�

SỔ TAY GIÁO DỤC VIÊN ĐỒNG ĐẲNG

Tháng 3 năm 2006

MARIE STOPES INTERNATIONAL TẠI VIỆT NAMCHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC ĐỒNG ĐẲNG

DÀNH CHO CÔNG NHÂN LÀM VIỆC TRONG CÁC NHÀ MÁY CUNG ỨNG HÀNG CHO TẬP ĐOÀN adidas Resourcing Ltd.

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VÀ TỈNH BÌNH DƯƠNG VIỆT NAM

2

Lưu ý – tài liệu sau đây cũng có thể được bổ sung vào Sổ Tay:

• Thông tin về Sức khỏe sinh sản - những phần phù hợp có thể được lấy từ Cẩm nang giáo dục về Giáo dục đồng đẳng đó là những thông tin từ phần

“Tài liệu giảng dạy” trong các phần khác nhau của Cẩm nang.

• Các tài liệu thông tin - giáo dục - truyền thông (ví dụ: những cuốn sách nhỏ về các

phương pháp tránh thai với tranh ảnh minh hoạ).

• Liệt kê những dịch vụ y tế và xã hội tại địa phương ( những dịch vụ được cung cấp và làm thế nào để tiếp cận với chúng).

3

Mô tả công việc Giáo dục viên đồng đẳng Vai trò và trách nhiệm

Một giáo dục viên đồng đẳng cần:

• Cung cấp thông tin và hỗ trợ cho các đồng đẳng viên ở tình huống trực tiếp. • Làm việc cùng với các giáo dục viên đồng đẳng khác để tiến hành những buổi giáo

dục nhóm quy mô nhỏ.• Hướng dẫn các đồng đẳng viên những kỹ năng thực tế để bảo vệ bản thân họ về chăm

sóc sức khỏe sinh sản – ví dụ: sử dụng bao cao su; những kỹ năng về giao tiếp…• Trợ giúp đồng đẳng viên tiếp cận với bao cao su và những phương tiện khác để bảo

vệ sức khỏe sinh sản.• Phân phát tài liệu có tính giáo dục như tờ rơi, cuốn sách nhỏ….• Tham gia các buổi họp mặt thường xuyên với các giáo dục viên đồng đẳng khác để rút

kinh nghiệm và lên kế hoạch hoạt động.• Cùng làm việc với những giáo dục viên đồng đẳng khác trong nhóm – hỗ trợ và

khuyến khích làm việc theo nhóm.• Phát triển các hoạt động có tính sáng tạo nhằm cung cấp thông tin và giáo dục – Thí

dụ: đóng kịch; nhạc; thi đố; tranh luận.• Tham gia các khóa tập huấn bồi dưỡng và giám sát để nâng cao những kỹ năng giáo

dục đồng đẳng và lập kế hoạch giáo dục đồng đẳng.• Ghi chép có hệ thống và rõ ràng những công việc của mình trong vai trò giáo dục viên

đồng đẳng – thường xuyên điền vào các biểu mẫu theo yêu cầu của MSIVN.• Giới thiệu và giúp đỡ đồng đẳng viên đến với các dịch vụ y tế, xã hội. • Hướng dẫn, giới thiệu đồng đẳng viên đến Trung Tâm SKSS – KHHGĐ MSI Bình

Dương.• Tham khảo ý kiến của giám sát viên khi gặp bất cứ tình huống hay vấn đề khó khăn

nào.• Hỗ trợ Ban Điều Hành Dự Án trong việc đánh giá các hoạt động về giáo dục đồng

đẳng.• Báo cáo Ban quản lý nhà máy về các hoạt động giáo dục đồng đẳng khi được yêu

cầu.

�

Để trở thành một giáo dục viên đồng đẳng tốt

Các bạn nên :

• Giữ bí mật tại mọi thời điểm – không để lộ tên của đồng đẳng viên cần được giúp đỡ• Tôn trọng niềm tin và giá trị của những người khác – đừng áp đặt niềm tin của mình

vào đồng đẳng viên khác.• Có tinh thần đồng đội: hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau.• Khi giao tiếp với đồng đẳng viên, cho họ biết những giới hạn trong vai trò của bạn

– bạn có thể cung cấp cho họ thông tin cơ bản nhưng bạn không có những kỹ năng chuyên môn để giải quyết những vấn đề chuyên sâu hơn cần đến các kiến thức chuyên môn ( y tế, tâm lý…).

• Làm việc trong giới hạn khả năng và kinh nghiệm của bạn. • Không băn khoăn trong việc đưa ra giới hạn của bản thân với những đồng đẳng viên

và mạnh dạn từ chối những yêu cầu, đề nghị không hợp lý của họ.• Liên lạc ngay với giám sát viên khi cần tham khảo ý kiến để giải quyết những câu

hỏi & tình huống khó. • Tham dự đầy đủ các khoá tập huấn để liên tục nâng cao kỹ năng của bạn. • Tuân thủ triệt để các nguyên tắc và giới hạn của nhà máy dành cho hoạt động giáo dục

đồng đẳng.

Các bạn không nên:

• Nhận quà biếu/ tặng hoặc tiền từ các đồng đẳng viên. • Đưa các đồng đẳng viên cùng làm việc về nơi ở riêng.• Đưa ra câu trả lời cho một câu hỏi mà bạn không chắc chắn- Nếu bạn không biết rõ

câu trả lời, hãy mạnh dạn nói thẳng và cố gắng tìm ra thông tin chính xác để trả lời.• Để công việc của bạn với vai trò là một giáo dục viên đồng đẳng ảnh hưởng tới công

việc của bạn trong nhà máy.

�

Tiếp cận và Giao tiếp với đồng đẳng viênNhững hướng dẫn cho giáo dục viên đồng đẳng

• Dành đủ thời gian khi giao tiếp với một đồng đẳng viên. Đừng vội vàng, nóng nảy vì mục tiêu quan trọng nhất là thiết lập được một mối quan hệ tốt đẹp với họ.

• Thể hiện sự quan tâm thật sự đến đồng đẳng viên.• Thể hiện thái độ thân thiện và cách tiếp cận không phán xét.• Luôn khẳng định với đồng đẳng viên rằng những điều bạn được nghe và nói với họ

là bí mật tuyệt đối.• Chọn thời gian và địa điểm thoải mái để nói chuyện với đồng đẳng viên. Nếu đó là

một thời gian không phù hợp, nên sắp xếp một thời gian và địa điểm khác phù hợp hơn để gặp gỡ.

• Nếu có thể, nên sắp xếp để nói chuyện với đồng đẳng viên tại một địa điểm riêng tư, yên tĩnh.

• Sử dụng giao tiếp không lời và những kỹ năng lắng nghe để xác định câu hỏi và mối quan tâm của đồng đẳng viên – hãy kiên nhẫn, không nài ép đồng đẳng viên chia sẻ thông tin, tâm sự.

• Sử dụng kỹ năng giao tiếp để truyền tải thông tin rõ ràng về chủ đề được yêu cầu – đưa thông điệp ngắn gọn, rõ ràng và đơn giản.

• Tìm kiếm phản hồi – hỏi đồng đẳng viên xem họ có hiểu những gì bạn nói và họ có thỏa mãn với câu trả lời của bạn chưa.

• Nếu bạn không thể trả lời những câu hỏi của đồng đẳng viên hoặc không thể cung cấp thông tin chính xác ngay lập tức– nói với họ rằng bạn sẽ cố gắng tìm ra thông tin chính xác và sẽ trả lời sau.

• Khi có thể, cung cấp thông tin về nơi họ có thể đến nhờ giúp đỡ hay lấy lời khuyên (ví dụ: dịch vụ sức khoẻ hay xã hội).

• Cung cấp cho đồng đẳng viên bất cứ tài liệu nguồn có liên quan – ví dụ: tờ rơi, cuốn sách nhỏ.

6

Kỹ năng lắng nghe hiệu quả:

• Dành cho người nói toàn bộ sự quan tâm chú ý của bạn – sử dụng giao tiếp không lời để chỉ ra rằng bạn đang lắng nghe – đối diện với người nói, nhìn thẳng vào mắt người đối diện khi có thể, và có một thái độ cởi mở.

• Sử dụng ngôn ngữ cử chỉ và phản hồi không lời để cho thấy rằng bạn hiểu và chấp nhận thông điệp của người nói – ví dụ: biểu hiện của khuôn mặt; giao tiếp bằng mắt; điệu bộ, cử chỉ…

• Không cắt ngang khi người nói đang nói – để cho họ hoàn thành thông điệp của họ trước khi mình nói.

• Đảm bảo rằng bạn hiểu những gì người nói đang nói – nếu không hiểu, hãy nói rõ : "Tôi không hiểu"

• Kiểm tra sự hiểu biết của bạn về thông điệp của người nói bằng cách đặt câu hỏi và trình bày lại những gì bạn nghe được bằng ngôn từ của bạn.

• Cố gắng không phán xét người khác và những gì họ nói.• Cố gắng đặt mình vào vị trí của người khác để thông cảm với họ.

�

Các bước lên kế hoạch một buổi giáo dục, truyền thông

�. Xác định đối tượng mục tiêu :• Đặc điểm của họ là gì (tuổi, giới tính, trình độ học vấn, v.v.).• Nhu cầu cần được giáo dục của họ là gì.

2. Xác định (những) chủ đề và những nội dung sẽ được đề cập đến.

3. Xác định các mục tiêu của buổi giáo dục: Những kiến thức, kỹ năng, thái độ nào bạn mong muốn người tham gia có thể đạt được sau buổi giáo dục.

�. Thiết kế các hoạt động giáo dục phù hợp để đạt được những mục tiêu này.

�. Quyết định thời gian của buổi giáo dục, xác định thời lượng cần thiết cho từng hoạt động.

6. Quyết định quy mô của nhóm, các nhóm nhỏ hơn cho phép trao đổi và tham gia nhiều hơn, nhóm lớn hơn cho phép độ bao phủ rộng hơn. Đề xuất nhóm nhỏ có khoảng

15 - 30 người tham gia.

7. Xác định vai trò khác nhau của các đồng đẳng viên - những người sẽ tiến hành hoạt động, v.v.

8. Xác định những nguồn lực cần thiết cho buổi giáo dục - ví dụ: giấy, bút, bao cao su, mô hình dương vật, tờ rơi, mẫu các dụng cụ tránh thai, biểu đồ, v.v.

9. Lập kế hoạch và tổ chức sắp xếp thực hành cho buổi giáo dục:• Tổ chức tại đâu.• Có cần ghế không.• Thời gian cho phép là bao nhiêu.• Có phục vụ đồ ăn uống nhẹ không v.v...

10. Phải thông báo ai để được chấp thuận tổ chức buổi giáo dục – ví dụ: Ban quản lý.

11. Buổi giáo dục được đưa ra công chúng không và có ảnh hưởng khích lệ đồng đẳng viên như thế nào.

�

Hướng dẫn xử lý các vấn đề nhạy cảm và các câu hỏi khó:

• Nhận thức về giá trị của sự việc, sự vật và thái độ của riêng bạn đối với từng vấn đề.

• Áp dụng cách tiếp cận không phán xét: không áp đặt những giá trị của bạn về một vấn

đề lên người khác.

• Đảm bảo tính riêng tư và bí mật.

• Lắng nghe và cung cấp hỗ trợ.

• Thừa nhận những giới hạn về mặt kiến thức, vai trò và khả năng của bạn.

• Tạo ra giới hạn: thông báo cho đồng đẳng viên biết về giới hạn, vai trò và khả năng

hỗ trợ của bạn.

• Chủ động tìm kiếm lời khuyên và hỗ trợ từ các giám sát viên.

• Giới thiệu đồng đẳng viên đến các dịch vụ y tế hoặc xã hội phù hợp.

• Hỗ trợ đồng đẳng tiếp cận các dịch vụ này một cách vô tư và nhiệt tình.

9

Hướng dẫn đồng đẳng viênđến các dịch vụ y tế hoặc dịch vụ xã hội:

• Xác định rõ vấn đề và nhu cầu của đồng đẳng viên.

• Thảo luận với đồng đẳng viên về các lợi ích khi họ tìm kiếm hỗ trợ từ các dịch vụ.

• Luôn luôn đảm bảo bí mật của đồng đẳng viên - Giải thích và khẳng định lại đối với

đồng đẳng viên về sự bảo mật.

• Giải thích các bước giới thiệu đến dịch vụ y tế, xã hội.

• Sử dụng các mẫu giới thiệu khi cần.

• Hỗ trợ đồng đẳng viên trong việc hẹn gặp các cơ sở y tế, xã hội (nếu cần).

• Tiếp tục cùng đồng đẳng viên xem họ có cần hỗ trợ gì nữa không.

10

MARIE STOPES INTERNATIONAL TẠI VIỆT NAM (MSIVN)CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC ĐỒNG ĐẲNG

MẪU GIỚI THIỆU ĐẾN PHÒNG KHÁM MSI Số………….

Tên giáo dục viên đồng đẳng: …………………………………Giới tính khách hàng: Nam Nữ Tuổi: 18-21 tuổi 21-24 tuổi 25+tuổi Tên nhà máy.:……………………………………………Ngày giới thiệu: …………….. tháng………….năm……………..Lý do giới thiệu (hãy đánh dấu vào ô thích hợp): Vấn đề SKSS Tư vấn Sử dụng thuốc Các vấn đề về mối quan hệ Vấn đề sức khỏe Chăm sóc trước sinh Các vấn đề về gia đình Xét nghiệm thai Các biện pháp tránh thai Khác (hãy ghi rõ)………………………

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

(Dành cho phòng khám sử dụng)

Phòng khám: Đội lưu động Ngày khách hàng đến nhận dịch vụ : …………………………Mã khách hàng: ………………………. Số giới thiệu: ………………………

��

CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC ĐỒNG ĐẲNG CỦA MSI VIỆT NAM

MẪU BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG VÀ GIỚI THIỆU CUẢ GIÁO DỤC VIÊN ĐỒNG ĐẲNG

THÁNG……………../NĂM……………..

1. Tên giáo dục viên đồng đẳng:…………giới tính:…….Tên nhà máy:…………2. Số lần liên lạc cá nhân:………………… lần3. Số đồng đẳng viên được cung cấp thông tin/giáo dục:

(ghi các con số vào mỗi cột)

Tuổi Đồng đẳng viên mới Tổng số đồng đẳng viên

Nam Nữ Nam Nữ Tổng

18-20 tuổi

21-24 tuổi

25 + tuổi

Tổng

4. Chủ đề được đề cập (Chỉ ra số lần trong ô mà thông tin đã được cung cấp trong từng chủ đề): Các biện pháp tránh thai, tránh thai khẩn cấp Các kỹ năng sống Các thay đổi cơ thể; kinh nguyệt Có thai Bệnh lây truyền Tình dục an toàn hơn Sử dụng ma tuý qua đường tình dục, HIV/AIDS Các vấn đề về mối quan hệ Khác Bao cao su (hãy điền vào)…………………………

5. Số đồng đẳng viên đã giới thiệu đến phòng khám MSIBD hoặc Phòng khám lưu động của MSIBD:………………………

12

6. Chuyển đến các dịch vụ khác (liệt kê loại hình dịch vụ):(ghi các con số vào mỗi cột)

Tuổi Nam Nữ

18-20 tuổi

21-24 tuổi

25 + tuổi

Tổng

7. Lý do giới thiệu (ghi số lần trong mỗi ô):

Vấn đề SKSS Tư vấn Sử dụng thuốc Các vấn đề về mối quan hệ . Vấn đề sức khỏe Chăm sóc trước sinh Các vấn đề về gia đình Xét nghiệm thai Kiểm soát sinh Xét nghiệm HIV Xét nghiệm STD Khác ( hãy ghi rõ )………………………

CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC ĐỒNG ĐẲNG CỦA MSI VIỆT NAM

13

BÁO CÁO VỀ BUỔI GIÁO DỤC

1. Địa điểm:……………Ngày:………Thời lượng:…………Thời gian bắt đầu:………2. Hướng dẫn viên:……………………………Trợ tá:………………………………….3. Số ngưòi tham gia :…………………………………

4. Chủ đề: …………………………………………………..

5. Các phương pháp:

Thuyết trình Hỏi & Đáp Đóng vai Kể chuyện Thảo luận nhóm Hội thảo trong nhóm Làm rõ các giá trị Trò chơi Thực hành kỹ năng Khác …………………………

6. Tài liệu đã sử dụng và phân phát: ……………………………………………………………………………………... ..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Mô tả các hoạt động đã tiến hành (bao gồm cả phản hồi của người tham gia, mức độ tham gia, v.v):………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Các vấn đề và khuyến nghị:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Các hoạt động tiếp theo đã đươc lên kế hoạch:……………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………

GIẢI THÍCH THUẬT NGỮ

��

Dưới đây là danh sách các thuật ngữ về sức khoẻ sinh sản và ý nghĩa của chúng

• Nạo phá thai Một thủ thuật y khoa nhằm kết thúc việc có thai. Điều này chỉ

nên thực hiện bởi bác sỹ sản phụ khoa.

• Kiêng giao hợp Quyết định trì hoãn hoặc không quan hệ tình dục. Đó là cách

hiệu quả nhất để tránh thai và các bệnh lây truyền qua đường

tình dục

• Bệnh AIDS Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải. Một bệnh do vi rút

HIV gây nên. AIDS là khi hệ thống bảo vệ của cơ thể quá yếu

nên cơ thể không thể chống lại bệnh tật.

• Giao hợp đường

hậu môn Khi một người quan hệ tình dục bằng cách đưa dương vật của

họ vào hậu môn người khác.

• Hậu môn Lỗ cuối của đường ruột hay trực tràng, thông qua đó cơ thể

tống các chất thải ra ngoài.

• Lưỡng tính Một người có thể bị hấp dẫn tình dục với cả nam và nữ.

• Cổ tử cung Phần thấp của tử cung nhô ra âm đạo. Nó có một lỗ nhỏ để máu

kinh nguyệt có thể chảy ra. Trong khi sinh, cổ tủ cung giãn nở

để em bé có thể ra khỏi tử cung.

• Âm vật Bộ phận nhỏ phía trên của âm hộ. Đó là phần nhạy cảm tình

dục nhất của cơ thể phụ nữ vì nó chứa đầy các đầu mút thần

kinh.

• Thụ thai Thời điểm mà trứng của người phụ nữ gặp tinh trùng của nam

giới và người phụ nữ có thai.

• Bao cao su Một màng cao su mỏng có thể bao quanh dương vật người đàn

ông đang cương cứng khi quan hệ tình dục. Nó có thể ngăn cản

tinh trùng và sự nhiễm khuẩn giữa các bạn tình.

��

• Phòng tránh thai Một dụng cụ hoặc thuốc dùng để tránh thai (còn gọi là kiểm

soát sinh sản).

• Dịch tiết Một chất lỏng chảy ra từ âm đạo hoặc đầu dương vật. Dịch tiết

là tự nhiên, nhưng nếu dịch tiết có mùi hoặc mầu lạ, hoặc kèm

theo ngứa đó có thể là do nhiễm khuẩn hoặc bệnh lây truyền

qua đường tình dục.

• Phóng tinh Khi nam giới đạt cực khoái và tinh dịch trào ra ngoài dương

vật.

• Tránh thai khẩn cấp Còn gọi là Viên thuốc sau buổi sáng, là một viên thuốc tránh

thai có thể dùng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục

không được bảo vệ .

• Cuơng cứng Khi người đàn ông có cảm hứng về tình dục, máu chảy vào

mao mạch ở dương vật và làm nó cương cứng lên.

• Cơ quan sinh

dục ngoài Các bộ phận sinh sản hay các phần của hệ sinh sản nằm ở phần

ngoài của cơ thể.

• HIV Vi rút suy giảm miễn dịch ở người, loại vi rút gây nên bệnh

AIDS. Nó có thể tìm thấy trong dịch cơ thể (máu, tinh dịch,

dịch âm đạo và sữa mẹ) của người nhiễm.

• Tình dục khác giới Một người có cảm giác tình dục với một người khác giới.

• Tình dục đồng giới Một người bị hấp dẫn tình dục với một người cùng giới.

• Hoóc môn Hoóc môn là các chất hoá học tự nhiên có ảnh hưởng đến các

phần khác nhau của cơ thể. Nó nằm trong máu và di chuyển

khắp cơ thể. Hóc môn giới tính điều khiển sự tăng trưởng và

phát triển về giới của nam và nữ.

• Màng trinh Một màng da mỏng bao phủ một phần của cửa âm đạo. Nó

có thể bị rách do thể thao, lao động thể lực nặng, quan hệ tình

dục. Có thể chảy máu khi bị rách.

16

• Đồng tính nữ Một phụ nữ bị hấp tình dục với một phụ nữ khác

• Chất bôi trơn Một chất keo có nước được bôi ngoài bao cao su làm cho nó có

tính trơn trượt và cảm giác tốt hơn khi quan hệ tình dục.

• Thủ dâm Tự xoa nhẹ bộ phận sinh dục ngoài, là một cách để giảm căng

thẳng tình dục và tự thỏa mãn tình dục không cần giao hợp.

• Kỳ kinh đầu Tên dành cho kỳ kinh nguyệt đầu tiên của bé gái, đó là dấu hiệu

đầu tiên của thời kỳ dậy thì.

• Cùng thủ dâm Khi hai người cùng thỏa mãn cho nhau bằng tay.

• Kinh nguyệt Sự chảy máu hàng tháng của phụ nữ, khi niêm mạc tử cung

bong và chảy ra ngoài âm đạo dưới dạng máu, còn được gọi là

hành kinh.

• Chu kỳ kinh nguyệt Khoảng thời gian giữa hai kỳ kinh nguyệt của một phụ nữ,

thường là 28 ngày.

• Hoóc môn

sinh dục nữ: Hoóc môn sinh dục nữ do buồng trứng tiết ra tạo ra nhiều thay

đổi trong giai đoạn dậy thì.

• Tình dục bằng

đường miệng Quan hệ tình dục bằng cách dùng miệng và lưỡi hôn, liếm bộ

phận sinh dục ngoài của bạn tình.

• Cực khoái Khi cơ thể đạt đến khoái cảm tình dục cao nhất.

• Buồng trứng Hai tuyến nhỏ nằm hai bên tử cung chứa tế bào sinh dục nữ

(trứng). Buồng trứng cũng sản xuất hóc môn sinh dục nữ và

nam.

• Tế bào Trứng Thường được gọi là Trứng ( Noãn ). Đây là các tế bào sinh dục

nữ. Sau khi dậy thì, trong cơ thể người con gái một tế bào trứng

rụng hàng tháng. Nếu tinh trùng nam giới gặp trứng và thụ tinh,

người con gái sẽ mang thai.

��

• Dương vật Bộ phận sinh dục nam, đồng thời dùng để bài tiết nước tiểu. Đa

số thời gian, dương vật mềm và rủ xuống, khi có cảm hứng tình

dục máu sẽ chảy vào các mao mạch dương vật và nó trở nên

cương cứng.

• Có thai Khoảng thời gian 9 tháng, trong người phụ nữ có thai nhi lớn

lên và phát triển.

• Hội trứng tiền kinh Một cô gái hay phụ nữ có thể có tâm trạng thay đổi, đau đầu,

đau ngực trong tuần trước khi kỳ kinh bắt đầu.

• Dậy thì Giai đoạn của cuộc sống khi cơ thể của một người vị thành

niên bắt đầu thay đổi từ một bé gái thành một người phụ nữ, bé

trai thành một người đàn ông. Nó liên quan những sự thay đổi

nhanh chóng về thể chất, tình cảm và xã hội, những sự thay đổi

này do hoóc môn giới tính đem lại.

• Lông mu Lông phát triển xung quanh bộ phận sinh dục ngoài khi đến

giai đoạn dậy thì..

• Tình dục an toàn hơn: Quan hệ tình dục làm giảm nguy cơ lây truyền bệnh qua đường

tình dục hoặc có thai ngoài ý muốn.

• Băng vệ sinh Một miếng lót bằng côtông, người phụ nữ hay bé gái dùng để

thấm máu kinh nguyệt trong kỳ kinh.

• Tinh dịch Chất dịch như sữa bao gồm cả tinh trùng và tinh dịch thoát ra

tại đầu dương vật khi phóng tinh. Tinh dịch mang khoảng 300

đến 500 triệu tinh trùng một lần phóng tinh.

• Lạm dụng tình dục Khi một người ép buộc người khác hoạt động tình dục không

theo ý muốn.

• Giao hợp Khi một người đàn ông và đàn bà có quan hệ tình dục - người

đàn ông đưa dương vật vào trong âm đạo của người phụ nữ.

��

• Tinh trùng Là những tế bào giới tính nam rất nhỏ được tạo ra từ tinh hoàn.

Dưới kính hiển vi nó trông giống như những con nòng nọc. Khi

người đàn ông phóng tinh, khoảng 400 triệu tinh trùng được

phóng ra. Nếu tinh trùng gặp trứng người con gái có thể có

thai.

• STIs Bệnh lây truyền qua đường tình dục, một thuật ngữ dùng cho

bất kỳ nhiễm trùng nào bạn có thể bị do có quan hệ tình dục

không được bảo vệ, không an toàn với người nhiễm.

• Tinh hoàn Còn gọi là hòn dái, là hai bộ phận hình ô van trong bìu nam

giới. Nó sản xuất tinh trùng và hoóc môn sinh dục nam.

• Kích thích tố

sinh dục nam Hoóc môn sinh dục nam, do tinh hoàn sản xuất, tạo ra nhiều

thay đổi trong thời kỳ dậy thì.

• Nút vệ sinh Một nút bông chặt được đặt trong âm đạo để thấm máu trong

khi hành kinh.

• Âm đạo Là một phần của bộ phận sinh dục ngoài nữ, âm đạo nối liền tử

cung và bên ngoài cơ thể người phụ nữ. Khi người phụ nữ hay

con gái có khoái cảm tình, âm đạo sẽ trở nên ướt và trơn.

• Giao hợp đường

âm đạo Khi người đàn ông quan hệ tình dục với người phụ nữ bằng

cách đưa dương vật vào âm đạo người phụ nữ.

• Âm hộ Cơ quan sinh dục nữ ngoài bao gồm cả môi lớn, môi bé, âm hộ,

âm vật, lỗ âm đạo và lỗ niệu đạo.

• Mộng tinh Khi tinh dich tràn ra ngoài dương vật của nam giới trong khi

đang ngủ. Đó là một dấu hiệu chứng tỏ anh ta đã dậy thì.