24 ÎÁÅÊÒÈÂ

Êàê ðàáîòè Áèçíåñ öåíòúð - Ïàçàð

- Ñ êàêâà ìèñèÿ å ñúçäàäåí ÁÖ-Ïàçàðäæèê?

- ÁÖ-Ïàçàðäæèê å ñúçäàäåí äà ïîäïîìàãà ìàë-

êèÿ è ñðåäåí áèçíåñ íà ðîìèòå.

- È êàê ïîäïîìàãàòå ðîìèòå?

- Èìà äâå ñõåìè çà ìèêðîôèíàíñèðàíå. Ïúðâàòà

å ëèçèíã çà ñòàðòèðàù áèçíåñ. Ìàêñèìàëåí ðàçìåð

îò òàçè ãîäèíà å 30 000 ëåâà. Ãîäèøíà ëèõâà - ÎËÏ

ïëþñ 10 ïóíêòà. Ìàêñèìàëåí ñðîê çà ïîãàñÿâàíå -

äî 48 ìåñåöà. Èçïëàùàíåòî ñòàâà íà ðàâíè ìåñå÷íè

âíîñêè. Âòîðèÿò ëèçèíã å çà ñúùåñòâóâàù áèçíåñ. Óñ-

ëîâèÿòà ñà ñúùèòå êàêòî ïðè ñòàðòèðàù áèçíåñ, ñà-

ìî ÷å ìàêñèìàëíèÿò ñðîê çà èçïëàùàíå íà ëèçèíãà

å 36 ìåñåöà. Ëèçèíã ñå îòïóñêà çà îáîðóäâàíå, ñåë-

ñêîñòîïàíñêà òåõíèêà èëè ñúîðúæåíèÿ. ÁÖ-Ïàçàð-

äæèê íå ïðåäîñòàâÿ ñðåäñòâàòà íà ëèçèíãîèñêàòåëÿ,

à çàêóïóâà îáîðóäâàíåòî è ñåëñêîñòîïàíñêàòà òåõ-

íèêà è ÿ ïðåäîñòàâÿ íà êàíäèäàòà.

- Çàùî òðÿáâà ðîìèòå äà ñå âúçïîëçâàò îò âàøèÿ

ëèçèíã?

- Ïðè íàñ ïðåäèìñòâàòà ñà: Áúðçà ïðîöåäóðà çà

îòïóñêàíå íà îáîðóäâàíåòî, ïðè îñêúïÿâàíå ìåæäó

6.8% - 8.3% ãîäèøíî, áåç òàêñè è êîìèñèîííè, èïîòåêè

è äðóãè çàëîçè. Ïðè ïðåäñðî÷íî èçïëàùàíå - áåç íà-

êàçàòåëíà ëèõâà.

- Êîëêî ëèçèíãà îò ñúçäàâàíåòî ñè äî ñåãà å äàë

ÁÖ-Ïàçàðäæèê íà ðîìè?

- Îò ñúçäàâàíåòî ñè íîåìâðè 2004 ã. äî ÿíóàðè

2007 ã., ÁÖ-Ïàçàðäæèê å îñúùåñòâèë 4 ëèçèíãà. Ïúð-

âèÿò ëèçèíã å äàäåí íà áúëãàðñêè áèçíåñìåí ïðåç

íîåìâðè 2005 ã. íà ñòîéíîñò 13 280 ëâ. çà òðàêòîð,

ìåñå÷íàòà âíîñêà çà èçïëàùàíå íà ëèçèíãà å 515

ëåâà.

Âòîðèÿò ëèçèíã å äàäåí íà áúëãàðñêè áèçíåñìåí

ïðåç ìàé 2006 ã. íà ñòîéíîñò 16 400 ëâ. çà êàìèîí ñ

ðåìàðêå, ìåñå÷íàòà âíîñêà çà èçïëàùàíå íà ëè-

çèíãà å 550 ëåâà. Òðåòèÿò ëèçèíã å äàäåí íà áúëãà-

ðèí, ÷àñòåí çåìåäåëñêè ïðîèçâîäèòåë, ïðåç þëè 2006

ã. íà ñòîéíîñò 12 600 ëâ. çà òðàêòîð, ìåñå÷íàòà âíîñ-

êà çà èçïëàùàíå íà ëèçèíãà å 425 ëåâà.

×åòâúðòèÿò ëèçèíã å äàäåí íà áúëãàðñêè áèçíåñ-

ìåí ïðåç äåêåìâðè 2006 ã. íà ñòîéíîñò 3 400 ëâ. çà

ìàøèíà çà ïàêåòèðàíå íà ñòîêè.

- Êîå å íàé-âàæíîòî óñëîâèå, çà äà ñå ïîëó÷è

ëèçèíã?

- Íàé-âàæíîòî óñëîâèå ïðè îòïóñêàíåòî íà ëè-

çèíã, ñëåä íàáàâÿíåòî íà íåîáõîäèìèòå äîêóìåíòè

å, ÷å êàíäèäàòúò òðÿáâà äà âíåñå ïðåäâàðèòåëíî 20/

100 îò ñóìàòà. Òîâà å çàäúëæèòåëíî óñëîâèå.

- Êàêâè ñà ñàíêöèèòå ïðè çàêúñíÿâàíå ñ èçïëà-

ùàíèÿòà?

- Àêî ëèçèíãîèñêàòåëÿò çàêúñíåå ñ âíîñêèòå ÁÖ-

Ïàçàðäæèê èçïðàùà óâåäîìèòåëíè ïèñìà. Ïðàâÿò

ñå ïîñåùåíèÿ íà ìÿñòî, ïðîâåæäàìå ðàçãîâîðè. Àêî

ôèðìàòà èìà çàòðóäíåíèÿ, íàïðèìåð ñ ðåàëèçèðà-

íåòî íà ïðîäóêöèÿòà, íèå ïîìàãàìå è òúðñèì ïàçàð.

Íî äî ìîìåíòà íÿìàìå òàêèâà ñëó÷àè. Àêî âñå ïàê

ñå ñëó÷è, íèå ïðåäâàðèòåëíî ñìå ñå çàñòðàõîâàëè.

Ñ âñåêè êàíäèäàò ïîäïèñâàìå çàïèñíà çàïîâåä è â

êðàåí ñëó÷àé ìîæåì äà ñè âúðíåì ïðåäîñòàâåíàòà

òåõíèêà.

- Òîãàâà çàùî íÿìà ïðåäîñòàâåíè ëèçèíãè íà ðî-

ìè, èìàòå ëè íÿêàêâè ñúîáðàæåíèÿ?

Âñåêè äåí èäâàò ïîíå ïî ïåòèìà ðîìè çà êîíñóë-

òàöèÿ, èìàò èäåè, íî èìà îáåêòèâíè óñëîâèÿ, íà êîè-

òî íå îòãîâàðÿò. Íÿìàò äîêóìåíòè çà ñîáñòâåíîñò íà

èìîòè, çåìÿ èëè äîãîâîðè çà íàåì íà çåìÿ. Íÿìàò

ðàçðåøåíèÿ çà ïîëçâàíå íà îáåêòè, ðàçðåøèòåëíè

îò ÕÅÈ, ÏÏÎ è äð. òàêèâà. Ëèïñàòà íà èíôðàñòðóêòó-

ðà â êâàðòàëà, ëèïñàòà íà èíôîðìàöèÿ çà èçâúð-

øâàíåòî íà ðàçëè÷íè àäìèíèñòðàòèâíè ïðîöåäóðè

ñúùî ñà ïðîáëåì ïðè íàáàâÿíåòî íà äîêóìåíòèòå.

- Èìà ëè îãðàíè÷åíèÿ çà áðîÿ íà ôèíàíñèðàíèÿ-

òà çà åäíà ãîäèíà íàïðèìåð?

- Íÿìà îãðàíè÷åíèÿ çà áðîÿ íà ïðåäëîæåíèÿòà è

ñôåðèòå â êîèòî ñå êàíäèäàòñòâà. Íÿìàìå è îïðåäå-

ëåí ãîäèøåí ëèìèò çà ñðåäñòâàòà.�

Èìà îáåêòèâíè óñëîâèÿ,

íà êîèòî ðîìèòå íå îòãîâàðÿò

Ìèëåíà Ôèòêàðîâà, ôèíàíñîâ êîíñóëòàíò:

Çàäà÷àòà íà ïðîåêòà Jobs å äà “ñúçäàâà áëà-

ãîïðèÿòíà ñðåäà çà ðàçâèòèå íà ÷àñòíèÿ ñåêòîð

è óâåëè÷àâàíå íà çàåòîñòòà ñðåä ðîìèòå”. Ïðîåê-

òúò (Jobs) â Ïàçàðäæèê å ñúçäàäåí ïðåç ì. íîåìâðè

2004 ã. è å ôèíàíñèðàí îò Øâåäñêàòà àãåíöèÿ çà

ìåæäóíàðîäíî ðàçâèòèå (ÑÈÄÀ) ïî èíèöèàòèâà íà

Ìèíèñòåðñòâîòî íà òðóäà è ñîöèàëíàòà ïîëè-

òèêà ñ ïîäêðåïàòà íà Ïðîãðàìàòà íà ÎÎÍ çà ðàç-

âèòèå. Áèçíåñ öåíòúð Ïàçàðäæèê å ÷àñò îò áèçíåñ

ìðåæàòà íà ïðîåêò Jobs â 42 îáùèíè â ñòðàíàòà.

Äðóã òàêúâ áèçíåñ öåíòúð â óñëóãà íà ðîìèòå å ñúç-

äàäåí â Áóðãàñ. Â ìîìåíòà ñå èçíàñÿò îôèñè è â

äðóãè ðîìñêè êâàðòàëè â ñòðàíàòà. Â öåíòðàëíî-

òî óïðàâëåíèåòî íà ïðîåêò Jobs íå ðàáîòè íèòî

åäèí ïðåäñòàâèòåë íà ðîìèòå. Ñãðàäàòà â êîÿ-

òî ñå ïîìåùàâà ÁÖ-Ïàçàðäæèê ñå ðàçïðîñòèðà íà

220 êâ.ì. ïëîù. Çà ðåìîíòà íà ñãðàäàòà ñà ïîõàð-

÷åíè îêîëî 60 000 ëâ.

ÎÁÅÊÒÈÂ 25

Îò ñúçäàâàíåòî ñè ïðåäè øåñò ìåñåöà, òðóäîâèÿò ïîñ-

ðåäíèê íà ÁÖ-Ïàçàðäæèê å óñïÿë äà îñúùåñòâè êîíòàêò ñ

äåñåò ôèðìè - ðàáîòîäàòåëè.  äâå îò òÿõ ñà íàçíà÷èëè

òðèìà ðîìè íà ðàáîòà: äâå ìîì÷åòà ñòðîèòåëíè ðàáîò-

íèöè è åäíî ìîìè÷å êàòî ïðîäàâà÷êà, êîÿòî ñëåä åäèí

ìåñåö íàïóñêà. Îò òîâà ñå âèæäà, ÷å ñëóæèòåëÿò ñå å ñðå-

ùàë ñ åäèí è ïîëîâèíà ðàáîòîäàòåëè â ìåñåöà.

Çàäúëæåíèÿòà íà Äàôèíêà Ñòîÿíîâà, òðóäîâ ïîñðåä-

íèê, îò ðîìñêè ïðîèçõîä ñà: äà ðåãèñòðèðà áåçðàáîòíè

êúì òðóäîâàòà áîðñà è â áþðîòî ïî òðóäà. Ñúçäàâà áàçà

äàííè çà ëèöàòà, òúðñåùè ðàáîòà, îñúùåñòâÿâà êîíòàêò ñ

ðàáîòîäàòåëè, äàâà èíôîðìàöèÿ íà áåçðàáîòíèòå. Íà-

ñî÷âà ëèöà êúì ïðîôåñèîíàëíè êóðñîâå çà êâàëèôèêà-

öèÿ è ïðåêâàëèôèêàöèÿ.

Ðåãèñòðèðàíèòå â Òðóäîâà áîðñà êúì Áèçíåñ öåíòúð

îò ì. þëè 2006 ã. äî ì. ÿíóàðè 2007 ã. ñà îáùî 82 äóøè. Íà

22-ìà îò òÿõ å îñèãóðåíà ðàáîòà”, êàçâà Äàôèíêà è èç-

ðåæäà: “Äâå ìîì÷åòà ðàáîòÿò êàòî ñòðîèòåëíè ðàáîòíè-

ðäæèê? Çà òðè ãîäèíè Áèçíåñ öåíòúð - Ïàçàðäæèê

å îòïóñíàë 4 ëèçèíãà íà áúëãàðñêè áèçíåñìåíè

- Çàùî å ñúçäàäåí òîçè ÁÖ, ñëåä êàòî ðîìèòå íå ìîãàò

äà ñå âúçïîëçâàò îò óñëóãèòå ìó?

- Ïðåäè ñúçäàâàíåòî íà öåíòúðà å íàïðàâåíî ïðåä-

âàðèòåëíî ïðîó÷âàíå â êâàðòàëà. Òîâà ïðîó÷âàíå ïîêàç-

âà, ÷å 90 % îò ôèðìèòå ñà òúðãîâñêè è ñàìî åäíà ñå çàíè-

ìàâà ñ ïðîèçâîäñòâåíà äåéíîñò íà òåñòåíè èçäåëèÿ. Ãîëÿ-

ìà ÷àñò îò õîðàòà ñà áåçðàáîòíè è íåãðàìîòíè. Ìîòèâúò

äà ñå ñúçäàäå öåíòúðúò å áèë íå ñàìî äàâàíå íà ëèçèíã,

à è îáó÷àâàíå íà áåçðàáîòíè õîðà è íàìèðàíå íà ðà-

áîòà çà òÿõ.

- Çà òîâà èìàòå òðóäîâà áîðñà, à çà êàêâî âè å áèë

òîçè áèçíåñ öåíòúð?

- Çàùîòî â äâàòà êâàðòàëà íà Ïàçàðäæèê æèâåÿò îêî-

ëî 24 000 äóøè è ðàáîòàòà íè íå ñå èçìåðâà â ëèçèíãè, à â

ðàáîòàòà íè ñ ðîìèòå.

- È ïðè 24 õèëÿäè ðîìè íå ñå íàìåðè åäèí, êîéòî äà

îòãîâàðÿ íà âàøèòå óñëîâèÿ çà îòïóñêàíå íà ëèçèíã?

Ðàáîòàòà ñ ðîìèòå å ìíîãî òðóäíà. Íàïðèìåð òóðñêî-

ãîâîðÿùèòå ñà ïîâå÷å â ãðàäà. Òå èìàò ñâîè íà÷èíè çà

èçêàðâàíå íà ïðåõðàíàòà, äðóãè öåííîñòè. Îòèâàò â Òóð-

öèÿ ïàçàðóâàò ñòîêà è èäâàò â Ïàçàðäæèê äà ÿ òúðãóâàò.

Äîêàòî ñ ðîìñêîãîâîðÿùèòå å ïî-ëåñíî, íî òå ïúê íå èä-

âàò ïðè íàñ.

- Çàùî íå èäâàò?

- Íå ñìå àòðàêòèâíè! Íå äàâàìå ïàðè â êåø. Õîðàòà

ñå ñòðàõóâàò äà ñå îáðåìåíÿâàò ñ ëèçèíãè. Êîãàòî èäâàò

ïðè íàñ, íèå èçèñêâàìå ãîëÿì áðîé äîêóìåíòè, êîèòî íå

çíàÿò êàê äà íàáàâÿò è íå ìîãàò, çàùîòî íå îòãîâàðÿò íà

ìíîãî óñëîâèÿ. Èíôðàñòðóêòóðà, ñ÷åòîâîäåí áàëàíñ íà

Èëèÿ Ãåí÷åâ, ðúêîâîäèòåë íà ÁÖ-Ïàçàðäæèê:

Íå ñìå àòðàêòèâíè!ôèðìàòà, óäîñòîâåðåíèÿ çà äàíú÷íè çàäúëæåíèÿ, äîêó-

ìåíò çà ñîáñòâåíîñò íà ñãðàäà, àðõèòåêòóðåí ïëàí è äð.

- Çàùî íå îáëåê÷èòå óñëîâèÿòà?

- Òîâà ñà çàäúëæèòåëíè äîêóìåíòè ïðè îòïóñêàíåòî íà

ëèçèíã èëè êðåäèò è íèå ãè èçèñêâàìå. Íàïðèìåð îòïóñ-

êàìå ëèçèíã ïðè îáëåê÷åíè óñëîâèÿ çà ñúçäàâàíåòî íà

åäíà àâòîìèâêà. Òÿ íå îòãîâàðÿ íà âñè÷êè óñëîâèÿ è ñëåä

âðåìå ÿ çàòâàðÿò. Êàêâî ñòàâà - íèå ãóáèì. Çàùîòî òîçè

÷îâåê íÿìà êàê äà íè âúðíå ñðåäñòâàòà. Äîðè äà ñè

âçåìåì òåõíèêàòà îáðàòíî, òÿ å âå÷å àìîðòèçèðàíà è ñó-

ìàòà, íà êîÿòî å êóïåíà íå ìîæå äà áúäå âúçñòàíîâåíà.

- Ïðåç êàêâà ïðîöåäóðà ìèíàâà îòïóñêàíåòî íà åäèí

ëèçèíã?

- Èìà äâà åòàïà íà ðàçãëåæäàíå íà èñêîâåòå. Íà ïúð-

âèÿ ñå ðàçãëåæäà îò åêñïåðò ïî ôèíàíñîâ ëèçèíã îò öåí-

òðàëàòà â Ñîôèÿ. Àêî òîé ðàçðåøè ñäåëêàòà, äîêóìåíòè-

òå èäâàò ïðè íàñ. Ïðè âòîðèÿ åòàï íèå ñâèêâàìå ëèçèíãî-

âàòà êîìèñèÿ êúì öåíòúðà è èñêúò ñå ðàçãëåæäà îòíîâî.

Ïðåäè òîâà îáà÷å ëèçèíãîèñêàòåëÿò áèâà ïðîó÷åí äàëè å

äîáúð êëèåíò, äàëè ìîæå äà ìó ñå èìà äîâåðèå. Â êîìè-

ñèÿòà èìà ïðåäñòàâèòåëè íà âñè÷êè èíñòèòóöèè, êîèòî âçè-

ìàò îòíîøåíèå ïî èñêàíåòî. Àêî êàíäèäàòúò å îäîáðåí,

ñå ñêëþ÷âà äîãîâîð, çàêóïóâà ñå òåõíèêàòà è ìó ñå ïðå-

äîñòàâÿ.

- Ñ êîëêî ïàðè ãîäèøíî ðàçïîëàãà ÁÖ-Ïàçàðäæèê?

- Ëèçèíãîâèÿò ôîíä ñå ñúñòîè îò 100 000 ù.ä. Òîé ñú-

ùåñòâóâà îò ñúçäàâàíåòî íà ÁÖ-Ïàçàðäæèê. Îêîëî 40 000

ëâ. ãîäèøíî ñà îòïóñêàíèòå ñóáñèäèè çà çàïëàòè íà ñëó-

æèòåëèòå, îôèñ ðàçõîäè, êîíñóìàòèâè è êîìàíäèðîâêè.

Òðóäîâàòà áîðñà êúì ÁÖ-Ïàçàðäæèê

Çà øåñò ìåñåöà - òðèìà ðîìè ñ ðàáîòàöè, íà òðóäîâ äîãîâîð ñ èçïèòàòåëåí ñðîê - 4 ìåñåöà â

Ïàçàðäæèê”.

Ñëåä ïðîâåäåíî êîìïþòúðíî îáó÷åíèå íà ïåòèìà äó-

øè, â íà÷àëîòî íà ãîäèíàòà, äâàìà îò òÿõ ñà ñè íàìåðèëè

ðàáîòà. Åäèíèÿò ðàáîòè êàòî ñòðîèòåëåí ðàáîòíèê â Ñî-

ôèÿ, à äðóãèÿò å çäðàâåí ìåäèàòîð.

Ïðåç 2006 ã. ÁÖ-Ïàçàðäæèê å ïðîâåë: 4 ìîòèâàöèîííè

îáó÷åíèÿ, 2 îáó÷åíèÿ “ñúçäàé ñîáñòâåí áèçíåñ”, 2 îáó÷å-

íèÿ “çàïî÷íè ñâîé áèçíåñ”. Áëàãîäàðåíèå íà òåçè îáó÷å-

íèÿ ÁÖ-Ïàçàðäæèê å îñèãóðèë 118 ðàáîòíè ìåñòà íà ðî-

ìè ïðåç 2006 ãîäèíà”, îáÿñíÿâà òðóäîâèÿò ïîñðåäíèê.

Ìàëêî ïî-êúñíî ñå îêàçà, ÷å ðåàëíî ðàáîòà èìàò 7

äóøè. Òå ñà áåç ïîñòîÿííè òðóäîâè äîãîâîðè, à ìîæå áè

âå÷å íÿêîè íå ðàáîòÿò. Îò îñòàíàëèòå 111 äóøè, 31 ñå çà-

íèìàâàëè è ïðåäè îáó÷åíèåòî ñúñ çåìåäåëèå. 14 æåíè ñà

ðàáîòèëè êàòî ãúáàðêè è âñè÷êè îñòàíàëè ñà áèëè íàåòè

çà ñåçîííà ðàáîòà.

Ìàòåðèàëèòå ïîäãîòâè: Õðèñòî Õðèñòîâ