Afra Veken

en

Gerard Beukeveld

Westfries Gasthuis

Afdeling: KCL

Probleemgericht aanvraagformulier

AllergieAllergie

• Allergie: immunologische reactie gericht tegen vreemd (niet infectieus) materiaal (allergeen)

• Soms is deze reactie overdreven of ongericht en schiet het zijn doel voorbij.

• Dit leidt tot ontsteking, weefselschade en soms de dood.

• Intolerantie: berust op een enzymdefect of overgevoeligheid

• Aversie: psychologische afkeer

rookkoude lucht

watergalactoseSpruitjes

kaas

Prevalentie allergie en Prevalentie allergie en overgevoeligheidovergevoeligheid

• Kinderen 21%

• Tieners 26%

• Volwassenen 36-47%

• Trend is stijgende

Allergie 2 – 5%

Overgevoeligheid en Overgevoeligheid en allergieallergie

Darmen worden steeds rijper en er komen meer immuunglobulinen.

Darmen zijn daardoor minder gevoelig voor lichaamsvreemde stoffen

Als voorbeeld: na enkele jaren verdwijnt koemelkintolerantie

Johannes Johannes 3 maanden oud3 maanden oud

• Meteen vanaf de geboorte heeft Johannes last van de voeding en dit laat hij duidelijk merken.

• De huisarts laat alleen voedselallergie testen uitvoeren is dit juist?

Atopische (erfelijke) Atopische (erfelijke) invloedinvloed

• Geen allergie in de familie 5-15% kans• een van de ouders 25-35% kans• beide ouders 40-60% kans• met identieke symptomen 50-70% kans

Allergenen Allergenen creëren problemen alscreëren problemen als

• Zij het menselijk lichaam binnen dringen via: lucht, voedsel of de huid

• het lichaam hier immunologisch op reageert via 1 van de 4 typen allergische reacties

• een orgaan hyperactief is zoals: long, neus, huid, mond, darmen, enz

4 4 Typen Immunologische Typen Immunologische ReactiesReacties bij Allergie bij Allergie

• Type I Mestcel-degranulatie door IgE

• Type II Cytotoxiciteit door IgG en IgM

• Type III Immunologische complexen door IgG

• Type IV Cellulair door lymfocyten, contacteczeem

Type I Type I Mestceldegranulatie door Mestceldegranulatie door

IgEIgE en allergeen en allergeen • Bij eerste contact allergeen wordt een IgE antistof

gevormd.

• Deze hecht zich aan basofiele granulocyten en mestcellen. Hierdoor is de patient gesensibiliseerd (jaren lang!)

• Bij tweede contact met allergeen hecht deze zich aan de mestcel. Deze barst open en scheidt stoffen uit.

• Dit leidt tot vasodilatie, hypotensie, contractie gladde spieren, produktie van slijmen, oedeem, jeuk, acute urticaria, en soms een fatale anafylactische shock

SensibilisatieSensibilisatie

Mechanisme type I allergiereactiesMechanisme type I allergiereacties

Sensibilisatie Reactie

Allergeen

B Cel

IgE

T Helper Cel Mediatoren

Clinische Effecten

asthmaeczema

hooikoortsanafylaxisch

AntigeenPresentatie

Type I Mestcel-Type I Mestcel-degranulatiedegranulatie

• Tijdsduur eerste reacties 10 - 20 minuten• Dan chemotaxe van witte bloedcellen, met name

eosinofiele granulocyten. • Deze eosinofielen zijn geactiveerd en daardoor

toxisch voor epitheel en luchtwegen, zenuwuiteinden, enz.

• Door de beschadiging die zij aanrichten versterken zij de allergische reactie.

• Deze late reactie duurt uren

Immuunglobulinen

Anamnese: IgEAnamnese: IgE-allergeen-allergeen mestcel-degranulatiemestcel-degranulatie

• Berust meestal op erfelijk aanleg (atopisch)• Longen: piepen/hoesten/kortademigheid in

rust of bij inspanning• Neus: niezen/loopneus/verstopte neus/jeuk• Ogen: gezwollen oogleden/jeuk/branderigheid/

tranenvloed/roodheid• Huid: zwellingen/jeuk/uitslag/wonden• Keel: pijn/veelvuldig schrapen/slijm opgeven• Darmen: diarree/braken/buikpijn

Atopische AllergenenAtopische Allergenen

• Stuifmeel mos, varens, bloeiende bomen, grassen en bloemen

• SchimmelsAspergillus, Penicilinium

• Athropoden kakkerlakken, mijten

• Dieren hond, kat, konijn, paard

• Voedsel zeevoedsel, groente, fruit, koemelk, noten en vruchten

Meer plantaardige dan dierlijke eiwitten en suikers

veroorzaken een allergie

Inhalatie allergenenInhalatie allergenen

• Pollen.

• Schimmels.

• Dier producten.

• Stof.

• Algen.

KruisreactiviteitKruisreactiviteit

• Hazelnoot en berkenpollen gaan samen

• Berkenpollen en appels

• Latex, banaan, kiwi en ficus benjamins

• Boekweit en kastanje (poffertjes)

Appel en appelmoes geven niet altijd dezelfde allergie

Hannes 4 jaarHannes 4 jaar

• Hannes heeft de laatste weken last van zijn neus, die loopt.

• Daarnaast krijgt hij prikkels in zijn mond als moeder hem een appel geeft.

• Na een maand is de loopneus over maar Hannes weigert appels te eten.

• Welke aanvullende allergietesten laat de huisarts uitvoeren?

Atopische AllergieAtopische Allergie

Allergeen klassifikatieAllergeen klassifikatie

• Allergenen worden ingedeeld aan de hand van binnentreding lichaam:

• inhalatie.

• voeding.

• kontakt.

• Injectie.

Diagnose dan preventieve Diagnose dan preventieve maatregelenmaatregelen

• Atopisch, seizoen, periode (weekend vakantie), plaats (binnen of buiten), snelheid (kwartier bij inhalatie, bij voedsel na 3-4 uren en expositie kan 8 uren duren) vochtigheid, dieren, beroep, genotsmiddelen, hobby’s, medicatie, kruisreactiviteit (noten voedselallergeen vertoont kruisreactiviteit met berken inhalitie-allergeen)

• Kriebel, roodheid, rode ogen, loopneus, niesbuien, benauwdheid, enz.

Boom-pollenBoom-pollen

DermatophagoïdeDermatophagoïdes pteronissinus ,s pteronissinus ,

(D1)(D1)

Type IV Allergisch Type IV Allergisch contact-eczeem door contact-eczeem door

lymfocytenlymfocyten• Na contact via de huid ontstaan 12-48 later

eczeemreacties.• Deze sensibilisatie blijft jaren bestaan

• Beroepsziekten– epoxyharsen– emersie olie– latex– cement

Parfum Parfum OvergevoeligheidOvergevoeligheid

Nikkel Nikkel OvergevoeligheidOvergevoeligheid

Rubber contactRubber contact

Johan is ruim 20 jaar Johan is ruim 20 jaar schilderschilder

• De laatste tijd heeft Johan rode vlekken op zijn hand en armen, die behoorlijk jeuken.

• Deze jeuk treedt op als hij met de nieuwe verven heeft gewerkt.

• Met de rode vlekken en ernstige klachten komt hij bij de huisarts.

• Aan welk type allergie lijdt Johan?

OnderzoekOnderzoek

• Laboratorium:– Eosinofiele granulocyten– IgE totaal– IgE groepstesten– IgE specifiek

– Huidtesten

Probleemgericht aanvraagformulier