Anna Karenina

Lev NikolayeviTolstoy

Rusa aslndan eviren: Ergin Altay

Vladimir Nabokov'un Sonszyle

letiim Yaynlar

"Anna Karenina benim okuduum enmkemmel, en kusursuz, en derin ve enzengin roman. Tolstoy'un her eyi gren,herkesin hakkn veren; hibir ,hareketi, ruhsal dalgalanmay, pheyi,glgeyi karmayan; inanlmayacakkadar dikkatli, ak, kesin ve zekicebak, bu romann sayfalar evirdikeokura, "Evet, hayat byle bir ey!"dedirtir. Yartan nceki bir atndiriliini, mutsuz bir brokratn yavayava dt yalnzl, bir kadnkahramannn st dudan, bir bykailedeki dalgalanmalar, hep birlikteyaanan hayatlar iinde tek tek insanlarninanlmaz ve hayattan da gerek kiisel

zelliklerini, Tolstoy, mucizeye varanbir edebi yetenek, hogr ve sanatlanmze seriverir. Roman sanatkonusunda eitim iin okunacak,defalarca okunacak ilk roman AnnaKarenina'dr, Nabokov'un bu bykroman hakkndaki sonsz ise Tolstoy'unmirass bir baka byk yazarnedebiyat, roman ve hayat konusundavazgeilmez bir dersi niteliinde."

Orhan Pamuk

"Tolstoy, dzyazda Ruslarn en bykyazardr. (...) unu kefetti Tolstoy:(Hi kukusuz, kendisi de bilemedikefini) Yaam, ok hoa gidecek birbiimde, tastamam, biz insanoullarnnzaman duygusuna denk decek biimdecanlandrmann yntemini... Saati sayszokurlarnn saatiyle ayn giden, bildiimtek yazar odur."

Vladimir Nabokov'un sonsznden

Lev NikolayeviTolstoy

9 Eyll 1828'de Tula'da bulunan,ailesine ait Yasyana PolyanaMaliknesi'nde zengin bir topraksahibinin olu olarak dodu. Kkyata ksz ve yetim kalnca, eitimiiin Kazan'a, halalarnn yanna,gnderildi. Daha bu yata Pascal,Platon, Dickens gibi klasikleri okumayabalad ve kendine bir yaam felsefesibelirlemeye karar verdi. 1843'te Doudilleri okumak zere Kazanniversitesi'ne girdi, ksa sre sonraHukuk Fakltesi'ne geti. 1847'de buray

da yarm brakarak Yasyana Polyana'yageri dnd. 1851'de, yirmi yandayken, dzensiz hayatnn yarattboluk duygusuna son vermek vealacakllarndan kurtulmak iin orduyayazld ve 1854-55 aras Krm'da toputemeni olarak savat. Bu dnemdeotobiyografik eserler olan ocukluk veGenlik Yllar'n, ayrca Tipi, kiSvari Subay ve Toprak AasnnSabahn yazd. Bu ilk baarlarndansonra kendini edebiyata adamaya kararverdi. Savatan sonra St. Petersburg'agitti, fakat burada birini radikaldemokrat N. ernievski, dierinimuhafazakr liberal I. Turgenyev'intemsil ettii iki edebi kampla daanlaamayarak 1857'de svire, Fransa

ve Almanya'y kapsayan bir seyahatekt. Bu dnemde eitim kuramlarylailgilenmeye balad ve Rusya'ya dnerekkyl ocuklar iin bir okul at.1860'ta ikinci bir Avrupa seyahatinekarak buradaki eitim kuramlarnayrntl ekilde inceledi. Ayn dnemdeBat nn yapay ve maddeci uygarlninsan bozan bir etken olarak grmeyebalad.

Rusya'ya dndnde serflikkaldrlmt. Tolstoy kendi blgesindeeski serilerle toprak sahipleri arasndakitoprak ve bor anlamazlklarn zmekzere yarg oldu. 1862'de komuiftliin sahibi olan bir doktoran kzSofya Andeyevna Bers'le evlendi. Bu

evlilikten on ocuu oldu. Mutlu biraile hayat srd bu dnemde,Kazaklar, Sivastopol Hikyeleri ve ilkbyk roman olan Sava ve Bar'yazd. Ancak aile hayatnn sevinleriTolstoy'u huzura kavuturmayayetmiyordu. 1875'ten sonra yldan ylaartacak bir bunalma girdi. 1877'deyaymlanan ikinci byk roman AnnaKarenina bu bunalmn izlerini tar.

Tolstoy 1880'den sonra OrtodoksKilisesi'ni, Hristiyanlk'taki lmszlkdncesini ve her trl siyasal iktidaryadsyan, kendine zg bir trHristiyanlk anarizmi gelitirmeyebalad. Dncelerini aklad"Dogmatik Teolojinin Eletirisi", "O

Halde Ne Yapmalyz?" ve "Tanr'nnHkmdarl Kendi imizdedir" adlmakalelerinin yaymlanmasndan sonra1901'de Kilise tarafndan aforoz edildi.Bu dnemde yazd van lyi'in lm,Kroyer Sonat, Hac Murat, Dirili gibieserleri, ayn manevi araya,ahlkszlkla sulad sanat vedogmalar ve mucizeler reten Kilise'yiyadsyna iaret eder. 1900'lerdenitibaren bir yandan mlkiyetkonusundaki radikal fikirleri nedeniyleailesiyle aras alrken, dier yandanaydn Rus genleri arasnda giderekdaha ok tannd. Bu ikisi, derinbunalmn ve manevi yalnzlnartrd. 1910'da ailesini terk etmeyekarar vererek yannda en kk kz ve

doktoruyla yola kt. Ancak birka gnsonra Astapovo tren istasyonundazatrreeden ld.

im nefretle dolu, cm alacam.

Birinci Blm

I

Mutlu aileler birbirine benzerler, hermutsuz aileninse kendine zg birmutsuzluu vardr.

Oblonskilerin evinde durum ktyd.Oblonski'nin kars, kocasnn, evlerindealm eski Fransz mrebbiyesiylegizli ilikisi olduunu renmi, artkkocasyla ayn at altndayaayamayacan kendisine bildirmiti.Bu durum gndr byle srpgidiyor, kar kocaya da, ailenin btnyelerine de, ev halkna da byk acveriyordu. Aile balarnn artkkoptuunu, herhangi bir handa karlaan

insanlarn birbirlerine Oblonski ailesiyelerinden daha bal olduunuhissetmeyen yoktu evde. Hanmefendidairesinden kmyor, kocas ise gndr evde kalmyordu. ocuklar kendibalarna kouup duruyorlard eviniinde. ngiliz mrebbiye, khya kadnlakavga etmi, bir arkadana, kendisineyeni bir i bulmas iin mektup yazmt.A, tam yemek saatinde ban alpgitmiti. Hizmeti kadnla arabac,hesaplarnn grlmesini istiyorlard.

Kavgadan gn sonra Prens StepanArkadyevi Oblonski sosyetedekiadyla Stiva her zamanki saatte, yanisabahn sekizinde karsnn yatakodasnda deil de, kendi alma

odasnda maroken kanepesinde uyand.Toplu, bakml bedenini gene uykuyadalmak, uzun uzun uyumak istiyormugibi kanepenin yaylan zerinde biryandan te yana dndrd. Yastnasmsk sarld. Yanan kuvvetlicebastrd zerine, sonra birden frladyerinden, kanepeye oturdu, gzleriniat.

Grd d anmsamaya alarak:"Evet, evet, nasld?" diye dnyordu."Evet, nasld bakaym? Darmstad'daakam yemei veriyordu Alabin. Yoo,Darmstad deil de bir Amerikankentiydi. Tamam, DarmstadAmerika'dayd szde. Evet. Alabin cammasalarda yemek veriyordu, ark

sylyorlard masalar! Il mio tesero...hayr, hayr, Il mio tesero deil, baka,gzel bir arkyd. Kk kksrahiler vard sonra, szde kadndbunlar..."

Stepan Arkadyevi'in gzlerinin iineeyle parlad. Glmseyerekdnmeyi srdrd: "Evet, ho, okho bir dt. Pek gzel eyler dahavard orada, uyankken bile, szle deanlatamyor insan, dnemiyor da."Kuma perdelerden birinin arasndanszan grnce kanepeden neeylesarktt ayaklarn. Karsnn altnilemelerle ssledii (geen yln yagn armaan) deri terliklerini ayamdolatrarak buldu. Dokuz yllk

alkanlyla ayaa kalkmadan, yatakodasnda robdambrnn asl olduuyere elini uzatt. Niin karsnn yanndadeil de alma odasnda yattn oanda anmsad. Dudaklarndakiglmseme kayboldu, aln krt.

Olanlan anmsamt. "Ah, ah, ah! Ah!"diye mrldand. Karsyla kavgas genebtn ayrntlaryla geldi gzlerininnne. Durumunun aresizliini, suluolduunu kt olan da buydu zatendnd.

"Evet" diye geirdi iinden."Balamaz beni, balayamaz. in enkorkun yan, btn suun bendeolmasna karn susuz olmam.zldm bu..." Karsyla kavgasn,

kendisi iin en ar yanlaryla anmsaypumutsuzluk iinde, "Ah, ah, ah!" diyemrldand.

En tatsz da o ilk and: Elinde, karsnagetirdii kocaman bir armut, pek neeli,keyfi yerinde dnmt tiyatrodan.Kars salonda yoktu. Onu odasnda dabulamaynca ok arm, sonunda yatakodasnda grmt onu. Her eyi ortayakaran o uursuz mektup elindeydi.

Umutsuzluk iinde kendi kendine, "Peki,ne yapmalym? Ne yapsam?" diyemrldanyordu. Bilemiyordu neyapacan.

II

Stepan Arkadyevi aslnda drst birinsand. Bu davran yzndenpimanlk duyduuna kendiniinandrmaya almas, kendini bile bilealdatmas olanakszd. Otuz drtyanda, onun gibi yakkl, psevdi birerkek, kendisinden ancak bir ya kkolan, bei sa, ikisi l yedi ocukannesi karsn sevmiyor diye pimanlkduyamazd. Srrn karsndansaklayamadna zlyordu yalnzca.Ama durumunun ne denli ar olduunuanlyor, karsna, ocuklarna, kendineacyordu. Bu durumun karm bylesinesarsacan bilseydi belki daha dikkatli

de olurdu. Bu konuyu hi dnmemiti.Ama karsnn oktandr bu ilikinintarlanda olduunu, onu ho grdnsanyordu. Hatta artk ii bitmi, yagemi, gzelliini yitirmi, gz alchibir yan kalmam, saf, yalnzca temizbir ev kadn olan karsnn, insafldavranarak onu ho grmek zorundaolduunu dnyordu. Oysa hi de yleolmamt.

Stepan Arkadyevi kendi kendine, "Ah,ok fena, ok fena," diye yineleyipduruyor, baka bir ey dnemiyordu."Bugne dek ne gzel geinipgidiyorduk! Her ey ne hotu!ocuklaryla mutlu, yaamndanhonuttu. lerine karmazdm.

ocuklar da evi de istedii gibiynetirdi. Dorusu, onun bu evdemrebbiye olmas hi iyi deildi!Ktyd! nsann, evindekimrebbiyeyle iliki kurmasnda iren,alaka bir ey var! Ama nemrebbiyeydi! (Matmazel Roland'napkn bakl siyah gzlerini, tatlglmseyiini btn canllylaanmsamt.) Ama dorusunu sylemekgerekirse, evimizdeyken hiilgilenmedim onunla, iin kt yan daonun artk... Btn talihsizlikler inadnast ste geldi sanki! Ay... of! Neyapsam, ne etsem?"

Yaamn en aprak, en zor sorularaverdii ortak yanttan baka yant yoktu

bu sorunun. uydu bu yant: Gnnkoullarna gre yaamal, yanidncelerden, zntlerdenkurtulmann yollarn aramal. Oysa hideilse geceye kadar uykuya dalpdncelerini unutamazd. Srahi gibikadnlarn syledii arklardinleyemezdi. yleyse yaam uykusunadalp unutmalyd...

Stepan Arkadyevi kendi kendine,"Bakalm neler olacak?" diyemrldand. Kalkt. Mavi ipek astarl griropdambrn giydi, kemerini balad.Derin bir soluk aldktan sonra, tombulbedenini ylesine rahatlkla tayan,hafife da dnk bacaklarnn evikyryyle pencereye gitti, perdeyi

kaldrd, ngran ipini ekti. ngraksesine eski dostu, ua Matyev geldi.Efendisinin giysileri, kunduralar, bir detelgraf vard elinde. Matyev'inarkasndan tra takmlaryla berbergeldi.

Stepan Arkadyevi telgraf ald, aynannnnde otururken:

Mahkemeden evraklar getirdiler mi?diye sordu.

Matyev, efendisinin yzne soru dolubakyla itenlikle bakarak:

Masann zerindeler, dedi.

Bir an bekledikten sonra kurnaz bir

glmsemeyle ekledi:

Arabac patron adam yollad.

Stepan Arkadyevi bir ey sylemedi.Aynada Matyev'e bakt yalnzca. Aynadabirleen baklarndan birbirlerini okiyi anladklar belliydi. StepanArkadyevi bakyla yle soruyordusanki: "Niin sylyorsun bunu bana?Bilmiyor musun durumu?" Matyevellerini ceketinin cebine soktu. Birayan geri att. Hafife glmseyerek,sessiz, sevgiyle bakt efendisine.

Pazar gn gelmesini, daha nce sizirahatsz etmemesini, kendisinin debouna yorulmamasn syledim, dedi.(Bu cmleyi nceden hazrlad

belliydi.)

Stepan Arkadyevi, Matyev'in akaetmek, dikkati kendi zerine ekmekistediini anlamt. Telgraf at, herzaman olduu gibi, eksik yazlmharfleri tahminle karmaya,tamamlamaya alarak okudu, yzaydnland.

Uzun, kvrck favorisinde pembe birayrk yapmaya alan berberin parlak,tombul elini bir an tutup:

Matyev, dedi, yarn kz kardeimAnna Arkadyevna geliyor!

Tanr'ya krler olsun efendim!

Matyev bylece, bu geliin nemini onunda anladn, yani AnnaArkadyevna'nn, Stepan Arkadyevi'insevgili kz kardeinin kar kocaybartrabileceini umduunugstermiti.

Yalnz m, kocasyla m geliyorlar?diye sordu.

Berber st dudanda alt iinkonuamyordu Stepan Arkadyevi.Parman kaldrd yalnzca. Matyevaynada ban sallad.

Yalnz geliyor demek. st katta mhazrlayaym odasn?

Darya Aleksandrovna'ya sor, o

nerede sylerse orada hazrla.

Matyev biraz kukulu:

Darya Aleksandrovna'ya m? diyesordu.

Evet, telgraf da al, ona ver; bakalmne diyecek?

Matyev, "Denemek istiyorsunuz onu!"diye geirdi iinden.

Bastne efendim, dedi.

Matyev telgraf elinde, gcrdayanizmeleriyle ar ar yryerek yenidenStepan Arkadyevi'in yanna geldiindeStepan Arkadyevi ykanm, taranm,

giyinmeye hazrlanyordu. Berbergitmiti. Matyev:

Darya Aleksandrovna evi terkedeceini size bildirmemi emretti, dedi.Can nasl isterse yle yapsn, diyor.

Elleri cebinde, ban hafife yanaemi, glmseyerek efendisinebakyordu. Stepan Arkadyevi bir eysylemedi. Gzel yznde iten, birazac bir glmseme belirdi. Bansallayarak:

Ee? dedi. Ne olacak imdi Matyev?

Hi efendim, dzelir.

Dzelir mi?

Elbette efendim.

Stepan Arkadyevi:

yle mi? diye sordu.

Kapnn dnda bir kadn elbisesihrts duyunca seslendi:

Kimdir o?

Kararl, tatl bir kadn sesi duyuldu:

Benim efendim.

ocuklarnn dads MatryonaFilimonovna sert grnl, iekbozuu yzn gsterdi kapdan. StepanArkadyevi yanna gitti.

Ee, ne var ne yok bakalm Matryoa?diye sordu.

Stepan Arkadyevi, karsna kar batanaaa sulu olmasna karn bunu kendide biliyordu evde hemen herkes, DaryaAleksandrovna'nn en yakn dostu dadbile ondan yanayd. Stepan Arkadyevizgn:

Bir ey mi var? diye sordu.

Gidip zr dileyin ondan efendim.Belki Tanr yardmcnz olur. ok acekiyor. nsann yrei paralanyor.Evin iinde dirlik dzenlik kalmad.ocuklara acyn hi olmazsa efendim.Gidip zr dileyin. Ne yaparsnz, glseven...

Ama kabul etmez...

Siz grevinizi yapn bir kez. Tanrbalar! Yalvarn Tanr'ya efendim, duaedin...

Stepan Arkadyevi birden kzard.

Pekl, dedi, hadi imdi git sen!

Matyev'e dnd:

Giyinmeme yardm et.

Kararl, ropdambrn kard.

Matyev, zerinde grlmez bir eylerisilkeledii gmleini bile hazrlamt.Efendisinin bakml bedenine gzle

grlr bir hazla giydirdi onu.

III

Stepan Arkadyevi, giyindikten sonrakokular srnd, gmleinin kollarndzeltti. Allm hareketlerlesigarasn, czdann, kibriti, iftkstekli, maskotlu saatini ceplerineyerletirdi Mendilini silkeledi. Kendinitemiz, ho kokulu, urad felaketekarn salkl, mutlu hissediyordu.Adm atarken zerine bast bacanhafife iterek yemek odasna doruyrd. Kahvesiyle mektuplar,mahkemeden gelen evraklar masannzerinde onu bekliyorlard.

Mektuplar okudu. Biri pek tatszd.

Karsnn maliknesindeki koruyu satnalmak isteyen tccardan geliyordu.Satmalyd bu koruyu. Gel gelelim,karsyla barncaya dek hibir eyyapamazd bu konuda. Cann en okskan da, ileride sz konusu olacakkarsyla barmas iine byleliklemaddi bir karn karmasyd. Kendikarn dnerek hareket ettiinin,karsyla bu koruyu satmak iinbartnn dnlebilecei olaslgururuna dokunuyordu.

Mektuplar okuduktan sonramahkemeden gelen evraklar ektinne. ki dosyaya aceleyle yle birgz gezdirdi. Elindeki byk kurunkalemle birtakm notlar ald. Sonra

evraklar bir yana itip kahvesini ald.Kahveden sonra da sabah gazetesini at,okumaya balad.

Stepan Arkadyevi liberal ama arliberal olmayan grlerini ounluuntuttuu bir gazeteyi okurdu. Yakndan nebilimle, ne sanatla ne de politikaylailgilenmesine karn, ounluun vegazetesinin savunduu dnceleresmsk balyd. Ancak ounluk onlarbrakt daha dorusu brakt deilde, onlar kendiliklerinden deitiizaman o da brakrd bu dnceleri.

Stepan Arkadyevi kendiliinden birdnce edinmez, bir gr semez,baland dnceler de grler detpk ounluun giydii apkann,

giysinin biimi gibi kendiliklerindengelirdi ona. Oysa sosyeteye girmi,toplumda bir yeri olan onun gibi birinsann genelde olgunluk anda geliendnce canll iin birtakm grleribulunmas, bir apkas olmas kadarzorunluydu. evresinde gene birokkimsenin savunduu tutucu gre,liberal gr yelemesinin bir nedenivardysa, liberal gr akla, mantadaha uygun bulduu deil, bunuyaayna daha uygun bulduu iindi.Liberal Parti Rusya'da her eyin ktolduunu sylyordu. Gerekten de,Stepan Arkadyevi'in ok borcu vard.Paray bir trl yetitiremiyordu.Liberal Parti evlilik kuruntunun artkeskidiini, deitirilmesi gerektiini

sylyordu. Gerekten de aile yaamartk pek az zevk veriyordu StepanArkadyevi'e. Yalan sylemeyezorluyordu onu. Oysa onun yaradlndabir insan iin iren, utanlacak bir eydiyalan sylemek. Liberal Parti dinin,azgn insanlar yola getirmeye yarayandizginden baka bir ey olmadnsylyor, daha dorusu, ima ediyordu.Gerekten de, Stepan Arkadyevi enksa sren bir ayinde bile bacaklarndamthi arlar hissediyor, bu dnyada dapekl gzel yaayabilecekken tekidnya iin bylesine korkun, rktcszlerin niin sylendiine bir trl aklerdiremiyordu. aka yapmay pek sevenStepan Arkadyevi, insanolununatalaryla vnmesi gerekiyorsa, yleyse

Rurik'te kalmayp daha gerilere,maymuna kadar gitmenin daha doruolacan syleyerek taklrd dostlarna.Bu yzden Stepan Arkadyevi'in gze enok arpan zelliklerinden biri, onun buliberal dnceleriydi. Aslndagazetesine de, bam hafiftendumanlandran yemek sonras purosugibi almt. Gazetenin bayazsnokudu. Yazar gnmzde radikalizminbtn tutucu unsurlar yutmakla tehditettii, yedi bal devrim ylannn banhkmetin ezmesi gerektii konusundakoparlan yaygarann btnyle boolduunu anlatmaya alyor, ylediyordu: "Oysa bizim dncemize greasl tehlike yedi bal devrim ylanndadeil, baz evrelerin geleneklere

ballkla gsterdikleri, ilerlememizifrenleyen srarl direnitedir..." Onunpeinden, mali konularla ilgili bir yazokudu. Burada ise Bentham'n, Mill'inadlan geiyor, bakanla talaratlyordu. Stepan Arkadyevi oynakzeksyla bu talarn kimlere hanginedenlerle atldn hemen anlyor, herzaman olduu gibi bundan hazduyuyordu. Ne var ki, bugn bu hazMatryona Filimonovna'nn dn,evin iindeki huzursuzluu anmsadkaazalyordu. Sonra kk haberlere ylebir gz gezdirdi: Kont Beyst'inWiesbaden'e getii, bundan byle aksa diye bir eyin olmayaca, birbayann kk kupa arabasn satmakistediini yazyordu. Ancak, bu haberler

eskisi gibi sakin, nee dolu bir hazvermiyorlard ona.

Gazetesini okuyup bitirdikten, ikincifincan kahvesini iip tereya srlmbir dilim ekmeini de yedikten sonrakalkt, yeleindeki ekmek krntlarnsilkeledi, geni gsn ne kararakkeyifle glmsedi. Bir eyesevindiinden deil, karn doyduu iinglmsemiti.

Ama bu neeli glmsemesi bir anda hereyi anmsatt ona. Dnceye dald.

Koridorda iki ocuk sesi duyuldu(Stepan Arkadyevi, olu Gria ilebyk kz Tanya'nn seslerini tanmt.)ocuklar tadklar bir eyi

drmlerdi.

Tanya, ngilizce:

ste yolcu alnmaz diye sylemitimsana, diye baryordu. Grdn mimdi? Hadi topla bakalm hepsini.

Stepan Arkadyevi, "Her eykarmakark oldu," diye geirdi iinden."ocuklar da kendi balarna kaldlar."Kapy ap onlara seslendi. ocuklar,tren diye oynadklar kutuyu brakpbabalarnn yanna kotular.

Stepan Arkadyevi'in gzdesi Tanyacesaretle komu, babasna sarlmt.Her zamanki gibi, glerek boynunaaslm, yle kalma. Babasnn

favorilerinin, ok sevdii lavantakokusunu hazla cierlerine ekti. Kzsonunda, babasnn ne eilmektenkzaran, sevgiyle ldayan yzn ppkollarn at, geri komak istedi; amababas brakmad onu. Kzn yumuackensesini okayarak

Annen ne yapyor? dedi.

ne eilerek selam veren olunaglmsedi:

Merhaba.

Olunu daha az sevdiinin farkndayd.Ama ocuklarnn hepsine her zamanayn davranmaya alrd. Ne var kiolu, babasnn onu ablasndan az

sevdiini hissediyordu. Bu yzden,babasnn souk glmsemesine karlkvermedi. Tanya:

Annem mi? Kalkt, dedi.

Stepan Arkadyevi derin bir soluk alp"Demek gene sabaha kadar uyumad,"diye geirdi iinden.

Nasl, keyfi yerinde mi?

Kz, babasyla annesinin kavgalolduklarn, annesinin neeliolamayacan, bunu babasnn da peklbildiini, bunu bylesine nemsemez birtavrla sorarken numara yaptnbiliyordu. Babas hemen fark etti bunu, oda kzard. Tanya:

Bilmiyorum, dedi. Ders almamz,Miss Gul ile anneanneme gitmemizisyledi.

Stepan Arkadyevi:

Peki Tanyacm, dedi, git. Durbakaym...

Durdurup kzn kck elini okad.Dnden minenin zerine koyduueker kutusunu ald, kznn ok sevdiiikolatal ezme ekerden iki tane verdiona. Tanya parmayla kutuyugstererek:

Gria'ya? diye sordu.

Stepan Arkadyevi:

Evet, evet, dedi.

Kznn omzunu okadktan, salarylaboynunu ptkten sonra serbest braktonu. Tam bu srada Matyev girdi yemekodasna.

Araba hazr, efendim... Sizinlegrmek isteyen bir bayan var darda.

ok oluyor mu geleli?

Yarm saat kadar.

Gelenden hemen haberim olsun diyeka kez syledim sana!

Matyev, insann istese de kzamayacakaba bir senli benlilikle:

Hi olmazsa kahvaltnz rahat yapn,dedi.

Oblonski can skntsndan yznburuturdu.

Hadi, abuk syle, gelsin, dedi.

Gelen Yzba Kalinin'in karsyd.Anlamsz, olmayacak bir ey istiyordu.Ama Stepan Arkadyevi her zamanyapt gibi ilgilendi kadnla; sznkesmeden, anlattklarn sonuna dekdinledi. Ne yapmas, kime bavurmasgerektiini uzun uzun anlatt. Kadna, buiinde ona yardma olabilecek kimseyeverilmek zere iri, gzel, okunaklelyazsyla bir de pusula yazp verdi.

Stepan Arkadyevi, yzbann karsnyolcu ettikten sonra apkasn ald. Birey unutmu olmamak iin durdu.Unutmay istedii eyden karsndanbaka bir eyi unutmadn anlaynca,"Ah, evet!" diye geirdi iinden. Banne edi. Gzel yzn derin bir kederkaplamt. Kendi kendine, "Gitsem mi?"diye sordu. inde bir ses karsnnyanna gitmemesini, bunun kendi kendinialdatmaktan baka bir eyeyaramayacan; karsnn artk ho,karsndakilerde sevgi uyandran birkadn olamayaca, kendisinin de sevmeyeteneini yitirmi bir ihtiyaryaplamayaca iin aralarnn artkdzelemeyeceini fsldyordu kulana.Yapmack, yalan olurdu hepsi. Oysa

Stepan Arkadyevi yapmacktan dayalandan da nefret ederdi.

Cesaretim toplamaya alarak, "Amabir gn olacak bu," diye mrldand."Byle srp gidemez ya!" Gsn nekard gene, bir sigara yakt, bir solukektikten sonra sedefli kl tablasna attsigarasn, hzl admlarla konuk odasnageti. Karsnn yatak odasnn kapsnat.

IV

Darya Aleksandrovna, zerinde bluz, birzamanlar gr, gzel olan seyrelmisalarn ensesinde toplam, akifonyerin nnde, yerlere salmeyalarn ortasnda ayakta duruyor, bireyler aryordu. gn iinde iyiceszlmt. Zayflam yznde daha birdikkati eken iri, rkek bakl gzleriniodann iinde dolatryordu. Kocasnnayak sesini duyunca kapdan yanadnm, durmu, yzne sert, nefret dolubir anlatm vermeye almt.Kocasndan, onunla grmektenkorktuunu hissediyordu. gndrbelki on kez, annesinin yanna giderken

yanna alaca kendisinin, ocuklarnneyalarn toplamaya kalkm, sonravazgemiti. imdi de kendi kendinebunun byle braklamayacan, bireyler yapmak, Stepan Arkadyevi'icezalandrmak, ondan cn almak,kendisinin ektii acnn hi deilsebirazn da ona ektirmek zorundaolduunu dnyordu. Hl,"Gideceim," diyordu; ama bununolmayacak bir ey olduunu dahissetmiyor deildi. nk StepanArkadyevi'i kocas olarak tanm,sevmiti. imdi her eyi unutmak elindedeildi. Sonra, be ocuuyla burada,kendi evinde istedii gibiilgilenemezken, onlar alp nereyegiderse gitsin, ocuklarnn durumunun

ok daha kt olacan biliyordu. Bu gn iinde en k, bozuk et suyuverildii iin hastalanmt bile.tekilerse dn le yemeiyememilerdi Bu nedenlerden gitmesininolanaksz olduunu hissediyor; ama genede kendini kandrmaya alyor,eyalarn topluyordu. Gidecekmi gibiyapyordu.

Kocasn grnce bir ey aryormu gibiifonyerin iine soktu elini. StepanArkadyevi tam yanna gelinceye dek hibakmad ona. Sert, kararl bir anlatmvermek istedii yznde umutsuzluk, acvard. Stepan Arkadyevi sakin,ekingen:

Doli, dedi.

Ban ieri ekmiti. Acnacak, uysalbir tavr taknmak istiyordu; ama gene dedinti, salk doluydu. Kars hzl birbakla yukardan aaya szd onu."Evet," diye geirdi iinden. "Keyfiyerinde, hayatndan memnun; ya ben?Herkesin beendii, vd bu iyiyrekliliinden nefret ediyorum."Dudaklarn skt. Soluk, sinirli yznnsa yannda kaslar ekiliyordu.Kendisininkine hi benzemeyen boukbir sesle abuk abuk konuarak:

Ne istiyorsunuz? dedi.

Stepan Arkadyevi titrek bir sesle:

Doli, diye yineledi. Bugn Anna

geliyor.

Kars yksek sesle:

Bana ne? diye sordu. Kimseyleuraacak durumum yok benim!

Ama olmaz ki, Doli...

Gidin buradan, gidin, gidin!

Darya Aleksandrovna bir yanszlyormu gibi baryordu.

Stepan Arkadyevi karsn dnrkenii rahat olabilir, Matyev'in deyimiyleher eyin dzeleceini umabilir, sakinsakin gazetesini okuyabilir, kahvesiniiebilirdi. Gel gelelim, karsnn bu

perian durumunu, acyla kapl yzngrdkten, kadere boyun emi umutsuzsesini iittikten sonra soluu kesilir gibioldu, boazna bir ey dmlendi sanki,gzleri yaard.

Tanrm, ne yaptm ben! Doli! Tanrakna! Zaten...

Konumasn srdremedi. Bir hkrkkesti szn. Kars ifonyerin gznkapad, dnp yzne bakt.

Doli, ne syleyebilirim sana? Yalnzbir ey syleyebilirim: Affet beni...Dn ki... Dokuz yllk evliliimizbalatamaz m bu... bu...

Darya Aleksandrovna ban nne

emi, iindeki kukulan datmas iinkocasna yalvaryormu gibi dinliyordu.

ocukluumu...

Stepan Arkadyevi konumasnsrdrmek istiyordu; ama azndan buszck knca karsnn dudaklar, biryerine ivi batm gibi skld gene, sayanandaki kaslar ekilmeye balad.Daha tiz bir sesle:

Gidin, gidin buradan! diye bard,ocukluunuzdan da, adiliklerinizden debir daha sz etmeyin bana.

Geri ekilmek istedi; ama sendeledi,dmemek iin sandalyeye tutundu. Yzbym, dudaklar imi, gzleri dolu

dolu olmutu.

Stepan Arkadyevi hkra hkraalyordu.

Doli! ocuklar dn Tanr akna,onlarn suu ne? Sulu olan benim, benicezalandr. Kendimi affettirmek iin neyapabilirim, syle yapaym. Her eyehazrm! Suluyum, ne kadar suluolduumu anlatmaya szckler yetmez,biliyorum. Ama sen gene de affet beni,Doli!

Darya Aleksandrovna oturdu. StepanArkadyevi onun derin derin solukaldn duyuyor, ii szlyordu. Karsbir ey sylemek iin azn birka kezaacak olmu; ama sesi kmamt.

Stefan Arkadyevi bekliyordu. Sonundakt sesi:

Onlarla oynamak iin anmsayacaksnsen ocuklarn, bense zavalllarnmahvolduklarn dneceim hep.Mahvolduklarn biliyorum...

Bu cmlenin, son gn iinde kendikendine birok kez yinelediicmlelerden biri olduu belliydi.

Karsnn ona "sen" demesi zerineStepan Arkadyevi sevgiyle baktyzne, elinden tutmak iin uzand; amaDarya Aleksandrovna nefretle ektielini.

Hep ocuklarm dneceim.

Onlar mahvolmaktan kurtarmak iinyapamayacam ey yoktur. Ama naslkurtarabileceimi bilmiyorum. onlarbabalarndan karmakla m, yoksaonlar ahlksz evet, ahlksz... birbabann yannda brakmakla m? Btnbu... olanlardan sonra bir arada, biratnn altnda yaayabilir miyiz,syleyin! Olanak var m byle bir eye?(Sesini ykselterek yineledi:) Syleyin,olanak var m? Kocam, ocuklarmnbabas olan insan, onlarnmrebbiyesiyle yattktan sonra...

Stepan Arkadyevi, ne syleyeceinikendi de bilmeden, ackl bir sesle:

Ama elden ne gelir? dedi. imdi neyapabilirim?

Ban gittike daha ok ne eiyordu.Darya Aleksandrovna iyice fkelenmiti.

reniyorum sizden, tiksiniyorum!diye bard. Gzyalarnzn sudan farkyok benim iin. Hi sevmediniz beni.Kalp, soyluluk diye bir ey yok sizde.Tiksinti veriyorsunuz bana, ylan gibigryorum sizi karmda, yabanc gibi...evet btnyle yabancsnz bana!

Darya Aleksandrovna kendisi iin okkorkun olan bu yabana szcn acduyarak, nefretle sylemiti.

Stepan Arkadyevi karsna bakt,yzndeki fke korkuttu onu, artt.Ona acmasnn karsn

sinirlendirdiinin farknda deildi.Darya Aleksandrovna kocasnda sevgiyerine acma buluyordu. StepanArkadyevi, "evet," diye dnd."Nefret ediyor benden. Balamayacak."

Korkun bir ey bu, korkun, diyemrldand.

Tam o anda yan odada bir ocuk galibadt iin alamaya balad. DaryaAleksandrovna kulak kesildi, yznbirden yumuak bir anlatm kaplad.Nerede olduunu, ne yapmas gerektiinibilemiyormu gibi bir an dnd, sonrahzla kalkt, kapya yrd.

Stepan Arkadyevi, karsnn, ocuunun

aladn duyunca yzndeki deiikliigrd zaman, "Ama ocuumuseviyor," diye geirdi iinden. "Benimocuumu seviyor. yleyse nasl nefretedebilir benden?" Karsnn arkasndanyrd.

Doli, bir ey daha sylememe izinver.

Peimden gelirseniz hizmetileri,ocuklar, arrm buraya! Alan biriolduunuzu renirler! Ben ayrlyorumbu evden, varn istediiniz gibi yatnkalkn sevgilinizle!

Kapy hzla arparak kt.

Stepan Arkadyevi gs geirdi.

Yzn ovuturdu. Sessiz admlarlakapya yrd. "Matyev dzeleceinisylyor; ama nasl? Hi sanmyorum.Ah, ne mthi, korkun bir ey bu!"Karsnn, "alak", "sevgiliniz"szcklerini sylerken nasl bardnanmsaynca, "Ne fkeydi o yle, nenefretti!" diye geirdi iinden. Yzdeyz duymutur hizmetiler. Korkun birey bu, korkun!" Kapda bir an durdu,derin bir soluk alp gzlerini sildiktensonra odadan kt.

Gnlerden cumayd. Alman saati yemekodasnda saatleri kuruyordu. StepanArkadyevi bu plak bal, alkansaati iin eskiden yapt akayanmsad: "Saatleri kurmas iin Tanr

onu doutan kurmu," demiti.Glmsedi bunu anmsaynca. Yerindeakay severdi Stepan Arkadyevi. "Kimbilir, belki de dzelir," diye geirdiiinden. Ho bir szck u dzelir.Arkadalara anlatmal..."

Matyev, diye seslendi.

Yanna gelen uaa:

Mariya ile gidin, AnnaArkadyevna'ya bir oda hazrlayn, dedi.

Bastne efendim.

Stepan Arkadyevi krkl paltosunugiyip kapya kotu. Onu geiren Matyev:

Yemee gelmeyecek misiniz? diyesordu.

Galiba.

Stepan Arkadyevi cebinden on rublekarp uaa verirken ekledi:

Al bakalm unu, gereken yerlereharcarsn. Yeter, deil mi? Matyev,arabann kapsn kapayp merdivenlerekarken:

Yetse de yetmese de idare etmekgerek, dedi.

Darya Aleksandrovna bu arada ocuususturmu, arabann sesinden kocasnngittiini anlayp yatak odasna dnmt.

Ev telandan kap snd tek yerburasyd. ocuun yanna kt obirka dakikada bile ngilizmrebbiyeyle Matryona Filimonovna,hemen yant bekleyen bir sr sorusormulard ona. Darya Aleksandrovnayalnzca gezmeye karken ocuklara negiydirsinler, stlerini versinler mi,baka bir a aratsnlar m, gibisorulara yant vermi, sonra:

Ah, brakn beni, brakn, demiti.

Yatak odasna dnp kocasylakonuurken oturduu koltua oturdu.Kemikli, ince parmaklarnda yzklerbol duran zayf ellerini birbirinekenetleyip biraz nce kocasyla arasndageen konumay dnmeye balad.

"Gitti," diye dnd. "O kadnla ilikisinasl sona erdi acaba? Kim bilir, belkihl gryorlardr! Niin sormadmona bunu? Hayr, hayr, eskisi gibi yaknolamayz birbirimize artk! Ayn ataltnda yaasak bile, bundan byle ikiyabancyz. (Kendisi iin korkun biranlam olan bu szc zerine basabasa bir kez daha yineledi.) Yabancyzbundan byle! Ah, ne ok seviyordumonu! Tanrm ne ok! Nasl seviyordum!imdi sevmiyor muyum acaba?Eskisinden daha ok sevmiyor muyumonu? En korkun olan da bu zaten..."Sznn sonunu getiremedi. MatryonaFilimonovna uzatmt ban kapdan.

Ne dersiniz efendim, kardeime

haber salaym m? diye sordu. Yemeihazrlasn bari, yoksa dnk gibi altyakadar a kalacak ocuklar.

Pekl, imdi geliyorum. Taze stalmaya adam yolladnz m?

Darya Aleksandrovna bylece gnlkilere dald, o tela arasnda dazntsn bir zaman iin unuttu.

V

Yetenekli bir ocuk olduu iinrencilik yllan ok rahat gemiti.Ama almay sevmeyen haan birrenci olduundan bilgisiyle nsralara geememiti hi. Ne var ki,babo yaayna, kk rtbesine,gen yana karn, Moskovamahkemelerinden birinin bakamydimdi. nemli bir mevkiydi bu. Maada yksekti. Stepan Arkadyevi'i bugreve, mahkemenin bal olduubakanlkta ok nemli bir grevi olan,kz kardei Anna'nn kocas AlekseyAleksandrovi Karenin getirmiti.Aslnda, Karenin kaynbiraderinin bu

greve atanmasna yardm etmemiolsayd Stiva Oblonski ayn yere ya dagene alt bin ruble maal baka bir yeregereksinimi vard bu alt bin rubleye,nk kars hayli zengindi; ama gene debozuktu durumu evet, Stiva Oblonskiayn yere ya da gene alt bin rublemaal baka bir yere, saylan yzleribulan yksek mevkilerdekiakrabalarnn, kardelerinin, kzkardelerinin, kuzenlerinin, daylarnn,teyzelerinin, halalarnn, amcalarnnbiri yardmyla atanmasnyaptrabilirdi.

Moskova'nn ve Petersburg'un yarsStepan Arkadyevi'in akrabas ya daarkadayd. Ksacas, bu dnyann

gl insanlar arasnda domutu.Devlet rgtnn sralarndabulunanlarn te biri babasnn yakndostuydu. Stiva'nn ocukluunubilirlerdi. br te bir ile "senlibenli"ydi. Geri kalan te birle ise yaknarkadat. Bu yzden, dnya nimetlerinimevki, imtiyaz, rtbe biiminde dataninsanlarn tmyle dost saylrd. Buinsanlar kendi dostlarn gzetmedenedemezlerdi kukusuz. yi bir mevkiedinmek iin Oblonski hi de almak,didinmek zorunda deildi. Ayana gelennimetleri tepmemesi, ununla bununlakavga etmemesi yeter de artard. Zateniyi yrekli temiz bir insan olduu iinhibir zaman yapmamt byle bir ey.Alt bin ruble maal bir greve

atanamayacan syleselerdi glerdi.yle byk bir ey deildi nkistedii. Akranlarnn elde ettiiniistiyordu o kadar... stelik, bu grevi enazndan, bakalar kadar da iyi yapard.

Btn tandklar Stepan Arkadyevi'ionun her zaman neeli oluundan, temizyrekliliinden, herkesin bildiidrstlnden tr yalnzca sevmeklekalmaz, onun gzel, iten grnnde,glen gzlerinde, simsiyah salarnda,kalarnda, yznn pembe beyazlndacandan, onlara haz veren bir eybulurlard. Onunla karlaan hemenherkes sevinle glmseyerek, "O! StivaOblonski!" derdi. Onunlakonumalarnda pek neeli bir ey

bulamam olsalar bile kimi zamanbulamazlard nk brs, dahabrs gnler karlatklarnda StepanArkadyevi'i grdklerine genesevinirlerdi.

yldr mahkeme bakamyd StepanArkadyevi. alma arkadalarnn,emri altndaki memurlarn, amirlerinin,i gerei ilgisi bulunan herkesinsevgisinden baka saygsn dakazanmt. Stepan Arkadyevi'in ihayatnda herkesin saygsn kazanmasnsalayan balca zellii vard.Birincisi: Kendi noksanlarn bildiiiin herkese kar hogrl davranrd.kincisi: Gazetelerde okuduunabenzemeyen, yaradltan bir serbest

dnrl vard; bu yzden, kimolursa olsun, herkese kar eitdavranrd. ncs: en nemlisi debuydu Grevini pek nemsemezdi.Bundan dolay da kendini hibir zamanona kaptrmaz, yanllk yapmazd.

Stepan Arkadyevi dairesine gelince,elinde antasyla arkasndan sayglyryen hademenin nnden kkalma odasna girdi. Resmi giysilerinigiydikten sonra salona geti. Yazclar,memurlar hep birden ayaa kalktlar, neeilerek saygyla glmseyerekselamladlar onu. Stepan Arkadyevi herzamanki gibi hzl admlarla yerine geti,mahkeme yeleriyle tokalat sonraoturdu. Yeterince akalatktan,

konutuktan sonra almaya balad.Dairedeki ilerin iyi yrmesi iinamirle astlar arasnda bulunmas gerekensayg ve resmiyet snrnn yerini StepanArkadyevi kadar iyi hi kimsebilemezdi. Sekreter, StepanArkadyevi'in emrindeki btnmemurlar gibi rahat bir tavrla StepanArkadyevi'in kendi, isteyerek yaratmtbu havay elinde evraklarla yannageldi.

Penza l daresi'nden gerekli bilgileriyolladlar efendim sonunda, dedi.Grmek ister miydiniz?

Stepan Arkadyevi elini ktlarnstne koydu.

Nihayet, digye mrldand. Baylar...

Duruma balad. Stepan Arkadyevi,raporu dinlerken ban nne emi,dnyordu: "Bakanlanmn yarn saatnce karsnn dilediini bilseler!"Dinlerken glmsyordu. Saat ikiye dekhi ara vermeden srecekti almalar.Saat ikide yemek iin ara vereceklerdi.

Saat ikiye yaklamt ki, salonun bykcam kaps birden ald. Biri daldieri. Balarn iten kaldrmalarnafrsat ktna sevinen mahkeme yeleriportrenin altndan Prizmann[1]arkasndan kapya baktlar. Ama kapdabekleyen nbeti, adam kolundan tutupdar karm, cam kapy gene

kapamt.

Dosyann okunmas sona erince StepanArkadyevi ayaa kalkt, gerindi,durumaya ara verildiini bildiripcebinden bir sigara kard. Odasnagitmek zere salondan kt. ki arkada(emektar Nikitin ile sarayl Grinevi) dearkasndan ktlar. Stepan Arkadyevi:

Yemekten sonra bitireceiz galiba,dedi.

Nikitin:

Elbette!

Grinevi, incelemekte olduklardosyann kahramanlarndan biri iin:

u Fomin denen adam amma anasnngzym, dedi.

Stepan Arkadyevi, Grinevi'in buszne karlk, nyargya saplanmann,henz bir ey bilinmiyorken u suludur,bu susuzdur demenin doru olmadanlamna yzn buruturdu. Bir eysylemedi. Nbetiye:

Kimdi o ieri giren? diye sordu.

Efendim, arkam bir an dnmtm,biri sormadan dald ieri. Sizi aryordu."Durumaya ara verilincegrrsnz," dedim kendisine...

Nerede imdi?

Darda efendim, bir aa bir yukardolap duruyor. Ha, ite geliyor...

Nbeti, basamaklar anm tamerdiveni rahata koarak kan, krklapkas banda, kvrck sakall, salamyapl, geni omuzlu bir adam gsterdi.Merdivenlerden inen antal, zayf birmemur durmu, adamn ayaklarna tuhaftuhaf bakyordu. Sonra soru dolubaklarn Oblonski'ye dorulttu.

Stepan Arkadyevi merdivenin bandaduruyordu. Resmi giysisinin iindesevgiyle parlayan yz, merdivendenkmakta olan adam tanynca daha daaydnland. yanna gelen arkadamsevgi dolu, akac bir glmsemeyleyukardan aa szdkten sonra:

Gelebildin demek! dedi. SonundaMoskova'y onurlandrd Bay Levin!

Yalnzca tokalamakla yetinmeyipdostunu ptkten sonra ekledi:

Beni bu irkefte gelip aramaktanirenmedin mi bakalm? Ne zamangeldin?

Levin evresine fkeyle, endieylebakarak sklgan:

imdi geldim, dedi, seninlekonumalym.

Arkadann fkeli, gururlu sklganlnbilen Stepan Arkadyevi:

Hadi odama gidelim, dedi.

Levin'i kolundan tutup onutehlikelerden uzaklatryormu gibiekerek gtrd.

Stepan Arkadyevi tandklarnn hemenhepsiyle birbirlerine "sen" diyecekkadar samimiydi. Altm yandaihtiyarlarla, yirmi yanda delikanllarla,artistlerle, bakanlarla, tccarlarla,yksek rtbeli generallerle. yle ki,onunla bu derece senli benli olaninsanlar arasnda toplum merdivenininen st ve en alt basamaklarndabulunanlar vard ve bu insanlar Oblonskiaraclyla ortak bir yanlarnnolduunu renseler buna apkalrlard. Birlikte ampanya itii

herkesle hemen senli benli olurdu. Hernne gelenle de ampanya itii iinakayla benim yzkaras "sen"lerimdedii arkadalarnn ouyla dairesindekarlat zamanlar, astlarnn bukarlamadan duyduklar aknlscakkanllyla datmaya alrd.Levin byle "sen"lerden deildi. AmaOblonski kendisine vergi sezgi gcyleLevin'in, astlar yannda arkadann onayaknlk gstermek istemeyebileceinidndn fark ettiinden, onuodasna gtrmek iin acele etmiti.

Oblonski'yle yat saylrd Levin.Aralarndaki yaknlk yalnzca ampanyaarkadalndan gelmiyordu. ocuklukarkadaydlar. Her ocukluk arkada

gibi onlar da yaradl ve zevkayrlklarna karn, birbirini severlerdi.te yandan, hayatta ayr yol tutmuinsanlarda ounlukla grld gibi,birbirinin yaayn, yapt iikmsemekle birlikte iyi, doruolduunu da kabul ederlerdi. kisi deasl gzel, olumlu olann kendiyaaylar olduu, arkadannkinin iseyalanc bir hayattan baka bir eyolmad inanandaydlar. Levin'igrnce Oblonski'nin iindenglmsemek gelirdi. Kyde yaayan,orada bir eyler yapan Levin StepanArkadyevi onun orada ne yaptnhibir zaman anlamaz, bununlailgilenmezdi bile arada bir Moskova'yagelirdi. Her geliinde heyecanl, telal,

biraz sklgan, bu sklganlndan trde sinirli olurdu. ounlukla yeni birdnya gryle gelirdi. StepanArkadyevi bu durumu gln bulur,severdi. Levin de arkadann kentyaamn, sama sayd grevinikmser, gln bulurdu. Ama bir farkvard aralarnda: Oblonski kendindenemin, iten bir hava iinde yapard bunu,Levin ise kendinden emin deildi, bazende sinirlenirdi.

Stepan Arkadyevi, alma odasnagirdiklerinde, tehlikenin artk getiinibelirtmek istiyormu gibi Levin'inkolunu brakp:

ok daha nce bekliyorduk seni,dedi. Geldiine ok sevindim, ok...

Eee... daha naslsn bakalm? Ne zamangeldin?

Levin susuyor, Oblonski'nin yanndakitanmad iki arkadana bakyordu.Gzlerini tkrldm Grinevi'in beyaz,ince parmakl ellerinden, ulan kvrk,uzun, san trnaklarndan, parlak,kocaman kol dmelerindenayrmyordu. O anda bunlardan baka birey dnecek durumu yoktu sanki.Oblonski hemen fark etti durumuglmsedi.

Ah. evet, dedi. zninizle tantraymsizi. Arkadam Flipp vanovi Nikitin...Mihail Stanislavi Grinevi... Levin'ednp ekledi:

Tek elle yz kiloyu kaldran, eskiliseli, yeni blge yneticisi, ifti, avcdostum Konstantin Dmitriyevi Levin,Sergey lvanovi Koznef'in kardei.

Emektar mahkeme yesi:

Memnun oldum efendim, dedi.

Grinevi, uzun trnakl, zarif eliniLevin'e uzatt.

Aabeyiniz Sergey vanovi'letanyoruz, dedi.

Levin kalarn att. Kendisine uzatlaneli souk bir tavrla sktktan sonrahemen Oblonski'ye dnd. Rusya'daherkesin tand, anneden bir, babadan

ayr aabeyi yazar Sergey vanovi'ekar byk saygs olmasna karn onaKonstantin Levin deil de nl yazarKoznef'in kardei dediklerinde canok sklrd. Oblonski'ye:

Hayr, dedi. Blge yneticisi falandeilim artk. Hepsiyle kestim ilikimi.Toplantlarna da gitmeyeceim birdaha.

Oblonski glmsedi:

Ne abuk! Peki, ama neden?

Uzun hikye, baka zaman anlatrm...

Levin byle syledi; ama gene deanlatmaya balad:

Ksaca syleyeyim: lerlemek iin bireyler yapmak, uramak istemiyorlar,yanamyorlar buna (birisi gururunuincitmi gibi heyecanlyd) bir kere...oyun oynuyorlar, bense zamanm oyunlageirecek kadar ne yalym ne de gen.Sonra (yutkundu) blge coterie'si iindnyalk edinmekten baka bir ie deyarad yok bunun... Eskiden aalar,mahkemeler vard, imdi ise blgeynetimi ald onlarn yerini. Gnmzdervet alnmyor; ama hak edilmeyenmaa...

Birisi itiraz ediyordu ona sanki, iyicecomutu. Stepan Arkadyevi kestiszn:

O! Bakyorum yeni, tutucu bir dnya

gr edinmisin. Neyse, sonrakonuuruz bunlar.

Levin, Grinevi'in ellerine nefretlebakarak:

Evet, dedi, sonra konuuruz.Konumam gerek seninle zaten... StepanArkadyevi hafife glmsedi.Arkadann bir Fransz terziyediktirdii besbelli takm elbisesinebakarak:

Yanlmyorsam bir daha Avrupalgiysisi giymeyeceini sylemitin, dedi.Anlalyor! Yeni bir dnya gredinmisin kendine.

Levin birden kzard; ama yetikinler

gibi hafiften, kendi de farknda olmadandeil de, sklmakla gln durumadtn hissedip daha da utanan,kulaklarna kadar kzaran ocuklar gibi...Bu zeki, erkeklik okunan yzn bylekzardn grmek korkun bir eydi.Oblonski daha fazla dayanamad, bante yana evirdi Levin:

Oldu, dedi nerede greceiz?Seninle konuacam ok ey var.

Oblonski bir an dnceye dald sanki.

Bak ne diyeceim, dedi. Gurin'inlokantasna gidip orada yiyelimyemeimizi. Hem konuuruz. e kadarserbestim.

Levin bir an dndkten sonra:

Olmaz, dedi, imdi bir yere gitmemgerek.

Pekl, yleyse akam yemeinibirlikte yeriz.

Akam yemeini mi? Zaten yle uzunboylu anlatmayacam, yalnzca ikiszck syleyip bir ey soracam,gerisini sonra konuuruz.

Syle iki szcn bakalm.Gerisini akam yemeinde konuuruz.

Syleyeyim... Aslnda nemli bir eydeil.

Sklganln yenmek iin kendinizorladndan yz fkeyle kaplanmt.

erbatskilerden ne haber? dedi. Birdeiiklik var m?

Levin'in, Darya Aleksadrovna'nn kzkardeine k olduunu oktan beribilen Oblonski belli belirsiz glmsedi.Gzlerinin ii neeyle parlad.

Sen iki szck syledin; ama ben ikiszckle yant veremeyeceim, dedi.nk... bir dakika izin ver...

Tam o srada ylk bir tavrla sekretergirmiti ieri. Btn sekreterler gibi oda, ileri amirinden daha iyi bildiinianlatan alakgnll bir tavrla, elinde

evraklar, Oblonski'ye yaklat, birkonuyu, karlarna kan bir sorunusoruyormu gibi aklamaya balad ona.Stepan Arkadyevi sonuna dekdinlemedi. Elini sekreterin kolununzerine koyup glmseyerek, yumuakbir tavrla:

Hayr, dedi. Benim sylediim gibiyapn.

Kendi dncesini ksaca anlattktansonra:

Byle yapn Zahar Nikiti, diyeekledi. Byle yapn.

Bozulan sekreter kp gitti. Bu ksakonuma srasnda kendini toparlayan

Levin dirseklerini sandalyeninarkalna dayam, anlaml anlamlglmsyordu.

Anlamyorum, anlamyorum, dedi.

Neyi anlamyorsun?

Stepan Arkadyevi, Levin in tuhaf birey syleyeceini bekliyordu. Berikiomuz silkti.

Ne yaptnz, dedi. Nasl daciddisiniz!

Neden?

nk... ortada yaplacak bir ey yokda ondan.

Sen yle diyorsun; ama biz iten bakaldramyoruz.

Levin arkadann szn kesti:

Krtasiyecilikten kukusuz...Evraklardan... Dorusu bu ilerde desenin stne yoktur hani...

Bir eksikliim olduunu mu imaetmek istiyorsun?

Levin:

Belki, dedi. Ama senin gibi kelli fellibir arkadamn olmas ok houmagidiyor. Gurur duyuyorum. Bykadamsn...

Kendini zorlayarak Oblonski'ningzlerinin iine bakt:

Ama soruma yant vermedin hl.

Pekl, pekl, sabrl ol biraz, onada gelecek sra. nce syle bakalm.Karazinsk ilindeki bin hektarlkaraziden ne haber? Adalelere bak hele!On iki yanda bir kz kadar da dinsin.Bize urayacaksn, deil mi? Sorunagelince: Bir deiiklik yok... Ama buncazaman grnmemen iyi olmad.

Levin rkek:

Bir ey mi var? dedi.

Yoo, bir ey yok... Neyse sonra

konuuruz bunlar. Sylesene, niingeldin Moskova'ya?

Levin gene kulaklarna kadar kzard.

ey... bunu da sonra konuuruz.

Stepan Arkadyevi:

Pekl, dedi. Anladm. Bak nediyeceim, seni eve davet ederdim; amakarm biraz rahatsz da... Beni dinle:Onlar grmek istersen, sanrm bugnsaat drtten bee kadar hayvanatbahesinde olacaklar. Kiti patenkayyor, sen oraya git, ben de gelirim,bir yere gider, akam yemei yeriz.

Gzel. Hadi hoakal.

Stepan Arkadyevi, Levin'in arkasndanseslendi:

Seni bilirim, bakarsn szletiimiziunutmu, birden kye dnmsndr!

Unutmam.

Levin tam kapdan kyordu ki,Oblonski'nin arkadalarna "Hoakaln"demediini anmsad. Ama geri dnmedibir daha. O gittikten sonra Grinevi:

ok hareketli bir insan galiba, dedi.

Stepan Arkadyevi ban sallad.

yledir, dostum. Mutlu insan diyebuna derim ben! Kazanisk'te bin

hektar arazisi var, gelecek endiesi yok,sal yerinde... Bir de bizim halimizebakn.

Ne o Stepan Arkadyevi,hayatnzdan ikyeti misiniz? StepanArkadyevi derin bir gs geirdi.

Evet... kt, iren bir hayatmz var.

VI

Oblonski, Levin'e niin geldiinisorduunda, Levin kzarm, kzardiin de kendi kendine kzmt. nkarkadana geliinin tek nedeniolmasna karn "Baldzn istemeyegeldim" diyemezdi.

Levinlerin ailesiyle erbatskilerinailesi, Moskova'nn eski, soyluailelerindendi. Bu iki aile arasndailikiler her zaman dosta, ok yaknolmutu. Bu dostluk, Levin'in renciliizamannda daha da glenmiti. Levin,Doli ve Kiti'nin erkek kardei genPrens erbatski ile niversiteye birlikte

hazrlanm, niversiteye gene birliktegirmiti. O sralar Levin, erbatskilerinevine sk sk gelirdi. k olmutuerbatskilerin ailesine. Geri pektuhaftr ya, Konstantin Levin,erbatskilerin zellikle ailesine kt.Bu aileye, daha ok da, bu aileninkadnlarna kt. Annesinianmsamyordu Levin. Tek kz kardeiolan ablas da ondan ok bykt. yleki, anne ve babasnn lmyle yoksunkald soylularn eski, kltrl, drstaile evresiyle ilk kez buradakarlamt. Bu ailenin btn kiilerini,zellikle kadn ve kzlarn gizem, iirdolu bir perdeyle rtl gibi gryordu.Onlarda hibir noksan yan grmediigibi, onlar rten bu iir dolu perdenin

altnda en yce duygularn, olabilecekher trl kusursuzluklarn, yceliklerinbulunduunu hayal ediyordu. Niin bu bayan sk sk Franszca ya da ngilizcekonumak zorundaydlar? Niin gnnbelirli saatlerinde srayla piyanoalarlard? piyanonun sesi st kata, ikiarkadan ders altklar, aabeylerininodasna kadar gelirdi Bu Franszedebiyat, mzik, resim, dansretmenleri niin gelip giderlerdi?Gnn belirli saatinde bu bayan atlaskrkleri iinde Doli'ninki uzun,Natalya'nnki orta, Kiti'ninkiyse, krmzoraplarnn smsk sard dzgnbacaklarn akta brakacak kadarksayd-evet, niin gnn belirli saatindebu kz atlas krkleri iinde, Matmazel

Linon'un eliinde kupa arabasylaTversk Bulvarina karlard? apkasnnkokard altn yaldzl bir uakla, TverskBulvarinda dolamalar niin gerekliydibu kzn? Btn bunlar da, bu esrarldnyada olup biten daha birok eyi deanlayamyordu Levin. Ama bu dnyadaolup bitenlerin gzel olduunu biliyordu.Bu olup bitenlerin gizemine de kt.

niversitedeyken en byk kza, Doli'yekt. Ama ksa bir sre sonraOblonski'yle evlendirdiler Doli'yi.Sonra ortanca kza tutuldu. Bu kzkardelerden birine k olmak zorundahissediyordu kendini sanki. Amahangisine k olacan bilmiyordu.Gelgeldim, Natali'yi de sosyeteye kar

kmaz diplomat Lvov'la evlendirdiler.Levin niversiteden ayrldnda Kitiocuktu daha. Gen erbatskidonanmaya girdikten sonra BaltkDenizi'nde boulunca, Levin ileOblonski arasndaki dosdua karn,Levin ile erbatskiler arasndaki ilikidaha bir gevedi. Ama Levin bu yl kn banda kyde btn bir ylkaldktan sonra Moskova'ya gelip deerbatskileri grnce gerekte kzkardelerden hangisine k olmasnnalnna yazl olduunu anlamt.

Soylu bir aileden gelen, yoksul olmaktanok zengin, otuz iki yanda Levin'ingrnte Prenses erbatski'yeevlenme nerisinden daha doal bir ey

olamazd. Ne olursa olsun, hemen iyi birksmet olarak karlayacaklard onu.Ama Levin kt. Bu yzden de Kitionun iin her ynden kusursuz bir insan,dnyadaki her eyden ok ok yce biryaratkt. Levin kendisini ise bu dnyayaait, kk bir yaratk olarak gryordu.yle ki, bakalarnn da Kiti'nin de onubu evlilie layk grebileceklerinidnlemeyecei inanandayd.

Moskova'da ryadaym gibi kald ikiay Kiti'yi, onunla karlamak iinzellikle gittii sosyete toplantlarndahemen her gn grdkten sonra bununolmayacak bir ey olduuna birdenkararn vermi, kye dnmt.

Levin'in, bunun olmayacak bir ey

olduuna kesinlikle karar vermesininnedeni, Kiti'nin anne babasnn gzndeonun cici Kiti iin hi de iyi bir ksmetolmadna, Kiti'nin de onusevemeyeceine inanmasyd. Kiti'ninanne babasnn gznde o, allagelmibelirli bir ii olmayan bir insand. Otuziki yandayd, arkadalarndan kimialbay, arlk yaveriydi, kimi profesr,kimi banka ya da demiryolu mdryd,bazlar da Oblonski gibi mahkemebakanyd. O ise (bakalarnn gzndenasl bir insan olduunu ok iyibiliyordu Levin) toprak sahibiydi. Sryetitiriciliiyle, ulluk avyla inaatlauraan, yani sosyete anlayna gre birie yaramayan insanlarn yaptn yapanyeteneksiz bir adamd.

iir dolu gzel Kiti de bylesine irkinLevin irkin gryordu kendini ennemlisi de basit, dikkati eken birzellii olmayan bir insan sevemezdi.stelik, onun Kiti'ye kar eski davranaabeyinin arkada olduundanocukmu gibi davranrd nada ak iinbaka bir engel olarak grnyordu ona.Levin gibi irkin, iyi yrekli bir insanancak bir dost gibi sevilebilir diyednyordu. Oysa onunki gibi birsevgiyle sevilebilmek iin yakkl, ennemlisi de dikkati eken bir erkekolmak gerekirdi.

Kadnlarn irkin, basit erkeklere bylebir eye tutulduklarnn ok olduunuduymutu. Ama inanmyordu byle bir

eye. Kendinden pay biiyordu nk:Kendi ancak gzel, iir dolu, dikkatieken bir kadna k olabilirdi.

Ama kyde iki ay yalnz bana kaldktansonra bu akn, onun iin genlikyllarnda kapld aklarabenzemediine, bu duygudankurtulamayacana, Kiti'nin onun karsolup olmayaca sorununu zmedenyaamayacana, bu huzursuzluununnerisinin reddedileceini gsterenhibir kant bulunmadndan geldiineinanmt. te imdi Kiti'yi istemeye,kz verirlerse onunla evlenmeye kesinkararl gelmiti Moskova'ya.Vermezlerse... nerisi reddedilirse, neyapacan dnemiyordu.

VII

Levin, Moskova'ya sabah treniyle geldi.Anneden bir babadan ayr aabeyiKoznef'in evine indi. stndeitirdikten sonra, Moskova'ya niingeldiini aabeyine anlatmak, ondan aklalmak iin doru onun odasna girdi.Ama aabeyi yalnz deildi. Yanndanl bir felsefe profesr vard.Profesr, olduka nemli bir felsefekonusunda aralarnda kan anlamazlaklamak amacyla Harkof'tan gelmiti,Profesr, materyalistlere kar basnyoluyla olduka ateli bir mcadeleyiyrtmekteydi. Sergey Koznef de bumcadeleyi, ilgiyle izlemekteydi.

Profesrn son yazsn okuduktan sonra,yazda yer verilen grlere kartgrlerini bir mektupla profesrebildirmiti. Materyalistlere gereindenfazla taviz verdii iin sitem etmiti ona.Profesr de konuup anlamak iinhemen gelmiti. Gnn konusu zerindekonuuyorlard: nsan davranlarndapsikolojik olaylarla fizyolojik olaylararasnda bir snr var mdr, varsanerdedir bu snr? Sergey lvanovikardeini herkese kar taknd herzamanki dosta, souk glmsemesiylekarlad. Onu profesrle tantrdktansonra konuuyla konumasn srdrd.

Dar alnl, gzlkl, ufak tefek biradamd profesr. Levin'le, selamlamak

iin konumasn bir an kesmi, sonrakonumasn, Levin'le ilgilenmedensrdrmt. Levin oturdu. Profesrngitmesini bekliyordu. Ama biraz sonrakonumann konusu ilgilendirmeyebalamt onu.

Sz konusu yazy dergide grmtLevin. niversitede doal bilimlerokuduu iin doal bilimlerin, iyi bildiizndeki yenilikler olarak bu yazyilgiyle okumutu bile. Ama insann bircanl olarak nereden geldii, refleksler,biyoloji, sosyoloji konularnda varlanbu bilimsel sonularla, akln sonzamanlarda giderek daha sk gelen,yaam ve lmn onun iin anlamarasnda hibir balant kuramamt.

Aabeyinin profesrle konumasndinlerken onlarn, bilimsel sorunlarruhsal sorunlara baladklarn farkediyordu. Birka kez ok yaklamlardbu sorunlara; ama hep en nemli olanatam anlamyla yaklamak zereykenacele ayrlm, uzaklamlardonlardan. Gene kk eylere, yanlgya,bakalarnn szlerinden blmlere,imalara, otoritelerin bu konudagrlerine dalmlard. yle ki, nedensz ettiklerini anlamakta glkekiyordu Levin.

Sergey vanovi her zamanki anlataklyla duruluuyla tane tanekonuarak:

Keiss'in dncesini asla

paylaamam, dedi. D dnya zerinebtn dncelerimin izlenimlerdenolutuu savn benimseyemem. Varolmabilincinin asln duyguyla edinmedimben. Bunun alglanmas iin zel birorganm yok.

yle, ama onlar Wurst da, Knaustda, Pripasov da size, varolmabilincinizin, duygularn bir sonucuolduu yantn vereceklerdir. Wurst,duygular olmazsa varolma bilincinin deolmayacan bile syleyecektir.

Sergey vanovi:

Ben de bunun tersini syleyeceim,diye balad.

Ama Levin, onlarn en nemli olanayaklap gene geri ekildiklerini farkedip profesre bir soru sormaya kararvermiti:

Demek duygularm yok edilmise,bedenim artk canl deilse, varolmamdiye bir ey yoktur?

Profesr, felsefeciden ok, ar iiyebenzeyen bu tuhaf adama, konumaykestii iin can sklm, kafas karmgibi bakt, sonra Sergey vanovi'ednd. "Ne dersiniz?" diye sorar gibibakt yzne. Ama profesr gibi zoraki,tek yanl konumaktan uzak, kafasndahem profesre yant verecek hem de busoruyu sorduran basit doal dnceyianlayacak kadar genilik olan Sergey

vanovi glmsedi.

Bu sorun zerine dncelerimizisylemeye hakkmz yok imdilik, dedi.

Profesr:

Elimizde yeterince bilgi yok, diyedoruladktan sonra srdrdkonumasn: Hayr. unu sylemekistiyorum; her ne kadar

Pripasov duygularn aslnn izlenimolduunu savunuyorsa da, bu iki eyibirbirinden kesin olarak ayrmakzorundayz.

Levin artk dinlemiyordu onlar.Profesrn gitmesini bekliyordu.

VIII

Profesr gidince Sergey vanovikardeine dnd:

Geldiine ok sevindim. ok kalacakmsn? iftlik ilerin nasl?

Levin, aabeyinin ilerini hi deumursamadm, ona yaknlk gstermiolmak iin bunu sorduunu bildiinden,yalnzca buday sattn syledi,paradan sz etti.

Levin aabeyine, evlenmek niyetindeolduundan sz etmeyi, ondan akdanmay istiyordu. Buna kesinliklekararlyd da: Ama aabeyini grdkten,

onun profesrle konumasn dinlediktensonra nedense, aabeyiyle evlenmekkonusunda konuamayacan anlamt.Bunda aabeyinin, iftlik ilerinisorarken (annelerinden kalan malayrmamlard. kisininkini de Leviniletiyordu) taknd, kendiliindengelen onu gzetiyormu tavr da etkiliolmutu. Aabeyinin bu konuda onunistedii gibi dnemeyeceimhissetmiti.

Blge ynetimiyle ok ilgilenen builere byk nem veren Sergeyvanovi:

Sizin orann blge ynetimi nelemde? diye sordu.

Vallahi haberim yok...

Nasl? Ynetim kurulu yesi deilmisin?

Deilim artk. ktm yelikten.Bundan byle toplantlarna dagitmeyeceim.

Sergey vanovi yzn buruturdu.

Yazk! diye mrldand.

Levin, kendini temize karmak iin onunblgesinde ynetim kurulutoplantlarnda nelerin olup bittiim, nedalaverelerin dndn anlatmayakoyuldu.

Sergey vanovi szn kesti:

Her zaman byledir bu zaten! BizRuslar her zaman byleyizdir.Eksiklerimizi grmek bir zelliimizdirbelki; ama ok ileri gideriz, dilimizinucunda hep hazr bekleyen alaylaavunuruz. Sana bir ey syleyeyim mi,bizim blge ynetiminin elindekiyetkileri Avrupa'nn herhangi bir ulusunaversen... Almanlar, ngilizler bundanzgrlk yaratrlar, oysa biz glyoruzyalnzca.

Levin, sulu gibi:

Peki, ama elden ne gelir? dedi.Benim son deneyimimdi bu. Btnkalbimle vermitim kendimi bu

deneyime. Yapamyorum, yeteneim yok.

Sergey vanovi:

Yetenein var; ama, dedi, durumugerektii gibi deerlendiremiyorsun.

Levin zgn:

Olabilir, dedi.

Biliyor musun, Nikolay gene burada.

Nikolay, Konstantin Levin'in zaabeyiydi. Sergey lnvanovi'in de annebir baba ayr kardeiydi. Nikolay,malnn mlknn byk blmnelden karm, ok kt, olumsuzinsanlarla dp kalkan, kardeleriyle

kavgal, talihsiz bir insand.

Levin dehet iinde:

Ne diyorsun? diye sordu. Neredenbiliyorsun?

Prokofiy sokakta grm onu.

Levin, hemen gitmeye hazrlanyormugibi kalkt oturduu sandalyeden.

Burada, Moskova'da ha?Neredeymi? Biliyor musun?

Sergey vanovi, kk kardeininheyecanna ban sallad.

Bunu sana sylemek zorunda olduum

iin zgnm, dedi. Nerede kaldnrenmesi iin adam yolladm. Trubin'everdii; ama demedii, benim deyipgeri aldm senedi de yolladm ona.Bak ne karlk verdi.

Sergey vanovi, prespapyenin altndanekip ald bir pusulay kardeineuzatt.

Levin, tuhaf bir elyazsyla yazlm tanyordu bu elyazsn pusulay okudu:"Beni rahat brakmanz sayglarmlarica ediyorum. Sevgili kardelerimdenistediim tek ey budur. NikolayLevin."

Levin bunu okuduktan sonra, bankaldrmadan, pusula elinde, Sergey

vanovi'in karsnda ayakta kalakald.

inde, zavall aabeyini imdilikunutmak isteiyle bunun sonunun ktyevaraca dncesi cenkleiyordu.

Sergey vanovi anlatyordu:

Belli ki beni gcendirmek istiyor;ama gcendiremez. Btn varlmlayardm etmek isterdim ona; amaolanaksz olduunu biliyorum.

Levin:

Evet, evet, diye yineledi. Ona kartutumunu anlyor, deerli buluyorum.Ama gideceim yanna.

Sergey vanovi:

stiyorsan git, dedi. Ama ben gitmederim. Yani kendi hesabmakorkmuyorum bundan: Seninle arambozamaz; ama senin iin sylyorum,gitmesen iyi edersin. Yardm edilemezona artk. Ama nasl bilirsen yle yapsen.

Belki haklsn, yardm edilemez onaartk; ama zellikle u anda neyse, buayr bir konu huzur iindeolamayacam hissediyorum.

Sergey vanovi:

Bunu anlayamyorum ite, dedi.

Bir an sustuktan sonra ekledi:

Ama bunun bir alakgnlllk dersiolduunu biliyorum. Nikolay bu durumageldikten sonra, alaklk denen eyi dahahogryle karlamaya baladm... Neyaptn biliyorsun.

Levin:

Ah, korkun bir ey bu, korkun!dedi.

Levin, aabeyinin adresini Sergeylvanovi'in uandan aldktan sonrahemen gidiyordu ki, bir an dnporaya akam gitmeye karar verdi. Ruhbakmndan sakin olabilmek iin hereyden nce, Moskova'ya geliinin

nedeni olan ii bir sonuca balamalyd.Levin, aabeyinden doru Oblonski'yegitmi, erbatskiler zerine gereklibilgiyi alp Kiti'yi bulabileceinirendii yere yollanmt.

IX

Levin, saat 4'te hayvanat bahesininnnde faytondan inip tepeye, patenalanna doru yrdnde kalbi kt ktvuruyordu. Kiti'yi orada bulacanbiliyordu nk. erbatskilerin kupaarabasn kapda grmt.

Gneli, souk bir gnd. Kapdaarabalar, kzaklar, kiralk arabalar,jandarmalar sra sra dizilmilerdi.apkalar parlak gnein altndaparlayan kibar bir kalabalk, girite vetahta oyma ssl kk Rus evleriarasndaki tertemiz yollardakaynayordu. Karn arl altnda

dallarn sarktm lle lle kaynaalan bayramlklarn giymilerdisanki.

Levin paten alanna doru yrrkendnyordu kendi kendine:"Heyecanlanmaman gerek, sakinolmalsn. Ne oluyor sana? Yeter be,aptal! Kes artk kt kt vurmay!"Kalbine sylyordu bunu. Gelgelelim,heyecann bastrmaya uratka dahaok kesiliyordu soluu. Bir tandkgrd onu. Seslendi. Ama Levin, onaseslenenin kim olduunu bile farkedememiti. nip kan el kzaklarnnzincir akrtsnn, kayan kzaklarngrltsnn, neeli insan seslerininduyulduu tepeye yaklat. Birka adm

daha atnca paten alan ald karsnda.Paten kayanlar arasnda Kiti'yi grd.

Onun orada olduunu, yreini birdendolduran sevin ile korkudan anlamt.Alann teki ucunda duruyor, bir bayanlakonuuyordu. Grnte giyiniinde de,duruunda da bir olaanstlk yoktu;ama Levin iin onu bu kalabalnarasnda semek, srgan otlan arasndabir gl semek kadar kolay olmutu.Her eyi aydnlatan oydu nk.evresindeki her eye k saan birglmsemeydi. Levin, "Oraya, buza inipyanna yaklaabilir miyim acaba?" diyegeirdi iinden. Kiti'nin bulunduu yerulalmaz, kutsal bir tapnak gibigrnyordu ona. Bir an oldu, az kald,

dnp gidecekti: ylesine byk birkorku kaplamt iini. Kiti'ninevresinde her eidinden bir sr insanolduuna, kendisinin de oraya gidipkayabileceine kendi kendiniinandrabilmesi iin hayli abaharcamas gerekti. Aa indi. nerkenKiti'ye gen kz bir gnemi gibiuzun sre bakmamaya alyordu. Amagne gibi bakmadan da gryorduonu.

Haftann bu gnnn bu saatinde buzunzerinde ayn evrenin insanlartoplanmt. Birbirini tanyorlard.Yetenekleriyle dikkati ekmeye alankayak ustalar da vard burada, sopalarlakaymay renmeye alan acemiler de,

salk nedeniyle kayan ihtiyarlar da,ocuklar da... Levin btn bu insanlarnok mutlu olduklarn dnyordu:Kiti'nin yaknndaydlar nk.Grnte herkes son derece soukkanlkayarak geliyordu arkasndan, genesoukkanl geiyorlard yanndan, onunlakonuurken bile pek ilgisizdiler onakar. Hatta son derece gzel buzdan,nefis havadan yararlanarak, onu hiumursamadan glp eleniyorlard.

Dar pantolon, ksa ceket giymi Kiti'ninkuzeni Nikolay erbatski, ayandapatenlerle bir bankta oturuyordu. Levin'igrnce seslendi:

Oo! Rusya'nn bir numaral kayaks!Ne zaman geldiniz? Buz ok gzel,

geirin ayanza patenleri de kaynbiraz.

Levin, Kiti'nin bulunduu bir yerde budelikanlnn gsterdii cesarete,laubalilie aarak:

Patenim yok, diye karlk verdi.

Kiti'ye bakmadan, onu bir saniye gzdenkarmamaya alyordu. Gnein onayaklamakta olduunu fark etti birden.Kedeydi. Kiti, yksek botlarnniinde ince ayaklarn beceriksizce yanaam, dmemek iin ok dikkatli, onadoru geliyordu kayarak. Rus ulusalkyafeti giymi kk bir ocuk, neiyice yatm, elini kolunu lgncasallayarak arkasndan gelip geti onu.

Kiti'nin kaymas pek salam deildi. Birkurdeleye asl manonundan kardellerini hazr durumda tutuyor, uzaktangrp tand Levin'e glmsyordu.Dn bitince narin ayann birvuruuyla doru erbatski'nin yannakayd, kolundan yakalayp Levin'ibayla selamlad. Levin'in hayalettiinden ok ok gzeldi.

Levin, Kiti'yi dnd zamanlar onuher eyiyle kolayca canlandryorduhayalinde. Onu dnrken, gelimi kzomuzlar zerinde ylesine uyumluyerlemi kk, san sal bannocuksu aklnn, sevimliliiningzelliini grr gibi oluyordu. Kiti'ninyzndeki ocuksu anlatm bedeninin

zarafetiyle birleimce, Levin'in ok iyianlad bir gzellii oluturuyordu.Ama onun insan en ok artan eyigzlerinin, sevimli uysal, itenlik okunangzlerinin anlatmyla Levin'i her zamanbir masal dnyasna gtrenglmsemesiydi. Levin bu dnyadakendini, ocukluunun pek seyrekgnlerinde olduu gibi huzur iinde,mutlu hissediyordu.

Ne zaman geldiniz?

Levin, gen kzn manonunun iindenden mendilini yerden alp onaverirken, Kiti;

Teekkr ederim, diye ekledi.

Levin;

Ben mi ne zaman geldim? dedi. Yenigeldim, dn... ey, yani bugn geldim.

Heyecanndan soruyu ilk andaanlayamamt.

Size gelmek istiyordum, diye ekledi.

Ama Kiti'yi iyi niyetle grmek istediinidnd birden, ard, kzard.

Sizin paten kaydnz bilmiyordum,dedi. ok gzel kayyorsunuz.

Kiti, Levin'in yzne, niin kzarpbozardn anlamaya alyormu gibidikkatti dikkatli bakt. Sonra,

manonunun zerine den krainelerini siyah eldivenli kck eliylesilkelerken:

Sizin bu vgnzn deerinibilmeliyim, dedi. Burada herkes sizin enbyk paten ustas olduunuzu syler.

Evet, evet, bir zamanlar byk birtutkuyla vermitim kendimi bu ie.Patinaj ustas olmak istiyordum.

Kiti glmsedi:

Galiba her eyi tutkuyla yaparsnzsiz. Nasl kaydnz grmeyi okistiyorum. Paten takp gelin, birliktekayalm.

Levin, Kiti nin yzne bakarak, "Birliktekaymak! Olacak ey mi bu?" diye geirdiiinden.

imdi takyorum, dedi.

Paten takmaya gitti.

Patenci, Levin'in ayan tutup tabannapateni vidalarken:

oktandr grnmyordunuz efendim,dedi. Siz gittikten sonra usta kalmadburadaki baylar arasnda. (Pateninkayn skarken sordu:) Byle iyi miefendim?

Levin, elinde olmadan yzn kaplayanmutluluk glmsemesini glkle

tutmaya alarak:

yi, iyi, dedi. Ltfen biraz abuk ol.

"Hayat bu ite," diye geiriyorduiinden. "Mutluluk bu! Birlikte, dedi,birlikte kayalm. imdi mi sylesemacaba? u anda mutlu olduum, hideilse iimdeki umut bana mutlulukverdii iin sylemeye korkuyorumona... Ya o zaman? Ama mecburum!Mecburum! Mecburum! Glolmalym!"

Levin ayaa kalkt, paltosunu kard,kulbenin nndeki prtkt buzda hzalarak dz buza kt. Gidiini istediigibi yavalatarak, hzlandrarak,rahatlkla yn deitirerek kaymaya

balad. Korkarak yaklat Kiti'ye; amagen kzn glmsemesi cesaretinitoplamaya yetti.

Kiti elini verdi ona, yan yana kaymayabaladlar. Gittike hzlanyorlard.Hzlandka daha ok skyordu Levin'inelini Kiti.

Sizinle alsam, hemen reneceimbu ii, dedi. Nedense size kar birgven var iimde.

Levin:

Siz bana yaslannca benim dekendime gvenim artyor, dedi.

Ama kendi sylediinden kendi korktu.

Gerekten de, o bunu syler sylemezgne birden bulutlarn arkasna kaymgibi, Kiti'nin yz o sevimliliiniyitirmiti. Levin, onun yzndekidncesini zorladn gsteren, ok iyibildii deiiklii fark etmiti. Kiti'nindmdz alnnda bir krk belirmiti.Levin hemen:

Cannz bir eye sklmyor ya? diyesordu. Ama sormaya hakkm yok bunu.

Kiti souk:

Niin? dedi. Hayr, bir eyesklmyor canm.

Bir an sustuktan sonra ekledi:

Mile, Linon'u grmediniz mi?

Henz grmedim.

Hadi onun yanna gidin, ok seversizi.

Levin, "Ne oluyoruz?" diye geirdiiinden. "Cann sktm. Tanrm, senyardm et bana!" Bir bankta oturan, aksalar bukleli yal Fransz kadnnyanna gitti. Kadn, takma dilerinigsteren bir glmsemesiyle eski birdost gibi karlad Levin'i. GzleriyleKiti'yi gsterdi.

Bytyoruz, dedi. Biz deihtiyarlyoruz.

Fransz kadn glmseyerek srdrdkonumasn:

Tiny bear[2] kocaman oldu artk!Anmsyor musunuz, bir zamanlar bylederdiniz.

Kadn, Levin'in bir ngiliz masalndanesinlenerek "ay" diye ad takt kzkarde iin yapt akay anmsatmakistemiti.

Levin unutmutu bu akay; ama Franszkadn ok holand bu akayanmsadka glerdi on yldr.

Hadi gidip kayn, gidin. Bizim Kitide rendi artk kaymay, deil mi?

Levin, Kiti'nin yanna geldiinde genkzn yznde biraz nceki sertlik yoktu.Gzlerinin ii glyordu gene, bakyumuakt. Ama Levin, onun buyumuaklnda iten pazarlkl durgun,deiik bir eyin olduunu sezinlemiti.ine bir hzn kt. Kiti yalmrebbiyesinden, onun tuhaflklarndansz ettikten sonra, Levin'in ilerininnasl olduunu sordu.

Kn kyde sklmyor musunuz?

Levin, Kiti'nin onu, k banda olduugibi imdi de, kurtulmaya gcnnyetmeyecei kendi sakin havasnasokmakta olduunu hissediyordu.

Hayr, sklmyorum, dedi. ok iim

var nk.

Kiti:

ok kalacak msnz Moskova'da?diye sordu.

Levin, ne syleyeceini hi dnmedenkarlk verdi:

Bilmiyorum.

Kiti'nin bu sakin dostluk havasnakendini kaptrrsa, kye yine bir sonualamadan, eli bo dnecei dncesigeti aklndan. Atak olmaya karar verdi.Kiti:

Nasl? dedi Bilmiyor musunuz?

Bilmiyorum. Size bal bu...

Levin, syledii eyden dehete kapldbir an.

Kiti onun bu sylediini duymammyd, yoksa duymak m istememiti; herneyse; ama decek gibi oldu, ayanyere iki kez vurup uzaklat Levin'inyanndan. Mile. Linon'un yanna gitti,ona bir eyler syledi, sonra bayanlarnpatenlerini kardklar kulbeyeyneldi.

Levin kendi kendine, "Tanrm, ne yaptmben! Tanrm! Sen yardm et bana, bir yolgster!" diye mrldanyor, dua ediyor,bir yandan da sert hareketler yapmakgereksinimi duyduu iin hzla i ve d

daireler izerek dolanyordu.

Bu srada, zamannn en iyipatinajclarndan bir gen, azndasigaras, ayanda patenleri, gazinodankt, hzn artrdktan sonrabasamaklardan aa grltylesrayarak inmeye balad. Kollarnnserbest duruunu bile bozmadanuarcasna aa indi, buzun stndekaymaya balad. Levin:

Ah, yeni bir numara bu! dedi.

Ayn eyi yapmak iin hemen yukarkotu.

Nikolay erbatski seslendi ona:

Bir yannz incitirsiniz, alkanlkisteyen bir harekettir bu.

Levin yukar kt, orada alabildiikadar hz aldktan sonra, ilk kez yaptbu numarada dengesini salamak iinkollarn iki yana ap aa braktkendini. Son basamakta aya takld;ama eliyle buza hafife dokunarak abukbir hareketle toparlad kendini.Glmseyerek kaymaya balad buzunstnde.

Bu srada, yannda Mlle. Linon ilekulbeden kmakta olan Kiti ona sakinbir efkatle, bir kardee bakar gibisevgiyle bakarak iinden ylegeiriyordu: "Ne iyi bir ocuk! Sulumuyum acaba, kt bir ey mi yaptm?

Cilve diyorlar buna. Sevdiimin oolmadn biliyorum; amaneeleniyorum yannda gene de. ylestn yetenekleri var ki! Ama niinsyledi yle?"

Yapt hzl hareketlerden yzkpkrmz olmu Levin, Kiti'nin,kendisini merdivenlerde karlayanannesiyle gitmekte olduunu grncedurdu, bir an dnd. Patenlerinikarp ana kza bahenin d kapsndayetiti. Prenses:

Sizi grdme ok sevindim, dedi.Perembeleri her zamanki gibi kabulgnmzdr.

Yani bugn?

Prenses souk:

Sizi evimizde grmek bizi oksevindirecektir, dedi.

Annesinin bu souk tavr Kiti'yizmt. Onun bu soukluunu gidermekisteini yenemedi. Levin'e dnpglmsedi.

Bekliyoruz, dedi.

Tam o srada, yz, gzlerinin ii ll Stepan Arkadyevi, apkasn yanayatrm, neeli, mutlu baheyegiriyordu. Ama kaynanasnn yannagelince, prensesin, Doli'nin salzerine sorduu sorulara, zgn, sulubir yz anlatmyla yantlar verdi.

Kaynanasyla alak sesle, neesiz, birsre konutuktan sonra gsn nekard. Levin'in koluna girdi.

Ee, gidiyor muyuz? diye sordu.

Arkadann gzlerinin iine anlamlanlaml baktktan sonra ekledi:

Hep seni dnyordum. Geldiinene ok sevindiimi bilemezsin.

"Bekliyoruz" diyen ses kulaklarnda hlnlayan, bu sese elik eden glmsemegzlerinin nnden hl gitmemisevinli Levin:

Gidelim, gidelim, dedi.

"ngiltere"ye mi, yoksa "Ermitaj"a mgidelim?

Benim iin fark etmez.

yleyse "lngiltere"ye gidelim.

Stepan Arkadyevi'in "lngihere"yisemesinin nedeni, oraya "Ermitaj"dandaha ok borlu olmasyd. Onun iin buotelden kamay kendineyaktramamt.

Araban var m? diye sorduarkadana. Gzel. Kendi arabamgnderdim nk.

ki arkada, yol boyunca hikonumadlar. Levin, Kiti'nin yzndeki

o deiikliin ne anlama geldiinidnyor, kh kendi kendini mutluolabileceine inandryor, khumutsuzlua dyor, besledii umudunbir lgnlk olduunu gryordu. Biryandan da kendini, Kiti'ninglmsemesinden "Bekliyoruz"demesinden nceki Levin'den bambakabir insan hissediyordu.

Stepan Arkadyevi de yol boyuncayemek listesini hazrlad kafasnda.Otelin kapsna geldiklerinde Levin'e:

Kalkan baln sever misin? diyesordu.

Levin:

Efendim? dedi. Kalkan m? Ha, evet,ok severim.

X

Otele girerlerken Stepan Arkadyevi'indavranlaryla yzndeki, tutmayaalt neesi Levin'in gzndenkamamt. Oblonski paltosunu kard,yana yatk apkas banda, lokantablmne yrd. Yrrken bir yandanda, frakl, iki elinde peetelerle yannasokulan Tatar garsona emirler veriyordu.Her yerde olduu gibi burada da onusevinle karlayan tandklarna, saasola eilerek, selamlar vererek bfeyegitti. Bir bardak votka iti, biraz balkyedi. Blmenin arkasnda oturan,kurdelelerle, dantellerle sslenmi, yzboyal, salar ondleli Fransz kza

yle eyler syledi ki, kz bile kahkahaybast. Oysa Levin srf poudre de riz ilevinaigre de toilette'ten,[3] bu Franszkzdan, onun takma salarndan,tiksindii iin votka imemiti bfede.Pis bir eyden kaar gibi uzaklamtyanndan. Kiti'nin ans btn varlndoldurmutu. Gzlerinin iinde zafer vemutluluk glmsemesi parlyordu.

Oblonski'ye tekilerden ok sokulangeni kalal, fraknn etekleri ayrk aksal, yal bir Tatar garson:

Bu yana buyrun, efendim. Buradadaha rahat edersiniz.

Sonra Levin'e dnd. StepanArkadyevi'e saygsn, onun konuuna

gsterdii ilgiyle belli etmek isteiyle:

Buyrun efendim, dedi.

Bronz bir aplik altndaki, saten rtlyuvarlak bir masaya abucak yeni birrt yayd, kadife kapl sandalyeleriekti, bir elinde peete, bir elinde liste,Stepan Arkadyevi'in karsnda durdu.Emir bekliyordu.

Ayr bir oda isterseniz imdiboalacak efendim, Prens Galitsin birbayanla yemek yiyor... stiridyemiz yenigeldi.

Ah stiridye mi?

Stepan Arkadyevi dnd. Parman

listenin zerinde bir yerde durdurup:

Planmz deitirsek mi dersinLevin? dedi.

Yznde arbal bir kararszlk vard.Garsona:

stiridyeler gzel mi? diye sordu. Senbir bak.

Flensburg istiridyesi efendim.Osten'de istiridye yok.

Flensburg istiridyesi olsun varsn,taze ya?

Dn geldi efendim.

stiridyeden mi balasak, ne dersin?Sonra da planmz uygularz. Ha?

Benim iin deimez. Pancarorbasyla pilav hepsine yelerim. Neyazk ki bulunmaz burada.

Tatar, bebein zerine eilen bir dadgibi, Levin'in zerine eildi:

Rus pilav m istiyorsunuz, efendim?diye sordu.

Levin, Oblonski'nin yznde bir cansknts anlatm grnce:

aka bir yana, ne seersen se, yerimdedi. ok kaydm, kurt gibi acktm.Setiin yemei beenmediimi sanma.

Yiyecek bir ey olsun da, ne olursaolsun.

Stepan Arkadyevi:

Daha neler! dedi. Kim ne dersedesin, hayatn en byk zevklerindenbiri yemektir. Hadi aslanm, sen iki, yoaz olur, dzine istiridye getir bize.Sebze orbas.

Tatar:

Printanire, diye atld.

Ama Stepan Arkadyevi'in onayemekleri Franszca adlaryla sylemekzevkini tattrmamak niyetinde olduubelliydi.

Sebze orbas, duydun mu? Sonra bolsalal kalkan, arkasndan... rozbif. Amadikkat et iyi olsun. Pili kzartmas,konserve falan da isteriz.

Stepan Arkadyevi'in, yemekleriFranszca yazl listeden smarlamaalkanln bilen Tatar, onun sylediiyemek adlarn yineliyordu. Amasylenen yemek adlarn karta Franszcayazarak rahatlad: "Potage printanire,turbot sauce Beaumarchais, poularde l'estragon, macedoine de fruits..." Sonra,yay zerindeymi gibi, bir listeyi alptekini, iki listesini StepanArkadyevi'e uzatrken:

Ne ieceksiniz efendim? diye sordu.

Levin:

Bana ne getirirsen getir, dedi. Yalnzok olmasn... arap ierim.

Nasl? arapla m balayacaz?Ama doru, olabilir. Beyaz istersin sen,deil mi?

Tatar:

Cachet blanc, diye kart gene.

Olur, istiridyeyle birlikte getir ama.Ancak o zaman kar tad.

Bastne efendim. Yemekte neieceksiniz?

Nuits olsun. Ama hayr, klasikchablis daha iyi.

Bastne. Sizin peynirden emredermiydiniz?

Elbette. Parmesan getir. Sen baka misterdin yoksa?

Levin, glmsemesini tutamadan:

Yoo, dedi. Benim iin deimez.

Tatar, etekleri uuarak koup gitti, bedakika sonra, alm sedef kabuklaniinde istiridye taba elinde,parmaklarnn arasnda bir ieylekoarak geldi.

Stepan Arkadyevi kolal peeteyibkp ucunu yeleinin arasna soktu,kollarn sakin bir tavrla masayadayayp istiridye yemeye koyuldu.Gm atalyla istiridyelerin iinisynp birbiri arkasndan yutarken:

Fena deilmiler, dedi.

Glen gzlerini bir Levin'e, bir Tatar'aevirip ekledi:

Gzelmi istiridye.

Levin, beyaz ekmekle peyniri daha oksevmesine karn, istiridyeden deyiyordu. Oblonski'yi zevkleseyrediyordu. Tatar bile, ieninmantarn kardktan sonra, geni azl

ince kristal kadehlere kpkl arabdoldururken, beyaz kravatn dzelterek,dudaklarnda tatl bir glmsemeyleStepan Arkadyevi'e bakyordu.

Stepan Arkadyevi arabn yudumlad.

stiridyeyi pek sevmiyorsun galiba,dedi. Ya da bir dncen var. H?

Levin'in neeli olmasn istiyordu. OysaLevin, neeli olmak bir yana,sklyordu. Ruhundaki heyecan burada,kadnlarla ba baa yemek yenen kkodalarn yaknnda, bu grlt patrtnnarasnda rahatsz ediyordu onu. Bu bronzeyalar, bu aynalar, gaz lambalar, Tatargarsonlar gururunu incitiyordu. Ruhunudolduran eyi kirletmekten korkuyordu.

Arkadann, "Ya da bir dncen var?"sorusuna.

Benim mi? diye karlk verdi. Evet,bir dncem var. Ama ayrca, btnbunlar beni skyor da. Benim gibi kydeyaayan bir insan iin bunlarn ne acayipeyler olduklarn bilemezsin. Tpksenin odanda grdm o adamntrnaklar gibi...

Stepan Arkadyevi glmsedi.

Sahi, dedi. Zaval Grinevi'intrnaklan pek ilgilendirdi seni nedense.

Elimde deil. Anlamaya al beni.Bir kyl gibi dn. Biz kydeellerimizi, onlar en rahat

kullanacamz biimde tutarz. Bununiin keseriz trnaklarmz, bazenkollarmz svarz. Buradaysa insanlaruzayabildikleri kadar uzatyorlartrnaklarm. Bir ey yapmak iinkollarn oynatacak durumlar kalmasndiye tabak kadar kol dmeleritakyorlar.

Stepan Arkadyevi neeyle glmsedi.

Kiinin kaba emee gereksinimiolmadn gsterir bu, dedi. Kafayaltrr...

Belki yledir. Ama ne dersen de, uanda ikimizin, karnmzn doymasngeciktirmek iin istiridye yememiz detuhafma gidiyor. Oysa kyde biz,

iimizi yapacak gc kazanmak iin biran nce karnmz doyurmaya alrz...

Stepan Arkadyevi szn kesti:

Elbette yle, karnmzn doymasngeciktirmek istiyoruz. Ama kltrnamac da her eyden zevk almannyollarn aratrmak deil midir?

Kltrn amac bu ise bir yabaniolmay yelerim.

Yabanisin zaten. Btn Levinleryabanidir.

Levin gs geirdi. Aabeyi Nikolay'anmsam, kendi kendinden utanmt.Yz bulutland. Ama Oblonski yle bir

konu at ki, hemen unuttu aabeyini.

Oblonski, ptrl bo istiridyekabuklarn teye itip peyniri nneekerken, gzlerinde anlaml bir parlt:

Ne o, bu akam bizimkilere, yanierbatskilere gidecek misin? diyesordu.

Levin:

Gideceim, dedi. Mutlaka gideceim.Her ne kadar prenses beni pek isteksizdavet etti gibime geldiyse de, genegideceim.

Daha da neler! Ne sama ey! Onunher zamanki halidir bu... Hadi canm, u

orbay ver... Grande dame[4] olduuiin yle konuur. Ben de geleceim.Ama nce Kontes Bonina'nn koroalmasna gitmek zorundaym. Yabanideil de nesin ya? Birdenbire niinkayboldun, gittin Moskova'dan?erbatskiler, byle durup dururkenkayplara karmann nedenini bilmekzorundaymm gibi ikide bir banasoruyorlard seni. Yalnz bir eyi bilirimben, hi kimsenin yapmadn,yapmayacan yaparsn sen her zaman.

Levin heyecanl, tane tane konuarak:

Evet, dedi. Haklsn, yabaniyim. Amayabaniliim gitmemde deil, imdigelmemdedir. imdi geliimin...

Stepan Arkadyevi, Levin'in gzlerininiine bakarak:

Ah, ne mutlu bir insansn! dedi.

Neden?

Stepan Arkadyevi:

Ben iyi at zerindeki bazbelirtilerden, k genci de gzlerindentanrm...[5] Her ey nnde senin daha.

Senin gemiinde mi?

Hayr gemi olmasa bile, seningelecein benim imdiki zamanmdr.imdiki zaman dediin de ylekarmakark ki...

Bir ey mi var?

ler kt. Neyse, brakalm bukonuyu, sz etmek istemiyorum. Hem hereyi anlatmann olana yok. Sylesene,niin geldin Moskova'ya?

Stepan Arkadyevi dnp Tatar'aseslendi:

Ey, kaldr unlar!

Levin, derinliklerinde parltlar olangzlerini Stepan Arkadyevi'tenayrmadan:

Niin geldiimi tahmin etmiyormusun? diye sordu.

Stepan Arkadyevi, dudaklarnda hafifbir glmseme, Levin'e bakt.

Tahmin ediyorum, dedi. Ama konuyuaamyorum. Doru tahmin edipetmediimi bundan anlamsndrsanrm.

Levin titrek bir sesle:

Eee, ne syleyeceksin bu konuda?dedi.

Yznde btn kaslarn ekildiinihissediyordu.

Ne dnyorsun bu konuda? diyeekledi.

Stepan Arkadyevi, gzlerini Levin'denayrmadan Chablis kadehini sonunakadar ar ar itikten sonra:

Ben mi?, diye sordu.Gereklemesini bunun kadar istediimhibir ey yoktur, hibir ey!Olabileceklerin en iyisidir bu!

Levin, gzlerini arkadann gzlerininiine dikti.

Yanlmyorsun ya? diye sordu. Nedensz ettiimizi biliyorsun, deil mi?Bunun gerekleebilecei dncesindemisin?

Evet. Niin gereklemesin?

Hayr... Bunun gerekleebileceinisanyor musun? Bu konuda nednyorsan hepsini anlat bana. Yareddedilirsem! Hatta una inanyorumki...

Stepan Arkadyevi, arkadannheyecanna glmsedi. Levin srdrdkonumasn:

Bazen iime yle douyor. Dorusubu... benim iin de onun iin de korkunbir ey olurdu.

Gen bir kz iin korkun olan hibirey yoktur burada. Evlenme nerisialnca her gen kz gurur duyar.

Hayr, her kz duyar; ama o duymaz.

Stepan Arkadyevi glmsedi. Levin'inbu duygusu hi de yabanc deildi ona.Levin iin dnyada kzlarn ikiyeayrldm biliyordu. Birinci blmdeKiti'den baka dnyann btn kzlarbulunuyordu. Bu kzlar, insana vergibtn zayflklar olan insanlard. Heryerde grlen, hibir zellii olmayankzlard bunlar. kinci blmdeyse Kitiyalnz banayd. Hibir zayf yan yoktuonun, insanlarn hepsinden ok okstnd. Stepan Arkadyevi, salayteye iten Levin'in elini tuttu.

Dur, dedi. Biraz sala al.

Levin, yumuakballkla biraz salaald; ama Stepan Arkadyevi'inyemesine frsat vermedi:

Hayr, bir dakika, bir dakika, dedi.Bunun benim iin lm kalm meselesiolduunu anlamaya al. imdiye dekbu konuyu hi kimseyle konuamam.Oysa her bakmdan yabancyzbirbirimize. Zevklerimiz,dncelerimiz, her eyimiz ayr. Amabeni sevdiini, anladn biliyorum.Bunun iin de ok seviyorum seni. AmaTanr akna ak konu benimle.

Stepan Arkadyevi glmsedi:

Ne dnyorsam, onu syleyeceim,dedi. Hatta daha ounu syleyeceim:Benim karm fevkalade bir kadndr...

Stepan Arkadyevi, karsyla arasnda

geenleri anmsayp derin bir i ekti.Bir an sustuktan sonra srdrdkonumasn:

Gelecekte olacaklar anlamakbakmndan Tanr vergisi bir yeteneivardr. nsanlarn ruhunu okur. stelik,zellikle evlenme konusunda neyin naslolacan bilir. Sz gelimi, Bayanahovskaya'nn Brenteln ileevleneceini ok nceden sylemiti.Hi kimse inanamamt buna. Amadedii kt sonunda. Bu ite de sendenyana.

Nasl yani?

yle ki, Kiti'nin seni sevdiini,eninde sonunda senin karn olacan

sylyor.

Arkadann bu sz zerine Levin'inyz bir glmsemeyle aydnland.Sevin gzyana pek yakn birglmsemeydi bu. Heyecanl:

yle sylyor demek! dedi. Onun,karnn fevkalade bir insan olduunu herzaman sylerim zaten.

Ayaa kalkarken ekledi:

Yeter artk bu konuda konutuumuz...brakalm.

Pekl yeter; ama otur.

Ama oturamad Levin. Kk odann

iinde iki kez bir aa bir yukan gidipgeldi. Gzyalar belli olmasn diyegzlerini krptryordu. Ancak, kendinitoparladktan sonra oturdu.

Bunun bir ak olmadn anlamayaal, dedi. Bir zamanlar k olmutum;ama bu ak deil. Benim duygum deilbu, beni kskvrak saran bir d g.Aslnda, bunun olamayacak bir eyolduuna karar verdiim iin gittimkye. Anlyor musun, yeryzndegerekleemeyecek bir mutlulukolduuna karar verdim de gittim.Savatm kendimle. Sonunda onsuzyaayamayacam anladm. Bir sonucavarmak gerektiini...

Niin gittin?

Ah, dur! Ne ok dnce var kafamniinde. Soracam ne ok ey var! Dinlebeni. Bana bunu sylemekle benim iinne byk bir iyilik yaptn bilemezsin.O kadar mutluyum ki, iren bir insanolup ktm. Her eyi unuttum. AabeyimNikolay'n...burada olduunu rendimbugn... onu bile unuttum. Onun da mutluolduunu sanyorum. Bir eit delilikonunki. Ama korkun olan bir ey var...Sen evlendin, bilirsin bu duyguyu...bizim gibi yallarn, aklarnn deil degnahlarnn gemiiyle... anszntertemiz, masum bir yaratayaklamamzdr korkun olan. ren birey bu. nsann bu yzden kendini onalayk grmesi olas deildir...

Ama gnahn ok deil senin.

Levin:

Ah, gene de gemiimi dndkenefret duyuyor, titriyorum, dedi. Nefretediyorum kendimden, iim szlyor...Evet.

Stepan Arkadyevi:

Elden ne gelir, dedi. Dnya bylekurulmu.

ok sevdiim duada sylendii gibi,ilediim sevaplara gre balamabeni, yce yrekliliinle bala...dncesinde buluyorum teselliyiyalnzca. O da ancak byle

balayabilir beni.

XI

Levin kadehindeki ikiyi yudumlad.kisi de sustular. Stepan Arkadyevi:

Sana sylemem gereken bir ey dahavar, dedi. Vroriski'yi tanyor musun?

Tanmyorum. Niin sordun?

Stepan Arkadyevi, o anda kadehleridoldurmakta olan, gerekli olmadzamanlar da evrelerinde pek dolaanTatar'a:

Bir ie daha getir, dedi.

Sonra Levin'e dnd:

Niin mi sordum? dedi. Seninrakiplerinden biri de o da onun iin.

Levin:

Kimin nesidir? diye sordu.

Yzndeki, Oblonski'nin zevk duyarakseyrettii ocuksu heyecan anlatmyerini bir anda fke, sknt anlatmnabrakmt.

Kont Krill vanovi Vronski'ninoullarndan biri, Petersburg'un gzdegenlerindendir. Tver'de askerliiniyaparken tanmtm onu. Orduya yenigirmiti. Son derece zengin bir gen.ok da yakkl. evresi hayli geni.ar yaverlerinden. Btn bunlarn

yannda ok da cana yakn. yi bir insan.Ama basit bir iyi yreklilik deil onunki.Burada onu tandm kadaryla aydnbir insan da. stelik zeki. Geleceiparlak bir gen.

Levin kalarn atm, susuyordu.

Senin hemen arkandan geldi buraya.Yanlmyorsam, srlsklam k Kiti'ye.Ama kzn annesi kukusuz...

Levin kalarn iyice att.

Afedersin; ama bir ey anlamyorum,dedi.

Sonra birden aabeyi Nikolay', onuunutabilmek iin ne iren bir insan

olmas gerektiini anmsad.

Stepan Arkadyevi, Levin'in elinedokunarak glmsedi.

Dur, dur, dedi. Bildiklerimi syledimben sana, yalnz unu da syleyeyim,benim anladm kadaryla bu kritik itesen daha anslsn.

Levin sandalyesinin arkasna yasland.Yz bembeyazd. Stepan Arkadyevi,arkadann kadehini doldururkensrdrd konumasn:

Ama ben sana gene de bu ii bir annce sonuca balaman salk vereceim.

Levin kadehini itti.

stemem, teekkr ederim, dedi. Dahaimeyeceim. Sarho olurum sonra...

Konuyu deitirmek isteiyle:

Ee, sen ne lemdesin bakalm? diyesordu.

Stepan Arkadyevi:

Bir ey daha syleyeceim, dedi. Neolursa olsun, bir an ncesonulandrmaksn bu ii. Bugnkonuman da salk vermem sana. Yarnsabah git, klasik biimde evlenmenerisinde bulun. Tanr yardmcnolsun...

Levin:

Hani avlanmaya kye gelecektin?dedi. lkbaharda bekleyeceim seni.

Stepan Arkadyevi'e bu konuyu atnaimdi pimand. Petersburglu bir subaynrekabeti zerine sylenenlerle, StepanArkadyevi'in nerileri, dncelerideiik duygusunu kirletmilerdi.

Stepan Arkadyevi glmsedi. Levin'inruhunda olup bitenleri anlyordu.

Uygun bir zamanda gelirim, dedi.Evet, kardeim, kadn dediin, her eyinzerinde dnd bir burgudur. Benimiler de ok kt sz gelimi. Genekadnlarn yznden.

Bir sigara ald. Kadehine uzanrken

ekledi:

Ak ak syle dnceni, bir aklver bana.

Peki, ama sorun nedir?

Anlataym da dinle. Tutalm kievlisin, karn da seviyorsun; ama bakabir kadn ekti cann...

Kusura bakma ama, bir eyanlamadm bu dediinden... u andakarnm tka basa doyurmuken birekmek frnnn nnden geerken ekmekalmam anlayamayacam gibi, senin budediini de anlayamyorum.

Stepan Arkadyevi'in gzleri her

zamankinden daha ok parlyordu.

Neden? dedi. Ama ekmek bazenylesine nefis kokar ki, kendinitutamazsn.

Himmlisch ist's, wenn ichbezvungen,Meine irdische Begier.Aber doch wenn's nicht gelungen.Hatt'ich auch recht hbschPlaisir![6]

Stepan Arkadyevi iiri okurken hafiftenglmsyordu. Levin de tutamadglmsemesini. Oblonski anlatyordu:

Evet, ama aka yan yok bunun.Dn ki munis, cana yakn, seven,

zavall, yapayalnz ve her eyini sanavermi bir kadndr... Olan olduktansonra atabilir misin onu? Dn. Ailenyklmasn diye ayrlabilir misin ondan?Acmaz msn? Durumunu kolaylatrmakiin bir eyler yapmaz msn?

Bala beni. Biliyorsun, benim iinikiye ayrlr kadnlar. Yani dahadorusu: Kadnlar vardr, bir de...Dm olaanst yaratklar grmedimben, grmeyeceim de. Boya kpnedalp km, bfedeki o bukleli Franszkz bir ylandr benim iin. Dmbtn kadnlar da yledir.

Ya ncil'dekiler?

Ah, kes artk! Bylesine ktye

kullanlacan bilseydi dnyadasylemezdi o szleri sa. Btn ncil'denyalnzca bu sz anmsarlar. Ama bendndm deil, hissettiimisylyorum. Dm kadnlardantiksinirim. Sen rmcekten korkarsn,bense bu ylanlardan. Sen rmcekleriincelemedin, onlarn huyunu suyunubilmiyorsun, ben de bu ylanlarincelemedim.

Senin iin byle sylemek kolay.Senin bu yaptn Dickens'in anlatt,kendisi iin zor sorunlar sol eliyle saomzunun arkasna atan o adamnyaptndan farksz. Ama gereiyadsmak hibir zaman bir yant olamaz.Ne yapmalym, onu syle bana sen, ne

yapmalym? Karn yalanyor, kyor,sen ise hayat dolusun. Bir zaman sonra,ona olan saygn ne denli byk olursaolsun, karn sevemeyeceini anlyorsun.Derken gerek ak kyor karnaanszn, mahvoluyorsun. Mahvoluyorsun!

Stepan Arkadyevi ok zgnkonuuyordu.

Levin glmsedi. Oblonski srdrdkonumasn:

Evet, mahvoluyorsun! Ne yapmalymbu durumda?

Ekmei almamalsn!

Stepan Arkadyevi gld.

Ahlk retmenine bakn hele! Amaanlamaya al, iki kadn var ortada:Biri yalnzca haklan zerinde direniyor.Bu haklan da, senin ona veremediinakndr. teki ise, hibir karlkbeklemeden, bir ey istemeden hereyini veriyor sana. Ne yapmalsn budurumda? Nasl davranmalsn? Korkunbir dram vardr ortada.

Bu konuda benim ne dndmaka sylememi istiyorsan,syleyeyim: Burada dram falan olduunainanmyorum ben. Nedenine gelince:Bence ak... her iki ak, Eflatun'un,len'de anlatt gibi anmsarsnevet, her iki ak insan iin mihenktadr. Baz insanlar yalnzca birini,

bazlar da brn anlar. Yalnzcaplatonik olmayan ak anlayan insanlaradramdan sz etmenin bir yaran olamaz.Byle bir akta dram diye bir eybulunamaz. "Bana verdiin zevkler iinsonsuz kranlarm sunarm,sayglarmla..." Dram dediinin hepsibudur ite. Platonik akta ise dramolamaz, nk byle bir akta her eyapaktr, temizdir. nk...

Levin o anda, ilemi olduu gnahlar,iinde verdii sava anmsad. Hibeklenmedik bir biimde yle ekledi:

Ama kim bilir, belki sen haklsn.Olabilir... Ama bilmiyorum, hibilmiyorum.

Stepan Arkadyevi:

Gryorsun ya, dedi. Her eyinle tambir insansn. Bu senin hem stnzelliindir hem eksik yann. Yaradlntam gnlk yaamda her eyin tamolmasn istiyorsun. Ama olmuyor. Szgelimi, her iin her zaman amacna uygunbiimde yrtlmesini istediin devlethizmetinde bunu bulamadn iin kkgryorsun devlet hizmetini. Sonra, birinsann almasnn her zaman biramacnn olmasn, ak ve aile yaamnnher zaman bir olmasn istiyorsun. Bu daolmuyor... Yaamn gzellii, eitlilii,olaanstl glgelerden, ktanoluur.

Levin iini ekti. Karlk vermedi.

Kendisini ilgilendiren eyleridnyor. Oblonski'yi dinlemiyordu.

Derken birden ikisi de, arkadaolmalarna, bir masada yemekyemelerine onlar birbirine daha dayaklatrmas gereken birlikte ikiimelerine karn, her birinin kendidnceleriyle ba baa olduunu,birbirinin derd