กลมยาทใชรกษาภาวะความดนโลหตสง

2.1 ยาขบปสสาวะ (Diuretics)

2.2 ยาทออกฤทธตอระบบประสาทซมพาเธตค

(Sympathoplegic agents)

2.3 ยาทมฤทธขยายหลอดเลอดโดยตรง

(Direct acting vasodilators)

2.4 ยาทออกฤทธตอระบบเรนน แองจโอเทนซน

2.1 ยาขบปสสาวะ (Diuretics)

Hydrochlorothiazide (HCTZ),

Furosemide , Spironolactone

นยมใชในการรกษาภาวะความดนโลหตสง

ระดบเลกนอย ถงปานกลาง

ลดระดบ BP ไดประมาณ 10-15 mm.Hg

HCTZ

furosemide

spironolactone

การน าไปใชทางคลนกของยาขบปสสาวะในการลด BP

กลมไธอะไซด

เชน HCTZ ใชในการรกษาความดนโลหตสงระดบเลกนอย ถง ปานกลางในผปวยทมการท างานของไต

และหวใจปกต

กลม loop diuretics

เชน furosemide ใชในการรกษาความดนโลหตสง เมอมการคงของโซเดยมมาก และมการท างานของ

ไตบกพรอง หวใจลมเหลว

กลม potassium-sparings

เชน spironolactone นยมใชรวมกบกลม thiazide และ loop diuretic เพอปองกนการ

สญเสยโพแทสเซยม

(ดรายละเอยดเพมเตมในหวขอยาขบปสสาวะ)

2.2 ยาทออกฤทธตอระบบประสาทซมพาเธตค(Sympathopagic agents)

2.2.1 Centrally actings

2.2.2 ยาออกฤทธยบยงทปมประสาท

(Ganglion-blocking agents)

2.2.3 ยาออกฤทธยบยงทเซลลประสาทอะดรเนอรจก

(Adrenergic neurone blockings)

2.2.4 ยาออกฤทธยบยงทอะดรเนอรจกรเซพเตอร

(Adrenergic receptor antagonists)

ปจจบนนยมใชนอย

** ยกเวนยากลม -blocker ปจจบนยงมการใชอย

2.2.1 Centrally actings

Clonidine, Methyldopa (ปจจบนนยมใชนอยลง)

Clonidine ออกฤทธกระตน 2 adrenergic receptor ในหลอดเลอดแดง และมฤทธ

กระตน imidazoline receptor ซงสงผลลดระดบความดนโลหตได

ใชส าหรบรกษาภาวะความดนโลหตสงระดบเลกนอย - ปานกลางถง รนแรง (severe)

อาการขางเคยง ปากคอแหง งวงซม ไมควรใชยาในผปวยทมแนวโนมเกดภาวะซมเศรา

Methyldopa ออกฤทธไปกระตน 2 adrenergic receptorใน CNS

ลด peripheral vascular resistance ลดอตราการเตนของหวใจ และ

cardiac out put

อาการขางเคยง : วงเวยน (vertigo), งวงซม (sedative), ฝนราย

(nightmares), ซมเศรา (depression), มอสน (tremor) กลามเนอ

แขงเกรง (rigidity)

2.2.2 ยาออกฤทธยบยงทปมประสาท (Ganglion-blocking agents)

trimethaphan (ปจจบนไมนยมใช)

ออกฤทธยบยง/ปดกน nicotinic receptor ท postganglionic

neuron ของทงระบบ sympathetic และ parasympathetic

อาการขางเคยง: อาการจากการยบยงท

sympathetic neuron เชน postural hypotention, หยอน

สมรรถภาพทางเพศ

parasympathetic effect เชน ทองผก ปสสาวะคง ตาพรามว ปากคอแหง

2.2.3 ยาออกฤทธยบยงทเซลลประสาทอะดรเนอรจก (Adrenergic neurone

blockings)

Guanethidine, Reserpine (ปจจบนนยมใชนอยลง)

Guanethidine ออกฤทธยบยงการหลง norepinephrine จากปลาย

ประสาทซมพาเธตค ชวยลด cardiac out put ลดอตราการเตนของหวใจ

อาการขางเคยง : postural hypotension, ทองเสย การใชยาในขนาดสงท า

ใหปรมาณเลอดทไปเลยงหวใจและสมองลดลงได

Reserpine

ออกฤทธ : ยบยงการเกบ NE ใน vesicle ปลายประสาทซมพาเธตค สงผลใหระดบ

NE, DA และซโรโตนนลดลง

ชวยลด cardiac out put และลดอตราการเตนของหวใจ

ใช reserpine ขนาดต า รกษาความดนโลหตสงระดบเลกนอย

อาการขางเคยง: ความดนโลหตลดลงเมอเปลยนทา, งวงซม, ฝนราย, ซมเศรา, ทองเสย

เลกนอย ปวดบดในทอง เพมการหลงกรดในกระเพาะอาหาร

2.2.4 ยาออกฤทธยบยงทอะดรเนอรจกรเซพเตอร

(Adrenergic receptor antagonists)

1. ยาทออกฤทธยบยงทแอลฟา อะดรเนอจกรเซพเตอร( antagonists) prazosin,

terazosin, doxazosin (ปจจบนไมคอยนยมใช)

ออกฤทธยบยง/ปดกนท 1 receptor ในหลอดเลอดด าและหลอดเลอดแดง สงผลใหหลอดเลอดขยายตว

ลดแรงตานทาน

การใชรวมกบยาในกลม blocker และยาขบปสสาวะจะใหผลในการรกษาดกวาใชยา

antagonist เดยว ๆ

อาการขางเคยง : ความดนโลหตลดลงเมอเปลยนทา อาจพบภาวะน าและ sodium ions คงในรางกายได

ควรใหรวมกบยาขบปสสาวะ

prazosinterazosin

2. ยาออกฤทธยบยงทเบตา อะดรเนอจกรเซพเตอร ( antagonists)

Propranolol, Nadolol (ยบยง1 และ2 )

Atenolol, Metoprolol (ยบยงเฉพาะ1)

กลไกการออกฤทธ:

ยบยง 1 receptorทหวใจ สงผลลด cardiac out put >>> ลดความ

ดนโหลต

ยบยง 1 receptorทไต ลดการสรางเรนน>>ท าใหลดการท างานของระบบแองจ

โอเทนซน (renin- angiotensin)

PropranololAtenolol

การน าไปใชทางคลนก

ใชในการรกษาโรคความดนโลหตสงระดบเลกนอย – ปานกลาง

ใชปองกนการเกดอาการใจสนจากการใชยาในกลมขยายหลอดเลอด (direct

vasodilators)

ใชในการรกษาผปวยโรคความดนโลหตสงรวมกบมภาวะหวใจลมเหลว ไดด พบวาชวยลด

อตราการตายในผปวยเหลานได

ใชในการรกษารกษาโรคหวใจขาดเลอด (ischemic heart disease) ไดด

อาการขางเคยง

หวใจเตนชาลง (bradycardia)

มนงงเวยนศรษะ (dizziness)

ออนแรง (fatigue)

นอนไมหลบ (insomnia)

เสอมสมรรถภาพทางเพศ (loss of libido)

ขอหามในการใชยา

ผปวยหอบหด (asthma)

ผปวยหวใจเตนชา

ผทมความดนโลหตต าชนดรนแรง

**ผปวยเบาหวานทไดรบ insulin หรอยาลดระดบน าตาลในเลอด

2.3 ยาทมฤทธขยายหลอดเลอดโดยตรง

(Direct acting vasodilator)

Direct acting vasodilators:

Hydralazine, Minoxidil, Sodium nitroprusside

ยาตานแคลเซยม (calcium channel blockers)

Nifedipine

Hydralazine Minoxidil

Sodium nitroprusside

Nifedipine

กลไกการออกฤทธ

ออกฤทธท าใหเกดการขยายตวของหลอดเลอด กลามเนอเรยบของหลอด

เลอดแดงคลายตว

สงผลลดแรงตานทานของหลอดเลอด

Hydralazine, minoxidil ,diazoxide ขยายหลอดเลอด

แดง ไมมผลตอหลอดเลอดด า

Sodium nitroprusside ขยายหลอดเลอดแดง และหลอดเลอด

ด า

การน าไปใชทางคลนก

ใชรบประทานระยะยาวรกษาความดนโลหตสงระดบรนแรง: hydralazine ,

minoxidil,

ใชในการรกษาภาวะความดนโลหตสงรนแรงแบบเฉยบพลน (hypertensive

emergencies): sodium nitropusside, diazoxide

ใชทาภายนอกรกษาภาวะผมรวง หวลาน เพอกระตนการสรางเสนผม ไดแก

minoxidil

อาการขางเคยง

Hydralazine :

ปวดศรษะ อาเจยน เบออาหาร ใจสน เหงอออก และหนาแดง รสกรอนๆหนาว ๆ

การใชยาเปนระยะเวลานาน (มากกวา 6 เดอน) อาจท าใหเกดภาวะ lupus-like

syndrome ได

การใชยาในผปวยโรคหวใจขาดเลอด (ischemic heart disease) พบหว

ใจเตนเรว อาจท าใหเจบอก (angina), หวใจเตนผดจงหวะ

อาการขางเคยง

Minoxidyl และ diazoxide : หวใจเตนเรว ใจสน เจบอก บวมน า

(edema), ขนดก (hirsutism)

Sodium nitropusside :

เกดการสะสมของ cyanide ท าใหเกด metabolic acidosis,

หวใจเตนผดจงหวะ (arrhythmia),

ความดนโลหตลดลงอยางรวดเรว และเสยชวตได

Diazoxide :

ความดนโลหตลดลงอยางรวดเรว

น าและ sodium ions คงในรางกาย ขาบวม น าหนกเพมอยางรวดเรว

การใชในขนาดสงท าใหเกดภาวะน าตาลในเลอดสง (hyperglycemia)

อาการขางเคยง

ยาตานแคลเซยม

(Calcium channel blockers)

Verapamil, Diltiazem, Nifedipine,

Amlodipine , Felodipine

กลไกการออกฤทธ

ยบยง/ปดกนท voltage operated calcium channel

มผลยบยง calcium ionsเขาสกลามเนอเรยบหลอดเลอดและหวใจ

ท าใหหลอดเลอดขยายตวและหวใจบบตวลดลง

Verapamil

Diltiazem

Nifedipine

Amlodipine

การน าไปใชทางคลนก

ใชรกษาภาวะความดนโลหตสง เชน verapamil, diltiazem, nifedipine

ใชรกษาภาวะเจบอก เชน verapamil

ใชรกษาภาวะ supraventricular tachyarrhythmia

ใชรกษาอาการไมเกรน เชน verapamil

ยาบางชนดใชรกษาภาวะหวใจลมเหลว เชน nicardipine, felodipine

อาการขางเคยง

การเตนของหวใจชาลง หวใจหยดเตน (cardiac arrest), หวใจลมเหลว, ความ

ดนโลหตลดลง

ปวดศรษะ, มนงงเวยนศรษะ,

ทองผก

อาการบวมของอวยวะสวนปลาย (peripheral edema) เชน ขา เทา (จากกลไก

การปรบตวของไตท าใหมการดดซม sodium ions กลบเขารางกายเพมขน)

2.4 ยาทออกฤทธตอระบบเรนนแองจโอเทนซน

• 2.4.1 ยาออกฤทธยบยงการท างานของเอนไซมแองจโอเทนซนคอนเวอทตง

(Angiotensin converting enzyme inhibitors ; ACE

inhibitors)

• Captopril, Enalapril, Lisinopril, Benazepril

Enalapril

Captopril

กลไกการออกฤทธ

• ออกฤทธยบยงการสราง angiotensin II โดยยบยงการท างานของ

angiotensin converting enzyme

• ยบยงการเปลยน angiotensin I angiotensin II

• ยบยงการท าลาย bradykinin (ออกฤทธขยายหลอดเลอด) สงผลลด

pheripheral vascular resistance

Mechanism of action

การน าไปใชทางคลนก

ใชในการรกษาภาวะความดนโลหตสงรนแรงแบบเฉยบพลน

ใชในผปวยความดนโลหตสงรวมกบภาวะ ischemic heart disease

ใชในผปวยความดนโลหตสงรวมกบภาวะเสนประสาทเสอมจากโรคเบาหวาน

(diabetic neuropathy) ชวยลด protein urea และ คงสภาพการ

ท างานของไต

รกษาภาวะหวใจลมเหลว

รกษาผปวยหลงเกดกลามเนอหวใจตาย

อาการขางเคยง

การไดรบยาในครงแรกอาจพบความดนโลหตลดลงอยางรวดเรว ปวดเวยนศรษะ

**ไอแหงๆ (dry cough)

ไตวาย

เกดภาวะ hyperkalemia ไมควรใชรวมกบยาขบปสสาวะกลม potassium-

sparing

ยาในกลม NSAIDsอาจท าใหฤทธของ ACE inhibitors ลดลงไดจาก ยา

NSAIDs มฤทธยบยงการสงเคราะห prostaglandin ซงเกยวของกบการสราง

bradykinin

2.4.2 ยาออกฤทธยบยง/ปดกนทแองจโอเทนซนรเซพเตอร

(Angiotensin II receptor blockers ; ARBs)

Losartan, Valsartan, Irbesartan (เออบซารแทน)

กลไกการออกฤทธ

ยบยง/ปดกนท angiotensin receptor (AT1 receptor)

ไมมผลตอระบบ bradykinin

ยบยงการท างานของระบบ renin angiotensin ไดดกวายาในกลม ACE inhibitors

อาการขางเคยง

มนงง เวยนศรษะ ปวดศรษะ

ความดนโลหตลดลง

ระคายเคองทางเดนอาหาร

กอใหเกดอาการไอไดนอยกวา ACE inhibitors