Þórólfur Guðnason

ÞVAGFÆRASÝKINGAR HJÁ BÖRNUM

1. Faraldsfræði - fylgikvillar2. Orsakir/meingerð og sýklafræði3. Einkenni4. Greining sýkingar5. Lyfjameðferð6. Rannsóknir á þvagfærum7. Eftirlit

Þórólfur Guðnason

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

%barna

Fyrirburar 0-2 mán. 2-24 mán. 2-5 ára 5-10 ára 10-16 ára

aldur

Algengi þvagfærasýkinga hjá börnum

DrengirStúlkur

Þórólfur Guðnason

Þvagfærasýkingar hjá börnum Langtímahorfur

Ör í nýrum

Hypertension

Þvagfærasýking

Þvagfærasýking

Bilat. ör

Dialysis/transplant (10-20%)

Þungun:aukin hætta á sýkinguhækkaður blóðþrýstingur

15-30%

10-60%

Þórólfur Guðnason

•Þvagfærasýking+

•Hindrað þvagrennsli - stasis•Bakflæði með þenslu•Ung börn•Töf á meðferð•Fjöldi pyelonephritis•Óvenjulegar bakteríur

Þvagfærasýkingar hjá börnumÁhættuþættir örmyndunar

Þórólfur Guðnason

SÝKLARBakteríurSveppirVeirur

MEINGERÐEiginleikar sýkilsLíkamlegir þættir

Þvagfærasýkingar hjá börnumOrsakir

Þórólfur Guðnason

Bakteríutegundir %

E. coli 70-80 Klebsiella-Enterobacter 15-20 Proteus 5 Pseudomonas 1-2 Stafylokokkar 5 Staf. aureus coagulasa neg. Enterokokkar Streptokokkar

Þvagfærasýkingar hjá börnumBakteríur

Þórólfur Guðnason

LÍKAMLEGIR ÞÆTTIR

Bakteríur í þarmiLengd urethraForhúðReceptorar á slímhúðBakflæðiStenosisBlöðrustarfsemiSýrustig og glycoproteinÓnæmiskerfi

Þvagfærasýkingar hjá börnumMeingerð

Þórólfur Guðnason

einkennalaus pollakisuria niðurgangur óværð

dysuria hiti vanþrif sepsis

Þvagfærasýkingar hjá börnumEinkenni

Þórólfur Guðnason

Aldur Einkenni

0-2 ára +/- hiti, sepsis, vanþrif, óværð, niðurgangur, uppköst,

slappleiki, gula, lykt af þvagi

2-4 ára +/- hiti, kviðverkir, niðurgangur, uppköst, dysuria, pollakisuria, vanþrif

>4 ára +/- hiti, kviðverkir, dysuria, pollakisuria, enuresis, verkir í

síðu

Þvagfærasýkingar hjá börnumEinkenni

Þórólfur Guðnason

SjúkrasagaSkoðun

ÞVAGRANNSÓKNalmenn rannsóknræktun

Greining

Þórólfur Guðnason

ÞVAGSÝNI

ástunguþvagþvagleggsmiðbunuþvaggripið þvagbeint þvagpokaþvag

Greining

Þórólfur Guðnason

ALMENN ÞVAGRANNSÓKN

rauð blóðkornhvít blóðkorngrams lituneggjahvítanítrítesterasi

Þvagfærasýkingar hjá börnumGreining

Þórólfur Guðnason

ÞVAGRÆKTUNfjöldi baktería í ml.fjöldi bakteríutegunda

VANDA SÝNATÖKU !

Þvagfærasýkingar hjá börnumGreining

Þórólfur Guðnason

Sýklalyf Skammtar lengd meðferðar

Upphafsmeðferð i.v. 3-7 dagar ampicillin + 100 mg/kg/dag aminoglycosid 7,5 mg/kg/dag eða

cefalosporin 3. kynsl. 100 mg/kg/dag

Framh. meðf. per os 3-7 dagar amoxicillin 50 mg/kg/dag Augmentin 50 mg/kg/dag TMP/SMX 6/30 mg/kg/dag mecillinam 20 mg/kg/dag

alls 10 dagar

Þvagfærasýkingar hjá börnum <4 mán.Sýklalyfjameðferð

Þórólfur Guðnason

Sýklalyf Skammtar lengd meðferðar

Pyelonephritis

Upphafsmeðferð i.v. 3-7 dagar aminoglycosid 7,5 mg/kg/dag eða cefalosporin 3. kynsl. 100 mg/kg/dag +/- ampicillin 100 mg/kg/dag

Framh. meðf. per os 3-7 dagar amoxicillin 50 mg/kg/dag Augmentin 50 mg/kg/dag TMP/SMX 6/30 mg/kg/dag mecillinam 20 mg/kg/dag

alls 10 dagar

Þvagfærasýkingar hjá börnum >4 mán.Sýklalyfjameðferð

Þórólfur Guðnason

Sýklalyf Skammtar lengd meðferðar

Cystitis

Meðferð per os 5-7 dagar amoxicillin 50 mg/kg/dag Augmentin 50 mg/kg/dag TMP/SMX 6/30 mg/kg/dag mecillinam 20 mg/kg/dag nitrofurantoin 5-7 mg/kg/dag

Þvagfærasýkingar hjá börnum >4 mán.Sýklalyfjameðferð

Þórólfur Guðnason

Sýklalyf Skammtar lengd meðferðar

Profylaxis

Meðferð per os TMP/SMX 2 mg TMP/kg/dag ??? TMP 2 mg/kg/dag ??? Nitrofurantoin 2 mg/kg/dag ???

Þvagfærasýkingar hjá börnum Sýklalyfjameðferð

Þórólfur Guðnason

Tilgangurinn er að finna þau börnsem hætt er við nýrnaskemmdum

Þvagfærasýkingar hjá börnumRannsóknir á þvagfærum

Þórólfur Guðnason

FYRSTA RANNSÓKN

Börn <5 ára :

Ómskoðun - MCUGurografia ?

Þvagfærasýkingar hjá börnumRannsóknir á þvagfærum

Þórólfur Guðnason

FYRSTA RANNSÓKN

Börn >5 ára :

PyelonephritisCystitis hjá drengjum

Ómskoðun - MCUGurografia ?

Þvagfærasýkingar hjá börnumRannsóknir á þvagfærum

Þórólfur Guðnason

Börn með áhættu:

Þekkt ör í nýrum (margar sýkingar)Gráðu III-V bakflæðiRennslishindrunEndurtekinn pyelonephritis með litlu

eða engu bakflæði

Urografia, DMSA-skann, renogram,MCUG, cystoscopia.

Þvagfærasýkingar hjá börnumRannsóknir á þvagfærum - eftirlit

Þórólfur Guðnason

Hindrað flæði - stasisBakflæði gr. IV-VBakflæði og

ófullnægjandi fyrirbyggjandi meðferð

Þvagfærasýkingar hjá börnumSkurðaðgerðir