W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Samenwerken in de wijk

Lydia ten Den, docent en onderzoeker lectoraat Sociale Innovatie

22 juni 2016

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Project Professioneel samenwerken in de wijk

Praktijk: Sanitas Thuiszorg, de Stouwe, Welzijn Mensenwerk, Icare, De Kern, MJD, Humanitas, Arts en Zorg, Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen, Zorgcampus Noorderboog Meppel, Academische Werkplaats Thuiszorg Gezondheid Dichtbij, Mee IJsseloevers

Belangenbehartigers: Werkgeversvereniging Zorg en Welzijn, V&VN, Nederlandse Vereniging van Maatschappelijk Werkers, Vrijwilligerscentrale Zwolle Doet, Denktank 60+Noord, Stichting Present Zwolle, Gemeente Zwolle, Medrie

Kennispartners: Vilans, Movisie, Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht Zwolle, Lectoraat de Gezonde Stad, Lectoraat Samenlevingvraagstukken VIAA,

Onderwijs: Opleidingen Verpleegkunde, SPH, TG en MWD

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Professioneel samenwerken in de wijkDoel: onderzoeken, ontwikkelen, innoveren

• Wat zijn succesfactoren samenwerking in de wijk?

• Ontwikkelen van thermometer kwaliteit van samenwerken

Professionals onderling

Professionals met informeel netwerk

• Toolbox om samenwerking te versterken , gelinkt aan thermometer

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Fasering

Fase 1

Achterhalen beïnvloedende factoren samenwerking

Fase 2

• Ontwikkelen samenwerkingsthermometers

• 5 praktijkteams in wijk versterken samenwerking:

kernteam Dieze Oost, lunchteam Meppel, sociale kernteam Dalfsen,

thuiszorg team Sanitas/Carinova, Welzijn op Recept Groningen

Fase 3

• Meerwaarde instrumenten voor prakijk

• Kennisdelen

INFORMEEL

NETWERK

CLIENT/WIJKBEWONER

PROFESSIONAL

INFORMEEL

NETWERK

CLIENT/WIJKBEWONER

PROFESSIONAL

ORGANISATIE

INFORMEEL

NETWERK

CLIENT/WIJKBEWONER

PROFESSIONAL

ORGANISATIE

INTERPROFESSIONEEL

TEAM

INFORMEEL

NETWERK

CLIENT/WIJKBEWONER

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Onderzoeksopzet2014-2016

- Literatuur over interprofessioneel samenwerken

- 1 conceptmap bijeenkomst professionals

- 1 conceptmap bijeenkomst vrijwilligers/mantelzorgers

- 1 focusgroep bijeenkomst vrijwilligers

- 1 focusgroep bijeenkomst mantelzorgers

- Survey onder professionals (168 invullers)

- Uitkomsten bovenstaande vertalen in thermometers

- Try-out bijeenkomsten thermometers + 30 interviews

- Pilot (15 studenten) in 5 Praktijkteams gedurende een jaar

- Toolbox voor interventies

- 30 interviews vrijwilligers/mantelzorgers/professionals/managers

over meerwaarde thermometers.

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Mantelzorgers willen:

- Eén centraal punt waar de regie ligt, liefst de mantelzorger.

- Gezien en serieus genomen worden.

- Dat iedere professional begint met de situatie te begrijpen.

- Meer samenwerken i.p.v. tegenover elkaar staan.

- Meer met elkaar praten i.p.v. over hen te vergaderen.

- Betrokken worden bij het zorgplan.

- Goede tijdige informatieverstrekking over mogelijkheden.

- Goede terugkoppeling over acties of stand van zaken.

- Meer expertise of bescheidenheid bij professionals. Vraag!

- Vaker vaste gezichten, zodat ze niet iedere keer opnieuw hoeven.

- Dat professionals hun tegengestelde belangen zelf oplossen.

- Niet toevallig ‘een goede’ treffen, maar dat iedereen ‘de goede’ is.

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Vrijwilligers zeggen:

- Het is onduidelijk waar de verantwoordelijkheid ligt.

- Er missen duidelijke afspraken over wat je taak is; wel/niet doet.

- Taken moeten worden vastgelegd; evaluaties ingebouwd.

- Nieuwe professionals zouden zich even moeten introduceren met functie en taak.

- Professionals zien vrijwilligers als bedreiging; ze zijn bang voor teveel zeggenschap.

- Meer gelijkwaardigheid in communicatie tussen professional en vrijwilligers graag.

- We willen gaan voor saamhorigheid, dat je het samen doet en ieder je eigen taak.

- Professional schrijft teveel, zorgplannen, actieplannen etc.

- Professional overziet het belang niet van het werken met vrijwilligers.

- Professional zou een voortrekkersrol moeten hebben, vrijwilligers aansturen.

- Professionals zijn daarvoor te laag opgeleid.

- Professionals krijgt daarop weinig ondersteuning vanuit de organisatie.

- Je moet als organisatie zorgen dat de taken van vrijwilligers interessant blijven.

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Resultaten survey (n=186) over samenwerking tussen professionals onderling

FactorenSamenwerkingTussen professionals

Teamprestaties Cliënt tevredenheid

Team-identiteit

Taak afhankelijkheid + + +

Vertrouwen + + +

Heldere taak verdeling + +

Gedeelde visie + +

Reflexiviteit +

Functionele diversiteit -

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Resultaten survey (N=186 professionals)over samenwerking met informeel netwerk

Empathie

Gelijkwaardigheid

Taakverdeling

Regelmatigheid

van meerwaarde voor de cliënttevredenheid,

zeggen de professionals.

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Conclusie 1

Wederzijdse afhankelijkheid in taakuitvoering is een

belangrijke sleutel voor succes!

Van belang is om multi-problem casussen gezamenlijk te

bespreken, kennis te delen en een integraal plan op te stellen

in gezamenlijke besluitvorming met de cliënt en diens netwerk!

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Conclusie 2

Om de teamidentiteit te versterken:

communiceer vaak met elkaar (taal), houd regelmatig

teambijeenkomsten en gebruik gedeelde IT systemen

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Conclusie 3

Verhoog de teamprestatie en cliënt tevredenheid door

te investeren in de sociale teamprocessen:

- heldere taakverdeling

- gedeelde visie

- vertrouwen

- reflexiviteit

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Twee thermometers met toolboxen

- Samenwerking tussen de professionals onderling

- Samenwerking tussen de professional en de vrijwilligers en mantelzorgers

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Succesfactoren voor samenwerken in de wijk

Professionals onderling Met informeel netwerk

Taakverdeling Taakverdeling

Elkaar nodig hebben Elkaar nodig hebben

Regelmaat in contact Regelmaat in contact

Vertrouwen Vertrouwen

Omgaan met belangen Omgaan met belangen

Omgang ethische dilemma’s Omgang ethische dilemma’s

Gedeelde visie Empathie

Professionele ruimte Omgaan met ongelijkheid

Samenwerking evalueren Samenwerking evalueren

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Voorbeelden thema’s verbeterteams

• Frequentie en efficiëntie bijeenkomsten

• Formuleren van een gezamenlijke visie

• Casuïstiek bespreken

• Reflecteren op samenwerking

• Versterken samenwerking met het informele netwerk

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Digitale thermometer

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

www.samenwerkenzorgenwelzijn.nl

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Slotsymposium

Professioneel samenwerken in de wijk

dinsdagmiddag 8 november 2016

locatie: Hogeschool Windesheim, Zwolle

W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Lectoraat Innoveren met Ouderen Lectoraat Sociale Innovatie

Carolien Smits (lector) Sjiera de Vries (lector)

Monique Mensen Joep Hofhuis

Annemieke van den Berg Lydia ten Den

Marianne van Tilburg

Ondersteuning: Elles Veldman

http://www.windesheim.nl/onderzoek/onderzoeksthemas/gezondheid-en-welzijn/innoveren-in-de-ouderenzorg/professioneel-

samenwerken-in-de-wijk/