sınıf nesne kavramları c# bileşenleri Özellikler, olaylar...

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

1ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Sınıf Nesne KavramlarıC# BileşenleriÖzellikler, Olaylar, Metotlar

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

2ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

İçindekiler

• Sınıf ve Nesneler• Bileşenler• Özellikler • Metotlar• Olaylar

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

3ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesneye yönelik programlama

• Sınıf • Nesne

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

4ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Sınıf

• Ortak özelliklerin ve davranışların bir başlık altında toplanarak kendi başına davranır bir paket(sınıf) oluşturmaktır.

Öğrenci SınıfıTransistör Sınıfı

Bilgisayar Sınıfı

Taşıt Sınıfı

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

5ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Sınıf

• Yapı ve davranış olarak aynı özelliklere sahip nesneler bir sınıf altında gruplanır.

• Sınıf nesneler için bir çerçeve, şablon, standart tanımlanmasıdır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

6ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Sınıf

• Alt Elemanları– Kimliği– Özellikleri,– Durumu, – Metotları(Davranışlar)

Öğrenci Sınıfı

Özellikler:ÖğrenciNoİsmiSınıfıBaşlangıç

Davranışlar: SınavSonucuGöster(dersKodu)SınavSonucuGir(dersKodu, puan)StajSorgula(stajNo)

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

7ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesne

• Herhangi bir sınıftan türetilmişdavranışları ve metotları kullanılabilir sınıf örneğine (instance) nesne denir.

Öğrenci Sınıfı

Öğrenci Öğrenci1

12Ahmet20071

Öğrenci1.İsmi = “Ahmet”;

Öğrenci1.ÖğrenciNo = 12;

Öğrenci1.Başlangıç = 2007;

Öğrenci1.Sınıfı = 1;

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

8ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesne

• Tanımlanan ortak özellikler ve davranışlar(sınıf) bir kere tanımlandıktan sonra istenildiği zaman bir örneği (nesne) kullanılır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

9ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesne

• Gerçek dünyada ayrı ayrıtanımlanabilen gördüğümüz herşeynesnedir.

• Her nesnenin bir kimliği, davranışı, özellikleri vardır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

10ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesneye yönelik programlama

• Miras alma (inheritance)• Kutulama (Encapsulation)• Çok şekillilik (Polymorphism)

Tekniklerine dayanır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

11ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Miras Alma (inheritance)

• Başka bir sınıftan türetilen yeni bir sınıf ana sınıfın bütün özellik ve metotlarınımiras alır. Tekrar tanımlamaya gerek olmadan kullanır.

TaşıtOtomobil

sınıfı

Kamyonetsınıfı

Taşıt sınıfında tanımlanan ortak özellik ve metotlar, miras alan alt sınıflarda(otomobil ve kamyonet) tekrar tanımlama zahmeti olmadan rahatlıkla kullanılır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

12ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Kutulama (encapsulation)

• Sınıf davranışlarının detayı iç yapılarıbilinmesine gerek kalmadan kolayca kullanılmasıdır.

• Ayrıca sınıf kod ve verisini birbirine bağlayan ve bu ikisini dış kaynaklı karıştırma ve yanlışkullanımdan koruyan bir mekanizmadır.

Otomobil sınıfıÇalış();Yürü();

Bizim bilmemiz gereken sadece otomobilin yürüme davranışının olduğudur.

İç yapısı: motor, şanzıman, teker, aktarma, vb. detayları bilmemize gerek yoktur.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

13ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesneler

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

14ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesneler

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

15ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesneler

Elektronik Elemanlar

Elektronik Kartlar

Bilgisayar Sistemi

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

16ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Çok şekillilik (polymorphism)

• Sınıfın üyesi davranışın duruma göre farklı davranış göstermesi çok şekillilik olarak adlandırılır.

Hesap sınıfıMetotlar:AlanHesapla(Kare);

AlanHesapla(Üçgen);

Hesap sınıfında aynı isimli iki alanHesapla davranışı bulunuyor. Verilen parametreye(üçgen veya kare) göre uygun olanıçalıştırılıyor.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

17ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

C#’ta Sınıf

• C#, OOP bazlı bir programlama dilidir.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

18ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

C# Sınıf Genel Biçimi

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

19ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

C#’taki Sınıflar

• Kullandığımız iki türlü sınıf vardır.

– Toolbox içinden sürükleyerek kullanabildiğimiz• Form, TextBox, Label, Button, ….

– Diğerleri• XMLWriter, MessageBox, Image, Icon,

MessageBoxButton, …– C#’ta Kullanmak istediğimiz sınıfın bir örneğini

nesne olarak hafızaya yerleştirerek kullanırız.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

20ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Sınıf Tanımlaması ÖrneğiSınıfın Özellikleri

Sınıfa ait toString()Metodu

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

21ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Form Sınıfı• Projelerimizde tasarladığımız kullandığımız

Form1 sınıfı, System.Windows.Forms.Formsınıfının bütün özelliklerini, metotlarını, olaylarını devralmaktadır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

22ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

C#’ta nesne

• En genel nesne tanımlama şu şekilde yapılır.

SınıfAdı NesneAdı = new SınıfAdı();• Tanımlanan nesne kullanılmadan önce

yapıcı (constructor) metodu ile hafızada yer edinmelidir.

• Yapıcı metodu new deyimi ile çağrılır.

Yapıcı metodu

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

23ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Nesne kullanımı örneği

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

24ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

C# Bileşen Nesneleri

• Araç kutusu (Toolbox) Penceresi– Common controls– Containers– Menus&Toolbars– Data– Components– Printing– Dialogs– Crystal reports

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

25ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Araç Kutusu Common Controls

• Genel bileşenleri ihtiva eder.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

26ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Araç Kutusu Genel Kontroller

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

27ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Button

• Button, tıklandığında belirli bir görev icra etmesi istenen kullanıcı komut girişaracı olarak kullanılır

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

28ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Button

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

29ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ButtonOlayları (Events)Click olayı: Button üzerine tıklandığında tetiklenerek icra edilecek olaydır.

Button bileşeninin en genel kulllanılan olayıdır.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

30ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckBox

• Kullanıcıya farklı seçimler sunmayısağlar

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

31ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckBox

• Checked özelliği– Seçili olduğunda true– Değilse false

• Text özelliği– Gösterilecek seçenek yazısı

• CheckedState özelliği– Indeterminate– Checked– Unchecked

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

32ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckBox• CheckedChanged

– Üzerine tıklama ya da başka bir yolla Checkedözelliği değişmesi durumunda tetiklenir.

• CheckStateChanged– Üzerine tıklama ya da başka bir yolla CheckedStateözelliği değişmesi durumunda tetiklenir.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

33ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckBox Kullanım Örneği

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

34ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckedListBox• Her maddede seçenek

işareti olan liste bileşenidir.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

35ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

CheckedListBox

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

36ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ComboBox• Açılır liste ile seçim yapma

imkanı sağlayan bileşendir.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

37ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ComboBox özellikleri• DropDownStyle :

• Simple• DropDown• DropDownList

• Items: Collection• Sorted:

• True• False

• Name:– comboBox1– cbEgitimDurumu

• SelectedIndex• SelectedItem

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

38ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ComboBox örneği

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

39ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

dateTimePicker• Tarih bilgisini uygun

biçimde göstermek için kullanılan bileşendir.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

40ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

dateTimePicker özellikleriValue:

Seçilmiş tarih değeriMaxDate:

Alabileceği max tarih MinDate:

Alabileceği min tarihCalendarForeColor:

Yazı rengiCalendarMonthBackground:

Takvim arkaplan rengiCalendarTitleBackColor:

Başlık arkaplan rengiCalendarTitleForeColor:

Başlık yazı rengiCalendarTrailingForeColor:

diğer ayın günleri yazı rengi

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

41ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

dateTimePicker örneği

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

42ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

dateTimePicker

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

43ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ListBox• Tekli yada çoklu seçim

yapılabilecek liste kutusudur.

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

44ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

ListBox örneği

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

45ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

RadioButton

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

46ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Uygulama

ERCİYES. Ü. BİLGİSAYAR M. COMPUTER PROGRAMMING II

47ARŞ.GÖR. FEHİM KÖYLÜ27.02.2008

Ödev

• Doğum tarihi hesaplayan ve • gün sayısı• Yıl • Ay • sayısı olarak • gösteren program