j i >i> L'j _JiJj- -t _^ L>dj d-j ii'in)..) 1 I ..) "I jjw) ^">ipi ipS j Lo

0--.J l_*_d-ijd_i ^_j___l«*_>,L (_;dj 4-j*_Jjj_> dJ fj Lj> (_sj ljjjj-» liij *-"j >_) "i

a ... a I /_)jj_j t> Ijd_j4_j jj LSd__dL-)Aj 4_j______Sj L I _-__-_ LS aJ4_- , _J> l-_j I *i.,i 'i-J_jj _J |*>j_J Lj_u. L 4-j ^--jdj 1j____a_) j ________ __j

irJ--j-j _, 1 »,'*"i .i*i (_*j<- 1_sJj__j j-J -»> --I . 1 W t-r" l* *V l__jJ-JiA_»jd_9

<_, I -"d-nsj LSjj-Î L__»--j__» _;j d_i ___2__) _ __j LS _-Sa_)Aj^_, a_j AivjdjV

162

j ______ dJ _)jj_j j> Ij.OjAj j A__. ( .j_j li_._ ~jA_>jA_> !!_-_> _; I j_1 d_j

_ L j i") L j ______ d_i _, I i "i ") 4_) d-o _, 1 j d_j _,_tjJS jo j-jJ L j i ii) Lj ______ d__i __-w L

_> 'JJ "**J-** (_**J *"' ,,) ') ^_, ,,) 'i ,..! 1 _Sdj j a__ j < j j-j l___-_-__J I "> ) , ) LS ._u**t j 1

*-*

(* *" ^ .» j jr» _, "''"..' » \* L _;j-j ax j t i . 1 j _5j_y ax _sj I j _-j d_) _, I j dJii

<v 1 j L__jjJ5 ____> l____j_j _JS < __j Lj I ").,i 1 j j > ^o j_jJ *<j L j _____ aJ_

aJ i Si"i a_j _Sa j < j_ j J Lj_-o d-j _5j aJ. j_> jj j_> d.j -Sa_> j 1 j L__> ^ _ Lj)j

d J A_> Lo "ln> IidSj Lo __JjJ_LJ

_ J J_) A_J C L) A j A__ j A__> dJ _*j I j A_J 4_J _j d_9 ___y_-i_____-__ j it-S j L

A .) <_j d j L_> A_. ^*, 1_j_S d j L*»_Sd_j .,)..' *>j j_>j_j j __j__j jJ __. _- aJS d j d_j

djdjjj S i o j A S 1 _> A) _)u 1 )>'))*' _-J 4___, L d_j *__>-_. j. j J Lj ii.i L

_->j djs d_i < j j ) "i ", I J L O LoJ L !____, A_i 1 j A_ d_J __-J -~ j A-9 j_j (_.J-> __ 1 ' 4_o

I S_) j L*___> _S 4_i aj_ d_j d_j i_S a j _5j_> ______ L djS j j_j jjj - d_j __,! _j_Sj L

icS 1_> j (j L _j d_) _, j_> _s d j A__> I jJ___j ___, __-->_ a_-> < _*-__- j-S L S d j < _)_j-__jJ

j _, j j ) ___-> j djj _5j_jj-t __-Jjj1 1 j -_> aJ jjJSaj L < -tj_Sd_t Lu-ijjj

_i I_S __j_______J 1 i iD j_>> a j a_jJ_j j j_j j a_o aJ [_5j I. 15 L, j aJj LS_J L> .,1 __!-__)

a_j S " I Lj i,i) Lj d___j)-t__> d j j-j-jj-S (_sj d_i (j I j L- j l-j_- j _<_)_-_- __> dJt;,_ V* v

(_> d J i*t *> j_> 1_< J j A_6 _>jjj _,-.,) 'l-J _)D 1.) ^ 'i.iii ""> j (j__>j L SAj AjA-jJj * ") Ai Aj 1 "» jjj a_) _____ j j-j 4-t j j..-S j r'tip a_*> aJS (jdjdJ {_sj_>j l__j _;_->

_jj__ _> _;d j __j_j_jj j_) ___*-__ 1 j 1__ d_j - _JS _;djd__) _;dj Lj4»-> i_-» »-' ("J**-*"

"^ v -_-. "_-)<-- J I j ____> -_-__> _;___) lj_____-__

vI j d-j -_-> _S-Jj

v'

O 1 "i'"ij >Aj> _ jjo-jjjjji 1 ').*) S t-j A_o_> d j gj L-iJJ j j,..' *' ..' j J Jrr'J L_Sj l^ ___ lj d-j _, IjA_j < ^aJL, j LSjj ,--J4_j IjAjidLjj ^^-SljbdJjA- _Sdj

A ' (_>j_> j dj djjj_> < i_5_J)L a_) i_S a__ jo_I d_j < (*, j j_j ' " * i") . .r ' '* j L

d

_ !j____>j__ _- l-_j L__j LSd 'i )"ij j_j _J . |j Ll_ 1 _, L *___J J-o j < _, L I Sj i

\/A- v-» v. i i.j ****«Va1 <**Vj i .1) _;jd_jjj__ _;_______ _;j ____j_j I_j _;j lj_>j___j j j. j____j__j_j 4_J -__jj

- j . L j i >i> L'j _JiJj- -t _^ L>dj d-j ii'in)..) 1 I ..) "I jjw) ^">ipi ipS j Lo

0--.J l_*_d-ijd_i ^_j___l«*_>,L (_;dj 4-j*_Jjj_> dJ fj Lj> (_sj ljjjj-» liij *-"j >_) "i

a ... a I /_)jj_j t> Ijd_j4_j jj LSd__dL-)Aj 4_j______Sj L I _-__-_ LS aJ4_- , _J> l-_j I *i.,i 'i-J_jj _J |*>j_J Lj_u. L 4-j ^--jdj 1j____a_) j ________ __j

irJ--j-j _, 1 »,'*"i .i*i (_*j<- 1_sJj__j j-J -»> --I . 1 W t-r" l* *V l__jJ-JiA_»jd_9

<_, I -"d-nsj LSjj-Î L__»--j__» _;j d_i ___2__) _ __j LS _-Sa_)Aj^_, a_j AivjdjV

162

Page 163: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

____)J L__-J ___. ___L-_Sj__J _Jj l<*)jjj _">J<*> j 1 J'*'*-'' 'J J A > "I ., I ...) ___-__--__> __Sdjd-j_S"' ' -* ,_>

J f J Ljj-jlo d_j J dJSdJ ^_j A i 1 j_t _-->d j j A_> < 4_i d j A "i i i j d j 4_>

__-__) l_Sd,d__C d "i.u)j-o _j LSd_j__j A_i I jdjj 4_j A j ___>_)j j_> dJ j I j djj j 1 J ,.' "' "' ..'

__J 1 ' j ' Lj ______ d_j -Jj LwdjJ A__ S__> j 4-j aJ |_s AA_-j A-j dJ . A_> I j L

j_J ________ d-j < j. a_-jj_. __J Lj )»» L j djj-j aJj 'JV-.J _Sjj»J *-*» j f *-S '*--'

**'./, I . _ I__j d_) _-_-_> _ i l_J d_>

. ljJ*Tj_>dj Aj A_l__ I J_)j A_l A_) _S__jd._ 1 j L 1 ___>_> d j Ajjd-j J_|J) ^--LJJ aJV V

^, 'lrltj I d-J \_SAj Ljdj JjJ_9 ^ul lj_> J (J- L J (J lj<*>> I _S_9-»*» *-J _--'»»-'

i*i. 1. .' L_j"1 ".''"» \J L jg-JjJj") l__o j_J Lj__o A_j _;A j L !__> AiAj Ajj _tj l_j dJj d_>

_ lj AJJd-J) _SjA_)A__j . jj_)-tjj? d-t L L) djjjfjj L_) j dj_ j-j i_j_V _, A-i d_j

_ş j A _, I j _____ ______ j_o j_j J O J j J*"J * ' LjAJ> j A_jdJ A_> ^^ A_i

Q ..' J ' ..' *** J L> J Aj A_jjj_j_jj___J (_S L-_-_> 4jj___> _;4_Sdj_> L l___)_Jd__

d__S__> _*>A_- J L> jAJdj Ij __JJ> _J**-rJ j J-î _; 'i "_"' lj L J J>*.J-JJ-°_; Ijdj A__-_ . ,__ L p_>_J Lj_-j L jA-jaJ (5j-j _;______.---. jA-jAj _.l____*.

__ i -J _*J I J A-J A-J I ") .-.)> j» j-J L j-u- L __) j-?j A_> ^jS'ij-t __A J-Jv

J _,"'»-..,' I I "i .,) ,.) LS __-..__-> l_i_> _J J__>djj-j j _I> _sj -J-_j

__-. _j_l_-_. _-J_J__;P____ L . AjA___i.jd-SL _J __> l-_aj_J Lij_u>-__> 1_-oA->jd_jv

_; _<-_-_ |_*J___J i J < L-Jl> _. IIMI)..I..)0 ^gjj L-!l_- L__2_J |_Sj lj>J l_- < jdU.

o ' Sd"imii«iSj L aJS ojj-h *-----. j»*j Ljjj-lj dj5£> jj-jJ L L _Sa> * ..__>jjjj,__. S Lj lJSaj j A_i j j_j JjJS V_i _j L j L jJJ J jj j j-jjjjj? ^ Lu> AjS A-J

jIjj *?* Ij L djd_jdj L jaJ _j-_j_______J I i iii j__) j _s, L_-)j_S _;d jA-j-jjj j_j

J O -rt'J'V' _)J--' J I J AJi l_j Ij I J_-J OAj ^S-l-lj jj_jd-t A_) I j A> . djd_Jjj_jV .

,_- c U-ji (jjA-i ( ^jJo-- L_ L ) __-<dj-S jjj d_j . _^__îu) A__ l_>j L aJv V

I "' ..' '' Û--J_L» (*> A_J J « JJ--H 'j'-'JJ*--* o--'-' '-» J-1^ ^ O "*J 'JJ^' 'j-"*" 1° j-1/ ' y '

. ' ,','..> A->jA-> _Şj->(j.) I j*?*|_i*t J __JSj L tSj-Sli dJ _, Ij_jJ A_- aJ jjj _-S__)A-_

lodj d______j A-J 1___J__»_____-Sj L ^jJjJJ- aJ _, j Aj> Aj AA iSjjJ? j J L_>

«/

*> ' _"<*j>> J»U jO j-J Lj-jld Lj Aji-J Alj A-S jj_> ^SdjA-J !____)_. L»*jj ,i .» « jj-j IjJS _5j Lj _> Ijh> d__jj^ ^J Lj___. Ljd_j__d-j ^ a_i_J

^ *** **/Aj___jAS t-Sdj Ajj^.-" j J |_j jAJj _Sj-Sa-i f --__-__, Ij aJ . _Sa_j d_SJ-JJ Ij-JJ L>

V

tSj..' S.1 j l> j**-*,*J (__"''*.">'?j Lj» _--'-» " lSjJ-!-*-- iS-^fjS^ J o _

_SAj djj-S |__j L L a-j i»>jJ Lj__d Lj 4____dJ_ j_) ^jtSj L ^_)jj>j_) jjJ_j)j>

A 1 J J-J I ) ) ..) A J A-J AJjJ_-J _JS_jJ aJ L j L_l_Jj j_j !__, 4_i_! dJ JJ>J rt "i.»i I j___ >j_L_.d-_j j.d_->jj_> __l L jLj Lj d_j_j d__ 'S-j.yj » ' -5 I ______ l_S"

<_Sd_____j ,__, Lj>jA___j Ij _;4jd_>j_S ^j-t jJi __>a i )-» j-j ^_ja_j_i L _;j lj> l_>

163 n

____)J L__-J ___. ___L-_Sj__J _Jj l<*)jjj _">J<*> j 1 J'*'*-'' 'J J A > "I ., I ...) ___-__--__> __Sdjd-j_S"' ' -* ,_>

J f J Ljj-jlo d_j J dJSdJ ^_j A i 1 j_t _-->d j j A_> < 4_i d j A "i i i j d j 4_>

__-__) l_Sd,d__C d "i.u)j-o _j LSd_j__j A_i I jdjj 4_j A j ___>_)j j_> dJ j I j djj j 1 J ,.' "' "' ..'

__J 1 ' j ' Lj ______ d_j -Jj LwdjJ A__ S__> j 4-j aJ |_s AA_-j A-j dJ . A_> I j L

j_J ________ d-j < j. a_-jj_. __J Lj )»» L j djj-j aJj 'JV-.J _Sjj»J *-*» j f *-S '*--'

**'./, I . _ I__j d_) _-_-_> _ i l_J d_>

. ljJ*Tj_>dj Aj A_l__ I J_)j A_l A_) _S__jd._ 1 j L 1 ___>_> d j Ajjd-j J_|J) ^--LJJ aJV V

^, 'lrltj I d-J \_SAj Ljdj JjJ_9 ^ul lj_> J (J- L J (J lj<*>> I _S_9-»*» *-J _--'»»-'

i*i. 1. .' L_j"1 ".''"» \J L jg-JjJj") l__o j_J Lj__o A_j _;A j L !__> AiAj Ajj _tj l_j dJj d_>

_ lj AJJd-J) _SjA_)A__j . jj_)-tjj? d-t L L) djjjfjj L_) j dj_ j-j i_j_V _, A-i d_j

_ş j A _, I j _____ ______ j_o j_j J O J j J*"J * ' LjAJ> j A_jdJ A_> ^^ A_i

Q ..' J ' ..' *** J L> J Aj A_jjj_j_jj___J (_S L-_-_> 4jj___> _;4_Sdj_> L l___)_Jd__

d__S__> _*>A_- J L> jAJdj Ij __JJ> _J**-rJ j J-î _; 'i "_"' lj L J J>*.J-JJ-°_; Ijdj A__-_ . ,__ L p_>_J Lj_-j L jA-jaJ (5j-j _;______.---. jA-jAj _.l____*.

__ i -J _*J I J A-J A-J I ") .-.)> j» j-J L j-u- L __) j-?j A_> ^jS'ij-t __A J-Jv

J _,"'»-..,' I I "i .,) ,.) LS __-..__-> l_i_> _J J__>djj-j j _I> _sj -J-_j

__-. _j_l_-_. _-J_J__;P____ L . AjA___i.jd-SL _J __> l-_aj_J Lij_u>-__> 1_-oA->jd_jv

_; _<-_-_ |_*J___J i J < L-Jl> _. IIMI)..I..)0 ^gjj L-!l_- L__2_J |_Sj lj>J l_- < jdU.

o ' Sd"imii«iSj L aJS ojj-h *-----. j»*j Ljjj-lj dj5£> jj-jJ L L _Sa> * ..__>jjjj,__. S Lj lJSaj j A_i j j_j JjJS V_i _j L j L jJJ J jj j j-jjjjj? ^ Lu> AjS A-J

jIjj *?* Ij L djd_jdj L jaJ _j-_j_______J I i iii j__) j _s, L_-)j_S _;d jA-j-jjj j_j

J O -rt'J'V' _)J--' J I J AJi l_j Ij I J_-J OAj ^S-l-lj jj_jd-t A_) I j A> . djd_Jjj_jV .

,_- c U-ji (jjA-i ( ^jJo-- L_ L ) __-<dj-S jjj d_j . _^__îu) A__ l_>j L aJv V

I "' ..' '' Û--J_L» (*> A_J J « JJ--H 'j'-'JJ*--* o--'-' '-» J-1^ ^ O "*J 'JJ^' 'j-"*" 1° j-1/ ' y '

. ' ,','..> A->jA-> _Şj->(j.) I j*?*|_i*t J __JSj L tSj-Sli dJ _, Ij_jJ A_- aJ jjj _-S__)A-_

lodj d______j A-J 1___J__»_____-Sj L ^jJjJJ- aJ _, j Aj> Aj AA iSjjJ? j J L_>

«/

*> ' _"<*j>> J»U jO j-J Lj-jld Lj Aji-J Alj A-S jj_> ^SdjA-J !____)_. L»*jj ,i .» « jj-j IjJS _5j Lj _> Ijh> d__jj^ ^J Lj___. Ljd_j__d-j ^ a_i_J

^ *** **/Aj___jAS t-Sdj Ajj^.-" j J |_j jAJj _Sj-Sa-i f --__-__, Ij aJ . _Sa_j d_SJ-JJ Ij-JJ L>

V

tSj..' S.1 j l> j**-*,*J (__"''*.">'?j Lj» _--'-» " lSjJ-!-*-- iS-^fjS^ J o _

_SAj djj-S |__j L L a-j i»>jJ Lj__d Lj 4____dJ_ j_) ^jtSj L ^_)jj>j_) jjJ_j)j>

A 1 J J-J I ) ) ..) A J A-J AJjJ_-J _JS_jJ aJ L j L_l_Jj j_j !__, 4_i_! dJ JJ>J rt "i.»i I j___ >j_L_.d-_j j.d_->jj_> __l L jLj Lj d_j_j d__ 'S-j.yj » ' -5 I ______ l_S"

<_Sd_____j ,__, Lj>jA___j Ij _;4jd_>j_S ^j-t jJi __>a i )-» j-j ^_ja_j_i L _;j lj> l_>

163 n

Page 164: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_),)..) ..) A-j . __) . _,» | jjft_ ^'i )n)j j-j

'J- ' ..) i. "I ,_Jj A__ d_> _ (_SJ 1 j ..' ** j d i

^^J) L d j L A-S _5 A j j> Jd_) 4 J 4_j 4_j _J4 j Lj A_t _-"' ..'" J L _-Jj J_.l"l

. __S jj j dj d_>d_l**J _J>A> -J j j ,i"i.»*Ilj d **t > ) l<*)^ <\ ^ Y <-J Lj *J L_-_)JJj ^-wj J-_v v - v_* "» a_> _;___ IjjJ? j J L j a_j . jj>d_t _jJ____j_j__ j __Sj L _; Ijjj_-j dj

_Jjj-ojj-9 ___ l__ij-_ j _,"'"' ij L-_jd_. _, L-S__.a_j ^jj-jjj l_> l_dL_t_;j j-_j « aJj"*"" «/

O 1 ..' " d t ..' -> iu>..ii" d_j j < jj j j_j d j d_> d j L j_ dJ _____ j j _ L j j L -J 1-1)

_5 ______ A_)jj A_j Jd-Sd_t d_i(_SjJ_-J J_ 4_j _|djd__) L_I_.j4_t jj> J dj A-J-tj-Sd j L

i5 "-'J*-' iSj *-="*' (.j-^Jj*1 _-*"-\_L**-J*-- jA__ _J Jsj-j _;-l-___)A_j . jj_j _,jj____ l___S _______)jJ ___> ___ L_Jaj j Ajd_jjj> l___-> _; * *** " a ' aJ j> ^-djjjaj L>

., ' ..' "» L J _j-_u__) A \>"> j A_> dJ j J J A_> j J_J A_J __J L d j A_g j j j.hi-m) ,_)

-*v V _-j j_)Lj__J a__ __, L j A__ _JS j j-j _, LSa_) ")id) I L1f___> L d j a_j_]j j> L_»J-1 *V--J LjjJ>V

t___jjj_>j_) dJ _)d_o_>AJ A_) l___dJ Ijj dJ j __ ' 1 ^_) Ldjdjj) __JJJ>J_J _

d S _;dj___J ja_ ______ LJa-j _ dj IjSd.. L_> _,i I )*?*))') j _j_Sj LJJ "'..' .' 0-J<-jS_lJ __Jj I j i "i "i ) _;j LjJ. __ LSd-j^," .) 1 Lj__u L djd___)jj>

* Horace, B. Davis: Nationalism and socialisr.i, narxist and_

workers theories on nationalism up to 1917._5j di,_i_g 'i ^j -jjl d_J d__> d > ..i i ..) 'i S _sj l__ j> j j .1 I ..iuij__) j j> iii .i ' Ljj ini l_j

d-o -__> ^S d_j 1 j 1__ A_> , 4_j j j_j I . _ " j - a I __> j j__j 1 ______, d^ . _J LS-jj-o d__J

V

_S*_)Lj J 4-4 _) ' ')-) 1 J (J" 1 .O ' ' *"' ' U»£j L i_Sdj ^--j I j 4j dj_-_-) _; I j Jj-J-J 4_j_l d->»/

d 1 _Ç 4 ~ l_u, L_) j _-_> _ç _____ j-j , 4 j d-j-j J_j j_j 4 J _, J_jJ 1 ' j _ I J J 4 j 4_j 4-J

j4 ' A___>4_-4-t ,jj Ij-S _J_J __S Ijj-__jjj__i Q 4_>!_) _J j jjjj-j L~ I -> d_S ________>

I *."'" Io 'j' ^j-* <-*J -^( _*-5»-^J*'J _î»*J__»<-J-_--- )

V

164 -o

_),)..) ..) A-j . __) . _,» | jjft_ ^'i )n)j j-j

'J- ' ..) i. "I ,_Jj A__ d_> _ (_SJ 1 j ..' ** j d i

^^J) L d j L A-S _5 A j j> Jd_) 4 J 4_j 4_j _J4 j Lj A_t _-"' ..'" J L _-Jj J_.l"l

. __S jj j dj d_>d_l**J _J>A> -J j j ,i"i.»*Ilj d **t > ) l<*)^ <\ ^ Y <-J Lj *J L_-_)JJj ^-wj J-_v v - v_* "» a_> _;___ IjjJ? j J L j a_j . jj>d_t _jJ____j_j__ j __Sj L _; Ijjj_-j dj

_Jjj-ojj-9 ___ l__ij-_ j _,"'"' ij L-_jd_. _, L-S__.a_j ^jj-jjj l_> l_dL_t_;j j-_j « aJj"*"" «/

O 1 ..' " d t ..' -> iu>..ii" d_j j < jj j j_j d j d_> d j L j_ dJ _____ j j _ L j j L -J 1-1)

_5 ______ A_)jj A_j Jd-Sd_t d_i(_SjJ_-J J_ 4_j _|djd__) L_I_.j4_t jj> J dj A-J-tj-Sd j L

i5 "-'J*-' iSj *-="*' (.j-^Jj*1 _-*"-\_L**-J*-- jA__ _J Jsj-j _;-l-___)A_j . jj_j _,jj____ l___S _______)jJ ___> ___ L_Jaj j Ajd_jjj> l___-> _; * *** " a ' aJ j> ^-djjjaj L>

., ' ..' "» L J _j-_u__) A \>"> j A_> dJ j J J A_> j J_J A_J __J L d j A_g j j j.hi-m) ,_)

-*v V _-j j_)Lj__J a__ __, L j A__ _JS j j-j _, LSa_) ")id) I L1f___> L d j a_j_]j j> L_»J-1 *V--J LjjJ>V

t___jjj_>j_) dJ _)d_o_>AJ A_) l___dJ Ijj dJ j __ ' 1 ^_) Ldjdjj) __JJJ>J_J _

d S _;dj___J ja_ ______ LJa-j _ dj IjSd.. L_> _,i I )*?*))') j _j_Sj LJJ "'..' .' 0-J<-jS_lJ __Jj I j i "i "i ) _;j LjJ. __ LSd-j^," .) 1 Lj__u L djd___)jj>

* Horace, B. Davis: Nationalism and socialisr.i, narxist and_

workers theories on nationalism up to 1917._5j di,_i_g 'i ^j -jjl d_J d__> d > ..i i ..) 'i S _sj l__ j> j j .1 I ..iuij__) j j> iii .i ' Ljj ini l_j

d-o -__> ^S d_j 1 j 1__ A_> , 4_j j j_j I . _ " j - a I __> j j__j 1 ______, d^ . _J LS-jj-o d__J

V

_S*_)Lj J 4-4 _) ' ')-) 1 J (J" 1 .O ' ' *"' ' U»£j L i_Sdj ^--j I j 4j dj_-_-) _; I j Jj-J-J 4_j_l d->»/

d 1 _Ç 4 ~ l_u, L_) j _-_> _ç _____ j-j , 4 j d-j-j J_j j_j 4 J _, J_jJ 1 ' j _ I J J 4 j 4_j 4-J

j4 ' A___>4_-4-t ,jj Ij-S _J_J __S Ijj-__jjj__i Q 4_>!_) _J j jjjj-j L~ I -> d_S ________>

I *."'" Io 'j' ^j-* <-*J -^( _*-5»-^J*'J _î»*J__»<-J-_--- )

V

164 -o

Page 165: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

aJ l>jj_S (fJSjj-jdj L j j_j_S_->d__j j -____,__** _5_-SL,j_j joJlo-i _;_>!-__> __j__.j_?

(ji) ..) ) _, I ..) i'j '<_ '»*> Laj. d_S j L_i__a_j j _, L_> l__Jj_. _jdj !___) L ___)j_j

LIJ> J A j Aj lj> l->dj__ __. l> j ) ") o "i ___,__, jd__jdJ _) L-J L_)J-> _, A_S

' ' < "i__ij_s ^j L-_

_lj_>_) _;jlj A_j 4-S < 4-j I . V "i I d j j_o d_-> j 4-j _jlj4j4_j joJlol. _**_ 4__

_»"** **" Vjjj _-Sa_>_J_-_ ^, -__>-> p-jJd_) ^jj-uj _J-S _,jJSl_ij_j _;_JJj_? d_) ^ LSdj

jj » j»»*--»3 _*>. L

_LjAj L j j I "i.ii->jj_> dJ __.___> d_S i I.U j_> L __j...__j aJ

rt .) , J> Lo-vJJJ- __J) I j _l 0 dJ ^ . A_l A J d_j__ I 0»)jX ^ "l ii) d l) d j_j_jj d_S r* _**_J

Jj I **> __-___)-> d-S JJ-J Aj ______ A-> 4_> _c_- j J __J A_o j jj_> L-> L ' -*l "»J-J 1_>J LV

__. LS . j__jjjjd_t (_sj l_> a> j _j_J L a_.j_S -____jd_> d_i_- _^i Li _! Ij-j-j _5j L

i . ii)j ) . _j l_> dj L J. A_J jAjA_> ^j Ij _|4_J Ldj LS J_ A_j L-> j-> L d-SV *** "

. l-t Jj L d__> _*_I-L_. j -> L . 4 j 4_o-t_o-t _S_j4__ d______> _,J> I _____ j>JJ dJ l_l_ll_t (______> j j j j ~ j j-j d-j _s_J d_9 _^ 'i "i iii I j L _S4_o j <_____> __> L_j L i. .iiij-j

l_> (_JJJ j liWTI _J *» *J A_j LjjAj LS j- A_j . djA_j_jd_j d_>V.

_"j I J AJj d_> |0-t-o-) _*_y d_- J I JJJ-S Lj L <___J_J L_ j_> L _5jj> d__t A_J

'J-H^-JJJ*** _ yj djjd_) *>> i> i_> js<-lo-. ._5-_j ______ LlJiAJj l_td_o___j (_5j LSjJJ dJ

" _

L -__> l_>->jj_S _J ___* ,J-> aJ «__._. _sjdjdj_j_j j d__ I "i i 'i j--Ja_j jJj ., >iff>

. djjd_j j d__ -__) L A__

. __ J I A j L>j A_j jj L d--> (ff)i yy J « dj Uj .__) 0 L __«> (nr)

165 îj

aJ l>jj_S (fJSjj-jdj L j j_j_S_->d__j j -____,__** _5_-SL,j_j joJlo-i _;_>!-__> __j__.j_?

(ji) ..) ) _, I ..) i'j '<_ '»*> Laj. d_S j L_i__a_j j _, L_> l__Jj_. _jdj !___) L ___)j_j

LIJ> J A j Aj lj> l->dj__ __. l> j ) ") o "i ___,__, jd__jdJ _) L-J L_)J-> _, A_S

' ' < "i__ij_s ^j L-_

_lj_>_) _;jlj A_j 4-S < 4-j I . V "i I d j j_o d_-> j 4-j _jlj4j4_j joJlol. _**_ 4__

_»"** **" Vjjj _-Sa_>_J_-_ ^, -__>-> p-jJd_) ^jj-uj _J-S _,jJSl_ij_j _;_JJj_? d_) ^ LSdj

jj » j»»*--»3 _*>. L

_LjAj L j j I "i.ii->jj_> dJ __.___> d_S i I.U j_> L __j...__j aJ

rt .) , J> Lo-vJJJ- __J) I j _l 0 dJ ^ . A_l A J d_j__ I 0»)jX ^ "l ii) d l) d j_j_jj d_S r* _**_J

Jj I **> __-___)-> d-S JJ-J Aj ______ A-> 4_> _c_- j J __J A_o j jj_> L-> L ' -*l "»J-J 1_>J LV

__. LS . j__jjjjd_t (_sj l_> a> j _j_J L a_.j_S -____jd_> d_i_- _^i Li _! Ij-j-j _5j L

i . ii)j ) . _j l_> dj L J. A_J jAjA_> ^j Ij _|4_J Ldj LS J_ A_j L-> j-> L d-SV *** "

. l-t Jj L d__> _*_I-L_. j -> L . 4 j 4_o-t_o-t _S_j4__ d______> _,J> I _____ j>JJ dJ l_l_ll_t (______> j j j j ~ j j-j d-j _s_J d_9 _^ 'i "i iii I j L _S4_o j <_____> __> L_j L i. .iiij-j

l_> (_JJJ j liWTI _J *» *J A_j LjjAj LS j- A_j . djA_j_jd_j d_>V.

_"j I J AJj d_> |0-t-o-) _*_y d_- J I JJJ-S Lj L <___J_J L_ j_> L _5jj> d__t A_J

'J-H^-JJJ*** _ yj djjd_) *>> i> i_> js<-lo-. ._5-_j ______ LlJiAJj l_td_o___j (_5j LSjJJ dJ

" _

L -__> l_>->jj_S _J ___* ,J-> aJ «__._. _sjdjdj_j_j j d__ I "i i 'i j--Ja_j jJj ., >iff>

. djjd_j j d__ -__) L A__

. __ J I A j L>j A_j jj L d--> (ff)i yy J « dj Uj .__) 0 L __«> (nr)

165 îj

Page 166: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

j ___j___ ^ |_> _Ja__ __Ja_S ^jj LS . j _s'?Yf _J * aJ _, l> __o ajj

(_j Aj Aj__j __, L__)-> j AjAjjj-S _j_j)J _5*_J4_- j_j _--_-)j L> J^_) _-_>JJ >_---* L>

-_____ Lud-S j d-j _j l_> j_o Ajj jj LS AjŞj A n "i i i . d j d_.j_Sjj_.J__i j |__Sj L

1 jj_j_> . OJJ*^* -* ' ' ..'»**' **-» l»--o<_-o_> _sj dJ_ aJ (_,'..' * * j-t» j t-Sj L dJS _,jj<" V v

_5_tjjJS __Ji L d j iC.d-c _.. i j a__ a_j jj-j Ljjj-j a -__._> _s_y d__i *__Jd_> ______ dj

_5j______.dJ dJ dJS _^ ') _i j __jj-_j4X d_j _5J_- A_> jjVi _i 'i 1 j -_j dj d jjj 'iiii j d__j

O ^*-*J J __ -'J aJ- d j d__i L> jj> d-j .____> j l_> A_jjj> j j___) jJSJ d__ _, l_j__ 'j-jJj

___>-_>, l_> _; I j l_> j LSi 0 Lj d-uj a j l> _j I j "> _i d-j ___> jj __r--S L> <jj-S j L

.(^) _J_S (Jd-Slj^. dJ

j I j-oa_>-> _*_ld__j a_S aja__ (_s Ijdj4_j _;j_S__dJ j _, L> _Ja£ -_J__Sv v

a i L I j L _j LSd-tjjJ. j -jJSdLJ --___. a_j 0 1--*»----) f>_ld_j l_ jj LaJ._e*"*--Jj*°' (j"i_i 'iOjJS ____> 4_i j> aJ d_S_J ___. ') "> ii) I j L j_j j t_jJSd_> 0 Lj <i

<l

_ d->jj_S ____> 1 jjj L j A__t d_> i - ) "i i 4_S___j 0 l> __J d_c i__J aJS . _>j-SdOd_j 0 LV V V

**t _ j l > _, LSdJjjjS j__J d_j . J_j_9j j_9 4_j l_ __l__4_t (j__)J A_j 'i'ni i ^J LSV

i_- Ltd_i _£ L d_i _, L_>j> 'iojjd dj Lş__> 4_j j jj_j_j I j> j L)j_tj__tV

jjj aj dj L (_sj L) aJ j. ___._> _s_Ja_9 __j I j_j4u (j___- L> J-_ <-Ju. A j 4___ jj-__) ___) A_9 _5j I_j _; A j L>j d__j Cijj _>J--* _-->--' L 4_j (__>J A) < A j_S

' -* >_-) !jj__o d_>_;j_S aJ aJSaj L>j a__ ____- Ija_. 0 L_>a__i j._Jd__>

_JAj -___-____> j d_j _54 J 4___i j J_t J_) AjA_)jJ<d _5____j_9 j_ 4_j _, L> J d_C i_) I d-S

j _jd__) ^j _______ jjj Y _> j j d__i __j < _,______j i_SJj j______î. -JjJS dJSdj L« .

,d_. _^)djd_) ^»dj lj> _îjjj . _-J)d->d-o _;j l_j

aJSaj L>j a__i j LS j j L_i 4_j ______ *_______) j_j

>j__ dJ _j I _i "t 9 A-j j I jj A> __J) A> ^, L> _J A£ i_J A-S

JJ_t -__J_L_. J L _-_J A> _;j L JJ_oA__ I **)_)*» J A_jV

j lj__S__J) *^_) ^ Loa-j-b _5j>L_ ^_Ja_j _, L_ _;AjAj1j_' a_> Ij _;_jj 0 a>(tû) I I **.. x ' 'j-jj.d A_> l-t ^, 11J>

J*_-_w _5jA__ d_jdjd_j j LSjjj !___!_> L>ax dJ ;_J.d ___J_dj Ijj-J-s

» ûy J « j-__i jjjb (rr)ûr - ûy J < dj l>ja_j 0 Laa (n )

ûf - ûr J « AjUj-__, 0 La__ (rû)

166 ST

j ___j___ ^ |_> _Ja__ __Ja_S ^jj LS . j _s'?Yf _J * aJ _, l> __o ajj

(_j Aj Aj__j __, L__)-> j AjAjjj-S _j_j)J _5*_J4_- j_j _--_-)j L> J^_) _-_>JJ >_---* L>

-_____ Lud-S j d-j _j l_> j_o Ajj jj LS AjŞj A n "i i i . d j d_.j_Sjj_.J__i j |__Sj L

1 jj_j_> . OJJ*^* -* ' ' ..'»**' **-» l»--o<_-o_> _sj dJ_ aJ (_,'..' * * j-t» j t-Sj L dJS _,jj<" V v

_5_tjjJS __Ji L d j iC.d-c _.. i j a__ a_j jj-j Ljjj-j a -__._> _s_y d__i *__Jd_> ______ dj

_5j______.dJ dJ dJS _^ ') _i j __jj-_j4X d_j _5J_- A_> jjVi _i 'i 1 j -_j dj d jjj 'iiii j d__j

O ^*-*J J __ -'J aJ- d j d__i L> jj> d-j .____> j l_> A_jjj> j j___) jJSJ d__ _, l_j__ 'j-jJj

___>-_>, l_> _; I j l_> j LSi 0 Lj d-uj a j l> _j I j "> _i d-j ___> jj __r--S L> <jj-S j L

.(^) _J_S (Jd-Slj^. dJ

j I j-oa_>-> _*_ld__j a_S aja__ (_s Ijdj4_j _;j_S__dJ j _, L> _Ja£ -_J__Sv v

a i L I j L _j LSd-tjjJ. j -jJSdLJ --___. a_j 0 1--*»----) f>_ld_j l_ jj LaJ._e*"*--Jj*°' (j"i_i 'iOjJS ____> 4_i j> aJ d_S_J ___. ') "> ii) I j L j_j j t_jJSd_> 0 Lj <i

<l

_ d->jj_S ____> 1 jjj L j A__t d_> i - ) "i i 4_S___j 0 l> __J d_c i__J aJS . _>j-SdOd_j 0 LV V V

**t _ j l > _, LSdJjjjS j__J d_j . J_j_9j j_9 4_j l_ __l__4_t (j__)J A_j 'i'ni i ^J LSV

i_- Ltd_i _£ L d_i _, L_>j> 'iojjd dj Lş__> 4_j j jj_j_j I j> j L)j_tj__tV

jjj aj dj L (_sj L) aJ j. ___._> _s_Ja_9 __j I j_j4u (j___- L> J-_ <-Ju. A j 4___ jj-__) ___) A_9 _5j I_j _; A j L>j d__j Cijj _>J--* _-->--' L 4_j (__>J A) < A j_S

' -* >_-) !jj__o d_>_;j_S aJ aJSaj L>j a__ ____- Ija_. 0 L_>a__i j._Jd__>

_JAj -___-____> j d_j _54 J 4___i j J_t J_) AjA_)jJ<d _5____j_9 j_ 4_j _, L> J d_C i_) I d-S

j _jd__) ^j _______ jjj Y _> j j d__i __j < _,______j i_SJj j______î. -JjJS dJSdj L« .

,d_. _^)djd_) ^»dj lj> _îjjj . _-J)d->d-o _;j l_j

aJSaj L>j a__i j LS j j L_i 4_j ______ *_______) j_j

>j__ dJ _j I _i "t 9 A-j j I jj A> __J) A> ^, L> _J A£ i_J A-S

JJ_t -__J_L_. J L _-_J A> _;j L JJ_oA__ I **)_)*» J A_jV

j lj__S__J) *^_) ^ Loa-j-b _5j>L_ ^_Ja_j _, L_ _;AjAj1j_' a_> Ij _;_jj 0 a>(tû) I I **.. x ' 'j-jj.d A_> l-t ^, 11J>

J*_-_w _5jA__ d_jdjd_j j LSjjj !___!_> L>ax dJ ;_J.d ___J_dj Ijj-J-s

» ûy J « j-__i jjjb (rr)ûr - ûy J < dj l>ja_j 0 Laa (n )

ûf - ûr J « AjUj-__, 0 La__ (rû)

166 ST

Page 167: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

lj __-_> -__> A j A-Sj A o "i i i ___>-. A_S |_5j~ A ) AjJd ) AjAJ_j__> 0 L__ot_LO-> _**_J A__V V

I ___)*__) j 4__i4_j J J_> J I j L_Jd_o j J-S> _5jJ_J_dJ 0 L-J _J J-J I J A_*l) A-9 __- I jjj<

Ajj o d_- jd_j (_5 I Jl> -Jlj_L_)A__ L-J . -t j_Sj-jJ? I _ _;d_V_J-__ _5j__dJjd__j j______ _t 0 L_j<- ' j LSd-s j jJS j d__-_j (_; I 'in.iff) a_S 4_> _j I j-jj J L j 0 ,")i"j-S

<. v_____ I > ") <_____ j LS__j _s ___)«_ ii_ L i "i I > ') _i ". l-jjJSa 't 1 __**. 0 Lj A_jdJ

V

l-_J)lj___) t5_j_jA_ijjj aJ . _J jd-j j jl j_d_j j_j _, LSa-jjJ. _JAjd__> lj-JJ_t__ . ^

*0 JJ""* O LSd-S d_j j j_i (j_ )J 4_> jj_> A__ _SAj J d-J _-___.l-lo jj»_ __-> LdX L-

_ d_>jj_S 0 LS aJS a_jj j_j j. a__ j _sj **-*» J L dJ 0 LSdjjjS j_d_*. ajaJ. j_>

_j_5j jj> _sj d__jj j-j j__-> LS ____>_o . _, ljd_) _jj jj 'in) j d__j d_.j Lj ^-j LS

j ljA___ ^_j ,j_ La_: L-i * d_jj jnij j-j _ij<d L _; lj I (oJ Lc _;__> L_

O 1 "'j j ' d_> ____) j d_î> aJ j (j L ljj> j-j d j d_j lj_jji _s_tjjJ. |_J L

. ' ' ' ' _,___ljjdu>_;l-._l-.^L Ld__ ( . (0 .__,_, l>j_9 )

_>j Sd_> _-_._) lj LS j>__.LJ_)j _J _sj_Sj4_j _sj L __jij.Lj-x I__

j L j j JJ-H o LSd-tjjJ_ (_s___j__jJS " M) __)d_o li\ )")») Ij aJ ^ >d_S

_5j » a> aJ Ljjlj _______> I j L j_j uu L ax L_> * _-_»j j__ d_t jj j_j

* ' _, LSdjd_Sj___ d_>jjJS l_) _5j Lj-j (j LSdJSd_ijj__ j __, du_JSj jjjv v V

_-.\ a _. I a . _. * __ d_____A_jA_o jo d_) j_) j d-fl) j d J A ") ..' j_»J < .» Aj Ij Ljjj

'.iiiig jd _, lj 1 *i> L AjA-t L L j A ") ") A_> aJ j J J *i"' jdundJ * _ *'Aj j ^" « W V0 L>J__> j ->j J 'l-» I Ajj lj _5_-J iV.i I d-o _--) I "l "i i ) d ___) A_jJ A-o ?- 'l _l _l J dJ j >

. ^ ' _,j L l___ Lj> (_ L_Ll> aJ jd_- jd-Sjd-t j

_*j **» A_i JJ-J (j Li ljj_> J-J d-j 1-tjjJS j. d_> _._)-_) Ij-jjJS

O *-JJ^ WjJ *-J(_-:*-i* J J1^ «-l o ,J-i _r*--?J^*Jv

(_SjL a_j jj_)A_> __S_jjjJS ^j-jj-jj t_)dJ _j L> 0 L-jjS liVifii i aJ" V " v, " *" " "

-_____, j_ij 1Lj I «v _t "i a_i I j L j ^jdj Ljlj _J _, L> j_o a_j . _, L> j_>_j

_j _ J-J j_l j t_J dJ __J) l>dJjt>jjj(j_L-X L . Aj d j j_j__ jJS ,__y_>J L*

1 * (_Sj Ljd_t A___)j_j___i _Jj_oj L -Sdj jii- djj_S j. A_j jj_j_)j_S Ij !*)»» V

JJ-*-*1*-*--- J*-"* -T-1 _*}-" _T?_>-' O ** Jrr-*>--lj (-'->-'

_j I > < J j I _J> < (_îj»- L _; I j T j_J Lc A_o L 1 1-__> LS .v,o,--.o (r i )

- a-Y » J ' \ % f ' J______l < ,_______-

__*_>-j__ <(J ij_i i ^-s-jj Lj -5 L_a i_h_» Ajj.__j *.j.j . <-Jj-jj Li (rv)ifû J « *r»A ' o 'j*-3 ' jj*1 l*J->- "**->*-»

167 «T

lj __-_> -__> A j A-Sj A o "i i i ___>-. A_S |_5j~ A ) AjJd ) AjAJ_j__> 0 L__ot_LO-> _**_J A__V V

I ___)*__) j 4__i4_j J J_> J I j L_Jd_o j J-S> _5jJ_J_dJ 0 L-J _J J-J I J A_*l) A-9 __- I jjj<

Ajj o d_- jd_j (_5 I Jl> -Jlj_L_)A__ L-J . -t j_Sj-jJ? I _ _;d_V_J-__ _5j__dJjd__j j______ _t 0 L_j<- ' j LSd-s j jJS j d__-_j (_; I 'in.iff) a_S 4_> _j I j-jj J L j 0 ,")i"j-S

<. v_____ I > ") <_____ j LS__j _s ___)«_ ii_ L i "i I > ') _i ". l-jjJSa 't 1 __**. 0 Lj A_jdJ

V

l-_J)lj___) t5_j_jA_ijjj aJ . _J jd-j j jl j_d_j j_j _, LSa-jjJ. _JAjd__> lj-JJ_t__ . ^

*0 JJ""* O LSd-S d_j j j_i (j_ )J 4_> jj_> A__ _SAj J d-J _-___.l-lo jj»_ __-> LdX L-

_ d_>jj_S 0 LS aJS a_jj j_j j. a__ j _sj **-*» J L dJ 0 LSdjjjS j_d_*. ajaJ. j_>

_j_5j jj> _sj d__jj j-j j__-> LS ____>_o . _, ljd_) _jj jj 'in) j d__j d_.j Lj ^-j LS

j ljA___ ^_j ,j_ La_: L-i * d_jj jnij j-j _ij<d L _; lj I (oJ Lc _;__> L_

O 1 "'j j ' d_> ____) j d_î> aJ j (j L ljj> j-j d j d_j lj_jji _s_tjjJ. |_J L

. ' ' ' ' _,___ljjdu>_;l-._l-.^L Ld__ ( . (0 .__,_, l>j_9 )

_>j Sd_> _-_._) lj LS j>__.LJ_)j _J _sj_Sj4_j _sj L __jij.Lj-x I__

j L j j JJ-H o LSd-tjjJ_ (_s___j__jJS " M) __)d_o li\ )")») Ij aJ ^ >d_S

_5j » a> aJ Ljjlj _______> I j L j_j uu L ax L_> * _-_»j j__ d_t jj j_j

* ' _, LSdjd_Sj___ d_>jjJS l_) _5j Lj-j (j LSdJSd_ijj__ j __, du_JSj jjjv v V

_-.\ a _. I a . _. * __ d_____A_jA_o jo d_) j_) j d-fl) j d J A ") ..' j_»J < .» Aj Ij Ljjj

'.iiiig jd _, lj 1 *i> L AjA-t L L j A ") ") A_> aJ j J J *i"' jdundJ * _ *'Aj j ^" « W V0 L>J__> j ->j J 'l-» I Ajj lj _5_-J iV.i I d-o _--) I "l "i i ) d ___) A_jJ A-o ?- 'l _l _l J dJ j >

. ^ ' _,j L l___ Lj> (_ L_Ll> aJ jd_- jd-Sjd-t j

_*j **» A_i JJ-J (j Li ljj_> J-J d-j 1-tjjJS j. d_> _._)-_) Ij-jjJS

O *-JJ^ WjJ *-J(_-:*-i* J J1^ «-l o ,J-i _r*--?J^*Jv

(_SjL a_j jj_)A_> __S_jjjJS ^j-jj-jj t_)dJ _j L> 0 L-jjS liVifii i aJ" V " v, " *" " "

-_____, j_ij 1Lj I «v _t "i a_i I j L j ^jdj Ljlj _J _, L> j_o a_j . _, L> j_>_j

_j _ J-J j_l j t_J dJ __J) l>dJjt>jjj(j_L-X L . Aj d j j_j__ jJS ,__y_>J L*

1 * (_Sj Ljd_t A___)j_j___i _Jj_oj L -Sdj jii- djj_S j. A_j jj_j_)j_S Ij !*)»» V

JJ-*-*1*-*--- J*-"* -T-1 _*}-" _T?_>-' O ** Jrr-*>--lj (-'->-'

_j I > < J j I _J> < (_îj»- L _; I j T j_J Lc A_o L 1 1-__> LS .v,o,--.o (r i )

- a-Y » J ' \ % f ' J______l < ,_______-

__*_>-j__ <(J ij_i i ^-s-jj Lj -5 L_a i_h_» Ajj.__j *.j.j . <-Jj-jj Li (rv)ifû J « *r»A ' o 'j*-3 ' jj*1 l*J->- "**->*-»

167 «T

Page 168: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

(Ut_T

4_

___j-_jjj__ jjj__o . ' 'jtJ lj<_-_du_ ^J 0L_Jj_j j 0 lj_j ,--. A L'J-S

_S _;d_Sd ______ _J d_> L_ j^Jd- _5j-Sjj> ,_s_ijj_r (_Sj>_)___ j4__dj dj__j-t

_5 l_tj d_o dJ _5jJ- J-o . I j t* J J-o A__ <Aj-S _Sj-o d__i (j J J-l (judJS j I j d__ )_'__) 4__iv

(j - L > d_j j jiV.'l_i j _y)d_S jj L 4-S 4, o i j A_- dj jA_jjjjA_) -> d-w j_9 dj-_ lj-1v

O ** 1 jj-S , i ___SJ -_> jjj j lj> j j aJ_ j lj> dj_SJ.dJ (_ ___> j(rij

_____j_S

_>_ L dx L_j _-_> L d j )")iiid_j _s_>j_) iVio.-xio _j_j_J I J_l>

_; I J_> dJ ^^J 4-> 4 jjjjj d-S d_>_;j L_)j> A_j Ld j LS a 4_j _;j l> d j Aj__l jjjj

_S 1 j -» o O i "i*> (5_l a__> j a_j d->j_j __jj__*) jJLo L_j ^jj L> J_ d j ___>

4 » J ( j -5*1 ** 1 - _s>>^ -S*- * 1 *_->- ' ^ J ) O ** ** Wj-3J v ) >/

_j L-> A_) _, I . i *. I A> < Ajdjd-t d_j L_l-5 _SdL__ld_9 j L ^-SJa-l J_j-_Jj_9t/

___ j L A_> J J-J A__ dJ L_» i ii'Vi A__ _5-> j j_S \ jjjjS 1 _-_J 1 j ' dJ . __> jj>w v v

d .t jj_)_.j_S _Sj> A_j LJj_9 j A__ j JJ-> 'jJJ-S _____ L_Jj_- J__4_l A_>w

A _;____ 1 .V\-> I 4__ dJ dJ L ___ A_b d j jJS jo A j A_> A j jJS _ j A j L>

_S-_ JjJj 4j4__ ;___jj j _>jJS j liV '-'j-j (5 l_*-v LS j Ojj dj ______ d_t

_;_jjj__ _____S S > 't j L_bdjjd_. i__) ")jJS 0 Ljj-S L_>4_> _-4_ < < j__> LV v ** <*

(jD j > __ljj l_i __-. L__J j_9 aJS _5_J L. ^jid-ii ___S___-»_S J ___> aJ 0 L__Sjj_><.

________-_! d_ d j (. "*__)«_ j j. L A> ____-> d_ __.___, LjJ j_9 4_S __j LS jj-j-tjJSV

______jj_> j dj_)j _sj> _J !<_-_> j <-Sj j dj_)j_j (_sdJSd_*-_S _;j d__ d_jj( r ) " "** " '. |_jj L j_Jj L>j _;-> ..) ". j_4-S4_>j__o _; I j_t dj __ld_ j __, 4_j j> 'rii'ijS

_

0 l^ > 0 l_jd__ dj l__ ^-JA-ii) dj j____._> _;_ A.9 ^>-i^_Sj_i_? I_ _; lj_" *** . v_s^»--. j iS*. ? ^ û is-J * *--* f **v-°*g _;-" _r-ll-'J-*' **-y jj^ (__J *>..»-'

(_;___ j_jj-j j 0 "i mi j_> jj-o d__ j aJ_ 4-S < jj-jj-j j <__> aJ _j L> __j Lj aJ" ** *- v w

)______j) 1__ LJj_- L_j-__>j-> dJ j djdjj_>L ».__>- _;_» __. _J j a__ j j .'..)*)v v

j_) ___J 4_6 L j j> d-> 4_jj d_- S»i__i o dj _Jj_j (_Sj_i_) __j L) j__J d_j < JJ-J

j i o d "i _-_ L_3> aJ ^-Sduj j Ij djj_ijj> _,_>(_, Ld__ __jj L_jjA__Jd_-t

. LSLj d_> L L_j _sj-» Ai. <_j_S j l-V Lj? 1_j _;" -JidLj _.jJj-j " iSj-j--» **--> o *-**-* ^0 I i.i >-> ^c-J-il _9 d_> dJ ^j d_S l_*-_) d_> J> j _5j> j 4__j A j__J) -_?d_j f jJ j_j

A*r J ' dj Lja-j 0 L___. (ya)< a j uj -J > < J J I (jo Lx A L_> _S<___ j ; A I I I j__-j < ^, ..,,. I ( Y *\ ")

*U Jllf J' _»>» »-J->< Jj I o- ^--5 * *-*' _*-''i-iJ "**- *-=»j---a-' ' ''-'jj (r )

168 '*

(Ut_T

4_

___j-_jjj__ jjj__o . ' 'jtJ lj<_-_du_ ^J 0L_Jj_j j 0 lj_j ,--. A L'J-S

_S _;d_Sd ______ _J d_> L_ j^Jd- _5j-Sjj> ,_s_ijj_r (_Sj>_)___ j4__dj dj__j-t

_5 l_tj d_o dJ _5jJ- J-o . I j t* J J-o A__ <Aj-S _Sj-o d__i (j J J-l (judJS j I j d__ )_'__) 4__iv

(j - L > d_j j jiV.'l_i j _y)d_S jj L 4-S 4, o i j A_- dj jA_jjjjA_) -> d-w j_9 dj-_ lj-1v

O ** 1 jj-S , i ___SJ -_> jjj j lj> j j aJ_ j lj> dj_SJ.dJ (_ ___> j(rij

_____j_S

_>_ L dx L_j _-_> L d j )")iiid_j _s_>j_) iVio.-xio _j_j_J I J_l>

_; I J_> dJ ^^J 4-> 4 jjjjj d-S d_>_;j L_)j> A_j Ld j LS a 4_j _;j l> d j Aj__l jjjj

_S 1 j -» o O i "i*> (5_l a__> j a_j d->j_j __jj__*) jJLo L_j ^jj L> J_ d j ___>

4 » J ( j -5*1 ** 1 - _s>>^ -S*- * 1 *_->- ' ^ J ) O ** ** Wj-3J v ) >/

_j L-> A_) _, I . i *. I A> < Ajdjd-t d_j L_l-5 _SdL__ld_9 j L ^-SJa-l J_j-_Jj_9t/

___ j L A_> J J-J A__ dJ L_» i ii'Vi A__ _5-> j j_S \ jjjjS 1 _-_J 1 j ' dJ . __> jj>w v v

d .t jj_)_.j_S _Sj> A_j LJj_9 j A__ j JJ-> 'jJJ-S _____ L_Jj_- J__4_l A_>w

A _;____ 1 .V\-> I 4__ dJ dJ L ___ A_b d j jJS jo A j A_> A j jJS _ j A j L>

_S-_ JjJj 4j4__ ;___jj j _>jJS j liV '-'j-j (5 l_*-v LS j Ojj dj ______ d_t

_;_jjj__ _____S S > 't j L_bdjjd_. i__) ")jJS 0 Ljj-S L_>4_> _-4_ < < j__> LV v ** <*

(jD j > __ljj l_i __-. L__J j_9 aJS _5_J L. ^jid-ii ___S___-»_S J ___> aJ 0 L__Sjj_><.

________-_! d_ d j (. "*__)«_ j j. L A> ____-> d_ __.___, LjJ j_9 4_S __j LS jj-j-tjJSV

______jj_> j dj_)j _sj> _J !<_-_> j <-Sj j dj_)j_j (_sdJSd_*-_S _;j d__ d_jj( r ) " "** " '. |_jj L j_Jj L>j _;-> ..) ". j_4-S4_>j__o _; I j_t dj __ld_ j __, 4_j j> 'rii'ijS

_

0 l^ > 0 l_jd__ dj l__ ^-JA-ii) dj j____._> _;_ A.9 ^>-i^_Sj_i_? I_ _; lj_" *** . v_s^»--. j iS*. ? ^ û is-J * *--* f **v-°*g _;-" _r-ll-'J-*' **-y jj^ (__J *>..»-'

(_;___ j_jj-j j 0 "i mi j_> jj-o d__ j aJ_ 4-S < jj-jj-j j <__> aJ _j L> __j Lj aJ" ** *- v w

)______j) 1__ LJj_- L_j-__>j-> dJ j djdjj_>L ».__>- _;_» __. _J j a__ j j .'..)*)v v

j_) ___J 4_6 L j j> d-> 4_jj d_- S»i__i o dj _Jj_j (_Sj_i_) __j L) j__J d_j < JJ-J

j i o d "i _-_ L_3> aJ ^-Sduj j Ij djj_ijj> _,_>(_, Ld__ __jj L_jjA__Jd_-t

. LSLj d_> L L_j _sj-» Ai. <_j_S j l-V Lj? 1_j _;" -JidLj _.jJj-j " iSj-j--» **--> o *-**-* ^0 I i.i >-> ^c-J-il _9 d_> dJ ^j d_S l_*-_) d_> J> j _5j> j 4__j A j__J) -_?d_j f jJ j_j

A*r J ' dj Lja-j 0 L___. (ya)< a j uj -J > < J J I (jo Lx A L_> _S<___ j ; A I I I j__-j < ^, ..,,. I ( Y *\ ")

*U Jllf J' _»>» »-J->< Jj I o- ^--5 * *-*' _*-''i-iJ "**- *-=»j---a-' ' ''-'jj (r )

168 '*

Page 169: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

» / - ç, \0->j0L> j_)-o d-j ; ^jJd.- (_r___>j_0 _;j a -_J> dj___ d__. . > ' '' ljjj-S jl_jj_lSd j 0 -___.' 0 L> L_Jj-_ _-_-_-d-i dJ 0 L__> I j _-__>dj ^-j-Jdj l__ j J l_-_i_x

v

dj A_-W_id_- d_j A___j j> dj A_SdL> 4_j ^-j lj,J_L A_)0L)lj0 d_S Lj_- ^jj LL_j 0jj_S_t 0 ' _J _fJ» IjJj-j __> j d__ l.vS i I d_- aJ l> 0 Lj L a *i-» i j

** " * -j ___"___,. . 0 'i iim Aj d_> 0 L)J> xjd-t 4j 4_l_i4-> LjJ dJ__i_t ^j LSd__) L_Jj_9

-5 -""J **-J-*J *V J AjAJjjlV j_S _, L__ Lj_> ^saJjJ. j> ___ I j o *-** L-i-^-V

' oJ 'jjJ-**V

_S -_ L_-idjd_j "_j _;jj___dj j I j-Sj__5>" 1 .1 j_ -__>_> _5*_J -t__3 Ajj> _- A_t

OJ (_"r"--J J*h J 0-*»*»'J--* **-H *Jj-* O 1 ' ''." d »_ _>j-r.j L L jsj»j_S aJa__ 0 'j-j-jjjjS ,_s Ij L j j_ i_) j J l.v 'i o j

L .i iii ..' I j _j L**- L )____>_> __. Ld j LS _;d j ___> I j jJS _; I j->

jja_S __j j l> _sj_Sj_o _s-> j jjS <_Sa_)_J jA__ aJ 0 lj-_- iSjJ--_dJ

dji Ls _;j> j-i_jI_)-_ L __S_-_jLS l_> .j. _s ' f ' _JL aJ_"_l dL__-___)JJ> _[j_Sj_> _-J^I "l f _-J) L j d_o e> 0 l> -J L)J_9 dd_ IjdLO ____Jjd-_

_Sjjj d_J L_> __ Loj-5 d_> joj) d_j djj j_) 0 Ljjj j L-0 4-j _S __>__;j L_

j j j-o d_»> ^^jJS (_*| 1 1 _J Li d j>_) I £___> aJ _.*l A iSjJ**- AJ_J j->

__J__)jjSj_o ^-j LjjjS _"j>_Ja_- _; j_o d_j AJ_>dj j d_j j A_- j 0 ljjJ_S

L

l_>

A- _j _5j_Sj_o _5--jj-S _;j>_<,l d_9 ;^J._ ___jj_o _5j 4 __j aJ___ d__ . _tjjSj4_t

J ________) j A__> j JJ-J ij_->jj__ l_)j -jjj _>JJJ_J ' (J-'JJ ''J *J> -3*

0 ' L j du- j-JL-J A_J j I *l,ltft A-. 0 L-tJ l_jj_l _L___j4._ d "iiin d-> 1*»***'JJJ

** j A ** j d__ jj_>4_j _o Ij L __j L j_il d> ^_o lj_-td_) . __t ljd_id->

JJ-"* a-^s^

/> __o _v _;!_) d_s j A_j aJ " _5j L 4_, I__S_jjLj _J |_ lj_-j -J---.0 ('rf) j d-S , 'trûT t5-''*Jj-? < ,Û1 4J LoJ <(_->j-o j jJA _Sj I sj

V I I_S_J I _.___> j _, L> j-j-o ___j i^'j <__._;-_. j-_»_jjj-j ^j-jj Li ,____ L j_>,___,, ^U^__i___ ,_ç_V , _-_> dJ ,*, Lj-j l_j 9->j> A-i . d j A-j d j I _> j d_j (_--)

A11 J « fJ»i ^ ' _--L»-« isljî fJLc (yy')

169 «

» / - ç, \0->j0L> j_)-o d-j ; ^jJd.- (_r___>j_0 _;j a -_J> dj___ d__. . > ' '' ljjj-S jl_jj_lSd j 0 -___.' 0 L> L_Jj-_ _-_-_-d-i dJ 0 L__> I j _-__>dj ^-j-Jdj l__ j J l_-_i_x

v

dj A_-W_id_- d_j A___j j> dj A_SdL> 4_j ^-j lj,J_L A_)0L)lj0 d_S Lj_- ^jj LL_j 0jj_S_t 0 ' _J _fJ» IjJj-j __> j d__ l.vS i I d_- aJ l> 0 Lj L a *i-» i j

** " * -j ___"___,. . 0 'i iim Aj d_> 0 L)J> xjd-t 4j 4_l_i4-> LjJ dJ__i_t ^j LSd__) L_Jj_9

-5 -""J **-J-*J *V J AjAJjjlV j_S _, L__ Lj_> ^saJjJ. j> ___ I j o *-** L-i-^-V

' oJ 'jjJ-**V

_S -_ L_-idjd_j "_j _;jj___dj j I j-Sj__5>" 1 .1 j_ -__>_> _5*_J -t__3 Ajj> _- A_t

OJ (_"r"--J J*h J 0-*»*»'J--* **-H *Jj-* O 1 ' ''." d »_ _>j-r.j L L jsj»j_S aJa__ 0 'j-j-jjjjS ,_s Ij L j j_ i_) j J l.v 'i o j

L .i iii ..' I j _j L**- L )____>_> __. Ld j LS _;d j ___> I j jJS _; I j->

jja_S __j j l> _sj_Sj_o _s-> j jjS <_Sa_)_J jA__ aJ 0 lj-_- iSjJ--_dJ

dji Ls _;j> j-i_jI_)-_ L __S_-_jLS l_> .j. _s ' f ' _JL aJ_"_l dL__-___)JJ> _[j_Sj_> _-J^I "l f _-J) L j d_o e> 0 l> -J L)J_9 dd_ IjdLO ____Jjd-_

_Sjjj d_J L_> __ Loj-5 d_> joj) d_j djj j_) 0 Ljjj j L-0 4-j _S __>__;j L_

j j j-o d_»> ^^jJS (_*| 1 1 _J Li d j>_) I £___> aJ _.*l A iSjJ**- AJ_J j->

__J__)jjSj_o ^-j LjjjS _"j>_Ja_- _; j_o d_j AJ_>dj j d_j j A_- j 0 ljjJ_S

L

l_>

A- _j _5j_Sj_o _5--jj-S _;j>_<,l d_9 ;^J._ ___jj_o _5j 4 __j aJ___ d__ . _tjjSj4_t

J ________) j A__> j JJ-J ij_->jj__ l_)j -jjj _>JJJ_J ' (J-'JJ ''J *J> -3*

0 ' L j du- j-JL-J A_J j I *l,ltft A-. 0 L-tJ l_jj_l _L___j4._ d "iiin d-> 1*»***'JJJ

** j A ** j d__ jj_>4_j _o Ij L __j L j_il d> ^_o lj_-td_) . __t ljd_id->

JJ-"* a-^s^

/> __o _v _;!_) d_s j A_j aJ " _5j L 4_, I__S_jjLj _J |_ lj_-j -J---.0 ('rf) j d-S , 'trûT t5-''*Jj-? < ,Û1 4J LoJ <(_->j-o j jJA _Sj I sj

V I I_S_J I _.___> j _, L> j-j-o ___j i^'j <__._;-_. j-_»_jjj-j ^j-jj Li ,____ L j_>,___,, ^U^__i___ ,_ç_V , _-_> dJ ,*, Lj-j l_j 9->j> A-i . d j A-j d j I _> j d_j (_--)

A11 J « fJ»i ^ ' _--L»-« isljî fJLc (yy')

169 «

Page 170: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

y

_____-__, ,', I___S___S-_J .', a. 4_i d_> _ I 9__u H>J ' J LSd , I._; j d_j j JJ-J _-_> __--9-__) 0 _______ 4-J 0jj_jd_» j lj_) JJ»J '<___ L-Aj

j l_jj S" 0 L a_»i aJS jj»- j dJ_ 0 LSd_)jj_S dJSj a.o "i i > _JSjjj L 0 Ljjj

j " A I j L jj-ij-jj i_) aJ _J l> . d j dJ__) d__ j L 4_j->j_S 0 L(_;j A_>,__, " V v

0jj_ . **>*> l__j i_)"i iflt _s__j j l_j L~ >____jJS ^i _;dj lj_. jj_> j _l_j ^_)j__J_>

. ' ' ' '0d_S 0 Lj LSjj I -» *i ,.i * j 0 d_S 0 Ljd-t 0 l_j__ LSd___ij_) _j I ini i lj

_)»*j-Sjd_- aJ _5j Ijdjj A_> j -__i -Sd-jdj Lo _j- L 0 I j, ) ) _Sj l_jA__

j liV "> )j-j j j Ijjj-S __J->*J _-''» 'j-o _sj d _________ d__j jj-j <-> ..' a j-j Ldj L) _; jJ_-_j dJ _J<_ A "' ..' *' _<J <*)jj<-< j tyjZi d_S < jj-t ' jjj d___djd_j

_^ **) l i -Lw A j A-_ j JJl djjjjj j j___d_j J-J jdj _Sdj A__) O 4_j L d_j

, ***J»-» J < ' ,_-» 'j ' jA » AJ ^_*)jj_9v

jj -_j <_ Ijd-tjd-j I _j LSd_j ljJjJ. j 0 LSdiAjjJk 0 1 j ' dj j 4-iV »"

_;dj I >j d_j _i l_Jj_9 _.j___dJ I-*a_9_îJ Ijj ^jLj L _s*,/\ _Sjjj dJ L« ' M . *

^g _-Jd_> j Lj ^-J-jj-j d_i djj> j. d-j j djd-j^jjj _o___ (_S_ld_9 <_£j Ljv )

djd_j Lj j l.j__ __jj-J A_o 4_j___> 0 I i*_ ___

__ j Ij 0La__iAjLS ,0 4_j d_S J l_-_)dX 0 Lî* j (J-Jj-Jj t_) dj _J l>V. v

djd_j_jd-j d_> 0d__> 0 Lj> (S-j-j j 4-uj 4___j L__ lj_S__j jj 0 L rt \ > -> ^>V

* AA j J> J. d_j <_jl <

_Jd 9 dJ djd_j L-SdL> j 0 Lj> A_j lc-»-jI L--U-> j JI__-ldX 0l>_5JJ ll- I-j 4 j 4_9 A . I A> _j LJ d_j __, I j__o A_i (J-u J 'j-j-d A 'l __») ,i

j____o 4__ _;A_Sdjj d-_> Ajj_S J 0 l> JJ--J L-.djjd_*. . l__iA_ojj___> _ÎJ Lljv v

. j l-jdu_ _-î>d_j _> d_o A>A_o J L A 'i*>i i __Ji IjA_1j_j aJ_jA_S -> -luj j _)L>V

. __> dj___-)d_> ___ Ij-j L (jj_jj L_j />-__>-> _s_l---. _-a SdjJS__dJ __9 L

j_j Si !._. ____J a> __, L-JaJ. JL --j La J I _-_)__. 0 L> a_S _j LS" " v v

l_0 I -*-") A-i dJ . 0 L_j L-Jj-9 _-J LlS AJjjd-S _sA_Sdj___> A_) j _jjdL_Jd_>«j v

j»_J d^ J < Cjl_.j-S _-J) LSdL-i L_J j-9 dJ _;___ _jj A_S j j j j A, . )J A> __ l_J d_-

. 0 Li--_j_S' j ->_j__T "^J 0 _-)*_> ^JSdJdjS 0 Li L_Jj_-

J ' » d jj__ju_> _;__) (j-Jj-J j t_) dJ ___ l> dj A >J_ ,--. A_)j) dJ

_" J^-* _y^s'j LjAjj _;__a__ jd >dj jj__)j a_j j_)j_jjJS /._) d_j 0 Lû LJj__

A». J ' (>j<d <---> < _____ Lx _sljT ^J Lc (yf)d j Lj ___ 0 L -_» (Yû)

170 t**

y

_____-__, ,', I___S___S-_J .', a. 4_i d_> _ I 9__u H>J ' J LSd , I._; j d_j j JJ-J _-_> __--9-__) 0 _______ 4-J 0jj_jd_» j lj_) JJ»J '<___ L-Aj

j l_jj S" 0 L a_»i aJS jj»- j dJ_ 0 LSd_)jj_S dJSj a.o "i i > _JSjjj L 0 Ljjj

j " A I j L jj-ij-jj i_) aJ _J l> . d j dJ__) d__ j L 4_j->j_S 0 L(_;j A_>,__, " V v

0jj_ . **>*> l__j i_)"i iflt _s__j j l_j L~ >____jJS ^i _;dj lj_. jj_> j _l_j ^_)j__J_>

. ' ' ' '0d_S 0 Lj LSjj I -» *i ,.i * j 0 d_S 0 Ljd-t 0 l_j__ LSd___ij_) _j I ini i lj

_)»*j-Sjd_- aJ _5j Ijdjj A_> j -__i -Sd-jdj Lo _j- L 0 I j, ) ) _Sj l_jA__

j liV "> )j-j j j Ijjj-S __J->*J _-''» 'j-o _sj d _________ d__j jj-j <-> ..' a j-j Ldj L) _; jJ_-_j dJ _J<_ A "' ..' *' _<J <*)jj<-< j tyjZi d_S < jj-t ' jjj d___djd_j

_^ **) l i -Lw A j A-_ j JJl djjjjj j j___d_j J-J jdj _Sdj A__) O 4_j L d_j

, ***J»-» J < ' ,_-» 'j ' jA » AJ ^_*)jj_9v

jj -_j <_ Ijd-tjd-j I _j LSd_j ljJjJ. j 0 LSdiAjjJk 0 1 j ' dj j 4-iV »"

_;dj I >j d_j _i l_Jj_9 _.j___dJ I-*a_9_îJ Ijj ^jLj L _s*,/\ _Sjjj dJ L« ' M . *

^g _-Jd_> j Lj ^-J-jj-j d_i djj> j. d-j j djd-j^jjj _o___ (_S_ld_9 <_£j Ljv )

djd_j Lj j l.j__ __jj-J A_o 4_j___> 0 I i*_ ___

__ j Ij 0La__iAjLS ,0 4_j d_S J l_-_)dX 0 Lî* j (J-Jj-Jj t_) dj _J l>V. v

djd_j_jd-j d_> 0d__> 0 Lj> (S-j-j j 4-uj 4___j L__ lj_S__j jj 0 L rt \ > -> ^>V

* AA j J> J. d_j <_jl <

_Jd 9 dJ djd_j L-SdL> j 0 Lj> A_j lc-»-jI L--U-> j JI__-ldX 0l>_5JJ ll- I-j 4 j 4_9 A . I A> _j LJ d_j __, I j__o A_i (J-u J 'j-j-d A 'l __») ,i

j____o 4__ _;A_Sdjj d-_> Ajj_S J 0 l> JJ--J L-.djjd_*. . l__iA_ojj___> _ÎJ Lljv v

. j l-jdu_ _-î>d_j _> d_o A>A_o J L A 'i*>i i __Ji IjA_1j_j aJ_jA_S -> -luj j _)L>V

. __> dj___-)d_> ___ Ij-j L (jj_jj L_j />-__>-> _s_l---. _-a SdjJS__dJ __9 L

j_j Si !._. ____J a> __, L-JaJ. JL --j La J I _-_)__. 0 L> a_S _j LS" " v v

l_0 I -*-") A-i dJ . 0 L_j L-Jj-9 _-J LlS AJjjd-S _sA_Sdj___> A_) j _jjdL_Jd_>«j v

j»_J d^ J < Cjl_.j-S _-J) LSdL-i L_J j-9 dJ _;___ _jj A_S j j j j A, . )J A> __ l_J d_-

. 0 Li--_j_S' j ->_j__T "^J 0 _-)*_> ^JSdJdjS 0 Li L_Jj_-

J ' » d jj__ju_> _;__) (j-Jj-J j t_) dJ ___ l> dj A >J_ ,--. A_)j) dJ

_" J^-* _y^s'j LjAjj _;__a__ jd >dj jj__)j a_j j_)j_jjJS /._) d_j 0 Lû LJj__

A». J ' (>j<d <---> < _____ Lx _sljT ^J Lc (yf)d j Lj ___ 0 L -_» (Yû)

170 t**

Page 171: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

-* V

f-J<* ' ' OJJ-*- *"-£J-> (_£*-.__ Lj _-» _-ijJ_- __Jd> l_d_SdjA__

I_J > -S -L J-J -__-.<- _.AJJJ A_j j ____> L J- dui _i d_o dj_ _;ljAjd__(TT) .. \ ,_____ i , _j

v

d_l _5jd_-> _5j L S Ljd_9 tJS-JJ '->JJJ _, A> 1 __ d-__j d__)j j 4__ jO dJv I

__Sj j du- Lw Li _) A_o A> A-o * jo d_S d_j . d j A ''i __ ,_ d_j_j 0 LSd j j_ _;._ a a__V

jj-> j dj-J j jdjî ^jjj) _s lj-> <J . _tjj> j LS L _J _J_J__> _s_>jj_S

j _____> dJ 0 LS__j__j_t lj_» l__4jj4J»> . 0 l_Sd_J*_]__> J-jJ) d_j j d_S __Sdj4_>

J » J -5j *-*» _-"-*» 'j **-» j-i3^3^ 033-* '*- *-****-» i O *- *- -J *- ^v _ " ***-

. 4 J 4->j_____Sjj ___l_l j (_SA___)a__ i__-SJ 4> . JJ-J |0 ljd_.jd_) ' _*_,.! *"*.*) L _$dj Li_5 j i j '"ni'jj ) _sj aJ_ lS d_j .o djj L> aJS j j > d j a_j j Ljj j (j-jjJ- jjJS

- . v " v- J J " jj I j ) Ç) (_SjJ___dJ __>-__> a Ajj l> __-->j-o . AjA_> LuuAjJd-.

" *" - -***.*-> JJ j (.^.'"'^J^

j I -_ _J LS_l_>"j A o »i i i i__Sj A_l I j A_) 0 A> Li _S Lj-_ __) d>j <-~v ^

(_SJ d j d____* 0 LSaJSj t\ Q iîi I J ^--Jj-jJ-t J -_J 4_) I j Lj -j d_> J J_J jJ-Jj-) j L_idJV

a <*. j A . .*. . __jj_j l-> j _J 4-j Ij L_J . 4j4_tjJS4_> |__54__JJ_) J> dJS j_ d_J

' !_>_> 4 j_i_j I j " AJ) iVi ')J-o _;j 4__j 4__l_j 4__ dJS < j JJ l_> d j 0 LSd_jjjS

0 lj V.|C| iS *--. J**" O LS**»1jj->' _r"VJ 'j *-- j-V-J : _r-jl'**J <L^(_-J*,»-J '»-vîL-.

I J J 0JJ> J _ ' dJ Lj_»< dJ Jjj i_-S4_j4j Lj J lj_S 4 ->-__, ^l > iflt

JJ-*1 O 'j*-*-"' (_,-' LSdj '»-*>_» '*-- J _y^4-r. ) O ** O1* *"-*" OJJ-H J ''1-»--.J^,. X V >i

. > ' jj-j j LdLojdj- 0 _Sd-.jjJS _ 4_j lj L aJ ( j_ c«

1 <-___) jJJA-o dJ djdj Lj _;j L dJ jx-lo-j _S_) A-9 0 Lo-Jj_S I.V ").)) aJV

^ LS . j j_j ajaJÎ-Ja.. (S^j^j***-* -J _;d_Sdj L _.j Uj-_- jj_>

0 LSdOjjJS <_Sa> j j d__j a_) ^j IjJj L <dj_S ^^^Jj-jd.- L _;__L_jdJ ,^3j dj_w ' v w

A-_ __S_) A-9 _Sj L_) _;dj L>j 4__, jjJ_J.d_j d_jlj jo d-J jA_j A_j L ^ 'i.j Sii _i

L ..' _, 'i i "i j a-__j _^_a_S^I_l_. j L J_J_> j L ^jjjj d_i j dj d___jjj__j

. djd-j__d_ d_> 0d__> 0 Lj> I»--jj L_» ____» aJw * w

d_j__S _5j> __j LSdj L)jA_j dJ J*__-d_j j_ LJj__ _sjJ__i_J ^jjdj.y

t"> ")A-> A_j Ij LjdLD Jdj . d_Sdj L_J ^dj l>jdL_J _;djd__-J_J-t _j_)J-ljd_)

-Hr-*J»0 'jJJ-^ JJ-**-*-* _>Ji _--^ 'j*^" OJJ^ J '-'-J-*JJ**J **-» .r"^* O *='-*-»

. f. J , jL___l j_-.jl-» (YY.

YU J « Jj' »J> ' &*±£ iS'jT (---- (YT)

171; TA

-* V

f-J<* ' ' OJJ-*- *"-£J-> (_£*-.__ Lj _-» _-ijJ_- __Jd> l_d_SdjA__

I_J > -S -L J-J -__-.<- _.AJJJ A_j j ____> L J- dui _i d_o dj_ _;ljAjd__(TT) .. \ ,_____ i , _j

v

d_l _5jd_-> _5j L S Ljd_9 tJS-JJ '->JJJ _, A> 1 __ d-__j d__)j j 4__ jO dJv I

__Sj j du- Lw Li _) A_o A> A-o * jo d_S d_j . d j A ''i __ ,_ d_j_j 0 LSd j j_ _;._ a a__V

jj-> j dj-J j jdjî ^jjj) _s lj-> <J . _tjj> j LS L _J _J_J__> _s_>jj_S

j _____> dJ 0 LS__j__j_t lj_» l__4jj4J»> . 0 l_Sd_J*_]__> J-jJ) d_j j d_S __Sdj4_>

J » J -5j *-*» _-"-*» 'j **-» j-i3^3^ 033-* '*- *-****-» i O *- *- -J *- ^v _ " ***-

. 4 J 4->j_____Sjj ___l_l j (_SA___)a__ i__-SJ 4> . JJ-J |0 ljd_.jd_) ' _*_,.! *"*.*) L _$dj Li_5 j i j '"ni'jj ) _sj aJ_ lS d_j .o djj L> aJS j j > d j a_j j Ljj j (j-jjJ- jjJS

- . v " v- J J " jj I j ) Ç) (_SjJ___dJ __>-__> a Ajj l> __-->j-o . AjA_> LuuAjJd-.

" *" - -***.*-> JJ j (.^.'"'^J^

j I -_ _J LS_l_>"j A o »i i i i__Sj A_l I j A_) 0 A> Li _S Lj-_ __) d>j <-~v ^

(_SJ d j d____* 0 LSaJSj t\ Q iîi I J ^--Jj-jJ-t J -_J 4_) I j Lj -j d_> J J_J jJ-Jj-) j L_idJV

a <*. j A . .*. . __jj_j l-> j _J 4-j Ij L_J . 4j4_tjJS4_> |__54__JJ_) J> dJS j_ d_J

' !_>_> 4 j_i_j I j " AJ) iVi ')J-o _;j 4__j 4__l_j 4__ dJS < j JJ l_> d j 0 LSd_jjjS

0 lj V.|C| iS *--. J**" O LS**»1jj->' _r"VJ 'j *-- j-V-J : _r-jl'**J <L^(_-J*,»-J '»-vîL-.

I J J 0JJ> J _ ' dJ Lj_»< dJ Jjj i_-S4_j4j Lj J lj_S 4 ->-__, ^l > iflt

JJ-*1 O 'j*-*-"' (_,-' LSdj '»-*>_» '*-- J _y^4-r. ) O ** O1* *"-*" OJJ-H J ''1-»--.J^,. X V >i

. > ' jj-j j LdLojdj- 0 _Sd-.jjJS _ 4_j lj L aJ ( j_ c«

1 <-___) jJJA-o dJ djdj Lj _;j L dJ jx-lo-j _S_) A-9 0 Lo-Jj_S I.V ").)) aJV

^ LS . j j_j ajaJÎ-Ja.. (S^j^j***-* -J _;d_Sdj L _.j Uj-_- jj_>

0 LSdOjjJS <_Sa> j j d__j a_) ^j IjJj L <dj_S ^^^Jj-jd.- L _;__L_jdJ ,^3j dj_w ' v w

A-_ __S_) A-9 _Sj L_) _;dj L>j 4__, jjJ_J.d_j d_jlj jo d-J jA_j A_j L ^ 'i.j Sii _i

L ..' _, 'i i "i j a-__j _^_a_S^I_l_. j L J_J_> j L ^jjjj d_i j dj d___jjj__j

. djd-j__d_ d_> 0d__> 0 Lj> I»--jj L_» ____» aJw * w

d_j__S _5j> __j LSdj L)jA_j dJ J*__-d_j j_ LJj__ _sjJ__i_J ^jjdj.y

t"> ")A-> A_j Ij LjdLD Jdj . d_Sdj L_J ^dj l>jdL_J _;djd__-J_J-t _j_)J-ljd_)

-Hr-*J»0 'jJJ-^ JJ-**-*-* _>Ji _--^ 'j*^" OJJ^ J '-'-J-*JJ**J **-» .r"^* O *='-*-»

. f. J , jL___l j_-.jl-» (YY.

YU J « Jj' »J> ' &*±£ iS'jT (---- (YT)

171; TA

Page 172: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

V

(_Sj_ S-_) dj j A_w d__) J J> 0 I J dj _j_ d-S -t d-yj J I J> _ d__J .__> jO-J dh-J < 0_- jJSVj__> aJ. __) j_> 0 I j i i _s L_ jJ . a_j _, Li 0 LjJj _;j d__> j 0 l> j-jlo d_>

j 0 'j "'i j-S _;j_- 4_j 0jj-j j *Jj-S 0 L_5j I __a_) I __>___)_> _j__ aJ 0 l>v V

i." l i'ij 4_J _, '"" A_-> 4_S 0 l> j-J-o A_) l_Jj I ") _j J-S dj jjj ,__-___' l_,jV V.djl_d_>A_> __j Li oj'dj (_SJ ljd_j 4_i d jj diAjj <-j > (_>J> (_>j J J **) "> i

_; j I _>j d__j _Jx j_j J Lc a> _;j d_i dJ .. j_S __> _; j_o aJ_ ,__ l_> ax Li ___i j L>

__j4j>j Lj _> ****-. Lj**j L j A__ djj_i I 'i ji*»i ^_ij_j_& d-S < _j L-ujxW W V y

___» j___> __j (0_) 4_, . l_j l_t_) 0 L> _s-j-ij __J d_j !__ I j-_j (5j l_j d__j

__r-

.. I

___j I _> _S_tj_>j _JJ A_t __-J A_o j L) A j Aj d_i __j l__) duo dJ S ) j-j (_> 1 J Aj d_jv v

_;j lj _______ L___id_*. Li l___i LSa_J_Ja> 4_>jj_S ____i I_s_ ___ LS aJ . I ja-jV

0 L> j__> d_j ,0) d_j < I ____> l_S--J_-j-t lj i j d__> a_j >_j-S 0 i Si'i'ij A_j 0 L_J

4 j 4__j 0 L> J-J-0 A_) _S4j4->jJS t_jj__> dLJj A j __j I .l***,.!-*' J (_Sj_lj Ajj>AJ)

_____ L> _jj J_j _> L . 4 j 4 j I j A_i A "__.> _; LSj 4_t j j_ l-> j Li dj 4 >

.V l"idj I j j-J-o <-J_*> J L L_J d_9 A> (_Sj I J 4_j A_j _ uj L AX Li jJ-Jj-j j i_l dJ

i_ja 1 ^jj L> jA_.d__ djd-.j_S_J_ 0 LdjA-i _5j-j-j 0 LSaJ. LJj-_ ^J.j,. _ r - . ,j. . ,

_Sjj -! I j < j j-j (j- L ax Li ^j dJ j 4_> _S_j j_j __sj LSJj d_o j_> aJS < ij-jj-j j

_;dJ--j-__- LSd__ j d_o 0 d-j_J d_J _>_j Cj d_o j_> ___ I j j d j l> 0 J> d o _) ') __> d_t

y v f Y_i 1 ^J) l> j__o d_j jj-j __J L> _5j Ijdjj __> Li . » d j a_j lj_j__tjjJS

_;j Auj 4_>j L (_şj S.Vi aJ j 4jj_ i _> L

( j-\S\9' K ) _5?-j-* _S*I W ^L-__A_.__-iA_i j i-l..i>,) .) iSjjj -J______ a _. j_ ___- _> _; j dui j I _> j j L ___> __o _ _> _s_J -__ u. L ax Li _;jJSJ. aJ

d_>j___S _;_> Lj<->jj ' (__*-^ ***-*» l>> A-J '** l_5j-** l£jrf j * J Sd j 4_- Li . <JjrS ___-)

____> L (jpj-S - _>j 1__l_) I j ,__LJ J d j d_i J_ 4-J _jj_)j A_) j A_J) L j A_9V ' V V " *' V

d__J a_o j d j 4_____jj jJ__i ^j-jj-j j 0_j_ijS _;j L a_) 0 L> j_j_> aJ_ ___jjj_j

A 0d_-_j___d_ 1 71 ''.,,) Ct j Aj d__ l_Sd_Jj) A> ____j d-l AJ)A___) _;d_SA___)

(T1) 0l-jj-S--Sj>i)--î

j 1 _sj> j '- -> l_> _s_J d__ _Sj_. !_>_> j_j j i__j aJ _j L> d j A_i_J » aJw -__

j jo_j l_ j Lş-Sa-j ^-Sa-j-JaJj <>___>-> (5_JdL_> . ->j_S dj L L ___ LSdjd_,jd_,

_;dj I 0 aJ jj_)da_t _;j L ^j (_sjjJS j j_ a_S L-j d_j < jj-j j LaJw

.Yf J ' j L___l -ŞjjL (y»)Ylû J ' Jj ' -J-**" ^Ljx _;IjÎ pJLc (y1)

172 -"V

V

(_Sj_ S-_) dj j A_w d__) J J> 0 I J dj _j_ d-S -t d-yj J I J> _ d__J .__> jO-J dh-J < 0_- jJSVj__> aJ. __) j_> 0 I j i i _s L_ jJ . a_j _, Li 0 LjJj _;j d__> j 0 l> j-jlo d_>

j 0 'j "'i j-S _;j_- 4_j 0jj-j j *Jj-S 0 L_5j I __a_) I __>___)_> _j__ aJ 0 l>v V

i." l i'ij 4_J _, '"" A_-> 4_S 0 l> j-J-o A_) l_Jj I ") _j J-S dj jjj ,__-___' l_,jV V.djl_d_>A_> __j Li oj'dj (_SJ ljd_j 4_i d jj diAjj <-j > (_>J> (_>j J J **) "> i

_; j I _>j d__j _Jx j_j J Lc a> _;j d_i dJ .. j_S __> _; j_o aJ_ ,__ l_> ax Li ___i j L>

__j4j>j Lj _> ****-. Lj**j L j A__ djj_i I 'i ji*»i ^_ij_j_& d-S < _j L-ujxW W V y

___» j___> __j (0_) 4_, . l_j l_t_) 0 L> _s-j-ij __J d_j !__ I j-_j (5j l_j d__j

__r-

.. I

___j I _> _S_tj_>j _JJ A_t __-J A_o j L) A j Aj d_i __j l__) duo dJ S ) j-j (_> 1 J Aj d_jv v

_;j lj _______ L___id_*. Li l___i LSa_J_Ja> 4_>jj_S ____i I_s_ ___ LS aJ . I ja-jV

0 L> j__> d_j ,0) d_j < I ____> l_S--J_-j-t lj i j d__> a_j >_j-S 0 i Si'i'ij A_j 0 L_J

4 j 4__j 0 L> J-J-0 A_) _S4j4->jJS t_jj__> dLJj A j __j I .l***,.!-*' J (_Sj_lj Ajj>AJ)

_____ L> _jj J_j _> L . 4 j 4 j I j A_i A "__.> _; LSj 4_t j j_ l-> j Li dj 4 >

.V l"idj I j j-J-o <-J_*> J L L_J d_9 A> (_Sj I J 4_j A_j _ uj L AX Li jJ-Jj-j j i_l dJ

i_ja 1 ^jj L> jA_.d__ djd-.j_S_J_ 0 LdjA-i _5j-j-j 0 LSaJ. LJj-_ ^J.j,. _ r - . ,j. . ,

_Sjj -! I j < j j-j (j- L ax Li ^j dJ j 4_> _S_j j_j __sj LSJj d_o j_> aJS < ij-jj-j j

_;dJ--j-__- LSd__ j d_o 0 d-j_J d_J _>_j Cj d_o j_> ___ I j j d j l> 0 J> d o _) ') __> d_t

y v f Y_i 1 ^J) l> j__o d_j jj-j __J L> _5j Ijdjj __> Li . » d j a_j lj_j__tjjJS

_;j Auj 4_>j L (_şj S.Vi aJ j 4jj_ i _> L

( j-\S\9' K ) _5?-j-* _S*I W ^L-__A_.__-iA_i j i-l..i>,) .) iSjjj -J______ a _. j_ ___- _> _; j dui j I _> j j L ___> __o _ _> _s_J -__ u. L ax Li _;jJSJ. aJ

d_>j___S _;_> Lj<->jj ' (__*-^ ***-*» l>> A-J '** l_5j-** l£jrf j * J Sd j 4_- Li . <JjrS ___-)

____> L (jpj-S - _>j 1__l_) I j ,__LJ J d j d_i J_ 4-J _jj_)j A_) j A_J) L j A_9V ' V V " *' V

d__J a_o j d j 4_____jj jJ__i ^j-jj-j j 0_j_ijS _;j L a_) 0 L> j_j_> aJ_ ___jjj_j

A 0d_-_j___d_ 1 71 ''.,,) Ct j Aj d__ l_Sd_Jj) A> ____j d-l AJ)A___) _;d_SA___)

(T1) 0l-jj-S--Sj>i)--î

j 1 _sj> j '- -> l_> _s_J d__ _Sj_. !_>_> j_j j i__j aJ _j L> d j A_i_J » aJw -__

j jo_j l_ j Lş-Sa-j ^-Sa-j-JaJj <>___>-> (5_JdL_> . ->j_S dj L L ___ LSdjd_,jd_,

_;dj I 0 aJ jj_)da_t _;j L ^j (_sjjJS j j_ a_S L-j d_j < jj-j j LaJw

.Yf J ' j L___l -ŞjjL (y»)Ylû J ' Jj ' -J-**" ^Ljx _;IjÎ pJLc (y1)

172 -"V

Page 173: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

(_Sj L dJ _<_-_ I j d<- <_Sa_j Li <*» -*« o.j.i 'i 4_j _Sj> _SJ 1 J Ajj A_j 0 l> j lo d_J

dtijJJ d-ljjj . jj. _) A-J _-S_tjj_S j jo djS -?__- AjA_j_;j Lj L j __) Lj__

*» -. j--> LS_> j LSjj 0 lj___ _j Li ____ja_> j-jjaJ _;j> _Vj_S __) _y__d_>

j j _>__S _J _;ljl_> l___j-_o L j_J j ^yujjj.. jj, Lax Li aJ __Sa_j aj> L_;d j I 9-_-_- __- Lo_u>jx ^-j LSd_ij_l_b _J d j L j ___ _-SJ a> j _;_> _-Jj-_u- I j L_AjAlSj_ij Ij j Li . Aj Aj____t_)j j A_o l_l _SJ-J dJ j d_j j.__o_> lS-J-J. 0A-Lj __>

V

_;jlj d-j d_> _i_>_> L> j-j-o d_j . ->j-S J j j-t-9 0 !___ l> j-j-o dJî ,-j j I j>j I»j _-J» LSw

J _-*-» i*) 0 A "l Juj) dJ j AjAidjjS 0 lodj L -_>_u>-) _5_Jd_-> djd_i_jdjj_9, w

d_______S_) d_9 dj j _; I 'i.'gt _-~JJ aJ j j_j l_____j j_i_j (___S__> j 4A _j d_o 4_) j I j>/ w

_-*»jJj A-o Aj 0 1 ._,_) "t i" d__ Li ^Jj lj l_9j__ j jj_-___m> Jjj j A-_ A-V A> "' j ^- ' lj

j 1 ** j j-~ a_*> j 0 Lj_> )_;j-j>-j l> j-jj 4__ I ..) "i ")*> a_)j_j ->jJÎ 0 L> j -o dL-j

__) _____j , 4j I j ) \ 4 _t __ LSdj-jjdj j Li j_> 0 L_i_j Ldj LS j djd_>j_S

JJ * J--OJ **** (_--* 'j-=*-- ._--JJ'---' 0 L_> .q loj r» j-j^ Li _-- L_jdJA_,j LS« * _

' JJ » ** O -_**J-H '-' J ç-*-°JJ'i O J^" **- J **** *J J3"? J"**' ***v v

_5_l _________ __-> J_S L_-LUJJ j-> d_S __J)Ld-_tlj ,_J_J J ^--JjJ-J Li dJ ^jjSd-jduoLw w

^J) I j L L_J dj J dw) (_S-> J JUJ d-J d J Aj) L> J_--> A_t J) A_>_y dj A <_-0_>

0 L___)___)_t __) d_9 j 0 l> j-J-o A_j _|j LjJ LScj-Jj4_ __- l___>d->A_>j LS

a_j 1 1 ') _sj> _5j Luj 11. (j l<_ a ,' j_>_i *> j -^ ' »j_} .'. j-J-y __ "' I" d _> Ai I.)

_> A I ___- l> A j A-Jj l \ l J_J _; Li J _Sj> __r-l L 4 j LS L 0 l> J-J-0 4 J (_5_v

_Sj Lj J LS . _. '-> AJj 1_>A_j >__luj A 4___jj A> _) L> (J J î» -*-*-'-*' _- ' .;' <* **-"> Orfjrtj*" V

(_SJ> ,_J) 1 J ,.) ') A j j> j. 4 j j l__-j_> ^9 l_tj j j_t_) ^jj LS4 j l___) I j- J> A j duo A_)V

j_j__o A_> 0 L^ I j 0 LSd-tjjS d_S **^__ LS . Ajd->j_? _J LSa-i _s Li ___duojj___> jw

" _ 0 L___>-1_0_1 __S-J 4_9 ,-__J L J ..' ' L_-djjA__ J dj L__u>dj Ij Li A_j j-> 0 l>(u) .

oV

V

L> j-jlo 4_j J L '**> O L-.J*>* d "i iii A -t d "i.iii A -t

-Sjjj j f 'jj *-*' '*-' o *--j' -w-l- *-> d->jj_S < i_t___ Ijjj jdJ jd__

o L Lj> < 0jj_jj__Jd_-i ^-j L-ujjx ,j LSd_?d_j dj d-t j 0 L__,d-> 4_jj LS

__jl-Vjj_S j_a__ _.jUj _j*i-jj-» _;j d jlj d_-L_) d__ . 0 lj_l_ ^ L__._.j j_S d__jl_iA_?

|»d__ ^-JlJ) l_j__">A_) 0 lj-_J ^-JduojJ-C^ . * _**__djLlj_dLS jljAft 'Vi.nj.i A-»

^__j (jjdui 0 LwJ. LSd_Vjj_S Ij_j d_. j-i j 0 L _-j .^Sa^. j *jS ,_a_j Iojj_S

tf

. j_j j j) aJ? _$j Uj_? < _____ Lj L a_) _s->j j-S : '«>* < _-Sj _>_--j> 1 ( 1 A )

Yir J ' Jj ' -J^ « _*-»*-*-- iS'jT f-*1- (H)

173 'n

(_Sj L dJ _<_-_ I j d<- <_Sa_j Li <*» -*« o.j.i 'i 4_j _Sj> _SJ 1 J Ajj A_j 0 l> j lo d_J

dtijJJ d-ljjj . jj. _) A-J _-S_tjj_S j jo djS -?__- AjA_j_;j Lj L j __) Lj__

*» -. j--> LS_> j LSjj 0 lj___ _j Li ____ja_> j-jjaJ _;j> _Vj_S __) _y__d_>

j j _>__S _J _;ljl_> l___j-_o L j_J j ^yujjj.. jj, Lax Li aJ __Sa_j aj> L_;d j I 9-_-_- __- Lo_u>jx ^-j LSd_ij_l_b _J d j L j ___ _-SJ a> j _;_> _-Jj-_u- I j L_AjAlSj_ij Ij j Li . Aj Aj____t_)j j A_o l_l _SJ-J dJ j d_j j.__o_> lS-J-J. 0A-Lj __>

V

_;jlj d-j d_> _i_>_> L> j-j-o d_j . ->j-S J j j-t-9 0 !___ l> j-j-o dJî ,-j j I j>j I»j _-J» LSw

J _-*-» i*) 0 A "l Juj) dJ j AjAidjjS 0 lodj L -_>_u>-) _5_Jd_-> djd_i_jdjj_9, w

d_______S_) d_9 dj j _; I 'i.'gt _-~JJ aJ j j_j l_____j j_i_j (___S__> j 4A _j d_o 4_) j I j>/ w

_-*»jJj A-o Aj 0 1 ._,_) "t i" d__ Li ^Jj lj l_9j__ j jj_-___m> Jjj j A-_ A-V A> "' j ^- ' lj

j 1 ** j j-~ a_*> j 0 Lj_> )_;j-j>-j l> j-jj 4__ I ..) "i ")*> a_)j_j ->jJÎ 0 L> j -o dL-j

__) _____j , 4j I j ) \ 4 _t __ LSdj-jjdj j Li j_> 0 L_i_j Ldj LS j djd_>j_S

JJ * J--OJ **** (_--* 'j-=*-- ._--JJ'---' 0 L_> .q loj r» j-j^ Li _-- L_jdJA_,j LS« * _

' JJ » ** O -_**J-H '-' J ç-*-°JJ'i O J^" **- J **** *J J3"? J"**' ***v v

_5_l _________ __-> J_S L_-LUJJ j-> d_S __J)Ld-_tlj ,_J_J J ^--JjJ-J Li dJ ^jjSd-jduoLw w

^J) I j L L_J dj J dw) (_S-> J JUJ d-J d J Aj) L> J_--> A_t J) A_>_y dj A <_-0_>

0 L___)___)_t __) d_9 j 0 l> j-J-o A_j _|j LjJ LScj-Jj4_ __- l___>d->A_>j LS

a_j 1 1 ') _sj> _5j Luj 11. (j l<_ a ,' j_>_i *> j -^ ' »j_} .'. j-J-y __ "' I" d _> Ai I.)

_> A I ___- l> A j A-Jj l \ l J_J _; Li J _Sj> __r-l L 4 j LS L 0 l> J-J-0 4 J (_5_v

_Sj Lj J LS . _. '-> AJj 1_>A_j >__luj A 4___jj A> _) L> (J J î» -*-*-'-*' _- ' .;' <* **-"> Orfjrtj*" V

(_SJ> ,_J) 1 J ,.) ') A j j> j. 4 j j l__-j_> ^9 l_tj j j_t_) ^jj LS4 j l___) I j- J> A j duo A_)V

j_j__o A_> 0 L^ I j 0 LSd-tjjS d_S **^__ LS . Ajd->j_? _J LSa-i _s Li ___duojj___> jw

" _ 0 L___>-1_0_1 __S-J 4_9 ,-__J L J ..' ' L_-djjA__ J dj L__u>dj Ij Li A_j j-> 0 l>(u) .

oV

V

L> j-jlo 4_j J L '**> O L-.J*>* d "i iii A -t d "i.iii A -t

-Sjjj j f 'jj *-*' '*-' o *--j' -w-l- *-> d->jj_S < i_t___ Ijjj jdJ jd__

o L Lj> < 0jj_jj__Jd_-i ^-j L-ujjx ,j LSd_?d_j dj d-t j 0 L__,d-> 4_jj LS

__jl-Vjj_S j_a__ _.jUj _j*i-jj-» _;j d jlj d_-L_) d__ . 0 lj_l_ ^ L__._.j j_S d__jl_iA_?

|»d__ ^-JlJ) l_j__">A_) 0 lj-_J ^-JduojJ-C^ . * _**__djLlj_dLS jljAft 'Vi.nj.i A-»

^__j (jjdui 0 LwJ. LSd_Vjj_S Ij_j d_. j-i j 0 L _-j .^Sa^. j *jS ,_a_j Iojj_S

tf

. j_j j j) aJ? _$j Uj_? < _____ Lj L a_) _s->j j-S : '«>* < _-Sj _>_--j> 1 ( 1 A )

Yir J ' Jj ' -J^ « _*-»*-*-- iS'jT f-*1- (H)

173 'n

Page 174: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

.V V VlS l> jo A-j j_j _Sj _- 0 L> J_J_> A_) aj) 4_j . d __Jj dJ d-o j- d_j rt *** l>

»j_i d j duj LS j dJ i'i'i ') j_o __Sj A ____ A_Um A-j _;d_jjj d_> _. Ijdujd-J !->V

jd____ojx _J L-__s i_Sd_jdj L . jj-j djdjjjj.* ^_j Ljduo aJ ^j-^A-i _*_JaJ

I - J) I __-___uojJ_ J __-) jA-ojX _Sj d_û, _5d_SjA> dJ j JJ-J 0 'jj-- i<s **-**/ _ tf \ «.

(**J-S 4 j_j-o 4__ Cj j-Sd-t 0 LicrJ 1 * ' 1 * |_Sj d_) 0 L> t-J-o 4-j *C ". ... a.\1-0

j 0 I j d j__jlj l____j^j___T 1 __ j d j d_i_j jSjdj _____> j a> ___ L ax L a_S ^jj LS

jj_, ___ L_-jx _-_aJj

j ,.' n A_i ______) j Aui j> l_j J 4_S __i j L> I iV 1 ',1 Lo_jjX _5j Aui dJ _j L> j-JLOV V w

j t_j_u)j_> I j_j ^jj) Aj_j_idx _sj l.ij A__) j cjj-SJ _sj-jj j dj _J-i 4jj> ^j L>

v * "j I - J -> j-S l_j*_) 4_> 0 l> j_u> duj A_> _;j dj A-_Tj duo J j dj d__?j 4_j _;<___ A_J duow " vJ '"' j _*->jJ _rjd-0JJ-*J'-> lj**>djjd_- . __._s.d_) __j __j l> _;djjd__> _;j Ljj -» I J> LSa__ LJj_9 ____>id_ dJ j jj_> 0 Lşlj Ljj L aJ ,__«__> d_S

***--*/ »1 **".i "1 ") d _ 0 lj_j____jjj ^s L__)dj Aj a__ _.j L.)i,_.) Ij Li j IjJS j ___> _£d_-_____j

**» **T» J I ' .' L-LLUJJJ-) 0 L> J .1 0 d_J J_l J»J aJ... . <- - ". v I 'J ..' 0 duj -_-Lu)d_) _LJ dj__t_> J A J A_JLJ-J_)J j ._' .'

V

**. ... IJ ., I )..) J d__JJ_> djd__L>Aj JO dJ j d__tV

Ljl_- j j_o 4_*_ _;j j Aij d__j ;Jd_l __Jj_o _Şj AJ-j A Smi4-j JJ > i_tdjd_jjj_)

rt ") d j - dX __j Ij-J-o ___L_i4_> dJ ______ j 4_-) 0 A> J JJ-J (_J> (_-*-J*'J *-*> Jj aJ j »ij-S (_şji 1 S l_> j L_____j d_j _j l____,j__ a_ij a_j içJj LS4_>jj_S

jl

jj d_J dJ

L

0

iSj

l>

V

A_>j

J^

aJ?

aJ,

J

_;

jjj

o^A_> L

J _Sjj j j ^ j L lSj j d_> d_> 0 I "1 n>__ j jJS ^_j LS Lo d jJ> L j d 9

d_> _j L - » L djdjjj j dJ . JJ-J *--- Lj L i

dJ ^_j L> _sj Lj L -tjJS Ciiiij j_ 0 L> j-j-o

jjjj IjJjA-odJ ^Jdu. ^--jLjAX _s'jT (J Lc _-J»Aj L>

_>j dJ j 0 l> j-j-o 4_j __j duo j> d-j-j l_o _>j j_S ^-j LSd jlo j od j_j_id_c( 1 Y)

. 4_> Ij4_> I-jA_j _Sd_j L

v

S d_j I '> dJ ^---JJ-o _5j 4 a_j A_5-_. 4_S ; ^J 4 -> 0 L j ______ j_5 ( 1 *f )v

«*l1Yo <-_1-_-_j < 0Ljli^_-_L,_jj__i. d_____j) . _j_S ^ d _v 0 L>

llo JYIY J ' Jj ' -J-=*' _-» Ljx is'jT ^J Lc (i_)'

__Lujj->1j_j ^j l> j-J-0 d_j _ _____< Lj L A_) (S_l_,_jS ; .V.o-l o '_jSj O-^-0 ( ' ^ )

"IIC** _r-' '-.j-*1 « f*-->'a-T' LfJ L- < r _*dj Lj < j^_)j_)a_. (_sj Uj...

Y1Y J ' Jj ' -J-=* ' _r» L--Î iS ' j T f-1 - (1Y)/

174 To

.V V VlS l> jo A-j j_j _Sj _- 0 L> J_J_> A_) aj) 4_j . d __Jj dJ d-o j- d_j rt *** l>

»j_i d j duj LS j dJ i'i'i ') j_o __Sj A ____ A_Um A-j _;d_jjj d_> _. Ijdujd-J !->V

jd____ojx _J L-__s i_Sd_jdj L . jj-j djdjjjj.* ^_j Ljduo aJ ^j-^A-i _*_JaJ

I - J) I __-___uojJ_ J __-) jA-ojX _Sj d_û, _5d_SjA> dJ j JJ-J 0 'jj-- i<s **-**/ _ tf \ «.

(**J-S 4 j_j-o 4__ Cj j-Sd-t 0 LicrJ 1 * ' 1 * |_Sj d_) 0 L> t-J-o 4-j *C ". ... a.\1-0

j 0 I j d j__jlj l____j^j___T 1 __ j d j d_i_j jSjdj _____> j a> ___ L ax L a_S ^jj LS

jj_, ___ L_-jx _-_aJj

j ,.' n A_i ______) j Aui j> l_j J 4_S __i j L> I iV 1 ',1 Lo_jjX _5j Aui dJ _j L> j-JLOV V w

j t_j_u)j_> I j_j ^jj) Aj_j_idx _sj l.ij A__) j cjj-SJ _sj-jj j dj _J-i 4jj> ^j L>

v * "j I - J -> j-S l_j*_) 4_> 0 l> j_u> duj A_> _;j dj A-_Tj duo J j dj d__?j 4_j _;<___ A_J duow " vJ '"' j _*->jJ _rjd-0JJ-*J'-> lj**>djjd_- . __._s.d_) __j __j l> _;djjd__> _;j Ljj -» I J> LSa__ LJj_9 ____>id_ dJ j jj_> 0 Lşlj Ljj L aJ ,__«__> d_S

***--*/ »1 **".i "1 ") d _ 0 lj_j____jjj ^s L__)dj Aj a__ _.j L.)i,_.) Ij Li j IjJS j ___> _£d_-_____j

**» **T» J I ' .' L-LLUJJJ-) 0 L> J .1 0 d_J J_l J»J aJ... . <- - ". v I 'J ..' 0 duj -_-Lu)d_) _LJ dj__t_> J A J A_JLJ-J_)J j ._' .'

V

**. ... IJ ., I )..) J d__JJ_> djd__L>Aj JO dJ j d__tV

Ljl_- j j_o 4_*_ _;j j Aij d__j ;Jd_l __Jj_o _Şj AJ-j A Smi4-j JJ > i_tdjd_jjj_)

rt ") d j - dX __j Ij-J-o ___L_i4_> dJ ______ j 4_-) 0 A> J JJ-J (_J> (_-*-J*'J *-*> Jj aJ j »ij-S (_şji 1 S l_> j L_____j d_j _j l____,j__ a_ij a_j içJj LS4_>jj_S

jl

jj d_J dJ

L

0

iSj

l>

V

A_>j

J^

aJ?

aJ,

J

_;

jjj

o^A_> L

J _Sjj j j ^ j L lSj j d_> d_> 0 I "1 n>__ j jJS ^_j LS Lo d jJ> L j d 9

d_> _j L - » L djdjjj j dJ . JJ-J *--- Lj L i

dJ ^_j L> _sj Lj L -tjJS Ciiiij j_ 0 L> j-j-o

jjjj IjJjA-odJ ^Jdu. ^--jLjAX _s'jT (J Lc _-J»Aj L>

_>j dJ j 0 l> j-j-o 4_j __j duo j> d-j-j l_o _>j j_S ^-j LSd jlo j od j_j_id_c( 1 Y)

. 4_> Ij4_> I-jA_j _Sd_j L

v

S d_j I '> dJ ^---JJ-o _5j 4 a_j A_5-_. 4_S ; ^J 4 -> 0 L j ______ j_5 ( 1 *f )v

«*l1Yo <-_1-_-_j < 0Ljli^_-_L,_jj__i. d_____j) . _j_S ^ d _v 0 L>

llo JYIY J ' Jj ' -J-=*' _-» Ljx is'jT ^J Lc (i_)'

__Lujj->1j_j ^j l> j-J-0 d_j _ _____< Lj L A_) (S_l_,_jS ; .V.o-l o '_jSj O-^-0 ( ' ^ )

"IIC** _r-' '-.j-*1 « f*-->'a-T' LfJ L- < r _*dj Lj < j^_)j_)a_. (_sj Uj...

Y1Y J ' Jj ' -J-=* ' _r» L--Î iS ' j T f-1 - (1Y)/

174 To

Page 175: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

w 'j__>J ,11 j**) (j'')i) ' t_SJ a> _sj L _>4'j "-r1 ; _J a _ !_____> ,v i iV, d j ljj_i_>

j.j_jj.j_j djj_jj_S 0 L^j 0 LSd_jj_> a_S jj_ja__ _J ___ jj-> l<-____ij_i jo dJ

jj_) 0 lj_)J J (JJJ d j d_j L d j _;_-- 4_i d_j_) A_9 JJ<i js aJ. . J>J> (»J> J(*. ) *

. ' ' 4jd_-j_"> ^j Ldj L _;j_j dJ j d-_ 0 l> j_j_s d_j j*/ v

_*__) d____9 ^JJ-S _____ L A-DJJ-J JJjJ-o JJ-> f> djj 4_S djA-j _;ljdjd__jV

duo Lu9djdui l__i _JSa jJj-jlo dj 0 L>i_9Ajd_i j__J 4_j djjtijjS 0 Llo -LO <*>

Jj l_> d j_j L j 4_9 ^__ a_) aJ l___> Ajj 0 L> <__ a j dui . j____j_-) L _sj L _*i_>

(Sjd u, 4 I j-j-jlj ->j !_ (Sj L d_i LSd_ -Sd_i_Jd_9 _-w L l_>jdj ___>_ ___>

'» 'jj-y

c>

A J'

j_- 1 J-J -» A ji.i.'i'i AX _Sj l<_ j A__ I -_-> L <*iJ- Li _c-» Al. j A_j dJv

Sljj |____, l_> 1__ j d__idJ 0 l> j_-o dj_ ^-J d-j >V i "'i d j I j jlo J JJ 0 L>

V VI .v- 0 "l ) II.(_Sj A_> djjjj A_> J 4-> u-J_o 4__ l_) d j AX . JJ-!» J ' _"» * ' * -»

V V

j ** ' A _ < tx L d__t j i_Sd_j A-j Ajj j j __ - d_j ( .». C _ |0_o-> )

' "i Y i i ** <-djj_) 0 l> _sj i_j djj_) iS-jjJs

v v

'iVi") 'ij-o (_şj d _-Ji A \id d-j j LSdj 1j_djj_j J d__tdj d__> I_j_- |0 d i j»_J A_iV y

L_i ) I. U _od_>jd__, dJ ; _Jd_t -j__jj_o _Şj d--j 4 Suid-j . 0j__SLlS_ij

_. I 4 j ___ ^_s j Lj J j_> A_> _SJ I l ,i A-j d j___ dX j_ dJ ( a S. _ i_'i" Ij-Jb AJj

_" ' " j jj_j d__jdjjd_> j. d_j _;L_.j4_ ^-j Ij >___> 4_o j> aJ 7_-Sa_> Ajj_>V

*-i _r -'J4*:(^) ,jS

V <.

*'*l'» ** _l (_ŞJ 'i '*"' J i__5-°jj J _--> J jdjd__>j__J> j jdjd__tjdu_ __- ) j A_>

L___ __> Li _;jj_S _5-_' dj l_j> _; Li -__-_-_o _ o d_tj a_u) -J

l_5

l_**_i Ljj L j 0 Ij-J-J ^-> l> J d_uj d_>j_i ^^gjj duj A__ ^ Lo-jj-Î ^y-l JjA_>" V

") ") d _> aJ ^jlojj j _^j LoJ dLw j _;_>_> ^5-» Lo__)jx l_sj-S-.dJ . _>j-S j-j-S '-

-_.__________> _>d_od_>d_o L j L_ljj_j4_. 0 'j-J-J ___J__OJJ--> _-- L_u_d-J-_JJ LS

d_>j S djd__> Lj_> _j4j_ dJ _-l_jj-> ij_>jLj_- ^__, lj__o _J 0 Lu-jj L

.Y. J 'jL-l j_jjL (i)

rAf J « -» L^Jj^ (')11 J , j l__i I -ŞjjL (n)

__; -_-_" 0 1- .jl ) » "jlYo <^ '-->!_. « <*__>.- _5-Jd__ < jj_.lj.j4_: (if)Yr J ' jA-jJJ-i

Y1Y J ' Jj' -Jj> . _-. L-c (j IjJ? pJ Lc (ir)

175TS

w 'j__>J ,11 j**) (j'')i) ' t_SJ a> _sj L _>4'j "-r1 ; _J a _ !_____> ,v i iV, d j ljj_i_>

j.j_jj.j_j djj_jj_S 0 L^j 0 LSd_jj_> a_S jj_ja__ _J ___ jj-> l<-____ij_i jo dJ

jj_) 0 lj_)J J (JJJ d j d_j L d j _;_-- 4_i d_j_) A_9 JJ<i js aJ. . J>J> (»J> J(*. ) *

. ' ' 4jd_-j_"> ^j Ldj L _;j_j dJ j d-_ 0 l> j_j_s d_j j*/ v

_*__) d____9 ^JJ-S _____ L A-DJJ-J JJjJ-o JJ-> f> djj 4_S djA-j _;ljdjd__jV

duo Lu9djdui l__i _JSa jJj-jlo dj 0 L>i_9Ajd_i j__J 4_j djjtijjS 0 Llo -LO <*>

Jj l_> d j_j L j 4_9 ^__ a_) aJ l___> Ajj 0 L> <__ a j dui . j____j_-) L _sj L _*i_>

(Sjd u, 4 I j-j-jlj ->j !_ (Sj L d_i LSd_ -Sd_i_Jd_9 _-w L l_>jdj ___>_ ___>

'» 'jj-y

c>

A J'

j_- 1 J-J -» A ji.i.'i'i AX _Sj l<_ j A__ I -_-> L <*iJ- Li _c-» Al. j A_j dJv

Sljj |____, l_> 1__ j d__idJ 0 l> j_-o dj_ ^-J d-j >V i "'i d j I j jlo J JJ 0 L>

V VI .v- 0 "l ) II.(_Sj A_> djjjj A_> J 4-> u-J_o 4__ l_) d j AX . JJ-!» J ' _"» * ' * -»

V V

j ** ' A _ < tx L d__t j i_Sd_j A-j Ajj j j __ - d_j ( .». C _ |0_o-> )

' "i Y i i ** <-djj_) 0 l> _sj i_j djj_) iS-jjJs

v v

'iVi") 'ij-o (_şj d _-Ji A \id d-j j LSdj 1j_djj_j J d__tdj d__> I_j_- |0 d i j»_J A_iV y

L_i ) I. U _od_>jd__, dJ ; _Jd_t -j__jj_o _Şj d--j 4 Suid-j . 0j__SLlS_ij

_. I 4 j ___ ^_s j Lj J j_> A_> _SJ I l ,i A-j d j___ dX j_ dJ ( a S. _ i_'i" Ij-Jb AJj

_" ' " j jj_j d__jdjjd_> j. d_j _;L_.j4_ ^-j Ij >___> 4_o j> aJ 7_-Sa_> Ajj_>V

*-i _r -'J4*:(^) ,jS

V <.

*'*l'» ** _l (_ŞJ 'i '*"' J i__5-°jj J _--> J jdjd__>j__J> j jdjd__tjdu_ __- ) j A_>

L___ __> Li _;jj_S _5-_' dj l_j> _; Li -__-_-_o _ o d_tj a_u) -J

l_5

l_**_i Ljj L j 0 Ij-J-J ^-> l> J d_uj d_>j_i ^^gjj duj A__ ^ Lo-jj-Î ^y-l JjA_>" V

") ") d _> aJ ^jlojj j _^j LoJ dLw j _;_>_> ^5-» Lo__)jx l_sj-S-.dJ . _>j-S j-j-S '-

-_.__________> _>d_od_>d_o L j L_ljj_j4_. 0 'j-J-J ___J__OJJ--> _-- L_u_d-J-_JJ LS

d_>j S djd__> Lj_> _j4j_ dJ _-l_jj-> ij_>jLj_- ^__, lj__o _J 0 Lu-jj L

.Y. J 'jL-l j_jjL (i)

rAf J « -» L^Jj^ (')11 J , j l__i I -ŞjjL (n)

__; -_-_" 0 1- .jl ) » "jlYo <^ '-->!_. « <*__>.- _5-Jd__ < jj_.lj.j4_: (if)Yr J ' jA-jJJ-i

Y1Y J ' Jj' -Jj> . _-. L-c (j IjJ? pJ Lc (ir)

175TS

Page 176: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Ajj aJ j A_) j j_> |» d_j . d j dtdjjSd-. 0 L_/-Jrl *> J *-' ' J A *** ..' ..' AJ _" ._ ' LSa_j__J-o__jo_C

j » o *-** 0 ^**-*1 -Vj-Sd-. 0 L..JJ-S ^-jj L j _>j_j4_t 0 L_>jjJS _;j L ^jj LS»* »._;j _> 'ljjJ- d j I ) dJ L Ajj du- !___ j. <_-_) . 0 d--_j 0 L____j__jJ") 4J J j d_i

V

duj duo J J **t -» JJ<- A A__ ")n)d_. d j l_) A_) ^-J L-jS J L l-J 0 LSa_,jJ_S jdjjjdJ

ûjj-j _. LSd-tjj-S j^jjjj Lo_jj£ j 0 lj-__ 0 Ij_jJj __SjJS L (_jj_j-s-o ___! Ij_jj<i a_j</

_5j d_J_ _-j> 1__j_uo 4_> jj > 0 l_id_Sd_j_Jj . Cjj dJS _J 0 1 i 'i Lj ^ij-jjjj dJSJ V

,, "' d-J A_i 1 j_ __ Lj j_9 d_j 0 J j i _'')> *> LJ-j LS d j L-tt J d_J dj j d-t J J_> J_ A-J

djjdjjdu) JJ<d *

I "i __ J 4_)_) dJ _jj_ ^-j L j 4-o (___i_>j_S LjjJ.jj-.dJj ^Jj A_t Luu

_______ j d_SJ d_*> _)__ j l_>j d__> j ljjSd_td__ j-J-J J ,j_____j j L> j_> djdu_l_)AX

___)____> j ^.juijS j-j 0 L_-_><_jj_S 4__ _**.a_> ____J_|.- _; Lluj j jJ_waJjL

<J

j I _)dJ j_> jj > _j_ L dx Li ^ A_i> Aj) ,__> l_>_. ___> jo __>. _j Ldj LS

' O L__g_Vjj_S ___ LjA_o __J-J-J

AjJ f'J*^' (__--_> _;A_ijj I >V i "i j l_9 __jj_jj__i , i i "i **> (__S>j A_> dJV

_"j) _____-_9 _Sjd_jjjjA_t ^-j LSd_j_;j jjuj L j Ojjjj _; Ij *. i "i j dj lj_gjj_>V *-* ¥

Ai-_0<^ 0 ) 1 d -. 0 l__d--JJ_S jojJ A_j < (*>J<- (»>J**> 0 ..' ' Al** J_OUO*_

v

I "imjfft < j_i__o<_ Aj ljJjjJS d_j_J du9 j- d_j j>j_j j 4__> jo-uoi- _S L L

rt .) AjAjj I-jA-j _J ^jSduj L L _j-d-Sjd__ j AjAjJdj Ij-Sd_j 0JJJ _-i L *-**

_;dj lj 1 j A I j._> . j_-j j__- d_ijj JJ-> dJ d_>, ") >j > j__uo>_ < A a i ' lS Jv "

-* . * (__l A_9 0J> L> . ___ijj_i4_S L_i Cjj jJ _L L d_j l__)j_Sj_> _j l_tjj_S-) V

0 djj a S AjjaJS _;_j a_j _id-S_J d_9 _Sjd_jjjjd>i j dj_jj_i \ i"i j jJ j-Sdj _;j->V V

________! 4_> . jd_) A_J A-JJ jJi l__ dj4J_l___> dj j 0_>d_l__jJjJ dj jtij 'l I J d-S

j a s a >, , _l____jjlj L Aj<d <oj<d iv.o \t,i __s 1j 4_j . _.__._ dj L 0 Lj L" - .V

!___> -_-_> JO -_5 (_S_V - 9 dJ A S I i'i'i d_J djS < jJ L> j I iVl 0 i'i'i (_5 J 4_> _5J-J AuM _)- 1")M)) I

V

4_jjjJ ) I d-V __,) 0 J L-JjJ-

t/ y V " .. " ..,_.-' ,',j-o _Şj d -u. rt Sii) d-j . d-jj-S jjj J _ ijjj u> __Sd_j_)du9 j. --_>-> _;_ldu9

1 _Jj_ u> dJ j j._J__j_- ^c-j-j l_> J jd_> djL0 Ljj-j" j .*' dJ ; J-_** w - v

_**_1 a ö __, ___ ( 4jj_)A_j _Sa_i_I A-9 I- Ai I *?.'-» a dJ j d-_ l-_j l_S_-J___) L Lj t 'i _J j ajjl»_-S_-_) _5j LS j L_jjj j ajjOj_>ja_ ___j> Ljj__j (_-__>->

<A) »_«

ir-YIY J « f»j*» -Je 'tj-1--***- -j'jT t8-11-**: (_f- j*-^' (A)176

nr

Ajj aJ j A_) j j_> |» d_j . d j dtdjjSd-. 0 L_/-Jrl *> J *-' ' J A *** ..' ..' AJ _" ._ ' LSa_j__J-o__jo_C

j » o *-** 0 ^**-*1 -Vj-Sd-. 0 L..JJ-S ^-jj L j _>j_j4_t 0 L_>jjJS _;j L ^jj LS»* »._;j _> 'ljjJ- d j I ) dJ L Ajj du- !___ j. <_-_) . 0 d--_j 0 L____j__jJ") 4J J j d_i

V

duj duo J J **t -» JJ<- A A__ ")n)d_. d j l_) A_) ^-J L-jS J L l-J 0 LSa_,jJ_S jdjjjdJ

ûjj-j _. LSd-tjj-S j^jjjj Lo_jj£ j 0 lj-__ 0 Ij_jJj __SjJS L (_jj_j-s-o ___! Ij_jj<i a_j</

_5j d_J_ _-j> 1__j_uo 4_> jj > 0 l_id_Sd_j_Jj . Cjj dJS _J 0 1 i 'i Lj ^ij-jjjj dJSJ V

,, "' d-J A_i 1 j_ __ Lj j_9 d_j 0 J j i _'')> *> LJ-j LS d j L-tt J d_J dj j d-t J J_> J_ A-J

djjdjjdu) JJ<d *

I "i __ J 4_)_) dJ _jj_ ^-j L j 4-o (___i_>j_S LjjJ.jj-.dJj ^Jj A_t Luu

_______ j d_SJ d_*> _)__ j l_>j d__> j ljjSd_td__ j-J-J J ,j_____j j L> j_> djdu_l_)AX

___)____> j ^.juijS j-j 0 L_-_><_jj_S 4__ _**.a_> ____J_|.- _; Lluj j jJ_waJjL

<J

j I _)dJ j_> jj > _j_ L dx Li ^ A_i> Aj) ,__> l_>_. ___> jo __>. _j Ldj LS

' O L__g_Vjj_S ___ LjA_o __J-J-J

AjJ f'J*^' (__--_> _;A_ijj I >V i "i j l_9 __jj_jj__i , i i "i **> (__S>j A_> dJV

_"j) _____-_9 _Sjd_jjjjA_t ^-j LSd_j_;j jjuj L j Ojjjj _; Ij *. i "i j dj lj_gjj_>V *-* ¥

Ai-_0<^ 0 ) 1 d -. 0 l__d--JJ_S jojJ A_j < (*>J<- (»>J**> 0 ..' ' Al** J_OUO*_

v

I "imjfft < j_i__o<_ Aj ljJjjJS d_j_J du9 j- d_j j>j_j j 4__> jo-uoi- _S L L

rt .) AjAjj I-jA-j _J ^jSduj L L _j-d-Sjd__ j AjAjJdj Ij-Sd_j 0JJJ _-i L *-**

_;dj lj 1 j A I j._> . j_-j j__- d_ijj JJ-> dJ d_>, ") >j > j__uo>_ < A a i ' lS Jv "

-* . * (__l A_9 0J> L> . ___ijj_i4_S L_i Cjj jJ _L L d_j l__)j_Sj_> _j l_tjj_S-) V

0 djj a S AjjaJS _;_j a_j _id-S_J d_9 _Sjd_jjjjd>i j dj_jj_i \ i"i j jJ j-Sdj _;j->V V

________! 4_> . jd_) A_J A-JJ jJi l__ dj4J_l___> dj j 0_>d_l__jJjJ dj jtij 'l I J d-S

j a s a >, , _l____jjlj L Aj<d <oj<d iv.o \t,i __s 1j 4_j . _.__._ dj L 0 Lj L" - .V

!___> -_-_> JO -_5 (_S_V - 9 dJ A S I i'i'i d_J djS < jJ L> j I iVl 0 i'i'i (_5 J 4_> _5J-J AuM _)- 1")M)) I

V

4_jjjJ ) I d-V __,) 0 J L-JjJ-

t/ y V " .. " ..,_.-' ,',j-o _Şj d -u. rt Sii) d-j . d-jj-S jjj J _ ijjj u> __Sd_j_)du9 j. --_>-> _;_ldu9

1 _Jj_ u> dJ j j._J__j_- ^c-j-j l_> J jd_> djL0 Ljj-j" j .*' dJ ; J-_** w - v

_**_1 a ö __, ___ ( 4jj_)A_j _Sa_i_I A-9 I- Ai I *?.'-» a dJ j d-_ l-_j l_S_-J___) L Lj t 'i _J j ajjl»_-S_-_) _5j LS j L_jjj j ajjOj_>ja_ ___j> Ljj__j (_-__>->

<A) »_«

ir-YIY J « f»j*» -Je 'tj-1--***- -j'jT t8-11-**: (_f- j*-^' (A)176

nr

Page 177: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

"**/ V »/j Ij-l-J ^.k jSj j_jj-_J jj Li û-j j_i. _X__T . _. j _-__Tj^_3cj ^t-J 'jd<_>-' L-j_--9

OJJ*-*

,. S..IJ L aJ 0 L___j<ijj-S -_->d__) j a_u) ajj u*. _j Lax Li ajS __j LS

__. 1 I uj dJ ) 0 l> jJa_- 0_ldJjdL_ ^-J) L__>_jj_** aJ . jj_l l_t_)_jA__j L<Ajj___S _______jjj_j jjj_lo . jj-j L__4j Ij _yj Lax Li 4_j j_ ( _>j_o "ifYY

_S j__j_)__.d_j 0dj l> ->__*- j_j ^j L-t ; _Jd_- 0 l> jJa__ d_)__jdj LdujV

j ____> djdj___j 1 l ii) j j SmiaJ l_>d_. _Jj4__ jjj L_-4jj4_S < _tj Ld-td-j</ vj .) _J-° j l_>d->__j _j-i-_S __> _> L djdjj l___> 0 Ldj L (_sj> ic-'-Ijj

j ld_*. ^.j.jjj l_,_J _J j ___> ,j_ L dx L .^ ' djd_.j_Sd-.A__> jj_it_r,4_SV V V

j I -* j-uj J J-> O JlJ '*-**' »'*--' L Ajj . Cjj AjSdul) j A_j j__J d_j l_> __j L>

jj^< jji-idJ _-S_a j a__ _sj_> j_j L j> L _;j L> d_S < ___> LSJ_ _; L _; L»

0 L> jj a_» ,(^s__ IjJ-j a__-j Ijljajj J ^jS (___j____» ,j_ L_x Li d-S ^Ji LSy v v v

j JJ-J L«3--J _-S-jj_-o 0 L> jj d_-t j*,_J A_j . J_j_9jj_9 d_tj_i _; Ld_> _________>

_ŞJ *> __) dujj 1 ) ") JJ-J joj_Sj> j d__j dJ ^jjj J d_j l_j A__ j JJ-J I j A j LiV

* *"> JT* ** J"".J ***"*V

</

____) j_> AX djj j "i i 9 j_u) d_S_i j j j _Sj d_9 A-j _;j L aJ L __ d_j Lluj

O 'j *- ^ '*- O 'j-*J*-J (_rJ**-*,JJ-^> *J tSj 'j---> *-» (_-> LSdJjjjS 0 L^j-j-t__J> Ljj_i *-» OJJ-HJJ*^1 JJ*-*" J^--0 J **"*' _J****J j-Sj-» _gJ» LjJ--* 33r"^jS_; lj*_ d_J ; ^J.d d j dj_ ' j__Sd '' ' j - _jj d__Jj d_S_j d_> djj A_j) I _i "> jo A_j

<J

j-j L_d jAjA_j_, LS d j____j_ij__ _j L (_sj<- -J _sj4_.d__ I i c 1 o "I i S Li __,d_iV **

^JlijJ J__JjJ LjJujj <Ljd_t liV_l 0 j J _S-u_A__Jd_o d_l -J. < -JJJ.S Sd_)

. * ' L IdLii _L d_j_;J L A___) j Jlx j

J J o duS. 0 I ")ii)l> j j-S -_j L j duo ; __JdJ 0 L>t_94jd_i L-djjAA

rt ) js_) d_> JiX I o II) i C) Li _jd_oj-> J_J OJJ? -J*-^-*-^1*' J ** J **-*» d j rt '..''

. ' ' a , A j l'V 'llj 4_j I j> J 0 IjjS d-9-J J d-S 0 LjJJ) 4_» Li ^-j Lj_9

_Ija__ j _Vj_Sa->_-_ 0 LSd-Vjj_S a-j 0 Ld-j Lo-j-o _-_. LS ^___> 0 LSa_>_;j __.__.

I adjjAJ*. . _-J Ijd-j ^-.j Lo_jjX ^ 4_ojJ---> _SjJ_-jd_J_! A_i 0 Llj

Jai "/)>, ', < ^>.V 'i 'iin p-tj Ij-J I d»Jj ."O^^J _s*-' *-* '--'-^J-*1 *-*L° (_.)

, 0 I !*»* I < -r_,j_____S a l*?,.tu-> 1-v ca-j Ls-j LlS

n J . Jj I »J> « ^U-î _;ljT (JI_:;_-_j> j___i____jl (^)1fA J' liri ' j-" ' j^-j-J' _J= ' 1- L-Jj-i :._î-hJ»--. o Li.__ij__ (y)

177 Tr

"**/ V »/j Ij-l-J ^.k jSj j_jj-_J jj Li û-j j_i. _X__T . _. j _-__Tj^_3cj ^t-J 'jd<_>-' L-j_--9

OJJ*-*

,. S..IJ L aJ 0 L___j<ijj-S -_->d__) j a_u) ajj u*. _j Lax Li ajS __j LS

__. 1 I uj dJ ) 0 l> jJa_- 0_ldJjdL_ ^-J) L__>_jj_** aJ . jj_l l_t_)_jA__j L<Ajj___S _______jjj_j jjj_lo . jj-j L__4j Ij _yj Lax Li 4_j j_ ( _>j_o "ifYY

_S j__j_)__.d_j 0dj l> ->__*- j_j ^j L-t ; _Jd_- 0 l> jJa__ d_)__jdj LdujV

j ____> djdj___j 1 l ii) j j SmiaJ l_>d_. _Jj4__ jjj L_-4jj4_S < _tj Ld-td-j</ vj .) _J-° j l_>d->__j _j-i-_S __> _> L djdjj l___> 0 Ldj L (_sj> ic-'-Ijj

j ld_*. ^.j.jjj l_,_J _J j ___> ,j_ L dx L .^ ' djd_.j_Sd-.A__> jj_it_r,4_SV V V

j I -* j-uj J J-> O JlJ '*-**' »'*--' L Ajj . Cjj AjSdul) j A_j j__J d_j l_> __j L>

jj^< jji-idJ _-S_a j a__ _sj_> j_j L j> L _;j L> d_S < ___> LSJ_ _; L _; L»

0 L> jj a_» ,(^s__ IjJ-j a__-j Ijljajj J ^jS (___j____» ,j_ L_x Li d-S ^Ji LSy v v v

j JJ-J L«3--J _-S-jj_-o 0 L> jj d_-t j*,_J A_j . J_j_9jj_9 d_tj_i _; Ld_> _________>

_ŞJ *> __) dujj 1 ) ") JJ-J joj_Sj> j d__j dJ ^jjj J d_j l_j A__ j JJ-J I j A j LiV

* *"> JT* ** J"".J ***"*V

</

____) j_> AX djj j "i i 9 j_u) d_S_i j j j _Sj d_9 A-j _;j L aJ L __ d_j Lluj

O 'j *- ^ '*- O 'j-*J*-J (_rJ**-*,JJ-^> *J tSj 'j---> *-» (_-> LSdJjjjS 0 L^j-j-t__J> Ljj_i *-» OJJ-HJJ*^1 JJ*-*" J^--0 J **"*' _J****J j-Sj-» _gJ» LjJ--* 33r"^jS_; lj*_ d_J ; ^J.d d j dj_ ' j__Sd '' ' j - _jj d__Jj d_S_j d_> djj A_j) I _i "> jo A_j

<J

j-j L_d jAjA_j_, LS d j____j_ij__ _j L (_sj<- -J _sj4_.d__ I i c 1 o "I i S Li __,d_iV **

^JlijJ J__JjJ LjJujj <Ljd_t liV_l 0 j J _S-u_A__Jd_o d_l -J. < -JJJ.S Sd_)

. * ' L IdLii _L d_j_;J L A___) j Jlx j

J J o duS. 0 I ")ii)l> j j-S -_j L j duo ; __JdJ 0 L>t_94jd_i L-djjAA

rt ) js_) d_> JiX I o II) i C) Li _jd_oj-> J_J OJJ? -J*-^-*-^1*' J ** J **-*» d j rt '..''

. ' ' a , A j l'V 'llj 4_j I j> J 0 IjjS d-9-J J d-S 0 LjJJ) 4_» Li ^-j Lj_9

_Ija__ j _Vj_Sa->_-_ 0 LSd-Vjj_S a-j 0 Ld-j Lo-j-o _-_. LS ^___> 0 LSa_>_;j __.__.

I adjjAJ*. . _-J Ijd-j ^-.j Lo_jjX ^ 4_ojJ---> _SjJ_-jd_J_! A_i 0 Llj

Jai "/)>, ', < ^>.V 'i 'iin p-tj Ij-J I d»Jj ."O^^J _s*-' *-* '--'-^J-*1 *-*L° (_.)

, 0 I !*»* I < -r_,j_____S a l*?,.tu-> 1-v ca-j Ls-j LlS

n J . Jj I »J> « ^U-î _;ljT (JI_:;_-_j> j___i____jl (^)1fA J' liri ' j-" ' j^-j-J' _J= ' 1- L-Jj-i :._î-hJ»--. o Li.__ij__ (y)

177 Tr

Page 178: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

-_-

<7

jdJjd-j _jjj_j A>j L A>j L *JjW"** _"»*-' '0*t» i_r-* L _*,__» Aj L_;___> dj_j 4_i ___jj_)d_j l_-djjd_î> j ______" __S_>j Ij L _JJJJ"J J |_Sjdu9A_-

V V v__-_ I \> Ij i ", ^J j j_i_j j__S l_ Li _j LSd j j_> 4_j j j> a l-J) *_,_ I dua aJ i_5jjj_) l_

0 d J I > dLo d-tj d-u, j_ 4_J ___) I j_)j_ 4_J . jJ_J-tjJS 0 I jj) j L_J->d_uJ Jj j

____> 0 d_S_j 0 Lj> __j LSaJj >") jj i ajaJj 0 LjJ j a_6 i_sd_jjjj 0 LSaJj- __.

J O*-1J *"J J l»-d_oA_> j. dj 0 _) 'i _i ) d _> d_)j_j j du*. < j a - ^j j ___-J lj-J-o«/ *-*

d_> Lui 1 'Jjj i S-J-J-i _Ş AjSd-j duo jj\> j Li dJ 0JJ-J ie> Lv <-

0 I jfttrt 'i l_t 0 LjJj Aib _y) L AX Li ____ rt i i L A_> j 0 1 j-J-J __> LS l_i

yyj-wL-j j iSjjj-j l_ _;j L j>_Ia_) < j-jA-o £_. j ^-j lj__> A_i _____> Jj__J_;__________)j j **. I A ) ______ A_j i \ i i l_i j-j __j_i___idj L j d__ -S A__i t_j dJ j d <_

., **

->jjS j_jJ_j_> d j A_j LSd-Sduj -j.d 0 a_)_J dJ _;d j d_jj j_i l__> j-j 0 l_t J j a__

O Lj-"** _Sjjj-^ L-i (__jj>a_jj 4_j ___> 0 !____.-_-> aJS < 0 LS a_S a_> a j d _""'_'" __.

j_ _) j A__ . 0 'l __i _t i " l iii A _t A ) 0Vi __i >iil _i iii "l ii) A_j j Auj 1lVAi_ 0 l-_i 1 j d_-t < -IjJSA-)V

O LSj d_*> j 0JJ>A < 1l__)_-__Aj L -jdJjA-t i_Sj-J 4_> JJ 1 rt "i iii Aj duo |0 A_j

_; _________ d_i AJJ 0*> 1,'iJJ I ^> L J J-J '<-> j I J-J J _5j-S dj Li ^J duo J jJ_L>

d j d__i__ >Jj duo dJ_-_->A_) "' A T J i ^ J ljjJSAlVV

yj. ________ l_> _J j a__ l_t_jj> __ 1 jj> jSj> _;Laja_> _J __, L ^x Li

v v

_>u Liax Li d-j jojIa-j L__> Lj jjj j j_9 ajj d_j L -> L j j-j-j a-_> a_i Aj a_>

j. A ) _;j I j AJj A_j ^J) lj"i 'i L » J * » i_»J Lj (_jJj i ' LS Luj A_j j

J^J*,k-J OJ'

J J **-. J j_t 0 * J __ * dJ V-J dJ 1 J j A ) 0 I "l >)_-) j jS < 1<_ A_o A<_ j dLu) JO djV V

_______-_>_ j_Sj__S l_> A_)dLJ JJ ) ' J-S _j-i 4_> l-> I - ) ') L__jjX j 0 I J-J-J i_ Aj)

_j -________. IiVi 'i Loj-jx j 0 'j-j ' o ' j ' ' *J i_r-J*J j^ (->*" *-*J J O L-jjjj-SV

j_ A ** _5J 1 J duj A-J 0 I »_-_> 1 J i A_jLdJjA_> jdjj 4-S i " ) ) ') A_) d__t L d j d-j

_5 Ij Aj j Ljd_9 I.V _)")..) I j dJ . 0 L)J> ^ . ..) **> j j-ij -_jA>_j A___)j d__>

v »/

j 0jj ,,.t 0 LS-_j Aj_^_-Î___-j jJ> _SajA__ j A_6 0 l_j_j_ljjJi _ş rt 'i I 9 rt "i iii Ij\t

. jj__j j L A-J j A_*> Ld-J d-j d J d-J LSaûIj jjS j 4_j4_j _j 4-o j j Y> _- jJ A_j4-j

^-J) L____)jX j0 Ij-jJj -SjJJ-J"*1 _--. 'J--.J*1 *"-J *-- LS dL_>_;j A_9 A_j _-oAJjA__ dJv </

a I 0*_]d_VjA__t _j LSj->A_Jj d_j rt-tio )'i A____> A_j 4 j d _ ^-.j I j d j__ L j d_9

lAj.AA J JJ-J A_J_j (J-CjAj L djS < 0_]A<dj-Jj ^jj LxujJjjS _5->j L- « v

. 0jj_j l_j_Ia-«a_. 0 dj L> jj-j __jL Lt _;rt ._.'*» rt"i itij') A_S (Jj_Sj-> _;j l_tjd_j

* a __ ojj^'JJ-*' '**-*» Ljj-* jLaJ aJ) L) I j djj) Ljd_9 f> dJ.

178 n

-_-

<7

jdJjd-j _jjj_j A>j L A>j L *JjW"** _"»*-' '0*t» i_r-* L _*,__» Aj L_;___> dj_j 4_i ___jj_)d_j l_-djjd_î> j ______" __S_>j Ij L _JJJJ"J J |_Sjdu9A_-

V V v__-_ I \> Ij i ", ^J j j_i_j j__S l_ Li _j LSd j j_> 4_j j j> a l-J) *_,_ I dua aJ i_5jjj_) l_

0 d J I > dLo d-tj d-u, j_ 4_J ___) I j_)j_ 4_J . jJ_J-tjJS 0 I jj) j L_J->d_uJ Jj j

____> 0 d_S_j 0 Lj> __j LSaJj >") jj i ajaJj 0 LjJ j a_6 i_sd_jjjj 0 LSaJj- __.

J O*-1J *"J J l»-d_oA_> j. dj 0 _) 'i _i ) d _> d_)j_j j du*. < j a - ^j j ___-J lj-J-o«/ *-*

d_> Lui 1 'Jjj i S-J-J-i _Ş AjSd-j duo jj\> j Li dJ 0JJ-J ie> Lv <-

0 I jfttrt 'i l_t 0 LjJj Aib _y) L AX Li ____ rt i i L A_> j 0 1 j-J-J __> LS l_i

yyj-wL-j j iSjjj-j l_ _;j L j>_Ia_) < j-jA-o £_. j ^-j lj__> A_i _____> Jj__J_;__________)j j **. I A ) ______ A_j i \ i i l_i j-j __j_i___idj L j d__ -S A__i t_j dJ j d <_

., **

->jjS j_jJ_j_> d j A_j LSd-Sduj -j.d 0 a_)_J dJ _;d j d_jj j_i l__> j-j 0 l_t J j a__

O Lj-"** _Sjjj-^ L-i (__jj>a_jj 4_j ___> 0 !____.-_-> aJS < 0 LS a_S a_> a j d _""'_'" __.

j_ _) j A__ . 0 'l __i _t i " l iii A _t A ) 0Vi __i >iil _i iii "l ii) A_j j Auj 1lVAi_ 0 l-_i 1 j d_-t < -IjJSA-)V

O LSj d_*> j 0JJ>A < 1l__)_-__Aj L -jdJjA-t i_Sj-J 4_> JJ 1 rt "i iii Aj duo |0 A_j

_; _________ d_i AJJ 0*> 1,'iJJ I ^> L J J-J '<-> j I J-J J _5j-S dj Li ^J duo J jJ_L>

d j d__i__ >Jj duo dJ_-_->A_) "' A T J i ^ J ljjJSAlVV

yj. ________ l_> _J j a__ l_t_jj> __ 1 jj> jSj> _;Laja_> _J __, L ^x Li

v v

_>u Liax Li d-j jojIa-j L__> Lj jjj j j_9 ajj d_j L -> L j j-j-j a-_> a_i Aj a_>

j. A ) _;j I j AJj A_j ^J) lj"i 'i L » J * » i_»J Lj (_jJj i ' LS Luj A_j j

J^J*,k-J OJ'

J J **-. J j_t 0 * J __ * dJ V-J dJ 1 J j A ) 0 I "l >)_-) j jS < 1<_ A_o A<_ j dLu) JO djV V

_______-_>_ j_Sj__S l_> A_)dLJ JJ ) ' J-S _j-i 4_> l-> I - ) ') L__jjX j 0 I J-J-J i_ Aj)

_j -________. IiVi 'i Loj-jx j 0 'j-j ' o ' j ' ' *J i_r-J*J j^ (->*" *-*J J O L-jjjj-SV

j_ A ** _5J 1 J duj A-J 0 I »_-_> 1 J i A_jLdJjA_> jdjj 4-S i " ) ) ') A_) d__t L d j d-j

_5 Ij Aj j Ljd_9 I.V _)")..) I j dJ . 0 L)J> ^ . ..) **> j j-ij -_jA>_j A___)j d__>

v »/

j 0jj ,,.t 0 LS-_j Aj_^_-Î___-j jJ> _SajA__ j A_6 0 l_j_j_ljjJi _ş rt 'i I 9 rt "i iii Ij\t

. jj__j j L A-J j A_*> Ld-J d-j d J d-J LSaûIj jjS j 4_j4_j _j 4-o j j Y> _- jJ A_j4-j

^-J) L____)jX j0 Ij-jJj -SjJJ-J"*1 _--. 'J--.J*1 *"-J *-- LS dL_>_;j A_9 A_j _-oAJjA__ dJv </

a I 0*_]d_VjA__t _j LSj->A_Jj d_j rt-tio )'i A____> A_j 4 j d _ ^-.j I j d j__ L j d_9

lAj.AA J JJ-J A_J_j (J-CjAj L djS < 0_]A<dj-Jj ^jj LxujJjjS _5->j L- « v

. 0jj_j l_j_Ia-«a_. 0 dj L> jj-j __jL Lt _;rt ._.'*» rt"i itij') A_S (Jj_Sj-> _;j l_tjd_j

* a __ ojj^'JJ-*' '**-*» Ljj-* jLaJ aJ) L) I j djj) Ljd_9 f> dJ.

178 n

Page 179: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

J OJJ ***-* _**** *-J J*"*J L-j (_r' LSa_?a_jAjAJ l___ lj_i__ _;-_jA_J__o jjj aJVjjAj _S L__i_i j -. L _SjJj dJ j t_jduoJJ__> aJ d_S_____SJ A> _SjAj L a>

. -.j_Sa ._ aj, !_,_;> L fi _J 0 L^-j I j___J_j 0jj-_j

JJJ>d_____> < ^.jA-Ta.. dj_J _-u) L d_0__J 4_S < l_.d_od-.jd__> JJ dJV

J -Sj*"j j_^_ » A_-> ___Aj l> l_-djj4_**> j jj_> dj l_i ____-. d_> A_j ' ****_; "V a ... a.\V

jAj A j L_SjAj jaJ _SJd_S _;__*» _-__>d_S A_j ___ lj_i_,d_ j jj_> _S3j ljv v

Li l_d.y_-.-_. v.jja... ^_J . ^ , i -, , i __J_> aJ a_j LSJLo j -- L) j _;jJ_L>

_3 it^-' __-*' Wj*"** li-1 >» J L-V tij 'j O L*-:*H5-> Lj _*-- 'jHr' (_Ajd-_ j-jO L Sd jSduj Aj A <- j 0 LSd_J-> I_j A_j _;j A j 'i _,i j-> A_) d_) tijt-S ** :rAA

lj_J_jJ?d-t 0 L__L> AjS d__L_*jdj jA_> _S__)jjj IoujLjAX Li __o A_VjdL«)_J

rt _) Aj L- JJ-J AjA_j LSd-_>d_> dj d_> _J_jdJ d_j 4_j ljd_> j - L _*j AjOU.J __J LS 0 LSd-Sdujdj d_t ; jj_jd__ _;j_> _->j duo ,j__ijdj __j LuA _____> 4 _»

jj-j j I A d_> l___)__o jjJS> _; L___ d_> dJ d_S 0 'i, ) i uL_-_d_j d_j _sj d j __j 1 j-j__ V

. ,J_-) U_.dL_ldjd_l |_^__I_JL)--J dJ J ^J-J-l<# V

j^j-o _-t_) Auj dJ _Sj l-J-J-o ,, "iiVijj-j ; ^__Jd-S Sin 9ij jjJ--J . l_) . _g I

v

rt I v -J> A_) L.4j.j-d _^S l.o 0 4j L> duS jj-j Ij l_j_.-j.j_dl_T

( _, * '"*> ) _"-Lu_ __S_jjj> a_j ajS < Ij_>j_j_oj d_> <__jduojjJ__> __j LSd__V

^. **) ..) "i d-o j> jj_jd__ d-j L_>4_j dj d_) rt \ I o 0 d j L> j- A_j j 0J j_j 1 j> l___)j

. 0 Aj__t _-Sa_)AjA_> -jJj'. d_j __j_-_jL __jd__jjj_> L __i Llw

V

__j I t, C I - _; d j l ,' 0_jj_Jj L) l-t-J LSa_j_;j du9d_j ^o d_j a_» aJV I V II I II j*

: JJ-H JJ*?* JJJ -**V-J-J_h-*--' JJ-** Jjrr*-» _-?=»--* «V *J *»J

' O l-*JJ -SJ 'j4^ >H (.S**- 'V-r' LJ) ^J-jJi -.Jj_jlj 0Aj L> Aji Ij . jj_> __J)A___> L __SJi__Aj)j> j_) A-S _gJj--J Y

Aj _________ d -j d_j ,_____) J LS d_S JJ-J djdj___)d_> d_j ^-Jj-lj djjj Jd-J Ld_l lj_>

j *~ 1 <_-j aJj d-V rt -»< o j *> a_j 0 jj-)j j-j 0 LSaJ j__j 0 d j L> djj> j> a_iv »J

" a L (5 L)j__ j jJ-idJ L_jd__) Ld__> ujj-^d-tj dj ,_SJ-_> aJ 0 La__ 1... L__j d-o jj-S> aJ -j^Sd- d-t L L 0 L__ Lj> djA_)djd_j j jj_)__-> 0 Lj_>

jti ^. «->j I o Lu-. Lj-o j iSjjj L_-> :.<_j (5 ' ' (_.** '"'j j^g! (f )

l_jLJL__o a___ "j_o __. Ij I .*?, - *i I < jjj Li-S j-t'j-j' "a-->j-j' Jj_ _*-- o '_>-' '

.» j < jj i _j> <«r*ff 'o 'j-t---' * 1Jj l>s _-** -^?* i -- 1 *» j »-» "» j179

J OJJ ***-* _**** *-J J*"*J L-j (_r' LSa_?a_jAjAJ l___ lj_i__ _;-_jA_J__o jjj aJVjjAj _S L__i_i j -. L _SjJj dJ j t_jduoJJ__> aJ d_S_____SJ A> _SjAj L a>

. -.j_Sa ._ aj, !_,_;> L fi _J 0 L^-j I j___J_j 0jj-_j

JJJ>d_____> < ^.jA-Ta.. dj_J _-u) L d_0__J 4_S < l_.d_od-.jd__> JJ dJV

J -Sj*"j j_^_ » A_-> ___Aj l> l_-djj4_**> j jj_> dj l_i ____-. d_> A_j ' ****_; "V a ... a.\V

jAj A j L_SjAj jaJ _SJd_S _;__*» _-__>d_S A_j ___ lj_i_,d_ j jj_> _S3j ljv v

Li l_d.y_-.-_. v.jja... ^_J . ^ , i -, , i __J_> aJ a_j LSJLo j -- L) j _;jJ_L>

_3 it^-' __-*' Wj*"** li-1 >» J L-V tij 'j O L*-:*H5-> Lj _*-- 'jHr' (_Ajd-_ j-jO L Sd jSduj Aj A <- j 0 LSd_J-> I_j A_j _;j A j 'i _,i j-> A_) d_) tijt-S ** :rAA

lj_J_jJ?d-t 0 L__L> AjS d__L_*jdj jA_> _S__)jjj IoujLjAX Li __o A_VjdL«)_J

rt _) Aj L- JJ-J AjA_j LSd-_>d_> dj d_> _J_jdJ d_j 4_j ljd_> j - L _*j AjOU.J __J LS 0 LSd-Sdujdj d_t ; jj_jd__ _;j_> _->j duo ,j__ijdj __j LuA _____> 4 _»

jj-j j I A d_> l___)__o jjJS> _; L___ d_> dJ d_S 0 'i, ) i uL_-_d_j d_j _sj d j __j 1 j-j__ V

. ,J_-) U_.dL_ldjd_l |_^__I_JL)--J dJ J ^J-J-l<# V

j^j-o _-t_) Auj dJ _Sj l-J-J-o ,, "iiVijj-j ; ^__Jd-S Sin 9ij jjJ--J . l_) . _g I

v

rt I v -J> A_) L.4j.j-d _^S l.o 0 4j L> duS jj-j Ij l_j_.-j.j_dl_T

( _, * '"*> ) _"-Lu_ __S_jjj> a_j ajS < Ij_>j_j_oj d_> <__jduojjJ__> __j LSd__V

^. **) ..) "i d-o j> jj_jd__ d-j L_>4_j dj d_) rt \ I o 0 d j L> j- A_j j 0J j_j 1 j> l___)j

. 0 Aj__t _-Sa_)AjA_> -jJj'. d_j __j_-_jL __jd__jjj_> L __i Llw

V

__j I t, C I - _; d j l ,' 0_jj_Jj L) l-t-J LSa_j_;j du9d_j ^o d_j a_» aJV I V II I II j*

: JJ-H JJ*?* JJJ -**V-J-J_h-*--' JJ-** Jjrr*-» _-?=»--* «V *J *»J

' O l-*JJ -SJ 'j4^ >H (.S**- 'V-r' LJ) ^J-jJi -.Jj_jlj 0Aj L> Aji Ij . jj_> __J)A___> L __SJi__Aj)j> j_) A-S _gJj--J Y

Aj _________ d -j d_j ,_____) J LS d_S JJ-J djdj___)d_> d_j ^-Jj-lj djjj Jd-J Ld_l lj_>

j *~ 1 <_-j aJj d-V rt -»< o j *> a_j 0 jj-)j j-j 0 LSaJ j__j 0 d j L> djj> j> a_iv »J

" a L (5 L)j__ j jJ-idJ L_jd__) Ld__> ujj-^d-tj dj ,_SJ-_> aJ 0 La__ 1... L__j d-o jj-S> aJ -j^Sd- d-t L L 0 L__ Lj> djA_)djd_j j jj_)__-> 0 Lj_>

jti ^. «->j I o Lu-. Lj-o j iSjjj L_-> :.<_j (5 ' ' (_.** '"'j j^g! (f )

l_jLJL__o a___ "j_o __. Ij I .*?, - *i I < jjj Li-S j-t'j-j' "a-->j-j' Jj_ _*-- o '_>-' '

.» j < jj i _j> <«r*ff 'o 'j-t---' * 1Jj l>s _-** -^?* i -- 1 *» j »-» "» j179

Page 180: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

< d J rt "l .1 d«__J ^t I 1 J >0_Lo<_ _ Jl Lul d j LS j dLu) A ' ._-- _ d J d-J (JJ _JV

___________,_) __o jj. j _5jjj-j L _5j L i__Jj A i i j> rt 'i i a _-, ___i_*-_j j 4__j

_ I ** c4_o4-tj4__ j 4_j __) 'J-J-J

_5jl_)dJ L ^Sj ijjjjj A__S I j<_ _-ijjJj 0 I j_juj ^gZ^S ^gjj -L_)d-> _;d->4__jV

J t-J rt I j dût _S 1 '-'.,' ,J j L __->jj4Jj J 'Jjj (__-i»-SA_)j)& JJ > -SjJJ-r* **-'_. v

_, ') Li jAuwdJ JJ-J 0 LSdJS A_) A j A_. _5_u_) I S Lo _;dt. Ij __-J»JJ-»JJj u*>djjd_*>v v v

j < **> ,, I A> ___)j4_jlj iSjû) A-J _i_ij A_9du_) __J_Jj._ (_Sj L) jljd__ ___J 4>v

_5j ___________ _J j_j_j_S-Jj__j L__djjA__ j 0 LSdJS d_j dj d._> -_>j_>j L _;j 4_i

jj-j I <v i "i j-Ji A-o j (_j t J jjj < l_-S_-jjj_j __j L l> j __ Lo_-jjx

*.? Y **.*- ÛAY ) I»-u-Lax Li t__->d__>jj___> (_._>j__-j__> _... __j> LS aJ-_>v.oj_)-S> _;d j a j d-> ^__ djj l___ j (_>j>j L _5j L j j LS ( -*>j_*> __-__J-j___>

_5j SiVidJ . __jj j-jj4-S t_S__> j _sj I j_J (_sj a_> j dJ_ 4 j j__-_____i ___> 0 I j-jJj** ' v V "J d__> dJ ^j L) ljj> (_5J Aj-lJi IjAuui j j *_ 'i I I 5'jJ L _>A_)jj_ ^JJdJjd-t

. jj I-. j_Sj..)S l_ _ij j j-j 1_j Aj j - duiduo j cj I j _u_> j j j Aj> ._J LS a j LiV V

O j ..' ' _S ' J Ljj j _5<_-J4__J d_o j 0 Ljx-j Lj j L j >_jI a_- j j j ___j 1 "i "i 'i duo j ___>

V

_, \ I A> ., "' iVi t A j A_> lj_J __J _Sj d_j JJ-J d j Ajj L\_i ') Lo-ujjX _-__ _d A >

V v

j 0 L__ Lj _ S_jJ d_. 0 LS d_j_j__ Lo-ujjx jj_><___ U__ _sj Ija__> a_> _;j ljd_b

jjj-j _; A-j. -Jj-jj4-> __j dJ_j jJS A_i 0 L.i \ I A> rt") A _> rt ")in A_> j j j .)" j A.S I A_&

>A j L **-- » a i L A_j 0 I j -j ,Jj LS L ^j d__jj_i j .. ii >_ jS-ijv

I 0.1-jx (_5_ j-Sj 1___> j __.d-j a> _j du» L___ j_i 0 L -__> LS L < 0 LSd_>jj_S

^***- O L^i--

, __j I j 4_> _5j> _- '»*> jj**1 f -- j a_i ^-j Luujjx ^j dJ j _i_ j. L)__: Li

_ djj_9 4_> -_jdJjd-> J d-j _J_i.j_J L_-J4_j _ 9 L A_) I-_LS0La_) Ja *** < -JjJi A_t_-)JJj ^JjdJjd.. A_J (_S- L|__ ) ') .'">,. l i A_ij_) l_j -_.4_>d_ji _j<

Vj__J A__, . ' I i j - ___)4jj4^ j__ d_j j 4_) ^Jjj_i__ -Jj-_ JJ»- d_j _Jjji_tjd__>

v **"

L__jdJjd_l uSj-S A_J __j I J "l _) JJ-» J-Jj 'j AjdJ d-od-Jj-L-J J djj _|d LuJJJj

_______j-_ l___j__> jj. Lj dj J 0 Ij-jJ- ^j-j L__d_A_ij LS . ?f>_j I-lj-j L_l_»jxV

Ij Sduj *__) 0 L>A__j_) _ ***.lig) 0A_-jjj_o I---J I Sj 'i Lo-jjjX JdufdJ __J-i LV V

J __<-)) A _t_ J J J iJ !____> jj-S 0 I J-J-J _--> dJ J d_t duj Lo-J A_l f> duj _ lj A_l

V *** V______ L>i_i LjAj L _;j a___J) Ij-uj j 0 L_j->jj-S j -_j-J-_~jjj _j 1 "iiu ') duo j d-j*** ' V

a I *__-_.duj j ( jJ L j J_i_)A->j___ aJ rt*.-)»j ) ) _sjjj-i L j _sjjjJ.L________ L) A j LS jft d-j (j-LJ-J dj A_J LSd_j__j LvwjX _j_u)d-> A_) l-t _-J Ljjjj jJ

.80 T"

< d J rt "l .1 d«__J ^t I 1 J >0_Lo<_ _ Jl Lul d j LS j dLu) A ' ._-- _ d J d-J (JJ _JV

___________,_) __o jj. j _5jjj-j L _5j L i__Jj A i i j> rt 'i i a _-, ___i_*-_j j 4__j

_ I ** c4_o4-tj4__ j 4_j __) 'J-J-J

_5jl_)dJ L ^Sj ijjjjj A__S I j<_ _-ijjJj 0 I j_juj ^gZ^S ^gjj -L_)d-> _;d->4__jV

J t-J rt I j dût _S 1 '-'.,' ,J j L __->jj4Jj J 'Jjj (__-i»-SA_)j)& JJ > -SjJJ-r* **-'_. v

_, ') Li jAuwdJ JJ-J 0 LSdJS A_) A j A_. _5_u_) I S Lo _;dt. Ij __-J»JJ-»JJj u*>djjd_*>v v v

j < **> ,, I A> ___)j4_jlj iSjû) A-J _i_ij A_9du_) __J_Jj._ (_Sj L) jljd__ ___J 4>v

_5j ___________ _J j_j_j_S-Jj__j L__djjA__ j 0 LSdJS d_j dj d._> -_>j_>j L _;j 4_i

jj-j I <v i "i j-Ji A-o j (_j t J jjj < l_-S_-jjj_j __j L l> j __ Lo_-jjx

*.? Y **.*- ÛAY ) I»-u-Lax Li t__->d__>jj___> (_._>j__-j__> _... __j> LS aJ-_>v.oj_)-S> _;d j a j d-> ^__ djj l___ j (_>j>j L _5j L j j LS ( -*>j_*> __-__J-j___>

_5j SiVidJ . __jj j-jj4-S t_S__> j _sj I j_J (_sj a_> j dJ_ 4 j j__-_____i ___> 0 I j-jJj** ' v V "J d__> dJ ^j L) ljj> (_5J Aj-lJi IjAuui j j *_ 'i I I 5'jJ L _>A_)jj_ ^JJdJjd-t

. jj I-. j_Sj..)S l_ _ij j j-j 1_j Aj j - duiduo j cj I j _u_> j j j Aj> ._J LS a j LiV V

O j ..' ' _S ' J Ljj j _5<_-J4__J d_o j 0 Ljx-j Lj j L j >_jI a_- j j j ___j 1 "i "i 'i duo j ___>

V

_, \ I A> ., "' iVi t A j A_> lj_J __J _Sj d_j JJ-J d j Ajj L\_i ') Lo-ujjX _-__ _d A >

V v

j 0 L__ Lj _ S_jJ d_. 0 LS d_j_j__ Lo-ujjx jj_><___ U__ _sj Ija__> a_> _;j ljd_b

jjj-j _; A-j. -Jj-jj4-> __j dJ_j jJS A_i 0 L.i \ I A> rt") A _> rt ")in A_> j j j .)" j A.S I A_&

>A j L **-- » a i L A_j 0 I j -j ,Jj LS L ^j d__jj_i j .. ii >_ jS-ijv

I 0.1-jx (_5_ j-Sj 1___> j __.d-j a> _j du» L___ j_i 0 L -__> LS L < 0 LSd_>jj_S

^***- O L^i--

, __j I j 4_> _5j> _- '»*> jj**1 f -- j a_i ^-j Luujjx ^j dJ j _i_ j. L)__: Li

_ djj_9 4_> -_jdJjd-> J d-j _J_i.j_J L_-J4_j _ 9 L A_) I-_LS0La_) Ja *** < -JjJi A_t_-)JJj ^JjdJjd.. A_J (_S- L|__ ) ') .'">,. l i A_ij_) l_j -_.4_>d_ji _j<

Vj__J A__, . ' I i j - ___)4jj4^ j__ d_j j 4_) ^Jjj_i__ -Jj-_ JJ»- d_j _Jjji_tjd__>

v **"

L__jdJjd_l uSj-S A_J __j I J "l _) JJ-» J-Jj 'j AjdJ d-od-Jj-L-J J djj _|d LuJJJj

_______j-_ l___j__> jj. Lj dj J 0 Ij-jJ- ^j-j L__d_A_ij LS . ?f>_j I-lj-j L_l_»jxV

Ij Sduj *__) 0 L>A__j_) _ ***.lig) 0A_-jjj_o I---J I Sj 'i Lo-jjjX JdufdJ __J-i LV V

J __<-)) A _t_ J J J iJ !____> jj-S 0 I J-J-J _--> dJ J d_t duj Lo-J A_l f> duj _ lj A_l

V *** V______ L>i_i LjAj L _;j a___J) Ij-uj j 0 L_j->jj-S j -_j-J-_~jjj _j 1 "iiu ') duo j d-j*** ' V

a I *__-_.duj j ( jJ L j J_i_)A->j___ aJ rt*.-)»j ) ) _sjjj-i L j _sjjjJ.L________ L) A j LS jft d-j (j-LJ-J dj A_J LSd_j__j LvwjX _j_u)d-> A_) l-t _-J Ljjjj jJ

.80 T"

Page 181: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

jt_jAj>jjJ_> _;j____A_)_J < ^gJiJjj-o _;j A __J> A-__ d_j J-Sdj < 0__>___>J_dj 'jj-J-o

jjJ |>4 1 £*_> lj_S (_-_->-> __u> L _->jA_ -JjduodJ . A_j LjjJS d_> ^_d J d________j____j j_> _;j d -LJ 4_S_j 4-j (_Ş A-S rt l l "i S aJ -_d_j_,L A_l < A /J "**>*

rt 'l 1 'l n.ijj-j j d_> -_u L 0-**-"» ' j L ^")iiiii..lj_i_j 4_i J-J--L-) dj I J-J_*J A j

(_*--. **"*J-J

j ___,__) __S < ___ I _i "i n> 'i I j _;dj A ' j **>,.' ' d-S L * . _ *» _; I j j i ___>v

-jjjS _->j>aJ? _5 Lj I j __» l_-S (___-i l5--i--i l__ djj a__ j (__-_._> ___ L>Aj LS

j A____.j j_j _>jd_>d_j . d_ij j-tjJS i_9j I i I A> j__j l> 0 l_>j-jjjJj l____jj_o L

(_S A_S4_o 4_. j A_j fl*_Jd_j djj_jd__ d j rt "inidt- 4_i ^o -__>-> ___, LSdj L>j d_u j j_o d__

_;rt Sd-od-bjd-j . 4_jh_& ~ -_j-----jl-i L j jjA_j __Sa_i __2_> ld_j l___)d_o j. dJ

d 1 < d j d_j_J y Y J *V_-*---J j-h >>" < t-ij I _i I __> . j- . jJi l_j_.j_> L(j jj-jj <_>dJ ___ L> j-_u> dJ. ^jj LdjLSj (__-_> <- _J .i d_j^jjjj_j_> _;j L

"*** Vd j Ajj dj<_tj_SjJS __o -__>-> ___> A_) ^it^JjjJS "'i mSV'i l__AjjdL__ j djd_jdj JjjS

( r ) i_r--JJJ (_*** J J *"**- **»-J',J 'jr-1--* 1_>J*,J J djdJjAj l_< V_) I j

_ A>jj_o j j-_-J A_)_) 0 L*r»jjj *£ ' O Ljj__ jjj _o < rt "i iii ljj -»j-S j j aJS j. _-_>-> ^__ Ldj LS -J 0 L__J) Lj_> ojj-v oL*j**-*>j_h»*> (___-*"

<>_J _____> . _>j_S aj *** I 0 l___ L) j L J L j 0_jj___ L _ş rt "1 9 4_j L_> < <jjJ")

l_ o <-_>-> _5jd_i aJ 0 Luj Ij-juj LjjL jduSjLSL _s^jj_> _5jAj L a>V

-S»2> I _» _-J<-'* **-j '* LSjj j a_JI 0 I ij> ^--x-ij-j-i _-_ L-S j _j_S o Lj^^-hj L*

dl j_)J A-» j'j J. d__) ^-J) LSdj Ljjj J ->J-S__- j_L_) J 0 l_J_0--_)-t ^jJJJ-J ljv *** "*

A ____>_> j Lluj j djd_j___)j_> l-___iA_) _;4j_i>j lj> J 0 L>A_j(5j 1___>J>v

L ___> 0 I " lj l_> Jjj-JL-I **> l"l lj -0 jSdj i-IiiVljj 1 "l .i ) J 0 LjJ-> ^ "l "' A ->

A>j A> iO d_j _;djd__) -j_jd_> Ajj L J L dJS

d_) j (_<_jj_S ____ia_) jA_jdJ jjj 0 IjdLV-jAA j ->jj-S ^-j L L I jl_-d j l__)A_o jo dJ . djjJjjS jjJLj L 0 LjJj Lj> (S »-_- _-_-jA_) l_jA__j L<0 L j LS_j j_i < L) Ij j ajlj !,") S Ia_>< _s_L_ij a_) L ^s-jjuo-^a-o _Jd_o _sj L

V

J ______»-. J<">JJ_Si__i Ld_9 <,_Sl_J)J_> ^> l> - J-o d_i L-Jdj AX < J l-JJ AX_j-J-o 4_j

. Aj L-> jjj __S-J_ui4_t -J_v_-_j_i jduojx

X X X X X

Djalilov, 0. Dj : Koordskii geroicheskii (^)epos "Zlatorookii Xan" (Dimdim), Nauka sssr,Moscwa, 1967.

181 rA

jt_jAj>jjJ_> _;j____A_)_J < ^gJiJjj-o _;j A __J> A-__ d_j J-Sdj < 0__>___>J_dj 'jj-J-o

jjJ |>4 1 £*_> lj_S (_-_->-> __u> L _->jA_ -JjduodJ . A_j LjjJS d_> ^_d J d________j____j j_> _;j d -LJ 4_S_j 4-j (_Ş A-S rt l l "i S aJ -_d_j_,L A_l < A /J "**>*

rt 'l 1 'l n.ijj-j j d_> -_u L 0-**-"» ' j L ^")iiiii..lj_i_j 4_i J-J--L-) dj I J-J_*J A j

(_*--. **"*J-J

j ___,__) __S < ___ I _i "i n> 'i I j _;dj A ' j **>,.' ' d-S L * . _ *» _; I j j i ___>v

-jjjS _->j>aJ? _5 Lj I j __» l_-S (___-i l5--i--i l__ djj a__ j (__-_._> ___ L>Aj LS

j A____.j j_j _>jd_>d_j . d_ij j-tjJS i_9j I i I A> j__j l> 0 l_>j-jjjJj l____jj_o L

(_S A_S4_o 4_. j A_j fl*_Jd_j djj_jd__ d j rt "inidt- 4_i ^o -__>-> ___, LSdj L>j d_u j j_o d__

_;rt Sd-od-bjd-j . 4_jh_& ~ -_j-----jl-i L j jjA_j __Sa_i __2_> ld_j l___)d_o j. dJ

d 1 < d j d_j_J y Y J *V_-*---J j-h >>" < t-ij I _i I __> . j- . jJi l_j_.j_> L(j jj-jj <_>dJ ___ L> j-_u> dJ. ^jj LdjLSj (__-_> <- _J .i d_j^jjjj_j_> _;j L

"*** Vd j Ajj dj<_tj_SjJS __o -__>-> ___> A_) ^it^JjjJS "'i mSV'i l__AjjdL__ j djd_jdj JjjS

( r ) i_r--JJJ (_*** J J *"**- **»-J',J 'jr-1--* 1_>J*,J J djdJjAj l_< V_) I j

_ A>jj_o j j-_-J A_)_) 0 L*r»jjj *£ ' O Ljj__ jjj _o < rt "i iii ljj -»j-S j j aJS j. _-_>-> ^__ Ldj LS -J 0 L__J) Lj_> ojj-v oL*j**-*>j_h»*> (___-*"

<>_J _____> . _>j_S aj *** I 0 l___ L) j L J L j 0_jj___ L _ş rt "1 9 4_j L_> < <jjJ")

l_ o <-_>-> _5jd_i aJ 0 Luj Ij-juj LjjL jduSjLSL _s^jj_> _5jAj L a>V

-S»2> I _» _-J<-'* **-j '* LSjj j a_JI 0 I ij> ^--x-ij-j-i _-_ L-S j _j_S o Lj^^-hj L*

dl j_)J A-» j'j J. d__) ^-J) LSdj Ljjj J ->J-S__- j_L_) J 0 l_J_0--_)-t ^jJJJ-J ljv *** "*

A ____>_> j Lluj j djd_j___)j_> l-___iA_) _;4j_i>j lj> J 0 L>A_j(5j 1___>J>v

L ___> 0 I " lj l_> Jjj-JL-I **> l"l lj -0 jSdj i-IiiVljj 1 "l .i ) J 0 LjJ-> ^ "l "' A ->

A>j A> iO d_j _;djd__) -j_jd_> Ajj L J L dJS

d_) j (_<_jj_S ____ia_) jA_jdJ jjj 0 IjdLV-jAA j ->jj-S ^-j L L I jl_-d j l__)A_o jo dJ . djjJjjS jjJLj L 0 LjJj Lj> (S »-_- _-_-jA_) l_jA__j L<0 L j LS_j j_i < L) Ij j ajlj !,") S Ia_>< _s_L_ij a_) L ^s-jjuo-^a-o _Jd_o _sj L

V

J ______»-. J<">JJ_Si__i Ld_9 <,_Sl_J)J_> ^> l> - J-o d_i L-Jdj AX < J l-JJ AX_j-J-o 4_j

. Aj L-> jjj __S-J_ui4_t -J_v_-_j_i jduojx

X X X X X

Djalilov, 0. Dj : Koordskii geroicheskii (^)epos "Zlatorookii Xan" (Dimdim), Nauka sssr,Moscwa, 1967.

181 rA

Page 182: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

j/?&&$ > t*>ik.&

9-J-tjJ) d_JJ I _____

*->» _-"-»-A-' A_i _;__Sj_o ^-j l_.jjS _5j>jjdu9 j j.-uo-< ___) j d_> Ij

-J _-_"a_i < _->J _-o 4_)4_l _;d_ld_u) ^^gjj I J-J-J _; Li - _;j a - A ^_ LdX '

_JJ__ JJJ-LO dutjjjS _J djS _5JJ j_U> _j LSd_>_5j L_JJ_> AJJ LAj LS.L

(_ij ffl . AjjûtjjS <-__> J A> 4j2jl_i 0 L_j L_lJ> A d_S 0 ljd<__jd_-t J >-JJ-S

A i I j____j L_> _--j d-o A_j

V

j I jS __l j Aj l_l J jj>d_Jjj> _Jd__J A_> Ajl_jjj j_ A_j l_j d j L d_j

!____- Ij-j_) _>ojj_j jjjJl_> d_S < _Sd_jd__J__j d_s L . duo __S j I_*-_Sa_i

__ )j L ; A_j_j.ii) *>j-o _şj A_J> rt S.ii duj _; dJS rt Sji Lj L d_> A _. __ -. \ t v -. ... a . . v_j

J Jl J (5A_v__9 -J Aj_) < AjA>l_>A_i < ,_£_> j A_) .' ' ^-jj Lx _;ljT j_J lx*** V

j rt **> rt > __id_-> d_) _; I j dj A_> jOj) 4_> . _jj_S 4 J j rt i o I j 4_J ^Jij-jjj L

___Sa_j_;j L__ Ij djj_> j-__~ 0 LjJS *_-_) < Ljj-jduj -J-jj-o _şj __Ji rt S.iid-j

rt 'ljiiiljj-j iS 'ljJS JJ_>d ->___, dj rt ">,|_ d-> -__> /--__)-- jAjujdJ 0 1.0,.,'.., J J J >

_SjA i _;--_) j4_> dJ _Sj> J-J 4_S A->l_AjdJ ____j_o _;j d --_) _J_jj A_j ___ LSV

. djj_i l_l_o-Lo_l

_pj ____)__> Ş )n)JJ__ JJj_l__ duS < I J T, ,,j I I '-')-> d-J iV li'i'l dj ljj_JLO

S _i _i __i "i \ l_tjd_>d_9 _S L 0_i_t_tdj_jL __od_j4__, dJ < djj_j ___0jJ_5

__ ij I " _sj L a_) dj___)jj_j ^_-~>jj (_;jjj__o jdL_j J _j-»j L_) _-J) Lj(_S__jjjj LSd-t j..v-0-j ___) Ludj LS ^-u, L uSj-^'j*' **-!» " < j -__> '

d j j_____ jJSj dj dj a_i __>_ I_jx _; I j I jJ Ix _J 0 LSdj l_tjj j (5jj jV

________ l_> A_S rt i i "i \ O-J-o dJS d_l A.0 d_l < rt 0.1 C) ') I 'l I j __ d-J < J5_) d>

LS d -t jo <_j> -> ____-> d j 1 j> j j_ rt > _) ii) _;j dui

_v L> <_-_, L_c _;ljT ^J Ix jujj L: ^yu---) 0 L-Sjjj __!___> j-____S_u l(i)

".TTÛ* 'oLrt--i'j ' j-^~ **-J j ' *' "' ' ' j L*-9 *_j-^ (_>-"*' j-S a__) < j» j_> j J j I

-*- _-j L-t A '--»* I d_j j l__9 I _-ljj L; -\-_i_ij I jj_j_> 1 j -j?i 1 I i . i _> _t I (Y)

j j 1 __-» I j __>j-f__> j-JJ J-J j° 1 o ")<*> 1 J -_j-»--> "> A_> < dJJ 1 Jl_____ j*_v"i (» L_9

.'Y"fû -j-L-j , 0 L___. Ij _tj_____>

182 T>'

j/?&&$ > t*>ik.&

9-J-tjJ) d_JJ I _____

*->» _-"-»-A-' A_i _;__Sj_o ^-j l_.jjS _5j>jjdu9 j j.-uo-< ___) j d_> Ij

-J _-_"a_i < _->J _-o 4_)4_l _;d_ld_u) ^^gjj I J-J-J _; Li - _;j a - A ^_ LdX '

_JJ__ JJJ-LO dutjjjS _J djS _5JJ j_U> _j LSd_>_5j L_JJ_> AJJ LAj LS.L

(_ij ffl . AjjûtjjS <-__> J A> 4j2jl_i 0 L_j L_lJ> A d_S 0 ljd<__jd_-t J >-JJ-S

A i I j____j L_> _--j d-o A_j

V

j I jS __l j Aj l_l J jj>d_Jjj> _Jd__J A_> Ajl_jjj j_ A_j l_j d j L d_j

!____- Ij-j_) _>ojj_j jjjJl_> d_S < _Sd_jd__J__j d_s L . duo __S j I_*-_Sa_i

__ )j L ; A_j_j.ii) *>j-o _şj A_J> rt S.ii duj _; dJS rt Sji Lj L d_> A _. __ -. \ t v -. ... a . . v_j

J Jl J (5A_v__9 -J Aj_) < AjA>l_>A_i < ,_£_> j A_) .' ' ^-jj Lx _;ljT j_J lx*** V

j rt **> rt > __id_-> d_) _; I j dj A_> jOj) 4_> . _jj_S 4 J j rt i o I j 4_J ^Jij-jjj L

___Sa_j_;j L__ Ij djj_> j-__~ 0 LjJS *_-_) < Ljj-jduj -J-jj-o _şj __Ji rt S.iid-j

rt 'ljiiiljj-j iS 'ljJS JJ_>d ->___, dj rt ">,|_ d-> -__> /--__)-- jAjujdJ 0 1.0,.,'.., J J J >

_SjA i _;--_) j4_> dJ _Sj> J-J 4_S A->l_AjdJ ____j_o _;j d --_) _J_jj A_j ___ LSV

. djj_i l_l_o-Lo_l

_pj ____)__> Ş )n)JJ__ JJj_l__ duS < I J T, ,,j I I '-')-> d-J iV li'i'l dj ljj_JLO

S _i _i __i "i \ l_tjd_>d_9 _S L 0_i_t_tdj_jL __od_j4__, dJ < djj_j ___0jJ_5

__ ij I " _sj L a_) dj___)jj_j ^_-~>jj (_;jjj__o jdL_j J _j-»j L_) _-J) Lj(_S__jjjj LSd-t j..v-0-j ___) Ludj LS ^-u, L uSj-^'j*' **-!» " < j -__> '

d j j_____ jJSj dj dj a_i __>_ I_jx _; I j I jJ Ix _J 0 LSdj l_tjj j (5jj jV

________ l_> A_S rt i i "i \ O-J-o dJS d_l A.0 d_l < rt 0.1 C) ') I 'l I j __ d-J < J5_) d>

LS d -t jo <_j> -> ____-> d j 1 j> j j_ rt > _) ii) _;j dui

_v L> <_-_, L_c _;ljT ^J Ix jujj L: ^yu---) 0 L-Sjjj __!___> j-____S_u l(i)

".TTÛ* 'oLrt--i'j ' j-^~ **-J j ' *' "' ' ' j L*-9 *_j-^ (_>-"*' j-S a__) < j» j_> j J j I

-*- _-j L-t A '--»* I d_j j l__9 I _-ljj L; -\-_i_ij I jj_j_> 1 j -j?i 1 I i . i _> _t I (Y)

j j 1 __-» I j __>j-f__> j-JJ J-J j° 1 o ")<*> 1 J -_j-»--> "> A_> < dJJ 1 Jl_____ j*_v"i (» L_9

.'Y"fû -j-L-j , 0 L___. Ij _tj_____>

182 T>'

Page 183: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

. L_jl SdL-.

-S-Jj Lij dJ _5djdJ_ _; I j____ d_) . . . A-Ljdjd-j djLş_od_j

. j-d___j -luj L j.d_j aj_)Tj_ l_.j__L_.l_>V

.*\Ar/«i/Y*i « ->Jjv

___ Lj . aja__s_>jj_S _-j> L j __- LSaj Ij Ij _$aj L _J : _*r

jA__j A_j ljj_) < Iti 0 l___j Ij-J-J dJ _)jj ljA_) j 0 I _i *i ..ii'ij j __jd._d_-

. oj_ _ Aj Lj ; O_oj___jj> !_( _;j L_j Ij ) _;j LijJ? _J _;aj Lj jjV v

**W . HY' I^Aj

dialect / a>"J _bL __> 0 L_Sj_j___ j lj I j j aj_jLj

_ ___> d_td-j dj__i _J _____Sa_j (_s L L a_j jjj L j 0 Llo d_Sd_) >o j » L-*j LSa_i(- . - ... ...... ^

-SLlSa-i _bL> __> , 0 Lu>djj-v.writteD language _>--*-'j-j _r* *-*,&-'

. spoken language / S^ J ^^ __H *-° j -^ *-**-J*-J-i * '

. dûr jj-*- ' û = J.duwem f-jj^ 'uw = JJ

183 n

. L_jl SdL-.

-S-Jj Lij dJ _5djdJ_ _; I j____ d_) . . . A-Ljdjd-j djLş_od_j

. j-d___j -luj L j.d_j aj_)Tj_ l_.j__L_.l_>V

.*\Ar/«i/Y*i « ->Jjv

___ Lj . aja__s_>jj_S _-j> L j __- LSaj Ij Ij _$aj L _J : _*r

jA__j A_j ljj_) < Iti 0 l___j Ij-J-J dJ _)jj ljA_) j 0 I _i *i ..ii'ij j __jd._d_-

. oj_ _ Aj Lj ; O_oj___jj> !_( _;j L_j Ij ) _;j LijJ? _J _;aj Lj jjV v

**W . HY' I^Aj

dialect / a>"J _bL __> 0 L_Sj_j___ j lj I j j aj_jLj

_ ___> d_td-j dj__i _J _____Sa_j (_s L L a_j jjj L j 0 Llo d_Sd_) >o j » L-*j LSa_i(- . - ... ...... ^

-SLlSa-i _bL> __> , 0 Lu>djj-v.writteD language _>--*-'j-j _r* *-*,&-'

. spoken language / S^ J ^^ __H *-° j -^ *-**-J*-J-i * '

. dûr jj-*- ' û = J.duwem f-jj^ 'uw = JJ

183 n

Page 184: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

' djrt 'l ljJ-_IJ_J_) J d J d___lj_S_)J_S 0 Lj Ij-Jj-J J J J \\ I J-9 __l.d--V vvJ rt '" rt 1 0 LJ A_)_' duo J-S j ___> d _ 4__ j j 1 j d__> L j _5 4 J rt 'i-i I j,\ i I

V_|V 'l I J> J-O d_*> JO_l A_l < _____) J__J I <_ 0 l_ljj LSduij J-J <__-> 4_> J 4_- < __LJ J_JJ_ J

V y y

_şj ) 9 _.J> -_> ' -J J J 4_- rt ' 'liiD ,,' j ,) ) j L-ijA J j J__J_> (_5->j J-S SJj j 1 j A

_5_-j j_S *'.""j aJ j j-o d-j d-S l-j LS-j d_j__i a_ djj 4_j L j j<_ j dJ uS_î_Sd_>

. CjJl jlj 0 l_j__j_Sj_jd_o _SjJŞ_9 '-i**)J) IjJJ-J j 4-_. A_j dj < ^Jj-t j LSd_j l_>

jd-SdJ_ < _;_>jj-S ^-j, Loj __-J LSdj Ij Ij dJ l___j_Sa_> ja_ aJ (jiAjrt *i _i ljS.y I

< " i i i ____> d _ a_) d_j Lj j<_ j aJ __ S d-j a_j rt "iiu i j ..' ) < j_> (_s<_jjJS __>v v^ ^ " v'

_j d_ a_ j __j I j aJj L j _;4 j rt 'i i I j S i, 1 j 0 LSd-ij _;d j 4__ livS i I L*. d j j __**>

_____ L-J-tyl Sd j <0_i_>_jJ__-) djd__ LSdj (j tj J i.SjSd_) jA_» _;Aj LaJ-V

Cj-**- 'j *- _*-*^J L**> J*-*> J>4-J ' '-» _.»*> JJ-*->' _T*;--*J--J-" *J f ***-._--»- <A_,d __uiV y V y <_> . J u

lutjid jljL___jd_*. jd_j JdJfJ < A_i___>____ Lj jJ-Ja_) < -__J>d_> L jj ">jJ_Sd_> (C)4_A_ _S_lJ Lj _-J> ' *lj*_ >),;) _5j 1_J-J 4_j A-S i,".i , )>Jtj SL

O ' _* O 'jrJ-*J _-r' L_j_>jj_S J 0 L 1jjA__ _SA>j L ___J__j_tjjjS . 0_£j__A-j

_*f*<> 'jj*-* d_j 4-S l-.^A-)djjd__'^(_r''--4-J *-- Lo L- jd__ JdJ-dJ , _j lj__-4_>_5_)jjJS __j__j d _. aJ. d_j L j j 4_> < >"' i'"j ') .) i_><jjj-S d_> jdJSd-j < __-)___>

' ' V

__, ________ < 4 j 1_> ,0 1 j-JX j 0 1 j-J-J | j 1 "iui-tj jJS dj J j-o A_j -JS i"i iidjJ) d_j_» y " y

. . . !_________. d__ l> L ^l Li__ L jS _SLj_. j jjS Lê. 4 j j A__ . o 1 jj d_~ d__l

j ______) 0 __)-_ LSrt 'i i.Dj-j rt " ij ii 0 1 o iV, i '.i LSa_i( ^-i Ij lj ) _J-o-> lj_i

J L - lSjj-i ___ l_Sd_)jj_i j j_o d-_ d-S ''..' > A_)_;-)jj-S -__>___> 4 _ d_j d__> Lj

A dj. 0 L j_S v_j . ,-_> I j 1 j A_j uSaJj _)-ujj_- dj. __L u-> 4_j_9j__ j L_i jjuui

j d j I j________ j__ o j j ^ j > ' -»-h o *- ^-^ '-'_' j***» L d j dJ __j j -->_-" V "

_S->jj *N _-j L j ^j LSd j 1 j 1 j j_> d__ 4_j j j>4_jj j> (_>__» d-t dj. ") u) S ) ">

v y v0 ..* *' ..'"'J *' j du_ _J j d j d_j 1 iV S..i I .0 j) d-j < d j d___jj___) j_L J ^-j jh-J * .1

V

*> jj ** J j_o 4_j A_S i " I, t l A-Jij d^ d_) 4_j L j J<_ J -J ____Sa_> 4__> rt "'iiii J l tv v

i .** *l jg) A-_ (_ j LS A_j 1 j 0-r-w-J-'V

o LSd j I j 1 j j_o __-> 4_j i,"i"tS i"i j duij _;d j d-j-t j-SjjL

dJ < 0 1J._j_-j.J-J d-j Lj J __-j-S__j d_j 0 LdjAJ) l-JxJJ j 0 LjA-uaJa 0 LSaj 1j Ij 0dj L> djd_Sd_j_J J ; ___)__-> _S-J-u) AjAJ__)jA_j -_j4>

v

djdj J ^_.dLJ_J dJ < L_J LSd__ 0 Lj-jL_ J I - I J *' ,fa A-j Ij ^-Jd-tdj. ^ LjV

O ^rfiS* * "* *-* -**-* *-*>*-" J O LSdj Ij I j dJ ^, "")'*' A_i -Jj-S ^gJi Ij ljAa__Jj>jjjjj ljlj-9 0 L d-Sd-j L j ____> LS-_ij ___-_j aa j 4__ 1_bdjjd__ . o LSd_j 1 j dj Li

jjjult Luj 1_J < A__ L j _*_-_> d j A-u _pSj -L_j duS < 0 ") iti ) 4-5" jJJ-S A_J dJ j t_j LS djj

184 Yo

' djrt 'l ljJ-_IJ_J_) J d J d___lj_S_)J_S 0 Lj Ij-Jj-J J J J \\ I J-9 __l.d--V vvJ rt '" rt 1 0 LJ A_)_' duo J-S j ___> d _ 4__ j j 1 j d__> L j _5 4 J rt 'i-i I j,\ i I

V_|V 'l I J> J-O d_*> JO_l A_l < _____) J__J I <_ 0 l_ljj LSduij J-J <__-> 4_> J 4_- < __LJ J_JJ_ J

V y y

_şj ) 9 _.J> -_> ' -J J J 4_- rt ' 'liiD ,,' j ,) ) j L-ijA J j J__J_> (_5->j J-S SJj j 1 j A

_5_-j j_S *'.""j aJ j j-o d-j d-S l-j LS-j d_j__i a_ djj 4_j L j j<_ j dJ uS_î_Sd_>

. CjJl jlj 0 l_j__j_Sj_jd_o _SjJŞ_9 '-i**)J) IjJJ-J j 4-_. A_j dj < ^Jj-t j LSd_j l_>

jd-SdJ_ < _;_>jj-S ^-j, Loj __-J LSdj Ij Ij dJ l___j_Sa_> ja_ aJ (jiAjrt *i _i ljS.y I

< " i i i ____> d _ a_) d_j Lj j<_ j aJ __ S d-j a_j rt "iiu i j ..' ) < j_> (_s<_jjJS __>v v^ ^ " v'

_j d_ a_ j __j I j aJj L j _;4 j rt 'i i I j S i, 1 j 0 LSd-ij _;d j 4__ livS i I L*. d j j __**>

_____ L-J-tyl Sd j <0_i_>_jJ__-) djd__ LSdj (j tj J i.SjSd_) jA_» _;Aj LaJ-V

Cj-**- 'j *- _*-*^J L**> J*-*> J>4-J ' '-» _.»*> JJ-*->' _T*;--*J--J-" *J f ***-._--»- <A_,d __uiV y V y <_> . J u

lutjid jljL___jd_*. jd_j JdJfJ < A_i___>____ Lj jJ-Ja_) < -__J>d_> L jj ">jJ_Sd_> (C)4_A_ _S_lJ Lj _-J> ' *lj*_ >),;) _5j 1_J-J 4_j A-S i,".i , )>Jtj SL

O ' _* O 'jrJ-*J _-r' L_j_>jj_S J 0 L 1jjA__ _SA>j L ___J__j_tjjjS . 0_£j__A-j

_*f*<> 'jj*-* d_j 4-S l-.^A-)djjd__'^(_r''--4-J *-- Lo L- jd__ JdJ-dJ , _j lj__-4_>_5_)jjJS __j__j d _. aJ. d_j L j j 4_> < >"' i'"j ') .) i_><jjj-S d_> jdJSd-j < __-)___>

' ' V

__, ________ < 4 j 1_> ,0 1 j-JX j 0 1 j-J-J | j 1 "iui-tj jJS dj J j-o A_j -JS i"i iidjJ) d_j_» y " y

. . . !_________. d__ l> L ^l Li__ L jS _SLj_. j jjS Lê. 4 j j A__ . o 1 jj d_~ d__l

j ______) 0 __)-_ LSrt 'i i.Dj-j rt " ij ii 0 1 o iV, i '.i LSa_i( ^-i Ij lj ) _J-o-> lj_i

J L - lSjj-i ___ l_Sd_)jj_i j j_o d-_ d-S ''..' > A_)_;-)jj-S -__>___> 4 _ d_j d__> Lj

A dj. 0 L j_S v_j . ,-_> I j 1 j A_j uSaJj _)-ujj_- dj. __L u-> 4_j_9j__ j L_i jjuui

j d j I j________ j__ o j j ^ j > ' -»-h o *- ^-^ '-'_' j***» L d j dJ __j j -->_-" V "

_S->jj *N _-j L j ^j LSd j 1 j 1 j j_> d__ 4_j j j>4_jj j> (_>__» d-t dj. ") u) S ) ">

v y v0 ..* *' ..'"'J *' j du_ _J j d j d_j 1 iV S..i I .0 j) d-j < d j d___jj___) j_L J ^-j jh-J * .1

V

*> jj ** J j_o 4_j A_S i " I, t l A-Jij d^ d_) 4_j L j J<_ J -J ____Sa_> 4__> rt "'iiii J l tv v

i .** *l jg) A-_ (_ j LS A_j 1 j 0-r-w-J-'V

o LSd j I j 1 j j_o __-> 4_j i,"i"tS i"i j duij _;d j d-j-t j-SjjL

dJ < 0 1J._j_-j.J-J d-j Lj J __-j-S__j d_j 0 LdjAJ) l-JxJJ j 0 LjA-uaJa 0 LSaj 1j Ij 0dj L> djd_Sd_j_J J ; ___)__-> _S-J-u) AjAJ__)jA_j -_j4>

v

djdj J ^_.dLJ_J dJ < L_J LSd__ 0 Lj-jL_ J I - I J *' ,fa A-j Ij ^-Jd-tdj. ^ LjV

O ^rfiS* * "* *-* -**-* *-*>*-" J O LSdj Ij I j dJ ^, "")'*' A_i -Jj-S ^gJi Ij ljAa__Jj>jjjjj ljlj-9 0 L d-Sd-j L j ____> LS-_ij ___-_j aa j 4__ 1_bdjjd__ . o LSd_j 1 j dj Li

jjjult Luj 1_J < A__ L j _*_-_> d j A-u _pSj -L_j duS < 0 ") iti ) 4-5" jJJ-S A_J dJ j t_j LS djj

184 Yo

Page 185: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

0 Lj-*°* _e-» L l_> _. ' a__ j d_i __> Cu.- < j_ j i_.i **' __ L j ___ LSd jJLi JJ ,) 7- jjj d_) ^jSduJ rt 'l.l-i 'l d-S rt 'l l d-J d J d_Sd_j j4_jj-_j 4_J L 4_J 0 dJ__)

j»d j__jl_td__ _j ".,j,i 'i I j t___ii>j__ j d "',__> jjL) LdjJU i_djd__ . jjj lj-tV

d __jd_bjdu_ jd_j d_S djd_j_jjj__) 0jj djrtÛi _Y_i J A-S d_idjd__ d_j Ij LSy V

,__ L j j_> . 0 L-o LS < ^j-jlujjj ^_j L j j_i < dj lj_<j_j >.*s *__. 'i L j -> j_jv _ e

J I ') dJ (_S AJj L)J J A_) . Lt A_! _>J L ; __. J l_S A_J d J__i < J-Ji J " *> *""

1 _t 0 Lo dj_ Aj) Lo j dJ "i u> 1 j d_j rt ") iii.) J ..li.l ^j-j j_jj-j d_i 1 -_ _y_ A_S-l__J) A__ j A_9

I o _-S d_j L j dJ j __<_) 1 j lSj d j d j d__ I *. v i ___j_j L j dJ 0 L < jj-j __

., *'**'j 'J^jr*1**--. T-rJ ' j lj-i L 1_> _;aJ.j uS-lj < 0 y j LSd_i l_> 0v "

/0 . 4jl_j djS __-_jj__t_) _jjj_0 I j du9 i "|i i ,) L _jd_) "im 1 j J djj . 0 L j _5jJ_J_jd_j.._, ^ ^

j ________ ljjA__ J LftdjjAa ) 1_> __j Ij Ljjj _*<_;-jj_. _J nomen' rt i rt t**i 0 L_J___> J J-JUJ ( '- _y--)j-J -_.__, 4j l.Vi ___ A> J ^J I j I j

l_ 0 1 '.."'j LSd-j _-_> LS aJ a__ljj> < _j_tjJ-__> (_sj L<-> A " "._'_*V

J .) < A_t_ ' ___>_-> J-J_) duo AJ 1 _t ^_j__A__jjj (_5_S<djJ_> dJ ^ijjJSA i

' V " V

iSaj j 4_j A__ 0 L L L t_Sd_) I_.d-Sdj2._j j_.jA_b aJ Jjj j JaJ_* ; d_j_jjv i ___-

O 1 .."> a j j j dj__j 0 l_jt_> __.___, 1 - -_> lj Ljjj dJ ^j-j j_j j d_j t_Sd_t

; rt idj-j-j js 4_i ^jJjjjJSa-j 1_>( A_9 L_> I ) j 4_u> rt 'i "i iii-V dJ . 4_i___oV **

j Ij I __> 1_t ^j-lAfit^jj -J _->4_S . ->jJ-S I _ _3jj < -tjJ-S ts _ Ja_' Y < v

LS aJ Lftdj j d__> . -5jj_S _; jjj ' "'jj"** -S J *-**» * o t*-*j L-S* i-__A_» dJ 0 LSdj L ^j LjZ&j LsL 0 L vocative/ 0>_j___j LaJ ^j ,jj_Sd-jj lj !___> I _t ^_, lj jjjj aJ j-ojjjj Ij 0 LSrt "iiuij 'i ij-uj

" v -S " y -9 " V y "

jd I _J____Sd_j d_jj_) . 0_jjj__r___j lJSa-j uSdj lSjJj 4_> I- -jjld-.jjj" y v

1 J_S JjJ S ___ Lj ^jJ.--) 4-5)j A_i __. L l_> dJ rt "ini ijJ-j A_S _SA__ L) Ldjd_jA ^ d-J A J_J_J -_ J> " f j J ' _ 4 J A '.' J . A_J A__ __, _ j A_j __J j_L_) J l> A J

V V

. _ j __, û j_j_i j A_> _;j duo 1 j-S _S *_*L- dJ 1 _t "'".. j ..* ..* td j d_j-t j S 'i j j J d_S aJw

L __> 4_j Vj I j j___ LSrt iii *i aJ ^ju d_S d i 1 j * 1 j_

0j1j__L I " -*_* " L _;d-j l_j_S-tjJ-S dJ__.d_.jA_. J 4_J />-J L L-J-JJ duo 4-J _j_0 d-SV

< *» 4_- j d_9 t-Sd-J < 4 j 4_j 1 j rt-i , t 4-j . A-fi£-J O Lj^J-" 0-0v" V v

I "__* ç- J_J a *. a . a *__-> a ? _j d___j_j I jjS j_S-Sa_jA_.j -Jd-oj-S j A__ jjSJ d_j

j' »"J u,'>-i«>^jj 3 O^J^J 'j^o-- "^ *--**-? ->**J Ij*-'4--j ' O '-JJJ 'j*1 JV *»

(jdj rt I d__L> . L___JJ--LJj d J V_J 0 L)^J_ _Sj d_>J d_J "l.n'l lj ___J_ Lfc-IJ« ' V V ' V

. 0j 1j j 1_V ^j-Ju-t-. 1j jj-VJ Lljj jAuj J d_j L_-jd__jdu9 jdJ ----?-___ A_-V

_^g__ Ijd-j L j _5j LS (j-jjJj-i L d_S^.I_AjdjL j J __> . jJ- L_3 (J^ajaJj_» _J __S d_>d__ ____>__. jdj j__j ___ L L iitjj \jS I'i-.jT*! L aJS _s<_jj-SY

Yi185

0 Lj-*°* _e-» L l_> _. ' a__ j d_i __> Cu.- < j_ j i_.i **' __ L j ___ LSd jJLi JJ ,) 7- jjj d_) ^jSduJ rt 'l.l-i 'l d-S rt 'l l d-J d J d_Sd_j j4_jj-_j 4_J L 4_J 0 dJ__)

j»d j__jl_td__ _j ".,j,i 'i I j t___ii>j__ j d "',__> jjL) LdjJU i_djd__ . jjj lj-tV

d __jd_bjdu_ jd_j d_S djd_j_jjj__) 0jj djrtÛi _Y_i J A-S d_idjd__ d_j Ij LSy V

,__ L j j_> . 0 L-o LS < ^j-jlujjj ^_j L j j_i < dj lj_<j_j >.*s *__. 'i L j -> j_jv _ e

J I ') dJ (_S AJj L)J J A_) . Lt A_! _>J L ; __. J l_S A_J d J__i < J-Ji J " *> *""

1 _t 0 Lo dj_ Aj) Lo j dJ "i u> 1 j d_j rt ") iii.) J ..li.l ^j-j j_jj-j d_i 1 -_ _y_ A_S-l__J) A__ j A_9

I o _-S d_j L j dJ j __<_) 1 j lSj d j d j d__ I *. v i ___j_j L j dJ 0 L < jj-j __

., *'**'j 'J^jr*1**--. T-rJ ' j lj-i L 1_> _;aJ.j uS-lj < 0 y j LSd_i l_> 0v "

/0 . 4jl_j djS __-_jj__t_) _jjj_0 I j du9 i "|i i ,) L _jd_) "im 1 j J djj . 0 L j _5jJ_J_jd_j.._, ^ ^

j ________ ljjA__ J LftdjjAa ) 1_> __j Ij Ljjj _*<_;-jj_. _J nomen' rt i rt t**i 0 L_J___> J J-JUJ ( '- _y--)j-J -_.__, 4j l.Vi ___ A> J ^J I j I j

l_ 0 1 '.."'j LSd-j _-_> LS aJ a__ljj> < _j_tjJ-__> (_sj L<-> A " "._'_*V

J .) < A_t_ ' ___>_-> J-J_) duo AJ 1 _t ^_j__A__jjj (_5_S<djJ_> dJ ^ijjJSA i

' V " V

iSaj j 4_j A__ 0 L L L t_Sd_) I_.d-Sdj2._j j_.jA_b aJ Jjj j JaJ_* ; d_j_jjv i ___-

O 1 .."> a j j j dj__j 0 l_jt_> __.___, 1 - -_> lj Ljjj dJ ^j-j j_j j d_j t_Sd_t

; rt idj-j-j js 4_i ^jJjjjJSa-j 1_>( A_9 L_> I ) j 4_u> rt 'i "i iii-V dJ . 4_i___oV **

j Ij I __> 1_t ^j-lAfit^jj -J _->4_S . ->jJ-S I _ _3jj < -tjJ-S ts _ Ja_' Y < v

LS aJ Lftdj j d__> . -5jj_S _; jjj ' "'jj"** -S J *-**» * o t*-*j L-S* i-__A_» dJ 0 LSdj L ^j LjZ&j LsL 0 L vocative/ 0>_j___j LaJ ^j ,jj_Sd-jj lj !___> I _t ^_, lj jjjj aJ j-ojjjj Ij 0 LSrt "iiuij 'i ij-uj

" v -S " y -9 " V y "

jd I _J____Sd_j d_jj_) . 0_jjj__r___j lJSa-j uSdj lSjJj 4_> I- -jjld-.jjj" y v

1 J_S JjJ S ___ Lj ^jJ.--) 4-5)j A_i __. L l_> dJ rt "ini ijJ-j A_S _SA__ L) Ldjd_jA ^ d-J A J_J_J -_ J> " f j J ' _ 4 J A '.' J . A_J A__ __, _ j A_j __J j_L_) J l> A J

V V

. _ j __, û j_j_i j A_> _;j duo 1 j-S _S *_*L- dJ 1 _t "'".. j ..* ..* td j d_j-t j S 'i j j J d_S aJw

L __> 4_j Vj I j j___ LSrt iii *i aJ ^ju d_S d i 1 j * 1 j_

0j1j__L I " -*_* " L _;d-j l_j_S-tjJ-S dJ__.d_.jA_. J 4_J />-J L L-J-JJ duo 4-J _j_0 d-SV

< *» 4_- j d_9 t-Sd-J < 4 j 4_j 1 j rt-i , t 4-j . A-fi£-J O Lj^J-" 0-0v" V v

I "__* ç- J_J a *. a . a *__-> a ? _j d___j_j I jjS j_S-Sa_jA_.j -Jd-oj-S j A__ jjSJ d_j

j' »"J u,'>-i«>^jj 3 O^J^J 'j^o-- "^ *--**-? ->**J Ij*-'4--j ' O '-JJJ 'j*1 JV *»

(jdj rt I d__L> . L___JJ--LJj d J V_J 0 L)^J_ _Sj d_>J d_J "l.n'l lj ___J_ Lfc-IJ« ' V V ' V

. 0j 1j j 1_V ^j-Ju-t-. 1j jj-VJ Lljj jAuj J d_j L_-jd__jdu9 jdJ ----?-___ A_-V

_^g__ Ijd-j L j _5j LS (j-jjJj-i L d_S^.I_AjdjL j J __> . jJ- L_3 (J^ajaJj_» _J __S d_>d__ ____>__. jdj j__j ___ L L iitjj \jS I'i-.jT*! L aJS _s<_jj-SY

Yi185

Page 186: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_____ J j I J AiV 'i ij> __j A> _5J j 'j u d_) 0 L j .1 SJ A> j duj d_> **'*_' A _*

***-s_-rJ *VJ**>J duo jJS __-J Lj ^g-j AA j A_) j_J A_i < -J d_) L tJ_jJ

_; dJ- j d_> j d_j _; djd_j j_> < <_j ljjd-j j*_ l_9 d_j 0 l,j>.>/ dj _; djd_> j_> 1 ***-Ji i

v v v_5 ' _-> j ; d j d_j_i ___ j-j_i d_j l'uii 1 1 L j L < ____. a_ _;j a_i _^_i__j___j d__

*»** __ " " ' yrt ') l_r_jA .A-j d j i "i j d_i < __)> j S.i "imi '> Ij j _____ A_> L _>d J AJJ__JjJ_jL)

Vv

(_S_. "'d j-JdLoj-S j ^jjj-jlo ^gj IjjJj" ^jj. _*-__ aJi J __S 0 i 'i *1a_j j LSd_i

_?d__ o_> .'*_> d _j____J j ___> < a j ___> LS d-jj__ l__ djd_,jj_SJ J jj-J d__j _j__i_J j __-> < d j d_> - d-jjj) l__ d j d_.jj._t _|d j d-j A__v

_ >j_Sj _ j _. j_u> d-j jJ S d_j dj 0 1_) d j d___t jJS <____) j_j j 0 LjJ_<_ jJS

J I_VjJ__Sa_j J a-SaJ 0 L__jJS-ijj 1ja_j j j-j-Sa-j ___ LSduij ____> a__ j a__

^ liiij-S a_) __,"u., i j__j j d-_d_> l>j_jj_t (-__-) j ' S (jid-odJ. .djdjd-o I jJs _sjjV V

a_> ___ ujj L-i jj_S ____>-__, L 1 j j_> __.

V V

_5_L - 1 J 1 j 1 j aJ duo j-S j 4j j rt i o I j A_j r'n.ijj d_"_ d j A " ' -

uSdj < _5 J__Ja_Î>jjj j _ ' 'j L_jj __j LSdj lj | j _;djdjd_ du_jA-SA-_V V v

(Jj L-l _Sjj lj> A_.jd_Sd_J _SdL_> lj lj I j dJ-UOJ-S J d__) J _j IjJJ J .-_> Ij Ijrt 1 0 1 "__, **t dJ (_s_->j L L ( _j 1j-jx ___) l_-__.-.jj_S aJ ) djd_j 1jj_jlu)

O 'j^ _r' L_--.^jjJSv

_;lj I *__,_!_. aJ dJ? < _J->- oXJa-j 0 Lj_> uSdj 0 L, ___, 1j |j_jd<_ 1-Vjj K Ij-9 __)d_d_- _J < t_j_)j_Sd__ __) _3A__9 L>5jj_ ___L_.__-.jJ-S

j 1 Srt ) 0 i ii) j_j ^Jj L j uSd j d_j___i 1 j_ j. A__ L j__y d_> < d J) duo dJv

A j j-j 1_*_ d-J)

A ' j d j 1 j_u) L _-_> 1 j j dj*_ d_> 0 L d-S__j___i d_ 4_J A-J L j d-S __j ' Jj-J~ *~~~~ ~ ~ V

< o jjJSaJ. "____) _;a__9 0 L Ijj aa ^ L_> t5jj ' J-* J -_-) dtftjjj ___ LSa>j L.._>... ^ v l_> .

< A jAjjdJ. ^Sj') L Lj (^j-JAj L> Lj IjujjJi j jj K I j_9 __)A-tA__ dJ

AjjJj L a__ j LSd_j dj 1j__j_- _sj_> dx j_j 0__u,j__ _j L j -Sdj jojIa >

V

_Sd___> jjjj. duS jji d j lj_jj_> ^-j Lj uSdj d j d_o rt "ini i i (_SA-tAu» __sLdjd_j

_d___bjjj _Sjj lj> A__jd-Sd_j 0 LeJjj d_S|___-J Ij Ij Ij __Jduoj_S j A__)

Y v vuSdj j_*_l rt ,.,i < A_iA_» 0 Ljj_LSJj_9 ^-jd-A-J < djA_ljj_j-u, (Jj L _-j_J

0>*J lj*&-»» j LSa_j 0___j_j ___ LjV

I . . I -V....II1. .

O***-*" ws-î' Oj L->A-j L i.Vi .*.>---) d__ Ij 1 j 1 j Jd_oj_S j_d__ j_od_î)

186 Tr

_____ J j I J AiV 'i ij> __j A> _5J j 'j u d_) 0 L j .1 SJ A> j duj d_> **'*_' A _*

***-s_-rJ *VJ**>J duo jJS __-J Lj ^g-j AA j A_) j_J A_i < -J d_) L tJ_jJ

_; dJ- j d_> j d_j _; djd_j j_> < <_j ljjd-j j*_ l_9 d_j 0 l,j>.>/ dj _; djd_> j_> 1 ***-Ji i

v v v_5 ' _-> j ; d j d_j_i ___ j-j_i d_j l'uii 1 1 L j L < ____. a_ _;j a_i _^_i__j___j d__

*»** __ " " ' yrt ') l_r_jA .A-j d j i "i j d_i < __)> j S.i "imi '> Ij j _____ A_> L _>d J AJJ__JjJ_jL)

Vv

(_S_. "'d j-JdLoj-S j ^jjj-jlo ^gj IjjJj" ^jj. _*-__ aJi J __S 0 i 'i *1a_j j LSd_i

_?d__ o_> .'*_> d _j____J j ___> < a j ___> LS d-jj__ l__ djd_,jj_SJ J jj-J d__j _j__i_J j __-> < d j d_> - d-jjj) l__ d j d_.jj._t _|d j d-j A__v

_ >j_Sj _ j _. j_u> d-j jJ S d_j dj 0 1_) d j d___t jJS <____) j_j j 0 LjJ_<_ jJS

J I_VjJ__Sa_j J a-SaJ 0 L__jJS-ijj 1ja_j j j-j-Sa-j ___ LSduij ____> a__ j a__

^ liiij-S a_) __,"u., i j__j j d-_d_> l>j_jj_t (-__-) j ' S (jid-odJ. .djdjd-o I jJs _sjjV V

a_> ___ ujj L-i jj_S ____>-__, L 1 j j_> __.

V V

_5_L - 1 J 1 j 1 j aJ duo j-S j 4j j rt i o I j A_j r'n.ijj d_"_ d j A " ' -

uSdj < _5 J__Ja_Î>jjj j _ ' 'j L_jj __j LSdj lj | j _;djdjd_ du_jA-SA-_V V v

(Jj L-l _Sjj lj> A_.jd_Sd_J _SdL_> lj lj I j dJ-UOJ-S J d__) J _j IjJJ J .-_> Ij Ijrt 1 0 1 "__, **t dJ (_s_->j L L ( _j 1j-jx ___) l_-__.-.jj_S aJ ) djd_j 1jj_jlu)

O 'j^ _r' L_--.^jjJSv

_;lj I *__,_!_. aJ dJ? < _J->- oXJa-j 0 Lj_> uSdj 0 L, ___, 1j |j_jd<_ 1-Vjj K Ij-9 __)d_d_- _J < t_j_)j_Sd__ __) _3A__9 L>5jj_ ___L_.__-.jJ-S

j 1 Srt ) 0 i ii) j_j ^Jj L j uSd j d_j___i 1 j_ j. A__ L j__y d_> < d J) duo dJv

A j j-j 1_*_ d-J)

A ' j d j 1 j_u) L _-_> 1 j j dj*_ d_> 0 L d-S__j___i d_ 4_J A-J L j d-S __j ' Jj-J~ *~~~~ ~ ~ V

< o jjJSaJ. "____) _;a__9 0 L Ijj aa ^ L_> t5jj ' J-* J -_-) dtftjjj ___ LSa>j L.._>... ^ v l_> .

< A jAjjdJ. ^Sj') L Lj (^j-JAj L> Lj IjujjJi j jj K I j_9 __)A-tA__ dJ

AjjJj L a__ j LSd_j dj 1j__j_- _sj_> dx j_j 0__u,j__ _j L j -Sdj jojIa >

V

_Sd___> jjjj. duS jji d j lj_jj_> ^-j Lj uSdj d j d_o rt "ini i i (_SA-tAu» __sLdjd_j

_d___bjjj _Sjj lj> A__jd-Sd_j 0 LeJjj d_S|___-J Ij Ij Ij __Jduoj_S j A__)

Y v vuSdj j_*_l rt ,.,i < A_iA_» 0 Ljj_LSJj_9 ^-jd-A-J < djA_ljj_j-u, (Jj L _-j_J

0>*J lj*&-»» j LSa_j 0___j_j ___ LjV

I . . I -V....II1. .

O***-*" ws-î' Oj L->A-j L i.Vi .*.>---) d__ Ij 1 j 1 j Jd_oj_S j_d__ j_od_î)

186 Tr

Page 187: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

< (_;) 0 ___ I _ l_j La ; -j_)_ _SJLi _-_) l__ __i.Y) a " *« ...-> __, l_ __> lj Ljj_A , l_> .--^jj J . (*_) ^lj (__Jj) _;_ < (^) __j_,l_ A_j_jll

/ O "' *' j ) *-*»-J'J ' '*'..'...' J 1«*J_S _|d_i-Jj J duu> J_) _[j / I j ^-J. l_j rt 'l "l ui--.

t-SLLIdJ? . Ljjjj, 1 j ( d., ) a__ < djljjlj < 1j__ I j ; ( o ' j : *****--jjV

rt ij_i . a j ajj LS L 0 Lj-S j_jj-__S__, **. i j j "imdid d_S _i > jjj __;j 1j -_i>v " v "-*» y

j "i \ A_i aJ ^j__J d_"*.j j j j ^_i Ij Ljjj I _> j d_o lj_S ^j L l<_ dJ ________ j_L_, ^ (_ .. ^ _,

__) iiViin >j ii _;_ j j 1 j A_) 0 L d j d_j_ j_S <-__, j_j _;j L__j A_i j A j d-_jjj__j !__>

Jjj J_) 1_ 0 1 .1 'l Ij-jjj

__,_] _____ jdj__ d_> __._j__.-J-jy '<_>'

-lS Aj dJ duo A g__w g _> « d__ _s d g d_j _t *S <_S_j V_) g ) j_j 1 > _C LSuj « A_j A_o dJ_

0i_jJ_jş_s__j

__?jdj*5 d_S < 4-SdjJj-i j_tj4_» |___>j__'j_) _____JŞ__. J j_j___S_l_) _S_I_ L jV

0 I n j dJ_Jjj> .() Cj jJ A_xJ A> _;j_jdj d_> jA-?d_o ) ûj_j b l_uu

J

A-

_______ 1___)d_j j .'',,) j S i"iiVi j ___> uSdj j S I d_j < L-jijui L L I _>

_J> dj rt ii ) ) rt "l l ) J_J _|j L J _J **J**' J ' ' ' JjS-J ' d-0 j-> _54-_j d J djj

-j L __j L j < 0j_ja_. d_j___o d j _sjj (»

V V VV

< _5jd_____oj_ ^-j L j -Sdj < 0 j_j j d_S j LSaJ 1 "> iii i *. < 0j-j ,, o i') d j j

_ l"uii _L < ^-o 1j L < 0 Lluj L ___j-j Li _J_y L « _;_a_>*a_j < ^-oI-LŞujV

_) I *l_l_*t**t J..I J > d J I j -t _)'?.) I J d_**> J J j J_- _,'- 1 *-S J _, ' 1 "' ) J (ÇJt_rv - *

_, , i.S i > Lj ______> ____-<- j_S J d_S_j_j J j-.jJ-_Sd_j __- La__> _,..' ' Lj

_djLj J j djj__jJ?A__ (Sjdu. < Esperanto / j-__» Ija__4_. a-j-jj

j_j 0 j I j_. (S d___Ij d__ j 4_J 0 L) . d j j_j d_j _Sj_J-9 (j"4_S j_j L j f *" _S*S *rJ

Basic English / '.L __*_-. K ". i". ^-SJL, L j tr_-tj__'u_-_jjj-iV

d j < I _> 0 Ld___> ^ L_ j j_o a__ J _sj_j_JL_____i__ ^ L j j_j g_) jJŞ-9 j j j-j_ j__TI_ ____)A__d-i ____j_S j_jJ_i> j 0 l_>_jL_)djA_> j ^ L-jjJjJ. _;j LjJj

j ____) Lu_ (_-__ju_-J du_ d uv d_S l-uidjdJ. JdJ.J is?^ j..' '**i''':' is-j'j*-**

< d j j JjjJiAJ) _;j 4__j < 4 j j_j i_i ML-i J Ju-i jJŞ& d_> _s_;j Lj *> J iSj3' L-1

Vj. d _> _sljdjd_u) . djj_)d__ l_ Ja-ojJS jL J _sd_i_>j j u_>dj d_S__j>1 V V V '

<0 L___)-tjj_S ___>j___-d_) l-t ) -ijjJS _;dj ______ _5jj-od_j _jL_.-j L-)_-__» ljv v V V

( ... ______ J cS-JJ-S" __J_J__)!-J Auj d -V ^-Jj-Jdu. < ^yjdjdLjdu. _;djA__-_-> LjA>j i -__j_j j_j___Sd_j ___jd^A_j _,S,.'i L j A_.__i)-tL dj-jj ^-j-duojL

187 YT

< (_;) 0 ___ I _ l_j La ; -j_)_ _SJLi _-_) l__ __i.Y) a " *« ...-> __, l_ __> lj Ljj_A , l_> .--^jj J . (*_) ^lj (__Jj) _;_ < (^) __j_,l_ A_j_jll

/ O "' *' j ) *-*»-J'J ' '*'..'...' J 1«*J_S _|d_i-Jj J duu> J_) _[j / I j ^-J. l_j rt 'l "l ui--.

t-SLLIdJ? . Ljjjj, 1 j ( d., ) a__ < djljjlj < 1j__ I j ; ( o ' j : *****--jjV

rt ij_i . a j ajj LS L 0 Lj-S j_jj-__S__, **. i j j "imdid d_S _i > jjj __;j 1j -_i>v " v "-*» y

j "i \ A_i aJ ^j__J d_"*.j j j j ^_i Ij Ljjj I _> j d_o lj_S ^j L l<_ dJ ________ j_L_, ^ (_ .. ^ _,

__) iiViin >j ii _;_ j j 1 j A_) 0 L d j d_j_ j_S <-__, j_j _;j L__j A_i j A j d-_jjj__j !__>

Jjj J_) 1_ 0 1 .1 'l Ij-jjj

__,_] _____ jdj__ d_> __._j__.-J-jy '<_>'

-lS Aj dJ duo A g__w g _> « d__ _s d g d_j _t *S <_S_j V_) g ) j_j 1 > _C LSuj « A_j A_o dJ_

0i_jJ_jş_s__j

__?jdj*5 d_S < 4-SdjJj-i j_tj4_» |___>j__'j_) _____JŞ__. J j_j___S_l_) _S_I_ L jV

0 I n j dJ_Jjj> .() Cj jJ A_xJ A> _;j_jdj d_> jA-?d_o ) ûj_j b l_uu

J

A-

_______ 1___)d_j j .'',,) j S i"iiVi j ___> uSdj j S I d_j < L-jijui L L I _>

_J> dj rt ii ) ) rt "l l ) J_J _|j L J _J **J**' J ' ' ' JjS-J ' d-0 j-> _54-_j d J djj

-j L __j L j < 0j_ja_. d_j___o d j _sjj (»

V V VV

< _5jd_____oj_ ^-j L j -Sdj < 0 j_j j d_S j LSaJ 1 "> iii i *. < 0j-j ,, o i') d j j

_ l"uii _L < ^-o 1j L < 0 Lluj L ___j-j Li _J_y L « _;_a_>*a_j < ^-oI-LŞujV

_) I *l_l_*t**t J..I J > d J I j -t _)'?.) I J d_**> J J j J_- _,'- 1 *-S J _, ' 1 "' ) J (ÇJt_rv - *

_, , i.S i > Lj ______> ____-<- j_S J d_S_j_j J j-.jJ-_Sd_j __- La__> _,..' ' Lj

_djLj J j djj__jJ?A__ (Sjdu. < Esperanto / j-__» Ija__4_. a-j-jj

j_j 0 j I j_. (S d___Ij d__ j 4_J 0 L) . d j j_j d_j _Sj_J-9 (j"4_S j_j L j f *" _S*S *rJ

Basic English / '.L __*_-. K ". i". ^-SJL, L j tr_-tj__'u_-_jjj-iV

d j < I _> 0 Ld___> ^ L_ j j_o a__ J _sj_j_JL_____i__ ^ L j j_j g_) jJŞ-9 j j j-j_ j__TI_ ____)A__d-i ____j_S j_jJ_i> j 0 l_>_jL_)djA_> j ^ L-jjJjJ. _;j LjJj

j ____) Lu_ (_-__ju_-J du_ d uv d_S l-uidjdJ. JdJ.J is?^ j..' '**i''':' is-j'j*-**

< d j j JjjJiAJ) _;j 4__j < 4 j j_j i_i ML-i J Ju-i jJŞ& d_> _s_;j Lj *> J iSj3' L-1

Vj. d _> _sljdjd_u) . djj_)d__ l_ Ja-ojJS jL J _sd_i_>j j u_>dj d_S__j>1 V V V '

<0 L___)-tjj_S ___>j___-d_) l-t ) -ijjJS _;dj ______ _5jj-od_j _jL_.-j L-)_-__» ljv v V V

( ... ______ J cS-JJ-S" __J_J__)!-J Auj d -V ^-Jj-Jdu. < ^yjdjdLjdu. _;djA__-_-> LjA>j i -__j_j j_j___Sd_j ___jd^A_j _,S,.'i L j A_.__i)-tL dj-jj ^-j-duojL

187 YT

Page 188: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

rt >'»__*-> 0J Ijujj-j d j d_j I *._.' l j _>jjj"> 0 A_)_) aJ I_)J_Ijj_j 1j _J L) _> dLwV " V

d j) ______ j_t j 4jjiuj Ij L j 4 j A_jj ^jJSjJS 0 l(-s_ijjJS ^j) L j ,-j) LSd_ijy " LS l_

rt .) < 0 LjJj l_c_> 1 __ j I ") "I i ci _s_-J 1jd__ Lj _5j LS j_i uSd-jAj L>j a_jy "

. _;_jj_. _;-_Lj j_j 1_t01jljJ ___J-2__w_aj__j ^jj L I j aJ ___ a__j L

iSlSJ 'jL--** ,-*----j>? < dj___-> I jj? 0 L -JSdj LS l_> 0 L 1-i j aj> I j£ aJdj jjjj j L-Sduj djdjd-o lj_S _sjj J _s_tjj_S ^jj Lj j-J) LSdj_iLi 0 1j-j_j

VV _.-=

* 1 ' l_t.*, LSa____)A_! .-J_Jj_)jA-t dJ . 0 LSd'OV

J -> aJ uS d_> d j i iVi < '<j o * rt " j 'i "> m'i j 1_> dJ < 1_> 0 LSduij -jjjj.v v "vv

J_J j_j_-S_lj __-__! j duo 1 j-S ____)j_S L d j djj j A_) -J < Aj Ij !__> jjj _;j d_j

_5j I **" > ___> f> d_S___) . dj __>__< LS 4 j Yi r.'i j_3 ___> d_j i- 1 i j-jj l_ _s->jj_S __Jj L j

J *' ' _*-»*Jj-S _Sj L"j _;<> jj-S ___ L j (_sj a_o I jJS ^Jj L l_> j a j a_j ___ I j_ A j duu) dJ j A_b d-j__j j_i_j t".l 1 J-J A l 1-1 j ) _5_JSdjd_o Ij-J dJS d-jA-jAjJj ,

J J < duS A_i d j Yi .Vi j- J_J djd_o Ij-J J dj_ 4_S 4 j AJ_jjJ_j 0Jj djd_j Aj L' ' yy

j .) 0 L _;-jj_> ___j L_t_>d_)4_j j ^ju-j-j _j L j ^-j LSdjJLi aJ d-_J_S__j

iSjj) *V-J _***-Jj *-» ' _*-** ? <_"*sjj-J' iSj*-1" j ___--' _-J» L j _-- LSdjJîui dJ aJ_XSa_>

' J-*_ '"'' ****» (_-» L j J_) _Sd_J L___|J__ d_J l-> L-J 1_J_J d- d_j J _)____! J_J ^j L j J-J' V

Ajj jjjjJSSd-j ______ Lj ____dj L> l>jj_S 0 LoJjj d j rt " i t ) dJ uSdjv "(-." _> ^

a ' ________jj j LSa_j _Sdj_-j _ş d j > li j_. 1 "> iii > i jJSJ a_) < 0, i ii) jJ> j_j' " v ' " v '

j>ij j_j 'j _Sj LSj j j __» ' j-r. j**' **--> o L-j d_S a_i j a__ aJS < 1_i _s_ij jJS __ *i i ..>j-jV ' y V V

__j ) jjj j j» d-S j djjj_j__i (_;j> 1_> _-J> rt i i Lj ___jd_d_j _«S a_j a j__i aJ

j ________ . d j aJJjjj d_S jj-> j-S j '-' -S __J> Lj J ( 0 LSa>j L (__Jtj

j L_> ___!__.___) , __d_ij_> _j__ 'j-S j A_ij _______ d_*. j 4_9 _j4j L> 0 L d-S d_>

J_ I- ^ I 1j -JjXj dJ d___*J jP_) . j lj L> j 1> ' SYiV'lA-. < ^iTdLjV " v ' ' "

< j» aJj < j a_j < jjj ) j d_j _;_L____d_> < d_,d_-. pronoun/ j I 'i ."**- A_j__d^

A £ ( O 'j ' dj < d-o < **_Sj /_5j < Ajj ) ^jj) _;d____,d_! '. ( jd__) < 0J_*_V

ljv- y

, (0 1 j dJj < 4 j_j__ < rt o X*i < j djj < jjj < __-o ) A_> A__ ______ di_t <JSd_j j d_-

,_;_ . iZj . j. )possessive/ oj-*-4-* -Sj ^ i_j '-;j--?-** ' -,j*v-' *v^i**V

H,*-' * ls-1 !J -^JJJ -J(0L._.0L_.0L_V V

' o-» -jj-*-" : o ^f ' _J L__> ' ^£ ' f jjS' : 1_-»-'*1»*jjj

V

^__j_lA_bjJJ dJ A_> 4_- (Sj-> _-J) I 'i *"*_* j LS__j (_5jj__-4_> 0 L_)A_Sd_) j A_t

188

,>_, tijj-S : L__Aji l^ __> lj Ljjj aJ . ( ... jd__> _JLj__o < jJj ^i 1 passive/ _,J1-!j-"' « ( __/__ o-^/j ' J ' ***- '?'**-'

rt >'»__*-> 0J Ijujj-j d j d_j I *._.' l j _>jjj"> 0 A_)_) aJ I_)J_Ijj_j 1j _J L) _> dLwV " V

d j) ______ j_t j 4jjiuj Ij L j 4 j A_jj ^jJSjJS 0 l(-s_ijjJS ^j) L j ,-j) LSd_ijy " LS l_

rt .) < 0 LjJj l_c_> 1 __ j I ") "I i ci _s_-J 1jd__ Lj _5j LS j_i uSd-jAj L>j a_jy "

. _;_jj_. _;-_Lj j_j 1_t01jljJ ___J-2__w_aj__j ^jj L I j aJ ___ a__j L

iSlSJ 'jL--** ,-*----j>? < dj___-> I jj? 0 L -JSdj LS l_> 0 L 1-i j aj> I j£ aJdj jjjj j L-Sduj djdjd-o lj_S _sjj J _s_tjj_S ^jj Lj j-J) LSdj_iLi 0 1j-j_j

VV _.-=

* 1 ' l_t.*, LSa____)A_! .-J_Jj_)jA-t dJ . 0 LSd'OV

J -> aJ uS d_> d j i iVi < '<j o * rt " j 'i "> m'i j 1_> dJ < 1_> 0 LSduij -jjjj.v v "vv

J_J j_j_-S_lj __-__! j duo 1 j-S ____)j_S L d j djj j A_) -J < Aj Ij !__> jjj _;j d_j

_5j I **" > ___> f> d_S___) . dj __>__< LS 4 j Yi r.'i j_3 ___> d_j i- 1 i j-jj l_ _s->jj_S __Jj L j

J *' ' _*-»*Jj-S _Sj L"j _;<> jj-S ___ L j (_sj a_o I jJS ^Jj L l_> j a j a_j ___ I j_ A j duu) dJ j A_b d-j__j j_i_j t".l 1 J-J A l 1-1 j ) _5_JSdjd_o Ij-J dJS d-jA-jAjJj ,

J J < duS A_i d j Yi .Vi j- J_J djd_o Ij-J J dj_ 4_S 4 j AJ_jjJ_j 0Jj djd_j Aj L' ' yy

j .) 0 L _;-jj_> ___j L_t_>d_)4_j j ^ju-j-j _j L j ^-j LSdjJLi aJ d-_J_S__j

iSjj) *V-J _***-Jj *-» ' _*-** ? <_"*sjj-J' iSj*-1" j ___--' _-J» L j _-- LSdjJîui dJ aJ_XSa_>

' J-*_ '"'' ****» (_-» L j J_) _Sd_J L___|J__ d_J l-> L-J 1_J_J d- d_j J _)____! J_J ^j L j J-J' V

Ajj jjjjJSSd-j ______ Lj ____dj L> l>jj_S 0 LoJjj d j rt " i t ) dJ uSdjv "(-." _> ^

a ' ________jj j LSa_j _Sdj_-j _ş d j > li j_. 1 "> iii > i jJSJ a_) < 0, i ii) jJ> j_j' " v ' " v '

j>ij j_j 'j _Sj LSj j j __» ' j-r. j**' **--> o L-j d_S a_i j a__ aJS < 1_i _s_ij jJS __ *i i ..>j-jV ' y V V

__j ) jjj j j» d-S j djjj_j__i (_;j> 1_> _-J> rt i i Lj ___jd_d_j _«S a_j a j__i aJ

j ________ . d j aJJjjj d_S jj-> j-S j '-' -S __J> Lj J ( 0 LSa>j L (__Jtj

j L_> ___!__.___) , __d_ij_> _j__ 'j-S j A_ij _______ d_*. j 4_9 _j4j L> 0 L d-S d_>

J_ I- ^ I 1j -JjXj dJ d___*J jP_) . j lj L> j 1> ' SYiV'lA-. < ^iTdLjV " v ' ' "

< j» aJj < j a_j < jjj ) j d_j _;_L____d_> < d_,d_-. pronoun/ j I 'i ."**- A_j__d^

A £ ( O 'j ' dj < d-o < **_Sj /_5j < Ajj ) ^jj) _;d____,d_! '. ( jd__) < 0J_*_V

ljv- y

, (0 1 j dJj < 4 j_j__ < rt o X*i < j djj < jjj < __-o ) A_> A__ ______ di_t <JSd_j j d_-

,_;_ . iZj . j. )possessive/ oj-*-4-* -Sj ^ i_j '-;j--?-** ' -,j*v-' *v^i**V

H,*-' * ls-1 !J -^JJJ -J(0L._.0L_.0L_V V

' o-» -jj-*-" : o ^f ' _J L__> ' ^£ ' f jjS' : 1_-»-'*1»*jjj

V

^__j_lA_bjJJ dJ A_> 4_- (Sj-> _-J) I 'i *"*_* j LS__j (_5jj__-4_> 0 L_)A_Sd_) j A_t

188

,>_, tijj-S : L__Aji l^ __> lj Ljjj aJ . ( ... jd__> _JLj__o < jJj ^i 1 passive/ _,J1-!j-"' « ( __/__ o-^/j ' J ' ***- '?'**-'

Page 189: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_>*-**-'J-1 _s*-J ^J d33$ 3 '"' ^ _---* L" j _S** 'j * **»*' *-*» »VJ -_.... _-j Ijj-.O ' ..' _*»*'*>*-' _r* Lo__j t___)j_.jd_j 0 "i Y > a_S < ajaa _sjJjjJJSa_j ^-SA-jdjjiJi

U_lAjd-. rt 'l I j J_l < L_L_)j_ldJj j L __-tJ-J _Şdj lu') jjj 4_i . l__jj___A_j _l Ujv 9Standard : ___XJd_. __:_> j_JJ____- , tS__»______J I 'Ai I 1 1 : c-_pA__ _£_.

» V

ji j-_,jJS . Hochsprache:--uIJA_i _^_,0I_Ja_, < Languagev y

_5jJj^_-*A_- __'?,*' *i U_) »JjJ-»> A_i I jJ_i L js_Ja_j . __-_A_> __S->jj-S ; i"i_fl-_ __J-i

______ j_jj_ d ) 1-t j i 4 j A___jj d__> A_j 1 ii ) ) dj _£ d_o A__> _SJ_- 0 i iii j-j jj 4_j_jV ' ' v ' V V

< l_ ' **" ****** 1j A<< <_--id_> 0 1j***r< J 1 "-*;' L 4j4__j_. aJ jd_5> 0 L__-><_jj_S

, 0J_j L 1_>jj_?_-J__§__)djA_j___ __i L a_i 0 1_ 0 I j *-.. a> _i l"))»yc) L aJ?

___> Lo j d_) A-l) j ) j, .) *> j 0 ) ni j-j j 0-_Ji_ij> __9 L A j 4_j Lj_o A_b (j-uJ-J dJ dJS**- V ' " v V *"

_Sjj jJj-S ^-j IjA-J i ** Yl (5jfl> A_jj_j AjjJ L Aj l_> pdJj . __-> _ >*J AJJAJ)

< _;Ojj__S __j_i_jj-- j_> i **> ) "> Lj <J jjj Lj __j_j I __>-__> j _jj_> _Jdjd_jd__" V " v

jj___ > ___-) d_> d-S ( t " i i 'i i i A-j 1 ->-S d j d_uj _şdj ni j-j dj _SJ> J j-o A_J d_S**" V v

JJJ,J »i\_***?**-' **»-*-' O *-' __-» Ij L-jjj _ş_s<jjj-S : c__j j__i>j) d... __) L-JaJ. ** Öj... _*_____> A_) dJ J ___J_I-J*_) ^ 1 ) ") d_J LjJ_J J L_lSjJ_j dJ

y" -_- _5 _- v

_ _-__)a__3jj _5_;-jj-S î uj-j j-u,jJ. AJi Cyrillic / ^_jj _______u v v

___jj_ __> j u__j<_ j LSd_j <j 1j_lc j 0 IjjJj J aJS jj lj> _»_->-' LjJSo*

i "l Ij-wj-j d-j _ jdjAX

v.

J

_jj I i aJ aJS i " i i 'i I j_i 1 j j t__.i_.i_g aJSa__ J L -* cS J**» ' * ' L***-J A ..*__""" 1 jV

_5 JJ_S ___» I J A-J J 0, Inlj-J __j L j I ) 'J-J I J_J A_) I _t 0 L___--)jJ_S _5J jJ> d_JV v . " ***

_J t_5____J) A-> j A-9 dj L 4_> j» d-j _;rt '))._>« 'i i jtuii-J j uSd_j A_> L__jj_-_J

rt S a j rt "i _i "Ij-j-j _;_tjjJS __j Lj _sj d-o Ij-S j i_i i 'i, i l_> _s_ijj_S _-j Lj

a j rt 'i-i rt **. .i _-J»j j ) - ) ..) .> a_> _;_>j j-S ,__ L j _sj Aj> 1 j-S 0 L __J> ___> j d_9 0 L-j jV V

0 i ii) jj) ____ L j J-J < rt \ .,) ') L j -- J-J j 4_> I jS j _5_J 4__ j A__ dj 0 1-% uj 4_> d-o

V d j rt '.a-- LSdjJj-i j_o __~ 4-j _s_>jjJS ^^j Lj j_> 0 L lS^jj-S _-j L-id-tdJ. j<u_i_jj_j_j l-t (_<ij jJS _^'i iinj-j ___, L j J j do-t jj --_4_- j du9 i "i ij-SdJ- 0 L J_> J__J

y " V V

j."_) _______! < t") "*j-.j 'i ) 1 _ ) "> _5j-j _____ LS d j > ii _;aJ. j l_j_)j-j lj____i _._j 'j-j

(_S-j j JS ^-J Lj j_j l_j-.__.j__. __- L 1_> a j d "nii ijJ-j _;a j __->_> jJSjj j d_>

A__J _j"lm IJ-JL-l < A_j d_> l>jjj _ J -__>__. __S-Jj LS 4 J -uJ^ LS4 jjjj. J_o d_-t A-l

I j . 0 L_uj_tjj_S __j LSd-id-j j_o d__> aJ d_.___> -jj-S ^jj L L I j __;j LSj l___> v _<

_jj_^_ JS ____ L L 1 j < dj 1 j_l_T 4__ j_j |_sj LS aJ Liûjj l_i_iJ 1 S_i 1 _id_o aJ_

0_t____,j__ __> |_Sa_j Lj aJ -SJLSa-j ja_j j_j L> a_j 0 l_> dj aJLjlj _^_> 1j_jaJ_

l__Jl S__) j4_*> j_i j 0 LSa_)(5___J) 1j a term / pjî*--' j^» »^J L>-» «_»__» j

189 T-

_>*-**-'J-1 _s*-J ^J d33$ 3 '"' ^ _---* L" j _S** 'j * **»*' *-*» »VJ -_.... _-j Ijj-.O ' ..' _*»*'*>*-' _r* Lo__j t___)j_.jd_j 0 "i Y > a_S < ajaa _sjJjjJJSa_j ^-SA-jdjjiJi

U_lAjd-. rt 'l I j J_l < L_L_)j_ldJj j L __-tJ-J _Şdj lu') jjj 4_i . l__jj___A_j _l Ujv 9Standard : ___XJd_. __:_> j_JJ____- , tS__»______J I 'Ai I 1 1 : c-_pA__ _£_.

» V

ji j-_,jJS . Hochsprache:--uIJA_i _^_,0I_Ja_, < Languagev y

_5jJj^_-*A_- __'?,*' *i U_) »JjJ-»> A_i I jJ_i L js_Ja_j . __-_A_> __S->jj-S ; i"i_fl-_ __J-i

______ j_jj_ d ) 1-t j i 4 j A___jj d__> A_j 1 ii ) ) dj _£ d_o A__> _SJ_- 0 i iii j-j jj 4_j_jV ' ' v ' V V

< l_ ' **" ****** 1j A<< <_--id_> 0 1j***r< J 1 "-*;' L 4j4__j_. aJ jd_5> 0 L__-><_jj_S

, 0J_j L 1_>jj_?_-J__§__)djA_j___ __i L a_i 0 1_ 0 I j *-.. a> _i l"))»yc) L aJ?

___> Lo j d_) A-l) j ) j, .) *> j 0 ) ni j-j j 0-_Ji_ij> __9 L A j 4_j Lj_o A_b (j-uJ-J dJ dJS**- V ' " v V *"

_Sjj jJj-S ^-j IjA-J i ** Yl (5jfl> A_jj_j AjjJ L Aj l_> pdJj . __-> _ >*J AJJAJ)

< _;Ojj__S __j_i_jj-- j_> i **> ) "> Lj <J jjj Lj __j_j I __>-__> j _jj_> _Jdjd_jd__" V " v

jj___ > ___-) d_> d-S ( t " i i 'i i i A-j 1 ->-S d j d_uj _şdj ni j-j dj _SJ> J j-o A_J d_S**" V v

JJJ,J »i\_***?**-' **»-*-' O *-' __-» Ij L-jjj _ş_s<jjj-S : c__j j__i>j) d... __) L-JaJ. ** Öj... _*_____> A_) dJ J ___J_I-J*_) ^ 1 ) ") d_J LjJ_J J L_lSjJ_j dJ

y" -_- _5 _- v

_ _-__)a__3jj _5_;-jj-S î uj-j j-u,jJ. AJi Cyrillic / ^_jj _______u v v

___jj_ __> j u__j<_ j LSd_j <j 1j_lc j 0 IjjJj J aJS jj lj> _»_->-' LjJSo*

i "l Ij-wj-j d-j _ jdjAX

v.

J

_jj I i aJ aJS i " i i 'i I j_i 1 j j t__.i_.i_g aJSa__ J L -* cS J**» ' * ' L***-J A ..*__""" 1 jV

_5 JJ_S ___» I J A-J J 0, Inlj-J __j L j I ) 'J-J I J_J A_) I _t 0 L___--)jJ_S _5J jJ> d_JV v . " ***

_J t_5____J) A-> j A-9 dj L 4_> j» d-j _;rt '))._>« 'i i jtuii-J j uSd_j A_> L__jj_-_J

rt S a j rt "i _i "Ij-j-j _;_tjjJS __j Lj _sj d-o Ij-S j i_i i 'i, i l_> _s_ijj_S _-j Lj

a j rt 'i-i rt **. .i _-J»j j ) - ) ..) .> a_> _;_>j j-S ,__ L j _sj Aj> 1 j-S 0 L __J> ___> j d_9 0 L-j jV V

0 i ii) jj) ____ L j J-J < rt \ .,) ') L j -- J-J j 4_> I jS j _5_J 4__ j A__ dj 0 1-% uj 4_> d-o

V d j rt '.a-- LSdjJj-i j_o __~ 4-j _s_>jjJS ^^j Lj j_> 0 L lS^jj-S _-j L-id-tdJ. j<u_i_jj_j_j l-t (_<ij jJS _^'i iinj-j ___, L j J j do-t jj --_4_- j du9 i "i ij-SdJ- 0 L J_> J__J

y " V V

j."_) _______! < t") "*j-.j 'i ) 1 _ ) "> _5j-j _____ LS d j > ii _;aJ. j l_j_)j-j lj____i _._j 'j-j

(_S-j j JS ^-J Lj j_j l_j-.__.j__. __- L 1_> a j d "nii ijJ-j _;a j __->_> jJSjj j d_>

A__J _j"lm IJ-JL-l < A_j d_> l>jjj _ J -__>__. __S-Jj LS 4 J -uJ^ LS4 jjjj. J_o d_-t A-l

I j . 0 L_uj_tjj_S __j LSd-id-j j_o d__> aJ d_.___> -jj-S ^jj L L I j __;j LSj l___> v _<

_jj_^_ JS ____ L L 1 j < dj 1 j_l_T 4__ j_j |_sj LS aJ Liûjj l_i_iJ 1 S_i 1 _id_o aJ_

0_t____,j__ __> |_Sa_j Lj aJ -SJLSa-j ja_j j_j L> a_j 0 l_> dj aJLjlj _^_> 1j_jaJ_

l__Jl S__) j4_*> j_i j 0 LSa_)(5___J) 1j a term / pjî*--' j^» »^J L>-» «_»__» j

189 T-

Page 190: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

'jijfrjjtfvr-j*-i l__j_9 J L d__S . _

/ 0 ' l*J _"'""'' ' j O *-J (_?-' 'j**-*» *-»j _*-» _t>*?""''1 Ij jA_ t_Sdj

< _-_JJ-_-» a__î_j *_J j ^-juj I j __> a_ < a_.a_ _;__- is LL LinguisticsV

_______ ' _ **- aJ i " i __i _i a j rt S _i *i Lo j j a__ _;d j L ^J S A i a j a '__ \ j > __ i j_> ___" .... ...... _^

A j rt "iind-t d_j _j 1 L i ," i iii 1 j J--0 L>__ A_j j A j -lj-JJ A-SaJj jJ-1 ' Lxi 'i I jV V

vdjdûtjjj. __ IjA_jj_j 0 A_)_) -J l_lj_)jj_) Ij _J L) dj_j L d_t dJ

v *** v vdj 4 )(_s_t jjJT ^Jt L j j ,___ 1 j d__ Lj _;d j L J dj d 'i, ,i 1 j f* Y I j _yu L ***J I ___>

v vj ____________ _.jUj d-S d j d_S_ij__J- t5-S_L_-i djd_Sd_i_J dJ . djd__ 1j_Sj*_l_)

v

0d->A_j __j 1j_-j Lj _;a j rt *i i 1j \ i 1 j _; jj i ____ Lj d_> ->-a_j L _>-- l_tjjJS

di S A> l_> _; L__J_> djdjj. |_Sd_i_l dJ . ___;_ Lj dJ j, J L A_i J L" v v

rt 1, ") ") I J J A_l < A_J 1 J rt 'l I 1 jJ___J J _y_ L J dJ ____/__>J A_J l__-_J_>__>J A_D

O - J-JJ *-J _s*-^ *t*-J_c-J j ** J Li O Lj-j LSd j a__>j_j _5j j j _;a_jj j j aJS o _>-__>j d_t

_____ j>j_j uSuj-lj __*. L__S aJ, < a_i_j L15-J LS L) L j o J _,"'"'*' ' j Jj_) aJ. aj> 0 I ) "1 "i I j Lv " v

V

__v____ 0 LSajA_.j_j _Sjjj __-id_j dJS _sd_j Ijjd-S aJ a__ j aJ -__Jj____)*-_> v LS

0i 1 n-jjJS ___- L j 1 j dJS _s__j___j__ I j j 4_j A_. L__-i<1jJSa-j i_Sj d_t < 0 j-jj aJ1

< Si 1 jjujj-j ^j L j j jJi j ' i -S ^j L j dJ j____i j __S-j_j Lj j-o aa <_Sdj

<__4_ijj_> aJ> I "**,'- j ,___,_, j_i __> a_> j_> j t").*-* _j L j d_i 1j_S_i l-j . djjjj l__

A >j L dJ 1 i-S-jj Li j_j d j dJ__,j Li dJ 1 ____j__jjJ_" j_j a j 1*, *Sn*i ' jJS aJdjlj-jj-j j_S j 1.1 ")? ^j L _j 4-j _j A_Jd _i duj j djj ... <JSa_) A>j L J_> Aj A-S A_>

4 ' <vS*-*JJ*-J' (_TJ -'3 * jj '^ ',»-» _j»-< <*»**»- t-J-JjJJJ A_j _^__J__.JJ_- 0 Lj

_>-Lj ^ LSdjIui j_od_j d_j . d__jd_o Jjd_> jjj Ljj-LSJjj __)dj__

j 0 1 '1 .1 ii J_i _5-_J_ a_) < d_j L-u9d__t < 0 L____ 1 __> < uSjj_i> < dj Ij_jj_» _;_ijjS

JJ -*"-' a5 ^j-Î <_j L> ..-jjj-j-jj j d-S ^-ij a-j 0 L 4 j Lj j> 4_s *v

, 1 ft t LSaj _j.j_j-j _îj_. J LajS

190 ' T

'jijfrjjtfvr-j*-i l__j_9 J L d__S . _

/ 0 ' l*J _"'""'' ' j O *-J (_?-' 'j**-*» *-»j _*-» _t>*?""''1 Ij jA_ t_Sdj

< _-_JJ-_-» a__î_j *_J j ^-juj I j __> a_ < a_.a_ _;__- is LL LinguisticsV

_______ ' _ **- aJ i " i __i _i a j rt S _i *i Lo j j a__ _;d j L ^J S A i a j a '__ \ j > __ i j_> ___" .... ...... _^

A j rt "iind-t d_j _j 1 L i ," i iii 1 j J--0 L>__ A_j j A j -lj-JJ A-SaJj jJ-1 ' Lxi 'i I jV V

vdjdûtjjj. __ IjA_jj_j 0 A_)_) -J l_lj_)jj_) Ij _J L) dj_j L d_t dJ

v *** v vdj 4 )(_s_t jjJT ^Jt L j j ,___ 1 j d__ Lj _;d j L J dj d 'i, ,i 1 j f* Y I j _yu L ***J I ___>

v vj ____________ _.jUj d-S d j d_S_ij__J- t5-S_L_-i djd_Sd_i_J dJ . djd__ 1j_Sj*_l_)

v

0d->A_j __j 1j_-j Lj _;a j rt *i i 1j \ i 1 j _; jj i ____ Lj d_> ->-a_j L _>-- l_tjjJS

di S A> l_> _; L__J_> djdjj. |_Sd_i_l dJ . ___;_ Lj dJ j, J L A_i J L" v v

rt 1, ") ") I J J A_l < A_J 1 J rt 'l I 1 jJ___J J _y_ L J dJ ____/__>J A_J l__-_J_>__>J A_D

O - J-JJ *-J _s*-^ *t*-J_c-J j ** J Li O Lj-j LSd j a__>j_j _5j j j _;a_jj j j aJS o _>-__>j d_t

_____ j>j_j uSuj-lj __*. L__S aJ, < a_i_j L15-J LS L) L j o J _,"'"'*' ' j Jj_) aJ. aj> 0 I ) "1 "i I j Lv " v

V

__v____ 0 LSajA_.j_j _Sjjj __-id_j dJS _sd_j Ijjd-S aJ a__ j aJ -__Jj____)*-_> v LS

0i 1 n-jjJS ___- L j 1 j dJS _s__j___j__ I j j 4_j A_. L__-i<1jJSa-j i_Sj d_t < 0 j-jj aJ1

< Si 1 jjujj-j ^j L j j jJi j ' i -S ^j L j dJ j____i j __S-j_j Lj j-o aa <_Sdj

<__4_ijj_> aJ> I "**,'- j ,___,_, j_i __> a_> j_> j t").*-* _j L j d_i 1j_S_i l-j . djjjj l__

A >j L dJ 1 i-S-jj Li j_j d j dJ__,j Li dJ 1 ____j__jjJ_" j_j a j 1*, *Sn*i ' jJS aJdjlj-jj-j j_S j 1.1 ")? ^j L _j 4-j _j A_Jd _i duj j djj ... <JSa_) A>j L J_> Aj A-S A_>

4 ' <vS*-*JJ*-J' (_TJ -'3 * jj '^ ',»-» _j»-< <*»**»- t-J-JjJJJ A_j _^__J__.JJ_- 0 Lj

_>-Lj ^ LSdjIui j_od_j d_j . d__jd_o Jjd_> jjj Ljj-LSJjj __)dj__

j 0 1 '1 .1 ii J_i _5-_J_ a_) < d_j L-u9d__t < 0 L____ 1 __> < uSjj_i> < dj Ij_jj_» _;_ijjS

JJ -*"-' a5 ^j-Î <_j L> ..-jjj-j-jj j d-S ^-ij a-j 0 L 4 j Lj j> 4_s *v

, 1 ft t LSaj _j.j_j-j _îj_. J LajS

190 ' T

Page 191: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

_ i£ja «___. 0_____ X _>dJ?«-- -S ij4- jj _:j_d_ ~^__> j a____J jaJ..1 > » _ v e(j _ (__ A_j A_j_j j_l _; j__->

0--.-J - j4i _> j^-i^ _______ ,5 __J__> __-, 0l_, 0___J_j_. o'j1--?*

-> _-___> _iL aJ j-_»!-_j -_*j «____> __J 0l_j j_> __S Aj___> j_> ____l__.jj_ aj__,Jj-S -«-;) I -_> o_j _-__- 1 4_SdJ oL. t-*-**1 A_J rt 'i j *) >*** i i <*>-< __)__.

- 0 0-j-j_'l--i __ -__--o 01_j_Jj_J.-j . - __,A___o ^ş _ L_l_o

(_*->) çş oJJjj*-^ -1

_, A_. j l-i A__) 0 rt **),).) 0 *___> _lj | j d_jjjj__3 _j_j-o -L-i d_S A_i _ I j 0 l-o _ u_-_-_j_>

_*_jj* j __> _-___- _9_j __;j> _-_)___*. _s_9_i j£ aJ j_ |9_3_j _, | __, i_j _J

< _______ jj < p-xjJJ . -__JJ A_ijj . djj^ 0jj jdj_ < O^jAS-jJJ

0l_-vJ*jj . 0l_J__jj t 0L__jjj . Ç--JJ

(J^) s? _>--_>_>----' *

' ÖJ-fJf 6J-^ ' ÖrtJ-i Jrf ' J-f J-i ' çŞj-*- >- ' fjr? j\ ' __>- Jj<-

uWjH" ' û*JSh' ' u*-*-JÎ>--* ' sf_W ' °J"-*J ' (°J--* « ÖJ-fJ-t o'j'--'

( J* ) s? cJ'JJ-* \ *>

l_S ft *) I j dJ rt *v_»i ) _i t A_j _ ___ | ,1 > 'j I o i 1,1,1. _>_)!_, dj A *),.) <_t-J_J |0 &_.

_, i ** a j i jujlj i ____ _j __>sj_o ts _, __> *_*. i _> *-* *_> j *_>j*, j «->*_)

** " *v ^ vii_>i_> _Jod_ji_--j; i _wj_,j_î i;Ş_)__- tş qlS <_>!_) i_-iS _J )-_J__) __vJ---»l_)

(_î 0_____o jÇ-S u__->j_* _; __Xj_jjj_j_i djd__ _,A_j dj __,___.) _____._.!_>

**. __, _ (5*J_i_^

' "»_j _______ 4-1 < dj_s.1_14 ><'|_-Ja_>.: A-j4-_> .. "> ) o 4 j I j_> ^i, 4_) -«|j |0 d-S *

-_

j 0 ~- 4_j I -tdJ d_fl> A_> _; 4 j 4_S j_j L> . 4 j 4_j I j -__-_jJ_- A__ j_j 0 La-j 4_S A-v

,_;djd_j.ij-9^L0-j<3j-j jL>L. , (_w-_j-j j-jj- A__ U" i ,>g) d j L___jj_. L ^ LS_____u _-_,___>

»»

-j I_S___j_;jj_J l__ _;i_>-d jd-S j-j 4j 4___j a__j JJ? -__i4--) >> -uS

. I > ^< 1| (_S >---> d-> | L> du_J J ') ")ll> d )

191 u

_ i£ja «___. 0_____ X _>dJ?«-- -S ij4- jj _:j_d_ ~^__> j a____J jaJ..1 > » _ v e(j _ (__ A_j A_j_j j_l _; j__->

0--.-J - j4i _> j^-i^ _______ ,5 __J__> __-, 0l_, 0___J_j_. o'j1--?*

-> _-___> _iL aJ j-_»!-_j -_*j «____> __J 0l_j j_> __S Aj___> j_> ____l__.jj_ aj__,Jj-S -«-;) I -_> o_j _-__- 1 4_SdJ oL. t-*-**1 A_J rt 'i j *) >*** i i <*>-< __)__.

- 0 0-j-j_'l--i __ -__--o 01_j_Jj_J.-j . - __,A___o ^ş _ L_l_o

(_*->) çş oJJjj*-^ -1

_, A_. j l-i A__) 0 rt **),).) 0 *___> _lj | j d_jjjj__3 _j_j-o -L-i d_S A_i _ I j 0 l-o _ u_-_-_j_>

_*_jj* j __> _-___- _9_j __;j> _-_)___*. _s_9_i j£ aJ j_ |9_3_j _, | __, i_j _J

< _______ jj < p-xjJJ . -__JJ A_ijj . djj^ 0jj jdj_ < O^jAS-jJJ

0l_-vJ*jj . 0l_J__jj t 0L__jjj . Ç--JJ

(J^) s? _>--_>_>----' *

' ÖJ-fJf 6J-^ ' ÖrtJ-i Jrf ' J-f J-i ' çŞj-*- >- ' fjr? j\ ' __>- Jj<-

uWjH" ' û*JSh' ' u*-*-JÎ>--* ' sf_W ' °J"-*J ' (°J--* « ÖJ-fJ-t o'j'--'

( J* ) s? cJ'JJ-* \ *>

l_S ft *) I j dJ rt *v_»i ) _i t A_j _ ___ | ,1 > 'j I o i 1,1,1. _>_)!_, dj A *),.) <_t-J_J |0 &_.

_, i ** a j i jujlj i ____ _j __>sj_o ts _, __> *_*. i _> *-* *_> j *_>j*, j «->*_)

** " *v ^ vii_>i_> _Jod_ji_--j; i _wj_,j_î i;Ş_)__- tş qlS <_>!_) i_-iS _J )-_J__) __vJ---»l_)

(_î 0_____o jÇ-S u__->j_* _; __Xj_jjj_j_i djd__ _,A_j dj __,___.) _____._.!_>

**. __, _ (5*J_i_^

' "»_j _______ 4-1 < dj_s.1_14 ><'|_-Ja_>.: A-j4-_> .. "> ) o 4 j I j_> ^i, 4_) -«|j |0 d-S *

-_

j 0 ~- 4_j I -tdJ d_fl> A_> _; 4 j 4_S j_j L> . 4 j 4_j I j -__-_jJ_- A__ j_j 0 La-j 4_S A-v

,_;djd_j.ij-9^L0-j<3j-j jL>L. , (_w-_j-j j-jj- A__ U" i ,>g) d j L___jj_. L ^ LS_____u _-_,___>

»»

-j I_S___j_;jj_J l__ _;i_>-d jd-S j-j 4j 4___j a__j JJ? -__i4--) >> -uS

. I > ^< 1| (_S >---> d-> | L> du_J J ') ")ll> d )

191 u

Page 192: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

I

ifl.i *)j*t,***i*i A_> ,j_j AJ d-j __> _S Aj ___> j_> _, A__ < Ljd-od-J J d-SdJ ; _-.Jm.Aj_i

ort 1 A_ I -1 0I 8j-jjjj < __>___.' _ __S_J_c_j_j ûJ _,.. d_l ) j> AJ _S _"y v '

i_j._u_l-.-1 _)LS__j _-_,__- 1__ A_i Aj_aA__ |_4_>L>

»(.A § v ) j<-j4_j*»- j t>*,j_>-r1 _ _>_> LSj __ j-j tflj.)'.i)rt *, *)..)j <___-&> _YA

(*)<_? (j^jj+j __

j1j>1--j « L-*__*-_ < -_-_--. . _-_!_> . -JLU < _,LS , __j___j « jUî.

( _-. ) ,5 _»-__>-<-. _T

V V -

. --_____, -lS « AJiu-AJ < 0L-_ J-J- < ( L__jd_. ) __ê_,j___j . _-.-__, < _,-__,

0,_?*J***'W

(&»») iş lj- jjh-^ r

_,*_-, öi-"-^ « -r» -l-T -__-_-_-__ . ;__.__*, , __,ij___ < oL-o-**-^ ' *j&-____JJ-_>

( 'r5, ) *-? >'j>-*-j -v v

__$__-> A_j LSL-J gl »" **..»** < A_j _L_o_jA__ jdu_j_j_- < A-J l_ojA_S j_j_o_j_.v

_sJj(-J) j__> aSajaxLS *? __ _ ljL> *,j_a>-_o---

( Cr6 ) S? ^JH^ -ev

_*_) >l_- du___- _>Jj-^-î j*aSaj __,-_ | __.*__> _ dS ______ _J j,a_j ______

_,__ _ 0I_Sa_,jA.? A^j__1__* _J A _ dJlSA-j Jj____ A_^j_, dj-_,AJ Aijv V

j_j j I "i ) i j dJLS jaJ_iJ__S jjîj a_S __j_jj_) __jiL_)v

(<_*--<) (5 _*--'J-W **l

V

(j»AJ 0_j_>L_j _,dj Jl_o _U ___j ________ I >___,),_> ? 0A_SaJ __> dj_j__ I > "u,)_._

_tl_J M« J (J ) J-J I i)M - > /, 10 t ___> f\ I I )ll ,ij 1J, C_tj * &M> _ A J__UJ) JQ>

» ^j»-j _ Ojjî _,dj -_J 01_j-lSajI_j |___JL_j ,_-j (^ş A-j-jJ_4-_ ,o A__ . _)"-- "-»

f> -S AJ (_S_^__j _; 0 L_j _SjJ--lj_j dJ j A> jo-jjJSaJ _,dj __J _> - ___AjL_>r

( _^ ) s? ö-^J*-**--* -Y

A "ni.jj fj> oLJ |0 _S_j A> , (*>_->> OAJ |S _Sij 4> < f>J> (_> '''.')*) CLÎA-ljJ.

A S dj-__j J^-j &|Jd_,A__ _; UrJJ^ _-^J_^-<-î Çj__j-_6J_. J) AS rt " iii _ij A__j>

0 J A S | J_j _ A_.__j_____ dJ &S_Jj> < (j_-JdJ _S-_J JJ-J _,! J _-."--

192 W

I

ifl.i *)j*t,***i*i A_> ,j_j AJ d-j __> _S Aj ___> j_> _, A__ < Ljd-od-J J d-SdJ ; _-.Jm.Aj_i

ort 1 A_ I -1 0I 8j-jjjj < __>___.' _ __S_J_c_j_j ûJ _,.. d_l ) j> AJ _S _"y v '

i_j._u_l-.-1 _)LS__j _-_,__- 1__ A_i Aj_aA__ |_4_>L>

»(.A § v ) j<-j4_j*»- j t>*,j_>-r1 _ _>_> LSj __ j-j tflj.)'.i)rt *, *)..)j <___-&> _YA

(*)<_? (j^jj+j __

j1j>1--j « L-*__*-_ < -_-_--. . _-_!_> . -JLU < _,LS , __j___j « jUî.

( _-. ) ,5 _»-__>-<-. _T

V V -

. --_____, -lS « AJiu-AJ < 0L-_ J-J- < ( L__jd_. ) __ê_,j___j . _-.-__, < _,-__,

0,_?*J***'W

(&»») iş lj- jjh-^ r

_,*_-, öi-"-^ « -r» -l-T -__-_-_-__ . ;__.__*, , __,ij___ < oL-o-**-^ ' *j&-____JJ-_>

( 'r5, ) *-? >'j>-*-j -v v

__$__-> A_j LSL-J gl »" **..»** < A_j _L_o_jA__ jdu_j_j_- < A-J l_ojA_S j_j_o_j_.v

_sJj(-J) j__> aSajaxLS *? __ _ ljL> *,j_a>-_o---

( Cr6 ) S? ^JH^ -ev

_*_) >l_- du___- _>Jj-^-î j*aSaj __,-_ | __.*__> _ dS ______ _J j,a_j ______

_,__ _ 0I_Sa_,jA.? A^j__1__* _J A _ dJlSA-j Jj____ A_^j_, dj-_,AJ Aijv V

j_j j I "i ) i j dJLS jaJ_iJ__S jjîj a_S __j_jj_) __jiL_)v

(<_*--<) (5 _*--'J-W **l

V

(j»AJ 0_j_>L_j _,dj Jl_o _U ___j ________ I >___,),_> ? 0A_SaJ __> dj_j__ I > "u,)_._

_tl_J M« J (J ) J-J I i)M - > /, 10 t ___> f\ I I )ll ,ij 1J, C_tj * &M> _ A J__UJ) JQ>

» ^j»-j _ Ojjî _,dj -_J 01_j-lSajI_j |___JL_j ,_-j (^ş A-j-jJ_4-_ ,o A__ . _)"-- "-»

f> -S AJ (_S_^__j _; 0 L_j _SjJ--lj_j dJ j A> jo-jjJSaJ _,dj __J _> - ___AjL_>r

( _^ ) s? ö-^J*-**--* -Y

A "ni.jj fj> oLJ |0 _S_j A> , (*>_->> OAJ |S _Sij 4> < f>J> (_> '''.')*) CLÎA-ljJ.

A S dj-__j J^-j &|Jd_,A__ _; UrJJ^ _-^J_^-<-î Çj__j-_6J_. J) AS rt " iii _ij A__j>

0 J A S | J_j _ A_.__j_____ dJ &S_Jj> < (j_-JdJ _S-_J JJ-J _,! J _-."--

192 W

Page 193: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

' "_> Aj (j_-j 0 LS A* -*- 0 du_ fl *u)Jjij Aj

ûJj _ < I **»',, I < _}-__-. < _*) "' 0 ' < L'l l < JO d < J |

tjj < ( aJj _ __u___ ) aJj _ < _/-_j_»_, < j) < ( _J_) _>_> __> )

( *f AJ_> Ajj t . 1

j AJ___j___ ,j_.-J-j _,__ _ (__>_ __)--_ 0L_oAJ _; --_ I _>_> -J_ jduS _«f$v , »

_ J (_;j_S___) < __a_jJ__aj djA_.l__i _ _,____. aJ _,__.__& aS _,_> _ _UaS

; _jS_j < 1 ______ L>L__ aJ 0 , , , , ^jif^-.aj 0l_j

_)''_>*-'«

-____.j,Aj) AjaJL-o a j»j_, d j

A g___fl__

(_^jdj_> A_j

0__S__d_j__LS 0_______j-.LS

-LS

A , <_*f_*»-J

A_j ^JJ-i

A_j Ajj ,

A_j 'jjj

A_j *_*_3-r'

oSt-S - _><

-j_Jl_o__j _ joj_, AJ

0_-»__> (!ş_»

_--J __> _ J_,__i

_,_-_---. - chLS

V (_,_, _ _, l_o _ (__,> j-j A_j I Jj_v __j rt I. >-» jj ___j j_j | j _S

</

0 '-9J*****-* s? rt ''* '*** ii jl<> <_>_)-» *t< ^jj^ (_î _> ?Li»_H _" o-jJiLftl j Yo

_£___-___-_> _J __j &J, Aj AS-jj> , A _ 0 l__g l__, _S tfL**i '.Vi*. ( X ____> AJj i_j )

|0-_" ?---> -_L> _>_}_> _**-*» *>_-** 4*-J 1 jj_> _,Juj-_l -J 0-_j__>LS J-A-j Ajj^uoA..V

.< (*) ( (_>' ) ' (I -): »-'ji{ _,_£«__. _ a___L_i aS A-j _ __l

_____> </ aJj _) t ( _L _)_;_) < r djd _ ) < ( aSo )_

^aSa-j 15 0LSdL__.j_>-i_j _,d__dJ (_-jl1__, |J a 1 .*__)_ d_.djd_._-_, 0j_-j_.dJ.j_r«j (->__> < 0Lj

< (djA 2) )< ( _--î)_) <<-___<_) < ( 0l___ _ ) < ( __ _)

-j__*_wj> 0L_j aj . jJlft < ( _Jjj__ ) < ( «iL_. <_-__)

jA & a-j _ ^Ji j-J)l _J- j _PJ)L_____. _JJ aJ- dj l__ ^ş j_>___.__. J£j j> _Y1V I ,# i .-.lV v v., .<*_. »*j _> -__,_, 1 j dj_jj> jojl -i _-_, dJ _>_l_> Ij __,--*- < ij-J-'J>-i (JrJ _> (__)-?

(_îjAJ (__> _; _______ jj _ ) j dJj_u d_, rt *). > ,_> joA-j 0__jL__I_>t/

_)l j _-j__jL_j__) _; d_j-od__> __j dJ I ..! ),.) -_,--- _.-_-__>, _; 0____ij_j dJ YY

J-_J.li**'.) o . J__.|>_,A> < 0 !__._,j_S ; j£>6j < _>-» fl'**'' ' .' _>»>»j* v

: _J_J«j _>i_j _ _-j i u_sj-_v ^ş o^j -J » i»-S-i_>Lj -"J-»-.1 ***.. -o * J->-rf &J-& ' ö^JJ^ ' OL»*_>-M

193 ;n

' "_> Aj (j_-j 0 LS A* -*- 0 du_ fl *u)Jjij Aj

ûJj _ < I **»',, I < _}-__-. < _*) "' 0 ' < L'l l < JO d < J |

tjj < ( aJj _ __u___ ) aJj _ < _/-_j_»_, < j) < ( _J_) _>_> __> )

( *f AJ_> Ajj t . 1

j AJ___j___ ,j_.-J-j _,__ _ (__>_ __)--_ 0L_oAJ _; --_ I _>_> -J_ jduS _«f$v , »

_ J (_;j_S___) < __a_jJ__aj djA_.l__i _ _,____. aJ _,__.__& aS _,_> _ _UaS

; _jS_j < 1 ______ L>L__ aJ 0 , , , , ^jif^-.aj 0l_j

_)''_>*-'«

-____.j,Aj) AjaJL-o a j»j_, d j

A g___fl__

(_^jdj_> A_j

0__S__d_j__LS 0_______j-.LS

-LS

A , <_*f_*»-J

A_j ^JJ-i

A_j Ajj ,

A_j 'jjj

A_j *_*_3-r'

oSt-S - _><

-j_Jl_o__j _ joj_, AJ

0_-»__> (!ş_»

_--J __> _ J_,__i

_,_-_---. - chLS

V (_,_, _ _, l_o _ (__,> j-j A_j I Jj_v __j rt I. >-» jj ___j j_j | j _S

</

0 '-9J*****-* s? rt ''* '*** ii jl<> <_>_)-» *t< ^jj^ (_î _> ?Li»_H _" o-jJiLftl j Yo

_£___-___-_> _J __j &J, Aj AS-jj> , A _ 0 l__g l__, _S tfL**i '.Vi*. ( X ____> AJj i_j )

|0-_" ?---> -_L> _>_}_> _**-*» *>_-** 4*-J 1 jj_> _,Juj-_l -J 0-_j__>LS J-A-j Ajj^uoA..V

.< (*) ( (_>' ) ' (I -): »-'ji{ _,_£«__. _ a___L_i aS A-j _ __l

_____> </ aJj _) t ( _L _)_;_) < r djd _ ) < ( aSo )_

^aSa-j 15 0LSdL__.j_>-i_j _,d__dJ (_-jl1__, |J a 1 .*__)_ d_.djd_._-_, 0j_-j_.dJ.j_r«j (->__> < 0Lj

< (djA 2) )< ( _--î)_) <<-___<_) < ( 0l___ _ ) < ( __ _)

-j__*_wj> 0L_j aj . jJlft < ( _Jjj__ ) < ( «iL_. <_-__)

jA & a-j _ ^Ji j-J)l _J- j _PJ)L_____. _JJ aJ- dj l__ ^ş j_>___.__. J£j j> _Y1V I ,# i .-.lV v v., .<*_. »*j _> -__,_, 1 j dj_jj> jojl -i _-_, dJ _>_l_> Ij __,--*- < ij-J-'J>-i (JrJ _> (__)-?

(_îjAJ (__> _; _______ jj _ ) j dJj_u d_, rt *). > ,_> joA-j 0__jL__I_>t/

_)l j _-j__jL_j__) _; d_j-od__> __j dJ I ..! ),.) -_,--- _.-_-__>, _; 0____ij_j dJ YY

J-_J.li**'.) o . J__.|>_,A> < 0 !__._,j_S ; j£>6j < _>-» fl'**'' ' .' _>»>»j* v

: _J_J«j _>i_j _ _-j i u_sj-_v ^ş o^j -J » i»-S-i_>Lj -"J-»-.1 ***.. -o * J->-rf &J-& ' ö^JJ^ ' OL»*_>-M

193 ;n

Page 194: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

-J ,t _J < «-f

(tf) j _____> aj _,__.__> Ij-JŞjj tş _,L_juo _J _>-----. -J (5 (_») _Y»

: ___j /.$.) ; ^_«__»--»-. L->«_> _r-»4**' 'j**"*;1 **J < (çî) *- ^*-*».'- . v" » ..I t ' ..' '

_,_£__-_j__*__) X\

.sl. & .,«__. <tj fl-.,.-j *, aj: -J oL-J(_*r. -___, -^i-J « » j--?-_i < 0--5'___S _,) JljLJj -5 __.-_-_-_ aJ 0 _ tjJ*_*-» -J»1_*4A A-^J-? (_-'_--*--'_> *V *,J

<1 .__-_. _*_!_,__ çş _»--»-J <*_-- j-i-J _"?*** ->*-*' f«»-»J_»->J *----' 'j___>__*.< t_J ) «J_____P3-V _;lJ-_>-0-_- _>S*_. _-.*»- »-'4-i__) (5 _>»__-J *J)

( T

_j_s___ ,_ş _^__a _>-S_j YY

______ __.__. ___j_.lŞ _jA-j-J --- __J> -_-__> AJ &S « _,___. UdI t (*_-)->_-

r*_f* _j--,*j">AJl J ( Aj-odLft ) rt I ». i> _)_iJj^-w _>Aj_-J < _)-._*_>*»-

a J L-w-Jj -_> _sj_->aj _>-j o*-**-** ' *_?**'-'.".' *-*->J_9 çŞ î-*-1 j---»'AiV

: (_>-.'' »- _,__»_- -_-L__j> i __>-_ _*-»

: _>s_j < i jljjij,l_- (5 _,__< «J _*.

: jS dj < i j &-.jj _ç _> rtui o ___, _j _y

_ç, .Ajj*. L*»« *> ) ') rt ***jci jj-o-juj dj____ t___j d-_, j L£)

v

( -_>_>___ ) _JL-L_> (5 01 j __*-,-*> Yt

* '» i- _; Aj -__J____J-_ _J _>_-_> ,_J_j__> _)-_>_>> _j_j 0L-oAJ _______ I *mi,.i»)r**** v

_,l_5»._1_,__. AJ__.j>>--j -J.1_9 * 1 j_j-_,-_v is -_,_-» ji»- _)-J oSjjh-j _>a-»-J

JjJjJ-S^"*?^ * l:*--*_9

194 'e

-J ,t _J < «-f

(tf) j _____> aj _,__.__> Ij-JŞjj tş _,L_juo _J _>-----. -J (5 (_») _Y»

: ___j /.$.) ; ^_«__»--»-. L->«_> _r-»4**' 'j**"*;1 **J < (çî) *- ^*-*».'- . v" » ..I t ' ..' '

_,_£__-_j__*__) X\

.sl. & .,«__. <tj fl-.,.-j *, aj: -J oL-J(_*r. -___, -^i-J « » j--?-_i < 0--5'___S _,) JljLJj -5 __.-_-_-_ aJ 0 _ tjJ*_*-» -J»1_*4A A-^J-? (_-'_--*--'_> *V *,J

<1 .__-_. _*_!_,__ çş _»--»-J <*_-- j-i-J _"?*** ->*-*' f«»-»J_»->J *----' 'j___>__*.< t_J ) «J_____P3-V _;lJ-_>-0-_- _>S*_. _-.*»- »-'4-i__) (5 _>»__-J *J)

( T

_j_s___ ,_ş _^__a _>-S_j YY

______ __.__. ___j_.lŞ _jA-j-J --- __J> -_-__> AJ &S « _,___. UdI t (*_-)->_-

r*_f* _j--,*j">AJl J ( Aj-odLft ) rt I ». i> _)_iJj^-w _>Aj_-J < _)-._*_>*»-

a J L-w-Jj -_> _sj_->aj _>-j o*-**-** ' *_?**'-'.".' *-*->J_9 çŞ î-*-1 j---»'AiV

: (_>-.'' »- _,__»_- -_-L__j> i __>-_ _*-»

: _>s_j < i jljjij,l_- (5 _,__< «J _*.

: jS dj < i j &-.jj _ç _> rtui o ___, _j _y

_ç, .Ajj*. L*»« *> ) ') rt ***jci jj-o-juj dj____ t___j d-_, j L£)

v

( -_>_>___ ) _JL-L_> (5 01 j __*-,-*> Yt

* '» i- _; Aj -__J____J-_ _J _>_-_> ,_J_j__> _)-_>_>> _j_j 0L-oAJ _______ I *mi,.i»)r**** v

_,l_5»._1_,__. AJ__.j>>--j -J.1_9 * 1 j_j-_,-_v is -_,_-» ji»- _)-J oSjjh-j _>a-»-J

JjJjJ-S^"*?^ * l:*--*_9

194 'e

Page 195: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

, \ , - i-.iiv" ) ,'-^,,',\v.'' ir'-iwi^"-.

vS'-Uj*5 s? o^^jj* -n

û< Z*± 1j( y -J->_J. ) aJ jTd J V dJ 0 _ (^Jç* j_J A____0_-_V

û___.IJ->

ö **_ 0 * *_J ^

Vj_> i__

3_> __>

_>- &a

> **ji ^i

_»»

0L_) _ 0LSa__a__-jJ

0__j_o aJ

1 j ____j

V

J

J

J

/vJ

J

1

A

V-J

_ J

-J<*

r _j

__,*___> AuJ

1 J A-vJJ

J*5

^j*

j*

>>

L_>

dL_

<_

<__

4

J <-_!- j' *-5->L'J -J1 JdL_jj j _t; __j LJjjS dJ

VJ

5

j

5

j

i

A

1s

V

_S

£jj> _-»_ ti-JiS <_-j r J, .. (jŞ _^jj_>v _w; (5 _S_Jl_> _>»- -.Y( °)

"*_ i v . . * »* . **_>J 1__) (-_) (__î _) I III J ) J J ^__J__-X)

*>jjj*-y j .j _-___< aj -5 ,£jLSjU. _ia

_, l_ _______ _ ^-jjvu < 0>_(j_j_>L> aj__JjL_jj> aJ ______ j> 0 1_S a, a___J) aj

_,_jJ_JiAJ _; ii ,.<*.*' < LJ-lj < (jLi _ 0LSa-__jaj _; £_»__>¥ j-> a _ l_Ia_,___>

-___5jj _^jj_,ij _^j t__*_.jJ. j_, _>aS_i _!jLSjL_ _-jAJ .j__jjrt> _* -'_'" _>

<< ) ij-ijjlj _|__) lJ (">_)_) L_- dtS __j _ dj du. . __j _J _, __> __j L_> OjuiJjJ

( *.*IYT »_I--«--j < Y < _.*-** iŞ <_>_; J*^^

< -S" < d ) iS _,"__. ___,_____.. aj çŞlj-» « c_1j ( I ) ,5 c***jjj«j ja_?__> __.».

< LS ; (j___.j-.AJ 0l_j l_a>Aj _ _Ja_j _;ljj _J_J__> __,(-___> '________

195 '*'

, \ , - i-.iiv" ) ,'-^,,',\v.'' ir'-iwi^"-.

vS'-Uj*5 s? o^^jj* -n

û< Z*± 1j( y -J->_J. ) aJ jTd J V dJ 0 _ (^Jç* j_J A____0_-_V

û___.IJ->

ö **_ 0 * *_J ^

Vj_> i__

3_> __>

_>- &a

> **ji ^i

_»»

0L_) _ 0LSa__a__-jJ

0__j_o aJ

1 j ____j

V

J

J

J

/vJ

J

1

A

V-J

_ J

-J<*

r _j

__,*___> AuJ

1 J A-vJJ

J*5

^j*

j*

>>

L_>

dL_

<_

<__

4

J <-_!- j' *-5->L'J -J1 JdL_jj j _t; __j LJjjS dJ

VJ

5

j

5

j

i

A

1s

V

_S

£jj> _-»_ ti-JiS <_-j r J, .. (jŞ _^jj_>v _w; (5 _S_Jl_> _>»- -.Y( °)

"*_ i v . . * »* . **_>J 1__) (-_) (__î _) I III J ) J J ^__J__-X)

*>jjj*-y j .j _-___< aj -5 ,£jLSjU. _ia

_, l_ _______ _ ^-jjvu < 0>_(j_j_>L> aj__JjL_jj> aJ ______ j> 0 1_S a, a___J) aj

_,_jJ_JiAJ _; ii ,.<*.*' < LJ-lj < (jLi _ 0LSa-__jaj _; £_»__>¥ j-> a _ l_Ia_,___>

-___5jj _^jj_,ij _^j t__*_.jJ. j_, _>aS_i _!jLSjL_ _-jAJ .j__jjrt> _* -'_'" _>

<< ) ij-ijjlj _|__) lJ (">_)_) L_- dtS __j _ dj du. . __j _J _, __> __j L_> OjuiJjJ

( *.*IYT »_I--«--j < Y < _.*-** iŞ <_>_; J*^^

< -S" < d ) iS _,"__. ___,_____.. aj çŞlj-» « c_1j ( I ) ,5 c***jjj«j ja_?__> __.».

< LS ; (j___.j-.AJ 0l_j l_a>Aj _ _Ja_j _;ljj _J_J__> __,(-___> '________

195 '*'

Page 196: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

* A__

iS o**-*-;-1

6i_j yi_p_

c

g

f

V

q

k

g

1

1

m

n

w

h

y

0LS.jl__

û*-*_ -

X^

&*

_-

&*

2-9

&s

**_J

_J

_*-

_-*<

*J

_*»

_*"J

(jl_S AJj ___>J

u*-_ -

-

e

_i

u_>

(J

d

-J?

J

J

û

J

-4. _-

<i

s? o******-*.*5

0

b

P

t

c

c c

h

X

d

r

r

z

js

s

I0LSajL_-

1 ÖKf-

A_j_o A_->

Vl_--J

fc*

Ch

&>

_s?

5>

->

&J

*,

V

*L>

ÎO

_~

_-*"

(j_S--j AjVjJ*» f

*>

t__.

l_lV

0

_

_

c

c

J

->

J

J>

A

J

_*-

A

_*-

196, V

* A__

iS o**-*-;-1

6i_j yi_p_

c

g

f

V

q

k

g

1

1

m

n

w

h

y

0LS.jl__

û*-*_ -

X^

&*

_-

&*

2-9

&s

**_J

_J

_*-

_-*<

*J

_*»

_*"J

(jl_S AJj ___>J

u*-_ -

-

e

_i

u_>

(J

d

-J?

J

J

û

J

-4. _-

<i

s? o******-*.*5

0

b

P

t

c

c c

h

X

d

r

r

z

js

s

I0LSajL_-

1 ÖKf-

A_j_o A_->

Vl_--J

fc*

Ch

&>

_s?

5>

->

&J

*,

V

*L>

ÎO

_~

_-*"

(j_S--j AjVjJ*» f

*>

t__.

l_lV

0

_

_

c

c

J

->

J

J>

A

J

_*-

A

_*-

196, V

Page 197: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

^> < I J____jL>-__ dJ _-> . a _ _)___> -> _> «i*-J.*--> _î--S»V **»JJ

>>-* »> _>--"*-' (_-jj)j ' A-> « &-_*_) _> Q-y"j-t J-*» ' I____j-_j__

,Wj-J--j -1T

->I S-_j 1 ______j_> _J a£ AJ.I _i i" __J A.0jS jdJ A_j _ ij^jj-f _pJ_>-J-->

__ij_li.->

" _r V

* if'*_>J*s tf _Wj-»J»-»i -'T

< __9j1_^____t-?j«j *j*ji.'*_)>-c iŞ (_-*j>-J *>_> -J -S (5-_>_>S (5 _-_jj_-J_-_

______ AjAJjLj _>LS ^Ş __j A_i _____l_j _-*-_* |oA_- « t__jj_ . dJ 0 _ t^-^J-f

: _> _-*--' jJ « ''-'''-'-*'J ______ AJ tf t___L-, _'

CwjJ*-**". _? v*-^ -*

_?»->_)_^ _; 0LS __,--_--, aj _*,£

* _y *-5xrJ7J J"** J '-' "..' ' L>-" *->*--.*-' »-*( 1 _-_>*_* ) *J _-*-""*_*

(SJjj-S" (_* tSjjJjJ-Jj _* (jLS __,_____> AJ _*._.

0LSaJ__aj aJ <_y_ i*l *.*.AJ aSLJ* cş 0AjL> 0L_j _ t-i_-_, _,__> __,__>__>

< L-il j < _-> _2j-o -* I j_<-jj> __,_, __. i:5_>1--' *- 0LS __,_____, aj -j-^-j-i _f

__,< _J AjA_ _,A_iAJ u-_j_jL_j Aj __J 0-_j _l_-_jAJ , OlO J (J-_>

v .J ______ AjA-tJ _ (jLSAjLJ, (5 _Jjl_j A_J _>-_- 1 -JLj _ (-_;_>>___,-_-

- I a <?^. _. t (Ç, *.,)*. *)AJ tljlC. (5 0-u-_jJ __)<- 0-__L_.dJJ L-J (j_j_)_jAJ

6 0 --J--V ( (5 ) tŞ {Jr'.jy} *-» *J*-»» _-"< _- '' :' _*-*--* JH '*-'' ' *>**> **< l_j < o ) i£ _,LSa_j A_o-jJ ( AJ-jj A-j « ( . AJ->_JJ o ) AjAjI jjjl _________ (JJi-- < __> < £-_ < (_-J < _-J ) A_« (____> < j- « O

< j _______> AJ ÛJJJ |»>Jjl-'' *_)L>-oA_5 AS A-j AjAJ__>A_>aJ _>_j--jAJ

( oj-oJI _LoL> ) LJ.1j197

^> < I J____jL>-__ dJ _-> . a _ _)___> -> _> «i*-J.*--> _î--S»V **»JJ

>>-* »> _>--"*-' (_-jj)j ' A-> « &-_*_) _> Q-y"j-t J-*» ' I____j-_j__

,Wj-J--j -1T

->I S-_j 1 ______j_> _J a£ AJ.I _i i" __J A.0jS jdJ A_j _ ij^jj-f _pJ_>-J-->

__ij_li.->

" _r V

* if'*_>J*s tf _Wj-»J»-»i -'T

< __9j1_^____t-?j«j *j*ji.'*_)>-c iŞ (_-*j>-J *>_> -J -S (5-_>_>S (5 _-_jj_-J_-_

______ AjAJjLj _>LS ^Ş __j A_i _____l_j _-*-_* |oA_- « t__jj_ . dJ 0 _ t^-^J-f

: _> _-*--' jJ « ''-'''-'-*'J ______ AJ tf t___L-, _'

CwjJ*-**". _? v*-^ -*

_?»->_)_^ _; 0LS __,--_--, aj _*,£

* _y *-5xrJ7J J"** J '-' "..' ' L>-" *->*--.*-' »-*( 1 _-_>*_* ) *J _-*-""*_*

(SJjj-S" (_* tSjjJjJ-Jj _* (jLS __,_____> AJ _*._.

0LSaJ__aj aJ <_y_ i*l *.*.AJ aSLJ* cş 0AjL> 0L_j _ t-i_-_, _,__> __,__>__>

< L-il j < _-> _2j-o -* I j_<-jj> __,_, __. i:5_>1--' *- 0LS __,_____, aj -j-^-j-i _f

__,< _J AjA_ _,A_iAJ u-_j_jL_j Aj __J 0-_j _l_-_jAJ , OlO J (J-_>

v .J ______ AjA-tJ _ (jLSAjLJ, (5 _Jjl_j A_J _>-_- 1 -JLj _ (-_;_>>___,-_-

- I a <?^. _. t (Ç, *.,)*. *)AJ tljlC. (5 0-u-_jJ __)<- 0-__L_.dJJ L-J (j_j_)_jAJ

6 0 --J--V ( (5 ) tŞ {Jr'.jy} *-» *J*-»» _-"< _- '' :' _*-*--* JH '*-'' ' *>**> **< l_j < o ) i£ _,LSa_j A_o-jJ ( AJ-jj A-j « ( . AJ->_JJ o ) AjAjI jjjl _________ (JJi-- < __> < £-_ < (_-J < _-J ) A_« (____> < j- « O

< j _______> AJ ÛJJJ |»>Jjl-'' *_)L>-oA_5 AS A-j AjAJ__>A_>aJ _>_j--jAJ

( oj-oJI _LoL> ) LJ.1j197

Page 198: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

(PHONETICS) -_--.L__t__L__J.Aj _oV

J _;1 "iJJ iS _,LS___.AJ _J AS A_j _ A______1 j jAl_> _-_.l-J__ u__JjAJ

(5 I JL_o -J _--Jlj «-?--> _Şj> jrf£j**> *J < -_)»A*»- (jLj (_/-_.L-JjA_>

_>t*:__)

(PHONOLOGY) t-_-iL-j (^ (j-j-J-Î t__Aj _**.

_* ol_ -> _ tA___t-> dJ AS A_j _ ________ |_j j Aj_ ___j_j L_o_j _" i * *" u__Jj AJ

i£ _i- - _>d_l?J, aj (5 (^jujjjJi aJ Aj___Io_) jd__, i_s 0L_* ______ aj _; _,->-_j_>___j

îj»--»- (_)*-_ -Sj x.» *--*>&-» _» _*--*»-? J _> I "' »i ..) *>

v -_><_<AJ _-_-_,&> _,LJ_jj _ç L__L_o J__._J iSjjJjJ.j-' Y

Oç-JJ-1 (_u__-AJ _A

J -____> _,_J_jj _; _,LSaJ__AJ _J __> j _ ________ dj jdj. 0____>j_. _; u-LjAJ

AJu. A_j AJ j «ji% A J-j Aj AJ. _)LJJJJ _* 0L_-__AJ _ujuujjJj j_< _JJj1 JJ-VJt'

j__j * I AjA_> _>A_jAJ (j-i-jLJ, (^wjj, AJ AS _J_ (__-_> (J-lAP- j

_-___, aS _jjj1__>^._i->' J** <_--. *-- *-*>j5 ->l--JJJ s? ö-"-****-*- *** *-* *J *---><> *-* . .,u^j^ J-f _>V

A j 1 J^_jpjj,£- -J ,__> Aj < 1.^j".*'Jj -J _-> A _ __-1j1_,1j>

_n-__._>J, j* ( O § "" v ) __*--»> -^JJ S? ''*'<*'*»* 'S-J' s? l-**1-**

_)1 **A,0***'".J- (5 AJ»1_>_sA_, |OA_. Ajl_yJ>lJ _?_)_>_ _-__J_JJ-» _)** <£*' V v "*

_jj 1 j _l A-j -J Aj IjJjLSaJj L_eJ j-e AJ- aJ J_-j AJj dj

Jh» *-5 O *-il-_J-?'J-^ *_>°*-> J*-* _-»***--. _***' S? J1' ****

v. v.^jjljJilJ 0LSa___jj__

*JJ *l *l

_>* . .' = V *i

n198

(PHONETICS) -_--.L__t__L__J.Aj _oV

J _;1 "iJJ iS _,LS___.AJ _J AS A_j _ A______1 j jAl_> _-_.l-J__ u__JjAJ

(5 I JL_o -J _--Jlj «-?--> _Şj> jrf£j**> *J < -_)»A*»- (jLj (_/-_.L-JjA_>

_>t*:__)

(PHONOLOGY) t-_-iL-j (^ (j-j-J-Î t__Aj _**.

_* ol_ -> _ tA___t-> dJ AS A_j _ ________ |_j j Aj_ ___j_j L_o_j _" i * *" u__Jj AJ

i£ _i- - _>d_l?J, aj (5 (^jujjjJi aJ Aj___Io_) jd__, i_s 0L_* ______ aj _; _,->-_j_>___j

îj»--»- (_)*-_ -Sj x.» *--*>&-» _» _*--*»-? J _> I "' »i ..) *>

v -_><_<AJ _-_-_,&> _,LJ_jj _ç L__L_o J__._J iSjjJjJ.j-' Y

Oç-JJ-1 (_u__-AJ _A

J -____> _,_J_jj _; _,LSaJ__AJ _J __> j _ ________ dj jdj. 0____>j_. _; u-LjAJ

AJu. A_j AJ j «ji% A J-j Aj AJ. _)LJJJJ _* 0L_-__AJ _ujuujjJj j_< _JJj1 JJ-VJt'

j__j * I AjA_> _>A_jAJ (j-i-jLJ, (^wjj, AJ AS _J_ (__-_> (J-lAP- j

_-___, aS _jjj1__>^._i->' J** <_--. *-- *-*>j5 ->l--JJJ s? ö-"-****-*- *** *-* *J *---><> *-* . .,u^j^ J-f _>V

A j 1 J^_jpjj,£- -J ,__> Aj < 1.^j".*'Jj -J _-> A _ __-1j1_,1j>

_n-__._>J, j* ( O § "" v ) __*--»> -^JJ S? ''*'<*'*»* 'S-J' s? l-**1-**

_)1 **A,0***'".J- (5 AJ»1_>_sA_, |OA_. Ajl_yJ>lJ _?_)_>_ _-__J_JJ-» _)** <£*' V v "*

_jj 1 j _l A-j -J Aj IjJjLSaJj L_eJ j-e AJ- aJ J_-j AJj dj

Jh» *-5 O *-il-_J-?'J-^ *_>°*-> J*-* _-»***--. _***' S? J1' ****

v. v.^jjljJilJ 0LSa___jj__

*JJ *l *l

_>* . .' = V *i

n198

Page 199: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

. *J/Ç _/<^ -X'UVv _»»»_.-'

_jd j d_tj___> >

^aj ^*. jj___j__? //-V _/>^' 0 y

(j-jAJaJ. _; 0 Loj _; jjJ-u-AJ _»)

0LSa___, 1 j _ ___ aS a _ _-_-jA*.j*»»:>a-? __jAJA_> .5 -____.l_.oj _; _>_>_-_, aj

_ !"--- **v/j_*V___i*_,"Al. *-*«/* . *_» __ __ VV? _)J-»*'-> sŞ -^""-* _-'*'*'* <_t-j-)-_j j i5j-_>L_, t-_--1_> _*__>j-; jSAj _*jAJ

_--** _**J_>J-^ i_5 _r-» *»* -_» sŞ _. '-*»_>

O' °J> -T

O ' a_> *J *_>--'JJ s? ****-**-*. *-»* _*-** _*-^ S? û»--'L*S->*'*"' 0*-°_>

< _>--_ _; _;__.AjL_> j jj-j-uijJ, |_j_Saj __j _j 4__-» _,aa IjL_.a_,a__ aJ

!-_-. -IjJ «J < /->_--> ijŞ _>L_lJ,1_, j _ç^_,3 ,5 ajA-.LÎaJ? çş - _--» a-»

S? J*** "-JJJ1 -*-'-'*- ' *""

_>' 'jj -r

AjA__'j_,-_o ($OjJ J jOAJdJ A_S _, _ A-jI-SJjAJ j A__ _; jUu. -J-_> A_» _,LJ_JJ

0J.jL>LJi j_> _*-*-?* d-_,AJ

_>L»-JJJ vŞ «--w *-> t

_-_ j l_.1__a__^j is £L_u> **J *s ' **' J*-5, _î J*_»'_> -J « ->U*'JJ »-* *-*-:'*»**

_-j-jaj ____,j_jJ i_Ja_j _; 1 jj _J _Ja_j < a_j _ I Jj__J j

(_?J"» d__> Oj __>..>jj__ __._! o ..) c> djj_L A_j _Jd . L-a (_ d_S ___~dj 1 *in,j_- Le ***

O r-H.j \J_~jA_. ,' _5jj_S- (_r___. 'jjî. j__J . ^-.a . _ t. . ^j. !_jd_. _; 'jdj d_>

( IJ-^ ) ' ^".

199

. *J/Ç _/<^ -X'UVv _»»»_.-'

_jd j d_tj___> >

^aj ^*. jj___j__? //-V _/>^' 0 y

(j-jAJaJ. _; 0 Loj _; jjJ-u-AJ _»)

0LSa___, 1 j _ ___ aS a _ _-_-jA*.j*»»:>a-? __jAJA_> .5 -____.l_.oj _; _>_>_-_, aj

_ !"--- **v/j_*V___i*_,"Al. *-*«/* . *_» __ __ VV? _)J-»*'-> sŞ -^""-* _-'*'*'* <_t-j-)-_j j i5j-_>L_, t-_--1_> _*__>j-; jSAj _*jAJ

_--** _**J_>J-^ i_5 _r-» *»* -_» sŞ _. '-*»_>

O' °J> -T

O ' a_> *J *_>--'JJ s? ****-**-*. *-»* _*-** _*-^ S? û»--'L*S->*'*"' 0*-°_>

< _>--_ _; _;__.AjL_> j jj-j-uijJ, |_j_Saj __j _j 4__-» _,aa IjL_.a_,a__ aJ

!-_-. -IjJ «J < /->_--> ijŞ _>L_lJ,1_, j _ç^_,3 ,5 ajA-.LÎaJ? çş - _--» a-»

S? J*** "-JJJ1 -*-'-'*- ' *""

_>' 'jj -r

AjA__'j_,-_o ($OjJ J jOAJdJ A_S _, _ A-jI-SJjAJ j A__ _; jUu. -J-_> A_» _,LJ_JJ

0J.jL>LJi j_> _*-*-?* d-_,AJ

_>L»-JJJ vŞ «--w *-> t

_-_ j l_.1__a__^j is £L_u> **J *s ' **' J*-5, _î J*_»'_> -J « ->U*'JJ »-* *-*-:'*»**

_-j-jaj ____,j_jJ i_Ja_j _; 1 jj _J _Ja_j < a_j _ I Jj__J j

(_?J"» d__> Oj __>..>jj__ __._! o ..) c> djj_L A_j _Jd . L-a (_ d_S ___~dj 1 *in,j_- Le ***

O r-H.j \J_~jA_. ,' _5jj_S- (_r___. 'jjî. j__J . ^-.a . _ t. . ^j. !_jd_. _; 'jdj d_>

( IJ-^ ) ' ^".

199

Page 200: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Lewaneye legel ray nûserêk nebîn, belam hemû hewlêk dedeyn derfetîbilawkirdinewey bo birexsênîn. Em govare baweş bo gişht nûsînêkî dûr lepirûpagendey partayetî w nakokî şexsî dekatewe. Lêpirsirawî her witarêknûser xoyetî. Cige leme tenya pêwane bo bolawkirdinewey her babetêkbayexî nûsîneke ye w hîçî tir.

Wek debînîn «Hîwa» be sê şêwey zimanî kurdî w dû cor elfubê witarîtêda ye: Kirmancîy jûrû w Zazayî be tîpî latînî, Kirmancîy xiwarû be tîpîErebî. Hendêk leser ew raye bûn ke Kirmancîy xiwarûş her be latînîbilawbikrêtewe. Eme guman man lewe da nîye ke elfiibêy latînî bonûsînewey zimanî kurdî baştir deguncêt, belam le barî êsta da ême em karebe rast nazanîn ; biryarêkî wa giring pêwîstîy be lêkolîneweyekîzanistîywird û helsengandinêkî barî êstay gelî kurd heye, nek her le rûyzimanewanîyewe bejku le rûy komelayetî w siyasîşewe. Emro gelî kurddeselatêkî ewtoy nîye ke komelanî xelik leser yek şêwe nûsîn ya elfubêrabênê. Legel eweş da be niyazî nizîk kirdinewey şêwekanî zimanî kurdî walugorkirdinî zanyarî le nêwanyan da, biryar man da le her jimareyek danûsînêkî Kirmancîy xiwarû be latînî bilaw bikeynewe. Bê guman dergaşkiraweye bo bilawkirdinewey nûsînî Kirmancîy jûrû w Zazayî be elfûbêyErebî.

Niyazî ême le derkirdinî em govare tenya ewe nîye ke bigate xönereweykurd le derewey wilat, belkû yekêk le awatekan man ewe ye ke bigate nawkomelanî xelk le hemû beşekanî Kurdistan. Hênanedîy em awate, bêguman,karêkî asan nîye ; hîwa man waye ke be hewl_ û koşişî dilşozane w behawkarîy birayane le nêwan man da bitwanîn ew kospane text bikeyn ke lerêgay bedî hênanî em awate da dewestin. Emeş hoyekî tir e ke palman pêwedenêt lew şêwe w corî nûsînane dûr nekewînewe ke emro le Kurdistan da bekar dehênrên.

Çend rayek legel^ ewe da nebûn ke govareke man be sê şêwe binûsrêt.Destey nêseran xoşî lem bareyewe bîruray ciyawazî têdaye. Bo alugorkirdinîbîruray zanistî leser şêwe w corekanî nûsînî kurdî em govare pêşwazî lehemû lêkolîneweyek lem bareyewe deka. Birwaş man behêze ke lem rêgaye-we detwanîn xizmet bikeyn.

Wa yekem jimarey govareke man pêşkeşî xöneran dekeyn be hîwayewey bibête kuncêkî beyek geyiştinî nûseran û xöneranî kurd, be ciyawazîyb-hiray siyasîyanewe, bo xizmet kirdinî netewekeman û kultûrekey.

( Hîwa )

200

Lewaneye legel ray nûserêk nebîn, belam hemû hewlêk dedeyn derfetîbilawkirdinewey bo birexsênîn. Em govare baweş bo gişht nûsînêkî dûr lepirûpagendey partayetî w nakokî şexsî dekatewe. Lêpirsirawî her witarêknûser xoyetî. Cige leme tenya pêwane bo bolawkirdinewey her babetêkbayexî nûsîneke ye w hîçî tir.

Wek debînîn «Hîwa» be sê şêwey zimanî kurdî w dû cor elfubê witarîtêda ye: Kirmancîy jûrû w Zazayî be tîpî latînî, Kirmancîy xiwarû be tîpîErebî. Hendêk leser ew raye bûn ke Kirmancîy xiwarûş her be latînîbilawbikrêtewe. Eme guman man lewe da nîye ke elfiibêy latînî bonûsînewey zimanî kurdî baştir deguncêt, belam le barî êsta da ême em karebe rast nazanîn ; biryarêkî wa giring pêwîstîy be lêkolîneweyekîzanistîywird û helsengandinêkî barî êstay gelî kurd heye, nek her le rûyzimanewanîyewe bejku le rûy komelayetî w siyasîşewe. Emro gelî kurddeselatêkî ewtoy nîye ke komelanî xelik leser yek şêwe nûsîn ya elfubêrabênê. Legel eweş da be niyazî nizîk kirdinewey şêwekanî zimanî kurdî walugorkirdinî zanyarî le nêwanyan da, biryar man da le her jimareyek danûsînêkî Kirmancîy xiwarû be latînî bilaw bikeynewe. Bê guman dergaşkiraweye bo bilawkirdinewey nûsînî Kirmancîy jûrû w Zazayî be elfûbêyErebî.

Niyazî ême le derkirdinî em govare tenya ewe nîye ke bigate xönereweykurd le derewey wilat, belkû yekêk le awatekan man ewe ye ke bigate nawkomelanî xelk le hemû beşekanî Kurdistan. Hênanedîy em awate, bêguman,karêkî asan nîye ; hîwa man waye ke be hewl_ û koşişî dilşozane w behawkarîy birayane le nêwan man da bitwanîn ew kospane text bikeyn ke lerêgay bedî hênanî em awate da dewestin. Emeş hoyekî tir e ke palman pêwedenêt lew şêwe w corî nûsînane dûr nekewînewe ke emro le Kurdistan da bekar dehênrên.

Çend rayek legel^ ewe da nebûn ke govareke man be sê şêwe binûsrêt.Destey nêseran xoşî lem bareyewe bîruray ciyawazî têdaye. Bo alugorkirdinîbîruray zanistî leser şêwe w corekanî nûsînî kurdî em govare pêşwazî lehemû lêkolîneweyek lem bareyewe deka. Birwaş man behêze ke lem rêgaye-we detwanîn xizmet bikeyn.

Wa yekem jimarey govareke man pêşkeşî xöneran dekeyn be hîwayewey bibête kuncêkî beyek geyiştinî nûseran û xöneranî kurd, be ciyawazîyb-hiray siyasîyanewe, bo xizmet kirdinî netewekeman û kultûrekey.

( Hîwa )

200

Page 201: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

__*"

-f.

<_*-

-Sj *--J--J 'j _*-"_-*" J>^J-J ^ J _5»JJJ--5' (_r*J *->_> __*-J Uj'Ajrr-î C. > J ----j-'"t .' ' JlllJ_£t-f I-w&j-j Loj j ûSb *-) k-1 O L°J ^Jt* ' '**i-J ^ .' '' jV; ''

v V

-Jj^ (____) "J--" ^s-r1 ûJ-~-^*--^-H i-J-> ^, 'i j"i!_J ---j jjj \ş> j>'i Loj-S"

-3 *-» 'j 'j) J JJjJJJ 1__*-J-"?-J j-1" (_-*----J-JJ--J _î»>j'-J<Jj_j'j'__J j-j a_iAj IjJ?

_*--"*1JA*c 15-^-*J-**-* --J >--»

d _* A___- djd__ ___-___. Aj l__j_? j_A-j _r*J*_--Jj-,>idJ 'ij'i _;j Ljlj

i **t.,i **>_-) J_J A_J - 0*_Jj _gAjAjAJ d_J <AjJ' ___ Ij I J A ___Jj_> C_l_) A J A_j ____>

V v

jj . A_*_ dJ l__Ja_> ___.*_! dusj-. j |_j A_j L__j _____* __,-j__ _j |___j L_>__j Ij Lj djl__ ^ *__> Ij l_j j. A_J ,_»-> A_j I 'i Tgt , _j L-uuJjjiT ^-j L-TaJ-A-i

v

(jj &_>J_ *> j JjA_5_ A_j A_** A_> Ij _, Lo lj__**> < »»-J_-- (J L_ _- _-SlJJ *-'

lj_j-j '<--) Lo-j !j-j-j aJ a_j L_> !j_> __jj _5j !_*> a_) j *- » '.Orf-

IJA-.I L_ I **» _;J A-j (_5 -___> j aJ a_> _j_j d___i ____> d_j d-j l_ » jj j d-j

A J A j i i _, LoJ L-i d_> d j_j __>d_, j__ jj-id-o dJ_ . |j-j_jdj

jLSd-j Ij-j I "iinJjj-5 dJ j j_o aJ, d-S dj rt ',.' j d-St d-j JJJ J d-j

dj

'JJ-** C9j_H>

__-. _-_) _j -_-d_>Aj !_->j-? A_> _jjj_j_-_ IjdjdJj JdJ-dJ tJ.d_i Ij -_d->

-S'jJJ*jd .

___) AjA-jAj L_> j. _J _a_-J_» O ljd_jjj__ _;d_-_-_dJ j_)J J i .) d j _t>ii

d ' __)"'»'' I j _s I jjj_i_i (__j_jJjJJjjJ_*jJ Lj j_j . a-j l__i-j (__;j lj L__>v </

J.J-_od__ dJ i_*--.J _îAJ*-J Aj LsjJ? j>_-l_djj^____jj_jj_ ,-J 15 Ajj_> j dj_J__<f

j. -__! d-S d j_I___ d_j j Lo-w I jj_j LSdJ djd_ )djL_i j. dJ _Sd_j aj i. '),) IjS -.1V

. !__j> d-Sj l_j d_o j » (j-r-J 'j_---> A j d_> Jj

jj__j d_S d j _j ljd___jj_> ^j-i d_Lj_j_j jj Lod-Sdj LijS _;dj Loj j-A->d_j lj

j _, I j d______jjj__ _____)_) A-S Odi d_j _, t.j-i'ij ' d "i i _i .) _*djd_- _J I J-LÛ) A_)

_) < Aj Ai l_J,c-J _J_» lS 1 j3jrf-> is^fj J ""*""' "^ ' **"JJ*^ _*-*" J rt ' ' J*^y

. (_-d_S*d jJJ_iJ jJj j ^ Lo A_SdjA_jdLJ ___iJjJ_*i__j __«_)_-

VJ-

( - J-=»- ___ )

201 A

__*"

-f.

<_*-

-Sj *--J--J 'j _*-"_-*" J>^J-J ^ J _5»JJJ--5' (_r*J *->_> __*-J Uj'Ajrr-î C. > J ----j-'"t .' ' JlllJ_£t-f I-w&j-j Loj j ûSb *-) k-1 O L°J ^Jt* ' '**i-J ^ .' '' jV; ''

v V

-Jj^ (____) "J--" ^s-r1 ûJ-~-^*--^-H i-J-> ^, 'i j"i!_J ---j jjj \ş> j>'i Loj-S"

-3 *-» 'j 'j) J JJjJJJ 1__*-J-"?-J j-1" (_-*----J-JJ--J _î»>j'-J<Jj_j'j'__J j-j a_iAj IjJ?

_*--"*1JA*c 15-^-*J-**-* --J >--»

d _* A___- djd__ ___-___. Aj l__j_? j_A-j _r*J*_--Jj-,>idJ 'ij'i _;j Ljlj

i **t.,i **>_-) J_J A_J - 0*_Jj _gAjAjAJ d_J <AjJ' ___ Ij I J A ___Jj_> C_l_) A J A_j ____>

V v

jj . A_*_ dJ l__Ja_> ___.*_! dusj-. j |_j A_j L__j _____* __,-j__ _j |___j L_>__j Ij Lj djl__ ^ *__> Ij l_j j. A_J ,_»-> A_j I 'i Tgt , _j L-uuJjjiT ^-j L-TaJ-A-i

v

(jj &_>J_ *> j JjA_5_ A_j A_** A_> Ij _, Lo lj__**> < »»-J_-- (J L_ _- _-SlJJ *-'

lj_j-j '<--) Lo-j !j-j-j aJ a_j L_> !j_> __jj _5j !_*> a_) j *- » '.Orf-

IJA-.I L_ I **» _;J A-j (_5 -___> j aJ a_> _j_j d___i ____> d_j d-j l_ » jj j d-j

A J A j i i _, LoJ L-i d_> d j_j __>d_, j__ jj-id-o dJ_ . |j-j_jdj

jLSd-j Ij-j I "iinJjj-5 dJ j j_o aJ, d-S dj rt ',.' j d-St d-j JJJ J d-j

dj

'JJ-** C9j_H>

__-. _-_) _j -_-d_>Aj !_->j-? A_> _jjj_j_-_ IjdjdJj JdJ-dJ tJ.d_i Ij -_d->

-S'jJJ*jd .

___) AjA-jAj L_> j. _J _a_-J_» O ljd_jjj__ _;d_-_-_dJ j_)J J i .) d j _t>ii

d ' __)"'»'' I j _s I jjj_i_i (__j_jJjJJjjJ_*jJ Lj j_j . a-j l__i-j (__;j lj L__>v </

J.J-_od__ dJ i_*--.J _îAJ*-J Aj LsjJ? j>_-l_djj^____jj_jj_ ,-J 15 Ajj_> j dj_J__<f

j. -__! d-S d j_I___ d_j j Lo-w I jj_j LSdJ djd_ )djL_i j. dJ _Sd_j aj i. '),) IjS -.1V

. !__j> d-Sj l_j d_o j » (j-r-J 'j_---> A j d_> Jj

jj__j d_S d j _j ljd___jj_> ^j-i d_Lj_j_j jj Lod-Sdj LijS _;dj Loj j-A->d_j lj

j _, I j d______jjj__ _____)_) A-S Odi d_j _, t.j-i'ij ' d "i i _i .) _*djd_- _J I J-LÛ) A_)

_) < Aj Ai l_J,c-J _J_» lS 1 j3jrf-> is^fj J ""*""' "^ ' **"JJ*^ _*-*" J rt ' ' J*^y

. (_-d_S*d jJJ_iJ jJj j ^ Lo A_SdjA_jdLJ ___iJjJ_*i__j __«_)_-

VJ-

( - J-=»- ___ )

201 A

Page 202: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

Witarî jimare

Helbijardinî nawî «Hîwa» degerêtewe bo ew awate ke rûnakbîranî kurdbo Enstîtûy dexwazin : bibê be melbendêkî kultûrî serbexo, dergay xoybixate serpişt bo hemû kurdêk ke amancî parastin û geşekirdinî kultûrîgeleke man bêt, bê gödane bîniray sîyasî. Beşdar bûn le berew pêşbirdinîkultûrî gel da mafî reway hemû rûnakbîrêk e. Belam rûnakbîrî kurd legiştbeşekanî Kurdistan, wek zor mafî tir, emeygî lê zewt kirawe. Hîwadar în kele hênanedîy em awate da serkewtU bîn û bitwanîn laperekanî em govarebikeyne şönî derbirînî hemû bîrurayekî azad ke em amancey xistibêtepêş çaw.

(*) Ji bo nivîsîna vê gotarê, me alfabeya «Hawar» kiriye standar. Lêbelê, ji ber ku evalfabe, di zemanê xwe de, ji bo bersivdanî pêwîstiyên nivîsîna kurmancî ya jor bi latinîpeyda bû, ji ber hindê dengên ku di kurmancî ya jor de nînin, di vê alfabê de tune ne. Jibo çarelêkirina van kêmasiyan me sê dengan ji alfabeya latinî ya Mamosta Tofîq Wehbîwergirt ku pêkhatiye ji ( L) beramber bi ( $), ( R) beramber bi ( \) û (ö) beramber bi(1S3) da ku şikilnivîsiya dengan netemam neoe. ji ber ku peskeke zor a xwendewarê bra-yên me yên kurmanc in, ji bo ku ew bi hêsanî tê bigihên, em li pey bingehên nivîsînê kuew pê dizanin çûn.

d J Aj I j_i , la U*> .1 . n 1 ___j t d LjJ _.---. _* d a -_j__-u> JJ ___ tt_J *.

. I -V Jj-i (__-- \S dJ < d-j__)j__J A-5 j. d__j (_Jdj d_S j __> _J J»_> d_> . Jj I -_-_ I "...

JJJJJJ (_r^-J*-*'J--J' -Sdj a__l___jj-j __-" L-'d__,t_5_j____,j_lj __-">»* j-i Cj-j-j I J j-j j-_ L|j'-'JJj'j _- ,;> 1 Lo jS dJ __-) -___j «--**_;_--_ -_fl> d_jj_i , JJ-J I__jA_j ' "^l A_>

J .) _) JJ I _> -_j__-)j . I A__ a dJ 1 d-j-_j 1 _> j j j j j j ___Şl_) Lo_t_> dJ j d_j d_C-

_- a__" _j_ 'i . "_j ^__,j__j__s _j ^ -___-___ d._ *^__. a_j_;j j-_"j_. d-_r |» _-_ (__>_.j-_.j d__idj u.V **»'

' (<_>j) ö ' ( j) __ ' ( J) i. *v-' o ' "' '-*--' A_i__j j-Sj dj __j.j_-.dj lj___ij_j L___jj_o L_t*

j ___, __J , ljj__û>

Witarî jimare

Helbijardinî nawî «Hîwa» degerêtewe bo ew awate ke rûnakbîranî kurdbo Enstîtûy dexwazin : bibê be melbendêkî kultûrî serbexo, dergay xoybixate serpişt bo hemû kurdêk ke amancî parastin û geşekirdinî kultûrîgeleke man bêt, bê gödane bîniray sîyasî. Beşdar bûn le berew pêşbirdinîkultûrî gel da mafî reway hemû rûnakbîrêk e. Belam rûnakbîrî kurd legiştbeşekanî Kurdistan, wek zor mafî tir, emeygî lê zewt kirawe. Hîwadar în kele hênanedîy em awate da serkewtU bîn û bitwanîn laperekanî em govarebikeyne şönî derbirînî hemû bîrurayekî azad ke em amancey xistibêtepêş çaw.

(*) Ji bo nivîsîna vê gotarê, me alfabeya «Hawar» kiriye standar. Lêbelê, ji ber ku evalfabe, di zemanê xwe de, ji bo bersivdanî pêwîstiyên nivîsîna kurmancî ya jor bi latinîpeyda bû, ji ber hindê dengên ku di kurmancî ya jor de nînin, di vê alfabê de tune ne. Jibo çarelêkirina van kêmasiyan me sê dengan ji alfabeya latinî ya Mamosta Tofîq Wehbîwergirt ku pêkhatiye ji ( L) beramber bi ( $), ( R) beramber bi ( \) û (ö) beramber bi(1S3) da ku şikilnivîsiya dengan netemam neoe. ji ber ku peskeke zor a xwendewarê bra-yên me yên kurmanc in, ji bo ku ew bi hêsanî tê bigihên, em li pey bingehên nivîsînê kuew pê dizanin çûn.

d J Aj I j_i , la U*> .1 . n 1 ___j t d LjJ _.---. _* d a -_j__-u> JJ ___ tt_J *.

. I -V Jj-i (__-- \S dJ < d-j__)j__J A-5 j. d__j (_Jdj d_S j __> _J J»_> d_> . Jj I -_-_ I "...

JJJJJJ (_r^-J*-*'J--J' -Sdj a__l___jj-j __-" L-'d__,t_5_j____,j_lj __-">»* j-i Cj-j-j I J j-j j-_ L|j'-'JJj'j _- ,;> 1 Lo jS dJ __-) -___j «--**_;_--_ -_fl> d_jj_i , JJ-J I__jA_j ' "^l A_>

J .) _) JJ I _> -_j__-)j . I A__ a dJ 1 d-j-_j 1 _> j j j j j j ___Şl_) Lo_t_> dJ j d_j d_C-

_- a__" _j_ 'i . "_j ^__,j__j__s _j ^ -___-___ d._ *^__. a_j_;j j-_"j_. d-_r |» _-_ (__>_.j-_.j d__idj u.V **»'

' (<_>j) ö ' ( j) __ ' ( J) i. *v-' o ' "' '-*--' A_i__j j-Sj dj __j.j_-.dj lj___ij_j L___jj_o L_t*

j ___, __J , ljj__û>

Page 203: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

*jty<zS*9d_" A_i Ij L_ jA_j j_j djA__jjd_?AJ " lj-t_- " _5j l_J __-Jj Ij-jJa_.

y *** w(_-_w___.A_Ja_o A_) )___)_) ;_,j Ijj-A- _5jj___j__L___jd__> j-j JjjJ. __- Ij-jljJ. L-jjjl__jJjj_S jj_od_*> j_j l_j___i j A_> ijbu _Sj-> _*L_TjdJ < j_>d_jjA__> (_Sjjj___Jj__T

__j . t.'ij.i _, Ud__.dJd-? (Jjjj-jJjJ. ___Jj__'d__d_? j ______ lj Lj _-a-J Lb -.

_____Jj_> _j"i > i jdj -__) dJ l_,JJ J j I J_> A_i . ^-jj Ljl-j _S I jjj_i_i A_> I J Jsj-?

J_j]_L__J . A. **))J .))**) Ljjjj j J_0 d_*> (Jjljdj ._- Lo IjJ d__) _JjJJ_jJj__*

j-j ^g-sLo jjj oaj - <j L---i)jjj5 ____) L_r___jd_j _______? _J Jjj-T i_gj ._) i **. Ljjjjf d _i ^ jj d__ L-_öi*. dJ d__* j^j-jj I J lj___ . dj lj_>*_jjdj __J ____>A_- Aj_

I ^A_j_> aJ-j djl_3j__* f> a-j _____ LSdjd_,_. _j-j-j Ij-j-j j jJ-jljj j_jj d_Sj a_- Ijd-. Ij I_j

_Ş A *< ') Lo l__) j. d-j d-S J I j l__ ^-Sd-j 1 jj j_i_> j j_o d_î> __l_ij_jj A J _j_ij_iv» y

yv

_r

t *">.,i 1 j A_"- jj-od_- j-_l) A_) ' ^j-J-Jd-J __jjd-ttjj-_ _s ' J J A-SdJ A_i d_j I j dJV . *»"(j-dj 1_) djL_.j_5j.d-j . j___j__>.jj j_j _j a j _lj Jj_Sj-JLj ___. d-i>j d-. ^j-jdJdj

_J__S Lj j ^-jAj bj l_i _;dJ_- A-i l_)j j_) dJ jJjJ ,**> i ''..""J J-J 'Timi**. j_iw

i*> i \ *> ^_.A_)J_> j A-JJ J-J <___) j __ J j d__ __Şj I j-jj ,.)..) I AjA_jl_SdJ ^___>du_

v **" v v, > *) _) l_J t **_._) "> A-j I_j j A_, _|A j A_j JjJT J-J-j J-J d-J 1 J-J-J L_-J d_j . A_o dj

Jr1 _?"--* J 4

I d g

V

JjJ J tSJjJ _" _-J Lo j (_-dj__-. __-) d_) lj__. _^-l____jdJ L-td

* r» i5 *. 'j 'j J JJJJJJ ,_?t**-'-j *->-*-> I -^ '^ C.J LJJ _TT»J---I-J' JJJ>j A_j aJ -___> -__- A-_ _-> d j dX i i "i A_j j j j I j_> )>") Lo jS i ^, 'i i "i_V ^ i t-j

j-1 j ^g Jtt"-! a_j jaa _ijjj Ij* tti*''i LojJ? -__> _ijj_j A_i lj ja_iV _- ** V _*

_j ___-*_l (j-wJ--J aJj dJj* A-i^-j IjAjdJ _, Lo__ Loj--' i. o ,.i 'i AjA_i_ijJ__)*** y v

_Sj I i dJ jo_Ja_) < i ),.,)-» 'ijSa J j_j_, Lj jjJjjS !__- Loj _*A j A 'iiiiijj-) j_»

_S jj_? Ij ,-SlJj Lj j_J . (J-J-J I j I l___j lj A_j dj [£ f> A_i d-o-L- I J I " i..i" y **" ** -*' *' L-LJ d__J dj*. J JjJ ..) "' '" *' 'j __Sd_jdj d__L_J J___jJ A_) (_s___l_IJ_l_l

AjA-j^-j | jA-j Lo j (_JJj dJ j__)l__j j A_iA_6 Jjj_t(__J_--._; I."liii...i "i _!j Ljy »

S* _-JaJ? jj_oA_j . dj _______ l___ j __j A_>i) d-o j_* (_JJj aJ jJ_Ja_»J JJ-* -. '*'.<. 7 . .7 yAj j -i l__A_) j_-_t)_J t--JdL> __-_)__ jJÎ A_> A_)___ _,JJJ»-i ___-_---,A__iAJ

-__î jj__ _;_ L_j A_> lj_>AjA_ Jd_.Aj . _-_-i-» lj ^jjJJaJ. Lj ^j-L-iJJ-j

203

*jty<zS*9d_" A_i Ij L_ jA_j j_j djA__jjd_?AJ " lj-t_- " _5j l_J __-Jj Ij-jJa_.

y *** w(_-_w___.A_Ja_o A_) )___)_) ;_,j Ijj-A- _5jj___j__L___jd__> j-j JjjJ. __- Ij-jljJ. L-jjjl__jJjj_S jj_od_*> j_j l_j___i j A_> ijbu _Sj-> _*L_TjdJ < j_>d_jjA__> (_Sjjj___Jj__T

__j . t.'ij.i _, Ud__.dJd-? (Jjjj-jJjJ. ___Jj__'d__d_? j ______ lj Lj _-a-J Lb -.

_____Jj_> _j"i > i jdj -__) dJ l_,JJ J j I J_> A_i . ^-jj Ljl-j _S I jjj_i_i A_> I J Jsj-?

J_j]_L__J . A. **))J .))**) Ljjjj j J_0 d_*> (Jjljdj ._- Lo IjJ d__) _JjJJ_jJj__*

j-j ^g-sLo jjj oaj - <j L---i)jjj5 ____) L_r___jd_j _______? _J Jjj-T i_gj ._) i **. Ljjjjf d _i ^ jj d__ L-_öi*. dJ d__* j^j-jj I J lj___ . dj lj_>*_jjdj __J ____>A_- Aj_

I ^A_j_> aJ-j djl_3j__* f> a-j _____ LSdjd_,_. _j-j-j Ij-j-j j jJ-jljj j_jj d_Sj a_- Ijd-. Ij I_j

_Ş A *< ') Lo l__) j. d-j d-S J I j l__ ^-Sd-j 1 jj j_i_> j j_o d_î> __l_ij_jj A J _j_ij_iv» y

yv

_r

t *">.,i 1 j A_"- jj-od_- j-_l) A_) ' ^j-J-Jd-J __jjd-ttjj-_ _s ' J J A-SdJ A_i d_j I j dJV . *»"(j-dj 1_) djL_.j_5j.d-j . j___j__>.jj j_j _j a j _lj Jj_Sj-JLj ___. d-i>j d-. ^j-jdJdj

_J__S Lj j ^-jAj bj l_i _;dJ_- A-i l_)j j_) dJ jJjJ ,**> i ''..""J J-J 'Timi**. j_iw

i*> i \ *> ^_.A_)J_> j A-JJ J-J <___) j __ J j d__ __Şj I j-jj ,.)..) I AjA_jl_SdJ ^___>du_

v **" v v, > *) _) l_J t **_._) "> A-j I_j j A_, _|A j A_j JjJT J-J-j J-J d-J 1 J-J-J L_-J d_j . A_o dj

Jr1 _?"--* J 4

I d g

V

JjJ J tSJjJ _" _-J Lo j (_-dj__-. __-) d_) lj__. _^-l____jdJ L-td

* r» i5 *. 'j 'j J JJJJJJ ,_?t**-'-j *->-*-> I -^ '^ C.J LJJ _TT»J---I-J' JJJ>j A_j aJ -___> -__- A-_ _-> d j dX i i "i A_j j j j I j_> )>") Lo jS i ^, 'i i "i_V ^ i t-j

j-1 j ^g Jtt"-! a_j jaa _ijjj Ij* tti*''i LojJ? -__> _ijj_j A_i lj ja_iV _- ** V _*

_j ___-*_l (j-wJ--J aJj dJj* A-i^-j IjAjdJ _, Lo__ Loj--' i. o ,.i 'i AjA_i_ijJ__)*** y v

_Sj I i dJ jo_Ja_) < i ),.,)-» 'ijSa J j_j_, Lj jjJjjS !__- Loj _*A j A 'iiiiijj-) j_»

_S jj_? Ij ,-SlJj Lj j_J . (J-J-J I j I l___j lj A_j dj [£ f> A_i d-o-L- I J I " i..i" y **" ** -*' *' L-LJ d__J dj*. J JjJ ..) "' '" *' 'j __Sd_jdj d__L_J J___jJ A_) (_s___l_IJ_l_l

AjA-j^-j | jA-j Lo j (_JJj dJ j__)l__j j A_iA_6 Jjj_t(__J_--._; I."liii...i "i _!j Ljy »

S* _-JaJ? jj_oA_j . dj _______ l___ j __j A_>i) d-o j_* (_JJj aJ jJ_Ja_»J JJ-* -. '*'.<. 7 . .7 yAj j -i l__A_) j_-_t)_J t--JdL> __-_)__ jJÎ A_> A_)___ _,JJJ»-i ___-_---,A__iAJ

-__î jj__ _;_ L_j A_> lj_>AjA_ Jd_.Aj . _-_-i-» lj ^jjJJaJ. Lj ^j-L-iJJ-j

203

Page 204: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

u*-

_-JJ**-=*

. I _« -(_--J *-JJ-J

_*-*-><

*- * I . .JJ-rf- J 'J_j, L-_j L, . j

_-_-j **_) j A-9 A

iSj^ **» __> Lr__-._^-_3

Lm-o.. 1 Lo

:*-ji_hk?

< **-"*-< i*-***JJ-"*--J 0-"''-rl>J *-.

___, __, ___* l_5j a-o L_*

4 j£ *-_ * - .; .; ' lj L>

V

jA-jJdj-J

i 9 dj_ _ç d i _J d__> _] L_. J __uj J_j a_.

______> ^^_>j jjj- *' ..' _*) *** ' '

_____ __,_J ___*" J

fijS-3 J d-J

__-_ **_--_Iaj _;>,

JJ*-* o^sjZj*__J ,J_î-

IS- ,JJ_t._J__> <-Sj >^__J ___! __

_;Jj jJ? "tsj j_i_Jj-il__j____j _J_j d_i

-204

u*-

_-JJ**-=*

. I _« -(_--J *-JJ-J

_*-*-><

*- * I . .JJ-rf- J 'J_j, L-_j L, . j

_-_-j **_) j A-9 A

iSj^ **» __> Lr__-._^-_3

Lm-o.. 1 Lo

:*-ji_hk?

< **-"*-< i*-***JJ-"*--J 0-"''-rl>J *-.

___, __, ___* l_5j a-o L_*

4 j£ *-_ * - .; .; ' lj L>

V

jA-jJdj-J

i 9 dj_ _ç d i _J d__> _] L_. J __uj J_j a_.

______> ^^_>j jjj- *' ..' _*) *** ' '

_____ __,_J ___*" J

fijS-3 J d-J

__-_ **_--_Iaj _;>,

JJ*-* o^sjZj*__J ,J_î-

IS- ,JJ_t._J__> <-Sj >^__J ___! __

_;Jj jJ? "tsj j_i_Jj-il__j____j _J_j d_i

-204

Page 205: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

jjjdj

JJJ Ij*-* (_pr*-> L-J^ (_**'' **

*

*1

YV

*-

0"

0-

VT

:_î-j 'j**-*' L-j

,_-j-<*)dj 13_j_-j-j JJSjjJjSJ lj_9 J Lo -_-> . J

_-> * " ' . -S Lr*--"'--' iSj *-*-*-*' I j", 1 a __j Lo j _-_< _-i Lj d j A_j ___ d_>

y

*_ >jjj_jlo _şd j d 'i. i I j\.i I

V V

(_*j___j_o _____ I _j j__" _r_^s._ld__ j ).___._> __._-_ ___-_jj a-j lj^. J J J_0 d-J-J

l_S-.**?) ),in i JJJ

(j L_*a_j_;j L_-jj_". j (_«----j---'j L« _-j_.jj-j-i ; f j-jJ L-i_jj_- j /. j-jJ L_jJ___j |__

u_._i_.dj . ___ ,_>-ljj-a> 111Y _r-l L_ L_ /. j_J L-j-j-j L_ _;ajL>jd-t<___> aj ___.___)-__ _sj ' j .) ' j d j

V

d_-J__

J _5L_ d L__ j d-i

j'jL_-_-jdj d-j I J -_-T

0jjjd_ _sj lj

I^J-.-*--*?_şJ rt " Ot j-o _ 't ._> J J j_>_t) d-uj

J4_o_-d__ /__jj __. J-"> L_

Jl_-Jd__"

<-__. AJu J o b

(_£*_. &_Uf (*J L-Q-MI

'j 'j o--"-**""''jj.

_*- bjU .j

IjjljOL*** -J

JJjJJj t.p***? Lqj-? ,_-*>»»-»

d-j-jJ d j I 'i i . __. < (_;J-_ l_> l__j____i ___.

: o -» j

:lS<JjJ-Î (^s-J L° j jA-J J (>-*-J<-> **_--

_;djj_. L_> |_j__J ___,

(_5<JjJ-j" ^g-J Loj jA-J J (J-J-JJ _!*__j J !__. j ^JJ? -N__ d->

(_>Jjj--t * *' ' " ..' a *' """ ' J

_>j j__T j ___, J __j d-o**t-_ j> j L-v dJ".dj I *>*. > î 'i

1205

jjjdj

JJJ Ij*-* (_pr*-> L-J^ (_**'' **

*

*1

YV

*-

0"

0-

VT

:_î-j 'j**-*' L-j

,_-j-<*)dj 13_j_-j-j JJSjjJjSJ lj_9 J Lo -_-> . J

_-> * " ' . -S Lr*--"'--' iSj *-*-*-*' I j", 1 a __j Lo j _-_< _-i Lj d j A_j ___ d_>

y

*_ >jjj_jlo _şd j d 'i. i I j\.i I

V V

(_*j___j_o _____ I _j j__" _r_^s._ld__ j ).___._> __._-_ ___-_jj a-j lj^. J J J_0 d-J-J

l_S-.**?) ),in i JJJ

(j L_*a_j_;j L_-jj_". j (_«----j---'j L« _-j_.jj-j-i ; f j-jJ L-i_jj_- j /. j-jJ L_jJ___j |__

u_._i_.dj . ___ ,_>-ljj-a> 111Y _r-l L_ L_ /. j_J L-j-j-j L_ _;ajL>jd-t<___> aj ___.___)-__ _sj ' j .) ' j d j

V

d_-J__

J _5L_ d L__ j d-i

j'jL_-_-jdj d-j I J -_-T

0jjjd_ _sj lj

I^J-.-*--*?_şJ rt " Ot j-o _ 't ._> J J j_>_t) d-uj

J4_o_-d__ /__jj __. J-"> L_

Jl_-Jd__"

<-__. AJu J o b

(_£*_. &_Uf (*J L-Q-MI

'j 'j o--"-**""''jj.

_*- bjU .j

IjjljOL*** -J

JJjJJj t.p***? Lqj-? ,_-*>»»-»

d-j-jJ d j I 'i i . __. < (_;J-_ l_> l__j____i ___.

: o -» j

:lS<JjJ-Î (^s-J L° j jA-J J (>-*-J<-> **_--

_;djj_. L_> |_j__J ___,

(_5<JjJ-j" ^g-J Loj jA-J J (J-J-JJ _!*__j J !__. j ^JJ? -N__ d->

(_>Jjj--t * *' ' " ..' a *' """ ' J

_>j j__T j ___, J __j d-o**t-_ j> j L-v dJ".dj I *>*. > î 'i

1205

Page 206: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

I _______ J I -Idjjdj J _»* I -J ***

|Ojjj_>__o ___> Lo _j>dj jr v_i L_i L.

. j_jj___>A_o A__jj_j j- J-Jj A-Lsjş-.

e.

__J

cs -» ** _?»'

. ».

(/.____> d __. A_> _;dJd__>)

I _______ J I -Idjjdj J _»* I -J ***

|Ojjj_>__o ___> Lo _j>dj jr v_i L_i L.

. j_jj___>A_o A__jj_j j- J-Jj A-Lsjş-.

e.

__J

cs -» ** _?»'

. ».

(/.____> d __. A_> _;dJd__>)

Page 207: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,

ENSTÎTUYA KURDÎ

Enstîtuya Kurdî malbendeke çan-diya serbixwe ye. Di Sebata 1983bi destê ronakbîrîne Kurdên ji heraliyên Kurdistanê, hatiye danîn.Amanca wê beşdarbûna şerê ji boparastin û pêşvebirina çanda gelêkurd e.Civandina gencineyên çanda kur-dî, çêkirina ferheng û rêzimanênkurdî, lêgerînên li ser edebiyat, pî-şe û dîroka kurdî, çapkirina kovarû kitêbên kurdî, pêkanîna kaset,sêlik û filmên kurdî şaxên bingehi-yên xebata wê ne. Karekî wê yîserekeyê din jî nasandina çandakurdî bi gelên cihanê ye.Enstîtu dixwaze bibe cigehekîxebatê ji bo hemû zimanzan,nivîskar, dîroknas, hinermend, pî-şekar û ronakbîrên kurd û dostêngelê me.Ew ji bo jiyan û pêşveçûna xwe,hewcê alîkarî û tevkariya herKurdê welatparêz e.

Hîmdarên Enstîtuya Kurdî :

ÇEGERXWÎN, Ordîxanê CELÎL:Heciyê CINDÎ, Yi]__u_. -GUNEY,UEJAR, KENDAL, Qanatê KURDO,REMZÎ, Osman SEBRÎ, Ismet ŞerîfVANII, Tewfîq WEHBÎ, _*-töredM

ZAZA/

L _J

_-o Jjj__> _;j j "i i "i iii *> aJj

jj_-d__.j__j (_5_jjjj__Jj__'

i____ » ^"jS ___, <*,/,? _.«--_.

__.!__ 3 3-° '_.<-jj-_. __ J33J

2L_J __. L5 ljj_OÛ_> _j Lljdj kJ

__ 1_J aJ -__l 1J _-_* __J _jj a I . I ____ __J

J 0 S" (_Sj j J__J_5_S ^şJj l-JJ. J d_J J

. dJjjJj*

Jj-St (j' 'l _|-.Jl d-_t" (_Sd J -_Jl_\j__*j__>"cSjjj-

(jr-'L-j-jj j -__j <-~j d_i ^(j-dj JJ

lv<***d ._ 0 a A ' I < <

'l .1,11 fl ttj t _>J &-J

j i ..' ' 'iS^j^S>J3~ s ^o a j _ -»* q j _-_. *____ a i___- 6 _i _t t

. _s-*j_5-j' _, .' ..' "' 1 3 j L->-? ___-.-._>---- Uj _j Ij d j _:> __>... L_* ^___>j__ro-t Lo L5

_Sd 'i i-. 'i i __j Lo __5 <_s-Sjj__> o I

d... _____ Lî. -lj^ U

____. d_-o , __J j* < U- '-:,J-3

j5jl5t j -L_-_j^__-J

t_Ç d_J *- " L« _£_-J

,XjJ 4M-A L5~* 3 3~?J J-.W A__-i

ENSTÎTUYA KURDÎ

Enstîtuya Kurdî malbendeke çan-diya serbixwe ye. Di Sebata 1983bi destê ronakbîrîne Kurdên ji heraliyên Kurdistanê, hatiye danîn.Amanca wê beşdarbûna şerê ji boparastin û pêşvebirina çanda gelêkurd e.Civandina gencineyên çanda kur-dî, çêkirina ferheng û rêzimanênkurdî, lêgerînên li ser edebiyat, pî-şe û dîroka kurdî, çapkirina kovarû kitêbên kurdî, pêkanîna kaset,sêlik û filmên kurdî şaxên bingehi-yên xebata wê ne. Karekî wê yîserekeyê din jî nasandina çandakurdî bi gelên cihanê ye.Enstîtu dixwaze bibe cigehekîxebatê ji bo hemû zimanzan,nivîskar, dîroknas, hinermend, pî-şekar û ronakbîrên kurd û dostêngelê me.Ew ji bo jiyan û pêşveçûna xwe,hewcê alîkarî û tevkariya herKurdê welatparêz e.

Hîmdarên Enstîtuya Kurdî :

ÇEGERXWÎN, Ordîxanê CELÎL:Heciyê CINDÎ, Yi]__u_. -GUNEY,UEJAR, KENDAL, Qanatê KURDO,REMZÎ, Osman SEBRÎ, Ismet ŞerîfVANII, Tewfîq WEHBÎ, _*-töredM

ZAZA/

L _J

_-o Jjj__> _;j j "i i "i iii *> aJj

jj_-d__.j__j (_5_jjjj__Jj__'

i____ » ^"jS ___, <*,/,? _.«--_.

__.!__ 3 3-° '_.<-jj-_. __ J33J

2L_J __. L5 ljj_OÛ_> _j Lljdj kJ

__ 1_J aJ -__l 1J _-_* __J _jj a I . I ____ __J

J 0 S" (_Sj j J__J_5_S ^şJj l-JJ. J d_J J

. dJjjJj*

Jj-St (j' 'l _|-.Jl d-_t" (_Sd J -_Jl_\j__*j__>"cSjjj-

(jr-'L-j-jj j -__j <-~j d_i ^(j-dj JJ

lv<***d ._ 0 a A ' I < <

'l .1,11 fl ttj t _>J &-J

j i ..' ' 'iS^j^S>J3~ s ^o a j _ -»* q j _-_. *____ a i___- 6 _i _t t

. _s-*j_5-j' _, .' ..' "' 1 3 j L->-? ___-.-._>---- Uj _j Ij d j _:> __>... L_* ^___>j__ro-t Lo L5

_Sd 'i i-. 'i i __j Lo __5 <_s-Sjj__> o I

d... _____ Lî. -lj^ U

____. d_-o , __J j* < U- '-:,J-3

j5jl5t j -L_-_j^__-J

t_Ç d_J *- " L« _£_-J

,XjJ 4M-A L5~* 3 3~?J J-.W A__-i

Page 208: ESPOIR - La bibliothèque numérique kurde (BNK)bnk.institutkurde.org/images/pdf/3ZFTRN9QDG.pdf · mîna dara ku qirn û rîşeyên wê hew ... 3-4 guhartoyên sereke hene. Kurmancî,