bireysel temizlik uygulamaları

52
Bireysel Temizlik Bireysel Temizlik Uygulamaları Uygulamaları Öğr. Gör. Dr. Serap TORUN Adana/2008

Upload: donoma

Post on 13-Jan-2016

123 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

Bireysel Temizlik Uygulamaları. Öğr . Gör. Dr. Serap TORUN Adana/2008. Bireysel Hijyeni Etkileyen Faktörler. Yaş Beden İmgesi Sosyoekonomik Düzey Kültürel Durum. Bilgi Düzeyi Bireysel Tercihler Sağlık Durumu. Hijyenik Uygulamaların Amaçları I. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Bireysel Temizlik Bireysel Temizlik Uygulamaları Uygulamaları

Öğr. Gör. Dr. Serap TORUNAdana/2008

Page 2: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

2

Bireysel Hijyeni Etkileyen FaktörlerBireysel Hijyeni Etkileyen Faktörler

Yaş

Beden İmgesi

Sosyoekonomik Düzey

Kültürel Durum

Yaş

Beden İmgesi

Sosyoekonomik Düzey

Kültürel Durum

Bilgi Düzeyi

Bireysel Tercihler

Sağlık Durumu

Bilgi Düzeyi

Bireysel Tercihler

Sağlık Durumu

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Page 3: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

3

Hijyenik Uygulamaların Amaçları IHijyenik Uygulamaların Amaçları I

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Vücut salgılarının, atıkların ve geçici mikroorganizmaları vücuttan uzaklaştırmak

Bireyin rahatlamasını, dinlenmesini, gevşemesini sağlamak ve kas gerilimini azaltmak

Vücut salgılarının, atıkların ve geçici mikroorganizmaları vücuttan uzaklaştırmak

Bireyin rahatlamasını, dinlenmesini, gevşemesini sağlamak ve kas gerilimini azaltmak

Page 4: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

4

Hijyenik Uygulamaların Amaçları IIHijyenik Uygulamaların Amaçları II

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Vücuttaki kötü kokuları gidermek

Bireyin genel görünümünü olumlu hale getirerek beden imgesini geliştirmek

Deri sağlığını sürdürmek ve geliştirmek

Vücuttaki kötü kokuları gidermek

Bireyin genel görünümünü olumlu hale getirerek beden imgesini geliştirmek

Deri sağlığını sürdürmek ve geliştirmek

Page 5: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

5

Sabah BakımıSabah Bakımı

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Hastanın gereksinim duyduğu günlük hijyenik bakım uygulamalarını içerir. .

Hastanın gereksinim duyduğu günlük hijyenik bakım uygulamalarını içerir. .

Boşaltımın

sağlanması

El-yüz bakımı

Ağız bakımı

Ayak bakımı

Tırnak bakımı

Baş banyosu

Boşaltımın

sağlanması

El-yüz bakımı

Ağız bakımı

Ayak bakımı

Tırnak bakımı

Baş banyosu

Yatak banyosu

Duş veya küvet banyosu

Tıraş

Sırt masajı

Çamaşırların ve yatak takımının değiştirilmesi

Yatak banyosu

Duş veya küvet banyosu

Tıraş

Sırt masajı

Çamaşırların ve yatak takımının değiştirilmesi

Page 6: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

6

Öğleden Sonra Bakımı Öğleden Sonra Bakımı

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Öğle yemeği sonrası hastanın;

Boşaltım gereksiniminin

giderilmesi

El-yüz bakımı

Ağız bakımı verilmesi

Yatağın düzeltilmesini içerir.

Öğle yemeği sonrası hastanın;

Boşaltım gereksiniminin

giderilmesi

El-yüz bakımı

Ağız bakımı verilmesi

Yatağın düzeltilmesini içerir.

Page 7: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

7

Akşam BakımıAkşam Bakımı

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Hastanın gevşemesini ve daha rahat uyumasını sağlamak amacıyla,

Islak veya kirli ise yatak takımlarının ve hastanın çamaşırlarının değiştirilmesi,

Boşaltım gereksiniminin giderilmesi,

El-yüz ve ağız bakımının verilmesi,

Masaj uygulamalardır.

Hastanın gevşemesini ve daha rahat uyumasını sağlamak amacıyla,

Islak veya kirli ise yatak takımlarının ve hastanın çamaşırlarının değiştirilmesi,

Boşaltım gereksiniminin giderilmesi,

El-yüz ve ağız bakımının verilmesi,

Masaj uygulamalardır.

Page 8: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

8

GÖZ BAKIMI GÖZ BAKIMI

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Bilinçsiz hastalar (göz kırpma refleksi olmayabilir ya da göz kapaklarında fazla salgı birikebilir) Göz ameliyatı olanlar Gözünde irritasyon, enfeksiyon, yaralanma gibi sorunları olanlar Gözlük, lens (contact) ya da protez göz kullanan hastalar

Bilinçsiz hastalar (göz kırpma refleksi olmayabilir ya da göz kapaklarında fazla salgı birikebilir) Göz ameliyatı olanlar Gözünde irritasyon, enfeksiyon, yaralanma gibi sorunları olanlar Gözlük, lens (contact) ya da protez göz kullanan hastalar

Özel göz bakımına gereksinimi olanlar

Özel göz bakımına gereksinimi olanlar

Page 9: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

9

Göz Bakımında İlkeler IGöz Bakımında İlkeler I

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Gözler her zaman iç kantüsten dış kantüse doğru temizlenmelidir.

Temizlik, ılık duru su, el bezi ya da gaz bezi ile yapılmalıdır. Sabun yanma ve tahrişe neden olabileceği için kullanılmamalıdır.

Göz kırpma refleksi olmayanlarda korneanın kurumasını önlemek için her 4 saatte bir yapay göz yaşı ya da %0,9’luk NaCl solüsyonu göze damlatılmalıdır. Gerekirse göz kapakları kapatılmalıdır.

Gözler her zaman iç kantüsten dış kantüse doğru temizlenmelidir.

Temizlik, ılık duru su, el bezi ya da gaz bezi ile yapılmalıdır. Sabun yanma ve tahrişe neden olabileceği için kullanılmamalıdır.

Göz kırpma refleksi olmayanlarda korneanın kurumasını önlemek için her 4 saatte bir yapay göz yaşı ya da %0,9’luk NaCl solüsyonu göze damlatılmalıdır. Gerekirse göz kapakları kapatılmalıdır.

Page 10: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

10

AĞIZ BAKIMI IAĞIZ BAKIMI I

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Ağız bakım uygulamalarının amaçlarıAğız bakım uygulamalarının amaçlarıAğız mukozasının bütünlüğünü ve nemliliğini sağlamakDiş ve diş etlerinin sağlığını sürdürmekAğızdaki rahatsız edici tadı ve kokuyu gidermekBireyin doğru ağız hijyeni uygulamalarını öğrenmesini sağlamak

Ağız mukozasının bütünlüğünü ve nemliliğini sağlamakDiş ve diş etlerinin sağlığını sürdürmekAğızdaki rahatsız edici tadı ve kokuyu gidermekBireyin doğru ağız hijyeni uygulamalarını öğrenmesini sağlamak

Page 11: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

11Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Ağız Hijyeni Yönünden Risk Taşıyan Hastalar

Ağız Hijyeni Yönünden Risk Taşıyan Hastalar

Yatağa bağımlı hastalarDehidrate hastalarOral beslenemeyen hastalarKemoterapi alan hastalar O2 ve atropin gibi ilaç alan hastalar

Yatağa bağımlı hastalarDehidrate hastalarOral beslenemeyen hastalarKemoterapi alan hastalar O2 ve atropin gibi ilaç alan hastalar

Page 12: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

12

Değerlendirmede Dikkat Edilecek NoktalarDeğerlendirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Organ Normal Görünümü Anormal Görünümü

Dudaklar Pembe, düzgün, nemli Çatlak, kuru, su toplamış

Dil Yumuşak, pembe, nemli, rahat hareket edebilir

Çatlak,pütürlü, parlak, kuru, yaralı, koyu kırmızı

Mukoza Pembe, nemli Kırmızı, parlak, yaralı, su toplamış

Diş Etleri Pembe, nemli, dişlerle birleştiği yer kapalı

Koyu kırmızı, şiş, kanlı,iltihaplı, çekilmiş

Dişler Parlak, temiz Mat, kirli, oyuk, kırık, eksik

Tükürük Sulu Koyu, yetersiz, çok fazla

Page 13: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

13Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Stomatisis (ağız iltihabı)

Stomatisis (ağız iltihabı)

Jinjivitis (dişeti iltihabı)

Jinjivitis (dişeti iltihabı)

Page 14: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

14Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Piyore (kemik ve dişeti dokularının iltihabı)

Piyore (kemik ve dişeti dokularının iltihabı)

Glossitis (dil iltihabı)

Glossitis (dil iltihabı)

Page 15: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

15Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Halitozis (ağız kokusu)

Halitozis (ağız kokusu)

Oral malignansiler

Oral malignansiler

Page 16: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

16

Bakterilere etki eden solüsyonlar

Mantarlara etki eden solüsyonlar

•Serum fizyolojik (%09 NaCl)

•Hidrojen peroksit % 30-50

•Neosterin

•Rivanol %001

•Sodyum bikarbonat %5

•Mikostatin

•Blue de metilen %1

•Jensiyen moru %1

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Özel Ağız Bakımında Kullanılan Solüsyonlar

Özel Ağız Bakımında Kullanılan Solüsyonlar

Page 17: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

17Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

1. Bilinçli Hastalarda Özel Ağız Bakımı1. Bilinçli Hastalarda Özel Ağız Bakımı

Malzemeler Malzemeler

Antiseptik solüsyon veya gargaraAbeslangGaz spançYüz havlusuBöbrek küvetBir bardak ılık suYağlı bir pomad (vazelin)

Antiseptik solüsyon veya gargaraAbeslangGaz spançYüz havlusuBöbrek küvetBir bardak ılık suYağlı bir pomad (vazelin)

Page 18: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

18Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

2. Bilinçsiz Hastalarda Özel Ağız Bakımı2. Bilinçsiz Hastalarda Özel Ağız Bakımı Malzemeler MalzemelerDil basacağı (ortalama 16 adet),Gaz bezi (ortalama 16 adet),Flaster,Böbrek küvet,Kirli kabı,Yüz havlusu, peçete,Nemlendirici losyon,Tek kullanımlık eldiven,Ağız temizleme solüsyonu,Maske.

Dil basacağı (ortalama 16 adet),Gaz bezi (ortalama 16 adet),Flaster,Böbrek küvet,Kirli kabı,Yüz havlusu, peçete,Nemlendirici losyon,Tek kullanımlık eldiven,Ağız temizleme solüsyonu,Maske.

Page 19: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 19

İşlem Basamakları Iİşlem Basamakları I1. İşlem bireye açıklanır.

2. Eller yıkanır.

3. Malzeme masanın üzerine konur

4. Yatağın başı yükseltilerek bireye semifowler pozisyonu verilir, başı yana çevrilir (başın yükseltilemediği durumlarda sadece yana çevrilir.)

5. Bireyin çenesinin altına havlu ve böbrek küvet yerleştirilir.

1. İşlem bireye açıklanır.

2. Eller yıkanır.

3. Malzeme masanın üzerine konur

4. Yatağın başı yükseltilerek bireye semifowler pozisyonu verilir, başı yana çevrilir (başın yükseltilemediği durumlarda sadece yana çevrilir.)

5. Bireyin çenesinin altına havlu ve böbrek küvet yerleştirilir.

Page 20: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 20

İşlem Basamakları IIİşlem Basamakları II6. Üst ve alt dişleri spanç ile tutularak açılır.

7. Gazlı bez sarılmış abeslang gargara ile ıslatılır, ağzın içi dikkatle temizlenir. Ağız bakımında dış, iç birbirine bakan yüzeyleri, dil, yanak içi ve diğer yumuşak dokular sırası ile temizlenir.

8. Kalan solüsyon bireye pipet yardımıyla verilir ve gargara yaptırılır (bilinci yerinde değilse bu yapılmaz).

9. Dudaklara yağlı bir pomat sürülür.(Oksijen alıyorsa yapılmaz.)

10. Birey eski pozisyonuna getirilir.

6. Üst ve alt dişleri spanç ile tutularak açılır.

7. Gazlı bez sarılmış abeslang gargara ile ıslatılır, ağzın içi dikkatle temizlenir. Ağız bakımında dış, iç birbirine bakan yüzeyleri, dil, yanak içi ve diğer yumuşak dokular sırası ile temizlenir.

8. Kalan solüsyon bireye pipet yardımıyla verilir ve gargara yaptırılır (bilinci yerinde değilse bu yapılmaz).

9. Dudaklara yağlı bir pomat sürülür.(Oksijen alıyorsa yapılmaz.)

10. Birey eski pozisyonuna getirilir.

Page 21: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

21Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Saç BakımıSaç Bakımı

•Saçların ve kafa derisinin temiz ve sağlıklı olmasını sağlamak,

•Kafa derisinde kan dolaşımının hızlandırmak ve böylece saç köklerinin beslenmesini sağlamak,

•Bireyin rahatını sağlamak ve estetik gereksinimi karşılayarak, bireyin kendine güvenini artırmak,

•Bireyin kendi hijyenik bakımına katılımını sağlamak.

•Saçların ve kafa derisinin temiz ve sağlıklı olmasını sağlamak,

•Kafa derisinde kan dolaşımının hızlandırmak ve böylece saç köklerinin beslenmesini sağlamak,

•Bireyin rahatını sağlamak ve estetik gereksinimi karşılayarak, bireyin kendine güvenini artırmak,

•Bireyin kendi hijyenik bakımına katılımını sağlamak.

Page 22: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

22Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Malzemeler Malzemeler2 adet banyo havlusuŞampuan (veya sabun) ve saç kremiBüyük maşrapaSu (43-44ºC)2 adet plastik kova Yıkama küveti /muşamba ve gazeteVazelinli Pamuk Tampon (kulaklar için)Yüz havlusu veya gaz beziTarak ve fırçaSaç kurutma makinesiBasamaklı tabure ya da alçak sandalyeTedavi bezi ve muşambası

2 adet banyo havlusuŞampuan (veya sabun) ve saç kremiBüyük maşrapaSu (43-44ºC)2 adet plastik kova Yıkama küveti /muşamba ve gazeteVazelinli Pamuk Tampon (kulaklar için)Yüz havlusu veya gaz beziTarak ve fırçaSaç kurutma makinesiBasamaklı tabure ya da alçak sandalyeTedavi bezi ve muşambası

Page 23: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 23

İşlem Basamakları-I İşlem Basamakları-I1. Bireye ne yapılacağı açıklanır.

2. Malzeme uygun bir yere konur.

3. Yatak yükseltilir. Bireyin başının altına bir yastık konur,hatta başı yakın, ayakları uzak tarafta kalacak şekilde yatakta çapraz yatırılır.

5. Bireyin omzunun altına su geçirmez pet konur.(veya yastığın üzerine muşamba örtülüp üzerine bireyin havlusu serilir)

a-Yıkama küveti bireyin başının altına yerleştirilir ve küvetin alt ucuna suyun boşalacağı kova yerleştirilir.

1. Bireye ne yapılacağı açıklanır.

2. Malzeme uygun bir yere konur.

3. Yatak yükseltilir. Bireyin başının altına bir yastık konur,hatta başı yakın, ayakları uzak tarafta kalacak şekilde yatakta çapraz yatırılır.

5. Bireyin omzunun altına su geçirmez pet konur.(veya yastığın üzerine muşamba örtülüp üzerine bireyin havlusu serilir)

a-Yıkama küveti bireyin başının altına yerleştirilir ve küvetin alt ucuna suyun boşalacağı kova yerleştirilir.

Page 24: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 24

İşlem Basamakları-II İşlem Basamakları-II

5. b-Yıkama küveti yoksa kalın bir muşamba üç kenarından gazete ile rulo yapılarak yıkama küveti haline getirilip bireyin başının altına konur. muşambanın ucu plastik kovanın içine sarkıtılır.

6. Baş havlusu bireyin omzuna serilir. Kulaklarına tampon konulur ve gözleri köpük kaçmaması için gazlı bezle kapatılır.

7-Bireyin saçı geriye doğru fırçalanır ve taranır.

8-Suyun sıcaklığı 40-44° C arasında olmalıdır.

9-Saçlar suyla ıslatılır,şampuanla yıkanır, durulanır.

5. b-Yıkama küveti yoksa kalın bir muşamba üç kenarından gazete ile rulo yapılarak yıkama küveti haline getirilip bireyin başının altına konur. muşambanın ucu plastik kovanın içine sarkıtılır.

6. Baş havlusu bireyin omzuna serilir. Kulaklarına tampon konulur ve gözleri köpük kaçmaması için gazlı bezle kapatılır.

7-Bireyin saçı geriye doğru fırçalanır ve taranır.

8-Suyun sıcaklığı 40-44° C arasında olmalıdır.

9-Saçlar suyla ıslatılır,şampuanla yıkanır, durulanır.

Page 25: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 25

İşlem Basamakları-II İşlem Basamakları-II

10-Bireyin başı havluyla sarılıp yüzü silinir. Bireyin başı yastığa konulur. Yıkama küveti veya muşamba kaldırılır.

11- Bireyin saçı yumuşak hareketlerle kurulanır,gerekirse ikinci havlu ile kurulama işlemine devam edilir. Saçlar, mümkünse kurutma makinesi ile kurutulur,taranır.

12-Bireyin yatağı yapılır,bireye uygun pozisyon verilir ve dinlenmesi sağlanır.

13-Kullanılan malzeme temizlenerek kaldırılır.

10-Bireyin başı havluyla sarılıp yüzü silinir. Bireyin başı yastığa konulur. Yıkama küveti veya muşamba kaldırılır.

11- Bireyin saçı yumuşak hareketlerle kurulanır,gerekirse ikinci havlu ile kurulama işlemine devam edilir. Saçlar, mümkünse kurutma makinesi ile kurutulur,taranır.

12-Bireyin yatağı yapılır,bireye uygun pozisyon verilir ve dinlenmesi sağlanır.

13-Kullanılan malzeme temizlenerek kaldırılır.

Page 26: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

26Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Page 27: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

27Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN

Page 28: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 28

BANYOLARBANYOLAR

Banyo genel hijyenik bakımın bir parçasıdır. Enfeksiyonun önlenmesi, deri bütünlüğünün ve derinin sağlığının korunması için deri temizliğinin yapılması gerekir.

•Deri bakımının ne sıklıkla yapılacağı kişiden kişiye ve çalışma ortamına göre farklılık gösterir

Banyo genel hijyenik bakımın bir parçasıdır. Enfeksiyonun önlenmesi, deri bütünlüğünün ve derinin sağlığının korunması için deri temizliğinin yapılması gerekir.

•Deri bakımının ne sıklıkla yapılacağı kişiden kişiye ve çalışma ortamına göre farklılık gösterir

Page 29: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 29

Banyonun Amaçları-IBanyonun Amaçları-I• Enfeksiyonu önlemek,

• Dolaşım ve solunumu uyarmak,

• Eklem fonksiyonlarının korunmasına yardım etmek,

• Dinlenmeyi, gevşemeyi ve rahatlığı sağlamak,

• Duyuların uyarılmasını sağlamak

• Enfeksiyonu önlemek,

• Dolaşım ve solunumu uyarmak,

• Eklem fonksiyonlarının korunmasına yardım etmek,

• Dinlenmeyi, gevşemeyi ve rahatlığı sağlamak,

• Duyuların uyarılmasını sağlamak

Page 30: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 30

Banyonun Amaçları-IIBanyonun Amaçları-II• Hastanın benlik saygısını korumak

ve arttırmak.

• Hastanın değerlendirilmesine olanak sağlamak,

• Hemşire- hasta iletişiminin gelişmesini sağlamak.

• Vücutta oluşan kokuları gidermek.

• Hastanın benlik saygısını korumak ve arttırmak.

• Hastanın değerlendirilmesine olanak sağlamak,

• Hemşire- hasta iletişiminin gelişmesini sağlamak.

• Vücutta oluşan kokuları gidermek.

Page 31: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 31

Banyo Türleri IBanyo Türleri I

Page 32: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 32

Banyo Türleri IIBanyo Türleri II

Page 33: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 33

Yatak Banyosu -IYatak Banyosu -I

•Bilinçsiz hastalar

•Yatak istirahatında olan hastalar

•Ameliyat sonrası yatağa bağımlı hastalar

•Akut hastalıklardan sonra hastanın yatağa bağımlı olduğu durumda

•Bilinçsiz hastalar

•Yatak istirahatında olan hastalar

•Ameliyat sonrası yatağa bağımlı hastalar

•Akut hastalıklardan sonra hastanın yatağa bağımlı olduğu durumda

Temizlik amacıyla tam yatak banyosunun verildiği durumlar:Temizlik amacıyla tam yatak banyosunun verildiği durumlar:

Page 34: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 34

Yatak banyosu verirken hemşirenin uyması gereken ilkelerden birinin hastanın banyo sırasında maksimum katılımının sağlanması olduğu unutulmamalıdır.

Hastanın yatak içinde serbestçe hareket edebildiği durumlarda hemşire gerekli malzemeyi temin ederek, hastanın kendi kendini temizlemesini sağlar.

Yatak banyosu verirken hemşirenin uyması gereken ilkelerden birinin hastanın banyo sırasında maksimum katılımının sağlanması olduğu unutulmamalıdır.

Hastanın yatak içinde serbestçe hareket edebildiği durumlarda hemşire gerekli malzemeyi temin ederek, hastanın kendi kendini temizlemesini sağlar.

Page 35: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 35

Malzemeler Malzemeler

İki adet havlu ( bir adet banyo, bir adet yüz havlusu)İki adet elbeziKüvet ( 2 adet)Su (43-46C)Sabun-sabunlukÇarşaf Temiz iç çamaşırı ve pijamaDeodorant, cilt losyonuAğız bakım malzemeleriTarak, el fırçası, makasSürgü-ördekKirli poşetiDisposible (tek kullanımlık) eldiven

İki adet havlu ( bir adet banyo, bir adet yüz havlusu)İki adet elbeziKüvet ( 2 adet)Su (43-46C)Sabun-sabunlukÇarşaf Temiz iç çamaşırı ve pijamaDeodorant, cilt losyonuAğız bakım malzemeleriTarak, el fırçası, makasSürgü-ördekKirli poşetiDisposible (tek kullanımlık) eldiven

Page 36: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 36

İşlem Basamakları-I İşlem Basamakları-I1. Malzeme hazırlanmadan önce ve

sonra eller yıkanır .

2. Malzeme bir tepsinin içinde getirilerek, yakın bir masanın üzerine konulur. Kullanılacak malzemenin tam olup olmadığı bir kez daha kontrol edilir.

3. Oda ısısı kontrol edilir. Pencereler ve kapılar kapatılır.

4. İşlem açıklanır.

1. Malzeme hazırlanmadan önce ve sonra eller yıkanır .

2. Malzeme bir tepsinin içinde getirilerek, yakın bir masanın üzerine konulur. Kullanılacak malzemenin tam olup olmadığı bir kez daha kontrol edilir.

3. Oda ısısı kontrol edilir. Pencereler ve kapılar kapatılır.

4. İşlem açıklanır.

Page 37: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 37

İşlem Basamakları-II İşlem Basamakları-II5. Hastanın etrafına perde çekilir.

Yatak paravanla kapatılır veya kapı kapatılır.

6. Bireyin boşaltım gereksinimi varsa giderilir.

7. Birey soyulur, üzerine pikesi örtülür, yatak takımları gevşetilir.

8. Küvetin 2/3’ si 43-46 C su ile doldurulur.

5. Hastanın etrafına perde çekilir. Yatak paravanla kapatılır veya kapı kapatılır.

6. Bireyin boşaltım gereksinimi varsa giderilir.

7. Birey soyulur, üzerine pikesi örtülür, yatak takımları gevşetilir.

8. Küvetin 2/3’ si 43-46 C su ile doldurulur.

Page 38: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 38

İşlem Basamakları-III İşlem Basamakları-III9. Yatak hemşirenin rahat

çalışabileceği kadar yükseltilir.

10.Bireyin başının altındaki yastık alınır. Yatağın başı 30° kaldırılır.

11.Yatak banyosu supine pozisyonunda verilir.Gerekli olduğu takdirde semifowler veya fowler pozisyonda da verilebilir.

12.Sabunlama bezi kese haline getirilir

9. Yatak hemşirenin rahat çalışabileceği kadar yükseltilir.

10.Bireyin başının altındaki yastık alınır. Yatağın başı 30° kaldırılır.

11.Yatak banyosu supine pozisyonunda verilir.Gerekli olduğu takdirde semifowler veya fowler pozisyonda da verilebilir.

12.Sabunlama bezi kese haline getirilir

Page 39: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 39

İşlem Basamakları-IV İşlem Basamakları-IV13.Önce uzak taraftaki göz içten dışa

ve sabunsuz su ile silinir. Her iki göz için sabunlama bezinin farklı bir tarafı kullanılır. Göze bastırılmaz.

14.Yüz havlusu göğüs üzerine serilir.

15.Daha sonra bireyin alışkanlığına göre sabunlu yada sabunsuz bez ile sırayla alın, burun, yanaklar, çene ve kulaklar silinir, durulanır ve kurulanır (erkek hastanın tıraşı bu aşamada yapılabilir).

13.Önce uzak taraftaki göz içten dışa ve sabunsuz su ile silinir. Her iki göz için sabunlama bezinin farklı bir tarafı kullanılır. Göze bastırılmaz.

14.Yüz havlusu göğüs üzerine serilir.

15.Daha sonra bireyin alışkanlığına göre sabunlu yada sabunsuz bez ile sırayla alın, burun, yanaklar, çene ve kulaklar silinir, durulanır ve kurulanır (erkek hastanın tıraşı bu aşamada yapılabilir).

Page 40: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 40

İşlem Basamakları-V İşlem Basamakları-V16.Uzak taraftan başlanarak boyun

silinir, durulanır, kurulanır.

17.Yüz havlusu uzak taraf kol altına serilir.

18.Uzak taraftaki kol, bilekten koltuk altına doğru küçük darbelerle sabunlanır, kurulanır.

19.Bireyin eli, içinde su olan küçük küvete sokulur. Birkaç dakika yumuşaması için beklenir. Gerekiyorsa tırnaklar kesilir. Elleri kurulanır. Diğer kol için aynı işlem(16-18) tekrarlanır.

16.Uzak taraftan başlanarak boyun silinir, durulanır, kurulanır.

17.Yüz havlusu uzak taraf kol altına serilir.

18.Uzak taraftaki kol, bilekten koltuk altına doğru küçük darbelerle sabunlanır, kurulanır.

19.Bireyin eli, içinde su olan küçük küvete sokulur. Birkaç dakika yumuşaması için beklenir. Gerekiyorsa tırnaklar kesilir. Elleri kurulanır. Diğer kol için aynı işlem(16-18) tekrarlanır.

Page 41: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 41

İşlem Basamakları-VI İşlem Basamakları-VI

20.Banyo havlusu bireyin göğsünün üstüne serilir, pike göbek hizasına indirilir.

21. Uzak taraftan başlanarak göğüs bölgesi yukarıdan aşağı hafif darbelerle sabunlanır, durulanır ve kurulanır. Kadınlarda ve şişman bireyde göğüs altları ve aralarına dikkat edilir.

22.Pike pubis üzerine indirilir. Karın uzak taraftan yakına doğru yanlamasına hareketlerle silinir, durulanıp ve kurulanır. Göbek çevresine özellikle dikkat edilir.

20.Banyo havlusu bireyin göğsünün üstüne serilir, pike göbek hizasına indirilir.

21. Uzak taraftan başlanarak göğüs bölgesi yukarıdan aşağı hafif darbelerle sabunlanır, durulanır ve kurulanır. Kadınlarda ve şişman bireyde göğüs altları ve aralarına dikkat edilir.

22.Pike pubis üzerine indirilir. Karın uzak taraftan yakına doğru yanlamasına hareketlerle silinir, durulanıp ve kurulanır. Göbek çevresine özellikle dikkat edilir.

Page 42: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 42

İşlem Basamakları-VII İşlem Basamakları-VII23.Uzak taraftaki bacak açılarak el diz

altından geçirilir ve bacak dizden bükülür.

24. Havlu bacak altına serilir.

25.Hastanın ayağı havlu üzerine konan küvete daldırılır. Bu arada uzunlamasına hafif darbelerle bacak bilekten yukarı doğru silinir, durulanır ve kurulanır.

26.Daha sonra ayak temizlenir, tırnaklar kesilir, ayak kurulanır. Gerekirse nemlendirici kullanılır.

27.İşlem diğer bacak ve ayak için tekrarlandıktan sonra banyo suyu değiştirilir.

23.Uzak taraftaki bacak açılarak el diz altından geçirilir ve bacak dizden bükülür.

24. Havlu bacak altına serilir.

25.Hastanın ayağı havlu üzerine konan küvete daldırılır. Bu arada uzunlamasına hafif darbelerle bacak bilekten yukarı doğru silinir, durulanır ve kurulanır.

26.Daha sonra ayak temizlenir, tırnaklar kesilir, ayak kurulanır. Gerekirse nemlendirici kullanılır.

27.İşlem diğer bacak ve ayak için tekrarlandıktan sonra banyo suyu değiştirilir.

Page 43: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 43

İşlem Basamakları-VIII İşlem Basamakları-VIII28.Bireye yan yatış pozisyonu verilir.

29.Sırt ve kalçalar dışında pike ile üstü örtülür. Altına havlu yerleştirilir.

30.Sırt, omuzlardan kalçalara doğru uzunlamasına hafifçe silinir, durulanır ve kurulanır. Kalçalar ve anüs bölgesi silinir, kurulanır .

31.Bireye sırt masajı yapılabilir veya masaj daha sonraya da bırakılabilir.

32.Banyo suyu ve sabunlama bezi değiştirilir.

33.Birey tekrar sırt üstü yatırılır.

28.Bireye yan yatış pozisyonu verilir.

29.Sırt ve kalçalar dışında pike ile üstü örtülür. Altına havlu yerleştirilir.

30.Sırt, omuzlardan kalçalara doğru uzunlamasına hafifçe silinir, durulanır ve kurulanır. Kalçalar ve anüs bölgesi silinir, kurulanır .

31.Bireye sırt masajı yapılabilir veya masaj daha sonraya da bırakılabilir.

32.Banyo suyu ve sabunlama bezi değiştirilir.

33.Birey tekrar sırt üstü yatırılır.

Page 44: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 44

İşlem Basamakları-IX İşlem Basamakları-IX34. Göğüs ve kollar havlu ile,bacaklar pike

ile örtülür. Bireyin sadece genitalleri açıkta bırakılır. Birey yapabiliyorsa kendisine genital bölgesi önden arkaya doğru temizletilir. Yapamıyorsa bakım veren bu temizliği yapar.

35.Gerekiyorsa, deriyi nemlendirmek için vücut losyonu ve yağı sürülür.

36.Bireyin çamaşır ve pijamaları giydirilir. Saçı taranır. Yatak takımları değiştirilir.

37.Banyo malzemesi temizlenip kaldırılır. Eller yıkanır.

38.İşlem kaydedilir.

34. Göğüs ve kollar havlu ile,bacaklar pike ile örtülür. Bireyin sadece genitalleri açıkta bırakılır. Birey yapabiliyorsa kendisine genital bölgesi önden arkaya doğru temizletilir. Yapamıyorsa bakım veren bu temizliği yapar.

35.Gerekiyorsa, deriyi nemlendirmek için vücut losyonu ve yağı sürülür.

36.Bireyin çamaşır ve pijamaları giydirilir. Saçı taranır. Yatak takımları değiştirilir.

37.Banyo malzemesi temizlenip kaldırılır. Eller yıkanır.

38.İşlem kaydedilir.

Page 45: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 45

Kısmi Yatak BanyosuKısmi Yatak Banyosu

Hastanın tüm yatak banyosunu tolere edemeyeceği, veya tüm vücudunun temizlenmesine ihtiyaç olmadığı durumlarda yapılır.

Kısmi yatak banyosunda hastanın yüzü, boynu, elleri, sırtı, koltuk altı ve perine bölgesi temizlenir.

Banyodan sonra sırt masajı yapılır.

Hastanın tüm yatak banyosunu tolere edemeyeceği, veya tüm vücudunun temizlenmesine ihtiyaç olmadığı durumlarda yapılır.

Kısmi yatak banyosunda hastanın yüzü, boynu, elleri, sırtı, koltuk altı ve perine bölgesi temizlenir.

Banyodan sonra sırt masajı yapılır.

Page 46: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 46

MASAJ MASAJ

Ellerle vücuda basınç ve friksiyon uygulamaya masaj denir. • Hafif basınç ile yapılan masajlar yatıştırıcı (gerilimi azaltıcı), • Daha fazla basınç ile yapılan masajlar ise uyarıcı etki oluştururlar.

Ellerle vücuda basınç ve friksiyon uygulamaya masaj denir. • Hafif basınç ile yapılan masajlar yatıştırıcı (gerilimi azaltıcı), • Daha fazla basınç ile yapılan masajlar ise uyarıcı etki oluştururlar.

Page 47: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 47

MASAJ ManevralarıMASAJ Manevraları

Page 48: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 48

Masaj Manevraları IMasaj Manevraları I

El ayası ile venöz dönüş yönünde yapılan, yumuşak sıvazlama hareketidir.

Subkutan doku ve kaslara yapılan yoğurma hareketidir. Kas doğrultusunda, kısa, ritmik, bükücü, sıkıştırıcı basınç oluşturucu tarzda uygulanır.

El ayası ile venöz dönüş yönünde yapılan, yumuşak sıvazlama hareketidir.

Subkutan doku ve kaslara yapılan yoğurma hareketidir. Kas doğrultusunda, kısa, ritmik, bükücü, sıkıştırıcı basınç oluşturucu tarzda uygulanır.

EflorajEfloraj

PetrisajPetrisaj

Page 49: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 49

Masaj Manevraları IMasaj Manevraları I

Tapotman: Avuç içini kubbeleştirip, hafif vuruş şeklinde yapılan harekettir. Titreşim yolu ile derin dokulara etki eder.

Haşur: Ellerin yanları ile yapılan ritmik vuruş hareketleridir.

Baş parmaklar ile küçük daireler çizilerek yapılan harekettir.

Tapotman: Avuç içini kubbeleştirip, hafif vuruş şeklinde yapılan harekettir. Titreşim yolu ile derin dokulara etki eder.

Haşur: Ellerin yanları ile yapılan ritmik vuruş hareketleridir.

Baş parmaklar ile küçük daireler çizilerek yapılan harekettir.

PerküsyonPerküsyon

FriksiyonFriksiyon

Page 50: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 50

Masaj yapmada ilkelerMasaj yapmada ilkeler Vücudun masaj yapılacak bölgesi açılmış, gevşemiş, desteklenmiş ve rahat olmalıdır.• Oda ısısı hastayı üşütmeyecek ısıda olmalıdır.•Hemşirenin yüzü masaj yapılacak bölgeye dönük olmalıdır.

•Masaja önce hafif bir basınç oluşturacak şekilde başlanmalı, sonra basınç yavaş yavaş artırılmalıdır.

•Masajı sonlandırırken uygulanan basınç tekrar yavaş yavaş azaltılmalıdır.•Masaj uygulanırken hastanın işlemi tolere edip etmediği gözlenmelidir.

Vücudun masaj yapılacak bölgesi açılmış, gevşemiş, desteklenmiş ve rahat olmalıdır.• Oda ısısı hastayı üşütmeyecek ısıda olmalıdır.•Hemşirenin yüzü masaj yapılacak bölgeye dönük olmalıdır.

•Masaja önce hafif bir basınç oluşturacak şekilde başlanmalı, sonra basınç yavaş yavaş artırılmalıdır.

•Masajı sonlandırırken uygulanan basınç tekrar yavaş yavaş azaltılmalıdır.•Masaj uygulanırken hastanın işlemi tolere edip etmediği gözlenmelidir.

Page 51: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 51

Banyo havlusuÇarşaf veya battaniyeLosyon

Banyo havlusuÇarşaf veya battaniyeLosyon

MalzemelerMalzemeler

Page 52: Bireysel  Temizlik Uygulamaları

Öğr.Gör.Dr. Serap TORUN 52