Download - 11. (PN PN-EN) - cadsis.pl · rodziny PN-EN, a w szczególności normy PN-EN 1990 w zakresie reguł tworze-nia kombinacji grup obciążeń pod kątem wymiarowania konstrukcji wg PN-EN

W E R S J A 1 1 . X (PN / PN-EN)

BIURO KOMPUTEROWEGO

WSPOMAGANIA PROJEKTOWANIA

OPOLE - MAJ 2016

0,23

-0,18

SPIS TREŚCI

UWAGI OGÓLNE ................................................................................................................. 1

WPROWADZENIE ............................................................................................................. 1

PRZEZNACZENIE PROGRAMU ......................................................................................... 2

WYMAGANIA SPRZĘTOWE .............................................................................................. 2

MOŻLIWOŚCI PROGRAMU ............................................................................................... 2

OGRANICZENIA PROGRAMU ........................................................................................... 5

INSTALACJA PROGRAMU W KOMPUTERZE .................................................................... 6

STOSOWANY UKŁAD JEDNOSTEK.................................................................................. 11

OPIS ELEMENTÓW MODELU KONSTRUKCJI PRĘTOWEJ .................................. 12

UŻYTKOWANIE PROGRAMU ........................................................................................ 15

ELEMENTY STEROWANIA PROGRAMEM ...................................................................... 15

OPIS OPCJI PROGRAMU ................................................................................................. 17

ZAGADNIENIA OGÓLNE ................................................................................................. 32

POSTAWY TEORETYCZNE ALGORYTMÓW OBLICZENIOWYCH ................................... 32

KOMBINACJE OBCIĄŻEŃ ............................................................................................... 32

DŁUGOŚCI WYBOCZENIOWE ......................................................................................... 36

SPORZĄDZANIE DOKUMENTU (WYDRUKU) .................................................................. 37

PRZYKŁAD .......................................................................................................................... 44

OPIS ZADANIA ................................................................................................................ 44

KREOWANIE USTROJU ................................................................................................... 45

ANALIZA STATYCZNA I WYTRZYMAŁOŚCIOWA RAMY................................................ 55

DOKUMENTACJA ZADANIA - WYDRUKI ........................................................................ 59

CADSIS UWAGI OGÓLNE RM_WIN_11

INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA PROGRAMU 1

UWAGI OGÓLNE

Wprowadzenie

Niniejsze opracowanie zawiera podstawowe informacje o programie kompu-

terowym o skrótowej nazwie RM_WIN (wersja 11.x), opracowanym przez Biu-

ro Komputerowego Wspomagania Projektowania CADSIS, a przeznaczonego

do wspomagania projektowania konstrukcji budowlanych i inżynierskich w za-

kresie obliczeń statycznych i wytrzymałościowych na komputerach klasy PC

wyposażonych w system Windows w wersji XP/Vista/7/8/10.

Wersja 11.x tego programu różni się tym od poprzednich jego wersji (od 1.xx

do 10.x) tym, że została rozszerzona o opcje uwzględniające wymagania norm z

rodziny PN-EN, a w szczególności normy PN-EN 1990 w zakresie reguł tworze-

nia kombinacji grup obciążeń pod kątem wymiarowania konstrukcji wg PN-EN.

Instrukcja nie ma cech typowej dokumentacji technicznej programu kompute-

rowego i nie zawiera szczegółowych opisów odnośnie sterowania programem

oraz operowania jego poszczególnymi opcjami ponieważ szczegóły posługiwa-

nia się programem dostępne są poprzez System Pomocy (ang. Help) dla Win-

dows, który umożliwia łatwy, wielofunkcyjny i kontekstowy dostęp do informa-

cji podczas pracy z programem RM_WIN.

Informacje zawarte w niniejszej instrukcji mają charakter ogólny i dotyczą:

przeznaczenia programu

wymagań odnośnie sprzętu komputerowego

możliwości programu

ograniczeń ilościowych i merytorycznych

instalacji programu w komputerze

układu jednostek

opisu elementów modelu konstrukcji prętowej

elementów sterowania programem

podstaw teoretycznych algorytmów obliczeniowych

sporządzania wydruków

przykładów

UWAGI

Program RM_WIN jest chroniony przed nieuprawnionym kopiowaniem

i użytkowaniem za pomocą specjalnego klucza elektronicznego (ang.

hardlock) dostarczanego przez autorów wraz z programem.

Do zabezpieczenia programu stosowane są klucze typu HASP (USB) -

który powinien być podłączony do dowolnego portu tzw. uniwersalnej

magistrali szeregowej USB. Jeśli komputer wyposażony jest w dodatko-

we porty równoległe LPT lub szeregowe USB, to zaleca się podłączenie

go do jednego z tych portów.

Dla prawidłowego działania programu RM_WIN konieczna jest stała

obecność klucza w komputerze w czasie użytkowania programu.

RM_WIN_11 UWAGI OGÓLNE CADSIS

2 INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA PROGRAMU

Dostarczony klucz jest niepowtarzalnym układem elektronicznym i nale-

ży go chronić przed utratą.

Klucz protekcyjny wymaga systematycznej jego autoryzacji, która doko-

nuje się w odstępach co trzy miesiące. Polega to na łączeniu się programu

RM_WIN z naszym serwerem przez sieć internetową, co ma miejsce przy

pierwszym uruchomieniu programu RM_WIN po dacie ukazywanej w

okienku "O programie" otwieranym poleceniem Pomoc/O programie.

Operacja ta wymaga wpierw podłączenia klucza do komputera oraz po-

łączenia komputera z siecią internetową.

Przeznaczenie programu

Program RM_WIN przeznaczony jest do wspomagania projektowania w za-

kresie analizy statycznej, kinematycznej i wytrzymałościowej płaskich kon-

strukcji prętowych o dowolnym schemacie statycznym i ze względu na:

prostotę jego użytkowania w środowisku Windows,

graficzną wizualizację danych i wyników obliczeń,

dużą szybkość wykonywania operacji obliczeniowych,

swobodę tworzenia dokumentacji graficzno-tabelarycznej,

automatyzację większości operacji ekranowych,

pełną ochronę przed dokonywaniem merytorycznie lub logicznie niewłaści-

wych operacji,

stanowi sprawne, merytorycznie zawansowane i efektywne narzędzie warsztatu

pracy projektanta konstrukcji w zakresie budownictwa ogólnego i przemysłowego.

Wymagania sprzętowe

Program RM_WIN nie wymaga wyposażenia sprzętowego wykraczającego

poza wymagania stawiane przez system Windows i może być użytkowany na

każdym komputerze typu IBM-PC, który zapewnia poprawne funkcjonowanie

polskojęzycznego systemu Windows w wersjach: XP/Vista/7/8/10.

Dla osiągania zadowalających efektów wystarczająca jest następująca konfigu-

racja sprzętowa komputera:

procesor PENTIUM 2.0 GHz

512 MB pamięci operacyjnej RAM

karta graficzna dowolnego typu

mysz z rolką przewijania

20 MB wolnego miejsca na dysku sztywnym

polskojęzyczny system MS Windows (od XP do Win10).

Możliwości programu

... w zakresie kształtowania geometrii konstrukcji:

kreowanie dowolnej geometrii schematu statycznego konstrukcji

automatyczne generowanie regularnych struktur prętowych (belki, kratowni-

ce, ramy wielokondygnacyjne i wielonawowe, łuki) oraz generowanie typo-



wych (nieregularnych - wiązary, ramy portalowe i inne) struktur prętowych

za pomocą predefiniowanych szablonów

automatyczna symetryzacja geometrii schematu statycznego konstrukcji,

dzięki czemu - do wygenerowania schematu statycznego ustroju symetrycz-

nego - wystarczy wykreować jego "połowę"

obracania całego schematu statycznego w jego płaszczyźnie o zamierzony kąt

kreowanie przekrojów jednokształtownikowych (katalogowych lub własnych)

oraz wielokształtownikowych o dowolnym złożeniu ich poszczególnych

kształtowników, a także automatyczne generowanie - typowych dla

konstrukcji stalowych i drewnianych - przekrojów wielogałęziowych

kreowanie prętów (o przekrojach jednokształtownikowych lub wielogałęzio-

wych) z liniowo zmiennymi wymiarami przekroju wzdłuż osi pręta

dodawanie dodatkowych lub usuwanie zbędnych węzłów w prętach - bez

utraty innych danych

możliwość dokonywania korekty położenia węzłów (przesuwanie węzłów)

schematu statycznego

możliwość zadawania podporom wymuszeń kinematycznych oraz cech sprę-

żystych

zadawanie prętom imperfekcji geometrycznych pod kątem oceny wrażliwości

konstrukcji w ramach jej analizy wg teorii II-go rzędu

... w zakresie obciążeń:

automatyczne uwzględnianie ciężaru własnego konstrukcji w postaci odręb-

nego (predefiniowanego) schematu obciążeń wyznaczanego przez program na

podstawie zadeklarowanych przekrojów poprzecznych prętów oraz przypisa-

nych tym przekrojom rodzajów materiałów

grupowanie poszczególnych obciążeń w merytorycznie odrębne schematy

(grupy) obciążeń dla potrzeb tworzenia ich dowolnych kombinacji

ręczne, automatyczne i półautomatyczne generowanie kombinacji grup obciążeń

deklarowanie wzajemnych relacji pomiędzy grupami obciążeń w celu wyeli-

minowania nierealistycznych kombinacji grup obciążeń podczas automatycz-

nego generowania kombinacji

deklarowanie normowych cech poszczególnych grup obciążeń, pozwalające

na generowanie kombinacji spełniających wymagania norm obciążeniowych

łatwe modyfikowanie obciążeń za pomocą tzw. listy obciążeń, polegające na:

grupowej zmianie wartości i położenia poszczególnych obciążeń, przenosze-

niu obciążeń do innych grup, kopiowanie, usuwanie

... w zakresie obliczeń:

wyznaczanie rozkładów sił przekrojowych (momenty zginające, siły po-

przeczne, siły osiowe) i przedstawianie ich zarówno w formie odpowiednio

wyskalowanych wykresów jak i w postaci liczbowej



wyznaczanie stanu przemieszczeń w formie rysunku zdeformowanej kon-

strukcji z możliwością skalowania wykresów

wyznaczanie rozkładów naprężeń w płaszczyźnie dowolnie wybranego prze-

kroju pręta oraz w kierunku jego osi we włóknach skrajnych, odrębnie dla

wszystkich materiałów poszczególnych kształtowników przekroju

wyznaczanie reakcji podpór oraz wielkości osiadań w przypadku podpór po-

datnych

wyznaczanie stopnia wykorzystania nośności poszczególnych prętów w kon-

tekście klasycznego warunku wytrzymałościowego

automatyczne wyszukiwanie ekstremów bezwarunkowych i warunkowych

dla wartości sił przekrojowych, naprężeń deformacji, przemieszczeń i reakcji

automatyczne wyznaczanie obwiedni sił przekrojowych, deformacji i naprężeń

dla zadeklarowanych relacji pomiędzy grupami obciążeń i klas kombinacji

wykonywanie obliczeń wg teorii II-go rzędu (tzn. uwzględnieniem dodatko-

wych efektów wynikających z wpływu sił osiowych na momenty zginające),

co pozwala na badanie wrażliwości konstrukcji na utratę jej stateczności

analiza statyczno-wytrzymałościowa konstrukcji dla charakterystycznych lub

obliczeniowych wartości obciążeń

wyznaczanie długości wyboczeniowych poszczególnych prętów konstrukcji

w sposób zapewniający zgodność z wymaganiami norm dotyczących projek-

towania

wymiarowania poszczególnych prętów konstrukcji zgodnie z PN i PN-EN

przy pomocy specjalnych (opcjonalnych) modułów wykorzystujących mecha-

nizm dynamicznej wymiany danych z programem głównym, a mianowicie:

RM_STAL do wymiarowania prętów stalowych wg PN-90/B-03200

RM_ZB84 do wymiarowania prętów żelbetowych wg PN-84/B-

03264

RM_ZELB do wymiarowania prętów żelbetowych wg PN-B-

03264:2002

RM_SPOL do wymiarowania połączeń prętów stalowych wg PN-

90/B-03200, PN-85/B-03215 i PN-B-03215:1998

RM_DR81 do wymiarowania prętów drewnianych wg PN-81/B-

03150

RM_DREW do wymiarowania prętów drewnianych wg PN-B-

03150:2000

RM_SIN do wymiarowania dźwigarów ze środnikiem falistym

RM_AZUR do wymiarowania dwuteowych dźwigarów ażurowych

RM-STAL1993 do wymiarowania prętów konstrukcji stalowych wg PN-

EN 1993

... w zakresie tworzenia dokumentacji zadania:

bezpośrednie wydruk lub eksport dokumentu w formie tabelaryczno-

graficznej z podziałem na blok danych i blok wyników, z możliwością swo-

bodnego wyboru zawartości wydruku



skalowanie generowanych rysunków

sporządzanie skalowanych wydruków dowolnego, aktywnego okna robocze-

go lub dialogowego

określania parametrów typograficznych stron wydruku (marginesy, nagłówki,

czcionka)

przekazywanie do schowka lub bezpośrednio do edytora MS WORD wyni-

ków wymiarowania prętów w postaci przygotowanych i dostępnych dla użyt-

kownika arkuszy stanowiących dokumentację wymiarowania

możliwość wyboru wersji językowej wydruku (polska, angielska, francuska)

... w zakresie użytkowym:

duża swoboda korzystania z poszczególnych opcji i funkcji programu w try-

bie interakcyjnym przy jednoczesnej jego ochronie przed próbami wykony-

wania operacji merytorycznie nielogicznych lub wykraczających poza zakres

stosowalności programu

graficzna wizualizacja wszelkich danych i wyników obliczeń w postaci kon-

wencjonalnych wykresów wybranych wielkości z możliwością określania

niektórych parametrów wyświetlania przez użytkownika

możliwość korzystania ze standardowej funkcji „Pomocy” na zasadach ofe-

rowanych przez środowisko Windows

gotowe katalogi - zgodnych z PN - kształtowników walcowanych i giętych,

wyposażone w opcje modyfikowania (dodawania, usuwania i korekcji da-

nych)

możliwość zapisu zadania i jego odczytu ze wskazanego przez użytkownika

katalogu dyskowego

odzyskiwanie utraconych danych zadania w przypadku zawieszenia programu

lub awarii systemu

Ograniczenia programu

Program RM_WIN został opracowany z myślą o jego użytkowaniu na kom-

puterach o minimalnej konfiguracji dla jakiej możliwe jest prawidłowe działanie

systemu Windows oraz przy założeniu, że operacje obliczeniowe wykonywane

są na danych ulokowanych w pamięci operacyjnej RAM. Z tego względu pro-

gram posiada następujące ograniczenia:

... w zakresie ilościowym:

maksymalna liczba węzłów w układzie prętowym: 1000

maksymalna liczba prętów w układzie prętowym: 1000

maksymalna liczba przekrojów listy przekrojów zadania: 60

maksymalna liczba grup obciążeń: 24

maksymalna liczba prętów w węźle: 12

Ograniczenia pozostałych struktur danych (np. obciążenia) i wyników obliczeń

wynikają jedynie z wielkości wolnej pamięci operacyjnej (RAM) komputera

i w praktyce prawdopodobieństwo ich przekroczenia jest niewielkie.



... w zakresie merytorycznym:

układ prętów modelu konstrukcji i obciążenia leżą w jednej płaszczyźnie

osie prętów modelu konstrukcji są proste

pręty połączone są ze sobą sztywno lub przegubowo

przekroje prętów składają się z typowych kształtowników (prostokąt, trójkąt,

rura kołowa, rura prostokątna, dwuteownik, ceownik, kątownik. teownik, ze-

townik), które są powiązane ze sobą w sposób zapewniający zachowanie pła-

skości całego przekroju po deformacji pręta

obciążenia (skupione: siła i moment, rozłożone: liniowe i trapezowe oraz

temperatura) są przypisywane do prętów, mają charakter statyczny i są sta-

cjonarne, a miejscem ich przyłożenia jest oś teoretyczna pręta

rozkład obciążenia temperaturą wzdłuż pręta jest stały, a w płaszczyźnie

przekroju - zmienny liniowo

podpory (przegubowa-stała, przegubowa-przesuwna, utwierdzenie całkowite,

utwierdzenie przesuwne) przypisywane są do węzłów

węzły modelu konstrukcji nie mogą się pokrywać

numeracja prętów, węzłów i przekrojów jest ciągła.

Instalacja programu w komputerze

Ikona aplikacji RM_WIN

Program RM_WIN dostarczany jest na płycie kompaktowej, która zawiera

jego pliki robocze i konfiguracyjne oraz program instalacyjny o nazwie „cad-

sis_instal.exe”, który musi być uruchamiany w środowisku Windows.

W celu zainstalowania programu w komputerze należy:

1. Podłączyć klucz protekcyjny do komputera,

2. Załadować system Windows,

3. Zalecane jest, aby na czas instalowania programu wyłączyć czuwanie

wszelkiego rodzaju programów ochrony antywirusowej,

4. Włożyć płytę instalacyjną pakietu RM do czytnika CD i zaczekać na auto-

matyczne uruchomienie programu instalacyjnego. Jeżeli nie nastąpi automa-

tyczne uruchomienie instalatora, to należy wymusić uruchomienie programu

cadsis_instal.exe bezpośrednio z płyty instalacyjnej (np. przy po-

mocy eksploratora systemu Windows),

5. Po wyświetleniu okna dialogowego programu instalacyjnego należy stosować

się do instrukcji i zaleceń instalatora programu w komputerze. Proces instala-

cji składa się z kilku kroków realizowanych przez użycie przycisku Dalej.



okno 1 – start instalatora

okno 2 - warunki umowy licencyjnej Okno instalatora tego kroku instalacji zawiera tekst umowy licencyjnej. Po-

nieważ od momentu zakończenia procedury instalowania programu umowa

ta uważana jest za zawartą, to zapoznanie się z jej treścią jest ze wszech

miar wskazaną.

okno 3 - aktualizacja licencji W tym kroku instalator skanuje porty USB komputera i wyświetla numery

wykrytych w nim kluczy autoryzowanych przez CadSiS. Okno instalatora

tego kroku zawiera (oprócz tekstu objaśnienia) zawiera dwa elementy ste-

rowania opcjami instalatora:

przycisk Aktualizuj licencję klucza za pomocą którego można dokonać uak-

tualnienia licencji dla wykrytych kluczy. Jeśli licencje dla tych kluczy są



aktualne, to przycisk ten jest nieaktywny. Jeśli uaktualnienie posiadanych

wersji programów jest odpłatne, to pojawi się odpowiedni komunikat in-

formujący o warunkach jakie należy spełnić, aby uaktualnienie licencji było

możliwe.

link FirmwareUpdate za pomocą którego można dokonać aktualizacji

pamięci klucza. Warunki użycia tego linku są wyświetlane w tzw. „dymku”,

który się ukazuje po zbliżeniu i unieruchomieniu przez chwilę wskaźnika

myszki na tym linku. Po jego użyciu pojawi się dodatkowe okienko z wyja-

śnieniami roli związanej z tym operacji oraz z odpowiednim ostrzeżeniem:

okno 4 - lokalizacja plików programów W tym kroku procedury instalacji programu należy wskazać folder dysko-

wy, w którym mają być ulokowane pliki programu. Domyślnie instalator

wskazuje folder o lokalizacji C:\Cadsis i tam zostaną umieszczone pliki pro-

gramu jeśli użytkownik nie wskaże innej lokalizacji. Nie jest wskazane in-

stalowanie programu w folderze będącym podfolderem predefiniowanego

przez system Windows folderu „Program files”.

Po wskazaniu lokalizacji należy użyć przycisku Instaluj.

6. Po pomyślnym zakończeniu instalacji wskazane jest ponowne uruchomienie

systemu Windows (reset), a następnie należy odszukać na pulpicie ikonę

programu w grupie wskazanej w oknie dialogowym programu instalacyjne-

go i załadować program do pamięci komputera.

Uwagi: System Windows pozwala na przypisanie innej ikony, co pozostaje w

gestii użytkownika programu.



Może się zdarzyć, że po zainstalowaniu programu i jego pierwszym

uruchomieniu pojawi się komunikat o braku klucza zabezpieczające-

go, a następnie nastąpi zamknięcie programu. Wówczas należy odłą-

czyć klucz protekcyjny i po chwili ponownie podłączyć do komputera

(najlepiej do innego portu USB), a następnie odczekać chwilę, aby

system Windows rozpoznał ten klucz jako nowe urządzenie.

Zdarzyć się może również sytuacja, że kolejne próby uruchomienia

programu kończą się komunikatem o braku klucza zabezpieczającego.

Przyczyną tego może być blokowania przez systemu Windows reje-

strów w trakcie instalowania programu. W takim przypadku należy

posłużyć się programem hinstall.exe dołączanym do plików pro-

gramu i instalowanym w głównym folderze pakietu (domyślnie:

C:\CADSIS), a mianowicie:

1. Przy pomocy funkcji systemowej "Start/Uruchom" uruchomić

jednorazowo program hinstall.exe z opcją -r

np. c:\{ścieżka}\hinstall.exe -r

2. Zamknąć system Windows i ponownie uruchomić komputer

3. Przy pomocy funkcji systemowej " Start/Uruchom" uruchomić jed-

norazowo program hinstall.exe z opcją -i

np. c:\{ścieżka}\hinstall.exe -i

4. Zamknąć system Windows i ponownie uruchomić komputer

Powyższa procedura dotyczy licencji nowych oraz tych, które były za-

instalowane poprzednim instalatorem o nazwie setup.exe, czyli dla

wersji 10.x i wcześniejszych. Natomiast licencje zainstalowane na da-

nych komputerze za pomocą instalatora cadsis_instal.exe nie

muszą być uaktualniane za jego pomocą lecz przy użyciu skrótu Ak-

tualizujProgramy dostępnym w StartMenu systemu Windows.

Po dokonaniu pierwszej instalacji programu - w lokalizacji dyskowej wskazanej

przez użytkownika (standardowo: C:\CADSIS) - folder tej lokalizacji powinien

zawierać:

PROJEKTY główny katalog dyskowy projektów (zadań kreowanych

przez użytkownika), w którym tworzone będą przez pro-

gram foldery projektów służące do archiwizacji plików po-

jedynczych zadań w ramach jednego projektu.

Archiwizowanie plików zadań programu RM_WIN w tym

folderze nie jest obligatoryjne, a użytkownik może wybrać

dowolną inną lokalizację do archiwizowania plików zadań.

KATALOGI katalog dyskowy kształtowników normowych, który zawie-

ra pliki stanowiące zasoby predefiniowanych kształtowni-

ków, zarówno normowych jak i własnych.

MATERIAŁY katalog dyskowy stanowiący bibliotekę materiałów zawie-

rającą ich właściwości mechaniczne i normowe. Biblioteka

jest otwarta i może być uzupełniana.

RM_WIN 11 katalog dyskowy plików programu RM_WIN, a w nim:



Arkusze folder zawierający wzorce arkuszy w for-

macie rtf, które służą do automatyczne-

go generowania przez program dokumen-

tu (wydruku),

Szablony folder zawierający pliki szablonów, które

służą do automatycznego kreowania

schematów statycznych typowych struktur

prętowych,

rm_win.exe program aplikacji RM_WIN,

rm-win.chm plik systemu pomocy aplikacji RM_WIN,

*.bpl,*.dll biblioteki ładowane przez program

RM_WIN, w trakcie wykonywania po-

szczególnych funkcji i opcji programu.

mater32.lib plik stanowiący rozszerzoną bibliotekę materiałów,

nowe.rms plik zawierający domyślną listę przekrojów.

nowe.rmp plik zawierający domyślną listę przekrojów.

Cadsis_instal.exe instalator programu RM_WIN,

Folder PROJEKTY

jest przeznaczony do archiwizowania zadań kreowanych w pakiecie RM i może

mieć dowolną nazwę oraz lokalizację na dowolnym urządzeniu dyskowym. Za-

leca się, aby pliki zadań związane z konkretnymi projektami technicznymi były

archiwizowane w odrębnych katalogach będących podkatalogami katalogu

PROJEKTY, co obrazowo przedstawiono na poniższym schemacie.

PROJEKTY

Projekt 1 Zadania projektu 1

Projekt 2 Zadania projektu 2

Projekt n Zadania projektu n

Zalecana struktura katalogów do archiwizowania zadań wynika z powiązania

programu RM_WIN z programem RM_OBC służącym do sporządzania zestawień

obciążeń. Przyjęto bowiem zasadę, że jednemu projektowi odpowiada jedno ze-

stawienie obciążeń, z którym powiązane są poszczególne zadania tego projektu.

Dostęp do zadań archiwalnych zapewnia opcja Pliki-Otwórz. Droga dostępu

do aktualnego katalogu zadań jest automatycznie zapamiętywana w rejestrach

systemu Windows tak, że po ponownym uruchomieniu aplikacji bieżącym kata-

logiem zadań jest właśnie ten katalog.

Każde zadanie jest przechowywane w formie dwóch plików o tej samej na-zwie lecz o różnych rozszerzeniach (nazwa.rmt i nazwa.rms).



Oprócz tego, w katalogu projektu zachowywane są wyniki obliczeń stano-wiące rezultat analizy z kombinatoryką grup obciążeń, czyli obwiedni dla po-szczególnych zadań projektu. Dzięki temu po załadowaniu do programu zada-nia, dla którego te obliczenia zostały wcześniej wykonane, są one dostępne bez potrzeby ponownego wykonywania obliczeń. Wszystkie pliki zawierające wyni-ki obliczeń mają tą samą nazwę przy różnych rozszerzeniach i mogą być archi-wizowane przez użytkownika.

Folder KATALOGI

jest przeznaczony do przechowywania plików zawierających dane odnośnie ka-talogów kształtowników znormalizowanych. Powinien zawierać następujące pli-ki dyskowe: h.kat i.kat l.kat r.kat s.kat t.kat u.kat z.kat - obejmujące kształtowniki walcowane oraz h~.kat l~.kat

u~.kat z~.kat - obejmujące kształtowniki gięte na zimno, a także pliki kształtowników kreowanych i archiwizowanych przez użytkownika.

Droga dostępu do dyskowego katalogu kształtowników może być wskazana przez użytkownika w zakładce Foldery dyskowe opcji Parametry/Parametry

aplikacji.... Błędne wskazanie tej drogi, uniemożliwi pobieranie kształtowników przy edycji przekrojów.

Stosowany układ jednostek

Dla wszystkich wprowadzanych wielkości liczbowych przyjęto następujący,

bazowy układ jednostek:

długość [m]

kąt [stopnie]

siła [kN]

moment [kNm]

naprężenie [MPa]

temperatura [oC]

W podanych wyżej jednostkach zapamiętywane są wszystkie dane. Nie doty-

czy to jednak wymiarów przekroju, dla których, w momencie ich wprowadzania

lub korekty, możliwe jest deklarowanie jednostki w jakiej te wymiary są wpro-

wadzane.

CADSIS OPIS ELEMENTÓW MODELU KONSTRUKCJI PRĘTOWEJ RM_WIN_11


OPIS ELEMENTÓW MODELU KONSTRUKCJI PRĘTOWEJ

Modelowanie rzeczywistej konstrukcja prętowej podlega ogólnym zasadom,

których znajomość jest niezbędna dla poprawnego formułowania zadania anali-

zy statyczno-wytrzymałościowej tej konstrukcji. Elementami modelu konstrukcji

prętowej są:

pręt

węzeł

podpora

obciążenie

Pręt jest to prostoliniowy lub łukowy, pryzmatyczny lub o liniowo zmiennych

(wzdłuż jego osi) wymiarach poprzecznych, element konstrukcyjny o na-

stępujących cechach:

schemat statyczny

przekrój poprzeczny

położenie w konstrukcji

orientacja

Schemat statyczny pręta odzwierciedla sposób powiązania pręta

z innymi prętami modelu konstrukcji, a mianowicie:

Typ A: B: Połączenie

00 sztywno-sztywne

01 sztywno-przegubowe

10 przegubowo-sztywne

11 przegubowo-przegubowe

22 cięgno (lina)

A - początek pręta

B - koniec prętastrona wyróżniona

Rys. 1 - orientacja pręta

Przekrój poprzeczny pręta jest pojedynczym kształtownikiem lub złożo-

nym zestawem pojedynczych kształtowników i dowolnie usytuowanych

względem siebie. Poszczególne kształtowniki przekroju mogą mieć przy-

pisane różne materiał, co oznacza, że możliwe jest przypisywanie prętom

CADSIS OPIS ELEMENTÓW MODELU KONSTRUKCJI PRĘTOWEJ RM_WIN_11


tzw. przekrojów zespolonych. Zakłada się jednak, że wszystkie kształtow-

niki przekrojów złożonych są powiązane ze sobą konstrukcyjnie w taki

sposób, który zapewnia płaskość przekroju po deformacji pręta.

Położenie w konstrukcji określane jest poprzez kojarzenie początku

i końca pręta z węzłami modelu konstrukcji. Program nie posiada odręb-

nego trybu deklarowania węzłów modelu konstrukcji, gdyż są one auto-

matycznie generowane w trakcie kreowania struktury prętowej.

Orientacja pręta jest pojęciem wynikającym z konieczności odróżnienia

stron (tzw. włókien) pręta względem jego osi (Rys. 1). Określenie orien-

tacji pręta polega na wskazaniu który węzeł pręta jest początkowym (A),

a który końcowym (B). Za wyróżnioną stronę pręta uważa się jego włók-

na skrajne, które leżą po prawej stronie pręta - patrząc z początku pręta

(A) w kierunku końca pręta (B). Jest to podyktowane względami:

jednoznacznego przypisania przekroju do pręta, co jest istotne

w przypadku przekrojów niesymetrycznych oraz przekrojów o zmien-

nych wzdłuż osi wymiarach. Dla zachowania jednoznaczności przyję-

to, że spód przekroju - widzianego w oknach jego kreowania i podglą-

du - jest skojarzony z wyróżnioną stroną pręta

właściwego zadania wartości temperatury po obu stronach pręta, a

mianowicie: dolna wartość temperatury Td jest skojarzona

z wyróżnioną stroną pręta.

Węzeł jest to punkt teoretyczny modelu konstrukcji prętowej określający:

połączenie dwóch lub więcej prętów,

swobodny koniec pręta (np. wspornika),

punkt podparcia (niezależnie od typu podpory),

punkt skokowej zmiany przekroju poprzecznego pręta,

punkt skokowej zmiany w rozkładzie temperatury wzdłuż osi pręta,

Położenie poszczególnych prętów określane jest w prawoskrętnym, kar-

tezjańskim układzie współrzędnych leżącym w płaszczyźnie modelu

konstrukcji.

przegubowo-nieprzesuwna

przegubowo-przesuwna

utwierdzenie całkowite

utwierdzenie przesuwne

Rodzaj:

Symbol:

Rys. 2 - rodzaje podpór

Podpora jest to element modelu konstrukcji prętowej odzwierciedlający spo-

sób konstrukcji prętowej podparcia, a tym sam zapewnienia jej

RM_WIN_11 OPIS ELEMENTÓW MODELU KONSTRUKCJI PRĘTOWEJ CADSIS


geometrycznej niezmienności. Podpory kojarzone są tylko z wę-

złami, a ich rodzaje ukazuje Rys. 2.

Niezależnie od typu podpory możliwe jest zadawanie wymuszeń

kinematycznych (osiadań) oraz nadawania cech sprężystych w kie-

runkach ograniczeń realizowanych przez te podpory.

Obciążenie jest to element modelu konstrukcji prętowej odzwierciedlający spo-

sób działania obciążeń na konstrukcję. Możliwe jest modelowanie

rodzajów obciążenia pokazanych na rysunku 3:

Wszystkie obciążenia traktowane są jako przęsłowe czyli przypi-

sywane do prętów. Położenie obciążenia jest dowolne, zarówno co

do miejsca jak i kierunku działania względem osi pręta.

T

moment skupiony

ciągłe - rozłożone liniowo

ciągłe - rozłożone trapezowo

temperatura

siła skupiona

Rodzaj: Symbol:

Rys. 3 - rodzaje obciążeń

CADSIS UŻYTKOWANIE PROGRAMU RM_WIN_11


UŻYTKOWANIE PROGRAMU

Elementy sterowania programem

Główne okno robocze

główne menu

pasek narzędzi

okno statusu

Rys. 4 - Główne okno aplikacji RM_WIN

Ogólne zasady sterowania programem i używania jego opcji są oparte na

konwencji typowej dla aplikacji systemu Windows. A więc użytkownik, który

korzysta z aplikacji dla Windows, może - po zainstalowaniu programu

RM_WIN - bezpośrednio przystąpić do pracy z programem. W tym celu należy

załadować program do pamięci komputera, co polega na podwójnym kliknięciu

klawiszem myszy na ikonie programu RM_WIN. Po załadowaniu programu na

ekranie monitora pojawi się główne okno aplikacji. Do interakcji użytkownika z

programem służą następujące elementy sterowania:

menu główne

okna robocze opcji

pasek narzędzi

okno statusu opcji

okna dialogowe

Menu główne: jest menu rozwijalnym, które zapewnia dostęp do poszczegól-

nych podopcji aplikacji. Struktura menu odzwierciedla metodykę postępowania

związaną z analizą statyczną konstrukcji. W poszczególnych opcjach głównych

zgrupowane są opcje, które są merytorycznie powiązane z opcjami głównymi:

RM_WIN_11 UŻYTKOWANIE PROGRAMU CADSIS


Po

mo

c

Pom

oc k

onte

ksto

wa

Akt

ual

izu

j pro

gram

y

O „

RM

_WIN

”...

Okn

a

Zoo

m

Zoo

m 1

:2

Au

to-z

oo

m

Ułó

ż o

bo

k

Kas

kad

a

Zam

knij

wsz

ystk

ie

Up

orz

ądku

j iko

ny

Lista okiem

Par

ame

try

Par

ame

try

aplik

acji

Wyn

iki

Nap

ręże

nia

Siły

prz

ekr

ojo

we

Re

akcj

e-w

ęzł

y

Prz

emie

szcz

en

ia

Dłu

gośc

i wyb

ocz

enio

we

Stal

- P

N-9

0/B

-03

200

Stal

– P

N-E

N 1

99

3

Stal

- P

ołą

cze

nia

Stal

- Ś

rod

nik

fal

isty

Stal

- D

źwig

ar a

żuro

wy

Żelb

et

- P

N-8

-03

26

4:2

002

Żelb

et

- P

N/8

4/B

-03

26

4

Dre

wn

o –

PN

-B-0

3150

:200

0

Dre

wn

o –

PN

-81

/B-0

31

50

Teo

ria

II-g

o r

zęd

u

Imp

erf

ekc

je

Ob

wie

dn

ie

Ko

mb

inac

je o

bci

ąże

ń…

Ob

licze

nio

we

Ch

arak

tery

styc

zne

Ob

ciąż

en

ia

De

fin

iow

anie

List

a o

bci

ąże

ń

Zest

awie

nie

ob

c.

Gru

py

ob

ciąż

eń

Re

lacj

e g

rup

ob

c.

Ko

mb

inac

je g

rup

o

bc.

Ge

om

etr

ia

De

fin

iow

anie

Prę

ty

Węz

ły

Zmia

na n

umer

acji p

rętó

w

Zmia

na n

umer

acji w

ęzłó

w

Imp

erf

ekc

je

Gen

erow

anie

ukł

adu

>

Prz

ekr

oje

List

a p

rze

kro

jów

Kat

alo

gi..

.

Par

ame

tryc

zne…

Mat

eri

ały

...

Plik

i

No

we

zad

anie

...

Otw

órz

...

Zap

isz

Zap

isz

jako

...

Me

tryk

a ..

.

Usu

ń z

adan

ie ..

.

Ko

piu

j zad

anie

...

Ko

piu

j pro

jekt

...

Usu

ń p

liki

>

Dru

kuj .

..

Wyj

ście

List

a o

sta

tnio

uży

-w

an

ych

za

da

ń

Struktura menu głównego aplikacji RM_WIN



Opis opcji programu

Pliki

Opcja Pliki menu głównego grupuje wszystkie funkcje i usługi programu

związane z archiwizacją oraz dokumentowaniem zadań.

W celu wygodniejszego zarządzania zadaniami archiwalnymi przyjęto dwu-

poziomową strukturę folderów do ich archiwizacji. Pierwszy poziom zawiera

foldery tzw. projektów, których nazwy określane są przez użytkownika. Drugi

poziom stanowią pliki poszczególnych zadań tworzonych w ramach danego pro-

jektu. Domyślnie - po zainstalowaniu programu RM_WIN - pierwszy poziom

archiwizacji stanowi katalog o nazwie PROJEKTY, który jest tworzony w folderze

pakietu RM2D o lokalizacji wskazanej w trakcie jego instalowania (domyślnie:

C:\CADSIS). Lokalizacja folderu projektów nie jest obligatoryjna i użytkownik

może wskazać inny folder projektów w zakładce Foldery dyskowe okna Para-metry otwierany za pomocą polecenia menu Parametry/Parametry aplikacji… przy zachowaniu dwupoziomowości archiwum.

Nowe zadanie Polecenie rozpoczęcia pracy nad nowym zadaniem. Domyślnie program po załadowaniu gotowy jest do rozpoczęcia pracy nad nowym zadaniem, przy czym bieżącym katalogiem projektu jest katalog, do którego zapisano lub odczytano zadanie w poprzed-niej sesji z programem RM_WIN. W trakcie pracy z progra-mem - w dowolnym momencie - można rozpocząć pracę nad nowym zadaniem. Wybranie tej opcji powoduje usunięcie z pamięci danych aktualnego zadania i załadowanie domyślnej li-sty przekrojów zadania. Jeśli aktualne zadanie nie zostało wcze-śniej zapisane, to pojawi się stosowny komunikat ostrzegawczy.

Otwórz ... Załadowanie zadania z katalogu aktualnego projektu. W trakcie pracy z programem, w dowolnym momencie, można pobrać z katalogu aktualnego projektu zadanie archiwalne. Wybranie tej opcji powoduje usunięcie z pamięci danych aktualnego zadania i załadowanie do pamięci komputera danych zadania pobranego. Jeśli aktualne zadanie nie zostało wcześniej zapisane, to pojawi się stosowny komunikat ostrzegawczy.

Zapisz Zapis danych zadania do katalogu aktualnego projektu. Każde zadanie zapisywane jest w postaci dwóch plików dyskowych o tych samych nazwach lecz różnych rozszerzeniach, a miano-wicie: nazwa.rmt i nazwa.rms. Zapis zadania dokonywany jest pod aktualną jego nazwą i w katalogu bieżącego projektu. Jeśli zadaniu nie nadano wcześniej nazwy, to przy próbie zapi-su program zażąda od użytkownika podania nazwy.

Zapisz jako ... Tak jak dla opcji Zapisz lecz z możliwością zmiany nazwy za-dania lub katalogu projektu.

Metryka ... Wypełnianie tzw. metryki pliku zadania zawierającej podsta-wowe informacje o zadaniu, które ułatwiają jego identyfikację przy przeglądaniu katalogu projektu.



Usuń zadanie... Usuwanie plików wskazanego zadania archiwalnego z katalo-gu aktualnego projektu. Przydatna do porządkowania katalogu projektu.

Kopiuj zadanie... Kopiowanie plików zadania z jednego katalogu projektu do innego. Przydatna w przypadku potrzeby wykonania archiwal-nej kopii zapasowej na dyskietce lub płycie kompaktowej.

Kopiuj projekt... Kopiowanie wszystkich zadań z jednego katalogu projektu do innego. Przydatna w przypadku potrzeby wykonania archiwal-nej kopii zapasowej projektu na dyskietce lub płycie kompak-towej.

Usuń pliki > Kombinatoryki - usunięcie pliku roboczego zadania (*.rmk) tworzonego przez procedurę automatycznego tworzenia kom-binacji grup obciążeń. Wymiarowania - usunięcie pliku zadania zawierającego dane związane z wymiarowaniem prętów (*.rmw). Polecenia te zaleca się wykonać w przypadku "zawieszenia" programu lub awarii systemu - bez możliwości zapisu dokona-nych zmian. W takich przypadkach może zachodzić niezgod-ność pomiędzy poszczególnymi plikami zadania.

Drukuj... Wydruk dokumentacji zadania. Opcja wyposażona w szereg przełączników i parametrów umożliwiających selektywne spo-rządzenie dokumentu zadania. Wydruk ma formę tabelarycz-no-graficzną, a drukowane rysunki mogą być skalowane.

Wyjście Zakończenie pracy z programem (zamknięcie aplikacji).

Lista zadań Zawiera wykaz nazw zadań, które były ostatnio otwierane lub kreowane w programie, co pozwala na łatwy dostęp do tych zadań w kolejnych sesjach pracy z programem RM_WIN.

Przekroje

Lista przekrojów... Przygotowanie listy przekrojów zadania, które są następnie

przypisywane prętom ustroju przy pomocy innej opcji progra-

mu. Opcja ta umożliwia edycję przekrojów użytkownika (jed-

no- lub wielokształtownikowych, jednorodnych materiałowo

lub wielomateriałowych, tzw. zespolonych) oraz tzw. przekro-

jów wielogałęziowych stosowanych w konstrukcjach stalo-

wych i drewnianych. Każdy przekrój kreowany przez użyt-

kownika może składać się z dowolnej liczby kształtowników i

dowolnie usytuowanych względem siebie. Kształtowniki mogą

być pobierane z gotowych katalogów normowych (walcowane,

gięte i spawane) lub definiowane przez użytkownika. Lista

przekrojów zadania może być uzupełniana o przekroje z listy

innego zadania.



Katalogi... Polecenie do otwarcia okna dialogowego Katalog profili, w

którym możliwe jest zarządzanie katalogami znormalizowa-

nych kształtowników stalowych, giętych i walcowanych.

Parametryczne... Polecenie do otwarcia okna aplikacji Kreator profili parame-trycznych, która pozwala na kreowanie profili o dowolnym

kształcie oraz tworzenie katalogów tych profili. Użytkowanie

tej aplikacji jest opisane w odrębnym opracowaniu.

Materiały... Obsługa biblioteki materiałów zawierającej charakterystykę

mechaniczną materiałów przypisywanych kształtownikom

przekrojów.

Geometria

Definiowanie Otwarcie głównego okna roboczego do kreowania geometrii

schematu statycznego konstrukcji prętowej czyli jej modelu

obliczeniowego. Kreowanie schematu odbywa się w trybie

graficznym i polega na „rysowaniu” geometrii w oddzielnym

oknie aplikacji, a jest wspomagane wieloma funkcjami

usprawniającymi ten proces zarówno przy użyciu myszki jak i

klawiatury.

Pręty Otwarcie okna roboczego do określania właściwości prętów

poprzez przypisywanie przekrojów do prętów, zmianę schema-

tu prętów, dzielenie prętów poprzez tworzenie węzłów, usu-

wanie prętów.

Węzły Otwarcie okna roboczego do określania właściwości węzłów

poprzez deklarowanie lub usuwanie podpór, zmianę położenia

węzłów, usuwanie zbędnych węzłów, obracanie całego sche-

matu w jego płaszczyźnie.

Numeracja prętów... Otwarcie okna roboczego do zmiany porządku numerowania

prętów. Może być dokonana pojedynczo, grupowo i za pomocą

tzw. stemplowania sekwencyjnego.

Numeracja węzłów... Zmiana porządku numerowania węzłów. Może być dokonana

pojedynczo, grupowo i za pomocą tzw. stemplowania sekwen-

cyjnego.

Imperfekcje Zadawanie normowych imperfekcji geometrycznych prętom

konstrukcji pod kątem analizy jej wrażliwości na efekty II-go

rzędu wg teorii II-go rzędu.

Generowanie układu... Automatyczne kreowanie struktur prętowych o regularnej

geometrii (belki ciągłe, ramy prostokątne, kratownice, łuki)

oraz typowych struktur nieregularnych (wiązary dachowe, ra-

my portalowe i inne).



Obciążenia

Definiowanie Zadawanie obciążeń konstrukcji. Obciążenia mogą mieć postać:

siły skupionej,

momentu skupionego,

rozłożoną liniowo,

rozłożoną trapezowo,

temperatury

i są przypisywane do prętów oraz do grupy stanowiącej mery-

torycznie wydzielony schemat obciążeń. Każde obciążenie

może być dowolnie zorientowane względem pręta, zarówno co

do kierunku jak i położenia na pręcie. Operacja grupowego

kreowania obciążeń pozwala na szybkie utworzenie obciążeń

tego samego typu.

Lista obciążeń Wyświetlanie obciążeń w formie listy z możliwościami ich

modyfikacji, powielania, usuwania.

Grupy obciążeń Deklarowanie charakteru poszczególnych grup obciążeń wg za-

sad ustanowionych w polskich normach obciążeniowych, tzn:

określenie rodzaju obciążenia (stałe, zmienne, wyjątkowe); okre-

ślenie jego znaczenia ze względu na kombinację obciążeń; za-

dawanie odpowiednich wartości częściowych współczynników

bezpieczeństwa; zadawanie współczynników określających dłu-

gotrwałą część obciążeń zmiennych. Oprócz tego możliwe jest

nadawanie nazw poszczególnym grupom obciążeń.

Zestawienie obciążeń Wywołanie podprogramu RM-OBC do sporządzania zestawie-

nia obciążeń wg polskich norm określających zasady ustalania

i przyjmowania wartości poszczególnych rodzajów obciążeń.

Relacje grup obciążeń Określanie tabeli relacji logicznych pomiędzy grupami obcią-

żeń. Polega to na deklarowaniu kontekstu dla automatycznego

i półautomatycznego tworzenia kombinacji grup obciążeń przy

wyznaczaniu obwiedni, co pozwala na automatyczne wyklu-

czenie z obliczeń kombinacji nierealistycznych merytorycznie

(np. jednoczesne parcie wiatru z lewej i prawej strony).

Kombinacje grup obciążeń Deklarowanie tzw. klas kombinacji. Umożliwia określanie wa-

runków półautomatycznego tworzenia kombinacji obciążeń.

Pozwala to na uzyskanie obwiedni w przypadku większej licz-

by grup obciążeń, przy której wykonanie przez program pełnej

(automatycznej) kombinatoryki nie jest możliwe do wykonania

w realnie akceptowanym czasie.



Wyniki

Naprężenia Wyznaczanie rozkładów naprężeń względnych wzdłuż skrajnych

włókien prętów oraz rzeczywistych w płaszczyźnie dowolnie

wskazanego przekroju pręta. Rozkłady naprężeń - wyświetlane w

odrębnym oknie aplikacji - mają postać wyskalowanych wykre-

sów i mogą być selekcjonowane względem rodzaju materiałów.

Funkcja wyszukiwania naprężeń ekstremalnych pozwala na okre-

ślenie miejsca i wartości tych naprężeń.

Siły przekrojowe Wyznaczanie rozkładów sił przekrojowych (momenty zginają-

ce, siły poprzeczne, siły osiowe). Rozkłady sił przekrojowych -

wyświetlane w odrębnym oknie aplikacji - mają postać wyska-

lowanych wykresów i mogą być przełączane względem ich ro-

dzaju. Funkcja wyszukiwania sił ekstremalnych pozwala na

określenie miejsca i wartości tych sił. Wyszukiwanie może do-

tyczyć wyspecyfikowanej grupy prętów.

Reakcje-Węzły Wyznaczanie i prezentacja reakcji podpór, przemieszczeń wę-

złów oraz weryfikacja warunków równowagi węzłów. W od-

rębnym oknie programu wyświetlany jest schemat konstrukcji

wraz z symbolami i wartościami reakcji podpór.

Przemieszczenia Wyznaczanie i prezentacja deformacji konstrukcji. W odręb-

nym oknie programu wyświetlany jest schemat konstrukcji

oraz wyskalowany wykres przemieszczeń w postaci przesunięć

i ugięć poszczególnych prętów. Funkcja wyszukiwania pozwa-

la na wyszukanie pręta o największej wartości miary deforma-

cji wyrażonego jako iloraz długości pręta do efektywnej strzał-

ki ugięcia pręta.

Długości wyboczeniowe Wyznaczanie długości wyboczeniowych dla poszczególnych

prętów i prezentacja form ich wyboczenia. Wielkości te są wy-

znaczane metodą opisaną w dalszej części niniejszej instrukcji.

Generalnie metoda ta polega na analizie zagadnienia Euler'a

pręta zastępczego, w którym oddziaływania sąsiednich prętów

(połączonych z analizowanym prętem) zastąpiono działaniem

mechanicznie ekwiwalentnych sprężyn.

Stal - PN-90/B-03200 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg normy PN-90/B-03200 określającej zasady obliczeń i wymiarowania

prętów konstrukcji stalowych. Działanie tej opcji polega na

załadowaniu opcjonalnej biblioteki rm_stal.dll realizującej za-

sady tej normy dla wybranego pręta schematu statycznego

konstrukcji w oknie roboczym tej opcji. Warunkiem prawi-

dłowego zadziałania tej opcji w odniesieniu do wybranego prę-

ta jest to, aby przekrojowi wybranego pręta był przypisany ma-

teriał z grupy „stal90” biblioteki materiałów.



Stal - PN-EN 1993 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg PN-EN

1993 określającej zasady obliczeń i wymiarowania prętów

konstrukcji stalowych. Działanie tej opcji polega na załado-

waniu opcjonalnej biblioteki rm_st1993.dll realizującej zasady

tej normy dla wybranego pręta schematu statycznego kon-

strukcji w oknie roboczym tej opcji. Warunkiem prawidłowego

zadziałania tej opcji w odniesieniu do wybranego pręta jest to,

aby przekrojowi wybranego pręta był przypisany materiał z

grupy „stal1993” biblioteki materiałów.

Stal – Połączenia Zintegrowane wymiarowanie połączeń prętów stosowanych w

konstrukcjach stalowych wg norm PN-90/B-03200 i PN-B/84-

03215 / PN-B-03215:1998 określających zasady ich obliczeń

oraz wymiarowania. Działanie tej opcji polega na załadowaniu

opcjonalnej biblioteki rm_spol.dll realizującej zasady tych

norm dla wybranego węzła schematu statycznego konstrukcji

w oknie roboczym tej opcji.

Stal - Środnik falisty Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych

zaprojektowanych jako dźwigary ze środnikiem falistym wg

przepisów ustanowionych przez producenta dźwigarów typu

SIN. Działanie tej opcji polega na załadowaniu opcjonalnej bi-

blioteki rm_sin.dll realizującej zasady przepisów specjalnych -

opracowanych przez producenta tych dźwigarów - dla wybra-

nego pręta schematu statycznego konstrukcji w oknie robo-

czym tej opcji. Warunkiem prawidłowego zadziałania tej opcji

jest przypisanie wybranemu prętowi przekroju w formie defi-

niowanego dwuteownika spawanego z właściwością „środnik falisty” przy sporządzaniu listy przekrojów.

Stal - Dźwigar ażurowy Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych za-

projektowanych jako dwuteowe dźwigary ażurowe wg zasad

zaczerpniętych z monografii M. Łubiński, A. Filipowicz,

W. Żółtowski, Konstrukcje metalowe, Część I, Podstawy pro-

jektowania, Arkady W-wa 2000. Działanie tej opcji polega na

załadowaniu opcjonalnej biblioteki rm_azur.dll realizującej

w/w zasady dla wybranego pręta schematu statycznego kon-


zadziałania tej opcji jest przypisanie wybranemu prętowi prze-

kroju w formie dwuteownika walcowanego z atrybutem „ażu-rowy” przy sporządzaniu listy przekrojów.

Żelbet - PN-B-03264:2002 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg PN-B-



03264:2002, określającej zasady obliczeń i wymiarowania dla

konstrukcji żelbetowych. Działanie tej opcji polega na zała-

dowaniu opcjonalnej biblioteki rm_zelb.dll realizującej zasady

tej normy dla wybranego pręta schematu statycznego kon-


zadziałania tej opcji jest przydzielenie przypisanemu przekro-

jowi do pręta materiału z grupy „beton 2002” przy sporządza-

niu listy przekrojów.

Żelbet - PN-84/B-03264 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg PN-84/B-

03264 określającej zasady obliczeń i wymiarowania dla kon-

strukcji betonowych i żelbetowych. Działanie tej opcji polega

na załadowaniu opcjonalnej biblioteki rm_zb84.dll realizującej

zasady tej normy dla wybranego pręta schematu statycznego

konstrukcji w oknie roboczym tej opcji. Warunkiem prawi-

dłowego zadziałania tej opcji jest przydzielenie przypisanemu

przekrojowi do pręta materiału z grupy „beton 84” przy spo-

rządzaniu listy przekrojów.

Drewno - PN-B-03150:2000 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg PN-B-

03150:2000, określającej zasady obliczeń i wymiarowania dla

konstrukcji drewnianych. Działanie tej opcji polega na zała-

dowaniu opcjonalnej biblioteki rm_drew.dll realizującej zasa-

dy tej normy dla wybranego pręta schematu statycznego kon-


zadziałania tej opcji jest przydzielenie przypisanemu przekro-

jowi do pręta materiału z grupy „drewno 2000” przy sporzą-

dzaniu listy przekrojów.

Drewno - PN-81/B-03150 Zintegrowane wymiarowanie prętów konstrukcji wg PN-81/B-

03150, określającej zasady obliczeń i wymiarowania dla kon-

strukcji drewnianych. Działanie tej opcji polega na załadowa-

niu opcjonalnej biblioteki rm_dr81.dll realizującej zasady tej

normy dla wybranego pręta schematu statycznego konstrukcji

w oknie roboczym tej opcji. Warunkiem prawidłowego zadzia-

łania tej opcji jest przydzielenie przypisanemu przekrojowi do

pręta materiału z grupy „drewno 81” przy sporządzaniu listy

przekrojów.

Teoria II rzędu Włącznik wykonania obliczeń wg. teorii II-go rzędu. Jej włączenie

sprawia, że wyniki obliczeń, o których mowa wyżej, będą wyko-

nane zgodnie z założeniami teorii II-go rzędu czyli z uwzględnie-

niem interakcji sił osiowych i momentów zginających.

Imperfekcje Włącznik uwzględnienia imperfekcji w obliczeniach wg. teorii

II-go rzędu. Jego włączenie sprawia, że we wszystkich wyni-



kach obliczeń będą uwzględnione efekty II-go rzędu spowo-

dowane zadanymi imperfekcjami.

Obwiednie Włącznik, którego włączenie sprawi, że wynikiem analizy sta-

tyczno-kinematycznej będą obwiednie naprężeń, sił przekro-

jowych, przemieszczeń i reakcji.

Kombinacje obciążeń… Polecenie rozszerzające w tej pozycji listę menu Wyniki o

ustawienia bezpośrednio związane z warunkami tworzenia

kombinacji grup obciążeń. Rozszerzenie menu zawiera listę

przełączników i włączników, które generalnie służą do wyboru

normy, wg której mają być realizowane reguły tworzenia

kombinacji grup obciążeń, tj. wg PN-82/B-02000 lub wg PN-

EN 1900:

Grupa przełączników w sekcji górnej służy do wyboru normy,

wg której ma być realizowana kombinatoryka grup obciążeń.

Wybór przełącznika Auto sprawi, że program automatycznie

dokona wyboru normy tak, że jeśli co najmniej jeden pręt

schematu konstrukcji będzie miał przydzielony przekrój z

przypisanym materiałem o klasyfikacji w PN-EN, to kombina-

toryka zostanie wykonana wg PN-EN 1900. W przeciwnym

razie – wg PN-82/B-02000.

Włączniki dolnej sekcji rozszerzonego menu dotyczą ustawień

wyłącznie kombinatoryki realizowanej wg PN-EN 1900, a

mianowicie:

Włącznik Alternatywne kombinacje obliczeniowe PN-EN słu-

ży do wyboru alternatywnych reguł tworzenia kombinacji od-

działywań (obciążeń) dla granicznych STR i GEO, w miejsce

podstawowych.

Włącznik Wariantowanie wiodących obc. zmiennych służy

do wymuszenia dodatkowego wariantowania danej kombinacji

grup obciążeń polegającego na tym, że w każdym wariancie

inne jest obciążenie zmienne jako wiodące.

Włącznik Zalecane wartości γf wg PN-EN służy do przypisania

grupom obciążeń współczynników zalecanych przez PN-EN

1900 w załączniku A.

Obliczeniowe Przełącznik, którego wybór spowoduje, że obliczenia zostaną

wykonane dla obliczeniowych wartości obciążeń.



Charakterystyczne Przełącznik, którego wybór spowoduje, że obliczenia zostaną

wykonane dla charakterystycznych wartości obciążeń.

Parametry

Parametry Aplikacji ... Otwarcie okna dialogowego Parametry grupującego elementy

kontrolne służące do określania parametrów domyślnych apli-

kacji RM_WIN. Mają one charakter globalny, a od ich ustale-

nia zależy działanie niektórych opcji i funkcji programu.

Szczegółowe omówienie znaczenia i roli parametrów progra-

mu zawarte jest w systemie pomocy programu RM_WIN.

Numeracja prętów i węzłów Przełącznik do wyświetlania lub ukrywania numeracji prętów i

węzłów ukazywanych w oknach roboczych poszczególnych

opcji na schemacie konstrukcji.

Schemat obciążeń Przełącznik do wyświetlania lub ukrywania obciążeń ukazy-

wanych w oknach roboczych poszczególnych opcji wyników

na schemacie konstrukcji. Po jego włączeniu na schemacie

ukazywane są obciążenia należące do aktywnych grup obcią-

żeń, dla których zostały wykonane obliczenia.

Linie wymiarowe Przełącznik do wyświetlania lub ukrywania kontrolnych linii

wymiarowych ukazywanych w oknach roboczych poszczegól-

nych opcji na schemacie konstrukcji.

Wartości Przełącznik do wyświetlania lub ukrywania wartości rzędnych

wykresów ukazywanych w oknach roboczych poszczególnych

opcji wyników na schemacie konstrukcji.

Parametry opcji ... Określanie parametrów mających wpływ na działanie niektó-

rych opcji programu oraz sposób wizualizacji okien roboczych

tych opcji.

Okna

Zoom Powiększanie skali wyświetlania schematu konstrukcji w ok-

nach roboczych opcji. Pozwala na wybranie fragmentu rysun-

ku, który ma być powiększony do rozmiarów okna roboczego.

Wraz ze powiększeniem następuje proporcjonalne powiększe-

nie poszczególnych elementów graficznych rysunku (grubość

linii prętów, węzły, numeracja).

Zoom 1:2 Dwukrotne automatyczne pomniejszanie skali wyświetlania

schematu konstrukcji w oknach roboczych opcji.. Wraz ze po-



mniejszeniem następuje proporcjonalne zmniejszenie poszcze-

gólnych elementów graficznych rysunku (grubość linii prętów,

węzły, numeracja).

Auto-Zoom Automatyczne dostosowanie skali wyświetlania rysunków do

rozmiarów fizycznych okna roboczego czyli tzw. centrowanie.

Ułóż obok Automatyczne rozmieszczenie wszystkich otwartych okien po-

szczególnych opcji sąsiadująco, z wykorzystaniem całego okna

głównego aplikacji RM_WIN. Przydatne, gdy zachodzi po-

trzeba wizualizacji obrazu konstrukcji dla porównania wyni-

ków obliczeń lub sprawdzenia poprawności danych wzajemnie

powiązanych.

Kaskada Automatyczne rozmieszczenie wszystkich otwartych okien po-

szczególnych opcji kaskadowo, z wykorzystaniem całego okna

głównego aplikacji RM_WIN. Przydatne, gdy zachodzi potrze-

ba częstego przełączania pomiędzy poszczególnymi oknami.

Zamknij wszystkie Automatyczne zamknięcie wszystkich otwartych okien robo-

czych opcji.

Uporządkuj ikony Automatyczne uporządkowanie ikon wszystkich otwartych

okien, które wcześniej zostały zwinięte do ikony.

Lista okien Zawiera nazwy otwartych okien aplikacji RM_WIN, a jej za-

wartość zmienia się w trakcie wywoływania różnych opcji

programu. Służy do przełączania (uaktywniania) okien za po-

średnictwem menu, co jest szczególnie przydatne w przypadku

wzajemnego przysłaniania się okien.

Pomoc

Pomoc kontekstowa Wywołanie systemu pomocy dla aplikacji RM_WIN i ukaza-

nie tematu bezpośrednio związanego z aktywną opcją aplika-

cji, co można osiągnąć również przez użycie klawisza [F1].

Informacje systemu pomocy dla aplikacji RM_WIN są udo-

stępniane przez system pomocy środowiska Windows. Opis

posługiwania się opcjami i funkcjami tego systemu jest osią-

galny przez użycie klawisza [F1] w momencie wyświetlania in-

formacji systemu pomocy dla aplikacji RM_WIN. Warunkiem

poprawnego działania systemu pomocy jest obecność plików

rm-win.chm w katalogu aplikacji RM_WIN.

Aktualizuj programy Inicjowanie procedury umożliwiającej uaktualnienie progra-

mów w tzw. trybie „on line”. Wykonanie tego polecenia skut-



kuje zamknięciem programu RM-WIN i uruchomieniem insta-

latora „Instalator Cadsis”, którego niektóre aspekty działania

opisane są w punkcie Instalacja programu w komputerze.

O „RM-Win”... Wyświetlenie okna informacyjnego o wersji programu, jego

autorach, danych o użytkowniku oraz daty następnej autoryza-

cji klucza.

Rys. 5 - Okno robocze opcji

Okna robocze opcji: są tworzone automatycznie dla opcji związanych z kreowa-

niem elementów konstrukcji oraz prezentacji wyników analizy, a mianowicie:

edycja przekrojów zadania

kreowanie geometrii konstrukcji

specyfikacja prętów

specyfikacja węzłów

zmiana numeracji prętów

zmiana numeracji węzłów

zadawanie imperfekcji

deklarowanie obciążeń

prezentacja naprężeń

prezentacja sił przekrojowych

prezentacja reakcji

prezentacja przemieszczeń i deformacji prętów

prezentacja długości wyboczeniowych

wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych wg PN-90/B-03200

wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych wg PN-EN 1993

Przyciski systemowe

Pasek tytułowy okna

Obszar roboczy



wymiarowanie połączeń prętów stalowych wg PN-90/B-03200, PN-85/B-

03215 i PN-B-03215:1998

wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych zaprojektowanych jako dźwiga-

ry ze środnikiem falistym typu SIN

wymiarowanie prętów konstrukcji stalowych zaprojektowanych jako dwu-

teowe dźwigary ażurowe

wymiarowanie prętów konstrukcji żelbetowych wg PN-B-03264:2002

wymiarowanie prętów konstrukcji żelbetowych wg PN-84/B-03264

wymiarowanie prętów konstrukcji drewnianych wg PN-B-03150:2000

wymiarowanie prętów konstrukcji drewnianych wg PN-81/B-03150

Okna robocze dla wszystkich wyżej wymienionych trybów pracy programu

są zarządzane za pomocą standardowego mechanizmu aplikacji wielodokumen-

towych (ang. MDI), co oznacza, że mają jednolity styl i są zaopatrzone w ele-

menty kontrolne służące do zarządzania nimi, a mianowicie:

obszar roboczy, w którym dokonywana jest wizualizacja schematu ustroju

związana z odpowiadającą danemu oknu opcją,

listwa tytułowa zawierająca nazwę-identyfikator okna, skojarzoną z nazwą

opcji programu dla której to okno jest tworzone,

przyciski systemowe służące do: maksymalizacji, minimalizacji, zwijania do

ikony i przywracania okna,

Szczegóły na temat operacji ekranowych wymienionych elementów kontrol-

nych okna roboczego są zawarte w systemie pomocy systemu Windows i w

podręczniku jego użytkowania.

Domyślnie nowo tworzone okno robocze opcji jest rozwijane na cały obszar

głównego okna roboczego aplikacji RM_WIN ale jego wielkość i pozycja w

oknie głównym może być w każdej chwili zmieniona. Do tego celu służą pole-

cenia opcji Okna.

Jednocześnie może być otwarte kilka okien roboczych opcji, co pozwala na

równoległą pracę w kilku trybach pracy z programem i kontrolowania skutków

dokonywanych zmian w różnych aspektach.

Pasek narzędzi: Jest usytuowany pionowo z lewej strony głównego okna apli-

kacji, składający się z ikon (piktogramów) stanowiących skróty często używa-

nych funkcji w danej opcji programu.

Każda ikona paska narzędzi stanowi przycisk, którego kliknięcie powoduje

natychmiastowe wykonanie przypisanej mu operacji, a mianowicie:

- wywołanie kontekstowego systemu pomocy dla aplikacji RM_WIN,

- czytanie zadania z dyskowego katalogu zadań,

- zapis zadania do bieżącego, dyskowego katalogu zadań,

- zamknięcie aplikacji RM_WIN - wyjście z programu,

- wywołanie opcji wydruku,



- automatyczne centrowanie rysunku wyświetlanego w oknie roboczym

opcji,

- automatyczne dwukrotne zmniejszenie rysunku wyświetlanego w oknie

roboczym opcji,

- wywołanie trybu dowolnego powiększania rysunku wyświetlanego

w oknie roboczym opcji,

- usuwanie elementów konstrukcji,

- automatyczne wyszukiwanie wartości ekstremalnych wyników obli-

czeń,

- wygaszanie lub wyświetlanie symboli obciążeń na rysunku schematu

konstrukcji,

- wygaszanie lub wyświetlanie numerów prętów i węzłów na schemacie

konstrukcji,

- wygaszanie lub wyświetlanie linii wymiarowych na rysunku schematu

konstrukcji,

- wygaszanie lub wyświetlanie wartości liczbowych rzędnych wykresów,

- wywołanie trybu sekwencyjnej zmiany numeracji prętów lub węzłów,

- wywołanie trybu przypisywania przekrojów do prętów poprzez stem-

plowanie,

- wyświetlanie liczbowej charakterystyki geometrycznej przekroju w ok-

nie edycji przekroju,

- wywołanie opcji dzielenia pręta (tworzenia nowego węzła),

- obracanie kształtownika w przekroju,

- obracanie całej konstrukcji prętowej - w opcji Właściwości węzłów lub

całego przekroju - przy jego edycji,

- pobranie nowego kształtownika przy edycji przekroju,

- dodanie nowego obciążenia do pręta,

- wyświetlanie diagramu stopnia wykorzystania nośności prętów, co jest

dostępne z poziomu okien roboczych opcji:

Wyniki-Naprężenia, Wyniki - Stal-PN-90/B-03200 Wyniki - Drewno-PN-B-03150:2000 Wyniki - Drewno-PN-81/B-03150,

- automatyczna symetryzacja schematu ustroju polegająca na dołączeniu

zwierciadlanego odbicia aktualnej części schematu w opcji Geometria - Węzły.



- umieszczanie w schowku systemu Windows struktur danych

związanych z wymiarowaniem aktywnego pręta w opcjach: Wyniki - Stal-PN-90/B-03200 Wyniki - Stal-Środnik falisty Wyniki - Stal-Dźwigar ażurowy Wyniki - Żelbet-PN-B-03264:2002

Wyniki - Żelbet-PN-84/B-03264, Wyniki - Drewno-PN-B-03150:2000 Wyniki - Drewno-PN-81/B-03150

z myślą kopiowania tych danych do do danych innego pręta.

- kopiowanie ze schowka - uprzednio w nim umieszczonej - struktury

danych związanej z wymiarowaniem pręta w opcjach: Wyniki - Stal-PN-90/B-03200 Wyniki - Stal-Środnik falisty Wyniki - Stal-Dźwigar ażurowy Wyniki - Żelbet-PN-B-03264:2002

Wyniki - Żelbet-PN-84/B-03264, Wyniki - Drewno-PN-B-03150:2000 Wyniki - Drewno-PN-81/B-03150

do danych wymiarowania aktywnego pręta, czyli - po prostu -

powielanie danych wymiarowania na pręty o podobnych warunkach i

parametrach wymiarowania.

Każde okno robocze opcji jest wyposażone w indywidualny pasek narzędzi, w skład którego wchodzą tylko te przyciski, którym odpowiadają dostępne w danym momencie funkcje.

Okno statusu: .Jest usytuowane w dolnej części głównego okna aplikacji

RM_WIN i jest ściśle związane z aktywnym oknem roboczym.

Okno statusu służy do wyświetlania najistotniejszych informacji mających

związek z aktywnym oknem roboczym danej opcji. Informacje te są merytorycz-

nie pogrupowane w prostokątnych polach wypełnionych kolorem szarym. Niektó-

re z tych pól pełnią rolę przycisków, co można rozpoznać po ich cieniowanych

krawędziach. Oznacza to, że kliknięcie myszką na tym polu lub użycie kombina-

cji klawiszy [Ctrl]+<podkreślona litera nazwy elementu pola> spowoduje poja-

wienie się okna dialogowego, którego elementy kontrolne mają związek z infor-

macjami wyświetlanymi w polu okna statusu pełniącym rolę przycisku.

Okna dialogowe: Są to okna specjalnego typu przeznaczone do wyświetlania i

modyfikowania fragmentarycznych informacji związanych z zadaniem.

Okno dialogowe jest wyświetlane doraźnie, tzn. na czas wykonania operacji na

jego elementach kontrolnych i wszelkie polecenia pochodzące z klawiatury lub od

myszy dotyczą tylko tego okna. W celu zamknięcia okna dialogowego należy

użyć element kontrolny zamknięcia (najczęściej są to przyciski OK, Anuluj, Za-

mknij).

Oprócz elementów kontrolnych, takich jak:

pola liczbowe,



przełączniki,

listy,

przyciski,

właściwych dla danego dialogu, każde okno dialogowe jest wyposażone jest w:

listwę tytułową, w której wyświetlana jest nazwa dialogu.

przycisk zamknięcia - systemowe narzędzie zamknięcia (ukrycia) okna dia-

logowego.

Elementy kontrolne okna dialogowego

przycisk zamknięcia listwa tytułowa

Rys. 6 - okna dialogowe

RM_WIN_11 ZAGADNIENIA OGÓLNE CADSIS


ZAGADNIENIA OGÓLNE

Postawy teoretyczne algorytmów obliczeniowych

Podstawą teoretyczną algorytmu obliczeń jest liniowa - zarówno pod wzglę-

dem geometrycznym jak i fizycznym - teoria pręta, a zastosowana w algorytmie

metoda analizy statycznej i kinematycznej układów prętowych jest odpowiednio

zmodyfikowaną metodą przemieszczeń uwzględniającą zarówno odkształcenia

wywołane momentami zginającymi jak i siłami osiowymi. Dzięki tej metodzie

uzyskiwane w programie wyniki obliczeń statycznych i kinematycznych mają

charakter ścisły w ramach liniowej teorii pręta pryzmatycznego.

Zastosowana parametryzacja elementów (prętów) modelu obliczeniowego

układu prętowego została pomyślana w taki sposób, że model obliczeniowy cał-

kowicie pokrywa się z - kreowanym przez użytkownika - modelem (schematem)

geometrycznym ustroju, tzn. przy agregacji układu równań nie dokonuje się do-

datkowego podziału prętów na elementy, a wyniki odnoszące się do prętów (siły

przekrojowe, ugięcia) są wyznaczane w sposób algebraiczny.

Algorytm obliczeń według teorii II-go rzędu wywodzi się ze ścisłego ujęcia

wariacyjnego zagadnienia, co gwarantuje dobrą dokładność rozwiązania zadania

nawet przy najbardziej skomplikowanych układach prętowych.

Szczegółowy opis algorytmu obliczeń wg teorii II-go rzędu przedstawiony jest

w artykule pt. „Analiza statyczna płaskich konstrukcji prętowych wg teorii

II-go rzędu za pomocą pakietu RM”, zamieszczonym w miesięczniku Inży-

nieria i Budownictwo, nr 7/94.

Naprężenia wyznaczane są według formuły ściskania ze zginaniem ukośnym,

przy założeniu zachowania płaskości przekroju po deformacji pręta.

Kombinacje obciążeń

Przez kombinację grup obciążeń należy rozumieć zestaw grup obciążeń, które

są kreowane w opcji Obciążenia, a oznaczane pojedynczymi literami alfabetu. A

więc maksymalna liczba grup obciążeń wynosi 24. Z każdą kombinacją grup

obciążeń jest stowarzyszony literał kombinacji będący ciągiem małych i dużych

liter alfabetu. Jeśli w literale kombinacji grup obciążeń występuje duża litera al-

fabetu - oznacza to, że wartości charakterystyczne obciążeń zaliczonych do gru-

py oznaczonej tą literą są mnożone przez pierwszy współczynnik obciążeniowy

γf, a w przypadku małej litery - wartości charakterystyczne są mnożone przez

drugi współczynnik obciążeniowy γf. Dotyczy to oczywiście wszelkich wyni-

ków, które mają być uzyskane dla obliczeniowych wartości obciążeń.

Wszelkie obliczenia wykonywane przez program RM_WIN są mogą być prze-

prowadzane dla tzw. aktualnej kombinacji grup obciążeń lub dla uzyskania ob-

wiedni wyznaczanych wielkości statycznych lub kinematycznych - automatycz-

nie lub półautomatycznie.

Przy wyznaczaniu obwiedni wielkości statycznych i kinematycznych, czyli

przy wykonywaniu obliczeń z włączonym przełącznikiem Obwiednie, realizo-

wana jest procedura automatycznego generowania kombinacji grup obciążeń.

CADSIS ZAGADNIENIA OGÓLNE RM_WIN_11


Sposób działania tej procedury może być w pełni automatyczny (tryb domyślny)

lub półautomatyczny - określany poprzez tzw. klasy kombinacji, których dekla-

racja odbywa się w opcji Obciążenia / Kombinacje grup obc. W opcji tej można

zadeklarować 9 klas kombinacji składających się z dwóch łańcuchów znako-

wych Zawsze i Ewentualnie. Łańcuchy te mogą zawierać jedynie symbole grup

obciążeń oraz znaki „+” i „/”. Użycie znaku „/” między symbolami dwu lub

więcej grup obciążeń oznacza generowanie kombinacji, w których występuje

tylko jedna z wymienionych w danej sekwencji grup obciążeń (patrz przykłady

poniżej). Domyślnie wszystkie łańcuchy Zawsze inicjowana są jako puste, na-

tomiast łańcuch Ewentualnie pierwszej klasy kombinacji zawiera wszystkie

grupy obciążeń zdefiniowanych dla danego ustroju. W takiej sytuacji program

generuje wszystkie możliwe kombinacje istniejących grup obciążeń.

Uwaga: Deklarowanie tzw. klas kombinacji nie jest obowiązkowe i ma sens

wówczas, gdy - w związku z dużą liczbą grup obciążeń - czas konieczny

do wykonania procedury w pełni automatycznego tworzenia kombinacji

dla konkretnego zadania będzie zbyt długi.

Przykłady generowania kombinacji:

1. Zawsze: Ewentualnie: A+B+C+D Kombinacje:

1) 5) D 9) BC 13) ABD 2) A 6) AB 10) BD 14) ACD 3) B 7) AC 11) CD 15) BCD 4) C 8) AD 12) ABC 16) ABCD

2. Zawsze: A Ewentualnie: B+C+D Kombinacje:

1) A 5) ABC 2) AB 6) ABD 3) AC 7) ACD 4) AD 8) ABCD

3. Zawsze: Ewentualnie: A+B+C/D/E Kombinacje:

1) 5) AB 9) D 13) E 2) A 6) AC 10) AD 14) AE 3) B 7) BC 11) BD 15) BE 4) C 8) ABC 12) ABD 16) ABE

Sekwencja „C/D/E” powoduje generację kombinacji grup obciążeń tak jak dla trzech klas prostych: „A+B+C”, „A+B+D”, „A+B+E”.

4. Zawsze: A/B Ewentualnie: C/D+E Kombinacje:

1) A 5) AD 9) BE 13) BDE



2) AC 6) ADE 10) BCE 3) AE 7) B 11) BD 4) ACE 8) BC 12) BE

Zanim dla wygenerowanej kombinacji obciążeń zostaną przeprowadzone obli-

czenia statyczne sprawdzana jest jej zgodność z relacjami grup obciążeń zawarty-

mi w specjalnej tabeli (opcja Obciążenia / Relacje grup obc.). Relacje zawarte w

tej tabeli pozwalają na eliminację niedopuszczalnych kombinacji, które nie mogą

wstąpić ze względu na fizyczny charakter niektórych obciążeń. W tabeli relacji

można określić następujące relacje między dwoma grupami obciążeń:

wykluczenie jednoczesnego działania obciążeń (Np. Wiatr z lewej - wiatr

z prawej; Śnieg - temperatura latem),

łączne działanie obciążeń - obie grupy obciążeń muszą występować w danej

kombinacji,

warunkowe występowanie obciążeń - obciążenia jednej grupy mogą wystę-

pować tylko pod warunkiem występowania obciążeń drugiej grupy (Np. ob-

ciążenia poziome pochodzące od suwnicy mogą występować tylko wtedy,

gdy występują obciążenia pionowe od suwnicy).

Oprócz tego możliwe jest również określenie relacji dla pojedynczej, wybranej

grupy obciążeń:

Obciążenia nie występują - wykluczenie obciążeń danej grupy z kombinato-

ryki obciążeń,

Obciążenia występują zawsze (Np. obciążenia stale działające na ustrój nie

będące ciężarem własnym).

Jeżeli dana kombinacja obciążeń nie spełnia relacji grup obciążeń, wówczas nie

jest ona brana pod uwagę podczas wyznaczania obwiedni wielkości statycznych.

Przykłady relacji grup obciążeń:

Ad 1. a) Obciążenia B i C wykluczają się wzajemnie.

W obliczeniach nie uwzględniane są kombinacje, w których występują obie grupy, tzn. kombinacja nr: 9, 12, 15 i 16.

b) Obciążenia C i D występują łącznie.

W obliczeniach uwzględniane są tylko kombinacje, w których występują obie grupy, tzn. kombinacja nr: 11, 14, 15 i 16.

c) Obciążenia D występują pod warunkiem występowania ob-ciążeń A.

Nie uwzględniane są w obliczeniach kombinacje, w których występuje grupa D i nie występuje grupa A, tzn. kombinacja nr: 5, 10 i 11.

Ad 4. a) Obciążenia A występują zawsze.

W obliczeniach uwzględniane są tylko kombinacje, w których występuje grupa A, tzn. kombinacja o numerach od 1 do 6.



Kombinacje dla obliczeniowych wartości obciążeń

Program RM_WIN wykonuje obliczenia statyczne i kinematyczne dla obli-

czeniowych wartości obciążeń przy włączonej klauzuli Wyniki / Obliczeniowe.

Wartości te zależne są od częściowych współczynników bezpieczeństwa oraz od

aktualnej kombinacji obciążeń zmiennych.

Ustalanie wartości obliczeniowych obciążeń realizowane przez program

RM_WIN jest w pełni zgodne z normą PN-82/B-02000 (przy wybranym prze-

łączniku PN-82/B-02000 rozszerzonego menu polecenia Wyniki/Kombinacje obciążeń) lub wg PN-EN 1900 (przy wybranym przełączniku PN-EN 1900 roz-

szerzonego menu polecenia Wyniki/Kombinacje obciążeń) i odbywa się na pod-

stawie danych określonych w opcji Obciążenia / Grupy obciążeń.

Dla kombinacji podstawowych wg PN-82/B-02000 p.4.2.2. współczynniki

redukcji jednoczesności obciążeń (ψo) ustalane są na podstawie uszeregowania

obciążeń zmiennych występujących w danej kombinacji według ich znaczenia.

Temu celowi służy liczba Znaczenie definiowana w opcji Obciążenia / Grupy obciążeń. Liczba ta jest liczbą naturalną od 1 do 99 i służy jedynie określeniu

kolejności obciążeń wg ich znaczenia od najmniejszej liczb do największej. Na

postawie tej kolejności ustalany jest współczynnik redukcji jednoczesności ob-

ciążeń. Jeżeli kilka grup obciążeń posiada taką samą liczbę Znaczenie, wówczas

nadawana jest im ta sama wartość współczynnika ψo. W szczególności gdy

wszystkie grupy posiadają Znaczenie równe 1, to współczynnik ψo dla wszyst-

kich grupy obciążeń wynosi 1,0.

Przykład:

Dla grup obciążeń z przykładu 2 przypisane zostały znaczenia w nastę-pujący sposób:

A - obc. stałe; B - 3; C - 1; D - 2

Wartości współczynnika ψo dla poszczególnych kombinacje:

1) A 2) AB B - 1,0 3) AC C - 1,0 4) AD D - 1,0 5) ABC B - 0,9 C - 1,0 6) ABD B - 0,9 D - 1,0 7) ACD C - 1,0 D - 0,9 8) ABCD B - 0,8 C - 1,0 D - 0,9

Dla kombinacji wyjątkowej wszystkim grupom obciążeń zmiennych nadawa-

ny jest współczynnik ψo = 0,8 niezależnie od ich znaczenia.

Obciążenia należące do określonej grupy obciążeń mogą mieć zdefiniowane

jedną lub dwie wartości częściowego współczynnika bezpieczeństwa γf .

Uwzględnianie alternatywnej wartości współczynnika γf 2 dla określonej grupy

obciążeń odbywa się automatycznie podczas generowania kombinacji obciążeń,

a sygnalizowane jest przez wyświetlanie symbolu tej grupy jako małej litery.



Kombinacje dla charakterystycznych wartości obciążeń Charakterystyczne wartości obciążeń uzyskuje się przy włączonym przełącz-

niku Wyniki / Charakterystyczne. Są to kombinacje obciążeń w stanach gra-

nicznych użytkowania, dla których nie stosuje się współczynników jednoczesno-

ści obciążeń i częściowych współczynników bezpieczeństwa. W tego rodzaju

obliczeniach pomijane są zawsze obciążenia wyjątkowe. Dla kombinacji obcią-

żeń długotrwałych uwzględniane są dodatkowo współczynniki części długo-

trwałej obciążeń zmiennych przypisywane poszczególnym grupom obciążeń w

opcji Obciążenia / Grupy obciążeń.

Długości wyboczeniowe

Uaktywnienie opcji Wyniki / Długości wyboczeniowe powoduje wyznacze-

nie długości wyboczeniowych dla wszystkich prętów ustroju. Przyjęty algorytm

wyznaczania długości wyboczeniowych prętów ram oparty został na sugestiach

zawartych w opracowaniu: Stanisław Weiss, Marian Giżejowski: Stateczność

konstrukcji metalowych. Układy prętowe. Arkady Warszawa 1991.

ma kv

A

B

mb

Rys. 7 - model wyboczenia pręta.

W celu wyznaczenia długości wyboczeniowej pręta ramy rozwiązywane jest

zagadnienie wyboczenia pręta zastępczego podpartego i zamocowanego spręży-

ście. Podatności sprężyn mocujących pręt wyznaczane są jako rzeczywiste po-

datności węzłów ustroju, z którymi połączony jest pręt (węzeł A i B na rysunku

poniżej). Wyznaczane są podatności węzłów na obrót (Ca, Cb) oraz podatność na

przesuw w kierunku prostopadłym do pręta (Cv) jako unormowane wielkości

bezwymiarowe. Podatności węzłów przyjmują wartości z zakresu od 0 do 1,

przy czym zeru odpowiada całkowite zamocowanie pręta, a jedynce - brak za-

mocowania.

Podatności węzłów określone są następującymi relacjami:

Cm

m EJ La

a

a

4 /

, Cm

m EJ Lb

b

b

4 /

, Ck

k EJ Lv

v

v

/

,



gdzie ma, mb, kv - sztywności ustroju w węzłach A i B, natomiast EJ / L doty-

czy analizowanego pręta.

Jeżeli w układzie występują pręty typu cięgno, wówczas wyznaczane są po-

datności węzłów w obu kierunkach i do dalszych obliczeń przyjmowane są

większe z nich. Podczas wyznaczania podatności węzłów eliminowany jest

wpływ sztywności analizowanego pręta, a na węzły A i B nakładane są dodat-

kowe więzy kinematyczne.

Przy wyznaczaniu podatności węzłów układu uwzględniany jest efekt redukcji

sztywności giętnej prętów ustroju zależny od stosunku siły osiowej występującej

w pręcie do siły krytycznej dla tego pręta ( N / Ncr ). Realizowane jest to poprzez

poprawianie macierzy sztywności ustroju o tzw. macierz geometryczną, która

jest wykorzystywana przez program RM_WIN w obliczeniach wg teorii II-go

rzędu. Uzyskiwane w ten sposób długości wyboczeniowe zależne są od rozkładu

sił osiowych w prętach ustroju, a tym samym od aktualnego układu obciążeń.

Oznacza to również, że dla obciążeń przewyższających obciążenie krytyczne

ustroju może pojawić się brak sztywności węzłów utrzymujących pręt.

A

B

Schemat kv , Cv

ma , Ca mb , Cb

Rys. 8 - sposób wyznaczania podatności węzłów A i B.

Sporządzanie dokumentu (wydruku)

Opcja tworzenia dokumentów jest jedną z najważniejszych funkcji każdego

użytkowego programu komputerowego dlatego dołożono starań aby opcję tą ce-

chowała z jednej strony prostota, a z drugiej elastyczność w redagowaniu do-



kumentu.

Forma redakcyjna stron wydruku dokumentu nie jest w programie sztywno

narzucana ponieważ dokument generowany jest w postaci tabelaryczno-

graficznej w standardowym formacie RTF (ang. Rich Text Format) i może być

drukowany wprost z okna podglądu dokumentu programu RM_WIN albo eks-

portowany do dowolnego edytora akceptującego format RTF (np. MS Word,

MS Works, Star Office, Open Office). Jednak przy wydruku bezpośrednim po-

dział na strony odbywa się automatycznie zgodnie z parametrami strony wydru-

ku określonymi w oknie dialogowym Ustawienia strony otwieranym w oknie

Podglądu wyników za pomocą przycisku tego okna.

Rys. 9 - Parametry wydruku

Dokument ma formę tabelaryczno-graficzną, a jego zawartość zależy od

ustawień dokonanych przez użytkownika w oknie dialogowym Wydruk (Rys. 9)

otwieranym za pomocą polecenia menu Pliki/Drukuj... lub bezpośrednio narzę-

dziem paska narzędzi programu.

Zawartość dokumentu (wydruku) zadania zależy od ustawienia parametrów w

elementach dialogu, a mianowicie:

Sekcja Nagłówek stron wydruku - zawiera elementy nagłówka, który będzie

wydrukowany na wszystkich stronach wydruku:

Projekt - nazwa projektu



Pozycja - pozycja dokumentacji projektu

Sekcja Ustrój - zawiera przełączniki, których stan decyduje o włączeniu lub

wyłączeniu fragmentów wydruku dotyczących danych o zadaniu.

Sekcja Wyniki - zawiera przełączniki, których stan decyduje o włączeniu lub

wyłączeniu części wydruku dotyczących wyników analizy zadania.

Przełącznik Stal - umożliwia włączenie do wydruku - w formie tabelarycznej -

wyników dotyczących wymiarowania prętów stalowych wg PN-90/B-

03200.

Przycisk Opcje - związany z włącznikiem Stal i służy do ustalenia zakresu

wydruku dotyczącego wymiarowania prętów stalowych.

Lista Wyniki dla SGU – do określenia dla jakich wartości obciążeń mają być

wykonane obliczenia w zakresie SGU. Zawartość tej listy generalnie zależy

od wyboru normy, wg której mają być realizowane reguły tworzenia kom-

binacji obciążeń (patrz Wyniki/Kombinacje obciążeń).

Włącznik Współczynniki kombinacji. - jego włączenie sprawi, że literały kombi-

nacji będą również zawierały współczynniki obciążeniowe oraz współczyn-

niki redukcyjne wynikające z zastosowania normowych reguł tworzenia

kombinacji grup obciążeń.

Włącznik Obwiednie - jego stan decyduje o kontekście wyników określonych w

grupie Wyniki. Jeśli jest on włączony, to wyniki będą odpowiadały analizie

zadania dla zadeklarowanych kombinacji grup obciążeń (obwiednie).

Włącznik Tekst - jego włączenie sprawi, że do wydruku zostanie włączona jego

część tekstowa.

Włącznik Wartości na schematach - jego stan decyduje o włączeniu lub

wyłączeniu drukowania wartości liczbowych rzędnych wykresów na

rysunkach schematów konstrukcji w części graficznej wydruku.

Uwagi: 1. Włączanie tego parametru nie jest wskazane przy małej skali

rysunków lub przy dużym zagęszczeniu prętów konstrukcji

ponieważ może to pogorszyć czytelność rysunków na wydruku.

2. Wielkość czcionki użytej do drukowania wartości na schematach

jest zależna od parametru Wysokość numeracji określanego w

opcji Parametry aplikacji.

Włącznik Grafika - jego stan decyduje o włączeniu lub wyłączeniu rysunków

związanych z poszczególnymi fragmentami wydruku.

Włącznik Wartości na schematach - jego stan decyduje o ukazywaniu lub

ukrywaniu wartości liczbowych rzędnych wykresów na schematach części

rysunkowych dokumentu.

Włącznik Węzły - umożliwia wyłączenie rysowania symboli węzłów na

schematach konstrukcji w części graficznej wydruku.



Uwaga: Wyłączanie rysowania węzłów może poprawić czytelność wydruku

w sytuacji, gdy informacje o sposobie połączenia prętów w

węzłach są zbędne (np. dla kratownic).

Włącznik Tekst - jego stan decyduje o włączeniu lub wyłączeniu części tekstowej

(tabel) w dokumencie (wydruku). Po jego wyłączeniu dokument będzie

zawierał jedynie części rysunkowe, po warunkiem, że włącznik Grafika

będzie włączony.

Włącznik Linie wymiarowe - jego stan decyduje o włączeniu lub wyłączeniu

rysowania linii wymiarowych na schematach konstrukcji w części graficznej

wydruku.

Włącznik Skala schematu - jego włączenie umożliwia zadawanie przez

użytkownika (w polu stowarzyszonym z tym włącznikiem) skali rysunków

zawierających schemat ustroju w części graficznej dokumentu. Przy czym w

przypadku, gdy wielkość rysunków wynikających z zadanej skali nie będzie

mieścić się na stronie formatu A4, to program automatycznie dokona

odpowiednio podziału obszarów rysunków na części tak, aby każda z nich

mieściła się na arkuszu formatu A4.

Wyłączenie tego włącznika sprawi, że program automatycznie dobierze

skalę rysunków tak, aby w całości mieściły się na arkuszu formatu A4.

Pole edycyjne Współczynnik skali schematu - zawiera liczbę stanowiącą

współczynnik skali elementów graficznych (pręty, podpory, węzły)

rysunków części graficznej dokumentu.

Uwagi: 1. Należy unikać zbyt małego lub zbyt dużej i zbyt małej wartości

tego współczynnika ponieważ rysunki na wydruku mogą być

mało czytelne.

2. Dla uzyskania na wydrukach pożądanej skali wykresów

naprężeń, sił przekrojowych, przemieszczeń oraz symboli

reakcji - można posłużyć się parametrem Skala wykresu, który

jest dostępny w oknach dialogowych Parametry opcji dla każdej

z wymienionych wielkości osobno, tzn.: w opcjach Naprężenia Siły przekrojowe Przemieszczenia Reakcje

Pole edycyjne Współczynnik wielkości czcionki - zawiera liczbę stanowiącą

współczynnik skali czcionki użytej przez program do tekstów (wartości)

umieszczanych na rysunkach części graficznej dokumentu. Wartość tą

należy dobrać indywidualnie do własnych potrzeb mając na względzie

właściwości sprzętowe i systemowe komputera.

Przycisk Przeglądaj - polecenie wyświetlania wydruku na ekranie monitora. jako

podglądu wydruku przed jego wykonaniem na drukarce, co pozwala na

dokonanie ewentualnych korekt parametrów wydruku. Jeśli obliczenia nie



zostały wcześniej wykonane, to przed sporządzeniem wydruku zostaną one

automatycznie wykonane.

Przycisk Zaznacz - służy do automatycznego włączenia wszystkich przełącz-

ników grup Ustrój i Wyniki.

Przycisk Wyłącz - służy do automatycznego wyłączenia wszystkich przełącz-

ników grup Ustrój i Wyniki.

Przycisk Wszystkich:

umieszczony obok przełącznika Charakterystyka przekrojów służy do

wywołania dialogu umożliwiającego podanie sekwencji numerów

przekrojów, których charakterystyka ma być wydrukowana.

umieszczony obok przełącznika Wyniki dla prętów... służy do

wywołania dialogu umożliwiającego podanie sekwencji numerów

prętów, dla których mają być wydrukowane wyniki obliczeń. Przycisk Przeglądaj - polecenie wyświetlenia wydruku na ekranie monitora, któ-

re umożliwia dokonanie podglądu wydruku przed jego wykonaniem na drukarce

w oknie Podgląd wyników, co pozwala na dokonanie ewentualnych korekt pa-

rametrów wydruku. Jeśli obliczenia nie zostały wcześniej wykonane, to przed

sporządzeniem wydruku zostaną one automatycznie wykonane.

Elementy sterowania okna Podgląd wyników:

Lista wyboru Skala: - służy do wyboru skali wyświetlania tekstu i rysunku

dokumentu w oknie, co pozwala na odpowiednie

dostosowanie jego czytelności stosownie do możliwości

monitora i warunków pracy.

Włącznik Skrócony - służy zadeklarowania skróconej wersji dokumentu,

którego zawartość ogranicza się do podstawowych

informacji dotyczących danych i wyników wymiarowania

dźwigara.

Lista wyboru języka - do wyboru języka w jakim dokument ma być

sporządzony.

Przyciski:

- polecenie bezpośredniego wydruku wyświetlanego dokumentu na

drukarce zainstalowanej w systemie Windows,

- polecenie umieszczenia w schowku systemu Windows, wydruku gra-

ficzno-tekstowego. Użycie tego przycisku uruchamia procedurę przy-

gotowania wydruku dokumentu w formacie RTF, (ang. Reach Text

Format) i umieszczeniu go schowku systemu Windows. Dzięki temu

możliwe jest wklejenie zawartości tego wydruku do dowolnego do-

kumentu edytora pracującego w systemie Windows i akceptującego

format RTF (np. MS Word, WordPad, MS Works itp.). Forma tego

wydruku jest podobna do formy wydruku bezpośredniego, a o jego

zawartości decyduje stan przełączników okna dialogowego Wydruk.

W przypadku złożonego zadania wykonanie procedury przygotowania



wydruku może trwać dłuższy czas, a czas oczekiwania zależy od mo-

cy obliczeniowej komputera. Dlatego w trakcie działania procedury

wyświetlane jest okno komunikatów informujące o stanie zaawanso-

wania procedury oraz umożliwiające przerwanie jej działania.

- polecenie bezpośredniego "wklejenia" wyświetlanego dokumentu do

aktywnego dokumentu redagowanego w edytorze MS Word.

Warunkiem pomyślnego wykonania tego polecenia jest obecność

edytora MS Word w zasobach komputera.

Rys. 10 - przeglądanie dokumentu

Oprócz opisanej wyżej opcji wydruku dokumentu dla konkretnego zadania,

stworzono również możliwość eksportu do schowka całej zawartości dowolnego



aktywnego okna roboczego programu. W tym celu należy otworzyć podręczne

menu za pomocą prawego przycisku myszy po uprzednim ulokowaniu kursora

myszy w obrębie okna roboczego, a następnie wybrać polecenie DoSchowka.

Należy przy tym pamiętać, aby nie angażować prawego przycisku myszy do in-

nej jego funkcji, a mianowicie przesuwania rysunku w oknie roboczym (włącz-

nik Prawy klawisz myszy w sekcji Przesuwanie zawartości okien zakładki Ogól-ne okna dialogowego Parametry otwieranego za pomocą polecenia

Parametry/Parametry Aplikacji... powinien być wyłączony).

RM_WIN_11 PRZYKŁAD CADSIS


PRZYKŁAD

W niniejszym rozdziale zamieszczono przykład użycia "krok po kroku" aplikacji

RM_WIN do analizy statycznej i kinematycznej ramy jednonawowej o schemacie sta-

tycznym i obciążeniu jak na rysunku 1.

1

2 3

4

6,0

6,0

-3,0

-3,0

T-20,0 10,0

1,5

1,5

-1,5

-1,5

5,0 5,0

-25,0

T

-20,0

10,0

-1,5

-1,5

1,5

1,5

5,0 5,0

T

-3,0

-3,0

T -20,010,0

8,0 8,0

5,0

1,0

-20,0

10,0

6,0

6,0

Rys. 1

Opis zadania

Schemat s tatyczny

Schemat statyczny ustroju stanowi geometrycznie symetryczna rama jednonawowa

o rozpiętości 16 m i wysokości 6 m. Lewy słup ramy jest oparty na podporze przegubo-

wo-nieprzesuwnej, a prawy - sztywno zamocowany w fundamencie. Rygle są połączone

ze słupami sztywno, natomiast między sobą - przegubowo.

Przekroje

Wszystkie przekroje prętów ramy są oparte na dwuteowniku zwykłym I 400, tzn.:

przekrój nr 1 wywodzi się z dwuteownika I 400 przez obniżenie jego wysokości

do 300 mm,

przekrój nr 2 wywodzi się z dwuteownika I 400 przez podwyższenie jego wyso-

kości do 500 mm,

Przekrojom przypisano materiał biblioteczny z rodziny stal i o nazwie 18G2.

Słupowi lewemu ramy przypisano dwa przekroje; dla dolnego końca - przekrój nr 1,

natomiast dla górnego końca - przekrój nr 2, co oznacza że słup jest prętem o przekroju,

którego wymiary (w tym przypadku wysokość) są zmienne liniowo wzdłuż jego osi.

Lewy rygiel ramy jest również prętem o przekroju zmiennym, co wynika

z przypisania przekroju nr 2 do jego lewego (dolnego) końca i przekroju nr 1 - do prawe-

go (górnego) końca.

Prawy rygiel jest odbiciem zwierciadlanym rygla lewego, a więc jest także prętem

o przekroju zmiennym.

CADSIS PRZYKŁAD RM_WIN_11


Prawemu słupowi przypisano przekrój nr 2, co oznacza, że jest on prętem o stałym

przekroju.

Obciążenia

Obciążenie ramy stanowią następujące grupy:

1. Grupa L „Parcie wiatru z lewej” - obejmująca obciążenia stanowiące ekwiwalent

parcia wiatru z lewej strony ramy. Wszystkie obciążenia tej grupy są rozłożone

wzdłuż osi prętów i działają prostopadle, mianowicie:

słup lewy - 6,0 kN/m (parcie)

rygiel lewy - 1,5 kN/m (parcie),

rygiel prawy - 1,5 kN/m (ssanie),

słup prawy - 3,0 kN/m (ssanie).

2. Grupa P „Parcie wiatru z prawej” - obejmująca obciążenia stanowiące ekwiwa-

lent parcia wiatru z prawej strony ramy. Wszystkie obciążenia tej grupy są rozło-

żone wzdłuż osi prętów i działają prostopadle, mianowicie:

słup lewy - 3,0 kN/m (ssanie)

rygiel lewy - 1,5 kN/m (ssanie),

rygiej prawy - 1,5 kN/m (parcie),

słup prawy - 6,0 kN/m (parcie).

3. Grupa S „Obciążenie śniegiem” - jest ekwiwalentem ciężaru śniegu pocho-

dzącego połaci przekrycia i jest rozłożony równomiernie na rzut rygli, a jego war-

tość wynosi 5,0 kN/m.

4. Grupa U „Obciążenie użytkowe” - stanowi siła skupiona o wartości 25,0 kN przy-

łożona w połączeniu rygli.

5. Grupa T „Działanie temperatury” - odpowiada oddziaływaniu różnicy temperatu-

ry względem temperatury stanu naturalnego (montażu), a konkretnie obniżeniu

temperatury na zewnątrz konstrukcji ramy o 20 stopni i podwyższeniu wewnątrz

konstrukcji ramy o 10 stopni.

Przykład ten ma na celu przybliżenie koncepcji i możliwości programu oraz wska-

zaniu sposobów postępowania w konkretnych sytuacjach. Niezależnie od charakteru za-

dania, ogólna strategia użycia programu polega na:

wykreowania zadania w pamięci komputera, czyli na wyspecyfikowaniu wszyst-

kich danych o ustroju prętowym

dokonaniu analizy statycznej i wytrzymałościowej ustroju

sporządzaniu dokumentacji zadania w formie wydruków

K r e o w a n i e u s t r o j u

W tym zakresie program nie narzuca żadnego sztywnego toku postępowania ale po zała-

dowaniu programu z poziomu systemu Windows może wykonywać tylko te polecenia,

które są w danym momencie dostępne, czyli merytorycznie możliwe.

Do kreowania zadania służą opcje:

Przekroje - przygotowanie listy przekrojów



Geometria - określenie schematu statycznego ustroju

Obciążenia - deklarowanie obciążeń ustroju

Po uruchomieniu programu dostępne są opcje Przekroje i Geometria, co oznacza, że

kreowanie zadania można rozpocząć na dwa sposoby:

1. Wpierw przy pomocy opcji Przekroje przygotować listę przekrojów jakie wystę-

pują w zadaniu, a następnie zdefiniować schemat statyczny ustroju w opcji Geo-

metria.

2. Zacząć od zdefiniowania schematu statycznego, a następnie przygotować listę

przekrojów.

Zalecany jest sposób pierwszy, gdyż w trakcie definiowania schematu statycznego moż-

na na bieżąco dokonywać przypisywania właściwych przekrojów generowanym prętom.

Ma to szczególne znaczenie przy korzystaniu z opcji automatycznego generowania ty-

powych struktur prętowych.

Przygotowanie listy przekrojów

O p e r a c j a M ys z K l a w i a t u r a E f e k t U w a g i

Wywołanie listy przekrojów

Menu: Przekroje Podmenu: Lista Przekrojów

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[K]+[P]

Na tle okna roboczego apli-kacji pojawi się okno dialo-gowe Lista przekrojów. Ok-no Listy zawiera domyślny zestaw przekrojów zawarty w pliku nowe.rms.

Lista przekrojów może być wywoływana z poziomu dowolnego okna roboczego opcji. Jeśli przekroje listy domyślnej nie odpowiadają warunkom zadania, to na-leży je usunąć

Ewentualne usuwanie prze-krojów listy domyślnej

Kliknąć na zamierzo-nej pozycji listy, a na-stępnie na przycisku Usuń. Za pomocą przycisku Usuń zbędne można

usunąć wszystkie po-zycje listy z wyjątkiem pozycji pierwszej

Przy pomocy kla-

wiszy [] [] za-znaczyć przekrój na liście, a następ-nie użyć klawisza [Del].

Usunięcie przekroju z listy bę-dzie każdorazowo poprzedzo-ne komunikatem żądającym potwierdzenia dokonania ope-racji usuwania przekroju z listy. Lista musi zawierać co najmniej jeden przekrój, a więc ostatni przekrój nie może być usunięty.

Należy mieć na uwadze fakt, że po usu-nięciu przekroju następuje automatycz-nie renumeracja przekrojów listy, co po-woduje zmianę ich przypisania do prętów ustroju. Dlatego przy ewentualnych póź-niejszych zmianach listy przekrojów na-leży unikać usuwania przekrojów. Za-miast tego lepiej usunąć profile z przekroju i zdefiniować przekrój na no-wo.

P r z y g o t o w a n i e p r z e k r o j u n r 1 - „ I 4 0 0 - - > 3 0 0 ”

Przejście do trybu edycji przekroju nr 1

Ustawić kursor listy na pozycję pierwszą i kliknąć na przycisku Edytuj.

Użyć klawisza [En-ter] lub kombinacji klawiszy [Alt]+[E]

Otworzy się okno robocze try-bu edycji przekroju (wraz z przynależnym mu paskiem na-rzędzi) z narysowanym prze-krojem nr 1 domyślnej listy przekrojów.

Przełącznik wyboru Składany / Wielo-gałęziowy musi być ustawiony na pozy-cji Składany.

Usunięcie zbędnych kształtowników z przekroju

Kliknąć w obrębie konturu kształtowni-ka do usunięcia, a następnie użyć na-

rzędzia pa-ska narzędzi.

Wyświetlić listę profili przekroju za pomocą kombinacji [Ctrl]+[P], a w niej zaznaczyć profil do usunięcia, użyć przycisku Usuń profil i zamknąć

okno listy profili przyciskiem OK.

Zamierzony profil zostanie usunięty z rysunku przekroju okna roboczego edycji prze-kroju.

Usuwanie pozostałych profili z przekroju odbywa się w analogiczny sposób. Należy pamiętać o tym, że przekrój musi zawierać co najmniej jeden profil, a licz-ba profili w przekroju nie jest ograniczo-na.

Dołączenie no-wego kształ-townika (dwu-teownika)

Kliknąć na przycisku

paska narzę-dzi

Użyć klawisza [Ins].

Pojawi się okno dialogowe Nowy Profil, zawierające listę kształtowników symbolizowa-nych przy pomocy przycisków ikonowych oraz przełącznik Profil definiowany.

Stan przełącznika Profil definiowany decyduje o tym, czy wymiary kształtow-nika mają być pobrane z katalogu dys-kowego, czy zadawane przez użytkowni-ka. W tym przypadku przełącznik powinien być wyłączony.

Wybranie ro-dzaju kształ-townika (dwu-teownika)

Kliknąć na ikonie symbolizującej dwu-teownik

Użyć klawisza [I] Pojawi się okno dialogowe Nowy profil zawierające listę nominałów dwuteowników wyposażoną w pasek jej przewijania




Pobranie kształtownika z katalogu dys-kowego

Przy pomocy paska przewijania ustawić kursor listy kształtow-ników katalogowych na pozycji wskazują-cej dwuteownik 400, a z listy materiałów wybrać 18G2(A) i za-akceptować to przyci-skiem OK.

Przy pomocy kla-wiszy-strzałek na-sunąć kursor listy dwuteowników na pozycję 400, a li-ście materiałów wskazać 18G2(A)

następnie użyć klawiszy [Alt]+ [O].

Nastąpi powrót do okna edy-cji przekroju, w którym ukaże się rysunek wybranego dwu-teownika w pozycji domyśl-nej.

W linii statusu okna edycji przekroju ak-tywne są przyciski:: X Y Fi Skok do otwierania okna dialo-

gowego pozycjonowania profilu w układzie odniesie-nia

Profil do otwarcia okna listy profili Nazwa do okna nadawania nazwy

przekrojowi Materiał do otwarcia listy wyboru

materiału aktywnego profilu Mat pod do otwarcia listy wyboru

materiału przekroju

Zmiana wyso-kości kształ-townika katalo-gowego

Kliknąć podwójnie w obrębie konturu dwu-teownika, a po uka-zaniu się okna dialo-gowego Profile katalogowe użyć przycisku Wymiary.

Użyć klawisza [En-ter], a po ukazaniu się okna dialogo-wego Profile kata-logowe użyć kla-wiszy [Alt]+[W].

Ukaże się okno dialogowe Profile definiowane, w któ-rym należy w polu H: zmienić wartość 400 na 300, a na-

stępnie zaakceptować - za-mykając okno dialogowe przy-ciskiem OK lub klawiszem [Enter]

Ponieważ projektowany przekrój ma pra-cować na zginanie w płaszczyźnie środ-nika, to nie ma potrzeby dokonywania żadnych operacji związanych z jego orientacją.

Nadanie nazwy przekrojowi

Kliknąć na przycisku Nazwa linii statusu.

Użyć kombinacji [Ctrl]+[N].

Pojawi się okno dialogowe z polem edycyjnym, w którym należy wpisać: "I 400".

Domyślnie program nadaje nazwę prze-krojowi złożoną z symbolu profilu i zada-nych wymiarów pierwszego profilu.

Przygotowanie przekroju nr 2 - „I 400 --> 500” W celu przygotowania przekroju nr 2 należy powtórzyć tok postępowania opisany wyżej z tą różnicą, że wysokość katalogową dwuteow-nika należy zwiększyć z 400 mm do 500 mm.

Kreowanie geometrii ramy


Otwarcie okna roboczego kre-owania geome-trii ustroju

Wybrać z menu op-cje: Geometria-Definiowanie.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[G]+[D]

Nastąpi otwarcie okna robo-czego opcji kreowania geome-trii ustroju. wraz z przynależ-nym mu paskiem narzędzi i linią statusu (w dolnej części ekranu). Z oknem tym jest związany specjalny kursor-krzyż, którego współrzędne po-łożenia wyświetlane są w oknie statusu.

Współrzędne określające położenie kur-sora są względnymi, a więc są wyświe-tlane dopiero po utworzeniu pierwszego węzła schematu ustroju

Utworzenie pierwszego węzła

Naprowadzić ru-chem myszy kursor na zamierzoną po-zycję pierwszego węzła i kliknąć lewy przycisk myszy.

Przy pomocy klawi-szy-strzałek nasu-nąć kursor na za-mierzoną pozycję, a następnie użyć kla-wisza [Enter].

W miejscu aktualnej pozycji kursora zostanie narysowany węzeł w postaci małego wy-pełnionego kółka opatrzone-go numerem.

Pozycjonowanie kursora myszy za po-mocą klawiszy-strzałek odbywa się ze skokiem zadawanym przez użytkownika (przycisk Skok linii statusu). Położenie pierwszego węzła jest całko-wicie dowolne, a jego wybór zależy jedy-nie od kolejności w jakiej będą tworzone (rysowane) kolejne pręty ustroju.

Utworzenie pierwszego pręta ramy (słup lewy) Sposób I

Ruchami myszy na-sunąć kursor na po-zycję okno robocze-go, o współrzędnych: X:0,000, Y:5,000 i kliknąć lewym przyci-skiem myszy

Przy pomocy klawi-szy-strzałek napro-wadzić kursor na po-zycję okna o współrzędnych X:0,000, Y:5,000 i zaakceptować klawi-szem [Enter].

Zostanie wygenerowany pierwszy pręt (lewy słup) ra-my, narysowany w postaci grubej linii wraz z przynależ-nymi mu węzłami 1-2

Wodzeniu kursora towarzyszy zmiana położenia końca promienia wodzącego pręta domyślnego. Przy czym koniec nie jest ściśle związany z kursorem podąża za nim po oczkach siatki o module okre-ślonym przez wartość Skok i punkcie bazowym w początku promienia.

Utworzenie pierwszego pręta ramy (słup lewy)

Sposób II

Kliknąć na sekcji X:, Y: lub L:,Alfa: linii statusu.

Użyć jednej z na-stępujących kombi-nacji klawiszy:

[Ctrl]+[X], [Ctrl]+[Y], [Ctrl]+[L], [Ctrl]+[F]

Pojawi się okno dialogowe Położenie pręta. W polu X: należy wpisać wartość 0 (ze-ro), a w polu Y: - wartość 5, a następnie zamknąć dialog (przycisk OK lub klawisz [En-ter]

Położenie generowanego pręta można również określać we współrzędnych bie-gunowych, co w tym przypadku polega na wpisaniu wartości 6 w polu L: i warto-ści 90 w polu Alfa:.

Utworzenie drugiego pręta ramy (rygiel le-wy) - Sposób I

Ruchami myszy na-sunąć kursor na po-zycję okno robocze-go o współrzędnych: X:6,000, Y:1,000 i kliknąć lewym przy-ciskiem myszy

Przy pomocy klawi-szy-strzałek napro-wadzić kursor na po-zycję okna o współrzędnych X:6,000, Y:1,000 i zaakceptować klawi-szem [Enter].

Zostanie wygenerowany dru-gi pręt (lewy rygiel) ramy, na-rysowany w postaci grubej linii wraz z przynależnymi mu węzłami 2-3.





Utworzenie drugiego pręta ramy (rygiel le-wy) - Sposób II


Użyć jednej z na-stępujących kombi-nacji klawiszy:

[Ctrl]+[X], [Ctrl]+[Y], [Ctrl]+[L], [Ctrl]+[F]

Pojawi się okno dialogowe Położenie pręta. W polu X: należy wpisać wartość 6, a w polu Y: - wartość -1, a następ-nie zamknąć dialog (przycisk OK lub klawisz [Enter]

Wraz z utworzeniem kolejnego węzła następuje automatyczne przeniesienie początku układu współrzędnych do tego węzła, co sprawia, że układ ten jest lo-kalny.

Zmiana sche-matu statycz-nego pręta dru-giego (rygla lewego)

Zbliżyć kursor do węzła nr 3, a na-stępnie - utrzymując wciśnięty klawisz [Ctrl] - kliknąć le-wym przyciskiem myszy

Zbliżyć kursor do węzła nr 3 (przy pomocy klawiszy-strzałek), a następ-nie - utrzymując wciśnięty klawisz [Ctrl] - nacisnąć klawisz [Enter].

Węzeł 3, a zarazem koniec

pręta trzeciego zostanie za-mieniony na przegub

Zmiana schematu statycznego domyśl-nego pręta może być dokonywana na bieżąco poprzez wywołanie dialogu Typ pręta (kliknięcie na sekcji Typ pręta linii statusu lub kombinacja klawiszy [Ctrl]+[T])

Utworzenie trzeciego pręta ramy (rygiel prawy) Sposób II


Użyć jednej z na-stępujących kombi-nacji klawiszy: [Ctrl]+[X], [Ctrl]+[Y], [Ctrl]+[L], [Ctrl]+[F]


Utworzenie czwartego prę-ta ramy (słup prawy) - Spo-sób I

Ruchami myszy na-sunąć kursor na po-zycję okno robocze-go o współrzędnych: X:0,000, Y:-5,000 i kliknąć lewym przy-ciskiem myszy

Przy pomocy strza-łek naprowadzić kur-sor na pozycję okna o współrzędnych X:0,000, Y:-5,000 i zaakceptować klawi-szem [Enter].

Zostanie wygenerowany czwarty pręt (prawy słup) ra-my, narysowany w postaci grubej linii wraz z przynależ-nymi mu węzłami 4-5


Utworzenie czwartego prę-ta ramy (słup prawy) - Spo-sób II


Użyć jednej z na-stępujących kombi-nacji klawiszy: [Ctrl]+[X], [Ctrl]+[Y], [Ctrl]+[L], [Ctrl]+[F]


Przydzielenie przekrojów prętom ramy


Przejście do opcji Geome-tria-Pręty dla

przydzielenia przekrojów prę-tom ramy

Wybrać z menu ko-lejno opcje: Geome-tria-Pręty.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[G]+[P]

Nastąpi otwarcie okna robo-czego opcji Pręty, w którym ry-sowany jest schemat ramy z wyróżnionym (kolorem wyróż-nienia - prętem nr 1, który jest prętem aktywnym.

Z oknem roboczym opcji stowarzyszona jest linia statusu - właściwa dla tej opcji. Wszystkie funkcje dotyczą pręta aktyw-nego Domyślnie program przydziela wszyst-kim prętom ramy pierwszy przekrój (nr 1) z listy przekrojów.

Przydzielenie przekroju prętowi nr 1 (słup lewy)

Wywołanie dia-logu Przekrój pręta dla lewe-go słupa ramy.

Kliknąć podwójnie na pręcie nr 1 lub na sekcji Przekrój linii statusu.

Użyć klawiszy [En-ter] lub kombinacji klawiszy [Ctrl]+[P]

Pojawi się okno dialogu Przekrój pręta z elementami:

okno rysunku przekroju

lista przekrojów

przełącznik Przekrój zmienny,

Pole Redukcja EJ:.

Pole Redukcja EJ: służy do wprowa-dzenia liczby bezwymiarowej (w zakresie od 0 do 1) określającej stopień redukcji sztywności przekroju. Konieczność re-dukcji sztywności może mieć miejsce w przypadku niepełnego zespolenia kształ-towników przekrojów zespolonych.

Zadeklarowanie zmienności przekroju słupa

Włączyć przełącznik Przekrój zmienny

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[Z]

W dialogu pojawi się drugie ok-no rysunku przekroju wraz z przynależną mu listą przekro-jów.

W obu oknach rysunków i listach prze-krojów ukazane są te same przekroje ponieważ domyślnie program przydziela prętom przekrój stały wzdłuż ich osi.

Deklarowanie przekroju po-czątkowego słupa

Na liście dialogu Przekrój A: kliknąć na pozycji 1 I400 --> 300.

Klawiszami strzał-kami naprowadzić kursor listy na pozy-cję 1 I400 -> 300.

W oknie rysunku przekroju odpowiadającemu liście Przekrój A: pojawi się rysu-nek przekroju 1 I400 -> 300.

Deklarowanie przekroju koń-cowego słupa

Na liście dialogu Przekrój B: kliknąć na pozycji 1 I400 --> 500.


W oknie rysunku przekroju odpowiadającemu liście Przekrój B: pojawi się rysu-nek przekroju 1 I400 -> 500.

Akceptacja de-klaracji przy-dzielenia prze-kroju słupowi lewemu

Kliknąć na przycisku OK dialogu

Użyć klawisza [En-ter]

Nastąpi zamknięcie dialogu i powrót do okna roboczego opcji Pręty oraz uaktualnie-nie numerów przekrojów przydzielonych do pręta nr 1 (słupa lewego) ramy.

Zaakceptowanie przekroju zmiennego będzie możliwe gdy oba przekroje:

są tego samego typu,

mają przypisany ten sam materiał,

mają identyczną orientację.




Przydzielenie przekroju prętowi nr 2 (rygiel lewy)

Uaktywnienie pręta nr 2 (rygla lewego) ramy.

Kliknąć na pręcie nr 2

Używając klawiszy bloku numeryczne-go [+] i [-] uaktywnić

pręt nr 2

Wybrany pręt zostanie wy-różniony kolorem elementów wyróżnionych.

Uaktywnienia wprost dowolnego pręta przy pomocy klawiatury można dokonać również następująco: Wcisnąć klawisz [Alt] i naci-

snąć kolejno klawisze bloku numerycznego klawiatury: 0 (zero) 2 i zwolnić klawisz [Alt].

Wywołanie dia-logu Przekrój pręta dla lewe-go rygla ramy.





lista przekrojów


Pole Redukcja EJ:.

Zadeklarowanie zmienności przekroju rygla lewego

Kliknąć na prze-łączniku Przekrój zmienny


W dialogu pojawi się drugie okno rysunku przekroju wraz z przynależną mu listą prze-krojów.

Deklarowanie przekroju po-czątkowego słupa



W oknie rysunku przekroju odpowiadającemu liście Przekrój A: pojawi się rysu-nek przekroju 1 I400 -> 500.

Deklarowanie przekroju koń-cowego rygla lewego




Akceptacja de-klaracji przy-dzielenia prze-kroju ryglowi lewemu



Nastąpi zamknięcie dialogu i powrót do okna roboczego opcji Pręty oraz uaktualnie-nie numerów przekrojów przydzielonych do pręta nr 2 (rygla lewego) ramy.





Przydzielenie przekroju prętowi nr 3 (rygiel prawy)

Uaktywnienie pręta nr 3 (rygla prawego) ramy.


Używając klawiszy [+] i [-] uaktywnić pręt nr 3


Uaktywnienia pręta wprost przy pomocy klawiatury można dokonać również na-stępująco: Trzymać wciśnięty klawisz [Alt] i nacisnąć kolejno klawisze bloku

numerycznego klawiatury: 0 (zero) 3 i ostatecznie zwolnić klawisz [Alt].

Wywołanie dia-logu Przekrój pręta dla pra-wego rygla ra-my.





lista przekrojów


Pole Redukcja EJ:.

Zadeklarowanie zmienności przekroju rygla prawego

Kliknąć na prze-łączniku Przekrój zmienny


W dialogu pojawi się drugie okno rysunku przekroju wraz z przynależną mu listą prze-krojów.

Deklarowanie

przekroju po-

czątkowego ry-

gla prawego

Na liście dialogu

Przekrój A: kliknąć

na pozycji 1 I400 --

> 300.

Klawiszami strzał-

kami naprowadzić

kursor listy na pozy-

cję 1 I400 -> 300.

W oknie rysunku przekroju

odpowiadającemu liście

Przekrój A: pojawi się rysu-

nek przekroju 1 I400 -> 300.

Deklarowanie przekroju koń-cowego rygla prawego




Akceptacja de-klaracji przy-dzielenia prze-kroju ryglowi prawemu



Nastąpi powrót do okna ro-boczego opcji Pręty i uaktu-alnienie numerów przekrojów przydzielonych do pręta nr 3 (rygla prawego) ramy.





Przydzielenie przekroju prętowi nr 4 (słup prawy)

Uaktywnienie pręta nr 4 (słu-pa prawego) ramy.


Używając klawiszy [+] i [-] uaktywnić pręt nr 4


Bezpośredniego uaktywnienia pręta przy pomocy klawiatury można dokonać również następująco: Wcisnąć klawisz [Alt] i utrzy-mując go wciśniętym nacisnąć kolejno kla-wisze bloku numerycznego klawiatury: 0 (zero) 4 i ostatecznie zwolnić klawisz [Alt].




Wywołanie dia-logu Przekrój pręta dla pra-wego słupa ra-my.





lista przekrojów


Pole Redukcja EJ:.

Deklarowanie przekroju dla słupa prawego



W oknie rysunku przekroju odpowiadającemu liście Przekrój: pojawi się rysunek przekroju 1 I400 -> 500.

Akceptacja de-klaracji przy-dzielenia prze-kroju ryglowi lewemu



Nastąpi zamknięcie dialogu i powrót do okna roboczego opcji Pręty oraz uaktualnie-nie numeru przekroju przy-dzielonego do pręta nr 4 (słupa prawego) ramy.

Deklarowanie podpór O p e r a c j a M ys z K l a w i a t u r a E f e k t U w a g i

Przejście do opcji Geome-tria-Węzły dla zadeklarowania podpór

Wybrać z menu ko-lejno opcje: Geome-tria-Węzły.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[G]+[W]

Nastąpi otwarcie okna robo-czego opcji Węzły, w którym narysowany jest schemat ramy z wyróżnionym (innym kolorem) węzłem nr 1, który jest węzłem aktywnym.

Z oknem roboczym opcji stowarzyszona jest linia statusu - właściwa dla tej opcji. Wszystkie funkcje dotyczą węzła aktyw-nego

Zadeklarowanie podpory stałej w węźle nr 1

Dwukrotne kliknąć w pobliżu węzła nr 1 lub kliknąć na sekcji Podpora linii statu-su.


Pojawi się dialog Podparcie węzła umożliwiający wybra-nie zamierzonego rodzaju podpory.

Oprócz rodzaju podpory w oknie dialogu są dostępne pola liczbowe dla określenia wymuszeń kinematycznych i cech sprę-żystych podpory. Oprócz tego możliwe jest zadanie kąta pochylenia podpory, co jest istotne dla podpór przesuwnych. Obrotu podpory w sekwencjach co 90 stopni można doko-nać przez kliknięcia na rysunku podpory.

Wybór typu podpory

Kliknąć na ikonie podpory stałej (przegubowo-nieprzesuwnej) i zamknąć dialog przyciskiem OK.

Uaktywnić sekcję ikon Rodzaj podpo-ry klawiszem [Tab], a następnie klawi-szami-strzałkami wybrać podporę sta-łą i nacisnąć klawisz [Space] i ostatecznie klawisz [Enter]

Nastąpi powrót do okna ro-boczego opcji Węzły, a w

węźle nr 1 narysowana zo-stanie wybrana podpora

Ewentualnego usunięcia podpory z ak-tywnego węzła dokonuje się z poziomu okna roboczego opcji Węzły przez:

kliknięcie na ikonie paska narzę-dzi, użycie klawisza [Del].

Zadeklarowanie sztywnego za-mocowania w węźle nr 5

Dwukrotne kliknąć w pobliżu węzła nr 5.

Uaktywnić węzeł nr 5 przy pomocy kla-wiszy [+] i [-], a na-stępnie użyć klawi-sza [Enter]

Pojawi się dialog Podparcie węzła umożliwiający wybra-nie zamierzonego rodzaju podpory.

Bezpośredniego uaktywnienia węzła przy pomocy klawiatury można dokonać również następująco: Wcisnąć klawisz [Alt] i użyć kolejno klawiszy bloku nume-rycznego klawiatury: 0 (zero) 5 i osta-tecznie zwolnić klawisz [Alt]..

Kliknąć na ikonie sztywnego zamo-cowania.

Uaktywnić sekcję ikon Rodzaj podpo-ry klawiszem [Tab], a następnie klawi-szami-strzałkami

wybrać podporę sta-łą i nacisnąć klawisz [Space]

Na kontrolnym rysunku pod-pory okna dialogowego poja-wi się wybrana podpora

Klikać na symbolu podpory do momen-tu osiągnięcia po-ziomej orientacji podpory, a następ-nie zamknąć dialog przyciskiem OK.

Wpisać wartość 90 w polu liczbowym Alfa: okna dialogo-wego, a następnie zamknąć dialog klawiszem [Enter].

Nastąpi powrót do okna ro-boczego opcji Węzły, a w węźle nr 5 narysowana zo-stanie wybrana podpora (za-mocowanie sztywne)

Ewentualnego usunięcia podpory z ak-tywnego węzła dokonuje się z poziomu okna roboczego opcji Węzły przez:

kliknięcie na ikonie paska narzę-dzi lub użycie klawisza [Del].



Deklarowanie obciążeń ramy O p e r a c j a M ys z K l a w i a t u r a E f e k t U w a g i

Przejście do opcji Obciąże-nia-Definiowanie

Kliknąć kolejne po-zycje menu: Obcią-żenia-Definiowania

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[O]+[D].

Nastąpi otwarcie okna robo-czego opcji deklarowania ob-ciążeń wraz z przynależną mu linią statusu.

Włączenie do obliczeń obcią-żenia ciężarem własnym ramy

Kliknąć na sekcji Ciężar własny linii statusu.

Użyć kombinacji klawiszy [Ctrl]+[C].

Kolor tekstu sekcji Ciężar własny zmieni się na kolor

elementów wyróżnionych określony w opcji Parametry-Kolory.

Ciężar własny ustroju jest ustalany na podstawie przydzielonych przekrojów do prętów.

Zadanie obciążenia wiatrem (z lewej) na pręcie nr 1

Dodanie nowe-go obciążenia

Kliknąć na ikonie

paska na-rzędzi

Użyć klawisz [Ins]. Pojawi się dialog Nowe ob-ciążenie.

Jeśli jednakowe obciążenie (co do ro-dzaju i wartości) działa na kilku prętach, to można posłużyć się procedurą grupo-wego deklarowania obciążeń. Polega to na wywołaniu wpierw dialogu Grupa prętów przy pomocy dowolnego klawi-sza cyfrowego, a następnie wpisaniu se-kwencji numerów prętów na których da-ne obciążenie działa.

Wybranie ro-dzaju obciąże-nia

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (kliknąć) po-zycję Obc. rozło-żone i zamknąć dia-log przyciskiem OK.

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Obc. rozłożone i zamknąć dialog klawiszem [Enter].

Pojawi się dialog Obciążenie pręta nr:1.

Nadanie warto-ści obciążenia oraz grupy

W polach pa: i pb: wpisać wartość 6, a w polu Grupa: wpisać literę L.

Rysunek obciążenia zostanie uaktualniony stosownie do zadanych wartości obciąże-nia.

Wszystkie obciążenia są przypisywane do prętów. Jeśli na pręcie zadano wcześniej obcią-żenia, to mogą one udostępnione przy pomocy przycisków [<Wstecz] i [Dalej>].

Zamknięcie ok-na dialogu.

Kliknąć na przycisku Zamknij.


Zadane obciążenie zostanie narysowane na schemacie ramy w oknie roboczym opcji, a w linii statusu uaktualniona zostanie sekcja Grupy ob-ciążeń (pojawi się przycisk z literą L w kolorze elementów

wyróżnionych)

Wartości poszczególnych obciążeń mogą być - dla kontroli - wyświetlana na sche-macie ramy. Do tego celu służy przycisk

paska narzędzi lub poprzez włą-czenie klauzuli Wartości opcji Parametry.


Uaktywnienie pręta nr 2 (ry-giel lewy).

Kliknąć na pręcie numer 2

Użyć sekwencyjnie klawiszy [+] i [-].

Wybrany pręt wyróżniony zo-stanie kolorem elementów wyróżnionych.

Bezpośredniego uaktywnienia pręta przy pomocy klawiatury można dokonać rów-nież następująco: Wcisnąć klawisz [Alt] i utrzymując go wciśniętym nacisnąć ko-lejno klawisze bloku numerycznego kla-wiatury: 0 (zero) 2 i ostatecznie zwolnić klawisz [Alt].


Kliknąć na ikonie

paska na-rzędzi



Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu

wybrać (kliknąć) po-zycję Obc. rozło-żone i zamknąć dia-log przyciskiem OK.


wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Obc. rozłożone i zamknąć dialog klawiszem [Enter].


W przypadku obciążenia rozłożonego istotna jest jego orientacja względem osi pręta. Domyślnie obciążenie to jest pro-stopadłe do pręta.


W polach pa: i pb: wpisać wartość 1,5, a w polu Grupa: wpisać literę L.

Rysunek obciążenia zostanie uaktualniony stosownie do zadanych wartości obciąże-nia.

Wszystkie obciążenia są przypisywane do prętów. Jeśli na pręcie zadano wcześniej obcią-żenia, to mogą one udostępnione przy pomocy przycisków [<Wstecz] i [Dalej >].




Zadane obciążenie zostanie ukazane na schemacie ramy w oknie roboczym opcji.





Uaktywnienie pręta nr 3 (ry-giel prawy).


Użyć sekwencyjnie klawiszy [+] i [-] do momentu uaktyw-nienia pręta nr 3.


Bezpośredniego uaktywnienia pręta przy pomocy klawiatury można dokonać rów-nież następująco: Wcisnąć klawisz [Alt] i

utrzymując go wciśniętym nacisnąć ko-lejno klawisze bloku numerycznego kla-wiatury: 0 (zero) 3 i ostatecznie zwolnić klawisz [Alt].


Kliknąć na ikonie

paska na-rzędzi




wybrać (kliknąć) po-zycję Obc. rozło-żone i zamknąć dia-log przyciskiem OK.


wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Obc. rozłożone i zamknąć dialog klawiszem [Enter].




W polach pa: i pb: wpisać wartość -1,5, a w polu Grupa: wpisać literę L.

Z powodu ujemnej wartości obciążenia, jego zwrot na ry-sunku ulegnie zmianie na przeciwny, co - w tym przy-padku - oznaczać będzie ssanie wiatru na ryglu pra-wym

Zmiany orientacji obciążenia (kąta jego nachylenia względem kierunku pionowe-go) można dokonać poprzez: 1. Użycie klawisza [Space], co powoduje

sekwencyjną zmianę orientacji obcią-żenia wg reguły: globalnie co 90 stopni i lokalnie co 90 stopni.

2. Wpisanie wartości kąta nachylenia ob-ciążenia - wyświetlany w polu Beta: jest odmierzany od pionu i zgodnie z ruchem wskazówek zegara




Zadane obciążenie zostanie narysowane na schemacie ramy w oknie roboczym opcji.


Uaktywnienie pręta nr 4 (słup prawy).


Użyć sekwencyjnie klawiszy [+] i [-] do

momentu uaktyw-nienia pręta nr 4.





paska na-rzędzi



Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (kliknąć) po-zycję Obc. rozło-żone i zamknąć dia-log przyciskiem OK.

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Obc. rozłożone i

zamknąć dialog klawiszem [Enter].




W polach pa: i pb: wpisać wartość -3, a w polu Grupa: wpisać literę L.

Z powodu ujemnej wartości obciążenia, jego zwrot na ry-sunku ulegnie zmianie na przeciwny, co - w tym przy-padku - oznaczać będzie ssanie wiatru z lewej na słu-pie prawym

Zadanie obciążenia wiatrem (z prawej)

Deklarowanie obciążeń pochodzących o parcia wiatru z prawej strony odbywa się w podobny sposób jak dla obciążeń pochodzących od parcia wiatru z lewej strony lecz w kolejności prętów: 4-3-2-1 oraz literą grupy P.

Zadanie obciążenia śniegiem na pręty nr 2 i 3 (rygle)

Zaznaczenie grupy prętów dla zadania obciążenia

Utrzymując wciśnięty klawisz [Shift] kliknąć kolejno na pręty 2 i 3

Wybrane pręty wyróżniony zostaną kolorem elementów wyróżnionych.

Grupę prętów można również zaznaczyć za

pomocą tzw. prostokąta selekcji. Polega to

na wciśnięciu klawisza [Shift], a następnie ogarnięciu zamierzonych prętów prostoką-tem selekcji tak, aby te pręty mieściły się w całości w tym prostokącie




Zadanie obcią-żenia na za-znaczonych prętach


paska na-rzędzi



Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (kliknąć) po-zycję Obc. rozło-żone-Y i zamknąć dialog przyciskiem OK.

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Obc. rozłożone-Y i zamknąć dialog klawiszem [Enter].


Obciążenie tego typu ma charakter glo-balny, a jego wartość liczona jest na rzut pręta (w tym przypadku na rzut pozio-my). Jeśli w specyfikacji numerów prętów wy-stąpi numer pręta, który jest prostopadły do zamierzonego obciążenia globalnego, to ten typ obciążenia nie będzie dostęp-ny.

Nadanie warto-

ści obciążenia

oraz grupy

W polach pa: i pb: wpisać wartość 5, a w

polu Grupa: wpisać literę S.

Zamknięcie ok-

na dialogu.


Zamknij.

Użyć klawisza [En-

ter]

Zadane obciążenie zostanie

ukazane na schemacie ramy

w oknie roboczym opcji, a w

sekcji Grupa obciążeń: linii

statusu pojawi się przycisk z

literą S.

Zadanie obciążenia użytkowego w postaci siły skupionej w przegubie rygla

Uaktywnienie pręta nr 2 (ry-giel lewy).


Użyć sekwencyjnie klawiszy [+] i [-] do momentu uaktyw-nienia pręta nr 2.




Kliknąć na ikonie

paska na-rzędzi



Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (kliknąć) po-zycję Siła skupiona i zamknąć dialog przyciskiem OK.

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Si-ła skupiona i za-mknąć dialog klawi-szem [Enter].


W przypadku obciążenia skupionego istotna jest jego orientacja względem osi pręta. Domyślnie obciążenie to jest pro-stopadłe do pręta i usytuowane środku jego rozpiętości.


W polu pa: wpisać wartość -25, a w polu Grupa: wpisać literę U.

Z powodu ujemnej wartości obciążenia, jego zwrot na ry-sunku ulegnie zmianie na przeciwny.

Zmiana orien-tacji obciążenia

Sposób 1: W polu Beta: wpisać wartość 180.

Sposób 2: Uaktywnić okno rysunku obciążenia (kliknąć w jego obszarze), a następnie naciskać klawisz [Space] do momentu uzyskania pionowego położenia siły zwróconej w dół.

Każdej operacji zmiany orien-tacji obciążenia towarzyszy aktualizacja rysunku obcią-żenia.

Zmiany orientacji obciążenia (kąta jego nachylenia względem kierunku pionowe-go) dokonuje się poprzez: 1. Użycie klawisza [Space], co powoduje

sekwencyjną zmianę orientacji obcią-żenia wg reguły: globalnie co 90 stopni i lokalnie co 90 stopni.

2. Użycie klawiszy :

[Z] - dla obrócenia w lewo o 15

[V] - dla obrócenia w prawo o 15,

[X] - dla obrócenia w lewo o 1,

[C] - dla obrócenia w prawo o 1. 3. Wpisanie wartości kąta nachylenia ob-

ciążenia - wyświetlany w polu Beta:

jest odmierzany od pionu i zgodnie z ruchem wskazówek zegara

Zmiana poło-żenia obciąże-nia na pręcie

Uaktywnić okno ry-sunku pręta (kliknąć w jego obszarze), a następnie kliknąć na węźle B pręta.

W polu a/L: dialogu wpisać wartość 1.

Obciążenie zostanie przenie-sione na koniec pręta, co jest równoważne działaniu siły w węźle 3.

Zmiany położenia siły można dokonać animacyjnie, tzn: 1. Wcisnąć lewy przycisk myszy w pobli-

żu punktu zaczepienia siły, a następ-nie - utrzymując wciśnięty przycisk myszy - nasuwać obciążenie na za-mierzoną pozycję.







Zadane obciążenie zostanie narysowane na schemacie ramy w oknie roboczym opcji, a w sekcji Grupa obciążeń: pojawi się przycisk z literą U.

Zadanie obciążenia temperaturą na wszystkich prętach

Grupa obciążeń pochodzących od działania temperatury odpowiada sytuacji obniżenia temperatury na zewnątrz ramy o 20C podwyż-

szenia o 20C wewnątrz ramy - względem temperatury montażu.

Grupowe za-

znaczenie prę-

tów dla zadania

obciążenia

Utrzymując wciśnięty klawisz [Shift] ogarnąć

prostokątem selekcji cały schemat

Wszystkie pręty ramy zosta-

ną wyróżnione kolorem wy-

różnienia

Kreowanie ob-ciążenia

Kliknąć na ikonie

paska na-rzędzi



Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (kliknąć) po-zycję Temperatura i zamknąć dialog przyciskiem OK.

Z listy Rodzaj ob-ciążenia dialogu wybrać (klawisze-strzałki) pozycję Temperatura i za-mknąć dialog klawi-szem [Enter].


Rozkład obciążenia wzdłuż pręta jest stały, natomiast w kierunku prosto-padłym jest liniowy.


W polu Tg: wpisać wartość -20, w polu Td: wpisać wartość 10, a w polu Grupa: wpi-sać literę T.

W oknie rysunku obciążenia uaktualniony zostanie wykres rozkładu temperatury w po-przek pręta

Wartość Tg: odnosi się zawsze do włó-kien wyróżnionych, natomiast wartość Td: - do włókien po stronie przeciwnej.




Na prętach schematu ramy pojawią się obramowane lite-ry T, a w sekcji Grupa ob-ciążeń: pojawi się przycisk z literą T.

Specyfikacja grup obciążeń

Wywołanie op-cji Grupy ob-ciążeń

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Obciążenia-Grupy obciążeń.

Użyć kombinacji klawiszy: [Alt]+[O]+[G].

Pojawi się dialog Grupy ob-ciążeń, zawierający listę za-deklarowanych grup obcią-żeń.

Ta opcja umożliwia nadanie skrótowej nazwy każdej grupy obciążeń oraz war-tości normowego współczynnika obcią-żeniowego. Pierwszą grupę obciążeń stanowi zaw-sze ciężar własny konstrukcji, ustalany automatycznie przez program na pod-stawie przydzielonych przekrojów.

Specyfikacja grupy obciążeń

Kliknąć podwójnie na zamierzonej po-zycji listy grup ob-ciążeń

Naprowadzić kursor listy przy pomocy klawiszy-strzałek na zamierzoną pozycję, a następnie użyć klawisza [Enter].

Pojawi się dialog Grupa ob-ciążeń z polami Nazwa: i Współczynnik.

W polu Nazwa można wpisać dowolny tekst (do 26 znaków) charakteryzujący daną grupę obciążeń. W polu Współczynnik: można wpisać wartość współczynnika obciążeniowego wynikającego z normowego charakteru grupy obciążeń. Domyślnie wartość tego współczynnika wynosi 1,0.

Specyfikacja grupy L

Nazwa: Wiatr z lewej

Status normowy: zmienne

Współczynnik obc. f = 1.45

Część długotrwała: d = 0

Specyfikacja grupy P

Nazwa: Wiatr z prawej



Część długotrwała: d = 0

Specyfikacja grupy S

Nazwa: Śnieg



Część długotrwała: d = 0,5

Specyfikacja grupy T

Nazwa: Temperatura







Specyfikacja grupy U

Nazwa: Obc. użytkowe




Określenie relacji między grupami obciążeń

Wywołanie op-cji Relacje grup obc.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Obciążenia-Realcje grup obc.

Użyć kombinacji klawiszy: [Alt]+[O]+[R].

Pojawi się dialog Realcje grup obciążeń, zawierający tabelę relacji zadekla-rowanych grup obciążeń.

Kolumnom i wierszom tabeli relacji są przypisane odpowiednio litery poszcze-gólnych grup obciążeń. Pole wskazywa-ne przez grupę wiersza i grupę kolumny jest przyciskiem służącym do zadeklaro-wania relacji pomiędzy dwiema grupami.

Wykluczenie jednoczesności parcia wiatru z lewej i z prawej.

Klikać na polu tabe-li, wskazywanym przez grupy L i P, do momentu poja-wienia się w tym po-lu znaku x.

Uaktywnić tabelę re-lacji klawiszem [Tab], a następnie - przy pomocy klawi-szy-strzałek - na-prowadzić kursor tabeli (mały kwa-drat) na pole wska-zywane przez grupy L i P. Po ustawieniu kursora naciskać klawisz [Space] do momentu pojawie-nia się znaku x.

Na skrzyżowaniu wiersza L i kolumny P będzie wyświetlo-ny znak x, co oznacza, że w trakcie obliczeń związanych z kombinatoryką, kombinacja zawierająca grupy L i P, bę-

dzie odrzucona.

Możliwe są następujące relacje między grupami obciążeń: x - wykluczenie jednoczesności działa-

nia, p - połączenie dwóch grup w jedną, skojarzenie warunkowe grup, tzn.

wskazywana grupa kolumny jest uwzględniana w kombinacji jeśli w niej występuje grupa wiersza.

skojarzenie warunkowe grup, tzn. wskazywana grupa wiersza jest uwzględniana w kombinacji jeśli w niej występuje grupa kolumny.

Dla pól diagonalnych obowiązują relacje: W - całkowite wykluczenie grupy

z kombinatoryki, S - włączenie grupy na stałe do kom-

binatoryki (np. obc. stałe).

Określenie klas kombinacji

Wywołanie op-cji Kombinacje grup obc.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Obciążenia-Kombinacje grup obc.

Użyć kombinacji klawiszy: [Alt]+[O]+[K].

Pojawi się dialog Kombina-cje grup obciążeń, zawiera-jący listę klas kombinacji ob-ciążeń.

Wszystkie ustawienia w tej opcji mają związek wyłącznie z obliczeniami dla obwiedni wielkości statycznych i kinematycznych i są brane pod uwagę gdy jest włączona klauzula Kombinato-ryka w opcji Wyniki.

Lista zawiera dziewięć klas kombinacji. Każda klasa może mieć własną formułę tworzenia kombinacji.

Deklarowanie klasy kombina-cji

Kliknąć podwójnie na pierwszej pozycji listy klas kombinacji.

Użyć klawisza [En-ter].

Pojawi się dialog Kombina-cja obciążeń zawierająca pola: 1. Współczynnik: - dla okre-

ślenia współczynnika ob-ciążeniowego dla całej kla-sy kombinacji obciążeń,

2. Zawsze: - dla określenia formuły kombinacji dla grup obciążeń o charak-terze stałym,

3. Ewentualnie: - dla okre-ślenia formuły kombinacji dla grup obciążeń o cha-rakterze zmiennym,

Domyślnie deklarowana jest przez pro-gram pierwsza klasa kombinacji, w której wszystkie grupy obciążeń zaliczane są jako zmienne (wchodzące do formuły w polu Ewentualnie:), a formuła jest pro-stą sumą symboli grup, co oznacza, że traktowane są one niezależnie ze współ-czynnikami obciążeniowymi o wartości 1,0. W przykładzie przyjęto domyślne usta-wienia dla pierwszej klasy kombinacji, czyli: Zawsze: (brak formuły) Ewentualnie: L+P+S+T+U natomiast pozostałe klasy kombinacji są „puste” (nie są brane pod uwagę).

A n a l i z a s t a t y c z n a i w y t r z y m a ł o ś c i o w a r a m y

Do analizy statyczno-wytrzymałościowej ustroju służą opcje zgrupowane w opcji głów-

nej Wyniki. Opcje te są podzielone na trzy sekcje:

1. Sekcja analizy statyczno-wytrzymałościowej obejmująca opcje: Naprężenia, Siły

przekrojowe, Reakcje - Węzły i Przemieszczenia, Długości wyboczeniowe

2. Sekcja wymiarowania konstrukcji stalowych obejmująca opcje: Stal-PN-90/B-

03200, Stal-Połączenia, Stal-Środnik falisty, Stal-Dźwigar ażurowy



3. Sekcja wymiarowania konstrukcji żelbetowych obejmująca opcje: Żelbet-PN-B-

03264:2002, Żelbet-PN-84/B-03264

4. Sekcja wymiarowania konstrukcji drewnianych obejmująca opcje: Drewno-PN-

B-03150:2000, Drewno-PN-84/B-03150

5. Sekcja klauzul obliczeniowych, która obejmuje:

klauzulę Teoria II-go rzędu (jej włączenie sprawia, że wszystkie obliczenia są

wykonywane w ramach teorii II-go rzędu, a więc z inerakcją sił osiowych i

momentów zginających),

klauzulę Imperfekcje (jej włączenie sprawia, że przy obliczeniach wg teorii II-

go rzędu uwzględniane są efekty II-go rzędu spowodowane imperfekcjami

geometrycznymi zadeklarowanymi w opcji Geometria-Imperfekcje),

klauzulę Obciążenia obliczeniowe (jej wyłączenie powoduje, że przepro-

wadzone zostaną obliczenia dla charakterystycznych wartości obciążeń, tzn.

nie uwzględnione zostaną obciążeniowe współczynniki bezpieczeństwa).

klauzulę Kombinatoryka (jej włączenie sprawia, że wszystkie obliczenia są

wykonywane dla wyznaczenia obwiedni, a więc dla wszystkich realnych kom-

binacji grup obciążeń).

Analiza statyczno-wytrzymałościowa ramy


Wyznaczanie naprężeń w prętach ramy

Wywołanie op-cji Wyniki-Naprężenia.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Wyniki-Naprężenia.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[W]+[N]

Nastąpi otwarcie odrębnego okna roboczego opcji, w tó-rym rysowany jest schemat ramy wraz wykresami naprę-żeń normalnych w skrajnych włóknach przekrojów prętów. U dołu ekranu wyświetlana jest linia statusu związana z opcją.

W przypadku, gdy włączona jest klauzula Kombinatoryka, to wykresy będą ob-wiedniami naprężeń w skrajnych włók-nach prętów. Przekroczenie wartości porównawczych naprężeń jest sygnalizowane kolorem elementów wyróżnionych na wykresach.

Wyświetlanie naprężeń na pręcie

Wybrać pręt przez podwójne kliknięcie na nim

Wybrać pręt przez sekwencyjne użycie klawiszy [+] i [-], a następnie użycie klawisza [Enter].

Pojawi się dialog Napręże-nia-Pręt nr:, w którym wy-świetlane są szczegółowe wyniki odnośnie naprężeń w wybranym pręcie

Sposób prezentacji wyników zależy od stanu klauzuli Kombinatoryka .

Automatyczne wyszukanie miejsca naprę-żeń maksymal-nych


paska na-rzędzi

Użyć kombinacji klawiszy [Ctrl]+[Enter]

Zostaną wykonane obliczenia związane z wyszukiwaniem, a następnie wyświetlony zo-stanie dialog Naprężenia-Pręt nr:, w którym wskazane

będzie miejsce i wartość maksymalnych naprężeń po-równawczych.

Wyszukiwanie zależy od jego zakresu określonym w parametrach opcji (klawisz [F10]) oraz wyboru materiału (sekcja Mat: linii statusu).

Wyświetlanie diagramu stop-ni wykorzysta-nia nośności dla klasyczne-go warunku naprężeniowe-go


paska na-rzędzi

Użyć klawisza [Ins]. Pojawi się dialog Wykorzy-stanie przekrojów zawiera-jący słupkowe diagramy stopni wykorzystania nośno-ści prętów dla poszczegól-nych przekrojów.

Stopień wypełnienia słupków kolorem jest proporcjonalny do stosunku maksy-malnego naprężenia porównawczego w pręcie, a kolor zależy od znaku tego na-prężenia.

Zmiana skali wykresów

Za pomocą menu Parametry-Parametry opcji lub bezpośrednio - klawisz [F10] Z poziomu okna roboczego opcji - klawi-sze: [<] - dla zmniejszania skali [>] - dla zwiększania skali.

Wykresy w oknie roboczym opcji zostaną uaktualnione stosownie do polecenia zmiany skali.




Wyznaczanie sił przekrojowych w prętach ramy

Wywołanie op-cji Wyniki-Siły przekrojowe.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Wyniki- Siły prze-krojowe.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[W]+[S]

Nastąpi otwarcie odrębnego okna roboczego opcji, w któ-rym rysowany jest schemat ramy wraz z wykresami mo-mentów zginających na prę-tach. U ołu ekranu wyświe-tlana jest linia statusu związana z opcją.

W przypadku, gdy włączona jest klauzula Kombinatoryka, to wykresy będą ob-wiedniami momentów zginających.

Wyświetlanie sił przekrojowych na pręcie



Pojawi się dialog Momenty-Pręt nr:, w którym wyświetla-ne są szczegółowe wyniki odnośnie sił w wybranym pręcie


Automatyczne wyszukanie miejsca mak-symalnej siły przekrojowej


paska na-rzędzi


Zostaną wykonane obliczenia związane z wyszukiwaniem, a następnie wyświetlony zo-stanie dialog Momenty-Pręt nr:, w którym wskazane bę-

dzie miejsce i wartość mak-symalnego momentu zgina-jącego.

Wyszukiwanie zależy od jego zakresu określonym w parametrach opcji (klawisz [F10]) oraz wyboru rodzaju siły przekro-jowej (sekcja Momenty / Normalne / Tnące linii statusu).

Przełączanie na inny rodzaj siły przekrojo-wej.

Kliknąć na sekcji Momenty / Nor-malne / Tnące linii statusu.

Użyć sekwencyjnie klawisza [Tab] do momentu wyświe-tlenia zamierzonego rodzaju siły przekro-jowej.

Nastąpi aktualizacja wykresu stosownie do wybranego ro-dzaju siły przekrojowej.

Zmiany rodzaju siły przekrojowej można dokonać również w dialogu Parametry opcji dostępnym poprzez menu Parame-try-Parametry opcji lub bezpośrednio - klawisz [F10].

Wyświetlanie lub gaszenie wartości licz-bowych sił przekrojowych na wykresach.


paska na-rzędzi lub poprzez menu: Parametry-Wartości

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[M]+[W]

W przekrojach charaktery-stycznych poszczególnych prętów wyświetlone zostaną wartości rzędnych aktualnej siły przekrojowej.

Wielkość czcionki wyświetlanych warto-ści liczbowych może być określona w opcji Parametry-Parametry aplikacji (pole Wysokość numeracji dialogu Pa-rametry aplikacji)


Za pomocą menu Parametry-Parametry opcji lub bezpośrednio - klawisz [F10] Z poziomu okna roboczego opcji - klawi-

sze: [<] - dla zmniejszania skali [>] - dla zwiększania skali.

Wykresy w oknie roboczym opcji zostaną uaktualnione stosownie do polecenia

zmiany skali.

Wyznaczanie reakcji podpór ramy i przemieszczeń węzłów

Wywołanie op-cji Wyniki-Reakcje-Węzły.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Wyniki- Reakcje-Węzły.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[W]+[R]

Nastąpi otwarcie odrębnego okna roboczego opcji, w któ-rym rysowany jest schemat ramy wraz z symbolami sił reakcji. U dołu ekranu wy-świetlana jest linia statusu związana z opcją.

W przypadku, gdy włączona jest klauzula Kombinatoryka symbole sił reakcji nie

są rysowane.

Wyświetlanie sił reakcji na węź-le.

Wybrać węzeł przez podwójne kliknięcie na nim

Wybrać węzeł przez sekwencyjne użycie klawiszy [+] i [-], a następnie użycie klawisza [Enter].

Pojawi się dialog Węzeł:, w którym wyświetlane są szczegółowe wyniki odnośnie reakcji podpory (jeśli jest za-deklarowana) oraz prze-mieszczeń globalnych węzła.


Automatyczne wyszukanie węzła o mak-symalnym przemieszcze-niu


paska na-rzędzi


Zostaną wykonane obliczenia związane z wyszukiwaniem, a następnie wyświetlony zo-stanie dialog Węzeł:, w któ-rym wyświetlane są wartości jego przemieszczeń i - ewen-tualnie - wartości sił reakcji

Wyświetlanie lub gaszenie wartości licz-bowych sił re-akcji podpór.


paska na-rzędzi lub poprzez menu: Parametry-Wartości

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[M]+[W]

Obok symboli sił reakcji wy-świetlane są (lub gaszone) .wartości liczbowe.

Wielkość czcionki wyświetlanych warto-ści liczbowych może być określona w opcji Parametry-Parametry aplikacji (pole Wysokość numeracji dialogu Pa-rametry aplikacji)




Wyznaczanie przemieszczeń (deformacji) prętów ramy

Wywołanie op-cji Wyniki-Przemiesz-czenia.

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Wyniki- Prze-mieszczenia.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[W]+[P]

Nastąpi otwarcie odrębnego okna roboczego opcji, w którym rysowany jest schemat ramy wraz wykresami przemiesz-czeń na prętach ramy. U dołu ekranu wyświetlana jest linia statusu związana z opcją.

W przypadku, gdy włączona jest klauzula Kombinatoryka, wykresy nie są ryso-wane.

Wyświetlanie przemieszczeń na pręcie



Pojawi się dialog Deformacja pręta nr:, w którym wyświe-tlane są szczegółowe wyniki odnośnie przemieszczeń na wybranym pręcie

Przy włączonej klauzuli Kombinatoryka, dialog Deformacja pręta nr nie pojawia się a wynikami są maksymalne miary de-formacji pręta (L/f) spośród wszystkich realnych kombinacji grup obciążeń.

Automatyczne wyszukanie miejsca maksy-malnej defor-macji


paska na-rzędzi


Zostaną wykonane obliczenia związane z wyszukiwaniem, a następnie wyświetlony zo-stanie dialog Deformacja pręta nr, w którym wskazana będzie wartość maksymalnej deformacji.

Wyszukiwanie zależy od jego zakresu określonym w parametrach opcji (klawisz [F10]).


Za pomocą menu Parametry-Parametry opcji lub bezpośrednio - klawisz [F10] Z poziomu okna roboczego opcji - klawi-sze: [<] - dla zmniejszania skali [>] - dla zwiększania skali.

Wykresy w oknie roboczym opcji zostaną uaktualnione stosownie do polecenia zmiany skali.

Wyznaczanie długości wyboczeniowych prętów ramy

Wywołanie op-cji Wyniki-Długości wy-boczeniowe

Kliknąć kolejno na pozycjach menu: Wyniki- Długości wyboczeniowe.

Użyć kombinacji klawiszy [Alt]+[W]+[W]

Nastąpi wywołanie procedury obliczeń, a następnie otwar-cie odrębnego okna robocze-go opcji, w którym rysowany jest schemat ramy oraz linia statusu informująca o długo-ści wyboczeniowej aktywne-go pręta

Długości wyboczeniowe prętów dotyczą wyboczenia w płaszczyźnie ustroju i są wyznaczane zgodnie z zasadami kla-sycznej mechaniki budowli, a więc nie mają ścisłego związku z jakąkolwiek normą wymiarowania konstrukcji.

Wyświetlanie

przemieszczeń na pręcie

Wybrać pręt przez

podwójne kliknięcie na nim

Wybrać pręt przez

sekwencyjne użycie klawiszy [+] i [-], a następnie użycie klawisza [Enter].

Pojawi się dialog Postać

wyboczeniowa pręta nr:, w którym wyświetlane są: stop-nie sztywności pręta (w wę-złach i na przesuw), stopnie podatności (w węzłach i na przesuw), postać wybocze-niowa pręta

Wyznaczane wielkości wynikają z anali-

zy zagadnienia Eulera modelu pręta, w którym oddziaływania sąsiednich prętów zastąpiono ekwiwalentnymi sprężynami (na obrót w węzłach i na przechył pręta).

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-90/B-03200 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów stalowych wg PN są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-STAL.

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-EN 1993 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów stalowych wg PN-EN są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-ST1993.

Wymiarowanie połączeń prętów ramy wg PN-90/B-03200 Szczegóły odnośnie wymiarowania połączeń prętów stalowych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-SPOL.

Wymiarowanie prętów jako dźwigarów ze środnikiem falistym Szczegóły odnośnie wymiarowania dźwigarów ze środnikiem falistym są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-SIN.

Wymiarowanie prętów jako dźwigarów ażurowych Szczegóły odnośnie wymiarowania dwuteowych dźwigarów ażurowych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-AZUR.

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-B-03264:2002 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów żelbetowych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-ZELB.

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-84/B-03264 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów konstrukcji żelbetowych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-ZB84.

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-B-03150:2000 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów konstrukcji drewnianych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-DREW

Wymiarowanie prętów ramy wg PN-81/B-03150 Szczegóły odnośnie wymiarowania prętów konstrukcji drewnianych są omówione w instrukcji użytkowania modułu RM-DR81



D o k u m e n t a c j a z a d a n i a - w y d r u k i

Dokumentację zadania można tworzyć z wykorzystaniem głównej opcji wydruku, do-

stępnej z poziomu menu głównego aplikacji RM_WIN, tj. Pliki-Drukuj...,. Najwięcej

swobody tworzenia dokumentu zadania stwarza funkcja eksportu wydruku do schowka,

co umożliwia jego importowanie do dowolnego edytora tekstu (np. MS Word dla Win-

dows) akceptującego tzw. format rtf.

Dokumentacja zadania omawianego w tym rozdziale składa się z dwóch części:

1. Wydruk zadania przy włączonej klauzuli Obwiednie, a więc dla obwiedni wiel-

kości statycznych i kinematycznych z parametrami wydruku jak na rysunku 2:

2. Wydruk zadania dla kombinacji grup obciążeń przy której naprężenie normalne

jest największe, a więc dla kombinacji grup obciążeń: P+S+U. Kombinację, dla

której jest spełniony ten warunek ustalono w opcji Wyniki-Naprężenia na pod-

stawie wyników obliczeń dla obwiedni z wykorzystaniem funkcji wyszukiwania

wartości ekstremalnych. Zawartość wydruku określono przez odpowiednie usta-

wienie jego parametrów - rysunek 3.

Rys. 2 Rys.3

Projekt: Rama jednonawowej hali stalowej Data: 2009-10-15 Pozycja: Przykład do instrukcji użytkowania

[0] PRZYKŁAD DOKUMENTU

Wydruk 1

PRZEKRÓJ Nr: 1 Nazwa: "I 300"

70,314,4

70,3H=155,0

16,2

9,8

248,0

9,8

16,2

V=300,0

x X

Y

y

1

Skala 1:10

CHARAKTERYSTYKA PRZEKROJU: Materiał: 4 18G2 (A)

------------------------------------------------------------------

Gł.centr.osie bezwładn.[cm]: Xc= 7,8 Yc= 15,0

alfa= -0,0

Momenty bezwładności [cm4]: Jx= 14771,1 Jy= 1179,2

Moment dewiacji [cm4]: Dxy= 0,0

Gł.momenty bezwładn. [cm4]: Ix= 14771,1 Iy= 1179,2

Promienie bezwładności [cm]: ix= 12,0 iy= 3,4

Wskaźniki wytrzymał. [cm3]: Wx= 984,7 Wy= 152,2

Wx= -984,7 Wy= -152,2

Powierzchnia przek. [cm2]: F= 102,5

Masa [kg/m]: m= 80,5

Moment bezwładn.dla zginania w płaszcz.ukł. [cm4]: Jzg= 14771,1

------------------------------------------------------------------

Nr. Oznaczenie Fi: Xs: Ys: Sx: Sy: F:

[deg] [cm] [cm] [cm3] [cm3] [cm2]

------------------------------------------------------------------

1 I 300x155x16x14 0 0,00 0,00 0,0 0,0 102,5

------------------------------------------------------------------

PRZEKRÓJ Nr: 2 Nazwa: "I 500"

70,314,4

70,3H=155,0

16,2

9,8

448,0

9,8

16,2

V=500,0

x X

Y

y

1

Skala 1:10

CHARAKTERYSTYKA PRZEKROJU: Materiał: 4 18G2 (A)

------------------------------------------------------------------

Gł.centr.osie bezwładn.[cm]: Xc= 7,8 Yc= 25,0


PRZYKŁAD DOKUMENTU [1]

alfa= -0,0

Momenty bezwładności [cm4]: Jx= 48990,0 Jy= 1184,2

Moment dewiacji [cm4]: Dxy= 0,0

Gł.momenty bezwładn. [cm4]: Ix= 48990,0 Iy= 1184,2

Promienie bezwładności [cm]: ix= 19,3 iy= 3,0

Wskaźniki wytrzymał. [cm3]: Wx= 1959,6 Wy= 152,8

Wx= -1959,6 Wy= -152,8

Powierzchnia przek. [cm2]: F= 131,3

Masa [kg/m]: m= 103,1

Moment bezwładn.dla zginania w płaszcz.ukł. [cm4]: Jzg= 48990,0

------------------------------------------------------------------

Nr. Oznaczenie Fi: Xs: Ys: Sx: Sy: F:

[deg] [cm] [cm] [cm3] [cm3] [cm2]

------------------------------------------------------------------

1 I 500x155x16x14 0 0,00 0,00 0,0 0,0 131,3

------------------------------------------------------------------

WĘZŁY: Skala 1:200

WĘZŁY:

------------------------------------------------------------------

Nr: X [m]: Y [m]: Nr: X [m]: Y [m]:

------------------------------------------------------------------

1 0,000 0,000 4 12,000 5,000

2 0,000 5,000 5 12,000 0,000

3 6,000 6,000

------------------------------------------------------------------

PODPORY: P o d a t n o ś c i

------------------------------------------------------------------

Węzeł: Rodzaj: Kąt: Dx(Do*): Dy: DFi:

[ m / k N ] [rad/kNm]

------------------------------------------------------------------

1 stała 0,0 0,000E+00 0,000E+00

5 utwierdzenie 90,0 0,000E+00 0,000E+00 0,000E+00

------------------------------------------------------------------

OSIADANIA:

------------------------------------------------------------------

Węzeł: Kąt: Wx(Wo*)[m]: Wy[m]: FIo[grad]:

------------------------------------------------------------------

B r a k O s i a d a ń

------------------------------------------------------------------

1

2

3

4

5

6,000 6,000H=12,000

5,000

1,000

V=6,000



PRĘTY: Skala 1:200

PRZEKROJE PRĘTÓW: Skala 1:200

PRĘTY UKŁADU:

Typy prętów: 00 - sztyw.-sztyw.; 01 - sztyw.-przegub;

10 - przegub-sztyw.; 11 - przegub-przegub

22 - cięgno

------------------------------------------------------------------

Pręt: Typ: A: B: Lx[m]: Ly[m]: L[m]: Red.EJ: Przekrój:

------------------------------------------------------------------

1 00 1 2 0,000 5,000 5,000 1,000 1-2

2 01 2 3 6,000 1,000 6,083 1,000 2-1

3 10 3 4 6,000 -1,000 6,083 1,000 1-2

4 00 4 5 0,000 -5,000 5,000 1,000 2-1

------------------------------------------------------------------

WIELKOŚCI PRZEKROJOWE:

------------------------------------------------------------------

Nr. A[cm2] Ix[cm4] Iy[cm4] Wg[cm3] Wd[cm3] h[cm] Materiał:

------------------------------------------------------------------

1 102,5 14771 1179 985 985 30,0 4 18G2 (A)

2 131,3 48990 1184 1960 1960 50,0 4 18G2 (A)

------------------------------------------------------------------

STAŁE MATERIAŁOWE:

------------------------------------------------------------------

Materiał: Moduł E: Napręż.gr.: AlfaT:

[N/mm2] [N/mm2] [1/K]

------------------------------------------------------------------

4 18G2 (A) 205 295,000 1,20E-05

1

2 3

4

6,000 6,000H=12,000

5,000

1,000

V=6,000

1

2 3

4

6,000 6,000H=12,000

5,000

1,000

V=6,000

1

2

2 1 1 2

2

1



ZESTAWIENIE MATERIAŁU:

------------------------------------------------------------------

Oznaczenie: Materiał: Długość[m] Masa[t]

------------------------------------------------------------------

Pozostałe przekroje = 22,17 2,035

------------------------------------------------------------------

MASA CAŁKOWITA USTROJU: 2,035

------------------------------------------------------------------

OBCIĄŻENIA: Skala 1:200

OBCIĄŻENIA: ([kN],[kNm],[kN/m])

------------------------------------------------------------------

Pręt: Rodzaj: Kąt: P1(Tg): P2(Td): a[m]: b[m]:

------------------------------------------------------------------

Grupa: L "Wiatr z lewej" Zmienne f= 1,45

1 Liniowe 90,0 6,0 6,0 0,00 5,00

2 Liniowe 9,5 1,5 1,5 0,00 6,08

3 Liniowe -9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08

4 Liniowe -90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00

Grupa: P "Wiatr z prawej" Zmienne f= 1,45

1 Liniowe 90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00

2 Liniowe 9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08

3 Liniowe -9,5 1,5 1,5 0,00 6,08

4 Liniowe -90,0 6,0 6,0 0,00 5,00

Grupa: S "Śnieg" Zmienne f= 1,40

2 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08

3 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08

Grupa: T "Temperatura" Zmienne f= 1,25

1 Temp. -20,0 10,0

2 Temp. -20,0 10,0

3 Temp. -20,0 10,0

4 Temp. -20,0 10,0

Grupa: U "Obc. użytkowe" Zmienne f= 1,30 2 Skupione 180,0 -25,0 6,08

1

2 3

4

6,0

6,0

T-20,0 10,0

-3,0

-3,0

1,5

1,5

5,0 5,0

-25,0

T

-20,0

10,0

-1,5

-1,5-1,5

-1,5

5,0 5,0

T

-20,0

10,0

1,5

1,5

-3,0

-3,0

T -20,010,0

6,0

6,0



==================================================================

W Y N I K I

Teoria I-go rzędu

Kombinatoryka obciążeń

==================================================================

OBCIĄŻENIOWE WSPÓŁ. BEZPIECZ.:

------------------------------------------------------------------

Grupa: Znaczenie: d: f: ------------------------------------------------------------------

Ciężar wł. 1,10

L -"Wiatr z lewej" Zmienne 1 0,00 1,45

P -"Wiatr z prawej" Zmienne 1 0,00 1,45

S -"Śnieg" Zmienne 1 0,50 1,40

T -"Temperatura" Zmienne 1 0,00 1,25

U -"Obc. użytkowe" Zmienne 1 0,30 1,30

------------------------------------------------------------------

RELACJE GRUP OBCIĄŻEŃ:

------------------------------------------------------------------

Grupa obc.: Relacje:

------------------------------------------------------------------

Ciężar wł. ZAWSZE

L -"Wiatr z lewej" EWENTUALNIE

Nie występuje z: P

P -"Wiatr z prawej" EWENTUALNIE

Nie występuje z: L

S -"Śnieg" EWENTUALNIE

Nie występuje z: T

T -"Temperatura" EWENTUALNIE

Nie występuje z: S

U -"Obc. użytkowe" EWENTUALNIE

------------------------------------------------------------------

KRYTERIA KOMBINACJI OBCIĄŻEŃ:

------------------------------------------------------------------

Nr: Specyfikacja:

------------------------------------------------------------------

1 ZAWSZE :

EWENTUALNIE: L+P+S+T+U

------------------------------------------------------------------



MOMENTY-OBWIEDNIE: Skala 1:200

TNĄCE-OBWIEDNIE: Skala 1:200

NORMALNE-OBWIEDNIE: Skala 1:200

SIŁY PRZEKROJOWE - WARTOŚCI EKSTREMALNE: T.I rzędu Obciążenia obl.: Ciężar wł.+"Kombinacja obciążeń" ------------------------------------------------------------------

Pręt: x[m]: M[kNm]: Q[kN]: N[kN]: Kombinacja obciążeń:

------------------------------------------------------------------

1 4,063 70,06* -0,43 -1,40 LT

5,000 -271,73* -43,47 -70,02 PSU

0,000 -0,00 -65,22* -75,07 PSU

5,000 65,84 -8,58 -0,36* LT

0,000 -0,00 -65,22 -75,07* PSU

2 0,000 65,84* -1,06 -8,52 LT

0,000 -271,73* 61,92 -54,39 PSU

1

2 3

4

65,84-271,73

65,84

-271,73

29,11

-207,37

29,11 -207,37

139,75 -141,64

1

2 3

4

34,92 -65,22

2,15 -54,20

61,92

-1,06

29,25

-20,35

20,37

-28,00-4,79

-51,76

58,55 -6,50

80,30 -50,00

1

2 3

4

-5,41 -75,07

-0,36 -70,02

1,56

-64,47

2,57

-56,56

5,96

-60,00

4,95

-67,91

-4,67 -61,81

-9,72 -66,86



0,000 -271,73 61,92* -54,39 PSU

6,083 -0,00 10,88 2,57* PT

0,000 -162,26 57,15 -64,47* LSU

3 4,562 32,90* -0,02 1,76 P

6,083 -207,37* -51,34 -67,91 LSU

6,083 -169,69 -51,76* -53,91 SU

0,000 0,00 9,46 5,96* PT

6,083 -207,37 -51,34 -67,91* LSU

4 5,000 139,75* 80,30 -66,86 LSU

0,000 -207,37* 58,55 -61,81 LSU

5,000 139,75 80,30* -66,86 LSU

0,000 29,11 -2,28 -4,67* P

5,000 139,75 80,30 -66,86* LSU

------------------------------------------------------------------

* = Wartości ekstremalne

NAPĘŻENIA-OBWIEDNIE: Skala 1:200

NAPRĘŻENIA - WARTOŚCI EKSTREMALNE: T.I rzędu Obciążenia obl.: Ciężar wł.+"Kombinacja obciążeń" ------------------------------------------------------------------

Pręt: x[m]: SigmaG: SigmaD: Sigma: Kombinacja obciążeń:

--------------- [MPa]

Ro

------------------------------------------------------------------

1 5,000 0,452* 133,33 PSU

3,125 -0,144* -42,61 LT

3,125 0,143* 42,21 LT

5,000 -0,488* -144,00 PSU

2 0,000 0,456* 134,52 PSU

1,521 -0,123* -36,27 LT

1,521 0,118* 34,94 LT

0,000 -0,484* -142,81 PSU

3 6,083 0,341* 100,65 LSU

3,422 -0,069* -20,26 P

3,422 0,070* 20,59 P

6,083 -0,376* -111,00 LSU

4 5,000 0,483* 142,48 PT

5,000 -0,503* -148,44 LSU

5,000 0,459* 135,40 LSU

5,000 -0,492* -145,20 PT

------------------------------------------------------------------

1

2 3

4




REAKCJE - WARTOŚCI EKSTREMALNE: T.I rzędu Obciążenia obl.: Ciężar wł.+"Kombinacja obciążeń" ------------------------------------------------------------------

Węzeł: H[kN]: V[kN]: R[kN]: M[kNm]: Kombinacja obciążeń:

------------------------------------------------------------------

1 65,22* 75,07 99,44 PSU

-34,92* 5,41 35,33 LT

65,22 75,07* 99,44 PSU

-34,92 5,41* 35,33 LT

65,22 75,07 99,44* PSU

5 50,00* 13,93 51,90 -141,64 PT

-80,30* 66,86 104,49 139,75 LSU

-80,30 66,86* 104,49 139,75 LSU

45,78 9,72* 46,80 -91,06 P

-80,30 66,86 104,49* 139,75 LSU

-80,30 66,86 104,49 139,75* LSU

50,00 13,93 51,90 -141,64* PT

------------------------------------------------------------------


PRZEMIESZCZENIA - WARTOŚCI EKSTREMALNE: T.I rzędu Obciążenia obl.: Ciężar wł.+"Kombinacja obciążeń" ------------------------------------------------------------------

Węzeł: Ux[m]: Uy[m]: Wypadkowe[m]: Kombinacja obciążeń:

------------------------------------------------------------------

1 0,00000 PSU

0,00000 PSU

0,00000 PSU

2 0,02760 PSU

0,00043 PTU

0,02760 PSU

3 0,02068 LT

0,04427 PSU

0,04873 PSU

4 0,01518 LT

0,00044 LTU

0,01519 LT

5 0,00000 LSU

0,00000 LSU

0,00000 LSU

------------------------------------------------------------------

DEFORMACJE - WARTOŚCI EKSTREMALNE: T.I rzędu

Obciążenia obl.: Ciężar wł.+"Kombinacja obciążeń"

------------------------------------------------------------------

Pręt: L/f: Kombinacja obciążeń:

------------------------------------------------------------------



1 680,9 PSU

2 702,7 LT

3 976,3 PT

4 1569,0 PSU

------------------------------------------------------------------



Wydruk 2 OBCIĄŻENIA: Skala 1:200


------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


1 Liniowe 90,0 6,0 6,0 0,00 5,00

2 Liniowe 9,5 1,5 1,5 0,00 6,08

3 Liniowe -9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08

4 Liniowe -90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00


1 Liniowe 90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00

2 Liniowe 9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08

3 Liniowe -9,5 1,5 1,5 0,00 6,08

4 Liniowe -90,0 6,0 6,0 0,00 5,00


2 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08

3 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08


1 Temp. -20,0 10,0

2 Temp. -20,0 10,0

3 Temp. -20,0 10,0

4 Temp. -20,0 10,0

Grupa: U "Obc. użytkowe" Zmienne f= 1,30

2 Skupione 180,0 -25,0 6,08

------------------------------------------------------------------

==================================================================

W Y N I K I

Teoria I-go rzędu

==================================================================

OBCIĄŻENIOWE WSPÓŁ. BEZPIECZ.:

------------------------------------------------------------------

Grupa: Znaczenie: d: f: ------------------------------------------------------------------

Ciężar wł. 1,10

P -"Wiatr z prawej" Zmienne 1 0,00 1,45

------------------------------------------------------------------

1

2 3

4

6,0

6,0

T-20,0 10,0

-3,0

-3,0

1,5

1,5

5,0 5,0

-25,0

T

-20,0

10,0

-1,5

-1,5-1,5

-1,5

5,0 5,0

T

-20,0

10,0

1,5

1,5

-3,0

-3,0

T -20,010,0

6,0

6,0



MOMENTY: Skala 1:200

TNĄCE: Skala 1:200

NORMALNE: Skala 1:200

SIŁY PRZEKROJOWE: T.I rzędu

Obciążenia obl.: Ciężar wł.+P

------------------------------------------------------------------

Pręt: x/L: x[m]: M[kNm]: Q[kN]: N[kN]:

------------------------------------------------------------------

1 0,00 0,000 -0,00 -23,82 -12,66

1,00 5,000 -64,70 -2,07 -7,62

2 0,00 0,000 -64,70 7,17 -3,29

1,00 6,083 -0,00 14,34 -2,28

3 0,00 0,000 0,00 14,31 2,49

0,75 4,562 32,90* -0,02 1,76

1,00 6,083 29,11 -4,98 1,48

1

2 3

4

-64,70-64,70

-64,70-64,70

29,1132,90

29,11

-91,06

29,11

-91,06

1

2 3

4

-23,82

-2,07-2,07

-23,82

7,17

14,3414,34

7,17

14,31

-4,98

14,31

-4,98-2,28

-45,78

-2,28

-45,78

1

2 3

4

-12,66

-7,62-7,62

-12,66

-3,29

-2,28-2,28

-3,29

2,49

1,48

2,49

1,48

-4,67

-9,72

-4,67

-9,72



4 0,00 0,000 29,11 -2,28 -4,67

1,00 5,000 -91,06 -45,78 -9,72

------------------------------------------------------------------


NAPRĘŻENIA: Skala 1:200

NAPRĘŻENIA: T.I rzędu


------------------------------------------------------------------

Pręt: x/L: x[m]: SigmaG: SigmaD: SigmaMax/Ro:

[MPa]

------------------------------------------------------------------

4 18G2 (A)

1 0,00 0,000 -1,24 -1,24 0,004

0,76 3,809 33,88 -35,32 0,120*

1,00 5,000 32,44 -33,60 0,114

2 0,00 0,000 32,77 -33,27 0,113*

1,00 6,083 -0,22 -0,22 0,001

3 0,00 0,000 0,24 0,24 0,001

0,57 3,493 -20,28 20,60 0,070*

1,00 6,083 -14,74 14,97 0,051

4 0,00 0,000 -15,21 14,50 0,052

1,00 5,000 91,52 -93,42 0,317*

------------------------------------------------------------------


REAKCJE PODPOROWE: Skala 1:200

REAKCJE PODPOROWE: T.I rzędu


1

2 3

4

1

2

3

4

523,82

12,66

45,78

9,72

91,06



------------------------------------------------------------------

Węzeł: H[kN]: V[kN]: Wypadkowa[kN]: M[kNm]:

------------------------------------------------------------------

1 23,82 12,66 26,97

5 45,78 9,72 46,80 -91,06

------------------------------------------------------------------

PRZEMIESZCZENIA WĘZŁÓW: T.I rzędu


------------------------------------------------------------------

Węzeł: Ux[m]: Uy[m]: Wypadkowe[m]: Fi[rad]([deg]):

------------------------------------------------------------------

1 -0,00000 -0,00000 0,00000 0,00409 ( 0,234)

2 -0,01342 -0,00002 0,01342 0,00090 ( 0,051)

3 -0,01241 -0,00614 0,01384

4 -0,01138 -0,00002 0,01138 0,00227 ( 0,130)

5 -0,00000 -0,00000 0,00000 0,00000 ( 0,000)

------------------------------------------------------------------

PRZEMIESZCZENIA: Skala 1:200

DEFORMACJE: T.I rzędu


------------------------------------------------------------------

Pręt: Wa[m]: Wb[m]: FIa[deg]: FIb[deg]: f[m]: L/f:

------------------------------------------------------------------

1 0,0000 0,0134 0,234 0,051 0,0022 2254,6

2 0,0022 -0,0040 0,051 -0,138 0,0027 2222,0

3 -0,0081 -0,0019 -0,005 0,130 0,0020 2967,8

4 -0,0114 -0,0000 0,130 0,000 0,0012 4133,5

------------------------------------------------------------------

PRĘT NR 1

DANE PRĘTA: ([m],[cm2],[cm4],[cm3],[MPa],[1/K])

1

2 3

4

A

B

6,0

6,0

T-20,0 10,0

-3,0

-3,0

5,000

300,0

155,0



------------------------------------------------------------------

GEOMETRIA PRĘTA: PRZEKRÓJ: 1-2

Począt(A):1 Koniec(B):2

Sztywne Sztywne MATERIAŁ: 4 18G2 (A)

Długość: 5,000 Kąt: 90,00

Rzuty Imperfekcje

H: 0,000 V: 5,000 wo/L= 0,0000 fo/L= 0,0000

------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


1 Liniowe 90,0 6,0 6,0 0,00 5,00


1 Liniowe 90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00

Grupa: T "Temperatura" Zmienne f= 1,25 1 Temp. -20,0 10,0

------------------------------------------------------------------

M Q

N W

WIELKOŚCI PRZEKROJOWE PRĘTA: T.I rzędu


A

B

-64,70-64,70

A

B

-23,82

-2,07-2,07

-23,82

A

B

-12,66

-7,62-7,62

-12,66

A

B



------------------------------------------------------------------

x/L: M: Q: N: W: SigmaG: SigmaD:

[kNm] [kN] [kN] [m] [MPa]

------------------------------------------------------------------

0,00 -0,00 -23,82 -12,66 0,0000 -1,24 -1,24

0,10 -11,36 -21,64 -12,21 0,0020 9,43 -11,74

0,20 -21,64 -19,47 -11,75 0,0040 17,50 -19,67

0,30 -30,83 -17,29 -11,28 0,0058 23,52 -25,55

0,40 -38,93 -15,12 -10,79 0,0075 27,86 -29,76

0,50 -45,95 -12,94 -10,30 0,0089 30,85 -32,61

0,60 -51,87 -10,77 -9,78 0,0102 32,73 -34,36

0,70 -56,71 -8,59 -9,26 0,0113 33,68 -35,19

0,80 -60,46 -6,42 -8,72 0,0122 33,87 -35,26

0,90 -63,13 -4,24 -8,17 0,0129 33,42 -34,70

1,00 -64,70 -2,07 -7,62 0,0134 32,44 -33,60

------------------------------------------------------------------

0,00 -0,00* -23,82 -12,66 -1,24 -1,24

1,00 -64,70* -2,07 -7,62 32,44 -33,60

1,00 -64,70 -2,07* -7,62 32,44 -33,60

0,00 -0,00 -23,82* -12,66 -1,24 -1,24

1,00 -64,70 -2,07 -7,62* 32,44 -33,60

0,00 -0,00 -23,82 -12,66* -1,24 -1,24

0,76 -59,16 -7,25 -8,93 33,88 -35,32*

------------------------------------------------------------------


PRĘT NR 2


------------------------------------------------------------------



Sztywne Przegub MATERIAŁ: 4 18G2 (A)

Długość: 6,083 Kąt: 9,46

Rzuty Imperfekcje

H: 6,000 V: 1,000 wo/L= 0,0000 fo/L= 0,0000

------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------

A

B

1,5

1,5

5,0 5,0

-25,0

T

-20,0

10,0

-1,5

-1,5

6,083

500,0

155,0




2 Liniowe 9,5 1,5 1,5 0,00 6,08


2 Liniowe 9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08

Grupa: S "Śnieg" Zmienne f= 1,40 2 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08


2 Temp. -20,0 10,0

Grupa: U "Obc. użytkowe" Zmienne f= 1,30

2 Skupione 180,0 -25,0 6,08

------------------------------------------------------------------

M Q

N W



------------------------------------------------------------------



------------------------------------------------------------------

0,00 -64,70 7,17 -3,29 0,0022 32,77 -33,27

0,10 -60,14 7,83 -3,18 0,0026 32,20 -32,70

0,20 -55,18 8,49 -3,07 0,0028 31,30 -31,79

0,30 -49,81 9,17 -2,96 0,0027 30,01 -30,49

0,40 -44,02 9,87 -2,86 0,0024 28,23 -28,71

0,50 -37,80 10,57 -2,75 0,0018 25,88 -26,35

0,60 -31,15 11,30 -2,66 0,0010 22,82 -23,29

0,70 -24,06 12,04 -2,56 0,0000 18,91 -19,37

0,80 -16,50 12,79 -2,46 -0,0012 13,95 -14,40

0,90 -8,49 13,56 -2,37 -0,0026 7,68 -8,13

1,00 -0,00 14,34 -2,28 -0,0040 -0,22 -0,22

A

B

-64,70-64,70

A

B7,17

14,3414,34

7,17

A

B

-3,29

-2,28-2,28

-3,29

A

B



------------------------------------------------------------------

1,00 -0,00* 14,34 -2,28 -0,22 -0,22

0,00 -64,70* 7,17 -3,29 32,77 -33,27

1,00 -0,00 14,34* -2,28 -0,22 -0,22

0,00 -64,70 7,17* -3,29 32,77 -33,27

1,00 -0,00 14,34 -2,28* -0,22 -0,22

0,00 -64,70 7,17 -3,29* 32,77 -33,27

0,00 -64,70 7,17 -3,29 32,77 -33,27*

------------------------------------------------------------------


PRĘT NR 3


------------------------------------------------------------------



Przegub Sztywne MATERIAŁ: 4 18G2 (A)

Długość: 6,083 Kąt: -9,46

Rzuty Imperfekcje

H: 6,000 V: 1,000 wo/L= 0,0000 fo/L= 0,0000

------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


3 Liniowe -9,5 -1,5 -1,5 0,00 6,08


3 Liniowe -9,5 1,5 1,5 0,00 6,08


3 Liniowe-Y 0,0 5,0 5,0 0,00 6,08


3 Temp. -20,0 10,0

------------------------------------------------------------------

A

B

-1,5

-1,5

5,0 5,0

T

-20,0

10,0

1,5

1,5

6,083

300,0

155,0



M Q

N W



------------------------------------------------------------------



------------------------------------------------------------------

0,00 0,00 14,31 2,49 -0,0081 0,24 0,24

0,10 8,14 12,44 2,40 -0,0081 -7,35 7,81

0,20 15,13 10,57 2,31 -0,0081 -12,79 13,21

0,30 20,99 8,67 2,22 -0,0079 -16,50 16,90

0,40 25,69 6,77 2,12 -0,0076 -18,82 19,19

0,50 29,22 4,85 2,02 -0,0070 -20,01 20,35

0,60 31,58 2,91 1,92 -0,0063 -20,26 20,58

0,70 32,76 0,96 1,81 -0,0054 -19,74 20,04

0,80 32,74 -1,01 1,71 -0,0044 -18,58 18,86

0,90 31,53 -2,99 1,60 -0,0032 -16,89 17,14

1,00 29,11 -4,98 1,48 -0,0019 -14,74 14,97

------------------------------------------------------------------

0,75 32,90* -0,02 1,76 -19,24 19,52

0,00 0,00* 14,31 2,49 0,24 0,24

0,00 0,00 14,31* 2,49 0,24 0,24

1,00 29,11 -4,98* 1,48 -14,74 14,97

0,00 0,00 14,31 2,49* 0,24 0,24

1,00 29,11 -4,98 1,48* -14,74 14,97

0,57 31,08 3,41 1,94 -20,28 20,60*

------------------------------------------------------------------


A

B

29,1132,90

A

B

14,31

-4,98

14,31

-4,98

A

B

2,49

1,48

2,49

1,48 A

B



PRĘT NR 4


------------------------------------------------------------------



Sztywne Sztywne MATERIAŁ: 4 18G2 (A)

Długość: 5,000 Kąt: -90,00

Rzuty Imperfekcje

H: 0,000 V: 5,000 wo/L= 0,0000 fo/L= 0,0000

------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


------------------------------------------------------------------


4 Liniowe -90,0 -3,0 -3,0 0,00 5,00


4 Liniowe -90,0 6,0 6,0 0,00 5,00

Grupa: T "Temperatura" Zmienne f= 1,25 4 Temp. -20,0 10,0

------------------------------------------------------------------

M Q

A

B

-3,0

-3,0

T -20,010,0

6,0

6,0

5,000 500,0

155,0

A

B

29,11

-91,06

29,11

-91,06

A

B

-2,28

-45,78

-2,28

-45,78



N W



------------------------------------------------------------------



------------------------------------------------------------------

0,00 29,11 -2,28 -4,67 -0,0114 -15,21 14,50

0,10 26,88 -6,63 -5,22 -0,0102 -14,91 14,09

0,20 22,47 -10,98 -5,77 -0,0090 -13,31 12,39

0,30 15,89 -15,33 -6,31 -0,0076 -10,17 9,14

0,40 7,14 -19,68 -6,83 -0,0063 -5,19 4,05

0,50 -3,79 -24,03 -7,35 -0,0049 1,99 -3,25

0,60 -16,89 -28,38 -7,84 -0,0035 11,81 -13,19

0,70 -32,17 -32,73 -8,33 -0,0022 24,85 -26,35

0,80 -49,63 -37,08 -8,80 -0,0011 41,82 -43,44

0,90 -69,26 -41,43 -9,26 -0,0003 63,64 -65,40

1,00 -91,06 -45,78 -9,72 -0,0000 91,52 -93,42

------------------------------------------------------------------

0,00 29,11* -2,28 -4,67 -15,21 14,50

1,00 -91,06* -45,78 -9,72 91,52 -93,42

0,00 29,11 -2,28* -4,67 -15,21 14,50

1,00 -91,06 -45,78* -9,72 91,52 -93,42

0,00 29,11 -2,28 -4,67* -15,21 14,50

1,00 -91,06 -45,78 -9,72* 91,52 -93,42

1,00 -91,06 -45,78 -9,72 91,52 -93,42*

------------------------------------------------------------------


A

B

-4,67

-9,72

-4,67

-9,72

A

B

Download - 11. (PN PN-EN) - cadsis.pl · rodziny PN-EN, a w szczególności normy PN-EN 1990 w zakresie reguł tworze-nia kombinacji grup obciążeń pod kątem wymiarowania konstrukcji wg PN-EN

Top Related