БАРИЛГЫН НОРМАТИВ БАРИМТ БИЧГИЙН ТОГТОЛЦОО

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ 

ШАЛНЫ АЖИЛ

БНбД 31-09-05

Албан ёсны хэвлэл

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН ЯАМ

УЛААНБААТАР ХОТ

2005 он

БАРИЛГЫН НОРМАТИВ БАРИМТ БИЧГИЙН ТОГТОЛЦОО

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ШАЛНЫ АЖИЛ

БНбД 31-09-05

Албан ёсны хэвлэл

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН ЯАМ

УЛААНБААТАР ХОТ

БНбД 31-09-05

Барилга, архитектур корпорацид боловсруулав.

Барилга, хот байгуулалтын сайдын 2005 оны 11 дїгээр сарын 18 –ны єдрийн 105 дугаар тушаалаар батлав.

Боловсруулсан :  Н.Даш  Монгол улсын зөвлөх инженер Л. Минжүүрдорж Доктор /Ph/

Хянан тохиолдуулсан : Ш. Хүрэлтогоо  Монгол улсын зөвлөх инженер 

Ц. Баярбат  архитектор

Энэхїї нормативийн баримт бичгийг Барилга, архитектур корпорацийн зєвшєєрєлгїйгээр бїрэн болон хэсэгчлэн хувилах, олшруулах, тараахыг хориглоно.

БНбД 31-09-05

1

Монгол улсын барилгын норм ба дїрэм БНбД 31-09-05 Шалны ажил

Flooring work

2006 оны 01дїгээр сарын 01-ны єдрєєс эхлэн мєрдєнє.

1 Ерєнхий шаардлага 

1.1  Энэхүү  барилгын норм,  дүрмийг  барилга  байгууламжийн шалны  ажлыг гүйцэтгэх ба хүлээн авахад мөрдөхөөс  гадна техник аюулгүйн болон галын аюулгүйн норм, дүрмийг мөрдөнө.

1.2 Шалны ажил эхлэхийн ємнє зураг тєслийн дагуу хєрсний усыг доошлуулах, хєрсийг  солих  буюу хиймлээр бэхжїїлэх,  цэвдэгтэй  хөрсөнд цэвдэгийг  хадгалж  дулаалах,  дахин  хөлдөж  овойхыг  зогсоох  зэрэг  аргыг зураг төсөлд заасны дагуу хийсэн байна. Мєн тїїнчлэн шат,ус урсгах хажуу, суваг шуудуу, хэв гажилтын заадас зэргийг хийсэн байх ёстой.

Хучилтын эмжээрийн элементїїдийг угсрахаас ємнє бэлтгэсэн байвал зохино. 

Шалны ажил эхлэхэийн өмнө бэлтгэл ажлыг бүрэн хийж, далд ажлын акт  үйлдэх  ба  барилгын  ажлын  тэмдэглэлд  бичсэн  байна.  Далд  ажлын актанд  туршилт,  шалгалтын  дүн,  фото  зураг  зэрэг  материалыг  хавсаргаж болно.

1.3 Шалан доорхь  буурь хєрсийг БНбД-3.02.02.01-90-ын дагуу нягтруулна.Суурь хєрсєн дор барилгын хогтой холилдсон ухсан хєрс, ургамалтай хєрсийг хийж болохгїй.

1.4 Жилийн хїйтэн улиралд єрєєн доторх хаалга цонхны орчим шалны тївшинээс дээш 0.5 метр єндєрт байх агаарын температурын  хэмжээгээр доор дурьдсан шалны ажлыг гүйцэтгэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байвал зохино.

Харин шалны элементїїд, дэвсгэр материалыг О 0 С-аас доошгїй нєхцєлд хийнэ:

15 0 С температурын нєхцєлд полимер метериалаар бїрсэн шалыг уг ажил дууссанаас хойш бїтэн хоногийн турш энэ температурыг барих шаардлагатай.

10 0 С температурын нєхцєлд їртсийг асбесттай эсвэл магна бїхий цементтэй, шингэн шилтэй хольсон холимог элементээр хийсэн шалыг энэ температурт уг материал тєслийн бат бэхийн 70 %-иас доошгїйг авах хїртэл байлгах хэрэгтэй.

5 0 С температурын нєхцєлд цемент, битум шаваасан хольцтой элементээр хийсэн шалыг энэ температурт уг материал тєслийн бат бэхийн 50 хувиас доошгїйг авах хїртэл байлгах хэрэгтэй.

БНбД 31-09-05

2

0 0 С температурын нєхцєлд ширхэгийн материал, хайрга, дайрга, шаарга хєрсєн /суурь дэвсгэрт нь наадаггїй/ элементтэй шалыг энэ температурын нєхцєлд хийнэ.

1.5 Ксилолит бїрээстэй, эсвэл синтетик давирхай, мод, модны хаягдлаар хийсэн бїтээц, эдэлхїїнээр шал хийхийн ємнє шалны бїрээсийг чийгшїїлж болзошгїй тасалгаан доторх шавардлагын болон бусад ажлыг хийсэн байх ёстой.

Ийм материалаар хийсэн шалны єрєєний агаарын харьцангуй чийгшилт уг барилгыг ашиглалтанд орох хїртэл 60 хувиас хэтрэхгїй байх ёстой. Єрєєнд нэвт салхилахыг хориглоно.

1.6 Идэмхий орчинд тэсвэртэй шалыг БНбД 3.04.03-90-д заасан шаардлагад нийцїїлэн хийнэ.

1.7 Дайрга ба шаарган, асфальто бетонон шалыг БНбД 3.06.03-88 ын дагуу хийх хэрэгтэй.

1.8 Тусгай зориулалтын /халуунд,  хүчил,  шүлтэд,  доргионд, радиацад тэсвэртэй гэх мэт/шалны найрлага, материалд тавих шаардлагыг зураг тєсєлд тусгах ёстой.

1.9 Керамик, бетон, мозайкан болон холбогч бусад хавтанцарт зориулсан холбох їе, дэвсгэр їе, мєн цементэн холбогчтой цул бїрээс дээр байнга чийгтэй ус тогтоогч нємєргєн 7-оос 10 єдрийн турш байлгах ёстой.

1.10 Хїчилд тэсвэртэй бетон, зуурмаг, эсвэл цементэн болон ксиломитон, мєн тїїнчлэн хїчилд тэсвэртэй зуурмаг болон элс-цементэн зуурмагт суулгасан ширхэгийн материалаар хийсэн шалыг уг зуурмаг тєсєлд тусгасан шахалтын бат бэхээ бїрэн авсны дараа ашиглахыг зєвшєєрнє.

Энэ шалан дээгїїр явах хїмїїсийн хєл хєдєлгєєнийг цул бетонон бїрээсийн шахалтын бат бэх 5 МПа, харин ширхэгийн материалын зуурмагийн їе давхарга 2.5 МПа хїрсэн тохиолдолд зєвшєєрнө.

1.11  Шаланд  хэрэглэх  материалууд  нь  тус  тусын  стандарт  ажлын  зурагт заасан шаардлагыг хангасан байна.

2 Шалны дэвсгэр элементїїдийг бэлтгэх

2.1 Шалны гадаргууд дэвсгэр їе тавих, хуйлмал материал, полимер хавтанцарыг цавуудах болон нэлэнхїйд нь цутгах, шаваасан найрлагыг дэвсгэр гадаргууд тїрхэхийн ємнє уг гадаргууг тоосгїйжїїлэх хэрэгтэй.

2.2  Дэвсгэр їеийг хєрсжїїлэхдээ барилгын зуурмаг, шаваас, цавуу бусад холимогийг тїрхэхийн ємнє бїх гадаргууд нэлэнхїйд нь тасалдалгїй байхаар хийнэ.

2.3 Цемент-элсэн зуурмаг, бетон зуурмагаар хийх шалны дэвсгэр їеийг уг холимог, зуурмагийг цутгахаас ємнє чийглэх хэрэгтэй.Тэхдээ  илүүдэл тунасан усгїй байхаар чийглэнэ.

БНбД 31-09-05

3

3 Бетонон дэвсгэр їе хийх

3.1 Бетон зуурмагийг бэлтгэх, тээвэрлэх, цутгах ажлыг гүйцэтгэхдээ БНбД 52-02-05-ийн дагуу гїйцэтгэнэ.

3.2 Вакуум аргыг хэрэглэж бетонон дэвсгэр їе хийхдээ 1-р хїснэгтэд дурдсан шаардлагыг баримтлах хэрэгтэй.

Хїснэгт 1

Техникийн шаардлага Зєрїїгийн хязгаар

Хяналт/бїртгэх хэлбэр, объем хэмжээ, арга/

1 2 3 1 м 3 бетон холимогт элсний агуулга -ердийн холимогоос 150 кг-аас – 200 кг-аар илїї

- 500м 2 гадар-гуу тутамд хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Бетон холимогийн хєдєлгєєнт байдал –8 см-ээс 12 см -

Мєн адил

Вакуум-насосыг сийрїїлэх-0.07 МПа-аас 0,08 МПа

0,06 МПа- аас багагїй

нэг ээлжинд 4-єєс цєєнгїй хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Вакуумжуулах хугацаа-1 см дэвсгэр їед 1 минутаас- 1.5 минут

Хэмжих, хэсэг бїр дээр вакуумжуулах, хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

4 Тэгшилгээ їений ажил

4.1 Цемент-элсэн зуурмаг, асфальт бетон, бетоноор мєн модон ширхэглэлт хавтанцараар тэгшилгээ їе хийхдээ нэг тєрлийн бїрээс хийх дїрмийг баримтлана.

4.2 Єєрєє тэгшрэх гипсэн болон сиймгэр цементэн тэгшилгээ їеийг зураг тєсєлд заасан зузааны тївшинд нэг мєр дэвсгэрлэж хийнэ.

4.3 Тэгшилгээ їений ажлыг хийхдээ 2-р хїснэгтэд заасан шаардлагыг баримтлах ёстой.

Хїснэгт-2

Техникийн шаардлага Хяналт хийх арга

1 2 Хана, хамар, хана болон бусад бїтээцтэй нийлж байгаа газарт тусгаарлагч дундуур тэгшилгээ хийхдээ тэгшилгээний бїх зузаантай тэнцїї 20 мм-ээс 25 мм єргєнтэй зай завсар гаргаад тїїнийгээ дуу тусгаарлагч материалаар дїїргэнэ: Цулаар хийгдэх тэгшилгээ нь хана болон хамар хананаас ус тусгаарлагч материалаар хийгдсэн судлаар тусгаарлагдсан байх ёстой.

Бїх нийлэх уулзварт шалгалт хийж, ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

БНбД 31-09-05

4

Хїснэгт 2-ийн їргэлжлэл

1 2 Цулаар тэгшилгээ хийсэн хэсгийн тайрдас гадаргад дїїжинт эгцлїїр эсвэл хязгаарлалтын эрээн модыг авсны дараа тэгшилгээ нийлж байгаа хэсэгт холимогийг хийхийн ємнє дэвсгэр їе хийх /2.2/ буюу чийглэнэ. /2.3/ Харин хийж байгаа заадас нь мэдэгдэхээргїй тэгшилгээг сайн хийсэн байх хэрэгтэй.

Нэг ээлжинд 4-єєс цєєнгїй, шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Цулаар хийх тэгшилгээний гадаргууг шаваас болон цавуугаар мєн полимерээр нэлэнхїйд нь бїрэхдээ уг холимогийг барьцалдтал нь илїїрдэх хэрэгтэй.

Мєн адил тэгшилгээний бїх гадаргууд, шалгалт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Модон ширхэгт хавтанцарыг угсарч тэгшилгээ хийхдээ 40 см-ээс 60 см єргєн наалдамхай тууз буюу нягт цаасаар нийлж байгаа судалын доогуур наана.

Бїх заадсуудыг, шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Цементэн болон гипсэн холимог дээр угсрах тэгшилгээний элементїїдийг тавихдаа 10 мм- ээс 15 мм заадас гарган тїїнийгээ тэгшил- гээний материалтай адил бїтэцтэй холимогоор дїїргэнэ. Хамар хана,болон хана угсрах тэгшилгээний хавтангуудын хоорондох заадасны єргєн нь 0,4 м-ээс бага бол холимогийг дуу тусгаарлагч їений дагуу нэлэнхїйд нь цутгана.

Мєн адил

5 Шалны завсрын элементэд тавих шаардлага

5,1 Цутгасны дараа бэхжиж байгаа уг материалын бат бэх тєслийнхєєс багагїй байх ёстой.Шалны завсрын элементїїдийг хийх їеийн хїлцэх бат бэхийг 3-р хїснэгтэд їзїїлэв.

6 Цул бїрээс хийх

6.1 Бетонон дэвсгэр їе дээгїїр тавих бэхжїїлсэн гадарга їетэй болон мозайкан цул бїрээсийг хийхдээ гоёлын болон бэхжїїлэгч бусад асгаасан материалтай вакуумжуулсан бетон холимогийг цутгаж нягтруулах ажлыг нэгэн зэрэг гїйцэтгэх хэрэгтэй.

6.2 Цул бїрээсийг хийхдээ 4-р хїснэгтэд заасан шаардлагыг баримтлах ёстой.

7 Ижилтгэсэн гулдмай ба хавтан / хавтанцар/-аар бїрээс хийх

7.1 Байгалийн чулуу,ган, ширэм, чулуун хайлш, ваар, асфальто-бетон, шигтгэмэл бетон, элс-цементэн, цемент-бетонон хавтан/хавтанцар/ болон ижилтгэсэн гулдмайг холбогч халуун лавмаг, бетон, зуурмагийг дэвсэнгїїт шууд угсрахдаа доргиулж суулгах хэрэгтэй.

БНбД 31-09-05

5

Доргилт хїрэхгїй газарт гар аргаар хийнэ. Хавтан, гулдмай угсрах суулгах ажлыг зуурмаг барьцалдахаас, лавмаг хатуурахаас ємнє дуусгах хэрэгтэй.

Хїснэгт-3

Техникийн шаардлага Зєрїїгийн

хязгаар

Хяналт хийх /бїртгэх

хэлбэр, объем хэмжээ/ арга

1 2 3

Шалны элементийн шалгаж байгаа гадаргуу ба хяналтын 2 метрийн эрээн модны хоорондох завсрын гэгээ дараах хэмжээнээс илїї гарах ёсгїй. Ж­нь:

хєрсєн суурьтай бол -20

Дайрга,шаарга, хайрга, элс ба шавраар хийсэн дэвсгэр їе-15

Халуун шаваасан їе давхаргат бїрээс ба наамал ус тусгаарлагч дорхи бетонон дэвсгэр їе-5

Бусад хэлбэрийн бїрээс дорхи бетонон дэвсгэр їе-10

Поливинилхлорид хавтан, царсан, синтетик сэмэрдэст хуйлмал хулдаасан бїрээс дорхи тэгшилгээ-2

Ус тусгаарлагч, поливинилацетат, цемент-бетонон бїрээс, халуун шаваасан їе давхаргад суулгасан тоосго болон бусад хэлбэрийн хавтант бїрээс дорхи тэгшилгээ-4

Бусад хэлбэрийн бїрээс дорхи тэгшил- гээ-6

бага талбайтай нэг єрєєний шал ны гадаргуугийн 50м 2 аас 70м 2

тутамд 5-аас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэм- дэглэлд бичнэ.

Хєндлєнгєєс буюу єгєгдсєн хэвгийгээс элементийн хавтгайн хэлбэлзэл-0.2

50-аас илїїгїй

бага талбайтай нэг єрєєний шал ны гадаргуугийн 50м 2 аас 70м 2

тутамд 5-аас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэм- дэглэлд бичнэ.

БНбД 31-09-05

6

Хїснэгт 4

Техникийн шаардлага Хяналт хийх /бїртгэх хэлбэр, объем хэмжээ/

арга Латексно-цементбетон,поливинил ацетатно- цементбетон, мєн мозайкад зориулсан гантиган їйрмэг, болон бетон бїрээст зориулсан хайрга, дайрганы хамгийн том ширхэглэг бїрээсийн зузааны 0.6 буюу 15 мм-ээс хэтэрч болохгїй.

нэг хэсэг дїїргэгчийг бэлтгэх їед 3-аас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Гантиган їйрмэг: Шигтгэмэл мозайка бїрээсийн хувьд шахалтын бат бэх 6ОМПа-аас, харин латексно-цементбетон ба поливинила- цетатно-цементбетоных 80 МПа-аас багагїй байх

нэг хэсэг дїїргэгчийг бэлтгэх їед 3-аас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэм- дэглэлд бичнэ.

Бїрэлдэхїїнд нь уян харимхайжуулагч хийгээгїй бетонон болон шигтгэгчтэй холимог конусын суулт нь 2 см-ээс 4 см, харин элс-цементэн холимогийн конусын суулт 4 см-ээс 5 см їед хэрэглэх ёстой.Холимогийн хєдєлгєєнт чанарыг дээшлїїлэхэд зєвхєн уян харимхайжуулагч хийх хэрэгтэй.

Мєн адил, 50м 2 -аас 70 м 2

бїрээс тутам нэг удаа хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Олон єнгєт бїрээсийг оролцуулахгїйгээр нэг єнгийн цул бїрээст тасархай гаргахыг зєвшєєрдєггїй.Харин олон єнгєт бїрээс хийх їед хуваах судал гаргахыг зєвшєєрдєг.нэг єнгєт бїрээсийн зэргэлдээ хэсгийн уулзуур газарт боловсруулалт хийхдээ 2.1 эсвэл 2.2-д нийцїїлэн гїйцэтгэнэ.

Цул бїрээсийн бїх гадаргууг шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Хатуу холимогийг нягтруулах хэрэгтэй.бетоныг илїїрдэх, нягтруулахдаа ажиллагааны їед зуурмагт їїссэн заадсыг арилтал, мэдэгдэхгїй болтол нь гїйцэтгэх хэрэгтэй

Цул бїрээсийн бїх гадаргууг шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Бїрээс бат бэхдээ хїрсэн їед тїїнийг єнгєлж зїлгэх ажлыг хийнэ.Энэ їед дїїргэгчийг будахыг зєвшєєрдєггїй.Зїлгэх явцад гоёлын дїїргэгчийн єнгєн їеийг бїрэн гаргана.Гадаргууг єнгєлєх идэвхт усан уусмалыг нимгэн їе тїрхэж зїлгэнэ.

хэмжих, 50м 2 –аас 70 м 2

бїрээсийн гадаргуу тутам 2- оос цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Нягтруулагч бїрэлдэхїїн ба флюатыг бїрэсийн гадаргууд шингээх, мєн тїїнчлэн элс-цементэн бїрээсийг эпоксидтэй паалангаар,полиуретанан лакаар єнгєлєх- дєє, 10 0 С-аас багагїй єрєєний температурт холимогийг цутгаснаас хойш 10 хоногийн дараа гїйцэтгэнэ.Шингээхийн ємнє бїрээсийг нарийн нягт цэвэрлэж сайн хатаасан байх хэрэгтэй.

бїрээсийн бїх гадаргууг, шалгаж ажлын тэм-дэглэлд бичнэ.

БНбД 31-09-05

7

7.2 Хавтан ба гулдмайг суулгах їед дагаж мєрдвєл зохих їндсэн шаардлагыг 5-р хїснэгтэд їзїїлэв.

Хїснэгт 5

Техникийн їзїїлэлт Хяналт бїртгэх хэлбэр, объем хэмжээ, арга

1 2 

Хавтанцар / керамик, элс­цемент, бетон/ ­ын сївэрхэг  байдлаас  хамааруулж цемент- элсэн зуурмагт суулгахын ємнє усанд 15-аас 20 минут байлгана.

Техникийн нэг ээлжинд 4-єєс цєєнгїй, хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Гар аргаар хавтан ба блокийг зуурмагт суулгах їед тэдгээрийн хоорондох заадасын єргєн 6 мм-ээс, хавтанг доргиулж суулгах їед /зураг тєсєлд єєрєєр заагаагїй бол/ 3 мм-ээс хэтэрч болохгїй.

Хэмжих, 50м 2 -аас 70м 2 бї- рээс тутам 5-аас цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд хараа чиглїїлэн хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Заадаснаас илїї гарсан бетон ба зуурмагийг хатуурч бэхжэхээс нь ємнє бїрээсийн гадаргуугаас зайлуулна.Харин халуун лавмагийг хєрєнгїїт, хїйтэн лавмагийг заадсаас давж гарангуут илїїдлийг зайлуулна.

хараа чиглїїлэх, бїх бїрээсийг гадаргууд, хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Хавтанг угсрахын ємнє доош цухуйх гадаргуутай шаарган хавтангийн ар талд їелэж хийх материалыг цухуйх гадаргуутай чацуу дэвсэх ёстой.

хараа чиглїїлэх, нэг ээлжинд 4-єєс цєєнгїй, хэмжилт хийж, барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

8 Модон суурин дээр модон эдлэлээр бїрээс хийх

8.1 Бїрээс дорхи дэр модыг цонхноос тусах гэрлийн чиглэлд хєндлєн тавих хэрэгтэй.Харин єрєє тасалгаанд бол / жишээ нь хонгилд/ хїмїїсийн хєдєлгєєний тодорхой чиглэлд перипендикуляр тавина.

Дэр модыг ямарч єрєє тасалгаанд хооронд нь тайрдсаар нь нягт шахаж дэр мод нийлэх хэсэгт 0,5-м-ээс багагїй зайд зэрэгцїїлэн тавина. Хана/ хамар хана/ ба дэр модны хооронд 20 мм-ээс 30 мм єргєнтэй зай їлдээх хэрэгтэй.

8.2 Хучилт дээр тавих шалны дэр модон доор элсний їе дэвсэж тэгшлэн дуу тусгаарлагчийн дор буюу єргєєш, уртааш нь хадаж тогтооно.

БНбД 31-09-05

8

Дэр модны бїх доод гадаргуу нь дуу тусгаарлагч болон хучилтын хавтан, элсэн тэгшилгээ їед зай завсаргїй хїрсэн байх ёстой.

Банзан шалны дэр модонд хавсралт 6-д заасан хэмжээнээс бага хэмжээтэй модон жийрэг буюу ивээс хийхийг хориглоно.

8.3 Хєрсєн дээр тавьсан шалны багана дээр суурилсан дэр модон дор хоёр їе хар цаастай модон ивээс хийж тїїн доороос дэр модны захыг 30 мм- ээс 40 мм цухуйлгаж хадаасаар бэхэлнэ.Дэр модны уулзвар тулгуур багана дээр тохирч байх ёстой.

8.4 Зэргэлдээ єрєєний хаалганы онгорхойд хамар хананы хоёр тал руу тус бїр 50 мм-ээс багагїй цухуйж байхуйц єргєн лагийг тавьж єгнє.

8.5 Хажуу хєвєєгєєрєє єєр хоорондоо /шпунтом - нэг банз нь ирмэг дээрх тууш хяртай , талаараа нєгєє банзны гурви руу ордог/ холбогддог паркетан шал,банзан бїрээс зїсмэл модыг сайн шахаж хийх хэрэгтэй.Бїрээс хийж байгаа эдлэлийн єргєн нь шахах явцад 0.5%-иас багагїй багассан байна.

8.6 Банзан бїрээсийн бїх зїсмэл мод,  шалны  дэр  мод  тус бїр дээр бїрээсийн зузаанаас 2-оос 2,5 дахин их урттай хадаасаар бэхлэгдсэн байх ёстой. Харин паркетан самбар бол 50 мм-ээс-60 мм урттай хадаасаар бэхлэгдэнэ. Хадаасыг банзан бїрээсийн зїсмэл модны давхарлаас руу ташуу хадах ба паркетан самбар, зїсмэлийн хєвєєн дэх гурвийн доод хацар сууринд хадаасны тав тулж шигдсэн байхаар хийнэ. Хадаасыг нїїр гадаргууд хадахыг хориглодог.

8.7 Банзан бїрээсийн зїсмэл модны тайрдсуудын уулзвар,паркетан шалны зэрэгцсэн тайрдасны хажуу хєвєє, тайрдасны уулзуур мєн тїїнчлэн паркетан самбарын зэрэгцээ хєвєєнїїдийг дэр модон дээр суурилуулах хэрэгтэй.

8.8 Бїрээс хийх зїсмэл модны тайрдасын уулзваруудад бїрээс рїїгээ шааж орсон 15 мм зузаан, 50-аас 60 мм єргєнтэй хавтгай хєвєє модоор /фризом/ бїрхэгдсэн байх ёстой.

Хєвєє мод нь ханын дагуу 200-аас 250 мм завсарлагатай хоёр эгнээ хадагдана.Хөвөө модны залгаасыг хаалганы босгонд гаргахыг хориглоно.

Тэдгээр нь нэг дэр модон дээр байрлагдах ёстой.Паркетан шал,мєн тїїнчлэн їрэвтсэн захтай паркетан самбарыг холбох їед эдгээрийн аль нэг дээр ховил гаргана.

Харин бусад хєвєєнїїдэд хяр гаргах ёстой.

8.9 Модон ширхэглэгт хэт хатуу хавтан, цуглуулбар буюу ширхэгийн паркетийг усанд тэсвэртэй хурдан бэхждэг лавмагаар хїйтэн ба бїлээн аль ч хэлбэрээр суурь дэвсгэр дээр наана.

Модон ширхэглэгт хэт хатуу хавтанг наах дэвсгэр дээр лавмагийг 100- аас-200 мм єргєн судал гаргаж хавтангийн эргэн тойрны дагууд тїрхэнэ.Дунд бїсэд бол 300-аас 400 мм завсарлагатай тїрхэнэ.Модон

БНбД 31-09-05

9

ширхэглэгт хавтанг таслах ба єрєх їед хавтангийн дєрвєн єнцгийн уулзвар нэг цэг дээр нийлэхийг зєвшєєрдєггїй.

8.10 Модонд суурилсан эдлэл болон модоор бїрээс хийхдээ 6-р хїснэгтэд заасан шаардлагыг баримтлах хэрэгтэй.

Хїснэгт 6

Техникийн шаардлага Зєрїїгийн хязгаар

Хяналт хийх /бїртгэх хэлбэр, объем хэмжээ/ арга

1 2 3 Бїх модон дэр, єнгєн талынхаас бусад банзнууд,лаг дорхи багана модны дагууд тавих модон жийрэг,мєн тїїнчлэн модон ширхэглэгт хавтангийн дорхи суурийн мод бїгд ужил эсэргїїцэх тїрхлэгт орсон байх ёстой.

-

Бїх эдлэхїїнийг шалгаж далд ажлын акт бичнэ.

Материалын чийглэг дараах хэмжээнээс давахгїй байх: Модон дэр ба жийрэг -бїрээсийн банзнууд паркетан шал,паркетан самбар, цуглуулбар ба ширхэгийн паркетийг дэвсэх їеийн суурь дэвсгэр модон ширхэглэгт хавтан

18 12

10

12

50м 2 -аас 70м 2

шалны гадаргуу тутамд гурваас цєєнгїй хэм- жилт,хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Модон дэрний урт 2 метрээс багагїй, дуу тусгаарлагч  үе болон хучилтын хавтангийн доод гадаргууг тулж байгаа дэр модны зузаан –40 мм, єргєн 80 мм- ээс 100 мм, тусгай тулгуур дээр тавих /шалан дээр болон хучилтын гулдан дээрх багана гэх мэт/лагийн зузаан 40 мм-ээс 50 мм, єргєн 100 мм-ээс 120 мм байх ёстой.

-

50м 2 -аас 70м 2

шалны гадаргуу тутамд гурваас цєєнгїй хэм- жилт,хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Шалны модон дэр дор тавих модон жийрэг: єргєн 100 мм-ээс 150мм, урт 200 мм-ээс 250 мм зузаан-25 мм-ээс багагїй

- 50м 2 -аас 70м 2

шалны гадаргуу тутамд гурваас цєєнгїй хэмжилт хийж, ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Хучилтын гулдан ба хучилтын хавтан угсрах дэр модны тэнхлэгийн хоорондох зай 0,4м-ээс 0,5 м байх ёстой.Тусгай тулгуур дээр /шалан дээр болон хучилтын гулдан дээрх багана гэх мэт/ лагийг тавих їед энэ зай: Дэр модны зузаан 40 мм бол 0,8 м-ээс 0,9 м Дэр модны зузаан 50 мм бол 1,0 м-ээс 1,1 м

50м 2 -аас 70м 2

шалны гадаргуу тутамд гурваас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

БНбД 31-09-05

10

Хїснэгт 6-ийн їргэлжлэл

1 2 3 Шалан дээр ирэх ашиглалтын їеийн ачаалал хэт их бол /500 кг/см 2 –аас илїї/ дэр модны тулгуур хоорондын болон дэр модны хоорондын зай тэдгээрийн зузааныг зураг тєсєлд зааснаар авна.

-

Шалгаж, ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Бїрээсийн зїсмэл модны тайрдсуудын залгах урт 2 метрээс багагїй,харин паркетан шалных 1,2 метрээс багагїй байх ёстой.

- 50м 2 -аас 70м 2 шалны гадаргуу тутамд гурваас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэм-дэглэлд бичнэ.

Цуглуулбар ба ширхэгийн паркет болон модон ширхэглэлт хэт хатуу хавтангийн доорхи наах їений зузаан 1 мм-ээс илїїгїй байх ёстой.

- 50м 2 -аас 70м 2 шалны гадаргуу тутамд таваас цєєнгїй хэмжих,эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Наалт хийх талбай: Паркетан самбар – 80%-иас багагїй Модон ширхэглэгт хавтан –40%-иас багагїй.

- 500 м 2 шалны гадаргууд 3-аас цєєнгїй газарт эдэлхїїнийг хуулж сорьц авч шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

9 Полимер материалаар бїрээс хийх

9.1 Синтетик ширхэглэгт материалаар хийсэн хуйлмал, дэлгэмэл, болон поливинил хлорид хавтанг наахын ємнє лавмагийн хуниас нь арилж суурь дэвсгэр дээр бїрэн наалдсан байх ёстой. Тэдгээрийг бїх талбайгаар нь наах хэрэгтэй.

9.2 Энгээрээ нийлсэн хуйлмал материалыг бїхэлд нь нааснаас хойш 3 хоногийн дараа тасдаж авна. Зузаан хулдаасны энгээрээ нийлж байгаа хєвєє захыг тасалсны дараа гагнах буюу наана. Мөн хуйлмал материалыг 18 0 С –ээс 20 0 С-ийн температурт байлгасны дараа тэнийлгэж хэрэглэнэ.

9.3 Хєл хєлдєлгєєн ихтэй бїсэд синтетик ширхэглэгт хуйлмал материал, зузаан хулдаасаар бїрээс хийхдээ хєндлєн /хєдєлгєєний чиглэлд перпендикуляр/ заадас гаргахыг хориглоно.

9.4 Полимер материалаар бїрээс хийхдээ 7-р хїснэгтэд заасан шаардлагыг баримтална.

БНбД 31-09-05

11

Хїснэгт 7

Техникийн шаардлага Зєрїї -гийн хувь

хязгаар

Хяналт хийх /бїртгэх хэлбэр, объем хэмжээ/ арга

Давхар дундын хучилтын хавтангийн угсрахын ємнєх жингийн чийглэг энэ їзїїлэлтээс хэтэрч болохгїй хувь: -Цементэн хольцтой тэгшилгээ -полимер цементэн ба гипсэн зуурмагтай -модон ширхэглэгт хавтан тэгшилгээ

4 5

12

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадаргуу тутамд таваас цєєнгїй хэмжилт хийж барилгын ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Наах їе давхаргын зузаан 0.8 мм-ээс ихгїй байх

- 50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадаргуу тутамд таваас цєєнгїй хэмжилт хийж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

Нэлэнхїйд нь бїрээс / заадасгїй/ хийхдээ полимер лавмаг бїрэлдэхїїнтэй шаваасыг 1 мм-ээс 1,5 мм зузаантай тїрхэнэ. Урд ємнє тїрхсэн шаваасыг бэхжсэний дараа дараагийн їеийг хийнэ.Тэхдээ гадаргуугийн тоосыг арилгана.

-

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадаргуу тутамд таваас цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд шалгаж ажлын тэмдэглэлд бичнэ.

10 Бэлэн болсон шалны бїрээст тавих шаардлага

10.1 Бэлэн болсон шалны бїрээст тавих їндсэн шаардлагыг 8-р хїснэгтэд їзїїлэв.

Хїснэгт 8

Техинкийн шаардлага Хяналт хийх арга 1 2

2 метрийн рейкээр хяналтын хэмжилт хийхэд їндсэн талбайгаас бїрээст гадаргуугийн хэлбэлзэл дараахаас илїї байх ёсгїй, мм: хєрсєн, хайрган,шаарган, дайрган, шавран бїрээс,дїнзэнцэр бїрээс–10 асфальт бетонон бїрээс,элсэн їе давхарга,тайрдас, ширмэн хавтан ба тоосгоных –6 цемент-бетон,шигтгэмэл бетон, цемент-элсэн, поливинил-ацетатнобетон,металлцементэн, ксилолитон бїрээс, хїчилд тэсвэртэй ,халуунд тэсвэртэй бетон –4 лавмаган їе давхрагат бїрээс, ширмэн ба ган хавтан бїрээс, бїх тєрлийн тоосгон-4 элсэн шигтгэмэл бетон, асфальт бетонон,вааран, чулуугїй, шлакоситалан бїрээс-4 поливинилацетатный, банзан, паркетан бїрээс, зузаан хулдаасан,синтетик ширхэглэгт хуйлмал, поливинил хлоридный, модон ширхэглэгт ,хэт хатуу хавтан-2

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадаргуу тутамд есєєс цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд, хэм-жилт,хийж ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

БНбД 31-09-05

12

Хїснэгт 8-ын їргэлжлэл

1 2

Ширхэгийн материалаар хийсэн бїрээсийн зэргэлдээх эдэлхїїнїїдийн хоорондох мєргєцєг бїрээсийн хувьд дараахаас илїї гарахгїй байх мм: Дэвсмэлээр хийсэн –3 Тоосго,бетон, асфальтбетон, ширэм, гангаар хийсэн-2 Вааран, чулуун,цемент элсэн,шигтгэмэл бетон, шаарга ситалитэн хавтангаар-1 Банзан, модон ширхэглэгт хэт хатуу хавтангаар хийхийг хориглодог.

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадаргуу тутамд есєєс цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага тал-байтай нэг єрєєнд, хэмжилт хийж ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

Шалны эмжээрийн элементїїд ба бїрээсийн хоорондох мєргєцєг –2 мм

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсэн гадар-гуу тутамд есєєс цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд, хэмжилт хийж ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

Цул бїрээс ба хатуу хавтант материалаар хийсэн бїрээс шалны элементїїдтэй холбогдсон байдлыг цохиж /дэлдэж/ шалгахад дуу авианы єнгє єєрчлєгдєєгїй байх ёстой.

Техникийн,50х50 см хэмжээтэй дєрвєлжний тєвд цохиж дэл-дэх маягаар бїх гадаргууд їзэж, ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

Завсар зай дарахаас хэтрэхгїй байх мм: Банзан бїрээсийн самбар хооронд –1 Паркетан самбар,паркетан шалны хооронд-0.5 Ширхэгийн паркетан зэрэгцсэн хэсгїїдийн хооронд- 0.3

50м 2 -аас 70м 2

бїрээсийн гадаргуу тутамд таваас цєєнгїй хэмжих, эсвэл бага талбайтай нэг єрєєнд, хэмжилт хийж ажил хїлээн авсан акт бичнэ

Хана хооронд болон шалны бїрээс ба хєвєє модны хооронд, хуйлмал материал, зузаан хулдаасны зэрэгцсэн хєвєє хооронд зай завсар гаргахыг хориглоно.

шалны бїх га- даргуу,нийлсэн газруудад ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

Бїрээсийн гадаргуу цємєрхийгїй, цууралтгїй, хєвсийн овойж товойгоогїй,зах нь сєрдийгєєгїй байх ёстой.Бїрээсийн єнгє зураг тєсєлтэй тохирч байх ёстой.

шалны бїх гадаргуу, ажил хїлээн авсан акт бичнэ.

БНбД 31-09-05

13

11 Ажил хїлээн авах

11.1 Хэв гажилтын заадас,суваг шуудуу зэргийг хэмжих ажлыг шалны єнгєн їеийг хийхээс ємнє гїйцэтгэнэ.

11.2 Шалны бїтээц, хийц хэсгийг зохих материалаар энэхїї норм дїрэм, ба зураг тєслийн шаардлагын дагуу гїйцэтгэсэн эсэхийг шалгаж шалны ажлыг хїлээн авна.

11.3 Шалны єнгєн їеэс дооших бїх бїтээцэд далд ажлын акт тогтоож завсрын хїлээн авалт хийнэ.Далд ажлын актыг нэг їеийн ажил бїрэн дуусаж дараагийн їе эхлэхийн ємнє хийж гїйцэтгэнэ.

11.4 Гїйцэтгэсэн ажлыг хїлээн авахад доорхи шалгалтыг хийнэ. Їїнд:

а/ Шалны бїх элементїїдийн гадаргуугийн тэгш, єгєгдсєн налуу зэргийг зохих ёсоор гїйцэтгэсэн эсэх

б/Їе тус бїрийн нягтрал ба дээд талын їе доод їен дээр сайтар нягт суусан эсэх

в/ Зай завсруудыг чигжсэн байдал

г/ Шалны бусад бїтээцїїдтэй нийлсэн хэсгийг зєв хийсэн эсэх

д/ Ширхэгийн материалаар хийсэн шалны гадаргуугийн зураглал тохирсон эсэх

11.5 Шалны элемент тус бїрийн гадаргуугийн тэгшийг тэгш ус ба 2 м урт хаалтын шугамаар шалгана.

Налуу гадаргууг тэгш ус бїхий “їлгэр” шугамаар шалгана.Шалны элментїїдийн гадаргуугийн хэвгий нь 9-р хїснэгтэд зааснаас их байж болохгїй.

Шалны элементїїдийн гадаргуугийн хэвгийн хїлцэх зєрїї

Хїснэгт 9

¹ Шалны

элементїїд Материалын тєрєл

2 метрийн шу- гамаар шалга- хад гарах завсрын хэмжээ ,мм

1 Ул Шороо 20

2 Дэвсгэр їе

Элс ба хайрга,дайрга, чигжмэл шавар бетон Банзан шал: а/Хулдаас ба зїймэл єнгєн їе б/Бусад тєрлийн єнгєн їе

20

3 5

3 Завсрын їе Хулдаас ба зїймэл єнгєн їе,битум буюу давирхайт тїрхлэг дээр тавьсан хавтан

3

БНбД 31-09-05

14

Хїснэгт 9-ийн үргэлжлжл

1 2 3 4

4 Єнгєн їе

Шороон хайрга /дайрга/ мозайк,шавар, -бул чулуу тоосгон ба тайрдсан -зуурмаг дээр тавигдах асфальтон, тоосгон тайрдсан банзан,бетонон,мозайк,цемент- элсэн, -металл-цемент бетон, цемент элсэн мозайк, ваар ба ксилолитон хавтанцар, зїймэл ба хулдаас

15 10 8

6 4 4 2

Тайлбар: Зїймэл ба шалны гадаргуугийн хэвгийг 200 мм-ийн шугамаар хэмжиж шалгана.Шугам, шалны гадаргуу хоёрын хооронд гарах завсар 0,5 мм-ээс их байж болохгїй.

11.6 Шалны дэвсгэр їе, єнгєн їеийн тэгш гадаргуу ба єгєгдсєн налуу гадаргуу нь хэвтээ хавтгайгаас єрєє тасалгааны хэмжээнд 0,2%-иас их зєрїїтэй байж болохгїй.

Тасалгааны єргєн буюу урт нь 25 м ба тїїнээс дээш бол зєрїї нь 50 мм-ээс их байж болохгїй.Шингэн зїйлийг урсахад зориулсан налуутай гадаргууг ус урсгаж шалгах хэрэгтэй.

11.7 Ширхэгийн материалаар хийсэн шалны єнгєн їеийн эле-ментїїдийн дээр, доор суух хэмжээ нь доор дурдсанаас хэтэрч болохгїй.

а/ бул чулуун єнгєн їед/ бїрхїїлд/ 5мм

б/ бетон ба асфальтбетон хавтан, тоосго, тайрдсан єнгєн їед 2 мм

в/ ваар, цемент элсэн мозайк хавтанцар 1 мм, банз зїймэл хулдаасан єнгєн їеийн элементїїдийн нийлж байгаа ирмэгїїд зєрїїтэй байж болохгїй.

11.8 Битум буюу давирхайн завсар їе дээр тавигдсан ширхэгийн материалын єнгєн їеийг 200 кг-ын тєвлєрсєн ачаагаар їйлчлэхэд суулт нь 1.5 мм-ээс хэтрэхгїй байх ёстой.

Ачааллыг 30х30 мм-ийн/штамп/ хэвээр дамжуулан шалны єнгєн їеин аль нэг элементийн єнцєгт тавьж ашиглалтын їед байж болох хамгийн их температурт 2 хоногийн турш байлгана.

11.9 Бетон, цемент-элсэн, мозайк, хавтанцар ба зїсмэл шалны єнгєн їе, доорх дэвсгэр їетэй сайтар барьцалдан суусан эсэхийг тогшин шалгаж муу барьцалдсан хэсгийг дахин хийх хэрэгтэй.

БНбД 31-09-05

15

11.10 Шалны єнгєн їеийн элементїїд ба хєвєє мод, хана, хамар ханын хооронд ан цав, зай завсар гарсан байж болохгїй.Тийм гэмтэл гарсан байвал засах шаардлагатай.

11.11 Ширхэгийн материалаар хийсэн шалны єнгєн їеийн зїйдлийн эгнээний шулуун чиглэл нь 10 м уртад 10 мм-ээс илїї хазайсан байж болохгїй.

11.12 Шалны элементїїдийн зузаан нь зєвхєн зарим нэг тохиолдолд зураг тєсєлд заасан хэмжээнээс 10%-иас ихгїй зєрїїтэй байж болно.Шалны элементїїдийн зузааныг ажлын явцад шалгана.

11.13 Бетон, зуурмаг мэтийн цутгамалаар хийсэн шалны єнгєн їеийг зураг тєсєлд заасан бэхжилт авч гїйцсэний дараа хїлээн авна.

Хийсний дараа бэхжилтээ єгдєг тийм материалуудын бат бэхийг тодорхойлохдоо 500м 2 тутмаас 3-аас доошгїй сорьцын дээж авч гїйцэтгэнэ.

Сорьцын дээж бэлдээгїй тохиолдолд шалны єнгєн їеийн бїтээцээс хааш хааш 25 мм-ийн хэмжээний шоо дєрвєлжин авч шалгах ёстой.

ТЄГСЄВ.

БНбД 31-09-05

16

1-р хавсралт

Шалны ажил гїйцэтгэсэн акт

200....оны ....р сарын ¹ .....ны єдєр

......................................аймаг, хотын ..............................................нд барьж буй

( сум дїїрэг )

.................барилга, байгууламжийн .....................................................................

( Шалны ажлын нэр) 1. Ажил гїйцэтгэгчийн нэр: ...................................................................................

2. Ажил гїйцэтгэхэд мєрдсєн зураг тєсєл: .........................................................

.................................................................................................................................

( зураг тєсєл гїйцэтгэгчийн нэр, зургийн дугаар, огноо )

3. Шалгаж хїлээн авсан ажлын нэр: ...................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

4. Ажил гїйцэтгэхэд хэрэглэсэн материал, эдлэхїїн: ........................................

.................................................................................................................................

( материалын нэр, стандартын дугаар, їндсэн шинж чанарын їзїїлэлтїїд, анги, марк )

5. Ажил гїйцэтгэсэн їеийн нєхцєл: .....................................................................

.................................................................................................................................

( цаг агаарын байдал, хур тунадас, температур, ажлын нєхцєл г.м )

6. Хэмжиж шалгахад чанарын їзїїлэлт, зураг тєсєлтэй харьцуулахад хїлцэл

нь ямар байсан: ........................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

7. Ажил эхэлсэн, дууссан хугацаа: .......................................................................

( он, сараар )

8. Далд ажлын гїйцэтгэлийг магадлах фотозураг, хэрэглэсэн материал

эдлэхїїний чанарын гэрчилгээ, туршилт шинжилгээний дїн зэрэг баримт

бичгийн бїрдэл: .....................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

БНбД 31-09-05

17

Комиссын шийдвэр

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

(гїйцэтгэсэн ажил зураг тєсєл, барилгын норм дїрмэнд заасан шаардлагыг хангаж буй эсэх,

хїлээн авсан эсвэл засах эсэх)

Дээрх шийдвэрийг їндэслэн дараагийн їе шатны ажлыг:..................................

.................................................................................................................................

( ажлын нэр )

гїйцэтгэхийг зєвшєєрсєн эсэх

Захиалагчийн техник

хяналтын инженер: .........................................../ .............................. /

( овог нэр )

Зохиогч инженер: ............................................./ ................................ /

( овог нэр )

Барилга угсралтын

байгууллагын инженер:..................................../ ............................... /

( овог нэр )

БНбД 31-09-05

18

Гарчиг Хуудас

1. Ерєнхий шаардлага 1 2. Шалны дэвсгэр элементїїдийг бэлтгэх 2 3. Бетонон дэвсгэр їе хийх 3 4. Тэгшилгээ їений ажил 3 5. Шалны завсрын элементэд тавих шаардлага 4 6. Цул бїрээс хийх 4 7. Ижилтгэсэн гулдмай ба хавтан ( хавтанцар )-аар бїрээс хийх 4 8. Модон суурин дээр модон эдлэлээр бїрээс хийх 7 9. Полимер материалаар бїрээс хийх 10 10. Бэлэн болсон шалны бїрээст тавих шаардлага 11 11. Ажил хїлээн авах 13 12. 1-р хавсралт 16-17