Transcript
Page 1: Omgaan met informatie

Rudy Nijs

2012-2013 1

Page 2: Omgaan met informatie

Inleiding Deel 1: Hulpverleningsproces Deel 2: Diagnose en rapportage Deel 3: Sociale kaart

2012-2013 2

Page 3: Omgaan met informatie

Die wilt komen in myn’ ZaelenMag niemands Gebrek verhaelen

2012-2013 3

Page 4: Omgaan met informatie

1. Omgaan met informatie2. Juridisch kader3. Hulpverleningsrelatie4. Een relatie tussen mensen

2012-2013 4

Page 5: Omgaan met informatie

1.1. Verzamelen van informatie1.2. Doorverwijzen naar

2012-2013 5

Page 6: Omgaan met informatie

Verzamelen Analyseren Bespreken Doorgeven

◦ Cliënten◦ Andere betrokkenen◦ Professionelen

2012-2013 6

Page 7: Omgaan met informatie

Op basis van de verzamelde informatie kan men de cliënt doorverwijzen naar een aangepaste hulpverleningsvorm (= kennis en gebruik van de sociale kaart)

2012-2013 7

Page 8: Omgaan met informatie

Wet op het beroepsgeheim Wet op het schuldig verzuim

2012-2013 8

Page 9: Omgaan met informatie

3.1. Wat 3.2. Kenmerken

2012-2013 9

Page 10: Omgaan met informatie

Een hulpverleningsrelatie ontstaat op het moment dat iemand een probleem heeft dat hij (alleen of samen met zijn onmiddellijke omgeving) niet meer kan oplossen.

Er is dus andere (professionele) hulp nodig

2012-2013 10

Page 11: Omgaan met informatie

Ongelijkheid / afhankelijkheid Intimiteit Vertrouwen geven en krijgen Een begin en een einde

2012-2013 11

Page 12: Omgaan met informatie

In de hulpverlening gaat het altijd over een relatie tussen mensen. Het is daarom belangrijk dat we als hulpverlener voldoende kennis hebben over de mens in al zijn facetten

Elke mens bestaat uit verschillende ‘onderdelen’. Aan elk onderdeel zijn mogelijkheden en beperkingen verbonden.

2012-2013 12

Page 13: Omgaan met informatie

Lichaam• Motorisch• Hersenen

Mogelijkheden en vaardigheden• Cognitief• Emotioneel• Sociaal• motivatie

Voorgeschiedenis: elk individu is geen onbeschreven blad. Men heeft een voorgeschiedenis met positieve en negatieve gebeurtenissen

Veerkracht

2012-2013 13

Page 14: Omgaan met informatie

Materiële context: ◦ Huisvesting: woning, buurt, …◦ Financieel : administratief

Sociale context:◦ Gezin, partner, alleenstaand◦ Breder netwerk: familie, vrienden, …

Maatschappelijke context: de Westerse maatschappij

2012-2013 14

Page 15: Omgaan met informatie

De persoonlijkheid van de mens is moeilijk te definiëren.

Het is het resultaat van de interactie van de verschillende onderdelen van de mens met zijn context

Is de wijze waarop de mens zich presenteert aan en gepercipieerd wordt door de anderen

2012-2013 15

Page 16: Omgaan met informatie

5. Probleem - hulpvraag6. Probleemanalyse = diagnose7. Antwoord = aanbod

2012-2013 16

Page 17: Omgaan met informatie

5.1. Wat5.2. Oorzaken5.3. Betrokkenen5.4. Probleemontwikkeling

2012-2013 17

Page 18: Omgaan met informatie

In de orthopedagogische hulpverlening hebben we te maken met hulpvragen vertrekkend van een opvoedings- of begeleidingsprobleem.

Deze problemen verstoren het gewone levenspatroon van de betrokkenen

2012-2013 18

Page 19: Omgaan met informatie

We zien verschillende oorzaken: Objectieve:

◦ Een aangeboren handicap◦ Een niet aangeboren handicap (NAH)

Subjectieve: het gaat hier over de beleving door de betrokkenen:◦ Beleving van een objectief probleem◦ Beleving van een andere situatie (zonder een

aantoonbare oorzaak)

2012-2013 19

Page 20: Omgaan met informatie

Hulpvrager◦ Rechtstreeks

Cliënt Cliëntsysteem

◦ Onrechtstreeks Verwijzende/plaatsende instantie Andere (school, werk,…

Hulpverlener◦ Organisatie met professionele/vrijwillige

medewerkers◦ Zelfstandige hulpverleners

2012-2013 20

Page 21: Omgaan met informatie

Begin van een probleem:◦ Acuut: vb. de geboorte van een kind met een

handicap◦ Chronisch: een opvoedingsprobleem, een verslaving◦ Tussenvormen

Een probleemaanvoelen ontwikkelt in fasen:◦ In een eerste fase gebeurt dit meestal zonder dat de

hulpverlening formeel betrokken wordt◦ In een volgende fase wordt de professionele

hulpverlening geconsulteerd◦ Nadien blijft een goede samenwerking tussen het

netwerk en de professionele hulpverlening belangrijk

2012-2013 21

Page 22: Omgaan met informatie

Fase 1: Ik heb een probleem of anderen vinden dat ik een probleem heb: motivatie om het probleem aan te pakken

Fase 2: waar kan ik terecht: sociale kaart Fase 3: probleemanalyse: eerste diagnose Fase 4: doorverwijzing naar een concrete

organisatie

2012-2013 22

Page 23: Omgaan met informatie

Vlaams agentschap voor personen met een handicap (vroegere Vlaams Fonds)

Bijzondere Jeugdbijstand Psychiatrische hulpverlening Algemeen Welzijnswerk Kind en Gezin OCMW …

2012-2013 23

Page 24: Omgaan met informatie

Ambulant Dagcentrum / semiresidentieel Residentieel Andere…

2012-2013 24

Page 25: Omgaan met informatie

In de concrete organisatie zal er gewerkt worden aan een planmatig en methodisch antwoord voor het aangemelde probleem◦ Start van de hulpverlening:

aanmelding kennismaking Intake: eerste diagnose

◦ Diagnostisch proces: concretiseren van de hulpvraag◦ Planning: bepalen van doelstellingen en middelen◦ Uitvoering◦ Evaluatie en nieuwe diagnose◦ Nieuwe planning en uitvoering

2012-2013 25

Page 26: Omgaan met informatie

8. Orthopedagogische diagnose 9. Wie werkt mee aan de diagnose 10. Hulpmiddelen 11. wet op het beroepsgeheim 12. Observatie en interpretatie 13. Rapportage

2012-2013 26

Page 27: Omgaan met informatie

8.1. Wat loopt er fout 8.2. Het gaat over een interactioneel en

dynamisch proces

2012-2013 27

Page 28: Omgaan met informatie

In de ortho(ped)agogische hulpverlening gaat het om probleemsituaties die te maken hebben met opvoeding en begeleiding. Het betekent dat het opvoedings - of begeleidingsproces omwille van bepaalde redenen verstoord is

2012-2013 28

Page 29: Omgaan met informatie

In een pedagogische situatie hebben we te maken met drie factoren:◦ Kindfactoren *◦ Ouderfactoren **◦ Contextfactoren ***

2012-2013 29

Page 30: Omgaan met informatie

Biologisch – constitutionele eigenschappen Intelligentie Temperament Handicaps Eigenaardigheden …

2012-2013 30

Page 31: Omgaan met informatie

Biologisch – constitutionele eigenschappen Intelligentie Temperament Handicaps Eigenaardigheden Vaardigheden Opvoedingsgeschiedenis Leefsituatie (relationeel, financieel,…) …

2012-2013 31

Page 32: Omgaan met informatie

Ondersteuning door familie, vrienden,… (informele netwerken)

Woonsituatie (huisvesting, buurt, …) Algemeen aanbod in de omgeving van het

gezin (onderwijs, vrije tijd, gezondheid,…) …

2012-2013 32

Page 33: Omgaan met informatie

We spreken van een pedagogische risicosituatie als de drie factoren negatief op mekaar inspelen en versterken ◦ Een alleenstaande, werkloze moeder met een kind

met zware eetproblemen in een achteruitgestelde buurt

◦ Een koppel met twee kinderen. Beide ouders hebben werk maar ook voldoende tijd voor hun kinderen. Ze wonen in een groene, kinderrijke buurt met een groot aanbod van speelmogelijkheden.

2012-2013 33

Page 34: Omgaan met informatie

Het zelfregulerend mechanisme van de opvoeding betekent dat er in de meeste risicosituaties toch nog voldoende krachten zijn die een positieve invloed kunnen hebben op de opvoeding. We noemen dit de protectieve factoren

De belangrijkste protectieve factoren zitten in het netwerk rond het gezin

In de hulpverlening is het de bedoeling om deze protectieve factoren te versterken

2012-2013 34

Page 35: Omgaan met informatie

Interactioneel: het gaat over de relaties of interacties tussen mensen. Deze interacties zijn dusdanig verstoord dat extra ondersteuning nodig is

Dynamisch: dit betekent dat de probleemsituatie een fasisch verloop kent:◦ Ontwikkeling van de betrokkenen◦ Evolutie in de beleving◦ Niet gestroomlijnd◦ …

2012-2013 35

Page 36: Omgaan met informatie

In functie van de specifieke probleemsituatie kunnen meerdere disciplines bij de diagnose (en de verdere hulpverlening) betrokken worden:◦ Opvoeder/begeleider◦ Orthopedagoog / psycholoog◦ Artsen ◦ Paramedici (kiné, logo, ergo)◦ Maatschappelijk werkers◦ …

2012-2013 36

Page 37: Omgaan met informatie

Ook de gebruikte hulpmiddelen variëren naargelang het aangemelde probleem. Enkele voorbeelden:◦ Opvoeder/begeleider: observatie, gesprekken,

activiteiten,…◦ Orthopedagoog / psycholoog: psychodiagnostische

testen, observatie, gesprekken,…◦ Artsen: medische diagnostische hulpmiddelen,…◦ Paramedici (kiné, logo, ergo): technische

hulpmiddelen,observatie, activiteiten,…◦ Maatschappelijk werkers: gesprekken,observatie,…◦ …

2012-2013 37

Page 38: Omgaan met informatie

11.1. Wat 11.2. Het verzamelen van gegevens 11.3. Het doorgeven van gegevens 11.4. De wet op het schuldig verzuim

2012-2013 38

Page 39: Omgaan met informatie

De wet op het beroepsgeheim beschermt iedereen tegen het ‘zomaar’ verzamelen van allerlei informatie over de persoon in kwestie: recht op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers

Drie belangrijke aspecten◦ No invasion (binnendringen) of the privacy: niet

binnendringen in de persoonlijke levenssfeer◦ No divulgation (onthullen) of the privacy: niet

bekendmaken van het privéleven aan derden◦ Need to know en nice to know

2012-2013 39

Page 40: Omgaan met informatie

In functie van het hulpverleningsproces worden door de hulpverlener van bij de start en in de loop van de hulpverlening gegevens verzameld over de hulpvrager (en zijn omgeving)

2012-2013 40

Page 41: Omgaan met informatie

Gerechtvaardigde doelstellingen Niet meer dan nodig Kwaliteit van de gegevens Beveiliging van de gegevens

2012-2013 41

Page 42: Omgaan met informatie

Op voorhand op de hoogte Expliciete of impliciete toestemming Toegang tot de verzamelde gegevens Onjuiste gegevens moeten worden

verbeterd Klachtenrecht

2012-2013 42

Page 43: Omgaan met informatie

Algemeen gekende Geheime

◦ Gevoelige gegevens (politieke overtuiging, seksuele geaardheid,…)

◦ Gezondheidsgegevens (gezondheidstoestand van de persoon)

◦ Gerechtelijke gegevens (verdenkingen, veroordelingen,…

In de hulpverlening verzamelen we gegevens van de cliënt (algemeen gekende, geheime en voor de cliënt vertrouwelijke informatie) maar in veel situaties verzamelen we ook gegevens van betrokken derden:◦ Gezin en familie◦ (residentieel): groepsgenoten◦ Derden

2012-2013 43

Page 44: Omgaan met informatie

Soms krijgen we gegevens zonder dat we dit willen of strikt gezien mogen (familie, buren, werkgever, …)◦ Irrelevante informatie (roddel)◦ Belangrijke informatie

2012-2013 44

Page 45: Omgaan met informatie

Het betreft hier informatie die wordt opgevraagd door derden

2012-2013 45

Page 46: Omgaan met informatie

Het principe is dat we geen informatie over de cliënt(systeem) doorgeven aan derden, waarmee we geen professionele relatie hebben

Wat met: ◦ Onmiddellijk betrokkenen (partner, ouders,

kinderen…◦ School / werk

2012-2013 46

Page 47: Omgaan met informatie

Over welke gegevens gaat het ?◦ Individuele cliënt◦ Gezins-/groepsgegevens

Interne en externe samenwerking: afhankelijkheid, gezamenlijke verantwoordelijkheid, bezorgdheid

Erkenning en subsidiëring door de overheid: hoever mag controle gaan ?

2012-2013 47

Page 48: Omgaan met informatie

Algemeen: iedereen is verplicht op hulp te bieden aan personen in nood

Voor de hulpverlener geldt dit in grotere mate omwille van zijn professionele deskundigheid

In een aantal gevallen weegt de wet op het schuldig verzuim zwaarder door dan de wet op het beroepsgeheim (= is bijna altijd een persoonlijke inschatting van de hulpverlener)

De betrokken hulpverlener moet zich kunnen verantwoorden over de geboden hulp (ook als hij oordeelt dat hij beter niets doet)

Indien hij andere diensten inschakelt moet hij dit ook opvolgen

Het team is een belangrijke ondersteuningsfactor

2012-2013 48

Page 49: Omgaan met informatie

12.1. Observatie 12.2. Interpretatie

2012-2013 49

Page 50: Omgaan met informatie

12.1.1. Wat 12.1.2. Verschillende vormen

2012-2013 50

Page 51: Omgaan met informatie

In een diagnostisch proces probeert men zich een beeld te vormen over de cliënt

Observatie is het verzamelen van gegevens via onze zintuigen:◦ Ogen: zien, kijken◦ Oren: horen, luisteren◦ Huid: voelen◦ Neus: ruiken◦ Tong: smaken

2012-2013 51

Page 52: Omgaan met informatie

Algemeen: men moet zoveel de eigen invulling vermijden = objectieve observatie

Participerende observatie Vrije observatie Situationele observatie Gerichte: a.d.h.v. observatieschema’s Met hulpmiddelen (geluidsopname, video,

…)

2012-2013 52

Page 53: Omgaan met informatie

Inzicht in het functioneren van de cliënt Probleeminzicht: vb. Hoe ontwikkelt zich

probleemgedrag ? Men observeert het gedrag en zoekt naar constanten: begin van het gedrag, verloop van de gedragsketens, positieve beïnvloedingsfactoren,…

Interacties binnen een gezin: men observeert de wijze waarop gezinsleden met elkaar communiceren en interageren in functie van een aangepaste gezinsbegeleiding

Kindermishandeling en –verwaarlozing: men observeert in een gezin wat er aan risicofactoren is. Welke verschillende signalen zijn er te zien in functie van een aangepast optreden

De context van de cliënt

2012-2013 53

Page 54: Omgaan met informatie

12.2.1. Wat 12.2.2. Bepalende invloeden

2012-2013 54

Page 55: Omgaan met informatie

Interpreteren is het groeperen van observaties en het geven van een betekenis aan deze groepen. Als we nadien eenzelfde groep zien zullen aan deze groep eenzelfde betekenis geven.

Voorbeelden van een dergelijke groep van observaties: ◦ Die man is depressief◦ Dat is een koppig kind◦ Die vrouw is goed gezind

2012-2013 55

Page 56: Omgaan met informatie

De individualiteit van de perceptie * De werkomgeving **

2012-2013 56

Page 57: Omgaan met informatie

Dominantie van bepaalde zintuigen Eigen ervaringen / voorgeschiedenis Individuele trauma’s Opgebouwde constructen Waarden- en normenpatroon …

2012-2013 57

Page 58: Omgaan met informatie

Werkvorm: ambulant - residentieel Ervaringen van collega’s Invloed van de doelgroep / problematiek Gehanteerde denkkaders …

2012-2013 58

Page 59: Omgaan met informatie

13.1. Definitie 13.2. Doelstellingen van rapportage 13.3. Verschillende vormen van rapportage

2012-2013 59

Page 60: Omgaan met informatie

Rapportage is het op systematische wijze doorgeven van verzamelde gegevens. Deze gegevens kunnen zowel over dingen, gebeurtenissen, mensen, … gaan. De gegevens worden doorgegeven via de taal (mondeling of geschreven)

2012-2013 60

Page 61: Omgaan met informatie

Het opslaan van de verzamelde informatie Het analyseren van het verloop van de

hulpverlening Doorgeven van de informatie Het samenstellen van een dossier Het beschermen van jezelf als hulpverlener

2012-2013 61

Page 62: Omgaan met informatie

◦ De cliënt (het cliëntsysteem): het kan belangrijk zijn dat de informatie die verzameld is wordt doorgegeven aan en besproken met de cliënt. We spreken dan van cliëntgerichte rapportage.

◦ Collega’s van het eigen team of de organisatie: intern gebruik

◦ Hulpverleners van andere organisaties waarmee wordt samengewerkt in functie van de hulpverlening: extern gebruik

◦ De overheid◦ …

2012-2013 62

Page 63: Omgaan met informatie

◦ Het dossier blijft in de eigen organisatie en is alleen toegankelijk voor hulpverleners van deze organisatie: intern gebruik

◦ Het dossier moet worden gedeeld met of opgestuurd naar hulpverleners van andere organisaties: extern gebruik

◦ Het dossier is al dan niet toegankelijk voor de cliënt. Deze toegankelijkheid kan zowel rechtstreeks (de cliënt kan altijd in zijn dossier zonder tussenwegen) of onrechtstreeks zijn, de cliënt krijgt zelf geen inzage maar moet via een derde gaan.

2012-2013 63

Page 64: Omgaan met informatie

Formeel – informeel Mondeling – schriftelijk Hulpverleningsgericht – persoonsgericht Hulpverlenersgericht - cliëntgericht Zakelijk – persoonlijk …

2012-2013 64

Page 65: Omgaan met informatie

Persoonlijke nota’s Logboeken Handelingsplan Evolutiebespreking Kindbespreking Gezinsbespreking Jaarverslag …

2012-2013 65

Page 66: Omgaan met informatie

14. Algemeen 15. Vlaams Agentschap voor personen met een

handicap16. Bijzondere Jeugdbijstand17. Psychiatrische hulpverlening18. Algemeen Welzijnswerk 19. Kind en Gezin20. OCMW

2012-2013 66

Page 67: Omgaan met informatie

14.1. Doelgroepen en sectoren14.2. Leeftijd14.3. Gedwongen – vrijwillig14.4. Hulpverlenend – repressief14.5. Werkvormen14.6. Methodisch aanbod14.7. Verschillende niveaus14.8. Toegangspoorten14.9. Wachtlijsten

2012-2013 67

Page 68: Omgaan met informatie

Een doelgroep is een groep mensen met hetzelfde probleem

Een sector is een maatschappelijke structuur die een antwoord probeert te geven aan groepen van mensen met eenzelfde probleem

Het hulpverleningsaanbod in Vlaanderen is onderverdeeld in verschillende sectoren

2012-2013 68

Page 69: Omgaan met informatie

Sommige hulpverleningsvormen zijn voorbehouden voor bepaalde leeftijdsgroepen

2012-2013 69

Page 70: Omgaan met informatie

Gedwongen: men ontneemt geheel of gedeeltelijk de verantwoordelijkheid van de cliënt

Vrijwillig: men laat de verantwoordelijkheid grotendeels bij de cliënt

2012-2013 70

Page 71: Omgaan met informatie

Geheel◦ Gedwongen verpleging◦ Plaatsing door de jeugdrechtbank

Gedeeltelijk◦ Voorlopige bewindvoering◦ Bepaalde maatregelen van de jeugdrechtbank

2012-2013 71

Page 72: Omgaan met informatie

Alle hulpverlening georganiseerd door het Vlaams Agentschap

Comité voor bijzondere jeugdbijstand Vrijwillige opnames in psychiatrie …

2012-2013 72

Page 73: Omgaan met informatie

Hulpverlenend: een bepaalde situatie wordt aangepakt als een hulpvraag (probleemsituatie) van de cliënt / het cliëntsysteem. De cliënt moet worden geholpen

Repressief: er wordt vertrokken vanuit het feit dat de maatschappij recht heeft op bescherming tegen sommigen van haar leden. Er wordt gesanctioneerd

2012-2013 73

Page 74: Omgaan met informatie

De hulpverlening gebeurt in verschillende werkvormen:◦ Ambulant◦ Dagcentrum / semi-residentieel◦ Residentieel◦ Pleeggezinnen◦ Project◦ …

2012-2013 74

Page 75: Omgaan met informatie

Bij deze indeling vertrekt men van de vraag van de cliënt en men zoekt naar die organisatie die het beste methodisch onderbouwde antwoord biedt aan het probleem:◦ Gezinsbegeleiding◦ Groepswerk◦ Individuele therapie◦ Schoolbegeleiding◦ Individuele begeleiding◦ Administratieve ondersteuning◦ Ontwikkelingsstimulering◦ …

2012-2013 75

Page 76: Omgaan met informatie

Federaal: ◦ Psychiatrie◦ Justitie

Vlaams◦ Vlaams agentschap◦ Algemeen Welzijnswerk

Gemeentelijk◦ ocmw

2012-2013 76

Page 77: Omgaan met informatie

De subsidiërende overheid wil controle houden over het (rechtmatig) gebruik van haar zorg- en hulpverleningsaanbod. Daarom kan men als cliënt niet zomaar zorg / hulpverlening krijgen. Om zorg / hulpverlening te kunnen krijgen moet men passeren langs een toegangspoort.

Daarnaast heeft de overheid ook in sommige gevallen beperkingen in tijd ingebouwd.

Voorbeelden van sectoren met toegangspoorten◦ Vlaams Agentschap: een multidisciplinair verslag dat

wordt besproken op de provinciale evaluatiecommissie◦ Bijzondere Jeugdzorg: een hulpverleningsprogramma dat

wordt opgesteld door de consulent van de sociale dienst

2012-2013 77

Page 78: Omgaan met informatie

In de verschillende sectoren is er een groei in het aantal zorgvragen. Dit heeft tot gevolg dat er (soms erg lange) wachtlijsten zijn

De lengte van de wachtlijst hangt af van de zwaarte van de zorgvraag maar ook van de aard van de hanicap

De problematiek van deze wachtlijsten zijn ook een belangrijk maatschappelijk / politiek item geworden

2012-2013 78

Page 79: Omgaan met informatie

Emancipatie Gezins- / netwerkgericht Subsidiariteitsbginsel Hulp op maat

2012-2013 79

Page 80: Omgaan met informatie

Dit principe betekent dat de versterking (empowerment) van het opnemen van de eigen verantwoordelijkheid door de cliënt of het cliëntsysteem het uitgangspunt is van de hulpverlening.

Emancipatie staat hier tegenover een betuttelende hulpverlening

2012-2013 80

Page 81: Omgaan met informatie

Bij dit begeleidingsprincipe wordt er uitgegaan van het feit dat de problemen best worden aangepakt binnen de gezinscontext.

Men probeert in de verschillende sectoren het gezin en het bredere netwerk zoveel mogelijk te betrekken bij de hulpverlening

Bij tegengestelde belangen kiezen we altijd voor het kind (= de eerste cliënt)

2012-2013 81

Page 82: Omgaan met informatie

Zo licht mogelijk – minst ingrijpend Zo kort mogelijk Zo dicht mogelijk Zo vrijwillig mogelijk Soms is het echter wel nodig om

onmiddellijk een vrij ingrijpende maatregel te treffen (in duidelijke gevallen van kindermishandeling)

2012-2013 82

Page 83: Omgaan met informatie

Meer en meer wordt de hulp zoveel mogelijk aangeboden op maat van de cliënt

Vraaggestuurd tegen aanbodgestuurd De hulpverlening wordt onderverdeeld in

een aantal modules dia aan de cliënt worden aangeboden

2012-2013 83

Page 84: Omgaan met informatie

15.1. Wat15.2. Definitie van handicap15.3. Taken15.4. Doelgroep15.5. Toegangspoort15.6. Aanbod15.7. Capaciteit15.8. Wachtlijsten15.9. Nieuwe tendensen

2012-2013 84

Page 85: Omgaan met informatie

Vlaams Agentschap voor personen met een handicap.

Deze organisatie organiseert de hulpverlening voor iedereen die een handicap heeft en hulp vraagt.

2012-2013 85

Page 86: Omgaan met informatie

Elke langdurige en belangrijke beperking van de kansen tot sociale integratie van een persoon ten gevolge van een aantasting van de mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke mogelijkheden

2012-2013 86

Page 87: Omgaan met informatie

Informatie Preventie, detectie en diagnose Inschrijving, opvang, behandeling en

begeleiding (subsidiëren) Arbeidsondersteuning Studie en onderzoek Globale ondersteuning bij de integratie

2012-2013 87

Page 88: Omgaan met informatie

Het decreet op het Vlaams Agentschap geldt voor personen met een handicap die nog geen 65 zijn op het ogenblik dat zij hun inschrijving aanvragen. Personen die echter voor hun 65ste zijn ingeschreven, kunnen achteraf een beroep blijven doen op het Agentschap.

Een tweede voorwaarde is dat men effectief in België verblijft: ofwel ononderbroken tijdens de laatste 5 jaar, ofwel gedurende in totaal 10 jaar in de loop van heel zijn leven. Voor minderjarigen en gelijkgestelden dienen de verblijfsvoorwaarden vervuld te zijn in de persoon van hun wettelijke vertegenwoordiger.

2012-2013 88

Page 89: Omgaan met informatie

Onderzoeksvraag aan een multidisciplinair team (MDT)

Onderzoek door dit MDT Multidisciplinair verslag (MDV) Aanvraag naar het Vlaams Agentschap PEC Erkenning = toelating voor een bepaalde hulp

(met mogelijkheid voor bepaalde combinaties)

Intrede in het zorgaanbod (al dan niet afgebakend in tijd)

2012-2013 89

Page 90: Omgaan met informatie

Ambulant◦ Thuisbegeleiding◦ Zelfstandig wonen◦ Beschermd wonen

Dagcentrum◦ Kinderen◦ volwassenen

Residentieel◦ Instellingen◦ Logeerfunctie

Pleeggezinnen◦ Klassiek◦ WOP

Werkbegeleiding Vrije tijdsbesteding

2012-2013 90

Page 91: Omgaan met informatie

Thuisbegeleiding: via het aanbod van de thuisbegeleidings-diensten probeert men de opvang van het kind met de handicap zo lang mogelijk te begeleiden in het gezin. De belangrijkste doelstellingen zijn gezinsondersteuning en het aanbieden van allerlei vormen van stimulering van de persoon met een handicap◦ Vroegbegeleiding◦ Jongeren- en Volwassenenbegeleiding

Zelfstandig wonen: in deze begeleidingsvorm begeleidt men de persoon met de handicap om hem zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Dit gebeurt via de ondersteuning van alle aspecten van het dagelijkse leven◦ Begeleid wonen◦ Beschermd wonen◦ Begeleid zelfstandig wonen

2012-2013 91

Page 92: Omgaan met informatie

Een dagcentrum voor kinderen vangt kinderen op die, omwille van hun handicap niet naar school kunnen gaan

Een dagcentrum voor volwassenen vangt personen op die omwille van hun handicap niet kunnen gaan werken

Doelstellingen:◦ Kwaliteitsvolle opvang◦ Onderzoek en verdere ontwikkeling van de

mogelijkheden (communicatief, sociaal,…)◦ Aanbod van activiteiten◦ Ondersteuning van de ouders◦ …

2012-2013 92

Page 93: Omgaan met informatie

Residentieel = 24 urenopvang Doelstellingen:

◦ Woonfunctie: de belangrijke functies van het leven in een gezin worden overgenomen

◦ Begeleiding van de bewoner en zijn netwerk◦ Logeerfunctie of kortverblijf ◦ …

Vormen:◦ Verschillende handicaps◦ Kinderen en jongeren: MPI of MPC◦ Volwassenen:

Tehuis werkenden Tehuis niet werkenden

2012-2013 93

Page 94: Omgaan met informatie

Voor- en naschoolse opvang en begeleiding van kinderen met een handicap

Deze opvang gebeurt meestal in een erkende residentiële voorziening

2012-2013 94

Page 95: Omgaan met informatie

Klassiek pleeggezin: volledige opvang Steungezin: tijdelijke of beperkte opvang Wonen met Ondersteuning van een

Particulier (WOP)

2012-2013 95

Page 96: Omgaan met informatie

(Semi)residentieel (einde 2006) = 22625◦ Minderjarigen: 8976◦ Meerderjarigen: 13649

Ambulant = 10470◦ Thuisbegeleiding: 5502◦ Begeleid wonen: 2578◦ Zelfstandig wonen: 303◦ Beschermd wonen: 1074◦ Gezinsplaatsing: 1013

2012-2013 96

Page 97: Omgaan met informatie

Alle zorgvragen worden geregistreerd op de centrale registratie zorgvragen (CRZ).

Hoe zwaarder en complexer de zorgvraag hoe langer de wachtlijst

De lengte van de wachtlijst voor sommige handicaps heeft ook te maken met de prijs voor het creëren van een nieuwe plaats (vb. ambulante hulp tegen een plaats in een tehuis voor zwaar zorgbehoevende personen)

2012-2013 97

Page 98: Omgaan met informatie

De zelfbepaling en de waardigheid van de persoon met een handicap zijn de motoren van deze tendensen.

Organisatorisch vertaalt zich dit in nieuwe initiatieven zoals PAB en PGB (Het Persoonlijke-Assistentiebudget (PAB) is een budget dat het Vlaams Agentschap toekent aan personen met een handicap.). Met het PAB-budget kan de persoon met een handicap zélf zijn assistentie organiseren en financieren. Voorbeelden waarvoor het PAB kan worden aangewend: assisteren bij lichamelijke activiteiten, huishoudelijke activiteiten, verplaatsingen,...

Een ander belangrijk principe is het inclusieve denken, waarbij men er van uitgaat dat iedereen dus ook personen met een handicap op een evenwaardige manier moeten kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven

2012-2013 98

Page 99: Omgaan met informatie

16.1. Missie16.2. Wat (Visie)16.3. Kader16.4. Doelgroep16.5. Aanbod of structuur16.6. Comité voor bijzondere jeugdzorg16.7. Bemiddelingscommissie16.8. Jeugdrechtbank en sociale dienst16.9. Voorzieningen16.10. Capaciteit

2012-2013 99

Page 100: Omgaan met informatie

Hulpverlening◦ Voor minderjarigen (en hun gezinnen) in een

problematische opvoedingssituatie◦ Voor minderjarigen (en hun gezinnen) die een als

misdrijf omschreven feit hebben gepleegd Preventie: voorkomen van dergelijke

situaties (toevertrouwd aan het comité voor bijzondere jeugdzorg)

2012-2013 100

Page 101: Omgaan met informatie

Bijzonder:◦ Apart hulpaanbod met een meerwaarde als de

basisvoorzieningen (vb. Kind en Gezin, CLB,…) onvoldoende zijn

◦ Het netwerk biedt onvoldoende ontplooiingskansen

Jeugdzorg: hulpverlening voor jongeren (0 tot 18 jaar) waarbij sprake is van een langdurige en ernstige crisis in de opvoedingssituatie tussen ouders en kinderen

2012-2013 101

Page 102: Omgaan met informatie

Wet op de jeugdbescherming van 1965 Decreten van de Vlaamse Gemeenschap

◦ Scheiding vrijwillige – gedwongen hulpverlening◦ Subsidiariteitsbeginsel◦ Betere rechtspositie van de minderjarigen◦ Grotere differentiatie van het hulpaanbod◦ Gezinsgericht / contextuele benadering

Internationaal verdrag inzake kinderrechten◦ Recht op bescherming◦ Recht op diensten◦ Recht op participatie

2012-2013 102

Page 103: Omgaan met informatie

Kinderen, jongeren (en hun gezinnen) die zich in een problematische opvoedingssituatie bevinden (POS)

Jongeren (en hun gezinnen) die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd (MOF)

2012-2013 103

Page 104: Omgaan met informatie

Een toestand waarin de fysieke integriteit, de affectieve, morele intellectuele of sociale ontplooiingskansen van minderjarigen in het gedrang komen, door bijzondere gebeurtenissen, door relationele conflicten of door de omstandigheden waarin ze leven

Kenmerken:◦ Langdurige complexe problematiek◦ Voorafgaande hulpverlening liep vast◦ Bijzondere jeugdzorg moet een meerwaarde bieden◦ Nood aan inschakeling van een voorziening

2012-2013 104

Page 105: Omgaan met informatie

De jongere heeft de wet overtreden, heeft een als misdrijf omschreven feit gepleegd

Overtreding van de wetgeving in het strafwetboek

2012-2013 105

Page 106: Omgaan met informatie

Diensten◦ Comité voor bijzondere jeugdzorg◦ Bemiddelingscommissie◦ Sociale dienst jeugdrechtbank

Voorzieningen◦ Ambulant◦ Dagcentrum◦ Residentieel

Projecten

2012-2013 106

Page 107: Omgaan met informatie

Hulpverleningsproces◦ Aanmelding

Intake Toewijzing aan een consulent

◦ Onderzoek Diagnose Hulpvoorstel

◦ Case-management Organiseren van de hulpverlening Opvolgen van de hulpverlening Evalueren van de hulpverlening Afsluiten van de hulpverlening

2012-2013 107

Page 108: Omgaan met informatie

Wanneer: als de hulpverlening op vrijwillige basis (tijdelijk) vastloopt

Wat is de taak:◦ Alle betrokkenen samenbrengen◦ Standpunten beluisteren◦ Bemiddelen

Er is een akkoord: vrijwillige hv duurt verder Er is geen akkoord maar geen hoogdringendheid:

seponeren Er is geen akkoord: ernstige situatie: gedwongen hv

2012-2013 108

Page 109: Omgaan met informatie

Jeugdrechter Sociale dienst verbonden aan de

jeugdrechtbank

2012-2013 109

Page 110: Omgaan met informatie

Situaties waarbij de vrijwilligheid niet meer helpt◦ MOF◦ Kinderen in nood

2012-2013 110

Page 111: Omgaan met informatie

Politie / parket Alle hulpverleners

2012-2013 111

Page 112: Omgaan met informatie

De jeugdrechtbank kan beroep doen op alle voorzieningen van de Vlaamse Gemeenschap en de jeugdpsychiatrie

De jeugdrechtbank is niet afhankelijk van de vrijwillige medewerking van de cliënt en/of het cliëntsysteem maar kan ook maatregelen opleggen (= gedwongen hulpverlening)

2012-2013 112

Page 113: Omgaan met informatie

Ambulant◦ Begeleid zelfstandig wonen◦ Thuisbegeleiding

Dagcentrum Residentieel

◦ Private voorzieningen O.O.O.C (Opvang-, Oriëntatie- en Observatiecentra) Gezinstehuizen Begeleidingstehuizen

◦ Gemeenschapsinstellingen Pleeggezinnen Projecten

2012-2013 113

Page 114: Omgaan met informatie

Thuisbegeleiding: de begeleider gaat op vraag van de verwijzende instantie op huisbezoek in het gezin en werkt opvoedingsondersteunend.

Begeleid zelfstandig wonen: jongeren in de BJB mogen vanaf 17 jaar onder begeleiding van een ambulante dienst zelfstandig gaan wonen

2012-2013 114

Page 115: Omgaan met informatie

Begeleiding van jongeren en hun gezinnen Aanbod:

◦ Opvang en begeleiding van de jongere buiten de schooluren

◦ School- en huiswerkbegeleiding◦ gezinsbegeleiding

2012-2013 115

Page 116: Omgaan met informatie

Private voorzieningen◦ O.O.O.C◦ Gezinsvervangende tehuizen◦ Begeleidingstehuizen

Gemeenschapsinstellingen

2012-2013 116

Page 117: Omgaan met informatie

De jongere wordt voor een bepaalde tijd opgenomen in een pleeggezin

Ondersteunend voor het natuurlijk gezin De plaatsing wordt begeleid door een

erkende pleeggezinnendienst◦ Werving en selectie van gezinnen◦ Matching◦ Begeleiding van de jongere, het pleeggezin en het

natuurlijk gezin◦ De voorbereiding van de (eventuele) terugkeer

van het pleegkind naar het gezin van herkomst

2012-2013 117

Page 118: Omgaan met informatie

a. Wat b. Ontstaan c. Doelgroep d. Methodische principes e. Welke

2012-2013 118

Page 119: Omgaan met informatie

Een project is een aparte werkvorm in de BJB die er op gericht is jongeren gedurende een korte periode met een bepaalde doelstelling (opdracht) uit hun milieu te halen

2012-2013 119

Page 120: Omgaan met informatie

De projecten in Vlaanderen zijn ontstaan uit de kennismaking met Vision Quest in Amerika

2012-2013 120

Page 121: Omgaan met informatie

Het gaat om jongeren die, omwille van zwaar probleemgedrag (gedragsproblemen, criminele feiten,…) niet meer kunnen functioneren in hun leefomgeving (gezin of leefgroep)

In de meeste gevallen gaat het om jongeren die in een gemeenschapsinstelling of een psychiatrische voorziening verblijven

2012-2013 121

Page 122: Omgaan met informatie

Ontheming Duidelijke doelstellingen Afgebakend in tijd Het volbrengen van een bepaalde prestatie Afgerond met een beloning Gebaseerd op ervaringsleren

2012-2013 122

Page 123: Omgaan met informatie

Oikoten Albezon Projecten verbonden aan residentiële

voorzieningen Time out projecten Grensoverschrijdende projecten

2012-2013 123

Page 124: Omgaan met informatie

2009: 24422 2010:26235 Wachtlijst: +/-3700 jongeren Gemeenschapsinstellingen: 246 (semi) residentieel: 3890 Pleegezinnen: 3460 Ambulant: 5028

◦ Thuisbegeleiding: 1200◦ Begeleid zelfstandig wonen: 357

2012-2013 124

Page 125: Omgaan met informatie

17.1. Doelgroep17.2. Taken17.3. Toegangspoort17.4. Aanbod17.5. Gedwongen verpleging17.6. Hoe omgaan met medicatie

2012-2013 125

Page 126: Omgaan met informatie

Psychische problemen : depressie, fobieën, dwanggedachten en -handelingen, psychotische belevingen (hallucinaties, wanen...), angsten, verslavingen, rouwverwerking, traumaverwerking, levensfasegebonden problemen (problemen met zelfstandig wonen, werken, een relatie of gezin uitbouwen)...

Psychosomatische klachten : allerlei lichamelijke klachten waar artsen geen lichamelijke oorzaak voor kunnen vinden, zoals bijvoorbeeld hoofdpijn, maag- en darmklachten, hartklachten...

Deze problemen zijn van die aard dat ze een gewoon functioneren van deze personen (tijdelijk) bemoeilijken

2012-2013 126

Page 127: Omgaan met informatie

Psychiatrische hulpverlening zorgt voor de diagnose, de opvang en begeleiding van mensen (kinderen, jongeren en volwassenen) met psychische problemen.

2012-2013 127

Page 128: Omgaan met informatie

De meeste mensen die in een psychiatrische voorziening begeleid worden, worden doorverwezen door een andere hulpverlener (bijvoorbeeld: hun huisarts, of de sociale dienst van een OCMW)   

Men kan echter ook uit eigen beweging een afspraak maken voor een probleemverkennend gesprek. Kortom : een verwijzing is wenselijk, maar niet noodzakelijk.

2012-2013 128

Page 129: Omgaan met informatie

Ambulant: ◦ Psychiatrische thuiszorg

Begeleiding van de individuele patiënt en zijn omgeving Ondersteuning van andere diensten

◦ Beschut wonen◦ Centra Geestelijke Gezondheidszorg (CKG)

Dag- en nachtaanbod Residentieel

◦ Kinderen en jongeren (K-diensten)◦ Volwassenen◦ Crisisopnames en kort verblijf (vb. Paaz)

Activiteitencentra

2012-2013 129

Page 130: Omgaan met informatie

Voor psychisch zieken indien geen andere geschikte behandeling voorhanden is en omdat het in hun toestand noodzakelijk is.◦ Omdat ze hun gezondheid en veiligheid in gevaar brengen◦ Omdat ze een ernstige bedreiging zijn voor andermans leven of

integriteit Procedure

◦ Verzoekschrift en een uitgebreid medisch verslag (door een onafhankelijke arts en niet ouder dan15 dagen) bij de vrederechter van de woonplaats van de patiënt (iedereen kan dit doen)

◦ Gesprek van de vrederechter met de patiënt in aanwezigheid van een advocaat

◦ Uitspraak binnen de 10 dagen ◦ Toewijzing van de patiënt aan een voorziening voor een

observatieperiode van max. 40 dagen◦ Op vraag van de behandelende psychiater kan dit worden verlengd

voor een periode van maximum 2 jaar (kan altijd worden onderbroken evt. met nazorg)

2012-2013 130

Page 131: Omgaan met informatie

Voordelen◦ Ondersteuning voor andere therapieën◦ Doorbreken van een negatieve spiraal◦ Snelle werking◦ Ik ben ziek

Nadelen◦ Symptoombehandeling◦ Gewenning / verslaving◦ Doet te weinig beroep op eigen

verantwoordelijkheid van de patiënt

2012-2013 131

Page 132: Omgaan met informatie

18.1. Doelgroep18.2. Taken18.3. Toegangspoort18.4. Aanbod

2012-2013 132

Page 133: Omgaan met informatie

Het centrum algemeen welzijnswerk of CAW staat open voor mensen met vragen en problemen. Elke hulpvrager mag rekenen op absolute discretie van de hulpverleners.

2012-2013 133

Page 134: Omgaan met informatie

Hoe kunnen mensen beter functioneren in het dagelijks leven Een psychosociale begeleiding met een aanpak van materiële, juridische, relationele, persoonlijke en psychische problemen.

Een psychosociale begeleiding kan samengaan met een opvang, een wat langer verblijf in een centrum.

Maatwerk in verschillende werkvormen: ontwikkeling van basisvaardigheden, woonbegeleiding, relatiebegeleiding, psychische begeleiding bij identiteitsproblemen en levensvragen, of integrale begeleiding. Het CAW neemt ook een bemiddelingsrol op, bijvoorbeeld bij familiale problemen - zoals scheiding - en bij schuldoverlast.

2012-2013 134

Page 135: Omgaan met informatie

Het CAW houdt de drempel bewust zo laag mogelijk. Want het CAW is er voor iedereen, en zeker voor mensen die meer kwetsbaar zijn, wegens kansarmoede, thuisloosheid, scholing, leeftijd, afkomst…

2012-2013 135

Page 136: Omgaan met informatie

Laagdrempelige ambulante centra Residentiële centra

◦ Crisisopvang◦ Het onthaal en de begeleiding van thuislozen

2012-2013 136

Page 137: Omgaan met informatie

19.1. Missie en taken19.2. Doelgroep19.3. Toegangspoort19.4. Centra voor Kinderzorg en

Gezinsondersteuning (CKG)19.5. Vertrouwenscentra kindermishandeling

2012-2013 137

Page 138: Omgaan met informatie

'Kind en Gezin wil, samen met haar partners, voor elk kind, waar en hoe het ook geboren is of opgroeit, zoveel mogelijk kansen creëren.'

2012-2013 138

Page 139: Omgaan met informatie

Kind en Gezin begeleidt aanstaande en kersverse mama's en papa's bij hun 'eerste onzekere stappen' in het ouderschap met gratis raad steun voor informatie, advies en hulp.

Daarnaast richt K & G zich op speciaal op kwetsbare gezinnen met een aantal specifieke initiatieven

2012-2013 139

Page 140: Omgaan met informatie

Als zorgzame en vriendelijke organisatie legt Kind en Gezin de drempel zo laag mogelijk, zodat de deuren altijd openstaan voor alle aanstaande ouders en ouders met jonge kinderen.

2012-2013 140

Page 141: Omgaan met informatie

Gespecialiseerde opvoedingshulp voor gezinnen met kinderen tussen 0 en 12 jaar

Aanbod:◦ Residentiële opvang van het kind ◦ Semi-residentiële opvang (dag of nacht)◦ Ambulante begeleiding van het gezin

2012-2013 141

Page 142: Omgaan met informatie

19.5.1. Wat is kindermishandeling 19.5.2. Taken van een VK

2012-2013 142

Page 143: Omgaan met informatie

Een situatie waarin een kind lichamelijk of psychisch schade wordt berokkend, actief door schadelijk optreden of passief door ernstige nalatigheid van volwassenen die voor het kind moeten zorgen

2012-2013 143

Page 144: Omgaan met informatie

Meldpunt voor kindermishandeling en vermoedens van kindermishandeling

Hulp- en dienstverlening naar gelang de behoeften van het kind

Ontwikkeling van een werkzame diagnose die kan resulteren in een gepaste doorverwijzing.

Begeleiding en de behandeling van slachtoffers en hun gezin (uitzonderlijk)

Ondersteuning van hulpverleners Sensibilisering van de samenleving

2012-2013 144

Page 145: Omgaan met informatie

20.1. Wat 20.2. Deelnemende sectoren 20.3. Principes

2012-2013 145

Page 146: Omgaan met informatie

De integrale jeugdhulpverlening is een project van de Vlaamse Gemeenschap en heeft de bedoeling om de volledige hulpverlening aan kinderen, jongeren en hun gezinnen op mekaar af te stemmen.

2012-2013 146

Page 147: Omgaan met informatie

Algemeen Welzijnswerk Bijzondere Jeugdbijstand Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Centra voor Integrale Gezinszorg Centra voor Leerlingenbegeleiding Kind en Gezin Vlaams Agentschap voor Personen met een

Handicap De K-diensten zijn structureel niet betrokken

omdat ze georganiseerd worden door de federale overheid

2012-2013 147

Page 148: Omgaan met informatie

Modulering: een module is een pakket hulp dat een voorziening afzonderlijk of in combinatie met andere modules kan aanbieden

Toegankelijkheid: ◦ rechtstreeks toegankelijk netwerk: de jongere kan hier terecht zonder dat hij

een andere instantie moet passeren. Dit netwerk moet er ook voor zorgen dat de jongere die hulp aanbiedt of zoekt die het best aansluiten bij de noden van de jongere

◦ onrechtstreeks toegankelijk: de duurdere of meer ingrijpende vormen van hulpverlening

Toegangspoort: momenteel moet de jongere voor hulp soms aankloppen bij verschillende sectortoegangspoorten. De bedoeling is om in de loop van 2009 te komen tot één intersectorale toegangspoort. Hier zal de toegang geregeld worden voor alle niet rechtstreeks toegankelijke hulpverlening.

Trajectbegeleiding: dit houdt in dat één instantie een hulpcoördinerende opdracht opneemt

Rechtspositie van de jongere: de jongere krijgt hierdoor in de verschillende sectoren dezelfde rechten (recht op informatie en participatie, inkijken van het dossier, zakgeld,…)

2012-2013 148

Page 149: Omgaan met informatie

Krachtlijnen Rechten

2012-2013 149

Page 150: Omgaan met informatie

Het is de bedoeling om de participatie van jongeren te verbeteren.Het decreet voorziet een eigen statuut voor de minderjarige.Drie belangrijke principes zijn :

handelen in het belang van de minderjarige rekening houden met de bekwaamheid van

de minderjarige de rechten zijn voor alle jongeren gelijk

2012-2013 150

Page 151: Omgaan met informatie

recht op hulp (krijgen of doorverwijzen) recht op duidelijke informatie (antwoorden op het niveau van de

jongere) recht om zelf te beslissen of ze hulp krijgen of niet recht op respect voor hun gezin recht op meepraten (inspraak en participatie) recht op een dossier (recht op een dossier, inzage en inspraak) recht op een bijstandspersoon (indien gewenst) recht op privacy recht op zakgeld( in bijzondere omstandigheden) recht op een goede behandeling recht op verwoorden en behandelen van klachten

2012-2013 151

Page 152: Omgaan met informatie

21.1. Wat 21.2. Taken

2012-2013 152

Page 153: Omgaan met informatie

De afkorting O.C.M.W. staat voor : Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn".

Het is een openbare dienst, ingericht in iedere gemeente en staat ter beschikking van alle inwoners, met als doel het recht op maatschappelijke dienstverlening voor iedereen te verzekeren.

Het O.C.M.W. is er dus voor iedereen ongeacht leeftijd, sociale situatie, politieke of godsdienstige overtuiging. Een voorwaarde is wel dat men inwoner moet zijn van de gemeente.

Bij het O.C.M.W. zijn alle prestaties en raadplegingen gratis.

2012-2013 153

Page 154: Omgaan met informatie

Iedereen in de mogelijkheid stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. Concreet wil dit zeggen dat het OCMW het welzijn van alle burgers moet behartigen.

Concreet:◦ Psycho-sociale hulpverlening◦ Thuiszorgdiensten◦ Budgetbeheer en schuldbemiddeling◦ Opvang en begeleiding van kandidaat-vluchtelingen◦ Juridisch advies◦ Huisvesting◦ …

2012-2013 154

Page 155: Omgaan met informatie

22.1. Buitengewoon onderwijs 22.2. Gewoon onderwijs

2012-2013 155

Page 156: Omgaan met informatie

Het buitengewoon onderwijs verzorgt het onderwijs voor kinderen en jongeren met een handicap. Dit onderwijs wordt verzorgd, zoals het gewone onderwijs op drie niveaus:◦ Kleuterschool: Buitengewoon Kleuter Onderwijs

(BKO)◦ Lagere school: Buitengewoon Lager Onderwijs

(BLO)◦ Secundaire school: Buitengewoon Secundair

Onderwijs (Buso)

2012-2013 156

Page 157: Omgaan met informatie

Er zijn acht types. Elk type is aangepast aan de opvoedings- en onderwijsbehoeften van een bepaalde groep kinderen: ◦ type 1: kinderen met een licht mentale handicap;◦ type 2: kinderen met een matige of ernstige mentale handicap;◦ type 3: kinderen met ernstige emotionele of gedragsproblemen;◦ type 4: kinderen met een fysieke handicap;◦ type 5: kinderen die opgenomen zijn in een ziekenhuis of op medische

gronden verblijven in een preventorium;◦ type 6: kinderen met een visuele handicap (= gezichtsstoornis);◦ type 7: kinderen met een auditieve handicap (= gehoorstoornis);◦ type 8: kinderen met ernstige leerstoornissen.

Type 1 en type 8 worden niet georganiseerd in het buitengewoon kleuteronderwijs

Er is geen aparte type voor kinderen en jongeren met ASS

2012-2013 157

Page 158: Omgaan met informatie

Elke opleidingsvorm streeft welbepaalde doelstellingen na: Opleidingsvorm 1: sociale aanpassing

Deze opleidingsvorm geeft een sociale vorming met het oog op integratie in een beschermd leefmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7.

Opleidingsvorm 2: sociale aanpassing en arbeidsgeschiktmakingDeze opleidingsvorm geeft een algemene en sociale vorming en een arbeidstraining met het oog op integratie in een beschermd leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7.

Opleidingsvorm 3: beroepsonderwijsDeze opleidingsvorm geeft een sociale en beroepsvorming met het oog op integratie in een gewoon leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 1, 3, 4, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 3 worden verschillende opleidingen georganiseerd.

Opleidingsvorm 4: algemeen, beroeps-, kunst- en technisch onderwijs Deze opleidingsvorm geeft een voorbereiding op een studie in het hoger onderwijs en op de integratie in het actieve leven; hij kan georganiseerd worden voor de types 3, 4, 5, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 4 worden verschillende studierichtingen georganiseerd, die overeenkomen met de studierichtingen uit het gewoon voltijds secundair onderwijs.

2012-2013 158

Page 159: Omgaan met informatie

In het gewone onderwijs zijn er ook een aantal initiatieven die er op gericht zijn kinderen en jongeren (evt. jong volwassenen) onderwijs te laten volgen in het gewone onderwijssysteem:◦ GON: Geïntegreerd Onderwijs: normaal begaafde kinderen

met een handicap lopen school in een gewone school en krijgen gedurende een aantal uren per week een begeleid(st)er die er voor zorgt dat het schoolmateriaal en de klassenstructuur zoveel mogelijk aangepast is aan de handicap van de leerling. Geen aangepast programma

◦ ION: inclusief onderwijs: het kind met een mentale handicap volgt onderwijs in een gewone school met ondersteuning van een begeleid(st)er. De doelstelling is niet dat het kind het gewone schoolprogramma volgt maar wel dat het geïntegreerd blijft in een klas met overwegend normaal begaafde kinderen

2012-2013 159


Top Related