cnc kullanma klavuzu

23
Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK 1

Upload: ismail-h-sanliturk

Post on 03-Aug-2015

5.481 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Fanuc Oimc operatör panelli Microcut MCV-24 tezgah için hızlı başvuru kitapçığı

TRANSCRIPT

Page 1: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

1

Page 2: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

2

1- TEZGÂHIN ÇALIŞTIRILMASI:

Açarken tezgâh arkasındaki şalteri on konumuna getir. Kapatırken tezgâh arkasındaki şalteri off konumuna getir.

Sıra No

İşlem Açıklama

1

Açarken Bas (On)

Kapatırken

(Off) ‘a bas.

2

Açarken geri çek

Kapatılırken ileriye it.

3

ZRN konumuna getir, klavyeden

tuşuna bas. Referansa gitsin.

İkinci yeri de; Taşınabilir el teker kumandası üzerinde.

4 Tezgahın ilk açılmasında, tezgahı 30 dakika kadar ısınması için çalıştırın (Kış aylarında daha uzun).

5

POS tuşuna bas (isteğe bağlı)

Ekrana pozisyon gelir

6 ALL (soft) tuşuna bas (isteğe bağlı) Ekrana makina değerleri gelir.

7 İşlem yapılırken dakikadaki ilerleme hızını %25 seç. Bunun için 25’e getir.

F0 seçilirse ilerleme hızı 1m/dak olur.

8 Referansa gönderme butonuna bas

9

Önce +Z butonuyla Z eksenini sıfırla

X,Y, Z Eksen yön oklarıyla olur. Ayrıca el tekeri kullanılacaksa; MOD seçme

düğmesi üzerine getirilmelidir.

10

Sonra +X butonuyla X eksenini sıfırla 11

Daha sonra da +Y butonuyla Y eksenini sıfırla.

12 El tekerini OFF konuma getir (Seyyar olan) Tezgahın yanında asılı.

13 X: 000.000 Y: 000.000 Z: 000.000

POSMachine’de görülen değerler

Page 3: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

3

2- MODLARIN TANITILMASI:

2.1. ZRN: İş milinin sıfır noktasına gitme modudur. Ancak tuş ile birlikte kullanılır.

2.2. RAPID: Eksenlerdeki yapılacak dakikadaki ilerleme yüzdesi bu mod ile ayarlanır. %100 seçilirse programda alınan ilerlemenin aynısı, daha düşük yüzdeleri seçilirse ilerleme seçilen yüzde kadar yavaş hareket eder(G00 hareketidir). Örnek: F=100mm/dak %25 seçilirse; 100x0,25=25mm/dak ilerler.

RAPID TRAVERSE OVERRIDE Şalteri

2.3. JOG: Bu mod eksen tuşuna basarak, seçilmiş kesme hızında manuel kesme hareketi yapılmasını sağlar(G01).

FEED RATE OVERRIDE Şalteri

2.4. MPG: El tekerinin işlem yapması için; gösterge bunu üzerine getirilmelidir. El tekeri ile manuel eksende hız hareketi yaptırma modudur. El tekerinin üzerinde bulunan X,Y,Z eksenlerinden herhangi biri seçilebilir. Bu mod için; Eksen seçilir Hız seçilir (JOG’ dan) El tekeri çevrilerek seçilen eksende hareket gerçekleştirilir. NOT: Monitörün sol altında handle yazısı da okunabilir (HND).

Page 4: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

4

2.5. MDI: Manuel Data Input yani elle data girişi sözcüklerinin baş harfleridir. Bu moda çok basit bir program yazıp icra etmek mümkündür. Bu durumda yazılan program hafıza da saklanmaz. G54 tanımlandıktan Örnek: S1500 (d/d)

sonra verilir G90 G54 G00 X15 Y5 Z100 M8;

2.6. AUTO (MEM): Hafızada kaydedilmiş olan bir programın otomatik olarak çalıştırılması modudur. Tezgahta parça işlerken bu moda çalıştırılır.

2.7. EDIT: Program yazma veya yazılı bir program üzerinde değişiklik yapma modudur. Bu moda yazılan programlar ya da yazılı programlarda yapılan değişiklikler otomatik olarak hafızaya alınır.

2.8. TAPE (DNC): Harici bir bilgisayar üzerindeki program çalıştırmak içindir (ERS modu ile 232 kablosu kullanıldığında).

3- DİĞER ÖNEMLİ TUŞLARIN TANITILMASI:

3.1. , Mod seçme düğmesi manuel modlardan birine getirilir(

veya ). Bu tuşlardan soldakine basılırsa iş saat ibresi yönünde (M03); diğerine basılırsa saat ibresi tersi yönünde (M04) döner. Otomatik modda iş mili bu dönme hareketini yapmaz.

3.2. (Kırmızı renkli) İş mili hangi yönde dönerse dönsün bu tuşa basıldığında dönme durur. Tuşun kullanımı ancak mod manuel modlardan birinde ise geçerlidir. Otomatik modda özelliğini kaybeder.

3.3. Manuel modlarda bu özelliği gösterir, iş milinin frenlemesini yapar. Kesicinin değiştirilmesinde kullanılır. Tekrar eski haline dönmesi için RESET tuşuna basılır.

3.4. Otomatik olarak sıfır noktasına gitme. Bu tuşun görev yapabilmesi için; Mod

seçme düğmesi konumuna getirilerek bu tuşa basılması gerekir.

3.5. Dry run parçanın hatalı işlenip işlenmediğini kontrol için kullanılır. Butona basılırsa ilerleme durur. Programda yazılı F değerini dikkate almaz. Ancak JOG

Page 5: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

5

kumanda düğmesi ile seçilen değeri esas alır. Tekrar devreye girmesi CYCLE START butonuna basılarak tekrar eski haline döner. AÇIKLAMA: El ile ilerlemede (5) ve (7) numaralı tuşlara basılması gerekir. Otomatik işlemede ise bu tuşlar iptal edilir.

3.6. Machine lock (makine kilitleme) Bu tuşa basıldığında, iş milinde hareket durur. El çarkıyla eksen hareketleri verildiğinde, ancak monitörde gözükür. Tekrar eski

haline getirilmesi için Mod seçme selector düğmesi getirilir. POS tuşuna basılır.

Bu özellik; 10- G28, G29, G30 sıfır noktasına gitme komutlarında kullanılmaz. 20- Bu tuş basılı iken M, S, T ve B kodları da çalışmaz. Tekrar eski haline getirmek için:

Sıra No

İşlem Açıklama

1 Machine Lock tuşuna bas

2 El çarkı konumuna getir.

3 El çarkı ile X, Y, Z’ yi siviçlerden kurtar.

4 Konumuna getir.

5 Düğmesine bas ve alarmı kurtar.

6 Makine referans konumuna döner.

3.7. Single block function (Tek satır fonksiyonu) Otomatik işlemede satır satır işler. İlk işlemede test için kullanılır. Programda hata varsa gösterir. Blok bitince STOP (kırmızı) tuşu yanar. Bir sonraki satırın uygulaması için, tekrar CYCLE START butonuna basılır. Tüm satırların işlenmesi isteniyorsa, işlem her sonuçlanmadan sonra, CYCLE START butonuna basılarak tekrarlanır.

3.8. Optional Stop Function (opsiyonel; isteğe bağlı programı durdurma düğmesi) Programda M01 komutu yazılı satır okunduğunda program akışı, eğer bu düğmeye basılmış ise, durdurulur. Program arasında tezgaha müdahale etmek istendiği hallerde yararlanılır. Program tekrar CYCLE START butonuna basılarak tekrar ettirilir. Bu düğme basılı değilse, M01 komutu dikkate alınmaz.

Page 6: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

6

3.9. Block Skip Function (satır atlama fonksiyonu) bu düğmeye basılmış ise ( / ) işaretleri arasındaki program kısmı dikkate alınmaz. / G01………… Atlar /M08…………

3.10. Over Travel Release (eksen limit sivici aşıldığında, geri alabilmek için bu sivici basılı tutmak suretiyle, diğer elle de; el tekeri yardımıyla eksenin tersine (sağ alt köşede muhafaza kapaklı) hareket ettirilerek alarm durdurulur. AÇIKLAMA: Alarm RESET tuşu ile kaldırılamaz.

3.11. CYCLE START Butonu; programı otomatik modda çalıştırma butonudur. Sadece otomatik modda kullanılır.

3.12. Feed Hold (ilerlemeyi durdurma): Bu butona basıldığında tüm eksenlerdeki ilerlemeyi durdurur. Sadece otomatik modda çalışır. Tekrar eski haline dönmek için CYCLE START butonuna basılır. Butona basıldıktan sonra iş mili dönmesine devam eder. 3.13.

4- HAFIZAYA DEVİR GİRME: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Mod seçme (selection) düğmesini MDI’ ya getir.

2 Klavyeden program tuşuna bas

3 Klavyeden S değerini yaz S250 M3

4 EOB bas (noktalı virgül)

Page 7: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

7

5 INSERT tuşuna bas

6 CYCLE START’ a bas

7 İş mili 250 dev/dak ile saat ibresi yönünde döner

5- DEVRİ ARTIRMAK İÇİN: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Program aktif (aksi halde PROG tuşuna bas)

2 S1000 M03(Yazıldığından tekrar yazılmaz)

3 EOB bas

4 INSERT tuşuna bas

5 CYCLE START’ a bas

6 İş mili 1000 devir ile döner

6- İŞ MİLİNİ DURDURMAK: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Mod seçme (selection) düğmesini MDI’ a getir

2 Program butonuna bas (PROG)

3 M5 yaz

4 EOB (;) bas

5 INSERT’e bas

6 CYCLE START’ a bas

7 İş mili durur.

Veya; MDI modunda RESET tuşuna bas . İş milinin devri durur.

Page 8: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

8

7- TAKIM DEĞİŞTİRME (TAKIMLARI SIRASIYLA DÖNER TABLAYA DİZME): Önemli Açıklama: İlk başlangıçta bir numaralı çakı iş miline takıldıktan sonra, iki numaralı çakı (T02) ekrana yazılıp değiştirmek istenecek. Böylece, bir numaralı çakı yerine takılır. İkici çakı için de; iki numaralı çakı iş miline takılacak ve ekrana bir büyüğü (T03) yazılacak ve tarete iki numaralı çakı takılacak. Sonuç: Çakılar tarete takılırken daima bir sonraki çakı numarası ile takılacaktır. 7.1. Birinci takım için

Sıra No

İşlem Açıklama

1 Mod seçme düğmesini ( ) konumuna getir.

2 1 numaralı takımı (T1) iş miline yerleştir.

3 Vakum düğmesine bas

4 MDI konumuna al

5 PROG tuşuna bas

6 Klavyeden T2 yaz

7 M6 yaz

8 EOB bas (;)

9 INSERT tuşuna bas (yeşil)

10 Cycle Start’a bas

7.2. İkinci takım için

Sıra No

İşlem Açıklama

1 Mod seçme düğmesini ( ) konumuna getir.

2 2 numaralı takımı (T2) iş miline yerleştir.

3 Vakum düğmesine bas

4 MDI konumuna al

5 PROG tuşuna bas (Önceden basıldığından gerek yok)

6 Klavyeden T3 yaz

Page 9: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

9

7 M6 yaz

8 EOB bas (;)

9 INSERT tuşuna bas (yeşil)

10 Cycle Start’a bas

7.3. Üçüncü takım için

Sıra No

İşlem Açıklama

1 Mod seçme düğmesini ( ) konumuna getir.

2 3 numaralı takımı (T3) iş miline yerleştir.

3 Vakum düğmesine bas

4 MDI konumuna al

5 PROG tuşuna bas (Önceden basıldığından gerek yok)

6 Klavyeden T4 yaz

7 M6 yaz

8 EOB bas (;)

9 INSERT tuşuna bas (yeşil)

10 Cycle Start’a bas

8- TAKIMI TARETTEN ALMAK (ÇIKARMAK):

Sıra No

İşlem Açıklama

1 İş milinde kesici takılı olmayacak

2 MDI konumuna al

3 PROG tuşuna bas

4 Klavyeden çıkarılacak takımın numarasını yaz (T1 gibi)

5 M6 yaz

6 EOB bas (;)

7 INSERT tuşuna bas

(yeşil)

Page 10: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

10

8 CYCLE START tuşuna bas

(yeşil)

9- YENİ BİR PROGRAM SAYFASI AÇMA: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Edit anahtarını aç (emniyet anahtarı EDIT PROTECT, ON konumuna döndürülür)

2 Mod seçme (selection) düğmesini EDIT konumuna getir.

3 Program tuşuna bas.

4 DIR tuşuna bas ve (soft key) programda kayıtlı olmayan bir

program numarası ver. (ekranın altındadır)

5 Klavyeden [O] harfine bas. Önüne seçilen program numarasını (7) yaz.{[O]0007} numaralı program sayfası açılır.

6 INSERT tuşuna bas.

7 OPRT tuşuna bas. (soft key)

8 tuşuna iki kere bas.

9 Ekranın altında “CEXT” tuşuna bas.

10 Ekranın altında parantez aç tuşuna bas.

11 SHIFT tuşuna bas, program ismini klavyeden yaz (ara parça).

12 Ekranın altında parantez kapa tuşuna bas. “)”

13 EOB tuşuna bas. “;”

14 INSERT tuşuna bas ve program ismi ver.

Page 11: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

11

10- PROGRAMA İSİM VERME:

Sıra No

İşlem Açıklama

1 [O]007

2 INSERT tuşuna bas.

3 Ekran altında OPRT tuşuna bas.

4 İki kez bas.

(sağ yön tuşu)

5 Ekranın altındaki CEXT tuşuna bas.

6 Ekranın altındaki parantez tuşuna bas “(“.

7 SHIFT tuşuna bas ve klavyeden program ismi yaz (ara parça).

8 Parantez kapa tuşuna bas “)“.

9 Klavyeden EOB tuşuna bas (;).

10 INSERT tuşuna bas.

11- HAFIZAYA KAYITLI BİR PROGRAMI SİLME: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Edit anahtarını aç (emniyet anahtarı, OFF konumuna alınır).

2 Mod seçme (selection) düğmesini EDIT konumuna getir.

3 Klavyeden; Program tuşuna bas.

4 DIR tuşuna bas.

5 Silinecek program numarasını bul [O]005 .

6 Klavyeden; DELETE tuşuna bas.

7 “Emin misin” yazısı gelir. Emin değilsek

CANCEL Emin isek EXIT’ e basılır.

Page 12: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

12

12- EKRANA KAYITLI BİR PROGRAMI ÇAĞIRMA:

Sıra No

İşlem Açıklama

1 EDIT anahtarını aç.

2 Mod seçme (selection) düğmesini EDIT konumuna getir.

3 Klavyeden program tuşuna bas.

4 DIR tuşuna bas.

5 [O]0043 (seçilecek programın numarası olsun) seç.

6

43 numaralı programın üzerine kursör tuşuyla götür ve INPUT’a tıkla.

AÇIKLAMA: 5. Sırada ekranda görülen program numarasının bir önceki program

çağrılacaksa O0004 yazılır ve tuşuna basılır. Bir sonraki programda da O0006 yazılır.

Ok yönü

13- HAFIZAYA KAYITLI BİR PROGRAMDA DEĞİŞİKLİK YAPMAK: Sıra No

İşlem Açıklama

1 EDIT anahtarını aç.

2 Mod seçme (selection) düğmesini EDIT konumuna getir.

3 Program tuşuna bas.

4 DIR tuşuna bas. (soft key)

5 Değişiklik yapılacak programı seç [O]00010 olsun.

6 Programda değişiklik yapılacak satıra git ve klavyeden yazılacak sayıyı yaz.

7 Alter tuşuna bas.

Page 13: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

13

8 Silmek için DELETE tuşuna bas.

14- TADİLAT YAPMAK İÇİN ÖNEMLİ İP UÇLARI:

INSERT: Tıklanırsa satır başına satır açar. (;)EOB: Kursör blok sonu (;) üzerinde ise INSERT tıklanırsa satır arasına aralık açar.

ALTER: Tıklanırsa (;) bulunduğu kelime veya blok sonunda ise tüm blok ile yeni yazılan, kelime veya bloğun yerini değiştirir.

RESET: Tıklanırsa program başına dönülür.

15- TEZGAHI ÇALIŞTIRMAK İÇİN OPERASYON SIRASI: Sıra No

İşlem Açıklama

1 Yapılacak işin resmi çiz.

2 Yapılacak işin operasyon sırasını belirt.

3 Yapılacak işin operasyon sırasına göre takımlar belirle.

4 Programı yaz.

5 Programı tezgaha kaydet.

6 Takımların boylarını ölç. Bu değerleri bir kâğıda kaydet. Daha sonra offset sayfasında geometrik H değerlerini kaydet.

7 İş parçasını tezgaha bağla.

8 İş parçasının option pointini tespit et.

9 Parçanın sıfır noktasını WORK sayfasında G54 – G59 arasında kaydet.

10 Program AUTO (MEM) ise otomatik işler. El ile işlenecek ise Dry run (5) ve Single block (9) aktif hale getirilir.

(5)

(9)

İlk parça işlendikten sonra, bir hata yoksa otomatik değerlere geçilir. Bunun için;

Sıra No

İşlem Açıklama

1 İlerleme (F): %100 Devir (S) : %100

%100

%100

%100

2 Mod seçme düğmesini AUTO üzerine getir.

Araya Satır Girmek: Kursörü yazılan bloğa getir

İsteneni Yaz

EOB

INSERT

Araya yazar

Page 14: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

14

3 Dry run (5) ve Single block (9) iptal et. (5)

(9)

16- TAKIM BOYUNU ÖLÇME: Sıra No

İşlem Açıklama

1 İş milinin referansa gitmesi gerekir. Gidip gitmediğini

anlamak için; MOD seçme düğmesini ( ) konumuna al. Tezgah alarm veriyorsa, iş mili referans konumundadır.

2 Programda kullanılacak tüm takımları hazırla.

3 MOD seçme düğmesini el çarkı konumuna al ( ). Ekranın altında HNDL görünür .

(el ile komuta)

4 Komparatör saatini tablaya dik konumda bağla. El çarkı ile iş milinin alnı, komparatörün ucunda (Küçük ibre:1, Büyük ibre:0) olacak şekilde değdir.

5 Klavyeden POS tuşuna bas.

6 Ekranın altında REL tuşuna bas.

7 Klavyeden Z tuşuna bas. Ekranda Z yanıp söner. Origin tuşuna bas ve Z değerini sıfırla.

8 İş milini el çarkı ile yukarı kaldırarak, boyu ölçülecek ilk takımı iş miline tak (T1). 1.Takım: (Takma uçlu freze çakısı)

(ilk takım için geçerlidir)

1. Takım

9 İş miline bağlanan takımın kesme yapan uç noktasını, komparatörün ucuna değdir. El çarkı ile –Z yönünde ayarlamalar yaparak; komparatörün küçük ibresi:1,büyük

ibresi:0 olacak şekilde ayarla. Sonra POS ve REL tuşuna bas.

10 Ekranda okunan Z değeri takım boyunun (T1) ölçüm değeridir. Bu değeri bir kâğıda yaz (H1). 129,063mm

11 İş milini el çarkı ile yukarı kaldırarak, boyu ölçülecek ikinci takımı iş miline tak (T2).

2. Takım

12 İş miline bağlanan takımın kesme yapan uç noktasını, komparatörün ucuna değdir. El çarkı ile –Z yönünde ayarlamalar yaparak; komparatörün küçük ibresi:1, büyük

ibresi:0 olacak şekilde ayarla. Sonra POS ve REL tuşuna bas. 2.Takım: (Matkap ucu)

13 Ekranda okunan Z değerini tespit ederek (H2)yi bul. 157,653mm

3. Takım

Page 15: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

15

14 İş milini el çarkı ile yukarı kaldırarak, boyu ölçülecek 3. takımı iş miline tak (T3). 3.Takım: (10 parmak freze)

15 İş miline bağlanan takımın kesme yapan uç noktasını, komparatörün ucuna değdir. El çarkı ile –Z yönünde ayarlamalar yaparak; komparatörün küçük ibresi:1, büyük

ibresi:0 olacak şekilde ayarla. Sonra POS ve REL tuşuna bas.

16 Ekranda okunan Z değerini tespit ederek (H3)ü bul. 122,373mm

17 Eğer varsa diğer kesicilerinde boyları aynı yolla bulunarak bir kâğıda yazılır.

18 Klavyeden OFFSET SETTING tuşuna bas.

19 Ekranın altında GEOMETRY tuşuna bas.

20 Tezgah anahtarı kapalı ise aç.

21 Geometri (H) değerinin altına sırasıyla; kursör yön okuyla

( ) 1. Sıraya getirilir ve klavyeden 129.063 yazılarak

INPUT tuşuna basılırsa H1 değeri GEOMETRY hanesinin

1. Sırasına aktarılır. Kursör 2. Sıraya yön oklarıyla ( ) indirilir ve klavyeden ikinci takımın boyu 157,653 yazılarak

INPUT tuşuna basılırsa H2 değeri GEOMETRY hanesine

2. Sıraya aktarılır. Kursör 3. Sıraya yön oklarıyla ( ) indirilir ve klavyeden üçüncü takımın boyu 122,373

yazılarak INPUT tuşuna basılırsa H3 değeri GEOMETRY hanesine 3. Sıraya aktarılır. Eğer varsa diğer takımlar içinde aynı işlemler tekrarlanır. Daha sonra G41 ve G42 çap telafisi

için yön tuşuyla ( ) birinci sıraya kadar çıkılır ve ön

tarafta bulunan GEOM (D) nin altına yön tuşuyla ( ) geçilir. Daha sonra birinci çakının yarıçapı klavyeden

yazılarak INPUT ’a basılır bu durumda birinci çakının yarıçapı GEOM’ nin altında birinci sıraya yazılır. Daha sonra

yön tuşlarıyla ( ) aşağıya inilir ve ikinci çakının yarıçapı

klavyeden yazılır. Yine INPUT ’a basılarak GEOM’ nin altındaki ikinci sıraya kaydedilir. Daha yön tuşu kullanılarak

NOT: G41 ve G42 de yarıçap kayıtları ile çakı sıra numaraları aynı sıraya yazılmaz. Tüm çakı sayısı bittikten sonraki numaralardan birine veya birilerine yazılır.

Page 16: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

16

( ) üçüncü sıraya inilir ve klavyeden üçüncü çakının

yarıçapı yazılarak INPUT ’a basılır. GEOM’ nin altındaki üçüncü sıraya da bu çap yazılır.

22

POS tuşuna basarak işlemi tamamla.

AÇIKLAMA: İş parçasını sıfırlamada; parça plastik olduğu zaman prop çalışmaz. Onun için ilk kesici (NO:1) çağrılarak, devir verilir ve parçanın X, Y, Z yönlerine vurdurulur. Daha sonra çağrılan taretteki yerine gönderilir. Programın işlenmesine başlanınca, programın blok sırasından çağrılır.

17- İŞ PARÇASINI SIFIRLAMAK: Sıra No

İşlem Açıklama

1 İş miline mutlaka sıfırlama yapılacak daha sonra da uygun bir takım bağlanacak. (ya da prop)

2 Mod seçme düğmesini el ile çalışma konumuna al.

3 İş milini uygun bir devir ile döndür. ( prop olduğunda iş mili

döndürülmez.)

4 Propu iş parçasına X yönünde değdir. ( ötme sesi duyulacak)

5 Klavyeden POS tuşuna,

6 Ekran altından REL tuşuna,

7 X tuşuna

Page 17: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

17

8 ORIGIN tuşuna bas.

9 Takım yarıçapı hesap edilerek prop ucunu (ø 10) parçanın üst tarafına doğru kaldırarak parça ile irtibatını kes. El tekeri

yardımıyla prop yarı çapı kadar +X yönünde parçayı hareket ettir. X ekseni yönünde sıfır noktası bulunur.

10 POS tuşuna bas

12 ALL tuşuna bas

13 Açılan machine’ye X değerini yaz.

14 Aynı işlemi Y için de yap.

15

X ve ;Y değeri (el tekeri ile) sıfırlandıktan sonra POS ekranın altında ALL tuşuna bas.

X:0,000 Y:0,000

16 Ekrandaki machine’den X, Y değerlerini bir kâğıda yaz. X:250,831 Y:-258,353

17 Komparatör sökülerek iş milinden prop sökülerek

klavyeden OFFSET SETTING ’e bas ekranın altındaki GEOMETRY tuşuna bas ve H ile D yarıçap değerlerini bir daha kontrol et şayet yazılmayan varsa yaz. H D T1(Takma uçlu freze çakısı) :135,789 ↓ INPUT T1(yarıçapı yaz) T2(Punta ucu) : 98,861 ↓ INPUT T2(gerek yok) T3(Matkap ucu) :155,237 ↓ INPUT T3(gerek yok) T4(Parmak freze çakısı) :121,596 ↓ INPUT T4(yarıçapı yaz)

18 POS tuşuna bas

19 Z değeri için ilk takımı tekrar bağla. Hafızada devir

yok onun için mil dönmez bunun için devir sayısını girmeliyiz.

20 İş milini sıfırla, sonra;

21 Mod seçme düğmesini MDI getir,

22 Programa bas,

23

S1500 M3 EOB bas INSERT bas CYCLE START bas,

Page 18: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

18

24 Dönen takımı parçanın option point noktasına üstten değdir ve dışarı çıkar

(yön tuşu ile)

25 İş milini durdur. (RESET tuşuna bas)

26 POS tuşuna bas

27 ALL tuşuna bas (ekran altında)

28 Z=│-328,290│+135,789=464,079 (iş mili ile parça option point’leri arası mesafe)

Açıklama: 1 numaralı takımın boyu 135,789 olduğundan ekranda negatif okunan değere mutlak eklenir.

29 Makine Z değeri :- 464,079 bulunur.

WORK OFFSET sayfasına Z= -464,079 kaydet.

30 Klavyeden OFS/SET’e bas

31 Ekran altından WORK’a bas

32 Kürsörü sıfırlama yapılacak konuma al. (G54…………G59)

33 MACHINE’den X=250,831 Y= -258,353 G54’e kaydet. Z=-464,079

34 INPUT’a bas

TAKIM BOYLARI T1: 135.789 T2: 94.861 T3: 155.237 T4: 121.596

T1 T2 T3 T4

+z

-z

G44

G43

G44

-z

+z -328.2

90

328.2

90

-135.7

89

135.7

89

-463.0

79

İş parçası

Page 19: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

19

35 Takımları sırasıyla yerine tak ve RESET yap.

( kürsörün program başına gitmesi için)

36 Soğutma suyunu aç (el ile işlemede)

37 Programı çağır bunun için; Mod seçici düğmelerini EDIT’a al

38 PROG düğmesine bas

39 DIR’a bas

40 [0] 001 programı ekrana çağır veya [0] 1

41 Kürsör programın başında olmalı arada olursa RESET’e basarak başa getir.

42 MOD seçici düğmesini MEMORY’e al.

43 SINGLE BLOCK tuşuna basarak kapat.

44 Freze tezgahının kapısını ört

45 START düğmesine bas (ON) (sol altta yeşil düğme)

1. İş parçasının çizilmesi

Kalınlık: 25,6 mm Malzeme: Poliamit

1. Operasyon sırası: a) Yüzey temizlenecek b) Çevresi işlenecek c) Delik delinecek

2. Operasyon sırasına göre takımların belirlenmesi a) 10’luk parmak freze çakısı b) 6 ‘lık parmak freze çakısı

52,5

43,75

70

53

R35 R3

70

17,5 20

Ø8

Page 20: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

20

c) 8 ‘lik matkap 3. Programın yazılması:

O0004 (UYGULAMA 1) N10 T01 M06; (10’luk parmak freze) N20 S1000 M03; N30 G90 G40 G49 G80; N40 G54 G43 H01 G00 X0. Y0. Z50. M08; N50 G00 X-20.; N60 Z-3.; N70 G01 X120. F100; N80 G00 Y8.; N90 G01 X-20.; N100 G00 Y16.; N110 G01 X120.; N120 G00 Y24.; N130 G01 X-15.; N140 G00 Y32.; N150 G01 X120.; N160 G00 Y40.; N170 G01 X-15.; N180 G00 Y48.; N190 G01 X120.; N200 G00 Y56.; N210 G01 X-15.; N220 G00 Y64.; N230 G01 X120.; N240 G00 Y72.; N250 G01 X-15.; N260 G00 Y80.; N270 G01 X120.; N280 G00 Y88.; N290 G01 X-15.; N300 Z50. M09; N310 M05; N320 T02 M06; (6’lık parmak freze) N330 S1500 M03; N440 G90 G40 G49 G80; N450 G54 G43 H02 G00 X-20. Y0. Z50. M08; N460 Z-4; N465 G17 G01 G41 X0. D05 F100; N470 G01 Y70. F100; N480 X52.5; N490 X70. Y35.; N500 X52.5 N510 G02 X17.5 Y0. I-35. J0. F60; N520 G01 G40 X-20.; N530 Z50. M09.;

Page 21: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

21

N540 M05; N550 T03 M06; (8 ‘lik matkap ucu) N560 S100 M13; N570 G90 G54 G43 H03 G00 X43.75 Y53. Z100.; N580 G83 G99 X43.75 Y53. Z-6 R3 Q2 F60; N590 G80 G00 Z100. M09; N600 M05; N610 M30; %

18- PROGRAMIN EL İLE DENENMESİ: Programın hafızaya aktarılması ve tüm hazırlıklar bittikten sonra, program adım adım (blok blok) emniyetli bir şekilde denenmelidir. Bunun sebebi program hazırlanırken ya da hafızaya aktarılırken yapılabilecek yanlışlıkların zarara yol açmasını önlemek içindir. 1) MOD seçme düğmesini EDIT konumuna al.

2) Şayet ekranda yazılan program yoksa (diğer bir ekran görüntüsü varsa) PROG

tuşuna basılarak programın ekrana çıkması sağlanır.

3) Şayet çıkmazsa DIR tuşuna basılarak hafıza kayıtlı tüm program numaraları ekrana

gelir. Buradan yazılan program seçilebilir. 4) RESET tuşuna basılarak program başa alınır.

5) MOD seçme düğmesi AUTO konumuna alınır.

6) Ekranın altına Program Check veya Check tuşuna basılır.

7) FEED RATE OVERRIDE (G01) ( )ve RAPID TRAVERSE OVERRIDE (G00)

( )şalterleri sıfır konumuna alınır. 8) SINGLE BLOK sivici ON konumuna alınır(basılır).

Tek satır işleme tuşudur. Otomatik işlemelerde satır satır işler. Bu işleme de test için kullanılır. Programda hata varsa gösterir. Blok bitince CYCLE START’ ın STOP (kırmızı renkli) tuşu yanar. Bir sonraki satırın (bloğun) uygulanması için CYCLE START’ ın ON tuşuna basılır. Tüm bloklar işlenecekse bu işlem program bitene kadar tekrarlanır. Otomatik parça işlemelerinde bu siviç OFF konumuna alınır. Bu durumda CYCLE START’ a basılırsa program durmadan sonuna kadar devam eder.

Page 22: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

22

9) Tezgahın kapısı kapatılır.

10) CYCLE START tuşuna basılarak (yeşil düğme) ilk bloğun çalışması sağlanır.

11) CYCLE START tuşuna basıldığında iki durum olabilir:

a) G00 hızlı hareket ise: Tezgah imalatçılarının verdiği parametrelere bağlı olarak RAPID TRAVERSE OVERRIDE (G00) şalteri sıfır konumunda da olsa kesici belirli bir hızda hareket eder. Bu hareketin tamamen operatörün kontrolünde olması istendiği DRY RUN sivici ON konumuna alınır (basılır).

Bu siviç parçanın hatalı işlenip işlenmediğinin kontrolü için kullanılır. Butona basılırsa ilerleme durur. Programda yazılı F değerini dikkate almaz. Ancak FEED RATE OVERRIDE (G01) düğmesi ile verilen değeri dikkate alır. Tekrar devreye girmesi CYCLE START butonuna basılmasıyla olur. Komut FEED RATE OVERRIDE (G01) komutasında iken şalter sıfır konumuna getirilirse hareket tamamen durur. Şalterin kademeli çevrilmesi ile hareket devam eder. DRY RUN sivici OFF konumunda iken CYCLE START butonunun yanında bulunan FEED HOLD butonu ile de hareket durdurulabilir. CYCLE START’ a basılırsa hareket kaldığın yerden devam eder.

b) G01, G02, G03 gibi işleme hareketleri varsa: işleme hareketinde DRY RUN sivici

mutlaka OFF konumunda olmalıdır. Aksi halde işleme hareketi, verilen F kesme hızının çok üstünde olur ki bu da tehlikelidir. FEED RATE OVERRIDE (G01) sıfır konumunda olduğu için hareket olmaz. Bu şalterin kademeli olarak çevrilmesiyle hareket başlar. Her kademe programda verilen F ilerleme miktarının yüzde olarak değerini değiştirir (%10,…%50,…%90,…%100,…%150 gibi).

19- PROGRAMIN OTOMATİK DENENMESİ: Program denemesi bittikten ve gerekli tüm değişikler (ölçü, kesme şartları, programdaki değişiklik ya da hatalar) bittikten sonra;

Sıra No

İşlem Açıklama

1 MOD seçme düğmesi EDIT konumuna alınır.

2 Şayet ekranda yazılan program yoksa (diğer bir ekran

görüntüsü varsa) PROG tuşuna basılarak programın ekranda çıkması sağlanır.

3 RESET tuşuna basılarak program başa alınır.

Page 23: Cnc Kullanma Klavuzu

Konstrüksiyon ve İmalat Teorisi – Prof. Dr. Ali İNAN Emin USLU Hasan BALLIKAYA İsmail H. ŞANLITÜRK

23

4 MOD seçme düğmesi AUTO konumuna getirilir.

5 Ekranın altında bulunan “Program Check” veya “Check”

tuşuna basılır.

6 SINGLE BLOK sivici OFF konumuna alınır (basılarak lambası söndürülür).

7 DRY RUN sivicinin OFF konumunda olduğundan emin olunmalıdır.

8 FEED RATE OVERRIDE (G01) RAPID TRAVERSE OVERRIDE (G00) SP LOAD METER(S)

%100

%100

%100

9 Tezgahın kapısı kapatılır.

10 CYCLE START tuşuna bas.