Transcript
Page 1: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85

Protonenzahl

125120115110105100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

Neu

tron

enza

hl

9p+, 10n0

33p+, 42n0

59p+, 82n0

71p+, 104n0

79p+, 118n0

Page 2: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

elektrostatische Abstossungviel grössere Reichweiteweniger stark

Kernkräfteextrem kurze ReichweiteSehr stark

Proton

Neutron

Page 3: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Film

Metallkassette, lichtundurchlässig

Uransalz

entwickelt

Entdeckung der Radioaktivität durch Henry Becquerel

Page 4: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Erste durch Uranerz geschwärzte Photoplatte: 26. 2. 1896

Entdeckung der Radioaktivität durch Henry Becquerel

Page 5: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Marie Marie (1867-1934)(1867-1934) und und Pierre (1859-1906) Pierre (1859-1906)

CurieCurie

1 Tonne Pechblende 0.1 Gramm Radium

Entdeckung vonRadium und Polonium

Page 6: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Radioaktive StrahlungRadioaktive Strahlung

radioaktiver Stoff

-, -und -Strahlen

-Strahlen

-Strahlen

-Strahlen

elektrisches Feld

BleiblockBleiblock

+ –

Page 7: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

++

Reichweite und Abschirmung der radioaktiven StrahlungReichweite und Abschirmung der radioaktiven Strahlung

 

 Reichweite in Luft  

Abschirmung durch

einige cm Blatt Papier

einige Meter Taschenbuch

sehr gross Beton und Bleiwände

Page 8: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

+

-Zerfall

231

90Th

+

-Zerfall

3

2He

Page 9: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

- und - und -Zerfall-Zerfall

4

5

6

7

8

9

10

4 5 6 7 8 9 10

Anzahl Neutronen N

Anz

ahl P

roto

nen

Z

-Zerfall

-Zerfall

Anzahl Neutronen N

Anz

ahl P

roto

nen

Z

Page 10: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

-Zerfall Der Kern sendet 2no, 2p+ aus

Halbwertszeit

1600 Jahre

4.51 109 Jahre

24'400 Jahre

-Zerfall (no p+ + e-): Halbwertszeit

12.3 Jahre

5730 Jahre

8 Tage

226 22288 86

238 23492 90

239 23594 92

Ra Rn +

U Th +

Pu U +

3 31 2

14 146 7

131 13153 54

H He +

C N +

I Xe +

Page 11: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Uran-Thorium-ReiheUran-Thorium-Reihe

238U

226Ra

214Po

stabil

238U 234Th 234Pa 234U 230Th 226Ra

226Ra 222Rn 218Po 214Pb 214Bi 214Po

214Po 210Pbstabil

206Pb210Bi 210Po

Mutternuklid

Page 12: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Zerfallsreihe Mutternuklid1) Halbwertszeit Endnuklid

Thoriumreihe 232Th 1.4 . 1010 Jahre 208Pb

Uran-Radiumreihe 238U 4.5 . 109 Jahre 206Pb

Uran-Actiniumreihe 235U 7.1 . 108 Jahre 207Pb

Plutonium- 241Pu 13 JahreNeptuniumreihe 237Np 2.2 . 106 Jahre 209Bi

1) Mutternuklide entstanden bei der Entstehung der Erde vor ca. 6 .109 Jahren

Page 13: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Thorium-ReiheThorium-Reihe

204

208

212

216

220

224

228

232

80 82 84 86 88 90 92

Protonenzahl Z

Mas

senz

ahl A

232Th

228Th 228Ac 228Th

224Ra

220Rn

216Po

212Pb

208Tl

212Bi 212Po

208Pb

Mutternuklid

stabil

Page 14: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Halbwertszeit T1/2 = 8 Tage 131I 131Xe +

8 Tage16 Tage24 Tage0 Tage

Page 15: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Halbwertszeit von Halbwertszeit von 131131I TI T11//2 2 = 8 Tage= 8 Tage

1/ 2T1

2

1

20

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 8 16 24 32 40

Zeit (Tage)

Pro

zen

tual

er A

nte

il

131 I

1

21

1 1

4 2

21 1

8 2 3 1 1

16 2

4 1 1

32 2

5

Zeit (Tage)

0 1 2 3 4 5 Anzahl T1/2

1/2

1/21/ 2

Anzahl T

t Anzahl T

T

1 Anteil = 100%

2

Page 16: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Aufgabe

Iod 131 hat eine Halbwertszeit von 8 Tagen.

Wieviel Prozent der Nuklide sind nach 80 Tagen noch vorhanden?

1/2

1/ 21/2

131Anzahl T 10

t 80 TageAnzahl T = 10

T 8 Tage

1 1Anteil I 100% 100% 0.097%

22

Page 17: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Bildung von 14C

-Zerfall von 14C 14 0 14 +

7 6N n C + p 14 146 7C N +

Altersbestimmung mit der 14C-Methode

kosmischeHöhenstrahlung

Zeit nach dem Tod 14C-Gehalt nimmt ab(-Zerfall).

Atmosphäre

Einbau von 14C in CO2 Pflanzen: PhotosyntheseTiere: Aufnahme pflanzlicher Nahrung

Ausscheidung von C (z.B. als CO2)

14C-Gehalt wie in Atmosphäre (=100%)Lebewesen

14C 12C radioaktiv stabil

Page 18: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 1 2 3 4 5 6

Anzahl T1/2

An

teil

14C

(%

)Wie alt ist ein Stück Holz, dessen 14C-Anteil noch 20% beträgt?T½ = 5730 Jahre

1/ 2

1/ 2 1/ 2

2.3

Anzahl T = 2.3

t = Anzahl T T 2.3 5730 Jahre 13 '179 Jahre

Kontrolle :1

Anteil % = 100 % 20.3 %2

etwas älter als 13‘179 Jahre

Page 19: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Thorium-ReiheThorium-Reihe

204

208

212

216

220

224

228

232

80 82 84 86 88 90 92

Protonenzahl Z

Mas

senz

ahl A

232Th

228Th 228Ac 228Th

224Ra

220Rn

216Po

212Pb

208Tl

212Bi 212Po

208Pb

Mutternuklid

stabil

Page 20: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

-10

-9

-8

-7

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

0 50 100 150 200 250

Massenzahl

Ker

nb

ind

un

gse

ner

gie

(M

eV)

pro

Nu

kleo

n

stabilster Kern

KernbindungsenergieKernbindungsenergie

Page 21: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Energiegewinnung durch KernspaltungEnergiegewinnung durch Kernspaltung

Otto Hahn 1879 – 1968

1938: Spaltung von Uran zusammen mit Assistent Fritz Strassmann1944: Nobelpreis

Lise Meitner 1878 – 1968

• Theoretische Erklärung der Kernspaltung

• Berechnung der dabei freiwerdenden Energie

Page 22: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

KernspaltungKernspaltung

Abstossung

Page 23: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

KettenreaktionKettenreaktion

Page 24: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

AtombombeAtombombe

Spaltbares Material wird erst nach Überschreiten einer kritischen Masse explosiv.

Kritische Masse von reinem Plutonium 239: 4 kg

Kritische Masse von reinem Uran 235: 15 kg

Page 25: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Aufbau eines KernreaktorsAufbau eines Kernreaktors

238U

235U

Regelstab(Cadmium)

Brennelement

Moderator Wasser

Page 26: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

KettenreaktionKettenreaktion1. Neutron

Page 27: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

AtomkraftwerkAtomkraftwerk

Page 28: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Schneller Brüter

Brutreaktion: n0 + 238U 239U 239Np 239Pu schnell

Spaltreaktion: n0 + 239Pu Spaltstücke + Energie + 3 n0

schnell schnell

Primär-Natriumkreislauf

Natrium-pumpe

Sekundär-Natrium-kreislauf

Wasser-kreislauf

GeneratorTurbine

Dampf-erzeuger

Küh-lung

Page 29: 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 Protonenzahl 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Neutronenzahl

Kernfusion


Top Related