EMZİRME NASIL OLUYOR ?EMZİRME NASIL OLUYOR ? Memenin temel bölümlerini Memenin temel bölümlerini

isimlendirmek ve işlevlerini açıklamakisimlendirmek ve işlevlerini açıklamak

Annede süt oluşumunun ve Annede süt oluşumunun ve salgılanmasının hormonal kontrolünü salgılanmasının hormonal kontrolünü açıklamakaçıklamak

Bebeğe memeye “iyi ve yanlış” Bebeğe memeye “iyi ve yanlış” yerleştirmenin farkını açıklamakyerleştirmenin farkını açıklamak

Etkin ve etkin olmayan emme arasındaki Etkin ve etkin olmayan emme arasındaki farkı anlatmakfarkı anlatmak

Kas hücresi

Oksitosin Kasılmayı sağlar

Süt salgılayan hücreler

Prolaktin süt salgısını uyarır

Süt kanalları

Laktiferöz sinüsler(süt sinüsleri)

Süt burada birikir

Meme başı

Areola

Montgomeri bezleri

Alveol Destek bağ ve yağ dokusu

17

Memenin glandüler ünitesi ;Memenin glandüler ünitesi ; Tubulo Tubulo sekretuvar kanal ve alveollerden oluşur.sekretuvar kanal ve alveollerden oluşur.

Bütün gebelik süresince plasentadan Bütün gebelik süresince plasentadan salgılanan östrojenler, meme bezlerindeki salgılanan östrojenler, meme bezlerindeki kanal sisteminin büyüyüp dallanmasını kanal sisteminin büyüyüp dallanmasını sağlarlar. Aynı zamanda, stromayı da sağlarlar. Aynı zamanda, stromayı da çoğalıp büyük miktarda yağ birikimine yol çoğalıp büyük miktarda yağ birikimine yol açarlar.açarlar.

Bununla birlikte duktus sisteminin Bununla birlikte duktus sisteminin büyümesinde 4 hormonunda önemli rolü büyümesinde 4 hormonunda önemli rolü vardır;Büyüme hormonu, Prolaktin, vardır;Büyüme hormonu, Prolaktin, Böbreküstü gilkokortikoidleri ve insülin.Böbreküstü gilkokortikoidleri ve insülin.

Gebelikte :Gebelikte : Gelişme sürecine giren ductus, alveol ve myoepithel Gelişme sürecine giren ductus, alveol ve myoepithel elementleri hiperplazi ile laktasyona hazırlanır. Estrogen elementleri hiperplazi ile laktasyona hazırlanır. Estrogen ( E )( E )

ductus gelişmesinde, Progesteron ductus gelişmesinde, Progesteron ( P )( P ) acinilerin differasyonunda acinilerin differasyonunda etkilidirler.etkilidirler.

Meme bezlerinin nihai olarak süt Meme bezlerinin nihai olarak süt salgılayan organlara dönüşümü salgılayan organlara dönüşümü progesteron etkisinin eklenmesiyle progesteron etkisinin eklenmesiyle mümkündür.mümkündür.

Bu iki hormonun aynı zamanda sütün Bu iki hormonun aynı zamanda sütün sekresyonunu inhibe edici özelliği sekresyonunu inhibe edici özelliği vardır.vardır.

Diğer yandan prolaktin hormonu tam Diğer yandan prolaktin hormonu tam ters etkiyle sütün sekresyonunu sağlar.ters etkiyle sütün sekresyonunu sağlar.

Prolaktin annenin hipofiz bezinden salgılanır Prolaktin annenin hipofiz bezinden salgılanır ve anne kanındaki konsantrasyonu ve anne kanındaki konsantrasyonu gebeliğin 5. haftasından itibaren artarak gebeliğin 5. haftasından itibaren artarak doğumda en yüksek ( 10 katına ) seviyesine doğumda en yüksek ( 10 katına ) seviyesine çıkar.çıkar.

Ayrıca plasentanın salgıladığı büyük Ayrıca plasentanın salgıladığı büyük miktarda insan somatomammotropini orta miktarda insan somatomammotropini orta derecedeki laktojenik etkisiyle prolaktini derecedeki laktojenik etkisiyle prolaktini destekler.destekler.

Böyle olduğu halde östrojen ve progesteronun Böyle olduğu halde östrojen ve progesteronun bastırıcı etkileriyle bebek doğuncaya kadar bastırıcı etkileriyle bebek doğuncaya kadar günde ancak bir kaç mm sıvı salgılanır ve bu günde ancak bir kaç mm sıvı salgılanır ve bu sıvıya Kolostrum denir.sıvıya Kolostrum denir.

Bebek doğar doğmaz, plesantadan östrojen ve Bebek doğar doğmaz, plesantadan östrojen ve progesteron sekresyonlarının ani kesilmesiyle, progesteron sekresyonlarının ani kesilmesiyle, anneden salgılanan prolaktinin laktojenik etkisi anneden salgılanan prolaktinin laktojenik etkisi doğal süt salgılatıcı rolünü üstlenir ve iki üç doğal süt salgılatıcı rolünü üstlenir ve iki üç gün içinde memeler kolostrum yerine fazla gün içinde memeler kolostrum yerine fazla miktarda süt salgılamaya başlarlar.miktarda süt salgılamaya başlarlar.

Sütün sekresyonu için, anne hormonlarının Sütün sekresyonu için, anne hormonlarının çoğununda aynı zamanda yeterli miktarda çoğununda aynı zamanda yeterli miktarda salgılanması gereklidir, fakat bunların salgılanması gereklidir, fakat bunların arasında en önemlileri büyüme hormonu, arasında en önemlileri büyüme hormonu, kortizol ve paratiroid hormondur.kortizol ve paratiroid hormondur.

Bu hormonlar süt oluşumu için gerekli Bu hormonlar süt oluşumu için gerekli amino asitleri, yağ asitlerini, glikoz ve amino asitleri, yağ asitlerini, glikoz ve kalsiyumu sağlarlar. kalsiyumu sağlarlar.

Annenin bebeğine her meme verişinde, meme Annenin bebeğine her meme verişinde, meme başlarından hipotalamusa ulaşan sinyaller başlarından hipotalamusa ulaşan sinyaller yaklaşık 1 saat boyunca prolaktin yaklaşık 1 saat boyunca prolaktin sekresyonunu 10 kat arttırır.sekresyonunu 10 kat arttırır.

Prolaktin de memeler üzerine etki yaparak, Prolaktin de memeler üzerine etki yaparak, gelecek emzirme periyoduna kadar gelecek emzirme periyoduna kadar sütünsütün oluşumunuoluşumunu sağlar. sağlar.

Eğer prolaktinde artış yoksa veya hipotalamik Eğer prolaktinde artış yoksa veya hipotalamik hipofizer sistem haraplanma sonucu bloke hipofizer sistem haraplanma sonucu bloke edilmişse yada emzirme devam etmiyorsa , edilmişse yada emzirme devam etmiyorsa , memeler süt üretim yeteneğini bir kaç gün memeler süt üretim yeteneğini bir kaç gün içerisinde kaybederler.içerisinde kaybederler.

Halbuki, çocuk emmeye devam ediyorsa, Halbuki, çocuk emmeye devam ediyorsa, süt oluşumu 7-9 ay içinde azalmakla süt oluşumu 7-9 ay içinde azalmakla birlikte, yıllarca sürebilir.birlikte, yıllarca sürebilir.

Meme veren kadınların hemen hemen Meme veren kadınların hemen hemen yarısında ovaryum siklusu ve ovülasyon yarısında ovaryum siklusu ve ovülasyon emzirmenin kesilmesinden bir kaç ay emzirmenin kesilmesinden bir kaç ay sonraya kadar tekrar başlamaz. Bunun sonraya kadar tekrar başlamaz. Bunun nedeni kesinlikle bilinmemektedir. nedeni kesinlikle bilinmemektedir. ( prolaktinin LH serbestletici hormon ( prolaktinin LH serbestletici hormon salgısını inhibe ettiği sanılmaktadır )salgısını inhibe ettiği sanılmaktadır )

Bebek memeyi emerken, duysal impulslar Bebek memeyi emerken, duysal impulslar somatik sinirler yoluyla meme başlarından somatik sinirler yoluyla meme başlarından medulla spinalise, oradan da hipotalamusa medulla spinalise, oradan da hipotalamusa iletilerek prolaktin sekresyonu ile eş zamanlı iletilerek prolaktin sekresyonu ile eş zamanlı oksitosin sekresyonuna yol açar.oksitosin sekresyonuna yol açar.

Oksitosin kanla memeye iletilerek alveol dış Oksitosin kanla memeye iletilerek alveol dış çeperlerini saran miyoepitelyalhücrelerde çeperlerini saran miyoepitelyalhücrelerde kontraksiyonla, sütün alveollerden duktuslara kontraksiyonla, sütün alveollerden duktuslara geçmesini sağlar.geçmesini sağlar.

Böylece bebeğin memeyi emmeye Böylece bebeğin memeyi emmeye başlamasından 30 sn ile 1 dk içinde sütün aktığı başlamasından 30 sn ile 1 dk içinde sütün aktığı görülür.görülür.

Bu işleme “Bu işleme “sütün fırlatılmasısütün fırlatılması” veya “” veya “akmaakma” sı ” sı denir. denir.

PROLAKTİNHer emzirme sonrasında salgılanır.Bir sonraki emzirme için süt oluşturur Meme başından

duygusal uyarı

Kandaki prolaktin

    Gece daha fazla prolaktin salgılanır

Ovulasyonu baskılar

18

Prolaktin hakkında hatırlanması Prolaktin hakkında hatırlanması gereken bazı özel durumlar:gereken bazı özel durumlar:

Geceleri daha fazla prolaktin yapılır. Demek Geceleri daha fazla prolaktin yapılır. Demek ki süt üretimini arttırmak için gece emzirmek ki süt üretimini arttırmak için gece emzirmek özellikle yararlıdır.özellikle yararlıdır.

Prolaktin anneyi gevşetir ve bazen uykusunu Prolaktin anneyi gevşetir ve bazen uykusunu getirir; demek ki, geceleri emzirse bile getirir; demek ki, geceleri emzirse bile genellikle anne iyi dinlenir.genellikle anne iyi dinlenir.

Prolaktin ile ilgili hormonlar ovulasyonu Prolaktin ile ilgili hormonlar ovulasyonu baskılar; demek ki emzirme yeni bir gebeliği baskılar; demek ki emzirme yeni bir gebeliği önleyebilir. Geceleri emzirme bunun için de önleyebilir. Geceleri emzirme bunun için de önemlidir.önemlidir.

Bu bilgilerin annenin süt Bu bilgilerin annenin süt salgılamasını arttırmada bir rolü salgılamasını arttırmada bir rolü

var mı ?var mı ?

Bu bize, bebek ne kadar fazla emerse, Bu bize, bebek ne kadar fazla emerse, memenin o kadar fazla süt yapacağını memenin o kadar fazla süt yapacağını söylüyor.söylüyor.

Yani;Yani;

FAZLA EMME FAZLA SÜT YAPAR.FAZLA EMME FAZLA SÜT YAPAR.

OKSİTOSİN REFLEKSİ Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar.

Meme başından

duygusal uyarı

Kandaki oksitosin

Bebek emiyor

Uterusun kasılmasını sağlar

19

OKSİTOSİN REFLEKSİ

          KAYGI          STRES          AĞRI          ŞÜPHE

Bebek için sevgi dolu düşüncelerBebeğin sesiBebeğin görüntüsü  GÜVEN

Bunlar reflekse YARDIM eder

Bunlar reflekse ENGEL olur

20

AKTİF OKSİTOSİN REFLEKSİNİN AKTİF OKSİTOSİN REFLEKSİNİN BELİRTİ VE DUYGULARIBELİRTİ VE DUYGULARI

Anne şunları fark edebilir:Anne şunları fark edebilir:

Emzirmeden hemen önce yada tam Emzirmeden hemen önce yada tam emzirirken memelerinde ezilme veya emzirirken memelerinde ezilme veya karıncalanma hissi,karıncalanma hissi,

Bebeğini düşününce yada ağladığını Bebeğini düşününce yada ağladığını duyunca memeden süt akması,duyunca memeden süt akması,

Bebek meme emerken diğer memeden Bebek meme emerken diğer memeden süt akması,süt akması,

Emzirme sırasında bebek memeden Emzirme sırasında bebek memeden ayrılırsa memelerden ince ince süt ayrılırsa memelerden ince ince süt akmasıakması

İlk haftalardaki emzirmelerde uterus İlk haftalardaki emzirmelerde uterus kasılmalarıyla ağrı ve bazen kan kasılmalarıyla ağrı ve bazen kan boşanması,boşanması,

Sütün ağzına aktığını gösterir şekilde Sütün ağzına aktığını gösterir şekilde bebeğin yavaş ve derin emme ve bebeğin yavaş ve derin emme ve yutmalarıyutmaları..

OKSİTOSİN REFLEKSİNİ OKSİTOSİN REFLEKSİNİ NASIL UYARMALI?NASIL UYARMALI?

Anneye ruhsal yönden yardım edinAnneye ruhsal yönden yardım edin

Destek verebilecek bir arkadaşı ile Destek verebilecek bir arkadaşı ile sessiz bir yerde oturmasısessiz bir yerde oturması

Eğer mümkünse bebeğini tensel temas Eğer mümkünse bebeğini tensel temas kuracak şekilde tutmasıkuracak şekilde tutması

Sakinleşmesi için ılık bir şeyler içmesiSakinleşmesi için ılık bir şeyler içmesi

Memelerini ısıtmasıMemelerini ısıtması

Meme uçlarını uyarmasıMeme uçlarını uyarması

Memelerine masaj yada hafif hafif Memelerine masaj yada hafif hafif vurmasıvurması

Bir yardımcıdan sırtını yumuşakça Bir yardımcıdan sırtını yumuşakça ovuşturmasını istemesiovuşturmasını istemesi

Oksitosin refleksini bilmek neyi Oksitosin refleksini bilmek neyi anlamanıza yardımcı olur?anlamanıza yardımcı olur?

Annenin sütü onun duygularından, Annenin sütü onun duygularından, düşüncelerinden ve hislerinden düşüncelerinden ve hislerinden etkilenir. Anneyi ve bebeği gece etkilenir. Anneyi ve bebeği gece gündüz bir arada bulundurmak ve gündüz bir arada bulundurmak ve annenin emzirme için iyi şeyler annenin emzirme için iyi şeyler düşünmesini sağlamak önemlidir.düşünmesini sağlamak önemlidir.

ANNE SÜTÜNDE İNHİBİTÖR MADDE

Eğer meme, süt ile tamamen

dolarsa salgılama durur.

21

Anne sütünde, süt oluşumunu azaltabilen yada Anne sütünde, süt oluşumunu azaltabilen yada önleyebilen bir madde vardır. Memede fazla süt önleyebilen bir madde vardır. Memede fazla süt varsa, bu inhibitör madde, hücrelerin daha fazla varsa, bu inhibitör madde, hücrelerin daha fazla salgılamalarını durdurur. salgılamalarını durdurur.

Bu mekanizma ile çok fazla dolu olmanın zararlı Bu mekanizma ile çok fazla dolu olmanın zararlı etkilerinden korunur. etkilerinden korunur.

Aynı zamanda bebek ölür yada herhangi bir Aynı zamanda bebek ölür yada herhangi bir nedenle emmeyi keserse de bu mekanizma nedenle emmeyi keserse de bu mekanizma gereklidir.gereklidir.

Memedeki süt emme yada sağma ile boşaltılırsa Memedeki süt emme yada sağma ile boşaltılırsa önleyicide memeden atılmış olur ve memede süt önleyicide memeden atılmış olur ve memede süt yapımı devam eder.yapımı devam eder.

Bu şunları anlamamıza Bu şunları anlamamıza yardımcı oluryardımcı olur

Bebek bir memeden emmeyi durdurursa ; Bebek bir memeden emmeyi durdurursa ; o memeden süt yapımı durur. o memeden süt yapımı durur.

Bebek bir memeden daha fazla emerse ; Bebek bir memeden daha fazla emerse ; o meme daha fazla süt yapar ve o meme daha fazla süt yapar ve diğerinden daha büyük olurdiğerinden daha büyük olur

Aynı zamanda şunu Aynı zamanda şunu anlamamıza da yardımcı oluranlamamıza da yardımcı olur

Bir memenin süt yapmaya devam etmesi Bir memenin süt yapmaya devam etmesi için ; sütün boşalması gerekiriçin ; sütün boşalması gerekir

Bebek bir yada iki memeden ememiyorsa ; Bebek bir yada iki memeden ememiyorsa ; süt yapımının devam edebilmesi için süt yapımının devam edebilmesi için memenin sağılması gerekir memenin sağılması gerekir

Öğrendiklerinizden süt yapımını Öğrendiklerinizden süt yapımını neyin kontrol ettiğini söyleyebilir neyin kontrol ettiğini söyleyebilir

misiniz?misiniz?

Prolaktin yapımını, oksitosin refleksini Prolaktin yapımını, oksitosin refleksini ve sütteki önleyici maddeyi ne kontrol ve sütteki önleyici maddeyi ne kontrol eder?eder?

Temel ana nokta:Temel ana nokta: Bebeğin emmesi Bebeğin emmesi hepsini kontrol eder. Memenin süt hepsini kontrol eder. Memenin süt oluşturmasını sağlayan, bebeğin oluşturmasını sağlayan, bebeğin emmesidir.emmesidir.

22

24

İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?

23

1 2

- Areola bebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit.

- Emzirme sırasında meme gergin veya çekilmiş gözüküyor.

25

YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN NEDENLERİ

BİBERON KULLANILMASI

DENEYİMSİZ ANNE

FONKSİYONEL ZORLUKLAR

DESTEK AZLIĞI

EMZİRME BAŞLATILMADAN

ÖNCE BİRKAÇ HAFTALIK İKEN

İLK BEBEK, ÖNCEKİ BEBEĞİN

BİBERONLA BESLENMESİ

KÜÇÜK / ZAYIF BEBEK

MEME BAŞI / DOKUSU

ESNEKLİĞİ AZLIĞI

MEMEDE SÜT BİRİKİMİ

KENDİ ÇEVRELERİNDEN

DESTEK AZLIĞI

DOKTOR / EBE / HEMŞİRENİNDESTEĞE YÖNELİK EĞİTİM

YETERSİZLİĞİ

27

BEBEĞİ MEMEYE YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN SONUÇLARI

ŞEKİLDE ALAMAMASI

BEBEĞİN SÜTÜ ETKiN

MEME UÇLARINDA

AĞRI / ZEDELENME MEME UCUNDA TAHRİŞ / ZEDELENME

MEMELER SÜTLE DOLU KALABİLİR

BEBEK DOYMAZSIK / UZUN SÜRELİ BESLENMEK İSTER SÜT YAVAŞ GELİR

SÜT YAPIMI AZALIR

BEBEK HUYSUZLAŞIR EMMEYİ TÜMÜYLE REDEDER

BEBEK KİLO ALAMAZ

26

ARAMA REFLEKSİ

Bir şey dudaklarına değince bebek ağzını açar dilini aşağı ve öne uzatır.

ARAMA REFLEKSİ

Bir şey dudaklarına değince bebek ağzını açar dilini aşağı ve öne uzatır.

BECERİ

Anne bebeğe uygun pozisyon vermeyi öğrenir. Bebek memeyi nasıl tutacağını öğrenir.

EMME REFLEKSİ

Damağa bir şey değdiğinde, bebek emer.

EMME REFLEKSİ

Damağa bir şey değdiğinde, bebek emer.

YUTMA REFLEKSİAğız sütle dolunca bebek yutar.

YUTMA REFLEKSİAğız sütle dolunca bebek yutar.