Graduate School of Management and Innovation King Mongkut’s University of Technology Thonburi

Technology and Innovation Management

RFID Technology เครองมอชวยเพมความสามารถในการแขงขนของไทย

Abstract

RFID เปนเทคโนโลยใหมทกาลงมบทบาทและความสาคญเพมขนอยางรวดเรว การประยกตเทคโนโลย RFID มรปแบบหลากหลายดวยจดประสงคทแตกตางกน แตอยบนเปาหมายหลกเดยวกน นนคอการใชคลนความถวทย RFID เพอการระบ บงช คนหา วตถทตดปาย RFID แทนการระบดวยวธการเดม ๆ ทมอย ซงวธนจะชวยอานวยความสะดวกและเพมประสทธภาพไดดกวา สงผลถงการสรางขดความสามารถในการแขงขนทางธรกจได ซงแนวโนมการตอบรบของโลกจะทวเพมมากขน บทความน จะนาเสนอ RFID คออะไร โลกตอบรบอยางไร และประเทศมการเตรยมความพรอมอยางไรทจะนามาสรางขดความสามารถในการแขงขนของไทย Introduction

RFID เปนคายอมาจาก Radio Frequency identification หรอเทคโนโลยการชเฉพาะดวยคลนวทย RFID เรมพฒนามาตงแตป 1980 เพอวตถประสงคในการใชงานทระบบบารโคดทาไมได RFID เปนระบบตดตามโดยอาศยคลนวทยในการระบหรอคนหาวตถ ซงจะมการตดการโคดหรอชปไวบนวตถนน ๆ ชปดงกลาวจะสงคลนวทยออกมาทาใหทราบวาสนคาหรอวตถนน ๆ อยทใดและมการเกบขอมลไวในเครอขายสามารถตรวจสอบได

องคประกอบในระบบ RFID ม 2 สวนหลกคอ 1. แทกส (Tages) มชอเรยกเปนทางการวา Transponder, Transmitter & Responder เปน

ฉลากทผนกตดกบวตถ ใชบนทกขอมลเกยวกบวตถชนนน โครงสรางภายในแทกสประกอบดวย ชป และขดลวด ซงทาหนาทเหมอนเสาอากาศทคอยรบ-สงสญญาณ แทกสม 2 ชนดใหญๆ คอ

Passive RFID Tags แทกสชนดนไมจาเปนตองรบแหลงจายไฟใดๆ เพราะมวงจรกาเนดไฟฟาเหนยวนาขนาดเลกเปนแหลงจายไฟในตวอยแลว ระยะการสอสารขอมลททาไดสงสด 1.5 เมตร มหนวยความจาขนาดเลก (ทวไปประมาณ 32 – 128 บต) มขนาดเลกและนาหนกเบา ราคาตอหนวยตา

Active RFID Tags แทกสชนดนจะใชแหลงจายไฟจากแบตเตอรขนาดเลก มหนวยความจาภายใจขนาดใหญไดถง 1 เมกะไบต มระยะการสอสารขอมลททาไดสงสดถง 6 เมตรแมวาแทกสชนดนจะมขอดอยหลายขอแตกมขอเสยอยดวยเหมอนกน เชน มราคาตอหนวยแพง มขนาดคอนขางใหญ และมระยะเวลาในการทางานทจากด

TIM

รปท 1 แสดงความสมพนธระหวาง ราคา กบระยะทางของ RFID tags type

รปท 1.1 ความถมาตรฐานกบ RFID tags แบบ ตาง ทมา : “RFID Overview”, Greg Leeming, Intel Corporation, 2004

2. เครองอาน (Reader) มชอเรยกเปนทางการวา Transceiver, Transmitter & Receiver

หนาทของเครองอานคอ การเชอมตอเพออานขอมลจากแทกส

Page 2/18

TIM

ขนตอนการทางานระหวาง RFID tags และ เครองอาน (Reader)

• วงจรภาคดจทลจะไปอานขอมลจากหนวยความจาภายในและเขารหสขอมลแลวสงไปยงภาคอะนาลอกททาหนาทมอดเลตขอมล

Page 3/18

รปท 2 แสดงกระบวนการทางานของ RFID

• ตวเครองอานจะทาการสงสญญาณวทยอยางตอเนองหรอเปนจงหวะ และรอคอยสญญาณตอบจากตว RFID tag

• เมอ RFID tag ไดรบสญญาณคลนวทยทสงมาจากเครองอานในระดบทเพยงพอ กจะทาเหนยวนาเพอสรางพลงงานปอนให RFID tag ทางาน โดย tag จะสรางสญญาณนาฬกาเพอกระตนใหวงจรภาคดจทลใน tag ทางาน

• ขอมลทถกมอดเลตจะถกสงไปยงขดลวดททาหนาทเปนสายอากาศ เพอสงไปยงเครองอาน (Reader)

• เครองอานจะสามารถตรวจจบสญญาณการเปลยนแปลงของแอมปลจด (Envelope Detector)

และใช พก ดเทกเตอร (Peak Detector) ในการแปลงสญญาณท มอดเลตแลวจาก tag

• เครองอานจะถอดรหสขอมลและสงไปยงคอมพวเตอรผานทางพอรตอนกรมตอไป

จดเดนทสาคญของ RFID tags เปรยบเทยบกบ Barcode

1. สามารถอานขอมลไดถกตองรวดเรว ไมตองมการสมผสกบ tag

2. สามารถอานคาไดแมในสภาพททศนวสยไมด หรอสามารถอานคาไดในขณะทวตถทกาลงเคลอนท เชน สนคาทกาลงเคลอนทอยบนสายพานการผลต

3. ทนตอความเปยกชน แรงสนสะเทอน การกระทบกระแทก 4. สามารถอานและบนทกขอมลไดหลายครง สามารถนากลบมาใชใหมได

TIM

Page 4/18

5. สามารถสอสารผานตวกลางไดหลายอยางเชน นา, พลาสตก, กระจก หรอวสดทบแสงอนๆในขณะทบารโคดทาไมได

6. สามารถอานขอมลของผลตภณฑไดพรอมกนครงละ หลายๆ ชน ในขณะท Barcode อานไดเพยงทละชน

การประยกตใช RFID ในอตสาหกรรมตาง ๆ การประยกตใช RFID ไดแพรหลายไปยงวงการตาง ๆ มากมาย ซงจะขอยกตวอยางเพอให

เหนภาพทชดเจนขน และทสาคญประสบการณนา RFID ไปใชในองคกรตาง ๆ จะเปนสวนสาคญทชวยกระตนใหทกทานทราบวา RFID ไมใชเรองไกลตวอกตอไป

Wall Mart รานคาปลกชอดงของสหรฐฯ ซงมยอดขายปละกวา 250,000 ลานดอลลาร ไดออกระเบยบกาหนดให Suppliers รายใหญ 100 ราย เชน Gillette, Nestle, Johnson & Johnson ,

และ Kimberly ตด RFID Chip บนหบหอ และกลองบรรจสนคา สวน Suppliers รายเลก ๆ จะตองตดชปในรถสงสนคาใหแลวเสรจภายในสนป 2549 ทาง Wall Mart ไดมองวา ระบบดงกลาวจะชวยใหบรษททราบถงการเดนทางของสนคาไดทกระยะ ตงแตโรงงานของ Suppliers จนถงศนยกระจายสนคาของหาง และเมอใดทสนคาถกหยบออกจากชนไป RFID กจะสงสญญาณเตอนไปยงพนกงานใหนาสนคามาเตมใหมทาให War Mart ไมจาเปนตองเกบสตอกสนคา แตสามารถสงใหSuppliers มาสงของไดทนทรวมทงจะชวย Guarantee วาสนคามวางจาหนายตลอดเวลา

Extra Future Store ซงเปน Supermarket ในเยอรมน กไดนาเทคโนโลย RFID มาใชงานแลวหากลกคาตองการซอชส ลกคากเพยงปอนคาสงลงในหนาจอระบบสมผสทอยหนารถเขน จากนนหนาจอกจะแสดงแผนทบอกทางไปสชนวางชส ทนททลกคาหยบชสจากชนวาง tag ทตดอยบนหอชสกจะสงสญญาณขอมลไปยงแผนเกบขอมล และเครองอานกจะสงสญญาณแจงไปยงฐานขอมลของคลงสนคาวาชส ถกหยบออกไปแลว และขอมลดงกลาวกจะถกสงไปยง Supplier เพอนาขอมลเหลานนไปใชในการวางแผนการตลาด และนอกจากนยงมการนาไปประยกตใชงานกบหางอน ๆ

นา RFID มาชวยเพมความสะดวกใหลกคาและลดจานวนพนกงานในการเกบเงนลกคา โดยลกคาทเขามาซอสนคาผานในรานสามารถหยบสนคาทตดปาย RFID เดนผานเครองอานปาย ซงเครองอานจะคานวณราคาของสนคาทงหมดและตดเงนจากธนาคารของลกคาอตโนมตโดยลกคาไมตองรอคว

Tesco เปนหางทไดเรมนา RFID tag มาใชกบสนคาประเภททมใชอาหาร ณ ศนยกระจายสนคาในประเทศองกฤษแลว

METRO GROUP เปนผคาสงขนาดใหญทใหบรการกวา 2,300 แหง กาหนดให Suppliers

รายใหญ ๆ กวา 300 ราย ตองตด RFID tag

TIM

Page 5/18

การนาRFIDไปประยกตใชทางการแพทย อาท ใชเปนปายประจาตวผปวย ซงปายดงกลาวจะเกบขอมลและประวตการรกษาของผปวย ในขณะทบางประเทศเรมนาปาย RFID มาตดทตวผปวย เพอใหแพทยสามารถตรวจวนจฉยอาการของผปวยไดตลอดเวลาจากระยะไกล

RFIDไปประยกตใชกบระบบหองสมดโดยตดชปทบรรจขอมลเกยวกบตวหนงสอซงนอกจากจะชวยอานวยความสะดวกเรองการยม-คน หนงสอใหรวดเรวขนแลว ยงชวยปองกนการขโมยหนงสออกดวย หรอจะนามาใชกบบตรโดยสารรถไฟฟา หนงสอเดนทาง

ความสาคญของ RFID ในตลาดโลก ความสาคญของ RFID จะเรมเหนภาพทชดเจนขนเมอองคการการคาโลก หรอ WTO

ประกาศใชอยางจรงจง โดยสนคาตางๆจะกระจายไปทกททวโลก จะมการแลกเปลยนสนคา และบรการมากมายชนดทเรยกวาไมเคยเปนมากอน

ผทสามารถควบคมระบบขนสง(Logistic) และสายการผลต (Supply chain) ได ในเมอตอไปเรองตนทน, ความรวดเรว และความถกตอง จะกลายเปนปจจยทสาคญในการแขงขน และการอยรอดในตลาดโลก เนองจากสนคาจะตองสามารถตรวจสอบไดถงทมา ทงกระบวนการผลต ตลอดจนถงวธการผลต โดยไมเวนแมแตสนคาการเกษตร เชน เนอวว เนอหม หรอเนอไก ทจะถกสงออกสตลาดโลก จะตองสามารถตรวจสอบถงวธการเลยง การใหวคซน การปองกนโรคระบาด เพอผบรโภคจะมนใจไดถงความปลอดภยและคณภาพ

สงทจะสามารถตอบโจทยตางๆ ไมวาจะเปนการตรวจสอบขอมลทมาของสนคา ผผลต สามารถบอกปลายทาง วนหมดอาย ฯลฯ ทงหมดจะรวมอยในเทคโนโลยทถกคาดการณวาเปน 1 ใน 10 เทคโนโลยทจะเปลยนแปลงวถชวตของคน นนคอ เทคโนโลยทเรยกวา "RFID"

ลาสดในตางประเทศทงทอเมรกา และยโรป ยกษใหญทางดานการขาย และการผลตกาลงอยในระหวางทดสอบระบบดงกลาว เพอใชในระบบการผลต โดยคาดวาจะเรมใชงานจรงในป 2548

นอกจากนประเทศสงคโปร ผนาทางดานการขนสง และเทคโนโลย เตรยมทมเงนประมาณ 2,320 ลานบาทภายในป 2549 เพอสนบสนนการพฒนาทางดานเทคโนโลยอารเอฟไอดในประเทศ

นอกจากนประเทศสงคโปรยงไดนาเทคโนโลย RFID มาใชในการเชอมโยงทาเรอระหวางทาเรอในประเทศ กบทาเรอของสหรฐอเมรกา ซงถอวาใหญเปนอนดบหนงของโลก โดยเปนรายแรกในทวปเอเชย ทนาระบบดงกลาวมาทดลองใชในการผนกตคอนเทนเนอรทงหมดทสงไปอเมรกา ตามมาตรฐานของ U.S. Container Security Initiative

ดานการพฒนาสงคโปรยงไดมการจดกลมบรษท และองคกรตางๆภายในประเทศ มารวมมอกนทางานเปนกลมเพอศกษา และพฒนาระบบดงกลาว ซงไมเพยงแตจะพฒนาใหเปนผเชยวชาญทางดานเทคนค แตยงมงเนนการพฒนาบคลากรดานการบรหาร และปฏบตการดานดงกลาวออกมา เพอรองรบการนาไปใชในภาคธรกจในอนาคต

TIM RFID Adoption

ในตลาดโลก WTO WALMART และ TESCO เปนผรเรมในการนาเทคโนโลย RFID มาใหในระบบการขนสง เพอลดคาใชจายในการเกบสนคา การขนสง และชวยใหมขอมลในการตดสนใจทรวดเรว ดงนนบรษทเหลานจงผลกดนใหบรษทคคาทมาตดตอจาเปนตองใชเทคโนโลย RFID ดวย จงทาใหปจจบนเทคโนโลย RFID เขาไปอยในชวง Early Majority เนองจากแรงผลกดนทางการคา

แนวโนมการขยายตวของโลก

ปจจบน RFID ไดกลายเปนแนวโนมทางเทคโนโลยของโลกซงจะถกปรบใชในเชงพาณชย จากการศกษาของ Venture Development Corp. (VDC) พบวาในป 2000 ตลาดอตสาหกรรม RFID ในโลกมมลคา 663 ลานเหรยญสหรฐ ในป 2002 มมลคาตลาดเพมขนเปน 964.5 ลานเหรยญ และคาดวาจะมการขยายตวของตลาดอยางตอเนองถงปละประมาณ 25% โดยในป 2006 คาดวาจะมมลคาตลาดอยท 3,600ลานเหรยญสหรฐ สอดคลองกบผลการศกษาของ Frost and Sullivan แหงสหรฐทระบมลคาตลาดท 3,600 ลานเหรยญในป 2006 เชนกน ทงยงคาดการณวามลคาตลาดจะสงถง 11,700 ลานเหรยญสหรฐในป 2011 ในขณะท Sereon Research แหงสวตเซอรแลนด ทานายวาในป 2008 สนคาทกๆ 20 ชนจะมอย 1 ชนตดปาย RFID

การประยกตใชงาน RFID มในหลายลกษณะ สามารถจาแนกการประยกตดานหลกๆของ RFID มดงน

Page 6/18

TIM

รปท 4 แสดง Global Shipments of RFID Hardware Segment by Primary Application ทมา : “นวตกรรม RFID อตสาหกรรมไฮเทคทจะสรางมลคาเพมและทรพยสนทางปญญาใหกบประเทศ” ดร.เลศศกด เลขวต, Asian Institute of Technology, Bangkok, Thailand, 2004

• อนดบ 1 กลมขนสง (Transportation) จะเปนธรกจทมการใชอารเอฟไอดสงสด โดยขอมลเพมเตมจากบรษท เวนเดอร ดเวลลอปเมนท ฟนด ไดคาดการณวาในป 2005จะมมลคาการใชอารเอฟไอดในกลมขนสง สงถง 443 ลานดอลลารสหรฐ จากมลคาตลาดรวม 2038.9 ลานดอลลารสหรฐ

• อนดบ2 การใชงานดานระบบการเขาออก (Security/ Access Control) โดยคาดการณวาในป 2005น จะมมลคาตลาด 383.8 ลานดอลลารสหรฐ

• อนดบ 3 การบรหารจดการหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) คาดการณวาในป 2005จะมมลคาตลาด 387.1 ลานดอลลารสหรฐ

• อนดบ 4 การบรหารจดการสนทรพย (Asset Management) คาดการณวาในป 2005นจะมมลคาตลาด 173 ลานดอลลารสหรฐ

ในดานอตราการเตบโตโดยเฉลยตงแตป 2000-2005 กลมทมอตราเตบโตสงสด เปนกลมการชาระเงน ณ จดขาย (Point of Sale) โตถง 76.9%

รองลงมาคอการใชเพอตดตามสนคาในธรกจคาปลก (Retail Item Tracking) 62.2% การใชในระบบ

Page 7/18

TIM

Page 8/18

ตดตามกระเปาเดนทางในสนามบน (Baggage Handling) 58.5 % ระบบ “Real Time Location

System” 54.5% และระบบหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) เตบโต 45.2%

โดยตลาด RFID รวมนน มอตราเตบโตเฉลย 5 ป เตบโต 25.2% จากมลคา 663.3 ลานดอลลารสหรฐ ป 2000 เปน 2,038.9 ลานดอลลารสหรฐ ในป 2005

ปจจยสาคญทมผลตอการเตบโตของตลาด RFID

1. มาตรฐาน Standardization

เนองจากการทกาหนดมาตรฐานออกมาใชในประเทศอยางเปนทางการลาชาจะสงผลใหเทคโนโลย RFID ในประเทศมการพฒนาชาตามไปดวย ซงมาตรฐานของ RFID สามารถแบงออกเปน 2 สวนไดแก

คลนความถ (RF spectrum) : คลนความถทจะใชสาหรบอปกรณ RFID น คอนขางยากทจะกาหนดใหเปนมาตรฐานสากล เนองจากแตละประเทศเปนเจาของและเปนผควบคมการใชคลนความถเอง ดงนน จงขนอยแตละประเทศทจะเปนผพจารณาจดสรรคลนความถสาหรบการใชงานประเภทตางๆ

มาตรฐาน RFID (RFID Standards) : บรษทผผลตตางๆ ไดพฒนาและผลตระบบ RFID

ออกมาโดยมมาตรฐานทใชในการสงถายขอมลระหวางเครองอานกบแทกทแตกตางกนออกไป ทงน ขนกบความตองการของตลาดเปนสาคญ

อยางไรกตาม หลายองคกรไดตระหนกถงปญหาเรองมาตรฐานน และไดเรมมการพฒนาระบบมาตรฐานขนมาทงในยโรปและอเมรกา ตวอยางเชน

• หนวยงาน ANSI's X3T6 ซงประกอบไปดวยผผลตและผใชงานระบบ RFID ในอเมรกา ไดกาลงทาการพฒนามาตรฐานของระบบ RFID ทความถ 2.45 GHz ขนมา

• The International Organization for Standards : ISO กไดมมาตรฐานเกยวกบการใชระบบ RFID กบงานปศสตวออกมาแลว คอ ISO 11784 และ 11785

• The Electronic Product Code (EPC Global) เปนองคกรทเกดจากความรวมมอระหวาง the Uniform Code Council (UCC) และ EAN International โดยไดรบการสนบสนนจากภาคอตสาหกรรม ทาหนาทในการกาหนด และพฒนามาตรฐานรหสของสนคาอเลกทรอนกสและโครงขาย มาตรฐาน EPC นเปนมาตรฐานเปด (Open standard)

พฒนาขนโดย the Auto-ID Center ซงไดรบทนจากบรษทขนาดใหญหลายบรษท ไดแก บรษท Coca-Cola, Intel, Wal-Mart และ Philips Semiconductors เปนตน โดยมวตถประสงคเพอทจะทาใหราคาของอปกรณฮารดแวรลดตาลงจนอยในระดบทสามารถ RFID

ไปตดไวกบสนคารายชนได

TIM

ตวอยาง UHF Reader Standards ในแตละประเทศ

TBD Japan

918 – 926 MHz Australia

908.5 – 914 MHz Korea

TBD China (PRC)

866 – 868 MHz EMEA

900 – 930 MHz North America

Frequency Band GEO / Country

ทมา : “RFID Overview”, Greg Leeming, Intel Corporation, 2004

2. ราคา (Cost)

ธรกจทงขนาดเลกและใหญจะสามารถเชอมโยงขอมลกนไดทกททกเวลา ถาระบบ RFID ม

ราคาทตาลงอยางเพยงพอทจะนาไปใชไดในทกธรกจ ซงในปจจบนการทจะผลตแถบขอมลใหมราคาถกนนยงไมสามารถทาได การจะนาเทคโนโลยนมาแทนการใชบารโคดสามารถเปนไปไดในอนาคตถาสามารถทจะผลตแถบขอมล RFID ไดในราคาประมาณ 5 เซนตสหรฐ

3. ความเปนสวนตว (Privacy)

การคานงถงสทธสวนบคคลเปนปญหาหลกอนหนงในการนา RFID มาใช เนองจากผบรโภคบางกลมเกรงวา การนาเทคโนโลยนมาใชกบสนคาอปโภคบรโภคจะทาใหสญเสยสทธสวนบคคลไป โดยเฉพาะการทนาไปใชในรางกายคน จะทาใหสามารถรขอมลตางๆ รวมทงพฤตกรรมของคนๆ นนไดอยางละเอยด

RFID – โอกาสของประเทศไทยเพอสรางขดความสามารถในการแขงขนของโลก ปจจบน RFID เรมมบทบาทสาคญในภาคเศรษฐกจทกภาค ทงเกษตรกรรม อตสาหกรรม และ

พาณชยกรรม รวมถงการคาระหวางประเทศ เนองจากผผลตสนคา ผขาย ผใหบรการขนสง และหนวยงานรฐบาลในหลายประเทศไดตระหนกถงประโยชนของ RFID ในการเพม ประสทธภาพและลดตนทนการผลตและการขนสง โดยมการใชงาน RFID หลายรปแบบหลายจดประสงค

ในภาคอตสาหกรรมอาหารและเกษตรกรรมสงออก มการใชงาน RFID ในระบบบรหารจดการฟารมปศสตวและระบบตรวจสอบยอนกลบในสายโซการผลตอาหาร (food traceability

system) ผสงออกสนคาเกษตรและอาหารของไทยมความจาเปนตองพฒนาระบบนเพอใหเปนไปตามมาตรฐานทประเทศคคากาหนดซงประเทศคคาทสาคญของไทยไดออกกฎหมายวาดวยความปลอดภย

Page 9/18

TIM

Page 10/18

อาหารและการตรวจสอบยอนกลบและเรมบงคบใชแลวในปน ตวอยางการนาไปใชเชนในอตสาหกรรมกงเพอการสงออก ในระบบ Supply Chain และ Logistic Management มการนามาใชในภาคอตสาหกรรมและพาณชยกรรม ในระบบบรหารการผลต ระบบจดการคลงสนคาและบรหารสนคาคงคลง ระบบบรหารการขนสงและกระจายสนคา (โลจสตกส) เชนโครงการนารอง e-port ในทาเรอแหลมฉบง ระบบบรหารการคาปลก ซงปจจบนบรษทคาปลกรายใหญของโลกเชน WAL-MART และ TESCO

ไดเรมวางกฎเกณฑใหผผลตหรอผสงสนคาใชฉลาก RFID บนทกรหสสนคาอเลกทรอนกส หรอ EPC

(Electronic Product Code) แทนทรหสแทง (bar code) ในหนวยการบรรจขนาดใหญ (หบและพลเลต) แลว ผสงออกจง มความจาเปนตองพฒนาระบบ EPC เพอรกษาขดความสามารถในการแขงขน การสรางอตสาหกรรมผลตภณฑ RFID ของไทย ดวยสงเสรมการเปนผผลตอปกรณเกยวกบ Rfid technology ไมวาจะเปน Rfid tags, เครองอาน และ Software ทเกยวของ เพอ ลดการพงพานาเขาจากตางประเทศและยงสามารถผลตสงออก รองรบความตองการตลาด RFID ของโลกทกาลงขยายตว อยางรวดเรว ซงภาครฐบาลไดใหการสนบสนน โดยการจดตง Thailand RFID cluster

ภายใตความรบผดชอบของ Nectec ดาเนนโครงการวจยและพฒนาระบบ RFID มาตงแตเดอนธนวาคม 2544 ในภาคบรการ มการใชงาน RFID ในหลายดาน เชน ในดานการขนสงสาธารณะ มการใช RFID ในระบบชาระคาผานทางหรอคาโดยสารแบบอตโนมต; ในดานการศกษา มการใชฉลาก RFID

บนทกเลขประจาหนงสอ ทาใหสามารถตรวจสอบและจดวางหนงสอบนชนไดอยางถกตอง รวดเรว สามารถใหบรการยมคนแบบอตโนมตดวยตนเองได ทาใหเปนหองสมดอเลกทรอนกส; ใน ดานการแพทยและสขภาพ มการใชในฉลากยาพดไดเพออานวยความสะดวกแกคนทมสายตา บกพรอง และใชในสายรดขอมอผปวยแบบไรสายในโรงพยาบาลเพอการระบตวผปวยและเขาถง ขอมลเวชระเบยนของผปวยไดอยางถกตองแมนยา; ในดานการทองเทยว อาจใชพวงกญแจหรอ ในดานบรการภาครฐ มการฝงชป RFID ในหนงสอเดนทางอเลกทรอนกสรนใหม

การสนบสนนจากภาครฐฯกบการพฒนาเทคโนโลย RFID ในไทย ทางภาครฐบาลไดเลงเหนถงความสาคญของ เทคโนโลย RFID (Radio Frequency

Identification) เปนเทคโนโลยทกาลงจะมบทบาทสาคญตอเศรษฐกจและสงคมในหลายดาน จงไดรเรมโครงการทจะสงเสรมตอภาคเอกชนในการพฒนา เทคโนโลย RFID มาตงแตเดอนธนวาคม 2544 โดยจดตงเปน เครอขายวสาหกจ RFID (RFID cluster) เพอสรางสรรคนวตกรรมใหมททาใหประเทศไทยมความสามารถทางเทคโนโลยทดแทนการนาเขาจากตางประเทศไดและสามารถผลตเพอการสงออกได

TIM

• ศนยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต(NECTEC)กบ Thailand RFID Cluster

ศนยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต(NECTEC) เปนองคกรของรฐ ภายใตการกากบดแลของสานกพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยปจจบนใหการสงเสรมเครอขายวสาหกจ RFID ( Thailand RFID Cluster )ประกอบดวยผออกแบบ chip และผลต tag, ผออกแบบและผลต reader, ผพฒนาซอฟตแวรและระบบ อยางครบวงจร ผประกอบการสวนใหญเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมซงมทนจากดแตมศกยภาพ ซงหากมการวจยและพฒนาเทคโนโลยและผลตภณฑอยางเหมาะสมและสรางชองทางการตลาดอยางถกตอง โดยการสนบสนนจากภาครฐ กจะประสบความสาเรจเปนอตสาหกรรมทแขงแกรงไดในอนาคต NECTECไดใหการสนบสนนเงนทนและวชาการในการศกษาวจยตลาดเพอใหภาคเอกชนกาหนดทศทางการพฒนาผลตภณฑไดอยางเหมาะสมและเพอใหNECTECไดวางแผนการวจยเทคโนโลยทสอดคลองกนตอไป เพอใหเกดหนสวนความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน (public-private

partnership) ทประสานพลงขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมใหเจรญกาวหนาตอไป

รปท 4 Thailand RFID Cluster การสงเสรมเทคโนโลย RFID ไดแบงออกเปน 4 สวนดงน 1.การสงเสรมดานไมโครชปและแทก (Chip and tag)

NECTEC ไดใหการสนบสนน บรษท ซลคอนคราฟทเทคโนโลย จากด ดานเงนทน วชาการ และโครงสรางพนฐาน ผานศนยพฒนาธรกจออกแบบวงจรรวม NECTEC สวทช. ในการวจย พฒนา และออกแบบวงจรรวม RFID tag หลายรนดงน

Page 11/18

TIM

Page 12/18

1.1 วงจรรวม RFID tag ยานความถตา (127 kHz) สาหรบการประยกตดานการระบสตวเลยง (animal identification) การควบคมการเขาออกสถานท (access control) และอนๆ

1.2 วงจรรวม RFID tag ยานความถสง (13.56 MHz) สาหรบการประยกตดานการควบคมการเขาออกสถานท (access control) การระบตวบคคล (personal identification) และอนๆ

1.3 วงจรรวม RFID tag สองยานความถ (dual-band RFID tag) สาหรบการประยกตแบบเอนกประสงค

โดยไดรบความรวมมอจากศนยพฒนาธรกจออกแบบวงจรรวม (TIDI) TIDI ไดสงนกวจยทมประสบการณจากการออกแบบชป RFID ตนแบบ ไปใหคาปรกษาดานการออกแบบวงจรรวมสวนดจทลและการออกแบบเครองอานเพอทางานรวมกบแทก เปนการชวยเหลอใหบรษทเทคโนโลยทเกดใหมไดมโอกาสกาวหนาอยางมนคง

นอกจากนยงมความรวมมอระหวางนกวจยของศนยพฒนาธรกจออกแบบวงจรรวม (TIDI)

และมหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร ไดทาการออกแบบชปวงจรรวม CMOS สาหรบปายไรสายหรอแทก (RFID tag) ซงสามารถพฒนาตอยอดเปนบตรสมารตชนดไมมหนาสมผส (contactless smart

card) ได พรอมกนนนไดพฒนาตนแบบเครองอาน RFID สาหรบอานขอมลจากปายโดยการสอสารผานคลนวทยความถ 13.56 MHz (ยานความถสง) ในระยะใกล เพอใชงานรวมกบตนแบบชป RFID

tag ทออกแบบไว ซงผลการทดสอบในหองปฏบตการและในภาคสนามประสบความสาเรจอยางดยง จงเปนผลงานวจยดาน RFID ทสามารถถายทอดเทคโนโลยสภาคอตสาหกรรมไดเปนชนแรก

2.การสงเสรมเทคโนโลย RFID ดานเครองอานหรอเครองปลายทาง (Reader or Terminal)

NECTECยงใหการสนบสนนบรษทผผลตเครองอาน ผพฒนาซอฟตแวร และผพฒนาระบบดวย นกวจยของ TIDI ไดพฒนาเครองอาน RFID รนใหมสาหรบการใชงานดานตางอกหลายรน เชนเครองอานความถตาสาหรบอานบตรประจาตวบคคลเพอควบคมการเขาออกสถานท ซงไดถายทอดเทคโนโลยใหบรษท ไอ อ เทคโนโลย จากด นาไปผลตและจาหนาย โดยไดทดลองใชในงานนทรรศการวทยาศาสตรฯ ทศนยแสดงสนคาอมแพค เมองทองธาน เมอเดอนตลาคม 2547

โครงการรวมกบบรษท ฟอรเวรดซสเตม จากด ผพฒนาระบบควบคมทจอดรถ ทาการทดสอบระบบควบคมรถยนตเขาออกอทยานวทยาศาสตรฯ ในการใชเครองอาน RFID ทออกแบบโดยNECTEC ทดแทนเครองอานทนาเขาจากตางประเทศซงมราคาแพงกวา ซงขณะนกาลงดาเนนการทดสอบภาคสนามดวยการตดตงและใชงานจรงแลว

นอกจากการวจยและพฒนาเพอสนบสนนภาคธรกจแลว NECTECยงไดใหการสนบสนนภาคสงคมดวย โดย TIDI และ ASTEC (ศนยวจยและพฒนาเทคโนโลยสงอานวยความสะดวกสาหรบคนพการ) ไดรวมมอกบสมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทยพฒนาระบบฉลากยาอเลกทรอนกสหรอ “ฉลากยาพดได” (talking drug label) ซงประกอบดวยฉลากไรสาย (RFID label) และเครองอานท

TIM

Page 13/18

บนทกและเลนเสยงพดได ซงตองอาศยการปรบเทคโนโลยใหเหมาะสมกบความตองการของผใชเฉพาะกลม

3.การสงเสรมเทคโนโลย ดานซอฟตแวรหรอโปรแกรมประยกต (Application software)

ดานการพฒนาซอฟตแวร TIDI ไดพฒนาโปรแกรมประยกตระบบลงทะเบยนบคคลดวย RFID ทใชงานรวมกบระบบ RFID ทพฒนาขน ซงไดทดลองใชในการประชมสมมนาเรองระบบสมองกลฝงตว T-Engine เมอวนท 20 ธนวาคม 2547 ทศนยประชมสถาบนวจยจฬาภรณ

4. การสงเสรมเทคโนโลย RFID ดานการรวมระบบ (Systems and solutions)

ดานการสงเสรมความรวมมอกบภาคเอกชน นอกจากความรวมมอในการวจยและการถายทอดเทคโนโลยดงกลาวขางตน ทางศนยไดเปนแกนนาในการรวมกลมสรางเครอขายเปนเครอขายวสาหกจในนาม Thailand RFID Cluster จดประชมระดมความคดเหน แลกเปลยนขอมลขาวสาร และเปนสอเชอมตอหนวยงานภาครฐและภาคการศกษา ตลอดจนสงเสรมการนาเทคโนโลย RFID มาประยกตใชกบบรการสาธารณะในรปแบบโครงการนารอง โดยใหบทบาทภาคเอกชนไดมสวนรวม เชน

โครงการนารองยกระดบทาเรอแหลมฉบง ใหเปนทาขนสงอเลกทรอนกส (e-port) ซงเปนโครงการภายใตความรวมมอระหวางกรมศลกากร การทาเรอฯ และสวทช. โดยมภาคเอกชนเขารวม ไดแก บรษท ไอบเอม ประเทศไทย จากด, บรษท เนตเบย จากด, และ บรษท ไอเดนทไฟ จากด โครงการนมการประยกตเทคโนโลย RFID ในสวนของระบบ e-toll (ระบบเกบเงนคายานพาหนะผานทา) และระบบ e-seal (ระบบตดตามและตรวจสอบตสนคาดวยผนกอเลกทรอนกส) NECTECมบทบาทในการใหคาปรกษา ศกษา ออกแบบ และจดหาระบบ RFID ทเหมาะสม และไดรวมกบบรษท ไอเดนทไฟ ในการพฒนาระบบ ขณะนโครงการกาลงดาเนนอยและจะสนสดภายในเดอนธนวาคม 2548

โครงการวจยและพฒนาตนแบบระบบการลงทะเบยนสตวและการจดการฟารมดวยเทคโนโลย RFID ทฟารมทดลองของคณะสตวแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อนเปนความรวมมอระหวาง NECTEC กบ บรษท ไอ อ เทคโนโลย จากด และ บรษท ซลคอนคราฟท เทคโนโลย จากด ขณะนโครงการกาลงดาเนนอยและจะสนสดภายในป 2549

โครงการนารองระบบตรวจสอบยอนกลบ ผลตภณฑอาหารสาหรบอตสาหกรรมกง (Food

traceability for shrimp industry) ซงจะเรมดาเนนการภายในปลายปน

• สถาบนรหสสากล สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย หรอ GS1 Thailand

เปนสมาชกของ GS1 ประเทศเบลเยยม ซงเปนองคกรระดบชาตทมพนธกจรวมกบองคกร Uniform Code Council (UCC), USA โดยมบทบาทและเปนผนาในการผลกดนใหระบบมาตรฐาน EAN.UCC เปนมาตรฐานสากล ตลอดจนเปนผนาในการรวมวางมาตรฐานของการเกบขอมล

TIM

Page 14/18

อตโนมต และการสอสารอเลกทรอนกสในอตสาหกรรมตางๆ (multi-industry-standards) ซง GS1

THAILAND กไดเขามามบทบาทในการสนบสนนการกาหนดมาตรฐาน ระบบ EPC/RFID ตามมาตรฐาน EPCglobal เชนกน

บทบาทและหนาทของสถาบน 1. เปนนายทะเบยนการกาหนดเลขรหสประจาตวสนคา ควบคมดแลการใช Bar code ในระบบ EAN.UCC (GS1 System) 2. สงเสรมการนา Bar code ระบบมาตรฐานและ E-Commerce ไปใชในการปรบปรงการดาเนนของภาครฐและเอกชน 3. เปนนายทะเบยนดแลระบบ EPC/RFID ตามมาตรฐาน EPCglobal 4. สงเสรมการจดการ Logistic และ Supply Chain ในภาคธรกจและอตสาหกรรม

5. เปนเลขานการใหแก ECR Thailand

6. ปจจบนมจานวนสมาชก 8,000 ราย (รวมผคาและผผลต) Electronic Product Code (EPC) เปนเลขรหสสนคาอเลกทรอนกสโครงสรางใหมในการกาหนดเลขรหสใหกบสนคาซงถกพฒนาขนโดย Auto-ID Center โดยมองคกร GS1 เปนผสนบสนนการวจยและพฒนา ซงทาใหการกาหนดเลขรหสใชเพอบงชสนคาแตละหนวยยอยทแตกตางกน ไมใหซากน ซงมประสทธภาพดกวาระบบ Bar Code

เลขรหสสนคาอเลกทรอนกส (EPC) เปนโครงสรางเลขรหสอยใน Microchip หรอ Tag ทจะใชกบระบบ RFID ซงจะทาหนาทแทน Bar Code ทตดอยบนตวสนคา ซงตองใชรวมกบอปกรณ Reader ในการอานจะทาใหสามารถทราบการเคลอนท และกาหนดตาแหนงของสนคาไดอยางถกตองแมนยา รวมถงการบงชขอมลของสนคาในระบบ เพอนามาบนทกขอมลประมวลผล ในดานตางๆไดอยางถกตอง และรวดเรว โดยใชประโยชนจากการอานขอมลไดครงละมากๆ ดวยคลนความถวทยใชรวมกบระบบ RFID

โดยมศนยกลางในการเกบรวบรวมขอมล Auto-ID center ของ EPC ในแตละประเทศดงรายละเอยดตามรปดานลาง

TIM

รปท 5 แสดงลกษณะของเลขรหสสนคา

• ประกาศใชยานความถคลน RFID ในไทย (ราชกจจานเบกษา) ในวนท 24 มกราคม 2547 ไทยไดมการประกาศจากคณะกรรมการกจการ

โทรคมนาคมแหงชาต เรอง การใชเครองวทยคมนาคมประเภท RFID (ราชกจจานเบกษา) มใจความสาคญคอ คลนความถ สาหรบ RFID ใหสามารถใช ยานความถ 920 – 925 เมกะเฮรต มกาลงสง

Page 15/18

TIM

Page 16/18

ออกอากาศสมมลแบบไอโซทรอปก (Equivalent Isotropically Radiated Power: e.i.r.p.) ไมเกน 4 วตต และอปกรณตาง ๆจะตองการทดสอบรบรองตวอยางเครองวทยคมนาคมจากสานกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต และสทธการคมครองนน การใชเครองวทยคมนาคม RFID เปนกจการรอง (Secondary Service) จะไมไดรบสทธคมครองการรบกวนจากผอน หากคลนเกดการรบกวนระดบรนแรงตอการใชคลนความถของขายสอสารวทยคมนาคมอนๆ จะตองถกระงบการใชคลนความถ RFID ทนท

TIM

Page 17/18

Conclusion

ดวยกระแสความเคลอนไหวของทวโลกทมตอการ พฒนาเทคโนโลย RFID ประกอบกบคณสมบตของการนาไปประยกตใชเปน Application ตางๆ ทเอออานวยใหเกดความสะดวกสบาย ประหยดทงตนทนคาใชจายและเวลา ทาใหเทคโนโลย RFID เปนเทคโนโลยแหงอนาคตทกาลงกาว

เขามามบทบาทสาคญมากขนทกขณะ การเตรยมพรอมเพอรองรบการใชงานเทคโนโลยดงกลาวใหเหมาะสมกบสภาพ ทางเศรษฐกจ สงคมของประเทศ ยอมทาใหการพฒนาเทคโนโลย RFID ตองไดรบการแกไขปญหาหรออปสรรคท เกดขน เพอใหสามารถใชประโยชนสงสดจากเทคโนโลยนนได ภาครฐ

ภาคการศกษาตองใหการสนบสนนผลกดนใหเกดการใชงานดาน RFID Application โดยภมปญญาของคนไทยเอง อาจใช Requirement จากภาครฐ เพอใหไดงานในระดบ Large Scale เปนการพฒนานวตกรรมอยางตอเนองในประเทศ ซงจะสงผลใหเกดการวาจางบคลากรทมความร ความสามารถในเรอง Hi-Technology อยางตอเนอง และยงเปนการสะสม Brand Recognition ดวย ซงเปนสงสาคญของการกาวไปสเวทระดบโลกตอไป สวนภาคเอกชน คอ กลไกสาคญในการผลกดนใหเกดการพฒนาอยางมศกยภาพ หากแต ตองอาศยความรวมมอในการพฒนาอยางจรงจงและตอเนอง จงจะทาใหการใชเทคโนโลย RFID ในประเทศกาวทน ตอกระแสความตองการใชทเกดขนอยางกาวกระโดดตอไป

TIM

Page 18/18

Bibliography 1. สถาบนรหสสากล สภาอตสาหกรรมประเทศไทย 2. หนงสอเทคโนโลย RFID นวตกรรมแหงการเพมผลผลต, บรษท ออมรอน อเลคทรอนคส จากด ประเทศไทย (OMRON)

4. ประกาศ “เรอง การใชเครองวทยคมนาคมประเภท RFID” จาก คณะกรรมการกจการโทรคมนาคม แหงชาต (ราชกจจานเบกษา) 5. “RFID Overview”, Greg Leeming, Intel Corporation, 2004 6. Global Shipments of RFID Hardware Segment by Primary Application, Venture Development Corp. (VDC) http://www.vdc-corp.com/autoid/press/03/pr03-09.html7. ผจดการรายวนฉบบวนท 23 กมภาพนธ 2549 หนา 7 คอลมน Cyber Biz

8. Operation principles of RFID systems, ออนไลน http://www.rfid-handbook.de/rfid/types_of_rfid.html, [2006, February 20] 9. Klaus Finkenzeller, “RFID Handbook: Fundamentals and Applications in Contactless Smart Cards and Indentification”, John Willey & Sons, 2003. 10. Microchip. 1992. “microID 125 kHz RFID System Design Guide”,[Online]. Available: http://ww1.microchip.com/down-loads/en/DeviceDoc/51115e.pdf11. สานกพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, เอกสารประกอบงานวทยาศาสตรเทคโนโลยแหงชาต 2547 [Online], Available: http://www.nstda.or.th/sciencetech/documents/salekit-th.pdf12. Microchip.1998. ”microID 125 kHz RFID System Design Guide”, [Online]. Available: http://ww1.microchip.com/downloads/en/DeviceDoc/51115e.pdf