โครงการให้บร�การวั คซี�นป้�องก นโรคโครงการให้บร�การวั คซี�นป้�องก นโรคไข้ห้วั ดให้ญ่�ไข้ห้วั ดให้ญ่�
ป้ระจำ�าป้� ป้ระจำ�าป้� 25522552
พญ่พญ่..ป้�ยน�ตย" ธรรมาภรณ์"พ�ลาศป้�ยน�ตย" ธรรมาภรณ์"พ�ลาศงานสรางเสร�มภ+ม�ค,มก นโรคงานสรางเสร�มภ+ม�ค,มก นโรค
กรมควับค,มโรคกรมควับค,มโรค
กรมควับค,มโรคห้�วังใย อยาก กรมควับค,มโรคห้�วังใย อยากเห้-นคนไทยส,ข้ภาพด�เห้-นคนไทยส,ข้ภาพด�
การข้ยายบร�การวั คซี�นไข้ห้วั ดการข้ยายบร�การวั คซี�นไข้ห้วั ด ให้ญ่� ในป้ระเทศไทย ให้ญ่� ในป้ระเทศไทย
• บุ�คลากร เรม 2547• ประชาชน เรม 2551
ท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในป้ระเทศไทยป้ระเทศไทย??
• เพื่�อลดโรค• เพื่�อเตร�ยม
พื่ร�อมต�อกรณี�ไข้�หวั�ดใหญ่�ระบุาดใหญ่�
ท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในป้ระเทศไทยป้ระเทศไทย??
เพื่�อลดโรค ลดโรคและลดตายในป้ระช้าช้นกล,�มเส�1ยง
ลดบ,คลากรต�ดโรคและแพร�ต�อให้ผู้+ป้3วัย
รายงานเฝ้�าระวั งโรค พบ 20,000-50,000 รายต�อป้� เส�ยช้�วั�ต 10
รายต�อป้�
การศ5กษาพบ ป้อดบวัมจำากไข้ห้วั ดให้ญ่� > 900,000 รายต�อป้� และไข้ห้วั ดให้ญ่�เป้7นสาเห้ต,
10% ข้องการนอนโรงพยาบาล กล,�มเส�1ยง: COPD, ห้อบห้8ด , โรคห้ วัใจำม ผู้+ส+งอาย, เด-กเล-ก
ท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในท�าไมตองใช้วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ในป้ระเทศไทยป้ระเทศไทย??
เพื่�อเตร�ยมพื่ร�อมต�อกรณี�ไข้�หวั�ดใหญ่�ระบุาดใหญ่�ลดโอกาส re-assortment
ในบ,คลากรและผู้+ควับค,มการระบาด H5N1
ท�าให้สามารถต :งโรงงานผู้ล�ตวั คซี�นในป้ระเทศ
Re-assortment เป้7นสาเห้ต,ข้อง pandemic influenza เก�ดท,ก~ 40
ป้�
เม81อเก�ด pandemic ป้ระเทศท�1ม�โรงงานวั คซี�นเท�าน :น จำ5งจำะม�วั คซี�นใช้ โรงงานวั คซี�นตองม�การผู้ล�ตอย�างนอย 2 ลานโด;สต�อป้� จำ5งจำะเห้มาะสม
วั ตถ,ป้ระสงค"
1. ลดอ,บ ต�การณ์"การเจำ-บป้3วัย และเส�ย ช้�วั�ตจำากไข้ห้วั ดให้ญ่�
ในป้ระช้าช้นกล,�มท�1ม�ควัามเส�1ยงต�อโรคส+ง
2.ลดโอกาสการแพร�กระจำายเช้8:อไข้ห้วั ด ให้ญ่� ระห้วั�างบ,คลากรทางการแพทย"
และผู้+ป้3วัยท�1มาร บการร กษาท�1คล�น�กข้องโรงพยาบาล
3.ลดโอกาสการกลายพ นธ,"ข้องเช้8:อไข้ ห้วั ดนก ท�1อาจำท�าให้การแพร�กระจำายใน
มน,ษย"เป้7นไดง�ายข้5:น
กล,�มเป้�าห้มาย
1. ป้ระช้าช้นท,กกล,�มอาย, ท�1ป้3วัยเป้7น โรคเร8:อร ง 7 กล,�มโรค ไดแก� ป้อด
อ,ดก :นเร8:อร ง, ห้อบห้8ด, ห้ วัใจำ, ห้ลอดเล8อดสมอง
ไตวัาย, เคม�บ�าบ ด, เบาห้วัาน2.บ,คลากรกล,�มเส�1ยงตาม
ย,ทธศาสตร"ป้�องก นแกไข้ และเตร�ยมพรอมร บป้<ญ่ห้าโรคไข้ห้วั ด
นก และการระบาดข้องไข้ห้วั ดให้ญ่�
จำ�านวันบร�การ
ป้ระช้าช้น บ,คลากร
1,800,000 400,000
วั นด�าเน�นการ1 กค.- 31สค.52รอบ 1: ม�ค.52รอบ 2: พค.52
(แบ�งสองรอบเน81องจำาก
วั คซี�นจำ ดห้าไดเป้7นสองระยะ)
ข้นาดวั คซี�น 4 doses/vial 1 dose/vial
มมคค
กกพพ
ม�ม�คค
เเมมยย
พพคค
ม�ม�ยย
กกคค
สสคค
จำนจำนทท11
จำนจำนทท22
ป้ช้ป้ช้ช้ช้..
แนวัทางด�าเน�นการแนวัทางด�าเน�นการ
สป้สช้สป้สช้ สธสธป้ระช้าช้นป้ระช้าช้น
บ,คลากรบ,คลากร
แนวัทางด�าเน�นการแนวัทางด�าเน�นการ
สธสธ
บ,คลากรบ,คลากร
• จำ ดซี8:อ กระจำายวั คซี�น จำ ดซี8:อ กระจำายวั คซี�น• ตรวัจำสอบเป้�าห้มายตรวัจำสอบเป้�าห้มาย• ช้�:แจำงแนวัทางช้�:แจำงแนวัทาง• สร,ป้ผู้ลบร�การสร,ป้ผู้ลบร�การ• ป้ระเม�นผู้ลป้ระเม�นผู้ล
ป้ระช้าช้นป้ระช้าช้น
• จำ ดซี8:อ กระจำายวั คซี�น จำ ดซี8:อ กระจำายวั คซี�น ((ผู้�าน ผู้�าน VMI)VMI)• ตรวัจำสอบเป้�าห้มายตรวัจำสอบเป้�าห้มาย• จำ ดแนวัทางการให้จำ ดแนวัทางการให้บร�การบร�การ• สน บสน,นงบป้ระมาณ์สน บสน,นงบป้ระมาณ์ ท :งในส�วันกลาง และท :งในส�วันกลาง และพ8:นท�1พ8:นท�1• ร�วัมต�ดตามป้ระเม�นร�วัมต�ดตามป้ระเม�นผู้ลผู้ล• จำ ดแนวัทางการจำ ดแนวัทางการรายงานผู้ลบร�การ รายงานผู้ลบร�การ ((ผู้�านผู้�าน website website ))
แนวัทางด�าเน�นการแนวัทางด�าเน�นการ
สป้สช้สป้สช้ สธสธ• สน บสน,นการสน บสน,นการด�าเน�นการด�าเน�นการ
•จำ ดท�าค+�ม8อจำ ดท�าค+�ม8อแนวัทางแนวัทาง•จำ ดป้ระช้,มจำ ดป้ระช้,มช้�:แจำงช้�:แจำง
• ป้ระช้าส มพ นธ"ป้ระช้าส มพ นธ"วังกวัางวังกวัาง• เฝ้�าระวั ง แกไข้ เฝ้�าระวั ง แกไข้
ป้<ญ่ห้า ป้<ญ่ห้า อาการข้างอาการข้างเค�ยงจำากวั คซี�นเค�ยงจำากวั คซี�น• ต�ดตามป้ระเม�นต�ดตามป้ระเม�น
ผู้ล ผู้ล ((โดยส�าน กโดยส�าน ก ตรวัจำฯ ตรวัจำฯ ))
• เป้7นผู้+ให้บร�การเป้7นผู้+ให้บร�การ
ค+�ม8อแนวัทางค+�ม8อแนวัทาง การด�าเน�นงาน การด�าเน�นงาน
การจำ ดคล�น�กบร�การการจำ ดคล�น�กบร�การในกล,�มบ,คลากรทางการแพทย"ในกล,�มบ,คลากรทางการแพทย"
การจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรการจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรทางการแพื่ทย&ทางการแพื่ทย&
11 . . จำ,ดให้บร�การวั คซี�นจำ,ดให้บร�การวั คซี�นรพรพ . . ข้นาดเล-ก ควัรม�จำ,ดฉี�ดวั คซี�นแห้�งข้นาดเล-ก ควัรม�จำ,ดฉี�ดวั คซี�นแห้�ง
เด�ยวั เด�ยวั รพรพ . . ข้นาดให้ญ่� ถาจำ�าเป้7นตองข้นาดให้ญ่� ถาจำ�าเป้7นตอง
กระจำายวั คซี�นให้แต�ละ กระจำายวั คซี�นให้แต�ละ wardward ไป้ฉี�ดไป้ฉี�ดวั คซี�นก นเอง ควัรก�าห้นดให้แลวัเสร-จำวั คซี�นก นเอง ควัรก�าห้นดให้แลวัเสร-จำภายใน ภายใน 2 2 ส ป้ดาห้" และถาย งม�วั คซี�นส ป้ดาห้" และถาย งม�วั คซี�นคงเห้ล8อให้น�ากล บไป้เก-บไวัท�1ฝ้3ายคงเห้ล8อให้น�ากล บไป้เก-บไวัท�1ฝ้3ายเภส ช้กรรมเภส ช้กรรม
22 . . การเล8อกวั นท�1ฉี�ดการเล8อกวั นท�1ฉี�ดวั คซี�นวั คซี�น
ผู้+ท�1ท�างานเช้าตลอด ผู้+ท�1ท�างานเช้าตลอด จำ นทร"จำ นทร"-- ศ,กร" ศ,กร"
ฉี�ดวั คซี�นวั นศ,กร"ฉี�ดวั คซี�นวั นศ,กร"ตอนบ�าย ตอนบ�าย
ผู้+ท�1ท�างานเวัร ผู้+ท�1ท�างานเวัร 8 8 เช้าเช้า--บ�ายบ�าย-- ด5ก ด5ก
ฉี�ดวั คซี�นวั นท�1ลงเวัร ฉี�ดวั คซี�นวั นท�1ลงเวัร offoff
การจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรการจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรทางการแพื่ทย&ทางการแพื่ทย&
การจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรการจั�ดคลนกบุรการในกล��มบุ�คลากรทางการแพื่ทย&ทางการแพื่ทย&
33 . . การต�ดตาม การต�ดตาม AEFI AEFI ห้ล งไดร บห้ล งไดร บวั คซี�นวั คซี�น
ควัรแจำกแบบป้ระเม�น ควัรแจำกแบบป้ระเม�น AEFIAEFI ดวัยดวัยตนเอง ตนเอง ((self reportself report))ให้แก�ให้แก�บ,คลากรในโรงพยาบาลท�1ไดฉี�ดวั คซี�นบ,คลากรในโรงพยาบาลท�1ไดฉี�ดวั คซี�นท,กราย ท,กราย
ให้ตรวัจำสอบต วัเอง วั�าม�อาการอะไรให้ตรวัจำสอบต วัเอง วั�าม�อาการอะไรบางห้ล งฉี�ดวั คซี�นนาน บางห้ล งฉี�ดวั คซี�นนาน 1 1 เด8อนเด8อน
การจำ ดคล�น�กบร�การ การจำ ดคล�น�กบร�การในกล,�มป้ระช้าช้นท�1ป้3วัยเป้7นในกล,�มป้ระช้าช้นท�1ป้3วัยเป้7น
โรคเร8:อร งโรคเร8:อร ง
ก�อนการจั�ดเตร�ยมคลนกบุรการ ก�อนการจั�ดเตร�ยมคลนกบุรการจัะต�องท'ากจักรรมท�เก�ยวัข้�องให�เสร)จัจัะต�องท'ากจักรรมท�เก�ยวัข้�องให�เสร)จั
ก�อน ค�อ ก�อน ค�อ
1. 1. ป้อดอ,ดก :นเร8:อร ง ป้อดอ,ดก :นเร8:อร ง 2. 2. ห้อบห้8ด ห้อบห้8ด3. 3. ห้ วัใจำ ห้ วัใจำ 4. 4. ห้ลอดเล8อดห้ลอดเล8อด
สมอง สมอง5. 5. ไตวัายไตวัาย 6. 6. ผู้+ป้3วัยมะเร-งท�1ผู้+ป้3วัยมะเร-งท�1
ก�าล งไดร บเคม�บ�าบ ด ก�าล งไดร บเคม�บ�าบ ด7. 7. เบาห้วัาน เบาห้วัาน
1. การเร�ยงล�าด บผู้+ป้3วัยโรคเร8:อร งตามควัามส�าค ญ่ข้องโรค
2. จำ ดท�าแผู้นป้ฏิ�บ ต�งาน ก�าห้นดการน ดกล,�มเป้�าห้มาย
ให้มาร บบร�การจำ�าแนกเป้7นรายวั น/รายพ8:นท�1
ส�ารวัจำวั�าป้<จำจำ,บ นผู้+ป้3วัยย งอาศ ยอย+�ในส�ารวัจำวั�าป้<จำจำ,บ นผู้+ป้3วัยย งอาศ ยอย+�ในพ8:นท�1จำร�งห้ร8อไม�พ8:นท�1จำร�งห้ร8อไม�
น ดน ดกล,�มเป้�าห้มายให้มาร บบร�การจำ�าแนกกล,�มเป้�าห้มายให้มาร บบร�การจำ�าแนกรายวั นรายวั น//รายพ8:นท�1รายพ8:นท�1 เพ81อลดอ ตราการส+ญ่ เพ81อลดอ ตราการส+ญ่เส�ยข้องวั คซี�น เส�ยข้องวั คซี�น ((เน81องจำากวั คซี�นม�ข้นาดบรรจำ, เน81องจำากวั คซี�นม�ข้นาดบรรจำ, 4 4 โด;สโด;ส//ข้วัด ข้วัด ) )
แจำงผู้+ป้3วัยวั�าไดร บการค ดเล8อกให้มาแจำงผู้+ป้3วัยวั�าไดร บการค ดเล8อกให้มา ร บวั คซี�น พรอมท :งอธ�บายป้ระโยช้น"ท�1 ร บวั คซี�น พรอมท :งอธ�บายป้ระโยช้น"ท�1
จำะไดร บจำะไดร บ((แจำกแผู้�นพ บแจำกแผู้�นพ บ) )
ก�าห้นดการให้บร�การ ก�าห้นดการให้บร�การ 1 1 กรกฎาคม กรกฎาคม - - 31 31 ส�งห้าคม ส�งห้าคม 25522552
การป้ระสานเคร8อข้�ายในช้,มช้นการป้ระสานเคร8อข้�ายในช้,มช้นองค"กรป้กครองส�วันทองถ�1นห้ร8อองค"กรป้กครองส�วันทองถ�1นห้ร8อ
ผู้+น�าในช้,มช้น อ�านวัยควัามสะดวัก ผู้+น�าในช้,มช้น อ�านวัยควัามสะดวักจำ ดพาห้นะในการร บจำ ดพาห้นะในการร บ-- ส�ง ส�ง
ดานห้นา
ดานห้ล ง
บ ตรน ด
3. เตร�ยมวั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ให้เพ�ยงพอใน การให้บร�การ
องค"การเภส ช้กรรม กระจำายองค"การเภส ช้กรรม กระจำายวั คซี�นผู้�านระบบ วั คซี�นผู้�านระบบ VMI VMI ไป้ย งโรงพยาบาลโดยตรง ไป้ย งโรงพยาบาลโดยตรง
ก�าห้นดให้เภส ช้กร เป้7นผู้+ด+แลการก�าห้นดให้เภส ช้กร เป้7นผู้+ด+แลการเก-บร กษาและเบ�กจำ�าย วั คซี�นเช้�นเก-บร กษาและเบ�กจำ�าย วั คซี�นเช้�นเด�ยวัก บในป้�ท�1ผู้�านมา เด�ยวัก บในป้�ท�1ผู้�านมา ((รายละเอ�ยดใน การบ นท5กข้อม+ลคงคล ง“รายละเอ�ยดใน การบ นท5กข้อม+ลคงคล ง“และก�าก บต�ดตามการบร�ห้ารวั คซี�นดวัยและก�าก บต�ดตามการบร�ห้ารวั คซี�นดวัยระบบ ระบบ VMI”) VMI”)
4. การเตร�ยมควัามร+เจำาห้นาท�1ผู้+ให้บร�การ
เน81องจำากม�ผู้+มาร บบร�การเป้7นจำ�านวันเน81องจำากม�ผู้+มาร บบร�การเป้7นจำ�านวันมากมาก
ในโรงพยาบาลข้นาดให้ญ่�อาจำตองในโรงพยาบาลข้นาดให้ญ่�อาจำตองระดมพยาบาลระดมพยาบาล
จำากห้น�วัยต�างๆ ซี51งพยาบาลบางคน จำากห้น�วัยต�างๆ ซี51งพยาบาลบางคนอาจำไม�เคยฉี�ดวั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�มาอาจำไม�เคยฉี�ดวั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�มา
ก�อน ตองม�การทบทวันเร81อง ก�อน ตองม�การทบทวันเร81องเทคน�คการฉี�ดเข้ากลามเน8:อใน
เด-กและผู้+ให้ญ่�
วั คซี�นข้นาด วั คซี�นข้นาด 0 5. 0 5. มลมล . . ป้ระกอบดวัยไวัร สป้ระกอบดวัยไวัร สช้น�ดเช้8:อตายช้น�ดเช้8:อตาย * * ซี51งป้ระกอบดวัย แอนต�เจำนท�1ซี51งป้ระกอบดวัย แอนต�เจำนท�1คลายคล5งก บแอนต�เจำนข้องไวัร สต�อไป้น�:คลายคล5งก บแอนต�เจำนข้องไวัร สต�อไป้น�:
592007A/Brisbane/ /592007A/Brisbane/ / - -1 1 148(H N ) like strain IVR - -1 1 148(H N ) like strain IVR
10200732 175A/Brisbane/ / (HN) – likestrainNYMCX– C 10200732 175A/Brisbane/ / (HN) – likestrainNYMCX– C
llll llllll //4 /2 0 0 6 – llll llllll //4 /2 0 0 6 –42006B/Florida/ /42006B/Florida/ /
* * แพร�พ นธ,"ใน แพร�พ นธ,"ใน () () ไข้�ไก� จำากไก�ท�1ส,ข้ภาพสมบ+รณ์"ไข้�ไก� จำากไก�ท�1ส,ข้ภาพสมบ+รณ์"
วั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�
การบรรจำ,
วั คซี�นป้�องก นโรคไข้ห้วั ดให้ญ่� เป้7นน�:ายาวั คซี�นป้�องก นโรคไข้ห้วั ดให้ญ่� เป้7นน�:ายาแข้วันตะกอนส�าห้ร บฉี�ด แข้วันตะกอนส�าห้ร บฉี�ด
บรรจำ,วั คซี�นในข้วัดแกวัใส ข้วัดละ บรรจำ,วั คซี�นในข้วัดแกวัใส ข้วัดละ 0.0. 5 1ml ( 5 1ml ( โด;สโด;ส ) )
จำ�านวัน จำ�านวัน 5 5 ข้วัด ในกล�องกระดาษ พรอมข้วัด ในกล�องกระดาษ พรอมใบแทรก ใบแทรก
บรรจำ,วั คซี�นในข้วัดแกวัใส ข้วัดละ บรรจำ,วั คซี�นในข้วัดแกวัใส ข้วัดละ 2.0 ml 2.0 ml 4( 4( โด;สโด;ส ) )
จำ�านวัน จำ�านวัน 10 10 ข้วัดในกล�องกระดาษ ข้วัดในกล�องกระดาษ พรอมใบแทรกพรอมใบแทรก
ห้ล งการเข้ย�า วั คซี�นจำะม�ล กษณ์ะเป้7นห้ล งการเข้ย�า วั คซี�นจำะม�ล กษณ์ะเป้7นข้องเห้ลวัส�ข้าวัข้,�นเล-กนอยข้องเห้ลวัส�ข้าวัข้,�นเล-กนอย
เก)บุร�กษาวั�คซี�นป,องก�นโรคไข้�หวั�ดใหญ่�เก)บุร�กษาวั�คซี�นป,องก�นโรคไข้�หวั�ดใหญ่�อย�างไรอย�างไร เก-บวั คซี�นให้พนม8อและสายตาเด-กเก-บวั คซี�นให้พนม8อและสายตาเด-ก ห้ามใช้วั คซี�นเก�นวั นห้มดอาย,ท�1แจำงห้ามใช้วั คซี�นเก�นวั นห้มดอาย,ท�1แจำง
ไวับนฉีลาก ไวับนฉีลาก ห้ร8อกล�องบรรจำ, ห้ร8อกล�องบรรจำ,
เก-บวั คซี�นท�1อ,ณ์ห้ภ+ม� เก-บวั คซี�นท�1อ,ณ์ห้ภ+ม� 2 2 ถ5ง ถ5ง 8 C 8 C ((ในต+เย-นในต+เย-น) )
ห้ามแช้�แข้-งห้ามแช้�แข้-ง
ผู้+ให้ญ่� และเด-กอาย,ต :งแต� ผู้+ให้ญ่� และเด-กอาย,ต :งแต� 3 3 ป้� ข้5:นไป้ ป้� ข้5:นไป้ ฉี�ดวั คซี�น ฉี�ดวั คซี�น 1 1 โด;ส ข้นาด โด;ส ข้นาด 05. 05. มลมล . .
เด-กอาย,ต :งแต� เด-กอาย,ต :งแต� - 6 35 - 6 35 เด8อน เด8อน ฉี�ดวั คซี�น ฉี�ดวั คซี�น 1 1 โด;ส ข้นาด โด;ส ข้นาด 025. 025. มลมล . .
ส�าห้ร บเด-กอาย,ต�1ากวั�า ส�าห้ร บเด-กอาย,ต�1ากวั�า 9 9 ป้� ท�1ไม�เคยไดป้� ท�1ไม�เคยไดร บการฉี�ดวั คซี�นมาก�อน แนะน�าให้ฉี�ดอ�กร บการฉี�ดวั คซี�นมาก�อน แนะน�าให้ฉี�ดอ�ก 1 1 เข้-ม ห้ล งจำากเข้-มแรกอย�างนอย เข้-ม ห้ล งจำากเข้-มแรกอย�างนอย 4 4ส ป้ดาห้" ส ป้ดาห้"
ข้นาดวั คซี�นไข้ห้วั ดให้ญ่�ท�1ใช้
การเตร�ยมควัามร+การเตร�ยมควัามร+//เคร81องม8อในการก+เคร81องม8อในการก+ช้�พให้พรอมใช้งานช้�พให้พรอมใช้งาน
เน81องจำากการเฝ้�าระวั งอาการข้างเน81องจำากการเฝ้�าระวั งอาการข้างเค�ยงห้ล งไดร บวั คซี�นเค�ยงห้ล งไดร บวั คซี�นในป้� ในป้� 2551 2551 ม�รายงาน ม�รายงาน anaphylacanaphylac 1ticshock 1ticshock ราย จำากวั คซี�นท�1ฉี�ดไป้ราย จำากวั คซี�นท�1ฉี�ดไป้ป้ระมาณ์ ป้ระมาณ์ 5 5 แสนโด;ส แสนโด;ส
ด งน :นในช้�วังรอส งเกตอาการห้ล งไดด งน :นในช้�วังรอส งเกตอาการห้ล งไดร บวั คซี�น ร บวั คซี�น 30 30 นาท� ถาผู้+ให้บร�การม�นาท� ถาผู้+ให้บร�การม�ควัามเข้าใจำและสามารถวั�น�จำฉี ยอาการแพควัามเข้าใจำและสามารถวั�น�จำฉี ยอาการแพอย�างร,นแรง อย�างร,นแรง (Anaphylaxis) (Anaphylaxis) ไดเร-วัไดเร-วัเม81อเร�1มม�อาการท�1เป้7นส ญ่ญ่าณ์เต8อน จำะเม81อเร�1มม�อาการท�1เป้7นส ญ่ญ่าณ์เต8อน จำะช้�วัยลดควัามร,นแรงและป้�องก นการเส�ยช้�วัยลดควัามร,นแรงและป้�องก นการเส�ยช้�วั�ตไดช้�วั�ตได
5. การเตร�ยมควัามร+เจำาห้นาท�1ผู้+ให้บร�การ
ค'าจั'าก�ดควัาม อาการแพื่�อย�างร�นแรงค'าจั'าก�ดควัาม อาการแพื่�อย�างร�นแรง (Anaphylaxis)(Anaphylaxis)**
เป้7นป้ฏิ�ก�ร�ยาการแพอย�างร,นแรงท�1เป้7นป้ฏิ�ก�ร�ยาการแพอย�างร,นแรงท�1 เก�ดข้5:นท 1วัร�างกาย ภายห้ล งการส มผู้ สก บ เก�ดข้5:นท 1วัร�างกาย ภายห้ล งการส มผู้ สก บ
สารท�1ก�อให้เก�ดการแพท�1เคยไดร บการกระสารท�1ก�อให้เก�ดการแพท�1เคยไดร บการกระ ต,นมาก�อน ต,นมาก�อน
การเป้ล�1ยนแป้ลงเก�ดข้5:นภายในเวัลาการเป้ล�1ยนแป้ลงเก�ดข้5:นภายในเวัลา รวัดเร-วั รวัดเร-วั (5-30 (5-30 นาท�นาท�) ) ท�าให้ม�ควัามผู้�ดท�าให้ม�ควัามผู้�ด
ป้กต�อย�างนอยใน ป้กต�อย�างนอยใน 2 2 ระบบ ค8อ ระบบ ค8อ ผู้�วัห้น ง ผู้�วัห้น ง ระบบการห้ายใจำ และระบบการไห้ลเวั�ยน ระบบการห้ายใจำ และระบบการไห้ลเวั�ยน
Faint (
)
Anaphylaxis
เวัลาท�1เร�1มเวัลาท�1เร�1มม�ม�อาการอาการ(())
ท นท�ท�1ฉี�ดห้ร8อภายท นท�ท�1ฉี�ดห้ร8อภายห้ล งไดร บวั คซี�นห้ล งไดร บวั คซี�น
แลวั แลวั 2-3 2-3 นาท�นาท�
ม�ช้�วังเวัลาภายห้ล งไดม�ช้�วังเวัลาภายห้ล งได ร บวั คซี�น แลวั ร บวั คซี�น แลวั 5 – 30 5 – 30
นาท�นาท�
อาการอาการ//อาการอาการ
แสดง ใน แสดง ในระบบระบบ
ต�าง ๆต�างๆผู้�วัห้น งผู้�วัห้น ง
ซี�ด ม�เห้ง81อ เย-น ซี�ด ม�เห้ง81อ เย-นช้8:นช้8:น
ม�ผู้81นลมพ�ษ แดงน+นม�ผู้81นลมพ�ษ แดงน+นค นค น , ,ห้นาตาบวัม ห้นาตาบวัม lllllllll l lllllllll l ม�ผู้81นท 1วัต วัม�ผู้81นท 1วัต วั
ระบบระบบห้ายใจำห้ายใจำ
ห้ายใจำป้กต�ห้ร8อห้ายใจำป้กต�ห้ร8อห้ายใจำล5กๆห้ายใจำล5กๆ
ห้ายใจำเส�ยงด ง ห้ายใจำเส�ยงด ง เน81องจำากม�เน81องจำากม�การอ,ดก :นข้องทางเด�นการอ,ดก :นข้องทางเด�นห้ายใจำ ห้ายใจำ ((ม� ม� l lllll l lllll ห้ร8อ ห้ร8อ llll))
ควัามแตกต�างระห้วั�าง anaphylaxis และ faint
FaintFaint(vasovaga(vasovaga l syndrome) l syndrome)
AnaphylaxisAnaphylaxis
ระบบระบบห้ วัใจำและห้ วัใจำและห้ลอดห้ลอดเล8อดเล8อด
การเตนข้องการเตนข้องห้ วัใจำห้ วัใจำ//ช้�พจำรช้าอาจำช้�พจำรช้าอาจำม�ควัามด นโลห้�ตต�1าม�ควัามด นโลห้�ตต�1าช้ 1วัคราวัช้ 1วัคราวั
ช้�พจำรเร-วัม�ควัามด นช้�พจำรเร-วัม�ควัามด นโลห้�ตต�1าโลห้�ตต�1า
ระบบทางระบบทางเด�นเด�นอาห้ารอาห้าร
ม�คล81นไสม�คล81นไส//อาเจำ�ยนอาเจำ�ยน ป้วัดทอง ป้วัดทอง ( ( ) ) เห้ม8อนจำะเห้ม8อนจำะ
ถ�ายอ,จำจำาระถ�ายอ,จำจำาระl llllll lllllogicalogical
อาจำม�อาการไม�ร+ส5กอาจำม�อาการไม�ร+ส5ก ต วัระยะส :นๆ ไม�ก�1 ต วัระยะส :นๆ ไม�ก�1
นาท�และถาจำ ดให้อย+�นาท�และถาจำ ดให้อย+�ในท�านอนราบจำะด�ในท�านอนราบจำะด�ข้5:นเร-วัข้5:นเร-วั
ม�อาการไม�ร+ส5กต วัระยะม�อาการไม�ร+ส5กต วัระยะ ห้ล ง ห้ล ง
ในรายท�1ม�อาการในรายท�1ม�อาการ ร,นแรง อาจำจำะด�ข้5:น ร,นแรง อาจำจำะด�ข้5:น
เพ�ยงเล-กนอยเม81อให้เพ�ยงเล-กนอยเม81อให้นอนราบลงนอนราบลง
ควัามแตกต�างระห้วั�าง anaphylaxis และ faint
ห้น�วัยบร�การเบ�กวั คซี�นจำากกล,�มงานห้น�วัยบร�การเบ�กวั คซี�นจำากกล,�มงาน เภส ช้กรรมวั นต�อวั น เภส ช้กรรมวั นต�อวั น
ให้บร�การท นท�ห้ล งเบ�กจำ�าย ให้บร�การท นท�ห้ล งเบ�กจำ�ายห้ามเบ�กวั คซี�นไป้เก-บไวันอกคล งยาเพ81อห้ามเบ�กวั คซี�นไป้เก-บไวันอกคล งยาเพ81อ
รอให้บร�การในภายห้ล ง รอให้บร�การในภายห้ล ง ท :งน�:การป้ระเม�นในป้�ท�1ผู้�านมาท :งน�:การป้ระเม�นในป้�ท�1ผู้�านมา
พบวั�าเก�ดการส+ญ่เส�ยวั คซี�นจำากการเก-บพบวั�าเก�ดการส+ญ่เส�ยวั คซี�นจำากการเก-บ ร กษาวั คซี�นไม�ถ+กตองได ร กษาวั คซี�นไม�ถ+กตองได
การเบุกจั�ายวั�คซี�นการเบุกจั�ายวั�คซี�น
- ก�อนให้บร�การผู้+ป้3วัยท,กราย ข้อให้เจำา ก�อนให้บร�การผู้+ป้3วัยท,กราย ข้อให้เจำาห้นาท�1แจำงอาการไม�พ5งป้ระสงค"ภายห้นาท�1แจำงอาการไม�พ5งป้ระสงค"ภาย
ห้ล งไดร บวั คซี�นท�1อาจำเก�ดข้5:น ตาม ห้ล งไดร บวั คซี�นท�1อาจำเก�ดข้5:น ตาม ข้อควัามด งน�: ข้อควัามด งน�: ““วั คซี�นน�:เม81อฉี�ดแลวัอาจำวั คซี�นน�:เม81อฉี�ดแลวัอาจำ
ม�อาการคลายเป้7นไข้ห้วั ดได ม�อาการคลายเป้7นไข้ห้วั ดได 2-3 2-3 วั น วั นอาการแพร,นแรงม�ไดแต�พบนอยมากอาการแพร,นแรงม�ไดแต�พบนอยมาก”” ให้ผู้+มาร บบร�การห้ร8อญ่าต�ทราบก�อนให้ผู้+มาร บบร�การห้ร8อญ่าต�ทราบก�อน
ท,กคร :ง ท,กคร :ง- ให้ลงรายช้81อร บทราบไวัในทะเบ�ยนให้ลงรายช้81อร บทราบไวัในทะเบ�ยน
บร�การบร�การ
การให�บุรการ การให�บุรการ
เก-บข้วัดวั คซี�นท�1ใช้แลวัอย�างนอย เก-บข้วัดวั คซี�นท�1ใช้แลวัอย�างนอย 7 7 วั น วั น ห้ร8ออาจำนอยกวั�า ห้ร8ออาจำนอยกวั�า 7 7 วั น ห้ากพ8:นท�1ในต+ วั น ห้ากพ8:นท�1ในต+
เย-นไม�เพ�ยงพอเย-นไม�เพ�ยงพอ (( อ,ณ์ห้ภ+ม� อ,ณ์ห้ภ+ม� 2 2 ถ5ง ถ5ง 8 8 องศาเซีลเซี�ยส และตองป้�องก นไม�น�ามา องศาเซีลเซี�ยส และตองป้�องก นไม�น�ามา
ใช้ในวั นร,�งข้5:นใช้ในวั นร,�งข้5:น) )
การเก)บุข้วัดวั�คซี�นหล�งให�บุรการการเก)บุข้วัดวั�คซี�นหล�งให�บุรการ
ในกรณ์�กล,�มเป้�าห้มายท�1ป้3วัยเป้7นโรคเร8:อร ง
ร กษาต วัอย+�ในโรงพยาบาล ห้ร8อ ม�โรคป้ระจำ�าต วัก�าเร�บท�1ย งไม�สามารถ
ควับค,มอาการไดห้ร8อ ม�โรคต�ดเช้8:อเฉี�ยบพล น
ควัรเล81อนการให้วั คซี�นไป้ก�อนท :งน�:ให้อย+�ในด,ลยพ�น�จำข้องแพทย"
ข้อข้อบค,ณ์
กรมควับค,มโรคห้�วังใย อยาก กรมควับค,มโรคห้�วังใย อยากเห้-นคนไทยส,ข้ภาพด�เห้-นคนไทยส,ข้ภาพด�
