9. bregalnicki region - verzija 3

БРЕГАЛНИЧКИОТ РЕГИОН Е ЕДЕНОД НАЈГОЛЕМИТЕ И, ГЛАВНО,ГО ЗАФАЌА СЛИВОТ НА РЕКАТАБРЕГАЛНИЦА. СЕ ПРОТЕГА ОДЦЕНТРАЛНИТЕ ДО КРАЈНИТЕ ИСТОЧНИДЕЛОВИ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА.

Сите бои на природата ќе се сретнат на Плачковица

All colours of the nature can be met on Plachkovica

БРЕГАЛНИЧКИрегион

Булки (божурики) од Овче Поле

Red Poppies from Ovche Field

градителско наследствоод највисок ранг

construction heritageof the highest rank

ЛЕСНОВСКИ МАНАСТИР

MONASTERY LESNOVO

популарен локалитетза рекреативени излетнички туризам

место во кое човеквреди да се вратиилјада пати

ГРАТЧЕ

GRATCHE

БЕРОВСКО ЕЗЕРО

BEROVO LAKE

a popular localityfor recreationaland picnic tourism

a place worthof coming backthousand times

Релјеф.

Клима.

Реки и езера.

Флора и фауна.

Сообраќајна поврзаност.

Релјефот во овој регион го чинатОсоговските Планини од север, Плачковицаи Конечка Планина од југ, односно југоистоки Градиштанската Планина и Богословец одзапад и југозапад. Меѓу нив се наоѓаат повеќе котлини и полиња, како што се ОвчеПоле, Кочанско Поле, Лакавичко Поле,Пијанец и Малеш. Во регионот посебносе истакнуваат Истибањската Клисураи клисурите на Злетовска и Зрновска Река.Во висинска смисла, релјефот се простираод околу 300 до над 2.200 метри. Покарактеристични планински врвови се Руен наОсоговските Планини, Лисец на Плачковица и Кадиица на планината Влаина.

Брегалничкиот регион се одликувасо континентална клима. Температурите наоколу 300 метри надморска височина воОвче Поле и Малеш на околу 900 метринадморска височина прилично се разликуваат. Просечната годишна температураво Овче Поле изнесува 12,8 , а во Берово8,7 . Просечната годишна количина врнежи изнесува околу 500 мм во Штип, а воБерово околу 670 мм така што овој регионсе смета за еден од посушните во Република Македонија.

Хидрографијата во регионотја чинат реката Брегалница и нејзинитепритоки Каменичка, Оризарска, Кочанска,Злетовска, Лакавица, Зрновска Река и реката Осојница. Присутни се повеќе термоминерални извори од кои изворите вос. Бање кај Кочани и Кежовица во непосредна близина на Штип се уредени бањскилокалитети. Во регионот се присутни иакумулациите Калиманци на Брегалница,езерото Гратче на Кочанска Река и Ратевското Езеро во близина на Берово. Набрзона Злетовска Река треба да се формирауште една акумулација.

Брегалничкиот регион располага со богатство од разни растителни,дрвенести и тревни видови. Тоа особенодоаѓа до израз на планинските масивикаде е развиена различна дендрофлорано и по полињата каде се сретнувамноштво од тревести растителни видови.Посебна одлика на овој простор е одгледувањето ориз во Кочанското Поле, кое напосетителите кои прв пат го гледаат оставапосебен впечаток. Со своите карактеристични долини, како природни резервати сеиздвојуваат долините на Зрновска и Злетовска Река. Присутен е разновиден животински свет: волк, срна, дива коза, дивасвиња, зајак, разни видови птици и влекачи. Затоа, на Осоговските Планини налокалитетот Пониква се присутни посебноуредени ловишта.

Главна сообраќајница во овој регион е патот Велес-Штип-Кочани-Делчево, потоа релацијата Куманово-Свети Николе-Штип-Струмица, новажни се и сообраќајниците кон Пробиштип и Кратово, сообраќајницата кон Берово, а оттаму кон Делчево и кон Струмица.На релацијата Велес-Кочани функциониражелезнички сообраќај.

-

-

-

-

CC -

,-

--

,-

-

-

,,

,

-

-

--

-

-

-

--

0

0

Relief.

Climate.

Rivers and lakes.

Flora and fauna.

Traffic connection.

The relief of this region is consistedof Osogovo Mountains to the north, Plachkovicaand Konechka Mountain to the south i.e. southeastand Gradishtanska Mountain to the west andsouthwest. Among them, there are many valleysand fields such as Ovche Field, Kochani Field,Lakavichko Field, Pijanec and Malesh. In this regionIstibanja Gorge and gorges of the rivers Zletovskaand Zrnovska are particularly pronounced. In termsof height, the relief expands from 300 to above2.200 meters. More characteristic mountain peaksare Ruen on Osogovo Mountains, Lisec onPlachkovica and Kadica on the mountain Vlaina.

Characteristic for Bregalnica Region isthe continental climate The temperatures areconsiderably different at 300 meters altitude inOvche Field and at about 900 altitude meters inMalesh. The average temperature in OvcheField is 12,8 C, and in Berovo is 8,7 C. The averageprecipitation per year is 500 mm in Shtip and 670mm in Berovo, therefore this region is consideredto be one of the driest in the Republic ofMacedonia.

The hydrography of this regionis consisted of the river Bregalnica and itstributaries Kamenichka, Orizarska, Kochanska,Zletovska Reka (River) and the river Osojnica.There are several thermo- mineral springs, and thesprings in the village of Banje near Kochani andKezhovica in the vicinity of Shtip are arrangedas spa facilities. In this region accumulationKalimanci on Bregalnica, the lake Gratche on theRiver Kochani and Rataevsko Lake in the vicinityof Berovo are also present.

Bregalnica Region has abundanceof various vegetative, ligneous and herbaceousspecies. This is particularly pronounced on themountain massifs where different dendoflora isdeveloped, but also in the fields of variousligneous and herbaceous species. Also, anotherfeature is rice growing in Kochani Field whichleaves special impression on the visitors who seeit for the first time. The valleys of the riversZletovska and Zrnovska with their characteristicsare distinguished as national reservations. There isabundance and variety of wild life, such as wolves,deer, wild goats, boars, hares, various birds andreptiles. Therefore, particularly well-arrangedhunting locations are present on Ponikva, OsogovoMountains.

The main traffic artery in thisregion is the road Veles-Shtip-Kochani-Delchevo,furthermore the route Kumanovo-Sveti Nikole-Shtip-Strumica, but also important are the trafficarteries towards Probishtip and Kratovo, towardsBerovo and from there towards Delchevo andStrumica. There is a railway connection from Velestowards Kochani.

annual0 0

BREGALNICA REGION IS ONEOF THE BIGGEST AND ITCOVERS MAINLY THE INFLOWOF THE RIVER BREGALNICA. ITSTRETCHES FROM THECENTRAL TO THE ULTIMATEEASTERN PARTS OF THEREPUBLIC OF MACEDONIA.

BREGALNICAregion

главно обележјена Штип, со воодушевувачка панорама

-

a major landmarkof Shtip, with breathtakingpanorama

ИСАРОТ

ISAR

БРЕГАЛНИЧКИ

7

ШтипНАЈГОЛЕМИОТ ГРАДСКИ ЦЕНТАР

ВО ИСТОЧНА МАКЕДОНИЈА

250-350

40.000

III

метринадморскависочина

век п.н.е.се споменува

под името Астибо

жители

metersattitude

century BC,it was mentioned

as Astibo

inhabitants

Штип денес претставува регионаленцентар со големо стопанско,административно, културно-образовно,здравствено и друго значење.

член на Европската Асоцијација наисториски градови и региони (EAHTR)

member of The European Associationof Historic Towns and Regions (EAHTR)

6

брегалнички регион

Во Штип се стигнува преку магистралниот пат М-5 (Штип – Кочани - Делчево), кој има врскасо автопатот Е-75 (Скопје - Гевгелија) благодарение на патниот правец Штип - Велес

Shtip can be reached along the highway M-5 (Shtip-Kochani-Delchevo)which joins the highway -75 (Skopje-Gevgelija) because of the traffic connection Shtip-VelesЕ

Shtip is located on the banks of the riversBregalnica and Otinja in the hilly area on thejunction of three borders among the valleys ofOvchepole, Kochani and Lakavica. Due to the

good geographic position, it has a significant trafficfunction and a good communication with thesurrounding settlements. There are severalbranches stretching from Shtip, such as roadstowards Veles, Sveti Nikole and Kumanovo, then theroad towards Kochani, Delchevo and Bulgaria with a

branch towards Probi-shtip and Kratovo, thefollowing one is towardsRadovish and Strumicawith a branch towardsNegotino in Tikvesh. The-re is also a railway via thistown connecting it withVelesandKochani.

Shtip is considered as avery old settlement. It wasmentionedas Astibo in 3rdcentury BC. After fallingunder Byzantine rule, thetown was known underthe name Stipeon, andafter Slavs arrival in the 6-7th century, it got thepresent name. From 976 to1014, Shtip was locatedwithin the boundaries ofSamuil's state as a citadel.In the course of the 13thand 14th centuries, Shtipexperienced great eco-nomic and populationgrowth as a result of theprosperity of handicraftsand trade.

Штип е лоциран на бреговите на реките Брегалница иОтиња, на ридестиот терен на тромеѓето меѓуОвчеполската, Кочанската и Лакавичката Котлина.Географската положба му овозможува да има зна-

чајна сообраќајна функција и сообраќајно добро да комуни-цира со околните населби. Од Штип се протегаат неколку со-обраќајници, како што се патните правци кон Велес, СветиНиколе и Куманово, патот кон Кочани, Делчево и Бугарија сокрак кон Пробиштип и Кратово, патот кон Радовиш и Стру-мица со крак кон Неготино во Тиквеш. Низ градот минува и же-лезничкалинијапрекукојасеповрзувасоВелесиКочани.

Штип се смета за многу стара населба. Се спомнува уште во IIIвек п.н.е. под името Астибо. Со потпаѓањето под власта на Ви-зантија градот е познат под името Стипеон, а со доаѓањето наСловените во VI-VII век го добива денешното име. Од 976 до1014 година е во составот на Самуиловата држава како град-тврдина. Во текот на XIII и XIV век, како резултат на развито-кот на занаетчиството и трговијата, Штип доживува значаенекономскинапредокипопулацискирастеж.

Во втората половина на XIV век потпаѓа под турска власт. Во XVвек, со колонизацијата на Турците, во Штип се зголемува бро-јот на населението и се менува неговиот етнички состав. Во пе-риодот од турското освојување на градот до Австро-турскитевојни, Штип е најважно трговско и занаетчиско место во Овче-полието. По Австро-турските војни развојот на градот заоста-нува. Но, во текот на XVII и XVIII век градот повторно попула-циски расте, со доминантно македонско население. Во XVIII

век Штип станува цр-ковносредиште.

Поради поволнатасообраќајна положба,сигурноста на патиш-тата, развиеното за-наетчиство и аграрот,како и непостоењетона поголем градскицентар во околнитекотлини, во XIX векШтип доживува ин-тензивен урбан и сто-пански развој. Со из-градбата на Вардар-ската железница сто-панскиот развој наградотсезасилува.

ShtipTHE BIGGEST URBAN CENTREIN EASTERN MACEDONIA

Nowadays, Shtip represents a regionalcentre of big economic, administrative,cultural, educational and healthcareimportance.

Споменик на АлександарМакедонски

IIIсо меч и штит во рацете

поставен во центарот на Штип,

The Monument of Alexander III ofMacedon with a sword and a shieldin his hands, located in the city centre

7

brega ln ica reg ion

Во последната деценија на век Штип брои околу 20.000 жите-ли. Меѓу двете светски војни бележи минимален развој, имајќиулога на административно-управно средиште за источниот дел одМакедонија.

По Втората светска војна Штип прераснува во современ и модеренград. Неговата местоположба во минатото, а и денес, овозможуваградот да има голем број градски функции и да претставува цен-тар за поголем број населби во регионот. Штип има нагласена ап-сорпциона моќ за околното население, претежно од Овчеполието,Лакавичката Котлина и Брегалничката Долина. Тоа е една одпричините за зголемување на бројот на населението, така што од14.000 жители во 1953 година Штип достигнува над 40.000 жите-ливо2002година.

Во економијата на градот значајно место има индустријата. Водеч-ка е текстилната индустрија, потоа прехранбената, металната ин-дустрија, индустријата за чевли итн. Штип особено привлекува вотекот на одржувањето на манифестациите и

.

XIX

Макфест Штипскокултурно лето �

Се претпоставува декаБезистенот потекнува од

век. Оваа масивна каменаградба од исламскиот периоде лоцирана во центарот наградот, покрај реката Отиња.Изграден е со три правоаголниповршини и покриен со куполи.

Се користел како затворен пазар, кадесе продавале скапоцени стоки.Денес е уметничка галерија.

XVI-XVII

It is assumed that the Bezisten dates backto the 16-17th centuries. This massivestone building dating back to IslamicPeriod is located in the city centre, on thebank of the river Otinja. It is consisted ofthree rectangular surfaces covered withdomes. It was used as covered market,where precious goods were traded.Nowadays, it is an art gallery.

Безистен

Bezisten

Коритото наОтиња со Исарот

Штип во минатото и денес важи за центар на текстилната индустрија во Македонија

The Riverbedof Otinjawith the Isar

Shtip in the past and nowadays represents a centre for textile industry in Macedonia

In the second half of the 14th century, Shtip wasconquered by the Ottomans. In the 15th century, as aresult of Turkish colonization, the number of inhabit-ants in Shtip increased and the ethnic structurechanged. During the period of the town's occupation byTurks until the Austrian-Turkish Wars, Shtip was themost important trade and handicraft place in OvcheField. After the Austrian-Turkish Wars the developmentof the town was in stagnation. However, during the 17thand 18th centuries the population increased again withdominant Macedonian population. Shtip became animportantecclesiastical centre in the15thcentury.

As a result of its favourable transport position, safety onthe roads, developed handicraft and agriculture, as wellas non-existence of a larger urban centre in the sur-rounding valleys in the 19th century, Shtip experiencedintensive urban and economic develop-ment. After theconstruction of the Vardar Railway, the economicdevelopment of the town was strengthened. Shtip hadapproximately 20.000 inhabitants in the last decade ofthe 19th century. In the period between the First WorldWar and the Second World War a slight developmentwas marked, having the role of an admini-strative-governingcentre forEasternMacedonia.

After the Second World War, it grew into a contempo-rary town. Due to its position in the past and nowadays,the town has had a great number of city functions and ithas represented a centre for a larger number of settle-ments in the region. Shtip has had an emphasized powerof absorption for the local population, mainly fromOvche Field, Lakavica Valley and Bregalnica Valley. It hasbeen one of the reasons of population growth, thereforefrom 14.000 inhabitants in the year 1953 in Shtipincreased to40.000 inhabitants in theyear2002.

Industry has an important place in the town's economy.The textile industry is leading, followed by food,metalwork, footwear industry etc. Shtip is especiallyattractive during manifestations andMakfest Shtip'sCultural Summer.�

Штип располага со разникултурно-образовниинституции и организации.Во Штип се наоѓа Градскимузеј од 1952 година, градскабиблиотека уште од век,старото училиште во коеработел Гоце Делчев и големброј материјални споменици.

XIX

Shtip has various cultural-educational institutions andorganizations. There are theCity Museum established in1952, the City Library datingback to the 19th century, theOld School where Goce Delchevworked and a large numberof monuments.

Градски музеј

The City Museum

Стара македонскаархитектура воштипско Ново Село

Old Macedonianarchitecturein Shtip's areaNovo Selo

stip.gov.mk

Тврдина Исарглавно обележје на Штип,со воодушевувачка панорамана целиот град и прекрасна архитектура

Дел од Исарот со поглед кон Ново Село и реката Брегалница Во 2009година истражувачите открија голем тунел во должина од 30 метри,пробиен низ гранитни карпи, кој од врвот на Исарот води до западнотоподножје во ниво на Брегалница. Со тоа се потврди најраскажуванаташтипска легенда за освојување на градот преку таен тунел под Исарот,за кој во век пишувал и турскиот патописец Евлија Челебија.

-

XVII

A part of the Isar has a view towards Novo Selo and the river Bregalnica.In 2009, the researchers discovered a big tunnel 30 meters long,penetrating through granite rocks and leading from the top of the Isarto Bregalnica. Therefore, the most frequent Shtip's legend for conquestof the town through a secret tunnel under the Isar has been confirmed,the famous Turkish writer Evlija Chelebija also wrote it in the 17th century.

-

Isáro, the famous fortress of Shtipis located above the city. The wholefortress is surrounded by a wall whichis adjusted to the terrain configurationheading to the north- south and onecontour is approximately 350 meters.Height difference between the westernand eastern side is from 10 to 15 meters.

The fortress is located between the riversBregalnica and Otinja, onto a plateauabove the rivers with a relative heightof 150 meters. The correct data of thefortress origin is not recorded. Mostprobably, its origin dates back to theRoman Period (2nd-6th century).The fortress was conquered during thewar conflict of tsar Samuil with theByzantines in 1014. The present buildingprobably dates back to the 14th centurywhen Serbians penetrated in 1328, butvery soon (1385) it was conquered andused for a longer period by the Turks.

The fortress Isar is consisted of two parts.One is the castle with dimensions 106х20meters, and the other is the economicyard with dimensions 250х50meters. There are gates on bothsides of the fortress. Thefortress has not been usedsince the 17th century.Nowadays, measuresof prevention andreconstruction of thefortress are beingperformed.

Тврдината што денес се гледа наИсарот потекнува од век Нејзинитеѕидови се градени во плочест слогзалиени со многу малтер, а широки сесамо 1,3 м. Само одделни партии сепомасивни.

XIV -

The present fortress that can be seen onthe Isar dates back to the 14th century.The walls were built in slab-like layersconnected with a lot of mortar, and only1,3 m wide. Only separate parts are moremassive.

The Fortress Isara major landmark of Shtip,with breath-taking panoramaof the whole cityand magnificent architecture

Cathedral (19th century)St. Nikolawas built on the placeof the old church dedicatedto Saint Nikola and dates back to 1341

Црквата во Штип е Соборенхрам на Брегалничката епархија.Таа е една од најубавите градби воМакедонија. Градењето било подраководство на протомајсторот ЃорѓиНоваков - Џонгар. На натписната плочанад главниот западен влез е впишана1867 година, кога црквата била осветена.

Св. Никола The church in Shtip is a Cathedral Churchof the Bregalnica Eparchy. It is one of the mostbeautiful structures in Macedonia. The constructionwas supervised by protomaster George NovakovDzongar. On the plate above the main westernentrance there is a date 1867 - the year whenthe church was consecrated.

St. Nikola

Соборен храм ( век)Св. Никола XIX

изградена е на местото на стара црквапосветена на свети Никола,која потекнува од 1341 година

6

Од 1990 година во црквата има црковен музеј - галерија на икониод црквите и манастирите на Брегалничката епархија, како истари печатени црковни книги: псалтири, минеи, евангелијаи требници, а и вредни сакрални експонати: позлатени путири,филигрански крстови и други реликвии.

Посетителите најмногу се воодушевени од иконите на познатиотзограф од век, Димитар Андонов Папрадишки, кои сенаоѓаат на големиот иконостас во наосот на црквата:

и Галеријата,иконите од иконостасот, фрескоживописот и богато резбаниотбалдахин се белезите на овој храм.

XIX -Соборот

на апостолите, апостолот Павле, св. Харалампиј, св. Симеон

Столпник, Благовештение архангел Гаврил.

Since 1990 the church has had a church museum - a galleryof icons from the churches and monasteries in the BregalnicaEparchy, as well as of old church books: psalters, menaions,gospels and ritual books and valuable sacral exhibit pieces:gold chalice filigree crosses and other relics.

The visitors are mostly impressed by the icons of the famous iconpainter Dimitar Andonov - Papradishki (the 19th century), whichare located on the large iconostasis in the naos of the church:

.The gallery, the icons on the iconostasis, the fresco paintingand the richly engraved baldachin are the features of this temple.

The Gathering of the Apostles, Apostle Paul, Saint Haralampie,

Saint Simon Stolpnik, Annunciation and Archangel Gabriel


Изградена е на местото на постара црква од крајот на или почетокот на век.Црквата е дело на познатиот македонски градител протомајсторот Андреја Дамјанов.Градбата е од делкан камен, поради што Штипјани раскажуваат дека градењето траело31 година. Црквата претставува трикорабна базилика, со пространа внатрешност.Живописот бил обновен во 1813 година од зографот Теодосиј. Нејзини украси сеи големиот иконостас и балдахинот - со добра резба. Во состав на црквата се наоѓагалерија со икони, а во дворот постои училиште во кое учителствувале Гоце Делчеви Ѓорче Петров. До неа е и скривницата каде се криеле од Турците, а преку тунелотпод тронот на архиепископот во црквата се стигнувало до околните куќи.

XVII XIX

The church was built in the 19th century on the place of the older church (the end of the 17thor the beginning of 18th centuries). This church was built by the famous Macedonian builderAndreja Damjanov. The object was built with cut stone, therefore Shtip inhabitants retell thatit was being built for 31 years. The church is a three-nave basilica with wide interior. The icon-painting were restored in 1813 by the painter Teodosij. It contains large iconostasis and

richly engraved. Inside the church there is a gallery of icons, and in the yardthere is school in which Goce Delchev and G orche Petrov were teachers. Next to it thereare the house of Goce Delchev and the shelter that he used as a hiding place from the Turks.

baldachins areј

До средновековната црквичка се стигнува по патот што водикон тврдината на источната страна на ридот. Ја подигналпротосевастот Хрелја, а во 1334 година е приложена конХиландар од страна на Цар Душан. Фасадата е декориранасо блокови од обработен камен, така што посебно сеиздвојува западната фасада, каде се наоѓа единствениотвлез во црквата. Впечатливо е и дворното место, во кое севлегува преку камена порта со полукружен главен влези два споредни - еден до друг.

The road leading to the fortress on the eastern side of the hillis also leading to this It was erected byHrelja, and in 1334 it was subscribed to Hilandar by tsar Dushan.The façade is decorated with blocks of dressed stone, therefore,the western façade is particularly notable where the entrance ofthe church is placed. The yard is also quite impressive, the majorentrance is a stone gate with semi circle shape and there are alsotwo minor entrances-the first is next to the other.

medieval church in Shtip.

Црква Ново Село ( век)Успение на Пресвета Богородица, XIX

Црква (XIV век)Св. Архангел Михаил

Dormition of Holy Mother of Jesus Church,Novo Selo (19th century)

Church (14th century)St. Archangel Michael

богато украсена внатрешност со растителни мотивии животински фигури и иконостас од прекрасен дрворез

убава средновековна еднокорабна црква со основа во форма на крст

richly decorated interior with plant motifsand animal figures as well asa magnificent wood carved iconostasis

is a medieval one - nave church with a base in form of a cross

Старото училиште каде работел Гоце Делчев - особен белег на Штип. Во дворотна црквата во Ново Село се наоѓа училиштето, во кое македонскиотреволуционер Гоце Делчев работел како учител во 1894 година. Веднаш доучилиштето е и куќата во која живеел во тоа време. Покрај реконструкцијата,Гоцевото училиште го задржува препознатливиот историски изглед. На странатана училиштето, онаа што е свртена кон црквата, постои релјеф во чест на Гоце

Св. Богородица

.

The Old School where Goce Delchev worked-a special feature of Shtip. The schoolis located in the yard of the church in Novo Selo, where Macedonianrevolutionary Goce Delchev worked as a teacher in 1894. The house where he lived forthat period is located next to the school. Besides the reconstruction, the recognizablehistoric appearance of the school has been preserved. There is a relief in honourof Goce on the school side which is faced to the church.

St. Virgin Mary

7


Денес во Баргала може да се види базиликата, резервоаротза вода, импресивната порта и голем дел од инфраструктуpaтана градот. Дел од градскиот бедем и главната порта се целосноконзервирани. Истражена е само една десетина од целиотлокалитет, бидејќи целиот зафаќа површина од околу пет хектари.

Now in Bargala one can see the Basilica, water tank, impressive gateand large part of the city infrastructure. Part of the city bulwark andthe main gate are fully preserved. So far, only one tenth of the entiresite has been explored, because the area covers about five acres.

Баргала, еден од позначајните доцноантички градови воМакедонија, се наоѓа на 20 километри североисточно од Штип.Градот претставува тврдина опкружена со ѕидови и кули, сомонументални влезови и порти, која датира меѓу и век.Со ѕидови дебели повеќе од два метри, ја изградиле Римјанитекако воен логор, а потоа прераснала во граѓанска населба иранохристијански епископски центар на Брегалничкиот регион.Во V век, особено во времето на Јустинијан I, Баргала годостигнала својот врв, но кон крајот на VI век во неколкунаврати страдала при аварските и словенските освојувања.Во средниот век во Баргала се оформила нова населба.

Локалитетот изобилува со археолошки наоди. Особеновпечатливи се подовите на базиликата подигната кон крајот наIV век, а обновена во V и VI век, од кои како најубав се издвојуваподот од презвитериумот, обложен со бели и сиви плочи.Резервоарот за вода и двете бањи (доцноантичка големаи мала бања) претставуваат добро сочуван комплексен објект сопоединечни простории, меѓусебно функционално поврзани. ВоБаргала се откриени и делови од стопански и станбени објекти.

IV VI

Bargala, one of the most important Late Antique cities in Macedonia,is located 20 km northeast of Shtip. The city is a fortress, surroundedby walls and towers, with monumental entrances and gates, builtbetween the 4th and 6th centuries. With thick walls more than twometers, it had been built by the Romans as a military camp and thenit grew into a civilian settlement and early Christian Episcopal Centrein Bregalnica Region. In the 5th century, particularly in time ofJustinian I, Bargala reached its peak, but at the end of the 6th centuryon several occasions it was devastated upon the Avars and Slavicconquests. In the Middle Ages, a new settlement in Bargala wasfounded.

Especially impressive are the floors of the basilica, which was erectedat the end of the 4th century and was restored in the 5th and 6thcenturies and the most distinguished is the presbytery floor, pavedwith white and grey tiles. Water tank and two bathrooms (LateAntique large and small bathroom) in Bargala represent a wellpreserved complex facility with separate rooms, each functionallyrelated. Remnants of commercial and residential facilities werefound in Bargala site.

is probably the first Episcope Centredownstream of the River Bregalnica

BargalaБаргалаверојатно првиот епископски центарпо течението на Брегалница

6


7

Свети Николе Sveti Nikole

РАСТ ВО СОВРЕМЕН

ЦЕНТАР НА ОВЧЕПОЛИЕТО

GROWING INTO

A CONTEMPORARY

CENTRE OF OVCHE FIELD

Според легендата, во Свети Николепостоеле околу 40 цркви, кои билеуништени за време на турскотовладеење. Топонимот на градотпотекнува од името на најубавата којаостанала - средновековната црква

изградена во 1313 година.Св. Никола,

According to the legend, there werearound 40 churches in Sveti Nikole,which were destroyed duringOttoman Rule. The toponym ofthe town originates from the mostbeautiful church, which has beenpreserved- the medieval church

built in 1313.St. Nikola (Nicholas)

С

�

вети Николе се наоѓа во сре-дишниот дел на Овче Поле,на надморска височина од

околу 300 метри, со релативно по-волна географска положба. Се нао-ѓа на патот Куманово-Штип, а по-крај него врви магистралниот патВелес-Штип. Лесно комуницира соШтип, Велес и Куманово. Од же-лезничката пруга на релација Ве-лес-Штип-Кочани е оддалечено са-мо9километри.

Како населба се спомнува уште воXVII век. Во средината на XIX векдобива статус на гратче, во кое за-почнува жива трговија за откупу-вање жито и ситен добиток. Со из-градбата на Вардарската желез-ница во 1873 година, Свети Нико-ле останува настрана од значајни-те сообраќајници на Балканот. Вопериодот меѓу двете светски вој-ни, иако ја има улогата на управен,пазарен и училишен центар за по-голем дел на Овче Поле, не бележизначајни популациски и стопанскипромени. Своевиден демографскипораст бележи по Втората светскавојна, така што од околу 3.500 жи-тели во 1948 година пораснува до13.000жителиво2002година.

Во стопанството главно местоимаат земјоделието и индустрија-та, придавајќи му карактеристикана аграрно-индустриско подрачје.Свети Николе денес прераснува восовремен административно-поли-тички, просветно-културен издравствен центар за населбите воОвчеПоле.

Sveti Nikole is located in themiddle part of Ovche Field,at approximately 300

meters altitude. It has a relativelygood geographical position. It islocated on the road Kumanovo-Shtip, and the highway VelesShtip passes next to the town. Itcommunicates easily with Shtip,Veles and Kumanovo. It is only 9km from the railroad Veles ShtipKochani.

It was mentioned as a settlementin the 17th century. It obtained astatus of a town in the middle ofthe 19th century, where grainsand cattle were traded vividly.After construction of VardarRailway in 1873, Sveti Nikolestayed away from the significantroads in the Balkans. In the pe-riod between the First World Warand the Second World War, despi-te having the role of the admini-strative, trade and educationalcentre for the bigger part ofOvche Field, it did not mark popu-lation and economic changes.Demographic growth was mar-ked after the Second World War,therefore from circa 3.500 in-habitants 1948 to 13.000 inhabi-tants in2002.

-

--

-

- -

Agriculture and industry havemajor roles in the economy,marking it as agricultural-industrial area. Nowadays, Sveti Nikolehas grown into an administrative-political, educational- cultural and healthcare centre for thesettlements inOvcheField.�


1945година е основан како

рударска населбаit was founded

as a mining settlement

500-600

11.000

метринадморскависочина

жители

metersaltitude

inhabitants

Пробиштип е познат како рударски град, бидејќи во негова близинасе наоѓа рудникот за олово и цинк Во градот постоии индустриски капацитет за производство на батерии и акумулатори.

Злетово.

Probishtip is familiar as a mining town, because the minefor lead and zinc is located in its surrounding.There is an industrial capacity for production of batteries and accumulators.

Zletovo

Пробиштип

ОД РУДАРСКА НАСЕЛБА

ДО СОВРЕМЕН ГРАД

Денешен Пробиштип е основан во 1945 годинакако типична рударска населба на местото нанекогашните лозја, ораници и ливади на селатаПробиштип и Калниште. Во почетокот тоа била маланаселба со триесетина жители, претежно рудари.

П

�

робиштип се наоѓа во североисточниот дел на Ре-публика Македонија. Гратчето лежи на југоза-падните падини на планината Осогово во сливот

на Злетовска Река, десна притока на Брегалница. Со ас-фалтен пат е поврзан кон Кратово на север, Штип на југиКочанина југоисток.

По Втората светска војна, со развојот на рудникот заолово и цинк во селото Добрево, населбата континуи-рано напредува стопански и популациски, така што од1948 до 1994 година населението се зголемило за пове-ќе од 13 пати (1948 година - 559 жители, 1953 година -

1.357 жители, 1961 година - 2.970 жители, 1971 година -4.807 жители, 1981 година - 7.072 жители, 1994 година -10.201 жител и во 2002 година околу 11.000 жители), ка-ко резултат на механичкиот прилив на население, вонајголем дел од Источна Македонија како и на индус-трискиотразвојнаградот.

Главна одлика на стопанството е рударството и дејнос-тите поврзани со него. Претставува локален админи-стративен, културно-образовен и здравствен центар сокомплетна административна, институционална и ли-нискаинфраструктура.

,

6


7

middle-course vardar reg ion

ProbishtipFROM A MINING SETTLEMENT

INTO A CONTEMPORARY TOWN

The present town of Probishtip was foundedin 1945 as a typical mining settlement onthe area of vineyards, plough fields andmeadows in the villages Probishtip andKalnishte. At the beginning, it was a smallsettlement where circa thirty inhabitantslived, mainly miners.

Probishtip is located in the north-easternpart of the Republic of Macedonia. Thistown lies onto the south-western slopes

of the mountain Osogovo at the inflow of theriver Zletovska, the right tributary of Bregal-nica. There are asphalted roads towardsKratovo to the north, Shtip to the south andKochani to thesoutheast.

After the Second WorldWar, development of themine for lead and zinc in the village Dobrevoinfluenced on continuing development of thesettlement in economy and population,therefore from 1948 to 1994 the number ofinhabitants was multiplied thirteen times(1948 - 559 inhabitants, 1953 - 1.357 inhabitants, 1961 - 2.970, inhabitants 1971 - 4.807inhabitants, 1981 - 7.072 inhabitants, 1994 -10.201 inhabitants and 11.000 inhabi-tants in the year 2002). This is a result of themechanical inflow of population in EasternMacedonia, aswell as industrialdevelopmentofthe town.

-

-

circa

The major feature of economy is mining andactivities connected to it. It represents a localadministrative, cultural-educational andhealthcare centre with complete administrative, institutional and line infrastructure.�

Во Домот на културата „Злетовски Рудар“ постои ретказбирка на минералиод рудникот и настари предмети коибиле користени водамнешното минатоза работа во рудникот, зачувани предмети од старото рударење од римсковреме до пред Втората светска војна.Изложени се и вулкански камења идруги елементи карактеристични заКратовско-злетовската вулканска област. Поставена е иетнолошка збиркасо карактеристичниносии за овој дел одМакедонија и предмети користени восекојдневниот живот на луѓето од овојкрај.

--

---

-

-

-

--

-

-

Within the Houseof Culture "Zletov-ski Rudar", there isa rare collection ofminerals from themine and old ob-jects used in thepast for work inthe mine, preser-ved objects usedfor old way ofmining from Ro-man Period to theperiod before theSecond World War.Volcano rocks andother elementstypical for Kratovo- Zletovo volcanoarea are exhibitedthere. There is anethnological exhi-bition of traditi-onal clothes whichare typical for thisregion of Macedo-nia and objectsused by peoplefrom this area.

Геолошко-минералошка збирка

Geological-Mineralogical Collection

Скулптури поставени во центарот на градот од ликовната колонијаЛесново, која се одржува од 1992 година, најпрвин во конацитена манастирот Св. Гаврил Лесновски, а потоа во градот, на којасе твори под инспирација на природните убавини на Пробиштипско-злетовскиот крај, а особено присуството на манастирот.

Sculptures set in the town centre by the Art Colony Lesnovo, which hasbeen held since 1992, first in the lodgings of the monastery St. GavrilLesnovski, then in the town. Artists create inspired by the naturalbeauties of Probishtip Zletovo area and especially by the monastery.-

Камен-темелникот за изградба на црквата Успение наПресвета Богородица во Пробиштип е поставен на 22 мај1983 година од архиепископот охридски и македонскиг. г. Ангелариј, а осветена е на 2 октомври 1994 годинаод архиепископот охридски и македонски г. г. Михаил.

The foundation for construction of the church Assumptionof Holy Mary, Mother of God in Probishtip was erected on22nd May, 1983 by the archbishop of Ohrid and MacedoniaMr. Mr. Angelarij and it was consecrated on 2nd October,1994 by the archbishop of Ohrid and MacedoniaMr. Mr. Mihail.

probistip.gov.mk

МанастирСв. Гаврил Лесновски ( век)XI

Лесновскиот манастир претставуваградителско наследство од највисок ранг,а лесновскиот кратер е прогласенза споменик на природата и природна реткост

Фреската со ктиторот е една од најпознатите во манастирот, но онашто Лесновскиот манастир е прекрасниот високиконостас, резба во ореово дрво, изработен од мијачките мајсторипредводени од Петре Филиповски - Гарката, во периодот од 1811 до1814 година. Ова е најстариот од трите зачувани иконостаси работениод овие мајстори, покрај оние во скопската црква од 1824година и во Бигорскиот манастир од 1835 година.

е особено вредно во

Св. Спас

The fresco of the patron is one of the most famous in the monastery, butthe real value of monastery Lesnovo is its high beautiful iconostasis,carved in walnut, made by masters Myiak led by Petre Filipovski - Garkata,from 1811 to 1814. This is the oldest of the three preserved iconostasismade by these masters, besides those in Skopje's church of

of 1824 and Bigorski monastery in 1835.St. Spas (Holy

Saviour)

На југозападните падини на планината Осогово, на надморскависочина од околу 870 метри, петнаесетина километри одПробиштип, на старо вулканско подрачје е распослано селотоЛесново, прославено по својот манастир посветен на св. ГаврилЛесновски и по црквата посветена на св. Архангел Михаил,комплекс познат како Лесновски манастир.

Настанувањето на манастирот се поврзува со животот напустиникот Гаврил Лесновски. Постои мислење дека билизграден во втората половина на XI век, кога во краиштатасеверно од Брегалница силно бил развиен култот запустиножителите, меѓу кои и за Гаврил. Докази за тоа се наоѓаатво краткото житие од 1330 година, во кое е презентиран прологза кратката историја на неговиот живот. Се смета дека ктитор нацрквата бил деспотот Јован Оливер, кој во 1341 година јаподигнал врз темелите на постара базилика од времето наГаврил. Најбележит период од постоењето на Лесновскиотманастир е средината на XV век, кога тогашниот српски царДушан го назначил за седиште на новоформираната Злетовскаепархија. Повремени реконструкции и поправки на манастиротсе извршени во 1558 година, а во 1805 година западнатиотманастир го обновил јеромонахот Теодосиј.

Лесново претставува еден од побогатите книжевни центри воМакедонија и се смета за големо духовно светилиште, од кое сеширела словенската писменост и каде постоело едно однајстарите училишта во Македонија, основано во XI век.Постоела книжевна школа (Лесновски скрипториум) од XI век икалиграфска (препишувачка) школа од XIII век.

До 40-тите години на XIX век во манастирот се наоѓала и една однајголемите библиотеки на Балканот, со голем број книги иракописи, од кои голем дел се наоѓаат во библиотеките во Софија,Белград, Загреб, Москва и Санкт Петербург. Од идентификуванитеракописи најзначајни се Прологот од 1330, Минејот од 1342 иПаранејсот од 1353 година.

Денес манастирскиот комплекс го сочинуваат црквата, кулата-камбанарија, магацинската зграда со неколку помошни просториии обновените конаци од XIX век. Тоа е машки манастир со активенмонашки живот.

6


7

Monastery(11th century)

St. Gavril Lesnovski

Monastery Lesnovo representsconstruction heritage of the highest rank,and Lesnovo crater is declaredas a monument of nature and natural rarity

On the south-western slopes of Mountain Osogovo, at an altitude ofabout 870 meters, about fifteen kilometres from Probishtip, the village ofLesnovo is spreading over the old volcanic area, famous for its monasterydedicated to St. Gavril Lesnovski and the church dedicated to St. ArchangelMichail, known as Lesnovo monastery complex. Occurrence of the monastery isrelated with the life of hermit Gavril Lesnovski. There is an opinion that it wasbuilt in the second half of the 11th century, when in the areas north ofBregalnica was strongly developed and expressed cult for hermits, includingGavril. Proofs can be seen in the short biography(1330), there is presentedPrologue for his short life history. It is believed that the donor of the church wasthe despot Jovan Oliver, who in 1341 erected the church on the foundations ofan older basilica dating back to Gabriel era. The most significant period in theexistence of Lesnovo monastery is the middle the 15th century when, inJanuary, the Serbian King Tsar Dushan appointed it as a seat of the newlyestablished Zletovo Eparchy. Occasional reconstructions and repairs of themonastery were performed in the year 1558, and the western part of themonastery was restored by the monk Teodosij in the year 1805.

Lesnovo represents one of the richer literature centres and it is considered as agreat spiritual sanctuary, where from Slavic literacy spreads and where is placedone of the oldest schools in Macedonia, founded in the 11th century. School(called Lesnovo Scriptorium) of the 11th century and calligraphic (re-writing)school of the 13th century existed there. One of the largest libraries in theBalkans was located by the 40's years of the 19th century in the monastery, withlots of books and manuscripts, many of which were sent to libraries in Sofia,Belgrade, Zagreb, Moscow and St. Petersburg. The most important among theidentified records are the Prologue (1330), the Menology (1342) and theParaneis (1353).

Today, the monastery complex is consisted of the church tower - bell tower,warehouse facility with several additional rooms and the renewed quartersof the 19th century. It is a male monastery with active monastic life.

Големата Лесновска Лавра, создадена в

вистинска атракција

о периодот меѓу Xи XIV век, била позната како најголема монашка републикана Балканот, со над 200 монаси во манастирот и стотина вооколината во различни параклиси, пештери за испосници, нои скитови (мали молитвеници во карпа). Денес има остатоциод преку 20 скитови, разместени на атрактивни природнилокации, за секој посетител на Лесново.

Во дворот на манастирот има необична дудинка (црница) стара600 години израсната во вид на крст. По допирот со нејзинитеплодови. кои се необично големи, вкусни и црни, нивната бојамногу тешко се отстранува. Според домаќините - монаси воЛесново, на Балканот постојат само три такви дрвја, од коидругите две се во соседна Србија.

In the monastery yard, there is an unusual mulberry tree, morethan 600 years old grown in the form of a cross. The touch of itsfruits, which are unusually large, delicious and black, they changethe colour and the trace is very difficult to remove. According tothe hosts - Lesnovo monks there are only three trees of this kindin the Balkans, two of them are in neighbouring Serbia.

На кривината непосредно пред Лесново, вниманието го одвлекуваеден карпест рид „изрешетен“ со дупки, настанати од експлоатацијана воденички камења, кои биле многу барани поради квалитетот на

обработка. Речиси секоја „пештера“ му припаѓала на некоесемејство од Лесново, од каде со запрежни коли ги

пренесувале камењата низ целиот Балкан.

On the bend just before Lesnovo, the visitor's attention isattracted by the rocky hill full of holes, caused by theexploitation of water mill stones, which were very demandedbecause of its quality of processing. Nearly each "cave"belonged to some family from Lesnovo, from where they weretransporting the rocks across the Balkans in horse carts.

Big Lesnovo Larva (Sinai) was created in the period betweenthe 10th and 14th centuries in Lesnovo, known as the greatestmonastic republic in the Balkans with more than 200 monks inthe monastery and around a hundred other from differentchapels, caves for hermits, but also skits (small prayer cells inthe rocks). Nowadays, there are remains of over 20 prayer cells,disseminated in attractive natural sites, unavoidable places foreach visitor of Lesnovo.

Меѓу манастирскитеконаци се издигависока кула од камен,најверојатно од XIVвек, на која се наоѓакамбанаријата соѕвоно од 1860 година

Squeezed between themonastery lodgings,there is a high stonetower, probably datingback to the 14thcentury, with towerbell on it since 1860.


1337првпат се сретнува

името Кочаниво пишан документ

Kochani was mentionedfor the first time

in a written document

350-450

30.000

метринадморска височина

жители

meters altitude

inhabitants

Градското зеленило, уреденоста и чистотата на градот се гордост на Кочанчани

Town's greenery, tidiness and cleanness are the pride of Kochani inhabitants

КочаниГРАДОТ НА ОРИЗОТ ВАЖИ ЗА ЕДЕН ОД

НАЈУРЕДЕНИТЕ ГРАДОВИ ВО ДРЖАВАТА

Кочани е град во Источна Македонија. Лежи восеверниот дел на Кочанската Котлина, расположен надвата брега на Кочанска Река. Градот има релативнодобра сообраќајна положба. Лежи на сообраќајницатаШтип-Кочани-Делчево. Од неа се одвојува пат конВиница и Берово. До Кочани се протега железничкапруга, која преку Штип и Велес се надоврзува наглавната железничка линија во Република Македонија.

Поради поволната гео-графска местополож-ба и одличните при-

родни карактеристики, те-риторијата на денешниотград Кочани била населенаод најстарите антички вре-миња, најпрвин од Пајон-ците, Медите и Траките, а во80-те години од VI векпочнуваат да се населуваатСловените. Браќата Кирил иМетодиј, основоположни-ците на словенската писме-ност од 845- 855 година,престојувајќи во Брегал-ничката област (Мородвис)отпочнале со ширење нахристијанството на словен-ски јазик.

За растот на градот во први-те векови на турското вла-деење малку се знае. Во1662 година Евлија Челеби-ја, патувајќи од Штип за Со-фија преку Кочани, ја опи-шува како населба од 600куќи и 15 дуќани. Напоред-но со растот на населението,Кочани ја јакне својата сто-панска функција, така штокон крајот на XIX век станал

6


7


KochaniTHE TOWN OF RICE IS CONSIDERED TO BE

ONE OF THE BEST ARRANGED TOWNS IN THE STATE

Kochani is situated in the Eastern part of Macedonia. It spreads acrossthe northern side of Kochani Valley, along the banks of the KochaniRiver. The town has a relatively good transport position. It lies onthe transport artery Shtip-Kochani-Delchevo, and there is a branchtowards Vinica and Berovo. The railroad in Kochani by the railroadtrack via Shtip and Veles is connected to the main railroad routein the Republic of Macedonia.

Due to its favourable geogra-phic position and excellentnatural characteristics, the

territory of the present Kochani hasbeen inhabited since the ancienttimes, first the Payons then the Medsand the Tracks, and the Slavs beganto inhabit in the 80s of the 6th cen-tury. Brothers Cyril and Methodius,the founders of the Slav literacysince 845-855, were staying inBregalnica Region (Morodvis), theystarted spreading Christianity inSlav language.

Very little is known about thegrowth of the town in the first cen-turies of the Ottoman rule. In theyear 1662, Evliya Chelebi travellingfrom Shtip to Sofia via Kochani, des-cribed it as a settlement with 600housesand15stores.

Along with the population increase,Kochani also strengthened its fun-ction economically, therefore, it be-came a famous rice and poppy mar-ket in the late 19th century. Therewas stagnation as a result of the Bal-kanWarsand theFirstWorldWar.

Во век Кочани примилотурска физиономија. Билеизградени доста кули(тврдини), кои служеле каконабљудувачки стражарскиместа, бидејќи од самиот градво котлината не можело да севиди што се случува вооколината. Во тој период елоцирана и изградбата насредновековните кули воКочани, кои имале станбено-одбранбена функција. Еднатаимала намена на саат-кула извучно го означувала времето.

XVII

Kochani obtained Turkishfeatures in the 17th century.Quite large number of towers(fortresses) were built, beingwatch places because thesurrounding could not beobserved from the town into thevalley Building medieval towersin Kochani was marked in thatperiod, the had residential anddefensive function. One of thetowers had a clock which usedto tell the time soundly.

Средновековна кула

The Medieval TowerКеј на Кочанска Река The Quay of Kochani River

www.kocani.gov.mk

познато пазариште наориз и афион. Но, порадиБалканските војни и Прва-та светска војна доаѓа дозастојворазвојот.

Посебно важна за развојотна градот е изградбата нажелезничката пруга во1926 година. Како крајнастаница, градот се здобилсо улога на собирен центарза сите населби источно однеа. За време на Вторатасветска војна еден дел одградот бил запален и ра-зурнат. По војната, Кочанипрераснува во современград.

Бројот на населението во1948 година изнесувалоколу 7.000 жители, а во2002 година достигнал дооколу 30.000, што се совпа-ѓа со развојот на стопан-ските и нестопанските деј-ности во градот и зголеме-ната атрактивност на гра-дот како место за живе-ење. Во стопанството до-минираат земјоделството(особено одгледувањетона оризот) и индустријата(металска и металопрера-ботувачка, производствона хартија и дрвна индус-трија), така што има ин-дустриско-аграрна функ-цијаворегионот.

Кочани денес претставуваадминистративно-упра-вен, културен, здравствени стопански центар во ре-гионот. Истовремено е гра-витациски центар и за делод подрачјата на Делчево иВиница.�

The construction of therailway in 1926 had a greatimportance for develop-ment of the town. As aterminal, the town gained arole of a collection point forall settlements in its eas-tern parts. During the Se-cond World War, one partof the town was burntdown and demolished.After the war, Kochanigrewintoamodern town.

There were circa 7.000inhabitants in the year1948 and the number ofinhabitants reached circa30.000 in the year 2002,which coincided with de-velopment of the economicand non-economic activi-ties in the town as well asthe increased attractive-ness of the town as a placefor living.

Agriculture (especiallyrice-growing) and indus-try (metal and metal pro-cessing, paper productionand timber industry),therefore it has an indus-trial-agricultural functionin theregion.

Kochani represents anadministrative-governing,cultural, healthcare andeconomic centre in the region. At the same time, it isa gravitation centre as wellfor one part of the settlements of Delchevo and Vinica.

-

--

�

Водопад на Голема Река The waterfall on Golema Reka(the Grand River)

Градски базен Town's Swimming Pool

Производството на ориз и начинотна неговото производство се посебнаатракција за луѓето кои првпат гогледаат тоа. Тоа е несекојдневнодоживување, со оглед на тоа штона мал број локации во Јужна Европасе одгледува оризот како култура.За кочанскиот ориз се врзани и бројнигастрономски специјалитети, карактеристични за Кочанската Котлина.

-

Growing rice and the way of itsgrowing are a special attraction forpeople who see that for the firsttime. It is not a common experience,taking into consideration that the arequite few locations for rice growingin South Europe. There are severalgastronomic specialties made fromKochani rice, which are typical forthe Valley of Kochani.

Кочански ориз Kochani rice

Излетничко место Гоцева Шума The picnic area Goce's Forest

7


Monument of Libertyis a monumental building erectedon the hill Lokubija, on the north-western sideof Kochani, a complex with open wall constructions

Archaeological site Morodvisa real treasure of valuable objects fromdifferent cultures since the period of Justinian I-

Споменик на Слободата

монументален објект на ридотЛокубија, на северозападната странана Кочани, подигнат како комплексод отворени ѕидни конструкции

Археолошки локалитет Мородвис

богатство на вредни предмети од различникултури - од времето на Јустинијан I до денес

Споменикот на Слободата во Кочани е граден во периодот од1975 до 1977 година. Уметничко-архитектонското решениее дело на Глигор Чемерски и Радован Раѓеновиќ. Споменикотбил целосно завршен и предаден во употреба во 1981 година.

Изработен е во специфична форма на архитектонска пластикаи модифицирана форма на отворена базилика. На мозаиченприказ од 335 м е крунисана и овековечена историската борбана македонскиот народ за слобода од илинденскиот периоддо Втората светска војна. Во споменикот со посебен пиететсе врежани имињата на загинатите борци од Кочани и Кочанско.

Покрај историската и уметничка вредност, комплексот имаи употребна вредност со изградената амфитеатрална сцена,која се користи за свечености, театарски претстави и другисобири. Прогласен е за споменик на културата и влезен ворегистарот на Заводот за заштита на спомениците на културата.

2

Мородвис е населба во Кочанската Котлина каде се наоѓаат неколкуархеолошки наоѓалишта. Еден од нив е локалитетот Градиштеутврдена населба од доцноантичкото време и средниот век навозвишението јужно од Мородвис. Станува збор за правоаголнацистерна, под која е изградена црквата Втор локалитет еГробјани Рид, средновековен објект и некропола. Потоа, ЦрквиштетоМоробиздон, доцноантичкии средновековен комплексод повеќе локалитети каде еоткриена репрезентативнацрква со ѕидана ограда.Овде се наоѓал црковенцентар на Брегалничкиотрегион. Најстарата одчетирите пронајдени црквина Црквиште датира меѓу

и век, а поновата одвек. Другите две цркви сеод и век.

,,

,

V VI XVI

XI XIII

Св. Симеон.

Morodvis is a settlement in the Valley of Kochani, where are locatedseveral archaeological sites. One of them is the locality Gradishte, which

is a fortified settlement dating back to the Late Ancient Period andMiddle Ages located onto the plateau to the south from Morodvis. It isa rectangular cistern and the church was constructed underit. The second object is Grobjani Rid, a medieval object and necropolis.

Then, Crkvishteto Morobizdon, a complex covering more sites whichdates back to the late Ancient

Period and Middle Ages,where a representative

church with brick fence wasdiscovered. The church centre

of Bregalnica was situatedhere. The oldest of the four

churches discovered isCrkvishte dating back to the

5th 6th century, and thenewer one dates back to the16th century. The other two

churches date back to the11th and 13th centuries.

St. Simeon

-

The Monument of Liberty in Kochani was built in the period from1975 to 1977. The artistic and architectural solution is the workof Gligor Chemerski and Radovan Ragjenovikj. The monument wascompleted and officially opened in 1981.

It was created in a specific form of architectural plastic anda modified form of an open basilica. The historic struggle of theMacedonian people for freedom from the Ilinden period until theSecond World War is crowned and captured in the 335 m mosaicdisplay. In the monument, the names of dead soldiers from Kochaniand its surrounding are engraved with particular piety.

2

Besides the historical and artistic value, the monument has practicalvalue as well, by constructing the theatre scene, which is used forcelebrations, theatrical performances and other gatherings.Proclaimed as a monument of culture, the Monument of Libertyis registered in the Office for Protection of Cultural Monuments.

6


Church (1917)St. Georgenew icons were prepared for the iconostasisas well as icon painting of the churchwas performed during 2003 and 2004

Monastery of St. Panteleimon,village Pantelej (12th century)

taking into consideration its architecture,it is a three nave basilica with three domes

Црква (1917)Св. Ѓорѓи

Манастирс. Пантелеј ( век

Св. Пантелејмон,XII )

во 2003 и 2004 година за иконостасотсе изработени нови иконии во истиот периодцрквата е фрескоживописана

по својата архитектурапретставува трикорабнабазилика, со три куполи

Црквата претставувасоборен храм во Кочани,покрај кој во 1996 годинае изградена уште еднапомала црква. Соборнатацрква е во форма на крстсо елементи одрановизантиски стил.Се претпоставува декае изградена на темелиод стара црква. Старитеикони во црквата датираатод век од зографотВенјамин и непознатавтор. Иконите и фрескитеод 2003 и 2004 година седело на зографот ВенкоЦветков од Скопје. Немаподатоци кога и од којархиереј е осветена.

XIX

This church is acathedral temple inKochani, one smallerchurch was built next toit in 1996. The CathedralChurch has a form of across with elements ofEarly Byzantine style.The old icons in thechurch date back to the19th century by the iconpainter Venjamin andunknown author. Theicons and frescoes dateback to 2003 and 2004,works by the iconpainter Venko Cvetkovfrom Skopje. There is nodata when and by whomit was consecrated.

Манастирот се наоѓа воселото Пантелеј, во близина на Кочани, на падинитена Осоговските Планини,на околу 750 метри надморска височина. Вовек манастирската црквабила срушена Во 1872година била изграденамалата црква

аво 1885 година манастиротФрескоживописот е делона зографот Димитар Андонов - Папрадишки од1888-1892 година. Околуманастирот денес сеизградени поголем бројобјекти за одмор и рекреација. Манастирот празнува на 9-ти август.

-

-XVII

.

-

-

--

Успение на

Пресвета Богородица,

Св. Пантелејмон.

The monastery is locatedin the village of Pantelej,in the vicinity of Kochani,on the slopes of theOsogovo Mountainsat 750 meters attitude.The small church

was built in 1872,and the monastery

was builtin1885 The icon paintingis a work by DimitarAndonov Papradishkidating back to 1888-1892.Nowadays, there areseveral objects for restand recreation aroundthe monastery. Monasterycelebration is on the 9thof August.

Dormition

of Holy Mother of Jesus

Church

St. Panteleimon

-

.

7


Ponikva

one of the most famous winter resorts

and weekend settlements in Macedonia

Поникваеден од најпознатите зимски туристички центрии викенд-населби во Македонија

Пониква се наоѓа во близинана Кочани на надморскависочина од 1.560 метри вопредел со густа букова шумаи разновидна вегетација наОсоговските Планини.Спортско-рекреативниотцентар опфаќа два ски-лифта,викенд-куќи, авто-кампови,бунгалови, објекти за дневноснабдување, повеќенаменски простори, терени заспорт и рекреација, угостителски објекти, сервис иуслуги за скијачка опрема.На Пониква, покрај викенд-населбата и неколкутемотели, има и детскоодморалиште со капацитетод 220 легла.

Природните убавини, еколошки чистиот амбиент иповолната клима се одличнипредуслови за голематапосетеност на Пониква.Покрај веќе изграденитеспортски терени, во плане изградба на патеки забиатлон и нордиско трчање.Како посебна туристичкаатракција за љубителитена ловот, во непосреднаблизина на Пониква се наоѓаи резерват за дивеч. Комерцијалното ловиште - резерват, покрај сместување,на посетителите им нудиможност за лов на елени,срни, елени-лопатари,муфлони, диви свињи.

,

-

-

-

--

Ponikva is situated in vicinityof Kochani at altitude of 1560meters in area with densebeech forest and variousvegetation on Osogovo.The sports-recreationalcentre includes two ski lifts,weekend houses, auto-camps, bungalows, objectsof daily supply, multipurposespaces, fields for sports andrecreation, catering facilitiesand ski equipment services.Besides the weekendsettlements and a fewmotels, in Ponikva there isa children' resort with acapacity of 220 beds.

The natural beauty,environmentally friendlyclean environment andclimate are excellentprerequisites for the greatattendance of Ponikva.Besides the already existingsports fields, it is planned tobuild pathways for biathlonand Nordic running. Specialtourist attraction for fans ofhunting, near Ponikva is thegame reserves.The commercial huntingplace-the game park, inaddition to accommodation,offers to the guests a uniqueopportunity to hunt deer,muffles and wild boars.

6


Lake GrathceЕзеро Гратче

Езерото Гратче е мала вештачка акумулација вонепосредна близина на Кочани, изградена на КочанскаРека во 1959 година, во подножјето на ОсоговскитеПланини. Покрај езерото работат современи туристичко-угостителски објекти. Сместено во извонредно живописнаклисура, Гратче е мошне популарен локалитет зарекреативен и излетнички туризам.

Lake Gratche is a small artificial accumulation in thevicinity of Kochani, it was built on Kochani River in1959, at the foothill of Osogovo Mountains. Thereare modern tourist and catering objects by the lake.Gratche is located in an extraordinary picturesqueravine and it is a very popular locality forrecreational and picnic tourism.

7


Виница

Виница се наоѓа во Источна Македонија воКочанската Котлина. Сместена е во подножјето напланината Плачковица, на надморска височина одоколу 350 до 450 метри. Според сообраќајно-географската положба, Виница има локалнозначење. Низ неа минува еден крак одмагистралниот пат, кој од Велес, Штип, прекуКочани и Делчево води кон соседна Бугарија.

Vinica is located in Kochani Valley, EasternMacedonia. It is situated in the foothills of theMountain Plachkovica at approximately 350 450meters altitude. Vinica has local importance dueto its transport and geographic position. Onebranch of the highway passes through it, fromVeles, Shtip via Kochani and Delchevo leads toneighbouring Bulgaria.

-

Л

�

окалитетите Горица и Кале Баир сведочат занаселеноста на просторот на Виница уште воантичко време. Името на градот има словенскопотекло (првата половина на VII век), а изведено е

според одгледувањето на лозата и преработката нагрозјето во вино. Од втората половина на XVII векВиница е позната по големиот пазар на земјоделскипроизводи. За време на Австро-турската војна настанувараселување на Виница и околните села. Во 1780 годинапоради појава на чума драстично бил намален бројот нажители. Во почетокот на XIX век започнува да напредува,а во втората половина на XIX век прераснува во трговскицентар за околните села. Вистинскиот развој нанаселбата во економски и популациски погледзапочнува по Втората светска војна, а посебно по 1957година. Населението од околу3.000 жители во1953 година пораснало на над10.000 жителиво 2002 година.Во стопанствотодоминираат зем-јоделството (нај-многу оризот итутунот) и ин-дустријата (текс-тилна тутунска).Се одликува соаграрно-индустриска функција во регионот.Како второстепен градски цен-тар во Кочан-ската Котлинаима мало грави-тациско подрач-је.

-

-

--

-

The localities Gorica and Kale Bair witness forthe populated area of Vinica since the ancienttimes. The name of the town has Slavic origin(the first half of the 7th century), it was a

derivation from grapevine growing and grapeprocessing into wine. Vinica has been famous for itsbig market of agricultural products since the secondhalf of the 17th century. Population from Vinica andsurrounding settlements moved away during Aus-trian-Turkish War. There was an enormous decreaseof population due to appearance of plaque. Its pros-perity was started at the beginning of the 19th cen-tury and it grew into a trade centre for the sur-rounding villages in the second half of the 19th cen-tury. The real economic and population growth of this

settlement star-ted after the Se-cond World War,especially after1957. There werecirca 3.000 in-habitants in 1953and it reached10.000 inhabi-tants in 2002. Do-minant economicactivities are theagriculture (main-ly rice and to-bacco) and in-dustry (textile in-dustry). Its featu-re is the agricul-tural-industrialfunction in the re-gion. It has a smallgravitation areabecause it is thesecond importanttown in the ValleyofKochani.�

Vinica

6


Винички теракотни икони

Vinica's Terracotta Icons

gordostpride

На Виничкото Кале

Откривањето на керамичките плочи

Теракотните икони од Виница

се откриени керамички релјефни плочи состарозаветни сцени, илустрирани псалми, христолошки претставии претстави со ликови на христијански светители, познати какотеракотни икони. Станува збор за плочи изработени од глина,моделирани со помош на калап, со кој на предната страна сеизведени релјефните претстави. Најверојатно имале декоративнафункција на ѕидовите од градбите на Калето.

започнува во шеесеттитегодини на век, при вршење на полските работи на локалнитежители, кои откриле две идентични керамички плочи со релјефнапретстава на св. Архангел Михаил. Со ископувањата од 1985година, на Виничкото Кале е откриена релативно голема групацијаод 26 цели и стотина фрагментарни керамички релјефи. Билеоткриени на длабочина од 100 до 200 см, во слој од отпаденградежен материјал, на површина од 25 м .

се вбројуваат меѓу најексклузивнитенаоди во историјата на македонската археологија. Досега билеизложувани во повеќе европски градови. Најголемата колекцијаод теракотите се наоѓа во Музејот на градот Виница, а солиднаколекција е поставена и во Музејот на Македонија.

XX

2

In the Fortress of Vinica,

Discovery of the ceramic plates

Terracotta icons from Vinica

ceramic relief plates have beendiscovered with Old Testament scenes, illustrations of psalms,Christological symbols and figures of Christian saints, known asterracotta icons. Plates made of clay by casting in moulds producingrelief performances on the front side. They probably haddecorative function on the walls of the buildings in the Fortress.

started in the sixties of the 20thcentury, while the local inhabitants were working in the field, theydiscovered two identical ceramic plates with relief performanceof St. Archangel Michael. Quite large number of 26 whole andhundreds of fragments of ceramic relief plates were discoveredduring excavations dating back to 1985 in Vinica's Fortress. Theywere discovered on 100-200 cm depth into a layer of constructionwaste covering 25 m .

are included in the most exclusivediscoveries in the history of Macedonian archaeology. They havebeen exhibited in many European cities. The biggest collectionof terracottas is exhibited in the Museum of the town of Vinica,and solid collection is also exhibited in the Museum of Macedonia.

2

The Fortress of Vinicaa fortified settlement dating back to the Late Antique Periodwith a full view of Vinica and the riverbed of Bregalnica

Виничко Калеутврдена населба од доцноантичко време со убавапрегледност на Виница и коритото на Брегалница

Локалитетот Виничко Кале се наоѓајугозападно од градот на рид со надморскависочина од 400 метри. Бедемот одвек висок околу 70 метри, целоснозачуван. На Калето е откриенаранохристијанска базилика, станбении стопански простории и разни металнии керамички предмети, од кои најпознатисе т.н. Винички икони.

IV-VI, e

Псалм 65Psalm 65

41 Давидов псалм41st David's Psalm

Исус Навин и КалебJesus Navin and Kaleb

св. Теодорst. Theodor



св. Христифор и св. Ѓорѓиst. Christopher and st. George

ТобијаTobija

The locality the Fortress of Vinica is locatedin the southwest of the town on the hillat 400 meters altitude. The bulwark, whichis 70 meters high dating back to the 4th-6thcenturies, is completely preserved. An EarlyChristian Basilica, residential and economicrooms, various metal and ceramic objectsas the most familiar of them are so calledVinica's Icons were discovered in the fortress.

muzejterakota.mk

7


The Church of St. Archangel Michael (1858)

Црква (1858)Св. Архангел Михаил

Стариот, првично изграден храмна ова место е изграден во 1858година. Во 1970 година цркватабила урната, а во 1973 годинана истото место била подигнатапоголема трикорабна базилика.Новата црква е мошне убаваи маркантно се издига вооколината. Во последнитенеколку години го надградувасвојот ентериер и екстериер.

The old, originally built templeon this place was built in 1858.The church was demolished in1970, and a bigger three navebasilica was erected in 1973.The new church is very beautifuland remarkably erects in thesurrounding. Its interior andexterior have been built upfor the last several years.

Црквата во селото Јакимово, во непосредна близина на Виница,претставува една од најубавите црковни архитектонски градби во Кочанско-виничкиотрегион и пошироко. Посветена е на пустинослужителот Јоаким Осоговски. Камен-темелникот за изградба е поставен на 1 август 1993 година, а осветена е на 6 мај 2002година. Патрониот празник на црквата се празнува на 29 август секоја година.

Св. Јоаким Осоговски

The Church of St. JoakimOsogovski in the villageJakimovo, nearby Vinicarepresents one of themost magnificent churcharchitectonic buildingsin Kochani-Vinica regionand wider regions. It isdedicated to the hermitJoakim Osogovski.The foundation ofconstruction was set on1st August, 1993, and itwas consecrated on 6thMay, 2002. The holidayof the church is celebratedon 29th August every year.

The Church ofSt. Joakim Osogovskivillage Jakimovo (2002)

one of the most magnificentbuildings in the region

Црквас. Јакимово (2002)

Св. Јоаким Осоговски

една од најубавите градби во регионот

градска црква во Виница

the town church of Vinica

Берово

Берово е градска населбаво крајниот источен делод РепубликаМакедонија. Сместеное во централниот делна областа Малешево.

Berovo is an urbansettlement in the easternpart of the Republic ofMacedonia. It is locatedin the central part ofthe region Maleshevo.

Б

�

ерово се наоѓа нанадморска височинаод околу 800-900

метри. Со регионални патишта непречено комуницира со Кочани, Пехчевои Делчево и со Струмица.Преку нив понатаму одржува комуникации со останатите делови од земјата. Настанувањето на населбата датира од периодот на век. Се одликува со перманентнимиграциски движења.Поинтензивно се развиваод втората половина на

векнаваму.Понагласенпопулациски и стопанскиразвој гратчето забележува по Втората светскавојна. Бројот на населението во 1953 година изнесувал околу 4 000, а во2002 година околу 7 0 0жители. Претставува главен стопански, културнопросветен, здравствен иуправно административен центар за областа Малешево.

--

-----

XVI-XVII -

XIX

-

--

.. 0

--

- --

Berovo is located atapproximately 800-900 meters altitude. It

easily communicates withKochani, Pehchevo, Delchevo and Strumica through theregional roads. These roads,further on, provide communication with the other partsof the country. The settlement's origin dates back tothe 16th-17th century. Permanent migrations have been marked. More intensivedevelopment has been noticed since the 19th century.This town experienced morepronouncedgrowthafter theSecond World War. The number of inhabitants was circa4.000 in 1953, and circa7.000 inhabitants in 2002.The town represents a cultural-educational, health-care and administrative-governing centre in the region ofMaleshevo.

-

-

-

--

-

-

---

�

Berovo

6


Музеј во Берово -,

XIX ,

прекрасна зграда воцентарот реконструирана во духот наоригиналната архитектура од крајотна век еден од препознатливитеелементи на градот

A Museum in Berovo - a beautifulbuilding in the centre, reconstructedin the spirit of the original architectureof the 19th century, and one of therecognisable elements in the town

Манастир ( век)Св. Архангел Михаил XIXСв. Архангел Михаил е прва изградена манастирска цркваво Берово на чие осветување во 1818 годинаприсуствувал и македонскиот просветител Јоаким Крчовски

,

Темелите на конаците од првиот женски манастирво Берово се поставени дваесет години поизградбата на манастирската црква, околу 1840година. Во својот најголем подем манастиротброел и до шеесет монахињи, со развиенаекономија, богословско училиште, ткајачница.Сестринството на манастирот и сега изработуваикони во византиски стил за иконостаси.

Во манастирскиот двор доминира црквата соголемиот трем и со архитектурниот опус од XIX век.

Тремот е направен од масивни дабови столбовиповрзани со полукружни дрвени сводови, долге 9,5 метри, а вкупната должина на црквата сотремот изнесува 31,5 метри. Ликовите на светителите се насликани во стил што отстапува одвизантиските канони. Од првобитниот иконостассочувана е само една икона со претставата наСветиот пророк Ное, изработена во 1818 година.Во црквата има вкупно 72 икони од XIX век.

Конакот е разигран и привлекува со топлинатана дрвото обликувано во староградски стил од XIXвек. Во манастирската библиотека се чуваат големброј книги и текстови од XIX и XX век. Денес воманастирскиот комплекс е сместен музеј, во којсе изложени фотографии, документи, географскикарти и старо оружје од историјата на Малешевијата. Од источната страна на црквата се наоѓаотворена манастирска градина. Во тој дел одманастирскиот двор, во 1974 година, при нивелирањето на теренот се откриени четири јами.Јамите се од средновековно словенско потеклои служеле за складирање жито (т.н. амбари).

-

-

-

The foundations of the lodging quarters of the firstfemale monastery in Berovo were set twenty yearsafter the construction of the monastery church, around1840. In its most thriving period, the monastery hadsixty nuns, developed economy, theological school andweaving workshop. Monastery sisterhood still producesByzantine-style icons for the iconostasis.

A church with a large porch and the architectural workof the 19th century dominates in the monasterycourtyard. The porch is made of massive oak pillars

connected to semi-circular wooden arches, and is9.5 meters long whereas the total length of the churchtogether with the porch is 31.5 meters. The charactersof saints are painted in a style that deviates fromByzantine canons. From the genuine iconostasis ispreserved an icon with image of the Holy ProphetNoah, painted in 1818. The church has in total72 icons dating back to the 19th century.

The inn is lively and attracts the attention with thewarmth of wood, shaped into a traditional style ofthe 19th century. The monastery library has a numberof the 19th and 20th century books and texts.Today, there is a museum placed in the monasterycomplex, where photographs, documents, maps andold weapons from the history of Maleshevo Regionare displayed. There is an open monastery gardenon the eastern side of the church. In this part of themonastery garden in 1974, during levelling the groundfour pits were discovered. The pits have medieval Slavicorigin and served for storing grain (so-called the barns).

Monastery(19 th century)

St. Archangel Michael

St. Archangel Michael is the first monastery churchin Berovo, Macedonian educator Joakim Krchovskiattended its consecration in 1818

Манастирски одаи

Monastery chambers

malesh-net.com

Езерото се наоѓа на шесткилометри од Берово, наРатевска Река, лева притока наБрегалница. Бетонската брана сокоја е создадено езерото еизградена во 1970 година, совисочина од 60 метри, што јаправи една од најголемите лачнибрани во Македонија. Езерскатаповршина изнесува 0,57 км .Езерото е наменето занаводнување и за туристичко-рекреативни цели. Порадирелативно високата надморскависина, овој предел гокарактеризираат свежи лета истудени зими. Температурите волето се движат од 23°С до 25°С,додека во ноќите температуратасе спушта и до 12°С. Пријатнатаклима го прави овој крај одличноприбежиште во летните периодиод годината. Заради високатаконцентрација на кислород,многу посетители доаѓаат несамо „да наполнат батерии“, тукуи за рехабилитација. Бреговитена езерото изобилуваат со бујнаборова и листопадна шума. Назарамнините се протегаат теренисо разнобојни цвеќиња, шумскиплодови и разни чаеви. Порадиповолната местоположба, вочистата и недопрена природа нанадморска височина од 1.000метри, езерото е вистински рај заодмор и рекреација. Во последновреме езерото масовно гопосетуваат организиранистрански туристи. Во Беровско иМалешевијата се приготвуваатмногу традиционални лекови одприродни состојки за разниболести. Поради изобилството назеленило, ливади и пасишта,како и чистиот воздух,беровското сирење е надалекупознато по својот врвен вкус.

2

Ова живописно вештачко езеро се наоѓа воМалешевијата непосредно до селото Ратево,односно гратчето Берово, па напоредное познато како Ратевско и како БеровскоЕзеро. Бреговите на езерото изобилуваатсо бујна борова и листопадна шума.

6

БЕРОВСКО ЕЗЕРОМЕСТО ВО КОЕ ЧОВЕК ВРЕДИ


Покрај езерото се изградени големброј туристички капацитети.Езерото овозможува спортскириболов, а на крајбрежјетоима ресторан, туристички бунгаловии детско одморалиште. Должезерото се протегаат голем бројвили за изнајмување, прекраснитерени за излет, рекреација и спортови.

Many tourist facilities were builtaround the lake. Lake provides sportsfishing, and there is a restaurant,tourist huts and children' resorton the shore. Along the lakethere are many villas for rent,beautiful terrain for walking,recreation and sports.

ДА СЕ ВРАТИ ИЛЈАДА ПАТИ

7

Бел бор, претежнораспространет наМалешевските Планини.Од овој предел не може да сизаминете без боровиот мед.

White pine, mainly growson Maleshevo Mountains.One cannot leave this regionwithout pine honey.


The lake is located six km fromBerovo, on Ratevska River, a lefttributary to Bregalnica. Theconcrete dam that created the lakewas built in 1970, at a height of 60m, making it one of the largest arcdams in Macedonia. The lakeoccupies an area of 0.57 km². Thelake is used for irrigation as well asfor tourist-recreational purposes.Due to the relatively high altitude,the area is characterized by coolsummers and cold winters.Temperatures in summer rangefrom 23°C to 25°C, while at nightthe temperature goes down to12°C. Pleasant climate makes thisregion a great shelter duringsummer time. Because of the highconcentration of oxygen, manyvisitors come not only "to chargethe batteries”, but for rehabilitationas well. Shores of the lake are richin lush pine and deciduous forest.Terrains with colourful flowers,forest fruits and various herbs areall over the flat surfaces. Due to itsfavourable position in pure anduntouched nature at altitude of1 000 meters, the lake is a realparadise for holiday and recreation.Recently, the lake has been visitedby a lot by foreign tourists. InBerovo and Maleshevia Region,many traditional medicines fromnatural ingredients for variousdiseases are made. Due to theabundance of greenery, meadowsand pastures, as well as clean air,Berovo white cheese is well knownfor its superior taste.

.

This picturesque artificial lake issituated in Maleshevija Region, invicinity to Ratevo village or townBerovo, well-known as either Ratevo orBerovo Lake. Shores of the lake arerich in lush pine and deciduous forest.

Суви Лаки - атрактивна викенд-населбана патот меѓу Берово и Струмицасо живописна природа и прекрасниуслови за излети и рекреација

Suvi Laki - an attractive holidaysettlement on the road betweenBerovo and Strumica, it has picturesquenature and wonderful conditionsfor picnics and recreation

BEROVO LAKEA PLACE WORTH OF COMING BACK

THOUSAND TIMES

6


ПехчевоПехчево се наоѓа во Источна Македонија.Сместено е на падините на Кадиица, меѓуПехчевска и Негревска Река, на надморскависочина од 995 до 1.060 метри. Гратчето ималокална географско-сообраќајна положба. Сорегионален пат се поврзува со Берово и Делчево.

Pehchevo is located in Eastern Macedonia.It is situated on the slopes of Kadiica, betweenthe rivers Pehchevska and Negrevska, at 995-1 060meters altitude. The town has a local geographical-transport position. Its regional roads connect itto Berovo and Delchevo.

.

П

�

ехчево потекнува од турскиот период.Првобитната населба била сточарска. Конкрајот на XVII век, населбата била подиг-ната со функција на управен и стопански

центар поради најкратката врска со долината наСтрума. Кон крајот на XVIII век и почетокот на XIXвек, Пехчево поинтензивно се развива. Во тоа вре-ме, населбата претставувала мала паланка со уба-ва чаршија, во која преовладувале грнчари и ку-јунџии. Во 1904 година населбата била целосноуништена од силен земјотрес. Ревитализацијатана Пехчево по ваквата катастрофа, како и на сосед-ните поголеми градски населби по Балканскитевојни, Првата и Втората светска војна, бележи уме-рен популациски и стопански раст. Од 1948 до1994 година населението се зголемило од околу1.700 жители во 1948 година до околу 3.000 жите-ли во 2002 година. Во стопанството на гратчетоводечко место имаат земјоделството (најмногусточарството) и индустријата (дрвната и кера-мичката). Денес, Пехчево е современо гратче соограниченогравитацископодрачје.

Pehchevo's origin dates back to the Turkish Period. The firstsettlement was stockbreeding. The settlement was erected at theend of the 17th, having function of an administrative and economiccentre due to the shortest connection with Struma. Pehchevo

experienced more intensive development at the end of the 18th andbeginning of the 19th centur . At that time, it was a small province with abeautiful bazaar, where major crafts were pottery and silversmithing.The settlement was completely destroyed by a severe earthquake in1904. The revitalization of Pehchevo after that hazard as well as thelarger town settlements in the surrounding after Balkan Wars, the FirstWorld War and the Second World War marked moderate population andeconomic growth. There was population growth from 1948 to 1994.There were circa 1.700 inhabitants in 1948 and 3.000 inhabitants in2002. Leading role of the town's economy ha agriculture (mainly stockbreeding) and industry (timber and ceramic).Nowadays, Pehchevo is a moderntown with limited gravi-tationarea.

y

s -

�

Pehcevo

Црква Св. Петар и Павле The church Sts. Peter and Paul

7


Делчево

Делчево е градсканаселба во источнитепогранични делови одРепублика Македонија.Тоа е главно средиштена областа Пијанец.

Delchevo is a townsettlement in the easternborder parts in the Republicof Macedonia. It is the majormeeting point in the areaof Pijanec.

С

�

е смета дека денешнатанаселба Делчево потек-нува уште од времето наВизантија, кога за перио-

дот на императорот Василие годобилоиметоВасилево.

Во средниот век се именувало како Царево Село, аво 1950 година го добило новото име Делчево. НизДелчево поминува магистралниот пат од Штип иКочани за Бугарија, а еден крак се одвојува во пра-вец на Берово и Пехчево. Денес, Делчево е админи-стративен, стопански и културно-образовен цен-тар во областа. Во Делчево се наоѓаат поголем бројземјоделски, индустриски, занаетчиски и другистопански објекти, како и поголем број трговски итуристичко-угостителскиобјекти.

It is believed that the presentsettlement of Delchevo datesback to the Byzantine Period,when it was named after the

Byzantine ruler Basil as Vasilevo.It was named as Carevo Selo inthe Middle Age, and it got the

name Delchevo in 1950. The motorway passesvia Delchevo from Kochani and Shtip towardsBulgaria, and one branch leads to Berovo andPehchevo. Nowadays, Delchevo is an admini-strative, economic and cultural-educationalcentre in the area. There are larger number ofagri-cultural, industrial, craftsmanship andother economic objects as well as large numberof trade, tourist andcateringobjects.�

Споменик на Гоце Делчев The monument of Goce Delchev

Delchevo

6


Голак е средновисока планина сместена меѓу Делчевската Котлина одисток и Кочанската Котлина на запад.Од север се спушта до реката Брегалница, а на југ продолжува како Обозна Планина, која од Плачковица е одделена со Калуѓерска Река и превалотОбозна (933 метри). Билото има меридијански правец на протегање водолжина од 22,5 километри. Највисокврв на Голак е врвот Чавка (1.538 метри), под кој се наоѓа современ туристичко-рекреативен центар (1.400 метри), на 12 километри од Делчево. Западните и југоисточните падини седоста оголени со развиена ерозија,а на неколку места се јавуваат специфични форми - земјени пирамиди.Иако пошуменоста не е голема, наГолак работат голем број туристичкиобјекти и одморалишта со високиуслови за рекреативен туризам.

-

---

-

----

-

Golak is a middle-high mountain locatedbetween Delchevo Valley on the east andKochani Valley on the west. It goes downtowards Bregalnicka River on the north andcontinues as Obozna Mountain on thesouth, which is separated from Plachkovicawith Kalugjerska Reka (River) and thesaddle Obozna (933 meters). The ridgehas a meridian direction covering lengthof 22,5 km. The highest peak of Golak isthe peak Chavka (1.538 meters), a modern

tourist and recreational centre is locatedunder it (1.400 meters), 12 km fromDelchevo. The western and south-easternslopes are quite deforested and greatlyinfluenced by erosion, and there arespecific shapes - earthen pyramids onseveral places. Although, forestation isnot big, a large number of tourist objectsand holiday hostels work offering highstandard conditions for recreationaltourism on Golak.

Golak

partially forested area is visiteddestination in winter and summer

Голакделумно пошумениотпростор е посетеназимска и летна дестинација

Неповторлив поглед на Делчево од Голак Детското одморалиште на Голак располага со 230 легла

A fabulous view from Golak to Delchevo A children's resort on Golak having 230 beds on disposal

Калиманци е вештачко езеро на рекатаБрегалница, во близина на МакедонскаКаменица, изградено во 1969 година.Браната е висока 92, а долга 240 метри.Езерото има должина од 14 километри,широко е 0,3 километри, а максималната длабочина достигнува до 80 метри.Зафаќа површина од околу 4 кми акумулира 127 милиони м вода.Основната намена му е наводнувањена околу 28.000 хектари, главно,површини под ориз во КочанскатаКотлина, но и на дел од обработливитеповршини во Овче Поле. ЕзеротоКалиманци го разубавува пејзажотна непосредната околина.

Калата е единствениот остров воакумулацијата Калиманци. На самочетири километри од МакедонскаКаменица се простираат остатоци надоцноантичкиот град кој е потопен вовода. Калата е кратенка од „градот накалајот“, бидејќи од ова место се црпелкалај. Највисоката точка од некогашниоткалајски град е на 200 метри од днотона Калиманска Река. Тука се наоѓазарамнето плато кое и денес се издиганад површината на вештачкото езеро.Се распознаваат контури на три градскипорти и остатоци од бројни градби.

-

2

3

Kalimanci is an artificial lake on the riverBregalnica, in the vicinity of MakedonskaKamenica, built in 1969. The dam is 92 m highand 240 m long. The lake has a length of 14km, width of 0.3 km and reaches a maximumdepth of 80 meters. It covers an area of 4 kmand accumulates 127 million m of water.The basic purpose of the lake is to irrigateabout 28.000 hectares, mainly rice fieldsin Kocani valley, but also a part of arablesoil of Ovche Pole (Field).

2

3

Kalata is the sole island in Kalimanciaccumulation. Only four kilometres fromMakedonska Kamenica some of the remainsof late ancient city are stretching, submergedunder the water. Kalata is an abbreviation of"Tin Town", because tin used to be exploitedfrom this locality. The highest point of theformer tin town is 200 meters from thebottom of the Kalimanci River. There isa flattened plateau which even today risesabove the surface of the artificial lake.The three contours of city gates and remainsof numerous buildings can easily be identified.

7


Kalimanci Lake

is used for production of electrical power,irrigation and sports-recreational purposes

Калиманско Езеросе користи за производствона електрична енергија,за наводнување и заспортско-рекреативни цели

Калата - единствениот остров во акумулацијата Калиманци Мала хидроцентрала со инсталирана моќ од 13,8 MW

Kalata - the sole island in Kalimanci accumulation Small Hydro Power Plant with installed capacity of 13,8 MW

КОЧАНСКИ ДЕНОВИ НА ОРИЗОТ

МАКФЕСТ

Фолклорни ансамбли од странство,традиционален начин на рачнажетва на ориз со срп и презентацијана земјоделски алатки, предметии јадења од ориз се содржинитена меѓународната културнаманифестација „Кочански деновина оризот“, која се одржува наоризовите ниви во селото Долни

Подлог. Манифестацијата го слави оризот,симболот на кочанскиот крај со векови. Главеннастан на манифестацијата е зажнејувањето,автентична изведба на жетва со срп со фолклористи во изворна народна носија, со кое сеприкажува рачното собирање на родот од нивитесо срп и сите адети (обичаи) со него - благословза жетвата, аргатски ручек на нива, наджнејувањеи натпејување меѓу жетварите, врзување снопје.Свеченостите ги следат многу гости од странство,а во програмата учествуваат фолклорни ансамблиод Македонија, Словенија, Србија, Бугарија,Турција. Манифестацијата е спој на традицијатаи современиот уметнички израз и приказна патот на оризовата култура однивата до трпезата.

-

-

-

The contents of theinternationalmanifestation KochaniDays of Rice are folkassembles fromabroad, traditionalway of rice harvestwith a sickle andpresentation of agricultural tools, objects and dishesmade of rice. This manifestation is held in Dolni Podlog.This manifestation honours the rice, the symbol ofKochani 's area for centuries. The major event of themanifestation is the start of the harvest, authenticperformance of harvest with sickles performed by folkperformers in original traditional clothes, it is shownpicking crops with hands and sickles from the fields andall customs performed, the toil's lunch on the field, thecompetition among the harvester as well as competi-tion in singing, bundling. The celebration is attended bymany foreign guests, and folk assembles fromMacedonia, Slovenia, Serbia, Bulgaria, Turkeyparticipate in the programme. This manifestation is abond of the tradition and contemporary artisticexpression as well as performance of the rice culturefrom the field to the table.

октомври, Долни и Горни Подлог, Кочанско

ноември, Штип

6

Најголемиот фестивал назабавна музика во Македонија„Макфест“ се одржува од 1989година. Фестивалот создаде над800 композиции, од коинајголемиот број се хитови иевергрини. Своите ѕвезденимигови многу пејачи ги ималетокму на овој фестивал.„Макфест" долги години бешеединствениот промотор намакедонската музика надвор оддржавата. Во рамките напоранешна Југославија бешеинтернационален фестивал, сомногу гостувања на познатистрански музички имиња, а поосамостојувањето стана големдомашен музички бренд. Член е на

Меѓународната федерација нафестивалски организации (ФИ-ДОФ) со седиште во Лос Анџелес,во која членуваат над 1.600фестивали од 102 земји од светот.Заради добри резултати, два патиима добивано признание од ФИ-ДОФ, а во 1997 година е прогласени за фестивал на годината.Макфестовската сцена продолжувада лансира нови музички ѕвезди.

The biggest festival of light music inMacedonia “Makfest” has been heldsince 1989. Over 800 compositionshave been created for this festivaland the largest number of them ishits and evergreens. A lot of singershad their best moments exactly atthis festival. “Makfest” has been theonly promoter of Macedonian musicin the other countries for years. Inthe frames of former Yugoslavia, itwas an international festival with alot of foreign names of famoussingers. After the independence ofthe country, it became a big homemusical band. It has been a member

of the InternationalFederation of FestivalOrganizations (FI-DOF), whichis seated in Los Angeles andthere are 1600 members offestivals from 102 countriesall over the world. Itgot a recognition byFI-DOF twice due tothe good results, andit was announced tobe the festival of theyear in 1997.Makfest's scene hascontinued to launchnew music stars.

November, Shtip

MAKFEST

KOCHANI

DAYS OF RICEOctober, Dolni and GorniPolog, Kochani's area


7

ПАСТРМАЈЛИЈАДА

PASTRMAJLIJADA

ISTINJBANA'S ZDRAVO-ZIVOGOLAK FOLK GATHERINGS

PIJANEC-MALESHEVO WEDDING

ИСТИБАЊСКО ЗДРАВО-ЖИВО ГОЛАЧКИ ФОЛКЛОРНИ СРЕДБИ ПИЈАНЕЧКО-МАЛЕШЕВСКА СВАДБА

Оваа гастрономска манифес-тација веќе пет години традици-онално се одржува на градскиотплоштад. Во рамките на мани-фестацијата, како атракција загостите се организира трката накелнери во која учествуваатповеќе угостителски објекти.Се проценува дека на штипскатаПастрмајлијада се продаваат од80.000 до 100.000 мали пастрмај-лии на штандовите. Манифеста-цијата е проследена со настапина познати музички ѕвезди.

На овој меѓународенфолклорен фестивал, кој јанегува изворната традиција,обичаи, песни, ора и музика,учествувале фолклорниансамбли од Ерменија,Молдавија, Словенија,Нигерија, Бугарија, Русија,Романија, Грузија, Индија,Србија, Турција. Фестивалотзапочнува со фолклорнодефиле низ улиците наИстибања и со фрлање нацветни венчиња воБрегалница, традиционаленобичај на Истибанчани. Наманифестацијата се одржуваатцеловечерни концерти наансамблите, а финалниотнастап секогаш е своевиденгала-концерт на плоштадот воВиница.

This international folk festivalwhich nourishes the originaltradition, customs, songs,dances, music and folk assemblesfrom Armenia, Moldavia,Slovenia, Nigeria, Bulgaria,Russia, Romania, Georgia, India,Serbia, Turkey have participated.This festival begins with defilealong the streets of Istibanja andthrowing flower wreaths inBregalnica, traditional custom ofIstibanja's inhabitants.Assembles' concerts are heldduring the evenings, and the finalperformance is a sort of galaconcert on Vinica's square.

Манифестацијата се одржувана верскиот празник Св.Пантелејмон на падините напланината Голак. Станувазбор за голем народен собирна населението од областаПијанец, проследен собогата културно-уметничкафолклорна програма.Учесниците ноќта јапоминуваат под отворенонебо во општа веселба, соверување дека тогашзаздравуваат раните, сенамалува болката, се спојувадуховното со реалното.

This manifestation is heldon the religious holidaySt. Panteleimon on the slopesof the mountain Golak.A grand folk gathering ofthe population from the areaof Pijanec, where a richcultural- artistic folkprogramme is held.The visitors spend the nightunder the starry sky in acheerful gathering, believingthat the wounds are healed,the pain is reduced andthe spiritual and realare connected.

„Пијанечко-малешевскатасвадба“ стана традиционалнаманифестација за негување наживото културно наследство одрегионот на Малеш и Пијанец.Свадбата се спроведува со ситедуховно-материјалнитрадиционални и автентичниобичаи. Младоженците и кумотсе возат во кочија, а деверитејаваат на коњи, музиката е живаи се изведува натрадиционалните инструментитапан, гајда, зурла, кавал.Во културната манифестација севклучени малешевските градовиДелчево, Берово и Пехчево.

”Pijanec-Maleshevo Wedding”has become a traditionalmanifestation for nourishingthe live cultural heritage from theregion of Malesh and Pijanec.The wedding is held with allspiritual, material, traditional andauthentic customs. The groom andthe best man ride in a carriage,while the groom's best friends rideon horses, the music is performedalive with a drum, bagpipe, zurlaand pipe. This manifestationinvolves the following townsof Maleshevo region Delchevo,Berovo and Pehchevo.

This gastronomic manifestation hasbeen held traditionally on thetown's square for five years. In theframes of this manifestation, therace of waiters is organized whereparticipate more catering objectsas an attraction for the visitors. It isestimated that from 80.000 to100.000 small pastramajlija piesare sold at Shtip's Pastramajlijadastands. Famous music starsparticipate at the manifestation.

ноември Штип,

November, Shtip

September, village Istibanja, Vinica9th August, Golak, Delchevo

September, Delchevo

септември, с. Истибања, Виница 9 август, Голак, Делчево септември, Делчево


M ANIFESTACIImani fes ta t i ons


КРАТКИ

SHORT recommendationsfor everlasting memories

преп раки

за трајни сеќавања

6

Градот е познат уште од античко време, со многукултурно-историски споменици, во кои се одвивалеразлични случувања со историски карактер. Вредно еда се посетат повеќе локалитети во градот и околината.

This town has been famous since ancient time with plentycultural-historical monuments where various events withhistorical dimension have occurred. There are more localitiesin the town and surrounding that should be visited.

Еден од најзначајните средновековниспоменици на културата во Македонијаи пошироко. Располага со богатствоод фрескосликарство. Празнува на21 септември и 28 јануари, кога воманастирот доаѓаат многу гости.

One of the most significant medievalmonuments of culture in Macedonia andwider region. There is a rich icon painting.Its celebration is on 21st Septemberand 28th January, when the monasteryis visited by a lot of visitors.

the

Потребен е посебен ден за посета на Малешевијата.Посетете ги градовите Берово и Пехчево,изворишните делови на Брегалница, манастироти езерото во Берово, запознајте го менталитетотна Малешевци, нивната душа и гордост.

You need one whole day to visit Maleshevo region.You should visit the towns Berovo and Pehchevo,spring area of Bregalnica, the monastery and the lakein Berovo, find out about Maleshevo inhabitantsmentality, their souls and pride.

Ремек-дело на природата, коенауката го споредува со вулканотЕтна во Италија. Прогласен заспоменик на природата, кратероте геолошки раритет и ја претставуванајсочуваната и најкарактеристичнатавулканска активност на Балканот.

A masterpiece of the nature, sciencecompares it to the volcano Ethna inItaly. It is proclaimed as a monumentof the nature, the crater is a geologicalrarity and it represents the bestpreserved and the most characteristicvolcano activity in the Balkan.

МанастирСв. Гаврил Лесновски Лесновски кратер

Беровско Езеро

MonasterySt. Gavril Lesnovski

Lesnovo's Crater

Berovo Lake

Штип

Shtip


Гратче Пониква

Gratche Ponikva

7

Посебна атракција и посетена зимска илетна дестинација. Во непосредна близинана Делчево, на почетокот на патот за Голак,се наоѓа посебно уредениот манастирскикомплекс со мошнепријатни услови за одмор и рекреација.

Св. Богородица,

A special attraction, therefore a destinationvisited in winter and summer. The speciallyarranged monastery complexis located in the vicinity of Delchevo, at thebeginning of the road for Golak. It offers verypleasant conditions for rest and recreation.

St. Virgin Mary

Задолжително место за посетае тврдината над градот, главнотообележје на Штип. Се издиганад самиот град и нудивоодушевувачка панорама.

A place that you must visit isthe fortress above the town,a landmark of Shtip. It is erectedabove the town itself offeringextraordinary panorama.

Во близина на Кочани, еденод најуредените градови во Македонија, се наоѓа езерото Гратче, коенуди прекрасна природа за одмори модерни услови за престој.

-

Еден од македонските зимскитуристички центри, едно од најпосетените места во Осоговијата.Свеж планински воздух, неколкуманастири и мал спортски аеродромдолг 1.200 метри.

-

The lake Gratche is located in thevicinity of Kochani, one of the cleanesttowns in Macedonia, it offers amazingnature for holiday and modernconditions for accommodation.

It is one of the Macedonian touristcentres and one of the most visitedplace in Osogovo region. Freshmountainous air, several monasteriesand a small airport which is 1.200meters long.

Голак

Golak

Исарот

The Isar

9. bregalnicki region - verzija 3

Documents