asit baz dengesi

74
ASİT BAZ DENGESİ Dr. Elif Torun Parmaksız

Upload: wwwtipfakultesi-org

Post on 10-Aug-2015

165 views

Category:

Health & Medicine


1 download

TRANSCRIPT

  1. 1. Dr. Elif Torun Parmaksz
  2. 2. Alkali (baz) terimi , kl anlamndaki arapa bir szckten tretilmitir Asit latince eki anlamna gelir
  3. 3. lk modern tanm, sve'li bilim adam Svonte ARHENUS (1884) tarafndan Sudaki zeltilerine H+ iyonu veren maddeler "asit" Sudaki zeltilerine OH- iyonu veren maddeler "baz"
  4. 4. HAYAT; ASLINDA GNAHA VE PARANIN GCNE KARI DEL, H+ YONUNA KARI BR MCADELEDR.. H.L.MENCKEN
  5. 5. Asistoli Kardiyovaskler kollaps lm Tetani Aritmiler lm
  6. 6. Parametre Normal deerler nite pH PaCO2 PaO2 HCO3 (aktel) HCO3 (standart) Baz a (B.E.) 7.35-7.45 35-45 80-100 22-26 22-26 (-2)(+2) - mmHg mmHg mmol/L mmol/L mmol/L
  7. 7. Kandaki en nemli asit: HCO En nemli baz: HCO
  8. 8. L.J. Henderson (1909) Asit baz dengesi terimini Hasselbalch (1916) tamponlama sisteminde karbonik asiti tanmlam
  9. 9. Karbon Dioksit Vcutta major asit kayna CO2 + H2O H2CO3 H2CO3 H+ + HCO3 -
  10. 10. Respiratuar Organik Karbonik asit Daha ok CO2 Metabolik (non- respiratuar asitler) Organik Laktik asit Hipoksi, lalar, diopatik Gerek metabolik asidozlar Keto asitler Diyabet, Alk norganik Slfrik asit Renal yetersizlikte artar Fosforik asit HCl
  11. 11. Respiratuar asitler: Ventilasyon Metabolik asitler: Bbrekler Karacier
  12. 12. pK 6.1 7.8 6.8 7.8
  13. 13. En hzl tampon sistemidir Na bikarbonat eklinde bulunur 1/3 eritrositlerdedir Bbreklerde de mevcuttur. ki yolla olur -bikarbonat retimi -bikarbonatn reabsorbsiyonu
  14. 14. KHb ve HHb eklinde bulunur Hem volatil hem nonvolatil asiti tamponlar Redkte Hb bazik olduundan daha ok H+ tamponlar Bu zellik peptit zincirindeki Histidinden kaynaklanmaktadr
  15. 15. Bir litre kan normal koullarda (PaCO2=40 mmHg ve 37) pH=7.4 olabilmesi iin gereken kuvvetli asit veya baz miktar Normal deeri -2 ve +2 mmol/L BE, metabolik olaylarn gstergesidir (-) BE metabolik asidoz (+) BE metabolik alkaloz
  16. 16. Fosfatlar Slfatlar Tm organik anyonlar (plazma proteinleri) ANYON GAP llmeyen anyonlar llmeyen katyonlar = K+ Ca++ Mg++
  17. 17. = [Na+] ([Cl-] + [HCO3 -]) = 140 (104 + 24) = 12 meq/L (8-16 meq/L) ANYON GAP Majr plazma katyonlar Majr plazma anyonlar =
  18. 18. Artm anyon gap > 16 mEq/L Endojen nonvolatil asitlerin artmas Renal yetersizlik, ketoasidoz, laktik asidoz Toksinler Salisilat, metanol, etilen glikol, paraldehid Rabdomiyoliz
  19. 19. Normal anyon gap 10-12 mEq/L Gastrointestinal Sistem HCO3 - kayb Diyare Fistller (pankreatik,bilier,incebarsak) Renal Sistem RTA Karbonik anhidraz inhibitrleri Hipoaldosteronizm
  20. 20. Her 1 mEq/L (1 mmol/L) [HCO] azalmaya karn pCOde 1,2 mmHg dme olur. Dakikalar iinde Kussmaul solunumu
  21. 21. Tedavideki asl ama altta yatan problemi ortadan kaldrmak olmaldr Herhangi bir solunumsal bozukluk varsa dzeltilmeli gerekirse solunum kontrol altna alnmaldr Eer asidemi akut ve pH 7.60 : Hidroklorik asit (0,1 mol/L), iv Amonyum klorr (0,1 mmol/L), iv. Arginin hidroklorr Hemodializ
  22. 50. 55 yanda, kadn 5 gndr olan kusma FM: postural hipotansiyon, taikardi, azalm deri turgoru Na 140 , K 3.4, Cl 77 HCO3- 9, Cr 2.1 AKG: pH 7.23 , PCO2 22mmHg Hikayeye gre beklenen bozukluk?
  23. 51. Artm anyon gap > 16 mEq/L Endojen nonvolatil asitlerin artmas Renal yetersizlik, ketoasidoz, laktik asidoz Toksinler Salisilat, metanol, etilen glikol, paraldehid Rabdomiyoliz
  24. 52. METABOLK ALKALOZ GS yoluyla kayp (kusma, gastrik aspirasyon) H+ iyonlarnn hcre iine gemesi (hipokalemi) Renal kayp (diretik tedaviden sonra)
  25. 53. 55 yanda, kadn 5 gndr olan kusma FM: postural hipotansiyon, taikardi, azalm deri turgoru Na 140 , K 3.4, Cl 77 HCO 9, Cr 2.1 AKG: pH 7.23 , PCO2 22mmHg
  26. 54. Anyon gap: Na - (Cl + HCO) = 134 -(77 + 9) = 48 >16, yani artm.
  27. 55. Winter's formul : PCO2 = 1.5 [HCO3-]) + 8 2 = 1.5 9 + 8 2 = 19.5 - 23.5.
  28. 56. Delta ratio = Anion gap = (AG - 12) [HCO3-] (24 - [HCO3-]) (48- 12) = 36 = 2.6 (24 - 9) 14 >2, yani elik eden metabolik alkaloz var. Tan: Laktik asidoz ve kusmaya bal artm anyon gapli metabolik asidoz+metabolik alkaloz
  29. 57. PaCO2de artma pH B.E. HCO3 - PaCO2 0 N
  30. 58. 62
  31. 59. PaCOde her 10 mmHg art iin HCOde Akut olayda 1 mEq/L Kronik olayda 3,5 mEq/L art olur.
  32. 60. Yetersiz alveolar ventilasyon Santral solunumsal depresyon Sinir-kas hastalklar Akcier ve gs duvar efektleri Havayolu hastalklar Yetersiz mekanik ventilasyon CO2 retiminde art Hiperkatabolik hastalklar(malign hipertermi) CO2 almnda art Yeniden soluma Laparoskopik cerrahi SOLUNUMSAL ASDOZ
  33. 61. Alveolar ventilasyonun arttrlmas Geici nlemler Bronkodilatasyon Solunumsal stimlan (doksapram) Akcier kompliansnn dzeltilmesi (direz)
  34. 62. 70 yanda, erkek KY hikayesi var, nefes darl ve bacaklarda ilik ile bavuruyor. AKG: pH 7.24, PCO2 60 mmHg, PO2 52 HCO 27 Hikayeye gre beklenen bozukluk?
  35. 63. 70 yanda, erkek KY hikayesi var, nefes darl ve bacaklarda ilik ile bavuruyor. AKG: pH 7.24, PCO2 60 mmHg, PO2 52 HCO 27
  36. 64. Akut olayda 10 mm Hg PCO iin [HCO3-] = 1 mEq/L PCO = 60- 40 =20. [HCO3-] art = 20/10 1 = 2 olmal. Bu [HCO3-]= 26 yapar Tan: Pulmoner deme bal akut respiratuar asidoz
  37. 65. PaCO2de azalma Mekanizma Alveolar ventilasyonda art pH B.E. HCO3 - PaCO2 0 N
  38. 66. PaCOde her 10 mmHg azalma iin HCOde Akut olayda 2 mEq/L Kronik olayda 4 mEq/L azalma olur.
  39. 67. Santral stimlasyon Ar, anksiyete, iskemi, inme Tmr, enfeksiyon, ate, ilalar Periferik stimlasyon Hipoksemi, ykseklik, pulmoner hastalklar Bilinmeyen Sepsis, metabolik ansefalopati Iatrojenik Ventilatr tedavisi
  40. 68. 30 yanda, erkek Dac-Everestten inerken 8400 mde (PB ~ 272 mmHg), alma amal AKG alnyor pH 7.55, PCO2 12, PO2 30, HCO3 - 10.5.
  41. 69. 30 yanda, erkek Dac-Everestten inerken 8400 mde (PB ~ 272 mmHg), alma amal AKG alnyor pH 7.55, PCO2 12, PO2 30, HCO3 - 10.5. Tan: Kronik respiratuar alkaloz
  42. 70. HAYAT; ASLINDA GNAHA VE PARANIN GCNE KARI DEL, H+ YONUNA KARI BR MCADELEDR.. H.L.MENCKEN