1. 1876 KANN-U ESSS Memaliki Devleti Osmaniye Madde 1: Devleti Osmaniye memalik ve ktaat hazray ve eyalat mmtazeyi muhtevi ve yekvcud olmakla hibir zamanda hibir sebeble tefrik kabul etmez. Madde 2: Devleti Osmaniyenin payitaht stanbul ehridir ve ehri mezkurun sair bild Osmaniyeden ayr olarak bir gne imtiyaz ve muafiyeti yoktur. Madde 3: Saltanat Seniyei Osmaniye Hilfeti Kbray slmiyeyi haiz olarak Slale li Osmandan usul kadimesi vehile ekber evlda aittir. Madde 4: Zat Hazreti Padiahi hasbelhilfe dini slmn hmisi ve bilcmle tebeai Osmaniyenin hkmdar ve padiahdr. Madde 5: Zat Hazreti Padiahinin nefsi hmayunu mukaddes ve gayri mesuldr. Madde 6: Slalei li Osmann hukuku hrriye ve emval ve emlki zatiye ve madmelhayat tahsisat maliyeleri tekfl umumi tahdndadr. Madde 7: Vkelnn azil ve nasb ve rtbe ve menasp tevcihi ve nian itas ve eyalt mmtazenin eraiti imtiyazilerine tevfikan icray tevcihat ve meskkat darb ve hutbelerde nmnn zikri ve dveli ecnebiye ile muahedat akdi ve harb ve sulh iln ve kuvvei berriye ve bahriyenin kumandas ve harekt askeriye ve ahkm eriye ve kanuniyenin icras ve devairi idarenin muameltna mteallik nizamnamelerin tanzimi ve mcazat kanuniyenin tahfifi veya aff ve Meclisi Umuminin akt ve tatili ve ledeliktiza Heyeti Mebusann azas yeniden intihap olunmak artile fesh hukuku mukaddesi Padiahi cmlesindendir. Tebaai Devleti Osmaniyenin Hukuku Umumiyesi Madde 8: Devleti Osmaniye tabyetinde bulunan efradn cmlesine her hangi din ve mezhepten olur ise olsun bil istisna Osmanl tabir olunur ve Osmanl sfat kanunen muayyen olan ahvale gre istihsal ve izae edilir. Madde 9: Osmanllarn kffesi hrriyeti ahsiyelerine malik ve aherin hukuku hrriyetine tecavz etmemekle mkelleftir. Madde 10: Hrriyeti ahsiye her trl taarruzdan masundur. Hi kimse kanunun tayin ettii sebeb ve suretten maada bir bahane ile mcazat olunamaz.

2. Madde 11: Devleti Osmaniyenin dini slmdr. Bu esas vikaye ile beraber asayii halk ve adab umumiyeyi ihll etmemek artile memaliki Osmaniyede maruf olan bilcmle edyann serbestii icras ve cemaat muhtelifiye verilmi olan imtiyazat mezhebiyenin kemakn cereyan Devletin tahdi himayetindedir. Madde 12: Matbuat kanun dairesinde serbesttir. Madde 13: Tebaai Osmaniye nizam ve kanun dairesinde ticaret ve sanat ve felahet iin her nevi irketler tekiline mezundur. Madde 14: Tebaai Osmaniyeden bir veya bir ka kiinin gerek ahslarna ve gerek umuma mteallik olan kavanin ve nizamata muhalif grdkleri bir maddeden dolay iin merciine arzuhal verdikleri gibi Meclisi Umumiye dahi mddei sfatile imzal arzuhal vermee ve memurinin efalinden itikye selhiyetleri vardr. Madde 15: Emri tedris serbesttir. Muayyen olan kanuna tebaiyet artile her Osmanl umumi ve hususi tedrise mezundur. Madde 16: Bilcmle mektepler Devletin taht nezaretindedir. Tebaai Osmaniyenin terbiyesi bir syak ittihat ve intizam zere olmak iin iktiza eden esbaba teebbs olunacak ve mileli muhtelifenin umuru itikadiyelerine mteallik olan usul talimiyeye halel getirilmiyecektir. Madde 17: Osmanllarn kffesi huzuru kanunda ve ahvali diniye ve mezhebiyeden maada memleketin hukuk ve vezaifinde mtevasidir. Madde 18: Tebaai Osmaniyenin hidemat Devlette istihdam olunmak iin devletin lisan resmisi olan Trkeyi bilmeleri arttr. Madde 19: Devlet memuriyetinde umum tebaa ehliyet ve kabiliyetlerine gre mnasip olan memuriyetlere kabul olunurlar. Madde 20: Teklifi mukarrere nizamat mahsusatna tevfikat kffei tebaa beyninde herkesin kudreti nisbetinde tarh ve tevzi olunur. Madde 21: Herkes usulen mutasarrf olduu mal ve mlkten emindir. Menafii umumiye iin lzumu sabit olmadka ve kanunu mucibince deer bahas pein verilmedike kimsenin tasarrufunda olan mlk alnamaz. 3. Madde 22: Memaliki Osmaniyede herkesin mesken ve menzili taarruzdan masundur. Kanunun tyin eyledii ahvalden maada bir sebeble Hkmet tarafndan cebren hi kimsenin mesken ve menziline girilemez. Madde 23: Yaplacak usul muhakeme hkmnce hi kimse kanunen mensup olduu mahkemeden baka bir mahkemeye gitmeye icbar olunamaz. Madde 24: Msadere ve angarya ve cerime memnudur. Fakat muharebe esnasnda usulen tyin olunacak teklif ve ahval bundan mstesnadr. Madde 25: Bir kanuna mstenit olmadka vergi ve rsumat nm ile ve nm aherle hi kimseden bir ake alnamaz. Madde 26: kence ve sair her nevi eziyet katiyen ve klliyen memnudur. Vkely Devlet Madde 27: Mesnedi Sadaret ve Meihat slmiye taraf Padiahiden emniyet buyurulan zatlara ihale buyurulduu missull sair vkelnn memuriyetleri dahi ba iradei ahne icra olunur. Madde 28: Meclisi Vkel Sadrazamn riyaseti tahtnda olarak aktolunup dahili ve harici umuru mhimmenin merciidir. Mzakeratndan mhtac istizan olanlarn kararlar iradei seniye ile icra olunur. Madde 29: Vkeldan herbiri dairesine ait olan umurdan, icras mezuniyet tahtnda, bulunanlar usulne tevfikan icra ve icras mezuniyeti tahtnda olmyanlarn Sadrazama arzeder. Sadrazam dahi o makule mevaddan mzakereye muhta olmyanlarn muktezasn icra veyahut taraf Hazreti Padiahiden istizan ederek ve muhtac mzakere bulunanlar Meclisi Vkelnn mzakeresine arzeyliyerek mteallik buyurulacak iradei seniye mucibince iktizasn ifa eyler. Bu mesalihin enva ve derecat nizam mahsus ile tyin olunacaktr. Madde 30: Vkely Devlet memuriyetlerine mteallik ahval ve icraattan mesuldr. Madde 31: Mebusan zasndan biri veyahut birka Heyeti Mebusann dahili dairei vazifesi olan ahvaldan dolay Vkely Devletten bir zat hakknda mesuliyeti mucip ikyet beyan ettii halde evvel Mebusann nizam dahilisi mucibince bu misillu mevaddin Heyete havalesi lazm gelip gelmiyeceini mzakereye memur olan ubede tetkik olunmak zere ikyeti mir Heyeti Mebusan Reisine verilecek takrir, Reis tarafndan nihayet gn zarfnda o 4. ubeye gnderilir ve bu ube tarafndan tahkikat lzime icra ve itik olunan zat tarafndan izahat kfiye istihsal olunduktan sonra ikyetin ayan mzakere olduuna dair ekseriyetle terkip olunacak kararname Heyeti Mebusanda kraat olunarak ve ledeliktiza ikyet olunan zat davetle bizzat veya bilvasta verecei izahat istima klnarak zay mevcudedin slsan ekseriyeti mutlakasile kabul olunur ise muhakeme talebini mir mazbatas Makam Sadarete takdim ile ledelarz mteallik olacak iradei seniye zerine keyfiyet Divan liye havale olunur. Madde 32: Vkeldan itham olunanlarn usul muhakemeleri kanunu mahsus ile tyin edilecektir. Madde 33: Memuriyetlerinden hari ve srf zatlarna ait her nevi deavide vkelnn sair efrad Osmaniyeden asl fark yoktur. Bu misillu hususatn muhakemesi ait olduu mehakimi umumiyede icra olunur. Madde 34: Divan linin dairei itham tarafndan mttehem olduuna karar verilen Vkel tebriyel zimmet edinceye kadar vekletten sakt olur. Madde 35: Vkel ile Heyeti Mebusan arasnda ihtilf olunan maddelerden birinin kabulnde Vkel tarafndan israr olunup da mebusan canibinden ekseriyeti ar ile tafsilen esbab mucibe beyan ile katiyyen ve mkerreren reddedildii halde Vkelnn tebdili veyahut mceddeden mddeti kanuniyesinde intihap olunmak zere Heyeti Mebusan feshi mnhasran yedi iktidar Hazreti Padiahidedir. Madde 36: Meclisi Umum mnakit olmad zamanlarda Devleti bir muhataradan veya emniyeti umumiyeyi haleden vikaye iin bir zarureti mbreme zuhur ettii ve bu bapta vazna lzm grlecek kanunun mzakeresi iin Meclisin celp ve cemine vakit msait olmad halde Kanunu Esas ahkmna mugayir olmamak zere Heyeti Vkel tarafndan verilen kararlar, Heyeti Mebusann itimaile verilecek karara kadar ba iradei seniye, muvakkaten kanun hkm ve kuvvetindedir. Madde 37: Vkeldan her biri her ne zaman murad eder ise, Heyetlerin ikisinde dahi bulunmak veyahut maiyetindeki resay memurinden birini tarafndan vekleten bulundurmak ve irad nutukta zaya takaddm etmek hakkn haizdir. Madde 38: stizah madde iin Vkeldan birinin huzuruna Meclisi Mebusanda ekseriyetle karar verilerek davet olundukta ya bizzat bulunarak veyahut maiyetindeki resay memurinden birini gndererek irad olunacak suallere cevap verecek veyahut lzum grr ise mesuliyetini zerine alarak cevabn tehir etmek selhiyetini haiz olacaktr. 5. Memurin Madde 39: Bilcmle memurin nizamen tyin olunacak erait zere ehil ve mstahak olduklar memuriyetlere intihap olunacaktr ve bu vehile intihap olunan memurlar kanunen mucibi azil hareketi tahakkuk etmedike veya kendisi istifa eylemedike veyahut Devlete bir sebebi zaruri grlmedike azl ve tebdil olunamaz ve hsn hareket ve istikamet eshabndan olanlar ve Devlete bir sebebi zaruriye mebni infisal edenler nizam mahsusunda tyin olunaca vehile terakkiyata ve tekat ve mazuliyet maalarna nail olacaklardr. Madde 40: Her memuriyetin vezayifi nizam mahsus ile tyin olunacandan her memur kendi vazifesi dairesinde mesuldr. Madde 41: Memurun mirine hrmet ve riayeti lzmeden ise de itaati kanunun tyin ettii daireye mahsustur. Hilf kanun olan umurda mire itaat mesuliyetten kurtulmaa medar olamaz. Meclis Umum Madde 42: Meclisi Umum Heyeti yan ve Heyeti Mebusan nmlarile baka baka iki heyeti muhtevidir. Madde 43: Meclisi Umumnin iki heyeti beher sene terisani iptidasnda tecemmu eder ve ba iradei seniye alr ve mart iptidasnda yine ba iradei seniye kapanr ve bu heyetlerden biri dierinin mctemi bulunmad zamanda mnakid olamaz. Madde 44: Zati Hazreti Padiahi, Devlete grlecek lzum zerine Meclisi Umumyi vaktinde dahi aar ve mddeti muayyenei itiman da tenkis veya temdit eder. Madde 45: Meclisi Umumnin yevmi kadnda Zat Hazreti Padiahi veyahut taraflarndan bilvekle Sadrazam hazr olduu ve Vkely Devlete iki heyetin zay mevcudesi birlikte bulunduklar halde resmi kat icra olunup sene cariye zarfnda Devletin ahvali dahiliye ve mnasebat hariciyesine ve senei atiyede ittihazna lzum grlecek tedabir ve teebbsata dair bir nutku hmayun kraat olunur. Madde 46: Meclisi Umum zalna intihap veya nasbolunan zevat Meclisin yevmi kadnda Sadrazam huzurunda ve o gn hazr bulunmyan olur ise mensup olduu heyet mtemi olduu halde reisleri huzurunda Zat Hazreti 6. Padiahiye ve vatanna sadakat ve Kanunu Esas ahkmna ve uhdesine tevdi olunan vazifeye riayetle hilfndan mcanebet eyliyeceine tahlif edilir. Madde 47: Meclisi Umum zas rey ve mtalea beyannda muhtar olarak bunlardan hibiri bir gna vaad ve vaid ve talimat kayd altnda bulunamaz ve gerek verdii reylerden ve gerek Meclisin mzakerat esnasnda beyan ettii mtalealardan dolay bir vehile ithal olunamaz; meer ki Meclisin Nizamnamei Dahilisi hilfna hareket etmi ola. Bu takdirde nizamnamei mezkr hkmnce muamele grr. Madde 48: Meclisi Umum zasndan birinin hiyanet ve Kanunu Esasiyi nakz ve ilgaya tasaddi ve irtikp thmetlerinden biri ile mttehem olduuna mensup olduu Heyet azay mevcudesinin slsan ekseriyeti mutlakasile karar verilir veyahut kanunen hapis ve nefyi mucib bir ceza ile mahkm olur ise azalk sfat zail olur ve bu efalin muhakemesile mcazat ait olduu mahkeme tarafndan ryet ve hkmolunur. Madde 49: Meclisi Umum zasndan herbiri reyini bizzat ita eder ve herbirinin mzakerede bulunan bir maddenin red ve kabulne dair rey vermekten itinaba hakk vardr. Madde 50: Bir kimse zikrolunan iki heyetin ikisine birden za olamaz. Madde 51: Meclisi Umum Heyetlerinden ikisinde dahi mrettep olan aznn nfsndan bir ziyade hazr bulunmadka mzakereye mubaderet olunamaz ve kffei mzakerat slsan ekseriyetile merut olmayan hususatta hazr bulunan azann ekseriyeti mutlakas ile karargir olur ve tesavii ra vukuunda reisin reyi iki addedilir. Madde 52: Bir kimse ahsna mteallik dvasndan dolay Meclisi Umuminin iki Heyetinden birine arzuhal verdii halde eer evvel ait olduu memurini Devlete veyahut o memurlarn tabi bulunduklar mercie mracaat etmedii tebeyyn ederse arzuhali red olunur. Madde 53: Mceddeden kanun tanzimi veya kavanini mevcudeden birinin tadili teklifi Vkelya ait olduu gibi Heyeti Ayan ve Heyeti Mebusann dahi kendi vazifei muayyeneleri dairesinde bulunan mevad iin kanun tanzimini veyahut kavanini mevcudeden birinin tadilini istidaya salhiyetleri olmakla evvelce Makam Sadaret vastas ile taraf ahaneden istizan olunarak iradei seniye mteallik buyrulur ise ait olduu dairelerden verilecek izahat ve tafsilat zerine layihalarnn tanzimi ray Devlete havale olunur. 7. Madde 54: ray Devlette bilmzakere tanzim olunacak kavanin layhalar Heyeti Mebusanda badehu Heyeti yanda tetkik ve kabul olunduktan sonra icray ahkmna iradei seniyei Hazreti Padiahi mteallik buyrulur ise dstrel amel olur ve ibu heyetlerin birinden katiyen reddolunan kanun layihas o senenin mddeti itimaiyesinde tekrar mevkii mzakereye konulamaz. Madde 55: Bir kanun layhas evvel Heyeti Mebusanda badehu Heyeti Ayanda bend bend okunup ve her bendine rey verilp ekseriyeti ara ile karar verilmedike ve bedel karar heyeti mecmuas iin dahi betekrar ekseriyetle karar hasl olmadka kabul olunmu olmaz. Madde 56: Bu Heyetler Vkeldan veya onlarn gnderecei vekillerden veya kendi azalarndan olmayan veyahut resmen davet olunmu memurinden bulunmayan hi kimseyi gerek asaleten ve gerek bir cemaat tarafndan vekleten bir madde ifadesi iin gelmi olduu halde asla kabul edemez ve ifadelerini istima eyliyemez. Madde 57: Heyetlerin mzakerat lisan Trk zere cereyan eder ve mzakere olunacak layhalarn suretleri tab ile yevmi mzakereden evvel azaya tevzi olunur. Madde 58: Heyetlerde verilecek reyler ya tyini esam veyahut iarat mahsusa veyahut reyi hafi ile olur. Reyi hafi usulnn icras zay mevcudenin ekseriyeti rs ile karar verilmee mtevakkftr. Madde 59: Her Heyetin inzibat dahilisini mnhasran kendi reisi icra eder. Heyeti yn Madde 60: Heyeti yann reisi ve zas nihayet miktar Heyeti Mebusan zasnn sls miktarn tecavz etmemek zere dorudan doruya taraf Hazreti Padiahiden nasbolunur. Madde 61: Heyeti yana za tyin olunabilmek iin asar ve efali umumun vsuk ve itimadna ayan ve umuru Devlette hidemat memduhesi mesbuk ve mtearif zevattan olmak ve krk yandan aa bulunmamak lzmdr. Madde 62: Heyeti yan zal kayd hayat iledir. Bu memuriyetlere vkellk ve valilik ve ordu mirlii ve kazaskerlik ve elilik ve patriklik ve hahambalk memuriyetinde bulunmu olan mazulinden ve berri ve bahri ferikndan ve sfat lzimeyi cami sair zevattan mnasipleri tyin olunur. Kend talepleri Devlete sair memuriyete tyin olunanlar azalk memuriyetinden sakt olur. 8. Madde 63: Heyeti yann azalk maa ehr onbin kurutur. Baka bir nam ile Hazineden muvazzaf olan azann maa ve tyini eer onbin kurutan dn ise ol miktara ibl olunur ve eer onbin kuru veya ziyade ise ibka olunur. Madde 64: Heyeti yan Heyeti Mebusandan verilen kavanin ve muvazene lyihalarn tetkik ile eer bunlarda esas umuru diniyeye ve Zat Padiahinin hukuku seniyesine ve hrriyete ve Kanunu Esasi ahkmna ve Devletin tamamiyeti mlkiyesinde ve memleketin emniyeti dahiliyesine ve vatann eshab mdafaa ve muhafazasna ve adab umumiyeye halel verir bir ey grr ise mtalasn ilvesile ya katiyen red veyahut tdil ve tashih olunmak zere Heyeti Mebusana iade eder ve kabul ettii lyihalar tastik ile Makam Sadarete arzeyler ve Heyete takdim olunan arzuhallar bittetkik lzum grr ise ilvei mtala ile beraber Makam Sadarete takdim eder. Heyeti Mebusan Madde 65: Heyeti Mebusann miktar zas tebaai Osmaniyeden her ellibin nfus zkrda bir nefer olmak itibariyle tertip olunur. Madde 66: Emri intihap reyi hafi kaidesi zerine messestir. Sureti icras kanunu mahsus ile tyin olunacaktr. Madde 67: Heyeti Mebusan zal ile Hkmeti memuriyeti bir zat uhdesinde itima edemez. Fakat Vkeldan intihap olunanlarn zal mcazdr. Vesair memurinden biri mebuslua intihap olunur ise kabul edip etmemek yedi ihtiyarndandr. Fakat kabul ettii halde memuriyetinden infisal eder. Madde 68: Heyeti Mebusan iin azala intihab caiz olmayanlar unlardr: Evvel tebai Devleti liyeden olmyan saniyen nizam mahsusu mucibince muvakkaten hizmeti ecnebiye imtiyazn haiz olan salisen Trke bilmiyen rabian otuz yan ikmal etmiyen hamisen hini intihabta bir kimsenin hizmetkrlnda bulunan sadisen ifls ile mahkm olup da iadei itibar etmemi olan sabian sui ahval ile mtehir olan saminen mahcuriyetine hkm lhik olup ta fekki hacir edilmeyen tasian hukuku medeniyeden sakt olmu airen tabiiyeti ecnebiye iddiasnda bulunan kimselerdir. Bunlar mebus olamaz. Drt seneden sonra icra olunacak iltihaplarda mebus olmak iin Trke okumak ve mmkn mertebe yazmak dahi art olacaktr. Madde 69: Mebusan intihab umumisi drt senede bir kerre icra olunur ve her mebusun mddeti memuriyeti drt seneden ibaret olup fakat tekrar intihap olunmak caizdir. 9. Madde 70: Mebuslarn intihab umumisine Heyetin mebdei itima olan terini saniyeden lakal drt mah mukaddem balanlr. Madde 71: Heyeti Mebusan zasnn herbiri kendini intihap eden dairenin ayrca vekili olmayp umum Osmanllarn vekili hkmndedir. Madde 72: Mntehipler intihap edecekleri mebuslar mensup olduklar dairei vilyet ahalisinden intihap etmee mecburdur. Madde 73: Bu iradei seniye Heyeti Mebusan feshile datld halde nihayet alt ayda mtemi olmak zere umum mebusannn mceddeden intihabna balanlacaktr. Madde 74: Heyeti Mebusan zasndan biri vefat eder veya eshab hacriyei meruadan birine duar olur veya bir uzun mddette meclise devam etmez veyahut istifa eder veya mahkmiyet veya kabul memuriyet cihetile zalktan sakt olursa yerine nihayet gelecek itimaa yetitirmek zere usul vehile dieri tyin olunur. Madde 75: Mnhal olan mebusluk makamlarna intihap olunacak zann memuriyeti gelecek intihab umum zamanna kadardr. Madde 76: Mebuslardan herbirine beher sene itimai iin Hazineden yirmibin kuru verilecek ve ehr bebin kuru maa itibarile memurini mlkiye nizamna tevfikan azimet ve avdet harcrah ita klnacaktr. Madde 77: Heyeti Mebusan Riyasetine Heyet tarafndan ekseriyetle ve ikinci ve nc riyasetlere er nefes ki ceman dokuz zat intihap olunarak huzuru ahaneye arzile bunlardan birisi riyasete ve ikisi reis vekletlerine ba idaei seniye tercih ve memuriyetleri icra klnr. Madde 78: Heyeti Mebusann mzakerat alenidir. Fakat bir maddei mhimmeden dolay mzakerat hafi tutulmak Vkel canibinden veyahut Heyet Mebusann zasndan onbe zat tarafndan teklif olundukta Heyetin itima ettii mahal zann maadasndan tahliye edilerek teklifin red veya kabul iin ekseriyeti azya mracaat edilir. Madde 79: Heyeti Mebusann mddeti itimaiyesinde zadan hi biri Heyet tarafndan ithama sebebi kfi bulunduuna ekseriyetle karar verilmedike veyahut bir cnha veya cinayet icra ederken veya icray mteakip tutulmadka tevkif ve muhakeme olunamaz. 10. Madde 80: Heyeti Mebusan kendye havale olunacak kavanin lyihalarn mzakere ile bunlardan umuru maliyeye ve Kanunu Esasiye taalk eder maddeleri red veya kabul veyahut tdil eder ve mesarifi umumiye muvazene kanununda gsterildii vehile Heyeti Mebusanda tafsiltile tetkik olunduktan sonra miktarna Vkel ile birlikte karar verilr ve buna karlk olacak varidatn keyfiyeti ve kemmiyeti ve sureti tevzi ve tedariki kezalik Vkel ile birlikte tyin edilir. Mehakim Madde 81: Kanunu mahsusuna tevfikan taraf Devletten nasbolunan ve yedlerine berat erif verilen hakimler layenazildir. Fakat istifalar kabul olunur. Hakimlerin terekkiyat ve meslekleri ve tebdili memuriyetleri ve tekadleri ve bir crm ile mahkmiyet zerine azil olunmalar dahi kanunu mahsusu hkmne tabidir ve hakimlerin ve mehakim memurlarnn matlup olan evsafn ibu kanun irae eder. Madde 82: Mahkemelerde her nevi muhakeme alenen cereyan eder ve ilmatn nerine mezuniyet verir. Ancak kanunda musarrah esbaba mebni mahkeme muhakemeyi hafi tutulabilir. Madde 83: Herkes huzuru mahkemede hukukunu muhafaza iin lzum grd vesaiti meruay istimal edebilir. Madde 84: Bir mahkeme vazifesi dahilinde olan dvann her ne vesile ile olursa olsun riyetinden imtina edemez ve bir kerre ryetine veyahut riyeti iin iktiza eden tahkikat evvileyeye balandktan sonra tatil veya tviki dahi caiz olamaz; meer ki mddei dvadan keffiyed etmi ola. u kadar ki cezaya mteallik deavide Hkmete ait olan, hukuk nizam vechile yine icra olunur. Madde 85: Her dva ait olduu mahkemede ryet olunur. Ehas ile hkmet beynindeki dvalar dahil mehakimi umumiyeye aittir. Madde 86: Mahkemeler her trl mdehelttan azdedir. Madde 87: Deavii eriye mehakimi eriyede ve deavii nizamiye mehakimi nizamiyede ryet olunur. Madde 88: Mahkemelerin sunuf ve vezaif ve selhiyetinin derecat ve taksimat ve hkkmn tavzifi kavanine mstenittir. Madde 89: Her ne nam ile olur ise olsun baz mevadd mahsusay riyet ve hkmetmek iin mehakimi muayene haricinde fevkalde bir mahkeme veyahut 11. hkm vermek selhiyetini haiz komisyon tekili kata caiz deildir. Fakat kanunen muayyen olduu vehile tyini mevla ve tahkim caizdir. Madde 90: Hibir hakim hakimlik sfatiyle Devletin maal bir baka memuriyetini uhdesinde cemedemez. Madde 91: Umuru cezaiyede hukuku mmeyi vikayeye memur mdde umumiler bulunacak ve bunlarn vezaif ve derecat kanun ile tyin klnacaktr. Divn li Madde 92: Divan li otuz zadan mrekkeptir. Bunlarn onu Heyeti yan ve onu ray Devlet ve onu Mahkemeyi Temyiz ve stinaf resa ve zasndan kura ile tefrik ve tyin olunarak Heyeti yan dairesinde lzum grndke ba iradei seniye akdolunur. Vazifesi Vkel ile Mahkemei Teyiz resa ve zasnn ve zat ve hukuk ahane aleyhinde harekete ve Devleti bir hali muhataraya ilkaya tasaddi eyliyenlerin muhakemesidir. Madde 93: Divan li ikiye mnkasem olup biri Dairei thamiye ve biri Divan Hkmdr. Daireyi thamiye dokuz zadan ibaret olup bunun Heyeti yan ve Divan Temyiz ve stinaf ve ray Devlet zasndan Divan liye alnacak za iinden kura ile intihap olunur. Madde 94: Bu daire ikyet olunan zevatn mttehem olup olmadna slsan ekseriyetile karar verir ve Dairei thamiyede bulunanlar Divan Hkmde bulunamaz. Madde 95: Divan Hkm, yedisi Heyeti yan ve yedisi Divan Temyiz ve stinaf ve yedisi ray Devlet resa ve zasndan olmak zere Divan li zasnn yirmibir neferinden mrekkep olarak Dairei thamiye tarafndan muhakemesi lzm olduuna karar verilmi dvalar hakknda zay murettebenin slsan ekseriyetile katiyen ve kavanini mevzuasna tatbikan hkmeder ve hkmleri kabili istinaf ve temyiz deildir. Umuru Maliye Madde 96: Teklifi Devletin hibiri bir kanun ile tyin olunmadka vaz ve tevzi istihsal olunamaz. Madde 97: Devletin bdesi varidat ve mesarifat takribiyesini mbeyyin kanundur. Teklifi Devletin vaz ve tevzi ve tahsil emrinde mstenit olaca kanun budur. 12. Madde 98: Bde yani Muvazenei Umumiye Kanunu Meclisi Umumide madde be madde tetkik ve kabul olunur. Varidat ve mesarifat muhammeninin mfredatn cami olmak zere ana merbut olan cedveller nzamen tyin olunan numunesine tevfikan aksam ve fusul ve mevadd mteaddideye mnkasem olarak bunlarn mzakeresi dahi fasl icra edilir. Madde 99: Muvazenei Umumiye Kanunu mtealilk olduu senenin dhulnde mevkii icraya konulabilmek iin lyihas Heyeti Mebusana Meclisi Umuminin kad akabinde ita olunur. Madde 100: Bir kanunu mahsus ile muayyen olmadka emvli Devletten muvazene haricinde sarfiyat caiz olamaz. Madde 101: Meclisi Umuminin mnakit bulunmad esnada esbab mcbireyi fevkaldeden dolay muvazene haricinde masraf ihtiyarna lzumu kavi tahakkuk eder ise mesuliyeti Heyeti Vkelya ait olmak ve Meclisi Umuminin kad akabinde ana dair kanun lyhas Meclisi Umumiye verilmek zere o masrafn tesviyesi iin iktiza eden mebaliin taraf Hazreti Padiahiye arz ve istizan ile sadr olacak iradei seniye zerine tedarik ve sarf caiz olur. Madde 102: Muvazene Kanununun hkm bir seneye mahsustur. O senenin haricinde hkm cari olamaz ancak baz ahvali fevkaldeden dolay Meclisi Mebusan muvazeneyi kararlatrmakszn fesih olunduu halde hkm bir seneyi tecavz etmemek zere bir kararname ile Vkely Devlet ba iradei seniye senei sabka muvazenesinin cereyan ahkmn Meclisi Mebusann gelecek itimana kadar temdit ederler. Madde 103: Muhasebei Katiye Kanunu mteallik olduu senenin varidatnda istihsal olunan mebali ile yine o senenin mesarifatna vukubulan sarfiyatn miktar hakikisini mbeyyin olarak bunun ekil ve taksimat dahi Muvazenei Umumiye tamamile mutabk olacaktr. Madde 104: Muhasebei Katiye Kanununun lyihas mteallik olduu senenin hitamndan itibaren nihayet drt sene sonra Meclisi Umumiye ita olunur. Madde 105: Emevali Devletin kabz ve sarfna memur olanlarn muhasebelerini riyet ve devairden tanzim olunan si muhasebelerini tetkik ederek hulsai tetkikat ve neticei mtalatn her sene bir takriri mahsus ile Heyeti Mebusana arzeylmek zere bir Divan Muhasebat tekil olunacaktr. Bu divan her ayda bir kerre ahvali maliyeyi Riyaseti Vkel vastasile ba takrir taraf Hazreti Padiahiye dahi arzeder. 13. Madde 106: Divan Muhasebatn azas oniki kiiden mrettep olacak ve herbiri Heyeti Mebusandan ekseriyetle azlinin lzumu tastik olunmadka memuriyetinde kayd hayat ile kalmak zere ba iradei seniye nasbolunacaktr. Madde 107: Divan Muhasebet zasnn evsaf ve vezayifinin tafsilat ve sureti istifade ve tebdil ve terakki ve tekad ve ahkmnn keyfiyeti tekili bir nizam mahsus ile tyin olunacaktr. Vilyat Madde 108: Vilyetin usul idaresi, tevsii mezuniyet ve tefriki vezayif kaidesi zerine messes olup derecat nizam mahsus ile tyin klnacaktr. Madde 109: Vilyet ve leva ve kaza merkezlerinde olan idare meclislerile senede bir defa merkezi vilyette itima eden Meclisi Umum zasnn sureti intihab bir kanunu mahsus ile tevsi olunacaktr. Madde 110: Vilyet Mecalisi Umumiyesinin vezayifi yaplacak kanunu mahsusunda beyan olunaca vehile turuku meabir tanzimi ve itibar sandklarnn tekili ve sanayi ve ticaret ve felahatn teshili gibi umuru nafiaya mteallik mevad hakknda ve umuma ait maarif ve terbiyenin intiar yolunda mzakerata mil olmakla beraber, teklif ve mrettebat miriyenin sureti tevzi ve istihsalinde ve muamelt sairede kavanin ve nizamat mevzua ahkmna muhalif grdkleri ahvalin mteallik olduu makam ve mevkilere tebli ile tashih ve slah zmmnda arz itik etmek selhiyetini dahil muhtevi olacaktr. Madde 111: Msakkafat ve mstagallat ve nukudu mevkufe haslatnn urutu vakfiyesi ve teaml kadimi vehile merutun lehine ve hayrat ve mberrata sarfolunmak zere vasiyet edilen emvalin vasiyetnamelerde muharrer olduu zere musalehine sarfna ve emvali eytamn nizamnamei mahsusu vehile sureti idaresine nezaret etmek zere her kazada her milletin bir cemaat meclisi bulunacak ve bu meclisler tanzim edilecek nizamat mahsusas vehile her milletin mntehap efradndan mrekkep olacaktr. Ve mecalisi mezkre mahalleri hkmetlerini ve Vilyet Mecalisi Umumiyesini kendilerine merci bilecektir. Madde 112: Umuru belediye Dersaadet ve taralarda bilintihap tekil olunacak Devairi Belediye Meclislerile idare olunacak ve bu dairelerin sureti tekili ve vezaifi ve zasnn sureti intihab kanunu mahsus ile tyin klnacaktr. Mevadd ita 14. Madde 113: Mlkn bir cihetinde ihtill zuhur edeceini meyyid asar ve emarat grld halde Hkmeti seniyenin o mahalle mahsus olmak zere muvakkaten (idarei rfiye) ilnna hakk vardr. (darei rfiye) kavanin ve nizamat mlkiyenin muvakkaten tatilinden ibaret olup (idarei rfiye) tahtndan bulunan mahallin sureti idaresi nizam mahsus ile tyin olunacaktr. Hkmetin emniyetini ihll ettikleri idarei zabtann tahkikat mevsukas zerine sabit olanlarn memliki mahrusai ahaneden ihra ve tebid etmek mnhasran Zat Hazreti Padiahinin yedi iktidarndadr. Madde 114: Osmanl efradnn kffesince tahsili maarifin birinci mertebesi mecburi olacak ve bunun derecat ve teferrat nizam mahsus ile tyin klnacaktr. Madde 115: Kanunu Esasinin bir maddesi bile hibir sebep ve bahane ile tatil veya icradan iskat edilemez. Madde 116: Kanunu Esasinin mevadd mndericesinden bazlarnn icab hale ve vakte gre tagyir ve tadiline lzumu salih ve kati grnd halde zikri ati erait ile tadili caiz olabilir. yle ki, ya Heyeti Vkel veya Heyeti yan veya Heyeti Mebusan tarafndan ibu tadile dair bir teklif vukubulduu halde evvel Meclisi Mebusanda zay mrettebenin slsan ekseriyetile kabul olunur ve kabul Meclisi yann kezalik slsan ekeriyetile tastik edildikten sonra iradei seniye dahi sudur eder ise tadilt meruha dstrulamel olur ve Kanunu Esasinin tadili teklif olunan bir maddesi bervehi meruh mzakerat lzimesinin icrasile iradei seniyesinin suduruna kadar hkm ve kuvvetini gaip etmeksizin meriylicra tutulur. Madde 117: Bir maddei kanuniyenin tefsiri lzm geldikte umuru adliyeye mteallik ise tyini mans Mahkemei Temyize ve idarei mlkiyeye dair ise ray Devlete ve ibu Kanunu Esasiden ise Heyeti yana aittir. Madde 118: Elyevm dsturlamel bulunan nizamat ve teaml ve det ileride vazolunacak kavanin ve nizamat ile tadil veya ilga olunmadka meriylicra olacaktr. Madde 119: Meclisi Umumiye dair olan fi 10 evval sene 93 tarihli Talimat Muvakkatenin cereyan ahkm yalnz birinci defa itima edecek Meclisi Umuminin mddeti inikadiyesi hitamna kadar olup ondan sonra hkm cari deildir. 7 ZLHCCE 1293 TARHL KANN-U ESSNN BAZI MEVADDI MUADDELESNE DAR KANUN 15. 5 aban 1327 3 Austos 1325 (1909) Heyeti yn Kararnamesi Kanunu Esasenin lzumu tadiline Meclisi Mebusanca slsan ekseriyetle karar verilip ve mevadd muaddelesi bend bend yine slsan ekseriyetle kabul olunup lyihay kanuniye eklinde Meclisi yana tevdi klnm ve Meclisi yanca dah Kanunu Esasinin lzumu tadiline slsan ekseriyetle karar verilerek lyihay kanuniyesi encmeni mahsusuna havale olunmu idi. Ancak devrei itimaiyenin ahiri olmak ve Meclisi Mebusandan tevdi olunan levayh kanuniye tekessr etmek sebebiyle Kanunu Esasinin batan baa tetkikatna vakit msait olamam ve merutiyeti idare ve hakimiyeti milliyenin teeyyd iin kanunu mezkr mevaddnn en mhim ve mstacel olanlarnn tetkiki ve mphem ve naks grnenlerin tavzih ve ikmali ile ibu devrei itimaiyeye ait kavanin srasnda iln olunmas kavaidi merutiyetin cidden ve fiilen teesss ettiini enzar mmede isbat etmek iin elzem grlm ve mevadd sairenin tetkikat devrei itimaiyei tiyeye braklmtr. Her iki heyetde tadilen kabulne karar verilen nc, altnc, yedinci, onuncu, on ikinci, yirmi yedince yirmi sekizinci, yirmi dokuzuncu, otuzuncu, otuz beinci, otuz altnc, otuz sekizinci, krk nc, krk drdnc, elli nc, elli drdnc, yetmi altnc, yetmi yedinci, sekseninci, yz on nc ve yz on sekizinci maddeleri asllar ile sureti muaddelerini havi layhay kanuniye leffen takdim klnm ve yz on dokuzuncu madde tay edilmi ve yeniden madde ilve olunup Kanunu Esasinin tetkikat ve tadilt ikmal olundukta fasl mahsuslarna nakl ve der olunmak zere mevadd selsei mezkre imdilik yz on dokuzuncu ve yz yirminci ve yz yirmi birinci madde olarak kabul olunmu ve lyhay mezkrenin bilistizan tasdiki liye iktiran ettikten sonra ceriei resmiye ile iln olunarak mevki tatbika vaz edilmek zere Kuvvei craiyeye tebli kararlatrlmtr. Mevad Muaddele Madde 3: Saltanat Seniyei Osmaniye Hilfeti Kbry slamiyeti haiz olarak Slalei li Osmandan usul kadimesi vehile ekber evlada aittir. Zat Hazreti Padiahi hini cluslarnda Meclisi Umumide ve Meclis mtemi deilse ilk itimanda eri erif ve Kanunu Esasi ahkmna riayet ve vatan ve millete sadakat edeceine yemin eder. 16. Madde 6: Slalei li Osmann hukuku hrriye ve emval ve emlki zatiye ve kanunu mahsus mucibince madamel hayat tahsisat maliyeleri tekfl umumi tahdndadr. Madde 7: Hutbelerde namnn zikri ve meskkat darb, kanunu mahsusuna tevfikan rtbe ve mehasp tevcihi, nian itas Sadrazam ve eyhlislmn intihap ve tyin ile Sadrazamn tekil ve arz edecei Vkelnn tasdiki memuriyetleri, icabnda Vkelnn alel usul azl ve tebdili, kavanini umumiyenin tasdiki ile iln meriyeti, devairi hkmetin muameltna ve kavaninin suveri icraiyesine mteallik nizamnameler tanzimi, her nevi kavanin teklifi, ahkm eriye ve kanuniyenin muhafaza ve icras, eyalt mmtazenin eraiti imtiyaziyelerine tevkifat icray tevcihat, kuvayy berriye ve bahriyenin kumandas, harp iln, musalha akdi, mcazat kanuniyenin tahfif veya aff, Meclisi Umuminin tasvibi ile aff umum iln, Meclisi Umuminin miadnda kat ve tatili, Meclisi Umuminin ahvali fevkaldede vaktinden evvel itimaa daveti, otuz beinci madde mucibince Meclisi Mebusann ay zarfnda intihap olunup itima etmek art ve Heyeti yann muvafakat ile ledeliktiza feshi, alel umum muahedat akdi hukuku mukaddesi Padiahidendir. Ancak sulhe ve ticarete ve terk ve ilhak araziye ve tebai Osmaniyenin hukuku asliye ve ahsiyesine taallk eden ve Devlete masarifi mucip olan muahedatn akdinde Meclisi Umuminin tasdiki arttr. Meclisi Umuminin mnakit olmad zamanda Heyeti Vkelnn tebeddl vukuunda keyfiyeti tebeddleden mtevellit mesuliyet heyeti lhiyaka ait olacaktr. Madde 10: Hrriyeti ahsiye her trl taarruzdan masundur. Hi kimse er ve kanunun tyin ettii sebep ve suretten maada bir bahane ile tevkif ve mcazat olunamaz. Madde 12: Matbuat kanun dairesinde serbesttir. Hi bir vehile kableltab tefti ve muayeneye tbi tutulamaz. Madde 27: Mesnedi Sadaret ve Meihati slmiye emniyet buyrulan zevata ihale buyrulduu misillu tekili Vkelya memur olan Sadrazamn tensip ve arz ile sair Vkelnn memuriyetleri dahi ba iradei ahane icra olunur. Madde 28: Meclisi Vkel Sadrazamn riyaseti tahdnda olarak aktolunup dahili ve harici umuru mhimmenin merciidir. Mzakeratndan muhtac tasdik olan kararlar ledelarz idarei seniye ile icra olunur. Madde 29: Vkeldan her biri dairesine ait olan umurdan mezuniyeti tahtnda bulunanlar usule tevfikan icra ve icras mezuniyeti tahtnda olmyanlar Sadrazam inha eder. Sadrazam dahi o makule mevaddan mzakereye muhta olmyanlar dorudan doruya ve muhtac mzakere bulunanlar Meclisi 17. Vkelda badel mzakere muhtac tasdik olduu takdirde arz eder ve muhtac tasdik olmyanlar hakkndaki Heyeti Vkel kararn tebli eyler. Bu mesalihin enva ve derecat kanunu mahsusla tyin olunacaktr. eyhlislm muhtac mzakere olmyan mevadd dorudan doruya arz eder. Madde 30: Vkel Hkmetin siyaseti umumiyesinden mtereken ve daireyi nezaretlerine ait muamelattan dolay mnferiden Meclisi Mebusana kar mesuldrler. Taraf Hazireti Padiahiden tasdike muhta olan mukarreratn mamulnbiha olmas iin Sadrazam ile dairei mteallikas nazr tarafndan kararnamelere vaz imza edilerek kararn mesuliyeti deruhte olunmak ve anlarn imzas balsna taraf Hazireti Padiahiden dahi vaz imza buyrulmak arttr. Heyeti Vkelca ittihaz olunan kararlar umum Vkelnn imzalarn havi olacak ve o imzalarn balsna muhtac tasdik olduu takdirde kezalik taraf Hazireti Pahiahiden vaz imza buyrulacaktr. Madde 35: Vkel ile Heyeti Mebusan arasnda ihtilaf vukuunda Vkel reyinde srar edp te mebusan canibinden katiyen ve mkerren red edildii halde Vkel ya mebusann kararn kabule veya istifaya mecburdur. stifa takdirinde yeni gelen heyeti Vkel heyeti sabkann fikrinde srar eder ve Meclis esbab mucibe beyan ile yine red ederse yedinci madde mucibince intihabata balanlmak zere zat Hazireti Padiahi Meclisi feshedebilir; fakat heyeti cedidei mebusan evvelki heyetin reyinde sebat ve srar ederse Meclisi Mebusann rey ve kararnn kabul mecbur olacaktr. Madde 36: Meclisi Umum mnakit olmad zamanlarda Devleti bir muhataradan veyahut emniyeti umumiyeyi halelden vikye iin bir zarureti mbreme zuhur ettii ve bu babda vazna lzum grnecek kanunun mzakeresi iin Meclisin celp ve cemine vakit msait olmad halde Kanunu Esasi ahkmna mugayir olmamak zere Heyeti Vkel tarafndan verilen kararlar Heyeti Mebusann itimaiyle verilecek karara kadar ba iradei seniye muvakkaten kanun hkm ve kuvvetinde olup ilk itimada Heyeti Mebusana tevd edilmek lzmdr. Madde 38: stizah madde iin Vkeldan birinin huzuruna Meclisi Mebusanda ekseriyetle karar verilerek davet olundukta ya bizzat bulunarak yahut maiyetindeki resay memurinden birini gndererek irad olunacak suallere cevap verecek, yahut lzum grr istemesuliyeti zerine alarak cevabnn tehirini talep etmek hakkn haiz olacaktr. Neticei istizahta Heyeti Mebusann ekseriyeti aras ile hakknda ademi itimat beyan olunan nazr sakt olur. Reisi vkel hakknda ademi itimat beyan olunduu halde Heyeti Vkel hep birden sukut eder. 18. Madde 43: Meclisi Umuminin iki heyeti beher sene terinisani iptidasnda bil davet tecemmu eder ve ba iradei seniye alr ve mays iptidasnda yine ba iradei seniye kapanr. Bu heyetlerden biri dierinin mtemi bulunmad zamanlarda mnakit olamaz. Madde 44: Zat Hazreti Padiahi grlecek lzum zerine resen yahut mebusann ekseriyeti mutlakas tarafndan vuku bulacak talebi tahririye binaen Meclisi Umumiyi vaktinden evvel aar ve Heyeti Umumiyenin karar ile veya resen mddeti muayenei itima temdit edebilir. Madde 53: Mceddeden kanun tanzimini veya kavanini mevcudeden birinin tadilini teklife Vkel ve yan ve Mebusandan her birinin hakk vardr. ki Meclisten her biri mceddeden veya tadilen kaleme ald kanun lyhalarn dier heyete gnderir. Orada dahi kabul olunduktan sonra tasdiki Hazireti Padiahiye arzolunur. Madde 54: Tanzim olunacak kavanin lyhalar Meclisi Mebusan ve Ayanca tetkik ve kabul olunarak ledelarz tasdik ile icray ahkmna iradei seniyei Hazireti Pediahi taallk ederse dsturl amel olur. Arz olunan kanunlar iki mah zarfnda ya tasdik olunur yahut tekrar tetkik edilmek zere bir kerre iade edilir. ade olunan kanunun tekrar mzakeresinde ekseriyeti slsan ile kabul arttr. Mstaceliyetine karar verilmi olan kanunlar on gn zarfnda ya tasdik veya iade olunur. Madde 76: Mebuslardan her birine beher sene itima iin Hazineden otuz bin kuru verilecek ve ehr be bin kuru maa itibariyle memurini mlkiye nizamna tevfikan azimet ve avdet harcirah ita klnacaktr. Mddeti kanuniyeden fazla itima vuku bulduu suretde ehr bebin kuru itibarile tahsisat munzama verilecektir. Madde 77: Heyeti Mebusan Riyaseti ile birinci ve ikinci reis vekletlerine Heyet tarafndan her sene itimanda ekseriyetle birer zat intihab ve intihab vaki huzuru Padiahiye arz olunur. Madde 80: Masarifat umumiye muvazene kanununda gsterildii vehile Heyeti Mebusanda tafsilt ile tetkik olunduktan sonra miktarna Vkel hazr olduu halde Mebusanca karar verilir. Buna karlk olacak varidatn keyfiyet ve kemiyeti ve sureti tevzii ve tedariki Vkel huzuru ile tyin edilir. Madde 113: Mlkn bir cihetinde ihtill zuhur edeceini meyyit asar ve emarat grld halde Hkmeti seniyenin o mahalle mahsus olmak zere muvakkaten idarei rfiye ilnna hakk vardr. darei rfiye, kavanin ve nizamat 19. mlkiyenin muvakkaten tatilinden ibaret olup idarei rfiye tahtnda bulunan mahallin sureti idaresi nizam mahsus ile tyin olunacaktr. Madde 118: Elyevm dsturlamel bulunan nizamat ve teaml ve adt ileride vazolunacak kavanin ve nizamat ile tdil veya ilga olunmadka meriyl icra olacaktr. Kavanin ve nizamatn tanziminde muamelt nasa erfak ve ihtiyacat zamana evfak ahkm fkhiye ve hukukiye ile adab ve muamelt esas itihaz klnacaktr. 119uncu madde tay olunmutur. (Yeniden madd ilve olunup Kanunu Esasinin tetkikat ve tadilt ikbal olundukta fasl mahsuslarna nakli ve der olunmak zere mevadd selsei mezkure imdilik yz on dokuz ve yz yirmi ve yz yirmi bir rakam ile bervehi ati tahrir edilmitir): Madde 119: Postahanelerde mevdu evrak ve mekatib mstantik veya mahkeme karar olmaynca alamaz. Madde 120: Kanunu mahsusuna tebaiyet art ile Osmanllar hakk itimaa mliktir. Devleti Osmaniyenin temamiyeti mlkiyesini ihll ve ekli merutiyet ve hkmeti tagyir ve Kanunu Esas ahkm hilfna hareket ve anasr Osmaniyeyi siyaseten tefrik etmek maksatlarndan birine hadim veya ahlk ve adab umumiyeye mugayr cemiyetler tekili memnu olduu gibi aleltlk hafi cemiyetler tekili de memnudur. Madde 121: Heyeti yan mzakerat alenidir, fakat bir maddei mhimmeden dolay mzakerat hafi tutulmak Vkel canibinden veya Heyeti yan azasndan be zat tarafndan teklif olundukta heyetin itima ettii mahal azann maadasndan tahliye edilerek teklifi red veya kabul iin ekseriyeti raya mracaat olunur. KANN-U ESSNN 5 ABAN 1327 TARHL 7, 35 VE 43NC MEVADDI MUADDELESN MUADL KANUN 2 Recep 1332 15 Mays 1330 (1914) 7nci Maddenin Fkrai Muaddelesi ... Otuzbeinci madde mucibinde Heyeti Mebusann ledeliktiza feshi ve mddeti teciliye ve tatiliyenin mecmuu mddeti itimaiyel seneviyenin nsfn tecavz etmemek ve o senei itimaiye zarfnda mddetini ikmal eylemek zere tecil ve tatili hukuku mkaddesei Padiahidendir. 35inci Maddei Muaddele Vkel ile Heyeti Mebusan arasnda ihtilf olunan maddelerden birinin kabulnde Vkel tarafndan srar olunup da Mebusan canibinden ekseriyeti ar 20. ile ve mkerreren red edildii halde Vkelnn tebdili veyahut mceddeden ve drt ay zarfnda intihap ve itima olunmak zere Heyeti Mebusann feshi hukuku Padiahi cmlesindendir. Fakat Heyeti cedidei Mebusan evvelki heyetin reyinde sebat ve israr ederse Meclisi Mebusann rey ve kararnn kabul mecburi olacaktr. 43nc Maddei Muaddele Meclisi Umuminin iki heyeti beher sene terinisan ibtidasnda ve tecil vuku bulmu ise mddeti teciliyenin inkizasnda bil davetin itima eder ve ba iradei seniye kad edilir. Mddeti itima alt aydr ve bu mddetin hitamnda Meclis yine ba iradei seniye kapanr. Bu Heyetlerden biri dierinin bulunmad zamanlarda mnakit olamaz. Meclisi Mebusan fesh edildii halde drt ay sonra itima edecek olan heyeti cedidenin itima bir itima fevkalde hkmnde olup mddeti iki aydr ve kabili temdit olup tecile tabi deildir ve altm dokuzuncu maddede muharrer olan drt seneden ibaret mddeti memuriyeti terinisani ibtidasnda balar. Kanunu Esasinin yetmi nc maddesi mlgadr. Meclisi Mebusan ve yanda kabul olunan ibu lyhann kanuniyetini ve ona gre Kanunu Esasiye ilvesini irade eyledim. (Dier imzalar) Mehmet Reat 7 ZLHCCE 1293 TARHL KANN-U ESSNN 102NC MADDES LE 2 RECEP 1332 TARHL 7NC VE 43NC MEVADDI MUADDELESN MUADDL KANUN 26 Rebilevvel 1333 29 Knunusni 1330 (1914) Madde 7: Meclisi Umuminin miadnda alp kapatlmas, gerek vaktinden evvel gerek sureti fevkaldede itimaa daveti temdidi mddeti, ay tecavz ve tekerrr etmemek zere tecili ve senei itimaiyesi zarfnda mddetini ikmal eylemek zere Melisin muayyen bir zaman iin tadili, otuz beinci madde mucibince Heyeti Mebusann ledeliktiza feshi, alel umum muahedat akti hukuku mukaddesi Padiahdendir... Madde 43: Meclisi Umuminin iki heyeti beher sene terinisan iptidasnda ve tecil vuku bulmu ise mddeti teciliyenin inkzasnda bil dvetin itima ve ba iradei seniye kat edilir. Mddeti itima drt aydr ve bu mddetin hitamnda... 21. Madde 102: Muvazene kanununun hkm bir seneye mahsustur. O senenin haricinde hkm cari olamaz ve bu hkm tecil ve tatil ile ihll edilemez. Ancak, Meclisi Mebusan muvazeneyi kararlatrmakszn fesholunduu halde... Meclisi yan ve Mebusanca kabul olunan ibu lyha vehile Kanunu Esasinin tadilini irade eyledim. (Dier imzalar) Mehmet Reat KANN-U ESSNN 5 ABAN 1327 TARHL 76NCI MADDE MUADDELESN MUADDL KANUN 4 Cemaziylevvel 1334 25 ubat 1331 (1916) Madde 76: Meclisi Mebusan azasndan herbirine her sene itima iin elli bin kusur tahsisat ve ehr drtbin kuru zerinden azimet ve avdet harcirah verilir. Mddeti itiman temdidi ve meclisin fevkalde itima halinde ayrca tahsisat verilmez. Fesihten sonra itima eden meclis zasna tahsisatn nsf verilir. KANN-U ESSNN 26 REBLEVVEL 1333 TARHL 7NC MADDE MUADDELESNN TADL LE 2 RECEP 1332 TARHL 35NC MADDE MUADDELESNN TAYYI HAKKINDA KANUN 4 Cemaziylevvel 1334 25 ubat 1331 (1916) Madde 7: ... drt ay zarfnda bilintihap itima etmek zere ledeliktiza Heyeti Mebusann fesh .................. hukuku mukaddesi Padiahidendir. Madde 35: Tayyedilmitir. 7 ZLHCCE 1293 TARHL KNUN-U ESSNN 72NC MADDESN MUADDL KANUN 15 Cemaziylevvel 1334 7 Mart 1332 (1916) Madde 72: Mntehipler evsaf matlubeyi haiz her Osmanly mebus intihap edebilirler. Ancak bir kimse ayn zamanda ten ziyade dairei intihabiyede namzetliini vaz edemez. 22. KANN-U ESSNN 69UNCU MADDESN MUADDL KANUN 8 Cemaziylahir 1336 21 Mart 1334 (1918) Madde 69: Mebusan intihab umumisi drt senede bir kere icra olunur. ntihap olunan mebuslarn mddeti mebusiyeti drt seneden ibaret olup fakat tekrar intihap olunmak caizdir. Ancak drdnc senei itimaiye orduyu hmayunun umum seferberliini mstelzim muharebeye musadf olduu halde her iki mecliste adedi mrettebin slsanyla mzakeresine ibtidar ve adedi mrettebin ekseriyeti mutlakasyla kabul edilecek bir kanun ile mddeti mezkre temdit olunabilir.