8 kunst & cultuur routes door het groene hart4 - kunst & cultuur route kunst & cultuur...

8 Kunst & Cultuur Routes door het Groene Hart

Mede mogelijk gemaakt door:

provincie HollandZuid

Struinen en Vorsen is een netwerkorganisatie, waar al meer dan 140 ondernemers uit de recreatieve-, culturele- en kunstsector bij aangesloten zijn. Ons doel is om het Groene Hart op een duurzame manier onder de aandacht te brengen. Dit doen we onder meer door initiatieven op het vlak van Kunst & Cultuur & Buitenleven te combineren, te faciliteren en te presenteren, zodat meer bewoners en recreanten uit het Groene Hart hiermee bekend raken en hiervan kunnen genieten. Dit project wordt ondersteund door de provincie Zuid-Holland.

Copyright 2018 Struinen en Vorsen

Struinen en Vorsen, Streekadvies ’t Laage Land en Graficellyaanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele onvolledig-heden of onjuistheden.


Kijk voor nog meer route-informatie, tips en actualisatie op www.struinenenvorsen.nl/kunst-en-cultuur.

COLOFON

Uitgave van Struinen en [email protected]

Coördinatie en conceptingStreekadvies ’t Laage Land, Gouderak(Anita van der Vliet, [email protected])i.s.m. het routeteam(Nel Steenbergen, [email protected] enRia van der Werf, [email protected])

Tekst, vormgeving en cartografieGraficelly, Reeuwijk ([email protected])

FotografieGraficelly en anderen

Oplage 10.000 exdecember 2018

Het is tijd voor Kunst & Cultuur in het

Groene Hart. De dorpjes en stadjes hebben

hun eigen aantrekkingskracht in het

veenweidelandschap. De 8 verschillende

thematische routes voeren je erlangs.

Tradities en oude ambachten vermengen zich

met kunst van nu.

De routes zijn lekker vanuit je luie

stoel online voor te bereiden. Op

www.struinenenvorsen.nl kun je alle

verhalen lezen over het landschap,

historische gebouwen en de bijzondere

streekgewoontes die je gaat tegenkomen.

De plekken met een verhaal noemen we

vorspunten. Ook als je onderweg meer

wilt weten over de vorspunten, kun je

met je smartphone alle route-informatie

opzoeken. Daarnaast kom je langs allerlei

leuke afstapadresjes en pauzeplekjes, dit

zijn onze struinpunten. De struinpunten

kunnen variëren van musea en galerieën

tot restaurantjes, boerderijen en

workshoplocaties. Hierbij stippen we speciale

evenementen, arrangementen en exposities

voor je aan.

Beleef het Groene Hart en in het bijzonder

de Kunst & Cultuur, die dit prachtige gebied

zijn eigen karakter geeft!

>HET ONTDEKKEN< De kunst van

Foto: GOUDasfalt

2 - KUNST & CULTUUR ROUTE KUNST & CULTUUR ROUTE - 3

A12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

GOUDA

BODEGRAVEN

NIEUWKOOP

ALPHEN A/D RIJN

HAASTRECHT

SCHOONHOVEN

REEUWIJK

ROTT

ERD

AM

/ D

EN H

AA

GU

TRECHT

ZWAMMERDAM

WOERDEN

OUDEWATER

Loetbos

VAN BOER TOT FOTOGRAAF

VAN SOLDAAT TOT ZILVERSMID

VAN MOLENAAR TOT KUNSTENAAR

VAN BEWONER TOT VERHALENVERTELLER

VAN SCHUTTER TOT VRIJBUITER

VAN VISSER TOT GRAFFITI ARTIST

VAN KAASBOER TOT ARTIEST

VAN SMID TOT GASTVROUW

Toeristisch Overstap Punt

Toeristisch Informatie Punt

Wandelroute

Fietsroute

KRIM

PEN

AA

N D

E LE

K / I

JSSE

L> Kunst & Cultuur Routes

in het Groene Hart <


Inhoudvan molenaar totkunstenaar

-------------------------------- Fietsroute door Haastrecht,

Stolwijk en Vlist

van bewoner totverhalenverteller--------------------------------

Wandelroute door Haastrecht

van soldaat totzilversmid--------------------------------

Wandelroute door Schoonhoven

van visser totgraffiti artist--------------------------------

Fietsroute door Bodegraven-Reeuwijk

van kaasboer totartiest--------------------------------

Wandelroute door Bodegraven

van schutter totvrijbuiter--------------------------------

Wandelroute door Gouda

van smid totgastvrouw--------------------------------

Fietsroute door Nieuwkoop

van boer totfotograaf--------------------------------

Fietsroute door de Krimpenerwaard

4 4-9

4-94-94-9

54 Kunstclubs

----------------------------------- 57 Events

-----------------------------------

60 Workshops & Uittips

-----------------------------------

62 Struinpunten

-----------------------------------

10 16

22

41 46

28 34


> van molenaar tot kunstenaar <


van workshops of om zelf aan de slag te

gaan. Kunst en cultuur gaan dus prima hand

in hand. Door het jaar heen zijn er in de

streek verschillende culturele evenementen,

zoals De Boer Op en Kunst langs de Vlist.

Bij deze evenementen neemt Klaas de

Wit met Stichting Cultureel Podium Vlist

het voortouw en is Josefien één van de

deelnemers.

Met de tijd werden de molens vervangen

door mechanische bemaling en werden

de meeste gesloopt. Boezemmolen no. 6

bleef als enige achter en kijkt, na een grote

restauratie, nog altijd uit op het paradijs voor

vogels, kunstenaars en natuurliefhebbers dat

na de ontginning in de polder is ontstaan.

Op dit moment kan je vanaf de weg met

droge voeten naar de molen lopen, ‘maar

binnenkort heb je natte sokken,’ vertelt

de Vlistenaar Klaas de Wit. Stichting het

Zuid-Hollands Landschap wil een deel van de

boezem weer in oude glorie herstellen, met

een laag water rondom de molen van soms

wel een meter. ‘Vroeger diende de Waterlinie

om de Fransen tegen te houden,’ vertelt

Klaas, die samen met de molenaars iedere

zaterdag rondleidingen geeft bij de molen.

Atelier in het groen

Het schitterende inundatielandschap rondom

de molen nodigt uit om te wandelen, fietsen

én te schilderen. Kunstenares Josefien

Versteeg fietst, met schildersezel onder de

arm, regelmatig naar de molen toe. Het is

voor haar de perfecte plek voor het geven

Blauw en groen wisselen elkaar af in het polderlandschap van Haastrecht, Vlist en Stol-wijk. Het is nu niet meer voor te stellen dat zo’n 1000 jaar geleden blauw overheerste, oftewel: water! Aan de rand van Haastrecht trof je vroeger zeven boezemmolens, die het water uit het riviertje de Vlist in de Hooge Boezem maalden.

>IN DE WIEKEN< Met de wind

6 - KUNST & CULTUUR ROUTE

Geen volkje dat beter weet hoe met water om te gaan dan de Hollanders!

Zo’n 1000 jaar geleden begon de ontginning van het veenlandschap.

Dankzij de vroegere vernuftigheid genieten vandaag de dag vele fietsers

en wandelaars van het prachtige polderlandschap.

Met haar rug naar de molen toe schilderde Josefien de Hooge Boezem. ‘Een geweldig inspirerende plek voor een ieder die oog heeft voor de omgeving.’ Josefien Versteeg van JOOS-illustraties, Werkplaats & Atelier Pand 81

Haastrecht Stolwijk Vlist

Haastrecht Stolwijk Vlist

A12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

NIEUWERBRUG

OERDEN

DRIEBRUGGEN

MEIJE

ZEGVELD

KAMERIK

KOCKENGEN

W

AOUDEW TER

AARDERW

HOGEBRUG

HEKENDORP

HAASTRECHT

BODEGRA

ZW AMAMMERD

VEN

REEUWIJK-BRUG

TEMPEL

REEUWIJK-DORP

GOUDA

ADDINXVEEN

OOPBOSK

W

ALPHEN AAN DEN RIJN

HARMELEN

DE MEERN

VLEUTEN

UTRECHT

MONTFOORT

IJSSELSTEIN

LOPIK

LEXMOND

AMEIDE

MEERKERK

NIEUWPOORT

WILLIGELANGERAK

SCHOONHOVEN

BERGAMBACHT

AMMERSTOL

STOLWIJKVLIST

BENSCHOP

JAARSVELD

CABAUW

BLOKLAND

LOPIKERKAPEL

NIEUWEGEIN

VIANEN

POLSBROEK

POLSBROEKERDAM

UITWEG

SNELREWAARD

GROOT-AMMERS

MAARSEN

HAARZUILENS

WESTBROEK

BREUKELEN

SPOELWIJK

PAPEKOP

WOERDENSEVERLAAT

NOORDENNOORDSE BUURTKORTERAAR

ZEVENHOVEN

NOORDEINDE

NIEUWVEEN

AARLANDERVEEN

NIEUWKOOP

KANIS

NIEUWER- TER-AA

TER AAR

DE HOEF

MIJDRECHT

WILNIS

PAPENVEER

BERGSTOEP

STREEFKERK

BERKENWOUDE

LEKKERKERKKRIMPEN a/d LEK

OUDERKERKa/d IJSSEL

CAPELLEa/d IJSSEL

KRIMPEN a/d IJSSEL

GOUDERAK

MOORDRECHT

ACHTERBROEK

Zuider Leidse Schouw

ARCHEON

Zuiderkeerkring

Goudse Schouw

Rietveldsepad

Kooiweg

Com

pierenkade

Com

pierenkade

Loete

Otweg

De Oude Wijk

Mole

nkolk Jage

rspa

d

Baanwegsekade

Bosk

oops

eweg

Toegangsweg

Alp

hens

e w

eg

J.C. Hoogendoornlaan

Steekterweg

Halve RaakInsteek

Gou

dse

Rijp

ad

Alfensvaart

Vosh

ol

Spoelwijkerlaan

Gou

dse

rijw

eg

Biezen

Reijerskoop

Laag Boskoop

Park

laan

Zijde

Noordeinde

Spoe

lwijk

sedi

jk

Mid

delb

urgs

eweg

Kaagjesland

Reew

al

Zwarteweg

Nieuwdorperweg

Kerkweg

Tempeldijk

Middelweg

Wonnepad

J.C. Hoogen

oornlaan

Nes

sew

eg

Den

Ham

Zijd

eweg

Schinkeldijk

Oud Reeuwijksew

eg

BaarsjeskadeBloemendaalsew

eg

Brugweg

Noordkade

Linnaeusweg

Staringlaan

Wilh

elm

inas

traa

tK

onin

ginBeethovenlaan

Kerkweg

Zuidelijke Rondweg

Kortsteekterweg

Oud

Bode

graa

fsew

egGou

dse

Stra

atw

eg

Broekveldselaan

Burg. Kremerweg

Noordzijde

Zuidzijde

Weijpoort

Wei

weg

EndelkadeBoerderijweg

Reeuwijkse Houtwal

Gravekoopsedijk

Leck

sdijk

Ree Ree

Kor

ssen

dijk

’s Gravenbroekseweg

Platteweg

Gou

dse

Hou

tsin

gel

Vlietdijk

Twaalfmorgen

Oukoopsedijk

Wierickepad

Kipp

enka

de

Zoet

endi

jk

Bosmankade

Nieuwenbroeksedijk

Raad

huis

weg

Bode

g raa

fses

traa

tweg

Zout

man

sweg

Burg. van

Reenen

singel

Graaf Florisweg

Burg. JamessingelJo

uber

tstr

aat

Provinciale weg

Goude

raks

e dijk

Veer

stalbl

ok

Katten

singel

TurfsingelG

over

wel

les i

ngel

Rotterdamse

weg

Middelblok

Kanaaldijk

Noo

rdrin

gdijk

Opw

egNegenvierte

Steinse

Tiendew

eg

Hoogeind

Laageind

De Gro

endi

jck

Westein

de

Oosteinde

Joh. J. Vierbergenweg

Tuurluur

Papekopperstraatweg

Hogebrug

Ruige Weide

Steinsedijk

Provin

ciale weg Oost

Goudsestraatweg

Tiendweg

Hoenkoopse Buurtweg

Hekendorpsebuurt

Zuringkade

Pape

kopp

erdi

jk

Diem

erbr

oek

Hoge Rijndij

k

Rietveld

Weijland

De Bree

Barwoutswaarder

Holla

Hoge Rijndijkndbaan

Waardsebaan

’s Gravesloot

Middellandbaan

Oostdam

Chrysantstr

aat

Kromw

ijkerkade

Kromwijkerdijk

Haa

rd

ijk

Schapenlaan

Zuid

Lins

chot

erZa

ndw

eg

De Meent

Hoenkoopse Rijpad

Nieuwe Gouwe OZ

Nieuwe Gouwe OZ

Hen

egou

wer

weg

Rand

enbu

rgse

weg

Zuid

wijk

Elzenbroek

Nieuweweg

Berk

enbr

oek

Lans

ing

Dorpsweg

Poppelendam

Oos

tkan

aalw

eg

Trei

nweg

Kerk

vaar

tweg

Zien

dew

eg

Kerkweg

Lindenhovenstraat

Stichtse Meije

Hazekade

Dwar

sweg

Middenweg

Mol

enw

eg Hoofdweg

Rondweg

Mila

ndweg

Noo

rdLi

nsch

oter

Zand

weg

Dam

mekade

Win

terd

ijk

Otweg

Zuidkade

Achtermiddenweg

Kw

eker

spad

Provinciale Weg West

Haarpad

Dorpeldijk

wegPark

Heldam

weg

Blinde weg

Ringkade

Noord- IJsseldijk

Broeksdijk

Dam

weg

Bloklandse

Dijk

Noor

der

Lekdijk

Franse Kade

Slangeweg

Zuidzijdseweg

Noordzijdseweg

Korte Tiendweg

Koolwijkse

Weg

Lekdijk

Lekdijk West

Tiendweg

Veerse Dijk

M. A. Reinaldaweg

Tiendweg

Wielw

eg

ReigersdreefBordenweg

Zouwendijk

Tiend Weg

Boonevlietweg

Melkweg

Peppelweg

Essenweg

Achterdijk

Biez

endi

jk

Lange weg

Autenase Kade

Bolgerijse kade

Achterkade

Gro

ene

k

ade

Krui

sweg

Basta

ard

k

ade

Huibertse kade

Zijderveldse Laan

Noordzijdse

Kade

Kade

Zuidzijdse

Kerkpad

Lopike

rweg W

est

Lopikerweg Oost

Binnenweg

Amsterdam

se

Straatweg

Weg der Verenigde Nati

es

Baronieweg

Weg der Verenigde N

aties

Rijneveld

Oudeweg

Kooidijk

Zoet

endi

jk

Prinsendijk

Grote Lot

Steinse

dijk

Reeu

wijk

se Houtwal

Lake

rveld

Kana

aldijk

Kanaa

ldijk

Schutte

rseilan

d

Hei en Boeicopseweg

Provinciale weg

Bove

nber

g

Gelkenes

Bergweg

Schoonouwenseweg

Geerpad

Opweg

Lekdijk

Zijdeweg

Dam

weg

Ir. F E D van Enschedeweg

Graafdijk

M. A

. Reinaldaweg

Achth

oven

Polderweg

Middelwaard

Nieuwe R

ijksw

eg

Achterkade

Nie

uwew

eg

Benedeneind Noordzijde

Stuivenbergweg

Wille

skop

Stuivenbergweg

Achtersloot

Heeswijk

MastwijkerdijkAchthoven West

Mee

rndi

jk

Nedereindseweg

Ringkade

ReijerscopReijerscop

Groenen

daal

Lagekade

Jaagpad

Veldwijk

Breudijk

App

ella

an

Harmelerwaard

Rijksstraatweg

Thematerweg Maa

rsse

nsew

eg

Ockhuizerweg

Polderweg

Rijn

dijk

Gerversco

pHollandsekade

Teckop

RodendijkH

azepad

Wildveldseweg

Ir. Enschedeweg

Van

Tey

linge

nweg

Van

Tey

linge

nweg

Alendorperweg

Goudseweg

Schoonhovenseweg

Goudseweg

Bilwijkerweg

Oost-Vlisterdijk

West-Vlisterdijk

Tiendew

eg

Bened

enker

kseweg D

e Vaartweg

Schoonhovenseweg

Benedenberg

Lekdijk-West

Hog

edijk

Opperstok

Wilgenweg

Graafland

d

Warmoesk

ade

Ir. F E D van EnschedewegBoveneind Noordzijde

M. A

. Reinaldaweg

Lopike

rweg

Oost

Cattenbroekerdijk

Zuidzijdseweg

Nieuwkoopseweg

Zegerbaan

Korte

raar

sweg

Kerkweg

Noordeinde

Zuideinde

Meijepad

Wes

tK

anaa

lweg

Hog

e di

jk

Houtkade

Bosweg

Milandw

eg

Grechtkade

Lange Meentweg

Uitw

eg

Molenweg

Noordse Dorpsweg

Kousw

eg Hogedijk

Hogedijk

Nieuw

veenseweg

Schoterweg

Noordenseweg

Vijfbruggenpad

Zevenhovenseweg

Zevenhovenseweg

Jonge

Achttienkavels

Hog

edijk

Oos

tkan

aalw

eg

Wes

tkan

aalw

eg

Hogedijk

Meije

Bovendijk

Geerkade

Ingenieur Enschedeweg

Amstelkade

Buitenkerk

Hollandsekade

Noordeinderplas

Plassen

Langeraarsche

Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoopse Plassen

Loosdrechtsche

Plassen

Breukeleveensche-

of Stille Plas

Kooidijk

Oudedijk

Landweg

Veenkade

Griendw

egNieuweweg

Middenweg

MachinekadeMaar

ssevee

nse vaa

rt

Heuvellaan

Otterspoorbroek

Scheendijk Noord

Scheendijk Zuid

Proostdijweg

Korte Zuwe Kerklaan

Bosdijk

Portengense Zuwe

Oud A

a

Oud A

a

Bosdijk

Uitweg v.

Portengen

Portengense Zuwe

Wiln

isse

Zuw

e

Portengen

Paral

lelweg

Provincialeweg T27

Kerkweg

Bovendijk

Veenvliet

Utr

echt

se

Straa

tweg

Nieuw Loosdrechtsedijk

Oud Loosdrechtsedijk

Veen

dijk

Bloklaan

Mijn

dens

edijk

Zandpad

Stationsweg

Angstelkade

Dem

mer

ikse

kade

Ter Aase Zuwe

Don

kere

ind

Uitweg

HerenwegBurg. Padmosweg

Hogedijk

Achterw

eg

Ou. Spoorbaan

Oos

tkan

aalw

eg

Nieuw

eens Jaagdpad

Hoge

ndijk

Kerkpad

Gouderakse Tiendweg

Beierse wegje

Lang

e Gou

derak

se Ti

endw

eg

Snippejagerskade

Kattendijk

Molenvliet

Tien

dweg

Tiend

weg

IJsse

ldijk

Noo

rd

Wellepoort

Tiendweg

Oost

Tiendweg

West

Loet

Hillekade

Breekkade-pad Zuid

IJsseldijk

Parallelweg

Lekdijk Noord

Dorpsstraat

Sluisvliet

Lek-Bos

Parallelweg

C.G. Roosweg

Zijdeweg

Zijdeweg

Kerkweg

Oudela

ndse

weg

C.G. Roosweg

C.G. Roosweg

Boez

emw

eg

Wetering West

Tiendweg West

Schuwacht

Bree

kade

Voorstraat

Opperduit

Opperduit

Wetering Oost

Hoe

ksew

eg

Achte

rbro

ek

Beije

rsche

weg

BeijerscheHet

Zuid

broe

kse

Opw

eg

Zuidbroek

Kijfhoekse Kade

Lage

weg

Schaapjeszijde

Kerkweg

Westein

de

Groendijk Tussenlanen

Capellelaan

Broekselaantje

Lekdijk

Gagelweg

Spengen

Hee

mst

eeds

eweg

Overeindseweg

Oortjespad

Wagendijk

Houtdijk

Pieterspad

Bovenkerkseweg

Reeuwijkse Randweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg

ReeuwijkseHout

Groenhovenpark

GoudseHout

Wiericker-schans

De Parmey

Rondom Oudewater

Weide- en Waterpracht

De Lange Ruige Weide

Salmsteke

LandgoedLinschoten

Lopikerwaard

Park Ruyghe Wey

Broeckerpark

Go

uw

e

’t W

eegj

e

Vlist

Ou

de R

ijn

Go

uw

e

EnkeleWiericke

DubbeleWiericke

Put vanBroeckhoven

Broekveldenen Vettenbroek

Ravensburg

Sloene

Reeuwijkse Plassen

Gravenbroek

Elfhoeven

KleinElfhoeven

Vrijhoef

Nieuwenbroek

Kalverbroek

GravekoopKleinVogelen-zang

GrootVogelen-zang

Ou

de

Rijn

Ou

de

Rij

n

Oude Rijn

Lang

eLi

ns c

ho

ten

Gre

cht

Zuideinderplas

HOLLANDSCHE IJSSEL

HO

LLANDSCHE IJSSEL

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

KA

NA

AL

HOLLANDSC

HE

IJSS

EL

HO

LLA

NDSCHE

IJSSEL

AM

STERDA

M RIJN

KAN

AA

L

Maarssveensce Plassen

Kleine Plas

Uranium Kanaal

NatuurgebiedWilleskop

Zeger Plas

Mei

je

Meije

Oude Meije

Westerlandweg

N210

N210

N204

N210

N210

N207

N207

N207

N207

N478

N477

N476

N210

N228

N228

N228

N409

N401

N405

N212

N463N463

N230

N231

N231

N458

N11

N11

N460

N207

N207

N462

N198

N210

N458

Hoonaardpad

Boezemm

olenpad

Schutterskade

Boerenlandpad

Benschoppermolenvlie

t

66

55

52

54

50

56

20

1

3

2

9

4 10

18

6162

63

13

81

6062

64

63

6

7

8

14

9

10

11 12

31

38

94

8893

30

29

28

14

12

6

65

67

66

2064

87

14

86

10

13

11

55

85

84

54

91

9293 94

95

22

97

98

89

9997

96

69

68

6770

71

72 73

74

75

22 2420

23

1

1921

76

77

78

88

79

75

83

82

81

80

08

097

06

21

30

05

04

03

01

02

29

41

40

35

34

42

46

47

28

12

43

4410

9

115

25

16

22

1719

33

2018

21

48

49

45

25

37

36

32

38

34

35

17

16

60

57

65

53

11

13

16

23

5

6

12

15

14

8

17

65

70

64

58

61

63

8180

59

66

62

16

4

67

60

64

36

76

37

33

3523

2425

68

20

18

32

30

2726

28

31

9

22

21

19

20

7

50

3

78

79

80

3

24

26

13

12

34

6

23

42

99

97 98

36

35

87

75

85

84

83

79

82

58

80

57

76

53

77

24

59

36

37

5

2

6

3

5

1

4

15

14

13

12

8

7

9

11

10

Fietsroute met: GPS, knooppunten, QR-codes, uitprintbare routebeschrijving, smartphoneproof en Struinpunten.

Struinpunten


Fietsknooppunten

> van molenaar tot kunstenaar <Struinpunten langs de route1. Theater en Grand Café Concordia, Concordiaplein 1 Haastrecht, www.theaterconcordia.nl2. Gemaal de Hooge Boezem achter Haastrecht, Hoogstraat 31 Haastrecht, www.facebook.com/gemaalhaastrecht3. Arjan van der Eijk, de echte bakker, Grote Haven 48 Haastrecht, www.arjanvandereijk.nl 4. Het Witte Hof, Hoogstraat 152 Haastrecht, www.hetwittehof.nl5. Museum Paulina Bisdom van Vliet, Hoogstraat 166 Haastrecht, www.bisdomvanvliet.nl6. Boezemmolen no. 6, Oost-Vlisterdijk 1, www.boezemmolen.nl7. FarmCamps Stolkse Weide, Bovenkerkseweg 49 Stolwijk, www.farmcamps.nl/boerderijen/FarmCamps-Stolkse-Weide8. ‘t Wapen van Stolwijk, Dorpsplein 4 Stolwijk, www.wapenvanstolwijk.nl

9. Melkgeitenbedrijf Mooimekkerland, Koolwijkseweg 6 Stolwijk, www.mooimekkerland.nl10. Café de Vlist eten & drinken, Fransekade 8 Vlist, www.cafedevlist.nl11. De Vlisterstee, West Vlisterdijk 57 Vlist, www.vlisterstee.nl12. Kaasboerderij van Eijk, Oost Vlisterdijk 4 Vlist, www.kaasboerderijvaneijk.nl13. Steppi-E, Provincialeweg Oost 67 Haastrecht, www.steppi-e.nl14. Uitspanning Goejanverwelle, Goejanverwelle 29-A Hekendorp, www.goejanverwelle.nl15. De Steinsetuin, Theetuin en Brasserie, Steinsedijk 45 Haastrecht, www.steinsetuin.nlOp Locatie: Wandelen en Fietsen Krimpenerwaard, Steinsedijk 7A Haastrecht, www.abeloffice.nl

Aan deze fietsroute zijn niet alleen Struinpunten (activiteiten), maar ook Vorspunten (streekverhalen) verbonden. Deze zijn te vinden op www.struinenenvorsen.nl/routes/molenaar-kunstenaar.

Lengte van de route: 25 km

Rondom Boezemmolen no. 6 is het prachtig wandelen. Meer weten over de waterliniegeschiedenis? Boek dan het Waterwandelarrangement 1672 via het Gemaal. Foto: Maurice Kruk

Beeld van Els Franken in Vlist tijdens het tweejaarlijkse event Kunststroming door KrimpenerKunstWaard. Foto: Jan Trouwborst

Kaasboerin Henriette van Eijk vertelt hoe ze samen met Bakker Arjan van der Eijk een heus Waterliniebrood heeft ontwikkeld. Foto: Jan Trouwborst

Bereid je eigen Liniemaaltijd van eetbare planten die je onderweg verzamelt met een gids van Wandelen en Fietsen Krimpenerwaard. Foto: Maurice Kruk

> van molenaar tot kunstenaar <

KUNST & CULTUUR ROUTE - 9

Het polderlandschap met

zijn rechte, groene strepen,

omringd door blauw met

hier en daar een zwarte of

witte stip, oogt als een oase

van rust. Maar dat was wel

even anders ten tijden van

het Rampjaar 1672. Beleef

de Oude Hollandse Water-

linie met een Waterlinie

Audiotour en volg hetzelfde

traject als de boerenzoon

Adriaan Claasz, die in het

Rampjaar op zoek ging naar

Prins Willem III. Je komt

langs liniepunten, luisterver-

halen en activiteiten.

Smullen van de Waterlinie

Diezelfde kronkelige wegen

leiden je nu langs molens,

boerderijen en eetgelegen-

heden. De plaatselijke res-

tauranthouders en kaasboe-

Het theatrale fietsevenement De Boer Op. Foto: Klaas de Wit

ren herinneren je met hun

producten graag aan het

roemrijke verleden van het

gebied. Wat dacht je bijvoor-

beeld van het Waterlinie-

menu bij De Vlisterstee, een

lekker bordje Watergruwel

bij Café de Vlist of een heus

Waterliniebrood bij De Echte

Bakker Arjan van der Eijk.

Hand in hand

Cultuur, natuur en kunst

gaan in de Krimpenerwaard

hand in hand. De polder

dient regelmatig als decor

voor culturele en kunst-

events. Zo kun je ieder jaar

deelnemen aan het theatrale

fietsevenement De Boer Op

en aan activiteiten van de

vereniging KrimpenerKunst-

Waard, zoals de tweejaar-

lijkse Kunststroming.

KaaskoppenWie denkt aan Stolwijk, die denkt aan kaas. De Goudse

kaas is al eeuwenlang populair in binnen- en buitenland.

Maar de echte kenners weten dat je qua smaak de

Stolksche kaas moet hebben. Eerlijke kaas direct van de

veenbodem. In de Krimpenerwaard zijn verschillende

kaasboerderijen te vinden waar deze echte boerenkaas

wordt gemaakt, zoals Kaasboerderij Van Eijk of Geiten-

melkbedrijf MooiMekkerland.

> over de route <


> van bewoner tot verhalenverteller <


vertelster Gerda Hoogendijk. ‘Luister naar

sprookjes en mythes, levensverhalen, ver-

halen van deze streek of zelfs wat Eskimo’s

vele generaties hebben doorgeven.’ Voor

een goed verteld verhaal loop je van de ene

historische locatie naar de andere, van huis-

kamer tot Concordia en van atelier tot

Museum Paulina Bisdom van Vliet. Laat het

verleden van Haastrecht tot de verbeelding

spreken en bezoek, zeker in de december-

maand, het stadje.

Theater Concordia bood plek voor kunst- en

sportverenigingen, maar diende ook als

ziekenzaal en disco. ‘Tegenwoordig is het

een theater en dorpshuis’, vertelt bestuurslid

Simone Abel. ‘Maar wat het meest tot de

verbeelding spreekt, is toch wel de grondleg-

ster.’ Paulina Bisdom van Vliet legde de eer-

ste steen van Concordia in 1900 en vlak voor

haar dood maakte ze een testament aan.

Hierin staat dat het huis een museum moest

worden in de oorspronkelijke staat.

Deel twee van Paulina’s testament is nog

geheim, het mag pas honderd jaar na haar

dood worden geopend. Simone: ‘Dat is bijna,

in 2023. We gaan het groots aanpakken, zo

komt er een musical over haar.’ En wat er in

staat? Daar wordt flink over gespeculeerd.

Haastrecht heeft een sprekende historie,

vooral voelbaar tijdens het jaarlijkse Ver-

halenfestival georganiseerd door de Verha-

lencompagnie. ‘Bij Verhalen tussen Oud en

Nieuw komen er meer dan 250 man uit heel

Nederland,’ zegt organisatrice en verhalen-

In Haastrecht lijkt het wel of je struikelt over belangrijke figuren. Van schaatsers als Hein Vergeer en Leo Visser tot nobele dames als Wilhelmina van Pruisen en Paulina le Fèvre de Montigny - Bisdom van Vliet. En dat allemaal in een knus Hollands plaatsje met een bruisend cultureel centrum: Theater Concordia.

>OVER DE STREEKFIGUREN< Struikelen


Weldoenster Paulina Bisdom van Vliet heeft een rijk verleden, maar welke geheimen heeft ze voor de toekomst?Museum Bisdom van Vliet

Het knusse Haastrecht heeft nooit stilgestaan. In bevlogen tijden

regeerde familie Bisdom van Vliet over het land en over het ijs raasden

legendarische schaatsers als Hein Vergeer en Leo Visser. En het Hollandse

stadje schudt op zijn grondvesten tijdens het Verhalenfestival.

Haastrecht


A12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

NIEUWERBRUG

OERDEN

DRIEBRUGGEN

MEIJE

ZEGVELD

KAMERIK

KOCKENGEN

W

AOUDEW TER

AARDERW

HOGEBRUG

HEKENDORP

HAASTRECHT

BODEGRA

ZW AMAMMERD

VEN

REEUWIJK-BRUG

TEMPEL

REEUWIJK-DORP

GOUDA

ADDINXVEEN

OOPBOSK

W

ALPHEN AAN DEN RIJN

HARMELEN

DE MEERN

VLEUTEN

UTRECHT

MONTFOORT

IJSSELSTEIN

LOPIK

LEXMOND

AMEIDE

MEERKERK

NIEUWPOORT

WILLIGELANGERAK

SCHOONHOVEN

BERGAMBACHT

AMMERSTOL

STOLWIJKVLIST

BENSCHOP

JAARSVELD

CABAUW

BLOKLAND

LOPIKERKAPEL

NIEUWEGEIN

VIANEN

POLSBROEK

POLSBROEKERDAM

UITWEG

SNELREWAARD

GROOT-AMMERS

MAARSEN

HAARZUILENS

WESTBROEK

BREUKELEN

SPOELWIJK

PAPEKOP

WOERDENSEVERLAAT


ZEVENHOVEN

NOORDEINDE

NIEUWVEEN

AARLANDERVEEN

NIEUWKOOP

KANIS

NIEUWER- TER-AA

TER AAR

DE HOEF

MIJDRECHT

WILNIS

PAPENVEER

BERGSTOEP

STREEFKERK

BERKENWOUDE


OUDERKERKa/d IJSSEL

CAPELLEa/d IJSSEL

KRIMPEN a/d IJSSEL

GOUDERAK

MOORDRECHT

ACHTERBROEK


ARCHEON

Zuiderkeerkring

Goudse Schouw

Rietveldsepad

Kooiweg

Com

pierenkade

Com

pierenkade

Loete

Otweg

De Oude Wijk

Mole

nkolk Jage

rspa

d

Baanwegsekade

Bosk

oops

eweg

Toegangsweg

Alp

hens

e w

eg


Steekterweg

Halve RaakInsteek

Gou

dse

Rijp

ad

Alfensvaart

Vosh

ol

Spoelwijkerlaan

Gou

dse

rijw

eg

Biezen

Reijerskoop

Laag Boskoop

Park

laan

Zijde

Noordeinde

Spoe

lwijk

sedi

jk

Mid

delb

urgs

eweg

Kaagjesland

Reew

al

Zwarteweg

Nieuwdorperweg

Kerkweg

Tempeldijk

Middelweg

Wonnepad

J.C. Hoogen

oornlaan

Nes

sew

eg

Den

Ham

Zijd

eweg

Schinkeldijk

Oud Reeuwijksew

eg


eg

Brugweg

Noordkade

Linnaeusweg

Staringlaan

Wilh

elm

inas

traa

tK

onin

ginBeethovenlaan

Kerkweg

Zuidelijke Rondweg

Kortsteekterweg

Oud

Bode

graa

fsew

egGou

dse

Stra

atw

eg

Broekveldselaan

Burg. Kremerweg

Noordzijde

Zuidzijde

Weijpoort

Wei

weg


Reeuwijkse Houtwal

Gravekoopsedijk

Leck

sdijk

Ree Ree

Kor

ssen

dijk


Platteweg

Gou

dse

Hou

tsin

gel

Vlietdijk

Twaalfmorgen

Oukoopsedijk

Wierickepad

Kipp

enka

de

Zoet

endi

jk

Bosmankade

Nieuwenbroeksedijk

Raad

huis

weg

Bode

g raa

fses

traa

tweg

Zout

man

sweg

Burg. van

Reenen

singel

Graaf Florisweg

Burg. Jamessingel

Joub

erts

traa

t

Provinciale weg

Goude

raks

e dijk

Veer

stalbl

ok

Katten

singel

Turfsingel

Gov

erw

elle

s ing

el

Rotterdamse

weg

Middelblok

Kanaaldijk

Noo

rdrin

gdijk

Opw

egNegenvierte

Steinse

Tiendew

eg

Hoogeind

Laageind

De Gro

endi

jck

Westein

de

Oosteinde


Tuurluur

Papekopperstraatweg

Hogebrug

Ruige Weide

Provin

ciale weg Oost

Goudsestraatweg

Tiendweg

Hoenkoopse Buurtweg

Hekendorpsebuurt

Zuringkade

Pape

kopp

erdi

jk

Diem

erbr

oek

Hoge Rijndij

k

Rietveld

Weijland

De Bree

Barwoutswaarder

Holla

Hoge Rijndijkndbaan

Waardsebaan

’s Gravesloot

Middellandbaan

Oostdam

Chrysantstr

aat

Kromw

ijkerkade

Kromwijkerdijk

Haa

rd

ijk

Schapenlaan

Zuid

Lins

chot

erZa

ndw

eg

De Meent

Hoenkoopse Rijpad

Nieuwe Gouwe OZ

Nieuwe Gouwe OZ

Hen

egou

wer

weg

Rand

enbu

rgse

weg

Zuid

wijk

Elzenbroek

Nieuweweg

Berk

enbr

oek

Lans

ing

Dorpsweg

Poppelendam

Oos

tkan

aalw

eg

Trei

nweg

Kerk

vaar

tweg

Zien

dew

eg

Kerkweg

Lindenhovenstraat

Stichtse Meije

Hazekade

Dwar

sweg

Middenweg

Mol

enw

eg Hoofdweg

Rondweg

Mila

ndweg

Noo

rdLi

nsch

oter

Zand

weg

Dam

mekade

Win

terd

ijk

Otweg

Zuidkade

Achtermiddenweg

Kw

eker

spad

Provinciale Weg

Haarpad

Dorpeldijk

wegPark

Heldam

weg

Blinde weg

Ringkade

Noord- IJsseldijk

Broeksdijk

Dam

weg

Bloklandse

Dijk

Noor

der

Lekdijk

Franse Kade

Slangeweg

Zuidzijdseweg

Noordzijdseweg

Korte Tiendweg

Liezeweg

Hoogstraat

Grote H

aven

Bisdom van

Vlietstraat


Koolwijkse

Weg

Lekdijk

Lekdijk West

Tiendweg

Veerse Dijk

M. A. Reinaldaweg

Tiendweg

Wielw

eg


Zouwendijk

Tiend Weg

Boonevlietweg

Melkweg

Peppelweg

Essenweg

Achterdijk

Biez

endi

jk

Lange weg

Autenase Kade

Bolgerijse kade

Achterkade

Gro

ene

k

ade

Krui

sweg

Basta

ard

k

ade

Huibertse kade

Zijderveldse Laan

Noordzijdse

Kade

Kade

Zuidzijdse

Kerkpad

Lopike

rweg W

est

Lopikerweg Oost

Binnenweg

Amsterdam

se

Straatweg


es

Baronieweg

Weg der Verenigde N

aties

Rijneveld

Oudeweg

Kooidijk

Zoet

endi

jk

Prinsendijk

Grote Lot

Steinse

dijk

Reeu

wijk

se Houtwal

Lake

rveld

Kana

aldijk

Kanaa

ldijk

Schutte

rseilan

d

Hei en Boeicopseweg

Provinciale weg

Bove

nber

g

Gelkenes

Bergweg

Schoonouwenseweg

Geerpad

Opweg

Lekdijk

Zijdeweg

Dam

weg


Graafdijk

M. A

. Reinaldaweg

Achth

oven

Polderweg

Middelwaard

Nieuwe R

ijksw

eg

Achterkade

Nie

uwew

eg


Stuivenbergweg

Wille

skop

Stuivenbergweg

Achtersloot

Heeswijk


Mee

rndi

jk

Nedereindseweg

Ringkade


Groenen

daal

Lagekade

Jaagpad

Veldwijk

Breudijk

App

ella

an

Harmelerwaard

Rijksstraatweg

Thematerweg Maa

rsse

nsew

eg

Ockhuizerweg

Polderweg

Rijn

dijk

Gerversco

pHollandsekade

Teckop

RodendijkH

azepad

Wildveldseweg

Ir. Enschedeweg

Van

Tey

linge

nweg

Van

Tey

linge

nweg

Alendorperweg

Goudseweg

Schoonhovenseweg

Goudseweg

Bilwijkerweg

Oost-Vlisterdijk

West-Vlisterdijk

Tiendew

eg

Bened

enker

kseweg D

e Vaartweg

Schoonhovenseweg

Benedenberg

Lekdijk-West

Hog

edijk

Opperstok

Wilgenweg

Graafland

d

Warmoesk

ade


M. A

. Reinaldaweg

Lopike

rweg

Oost

Cattenbroekerdijk

Zuidzijdseweg

Nieuwkoopseweg

Zegerbaan

Korte

raar

sweg

Kerkweg

Noordeinde

Zuideinde

Meijepad

Wes

tK

anaa

lweg

Hog

e di

jk

Houtkade

Bosweg

Milandw

eg

Grechtkade

Lange Meentweg

Uitw

eg

Molenweg

Noordse Dorpsweg

Kousw

eg Hogedijk

Hogedijk

Nieuw

veenseweg

Schoterweg

Noordenseweg

Vijfbruggenpad

Zevenhovenseweg

Zevenhovenseweg

Jonge

Achttienkavels

Hog

edijk

Oos

tkan

aalw

eg

Wes

tkan

aalw

eg

Hogedijk

Meije

Bovendijk

Geerkade


Amstelkade

Buitenkerk

Hollandsekade

Noordeinderplas

Plassen

Langeraarsche

Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoopse Plassen

Loosdrechtsche

Plassen

Breukeleveensche-

of Stille Plas

Kooidijk

Oudedijk

Landweg

Veenkade

Griendw

eg

Nieuweweg

Middenweg

MachinekadeMaar

ssevee

nse vaa

rt

Heuvellaan

Otterspoorbroek

Scheendijk Noord

Scheendijk Zuid

Proostdijweg

Korte Zuwe Kerklaan

Bosdijk

Portengense Zuwe

Oud A

a

Oud A

a

Bosdijk

Uitweg v.

Portengen

Portengense Zuwe

Wiln

isse

Zuw

e

Portengen

Paral

lelweg

Provincialeweg T27

Kerkweg

Bovendijk

Veenvliet

Utr

echt

se

Straa

tweg



Veen

dijk

Bloklaan

Mijn

dens

edijk

Zandpad

Stationsweg

Angstelkade

Dem

mer

ikse

kade

Ter Aase Zuwe

Don

kere

ind

Uitweg


Hogedijk

Achterw

eg

Ou. Spoorbaan

Oos

tkan

aalw

eg

Nieuw

eens Jaagdpad

Hoge

ndijk

Kerkpad

Gouderakse Tiendweg

Beierse wegje

Lang

e Gou

derak

se Ti

endw

eg

Snippejagerskade

Kattendijk

Molenvliet

Tien

dweg

Tiend

weg

IJsse

ldijk

Noo

rd

Wellepoort

Tiendweg

Oost

Tiendweg

West

Loet

Hillekade

Breekkade-pad Zuid

IJsseldijk

Parallelweg

Lekdijk Noord

Dorpsstraat

Sluisvliet

Lek-Bos

Parallelweg

C.G. Roosweg

Zijdeweg

Zijdeweg

Kerkweg

Oudela

ndse

weg

C.G. Roosweg

C.G. Roosweg

Boez

emw

eg

Wetering West

Tiendweg West

Schuwacht

Bree

kade

Voorstraat

Opperduit

Opperduit

Wetering Oost

Hoe

ksew

eg

Achte

rbro

ek

Beije

rsche

weg

BeijerscheHet

Zuid

broe

kse

Opw

eg

Zuidbroek

Kijfhoekse Kade

Lage

weg

Schaapjeszijde

Kerkweg

Westein

de


Capellelaan

Broekselaantje

Lekdijk

Gagelweg

Spengen

Hee

mst

eeds

eweg

Overeindseweg

Oortjespad

Wagendijk

Houtdijk

Pieterspad

Bovenkerkseweg

Reeuwijkse Randweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg

Provinciale Weg Oost

ReeuwijkseHout

Groenhovenpark

GoudseHout

Wiericker-schans

De Parmey

Rondom Oudewater



Salmsteke

LandgoedLinschoten

Lopikerwaard

Park Ruyghe Wey

Broeckerpark

Go

uw

e

’t W

eegj

e

Vlist

Hollandsche IJssel

Ou

de R

ijn

Go

uw

e

EnkeleWiericke

DubbeleWiericke

Put vanBroeckhoven


Ravensburg

Sloene

Reeuwijkse Plassen

Gravenbroek

Elfhoeven

KleinElfhoeven

Vrijhoef

Nieuwenbroek

Kalverbroek


GrootVogelen-zang

Ou

de

Rijn

Ou

de

Rij

n

Oude Rijn

Lang

eLi

ns c

ho

ten

Gre

cht

Zuideinderplas

HOLLANDSCHE IJSSEL

HO

LLANDSCHE IJSSEL

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

KA

NA

AL

HO

LLA

NDSCHE

IJSSEL

AM

STERDA

M RIJN

KAN

AA

L


Kleine Plas

Uranium Kanaal


Zeger Plas

Mei

je

Meije

Oude Meije

Westerlandweg

N210

N210

N204

N210

N210

N207

N207

N207

N207

N478

N477

N476

N210

N228

N228

N228

N409

N401

N405

N212

N463N463

N230

N231

N231

N458

N11

N11

N460

N207

N207

N462

N198

N210

N458

Hoonaardpad

Boezemm

olenpad

Schutterskade

Boerenlandpad


t

78

77

89

8788

29

86

23

39

23

5

1

6

4

15

14

13

12

8

7

9

11

10


Struinpunten langs de route1. Theater en Grand Café Concordia, Concordiaplein 1 Haastrecht, www.theaterconcordia.nl 2. Gemaal de Hooge Boezem achter Haastrecht, Hoogstraat 31 Haastrecht, www.facebook.com/gemaalhaastrecht3. Arjan van der Eijk, De Echte Bakker, Grote Haven 48 Haastrecht, www.arjanvandereijk.nl

4. Het Witte Hof, Hoogstraat 152 Haastrecht, www.hetwittehof.nl 5. Museum Paulina Bisdom van Vliet, Hoogstraat 166 Haastrecht, www.bisdomvanvliet.nl6. Boezemmolen no. 6, Oost-Vlisterdijk 1 Haastrecht, www.boezemmolen.nl

Wandelroute met: GPS, knooppunten, QR-codes, uitprintbare routebeschrijving, smartphoneproof en Struinpunten.

Struinpunten


Rondje dorp 2,1 kmRondje polder 5,5 km

Inkorting route

Aan deze wandelroute zijn niet alleen Struinpunten (activiteiten) verbonden, maar ook Vorspunten (streekverhalen en de historische fotoborden). Deze zijn te vinden op www.struinenenvorsen.nl/routes/bewoner-verhalenverteller

HAASTRECHT



Sprookjes, volksverhalen en een knusse setting zijn de ingrediënten van het jaarlijkse verhalenfestival.

Een doorkijkje naar de plek waar ooit het kasteel van Paulus van Haestrecht in de 14de eeuw heeft gestaan. Het bord staat bij de brug van zwembad De Loete. Foto: Historische Vereniging Haastrecht

“Waar ik ook ga, ik weet al van tevoren:Het ziet eruit zoals ik had gedacht.Alleen de Vlist kan mij mijn leven lang bekoren;Steeds is het mij of iemand mij daar wacht.”

Dichter Henk Kooijman, geboren en getogen in Haastrecht

Stoomgemaal De Hooge Boezem achter Haastrecht (1917). De Historische Vereniging Haastrecht gebruikt fotoborden om wandelaars over belangrijke historische plekken te vertellen.

Landart van Michael Hoedjes in Haastrecht tijdens Kunststro-ming door KrimpenerKunstWaard. Stichting Cultureel Podium Vlist en De Haastrechtse Kring organiseren ook diverse Kunste-vents. Foto: Jan Trouwborst


Struin door Haastrecht en

voel het rijke verleden dat

het stadje uitademt. Zo is in

museum Paulina Bisdom van

Vliet elke ruimte een schat-

kamer waar je je onderdeel

waant van de welgestelde

familie van weleer. Aan de

overkant van de weg ligt

hun tuin De Overtuin, per-

fect voor een romantische

wandeling.

Het verleden spreekt

Liefde en verraad gaan

hand in hand, zoals bij de

aanhouding van prinses Wil-

helmina van Pruisen in 1787

bij de Goejanverwellesluis.

Dit plan werd in Haastrecht

gesmeed. Het bewijs dat zij

en prins Willem V van Oranje

in Haastrecht waren, staat

gegraveerd in servies, veilig

opgeborgen in het museum.

Kunst van het schaatsen

Niet te missen uit het recen-

tere verleden zijn schaatsers

Hein Vergeer en Leo Visser.

De helden zijn geëerd met

een beeldje op het stadhuis

en de rotonde, van de hand

van beeldhouwer Dick Aerts.

> over de route <

Tijdens de Haastrechtse jaarmarkt kun je in de Rue des Artistes de beeldende kunsten van de inwoners bewonderen.

Ondernemend en kunstzinnig volkjeHet hart van Haastrecht klopt het hardst in theater-

gebouw Concordia. Het is het decor voor vele culturele en

kunstevents, zowel lokaal, regionaal als landelijk.

Dit werkt als een magneet voor bekende Nederlanders van

heinde en verre, die het stadje nog meer laten opleven. En

zo borrelt de inspiratie weer naar boven bij vele kun-

stenaars en ondernemers die exposeren in popup-kunst-

winkel Mijn Straatje aan Hoogstraat 85 en op historische

plekken zoals het Gemaal en de Hervormde Kerk.

Even bijkomen

Na de wandeling is bijkomen

met een hapje en drankje

bij Het Witte Hof een goede

tip, ‘s zomers natuurlijk op

het terras aan de IJssel. Let

ook eens op het prachtige

historische pand!


> van soldaat tot zilversmid <


Dankzij de strategische ligging op de grens

tussen Utrecht en Zuid-Holland had

Schoonhoven het in het verleden zwaar

te verduren. Niettemin wisten de dappere

inwoners hun mannetje te staan. Dat namen

sommigen zelfs vrij letterlijk. Zo werd er in

1703 een ‘vrouwspersoon’ ontmaskerd tussen

de toen nog uitsluitend mannelijke soldaten

van het garnizoen. Misschien probeerde de

stoere dame op deze manier een ander klusje

te ontlopen, namelijk het oppoetsen van

zilverwerk, dat lange tijd als een taak voor

huisvrouwen werd gezien.

Schoonhovense vrouwen vonden niet alleen

hun weg naar het leger, maar ook naar de

zilversmederij. Lien van der Meulen is een

van de zilversmeden die in het Nederlands

Zilvermuseum werkt. Het museumgebouw

heeft net als de stad zelf een rijke geschiede-

nis. Zo deed het dienst als klooster, oude-

vrouwenhuis en kazerne tot het uiteindelijk

een plek voor zilverkunst werd.

Het is niet alles goud wat er blinkt, dat weten ze in Schoonhoven maar al te goed. In het kleinste stadje van Nederland is het zilverwerk dat de klok slaat. Maar waar de bijnaam ‘Zilverstad’ vandaan komt, dat weten ze zelfs in het Nederlands Zilvermuseum niet met zekerheid te zeggen. Was het de zilverzucht van een Schoonhovense kasteelheer, de ontbrekende belasting op ramen (en dus op daglicht) of zou het toch zijn afgeleid van de glimmende zwaarden waarmee in deze sleutelstad veelvuldig gevochten werd?

>DAT DE KLOK SLAAT< Zilverwerk


Zilver maakt meer deel uit van onze levens en geschiedenis dan we beseffen. Eeuwenlang betaalden we met zilver en nog steeds siert zilver onze lichamen en keurig gedekte tafels.Zilvermuseum Schoonhoven

Schoonhoven wordt omringd door land, lucht en water. De ruimte in en

rondom de stad vormde vroeger het decor voor strijd tussen soldaten,

tegenwoordig inspireren de vier elementen de zilversmeden bij het

maken van hun zilverkunst.

Schoonhoven


Oude H

aven

Koestraat

Provenierstraat

Springer park

SCHOONHOVEN

Wal

Doelenplein

Lopikerstraat

Wal

Buiten de Veerpoort

Wal

De KatLekdijk-West

Gro

ene

singe

l

Havenstraat

Haven

Appelstraat

Kerkstraat

4

3

1 2

H

F

G

E

A

B

DC


Struin- en Vorspunten langs de routeSTRUINPUNTEN1. Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven, Kazerneplein 4 Schoonhoven, www.zilvermuseum.nl 2. Stichting Stadswandeling Schoonhoven (diverse thema’s o.a. zilverwandeling), www.stadswandelingschoonhoven.nl 3. Hotel, Grand-café en Restaurant en Belvédère, Lekdijk West 4 Schoonhoven, www.hotelbelvedere.nl 4. Veerdienst – Schoonhoven – Gelkenes, Buiten de Veerpoort 2 Schoonhoven, www.veerdienst-schoonhoven.nl

VORSPUNTEN A. Gerestaureerde vestingmuur B. Wal met kanonnen C. Zilveren zwanen op het water van de haven D. Grote of St. Bartholomeuskerk Haven 84 SchoonhovenE. Schoonhovens Edelambachtshuys Haven 13 Schoonhoven F. Rikkoert Schoonhovens Silverhuys Haven 1 SchoonhovenG. Galerie De Watertoren Bij de Watertoren 25 SchoonhovenH. Veerpoort, Wal 3 Schoonhoven

Meer informatie over de route op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-soldaat-tot-zilversmid.

Struinpunten

Wandelroute met: GPS, knooppunten, QR-codes, uitprintbare routebeschrijving, smartphoneproof en Struin- en Vorspunten

Lengte van de route: 3,5 km

Vorspunten


Zilversmid Majo Houtman heeft vanaf haar vroegste jeugd leren kijken naar de natuur. Te zien in ‘Designed bij Nature’ in het Zilvermuseum. Foto: Peter Stuurman.

Kikkerschaal van P. Heerens, eigenaar Rikkoert Juweliers. Water als inspiratiebron. Te zien in het Zilvermuseum. Foto: Peter Stuurman.

Schoonhoven vanaf het water, de romantiek komt je tegenmoet. Samen struinen langs de vele galerieën, leuke winkeltjes en eettentjes. Foto: Schoonhoven Zilverstad.

Historische plattegrond van Schoonhoven uit 1649. De verdedigingswerken ten Oosten van de stad zouden tijdens het rampjaar 1672 hoog nodig zijn om de Fransen tegen te houden. Foto: Stadswandeling Schoonhoven.



Het is meer dan de moeite

waard om door de zalen

van het Nederlands

Zilvermuseum te dwalen.

Ontdek hier bijvoorbeeld de

glinsterende pronkstukken

uit de zilvercollectie van

het Koninklijk Huis. Of

geniet van de dagvullende

belevenis die het museum in

samenwerking met Stads-

wandeling Schoonhoven

heeft gecreëerd: een

wandelroute langs de

overblijfselen van de oude

vestingwerken en over het

middeleeuwse straten-

patroon dat nog vrijwel

intact is.

Sleutel tot Holland

Schoonhoven was eeuwen-

lang de enige manier waar-

op Holland over land bereikt

kon worden. Daarom was

Schoonhoven al vroeg een

belangrijke vesting.

De middeleeuwse stadsmuur

uit de veertiende eeuw is

aan de westzijde van de

oude stad nog steeds in

zijn geheel herkenbaar

aanwezig, evenals latere

verdedigingswerken.

> over de route <

Bij Belvédère kun je direct aan de Lek genieten van een hapje, drankje en een indrukwekkend uitzicht. Foto: Schoonhoven Zilverstad.

Maar Schoonhoven biedt

nog veel meer. Het knusse

historische centrum bruist

dankzij de vele winkeltjes

en ateliers. Daarnaast is de

stad een ideale uitvalsbasis

voor allerlei wandel-, fiets-

en boottochten door de

omgeving.

BelvédèreHotel en restaurant Belvédère neemt een bijzondere plek

in in de Schoonhovense geschiedenis. In 1861 bouwde

Lambert van Zessen een ‘Logement en Koffiehuis’ op het

oude verdedigingswerk ‘De Kat’. Het etablissement gedij-

de goed en al gauw nam Sociëteit de Leesvereeniging zijn

intrek in het pand. Er kon geslapen, gegeten en gelezen

worden en daar kwam in 1894 nog een activiteit bij:

kegelen. Een eeuw later bloeit het hotel als nooit tevoren.

Toeristen kunnen er terecht voor een volledig verzorgd

‘Rondje Schoonhoven’, een dagtocht vol zilver, verborgen

plekken en mooie verhalen.


> van schutter tot vrijbuiter <


Sinds 2016 geeft het burgerinitiatief

Stichting GOUDasfalt het terrein een

tweede leven en werken er kunstenaars

en ondernemers, vinden er food- en

dancefestivals plaats en kunnen inwoners

uit de wijde omgeving elkaar ontmoeten op

het stadsstrand. Initiatiefnemer Peterpaul

Kloosterman: ‘Wij besloten om van koud-

asfalt GOUDasfalt te maken.’ Dat is de

stichting goed gelukt, en daardoor sta je nu

buiten de poorten van Gouda niet meer in

de kou, maar op een bruisend terrein. Een

ministadje met een gouden rand.

Een grote kraan, roestige stellages

en een dikke laag asfalt verraden de

vroegere industriële functie van het

GOUDasfaltterrein. Fotograaf Jaap van den

Berg en beeldend kunstenaar Mieke de Haan

gebruikten het gebied van de voormalige

koudasfaltcentrale als inspiratiebron voor

hun project ‘Industrieel landschap: Notities

over de natuur die terugneemt’. Dwalend

over het beton verbazen zij zich over de

bloeiende vlinderstruiken op het asfalt en de

mossen op de stugge stenen. De natuur gaat

geduldig haar gang, terwijl het terrein zo in

beweging is.

Als vrijbuiter in de middeleeuwen was het rijke stadje Gouda goud waard. Tenminste, als je door de poorten werd binnengelaten. Vanaf het groene platteland, gescheiden door de rivieren de Gouwe en de Hollandse IJssel, mocht je in tijden van vrede en welvaart door de stenen stadspoorten naar binnen. Maar in tijden van onrust nam de Schutterij de overhand, werden de poorten gesloten en stond je buiten in de kou. Op die plek aan de rand van de stad ligt nu GOUDasfalt, een industrieel terrein waar zowel vrijbuiters als kunst- en cultuurliefhebbers te allen tijde welkom zijn.

>BUITEN DE POORTEN< Binnenstad


In tijden van oorlog had de schutterij haar handen vol: niet alleen met het verdedigen van de stadspoorten, maar ook met poseren. Museum Gouda

Stad en land worden in Gouda deels door water gescheiden, maar blijven

onlosmakelijk met elkaar verbonden. In tijden van vrede werden kooplui

en kunstenaars van heinde en verre hartelijk onthaald. In tijden van oorlog

kon je zomaar eens de vijand zijn en moest je vrezen voor de Schutterij.

Gouda


Turfsingel

Buurtje

Peperstraat

Oosthaven

Spieringstraat

Westhaven

VissteegAchter

de V

ismark

tLange G

roen

endaa

l

MarktZeugstraat

Rozendaal

Agnietenstraat

Kleiw

eg

Kleiweg

straa

t

Nieuwe H

aven

Hoge Gouwe

Vlamingstr

aat

Aaltje

Baks

traat

Korte Vest

Paradijs

Lange T

iendew

eg

Klein Amerika

VogelenzangH

outmansgracht

Ach

ter

de W

aag

Achter de kerk

GOUDA

1

2

3

45

AB

C

D

E

F

G


Struinpunten

Vorspunten

STRUINPUNTEN1. Galeriewinkel AnderZ & Nico van Eijk plateelspecialist, Wilhelminastraat 52 Gouda, www.nicovaneijk.nl2. Restaurant LF Gouda, Hoge Gouwe 189 Gouda, www.lfgouda.nl3. IJsselhuis Museumhavencafé, Schielands Hoge Zeedijk 1 Gouda, www.museumhavencafe.nl4. Museum Gouda, Achter de Kerk 14 en Oosthaven 9 Gouda, www.museumgouda.nl5. Hans den Hollander Prints, Lage Gouwe 24 Gouda, www.hansdenhollander.com

VORSPUNTEN A. Chocoladefabriek (bibliotheek, archief, eten & drinken), Klein Amerika 20 Gouda, www.chocoladefabriekgouda.nlB. De Doelen (tot 1795 gebouw van schuttersgilde Sint Joris), Lange Tiendeweg 93 Gouda C. Onze Lieve Vrouwetoren (atelier), Vrouwesteeg 34 Gouda D. Cultuurhuis Garenspinnerij, Turfsingel 34a Gouda, www.cultuurhuisgarenspinnerij.nlE. GOUDasfalt (broedplaats voor vrijbuiters), Gouderaksedijk 36 Gouda, www.goudasfalt.nlF. Mallegatsluis en Museumhaven, de Vest. G. Firma van Drie (podium voor kunstenaars), Achter de Kerk 13, www.firmavandrie.nl

Meer informatie over de route op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-schutter-tot-vrijbuiter

Struin- en Vorspunten langs de route





Catharina Gasthuis Gouda: van krankzinnigenhuis tot kunstpand en museum.

Van schipperswachtlokaal tot museumhavencafé: Het IJsselhuis waar streekproducten zoals bier en gans met passie bereid en geserveerd worden.

Waar het vroeger een Lichtfabriek was, is het nu eten, drinken en feesten wat de klok slaat. Geniet van het industriële erfgoed in de historische binnenstad van Gouda. Voel de energie van toen vertaald naar het nu!

Mallegatsluis: van oudsher de toegangspoort naar de Goudse binnenstad.


In Gouda zijn de sporen van

de geschiedenis nog altijd

merkbaar in de omgeving.

Wandelend in en om de stad

ontdek je gebouwen met

historie. Sommige dienen

inmiddels een ander doel,

maar van andere maken we

vandaag de dag nog net

zoveel gebruik als in het

verleden.

Smalle sluizen,

volle glazen

Een voorbeeld daarvan is

het Museumhavencafé bij de

Mallegatsluis. Tegenwoordig

strijk je hier neer tussen de

Gouwenaren voor een kop

koffie, glaasje bier of een

bitterbal. In het verleden

waren het de schippers

die het café aan de kade

bevolkten. De sluis was

smal en daardoor konden

er maar mondjesmaat boten

passeren. Dat vond de

uitbater van Het IJsselhuis

helemaal niet erg, want de

schippers vulden hun tijd

in het wachtlokaal met

dranken en versnaperingen.

Gezellig druk

Ook tegenwoordig verblij-

ven de Gouwenaren en be-

zoekers graag in de stad. Bij

Firma van Drie, gevestigd in

een ruim twee eeuwen oud

> over de route <pand, wordt plaats geboden

aan professionele kunst:

een echte broedplaats voor

talent en een ontmoetings-

plaats voor kunstenaars en

hun publiek. Firma van Drie

sluit zich ook aan bij drukbe-

zochte Goudse evenementen

zoals de Open Atelier Route,

de Keramiekdagen en Open

Monumentendag. Wie graag

een dansje waagt, kan in

mei terecht bij hét dance-

festival van Gouda: Riverdale

Festival.

Bierbrouwers Het water in de grachten van Gouda werd niet alleen

gebruikt om over te varen, maar ook voor het brouwen

van bier. Door de goede kwaliteit van het water werd er

veel bier gebrouwen én gedronken. Deze traditie wordt

langzaamaan hersteld.

Schilderen in de buitenlucht: Corry Kooy schilderde de prachtige Museumhaven.


> van kaasboer tot artiest <


organiseert er bijvoorbeeld evenementen als

het Evertshuis Podiumcafé, waarbij bezoekers

in huiskamersetting gratis van twee topbands

uit de regio kunnen genieten.

Authentieke kaasplanken vind je op de

bovenste etage in het Kaasmuseum. In het

Grand Café kun je ze in kleiner formaat

bestellen of in combinatie met bitterballen

bij een drankje na een voorstelling.

In de loop van de twintigste eeuw was de

tijd rijp voor de volgende vernieuwing.

De industrie verouderde, herbestemming

werd daarom het toverwoord. Zo vestigde

een lokale bierbrouwer zich in de vroegere

graanmolen De Arkduif, trokken inwoners en

ondernemers in oude kaaspakhuizen en werd

het voormalig onderkomen van

zaadhandel Turkenburg omgevormd tot het

Evertshuis, hét centrum voor kunst en cultuur

in Bodegraven.

Cultuur beleef je overal

Het Evertshuis is het centrale cultuurhuis van

Bodegraven. Ton van Rheenen (directeur):

“Je kunt bij ons terecht voor prachtige

theater- en muziekvoorstellingen, films

en diverse culturele activiteiten. Cultuur

beleef je niet alleen tussen de muren van

een theater. Met onze projecten als BRAVO!

voor kinderen en BRAVO-on-tour willen we

inwoners ook op veel andere plekken binnen

de gemeente bereiken.” Thijs Mansier,

frontman van de band Waterproof Shampoo,

Geen ander dorp is zo veerkrachtig als Bodegraven. Ondanks een lange geschiedenis van plundering en brand weet het dorp telkens als een feniks uit de as te herrijzen. Het overleefde barbaren in de Romeinse tijd, Gelderse invallers in de vroege 16e eeuw, Franse legers tijdens het Rampjaar 1672 en een ongelukkige brand ontstaan bij een onoplettende bakker. Met wonderbaarlijke snelheid richtte Bodegraven zich op, met dank aan de toen opkomende kaashandel.

>OP DE PLANKEN<Kaas

Voorheen de thuisbasis van zaadhandel Turkenburg, nu het culturele hart van gemeente Bodegraven-Reeuwijk.


Na een drukke dag ligt de Oude Rijn er rustig bij. De schilder legde,‘en plein air’, het laatste daglicht vast.leo van der vlist

De Oude Rijn was vroeger de snelweg waarover vrijwel al het transport

plaatsvond. De aanliggende kaaspakhuizen zijn daar nog het bewijs van.

Nu geniet de recreant van de uitzichten vanaf het water en vormt het

voormalige kaasdorp een fijne pleisterplaats.

Bodegraven


Doortocht

Lemsteraak

Damm

ekant

Doo

rtoc

ht

Overtocht

Spoorlaan

Stationsweg

Kapberg

De Werf

De Bleek

Noordstraat

Rijnkade

WilhelminastraatVan Tolstraat B

rug

stra

at

Prin

s H

end

riks

traa

tPr

ins

Hen

dri

kstr

aat

Willemstraat

Mauritsstraat

Koningstraat

Oud

Bod

egra

afse

weg

Nassa

ustr

aat

Julia

nas

traa

t

Spoo

rstr

aat

Prin

sen

stra

at Prin

s B

ern

har

dst

raat

Zonneweide

Prin

ses

Bea

trix

stra

at

Nie

uwst

raat

Ko

rte

Nie

uw

stra

at

Ach

ter

Nie

uw

stra

at

Emm

akad

e

Bu

rgem

eest

er L

e C

ou

ltre

stra

at

Willemstraat

Kerkstraat

Raadhuisplein

Ou

de

Mar

kt

Burg

emee

ster

G.R

. Von

klaa

n

Voor

plei

n

Voorplein

Oranjelaan

Weeshuisbaan

Bouw

stee

g

Nie

uwe

Mar

kt

Burgemeester van Dobben de Bruijnstraat

Cortenhoeve

Bei

ersh

of

Am

bac

hts

ho

f

Sch

ou

ten

dre

ef

Boesemsingel

Hoornblad

Vossestraat

Flu

itek

ruid

Pijlk

ruid

Zwanebloem

Roerdomp

Beemdgras

WatermuntBrasem

Meerval

Kolblei

Zeelt

Rietkraag

Karperlaan

Win

de

Klaproos

Akkermunt

Span

jew

eg

Port

ug

alw

eg

Boerderijweg

Zuidzijde

Noordzijde

Weijpoort

Wei

jweg

Weijpoort

Graaf Florisweg

Hoge Rijndijk

Gra

af L

od

ewijk

stra

at

Korte Waarder

De

Gro

endi

jck

Kosterdijk

Mo

len

dijk

Verlengde Tu

urluur

Wes

tein

de

Oos

tein

de

Prins Bernhardstraat

Kon Julianastraat

Schoolstraat

Barwoutswaarder

Barwoutswaarder

Riet

veld

Rietveld

De

Bre

e

De Bree

Fort Wierickerschans

De M

eyevliet

Weijland

Dw

arsw

eter

ing

BeneluxwegBeneluxweg

Hen

ri D

unan

tweg

Schumansweg

Nespad

Oud Bodegraafsweg

Eng

elan

dw

eg

Ierl

and

weg

Italieweg

Broekveldselaan

Noordzijde

No

ord

zijd

e

Zuidzijde

Wet

erin

g

Ingelanden

Hoefslag

Ho

rstl

aan

Eendrachtsweg

Bodelolaan

Mar

ktst

raat

Sportlaan

Vijv

erla

an

Koninginneweg

Mar

grie

tstr

aat

Oranjelaan

Wes

tein

de

Kleienhof

Broekveldselaan

Europaweg

Bro

ekve

ldse

laan

Bro

ekve

ldse

laan

Fiet

spad

Lim

esp

ark

Pold

erb

rin

k

Vrije Nesse

Lindehof

Watersnip

Raaigras

Gru

tto

Go

ud

sew

eg

Go

ud

sew

eg

Groene Zoom

Go

ud

sew

eg

Stat

enla

an

Populierenhof

Eibe

r

Klompenmakersweg

Rietdekkersweg

Daggeldersweg

Touwslagersweg

Hollandbaan

Wijkpark Molenvliet

Kievitlaan

Gruttolaan

Kerkweg

Lindenlaan

Esdoornstraat

J.H. K

ielastraat

Kastanjelaan

Hoogeind

Hoogeind

Prinsendijk

Opw

eg

Laageind

Burgemeester Doormanstraat

Parallelweg

Parallelweg

Frankrijkweg

Duitslandweg

Mo

len

dijk

Endelkade

Weiw

eg

‘s-Gravensbroekseweg

‘s-Gravensbroekseweg

Bosmankade

Hortemansdijk

Ree

Ree

Ko

rssend

ijk

Platteweg

Vlietdijk

Achterwillenseweg

Goudse H

outsingel

Platteweg

Burgemeester D

oormanstraat

Oudeweg

Oudeweg

Sterremos

Veenmos

Mo

erw

eid

e

Kamille

Watermunt

Greiweide

Armstronglaan

Rietgors

Pittebies

Poelfruit

Dunantlaan

Orc

his

laan

Pijlr

uid

laan

Sem

mel

wei

slaa

n

Ro

lan

d H

ols

tlaa

n

Tree

bo

rdTho

rbec

kela

an

Raa

dh

uis

weg

Ko

n. W

ilhel

min

astr

aat

Jan

van

Ho

ofs

traa

t

Albert Schweitzerstraat

Van Heuven Goedhartstraat

Van

Sta

vere

nst

raat

Rembrandstraat

Nieuwdorperweg

Dor

us R

ijker

sstr

aat

Ann

e Fr

anks

traa

t

Kenn

edys

inge

l

Baar

sjes

kade

Baarsjeskade

Groen van Prinsterenlaan

Van

Go

gh

stra

at

Eras

mu

sweg

Fokk

erst

raat

Einsteinstraat

Zou

tman

sweg

Bo

deg

raaf

sest

raat

weg

Ein

stei

nst

raat

Reeuwijkse Randweg

Leeghwaterstraat

Pasc

alst

raat

De

And

el

Th. v

an L

eeuw

ensi

ngel

Hal

fweg

Bu

iten

om

weg

Kerkw

eg

Schinkeldijk

Tempeldijk

Zijdeweg

Middelweg

Wijkdijk

Bro

ekw

eid

eH

et K

erke

stu

k

Zwan

eblo

em

De

Steu

pel

Tree

bo

rd

De

Lan

ge

Kra

g

Tree

bord

Val

eria

an

Ro

elat

Raa

dh

uis

weg

Zoet

end

ijk

Abessinie

Vreesterdijk

Kaagjesland

Beatrixlaan

Julianalaan

De Jongstraat

Kaagplein

Dorpsweg

Nieuweweg

Kw

eker

spad

Elzenbroek

Gouwedreef

Mid

del

bu

rgse

weg

Zwarteweg

Ber

ken

bro

ek

Zuid

wijk

Reijerskoop

Westeinde

Molendijkerdwarsweg

ReeuwijksehoutwalReeuwijkse Hout

Nieuwdorpenweg

Reesveld

Ree

wal

Bre

de

Sch

ou

w

Ran

den

bu

rgse

weg

Omloop

Mid

del

bu

rgse

weg

Mid

del

bu

rgse

weg

Aza

leal

aan

Midden Nederland Route

Midden N

ederland Route

Rijneveld

Go

ud

se R

ijnw

eg

Bloemendalsew

eg

Leck

sdijk

Kip

pen

kad

e

Wijk

dijk

Spoelwijkerlaan

Vosh

ol

War

moes

kade

Ringdijk

Zijd

eweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg

‘s-Gravekoopsedijk

Prin

sen

dijk

Hoogeind

Laageind

Dor

p

Joh

an d

e W

itts

traa

t

Stad

ho

ud

ersl

aan

Kar

el D

oorm

anst

raat

Will

em d

e Zw

ijger

stra

at

Trom

pstr

aat

De

Ruijt

erla

an

Koninginneweg

Burgemeester Kremerweg

Irenestraat

Dirk Bavolaan

Zwaluw

Ekster

Koolmees

Kor

tlan

d

Zuw

e

Mer

el

Lijs

ter

Hen

egou

wer

hof

Hol

land

shof

Doggersbanklaan

Oukoopsedijk

Oukoopsedijk

Negen Vierte

l

Boerderijweg

Terrasonsingel

Toln

asin

gel

Portugalweg

DenenmarkenwegElzenhof

Dro

nep

ark

Buitenkerk

Kerkw

eg

oud Reeuwijkseweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg

Beukenhof

Gra

vens

tein

Dro

nens

inge

l

Dro

nen

weg

Ko

etsh

uis

De

Dee

l

Kievitsheuvel

Klippe

raak

Botter


Dam

mekant

Groene Ree

Twaalfmorgen

Twaalfm

orgen

Nieuwbroeksedijk

Leck

sdijk

Dro

nen

ple

in

Rijn

gaa

rde

Dronensingel

Buitenkerk

Mei

je

Du

bb

ele

Wie

rick

e

Oosteinde

Parallelweg West

Nieuw

enbr

oek

Groot Vogelenzang

Vrijhoef

Klein Elfhoeven

Elfhoeven

Reeuwijksche Plassen

‘s-Gravenbroek

Ravensberg



‘s Gravenkoop

Broekvelden

Put

van

Bro

ekh

ove

n

Kal

verb

roek

Oude Rijn

Oude Rijn

Oude Rijn

Oude Rijn

A12

A12

A12

A12

N11

N11

1 2

3

5

4

B

C

D

A

A

AE

F F

E

E

E


Struinpunten

Vorspunten


Lengte van de route: 4,5 km

STRUINPUNTEN1. Evertshuis, Julianastraat 4 Bodegraven, www.evertshuis.nl2. Kaasmuseum Bodegraven, Julianastraat 4 Bodegraven, kaasmuseum.org3. IJs- en koffiesalon De Zoete Inval, Marktstraat 11 Bodegraven, www.ijsenkoffie.nl4. Kaasboerderij de Graaf, Buitenkerk 56 Bodegraven, www.kaasboerderijdegraaf.nl5. Brouwcafé De Molen, Overtocht 43B Bodegraven, www.brouwcafedemolen.nlOp locatie: Groene Hart Catering, www.groenehartcatering.nl

Struin- en Vorspunten langs de route

Meer informatie over de route op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-kaasboer-tot-artiest.

VORSPUNTEN A. Monumentaal kaaspakhuis (Rijksmonument)B. Kunstenaarscollectie Hoek Negentwintig Markt 29C. Pop-up Galerie Marryzglaz Kerkstraat 22D. De Oude (kaas)markt, hier werd jarenlang de kaas vanuit de regio verhandeld. E. Kaasverleden zichtbaar, kaaspakhuizen dichtbij het water, F. Herinneringen aan de Limes, Oud Bodegraafseweg, Willemsplein, Bodegraven G. Phoenix, zicht vanaf de Rijnkade



Het Bierfestival van Brouwerij de Molen trekt jaarlijks vele bezoekers uit binnen- en buitenland. Foto: Marijke Groot

De Zoete Inval is een ideale uitvalsbasis voor een heerlijk ambachtelijk ijsje tijdens de wandeling.

OPTOCHT De regen trommelt hardTegen het orkest en de paarden inEen wuivende hand van de minstLang zittende koningin Annelie Cluistra

dorpsdichter Bodegraven-Reeuwijk (2017-2018)

Kaaskoningin Irma de Graaf (midden) met haar hofdames tijdens de Najaarsmarkt van 2014. Foto: Marlien van Leeuwen

Een stap in het Kaasmuseum brengt je terug naar de tijd dat kaas nog met de hand werd gemaakt. Foto: Liene Jouwsma


De kaashandel zit de Bode-

gravers in het bloed. Vooral

sinds de oprichting van de

wekelijkse kaasmarkt in

1882 is kaas niet meer weg

te denken uit het dorp. Zo

gaan de kaaspakhuizen aan

de Nieuwstraat bijna geheel

op in het straatbeeld. Alleen

de luiken en grote deuren

verraden hun vroegere

functie.

Wonen in historisch erfgoed

Blikvanger aan de Oude Rijn

is het gebouw ‘Phoenix’.

Kapper André de Jong (die

naam maakte met het merk

Andrélon) nam in 1947 dit

gebouw over van een geda-

teerde olieslagerij en vestig-

de er een fabriek. Nu heeft

het een woonbestemming.

Oud in een nieuw jasje

Bodegravers halen nog

steeds hun inspiratie uit het

verleden. Zo bedachten ze

bij De Zoete Inval dat ze

melk in plaats van voor boe-

renkaas, ook voor boerenijs

kunnen gebruiken. Een hit!

> over de route <

KaaskoninginElk jaar in september vindt in Bodegraven de Najaars-

markt plaats. Dit driedaagse festijn staat geheel in het

teken van boerenkaas. Tijdens de opening wordt de

‘kaaskoningin’ gekozen. Irma de Graaf, boerin van

Kaasboerderij De Graaf, regeerde in 2014 als kaasko-

ningin. Op haar boerderij kun je zien hoe ambachtelijke

kazen gemaakt worden. Irma: “Er komen veel verschil-

lende mensen op bezoek. Sommigen hebben zelf in de

kaas gewerkt en weten soms meer dan onze gidsen,

vooral van vroeger. Anderen kennen kaas alleen uit de

supermarkt en staan verbaasd te kijken hoeveel werk het

kaasmaken kost.”

Brouwerij De Molen heeft

oorspronkelijk een oude

molen als thuis. Al gauw

groeide de productie de mo-

len te buiten. Hun prijswin-

nende bieren zijn in het tot

brouwcafé verbouwde pand

nog steeds te proeven.

De Phoenix: olieslagerij wordt fabriek en later een appartementengebouw. Foto: Gemeente Bodegraven-Reeuwijk


> van visser tot graffiti artist <

>TUSSEN DE MAZEN<


gelegd, maar wateroverlast bleef het gebied

teisteren. Uiteindelijk is de plas na zand-

winning toch herbestemd voor waterplezier.

Ga bijvoorbeeld suppen of vaar in een oude

grundel met De Watersnip.

De kunstliefhebber haalt zijn hart op in De

Kwakzalver in Bodegraven, waar kunstenares

Renske Koster haar werk tentoonstelt.

Renske: “Ik maak stencil- en urbanart voor

zowel nationale als internationale opdracht-

gevers, maar ik vind het ook erg leuk om mee

te werken aan lokale projecten als het jeugd-

cultuurprogramma Bravo! van het Evertshuis.”

De pottenbakkerijen en bierbrouwerijen van

Gouda schreeuwden om brandstof. Hiervoor

groef men lagen veen uit het landschap om

het vervolgens te laten drogen tot het ener-

gierijke turf. Na 1900 liep de vervening sterk

terug. Turf werd vervangen door steenkool

en petroleum, dus wat overbleef waren vol-

gelopen veenvelden: de Reeuwijkse plassen.

De troebele wateren van de nieuw ontstane

plassen bleken ideaal voor een nieuw am-

bacht: palingvissen. Wijnand Kruijt is groot

palingliefhebber en geboren en getogen

Reeuwijker. Hij groeide op aan de Twaalf-

morgen, een straatnaam die verwijst naar

de twaalf morgen die een middeleeuwse

boer nodig had om het omringende land te

ploegen. Wijnand: ’Ik vis al naar paling sinds

ik kan lopen.’

Na ontginning en visserij, zijn het nu kunst

en recreatie die de omgeving vormen. Bij

mooi weer is iedereen uit de regio aan de

plassen te vinden. De populairste plas is

Broekvelden en Vettenbroek, beter bekend

als ‘de surfplas’. Even is het gebied droog-

Eeuwen van turfwinning, visserij en cultuur hebben het landschap van Bodegraven- Reeuwijk gevormd. Het natte veenland was ongeschikt voor akkerbouw, maar bleek toch lucratief toen in de achttiende eeuw de turfwinning opkwam.

>TUSSEN DE MAZEN<

Foto: Pim Steenbergen


Je kunt niet om de turfwinning heen in Bodegraven-Reeuwijk.

Het landschap is erdoor getekend. En niet alleen met de plassen.

Voor het transport van de turf werd ‘de Breevaart’ afgegraven,

een kanaal van Gouda naar Bodegraven, dwars door Reeuwijk.

Een boerderij, koeien, wilgen en een boerensloot. De schilder wist alle elementen uit het Groene Hart vast te leggen rondom Reeuwijk.Leo van der Vlist

Bodegraven-Reeuwijk


Bodegraven-ReeuwijkA12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

NIEUWERBRUG

OERDEN

DRIEBRUGGEN

MEIJE

ZEGVELD

KAMERIK

KOCKENGEN

W

AOUDEW TER

AARDERW

HOGEBRUG

HEKENDORP

HAASTRECHT

BODEGRA

ZW AMAMMERD

VEN

REEUWIJK-BRUG

TEMPEL

REEUWIJK-DORP

GOUDA

ADDINXVEEN

OOPBOSK

W

ALPHEN AAN DEN RIJN

HARMELEN

DE MEERN

VLEUTEN

UTRECHT

MONTFOORT

IJSSELSTEIN

LOPIK

LEXMOND

AMEIDE

MEERKERK

NIEUWPOORT

WILLIGELANGERAK

SCHOONHOVEN

BERGAMBACHT

AMMERSTOL

STOLWIJKVLIST

BENSCHOP

JAARSVELD

CABAUW

BLOKLAND

LOPIKERKAPEL

NIEUWEGEIN

VIANEN

POLSBROEK

POLSBROEKERDAM

UITWEG

SNELREWAARD

GROOT-AMMERS

MAARSEN

HAARZUILENS

WESTBROEK

BREUKELEN

SPOELWIJK

PAPEKOP

WOERDENSEVERLAAT


ZEVENHOVEN

NOORDEINDE

NIEUWVEEN

AARLANDERVEEN

NIEUWKOOP

KANIS

NIEUWER- TER-AA

TER AAR

DE HOEF

MIJDRECHT

WILNIS

PAPENVEER

BERGSTOEP

STREEFKERK

BERKENWOUDE


OUDERKERKa/d IJSSEL

CAPELLEa/d IJSSEL

KRIMPEN a/d IJSSEL

GOUDERAK

MOORDRECHT

ACHTERBROEK


ARCHEON

Zuiderkeerkring

Goudse Schouw

Rietveldsepad

Kooiweg

Com

pierenkade

Com

pierenkade

Loete

Otweg

De Oude Wijk

Mole

nkolk Jage

rspa

d

Baanwegsekade

Bosk

oops

eweg

Toegangsweg

Alp

hens

e w

eg


Steekterweg

Halve RaakInsteek

Gou

dse

Rijp

ad

AlfensvaartVo

shol

Spoelwijkerlaan

Gou

dse

rijw

eg

Biezen

Reijerskoop

Laag Boskoop

Park

laan

Zijde

Noordeinde

Spoe

lwijk

sedi

jk

Mid

delb

urgs

eweg

Kaagjesland

Reew

al

Zwarteweg

Nieuwdorperweg

Kerkweg

Tempeldijk

Middelweg

Wonnepad

J.C. Hoogen

oornlaan

Nes

sew

eg

Den

Ham

Zijd

eweg

Schinkeldijk

Oud Reeuwijksew

eg


eg

Brugweg

Noordkade

Linnaeusweg

Staringlaan

Wilh

elm

inas

traa

tK

onin

ginBeethovenlaan

Kerkweg

Zuidelijke Rondweg

Kortsteekterweg

Oud

Bode

graa

fsew

egGou

dse

Stra

atw

eg

Broekveldselaan

Burg. Kremerweg

Zuidzijde

Noordzijde

Weijpoort

Wei

weg


Reeuwijkse Houtwal

Gravekoopsedijk

Leck

sdijk

Ree Ree

Kor

ssen

dijk


Platteweg

Gou

dse

Hou

tsin

gel

Vlietdijk

Twaalfmorgen

Oukoopsedijk

Wierickepad

Kipp

enka

de

Zoet

endi

jk

Bosmankade

Nieuwenbroeksedijk

Raad

huis

weg

Bode

g raa

fses

traa

tweg

Zout

man

sweg

Burg. van

Reenen

singel

Graaf Florisweg

Burg. Jamessingel

Joub

erts

traa

t

Provinciale weg

Goude

raks

e dijk

Veer

stalbl

ok

Katten

singel

Turfsingel

Gov

erw

elle

s ing

el

Rotterdamse

weg

Middelblok

Kanaaldijk

Noo

rdrin

gdijk

Opw

egNegenvierte

Steinse

Tiendew

eg

Hoogeind

Laageind

De Gro

endi

jck

Westein

de

Oosteinde


Tuurluur

Papekopperstraatweg

Hogebrug

Ruige Weide

Provin

ciale weg Oost

Goudsestraatweg

Tiendweg

Hoenkoopse Buurtweg

Hekendorpsebuurt

Zuringkade

Pape

kopp

erdi

jk

Diem

erbr

oek

Hoge Rijndij

k

Rietveld

Weijland

De Bree

Barwoutswaarder

Holla

Hoge Rijndijkndbaan

Waardsebaan

’s Gravesloot

Middellandbaan

Oostdam

Chrysantstr

aat

Kromw

ijkerkade

Kromwijkerdijk

Haa

rd

ijk

Schapenlaan

Zuid

Lins

chot

erZa

ndw

eg

De Meent

Hoenkoopse Rijpad

Nieuwe Gouwe OZ

Nieuwe Gouwe OZ

Hen

egou

wer

weg

Rand

enbu

rgse

weg

Zuid

wijk

Elzenbroek

Nieuweweg

Berk

enbr

oek

Lans

ing

Dorpsweg

Poppelendam

Oos

tkan

aalw

eg

Trei

nweg

Kerk

vaar

tweg

Zien

dew

eg

Kerkweg

Lindenhovenstraat

Stichtse Meije

Hazekade

Dwar

sweg

Middenweg

Mol

enw

eg Hoofdweg

Rondweg

Mila

ndweg

Noo

rdLi

nsch

oter

Zand

weg

Dam

mekade

Win

terd

ijk

Otweg

Zuidkade

Achtermiddenweg

Kw

eker

spad

Provinciale Weg

Haarpad

Dorpeldijk

wegPark

Heldam

weg

Blinde weg

Ringkade

Noord- IJsseldijk

Broeksdijk

Dam

weg

Bloklandse

Dijk

Noor

der

Lekdijk

Franse Kade

Slangeweg

Zuidzijdseweg

Noordzijdseweg

Korte Tiendweg

Liezeweg

Hoogstraat

Grote H

aven

Bisdom van

Vlietstraat


Koolwijkse

Weg

Lekdijk

Lekdijk West

Tiendweg

Veerse Dijk

M. A. Reinaldaweg

Tiendweg

Wielw

eg


Zouwendijk

Tiend Weg

Boonevlietweg

Melkweg

Peppelweg

Essenweg

Achterdijk

Biez

endi

jk

Lange weg

Autenase Kade

Bolgerijse kade

Achterkade

Gro

ene

k

ade

Krui

sweg

Basta

ard

k

ade

Huibertse kade

Zijderveldse Laan

Noordzijdse

Kade

Kade

Zuidzijdse

Kerkpad

Lopike

rweg W

est

Lopikerweg Oost

Binnenweg

Amsterdam

se

Straatweg


es

Baronieweg

Weg der Verenigde N

aties

Rijneveld

Oudeweg

Kooidijk

Zoet

endi

jk

Prinsendijk

Grote Lot

Steinse

dijk

Reeu

wijk

se Houtwal

Lake

rveld

Kana

aldijk

Kanaa

ldijk

Schutte

rseilan

d

Hei en Boeicopseweg

Provinciale weg

Bove

nber

g

Gelkenes

Bergweg

Schoonouwenseweg

Geerpad

Opweg

Lekdijk

Zijdeweg

Dam

weg


Graafdijk

M. A

. Reinaldaweg

Achth

oven

Polderweg

Middelwaard

Nieuwe R

ijksw

eg

Achterkade

Nie

uwew

eg


Stuivenbergweg

Wille

skop

Stuivenbergweg

Achtersloot

Heeswijk


Mee

rndi

jk

Nedereindseweg

Ringkade


Groenen

daal

Lagekade

Jaagpad

Veldwijk

Breudijk

App

ella

an

Harmelerwaard

Rijksstraatweg

Thematerweg Maa

rsse

nsew

eg

Ockhuizerweg

Polderweg

Rijn

dijk

Gerversco

pHollandsekade

Teckop

RodendijkH

azepad

Wildveldseweg

Ir. Enschedeweg

Van

Tey

linge

nweg

Van

Tey

linge

nweg

Alendorperweg

Goudseweg

Schoonhovenseweg

Goudseweg

Bilwijkerweg

Oost-Vlisterdijk

West-Vlisterdijk

Tiendew

eg

Bened

enker

kseweg D

e Vaartweg

Schoonhovenseweg

Benedenberg

Lekdijk-West

Hog

edijk

Opperstok

Wilgenweg

Graafland

d

Warmoesk

ade


M. A

. Reinaldaweg

Lopike

rweg

Oost

Cattenbroekerdijk

Zuidzijdseweg

Nieuwkoopseweg

Zegerbaan

Korte

raar

sweg

Kerkweg

Noordeinde

Zuideinde

Meijepad

Wes

tK

anaa

lweg

Hog

e di

jk

Houtkade

Bosweg

Milandw

eg

Grechtkade

Lange Meentweg

Uitw

eg

Molenweg

Noordse Dorpsweg

Kousw

eg Hogedijk

Hogedijk

Nieuw

veenseweg

Schoterweg

Noordenseweg

Vijfbruggenpad

Zevenhovenseweg

Zevenhovenseweg

Jonge

Achttienkavels

Hog

edijk

Oos

tkan

aalw

eg

Wes

tkan

aalw

eg

Hogedijk

Meije

Bovendijk

Geerkade


Amstelkade

Buitenkerk

Hollandsekade

Noordeinderplas

Plassen

Langeraarsche

Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoopse Plassen

Loosdrechtsche

Plassen

Breukeleveensche-

of Stille Plas

Kooidijk

Oudedijk

Landweg

Veenkade

Griendw

eg

Nieuweweg

Middenweg

MachinekadeMaar

ssevee

nse vaa

rt

Heuvellaan

Otterspoorbroek

Scheendijk Noord

Scheendijk Zuid

Proostdijweg

Korte Zuwe Kerklaan

Bosdijk

Portengense Zuwe

Oud A

a

Oud A

a

Bosdijk

Uitweg v.

Portengen

Portengense Zuwe

Wiln

isse

Zuw

e

Portengen

Paral

lelweg

Provincialeweg T27

Kerkweg

Bovendijk

Veenvliet

Utr

echt

se

Straa

tweg



Veen

dijk

Bloklaan

Mijn

dens

edijk

Zandpad

Stationsweg

Angstelkade

Dem

mer

ikse

kade

Ter Aase Zuwe

Don

kere

ind

Uitweg


Hogedijk

Achterw

eg

Ou. Spoorbaan

Oos

tkan

aalw

eg

Nieuw

eens Jaagdpad

Hoge

ndijk

Kerkpad

Gouderakse Tiendweg

Beierse wegje

Lang

e Gou

derak

se Ti

endw

eg

Snippejagerskade

Kattendijk

Molenvliet

Tien

dweg

Tiend

weg

IJsse

ldijk

Noo

rd

Wellepoort

Tiendweg

Oost

Tiendweg

West

Loet

Hillekade

Breekkade-pad Zuid

IJsseldijk

Parallelweg

Lekdijk Noord

Dorpsstraat

Sluisvliet

Lek-Bos

Parallelweg

C.G. Roosweg

Zijdeweg

Zijdeweg

Kerkweg

Oudela

ndse

weg

C.G. Roosweg

C.G. Roosweg

Boez

emw

eg

Wetering West

Tiendweg West

Schuwacht

Bree

kade

Voorstraat

Opperduit

Opperduit

Wetering Oost

Hoe

ksew

eg

Achte

rbro

ek

Beije

rsche

weg

BeijerscheHet

Zuid

broe

kse

Opw

eg

Zuidbroek

Kijfhoekse Kade

Lage

weg

Schaapjeszijde

Kerkweg

Westein

de


Capellelaan

Broekselaantje

Lekdijk

Gagelweg

Spengen

Hee

mst

eeds

eweg

Overeindseweg

Oortjespad

Wagendijk

Houtdijk

Pieterspad

Bovenkerkseweg

Reeuwijkse Randweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg


Rijnkade

Wilhelminastraat

Van Tolstraat

Kerkstraat Noordstraat

RaadhuispleinOud

eM

arkt

Nieuw

eM

arkt

Stationsweg

Willemstraat

Spoo

rstr

aat

Nie

uwst

raat

Overtocht

Doortocht

ReeuwijkseHout

Groenhovenpark

GoudseHout

Wiericker-schans

De Parmey

Rondom Oudewater



Salmsteke

LandgoedLinschoten

Lopikerwaard

Park Ruyghe Wey

Broeckerpark

Go

uw

e

’t W

eegj

e

Vlist

Hollandsche IJssel

Ou

de R

ijn

Go

uw

e

EnkeleWiericke

DubbeleWiericke

Put vanBroeckhoven


Ravensburg

Sloene

Reeuwijkse Plassen

Gravenbroek

Elfhoeven

KleinElfhoeven

Vrijhoef

Nieuwenbroek

Kalverbroek


GrootVogelen-zang

Ou

de

Rijn

Ou

de

Rij

n

Oude Rijn

Lang

eLi

ns c

ho

ten

Gre

cht

Zuideinderplas

HOLLANDSCHE IJSSEL

HO

LLANDSCHE IJSSEL

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

KA

NA

AL

HO

LLA

NDSCHE

IJSSEL

AM

STERDA

M RIJN

KAN

AA

L


Kleine Plas

Uranium Kanaal


Zeger Plas

Mei

je

Meije

Oude Meije

Westerlandweg

N210

N210

N204

N210

N210

N207

N207

N207

N207

N478

N477

N476

N210

N228

N228

N228

N409

N401

N405

N212

N463N463

N230

N231

N231

N458

N11

N11

N460

N207

N207

N462

N198

N210

N458

Hoonaardpad

Boezemm

olenpad

Schutterskade

Boerenlandpad


t

66

55

52

54

50

56

20

1

3

2

9

4 10

18

6162

63

13

81

6062

64

63

6

7

8

14

9

10

11 12

31

38

94

8893

30

29

28

14

12

6

65

67

66

2064

87

14

86

10

13

1155

85

84

54

91

9293 94

95

22

97

98

89

9997

96

69

68

6770

71

72 73

74

75

22 2420

23

1

1921

76

77

78

88

79

75

83

82

81

80

08

097

06

21

30

05

04

03

01

02

29

41

40

3534

42

46

47

50

28

12

43

4410

9

115

25

16

22

1719

33

2018

21

48

49

45

25

37

36

32

38

34

35

17

16

60

57

65

53

11

13

16

23

5

6

12

15

14

8

17

65

70

64

58

61

63

8180

59

66

62

16

4

67

60

64

36

76

37

33

3523

2425

68

20

18

32

30

2726

28

31

10

9

22

21

19

20

7

50

3

78

79

80

3

24

26

13

12

34

6

23

42

99

97 98

36

35

87

75

85

84

83

79

82

58

80

57

76

53

77

24

59

36

37

5

78

77

89

8788

29

86

23

39

23

5

1

6

4

12

8

7

9

11

10

12

3

4

5

6

7

8

9

1011

12

13 14

15

16

17

18

> van visser tot graffiti artist <Struinpunten langs de route1.Restaurant Paviljoen ’t Reeuwijkse Hout, Reeuwijkse Houtwal, www.reeuwijksehout.nl2. Sup en Watershop, Verlengde Breevaart 3 (entree via receptie Landal), Reeuwijk, www.supenwatershop.nl3. Streekmuseum Reeuwijk, Oudeweg 3, www.streekmuseumreeuwijk.nl4. Patisserie*Chocolaterie*Workshops Femke en Sander, Jan Tinbergenstraat 27c, Reeuwijk, www.patissiers.nl5.Café - Bistro ’t Wapen & Fluisterboten, Notaris d’ Aumerielaan 17, Reeuwijk, www.wapenvanreeuwijk.nl6.De Watersnip Natuuractiviteiten en Groepsaccommodatie, ’s Gravenbroekseweg 154, Reeuwijk, www.watersnip.info7. Restaurant ’t Vaantje, Korssendijk 32, Reeuwijk, www.vaantje.nl8. Natuurboerderij Hoeve Stein, Oukoopsedijk 20, Reeuwijk, [email protected]. Kaasboerderij Conny Vroege, Westeinde 79, Driebruggen, 10. Wijn proeve(n) in de polder, Westeinde 3, Waarder, www.proevenindepolder.nl

11. Proeverij De Koffietuin en B&B, Weijpoort 12, Nieuwerbrug, www.koffietuin.nl12. Pannenkoekerie ’t Veldhuis, Noordzijde 96, www.pannenkoekerie-tveldhuis.nl13. IJs- en koffiesalon De Zoete Inval, Markstraat 11, Bodegraven, www.ijsenkoffie.nl14. Kaasmuseum Bodegraven, Julianastraat 4, kaasmuseum.org15.Evertshuis, Theater, Kunst, Cultuur, Grand Café, Julianastraat 4, www.evertshuis.nl16.Brouwcafé De Molen, Overtocht 43, wwwbrouwcafedemolen.nl17. Kaasboerderij de Graaf, Buitenkerk 56, www.kaasboerderijdegraaf.nl18. De Bezoekerij (boerderij-excursies), J.C. Hoogendoornlaan 3, Bodegraven, www.debezoekerij.nl19. Loopfiets Groene Hart (verhuur en arrangementen), www.loopfietsgroenehart.nlOp locatie: Groene Hart Catering, www.groenehartcatering.nl

Meer informatie over de route op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-visser-tot-graffiti-artist.


Toeristisch Overstap Punt Struinpunten Fietsknooppunten

Afstand route: 31,5 km.


Nog steeds wordt er in de Reeuwijkse Plassen op meerdere plekken paling gevangen en gerookt. Foto: Pim Steenbergen

Renske maakt prachtige werken als stencil- en urbanartist. Foto: Renske Koster

Met Watersnip kun je nog ouderwets de plas op en met een baggerbeugel veen opgraven. Foto: Watersnip

Fort Wierickerschans. Foto:

Vanaf de Raadhuisweg sluipt het naar haar vernoem-de Sonja Meijerpad langs haar voormalig huis. Om de hoek bij de Koebrug staat haar werk ‘Het vrouwtje van Reeuwijk’. Foto: Graficelly

> van visser tot graffiti artist <


Rijd Reeuwijk binnen en

je stuit op het kunstwerk

De Verveners. De meta-

len mannen steken hun

baggerbeugels in het groen

van rotonde De Oude Tol.

Verderop staat het Streek-

museum Reeuwijk, een

boerderij annex tijdmachine

die je terugzendt naar de

turfwinning uit het begin

van de twintigste eeuw.

Sonja Meijer

Op weg naar de plassen zou

je bijna aan de zelfgebouw-

de villa van kunstenares

Sonja Meijer voorbijrijden.

Verderop op de Raadhuis-

weg prijkt het door haar

ontworpen ‘Wapen van

Reeuwijk’ boven de ingang

van een van de drie oude

gemeentehuizen (zie kader).

Het oudste gemeentehuis van Reeuwijk dat tot 1919 in gebruik was. Op dit moment is het een gemeentelijk monument. Foto: Graficelly

Kunstkring

Nog meer kunst ontdek je

langs de tweejaarlijkse

‘atelierroute’ van Kunstkring

Bodegraven-Reeuwijk. De

Kunstkring organiseert in

het Evertshuis ook de Kunst-

markt waar kunstenaars hun

werk laten zien en kunst-

liefhebbers met hen kunnen

kennismaken.

Het land in

In Nieuwerbrug importeert

Museum-proeverij De Kof-

fietuin haar eigen koffies uit

alle hoeken van de wereld.

Voor later op de dag biedt

Waarder Proeve(n) in de

Polder. Gastheer Gijspiet van

Os tartte de natuur door een

wijngaard op te zetten in

ons koude rivierenland. En

met succes!

HerbestemmingDicht bij elkaar staan in Reeuwijk drie voormalig

gemeentehuizen. In hun woonhuis oefende de familie

Brack het burgemeestersambt uit. Na hun ambtsperiode

was in 1919 een nieuw gemeentehuis nodig. Ondanks

vele verbouwingen verouderde het pand en bracht 1985

weer een nieuw gebouw, slechts enkele stappen verder.

Na de fusie van gemeente Reeuwijk met Bodegraven

werd ook dit pand door de ambtenarij verlaten.

> over de route <


> van smid tot gastvrouw

<


gastvrouw. In Buitenplaats De Blauwe Meije

serveert zij niet alleen haar huisgemaakte

appeltaart aan gasten in de B&B, maar

ook aan de terrasbezoekers aan het

water, een heerlijk rustpunt op de route

(fietsknooppunt 60).

Duizendpoot Rebecca heeft bovendien

een beeldentuin/galerie met gevarieerde

en wisselende exposities. Rebecca: “Ik

zoek actief naar betaalbare kunst die is

geïnspireerd door deze omgeving. Vooral

‘jonge’ kunstenaars en kunstkringen met

verschillende disciplines geef ik een podium.”

Vlakbij steekt het Meijepad de plassen

over. Op de hoek staat een grote, witte

watertoren, beter bekend als Piet Potlood.

Het uitzicht vanaf het Meijepad is magistraal.

Grote schilders als Roelofs en Weissenbruch

van de Haagsche School legden hier de

basis van hun succes met de prachtige

natuur en bijzondere wolkenluchten van de

Nieuwkoopse plassen. Je krijgt het gevoel

dat je zelf in een schilderij bent beland.

Het Nieuwkoopse vakmanschap in metaal-

bewerking was een begrip in binnen- en

buitenland. Hier haalde de scheepvaart zijn

beste instrumenten en kochten de verveners

hun scherpste baggerbeugels. Het Smederij

Museum Nieuwkoop herdenkt dit verloren

ambacht op een prachtige locatie.

Langs de Meije vertegenwoordigt Rebecca

de Boer het nieuwe regionale ambacht:

Ambachtelijk en arbeidsintensief is de geschiedenis die de Nieuwkoopse Plassen heeft getekend. Turfwinning, veeteelt en visserij hebben hun sporen achtergelaten in de vorm van grote plassen en uitgestrekte kavels. Het heeft een schilderachtige polderlandschap opgeleverd, inspiratiebron voor kunstenaars en trekpleister voor recreanten.

>MET DE BAGGERBEUGEL<Penseelstreken


Het licht en de kleuren in het Nieuwkoopse Plassengebied zijn elke dag anders. Het is de kunst om het goede moment af te wachten en de penselen op te zoeken. José van den Helder van Atelier Helderkunst in Woerdense Verlaat

In een ver verleden trokken Romeinse troepen gelegerd langs de Oude Rijn

naar Nigrum Pullum, het huidige Zwammerdam. Nu trekken troepen toeristen

te voet en te fiets door het aquarellen polderlandschap. De regio heeft vele

metamorfosen ondergaan: van slagveld tot pleisterplaats.

Nieuwkoop


Nieuwkoop

A12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

NIEUWERBRUG

OERDEN

DRIEBRUGGEN

MEIJE

ZEGVELD

KAMERIK

KOCKENGEN

W

AOUDEW TER

AARDERW

HOGEBRUG

HEKENDORP

HAASTRECHT

BODEGRA

ZW AMAMMERD

VEN

REEUWIJK-BRUG

TEMPEL

REEUWIJK-DORP

GOUDA

ADDINXVEEN

OOPBOSK

W

ALPHEN AAN DEN RIJN

HARMELEN

DE MEERN

VLEUTEN

UTRECHT

MONTFOORT

IJSSELSTEIN

LOPIK

LEXMOND

AMEIDE

MEERKERK

NIEUWPOORT

WILLIGELANGERAK

SCHOONHOVEN

BERGAMBACHT

AMMERSTOL

STOLWIJKVLIST

BENSCHOP

JAARSVELD

CABAUW

BLOKLAND

LOPIKERKAPEL

NIEUWEGEIN

VIANEN

POLSBROEK

POLSBROEKERDAM

UITWEG

SNELREWAARD

GROOT-AMMERS

MAARSEN

HAARZUILENS

WESTBROEK

BREUKELEN

SPOELWIJK

PAPEKOP

WOERDENSEVERLAAT


ZEVENHOVEN

NOORDEINDE

NIEUWVEEN

AARLANDERVEEN

NIEUWKOOP

KANIS

NIEUWER- TER-AA

TER AAR

DE HOEF

MIJDRECHT

WILNIS

PAPENVEER

BERGSTOEP

STREEFKERK

BERKENWOUDE


OUDERKERKa/d IJSSEL

CAPELLEa/d IJSSEL

KRIMPEN a/d IJSSEL

GOUDERAK

MOORDRECHT

ACHTERBROEK


ARCHEON

ZuiderkeerkringGoudse Schouw

Rietveldsepad

Kooiweg

Com

pierenkade

Com

pierenkade

Loete

Otweg

De Oude Wijk

Mole

nkolk Jage

rspa

d

Baanwegsekade

Bosk

oops

eweg

Toegangsweg

Alp

hens

e w

eg


Steekterweg

Halve RaakInsteek

Gou

dse

Rijp

ad

Alfensvaart

Vosh

ol

Spoelwijkerlaan

Gou

dse

rijw

eg

Biezen

Reijerskoop

Laag Boskoop

Park

laan

Zijde

Noordeinde

Spoe

lwijk

sedi

jk

Mid

delb

urgs

eweg

Kaagjesland

Reew

al

Zwarteweg

Nieuwdorperweg

Kerkweg

Tempeldijk

Middelweg

Wonnepad

J.C. Hoogen

oornlaan

Nes

sew

eg

Den

Ham

Zijd

eweg

Schinkeldijk

Oud Reeuwijksew

eg


eg

Brugweg

Noordkade

Linnaeusweg

Staringlaan

Wilh

elm

inas

traa

tK

onin

ginBeethovenlaan

Kerkweg

Zuidelijke Rondweg

Kortsteekterweg

Oud

Bode

graa

fsew

egGou

dse

Stra

atw

eg

Broekveldselaan

Burg. Kremerweg

Noordzijde

Zuidzijde

Weijpoort

Wei

weg


Reeuwijkse Houtwal

Gravekoopsedijk

Leck

sdijk

Ree Ree

Kor

ssen

dijk


Platteweg

Gou

dse

Hou

tsin

gel

Vlietdijk

Twaalfmorgen

Oukoopsedijk

Wierickepad

Kipp

enka

de

Zoet

endi

jk

Bosmankade

Nieuwenbroeksedijk

Raad

huis

weg

Bode

g raa

fses

traa

tweg

Zout

man

sweg

Burg. van

Reenen

singel

Graaf Florisweg

Burg. Jamessingel

Joub

erts

traa

t

Provinciale weg

Goude

raks

e dijk

Veer

stalbl

ok

Katten

singel

Turfsingel

Gov

erw

elle

s ing

el

Rotterdamse

weg

Middelblok

Kanaaldijk

Noo

rdrin

gdijk

Opw

egNegenvierte

Steinse

Tiendew

eg

Hoogeind

Laageind

De Gro

endi

jck

Westein

de

Oosteinde


Tuurluur

Papekopperstraatweg

Hogebrug

Ruige Weide

Steinsedijk

Provin

ciale weg Oost

Goudsestraatweg

Tiendweg

Hoenkoopse Buurtweg

Hekendorpsebuurt

Zuringkade

Pape

kopp

erdi

jk

Diem

erbr

oek

Hoge Rijndij

k

Rietveld

Weijland

De Bree

Barwoutswaarder

Holla

Hoge Rijndijkndbaan

Waardsebaan

’s Gravesloot

Middellandbaan

Oostdam

Chrysantstr

aat

Kromw

ijkerkade

Kromwijkerdijk

Haa

rd

ijk

Schapenlaan

Zuid

Lins

chot

erZa

ndw

eg

De Meent

Hoenkoopse Rijpad

Nieuwe Gouwe OZ

Nieuwe Gouwe OZ

Hen

egou

wer

weg

Rand

enbu

rgse

weg

Zuid

wijk

Elzenbroek

Nieuweweg

Berk

enbr

oek

Lans

ing

Dorpsweg

Poppelendam

Oos

tkan

aalw

eg

Trei

nweg

Kerk

vaar

tweg

Zien

dew

eg

Kerkweg

Lindenhovenstraat

Stichtse Meije

Hazekade

Dwar

sweg

Middenweg

Mol

enw

eg Hoofdweg

Rondweg

Mila

ndweg

Noo

rdLi

nsch

oter

Zand

weg

Dam

mekade

Win

terd

ijk

Otweg

Zuidkade

Achtermiddenweg

Kw

eker

spad


Haarpad

Dorpeldijk

wegPark

Heldam

weg

Blinde weg

Ringkade

Noord- IJsseldijk

Broeksdijk

Dam

weg

Bloklandse

Dijk

Noor

der

Lekdijk

Franse Kade

Slangeweg

Zuidzijdseweg

Noordzijdseweg

Korte Tiendweg

Koolwijkse

Weg

Lekdijk

Lekdijk West

Tiendweg

Veerse Dijk

M. A. Reinaldaweg

Tiendweg

Wielw

eg


Zouwendijk

Tiend Weg

Boonevlietweg

Melkweg

Peppelweg

Essenweg

Achterdijk

Biez

endi

jk

Lange weg

Autenase Kade

Bolgerijse kade

Achterkade

Gro

ene

k

ade

Krui

sweg

Basta

ard

k

ade

Huibertse kade

Zijderveldse Laan

Noordzijdse

Kade

Kade

Zuidzijdse

Kerkpad

Lopike

rweg W

est

Lopikerweg Oost

Binnenweg

Amsterdam

se

Straatweg


es

Baronieweg

Weg der Verenigde N

aties

Rijneveld

Oudeweg

Kooidijk

Zoet

endi

jk

Prinsendijk

Grote Lot

Steinse

dijk

Reeu

wijk

se Houtwal

Lake

rveld

Kana

aldijk

Kanaa

ldijk

Schutte

rseilan

d

Hei en Boeicopseweg

Provinciale weg

Bove

nber

g

Gelkenes

Bergweg

Schoonouwenseweg

Geerpad

Opweg

Lekdijk

Zijdeweg

Dam

weg


Graafdijk

M. A

. Reinaldaweg

Achth

oven

Polderweg

Middelwaard

Nieuwe R

ijksw

eg

Achterkade

Nie

uwew

eg


Stuivenbergweg

Wille

skop

Stuivenbergweg

Achtersloot

Heeswijk


Mee

rndi

jk

Nedereindseweg

Ringkade


Groenen

daal

Lagekade

Jaagpad

Veldwijk

Breudijk

App

ella

an

Harmelerwaard

Rijksstraatweg

Thematerweg Maa

rsse

nsew

eg

Ockhuizerweg

Polderweg

Rijn

dijk

Gerversco

pHollandsekade

Teckop

RodendijkH

azepad

Wildveldseweg

Ir. Enschedeweg

Van

Tey

linge

nweg

Van

Tey

linge

nweg

Alendorperweg

Goudseweg

Schoonhovenseweg

Goudseweg

Bilwijkerweg

Oost-Vlisterdijk

West-Vlisterdijk

Tiendew

eg

Bened

enker

kseweg D

e Vaartweg

Schoonhovenseweg

Benedenberg

Lekdijk-West

Hog

edijk

Opperstok

Wilgenweg

Graafland

d

Warmoesk

ade


M. A

. Reinaldaweg

Lopike

rweg

Oost

Cattenbroekerdijk

Zuidzijdseweg

Nieuwkoopseweg

ZegerbaanKor

tera

arsw

eg

Kerkweg

Noordeinde

Zuideinde

Meijepad

Wes

tK

anaa

lweg

Hog

e di

jk

Houtkade

Bosweg

Milandw

eg

Grechtkade

Lange Meentweg

Uitw

eg

Molenweg

Noordse Dorpsweg

Kousw

eg Hogedijk

Hogedijk

Nieuw

veenseweg

Schoterweg

Noordenseweg

Vijfbruggenpad

Zevenhovenseweg

Zevenhovenseweg

Jonge

Achttienkavels

Hog

edijk

Oos

tkan

aalw

eg

Wes

tkan

aalw

eg

Hogedijk

Meije

Bovendijk

Geerkade


Amstelkade

Buitenkerk

Hollandsekade

Noordeinderplas

Plassen

Langeraarsche

Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoopse Plassen

Loosdrechtsche

Plassen

Breukeleveensche-

of Stille Plas

Kooidijk

Oudedijk

Landweg

Veenkade

Griendw

eg

Nieuweweg

Middenweg

MachinekadeMaar

ssevee

nse vaa

rt

Heuvellaan

Otterspoorbroek

Scheendijk Noord

Scheendijk Zuid

Proostdijweg

Korte Zuwe Kerklaan

Bosdijk

Portengense Zuwe

Oud A

a

Oud A

a

Bosdijk

Uitweg v.

Portengen

Portengense Zuwe

Wiln

isse

Zuw

e

Portengen

Paral

lelweg

Provincialeweg T27

Kerkweg

Bovendijk

Veenvliet

Utr

echt

se

Straa

tweg



Veen

dijk

Bloklaan

Mijn

dens

edijk

Zandpad

Stationsweg

Angstelkade

Dem

mer

ikse

kade

Ter Aase Zuwe

Don

kere

ind

Uitweg


Hogedijk

Achterw

eg

Ou. Spoorbaan

Oos

tkan

aalw

eg

Nieuw

eens Jaagdpad

Hoge

ndijk

Kerkpad

Gouderakse Tiendweg

Beierse wegje

Lang

e Gou

derak

se Ti

endw

eg

Snippejagerskade

Kattendijk

Molenvliet

Tien

dweg

Tiend

weg

IJsse

ldijk

Noo

rd

Wellepoort

Tiendweg

Oost

Tiendweg

West

Loet

Hillekade

Breekkade-pad Zuid

IJsseldijk

Parallelweg

Lekdijk Noord

Dorpsstraat

Sluisvliet

Lek-Bos

Parallelweg

C.G. Roosweg

Zijdeweg

Zijdeweg

Kerkweg

Oudela

ndse

weg

C.G. Roosweg

C.G. Roosweg

Boez

emw

eg

Wetering West

Tiendweg West

Schuwacht

Bree

kade

Voorstraat

Opperduit

Opperduit

Wetering Oost

Hoe

ksew

eg

Achte

rbro

ek

Beije

rsche

weg

BeijerscheHet

Zuid

broe

kse

Opw

eg

Zuidbroek

Kijfhoekse Kade

Lage

weg

Schaapjeszijde

Kerkweg

Westein

de


Capellelaan

Broekselaantje

Lekdijk

Gagelweg

Spengen

Hee

mst

eeds

eweg

Overeindseweg

Oortjespad

Wagendijk

Houtdijk

Pieterspad

Bovenkerkseweg

Reeuwijkse Randweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg

ReeuwijkseHout

Groenhovenpark

GoudseHout

Wiericker-schans

De Parmey

Rondom Oudewater



Salmsteke

LandgoedLinschoten

Lopikerwaard

Park Ruyghe Wey

Broeckerpark

Go

uw

e

’t W

eegj

e

Vlist

Ou

de R

ijn

Go

uw

e

EnkeleWiericke

DubbeleWiericke

Put vanBroeckhoven


Ravensburg

Sloene

Reeuwijkse Plassen

Gravenbroek

Elfhoeven

KleinElfhoeven

Vrijhoef

Nieuwenbroek

Kalverbroek


GrootVogelen-zang

Ou

de

Rijn

Ou

de

Rij

n

Oude Rijn

Lang

eLi

ns c

ho

ten

Gre

cht

Zuideinderplas

HOLLANDSCHE IJSSEL

HO

LLANDSCHE IJSSEL

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

KA

NA

AL

HOLLANDSC

HE

IJSS

EL

HO

LLA

NDSCHE

IJSSEL

AM

STERDA

M RIJN

KAN

AA

L


Kleine Plas

Uranium Kanaal


Zeger Plas

Mei

je

Meije

Oude Meije

Westerlandweg

N210

N210

N204

N210

N210

N207

N207

N207

N207

N478

N477

N476

N210

N228

N228

N228

N409

N401

N405

N212

N463N463

N230

N231

N231

N458

N11

N11

N460

N207

N207

N462

N198

N210

N458

Hoonaardpad

Boezemm

olenpad

Schutterskade

Boerenlandpad


t

55

52

54

50

5620

1

3

2

9

4 10

18

8893

60

57

53

6

84

83

7982

80

2

6

3

5

1

4

15

14

13

12

8

7

9

11

10

12

3

4

5

8

7

6

9 10

> van smid tot gastvrouw <

1. Hof ter Meije brocante, Meije 28 Bodegraven, www.hoevemolenweide.nl2. De Hollandse Boerderij, Meije 63 Bodegraven, www.hollandseboerderij.nl3. Buitenplaats De Blauwe Meije, Meije 300 Woerden, www.deblauwemeije.nl4. Newhouse Logies & Landwinkel Jan Nieuwenhuizen, Nieuwveenseweg 102 Zevenhoven, www.jannieuwenhuizen.com5. Restaurant Tijsterman, Dorpsstraat 116 Nieuwkoop, www.restaurant-tijsterman.nl6. TaarTenTuin, Achtermiddenweg 10 Aarlanderveen, www.boerenbed.nl/locatie/taartentuin

7. De Vooruitgang, kanoverhuur en Weidevogelboerderij, Achtermiddenweg 3 Aarlanderveen, www.boerderijdevooruitgang.nl8. Zorgboerderij Valkendam, Kortsteekterweg 32 Alphen a/d Rijn, www.valkendam.nl9. Zichtstal De Witte Gravin en vergaderlocatie, Kortsteekterweg 12 Alphen a/d Rijn, [email protected]. Hoeve Molenweide, Lindenhovestraat 8a Zwammerdam, www.hoevemolenweide.nl Op locatieLoopfiets Groene Hart, Schinkeldijk 28 Reeuwijk, www.loopfietsgroenehart.nl

Aan deze fietsroute zijn niet alleen Struinpunten (activiteiten), maar ook Vorspunten (streekverhalen) verbonden. Deze zijn te vinden op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-smid-tot-gastvrouw.

Struinpunten langs de route



Struinpunten


Fietsknooppunten


De fietsroute loopt een groot gedeelte langs of in de nabijheid van de Nieuwkoopse Plassen. Foto: TaarTenTuin

Bij de Witte Gravin kun je uit een heuse skybox onder het genot van een ‘high tea’ naar de koeien kijken. Foto: De Witte Gravin

Bij Tijsterman zit je direct aan de Nieuwkoopse Plassen

met een prachtig uitzicht. Foto: Restaurant Tijsterman

> van smid tot gastvrouw

<

Kunstenaars en kunstlief-hebbers ontmoeten elkaar bij Buitenplaats De Blauwe Meije. Foto: De Blauwe Meije


De schilderachtige Heerlijk-

heid Nieuwkoop werd in de

zeventiende eeuw bestuurd

door Johan de Bruyn van

Buytewech. Hij liet ’t Reght-

huys bouwen. Hier werd het

tuig van de richel door de

schout en schepenen aan de

tand gevoeld en zonodig

opgesloten in het gevang

onderin het gebouw.

In de hedendaagse ‘heer-

lijkheid’ van het Reghthuys

floreert nu de gelijknamige

culturele vereniging. De club

organiseert filmavonden,

concerten, cursussen en ex-

posities voor kunstenaars die

geïnspireerd zijn door het

omringende landschap.

Natuurlijk genieten

Mens en dier genieten van

de Nieuwkoopse Plassen.

Ondanks de vele wandel-,

fiets-, kano- en bootroutes

die door het gebied lopen,

> over de route <is er ruimte voor de natuur

om in alle rust haar gang te

gaan. Ook zeldzame vogels

als de lepelaar vinden hun

plekje tussen het riet aan de

oever.

Koeien kijken

Naast wilde natuur zijn

er natuurlijk tal van boer-

derijen te vinden waar je

een kijkje kunt nemen.

Bijvoorbeeld bij De Witte

Gravin, waar je vanuit een

heuse skybox de koeien, het

jongvee en de schapen kunt

bekijken. Of zet je tentje op

de gezellige camping van De

Hollandse Boerderij, waar-

vandaan je het Groene Hart

op je gemak kunt

ontdekken.

De hand van de meesterIn het kader van het jaar van Rembrandt en de Gouden

Eeuw is in de Galerie en Beeldentuin van Buitenplaats

De Blauwe Meije vanaf zaterdag 16 maart 2019 een

storytelling op locatie. Wisselende kunstenaars delen

hun inspiratie in deze tour.

Meer informatie op deblauwemeije.nl.

De ‘yogakoeien’ zijn een opvallend kunstwerk in de tuin van de Blauwe Meije. Foto: Graficelly


> van boer tot fotograaf <

Kiekje


De eerste boeren kregen een stuk land van

de lokale heerlijkheid. Hun boerderijen

plaatsten ze vóór op de kavels. Zo ontston-

den de karakteristieke dorpen aan de rand

van de waard. Tijdens de Gouden Eeuw gaf

de scheepvaart de Krimpenerwaard een

nieuwe impuls: hennep voor de scheeps-

touwen was toen het nieuwe goud.

De boeren van de Krimpenerwaard blijven

zoeken naar innovatieve manieren om hun

land te benutten. Mart-Jan Verkaik doet

bijvoorbeeld mee aan het project ‘Proeftuin

Krimpenerwaard’. Mart-Jan: “Ik kijk welke

kruiden het beste groeien, zodat ik ze kan

gebruiken in het voedsel van mijn koeien.

Maar door heel de regio worden initiatieven

opgezet om de melkveehouderij levend te

houden. Biodiversiteit en klimaatverandering

staan daarbij hoog op de agenda.”

Andere boeren brengen recreatie naar hun

boerderij. Op diverse plekken kun je kampe-

ren bij de boer en knuffelen met de koeien.

Bij kaasboerderij Schep kun je genieten van

een rondleiding langs de lekkerste Goudse

Fietsen door de Krimpenerwaard is fietsen door een oerhollands landschap. De lange smalle kavels en brede sloten stammen uit een tijd waarin de Hollandse bodem nog maar net ontgonnen werd. Vanaf het begin vochten boeren met het water en zochten ze manieren hun land zo goed mogelijk te gebruiken.

>BIJ DE KOEIEN< Kiekje

boerenkaas. Bijna vijfhonderd koeien leveren

hier de melk voor 10.000 kilo kaas per week.

Het oerlandschap biedt bovendien een ander

voordeel: het is hartstikke fotogeniek. Peter

Stuurman weet daar alles van. De fotograaf

werkte drie jaar aan zijn project “foto’s in

de Krimpenerwaard” en daarnaast fotogra-

feerde hij voor Designed by Nature van het

Zilvermuseum in Schoonhoven. “De Krimpe-

nerwaard is de ster van deze expositie, net

als van mijn twitteraccount”, lacht hij.


Nederlanders staan bekend om hun bijzondere relatie met water: aan

de ene kant moeten we ertegen vechten, aan de andere kant hebben

we het nodig. Op geen gebied is dat zo van toepassing als op de door

dijken en molens drooggelegde Krimpenerwaard.

De ‘koningin van de polder’ in het oeroude landschap van de Krimpenerwaard. Leo van der Vlist

Krimpenerwaard


A12A12

13 Nieuwerbrug

14 Woerden

12a Bodegraven

12 Reeuwijk

A12

11 Gouda

A12

A20

A12

A12

A2

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A2

15 Utrecht

9 Nieuwegein

10 Nieuwegein-Zuid

11 Vianen

27 Vianen

26 Lexmond

A2

NIEUWERBRUG

OERDEN

DRIEBRUGGEN

MEIJE

ZEGVELD

KAMERIK

KOCKENGEN

W

AOUDEW TER

AARDERW

HOGEBRUG

HEKENDORP

HAASTRECHT

BODEGRA

ZW AMAMMERD

VEN

REEUWIJK-BRUG

TEMPEL

REEUWIJK-DORP

GOUDA

ADDINXVEEN

OOPBOSK

W

ALPHEN AAN DEN RIJN

HARMELEN

DE MEERN

VLEUTEN

UTRECHT

MONTFOORT

IJSSELSTEIN

LOPIK

LEXMOND

AMEIDE

MEERKERK

NIEUWPOORT

WILLIGELANGERAK

SCHOONHOVEN

BERGAMBACHT

AMMERSTOL

STOLWIJK VLIST

BENSCHOP

JAARSVELD

CABAUW

BLOKLAND

LOPIKERKAPEL

NIEUWEGEIN

VIANEN

POLSBROEK

POLSBROEKERDAM

UITWEG

SNELREWAARD

GROOT-AMMERS

MAARSEN

HAARZUILENS

WESTBROEK

BREUKELEN

SPOELWIJK

PAPEKOP

WOERDENSEVERLAAT


ZEVENHOVEN

NOORDEINDE

NIEUWVEEN

AARLANDERVEEN

NIEUWKOOP

KANIS

NIEUWER- TER-AA

TER AAR

DE HOEF

MIJDRECHT

WILNIS

PAPENVEER

BERGSTOEP

STREEFKERK

BERKENWOUDE

LEKKERKERK

KRIMPEN a/d LEK

OUDERKERKa/d IJSSEL

CAPELLEa/d IJSSEL

KRIMPEN a/d IJSSEL

GOUDERAK

MOORDRECHT

ACHTERBROEK


ARCHEON

Zuiderkeerkring

Goudse Schouw

Rietveldsepad

Kooiweg

Com

pierenkade

Com

pierenkade

Loete

Otweg

De Oude Wijk

Mole

nkolk Jage

rspa

d

Baanwegsekade

Bosk

oops

eweg

Toegangsweg

Alp

hens

e w

eg


Steekterweg

Halve RaakInsteek

Gou

dse

Rijp

ad

Alfensvaart

Vosh

ol

Spoelwijkerlaan

Gou

dse

rijw

eg

Biezen

Reijerskoop

Laag Boskoop

Park

laan

Zijde

Noordeinde

Spoe

lwijk

sedi

jk

Mid

delb

urgs

eweg

Kaagjesland

Reew

al

Zwarteweg

Nieuwdorperweg

Kerkweg

Tempeldijk

Middelweg

Wonnepad

J.C. Hoogen

oornlaan

Nes

sew

eg

Den

Ham

Zijd

eweg

Schinkeldijk

Oud Reeuwijksew

eg


eg

Brugweg

Noordkade

Linnaeusweg

Staringlaan

Wilh

elm

inas

traa

tK

onin

ginBeethovenlaan

Kerkweg

Zuidelijke Rondweg

Kortsteekterweg

Oud

Bode

graa

fsew

egGou

dse

Stra

atw

eg

Broekveldselaan

Burg. Kremerweg

Zuidzijde

Noordzijde

Weijpoort

Wei

weg


Reeuwijkse Houtwal

Gravekoopsedijk

Leck

sdijk

Ree Ree

Kor

ssen

dijk


Platteweg

Gou

dse

Hou

tsin

gel

Vlietdijk

Twaalfmorgen

Oukoopsedijk

Wierickepad

Kipp

enka

de

Zoet

endi

jk

Bosmankade

Nieuwenbroeksedijk

Raad

huis

weg

Bode

g raa

fses

traa

tweg

Zout

man

sweg

Burg. van

Reenen

singel

Graaf Florisweg

Burg. Jamessingel

Joub

erts

traa

t

Provinciale weg

Goude

raks

e dijk

Veer

stalbl

ok

Katten

singel

Turfsingel

Gov

erw

elle

s ing

el

Rotterdamse

weg

Middelblok

Kanaaldijk

Noo

rdrin

gdijk

Opw

egNegenvierte

Steinse

Tiendew

eg

Hoogeind

Laageind

De Gro

endi

jck

Westein

de

Oosteinde


Tuurluur

Papekopperstraatweg

Hogebrug

Ruige Weide

Provin

ciale weg Oost

Goudsestraatweg

Tiendweg

Hoenkoopse Buurtweg

Hekendorpsebuurt

Zuringkade

Pape

kopp

erdi

jk

Diem

erbr

oek

Hoge Rijndij

k

Rietveld

Weijland

De Bree

Barwoutswaarder

Holla

Hoge Rijndijkndbaan

Waardsebaan

’s Gravesloot

Middellandbaan

Oostdam

Chrysantstr

aat

Kromw

ijkerkade

Kromwijkerdijk

Haa

rd

ijk

Schapenlaan

Zuid

Lins

chot

erZa

ndw

eg

De Meent

Hoenkoopse Rijpad

Nieuwe Gouwe OZ

Nieuwe Gouwe OZ

Hen

egou

wer

weg

Rand

enbu

rgse

weg

Zuid

wijk

Elzenbroek

Nieuweweg

Berk

enbr

oek

Lans

ing

Dorpsweg

Poppelendam

Oos

tkan

aalw

eg

Trei

nweg

Kerk

vaar

tweg

Zien

dew

eg

Kerkweg

Lindenhovenstraat

Stichtse Meije

Hazekade

Dwar

sweg

Middenweg

Mol

enw

eg Hoofdweg

Rondweg

Mila

ndweg

Noo

rdLi

nsch

oter

Zand

weg

Dam

mekade

Win

terd

ijk

Otweg

Zuidkade

Achtermiddenweg

Kw

eker

spad

Provinciale Weg

Haarpad

Dorpeldijk

wegParkH

eldamw

eg

Blinde weg

Ringkade

Noord- IJsseldijk

Broeksdijk

Dam

weg

Bloklandse

Dijk

Noor

der

Lekdijk

Franse Kade

Slangeweg

Zuidzijdseweg

Noordzijdseweg

Korte Tiendweg

Liezeweg

Hoogstraat

Grote H

aven

Bisdom van

Vlietstraat


Koolwijkse

Weg

Lekdijk

Lekdijk West

Tiendweg

Veerse Dijk

M. A. Reinaldaweg

Tiendweg

Wielw

eg


Zouwendijk

Tiend Weg

Boonevlietweg

Melkweg

Peppelweg

Essenweg

Achterdijk

Biez

endi

jk

Lange weg

Autenase Kade

Bolgerijse kade

Achterkade

Gro

ene

k

ade

Krui

sweg

Basta

ard

k

ade

Huibertse kade

Zijderveldse Laan

Noordzijdse

Kade

Kade

Zuidzijdse

Kerkpad

Lopike

rweg W

est

Lopikerweg Oost

Binnenweg

Amsterdam

se

Straatweg


es

Baronieweg

Weg der Verenigde N

aties

Rijneveld

Oudeweg

Kooidijk

Zoet

endi

jk

Prinsendijk

Grote Lot

Steinse

dijk

Reeu

wijk

se Houtwal

Lake

rveld

Kana

aldijk

Kanaa

ldijk

Schutte

rseilan

d

Hei en Boeicopseweg

Provinciale weg

Bove

nber

g

Gelkenes

Bergweg

Schoonouwenseweg

Geerpad

Opweg

Lekdijk

Zijdeweg

Dam

weg


Graafdijk

M. A

. Reinaldaweg

Achth

oven

Polderweg

Middelwaard

Nieuwe R

ijksw

eg

Achterkade

Nie

uwew

eg


Stuivenbergweg

Wille

skop

Stuivenbergweg

Achtersloot

Heeswijk


Mee

rndi

jk

Nedereindseweg

Ringkade


Groenen

daal

Lagekade

Jaagpad

Veldwijk

Breudijk

App

ella

an

Harmelerwaard

Rijksstraatweg

Thematerweg Maa

rsse

nsew

eg

Ockhuizerweg

Polderweg

Rijn

dijk

Gerversco

pHollandsekade

Teckop

RodendijkH

azepad

Wildveldseweg

Ir. Enschedeweg

Van

Tey

linge

nweg

Van

Tey

linge

nweg

Alendorperweg

Goudseweg

Schoonhovenseweg

Goudseweg

Bilwijkerweg

Oost-Vlisterdijk

West-Vlisterdijk

Tiendew

eg

Bened

enker

kseweg D

e Vaartweg

Schoonhovenseweg

Benedenberg

Lekdijk-West

Hog

edijk

Opperstok

Wilgenweg

Graafland

d

Warmoesk

ade


M. A

. Reinaldaweg

Lopike

rweg

Oost

Cattenbroekerdijk

Zuidzijdseweg

Nieuwkoopseweg

Zegerbaan

Korte

raar

sweg

Kerkweg

Noordeinde

Zuideinde

Meijepad

Wes

tK

anaa

lweg

Hog

e di

jk

Houtkade

Bosweg

Milandw

eg

Grechtkade

Lange Meentweg

Uitw

eg

Molenweg

Noordse Dorpsweg

Kousw

eg Hogedijk

Hogedijk

Nieuw

veenseweg

Schoterweg

Noordenseweg

Vijfbruggenpad

Zevenhovenseweg

Zevenhovenseweg

Jonge

Achttienkavels

Hog

edijk

Oos

tkan

aalw

eg

Wes

tkan

aalw

eg

Hogedijk

Meije

Bovendijk

Geerkade


Amstelkade

Buitenkerk

Hollandsekade

Noordeinderplas

Plassen

Langeraarsche

Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoopse Plassen

Loosdrechtsche

Plassen

Breukeleveensche-

of Stille Plas

Kooidijk

Oudedijk

Landweg

Veenkade

Griendw

eg

Nieuweweg

Middenweg

MachinekadeMaar

ssevee

nse vaa

rt

Heuvellaan

Otterspoorbroek

Scheendijk Noord

Scheendijk Zuid

Proostdijweg

Korte Zuwe Kerklaan

Bosdijk

Portengense Zuwe

Oud A

a

Oud A

a

Bosdijk

Uitweg v.

Portengen

Portengense Zuwe

Wiln

isse

Zuw

e

Portengen

Paral

lelweg

Provincialeweg T27

Kerkweg

Bovendijk

Veenvliet

Utr

echt

se

Straa

tweg



Veen

dijk

Bloklaan

Mijn

dens

edijk

Zandpad

Stationsweg

Angstelkade

Dem

mer

ikse

kade

Ter Aase Zuwe

Don

kere

ind

Uitweg


Hogedijk

Achterw

eg

Ou. Spoorbaan

Oos

tkan

aalw

eg

Nieuw

eens Jaagdpad

Hoge

ndijk

Kerkpad

Gouderakse Tiendweg

Beierse wegje

Lang

e Gou

derak

se Ti

endw

eg

Snippejagerskade

Kattendijk

Molenvliet

Tien

dweg

Tiend

weg

IJsse

ldijk

Noo

rd

Wellepoort

Tiendweg

Oost

Tiendweg

West

Loet

Hillekade

Breekkade-pad Zuid

IJsseldijk

Parallelweg

Lekdijk Noord

Dorpsstraat

Sluisvliet

Lek-Bos

Parallelweg

C.G. Roosweg

Zijdeweg

Zijdeweg

Kerkweg

Oudela

ndse

weg

C.G. Roosweg

C.G. Roosweg

Boez

emw

eg

Wetering West

Tiendweg West

Schuwacht

Bree

kade

Voorstraat

Opperduit

Opperduit

Wetering Oost

Hoe

ksew

eg

Achte

rbro

ek

Beije

rsche

weg

BeijerscheHet

Zuid

broe

kse

Opw

eg

Zuidbroek

Kijfhoekse Kade

Lage

weg

Schaapjeszijde

Kerkweg

Westein

de


Capellelaan

Broekselaantje

Lekdijk

Gagelweg

Spengen

Hee

mst

eeds

eweg

Overeindseweg

Oortjespad

Wagendijk

Houtdijk

Pieterspad

Bovenkerkseweg

Reeuwijkse Randweg

Reeu

wijk

se R

andw

eg


Rijnkade

Wilhelminastraat

Van Tolstraat

Kerkstraat Noordstraat

RaadhuispleinOud

eM

arkt

Nieuw

eM

arkt

Stationsweg

Willemstraat

Spoo

rstr

aat

Nie

uwst

raat

Overtocht

Doortocht

ReeuwijkseHout

Groenhovenpark

GoudseHout

Wiericker-schans

De Parmey

Rondom Oudewater



Salmsteke

LandgoedLinschoten

Lopikerwaard

Park Ruyghe Wey

Broeckerpark

Go

uw

e

’t W

eegj

e

Vlist

Hollandsche IJssel

Ou

de R

ijn

Go

uw

e

EnkeleWiericke

DubbeleWiericke

Put vanBroeckhoven


Ravensburg

Sloene

Reeuwijkse Plassen

Gravenbroek

Elfhoeven

KleinElfhoeven

Vrijhoef

Nieuwenbroek

Kalverbroek


GrootVogelen-zang

Ou

de

Rijn

Ou

de

Rij

n

Oude Rijn

Lang

eLi

ns c

ho

ten

Gre

cht

Zuideinderplas

HOLLANDSCHE IJSSEL

HO

LLANDSCHE IJSSEL

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

LEK

KA

NA

AL

HO

LLA

NDSCHE

IJSSEL

AM

STERDA

M RIJN

KAN

AA

L


Kleine Plas

Uranium Kanaal


Zeger Plas

Mei

je

Meije

Oude Meije

Westerlandweg

N210

N210

N204

N210

N210

N207

N207

N207

N207

N478

N477

N210

N228

N228

N228

N409

N401

N405

N212

N463N463

N230

N231

N231

N458

N11

N11

N460

N207

N207

N462

N198

N210

N458

Hoonaardpad

Boezemm

olenpad

Schutterskade

Boerenlandpad


t

13

11

11

13

12

15

80

66

62

67

3523

2425

68

20

18

32

26

28

12

3

4

56

7

8

9

10

1112

13

14 15

16

17

18

19

1 2

35

4

6

7

8

8

A

A

B

C

D

> van boer tot fotograaf <Struin- en Vorspunten langs de routeSTRUINPUNTEN1. Kaas- en educatieboerderij Schep, Zuidbroek 153 Bergambacht, www.kaasboerderijschep.nl2. Bij Margo Slapen en Ontbijten, Zuidbroek 135 Bergambacht, www.bijmargo.nl3. Café de Vlist eten & drinken, Fransekade 8 Vlist, www.cafedevlist.nl4. MooiMekkerland, Koolwijkseweg 6 Stolwijk, www.mooimekkerland.nl 5. ’t Wapen van Stolwijk, Dorpsplein 4 Stolwijk, www.wapenvanstolwijk.nl6. Farmcamps Stolkse Weide, Bovenkerkseweg 49 Stolwijk, www.farmcamps.nl/boerderijen/FarmCamps-Stolkse-Weide7.Theetuin Onder de Pannen, Schuwacht 236 Lekkerkerk, www.theetuinonderdepannen.nl

8. Fietsverhuur Hoogenboom (ook op locatie), Wilhelminastraat 2 - B Lekkerkerk, www.hoogenboezemtweewielers.nl

Op Locatie: Wandelen en Fietsen Krimpenerwaard, Steinsedijk 7A Haastrecht, www.abeloffice.nl/wandel-en-fiets-arrangementen VORSPUNTEN A. Boerderijlint, Bovenberg en Benedenberg BergambachtB. Vreemde koeien, Tiendweg Gouderak (zie SV route)C. Versierde luchten met weidevogels, Berkenwoudse Driehoek, langs de Oude WeteringD. Eendenkooi Bakkerswaal en bezoekerscentrum, Schuwacht 232, Lekkerkerk

Meer informatie over de route op www.struinenenvorsen.nl/routes/van-boer-tot-fotograaf.

Fietsroute met: GPS, knooppunten, QR-codes, uitprintbare routebeschrijving, smartphoneproof en Struin- en Vorspunten

Struinpunten


Vorspunten


Fietsknooppunten


Babke Mollee maakte dit kunst-werk ‘Polderzicht’. Onder andere te zien tijdens Kunst-stroming 2018, georganiseerd door Krimpener Kunstwaard. Foto: Krimpener Kunst-waard

> van boer tot fotograaf <

Fotograaf Peter Stuurman fotografeerde deze zilveren kikker voor de tentoonstelling ‘Designed by Nature’. Foto: Peter Stuurman

De koe is echt ‘de koningin van de polder’ en wordt daarom veelvuldig op de gevoelige plaat vastgelegd door fotograaf Peter Stuurman. Foto: Peter Stuurman

De boezemmolens in de Krimpenerwaard herinneren nog steeds aan de strijd met en tegen het water. Foto: Schoonhoven Zilverstad


Door de waard lopen

vele mysterieuze

‘Tiendwegen’. Waar hun

naam vandaan komt, is

een historisch raadsel.

Het Middelnederlandse

‘tiën’ betekent ‘trekken’

en verwijst mogelijk naar

trekschuiten, maar het

kan ook slaan op het

water dat wegtrekt uit

de dijken en vervolgens

wateroverlast veroorzaakt.

Of komt het van de tienden

oogstbelasting of het

tiendhout waarmee de

wegen zijn aangelegd?

Boerenkunst

Hoe ze ook heten, de

dijkpaden en tiendwegen

leiden je zonder problemen

langs de exposities en

galerieën van de Vereniging

Krimpener Kunstwaard. Dit

collectief van kunstenaars

behelst veel beeldend

kunstenaars, maar ook

keramiek-, textiel- en

woordkunstenaars zijn van

de partij.

Wil je overnachten in

boerenstijl? Neem dan

> over de route <

Dansende koeien, de eerste dag dat de koeien in het voorjaar weer naar buiten mogen. Een bijzondere gebeurtenis op Kaasboerderij Schep.

plaats in de zachte kussens

van tot Bed & Breakfast

omgebouwde boerderij

Bij Margo!. Of beleef het

echte boerenleven in de

luxe tenten van FarmCamps

Stolkse Weide. Slaap in de

polder en ontbijt met een

glas verse koeienmelk.

Kunst in de waardVereniging Krimpener Kunstwaard is een vereniging voor

professionele en vrijetijdskunstenaars in de Krimpener-

waard. De vereniging heeft meer dan 150 leden die actief

kunst beoefenen. De vereniging stimuleert, ontwikkelt

en organiseert diverse kunst- en culturele activiteiten. Zo

organiseert ze bijvoorbeeld beeldende kunst- en dicht-

wedstrijden, exposities, tentoonstellingen en lezingen. De

tweejaarlijkse kunstroute Kunststroming toont beeldende

kunst zoals foto, beeldhouwwerk, schilderijen en installa-

ties in monumentale huizen en tuinen van particulieren.

52 - KUNST & CULTUUR ROUTE KUNST & CULTUUR ROUTE - 53 KUNST & CULTUURROUTE - 53

Route 1 Van Molenaar tot Kunstenaar Haastrecht - Stolwijk - Vlist 25 km pag 4-9

Route 2 Van Bewoner tot Verhalenverteller Haastrecht 2,1 of 5 km pag 10-15

Route 3 Van Soldaat tot Zilversmid Schoonhoven 3,5 km pag 16-21

Route 4 Van Schutter tot Vrijbuiter Gouda 5 km pag 22-27

Route 5 Van Kaasboer tot Artiest Bodegraven 4,5 km pag 28-33

Route 6 Van Visser tot Graffiti artist Bodegraven - Reeuwijk 31,5 km pag 34-39

Route 7 Van Smid tot Gastvrouw Nieuwkoop 55 km pag 40-45

Route 8 Van Boer tot Fotograaf Krimpenerwaard 53 km pag 46-51

Beleef het zelfOp de pagina’s hierna vind je evenementen, workshops en struinadressen waar je welkom bent. Het overgrote deel van deze adressen liggen aan een van de in dit boekje beschreven Kunst- en Cultuur Routes. De routes zijn genummerd volgens onderstaande tabel.

Foto: VVV Gouda


KunstclubsSTA - A RT– A L P H E N A A N D E N R I J N E . O . De Stichting komt op voor de belangen van de aangesloten

kunstenaars in de breedste zin van het woord. Zij beschikt over een

eigen galerie “Galerie Alphen Art”, een website, en een online

winkel voor kunstuitleen en -verkoop. www.sta-art.nl

N I E U W K O O P S E K U N ST R O U T E – N I E U W K O O P E . O . Ook dit jaar staat er weer een Nieuwkoopse Kunstroute op het programma en wel op

8, 9 en 10 juni 2019 (15de editie). In 2018 deden er 44 kunstenaars mee op 23 locaties.

www.kunstroute-nieuwkoop.nl

ST I C H T I N G K U N ST P R O M OT I E G R O E N E H / A RT – G R O E N E H A RTOpgericht in 1998 met als doel het promoten van kunstactiviteiten in het Groene Hart door

het organiseren van exposities en kunstcompetitie (2 jaarlijks), de Groene Hart Kunstprijs.

Hieraan kunnen zowel professionele als amateur-kunstenaars deelnemen.

www.groenehartkunst.nl

C U LT U R E L E V E R E N I G I N G ’ T R E G H T H U Y S – N I E U W K O O P E . OVereniging waar kunst, cultuur en mensen samen komen door het organiseren van

exposities van beeldende kunstenaars, concerten en film e.d.

www.reghthuys-nieuwkoop.nl

F I R M A V A N D R I E – G O U D A E . O Podium voor professionele kunst, broedplaats voor talent en

ontmoetingsplek voor kunstenaars en publiek. Doel is vormen van

hedendaagse kunst bij een zo groot mogelijk publiek onder de aan-

dacht te brengen door exposities met verschillende kunst-

disciplines. Openingstijden zijn wo t/m zo 12.00 - 17.00 uur.

www.firmavandrie.nl

Door het hele Groene Hart heen hebben kunstenaars zich verenigd in collectieven om diverse kunstvormen op een laagdrempelige manier toegankelijk te maken voor een breed publiek. Ieder collectief doet dat op haar eigen eigenzinnige manier.

Kunstenaarscollectieven en activiteiten

Foto: Sta-Art

Foto: Welkom in Gouda

Kijk voor nog meer route-informatie, tips en actualisatie op www.struinenenvorsen.nl/kunst-en-cultuur.


C U LT U R E L E C O M M I S S I E B O D E G R A V E N - R E E U W I J KDe commissie bestaat sinds 2014 en verbindt, ondersteunt en ontplooit kunst- en cultuur-

activiteiten van organisaties in Bodegraven-Reeuwijk. Kijk voor het rijke aanbod op

www.kunstencultuurbenr.nl

K U N ST K R I N G B O D E G R A V E N - R E E U W I J KBij de stichting “KunstKring Bodegraven-Reeuwijk” (KKBR)

staat de bevordering van de creatieve en culturele

ontplooiing centraal. Daarnaast wil de kunstkring een

platform bieden waar lokale kunstenaars en inwoners

van de gemeente elkaar ontmoeten.

www.kunstkringbodegraven-reeuwijk.nl

H A A ST R E C H TS E K R I N G - H A A ST R E C H THaastrechtse Kring organiseert al meer dan 50 jaar activiteiten op het gebied van muziek,

architectuur, kunst en literatuur uiteenlopend van Wereldmuziekavond (22 maart), Kunst

lokaal (13/14 september) tot Architectuur route (5 oktober) tot activiteiten georganiseerd.

Zie voor meer informatie: www.haastrechtsekring.nl

C U LT U R E E L P O D I U M V L I ST – H A A ST R E C H T, V L I ST E N STO LW I J KDeze club biedt een podium voor culturele activiteiten ter bevordering van de leefbaarheid

en de sociale samenhang in met name kleine kernen zoals de Boer op. Ieder jaar kan er

deelgenomen worden aan dit theatrale fietsevenement door Haastrecht, Stolwijk en Vlist.

www.facebook.com/cultureelpodiumvlist

G O U D - E N Z I LV E R S M I D S G I L D E ST. E LO Y I N S C H O O N H O V E NIn 1988 sloegen de gouden zilversmeden van Schoonhoven de handen ineen en bliezen

hun aloude ‘Nijverheidsvereniging’ uit 1862 nieuw leven in. Het Gilde bevordert de ver-

koop van producten van hun 50 leden en zorgt voor de collectieve kwaliteit die de cliënt in

de zilverstad verwachten mag. www.goudenzilversmidsgilde.nl

K R I M P E N E R K U N ST W A A R D - K R I M P E N E R W A A R DIn 2019 bestaat KrimpenerKunstwaard 10 jaar. Met

meer dan 150 aangesloten kunstenaars heeft de

vereniging zich op de kaart gezet. De vereniging

stimuleert, ontwikkelt en organiseert diverse kunst- en

culturele activiteiten zoals beeldende kunst- en dicht-

wedstrijden, kunstroutes en exposities. In het jubileum-

jaar wordt er uitgepakt met diverse tentoonstellingen,

exposities, masterclasses en workshops op diverse

locaties in de Krimpenerwaard. www.kunstwaard.nl Foto: Atelier Pand81


Foto: VVV Gouda

Foto: Schoonhoven Klassiek


Route Datum Events Plaats Website

4 24.02 1e Goudse Geuzenmiddag (bier) Gouda www.museumhavencafe.nl/nieuws

5 18.03> POP-UP Galerie Marryzglaz zoekt

Rembrandt

Bodegraven www.kunstencultuurbenr.nl/vraag_en_aanbod/pop-

up-galerie-marryzglaz-zoekt-rembrandt

7 24.03 Koek en Lopie Winterwandeling

rondom de Nieuwkoopse Plassen

Nieuwkoop www.ontdeknieuwkoop.nl/events

4 28.03 Dichters op Donderdag

omlijst met Ierse Folkmuziek

Gouda www.museumhavencafe.nl

7 31.03> Tentoonstelling: Ontstaan van

Holland.

Alphen a/d Rijn www.archeon.nl

5 31.03> Expositie Beestenboel Pop Up

galerie Marryzglaz

Bodegraven www.marryzglaz.com

4 13.04-14.04 Open Atelier Gouda Gouda openateliergouda.nl

4 16.04 Lezing Jaap van den Berg en Mieke

de Haan bij Kunstkring Krimpen:

'hoe de natuur terugneemt'

Krimpen a/d IJssel www.kunstwaard.nl/wat-is-er-te-doen

4 19.04 Mini-symposium: Erasmus en zijn

drukkers

Gouda www.drukkerswerkplaats.nl/minisymposium-

erasmus-en-zijn-drukkers

1 11.05 Molendag: Rondleiding

Boezemmolen No.6

Haastrecht www.boezemmolen.nl

4 10.05-12.05 Rrrollend Foodtruck Festival Gouda www.rrrollend.nl/ www.goudasfalt.nl

5 18.05 Kunstmarkt in Evertshuis door

Kunstkring Bodegraven-Reeuwijk

Bodegraven kunstkringbodegraven-reeuwijk.nl

2 18.05 Overtuin festival Haastrecht haastrechtsekring.nl/ overtuinbisdomvanvliet.nl

4 26.05> Biscuits van Theo Colenbrander

(1841-1930)

Gouda www.museumgouda.nl/nl/nu-te-zien/

tentoonstellingen/17/biscuits-van-theo-colenbrander

4 13.04-14.04 Open Atelier Gouda Gouda openateliergouda.nl

4 30.05-31.05 Keramiekdagen Gouda www.goudsekeramiekdagen.nl

7 31.05-01.06 Smederijdagen Nieuwkoop www.ontdeknieuwkoop.nl/events/e-1170/smede-

rijdagen

4 08.06 Kaas en Couscous festival Gouda www.goudasfalt.nl

7 08.06-10.06 Nieuwkoopse Kunstroute Nieuwkoop www.kunstroute-nieuwkoop.nl

3 10.06 Zilverdag Schoonhoven www.zilverdag.nl

3 10.06 De Boer Op Diverse locaties www.facebook.com/cultureelpodiumvlist/

3 10.06.19> Designed bij Nature Schoonhoven zilvermuseum.com

4 29.01-11.06 Salon 2019, 25 kunstenaars

uit het Groene Hart

Gouda www.museumgouda.nl

Foto: VVV Gouda

> 2019/2020 <



4 14.06-16.06 Havendagen Museumhaven

Gouda 16.06: 4e IJssel & Gouwe

Bierfestival

Gouda www.museumhavengouda.nl

22.06-23.06 Landelijke Kunstweek Landelijk www.kunstweek.nl

6 30.06 Wecken, zouten & drogen, conser-

veren uit grootmoeders tijd

Reeuwijk www.streekmuseumreeuwijk.nl

4 17.07-18.08 Verkooptentoonstelling Art & Sou-

venirs (kunst voor kleine prijzen)

Gouda firmavandrie.nl

4 16.08-18.08 Rrrollend Foodtruck Festival Gouda www.rrrollend.nl/ http://www.goudasfalt.nl

4 22.05-28.08 Gouds Montmartre (wekelijks) Gouda welkomingouda.nl/evenementen/goudse-mont-

martre

4 04.05-29.08 Goudse Kaasmarkt wekelijks Gouda goudakaasstad.nl

5 01.09 Najaarsmarkt Bodegraven www.najaarsmarkt.com

1 14.09 Monumentendag: Rondleiding

Boezemmolen No.6

Haastrecht www.boezemmolen.nl

7 14.09 Torenschuddersfeest met

Gondelvaart

Nieuwkoop www.ontdeknieuwkoop.nl/events

2 13.09-14-9 Kunst Lokaal Haastrecht Haastrecht haastrechtsekring.nl

7 29.09 Happen en Stappen Nieuwkoop www.ontdeknieuwkoop.nl/events

3 02.06-07.07

04.08-29.09

Springerparkconcerten

(maandelijks)

Schoonhoven schoonhovenklassiek.nl

2 26.10 Nacht van de Nacht,

op pad met de boswachter

Haastrecht www.zuidhollandslandschap.nl/nachtle-

ven-hooge-boezem

Foto: VVV Gouda



4 26.10 Zotte Zaterdag Gouda zottezaterdag.nl

4 23.06-27.10 Lage Landen: Schatten uit het Rijks. Gouda www.museumgouda.nl/nl/nu-te-zien/tentoonstel-

lingen/14/lage-landen-schatten-uit-het-rijks

7 19.10-29.11 Expositie Groene Hart Kunstprijs en

Verbeelding van de Waterlinie

Nieuwkoop groenehartkunst.nl

4 13.12 Gouda bij Kaarslicht Gouda www.goudabijkaarslicht.nl

14.12 Nacht van het Zilver Schoonhoven www.nachtvanhetzilver.nl

4 13.12-27.12 Expositie LichtKunst Gouda Gouda www.firmavandrie.nl

4 13.12.19-

05.01.20

Goudse Glazen Uitgelicht Gouda goudseglazenuitgelicht.nl/

4 26.02.19-

02.02.20

Buiten Scilderen; 19e euwse

schilders uit de Franse kunstenaars-

kolonie Barbizon en de Neder-

landse tegenhanger in Oosterbeek

centraal.

Gouda www.museumgouda.nl/nl/nu-te-zien/tentoonstel-

lingen/19/buiten-schilderen

6 16.05-

17.05.20

Atelierroute Bodegraven-Reeuwijk Bodegraven-

Reeuwijk

kunstkringbodegraven-reeuwijk.nl

3 31.05.20> Silveraward Schoonhoven zilvermuseum.com/schoonhovens-sil-

ver-award-2018/

4 01.09.20 Kunststroming (tweejaarlijkse

kunstroute door Krimpenerwaard)

Krimpenerwaard www.kunstwaard.nl

2 13.12.20 Verhalenfestival, verhalen tussen

Oud en Nieuw

Haastrecht facebook.com/DeVerhalencompagnie

Foto: Letty Blanken


Workshops & UittipsRoute Workshop & Uittips Plaats Website

7 Iedere woensdag 'open stal'. Vrije inloop

skybox stal met de mogelijkheid van een

kopje koffie, thee of frisdrank met bv een

taartje.

Alphen aan den Rijn www.dewittegravin.nl

5 Diverse workshops gegeven door verschil-

lende kunstenaars

Bodegraven www.hoeknegenentwintig.nl/ www.marryzglaz.com/

graffitiart.nu/ www.unieksieraad.nl

5 Alles over kaasmaken, van vroeger tot nu. Bodegraven www.kaasboerderijdegraaf.nl

5, 6 Diverse workshops te volgen bij het

Evertshuis

Bodegraven www.evertshhuis.nl

4 Teken en schilder workshops en cursussen

door Mieke de Haan

Gouda www.miekedehaan.nl

4 Sketchcrawls, gratis zonder aanmelding.

Voor iedereen die van tekenen houdt.

Gouda www.groenehartcreatief.nl/sketchcrawl/

4 Diverse thematische instapwandelingen Gouda www.goudsegidsengilde.nl

4 Storytrail Stadswandeling Gouda Gouda storytrail.nl/stadswandeling-gouda

4 Inspirerende fotoprojecten van Jaap van

den Berg

Gouda waaromgaathetgoedinjeleven.nl/ beeldenmeer.nl

4 Diverse workshops te volgen bij Museum

Gouda

Gouda www.museumgouda.nl

4 Allerlei creatieve workshops in het Groene

Hart

Groene Hart www.groenehartcreatief.nl

Waterlinie Audiotour met luisterverhalen

over rampjaar 1672

Groene Hart www.struinenenvorsen.nl/oude-hollandse-waterlinie/

audiotours/

3 Alles over kaas, workshops, kaasboerderij

en tips

Groene Hart www.cheesevalleyholland.com

1 Buiten Schilderen met Josefien Versteeg Haastrecht www.atelierpand81.nl

2 Historische wandeling door Haastrecht o.l.v

gids

Haastrecht www.historischevereniginghaastrecht.nl

1 Waterwandelarangement, een boeiende

wandeling door het Oude Hollandse Waterli-

niegebied ttv het rampjaar 1672 o.l.v. gids

Haastrecht/ Vlist www.gemaalhaastrecht.nl/arrangementen

1 Fietsen en wandelen met gids Haastrecht/Vlist Facebook Wandelen-en-fietsen-Krimpenerwaard

Foto: Loes Vork, Groene Hart Creatief


Route Workshop & Uittips Plaats Website

7 Bezoek kunstateliers Nieuwkoop www.zevensprongnieuwkoop.nl/de-kunstenaars-en-

hun-ateliers

7 Uiteenlopende workshops in ’t Reghthuys Nieuwkoop www.reghthuys-nieuwkoop.nl

5 Je eigen kaasje maken Reeuwijk www.struinenenvorsen.nl/deelnemers/kijk-en-kaas-

boerderij-van-der-werf

6 Proef het vak van patissier bij Femke en

Sander, diverse workshops

Reeuwijk www.patissiers.nl

6 Loopfietsen arrangementen voor een unieke

polderbeleving

Reeuwijk www.loopfietsgroenehart.nl

3 Workshop zilversmeden en/of rondleiding

door watertoren

Schoonhoven www.zilvergalerie.nl

3 Ontdek Schoonhoven Zilverstad met het

Zilveruitje of Rondje Schoonhoven

Schoonhoven www.zilvermuseum.nl/

3 Diverse thematische instapwandelingen Schoonhoven www.stadswandelingschoonhoven.nl

3 Storytrail Stadswandeling Schoonhoven Schoonhoven storytrail.nl/stadswandeling-schoonhoven

3 Workshop in Zilverlab en Zilversmederij Schoonhoven www.zilvermuseum.nl

6 Kaas en wijn wat een mooie combinatie,

workshops & wijngaardbezichtiging

Waarder www.proevenindepolder.nl

7 De hand van de meester, inspiratietour

Rembrandt en de Gouden Eeuw

Woerden www.deblauwemeije.nl

7 Wisselende workshops Woerden www.deblauwemeije.nL

Foto: Mike Bink

Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven


Route Struinpunt Adres Plaats Website

5, 6 Evertshuis Julianastraat 4 Bodegraven www.evertshuis.nl

5, 6 Kaasmuseum Bodegraven Julianastraat 4 Bodegraven www.kaasmuseum.org

4 Galeriewinkel AnderZ &

Nico van Eijk plateelspecialist

Wilhelminastraat 52 Gouda www.nicovaneijk.nl

www.galeriewinkelanderz.nl

4 Hans den Hollander Prints Lage Gouwe 24 Gouda www. hansdenhollander.com

4 Museum Gouda Achter de Kerk 14

Oosthaven 9

Gouda www. museumgouda.nl

1, 2 Boezemmolen no. 6 Oost-Vlisterdijk 1 Haastrecht www. boezemmolen.nl

1, 2 Gemaal de Hooge Boezem achter Haastrecht Hoogstraat 31 Haastrecht www.gemaalhaastrecht.nl

1, 2 Museum Paulina Bisdom van Vliet Hoogstraat 166 Haastrecht www. bisdomvanvliet.nl

1 ,2 Theater en Grand Café Concordia Concordiaplein 1 Haastrecht www. theaterconcordia.nl

7 Smederijmuseum Zuideinde 33 Nieuwkoop www. smederijmuseum-nieuwkoop.nl

6 Streekmuseum Reeuwijk Oudeweg 3 Reeuwijk www. streekmuseumreeuwijk.nl

3, 8 Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven Kazerneplein 4 Schoonhoven www.zilvermuseum.nl

7 Buitenplaats De Blauwe Meije Meije 300 Woerden www.deblauwemeije.nl

Theater, Museum & Galerie

Struinpunten zijn deelnemers van Struinen en Vorsen, U herkent ze aan het QR-codebordje.

www.struinenenvorsen.nlGPS Routes

Vorspunten (Streekverhalen) Scan codes met uw mobiele telefoon voor informatie

Kunst & Cultuur- genieters

Herbestemming

Waterlinie LuisterRoute Hendrick

Nog meer verhalen!

Nog meer routes!

Groeten uit het

Het Evertshuis is het theater en dé toonaangevende culturele voorziening van Bodegraven-Reeuwijk. Wij bieden een podium

voor kinderen, volwassenen, beginnende en gevorderde theatermakers, muzikanten en kunstenaars. www.evertshuis.nl

Kunst CultuurRoute

Struinpunt

Het Evertshuis Kunst - Cultuur - Educatie



5, 6 Brouwcafé De Molen Overtocht 43 Bodegraven www.brouwcafedemolen.nl

5, 6 Groene Hart Catering (op locatie) Emmakade 9 Bodegraven www.groenehartcatering.nl

5, 6 IJs- en koffiesalon De Zoete Inval Markstraat 11 Bodegraven www.ijsenkoffie.nl

6 Pannenkoekerie ’t Veldhuis Noordzijde 96 Bodegraven www.pannenkoekerie-tveldhuis.nl

4 IJsselhuis Museumhavencafé Schielands Hoge Zeedijk 1 Gouda www.museumhavencafe.nl

4 Restaurant LF Gouda Hoge Gouwe 189 Gouda www.lfgouda.nl

1, 2 Arjan van der Eijk, de echte bakker Grote Haven 48 Haastrecht www.arjanvandereijk.nl

1 De Steinsetuin, theetuin en brasserie Steinsedijk 45 Haastrecht www.steinsetuin.nl

1, 2 Het Witte Hof Hoogstraat 152 Haastrecht www.hetwittehof.nl

1 Uitspanning Goejanverwelle Goejanverwelle 29-A Hekendorp www.goejanverwelle.nl

8 Theetuin Onder de Pannen Schuwacht 236 Lekkerkerk www.theetuinonderdepannen.nl

6 Proeverij De Koffietuin en B&B Weijpoort 12 Nieuwerbrug www.koffietuin.nl

7 Restaurant Tijsterman Dorpsstraat 116 Nieuwkoop www.restaurant-tijsterman.nl

6 Patisserie Femke en Sander Jan Tinbergenstraat 27c Reeuwijk www.patissiers.nl

6 Restaurant ’t Vaantje Korssendijk 32 Reeuwijk www.vaantje.nl

6 Restaurant Paviljoen ’t Reeuwijkse Hout Reeuwijksehoutwal 4 Reeuwijk www.reeuwijksehout.nl

3 Hotel Restaurant Hotel Belvédère Lekdijk West 4 Schoonhoven www.hotelbelvedere.nl

1, 8 ‘t Wapen van Stolwijk Dorpsplein 4 Stolwijk www.wapenvanstolwijk.nl

1, 8 Café de Vlist eten & drinken Fransekade 8 Vlist www.cafedevlist.nl

1 De Vlisterstee West Vlisterdijk 57 Vlist www.vlisterstee.nl

6 Wijn proeve(n) in de polder Westeinde 3 Waarder www.proevenindepolder.nl

Eten & Drinken


7 TaarTenTuin Achtermiddenweg 10 Aarlanderveen www.boerenbed.nl/locatie/taartentuin

7 Zichtstal De Witte Gravin en

vergaderlocatie

Kortsteekterweg 12 Alphen a/d Rijn [email protected]

7 Zorgboerderij Valkendam Kortsteekterweg 32 Alphen a/d Rijn www.valkendam.nl

8 Bij Margo Slapen en Ontbijten Zuidbroek 135 Bergambacht www.bijmargo.nl

8 Kaas- en educatieboerderij Schep Zuidbroek 153 Bergambacht www.kaasboerderijschep.nl

6 De Bezoekerij (boerderij-excursies) J.C. Hoogendoornlaan 3 Bodegraven www.debezoekerij.nl

Boederijbeleving & Plattelandsbeleving

64 - KUNST & CULTUUR ROUTE KUNST & CULTUUR ROUTE - PB

Fietsen, Wandelen & Varen Route Struinpunt Adres Plaats Website

7 De Vooruitgang, kanoverhuur

en Weidevogelboerderij

Achtermiddenweg 3 Aarlanderveen www.boerderijdevooruitgang.nl

1, 2 Wandelen en Fietsen

Krimpenerwaard (op locatie)

Steinsedijk 7A Haastrecht www.abeloffice.nl

1 Steppi-E Provincialeweg Oost 67 Haastrecht www.steppi-e.nl

8 Fietsverhuur Hoogenboom

(ook op locatie)

Wilhelminastraat 2B Lekkerkerk www.hoogenboezemtweewielers.nl

6 De Watersnip Natuuractiviteiten

en Groepsaccommodatie

’s-Gravenbroekseweg 154 Reeuwijk www.watersnip.info

6 Loopfiets Groene Hart

(verhuur en arrangementen)

Schinkeldijk 28 Reeuwijk www.loopfietsgroenehart.nl

6 Sup en Watershop Reeuwijk Verlengde Breevaart 3

(entree via receptie Landal)

Reeuwijk www.supenwatershop.nl

3 Stichting Stadswandeling Schoonhoven

(op locatie)

Roosweg 18 Schoonhoven www.stadswandelingschoonhoven.nl

3 Veerdienst – Schoonhoven – Gelkenes Buiten de Veerpoort 2 Schoonhoven www.veerdienst-schoonhoven.nl


7 De Hollandse Boerderij Meije 63 Bodegraven www.hollandseboerderij.nl

7 Hof ter Meije brocante Meije 28 Bodegraven [email protected]

5, 6 Kaasboerderij de Graaf Buitenkerk 56 Bodegraven www.kaasboerderijdegraaf.nl

6 Kaasboerderij Conny Vroege Westeinde 79 Driebruggen

7 Groene Hart Camping

Groepsaccommodatie

Oostzijde 119 De Hoef www.groenehartcamping.nl

7 Newhouse Logies &

Landwinkel Jan Nieuwenhuizen

Nieuwveenseweg 102 Zevenhoven www.jannieuwenhuizen.com

7 Hoeve Molenweide Lindenhovestraat 8a Zwammerdam www.hoevemolenweide.nl

Boederijbeleving & Plattelandsbeleving

Toeristische Overstap Punten• TOP Schoonhoven, Buiten de Veerpoort• TOP Haastrecht, Concordiaplein• TOP Loetbos, Loet 6• TOP Reeuwijk, Reeuwijkse Houtwal• TOP Zwammerdam, Buitenkerk (bij huisnummer 80)• TOP Nieuwkoop, Noordenseweg 23a

Toeristische Informatie Punten• VVV Alphen aan den Rijn, Pieter Doelmanstraat 19, [email protected]• VVV Gouda in Goudse Waag, Markt 35, welkomingouda.nl• VVV Nieuwkoop, Noordenseweg 23 a, ontdeknieuwkoop.nl• VVV Schoonhoven (in Zilvermuseum), Kazerneplein 4, www.vvvschoonhoven.nl• Bodegraven-Reeuwijk, buitengewoonbodegravenreeuwijk.nl

Struinen en Vorsen is een netwerkorganisatie, waar al meer dan 150 ondernemers uit de recreatieve-, culturele- en kunstsector bij aangesloten zijn. Ons doel is om het Groene Hart op een duurzame manier onder de aandacht te brengen. Dit doen we onder meer door initiatieven op het vlak van Kunst & Cultuur & Buitenleven te combineren, te faciliteren en te presenteren, zodat meer bewoners en recreanten uit het Groene Hart hiermee bekend raken en hiervan kunnen genieten. Dit project wordt ondersteund door de provincie Zuid-Holland.

Copyright

Struinen en Vorsen, Streekadvies ’t Laage Land en Graficelly aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele onvolledig-heden of onjuistheden.

COLOFON

Uitgave van Struinen en [email protected] Coördinatie en conceptingStreekadvies ’t Laage Land, Gouderak(Anita van der Vliet, [email protected])i.s.m. het routeteam (Nel Steenbergen, [email protected] en Ria van der Werf, [email protected]) Tekst, vormgeving en cartografieGraficelly, Reeuwijk ([email protected])

Fotografie Graficelly en anderen december 2018

COLOFON

Uitgave van Struinen en [email protected] Coördinatie en conceptingStreekadvies ’t Laage Land, Gouderak(Anita van der Vliet, [email protected])i.s.m. het routeteam (Nel Steenbergen, [email protected] en Ria van der Werf, [email protected]) Tekst, vormgeving en cartografieGraficelly, Reeuwijk ([email protected])

Fotografie Graficelly en anderen december 2018

8 Kunst & Cultuur Routes door het Groene Hart

Mede mogelijk gemaakt door:


8 kunst & cultuur routes door het groene hart4 - kunst & cultuur route kunst & cultuur...

Documents