Çalıkoğlu yeminli mali müşavir 5 nisan...

Erdal Çalıkoğlu Yeminli Mali Müşavir 5 Nisan 2016

Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir

Verginin Konusu

KVK’nın 1. maddesinde sayılan kurumların kazançları kurumlar vergisinin konusunu oluşturmaktadır.

Kurum kazancı gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından meydana gelir.

Ticari Kar – Mali Kar

Ticari kar vergi kanunlarında yer alan; Değerleme hükümleri, Kazanç tespitine ilişkin hükümler, İstisna uygulamaları, Zarar mahsubu,

gibi esaslara göre düzeltilerek mali kar oluşturulur.

Mali kar, ilgili vergi kanununun öngördüğü vergi matrahıdır.


Ticari Kar – Mali Kar 1. Ticari bilanço karı XXX 2. Ticari bilanço zararı (–) XXX 3. İlaveler (+) XX Kanunen kabul edilmeyen giderler (GVK-KVK) Kanunen kabul edilmeyen giderler (Diğer Kanunlar) Değerleme farkları

4. Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler (–) XXX İstisnalar (KVK) İstisnalar (Diğer Kanunlar) Tahakkuk etmemiş gelirler Değerleme farkları

5. Kar ve ilaveler toplamı (1 + 3) XXX 6. Zarar, istisna ve indirimler toplamı (2 + 4) XXX 7. Cari yıl zararı (Mali zarar) (6 - 5) XX


Ticari Kar – Mali Kar

8. Kar (5 – 6) XXX

9. Geçmiş yıl zararları (–) XX

10. İndirime esas tutar (8 – 9) XXX

11. Kazancın bulunması halinde indirilecek ist. ve ind. (–) XX

İndirimler (KVK md. 10)

İndirimler (Diğer Kanunlar)

Yatırım indirimi (Devir varsa)

12. Kurumlar vergisi matrahı (Mali Kar) (10 – 11) XXX


Genel kural, işletmede oluşan giderin “işle ilgili” ya da “işin sürdürülebilmesi” ile ilgili olmasıdır.

Genel giderler dışındaki giderler vergi kanunlarında tek tek sayılarak belirlenmiştir.


Kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler,

Götürü gider: İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin, bu faaliyetlerinden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde 5’ini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderler.

İdare’nin görüşüne göre götürü gider indirimi için: Böyle bir harcamanın yapılmış olması ve işletmenin malvarlığında bir

azalma meydana getirmesi, Belgelendirilememiş olması, İlgili gider hesaplarında muhasebeleştirilmiş olması gerekmektedir.

Yargı kararları…


İşçilerin işyeri veya işyerinin müştemilatındaki yemek ve barınma giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emeklilik aidatı,

İşle ilgili olmak şartıyla, sözleşmeye, mahkeme kararlarına veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,

İşle ilgili, işin önemi ve genişliği ile uyumlu olan seyahat ve ikamet giderleri,

Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri,

VUK’a uygun ayrılan amortismanlar, Bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri,

harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi resim ve harçlar,


İşverenlerce Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar, (Ödenen aidatın bir aylık tutarı, işçilere ödenen çıplak brüt ücretin bir günlük toplamını aşamaz).

İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları;

Aylık brüt ücretin % 15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmaması şartıyla. (Yıllık asgari ücret 2015’te 14.850 TL, 2016’da 19.764 TL)

Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.


Menkul kıymet ihraç giderleri, Kuruluş ve örgütlenme giderleri, Genel kurul toplantıları için yapılan giderler ile

birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri, Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında

ödenen kar payları, Sigorta ve reasürans şirketlerinde ayrılan teknik

karşılıklar.


Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler,

Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler,

Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar,

Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları,


Ödenen kurumlar vergisi, para cezaları, vergi cezaları, gecikme zam ve faizleri. Belediyelere ödenen cezalar, trafik cezaları ve

benzeri cezalar, Ödenen, vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel

usulsüzlük cezaları, gecikme zam ve faizleri,

Basın ve televizyon yoluyla işlenen fiillere ilişkin ceza ve tazminat giderleri,

Yedek akçeler.


Finansman giderlerine sınırlama:

Kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı vb. adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının % 10'unu aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan kısmı kazançtan indirilemez.

Yatırımın maliyetine eklenen finansman giderleri dikkate alınmaz.

Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri kapsam dışındadır.

* Bakanlar Kurulu tarafından oran belirlenmediği için uygulanmıyor.


Binek otomobiller ile hava ve deniz taşıtlarına ilişkin motorlu taşıt vergileri (Ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç.) (MTVK), Özel iletişim vergileri (Gider Vergileri Kanunu), Kanunen kabul edilmeyen giderler için yüklenilen katma değer vergileri (KDVK).


Ödenmeyen sosyal güvenlik primleri

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, md. 88: “Kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamaz.”

Sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla bakılmaksızın fiilen ödendiği tarihte gider yazılır. (174 seri no’lu GVK Tebliği)

Aralık ayına ait sosyal güvenlik primleri ertesi yılın Ocak

ayı içinde (vadesinde) ödenmesi durumunda, bu primler Aralık ayının gideri olarak dikkate alınabilir.


Dönemsellik (VUK-KVK), Geçmiş yıl ve gelecek yıl giderleri Belgesiz giderler (VUK-KVK), Senetsiz alacak reeskontları (VUK),

(Alacak senetleri ve vadeli çeklerin reeskonta tabi tutulmasından oluşan giderler indirilebilir. Ancak, varsa borç senetleri ve verilen çeklerin de reeskonta tabi tutulması zorunludur.)

Kıdem tazminatı karşılığı (VUK), VUK’un 323. maddesindeki şartlara uymayan

şüpheli alacak karşılıkları (VUK).


İştirak kazançları (temettü) istisnası (KVK 5/1-a) Yurt dışı iştirak kazançları istisnası (KVK 5/1-b) Yurt dışı iştirak hisseleri satış kazancı istisnası

(KVK 5/1-c) Emisyon primi istisnası (KVK 5/1-ç) Yatırım fon ve ortaklığı portföy işletmeciliği

kazancı istisnası (KVK 5/1-d) Gayrimenkul ve iştirak hissesi satış kazancı

istisnası (KVK 5/1-e)


Banka veya TMSF’ye borçlu kurumların gayrimenkul veya iştirak hissesi satış kazancı istisnası (KVK 5/1-f)

Yurt dışı şube kazançları istisnası (KVK 5/1-g) Yurt dışında yapılan inşaat, onarma, montaj işleri

ve teknik hizmetlerden sağlanan kazançlara ilişkin istisna (KVK 5/1-h)

Okul ve rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlara ilişkin istisna (KVK5/1-ı)


Kurumların;

Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar, Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı

veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma

payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları,

kurumlar vergisinden istisnadır. Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz.

İştirak Kazancı İstisnası


İstisna uygulamasına konu olacak kıymetler iştirak hissesi veya gayrimenkul olmalıdır. Bu kıymetlerin en az 2 yıl süre ile aktifte yer almalıdır. Gayrimenkul veya menkul ticareti ile uğraşan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları kıymetlerin satışında istisna uygulanamaz.

Gayrimenkul ticareti ve kiralanması işi ile iştigal eden kurumların faaliyetlerinin yürütülmesine tahsis ettikleri taşınmazların satışından, Menkul kıymet ticareti ile uğraşan kurumların iştirak amacıyla almış oldukları hisse senetlerinin satışından,

elde ettikleri kazançlar istisnadan yararlanabilir.

Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası


Satıştan elde edilen kazancın sermayeye ilave şartı yoktur. Satış kazancının tamamı 31 Aralık bilanço ve gelir

tablosunda dönem karı içerisinde yer alır. Bu kazancın sadece % 75’lik kısmı istisna olarak

değerlendirilir. Satış kazancının % 75’lik kısmının, satışın gerçekleştirildiği

yılı takip eden yılın başından, kurumlar vergisi beyannamesi verilme tarihine kadar özel bir fon hesabına alınması gerekir. (Satış 2015; 1 Ocak-25 Nisan 2016)



Fona kaydedilen satış kazancı (% 75), beş yıl içerisinde işletmeden çekilir veya başka bir hesaba nakledilirse, zamanında uygulanan istisna dolayısıyla ödenmemiş olan vergiler ziyaa uğramış sayılır.

Satış zararının gider kaydı ??? Zararla sonuçlanan iştirak hisseleri satışı nedeniyle oluşan zararların

tamamının kurum kazancının tespitinde dikkate alınabilmesi mümkündür. (Gelir İdaresi Başkanlığı 23.08.2007 tarih ve 74720 sayılı mukteza)

Taşınmazın satışından kazanç doğmaması halinde, bu satışa ilişkin zararların % 75’inin KKEG sayılarak şirketinizin diğer faaliyetlerinden doğan kazançlarından indirilmesi mümkün değildir. (İstanbul VDB: 09.06.2011 tarih ve 683 sayılı mukteza…. )

Şirketin faaliyet konuları arasında gayrimenkul veya menkul kıymet alım satımının bulunması (Muktezalar) ???



Vadeli Satış

Satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci

takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır.

Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline

isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk

ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.



Satış kazancının % 75’i kurumlar vergisinden istisnadır.

Satış işlemi KDV’den müstesnadır.

BSMV mükelleflerinin yaptıkları satış işlemlerinde lehlerine kalan paralar BSMV’den istisnadır.

Satış işlemi ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden istisnadır.

Satış işleminin tescili tapu harcına tabidir.



Örnek - Veriler

(A) A.Ş.’nin 31.12.2015 tarihli gelir tablosunda yer alan dönem

karı 3.500.000 TL’dir.

Makina imalat ve satışı ile iştigal eden (A) A.Ş. 18.02.2013

tarihinde 1.500.000 TL’ye almış olduğu arsayı 12.03.2015

tarihinde 2.900.000 TL’ye üçüncü bir kişiye satmıştır.

Kazanç (2.900.000 – 1.500.000 =) 1.400.000 TL’dir.

Bu kazancın % 75’i olan 1.050.000 TL, Şubat/2016’da özel bir

fon hesabına kaydedilmiştir.


Düzenlenen Fatura

Fatura tarihi : 12.03.2015

Fatura No : 000657220

Arsa Bedeli (… Ada … Parsel) 2.900.000 Hesaplanan KDV 0 Toplam 2.900.000

KDV Kanunu’nun 17/4-(r) maddesi kapsamında KDV hesaplanmamıştır.


Ticari Bilanço Karı 3.500.000

İstisnalar (-) 1.050.000 - Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnası (KVK 5/1-e) 1.050.000

Kurumlar Vergisi Matrahı 2.450.000

Hesaplanan (Ödenecek) Kur. Vergisi (% 20) 490.000


Anonim şirketlerin, kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların, itibari değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması halinde oluşan kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır. Kazancın özkaynaklar içerisinde bir fon hesabına kaydedilmesi durumunda, vergi hesabında önce “ilave”, daha sonra da “istisna” olarak gösterilmelidir.

Emisyon Primi İstisnası


Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların; Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların, Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların, Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları halinde elde

edilen kazançların, Türkiye’de gerçekleştirilen üretim surecinde kullanılması sonucu

üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının,

% 50’si kurumlar vergisinden istisnadır.

Sınai mülkiyet haklarında istisna


İstisna uygulamasından Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ikametgahı olan veya sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler yararlanabilir.

Buluşun, patent veya faydalı model belgesi verilerek koruma altına alınan buluşlar arasında yer alması gerekir.

Buluşun devir veya satışı halindeki değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi gerekir.

Patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri maddi hakların kiralanması, devri veya satışı katma değer vergisinden istisnadır. (Bu teslimlere ilişkin yüklenilen KDV’ler indirim konusu yapılabilir.)

Sınai mülkiyet haklarında istisna


Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderleri veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararları, istisna dışı kurum kazancından indirilemez.

Örneğin KVK 5/1-e kapsamında gayrimenkul satışında ödenen tapu harcı.

İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri indirilebilir.

İstisna Kazanca İlişkin Giderler


Kurumlar vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve 5 yıldan fazla nakledilmemek şartıyla, geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararlar kurum kazancından indirilebilir.

Mükelleflerce bir hesap dönemi içerisinde oluşan zararın, müteakip 5 hesap döneminde oluşacak kârlarla mahsup edilememesi halinde mahsup imkanı ortadan kalkar.


Devralan kurumlar, kendi bünyelerinde oluşan zararların yanı sıra; Devir halinde, devralınan kurumların devir tarihi itibarıyla özsermaye (aktif toplamı ile borçlar arasındaki fark) tutarını geçmeyen zararları ile Tam bölünme işlemi sonucu bölünen kurumun öz sermaye tutarını geçmeyen zararlarını, kazançlarından indirebilirler.


Devralınan veya bölünen kurumların son 5 yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması,

Devir veya bölünme neticesinde zarar mahsubu yapacak kurumun, aynı faaliyete devir veya bölünmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az 5 yıl süreyle devam etmesi gerekmektedir.


Türkiye’de kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarla ilgili olanlar hariç olmak üzere, 5 yıldan fazla nakledilmemek şartıyla yurt dışı faaliyetten doğan zararlar; İlgili ülkede beyan edilen vergi matrahlarının zarar dahil, her yıl o ülke mevzuatına göre denetim yetkisi verilen kuruluşlarca rapora bağlanması, Bu raporun aslı ile tercüme edilmiş bir örneğinin Türkiye’deki ilgili vergi dairesine ibrazı, Raporun ekinde yer alan vergi beyanları ile bilanço ve gelir tablolarının o ülkedeki yetkili mali makamlarca onaylanmış olması, halinde indirim konusu yapılır.


Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; Kar olması halinde, Kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, Sırasıyla,

aşağıdaki indirimler yapılır:

Ar-Ge indirimi, Sponsorluk harcamaları, Bağış ve yardımlar, Girişim sermayesi fonu, Yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım

gibi hizmetlerden elde edilen kazançların % 50’si, Korumalı işyeri indirimi (% 50), Nakit sermaye artırımına ilişkin indirim, Yatırım indirimi.


Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının % 100’ü (31.12.2023 tarihine kadar uygulanmak üzere) oranında hesaplanacak Ar-Ge indirimi, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılır.

İşletme bünyesinde ayrıca bir Ar-Ge departmanın bulunması zorunludur.


Araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan giderlerden ve tamamen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortisman tutarlarından verilen paylar üzerinden Ar-Ge indirimi hesaplanmaz.

Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devreder.

Devreden tutar yeniden değerleme oranında artırılamaz.


Kurumlar tarafından yapılan ve gider olarak kayıtlara alınan sponsorluk harcamaları ile bağış ve yardımların, mali karın tespitinde öncelikle kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekir.

Kurum kazancının bulunması ve Kanun’da sayılan şartların varlığı halinde, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kurumlar vergisi matrahından indirilebilir.

Genel Olarak; Sponsorluk ve Bağış ve Yardımlar


Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının bu Kanun’lar uyarınca tespit edilen;

Amatör spor dalları için tamamı, Profesyonel spor dalları için % 50’si,

kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek

şartıyla kurum kazancından indirilebilir.

Sponsorluk Harcamaları


Sponsorluk hizmeti alan ile sponsor arasında her iki tarafın hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı bir sözleşme yapılması gerekmektedir.

Nakdi sponsorluk desteği için banka dekontu veya ödeme makbuzu, nakdi desteğin elden teslim edilmiş olması halinde ise alındı makbuzu tevsik edici belge olarak kabul edilecektir.

Tevsik edici belge üzerinde “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır.

Sponsorluk Harcamasının Tevsik Edilmesi


Sponsorluk harcamaları, kurumlar vergisi mükelleflerince harcamanın yapıldığı yılda indirim olarak dikkate alınabilir.

Gerçek ve tüzel kişiler, süresiz bir şekilde sponsor olamazlar.

Sponsor olacak kurumun vergi borcu bulunmamalıdır. Bu nedenle kurumların sponsor olabilmeleri için bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat ederek, vergi borcu olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sponsorluk sözleşmesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.

Sponsorların, sponsor olunan dönemlerde tahakkuk eden vergi borçlarını ödememeleri halinde, ilgili vergi dairesi durumu derhal bir yazı ile bulunulan mahaldeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bildirir.

Sponsorluk Harcamaları


Bağış ve yardımın kurum kazancından indirilebilmesi için;

Genel ve özel bütçeli idarelere, İl özel idarelerine, Belediyelere, Köylere, Vergi muafiyeti tanınan vakıflara, Kamu yararına çalışan derneklere,

yapılmış olması gerekmektedir.

Kazancın % 5’i ile Sınırlı Bağış ve Yardımlar


Makbuz karşılığı yapılmalıdır,

Karşılıksız yapılmalıdır,

Beyannamede ayrıca gösterilmelidir,

Kurum kazancının % 5’ini aşmamalıdır. Kurum kazancı=Ticari kar-(Geçmiş yıl zararı+İştirak kazancı ist.)


Kazancın % 5’i ile Sınırlı Bağış ve Yardımlar

Aşağıda yer verilen bilgilere göre (A) A.Ş.’nin kurumlar vergisi beyannamesinde indirilebilecek bağış tutarı nedir?

Ticari Kar 1.000.000 İlaveler 100.000

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 50.000 Bağışlar (Tema Vakfı’na) 50.000

İstisna ve indirimler 500.000 İştirak kazancı istisnası 200.000 Gayrimenkul satış kazancı istisnası (5/1-e) 300.000

Ar-Ge indirimi 570.000

Örnek


Kurum kazancı (1.000.000 - 200.000) 800.000 İndirilebilir bağış tutarı (800.000 * % 5) 40.000

Beyannamede indirilebilir bağış tutarı; Ticari kar 1.000.000 İlaveler 100.000 İstisna ve indirimler (500.000) Ar-Ge indirimi (570.000) Kalan kar 30.000 İndirilecek bağış (30.000) Kurumlar vergisi matrahı 0


Örnek

Bağışın; Genel Bütçeli İdareler, Özel Bütçeli İdareler, İl Özel İdareleri, Belediyeler, Köylere,

yapılmış olması gerekir.

Eğitim, Sağlık ve Dini Tesislere İlişkin Bağışlar


Okul, sağlık tesisi ve yüz yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin, Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kampları inşası dolayısıyla yapılan harcamalar,

Söz konusu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar,

Bu kuruluşların faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağış ve yardımların,

tamamı kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilir.


Eğitim, Sağlık ve Dini Tesislere İlişkin Bağışlar

Başbakanlıkça veya Bakanlar Kurulunca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan aynî ve nakdî bağışların tamamı.

Yardım Kampanyaları Kapsamındaki Bağışlar


Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilir.

Yukarıdaki derneklere yapılacak ayni bağış ve yardımlar ise kazancın % 5’i ile sınırlı bağış ve yardımlar çerçevesinde değerlendirilir.

Derneğin iktisadi işletmelerine yapılan bağış veya yardımların kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.

Kızılay ve Yeşilay’a Yapılan Bağışlar


Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerine yapılan aynî veya nakdî bağış ve yardımların tamamı, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilir.

Üniversitelere Yapılan Bağışlar


SPK’nın düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla, ilgili dönem kazancından veya beyan edilen gelirden girişim sermayesi fonu ayrılabilir.

Bu fon, kurum kazancının veya beyan edilen gelirin % 10’unu ve öz sermayenin % 20’sini aşamaz.

Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar pasifte geçici bir hesapta tutulur.

Fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırım yapılmaması halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.


Ayrılan tutarların beyan edilen gelirin % 10’unu aşmayan kısmı beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilir.

Bu fon; Amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi, İşletmeden çekilmesi, Ortaklara dağıtılması, Dar mükelleflerce ana merkeze aktarılması veya İşin terki, işletmenin tasfiyesi, devredilmesi, bölünmesi ya da Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin veya

girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının elden çıkarılmasından itibaren 6 ay içinde bu maddede belirtilen amaçla yeniden kullanılmaması halinde,

bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde vergiye tabi tutulur.


Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan; Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma,

çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmelerinin,

İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin,

münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın % 50’si kurum kazancından indirilebilir.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi gerekir.


Korumalı işyeri: Normal işgücü piyasasına kazandırılmaları güç olan engelliler için meslekî rehabilitasyon ve istihdam oluşturmak amacıyla Devlet tarafından teknik ve malî yönden desteklenen ve çalışma ortamı özel olarak düzenlenmiş olan iş yeridir.

Korumalı işyerinde istihdam edilebilmek için; En az yüzde 40 oranında zihinsel veya ruhsal engelli olmak, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olmak, 15 yaşını bitirmiş olmak,

gerekir.

Korumalı işyerinde bu niteliklere sahip en az sekiz engelli bireyin istihdam edilmesi gerekir.

Korumalı işyerlerinde çalışacak engelli bireylerin sayısının toplam işçi sayısına oranının yüzde 75’ten az olmaması şartı vardır.


Korumalı işyerlerinde çalışanlar için yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının yüzde 100’ü gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından beyannamelerinde indirim olarak dikkate alınabilir. (Ücretler diğer kişi ve kurumlar tarafından karşılansa dahi bu indirimden yararlanılabilir.)

İndirim her bir engelli çalışan için azami beş yıl süre ile uygulanabilir.

Yıllık olarak indirilecek tutar, her bir engelli çalışan için asgari ücretin yıllık brüt tutarının yüzde 150’sini aşamaz.


Sermaye şirketlerinin ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları,

Yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı,

üzerinden ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan faiz tutarının % 50’si kurumlar vergisi matrahından indirilebilir.

1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren gerçekleştirilen nakit sermaye artışları için geçerlidir.

Dördüncü geçici vergi hariç geçici vergi dönemlerinde bu indirimden yararlanılamaz.


Bakanlar Kurulu tarafından;

Halka açık şirketlerin halka açıklık oranına göre (25 ve 50 puan fazlası) veya

Sermayenin yatırım teşvik belgeli, üretim ve sanayi tesislerinde kullanılmasına göre

(25 puan fazlası)

daha yüksek oranlar belirlenmiştir.


Sermaye artırımına ilişkin kararın tescil edildiği hesap döneminden başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. (Sermaye artışı: 2015 2015, 2016, 2017…)

Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması durumunda, azaltılan sermaye indirim hesabında dikkate alınmaz.

İndirim tutarının hesaplanmasında, sermaye payının ortaklar tarafından şirketin banka hesabına yatırıldığı tarih dikkate alınır.

Kazancın yetersizliği dolayısıyla indirilemeyen tutarlar sonraki yıllara devreder.

Taahhüt edilen sermaye payının nakit olarak şirketin banka hesabına fiilen yatırıldığına ilişkin onaylı banka hesap özeti kurumlar vergisi beyan süresi içinde vergi dairesine ibraz edilmelidir. Kağıt ortamında veya elektronik olarak verilebilir.


Faiz, T.C. Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı”dır.

Kurum kazancından indirilecek tutar aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

Kurum kazancından indirilebilecek tutar =

Nakdi sermaye

artışı

Ticari krediler

faiz oranı İndirim oranı Süre x x x


Finans, bankacılık ve sigortacılık sektöründe faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri.

Sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,

Sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artışları,

Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,

Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları (Ortaklara borçlar gibi)

Ortaklar veya KVK’nın 12. maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.


Nakden artırılan sermaye tutarı 5.000.000 TL

Nakdi sermayenin ödendiği tarih 5 Ağustos 2015

Hesap döneminin kalan ay sayısı (Ağustos dahil) 5 Ay

TCMB tarafından açıklanan yıllık faiz oranı-2015 % 14,6 (??)

Hesaplanan faiz (5.000.000 x % 14,6 / 12 x 5) 304.167 TL

2015 beyannamesinde indirilecek tutar (304.167 x % 50) 152.083 TL

TCMB tarafından açıklanan yıllık faiz oranı-2016 (Varsayım) % 12

2016 beyannamesinde indirilecek tutar (5.000.000 x % 12 x % 50) 300.000 TL


2005 yılından devreden yatırım indirimi istisnasının kullanılmasında süre veya tutar sınırlaması yok.

2015 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, varsa kazancın tamamı kadar yatırım indirimi istisnasından yararlanabilir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61. maddesi kapsamında kullanılan istisna (teşvik belgeli yatırımlar) üzerinden % 19,8 oranında stopaj uygulaması devam ediyor.

Endeksleme yapılabilir: Stopajlı istisna tutarı: Yeniden değerleme oranında artırılarak,

Stopajsız istisna tutarı: ÜFE oranında artırılarak dikkate alınır.


Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları; Başka bir hesaba nakledildiği veya İşletmeden çekildiği takdirde,

bu işlemlerin yapıldığı dönemin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde kurumlar vergisine tabi tutulur.

Mukteza: “Kazanç yetersizliği nedeniyle önceki dönemlerde indirim konusu yapılamayan yatırım indirimi istisnası tutarlarının, söz konusu enflasyon düzeltme fark hesaplarının başka bir hesaba naklinden kaynaklanan kazançtan indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”


Özkaynak enflasyon farkları, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan zararlara mahsup edilebilir veya sermayeye ilave edilebilir.

Mukteza: Tasfiye veya sermaye azaltımı: “Daha önce sermayeye eklenmiş olan pasif kalemlere ait

enflasyon fark hesaplarının, Şirketin sermaye azatlımı yapması veya Tasfiye edilmesi,

sebebiyle ortaklara dağıtılması halinde, işletmeden çekilen tutarların öncelikle kurumlar vergisine tabi tutulması, vergi sonrası dağıtılan kazancın da kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulması gerekir.


Veriler 1/3

(A) A.Ş.’nin 31.12.2015 tarihli gelir tablosunda yer alan dönem karı 1.200.000 TL’dir. Kurumun 2011-2012 hesap dönemi kayıtları incelenmiştir. Bu inceleme sonucu tarh edilen 110.000 TL kurumlar vergisi, kesilen 10.000 TL’lik vergi ziyaı cezası (uzlaşma sonrası) ve 26.000 TL’lik gecikme faizi ödenerek gider hesaplarına intikal ettirilmiştir. Kurum 2015 yılında 34.000 TL kıdem tazminatı karşılığı ayırıp gider hesaplarına intikal ettirmiştir.


Kurum 2015 yılında, aktifine kayıtlı 34 adet binek otomobil için ödediği 12.000 TL’lik motorlu taşıtlar vergisini gider kaydetmiştir. Şirketin eski çalışanı tarafından şirket aleyhine açılan dava için 15.000 TL’lik gider karşılığı ayrılmıştır. Kurum tarafından 2015 yılında telefon faturalarının tamamı (KDV hariç) gider olarak kayıtlara alınmıştır. Bu fatura bedellerinin 2.500 TL’lik kısmı özel iletişim vergisidir.


Veriler 2/3

Kurum tarafından 2015 yılı içerisinde makbuz karşılığı olarak, Sigara Sevenler Derneği’ne 4.200 TL’lik bağış yapılmıştır.

(B) A.Ş. faaliyetini sürdürdüğü binayı 12.06.2015 tarihinde 4.300.000 TL’ye üçüncü bir kişiye satmıştır. Firma gıda ürünleri ticareti ile iştigal etmektedir. 18.02.2011 tarihinde alınmış olan binanın satış tarihi itibarıyla net

defter değeri 3.100.000 TL’dir. Kazancın tamamı gelir olarak kayıtlara alınmış ve Şubat/2016’da %

75’lik kısmını (900.000 TL) fon hesabına aktarılmıştır.


Veriler 3/3

Ticari bilanço karı 1.200.000

İlaveler (+) 213.700 - Kurumlar vergisi, ceza ve gecikme faizi 146.000 - Kıdem tazminatı karşılığı 34.000 - Binek oto MTV 12.000 - Dava gider karşılığı 15.000 - Özel iletişim vergisi 2.500 - Bağış ve yardımlar 4.200

Kar ve ilaveler toplamı 1.413.700


Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler (900.000)

- Arsa satış kazancının % 75’i (KVK 5/1-e) 900.000

Mali kar (Kurumlar vergisi matrahı) 513.700

Hesaplanan kurumlar vergisi (% 20) 102.740


Kurumlar Vergisi Beyannamesi ZARAR KAR

29 Ticari Bilanço Karı 1.200.000,0030 Ticari Bilanço Zararı31 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 213.700,0032 Önceki Yıl Ayrılan Finansman Fonu33 İştirak Kazançları (KVK 5/1-a)34 Yurtdışı İştirak Kazançları (KVK 5/1-b)35 Tam Mük. A.Ş.'lerin YD. İşt. Satış Kaz. (KVK 5/1-c)36 Emisyon Primi Kazancı (KVK 5/1-ç)37 Yatırım Fon ve Ort. Portföy İşl. Kazancı (KVK 5/1-d)38 Taşınmaz İştirak Hissesi Satış Kazancı (KVK 5/1-e) 900.000,0039 Banka ve TMSF'ye Borç. Taşınmaz ve İşt. Satış Kaz.40 Yurtdışı Şube Kazançları (KVK 5/1-g)41 Yurtdışı İnşaat Onarma İşl. Sağl. Kazanç (KVK 5/1-h)42 Eğitim Kurumları ile Rehabilitasyon Merk. (KVK 5/1-ı)43 Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlar44 Teknoloji Gel. Bölgelerinden Elde Edilen Kazançlar45 Türk Ulusl. Gemi Siciline Kay. Gemi İşl. Sağl. Kaz. 46 5811 S.K.'un Geç. 1. Md. Kaps. YD. İstisna Kazanç 47 Diğer İndirimler ve İstisnalar48 Kar ve İlaveler Toplamı (29+31+32) 1.413.700,0049 Cari Yıla Ait Zarar ve İnd. Toplamı [30+(33'den 47'ye)] 900.000,00

Kuru

m Kz

ancı

İlave

lerZa

rar O

lsa D

ahi İn

dirile

cek i

stisn

a ve İ

ndirim

lerTABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ


ZARAR KAR50 ZARAR (49-48)51 KAR (48-49) 513.700,0052 Diğer Geçmiş Yıl Zararı53 İstisnadan Kaynaklanan Geçmiş Yıl Zararı54 Mahsup Edilecek Toplam Geçmiş Yıl Zararı (52+53)55 İndirime Esas Tutar (51-54) 513.700,0056 Risturnlar (KVK 5/1-i)57 AR-GE İndirimi (KVK 10/1-a)58 AR-GE İndirimi (5746 S. Kanun Md.3)59 Sponsorluk Harcamaları (KVK 10/1-b)60 Bağış ve Yardımlar (KVK 10/1-c)61 Eğitim, Sağlık Tes. Yurt İnş. Bağışlar (KVK 10/1-ç)62 Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yard.(KVK 10/1-d)63 BKK Uy. Başbakanlık Ar. Yap. Bağışlar (KVK 10/1-e)64 İstanbul 2010 Avr. Kültür Başkenti Aj.'na Yap.Bağış65 Gerçekleşen Yatırım İndirimi66 Diğer İndirimler67 TOPLAM (56+57+58+59+60+61+62+63+64+65+66)

Kaza

ncın

Bul

unm

ası H

alin

de İn

diril

ecek

İs

tisna

ve

İndi

rimle

rTABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ


Kurumlar Vergisi Beyannamesi

68 DÖNEM SAFİ KURUM KAZANCI (MATRAH) (55-67) 513.700,0069 Hesaplanan Kurumlar Vergisi (68 * % 20) 102.740,0070 GELECEK YILA DEVREDEN CARİ YIL ZARARI (50)71 Safi Kurum Kazancının Türkiye Dışında Elde Edilen Kısmı72 İşletmeden Çekilen Enflasyon Düzeltme Farkları73 İşletmeden Çekilen Enf. Düz. Farkları Üz. Hes. Kur. Vergisi (72 * % 20)

74 KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI (68+72) 513.700,0075 HESAPLANAN KURUMLAR VERGİSİ (69+73) 102.740,0076 Yabancı Ülkelerde Ödenen Verg. Mahsup Ed. Kısım77 Yıl İçinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler78 Geçici Vergi79 MAHSUP EDİLECEK VERGİLER TOPLAMI (76+77+78)80 ÖDENMESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ (75-79) 102.740,0081 İADESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ ve/veya GEÇİCİ VERGİ (79-75)82 İADESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ (81-78)83 İADESİ GEREKEN GEÇİCİ VERGİ (81-82)

TABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ

TABLO 6 VERGİ BİLDİRİMİ

MAH

SUP

EDİL

ECEK

VE

RG

İLER


Kurumlar Vergisi Beyannamesi

Çalıkoğlu yeminli mali müşavir 5 nisan...

Documents