cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

46
YAŞLILARDA YAŞLILARDA EV EV GÜVENLİĞİ GÜVENLİĞİ VE VE GÜNLÜK GÜNLÜK YAŞAM YAŞAM AKT V TELER İ İ İ AKT V TELER İ İ İ fzt. Cihan Kılıç fzt. Cihan Kılıç Yaşlı Sa ına Giriş ğğ Yaşlı Sa ına Giriş ğğ

Upload: cihank30

Post on 01-Jul-2015

782 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

YAŞLILARDAYAŞLILARDA EV EV GÜVENL İĞİGÜVENL İĞİ VE VE

GÜNLÜKGÜNLÜK YAŞAM YAŞAM AKT V TELERİ İ İAKT V TELERİ İ İ

fzt. Cihan Kılıçfzt. Cihan Kılıç Yaşlı Sa lı ına Girişğ ğYaşlı Sa lı ına Girişğ ğ

Page 2: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

• Yaşlılık 65 yaşın başlangıç olarak kabul edildi i, fiziksel ve ğzihinsel gücün azaldı ı bir yaşam dönemidir. ğ• nsan yaşamının giderek uzamasıyla yaşlı nüfus toplam İnüfus içinde artmaya başlamıştır. • Günümüzde, dünyada 60 yaş ve üzerinde 580 milyon insan yaşamaktadır ve bu sayının 20 yıl içerisinde 1 milyarın üzerine çıkması beklenmektedir.• 2020 yılında yaşlı popülasyonun %70’i gelişmekte olan ülkelerde yaşayacaktır. • Türkiye’de halen 65 yaşın üzerinde 3.5 milyon kişinin üzerinde insan yaşamaktadır. • Yaşlı sayısındaki artışa paralel olarak fiziksel yetersizli i ğolan birey sayısı da artmaktadır.

Page 3: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlı bireyler; fiziksel kapasitedeki yetersizlik, eşin, sevdiklerin kaybı, rol de işiklikleri, sosyal çevrenin ğküçülmesi gibi nedenlerle günlük yaşam aktivitelerini sürdürmede güçlük ve depresyon yaşamaktadır.

Yaşlanma, özürlülüklerin artması ve başkalarına daha fazla ba ımlı olma anlamına gelir. ğ

Genel olarak bir kişi yıkanma, giyinme, yemek yeme gibi günlük yaşam aktivitelerini tek başına yerine getiremiyorsa ba ımlı sayılır. ğ

Özürlülü ün mevcut en güvenilir göstergeleri günlük yaşam ğaktiviteleri ve hareket edebilme yetisidir.

Günlük yaşam aktivite durumlarının saptanması, özürlülü ün ğsaptanmasından fazla olarak, alınabilecek önlemlere de yol gösterecektir.

Page 4: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlılıkta Meydana Gelen Fizyolojik Yaşlılıkta Meydana Gelen Fizyolojik De işikliklerğDe işikliklerğ

a) Maksimal efor sırasında ortaya çıkan organ ve sistemlerin rezerv kapasitelerinde düşme,

b) Termoregulator sistem ve baroreseptör duyarlılı ı ile ğortaya çıkan internal homeostatik kontrol yetene inde ğazalma,

c) Çevresel de işikliklere uyma yetene inde azalma,ğ ğd) Strese yanıt verme yetene inde azalma ortaya çıkar. ğ

Page 5: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlılıktaki Önemli SorunlarYaşlılıktaki Önemli Sorunlar

1. Intellectuel failure (bilişsel yetersizlik)2. Immobility (hareketsizlik)3. Impaired homeostasis (instabilite)4. Incontinance (inkontinans)5. Iatrogenic problems (iyatrojenik sorunlar)

Page 6: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Koruyucu Sa lık Hizmetleri-1ğKoruyucu Sa lık Hizmetleri-1ğ

1-Kazalardan korunma: Yaşlılarda kazalara neden olabilecek tüm sebepler hesaplanıp; çevre düzenlemeleri yapılmalı, yaşlı hastalarda ortaya çıkan bedensel ve zihinsel işlev bozuklukları göz önüne alınarak yaşlı ve yakınları oluşabilecek kazalar konusunda bilgilendirilmelidir. Yaşlılık dönemindeki kazalar ve yaralanmalar çeşitli sakatlıklara neden olmakta ve hatta bazen ölümcül seyredebilmektedir.

2-Görmenin ve işitmenin korunması: Önlenebilecek olan görme ve işitme kayıplarının erken tanısı açısından yaşlılar oftalmolojik ve odyolojik (Göz ve Kulak-Burun-Bo az kliniklerinde) kontrollerini ğihmal etmemelidirler.

3-Ba ışıklık ve aşılama:ğ Özellikle solunun sistemi hastalıklarının seyrini hafifletebilece i için Pnömokok ve influenza aşıları ğönemsenmelidir. Sık yaralanma geçirme riski olan yaşlılarda tetanoz aşısı da korunmada önemli bir yer tutar.

Page 7: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Koruyucu Sa lık Hizmetleri-2ğKoruyucu Sa lık Hizmetleri-2ğ

4-Kanser araştırmaları: Erken tanı koyulursa seyri de işebilen ğbazı kanser türleri açısından yaşlıların düzenli olarak sa lık kontrollerini ğyaptırmaları önemlidir.

5-Anemi-Kansızlık: Yaşlılarda kansızlık görülme oranı gençlere göre daha yüksektir. Nedeni sıklıkla demir eksikli idir. Anemisi olan ğhastalarda gizli kalmış kanama odakları araştırılmalıdır. Beslenme bozuklu u veya gizli infeksiyonlar da anemi nedeni olabilmektedir. ğAneminin nedeni detaylı olarak araştırılıp bulunmadan tedaviye başlanmamalıdır.

Page 8: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Koruyucu Sa lık Hizmetleri-3ğKoruyucu Sa lık Hizmetleri-3ğ

6-Nörolojik ve Psikiyatrik işlevler: Nörolojik ve Psikiyatrik işlevler şu nedenlerle bozulabilmektedir: hastalık nedeni ile eve kapanıp kalarak dış dünya ile ilişkinin kesilmesi, bir yakının vefatı veya uzun süre hastanede kalmak. Bu anlamda hasta yaşlıların sık ziyaret edilmesinin de eri büyüktür, beden ve ruh sa lı ı bir bütün olarak algılanmalıdır.ğ ğ ğ

7-Beslenme: Yaşlılar kötü beslenme açısından risk grubu oluşturmaktadırlar. leri yaşlarda kötü beslenme nedenleri şunlardır: İekonomik zorluklar, e itim düzeyinin düşük olması, diş sorunları ve ğzihinsel fonksiyonlarda yetersizlik. Her yaşlı bireyin do ru ve bilinçli ğbeslenme açısından hekimlerce uyarılması, e itilmesi ve diyetinin ğdenetlenmesi gereklidir.

Page 9: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Koruyucu Sa lık Hizmetleri-5ğKoruyucu Sa lık Hizmetleri-5ğ

8-Ayak bakımı: Yaşlılarda ayak bakımı çok önemlidir. Özellikle diyabetiklerde ve damar hastalı ı olanlarda ayak dokularının beslenmesi ğbozulaca ı için parmak derileri her türlü darbeye duyarlı hale gelmekte, ğyaralar oluşabilmekte ve zor iyileşmektedir. Ayakların günlük temizli inin ğve bakımının aksatılmaması gerekmektedir.

9-Sigara sorunu: Sigaranın solunum sistemine, kalp ve damar sistemine ve kemiklere zararlı etkileri bilinmektedir. Tüm hekimlerin bu konuda duyarlı olmaları ve hastaları bilgilendirmeleri, bu toplum sa lı ı ğ ğsorununa çözüm üretmek açısından yararlı olacaktır.

10-Egzersiz: Fiziksel uyumun artırılması, sa lıklı, aktif ve ba ımsız bir ğ ğyaşamın sürdülmesi açısından düzenli olarak yapılan egzersizin önemi vardır.

Page 10: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlılarda çok uygulanan de erlendirme ğölçütlerinin birkaçı şöyledir;

Page 11: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Mini-Mini-MMental ental DDurum urum DDe erlendirme ğe erlendirme ğ FFormuormu

Standardize mini-mental test, Folstein ve arkadaşları tarafından geliştirilen, kolay uygulanabilen ve bilişsel bozuklu un derecesi hakkında bilgi veren bir ölçektir. ğ

Yönelim, kayıt, dikkat-hesaplama, hatırlama, dil testleri ve yapılandırma bölümlerinden oluşan 11 maddelik testte her soru bir puan de erindedir. ğ

Toplamı 30 puan olan testte, 23 ve daha az puanın bilişsel bozuklu u gösterdi i, demansın erken evrelerinde bilişsel ğ ğişlevlerin güvenli ve duyarlı şekilde araştırılmasında yardımcı olaca ı belirtilmektedir. ğ

Mini-mental durum de erlendirme formunda eşik de er ğ ğ23 olarak kabul edilmektedir.

Page 12: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 13: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 14: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Katz’ın Günlük Yaşam Aktiviteleri ndeksi İKatz’ın Günlük Yaşam Aktiviteleri ndeksi İ(GYA):(GYA):

GYA indeksi banyo, giyinme, tuvalet, hareket, boşaltım, beslenme aktiviteleri ile ilgili bilgileri içeren 6 sorudan oluşmaktadır.

Birey günlük yaşam aktivitelerini ba ımsız olarakğ yapıyorsa 3 puan, yardım alarak yapıyorsa 2 puan, hiç yapamıyorsa 1 puan verilerek de erlendirme ğyapılmaktadır.

GYA indeksinde 0-6 puan ba ımlı, 7-12 puan yarı ba ımlı, ğ ğ13-18 puan ba ımsız olarak de erlendirilmektedir.ğ ğ

Page 15: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Günlük Yaşam Aktiviteleri

Tek başına yapabiliyorum Yardımla yapabiliyorum Yapamıyorum

Yemek Yeme

Yatağa yatma ve kalkma

Tuvalete gitme

Giyinme

Banyo yapma

Page 16: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Lawton ve Brody’nin Enstrümental Günlük Lawton ve Brody’nin Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri ndeksi (EGYA):İYaşam Aktiviteleri ndeksi (EGYA):İ

EGYA indeksi telefon kullanma, yemek hazırlama, alış-veriş yapma, günlük ev işlerini yapma, çamaşır yıkama, ulaşım aracına binebilme, ilaçları kullanabilme ve para idaresi ile ilgili bilgileri içeren 8 sorudan oluşmaktadır.

Birey aktiviteleri ba ımsız olarak yapıyorsa 3 puan, yardım ğalarak yapıyorsa 2 puan, hiç yapamıyorsa 1 puan verilerek de erlendirme yapılmaktadır. ğ

EGYA de 0-8 puan ba ımlı, 9-16 puan yarı ba ımlı, 17-24 ğ ğpuan ba ımsız olarak de erlendirilmektedir. ğ ğ

Bu ölçekler hem yurt dışında hem de ülkemizde yaygın olarak kullanılmakta olan, geçerlilik ve güvenirlikleri yüksek ölçeklerdir.

Page 17: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri

Tek başına yapabiliyorum Yardımla yapabiliyorum Yapamıyorum

Yemek pişirme

Ev temizliği

Telefon kullanma

Alışveriş yapma

Seyahat etme

Parasal işlerin idaresi

İlaçlarını alma

Page 18: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Geriatrik Depresyon Ölçe iğGeriatrik Depresyon Ölçe iğ

Ölçek özbildirime dayalı, yaşlılara yönelik, yanıtlaması kolay 30 sorudan oluşmaktadır.

Başta uyku bozuklukları, cinsel işlev bozuklu u, vücutta ğa rı ve sızılar gibi somatik belirtiler olmak üzere ğdepresyon dışı nedenlerle de oluşabilecek belirtilerin yer almadı ı, yanıtları sadece “evet” yada “hayır” şeklinde olan ğbir ölçektir.

leri yaş popülasyon için geliştirilmiş olsa da gençlerde ve İfarklı hastalık gruplarında da kullanılmaktadır.

Depresyon lehine her yanıt 1 puan, di er yanıtlar 0 puanğ de erindedir. Toplam puan 30 olup, 0-11 arası depresyon ğyok, 11-14 arası olası depresyon, 14 ve üzeri kesin depresyon olarak kabul edilmektedir.

Page 19: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 20: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Ev Güvenli iğEv Güvenli iğ

Yaşlanan bireyin yeni bir çevreye uyum sa lamada ğzorlandı ı bilindi inden, yaşlılar için yapılacak herhangi bir ğ ğdüzenlemenin uzaklarda de il yine yaşlının bulundu u ğ ğsosyal çevrede, alıştıkları mekanlarda yapılması gerekir.

Yaşlının mekana de il, mekanın yaşlıya uyum sa lamasığ ğ dır.Bu amaçla hazırlanan güvenlik listeleri sa lı ın korunması ğ ğ

ve yükseltilmesi uygulamalarında hastanelerde ve evde bakımda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Page 21: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

• Acil telefon numaraları (ambulans, yangın vb) her telefona yapıştırılmalıdır.

• Rakamları kolayca seçilen telefonlar tercih edilmelidir. • Mümkünse telefonlar her odaya yerleştirilmelidir. Düşme durumunda

yerden uzanabilecek mesafede olmalıdır. • İçeride ve dışarıda kapı tutamakları kolayca çalışabilmelidir. • Kapı eşikleri olmamalıdır. • Kapılarda yuvarlak kapı tokmağı yerine kertiği olan kapı kolları tercih

edilmelidir. • İçeriden kapılar kolayca açılmalı fakat dışarıdan birinin girişini

önleyecek güvenlikte olmalıdır. • Termostat kullanıldığında suyun sıcaklığı 120 F°(~49 C°) tespit

edilmelidir. • laçlar İ güvenli yerlerde ve kendi kutularında tutulmalı, direkt ışık

almayan serin bir yerde saklanmalıdır.

Yaşlılarda Ev Kazalarının Önlenmesine Yönelik Genel Güvenlik Listesi

Page 22: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

• Yanlış ilaç kullanımının engellenmesi amacıyla ilaç kutularının üzerine büyük harfi gibi çeşitli uyarıcılar yazılmalıdır.

• Zemine kayabilecek özellikte olan halı, kilim v.b. serilmemelidir. • Halı, kilim vb kenarları takılıp, düşmeye ve kaymaya yol açabilecek

biçimde veya kıvrılmış durumda olmamalıdır. • Aydınlatma için kullanılan aletler temiz ve iyi durumda/ bakımlı

olmalıdır. • Elektrik, telefon vb kablolar açıkta ve takılmaya, düşmeye yol

açabilecek biçimde olmamalıdır. • Aşınma, zedelenmeye yol açacak yangın riskine neden olabilecek

elektrik kablolarının üzerine eşya konmamalıdır. • Elektrik fiş ve prizleri (topraklı) geceleri acil durumlarda kolayca

görünebilecek özellikte (ışınımlı, ışıklı vb) olmalıdır. • Elektrik kabloları mutfak, banyo gibi su kullanılan alanlarda elektrik

çarpmasını önleyici özellikte olmalıdır.

Page 23: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

• Mümkünse ev ya da çalışma alanlarında yangın alarmı kullanılmalıdır. • Ev zemini, özellikle ıslak alanlar kolayca kayabilecek materyalden

yapılmamalıdır. • Evlerde çocuk oyuncakları, bilyeler, kolayca yuvarlanarak kaymaya yol

açabilecek malzemeler ortalıkta bırakılmamalıdır. • Kullanılmayan, fazlalık ya da dağınıklık yapan eşyalar mümkün olduğu

kadar azaltılmalıdır. • Yaşlı evde çok uzun süre yalnız kalıyorsa banyo, mutfak ve sürekli

bulunduğu alanlarda telefon kullanılmalıdır. • Isı dengesini güç koruyabilen yaşlılar için etkin ısıtma sistemi olmalıdır. • Yaşlıların yatakta sigara içmesi engellenmelidir. • Küllükler derin ve çok az miktarda su konulmuş olmalıdır. • Ayak tabanı kaydırmaz terlik ya da ayakkabı seçilmeli ve giyilmelidir. • Yangın merdiveni ya da acil çıkış kapıları olmalıdır.

Page 24: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

ç Mekan Güvenli i İ ğç mekana yönelik hazırlanan güvenlik listeleri ve mekan çözüm örneklerinde İ

yaşlıların ba ımsızlı ını artırmak, kaza oranını düşürmek için mimari ve konut içi ğ ğdüzenleme açısından dikkate alınması gereken noktalar belirtilmiştir.

Sahanlık, Merdiven ve Kapı Geçişleri

• Yaşlıların konutlara girişlerinde problem yaşanmaması için geniş ve yatay sahanlık gerekir. • Yaklaşık 1423 x 2134 mm’lik bir alan tekerlekli sandalye kullanıcıları açısından ve di er yaşlı kullanıcıların konuta konforlu bir şekilde girişi açısından uygundur .ğ• Geçişler karşılıklı iki kapı, 90 derecelik iki kapı veya rampalar vasıtasıyla olabilir.• Rampalar 9000 mm’den uzun olmamalı, merdivenlerin basamak yüksekli i 140, ğbasamak uzunlu u ise 380 mm’yi geçmemelidir. ğ• Merdivenlerde aya ın takılabilece i uygunsuz basamak uygulamaları tercih ğ ğedilmemeli, uzun merdivenlerde yaşlıların dinlenebilmesi için sahanlık bırakılmalıdır.• Çok katlı binalarda merdivenin yanı sıra minimum 1100 x 1400 mm ölçülerinde asansör kabini konulmalıdır.

Page 25: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlıların konut girişlerinde alternatif durumlar ve ölçüler

Page 26: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Konut merdivenlerinde olumlu ve olumsuz uygulamalar

Tekerlekli sandalye kullanımında koridorlardaki minimum genişlik

Page 27: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlıların koltuk de ne i, baston veya tekerlekli yürüteç kullanması ğ ğdurumunda koridorlardaki minimum genişlik

Yaşlıların oturdu u konutlarda kapı genişlikleriğ  

Page 28: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

AntreAntre• Yürürken çarpıp düşmeye yol açabilecek objeler olmamalıdır. • Kaymayan zemin ve halı tercih edilmelidir. • Girişen konulan ekipman gece görülebilecek özellikte olmalıdır. • Merdivenler eşit, uygun genişlik ve yükseklikte olmalıdır. • Merdivenlerin her iki tarafında sa lam tırabzan bulunmalıdır. ğ• Merdivenler ve giriş iyi aydınlatılmalıdır. • Merdivenlerin başlangıç ve bitiminde, kat aralarında ışınımlı lamba anahtarı

olmalıdır. • Kapı girişindeki eşik çok yüksek olmamalıdır.

Yaşlıların konutlarında kapı kolu, priz ve elektrik dü melerinin yerleriğ

Page 29: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Oturma Odası Oturma Odası

• Elektrik kabloları yürünen alanlarda halı altında olmamalıdır.

• Sandalye ve kanepeler sa lam ve güvenli olmalı, e ilme yada sallanma ğ ğyapmamalıdır, çok yüksek ya da çok derin olmamalı, kolaylıkla kalkılabilmelidir, oturma yada aya a kalkmada yardımcı kollukları ğolmalıdır

• Işınımlı lamba anahtarları girişin hemen yanında olmalıdır.

• Yürüyüş için geçiş alanları yeterli olmalı, mobilyalar duvarlara do ru ğyerleştirilmelidir.

Yaşlı konutunda oturma odası

Page 30: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

MutfakMutfak

• Yeterli aydınlatma olmalıdır.

• Do al gaz kullanılıyorsa alev ya da arıza anında otomatik gaz kesim sistemi ğolmalıdır.

• Ocak, ısıtıcı vb araçların dü melerinin açık kapalı durumları kolayca fark ğedebilecek biçimde işaretletmiş olmalıdır, yanıklara engel olacak şekilde fırının ön tarafında olmalıdır, yakınında kolayca tutuşabilecek maddeler ve cisimler olmamalıdır.

Mutfakta yaşlı kullanıcılar için ideal yükseklikler

Page 31: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

MutfakMutfak

• Mutfakta direkt olarak dışarıya açılan yada kullanılmayan boşluklara uzatma boru şeklinde baca/ havalandırma sistemi bulunmalıdır.

• Tezgah yüzeyi çok yüksek olmamalı, üzerindekileri kolayca alabilecek durumda olmalıdır.

• Lamba anahtarları kapının yakınında ve yeterli yükseklikte olmalıdır.

• Özellikle bıçak kullanılan çalışma yüzeylerinde parlak ışık kullanılmamalıdır.

• Hem sıcak hem so uk su akışını sa layan yuvarlak olmayan tek kontrollü ğ ğmusluklar kullanılmalıdır.

• Yere dökülen sıvılar hemen kurulanmalıdır.

• Yaşlı mutfakta çalışırken uzun yada sarkıntılı olup tutuşmaya neden olabilecek kıyafetler giymemelidir.

Page 32: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

BanyoBanyo • Banyo düzeni kaymayı ve çarpmayı önleyecek biçimde olmalı.

• Küvet, duş ve gerekli yerlere tutunmayı sa layacak tutamaç konulmalı. ğ

• Yerler ıslak bırakılmamalı, kaymayan terlikler kullanılmalı.

• Elektrikli aletler kullanılmadı ı zaman fişleri prizden çıkarılmalı, kabloları ğortalıkta olmamalı, ıslak alanlardan uzak tutulmalı.

• Telefon prizi bulunmalı.

• Kolay ayarlanabilir musluk kullanılmalı.

• Kullanılan fayanslar kaymayan ve pas pas tutucu özellikte olmalı.

• Parlak olmayan ışık tercih edilmeli, lamba anahtarı kapının yanında olmalı.

• Banyo kapısı dışa açılır olmalıdır.

• Havalandırma sistemi ve sıcak kayna ı (kazan/ soba) güvenli i olmalı. ğ ğ

• Tuvalet, duş, banyo küveti yakınında duvarda yatay eksende iyi sabitlenmiş tutunma kolu olmalı.

Page 33: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlılar için tasarlanmış oturaklı bir duş sistemi

Yaşlılar için klozet ve tutunma kolu ölçüleri

Page 34: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yatak OdasıYatak Odası

• Mümkünse yatak başı lamba tercih edilmelidir.

• Yatak odasından banyo/ tuvalete giden koridora gece lambası kullanılmalıdır.

• Yatak etrafında bol miktarda yürüyüş yolu bırakılmalıdır.

• Telefon, bardak, ilaçlar gibi önemli maddeleri koyabilecek küçük sabit masa/ komidin olmalıdır.

• Giyinirken oturabilecek kollukları olan sa lam bir sandalye ğbulundurulmalıdır.

• Duvardan- duvara, düzgün serilmiş halı tercih edilmelidir.

• Telefon prizi bulunmalıdır.

• Sık kullanılan giysi ve eşyalar ulaşılabilecek yerlerde bulunmalı, tabure/ sandalye üzerine çıkmadan kolaylıkla ulaşılabilmelidir.

• Isıtıcı, elektrikli battaniye vb. açıkken uyunmamalıdır.

Page 35: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Yaşlılarda ev kazalarının önlenmesine yönelik görsel uyarıcılar

(a) çarpma, (b) dengesiz e ilme, (c) uzanma, (d) denge kaybı, (e) kaymağ

Page 36: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

   Ev Güvenli inde Sonuç Olarak;ğEv Güvenli inde Sonuç Olarak;ğ

Kazaların büyük bir bölümünü ev kazaları oluşturmaktadır. Ev kazalarında bireylerin rolü oldu u kadar yaşanılan mekanın ve ğ

mobilyalarında etkisi vardır. Tasarımcıların görevi bu etkileri en aza indirmek suretiyle bireylerin

yaşam kalitelerini artırmaya yönelik katkı sa lamaktır. ğ Konut mekanı içinde en riskli bölgeler ıslak hacimler olarak görülmesine

karşın en fazla kazanın oturma odalarında meydana gelmesinin nedeni bu odaya gereksiz yere yerleştirilen mobilyalar olabilir.

Özellikle günlük aktivitelerin ço unlu unun geçti i bu mekanda kalabalık ğ ğ ğyaratacak düzenlemelerden kaçınılmalıdır.

Unutulmamalıdır ki yaşlanmayla beraber denge, görme ve duyma yetileri azalmaktadır.

Page 37: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Genel olarak mobilya seçiminde köşeli mobilyalar yerine çocuk odalarında oldu u gibi yuvarlak hatlı mobilyalar tercih edilmeli, oturma ğkalkma eyleminin oldu u tüm alanlarda tutunma kollarına uygun yerler ğbulunmalıdır.

Her mekan ve orada yapılan eylemler incelenerek bireylere dönük daha etkili tasarımlar gerçekleştirebilmek mümkündür.

Yaşlılar için konutun yaşanılır hale getirilmesinde unutulmaması gereken bir başka tasarım elemanı renklerdir.

Ruh halleri ne olursa olsun farkında olunsun ya da olunmasın mekan içerisinde kullanılan renklerin yaşlılar üzerinde etkileri vardır. Gün batımında oluşan turuncu-sarı tonlu sıcak renklerin mekan içerisinde kullanımı yaşlıları rahatlamasını sa layabilir.ğ

Ev kazaları açısından riskli grupların bilinmesi, bu grupların güvenlik listeleri ile bilgilendirilmesi, ev koşullarının kazayı önlemeye yönelik düzenlenmesi ve kaza görülme sıklı ını azaltaca ı bildirilmektedir.ğ ğ

Page 38: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Günlük Yaşam Aktivitelerinde Günlük Yaşam Aktivitelerinde Yardımcı Araç ve GereçlerYardımcı Araç ve Gereçler

Günlük yaşamda karşılaşılan sorunlar sadece konutların içi ve dışındaki mekanların düzenlenmesinden ibaret de ildir. ğ

Sa lıklı ve emniyetli bir yaşlılık için kullanılan her çeşit alet, araç-ğgereç aslında tasarım açısından tam anlamı ile kullanışlı ve güvenilir olmalıdır.

Açılamayan kavanoz kapakları, zorla açılan çeşitli paketler, rahat görülemeyecek kadar küçük rakamlarla yazılı telefonlar, tutulması zor fincanlar, kapanması zor kapılar, çevrilmesi zor anahtarlar yakın çevremizde sık rastladı ımız kullanışsız ğeşyalardır.

Gelişen ürün tasarımı yaklaşımları ve yeni teknoloji yardımı ile a’dan z’ye tüm kullanım ürünlerinin duyarlı tasarımları sayesinde yaşam daha kolay olacaktır.

Page 39: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 40: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 41: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 42: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 43: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 44: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya
Page 45: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

Model No.

Weight Range

UPE 1 95-220 lb / 43-100 kg

UPE 3 200-340 lb / 90-154 kg

Step 1When you sit down on the UPEASY lifting cushion, it eases you gently into a seated position.

Step 2 To get up, simply shift forward and begin to stand. The lifting mechanism activates automatically.

Step 3 This provides a gentle and stable lift

up from the chair or sofa. http://www.allegromedical.com/lift-chairs-c526/upeasy-lifting-cushion-uplift-seat-assist-p189834.html#ReadReviews

Page 46: Cihan yaşlılarda ev güvenliği ve gya

KAYNAKLAR 1. Bektaş H. A., Şahin H., Dahiliye Kliniklerinde Yatarak Tedavi Gören Geriatrik Hastaların Günlük Yaşam

Aktivite Durumları ve Depresyon Düzeyleri, Akad Geriatri 2010; 2: 155-161 2. Uz Tuncay S., Özdinçler A., Erdinçler D. S., Geriatrik Hastalarda Düşme Risk Faktörlerinin Günlük

Yaşam Aktiviteleri ve Yaşam Kalitesine Etkisi, Turkish Journal of Geriatrics 2011; 14 (3) 245-252

3. Şahbaz M., Tel H., Evde Yaşayan 65 Yaş ve Üzeri Bireylerin Günlük Yaşam Aktivitelerindeki Ba ımlılık ğDurumu le Ev Kazaları Arasındaki lişkinin ncelenmesi, Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (2): 85-93İ İ İ

4. Koldaş Ş., Kutlay Ş., Geriatrik Rehabilitasyon, Romatizma, 2002, Cilt:17, Sayı:3, 195-205 5. Sabancıo ulları S., Tel H., Tel H., Evde ve Kurumda Yaşan Yaşlıların Günlük Yaşam Aktivitelerini ğ

Sürdürme ve Depresyon Yaşama Durumu, Yayınlarımız\Sa lık ve Toplum Dergisi\2007\Sayı 1, ğhttp://www.ssyv.org.tr/sdetay.asp?id=1256&did=98, 2011-10-24

6. Arslan Ş., Gökçe Kutsal Y., Geriatride Yaşam Kalitesinin De erlendirimi, Turkish Journal of Geriatrics, ğ1999, 2(4): 173-178

7. lçe A. Ö., lçe A. C., Dıramalı A., Yaşlılarda Ev Kazalarının Önlenmesi ve Ev Kazalarının Önlenmesine İ İYönelik ç Mekan Çözümlemeleri, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar e-dergisi, 2007-05-07, İhttp://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleleler_cerceve.htm, 2011-10-24

8. Gökçe Kutsal Y., Yaşlıların Sa lık Sorunları, içinde Sa lıklı Yaşlanma (genişletilmiş ikinci baskı), Gökçe ğ ğKutsal Y., www.geriatri.org, 2005, Ankara, 49-54

9. Bölükbaşı S., skelet Sistemindeki De işikler, içinde Sa lıklı Yaşlanma (genişletilmiş ikinci baskı), Gökçe İ ğ ğKutsal Y., www.geriatri.org, 2005, Ankara, 113-116

10. Beyazova M., Artritli Eklemlerin Korunması, içinde Sa lıklı Yaşlanma (genişletilmiş ikinci baskı), Gökçe ğKutsal Y., www.geriatri.org, 2005, Ankara, 133-138

11. Gökçe Kutsal Y., Ev Güvenli i, içinde Sa lıklı Yaşlanma (genişletilmiş ikinci baskı), Gökçe Kutsal Y., ğ ğwww.geriatri.org, 2005, Ankara, 189-192

12. Erkılıç M., Aydo du F., Aslan D., Gökçe Kutsal Y., Yaşlının Evi ve Çevresi, www.geriatri.org, 2006, ğAnkara, 1-40