abdull hameed thesis

I | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ

SO8FE482( ޢބދލ ޙމދ 2)ބޗ 1122ޑޒޓޝނ އމއސއއއސ

ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ދނނ ތޢލމ

(SO8FE482ޢބދލ ޙމދ ޢބދއރޙމނ )

ވލ ކލޖ

މލ، ދވހރއޖ

www.landhooinfo.comwww.landhooinfo.com

www.land

hooin

fo.co

m

II | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ

ޢބދލ ޙމދ ޢބދއރޙމނ

މސޓރ އފ ޝރޢ ކހގއ ފރހމކރނޖހ ބއއގގތގއ ހށހޅ

މސއކތ

ފކލޓ އފ ޝރޢ އނޑ އސލމކ ސޓޑޒ ވލކލޖ، މލ، ދވހރއޖ

1122އގސޓ


www.land

hooin

fo.co

m

III | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


އބސޓރކޓ

މދރސއކ، މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލމގ

މޤޞދގއ ކރވނ ދރސއކވ.

މއ ކލޓޓވ ނޒރއޔތގ މއޗށ ބނކށ ހދ ދރސއކވ. ސމޕލނގ ނގމގއ އޚތޔރކރ

އބޒވޝނ އދ ، ޕރޕސވ ސމޕލނގ އވ. ޑޓ ކލކޓ ކށފއ ވނ ތނ ގތކށވ. އއ އނޓވއ އއ

ކޑނޝނ ޑކއމނޓ ރވއ އނނވ. މގތނ އއހފތ ވނދނ ސކލއގއ މސއކތކށ ދ ގޑ އއ

އ ވނއވ. ޑކއމނޓ ރވއ ހދފއ ވނ ކދނގ އޚލޤ ރނގޅކރމށޓކއ ބއދލވމއ އބޒރވ ކރވފ

ހދފއވ އޞލތކއ ޤވޢދތކ މދ ސކލނ ދއވ މޢލމތގ މއޗށވ.

މގތނ ޑޓ ކލކޓކރމގއ ޑޓ އނލއޒކރމގއ ބނނކށފއވނ، ކނޓނޓ އނލއޒ ޓކނކވ.

ނޑ ގތ ކމގއވ އނޓވއގއ ތފތ މހއގ ފރތނ މޢލމތ ހދފއވނއވ. 21ބނނކރ މއގ

ނޑ ހދނތކގތރގއ ފހގކރވ ފރތމ ކމކ، އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވ ގތށ ތޢލމ މއގ

ދވނހނ މޤއރރ ތއޔރކރވފއ ވމވ. މޤއރރތކގއ ވސ އދ ސކލތކނ ކޔވއދ ގތތކގއ ވސ

ރނގޅކށ އސލޙކރނޖހ ބއއ ކނތއތއ އބހއޓވ. ކލސރމގއ ކދނގ އޅނ އސލޙކރމށ

ޅތކއ އޅއގނ ކރއށ ގނދވދނކމށ ބލވ އވ.ސކލނ ހރދނ ފޔވ

އނގނނއދނމގއ ސކލތކގ ދއރ އނމ ފރހމގތގއ އދކރއވނ ޖހއވ. މގ އތރނ ކދނ

ރ ޒނމދރވލއވނ ޖހއވ. ކށގ ވށގއ ވ މއސލއ މދ މއނބފއނނއ، ސކލތއ އދ ސރކ

މޤއރރށ ބރގ ނފޒ ފރފއވއވ. އދ އގތރގއ އދވ ނފޒއ ނދވ ނފޒ ވއވ.

އކއކ ކނތއތކގއ އމލކރނ އޞލތކއ އނނނޖހއވ. އދ މދނނވ އޞލތކއ ޤވޢދތއ

ނނށއ ދރވރނނށ ބނދ ހނދނކށދނމކ ސކލތކނ ކރނޖހނ ކމކވ. މގތނ ސކލއ ބލނވރ

ބލނވރނގ މދގއ ވރށ މތ ދރޖއކށ މޝވރކރވ މޤއރރގއ ވކނތއތއ ތނފޒކރމށ ވނ

މސއކތތކއ ކރނޖހފއވ.

މޖތމޢ އސލޙވނ ބނވފއވނ ސކލތކގ މޤއރރތކގއ ދނ ތޢލމ ހމނ އދ އ ހމނފއވ

ކނތއތއ ޢމލގތނ ކދނނށ އނގއދ ވގތއ، ޙލތއ ގޅގތނ ފޔވޅތއ އޅ، ބލނވރނނއ،

ކރ ގޅގނ ކރވ މސއކތގ މއޗށވ.ސކލތއ އދ ސރ


www.land

hooin

fo.co

m

IV | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


Abstract

The aim of this research is to investigate the extent to which Islamic values are integrated to

the education system of schools in Male’.

This qualitative research is carried out through purposive sampling and the data is collected

using three different methodologies that include: interviewing, observation and document

reviewing. These were carried out during a period of one week in which two periods were

spent in school work and one coordination meeting was attended for more observation. The

document review has been done based on the information provided by the school on the

students’ behaviour policies.

Content analysis technique has been used in order to analyse the data in which 10

respondents were questioned through interviewing.

Firstly, it was noted that the curriculum has been planned in a way that Islamic education can

be clearly integrated to such an Islamic society. However, schools and curriculum can still be

improved by focusing on thoroughly planned corrective measures taken towards students’

disruptive behaviour.

Schools must be able to take full responsibilities of their roles and be accountable. Moreover,

stakeholders, including the parents, schools and the government should be responsible for the

behavioural issues of students. It can also be seen that there has been some criticism on the

curriculum, mostly from interlopers. These include negative as well as positive criticisms.

There certainly should be a clear policy for various events. Thus, it is an obligation of the

schools to repeatedly explain and remind the parents and students on the policies. Moreover,

there has to be a way to have proper understanding between the parents and the school on the

ongoing changes in the curriculum.

Finally, the development of the society includes the integration of Islamic values in the

curriculum, to act upon the changes substantially with the students, to take actions based on

the particular situation and to have cooperation between the parents and the schools.


www.land

hooin

fo.co

m

V | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


ޙއޤ ތޞނފ

މ ތސސ އކ، ވލ ކލޖގ ފކލޓ އފ ޝރޢ އނޑ އސލމކ ސޓޑސ އނ ހނގ

މސޓ އފ ޝރޢ ޑގރ ފރހމ ކރމށ ލޒމވ ބއއގ ގތގއ ހށހޅ މސއކތކވ.

ފރހމއށ ޙވލ ދނމ އކ، ވޔފރގ އޞލނ ނނ ގތކށ، މޞއނފގ ވކ ޚޢޞ

ހއދއއ ނތސ، ޚލޞ ގތއގއ، މ ތސސ ގ އކ އކ ބއތއ ބނނ ކރމގ ޢނމ ހއދ

ނވތ މ ތސސގ ބޑ ބއއ ނވތ ހރހއ ފރތކށ ވސ އނނނ އވ. ނމވސ މޅ މ ތސސ

މޅ ތސސ ކޕ ކރނ ފދ ގތކށ މ ތސސގ ބނނ ކރއވނވނ ލޔމނ މ ތސސގ

މޞއނފގ ހއދ ހދއގނނވ.

1122އގސޓ 21: ތރޚ ..........................................އނފގ ސއ:މޞ


www.land

hooin

fo.co

m

VI | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ



(SO8FE482)

އޤރރ

އހރނ އމއލއށ ކރ މސއކތ ގ ނތޖ ،މސޓރ އފ ޝރޢ ޑގރ ގ މ ތސސ އކއވ. މ މސއކތ ގއ އހއ އއވސ ފރތއގ ޙއސ އއ ހމނފއ ވ ނމ ޙވލ ދނމގ

އ ކނ ބޔނކށފއ ވނ އވ. ،އޞލނ އ މސއކތކށ ފރހމއށ ޙވލ ދ

ނ ދފއވ ތދ ބޔނއ ކމގއ އޤރރވ އއބސވމވ. މތގއ އ ވނ އހރ

1122އގސޓ 21: ތރޚ ........................................ދރވރގ ސއ:


www.land

hooin

fo.co

m

VII | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


ތޚޞޞ

ނޑގ މ މސއކތ ތޚޞޞ އ ކރނ އޅގނޑގ ލބވ މނމ ނ. މފރ ޅގ

މނޒލގ ޙލމ މޙއމދށއ، ބއޕ ޢބދއރޙމނ ޙސނ އށވ.


www.land

hooin

fo.co

m

VIII | ޙ ފ ޞ މލގ ސކލތކގއ އސލމ މޖތމޢކށ އކށގނވގތށ ތޢލމ ދވތ ބލނ


ޝކރ

ތބރކ هللا މމސއކތ ކށނނމމގ ކޅދނކނ މނވރކށދއވ އރހށ ހސޠހރވނތ މތ

އށ ޞލވތއ zވތޢލއށ ޙމދއ ޝކރކރމވ. ރސލކމއ ނބކނ ޚތމކރއވ މޙއމދ

ސލމލއވނ އދ ދޢކރމވ. މދޢގއ އތރ އކލގފނގ އލނނއ މތރ ޞޙބނ ޝމލކރމވ.

ނޑށ އނމ ބޑ އހތރކމކއ ހތވރއ ދއވ މފދ ބޑ މސއކތއ ކރމށޓކއ އޅގ

ނޑގ މނމ އކށދއވ އޅގނޑގ ޢއލއށ އ ޚލޞތރކމއކ ޝކރ އދކރމވ. ޚއޞކށ އޅގ

އގވޒނނކރވނ މސއކތއ ދރމއއ ޘވބ އދ ޙލ ޝކރ އދކރމވ.

ފ ޝރޢގ އއށފހ ވލކލޖގ ރކޓރ ޑކޓރ އޙމދ އނވރށއ އކލޖގ ފކލޓ އ

އސވރނނށ ޝކރދނނވމވ. ވކނ ޙއޞކށ އޅގނޑގ މމސއކތ ފށނއސރ ނމނދނ

އނމ ބޑ އހތރކމއ ދއވ ވލކލޖގ ޑރކޓރ ޑކޓރ އޙމދ ޢލ ދދ އށ ހޔއދމއކ

ސރޗ މތޑސ ކޔވއދއވ ޑކޓރ ޢލ ޝމމއއ ޑކޓރ ޝކރދނނވމވ. މގ އތރނ ރ

ކނނތ ކށދއވ މސއކތޕޅ ފހގކށ ޝކރދނނވމވ.

ނޑ މދރސ ހދމގއ މސއކތކރ ނނ ހމނކރމށ އދވޑއގނފއ ވނމވސ އޅގ

ވމއ އހތރކމށޓކއ އސކލށ ކރއރމއ ފގތކނ މނވރކރއވނ ސކލނ ދއވ އއބރލއ

އދ ޙލ މދނނވ ސކލގ ވރނނށއ އހތރވދއވ ހރފ ބޅނނށ ޝކރދނނވމވ.

ނޑށ ލބނ އހތރކމކ ފހ ގނކށ ދކށލއގނ ވނ މދރސގ ބއވރނގ ފރތނ އޅގ

ކމއނނވ. ވމއކ މދރސގއ ހދނ އނޓވއ އއ ޑކއމނޓ ރވއ އދ އބޒވޝނ ގއ

މޢލމތދއވ ހރހ ބފޅނނށ ހފހއޓމއނތ ޝކރގ ބސތއ އރސކރމވ.

ނޑއ ލބވތ މސލމ ސބޙނޙ ވތޢލ، ޢهللا މތ ލމއނގނމށއ އނގނނއދނމށ އޅގ

އޚނނއ އޚތނ ކރމނގނދ މސއކތގއ ހޔ ތޢފޤއ ކމޔބ މނވރކރއވށއވ! އމނ.


ނދ، ނ. މފރ


www.land

hooin

fo.co

m

ފހރސތ

7 ............................................................................................................................ އބގފޢރތސދރ1ބބ

7 ................................................................................................................................................ ތޢރފ1.1

7 ............................................................................................................................. ފސމނޒރދރސގ1.1

9 ............................................................................................................. ޔނކރނބމއސލދރސކރވ1.1

01 ................................................................................................................................ މޤޞދދރސގ1.1

01 ................................................................................................................................... ސވލދރސގ1.1

01 ................................................................................................ (ޖސޓފކޝނ)ސބބހދނޖހދރސ1.1

00 ........................................................................................................................ ސބބމހއމވސދރ1.1

01 .............................................................................................................................. ސކޕނވތޙދދ1.1

01 ........................................................................................................................ (ލމޓޝނ)ހރސތއ1.1

01 ........................................................................................................................................ މފޙމތއ1.11

01 ....................................................................................................... ގތއނނނރވލފއދރސމޅ1.11

01 .................................................................................................................................... ޚލޞބބގ1.11

07 ............................................................................................................................... ރވއލޓރޗރ1ބބ

07 .............................................................................................................................................. ތޢރފ1.1

01 ........................................................................................................................ ވށކށގދވހރއޖގ1.1

09 ................................................................................................... ޖހނވބގއމސތވތކތގކޑކދނ1.1

11 ............................................................................. ގތއސރކރނދވއދއދވއޅމށކދނގ:1ފގ

10 ........................................................................................... ސބބތއމދވރވގސވމށއޅނކދނގ1.1

11 ................................................................. ކނތއތއބއއޖހކރނޅފތގއކރމގއތރބޔތދރނ 5.2

11 ............................................................................................. ސބބތއކސޔރވގނދސދމގނދރނ1.1

11 ..................................................................... އހއމއޔތދފއވޔތއތރބއއސލމއސސގއޤނނ1.1

11 ................................................................. ރވފއވގތނނކޔވއދއސލމތރބއޔތމނހޖގއތޢލމ1.1

ނޑއޅފއވމޤއރރގއ1.1 11 ...................................................................................................މނވރމދކ

11 ............................................................................. ގތއނނނވދއރއނގނނއދނމގއނގނމމއ1.11


www.land

hooin

fo.co

m

2 | ޙ ފ ޞ މލގސކލތކގއއސލމމޖތމޢކށއކށގނވގތށތޢލމދވތބލނ

SO8FE482(ޢބދލޙމދ1)ބޗ1111ޑޒޓޝނއމއސއއއސ

11 ....................................................... އނތޒމކރވފއވގތކޔވއދނނތރބއޔތއސލމސކލތކގއ1.11

11 ........................................................................................................ ތރއޤކރނޤބލއޔތދރވރގ1.11

11 .............................................................................................. އނނނޖހގތދއރތރބވގތނދނ1.11

11 ............................................................ ދކގތބއއފރތތކނދއމމދދށށފނވރއޚލޤޒވނނގ1.11

17 ............................................................ ދކގތދވކމމދތޢލމގތށއކށގނވމޖތމޢކށއސލމ1.11

11 ............................................................................................................... މރހލތއތރބއޔތކރމގ1.11

11 ........................................................................................................ ވސލތތއރބއޔތގތއސލމ1.11

11 ............................................................................. އޞލތއގނގޅއވރސލކރތތރބޔތކރމގއ1.11

11 .......................................... އމރފޅތއބއއއއސފއވގއގރއނކރތކރމށތރބއޔތހޔގތގއ1.11

17 .................................................................................................................... ގތތއތރބއޔތކރމގ1.11

11 ........................................................................................................... އދބދނނކށކށތކރކދނ1.11

11 .................................................. މނވރސމލކނދއޞލތކށރވތއސލމދރނތރބއޔތކރމގއ1.11

11 ...................................................................................... ފރމނދކމމދނފޒބރގމނހޖށތޢލމ1.11

19 ......................................................................................... ދވކމމދޔތތރބއއސލމސކލތކގއ1.11

70 ............................................................................................................................ މތޑލޖރސރޗ3ބބ

70 .............................................................................................................................................. ތޢރފ1.1

70 ................................................................................................................................... ޑޒއނރސޗ1.1

71 .................................................................................................................................. ބޔނސމޕލގ1.1

71 .......................................................................................................................... ގތތއއއކރނޑޓ1.1

71 ........................................................................................................................ޔނބއނސޓރމނޓގ1.1

77 .................................................................................................................................. ޕރސޖރސޗ1.1

79 .......................................................................................................................... ގތތހލލކރނޑޓ1.1

11 ................................................................................................................. ހއޓނހފމނގނޑސލކ1.1

10 ........................................................................................................................ ރލޔބލޓއއވލޑޓ1.1

11 ................................................................................................. ނމނހދގތގޓރއނގއލޝނ1:ފގ

11 ...................................................................................................................................... ތވލވގތ1.11

11 ........................................................................................................................................ ހދނތއ1ބބ

11 .............................................................................................................................................. ތޢރފ1.1


www.land

hooin

fo.co

m



11 ................................................................................................................................ ނތޖއނޓވއގ1.1

11 ..................................................................................................................... ދކގތމޤއރރމދ1.1.1

11 .............................................................................................................. ދއރމޖތމޢގސކލއ1.1.1

11 .............................................................................................................. މއސލވވށގއކށގ1.1.1

11 .................................................................................. ދކގތފރފއވމމދނފޒބރގމޤއރރށ1.1.1

11 ...................................................................................... ދކގތމނވރމދހމނފއވތޢލމދނ1.1.1

91 ............................................................................................................................ ނތޖއބޒވޝނގ1.1

11 ....................................................................................................................... މއސލތއއޚލޤ1.1.1

11 ........................................................................................................... ގތޢމލކރއވމދއރސ1.1.1

111 .................................................................................... ގތޢމލކރއވބއދލވމގއކޑނޝނ1.1.1

010 .............................................................................................................................. ރވއޑކއމނޓ1.1

111 ....................................................................................... އޞލތއގނގޅދއމގއޓރޕފލޑ1.1.1

111 .......................................................................................... ގތއމލކރވމއސލތކގއއޚލޤ1.1.1

011 ............................................................................................................................................. ޚލސ1.1

011 ........................................................................................................................................... ބޙޘ1ބބ

011 ............................................................................................................................................ ތޢރފ1.1

ނޑ1.1 011 ............................................................................................................... ޚލޞހދނތކގމއގ

111 ................................................................................................................................... އނޓވއ1.1.1

111 .............................................................................................................................. އބޒވޝނ1.1.1

111 ........................................................................................................................ރވއޑކއމނޓ1.1.1

001 ............................................................................................................................................... ބޙޘ1.1

111 ........................................................................................................................ މޤއރރތޢލމ1.1.1

111 ............................................................................................................ ދއރމޖތމޢގސކލއ1.1.1

111 ............................................................................................................ މއސލވވށގއކށގ1.1.1

111 ................................................................................ ދކގތފރފއވމމދނފޒބރގމޤއރރށ1.1.1

111 .................................................................................... ދކގތމނވރމދހމނފއވތޢލމދނ1.1.1

019 ..................................................................................................................................... ހށއޅނތއ1.1

011 ........................................................................................................................ ދރސތއނފނނކރ1.1


www.land

hooin

fo.co

m



010 ........................................................................................................................................... ނނމނ1.1

011 .................................................................................................................................................. ޙވލ1

111 ............................................................................................................................... (ދވހ)ޙވލ1.1

111 ......................................................................................................................... (އނގރސ)ޙވލ1.1

011 ...................................................................................................................... 1ފމއނޓވއ1:ޖދވލ

010 ................................................................................................... 1ފމޗކލސޓއބޒވޝނ1:ޖދވލ

011 ........................................................................................................... 1ފމރވއޑކއމނޓ1:ޖދވލ

011 ................................................................................................................ 1މފޒއނލއޓޑ1:ޖދވލ

011 ......................................................................................... 1ސޓނގއޑޔކޝއފމނސޓރ1:ޖދވލ

011 .............................................................................................. 1ސޓފނވސކލށއބޒވކރ1:ޖދވލ

017 ............................................................................................. 1އއބސވނހފހއޓމގސއރ1:ލޖދވ

011 .......................................................................................................................1ފމމޝވރ1:ޖދވލ


www.land

hooin

fo.co

m



ފގތކގލސޓ 11 ............................................................................. ގތއސރކރނދވއދއދވއޅމށކދނގ:1ފގ

11 ................................................................................................. ނމނހދގތގޓރއނގއލޝނ1:ފގ


www.land

hooin

fo.co

m



ތކގލސޓޖދވލ 011 ...................................................................................................................... 1ފމއނޓވއ1:ޖދވލ

010 ................................................................................................... 1ފމޗކލސޓއބޒވޝނ1:ޖދވލ

011 ........................................................................................................... 1ފމރވއޑކއމނޓ1:ޖދވލ

011 ................................................................................................................ 1މފޒއނލއޓޑ1:ޖދވލ

011 ......................................................................................... 1ސޓނގއޑޔކޝއފމނސޓރ1:ޖދވލ

011 .............................................................................................. 1ސޓފނވސކލށއބޒވކރ1:ޖދވލ

017 ............................................................................................. 1އއބސވނހފހއޓމގސއރ1:ލޖދވ

011 .......................................................................................................................1ފމމޝވރ1:ޖދވލ


www.land

hooin

fo.co

m



އބގފރޢތސރދ1ބބތޢރފ1.1

ދވތ ތޢލމ އކށގނވގތށ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ މލގ ރޕރޓކ މދރސ

ހމނނ ބބގއ ފރތމ މއޗށވ. ބބގ ފސ އކލވގނވނ ދރސއކވ. ކރ ގތނ ބލމގ

ނޑގނސދނޤޞދކށ ފއވބއގތޢރފއ،ދރސގފސމނޒރ،އދތޢރފވ.މބބގއއޅގ

ދރސކރވމއސލއގތޢރފހމނފއވނއވ.ދރސގސވލއ،މކނކރވބނނއދމދރސ

މހއމވސބބތއއގފހގއގނސދވފއވނއވ.

ކށފއމދރސ ފހގ ސރއގއ ކހ މއސލއކ ރސވ ކރގ މއސލއއކނ ރޗތކއސ

ބޔނކށ މހއމކނ ރސޗގ ހމކށދނމއކ ރވއއނ މސއކތކށފއވނއވ.ލޓރޗރ ދނމށ

ތމގތނ ދވ ސކލތކނ އޅފއވނ ހއދފހނ ކށކރމގއ އކނކމގޒވނނ ޢލމގއ

ސރއސކމއނރއކތރކނއނގއދވފއވމނވރކޑވމކނނވތނނކނހމނފއވނއވ.

މބއގއ މޤޞދތއ ބނނވ ޙޞލކރނ އސވލތކނ ސވލތކއ، ދރސގ އތރނވސ މގ

.އދމދނނވމޤޞދތއޙޞލކރމށޓކއކރވއނމހއކނތއތއކރއށހރހމނފއވނއވ

އރދފޅކރއވއޔހމނލނމވ.هللاބބތކގއމ

ދރސގފސމނޒރ1.1 ސނތނ ވނދ1111މލދ އތއޒމނއ އސލމވ ރއޖ އހރ ބދދނގވނ ދވހނ ނ

ޔސފލ ބރކތ އބލ ވހކއއ ރނނމރ މޝހރ އޅމށފހގއވ.ތރޚގއ ގތގއ އހލވރނގ

ހނނވ ޘނގއ ސނދ ރސކމގ ދވހ އރ އސލމވ ރއޖ ސބބނ ތބރއޒގ ނވތ ބރބރ

އސލމ ރސގފނ ވހކއކ ވޑއގނނވ އހނށވރވސهللاވ ޢޤދ ދވހނގ ހމވ މތވރކނ ގ

ވޑއގތމށފހ އސލމވ ރސގފނ ހނނވ އސލމވއރ ރއޖ ކމކވ. ދނ ވރގދވގނ

އވ.هللاއމނކގފނގނނފޅކއއސލޠނމޙއމދބނޢބދ


www.land

hooin

fo.co

m



އޅނ މސކޅއ ވރށމދ ދނނ ނބއ ހވއ ތރގއ ދވހނގ ދވސތކކ ބޔނވދޔ

ނބއކނ އކނތއތކގ ހނގ އމލތއ ނއގނ އކއކ އދވސވރ ދވސވރކވ.

ނމވސ އޅފއވތއވ. ވރށގނބޔކށ މވނމސތކނގތރއނ ޒމނ ޚލފށ އއއ

ގނވމގ ޢދދ ޒވނނގ ކށކރ ވރށމދވ. ނސބތނ ޒވނނ ލބކރ ދނށ ބދލވފއވ.

ސބބނޖލތއފރގނދވހކއކމއދއބދއއބދދކވވހކތކވ.

ސބބކ ވފއވ. މވނ ބނނތރކމކށ ނހނ މޖތމޢށ ހދމކ ދރސއއ މފދ ވމއކ

މކނކނ ހއޓވނ ހނގނ އމލތއ ބދއޚލޤ އދ ވއކނކރމއ ފރމއ، މސތވތކއޗއ،

ކމށވ އނގގނ ސބބތއ މދވރވ ނވތހނގނ ސބބނވކމއތ މއނބފއނގ މކމކ ތއވ.

ކޔވނދސކލގކޔވއދނމގއއޅމއސލއއތނވތކޔވއދތކތގއމފދކށތއހއޓވމށ

ބރއޅފއނވނތދނގނނނޖހއވ.

މކނވއޖނ ގތށ އޚލޤމދނނވ ޒވނނގ ރޢޔތކށ މކނކމށ ކމބހފރތތކށ މ،

ރނގޅކރމށފޔވޅތކއއޅމށމގއފނގނދނއވ.

އތޔރ ފރތތކށ ހރހ މސއކތކރއވ ދރނތރބއޔތކރމގއ ސބބނ މދރސގ

މހއމލޔއލބގނ ކދނތރބއޔތކރމގއ އދ މދރސގއ އހނ ޤބލކރނޖހއވ. ދނކމގއ

މލގ އދ ހދފއވނއވ. ބސދގތނ ބއއގ ވރށގނ ފރތތކގތރއނ އދކރމނގނދ ރލއ

ރނކދނގއޅނއޞލޙކރމށސކލގއހދފއވސކލކށގސފލޑއބޒވޝނހދމގއތ

ލބ މދރސއނ ހދފއވނއވ.މގތނ ރވއ ޑކއމނޓ ހދއގނ ޤވޢދތއ އޞލތކއ އކއކ

ދނކމށދކމވ.މޢލމތގއލގއކދނގއޅނއޞލޙކރމށވރށގނފޔވޅތކއއޅ


www.land

hooin

fo.co

m



ބޔނކރނދރސކރވމއސލ1.1މދރސތކގއ ސކލ ރއޖގ ވއރ ޤއމކށ މސލމ ސއތއނސއތ ދވހރއޖއކ

އސލމކޔވއދ ބހއ ދވހ ހމއކނ ކޔވއދނ ދވހބހނ މޑއމށވ. އނގރސ ކޔވއދނ

ބނނކރވ ގޑތކއގއ ހރހ އހނ އދވގތގއވ. ޕރއމރ ސކލއ ޕރ ބހވ. އނގރސ ނ

މދމދރސތޢލމގއވސކނތއތއކރމނގނދނމދނނވގތގމތނނވ.

(ވދޅވގތގއ،މއދއޅގނޑމނގމޖތމޢމއތޙލމދކނބޑވ1111ޢބދލމޖދ)

މރމރއއވސނ ގސފއވ. މގފރދގނ ޒވނނވނ ހއޔވ؟ މހނ ކތއކތއ ފކރކށލނ

ތބ މއނބފއނ އބއޅއވ. ދކބޔކވސ ފޝނއކމގއ މއދ އރއގތމކ ޢމލތކށ ފޙޝ

ހސ ގތ ކނބޑވފއވ. ހސވ ސބބތކއވކނމޔސވފއވ. ކމއގއ މހރހ ވފއވ.

އޅގނޑމނމއދދނނނޖހއވ.

އމޒއގ ވސ ސކލއގ ކނމ ބލއރ ސޓޓމނޓތކށ މޝނ ވޝނއއ ސކލތކގ

ބ މޖތމޢށ ރއޖގ ދވހ އސލމދނއ މތވގނވ އނމގތގއ އއ އފއދނ މޥޠނކ ނނވ

މހއމމޤޞދކމގއބޔނވފއވއވ.

ދނ އރއގތމއ، ކށތކށ ގސވމއ އޚލޤ ނނމކދނގ މދރސ ސކލ ނމވސ

އސލމ މނނސ އދ ހނގމއ އދނކރމއ،މރމރ ކތނމވޖބތއ ފނގނނވނ މޖތމޢކނ

ތބނ ވސނއނލއ މކމމދ ދއމކ ފނމތވމނ ފސގނޑނ މދވހ ކމއ

ހޔވގނވނކމއތއވ.

އސލމ ނޒމގއ ތޢލމދ ރސމ ރއޖގ ވރށ އކށގނވ މޖތމޢކށ މސލމ

މޢލމތހމނތ"މދރސކރނޤޞދކރމސބބށޓކއވ.ޝރޢގ


www.land

hooin

fo.co

m



ގމޤޞދދރސ1.1 ގސކލމދރސތކގއދނތޢލމށއސކނދކނނވތނނކނދނގތނ.މލ

ދނގތމށ ކތވގނކނ ކޑއ މނވރ ސމލކނދ ކނތއތކށ ދނ ޒވނނ ދވހ

އހތރވނ.

ކރވ ނރމށ ހޔގތގއ މޖތމޢށ އނބރ އކދނ ހއޓވ ޢމލތއ ކދނގ ކށކރ

މސއކތތކގއއހތރވނ.

ހމޖހތޢލމ ހރ އދމޤއރރގއ ދނގތމށކނތއތކއ ފހގކށ ކނތއތއ ފނބދ

އފދފރތތކށއހތރވނ.

ސވލދރސގ1.1ސވލކ، އމޒކށފއވ ނޑގތއގއ މއގ މޖތމޢކށމދރސ އސލމ ސކލތކގއ މލގ

ޢމލކރވހއޔވ؟ ތޢލމދނމގއ އކށގނވގތށ ޢމލކރވނމ، ޒވނނއގތށ އދގ

ކބއހއޔވ ސބބތކކ މދވރވ ދރއދއމށ ތރބއޔތކރމށޓކއކދނ؟ ދނކނތއތކ

ބލނވރނނއސކލތކނއދވގތގއމސއކތކރއވމނގނދވތއވ؟

ހދނޖހސބބ)ޖސޓފކޝނ(ދރސ1.1މ ބދލކށފމށދނދނ އބޔކ ޙލތ ބދލނކރهللاއއވސތނއގ ޙލތ އވނކނއތނއގ

އއކށވރވއނގކމކވ.އޅގނޑމނގމދވހރއޖގއއބތދޢތޢލމއޘނވމރޙލނމގނ

އލވފއވ ހތތއ އލގދނރނ އސލމދނގ މތވގނވ ދރވރނނކ ނކނނ ސކލތކނ

ލޒމކމކދބޔކށ އދވވމކ އޅމށ ވސމއރކދނގ ގތށ ކނހނގ މޖތމޢގ ކވ.ސބބކ

އދނދވއސރކރމކމޅމޖތމޢއގމއޗށބރސވކމކށވތއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( މސ ފހމ 1111ޙސއނ ބނނވ އއމތކށ އނމމހއމ(ލޔއވފއވގތގއއސލމ

ހތތކގއ ދރވރނގ އޞލޙކރވފއވ މނހޖކ ތޢލމ ދރނނށދވ އބއމހނގ އއކމކ

ދނށލބޖއސތޢލމމނހޖކށވމވ.

ތވތކތގވނއހރމސ1111(ހމކރއވފއވގތގއ1111މލޑވސޕލސސރވސ)

މއސލއމއއސސއށހށއޅފއވއވ.އދ111މއސލއއހށއޅފއވއރވއކމގ1111

ވއވ.އއމސތވތކތގ1111 މއސލއކއ1111ވނއހރމޢދދވރށބޑތނއތރވފއ

މއސލއވ.111ވއކމގ

ކއޖއކމޖތމޢގއބނނތރހރދނމވޠނކށވނނވތބކރމހއގގތގއވގނދނ

އދރފޅ ބލދވރޔ ނވތ ބލނވރޔ އދ އކގއވ. ކނތއތކކ ހރ މޙއލގއ ހދބޑވ އނ

މ މއޗށވސ ގތއގ އތނގއބއޓނކރ މޙއލވ. ސކލ އތ ދނ ވދނއވ. ބރސ ކނ

މޖތމޢ ޙރކތތކކ ނރސމ އދ ރސމ ހނގ ގޅގނ މރއބނ އނމހ މދއރސނނއ

ޔޤނވ. ކނތއތކއކނ ހނގނދނ މއޗށ ނތޖއއއކމއގ އދވ ނނކނނކމމކނކމނ

މފދރސޗކށމމޖތމޢބނނޖހފއވމނވރހމވގނދކމކވ.

ދރސމހއމވސބބ1.1ސބބތކށޓކއ، ބއތކކބޔނވދޔ އމޤއރރގއވ މޤއރރއ، ކޔވއދ ދރވރނނށ

ފތގތށ މޖތމޢކށ އސލމ ހދފއވ، ކނމހނވސ އމގތރގއ ކރހއދފއވ އދނ އދ

ކރވގނކމގއދކމވ.މކނކރވނމފދދރސއއއއޗކށވމކކނމހނބނނތރކމކވ.

ދރނތރބއޔތކރމގއނމބޑޒނމއޅފއވނމއނބފއނގބލގއވ.ގނމއނބފއނނކ

ބލނވރނނށއ މކމނ ހދމނ ދރސއއ މފދ ވމއކ ބކށނވއވ. ހލނތރ އހ

ވރށބޑށފއދކރނކމށދކމވ.ސކލތކށވސ


www.land

hooin

fo.co

m



ޒވނނ އއގނޖހމކ ބޑ އނމ މރހލގއވސދމވފއވ އކއކނކނނނމމގ ޤއމގ

ތކގއމގގއލފއވނކމށވއރއފދޒވނނނށރނގޅގތތކއފދއދވނވސސކލމޤއރރ

މދނނވ މދރސގއ އދ ވމމއކ ދނގނގނކމށ މނވރ ބޔނވފއވ މކނ

މސއކތކރވތވސހރހފނތއކއގނތއއގބޔކށމދރސމހއމކނހމވއވ.

ޙދދނވތސކޕ1.1ގނދއމށވ. ކރއށ އމޒކށ މޅރއޖއށ ވސނފއވނ ނޑ އޅގ މދރސ ފރތމ

މރނގނ މމޢޟޢށ ޚއޞކށ މހތނށ އދ މސއކތކށވފއ ބޑ ވރށ ކމކ ނމވސ

އނ މރއޖގ ޤޞދކރ އޅގނޑ ކށފއނވތ ދރސތކއ މދރސގއބޑމ މލ ކމގއވ

ހމނމށވ.އދމގތރއނވސމލގސކލތއހމނފއވނއވ.

ހމނކމކށވތ ބލނ މނހޖ ތޢލމ މޅރއޖގ މކމކ ދށ އޅގނޑ ސބބއކމށ

މޅ ވއސ ބލކމގއ ސކލތށ ހރހމލގ ރއޖގ އއ ހމނގނދނތއވ. ރއޖ

މލއށ ވރރށ ވމއކ މނހޖކށވތއވ. އއ ކޔވއދވނ އއމގތއގއ ސކލތކއގއވސ

ނޑދކމވ. އމޒކރމނވސމކރވޢލމމސއކތގއގދށވގނނދނކމށއޅގ

ސބބކ ބޑވގނދނއވ. ބނނތރކނ މގ ސބބނ މކމގ ބދލގއ އގ

އދރ ހނގ ދށނ އވޒރގ އދ މލގއވ. ހނނނ ވޒރ ނނމ ކނތއތއ ތޢލމއނމހއ

.ޚދމތދއހނހނތނތނވސޤއމކރވފއހރމލގއވ

މޢލމތ ސސތކނވސ ސކނޑރ އސކނދފއވނމވސ ސސތކށ ޕރއމރ

ބނބސތކކ މހނ އހނ ގޅނހރ އދ މދއރއއ ސބބކ އބއމހނހދފއވނއވ.

އދ ވދއވއމއލއށ ގނފހރށ ގތކމގއ ބނނވ ބޑށއދ މތނގއ ނމވސ .

ޙޤޤ ކރވފއވ އލގއ ތހލލތކގ ހދނތކއ ޢލމ ގޅގތނ ޙލތއ ސމލވނޖހނ

މއޗށކމށވއރ ބފޅނގތޖރބތކގ ޙޞލކރއވއގނތއބވ ޢލމ ދއރތކނ އކއކ


www.land

hooin

fo.co

m



ޑކ އޞލތއވސއނޓވއތކއ ޤވޢދތކއ ހދފއވ ސކލތކގއ ހދމށ ރވއ އމނޓ

ހމނފއވނއވ.

ނޑއޅފއވނމ ވސއކނބދލކށއސކލތކގތޖރބލބފއވސކލތކއކރނކ

މކނކރމށ ސކލއގއ އސކނދނމނދނނ ސކވ. ދނނ ނޑ މޢލމތލކނއޅގ

ލ އހހދއފނމ، ފރތތކނވސ ފރކށދ އދ ނވ މޢލމތށ ތދ އހޞއޙ މޢލމތ ބ

އކށގނވކމކށވދނތއވ.މހއމކމއގގތގއނދކމކވސ

ގނދވކއލޓޓވ ސކލތކގމތޑށ ރއޖތރގ ނނމފއވނ ކރނ މދރސގއ

ހމނ އކނ ސވލކރދސ ފރހމކރ ލއވ ދރވރނ ބސދގތމއ، ބފޅނގ އކފނވރގ

ނފނނތ ނރވނގތކމށ ނތޖ އދވ އނމ އދ މއއކ ނމވސ ގގތށވ. ނތފތ

ބއވރކށފއވނއވ. މދރސގއ އނޓވއކށ ބފޅނނ ނޑއޅފއވދއރތކގ ކ އދ

ޑކއމނޓ މގއތރނ އބޒވކށފއވނއވ. ބއދލވމއ ކޑނޝނ ދގޑއކއ ސކލއގ

ރވއވސވދފއވނކނފހގކށލމވ.

(ލމޓޝނހރސތއ)1.1 އކށގނވކމކވ. ނދއމކ ގތކށ އދހ ތމ މސއކތއ ރއޖގއއވސ އމގތނ

މސއކތކށ ކރމށވރމއނދގ ޤއމއގއމކނ އނނ ދރސއއކރމކއއބއރކށ މފދ

ޤ އއމނވސ އތރފއވމނވނކމ ރށތކކށ ޖޒރ ރއޖއކ ސބބކ ޙޤޤތކވ. ބލކރނ

ނޑދތރކރނޖހމއ،އދމކމށއތއފއސއއޚރދކރނވސޖހތއވ.މކހގއއގތށ ކ

ފއވނއވ.ޚރދލބނމގއފހވފއނވމއކމލއށއމޒކރނޖހ

ދވހނހދފއވދރސއއއޅގނޑކރމސއކތނފނނކށނތވ.ވމއކމޢޟޢށމ

ލޔނތއ ބރގ ބލއރ ބރސބވނ ވކތއރއކށ ހދއގނ އއ ފރމވރކ ތއރޓކލ

މ ބރގ ކޔނޖހއވ. ސނނތނވރށގނއނ ޤރއނއ ބލނމވސ ތއރއއ ފދ ދނނވ


www.land

hooin

fo.co

m



ޤނނކށ ވޟޢ ނވތ ތއރއކށ ކމކށ އއވސ ނމފއވ ނޑއޅ ކ ވކގތކށ

ބލކށނނނނއވ.މއޤބލކރނޖހޙޤޤތކވ.

އކމ ފދރސގއ މހނގ ބފޅނގޢމރފރތކގ ދއރތކގ ތފތ ޖވބތކއ ލބ ރތނ

ފރތނލބއޖބތފތވގނދނކމޝއކއހރކމއނނވ.ތފތދނފކރތކގމހނދވހ

އޙ ފކރށވސ މހއގ ޚޔލއގނގޅ މސލމނގ ޣއރ އޅމނދއރ ތރމކރނމޖތމޢގއ

ޖހދނއވ.ވމއކމކމށވރށބޑށރޢޔތކރނޖހއވ.

މފޙމތއ1.11ދވހރއޖގއނމނމޖތމޢ:

އނގނމއއނގނނއދނމގދއރ:ތޢލމނޒމ

އދމދދވތޢލމ1ނ1ޕރއމރތޢލމނވތގރޑ:އބތދޢތޢލމ

ށދވތޢލމ11ނ1ސކނޑރތޢލމގދވސވރނވތގރޑ:ޘނވމރޙލ

ކރވފއވގތނވތބއތއދރއޅމގއމސތކނގޙލތށބލދރޖ:ފނތ

އއފސގނޑކނހރހއވށތކއގޅފއވރށ:ބއރ

ބއނލއޤވމއސލމކޔނވރސޓއކނދނރނގނދށވގނޑގރއއ:ދނޢލމވރނ

ޙޞލކރއވފއވޝއޚނ

11ވކރނގކނމތތޢލމޙޞލކރއވމށފހއދއރއއގއ:ތޖރބކރބފޅނ

އހރށވރގނދވހޚދމތކރއވފއވބފޅނ

ނޅއޅވޔފށކތށކރކ،ނހމ/ނދކ:ނނދބދއ

ތގޅއރދ/ދކދއ:ތފޤޘ

ނލށކދ/ނވނރދމނޒ/ނވޑކވރފ:ނވލމހއ


www.land

hooin

fo.co

m



ގތއނނނރވލފއމޅދރސ1.11މއދ ބޔނކށދ، ފސމނޒރ ދރސގ ފރތމވސ ރވލވފއވނ، މސއކތ ދރސގ މ

ކނ ކރވނ މދރސ އގފހގއ، މއޗށވ. ބޔނކށދނމގ ޙލތ އތ މޖތމޢ ދވހ

ބނދވފއވ ސފމއސލއއގމއޗށކނ ކރވނ ކމޔބކމއކ މސއކތއ މފދ ނއވ.

މޤޞދތކއ "ސމރޓ" ދނނވނމ، މޒމނގގތނ މގތނ ނޑއޅގނނވ. ކ މޤޞދތކއ

ޖވބހދނޖ ކނމހނ ޙޞލކރމށތކއ މޤޞދތއ މދނނވ އދ ނޑއޅފއވނއވ. ހނކ

ސވލތކއހރމއކއސވލތއހމނފއވނއވ.

ވރށ އސބބތއ ސބބތކއލއގނނވ. ވރށގނ މޖހނ ކރނ މސއކތއ ބޑ މފދ

ބތއއގފހގއތފޞލކށމބބގއހމނފއވނއވ.އދހމއހނމ،މދރސމހއމވސބ

ކނމ ހދނބނނވ ފއދ މއނ އނގމކ ސކޕ ނވތ ޙދދ މދރސގ ބޔނކށދފއވނއވ.

އއނ ނވތ އމގތރއކ މމސއކތގ މޢލމތކށވމނ ބނނތރ ވރށ ބފޅކށވސ

ކރއށގނދވ ހރފހނއޅނގސ މކނކރމގއ މގއތރނ ބނދވފއވނއވ. ސފކށ ފއވގތ

ދތ ގނއމކ ބދލތއ ގނނނޖހ ރޢޔތކށ އފދކނތއތކށ ދނގނމނވ ހރސތއ

ކރއ މދރސ ހމނފއވނއވ. އކނވސ މބބގއ މދނނވއނދގކމކށވނތ ށގނދވނ

އނމހއކނތއތކށރޢޔތކރވގނނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ބބގޚލޞ1.11އސލމ މގތނ ރވފއވގތވ. ކރއށގނދއމށ މދރސ ބލއލވފއވނ މބބގއ

މނވރކށ އކށގނވ ސކލތކގމޖތމޢކށ ދނތޢލމށމލގ މޤއރރގއ

ނޑއޅފރތތކއނޓވއކރވ،އހއމއޔތކނދފއވތބލމށ ކއލޓޓވޕރޑއމބނނކށގނކ

އބޒވކރމގއތރނޑކއމނޓރވއހދގނޑޓއއކރވނކނބޔނކށދފއވނއވ.

ބލނވރނނށއމދއރސނނށއދޤއމގކނކނޒވނނނއ،އމޒކރވފއވނދރސމ

ބނނފޅކރއވނއވ. ބފޅނނށވސ ޙރކތތރވވޑއގނނވ މރޙލގއ ޙލތއނނމމގ

ގނ ބދލތއ އކއކ ތފތ ސކޕގއގޅގތނ ދރސގ އވހކތއ ނނޖހދނކމށޓކއ

ބޔނކރވފއވނއވ.އދއޅގނޑގއޚތޔރނބރނވސވރށގނބދލތކއވސއތވދނކމށ

އތވދނ މގތނ ހމނލވފއވނއވ.ފހގކރވތ ލމޓޝނގއ މފޙމތއބދލތށ އބސތކއ

ވރށތފޞލކށ މބބގއ ރވފއވގތ މދރސ އދ އގފހނނވ. ކޔއދވފއވނ

ބޔނކށދވފއވނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ލޓރޗރރވއ1ބބ

ތޢރފ1.1 ލބނމނހމބއގއ ބހގތނ ދރސއއ ވބސއޓތކނ ފތތކނނއ އކއކ ފއވނ

މޖއލތކނވސ ލއފތތކއ ނރވ ދއރތކނ އނމހއ ގޅ ދރސއއ އދ މޢލމތތކވ.

މޢލމތއކލވފއވނއވ.

ތރތބ މބއ ފރތނ ޙލތދރސކރ އތ މހރ ކށގވށ ދވހރއޖގ ކށފއވނ

ދރވރނ ނނމ ސކލތށ މނވރއ، ދތވފއވ ދރއޅނ މސތކނ އވށގއ ހމކށދނމއ،

ސބބ ގނވގނދ މކނ އތރނ މގ މއޗށވ.އދ މނވރގ ގނވގނދ ދނގތމގކށކރނ ތއ

ގތނތފތއކޢލމވރނގޚޔލފޅތއހމނފއވނއވ.އދއކއކދރސތކގއލގއމކމގ

ގއލނބޔނކށދފއވނއވ.

ތޢލމދނ އސލމ ބލއލ ގތގމއޗށ ބއޓނވފއވ މޤއރރ އފތޢލމ މނސޓރ މށ

ހމނފއވނއވ.، އޑޔކޝނއ މސއކތތއ ކރއވފއވ އފއޒ އސލމކ އފ މނސޓރ

އކށގނވ ބނކރމށ މޖތމޢއ ޞލޙ ގތއ އނނނވ ދއރ ތރބވ ދނގތނ މގއތރނ

މސއކތތއބޔނކރވފއވނއވ.މޙއލއއފއދމށކރވ

އލގއ ބސފޅތކގ ޢލމވރނގ ރއޖގ ދރސތކއ އކއކ ލވފއވނ ނނމ މބބ

ކރވފއވ ޤއމތކގއ ބއއ ދނމށޓކއ ތޢލމ ދނ މނވރށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ

އކއކކމޔބމސއކތތކށބލއލމށފހގއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ދވހރއޖގކށގވށ1.1( ކޓ ތފސ1111ޖވނއލ ކޓގ ޖވނއލ ދވހރއޖގ ގތގއ ބޔނކރއވފއވ )

މއސލތކގއ ތކގ މރމރ ގނގ މސތވތކއޗއ އއސ މފހކށ ގތގއ ދއކ ހސބތކނ

ވރށބޑތނ މނވރ ދއވކރވ މއޗށ ކޑކދނގ އތރވފއވ. ވނ އހރ،1111މގތނ ވނ

ބނނކރމގ 11މސތވތކތ ހށހޅފއވއރ، ކޓށ އހރ1111މއސލއއޖވނއލ ވނ

އވ.މއސލހށހޅފއވ11ބނނކރމގމސތވތކތ

( ކޓ ގތގއ1111ޖވނއލ ވދޅވ މއސލތކގއ( ވޔފރގ ކޑކދނގމސތވތކތގ

އތރވގނ މނވރ ކރވ ދޢވ މގތނ،ގސފއމއޗށ އހރ1111ވއވ. މސތވތކތވނ

ޖމލ ބހއޓމގ އތގއ ބނމށ 11ވޔފރގ ހށހޅފއވއރ، އހރވ1111މއސލއއ ނ

ނމނއރ ޖމލ ބހއޓމގ އތގއ ބނމށ ވޔފރގ ކޓށ11މސތވތކތ ޖވނއލ މއސލ

އގތރއނ މއޗށ11ހށހޅ، ސބތވފއކއޖއގ މސތވތކތކށ އދ ވއވ.

ކށވޔފރކރމށޓކއ ބހއޓމގ ތޙޤއތގއ ތހމތގއ ބނދކރވނގ ބނދ11ޤށ ކއޖއގ

ވނއހރކޓށހށހޅފއވކނފހގކރވއވ.1111މދގތއނނމމގމއސލވސ

ވނއހރމސތވތކތގ1111(ހމކރއވފއވގތގއ1111މލޑވސޕލސސރވސ)

މއސލއމއއސސއށހށއޅފއވއވ.އދ111މއސލއއހށއޅފއވއރވއކމގ1111

މއސލއކއ1111އވ.އއމސތވތކތގވނއހރމޢދދވރށބޑތނއތރވފއވ1111

ނޑވ111ވއކމގ ކނބ އނއދވހށ އއދވހނ އދދ މހނގ ކށކރ މކމނވސ މއސލއވ.

މނވރށއތރވމނއނނކމށފލހނފހގކރއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ވބގއޖހނކޑކދނމސތވތކތގ1.1ކޓ) 1111ޖވނއލ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ އތގއ( ވޔފރކރމށޓކއ މސތވތކތ

ވރށބޑ މއސލއކ، މކށގއދބއ ބހއޓމގ ކޑކދނ ވމނ، ކށކށ ނޑއޅފއވ ކ

ވރށބޝކރއކށ މހނވމނ،ވގނދކމ ކނބޑވކމކވ. އނނވސޑށ އދ މއނބފއނނއ

ދ ކޑކދނނމދ ކށތކނފރތތކނ، މފދ ކޑކދނ އތރކށ، މހރށވރ ސމލކނ

ރނވނޖހފއވ.ސލމތކރމށމސއކތކ

ކދނގއޅމށއދވއދނދވބދލތއއނނނކތވގނކނއޅގނޑމނނށކރހމކނ

ނވތހލއކނވސބޔނކށލވދނއވ.

:ކދނގއޅމށއދވއދނދވއސރކރގތ1ފގ

ފރތތކއގނފޒ ވރށގނ ކދނގސޢމލތއކރމށ ގތގއ ކރހމނއނގ އވ މތގއ

މޤއރރވސ ކޔވއބ އޅވނކމއނނވ. އލޒމ އގ ބލގއ ވކބއއގ ހމއކނ އއ ފރއވ.

ހދބޑވމޙއލ

މޤއރރ

ކޔމނތރކ ނ

ހރދނމވޠނއ /ބކރމހއ

ބލނވރކނ

ސކލމޙއލ


www.land

hooin

fo.co

m



ނޑއ ޅބކއއޗއކދނނށބނދއރއބނދވއއޗކދނގއވރށބޑގޅމއވއވ.ސބބކކ

އކމށރޢޔތކރކނތއތކށވނމޖބރވނއވ.

ސލމތކނ އމނކމއ މގމތގ ހނގމއ، މރމރ ގނގ އއވސސކލތކގއ ގއލ

ހދފއ އދ ކނތއތކކހމއއނތ މފދ ދއވމއ އޅނދފހރ އއގމ ބލމއނތ ޤވޢދތކށ ވ

ދނނވމކ ކނތއތކ ހއދފހނއޅފއވ މޖތމޢގއ ދވހ މއދ މހރހދގކށ ނވނއވ.

ކލމދރސތކއވ.ކމއވސގސހއޓނތރބއޔތގމރކޒކމގއވސ

މޖދ ޢބދލ ބރ މ1111)ޢބދލ މދނގއ އޅނވމގ މސތކނ ގތގއ هللا(ބޔނކރއވފއވ

މއސލތކއ، މއސލތކއ،ޢއލ ޖނޢމއސލތކއ،މދނ ޤރއނގއ ދއކވފއވ.ކރތ ވނ

މޢމ އޤތޞދފއސގ އއބސވނތކއ، އގރމނޓތކއ، ލނދނއ، ވޔފރއއ، ލތކއ،

އނނނވ ޤއމތކމދގއ އހނހނ ދޢލތތކއ އސލމ ޞލޙއއ، ހނގރމއއ، ކނކމއ،

ދމދ މސލމނނ ޣއރ މސލމނނއ ވހކތކއ މހރހގޅމބހ ވހކތކއ، ގޅމގ އނނ

ވހކތކއގޙކމވސއއސފއވކނފހގކށލނޖހއވ.

ގތގއ ކށއނ،ޝއކއނތ އފނވނ ދނޔއށ ކއޖކވސ ކއޖއގކނމ މޢސމ ތ

ބއޓނވގނދނ،އއށފހވ.ގތގއ އކގތގތށ ގތކނއކއޖކ ގނގޅވ ނވ.އކއޖކ

ދރއޅމޙއލއގއކއޖކނވ.ފރކށދވމޢލމތކނއކއޖކށނވ.ތރބޔތކނއކއޖކށދވ

ތރގއސލކށބދލތއއނނވސލތތކގމއހއތވސކދނގއޅމއއޚލޤއނވ.ސބބނ

ކވ.ނކނތއތހމ

މޖދ ޢބދލ ބރ (1111)ޢބދލ ގތގއ، ވދޅވ ރސލ صلى اهلل عليه وسلمކރތ

ޙދޘކރއވފއވ سانه"كل مولود يولد على الفطرة فأب واه "އވ. رانه أو يمج دانه أو ي نص މނއ]البخاري ومسلم[ ي هو

ޔހދއކށ އކއޖ އއށފހ ސފކނމތގއވ. ފޠރތގ އފނވނ ދނޔއށ ކއޔކވސ "ކނމ

"މއނބފއނނވ.ނވތނޞރނއކށނވތމޖސއކށހދނއކއޔގ


www.land

hooin

fo.co

m



އދ!މޙދޘނދހވގތގއކދނގއޅމށއއޚލޤށބދލތއއނނކނތއތކގތރގއ

މ ވރށ ގތކ ގނގޅ ކމއކއޖކ އދކރ ދއރއ އޅމށކވ.ހއމ ކދނގ އތރނވސ މގ

އނނ މބބދލތއ ދނމއ ދވ އނގނނއ މހއލއ ގނގޅވ ކދނ ތރގއ، ވތކނތއތކގ

އވ.އތއކމއހމނގނވ

ކދނގއޅނގސވމށމދވރވސބބތއ1.1( ރޝދ އބރހމ ރޝދ 1111މޙއމދ ގތގއ، ވދޅވ ޢމ( ދތކމއ، ދނދރއޅމގ

މދކ ވސލތތއ ދމހނމވ.ލބ ބއޕއއ މނމއއ އދ!ގނފހރށ މއނބފއނ ނތޖއކށވނ

ގއނ ގނވގތ ހދމށ ޢމދނ މދވރވއއފހރ އޅނ ދރނނއހނކމނމވ.ބރގއ

އވ.ރކޑވއޅލވވ

ދރނނށ ސބނ އގ ދމވމކވސ ރޅނ ކރކމޢއލތއ އސރތކއ ޢއލކވ.ބޑތ

ޖހ ބޙޘކރނ ވކނ ސބބތކކވސ ދމވ ތމގ ކވ.ކމރޅނ އކކށވސ ދމފރނކރ

ޙއ ލބނޖހ ފރތނ ކބއވރޔގ ނލބ ހތހމޖހނ ކމޤއ ހމނ ތރގއ މގ ދނގއކވ.މ

ނޑއޅފއވއމނބރވ އތރވފއވއވ.މސތވތކތބނނކރނގނދއވ.ކ

އފއދ އނދއގނ ރއޖގއ ނޑމނގ އޅގ ތކއޗކވސ މސތވ ނނވ.އދ! އއޗއ

ކހނއތއވ އތރވނ މއއޗހ ތރއށ އޅގނޑމނގ ވނމ ބލއ؟ އހނކމގއ އކނތއތއ

ދނމގ ފރވ ބނނކރމހނނށ މސތވތކތ ހދކ ނޅހ ފޔވޅތކއ އކމށ އޚލޞތރކމއކ

މސލކފނތފޔކށފނފރމގމސލވ.މނއއނތވ.އގ

( ޢޔޟ މޙއމދ 1111ޑކޓރ ކދނނށ ރއޖގއ ގތގއ، ފހގކރއވ ބލނވރނ(

ދއކއއނދއވ.ފ ނމނ ނމދކރވމއ،ރހމ ގވއގނ ކއޖ އމލގތނ މސލކށ

ތ ކޔވމއ،ޤރއނކޔވއރ އޤރއނ ނކރނމމވސ އމލގތނ ކނތއތއ އކދނނށމފދ

ނވސނނއވ.މކމގމހއމކނ


www.land

hooin

fo.co

m



( ޢޔޟ ވދޅވފ1111ޑކޓރމޙއމދ ) ހމނއގނއވއވ. މޤއރރގއ ސކލތކނވސ

އއމތތކގ ވހކރގ ނބނގ ރސލނނއ ޖހނއވ.ވހއއ ކޔއދނ ކދނނށ މސލމނކތއ

މޤއރރގ މސއކތތއ ޤއމކރމށކރ ޙޟރތއ ކޔވއއއސލމ ހމނއގނ ނދވއވ.އ

ގތގޅމއ މދގއ ބލނވރނގ ދފޢގއނވއވ.މދއރސނނއ އކމގ ކދނކށކރމނ

ކވ.ނމވސއއވރށބޑގހކވއވ.މއނބފއނވހކދއ

ކނތއތއދރނތރބޔތކރމގއޅފތގއކރނޖހބއއ 5.2 ( ސޢދ ޢލ ޝހމ މޙއމދ ލއވ1111ޑކޓރ ކއޖ މގތނ ގތގއ، ލޔއވފއވ )

ދނ ދސކށ ކރނ އދކރވނމދ ކރނ ނމދ ޚއޞގތއގއ،ނޖހނއވ.މއ ކދނ އނހނ

ވޖބ ދނ ކރވނ ތމރނ ގވހކމށ އޅމށއ އހތރވ ކނކމގއ ޙރމތތރކށގތރގ ތކށ

ހމނއވ.ހތނ

އދބތކ ރވތ އއސފއވ އޅދނގއ ބރ ހފހއޓމށ ކއނމސލނޖހނއވ.ގއ ކށ:

ބއމގއދބތކއ،ކނފށމގކރނއތދވމށއބސމކޔމށއކނއތނކއމށއކއނމގނ

މކކނމހނކރނޖހކމކވ.ޙމދކރމށއދކށދނއށهللا

( ސޢދ ޢލ ޝހމ ގތގއ،(ފހގކރ1111ޑކޓރމޙއމދ އނހނއވފއވ އރމނދ ފރވރށ

އކމއ ބލޣވމއ ޖ،ކދނނށ ކރނ ދސކށގޅގނ ކނތއތއ އހނމ،ހ ހމ ޖހނއވ. ދނ

ޢއރ އރއސރ އދކރވކޑ ޖހއވ.ނވކރނ އޅނނ ކރވނ މކނ ބޑވމނ އރނކދނ ސ

ވނއވ.ށއނދގކމކށވރ

އބރހމރޝދ) ގތގއ،1111މޙއމދރޝދ ކމއ(ބޔނކރއވފއވ ތރގއ ބއއގ

ކނ.އދދވސކޅކނމޖތމޢނއއވއއހތރކމއކމގއމޖތމޢކނނދކނ،އދވއޖނމ

ވސމ ސލމ.އވބލއގނނނ އޅކށ، ނވނކށ ނށދޖމވ.ޢއރ އކގއ ޒވނނ މވ.ނސގ

ފރފރއގނ ދއމއ ޕޓތކށ ދއމއ، ޕކނކ އކގއ ކދނ އޅ ފދހތވގނ ދއނ ތނތނށ

މވ.ކނކ


www.land

hooin

fo.co

m



( ރޝދ އބރހމ ރޝދ ގތގއ،1111މޙއމދ ސއ(ލޔއވފއވ ތއނދވހރއޖއކ

ޤއމ މސލމ މދރސކވ.ސއތ ސކލ ހރހ ދނރއޖގއވ ދވހނގ ވނވނ ތކކވސ

ކށވ.ތލކމގއވއސލމދނމދލބޖއސމށބރއޅސކ

ޢރބ ހމއކނ ޖހނ އޅނ ނނބރޤ ކޔވކދނނއ ކމގއވނމވ.އޔގއ މސލމނ

ކޔވއސ އއޗއ ދ،ކނމ ޖހއސލމ ތބވނ ޙކމތކށ ހމކނމނއވ.ނގ ނވކރމ ޢއރ

ކވ.ވޖބވގނވކމއޗށމމސލމއގމ

ޢބދ )هللا 1111ޖމލ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ ކރވފއވ( ޤއމތކގއ ބއއ ދނޔގ

ދރސތކށބލއރ،އނހނކދނކރހދނލއގނކޔވނދސކލތކއހރވޅލއގނދސކލ

ކ ޙޞލ ނތޖތކގއ ކރވފއވރވ ފހގ ތބއރ،އވ.ތފތކނ ލއގނ ހދނ ކރ ސބބކ،

ކޔވމށ ހރމނ ހއޓފއ އދމލށ އބދ ވސނނ އކދނގ ކމށ ކޝފވދނ ބއއ ނޑނ ހށގ

ސމލކ ނދވދނވ ގތގއ ފރހމ ޚއމވ.ނ ކޔވވކނ އކގއ ކދނ ދޖނސގ ޞކށ

މކ ތނތގއ ދ ކޔވއދނ ޓޗރނ ފރހނ ކދނނށ އނހނ ފހގތނތނއ، އތރށ ނ

މނއވ.ކރވފއވ ލނ ސކޓ ކރ ތކގއވސ ސކލ ބއއ ވލތގ އނގރސ ކށއހނކމނ،

އވ.ނއނގފއވހރވޅލ

ك وب ناتيك ونيساءي المؤمينيني يدنيني عليهين مين جالبييبيهين ذليك އވ.ވޙކރއވފއވهللاމތ قل ألزواجي يا أي ها النبي أ

يم އނބއނބ [95]األحزاب اأن ي عرفن فال ي ؤذين وكان الله غفورا رحي ކލގފނގ މނއ"އނބއޔއވ!

އކނބލނގ އނހނތކނ، މއމނ އނމހއ ކނބލނނއ ދރދރ ކލގފނގ ކނބލނނއ

އބރވރ ޢއފތތރ އކނބލނނ އއ، އނގވށވ! ނވވތބމށ އނގގނފރނތކނ ބޔކކނ

ތބމށވ. އކނބލނސލމތވ އނދގލނ ފއސވ،هللاވމށއ،މސތކނގ ފފ އ،ގނގނއނ

އގވނތވވޑގނވއލހވ."


www.land

hooin

fo.co

m



ދރނސދމގނކސޔރވގނދސބބތއ1.1( ސޢދ ޢލ ޝހމ 1111ޑކޓރމޙއމދ ގތގއ، ލޔއވފއވ މދގއ( މއނބފއނގ

މގނއނ ހސވގތ ކދނނށ އރމނދ ފރވރށ ރޅމއ، ޢއލ އރއރނވމއ، ކރމއ ޒވބ

ކދނނށމގދއކވއ،ވގތގބނނރގޅގތގއހފމށދވފއވނހމނއވ.މގއތރނވސ

ނއޓލއގނދސބބކވ.މގނދވފއނވމކވސކދނސދ

ނވތ ހރކށކށ މދ ދރނނ މއނބފއނ ދމވނ އޅނ އކގއ ރޙމތތރނނއ ނބއ

ކރނރގ މޢމލތ ގތތކށ ކއޖމކވސކދނނޅ ސބބނ އގ އދ ފރ އސރ ނދވ އގ ށ

އތރނވސ މގ ކމކވ. ހނގއދނ ކސޔރވގނ ލވމގނ އބވތގ ބލމއ ފލމތއ ބއދބ

ދއ އޚލޤގތނ ހދމއ، އހއ ވކނއޑ ހދނ، ބލއ އއޗހ މޖއލފދ ޚއޞކށފނވރގ

ހނނ ލބނ ވސލތތކނ ފދ ދއފނ، އނޓނޓ އއޚލޤގތނ ވދ ސއޓތކއ ކދނވރގ ޅމކ

ގސމގނދއމށމދވރވބއއސބބތކވ.

ނޑމނގރއޖއށބލނމ،މއނބފއނގނވގތކނމވސ ޓވސރޒއއޅވއގނއޅގ

އދހފމވ.އދ ބލމށ އތކތ ކދނ ވގނދނ ނތޖއކށ ވގތހދކރމގ ދއކއގނ ކދނނށ

މސލމނގ ޣއރ ފނނނ ފލމތކނ މދނނވ ސބބކ ފރމވ. އސރ ނދވ ކޔވމށ ކއޖގ

އއދތއކމށވތއވ.ޘޤފތތކ

( ރޝދ އބރހމ ރޝދ 1111މޙއމދ ގތގއ، ވދޅވ ރތމއނބފއ( ނވސ

އއބދއޅތނފނއވ.ދނޔވކނމވސކނތއތކއގއމސޣލވގނއބދނމނއއނދއކއވ.

ނ ތޅދ ވޞލތތކގ ޒމނ ދކށލ އތމއޗށ އތގއވ.ކދނގ އކދނގ އނނނ މހނވމނޑ

އކވމނ އކދނ ކދނނ މޒޖގ ގސވނއވ.ނބއ، ތފތ އކދނ ގޅ ހޔކނތއތއކދނނ

ބދލގއ އނގވނއށގނނނއވ.ނބއކނތއތއދސވމގ ދނގއވސ އޅގނޑމނގ

ކމގއވ. މނފކރނ މއމނނނށ އރނ މޖތމޢކނނމވސހނދނކށދނމށވ. އކމއ

ނފނއވ. ބދލގއ އސލޙކރމގ އކނ ބރއކށއކރމނ އކނކރމށ ޅތނވ.މފނނނ

އބއވރށމދވ.މދއރސނގދނބކގރ ދނކދނއނޑމޢލމތހނނނޖހނއވ.ނމވސ


www.land

hooin

fo.co

m



ޣ އތމއޗށވ.މދކށލވނ މސލމނގ ދކށލއފއރ އތމއޗށ ހތނތޖއމހނގ އގ އޔ

ތކއވޖބތކށސމލކމއނދއވ.މފނނނއވ.ދނކނތއ

ޔތއދފއވއހއމއޔތޤނނއސސގއއސލމތރބއ1.1( އސސ ޤނނ ދނކ1111ދވހޖމހރއޔގ ދއލތގ ދވހ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ )

ދވ އސލމދނކ އދ ދވހޖމހރއޔގއސލމދނވ. މޤޞދކމގއ މއގނޑ ޤނނގ ހރއޖގ

އސސގ ވނ11ޤނނ ގއ )ށ( އމއދގ އދ ބޔނވގނވއވ. ގއ )ހ( މއދގ ވނ

ދވހރއޖގއއސލމދނގއޞލކޚލފއއވސޤނނއނހދނކމށވ.

( އސސ ޤނނ އޞލކމގއ1111ދވހޖމހރއޔގ އސލމދނގ ހމނއވފއވއވ. )

ރސލ މތ ޤރއނއ ކރތ އވނ އކމއގ zބނފއ ތރއނ ކނކމގ ސނނތގއވ ގ

އފދފ ޚލފ ނވޞއޙކމމދ މދއ، އ އޞލތކއ ކމގއޞލނޝރޢ އޞލތއ ދހކށދ

ވނމއދއގ)ހ(ގއބޔނވގނވއވ.111ޤނނއސސގ

( އސސ ޤނނ ހދ1111ދވހޖމހރއޔގ ދވހރއޖގއ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ )

އނމހއޤނނތއހދނވނމޤނނއސސގއބޔނވގނވގތގމތނކމށއމޤނނއސސނ

ކމ ފރހމކރނވނ ކނކނ އނމހއ ކނމލޒމކރ ހދ ގތށ ޚލފވ އސސއއ މޤނނ ށއ

ޤނނއނވތޤނނކނބއއވއސވނބޠލއއޗކށކމގއޔއ،އފދޤނނއނވތޤނނއގ

ބޠލކމ ކމކ ކރކނމ ޚލފށ އސސއއ މޤނނ ކމށއ ނހނގނ ބރއ ކމގއވ.ބއއގ އ

.11(ޞ111)މއދ

ތޢލމމނހޖގއއސލމތރބއޔތކޔވއދނނރވފއވގތ1.1 ތޢލމބހގތނ ހތރ1111މދރސ ތޢލމ "މދރސ މޖއލގއ "ފނރ" ވނއހރގ

ވނއހރޖމޢތގ1111ސނޙމދލޔއވފއވލޔއވނއނގޅއއގއ"މސޚގދށނޑކޓރޙ


www.land

hooin

fo.co

m



ޖނއރ އތރނ ޝއޢކރމގ މލޔއވނ1111ޚބރގއ ހމ މޖއލގއވސ ދރމ ގ

މތވރ ހމވފދ ބލއގނނކނ މސތކނ ޚދމތތއ ޢލމ އބފޅގ ހމނއވފއވނ

ހކތއ ބދލކރނޖހކމގ މނހޖ ތޢލމ ރއޖގ މލޔއވމނ އބފޅގ ވމއކ މޤޞދއގއވ.

ބޔނކރއވފއވތއކނކނއޅގނޑމލޓރޗރރވއގއނކލކށލމވ.

( ޙމދ ހސނ ތ1111ޑކޓރ ވއވ. ވދޅވފއ ޢލމވރނ( ބއއ ދއރގ ޢލމ

ރއދކރމށ ޖލށ އނނނއތ އޤއމއގ ފރދނ ޤއމއގ ކޔނ ކރކއލމ ގތގއ ބޔނކރއވ

މނވނކމއކ ސފތކށވ. ތކއޗއ ހރހ އގކރ ޤއމކށ1111އފރދނ ހދކށފއވ އހރ

މއލޘޤފތކއއދކދތކއލބފއވޙޟރތކށ،ފޚރވރތރޚއގވރޘނނށއހނއއވސއ

ކރކއލމނ މކޔވއދ މހރ ނޒރގއ ނޑގ އޅގ ކމދނތއވ؟ ކރކއލމ ޤއމއގ

ކރކއލ ފރވފއވ ފޚރވރވމގހމކރކއލމނނއ ދވހވނތކމމދ ރއޖގ ދރވރނނށ މނ

ޞލޙވރ، ޒމނވ ދވހނގ މކރކއލމނ އދކއއތ! ދހއނވނއވ. ޝޢރއ އއވސ

އޅލނތރރނގޅއދކދތކނއކދނބރއޓހކރއވ.

( ޙމދ ހސނ ރއތކއގއ1111ޑކޓރ ވޔފރއއނތ މބޑ ގތގއ، ބޔނކރއވ )

މއދއޔތކމށވ. ހރހކމކވސ ދސވނ ދރވރނނށ ޢއމވމނ، މއދތއ ވޔފރގ ހމއކނ

މ ފނނނ ކބއނވސ ދރވރނގ ނނމ މސއކތކރމއ،މދރސ ހލސބހށ ކނކމވ.

ސބބއނތމހނނށއގތރވމއ،މސއކތތރކމއޅލނނތގނހނގއދނއވ.

މޤއރރގއކނޑއޅފއވމނވރމދ1.1( ޙމދ ޙސނ "މދރ1111ޑކޓރ ބޔނކރއވފއވއވ. ދރވރނނށ( ސއއގއ

ކޔވއދތކއޗއ ފޅގއ މގއ ކޔއޅއވ. މނހޖ ނވތ ކރކއލމ ހރހތކއޗށ އނގނނއދ

ނސދކށކޔވއދތކތހމނއވ."


www.land

hooin

fo.co

m



ޙމދ) އފލޠނއ މޝހރ(1111ޑކޓރޙސނ އއ،އދފލސފރނކމގއވ އ،ޖނޖކ

ފލސފރނ ވސ ބއއ އހނހނ ބޔނކރއވފއވއވ. ބނނވވދޅވފއވކމށ ތރބޔތކ

އއ ވސލތވ. ބނނކރވ ބނކރމއޓކއ ކއޖ މތގއޢ ވކގތކށ ބނގލއގ ލމ

.ވކހމތކއގމތގއކއޖއދކރނކމގއވޔސމއވ ކމގއވޔސ،ނވތގނނއދނނއނ

މރކޒނ1111 ތޢލމކރއރވ ދވހރއޖގ އޑޔކޝނގ އފ މނސޓރ އހރ ވނ

މނގޚޔލހދމށހޅވލފއވއވ.އކލވލފއވޑރފޓކރވފއވކރކއލމފރމވރކއއ

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ އނޑ1111ދވހރއޖގ އސލމ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ )

ޤރއނއ އސލމކނ އމނކމއ އމޒކރވނ ރޙނއޔތގއ އސލމދނއ ދށނ ސޕރޗއލޓގ

ސނނތ އދ ދނގތމށއ، އލގއ މސދރގ ޤޔސ(ޤރއނއ،)ޝރޢ އދ އޖމޢ ތކއސނނތ،

ހޔޤރނ ތބޢނގ)އނމ (ޞޙބނނއ ޒމނ ތބޢއތބޢނގ ސރތއ،ދރއޅމގއދ މސލމނގ ގ

ޙރކތތކގއލގއއސލމދނގއނމހއކނތއތއދރސކށއސލމދނއއއގތށދރއޅމށ

ނމވ.ބނނވނމޢލމތއ،ސފއއ،ހނރއރޙނއދމއދހލނތތކނދރވރނނށފރކށދ

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ މދއރގއ1111ދވހރއޖގ އނގނމގ ހމކރއވފއވގތނ )

އދ ދސކށދވނއވ. ގތ ދނގނނނ ގސކނތއތއ ރނގޅކނތއތކއ ކދނނށ

މޙއލ ދރއޅމއ ތމގ އޚރތރއކތރގތއގއ ދނޔއއ ދވނއވ. ތރބއޔތ ނގހއޓމގ

ފރހމ ދރވރނނށ ތރއނ ޙރކތތކގ އމލ މކނކމގ ދސކށދވ ބއޖވރކރނގތ

ތރބއޔތއއސލމދނގޞއޙމޢލމތލބދވނއވ.

މޖތމޢއގ މޤޞދމސލމ މކމގ އދ ކތވގނކމއ ކޔވއދނ ތރބއޔތ އސލމ އ

ޙރކތތކގތރއނ ޢމލ ވމއކ ބޔނކރއވފއވ. އވނ މނހޖގއ ތޢލމ ސފކށ ވރށ

މސރބ ނކށލވއޖނމ، ވޒނ ކހވރކށތ ގނދވނ ވމކމކނކނ އޑޔކށ ދތރކރ އނތ

ނޑދކމވ. އކށގނވކމއކމގއއޅގ


www.land

hooin

fo.co

m



އނގނމމއއނގނނއދނމގދއރއނނނވގތ1.11ކބއކނވސ ގތކ އނތޒމކރވފއވ ކތވކމއ،މދއރ ކޔވއދނވ މދއރ އނގނމގ

މދނނވތޢލމމނހޖގއވނވރށތފޞލކށބޔނކރއވފއވ.

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ 1111ދވހރއޖގ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ ) އށهللا

ކމއކމގ ލމހފއވ ގޅ ތނކއ ޙލތކއ، ކމކއ، ހރހ ދރއޅމގ މޅ އޅކނކރމކ

ކޔވއދވއއސބބވ.ތޞއވރދރވރނނށލއބއދނމކއސލމތރބއޔތ

ފލސފތކށ ދރއޅމގ އހނމހނގ ލހޅވ،މސލމނނއ ޤރއނއސނނތށ ދރވރނ

އހލވރވމގނޒރކނބލދރސކށދނޔއއއޚރތބއޖވރކށދއނމޞއޙގތގއހފމގ

މނހޖގއޤބލ މޤޞދއކމގއ ކޔވއދނމގ މބއ އފއދމކވސ ކބއގއ ކދނގ ކނ

ބޔނވފއވއވ.

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ 1111ދވހރއޖގ ގތގއ، ހމނއވފއވ ޘޤފތތކނ( ތފތ

ނތކގތރގއތމމނގ"އސލމޝޚޞއޔތ"ރއކތރކށ،ތޙޒބގދމފމއސލތކއގނޖހ

މގގއޤއމވހރވފދޤބލކނއފއދމކވސތޢލމމޤއރރތކގމޤޞދކވ.

ރއކ ޝޚޞއޔތ އނގތބ މސރބ ދ ހރގތއ އއވރ މފދތޙޒބގ ކރވނ ތރ

ހރދނމނހޖއއވގނކނކށވރވ.ރއޖގއމކނވރށރނގޅށހމގއމވސމވގތމވނ

ކރވފއވ.ފތއއތކސއދރއނވނބނއޞލނލޔފއވދލގނޑށޢމލކރވނއނމއދވ

ކށވރނވނމއއހމނމކށއތއއޗއކމގއވގނހނގއދނއވ.ގތގއކނ

ސކލތކގއއސލމތރބއޔތކޔވއދނނއނތޒމކރވފއވގތ1.11މނހޖގއ ބލއލއރ އނތޒމކރވފއވގތށ ކޔވއދނނ ތރބއޔތ އސލމ

ބޔނވފއވނކސޓޖތކކށބހލވގނނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ ގތގއ،1111ދވހރއޖގ (ބޔނކރއވފއވ ސޓޖ 5-1ކ

އނގނ ށ މއގނޑ ދށނނވ. މދމއދގ ޤރއނ ތރބއޔތއ އސލމ ގނދވނ ދއރ 6މގ

ޙއޤގތގއ ޤރއނ ކރތ މބއގދށނ ޢލމވ. އގ ޤރއނއ ބޔކ ފރތމ ހމނއވ. ބއއ

ބއއސރތތކގމނއއ، އތރނތލވތކރނދސކށދވ ތކގ މޢލމތ ތފތ ޢލމގ ޤރއނގ

އފތ އޢތރޟތކކޞއޙއއޗއނނކނސބތވ އފއދފއވ އފތމދ ދޝމނނ އސލމދނގ

ކށދވނކމގއބވއލއވނމޤޞދށރޢޔތކށދރއޅމގއމދނނވއދހރލއވމށމސއކތ

މނހޖގއވއވ.

ދވނބޔކސނނތއ(ލޔއވފއވގތގއ،1111ދވހރއޖގތޢލމކރއރވމރކޒ)

ދރއޅނ އގއލގއ ދސކށދނމއ، މނވރށ ގޅ ޢމރއ ކދނގ މބއގއ ޢލމވ. އގ

ދކވ ދކޅށ ސނނތއ ކށވރކށދނމއ ޙއސއޔތ ޝރޢ ސނނތގ ބނކށދނމއ،

ނތކނދރވރނނށކށވރކށދނނހމނއވ.ވހކތކގއޢލމބރދނއ

އބފޅނގ ބބފޅނ ތފތ ނޑތފތވމއ މނގ ގނގޅ ސކލތކގއ އކ މބއގތރއނވސ

ދނ އކދނނށ މޢލމތތއ ބއއ ދނ ނގޅކމށބނ ޢމރ ކދނގ ދކޅހދކނސކލތކގއ މށ

އކނކރވގތ ބނދފއއހނދނއގއ ކމއއތގތ އސލމދނގއ ފހގކށލނޖހއވ.މސލކށ

ކޔއދއއނމސތކނގމޞލޙތށފއދހރގތބނދނޙވލކރމކވސކށކށވދނއވ.

)ދވހރއޖ މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ 1111ގ ގތގއ، ނޑއޅއވފއވ ކ ބޔކ( ތނވނ

ތރބއޔތކށ،ނގހއޓމށޓކއ ދރވރނގޝޚޞއޔތ އލގއ މޤޞދގ އފއދވމގ އނސނ

އށގނނވމށ ކބއގއ ދރވރނގ އމނކމއ ހނގއދނފރހމ އނވގނ އމނކމއ އފދ އ،

ޖމޢތށ ފރދނނއ ސބބނ އމނކމއގ ޞއޙ އތރނ އނގނނއދނމގ ކނތއތއ

ލބފއދތށފހގކރނވސހމނބއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އސލމ އމނކމއ މހނހރއރ،މބއގދށނ ހމނފއވއރކނ ރކނތއ އނމހއ ކމގ

މތ ހތށއރއވ. ކރވބވއ ކނތއތކއ އކށގނވ ސކލތކގއ ކށވރކށދނމށ هللاއކނކނ

ދކކދ ގތގއ މޖލއގ ކނމކމކވވސ ހމވނ ކޑކނ ދރވރނގ ބރވތވމގބއ ނއށ

ދކ މޖކމގއ އއ ދޢއއކރވނސ ގނކމވ. އއވސهللا އއ ކރވނސ އޅކމއ އނގވ

ސރއސކމއގގތގއދކކދނމދކނފހގކށލނޖހއވ.

ހތރވނބޔކއސލމ(ލޔއވފއވގތގއ،1111ދވހރއޖގތޢލމކރއރވމރކޒ)

ހރހކމއ ދރއޅމގ ބއވ. ދރއޅމގއهللاފޤހގ ތރގއދމހއޓމށޓކއ ގކޔމނތރކމގ

ދރވރނ ދސކށދ ޢމލކރނވގތ ޤއމކރމށޓކއ މތގއ ޝރޢތގ އސލމ ކރހރހކމއ

ދއރތކގއތރބއ މމޤޞދގތރއނތފތ ކނޑއޅފއވ. ވނ މޔނޓގއމޒކމގއ ޔތކރމކ

އސލމފޤހކރއރމނއއސފއވގތމޤއރރގއހމނފއވއވ.

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ ބޔނކރއވފ1111ދވހރއޖގ ) ގތގއ، ބޔކއވ ފސވނ

ރސލ ކރތ ޚޟރތގބއވ.މބއގއ ތރޚއ ތފތzއސލމ ތރޚގ ފށގނ ޙޔތޕޅނ ގ

ތފތ ގރކށ ހރސތއ ދމވފއވ އދއރތކގއ އއގތއ ކރއރމނ ދއރތކގއ އކ

ކ ލބގނޖހނތކއ މކނކމނ އދ ދރސކރމއ ރށވހކމއ،ޙޟރތ ރމތލގތއ،މސލމނ

ޢބރތތއމޔނޓގއހމނފއވއވ.

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ 1111ދވހރއޖގ ގތގއ، ކނޑއޅއވފއވ ބޔކ( ހވނ

ލޤގބއވ.އސލމދނގނސދފއވއޚލޤރވތސފތކނޒނތތރވމށޓކއއސލމރވތއޚ

މބއގއ ފއދ މހއމކމއ އސފތކގ ސފތކއ ވކވކ ހނނނޖހ ކބއގއ މޥޠނއގ ކނމ

މތ ހމކށދފއވއވ. ކނތއهللا ރވތނހކރއވފއވ އމރކރއވ އކލނގ ދރހލވ ތކނ

އއއމޒކމގއ ލބދނމކވސ ދރވރނނށ މބއނ ފއދ ޒނތތރވމގ ސފތކނ

ނޑއޅފއވއވ. ކ


www.land

hooin

fo.co

m



މލޑވސއނ 11ޓލވޜނ ޕރގރމގއ1111މއ މއދ" "ރއޖ ފނވ ހކރދވހ ވ

މހމނނގ ދއކވއވ. ވހކ ދއރއއގއ ފޅ ވރށ ޙލތމދ މއތ މހރ ނޒމ ތޢލމ ރއޖގ

އނވރއ، އޙމދ ޑކޓރ ރކޓރ ކލޖގ ވލ ތއބވ ވޑއގނ ޤއމދވހރއގތގއ ޖގ

ސޓޓ މނސޓރގ އޑޔކޝނ އތރނ ލޠފގ ޑކޓރމސޠފ ޗނސލރ ކރގ ޔނވރސޓގ

މނސޓރޢމދޞލޙއވ.

އނވރ) ޓޗރނމސސޓމގއ1111ޑކޓރއޙމދ މޅ ޙޤޤތގއ ގތގއ (ވދޅވފއވ

ތޢލމށބހއ މހއމކމކވ. ވރށ ކރމކ ރޓއނ މސސޓމގއ ޓޗރނ މޅ އފއދ ޓމއ

ރނގޅއނވސޓއކށގނމނވމރއޖގތޢލމނޒމރނގޅއނކރވނއވ.އދއކއމނޒރ

ނޑމނނށވރ ށބޑށގރޑތއދނމގމއޗށއސކނދވފއވއވ.ފނނމނނއނދއވ.އޅގ

އބޖހއވ. ހނނނ ހނރ ސފތކއ އޚލޤ ރނގޅ ހނނނޖހ ކބއގއ ކދނގ ނމވސ

ހއވ.އހނވމއކދނނށމދވނކނއއޗއތވރށރނގޅށއޅގނޑމނބލނއބޖ

( ލޠފ މސޠފ ދށށދނ1111ޑކޓރ ޝއޤވރކނ ޓޗރނގ ވދޅވފއވއވ. )

ފނނމނނއ ރއޖއނ މކމއވސ ރނގޅއނކރވނއވ. މނޒމ ބލއގނމނވ ކތވގނތ

ހދމނގނދކދނނށލބފރޞތތއވރށގނއވ.ނދއވ.އދވސވދޅވގތގއމހރތޢލމ

މކހށ މވނ މކނވސ ވމއކ ލބނއވ. މޢލމތ އކގތގތށ ޓވތކނ އނޓރނޓނނއ،

ޖހފއވ.

( ޞލޙ ސކލ1111ޢމދ ޒތގއ އގ ތރބއޔތކ ވދޅވގތގއ މސއކތތކއ( ނ

ދތރ ކދނނ ނޑމނގ އޅގ މސއލއޔތކވ. ވރށބޑ މޖތމޢގ މޅ ނމވސ ކށދނ

ކރނޖހ މޙރމ އކދނ އޑތކނ އވނނޖހ މނޒރތކއ ފނނނނޖހ އކދނނށއ އޅލވގނ

މހހސބ މސސޓމ ސކލތކށއވ. ނޑމނގ އޅގ މކނތއތއ މވނ އއސފއ ށ

ތޢރފވގނނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( ޞލޙ ހނދނ1111ޢމދ އއދވހކ މވގތކ އޅގނޑމނނށ ގތގއ، ބޔނކރއވ )

މނވނވފ މތބ ނޒމކނ ކސތޅއޅފއވ ވރށބޑށ ނޑމނނކށހލއރ އޅގ މދމދގއ އވ.

ވޞލތއވސ އދ ފރޞތއ ތއޔރވނ މކމށ މތބއކ ނޑމނ އޅގ އދ ވގތއވސ

ބނނވނކނ ނރނ ނޑމނ އޅގ ތރއނ ސކލތކގ މ ކމކ، ވސނނވ ލބގނއނނނވ.

މކ މގއއޗއތއވ؟ އބޖހއވ. ނނމވނ މއދ ބފޅނވސ ހރހ ތއބވ ލވލގއ ޕލސ ނ

ވއތރއގ ކނ ބނނވނ ނރނ ޤއމށ އޅގނޑމނގ އހރފހނ ފނސސ ނވތ ވހ ފނރ،

ކނކމއތއވ؟އޅ ކރވނ އމހނލއވ އދ ޙރކތތރވނޒވނނނއތ އޤތޞދގއ ގނޑމނގ

ނޑމނއއބސވނއބޖހއވ. ޒވނނސކލތކނނރބއޓނކށނދވކމށއޅގ

ދރވރގޤބލއޔތތރއޤކރނ1.11ވގތނ،1111ދވހރއޖގތޢލމކރއރވމރކޒ) އސލމތރބއޔތ(ބޔނކރއވފއ

ގތތކއވސ ޙއސކރ ކރމށ ތރއޤ ކބއގއ ދރވރނގ ޤބލއޔތ މއގނޑ މމއދގ

ބޔނކށދފއވއވ. ކރކއލމގއ ނޑމދނނވ މއގ އނގނނއދނމގ ރޙނއޔތ އސލމދނއ

އނމހއ ޤރއނގ ތރބއޔތއ އސލމ ވހނދ، އޅނކމގއ އއގތށ އދނ މޤޞދކ

މޤޞދކވސ ޙރކތއގ ކނމ ސކލގ އމޒކ، މއގނޑ އނގނނއދނމގ ޙރކތތއ

ނޑއޅފއވ.އ ސލމދނއއގތށޢމލކރނދރވރނގކބއނފނގނދއނކމގއވނކ

މނވ، ދރވރގނފސދނގތމއތނޒމކރމގބޔށބލއލއރވގތށކމހތމއ،ޙއޞ

ނފ މހއމކނ، ލބގތމގ ކނކމށތހރކނ ދރހލވހރނފދ ފފތކނ މޙސބކރމއ، ސ

އޚލޤ ބއތކގތރގއ ޙޞލކރވދނ މކނކނ އދ ބޔނކށފއވއވ. އމޒކރވދނކމށ

ފލވޅތކއ،އޅކމއޠހރތގބއތއހމނކމގއލޔފއވއވ.

)ދ މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ 1111ވހރއޖގ ގތގއ، ލޔއވފއވ އދ( ބނކރނވ

ޤއމތކގ ޙޟރތތކއ ކރގ ބއޓނކރމށޓކއ ވސނނ ދރވރނގ އފއދނތރގތއގއ


www.land

hooin

fo.co

m



މހރ ޙލތއ ކރގ މސލމނގ ވސނ ޙޤޤތކރއރމއމދ ކނކމގ އޅކޔއ، ޙލތމދ ގ

ލބ ތޢލމގތރއނ ނނމމއ، ކނކނ ބލމށފހ ދކޅ ކނކމގ މސއކތކރމއ، ހދމށ

އ ކނތއތކށ ފދ އގނ ބނނހފނ ޙލތތކގއ ތފތ ދރއޅމގ ޢބރތތއ ސލމފލވޅތކއ

ތރބއޔތޔގތރއނސމލކނދވނކމގއމނހޖގއބޔނވފއވއވ.

އޙތރމ އހނމހނނށ ބއގއ އނގއދނމގ ދރވރށ އޅނ ގޅގނ އހނމހނނއ

ޚލޤތކނނށ ކރނ، ކނޓރލ ނފސ ނވތ ރޅ ހތމއއކރނ، އގތރވމއ، ކރނ ލބ

ކނކމށ ދމވ ފރތނ މހނގ އހނ މޝވރކރނ، ޚޔލހދ ކނކމގއ ބއވރވނ، އފލގއ

ވނ، ކތތރވނ ކނކނ ފދ ހދނ ޙއޤ ކބއނ އނޔވރނގ އޅލ މހއއ އނޔލބމނދ

ނފއވ.ހމ

ކށދނމއ، ފހމ ފހމވމއ ރނގޅށ ނއސތއ ދނގ ބއގއ ދހކށދނމގ ދހވމއ

ބސމގ ގޅ ފރތއ މޚތބވ ޢއމކރމއ، ފތރ ހޔކނތއތއ ހނދނކށދނމއ، ގނގނއނ

އހނފދކނކމށދރވރނބނކރވނއވ.އޚތޔރކރމއ،އހނމހނގވހކތއއޑ

( މރކޒ ކރއރވ ތޢލމ ބޔނކރއވފއވގތގއ،1111ދވހރއޖގ ދރއޅމއ( ދޅހޔ

ދރއޅތ ބނނކރމއ، ކބތކތ ޙލލ ރނގޅ އރމކރމއ، ނދމއ، ނގއޅމގތރގއ

ނޑށ ހށގ ރއކތރކރމއ، ނޒމ ޤދރތ ވށގއވ ތމގ ނޑއ، ހށގ ތމގ ސފތހރކމއ،

މހއމކނ ކއމގ ބނނވވރށ ނޑށ ހށގ ތމގ ދރހލވމއ، ތކތނ ކނކމއ ގއލނދފދ

މއ،ޙއސމނވސފތހރކނފދކނކމށއޅލމގފރޞތއނގއދނމގއތރނޢއފތތރކ

މމއދއނފހވގނދނކމގއވސމނހޖގއބޔނވފއވއވ.

އސރފ މބއގއ ބއވ. އނގނމގ ތރއޤއށ ދމހއޓނވ ދނއތ ދށނ މދއރގ

ދރމކށނކރމއ، ހރހ ބނނކރމގއއޤތޞދކރމއ،ދނޔގއވ ވޞލތތކގ ރސސނވތ

ލއވފއވނهللاއގތރވމއ،ފދނތރމހކށވމށމސއކތކރމއ،ދނޔގއހރހއއޗއވސމތ


www.land

hooin

fo.co

m



ވގނދނކމށރއޖގއޞލޙކރވނތޢލމމނހޖގއވކމނވރކށކނއގނފދކނކނޙޞލ

ބޔނވފއވއވ.

ބނނކރމގ މޑއތއ ތފތ ޓކނލޖއއ އއ ކޑބއއނނވ. މހއމކނ ވކނ ދނއތ

ނމގއމއދމސލމނނށދމވފއވތފތބއވ.މބއގއމޢލމތލބގތމއމޢލމތފރކށދ

ބރއޅ އސލމދނ ލބގތމށ ރނގޅކނތއތއ ހނނ ޙޟތރތކގއ އހނ ގނޖހނތކއ،

މނހޖގއ ތޢލމ ދވދނކމގއވސ ސމލކނ ލބދނމށ މޤބލއޔތ ވހކއގތރއނ

އލއޅވލފއވއވ.

ދނގތނތރބވދއރއނނނޖހގތ1.11ނރކއނ މސތކނ އނމހއ ނފސތކއ އމއލ ނޑމނގ އޅގ ޝރޢތގއ އސލމ

ވޙކރއވފއވއވ. އކލނގ އނގވފއވ. ވނ يا أي ها الذيين آمنوا قوا أنفسكم ﴿ސލމތކރމށ

ل ي عصون الل ه ما أم دا ها مالئيكة غيالظ شي ﴾رهم وي فعلون ما ي ؤمرون وأهلييكم نارا وقوها الناس واليجارة علي

ޙޖރތ 1)އލ "މނއކ( إيمانއ އމއލ ތޔބއމހނގ މސތކނނވ! ތކއ،نفسވއޖ

ނރކއގأهلތޔބއމހނގ އ ސލމތކރށވ! ނރކއނ އވރނ، ހލއވ. މހނނއ ދރކ،

ނޑރނކމގއ )ބ މއޗށ (ނރކއގ ގދފދ ކރއވއ، للا ނވއވ.مالئكةހރކށ،އދ ބކލނނށ

".ކރއވކނތއއބކލނކރއވނތވأمرއކށއބކލނނއރދނތވ.އދއބކލނނށأمر

މނވރ ބރއޅއވފއވ އނގނނއދނމށ އނގނމށއ ސނނތނވސ ރސލގ ކރތ

އޔތތއ ޤރއނގ މސތކނނށ ދވސވރ ބވއލއވ ވޙ މގތނ ހމވގނދއވ. ވރށރނގޅށ

އ ވޙލޔއވމށ އމރކރއވމއ ބދރހތދސކރމށ އހނމ ހމ ފހގކރވއވ. މރކރއވނ

އއނ ހމޖއސވ ގތގއވސ ފދޔއއގ މހނގ ހއޔރކރވނ ގތނ އސރނގ ހނގރމއގއ

ކއޖކށއނގނނއދނމވ.11ކނމމހކމސލމ


www.land

hooin

fo.co

m



ހމނނޖހނ ކރހއދފއވކރތރބއޔތ އދނ އމގތރ އނގވފއވ އސލމދނ

އނގވނތކށ އނގވފއވ ޙޟރތނ އލހ ނނނމ ތރވއޔތކށވ. ކރވ ނޑގތރ އނގ

ރސލ ކރތ ހނގއދނތއވ. ދރށ zޢމލކރމއ الي ث تي ام بي م ك ل و أ او ر م ޙދޘކރއވފއވއވ.

ދރނނށ (رواه إبن جرير) اري الن ن مي م ل و م ك ل ة اي ق وي ك لي ذ ي, ف اهي و الن ابي ن تي اج و ري امي و أل ا "ތޔބއމހނގ މނއކ

)ނރކއނ( އލފނނ އބއމހނ އއ އނގށވ! އއކބވމށ ނހތކނ ކޔމނގތމށއ އމރތކށ

ކދނތރބއޔތކރމގއ ނޑމނ އޅގ އނގގތގއ މޙދޘފޅނވސ މގވ." ސލމތވވނ

ގނވއސލމދނއތޢރޟނވގތށއކދނބއޓނކރމށބރއޅނޖހނއވ.މތވ

އކ އކއޖއށ ގތގއވ. ކއޖއގ މޢޞމ ކށއނތ އއވސ އފނވނ އކދނ

ކރތ ބޔނކރއވ މކނ އޅގނޑމނނވ. ޙދޘކރއވފއވއވ.ބދލތއގނވނ ا و ب "أ ރސލ

އދ(رواه ابن ماجة) "م ه ب ا أ و ن سي ح أ و م ك ل و أ ދސކށދށވ! އދބ ދރނނށ "ތޔބއމހނގ މނއކ

އކދނގކބއގއރވތއދބވރކނއށގނނވށވ!"ބޔނވދޔޙދޘނވސއނގނމތވގނވ

މނވރ ބރއޅއވ ދސކސދނމށ އދބތއ ރވތ ދނ ވސއސލމދނގއ ރސލ ކރތ ވ.

ޢލގފނތއޕޅއރއކލގފނއކނމދށގނދވކމގއވއވ.އދއތރއކލގފނގކފދރކލނ

އދބތއ ރވތ ދނ އބފޅނނށ އރ ތއޕޅ ދބފޅނ ޙސއނގފނއ ޙސނގފނއ

ނސބތވއވ.ދސކށދއވފއވކ

އއސފއވއވ. ޙދޘއގއ هي تي ي ب لي ه أ ب ح و م ك ي بي ن ب ح ال ص خي ثي ال ى ث ل ع م ك ل و ا أ و ب أ އނއ

آني ر لق ا ة ل ح ن إي ف آني ر لق ا ة اء ر قي و رواه أبو النصر عبد الكرمي بن حممد ) ه ائ ي في ص أ و اللي اء ي بي ن أ ع م ه ل ظي ل إي ل ظي ل م و ي اللي ل ظي في

މނއކތޔބއމހނގދރނތނކމކށއދބވރކރވށވ!އއތޔބއމހނގނބއޔ (الشريازي ف فوائده

ލބވމށއ، އހލބއތނދކ އކލގފނގ ލބވމށއ، ފހދކ މއޗށވ. ކޔވމގ ޤރއނ ކރތ

ކރތهللاހމކށވރނ )ޤޔމތދވހނ ދވހ ނލބ ހޔވހކމއ އހނ ނނ ހޔވހކނ ޢރޝގ ގ

ގޢރޝގހޔވހކމގދށގއވ."هللاޤރއނގއހލވރނވހށ


www.land

hooin

fo.co

m



ދރވރނނށ ލބނވސކލތކގ ދރމ ހވއ ދދނޔގ އކދނނށ އނގނނއދނޖހނ

ރސލ ކރތ އރޝދތއވއވ. ނބވ ވރށގނ ހމވ z ތކތކނ عل موا ޙދޘކރއވފއވއވ.

ب وهم ر وأ كم وأهلييكم الي ދރނނށއ (مذيالبخاري ومسلم وف الت ) أول "ތޔބއމހނގ މނއކ

އހލވރނނށހޔކނތއތއދސކށދށވ!އދއމހނއދބވރކރވށވ!"

ދސކށދށވ. ޙއޤބސ އގމނއކ އނގވފއވމނ ދސކށދށ ހޔކނތއތއ މޙދޘގއ

ކޔވއދއދ ސކލތކގއ މލގ ދސކށދށވ. ޢލމއ ހރހ ހއދކރއވފއވ އސލމދނގއ

މނކރތތއ ދސކށދނމށއ ހޔކނތއތއ ފހގކށލނޖހކމކ ބލއލވނއރ މޤއރރށ

ނހކރމށވރށބޑށބރއޅފއވކމވ.

ޒވނނގއޚލޤފނވރދށށދއމމދބއއފރތތކނދކގތ1.11( ޢލދދ ފޔވޅކ1111ފތމތ ފރތމ ތރބއޔތކރމގ ދރނ ގތގއ ލޔއވފއވ )

ރނގޅކރމވ ޢމލތއ ބޑތމހނ ނޑމނ އޅގ ވރށގނއވ.ކޑކދނށޓކއ ގސތއ ހދ .

މގތނއނމފރތމކމކއޅގނޑމނގތއތކދނނށދގހދމވ.

ވމވ. އރރނ ދމދ ދޢއލއއ މއސލތކ ދމވ ދމދގއ ދކދނގ ކމކ ދވނ

ވއކނކރނ އކދނނށ ކށނދނކމށބނނނގތބނމވސ ރނފށމނ ކމކށ ކއޖކ ބނދއވ.

ނމވސއނކރނކށރނފށއވ.އދހއޓނލމނއކނކށދއވ.

ގގގ ދމނ ކޑކދނގވއގނ ބނގލވ. ނކޔމނތރވމގ ގތދނކރމއ ކދނ މއވސ

ކރމނގސގ ބޑތމހނ މފދއނ ކރވކމކވ. ވރށގނއނ ނޑމނނށ އޅގ މބނމކ ހނ

ގނދއރމހނގޙއޤތކށއރއގތމގއހރގއލނކޔއދނމނސހނތއވ.

( ޢލދދ (1111ފތމތ ދކލއވގތގއ، "ޓޓ"ބއޕއއ ދރނނށ ބރށދނ މނމ

ނމދވޤތގއ ގގގއ ލދގނއވ. މހނބނނ ނބނއވ. ޢލއކމ" "އއސލމ ކޔފއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ފރހނނނށ އނހނނ ބނމއނތވ. ނދމއ ނޑ ރގ ހރއވ. އޅވފއ ފލމއ ހނދސތނ

ށދށގއއގޅގޅކނމތގއތބއވ.ކދނނށމމނޒރފނއވ.އނހނކދނސމސކރނދރ

އތދގހދނ ސބބކމގއވއވ. ބޑ އނމ ފސދވމގ މޖތމޢ ސބބނ ހދމގ އޅ އޅއގނ

ރގއރޔނހދނއޅކށނކރނއވ.ލއވއގނގނގޅކއޖކށހމކށވރނއވއތ

ބލނވރނ ނޑމނ ވޖބއޅގ ދނ ނޑމނގ ދރނނށއޅގ ނޑމނގ އދކރނވއވ.އޅގ

ވރގދ ޢޤދ ދނދނ ކރނވއވ.އކދނނށ މސއކތ އޚލޤކރނ .ދސކށދނވއވމތވރ

ބ ފރހމ ރކނތކށ އކދނނށކދނތކކށލބދނ ފރމނ އހރ ހތ ހދނވއވ. އކދނ

ރނގޅމސކތތއ ފށއގނވސ ޅއރނ އނމ ވއވ.ޤރއނދއކނވއވ. ދއކނ ކލސތއ

ނޑމނއކދނނށ ސލކއއކނވއވ.ނމދކރތނދއކނވއވ.ރވތދނމނގގއއޅގ

އކށގނވ ސކނޑއ ވއވ.ކދނގ ދއކނ ޖހނއވ.ގތއގއޚލޤ ދނ ދރސތއ ދނ މތނ

ވހކތއ ޖހނއވ.މތކޔއދނދނ ބޔނކށދނ ޙލލ ކނهللاޖހނއވ.ޙރމ ފރތއކނއ

ޞއލ ރސލ ޖހނއވ. އނގއދނ ކޔމނޢލހهللا ބނދނވސއލމއށ ކބއކނ ގތމކ

އދ ޙކމތތރޖހނއވ. ކރމތލނ، އކދނ ގނޖހނތކ ދމވ އކދނގ، ގތތކއސކލގއ

ތބނދނޖހނއވ.ޝފޤގރޕރޓގއއލއޅއވލއވފއވއވ.އޅނބއޓނކރނގ

އސލމމޖތމޢކށއކށގނވގތށތޢލމދވކމމދދކގތ1.11

( ޙސއނ އކށގނވ1111އލޔސ މޖތމޢކށ އސލމ ރއޖގއ ގތގއ ބޔނކރއވ )

ތޢލމ މސލމނގ ޣއރ ބދލގއ އގ ނދއވ. ކޔވއދމނ ތރބއޔތ އސލމ ގތށ

ގނފއވ.މގތނނމދވގތތކށސމލކނފލސފތކގއވކނތއތއމބޑށދވހނވނގނސ

ނދއމއ،ޢބދތގކނތކއޤރއނގޢލމށއސކނދފއނވކނވނފހގކރއވފއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޒޔރތކށލކމގ ނޑށ ޓރކދ މލގ ތކގއ ވގތ ނމދ ބލއލމށޓކއ ތދދގ ވއސމކމގ އ

ފނގނދނދޖނސގކދނނމދއޅފއކޅވރކޅމނގނދމނޒރކމގއޝއޚގތޤރރގއ

ފހގކރއވއވ.

( މޖދ އސލމދނގއ1111ޢބދލ ޙކމ ކމއގ "މހރހއ ގތގއ ބޔނކރއވފއވ )

އއއއސފއވ ޢމލކރމށވ. އއށ ބވއލއވނ މޙކމތއ ޚލފށ އއ ގތގއއނނވ. ބކރ ނ

އނގނ މކމނވސ ބއޖވރކމށޓކއވ." ދދނޔގ އނގ ލބއށޓކއވ. ހވއ އނސނގ ހމ

ނޑމ އޅގ ޙކމތކށ އނމހއ ކމޔބލބނއސލމދނގ ފލޙއ މނވ ޢމލކށގނ ނ

މޤއރރގއ ސކލތކގ ކމކ ކރނޖހ ފރތމވސ އނމ ކރމށޓކއ މކނ އދ ނވކމގއވ.

ނއސލމދނތޢލމފޅދއރއއގއހމނނކމވ.ސބބކއޝރޢއޅނނފލތބބޑތވކދ

ދނފނނނ ނވއޖނމ ހޔވރ ހދނވސ އޅ ނޑމނ އޅގ ނވނތއވ. "ހޔވރ" މޖތމޢކށ

ވރށހތރކށވ.

ނވތ މޙކމތއ ގތގއ އލއޅއވލއވފއވ މޖދ ޑކޓރ ލޔއވމނ މމރމނ

ވޟޢމޙކމތކގތރ ކރމނދ ތޖރބ ހދ އނސނނ ފދ ތމމނ ދކށލއ ބއއނމވސ އނ

ބދނޞބވރނގ އފދ ދނކމކވ. ހށއޅގނ އބއޖވރކމށ ދދނޔގ ބލއގތމ ޤނނތއ

ކކތއވ؟މހ ނޑމނގތރއނ އޅގ ވމށއދނ ތޢލމކގތގއ ދނ ނވތ ރހކމކށޓކއޝރޢ

އސލމޤއމކށކނމހނބނނވނއނމއގބޑރއސލމލކމގއނނނވނއވ.

މއދއޅގނޑމނގމޖތމޢމއތޙލމދކނބޑވ(ވދޅވގތގއ،1111ޢބދލމޖދ)

މރމރއއވ ގސފއވ. މގފރދގނ ޒވނނވނ ހއޔވ؟ މހނ ކތއކތއ ފކރކށލނ ސނ

ފޝނއކ މއދ އރއގތމކ ޢމލތކށ އބއޅއފޙޝ ދކބޔކވސ ތބމގއ މއނބފއނ ވ.

ގތ ކނބޑވފއވ. ހސވ ސބބތކއވކނމޔސވފއވ. ކމއގއ މހރހ ހސވފއވ.

އޔތތއ އކލނގ އނގވފއވފދއނ އކލނގ ދނނނޖހއވ. މއދ އޅގނޑމނ


www.land

hooin

fo.co

m



ހތމހރކމވ.ވމ ހނދނނއތލވނކމވ.މއ އއޔތތއ އއމނވސ ހމއށ އކއޅގނޑމނނއ

ވޒނކރމކ މކނ ބލ ދވމނދތ ތޢލމ ދނ އކށގނވވރށ ހރނ މޖތމޢއގއ އސލމ

މތ ދކމވ. ނޑ އޅގ ކމއކމގއ ކރނޖހނ ކނމހނވސ هللا ނފސ ހސބކރމށވނ

ނޑމނއނގވފއވ. އމއލއށތރބވނޒމވސވޒނކރނޖހނކމވ.މކމނވސއނގނއޅގ

ދމހއޓނވސ އކނތއތއ ރނގޅކނތއތކއވނމ، އދ ދނގނވނވސ އކމއ ގހއވނމ،

މދނނވގތށވޒނކރވހސބކރވގނކމށވތއވ.

ލބވ މތވރދވހރއޖގ ވރށ ޚލފށ ޤއމތކއ ބއއ އހނ ދނޔގ ރއޔތނނކ ތ

އއކހލ ވހކދއކމއ، އއބހކނ އޅމއ، އއދނކށ ބއކވ. ދއވފއވ ޤދރތނ ސފތކއ

އސލމދނގ ވމއކ ބއކވ. ވރ އދކދއއގ މދވހޘޤފތކއ ހޔވހކމގތރގއވ މތވރ

މސލމނނށވތބ ދއމކ ފނގނ އއވސކމއ ތޢރޟވ އސލމދނއ މތވގނވ ނޑނ ފސގ

އޅގނޑމނއދގނވނކމއނނނވ.

ޝފޤ) 1111އޙމދ ގތގއ ތޢލމއސލމ(ބޔނކރއވ ބލފއ،ދވހރއޖގ ޤއމކށ

ތޢލމމނހޖގއފދގތކށވ.ބލނވރނނށއތރމސއކތއކރނޖހމނހޖބނވފއވނ

އވ.ދވފއއނވއދނނވމކމޅނދގކށނވނސމލކމއއސލމދނށއއވސވރއގ

ދވފއވނ،ހރހ ކމއ އހއމއޔތ ތޢލމސމލކމކއ ފރކށދނޔވ ކދނނށ

ކރމށއޅފއވތނއނފނއވ.ދނޢޤދވރގދކރމށފޔވޅދނމށވ.ދނޢޤދވރގދ

ނފނޕލނ ތނއ ހދފއވ މތވރތކއ އޚލޤ ތނއސފތއއވ. ދސކށދވ ކދނނށ

އލގދ ހދޔތގ ކމއނރ،ނދއވ. އހއމއޔތ ދނމގ ކޔވއ ކދނނށ ޤރއނ ކރތ

އށދސކށދވއވ.އކއކކނކނކއޖޕރސކލށވއދމއކ،ދނޔވދވފއއނވއވ.ކއޖ

މޔޒކއލވކޔމވ.ކޕލޑނސއއ،


www.land

hooin

fo.co

m



( ޝފޤ 1111އޙމދ ދކލއވގތގއ، އއވނ( ދނޔގއ ކރމއ، ލބ ހދމގދނޔއށ

މރޙލ ތޢލމ ދސކށދވއވ. ކއޖއށ ޢޤދ ވނ އތރލވފއ ބދއނނވ.މޅނވސ މ

ވހކއށ ދއކވ އޅކމށ ކޕކރނ ނޑމނ އޅގ އދކދތއ ހޅނގގ ލޔއވމނ މމރމނ

ފރޤވ.ހޅނގގހޅނގގތޢލމއއސލމތޢލމގއހރމއބރދއވމނހމކރއވފއވއވ.

ޢޤދއއ އއތޢލމގއ އޚލޤ ނނވ.ރވތ ކމއ ކރއރއލޒމކރ ބނދވނ ކދނނށ

ތމއދނގދއމށވ. ޢމރނތރއޤއއ އހނކމނ، ކރއރއގނގތނނވ. ހޅނގ ތރއޤގއ

އޅގނޑމނކހލ ވނ އނދޒގސފއ ޤއމކށ ނމވސ،އޚލޤނމދމނގ ހސބށވ. ކރވ

ކމކށނވއވ.ގޅނހނގމކބޑހޅނގގމޖތމޢތކގއއއޖނސނއއވސކނފޅއނތވ.

މއސލއއ ކރމކ ހޅނގގޒނ މއ ދސތރނނނވ. ޤނނ ޤއމތކގ އވރނނށބއއ

ކނކމވ.މގފހކށފއވ

އޚލޤ އވރނއހނކމނ، ހއވނނނ ޖރމތކގގތނ ތފތ ވފއވއވ. އއފދ

ލލނ ޢއލހސބތކކ އދދތކކވ. ދވރގ ނވއވ.ތރބރއގނ މއނބފއނގޅމއ މސކޅ

އކނމ އޅނއކނޏވ.ތބނ އވރނގދރނ ކރށވ. އރސތ މޖތމޢތއއމހނގދރއޅނ

ލ އނކކގ އކކ މނފއށޓކއ ފރދ ދރއޅބއލނވފއވނ، އފރދނތކއ ތބ ތއޔރށ

އވމޖތމޢތކކށވ. ފރތ ރހނ ގސފއވ.ދރއޅމގ ގއލގނ ވނ އތނ މއދއޔތކރނ

އވރނގއލހވ.

( ޝފޤ 1111އޙމދ ވދޅވގތގއ، ނޑމނނކ( ބއއއޅގ ކރ އޅކނ މއދއޔތށ

ހމއކނ ނޑމނނކ އޅގ ވސނނވ. ބއއ ކރ ތޢމރ އދނޔ މޤސދނނވ. ނޑމނގ ޅގ

ކރމވ.ކރމވ.އއދދނޔތޢމރމތވރއވ.އއދދނޔއރސތއއށވރފޅލވ.އއށވރ

ފއދއހނކމނ،އވރނގ އބމނހޖތކނ ކމއ އހނ ލޒމ އއލބގނނއރ،ކރނ އތވ.

އޚލޤބއ،އގތރއށވއދލމވ.ދނ


www.land

hooin

fo.co

m



ދއމގއ ކރއރއ ބހއޤއމއ އއޗއކނއމއލ މހއމ ޢޤދއކ ވނތކމއ، އމއލ

ނވސނއތކމށވސވދނއވ.އބފޅނނށ

ދއރ ދރތޢލމ ދނ ގތށވ. ދނނވ މ އތމއތ ދނ ނޑމނނހޖއގއވ. އޅގ

ވހކއވ. އސލމބލނވރނގ އކ އސލމދވހރއޖ ނޑމނގ އޅގ ވޔސ، ޤއމކށ

ދނ ނވއވ. އހއމއޔތތސއވރއ ދ ނޑމނ އޅގ ސކލތކނތޢލމށ ދށވ. ކދނގކނ

ޢ ކރނއޚލޤއ ވރގދ ނކރކނޤދ ނމވސމސއކތ އނގއވ. ރނގޅށ އޅގނޑމނނށ

މދ ޝކވއއވސއކމ އދ ނވއވ. ދރއއ ޝކވއޅގނޑމނ ކއޖނކރމވ. ކރނ

އފށމއވ.ޝކވމސތވތކތގބނނކރނ ނޑމނމއނބފއނގކރނ،ކއޖ ކރމތގއޅގ

ތށވމނނވ.ނބއޖރމއއގއގވނފށމއވ.ނވތކއޖކނމވސއވގރނ

ކރމއ ޝކވ ނކރތ ކލހށނމދ ޤރއނ ނވއވ.ނވއވ. ކރމއ ޝކވ ނދތ

މސކތއޅގނޑމނ އޅގނޑމނކދނނށ ސޓޝނވ.ނދއކމވ. ޕލ ދއކނ ކދނނށ

ޤރއނ ކދނނށ ނޑމނއޅގނޑމނ އޅގ ނދއކމވ. މއކލސ މބރތވ. ލވ ދއކނ

ތޢލމގ ދވ ކދނނށ ދސކލނ ނޑމނ އޅގ އޚލޤއތރބއޔއތރނ ދރ، ދނ ތވ.

(ހމކރއވފއވއވ.1111އޙމދޝފޤ)ތރބއޔތވ.ސލކއޔތއނތ

ތރބޔތގ އސލމދނގ ހނގލމނ، ނޒރ ނޒރއޔތތކށ މނއއގތގއ ފލސފއއ،

އކނ، ދއރ ހރހ އފއދމވ. ފރހމކމއ،ފނގނދނ، އނސނކ ލބގނވ ދޅހޔކނ

ޢޤލގތނނއ،ރޙނގތނނއ، އސލމދނގއތރބޔތކރމގމނއކ:ޞއޙގތނނއ، މހނކމނ

އސލމދނގއ ގތނ، އރ އޚލޤ ދނގ ހމތކގމތނ، ކއޖއނގވފއވ އލގއ ޝދތކގ

.ތރބޔތކރމވ

ނފސނގތނޞއޙގތނ ހޤޤތގއ މނއގއ ބހގ ބނވ ކރމ ތރބޔތތރބޔތ

ރޙނގތނ ކރމއ، ތރބޔތ ޢޤލގތނ ސބބކށވނކރމއ، ޝމލވއވ. ކރނ ތރބޔތ


www.land

hooin

fo.co

m



މހނކމނ .މހއގގއގއއހނއއވސސފއއބނކރމކނވނކމކވއއވސޞއޙތއނވ

ބޑށ ވރށ ތރބޔތކރމގއ ކއޖ ކރއވފއވއވ.މގތނއސލމދނގއ ރޢޔތ ދއރ ޞއޙ

.ގވލއވފއވއވއނސނރއކތރވހރމށއސލމދނގއލނދނވކނކމނޞއޙތއ

އސލމދނބއދގގތނ މނހޖއ ފރހމ ވރށ ނޑއޅއވފއވއވ.ތރބޔތކރމގއ ކ

ފކރކށ ވނނއ ހނރވރކކނކމގއ ދއމގ ކރއރއ ގއގއމއދނތކގއ ކއޖގ ނ

.އށގނވމށވރށގނއރޝދތއއއއސފއވއވ

ޝފޤ 1111)އޙމދ ބޔނކރއވގތގއ، ވސރޙނގތނ( ކރމގއ ތރބޔތ

ނޑއޅއވފއވ ކނޑއޅއވފއވހމތކއހމތކކ،އހނއއވސނޒމއގއއސލމދނގއކ

ކށ، ސލމތ ހތ އނސނގ ބދލތކނ ނފސނ ނބއ އމރނނވ. ކރނ ޠހރ ނފސ

ބއޖވރ އހނ އރއދއމވކރއވފއވއވ. ކރ ގތނ ރޙނ ވސލތކ މގދއކ .ޙޔތކށ

.ނޑއކއއއވބއޖވރކމގތޅދ

ފރހމއޚލޤގތނ ވރށ ވނ އސލމދނ ވސ ކރމގއ ނޑތރބއޔތ ކ ނޑއ މނގ

ހރހކމއ ބދއޚލޤ މގތނ މހނއޅއވފއވއވ. ކރވގނނވ. ޙރމ ދނގއ އސލމ ވނ

ތރބވ އކމނ ،ވނޒމކށ އނލމދނގއ މތވގނވ ނޒމކ ފރހމ ކމނމ ނޒމ ތރބވ

.މދއއވސޝއކއނތވ

ނޑއޅއވފއވމތވރނޒމކޔތއތރބ އނސނއޔތގމގއތއކރމށއސލމދނކ

ދކފއވއނމފރހމ،އއމޝމލނޒމވ.އއވރށގނހސއހރއގތރޚގއއނސނނ

މތވރކމއ ޢޤދގ އސލމ ތރގއ އގ ކރމށޓކއ،ސބބތކށޓކއވ. ކމޔބ ދދނޔ އއ

، ވމއ ތރބއޔތކށ އކރވ ހމތކއ ޤބލކރ ބއދ ދނކ މތގއއސލމ ޞލތކއގ

ވކކމއ އސލމދނގއ ހމނއވ. ދނކށވނ ގތކށބނވގނވ އމރކރކރއވފއވ ކރމށ

.ވނއނގފއވމޖތމޢށގނގނފއދތކއކރކނއސނނނގތޖރބއނއކމއކރވއޖނމ


www.land

hooin

fo.co

m



ޞލޙ،ރނގޅ، މޖތމޢކ ބލއރ ހދމއޓކއ،ދނގއމގތނ މޖތމޢކށ މދ ފސދ

މޖތމޢގއނގވފއވ ތރބއޔތކށ، ދރނ އއގތށ ތކއ އފރދނނށއރޝދ

ނބއ އމރކށ ހޔކނތކށ ނނސހތތރވމއ އޖތމޢކނތއ ދނގ އސލމ ހކރމކ

.ވމހނމރކނކވރކނތކގތރއނ

)ޑކޓރ. އނގއސލމ(ދކލއވގތގއ،1111މޙއމދޝހމ އއ ތރބޔތކއނސނ

ވރގދއށهللاޚލޤ އހނއއވސތރބވނޒމއގއ.ގޅވއދތރބޔތކވއއވރށ ނވމއ

ލއވގނވ ކއނގއ ކއނއ، މސލކށ، ކނތއސލކވ. ޙޤޤތބހގތނއތކތނތނއ، ގ

ސލމއށއފރތއވކނއނސނވއދއގނނއދނމގއތރނއތކތހއނގނނއދވއރ،އ

ބމކ އނގގތގއ ކނޑއޅގނ ބނދއވ. ނމވސތރބޔތ އތތނކވ. ގތގއ ހނފސތކއގ

ދރނދއވ هللاއބމށ ވސ ނރއވ އތނނ،މވއއ،ގވނ އސލމهللاކމއ ތރބޔތގއކނ

.ބޔނކރއވ

ތރބވ ހމއކނނއޅގނޒމތކނއހނހނ ނޒމތކގއ މއޞލއނފނއވ.އ ޑމނނށ

އއ ނމވސ ހދއވ. ޙޤޤތބހގތނ އއޗއގވސ އއޗއކނކނމ ފރތއވ ޚލޤވނތ

.ބނނދއވ

ޔތއއސލމތރބ ވކ ދނ ފރހމ،މހއމކނ ހރހގތކނވސ އނސނކކމކށނނވ.

ނއރށއރނފށގނވސމޖތމޢށނކނބނކރމށއސލމދނބރއޅއވއވ.އނމތއތ

ކރއވ ތއޔރ ހދއވ .އނ ޝޚޞއޔތކށ ހރދނ އޚލޤގތނ ގތނނއ، ތދރޙނ މއ .

ތހލލއގވހކ ކރވފއވ އމރކގއ މޝހރ ގތނ ސބތކށދނމގ ޙޤޤތއކނ

މލޓރޗރ ކނތއތކގމއޗށވސ ނނމ އމހނ ދރސއށފހ މދނނވ އދ ފހގނސދވނއވ.

ރވއގއއލއޅވލވތބލނމވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ހމވގނދކނކމގތރގއ،ހމނއނމމހނމކމކއއއސލމތރބޔތގމހނމކނ

މހނމކނދ ސފތކށ މތދރޖއގ އނމ ވމވ.އދއޚލޤގ ތރބއޔތކށތރބއޔތކށ ޢމލ

ވމވ . އސނގ ވމށވއސލމދނ ގތގއ ރނގޅ ހޔ އދނ ކބއނ ފށނ. އނގ އދ

.ށހޔގތވޞލކށދނމށވއހނމހނނ

)ޑކޓރ. ޝހމ 1111މޙއމދ ގތގއ ވދޅވ އހނ( އގނނ ޢލމ އސލމދނގއ

އނގނނއ މހނނށ ކރތދނމށވ. ނހދމށވ. ފއދއކށ ގ އނ ރސލގހމއކނ

މއޗއ ''ޢލމވރނގ މޖލސތކގއބސފޅއގއވއވ: ޖދލކރމށއ، ޖހލނނއ ބޑވގތމށއ،

ތޢލމ ތޔބއމހނ ބޔނކރމށ މޅބއއކނ ކނތއނއނގނށވހކދއކއ އގތށ ފހ ވ.

".ކށފމހކށއލފނވ

ތރބޔކ، އސލމ މއނދހވނ ބޑކއވ ހއދވ އޅގނޑމނ هللا ރއބނ،ދއވފއވ

އޚލޤ ސފތކއގތރބޔތއކމވ. އޅމތވރ ބނގ ތރބޔތއކމވޢމތގއ މއހނމހ.މލ

ކނދއކމށއނގނމކކށގނވނކމއނނކމވ.

ދރނނށޑކޓރ. ދވހ ތރބއޔތ އސލމދނގ ސޢދކ ޢލ ޝހމ މޙއމދ

މވގތމނސޓރއނގނނއދނމގގތނވރށގނލޔނތއލޔއވފއވބފޅކވ.އދއބފޅއކ

އގހރ އބފޅގ ވމއކ ބފޅއވ. ހނނވ މޤމގއވސ ރޒގ އފއ އސލމކ އފ

ރޒނ އފއ އސލމކ އފ މނސޓރ ޗޕކރއވއގނ1111ލޔއވނތކގތރއނ ލޔ ވނއހރ

ތރބއޔތދނ "އސލމ ހވލނރއވފއވ މޢލމތތކއ ނޑ އޅގ މނނކޔފތނ ދސކރމތ"

މފދ މހއމކނއ އފދފތއގ އދދމދކމއކ ބފޅނގ ލޔއވފއވ މފދމޢޟޢތކށ ރއޖގއ

ދރސއކށވރށބނނތރވނކނޔޤނވތއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



މރހލތއތރބއޔތކރމގ1.11 ޝހމޑކޓރ. މޙއމދ ސޢދ 1111)ޢލ ލޔއވފއވގތގއ ކރމގއ( ކދނތރބޔތ

ދމރޙލއއވއވ މހނމ މދރސއށ.ވރށ ތއތކދނ މރޙލއކ ދނފށމގފރތމ

އހރތއކރއސރފށގނ ތޢލމގ މރޙލފށ މހއމ އހރތކވ.މއއހ ހނގ ނމމދތރގއ

ދސވ، ކދނނށ އދތއ އކއކ އދވސވރކ ބނގއއކމގއވނ ޝޚޞއޔތގ އކދނގ އދ

.އޅދވސވރކމގއވތއވ

ވސވރކރމތލދބޑތވމނއއސޒވނއކދނތކރމގދވނމރޙލއކޔކދނތރބއ

ތޢލމ .އހރތކވ ޘނވ ގތނނމ ހމޖހފއވ ނޒމ ތޢލމ މހރ އހރތކވ.އއ ލބގނނ

މމރޙލއކ ވގނދނ މހނމ ކނމމރޙލ ފނނދނޔގ އކދނނށ ދރއޅމގއ ތއތކއ

.ވތއވމނޒރތކމދއކދނވސނފކރކރނފށދވސވރކމގއ

ތރއނއސލމ ދމރޙލގ މ ވދޅވގތގއ، ޢލމވރނ މރހލގއތރބއޔތގ ފރތމ

ނޑއއސކނދނޖހނ، ހށގ އކދނގއނސނގ މއޗއ ފރހމކމގ އފދފއވލއ ގނވނތއ

ވށއގނވ އފދއނ ހމ އދ ހދއގތމށވ. ހނދއސމލކނ އރ، ކނތއތކއ ތނތނއ

ކނތއތކގވހ،ތރކތ،ޖނވރތކއ އހނހނ ފނވރކއނގ ނޑގ ގޅގތށކ،އކދނގސކ

ހދއގތމށވ ޝއޤވރކނ އކދނގ ).އނގއ ސޢދ ޢލ ޝހމ މޙއމދ (1111ޑކޓރ.

ފހގކރއވފއވއވ.

އދ ހއދވ ތކއޗއ ދނޔގއވ ދނޔއއ ކއނهللا ބޔނކރ އކދނގދލކމށ ލތއ

ހމކށދނމށވސ ގޅގތށ ކޑކދނގފނވރ ވދޅވއވ. ވރނ ޢލމ ޖހނކމށ އސކނދނ

ޞރޙކށ ވރށ މހނމކނ ވއދއދނމގ އމނކނ ހއތކށ މޖ އބނ ޙދޘއ هللاބޔނކށދ

،ދވސވރގއރހނރވކރއވފއވއވ.''އހރމނބޑތވމނއއهللاބނޢބދރއސނލއވޖނދ

އކލގފނގއރހނޤރއނއނގނގތމގކރނކރތރސލގއރހގއއޅނމއވ.އދވސވރ


www.land

hooin

fo.co

m



އމނކމވ.އހރމނ ޤއނގނގތ ކރތ އނއހރމނ އކމގ، ފހއގފހގއވ.ނގތގރއނ

''.ވރގދވގނދޔއވސބބނއހރމނގއމނކނ

ގތއ،ކދނތރބޔތކރމގދވނ އފދނ ދނޔ އކދނނސ ދނވ މހނމކނ މރޙލގއ

ބހގތނ އކކނތއތކއ އފދދނޔގ ހތގއ ޖހފދއކދނގ ހނހމ އކދނ ސވލތކށ،

ޖވބއ މއހރދނ ފދއނ ދނނވ ކރނވސ އހނމ ހމ އދ ބޠލށ ''ހދއދނމށވ.

ތގޒނމއފލމހނމއނބފއނނއތރބއޔމހނކމނ އއވސ ، .އޅކނކރމގ''ދވސވރވ

11-11ޞ،ޢބދލޤއޔމސމލކނދނޖހނކމކވ.އސލމނޒރކނ/މއމނވރށބޑށ

( ސޢދ ޢލ ޝހމ މޙއމދ 1111ޑކޓރ. ލޔއވގތގއ، ޢލމވރނ( ތރބއޔތގ

ވދޅވނ ކދނ ގތގއގނގޅމހނނއ،އއމރގ ބޠލނގ މއކދނގ ހރތފތ ނޑމނނ އޅގ

މހއމ ބޔނކށދނމ އކމރޙލގއ އކ ފހނގކށލވ ތރޚގއ އސލމ އއއކ ހމ ކމކވ.

އބފޅނ ކޔއދ، އކދނނށ ވހކ އބޠލނގ އބފޅނގކރއޒވނ ޖހދއ ވފއވ

.ވދޅވއވކމޔބތއބޔނކށދނނވސމހއމކމގއޢލމވރނހއވރގދކމއހދފއވ

ވސލތތއތރބއޔތގއސލމ1.11

( ޢޞމ 1111އޙމދ ގތގއ، ބޔނކރއވ ) ތރބއޔ އކލވކމށ1މބހގއ މނއއ

ޢލމވރނ ބޔނކށލނމވތރބވ މތނގއ މނތއ ބއއ އގތނ އތރވނ .ވދޅވއވ. އއ

މގ ކރއރނ ނވތ ތރއޤވނ އދ ބޑވނ އސލމނވތ ހމނއވ. ކރނ އސލހ އތރނ

ގތނޔއކތރބއ ޞއހ ގތނނއ ބއދގ ގތނނއ ނފސނ ރސލގރހނގތނނއ ގރއނއ

ހނ ވކގތކށ އލގއ ދނނވނބއޓނކށސނނތގ ބނކރމވ.އސވ ޝހޞއޔތއ ފރހމ

ބއޓނކރމށޓކއއސލމދނގއސލމދނއއގތށވސނލމނއނގގނދނކއޖކކނކމށ

.ޖހނކމވފރތމދމސދރށރޖއވނ


www.land

hooin

fo.co

m



ޅދރނށ ނޑމނގ އޅގ ބނނކރމނ އނނކނމއވޞލތތކއ އކމއކރނ ކމއވސ

ނނނމއދވނތއޖއކވ.އހނއކމކނނކނނނވރށއއމރނގޅކށއކމއކރމނގތށ

ނތއޖއއވސ ނގޅ މޤޞދ ތމގ ފހރއގއ ކނމ.އވނކމދނއކމނ މހނކމނ

އބދވސ ތރބމސކތމރއބއއވސ އކރނ ގނ ވހވސ ކރމގއ ބނނޔތ ވސލތއގ

ތރބއޔތ ވސލތތކވހފތއވ.އސލމ ކރވދނ ބނނ .ދނމގއ އއ ނމނ ދއކއގނރތ

ކރ ތރބއޔތ މއ، ތރބއޔތކރއދކރވއގނ ތރބއޔތކރމއ، ދގނ އތރނވޢޡ މގ

މވ.އދބދގނތރބއޔތކރ މއ،ރބއޔތކރއށސމލވތކއޖ

( ސޢދ ޢލ ޝހމ މޙއމދ 1111ޑކޓރ. ބޔނކރއވފއވއވ. ދއކއގނރތނމނ(

އދ ފރހމ، އނމ ތރބޔތގ ތރބޔތކރމ، ރތ ވސލތވ. ކމޔބ ނމނއއދއކއނމ

.ކއޖބޑވމނއނނނވރށރނގޅތރބއޔތއގމތގއވއއލގތރގއ

އރޝދهللا ދއކވއ، ހދޔތ އޅތކނނށ އކލނގ މތތއލ ފނއވ ދއވމށ

ރނގޅ ރތ ރސލނނށ، ނބއޔނނއ ބކލނގސފތއ ރނގޅ ޚލޤފޅ އބކލނނ ދއވއވ.

ދސކށ،ނމނލބގތމށވ.ގތގއވއވ.އއއޅތކނ،އބކލނގފށނއކނތއތއ

ވސއލމޢލހهللاޞއލކރތރސލ އނމފރހމޝމލ،هللاގޝޚޞއޔތގއ ތޢލ

އވ.އއއކލގފނގއޞޙބނނށއއސލމތރބއޔތއޓކކމލސފތކއލއވފއވއވ.އއ

އނނ ނމނފހނ ފރހމ ޝޚޞއޔތނ އކލގފނގ ތގފނގޢއޝ.ލބގތމއޓކއވޖލތއ

ޙދ އއސފއވ ރވވގނ ވއވ.ކބއނ މނއގއ ކރތ"ޘއގ ޢއޝތގފނއ އއމލމއމނނ

ސވލ ބހގތނ އޚލޤއ ވދޅވރސލގ އކމނ ކރތ" ،ކރވނވ. ޚލޤފޅކ އކލގފނގ

،ޚލޤފޅ އބހ ގތށވޤރއނވ.'' އނގވފއވ ޤރއނގއ ޝހމ".ހނނނ މޙއމދ ޑކޓރ.

(ލޔއވފއވއވ.1111ޢލސޢދ)


www.land

hooin

fo.co

m



ސނނތނ ނބއޔގ މތ ޤރއނއ ކރތ އނގނ ނޑމނނށ އޅގ މބސފޅނވސ

ރޙނގތނނއ، ޙޞލކށދވނކމވ. ދއރތކއ ހރހ ބނނވ ދރނށ މއދއޅގނޑމނގ

މދމސދރގއވގތށ ލބދވނ ދޅހޔކނވސ އޖތމޢ ޞއޙގތނނއ، ގތނނއ،

ޢމލކށގނކނކށވރވ.

ތރބޔތކނތއތކށ އޞލތކގއދކރވއގނ ތރބޔތގ އސލމ ތރއނވކރމކ

ފޠރތގއސލކވ. އނނނ ދނޔށ އރހނކނމކއޖކވސ ނބއޔގ މތ ސފކނމތގއވ.

އފނވނއލއމމލބޚރ ދނޔއށ ކނމކއޖކވސ '' ސފކނރވކރއވފއވއވ. ފޠތރގ

ނޞރނއކށހދނ،ނވނތމޖސއކށހދނނވތމތގއވ.ދނފހއކއޖޔހދއކށހދނ،

.ތރބޔތކރނމއނބފއނނވ''މރދކއކނތކށއދކރވއމއނބފއނނވ.އކއޖގ

ރސލ ޞއލކރތ އރހނވސއލމޢލހهللا ގ އބދއރއޒޤ އކލގފނގއލއމމ

މޞއނފގއ ވދޅވއވ. އކލގފނ އތރ އދކރވއތނކމކށ"ރވކރއވފއވއވ. ހނވއ

ކރށވ ދރނތރބއޔތ ތޔބއމހނގ އކލގފނގ. ލބކރމށއ، ނބއޔއށ ތޔބއމހނގ އއ،

ލ ދރނ''ރމށއ،ޤރއނކޔވމށވ.ބކއލބއތނނށ ތރބއޔތކށފނމ،ކމޔބމގތށ ހނވއ

(ބޔނކރއވފއވއވ.1111ޑކޓރ.މޙއމދޝހމޢލސޢދ).ޖލއގބނގއޅދނއވ

އޞލކވ.މކމށތރބއޔތކރމކވރށކމޔބރނގޅނޞހތއވޢޡދގނކދނނށ

ފނ ގތގއލޤމނގ ސރތގނމނއއގ ފދއވ.ލޤމނ ވޢޡ ދއވ ދރކލނނށ އކލގފނގ

ބއލވށވ ނވރވނއޔތށ އޔތނ އނގވޑއގ.ބރވނ ސފކށ ވރށ هللاނނވނއވ.މތމކނ

بنيهي وهو يعيظه يا ب ن ل تشري ﴿ވޙކރއވފއވއވ. ﴾ك لظلم عظييم إين الش ر ك بيالل هي وإيذ قال لقمان لي

( މނއކ(11ލޤމނ لقمان"އދ ދރކލނނށ އކލގފނގ ވދޅވހނދދއވމނنصيحةގފނ

ދރފޅއވ! އ للا ހނދމކރށވ! ތބ شريكއށ ހމކށވރނ، ކރމކشريكނކރށވ!

".ބޑވގނވއނޔއކވ


www.land

hooin

fo.co

m



އޅލޣގކއޖއމދ ޢޤދއއ، އނގ ތރބޔތކރމކ، ރނގޅށސމލވ ބނގއޅމގއ،

ނފސނގތނނއސމލ އދވމއ، އޅލމވ. ފރވބހއޓއ، އނއމދ އބދވސއޖތމޢގތނ

ހދމވ ސވލކށ އނއ ހރހކމކބހގތނ ދނމ .އނގ އޅނޅގތބލއހދމވ.ނބއމގކނ އނ

.ދއކމވހޔމގ

( ސޢދ ޢލ ޝހމ މޙއމދ 1111ޑކޓރ. ދކލއވފއވގތގއ، ކމޔބ( ވރށ މއ

ވދލވފއވއވ.ޤރއނގއބނނކރވފއވއޞލކވ.ކރތރސލއޞލކވ.މއޞލކކރތ

ކށދށވ.އދއނގއމރނދހއހރވމނއނދސ''ކއޖގއމރނހތއހރނއނއށނމދ

ދށވނމދ އދބ އނއށ ނކށފނމ، ޖލއމ!" ކމޔބ ތރބޔތކރވއޖނމ، ދރނ ގތށ

.އފއދދނކނހމޔޤނވ

އސލމދނކ މތގއ އޞލތކއގ މހނކމނފރހމ ދނވ. މޖތމޢބނވގނވ

އޤބތތކއވސ އތމށޓކއ ނޑއޅއވފއވއވރނގޅގތގއ މރތއދވ.ކ މހއށ،މސލކށ

ކބއނމރގ މހގ ގއލނދ ފރނއށ މހއގ ދނމއ، މދވއދބ މހނގ ގށޤޞޞހފމއ،

އތކނޑމއ، ހކބސނގމހގ އނގ ޖހމއ، ޙއދ އތފހރ އށޑހ ޤބލޤޛފކރމހ

ސޅސއތފހރނޙއދޖހމއ،މފދނކރމއ،ޒނކރމހއށޙއޤވއދބދނމއ،ރބމހ

ވނ އޢޤބތތއ މހނނށކނޑއޅއވފއވ. އރއގނނ ކއތކށ މނނސ އދބދދ

.ތޢޒރކރމގޙއޤޙކމށދއވފއވއވ

ދއކވފއވކޑކދނނށ ކރމގއއސލމދނ ތރބޔތ އދބދގނއދބދ މގކޑކދނނށ

އކދނނ ނނވމޢމތރބޔތކރމގއ ގތކށ މޢމލތކރ ބޑތމހނނ ޖހނ ކރނ .ލތ

ވރށ އސލމދނގއ މތވގނވ ކރމށ މޢމލތ އޞލކޑކދނނ ނޑމތވރ ކ ތކއ

.އޅއވފއވއވ


www.land

hooin

fo.co

m



ރސލ ކރތ ބނނކރނ ލއފސހގތ މއޗއވނއގތރކމއ ތބގ '' ވދޅވފއވއވ.

ވ!"މޢމލތކރމވ.ހތރބސބނމއ،ހރކށކމނއއކބވށއގތރކމއކ

ތރގއ ތބނކނކދނގ ކދނ ތފތ ޞއޙގތނ ކދނނއ، މޒޖގ .ކށވރވތފތ

މހއމކމކވ.ރޢޔތކރމކވރށށޠބޢތމހނކމނއކދނގ

އކމގއ އދބދނނވނ،ދނ ޢލމވރނއސލމދނގއ އހނގތއނތމނނވ.ތރބއޔތގ

،އސނކމގއވ،އބނ ވދޅވނ ޚލދނ ތރބއޔތކރއ،އލޢބދރއއ،އބނ އއގތކށވސ

ޟރރ ވރށ ކއޖގއގއމރއބ، އދ ނވނކމގއވ. ދގނ އދބ ކއލގތކށޙލތއގއނނ

އނގ އނއށ ނވނކމށވ. ތއޔރކރނޖހއގނ ނފސނގތނ އނޒރއދ ސކނޑއގޅކހލ

.މގއމބފޅނވދޅވފއވއވޖހނކ

ދއނޢޤބތދނމގއ ގތށ އދގ އއށފހ ހފނ ލއގތއގއ މހނމދއނވނ .ފރތމ

.އދބއދވއޖނމއނއށގއލމއވދނކމގއވކއލގތކށއކއޖއށތޙއމލނކރވފދ

އޞލތއގނގޅއވރސލކރތތރބޔތކރމގއ1.11)މހއމދ އބރހމ ކއޖ1111ރޝދ ބޔނކރއވފއވގތގއ ގއ އ( ވހއމށފހ

ނމކނ ރވތ ކޔކހލ މސލމނނށ ކއޖއށ ސނނތގއ ކމކވ.ނނކޔމކ ވރދވފއވ

މތ ކރތ ޞއލއގތނ ބސފޅއގهللاނބއޔ ހދޘކރއވ ވސލމ ޢލއހ ފހ"މނގއވނ

ނނދށވ ދރނނށ ތޔބއމހނގ ނމނ ރވތ ތޔބ! ޤޔމތދވހނ ގވލވނއހނ އހނށ

(ދއދ)ސނނއބ"އތޔބއމހނގކބފއނގނމނނވ.ނމނނނގހތޔބއމ

ޢބދލޣފރ ބނ ޝފޢ 1111)މޙއމދ ގތގއ، ބޔނކރއވފއވ هللاޞއލ ނބއޔ(

ތރބވ ފރހމ ވރށ ސނނތގއ ވސއލމގ ޢލއހ އއ ވއވ. ވދރސތކއ އހރމނނށ

ޢއލމހނނއގތތމގ އކލގފނގއނބއނބކނބލނނއކއޅއވދރއޅއވމއ،.މސލތކކވ


www.land

hooin

fo.co

m



ދރއޅއވމއ، އޅއވ އޢލނކރމއކ މހނނއކ އސލމދނ ގތއ، އޅއވ ޞޙބނނއކ

މޢމލތކރއވގތއ،އކލގފނގޢދއވނ އރހށޒޔރތކރއވއތއވފދތކއކއކލގފނގ

މއކގ ގތއ،މދނއށ ކމގއވ ކރއވ ކނތއތއ ހޖރކރއވމށފހ،މދނގއ މޝރކނނމދ

އދ ޔހދނނއ ދޔ މ އޅމނ ޢޤދއއފހނ އކލގފނގ ގތއ، ޢމލކރއވ ނފޤނނމދ

ކނކމގއ މނނވސ އޚލޤގއއދ އދ ހރގތކއކލ އޅކމގއ ދކރއވޢމލކރއވފއ ގފނ

ކނކމވ. ނޖހޖލއއފއދނއހރމނބނނނމކނމހނވސދނގނނ ފދހރދނ

ސނނތގއވސ މރތ އކލގފނގ އގތށ ހމ އސލބތއ އދ ތރބވ ގނ ވރށ

ކޔ ވހކ ޚބރ ގނގޅއވފއވއވ. އފވރ ދއވމއ ނޞޙތ ވޢޡ ޢބރތތކއ، ދއވމއ،

އނޛރކރއވމއދއވމއ ބރގނނވމއ، ގނޝއޤވރކރއވމއ ވރށ މހނގސ

.އސލބތކކވ

( ޙބބ 1111ޙސއނ ވގތގއ ބޔނކރއވފއ ޞއލ-هللاރސލ( ވސއهللا -ލމޢލއހ

ކރއވފއވއވ يينيهي كالقابيضي على المري يأتي على الناسي زمان الصابير فييهيم ) .ޙދޘ :މނއކ (على

އމހއގމސތކނގ" އދވސވރގއ އނނނއވ. ޒމނއ ހރމކތރއށ ކތކށގނ ދނމތގއ

ނޑއގއ .ހފހއޓއގނހރނފދއނދގކމކވއލފނދރގ

ގތ އއކމކގއކމކޝއކތނތ މތވރ އނމ ކރވނ އނސނކށ ބރކމކވ.ނމވސ

ހށގނޑގ ތމގ އއ ކރމވ. ތރބއޔތ ހޔގތގއ ދރނ ތމގއނގ އވ. މވ ހތގ ބޔކވ.

މއޗށ އކމއގ ދރހރނ މހ ކނތކވ. ފރހމވފއބނވފއވ ކމއ ހރހ އތގއ

ނވއޖނމއއވސއފލއނތވ.ހރކމގއވނމވސދރނނކރގޅބސއހކދނތކއކމގއ

ތމ ތމއށއހނކމނ މރވމށފހގއވސ އޅ،އދ އފލގއ ކރވމދނޔމތގއ އއ ނވފއދ

ހޔގތގއތރބއޔތކރނޖހއވ.ކމއދނޔއށދކރނބނނނމދރނ


www.land

hooin

fo.co

m



ކރއވފއވއވޢލއހهللاޞއލ-هللاރސލ ޙދޘ މރވމށފހގއއދމގ" .ވސއލމ ދރޔ

ދނގތރއނއއކމކއނއށޓކއދޢކށހއޓގނދއވ.އތނކމކނމނވއނގޢމލތއ

ދރޔކވ ވސއލމهللاޞއލهللاރސލ ."ހޔލފޞލޙ ކރއވފއވއ-ޢލއހ كلكم راع ވ.ޙދޘ

مام راع ومسئول عن رعييتيهي والرج ل راع في أهليهي وهو مسئول عن رعييتيهي والمرأة راعيية في وكلكم مسئول عن رعييتيهي اإلي

يم راع في مالي سي ديهي ومسئول عن رعييتيهي قال و ها ومسئولة عن رعييتيها والا بت أن قد قال والرجل ب يتي زوجي حسي

ކނމމހކވސތޔބއމހނކރ"ކމނއ مالي أبييهي ومسئول عن رعييتيهي وكلكم راع ومسئول عن رعييتيهي راع في

ވރޔ ގއމގ ނވތ އމމމހ އނގމސއލވރޔކވ. މސއލވރޔއވ. ރޢޔތނގ އކ

ބލނވރޔއވ.އމހނގގތނސވލވވނއވ.ފރހނއކއނގއހލވރނގބހމސއލއޔތއ

އއ އނ ބހގތނ މސޢލވރޔކނތއތކއ ގގ ފރމހގ އނގ އކ އނހނ ސވލކރވނއވ.

ސވލވވނ މސއލއޔތއބހގތނ އނގ މހއވ. ޚދމ މދލގއވ. މހގ ސއޔދ އނގ އކ

މދ އކމއ އކލގފނމސއލވރޔއވ. ރވވދޅވއވ. ޙދޘގ ސވލކރވނއވ. އއ ޙދޘއނ

އނގބއޕގ ފރހނކ ލފކރވއވ.ކނމ ކމށ ބލދވރޔކވކރއވ އނމދލގ .އކމއމދ

ސވލކރވނއވ ތމގ .އއ ބލނވރޔކވ. މހކވސ ކނމ ބލނވރކމގތޔބއމހނކރ

."ދށގއވމހނނއމދސވލކރވނއވ

( ޙބބ 1111ޙސއނ ބޔނކރއވފއވއވ. ) هللا ދސކށ ފރމހމޢރފކށ ނދވ

ވނ ކމށ ނކރވ އކނ އށ އމއލ އނ ބސތއފއލވފއވމހކވ. ދނނބކލނގ ނމ

ސމނއގނގނއއވއގނނމވސ އގބޑ ކތނމ ސބބކ ޝހއކނކރނޖހއވ. ކތނމ

ދމކރ އޅނ އނބމހދރއޅމއ އޑނއވ،ކމގއވނމވސ، ނޞޙތ ދނ ދރނނށ އށއ

ދސކށ އޚލގ އޔކރވތ ދރއޅމކވ. ފއލވފއވ ދރއޅމކ އނގ އއވސނދވއޖނމ

ކޑދވސކޅއގ ނތވ. ބއޖވރކމއ އގބއފވރކމއ، މތނތރގއ އގ ޑތކތބވ،

ފހވދނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ވދފއވނނމ،ނމވސ ނރ އމނކމގ ހތތކށ ދރނގ އއ ނލބނއނބމހ އގބޑތކތ

އކގއ އފވރކމއ ރސލކމގއވނމވސ، ކރތ އހނވ ޞއލ-ދރއޅނއވ. ޢލއހهللا

ކރއވފއވއވ -މވސއލ ޙދޘ ب وهم . ر وأ كم وأهلييكم الي ތޔބއމހނގ" :މނއކ (عل موا أول

."ދތއދސކށދށވއދސކށދށވ.އދރގޅއނބނނއދރނނށހޔކނތއ

ކރނޖހގތތއދރނތރބއޔތކރމށޓކ ކއޖއށޞލޙމނމ ކށބލއރ،ކނތއ

ޖހއވ.ހދއކ ބއވރއއއދނ ޙޔތގ އނހނކ ދނވރ ދނގއ ހދމށވރށއސލމ ކމގއ

ބރއ އހނވގނނވބޑށ ޅއވފއވނ . މތ ބهللا ސޢދ ލއވ ރވރއސނ ވއގޞ އބ ނ

ةي .ކރއވއވއލއހވސއލމޙދޘهللاއއގއވއވ.ކރތރސލޞއލކރއވޙދޘ مين سعا

ة ، و م : المرأة الصالي ةي ابني آ ن سعا م ثالثة ، مي قوةي ابني آ م ثالثة ، ومين شي المسكن الصاليح ، والمركب ابني آ

م : المرأة السوء ، والمسكن السوء ، والمركب السوء قوةي ابني آ ދރޔއދމގ" : ކމނއ الصاليح ، ومين شي

ކމއ ތނ މދވރވ އދބއޖވރވމށ ވއވ. ކމއވއވ.އބއޖވރވމށ ތނ ވސ މދވރވ

ރގޅބއޖވރވމށ އޅނ ލބމއ، އނބކ ޞލޙ ތރގއ: ކނތކގ ލބމއ،މދވރވ ތނއ

އދމގ ހމނއވ. ލބނ އއ ސވރ ރގޅ ތރގއ:ދއވނ ކނތއތކގ ކރވ އބއޖވރ ދރޔ

ރގޅސވރއނހނކއނބއ ދއވނ ނލބނ،އދ ތނއ ރގޅ ދރއޅނ ނލބނޖހނ، އއ

މލކގކބއނރވވގނވޙދޘއއގއއއސފއވނރއސނލއވއނސބނهللاމތ .ހމނއވ

ކރތ ޞއލ هللاރސލ ޙދޘ ވސއލމ ة ف قد أعانه الل ) ކރއވއވއލއހ من رزقه الل ايمرأة صالي

الشطري الثاني يينيهي ، ف ليتقي اللي في މހކށޞލޙއނބކދއވއފނމއނގهللاމތ"މނއކ على شطري

هللاބޔމދތޔބއމހނމތއހތރވދއވއފއވ.ބކއތއއބއފރހމކރމގއދނގދބއކޅ

".އށބރވތވތގވވރވށވ

( ޙބބ 1111ޙސއނ ލޔއވފއވއވ. ތރގއމވ( އކ ކއޖ ކރވ އޚތޔރ ކއވނޏށ

ކއޖއކމގއވނވނ ފރހމވ އޚތޔރ.އވޞފތއ ކއޖކ ޞލޙ ކރނޖހއވ.މތދނވރ


www.land

hooin

fo.co

m



ކބއނهللا އބހރއރގ ރއސނލއވ ޞއލ ރސލ ކރތ ވސއލމهللاރވވގނވއވ. އލއހ

ا وليدي .ކރއވއވޙދޘ سبيها وجالي ا ولي : ليمالي يني تريبت يداك تنكح املرأة ألربع މނއކ ينيها فاظفر بيذاتي الد

މދވރކމއ،ހތރކމކށ" އނގ އވ. ކއވނކރވ މތވރކމއ،އނހނނނއ ހސބއނސބގ

ދނވރކމށވ އސކނދށވ.ރވތކމއ، ކމށ ދނވރ ދނވރކމށ."ތޔބއމހނ މޙދޘގއ

އޅއސކނދށ މދ ކމއ ރތ ކއޖގ އނހނ އކ މނ އގ ނނވ.މޙދޘގއއތމނ ނލމއ

ގތއގއ އއމ މސތކނ އހރހއވނ އވ. ވހކ ކނތއތކގ އޅ ބލއ ކރމގއ ކއވނ

ދނ ރތވމކނކމކށވރ ހމއކނ އވ. ވހކ މހނމ އކވރކނ ރތކމއ ނފދނކމއ،

ހނނނޖހނ ދރފސ.ވހކއވދނވރކނވސ ކރޞލޙ ދޢ އދ ދއވނ ކޅއ ޖހއވ. رب ނ

يع ا ގނގޅއވ " :މނއކ (11سورة آل عمران) لدعاءي هب لي مين لدنك ذر ية طي بة إينك سي ހއދވ

ހމކށވރނއބޅއމއޅއށދއވފނދވ!ދރފސކގހޟރތނހޔވގނވهللاއލހވ!އބ

".އޅތކނގދޢއއސވވޑގނވއލހވއهللا

ގއ މސލމ އއ ރވވގނވއވ."ކރތބޚރ ކބއނ ގ ބޝރ ބނ -ރސލއއނޢމނ

ޞއލ ބޝރގ-ޢލއހވސއލމهللا ބނ ނޢމނ އރހށ ވޑއގނގ އކލގފނއގނ ބއޕ

ޢލއހهللاޞއލ-ރސލމލކގއވޣލމމދރފޅށދފމވ".އހނދކރތދނނވއވ."ތމނނގ

ހރހ-ވސއލމ "ތބގ ކރއވއވ. ހއޔވ؟"،ޙދޘ ދނނ މފދއނ ހމ ވސ ކދނނށ

ބއޕ ހބނޢމނގ "އހނވއޔ ކރއވއވ. ޙދޘ "ނނކވ"، ގނދށވ".ދނނވއވ. އނބރ

ޙދޘކރއވއވ."އބޝރވ.-ޢލއހވސއލމهللاޞއލ-ކރތރސލއހނރވޔތއގއވއވ.

މނނސ ޙދޘތބގ "އދހވ"، ދނނވއވ. ބޝރ ތބހއޔވ؟"، އހރހދރނ " ކރއވއވ.

ދނނހއޔވ؟"، މފދއނ ހމ "ނނކކދނނށ ދނނވއވ. ރސލބޝރ ޢލއހهللاޞއލ-ވ"،

ތމނކލގފނ -ވސއލމ މކމގއ "އހނވއޔ ކރއވއވ. ހމކށވރނޙދޘ ހކނކރއވށވ.

އގނއތއސވދޔޙދޘއނވރށޞރޙކށ."ހކވރއއނވމވއނޔވރވމކށތމނކލގފނ


www.land

hooin

fo.co

m



އކދނގގތގ ކރމކ ތފތ މދގއ ދރނގ ހރހއ އހނކމނ އނޔވރކމކވ. ވވ ޙއގގއ

.ތފތކށގނނވނއވމދގއހމހމއށކނތއކރނވނއވ.ވކދރޔކކދނގ

ގއއއސފއވބއއއމރފޅތއހޔގތގއތރބއޔތކރމށކރތގރއނ1.11

( ޙބބ 1111ޙސއނ ބޔނކރއވގތގއ، ) ވތޢލهللاދރނނކ އށސބޙނހ އނސނ

އކވ.އލއނޢމސރތގ ވޙކރއވނމފދއނނވވނ11ދއވފއވހދޔ نا له .އޔތގއ ووهب

اوو وسليمان وأيوب و وموسى وهارون إيسحاق وي عقوب كالا هدي نا ونوحا هدي نا مين ق بل ومين ذر يتيهي يوس

نيني )އބހ:އބރހމގތމނރސކލނގ،" މނއކ وكذليك نزيي المحسي (އސޙޤފނށއކލގފނށ

ތދމގގފނއ، ކނމބކލކށ އއނ ދއވމވ. ގފނ ނޙޔޢޤބ އގކރނ އދ ދއކވމވ.

އދ ދއކވމވ. ތދމގ ގފނއ،ގފނށ ސލއމނ ގފނއ، ދއދ ދރކޅނ، އކލގފނނގ

ޔސފ ގފނއ، ގފނށއއޔބ ހރނ ގފނއ، މސ އދގފނއ، ދއކވމވ. ތދމގ

."ޖޒދއވނއފދއނނވއޙސނތރނނށތމނރސކލނގ

ތއތ ތއތ މވ މށތރގއ ތމގ މތ ކއޖކ ތމގهللا އކވ. ހދޔ ބޑ ދއވފއވ

އދ އމރށތބދރޔކވ. ތބގ އވ. ބއޕ ނވތ މނމ އކއޖގ ކޔމނތރވއކ ފރހމއށ

ޚރދ ކއޖކވ.އކއޖގ އޅފއވވޖބކވމޢޞމ ބލގއ ތބގ ބލހއޓމކ އދރފޅށ .ބރދ

ތބގ އޅވމކ ހޔމގށ ތރބއޔތއދ، ކޑކށރގޅ ފރވ ކނތކއ ކއޖގ މސޢލއޔތކވ.

ދދނޔއނދނޔގ އކ މސއކތކށފމހ ހދނ ކށވރވ.ޒނތތރކނ މހއކނ ފއލވފއވ

ފއތވމގ ވގތ އއހނކމނ، ތމގ ނނނމ އޅނޖހއވ. ފޔވޅ އކމށ އނމތގއވކރނ

ވ."ޑހދޔގއލގނދޔއއއގބ

يعا ﴿ގވޙބސފޅއގއވއވ.هللاމތ ها جي ن فإيما يأتيي نكم ب عضكم ليب عض عدو قال اهبيطا مي

ل ول يشقى ومن أعرض عن ذيكريي فإين له معييشة ضنكا ونشره ي وم ﴿﴾م ن هدى فمني ات بع هداي فال يضي


www.land

hooin

fo.co

m



ريا ﴿﴾القييامةي أعمى يت ها ﴿﴾قال رب لي حشرتني أعمى وقد كنت بصي ليك أت تك آيات نا ف نسي ليك قال كذ وكذ

ليك نزيي من أسرف ول ي ؤمين بيآياتي رب هي وك ﴿﴾الي وم تنسى رةي أشد وأب قى ذ ނ111ޠހ)﴾ولعذاب الخي

ފއބއ(111 ބމށ ސވރގއނ އކގއ ތޔދކނބލނ ވޙކރއވއވ. "އކލނގ މނއ

ތމނ ފހ ޙލގއވ. ކމގއވ ޢދވތތރނ އނއބޔކށ އއބޔކ ތޔބއމހނގ ވޑއގނނވށވ!

ގތށހދޔ އކލވގނވޝރޢތއއނނނއވ.ފހރސކލނގޙޟރތނތޔބއމހނގ ތގމގ

މގފރދގނ އމހކ ފހ ދނނށވ! މހ ތބވއޖ މހދޔތށ ބވއލއވ ރސކލނގ ތމނ

ފރގސދފމހ މހދޔތށ އހނއކމކ ނމވނމއވ. އބއޖވރއއވސ އދ ދނނށވ!ނދނތވ.

ކނމހއގ ދވހނއމހކ ޤޔމތ ދރއޅމކވ.އދ އނދގ ދތ އތ ހމކށވރނ،އމހކށ ފހ

ގތގއ ކނމހއގ ރސކލކ! ވރ އޅގ ދނނވނތވ. އމހ ހށމވ. ފނއވ މޙޝރށ ގތގއ

ފނއ މޙޝރށ މއޅމއޅ ދނޔމތގއ ކމގއ މހކ ލލނފނނ ހމކށވރނ، ކތވތއވ؟ ވ

ކލއހމއށ އޔތތއ ބވއލއވ ތމނރސކލނގ ހމކށވރނ ވޙކރއވނތވ. އކލނގ ވމއވ.

ހނދނނއތލއ،އއށ އއޔތތއ ކލ މއދ،އއވ.އހނސ ދނމއވ.އހނކމނ ގهللاފރގސ

ރޙމތނކލމޙރމކރވހނދނނއތއލވނތވ."

ނފސއ އމއލ ވނތމގ ގރއނގއ ކރތ ކރމށ ސލމތ ނރކއނ އހލވރނ

ސރތގ ތޙރމ އޔތގއ1އނގވފއވ. ވނ يا أي ها الذيين آمنوا قوا .ކރއވފއވއވވޙهللاމތ

ل ي عصون الل دا ها مالئيكة غيالظ شي ه ما أمرهم وي فعلون ما أن فسكم وأهلييكم نارا وقوها الناس واليجارة علي

ނފސތކއ " :މނއކ ي ؤمرون އމއލ މސތކނނވ!ތޔބއމހނގ އމނވއޖ ތޔބއމހނގއ

ސލމތކރށވ!އ މއޗށއހލވރނ،ނރކއނ ނރކއގ ހލއވ.އ ނރކއގދރކ،މހނނއ

( މލއކތނ ގދފދ އދ ހރކށ، ނޑރނކމގއ( ބ އމރކށهللاވއވ. ކރއވ އބކލނނށ

."އބކލނނށއމރކރއވކނތއއބކލނކރއވނތވއބކލނނއރދނތވ.އދ


www.land

hooin

fo.co

m



ތރބއޔތދ ރގޅ ނސދރނނށ ކރއވފއވއވ. ވޞއޔތ ގރއނގއ ކރތ ސރތގހދމށ

ކރއވ11 ވޙ އޔތގއ يكم .ވމވނ يكم الله في أول މދ"މނއކ يوصي ދރނނއ ތޔބއމހނގ

ކރއވއވهللاމތ އމރ ކރއވ ތހޛބ."ވޞއޔތ އޚލގއ ރވތ ދރނނށ މވނ މއޔތގއ

.ކރއވފއވއދރގޅޢދކދތއދސކށދނމށވޞއޔތ

ނމ ވނ ކމށ އމރކރ ކރމށ ނމދ ކދނނށ ތނވސކށهللا ރޒގ ތޢލ

.ވބސފޅވވޙކރއވފއهللاވނއޔތގއމތ111ޠހގމކމގދލލކސރތ .ދއވނއވ

ها ل نسألك ريزقا نن ن رزقك والعاقيبة ليلت قوى علي ކލގފނގ " :މނއކ وأمر أهلك بيالصالةي واصطبي އދ

ކރމށ ނމދ ކރއވށވއހލވރނނށ ވޑއގނނވށވ! !އމރ ކތތރވ މއޗށ އކމގ އދ

އދވޑއއރޒޤ ތމނރސކލނގ ކބޔކނ ކލގފނގ ކލގފނށދއވމކށ ނގނނވމވ.

ތމނރސކލނގއވ ނމނވނތޤވވރނނށވ.ރޒޤދއވނ މއޅނ".ރނގޅ އހނކމނ،ތމނނ

ކދނނށ އހނކމނ ހދށ، ފއސ ކނބނދނ އކކދނނށ އކދނނއ އމރކށ ނމދކރމށ

ގސހދމށ ސބބކނމދށ ނތވ. ޖގއއ ދއކނ ޙއޖތ ބނ ނތ ނމދށވގތއ ކދނނށ

ކ ރޒގއމރކރ ނމ ވނ އނގވއމށ އވނ ޞރޙކށ މއޔތގއ ތނވސކށދއވނކނ

ދއވފއވ މ. ހނދއގއ ކނމ އޑއވ ތމއށބނގގ މހނމވ. ކރނ ހދމ މތނ އޔތގ

ކރމށއމރކށއމހނތމގއހލނނމދހމއކނތމނމދކރމކށނނވ.އމރވވގނވނ

.މސޢލއޔތކވނމދކރތބލހދމކތމގ

ތރބއޔތކރމގގތތއ1.11

( ޙބބ 1111ޙސއނ ގތގއ، ލޔއވފއވ ކރމގއ( ތރބއޔތ އހމލވފއވދރފޅ

ތކގއ އޘރ ބއއ ބހގތނ ބއޕއނނއ މތ ގޔމތދވހނ އދރފޅކ އށهللاއއސފއވއވ.

ބއޕ މއޅގ އލހވ. ގނގޅއވ ހއދވ އ މދނނވނއވ. ދނދނ ވއދވމށ އޅނރކއށ

ނވނނހށމވ ނ .ނރކއށ އވ.ތމނނ އއ ސބބކ މދވރ ވނނނ އހނކމނ ރކއށ


www.land

hooin

fo.co

m



އދރނނށ ބކލނ އނމހ ލބލއވފއވ ނޢމތ ދވތދރނލބމގ ތރބއޔތ ހޔގތގއ

.އޅއމސއކތކރނޖހއވގދ

ކނމވސ ވސ ދވހއގ ކނމ ކމކވ.ވގތކޅއ މހނމ ކރމކ ހދ އކ ކދނނއ

އކދނނދފއތއބޔއދއކވރށބރކށމސއކތކރމހކ،ތމނނގއށވނނނތމނނ

ނދފއ އކދނ ވސ ގހކނކނނނ ބޑ ވރށ މއ ނވނއވ. ފއދލއގނ ބނ .ވތއބޔ

ގޅއޅއގނ ކއޖ ދރވއޖނމ މބޑށ ކދނނއ ދއކއވ.ބއޕޔކ ދރސތކނ ގތކނ ދޔނ

.ހދކރނވނއވދވހއގވސކނމވސވގތކޅއކދނނއއކއހނކމނ،ކނމ

ކނތއކރމށ ލބމނ ވރދވފއދރޔކ ކރސނނތގއ ފރހމ ކނތއތއ ވނއވ.ވ ނ

ބރދނށއގތނ އސތށގ ބބލ ހތދވސވދވހ ކރމއ ތޙނކ ޞދގތކރމއ،ކއޖ

ނމކނޚތނކރމއ ރގޅ ކތލމއ ހމނޢގގ ކނތއ ފދ އވ.ނނކޔނ

އކދނނށދރ ދނނލބމށފހ ކށ ހޔދޢ ވއވ.ޓކއ އނގވފއ ޢލއހއސލމމށ އބރހމ

ގރއނގއއކލގފނގ ކރތ ތއ ދޢ ބއއ ކށދއވ ވރދވފއވއވދރނނށ أن . واجنبني وبني

(، )رب نا واجعلنا مسليمنيي لك ومين ذر يتينا أمة م ن عبد األصنام(، )ر سليمة ب اجعلني مقييم الصالةي ومين ذر يتي

ހމހމކށ މދގއ ބޑވގނވދރނގ ތފތކރމކ ދރނ އސލމދނގއ ޙރމކނތއކރނ.

އސ މދގއކމކވ. ކދނގ ހރހ އނގވފއވނ ކރމށވ.ލމދނ ކނތއ ކށ ހމހމ

މޚޠބ ކދނނއ ބހނ ހޑހތރ ބރއޅއވއވ. އސލމދނ ސފޔނނކރމށ އބ ބނ ޢގބ

ޙވލކރއވމނވދޅވއވ."އނގކދނމއއދބކއ

ފށމގކރނކލއޞލޙވށވ.އކދނއބދވސބލނއހރނގދރނތރބއޔތކރނ

އކދނނށކލ ކމއ ކނމ ރގޅ ކލއށ ކނތކށވ. ގސކނމކރ ކލއށ އދ ރގޅވދއވ.

އކދނނށވސގސވދއވކމއ ދމދމއނބފއނނއ. ބދލކރމދއރސނނއ އހތރކނ ނގއ

މދގއސކލގއޖހއވ. އކނތއތކއ އޅނފލވ ހނނގތ ކނތއ ފޔވޅކއކއޖގ އޅނ


www.land

hooin

fo.co

m



މދއރސނގ އއ ބލނވރޔ ކރވނވނއވމދގއމދގއ މޝވރ ވހކ. ތދބހނ ކދނނށ

ދރނގ އނގ އކ ޚލފ ކރވނވނއވ. ޢދ ދމނދއކމށ ނޞޙތ ގތގއ މއއދބއގ

އކދނނށ ދސކށދށވވދޅވއވ. ތދބނނ ދސކށދފދއނ ގރއނ . ކއޖބއޕ އކގއ އއ

އކ އކ ހދނވނއވ. ހނވ ތރއށ މހނގ ގނގސ އޅތނތނށ މހނކނތއކށ ކނކމގއ

އގތށ ދއކ އށ ކއޖ ހނވނވނއވގތ ގސކމއކށފނމ.ކއޖ ތރގއކއޖ މސތކނގ

މނނވސއތއ.ވކނބއދލކށފއރގޅގތބނދށވށނހދށވ.އކއޖއއއކއޖފޟޙތކ

ކމއ އހނކމނ، ހމނގނވއވ. އޅގޑމނނއهللا ވތޢލ ބޑސބޙނހ މވ ޙވލކރއވފއ

.ރއކތރވނވނއވއމނތއމދފރހމގތގއ

( އޞމ 1111އޙމދ ގތގއ، ލޔއވފއވ ޞއލ( ރސލ ވނهللا ވސއލމ ޢލއހ

ދނވރ ކރމށ ދރނކއވނ ދނ ދއވފއވ. އރޝދ ކރމށ އހތޔރ ހދމށއނހނނ

ފހގކރވއވ.މފދކނކމކއޅގނޑމނގތރއނހދޢކޔނދމފރނއއދނކރއރ،ކޔނޖ

އދބއއ ދއވނ ދރފސކޅއ ރނގޅ ކނކމވ. އހމލވ ޖހއރމހނ ދއކރނ އބދ އބދ

ނޑގ .ހތށއރއވމކނމގތށކރބވއއޅގ

ކއޖ ދނ ގޅގނ ކތލމއ1އފނވމ އޤގ ކޔމކދވސވމނ ރތނމއ ރނގޅ

ޢލމވރނ ސނނތކވ. ހމނމކގދވގނވ ނނ ބއޕގ ނނކޔއރ ދރނނށ ގތގއ ވދޅވ

.ވރށމހނމކމކވ

ކރމގ ކއޖތރބއޔތ އތ މރހލއވދނ މހނމ ކއޖގ .އނމ ދވސވރ ޅފތގ

އކއޖގ މދރސއކށވނ ބނނފރތމ އޚލޤއގ ދސކށދނ ކއޖއށ މދވސވރ މނމއވ.

ކއޖ ހފނއވ. އތދވސތކގއ ކރއށ ދނ ހޔތގ ލބއޖއސކއޖގ ގރއނދނށ މށޓކއ

އކދނނ ޞއލކޔވދނމއ ރސލ ގޅގތނ ވހކތއهللا ހޔތޕޅގ ވސއލމގ ޢލއހ

ނމދށ ބއޕއއކ ނވތ މނމ އދ އހނކޔދވދނއވ. ގނދވދނއވ. ނވތ އރވދނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ގނދވކނރސލގދރކލނކފރއވއރއކލގފނގމނމދކއލއހވސއލهللاރސލޞއލ

.އކއކހދޘތކނސބތވއވ

( ޢޞމ 1111އޙމދ ރސލ ކތރ ގތނ ގތގއ،ތރބއޔތކރއވމގ z(ލޔއވފއވ

ވއވ. ގތތކއ ވރށގނ ސބތވ ސނނތނ ގ ކށށ ވމއ،އޝރތކރއއގތރކމއކ

ބނދއވއޝރތ ގހއކނ އއ ނ ބޔނކރއވމއ، ކށއކނ އއ އތރނ އއމގ ކށކރމހ

މސލކށ، ނޑލނ، ކ ގޅނ ނގސ،އއވކމއދތކށ ހނގރމއށ ތބކ ނލއ އޒރކ ވސ

ގތމޑކރމހނނއ ކރއވ ކނތއ މދ އނގވފއވ ޤރއނގއ އދ ވޢހމނއވ. ގޡބރވރ

ކރއ ބނނ ބޔނކށދގވއވ. އނޒރ ކޔއދގނނވ.ބޝރތއ ވހކ ހނގދޔކމއގ ކރނ

މހއގމސލޖއސވއގނނވ. ވއކ ގމކސތރ މސލކ ރޙމތތރއއގ ރނގޅ މސލކށ

ކނބ މސލކ ރޙމތތރއއގ ނބއ އދ އކލގފނ،މސލކމގއ މސލކމގއ ރވރއއގ

ކށދއވފއވއވ.ބޔނ

ތރބވޢލމވރނވރށކމޔބކނތއތކއއޅގނޑމނނށދސކށދއވފއވއވ.ނމވސ

އސލމތރބވމދރސތކނބނދބނދނނތކއޣއރމސލމނގފލސފތށއޑބމހތފތވ.

އ ޞޙބނގވމއކ އދ ރސލނނއ ނބއޔއނއ ލބގނނނވ ނމނ ޅގނޑމނ

ނޑމނނށދއކވފއވރވތދރސތކނނވ. ޢމލފޅނތކނނއތބޢނނއތބޢތބޢނއޅގ

ކދނކރކށތކށއދބދނނ1.11

ނރނގ ކރ ވނކދނ ޢލމވރނ ފޔވޅތކއވކމގއ އޅނޖހ ގޅގނ ޅކނތއތކ

ޙކމތތރކމއކ ފރތތކނ މސއލވރ އޅމގއ އފޔވޅތއ ނމވސ ދއވފއވ. އރޝދ

މސއކތކރއވނޖހއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( ޝހމ މޙއމދ 1111ޑކޓރ ގތގއ، ވދޅވ ކމޔބއ( ހފއ ވސލތއގއ ހރހ

ނދނނ އދބ މނވ ލބމނ މނނސ އދ އނގވފއވއވ. އސލމދނގއ ހރމށ ރޅއއސފއ

ނޖހ ނޖހގއލމއމއ، ތނއގއ ޖހނމއ،ލބދނފދ ތދނވގތއ ފރތމހމނއވ.

އ ދކށކށފނމ، ފރޞތ އޞލޙވނ ނ މކމކ އދ އމއލއށނޖހނއވ. މހ ތރބއޔތކރ

ވފއވއނޒރދނނ،މއޤރއނގއވރށގނއނބޔނކރއކމކށވމކވސމހއމކމކވ.ކރ

އސލބކވ.

( ޝހމ ޚއޞ1111މޙއމދ ކބއގއ މހގ ތރބއޔތކރ ބޔނކރއވފއގތގއ )

އގތރގއ ހނނޖހއވ. ލބފއވމއ،ލޞތރކޚއސފތކއ ތޢލމ ތޤވވރކމއ، މއ،

ޙލމވރކމއ،ޙކމތތރކނހމނއވ.

( މސ ފހމ އނމމހއމ1111ޙސއނ ބނނވ އއމތކށ އސލމ ގތގއ (ލޔއވފއވ

މނހ ތޢލމ ދރނނށދވ އބއމހނގ ހތތކގއއއކމކ ދރވރނގ އޞލޙކރވފއވ ޖކ

ދނށލބޖއސތޢލމމނހޖކށވމވ.

ދވހ ވރށގނ ދއރގއ ތޢލމ ދވހރއޖގ އދ ލޔއވނތރޔ މޝހރ

ޔނވރސޓ ޤއމ ދވހރއޖގ މހރވސ މޤމޚދމތކރއވމއކ ޗނސލގ ވއސ ގ

މނހޖވނ ތޢލމ ދވހރއޖގ ވދޅވފއވނ ޙމދ ޙސނ ޑކޓރ ފރއވމނގނދވ

ދރވ ޤއމއޔތ ލބޖއސވ ދނށ ދރވރނ ޤއމކށވއރ މސލމ ޖހފއވ. އޞލޙކރނ

ދރވރނ ރޙ މނވރށއލކރމގ އކށގނވ މނހޖގއ ތޢލމ އށގނނވމށ ހތތކގއ ގ

އލއޅވލވފއނވކނފހގކރއވފއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



މނވރސމލކނދއޞލތކށރވތއސލމދރނތރބއޔތކރމގއ1.11

ރއޖގއނކނނމޝހރދވހނސހވރށމހރގއޑޔކޝނމނސޓރޑކޓރއސމ

ދއވފއވބސދގތމއހވރގއވނޝއޢކށފއވ.އބސފޅހމއގތށގނސލނމވ.

( އސމ މފދ1111ޑކޓރ ބޔނކރއވފއވނ ) ތރބއޔތށ"އނނވ. އސލމ ދވހ

އސލމ މނސޓރއއކ އސލމކ މހރ އގތނ ދނނ. ސމލކމއ ބޑ ވރށ އޅނގޑމނ

ފރތނ އލމވރނގ އބފޅނގ ކރވފއވ. މޝވރ ބހގތނ ގތތކއ ކރއރވނ ތރބއޔތ

ތބދރވ އބފޅނވސ އކމށ ބލނ. އބ ހދތ ގތތކއ އކހލ ނސހތދ ދނ ރނނށ

ހރކތތރވ ދވހ ގނ ޕރގރމތކގއ ތއލމ ހނގވ ޔނސފނ އހވނ،" އޅނގޑމނނއ

.ވޑއގނފއވޑރ.އސމވދޅވއވ

ސކލކށ ހރހ ސފއއގއ ރސމ މނސޓރއއގޅގނ އސލމކ ސވލކ އފދ

މނހޖގއ ތޢލމ އދއދށދނދނވސ ހނގފއވތއވ؟ ޕރގރމއ މފދ އމޒކށގނ

ޢމލމސއކ ކރވފއވ ޙޞލކރނ ނޑއޅފއވކނތއތއ މހރގކ ކބއތއވ؟ހމއހނމ ތތކކ

ސޢދވސ ޢލ ޝހމ މޙއމދ އއޝއޚ ރމޟނމސ1111އސލމކމނސޓ ވނއހރގ

ވދޅވފއވނ ޖލސގއ ބއވނ ޖލސކރމލމގއ މރކޒގ އސލމ ގތނ އޙޔކރމގ

އލމރޙމމޙއމދޖމލދދލޔއވފއވދރސލއޚލޤފތޗޕކރއވމށފހފޟލތއޝއޚ

ރއޖގމހނދރއޅހރހގގއށހލބއސވނކމގއވ.

ޒމނގއ ނތހޒބ ބނއޅ އޅގނޑމނ އއދ، ތރގއ މއދތކގ ސލމ،ކޔވއދނ

އދއތރށޢރބބސ.އޚލޤ،އތލޔނ،ދވހބސ،ހސބ،ނމދކރނގތހމނއވޤރއނ،

ކމއހނރވރމސއކތތއދސކށދނކމގމޢލމތނވތއނގރސނވތއރދކޔވއދނ

ދވހ ޒނމދރވމށއމދރސތކގ ބޑށ ވރށ ބނއވ. ޖމޢތގމސކޅނ އފލމށއ ޒނމ

ބއވރވމށ ބއވރވމށއކނކމގއ ކނކމގއ ކރ މއނބފއނ މހމނނނށދސކށދނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އދހވ. ދސކށދނވ. މހރއޙތރމކރނ ރސމއދވސވރ މނހޖއ ތޢލމ މގނގޅ

ސފއގއވ. ފތތކއގ ލޔފއވ ހމއކނ އނނނ މޤއރރތއވސ އދ ނވއވ. ސފއއގއ

ގތތއ ހޅނގގ ރއޖއށގނސ ކރކއލމ ތޢލމ ޤއމތކގ ބދތ އކއކ މޒމނގއ ނމވސ

މކރމގނތޖއކށވގނދނއސލމއޞލތކދރއދއނކމގއތޢލމމހރނވދޅވއވ.ޢއ

ރއޖގ ދއހރއކރނ މގ ނކނދކލއވށވ. މނވރ ފރހރ ކޕކރމގއ ނޑމނގ އޅގ

ދރ ސކމ ބޖ އސޝއޝނގ ލބނވ.ސކއޓ ނޑށ އޅގ ފރޞތ ސކށލމގ

ޒޔރތކށގނ ދރވރ ސޓޝނކށ ރޑޔ ބރޓޝގ ހސބކނ ވކ ރކއރމނޓގއވގތނ

ކޕކށގނ ގނސ ސކމ ބޖ ބރގ މވގތކ ބލއރ ކމދކޅ ވއވ. ބޖއވސ ހދނޖހ

ނއއރއބއތއބދލނކރވފއހރއވ.ބދލތއގ

ލޔއވއފއވލޔއވމނނއ،ގޖނއރމހގޢދދގއޑކޓރޙސނޙމދ1111ދރމ

ޚދމތކރ ތރޚށ ދވހބހއ މޒމނތއ ޝހބގ ނރއވއފއވ މރކޒނ 1ޤއމ ނވ111ގ

ގތގއ އނގ ލޔއވމނ ޝހބގ އބރހމ އތ، އތމށޞފޙގއ ދމ ގތގއ ޤއމއ ޤއމއ

އއ މހނމ އނމ ޤއމތއބނނވ ފނނ މސލތއ މގ ބހވ. މދރ ޤއމގ އ އސސކ

.އބހއޓވ

( ޒހރ 1111އދމ ގތގއ ލޔއވފއވ އގ( ބޑވފއ ހމޔތ ބހގ ނކޅވނ "އރނ

ބހކނވސލތނ ދނނ ކރއރއދނ ޖޕނ ތރއޤކރތއވ. އތރކށފރކށދނނ އނގއދނނ

ފރސތތއ މގގއ ފއ މދރހޅވއދފއވތއވ. ގނވނ ޅކދނ ކރ ލޙޖތކނލސޠނގއ

ހލވ ފރކށދނމގއ އތރކށ މރވނމޢމލތކރނ ޤއމއގނ ޒވނނ ޅ އޒރލގ ވމއވ.

ވ.އހނމރމކނހޅވއދތއމދރބހނހރހކމއކރމގތނވސކނއޤއމނއބއމހނގ

".ފރހމވޠނލބއބއތވދނނވނމއޤއމތކގއ


www.land

hooin

fo.co

m



އޞލތއ ރވތ އސލމ މނހޖގއ ތޢލމ ނޑމނގ އޅގ އނގގނދނ ބސފޅތކނ ބޔނވދޔ

އސލމ މހއމކމވ. އށގނނވމގ ކބއގއ ސފކދނގ ލބވމގ ޤއމއޔތދކ ޤއމކށވއރ

ނތގނދކމށޢލމވރނނއބހގމހރނވދޅވމކއޅގނޑމނކނބޑވނޖހކމކށނވތއވ؟

ފހވފއވނ، ޢލމއއވރ ޤއމތކގ ފހގކރވނ ބލއލއރ އޅގނޑމނގދރސތކށ

އކޑމކއދއޕލއޑދރސއއގޖނލއއގއދނއމދރބހށސމލކނދނމގސބބނނވ.

ކމލ، )ނސރ، 1111ފރދ ފއދކރނލޔއވފއވ( އނމ ސކލތކށ މދރބހނގތގއ

އސ.ޓ އނއނގނނއދނމއވ. ޔނވރސޓ ތމސ އނގގތގއ 2005. ދރސއކނ ކރ ގއ

ބހކނ އނގނނއދނމގއބދސ ބހނ މދރ ފއދއނގނނއދނމށވރ ލބ ދރވރނނށ

ޕރގރމއގއފއދބޑކމގއމދރބހނއނގނނއދނމގގއހނގ1111ބޑވ.ޔނސކއނ

.އދރއނނރނރޕރޓގއވއވއ

ނޑމނގ ޢލމތއއޅގ ޢލމފދ ނފސނ ޢލމވރނނއ ދނ ތރގއ

ފ އނގނނއދނމށ ދރނނށ ނޑމނގ އޅގ ބފޅނ އކއކ ސޖހޙޞލކރއވއގނތއބވ

ތޢލމ ޤއމތކނ އހނހނ ލބނކރއވމއ ދވހބހށ އފޅނ ބލއލއރ ސބބތކށ

އނނނޖހ ދވހޤއމއޔތށ އސލމދމށއ މތވގނވ ސބބނ ޙޞލކރއވމގ

މޝހ މގތނ ފހގކރވއވ. ރއޖގއލބކޑވފއވކމށ ލޔއވފއވގތގއ އދމޒހރ ކރޅ ރ

ލޔދއވނ ނހކށ ގތ ޢލމވރއކ ދނ ނދއވއވ.ފހނމޝހރ ޖވބއ ދނނވމވ.ނމވސ

ދތފޅކމވ.ބސމގވސއނގނ ލޔއވނ ދވހނ ބނނއމނކފނށ ނކރއވކމވ.އގގތގއ

.ހދހދރއވ

އ ފކރވ. ޢލމވރއއގ ނފސނ ބފޅކވ. އހނ އފދ ސވލކހމ ކރއވ ބފޅ

ދވހބހނ ޔނވރސޓގއ ޢލމ އރއކށނފސނ ދތނ ދނނވމނ އއކ ހއޔއވ. ކޔވއދ

ދވހބހނއތކރއވއ ދނ ކހނ ހއވއ. "ހދ ބނއވނ އއޗއފއ ބނ އގއ ކޔވއދނ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޖވބދވހބހނކޔވއދނމ؟"މސވލށގތގއއނނވބފޅކނވސވސނނނއކދނނށ

"ކޔވއދއވ.ތރޖމވސއތއހސބހކއބހރދއވއވ."ކރތޤރއނއތއހސބހކނއބ

"ފމލ ބނނމ، ގތނ މހރގ އޅގނޑމނގތރގއ ނޑމނދނޖހތއވ؟ އޅގ މޙލތށ

މނހޖގ ނރސމ އދ ރސމ ކރކއލމއ"އބއތވ.މދނނވ ހޑނ އކއ ވހކއވ.ކރކއލމ

ނޑމނ އޅގ ނރސމބއ ހނގއޖއވ. ބޔނވގނ އވހކތށ ލޔވފއވ. އތ މނހޖ ރސމ

ނސދ ޙރކތތކގތރއނ އކއކ ބއވ ސކލމހއލނ ސކލގއއ ދސކށދނ ކދނނށ

ކދނތޖރބދ މސލކށ މޢމލތކރގތއގތނނވ. އނއކއޖކ އއކއޖކ އޅއރ ތރކގސ

ތރޙބދނމގއބނނކރބސތކއމކނކމކލޔވފއވކނކމއނނވ.ނމވސއކދނނށރވތ

"ބޑ ފނގނދނ ކބއނ ކދނގ އކނ ވމނ ބޔކ ދއކދނ އނބރގތށނމނ ސބ

ކދސބތއވސއނބރނޔ"ބނބދއނނވ.

ތޢލމމނހޖށބރގނފޒފރމނދކމމދ1.11

ގއ"އސލމތޢލމއދކޅސކރވ11ގއދދގޞފޙ1111ދރމމޖއލގޖނއރ

ދށނ ހނގރމ"މސރޚގ ލޔއވފއވއވ.ގރޕ ބޤރ ޒޔދ ނނދވފއވ11ޑކޓރއޙމދ ގ

ނނދވފއވ ޓރރޒމގ އސލމކ އށ ސ.އއ.އ އޤއމގ ބފޅނތކއ ބޑތ ސޔސ އމރކގ

ޑތޤއމތކއއމރކއވރށބޑށރޕޓއވނހށއޅފއވ.މރޕރޓބނގތގއޢރބއސލމބ

ޤއމތކގއ އސލމ އމޒކށފއވނ ބޑށ އމހނ މރޕރޓގއ މސއކތކރނޖހއވ. އކގއ

އދ ވހކތކށވ. ލޔފއވ ދކޅށ ޤއމތކއ ހޅނގގ ޔހދނނއ މއދތކގއ ކޔވއދ

ލމނނކޓރރސޓނކމގތހމތވސވނއޅވފއވ.މސ

ބދލކރމށޓކއ ނޒމ ބޔނކރއވފއވއވ."ތޢލމ ލޔއވނކރއށގނދވމނ މމރމނ

ވނ ދކމގއ މގތށ ފށތޢލމނނވ. ފށނޖހނ މސއކތ ފސއހރފރތމވސ ކރއށއތ ނމ

ދހއހރދތރމޅދނޔއނޓރރޒމނއތލވނއވ."


www.land

hooin

fo.co

m



ޢލމވރނނށ ބލއރ،ދނ ކނތއތކށ އދފއވ ކބއނ އމރކގ މހނ ހދ ރޕރޓ މދނނވ

ތ ދރކރމއ، ސޔސތއ އމހނ އނގ މއދމކނކނ ތރބއޔތ"ގ "ދނ މރޙލތކގއ ޢލމ

"ދނޘޤފ"އށބދލކށމމއދގމނހޖވސބދލކރނހމނއވ.

މސލމނނއ، ޔހދނނއ، ތޢލމގއ މދމދރސ ފށތޢލމއ ފރތމ މގތނ

ދނ އހއމއޔތކނ މދމރހލގއ އނނނޖހއވ. ވހކދކވފއ ބހގތނ މތކމ ކރސޓއނނގ

ބހރވއށއ އޤއމއގ އނނ ޤއމއގއ ބއދގދނށވ ، ކނމ ބނވގނވނ ދނ އކމކ .

ކޔވއދނމށފހ އޅކނކރގތ ދނއގވސ ކނމ އހރ ފރތމ ތޢލމގއ ޘނވ މއޗށވ.

ކ ބއއ ހރ )އމހނގނޒރގއ(އސލމދނގއ ރވފއވނ ކޔވއދނމށ އހރ އތކވ.ތނވނ

ޔނވރސޓގއކދނތރބއޔތކރނޖހނމއދއޞލނނވ.

ހމކށފއވ. ދކޅވރކނ އތމ ސރކރއ ދނ މދއރމތގއ ފހބއގއވނ މރޕރޓގ

މފދ ބލފއވއވ. ސބބކމށވސ ދމވ އފދނ ޓރރސޓނ ދނޔގ އތމކ ސރކރތއ މފދ

ކ ޙދޘށ ޤރއނއ އސކނދނ ސރކރނޖހނސރކރތކނ އރނގ ސދނއ، މށވމއކ

އސލމ ކރނމނއނނ އސރކރނ މޖބރކށގނ ސރކރށ ސޢދ އދ ވއޓލނކމގއވ.

ޣއރ މހރ ފހގކށފއވއވ. މރޕރޓގއ ހއޓލނޖހނކމށވސ ހކމކރނ ޝރޢތސ

ނޑމނމސ އޅގ އޅވރވ.މކމށ ނކމތކށލނ ރޅއނނވރވ.މސލމނ އސލމދނދކ ލމނ

ހއރއގނމނވނޖވވދނތއވ؟

)އޙމދ 1111هللا ޖލއ މޖއލގ ދރމ އސލމ1111( ލޔއވފއވއވ. ޢދދގއ ވނ

ތ ނޒމގއޤއމތކގ ތޢލމ އސލމ ޢޛރކ ދއކ މސލމނ ޣއރ ބދލކރމށ މނހޖ ޢލމ

ނޒމއކމށ ތޢލމ އކލވގނވ އމއލވނތކނ ދނވނތކމއ، ގތދނކރމއ، ހރކށކމއ،

ދނނ ނޑ އޅގ ނމވސ ދކތއވ." އދކޅވ.އބއމހނ މޅނ ގކގތއ އމހނ ޙޤޤތކ ވނ

އބދވސބޔކއވރށޖއސލއގނއޅބޔކށހވނއނކއކތމގހތރނކމގއނނތއވ؟


www.land

hooin

fo.co

m



( މނކ ޙސނ ވޙދ ވދޅވ(1111މޙއމދ "ޓޗ ދނޔގއވސ މޅ ސޓޑނޓރއޖއކ

ގއމ މތ ފނވރރޝއ" އނމ ކރމށ ހއލ މއސލތއ އފދ އދ ބފޅނކމށވ. ރނގޅ

.ދއވމށރއސވހދވނއދވޑއގނނވއވގނސގނނޝނލއނސޓޓއޓގއކޔވއ

ކރއ" މސއކތ ދއރގ ވސނނފޅއޑއކޝނ ބފޅނގ މކމގވ ހވނ ނޑށ އޅގ ޖހހނ

ބއޓނ ގތކށ އއހނ މދ މކނކމ ގތތކ އސލތކ،ދނ ދނ ވސނމއކރއވނ.ތއލމ

.ސވހދވދޅވއވމއދމއރވނ،"ރއގނނނއބޖހ.އޗލނޖއޅގނޑތޔބފޅނނށ

ވރށ މއދ ދރއޅނ ބލއރ އޅ ކރއ ވދޅވ ވހދ އރ،ރއސ އނނ ބދލވމނ ބޑށ

ފނވރ ދނމގ ކޔވ ކމށވ.އގތނރއޖގއ ނދ އކބދލވމނ ހލވކމއ ކޔވދނމށއހ

ރވފއ ބދލކލސތއ އއކށހނ ގތތއވސ ވހދހރ ރއސ ކމށވސ ޖހފއވ ކރނ

"އދމމރމނވހކފޅދއކވމނވދޅވއވ..ވދޅވއވ

ރވފއކޔވ އސލތއ ދނމގ ކޔވ ރވމ ކލސރމ ދނމށ ގރނގ11މހރ ވނ

ބޔކށ ކދ އދދއގ ގނ މޑލގ. މއދފކޓރ ދސކށދނމށ އއޗއ ވކ ކޑއޅފއވ

އބ ކޔވދނއޅގނޑމނ ކދނނށ އޅގނޑމނގ އގތށތ ޖހ ވސނލނ ރއޖގޖހނ."

ވފއވނ ތރއގ ހލތއ މއދގ ހލތ ބރވސތއލމ އދ ތކކނ ދވސ ގނ ވރށ

ޖހފއވއރރއސވހދވދޅވއވ.އގތނމއދގހލތބދލކރނމސއކތތކކނކމށވސ

.ވދޅވއވރއސވހދއކނކރމށވސވގތނގނކމށ

ދވ1111 ފށނއރ އހރ ޙވލވވނ ހނގވމއ ސރކރ ޢބދ ހ އނރބލ ޔނނهللاހނނވ

ގނވނ މއހރތރ ބދލތކއ ބޑތ ނޒމށ ތޢލމ ހރހސކލ ވނ ވދޅވފއވ.މގތނ ކމށ

ހރހ ރސމކށ ޢރބބސ ބތއބމއ މދއރސނ ޤރއނ ލބފއތއބވ ތމރނ މދރސތކއގއ

ސކލތކއގއކޔވއދނފށނހމނއވ.

އޑޓރއލގއ އނހގ އނލއނގއ ބލއލނމވ.ހވރ ލޔއވމކށވސ ލޔއވފއވ

ވރށފހގދރސއއގއބނފއވގތގއ،މޖތމއގއކށގނވއއސބބއލޔމގއވއވ."


www.land

hooin

fo.co

m



އހމލވމވ.ކ ކރމގއ ތރބއޔތ ދރނ ނޑއއސބބކ މއގ ފހގކރވ ފށގނކމށ ޑއރނ

ސބބތކގ ނވ ޖހލނ އރއގނނނ ކށތކށ ސނގ ބޑތ ބޑތވ ކދނ އދވފއވ ކށކރނ

ތރގއވސ،ތރބއޔތގމއސލހމނއވ.އގތރގއއސލމރވތއސލތއއކދނނށ

..ގރއނދވހކވސނކޔވކދނއބތއބވނނގނވސހމނއވ

ގރޑ ކދނ ހރ11ބއއ ނނގ ކނތއތއ އސސ އނމ ދނގ އސލމ ވސ ނމއރ

ދއވ.ގވއދނނމދނކރ،އދނމދގއކޔދއތއނނގކދނތބއވ.ދނކނތއތކށ

ސކލތރ ސބބނ ދރވރނގ ގސ އހލގ ސކލތކގއ ބއއ އވ. ކޑ އހމ ވސ ސމލކނ

.ވސހލބލވގނދހސބށގސފއއބހއޓވ

ނވނޖހކދނތއތއރނފށގނގރއނށލބޖއސއއސލމރތއސލތއއށގނ

ހތތކގއ ކޑކދނގ ފށގނ އމރނ ޅ އނމ ގތގއ ވދޅވ ވސ ތޖރބކރނ އވ.

ފލމކވ. ވރގދ އޅގނދ ބޑވމށ ގތގއ ރނގޅ ކއޖކ އ ޖއސވމކ ލބ އސލމދނށ

ރއނނއސކލތކގހރކތތކގތރގއކރއށއބގނދނއހނވ،މކނތއލމމގއރރގތ

.ޖހއވ

ބއއ އވ. ފށއފ މރހލއއ އ ވނ މހރ ސކލތކނ ޖއސނ ލބ ނމދށ ގރއނށއ

ދކރވއ،ފތއގއވނނޓކރނސކލތކގއމހފތފށނއރވސކދނލއވބރބރށނމ

.ފށއފއވ.އއއކ،އރބބސކޔވއދނމގހއސސލސލއއމހރވނފށއފއވ

ތރބއޔތގ އސލމ ފތގއ ދ މހރ ދރވރނނށ ފލޚސކލތކނ މގއރރއ އސ

އ ޖހ ކރނ ނޑ މދނކ ދރވރނ ގތނ ވ ޓޗރނ11ވ.އގއ ފރހމކށ ހރހނމދއ ދވހ

ނގއގނ އސ ކލބނ އ ހދއ، ކލބއ ހއސ އކމށ ސކލގއ އވ. ޖހ ސއކރވނ ލއވ

އފތ އވ. ހމޖހފ ވނ ގތށ ކރމނދ މނޓ ވސވކވކނއކނ ދއތއ ގއނމދގއކރ

.ހމނއ،އހތދސކރނޖހއވ


www.land

hooin

fo.co

m



މފދ ބނގލކވ. މހނމ އޅ ތރބއޔތށ ކދނގ މއ، ހރކތކވ. ރނގޅ މއ،

ނމ، ހނގ ސކލތކގއ ނގއގނ އސ ސރކރނ ކށވރނގހރކތތއ އތރވ ގއމށ

.މއސލތއހއލވގނދނއވ.ނމނދރވރނތކއއފދގނދނއވ

ސކލތކގއއސލމތރބއޔތދވކމމދ1.11

( ސލފ 1111ޖމޢއޔތ އސލމ ސއތ ސއތއނ ގތގއ، ބޔނކރއވ ޤއމއގއ(

ބނގ ތޢލމ އދ އއޗއތރބވ ފށއރ އސސތކއ ދނގ އދ ބރށޓހ އސލމދނއ

ނތގސ އޚލޤ އކދނގ ހލކވ ދރނ ދނގތނ ތކގއވސކމގއވނމ މއދނ ދނޔވ

ށޓސޓކރނޖހނކމއނނވ.އތރނކމޔބއކރމތލނޖހނކމ

އށ ލޠފ މސޠފ ޑރ. މނސޓރ އދޔކޝނ ޖމއޔއނ އ ހމކށފއވނ މކނ

.ފނވފއވސޓއއގއވ ވނ ތޢލމ“އސޓގއ ދވހރއޖގ ޖމޢއޔތއސލފނ 1ނޒމއމދ

ބޔނއމދ1111އކޓބރ ނރފއވ ބޔނގގއ ފނނތ އޅނއރފއވކމށ ބއއފރތތކށ

.ކމށވ”ނރނތރޖމ

ތރއނ އބދގ ތކއޗށމސތ ހތރލއކއއހ މސތވ ވ، ހހށވރ11ދވހފއފއވ

ތބނ، އތއހސވއކމއ، ގނމހނ ތރގއ ފސދއއގ އނމހއ ފރމއ، މރމރއއ،

ނދނ ދނ މޤޞދއނތ ދރއޅމގ ހމނފއވނ، މގގއލފއޒވނނނއ ނނގ ދމއއ

އގތރގއވނ ޒވނނނއ މޖތމއތއހސ މހރވސ މއސލތއ އޖތމޢ އބހރކނފދ އގއ

.އސޓގއފހގކށފއވއވ

ކރއރވ1111 ތޢލމ ދވހރއޖގ ބއވރނވނއހރ މހސނތގ ބއވ މރކޒނ

ކނތއތކގ ހމނކމށއނނމފއވ އފއދނ ކދނތކއ ވރގދ ޢޤދ އސލމ އގތނތރގއ

ޤރއނގ ތރބއޔތއ އސލމ އފއދނ، ބޔކ ކޔވއދއފދ ކޔވއދ، ގތކށ މނވ ޢލމ


www.land

hooin

fo.co

m



މއދއކއ ތޢލމކނމ ސމލކނދ، ސފތކށ އޚލޤށއ ރވތ ތކއ،ޙރކތތކނ ސޔސތ

އސލތއވސއސލމތރބއޔތށއދވހރތއދކދޤވޢދތކއ،ސކލތކގއހދފއވހރހ

ކރއށގނދވތކށ ސކލގއ ބއޓނކށގނކމށއ، މހއމބރއޅގތށ ޙރކތތކގ އތރ

ކދނގ ވނޖހނވސ ގނއނކމގއމޒކށ ހޔބދލ ސޓގއއޚލޤށ ކމށވސ ވނ ވސ އ

.ފހގކށފއވއވ

( ނވނ އސމޢލ ޕލސ އފ ސޕރނޓނޑނޓ މރމރ1111ޗފ ވދޅވ ފދ( ހނގނ

ހފހއޓއ މގމތނ ދއރ ކރނ އއޗއކނކނ އއވސ އތނ އމހނގ ޗކކރނމވސ

ކރއށނ ފރވފއފނނނ ތނތނގއ ބނނވ އމހނ ތކތ އފދ ގނދތގނގސ ބހއޓމނ

.ކމށވ

ޢބދ ޕލސ އފ އނސޕކޓރ ޗފ )هللا ވދޅވ1111ޝޠހ ބލޑނގގއ( އސކނދރ

ނސވރނގ ބއވ ހވރ ގބއދލވމއއޔ ޖހނ“އ ފސ އނމނ ދނމށ މއލމތ ހކބހއ

ނތޖއއ އކމގ ނމވސ ދނ މއލމތ ހއކއ ނގއގނ ނފނނތކމށރސކ އނމނ”

ދކ ފލހނ އކމއމދ ފހގކރއރ ދނނވ މއދނހނ އދ ހމކށދއވނ ޖވބގތ ސވލކށ

.ދއވމނނވ


www.land

hooin

fo.co

m



މތޑލޖރސރޗ3ބބ

ތޢރފ1.1އނގނނއދނމށ ތޢލމ ދނ ސކލތކގއ މލގ ވރށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ

ބބގއ މ ދރސގ ހދ ގތނ ބލމގ ނޑގތއގއއސކނދފއވތ މއގ ވނ އލއޅވލވފއ

ޑޒއނނއ،ސމޕލގބޔނގއތރނޑޓއއކރނރސޗމތޑތކގމއޗށވ.މގތނރސޗ

ހމނނއވ. ބޔނ އނސޓރމނޓގ މގތތކއ، ދރސގއ މ ބނނކރ މތޑ ޑމތ ކއލޓޓވ

ބޔނކށދފއ އލގއ ހދނތކގ ސފތއ، އގ އދ ކތވކމއ، ޑޓ ބނނކރ އއށފހ ވނއވ.

ޑޓ އއކރވނ އދ ހމނނއވ. ޕރސޖ ރސޗ ނވތ ކނތއތއ ކރ ގތނ އއކރމގ

ނޑ ހފހއޓނގތއ،ވލޑޓއއރލޔބލޓބލނގތވސތހލލކރނގތގއތރނސލކމނގ

ބޔނކރވނއވ.މސއކތތވލ،މބބގއނމފހބއއގގތގއހމނފއވނއވ.

ރސޗޑޒއނ1.1އޅނ ބނނކށ ކރމށޓކއ ދރސތށ ޢލމ އދއއމގތއގއ ކލޓޓވ ދވއތރކވ.އއ

ކރނ ސބބކ އވ. ޕރޑއމ ކލޓޓވ ބނނކރވނ ދރސގއ މ އވ. ޕރޑއމ ކނޓޓޓވ

ދރސއކ ދވޤޞދކރވފއވ ތޢލމ އކށގނވގތށ މޖތމޢކށ އސލމ ތމލގސކލތކގއ

ބލނކމށވއރމފދދރސއކއނމއކށގނވސފތކއހރކލޓޓވޕރޑއމގއކމށވތއވ.

މދވއތރގސފތކށބލއލނމވ.

ޚޔލގފރތމ ފކރއ އޖތމޢ ޕރޑއވއތރކ ކއލޓޓވ ދރސއވ. ކރވ މމއޗށ

(Qualitative Paradigm)( ޝމމ ޢލ ޑރ. މއ "ފކރ1111އވ. ނމ ބހރވއނ ގ )

ވއޢބ މ ނޒރއޔތވ." ބނނކރވނރތގ ދރސގއ ގތތރގ ހނނ ޚޔލ ފކރއ މހނގ

އޞލތކވ ދރސކރމގ ސވލކރދސ. ފރހމކރވމއބސދގތނތކއ )ކވސޗނއރ(


www.land

hooin

fo.co

m



މދ ކނކމއ މދ ނވތ އއޗކށ ވކ ނވތ އކމއވކކމކށ ދގނ ނޒރއ ޚއޞ ތކއޗށ

.މދނނވފދދރސގއވހދއބލނ)ކސސޓޑޒ(ފދއޞލތއބނނކރވނފނކށފޅކށ

( ޢލމގ3002ކރސވލ އޖތމޢ އއސފއވނ އފދގނ މނޒރއޔތ ގތގއ (ބޔނކރ

ސސއލޖ، އޑޔކޝނ، މނޖމނޓ، ހނނ ގޅނތކއ ސދ އނސނނނއ ކމގއވ، މއދތއ

މށކއނޓޓޓވނޒރއޔތނކޅދކމގއބއއއދޕލޓކލސއނސފދމއދތކނދރސހދ

ޢލމވރނގތރގއވހކދކވތކއނޓޓޓވނޒރއޔތގބދލއގގތގއވ.

( ޝމމ ޢލ ހޅވލވފއވ1111ޑކޓރ. ވރށބޑށ ދރސ މވއތރގ ވދޅވފއވގތގއ، )

މގތށސވ މސއކތކވ. ކރވދނ ބރސނވ ތއރއކށ މބޑށ އއ ހދދނއވ. ލތކކށ

މގތށ ސޓރޓޖ ހދމގ އމޒކރވފއވކމއ އދރސ ގނދވނ ދރސ ހޅވލއގނ މނވނކށ

ދރސކރފ އދ، ބޑވނއވ.ބއޓނކރވފއވނމއވ. ދރސގއ މވއތރގ ބއވރވނ ރތގ

ސބބކރސޗރޑޓއއކރމނދނއނއށކނކނވސނގތށއ،އނގބހރވހނނގތށއދ

އނއށޤބލކރވގތތކއގމތނނވ.

( ޝމމ ޢލ ބޔނކރ1111ޑކޓރ. މދކމކށ( ދރސއކ މވއތރގ އވފއވގތގއ،

ވގނދނއވ. މއސނދ މޢލމތ ދރސގ ވމނ ދރސއކށ ކރވ ފޅކށ އދ ފނކށ ފކސކށ

އދ މއޗކށނނވ. އނމކމއގ ބނވގނވނ ހޤޤތ ކމއގ ނޒރގއ ގ ހދނރސޗ ކމކނ

ނޒރއޔތތކއ ނވތ ޚޔލތކއ އތއ ކމކށ ސބބނ މކމގ ނތޖއއވސނނވ. އނމ އޚރ

ވނ މޢލމތ ބޔނކށދވ ދރސގއ މވއތރގ ވމއކ ނރވދނއވ. ދރސގއ ކއލޓޓވ

ޅމޢލމތށވ.ޞއޙކނބޑހޤޤރނގ

ބވތކ، ގތތދވނ ޢދދކރވ ދރސއވތފސހސބނ ކރވ Quantitative) .ކށ

Paradigm) ތފސހސބގނޒރއޔތ"އވ. (2009)ޑރ.ޢލޝމމ" ގތނނމމއ ވދޅވ

ބނނމ ދރސގއ ވއތރގ ތފކރވނ ހދސހސބގތޙލލކރމއ ވޒނކށގނ ޢދދތއ


www.land

hooin

fo.co

m



)ސއނޓފކހ ޢލމ އޞލ (ދނތކވ. ތފސހސބގ )އކސޕރމނޓ( ތޙލލކރމއ ހދނތކއ

.ދރސތކގއވތއބނނކރވނމވއތރގސޓޓސޓކލމތޑ()

ވއތރ އނމ ކނތއކއ ނނމފއވ ބލމށ ދރސގއ މ ބލއރ ސފތކށ ބޔނވދޔ

ކލޓޓވމތޑގއވ.މސލކށސދމސއކތގމޙއލށގސބއވރނނއކއޖތމޢހރކތއގއ

ބއއގ އޅމއ، ބއވރވގނ މވއތރގގނވގތ އބޒވކރނވސ ކނކނ ފނނ އޅމނ

ބއދލވނތއ ކޑނޝނ ކޔވއދނމއ، ސކލތކށގސ މދރސގއވސ ހމނއވ. ދރސގއ

ބސ ބލމށ ޚޔލހނނގތ ފކރއ މހނގ ނޑއޅދނއވ.ހމއހނމ ކ ވސއބޒވކރމށ ދގތނ

ޕރޑއމ ކލޓޓވ ވއތރކ ކމދ އނމ ދރސއށ މ ކރއށގނދވދނކމށޓކއ މވއތރގއ

ކމގއދކމވ.

ކނތއތކއ ވޔކރވ މނކށ ނވތ ކނތއތކއ ޢދދކރވ މގނ ދރސގއ މ އދ

ކލޓޓވގތށމދރސއނމރނގޅށކރއށގނދވދނކމށދނނވދނއވ.ނވމއކ

ސމޕލގބޔނ1.1އއމކށދ ތނ ނވތ އބދ މޅ ޢދދކ އދދއނގއ،އ ވކ ތރއނ ބއއގ ސމޕލއކ

( ސރވނވލ ނޝނއކމށ ނވތ ނމނއއ ފރހމ ޕޓނ1111ރމޒ ވއވ. ބޔނކރއވފއ )

(1111 ،1111 ،)( ގ1111ކޒލ ބޔނކރއވފއވ ތފތ( ވއތރގއ ސމޕލނގ ޕޕސވ ތގއ

ނޑއއ ނޑދ ލ ތފތ ޓކނކކނވސ ކނމ އއނ ނތޖއކށވނ ބނނކރވމގ ޓކނކތއ ގނ

ޙޞލވމވ.އދކމއޖމލގތއގއބޔނކށދނމށޓކއއއނހކލބއވ.

ފރތކއލ ދރސކރ އގތރގއ ވއތރތކއވއވ. ވރށގނ ނގ ސމޕލ ދރސގއ ޓޓވ

މޒ ބނނކރވނކމށ ސމޕލނގ ޕޕސވ ބނނނމ، ޙޞލކރނ މޤޞދއ ވކ ވކކމކނ

މޕލނގ،މކސމމވރއޝނ،ހމޖނސ،(ބޔނކރއވފއވއވ.މގތނކނވނއނސސ1111)

ކނފމނގކސ،އކސޓރމނވތޑވއނޓ ކސ،ތއރބސ،ކނފމނގއނޑޑސ ކރޓކލ


www.land

hooin

fo.co

m



ނވތ ޕޕސފލ،ސޓސފއޑޕޕސފލ،ކރއޓރއނ،އޕޗނސޓކ ކސ،ރނޑމ ކސ،ޓޕކލ

)އ މޒ ހމނކމށ ސމޕލނގ ޗއނ ނވތ ސނބލ އތރނ ގ 1111މރޖނޓ )ސނޑލޒކ(،

(ބޔނކރއވފއވއވ.1111؛1111

މތގއބޔނކށފއވސމޕލގވއތރތކގތރއނމދރސގއއޚތޔރކށފއވނޕޕސވ

އ ސމޕލ ސބބކ ދވވ. ތޢލމ އކށގނވގތށ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ ކނމލގ

ނޑއޅފއވ ކ ވތއވ. ވސނމގއ ފރތގ ދރސކރ އބދވސ ބނނ ބލމގ ނނކނ ނވތ

ކނމދއރއކނދމހނނގނވ.މގތނމޤޞދޙޞލވތބލމގގތނފސދއރއކނކރ

ބއވރނގއނޓވއނގމށވނހމޖހފއވ.11ޖމލ

ދކވޑއގނނވ ބއވރނ މޤއރރމދ ތޢލމ ބނނކރމނ ޓކނކ ސމޕލނގ މދނނވ

ތފތ އދ އނގގނދނއވ. ޚޔލތއގތ އފނދނތރކމގ ފނނ އދއރއއގ ދއރތކނ

ކއލޓޓވކށ ފހގކށލވއވ.މގއތރނ ދއރތއ އހނހނ ދއރއއ ދނ ލބގނދނއވ.މގތނ

ނ ބނނކރވނވސ އނސޓރމނޓ ވއތރތކގ ގނ ރސޗގއ ޕޕސވހދ ނވތ ޕރބބލޓ ނ

ޑކއމނޓ އއ އބޒވޝނ އތރނ އނޓވއގ ރސޗގއ މ މގތނ ބނނކރމނނވ. ސމޕލ

ރވއހދމށހމޖހފއވތވސމދރސއއނމގޅޓކނކކމއކމގއދނނވދނއވ.

އ ސކލއސކލ ތޢލމދ ސނވ އތރނ ގ މދމދރސ ފށތޢލމއ ބލ ޚތޔރކރމގއ

އބޒވކރވތއވ.ވމއކ،މލގއފދސކލކށދޔއސމސޓރއއފށނތނއވ.ސބބކޓސޓ

ނ ގޑތއ އބޒވކރނ ދމވއޖނމ، ދތނވނގތނދވސވރކ ސކލށވސ އދ ލބދނތއވ.

މސއކތކރއށގނދއމށޓކއވސމގތހދއވ.

ބނމކ ގޑއކވ. މއދއއގ އނނ މއދއކއ ގޅނހރ އސލމދނއ އބޒވކރވފއވނ

ވއދއވއރވސކދނގއޅމއރވތއދތކށއސކނދމނވރއސލމފޔވއހނމއދތއކޔ


www.land

hooin

fo.co

m



ކނކމށދނގތމވ. މދނނވ އޚތޔރކރވފއވނ ސމޕލނގ ޕޕސވ މދރސގއ

ރޢޔތކރވގނނވ.

ޑޓއއކރނގތތއ1.1 ކއލޓޓވ ތއޔރވނޖހއވ.މފދ ދރލ އކމށ އއކރމށޓކއ ޑޓ ދރސގއ

ގރޕ، ފކސ އނޓވއ، ފރނދނގ ވކވކ އއކރމށޓކއ ޑޓ ކއލޓޓވ އއމގތއގއ

(1111)ސލވރމނ، (1111އބޒވޝނގއތރނޑކއމނޓރވއބނނކރކމގއ)ކރސވލ

( މލ އދ ކރކ ކކއ1111ވދޅވފއވއވ. މހނގތރއނ ރއފށގ ގތގއ ބޔނކރއވފއވ )

ވއވ. ގތގއ މސއކތއގ ކމޔބ ވރށ އބޒވޝނ ފލޑ ކރވނ ބލމށ ކނބޔކށތ އނގނ

އމހ އސބބކ ބއވރވ މސއކތގއ އމހނގ ގސޢމލގތނ ފރތނ ދރސކރ ތރއށ ނގ

ދރސކށފއވތއވ.

އދ އބޒވޝނ އނޓވއ، ބނނކށފއވނ މދރސގއ އލގއ، މޢލމތގ ބޔނވދޔ

އނޓވ އވ. ރވއ ތޢލމޑކއމނޓ ދނ އދ ދއރގ ތޢލމ އވނ އޚތޔރކރވފއ އ

މގތނ އވ.އދ ހދމށޓކ ޚޔލ ފރތތކއގ ގނ ގޅނހރ ތއބވމދއރއ ޙޞލކރއވއގނ

އވޞލތކއނޓވއކމގއގނބއއގއދގނދއރތކއގމޢލމތހދމށއނމއކށނއ

ވތއވ.

ތނކށގސޢމލގތނއމހނގމސއކތގއ އބޒވޝނއޚތޔރކރކދނތރބއޔތކރ

ތކރނކނބއވރވފހގކރވކނތއތއދނގނނނފސހވފއއގތނލބމޢލމތޙޤޤތއގ

ކށވރވތއވ.

ނޑތއ މނގ ސލކ އދ އޚލޤ ކދނގ ވނ ނނމފއ ބނނކރނ ރވއ ޑކއމނޓ

އކނކނ ހނނނޖހތއއ ހދހއ ޤވޢދތކއ ސކލއގއވސ ކނމ ގތއމދ ބހއޓނވ

ގތނ ކދނކށވރކރމގ އދކރނ ވޖބތއ އނގވފއވ އސލމދނގއ މތވގނވ އދ ނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޝއޤވރކރވމއކކށކރމނދރހލކރމށހދފއވޤވޢދތއދނގތމނއބޒވޝނގއހގއ

.މދނނވއޞލތކށޢމލކރކނދނގނވނތއވ

އނސޓރމނޓގބޔނ1.1ހދމށ މޢލމތ ބނނވ ޙޞލކރމށޓކއ މޤޞދ ދރސގ އނސޓރމނޓކ ރސޗ

(ލޔއވފއވއވ.1111ދރސކރފރތނބނނކރވޞލތތއކމށކރސވލ)

ފށ ދރސއއ ބލއލމށރނގޅ އޖމ އނސޓރމނޓތކގ ބނނކރ ދރސގއ މގކރނ

ޕއލޓޓސޓއހދލމކވރށމހއމކމކވ.މކނކރމނދރސކރމގއބނނކރއނސރމނޓ

)ގތރ، އތރވއވ. ވލޑޓ 1111ފރހމވ، ހވލދއވ އށ ލޠފ (1111މޞޠފ

ބޔނކރއވފއވއވ.ވމއކމދރސގއބނނކރއނސޓރމނޓގޕއލޓޓސޓއއކގއއޅ

ރޙމތތރނނއއދމސއކތކރއފހގމވއޒފނނއނޓވއކށގނހދފއވނއވ.

ޓ ޕއލޓ އލށމފދ މޅނ ޑޓތކކ އއކރވ ދރސއށ މ ބނމކ އނއ ހދމގ ސޓއ

އނމ އކމށ އނސޓރމނޓތކކ ބނނކރވ އއކރމށ ޑޓތއ އ ޑޓތކކށވފއ އއކރވ

އކށގނވއލތތކއތޔޤނކށކށވރކރމވ.

މދރސގއ ސވލތކވ. އނޓވއ ބނނކރވނ ގތގއ އނސޓރމނޓގ ނޑ މއގ

އޕނ ސވލކރވފއވނ-ބނނކރވނ ބފޅނނ ބއވރވ އނޓވއގއ ސވލވ. އނޑޑ

އއޑއރކޑނގހދފއވނއވ.އނގބހނނވ.އދއބފޅނގއޒނއއކދކވނވހކތ

މޖތމޢކށ އސލމ މގތނ އވ. މދގ މޤއރރ ދވ ތޢލމ ހމނފއވނ އނޓވއގއ

ސވލތއ އމޒކށ އކމށ ބލމށޓކއ ބއޓނވފއތ މޤއރރ ދވނހނ ތޢލމ އކށގނވގތށ

ސފ އމލ މޤއރރށ މދނނވ ބލނވރނ ނއ ސކލތކނ އދ ތއޔރކރވފއވނއވ.

މގއތރނ ސވލކރވފއވނއވ. ދނގތމގގތނވސ މސއކތތއ ކރއވ ގނއމށޓކއ

ދކށކރކދނމޖތމޢގއއތރވފއވމއސކލނމޤއރރށބރގނފޒފރފއވމނވރއއ


www.land

hooin

fo.co

m



ހމ ސވލ ގތނވސ ދނގތމގ މނވރ ހރ ގޅނ ތޢލމއ ދވ ފމ 1ނފއވނއވ.)އނޓވއ

ގއވނއވ.(1ޖދވލ

ހނގ ކލހގއ މގތނ ފމވ. އބޒވޝނ ބނނކރވނ ދނ އއކރމށޓކއ ޑޓ

ފހގކރވ ފރތށ ދރސކރ ކނތއތކގތރއނ ހނގ ބއދލވމގއ ކޑނޝނ ކނތއތކއ

ފމ )އބޒވޝނ އވ. ނޓކރވނ ލޔމނ 1ކނތއތއ ވނއވ.(1ޖދވލ ގއ

ފހގކރވފއވނ،ކދނގއމލތއހރގތއއކމމދމދއރސއޅއވފޔވޅތކވ.އދއސލމ

ރވތއދތއދސކށދނމގގތނކލހގއއކޑނޝނބއދލވނތކގއކރވމސއކތތކވ.

ރވއ )ޑކއމނޓ އވ. ރވއ ޑކއމނޓ ބނނކރވނ ގތގއ އނސޓރމނޓއގ ތނވނ

1ފމ އކލޤ1ޖދވލ ކދނގ ބއތކގތރގއ ނނމފއވ ފހގކރމށ ވނއވ.( ގއ

ފޔވޅ އޅއވފއވ ސކލނ ހރކތތއރނގޅކރމށޓކއ އކއކ ހނގ ގޅގތނ ކދނނ ތކއ،

އނތޒމކރވގތހމނއވ.އދކދނގރއކތރކމށޓކއއޅފއވފޔވޅތއވސދނގނވނއވ.

އބޒ ހނގމނދކނ ސކލގއ ފހގކރވކނތއތއ އނ ރވއ އނޑކއމނޓ ވޝނ

މގތނ ދނގނވނއވ. އނ އނޓވއ ޚޔލނ ބއވރނގ ކރވގތމދ މކނކނ ދނގނވނއވ.

މދނނވތނއނސޓރމނޓވސއކތއނކއޗއވރށބޑށވނގޅފއވ.

ރސޗޕރސޖ1.1 އކ ޕރސޖ ދރސރސޗ މގތނ ގތތކވ. ކރއށގނދވނ މސއކތ ދރސގ

ނޑތއ މނގ ހފހއޓނ ކރވނގތތކއ ތހލލތއ ހދނތކއ އކއކ ނމނދނ ފށނއސރ

(ހމކރއވއވ.3002ބޔނކރވނކމށކރޒވލ)

މސޓރޒއފޝރޢއނޑއސލމކސޓޑޒކހގދރވރނފރހމކރނޖހމދރސއކ

މލގ އމޒކރވފއވނ މދރސ މސއކތކވ. ރސޗ ހދ ބއވރއކ ކނމ ގތނ މސއކތއގ

މދވތބލމގމއޗށވ.ސކލތކގއއސލމމޖތމޢކށއކށގނވގތށތޢލ


www.land

hooin

fo.co

m



ސކލތއ މދރސއކވ. ސކލ މލގ ސއޓކ މސއކތކރ މދރސގއ އހނކމނ

އފ މނސޓރ މކނކރމށޓކއ ދށނކމށވމއކ އޑޔކޝނގ އފ މނސޓރ ދނ ހނގމނ

ހއދ އނ ގތނރސޗއޑޔކޝނ އއކރމގ ހދނވ.ޑޓ ހއދ ލޔމނ ހދމއކސކލނވސ

ވނދނ އއހފތ ގސ އސކލށ ވގތ ކޔވއދމނދ މހއލގއ ސކލ އޚތޔރކރ

މސއކތކރވނވ.

ސއކތކއނޓވއއވ.މގއތރނސކލގއޑޓއއކރމގގތނކރވނއނމމހއމމ

ކޑނޝނ އދ އބޒވކރވނވ. ދގޑއއ ކނމވސ ނޑއޅ ކ މއދތގއ މސއކތކރ

ބއދލވމއވސއބޒވކރވނވ.ތނވނކމއގގތގއޑކއމނޓރވއހދނވ.

ދއރއނއނޓ އނގނނއދނމގ ޢލމވރނނއ، ދނ ވނ ނގފއ ކރމށޓކއ ވއ

މދއރސނގ ޕރނސޕލނނއ، ސކލތކގ ބފޅނނއ، ތޖރބކރ ޙޞލކރއވފއވ މތތޢލމ

ދއރއކނވސ ކނމ މއނ ބލނވރނނވ. ކނމއތރނ އޚތޔރކރވނވ. ބފޅކ ދ

ނޑއޅ ކ ވގތ ތނއ ކރނ އނޓވއ ސވލތކކވ. އއ ހމ ކށފއވނ ބއވރއކވސ

އޑއ ކރއށދޔވގތ އނޓވއ ބލމށފހގއވ. ތނއ ވގތކއ ފސހވވޑއގނނވ ބއވރނނށ

ޑކރވނވ.އދހމއވގތޖވބތއނޓކރމނގނދވފއވއވ.ރކ

ރކޑކރވފއވނ ކނތއތއ ހނގދޔ ބއދލވމގއ ކޑނޝނ ކލސތރގއއ މގތނ

ފމއގއވ. ތއޔރކށފއވ ހމނއގނ ބއތއ އބޒވކރވ މކމށޓކއ މކނކރވނ ލޔމނނވ.

(އވނއވ.ގ3ޖދވލ1ފމ)އބޒވޝނޗކލސޓ

އދ ޤވޢދތކއ، ހދފއވ ރނގޅކރމށޓއ އޚލޤ އޅމއ ދރވރނގ ހދނ ރވއ ޑކއމނޓ

ޕރނސޕލގ ސކލގ މޢލމތ އޞލތކގ ހދފއވ ކރއށގނދއމށޓކއ ހރކތތއ އކއކ

ހދއގނނވ އޑއވސއރހނ އދ އވ. ރކޑކރވފއވނ ލޔމނ މޢލމތ ލބނ މގތނ .


www.land

hooin

fo.co

m



ކނތއތކބހގތނހދފއވލޔނތކކސއރލޔނތއކމގއސކލނ ހދފއވނއވ.މބވތގ

ސލވނނލބފއވ.ވނމޢލމތދއވފއވ.އދމދނނވލޔނތކގއ

ދރވރނއކއކކނތއތކގއ ހމނނ މޢލމތގތރގއ ބނނކރ ހދމށ ރވއ ޑކއމނޓ

އކއކ ބއވ ރއޖއނބރގއ އޞލތކއ،ރއޖއއ ޢމލކރވ ފނވނޖހއޖނމ ބރށ ސކލނ

ކރމތލމގއޙރކތތ މޤމތކށ އކއކ ދރވރނގ ބލނޖހކނތއތކއ، ފނވމގއ ކދނ ކގއ

އމލކރއވމނ ސކލނ މއސލތކގއ އޚލޤ އތރނ މގ އދ މނގނޑތކވ. އކލވލފއވ

ގނދވގތތއވސހމނއވ.

ތހލލކރނގތޑޓ1.1އވ.ކރޕނޑފ އނލޒސ ކނޓނޓ ކރއށގނދވނ ދރސގއ ތހލލކރމށޓކއ،މ ޑޓ

ތހލލކށ1161) ތކތ ހމނ އއޗއގއ އކ އނލޒސ ކނޓނޓ ބޔނކރއވފއވގތގއ )

ކ މނކރވ ބލވއތކތނ ގތގއ ޑޓގ ކލޓޓވ އޅނފލމވ. ކނކނ ދހކރވ ނވތ ނކނ

އނޓވއ،އބޒވޝނއދޑކއމނޓރވއއނނގޑޓތކނއއމގތއގއކނޓނޓއނލޒސ

ހލއގނނކނނދހތއބޔނކށދގނނވ.ހދނއއކހލޑޓތއތމޓކކށއއކޓގރއކށބ

ޑޓ ލބނ އއކރވފއވމނ މރސޗގއ ޑޓ ތނވއތރގ ބޔނކރވފއވ ވމއކ

އނޓވއއއ ކރގތކ މކނ އވ. އނލޒސ ކނޓނޓ ރނގޅ އނމ މދރސއށ އނލއޒކރމށ

މއގނޑ މޢލމތތއ ލބނ އނ ރވއ ޑކއމނޓ އދ އއ5އބޒވޝނ ބއކށލއވ. ބޔށ

ސކލމޤއރރ،ސކލއބލނވރނގދއރ،މޤއރރށބރގނފޒފރފއވމނވރ،ކށގވށ

ވގތށއނގނނއދވކމމދދކގތގމއޗށވ.އދއސލމމޖތމޢކށއކށގނ

ކރމށފހ ޓރނސކރއބ މޢލމތތއ ގ އބޒވޝނ ރވއއދ ޑކއމނޓ އނޓވއއއ

ތމމދނނވ ވކކށލއވ. ކށ ފހގ ފތއ ނމނ ބނނކރ ކރމގއ )އނލއޒ 1މ 4ޖދވލ


www.land

hooin

fo.co

m



ގއދރސގނތޖގގތގއހމނފއވނމގތނލބނމޢލމތވ.އދބބ4ބބގއވނއވ.(

ގއދރސގނތޖގގތނބޙޘކރވފއވނވސމދނނވބއތކގމއޗށވ.5

ސލކމނގނޑހފހއޓނ1.1( ރސނކ ބ ނޑކ3011ޑވޑ މނގ ސލކ ދރސކރމގއ ޢލމ ހމކރއވފއވގތގއ )

މޢލމތހދހމކރމގއމޖތމޢގއބނނކރވބލއގނވފދއޞލތކއއދތކވ.

އޞލތ ރނގޅ ބލއގނނ މސތކނ ވރށގނމގތނ މދރސގއ ހފހއޓމށޓކއ ކއ

ޒޔރތކރމއ ސކލށ ކމގއވ މސއކތ ޢމލ މދރސގ އވ. ކރވފއވނ މސއކތތކއ

ލޔމނ ރސމކށ އދރތކނ ކމބހ އދމގގތނ ހދމށ ޑކއމނޓތއ އކއކ ބނނވ

ހއދހދނވ.މގތނމނސޓރއފއޑޔކޝނށއދރސގމސއކތކރމށހމޖހފއވސކލށ

ފނވފއވނއވ. ހއދއށއދސޓ )އކމގ ޖދވލ ސޓ ފނވނ އޑޔކޝނށ އފ 5މނސޓރ

(ގއވނއވ.6ޓގނމނޖދވލސކލށފނވނސ)އދ(ގއވނއވ.

ސއރހފހއޓމގގތނވސފޔވޅތކއވނއޅފއވ.މއނކނމކމކށމޢލމތހދމގ

އއބސވ އކމށ ރސޗ އރވމގގތނ ފރތށ ދ މޢލމތ ޔޤނކނ ހފހއޓމގ ސއރ ކރނ

މދނނވ ވނއވ. އރވފއ ދފރތށ މޢލމތ ލޔމއ ހފހއޓމގސއކރވފއވ )ސއރ

(ގއއވނއވ.7ޖދވލ1އއބސވނ

ވހކތކއ ދކވނ ހއކތގގތނ މޝވރކރވނކމގ ފރތތކއކ އނޓވއކރވނ

ފރތ ދރސކރ މޢލމތދނފރތއ ނޓކރމށފހ އކނކނ ފމއގއ ލޔފއވ ނނމނކނތއތއ

ކ އކނކނ ހއސކރވ މޢލމތތއ ދމދ ފމ )މޝވރ އވ. ސއކރވފއވނ ދފރތގ 1ޔ

ގއވނއވ.(8ޖދވލ

ބޔނވދޔލޔނތކކދރސއމދއތބރހފހއޓމގގތނނއ،ކމގމހއމކނމޢލމތ

ހއދހދމގ މއއސސތކނ އކއކ ކރވކމކވ. މޤޞދގއ ކށވރކށދނމގ ފރތތކށވސ ދ


www.land

hooin

fo.co

m



މބވތގ އފރތތކނ އފރތތކށބނމކވސ ތބވ އޞލތކށ ކނޑއޅއވފއވ ކނކމގއ

އޙތރމކރމވ.

ވގތތއ ގގއށގސއޅ މހނ އއމކށ ހމޖއސމގއވސ ތނ ވގތއ އނޓވއކރމށ

ފރ ބނނވ ހދނ މޢލމތ އވގތކ އދ ފރތނހމޖއސނވ. ދއވ މޢލމތ ތށވރ

ނމދވގތތކގއ މގތނ މސއކތކށފއވނއވ. ނޑއޅމށ ކ ތނކމގއ ވގތއ އދވޑއގނނވ

މގނވގތ އދ ހމނޖއސމއ، ގޑ ރސމ އފހގ ހމނޖއސމއ، މސއކތ އނޓވއގ

ރމށވސސމލކނދފއވނއވ.ހދނކ

ވލޑޓއއރލޔބލޓ1.1 ( ތދކމވ.3002ނއމނ ޞއޙކމއ އދރސގ ވލޑޓއކ ހމކރއވގތގއ )

ވއސއގނތޖއށރލޔބލޓއކދރސއއގމނކރގތބދލނކށކތނމގނފހރކހދކމގއ

ނތޖއކށ ނކނނ ގތއގއ އތބރހރ ނތޖއކ ނކނނ ދރސއކނ ވމ ބދލނއމވ.

ވރށ ވނޖހނ ދރސކރވގތ އހނކމނ ބލއއނގނނނއވ. އދރސ މޖތމޢ ނހދއޖނމ،

އތބރހރގތކށވ.

ކރވފއވނއވ. މސއކތތކއ ކށވރކށދނމވރށގނ ޞއޙކނ މޢލމތގ މދރސގއ

ސބބކހދމޢލމތކމސތކނގބއދއށޤބލނކރވނވތޒނމދރކނކޑގތކށކރވފއވ

ވސދނނވނފދއނމސއކތގކށވރކނގއލދނތއވ.މސއކތކށވއޖނމ،ކރނ

ފހގކށލވނކމކ އނމ ކރވނ މދރސގއ އތރކރމގގތނ ރލޔބލޓ ވލޑޓއއ

ކރމށ ޗކ" "މމބރ ކށފއ ޓރނސކރއބ މޢލމތ ލބނ އނ މޢލމތދނއނޓވއ ޓކއ

ޑޓތއ ހދ ދރސއއގއ ޗކކރމކ މމބރ ކށވރކރމވ. ތދކނ ދއކ ފރތތކށ

ބއވރވ އކމގއ އޞލ ނނމނކނތއތކގ ވހކތކއ ދކވނ ކރނ އނލއޒކރމގ

ރމވ.މޢލމތދނފރތނބލޓސޓކ


www.land

hooin

fo.co

m



( 1114މޒ ،)( 3000އނޖނ ،)( ދރސކރ1112ސނޑލޒކ ބޔނކރއވގތގއ، )

ޗކނގގ މމބރ ޙޤޤތއވކނ ތދ މޢލމތތކގއ ހއސކރވނ ދމދ ފރތ މޢލމތދ ފރތއ

ސބބނކށވރވގނދއވ.

ދފރތނމސބބށ ނޓކރވ ކނތއތއ ހނގދޔ ބއދލވމގއ ނމމނ ބއދލވނ ޓކއ،

)މޝވރފމ ފމވ. މޝވރ އއ ވނއވ. 1ސއކރވފއ މހނ ގއވނއވ.(8ޖދވލ

އދ ބލއގނނ ފރތނވސ ދއވ އމޢލމތ މޢލމތކ ހމކރވ މދރސގއ ކނތއކރމނ

އމޢލމތގތދކނދރސކރފރތއވސކށވރވގނދޔކމއކނފހގކރވނވ.

ބނނތރދރސގޞއޙކނހފހއޓމށޓކއ ވރށ ގނގޅމކ އޞލ ޓރއނގއލޝނގ

ބލ ނޒރނ ގނ ބނނވކމއ ދރސކރނ ޓރއނގއލޝނކ މހއމކމކވ. އހމ އދ

އކމށޓޑތޙޤޤކރމށޓކއކއނޓޓޓވކށނއކލޓޓވކށދރސކރމށބނނކރވއޕރޗ

ގތއއޚތޔރކރކމ2(ދކލއވފއވއވ.މގތނމދރސގއޑޓއއކރމށ1171ޑ.ޖކ)

މދރސގވލޑޓއތރވނކމކވ.

ޓރވއގއތރނހމއހނމމދރސގއޓރނސކރއބކރވފއވއނޓވއތކއ،ޑކއމނ

އދ އބޒވޝނ އނޓވއއއ، ކޔފއވނއވ. ވރށގނފހރ މޢލމތތއ ލބނ އބޒވޝނނ

ކޓގރކށ، ޑޓތއ ޗކކރވރކށ އތރށ ކޔއ ގނއނ މޢލމތ ލބ އނ ރވއ ޑކއމނޓ

ތމދނ އދ އދކޑކށ މއލސ އތރވގނދނކމށ ޞއޙކނ މޢލމތގ ފސހވ، މށވސ

(ހމކރއވފއވއވ.1111ވބ)، (1111ބމނ)ހ

އގއ ސބބކ ފސހވއވ. ކޓގރކށލނ ކވރކށ ގނފހރށ ޑޓތއ ލބ މގތށ

ރސޗއ ބއކރމށޓކއބނވހކތއ ތމތކށ ވދވތއވ. އގތރއށ މފޙމވ ރނގޅށ ށވސ

ރލޔބލޓ ވލޑޓއއ މދރސގ ކޔފއވމކވސ ޑޓތއ ގނފހރ މދރސގއ

އތރވގނދނކމކވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޓރއނގއލޝނހދގތގނމނ1ފގ:

އލޝނޓރއނގ

ދރސއމދ ފސހވމއ، ޤބލކރނ މހނނށ ބނމކ އނމބޑ ހދމގ ޓރއނގއލޝނ

ހދމވ.ފލޑއބޒރވޝނއ،)ސކލމސތކނއތބރކރމއއދމދރސއކއގއހރއއޗކށ

އނޓރވއ އދ މޢލމތ( ލބ މޖއލތކނ )ފތތކނނއ، ޑޓ ސކނޑރ ޒޔރތކށ( މޙއލށ

)ތފތގނތގމހނނއއކދވބސދގތނ(މހރހއގތކނލބމޢލމތއއކށލވނއވ.

އބދނ މދރސކރވނ ކރވނކމއގގތގއ ދމހއޓމށ އތބރ މޖތމޢގ މދރސއމދ

ބފޅނ ދއރތކގ ގނ ވހވސ ކމގޅނހރ އދ ނގފއވނއވ. ސމޕލނގ އކށގނވ

އސކނދފ ބއވރކރމށ ބއގއއނޓވއގއވސ ސމޕލނގ ދރސގ މވހކ އވ. އވނ

ބޔނކށފއވނއވ.

މސއކތއވސ ހރހ ދރސގ ދމހއޓމށޓކއ ޞއޙކނ މދރސގ މގއތރނވސ

ޤބލ ޢލމ ޙޞލކރއވފއވ މތތޢލމ ދއރއނ ތރބވ ސޕވއޒރއގކށފއވނ

އޞލޙތއ ގނނނޖހ ސޕވއޒރށދއކ ނނމމށފހ ބބއ ކނމ މގތނ އހފޅއކގއވ.

ގނއމށމސއކތކށފއވނއވ.މގތނވސމދރސއމދއތބރލބގނދނކމގއދކމވ.

އނޓރވއ ސކނޑރޑޓ

ފލޑއބޒރވޝނ


www.land

hooin

fo.co

m



ވގތތވލ1.11o އމޓބލޓ

މސއކތ ނނމނކނޑއޅމއދތއތރޚ

ރސރޗޕރޕސލހށއޅނ ށ(11ނ1މއ1111ހފތ)1

ލޓރޗރރވއހދނ ށ(1ނސޕޓމބރ1މސ)ޖނ1

ޑޓކލކޓކރނ ށ(1ނއކޓބރ1މސ)ސޕޓމބރ1

ޑޓއނލއޒކރނ ށ(1ނޑސމބ1މސ)އކޓބރ1

ފރތމޑރފޓ ށ(1ނމރޗ1މސ)ޖނއރ1

ދވނޑރފޓ ށ(11ނމއ11މސ)މރޗ1

ފއނލޑރފޓ ށ(111111ނޖނ11މސ)މއ1


www.land

hooin

fo.co

m



ހދނތއ1ބބ

ތޢރފ1.1ދވތމ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ މލގ އކ ދރސ

އއ،ފލޑ އނޓވއ ވޞލތތކކ ބނނކރ ހދމށ ދރސއކވ.މޢލމތ ކރވނ ގތނ ބލމގ

އވ.އބޒވޝނއދޑކއމނޓރވއ

ތޖރބކރ ދއރގ ޢލމވރނނއ،ތޢލމ ދނ ކރވފއވނ އނޓވއ ކލކޓކރމގއ ޑޓ

ފރތތކވސ މހރހ ބލނވރނނއވ. އތރނ މދއރސނގ ވރނނއ، ސކލތކގ ބފޅނނއ

.މދނނވއނޓވއގނތގއމބއގއހމނފއވނއވ.ކރވފއވނއއސވލތކކވ

މގތނ ހދއގނނވ. އބޒވޝނއ ފލޑ ކލކޓކރވނ ޑޓ ގތނ ވޞލތއގ ދވނ

ވޝނގހދނތކގރސޗރމލގސކލކށގސއއހފތވނދނމސއކތކށފއވއވ.އދއބޒ

ނތޖވސމބއގއހމނފއވނއވ.

ހދ މކމގއ އވ. ރވއ ޑކއމނޓ ބނނކރވނ ކރމގއ ކލކޓ ޑޓ އތރނ މގ

ތކއޗކ މބވތގ ތކވ. ޕލސ ހދފއވ ކނކމމދ އކއކ ސކލގ ސއރމޢލމތކ ސކލނ

ހދނ ބއދލކށ އސވރޔއއ ސކލގ ވމނ ކމށ ތކތ ގނގޅއވ ގތގއ ލޔކޔނތކއގ

މޢލމތގނތޖވސމބބގއއކލވފއވނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އނޓވއގނތޖ1.1

މޤއރރމދދކގތ1.1.1

ދސކށދނމށއނ ދނކނތއތއ ވދޅވގތގއ ބފޅނ ގނ ބއވރވލއވ ޓވއގއ

މފދ މނނވސ އދ ކޔވމ ޤރއނ ނމދކރމ ވއވ. ބރއޅފއ މޤއރރގއ ތޢލމ

އނމހއކނތއތކށއހއމއތކނދފއވއވ.

ސލމއގގތގއއޅމށޓކއއމނކމއސލމކމއ،ފރޟއވޖބއސނނތއ،އ

ކނގތކށهللا އއ އސލމދނ ކޅދނވނތކމއ ވރށގ އބއ ޖހއރ އނގއދނ ކނ

ތފޞލކށމޤއރރގއބޔނވފއވކމގއއބފޅނވދޅވއވ.

ހމނފއވ. މޤއރރގއވސ މހރގ ބއތއ ހމނނޖހ ކނމހނ ގތނ ދނ

ސކލ އކ ކޔވއދނމގއ އބއތއ ބނނކރދނ އކގތތއ ނމވސތކނ

ބއތއލބދ.ވމށޓކއބނނވއނމހއކއޖހދބޑވމސލމކށ

(1)އނޓވއ

ޤރއނނމދ ދސކށދނމށކރވމ ވޖބތއ ދނ މނނވސ އދ ކޔވމ

ކށދވ.ތކގއވސމސއކތމހރގމޤއރރ

(1)އނޓވއ

ނމދކރ ބއތއގތއބހރ އޚލޤ އދ ޙކމތކ ވމ،ދނގ ހމނފއ. އވސ

އހގހކނބނވނ.


www.land

hooin

fo.co

m



(11)އނޓވއ

ވރށރ ތރބއޔތ ޖލތކގ އފދގނއނނ އލށ ނގޅށދވހރއޖގ

ގތކށ ބއޓނކރވފމޤއރކރވގނދނ މވނ އޚލޤއޔތގއރ އސލމ .

ނ.ކރމށވރށބޑއސކމއދވފވތރގއކދނތރބއޔތ

(1)އނޓވއ

ޢލމ ދނ ވދޅވފއވނ މދބފޅނ ބފޅނގތރއނ ބއވރވލއވ އނޓވއގއ

ގތގއ ދކވޑއގނނވ އބފޅނ ކޑކމގއވ. ހމނފއވލއ ޢމރމޤއރރގއ ކދނގ

މނގޅ މޖތމޢއގ އސލމ އދ ހނނކމ ބނނވވޠމޢލމތ ތރބއޔތކރނ ނކ

ކލވފއވނވރށކޑކށވ.މޢލމތމޤއރރގއއ

މ ޤރއނ ފރހމއއނނ. ވކއހ ދކށލވފއ.އނނނ ދނ ހމއށ. ގރޑކ

ގރޑ ކޑމނނ ކޔ1އނމ ޤރއނ ނމނދނ ސނވ ދސކށދނމށނ ވނ

ބޑވމނބރއޅފއއނތ. ކދނ ހނނނޖހނ. މބދޢތއ އސލމދނގ

އނނވރކށއކދނނށއނގނޖހނއސލމދނބހމޢލމތހމނނވނ.

(1)އނޓވއ

އޞ ލމނކމށވތމސ ގނނނވނ.އސލމ މސލތކއ އސލމ ދށނ ލގ

ތރބއޔތކރމށބނނވ މސލމކ މހނގސ ދނ ހމނފއއނތ. އބއއވސ

އނމއސސބއތއވސގއލފއވކނފހގކރވ.

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



ތކގއ މޤއރރ ވދޅވ ބފޅނ ބއއ އޚލޤގގތނބއވރނގތރއނ ރވތ

އބހރކ ބއތއ އނގނޖހ އބއތމގއވ.ކނމހނ ރނގޅކރނޖހނމވސ އތކގތރގއ

ކނމވސމނވރކށހރކނމދނނވބފޅނފހގކރއވއވ.ކނތއތކއ

ފހގކރވ އބހރކމށ ބއތއ އނގނޖހ ކނމހނ އޚލޤގގތނ ރވތ

ޝއކއފދފއވނ. މނވރމދ ބނނކރވ އބއތއ [މސލކށ]...ނމވސ

މނވރމދ.ބއތއކޔވއދޤރއނގ

(1)އނޓވއ

ރނގޅކމ އކށނ ޒމނށ ހމ ނޑވސ އނގ ނވތ މނހޖ ތޢލމ ށފނ.މޅ

ދކނ. [ނކމށދނބއތއމހރށވރރނގޅކރވ]އކމކ...

(1)އނޓވއ

ރނގޅ ދނ ބދލކރނޖހ. ވރކށ ކނމވސ ތނކޅއ ދނ އސލމ .އކމ

ބނދވ މ ކދނނށ ކޑއރއސރވސ އނމ ހމ އދއގމސލކށ ވރށ ނ

ތކށ.ގ

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



ސކލއމޖތމޢގދއރ1.1.1

ތރބއޔތކރމގއ ކދނ ވދޅވ، ބފޅނ ގނ ބއވރވލއވ އނޓވއގއ

ސކލތކއމއނބފއނއނމމހއމރލއއދކރމނނދކމގއވ.އދދފރތނގޅގނ

މސއކތކރނޖހފއވކމށވސއބފޅނވދޅވއވ.

ނނއކދނދސކރނކ.ކދނނށގއއތރއކލސރމހމއކނސކލށއއސ

އނ ތކކ، ޗނޖސ ބހވއރލ އނވޔނ ފކޓއކނނނގ. އހނވމރނމނޓލ

(1ނޓވއ)އޕރނޓނނށސކލފރތނއވއކށދނމކވރށމހއމކމއ.

އ ސކލނ އނގތ. ސކލ ޙޤޤތގއ ބޔކ އދކރވނ ރލއ މހއމ އނމ

މވރށ ޕލނއއގތށ ޕލނކރވގނ، ކރވގނ އގނއޒ ރނގޅށ

ހމއއއކ މހއމކމއ. ވރށ ކރނޖހ ސކލނ ބލމކ އތނފޒކރވތ

ބއގ ރނގޅށއކވރކރވ މނވރ ޙޞލވމނދ ކދނނށ ބނފޓސ ފރހމ

ދތބލމއނބފއނގފރތނދއވނޖހބއވސއބއނނނޖހ.

(1)އނޓވއ

މޢލމތ. މކމކސކލނދނ ނކރވނ. ތރބއޔތ ދފ މޢލމތ މއސލއކ

ބފއނވސ މއނ އހމލވފއވކނތއ. ވރކށ ކނމވސ މޖތމޢނ ސކލ

ހޔބދލގނނކށ އޅމށ ކއޖގ ނތޖއށ. ޓސޓގ ހމއކނ ބރއޅނ

ޅމގބނނތއވސނއނދވ.ސމލކމއނދ.ދރއ

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



އއބރލނ ބޑށ ކޔވސކލތކނވސ ޤރއނ ނމދކރމށ. ކދނ ދނވ

ޚތމކރމށވސސކލތކނބރއޅނޖހނ.

(11)އނޓވއ

ވދޅވގތގއ ބފޅނ ކނމވސމދ ބކކށނލ އކއޖ ތރގއ ދއރގ މޖތމޢގ

ސރކކމކށ މސތޤބލށޓކއ ކދނގ ކރވނޖހނއވ. ހރދނމސޣލވރ ރނވސ

މކމގއ ރލވސ ޖމޢތތކގ ކލބޖމޢއޔ އދ ޖހނއވ. އޅއވނ ފޔވޅތކއ

ހމނކމށއބފޅނވދޅވއވ.

ދ ކދނނށ ތޢލމގއ ޖހ ތމރނތއވށ ވކޝނލ ދސކށދނމގއނޖހ

މޖތމޢގ މކނތއތއސރކރއ ރލއވ. ސރކރނވރށބޑ ދސކށދނމށ

ނނނމއކދނކރނމސއކތއނތގނގނފހރށޖހނގތތކއފހކށދނ.

މގސވގނދނ.

(1)އނޓވއ

އކއޕއޑކއފ ކމކށ ކނމވސ ބކކށނލ އކއޖ ތރގއ ދއރގ މޖތމޢގ

ބހއޓނވރށރނގޅ.

(11)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



އނއބއބފޅނވދޅވގތގއޞލޙޖލއތރބއޔތކރމށޓކއމޖތމޢގއހރ

ވޔފރ ރބގ މސތވތކއޗއ، މގތނ ހއޓވނޖހއވ. ކނތއތއ ނދވ


އދމނނރބ ވޔނދކއމ ހއދނސ އތރވ ނއޓލއގނކނތއތއ

ޖމޢއޔތކނ ސރކރ އބދވސދއރވސ ފޔވޅއނޅ. އދވގތއގއ ވސ

ތމމނގއމއލމސލޙތކރއށނރނ.

(1)އނޓވއ

އބހރ. މއސލތއ ބއވރ ވޔފރ [މސލކށ]މޖތމޢގއވސ މސތވތކތގ

ރޢތނކރވނ..އސލމޝރޢތއއގތށޝޢއމވނ

(1)އނޓވއ

ކށގވށގއވމއސލ1.1.1

ކދނނ ސކލނ މއނބފއނއ ގތގއ ވދޅވ ބފޅނ ގނ ބއވރވވޑއގނނވ

އކދ ދ އޚތޔރތކއ އކށގނނވ ކދނނށ ކޑއވ. މނވރ ސމލކނދ ނމދ

ދކށލވފއވކމށއބފޅނބޔނކރއވއވ.

އހމލ ފރތމ އމހނ ފރތ. މސއލވނޖހ ބލމގއ ކދނ މއނބފއނނކ

އކގއތ ކނބޔކ އޅނ ކދނ މދރސ. ފރތމ ކއޖގ އއ އއއބވ.

ގސއ އދ ރޙމތތރއކގނގޅތކތ ދރފޅގ ބލއއނލވ. ތނތނ ޅ

ގނފހރށކހވރ ކއޖއތވސ ..ބލއއނލވ.އގ

ގސކށ ނހރ.އޅސކލތކނވސ އޅފއއ ފޔވޅ އކށގނވ ކދނނމދ


www.land

hooin

fo.co

m



މހނވމނގނފހރށ އދގތކށ. އކދނ ރއސނވގނ ކދނ ކރވނ ކނކނ

ކދނކށތކށއރއގނސކލގއއރށތރގއގނގމރމރހނގމނދނ.

(1)އނޓވއ

ދރނ ދރނމއނބފއނނށވސ މދއރސނގކރމތވސ އދ ދނފތކރވނ.

ކދނނމދކށ މދއރސނނށވސ އދ ދފޢކރވނ. ވހކދކވ ނކރކމށ

މހރކރގއޅފޔވޅތއއޅނނކރނ.ނވތނޅނ.

(1)އނޓވއ

އކދނގ އނނނ ނޑ ތޅދ ވޞލތތކގ ޒމނ ދކށލ އތމއޗށ ކދނގ

މދނނވ އކވމނ އކދނ ކދނނ މޒޖގ ތފތ މހނވމނ އތގއ.

ބދ ދސވމގ ހޔކނތއތއ ގސވނ. އކދނ ގޅ ލގއނބއކދނނ

ނބއކނތއތއއށގނނނ.

(1)އނޓވއ

އނނ އކމށ އސލމދނގއ އދ ނރއކތރކނ އކމގ ނބއކމއ ކށކރމގ

ބއވރވލއވ ކމގއ މއސލއއ ދމވ ކޑކމނ މނވރ ކޔއދވ ކދނނށ އދބތއ

އކށގނވ ކށކރކދނނމދ އދ ވދޅވއވ. އޅފއނވކނބއއބފޅނ ފޔވޅ

ފހގކރއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



މހކވސ ކނމ ތނއކނ. ވގތ ދނޔއކ އނގއދނޖހ ކދނނށ

ސވލކރވނކނ. އމހކ މރވގނދއމނ އޅފނމ ގސކށ މރވގނދނކނ.

އނގއދވފއއނވ....އބ ވދއނއކޅއ އއދރނ މހ ގނދވ ކށކށގނ ނ

އނއދރނނކމގނމއނނނ.މމއދމޖތމޢމއތޙލތކ.

(1)އނޓވއ

ކދނށށކށތކނކރވތއހބޑޙކމތނފޛއސލދނގއއނގވފއވގތށ

އރއގނނނ.މބޑށދދވނ.

(1)އނޓވއ

ގތތކއ މޖތމޢށގނވނ ކށކރކދނއނބރ ދކވޑއގނނވގތގއ މދބފޅނ

ފއނތމކކށގވއޓށކދނދނޖހމށމދވރވކމކވ.ހމޖހ

ވރށމދބއއ. ހމނނ މބއގއ ކދނނއނނ. ކށކރ ކދނނކ ހރހ އސލ

ސރކރނ ރނގޅގތތކއ ނރދވނ މޖތމޢށ އނބރ އކދނނށ ދނ

ހމޖއސފއނވނމވސބޑމއސލއއ.

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



ޖލށލމއނނ. އމހކ ކށއކރވއރށ ކރވނގތތކއބނނވނ ރހބލޓޓ

ސރކރނހމޖއސނޖހކމށދކނ.

(1)އނޓވއ

މޤއރރށބރގނފޒފރފއވމމދދކގތ1.1.1

ބއވރނގތރއނގނބފޅނވދޅވވގތގއބރގނފޒފރފއވއވ.ނފޒފރނ

ވދ އބފޅނ ރނގޅނފޒކމށ ފރފއވނ މޤއރރށ ގސކމއނނވ. އހނއއ ޅވއވ.

ކދނނށ ވސ ކނތއތއ ދނތކގ އހނ އދ ކނތއތކއ ތކގ ޤއމ

ގހއނނކމގއވސ އއކ ވދޅވއވ. ބފޅނ ބއވރވލއވ ދސކށދނޖހނކމގއ

ފހގކރއވއވ.

ނ ބރގ މނހޖށ ތޢލމ ރނގޅކމއ.ރއޖގ ހމ އއ ފރނ. ފރފ. ފޒވނ

އއބރގނފޒނތއޅގނޑމނނށތރއޤއއކއކކނތއތއކރވނ.

(1)އނޓވއ

މތޢ ބލކމށލމ ޖސއނހޖށ ލނޑނ މގނދނ ހދމނ ނޑމނ އޅގ ވނޏ

އލވލއއއލވލ.އނގވޑއގނނވނއމއދތކކއގޒތގއއވސނގޓވ

ކރގތށއނނއއޗއނނ.އމޕކޓއ

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



ލހޅވނއޅގނޑ އކދނ ޤއމތކށ އހނ އސލމދނދކގތގއ އދ ޖހނ.

އހނ ކޔވނދނތއނނ ކދނ ގތތއވސ ގސ އކދނނށ ޖހނ.އރނތ

އގތތކދރހލވވނ.އނގގނ

(1)އނޓވއ

އކމއ ހއސކރނ. ކދނނށ ޘޤފތ އދކދއ އމހނގ އމހނ ދނ

މޤއރރ ހނނނ ލޔނތކގއ ގނ އނއކ އބއތއނހއޓވނ. ގއވސ

ބނދނމށހނނތތ.

(1)އނޓވއ

މދބފޅނދކވޑއގނނވގތގއސދގތނނއނސދގތނބރގނދވއސރ

ތކށކށފއވއވ.ތފތސބބތކއކގއވ.ތޢލމމޤއރރ

މޤއރރށ އސރ ނދވ ޤއމތކގ ނނސބރ ސދގތނ ކރމނ. ދނ

ފރ. ބނނކށގނނސދގތނ ގތތއ ހޅނގގ އއކކޔވއދވދނ ވސ.

ދ އމހނގ ތޢލމގމއސލއއނނ.ނމވސ ނޑމނގ އޅގ ޘޤފތ ތރއށނ

ވއދކދނނށއކނވސނއދގނނވނ.

(1)އނޓވއ


www.land

hooin

fo.co

m



އނގ ގނވރނ ގނފހރށސކލތކގ ކނމވސނވޑއރނނވނ ހޅނގގ

ދ.އގއސރވނކށފއ.ފހރށއމކނ.އމހނގއދކދގނޤއ

ބއއމހނއއސއސލމދނށޖކޖހމމކހލކނތއތއކރ.އގއސރވނ

ކށފއ.

(1)އނޓވއ

މދބފޅނވދޅވގތގއބރގތޢލމމޤއރރތކށބރގނފޒފރފއއނވއވ.

ނދކނފރފއވކމކށ.

(1)އނޓވއ

ބރގ ނކރވ. ފހގއއ ވކމކށ މނހޖގއ ތޢލމ ނގޅކމއ މޙއލ ދވހ

ޤއމތކގނފޒތޢލމމނހޖށފރފއވކމކށނދކނ.

(11)އނޓވއ

ތޢލމހމނފއވމނވރމދދކގތދނ1.1.1

އނޓވއގއބއވރވލއވބއއބފޅނވދޅވގތގއކދނނށއސސކނތއތއ

ނނނނ ހޔބދލ ކދނނށ ނވއވ. ހމނފއ މޢލމތ ދނ މނވރށވސ އނގ ކއލނ

ތކގއ މޤއރރ ވރށ އކށގނވ މޖތމޢށ އސކނދވފއއސލމ ކނކމށ ދނ


www.land

hooin

fo.co

m



ވދޅވއވ. އބފޅނ މދކމށ މދއރގއ ބޔކވސ ލބކރ ދނށ އސލމ هللاނވތއވ.

ދނ މޤއރރގއ ގތށ އނގއދވ ގތގއ ފރހމ އނމ ކދނނށ ޝރޢތ އނގވ

އބފޅނފހގކރއވއވ.މޢލމތހމނފއނތކނ

ކނތ އސސ މނކދނނށ އނގނޖހ ކށލނ މޤއރރތކގއއތއ ވރށވސ

ކދނނއނނ. އޑނހ ކދނނކ އއބއ ދބއކސފ ނޑކށ ގތގ ހމނފއނވ.

ގމދނނވއދދށވސނމނވރށއއކދނނށއނގނޖހނއއއނ.ނމވސއ

ކދނނތބ.

(1)އނޓވއ

ބއސލމދނށސބބކ ލބކރ މދ. މކމގތރގއ ތޢލމޔކ މޅ އދ

ޢޔތކރވފއވލއކޑ.މކމށރމނހޖގއވސ

(1)އނޓވއ

އނއބއބފޅނވދޅވމޤއރރގއއސލމމޖތމޢކށއކށގނވމނވރށދނ

ހމނފއވކމގއވ. އއމޢލމތ އޅނ ބޔކ ގސ ނވތ ހނގނ އމލ ގސ މޖތމޢގއ

ކމގއވ. މއސލއއނނ އޅ ދމވގނ ނކޔވއދތ މޢލމތ ދނ މޖތމޢށމޤއރރގއ

އނމބނނވމނވރށމޤއރރގއމޢލމތހމނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އއދނތޢލމނދވތކމގ.ދކލއވއގނނވނނދޔއމސސއޓގސވގ

ސ މޅ ދކގތ ސސއޓ މޅ އޅވނ. ބލގ ސކލގ ސއޓވރށގނފހރ

ނތއތކކށތ.މކނވރށބޑރލއކޅނ.ލބކރނކނކހލކ

(1)އނޓވއ

ތޢލމ މނވރށ ބނނވ އނމ މޖތމޢކށ އސލމ ދކގތގއ އޅގނޑ

ދވނގތށމޤއރރތއއކލވފއވނ.

(1)އނޓވއ

އބޒވޝނގނތޖ1.1

އޚލޤމއސލތއ1.1.1

މދއރސނގ ކދނނއ ކލސރމއސކލތރގއ ސކލގ މއދތގއ އބޒވޝނގ

ފހގކރވފއވދރވރނގ މގތނ ކރވނވ. ރކޑ ފހގކރވނކނތއތއ ބލ އމލތއ

ދމވމނއޚ މއސލތށ މދނނވ އދ އވނއވ. ތރގއ މއސލތއ ސލކ އދ ލޤ

މދއރސއމލކރއވގތވސއގފހގއބޔނކރވފއއވނއވ.

ވހކދއކކމށ - އދބކޑކށ ކދނ ފރހނ ބއއ ޚއޞކށ ބއއކދނ

މފދ "ބހކމއނނ" ނޞހތތރވމނ މދއރސ ސބބކ ފހގކރވނވ.

ބސތއބނނކށފއވތއވ.

މ - ބނނ؛ ބސތއ ހޑހތރ އނއކއޖކށ ކދނއއކއޖކ ދދ ސލކށ

ވހކދއކމގއ"ޅއ"މބސތކރރކށބނނކށފއވކމށހދފއވތއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



މޢފނކރނ - މޢފށ؛ ކރވކށތކށ ލބމނ ދރއއ އނއކއޖކށ ފށނ ތމގ

ހރހކދނގ ކރއވގނ ފހގ މކނ މދއރސށ އދ ނވއވ. ފނފއ އދތ

ކއޖކ އއގޑގއ އބޒވކރވނ ބނމނ ތކރރކށ މޢފކރށ ކރމތ

ދކޅށދރވރކރކމއކމށފހގކރވފއވއވ.މޢފކރއވ.އއވސހތ

އތލނ - ހއދނތ ތކތގއ ފތއ؛ކދނގ އތ ދބހގއ ކއޖއގ މގތނ

އހނކއޖކއއސހއދނތނގއގނދޔކނފހގކރވފއވއވ.

ބރށ - ހއދނތ ފހއ؛ ދއނމދއރސގ ބނނކރ ނކތމށ ބރށ އއމގތއގއ

މސޣލވ މސއކތއގއ ކނމވސ މދއރސ ބއއފހރށ ނމވސ އވއވ.

ވރށ އއ ކރވއވ. ފހގ ގސފއވކނ ބރށ ނހދ ހއދ އޅއވނކށ

މދފހރއގއވ.

ކލހށވނނސލމނ - އދއއކމށވއރ؛ ގވ ރވތ އސލމ ގވމކ ސލމ

ބއއކދނސލމނގވކލހށވނނކނފހގކރވފއވއވ.

ބއއފރހނކދނގ؛ ބލކރނ)ކދނނދމކރމބރދއކމ(މބވތގކނތއތއ -

މކ އނގއފނމފރތނ މދއރސށ އހރނގވހކ މސލކށ ފނފއވއވ. ނ

ބނފއވކނފހގކރވނވ."ހއރވލނމ"

މދއރސޢމލކރއވގތ1.1.1

އކމށތރބއޔތކރމދރސއއގއކދނގފރތނނރނގޅއޅނފހގކރވމނ

މދއރސނ އމލތކމދ ކދނގ މގތނ ޓޗރނނވ. ބޔކ އޅއވ ފޔވޅ ފރތމ

ކނތއކރއވކމށއބޒވކރވހދފއވކނތއތއތރގއއވނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ނޞޙތތރވދ - ކދނނށ މއސލތކގއ އޚލޤ އވކނމދއރސނ

ކރވމއ އކނ އލނ ވނމނ ކލހށ ނގވ ސލމ މސލކށ ފހގކރވނވ.

ހޑހތރބސތއބނނކރމނއކނނކރމށނޞޙތތރވލއވއވ.

- ކތނމބއޓޗރނ، އނއބއފހރށ އދ ދކށލއވއވ. އޅއނލ އފހރ

ގނއރކބރގއއޅފއދރވރއޔސސވލކށނލވސދކށލއވއވ.

އދ - ބނއވއވ. ކޅށތދވނ ދރވރ ކރމނ، ޢމލތއ ގސ ބއއކހލ

އނއކއށނނށބނއވއވ.ބއއކދނއގސޢމލތކރރއވކވގތއވމނ

ނކރއވ.އދއނއބއކދނތކރރކރކނފހގކރވނވ.

ސލމ - ގވބއއފހރށ، ސލމ އލނ ފނވލމށފހ ބރށ ވނމނ ފއނގވ

ނވދވގތ ކލހށ އކނމނވ ގނކދނ ވރށ ހއދވމނ މހނ ހއދވއވ.

ރނގޅކރކނފހގކރވފއވއވ.

ރކޑ - އމލތއ އދކދނގ ނފނއވ. ގނގޅއވތ އއޗއ ފއލއ ކރއވމށ

ފދ ނނނޓކރނ ކށކރކދނގ ނވތ ބޔނނގނ ކރއވތކދނގ ކމއވސ

ފހގކރވފއނވއވ.

ކޑނޝނބއދލވމގއޢމލކރއވގތ1.1.1

ޓޗރނ ހރހ ކޔވއދއވ މއދ ވކނ ޑޕޓމނޓތއ ބއދލވނތކކ ކޑނޝނ

ބއދލވމކ ބއވ އސބފޅކއކ ސކލގއޑޕޓމނޓގ އބޒވކރވނ މބއދލވނ ވ.

ކޔވއދނމބހގތނ ބއދލވނތކގއ ބއވ މގތނ އއފހރއވ. ހފތއކ ކނމ ބއވނ

ރކޑކރވނއވ. މޝވރކރވ ބހ ގތއ ކރއށގނދނ ފލވޅތއ އދ މއސލތކ ދމވ

ބޒވކރވނކޑނޝނބއދލވނހދނކނތއތކގނތޖތރގއއވނއވ.އ

ޅތކމދމޝވރކރއވއވ.ކރއށއތހފތކޔވއދނމށހމޖހފއވފލވ -


www.land

hooin

fo.co

m



- މއސލތކމދ އޚލޤ ކދނގ މދއރސކ ނނމލމނ އހނބއދލވނ

ކނކރމ މވނގތކށ ތމނ އވނކމއކށގނ މވނކއޖކ މދއރސއކރނ

ބނފއވއވ.ނމވސރސމސފއއގއމފދކމކމދވހކދކވފއނވއވ.

ގތތކބހގތ - ތފތ ފލވޅގނދނ ކދނނށ ފނވރގ ނތފތ

ފލވޅއކމއމޝވރނކރ ކނ ގނދނ ހފތގއ އތ ކރއށ ނމވސ ވއވ.

އދމސއކތއގގތނކރވނކނކމއކނބއދލވމގއވހކދކވނވ.

މޝވރކރވނކ - ދނމށ އއމސއކތއ ކދނނށވސ ހރހ ގރޑގ ނމޅ

ފހގކރވއވ.

ފރކށ - ކޔވއދކމށމޢލމތ ގޅވލއގނ މއދ އނއ މއދއއ އއ ދނމގއ

ފހގއއނކރވއވ.

މޝވރނކށލވކނ - ތފތގނއމށވސ ފލވޅށ ވ ސކމގއ ގނފހރށ

ފހގކރވއވ.

ވނބއވވއވ.ޑޕޓމނޓތކގހރހމދއރސނއކގއބއދލ -

އސކށހނނވނއމއދއއގކނތއތއބލހއޓވލޑނގޓޗރވ. -

ޑކއމނޓރވއ1.1

ހއޓވމށ މއސލތއ އޚލޤ އކއކ ފނނ ފރތނ ދރވރނގ ހމނފއވނ މބއގއ

ގނގޅ ހނގމގއ ރވ މދގއ ދރވރނގ ކނތއތއ އކއކ ޤވޢދތކއ، ހދފއވ ސކލގއ

ހދމ ކޕ އޞލތކގ ސއރއޞލތކވ.މދނނވ ސކލނ ތކއޗކ އފދ އދމނ ސކލގއ ށ

ލޔކޔނތކއގގތގއގނގޅއވތކތކމގއވމނމދނނވޕލސތކގކޕވނނލބފއވ.

އ ރސޗރ މމޢލމތތއ ވނ އސވރޔ އނމ ސކލގ ކރވނ އބޒވ އނގބހނނމވސ ށ

ދއވފއވ.އދއވމޢލމތރކޑކރވފހގކރވނކނތއތއމބއގއހމނލނމވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ފލޑޓރޕދއމގއގނގޅއޞލތއ1.1.1

ޕލހ އށއ އމ.އނ.ޑ.އފ މޢލމތ އކމގ ދކމށވނމ، އޑޔކޝނ، ށއރށނބރށ ދނ

ލޔމކނ މނސޓރއށ ފރނ ދނމ ބރށ ރއޖނ އނގނއވ. އކނ ލޔމކނ މނސޓރއށ

ކށޓޗރނހމކށގނނވ.އދތރކގޅގތށބނނވޢދދނމދވނ،އނގއވ.ދތރއދ

އކމގ އނނނފރތމ ހދނ އދލޑނގޓޗރނއވ.ހއދ ހއދއށ އކމށ ނށޓޗރނ

ވއސޕރނސޕލށހށއޅނވނއވ.މސލކށމލގތނކށގނދނމއދއދއބފޅނޑޕއޓ

ގނދވނ ޓޗރނ މތނގ ހދފއ ހއދ ލޔގނ ޕލހށ ކލހއ11ކނމ ނނ ޓޗރއ ކއޖކށ

ނޓޓޗރއލޑނގޓޗރހމނގތށވ.ގނދނމ،ކލސޓޗރއސސޓ

ޓރޕއދނމ، ފލޑ ކރނދވނ، އދ މޤޞދ އޓރޕގ އޕރވކނތއތއ ހށއޅފއ

ޚއޞކށ، މވމއވ. ބޑށ ޕރގރމކށ ދގޅ ކދނ ގނދނމ، ގމނސޓރގނދނ

ޤވޢދއއގތށވ.

އޚލޤމއސލތކގއއމލކރވގތ1.1.1

ރކޑކށފ ލޑނގޓޗރނ ޒތނ އގ ދވވމއސލތކގއ ހނނނއވ.ކލސރމގއ ދނއ

އދސކލގއކރނސރމގއދވވކނތއތކވ.އއކލއއފހރޑޕއޓބއލވނއވ.ހފތއކ

މއސލތއ އޚލޤ ބޑތ މނ ނމ، ޓޗރނ ބއލވފއލޑނގ އނބއލވނއވ. ނމސކލގއ

ނއވ.އޅއވއޚލޤކމޓނބއލވފއފޔވޅ

ޤނނ ދނ ހމއށ ބޑއ ކނތއތކވ.ސކލ ޚލފ ޤވޢދ އ ބދއޚލޤމގތނ،

ގނދވނއވ. ބޑށ ދމވކލސރމމއސލތއ ގއ ޓޗރނނވ.ކނތއތއ މތނގއބއލވނ

ވރށފ އނގ އނމނނށ ހރހ ޤވޢދއނނނ ބޑ ޅކނ ކމށއ ބލނވރނނށވސއ ހރހ

އނގއދވފއވނކމށސކލނމޢލމތލބނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ހދނއވއވ. ސޓފކޓ ނމދގ ކދނ އހރކވސ ކނމ ޕސޓކށވސދނގތނ ސކލގ

ކޔ ނމދގއ އތކރމތލވނ ކމއކމގއކތ މޖބރ މއ ދސކރމނނވ. މނ އތކތގ ދ

ވދޅވއވ. ނމދބނނވކރނނމދސކލނ ނމދކދނނށ ހދފއހރއވ. ނމދގ ކރމށ

ނމ ކދނލއވ މދއރސނ ގނސގނ ނމދގއށ ކދނ ޖހމނ ހމޖހފއއވގތ ގތ ކރވ ދ

ނވއވ.

ޚލސ1.1

މކރ ބލމށ ދވތ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ ތކގއ ސކލ މލގ

ޑކއމނޓ އދ އބޒވޝނ އނޓވއ، އއ ކރވފއވ. ކލކޓ ވނ ޑޓ ގތކށ ތނ ދރސގއ

ރވއއވ.

ތކގތރއނމޤއރރމދގނބޔކރނގޅކމށފހގކރއވއރއނޓވއގއބލއލވނބއ

ބއތކއ މހއމ ވރށ އސސ ބނނވ ތރބއޔތކރމގއ ބޔކ މދ ތރއނ ބއވރނގ

އނވފއވކމށވނފހގކރއވފއވ.

ބފޅނ ގނ ގތގއބއވރވލއވ ފރހމ އނމ ދއރ މޖތމޢގ ސކލއ ވނ ވދޅވފއ

މއނބފއނނއ، މދ މއސލއ ވ ވށގއ ކށގ ކދނ އތރނ މގ ކމގއވ. އދނކރވ

ރގނފޒފރފއވކމށސކލތއއދސރކރއހމލވކނފހގކރއވފއވއވ.މޤއރރށބ

ގނބއވރނދކލއވއވ.އދއއއދވނފޒކމށގނބއވރނދކލއވއރމދބއވރނއއ

ބފޅނ ބއއ މނވރ ހމނފއވ މޢލމތ ދނ މޤއރރގއ ވދޅވފއވ. ވނ ނފޒކމށ ނދވ

ދކމށވދޅވއރއނއބއބފޅނވދޅވއނމއކށގނވމނވރށދނމޢލމތހމނފއވމ

ކމގއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



މޖތމޢކށ އސލމ ނމވސ، ހރ ކނތއތއ ބއއ ކރނޖހ އސލޙ ރނގޅކށ މގތނ

ތޢލމ ގތށ ގނބޔކއކށގނވ ބއވރނގތރއނ އކލވލވފއވކމށ މޤއރރ ދވނހނ

ވދޅވއވ.

އބޒވޝނގނތޖއށބލއރކލސރމގއކދނގއޅނއސލޙކރމށސކލނހރދނ

ފހގ ކރއށގނދކމކށ އޅއގނ ބއދލވނފޔވޅތކއ ކޑނޝނ އދ ނވއވ. ކރވފއއ

ތކގއވސކދނގއޚލޤމއސލތކމދމޝވރކރވފއވނވރށކޑކށކމގއފހގކރވފއ

ވއވ.

އޞލތކއ އމލކރނ ކނތއތކގއ އކއކ އނ ރވއ އނނކނޑކއމނޓ ސކލގއ

އދވގތގއ އނމ ދރވރނ މދއރސނނއ، އޞލތކށ އފދ ނމވސ ހމވއވ.

ބހއޓފއ މފދއޞލތއ ފނނނހނ ކދނނށ ވނއވ.އދ ކރވފއއ ފހގ ޢމލކރމނދކނ

ނތކނފހގކރވނވ.

މތ މގފހކރއވ މކމގ އޅގނޑށ މފރޞތގއ އދهللا ޝކރކރމވ. ޙމދއ އށ

ކނނތށ އދ ދދ ޢލ އޙމދ ޝމމ، ޢލ ކމގއވ އސތޛނ އނގނނއދއވ މމއދ

މ މ ނޑގ އޅގ ހމއފދއނ ޝކރދނނވމވ. ގތގއވރށބޑށ ސޕރވއޒރއގ ސއކތގއ

ދނނވމވ. ޝކރ އޚލޞތރކމއކ ވރށ އށ މސ ޒކރއޔ ޑކޓރއބރހމ އހތރވދއވ

ނޑގމސއކތގއބރކތލއވހޔގތމނވރކރއވށއވ.އމނ!هللاމތ އޅގ


www.land

hooin

fo.co

m



ބޙޘ1ބބ

ތޢރފ1.1ގތނ ބލމގ ދވތ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ މލގ

މބއގއ ނރނގޅކނތއތކމދ އދ ރނގޅކނތއތކއ ހރ މދ ނތޖއއ މދރސގ ކރވނ

ބޙޘކރވފއވނއވ.

ނޑހދނތކގތރގއއނޓވއއއ،އބޒވޝނގއތރނޑކއމނޓރވއއނލބނމ އގ

ލބފއވމޢލމތއ،ސކލއބލނވރނއދ މޢލމތހމނއވ.މގތނސކލތކގމޤއރރމދ

ގ ފރހމ އނމ ޒނމ މޖތމޢގ މސއކތމޅ ކރ ބލމށ ނނކނ ނވތ އދކރކނ ތގއ

ވނއވ. ބޔނކރވފއ ވސ މނވރ ފރފއވ ނފޒ ބރގ މޤއރރށ ތޢލމ ހމނއވ.

ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ މލގ ނޑގތއގއ ދވކމމދމއގ

ބއވރނގޚޔލމބއގއއކލވފއވނއވ.

އއށފހހދނތކމދވހކދކވފއވނކމގމހއމކމމދއވ.ނވތއކމކގއލނބޑ

ފއދތކމދ ކމއނމ، ފއދހރ އވ. ގއލމކމދގ އ އލގއކމއނމ ދލލތކގ އތރ

ޤރއނއ ކރތ ކމގއވ މސދރ ދ މހއމ އސލމދނގ މގތނ ވނއވ. ބޙޘކރވފއ

އހނހނ ކރވފއވ މރނގނ އދ ވނއވ. ބޔނކށދވފއ ކނތއތއ އލގއ ސނނތގ

ހކދކވފއވނއވ.ދރސތކގއލގއވ

ފހގކރވނކނތއތއ ރނގޅކރވދނކމށ އތރށ މދރސގއ ލފއވނ ނނމ ބޙޘ

ހމނލފއވ.އދމރނގނކރނފނނއތރދރސތކމދމޢލމތހމނލމށފހގއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ކގޚލޞމއގނޑހދނތ1.1

އޅމއ ކދނގ އއ،އބޒވޝނއދ ބނވފއވނ،އނޓވއ ހދނތއ ނޑ މއގ ދރސގ

ކލޞ ހދނތކގ މދނނވ މއޗށވ. ރވއގ ޑކއމނޓރ ލބނ ސކލނ ގޅގތނ އޚލޤއ

.ތރތބނބޔނވފއއވނއވ

އނޓވއ1.1.1

ބލމގ ދވތ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ ސކލތކގއ މލގ

ނޑ މއގ ބލއލވނ އނޓވއގއ ކރވނ ބއވރނ1ގތނ މޤއރރމދ ދއރއކ

ތނފޒ މޤއރރ ވދކގތއ، ވށގއ ކށގ ކދނ ދއރއ، މޖތމޢގ ސކލއ ކރމގއ

ގތއ ދކވޑއގނނވ ބއވރނ މނވރމދ ފރފއވ ނފޒ ބރގ މޤއރރށ މއސލއއ،

ދކ ބއވރނ ދވކމމދ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމއކށ އސލމ ވޑއގނނވއދ

ގތގމއޗށވ.

ހރހ ދނ ލބދ، މޢލމތއ ހރހ ދނ ގތގއ ދކވޑއގނނވ ބފޅނ ގނ

މޤއރރ ޖގއއނތވ. ބނވނ ސކލތރއނނކ ހމއކނ ކޔވއދނޖހނ ކނތއތކއ

އޚލޤއތކގއ ތރބއޔތޔތގއސލމ ކދނ ވރށބޑއސކމއތރގއ ދވފއކރމށ

ވކމށއހނހނބއވރނވދޅވއވ.

ބފޅނ މދ ބއވރނގތރއނ ކޑކމގއ ހމނފއވލއ މޤއރރގއ ޢލމ ދނ

ކޔ ޤރއނ ކރތ ދކށލވފއވކމށދކލއވއވ. ހމއނ ވކގރޑކއ ވއދނނވސ

ކދނނށ ޙކމތއ އދނގ ވ ކމގއ މބދޢތއ މހއމ އސލމދނގ ވދޅވއވ.

ވރކށ އނނ ބޑވމނ ކދނ ފހގކރއވއވ. ބރއޅފއނތކނ އޅނފލވއދނމށ

އބފޅނއ ބޔނކރއވއވ. ހމނފއނތކނ މޢލމތ ވރށގނ ބހ އސލމދނ ނގނޖހ


www.land

hooin

fo.co

m



ގތގއ ދރނދކވޑއގނނވ ގތތކށތރބއޔތއސލމދނގއ އނގވފއވ ކރނ

ތކށނނވ.ގވނއކށގނވތއޔރކރވފއބލއރމޤއރރ

ދސކށދނމށ ދނކނތއތއ މނނވސ އދ ކޔވމ ޤރއނ ނމދކރމ

މޤއރރގއބރއޅފއވކމށގނބފޅނވދޅވއވ.ނމވސމޢލމތދއވމދބފޅނ

ނކމތހނނކމއދއސލމމޖތމޢއގމވޠމޢލކދނގޢމރނގޅވދޅވގތގއ،

އ މޤއރރގއ މޢލމތ ބނނވ ވރށކޑކށކމށތރބއޔތކރނ ކލވފއވނ

ފހގކރއވއވ.

ރމވގތކރއޚލފށކދނރނގޅކނތއތއކރމވގތއދގސކނތއތއކ

އދ އވ. އލއޅވލއވ ބއވރނ ކމށ ކޑކށ ވރށ ބނދވނ ސކލތކނ

"އސލމ"މމއދއށއސކނނދވކނމދބފޅނފހގކރއވއވ.

ދކލއވގތގއ ގނބފޅނ ބލއރ، ރލށ މޖތމޢގ ކރމގއސކލއ ތރބއޔތ ކދނ

ވދޅވގތގއ، ބފޅނ މދ ވރށބޑވ. ދއރ މއނބފއނގ ރއޖގސކލތކއ

ކޔވއދ ގނވގތ މއދތއ ދނ ތރގއވސ ބޔކވއވ.ބލނވރނގ އދނލއވ އވމށ

ކމވށގނވ އދބޑތމހނމއނބފއނނ ކދނނށރނގޅނމނދއކއއނދއވ.މހނ

ސލފއޞލޙނ ކބފއނނ ނޑމނގ އޅގ މހކ މސއކތކރއވރމޟނ ބރކށ އނމ

މސ އޅ ތރބއޔތށ ވސ ހދމކ ގތގއ މހއގ ޗއޓ މމސ ވއރ، ހރހއކމގއ

ކމގއއބފޅނވދޅވއވ.

ބލނވރނނއ އނނނ ދސކށދވމނ ދނކނތއތއ ގތގއ ވދޅވ ބފޅނ ބއއ

މސއކތނނވ. ކރވ ގޅގނ ވރށބޑށ އގނއޒސކލތއ ވރށރނގޅށ އ ސކލނ

ޕލނ ކކރވގނ ސކލނ ބލމކ ތނފޒކރވތ މ ޕލނއއގތށ ވރށކރވގނ، ރނޖހ

ކދނނށޙޞލވމނދމނވރފއދކވރކރވބއގފރހމހމއއއކއމހއމކމކވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ދއވނ ފރތނ މއނބފއނގ ބލ ދތ ބއވރނގޅށ ބއވރނޖހ ލބނޖހކމށ ސ

ދކވޑއގތވ.

ހމއހނމގނބފޅނވދޅވ،ކދނގސމގނދއމށނވތޞލޙބއއކމގއ

ވކމށވ. ހއސއއ ވރށބޑ މޖތމޢގ ސކލއ އދކރވނހދމށ ރލއ މހއމ އނމ

ޙތނ ކ ކމށއ، ސކލ އޤޤތގއ ކނސކލނ ޕލނރވނތރކމއކވރށރނގޅށ

ކއއގތށ ސކލނ ބލމކ ބއވރނތނފޒކރވތ މހއމކމއކމގއ ވރށ ރނޖހ

ގތރއނގނބފޅނވދޅވއވ.

މޖތމޢ ސކލއ ބއވރނމގތނ ހރކމގއ މއސލތއ ވރށގނ ހއލކރނޖހ ގއ

ފހގކރއވއވ.އދއކނކނހއލވގނމނވމޖތމޢއސލޙނވނއވ.

ފޔވޅތކމދ އޅނޖހ ގޅގނ އބދލތކއ ބދލތކ، އނނ ކދނނށ

ރވމސކލތކގޒނމއއކނބއވރވލއވގނބފޅނދކވޑއގނނވއވ.ހލނތރކ

ގތތށ އނގވފއވ ދނގއ ކށތކށ ކރ ކދނ އހމލވމއ ސކލތކނ ބލނވރނނއ

ހގކރއވއވ.ހނދނކށދއދބދވމނނދކމށބއއބއވރނފ

އނނ ބދލވމނ މވނ މޖތމޢ ދކލއވގތގއ ބފޅނ ބއއ މޢލމތދއވ

ކރވފއނވއވ.އދ އސލމއޒ މޤއރރ ޔޓލއޒކށ ހނލއކމއ،ސކލތއ ދނޔއށ

އއމދކ ހދނ މސތޤބލއ ބނކރވފއރނގޅ މހއލއ ރނގޅ ގތރގ ޑވފއވމއ،

ނވކނބއވރނފހގކރއވއވ.

ނނވ. މޙއލގތރނ ސކލ ދމވނހމއކނ މއސލ ވދޅވގތގއ ބފޅނ ގނ

ފޔވޅ ސރކރނ ނރދނމށ މޖތމޢށ އބފޅނކށކރކދނ ނވކނވސ އޅއވފއ

ފހގކރއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޙއޤތއކޔވއދއރ އނސނ ވދޅވއވ.އދ ދދވކނބއއބއވރނ މބޑށ ކދނނށ

ގޙއޤތއބނދވފއނވކމށމދބއވރނމޢލމތދއވއވ.هللا

ގނ ސރކރނވސވރށ އދ ވދޅވއވ. ކޑކމށ އޅލނ ބލނވރނގ ބފޅނ،

ބއވރނ ރވފއނތކނ ރވނތކއ ހދއދނމށ މސތޤބލއ ރނގޅ ކދނނށ

ބޔނކރއވއވ.

ދކވ ބފޅނ މދ ބއވރވވޑއގނނވ ނފޒއނޓވއގއ ބރގ ގތގއ ޑއގނނވ

ބނއވއވ. ބއވރނ ވކމށ ޖކޖހފއވސ އސލމދނށ އއސ ބރމހނ ފރފއވއވ.

ގޅގނ ތއބވމއ ވޑއގނ ޙޞލކރއވއގނ ޢލމ ބރޤއމތކނ ވރނ ސކލތކގ

ވސކނމވސވރކށކރމނދކމށމދބއވރނވދޅވއވ.އކމގނދވއސރ

މޤއރރށ ގސކމއނނވ. އއ ފރނ ނފޒ ގތގއ ދކލއވ ބފޅނ ގނ

ކނމ ތރއނ ގޔގނޑގ އސލމ ވދޅވއވ. ބއވރނ ރނގޅނފޒކމށ ފރފއވނ

ރނގޅއއޗއކދނނށކޔވއދވނވނކމށބއވރނވނފހގކރއވފއވ.

ކދނނށ ވސ ކނތއތއ އހނދނތކގ އދ ކނތއތކއ ތކގ ޤއމ އހނހނ

ގހ އއކ ވދޅވއވ. ބއވރނ ގނ ކމގއ ފހގދސކށދނޖހނ ވސ ކމގއ އނނ

ނފޒވނނނއވ. ކޔވއދއވއރއޤއމތކގ ޤއމތކގމހނ ބރ ކރއވއވ.މގތނ

އދމގސބބނއޤއމތކގޔނވރސޓތކނމތތޢލމޙޞލކރމގފރޞތރއޖގ

ށވސފހގކރއވއވ.ކދނނށލބގނދކމ

ފހގވފއ މޤއރރގއ އއވސކމއ ނގޅ ވއޓ ދވހ ވދޅވގތގއ ބއއބފޅނ

ނވއވ.ހރހމޢލމތކވސހމފރވރކދނނށކނމހނލބނޖހނބއތކވ.

ކނތއ އސސ މދކދނނށ ނވކމގއ ހމނފއ މނވރށވސ އނގ ކއލނ ތއ

އސސ އނމ އއބއކދނނށވސ ދބއކށފ ނޑކށ ގތގ ކލހއގ ވދޅވއވ. ބއވރނ


www.land

hooin

fo.co

m



ބއވރނ މދނނވ ނވކމށ ލބފއ ނމއރ ސކލ މޢލމތ ދނ މނވރށ

ކރއވއވ.ފހގ

ގނ ތރއނ ބއވރނގ ހމނފއވކމށ މނވރށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ

އއ އޅނ ބޔކ ގސ ނވތ ހނގނ އމލ ގސ މޖތމޢގއ ވދޅވއވ. ބފޅނ

ގނއޅމއސލއއނނކމގއބއއބފޅނމޤއރރގއދނމޢލމތނކޔވއދތދމވ

ދކވޑއގނނވއވ.

މސއކތ އދވގތގއ ސކލތކނ ކރމށ އތނފޒ ވނ ވދޅވފއ ބފޅނ ގނ

މޖތމޢ ނރވދނއވ. މޖތމޢށ ކދނތކއ ހޔލފ ބނނވކށދއވއފނމ، އނމ ށ

މނވރށމޤއރރގއމޢލމތހމނއވ.ބނމއޚލޞތރއތތކކވ.

ދނ މޤއރރތކގއ މނވރކށ ރނގޅ މހރށވރ ވނ ވދޅވފއ ބފޅނ ބއއ

ނމދކ މގތނ ޖހފއވކމގއވ. ހމނނ ބއތޢލމ ކޔވއދނމގ ޤރއނ ރމއ

ޢމލބއތއ އށގނނވމށ ސފތއ ރވތ އޚލޤ އދ ވދޅވއވ. އތރކރނޖހކމށ

ބނދނޖހކމށ އލގއ ސނނތގ ޤރއނއ ބޑށ މހރށވރ ޙކމތއ ދނ އތރކށ

ބޔނކރއވއވ.

އބޒވޝނ1.1.1

އއ ފރތނ ކރ ދރސ ސކލއގއ މލގ ދ ތޢލމ ސކނޑރ އދ ޕރއމރ

އދ ސކނޑރ ވނ އބޒވކރވފއ މގތނ ވނއވ. ކށފއ މސއކތ މއދތގއ ހފތގ

ދރވ އރ ކރވނ އބޒވ ގޑ ދ ގޑއކވ. ކލހއގ ފރތނޕރއމރ ރނގ

ހމނފއވނއވ. މބއގއ ސފތއ ނރނގޅ އދ ރނގޅ އޚލޤ އކއކ ފހގކރވފއވ

ޚލސ ކނތއތކގ ފހގކރވނ ގތކމށ ޢމލކރއވ މކނކމމދ މދއރސނ އދ

މބއގއހމނފއވނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ކޑނޝނމގއ ބއވނ ސކލގއ އހފތގއ ކރވފއވނ އބޒވ ތރނ

އބއދލވމގއ ބއދލވމވ. ބއވ ޑޕޓމނޓނ އސލމ ތރއނ ބއދލވނތކގ

ފރ އސރ ނދވ އދ އދވ ސލކށ އޅމއ ކދނގ ތރއނ ނކމށހނގކނތއތކގ

ދރސކރފރތށފހގކރވފއވކނތއތކގޚލޞވސމބއގއބޔނކށފއވނއވ.

ވހކދއކކމށ އދބކޑކށ ކދނ ފރހނ ބއއ ޚއޞކށ ބއއކދނ

ނޞހތތރވމނ މދއރސ ސބބކ ބސތއފހގކރވނވ. މފދ "ބހކމއނނ"

އވ. އދބނނކށފއވތ ބނއވއވ. ކޅށތދވނ ދރވރ ބއއފހރށ މދއރސނ

ވކވގތއވމނއނއކއށނނށބނއވއވ.ބއއކދނއގސޢމލތކރރއނކރއވ.

ތކރރކރކނފހގކރވނވ.އދއނއބއކދނ

ކދނދދމސލކށބނއވ.ބސތއހޑހތރއނއކއޖކށއއކއޖކ

ބނނކޅއ"ވހކދއކމގއ ތކރރކށ މބސ ހދފއވ" ށފއވކމށ ކރވކށތކށއވ.

ފނފއމޢފނކރއވ.މސލކށ އދތ މޢފށ އނއކއޖކށދރއއލބމނ ފށނ ތމގ

މޢފކރށނމވސނވއވ. ކރމތ ހރހކދނގ ކރއވގނ ފހގ މކނ މދއރސށ

ބ އއގޑތކރރކށ އބޒވކރވނ އއވއއނމނ މޢފކރއވ. ކއޖކ ހތދކޅށގއ ސ

ދރވރކރކމއކމށފހގކރވފއވއވ.

އހނ ވއވ.ހއދނތތކތގއކދނގބއއކދނ ކއޖއގއތލފއ މގތނ

އ އހނކއޖކ ފތއ އތ ދޔދބހގއ ނގއގނ ހއދނތ އސ ފހގކރވފއ ވއވ.ކނ

ވއވ.ހއދނތމދއރސގއދ ހދފއ ދކމށ މދފހރއގއވ. ބރށ ވރށ ސބބކއއ

ބރށދއމގހއދފހއއނނތކމގއފނފއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އދއއ ރވތ އސލމ ގވމކ ސލމސލމ ބއއކދނ ކލހށކމށވއރ ނގވ

މދއރސނ،ބއއފހރށއފދކދނސލމނގވވނމނވއވ.ނކނފހގކރވފއވނ

ފނވލއވ ގވމށބރށ ސލމ އލނ ހއދވއވ.މހނފހ ނވދވގތ ކލހށ މނވ ފއ

އކނރނގޅކރކނފހގކރވފއވއވ.ހއދވމނވރށގނކދނ

ބރދއކމދމކރމކދނނ)ބލކރނ ފހގކރވފއވއވ.ކނތއމބވތގ( ތއ

އހރނގބ މސލކށ ފނފއވއވ. މކނ ފރތނ ފރހނކދނގ މދއރސށއއ ވހކ

އނގއފނ "ހއރވލނމ"މ ފހގކރވނވ. ވކނ މފދބނފއ ކދނގ ފހރށ ބއއ

ގނފހރށ ނމވސ ދކށލއވފއވއވ. ވދޅނވ އއޗއ މދއރސނ އޚލޤޢމލތކމދ

ފހގކރވނވ. ދއވކނ ކދނނށނޞޙތ މސލކށސލމނގވކލހށމއސލތކގއ

ނ އކނ ބނނކރމނ ބސތއ ހތރ ހޑ ކރވމއ އކނ އލނ ކރމށވނމނ

އވ.ނޞޙތތރވލއވ

ބއދލވމގއ، ފލވޅތކކޑނޝނ ހމޖހފއވ ކޔވއދނމށ ހފތ އތ ކރއށ

މޝވރކރއވމދ އނމއވ. ވރށ ވނ ވހކދކވފއ މއސލތކމދ އޚލޤ ކދނގ

ބއދލވނނނމލމނމދއރސކއހނމދއރސއކރނމވނކއޖކފހރކއވ.މގތނ

މވނއވނކމއ ތމނ ކށގނ ނމވސ ބނފއވއވ. ކނކރމ އތރނގތކށ އގ

ދވހކދކވފއނވއވ.މފދކމކމ

ގތތކ ތފތ ފލވޅގނދނ ކދނނށ ފނވރގ މޝވރތފތ ނކރވބހގތނ

ކރއށ ނމވސ އވ. ކނ ގނދނ ހފތގއ ގތނއތ މސއކތއގ އދ ފލވޅއކމއ

ބއ ކނކމއކނ ކރވނ ނޑއޅނވ. ކ ކދނނށވސދލވމގއ ހރހ ގރޑގ މޅ

ފހގކރވއވ މޝވރކރވނކނ ދނމށ އއމސއކތއ އއ. ފރކށދނމގއ މޢލމތ

މ އނއ ކޔވއދމއދއއ ގޅވލއގނ އދ ނކރވއވ. ފހގއއ ގނފހރށކމށ


www.land

hooin

fo.co

m



ޑޕޓމނޓތކގސކމގއވފލވޅށތފތގނއމށވސމޝވރނކށލވކނފހގކރވއވ.

ބއދލ އކގއ މދއރސނ ހރހ ބއވވއވ. ވނ ހނނވނ މއދއއގއސކށ އ

ކނތއތއބލހއޓވލޑނގޓޗރވ.

ޑކއމނޓރވއ1.1.1

އޞލތކއ ހމޖހ ސކލގއ ރނގޅކރމށޓކއ ތރބއޔތ ތޢލމއ ދރވރނގ

އ ސއޙ އޖތމޢ، އޚލޤ، ހދފއވއވ. މޢލމތ ކދނއނނކމށ ގތނ ރޙނ ދ

ތރބއޔތކރމށޓކއހރދނފޔވޅތކއގގތގއއކނކނފހގކރވފއވއވ.

ބރށރށނކދނގރއކތރކމށއޅފއވފހގކށލވބއއފޔވޅތކގތރގއ،

ދކމށވ އކމގ އމ.އނ.ޑ.ނމ، މނސޓރމޢލމތ އޑޔކޝނ ޕލހށއ، އށއ އށއފ

ވއވ. ހމޖހފއ ގތށ އނގ ދނމލޔމކނ ބރށ މނސޓރއށރއޖނ ފރނ

އނގނޖހއވ. ދވނ، ޢދދދތރއދނމ ބނނވ ގޅގތށ ޓޗރއދތރކ ނކށ

ގނދވނ ގނދނމވސ ތނކށ މލގ ފހގކރއވފއވއވ.މގތނ ޕލހށހމކށގނކމށ

ކނމ ޓޗރނ މތނގ ހދފއ ހއދ ގނދނމ،11ލޔގނ ކލހއ ނނ ޓޗރއ ކއޖކށ

ހމނގތށވ.ނޓޓޗރއލޑނގޓޗރކލސޓޗރއސސޓ

މޢލމތ ބޔނކރވފއވކމށ ފޔވޅއ ފހ ފޔވޅކށ ކރއވމށ ކނކނ މބވތގ

ލބފއވއވ. ފދކނކމގފރތމ ހދނ އދއނނކމއ،ހއދ ހއދއށ އކމށ ޓޗރނ

ޕރނސޕލށހށއޅނޖހއދނޑޕއޓޕރނސޕލނނށއނށއދއބފޅލޑނގޓޗރނ

އވ.

ޓރޕއދނމ، ފލޑ ކރނދވނ، އދ މޤޞދ އޓރޕގ ހށއޅފއކނތއތއ

ގމނސޓރގނދވނގނދނމ،ކދނމދގޅޕރގރމކށއޕރވލބގނނވ.ޚއޞކށ،

ޤވޢދއއގތށކމށކނޑއޅފއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ރމގއކލސއޚލޤގތނރވތސފތށދރވރނގކބއގއއށގނނވމށޓކއ،

މއސލތއ ރކޑކށފދވވ ލޑނގޓޗރނ ޒތނ ޖހއވ.އގ ހނނނ ހފއ ތއކދނ

ބއލވނޖހއވ. ޑޕއޓ އއފހރ އނއއށފހ ބއލވފއނމސކލގއ ކމޓނ އޚލޤ

އވ.ފޔވޅ ސކލޤނނއޅއވނޖހ އކނ ކށފނމ ކދނ ކނތއތއ ޚލފ ޤވޢދ އ

ބއލވނޖހނމދއރސނނވ.ކނތއތއވގއދމކލސރމބޑށހށއޅނޖހއވ.

ތރގއ، ފޔވޅތކގ ބއއ އޅފއވ ރނގޅކރމށ ތރބއޔތ ރޙނ ކދނގ

ކދނނށ މޤމސކލގ ކށވސ ކޔ ނމދގއ އކރމތލވނ މނތކތ އތކތގ ދ

ބޔނގއ، ލބނ މގތނ ނމވސ ކމކވ. މޖބރ މއ ކރނނމދދސކރމނނވ.

ކރމށނމދގހދފއހނނކނހމކރއވފއވއރ،ނމދވގތކދނނށނމދބނނވ

ގނސގނ ނމދގއށ ކދނ ހމޖހފއޖހމނ ގތ ކރވ ނމދ ކދނލއވ މދއރސނ

ނތކނފހގވއވ.

ބޙޘ1.1

މލސކލތކގއއސލމމޖތމޢކށއކށގނވގތށތޢލމދވތބލމށކރ

އދ އނނއ،އބޒވޝނނ އނޓވއ ތފތދރސގއ ގނ ވރށ ވނ ރވއނ ޑކއމނޓ

މޢލމތލބފއވ.އމޢލމތތއޓރއނގއލޓކރމށފހމބއގއހމނލމވ.މބޙޘގއ

ދއރ މޖތމޢގ ސކލއ މޢލމތއ، ލބފއވ މޤއރރމދ ތޢލމ ބލއލވނ

މނދގތއ،ކދނކށގވށގއވމއސލއއ،މޤއރރށބރގނފޒފރފއވއދކރވ

މނވރގއތރނއސލމމޖތމއކށއކށގނވގތށތޢލމދވކނނވތނދވކމމދ

ލބފއވމޢލމތވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ތޢލމމޤއރރ1.1.1

އނޓވއގއބއވރވލއވގނބފޅނވދޅވގތގއދނކނތއތއދސކށދނމށ

މފދ މނނވސ އދ ކޔވމ ޤރއނ ނމދކރމ ވއވ. ބރއޅފއ މޤއރރގއ ތޢލމ

ވއވ ދފއ އހއމއތކނ ކނތއތކށ ކރވގތށއނމހއ ތރބއޔތ ހނ މދނނވ .

ތޢލމމޤއރރއނނނޖހއވ.

( މރކޒ ތޢލމކރއރވ ދވހރއޖގ އޑޔކޝނގ އފ (1111މނސޓރ

އއމޒކރވނ"ކރކއލމފރމވރކ"ބޔނކރއވފއވގތގއ،އސލމދނއރޙނއޔތގ

އދ ދނގތމށއ، އލގއ ސނނތގ ޤރއނއ އސލމކނ މސދރއމނކމއ ޝރޢ

އލގއތކއ ޙރކތތކގ ދރއޅމގ ސރތއ، މސލމނގ ގ ހޔޤރނ އނމ

އނމހ ބނނވނއސލމދނގ ދރއޅމށ އއގތށ އސލމދނއ ދރސކށ ކނތއތއ އ

މޢލމތއ،ސފއއ،ހނރއރޙނއދމއދހލނތތކނދރވރނނށފރކށދނމވ.

ރ މދއރގއކދނނށ އނގނމގ ވގތނ ފރމވރކގއ ނގޅކނތއތކއމދނނވ

ދރއޅމއ ތމގ ރއކތރގތއގއ އދ ދސކށދވނއވ. ގތ ދނގނނނ ގސކނތއތއ

ދސކށދވ ބއޖވރކރނގތ އޚރތ ދނޔއއ ދވނއވ. ތރބއޔތ ނގހއޓމގ މޙއލ

ޙރކތތކ އމލ އސލމދނގމކނކމގ ތރބއޔތއ ފރހމ ދރވރނނށ ތރއނ ގ

ހޔޤރނގ އނމ މސދރތކއ ޝރޢ އވ ބޔނވފއ ލބދވނއވ. މޢލމތ ޞއޙ

ގzهللاމސލމނގސރތބޔނވފއވއވ.ޝރޢމސދރތކކކރތޤރއނއ،ރސލ

ޤރނސ ހޔ އނމ އވ. ޤޔސ އއ އޖމޢ ދނނބކލނގ މއއމތގ ނނތއ،

ދއރ ޞލފއޞލޙނގ ފށގނ ދއރނ ރޝދނގ ޞޙބނނއ،ޚލފއއ ބޔނވފއވމނ

ހމނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( ތރޖމ ދވހ ޤރއނގ ބޔނވފއ1111ކރތ ) ގތނ ވ ވތޢލهللا ސބޙނހ

ޢލޤގ ސރތލ ބސފޅ ވޙކރއވ ފރތމ ވއވ.1އނމ މނއގއ އޔތގ ވނ

"ކލގފނގވރރސކލނގއސމފޅނކލގފނކޔވވދޅވށވ."މހނއނގވފއވމނ

މށމޤއރރގއވސބރއޅނޖހކނހމވއވ.ހމއއޔތގއދނކނތއތއދސކށދނ

އނގވފއވމނ ކނ ރސކލނގ" ހއދވ އނމހއތކތ "އކލނގއ ރބބއޔތهللا ގ

ރއޅނޖހއވ.ކދނގހތތކގއހރލއވމށޓކއވސދނތޢލމދނމށމޤއރރގއބ

އސލމއގގތގއއޅމށޓކއއމނކމއސލމކމއ،ފރޟއވޖބއސނނތއ،

ކނގތކށهللا އއ އސލމދނ ކޅދނވނތކމއ ވރށގ އބއ ޖހއރ އނގއދނ ކނ

ބޔނވފ މޤއރރގއ ހމވކމކތފޞލކށ މކނ ވދޅވއވ. ބފޅނ އ ކމގއ އވ

ކރތ އދ ކޔވއދނމވ. މދރސއއގއ ހރހ ދވހ ތރބއޔތ އސލމ ދރވރނނށ

ޤރއނވސއނގނނއދނމވ.

މޤއރރގއ ޢލމ ދނ ވދޅވފއވނ ކޑކމގއވ.މދބފޅނ ހމނފއވލއ

ގތގއ ދކވޑއގނނވ ނގޅއބފޅނ ޢމރ އސލމކދނގ އދ ހނނކމ މޢލމތ

މވޠ އމޖތމޢއގ މޤއރރގއ މޢލމތ ބނނވ ތރބއޔތކރނ ކލވފއވނނކ

ބ އހނ ކޔވއދނމގވރށކޑކށވ. ކލސތކށ ސނވ މޤއރރތކއ ބރގ ނވތ ހކނ

ސބބނދވހވނތކމއދވހބހށވސއސރކށފއވކނފހގކރވފއވއވ.

ކމލ، )ނސރ، 1111ފރދ ފއދކރނލޔއވފއވ( އނމ ސކލތކށ ގތގއ

އސ.ޓމދރބހނ އނއނގނނއދނމއވ. ޔނވރސޓ ކރ 2005ތމސ ގއ

ބހކނ ބދސ އނގގތގއ ބހނދރސއކނ މދރ އނގނނއދނމށވރ

އނގނނއދނމގއ ފއދ ލބ ދރވރނނށ ޔނސކއނ ހނގ1111ބޑވ. ގއ

އދރއނނރނރޕރޓގއމދރބހނއނގނނއދނމގޕރގރމއގއފއދބޑކމގއއ


www.land

hooin

fo.co

m



ވޖބތކށއސކނ.ވއވ އނމހއ ދނ ކނބޑވނޖހމއސލއއވއވ.އއ މއށވރވސ

ދނމވ.

( ޙސއނ މޖތމޢކށ1111އލޔސ އސލމ ރއޖގއ ގތގއ ބޔނކރއވ )

ޣއރމސލމނގ ބދލގއ ކޔވއދމނނދއވ.އގ ތރބއޔތ ގތށއސލމ އކށގނވ

ގ ވނ ދވހނ މބޑށ ކނތއތއ ފލސފތކގއވ މގތނތޢލމ ނސގނފއވ.

ޢލމށ ޤރއނގ ޢބދތގކނތކއ ނދއމއ، ސމލކނ ނމދވގތތކށ

އސކނދފއނވކނވނފހގކރއވފއވ.

މހނ ނނ މސލމނ މޖތމއއގއވސ އސލމ ކމކ ޖހ ފހގކށލނ މތނގއ

ރސލ ނޞރއނzދރއޅނކމވ.ކރތ ޔހދނނއ ނނ ވސމސލމނ ޒމނގއ ގ

ވސމސލމނގމޖތމޢގއއމހނނއކއޅފއވއވ.

ބދލވމއނނވ. އއގތށ ޘޤފތއ އމހނގ އޅގނޑމނ އގމނއކ ނމވސ

ގތތއ ކޔވއދއވ ނވތ ބދލވއޖނމ، މޤއރރތއ ނޑމނގ އޅގ ގތށ މދނނވ

ބދލކށލއފނމ،ކމޔބނވނކނޢލމވރނހމކރއވފއވއވ.

މއސލމދނގއ(ބޔނކރއވފއވގތގއހރހއކމއގޙކ1111ޢބދލމޖދ)

އއސފއވނބކރގތގއއނނވ.އއޚލފށމޙކމތއބވއލއވނއއށޢމލކރމށވ.

މކމނވސ ބއޖވރކމށޓކއވ. ދދނޔގ އނގ ހވއލބއށޓކއވ. އނސނގ ހމ އއ

އ އސލމދނގ ކމޔބއނގނ ފލޙއ މނވ ޢމލކށގނ ނޑމނ އޅގ ޙކމތކށ ނމހއ

އމލނކރވނމ، އދވގތގއ އއށ އތއކމކ ލޔވފއ ވމއކދލނ ނވކމގއވ. ލބނ

.ކމޔބށވޞލނވހނގއދނކނއބފޅގވހކފޅނވސއނގއވ


www.land

hooin

fo.co

m



ތކގއ މޤއރރ ވދޅވ ބފޅނ ބއއ ކނމހނބއވރނގތރއނ އޚލޤގގތނ ރވތ

މގއވ.ނމވސއބއތކގތރގއރނގޅކރނޖހކނތއތކއއނގނޖހބއތއއބހރކ

ވބފޅނފހގކރއވއވ.ކނމވސމނވރކށހރކނމދނނ

މރކޒ) ކރއރވ ތޢލމ އސލމ1111ދވހރއޖގ ބޔނކރއވފއވގތގއ )

ޢލމއ،ޢޤދއއ،ޢބދތގ ޤރއނއ،ޙދޘ ގރޑއގއވސ ކނމ މޤއރރގއ ތރބއޔތ

ޢމރގ ކދނގ ސފތށއތރނ އކއކ އޚލޤގ ރވތ މޢލމތއ، ސރތގ މނވރށ ޅ

ބޔނކށދފއވއވ.

މދއރސނ ސކލގ ކރވނ އބޒވ އނގނނއދނމށޓއ އއޗއ މޤއރރގއވ

މޤއރރގއ ވޑއގނ ކލސތކށ ކރއވއވ. ދވސތކށމސއކތ އހރގ ވއއޗއ

ކރއވއވ. މސއކތ ޢމލ ކދނލއވ ޙޞލވތ މޤޞދ ކޔވއދއވއވ. ބއސވއގނ

ޚޔލ މޝވރކރއވ މދ ބއތކ ކޔވއދނ ބއވއވ. ބއދލވނތއ ކޑނޝނ

ކ ނމވސ ވނބދލކރއވއވ. އބޒވޝނނ އދތކއވސ ނރނގޅ ދނގ

ހއދނތ ތކތ ކދނގ ބނމއ، ބސތއ ހޑހތރ ބލކރމއ މދތނ ފހގކރވފއވ.

ނގނފދކނތއތއހމނފއވއވ.

1111)ޝފޤ ލޔއވފއވގތގއ ތޢލމއސލމ( ދވހރއޖގ ބލފއ، ޤއމކށ

ބނވފއވނ ޖހމނހޖ ކރނ މސއކތއ އތރ ގތކށވ.ބލނވރނނށ ތޢލމފދ

ވރއގ އއވސ އސލމދނށ މޅނސމލކމއމނހޖގއ ދނނވމކ ނވއ ދވފއއ

ނވނ ދވފއވނ،ހރހއވ.ދގކށ ކމއ އހއމއޔތ ތޢލމސމލކމކއ ދނޔވ

ވރގދ ޢޤދ ދނ ދނމށވ. ފރކށ ފޔވޅކދނނށ ނފނއވ.ކރމށ ތނއ އޅފއވ

ވރގދ ޢޤދ ޕލނދނ ނފނއވ.ކރމށ ތނއ ހދފއވ މތވރތކއ ސފތއއޚލޤ


www.land

hooin

fo.co

m



ކރތޤރއނކދނނށކޔވއ،ނރކދނނށދސކށދވތނއނދއވ.ހދޔތގއލގދ

ދވފއއނވއވ.ދނމގއހއމއޔތކމއ

ތރއޤއށޓކއ ދޅހޔކމ އޖތމޢ އދ އޚލޤ އޞލތކއދރވރނގ އކއކ

ކދނ ފޔވޅތކއ، އޅނ މއސލތކގއ އކއކ އޚލޤ މގތނ ހދފއވއވ. ޤވޢދތއ

ނޑތކގ މނގ ވވނ ބއވރ ޙރކތތކގއ އކއކ ހނގ ބރގއ ސކލނ ބއވރވގތށ

މޤ އކއކ ސކލގ ނޑތއއތރނ މނގ ސލކ ފރހމކރނޖހ ކރމތލމގއ މތކށ

ހމނއވ.

ޝހމ) ރވކރއވ1111މޙއމދ މސލމ އލއމމ ގތގއ ބޔނކރއވފއވ )

ވއވ. މނއގއ ކރތ"ޙދޘފޅއގ ޢއޝތގފނއ އޚލޤއރސލގއއމލމއމނނ

، ކރތޤރއނވ.''އބހއކލގފނގޚލޤފޅކ" ،ކރވނވ.އކމނވދޅވބހގތނސވލ

ގތށވޚލޤފޅ އނގވފއވ ޤރއނގއ ނޑމނނށ ".ހނނނ އޅގ މބސފޅނވސ

ނބއޔގ މތ ޤރއނއ ކރތ ހރހއނގނ ބނނވ ދރނށ ނޑމނގ އޅގ ސނނތނ

ދއރތކއޙޞލކށދވނކމވ.ރޙނގތނނއ،މއދގތނނއ،ޞއޙގތނނއ،އޖތމޢ

ރވ ޑކއމނޓ ޢމލކށގނކމވ.ވމއކ ވގތށ މދމސދރގއ ލބދވނ އދޅހޔކނވސ

އނގވނތއ އނގވފއވ ސނނތނ ޤރއނއ މދގއ ކދނގ ފދއނ ފހގކރވނ އނ

ހމނފއހރމކވރށހޔފލއކމގއބލވއވ.

ދސކށ ކޔތކތ ނމދގއ ދރވރއނމ، ކރމތލ ކމށ ޕރފކޓ މގތނ

ހމޖހފއވއވ.ކޔ ކޔއދގތށ ހތދސކށ މނވރއ ނޑއޅ ކ ޤރއނނ އދނމއ

ކނތއތއ ހމނފއވ ދވފއވތ އސކނ މޤއރރތކގއ ތޢލމ ކނތއތކކ މދނނވ

ތއޔރކރވފއވނ ބލވއވ.ސބބކމޤއރރ ދނމށކމގއ ތޢލމ ވށޖހ ކދނނށ

އމޒކރވގނއކދނނށކނމހނބނނވބއތއހމނގނނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



( ޝހމ 1111މޙއމދ ގތގއ އރހނ(ބޔނކރއވފއވ ރސލގ އލއމމކރތ

އކލގފނގ ވދޅވއވ.މޞއނފގއއބދއރއޒޤ އކލގފނ އތރ ރވކރއވފއވއވ.

ކރށވތނކމކށ" ދރނތރބއޔތ ތޔބއމހނގ އދކރވއ ހނވއ ތޔބއމހނގ. އއ،

އކލގފނގ ލބކރމށއ، ލބކނބއޔއށ ޤއލބއތނނށ ''ރއނކޔވމށވ.ރމށއ،

.ހނވއތރބއޔތކށފނމ،ކމޔބޖލއގބނގއޅދނއވމގތށދރނ

މލގސކލތކގއމކމށރޢޔތކރވފއވކމށދނނވދނހކތކއފނފއވއވ.

ކދނގ ދގޑގއވސ ކރވނ ފޔވޅތކއއބޒވ މދއރސ އޞލޙކރމށ އޅނ

ހމއހނމ، ޤބލކރވއވ. ހމނގނކމށ މޤއރރގއ މކނކރއވނވސ އޅއވފއވއވ.

ނއސލމދނގރތއދތއދސކށދނމގގތނސލމގވމއސލމބލއގތނއމލގތ

ހރ އކމގއ ގތއ އނނ އކނ ދނގއ ކރމނ ޢމލއ ގސ ކދނ ދސކށދފއވއވ.

އދބތއކޔއދވއވ.

ގތގއ،ސކލގއކއކމޤމތކށކރމތލމށޓކއވސދރވރނ ފހގކރވފއވ

ނޑއ ކ ޤރއނގ ކޔތކތކރތ ނމދގއ ޖހއވ.އދ ކޔއދނ ދސކށ މނވރއ ވކ ޅ

ބޑގ ދރވރނގ އކލވލފއވ ސކލގއ ދރވރކށ އއވސ މނވ ކޔއދނމނ ދސކށ

މ ހމޖހފއވނ އޞލތއ މފދ ނލވނއވ. ކރމތ މޤމކށ ދނއއވސ ޤއރރގއ

ތޢލމހމނފއވތކމގއޤބލކރވއވ.

ސކލއމޖތމޢގދއރ1.1.1

ތރބއޔތކރމގއ ކދނ ވދޅވ، ބފޅނ ގނ ބއވރވލއވ އނޓވއގއ

އދކރމނނދކމގއވ.އދދފރތނގޅގނސކލތކއމއނބފއނއނމމހއމރލއ

ބޑ އނމ ހމވގނދ މކމނ ވދޅވއވ. އބފޅނ ވކމށވސ ޖހފއ ކރނ މސއކތ


www.land

hooin

fo.co

m



ޙޤޤތކ،ދވހރއޖއކސއތއނސއތމސލމޤއމކށވއރމއނބފއނނއސކލތއ

ހނގވނތއބވފރތތކވސއސލމދނށލބކރއވބފޅނނށވނޖހއވ.

( އލދދ 1111ފތމތ ގތގއ، ލޔއވފއވ ދރނނށ( ބރށދނ މނމ ބއޕއއ

ލދ މހނބނނ ނބނއވ. ޢލއކމ" "އއސލމ ކޔފއވ. ގގގއ"ޓޓ" ގނއވ.

ބނމއނތވ. ނދމއ ނޑ ރގ ހރއވ. އޅވފއ ފލމއ ހނދސތނ ނމދވޤތގއ

ތބއވ.ކދނނށ ކނމތގއ ގޅ ދށގއއގޅ ދރށ ފރހނނނށސމސކރނ އނހނނ

މމނޒރފނއވ.

މޖދ 1111)ޢބދލ ރސލ ކރތ ގތގއ ލޔއވފއވ )zކރއވފއވ ޙދޘ

ވއވ. މނއގއ ފޠރތގބސފޅއގ އފނވނ ދނޔއށ ކއޔކވސ "ކނމ

ހދނ މޖސއކށ ނވތނޞރނއކށނވތ އކއޖޔހދއކށ ސފކނމތގއވ.އއށފހ

މއނބފއނނވ.ޖއކއ ކއޖ"ގ ޒނމއކ ބފއނގ މއނ ގތގއ އނގ މޙދޘނ

ތރބއޔތކރމގއމޖތމޢގފރތނއނމމތމނވރއގއއދކރނޖހޒނމއވ.ހމ

އހނމ މހކވސzކރތރސލ ވއވ."ކނމ މނއގއ ކރއވފއވބސފޅއގ ޙދޘ

މ މހކވ." ސވލވވނ ކނތއތކމދ ދށގއވ ބލބގ އމހއގ އދ މސއލވރއކވ.

ވސއބފޅނގޙދޘފޅނދލލލބގތގއމއނބފއނނނކމގއވއސމދއރސނ

ޒނމއނމއދވގތގއއދކރއވނޖހނއވ.

( އނވރ އޙމދ 1111ޑކޓރ ގތގއ، ވދޅވ ޓޗރނ( މޅ "ޙޤޤތގއ

ވރށ ކރމކ ރޓއނ މސސޓމގއ ޓޗރނ މޅ އފއދ ބހއޓމއ މސސޓމގއ

ނޒމމހއ ތޢލމ މރއޖގ މނވ ކށގނ އނވސޓއ ރނގޅ ތޢލމށ މކމކވ.

ބޑށ ވރށ ފނނމނނއނދއވ.އޅގނޑމނނށ އމނޒރ ރނގޅއނކރވނއވ.އދއކ

ކދ ނމވސ ކރވއވ. އނފސއޒ މއޗށ ދނމގ ހނނނޖހގރޑތއ ކބއގއ ނގ


www.land

hooin

fo.co

m



އކދނނށމދވނކއޗއތ އޚލޤސފތކއހނރހނނނއބޖހއވ.އހނވމ ރނގޅ

ނޑމނބލނއބޖހއވ." ވރށރނގޅށއޅގ

ވދޅވގތގއ ބފޅނ އކމދ ތރގއ ދއރގ ކނމވސމޖތމޢގ ބކކށނލ އޖ

ހރދނކމކށ ސރކރނވސ މސތޤބލށޓކއ ކދނގ ކރވނޖހނއވ. މސޣލވރ

މކމގއ ރލވސ ޖމޢތތކގ ކލބޖމޢއޔ އދ ޖހނއވ. އޅއވނ ފޔވޅތކއ

.ހމނކމށއބފޅނވދޅވއވ

ވދޅވގތގއތރބއޔތކއގޒތގއސކލނމސއކތތކއ(1111)ޢމދޞލޙ

އޅގނޑމނގ އތކމކވ. މސއލއޔތތކއ ވރށބޑ މޖތމޢގ މޅ ނމވސ ކށދނ

ފނނނނޖހ އކދނނށއ އޅލވގނ އޑތކނކދނނދތރ އވނނޖހ މނޒރތކއ

އކދނމޙރމކރނޖހއވ.

( ޙމދ މހރ1111ޑކޓރޙސނ ނޒރގއ އޅގނޑގ ގތގއ ބޔނކރއވފއވ )

ދރވރނ ކރކއލމނ ފރވފއވ ހމކރކއލމނނއ ކރކއލމނ ރއޖގމކޔވއދ ނށ

ދހއނވނއވ.އދކއއތ!މކރކއލމނ އއވސޝޢރއ ފޚރވރވމގ ދވހވނތކމމދ

ދވހނގޒމނވޞލޙވރ،އޅލނތރރނގޅއދކދތކނއކދނބރއޓހކރއވ.މބޑ

ހ ރއތކއގއ ދސވނވޔފރއއނތ ދރވރނނށ ޢއމވމނ، މއދތއ ވޔފރގ މއކނ

ފނނނ ކބއނވސ ދރވރނގ ނނމ މދރސ މއދއޔތކމށވ. ހރހކމކވސ

އގތރވމއ، މހނނށ ސބބއނތ މސއކތކރމއ، ހލސބހށ މކނކމވ.

ތރކމއޅލނނތއޖކހލއވ."މސއކތ

އނއބއބފޅނވދޅވގތގއޞލޙޖލއތރބއޔތކރމށޓކއމޖތމޢގއހރ

ވޔފރ ރބގ މސތވތކއޗއ، މގތނ ހއޓވނޖހއވ. ކނތއތއ ނދވ



www.land

hooin

fo.co

m



ޤނނގ ދވހރއޖގ އސލމދނކ ކމގއޔއ، އސލމދނ ދނކ ދއލތގ ދވހ

އސސގ ޤނނ ދވހޖމހރއޔގ މޤޞދކމގއ ނޑ ގއ11މއގ )ހ( މއދގ ވނ

އސ ދވހރއޖގއ ވނ ގއ )ށ( އމއދގ އދ ޚލފބޔނވގނވއވ. އޞލކ ލމދނގ

ޤރއނއ ކރތ އވނ ބނފއ އޞލކމގއ ނހދނކމށވ.އސލމދނގ ޤނނއ އއވސ

ރސލ އފދފއ zމތ ޚލފ ތރއނއކމއގޞއޙކމމދ ކނކމގ ގސނނތގއވ

މދއ އޞލތކއ ޝރޢ ނވ، އސސގ ޤނނ ކމގއ އޞލތއ ދހކށދ 111ޞލނ

ޤނނތއ އނމހއ ހދ ހމއހނމދވހރއޖގއ ބޔނވގނވއވ. )ހ(ގއ މއދއގ ވނ

ލޒމކރ އސސނ މޤނނ މތނކމށއ ގތގ ބޔނވގނވ އސސގއ މޤނނ ހދނވނ

ކނމ ހދ ގތށ ޚލފވ އސސއއ މޤނނ ކމށއ ފރހމކރނވނ ކނކނ އނމހއ

ނވތ ޤނނއ ކމގއޔއ،އފދ އއޗކށ ބޠލ ވނ ޤނނކނބއއވއސ ނވތ ޤނނއ

އސ މޤނނ ކމށއ ނހނގނ ބރއ ބއއގ ކމކޤނނއގ ކރކނމ ޚލފށ ސއއ

ވނމއދގއބޔނވގނވއވ.111ބޠލކމއކމގއޤނނއސސގ

( ޞލޙ 1111ޢމދ ގތގއ، ވދޅވ ބފޅނވސ( ހރހ ތއބވ ލވލގއ ޕލސ

ނވ ވހ ފނރ، މގ ކމކ ނނމވނޖހ އޅގނޑމނގމއދ ފހނ އހރ ފނސސ ތ

ކރވނ އމހނލއވ އދ ޒވނނނއތއވ؟ ކނވއތރއގ ބނނވނ ނރނ ޤއމށ

ނޑމނގއޤތޞދގއޙރކތތރވނޒވނނސކލތކނނރބއޓނ ކނކމއތއވ؟އޅގ

ޅގނޑމނއއބސވނއބޖހކމގއވ.ކށނދވކމށއ

ކށގވށގއވމއސލ1.1.1

ކދނނ ސކލނ މއނބފއނއ ގތގއ ވދޅވ ބފޅނ ގނ ބއވރވވޑއގނނވ

އޚތޔރތކ އކށގނނވ ކދނނށ ކޑއވ. މނވރ ސމލކނދ އކދނމދ ދ އ

ދނށ ކދނ ދމވނވސ މގތށ ބޔނކރއވއވ. އބފޅނ ވކމށ ދކށލވފއ


www.land

hooin

fo.co

m



ލބޖއސމށޓކއމއނބފއނނއސކލތއއހމލވނކމގއއކއކލޔނވނތކނވސ

ފހގވއވ.

( މސ ފހމ ބނނވ1111ޙސއނ އއމތކށ އސލމ ގތގއ ލޔއވފއވ )

އޞލޙކރވފއވ މނހޖކ ތޢލމ ދރނނށދވ އބއމހނގ އއކމކ އނމމހއމ

ދރވރނގހތތކގއދނށލބޖއސތޢލމމނހޖކށވމވ.

ވއޖމސތކނނވ!ތޔބއމހނގإيمانއ"މނއކ1ޙޖރތއލކރތޤރއނގ

ތކއ،نفسއމއލ ސލމތކރށވ!أهلތޔބއމހނގ އނގވރނ،ނރކއނ "މއޔތނ

ގތގއކށގވށނކދނނރސލމތގއއސރއކށޤއމގނދއމކއނމނގވޖބކވ.

ة اي ق وي ك لي ذ ي, ف اهي و الن ابي ن تي اج و ري امي و أل ا الي ث تي ام بي م ك ل و ا أ و ر م ޙދޘކރއވފއވއވ.zކރތރސލ

މނއކ"ތޔބއމހނގދރނނށއމރތކށކޔމނގތމށއ (رواه إبن جرير) اري الن ن مي م ل و م ك ل

ނހތކނއއކބވމށއނގށވ!އއއބއމހނއލފނނ)ނރކއނ(ސލމތވވނމގވ."

އނގގތގއއޅގނޑމނކދނތރބއޔތކރމގއމތވގނވއސލމދނއމޙދޘފޅނވސ

ތޢރޟނވގތށއކދނބއޓނކރމށބރއޅނޖހނއވ.

އދބތއ އނނ އކމށ އސލމދނގއ އދ ނރއކތރކނ އކމގ ނބއކމއ ކށކރމގ

ބއއބފޅނކ ބއވރވލއވ ކމގއ މއސލއއ ދމވ ކޑކމނ މނވރ ކޔއދވ ދނނށ

ވދޅވއވ.އދކށކރކދނނމދއކށގނވފޔވޅއޅފއނވކނފހގކރއވއވ.

ޙދޘކރއވފއވއވ. ރސލ މނއކ(رواه ابن ماجة) "م ه ب ا أ و ن سي ح أ و م ك ل و أ او ب "أ ކރތ

އދބވރކނ ރވތ ކބއގއ އކދނގ އދ ދސކށދށވ! އދބ ދރނނށ "ތޔބއމހނގ

ރވތ ދނ އސލމދނގއ މތވގނވ އނގނ ޙދޘނވސ ދޔ ބޔނވ އށގނނވށވ!"

ވ.އދބތއދސކސދނމށބރއޅއވމނވރ


www.land

hooin

fo.co

m



لي ه أ ب ح و م ك ي بي ن ب ح ال ص خي ثي ال ى ث ل ع م ك ل و ا أ و ب أ އނއޙދޘއގއއއސފއވއވ.

آني ر لق ا ة ل ح ن إي ف آني ر لق ا ة اء ر قي و هي تي ي ب رواه أبو النصر عبد ) ه ائ ي في ص أ و اللي اء ي بي ن أ ع م ه ل ظي ل إي ل ظي ل م و ي اللي ل ظي في

އއ (الكرمي بن حممد الشريازي ف فوائده އދބވރކރވށވ! ތނކމކށ ދރނ ތޔބއމހނގ މނއކ

ކރތ ލބވމށއ، އހލބއތނދކ އކލގފނގ ލބވމށއ، ދކ ނބއޔ ތޔބއމހނގ

ހމކށވރނ ފހ މއޗށވ. ކޔވމގ هللاޤރއނ ނނ ހޔވހކނ ޢރޝގ އހނގ

ވހށ އހލވރނ ޤރއނގ ކރތ )ޤޔމތދވހނ ދވހ ނލބ ޢރޝގهللاހޔވހކމއ ގ

ހޔވހކމގދށގއވ."

ގތތކއ މޖތމޢށގނވނ ކށކރކދނއނބރ ދކވޑއގނނވގތގއ މދބފޅނ

ކކށގވއޓށކދނދނޖހމށމދވރވކމކވ.ހމޖހފއނތމ

މޤއރރށބރގނފޒފރފއވމމދދކގތ1.1.1

ބއވރނގތރއނގނބފޅނވދޅވވގތގއބރގނފޒފރފއވއވ.ނފޒފރނ

މޤއރރށ ގސކމއނނވ. އހނއއ ވދޅވއވ. އބފޅނ ރނގޅނފޒކމށ ފރފއވނ

ކދނނށ ވސ ކނތއތއ ދނތކގ އހނ އދ ކނތއތކއ ތކގ ޤއމ

ގހއނނކމގއވސ އއކ ވދޅވއވ. ބފޅނ ބއވރވލއވ ދސކށދނޖހނކމގއ

ބލއލމކފހގކރއ އއޗކށވސ އނގ ހދނތކނ އކއކ މކމމދ ވމއކ ވއވ.

ބއދވރކމއކމގއދކމވ.

( ބޤރ ޒޔދ އޙމދ 1111ޑކޓރ ގރޕ ލޔއވފއވއވ. ނނދވފއވ11( ގ

އޤއ ބފޅނތކއ ބޑތ ސޔސ ޓރރޒމގއމރކގ އސލމކ އށ ސ.އއ.އ މގ

ނނދވފއވރޕޓއވނހށއޅފއވ.މރޕރޓބނގތގއޢރބއސލމބޑތޤއމތކއ

ބޑށ އމހނ މރޕރޓގއ މސއކތކރނޖހއވ. އކގއ ވރށބޑށ އމރކއ

ޤއމތކއއމޒކށފއވނ ހޅނގގ ޔހދނނއ މއދތކގއ ކޔވއދ ޤއމތކގއ އސލމ


www.land

hooin

fo.co

m



ވނ ތހމތވސ ޓރރސޓނކމގ މސލމނނކ އދ ވހކތކށވ. ލޔފއވ ދކޅށ

އޅވފއވ.

ބޔނކރއވ ކރއށގނދވމނ ލޔއވނ ނޒމމމރމނ "ތޢލމ ފއވއވ.

ދކމގއ މގތށ ފށތޢލމނނވ. ފށނޖހނ މސއކތ ފރތމވސ ބދލކރމށޓކއ

ވނނމކރއށއތފސއހރދހއހރދތރމޅދނޔއނޓރރޒމނއތލވނއވ."

މހ ހދ ރޕރޓ ދނމދނނވ ބލއރ، ކނތއތކށ އދފއވ ކބއނ އމރކގ ނ

"ދނ މރޙލތކގއ ދރކރމއ،ތޢލމ ސޔސތއ އމހނ އނގ މކނކނ ޢލމވރނނށ

ބދލކރނ މނހޖވސ މމއދގ ބދލކށ ޘޤފ"އށ "ދނ މއދ ހމނއވ.ތރބއޔތ"ގ

މސލމނނއ، ޔހދނނއ، ތޢލމގއ މދމދރސ ފށތޢލމއ ފރތމ މގތނ

މދމރހލގއ އނނނޖހއވ. ވހކދކވފއ ބހގތނ މތކމ ކރސޓއނނގ

ބ އޤއމއގ އނނ ކނމޤއމއގއ ދނ ދނއހއމއޔތކނ ހރވއށއ،ދނށވ.އކމކ

ދނއގވސ ކނމ އހރ ފރތމ ތޢލމގއ ޘނވ މއޗށވ. ބއދގ ބނވގނވނ

)އމހނގ ރވފއވނ ކޔވއދނމށ އހރ ތނވނ ކޔވއދނމށފހ އޅކނކރގތ

ރބއއކއތކވ.ޔނވރސޓގއކދނތރބއޔތކރނޖހނނޒރގއ(އސލމދނގއހ

މއދއޞލނނވ.

ދކޅވރކނ އތމ ސރކރއ ދނ މދއރމތގއ ފހބއގއވނ މރޕރޓގ

އފދ ޓރރސޓނ ދނޔގ އތމކ ސރކރތއ މފދ ސބބކމށވސހމކށފއވ. ދމވ ނ

ސދނއ، ކމށވމއކ ޙދޘށ ޤރއނއ އސކނދނ ސރކރތކނ މފދ ބލފއވއވ.

އރނގސރކރނޖހނވއޓލނކމގއވ.އދސޢދސރކރށމޖބރކށގނއސރކރނ

ޝރޢ އސލމ މރޕރޓގއކރނމނއނނ ހއޓލނޖހނކމށވސ ހކމކރނ ތސ


www.land

hooin

fo.co

m



މސލމނ ރޅއނނވރވ. އސލމދނދކ މސލމނ ޣއރ މހރ ފހގކށފއވއވ.

ނކމތކށލނއޅވރވ.މކމށއޅގނޑމނހއރއގނމނވނޖވވދނތއވ؟

)ފތމތ ފރތމ1111ޢލދދ ތރބއޔތކރމގ ދރނ ގތގއ ލޔއވފއވ )

ގސތއ ހދ ރނގޅކރމވ. ޢމލތއ ބޑތމހނ އޅގނޑމނ ކޑކދނށޓކއ ފޔވޅކ

ދގހދމވ.ވރށގނއވ.މގތނއނމފރތމކމކއޅގނޑމނގތއތކދނނށ

މދބފޅނދކވޑއގނނވގތގއސދގތނނއނސދގތނބރގނދވއސރ

ތޢލމމޤއރރތކށކށފއވއވ.ތފތސބބތކއކގއވ.

މޤއރރތކށ ތޢލމ ރއޖގ ވދޅވގތގއ ބފޅނ ފރފއއމދ ނފޒ ބރގ

މޤއރރތކގއ ކމއ އއވސ ނގޅ ދނ އސލމ މތވގނވ އދކދއއ ރއޖގ ނވއވ.

ނތކނއބފޅނވދޅވއވ.

ތޢލމހމނފއވމނވރމދދކގތދނ1.1.1

ބއއބފޅނވދޅވގތގއކދނނށއސސކނތއތއއނޓވއގއބއވރވލއވ

ނނނނ ހޔބދލ ކދނނށ ނވއވ. ހމނފއ މޢލމތ ދނ މނވރށވސ އނގ ކއލނ

އސކނދވފއ ކނކމށ ދނ ތކގއ މޤއރރ ވރށ އކށގނވ މޖތމޢށ އސލމ

ވދޅވއވ. އބފޅނ މދކމށ މދއރގއ ބޔކވސ ލބކރ ދނށ އސލމ هللاނވތއވ.

ދނ މޤއރރގއ ގތށ އނގއދވ ގތގއ ފރހމ އނމ ކދނނށ ޝރޢތ އނގވ

މޢލމތހމނފއނތކނއބފޅނފހގކރއވއވ.

ދރމ ހވއ ދދނޔގ އކދނނށ އނގނނއދނޖހނ ދރވރނނށ ސކލތކގ

ރސލ ކރތ އރޝދތއވއވ. ނބވ ވރށގނ ހމވ ތކތކނ z ލބނވ

މނއކ (وف التمذي البخاري ومسلم) م ه و ب أ و ر ي ال م ك ي لي ه أ و م ك ل و ا أ و م ل ع ޙދޘކރއވފއވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



އމހނ އދ ދސކށދށވ! ހޔކނތއތއ އހލވރނނށ ދރނނށއ "ތޔބއމހނގ

އދބވރކރވށވ!"

މނވރށދނއނއބއބފޅނވދޅވމޤއރރގއއސލމމޖތމޢކށއކށގނވ

އއ އޅނ ބޔކ ގސ ނވތ ހނގނ އމލ ގސ ހމނފއވކމގއވ.މޖތމޢގއ މޢލމތ

ކމގއވ. މއސލއއނނ އޅ ދމވގނ ނކޔވއދތ މޢލމތ ދނ މޖތމޢށމޤއރރގއ

ރގއމޢލމތހމނއވ.އނމބނނވމނވރށމޤއރ

ފހގކރވނކނތއތކގއ އނ ރވއ ޑކއމނޓ އބޒވޝނއއ ބއތއ މދނނވ

ހމވފދ އސކނދފއވކނ ތޢލމށ ދނ މޤއރރގއ ވމއކ ޤބލކރވއވ. ހމނކމގއ

އއނފހގކރވފއވއވ.ކނތއތކއއނޓވއއއ،އބޒވޝނއދއނޓރވ

ދފއ އސކނ މޤއރރގއ ކނތއތކށ ދނ ނމވސ ބފޅނ މދ އނޓވއގއ

ނވކނފހގކރއވއވ.ނމވސއބޒވޝނނފނނކނތއތކއޑކއމނޓރވއނލބނ

ބލނމވސ ގނމޢލމތށ އދ ކށވރވއވ. ހމނފއވކނ މޤއރރގއ އމނވރށ

ތނފޒކރމނ މޤއރރ އކގތށ ސކލތކގއ އކ ފދއނ ފހގކރއވ ބއވރނ

ޖ ބނވނ ކމކށ ނވނ ދފއ އސކނ ތޢލމށ ދނ މޤއރރގއ އއ ގއއގނދއމކ

ނތކނހމވއވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ހށއޅނތއ1.1

މދރސއކއހފޅދއރއއގއކރވފއވދރސއއނނވ.މލނނސރއޖތރގ

ސކލތކގ މލގ ވފއ ދރސއކށ ކރވނ މލގއ ހމއކނ މއ ވއވ. ރށތއވސ

ކމށ ސކލއގއ އނމ ބއވނވސ އބޒވޝނ ވސ މދނނވތރއނ އދވސ ވމނ

ރއޖގ ވމއކ އކށގނވކމކވ. ހރމކ ތފތތކއ ސކލތކވސ ރއޖތރގ ސކލއ

ނގއގނ ސކލއ ދކނގ އދ ސކލކއ މދރއޖތރ ސކލކއ އތރގ އތޅތކގތރއނ

ވރފރހމވދނކމށދކމވ.ދރސކރވއޖނމ،މއށ

ބއއކހލ ހދއރ ރވއ ޑކއމނޓ ދރސ މ ފހގކރވނ ކމކށ ދވނ

ދޔކމވ. ވގނ ލޔނތއކމގއ ނލބ އސލ އގ ސކލތކނ ޤވޢދތކކ ޕލސތކއ

ޑކއމނ ސބބނ ވމގ ފރތނމހނ އސ އނމ ސލކގ ބނނކރވފއވނ ރވއގއ ޓ

އތބރ އނމ މގތކ ރކޑކށގނނވ. އޑއ ލޔމނނއ އނޓވއ ދއވފއވ އނގބހނ

މ ގތކ އދވ އނމ ވމއކ ދކމވ. ކމއކމގއ އނވދނ މޢލމތ ތދ ފދހފ

ވރށ އހނވއޖނމ، ދކމވ. ހމނނކމގއ ޑކއމނޓ އސލ ދރސއއގއ

ފރހމވގނދނކމށދކމވ.

ތޖރބކރ ޢލމވރނނއ، ދނ ބއވރނގތރގއ ކރވނ އނޓވއ ކމކ ތނވނ

ނމވސބފޅނނއ،ޕރނސޕލނނ ހމނފއވ. ވނ ބލނވރނ އތރނ އ،މދއރސނގ

ކދނގ ވއވ. ފރތތކއ އސރފރވ އޅމށ ކދނގ މނނސ އދ މޖތމޢގއ

އފރތތކވސ ވނއވ. ފރތތއވސ ނހމނ ގތގއ ބލނވރނގ ރޙމތތރނނއ،

ނޓވއކރވނނމ،މއށވރފރހމވނކމށދކމވ.އ

މޢޟއށ މ އދ މދއރއނ ރއޖގއ ފހގކރވނ ގތގއ ކމއގ ހތރވނ

ނނމކދނ ޔނވރސޓތއ ކލޖތކއ ނތމވ. ލބނ ދރސތށވސ މފނވރގ ކރވފއވ


www.land

hooin

fo.co

m



ލއފސހތއ އތރ ފރތތކށ މމސއކތކރ ކރވރކށ ދރސތށ ގނ މރނގނ

ލބގނނނކމށދކމވ.

ކރނފނނދރސތއ1.1

ވރށ މއ ކރނޖހއވ. ދރސތކއ ގނ ވރށ މރނގނ ދކގތގއ ނޑ އޅގ

ވ.ފޅދއރއއގއމފދދރސތއކރވނވރކށތޢލމދއރގކނތއތއކޑމނވރކ

މފދ އދ ލބގނދނއވ. ލއފސހކމއ ވރށބޑ ފރތތކށ ހނގވނތއބވ ރއވވ

ރއކތ ދރލ ފޔވޅތއ އޅނޖހ ޙއލކރމށ ގނދނމއސލތއ އޅމނ ރކމއކ

ފސހވގނދނއވ.

މސއކތކށ ކރވނ އމޒކށގނ ސކލތކށ ސކނޑރ އދ ޕރއމރ މދރސއކ

ވއރރސމތޢލމދބއނއއނރހލއބމދވއވ.އއމތސނވމރހލއވ.ވމއކ

ގރ 11ޑ މހއމ11އދ މވރށ ކރވދނ މރނގނ ކރމކ ދރސއއ ހމނގތށ ވސ

މސއކތއކމގއދކމވ.

ކށގވށގއޒވނނއޅނޖހނހމއކނސކލތކގމޤއރރގސވގނނއނނވ.

ތޢލމ ދވ ސކލތކނ ވމއކނވތ ފހގކރވނވ. ނނކމގއމދރސއނ ކމނދތއކ

ކރ ސބބނ މޑއގ މސލކށ ކނތއތއ އހނ އސރފރވ ނދވ އޅމށ ކދނގ

ދއރއއގއ ފޅ މއށވރވސ ދނމށ އނގއ ކނކނ ފދ ބޔނކށދނނ އސރތއ

ރސކރވއޖނމއގފއދޤއމށކރނކމޝއކއއތކމއނނވ.ދ

ކނތއތކމގ ކރ ދރސއކވ.ކދނ ކރވނ އއކށ ކދނ ދޖނސގ މއ އތރނ

ފހގކރވއވ ތފތކމށ ކދނ ފރހނ އނހނކދނނއ މގތނއޅއޅނވސ .

ކރމގ ޤއމގ ކރވއޖނމ، ދރސއއ މފދ ވކކށލފއ ދޖނސގކދނ


www.land

hooin

fo.co

m



ދރސއކށ ކރއވވދނ އދވގތގއ އނމ ބނނ އގ ފރތތކށވސ ބއޓނކރނތއބވ

ވނކމގއދކމވ.

ނނމނ1.1

މދރސއނއސލމ ކރ ތޢލމދވތ ސކލތކގއ މލގ ގތށ ކމދ އނމ މޖތމޢކށ

އދނކރވ ގތގއ ފރހމ އނމ ދއރ ބފޅނގ ތކނ މޖތމޢ ސކލއތކއ ބއއ އނގނ

މއސލއ ވ ވށގއ ކށގ ކދނ އތރނ މގ އދކމގއވ. ސކލތއ މއނބފއނނއ، މދ

އގތރގއ އދ ފރފއވއވ. ނފޒ ބރގ މޤއރރށ ވއވ. ފހގކރވފއ އހމލވކނ ސރކރ

އދވނފޒއނދވނފޒވއވ.

އވސރނގޅކށއސލޙކރނޖހމޤއރރތކގއވސއދސކލތކނކޔވއދގތތކގ

މޤއރރ ދވނހނ ތޢލމ ގތށ އކށގނވ މޖތމޢކށ އސލމ އބހއޓވ. ކނތއތއ ބއއ

ހރދނ ސކލނ އސލޙކރމށ އޅނ ކދނގ ކލސރމގއ ބލވއވ. އކލވލވފއވކމށ

ދރލފޔ ބއދލވނތއވސ ކޑނޝނ އދ ބލވއވ. ކރއށގނދވދނކމށ އޅގނ ވޅތކއ

މއއސސތކނ ތރބވ އސލޙކރމށ އޅނ ކދނގ ކރއށގނދއމކވސ ރވގނ ރނގޅށ

ކރނޖހނކމކވ.

ކނތއތކގ އޞލތކއއކއކ މދނނވ އދ އނނނޖހއވ. އޞލތކއ އމލކރނ އ

ކމކވ. ކރނޖހނ ސކލތކނ ހނދނކށދނމކ ބނދ ދރވރނނށ ބލނވރނނށއ ޤވޢދތއ

ޝވރކރވމޤއރރގއވކނތއތއމގތނސކލއބލނވރނގމދގއވރށމތދރޖއކށމ

ތނފޒކރމށވނމސއކތތކއކރނޖހފއވ.

އދ ހމނ ތޢލމ ދނ މޤއރރތކގއ ސކލތކގ ބނވފއވނ އސލޙވނ މޖތމޢ

ޢމލގތނ ކނތއތއ ފޔވޅތއއހމނފއވ ގޅގތނ ޙލތއ ވގތއ، އނގއދ ކދނނށ

އޅގނނވ.ބލނވރނނއ،ސކލތކއސރކރގއތރނކލބޖމޢއޔޖމއތތއގޅގނނވ.


www.land

hooin

fo.co

m



ނޢމތތކގވރ ދއވ ހޔތޢފޤ ފރހމކރމގ މމސއކތ ވތޢލއށސބޙهللا ނހ

މޙއމދ ރސލ މތ ފނއވ އކލނގ އދ އދzޙމދކރމވ. ލއވނ ސލމ ޞލވތއ

ލކޗރއނނށ ވލކލޖގ އހތރވދއވ ކޔވއދއވމގއ މޑއލ މދރސ އއށފހ ދޢކރމވ.

ނޑ އޅގ ޑކޓރޝކރދނނވމވ. މސއއ ޒކރއޔ އބރހމ ޑކޓރ ކށދއވ ސޕވއޒ ށ

ހރހ އހތރވދއވ ހދމށ މޢލމތ އށ ދރސ ފހގކށލމވ.އދ ނނފޅ ގ ދދ ޢލ އޙމދ

މތ ދނނވމވ. ޝކރ ޝމލކށ ފރތތއ މސއކތهللا މ ނޑގ ކރއވށއވ!އޅގ ފއދ ނ

އމނ.


www.land

hooin

fo.co

m



ޙވލ1

ޙވލ)ދވހ(1.1

.ނގނތރބއޔތކރދރނ(.1111ޖލއ11.)ރޝދމސބނޙބބޙސއނނ.musannifu.blogspot.com،#1،1111ޖނއރ،

ތއލމނޒމގއމހރށވރބޑށއސލމ.(1111ސޕޓމބރ11ޙސއނފޔޒމސ.)

މލ.ހވރޑއލ.ޕޓނބނފތރބއޔތހމނގތށބއޓނކރނޖހފއވކމށއދލތ

http://www.haveeru.com.mv/dhivehi/news/25525(111111މރޗ)ގއނގފއ

ފހތށދނޖހނމސލމނގޙޟރތގއލތރއޤގގތނ(.1111.)ޙސއނފހމމސ

.11ޞދރމޖނއރ،ފބރއރ(.)ސބބތއ.

.ދވހއސލމތރބއޔތށސމލކނދނނ:ޑރ.އސމ(.1111މރޗ11)ނމއނތ.މލ:ހވރނހގއދރ

.ޑރފޓކރކއލމފރމވރކ)ނޝނލކރކއލމފރމވރކ((.1111ނމއނތ.)

.ދވހރއޖގތޢލމކރއރވމރކޒމލ:

.އރބ،އސލމމއދއށހއސސމލކމއ.(1111ފބރއރ11)ނމއނތ.ނ.haveeru.com.mv/dhivehi/opinion/150058#1،1111ނގމރޗ

ޔއސއ:ޕއރސނއޑޔކޝނ(ސޝލރސޗމތޑސ.1111ނއމނ.)

މލ:.ޤރއނލކރމގދވހތރޖމ.(1111)ރއސލޖމޙރއޔގއފސ.

ރއސލޖމޙރއޔގއފސ.


www.land

hooin

fo.co

m

http://www.haveeru.com.mv/dhivehi/news/25525%20(12



މލ:ދވހޖމހރއޔގޤނނއސސ.(.1111ރއޔތނގމޖލސގއދރ.)ރއޔތނގމޖލސގއދރ

( 1111ކރސވލ އޕރޗ.( މތޑސ މކސޑ އނޑ ކއނޓޓޓވ ކއލޓޓވ، ޑޒއނ: ރސޗ

ލނޑނ:ސޖޕބލސސ.

އޙމދ )هللا 1111ޖމލ. ބދލކރ(. ހޅނގނ ނޒމ ތޢލމ ޤއމތކގ އސލމ ބނނވނ

.11ޞ(.ދރމ)ސބބތކކކބ؟.

ކރމތލނޖހނކނއއއސލމތރބއޔތނދވނމނކމޔބއއ(.1111ތފ.)ބދއލޢ،11،1111.ނގއޕރލސލފ :ޓސޓކރނޖހނކމއނނއތރށ

#http://www.miadhu.com/dv/?p=34623ނ

ސލފޖމޢއޔތއމލ:ނފސނފސޢލމގއ.(.1111ޙސއނ.)އލޔސ

ނގދރވރގކރއރނ.-އހރނގބއވރވނ.(1111ޖނއރ11)އޙމދޝފޤ.ނ.shafeeg0014-shahppey0014.blogspot.com،#11،1111މޗ

.ނގވހނގގތގއތރބއޔތކއސލމތރބއޔތވ(.ދ1111އޙމދޢޞމ.)

ނ.maldivianpearls.com#،1111،1އޕރލ

ތޢލމދނމގގތތއބދލކރނޖހ:ރއސވޙދ..(1111މއ11)ޢލޝނނ.ޗނލނވސމލޑވސ:މލ.

(.ކއލޓޓވމޑއއނލޒސ.ކއލޓޓވރސރޗމތޑސ.1111އލތޑޑ.އލ.)

ތއޒނޑއކސ:ސޖ.

އޅގނޑމނއޞލޙވގނނނއޅގނޑމނގދރނ(.1111ޖނ11.)ފތމތޢލދދ

މލ.އހދއދރސތލއސލމއޔ:މ(.11އލމނހޖ)އޞލޙއނވނއވ.


www.land

hooin

fo.co

m

http://www.miadhu.com/dv/?p=34623

http://maldivianpearls.com/?p=43



ނގއނސނތރބއޔތކރވތބލނ.ޝމލގތއގއއގސޓ(.1ޢލ)هللاސޢދ

ނhttp://www.haveeru.com.mv/dhivehi/religion/14620،#1111އގސޓ1

1.ޞދރމ.އނގޅއއގއ.ތޢލމހތރމދރސ(.1111ޖނއރ)ޑކޓރޙސނޙމދ.

މލ:މސނނފޖގސކލމނހޖއތޢލމ.ދވހރއ.(1111)ޑކޓރ.މޞޠފއބރހމލޠފ.

ތރބއޔތދނދސކރމތ.އސލމ.(1111ސޢދ.)މޙއމދޝހމޢލޑކޓރ.އސލމކއފއރޒޓރއފމނސމލ:

ވލކލޖމލ:}އތމތކރދސ{.ޢލމދރސކރނ(.1111މރޗ11).ޢލޝމމޑކޓރ.

އސލމހދޔތގއލގއކރޔށދއމގ.(1111މރޗ11).ކޓރ.ޢބދލމޖދޢބދލބރޑ

.1ޞ(.11)ހދޔތގއލ.މހއމކނ

ޤނނއޤވޢދތއއކލވލމގއ،.(1111އކޓބރ11).ޑކޓރޢބދލމޖދޢބދލބރ

.މނސޓރއފއސލމކއފއޒމލ:(.11)ހދޔތގއލއސލމޝރޢތށރޖޢވނ.

.އސލމތޢލމއދކޅށކރވހނގރމ(.1111ޖނއރޒޔދބޤރ.)ޑކޓރއޙމދ11-11ޞދރމ.

ތމގލބވދރފޅށ.(1111ފބރއރ11). ޢލސޢދޝހމމޙއމދޑކޓރ.

،11،1111ބއޔތދއވނބނނފޅތ؟.ނގއކޓބރއސލމތރ#www.maldivianpearls.com.ނ

ޢމދޞލޙ.،(1111މއ11.)ޑކޓރމސޠފލޠފ، (1111މއ11)އޙމދއނވރ.ޑކޓރ.

މލޑވސބރޑކސޓނގކޕރޝނ:މލ.ރއޖގތޢލމޙލތ.(.1111މއ11)


www.land

hooin

fo.co

m

http://www.haveeru.com.mv/dhivehi/religion/14620

http://www.maldivianpearls.com/



ބއޔތކރމގޅފތގއދރނތރ(.1111އގސޓ11ޑކޓރ.ޢބދލމޖދޢބދލބރ.) ނ. http://www.drabdulmajeed.com#، 1111،1އޕރލމހއމކނ.ނގ

(.ކއލޓޓވރސޗމތޑ.މލ:މސއނފ1111ޑކޓރ.ޢލޝމމ.)

(.ވޓއޒއތކސއނރސޗއނޑވއއޓއޒއމޕޓނޓ.1111ޑވޑބރސނކ.)،11،1111ނގއގސޓ#http://www.niehs.nih.gov/research/resources/bioethics/whatis/

އކޕލފމތޑސފކލކޓނގކއލޓޓވ.(1111ޖރތމސ،އނޑއޓއލ.)

#http://www.humankinetics.com/excerpts،1،1111.ނގއގސޓރސޗ/excerpts/explore-four-methods-for-collecting-qualitative-research.ނ

)އނގރސ(ޙވލ1.1

- Berelson, B. (1952). Content analysis in communication research. Glencoe, Ill.: Free Press

- Angen, MJ. (2000). "Evaluating interpretive inquiry: Reviewing the validity debate

and opening the dialogue." Qualitative Health Research. 10(3) pp. 378-395.

- Creswell, JW. (1998). Qualitative Inquiry and Research Design Choosing Among

Five Traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

- Lincoln, YS. & Guba, EG. (1985). Naturalistic Inquiry. Newbury Park, CA: Sage

Publications.

- Morse, J. (1994). "Designing funded qualitative research." In NK. Denzin and YS

Lincoln (Eds.) Handbook of Qualitative Research (pp. 220-235). Thousand Oaks, CA:

Sage Publications.

- Sandelowski, M. (1993). "Rigor or rigor mortis: The problem of rigor in qualitative

research revisited." Advances in Nursing Science. 16(2), pp1-8.

- Weber, R.P. (1990). Basic Content Analysis, Newbury Park, CA: Sage Publications.

- Anne Sofia Fink(2000).The Role of the Researcher in the Qualitative Research

Process. A Potential Barrier to Archiving Qualitative Data, Volume 1, No. 3, Art. 4 –

December 2000,

-


www.land

hooin

fo.co

m

http://www.drabdulmajeed.com/

http://www.humankinetics.com/excerpts/excerpts/explore-four-methods-for-collecting-qualitative-research

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=10947483&query_hl=3&itool=pubmed_docsum

http://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=uz7P78FF0F8C&oi=fnd&pg=PP7&sig=kvO9OIyhP8a5K9i5oBhfiX9-t5M&dq=Qualitative+Inquiry+and+Research+Design+Choosing+Among+Five+Traditions&prev=http://scholar.google.com/scholar%3Fq%3DQualitative%2BInquiry%2Band%2BResearch%2BDesign%2BChoosing%2BAmong%2BFive%2BTraditions%26num%3D100%26hl%3Den%26lr%3D%26sa%3DG

http://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=uz7P78FF0F8C&oi=fnd&pg=PP7&sig=kvO9OIyhP8a5K9i5oBhfiX9-t5M&dq=Qualitative+Inquiry+and+Research+Design+Choosing+Among+Five+Traditions&prev=http://scholar.google.com/scholar%3Fq%3DQualitative%2BInquiry%2Band%2BResearch%2BDesign%2BChoosing%2BAmong%2BFive%2BTraditions%26num%3D100%26hl%3Den%26lr%3D%26sa%3DG

http://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=2oA9aWlNeooC&oi=fnd&pg=PA5&sig=GoKaBo0eIoPy4qeqRyuozZo1CqM&dq=naturalistic+inquiry&prev=http://scholar.google.com/scholar%3Fq%3Dnaturalistic%2Binquiry%26num%3D100%26hl%3Den%26lr%3D

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=8311428&query_hl=2&itool=pubmed_docsum



- Islamic Education in Europe http://www.euro-islam.info/key-issues/education

- Kath Engebretson ، International Handbook of Inter-religious Education, Volume 1 ,

Australian Catholic University 115 Victoria Pde Australia.

- Jenny Berglund Teaching Islam: Islamic Religious Education in Sweden, Waxmann

2010, Münster / New York / München / Berlin

- John M. Hull, The Contribution of Religious Education to Religious Freedom: A

Global Perspective, University of Birmingham

- Contemporary Atheistic Materialism -A Reaction To Orthodox Christianity, Prof.

Jaliluddin Ahmad Khan, II Publishers.

- Islam and Science, S. Ahmed, A.Abdul Muntaqim and A. Siddiq, Islamic Cultural

Workshop.

- Muslim Contribution to Science, Dr. M. Mirza and M. I. Siddiqi, Kazi Publications.

- The New Encyclopedia Britannica, Macropaedia: Christianity

- John M. Hull,The Contribution of Religious Education to Religious Freedom: A

Global Perspective, University of Birmingham, (http://www.iarf.net)


www.land

hooin

fo.co

m

http://www.euro-islam.info/key-issues/education/

http://www.euro-islam.info/key-issues/education

http://www.euro-islam.info/key-issues/education

http://www.iarf.net/REBooklet/Bios.htm#johnhull

http://www.iarf.net/REBooklet/Bios.htm#johnhull

http://www.iarf.net/



1އނޓވއފމ1ޖދވލ:

ބސދގތމގއކރވނސވލތއ

އފރތގއގއކހނތކރވކމއކމއނޓ:ސވލކރނފށމގކރނމކމކކނމޤޞދ

ރހނއތގތބލއގތކށޢމލކރމށއޤރރވވނއވ.

ސކލގމޤއރރއމދތޔފރތނދކލއވގތކކބއތ؟ .1އދ - ސވލކށލވނއވ. ކބއތ ސބބތކކ އކމދ ވދޅވނމ ކމދކމށ ޖވބގއ

ބބތކގމއޗށވސސވލކރވނއވ.ކމނދނމއސ

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

އ .1 މވޠނކ މޖތމޢއގ މޤއރރގއސލމ ހނރ މޢލމތއ ބނނވ ކރމށ ތރބއޔތ ހމނފއވމނވރއމދވދޅވނކކތ؟

ތރބއޔތވފއވ - ހރ ނޑގތރ އނގ ކރހއދފއވ އސލމދނ މވޠނކ އފދ ފރދކވ.

ކކކބއތސވލކރވނއވ.ކޑ،ބޑމވރނބނއވނމ،އބއތ -

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ފހގކރއވކނތއތކކކބއތ؟އސލމތރބއޔތމޤއރރގއރނގޅކމށ .1

ގނ - ދރވރނގތރއނ ނމ ސކލނ އހނވއރ ބނއވނމ، ރނގޅކމށ ހރހބއއ

ޢދދއގކދނކށގވށގއވނކތވތސވލކރވނއވ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

މރޙލގއކޔވއދޤރއނގމޤއރރއމދވދޅވނކކތ؟އބތދއ .1

ފނ - ދރވރނގ ބނއވނމ، ރނގޅކމށ މޤއރރއކނހމއކނ ގޅ ޢމރއ ވރއ،

ނވތނނކނއދސބބއޅނފލވނއވ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


www.land

hooin

fo.co

m



މޤއރރގއ .1 މއދތކގ އހނ އތރނ މއދގ މތނ ދވހ އދ ޤރއނ އސލމ،

ދނތޢލމށއއވސއހއމއޔތކމއދވފއވތއވ؟

ދވފއނވކމށބނނމ،ނވސބބއދވކމށބނނމ،އސބބއއހލނޖހނއވ. -

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. ބޑތ ދރވރނވސ ވރށމޅ ގތނ ތޢލމ ލބގތގއ މޢލމތ މޖރމނނށސކލތކނ

ވފއއބހއޓވ.މހނދމވސބބއކމށދކލއވކމކކބއތ؟

ވހކއއނމ - މނހޖގ ތޢލމ ނވތ ވހކއއ މޤއރރގ ކޔވއދ ސބބކ

ކރވނއވ.އބއއފހގކށއދއރއއބލކށވނވތގދވފއވނކތވތސވލ

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

އރރއހރގޅމކކބއތ؟މޖތމޢގއހނގވޔނދޢމލތކއސކލގއކޔވއދމޤ .1

ފރތނ - ރޙމތތރނގ އދ ގތރއނނއ ކދނގ ބނނމ، ނވކމށ ގޅމއ އއވސ

ވކމއތނވތއނނބދލތކއތއޅނފލވދނއވ.

އކނޙއލކރމށޤއމފނވރގއކރވދނކނތއތކކކބއތސވލކރވނއވ. -

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

؟ތޢލމމނހޖށބރގނފޒފރފއވނމވމނވރކކބތ .1

ކރއށނގނދވނއވ.ފރފއވކމށބނނމ - އތރށ ބނނމ،މސވލ ނވކމށ ފރފއ

.އމނވރބޔނކރމގގތނވދޅވނބސފޅކކބއތއހލވނއވ

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ކނތއތކކކބއތ؟އސލމމޖތމއކށފތގތށމޤއރރބއޓނކރމށޓކއކރވދނ .1

މހރވސއތއނމރނގޅމޤއރރއކމށވދޅވނމ،އހސބނމސވލނމނއވ. -

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

މހރމއތޙލތށދވހޤއމދނޖހނސބބކކބއކމށތދކލއވނ؟ .11


www.land

hooin

fo.co

m



މޅ - ބނވވރށ މޤއމގއނތ ޢއލއއ އއވސ އޙލތކމސތވތކތގވބގއނޖހ

ފތރފއވމވ މބޑވބ މރމރޤއމގއ ވއކމއ މރމއ، މހނ ހއޤކނލއ އދ .

ހއދފހނއޅފއވކމވ.

ނޓކރވ - އކނކނ ކޔއދނނކމގއވނމ، ސބބތކއ ޖވބކ ލބ މހސބނ

އވ.އސބބތއނއތއލމށޓކއއޅދނފޔވޅތކގމއޗށބލއލވނ

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ކރވދނކނތއތކކކދނނކހޔލފޞލޙބޔކށހއދވމށޓކއސކލތރގއއ،ގގއ .11

ކބތއވ؟

މކނކނ - ކރކއލމގތރއނ ނރސމ އދ ބލއލއވނމ،ރސމ މއޗށ ކނތއތކގ

އމޕލމނޓކރވދނގތތކގމއޗށކށޓސވލކރވނއވ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

އތރ .11 ތޢލމދވކމއމދ ދނ މނވރށ އކށގނވ މޖތކޢކށ އސލމ ސކލތކގއ

ޚޔލއދއވނބނނފޅވތ؟

ނވނމނނމލނ-

ވނމ،އކމއހމނނވނއވ.-

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ސއރކރމށ ދމދ އފރތކއ ތކރރކށ އދ އދކރނވނއވ. ޝކރ ނނމލމގގތނ *ނޓ:

އއބސވވފއވގތށކނކރނކމގގރނޓއފރތކށދވނއވ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


www.land

hooin

fo.co

m



1އބޒވޝނޗކލސޓފމ1ޖދވލ:

1އބޒވޝނޗކލސޓފމ

ދހފހގކރވނކނތއތއކދނ ފރހނ ބއއ ޚއޞކށ ބއއކދނ

.އކވހކދއދބކޑކށމފދ "ބހކމއނނ" ނޞހތތރވމނ މދއރސ

ކރނ.ބސތއބނނ

ގތދނކރނ -

ބނނ.ބސތއހޑހތރއނއކއޖކށއއކއޖކތކރރކށމބސ"ޅއ"ވހކދއކމގއކދނދދ

ކރނ.ބނނ

ހތރބހނވހކދއކނ -

ބރދއކ ދމކރމ ކނތއތއނ.ކދނނ ؛ މބވތގ

ފނފއވއވ. މކނ ފރތނ ފރހނކދނގ ބއއއނގއފނމ މދއރސށ އހރނގވހކ މސލކށ

ބނފއވކނފހގކރވނވ."ހއރވލނމ"

ބލކރނ -

. އތލނހއދނތތކތގއކދނގއއސ އހނކއޖކ ފތއ އތ ދބހގއ ކއޖއގ

ދއނ.ހއދނތނގއގނ

ވއކނކރނއދވނ -

ކށކރވމނމޢފކރށނބނނ.މޢފށ ލބމނ ދރއއ އނއކއޖކށ ފށނ ތމގ

ނފނނ.އދތފހގ މކނ ހރހކދނގމދއރސށ ކރއވގނ

ވދޅވނ.ކރމތމޢފކރށތކރރކށރނ.އބޒވކރވނއއގޑގއކއޖކމޢފކ

މޢފކރކނ.ހތދކޅށދރވރ

މޢފކރމގރތއދކޑކނ -އކމށ - މދއރސ ކނމވސވރކށ

އވކނރޢޔތކރ

ސލމނގވކލހށވނނއދ ރވތ އސލމ ގވމކ މދއރސސލމ

ހނދނކށދނނ

ސލމކރކދނމދ -މދއރސމކމށމސއކތކރއވނ -

.މދއރސގހއދނތބރށދއނ

ފސނތބރށދއނ އޅއނލވ ކށކރއރ މދއރސކދނ ބއއފހރށ

.ކނމވސމސއކތއގ

ހއދނހދކނކނކރނ - ބސނހނ -ފރވތރކނކޑ -


www.land

hooin

fo.co

m



1ޑކއމނޓރވއފމ1ޖދވލ:ނގނބއތއހމނކނތއތއޑކއމނޓގނނ

ސކލއބރގއދރވރނޢމލކރނޖހއއމޤވޢދ

އޚލޤމއސލތކގއޢމލކރވގތ

ސކލގމޤމތކށދރވރނނށކރމތލވ

ނޑ މނގ

ރއޖއއރއޖއނބރގއކއކޙރކތތކގއކދނބއވރކރމގއޞލތއ

ފލޑޓރޕދއމގއޞލ


www.land

hooin

fo.co

m



1މފޒލއނއޓޑ1ޖދވލ:

(ދނޢލމވރޔއ)..........................................މޢލމތދއވފރތ:

ސކލގމޤއރރމދދކލއވގތ

ފރހމއއނނ ވކގރޑއހ ދކށލވފއ.އނމ.ޤރއނމއނނނ ހމއށ.ދނ ކ ގރޑ ނ1ކޑމނނކޔވސ ޤރއނ ނމނދނ ބރއޅފއއނތ.ނވ ދސކށދނމށ ވކމނވރއނ އހރކވސ ކނމ

ކދނނށ ވރށކރ. މޤއރރ އސލމ ނޑއޅނޖހނ. ކ މޤއރރގއ ހތދސކރގތށ

ނގޅގތށމޤއރރވނބދލކރނޖހފއ.ތފޞލދވފއއނހރ.ޒމ

މޤއރރގއހމނފއވމނވރމދ:

ކޔވއދވނޖހނ. ވކވރއ ގރޑއގއވސ ކނމ ކދނނށ ވރށކޑމނވރކށ.ކޑއރއސރ ހމނފއވނއއ ގތގއ ހދމޖބރމއދއއގ ރނގޅއނނ. އއގތކށވސ މޤއރރ މހރގ މސލކށނވނ.

އނގނޖހނ އކދނނށ އނނވރކށ ބޑވމނ ކދނ ހނނނޖހނ. މބދޢތއ އސލމދނގހމނނވނ. މޢލމތ އސލމދނބހ އސލމދނށ ކދނ އހއމއޔތކނދނކޑކށވސ އހލވރކރވމށ

ކޔވއދނ މދމއދވސ ރޢޔތކރވފއނވ. މކމށ މއދއއގއ އއވސ އހނ ޤރއނނ. އސލމކދނ ރނގޅވމކ ފސވމއނނ. ހމއކނ އމތޙނކނ ބނމކ ކމކ ދނނނވ ޢމލނމކށ.

އތނ. މޤއރރ އސލޙވގތށ އޅނ ޒމނމއދނގއވސ އޞލޙކރނޖހ. ތރއޤކށ ފތތއވޞލތތއބނނކށކދނޝއޤވރކރވނޖހ.

ސކލއމޖތމޢގދއރ

މއނބފއ ތރބއޔތކރމގއ ދރނ ރއޖގއ ވރށބޑ. އހމލވނ މއދނގ އސލމ ސކލތކނ ސބބކ އހއމއޔތކނކޑ. އސލމއކޔވއދނމށދ ނގއދއރ ޕރއޑއ އތއ މއދތކދއ އހނ

ޤރއނގ ކދނނށ މއކ ގޑކޅއ. ވރށމދ ނޑއޅފއވނ ކ އކށގނވޤރއނށ ކޔވއދނ ޢލމއދނލއވ ކޔވއދއވމށ ގނވގތ މއދތއ ދނ ތރގއވސ ބލނވރނގ ރއޖގ އދ މނވރއނނ.

ވރށގނދވ.ބޔކވ.މއނބފއނނކމވށގނވމހނއދބޑތމހނކދނނށރނގޅނމނދއކއއނސކލތކގއނމދވގތނމދކރވނއނތޒމކދނނށހމޖއސއއނދ.

ނމދކރވމއ، ގވއގނ ކއޖ އމލގތނ މސލކށ ދއކއއނދވ. ނމނ ފރހމ ބލނވރނޤރއނކޔވއރތމވސއޤރއނކޔވނޖހ.ނނނމކހނތތއކދނނށމކމގމހއމކނވސނނ.


www.land

hooin

fo.co

m



މޤއރރގއ ކދނނށސކލތކނވސ ވހކތއ ނބނގ ރސލނނއ އއމތތކގވހއއ ކރގ ހމނއގނހމނއގނ މޤއރރގއ މސއކތތއ ޤއމކރމށކރ ޙޟރތއ އސލމ މސލމނ ކޔއދނނ.

ގތ މދގއ ބލނވރނގ މދއރސނނއ އކމގކޔވއދނނ. ކދނކށކރމނ މހއމ. އތނ ގޅމއ ދފޢގއމއނބފއނވހކދއކ.ނމވސއއވރށބޑގހއ.

ށގވށގއވމއސލ:ކ

ސބބކ ނބނވނ. ސބބނނ ސކލތކގ ހމއއކނ ގސވނ ބކދނ ކދނ ލމގއމއނބފއނނކކނބޔކ އޅނ މދރސ.ކދނ ފރތމ ކއޖގ އބވ.އއ އހމލ ފރތމ ފރތ.އމހނ މސއލވނޖހ

ކހވރ ރޙމތތރއކ ދރފޅގ ބލއއނލވ. ތނތނ ގސއޅ އދ ގނގޅތކތ އގއކގއތއއބލއއނލވ.ފހރށކއޖއތވސގނ

ބޔކށނވ. އނގނފއވ އދ ހލނތރ އހ ގސކށއޅކދނނމދބއއބލނވރނނކ ސކލތކނވސގއލނ އކމގ ނބއކމ ހރ އކމގ ދނގތނ ކށކރކދނނށ ނހރ. އޅފއއ ފޔވޅ އކށގނވ

ޤރއނ ސލމތވމށ މފދކނކތއތކނ ކދނނށ މއދނގއ އމލ ސނނތގކޔއދވފއއނހރ. އ ބނދވފއނހރ. ކނކނއލގއ ގނފހރސ ނހރ. ނޑއޅފއ ކ ވކވގތތކއ އޅމށ ގއނބރގއ

ސކލގއ އރއގނ ކށތކށ ކދނ މހނވމނ އދގތކށ. އކދނ ރއސނވގނ ކދނ އކރވނގނގރށ ހނގމނދނ.ތރގއ އރއގނވނމރމރ މކމނ ނޑކ. ވޅގ ވއޓފއމވ މމޖތމޢ މއ

ހމނއގނ ތޢލމ ދނ ތރބއޔތهللاމޤއރރގއ ކދނ އގތށ ދސކށދ ކދނނށ އނގވނތއ ގކރވގނ.

ފރފއވމނވރމދ:ބރގނފޒތޢލމމނހޖށ

ފރ. ނސދގތނ ކރމނ.ސދގތކނނނސ މޤއރރށދނ އސރ ނދވ ޤއމތކގ އސލމބރ ވމއކ މނވނކމއކ ބނނކށމދއރސނނށ ވޞލތތއ ޒމނ ބޑށ މހރށވރ އނނ ކޔވއދވކށނތ.

ޤރއނ ނމވސއސލމއ މއސލއއނނ. އއކ ބނނކށގނވސ. ގތތއ ހޅނގގ ކޔވއދވދނކދނނށއކނވސނއދގނނވނ.އމހނގދނޘޤފތއޅގނޑމނގތޢލމގތރއށވއދ

ސކލތކގއއސލމމޖތކޢކށއކށގނވވރށދނތޢލމދވކމމދދކގތ:

ވތރސކލތކގއކޔވއދވމނދނމ،ކދނނށކތށގނވގތށމހތނށއއއއސލމމޖތމޢކށއކއދނގއ ދނ. ބރއޅ ބޑށ އނމ އނގނނއދނމށ އނގނމއ އސލމދނކ ހޔބދލނނނނވ.

ވޖބއ. ފލސފތކގއނގނމކ ވޟޢ ޙއޤތއހނހނ އނސނ މސލކށ އ އއ ޙއޤކކގއ ޙއޤއ.މޖތމޢ ރނގޅވގނނނ ރނގޅވނ. އބޖހ މކނ ވމއކ ކނކނ. ނކށދކށލވދނ އކމއ ބނމއޔ

އޞލޙއނކރވނ.


www.land

hooin

fo.co

m



1މނސޓރއފއޑޔކޝނގސޓ1ޖދވލ:ހ.ތނހ

މލ،ދވހރއޖ

މނސޓރއފއޑޔކޝނޑކޓރޢއޝތޝހމށ.ވދނސލމށފހދނނވމވ.ކރއށގނދ އނ ސޓޑޒ އސލމކ އނޑ ޝރޢ އފ ފކލޓ ކލޖގ ވލ ނޑކ އޅގ

ގއކޔވމނއނނދރވރކމވ.ސޓޑނޓއއޑ1ޓޑޒބޗމސޓރއފސރޢއނޑއސލމކސ S08FE482ނމބރކ: މޑއލގއ ރސޗ ފރހމކރނޖހ ކހގއ މ ނޑ އޅގ މއދތށ1އވ. ހފތގ

އޚތޔރކރމށ ޖމލއދނސކލ ހދމށ އބޒރވޝނއއ 1ނ1މއ1111ޤޞދކށފއވތ،ފލޑށ،އސކލގމވއޒފނނއއކމސއކތކށލމގހއދލބނގތހއދވއދއވނއދމވ.

ބއދލވނތކގއ ކޑނޝނ އބޒވކށ، ވގތ ކރއށދ ކލސތއ ކރމގއ ދރސ މދނނވހމޖހފއވ. ހދމށވނ މޢލމތ ބހ އޞލތކއޤވޢދތކ ބއއކހލ ހދފއވ ސކލގއ އދ ބއވރވ

މގތނހދމޢލމތކސއރކރނމޢލމތތކއކމގއވސދނނވމވ.

ނޑފނވސޓގކޕއއވސފނވމވ. މސޓއއކޖމލއދނސކލށއޅގ

އޙތރމޤބލކރއވނއދމވ.

1111ރޖބ11

1111އޕރލ11

ޚދމކމ

ޢބދލޙމދޢބދއރޙމނ

(1111111)ފނ:

މނސޓރއފއޑޔކޝނމލ،ދވހރއޖސކލ،...................ކޕ:

މލ،ދވހރއޖ


www.land

hooin

fo.co

m



1އބޒވކރސކލށފނވސޓ1ޖދވލ:ހ.ތނހ

މލ،ދވހރއޖ

އށ.------------------------------ސކލގޕރނސޕލ-----------

ވދނސލމށފހދނނވމވ.

ކރއށގނދ އނ ސޓޑޒ އސލމކ އނޑ ޝރޢ އފ ފކލޓ ކލޖގ ވލ ނޑކ އޅގ

އޑގއކޔވމނއނނދރވރކމވ.ސޓޑނޓއ1މސޓރއފސރޢއނޑއސލމކސޓޑޒބޗ

S08FE482ނމބރކ: މޑއލގއ ރސޗ ފރހމކރނޖހ ކހގއ މ ނޑ އޅގ މއދތށ1އވ. ހފތގ

ހދމށ އބޒރވޝނއއ ޤޞދކށފއވތ،---------ފލޑ އޚތޔރކރމށ 1111ސކލ 1މއ 1ނ

އއކމސއކތކށލމގހއދލބނގތހއދވއދއވނއދމވ.ށ،ތޔސކލގމވއޒފނނ

ބއދލވނތކގއ ކޑނޝނ އބޒވކށ، ވގތ ކރއށދ ކލސތއ ކރމގއ ދރސ މދނނވ

އޞލތކއޤވ ބއއކހލ ހދފއވ ސކލގއ އދ ހމޖހފއވ.ބއވރވ ހދމށވނ މޢލމތ ބހ ޢދތކ

މގތނހދމޢލމތކސއރކރނމޢލމތތކއކމގއވސދނނވމވ.

ނޑފނވސޓގކޕއއވސފނވމވ. މސޓއއކމނސޓރއފއޑޔކޝނށއޅގ

މޤބލކރއވނއދމވ.އޙތރ

1111ޖމދލއޚރ11

1111އޕރލ11

ޚދމކމ

ޢބދލޙމދޢބދއރޙމނ

()ފނ:

ސކލ-----------މލ،ދވހރއޖ

ކޕ:މނސޓރއފއޑޔކޝނދވހރއޖ،މލ


www.land

hooin

fo.co

m



1ސއރހފހއޓމގއއބސވނ1ޖދވލ:

ސއރހފހއޓމގއއބސވނ

އނޓވއކރވފރތގނނ:ދރވރގނނ:ހއސއޔތ:ކލޖ:

ވގތގދގމނ:ފކލޓ:

އޤރރ

އނޑ ޝރޢ އފ މސޓރ ސޓޑޒގއ އސލމކ އފ ފކލޓ ވލކލޖގ މއއބސވމކ

ކމގއވ މޑއލއ ފރހމކރނޖހ ރޙމނ ޢބދއ ޙމދ ޢބދލ ދރވރ ހދމނގނދ ސޓޑޒ އސލމކ

މގގތނކރވއނޓވއގއދކވވހކތކއހދއނމހއމޢލމތތކކ،ޢލމދރސއށމޢލމތހދ

މޢލމތތކއކމގއ ހމނކރނ ފޔވ ސޕވއޒރށ އދ ދރވރށއ އތރނ ފރތގ ދއވ ބސދގތނ

ނޑއޅ،ދރވރއބސދގތނދއވފރތއ މދވވއއބސވމކވ.ކ

މޢލމތދއވފރތގސއ:

ތރޚ:

ދރވރގސއ:

ތރޚ:


www.land

hooin

fo.co

m



1މޝވރފމ1ޖދވލ:

މޝވރކރކމގހކ

އނޓވއކރވފރތގނނ:ދރވރގނނ:ހއސއޔތ:ކލޖ:

ވގތގދގމނ:ފކލޓ:

އނޓވއގއމޝވރކރވނކނތކގޚލސ

މޢލމތދއވފރތގސއ:

ތރޚ:

ދރވރގސއ:

ތރޚ:


www.land

hooin

fo.co

m

abdull hameed thesis

Documents