URRRRRRBIBB A

AIZKZKOOROO RIRRIRIR

SASAAANNNNADA RIIIIANANANAN

AALA TZTZANAA IAIAAAAA

DEEEEGURIIRIXAX

Arantzazu

P A R k EE O L I K O A

P A R k EE O L I K O A P A R k E E O L I K O A P A R k E E O L I K O A

Urkullu

Ozeta

Trango

1182

Larragoiti1125

Gainlabur

Keixtui gana

1133

Gaztarri

Eizertako lepoa

Artia1176

Zepoleku

U R K I L L A M E N D I K A T E A

Sekillaga1151

San Juanlepoa

Burgamendi1081

Mirubixkar

1048

AraranaLarrakola

Usabakotxena

kargaleku

Tellabide

Saiturri

1172Aumategi

1190

Saiturriko lepoaMentazpi

1091

Padorlako mintegiaTxojas Viejas

Mugarriluze

1108

Arurdin

Ursalto

Urkitza910

Urkitzakolepoa

Ugarana

Elgeamendi

943

Letxerre

675

Arrugue

Uria

ElejaldeEspe

Monte Marieta

Isiko aitzakolepoa

Usokoatxa913

Troka

901

Urpaso835

LEINTZ - GATZAGA

Arlaban mendatea

Arrikrutz

Arlaban

Leintz-Gatzaga

Dorleta

Arriurdingo lepoa

Bostoro

Etzaustegi

San Juan Zar

Olain Goikoa

Artabilla

Artabilla

Aitzorrotz744

Makatzgain

Idiazabal

Leizargarate

Pagobedeinkatukolepoa

Mutxurgain

Leizargarateko iturria

Alabitarte

Alabieta Arratea

Gestatei

Alabitako txabolak

Alabieta

925

Alabieta Txiki

Axkorri

1130

Angitako Arratea

Bizkarlatza

1097

Atain

1086Olaburueta

1008

Deguria

IturriaOtso-Arrate

ErlaitzArluz

1134

1105

Basobaltz

Aranguren

1149

ArangurenTxiki

1098

Arluzkoiturria

Aiznardako-aitza

1025

Degurixa

Degurixako Txabolak

Kontrastako lepoa

Arabako Mandobidea

Iturria Apotza

1071

Elorretako Aitza

1125

Kurtzebarri

1117

San Juan TxikiAsuntzeta

Eleizabarri

Narruko Haizpe

Peñakulo

Uriaga

Urku

lu

Ugartegi

Arbe

Erdikoetxe

Penpelin

Bekoetxe

Gaintxueta

Arb

e

UrbaltzaAndarto txiki

848

Andarto

1067Gorabieta

Urtaoko Aitzak

Areantza

Goroeta

Aozaratza

Arkarazo

Aretxabaleta

Eskoriatza

Urkuluurtegia

Orkatzategi

864

Urtapotolueta

Urtao

Aitzgain

737

Ametzueta

819

Iruatx

766

Txirikillaleku

828

Santikurutz

Santakutzetakolepoa

Kostola

Uribe

917

Maiputz

1065

Maruatx1019

Txaramela

Portaletxo

HilarriaEzateko lepoa

Gazteluko aitza

Gaztelu

Epantzako Erreka

Zamalbide

849

Mintegi

Karatza

Iturriotz

Akerraitz

Kortatxo

Usa

ba

kotx

en

a

Katilluiturri

MugarriaundiAltata

Ipisti basoMatxikorta

ArranategiAnabarra

654

Lurgorrieta

Estapasakon Mokeletes

San Juan Artía

Txabola

San

Jua

nEr

reka

Kutulutza

Keixtui

Ipis

ti Artaso

Gallerdi

Lopitzen aitza

776

Katarreta768 Billotza

erreka

Bellostegi

Aitzabal767 Santuario

Ntra. Sra. deArantzazu

Goiko Benta

Sindika

Zelaizabal

Zapiorbe

Azkonarzulueta

Unamendi

Duru

Kosotxo

Aldatxoko iturria

Iriti aitz Obita

Gomistegi

Kortakogain

AtxuriLarramua

Elorrieta-goiti Aloña

Leuzarra

Ezaeta

Urdanbieta

BELAR

Larramua

Aitzpillaundi

Igñaitz

KortakogainZapata

Kurutze

Buetraitz

1323

Gorgomendi

1239

Porrui

Ziartzi

Uako aitza Leartzabal

Nardagaizto

Aginaga

Lizarraga

1067Aitzarrate1204

Urrabiatza

1263Burgolaitz

Akaitz1312

Malla

Eskista

Malla

Erroitegi

Tellakaskueta

Amabirijinaren Sillea

Arriurdin1272

Katabera

BaltsaBiozkorna

1195

Artzanburu

1361

Iturria

Otraitz Iferrutz

Erbizaskun881

Gaztelu-aitz

918

Arriona

930

Prailebaso

Troska

Iturbeltz Iturria

Iturrigorri

Otxarri

Arbelgaizto

Elorrola

Jarondo azpikoa

Ollei

Ollei

Aitztiaundi

Otsai

na

Artzanburu

Pikandi

Meatzeak

Jarondo

Txiplategieta

Urdamuño

Triku etxeta

Murgiolatza

Arratola734

Trikutxeta

Olarriaga

Ba

rre

nd

iola

Aie

rdi

Pikandi796

Pagola

845

Pag

ola

Urkimendi

799

Altzola

868

Intzuzaeta

Iturzegieta

Illurtxabaleta839

Elortxiki

862

Ormakio

Ohoso

EskolatzaArranoaitz

875

Irumugarrieta

Barrutie

Oamendi

863

Bikarion

Larrosain

Salobieta

818

Ollargain

Urruti

Uarketa

Larraondo

Kargalekuta Azkiola

Ostazurita

Aizleor

1373

MiralekuIruiturrieta

Aizkorgain

1369 Ezata

Aldaiturri

Aizkorritxo

1333

1433

Andreaitz

Lugaitzeko lepoa

1507

Arbelaitz

URBIA

Enaitz

1297MandabidetaGorostiaran

Zabalaitz1264

Pagobakoitza

KalparmuñoBotaleku

Ollantzu

Urbiako AmaIturrria Arbelarko

txabolak

URBIAOllantzutxabolak

Aiztgaizto

Zoileku

Pagobakar

LanbitaLaskaolatza

Zorroztarri

1217Peruaitz

Perusaroi1214Petrinaitz

1238Oburu

1246

MalkorraMalpiribil

Zakamendi

Astozulo

El Castaño

757

Lausasi

TxilizaKaskabeltza

BarrendiolaUrtegia

Beain

Armuño794

Liztormendi555Munain

Basalategi

Aizpe

Errolatza

Amaizabal

Gazteluneta

Aportuneta

Jarleku Goikoa

Azti

Iturbieta

Mendigarateko Puntea705

Tunelaundiko erreka

1549

Aitxuri

1548

Aketegi

Kanal Aundi

1479

Aitzabal

1524Aizkorri

Santo Kristo ermitaOltzipurdi

Urdabide

Aldasbarreneta

Nardaundi

Oltzako Zelaia

1202

Pagomakur

Zubiondo

Zulonpo

1280

Burgalaitz

1276

Zelaibizkar

1234

Askiola

Askiolakolepoa

Leizarrate1163

Eskaratza

Arrikopoizo

Lusukarri

Mendizabal

904

Ikeritzateko Urdasakon

err

ek

a

Arganbelate

Larraskanda

Berokia

Guano Arratea

Kaz

tiar

an

Arrikrutz

Gostingorri

SolabarriSan Martin

Gartzabal708

Mendiburu

857

Morumendi

Azkonarzulueta

Gazteloste

868

San Migel Aitza

Nako

Ajuria

AriznabarretaArrizabalpe

Urkidi

Urkiola

Los Agines

Petrolerak

Zumarraundi

Agiñeta

Kalderondo

Gaztanzapadoi

Umeleku

Kaztiaran

1199Gorosotxo

1178

Portugaña

1029

Lizarrate

Mandobide

San Adriankoba

Sancti Spirituermita

Aldaola

Ubiergo

Basaizulota

Ubier

Txaparri

Arroalde

1453

Aiztontor AltuaAsiñeta

872

Aldaola

952Añabaso

Iturzabal

Aratz zelai

1430

Elurzuloak

1445

Aratz

1314

Allaitz

1236

Allarte

1168

Allaitz Txiki

Atabarrate

Aiondo zubia

Iturriotz

Zabala zubia

Kukuma

Sta. Cruz

Lurgorri887

Arrazpi

Allondo

Ulbide

Atizpar

Urrapieta

Peña de Albéniz

Kukuma

Artizabal

1016

Albeniz

646

AmalauZuhaitzak

Peñatxipi

Apota

Oiko

Larrondo

Mendiribil

San Pedro

Central

Leze

Larranegi

San Cristóbal

Juaniperra

Otadoi

Askarrai

Basotxo

Ilarduia

993

Artzanegi

1091

Aitzandi

948

Koloxka1057

Olano

996

Eginoko aitza

1021

Aitztxiki

Illaragorri

AginaranUgarraundi

Hoya de la Leze

Art

zan

eg

i

Alanguarte

Lezaun

984

Lezaun

1118

ArbarrainTres Mugas

Illaragorri

1030

ArrobigañaIturrizuri

Iturgain

Sagastieta

Palortza

Iramendi

Taraigorri

Otsazulota

Aranarri

Sagastieta

Altzania

Iramendiko

895

LeotaranAnarri

Beunda

981

Txurrukopunta

816

Zabalaitz

858Garagartza

812Bikunaitz 858

Napar aitz

752

Antzuzkar

828Ailleta

898

Unamendi

Ultzama

Arkalin

Otz

au

rte

Otzaurtemendatea

Benta Zarra

Segura

IdiazabalZerain

Mutiloa

Ormaiztegi

Telleriarte

Udana mendatea

Oñati

Olabarrieta

Zubillaga

Txa

eta

err

eka

E L G E A M E N D I K A T E A

999

Araotz

Gorordo

692

Madinamendi

730

Aloña mendikatea

UR

KI

LL

A M

EN

DI

KA

TE

A

AL

TZ

AN

IA

ME

ND

I K A T E A

Zegama

Uro

la ib

aia

Marieta

Larrintzar

Elgea

LarreaHermua

Axpuru

Barria

Narbaxa

Arriola

Gordoa

Galarreta

ZalduondoLuzuriaga

NA

RB

AX A

M E N D I K A T E A

Araia

Albeiz

Egino

Aldaia

782

A L D A I A M E N D I K A T E A

Etura

Audikana

Dallo

Heredia

Zuhatzu Donemiliaga

Zadorra

ErdoñanaAmetzaga

Egilaz

Berein

768

Narbaxa

754

Beitia

764

Zadorra

Barrundia

Galarrixa

543

Durakogain

814

Bustintegi

Mendiola

Artixa

Idigomendi

485

Uribarri

Urtiagan505

Ara

ntz

azu

ib

aia

Otaño

838

Aizpuru

790

Amutxanda

765

Sta Marina

660

Aizaleku

808

Kostola

500

Batzarra muño

435

Igartua munoa

585

Tellautxoko Puntea

565

Illarramuna565

Aizleor

730

Mariñamendi

786

Aztio

888

Mendiurkillo

784

Garaio

570

Mote

579

Etxegarate mendatea

Gazteluberri860

781

Larrezkondo

Torretxulo

775

806

Trikamunota

Usartza

829

Gazbide

758

Larringarai

Itsasondo

UribarriGanboa urtegia

Garaio

Dendoriz

600

Maturana

Gebara

Mendíxur

Arbulo

575

Argómaniz

Etxebarri-Urtupiña

Zadorra

De

ba

Deba

Legazpi

Gorostiaga

951

1225

Umandia

Garnagaña

624

Armalaun

705

Oria

Olaran

Kortaberria

Barbari

Ondarra

Goialdea

Oria

Inunziaga-txara

615

Ipinoegi

685

Gainzabal

685

Iturria

Urk

ulu

Bolibar

Torreauzo

Garagaltza

UrrexolaBerezao

Murgia

Eguz

kitz

a

Azk

ont

egi

Ub

ao

Iturrieta

Aizkorbe

Basoko

Arantzazu

Araotz

Kortatxo

Ma

rald

uia

Baso

ko

Larr

akola

Eskorta

Urkilla

EskortaMalkorra

Luzu

ria

ga

Ametzaga

PerretanoGebara

729

Bengoerreka

Iturritxueta

Arrikrutz

San Elias

Atxuko Aldai

Larrasoil

Garagartza

Pagarreta

URBIAKOFONDA

Iturgoeneta

Aitzgain

Tantaixa

Azpileta

Puntiaga

Linatza

Aitzulo

Elgea II

Deguria

Deba ibaia

Venta Fria

Urietagana

Lierni

Brinkola

Gesaltza

Kurtzebarri

Jaturabe

Madina

Araotz Urruti

Zubia

Ugaran

Jaunsoro

Uriarte

Iritegi

Axtroki

Narrukazpe

Txabolak

Tantadi

A R A B A / A L A V A

NA

FA

RR

OA

ATERBE

AREANO

MITARTE GARAI

ARREGI

PASTAIN

ARRIETA HAUNDI

OIHARTE

LIERNI GARAKOA

TELLERINE

ONDARRE

ORUE

GabiriaOnatibi

Burdinkrutz

Arrasate[Mondragon]

S. Pedro

Marutegi

Murgi Zelai

Jarondo

Idazabal

TELLERIARTE

ESKORIATZA

OÑATI

LEGAZPI

ZEGAMA

ZERAIN

PARTZUERGONAGUSIA

ARETXABALETA

Aizpea

Gi-33

10

Gi-627

Gi-33

45

Gi-4131

Gi-3131

Gi-

3344

Gi-3593

Gi-3591

Gi-2630

Gi-3

511

Gi-

3261

Gi-3251

Gi-2637

Meatzetakomuseoa

Gatzmuseoa

PR -Gi 37

GR -12

PR -Gi 66

PR -Gi 103PR -Gi 104

PR -Gi 102

PR -Gi 69

PR -Gi 70

PR -Gi 97

GR -120

GR -120

GR -34

GR -34

GR34

PR -Gi 105

PR -GI 105

PR -GI 106

PR -GI 37

PR -GI 36

GR -121-1

N-1

PR -Gi 36

PR -Gi 36

PR -Gi 38

PR -Gi 38

PR -Gi 106

PR -Gi 106

GR -120GR -34

GR -121-4

GR -121-4

GR -121-1

GR -121-1

Santiago bidea

Santiago bidea

GR -121

GR -12GR -121

GR -12GR -121

GR -12GR -121

GR -12GR -121

Zirauntza

e

a

154

og

752a

arturtuaa munmunoaoa

N-1

A-1

N-636

AP-1

N-2

40

N-1

A-1

N-104A-3100

IBILBIDE SAREA - RED DE SENDEROS

GR - 121-1 Aratzko itzulia

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

4h 30min685 m. 17 km

GR - 121-4 Urbiako aukera

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

2h 91 m. 6,5 km

PR - GI 36 leintz - Gatzaga - Aizorrotz

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

1h 02min 337 m. 3,1 km

PR - GI 37 Hiruerreketa

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

3h 469 m. 8 km

PR - GI 38 Isuskiza

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

3h 217 m. 9,2 km

PR - GI 66 Barrendiola - Akaitz - Barrendiola

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

3h 30min 759 m. 14 km

PR - GI 69 San Pedro - Txaparri - San Pedro

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

3h 416 m. 8,4 km

PR - GI 70 Zegamako bira

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

6h 15min644 m. 22 km

PR - GI 97 Oro - larrino - Urkulu urtegia - Aozaratza

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

2h 163 m. 6 km

PR - GI 102 Araotz uraren ibilbidea

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

4h 03min 401 m. 11,5 km

PR - GI 103 Arrikrutz: Kontrabandisten bidetik

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

3h 03min 403 m. 8,5 km

PR - GI 104 Kortakogain: Arantzazuko baserrietan barna

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

1h 03min 149 m. 5,5 km

PR - GI 105 Arantzazu: ezkutuko Arantzazu

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

2h 03min 272 m. 7 km

PR - GI 106 Arrasate - Arantzazu erromesbidea

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

5h 515 m. 16 km

copyright © SUA edizioak

GR - 12 / GR - 121 Arlaban - Otzaurte

DENBORA:

DESNIBELA:

DISTANTZIA:

11 h 10 min 1.929 m 42,15 km

AIZKORRI-ARATZGipuzkoako parke naturaletako ibilbideak

UR

KU

LUARANTZAZU

OTZAURTE

LEGAZPI

ARANTZAZUKO BEGIRALEKUAARANTZAZUKO BEGIRALEKUA

URBIAKO FONDAURBIAKO FONDA

AITZULOAITZULO

KKKKKKKorortortortortortortortortabeabeabeabeabeabeabea rrirrirriririririrrriKKKKKKKKK aaaaaaSAN ADRIANGO GALTZADASAN ADRIANGO GALTZADA

NATUR BALIABIDEAK VALORES NATURALES

Pagadia Hayedo

Hariztia Robledal

Ur-jauzia Cascada

ONDAREA PATRIMONIO

Meatzea Mina

Haitzuloa Cueva

Megalitoa Megalito

Gotorlekua Fortifi cación

Elurzuloa Nevera

IBILBIDEAK RECORRIDOS

GR (ibilbide luzea) GR (sendero de gran recorrido)

PR (ibilbide laburra) PR (Sendero de pequeño recorrido)

SL (Herri ibilbidea) SL (Sendero local)

Done Jakue bidea Camino de Santiago

Lotura Enlace

Ibilbidearen hasiera Comienzo del sendero

Ibilbidearen bukaera Final del sendero

Ibilbide biribila Sendero circular

Autobidea Autopista

Autobia Autovía

Lehentasuna duen errepidea Carretera de interés preferente

Errepide Nagusia Carretera Básica

Eskualde Errepidea Carretera Comarcal

Errepide Lokala Carretera Local

Auzobidea Carretera Vecinal

Basabidea Pista

Babes eremuaren muga Límite de la zona protegida

Aparkalekua Aparcamiento

Parketxea Parketxe

Aisialekua Area recreativa

Txabola Majada

Aterpetxea Refugio atendido

Landa-turismoa Turismo rural

Begiralekua Mirador

Mendia Cumbre

Sarbidea Acceso al parque

IKURRAK LEYENDA

500 m 1 km 2 km

Eskala 1:45.000

OñatiAraotzAizkorri

Aldaola

URKILLA

Pagobakar

Lugaitzeko lepoa

Santo Kristo

URBIAKO FONDA

Ubiergo

Herria Núcleo urbano

Auzoa Barrio

Tontorra Cima

Tontor txikia Cima menor

Mendikatea Sierra

Ingurua Paraje

Lepoa Collado

Lekua Lugar singular

Aterpea Refugio

Ibaia Río

ZERBITZUAK SERVICIOS

Interes handiko eremua Zona de especial interés

Sarbide nagusia Acceso principal

UURBIAU BIABIAUR

OTZAURTE

0

500

1.000

1.500

LEINTZ-

GATZAGA

ZERAIN

AIZKORRI P.N.indd 1AIZKORRI P.N.indd 1 24/11/10 17:0824/11/10 17:08

PAR

KE

NATU

RA

LA

kutxa

AizkorriAratz MAPA ETA IBILBIDEA

MAPA Y RECORRIDO Eskala 1:45.000

tzaintzari loturik daudela. Larrerik samurrenak Aloña-Aizkorriko eta

Zaraiako mendietako kareharrizko sakonuneetan aurkituko ditugu,

batez ere, Urbia eta Degurixa izanik leku nagusiak. Landa horietan

artzain-txabolak agertuko zaizkigu, ardi latxen artaldeak, sarobe eta

kortabaso zaharrak… eta, jakina, tumuluak, trikuharriak eta iruina-

rriak, duela 5.000 urte inguru horietan artzaintzan ziharduten gizaki

haien herentzia preziatua.

ALTZANIA, euskal pagadia. Arabako eta Gipuzkoako doze-

na erdi udalerrik osatzen dute Altzaniako pagadiaren jabe den par-

tzuergoa. Oihan hori zabalenetakoa da gurean, ia 2.000 hektarea

herri-lur, gure egunetara iritsi dena, hein handi batean, basogintzarako

erabili izan dutelako. Gaur Parke Naturaletako birika nagusietako bat da,

natur-bizitza ugariaren babesleku, gurean oso gutxitan ikusten diren

ugaztun batzuk –lepahoria, basa-katua, ipurtatsa- tartean. Parkeak badu

baso eder gehiagorik, Barrendiolako hariztia edo ipar isurialdeak estal-

tzen dituzten pagadiak adibidez.

Altuan, ARANTZAZU dio kopla zaharrak. Eta hala dago, al-

tuan, Parke Naturalaren eremuan, Arantzazu, Gipuzkoako leku turis-

tiko nagusietako bat. Amildegi sakon baten ertzean, gure kultura eta

hizkuntzaren mugarri, Arantzazun bat egiten dute erlijioak, arteak eta

naturak. Arkitektura- eta pintura-ondareaz gain (santutegia, Gandiaga To-

pagunea, Oteiza, Basterretxea eta Saenz de Oizaren artelanak, besteak bes-

te), Arantzazuk arreta handiz gordetzen ditu bestelako altxor txikiak, Iturri-

gorriko pagadia, Duruko sarobeak edo Gomistegiko artzain-eskola, kasu.

Aizkorri-Aratz Parke Natu-

ralak Gandiaga Topagunean dauka

PARKETXEA, Arantzazun. Gainera,

Arabako isurialdean beste PARKE-TXE bat dago, Araian.

Parke Naturalean zaindutako aterpetxe

bakarra dago, URBIAKO FONDA (943 781 316), taberna eta jatetxea ere

badena. Maiatzaren 1etik Azaroaren 1era

egunero egoten da zabalik. Gainerako

hilabeetan, asteburuetan besterik ez.

Parkearen inguruan aterpetxeak dau-

de Zerainen (HARIZTI ERDI, ☎

943 801 505), Seguran (☎ 943 801 010)

eta Legaz pin (TELLERIARTE, ☎

943 730 428). Leintz Gatzagako men-

di aldean alokagai daude egurrezko

bungalowak (GAZTAINUZKETA,

943 715 164).

Landa-etxeak: LEINTZ GATZAGA: Aterbe ☎ 943 715 037

ESKORIATZA: Areano ☎ 943 714 470

ARETXABALETA: Mitarte Garai

☎ 943 791 751

OÑATI: Arregi ☎ 943 780 824

LEGAZPIA: Pastain ☎ 943 730 672

ZEGAMA: Arrieta Haundi ☎ 943 801

890

ZERAIN: Tellerine ☎ 943 582 031 Oi-

harte ☎ 680 171 291

MUTILOA: Orue ☎ 943 801 900 Lierni

Garakoa ☎ 943 801 699

SEGURA: Ondarre Baserria ☎ 943

801 664

Turismo aktiboa: En-medio segway. Loramendi 2,

behea. Arrasate ☎ 943796720

Paintball Arrasate. Bedoña auzoa.

Arrasate ☎ 696 37 93 66

Inguru Abentura. San Juan, 18. Al-

beiz (Asparrena) ☎ 635 748 948

Museoak: EGURRAREN INTERPRETAZIO ZEN-

TROA Andueza etxea, z/g. Zegama.

☎ 943 80 21 87

ARDIXARRA ETXEA Erdi Aroaren in-

terpretazio zentroa. Kale nagusia 12.

Segura. ☎ 943 80 17 49

ZERAIN PAISAIA KULTURALA He-

rriko plaza z/g. Zerain. ☎ 943 801 505

OGIAREN TXOKOA Igaralde-Goena

baserria, Brinkola Legazpi. ☎ 943 730 428

EUSKAL BURDINAREN MUSEOA

Mirandaola parkea, Telleriarte auzoa

z/g. Legazpi. ☎ 943 730 428.

ARRIKRUTZ-OÑATI KOBAZULOAK

Arantzazuko igoera, 4. kilometroa,

Araotz auzorantz. Oñati. ☎ 943 08 20 00

IBARRAUNDI MUSEOA Intxaurtxueta

auzoa z/g. Eskoriatza. ☎ 943 71 54 53.

GATZ EKOMUSEOA Dorleta jauregia

z/g. Leintz-Gatzaga. ☎ 665 739 549.

PESA Autobus konpainia honek Parke

Naturalaren ondoko herriak inguruko

eskualde eta herrialdeekin lotzen

ditu, baita Donostiarekin eta gaine-

rako hiriburuekin ere. Besteak beste,

Oñati eta Arantzazu arteko autobus

zerbitzua dauka. Informazio gehiago:

www.pesa.net. ☎ 902 101 210

LURRALDEBUS Gipuzkoako autobus

zerbitzu guztiak. Informazio gehiago:

www.lurraldebus.com

RENFE Geltokiak eta geralekuak

Legaz pin eta Brinkolan, aldirietako

sarearen baitan, eta Otzaurten. In-

formazio gehiago: www.renfe.com

Aizkorri-Aratz interneten: www.gipuzkoamendizmendi.net

El Parque Natural de Aizkorri-

Aratz tiene su PARKETXE en Gan-

diaga Topagunea, en Arantzazu.

En el Parque Natural existe un único

refugio atendido, la FONDA DE URBIA (943 781 316), que también es

bar y restaurante. Desde el 1 de mayo

hasta el 1 de noviembre permane-

ce abierta todos los días. El resto del

año, solamente los fi nes de semana.

En los alrededores del parque cuen-

tan con refugios Zerain (HARIZTI ERDI, ☎ 943 801 505), Segura (943

801 010) y Legazpi (TELLERIARTE,

☎ 943 730 428). En Leintz Gatzaga se

alquilan bungalows de madera en el

monte ( GAZTAINUZKETA, 943

715 164).

Agroturismos: LEINTZ GATZAGA: Aterbe ☎ 943 715 037

ESKORIATZA: Areano ☎ 943 714 470

ARETXABALETA: Mitarte Garai

☎ 943 791 751

OÑATI: Arregi ☎ 943 780 824

LEGAZPIA: Pastain ☎ 943 730 672

ZEGAMA: Arrieta Haundi ☎ 943 801

890

ZERAIN: Tellerine ☎ 943 582 031 Oi-

harte ☎ 680 171 291

MUTILOA: Orue ☎ 943 801 900 Lierni

Garakoa ☎ 943 801 699

SEGURA: Ondarre Baserria ☎ 943

801 664

Turismo activo: En-medio segway. Loramendi 2,

behea. Arrasate ☎ 943796720

Paintball Arrasate. Bedoña auzoa.

Arrasate ☎ 696 37 93 66

Inguru Abentura. San Juan, 18. Al-

beiz (Asparrena) ☎ 635 748 948

Museos: CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA

MADERA Andueza etxea, z/g. Zegama.

☎ 943 80 21 87

CASA ARDIXARRA Centro de inter-

pretación de la Edad Media. Kale

nagusia 12. Segura. ☎ 943 80 17 49

ZERAIN PAISAJE CULTURAL Herriko

plaza z/g. Zerain. ☎ 943 801 505

EL RINCÓN DEL PAN Caserío Igaral-

de-Goena, Brinkola auzoa z/g. Le-

gazpi. ☎ 943 730 428

MUSEO DEL HIERRO VASCO Miran-

daola parkea, Telleriarte auzoa z/g.

Legazpi. ☎ 943 730 428.

CUEVAS DE OÑATI-ARRIKRUTZ Su-

bida al Santuario de Arantzazu, kilo-

metro 4. Desviación barrio de Arao-

tz. Oñati. ☎ 943 08 20 00

MUSEO IBARRAUNDI Intxaurtxueta

auzoa z/g. Eskoriatza. ☎ 943 71 54 53.

ECOMUSEO DE LA SAL Dorleta jaure-

gia z/g. Leintz-Gatzaga. ☎ 665 739 549.

PESA Servicio de autobuses que enla-

za los pueblos del ámbito del parque

con las zonas y provincias limítrofes,

así como con Donostia-San Sebas-

tian y las demás capitales. Entre otros

servicios, tiene una línea entre Oñati y

Arantzazu. Más inforamación:

www.pesa.net. ☎ 902 101 210

LURRALDEBUS Servicios de autobu-

ses de Gipuzkoa. Más información:

www.lurraldebus.com

RENFE Paradas y apeaderos en Le-

gazpi y Brinkola, incluidas dentro de

la red de cercanías, así como en Ot-

zaurte. Más información:

www.renfe.com

Aizkorri-Aratz en internet: www.gipuzkoamendizmendi.net

El Parque Natural de Aizkorri-Aratz cuenta con dos parketxes. En la parte

alavesa, Araia, cabeza del municipio de Asparrena, cuenta con centro de

información y acogida de visitantes. En Gipuzkoa, el parketxe se sitúa en

Arantzazu, en el edifi cio Gandiaga Topagunea, un moderno centro cultu-

ral y de congresos.

El Parketxe de Arantzazu es a la vez centro de acogida de visitantes y de

interpretación del Parque Natural. Dotado de exposición permanente,

maqueta de Aizkorri-Aratz, aulas didácticas y modernos recursos inte-

ractivos, el Parketxe se distribuye en dos pisos, el inferior con el mundo

subterráneo y los bosques como principales protagonistas, y el superior

dedicado a los recursos ganaderos, la actividad que desde hace milenios

ha vertebrado el espacio hoy ocupado por el Parque Natural.

Aizkorri-Aratz Parke Naturalak parketxe bi ditu. Araba aldean, Araian,

Asparrena udalerriko herrigunean alegia, bisitarientzako harrera eta

informazio gunea egokitu dute.

Gipuzkoan, berriz, Parketxea Arantzazun dago, Gandiaga Topagunean,

kulturgune eta kongresuak egiteko eraikin modernoan hain zuzen ere.

Arantzazuko Parketxea bisitarientzako harrera gunea eta Parke Na-

turalaren interpretazio zentroa dugu. Zeregin horretan erakusketa

iraunkorra, gela didaktikoak eta euskarri interaktiboak baliatzen ditu.

Bi solairutan banaturik, behekoan lur azpiko eremuak eta basoak izan-

go dira protagonista nagusiak; goikoa, berriz, abeltzaintzari begira

egongo da, milaka urtetan Parke Naturalaren eremuan nagusi izan den

jarduerari alegia.

LA CIMA DE GIPUZKOA. Repartido entre los territorios his-

tóricos de Araba y Gipuzkoa, el Parque Natural de Aizkorri-Aratz está

conformado por un conjunto de sierras (Zaraia, Elgea, Urkilla, Aizko-

rri, Aratz y Altzania), en su mayoría formadas por rocas calizas, en las que

se sitúan los picos más altos de ambos territorios: Aratz (1.445 m), Aizkorri

(1.524), Aketegi (1.548) y Aitxuri (1.549). Como no podía ser de otra manera,

tan elevadas cumbres son refugio habitual de Mari, la diosa de los antiguos

vascos, pero también gustan de las peñas solitarias aves como el alimoche, el

buitre leonado y la chova.

SAN ADRIAN, la cueva santuario. En este paisaje de re-

lieve quebrado por enormes bloques calizos, los fenómenos kársticos y

la circulación subterránea de aguas que les acompaña han generado una

tupida red de cuevas y galerías subterráneas. Muchas de ellas, dicho que-

da, han sido refugio de Mari, pero otras se han convertido en santuarios cristia-

nos. Es el caso de la cueva de San Adrian, en cuyo interior se levanta la ermita

del mismo nombre, además de cobijar la calzada que, hasta fi nales del siglo XIX,

enlazaba Gipuzkoa con Araba. También hay restos de una fortifi cación. Otra cueva

santuario es la de San Elías o Sandeili, en Oñati, con la ermita bajo su bóveda. En el

rico patrimonio subterráneo de la zona destacan las cuevas de Leze (Asparrena)

y Arrikrutz (Oñati), antaño refugio de osos y leones de las cavernas, hoy habilitada

para pacífi cas visitas.

URBIA y DEGURIXA, los pastos ancestrales. Las áreas

elevadas del Parque Natural han sido, desde hace milenios, zonas de

pastoreo estacional. Los ricos pastizales se concentran en las depre-

siones calcáreas de las sierras de Aloña-Aizkorri y Zaraia, con Urbia y De-

gurixa como núcleos principales. Es ahí donde encontraremos las chabolas,

los rebaños de ovejas latxas, las antiguas majadas… y, por supuesto, los tú-

mulos, dólmenes y menhires, legado de los grupos humanos que pastorea-

ban en estos parajes hace 5.000 años.

ALTZANIA, el hayedo vasco. Media docena de municipios

alaveses y guipuzcoanos conforman la parzonería propietaria del ha-

yedo de Altzania, uno de los más extensos del país. Casi 2.000 hectáreas

de bosque de propiedad comunal, que ha llegado hasta nuestros días, en

gran medida, por la intensa explotación forestal a la que ha sido sometido. Hoy

constituye uno de los principales pulmones del parque, refugio de una variada

vida natural en la que destacan mamíferos poco habituales como la marta, el

turón y el gato montés. Otros bosques de gran interés son los robledales de

Barrendiola, y los hayedos que tapizan gran parte de las laderas septentrio-

nales de las sierras del Parque.

ARANTZAZU, santo y seña. Uno de los principales focos de

atracción de Gipuzkoa, el santuario de Arantzazu, se sitúa en el interior del

Parque Natural. Situado sobre un pronunciado barranco, referencia inelu-

dible de nuestra cultura y nuestra lengua, aúna el interés religioso, artístico y

paisajístico. No en vano es el principal acceso al Parque Natural, la vía más habitual

para llegar a Urbia y su entorno. Además del interés arquitectónico y artístico

(santuario, Gandiaga Topagunea, obras de Oteiza, Basterretxea y Saenz de Oiza,

entre otros), Arantzazu custodia pequeños tesoros como el cercano hayedo de

Iturrigorri, las majadas de Duru o la escuela de pastores de Gomistegi.

1 GI-2637 errepedetik, ZEGAMAN,

Otzaurte gainera iritsiko gara.

Bertan Renferen trenbideen gerale-

kua ere badago. Bertatik esku-eskura

edukiko dugu parkearen ekialdeko

alderdia, bereziki Altzania,

San Adrian eta Aratz aldea.

2 GI-2630 errepideari segika, TE-

LLERIARTEra (Legazpi) helduko gara.

Bertan GI-3511 aukeratuko dugu,

BRINKOLAtik –bertan ere Madrid-Irun

trenbidearen geralekua dago- Barrendiolako urtegira iristeko.

3 OÑATItik, GI-3591 errepideak

Uribarritik joko du JATURABEraino.

Bertan eskuinean utziko du Arao-

tzerako bidea (GI-3592), eta Arantzazuraino segituko du. Oña-

tiko santutegi ospetsuaren gerizan,

Arantzazu Parke Naturalerako sarbi-

derik erabiliena bilakatu da.

4 ARETXABALETAtik, GI-3131

URKULUKO urtegira doa. Berta-

tik Parke Naturaleko mendebaldea es-

kura edukiko dugu Orkatzategi eta

Kurtzebarritik Degurixaraino.

5 GI-3520 eskualde mailako erre-

pideak, Legazpi eta Segura artekoak,

BENGOETXEA auzuneraino eramango

gaitu. Behin hor, beste errepide batetik

Aizpeara iritsiko gara. Zeraingo

paraje hori meatze esparrua izan zen.

6 Hala GI-627 nola GI-3310 erre-

pideak LEINTZ-GATZAGAra doaz.

Herri horretatik Parkeko mende-baldeko muturrean sartuko gara.

1 Por la carretera GI-2637 alcan-

zamos, en el término municipal de

ZEGAMA, el alto de Otzaur-te. También cuenta con apeadero

del ferrocarril de la línea Madrid-

Irun. Este acceso deja a nuestro al-

cance el sector oriental del parque,

Altzania, Aratz y túnel de

San Adrian.

2 Siguiendo la GI-2630 llegare-

mos a TELLERIARTE (Legazpi), don-

de debemos tomar la GI-3511 que,

por BRINKOLA, donde también hay

parada del ferrocarril, nos llevará al

embalse de Barrendiola.

3 Desde OÑATI, la carretera GI-

3591 nos lleva por Uribarri hasta JA-

TURABE, donde deja a la derecha el

desvío a Araotz GI-3592, para seguir

hasta Arantzazu.

4 Desde ARETXABALETA, la GI-

3131 conduce hasta el pantano

de URKULU. Desde este punto que-

da a nuestro alcance el sector oeste

del Parque, desde Orkatzategi y Kurtzebarri hasta Degurixa.

5 La GI-3520, Legazpi-Segura,

nos deja en BENGOETXEA, donde un

desvío nos conduce a Aiz pea (Zerain), antiguo coto minero.

6 Tanto la GI-627 como la GI-

3310 alcanzan LEINTZ-GATZA-

GA, localidad desde la que se accede

al sector más occidental del

parque.

Parketxe de Arantzazu

Arantzazuko Parketxea

La puerta de Aizkorri-Aratz

Aizkorri-Arazko sarbidea

PARKEAREN GIDATurismoaktiboa

Garraio PublikoaSarbideak

Landa Turismoa

GUÍA DEL PARQUEAccesos

TurismoRural

TurismoActivo

TransportePúblico

Aizkorri Aratz

Con sus 16.000 hectáreas de extensión, a caballo entre Araba (3.000 ha) y Gipuzkoa (13.000 ha), el Parque Natural de Aizkorri-Aratz da protección

a un espacio que se ha confi gurado como uno de nuestros principales patrimonios naturales y

culturales. Fue declarado Parque Natural en 2006.

parke naturala16.000 hektarea zabal, Araba (3.000 ha) eta

Gipuzkoaren (13.000 ha) artean, Aizkorri-Aratz Parke Naturalak gure natur- eta kultur-ondare nagusietako bat bilakatu den eremua babesten

du. 2006an izendatu zuten Parke Natural.

GIPUZKOAKO TONTORRA. Araba eta Gipuzkoako lurral-

de historikoen artean banaturik, Aizkorri-Aratz Parke Naturalak men-

dilerro sorta bat (Zaraia, Elgea, Urkilla, Aizkorri, Aratz eta Altzania) du

ardatz, gehienak kareharrizkoak, lurralde bietako haitzik garaienen biltoki:

Aratz (1.445 m), Aizkorri (1.524), Aketegi (1.548) eta Aitxuri (1.549). Hain tontor

altuak Mari jainkosaren ohiko bizilekua izaten dira, gutxienez aldian-aldian,

baina paraje bakarti horietan ez dira falta sai-zuria, sai-arrea eta belatxinga,

besteak beste.

SAN ADRIAN, haitzuloa santutegi. Erliebe hautsiko paisaia

horretan kareharrizko haitzak nabarmentzen direnez, haien

barrenean karstak eta lur azpiko urak ohikoak dira. Ondorioz,

haitzuloak eta lur azpiko galeria sortak ugariak dira. Haie-

tatik asko, esanda dagoen bezala, Mariren babesleku izan

dira, baina beste batzuk santutegi kristauak bilakatu

dira. Horra hor, esate baterako, San Adrian kobazuloa, bere baitan izen be-

reko ermita eta XIX. mendearen amaierara arte Gipuzkoa eta Araba lotzen

zuen galtzada hartzen duena. Gotorleku baten aurriak ere badira bertan.

Haitzuloetako santutegien zerrendan Sandaili (Oñati) ere sartu behar dugu,

baseliza haitzezko gangaren azpian babesten duena. Eta lur azpiko ondare

oparoari begiratzen hasita, Leze (Asparrena) eta Arrikrutz (Oñati) kobazu-

loak aipatu behar. Arrikrutz antzina hartzen eta haitzuloetako lehoien ater-

pea izan zen; egun, bisitari baketsuen bilgune.

URBIA eta DEGURIXA, arbaso zaharren larreak. Milaka urte dira Parke Naturaleko goialdeak ar-

El parque en CINCO PASOS

Parkea, BOST URRATSETAN

Quien recorra el Parque Natural de Aizkorri-Aratz se encontrará con ancestrales

sendas pastoriles, viejas calzadas jacobeas y antiguos

caminos reales. Rutas que, siempre respetuosas

con la naturaleza y con el patrimonio cultural,

podemos volver a recorrer y disfrutar en el siglo XXI.

MP AIZKORRI-ARATZ04.indd 1MP AIZKORRI-ARATZ04.indd 1 24/11/10 17:0724/11/10 17:07