KİTİK HASTADA BESLENME: İZLEM VE HEDEFLER

Dr. Osman Abbasoğlu

8. Ulusal DCY Kongresi16 Kasım 2011, Ankara

• Hastaneye yatışı yapılan hastalarda, yatış anında malnutrisyon oranı %8-58 (30)

• Bunların yarıya yakını ağır malnütrisyonlu

• Bu oranlar son 15 yıl içinde değişmemiştir

Jeejeebhoy KN. Clin Nutr 2003

Hedef

ESPEN kılavuzuna göre hedef enerji:

Kritik hastalığın akut döneminde - 20-25 kcal/kg/gün

Kritik hastalığın anabolik döneminde - 25-30 kcal/kg/gün

Neyi İzleyeceğiz?

1. Beslenme yeterliliği

Neyi İzleyeceğiz?

1. Beslenme yeterliliği2. BDT komplikasyonlarının tanınması

Fazla Beslenme

Eksik Beslenme

Eksik Beslenme

Malnütrisyon

Fazla Beslenme

MetabolikBozukluklar

Yeterlilik İzlem Parametreleri

• Ağırlık

• Antropometrik ölçümler: Triseps deri kalınlığı, kol çevresi vs.

• Serum proteinleri: Albumin, prealbumin vs.

• Azot dengesi

• Lenfosit sayımı

• …

Strese Metabolik Yanıt

• Hipermetabolizma

• Glukoneogenezis

• Protein katabolizması ve (-) azot dengesi

• Su ve tuz tutulumu

• …

Su ve Tuz DengesiSitokinler ve mediatörler

Endotel permeabilitesi

Renin-anjiotensin aktivasyonuSu ve tuz tutulumu

Resüsitasyon Mekanik ventilasyon

Aldesteron, ADH

• YBÜ hastasında ağırlık değişimi ve antropometrik ölçümler beslenme yeterliliğini değil su dengesini gösterir

• YBÜ hastasında ağırlık değişimi ve antropometrik ölçümler beslenme yeterliliğini değil su dengesini gösterir

Ağırlık takibine güvenilmez

Tartılı Hasta Yatakları Pahalıdır

• YBÜ hastasında protein yıkımı kaçınılmazdır ve azot dengesi ile serum proteinleri beslenme yeterliliğini değil katabolizmayı gösterir

• YBÜ hastasında protein yıkımı kaçınılmazdır ve azot dengesi ile serum proteinleri beslenme yeterliliğini değil katabolizmayı gösterir

Serum proteinleri takibine güvenilmez

CRP Prealbumin Yorum

- BD bozulması

- BD düzelmesi

Enflamasyon azalması

Enflamasyon cevabı

• YBÜ hastasında lenfosit sayısı değişimi beslenme yeterliliğini değil enfeksiyona cevabı gösterir

• YBÜ hastasında ağırlık lenfosit sayısı değişimi beslenme yeterliliğini değil enfeksiyona cevabı gösterir

Lenfosit sayısı takibine güvenilmez

Peki, Ne Yapalım?

Peki, Ne Yapalım?

• YBÜ hastasında beslenme yeterliliğinin en iyi göstergesi organ işlevidir

Peki, Ne Yapalım?

• YBÜ hastasında beslenme yeterliliğinin en iyi göstergesi organ işlevidir

- İskelet kasları gücü kazanılması- Solunum kaslarının güçlenmesi- İmmünitenin güçlenmesi- Uyanıklığının artması- Genel durumun düzelmesi-…..

Parenteral BDT Komplikasyonları

Kateter ilişkili

Metabolik

Gastrointestinal Teknik (Mekanik)

İnfektif

Parenteral BDT Komplikasyonları

Metabolik komplikasyonların önlenmesi

1. İhtiyaçların doğru saptanması

2. Yakın izlem

3. Hipokalorik beslenme ?

Cerrahi / Travma

Endokrin cevap Sitokin salınımı

İnsülin Direnci Hiperglisemi

Cerrahi / Travma

Endokrin cevap Sitokin salınımı

İnsülin Direnci Hiperglisemi

TPN

Hiperglisemi yönetimi

• Altta yatan nedenin tedavisi

• Kan şekeri monitorizasyonu

• Uygun beslenme desteği

• İnsülin titrasyonu

Preiser JC. Crit Care Med 2007

Protokol nasıl olmalı?

• Kan şekeri bakılma sıklığı: 1-4 saatte bir

• Venöz ya da parmak ucu kanı uygun

• Son 2 ölçüm baz alınarak insülin ayarlaması

• İnsülinin infüzyon şeklinde verilmesi

Meijering S. Crit Care 2006

Parenteral BDT yapılan hastalarda önerilen izlem

SıklıkVital bulgular 6 saatte birKan şekeri 6 saatte bir Aldığı- çıkardığı izlemi Her günAğırlık Her günBUN, kr, Na, K, Ca, P Her günKCFT, Mg Gün aşırıTrigliserit, kolesterol Haftada iki günAzot dengesi Haftada birPrealbumin Haftada birCRP Haftada bir

Enteral BDT Komplikasyonları

• Gastrointestinal: Kusma, diyare• Tüp sorunları: Tıkanma, kırılma vs.• Aspirasyon• Metabolik• ……

Enteral BDT Komplikasyonları

Özet

• BDT yapılan YBÜ hastaları yakından izlenmelidir

• Bu izlem yeterliliğe ulaşmanın ve komplikasyonların önlenmesine hedeflenmelidir

• İzlemde en önemli yol gösterici hastanın genel durumudur

• Prealbumin izlemi yararlı olabilir