การปรบปรงผงโรงงาน ดวยหลกการออกแบบผงโรงงานอยางเปนระบบ กรณศกษา : โรงงานผลตดกทแอร

A Layout Improvement By using Systematic Layout Planning A Case Study in a Air Duct Factory

นางสาว วลยพร ปราศจาก 570107100036 นาย พงศพฒน ชวยบดดา 570107100039

โครงงานวศวกรรมนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวศวกรรมการจดการและโลจสตกส วทยาลยนวตกรรมดานเทคโนโลยและวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปการศกษา 2560

การปรบปรงผงโรงงาน ดวยหลกการออกแบบผงโรงงานอยางเปนระบบ กรณศกษา : โรงงานผลตดกทแอร

A Layout Improvement By using Systematic Layout Planning A Case Study in a Air Duct Factory

นางสาว วลยพร ปราศจาก 570107100036 นาย พงศพฒน ชวยบดดา 570107100039

โครงงานวศวกรรมนเป นสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต วศวกรรมการจดการและโลจสตกส วทยาลยนวตกรรมด านเทคโนโลยและวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปการศกษา 2560

A Layout Improvement By using Systematic Layout Planning A

Case Study in a Air Duct Factory

Walaiporn Patsachak

Phongpat chuaybudda

A Project submitted in Partial Fulfillment of Requirement for the Management

and Logistics Engineering College of Innovative Technology and Engineering

Dhurakijpundit University

2017

จ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความกรณาจากอาจารยบญชย แซสว อาจารยทปรกษาโครงงานทแนะแนวทางด าเนนงานวจยนบรรลวตถประสงคพรอมทงใหค าปรกษา การใชโปรแกรม Expert Choice อนเปนประโยชนยง ตอการท าวทยานพนธใหส าเรจไปดวยด ตามวตถประสงคทตงไว ขอขอบพระคณทานทานคณะกรรมการ ผศ.ดร.ปญญา พทกษกล และอาจารยธนกฤต แกวนย ทไดสละเวลาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะส าหรบการท าวทยานพนธฉบบน นอกจากนขอขอบพระคณ คณะผบรหาร ผจดการ และพนกงานของบรษทกรณศกษาทใหความอนเคราะหในการด าเนนงานเกบขอมลตางๆ ทายน ขาพเจาขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทไดใหการอบรมสงสอน และเปนก าลงใจจนส าเรจการศกษา คณาจารยทกทานทเคยประสทธประสาทวชาความรรวมถงทกทานทใหความชวยเหลอทไมไดกลาวไวขางตนทท าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจไปดวยด

วลยพร ปราศจาก พงศพฒน ชวยบดดา

ฉ

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย…………………………………………………………………….......... ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ………………………………………………………………………. ง กตตกรรมประกาศ……………………………………………………………………........... จ สารบญตาราง……………………………………………………………………………….. ซ สารบญภาพ…………………………………………………………………………………. ญ

บทท

1. บทน า………………………………………………………………………………… 1 1.1 ทมาและความส าคญของปญหา………………………………………………... 1 1.2 วตถประสงคการศกษา…………………………………………………………. 1 1.3 ขอบเขตของการศกษา………………………………………………………….. 2 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ…………………………………………………….. 2 1.5 ขนตอนการด าเนนงาน………………………………………………………… 2 1.6 แผนการด าเนนงาน…………………………………………………………. 3 2. ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ………………………………………………………... 4 2.1 ผลตภณฑ Duct Air เหลกเคลอบสงกะส………………………………………. 4 2.2 ขอมลพนฐานการปรบปรงผงโรงงาน……………………………………………. 7 2.3 การวางแผนผงโรงงานอยางมระบบ(Systematic Layout Planning)…………….. 7 2.4 แผนภมผลตภณฑ-ปรมาณ (P-Q Chart)…………………………………………. 10 2.5 การศกษาการท างาน (Work Study)……………………………………………… 12 2.6 การวเคราะหความสมพนธ……………………………………………………….. 26 2.7 กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห(Analytic Hierarchy Process)……………… 30 2.8 โปรแกรม Expert Choice………………………………………………………… 35 3. วธการด าเนนงานวจย………………………………………………………………… 36 3.1 ขอมลทวไปโรงงานกรณศกษา………………………………………………….. 36 3.2 การวเคราะหปรมาณการผลตของโรงงาน……………………………………….. 39 3.3 การศกษากระบวนการผลต……………………………………………………….

40

ช

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3.4 การศกษาขนตอนการไหลของผลตภณฑ………………………………………… 41 3.5 กระบวนการผลต กลมผลตภณฑ A ทอตรง……………………………………… 44 3.6 แผนภาพการไหล (Flow diagram) และการจดกลมผลตภณฑ………………. ….. 47 3.7 การวเคราะหความเขมของการไหล (Intensity Of Flow)……………………….… 49 3.8 การวเคราะหความสมพนธกระบวนการผลตกลม A ทอตรง…………………….. 51 3.9 การเลอกผงโดยกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห……………………………… 57 4. ผลการด าเนนงานวจย…………………………………………………………... …. 65 4.1 แนวทางการปรบจดผงโรงงาน............................................................................. 65 4.2 ขอจ ากดการปรบจดผงโรงงาน………………………………………………….. 66 4.3 การจดท าผงโรงงานในการแกปญหา…………………………………………..... 68 4.4 การเลอกผงโรงงานโดยใชกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห………………….. 83 4.5 สรป……………………………………………………………………………… 103 5. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ…………………………………………………. 106 5.1 สรปผลการศกษา………………………………………………………………… 106 5.2 ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………….. 107 บรรณานกรม…………………………………………………………………………..…... 109 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………… 110 ประวตผเขยน……………………………………………………………………………….. 121

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา ตารางท 2.1 สญลกษณวเคราะหการไหล…………………………………………………… 15 ตารางท 2.2 ตวอยางแผนภมการไหลของกระบวนการผลต-ชนดการท างานของวสด (Operation Process Chart- Material Type)……………………………………

17

ตารางท 2.3 เทคนคการตงค าถาม…………………………………………………………… 22 ตารางท 2.4 ตวอยางการเปรยบเทยบจ านวนกระบวนการท างานกอนและหลงปรบปรง…… 23 ตารางท 2.5 ตวอยางการเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดกอนและหลงปรบปรง………... 24 ตารางท 2.6 ตวอยางการเปรยบเทยบพนทวางทเพมขนของกอนและหลงการปรบปรง……. 25 ตารางท 2.7 รหสความสมพนธ…………………………………………………………….. 26 ตารางท 2.8 ตวอยางเหตผลความสมพนธ…………………………………………………... 27 ตารางท 2.9 การก าหนดจ านวนระดบความสมพนธ………………………………………... 27 ตารางท 2.10 จ านวนเสนตามระดบความสมพนธ…………………………………………... 28 ตารางท 2.11 การเปรยบเทยบความส าคญของปจจยภายใตวตถประสงคของปญหา……….. 32 ตารางท 2.12 ตารางแสดงเกณฑการประเมนมาตรฐานทใชในการเปรยบเทยบความส าคญ... 32 ตารางท 2.13 คาเฉลยของดชนเชงสมในแตละเมตรกซ n*n……………………………….. 33 ตารางท 2.14 แสดงตวอยางปญหาล าดบชนสามระดบ……………………………………... 35 ตารางท 3.1 แสดงขอมลสดสวนการผลตกลม Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส (Galvanize Steel Sheet)………………………………………………………..

39

ตารางท 3.2 แผนภมการไหลของกระบวนการผลต-ชนดวสด (Flow Process Chart- Material) กลมทอตรง………………………………………………………….

42

ตารางท 3.3 รหสความสมพนธ…………………………………………………………….. 51 ตารางท 3.4 เหตผลความสมพนธ………………………………………………………….. 53 ตารางท 3.5 ขอมลเนอทการท างานของผงโรงงานปจจบน………………………………… 55 ตารางท 4.1 รายละเอยดพนทวางผงโรงงานแบบ A………………………………………. 71 ตารางท 4.2 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ A……………….. 72 ตารางท 4.3 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ A………………. 73

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา ตารางท 4.4 รายละเอยดพนทวางผงโรงงานแบบ B………………………………………… 75 ตารางท 4.5 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ B…………………. 76 ตารางท 4.6 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ B………………… 77 ตารางท 4.7 รายละเอยดพนทวางทผงโรงงานแบบ C………………………………………. 80 ตารางท 4.8 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ C…………………. 81 ตารางท 4.9 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ C………………… 82 ตารางท 4.10 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยในการ เลอกผงโรงงาน…………………………………………………………….....

84

ตารางท 4.11 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยการไหลของวสด มประสทธภาพ………………………………………………………………..

85

ตารางท 4.12 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยระยะทางการ เคลอนยายวสด………………………………………………………………..

85

ตารางท 4.13 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยคาใชจายในการ เคลอนยาย…………………………………………………………………….

86

ตารางท 4.14 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยประสทธภาพการ ใชพนท………………………………………………………………………

87

ตารางท 4.15 แสดงการเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดผงโรงงานทใชปรบปรง……….. 104 ตารางท 4.16 แสดงการเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพนทผงโรงงานทใชปรบปรง……. 105

ญ

สารบญภาพ

รปท หนา รปท 2.1 ตวอยางผลตภณฑกลมทอตรง…………………………………………………….. 4 รปท 2.2 ตวอยางผลตภณฑกลมทองอ……………………………………………………… 5 รปท 2.3 ตวอยางผลตภณฑกลมทอสามทาง………………………………………………... 5 รปท 2.4 ตวอยางผลตภณฑกลมทอลดขนาด………………………………………………. 6 รปท 2.5 ตวอยางผลตภณฑกลมทอ S……………………………………………………… 6 รปท 2.6 แผนการเชงปฏบตของการวางแผนผงโรงงานอยางมระบบ………………………. 8 รปท 2.7 การสรางแผนภม P-Q……………………………………………………………... 11 รปท 2.8 ผงโรงงานทเหมาะสมจากการวเคราะหแผนภม P-Q……………………………… 12 รปท 2.9 การศกษาการท างาน………………………………………………………………. 12 รปท 2.10 เครองมอทเหมาะสมกบรปแบบผงโรงงาน……………………………………… 14 รปท 2.11 ตวอยางแผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart)…………………… 16 รปท 2.12 แผนภาพการไหล (Flow Diagram)………………………………………………. 19 รปท 2.13 แผนภาพความเขมการไหล (Intensity of Flow)………………………………….. 19 รปท 2.14 แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart)…. 20 รปท 2.15 การจดกลมหรอเลอกตวแทน…………………………………………………….. 21 รปท 2.16 ตวอยางการเปรยบเทยบเสนการไหลวสดกอนและหลงปรบปรง……………….. 24 รปท 2.17 แผนภมความสมพนธ (Relationship Chart)…………………………………….. 28 รปท 2.18 แผนภาพความสมพนธ (Relationship Diagram)………………………………… 29 รปท 2.19 แผนภาพความสมพนธเนอท (Space Relationship Diagram)…………………… 30 รปท 2.20 รปแบบล าดบชนแบบทวไป…………………………………………………….. 31 รปท 3.1 ผลตภณฑกลมทอตรง……………………………………………………………... 36 รปท 3.2 ผลตภณฑกลมทองอ………………………………………………………………. 37 รปท 3.3 ผลตภณฑกลมทอสามทาง………………………………………………………… 37 รปท 3.4 ผลตภณฑกลมทอลดขนาด………………………………………………………... 38 รปท 3.5 ผลตภณฑกลมทอ S……………………………………………………………….. 38 รปท 3.6 แผนภม P-Q ของโรงงานกรณศกษา………………………………………………. 39

ฎ

สารบญภาพ (ตอ)

รปท หนา รปท 3.7 แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart)….. 40 รปท 3.8 กระบวนการรดรอง-ตด…………………………………………………………… 44 รปท 3.9 กระบวนการรดตะเขบ…………………………………………………………….. 44 รปท 3.10 กระบวนการรดหนาแปลน………………………………………………………. 45 รปท 3.11 กระบวนการพบขนรป…………………………………………………………… 45 รปท 3.12 กระบวนการประกอบ……………………………………………………………. 46 รปท 3.13 กระบวนการหมฉนวน…………………………………………………………… 46 รปท 3.14 แผนภาพการไหล (Flow Diagram) และการจดกลมผลตภณฑ Duct Air เหลก แผนเคลอบสงกะส……………………………………………………………….

48

รปท 3.15 แผนภาพความเขมการไหลและของเสยกระบวนการผลตกลมทอตรง…………. 50 รปท 3.16 แผนภมความสมพนธกลม A (ทอตรง) ………………………………………… 52 รปท 3.17 แผนภาพความสมพนธกลม A (ทอตรง) ………………………………………. 54 รปท 3.18 แผนภาพความสมพนธเนอทกลม A (ทอตรง) ………………………………… 56 รปท 3.19 ตวแบบล าดบขนการเลอกผงโรงงาน…………………………………………… 57 รปท 4.1 แบบจ าลองการเคลอนทของวตถดบในกระบวนการ…………………………… 66 รปท 4.2 ขอจ ากดการปรบจดผงโรงงาน……………………………………………………. 67 รปท 4.3 ผงโรงงานแบบ A แผนภาพการไหล และพนทวาง……………………………….. 70 รปท 4.4 ผงโรงงานแบบ B แผนภาพการไหล และพนทวาง……………………………….. 74 รปท 4.5 ผงโรงงานแบบ C แผนภาพการไหล และพนทวาง……………………………….. 79 รปท 4.6 แสดงการสรางโมเดลใหม………………………………………………………… 88 รปท 4.7 แสดงการตงชอและก าหนดทเกบไฟล…………………………………………….. 88 รปท 4.8 แสดงการก าหนดเปาหมาย………………………………………………………… 89 รปท 4.9 แสดงขนตอนการสรางปจจยในการเลอกผงโรงงาน……………………………… 89 รปท 4.10 แสดงขนตอนการสรางปจจยในการเลอกผงโรงงานเสรจสมบรณ………………. 90 รปท 4.11 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการใหคาน าหนกปจจย………………………….. 90

ฏ

สารบญภาพ (ตอ)

รปท หนา รปท 4.12 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการเปรยบเทยบหาคาน าหนกระดบความส าคญ… 91 รปท 4.13 แสดงการกรอกขอมลเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญทละคจากแบบสอบถาม. 91 รปท 4.14 แสดงผลการค านวณคาน าหนกแตละปจจยและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency).………………… …………………………..…………………

92

รปท 4.15 แสดงขนตอนการเพมตวเลอก…………………………..………………………. 93 รปท 4.16 แสดงขนตอนการตงชอผงโรงงานตวเลอก……………………………………… 93 รปท 4.17 แสดงการเพมผงโรงงานตวเลอกเสรจสน……………………………………….. 93 รปท 4.18 แสดงขนตอนการเลอกปจจยประสทธภาพการไหลวสด “Efficient Flow Material” …………………………..……………..……………………………

94

รปท 4.19 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการเปรยบเทยบหาคาน าหนกระดบความส าคญ… 94 รปท 4.20 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม………………………………… 95 รปท 4.21 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการไหลวสด…………….

95

รปท 4.22 แสดงขนตอนการเลอกปจจยระยะทางการไหลวสด “Material Flow Distance”… 96 รปท 4.23 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม………………………………… 96 รปท 4.24 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยระยะทางการไหลวสด………………..

97

รปท 4.25 แสดงขนตอนการเลอกปจจยตนทนการเคลอนยาย “Moving Costs”…………… 97 รปท 4.26 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม………………………………… 98 รปท 4.27 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยตนทนการเคลอนยาย………………….

98

รปท 4.28 แสดงขนตอนการเลอกปจจยประสทธภาพการใชพนท “Space Available”……... 99 รปท 4.29 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม………………………………… 99 รปท 4.30 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการใชพนท…………….

100

ฐ

สารบญภาพ (ตอ)

รปท หนา รปท 4.31 แสดงขนตอนการคลกเลอกท “Goal:Select the Best Layout”…………………… 101 รปท 4.32 แสดงขนตอนการคลกทปม “Synthesis Results”………………………………… 101 รปท 4.33 แสดงผลการวเคราะหผงโรงงานทางเลอกทดทสดภายใตการพจารณาทง 4 ปจจย และคาความไมสอดคลองโดยรวม (Overall Inconsistency)…………………….

102

รปท 4.34 ผงโรงงานปจจบน……………………………………………………………….. 103 รปท 4.35 ผงโรงงานทใชปรบปรง………………………………………………………….. 103

1

บทท 1 บทน า 1.1 ทมาและความส าคญของปญหา จากทตงภมอากาศประเทศไทยซงตงอยในเขตรอนชน ระบบปรบอากาศจงถอวามความจ าเปนอยางมาก ทงในอาคารส านกงาน หางสรรพสนคา สถานทราชการ โรงงานอตสาหกรรม และอนๆ ธรกจในดานการรบเหมาตดตงระบบปรบอากาศขนาดใหญ (Chiller) มการขยายตว และมการแขงทางธรกจในอตราทเพมสงขน ทงในดานคณภาพการตดตง คณภาพวสดอปกรณ การบรการซอมซอมบ ารงหลงการขาย และราคา ซงการขยายตวและเตบโตของธรกจประเภทนเกดจากปจจยหลายดาน เชน การลงทนสรางอาคารหางสรรพสนคา อาคารโรงพยาบาล อาคารในสถานศกษา อาคารของทางราชการ โรงแรม เปนตน และมแนวโนมการเตบโตเปนไปในทศทางทดทงในประเทศไทยและในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เนองมาจากปจจยดานสภาพอากาศทมอณหภมสง.ระบบปรบอากาศและระบายอากาศขนาดใหญจงเปนอปกรณจ าเปนทชวยท าใหสภาพอากาศเออตอการอาศยของผทอยในอาคาร จากอตราการแขงขนธรกจทสงขน ท าใหผประกอบการจ าเปนตองปรบตว โดยเฉพาะในเรองของการลดตนทนการผลตเพอชงความไดเปรยบในดานราคาและเพมขดความสามารถในดานการบรการทรวดเรว

จากการศกษาสภาพโรงงานทเปนกรณศกษา ใหบรการการผลตทอสงลมภายในอาคาร(Duct..Air) และอปกรณสนบสนนการตดตงตางๆ ซงรปแบบการผลตสนคาจะเปน การผลตเปนแบบ ตามค าสงซอ (Make to Oder) พบวา ในกระบวนการผลตมการไหลตดกนของคนและวตถดบทใชในการผลต การไหลของวสดระหวางแผนกใชระยะทางมากเกนไป อกทงไมมการก าหนดพนทท างานของแผนกตางๆ ใหชดเจน มการจดวางสงของไมเปนระเบยบ พนทท างานมการทบซอน

1.2 วตถประสงคการศกษา 1. เพอศกษาการไหลของวตถดบ ในกระบวนการผลตของผงโรงงานปจจบน เพอก าหนดความสมพนธในการปรบปรงผงโรงงานใหม

2..เพอประยกตใช การวางผงโรงงานอยางมระบบ (Systematic Layout Planning) มาชวยในการปรบปรงผงโรงงาน

2

3..เพอลดระยะทาง หรอเวลาการไหลของวสด และก าหนดพนทส าหรบ ทางเดน การท างานของกระบวนการและแผนกตางๆ ใหเปนระเบยบ 4..เพอปรบปรงการใชทรพยากร ในสวนของพนทโรงงาน เครองจกร วสดอปกรณ ตลอดจนแรงงาน ใหเกดประสทธภาพสงสด 1.3 ขอบเขตของการศกษา 1. การศกษาครงน เปนการศกษาเพอจดท าผงโรงงาน และน าเสนอรปแบบผงโรงงานเพอท าการปรบปรงเฉพาะกระบวนการผลต Duct Air ชนดเหลกแผนเคลอบสงกะส (Galvanize Steel Sheet) ซงประกอบดวยกลมทอตรง ทองอ ทอสามทาง/สองทาง ทอลดขนาด และทอ S

2. การจดท าผงโรงงานเพอเสนอการปรบปรงจะใชหลกการ การวางผงโรงงานอยางมระบบ (Systematics Layout Planning)

3. ในการพจารณาเลอกผงโรงงานทปรบปรงจะใชหลกการ กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห (Analysis.Hierarchy.Process).โดยค านงถง ปจจยประสทธภาพการไหลวสด ปจจยระยะทางการเคลอนยายวสด ปจจยคาใชจายในการเคลอนยาย และปจจยประสทธภาพการใชพนท

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. การจดวางผงของเครองจกรและแผนกตางๆ มความสมพนธกนอยางเหมาะสม 2..ระยะทางการไหลของวสด เวลาน า (Lead Time) การผลตลดลง และพนททางเดน พนทการ

ท างานของแผนกตางๆ ถกก าหนดชดเจน 3. พนทโรงงาน โรงงาน เครองจกร วสดอปกรณ ตลอดจนแรงงาน และทรพยากรตางๆ ถกใช

อยางเกดประสทธภาพสงสด 1.5 ขนตอนการด าเนนงาน 1..ส ารวจศกษา สอบถามความคดเหนของผบรหารและผปฏบตงานถงสภาพปญหา จดบกพรองทควรแกไขของโรงงาน

2. ศกษาขนตอนการผลตผลตภณฑทศกษา 3. น าขอมลทไดมาใชเครองมอวเคราะหการไหลและความสมพนธ 4. ศกษาหลกการและทฤษฎทใชในการออกแบบ และการเลอกผงโรงงาน 5. ท าการออกแบบ และเลอกผงโรงงานทเหมาะสม 6. สรปผลจากการศกษา และขอเสนอแนะ

3

1.6 แผนการด าเนนงาน

ล าดบ ขนตอน เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8

1 ส ารวจ สอบถามความคดเหน ของผบรหารแลผปฏบตงาน ถงสภาพปญหา จดบกพรองทควรแกไขของโรงงาน

2 ศกษาขนตอนการผลผลตภณฑ ทศกษา

3 น าขอมลทไดมาใชเครองมอว เ ค ร า ะ ห ก า ร ไ ห ล แ ล ะความสมพนธ

4 ศกษาหลกการ และทฤษฎทใชในการออกแบบ และการเลอกผงโรงงาน

5 ท าการออกแบบ และเลอกผงโรงงานทเหมาะสม

6 สรปผลจากการศกษา และขอ เสนอแนะ

4

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ในเนอหาบทน จะกลาวถงทฤษฎและหลกการตางๆ ทน ามาใชเปนพนฐานในการปรบปรงผงโรงงาน ทงในเรองการวเคราะหการไหล การวเคราะหความสมพนธ เพอวเคราะหหาจดทควรปรบปรงของผงโรงงานปจจบน ทฤษฎการวางแผนผงโรงงานอยางมระบบ .(Systematics.Layout Planning).และการน าทฤษฎกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห .(Analytic.Hierarchy.Process).มาประกอบการเลอกผงโรงงานทเหมาะสม 2.1 ผลตภณฑ Duct Air เหลกเคลอบสงกะส ผลตภณฑ Duct Air เหลกเคลอบสงกะส คออปกรณทใชตดตงเพอกระจายลมในงานระบบปรบอากาศ สงลมในงานระบบระบายอากาศ .โดยอาจหมฉนวนหรอไม ขนอยกบลกษณะงานทน าไปใช โดยมากจะตดตงกบในอาคารขนาดใหญ แตอาจพบเหนตามรานอาหารทวไป ทตดตงระบบระบายควนจากการท าอาหาร ประกอบดวย 5 กลมผลตภณฑ ดงน

รปท 2.1 ตวอยางผลตภณฑกลมทอตรง

5

จากรปท 2.1 ผลตภณฑกลมทอตรง คอทอทตดตงเปนแนวหลกของระบบ จะใชตดตงตามการออกแบบการตดตงทเปนแนวตรง โดยทวไปของการออกแบบการตดตง ทอชนดนจะมความยาวรวมของการตดตงมากทสด ใชในระบบปรบอากาศและระบายอากาศ

รปท 2.2 ตวอยางผลตภณฑกลมทองอ

จากรปท 2.2 ผลตภณฑกลมทองอ จะใชตอทอตรงเปลยนทศทางแบบ 90 องศา.เพอหลบหลกสงกดขวางแนวการตดตงหรอเหตผลดานการกระจายลม .ใชในระบบปรบอากาศและระบายอากาศ

รปท 2.3 ตวอยางผลตภณฑกลมทอสามทาง

6

จากรปท 2.3 ผลตภณฑกลมทอสามทาง/สองทาง คอทอทใชตอกบทอตรง เพอแยกสาขาของแนวทอหลกเพอกระจายลมบรเวณพนททตองการปรบอากาศ ใชเฉพาะในระบบปรบอากาศ

รปท 2.4 ตวอยางผลตภณฑกลมทอลดขนาด

จากรปท 2.4 กลมทอลดขนาด คออปกรณทใชตอกบทอตรง เปนตวลดขนาดแนวทอเพอหลบหลกสงกดขวางหรอการเพม-ลด ความเรว ความดนลม ใชในระบบปรบอากาศและระบายอากาศ

รปท 2.5 ตวอยางผลตภณฑกลมทอ S

7

จากรปท 2.5 กลมทอ S คอทอทใชตอกบทอตรงเพอการหลบหลกสงกดขวางของการตดตงระบบทอ ใชในระบบปรบอากาศและระบายอากาศ 2.2 ขอมลพนฐานการปรบปรงผงโรงงาน การวางผงโรงงานจ าเปนตองมขอมลพนฐานเพอใชในการวเคราะหการไหลและความสมพนธโดยมองคประกอบดวย ดงน 1..ผลตภณฑ (Product.:.P) หมายถง ขอมลความหลากหลายของผลตภณฑทผลต ซงอาจก าหนดเปนชนด กลม รน รหส ใดบาง ผลตทกชนสวนหรอซอมาประกอบ 2. ปรมาณ (Quantity.:.Q) หมายถง ขอมลปรมาณการผลตผลตภณฑ แตละ กลม รน รหส เพอน ามาวเคราะหหาชนดผลตภณฑทควรใหความส าคญเปนหลก 3. กรรมวธการผลต (Routing.:.R) หมายถง ขอมลล าดบการผลตของแตละผลตภณฑ ขนตอน แผนกหรอเครองจกรทผาน เพอใชวเคราะหการไหลและความสมพนธ 4. สวนสนบสนน (Support.:.S) หมายถงขอมลสวนสนบสนน นอกเหนอกระบวนการผลตหลก เพอสงเสรมการท างานใหมประสทธภาพ ยกตวยางเชน หองน า หองเกบเครองมอ สวนซอมบ ารง หองพยาบาล เปนตน ซงจะสงผลตอการวเคราะหความสมพนธ 5. เวลา (Time.:.T) หมายถง จะผลตเมอไร เรมด าเนนการตามแผนเมอไร ท างานวนละกกะ เนนการผลตในชวงฤดใด ความสามารถการผลต .(Capacity).เวลาการจดสง ซงจะสงผลตอการก าหนดความตองการเนอท 2.3 การวางแผนผงโรงงานอยางมระบบ (Systematic Layout Planning) การวางผงโรงงานอยางมระบบ คอการออกแบบโดยก าหนดขนตอนเปนล าดบชดเจน ตงแตการเกบขอมลจนถงการเลอกผงโรงงาน (ประจวบ กลอมจตร,2555) ดงรปท 2.6

8

ผง ก.

ผง ข.

ผง ค.

รปท 2.6 แผนการเชงปฏบตของการวางแผนผงโรงงานอยางมระบบ

หาขอมลขนตน P,Q,R,S,T และกจกรรมตางๆ

วเคราะหการไหล วเคราะหความสมพนธ

สรางแผนภมความสมพนธ

หาเนอททมอย

ตางๆ

หาเนอททตองการ

สรางแผนภาพความสมพนธเนอท

พจารณาปรบปรงเปลยนแปลง พจารณาขอจ ากดเชงปฏบต

ประเมนผลเลอกผงโรงงาน

9

2.3.1 หลกส าคญพนฐานส าหรบการวางผงโรงงาน แบงออกเปน 3 ประการ คอ 1. ความสมพนธ (Relationship) คอการหาความสมพนธของกจกรรมทควรอยใกลกน โดยเรมจากมากไปหานอย 2. เนอท (Space) คอการพจารณาเนอท ทงจ านวน ชนด และรปรางหรอรปทรงเนอทของกจกรรมตางๆทมอยในโรงงาน 3. การปรบจดต าแหนง (Adjustment) คอการปรบจดต าแหนงกจกรรมภายใตขอจ ากดอยางเหมาะสม

2.3.2 รปแบบการวางผงโรงงานอยางมระบบ 1. รวบรวมขอมลพนฐานขนตนคอ ขอมลผลตภณฑ .(P).ขอมลปรมาณการผลต.(Q) ขอมลกระบวนการผลต.(R) ขอมลสวนสนบสนน.(S) ขอมลเวลาสงมอบ.(T) 2. น าขอมลพนฐานขนตนมาวเคราะหการไหลของวสดโดยใชเครองมอวเคราะหการไหล 3. น าขอมลทไดจากการวเคราะหเขยนลงแผนภมความสมพนธ.(Relationship Chart) 4. แปลงแผนภมความสมพนธใหอยในรปแบบแผนภาพความสมพนธโดยพจารณาจดวางแผนกตางๆ ตามความสมพนธ แตไมค านงถงลกษณะรปทรงพนทจรงของแตละแผนก

5. ค านวณหาเนอททตองการของแตละแผนก 6. พจารณาปรบเนอททตองการใหสมดลกบเนอททมอยจรง 7. สรางแผนภาพความสมพนธเนอท.(Space Relationship Diagram) 8. จดเปลยนต าแหนงแผนภาพทตามขอพจารณาเปลยนแปลงตางๆ (วธขนถายวสด อปกรณในหองเกบวสด ระบบสาธารณปโภค แผนการท างาน) 9. จดเปลยนต าแหนงแผนภาพตามขอจ ากดในการใชงานจรง (ตนทน ความปอดภย ตนก าลงทตองการ) 10. พฒนาผงโรงงานเพอเปนทางเลอก 3 แบบ 11. ประเมนและเลอกผงโรงงานทเหมาะสม 2.3.3 หลกการใชขอมลพนฐาน P,Q,R,S,T กบการวางผงโรงงาน

1.ขอมล P-Q ใชวเคราะหผลตภณฑหลายๆ ชนด จดกลมผลตภณฑ และเลอกชนดผงโรงงาน 2.ขอมล P-Q-R ใชวเคราะหการไหลวสด

3.ขอมล P-Q-S ใชวเคราะหความสมพนธของกจกรรม 4.ขอมล R-T ใชหาเครองจกรและอปกรณทตองการ

10

2.3.4 การวางผงโรงงานอยางละเอยด การวางผงโรงงานอยางละเอยดจะท าใหเหนภาพผงโรงงานโดยรวมชดเจนขน เชน

ระยะเปด/ปดประต ต าแหนงการปฏบตงาน กองวสด เสนทางเดน เปนตน ขนตอนการวางผงอยางละเอยดมกจะท าคขนานกบขนตอนการวางผงตามแผนกงานหรอขนตอนการสรางแผนภาพความสมพนธ .(Relationship.Diagram).เพอแสดงลายละเอยดขอจ ากดตางๆ .โดยม 3.วธดงน (ประจวบ กลอมจตร,2555)

1.วธการวาดรปแบบแปลนโรงงาน (Drawing) คอการวาดลายละเอยดของการวาง แผนผงโรงงาน.ต าแหนงเนอทแผนก.สวนสนบสนน.ประต.ทางเดน.และลายละเอยดอนๆ.ลงบนแบบแปลนจรงทยอสวนตามอตราสวนทเหมาะสม

2.วธการสรางแมแบบ (Template) คอการใชกระดาษแขงในการแสดงลายละเอยด โดยใชกระดาษแขงทมสแทนเครองจกร.และน าไปวางบนกระดาษแขงสขาวซงแทนแบบแปลนโรงงานโดยไดรบการยอสวนตามมาตราสวนทเหมาะสม

3.วธการสรางหนจ าลอง (Model) คอการสรางตวแบบแทนเครองจกร แผนก คน สวนสนบสนนขนมาเพอวางบนแบบแปลนของโรงงานจรงทไดรบการยอสวน.โดยวธนมขอดคอสามารถเคลอนยายตวแบบไดเมอมการปรบปรง 2.4 แผนภมผลตภณฑ – ปรมาณ (P-Q Chart) แผนภม P-Q.ใชวเคราะหเพอก าหนดรปแบบการวางผงโรงงาน และเลอกใชเครองมอวเคราะหการไหลทเหมาะสม โดยเสดงความส าพนธระหวาง ขอมลความหลากหลายของผลตภณฑและปรมาณ (สมศกด ตรสตย,2535) การสรางแผนภม P-Q.เรมจากการน าปรมาณของผลตภณฑแตละชนด มาเขยนเปนกราฟแทง โดยเรยงล าดบจากมากไปนอย โดยเสนในแนวแกน x คอความหลากหลายของผลตภณฑทผลต เสนในแนวแกน y คอปรมาณการผลตของแตละผลตภณฑ ดงรป 2.7

11

รปท 2.7 การสรางแผนภม P-Q (ทมา : สมศกด ตรสตย,2535) จากรปท 2.7 เสนดานปรมาณมลกษณะโคงขน แสดงการการผลตปรมาณมากแตชนดของผลตภณฑนอย ระบบการผลตจะเปนแบบ .จ านวนมาก.(Mass.Production).รปแบบการวางผงโรงงานท เหมาะสมคอ .การวางผงโรงงานตามชนดผลตภณฑ .(Product.Layout).ตวอยางเชน โรงงานผลตผลไมกระปอง เปนตน สวนเสนดานผลตภณฑมลกษณะโคงลก แสดงความหลากหลายของผลตภณฑทผลต แตแตละชนดผลตในปรมาณนอย ระบบการผลตเปนแบบ ตามค าสงซอ (Job Oder) รปแบบการวางผงโรงงานทเหมาะสมคอ การวางผงโรงงานตามกระบวนการ (Process Layout) ตวอยางเชน โรงกลง เปนตน บรเวณใตกราฟเปนการผลตปรมาณและความหลากหลายนอย ระบบการผลตเปนแบบตามค าสงซอ (Job order) รปแบบการวางผงโรงงานทเหมาะสมคอ การวางผงโรงงานตามต าแหนงงาน(Fixed Layout) ตวอยางเชน อตอเรอ เปนตน สวนบรเวณเสนตรงกลางระหวางเสนดานปรมาณการผลต และเสนดานความหลากหลายของผลตภณฑทผลต รปแบบการวางผงโรงงานทเหมาะสมคอ การวางผงโรงงานแบบผสม (Mixed Layout) หรอ การวางผงโรงงานแบกลม (Group Layout) ดงรป 2.8

ปรมาณ ปรมาณ

ผลตภณฑ ผลตภณฑ

12

รปท 2.8 ผงโรงงานทเหมาะสมจากการวเคราะหแผนภม P-Q 2.5 การศกษาการท างาน (Work Study) การศกษาการท างาน (Work Study).เปนค าทใชแทนถงวธการตางๆ.จากการศกษาวธการท างาน (Method Study) และ การวดผลงาน (Work Measurement) ซงใชในการศกษาอยางมระเบยบถงการท างานของคน และพจารณาองคประกอบตางๆ ซงจะมผลตอประสทธภาพและเศรษฐกจภาวะของการท างานเพอการปรบปรงการท างานนนๆ ใหดขน (วจตร ตณฑสทและคณะ, 2550: 24) การเพมผลผลตทไดผลในระยะยาวกคอการพฒนาขบวนการผลตแบบใหมและการตดตงโรงงานททนสมยกวา พรอมดวยอปกรณททนสมยและมากกวา อยางไรกตามสงทตองเปนภาระตามมาคอคาใชจายทสงขน การศกษาการท างานเปนวธการเพมผลผลตใหสงขนดวยการวเคราะหขบวนการท างานทเปนอยอยางมระบบเพอ เพมประสทธภาพของการท างานใหดขน ดงนน การศกษาการท างาน จงเปนการเพมผลผลตโดยไมตองเพมคาใชจายในการลงทนมากนก

รปท 2.9 การศกษาการท างาน (ทมา : วจตร ตณฑสทและคณะ, 2550: 26)

การศกษาการท างาน

(Work Study)

การศกษาวธการท างาน (Method Study)

-เพอท าใหงานงายขน

-เพอพฒนาวธการทประหยดกวา

การวดผลงาน (Work Measurement)

-เพอก าหนดเวลาท างาน

อตราผลผลตทสงขน

Product Layout

Group Layout

Fixed Layout Process Layout

ปรมาณ

ผลตภณฑ

13

จากรปท 2.9 การศกษาการท างานมวธแบงเปนการศกษาวธการท างาน และการวดผลงานมความสมพนธกนดงน 1..การศกษาวธการท างาน (Method Study) เปนการบนทกและวเคราะหวธการท างานทเปนอย หรอทเสนอแนะไวอยางมระบบและเปนเครองมอเพอการพจารณาและประยกตใชงานงายขน รวมถงเปนวธการทมประสทธภาพและลดคาใชจาย

2. การวดผลงาน (Work Measurement) เปนการประยกตวธการทใชสรางเวลาท างานใหกบคนงานทตองตามคณสมบตในการท างานทก าหนดใหในระดบการปฏบตงานทตงไว

การศกษาวธการท างาน เกยวของกบการลด “งานสวนเกน” สวนการวดผลงาน เกยวของกบการลด “เวลาไรประสทธภาพ” ดงนนมาตรฐานเวลาท างานของงานหนง จงท าไดภายหลงจากการศกษาวธการท างานอนน ามาซงวธการท างานทดกวา

2.5.1 การศกษาวธการท างาน (Method Study) การศกษาวธการเปนการเกบบนทกอยางมขนตอน และตรวจตราอยางถถวนของแนวทางการท างานทมอยแลวและทจะเสนอและขนมาใหม การศกษาวธการนจะน าไปสการพฒนาและการประยกตวธการทงายและมประสทธภาพสง ซงจะท าใหสามารถลดคาใชจายลงได (วจตร ตณฑสทและคณะ, 2550: 71) โดยมขนตอนของการศกษาวธการท างาน 2.5.1.1 การเลอกงาน หมายถง การเลอกงานทจะท าการศกษาวธการท างาน เปนขนตอนทส าคญ เนองจากงานมอยมากมาย โดยองคประกอบในการพจารณาประกอบดวย - การพจารณาในดานเศรษฐศาสตร คอการศกษาความคมคาทจะเลอกงานมาท าการศกษาวธการท างาน เพราะการศกษาวธการท างานมตนทนเกดขนจากใชบคลากรทมความร เครองมอ และเอกสารตางๆ โดยจะเนนงานทเปน “คอขวด” ในกระบวนการผลต ท าใหการท างานในสถานตอไปหยดชะงก งานทมการขนยายวสดในระยะทางยาวท าใหใหใชแรงงานและเวลามาก และงานทมการท างานซ าซอนท าใหสนเปลองแรงงานและเวลาในการท างาน - การพจารณาในดานเทคนค คอการศกษาความเปนไปไดในการปรบปรงวธการท างาน หากคนพบขอบกพรองของกระบวนการท างาน โดยตองมการปรกษาชางเทคนคผมความเชยวชาญในดานเครองจกรนนๆหรอหวหนางานทมความช านาญ - การพจารณาในดานปฏกรยาของคนงาน คอการประเมนความคดเหนของคนงานทอยในโรงงานทจะท าการศกษา วามทศนะคตอยางไรตอการศกษาการท างาน ถาหากเปนไปในทางเหนดวย กจะสงผลดตอใหความรวมมอ ถาหากเปนไปในทางตอตาน กจะเปนอปสรรค ซงทศนะคตในทางตอตานสามารถลดหรอขจดดวยการจดอบรมใหความรเกยวกบประโยชนของการศกษาการท างาน

14

2.5.1.2.การเกบขอมลวธการท างาน ..การจดบนทกมการพฒนาเทคนคหรอ “เครองมอ” ส าหรบใชในการจดบนทกของสายงานนขนมา รายละเอยดตางๆ ทไดมาจะถกบนทกอยางกระชบในแบบฟอรมมาตรฐานคอแผนภมและไดอะแกรม โดยไดอะแกรมสามารถแสดงการไหลไดชดเจนกวาแผนภม ไดอะแกรมแตจะไมบอกลายละเอยดทงหมดเหมอนทบนทกไวในแผนภม การวเคราะหการไหลวสดเปนหวใจส าคญของการปรบปรงผงโรงงาน เครองมอวเคราะหการไหลจะแสดงใหเหนจดทมความผดปกต ของกระบวนการผลต เพอแกไขใหไดรปแบบการไหลทดทสด ใชระยะทาง เวลา สนทสด กระบวนนอยทสด ซงรปแบบการไหลทดจะตองเปนทางตรง ไมวกวนหรอยอนกลบ (สมศกด ตรศกด,2535) การวางผงโรงงานกคอการจดเรยงเครองจกร เครองมอ ทจ าเปนตองใชในโรงงานลงในทศทางซงจะกอใหเกดการเคลอนทของวสดไดงายทสด ซงจะยงผลใหเกดคาใชจายทต าทสดพรอมทงการขนยายนอยครงทสด การเคลอนทของวสดในกระบวนการผลตนจะตองเรมตงแตยงเปนวตถดบ ผานการแปรรปไปจนสดเมอเปนผลตภณฑส าเรจรปแลว (วจตร ตณฑสทและคณะ, 2550: 108) เครองมอวเคราะหการไหลมหลายชนด แตละชนดจะเหมาะสมกบเฉพาะรปแบบโรงงาน โดยวเคราะหจากแผนภม P-Q ดงรป 2.10

รปท 2.10 เครองมอทเหมาะสมกบรปแบบผงโรงงาน การผงโรงงานแบงออกเปน 4 ประเภท ดงน 1.การวางผงตามผลตภณฑ .(Product.Layout).คอการวางผงส าหรบการผลตความหลากหลายของผลตภณฑนอย แตผลตในปรมาณมาก เชน โรงงานผลตน าดม เปนตน 2.การวางผงตามกระบวนการ .(Process.Layout).คอการวางผงส าหรบการผลตความหลากหลายของผลตภณฑมาก แตผลตในปรมาณนอย เชน โรงกลง เปนตน

Product Layout

Group Layout

Process Layout Fixed Layout

ปรมาณ

ผลตภณฑ

Flow Process Chart

Or Operation Process

ChartMulti-Product Process Chart

From-to Chart

15

3.การวางผงแบบอยกบท (Fixed Layout) คอการวางผงแบบยดตวผลตภณฑใหอยกบท และเคลอนยายเครองมอตางๆ เขามาหาตวผลตภณฑ เชน อตอเรอ เปนตน 4.การวางผงแบบกลม (Group Layout) คอการวางผงโดยรวมหลกการวางผงตามผลตภณฑและการวางผงตามกระบวนการ เขาดวยกน สญลกษณทใชในเครองมอวเคราะหการไหล ตามมาตรฐาน ASTM No.101 ซงประกอบไปดวย การท างาน,การขนสง,การตรวจสอบ,การรอคอย และการเกบ ดงตารางท 2.1 ตารางท 2.1 สญลกษณวเคราะหการไหล

สญลกษณ การกระท า ผลส าคญ การท างาน การผลต การขนสง การเคลอนท การตรวจสอบ ตรวจสอบ การอคอย การรอคอย การเกบ การเกบ

เครองมอทบนทกเพอศกษาวธการท างานมหลายแบบ แตในบทนผเขยนจะกลาวถงเฉพาะ

เครองมอทใชวเคราะหกระบวนการผลตและการไหลวสดเพอการศกษาปรบปรงผงโรงงาน ประกอบดวย 1. แผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart) คอแผนภมทบนทกล าดบการผลตโดยภาพรวม เพอแสดงการท างานทงระบบงานเรยงล าดบกอนหลง โดยจะใชสญลกษณในการบนทก 2 ตวคอ ท างาน (operation) และ ตรวจสอบ (Inspection) มการอธบายลายละเอยดกจกรรมอยดานขวามอของสญลกษณ และอาจใสเวลาอยดานซายมอของสญลกษณ โดยนยมวาดจากดานขวามอของกระดาษไปดานซายมอกรณงานประกอบ (สมศกด ตรสตย,2535) ดงรป 2.11

16

รปท 2.11 ตวอยางแผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart)

2. แผนภมการไหลของกระบวนการผลต (Flow Process Chart)

แผนภมการไหลของกระบวนการผลตคอ แผนภมทบนทกขนตอนการท างานโดยละเอยดตงแตเรมตนจนถงการจดเกบ มลายละเอยดประกอบดวยระยะทาง เวลา กจกรรม โดยใชสญลกษณทง 5 ตว (สมศกด ตรสตย,2535) แบงออกเปน 2 แบบ คอ

- แบบบนทกขนตอนการท างานของคน (Man Type) - แบบบนทกการท างานของวสด (Material Type) การเคลอนทของวสดในกระบวนการผลตนจะตองเรมตงแตยงเปนวตถดบ ผานการแปร

รปไปจนสดเมอเปนผลตภณฑส าเรจรปแลว เมอศกษาแผนภมการไหลของกระบวนการผลตอยาง

ฉนวน กาว ซลโคน มม เหลกแผน

ตด 10

รดตะเขบ

รดหนาแปลน

พบ

ประกอบ

ใสมม

ซลโคน

ตดหนาม

ทากาว

หมฉนวน

ตด 10 1

2

3

4

5

9

8

7

6

11

หนาม ยดฉนวน

17

ละเอยด จะสามารถตดกจกรรมทไมจ าเปน รวมกจกรรมทสามารถรวมกนไดบางสวน และอาจสงเกตเหนเวลาหรอระยะทางทมากเกนไปของบางกจกรรม ดงตารางท 2.2

ตารางท 2.2 ตวอยางแผนภมการไหลของกระบวนการผลต-ชนดการท างานของวสด (Flow Process Chart - Process Type)

FLOW PROCESS CHART กอนปรบปรง

CHART NO 1 SHEET NO. OF 1 SUMMARY

ACTIVITY : กระบวนการผลต Duct Air

METHOD : PRESENT / PROPOSES

ACTIVITY PRESENT PROPOSE SAVING OPERATION 11 TRANSPORT 6

LOCATION : แผนกผลต OPERATOR(S):กระบวนการผลตDuct Air

DELAY 1 INPECTION 3

CHARY BY. DATE : APPROVED BY. DATE :

STORAGE 1

DISTRANCE ( ม ) 31.68

TIME นาท

DESCRIPTION TIME

นาท DIST

เมตร

SYMBOL REM

1.ตรวจสอบขนาดทอ ตามแบบ

2.ใสขนาดลงเครองตด

3.รอเครองตดเสรจ

4.วสดถกเคลอนยายไปเครองรดตะเขบ

2.88

5.รดตะเขบ

6.วสดถกเคลอนยายไปเครองรดหนาแปลน

1.41

7.รดหนาแปลน

8.วสดถกเคลอนยายไปเครองพบ 3.78

9.พบขนรป

10.วสดถกเคลอนยายไปบรเวณประกอบ

8.88

11.ประกอบเขาตะเขบ

12.ใสมม

13.ยาซลโคน

18

FLOW PROCESS CHART กอนปรบปรง (ตอ)

CHART NO 1 SHEET NO. OF 1 SUMMARY

ACTIVITY : กระบวนการผลต Duct Air

METHOD : PRESENT / PROPOSES

ACTIVITY PRESENT PROPOSE SAVING OPERATION 11 TRANSPORT 6

LOCATION : แผนกผลต OPERATOR(S):กระบวนการผลตDuct Air

DELAY 1 INPECTION 3

CHARY BY. DATE : APPROVED BY. DATE :

STORAGE 1

DISTRANCE ( ม ) 31.68

TIME นาท

DESCRIPTION TIME

นาท DIST

เมตร

SYMBOL REM

14.วสดถกเคลอนยายไปบรเวณหมฉนวน 6.48

15.ตดหนามยดฉนวน

16.ตรวจสอบขนาดทอ

17.วดและตดฉนวน

18.ทากาวตดฉนวน

19.หมฉนวน

20.ตรวจสอบความเรยบรอย

21.FG ถกเคลอนยายไปบรเวณจดเกบ 8.25

22.จดเกบ

รวม 31.68 11 6 1 3 1

3. แผนภาพการไหล (Flow Diagram)

แผนภาพการไหล คอ ภาพทแสดงเสนทางการไหลของกระบวนการผลตทแสดงบนแบบแปลนของโรงงานยอสวนตามขนาดจรงในมาตราสวนทเหมาะสม ประกอบดวยแผนกตางๆ ทเกยวของกบกระบวนการผลต โดยจะสอดคลองกบแผนภมการไหลของกระบวนการผลต (Flow Process Chart) (สมศกด ตรสตย,2535) ดงรปท 2.12

19

( )

( )

FG FG

Roll

- -

รปท 2.12 แผนภาพการไหล (Flow Diagram) 4. ความเขมการไหล (Intensity of Flow) การวเคราะหความเขมการไหล คอการหาหนวยงานทตองอยใกลชดกนโดยพจารณาความเขมการไหลแตละเสนทางจากขนาดวสดท เคลอนทระหวางหนวยงาน อาจมหนวยเปนน าหนก หนวยนบ หรอใชหนวย “Mag Count” กรณยากตอการวดในหนวยทวไป (สมศกด ตรสตย,2535)

องคประกอบส าคญในการพจารณาม 2 ประการ คอ -ความเขมการไหลวสด -การระบายของเสย เศษขยะ เศษวสด และอนๆ

10 T5 T

5 T

0.2 T

0.643 T

4.8T 9.157 T 4.8 T

4.8 T

4.357 T 4.357 T

0.9 T

1.566 T

1.819 T

1.566 T1.819 T

4.375 T

9.157 T 9.157 T

4.8 T1.566 T

1.891 T

0.9 T

3 ,S

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

( )

87%,85%,90%,88%

( ) 96%

รปท 2.13 แผนภาพความเขมการไหล (Intensity of Flow) 5. แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart)

20

แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด คอเครองมอทเหมาะสมส าหรบใชบนทกกระบวนการผลตผลตภณฑ 6 ถง 10 รายการลงในแผนภมเดยว ท าใหมองเหนภาพและงายกวาแผนภมกระบวนการผล ต .(Operation..Process..Chart).โดยด านซ ายมอของแผนภมแสดงกระบวนการผลต ทผลตภณฑไหลผาน สวนดานบนแสดงรายการผลตภณฑ .(สมศกด ตรสตย,2535) ดงรปท 2.14

แผนก/ผลตภณฑ ทอตรง ทองอ ทอสามทาง ทอลดขนาด ทอ S

1.รดรอง-ตด(เครอง)

2.ตด(มอ)

3.รดรอง

4.รดโคง

5.รดตะเขบ

6.รดตะเขบโคง

7.รดหนาแปลน

8.พบขนรป

9.ประกอบ

10.หมฉนวน

รปท 2.14 แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart)

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

7

1

2

3

4

5

6

1

2

3

6

5

4

1

2

3

4

5

6

21

6. การจดกลมหรอเลอกตวแทน การจดกลม คอการรวมกลมรายการผลตภณฑทมหลายชนด อาจเปน 30-50 ชนด ซงยากตอการใชเครองมอวเคราะหการไหล โดยรวมกลมผลตภณฑทมกระบวนการผลตคล ายคลงกน ใชเครองจกรรวมกน (สมศกด ตรสตย,2535) การจดกลมคอพนฐานของการวางผงโรงงานแบบผสม. (Mixed Layout).หรอ.การวางผงโรงงานแบบกลม.(Group.Layout).โดยเปนการรวมกนระหวางการวางผงโรงงานแบบตามชนดผลตภณฑ. (Product.Layout).กบ.การวางผงโรงงานแบบตามกระบวนการ.(Process.Layout).ซงเปนการน าขอดของทงสองวธมารวมกน ดงรปท 2.15

รปท 2.15 การจดกลมหรอเลอกตวแทน

2.5.1.3 การวเคราะหวธการท างาน การวเคราะหวธการท างานจะใชเทคนคการตงค าถาม เพอเปนแนวทางในการปรบปรงกระบวนการท างาน .(วจตร.ตณฑสทและคณะ ,.2550) ประกอบดวย 2 ขนตอน 1.ขนตอนแรกจะถามเกยวกบอะไรทกระท าและเหตใดทกระท าอยางนนโดยใช.What.หาวตถประสงคการท างาน.Where.หาสถานทท างาน.When.หาล าดบขนตอนการท างาน.Who.หาตวบคลากรในการท างาน.How.หาวธการท างาน ตารางท การใชเทคนคการตงค าถาม

22

2.ขนตอนตอมาคอการตงค าถาม Why,.Which.จากค าตอบทไดจากการตงค าถามในขนตอนแรกตอไปวา มอยางอนอกหรอไมทอาจท าไดและสรปแลวตองท าอะไร เพอหาแนวทางอนทเปนไปไดอกเพอปรบปรงวธการท างานทเปนอยใหดขนกวาเดม ตารางท 2.3 เทคนคการตงค าถาม

รายละเอยด ค าถามขนตอนท 1 ค าถามขนตอนท 2 วตถประสงคการท างาน What:

ท าอะไร Why: -เหตใดจงกระท าอยางนน Which: -มอะไรอยางอนอกหรอไมทอาจท าได -สรปแลวตองท าอะไร

สถานทการท างาน Where: ท าทไหน

Why: -เหตใดจงตองท า ณ สถานทนน Which: -มสถานทอนหรอไมทท าได -สรปแลวตองท า ณ สถานทใด

ล าดบขนตอนการท างาน When: ท าเมอไร

Why: -เมอไรจงกระท า Which: -เหตใดจงกระท าในเวลานน -มเวลาอนหรอไมทท าได -สรปตองกระท าเวลาใด

บคลากรในการท างาน Who: ใครท า

Why: -เหตใดจงใหผนนกระท า Which: -มผอนท าไดหรอไม -สรปตองใชใครท า

วธการท างาน How: ท าอยางไร

Why: -เหตใดจงตองท าอยางนน Which: -มวธการอนหรอไม -สรปแลวตองท าอยางไร

23

2.5.1.4 การปรบปรงวธการท างาน เปนขนตอนทท าตอจากการวเคราะหวธการท างานโดยใชเทคนคการตงค าถาม โดยการปรบปรงวธการท างานจะใชหลก .ECRS.และการเพมเครองมอชวยท างาน

1..E:Eliminate.ตด.คอการพจารณาวากจกรรมใดในกระบวนการท างานเปนกจกรรมทไมจ าเปน ใหพยายามตดออกไป 2..C:Combine.รวม.คอการพจารณาวางานใดสามารถรวมกนได เพอลดการเคลอนยายหรอเวลาในการท างาน 3. R: Rearrange การจดใหม คอการพจารณางานทสามารถสลบสบเปลยน

กนได ขนตอนของบางกจกรรมถามการเปลยนแปลงสลบกนแลวท าใหคลองตวขน กจะท าใหกระบวนการโดยรวมดขน

4. S:Simplify การท าใหงายขน คอการปรบเปลยนวธการท างานใหมความซบซอนยงยากนอยลง

5..การเพมเครองมอชวยท างาน เชนการใช Jig&Fixture ในการท างานจะชวยใหสามารถท างานไดสะดวกรวดเรวขน 2.5.1.5 การเปรยบเทยบการวดผลงานการท างาน การเปรยบเทยบการวดผลงานการท างาน คอการเปรยบเทยบการปรบปรงวาดกวาวธการเดมหรอไม สามารถลดอะไรไดบาง มอะไรเปนเกณฑในการวดผลงานยกตวอยางเชน การเปรยบเทยบจ านวนกระบวนการท างานทลดลงตามสญลกษณทบนทก เพอศกษากระบวนการท างานกอนและหลงการปรบปรง ตามตารางท 2.4

ตารางท 2.4 ตวอยางการเปรยบเทยบจ านวนกระบวนการท างานกอนและหลงปรบปรง

สญลกษณ กอนปรบปรง หลงปรบปรง ผลตาง 20 17 -3 12 10 -2 7 5 -2 4 2 -2 1 1

รวม 44 35 -9

24

การเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดทของกอนและหลงการปรบปรง โดยการวดระยะทางตงแตวตถดบเขามาในโรงงาน ผานกระบวนการผลตจนถงเปนสนคาส าเรจรปและจดเกบทคลง FG ตามตารางท 2.5 ตารางท 2.5 ตวอยางการเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดกอนและหลงปรบปรง

กระบวนการ กอนปรบปรง

(เมตร) หลงปรบปรง

(เมตร) ผลตาง(เมตร)

กลม A ทอตรง 84.69 74.60 -10.09 กลม B ทองอ 122.86 75.35 -47.51 กลม C ทอสามทาง,S 134.04 78.32 -55.72 กลม D ทอลดขนาด 102.27 76.17 -26.10

การเปรยบเทยบเสนการไหลวสดกอนและหลงการปรบปรงโดยพจารณาหลกเลยงเสนการไหลทตดกนและไหลยอนกลบ ซงจะสงผลตอระยะทางการไหลวสดและการรอคอยในกระบวนการผลต ตามรปท 2.16

VS

รปท 2.16 ตวอยางการเปรยบเทยบเสนการไหลวสดกอนและหลงปรบปรง

25

การเปรยบเทยบพนทวางทเพมขนของกอนและหลงการปรบปรง เพอเปนประโยชนในการรองรบเครองจกรทจะเพมเขามาหรอวางวสดระหวางกระบวนการผลตกรณพนทท างานปกตไมเพยงพอตามตารางท 2.6 ตารางท 2.6 ตวอยางการเปรยบเทยบพนทวางทเพมขนของกอนและหลงการปรบปรง

กอนปรบปรง (ตารางเมตร)

หลงปรบปรง (ตารางเมตร)

ผลตาง (ตารางเมตร)

169.08 299.73 130.65 2.5.1.6 การพฒนามาตรฐานวธการท างาน การพฒนามาตรฐานวธการท างานทปรบปรงแลวซงผานการเปรยบเทยบวาดกวาวธการท างานเดมเพอก าเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน บนทกเปนรปแบบวดทศนควบคกบการบนทกเปนแผนภมและไดอะแกรม โดยแผนภมจะแสดงรายละเอยดขนตอนการท างานสวนไดอะแกรมจะแสดงทศทางการไหลของวสด เครองจกรทใชและสถานทท างาน

2.5.1.7 การสงเสรมใหใชวธการทปรบปรงแลว การสงเสรมใหใชวธการทปรบปรงแลว จะตองใชความสามารถทางจตวทยาและมนษยสมพนธกบคนงานซงมกจะมแนวโนมปฏบตตามวธการท างานของตน ใหปฏบตตามวธการท างานใหมทดกวา โดยการอบรมชใหเหนถงประโยชนเชน จะท าใหการท างานงายขน ผลงานดขน ของเสยนอยลง และผลผลตสงขน 2.5.1.8 การตดตามการใชวธการท างานทปรบปรงแลว การตดตามการใชวธการท างานทปรบปรงแลว เพอประเมนผลการปรบปรงและปองกนไมใหคนงานกลบไปใชวธการท างานเดม เพราะธรรมชาตของคนงานมแนวโนมทจะกลบไปใชวธการเดม ตารบใดทคนงานยงไมสามารถปฏบตตามวธการท างานใหมอยางอยตว

2.5.2 การวดผลงาน (Work Measurement) การศกษาวธการ คอ เทคนคเบองตนในการลดการท างานโดยการก าจดการเคลอนไหวหรอการท างานทไมจ าเปนออกไปแลวเปลยนเปนวธการใหม สวนการวดผลงานเปน

26

การสงเกตการณและก าจดเวลาไรประสทธภาพ ซงถาไมมวธการนแลวเวลาไรประสทธภาพนจะแอบแฝงอยในการผลตทงหมด นอกจากนยงชวยใหฝายบรหารทราบระยะเวลาในการท างานของแตละสวนทประกอบเขาเปนผลตภณฑเพอก าหนดเวลามาตรฐาน (Standard Time).ในการท างานแตละชนได เวลามาตรฐานจะเปนเครองมอเปรยบเทยบเวลาของการท างานแตละชนในวนหลง และถาการท างานของคนงานนานเกนกวาเวลามาตรฐานซงอาจจะเกดจากเวลาไรประสทธภาพในการท างานขน จงท าใหฝายบรหารทราบไดทนทวงท (วจตร ตณฑสทและคณะ, 2550) 2.6 การวเคราะหความสมพนธ การวเคราะหการไหลเพยงอยางเดยวไมเพยงพอตอการน ามาใชวเคราะหการปรบปรงหรอวางผงโรงงาน เพราะการวเคราะหการไหลไมครอบคลมถงกจกรรมทอยนอกเหนอการไหล เชน หนวยสนบสนนการผลต แผนภมวเคราะหการไหลเปนตวก าหนดวาหนวยงานใดควรอยใกลกนตามล าดบการท างาน แตอาจมเหตผลอหลายประการทเปนสาเหตใหตองมการเปลยนต าแหนงหนวยงานทผานการวเคราะหการไหลมาแลว เชน เหตผลเกยวกบความสกปก ความอนตรายของหนวยงาน (สมศกด ตรสตย,2535) ปญหาความไมครอบคลมของการวเคราะหการไหลสามารถแกไขดวยการวเคราะหความสมพนธโดยใชแผนภมความสมพนธ(Relationship Cart) ซงรวมหนวยสนบสนนตางๆ เขามาพจารณา

2.6.1 แผนภมความสมพนธ (Relationship Chart) แผนภมความสมพนธ คอตารางแสดงความสมพนธของแตละกจกรรมรวมทงหนวยสนบสนน โดยการก าหนดระดบความสมพนธและเหตผลประกอบ

ตารางท 2.7 รหสความสมพนธ

ความสมพนธ ระดบความสมพนธ

A ความส าคญสมบรณ E ความส าคญพเศษ

I มความส าคญ O ธรรมดา U ไมส าคญ x ไมตองการ

xx ไมตองการอยางมาก

27

ตารางท 2.8 ตวอยางเหตผลความสมพนธ

รหส เหตผลความสมพนธ 1 น าหนกมาก 2 ความเขมการไหล 3 ใชคนรวมกน 4 ใชอปกรณขนถายรวมกน

การก าหนดสญลกษณ ระดบความพนธ แบบ A.ไมควรเกนรอยละ 5.ของระดบความสมพนธ เพราะ จะท าใหเกดความยงยากตอการสรางแผนภาพความสมพนธ (Relationship Diagram) ในขนตอนถดไป สวนการก าหนดระดบความสมพนธอนๆ แสดงดงตารางท 2.9 ตารางท 2.9 การก าหนดจ านวนระดบความสมพนธ

ความสมพนธ จ านวน A 2-5% E 3-10%

I 5-15% O 10-25%

ส าหรบการค านวณจ านวนชองความสมพนธทงหมด หาไดจากสตร

ota

N = จ านวนกจกรรม

28

A1,2,3

. . Coil

( )

. . ( )

. .

E1,2 U

UU

UU

UU

U

U

U

UU

UU

UU

O2

UU

UU

UU

UU

U

UU U

UU

UU

I2

UU

UUUU

UU

. . FG

. .

. .

U

UU

UU

U

E2,3

O2

O2

E2

O2

I2

I2I

2E2O2

O2

O2

O2

O2

O2

UU

UU

UU

U

UU

UU

UU

U

UU

UU

UU

U

UU

U

U

U

รปท 2.17 แผนภมความสมพนธ (Relationship Chart) 2.6.2 แผนภาพความสมพนธ (Relationship Diagram) แผนภาพความส าพนธคอ เครองมอทแปลงแผนภมความสมพนธใหเปนภาพทมเสนแสดงระดบความสมพนธโดยภาพรวม เพอการปรบจดต าแหนงหนวยงานตามระดบความสมพนธ สญลกษณทใชเขยนแผนภาพความสมพนธใชตามมาตรฐาน ASTM..No.11..แตจะมสญลกษณทเพมขนมาอก 2 สญลกษณคอ แทนส านกงานและ แทนหนวยสนบสนนการผลต สวนการเชอมโยงความสมพนธระหวางหนวยงาน จะแสดงจ านวนเสนต ามระดบความสมพนธ (สมศกด ตรสตย,2535) ดงตาราง 2.10

ตารางท 2.10 จ านวนเสนตามระดบความสมพนธ

ความสมพนธ ระดบความสมพนธ สญลกษณ A ความส าคญสมบรณ E ความส าคญพเศษ I มความส าคญ O ธรรมดา U ไมส าคญ x ไมตองการ

xx ไมตองการอยางมาก

29

วธการเขยนแผนภาพความสมพนธเรมเขยนจากคกจกรรมทมความสมพนธมากทสด จากนน เปนความสมพนธรองลงมาตามล าดบ โดยขณะทเขยน จะตองมการปรบเปลยนต าแหนงอยตลอด เนองจากรปแบบการเขยนไมแนนอน ขนอยความส าสมพนธของกจกรรมอนๆประกอบ ดงรปท 2.18

. . Coil

FG

( )

( )

. .

. .

รปท 2.18 แผนภาพความสมพนธ (Relationship Diagram) 2.6.3 แผนภาพความสมพนธเนอท (Space Relationship Diagram) แผนภาพความสมพนธเนอท คอเครองมอปรบจดต าแหนงกจกรรมตามแผนภาพความสมพนธ .(Relationship.Diagram).โดยมการพจารณาเนอท เนอทตตองการ ซงไดรบการเปรยบเทยบกบพนททมอยใหเหมาะสม ดงรปท 2.19 เนอททตองการ คอพนทส าหรบท างานของแผนกหนงๆ อนประกอบดวย พนทเครองจกร (กรณแผนกทมเครองจกร).พนทท างาน พนทขนถายวสด พนททางเดน พนทวางวสด เมอไดเนอททตองการ จงน ามาเปรยบเทยบพนททมอยเพอปรบแตงใหเกดความสมดล โดยทวไป จะมพนทส าหรบงานทวไป ซงมความยดหยนและใชงานไดเอนกประสงคโดยไมมการตงเครองจกรถาวร ซงพนทเหลานสามารถลดได (สมศกด ตรสตย,2535)

30

รปท 2.19 แผนภาพความสมพนธเนอท (Space Relationship Diagram) 2.7 กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process) ทฤษฎกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห เปนกระบวนการตดสนใจอยางเปนล าดบขน โดยแสดงปจจยทสงผลตอการตดสนใจเลอกทางเลอกภายใตวตถประสงคทก าหนด และน าหนกของทางเลอกทมความส าคญกบปจจยซงไดมาจากการเปรยบเทยบเปนค .(Pairwise..Relative Comparison) ถกคดคนโดยศาสตราจารย Thomas K. Saaty (โทมส สาตต) ผซงไดรบปรญญาเอกทางดานคณตศาสตรจากมหาลยเยล ประทศสหรฐอเมรกา (บญชย แซสว, 2555) กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะหเปนเทคนคทใชการรวมขอมลอยางเปนระบบ และวเคราะหหาทางเลอกทเหมาะสมในปญหาการตดสนใจทซบซอน โดยการสรางรปแบบปญหาใหเปนโครงสรางล าดบชนและน าขอมลทไดจากความคดเหนของผตดสนใจ โดยอาศยหลกการตดสนใจแบบพหเกณฑ วธท าจะตองจดเกณฑของเปาหมายทตองการศกษาอยบนสด สวนระดบต าลงมาจะเปนเกณฑยอย.(Sub-Criteria).ตามล าดบ และระดบลางสดคอทางเลอก .(จฑาภรณ เชอทอง, 2552)

31

กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะหเหมาะส าหรบการตดสนใจแบบพหเกณฑโดยสามารถสรปดงน 1.สามารถใชกบการตดสนใจคนเดยวและสามารถใชไดดกบการตดสนใจทมผตดสนใจเปนกลม ในการตดสนใจเปนกลมสามารถชวยอภปรายหาวตถประสงครวม และทางเลอกทได ในขณะสรางโครงสรางการตดสนใจ 2.เปนกระบวนการทใหความส าคญในขนตอนการเลอก (Choice) ในขนตอนการตดสนใจ 3.สามารถใชงานไดดกบปญหาทมความซบซอน กระบวนการนมขนตอนด าเนนการไมยงยากสบสน และมความยดหยนสงในการปรบเปลยนน าหนกความส าคญหรอเกณฑการตดสนใจตางๆ ได 4.ใชงานไดทงปญหาทประกอบดวยปจจยทตคาเปนเงนได และตคาเปนเงนไมได 5.การสรางปญหาใหเปนใหเปนไปตามโครงสรางปญหาของกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะหจะชวยใหกลมผตดสนใจไมขาดหรอลมนกถงเกณฑตดสนใจหรอวตถประสงค ตลอดจนทางเลอกทจ าเปนในการตดสนใจ เนองจากสงตางๆ เหลานมจ านวนมาก สลบซบซอน และไมสามารถจ าไดหมดในขณะทมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน ขนตอนของกระบวนการ AHP ประกอบดวย ดงน 1. ก าหนดวตถประสงคของปญหาทจะท าการตดสนใจ 2. ก าหนดปจจยทใชเปนเกณฑการตดสนใจส าหรบปญหาทก าลงพจารณาอย 3. สรางรปแบบของปญหาเปนโครงสรางล าดบชนของเกณฑหลก เกณฑยอย และทางเลอกทเกยวของ

รปท 2.20 รปแบบล าดบชนแบบทวไป

เกณฑ 2 Criteria

ทางเลอก 1 Alternative

เปาหมายของปญหา (Goal)

เกณฑ 3 Criteria เกณฑ 1 Criteria1

ทางเลอก 2 Alternative

32

4. เปรยบเทยบหาคาความส าคญของเกณฑการประเมนภายใตวตถประสงคของปญหาเปนคๆ โดยจดใหอยในรปแบบของเมตรกซ ดงแสดงไวในตาราง 2.11 ตารางท 2.11 การเปรยบเทยบความส าคญของปจจยภายใตวตถประสงคของปญหา เกณฑ เกณฑ 1 เกณฑ 2 . . เกณฑ m น าหนก เกณฑ 1 เกณฑ 2 . . เกณฑ m

1 a a a 1 a a a 1

หมายเหต: 1. a เปนคาความส าคญของเกณฑ i เมอเปรยบเทยบกบปจจย j ภายใตวตถประสงคของปญหา 2. a = 1/ a 3. เปนคาน าหนกของเกณฑ i ภายใตวตถประสงคของปญหา การเขามาของเมตรกซของการเปรยบเทยบจะแสดงถงความส าคญแบบสมพนธกน (ชอบมากกวาหรอความเหมาะสม) ทถกตดสนโดยผเชยวชาญ โดยปกตจะใชขนาด (Scale) จาก 1ถง 9 ดงแสดงในตารางท 2.12 ตารางท 2.12 ตารางแสดงเกณฑการประเมนมาตรฐานทใชในการเปรยบเทยบความส าคญ คาความส าคญ นยาม ค าอธบาย

1 มความส าคญเทากน ทงสองปจจยสงผลกระทบตอวตถประสงคเทาๆ กน

3 มความส าคญมากกวาพอประมาณ

ประสบการณและการวนจฉยแสดงถงความพงพอใจในปจจยหนงมากกวาอปจจยหนงปานกลาง

5 มความส าคญมากกวาอยางเดนชด

ประสบการณและการวนจฉยแสดงถงความพงพอใจในปจจยหนงมากกวาอกปจจยหนงมาก

33

คาความส าคญ นยาม ค าอธบาย 7 มความส าคญมากกวาอยาง

เดนชดมาก ปจจยหนงไดรบความพงพอใจมากทสดเมอเปรยบเทยบกบอกปจจยหนง ในทางปฏบตปจจยนนไดมอทธพลเหนอกวาอยางเหนไดชด

9 มความส าคญมากกวาอยางยง

มหลกฐานยนยนความพงพอใจในปจจยหนงมากกวาอกปจจยหนงในระดบทสงสดเทาทจะเปนไปได

2,4,6,8 เปนคาความสมพนธระหวางกลางของคาทกลาวไวเบองตน

บางครงผท าการตดสนใจตองการวนจฉยในลกษณะทก ากงกนและไมสามารถอธบายดวยค าพดทเหมาะสมได

หมายเหต. เมอเกณฑหรอทางเลอกทงสองทเปรยบเทยบตองการคาความส าคญทละเอยดมากกวาคาความส าคญมาตรฐานทแสดงไวขางตน อาจน าคาความส าคญทเปนค า . , . ,…มาใชได ทงนเพอใหคาทไดจากการเปรยบเทยบเหมาะสมยงขน 5. วเคราะหหาคาน าหนกของเกณฑการประเมนคาดชนความสอดคลอง (Consistency Index, C.I.) และคาอตราสวนความสอดคลอง (Consistency Ratio, C.R.) โดยวเคราะหคาน าหนกของเกณฑการประเมนหาไดจากการหาคาความส าคญทอยในแตละแถวแนวตง ดวยผลรวมของคาความส าคญในแถวแนวตงเดยวกนของเมตรกซนนและคาเฉลยในแตละแถวแนวนอนของเมตรกซทไดจากผลขางตน คอ คาน าหนกของเกณฑการประเมนในแถวนน ส าหรบคาดชนความสอดคลองและอตราสวน ดงน C.I. = (λmax – n )/(n – 1) C.R. = C.I./R.I. โดยทดชนเชงสม (Random Inder, R.I.) ทไดจากการทดลองในแตละมตของเมตรกซ n=1 ถง 10 แสดงไวในตาราง 2.13 ตารางท 2.13 คาเฉลยของดชนเชงสมในแตละเมตรกซ n*n

N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 R.I. 0.00 0.00 0.58 0.90 1.12 1.24 1.32 1.41 1.45 1.49

34

อตราสวนความสอดคลอง (Consistency Ratio) ค านวณไดโดย 5.1.ค านวณคา weighted Sum โดยเอาคาของทางเลอกในเมตรกซของการเปรยบเทยบเปนค .(Pairwise..Comparison..Matrix).แตละคอลมนของแตละแถว (Row)..คณกบ Weighted Relative Priorities 5.2 น าคาทไดจากขอ 5.1 แตละแถวหารดวย Weighted Priorities Value ของทางเลอกในการตดสนใจ 5.3 ค านวณคา λmax จากการแฉลยคาในขอ 5.2 5.4 ค านวณคาดชนความสอดคลอง (Consistency Index, CI) จาก C.I. = (λmax – n )/(n – 1) โดยท n = จ านวนทางเลอกในการตดสนใจ ถาคา λmax = n จะท าใหคา CI = 0ซงเปนคาทดทสด 5.5 ค านวณคาอตราสวนความสอดคลอง (Consistency Ratio, CR) จาก

C C

λ a – n

n

6. เปรยบเทยบหาคาความส าคญของเกณฑการประเมนหรอทางเลอกของระดบตอมาภาใตเกณฑการประเมนตวเดยวกนในระดบถดขนมากอนหนานและวเคราะหหาคาน าหนกของ เกณฑการประเมนคาดชนความสอดคลอง และคาอตราสวนความสอดคลองของขอมลในระดบชนนแบบเดยวกบขางตน 7..วเคราะหหาคาน าหนกของทางเลอกตางๆ ภายใตวตถประสงคของปญหา โดยการพจารณาคาน าหนกรวมของเกณฑจากระดบทหนงลงไปสระดบต าสด ซงเปนคาน าหนกของทางเลอกภายใตวตถประสงคของปญหา ทงนคาน าหนกรวมของเกณฑการประเมนเปนผลรวมจากผลคณคาน าหนกแตละตวของเกณฑการประเมนเดยวกนในระดบถดขนมา ตวอยางปญหาล าดบชนสามระดบดงตาราง 2.13

35

ตารางท 2.14 แสดงตวอยางปญหาล าดบชนสามระดบ

เกณฑ เกณฑ1 เกณฑ2 เกณฑ3 น าหนกรวม

ทางเลอก W1o W2o W3o A1 W1f1 W1f2 W1f3 A2 W2f1 W2f2 W2f3

2.8 โปรแกรม Expert Choice

โปรแกรม Expert Choice มลกษณะการท างานแบบแขนงการตดสนใจ แตวางตวอยในลกษณะ Hierarchical กลาวคอ เรยงล าดบความส าคญลงมา จงมกนยมเรยกวธการของ EC วา Analytical Hierarch Approach : AHP ซงมขนตอนหลกดงน

ขนท 1 เปนการระบปญหา และก าหนดวตถประสงค (Identification Problem and Setting Objective)

ขนท 2 เปนการก าหนดเกณฑตางๆ ทจะใชเพอใหบรรลวตถประสงคนน (Determination of Criteria) ขนท 3 เปนการก าหนดทางเลอกตางๆ เพอใหระบบชวยตดสนใจเลอกให (Determination of Alternative) จากนนโปรแกรมจะ Implement ใหไดค าตอบในเบองตน ถาเราตองการปรบสดสวนตางๆ ของเกณฑทก าหนดจะสามารถปรบเปลยนไดอยางคลองตวจงเปนโปรแกรมทมความยดหยนสง และใชงานงาย

36

บทท 3 วธการด าเนนงานวจย

เนอหาในบทนจะอธบายขอมลทวไปของโรงงานกรณศกษา การใชเครองมอวเคราะหการ

ไหลและความสมพนธวเคราะหปญหาผงโรงงาน เพอน าขอมลไปใชในการออกแบบผงโรงงานเพอน าเสนอการปรบปรงโดยใชหลกการออกแบบผงโรงงานอยางมระบบ (Systematic..Layout Planning) เพอใหการไหลของกระบวนการมระยะทางสนทสด และเปนไปอยางตอเนอง 3.1 ขอมลทวไปของโรงงานกรณศกษา โรงงานกรณศกษา เปนโรงงานผลต Duct Air และอปกรณทเกยวของกบระบบปรบอากาศ ระบายอากาศอาคาร โดยตงอย ต.มหาสวสด อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม เปนโรงงานขนาดเลก ผลตแบบตามค าสงซอ (Make.to.Order).วางผงโรงงานแบบผสม (Mixed Layout) มพนกงานเฉลย 20 คนตอวน โดยมกลมผลตภณฑหลกทผลตดงน

รปท 3.1 ผลตภณฑกลมทอตรง จากรปท 3.1 ผลตภณฑกลมทอตรง คอกลมทมปรมารการผลตมากทสดของกลมผลตภณฑ

Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส และมกระบวนการผลตงายทสด โดยมกระบวนการผลตคอ ตดรดตะเขบรดหนาแปลนพบประกอบหมฉนวน

37

รปท 3.2 ผลตภณฑกลมทองอ

จากรปท 3.2 ผลตภณฑกลมทองอ คอกลมทมปรมาณการผลตรองจากกลมทอตรง โดยมกระบวนการผลตคอ ตดรดรองรดตะเขบโคงรดตะเขบรดหนาแปลนประกอบ

รปท 3.3 ผลตภณฑกลมทอสามทาง

รปท 3.3 ผลตภณฑกลมทอสามทาง คอกลมผลภณฑทมปรมาณการผลตใกลเคยงกบกลมทองอ กระบวนการผลตซบซอนทสด โดยมกระบวนการผลตคอ ตดรดรองรดโคงรดตะเขบรดหนาแปลนประกอบหมฉนวน

38

รปท 3.4 ผลตภณฑกลมทอลดขนาด

จากรปท 3.4 ผลตภณฑกลมทอลดขนาด คอกลมผลตภณฑทมปรมาณการผลตรองจากกลมทอสามทาง ขนตอนการผลตนอย โดยมกระบวนการผลตคอ ตดรดตะเขบรดหนาแปลนประกอบหมฉนวน

รปท 3.5 ผลตภณฑกลมทอ S

จากรปท 3.5 ผลลตภณฑกลมทอ S คอกลมผลตภณฑทมปรมาณการผลตนอยทสด กระบวนการคลายคลงกบกระบวนการผลตทอสามทางคอ ตดรดรองรดตะเขบโคงรดตะเขบรดหนาแปลนประกอบหมฉนวน

39

3.2 การวเคราะหปรมาณการผลตของโรงงาน การวเคราะหปรมาณการผลตของโรงงาน จะท าใหทราบผลตภณฑหลกของโรงงาน เพอ

เลอกศกษากระบวนการผลต เนองจากโรงงานกรณศกษาผลตผลตภณฑหลากหลายชนด การศกษาทกชนดอาจท าใหสนเปลองเวลามาก โดยผท าการศกษา จะยดกระบวนการผลตกลม Duct..Air เหลกแผนเคลอบสงกะส (Galvanize Steel Sheet) ซงมปรมาณการผลตรอยละ 70 ของปรมาณการผลตทงหมดในชวง 5 ปทผานมา (2554-2559) ดงตารางท 3.1 ตารางท 3.1 แสดงขอมลสดสวนการผลตกลม Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส (Galvanize Steel Sheet)

กลมผลตภณฑ ปรมาณการผลต(รอยละ) 1.ทอตรง 50 2.ทองอ 18 3.ทอสามทาง/สองทาง 15 4.ทอลดขนาด 10 5.ทอ S 7 รปท 3.6 แผนภม P-Q ของโรงงานกรณศกษา

ปรมาณก

ารผล

ต (รอ

ยละ)

ทอตรง ทองอ ทอ 2 ทาง,

3 ทาง ทอลดขนาด ทอ S

ปรมาณการผลต(รอยละ) 50 18 15 10 7

0

10

20

30

40

50

60

40

จากรปท 3.6 แผนภม.P-Q.ของโรงงานกรณศกษา เปนเสนลกษณะโคงลกแสดงใหเหนความหลากหลายของผลตภณฑทผลต แตกลมผลตภณฑทผลตในปรมาณมากมเพยงไมกชนด โดยทอตรงมปรมาณการผลตมากทสดรอยละ 50, รองลงมาคอทองอมปรมาณการผลตรอยละ 18, ทอสามทาง/สองทางมปรมาณการผลตรอยละ 15, ทอลดขนาดมปรมาณการผลตรอยละ 10, และทอ S มปรมาณการผลตรอยละ 7

3.3 การศกษากระบวนการผลต การศกษากระบวนการผลตจะใชแผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนดในการวเคราะหเปรยบเทยบกระบวนการผลตของทง 5 กลมผลตภณฑ Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส ซงจะสามารถแสดงภาพรวม ความแตกตาง หรอความคลายคลงกนของกระบวนการผลตแตละกลม ดงรปท 3.7 แผนก/ผลตภณฑ ทอตรง ทองอ ทอสามทาง ทอลดขนาด ทอ S 1.รดรอง-ตด(เครอง)

2.ตด(มอ)

3.รดรอง

4.รดโคง

5.รดตะเขบ

6.รดตะเขบโคง

7.รดหนาแปลน

8.พบขนรป

9.ประกอบ

10.หมฉนวน

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

7

1

2

3

4

5

6

1

2

3

6

5

4

1

2

3

4

5

6

รปท 3.7 แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart)

41

จากรปท 3.7 แผนภมกระบวนการผลตผลตภณฑหลายชนด (Multi-Product Process Chart) แสดงขนตอนกระบวนการผลตโดยรวมของทง 5 กลมผลตภณฑทเลอกน ามาศกษา ซงประกอยดวยขนตอนกระบวนการผลตทอตรง ทองอ ทอสามทาง/สองทาง ทอลดขนาด และทอ S โดยกระบวนการ (Operation) หลกของการผลตทง 5 ผลตภณฑคอ กระบวนการตด กระบวนการรดรอง กระบวนการรดหนาแปลน กระบวนการประกอบ และกระบวนการหมฉนวน 3.4 การศกษาขนตอนการไหลของผลตภณฑ จากการวเคราะหผลตภณฑโดยใชแผนภม P-Q กลมผลตภณฑ ทเลอกน ามาวเคราะหโดยแผนภมการไหลของกระบวนการผลตคอ กลมทอตรง ซงมสดสวนการผลตรอยละ 50 ในกลมผลตภณฑ.Duct.Air.เหลกแผนเคลอบสงกะส .(Galvanize.Steel.Sheet).โดยยกตวอยางชนดหนาแปลนรดและหมฉนวน ซงเปนชนดทมปรมาณการผลตมากทสดของกลมทอตรงดงตารางท 3.2

42

ตารางท 3.2 แผนภมการไหลของกระบวนการผลต-ชนดวสด (Flow Process Chart-Material Type)

……………กลมทอตรง

FLOW PROCESS CHART-Material Type กอนปรบปรง CHART NO 1 SHEET NO. OF 1 SUMMARY

ACTIVITY : การผลตกลม A (ทอตรง)

METHOD : PRESENT

ACTIVITY PRESENT PROPOSE SAVING OPERATION 12

TRANSPORT 12

LOCATION : แผนกผลต OPERATOR (S)

DELAY

INPECTION 3

CHARY BY. DATE : APPROVED BY. DATE :

STORAGE 2

DISTRANCE ( ม ) 84.692

TIME นาท

DESCRIPTION TIME

นาท DIST

เมตร

SYMBOL REM

1.ระยะทางรถบรรทกทเขาเขตโรงงานไปจด Unload coil เหลกแผน

11.495

2.ใช Crane เคลอนยาย Coil เหลกแผน ลงจากรถบรรทก

3.766

3.จดเกบ Coil เหลกแผน

4.ใช Crane เคลอนยาย Coil เหลกแผนไปใสเครอง Uncoil

4.260

5.ตรวจสอบขนาดทอและความหนาเหลกแผนตามแบบ

6.ใสปลายเหลกแผนจากเครอง Uncoil เขาเครองตด

7.ใสขนาดลงเครองตดและสงตด 8.การไหลในเครองตด 14.300 9.เคลอนยายไปเครองรดตะเขบ-2 2.616 10.รดตะเขบ 11.การไหลในเครองรดตะเขบ-2 1.100 12.เคลอนยายไปเครองรดหนาแปลน 5.116 13.รดหนาแปลน 14.การไหลในเครองรดหนาแปลน 2.800

43

FLOW PROCESS CHART-Material Type กอนปรบปรง (ตอ) CHART NO 1 SHEET NO. OF 1 SUMMARY

ACTIVITY : การผลตกลม A (ทอตรง)

METHOD : PRESENT

ACTIVITY PRESENT PROPOSE SAVING OPERATION 12

TRANSPORT 12

LOCATION : แผนกผลต OPERATOR (S)

DELAY

INPECTION 3

CHARY BY. DATE : APPROVED BY. DATE :

STORAGE 2

DISTRANCE ( ม ) 84.692

TIME นาท

DESCRIPTION TIME

นาท DIST

เมตร

SYMBOL REM

15.เคลอนยายไปเครองพบ-1 3.940

16.พบขนรป

17.เคลอนยายไปพนทประกอบ 11.669

18.ประกอบเขาตะเขบ

19.ใสมม 20.ยาซลโคน 21.เคลอนยายไปพนทหมฉนวน 6.820 22.ตดหนามยดฉนวน 23.ตรวจสอบขนาดทอ 24.วดและตดฉนวน 25.ทากาวตดฉนวน 26.หมฉนวน 27.ตรวจสอบความเรยบรอย 28.เคลอนยายไปพนทจดเกบทอ FG 16.810 29.จดเกบทอ FG

รวม 84.692 12 12 3 2

44

จากตารางท 3.2 Flow Process Chart กระบวนการผลตกลม A (ทอตรง) มการท างาน 12 กระบวนการ มการเคลอนยาย .12.กระบวนการ.มการตรวจสอบ.3.กระบวนการ.มการจดเกบ.2 กระบวนการ ซงรวมระยะทางการเคลอนยายวสดเทากบ 84.692 เมตร 3.5 กระบวนการผลต กลมผลตภณฑ A ทอตรง

รปท 3.8 กระบวนการรดรอง-ตด จากรปท 3.8 โดยขนตอนการรดรอง-ตดเหลกแผน เรมจากพนกงานใสขนาดทอลงเครอง

จากนนสงตดเหลกแผนออกมา

รปท 3.9 กระบวนการรดตะเขบ

45

จากรปท 3.9 โดยขนตอนการรดตะเขบ เรมจากพนกงานใสเหลกแผนทไดจากการรดรอง -ตด เขาไปท.Rolling.ของเครอง ซงเครองมสองดาน(รดตะเขบตวผ-ตะเขบตวเมย) ดานทหนงของเหลกแผนรดตะเขบตวเมย และดานทสองของเหลกแผนรดตะเขบตวผ

รปท 3.10 กระบวนการรดหนาแปลน จากรปท 3.10 โดยขนตอนการรดหนาแปลน เรมจากพนกงานใสเหลกแผนทไดรบการรด

ตะเขบ เขาไปท Rolling ของเครอง โดยตองรดทงสองดานของเหลกแผน

รปท 3.11 กระบวนการพบขนรป

46

จากรปท 3.11 โดยขนตอนการพบขนรป เรมจาก พนกงานใสเหลกแผนทไดรบการรดหนาแปลน เขาไปทเครองพบ และท าการพบขนรป ใหทอเปนทรงสเหลยม เพอน าไปประกอบในขนตอนถดไป

รปท 3.12 กระบวนการประกอบ จากรปท 3.12 โดยขนตอนการประกอบทอ เรมจากน าเหลกแผนทไดรบการพบขนรป มา

ใชคอนตเขาตะเขบ จากนนจงประกอบมมหนาแปลน และยาซลโคนตามรอยตะเขบ

รปท 3.13 กระบวนการหมฉนวน

47

จากรปท 3.13 โดยขนตอนการหมฉนวน เรมจากการน าทอทไดรบการประกอบ มาตดหนามยดฉนวน และวด-ตดฉนวนตามขนาดทอ จากนนทากาวตดฉนวนทผวทอ และท าการหมฉนวนโดยใชเทปกาวอลมเนยม 3.6 แผนภาพการไหล (Flow Diagram) และการจดกลมผลตภณฑ แผนภาพการไหล ใชวเคราะหรปแบบและเปรยบเทยบการไหลของกลมผลตภณฑ .Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส โดยรปแบบการไหลของกระบวนการผลตกลมทอสามทางกบทอ .S เปนแบบเดยวกน จงถกจดอยกลมเดยวกน จดกลมผลตภณฑได 4 กลม ตามรปแบบการไหล ดงน

1. กลม A (ทอตรง) 2. กลม B (ทองอ) 3..กลม C (ทอสามทาง,S) 4. กลม D (ทอลดขนาด)

48

ภาพท 3.14 แผนภาพการไหล (Flow Diagram) และการจดกลมผลตภณฑ Duct Air เหลกแผนเคลอบสงกะส

49

จากภาพท 3.14 การไหลของทกกลมโดยภาพรวมเปนลกษณะคลายตว U เปนการวางผงโดยยดกระบวนการผลตกลมทอตรงเปนหลก การไหลของกระบวนการผลตกลม A (ทอตรง) และกลม D (ทอลดขนาด) มความตอเนองเปนไปในทศทางเดยวกนท าใหมระยะทางรวมสนกวา สวนการไหลของกระบวนการผลตกลม B (ทองอ )และกลม C (ทอสามทาง,S) มการไหลตดกนท าใหมโอกาสเกดการชนกนหรอการรอคอย ไมตอเนอง มการไหลยอนกลบ ท าใหมระยะทางรวมมากกวา 3.7 การวเคราะหความเขมของการไหล (Intensity of Flow)

การวเคราะหความเขมการไหล มวตถประสงคเพอวเคราะหความส าพนธระหวางแผนก วาแผนกใดควรจดวางอยไกลกน โดยพจารณากระบวนการผลตกลมทอตรง ยกตวอยางการผลตโดยใชเหลกแผนน าหนก.10.ตน.จากการเกบขอมล แผนกตด(เครอง).มความสญเสยจากการตดเหลกแผนเทากบ 3 เปอรเซนต แผนกตด(มอ) มความสญเสยเทากบ 7 เปอรเซนต

50

ส

10 T5 T

5 T

0.2 T

0.643 T

4.8T 9.157 T 4.8 T

4.8 T

4.357 T 4.357 T

0.9 T

1.566 T

1.819 T

1.566 T1.819 T

4.375 T

9.157 T 9.157 T

4.8 T1.566 T

1.891 T

0.9 T

�

3 ,S

100%

100%

100%

100%

� 100%

� 100%

100%

100%

� ( )

87%,85%,90%,88%

� ( ) 96%

รปท 3.15 แผนภาพความเขมการไหลและของเสยกระบวนการผลตกลมทอตรง

51

จากภาพท 3.15 กระบวนการทมความเขมการไหลมากคอ เหลกแผนตดเครอง (8 ตน),ตดเครองรดตะเขบ(7.76 ตน),พบประกอบ(9.62 ตน) ดงนนควรพจารณาการวางต าแหนงใหอยใกลกนมากทสด 3.8 การวเคราะหความสมพนธกระบวนการผลตกลม A ทอตรง การวเคราะหความสมพนธ เปนการใหระดบและเหตผลความสมพนธระหวางแผนก มวตถประสงคเพอพจารณาจดแผนกทมความสมพนธมาก ใหอยใกลตามระดบความสมพนธ .โดยเลอกกระบวนการผลตกลม A ทอตรง มาพจารณา การก าหนดความสมพนธระหวางแผนก จะใชการวเคราะหแผนภมการไหล เพอเปนพนฐานการก าหนดความสมพนธ โดยพจารณาปจจยนอกเหนอการไหลคอ สวนสนบสนน ความสะดวก น าหนกมาก รวมดวย ซงแผนกทตองอยใกลกนมากทสดจะก าหนดความสมพนธดวยอกษร A ความสมพนธรองลงมาแสดงดวยอกษร.E,I,O.ตามล าดบ.สวนแผนกทไมมความสมพนธจะแสดงดวยอกษร U ดงตารางท 3.3 ตารางท 3.3 รหสความสมพนธ ความสมพนธ ระดบความสมพนธ สญลกษณ

A ความส าคญสมบรณ

E ความส าคญพเศษ

I มความส าคญ O ธรรมดา U ไมส าคญ

52

l

A1,2,3

. . Coil

( )

. . ( )

. .

E1,2 U

UU

UU

UU

U

U

U

UU

UU

UU

O2

UU

UU

UU

UU

U

UU U

UU

UU

I2

UU

UUUU

UU

. . FG

. .

. .

U

UU

UU

U

E2,3

O2

O2

E2

O2

I2

I2I

2E2O2

O2

O2

O2

O2

O2

UU

UU

UU

U

UU

UU

UU

U

UU

UU

UU

U

UU

U

U

U

รปท 3.16 แผนภมความสมพนธกลม A (ทอตรง)

53

ตารางท 3.4 เหตผลความสมพนธ

รหส เหตผลความสมพนธ 1 วสดมน าหนกมาก 2 ความเขมการไหล 3 ใชพนกงานรวมกน 4 ใชอปกรณขนถายรวมกน

1..วสดมน าหนกมากคอ น าหนกของ Coil เหลกแผน(ประมาณ 1-5 ตน) ตองใชแรงงานและพลงงานมากในการเคลอนยาย ท าใหตองอยใกลกบแผนกตดทงสองแผนก ซงเปนแผนกทใชวสดโดยตรง 2..ความเขมการไหลคอ ปรมาณวสดทเคลอนยายผานระหวางแผนก โดยวเคราะหจากแผนภมความเขมการไหล โดยหากมปรมาณมาก หมายถงทงสองแผนกมความสมพนธกนมาก 3..ใชพนกงานรวมกนคอ ทงสองแผนกจะใชทกษะการท างานในระดบเดยวกน ใชคนกลมเดยวกนในการท างาน หากแผนกใดมปรมาณงานมาก กจะแบงคนไปแผนกนนมาก 4..ใชอปกรณขนถาย รวมกนคอ ทงสองแผนกมความจ าเปนตองใชอปกรณขนถายรวมกนเพอชวยใหการท างานโดยเฉพาะ Crane

54

. . Coil

FG

( )

( )

. .

. .

รปท 3.17 แผนภาพความสมพนธกลม A (ทอตรง)

55

;ตารางท 3.5 ขอมลเนอทการท างานของผงโรงงานปจจบน

แผนก ขนาดพนท วางเครองจกร

กxย(ม.)

ขนาดพนททงหมด ทตองการ(รวมพนทวางเครองจกร,การท างาน,วางวสด,ทางเดน)

กxย(ม.)

เนอททงหมดทตองการ (รวมพนทวาง

เครองจกร,การท างาน,วางวสด,ทางเดน)

(ตร.ม)

เนอททมอยจรง (ตร.ม)

จดเกบเกบมวนเหลกแผน

5x13 65 >65

ตด(เครอง) -เครองตด -Uncoil-1 -Uncoil-2 -โตะ-1

1.3x2

1.3x2.5 1.3x5.8 1.3x8

2.3x22 50.6 43.27

ตด(มอ) 7x12 84 >84 รดตะเขบ-1 0.5x1.1 4.5x8.1 36.45 19.31 รดตะเขบ-2 0.5x1.1 4.5x8.1 36.45 11.51 รดรอง 1.1x1.5 7x2.1 14.7 5.15 รดหนาแปลน -เครองรดหนาแปลน -โตะ-2

1.3x2.8 1.3x5.8

3.5x9.8 34.3 15.41

พบ -1 0.7x2.4 3.9x6.2 24.18 14.86 พบ -2 1x3.4 6x4 24 22.87 พบ -3 1.6x3.5 6.1x4.1 24.4 24.16 ตด-2 1.8x4 5.8x4.5 26.1 25.78 ประกอบ 3.5x11 38.5 36.19 หมฉนวน 5x11 55 >55 เชอม 5x18 90 >90

เนองจากผงโรงงานปจจบนมการจดวางพนทการท างานทบซอนกน จงท าใหในบางแผนกเนอททมอยจรงมนอยกวาเนอททงหมดทตองการ

56

lV

รปท 3.18 แผนภาพความสมพนธเนอทกลม A (ทอตรง)

57

แผนกทควรพจารณาจดวางใหอยใกลกนเปนอนดบแรกคอ พ.ท.จดเกบมวนเหลกแผนกตด(เครอง),พ.ท.จดเกบมวนเหลกแผนกตด(มอ) เนองจากมวนเหลกมน าหนกมาก และมความเขมการไหลสง หากจดวางในต าแหนงทอยไกลกนอาจท าใหเกดความยากล าบากในการเคลอนยายหรอสนเปลองพลงงาน แรงงคน เวลาในการเคลอนยาย

3.9 การเลอกผงโดยกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process)

การเลอกผงโรงงานทเหมาะสม ใชทฤษฎกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห โดยก าหนดปจจยในการเลอกผงโรงงานดงน ประสทธภาพการไหลวสด ระยะทางการเคลอนยายวสด คาใชจายในการปรบปรง ประสทธภาพการใชพนท โดยจดท าแบบสอบถามผบรหารเปรยบเทยบความส าคญในการก าหนดคาน าหนกแตละละปจจยและเปรยบเทยบคาน าหนกผงโรงงานภายใตแตละปจจยเพอเลอกผงโรงงานทดทสด

รปท 3.19 ตวแบบล าดบขนการเลอกผงโรงงาน

ผงโรงงานทเหมาะสม

ประสทธภาพการไหลวสด

ระยะทางการเคลอนยายวสด

คาใชจายในการเคลอนยาย

ประสทธภาพการใชพนท

ผง B ผง A ผง C

58

1.ประสทธภาพการไหลวสด คอ การไหลของวสดเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหลยอนกลบ และตดกน เพอความเปนระเบยบ และปองกนการเกดอบตเหต

2.ระยะทางการเคลอนยายวสด คอ ระยะทางการไหลของวตถดบตลอดกระบวนการผลตของผลตภณฑทง 4 กลม ตงแตวตถดบเขามาในโรงงาน ผานกระบวนการผลต จนถงจดเกบทคลง FG

3.คาใชจายในการเคลอนยาย คอ การประเมนคาใชจายทจะเกดขนเมอมการเคลอนยายเครองจกร ประกอบดวยคาแรงในการเคลอนยาย และคาอปกรณทตองตดตงเพมเตม เชน อปกรณยดฐานเครองจกรและอปกรณไฟฟา

4.ประสทธภาพการใชพนท คอ การวางผงโรงงานโดยลดพนทวางทไมจ าเปน เพอเพมพนทวางทใชงานได เชน เพอรองรบการวางเครองจกรเพมเตม เพอวางวสดระหวางกระบวนการผลต (WIP) หากพนทการท างานปกตไมเพยงพอ

59

แบบสอบถาม

ประกอบโครงงาน

เรอง การปรบปรงผงโรงงาน ดวยหลกการออกแบบผงโรงงานอยาเปนระบบ

กรณศกษา : โรงงานผลตดกทแอร

โดย นางสาววลยพร ปราศจาก 570107100036 นายพงศพฒน ชวยบดดา 570107100039

ทปรกษาโครงงาน : อาจารยบญชย แซสว วตถประสงค:

แบบสอบถามฉบบน เปนชนดการสอบถามจากผเชยวชาญ (Expert) มจดมงหมายในก าหนดคาน าหนกความส าคญปจจยในการเลอกผงโรงงานทง.4.ปจจยคอ ประสทธภาพการไหลวสด คาใชจายในการเคลอนยาย ระยะทางการเคลอนยาย และประสทธภาพการใชพนท และก าหนดคาน าหนกของผงโรงงานทางเลอกทง .3.ผงภายใตการพจารณาแตละปจจยโดยวธการเปรยบเทยบเปนค.(Pairwise).จากการสอบถามผบรหารตามกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห(Analytic Hierarchy Process: AHP).โดยใชโปรแกรม Expert Choice ในการวเคราะห

หลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรบณฑตย สาขาวชาวศวกรรมการจดการและโลจสตกส

วทยาลยนวตกรรมดานเทคโนโลยและวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ขอมลทไดจากแบบสอบถามผบรหาร ผทดลองจะน ามาทดสอบคาความไมคอดคลอง (Inconsistency) โดยโปรแกรม Expert Choice ซงคาทยอมรบไดจะตองไมเกน 0.1 หรอ 10% เพอความนาเชอถอของขอมล

60

ตอนท 1 การใหคาน าหนกความส าคญในการเปรยบเทยบเปนค กรณาท าความเขาใจกอนกรอกแบบสอบถาม

ระดบความส าคญ (Preference Level)

คาแสดงเปนตวเลข (Numerical Value)

มความส าคญเทากน 1 มความส าคญมากกวาพอประมาณ 3 มความส าคญมากกวาอยางเดนชด 5 มความส าคญมากกวาอยางเดนชดมาก 7 มความส าคญมากกวาอยางยง 9 เปนคาความสมพนธระหวางกลางของคาทกลาวไวเบองตน 2,4,6,8

พจารณาเปรยบเทยบปจจยเปนคระหวางแรกกบปจจยหลงวามความส าคญมากกวา ม

ความส าคญเทากน หรอมความส าคญนอยกวา กรณปจจยแรกมความส าคญมากกวาปจจยหลงโปรดวงกลมทตวเลขตามระดบความระดบความส าคญ 2-9 ทดานปจจยแรกเพยงตวเดยว กรณปจจยแรกมความส าคญเทากนกบปจจยหลง โปรดวงกลมทเลข 1 กรณปจจยหลงมความส าคญมากกวาปจจยแรก โปรดวงกลมทตวเลขตามระดบความส าคญ 2-9 ทดานปจจยหลงเพยงตวเดยว

ตวอยางการกรอกแบบสอบถามการเปรยบเทยบปจจยการเลอกผงโรงงาน

ปจจยแรก คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ปจจยหลง ปจจยแรกมความส าคญมากกวาปจจยหลงในระดบ

เทากน ปจจยหลงมความส าคญมากกวาปจจยแรกในระดบ

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 คาใชจายในการเคลอนยาย

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ระยะทางการเคลอนยาย

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

61

จากตวอยาง คท 1 ปจจยแรกคอประสทธภาพการไหลวสดมความส าคญมากกวาปจจยหลงคอคาใชจาย

ในการเคลอนยายในระดบ 5 คท 2 ปจจยแรกคอประสทธภาพการไหลวสดมความส าคญมความส าคญเทากนกบปจจย

หลงคอระยะทางการเคลอนยาย คท 3 ปจจยแรกคอประสทธภาพการไหลวสดมความส าคญนอยกวาปจจยหลงคอ

ประสทธภาพการใชพนทในระดบ 7

ตอนท 2 แบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยในการเลอกผงโรงงาน

ปจจยในการเลอกผงโรงงาน 1.ประสทธภาพการไหลวสด คอ การไหลของวสดเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหล

ยอนกลบ และตดกน เพอความเปนระเบยบ และปองกนการเกดอบตเหต 2.ระยะทางการเคลอนยายวสด คอ ระยะทางการไหลของวตถดบตลอดกระบวนการผลต

ของผลตภณฑทง 4 กลม ตงแตวตถดบเขามาในโรงงาน ผานกระบวนการผลต จนถงจดเกบทคลง FG

3.คาใชจายในการเคลอนยาย คอ การประเมนคาใชจายทจะเกดขนเมอมการเคลอนยายเครองจกร ประกอบดวยคาแรงในการเคลอนยาย และคาอปกรณทตองตดตงเพมเตม เชน อปกรณยดฐานเครองจกรและอปกรณไฟฟา

4.ประสทธภาพการใชพนท คอ การวางผงโรงงานโดยลดพนทวางทไมจ าเปน เพอเพมพนทวางทใชงานได เชน เพอรองรบการวางเครองจกรเพมเตม เพอวางวสดระหวางกระบวนการผลต(WIP) หากพนทการท างานปกตไมเพยงพอ

62

โปรดวงกลมบนค าตอบตามความคดเหนของทานในการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยเปนค

ปจจยแรก คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ปจจยหลง ปจจยแรกมความส าคญมากกวาปจจยหลงในระดบ

เทากน ปจจยหลงมความส าคญมากกวาปจจยแรกในระดบ

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ระยะทางการเคลอนยาย

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 คาใชจายในการเคลอนยาย

ประสทธภาพการไหลวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

ระยะทางการเคลอนยายวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 คาใชจายในการเคลอนยาย

ระยะทางการเคลอนยายวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

คาใชจายในการเคลอนยาย

9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

ตอนท 3 แบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณาปจจย 1.ดานปจจยประสทธภาพการไหลวสด

โปรดวงกลมบนค าตอบตามความคดเหนของทานในการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณาดานปจจยประสทธภาพการไหลวสด

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนน

ดานปจจยประสทธภาพการไหลวสดมากกวาผงโรงงาน

หลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยประสทธภาพการไหลวสดมากกวาผงโรงงาน

แรกในระดบ ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

63

2.ดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสด โปรดวงกลมบนค าตอบตามความคดเหนของทานในการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงาน

ภายใตการพจารณาดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสด

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนนดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาผงโรงงานหลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาผงโรงงานแรกในระดบ

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

3.ดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยาย โปรดวงกลมบนค าตอบตามความคดเหนของทานในการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงาน

ภายใตการพจารณาดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยาย

ผงโรงงานแรก คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงานหลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงานแรกในระดบ

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

64

4.ดานปจจยประสทธภาพการใชพนท โปรดวงกลมบนค าตอบตามความคดเหนของทานในการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงาน

ภายใตการพจารณาดานปจจยประสทธภาพการใชพนท

ผงโรงงานแรก คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนน

ดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน

หลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน

แรกในระดบ ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

65

บทท 4

ผลการด าเนนงานวจย จากการวเคราะหแผนภาพการไหล แผนภาพความสมพนธ แผนภาพความสมพนธเนอทในบทท 3 จงน าผลการวเคราะหมาปรบจดผงโรงงานโดยพจารณาถงเหตผลและขอจ ากด และพฒนาเปนผงโรงงานทางเลอก 3 แบบ จากนนจงใช AHP ในการชวยเลอกผงโรงงานทเหมาะสมทสด 4.1 แนวทางการปรบจดผงโรงงาน เนองจากการศกษาในบทท 3 พบปญหาการไหลตดกนของวสด พนททบซอนกน ไมมการก าหนดทางเดนทชดเจน ในผงโรงงานปจจบน จงมแนวทางในการปรบจดผงโรงงาน ดงน 1. ปรบจดโดยหลกเลยงการไหลตดกน 2. ปรบจดโดยหลกเลยงการทบซอนกนของพนทการท างาน 3. ปรบจดโดยลดระยะทางการไหลใหนอยทสด 4. ปรบจดโดยพจารณาระดบและเหตผลความส าพนธ 5. ปรบจดโดยลดพนทวางทใชงานไมได 6. ก าหนดทางเดนกวาง 1.5 เมตร เขาไปในผงโรงงาน

ทางผทดลองจงไดท าแบบจ าลองในการเคลอนทของวตถดบในกระบวนการ ทดลองปรบจดแผนกทงหมด ศกษาเสนการไหล เพอหาต าแหนงของแตละแผนกทเหมาะสม ดงรปท 4.1

66

รปท 4.1 แบบจ าลองการเคลอนทของวตถดบในกระบวนการ

การก าหนดขนาดพนทของแผนกตางๆ จะพจารณาถงพนทส าหรบวางเครองจกร(ถามเครองจกร).พนทการท างาน.พนทวางวสด.พนททางเดน.ตามตารางท.3.5.(หนาท.55).โดยจะตองค านงถงขนาดพนททมอยจรงของโรงงาน 4.2 ขอจ ากดการปรบจดผงโรงงาน การปรบจดผงโรงงานจะพจารณาขอจ ากดตามระดบความสมพนธของแผนภมความสมพนธและเหตผลความสมพนธ (วสดมน าหนกมาก,ความเขมการไหล,ใชพนกงานรวมกน,ใชอปกรณขนถายรวมกน) เพอก าหนดพนททตองอยใกลชดกน พนทท างานของ Crane หนวยงานทตองใช Crane ต าแหนงเสา ขอบเขตโรงงาน ทางเขา-ออก ดงรปท 4.2

67

รปท 4.2 ขอจ ากดการปรบจดผงโรงงาน

68

จากรปท 4.2 ขอจ ากดการปรบจดผงโรงงาน ตามแผนภมความสมพนธและเหตผลความสมพนธ พนททตองอยใกลชดกนคอ พนทจดเกบ Coil เหลกแผนกบพนทตด-1(เครองตด) ซงมระดบความสมพนธ A เพราะพนทตด-1(เครองตด)ตองใชวตถดบ Coil เหลกแผนซงมน าหนกมากและมการใชอปกรณขนถาย(เครน) รวมกนในการยก Coil เหลกแผนขนตดตงในตวเครอง Uncoil-1,2 ดงนนพนทจดเกบ Coil เหลกแผนและพนทตด-1(เครองตด) เฉพาะตวเครอง Uncoil-1,2 จะตองอยภายใตพนทการท างานของเครน พนทจดเกบ Coil เหลกแผนกบพนทวาด-ตด(มอ) ซงมระดบความสมพนธ E เพราะพนทวาด-ตด(มอ) ตองใชวตถดบ Coil เหลกแผนซงมน าหนกมาก พนท พนทประกอบกบพนทหมฉนวนซงมระดบความสมพนธ E เพราะมความเขมการไหลสงและเปนแผนกทใชพนกงานรวมกน พนท Shipping-1 (Unload Coil เหลกแผน) จะตองอยภายใตพนทการท างานของเครนเพราะเปนพนททตองใชเครนยกวตถดบ Coil เหลกแผนซงมน าหนกมากลงจากรถบรรทก พนทการท างานหรอทางเดนจะตองไมทบซอนกบต าแหนงเสา พนทหมฉนวนจะตองอยใกลทางออก เพราะเปนพนทหนวยงานผลตสดทาย 4.3 การจดท าผงโรงงานในการแกปญหา การจดท าผงโรงงานในการแกปญหาทง 3 แบบจะพจารณาตาม การปรบจดโดยหลกเลยงการไหลตดกนของวตถดบในกระบวนการผลตผลตภณฑทง 4 กลมเพอขจดการรอคอยและปองกนการเกดอบตเหตจากกระบวนการท างาน การปรบจดโดยหลกเลยงการทบซอนกนของพนทการท างานเพอความสะดวกในการท างาน ลดการรอคอย และปองกนการเกดอบตเหตจากการท างานจากพนทอน การปรบจดโดยลดระยะทางการไหลใหนอยทสด เพอลดเวลาน าการผลต การปรบจดโดยพจารณาระดบและเหตผลความส าพนธ การปรบจดโดยลดพนทวางทใชงานไมได เพอเพมพนทใชงานไดในการวางวสดระหวางกระบวนการผลต(Work in Process) หากพนทวางในแตละแผนกไมเพยงพอหรอใชรองรบเครองจกรทจะซอเพมเขามา การก าหนดทางเดนกวาง 1.5 เมตร เขาไปในผงโรงงานเพอความสะดวกในการเดนเขา-ออกและเปนไปตามขอก าหนดของ พ.ร.บ.ควบคมอาคาร พ .ศ.2522 โดยการปรบจดจะค านงถงขอจ ากดตามแผนภมความสมพนธและเหตผลความสมพนธ พนทการท างานของเครน ต าแหนงเสา ขอบเขตโรงงาน และทางเขา-ออก

69

4.3.1 การจดผงโรงงานแบบ A จะปรบจดโดยใชแผนภาพความสมพนธเนอท(Space Relationship) และพจารณาเหตผลความสมพนธประกอบ เพอใหการปรบจดเปนไปตามระดบและเหตผลความสมพนธ โดยปรบต าแหนงพนททมความสมพนธกนในระดบ A กอน จากนนจงปรบต าแหนงพนททมความสมพนธในระดบรองลงมา จากนนผทดลองจงเพมทางเดน 1.5 เมตรเขาไปในผง ปรบจดไมใหมเสนการไหลวสดตดกน เพอลดระยะทางการไหลของวสดในกระบวนการ ลดพนทวางทไมจ าเปน และขนตอนสดทายคอการพจารณาขอจ ากดการปรบจดผงโรงงานโดยการจดพนทการท างานทตองใชเครนใหอยในพนทการท างานของเครน จดต าแหนงทางเดนและพนทการท างานไมใหทบซอนกบต าแหนงเสา และปรบพนทการท างานใหสอดคลองกบทางเขา-ออก ดงรปท 4.3

70

รปท 4.3 ผงโรงงานแบบ A แผนภาพการไหล และพนทวาง

71

จากรปท 4.3 พนทการท างานถกจดต าแหนงตามแผนภาพความสมพนธเนอทและเหตผลความสมพนธท าใหเกดความสะดวกรวดเรวในการท างาน เสนการไหลวสดในกระบวนการเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหลตดกนท าใหลดการรอคอยและปองกนการเกดอบตเหตจากการท างาน มการก าหนดทางเดนกวาง 1.5 เมตรจากดานหลงโรงงาน(ทางเดนเขา-ออกของพนกงาน)เปนแนวเสนตรงไปจนถงดานหนาโรงงาน และแยกทางเดนออกมาทางดานถนนและดานคลง-1ท าใหสะดวกในการเดนเขา-ออก พนทจดเกบ Coil เหลกแผน พนทตด-1ในสวนของเครอง Uncoil1,2 พนท Shipping-1 อยภายใตพนทการท างานของเครนตามขอจ ากดของการปรบจดผงโรงงานท าใหสะดวกตอการท างาน พนทจดเกบ Coil เหลกแผนอยใกลกบพนทวาด+ตด(มอ) ท าใหสะดวกตอการเคลอนยาย Coil เหลกแผน พนทประกอบอยตดกบพนทหมฉนวน ท าใหสะดวกในการใชคนรวมกน พนทหมฉนวนซงเปนพนทท างานสดทายอยใกลกบทางออกดานขางโรงงานท าใหสะดวกในการเคลอนยาย FG ไปเกบทคลง พนท Shipping-1 อยใกลทางเขาออกดานหนาโรงงาน ท าใหรถบรรทกของ Supplier ทมาสง Coil เหลกแผน เขา-ออกไดสะดวก

จากรปท 4.3 การวดประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ A จะพจารณาพนทวางทไมอยในเสนทางการไหลของวสดและจะตองมขนาดเพยงพอส าหรบวางวสดระหวางกระบวนการผลตหรอเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต ดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 รายละเอยดพนทวางผงโรงงานแบบ A

รายการพนทวาง ขนาดกวางxยาว (เมตร) ปรมาณพนท (ตารางเมตร) พนทวาง-1 2x22 44 พนทวาง-2 6x9.5 57 พนทวาง-3 2.3x6.6 15.18 พนทวาง-4 3.2x7.8 24.96 พนทวาง-5 2.5x10.7 26.75 พนทวาง-6 3.6x10.5 37.8

รวม 205.69 จากตารางท 4.1 แสดงประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ A โดยม 6 พนทวาง

ปรมาณพนทรวม 205.69 ตารางเมตร เพอใชรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการ(Work in Process) กรณมค าสงผลตมากเปนพเศษท าใหพนทท างานปกตของแตละแผนกอาจไมเพยงพอหรอ

72

รองรบการวางเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต.พนทวาง-1.มขนาด.2x22.เมตร.(ปรมาณพนท 44 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทตด-1 หรอรองรบการเพมเครองจกรทมลกษณะการไหลเปนแนวยาวได พนทวาง-2 มขนาด 6x9.5 เมตร (ปรมาณพนท 57 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทรดหนาแปลนหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดใหญได พนทวาง-3 มขนาด 2.3x6.6 เมตร (ปรมาณพนท 15.18 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทรดตะเขบ-1 หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดเลกได พนทวาง-4 มขนาด 3.2x4.8 เมตร (ปรมาณพนท 24.96 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทพบ-1 พนทพบ 3 และพนทตด-2 หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดเลกได พนทวาง-5 มขนาด 2.5x20.7 เมตร (ปรมาณพนท 26.75 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทประกอบหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดเลกได พนทวาง-6 มขนาด 3.6x10.5 เมตร (ปรมาณพนท 37.8 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางผลตของพนททาสหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดกลางได การวดระยะทางการไหลวตถดบของกระบวนการผลตทง 4 กลมในผงโรงงานแบบ A จะวดตงแตจดทรถบรรทกวตถดบ Coil เหลกแผน ผานเขามาในเขตโรงงานและใชเครนยกลงพนทจดเกบ วตถดบไหลผานกระบวนการของแผนกตางๆ จนออกมาเปนผลตภณฑส าเรจรปและเคลอนยายไปจดเกบทคลง FG-3 ดงตารางท 4.2

ตารางท 4.2 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ A

กระบวนการผลต ปรมาณการผลต

(เปอรเซนต) ระยะทางการไหลวสด

(เมตร) กลม A (ทอตรง) 50% 91.621 กลม B (ทองอ) 18% 95.013 กลม C (ทอสามทาง,S) 22% 97.683 กลม D (ทอลดขนาด) 10% 94.753

จากตารางท 4.2 แสดงระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ A ระยะทางการไหลวสดของกระบวนการผลตกลม A ซงมปรมาณการผลตคดเปนสดสวนมากทสด 50% มระยะทางการไหลวสดเทากบ 91.621 เมตร สวนระยะทางการไหลวสดของกระบวนการผลตกลม B,C,D มระยะทางทใกลเคยงกน

73

การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ A จะพจารณาจากคาแรงซงประกอบดวย คาแรงในการเคลอนยายเครองจกร คาแรงในการตดตงอปกรณ คาปรบตงเครองจกรและพจารณาคาอปกรณซงประกอบดวย สายไฟ ตวครอบสายไฟ ตวยดฐานเครองจกร ซงจะแปรผนตามระยะทางการเคลอนยายเครองจกร โดยยกเวนการพจารณาคาใชจายการเคลอนยายเครองจกรทมน าหนกเบาหรอมลอ ซงสะดวกในการเคลอนยายและใชเวลาไมนาน ดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ A

เครองจกร ระยะทาง (m) คาแรง คาอปกรณ

คาใชจายรวม

ชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) 3.67 5,872 3,303 7,707 เครองตด-2 (Manual) - - - - เครองพบ-1 7.45 5,960 2,235 5,960 เครองพบ-2 (Manual) - - - - เครองพบ-3 (Manual) - - - -

รวม 11,832 5,538 17,379

จากตารางท 4.3 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ A มคาใชจายรวมในการเคลอนยายเทากบ 17,379 บาท การเคลอนยายชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) และเครองพบ-1 จะมคาใชจายรวมทสง เพราะแตละเครองมน าหนกมากและจะตองตดตงอปกรณยดฐานเครอง สายไฟ ตวครอบสายไฟกบพนตามระยะทางทเคลอนยาย สวนเครองตด-2,เครองพบ-2,เครองพบ-3 ในผงโรงงานแบบ A ไมมการเคลอนยาย

4.3.2 การจดผงโรงงานแบบ B จะปรบจดโดยใชแผนภาพความสมพนธเนอท(Space Relationship) และพจารณาเหตผลความสมพนธประกอบ เพอใหการปรบจดเปนไปตามระดบและเหตผลความสมพนธ โดยปรบต าแหนงพนททมความสมพนธกนในระดบ A กอน จากนนจงปรบต าแหนงพนททมความสมพนธในระดบรองลงมา จากนนผทดลองจงเพมทางเดน 1.5 เมตรเขาไปในผง ปรบจดไมใหมเสนการไหลวสดตดกน เพอลดระยะทางการไหลของวสดในกระบวนการ ลดพนทวางทไมจ าเปน และขนตอนสดทายคอการพจารณาขอจ ากดการปรบจดผงโรงงานโดยการจดพนทการท างานทตองใชเครนใหอยในพนทการท างานของเครน จดต าแหนงทางเดนและพนทการท างานไมใหทบซอนกบต าแหนงเสา และปรบพนทการท างานใหสอดคลองกบทางเขา-ออก ดงรปท 4.4

74

รปท 4.4 ผงโรงงานแบบ B แผนภาพการไหล และพนทวาง

75

จากรปท 4.4 พนทการท างานถกจดต าแหนงตามแผนภาพความสมพนธเนอทและเหตผลความสมพนธ เสนการไหลวสดไมมการไหลตนกนหรอยอนกลบปองกนการเกดอบตเหตและลดการรอคอย ปองกนการเกดอบตเหตและลดการรอคอยจากการเคลอนยายวสดระหวางกระบวนการผลต มการก าหนดทางเดนกวาง 1.5 เมตร เขาไปในผงโรงงานจากทางเขาดานหลงโรงงานยาวตามแนวเสาไปจนเกอบถงหนาโรงงานและเลยวซายออกมาทถนนเพอเพมความสะดวกในการเขา-ออกโรงงานของพนกงาน พนทวางมเพมขนเพอรองรบเครองจกรทจะซอเพมเขามาหรอวางวสดระหวางกระบวนการผลต พนทจดเกบ Coil เหลกแผน พนทตด-1ในสวนของเครอง Uncoil1,2 พนท Shipping-1 อยภายใตพนทการท างานของเครนตามขอจ ากดของการปรบจดผงโรงงานท าใหสะดวกตอการท างาน พนทประกอบอยตดกบพนทหมฉนวน ท าใหสะดวกในการใชคนรวมกน พนทหมฉนวนซงเปนพนทท างานสดทายอยใกลกบทางออกดานขางโรงงานท าใหสะดวกในการเคลอนยาย ผลตภณฑส าเรจรปไปเกบทคลง-FG พนท Shipping-1 อยใกลทางเขา-ออกดานหนาโรงงาน ท าใหรถบรรทกของ Supplier ทมาสง Coil เหลกแผน เขา-ออกไดสะดวก

จากรปท 4.4 การวดประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ B จะพจารณาพนทวางทไมอยในเสนทางการไหลของวสดและจะตองมขนาดเพยงพอส าหรบวางวสดระหวางกระบวนการผลตหรอเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต ดงตารางท 4.4

ตารางท 4.4 รายละเอยดพนทวางผงโรงงานแบบ B

รายการพนทวาง ขนาดกวางxยาว (เมตร) ปรมาณพนท (ตารางเมตร) พนทวาง-1 2x22 44 พนทวาง-2 3.2x4.4 14.08 พนทวาง-3 8.2x4.2 34.44 พนทวาง-4 - 85.96 พนทวาง-5 3.5x23.6 82.6 พนทวาง-6 - 49.8

รวม 310.88 จากตารางท 4.4 แสดงประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ B โดยม 6 พนทวาง

ปรมาณพนทรวม 310.88 ตารางเมตร เพอใชรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการ(Work in Process) กรณมค าสงผลตมากเปนพเศษท าใหพนทท างานปกตของแตละแผนกอาจไมเพยงพอหรอ

76

รองรบการวางเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต .พนทวาง-1.มขนาด.2x22.เมตร.(ปรมาณพนท 44 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทตด-1 หรอรองรบการเพมเครองจกรทมลกษณะการไหลเปนแนวยาวได พนทวาง-2 มขนาด 3.2x4.4 เมตร (ปรมาณพนท 14.08 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทรดหนาแปลนหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดเลกได พนทวาง-3 ขนาด 8.2x4.2 เมตร (ปรมาณพนท 34.44 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทรดตะเขบ-1 พนทประกอบและพนทหมฉนวน หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดกลางได พนทวาง-4 มปรมาณ 85.96 ตารางเมตร เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทพบ-1 หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดใหญได พนทวาง-5 มขนาด 3.5x23.6 เมตร (ปรมาณพนท 82.6 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางเครองจกรทมลกษณะการไหลเปนแนวยาว พนทวาง-6 มปรมาณพนท 49.8 ตารางเมตรเหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางผลตของพนททาสหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดกลางได การวดระยะทางการไหลวตถดบของกระบวนการผลตทง 4 กลมในผงโรงงานแบบ B จะวดตงแตจดทรถบรรทกวตถดบ Coil เหลกแผน ผานเขามาในเขตโรงงานและใชเครนยกลงพนทจดเกบ วตถดบไหลผานกระบวนการของแผนกตางๆ จนออกมาเปนผลตภณฑส าเรจรปและเคลอนยายไปจดเกบทคลง FG-3 ดงตารางท 4.5 ตารางท 4.5 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ B

กระบวนการผลต ปรมาณการผลต

(เปอรเซนต) ระยะทางการไหลวสด

(เมตร) กลม A (ทอตรง) 50% 74.872 กลม B (ทองอ) 18% 76.344 กลม C (ทอสามทาง,S) 22% 77.494 กลม D (ทอลดขนาด) 10% 75.464

จากตารางท 4.5 แสดงระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ B มระยะทางทใกลเคยงกน โดยกระบวนการผลตกลม A (ทอตรง) ซงมปรมาณการผลตคดเปนสดสวน 50% มระยะทางเทากบ 74.872 เมตร กระบวนการผลตกลม B (ทองอ) ปรมาณการผลต 18% มระยะทางเทากบ 75.464 เมตร กระบวนการผลตกลม C (ทอสามทาง,S) ปรมาณการผลต 22% ม

77

ระยะทางเทากบ 76.344 เมตรกระบวนการผลตกลม D (ทอลดขนาด) ปรมาณการผลต 10% มระยะทางเทากบ 77.494 เมตร การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ B จะพจารณาจากคาแรงซงประกอบดวย คาแรงในการเคลอนยายเครองจกร คาแรงในการตดตงอปกรณ คาปรบตงเครองจกรและพจารณาคาอปกรณซงประกอบดวย สายไฟ ตวครอบสายไฟ ตวยดฐานเครองจกร ซงจะแปรผนตามระยะทางการเคลอนยายเครองจกร โดยยกเวนการพจารณาคาใชจายการเคลอนยายเครองจกรทมน าหนกเบาหรอมลอ ซงสะดวกในการเคลอนยายและใชเวลาไมนาน ดงตารางท 4.6 ตารางท 4.6 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ B

เครองจกร ระยะทาง(m) คาแรง คาอปกรณ

คาใชจายรวม

ชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) 3.39 5,424 3,051 8,475 เครองตด-2 (Manual) 43.21 5,185 - 5,185 เครองพบ-1 4.87 3,896 1,461 5,357 เครองพบ-2 (Manual) 1.35 135 - 135 เครองพบ-3 (Manual) 13.55 1,355 - 1,355

รวม 15,995 4,512 20,507

จากตารางท 4.6 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ B มคาใชจายรวมในการเคลอนยายเทากบ 20,507 บาท การเคลอนยายชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) เทากบ 8,475 บาท และเครองพบ-1 เทากบ 5,185 บาท ซงเปนมคาใชจายทสง เพราะแตละเครองมน าหนกมากและจะตองตดตงอปกรณยดฐานเครอง สายไฟ ตวครอบสายไฟกบพนตามระยะทางทเคลอนยาย คาใชจายของการเคลอนยายเครองตด-2 เทากบ 5,185 บาท ซงคอนขางสงเนองจากเปนคาแรงในการเครองยายเครองจกรซงมน าหนกมากในระยะทางยาวถง 43.21 เมตร คาใชจายในการเคลอนยายเครองพบ-2 (Manual) เทากบ 135 บาท และคาใชจายในการเคลอนยายเครองพบ-3 (Manual) เทากบ 1,355 บาท มาจากคาแรงในการเคลอนยาย

78

4.3.3 การจดผงโรงงานแบบ C จะปรบจดโดยใช แผนภาพความสมพนธเนอท (Space Relationship Diagram) และพจารณาเหตผลความสมพนธประกอบ เพอใหการปรบจดเปนไปตามระดบและเหตผลความสมพนธ โดยปรบต าแหนงพนททมความสมพนธกนในระดบ A กอน จากนนจงปรบต าแหนงพนททมความสมพนธในระดบรองลงมา จากนนผทดลองจงเพมทางเดน 1.5 เมตรเขาไปในผงโรงงาน ปรบจดไมใหมเสนการไหลวสดตดกน เพอลดระยะทางการไหลของวสดในกระบวนการ ลดพนทวางทไมจ าเปน และขนตอนสดทายคอการพจารณาขอจ ากดการปรบจดผงโรงงานโดยการจดพนทการท างานทตองใชเครนใหอยในพนทการท างานของเครน จดต าแหนงทางเดนและพนทการท างานไมใหทบซอนกบต าแหนงเสา และปรบพนทการท างานใหสอดคลองกบทางเขา-ออก ดงรปท 4.5

79

รปท 4.5 ผงโรงงานแบบ C แผนภาพการไหล และพนทวาง

80

จากรปท 4.5 พนทการท างานถกจดต าแหนงตามแผนภาพความสมพนธเนอทและเหตผลความสมพนธท าใหเกดความสะดวกรวดเรวในการท างาน เสนการไหลวสดในกระบวนการเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหลตดกน และการไหลยอนกลบท าใหลดการรอคอยและปองกนการเกดอบตเหตจากการท างาน มการก าหนดทางเดนกวาง 1.5 เมตรจากดานหลงโรงงาน(ทางเดนเขา-ออกของพนกงาน)เปนแนวเสนตรงตามแนวเสาไปจนถงดานหนาโรงงาน มทางเดนแยกออกไปทางพนทเครองตด-1 เพอความสะดวกในการเขาถงและซอมบ ารง และมทางแยกออกมาทางถนนเพอความสะดวกในการเดนเขาออก พนทจดเกบ Coil เหลกแผนและพนทตด-1ในสวนของเครอง Uncoil1,2 พนท.Shipping-1.อยภายใตพนทการท างานของเครนตามขอจ ากดของการปรบจดผงโรงงานท าใหสะดวกตอการท างาน พนทจดเกบ Coil เหลกแผนอยใกลกบพนทวาด+ตด(มอ) ท าใหสะดวกตอการเคลอนยาย Coil เหลกแผน พนทประกอบอยตดกบพนทหมฉนวน ท าใหสะดวกในการใชคนรวมกน พนทหมฉนวนซงเปนพนทท างานสดทายอยใกลกบทางออกดานขางโรงงานท าใหสะดวกในการเคลอนยาย FG.ไปเกบทคลง พนท .Shipping-1.อยใกลทางเขา-ออกดานหนาโรงงาน ท าใหรถบรรทกของ Supplier ทมาสง Coil เหลกแผน เขา-ออกไดสะดวก

จากรปท 4.5 การวดประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ C จะพจารณาพนทวางทไมอยในเสนทางการไหลของวสดและจะตองมขนาดเพยงพอส าหรบวางวสดระหวางกระบวนการผลตหรอเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต

ตารางท 4.7 รายละเอยดพนทวางผงโรงงานแบบ C

รายการพนทวาง ขนาดกวางxยาว (เมตร) ปรมาณพนท (ตารางเมตร) พนทวาง-1 2.5x5.6 14 พนทวาง-2 4.3x6.2 26.66 พนทวาง-3 1.8*7.7 13.86 พนทวาง-4 - 68.5 พนทวาง-5 3.8x23.8 90.44 พนทวาง-6 3.6x8.4 30.24 พนทวาง-7 - 21.47

รวม 265.17

81

จากตารางท 4.7 แสดงประสทธภาพการใชพนทของผงโรงงานแบบ.C.โดยม.7.พนทวาง ปรมาณพนทรวม.265.17.ตารางเมตร.เพอใชรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการ(Work in Process) กรณมค าสงผลตมากเปนพเศษท าใหพนทท างานปกตของแตละแผนกอาจไมเพยงพอหรอรองรบการวางเครองจกรทจะซอเพมเตมในอนาคต.พนทวาง-1.มขนาด 2.5x5.6 เมตร.(ปรมาณพนท 14 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทพบ-3และพนทหมฉนวน พนทวาง-2 มขนาด 4.3x6.2 เมตร (ปรมาณพนท 26.66 ตารางเมตร).เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทรดหนาแปลน.หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดกลาง พนทวาง-3.มขนาด 1.8x7.7 เมตร.(ปรมาณพนท.13.86.ตารางเมตร).เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทพบ-1 และพบ-2 พนทวาง-4 มปรมาณพนท 68.5 ตารางเมตร เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการของพนทพบ -2 หรอรองรบการวางเครองจกรขนาดใหญ พนทวาง-5 มขนาด 3.8x23.8 เมตร (ปรมาณพนท.90.44.ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบรองรบการวางเครองจกรขนาดใหญ พนทวาง-6.มขนาด 3.6x8.4.เมตร (ปรมาณพนท 30.24 ตารางเมตร) เหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางผลตของพนททาสหรอรองรบการวางเครองจกรขนาดกลางได พนทวาง-7 มปรมาณพนท 21.47 ตารางเมตรเหมาะส าหรบรองรบการวางวสดระหวางผลตของพนททาส หรอวางเครองจกรขนาดเลก การวดระยะทางการไหลวตถดบของกระบวนการผลตทง 4 กลมในผงโรงงานแบบ C จะวดตงแตจดทรถบรรทกวตถดบ Coil เหลกแผน ผานเขามาในเขตโรงงานและใชเครนยกลงพนทจดเกบ วตถดบไหลผานกระบวนการของแผนกตางๆ จนออกมาเปนผลตภณฑส าเรจรปและเคลอนยายไปจดเกบทคลง FG-3 ดงตารางท 4.8 ตารางท 4.8 ระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ C

กระบวนการผลต ปรมาณการผลต

(เปอรเซนต) ระยะทางการไหลวสด

(เมตร) กลม A (ทอตรง) 50% 74.60 กลม B (ทองอ) 18% 75.35 กลม C (ทอสามทาง,S) 22% 78.32 กลม D (ทอลดขนาด) 10% 76.17

82

จากตารางท 4.8 แสดงระยะทางการไหลวสดในกระบวนการของผงโรงงานแบบ B ระยะทางการไหลของกระบวนการผลตทง 4 กลมคอนขางใกลเคยงกน โดกระบวนการผลตกลม A (ทอตรง) ซงมปรมาณการผลตคดเปนสดสวน 50% มระยะทางการไหลวสด 74.60 เมตร กระบวนการผลตกลม B (ทองอ) ปรมาณการผลต 18% มระยะทางการไหลวสด 75.35 เมตร กระบวนการผลตกลม C.(ทอสามทาง ,S) ปรมาณการผลต 22%.มระยะทางการไหลวสด 78.32.เมตร และกระบวนการผลตกลม D (ทอลดขนาด) ปรมาณการผลต 10% มระยะทางการไหลวสดเทากบ 76.17 เมตร การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ .C.จะพจารณาจากคาแรงซงประกอบดวย คาแรงในการเคลอนยายเครองจกร คาแรงในการตดตงอปกรณ คาปรบตงเครองจกรและพจารณาคาอปกรณซงประกอบดวย สายไฟ ตวครอบสายไฟ ตวยดฐานเครองจกร ซงจะแปรผนตามระยะทางการเคลอนยายเครองจกร โดยยกเวนการพจารณาคาใชจายการเคลอนยายเครองจกรทมน าหนกเบาหรอมลอ ซงสะดวกในการเคลอนยายและใชเวลาไมนาน ดงตารางท 4.9 ตารางท 4.9 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ C

เครองจกร ระยะทาง(m) คาแรง คาอปกรณ

คาใชจายรวม

ชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) 3.7 5,920 3,330 9,250 เครองตด-2 (Manual) 38.08 4,570 4,570 เครองพบ-1 3.3 2,640 990 3,630 เครองพบ-2 (Manual) 2.29 229 229 เครองพบ-3 (Manual) 22.74 2,274 2,274

รวม 15,633 4,320 19,953 จากตารางท 4.9 การประเมนคาใชจายในการเคลอนยายของผงโรงงานแบบ C มคาใชจายรวมในการเคลอนยายเทากบ 19,953 บาท ประกอบดวย การเคลอนยายชดเครองตด-1 (รวมเครอง Uncoil-1,2) เทากบ 9,250 บาท และเครองพบ-1 เทากบ 3,630 บาท มคาใชจายรวมทคอนขางสง มาจากคาแรงในการเคลอนยายตวเครองจกรทมน าหนกมาก คาปรบตงเครองจกร คาแรงการตดตงอปกณและคาอปกรณยดฐานเครอง สายไฟ ตวครอบสายไฟทตองตดตงตามระยะทางการเคลอนยาย การเคลอนยายเครองตด-2 (Manual) เทากบ 4,570 บาท มาจากคาแรงการเคลอนยาย

83

เครองจกรเปนระยะทาง 38.08 เมตร การเคลอนยายเครองพบ-2 (Manual) เทากบ 229 บาท มาจากคาแรงการเคลอนยายเครองจกรเปนระยะทาง .2.29.เมตร.การเคลอนยายเครองพบ-3.(Manual) เทากบ 2,274 บาท มาจากคาแรงการเคลอนยายเครองจกรเปนระยะทาง 22.74 เมตร

4.4 การเลอกผงโรงงานโดยใชกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห

การเลอกผงโรงงานในการปรบปรงโดยใชกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห(Analytic hierarchy.process:.AHP.).จะพจารณา.4.ปจจย.ประกอบดวย.การไหลของวสดมประสทธภาพ ระยะทางการเคลอนยายวสด คาใชจายในการปรบปรง และประสทธภาพการใชพนท โดยใหคาน าหนกแตละปจจย และเปรยบเทยบคาน าหนกของผงโรงงานทง 3 แบบภายใตการพจารณาแตละปจจย จากการท าแบบสอบถามผบรหารในการการเปรยบเทยบความส าคญเปนค และน ามาวเคราะหเพอเลอกผงโรงงานในการปรบปรงโดยโปรแกรม Expert Choice ปจจยในการพจารณาเลอกผงโรงงานในการปรบปรงเลอก

1.การไหลของวสดมประสทธภาพ คอ การไหลของวสดเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหลยอนกลบ และตดกน เพอความเปนระเบยบ และปองกนการเกดอบตเหต

2.ระยะทางการเคลอนยาย คอ ระยะทางการไหลของวตถดบตลอดกระบวนการผลตของผลตภณฑทง 4 กลม ตงแตวตถดบเขามาในโรงงาน ผานกระบวนการผลต จนถงจดเกบทคลง FG

3.คาใชจายในการเคลอนยาย คอ การประเมนคาใชจายทจะเกดขนเมอมการเคลอนยายเครองจกร ประกอบดวยคาแรงในการเคลอนยาย และคาอปกรณทตองตดตงเพมเตม เชน อปกรณยดฐานเครองจกรและอปกรณไฟฟา

4.ประสทธภาพการใชพนท คอ การวางผงโรงงานโดยลดพนทวางทไมจ าเปน เพอเพมพนทวางทใชงานได เชน เพอรองรบการวางเครองจกรเพมเตม เพอวางวสดระหวางกระบวนการผลต(WIP) หากพนทการท างานปกตไมเพยงพอ

4.4.1 ผลการตอบแบบสอบถามความคดเหนผบรหาร การท าแบบสอบถามเปนแบบ Expert คอการสอบถามกบผทมประสบการณโดยตรง

จงไมตองค านวณหาจ านวนกลมตวอยาง ( คา n) ตามวธการสมตวอยางประชากรโดยใชตวแบบการก าหนดกลมตวอยาง

ผลการตอบแบบสอบถามจะแบงเปนสองสวนคอผลแบบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยในการเลอกผงโรงงานเพอวเคราะหหาคาน าหนกแตละปจจย และผลแบบสอบถามการเปรยบเทยบผงโรงงานภายใตการพจารณาแตละปจจยเพอวเคราะห

84

หาคาน าหนกผงโรงงานในแตละปจจย ซงจะน ามาสผลการวเคราะหหาผงโรงงานทดทสดเมอพจารณาทง 4 ปจจย

ตารางท 4.10 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยในการเลอกผงโรงงาน

ปจจยแรก คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ปจจยหลง ปจจยแรกมความส าคญมากกวาปจจยหลงในระดบ

เทากน

ปจจยหลงมความส าคญมากกวาปจจยแรกในระดบ

การไหลของวสดมประสทธภาพ

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 ระยะทางการเคลอนยาย

การไหลของวสดมประสทธภาพ

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 คาใชจายในการเคลอนยาย

การไหลของวสดมประสทธภาพ

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

ระยะทางการเคลอนยายวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 คาใชจายในการเคลอนยาย

ระยะทางการเคลอนยายวสด

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

คาใชจายในการเคลอนยาย

9 8 7 6 5 4 3 2 1

2 3 4 5 6 7 8 9 ประสทธภาพการใชพนท

จากตารางท 4.10 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจยในการเลอกผงโรงงาน ผตอบแบบถอบถามใหความส าคญกบปจจยระยะทางการเคลอนยายมากกวาปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพในระดบ.“มความส าคญเทากนถงมความส าคญมากกวาพอประมาณ”.(ระดบ 2).ใหความส าคญกบปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาปจจยคาใชจายในการเคลอนยายในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณถงมความส าคญมากกวาอยางเดนชด”.(ระดบ 4).ใหความส าคญกบปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาปจจยประสทธภาพการใชพนทในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ”.(ระดบ 3).ใหความส าคญกบปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาปจจยคาใชจายในการเคลอนยายในระดบ “มความส าคญมากกวาอยางเดนชด”.(ระดบ 5).ใหความส าคญกบปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาปจจยประสทธภาพการใชพนทในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ”.(ระดบ 3).ให

85

ความส าคญกบปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาปจจยคาใชจายในการเคลอนยายในระดบ “มความส าคญเทากนถงมความส าคญมากกวาพอประมาณ” (ระดบ 2)

2. แบบสอบถามการเปรยบเทยบผงโรงงานภายใตการพจารณาปจจย

ตารางท 4.11 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพ

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาผงโรงงานหลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาผงโรงงานแรกในระดบ

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

จากตารางท 4.11 ผลแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณาปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพ ผบรหารใหความเหนวาผงโรงงาน B มคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาผงโรงงาน .A.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ” (ระดบ 3) ผงโรงงาน C มคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพมากกวาผงโรงงาน A ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ” (ระดบ 3) และผงโรงงาน B มคะแนนดานปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพเทากนกบผงโรงงาน.A

ตารางท 4.12 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสด

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนนดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาผงโรงงานหลงในระดบ

เทา กน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมากกวาผงโรงงานแรกในระดบ

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

86

จากตารางท 4.12 ผลแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณาปจจยระยะทางการเคลอนยายวสด ผบรหารใหความเหนวาผงโรงงานแบบ B มคะแนนดานปจจยระยะทางการการเคลอนยายวสดมากวาผงโรงงานแบบ .A.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณถงมความส าคญมากกวาอยางเดนชด” (ระดบ 4) ผงโรงงานแบบ C มคะแนนดานปจจยระยะทางการการเคลอนยายวสดมากกวาผงโรงงานแบบ .A.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณถงมความส าคญมากกวาอยางเดนชด” (ระดบ 4) และผงโรงงานแบบ B มคะแนนดานปจจยระยะทางการการเคลอนยายวสดเทากนกบผงโรงงานแบบ.C

ตารางท 4.13 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยาย

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงานหลงในระดบ

เทา กน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงานแรกในระดบ

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

จากตารางท 4.13 ผลแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณา

ปจจยคาใชจายในการเคลอนยาย ผบรหารใหความเหนวาผงโรงงาน.A.มคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงาน .B.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณถงมความส าคญมากกวาอยางเดนชด”.(ระดบ 4).ผงโรงงาน.A.มคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงาน .C.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ”.(ระดบ 3).ผงโรงงาน.C.มคะแนนดานปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมากกวาผงโรงงาน .B.ในระดบ “มความส าคญเทากนถงมความส าคญมากกวาพอประมาณ” (ระดบ 2)

87

ตารางท 4.14 ผลการตอบแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนท

ผงโรงงานแรก

คามาตรฐานของการเปรยบเทยบ

ผงโรงงานหลง ผงโรงงานแรกมคะแนน

ดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน

หลงในระดบ

เทากน

ผงโรงงานหลงมคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน

แรกในระดบ ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ B

ผงโรงงานแบบ A 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

ผงโรงงานแบบ B 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ผงโรงงานแบบ C

จากตารางท 4.14 ผลแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานภายใตการพจารณา

ดานปจจยประสทธภาพการใชพนท.ผบรหารใหความเหนวาผงโรงงาน.B.มคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน.A.ในระดบ “มความส าคญมากกวาอยางเดนชดมาก” (ระดบ 7).ผงโรงงาน.C.มคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน .A.ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณถงมความส าคญมากกวาอยางเดนชด”.(ระดบ 4).และผบรหารใหความเหนวาผงโรงงาน.B.มคะแนนดานปจจยประสทธภาพการใชพนทมากกวาผงโรงงาน C ในระดบ “มความส าคญมากกวาพอประมาณ” (ระดบ 3) 4.4.2 กระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห และผลวเคราะหโดยใชโปรแกรม Expert Choice

เมอไดผลการส ารวจขอมลจากแบบสอบถามผบรหาร ในการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญปจจย และแบบสอบถามการเปรยบเทยบคะแนนผงโรงงานทางเลอกภายใตการพจารณาแตละปจจย จงน ามาวเคราะหหาผงโรงงานทดทสดโดยใชโปรแกรม Expert Choice ซงขอมลทยอมรบไดจะตองมผลวเคราะหคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ไมเกน 0.1 หรอ 10% เพอความนาเชอถอ

ขนตอนการใชโปรแกรม 1.ลงโปรแกรม Expert Choice จากนนเปดโปรแกรมขนมา สรางโมเดลใหมโดยเลอก

“Create New Modal” และเลอก “Direct” กด Ok จากนนตงชอและทเกบไฟล

88

รปท 4.6 แสดงการสรางโมเดลใหม

รปท 4.7 แสดงการตงชอและก าหนดทเกบไฟล

2.ท าการก าหนดเปาหมายในการวเคราะหคอการเลอกผงโรงงานทดทสดในทนตงชอวา “Select the Best Layout”

89

รปท 4.8 แสดงการก าหนดเปาหมาย

3.สรางปจจยในการเลอกผงโรงงานโดยคลกซายท .“Goal:Select.the.Best.Layout” และ เ ล อกท .“Insert.Child.of.Current.Node”.จากน นต ง ช อท ง .4.ป จจ ย .โดยก าหนดป จจ ยประสทธภาพการไหลวสดแทนดวย “Efficient Material Flow”, ปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดแทนดวย.“Material Flow Distance”,.ปจจยคาใชจายในการเคลอนยายแทนดวย “Moving Cost”, ปจจยประสทธภาพการใชพนทแทนดวย “Space Available”

รปท 4.9 แสดงขนตอนการสรางปจจยในการเลอกผงโรงงาน

90

รปท 4.10 แสดงขนตอนการสรางปจจยในการเลอกผงโรงงานเสรจสมบรณ

4.เลอกรปแบบในการใหคาน าหนกโดยคลกท.“Assessment”.แลวเลอก.“Set Mode” จะปรากฏหน าต า ง .“Set.Comparison.Mode”.ช อ ง .“Comparison.Mode”.เ ล อก .“Verbal”.(การประเมนโดยใชค าพด).,.ชอง.“Type”.เลอก.“Importance”.(น าหนกความส าคญ).เนองจากผจดท าพจารณาเปรยบเทยบปจจยโดยใหคาน าหนกความส าคญวาปจจยใดมน าหนกมากกวา นอยกวาหรอเทากบปจจยใด

รปท 4.11 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการใหคาน าหนกปจจย

5.เปรยบเทยบหาคาน าหนกระดบความส าคญของแตละปจจยทละค โดยคลกท “Assessment”.เลอก .“Questionnaire”.(รปแบบส าหรบแบบสอบถาม ).จากนนกรอกขอมลจากแบบสอบถามแลวคลกท.“Calculate”.เพอแสดงผลการค านวณคาน าหนกแตละปจจย โดยผลการ

91

วเคราะหคาความไมสอดคลอง.(Inconsistency).ทยอมรบไดตองไมเกน.0.1.หรอ.10%.เพอความนาเชอถอของขอมลจากแบบสอบถาม

รปท 4.12 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการเปรยบเทยบหาคาน าหนกระดบความส าคญ

รปท 4.13 แสดงการกรอกขอมลเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญทละคจากแบบสอบถาม

92

รปท 4.14 แสดงผลการค านวณคาน าหนกแตละปจจยและคาความไมสอดคลอง(Inconsistency) จากรปท แสดงผลการวเคราะหคาความไมสอดคลอง(Inconsistency) ของขอมลจากแบบสอบถามเทากบ 0.02.หรอ.2%.ซงไมเกน.10%.อยในเกณฑทยอมรบไดถอวาขอมลจากแบบสอบถามมความนาเชอถอ ผลการวเคราะหคาน าหนก ปจจยทมความส าคญทสดคอปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดมคาน าหนกเทากบ .0.469.หรอ 46.9% สวนปจจยการไหลของวสดมประสทธภาพเทากบ 0.315 หรอ 31.5% ปจจยคาใชจายในการเคลอนยายเทากบ 0.079.หรอ 7.9% ปจจยประสทธภาพการใชพนทเทากบ 0.137 หรอ 13.7% 6.เพมตวเลอกในทนคอผงโรงงานทง 3 แบบโดยคลกทปม “Add Alternative” จากนนตงชอผงโรงงานวา “Layout A” แทนผงโรงงานแบบ A ,“Layout B” แทนผงโรงงานแบบ B ,“Layout C” แทนผงโรงงานแบบ C

93

รปท 4.15 แสดงขนตอนการเพมตวเลอก

รปท 4.16 แสดงขนตอนการตงชอผงโรงงานตวเลอก

รปท 4.17 แสดงการเพมผงโรงงานตวเลอกเสรจสน

94

7.เปรยบเทยบคาน าหนกระดบความส าคญผงโรงงานตวเลอกเปนคภายใตการพจารณาแตละปจจย โดยคลกเลอกทปจจย จากนนคลก “Assessment” เลอก “Questionnaire” กรอกขอมลจากแบบสอบถามและคลกท “Calculate” เพอแสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอก โดยผลการวเคราะหทยอมรบไดตองมคาความไมสอดคลอง.(Inconsistency).ไมเกน.0.1.หรอ.10%.เพอความนาเชอถอของขอมล

รปท 4.18 แสดงขนตอนการเลอกปจจยประสทธภาพการไหลวสด “Efficient Flow Material”

รปท 4.19 แสดงขนตอนการเลอกรปแบบการเปรยบเทยบหาคาน าหนกระดบความส าคญ

95

รปท 4.20 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม

รปท 4.21 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการไหลวสด

96

จากรปท 4.21 ผลค านวณการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญผงโรงงานตวเลอกเปนคภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการไหลวสด ผงโรงงาน A มคาน าหนกในปจจยนนอยทสดคอเทากบ 0.134 หรอ 13.4% สวนผงโรงงาน B และผงโรงงาน C มคาน าหนกเทากนคอ 0.429 หรอ 42.9%.โดยผลการวเคราะหคาความไมสอดคลอง .(Inconsistency).เทากบ.0.ดงนนขอมลมความนาเชอถอ

รปท 4.22 แสดงขนตอนการเลอกปจจยระยะทางการไหลวสด “Material Flow Distance”

รปท 4.23 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม

97

รปท 4.24 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยระยะทางการไหลวสด

จากรปท 4.24 ผลค านวณการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญผงโรงงานตวเลอกเปนค

ภายใตการพจารณาปจจยระยะทางการไหลวสด ผงโรงงาน A มคาน าหนกในปจจยนนอยทสดคอ 0.111.หรอ.11.1%.สวนผงโรงงาน.B.และ.C.มคาน าหนกเทากนคอ .0.444.หรอ.44.4%.โดยมคาความไมสอดคลอง(Inconsistency) เทากบ 0 ดงนนขอมลมความนาเชอถอ

รปท 4.25 แสดงขนตอนการเลอกปจจยตนทนการเคลอนยาย “Moving Costs”

98

รปท 4.26 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม

รปท 4.27 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง (Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยตนทนการเคลอนยาย

99

จากรปท 4.27 ผลค านวณการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญผงโรงงานตวเลอกเปนคภายใตการพจารณาปจจยตนทนการเคลอนยาย ผงโรงงาน .A.มคาน าหนกในปจจยนมากทสดคอเทากบ.0.625.หรอ.62.5%.ผงโรงงาน.B.มคาน าหนกนอยทสดคอเทากบ.0.136.หรอ.13.6 %.และผงโรงงาน.C.มคาน าหนกเทากบ .0.238.หรอ.23.8%.โดยผลการวเคราะหคาความไมสอดคลอง(Inconsistency).มคาเทากบ .0.02.หรอ .2%.ไมเกน .10%.อยในเกณฑทยอมรบไดดงนนผลการวเคราะหมความนาเชอถอ

รปท 4.28 แสดงขนตอนการเลอกปจจยประสทธภาพการใชพนท “Space Available”

รปท 4.29 แสดงขนตอนการกรอกขอมลจากแบบสอบถาม

100

รปท 4.30 แสดงผลการค านวณคาน าหนกผงโรงงานตวเลอกและคาความไมสอดคลอง …………(Inconsistency) ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการใชพนท

จากรปท 4.30 ผลค านวณการเปรยบเทยบคาน าหนกความส าคญผงโรงงานตวเลอกเปนค

ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการใชพนท ผงโงงาน A มคาน าหนกในปจจยนนอยทสดคอเทากบ 0.079 หรอ 7.9% ผงโรงงาน B มคาน าหนกมากทสดคอเทากบ 0.659 หรอ 65.9% สวนผงโรงงาน C มคาน าหนกเทากบ 0.236 หรอ 2.36% โดยมผลวเคราะหคาความไมสอดคลอง(Inconsistency) เทากบ 0.03 หรอ 3% ไมเกน 10% อยในเกณฑทยอมรบไดดงนนผลการวเคราะหมความนาเชอถอ

8.แสดงผลการวเคราะหผงโรงงานทางเลอกทดทสดภายใตการพจารณาทง 4 ปจจย โดย

คลกเลอกท “Goal:Select the Best Layout” และคลกทปม “Synthesis Results”

101

รปท 4.31 แสดงขนตอนการคลกเลอกท “Goal:Select the Best Layout”

รปท 4.32 แสดงขนตอนการคลกทปม “Synthesis Results”

102

รปท 4.33 แสดงผลการวเคราะหผงโรงงานทางเลอกทดทสดภายใตการพจารณาทง 4 ปจจยและคาo.…..ความไมสอดคลองโดยรวม (Overall Inconsistency)

จากรปท 4.31 แสดงผลการวเคราะหคาน าหนกผงโรงงานทดทสดภายใตการพจารณาทง 4 ปจจย คอผงโรงงาน B โดยมคาน าหนกเทากบ 0.436 หรอ 43.6% รองลงมาคอผงโรงงาน C มคาน าหนกเทากบ 0.416 หรอ 41.6% และผงโรงงาน A มคาน าหนกนอยทสดคอเทากบ 0.148 หรอ 14.8% โดยมคาความไมสอดคลองรวม (Overall Inconsistency) เทากบ 0.02 หรอ 3% ไมเกน 10% อยในเกณฑทยอมรบไดดงนนผลการวเคราะหมความนาเชอถอ

103

4.5 สรป จากผลการวเคราะหผงโรงงานตวเลอกเพอใชในการปรบปรง ภายใตการพจารณาปจจยประสทธภาพการไหลวสด ระยะทางการไหลวสด ตนทนการเคลอนยาย และประสทธภาพการใชพนท ตามหลกกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห .(Analytic.Hierarchy.process:.AHP).โดยใชโปรแกรม.Expert.Choice.ไดผลการวเคราะหผงโรงงานแบบ.B.คอผงโรงงานทดทสด.เพราะผงโรงงานแบบ.B.มพนทวางมากกวาผงโรงงานทางเลอกทงสองแบบอยางชดเจน .โดยมผลการปรบปรงดงน

1. การเปรยบเทยบผงโรงงานและประสทธภาพการไหลหลงปรบปรง

รปท 4.34 ผงโรงงานปจจบน

รปท 4.35 ผงโรงงานทใชปรบปรง

104

จากรปท 4.34 และ 4.35 ผงโรงงานทใชปรบปรงสามารถแกปญหาการไหลตดกน การไหลยอนกลบของวสดในกระบวนการผลต พนทการท างานททบซอนกนของผงโรงงานปจจบน ท าใหลดการรอคอยและลดโอกาสการเกดอบตเหตจากเคลอนยายวสดระหวากระบวนการผลต.มการก าหนดทางเดนทชดเจน ท าใหพนกงานพนกงานเดนเขา-ออกสะดวกขน

2.การเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดหลงปรบปรง

ตารางท 4.15 แสดงการเปรยบเทยบระยะทางการไหลวสดผงโรงงานทใชปรบปรง

กระบวนการ ปรมาณ การผลต

ระยะทางการไหลวสดผงปจจบน(เมตร)

ระยะทางการไหลวสดผงทใชปรบปรง(เมตร)

ผลตาง(เมตร)

กลม A ทอตรง 50% 84.69 74.87 -9.82 กลม B ทองอ 18% 122.86 76.34 -46.51 กลม C ทอสามทาง,S 22% 134.04 77.49 -56.55 กลม D ทอลดขนาด 10% 102.27 75.46 -26.81

จากตาราง 4.15 ผงโรงงานในการปรบปรงสามารถลดระยะทางการไหลว สดของกระบวนการผลตกลมทอตรง .ซงมปรมาณการผลตมากทสดคดเปน.50%.ไดเทากบ.9.82.เมตร กระบวนการผลตกลมทองอ ซงมกระบวนการผลตคดเปน.18%.ไดเทากบ.46.51.เมตร กระบวนการผลตกลมทอสามทางและทอ .S.ซ งมป รมาณการผลตคดเปน .22%.ได เท ากบ .56.55.เมตร กระบวนการผลตกลมทอลดขนาดซงมปรมาณการผลตคดเปน 10% ไดเทากบ 26.81 เมตร ท าใหลดเวลาน า (Lead Time)ในกระบวนการผลตแตละกลมผลตภณฑ

3.การเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพนทหลงปรบปรง

ตารางท 4.16 แสดงการเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพนทผงโรงงานทใชปรบปรง

รายละเอยด กอนปรบปรง หลงปรบปรง ผลตาง รอยละผลตาง

พนทวางผงโรงงาน (ตารางเมตร) 169.08 310.88 141.8 83.86 ระยะทางกระบวนการผลตทอตรง (เมตร)

84.69 74.87 9.82 11.59

จ านวนจดตดการไหลของวสด (จด) 1 - 1 100

105

จากตารางท 4.16 หลงการปรบปรงผงโรงงาน ในดานประสทธภาพการใชพนทสามารถเพมพนทวางจากเดมทมอย 169.08 ตารางเมตร เพมขนเปน 310.88 ตารางเมตร เพมขนรอยละ 83.86 ท าใหสามารถรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการ (WIP) กรณพนทการท างานปกตไมเพยงพอหรอรองรบการวางเครองจกรในอนาคตไดมากขน สามารถลดระยะทางกระบวนการผลตทอตรงซงเปนผลตภณฑทมปรมาณการผลตมากทสดจากเดม 84.69 เมตร ลดลงเปน 74.87 เมตร ลดลงรอยละ 11.59 ท าใหการเคลอนยายวสดใชเวลานอยลง และสามารถแกปญหาจดตดการไหลของวสดของผงโรงงานปจจบนทมอย 1 จด ท าใหลดการรอคอยและโอกาสการเกดอบตเหตจากการเคลอนยายวสดชนกน

106

บทท 5

สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ ในการศกษาครงนเปนการศกษาเพอการปรบปรงผงโรงงานผลต.Duct.Air.ตามหลกการวางผงโรงงานอยางมระบบ.Systematic.Layout.Planning.(SLP).โดยใชทฤษฎการศกษาการท างาน Work Study ศกษากระบวนการผลต และวเคราะหความส าพนธผงโรงงานปจจบน เพอพฒนาผงโรงงานทางเลอก 3 ผง จากนนจงเลอกผงโรงงานเพอใชปรบปรงตามเทคนคกระบวนการล าดบขนเชงว เคราะห .Analytic.Hierarchy.Process.(AHP).โดยพจารณาปจจยในการเลอกผ งโรงงานประกอบดวย ประสทธภาพการไหลวสด คาใชจายในการเคลอนยาย ระยะทางการเคลอนยาย และประสทธภาพการใชพนท ผานการใชโปรแกรม.Expert.Choice.หากโรงงานมการวางผงทดขนยอมสงผลดตอการผลตขององคกรท าใหสามารถตอบสนองความตองการไดรวดเรวขนโดยมตนทนการผลตทลดลง 5.1 สรปผลการศกษา

จากการศกษาสภาพทวไป และใชเครองมอวเคราะหกระบวนการผลตของผงโรงงานปจจบน พบปญหาความไมสะดวกในการเดนเขา-ออกในโรงงาน การไหลวสดตดกนและยอนกลบในกระบวนการผลต พนทการท างานมดารทบซอนกน ผศกษามความเหนวาปญหาทพบสามารถแกไขไดและระยะทางการไหลวสดสามารถลดลงไดโดยการปรบปรงผงโรงงานใหม ผศกษาไดพฒนาผงโรงงานเพอเปนทางเลอกในการปรบปรงขนมา .3.ผงโรงงานโดยค านงถงแนวทางในการแกปญหาและขอจ ากดในการวางผงโรงงาน ตามหลกการวางผงโรงงานอยางมระบบ Systematic Layout Planning (SLP)

จากนนไดออกแบบสอบถามขอมลโดยการสมภาษณผบรหารของบรษทกรณศกษาเพอเลอกผงโรงงานในการปรบปรงตามเทคนคกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห Analytic Hierarchy Process (AHP) โดยก าหนด 4 ปจจยในการเลอกผงโรงงานดงน

1.ประสทธภาพการไหลวสด คอ การไหลของวสดเปนไปในทศทางเดยวกน ไมมการไหลยอนกลบ และตดกน เพอความเปนระเบยบ และปองกนการเกดอบตเหต

2.ระยะทางการเคลอนยายวสด คอ ระยะทางการไหลของวตถดบตลอดกระบวนการผลตของผลตภณฑทง 4 กลม ตงแตวตถดบเขามาในโรงงาน ผานกระบวนการผลต จนถงจดเกบทคลง FG

107

3.คาใชจายในการเคลอนยาย คอ การประเมนคาใชจายทจะเกดขนเมอมการเคลอนยายเครองจกร ประกอบดวยคาแรงในการเคลอนยาย และคาอปกรณทตองตดตงเพมเตม เชน อปกรณยดฐานเครองจกรและอปกรณไฟฟา

4.ประสทธภาพการใชพนท คอ การวางผงโรงงานโดยลดพนทวางทไมจ าเปน เพอเพมพนทวางทใชงานได เชน เพอรองรบการวางเครองจกรเพมเตม เพอวางวสดระหวางกระบวนการผลต (WIP) หากพนทการท างานปกตไมเพยงพอ ผลจากการน าทง 4 ปจจยมาวเคราะหโดยใชวธการเปรยบเทยบทละค และค านวณน าหนกออกมาท าใหทราบวาผบรหารของบรษทกรณศกษาใหความส าคญกบปจจยระยะทางการเคลอนยายวสดเปนอนดบหนงโดยมคาน าหนกเทากบ 46.9% อนดบสองคอปจจยประสทธภาพการไหลวสดมคาน าหนกเทากบ 31.5% อนดบสามคอปจจยประสทธภาพการใชพนทมคาน าหนกเทากบ 13.7% และอนดบสดทายคอปจจยคาใชจายในการเคลอนยายมคาน าหนกเทากบ .7.9%.และไดผลการวเคราะหผงโรงงานทางเลอกทดทสดเพอใชในการปรบปรงภายใตการการพจารณาทง 4 ปจจย ผงโรงงานแบบ .B.มคาน าหนกเทากบ .43.6%.ผงโรงงานแบบ .C.มคาน าหนกเทากบ .41.6%.และโรงงานแบบ A มคาน าหนกเทากบ 14.8% จากผลการศกษาผงโรงงานทถกเลอกใชในการปรบปรงคอผงโรงงานแบบ B โดยผลการปรบปรงในดานปจจยประสทธภาพการไหลวสด สามารถแกปญหาการไหลยอนกลบของวสดและการไหลตดกนซงมอย 1 จด ในดานระยะทางการเคลอนยายวสดสามารถลดระยะทางการไหลวสดของกระบวนการผลตทอตรงซงมปรมาณการผลตมากทสดจาก 84.69 เมตร ลดลงเปน 74.87 เมตร ลดลงคดเปนรอยละ 11.59 และในดานประสทธภาพการใชพนทสามารถเพมพนทวางจากเดม 169.08ตารางเมตร เปน 310.88 ตารางเมตร เพมขนคดเปนรอยละ 83.86 ท าใหสามารถรองรบการวางวสดระหวางกระบวนการ.(WIP).กรณพนทการท างานปกตไมเพยงพอหรอรองรบการวางเครองจกรในอนาคตไดมากขน 5.2 ขอเสนอแนะ 5.2.1 การศกษาเพอปรบปรงผงโรงงานครงน เปนการเลอกกลมผลตภณฑหลกมาศกษากระบวนการผลตโดยคดจากปรมาณการผลต ณ ชวงเวลาทผานมา ซงในอนาคตปรมาณการผลตอาจมการเปลยนแปลงตามนโยบายและสถานการณทางเศรษฐกจของบรษทหรอเทคโนโลยวสดและการผลต ซงอาจท าใหกลมผลตภณฑหลกไมใชกลมปจจบน จงตองมการตดตามปรมาณการผลตเพอน ามาพจารณาการปรบปรงผงโรงงานอยางสม าเสมอ

108

5.2.2 การปรบปรงผงโรงงานทมผลกระทบกบระบบสนบสนนการผลต ยกตวอยางกรณการเคลอนยายต าแหนงเครองจกรทใชระบบลม (Air Compressor) จะตองมการค านวณและตงคาเครองอดลม ใหมเพอใหความดนลมมเพยงพอในระบบทอ และกรณททมการเคลอนยายเครองจกรทใชระบบไอน า (Stream System) จะตองมการค านวณและตงคาเครองก าเนดไอน า (Boiler) ใหมเชนเดยวกนเพอใหมความดนไอน าเพยงพอในระบบ 5.2.3 เพอลดความยงยากในการจดพนทการท างาน ควรเรมจดพนทคทมระดบความสมพนธกนมากใหอยใกลกนกอน จากนนจงจดพนการท างานของคทมระดบความสมพนธรองลงมา 5.2.4 ผทจะท าแบบสอบถามจะตองเปนผทมความเชยวชาญหรออยในระดบทมอ านาจตดสนใจในการปรบปรงผงโรงงานเชน ผจดการหรอผบรหาร 5.2.5 การสอบถามความคดเหนโดยใชแบบสอบถามเพอน ามาวเคราะหโดยโปรแกรม Expert Choice จะตองอธบายถงความหมายของแตละปจจยและผงโรงงานทางเลอกในการปรบปรงแตละแบบอยางละเอยด 5.2.6 กรณทไมใชการสอบถามผเชยวชาญ (Expert) จะใชวธการสมตวอยางประชากรโดยใชตวแบบการก าหนดกลมตวอยาง กรณทราบขนาดของประชากร โดยใชสตรค านวณของ (Taro Yamane, 1973) ดงน

เมอ n = จ านวนกลมตวอยาง N = จ านวนประชากร e = คาความคลาดเคลอน

เมอก าหนดใหระดบความคลาดเคลอนของชดขอมลกลมตวอยางอยท 95% และก าหนดคาความคลาดเคลอนจากการสมตวอยาง (e) เทากบหรอไมเกน 10% เพอความนาเชอถอของขอมล

109

บรรณานกรม

ภาษาไทย

หนงสอ ประจวบ กลอมจตร. (2555). การออกแบบโรงงานอตสาหกรรมเพอเพมผลผลตและ

ความปลอดภย. กรงเทพฯ: ว.พรนท(1991). วจตร ตณฑสทธ และคณะ. (2550). การศกษาการท างาน (พมพครงท 9). กรงเทพฯ:

ศนยหนงสอแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมศกด ตรสตย. (2535). การออกแบบและวางผงโรงงาน (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เอเชยเพรส.

วทยานพนธ จฑาภรณ เชอทอง. (2552). การประยกตใช AHP เพอเลอกผแทนจ าหนวยคอมพวเตอรโนตบคท เหมาะสม (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. บญชย แซสว. (2555). การจดล าดบตารางการผลตแบบพหเกณฑ โดยใชวธการกระบวนการล าดบ ขนเชงวเคราะห: กรณศกษาโรงงานผลตเฟอรนเจอร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

110

ภาคผนวก

แบบสอบถามเปรยบเทยบระดบความสาคญน าหนกปจจยและคะแนนผงโรงงาน

ทางเลอกเพอเลอกผงโรงงานทใชปรบปรง

เนองจากการเลอกผงโรงงานเพอใชปรบปรงใชเทคนคกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห

(Analytic Hierarchy Process: AHP) โดยสอบถามความความคดเหนของผบรหาร ผศกษาไดจดท า

แบบสอบถามการเปรยบเทยบคาน าหนกระดบความส าคญของปจจยเปนคและแบบสอบถามการ

เปรยบเทยบคะแนนทางเลอกภายใตการพจารณาแตละปจจยขนมา เพอน าผลจากแบบสอบถามมา

วเคราะหผลผงโรงานทดทสดดวยโปรแกรม Expert Choice โดยไดผลแบบสอบถามดงน

118

ประวตผเขยน ชอ-นามสกล วลยพร ปราศจาก ประวตการศกษา มธยมศกษาปท 6 โรงเรยนสวรรคอนนตวทยา การฝกงาน บรษท เบทาโก จ ากด (มหาชน)

ชอ-นามสกล พงศพฒน ชวยบดดา ประวตการศกษา มธยมศกษาปท 6 โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชน

บวรนเวศศาลายา ในพระสงฆราชปถมป การฝกงาน บรษท นปปอน สตล แอนด ซมคน ไพพ

(ประเทศไทย) จ ากด