บาลี 64 80

291
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺล (ปฐโม ภาโค) - หนาที1 วิสุทฺธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺส ปโม ภาโค ---------- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส. หาพฺยากรณวณฺณนา สีเล ปติฏาย นโร สปจิตฺต ภาวย อาตาป นิปโก ภิกฺขุ โส อิม วิชฏเย ชฏนฺติ อิติ หีท วุตฺต กสฺมา ปเนต วุตฺต ภควนฺต กิร สาวตฺถิย วิหรนฺต รตฺติภาเค ตโร เทวปุตฺโต อุปสงฺกมิตฺวา อตฺตโน สสยสมุคฺฆาตนตฺถ อนฺโตชฏา พหิชฏา ชฏาย ชฏิตา ปชา โคตม ปุจฺฉามิ โก อิม วิชฏเย ชฏนฺติ อิม ปุจฺฉิ ตสฺสาย สงฺเขปตฺโถ ชฏาติ ตณฺหาย ชาลินิยา เอต อธิวจน สา หิ รูปาทีสุ อารมฺมเณสุ เหฏปริยวเสน ปุนปฺปุน อุปฺปชฺชนโต สสิพฺพนฏเน เวฬุคุมฺพาทีน สาขาชาลสงฺขาตา ชฏา วิยาติ ชฏา สา ปเนสา สกปริกฺขารปรปริกฺขาเรสุ สกอตฺตภาวปรอตฺตภาเวสุ อชฺฌตฺติกายตนพาหิรายตเนสุ อุปฺปชฺชนโต อนฺโตชฏา พหิชฏาติ วุจฺจติ ตาย เอว อุปฺปชฺชมานาย ชฏาย ชฏิตา ปชา ยถา . . . ๑๕/๒๐

Upload: rose-banioki

Post on 29-May-2015

73 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 1

วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสส ปโม ภาโค ---------- นโม ตสส ภควโต อรหโต สมมาสมพทธสส. ป หาพยากรณวณณนา สเล ปตฏาย นโร สป โ จตต ป จ ภาวย อาตาป นปโก ภกข โส อม วชฏเย ชฏนต๑ ฯ อต หท วตต ฯ กสมา ปเนต วตต ฯ ภควนต กร สาวตถย วหรนต รตตภาเค อ ตโร เทวปตโต อปสงกมตวา อตตโน สสยสมคฆาตนตถ อนโตชฏา พหชฏา ชฏาย ชฏตา ปชา ต ต โคตม ปจฉาม โก อม วชฏเย ชฏนต อม ป ห ปจฉ ฯ ตสสาย สงเขปตโถ ฯ ชฏาต ตณหาย ชาลนยา เอต อธวจน ฯ สา ห รปาทส อารมมเณส เหฏ ปรยวเสน ปนปปน อปปชชนโต สสพพนฏเน เวฬคมพาทน สาขาชาลสงขาตา ชฏา วยาต ชฏา ฯ สา ปเนสา สกปรกขารปรปรกขาเรส สกอตตภาวปรอตตภาเวส อชฌตตกายตนพาหรายตเนส จ อปปชชนโต อนโตชฏา พหชฏาต วจจต ฯ ตาย เอว อปปชชมานาย ชฏาย ชฏตา ปชา ฯ ยถา ๑. ส. ส. ๑๕/๒๐ ฯ

Page 2: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 2

วสทธมคเค นาม เวฬชฏาทห เวฬอาทโย เอว ตาย ตณหาชฏาย สพพาป อย สตตนกายสงขาตา ปชา ชฏตา วนทธา สสพพตาต อตโถ ฯ ยสมา จ เอว ชฏตา ต ต โคตม ปจฉามต ตสมา ต ปจฉาม ฯ โคตมาต ภควนต โคตเตน อาลปต ฯ โก อม วชฏเย ชฏนต อม เอว เตธาตก ชเฏตวา ต ชฏ โก วชเฏยย วชเฏต โก สมตโถต ปจฉต ฯ เอว ปฏโ ปนสส สพพธมเมส อปปฏหตาณจาโร เทวเทโว เทวาน อตเทโว สกกาน อตสกโก พรหมาน อตพรหมา จตเวสารชชวสารโท ทสพลธโร อนาวรณาโณ สมนตจกข ภควา เอตมตถ วสชเชนโต สเล ปตฏาย นโร สป โ จตต ป จ ภาวย อาตาป นปโก ภกข โส อม วชฏเย ชฏนต อม คาถมาห ฯ อมสสาทาน คาถาย กถตาย มเหสนา วณณยนโต ยถาภต อตถ สลาทเภทน สทลลภ ลภตวาน ปพพชช ชนสาสเนต สลาทสงคห เขม อชช มคค วสทธยา ยถาภต อชานนตา สทธกามาป เย อธ วสทธ นาธคจฉนต วายมนตาป โยคโน เตส ปามชชกรณ สวสทธวนจฉย มหาวหารวาสน เทสนานยนสสต

Page 3: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 3

ปหาพยากรณวณณนา วสทธมคค ภาสสส ตมเม สกกจจ ภาสโต วสทธกามา สพเพป นสามยถ สาธโวต ฯ ตตถ วสทธต สพพมลวรหต อจจนตปรสทธ นพพาน เวทตพพ ตสสา วสทธยา มคโคต วสทธมคโค มคโคต อธคมปาโย วจจต ต วสทธมคค ภาสสสามต อตโถ ฯ โส ปนาย วสทธมคโค กตถจ วปสสนามตตวเสเนว เทสโต ฯ ยถาห ฯ สพเพ สงขารา อนจจาต ยทา ป าย ปสสต อถ นพพนทต ทกเข เอส มคโค วสทธยาต๑ ฯ กตถจ ฌานป าวเสน ฯ ยถาห ฯ นตถ ฌาน อป สส นตถ ป า อฌายโน ยมห ฌาน จ ป า จ ส เว นพพานสนตเกต๒ ฯ กตถจ กมมาทวเสน ฯ ยถาห ฯ กมม วชชา จ ธมโม จ สล ชวตมตตม เอเตน มจจา สชฌนต น โคตเตน ธเนน วาต๓ ฯ กตถจ สลาทวเสน ฯ ยถาห ฯ สพพทา สลสมปนโน ป วา สสมาหโต อารทธวรโย ปหตตโต โอฆ ตรต ทตตรนต๔ ฯ กตถจ สตปฏานาทวเสน ฯ ยถาห ฯ เอกายโน อย ภกขเว ๑. ข. ธ. ๒๕/๕๑ ฯ ๒. ข. ธ. ๒๕/๖๕ ฯ ๓. ส. ส. ๑๕/๗๘ ฯ ๔. ส. ส. ๑๕/๗๔ ฯ

Page 4: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 4

วสทธมคเค มคโค สตตาน วสทธยา ฯเปฯ นพพานสส สจฉกรยาย ยทท จตตาโร สตปฏานาต๑ ฯ สมมปปธานาทสป เอเสว นโย ฯ อมสม ปน ป หาพยากรเณ สลาทวเสน เทสโต ฯ ตตราย สงเขปวณณนา ฯ สเล ปตฏายาต สเล ตวา ฯ สล ปรปรยมาโนเยว เจตถ สเล โตต วจจต ตสมา สลปรปรเณน สเล ปตฏ- หตวาต อยเมตถ อตโถ ฯ นโรต สตโต ฯ สป โต กมมช- ตเหตกปฏสนธป าย ป วา ฯ จตต ป จ ภาวยนต สมาธ เจว วปสสน จ ภาวยมาโน ฯ จตตสเสน เหตถ สมาธ นททฏโ ป านาเมน จ วปสสนาต ฯ อาตาปต วรยวา ฯ วรย ห กเลสาน อาตาปนปรตาปนฏเน อาตาโปต วจจต ตทสสตถต อาตาป ฯ นปโกต เนปก วจจต ป า ตาย สมนนาคโตต อตโถ ฯ อมนา ปน ปเทน ปารหารกป ทสเสต ฯ อมสม ห ป หาพยากรเณ ตกขตต ป า อาคตา ฯ ตตถ ปมา สชาตป า ทตยา วปสสนาป า ตตยา สพพ- กจจปรณายกา ปารหารกป า ฯ ภกขต สสาเร ภย อกขตต ภกข ฯ โส อม วชฏเย ชฏนต โส อมนา จ สเลน อมนา จ จตตสเสน นททฏสมาธนา อมาย จ ตวธาย ป าย อมนา จ อาตาเปนาต ฉห ธมเมห สมนนาคโต ภกข เสยยถาป นาม ปรโส ปวย ปตฏาย สนสต สตถ อกขปตวา มหนต ๑. ท. มหา. ๑๐/๓๒๕ ฯ

Page 5: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 5

ปหาพยากรณวณณนา เวฬคมพ วชเฏยย เอวเมว สลปวย ปตฏาย สมาธสลาย สนสต วปสสนาป าสตถ วรยพลปคคหเตน ปารหารกป า- หตเถน อกขปตวา สพพมป ต อตตโน สนตาเน ปตต ตณหาชฏ วชเฏยย ส ฉนเทยย สมปทาเลยย ฯ มคคกขเณ ปเนส ต ชฏ วชเฏต นาม ฯ ผลกขเณ วชฏตชโฏ สเทวกสส โลกสส อคคทกขเณยโย โหต ฯ เตนาห ภควา สเล ปตฏาย นโร สป โ จตต ป จ ภาวย อาตาป นปโก ภกข โส อม วชฏเย ชฏนต ฯ ตตราย ยาย ป าย สป โต วตโต ตตรสส กรณย นตถ ฯ ปรมกมมานภาเวเนว หสส สา สทธา ฯ อาตาป นปโกต เอตถ วตตวรยวเสน ปน เตน สาตจจการนา ป าวเสน จ สมปชาน- การนา หตวา สเล ปตฏาย จตตป าวเสน วตตา สมถ- วปสสนา ภาเวตพพาต ฯ อมมตร ภควา สลสมาธป ามเขน วสทธมคค ทสเสต ฯ เอตตาวตา ห ตสโส สกขา ตวธกลยาณ สาสน เตวชช- ตาทน อปนสสโย อนตทวยวชชนมชฌมปฏปตตเสวนาน อปายาท- สมตกกมนปาโย ตหากาเรห กเลสปปหาน วตกกมาทน ปฏปกโข สงกเลสตตยวโสธน โสตาปนนาทภาวสส จ การณ ปกาสต โหต ฯ กถ ฯ เอตถ ห สเลน อธสลสกขา ปกาสตา โหต สมาธนา อธจตตสกขา ป าย อธป าสกขา ฯ สเลน จ สาสนสส อาทกลยาณตา ปกาสตา โหต ฯ โก จาท กสลาน ธมมาน สล จ

Page 6: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 6

วสทธมคเค สวสทธนต๑ ห วจนโต สพพปาปสส๒ อกรณนตอาทวจนโต จ สล สาสนสส อาท ฯ ต จ กลยาณ อวปปฏสาราทคณาวหตตา ฯ สมาธนา มชเฌกลยาณตา ปกาสตา โหต ฯ กสลสส อป สมปทาตอาทวจนโต ห สมาธ สาสนสส มชเฌ ฯ โส จ กลยาโณ อทธวธาทคณาวหตตา ฯ ป าย ปรโยสานกลยาณตา ปกาสตา โหต ฯ สจตตปรโยทปน เอต พทธานสาสนนต๒ ห วจนโต ป ตตรโต จ ป า สาสนสสปรโยสาน ฯ สา จ กลยาณา อฏานฏเส ตาทภาวาวหนโต ฯ เสโล ยถา เอกฆโน วาเตน น สมรต เอว นนทาปสสาส น สม ชนต ปณฑตาต๓ ห วตต ฯ ตถา สเลน เตวชชตาย อปนสสโย ปกาสโต โหต ฯ สลสมปตต ห นสสาย ตสโส วชชา ปาปณาต น ตโต ปร ฯ สมาธนา ฉฬภ ตาย อปนสสโย ปกาสโต โหต ฯ สมาธสมปท ห นสสาย ฉฬภ า ปาปณาต น ตโต ปร ฯ ป าย ปฏสมภทาปเภทสส อปนสสโย ปกาสโต โหต ฯ ป าสมปตต ห นสสาย จตสโส ปฏสมภทาโย ปาปณาต น อ เน การเณน ฯ สเลน จ กามสขลลกานโยคสงขาตสส อนตสส วชชน ปกาสต โหต ฯ สมาธนา อตตกลมถานโยคสงขาตสส อนตสส วชชน ฯ ป าย มชฌมาย ปฏปตตยา เสวน ปกาสต โหต ฯ ตถา สเลน อปายสมตกกมนปาโย ปกาสโต โหต ฯ สมาธนา ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๒๒๐ ฯ ๒. ท. มหา. ๑๐/๕๗ ฯ ๓. ข. ธ. ๒๕/๒๕ ฯ

Page 7: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 7

สลนทเทโส กามธาตสมตกกมนปาโย ฯ ป าย สพพภวสมตกกมนปาโย ฯ สเลน จ ตทงคปปหานวเสน กเลสปปหาน ปกาสต โหต ฯ สมาธนา วกขมภนปปหานวเสน ฯ ป าย สมจเฉทปปหานวเสน ฯ ตถา สเลน กเลสาน วตกกมปฏปกโข ปกาสโต โหต ฯ สมาธนา ปรยฏานปฏปกโข ฯ ป าย อนสยปฏปกโข ฯ สเลน จ ทจจรตสงกเลสวโสธน ปกาสต โหต ฯ สมาธนา ตณหาสงกเลส- วโสธน ฯ ป าย ทฏ สงกเลสวโสธน ฯ ตถา สเลน โสตาปนนสกทาคามภาวสส การณ ปกาสต โหต ฯ สมาธนา อนาคามภาวสส ฯ ป าย อรหตตสส ฯ โสตาปนโน ห สเลส ปรปรการต วตโต ฯ ตถา สกทาคาม ฯ อนาคาม ปน สมาธสม ปรปรการ อรหา ปน ป าย ปรปรการต ฯ เอว เอตตาวตา ตสโส สกขา ตวธกลยาณ สาสน เตวชชตาทน อปนสสโย อนตทวยวชชนมชฌมปฏปตตเสวนาน อปายาทสมตกกมนปาโย ตหากาเรห กเลสปปหาน วตกกมาทน ปฏปกโข สงกเลสตตยวโสธน โสตาปนนาทภาวสส จ การณนต อเม นว อ เ จ เอวรปา คณตตกา ปกาสตา โหนต ฯ สลนทเทโส เอว อเนกคณสงคาหเกน สลสมาธป ามเขน เทสโตป ปเนส วสทธมคโค อตสงเขปเทสโตเยว โหต ตสมา นาล สพเพส อปการายาต วตถารมสส ทสเสต สล ตาว อารพภ อท ป หากมม โหต ก สล เกนฏเน สล กานสส ลกขณรสปจจปฏาน-

Page 8: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 8

วสทธมคเค ปทฏานาน กมานสส สล กตวธ เจต สล โก จสส สงกเลโส ก โวทานนต ฯ ตตรท วสชชน ฯ ก สลนต ปาณาตปาตาทห วา วรมนตสส วตตปฏปตต วา ปเรนตสส เจตนาทโย ธมมา ฯ วตต เหต ปฏสมภทาย ก สลนต เจตนา สล เจตสก สล สวโร สล อวตกกโม สลนต๑ ฯ ตตถ เจตนาสล นาม ปาณาตปาตาทห วา วรมนตสส วตตปฏปตต วา ปเรนตสส เจตนา ฯ เจตสกสล นาม ปาณาต- ปาตาทห วรมนตสส วรต ฯ อปจ เจตนาสล นาม ปาณาต- ปาตาทน ปชหนตสส สตตกมมปถเจตนา ฯ เจตสกสล นาม อภชฌ ปหาย วคตาภชเฌน เจตสา วหรตตอาทนา๒ นเยน วตตา อนภชฌาอพยาปาทสมมาทฏ ธมมา ฯ สวโร สลนต เอตถ ป จวเธน สวโร เวทตพโพ ปาฏโมกขสวโร สตสวโร าณ- สวโร ขนตสวโร วรยสวโรต ฯ ตตถ อมนา ปาฏโมกขสวเรน อเปโต โหต สมเปโตต๓ อย ปาฏโมกขสวโร ฯ รกขต จกขนทรย จกขนทรเย สวร อาปชชตต๔ อย สตสวโร ฯ ยาน โสตาน โลกสม อชตาต ภควา สต เตส นวารณ โสตาน สวร พรม ป าเยเต ปถยยเรต๕ อย าณสวโร ฯ ๑. ข. ป. ๓๑/๖๔ ฯ ๒. ท. ส. ๙/๙๕ ฯ ๓. อภ. ว. ๓๕/๓๓๑ ฯ ๔. อง. ตก. ๒๐/๑๔๓ ฯ ๕. ข. ธ. ๒๕/๕๓๐ ฯ ข. จ. ๓๐/๑๖ ฯ

Page 9: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 9

สลนทเทโส ปจจยปฏเสวนมป เอตเถว สโมธาน คจฉต ฯ โย ปนาย ขโม โหต สตสส อณหสสาตอาทนา๑ นเยน อาคโต อย ขนตสวโร นาม ฯ โย จาย อปปนน กามวตกก นาธวาเสตตอาทนา๒ นเยน อาคโต อย วรยสวโร นาม ฯ อาชวปารสทธป เอตเถว สโมธาน คจฉต ฯ อต อย ป จวโธป สวโร ยา จ ปาป- ภรกาน กลปตตาน สมปตตวตถโต วรต สพพมเปต สวรสลนต เวทตพพ ฯ อวตกกโม สลนต สมาทนนสลสส กายกวาจสโก อนตกกโม ฯ อท ตาว ก สลนต ป หสส วสชชน ฯ อวเสเสส ฯ เกนฏเน สลนต สลนฏเน สล ฯ กมท สลน นาม ฯ สมาธาน วา กายกมมาทน สสลยวเสน อวปป- กณณตาต อตโถ ฯ อปธารณ วา กสลาน ธมมาน ปตฏาน- วเสน อาธารภาโวต อตโถ ฯ เอตเทว ห เอตถ อตถทวย สททลกขณวท อนชานนต ฯ อ เ ปน สรฏโ สสฏโ สตลฏโ สวฏโต๓ เอวมาทนาป นเยน เอตถ อตถ วณณยนต ฯ อทาน กานสส ลกขณรสปจจปฏานปทฏานานต เอตถ ฯ สลน ลกขณนตสส ภนนสสาป อเนกธา สนทสสนตต รปสส ยถาภนนสสเนกธา ฯ ยถา ห นลปตาทเภเทน อเนกธา ภนนสสาป รปายตนสส สน- ทสสนตต ลกขณ นลาทเภเทน ภนนสสาป สนทสสนภาวานตกกมนโต ตถา สลสส เจตนาทเภเทน อเนกธา ภนนสสาป ยเทต กายกมมาทน ๑. ม. ม. ๑๒/๑๘ ฯ ๒. อง. ทสก. ๒๔/๑๑๘ ฯ ๓. ม. ย. สลตโถ. ส. นตถ ฯ

Page 10: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 10

วสทธมคเค สมาธานวเสน กสลาน จ ธมมาน ปตฏานวเสน วตต สลน ตเทว ลกขณ เจตนาทเภเทน อเนกธา ภนนสสาป สมาธาน- ปตฏานภาวานตกกมนโต ฯ เอวลกขณสส ปนสส ทสสลยวทธสนตา อนวชชคโณ ตถา กจจสมปตตอฏเน รโส นาม ปวจจต ตสมา อท สล นาม กจจฏเน รเสน ทสสลยวทธสนรส สมปตตอฏเน รเสน อนวชชรสนต เวทตพพ ฯ ลกขณาทส ห กจจเมว สมปตต วา รโสต วจจต ฯ โสเจยย ปจจปฏาน ตยท ตสส ว ห โอตตปป จ หร เจว ปทฏานนต วณณต ฯ ต หท สล กายโสเจยย วจโสเจยย มโนโสเจยยนต๑ เอว วตตโสเจยยปจจปฏาน โสเจยยภาเวน ปจจปฏาต คหณภาว คจฉต ฯ หโรตตปป จ ปน ตสส ว ห ปทฏานนต วณณต ฯ อาสนนการณนต อตโถ ฯ หโรตตปเป ห สต สล อปปชชต เจว ตฏต จ อสต เนว อปปชชต น ตฏตต ฯ เอว สลสส ลกขณรสปจจปฏานปทฏานาน เวทตพพาน ฯ กมานสส สลนต อวปปฏสาราทอเนกคณปฏลาภานสส ฯ วตต เหต อวปปฏสารตถาน โข ปนานนท กสลาน สลาน อวปปฏสารานสสานต๒ ฯ อปรมป วตต ป จเม คหปตโย อานสสา สลวโต สลสมปทาย กตเม ป จ อธ คหปตโย ๑. อง. ตก. ๒๐/๓๕๐ ฯ ๒. อง. ทสก. ๒๔/๑ ฯ

Page 11: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 11

สลนทเทโส สลวา สลสมปนโน อปปมาทาธกรณ มหนต โภคกขนธ อธคจฉต อย ปโม อานสโส สลวโต สลสมปทาย ปน จปร คหปตโย สลวโต สลสมปนนสส กลยาโณ กตตสทโท อพภคคจฉต อย ทตโย อานสโส สลวโต สลสมปทาย ปน จปร คหปตโย สลวา สลสมปนโน ย เทว ปรส อปสงกมต ยท ขตตยปรส ยท พราหมณปรส ยท คหปตปรส ยท สมณปรส วสารโท อปสงกมต อมงกภโต อย ตตโย อานสโส สลวโต สลสมปทาย ปน จปร คหปตโย สลวา สลสมปนโน อสมมฬโห กาล กโรต อย จตตโถ อานสโส สลวโต สลสมปทาย ปน จปร คหปตโย สลวา สลสมปนโน กายสส เภทา ปรมมรณา สคต สคค โลก อปปชชต อย ป จโม อานสโส สลวโต สลสมปทายาต๑ ฯ อปเรป อากงเขยย เจ ภกขเว ภกข สพรหมจารน ปโย จสส มนาโป จ คร จ ภาวนโย จาต สเลเสววสส ปรปรการต-๒ อาทนา นเยน ปยมนาปตาทโย อาสวกขยปรโยสานา อเนกา สลานสสา วตตา ฯ เอว อวปปฏสาราทอเนกคณานสส สล ฯ อปจ สาสเน กลปตตาน ปตฏา นตถ ย วนา อานสส ปรจเฉท ตสส สลสส โก วเท ฯ น คงคา ยมนา วาป สรภ วา สรสสต๓ นนนคา วาจรวต มห วาป มหานท สกกณนต วโสเธต ต มล อธ ปาณน ๑. ท. มหา. ๑๐/๑๐๒ ฯ ๒. ม. ม. ๑๒/๕๘ ฯ ๓. ม. ย. สรสวต ฯ

Page 12: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 12

วสทธมคเค วโสธยต สตตาน ย เว สลชล มล ฯ น ต สชลทา วาตา น จาป หรจนทน เนว หารา น มณโย น จนทกรณงกรา สมยนตธ สตตาน ปรฬาห สรกขต ย สเมตท อรย สล อจจนตสตล ฯ สลคนธสโม คนโธ กโต นาม ภวสสต โย สม อนวาเต จ ปฏวาเต จ วายต ฯ สคคาโรหณโสปาณ อ สลสม กโต ทวาร วา ปน นพพาน- นครสส ปเวสเน ฯ โสภนเตวนน ราชาโน มตตามณวภสตา ยถา โสภนต ยตโน สลภสนภสตา ฯ อตตานวาทาทภย วทธสยต สพพโส ชเนต กตต หาส จ สล สลวต สทา ฯ คณาน มลภตสส โทสาน พลฆาตโน อต สลสส ว เยย อานสสกถามขนต ฯ อทาน ย วตต กตวธ เจต สลนต ตตรท วสชชน ฯ สพพเมว ตาว อท สล อตตโน สลนลกขเณน เอกวธ จารตต- วารตตวเสน ทวธ ตถา อภสมาจารกอาทพรหมจรยกวเสน วรตอวรตวเสน นสสตานสสตวเสน กาลปรยนตอาปาณโกฏก- วเสน สปรยนตาปรยนตวเสน โลกยโลกตตรวเสน จ ตวธ หนมชฌมปณตวเสน ตถา อตตาธปเตยยโลกาธปเตยยธมมาธป-

Page 13: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 13

สลนทเทโส เตยยวเสน ปรามฏาปรามฏปฏปสสทธวเสน วสทธาวสทธ- เวมตกวเสน เสขาเสขเนวเสขานาเสขวเสน จ จตพพธ หานภาคย- ตภาคยวเสสภาคยนพเพธภาคยวเสน ตถา ภกขภกขนอนปสมปนน- คหฏสลวเสน ปกตอาจารธมมตาปพพเหตกสลวเสน ปาฏโมกข- สวรอนทรยสวรอาชวปารสทธปจจยสนนสสตสลวเสน จ ป จวธ ปรยนตปารสทธสลาทวเสน ฯ วตตมป เจต ปฏสมภทาย๑ ป จ สลาน ปรยนตปารสทธสล อปรยนตปารสทธสล ปรปณณปารสทธสล อปรามฏปารสทธสล ปฏปสสทธปารสทธสลนต ฯ ตถา ปหาน- เวรมณเจตนาสวราวตกกมวเสน ฯ ตตถ เอกวธโกฏาเส อตโถ วตตนเยเนว เวทตพโพ ฯ ทวธโกฏาเส ฯ ย ภควตา อท กตตพพนต ป ตต- สกขาปทปรณ ต จารตต ย อท น กตตพพนต ปฏกขตตสส อกรณ ต วารตต ฯ ตตราย วจนฏโ ฯ จรนต ตสม๒ สเลส ปรปรการตาย ปวตตนตต จารตต ฯ วารต ตายนต รกขนต เตนาต วารตต ฯ ตตถ สทธาวรยสาธน จารตต สทธาสาธน วารตต ฯ เอว จารตตวารตตวเสน ทวธ ฯ ทตยทเก ฯ อภสมาจาโรต อตตมสมาจาโร ฯ อภสมาจาโรว อภสมาจารก ฯ อภสมาจาร วา อารพภ ป ตต อภสมาจารก ฯ อาชวฏมกโต อวเสสสลสเสต อธวจน ฯ มคคพรหมจรยสส อาทภาวภตนต อาทพรหมจรยก ฯ อาชวฏมกสลสเสต อธวจน ฯ ต ห มคคสส # ๑. ข. ป. ๓๑/๖๑ ฯ ๒. ม. ย. ตสม ตสมงคโน สเลส ปรปรการตาย ฯ

Page 14: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 14

วสทธมคเค อาทภาวภต ปพพภาเคเยว ปรโสเธตพพโต ฯ เตนาห ปพเพว โข ปนสส กายกมม วจกมม อาชโว สปรสทโธ โหตต๑ ฯ ยาน วา สกขาปทาน ขททานขททกานต วตตาน อท อภสมา- จารกสล เสส อาทพรหมจรยก ฯ อภโตวภงคปรยาปนน วา อาทพรหมจรยก ขนธกวตตปรยาปนน อภสมาจารก ฯ ตสส สมปตตยา อาทพรหมจรยก สมปชชต ฯ เตเนวาห โส วต ภกขเว ภกข อภสมาจารก ธมม อปรปเรตวา อาทพรหมจรยก ธมม ปรปเรสสตต เนต าน วชชตต๒ ฯ เอว อภสมาจารก- อาทพรหมจรยกวเสน ทวธ ฯ ตตยทเก ฯ ปาณาตปาตาทห เวรมณมตต วรตสล เสส เจตนาท อวรตสลนต ฯ เอว วรต- อวรตวเสน ทวธ ฯ จตตถทเก ฯ นสสโยต เทว นสสยา ตณหา- นสสโย จ ทฏ นสสโย จ ฯ ตตถ ย อมนาห สเลน เทโว วา ภวสสาม เทว ตโร วาต เอว ภวสมปตต อากงขมาเนน ปวตตต อท ตณหานสสต ฯ ย สเลน สทธต เอว สทธทฏ ยา ปวตตต อท ทฏ นสสต ฯ ยมปน โลกตตร โลกย จ ตสเสว สมภารภต อท อนสสตนต เอว นสสตานสสตวเสน ทวธ ฯ ป จมทเก ฯ กาลปรจเฉท กตวา สมาทนน สล กาลปรยนต ยาวชว สมาทยตวา ตเถว ปวตตต อาปาณโกฏกนต ฯ เอว กาลปรยนตอาปาณ- โกฏกวเสน ทวธ ฯ ฉฏทเก ฯ ลาภยสาตองคชวตวเสน ทฏ ปรยนต สปรยนต นาม วปรต อปรยนต ฯ วตตมป เจต ๑. ม. อปร. ๑๔/๕๒๓ ฯ ๒. อง. ป จก. ๒๒/๑๕ ฯ

Page 15: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 15

สลนทเทโส ปฏสมภทาย๑ กตมนต สล สปรยนต อตถ สล ลาภปรยนต อตถ สล ยสปรยนต อตถ สล าตปรยนต อตถ สล องคปรยนต อตถ สล ชวตปรยนต กตมนต สล ลาภปรยนต อเธกจโจ (ปคคโล) ลาภเหต ลาภปจจยา ลาภการณา ยถาสมาทนน สกขาปท วตกกมต อท ต สล ลาภปรยนตนต ฯ เอเตเนว อปาเยน อตรานป วตถาเรตพพาน ฯ อปรยนตวสชชเนป วตต กตมนต สล น ลาภปรยนต อเธกจโจ (ปคคโล) ลาภเหต ลาภปจจยา ลาภการณา ยถาสมาทนน สกขาปท วตกกมาย จตตมป น อปปาเทต ก โส วตกกมสสต อทนต สล น ลาภปรยนตนต๒ ฯ เอเตเนว อปาเยน อตรานป วตถาเรตพพานต ฯ เอว สปรยนตา- ปรยนตวเสน ทวธ ฯ สตตมทเก ฯ สพพมป สาสว สล โลกย ฯ อนาสว โลกตตร ฯ ตตถ โลกย ภววเสสาวห โหต ภวนสสรณสส จ สมภาโร ฯ ยถาห ฯ วนโย สวรตถาย สวโร อวปปฏสารตถาย อวปปฏสาโร ปาโมชชตถาย ปาโมชช ปตตถาย ปต ปสสทธตถาย ปสสทธ สขตถาย สข สมาธตถาย สมาธ ยถาภตาณทสสนตถาย ยถาภตาณทสสน นพพทตถาย นพพทา วราคตถาย วราโค วมตตตถาย วมตต วมตต- าณทสสนตถาย วมตตาณทสสน อนปาทาปรนพพานตถาย เอตทตถา กถา เอตทตถา มนตนา เอตทตถา อปนสา เอตทตถ โสตาวธาน ยทท อนปาทา จตตสส วโมกโขต๓ ฯ โลกตตร ๑. ข. ป. ๓๑/๖๒ ฯ ๒. ข. ป. ๓๑/๖๓ ฯ ๓. ว. ป. ๘/๔๐๖ ฯ

Page 16: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 16

วสทธมคเค ภวนสสรณาวห โหต ปจจเวกขณาณสส จ ภมต ฯ เอว โลกยโลกตตรวเสน ทวธ ฯ ตเกส ปมตตเก ฯ หเนน ฉนเทน จตเตน วรเยน วมสาย วา ปวตตต หน มชฌเมห ฉนทาทห ปวตตต มชฌม ปณเตห ปณต ฯ ยสกามตาย วา สมาทนน หน ป ผลกามตาย มชฌม กตตพพเมวทนต อรยภาว นสสาย สมาทนน ปณต ฯ อหมสม สลสมปนโน อเม ปน เ ภกข ทสสลา ปาปธมมาต เอว อตตกกสนปรวมภนาทห อปกกลฏ วา หน อนปกกลฏ โลกย- สล มชฌม โลกตตร ปณต ฯ ตณหาวเสน วา ภวโภคตถาย ปวตตต หน อตตโน วโมกขตถาย ปวตตต มชฌม สพพสตต- วโมกขตถาย ปวตตต ปารมตาสล ปณตนต ฯ เอว หนมชฌม- ปณตวเสน ตวธ ฯ ทตยตตเก ฯ อตตโน อนนรป ปชหตกาเมน อตตครนา อตตน คารเวน ปวตตต อตตาธปเตยย โลกาปวาท ปรหรตกาเมน โลกครนา โลกคารเวน ปวตตต โลกาธปเตยย ธมมมหตต ปเชตกาเมน ธมมครนา ธมมคารเวน ปวตตต ธมมา- ธปเตยยนต ฯ เอว อตตาธปเตยยาทวเสน ตวธ ฯ ตตยตตเก ฯ ย ทเกส นสสตนต วตต ต ตณหาทฏ ห ปรามฏตตา ปรามฏ ปถชชนกลยาณกสส มคคสมภารภต เสขาน จ มคคสมปยตต อปรามฏ เสขาเสขาน จ ผลสมปยตต ปฏปสสทธนต ฯ เอว ปรามฏาทวเสน ตวธ ฯ จตตถตตเก ฯ ย อาปตต อนาปชชนเตน ปรต อาปชชตวา วา ปน กตปฏกมม ต วสทธ อาปตต

Page 17: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 17

สลนทเทโส อาปนนสส อกตปฏกมม อวสทธ วตถมห วา อาปตตยา วา อชฌาจาเร วา เวมตกสส สล เวมตกสล นาม ฯ ตตถ โยคนา อวสทธ สล โสเธตพพ๑ เวมตเก วตถชฌาจาร อกตวา วมต ปฏวโนเทตพพา อจจสส ผาส ภวสสตต ฯ เอว วสทธาวสทธาท-๒ วเสน ตวธ ฯ ป จมตตเก ฯ จตห อรยมคเคห ตห จ สาม ผเลห สมปยตต สล เสข อรหตตผลสมปยตต อเสข เสส เนวเสขานาเสขนต เอว เสขาทวเสน ตวธ ฯ ปฏสมภทา- ยมปน ยสมา โลเก เตส เตส สตตาน ปกตป สลนต วจจต ย สนธาย อย สขสโล อย ทกขสโล อย กลหสโล อย มณฑนสโลต ภณนต ตสมา เตน ปรยาเยน ตณ สลาน กสลสล อกสลสล อพยากตสลนต๓ เอว กสลาทวเสนป ตวธนต วตต ฯ ตตถ อกสล อมสม อตเถ อธปเปตสส สลสส ลกขณาทส เอเกนป น สเมตต อธ น อปนต ฯ ตสมา วตตนเยเนวสส ตวธตา เวทตพพา ฯ จตกเกส ปม จตกเก ฯ โยธ เสวต ทสสเล สลวนเต น เสวต วตถวตกกเม โทส น ปสสต อวนทส๔ มจฉาสงกปปพหโล อนทรยาน น รกขต เอวรปสส เวสล ชายเต หานภาคย ฯ โย ปนตตมโน โหต สลสมปตตยา อธ ๑. วโสเธตพพ ฯ ๒. วสทธาทวเสน ฯ ๓. ข. ป. ๓๑/๖๔ ฯ ๔. อวททส ฯ

Page 18: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 18

วสทธมคเค กมมฏานานโยคมห น อปปาเทต มานส ตฏสส สลมตเตน อฆเฏนตสส อตตร ตสส ต ตภาคย สล ภวต ภกขโน ฯ สมปนนสโล ฆเฏต สมาธตถาย โย ปน วเสสภาคย สล โหต เอตสส ภกขโน ฯ อตฏโ สลมตเตน นพพท โยนย ชต โหต นพเพธภาคย สลเมตสส ภกขโนต ฯ เอว หานภาคยาทวเสน จตพพธ ฯ ทตย จตกเก ฯ ภกข อารพภ ป ตตสกขาปทาน ยาน จ เนส ภกขน ป ตตโต รกขตพพาน อท ภกขสล ภกขนโย อารพภ ป ตตสกขาปทาน ยาน จ ตาส ภกขนน ป ตตโต รกขตพพาน อท ภกขนสล สามเณรสามเณรน ทส สลาน อนปสมปนนสล อปาสกอปาสกาน นจจสลวเสน ป จ สกขาปทาน สต วา อสสาเห ทส อโปสถงค- วเสน อฏาต อท คหฏสลนต ฯ เอว ภกขสลาทวเสน จตพพธ ฯ ตตยจตกเก ฯ อตตรกรกาน มนสสาน อวตกกโม ปกตสล กลเทสปาสณฑาน อตตโน อตตโน มรยาทาจารตต อาจารสล ธมมตา เอสา อานนท ยทา โพธสตโต มาตกจฉ โอกกนโต โหต น โพธสตตมาต ปรเสส มานส อปปชชต กามคณปส หตนต๑ เอว วตต โพธสตตมาต สล ธมมตาสล มหากสสปาทน ปน สทธสตตาน โพธสตตสส จ ตาส ตาส ๑. ท. มหา. ๑๐/๑๔ ฯ

Page 19: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 19

สลนทเทโส ชาตส สล ปพพเหตกสลนต ฯ เอว ปกตสลาทวเสน จตพพธ ฯ จตตถ จตกเก ฯ ย ภควตา อธ ภกข ปาฏโมกขสวรสวโต วหรต อาจารโคจรสมปนโน อณมตเตส วชเชส ภยทสสาว สมาทาย สกขต สกขาปเทสต๑ เอว วตต สลมท ปาฏโมกขสวร- สล นาม ฯ ย ปน โส จกขนา รป ทสวา น นมตตคคาห โหต นานพย ชนคคาห ยตวาธกรณเมน จกขนทรย อสวต วหรนต อภชฌาโทมนสสา ปาปกา อกสลา ธมมา อนวาสสเวยย ตสส สวราย ปฏปชชต รกขต จกขนทรย จกขนทรเย สวร อาปชชต โสเตน สทท สตวา ฯเปฯ ฆาเนน คนธ ฆายตวา ฯเปฯ ชวหาย รส สายตวา ฯเปฯ กาเยน โผฏพพ ผสตวา ฯเปฯ มนสา ธมม ว าย น นมตตคคาห โหต ฯเปฯ มนนทรเย สวร อาปชชตต๒ วตต อท อนทรยสวรสล นาม ฯ ยา ปน อาชวเหต อาชวการณา ป ตตาน ฉนน สกขาปทาน วตกกมสส กหนา ลปนา เนมตตกตา นปเปสกตา ลาเภน ลาภ นชคสนตาต เอวมาทน จ ปาปธมมาน วเสน ปวตตา มจฉาชวา วรต อท อาชวปารสทธสล ฯ ปฏสงขา โยนโส จวร ปฏเสวต ยาวเทว สตสส ปฏฆาตายาตอาทนา๓ นเยน วตโต ปฏสงขานปรสทโธ จตปจจยปรโภโค อท ปจจยสนนสสตสล นาม ฯ ตตราย อาทโต ปฏาย อนปพพปทวณณนาย สทธ วนจฉยกถา ฯ อธาต อมสม สาสเน ฯ ภกขต สสาเร ภย อกขนตาย วา ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๒๘ ฯ ๒. อง. ตก. ๒๐/๑๔๓ ฯ ๓. ม. ม. ๑๒/๑๗ ฯ

Page 20: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 20

วสทธมคเค ภนนปฏธราทตาย วา เอว ลทธโวหาโร สทธาปพพชโต กลปตโต ฯ ปาฏโมกขสวรสวโตต เอตถ ฯ ปาฏโมกขนต สกขาปทสล ฯ ต ห โย น ปาต รกขต ต โมกเขต โมจยต อาปายกาทห ทกเขห ตสมา ปาฏโมกขนต วจจต ฯ สวรณ สวโร ฯ กายกวาจสกสส อวตกกมสเสต นาม ฯ ปาฏโมกขเมว สวโร ปาฏโมกขสวโร ฯ เตน ปาฏโมกขสวเรน สวโต ปาฏโมกข- สวรสวโต อปคโต สมนนาคโตต อตโถ ฯ วหรตต อรยต ฯ อาจารโคจรสมปนโนตอาทนมตโถ ปาลย อาคตนเยเนว เวทตพโพ ฯ วตต เหต อาจารโคจรสมปนโนต อตถ อาจาโร อตถ อนาจาโร ตตถ กตโม อนาจาโร กายโก วตกกโม วาจสโก วตกกโม กายกวาจสโก วตกกโม อย วจจต อนาจาโร สพพมป ทสสลย อนาจาโร อเธกจโจ เวฬทาเนน วา ปตตทาเนน วา ปปผผลสนานทนตกฏทาเนน วา จาฏกมยตาย๑ วา มคค- สปตาย วา ปารภฏยตาย วา ชงฆเปสนเกน วา อ ตร - ตเรน วา พทธปฏกกฏเน มจฉาชเวน ชวต กปเปต อย วจจต อนาจาโร ตตถ กตโม อาจาโร กายโก อวตกกโม วาจสโก อวตกกโม กายกวาจสโก อวตกกโม อย วจจต อาจาโร สพโพป สลสวโร อาจาโร อเธกจโจ น เวฬทาเนน (วา)๒ น ปตต- ทาเนน (วา) น ปปผผลสนานทนตกฏทาเนน (วา) น จาฏกมย- ตาย น มคคสปตาย น ปารภฏยตาย (วา) น ชงฆเปสนเกน น ๑. ม. ย. จาตกมยตาย ฯ ๒. น เวฬทาเนน วาตอาทส วาสทโท อตเรโก วย ทสสต ฯ

Page 21: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 21

สลนทเทโส อ ตร ตเรน (วา) พทธปฏกกฏเน มจฉาชเวน ชวต กปเปต อย วจจต อาจาโร โคจโรต อตถ โคจโร อตถ อโคจโร ตตถ กตโม อโคจโร อเธกจโจ เวสยโคจโร วา โหต วธวา- ถลลกมารปณฑกภกขนปานาคารโคจโร วา สสฏโ วหรต ราชห ราชมหามตเตห ตตถเยห ตตถยสาวเกห อนนโลมเกน คหสสคเคน ยาน วา ปน ตาน กลาน อสสทธาน อปปสนนาน อกโกสกปรภาสกาน อนตถกามาน อหตกามาน อผาสกกามาน อโยคกเขมกามาน ภกขน ภกขนน อปาสกาน อปาสกาน ตถารปาน กลาน เสวต ภชต ปยรปาสต อย วจจต อโคจโร ตตถ กตโม โคจโร อเธกจโจ น เวสยโคจโร โหต ฯเปฯ น ปานาคาร โคจโร โหต อสสฏโ วหรต ราชห ฯเปฯ ตตถย- สาวเกห อนนโลมเกน คหสสคเคน ยาน วา ปน ตาน กลาน สทธาน ปสนนาน โอปานภตาน กาสาวปชโชตาน อสวาตปฏวาตาน อตถกามาน ฯเปฯ โยคกเขมกามาน ภกขน ภกขนน อปาสกาน อปาสกาน ตถารปาน กลาน เสวต ภชต ปยรปาสต อย วจจต โคจโร อต อมนา จ อาจาเรน อมนา จ โคจเรน อเปโต โหต สมเปโต อปาคโต สมปาคโต อปปนโน สมปปนโน สมนนาคโต เตน วจจต อาจารโคจรสมปนโนต๑ ฯ อปเจตถ อมนาป นเยน อาจารโคจรา เวทตพพา ฯ ทวโธ ห อนาจาโร กายโก จ วาจสโก จ ตตถ กตโม กายโก ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๓๑ ฯ

Page 22: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 22

วสทธมคเค อนาจาโร อเธกจโจ สงฆคโตป อจตตการกโต เถเร ภกข ฆฏฏยนโตป ตฏต ฆฏฏยนโตป นสทต ปรโตป ตฏต ปรโตป นสทต อจเจป อาสเน นสทต สสสมป ปารปตวา นสทต ตโกป ภณต พาหาวกเขปโกป ภณต เถราน ภกขน อนปาหนาน จงกมนตาน สอปาหโน จงกมต นเจ จงกเม จงกมนตาน อจเจ จงกเม จงกมต ฉมาย จงกมนตาน จงกเม จงกมต เถเร ภกข อนปขชชาป ตฏต อนปขชชาป นสทต นเวป ภกข อาสเนน ปฏพาหต ชนตาฆเรป เถเร ภกข อนาปจฉตวา กฏ ปกขปต ทวาร ปทหต อทกตตเถป เถเร ภกข ฆฏฏยนโตป โอตรต ปรโตป โอตรต ฆฏฏยนโตป นหายต ปรโตป นหายต ฆฏฏยนโตป อตตรต ปรโตป อตตรต อนตรฆร ปวสนโตป เถเร ภกข ฆฏฏยนโตป คจฉต ปรโตป คจฉต โวกกมม เถราน ภกขน ปรโต ปรโตป คจฉต ยานป ตาน โหนต กลาน โอวรกาน คฬหาน จ ปฏจฉนนาน จ ยตถ กลตถโย กลกมารโย นสทนต ตตถป สหสา ปวสต กมาร- กสสป สร ปรามสต อย วจจต กายโก อนาจาโร ตตถ กตโม วาจสโก อนาจาโร อเธกจโจ สงฆคโตป อจตตการกโต เถเร ภกข อนาปจฉา ธมม ภณต ป ห วสชเชต ปาฏโมกข อททสต ตโกป ภณต พาหาวกเขปโกป ภณต อนตรฆร ปวฏโป อตถ วา กมาร วา เอวมาห อตถนนาเม อตถงโคตเต ก อตถ ยาค อตถ ภตต๑ อตถ ขาทนย ก ปวสสาม ก ขาทสสาม ก ภ ชสสาม ๑. อตถ ขาทนย อตถ ภตตนต เอว ภวตพพ ฯ

Page 23: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 23

สลนทเทโส ก วา เม ทสสถาต วปปลปต อย วจจต วาจสโก อนาจาโร ฯ ปฏปกขวเสน ปนสส อาจาโร เวทตพโพ ฯ อปจ ภกข สคารโว สปปตสโส หโรตตปปสมปนโน สนวตโถ สปารโต ปาสาทเกน อภกกนเตน ปฏกกนเตน อาโลกเตน วโลกเตน สมม ชเตน ปสารเตน โอกขตตจกข อรยาปถสมปนโน อนทรเยส คตตทวาโร โภชเน มตต ชาครยมนยตโต สตสมปช เน สมนนาคโต อปปจโฉ สนตฏโ อสสฏโ อารทธวรโย อภสมาจารเกส สกกจจการ ครจตตการพหโล วหรต อย วจจต อาจาโร ฯ เอว ตาว อาจาโร เวทตพโพ ฯ โคจโร ปน ตวโธ อปนสสยโคจโร อารกขโคจโร อปนพนธโคจโรต ฯ ตตถ กตโม อปนสสยโคจโร ทสกถาวตถคณสมนนาคโต กลยาณมตโต ย นสสาย อสสต สณาต สต ปรโยทเปต กงข วตรต ทฏ อชช กโรต จตต ปสาเทต ยสส วา อนสกขมาโน สทธาย วฑฒต สเลน สเตน จาเคน ป าย วฑฒต อย วจจต อปนสสยโคจโร ฯ กตโม อารกข- โคจโร อธ ภกข อนตรฆร ปวฏโ วถ ปฏปนโน โอกขตตจกข ยคมตตทสสาว สวโต คจฉต น หตถ โอโลเกนโต น อสส น รถ น ปตต น อตถ น ปรส โอโลเกนโต น อทธ โอโลเกนโต น อโธ โอโลเกนโต น ทสาวทสมป เปกขมาโน คจฉต อย วจจต อารกขโคจโร ฯ กตโม อปนพนธโคจโร จตตาโร สตปฏานา ยตถ จตต อปนพนธต วตต เหต ภควตา โก จ ภกขเว ภกขโน โคจโร สโก เปตตโก วสโย ยทท จตตาโร

Page 24: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 24

วสทธมคเค สตปฏานาต๑ อย วจจต อปนพนธโคจโร ฯ อต อมนา จ อาจาเรน อมนา จ โคจเรน อเปโต สมนนาคโต เตนป วจจต อาจารโคจรสมปนโนต ฯ อณมตเตส วชเชส ภยทสสาวต อณปปมาเณส อส จจจ อาปนนเสขยอกสลจตตปปาทาทเภเทส วชเชส ภยทสสนสโล ฯ สมาทาย สกขต สกขาปเทสต ยงก จ สกขาปเทส สกขตพพ ต สพพ สมมา อาทาย สกขต ฯ เอตถ จ ปาฏโมกขสวรสวโตต เอตตาวตา จ ปคคลา- ธฏานาย เทสนาย ปาฏโมกขสวรสล ทสสต ฯ อาจารโคจร- สมปนโนตอาท ปน สพพ ยถา ปฏปนนสส ต สล สมปชชต ต ปฏปตต ทสเสต วตตนต เวทตพพ ฯญ ยมปเนต ตทนนตร โส จกขนา รป ทสวาตอาทนา นเยน ทสสต อนทรยสวรสล ตตถ ฯ โสต โส ปาฏโมกขสวรสเล โต ภกข ฯ จกขนา รป ทสวาต การณวเสน จกขต ลทธโวหาเรน รปทสสนสมตเถน จกขว าเณน รป ทสวา ฯ โปราณา ปนาห จกข รป น ปสสต อจตตกตตา จตตมป น ปสสต อจกขกตตา ทวารารมมณสงฆฏเฏ ปน จกขปปสาทวตถเกน จตเตน ปสสต อทส ปเนสา ธนนา วชฌตตอาทส วย สสมภารกถา นาม โหต ฯ ตสมา จกขว าเณน รป ทสวาต อยเมเวตถ อตโถต ฯ น นมตตคคาหต อตถปรสนมตต วา สภนมตตาทก วา กเลสวตถภต ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๑๙๘ ฯ

Page 25: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 25

สลนทเทโส นมตต น คณหาต ทฏมตเตเยว สณาต ฯ นานพย ชนคคาหต กเลสาน อนพย ชนโต ปากฏภาวกรณโต อนพย ชนนต ลทธโวหาร หตถปาทสสหสตกถตลปตวโลกตาทเภท อาการ น คณหาต ย ตตถ ภต ตเทว คณหาต เจตยปพพตวาส มหาตสสตเถโร วย ฯ ต กร เจตยปพพตา อนราธปร ปณฑจารตถาย อาคจฉนต อ ตรา กลสณหา สามเกน สทธ ภณฑตวา สมณฑตปสาธตา เทวก า วย กาลสเสว อนราธปรโต นกขมตวา าตฆร คจฉนต อนตรามคเค ทสวา วปลลตถจตตา มหาหสต หส ฯ เถโรป กเมตนต โอโลเกนโต ตสสา ทนตฏ เก อสภส ปฏลภตวา อรหตต ปาปณ ฯ เตน วตต ตสสา ทนตฏ เก๑ ทสวา ปพพส อนสสร ตตเถว โส โต เถโร อรหตต อปาปณต ฯ สามโกป โข ปนสสา อนมคค คจฉนโต เถร ทสวา กจจ ภนเต อตถ ปสสถาต ปจฉ ฯ ต เถโร อาห นาภชานาม อตถ วา ปรส วา อโต คต๒ อปจ อฏ สงฆาโฏ คจฉเตส มหาปเถต ฯ ยตวาธกรณเมนนตอาทมห ยการณา ยสส จกขนทรยา- สวรสส เหต เอน๓ ปคคล สตกวาเฏน จกขนทรย อสวต อปทหตจกขทวาร! หตวา วหรนต เอเต อภชฌาทโย ธมมา อนวาสสเวยย อนพนเธยย ฯ ตสส สวราย ปฏปชชตต ตสส ๑. ทนตฏ กนตป ฯ ๒. ส.ม.ย. อตถ วา ปรโส วา อโต คโต ฯ ๓. ย. เอต ฯ

Page 26: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 26

วสทธมคเค จกขนทรยสส สตกวาเฏน ปทหนตถาย ปฏปชชต ฯ เอว ปฏปชชนโตเยว จ รกขต จกขนทรย จกขนทรเย สวร อาปชชตตป วจจต ฯ ตตถ ก จาป จกขนทรเย สวโร วา อสวโร วา นตถ น ห จกขปปสาท นสสาย สต วา มฏสจจ วา อปปชชต อปจ ยทา รปารมมณ จกขสส อาปาถ อาคจฉต ตถา ภวงเค ทวกขตต อปปชชตวา นรทเธ กรยามโนธาต อาวชชนกจจ สาธยมานา อปปชชตวา นรชฌต ตโต จกขว าณ ทสสนกจจ ตโต วปากมโนธาต สมปฏจฉนนกจจ ตโต วปากาเหตกมโน- ว าณธาต สนตรณกจจ ตโต กรยาเหตกมโนว าณธาต โวฏพพนกจจ สาธยมานา อปปชชตวา นรชฌต ตทนนตร ชวน ชวต ฯ ตตราป เนว ภวงคสมเย น อาวชชนาทน อ ตร- สมเย สวโร วา อสวโร วา อตถ ฯ ชวนกขเณ ปน สเจ ทสสลย วา มฏสจจ วา อ าณ วา อกขนต วา โกสชช วา อปปชชต อสวโร โหต ฯ เอว โหนโต ปน โส จกขนทรเย อสวโรต วจจต ฯ กสมา ฯ ยสมา ตสม สต ทวารมป อคตต โหต ภวงคมป อาวชชนาทนป วถจตตาน ฯ ยถา ก ฯ ยถา นคเร จตส ทวาเรส อสวเตส ก จาป อนโตฆร- ทวารโกฏกคพภาทโย สสวตา โหนต ตถาป อนโตนคเร สพพ ภณฑ อรกขต อโคปตเมว โหต นครทวาเรน ห โจรา ปวสตวา ยทจฉนต ต กเรยย เอวเมว ชวเน ทสสลยาทส อปปนเนส ตสม อสวเร สต ทวารมป อคตต โหต ภวงคมป อาวชชนาทนป

Page 27: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 27

สลนทเทโส วถจตตาน ฯ ตสม ปน สลาทส อปปนเนส ทวารมป คตต โหต ภวงคมป อาวชชนาทนป วถจตตาน ฯ ยถา ก ฯ ยถา นครทวาเรส สสวเตส ก จาป อนโตฆราทโย อสวตา โหนต ตถาป อนโตนคเร สพพ ภณฑ สรกขต สโคปตเมว โหต นครทวาเรส ห ปทหเตส โจราน ปเวโส นตถ เอวเมว ชวเน สลาทส อปปนเนส ทวารมป คตต โหต ภวงคมป อาวชชนาทนป วถจตตาน ตสมา ชวนกขเณ อปปชชมาโนป สวโร จกขนทรเย สวโรต วตโต ฯ โสเตน สทท สตวาตอาทสป เอเสว นโย ฯ เอวมท สงเขปโต รปาทส กเลสานพนธนมตตาทคคาหปรวชชน- ลกขณ อนทรยสวรสลนต เวทตพพ ฯ อทาน อนทรยสวรสลานนตร วตเต อาชวปารสทธสเล ฯ อาชวเหต อาชวการณา ป ตตาน ฉนน สกขาปทานนต ยาน ตาน อาชวเหต อาชวการณา ปาปจโฉ อจฉาปกโต อสนต อภต อตตรมนสสธมม อลลปต อาปตต ปาราชกสส อาชวเหต อาชวการณา ส จรตต สมาปชชต อาปตต สงฆาทเสสสส อาชว- เหต อาชวการณา โย เต วหาเร วสต โส ภกข อรหาต ภณต ปฏชานนตสส อาปตต ถลลจจยสส อาชวเหต อาชวการณา ภกข ปณตโภชนาน อคลาโน อตตโน อตถาย ว าเปตวา ภ ชต อาปตต ปาจตตยสส อาชวเหต อาชวการณา ภกขน ปณตโภชนาน อคลานา อตตโน อตถาย ว าเปตวา ภ ชต อาปตต ปาฏเทสนยสส อาชวเหต อาชวการณา สป วา

Page 28: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 28

วสทธมคเค โอทน วา อคลาโน อตตโน อตถาย ว าเปตวา ภ ชต อาปตต ทกกฏสสาต๑ เอว ป ตตาน ฉ สกขาปทาน อเมส ฉนน สกขาปทาน ฯ กหนาตอาทส อย ปาล ตตถ กตมา กหนา ลาภสกการสโลกสนนสสตสส ปาปจฉสส อจฉาปกตสส ยา ปจจยปฏเสวนสงขาเตน๒ วา สามนตชปปเตน วา อรยาปถสส วา อฏปนา ปนา สณปนา ภากฏกา ภากฏย กหนา กหายนา กหตตต อย วจจต กหนา ตตถ กตมา ลปนา ลาภสกการสโลกสนนสสตสส ปาปจฉสส อจฉาปกตสส ยา ปเรส อาลปนา ลปนา สลลปนา อลลปนา สมลลปนา อนนหนา สมนนหนา อกกาปนา สมกกาปนา อนปปยภาณตา จาฏกมยตา มคคสปตา ปารภฏยตา อย วจจต ลปนา ตตถ กตมา เนมตตกตา ลาภสกการสโลกสนนสสตสส ปาปจฉสส อจฉาปกตสส ย ปเรส นมตต นมตตกมม โอภาโส โอภาสกมม สามนตชปปา ปรกถา อย วจจต เนมตตกตา ตตถ กตมา นปเปสกตา ลาภสกการสโลกสนนสสตสส ปาปจฉสส อจฉาปกตสส ยา ปเรส อกโกสนา วมภนา ครหนา อกเขปนา สมกเขปนา ขปนา สงขปนา ปาปนา สมปาปนา อวณณหารกา ปรปฏ มสกตา อย วจจต นปเปสกตา ตตถ กตมา ลาเภน ลาภ นชคสนตา ลาภสกการสโลก- ๑. ว. ปรวาร. ๘/๒๕๔ ฯ ๒. ส. ปจจยปฏเสธนสงขาเตน ฯ เอวมปรป ฯ

Page 29: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 29

สลนทเทโส สนนสสโต ปาปจโฉ อจฉาปกโต อโต ลทธ อามส อมตร หรต อมตร วา ลทธ อามส อธาหรต ยา เอวรปา อามเสน อามสสส เอฏ คเวฏ ปรเยฏ เอสนา คเวสนา ปรเยสนา อย วจจต ลาเภน ลาภ นชคสนตาต๑ ฯ อมสสา ปน ปาลยา เอวมตโถ เวทตพโพ ฯ กหนานทเทเส ตาว ฯ ลาภสกการสโลกสนนสสตสสาต ลาภ จ สกการ จ กตตสทท จ สนนสสตสส ปฏยนตสสาต อตโถ ฯ ปาปจฉสสาต อสนตคณทปนกามสส ฯ อจฉาปกตสสาต อจฉาย อปกตสส อปททตสสาต อตโถ ฯ อโต ปร ยสมา ปจจยปฏเสวนสามนตชปปนอรยาปถสนนสสตวเสน มหานทเทเส ตวธ กหนวตถ อาคต ตสมา ตวธมเปต ทสเสต ปจจยปฏเสวน- สงขาเตน วาต เอวมาท อารทธ ฯ ตตถ จวราทห นมนตตสส ตทตถกสเสว สโต ปาปจฉต นสสาย ปฏกขปเนน เต จ คหปตเก อตตน สปตฏ ตสทเธ ตวา ปน เตส อโห อยโย อปปจโฉ น ก จ ปฏคคณหต อจฉต สลทธ วต โน อสส สเจ อปปมตตกมป ก จ ปฏคคณเหยยาต นานาวเธห อปาเยห ปณตาน จวราทน อปเนนตาน ตทนคคหกามตเยว อาวกตวา ปฏคคหเณน จ ตโต ปภต อป สกฏภาเรห อปนามนเหตภต วมหาปน ปจจยปฏเสวนสงขาต กหนวตถนต เวทตพพ ฯ วตตมป เจต มหานทเทเส๒ กตม ๑. อภ. ว. ๓๕/๔๗๕ ฯ ๒. ข. มหา. ๒๙/๒๖๘ ฯ

Page 30: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 30

วสทธมคเค ปจจยปฏเสวนสงขาต กหนวตถ อธ คหปตกา ภกข นมนเตนต จวรปณฑปาตเสนาสนคลานปจจยเภสชชปรกขาเรห ปาปจโฉ อจฉาปกโต อตถโก จวร ฯเปฯ ปรกขาราน ภยโยกมยต อปาทาย จวร ปจจกขาต ปณฑปาต เสนาสน คลานปจจยเภสชชปรกขาร ปจจกขาต โส เอวมาห ก สมณสส มหคเฆน จวเรน เอต สารปป ย สมโณ สสานา วา สงการกฏา วา ปาปณกา วา นนตกาน อจจนตวา สงฆาฏ กตวา ธาเรยย ก สมณสส มหคเฆน ปณฑปาเตน เอต สารปป ย สมโณ อ ฉาจรยาย ปณฑยา- โลเปน ชวต กปเปยย ก สมณสส มหคเฆน เสนาสเนน เอต สารปป ย สมโณ รกขมลโก วา อสส อพโภกาสโก วา ก สมณสส มหคเฆน คลานปจจยเภสชชปรกขาเรน เอต สารปป ย สมโณ ปตมตเตน วา หรฏกขณเฑน วา โอสถ กเรยยาต ตทปาทาย ลข จวร ธาเรต ลข ปณฑปาต ปรภ ชต ลข เสนาสน ปฏเสวต ลข คลานปจจยเภสชชปรกขาร ปฏเสวต ตเมน คหปตกา เอว ชานนต อย สมโณ อปปจโฉ สนตฏโ ปววตโต อสสฏโ อารทธวรโย ธตวาโทต ภยโย ภยโย นมนเตนต จวร ฯเปฯ ปรกขาเรห โส เอวมาห ตณณ สมมขภาวา สทโธ กลปตโต พห ป ปสวต สทธาย สมมขภาวา สทโธ กลปตโต พห ป ปสวต เทยยธมมสส ฯเปฯ ทกขเณยยาน สมมขภาวา สทโธ กลปตโต พห ป ปสวต ตมหาก เจวาย สทธา อตถ เทยยธมโม จ สวชชต อห จ ปฏคคาหโก

Page 31: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 31

สลนทเทโส สจาห น ปฏคคณหสสาม เอว ตมเห ป เน ปรพาหรา ภวสสถ น มยห อมนา อตโถ อปจ ตมหากเมว อนกมปาย ปฏคคณหามต ตทปาทาย พหมป จวร ปฏคคณหาต พหมป ปณฑปาต พหมป เสนาสน พหมป เภสชชปรกขาร ปฏคคณหาต ยา เอวรปา ภากฏกา ภากฏย กหนา กหายนา กหตตต อท วจจต ปจจยปฏเสวนสงขาต กหนวตถนต ฯ ปาปจฉสเสว ปน สโต อตตรมนสสธมมาธคมปรทปนวาจาย ตถา ตถา วมหาปน สามนตชปปนสงขาต กหนวตถนต เวทตพพ ฯ ยถาห ฯ ตตถ กตม สามนตชปปนสงขาต กหนวตถ อเธกจโจ ปาปจโฉ อจฉาปกโต สมภาวนาธปปาโย เอว ม ชโน สมภา- เวสสตต อรยธมมสนนสสต วาจ ภาสต โย เอวรป จวร ธาเรต โส สมโณ มเหสกโขต ภณต โย เอวรป ปตต โลหถาลก ธมกรก ปรสสาวน ก จก กายพนธน อปาหน ธาเรต โส สมโณ มเหสกโขต ภณต ยสส เอวรโป อปชฌาโย อาจรโย สมานปชฌายโก สมานาจรยโก มตโต สนทฏโ สมภตโต สหาโย โย เอวรเป วหาเร วสต อฑฒโยเค ปาสาเท หมมเย คหาย เลเณ กฏยา กฏาคาเร อฏเฏ มาเฬ อฏฏณเฑ๑ อปฏาน- สาลาย มณฑเป รกขมเล วสต โส สมโณ มเหสกโขต ภณต อถวา โกรชกโกรชโก ภากฏยภากฏโย กหกโห ลปลโป มขสมภาวโต อย สมโณ อมาส เอวรปาน สนตาน วหาร- ๑ อททณเฑตป ปาโ ฯ อฏฏณโฑ อคพภกา เอกทวารา ทฆสาลาต วทนตต ฏกา ฯ

Page 32: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 32

วสทธมคเค สมาปตตน ลาภต ตาทส คมภร คฬห นปณ ปฏจฉนน โลกตตรส ตปฏสยตต กถ กเถต ยา เอวรปา ภากฏกา ภากฏย กหนา กหายนา กหตตต อท วจจต สามนตชปปนสงขาต กหนวตถนต ฯ ปาปจฉสเสว ปน สโต สมภาวนาธปปายกเตน อรยาปเถน วมหาปน อรยาปถสนนสสต กหนวตถนต เวทตพพ ฯ ยถาห ฯ กตม อรยาปถสงขาต กหนวตถ อเธกจโจ ปาปจโฉ อจฉาปกโต สมภาวนาธปปาโย เอว ม ชโน สมภาเวสสตต คมน สณเปต าน นสชช สยน สณเปต ปณธาย คจฉต ปณธาย ตฏต ปณธาย นสทต ปณธาย เสยย กปเปต สมาหโต วย คจฉต สมาหโต วย ตฏต สมาหโต วย นสทต สมาหโต วย เสยย กปเปต อาปาถกชฌาย จ โหต ยา เอวรปา อรยาปถสส อฏปนา ปนา สณปนา ภากฏกา ภากฏย กหนา กหายนา กหตตต อท วจจต อรยาปถสงขาต กหนวตถนต ฯ ตตถ ปจจยปฏเสวนสงขาเตนาต ปจจยปฏเสวนนต เอว สงขาเตน ปจจยปฏเสวเนน วา สงขาเตน ฯ สามนตชปปเตนาต สมปภณเตน ฯ อรยาปถสส วาต จตอรยาปถสส วา ฯ อฏปนาต อาทโต ปนา อาทเรน วา ปนา ฯ ปนาต ปนากาโร ฯ สณปนาต อภสงขรณา ฯ ปาสาทกภาวกรณนต วตต โหต ฯ ภากฏกาต ปธานปรมฏ ตภาวทสสเนน๑ ภกฏกรณ ฯ มขสงโกโจต ๑. ส. ย. ปธานปรมถต- ฯ ม. ปฏานปรมฏ ต- ฯ

Page 33: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 33

สลนทเทโส วตต โหต ฯ ภกฏกรณ สลมสสาต ภากฏโก ฯ ภากฏกสส ภาโว ภากฏย ฯ กหนาต วมหาปนา ฯ กหสส อายนา กหายนา ฯ กหสส ภาโว กหตตตนต ฯ ลปนานทเทเส ฯ อาลปนาต วหาร อาคเต มนสเส ทสวา กมตถาย โภนโต อาคตา ก ภกข นมนเตต ยท เอว คจฉถ อห ปจฉโต ภกข คเหตวา คจฉามต เอว อาทโตว ลปนา ฯ อถวา อตตาน อปเนตวา อห ตสโส มย ราชา ปสนโน มย อสโก จ อสโก จ ราชมหามตโต ปสนโนต เอว อตตปนายกา ลปนา อาลปนา ฯ ลปนาต ปฏสส สโต วตตปปการเมว ลปน ฯ สลลปนาต คหปตกาน อกกณเน ภตสส โอกาส ทตวา ทตวา สฏ ลปนา ฯ อลลปนาต มหากฏมพโก มหานาวโก มหาทานปตต เอว อทธ กตวา ลปนา ฯ สมลลปนาต สพพโต ภาเคน อทธ กตวา ลปนา ฯ อนนหนาต อปาสกา ปพเพ อทเส กาเล นวทาน เทถ อทาน ก น เทถาต เอว ยาว ทสสาม ภนเต โอกาส น ลภามาตอาทน วทนต ตาว อทธ อทธ นหนา เวนาต วตต โหต ฯ อถวา อจฉหตถ ทสวา กโต อาภต อปาสกาต ปจฉต ฯ อจฉกเขตตโต ภนเตต ฯ ก ตตถ อจฉ มธรนต ฯ ขาทตวา ภนเต ชานตพพนต ฯ น อปาสกา ภกขสส อจฉฉ เทถาต วตต วฏฏตต ฯ ยา เอวรปา นพเพเนตสสาป เวนกถา สา อนนหนา ฯ สพพโต ภาเคน ปนปปน อนนหนา สมนนหนา ฯ อกกาปนาต

Page 34: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 34

วสทธมคเค เอต กล มเยว ชานาต สเจ เอตถ เทยยธมโม อปปชชต มยหเมว เทตต เอว อกขปตวา กาปนา อกกาปนา ฯ อททปนาต วตต โหต ฯ เตลกนทรกวตถ๑ เจตถ วตตพพ ฯ สพพโต ภาเคน ปน ปนปปน อกกาปนา สมกกาปนา ฯ อนปปยภาณตาต สจจานรป ธมมานรป วา อนวโลเกตวา๒ ปนปปน ปยภณนเมว ฯ จาฏกมยตาต นจวตตตา อตตาน เหฏโต เหฏโต เปตวา วตตน ฯ มคคสปตาต มคคสปสทสตา ฯ ยถา ห มคเคส ปจจมาเนส โกจเทว น๓ ปจต อวเสสา๔ ปจนต เอว ยสส ปคคลสส วจเน ก จเทว สจจ โหต เสส อลก อย ปคคโล มคคสโปต วจจต ตสส ภาโว มคคสปตา ฯ ปารภฏยตาต ปารภฏยภาโว ฯ โย ห กลทารเก ธาต วย องเกน วา ขนเธน วา ปรภฏต ธาเรตต อตโถ ตสส ปรภฏสส กมม ปารภฏย ฯ ปารภฏยสส ภาโว ปารภฏยตาต ฯ เนมตตกตานทเทเส ฯ นมตตนต ยงก จ ปเรส ปจจยทาน- ส าชนก กายวจกมม ฯ นมตตกมมนต ขาทนย คเหตวา คจฉนเต ทสวา ก ขาทนย ลภตถาตอาทนา นเยน นมตตกรณ ฯ โอภาโสต ปจจยปฏสยตตกถา ฯ โอภาสกมมนต วจฉปาลเก ทสวา ก อเม วจฉา ขรโควจฉา อทาห ตกกโควจฉาต ปจฉตวา ขรโควจฉา ภนเตต วตเต น ขรโควจฉา ยท ขรโควจฉา สย ภกขป ขร ลเภยยนต เอวมาทนา นเยน ๑. เตลกณฑรกวตถนตป ปาโ ฯ ๒. ม. อนปโลเกตวา ฯ ๓-๔. ปจจต...ปจจนตตป ฯ

Page 35: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 35

สลนทเทโส เตส ทารกาน มาตาปตน นเวเทตวา ขรทาปนาทก โอภาสกรณ ฯ สามนตชปปาต สมป กตวา ชปปน ฯ กลปกภกขวตถ เจตถ กเถตพพ ฯ กลปโก กร ภกข ภ ชตกาโม เคห ปวสตวา นสท ฯ ต ทสวา อทาตกามา ฆรณ ตณฑลา นตถต ภณนต ตณฑเล อาหรตกามา วย ปฏวสสกฆร คตา ฯ ภกข อนโตคพภ ปวสตวา โอโลเกนโต กวาฏโกเณ อจฉฉ ภาชเน คฬ ปฏเก โลณมจฉผาเล กมภย ตณฑเล ฆเฏ ฆต ทสวา นกขมตวา นสท ฯ ฆรณ ตณฑเล นาลตถนต อาคตา ฯ ภกข อปาสเก อชช ภกขา น สมปชชสสตต ปฏกจเจว นมตต อททสนต อาห ฯ ก ภนเตต ฯ กวาฏโกเณ นกขตตอจฉฉ วย สปป อททส ต ปหรสสามต โอโลเกนโต ภาชเน๑ ปตคฬปณฑเกน วย ปาสาณเลฑฑเกน เตน ปหเฏน๑ สปเปน กต ปฏเก นกขตตโลณมจฉผาลสทส ผณ ตสส ต เลฑฑฑ ฑสตกามสส กมภยา ตณฑลสทเส ทนเต อถสส กปตสส ฆเฏ ปกขตตฆตสทส มขโต นกขมนต วสมสสก เขฬนต ฯ สา น สกกา มณฑก ว เจตนต อจฉ ทตวา โอทน ปจตวา ฆตคฬมจเฉห สทธ อทาสต ฯ เอว สมป กตวา ชปปน สามนตชปปาต เวทตพพ ฯ ปรกถาต ยถา ต ลภต ตถา ปรวตเตตวา ปรวตเตตวา กถนนต ฯ นปเปสกตานทเทเส ฯ อกโกสนาต ทสห อกโกสวตถห อกโกสน ฯ วมภนาต ปรภวตวา กถน ฯ ครหนาต อสสทโธ ๑. ภาชเน ปต คฬปณฑ วย ปาสาณ เลฑฑเกน ปหาฏนาตป ทสสต ฯ

Page 36: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 36

วสทธมคเค อปปสนโนตอาทนา นเยน โทสาโรปนา ฯ อกเขปนาต มา เอว เอตถ กเถถาต วาจาย อกขปน ฯ สพพโต ภาเคน สวตถก สเหตก กตวา อกเขปนา สมกเขปนา ฯ อถวา อเทนต ทสวา อโห ทานปตต เอว อกขปน อกเขปนา นาม ฯ อโห มหาทานปตต เอว สฏ อกเขปนา สมกเขปนา ฯ ขปนาต ก อมสส ชวต พชโภชโนต เอว อปผณฑนา ฯ สงขปนาต ก อม อทายโกต ภณถ โย นจจกาล สพเพสมป นตถต วจน เทตต เอว สฏ ตร อปผณฑนา ฯ ปาปนาต อทายกตตสส อวณณสส วา ปาปน ฯ สพพโต ภาเคน ปาปนา สมปาปนา ฯ อวณณหารกาต เอวมเม อวณณภยาป ทสสตต เคหโต เคห คามโต คาม ชนปทโต ชนปท อวณณหรณ ฯ ปรปฏ มสกตาต ปรโต มธร ภณตวา ปรมมเข อวณณภาสตา ฯ เอสา ห อภมข โอโลเกต อสกโกนตสส ปรมมขาน ปฏ มสขาทนมว โหต ตสมา ปรปฏ มสกตาต วตตา ฯ อย วจจต นปเปสกตาต อย ยสมา เวฬเปสกาย วย อพภงค ปรสส คณ นปเปเสต นป ฉต ยสมา วา คนธชาต นปปสตวา คนธมคคนา วย ปรคเณ นปปสตวา วจณเณตวา เอสา ลาภมคคนา โหต ตสมา นปเปสกตา นามาต วจจตต ฯ ลาเภน ลาภ นชคสนตานทเทเส ฯ นชคสนตาต มคคนา ฯ อโต ลทธนต อมมหา เคหา ลทธ ฯ อมตราต อมกมห เคเห ฯ เอฏ ต อจฉนา ฯ คเวฏ ต มคคนา ฯ ปรเยฏ ต ปนปปน

Page 37: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 37

สลนทเทโส มคคนา ฯ อาทโต ปฏาย ลทธ ลทธ ภกข ตตร ตตร กลทารกาน ทตวา อนเต ขรยาค ลภตวา คตภกขวตถ เจตถ กเถตพพ ฯ เอสนาตอาทน เอฏ อาทนเมว เววจนาน ฯ ตสมา เอฏ ต เอสนา คเวฏ ต คเวสนา ปรเยฏ ต ปรเยสนา อจเจวเมตถ โยชนา เวทตพพา ฯ อย กหนาทน อตโถ ฯ อทาน เอวมาทน จ ปาปธมมานนต เอตถ ยถา วา ปเนเก โภนโต สมณพราหมณา สทธาเทยยาน โภชนาน ภ ชตวา เต เอวรปาย ตรจฉานวชชาย มจฉาชเวน ชวต กปเปนต ฯ เสยยถท ฯ องค นมตต อปปาต สปน ลกขณ มสกจฉนน อคคโหม ทพพโหมนตอาทนา๑ นเยน พรหมชาเล วตตาน อเนเกส ปาปธมมาน คหณ เวทตพพ ฯ อต ยวาย อเมส อาชวเหต ป ตตาน ฉนน สกขาปทาน วตกกมวเสน อเมส จ กหนา ลปนา เนมตตกตา นปเปสกตา ลาเภน ลาภ นชคสนตาต เอวมาทน ปาปธมมาน วเสน ปวตโต มจฉาชโว ยา ตสมา สพพปปการาป มจฉาชวา วรต อท อาชวปารสทธสลนต ฯ ตตราย วจนฏโ ฯ เอต อาคมม ชวนตต อาชโว ฯ โก โส ฯ ปจจยปรเยสนวายาโม ฯ ปารสทธต ปรสทธตา ฯ อาชวสส ปารสทธ อาชวปารสทธ ฯ ยมปเนต ตทนนตร ปจจยสนนสสตสล วตต ตตถ ฯ ปฏสงขา โยนโสต อปาเยน ปเถน ปฏสงขาย ตวา ปจจเวกขตวาต อตโถ ฯ เอตถ จ สตสส ปฏฆาตายาตอาทนา นเยน วตต ๑. ท. ส. ๙/๑๑ ฯ

Page 38: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 38

วสทธมคเค ปจจเวกขณเมว โยนโส ปฏสงขาต เวทตพพ ฯ ตตถ จวรนต อนตรวาสกาทส ยงก จ ฯ ปฏเสวตต ปรภ ชต นวาเสต วา ปารปต วา ฯ ยาวเทวาต ปโยชนาวธปรจเฉทนยมวจน ฯ เอตตกเมว ห โยคโน จวรปฏเสวเน ปโยชน ยทท สตสส ปฏฆาตายาต- อาท น อโต ภยโย ฯ สตสสาต อชฌตตธาตกโขภวเสน วา พหทธา อตปรณามวเสน วา อปปนนสส ยสสกสสจ ฯ ปฏฆาตายาต ปฏหนนตถ ฯ ยถา สรเร อาพาธ น อปปาเทต เอว ตสส วโนทนตถ ฯ สตพภาหเต ห สรเร วกขตตจตโต โยนโส ปทหต น สกโกต ตสมา สตสส ปฏฆาตาย จวร ปฏเสวตพพนต ภควา อน าส ฯ เอส นโย สพพตถ ฯ เกวล เหตถ อณหสสาต อคคสนตาปสส ฯ ตสส ปน วนทาหาทส สมภโว เวทตพโพ ฯ ฑสมกสวาตาตปสรสปสมผสสานนต เอตถ ปน ฯ ฑสาต ฑสนมกขกา อนธมกขกาตป วจจนต ฯ มกสาต มกสาเยว ฯ วาตาต สรชอรชาทเภทา วาตา ฯ อาตโปต สรยาตโป ฯ สรสปาต เยเกจ สรนตา คจฉนต ทฆชาตกา สปปาทโย ฯ เตส ทฏสมผสโส จ ผฏสมผสโส จาต ทวโธ สมผสโส ฯ โสป จวร ปารปตวา นสนน น พาธต ฯ ตสมา ตาทเสส าเนส เตส ปฏฆาตตถาย ปฏเสวต ฯ ยาวเทวาต ปน เอตสส วจน นยตปปโยชนาวธปรจเฉททสสนตถ ฯ หรโกปนปฏจฉาทน ห นยตปปโยชน ฯ อตราน กทาจ กทาจ โหนต ฯ ตตถ หรโกปนนต ต ต สมพาธฏาน ฯ ยสม ยสม ห องเค ววรยมาเน หร กปปต

Page 39: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 39

สลนทเทโส วนสสต ต ต หรโกปนโต หรโกปนนต วจจต ฯ ตสส จ หรโกปนสส ปฏจฉาทนตถนต หรโกปนปฏจฉาทนตถ ฯ หรโกปน ปฏจฉาทนตถนตป ปาโ ฯ ปณฑปาตนต ยงก จ อาหาร ฯ โย ห โกจ อาหาโร ภกขโน ปณโฑเลยน ปตเต ปตตตตา ปณฑปาโตต วจจต ฯ ปณฑาน วา ปาโต ปณฑปาโต ฯ ตตถ ตตถ ลทธาน ภกขาน สนนปาโต สมโหต วตต โหต ฯ เนว ทวายาต น คามทารกาทโย วย ทวตถ ฯ กฬานมตตนต วตต โหต ฯ น มทายาต น มฏ กมลลาทโย วย มทตถ ฯ พลมทนมตต โปรสมทนมตต จาต วตต โหต ฯ น มณฑนายาต น อนเตปรกเวสยาทโย วย มณฑนตถ ฯ องคปจจงคาน ปนนภาวนมตตนต วตต โหต ฯ น วภสนายาต น นฏนจจกาทโย วย วภสนตถ ฯ ปสนนจ- ฉววณณตานมตตนต วตต โหต ฯ เอตถ จ เนว ทวายาต เอต โมหปนสสยปปหานตถ วตต ฯ น มทายาต เอต โทสปนสสยป- ปหานตถ ฯ น มณฑนาย น วภสนายาต เอต ราคปนสสยปปหานตถ ฯ เนว ทวาย น มทายาต เจต อตตโน สโยชนปปตตปฏเสธนตถ ฯ น มณฑนาย น วภสนายาต เอต ปรสสป สโยชนปปตตปฏเสธนตถ ฯ จตหป เจเตห อโยนโส ปฏปตตยา กามสขลลกานโยคสส จ ปหาน วตตนต เวทตพพ ฯ ยาวเทวาต วตตตถเมว ฯ อมสส กายสสาต เอตสส จาตมมหาภตกสส รปกายสส ฯ ตยาต ปพนธฏ ตตถ ฯ ยาปนายาต ปวตตยา อวจเฉทตถ จรกาลฏ ตตถ

Page 40: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 40

วสทธมคเค วา ฯ ฆรปตถมภมว ห ชณณฆรสสามโก อกขพภ ชนมว จ สากฏโก กายสส ตตถ ยาปนตถ เจส ปณฑปาต ปฏเสวต น ทวมทมณฑนวภสนตถ ฯ อปจ ตต ชวตนทรยสเสต อธวจน ตสมา อมสส กายสส ตยา ยาปนายาต เอตตาวตา เอตสส กายสส ชวตนทรยปปวตตาปนตถนตป วตต โหตต เวทตพพ ฯ วหสปรตยาต วหสา นาม ชฆจฉา อาพาธนฏเน ตสสา อปรมตถ เจส ปณฑปาต ปฏเสวต วณาเลปนมว อณหสตาทส ตปปฏการ วย จ ฯ พรหมจรยานคคหายาต สกลสาสนพรหมจรยสส มคคพรหมจรยสส จ อนคคหตถ ฯ อย ห ปณฑปาตปฏเสวน- ปจจยา กายพล นสสาย สกขตตยานโยควเสน ภวกนตารนตถรณตถ ปฏปชชนโต พรหมจรยานคคหาย ปฏเสวต กนตารนตถรณตถกา ปตตมส วย นทนตถรณตถกา กลล วย สมททนตถรณตถกา นาวมว จ ฯ อต ปราณ จ เวทน ปฏหงขาม นว จ เวทน น อปปาเทสสามต เอว อมนา ปณฑปาตปฏเสวเนน ปราณ จ ชฆจฉาเวทน ปฏหงขาม นว จ เวทน อปรมต- โภชนปจจย อาหรหตถกอลสาฏกตตถวฏฏกกากมาสกภตตวมตก- พราหมณาน อ ตโร วย น อปปาเทสสามตป ปฏเสวต เภสชชมว คลาโน ฯ อถวา ยา อธนา อสปปายปรมตโภชน นสสาย ปราณกมมปจจยวเสน อปปชชนโต ปราณเวทนาต วจจต สปปายปรมตโภชเนน ตสสา ปจจย วนาเสนโต ต ปราณ จ เวทน ปฏหงขาม ยาจาย อธนา กต อยตตปรโภคกมมปจย นสสาย

Page 41: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 41

สลนทเทโส อายต อปปชชนโต นวเวทนาต วจจต ยตตปรโภควเสน ตสสา มล อนพพตเตนโต ต นว จ เวทน น อปปาเทสสามต เอวมเปตถ อตโถ ทฏพโพ ฯ เอตตาวตา จ ยตตปรโภคสงคโห อตต- กลมถานโยคปปหาน ธมมกสขาปรจจาโค จ ปรทปโต โหตต เวทตพโพ ฯ ยาตรา จ เม ภวสสตต ปรมตปรโภเคน ชวตนทรย- ปจเฉทกสส อรยาปถภ ชนกสส วา ปรสสยสส อภาวโต จรกาล- คมนสงขาตา ยาตรา จ เม ภวสสต อมสส ปจจยายตตวตตโน กายสสาตป ปฏเสวต ยาปยโรค วย ตปปจจย ฯ อนวชชตา จ ผาสวหาโร จาต อยตตปรเยสนปฏคคหณปรโภคปรวชชเนน อน- วชชตา ปรมตปรโภเคน ผาสวหาโร ฯ อสปปายาปรมตโภชนปจจยา อรตตนทวชมภกาว ครหาทโทสาภาเวน วา อนวชชตา สปปาย- ปรมตโภชนปจจยา กายพลสมภเวน ผาสวหาโร ฯ ยาวทตถอทรา- วเทหกโภชนปรวชชเนน วา เสยยสขปสสสขมทธสขาน ปหานโต อนวชชตา จตป จาโลปมตตโอนโภชเนน จตอรยาปถโยคยภาว- ปฏปาทนโต ผาสวหาโร จ เม ภวสสตตป ปฏเสวต ฯ วตตมป เหต จตตาโร ป จ อาโลเป อภตวา อทก ปเว อล ผาสวหาราย ปหตตตสส ภกขโนต๑ ฯ เอตตาวตาว ปโยชนปรคคโห มชฌมา จ ปฏปทา ทปตา โหตต เวทตพพา ฯ เสนาสนนต สยน จ อาสน จ ฯ ยตถ ยตถ ห เสต วหาเร วา อฑฒโยคาทมห วา ต ต เสน ยตถ ยตถ อาสต นสทต ๑. ข. เถร. ๒๖/๔๐๑ ฯ

Page 42: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 42

วสทธมคเค ต ต อาสน ต เอกโต กตวา เสนาสนนต วจจต ฯ อตปรสสยวโนทน ปฏสลลานารามตถนต ปรสหนฏเน อตเยว อตปรสสโย อตปรสสยวโนทนตถ จ ปฏสลลานารามตถ จ ฯ โย สรราพาธจตตวกเขปกโร อสปปาโย อต เสนาสนปฏเสวเนน วโนเทตพโพ โหต ตสส วโนทนตถ เอกภาวสขตถ จาต วตต โหต ฯ กาม จ สตสส ปฏฆาตายาตอาทนาว อตปรสสยวโนทน วตตเมว ยถา ปน จวรปฏเสวเน หรโกปนปฏจฉาทน นยตปปโยชน อตราน กทาจ กทาจ ภวนตต วตต เอวมธาป นยต อต- ปรสสยวโนทน สนธาย อท วตตนต เวทตพพ ฯ อถวา อย วตตปปกาโร อต อตเยว ฯ ปรสสโย ปน ทวโธ ปากฏปรสสโย จ ปฏจฉนนปรสสโย จ ฯ ตตถ ปากฏปรสสโย สหพยคฆาทโย ปฏจฉนนปรสสโย (จ)๑ ราคโทสาทโย ฯ เต ยตถ อปรคตตยา จ อสปปายรปทสสนาทนา จ อาพาธ น กโรนต ต เสนาสน เอว ชานตวา ปจจเวกขตวา ปฏเสวนโต ภกข ปฏสงขา โยนโส เสนาสน ฯเปฯ อตปรสสยวโนทนตถ ปฏเสวตต เวทตพโพ ฯ คลานปจจยเภสชชปรกขารนต เอตถ ฯ โรคสส ปฏอยนฏเน ปจจโย ปจจนกคมนฏเนาต อตโถ ฯ ยสสกสสจ สปปายสเสต อธวจน ฯ ภสกสส๒ กมม เตน อน าตตตาต เภสชช ฯ คลานปจจโยว เภสชช คลานปจจยเภสชช ฯ ยงก จ คลานสส สปปาย ภสกกมม เตลมธผาณตาทต วตต โหต ฯ ปรกขาโรต ปน ๑. อตเรโก วย ทลสต ฯ ๒. ภสกก...อตป ปาโ ฯ เอวมปรป ฯ

Page 43: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 43

สลนทเทโส สตตห นครปรกขาเรห สปรกขตต โหตตอาทส๑ ปรวาโร วจจต ฯ รโถ สลปรกขาโร ฌานกโข จกกวรโยตอาทส๒ อลงกาโร ฯ เยเกจเม ปพพชเตน ชวตปรกขารา สมทาเนตพพาตอาทส๓ สมภาโร ฯ อธ ปน สมภาโรป ปรวาโรป วฏฏต ฯ ต ห คลานปจจยเภสชช ชวตสส ปรวาโรป โหต ชวตวนาสกาพาธปปตตยา อนตร อทตวา รกขนโต สมภาโรป ยถา จร วตตต เอวมสส การณภาวโต ตสมา ปรกขาโรต วจจต ฯ เอว คลานปจจยเภสชช จ ต ปรกขาโร จาต คลานปจจยเภสชชปรกขาโร ฯ ต คลานปจจยเภสชชปรกขาร ฯ คลานสส ยงก จ สปปาย ภสกาน าต เตลมธผาณตาทชวต- ปรกขารนต วตต โหต ฯ อปปนนานนต ชาตาน ภตาน นพพตตาน ฯ เวยยาพาธกานนต เอตถ พยาพาโธต ธาตกโขโภ ตสมฏานา จ กฏคณฑปฬกาทโย พยาพาธโต อปปนนตตา เวยยาพาธกา ฯ เวทนาต ทกขเวทนา อกสลวปากเวทนา ฯ ตาส เวยยาพาธกาน เวทนาน ฯ อพยาปชฌปรมตายาต นททกขปรม- ตาย ฯ ยาว ต ทกข สพพ ปหน โหต ตาวาต อตโถ ฯ เอวมท สงเขปโต ปฏสงขา โยนโส ปจจยปรโภคลกขณ ปจจยสนนสสตสลนต เวทตพพ ฯ วจนฏโ ปเนตถ ฯ จวราทโย ห ยสมา เต ปฏจจ นสสาย ปรภ ชมานา ปาณโน อยนต คจฉนต ปวตตนต ตสมา ปจจยาต วจจนต ฯ เต ปจจเย ๑. อง. สตตก. ๒๓/๑๐๗ ฯ ปาลยมปน สปรกขตนต ทสสต ฯ ๒. ส. มหาวาร. ๑๙/๗ ฯ โปราณโปฏเก เสตปรกขาโรต ลขต ฯ ๓. ม. ม. ๑๒/๒๑๓ ฯ

Page 44: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 44

วสทธมคเค สนนสสตนต ปจจยสนนสสต ฯ เอวเมตสม จตพพเธ สเล สทธาย ปาฏโมกขสวโร สมปาเทตพโพ ฯ สทธาสาธโน ห โส สาวกวสยาตตตตา สกขาปท- ป ตตยา ฯ สกขาปทป ตตยาจนปฏกเขโป เจตถ นทสสน ฯ ตสมา ยถาป ตต สกขาปท อนวเสส สทธาย สมาทยตวา ชวเตป อเปกข อกโรนเตน สาธก สมปาเทตพพ ฯ วตตมป เหต กกว อณฑ จมรว วาลธ ปยว ปตต นยนว เอกก ตเถว สล อนรกขมานกา สเปสลา โหถ สทา สคารวาต ฯ อปรมป วตต เสยยถาป มหาสมทโท ตธมโม เวล นาตกกมต เอวเมว โข ปหาราท ย มยา สาวกาน สกขาปท ป ตต ต มม สาวกา ชวตเหตป นาตกกมนตต๑ ฯ อมสม จ ปนตเถ อฏวย โจเรห พนธตเถราน วตถน เวทตพพาน ฯ มหาวตตนอฏวย กร เถร โจรา กาฬวลลห พนธตวา นปชชาเปส ฯ เถโร ยถานปนโนว สตต ทวสาน วปสสน วฑเฒตวา อนาคามผล สมปาปณตวา ตตเถว กาล กตวา พรหม- โลเก นพพตต ฯ อปรมป เถร ตมพปณณทเป ปตลตาย พนธตวา นปชชาเปส ฯ โส ทวทาเห อาคจฉนเต วลล อจฉนทตวาว วปสสน ปฏเปตวา สมสส หตวา ปรนพพาย ฯ ทฆภาณกอภยตเถโร ๑. อง.อฏก. ๒๓/๒๐๓ ฯ ปาลยมปน เสยยถาป ปหาราท... ตธมโม...อต ทสสต ฯ

Page 45: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 45

สลนทเทโส ป จห ภกขสเตห สทธ คจฉนโต ทสวา เถรสส สรร ฌาเปตวา เจตย การาเปส ฯ ตสมา อ โป สทโธ กลปตโต ปาฏโมกข วโสเธนโต อปเปว ชวต ชเห ป ตต โลกนาเถน น ภนเท สลสวร ฯ ยถา จ ปาฏโมกขสวโร สทธาย เอว สตยา อนทรยสวโร สมปาเทตพโพ ฯ สตสาธโน ห โส สตยา อธฏ ตาน อนทรยาน อภชฌาทห อนนวาสสวนยโต ฯ ตสมา วร ภกขเว ตตตาย อโยสลากาย อาทตตาย สมปชชลตาย สโชตภตาย จกขนทรย สมปลมฏ น เตวว จกขว เยเยส รเปส อนพย ชนโส นมตตคคาโหตอาทนา๑ นเยน อาทตตปรยาย สมนสสรตวา รปาทส วสเยส จกขทวาราทปปวตตสส ว าณสส อภชฌาทห อนวาสสวนย นมตตาทคคาห อปมฏาย สตยา นเสเธนเตน เอส สาธก สมปาเทตพโพ ฯ เอว อสมปาทเต ห เอตสม ปาฏโมกขสลมป อนทธนย โหต อจรฏ ตก อสวหตสาขาปรวารมว สสส ฯ ห เต จาย กเลสโจเรห ววฏทวาโร วย คาโม ปรสส หารห ฯ จตต จสส ราโค สมตวชฌต ทจฉนนมคาร วฏ วย ฯ วตตป เหต รเปส สทเทส อโถ รเสส คนเธส ผสเสส จ รกขตนทรย๒ เอเต ห ทวารา ววฏา อรกขตา หนนต คามว ปรสส หารโน ฯ ๑. ส. สฬายตน. ๑๘/๒๑๐ ฯ ๒. รกข อนทรยนตป ทสสต ฯ เอวมปรป ฯ

Page 46: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 46

วสทธมคเค ยถา อคาร ทจฉนน วฏ สมตวชฌต เอว อภาวต จตต ราโค สมตวชฌตต๑ ฯ สมปาทเต ปน ตสม ปาฏโมกขสลมป อทธนย โหต จรฏ ตก สสวหตสาขาปรวารมว สสส ฯ น ห เต จาย กเลสโจเรห สสวตทวาโร วย คาโม ปรสส หารห ฯ น จสส จตต ราโค สมตวชฌต สจฉนนมคาร วฏ วย ฯ วตตมป เจต รเปส สทเทส อโถ รเสส คนเธส ผสเสส จ รกขตนทรย เอเต ห ทวารา ปทหตา สสวตา น หนนต คามว ปรสส หารโน ฯ ยถา อคาร สจฉนน วฏ น สมตวชฌต เอว สภาวต จตต ราโค น สมตวชฌตต ฯ อย ปน อตอกกฏเทสนา ฯ จตต นาเมต ลหปรวตต ตสมา อปปนนราค อสภ- มนสกาเรน วโนเทตวา อนทรยสวโร สมปาเทตพโพ อธนา ปพพชเตน วงคสตเถเรน วย ฯ เถรสส กร อธนา ปพพชตสส ปณฑาย จรโต เอก อตถ ทสวา ราโค อปปชช ฯ ตโต อานนทตเถร อาห กามราเคน ทยหาม จตต เม ปรทยหต" สาธ นพพาปน พรห อนกมปาย โคตมาต ฯ ๑. ข. ธ. ๒๕/๑๖ ฯ

Page 47: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 47

สลนทเทโส เถโร อาห ส าย วปรเยสา จตตนเต ปรทยหต นมตต ปรวชเชห สภ ราคปส หต อสภาย จตต ภาเวห เอกคค สสมาหต สงขาเร ปรโต ปสส ทกขโต โน จ อตตโต นพพาเปห มหาราค มา ทยหตโถ ปนปปนนต๑ ฯ เถโร ราค วโนเทตวาว ปณฑาย จร ฯ อปจ อนทรยสวรปรปรเกน ภกขนา กรณฑกมหาเลณวาสนา จตตคตตตเถเรน วย โจรกมหาวหารวาสนา มหามตตตเถเรน วย จ ภวตพพ ฯ กรณฑกมหาเลเณ กร สตตนน พทธาน อภนกขมน- จตตกมม มโนรม อโหส ฯ สมพหลา ภกข เสนาสนจารก อาหณฑนตา จตตกมม ทสวา มโนรม ภนเต จตตกมมนต อาหส ฯ เถโร อาห อตเรกสฏ เม อาวโส วสสาน เลเณ วสนตสส จตตกมม อตถ นตถตป น ชานาม อชชทาน จกขมนเต นสสาย าตนต ฯ เถเรน กร เอตตก อทธาน วสนเตน จกข อมมเลตวา เลณ น อลโลกตปพพ ฯ เลณทวาเร จสส มหานาครกโขป อโหส ฯ โสป เถเรน อทธ น อลโลกต- ปพโพ ฯ อนสวจฉร ภมย เกสรนปาต ทสวาวสส ปปผตภาว ชานาต ฯ ราชา เถรสส คณสมปตต สตวา วนทตกาโม ตกขตต เปเสตวา อนาคจฉนเต เถเร ตสม คาเม ตรณปตตาน อตถน ๑. ส. ส. ๑๕/๒๗๗ ฯ

Page 48: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 48

วสทธมคเค ถเน พนธาเปตวา ล ฉาเปส ตาว ทารกา ถ มา ลภส ยาว เถโร น อาคจฉตต ฯ เถโร ทารกาน อนกมปาย มหาคาม อคมาส ฯ ราชา สตวา คจฉถ ภเณ เถร ปเวเสถ สลาน คณหสสามต อนเตปร อภหราเปตวา เถร วนทตวา โภเชตวา อชช ภนเต โอกาโส นตถ เสว สลาน คเหสสามต เถรสส ปตต คเหตวา โถก อนคนตวา เทวยา สทธ วนทตวา นวตต ฯ เถโร ราชา วา วนทต เทว วา สข โหต มหาราชาต วทต ฯ เอว สตต ทวสา คตา ฯ ภกข อาหส ก ภนเต ตมเห ร เป วนทมาเน เทวยาป วนทมานาย สข โหต มหาราช อจเจว วทถาต ฯ เถโร นาห อาวโส ราชาต วา เทวต วา ววฏาน กโรมต วตวา สตตาหาตกกเม เถรสส อธ วาโส ทกโขต ร า วสชชโต กรณฑกมหาเลณ คนตวา รตตภาเค จงกม อภรห ฯ นาครกเข อธวฏา เทวตา ทณฑทปก คเหตวา อฏาส ฯ อถสส กมมฏาน อตปรสทธ ปากฏ อโหส ฯ เถโร ก น โข เม อชช กมมฏาน อตวย ปกาสตต อตตมโน มชฌมยามสมนนตร สกลปพพต อนนาทยนโต อรหตต ปาปณ ฯ ตสมา อ โป อตถกาโม กลปตโต มกกโฏว อร มห วเน ภนโต มโค วย พาโล วย จ อตรโสต น ภเว โลลโลจโน อโธ ขเปยย จกขน ยคมตตทสโส สยา วนมกกฏโลลสส น จตตสส วส วเช ฯ

Page 49: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 49

สลนทเทโส มหามตตตเถรสสาป มาต วสคณฑโรโค อปปชช ฯ ธตาปสสา ภกขนส ปพพชตา โหต ฯ สา ต อาห คจฉ อยเย ภาต สนตก คนตวา มม อผาสกภาว อาโรเจตวา เภสชช อาหราต ฯ สา คนตวา อาโรเจส ฯ เถโร อาห นาห มลเภสชชาทน สหรตวา เภสชช ปจต ชานาม อปจ เต เภสชช อาจกขสส อห ยโต ปพพชโต ตโต ปฏาย น มยา โลภสหคเตน จตเตน อนทรยาน ภนทตวา วสภาครป โอโลกตปพพ อมนา สจจวจเนน มาตยา เม ผาส โหต คจฉ อท วตวา อปาสกาย สรร ปรมชชาต ฯ สา คนตวา ตมตถ อาโรเจตวา ตถา อกาส ฯ อปาสกาย ตขณเยว คณโฑ เผณปณโฑ วย วลยตวา อนตรธาย ฯ สา อฏหตวา สเจ สมมาสมพทโธ ธเรยย กสมา มม ปตตสทสสส ภกขโน ชาลวจตเตน หตเถน สส น ปรามเสยยาต อตตมนวาจ นจฉาเรส ฯ ตสมา กลปตตมาน อ โป๑ ปพพชตวาน สาสเน มตตตเถโรว ตฏเยย วเร อนทรยสวเร ฯ ยถา ปน อนทรยสวโร สตยา ตถา วรเยน อาชวปารสทธ สมปาเทตพพา ฯ วรยสาธนา ห สา สมมาอารทธวรยสส มจฉา- ชวปปหานสมภวโต ฯ ตสมา อเนสน อปปฏรป ปหาย วรเยน ปณฑปาตจรยาทห สมมาเอสนาห เอสา สมปาเทตพพา ปรสทธป- ปาเทเยว ปจจเย ปฏเสวมาเนน อปรสทธปปาเท อาสวเส วย ๑. ม. ย. กลปตโตทาน อ โ ฯ

Page 50: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 50

วสทธมคเค ปรวชชยตา ฯ ตตถ อปรคคหตธตงคสส สงฆโต วา คณโต วา ธมมเทสนาทห จสส คเณห ปสนนาน คหน สนตกา อปปนนา ปจจยา ปรสทธปปาทา นาม ปณฑปาตจรยาทห ปน อตปรสทธป- ปาทาเยว ฯ ปรคคหตธตงคสส ปณฑปาตจรยาทห ธตงคคเณ จสส ปสนนาน สนตกา ธตงคนยมานโลเมน อปปนนา ปรสทธปปาทา ฯ เอกพยาธวปสมตถ จสส ปตหรฏกจตมธเรส อปปนเนส จตมธร อ เป สพรหมจารโน ปรภ ชสสนตต จนเตตวา หรฏกขณฑเมว ปรภ ชมานสส ธตงคสมาทาน ปฏรป โหต ฯ เอส ห อตตม- อรยวสโก ภกขต วจจต ฯ เย ปเนเต จวราทโย ปจจยา เตส ยสสกสสจ ภกขโน อาชว ปรโสเธนตสส จวเร ปณฑปาเต จ นมตโตภาสปรกถาว ตตโย น วฏฏนต เสนาสเน ปน อปรค- คหตธตงคสส นมตโตภาสปรกถา วฏฏนต ฯ ตตถ นมตต นาม เสนาสนตถ ภมปรกมมาทน กโรนตสส ก ภนเต กยรต โก การาเปตต คหห วตเต น โกจต ปฏวจน ย วา ปน มป เอวรป นมตตกมม ฯ โอภาโส นาม อปาสกา ตมเห กห วสถาต ปาสาเท ภนเตต ภกขน ปน อปาสกา ปาสาโท น วฏฏตต วจน ย วา ปน มป เอวรป โอภาสกมม ฯ ปรกถา นาม ภกขสงฆสส เสนาสน สมพาธนต วจน ยา วา ปน าป เอวรปา ปรยายกถา ฯ เภสชเช สพพมป วฏฏต ฯ ตถา อปปนน ปน เภสชช โรเค วปสนเต ปรภ ชต น วฏฏต ฯ ตตถ วนยธรา ภควตา ทวาร ทนน ตสมา วฏฏตต วทนต ฯ สตตนตกา ปน

Page 51: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 51

สลนทเทโส ก จาป อาปตต น โหต อาชว ปน โกเปต ตสมา น วฏฏต อจเจว วทนต ฯ โย ปน ภควตา อน าตาป นมตโตภาสปรกถา- ว ตตโย อกโรนโต อปปจฉตาทคเณเยว นสสาย ชวตกขเยป ปจจปฏ เต อ เตรว โอภาสาทห อปปนนปจจเย ปฏเสวต เอส ปรมสลเลขวตตต วจจต เสยยถาป เถโร สารปตโต ฯ โส กรายสมา เอกสม สมเย ปวเวก พรหยมาโน มหา- โมคคลลานตเถเรน สทธ อ ตรสม อร เ วหรต ฯ อถสส เอกสม ทวเส อทรวาตาพาโธ อปปชชตวา อตทกข ชเนส ฯ มหาโมคคลลานตเถโร สายณหสมเย ตสสายสมโต อปฏาน คโต เถร นปนน ทสวา ต ปวตต ปจฉตวา ปพเพ เต อาวโส เกน ผาส อโหสต ปจฉ ฯ เถโร อาห คหกาเล เม อาวโส มาตา สปปมธสกกราห โยเชตวา อสมภนนขรปายาส อทาส เตน เม ผาส อโหสต ฯ โสป อายสมา โหต อาวโส สเจ มยห วา ตยห วา ป อตถ อปเปวนาม เสว ลภสสามาต อาห ฯ อม ปน เตส กถาสลลาป จงกมนโกฏย รกเข อธวฏา เทวตา สตวา เสว อยยสส ปายาส อปปาเทสสามต ตาวเทว เถรสส อปฏากกล คนตวา เชฏปตตสส สรร อาวสตวา ปฬ ชเนส ฯ อถสส ตกจฉานมตต สนนปตเต าตเก อาห สเจ เสว เถรสส เอวรป นาม ปายาส ปฏยาเทถ ม จสสามต ฯ เต ตยา อวตเตป มย เถราน นพทธ ภกข เทมาต วตวา ทตยทวเส ตถารป ปายาส ปฏยาทยส ฯ มหาโมคคลลานตเถโร ปาโตว

Page 52: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 52

วสทธมคเค อาคนตวา อาวโส ยาวาห ปณฑาย จรตวา อาคจฉาม ตาว อเธว โหหต วตวา คาม ปาวส ฯ เต มนสสา ปจจคคนตวา เถรสส ปตต คเหตวา วตตปปการสส ปายาสสส ปเรตวา อทส ฯ เถโร คมนาการ ทสเสส ฯ เต ภ ชถ ภนเต ตยห อปรมป ทสสามาต เถร โภเชตวา ปน ปตตปร อทส ฯ เถโร อาคนตวา หนทาวโส สารปตต ปรภ ชาต อปนาเมส ฯ เถโรป ต ทสวา อตมนาโป ปายาโส กถ นโข อปปนโนต จนเตนโต ตสสปปตตมล ทสวา หราวโส โมคคลลาน อปรโภโค ปณฑปาโตต อาห ฯ โส จายสมา มาทเสน นาม อาภต ปณฑปาต น ปรภ ชตต จตตมป น อปปาเทตวา เอกวจเนเนว ปตต มขวฏฏย คเหตวา เอกมนเต นกชเชส ฯ ปายาสสส สห ภมย ปตฏานา เถรสส อาพาโธ อนตรธาย ฯ ตโต ปฏาย ป จจตตาลสวสสาน น ปน อปปชช ฯ ตโต มหาโมคคลลาน อาห อาวโส วจว ตต นสสาย อปปนโน ปายาโส อนเตส นกขมตวา ภมย จรนเตสป ปรภ ชต อยตตรโปต อม จ อทาน อทาเนส วจว ตต วปผารา อปปนน มธปายส สเจ ภตโต ภเวยยาห สาชโว ครหโต มม ยทป เม อนตคณ นกขมตวา พห จเร เนว ภนเทยยมาชว จชมาโนป ชวต อาราเธม สก จตต ววชเชม อเนสน นาห พทธปฏกกฏ กาหาม จ อเนสนนต ฯ

Page 53: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 53

สลนทเทโส จวร๑คมพวาสกอมพขาทกมหาตสสตเถรวตถป เจตถ กเถตพพ ฯ เอว สพพถาป อเนสนาย จตตมป อชเนตวา วจกขโณ อาชว ปรโสเธยย สทธาปพพชโต ยตต ฯ ยถา จ วรเยน อาชวปารสทธ ตถา ปจจยสนนสตสล ป าย สมปาเทตพพ ฯ ป าสาธน ห ต ป วโต ปจจเยส อาทนวานสสทสสนสมตถภาวโต ฯ ตสมา ปหาย ปจจยเคธ ธมเมน สเมน อปปนเน ปจจเย ยถาวตเตน วธนา ป าย ปจจเวกขตวา ปรภ ชนเตน ต สมปาเทตพพ ฯ ตตถ ทวธ ปจจเวกขณ ปจจยาน ปฏลาภกาเล จ ปรโภคกาเล จ ฯ ปฏลาภกาเลป ห ธาตวเสน วา ปฏกลวเสน วา ปจจเวกขตวา ปตาน จวราทน ตโต อตตร ปรภ ชนตสส อนวชโชว ปรโภโค ปรโภคกาเลป ฯ ตตราย สนนฏานกโร วนจฉโย ฯ จตตาโร ห ปรโภคา เถยยปรโภโค อณปรโภโค ทายชช- ปรโภโค สามปรโภโคต ฯ ตตถ สงฆมชเฌป นสทตวา ปรภ ชนตสส ทสสลสส ปรโภโค เถยยปรโภโค นาม ฯ สลวโต อปจจเวกขตปรโภโค อณปรโภโค นาม ฯ ตสมา จวร ปรโภเค ปรโภเค ปจจเวกขตพพ ปณฑปาโต อาโลเป อาโลเป ตถา อสกโกนเตน ปเรภตตปจฉาภตตปรมยามมชฌมยามปจฉมยาเมส ฯ สจสส อปจจเวกขโตว อรณ อคคจฉต อณปรโภคฏาเน ตฏต ฯ ๑. ม. จรคมพวาสก... ฯ

Page 54: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 54

วสทธมคเค เสนาสนมป ปรโภเค ปรโภเค ปจจเวกขตพพ ฯ เภสชชสส ปฏคคหเณป ปรโภเคป สตปจจยตา วฏฏต ฯ เอว สนเตป ปฏคคหเณ สต กตวา ปรโภเค อกโรนตสเสว อาปตต ปฏคคหเณ ปน สต อกตวา ปรโภเค กโรนตสส อนาปตต ฯ จตพพธา ห สทธ เทสนาสทธ สวรสทธ ปรเยฏ สทธ ปจจเวกขณสทธต ฯ ตตถ เทสนาสทธ นาม ปาฏโมกขสวรสล ฯ ต ห เทสนาย สชฌนโต เทสนาสทธต วจจต ฯ สวรสทธ นาม อนทรยสวรสล ฯ ต ห น ปน เอว กรสสามต จตตาธฏาน- สวเรเนว สชฌนโต สวรสทธต วจจต ฯ ปรเยฏ สทธ นาม อาชวปารสทธสล ฯ ต ห อเนสน ปหาย ธมเมน สเมน ปจจเย อปปาเทนตสส ปรเยสนาย สทธตตา ปรเยฏ สทธต วจจต ฯ ปจจเวกขณสทธ นาม ปจจยปรโภคสนนสสตสล ฯ ต ห วตตปปกาเรน ปจจเวกขเณน สชฌนโต ปจจเวกขณสทธต วจจต ฯ เตน วตต ปฏคคหเณ ปน สต อกตวา ปรโภเค กโรนตสส อนาปตตต ฯ สตตนน เสขาน ปจจยปรโภโค ทายชชปรโภโค นาม ฯ เต ห ภควโต ปตตา ตสมา ปต สนตกาน ปจจยาน ทายาทา หตวา เต ปจจเย ปรภ ชนต ฯ ก ปน เต ภควโต ปจจเย ปรภ ชนต อทาห คหน ปจจเย ปรภ ชนตต ฯ คหห ทนนาป ภควตา อน าตตตา ภควโต สนตกาว โหนต ตสมา ภควโต ปจจเย ปรภ ชนตต เวทตพพา ฯ ธมมทายาทสตต เจตถ สาธก ฯ ขณาสวาน ปรโภโค สามปรโภโค นาม ฯ เต

Page 55: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 55

สลนทเทโส ห ตณหาทาสพย อตตตตา สามโน หตวา ปรภ ชนต ฯ อเมส ปรโภเคส สามปรโภโค จ ทายชชปรโภโค จ สพเพส วฏฏต ฯ อณปรโภโค จ น วฏฏต ฯ เถยยปรโภเค กถาเยว นตถ ฯ โย ปนาย สลวโต ปจจเวกขตปรโภโค โส อณปรโภคสส ปจจนกตตา อานณยปรโภโค วา โหต ทายชช- ปรโภเคเยว วา สงคห คจฉต ฯ สลวาป ห อมาย สกขาย สมนนาคตตตา เสโขเตวว วจจต ฯ อเมส ปน ปรโภเคส ยสมา สามปรโภโค อคโค ตสมา ต ปฏยมาเนน ภกขนา วตตปปการาย ปจจเวกขณาย ปจจเวกขตวา ปรภ ชนเตน ปจจยสนนสสตสล สมปาเทตพพ ฯ เอว กโรนโต ห กจจการ โหต ฯ วตตมป เจต ปณฑ วหาร สยนาสน จ อาป จ สงฆาฏรชปวาหน สตวา ธมม สคเตน เทสต สงขาย เสเว วรป สาวโก ตสมา ห ปณเฑ สยนาสเน จ อาเป จ สงฆาฏรชปวาหเน เอเตส ธมเมส อนปลตโต ภกข ยถา โปกขเร วารวนท๑ กาเลน ลทธา ปรโต อนคคหา ๑. ข. ส. ๒๕/๔๐๒ ฯ

Page 56: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 56

วสทธมคเค ขชเชส โภชเชส จ สายเนส จ มตต โส ช า สตต อปฏ โต วณสส อาเลปนรหเน ยถา กนตาเร ปตตมสว อกขสสพภ ชน ยถา เอว อาหร อาหาร ยาปนาย อมจฉโตต ฯ อมสส จ ปจจยสนนสสตสลสส ปรปรการตาย ภาคเนยยสงฆรกขต- สามเณรสส วตถ กเถตพพ ฯ โส ห สมมา ปจจเวกขตวา ปรภ ช ฯ ยถาห ฯ อปชฌาโย ม ภ ชมาน สาลกร สนพพต มา เหว ตว สามเณร ชวห ฌาเปส อส โต อปชฌายสส วโจ สตวา สเวคมลภนตทา เอกาสเน นสทตวา อรหตต อปาปณ โสห ปรปณณสงกปโป จนโท ปณณรโส ยถา สพพาสวปรกขโณ นตถทาน ปนพภโวต ฯ ตสมา อ โป ทกขสส ปฏยนโต ปรกขย โยนโส ปจจเวกขตวา ปฏเสเวถ ปจจเยต ฯ เอว ปาฏโมกขสวรสลาทวเสน จตพพธ ฯ ป จวธโกฏาสสส ปมป จเก ฯ อนปสมปนนสลาทวเสน อตโถ เวทตพโพ ฯ วตต เหต ปฏสมภทาย กตม ปรยนตปารสทธ- สล อนปสมปนนาน ปรยนตสกขาปทาน อท ปรยนตปารสทธสล กตม อปรยนตปารสทธสล อปสมปนนาน อปรยนตสกขาปทาน

Page 57: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 57

สลนทเทโส อท อปรยนตปารสทธสล กตม ปรปณณปารสทธสล ปถชชน- กลยาณกาน กสลธมเม ยตตาน เสขปรยนเต ปรปรการน กาเย จ ชวเต จ อนเปกขาน ปรจจตตชวตาน อท ปรปณณปารสทธสล กตมถ อปรามฏปารสทธสล สตตนน เสขาน อท อปรามฏ- ปารสทธสล กตม ปฏปสสทธปารสทธสล ตถาคตสาวกาน ขณาสวาน ปจเจกพทธาน ตถาคตาน อรหนตาน สมมาสมพทธาน อท ปฏปสสทธปารสทธสลนต๑ ฯ ตตถ อนปสมปนนาน สล คณนวเสน สปรยนตตตา สปรยนต๒ปารสทธสลนต เวทตพพ ฯ อปสมปนนาน นว โกฏสหสสาน อสต สตโกฏโย ป าสสตสหสสาน ฉตตสา จ ปนาปเร เอเต สวรวนยา สมพทเธน ปกาสตา เปยยาลมเขน นททฏา สกขา วนยสวเรต เอว คณนวเสน สปรยนตมป อนวเสสวเสน สมาทานภาว ลาภยสาตองคชวตวเสน อทฏปรยนตภาว จ สนธาย อปรยนต- ปารสทธสลนต เวทตพพ จวรคมพวาสกอมพขาทกมหาตสสต- เถรสส สลมว ฯ ตถา ห โส อายสมาจ ธน จเช องควรสส เหต องค จเช ชวต รกขมาโน องค ธน ชวต จาป สพพ ๑. ข. ป. ๓๑/๖๑ ฯ ๒. ปรยนต...อต ภเวยย ฯ

Page 58: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 58

วสทธมคเค จเช นโร ธมมมนสสรนโตต๑ อม สปปรสานสสต อวชหนโต ชวตสสเยป สกขาปท อวตกกมม ตเทว อปรยนตปารสทธสล นสสาย อปาสกสส ปฏ คโตว อรหตต ปาปณ ฯ ยถาห ฯ น ปตา นป เต มาตา น าต นป พนธวา กโรเตตาทส กจจ สลวนตสส การณา สเวค ชนยตวาน สมมสตวาน โยนโส ตสส ปฏ คโต สนโต อรหตต อปาปณต ฯ ปถชชนกลยาณกาน สล อปสมปทโต ปฏาย สโธตชาตมณ วย สปรกมมกตสวณณ วย จ อตปรสทธตตา จตตปปาท- มตตเกนป มเลน วรหต อรหตตสเสว ปทฏาน โหต ตสมา ปรปณณปารสทธต วจจต มหาสงฆรกขตภาคเนยยสงฆรกขตตเถราน วย ฯ มหาสงฆรกขตตเถร กร อตกกนตสฏ วสส มรณม จเก นปนน ภกขสงโฆ โลกตตราธคม ปจฉ ฯ เถโร นตถ เม โลกตตรธมโมต อาห ฯ อถสส อปฏาโก ทหรภกข อาห ภนเต ตมเห ปรนพพตาต สมนตา ทวาทสโยชนา มนสสา สนนปตตา ตมหาก ปถชชนกาลกรยาย มหาชนสส วปปฏสาโร ภวสสตต ฯ อาวโส อห เมตเตยย ภควนต ปสสสสามต น วปสสน ปฏเปส เตนห ม นสทาเปตวา โอกาส กโรหต ฯ โส เถร นสทาเปตวา พห นกขนโต ฯ เถโร ตสส สห นกขมนาว อรหตต ปตวา ๑. ข. ชา. ๒๘/๑๔๗ ฯ

Page 59: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 59

สลนทเทโส อจฉรกาย ส อทาส ฯ สงโฆ สนนปตตวา อาห ภนเต เอวรเป มรณกาเล โลกตตรธมม นพพตเตนตา ทกกร กรตถาต ฯ นาวโส เอต ทกกร อปจ โว ทกกร อาจกขสสาม อห อาวโส ปพพชตกาลโต ปฏาย อสตยา อ าณปกต กมม นาม น สรามต ฯ ภาคเนยโยปสส ป าสวสสกาเล เอวเมว อรหตต ปาปณต ฯ อปปสสโตป เจ โหต สเลส อสมาหโต อภเยน น ครหนต สลโต จ สเตน จ ฯ อปปสสโตป เจ โหต สเลส สสมาหโต สลโต น ปสสนต นาสส สมปชชเต สต ฯ พหสสโตป เจ โหต สเลส อสมาหโต สลโต น ครหนต ตสส สมปชชเต สต ฯ พหสสโตป เจ โหต สเลส สสมาหโต อภเยน น ปสสนต สลโต จ สเตน จ ฯ พหสสต ธมมธร สป พทธสาวก เนกข ชมโพนทสเสว โก ต นนทตมรหต เทวาป น ปสสนต พรหมนาป ปสสโตต๑ ฯ เสขาน ปน สล ทฏ วเสน อปรามฏตตา ปถชชนาน วา ปน ภววเสน๒ อปรามฏสล อปรามฏปารสทธต เวทตพพ กฏมพยปตตตสสตเถรสส สล วย ฯ โส ห อายสมา ตถารป ๑. อง. จตกก. ๒๑/๙ ฯ ๒. ม. ราควเสน ฯ

Page 60: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 60

วสทธมคเค สล นสสาย อรหตเต ปตฏาตกาโม เวรเก อาห อโภ ปาทาน ภนทตวา ส มสสาม๑ โว อห อฏฏยาม หรายาม สราคมรณ อห เอวาห จนตยตวาน สมมสตวาน โยนโส สมปตเต อรณคคมห อรหตตมปาปณนต ฯ อ ตโรป มหาเถโร พาฬหคลาโน สหตถา อาหารมป ปรภ ชต อสกโกนโต สเก มตตกรเส ปลปนโน สมปรวตตต ฯ ต ทสวา อ ตโร ทหโร อโห ทกขา ชวตสงขาราต อาห ฯ ตเมน มหาเถโร อห อาวโส อทาน มยยมาโน สคคสมปตต ลภาม นตถ เม เอตถ สสโย อม ปน สล ภนทตวา ลทธสมปตต นาม สกข ปจจกขาย ปฏลทธคหภาวสทสต วตวา สเลเนว สทธ มรสสามต ตเถว นปนโน ตเมว โรค สมมสนโต อรหตต ปตวา ภกขสงฆสส อมาห คาถาห พยากาส ผฏสส เม อ ตเรน พยาธนา โรเคน พาฬห ทขตสส รปปโต ปรสสสต ขปปมท กเลวร ปปผ ยถา ปสน อาตเป กต อช ช สงขาต อสจ สจสมมต นานากณป ปรปร ช รป อปสสโต ๑. ม. ป าเปสสาม ฯ ย. สยามสสาม ฯ ฏกาย ส มสสามต ส ตต กรสสามต วตต ฯ

Page 61: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 61

สลนทเทโส ธรตถม อาตร ปตกาย ทคคนธย อสจ พยาธธมม ยตถปปมตตา อธมจฉตา ปชา หาเปนต มคค สคตปปตตยาต ฯ อรหนตาทน ปน สล สพพทรถปฏปสสทธยา ปรสทธตตา ปฏปส- สทธปารสทธต เวทตพพ ฯ เอว ปรยนตปารสทธอาทวเสน ป จวธ ฯ ทตยป จเก ฯ ปาณาตปาตาทน ปหานาทวเสน อตโถ เวทตพโพ ฯ วตต เหต ปฏสมภทาย ป จ สลาน ปาณาตปาตสส ปหาน สล เวรมณ สล เจตนา สล สวโร สล อวตกกโม สล อทนนาทานสส กาเมส มจฉาจารสส มสาวาทสส ปสณวาจาย ผรสวาจาย สมผปปลาปสส อภชฌาย พยาปาทสส มจฉาทฏ ยา เนกขมเมน กามจฉนทสส อพยาปาเทน พยาปาทสส อาโลก- ส าย ถนมทธสส อวกเขเปน อทธจจสส ธมมววฏาเนน วจกจฉาย าเณน อวชชาย ปามชเชน อรตยา ปเมน ฌาเนน นวรณาน ทตเยน ฌาเนน วตกกวจาราน ตตเยน ฌาเนน ปตยา จตตเถน ฌาเนน สขทกขาน อากาสาน จายตนสมา- ปตตยา รปส าย ปฏฆส าย นานตตส าย ว าณ - จายตนสมาปตตยา อากาสาน จายตนส าย อาก จ ายตน- สมาปตตยา ว าณ จายตนส าย เนวส านาส ายตน- สมาปตตยา อาก จ ายตนส าย อนจจานปสสนาย นจจ- ส าย ทกขานปสสนาย สขส าย อนตตานปสสนาย อตต- ส าย นพพทานปสสนาย นนทยา วราคานปสสนาย ราคสส

Page 62: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 62

วสทธมคเค นโรธานปสสนาย สมทยสส ม จตกามยตานปสสนาย อม จต- กามยสส ปฏนสสคคานปสสนาย อาทานสส ขยานปสสนาย ฆนส าย วยานปสสนาย อายหนสส วปรณามานปสสนาย ธวส าย อนมตตานปสสนาย นมตตสส อปปณหตานปสสนาย ปณธยา ส ตานปสสนาย อภนเวสสส อธป าธมมวปสสนาย สารา- ทานาภนเวสสส ยถาภตาณทสสเนน สมโมหาภนเวสสส อาทน- วานปสสนาย อาลยาภนเวสสส ปฏสงขานปสสนาย อปปฏสงขาย ววฏฏานปสสนาย สโยคาภนเวสสส โสตาปตตมคเคน ทฏเกฏาน กเลสาน สกทาคามมคเคน โอฬารกาน กเลสาน อนาคามมคเคน อณสหคตาน กเลสาน อรหตตมคเคน สพพกเลสาน ปหาน สล เวรมณ เจตนา สวโร อวตกกโม สล เอวรปาน สลาน จตตสส อวปปฏสาราย สวตตนต ปามชชาย สวตตนต ปตยา สวตตนต ปสสทธยา สวตตนต โสมนสสาย สวตตนต อาเสวนาย สวตตนต ภาวนาย สวตตนต พหลกมมาย สวตตนต อลงการาย สวตตนต ปรกขาราย สวตตนต ปรวาราย สวตตนต ปารปรยา สวตตนต เอกนตนพพทาย วราคาย นโรธาย อปสมาย อภ าย สมโพธาย นพพานาย สวตตนตต๑ ฯ เอตถ จ ปหานนต โกจ ธมโม นาม นตถ อ ตร วตตปปการาน ปาณาตปาตาทน อนปปาทมตตโต ฯ ยสมา ปน ต ต ปหาน ตสส ตสส กสลธมมสส ปตฏานฏเน อปธารณ โหต # ๑. ข. ป. ๓๑/๖๗ ฯ

Page 63: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 63

สลนทเทโส อวปปกณณภาวกรเณน๑ จ สมาธาน ตสมา ปพเพ วตเตเนว อปธารณสมาธานสงขาเตน สลนฏเน สลนต วตต ฯ อตเร จตตาโร ธมมา ตโต ตโต เวรมณวเสน ตสส ตสส สวรวเสน ตทภยสมปยตตเจตนาวเสน ต ต อวตกกมนตสส อวตกกมวเสน จ เจตโส ปวตตสพภาว สนธาย วตตา ฯ สลฏโ ปน เนส ปพเพ ปกาสโตเยวาต ฯ เอว ปหานสลาทวเสน ป จวธ ฯ เอตตาวตา จ ก สล เกนฏเน สล กานสส ลกขณ- รสปจจปฏานปทฏานาน กมานสส สล กตวธ เจต สลนต อเมส ป หาน วสชชน นฏ ตนต ฯ ย ปน วตต โก จสส สงกเลโส ก โวทานนต ตตร จ วทาม ฯ ขณฑาทภาโว สลสส สงกเลโส ฯ อขณฑาทภาโว โวทาน ฯ โส ปน ขณฑาทภาโว ลาภยสาทเหตเกน เภเทน จ สตตวธเมถนสโยเคน จ สงคหโต ฯ ตถา ห ยสส สตตส อาปตตกขนเธส อาทมห วา อนเต วา สกขาปท ภนน โหต ตสส สล ปรยนเต ฉนนสาฏโก วย ขณฑ นาม โหต ยสส ปน เวมชเฌ ภนน ตสส มชเฌ ฉททสาฏโก วย ฉทท นาม โหต ฯ ยสส ปฏปาฏยา เทว ตณ ภนนาน ตสส ปฏ ยา วา กจฉยา วา อฏ เตน วสภาค- วณเณน กาฬรตตาทน อ ตรสรรวณณา คาว วย สพล นาม ๑. ม. วกมปาภาวกรเณน ฯ ย. วกมปภาวากรเณน ฯ ฏกายมป วกมปภาวากรเณนาต เอว วตต ฯ

Page 64: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 64

วสทธมคเค โหต ฯ ยสส อนตรนตรา ภนนาน ตสส อนตรนตรา วสภาค- วณณพนทวจตรคาว วย กมมาส นาม โหต ฯ เอว ตาว ลาภาทเหตเกน ขณฑาทภาโว โหต ฯ เอว สตตวธเมถนสโยควเสน ฯ วตต ห (ตตถ) ภควตา อธ พราหมณ เอกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา สมมา พรหมจาร ปฏชานมาโน นเหว โข มาตคาเมน สทธ ทวย- ทวยสมาปตต๑ สมาปชชต อปจ โข มาตคามสส อจฉาทน ปรมททน นหาปน สมพาหน สาทยต โส ตทสสาเทต ต นกาเมต เตน จ วตต อาปชชต อทมป โข พราหมณ พรหมจรยสส ขณฑมป ฉททมป สพลมป กมมาสมป อย วจจต พราหมณ อปรสทธ พรหมจรย จรต สยตโต เมถนสโยเคน น ปรมจจต ชาตยา ชรามรเณน ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา สมมา พรหมจาร ปฏชานมาโน นเหว โข มาตคาเมน สทธ ทวยทวย- สมาปตต สมาปชชต นป มาตคามสส อจฉาทน ฯเปฯ สาทยต อปจ โข มาตคาเมน สทธ ส ชคฆต สงกฬต สงเกฬายต โส ตทสสาเทต ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา ฯเปฯ ๑. ม. ย. ทวย ทวยสมาปตต ฯ ปาลยมป เอว มททต ฯ ฏกายมปน ทวยทวย- สมาปตตนต ทวห ทวห สมาปชชตพพ เมถนนต อตโถต วตต ฯ มโนรถปรณยมป ทวยทวยสมาปตตนต ทวห ทวห สมาปชชตพพภาวนต วตต ฯ

Page 65: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 65

สลนทเทโส น เหว โข มาตคาเมน สทธ ทวยทวยสมาปตต สมาปชชต นป มาตคามสส อจฉาทน ฯเปฯ สาทยต นป มาตคาเมน สทธ ส ชคฆต สงกฬต สงเกฬายต อปจ โข มาตคามสส จกขนา จกข อปนชฌายต เปกขต โส ตทสสาเทต ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา ฯเปฯ น เหว โข มาตคาเมน นป มาตคามสส นป มาตคาเมน นป มาตคามสส ฯเปฯ เปกขต ฯ อปจ โข มาตคามสส สทท สณาต ตโรกฑฑา วา ตโรปาการา วา หสนตยา วา ภณนตยา วา คายนตยา วา โรทนตยา วา โส ตทสสาเทต ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา ฯเปฯ น เหว โข มาตคาเมน นป มาตคามสส นป มาตคาเมน นป มาตคามสส นป มาตคามสส โรทนตยา วา ฯเปฯ อปจ โข ยานสส ตาน ปพเพ มาตคาเมน สทธ หสตลปตกฬตาน ตาน อนสสรต โส ตทสสาเทต ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา ฯเปฯ น เหว โข มาตคาเมน ฯเปฯ นป ยานสส ตาน ปพเพ มาตคาเมน สทธ หสตลปตกฬตาน ตาน อนสสรต อปจ โข ปสสต คหปต วา คหปตปตต วา ป จห กามคเณห สมปปต สมงคภต ปรจารยมาน๑ โส ตทสสาเทต ฯเปฯ น ปรมจจต ทกขสมาต วทาม ปน จปร ๑. ปาลยมปน ปรจารยมานนต ทสสต ฯ เอวมปรป ฯ

Page 66: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 66

วสทธมคเค พราหมณ อเธกจโจ สมโณ วา พราหมโณ วา ฯเปฯ น เหว โข มาตคาเมน ฯเปฯ นป ปสสต คหปต วา คหปตปตต วา ฯเปฯ ปรจารยมาน อปจ โข อ ตร เทวนกาย ปณธาย พรหมจรย จรต อมนาห สเลน วา วตเตน๑ วา ตเปน วา พรหมจรเยน วา เทโว วา ภวสสาม เทว ตโร วาต โส ตทสสาเทต ต นกาเมต เตน จ วตต อาปชชต อทมป พราหมณ พรหมจรยสส ขณฑมป ฉททมป สพลมป กมมาสมปต๒ ฯ เอว ลาภาทเหตเกน เภเทน จ สตตวธเมถนสโยเคน จ ขณฑาทภาโว สงคหโตต เวทตพโพ ฯ อขณฑาทภาโว ปน สพพโส สกขาปทาน อเภเทน ภนนาน จ สปปฏกมมาน ปฏกมมกรเณน สตตวธเมถนสโยคาภาเวน จ อปราย จ โกโธ อปนาโห มกโข ปลาโส อสสา มจฉรย มายา สาเถยย ถมโภ สารมโภ มาโน อตมาโน มโท ปมาโทตอาทน ปาปธมมาน อนปปตตยา อปปจฉตาสนตฏ ตาสลเลขตาทน จ คณาน อปปตตยา สงคหโต ฯ ยาน ห สลาน ลาภาทนมป อตถาย อภนนาน ปมาทโทเสน วา ภนนานป ปฏกมมกตาน เมถนสโยเคห วา โกธปนาหาทห วา ปาปธมเมห อนปหตาน ตาน สพพโส อขณฑาน อจฉททาน อสพลาน อกมมาสานต วจจนต ฯ ตานเยว จ ภชสสภาวกรณโต ภชสสาน ว ห ปสตถตตา ว ปสตถาน ตณหาทฏ ห อปรามฏตตา ๑. ปาลยมปน วเตนาต ทสสต ฯ ๒. อง. สตตก. ๒๓/๕๖ ฯ

Page 67: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 67

สลนทเทโส อปรามฏาน อปจารสมาธ วา อปปนาสมาธ วา สวตตยนตต สมาธสวตตนกาน จ โหนต ฯ ตสมา เนส เอส อขณฑาทภาโว โวทานนต เวทตพโพ ฯ ต ปเนต โวทาน ทวหากาเรห สมปชชต สลวปตตยา จ อาทนวทสสเนน สลสมปตตยา จ อานสสทสสเนน ฯฏ ตตถ ป จเม ภกขเว อาทนวา ทสสลสส สลวปตตยาต๑ เอวมาทสตตนตนเยน สลวปตตยา อาทนโว จ ทฏพโพ ฯ อปจ ทสสโล ปคคโล ทสสลยเหต อมนาโป โหต เทวมนสสาน อนนสาสนโย สพรหมจารน ทกขโต ทสสลยครหาส วปปฏสาร สลวต ปสสาส ตาย จ ปน ทสสลยตาย สาณสาฏโก วย ทพพณโณ โหต เย โข ปนสส ทฏานคต อาปชชนต เตส ทฆรตต อปายทกขาวหนโต ทกขสมผสโส เยส เทยยธมม ปฏคคณหาต เตส น มหปผลภาวกรณโต อปปคโฆ อเนกวสส- คณกคถกโป วย ทพพโสโธ ฉวาลาตมว อภโต ปรพาหโร ภกขภาว ปฏชานนโตป อภกขเยว โคคณ อนพนธคทรโภ วย สตตพพคโค สพพเวรกปรโส วย อสวาสารโห มตกเลวร วย สตาทคณยตโตป สพรหมจารน อปชารโห สสานคค วย พราหมณาน อภพโพ วเสสาธคเม อนโธว รปทสสเน นราโส สทธมเม จณฑาลกมาโร วย รชเช สขโตสมต ม มาโนป ทกขโตว อคคกขนธปรยาเย วตตทกขภาคตาย ฯ ทสสลาน ห ป จกามคณ- ๑. อง. ป จก. ๒๒/๒๘๑ ฯ

Page 68: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 68

วสทธมคเค ปรโภควนทนมานนาทสขสสาทคธตจตตาน ตปปจจย อนสสรณ- มตเตนาป หทยสนตาป ชนยตวา อณหโลหตคคารปปวตตนสมตถ อตกฏก ทกข เทเสนโต สพพากาเรน ปจจกขกมมวปาโก ภควา อาห ปสสถ โน ตมเห ภกขเว อมม มหนต อคคกขนธ อาทตต สมปชชลต สโชตภตนต๑ ฯ เอว ภนเตต ฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย อมม มหนต อคคกขนธ อาทตต สมปชชลต สโชตภต อาลงคตวา อปนสเทยย วา อปนปชเชยย วา ย ขตตยก วา พราหมณก วา คหปตก วา มทตลน- หตถปาท อาลงคตวา อปนสเทยย วา อปนปชเชยย วาต ฯ เอตเทว ภนเต วร ย ขตตยก วา พราหมณก วา คหปตก วา อาลงคตวา อปนสเทยย วา อปนปชเชยย วา ทกข เหต ภนเต ย อมม มหนต อคคกขนธ ฯเปฯ อปนปชเชยย วาต ฯ อาโรจยาม โว ภกขเว ปฏเวทยาม โว ภกขเว ยถา เอตเทว ตสส วร ทสสลสส ปาปธมมสส อสจสงกสสรสมาจารสส ปฏจฉนนกมมนตสส อสสมณสส สมณปฏ สส อพรหมจารสส พรหมจารปฏ สส อนโตปตสส อวสสตสส กสมพกชาตสส ย อมม มหนต อคคกขนธ ฯเปฯ อปนปชเชยย วา ต กสส เหต ตโตนทาน ห โส ภกขเว มรณ วา นคจเฉยย มรณมตต วา ทกข น เตวว ตปปจจยา กายสส เภทา ปร มรณา อปาย ทคคต วนปาต นรย อปปชเชยย ย จ โข โส ภกขเว ทสสโล ปาปธมโม อสจสงกสสรสมาจาโร ปฏจฉนนกมมนโต อสสมโณ ๑. ปาลยมปน ส โชตภตนต ทสสต ฯ เอวมปรป ฯ

Page 69: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 69

สลนทเทโส สมณปฏ โ อพรหมจาร พรหมจารปฏ โ อนโตปต อวสสโต กสมพกชาโต ขตตยก วา ฯเปฯ อปนปชเชยย วา ต ห ตสส ภกขเว โหต ทฆรตต อหตาย ทกขาย กายสส เภทา ปร มรณา อปาย ทคคต วนปาต นรย อปปชชตต๑ ฯ เอว อคคกขนธปมาย อตถปฏพทธป จกามคณปรโภคปจจย ทกข ทสเสตวา เอเตเนว อปาเยน ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส ทฬหาย วาลรชชยา อโภ ชงฆา เวเตวา ฆเสยย สา ฉว ฉนเทยย ฉว เฉตวา จมม ฉนเทยย จมม เฉตวา มส ฉนเทยย มส เฉตวา นหารร ฉนเทยย นหารร เฉตวา อฏ ฉนเทยย อฏ เฉตวา อฏ ม ช อาหจจ ตฏเยย ย ขตตยมหาสาลาน วา พราหมณมหาสาลาน วา คหปตมหาสาลาน วา อภวาทน สาทเยยยาต ฯเปฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส ตณหาย สตตยา เตลโธตาย ปจโจรสม ปหเรยย ย ขตตยมหาสาลาน วา พราหมณมหาสาลาน วา คหปตมหาสาลาน วา อ ชลกมม สาทเยยยาต ฯเปฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส ตตเตน อโยปฏเฏน อาทตเตน สมปชชลเตน สโชตภเตน กาย สมปลเวเยย ย ขตตยมหา- สาลาน วา ฯเปฯ สทธาเทยย จวร ปรภ เชยยาต ฯเปฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส ตตเตน อโยสงกนา อาทตเตน สมปชชลเตน สโชตภเตน มข ววรตวา ๑. อง. สตตก. ๒๓/๑๒๙ ฯ

Page 70: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 70

วสทธมคเค ตตต โลหคฬ อาทตต สมปชชลต สโชตภต มเข ปกขเปยย ต ตสส โอฏมป ทเหยย มขมป ชวหมป กณมป อทรมป ทเหยย อนตมป อนตคณมป อาทาย อโธภาค๑ นกขเมยย ย ขตตยมหา- สาลาน วา ฯเปฯ สทธาเทยย ปณฑปาต ปรภ เชยยาต ฯเปฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส สเส วา คเหตวา ขนเธ วา คเหตวา ตตต อโยม จ วา อโยป วา อาทตต สมปชชลต สโชตภต อภนสทาเปยย วา อภนปชชาเปยย วา ย ขตตยมหาสาลาน วา ฯเปฯ สทธาเทยย ม จ วา ป วา ปรภ เชยยาต ฯเปฯ ต ก ม ถ ภกขเว กตม นโข วร ย พลวา ปรโส อทธปาท อโธสร คเหตวา ตตตาย โลหกมภยา ปกขเปยย อาทตตาย สมปชชลตาย สโชตภตาย โส ตตถ เผณทเทหก ปจจมาโน สกมป อทธ คจเฉยย สกมป อโธ คจเฉยย สกมป ตรย คจเฉยย ย ขตตยมหาสาลาน วา ฯเปฯ สทธาเทยย วหาร ปรภ เชยยาต ฯเปฯ อปปชชตต อมาห วาลรชชตณหสตตอโยปฏฏอโยคฬอโยม จอโยปอโยกมภ- อปมาห อภวาทนอ ชลกมมจวรปณฑปาตม จปวหารปรโภค- ปจจย ทกข ทสเสส ฯ ตสมา อคคกขนธาลงคนทกขาธกทกขกฏกผล อวชหโต กามสข สข กโต ภนนสลสส อภวาทนสาทยเน ก นาม สข วปนนสลสส ทฬหวาลรชชฆสนทกขาธกทกขภาคสส ๑. ปาลยมปน อโธภาคาต ทสสต ฯ

Page 71: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 71

สลนทเทโส สทธาน อ ชลกมมสาทเน ก สข อสลสส สตตปปหารทกขาธมตตทกขสส ย เหต จวรปรโภคสข ก นาม อส ตสส เยน จร อนภวตพพา นรเย ชลตอโยปฏฏสมผสสา มธโรป ปณฑปาโต หลาหลวสปโม อสลสส อาทตตา คลตพพา อโยคฬา เยน จร รตต สขสมมโตป ทกโข อสลโน ม จปปรโภโค ย พาธสสนต จร ชลตอโยม จปาน ทกขาน ทสสลสส วหาเร สทธาเทยยมห กา นวาสรต ชลเตส นวสตพพ เยน อโยกมภมชเฌส สงกสสรสมาจาโร กสมพกชาโต อวสสโต ปาโป อนโตปตต จ ย นนทนโต อาห โลกคร ธ ชวต อป สส ตสส สมณชนเวสธารสส อสสมณสส อปหต ขตมตตาน วหนตสส คถ วย กณป วย มณฑนกามา ววชชยนตธ ย นาม สลวนโต สนโต ก ชวต ตสส สพพภเยห อมตโต มตโต สพเพห อธคมสเขห สปทหตสคคทวาโร อปายมคค สมารฬโห กรณาย วตถภโต การณกชนสส นาม โก อ โ ทสสลสโม ทสสลตาย อต พหวธา โทสาต เอวมาทนา ปจจเวกขเณน สลวปตตย อาทนวทสสน วตตปปการ-

Page 72: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 72

วสทธมคเค วปรตโต สลสมปตตย อานสสทสสน จ เวทตพพ ฯ อปจ ตสส ปาสาทก โหต ปตตจวรธารณ ปพพชชา สผลา ตสส ยสส สล สนมมล ฯ อตตานวาทาทภย สทธสลสส ภกขโน อนธการ วย รว หทย นาวคาหต ฯ สลสมปตตยา ภกข โสภมาโน ตโปวเน ปภาสมปตตยา จนโท คคเณ วย โสภต ฯ กายคนโธป ปามชช สลวนตสส ภกขโน กโรต อป เทวาน สลคนเธ กถาว กา ฯ สพเพส คนธชาตาน สมปตต อภภยยต อวฆาต ทสทสา๑ สลคนโธ ปวายต ฯ อปปกาป กตา การา สลวนเต มหปผลา โหนตต สลวา โหต ปชาสกการภาชน ฯ สลวนต น พาเธนต อาสวา ทฏธมมกา สมปรายก ทกขาน มล ขณต สลวา ฯ ยา มนสเสส สมปตต ยา จ เทเวส สมปทา น สา สมปนนสลสส อจฉโต โหต ทลลภา ฯ อจจนตสนตา ปน ยา อย นพพานสมปทา สมปนนสลสส มโน ตเมว อนธาวต ฯ ๑. ม. ทสา สพพา ฯ

Page 73: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 73

ธตงคนทเทโส สพพสมปตตมลมห สลมห อต ปณฑโต อเนกาการโวการ อานสส วภาวเยต ฯ เอว ห วภาวยโต (สล) สลวปตตโต อพพชชตวาน สลสมปตตนนน โหต มานส ฯ ตสมา ยถาวตต อม สลวปตตยา อาทนว อม จ สลสมปตตยา อานสส ทสวา สพพาทเรน สล โวทาเปตพพนต ฯ เอตตาวตา จ สเล ปตฏาย นโร สป โต อมสสา คาถาย สลสมาธป ามเขน เทสเต วสทธมคเค สล ตาว ปรทปต โหต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สลนทเทโส นาม ปโม ปรจเฉโท ฯ ธตงคนทเทโส อทาน เยห อปปจฉตาสนตฏ ตาทห คเณห วตตป- ปการสส สลสส โวทาน โหต เต คเณ สมปาเทต ยสมา สมาทนนสเลน โยคนา ธตงคสมาทาน กาตพพ เอว หสส อปปจฉตา- สนตฏ ตาสลเลขตาปวเวกาปจยวรยารมภสภรตาทคณสลลวกขาลตมล สล เจว สปรสทธ ภวสสต วตตาน จ สมปชชสสนต อต อนวชชสลพพตคณปรสทธสพพสมาจาโร โปราเณ อรยวสตตเย ปตฏาย จตตถสส ภาวนารามตาสงขาตสส อรยวสสส อธคมารโห ภวสสต ตสมา ธตงคกถ อารภสสาม ฯ ภควตา ห ปรจจตตโลกามสาน กาเย จ ชวเต จ อนเปกขาน อนโลมปฏปทเยว

Page 74: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 74

วสทธมคเค อาราเธตกามาน กลปตตาน เตรส ธตงคาน อน าตาน ฯ เสยยถท ฯ ปสกลกงค เตจวรกงค ปณฑปาตกงค สปทานจารกงค เอกาสนกงค ปตตปณฑกงค ขลปจฉาภตตกงค อาร กงค รกขมลกงค อพโภกาสกงค โสสานกงค ยถาสนถตกงค เนสชชกงคนต ฯ ตตถ อตถโต ลกขณาทห สมาทานวธานโต ปเภทโต เภทโต จ ตสส ตสสานสสโต กสลตตกโต เจว ธตาทน วภาคโต สมาสพยาสโต จาป ว าตพโพ วนจฉโย ฯ ตตถ อตถโต ตาว รถกาสสานสงการกฏาทน ยตถกตถจ ปสน อปร ตตตา อพภคคตฏเน เตส เตส ปสกลมวาต ปสกล ฯ อถวา ปส วย กจฉตภาว อลตต ปสกล ฯ กจฉตภาว คจฉตต วตต โหต ฯ เอว ลทธนพพจนสส ปสกลสส ธารณ ปสกล ฯ ปสกล สลมสสาต ปสกลโก ฯ ปสกลกสส องค ปสกลกงค ฯ องคนต การณ วจจต ฯ ตสมา เยน สมาทาเนน โส ปสกลโก โหต ตสเสต อธวจนนต เวทตพพ ฯ เอเตเนว นเยน สงฆาฏอตตราสงคอนตรวาสกสงขาต ตจวร สลมสสาต เตจวรโก ฯ เตจวรกสส องค เตจวรกงค ฯ ภกขา- สงขาตาน ปน อามสปณฑาน ปาโตต ปณฑปาโต ฯ ปเรห ทนนาน ปณฑาน ปาโตต ปณฑปาโต ฯ ปเรห ทนนาน ปณฑาน ปตเต นปตนนต วตต โหต ฯ ต ปณฑปาต อ เฉต ต ต

Page 75: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 75

ธตงคนทเทโส กล อปสงกมนโต คเวสตต ปณฑปาตโก ฯ ปณฑาย วา ปตต วตตเมตสสาต ปณฑปาต ฯ ปตตนต จรต ฯ ปณฑปาตเอว ปณฑปาตโก ฯ ปณฑปาตกสส องค ปณฑปาตกงค ฯ ทาน วจจต อวขณฑน ฯ อเปต ทานโต อปทาน ฯ อนวขณฑนนต อตโถ ฯ สห อปทาเนน สปทาน ฯ อวขณเฑน วรหต อนฆรนต วตต โหต ฯ สปทาน จรต อทมสส สลนต สปทานจาร ฯ สปทานจารเอว สปทานจารโก ฯ ตสส องค สปทานจารกงค ฯ เอกาสเน โภชน เอกาสน ฯ ต สลมสสาต เอกาสนโก ฯ ตสส องค เอกาสนกงค ฯ ทตยภาชนสส ปฏกขตตตา เกวล เอกสมเยว ปตเต ปณโฑ ปตตปณโฑ ฯ อทาน ปตตปณฑคคหเณ ปตตปณฑส กตวา ปตตปณโฑ สลมสสาต ปตตปณฑโก ฯ ตสส องค ปตต- ปณฑกงค ฯ ขลต ปฏเสธนฏเ นปาโต ฯ ปวารเตน สตา ปจฉา ลทธ ภตต ปจฉาภตต นาม ฯ ตสส ปจฉาภตตสส โภชน ปจฉาภตตโภชน๑ ฯ ตสม ปจฉาภตตโภชเน ปจฉาภตตส กตวา ปจฉาภตต สลมสสาต ปจฉาภตตโก ฯ น ปจฉาภตตโก ขลปจฉาภตตโก ฯ สมาทานวเสน ปฏกขตตาตรตตโภชนสเสต นาม ฯ อฏกถาย ปน วตต ขลต เอโก สกโณ โส มเขน ผล คเหตวา ตสม ปตเต ปน อ น ขาทต ตาทโส อยนต ขลปจฉาภตตโก (ต)๒ ฯ ตสส องค ขลปจฉาภตตกงค ฯ ๑. ปจฉาภตตนต ภวตพพ ฯ ๒. อย ตสทโท สพพตถ โปตถเกส นตถ นน นฏโ มยา ปกขตโต ฯ

Page 76: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 76

วสทธมคเค อร เ นวาโส อร ฯ ต สลมสสาต อาร โก ฯ ตสส องค อาร กงค ฯ รกขมเล นวาโส รกขมล ต สลมสสาต รกขมลโก ฯ ตสส รกขมลกสส องค รกขมลกงค ฯ อพโภกาสก- โสสานกงเคสป เอเสว นโย ฯ ยเถว๑ สนถต ยถาสนถต ฯ อท ตยห ปาปณาตต เอว ปม อททฏเสนาสนสเสต อธวจน ฯ ตสม ยถาสนถเต วหรต สลมสสาต ยถาสนถตโก ฯ ตสส องค ยถาสนถตกงค ฯ สยน ปฏกขปตวา นสชชาย วหรต สลมสสาต เนสชชโก ฯ ตสส องค เนสชชกงค ฯ สพพาเนว ปเนตาน เตน เตน สมาทาเนน ธตกเลสตตา ธตสส ภกขโน องคาน กเลสธนนโต วา ธตนต ลทธโวหาร าณ องค เอเตสนต ธตงคาน ฯ อถวา ธตาน จ ตาน ปฏปกขาน ธนนโต องคาน จ ปฏปตตยาต ธตงคาน ฯ เอว ตาเวตถ อตถโต ว าตพโพ วนจฉโย ฯ สพพาเนว เจตาน สมาทานเจตนาลกขณาน ฯ วตตมป เจต โย สมาทยต โส ปคคโล เยน สมาทยต จตตเจตสกา เอเต ธมมา ยา สมาทานเจตนา ต ธตงค ย ปฏกขปต ต วตถนต ฯ สพพาเนว จ โลลปปวทธสนรสาน นลโลลปปภาว- ปจจปฏานาน อปปจฉตาทอรยธมมปทฏานาน ฯ เอวเมตถ ลกขณาทห เวทตพโพ วนจฉโย ฯ สมาทานวธานโตตอาทส ปน ป จส ฯ สพพาเนว ธตงคาน ๑. ส. ม. ย. ยเทว ฯ

Page 77: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 77

ธตงคนทเทโส ธรมาเน ภควต ภควโตว สนตเก สมาทาตพพาน ปรนพพเต มหาสาวกสส สนตเก ตสม อสต ขณาสวสส อนาคามสส สกทาคามสส โสตาปนนสส ตปฏกสส ทวปฏกสส เอกปฏกสส เอกสงคตกสส อฏกถาจรยสส ตสม อสต ธตงคธรสส ตสมมป อสต เจตยงคณ สมมชชตวา อกกฏก นสทตวา สมมาสมพทธสส สนตเก วทนเตน วย สมาทาตพพาน ฯ อปจ สยมป สมาทาต วฏฏตเอว ฯ เอตถ จ เจตยปพพเต เทวภาตกตเถราน เชฏก ภาต ธตงคอปปจฉตาย วตถ กเถตพพ ฯ อย ตาว สาธารณ- กถา ฯ อทาน เอเกกสส สมาทานวธานปปเภทเภทานสเส วณณยสสาม ฯ ปสกลกงค ตาว คหปตทานจวร ปฏกขปาม ปสกลกงค สมาทยามต อเมส ทวส วจเนส อ ตเรน สมาทนน โหต ฯ อท ตาเวตถ สมาทาน ฯ เอว สมาทนนธตงเคน ปน เตน โสสานก ปาปณก รถยโจฬ สงการโจฬ โสตถย นหานโจฬ ตตถโจฬ คตปจจาคต อคคทฑฒ โคขายต อปจกาขายต อนทรขายต อนตจฉนน ทสจฉนน ธชาหฏ ถปจวร สมณจวร อาภเสกก อทธมย ปนถก วาตาหฏ เทวทตตย สามททยนต เอเตส อ ตร จวร คเหตวา ผเลตวา ทพพลฏาน ปหาย ถรฏานาน โธวตวา จวร กตวา โปราณก คหปตจวร อปเนตวา ปรภ ชตพพ ฯ ตตถ โสสานกนต สสาเน ปตตก ฯ ปาปณกนต อาปณทวาเร ปตตก ฯ รถยโจฬนต ป ตถเกห วาตปานนตเรน

Page 78: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 78

วสทธมคเค รถกาย ฉฑฑตโจฬก ฯ สงการโจฬนต สงการฏาเน ฉฑฑต- โจฬก ฯ โสตถยนต คพภมล ป ฉตวา ฉฑฑตวตถ ฯ ตสสา- มจจมาตา กร สตสหสสคฆนเกน วตเถน คพภมล ป ฉาเปตวา ปสกลกา คณหสสนตต ตาลเวฬมคเค ฉฑฑาเปส ฯ ภกข ชณณกฏานตถเมว คณหนต ฯ นหานโจฬนต ย ภตเวชเชห สสส นหาปตา กาลกณณโจฬนต ฉฑเฑตวา คจฉนต ฯ ตตถ- โจฬนต สนานตตเถ๑ ฉฑฑตปโลตกา๒ ฯ คตปจจาคตนต ย มนสสา สสาน คนตวา ปจจาคตา นหาตวา ฉฑเฑนต ฯ อคคทฑฒนต อคคนา ทฑฒปปเทส ฯ ต ห มนสสา ฉฑเฑนต ฯ โคขายตาทน ปากฏาเนว ฯ ตาทสานป ห มนสสา ฉฑเฑนต ฯ ธชาหฏนต นาว อภรยหนตา ธช พนธตวา อารยหนต ฯ ต เตส ทสสนา- ตกกเม คเหต วฏฏต ฯ ยมป ยทธภมย ธช พนธตวา ปต ต ทวนนมป เสนาน คตกาเล คเหต วฏฏต ฯ ถปจวรนต วมมก ปรกขปตวา พลกมม กต ฯ สมณจวรนต ภกขสนตก ฯ อาภเสกกนต ร โ อภเสกฏาเน ฉฑฑตจวร ฯ อทธมยนต เอหภกขจวร ฯ ปนถกนต อนตรามคเค ปตตก ฯ ย ปน สามกาน สตสมโมเสน ปตต ต โถก รกขตวา คเหตพพ ฯ วาตาหฏนต วาเตน ปหรตวา ทเร ปาตต ฯ ต ปน สามเก อปสสนเตน๓ คเหต วฏฏต ฯ เทวทตตยนต ย อนรทธตเถรสส วย เทวตาห ทนนก ฯ สามททยนต สมททวจห ถเล อสสาทต ฯ ย ปน ๑. ม. นหานตตเถ ฯ ๒. ส. ฉฑฑตปโลตก ฯ ๓. ย. อปสสนเต ฯ

Page 79: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 79

ธตงคนทเทโส สงฆสส เทมาต ทนน โจฬกภกขาย วา จรมาเนห ลทธ น ต ปสกล ฯ ภกขทตตเยป ฯ ย วสสคเคน คาเหตวา วา ทยยต เสนาสนจวร วา โหต น ต ปสกล โน คาเหตวา ทนนเมว ปสกล ฯ ตตราป ย ทายเกห ภกขสส ปาทมเล นกขตต เตน ปน ภกขนา ปสกลกสส หตเถ เปตวา ทนน ต เอกโต- สทธก นาม ฯ ย ภกขโน หตเถ เปตวา ทนน เตน ปน ปาทมเล ปต ตมป เอกโตสทธก ฯ ย ภกขโนป ปาทมเล ปต เตนาป ตเถว ทนน ต อภโตสทธก ฯ ย หตเถ เปตวา ลทธ หตเถเยว ปต ต อนกกฏจวร นาม ฯ อต อม ปสกลเภท ตวา ปสกลเกน จวร ปรภ ชตพพนต ฯ อทเมตถ วธาน ฯ อย ปน ปเภโท ฯ ตโย ปสกลกา อกกฏโ มชฌโม มทต ฯ ตตถ โสสานกเยว คณหนโต อกกฏโ โหต ฯ ปพพชโต คณหสสตต ปตก คณหนโต มชฌโม ฯ ปาทมเลล เปตวา ทนนก คณหนโต มทต ฯ เตส ยสสกสสจ อตตโน รจยา ขนตยา คหห ทนนก สาทตกขเณ ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส ปสกลจวร นสสาย ปพพชชาต๑ วจนโต นสสยานรปปฏปตตสพภาโว ปเม อรยวเส ปตฏาน อารกข- ทกขาภาโว อปรายตตวตตตา โจรภเยน อภยตา ปรโภค- ตณหาย อภาโว สมณสารปปปรกขารตา อปปาน เจว สลภาน ๑. ว. มหา. ๔/๑๐๖ ฯ

Page 80: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 80

วสทธมคเค จ ตาน จ อนวชชานต๑ ภควตา สวณณตปจจยตา ปาสาทกตา อปปจฉตาทน ผลนปผตต สมมาปฏปตตยา อนพรหน ปจฉมาย ชนตาย ทฏานคตอาปาทนนต ฯ มารเสน วฆาตาย ปสกลธโร ยต สนนทธกวโจ ยทเธ ขตตโย วย โสภต ปหาย กาสกาทน วรวตถาน ธารต ย โลกครนา โก ต ปสกล น ธารเย ตสมา ห อตตโน ภกข ปฏ สมนสสร โยคาจารานกลมห ปสกเล รโต สยาต ฯ อย ตาว ปสกลกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ ตทนนตร ปน เตจวรกงค จตตถกจวร ปฏกขปาม เตจวรกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน เตจวรเกน จวรทสส ลภตวา ยาว อผาสกภาเวน กาต วา น สกโกต วจารณกมม วา น ลภต สจอาทส วา ยงก จ น สมปชชต ตาว นกขปตพพ ฯ นกขตตปจจยา โทโส นตถ ฯ รชตกาลโต ปน ปฏาย นกขปต น วฏฏต ฯ ธตงคโจโร นาม โหต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏเน รชนกาเล ปม อนตรวาสก วา อตตราสงค วา รชตวา ต นวาเสตวา อตร รชตพพ ฯ ต ปารปตวา สงฆาฏ รชตพพา ฯ ๑. อง. จตกก. ๒๑/๓๔ ฯ

Page 81: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 81

ธตงคนทเทโส สงฆาฏ ปน นวาเสต น วฏฏต ฯ อทมสส คามนตเสนาสเน วตต ฯ อาร เกน ปน เทว เอกโต โธวตวา รชต วฏฏต ฯ ยถา ปน ก จ ทสวา สกโกต กาสาว อากฑฒตวา อปร กาต เอว อาสนนฏาเน นสทตพพ ฯ มชฌมสส ปน รชนสาลาย รชนกาสาว นาม โหต ต นวาเสตวา วา ปารปตวา วา รชนกมม กาต วฏฏต ฯ มทกสส สภาคภกขน จวราน นวาเสตวา วา ปารปตวา วา รชนกมม กาต วฏฏต ฯ ตตรฏกปจจตถรณมป ตสส วฏฏต ฯ ปรหรต ปน น วฏฏต ฯ น๑ สภาคภกขน จวรมป อนตรนตรา ปรภ ชต วฏฏต ฯ เตจวรกสส ปน จตตถ วฑฒมาน๒ อสกาสาวเมว วฏฏต ฯ ต จ โข วตถารโต วทตถ ทฆโต ตหตถเมว วฏฏต ฯ อเมส ปน ตณณมป จตตถกจวร สาทตกขเณเยว ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส เตจวรโก ภกข สนตฏโ โหต กายปรหารเกน จวเรน เตนสส ปกขโน วย สมาทาเยว คมน อปปสมารมภตา วตถสนนธปรวชชน สลลหกวตตตา อตเรกจวร- โลลปปปปหาน กปปเย มตตการตา สลเลขวตตตา อปปจฉตาทน ผลนปผตตต เอวมาทโย คณา สมปชชนตต ฯ อตเรกวตถตณห ปหาย สนนธววชชโต ธโร สนโตสสขรส ตจวรธโร ภวต โยค ๑. ส. ย. นตถ ฯ ๒. ม. ย. วตตมาน ฯ

Page 82: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 82

วสทธมคเค ตสมา สปตตจรโณ ปกขว สจวโรว โยควโร สขมนวจรตกาโม จวรนยเม รต กยราต ฯ อย เตจวรกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ ปณฑปาตกงคมป อตเรกลาภ ปฏกขปาม ปณฑปาตกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน ปณฑปาตเกน สงฆภตต อทเทสภตต นมนตน สลากภตต ปกขก อโปสถก ปาฏปทก อาคนตกภตต คมกภตต คลานภตต คลานปฏากภตต วหารภตต ธรภตต วารภตตนต เอตาน จททส ภตตาน น สาทตพพาน ฯ สเจ ปน สงฆภตต คณหถาต- อาทนา นเยน อวตวา อมหาก เคเห สงโฆ ภกข คณหต ตมเหป ภกข คณหถาต วตวา ทนนาน โหนต ตาน สาทต วฏฏต ฯ สงฆโต นรามสสลากาป วหาเร ปกกภตตมป วฏฏตเยวาต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ ปรโตป ปจฉโตป อาหฏภกขมป คณหต ปรทวาเร ตวา ปตต คณหน- ตานมป เทต ปฏกกมเน๑ อาหรตวา ทนนภกขมป คณหต ตทวส ปน นสทตวา ภกข น คณหต ฯ มชฌโม ตทวส นสทตวาป คณหต สวาตนาย ปน นาธวาเสต ฯ มทโก สวาตนายป ปนทวสายป ภกข อธวาเสต ฯ เต อโภป เสรวหารสข น ลภนต ฯ อกกฏโว ลภต ฯ เอกสม กร คาเม อรยวโส โหต ฯ ๑. ปฏกกมน ฯ

Page 83: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 83

ธตงคนทเทโส อกกฏโ อตเร อาห อายามาวโส ธมมสสวนายาต ฯ เตส เอโก เอเกนมห ภนเต มนสเสน นสทาปโตต อาห ฯ อปโร มยาป ภนเต สวาตนาย เอกสส ภกขา อธวาสตาต ฯ เอว เต อโภ ปรหนา ฯ อตโร ปาโตว ปณฑาย จรตวา คนตวา ธมมรส ปฏสเวเทส ฯ อเมส ปน ตณณมป สงฆภตตาทอตเรกลาภ สาทตกขเณเยว ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส ปณฑยาโลปโภชน นสสาย ปพพชชาต๑ วจนโต นสสยานรปปฏปตตสพภาโว ทตเย อรยวเส ปตฏาน อปรายตตวตตตา อปปาน เจว สลภาน จ ตาน จ อนวชชานต๒ ภควตา สวณณตปจจยตา โกสชชนมมถนตา ปรสทธาชวตา เสขยปฏปตตปรณ อปรโปสตา ปรานคคหกรยา มานปปหาน รสตณหานวารณ คณโภชนปรมปรโภชนจารตตสกขาปเทห อนาปตตตา อปปจฉตาทน อนโลมวตตตา สมมาปฏปตตพรหน ปจฉมาชนตานกมปนนต ฯ ปณฑยาโลปสนตฏโ อปรายตตชวโก ปหนาหารโลลปโป โหต จาตททโส ยต วโนทยต โกสชช อาชวสส วสชฌต ตสมา ห นาตม เยย ภกขาจาร สเมธโส ฯ เอวรปสส ห ปณฑปาตกสส ภกขโน อตตภรสส อน โปสโน เทวา ปหยนต ตาทโน โน เจ ลาภสโลกสนนสสโตต ฯ อย ๑. ว. มหาวคค. ๔/๑๐๖ ฯ ๒. อง. จตกก. ๒๑/๓๔ ฯ

Page 84: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 84

วสทธมคเค ปณฑปาตกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ สปทานจารกงคมป โลลปปจาร ปฏกขปาม สปทานจารกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน สปทานจารเกน คามทวาเร ตวา ปรสสยาภาโว สลลกเขตพโพ ฯ ยสสา รจฉาย วา คาเม วา ปรสสโย โหต ต ปหาย อ ตถ จรต วฏฏต ฯ ยสม ฆรทวาเร วา รจฉาย วา คาเม วา ก จ น ลภต อคามส กตวา อ ตถ คนตพพ ฯ ยตถ ก จ ลภต ต ปหาย คนต น วฏฏต ฯ อมนา จ ภกขนา กาลตร ปวสตพพ เอว ห อผาสกฏาน ปหาย อ ตถ คนต สกขสสต ฯ สเจ ปนสส วหาเร ทาน เทนตา อนตรามคเค วา อาคจฉนตา มนสสา ปตต คเหตวา ปณฑปาต เทนต วฏฏต ฯ อมนา จ มคค คจฉนเตนาป ภกขาจารเวลาย สมปตตคาม อนตกกมตวา จรตพพเมว ฯ ตตถ อลภตวา วา โถก ลภตวา วา คามปฏปาฏยา จรตพพนต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ ปรโต อาหฏภกขมป ปจฉโต อาหฏภกขมป ปฏกกมเน อาหรตวา ทยยมานมป น คณหต ปรทวาเร ปน ปตต วสชเชต ฯ อมสม ห ธตงเค มหากสสปตเถเรน สทโส นาม นตถ ฯ ตสสาป ปตตวสฏฏ- านเมว ป ายต ฯ มชฌโม ปรโต วา ปจฉโต วา อาหฏมป ปฏกกมเน อาหฏมป คณหต ปรทวาเรป ปตต วสชเชต ฯ น ปน ภกข อาคมยมาโน นสทต ฯ เอว โส อกกฏปณฑปาตกสส

Page 85: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 85

ธตงคนทเทโส อนโลเมต ฯ มทโก ตทวส นสทตวา อาคเมต ฯ อเมส ปน ตณณมป โลลปปจาเร อปปนนมตเต ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส กเลส นจจนวกตา จนทปมตา กล- มจเฉรปปหาน สมานกมปตา กลปกาทนวาภาโว อวหานานภนนทนา อภหาเรน อนตถกตา อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ จนทปโม นจจนโว กเลส อมจฉร สพพสมานกมโป กลปกาทนววปปมตโต โหตธ ภกข สปทานจาร โลลปปจาร ปชหาย ตสมา โอกขตตจกข ยคมตตทสส อากงขมาโน ภว เสรจาร จเรยย ธโร สปทานจารนต ฯ อย สปทานจารกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสส วณณนา ฯ เอกาสนกงคมป นานาสนโภชน ปฏกขปาม เอกาสนกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน เอกาสนเกน อาสนสาลาย นสทนเตน เถราสเน อนสทตวา อท มยห ปาปณสสตต ปฏรป อาสน สลลกเขตวา นสทตพพ สจสส วปปกเต โภชเน อาจรโย วา อปชฌาโย วา อาคจฉต อฏาย วตต กาต วฏฏต ฯ ตปฏกจฬาภยตเถโร ปนาห อาสน วา

Page 86: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 86

วสทธมคเค รกเขยย โภชน วา อย จ วปปกตโภชโน ตสมา วตต กโรต โภชน ปน มา ภ ชตต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ อปป วา โหต พห วา ยมห โภชเน หตถ โอตาเรต ตโต อ คณหต น ลภต ฯ สเจป มนสสา เถเรน น๑ ก จ ภตตนต ฯ สปปอาทน อาหรนต เภสชชตถเมว วฏฏนต น อาหารตถ ฯ มชฌโม ยาว ปตเต ภตต น ขยต ตาว อ คณหต ลภต ฯ อย ห โภชนปรยนตโก นาม โหต ฯ มทโก ยาว อาสนา น วฏาต ตาว ภ ชต ลภต ฯ โส ห อทกปรยนตโก วา โหต ยาว ปตตโธวน น คณหต ตาว ภ ชนโต อาสนปรยนตโก วา ยาว น วฏาต ตาว ภ ชนโต ฯ อเมส ปน ตณณมป นานาสนโภชน ภตตกขเณ ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส อปปาพาธตา อปปาตงกตา ลหฏาน พล ผาสวหาโร อนตรตตปจจยา อนาปตต รสตณหาวโนทน อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ เอกาสนโภชเน รต น ยต โภชนปจจยา รชา วสหนต รเส อโลลปโป ปรหาเปต น กมมมตตโน อต ผาสวหารการเณ สจสลเลขรตปเสวเต ชนเยถ วสทธมานโส รตเมกาสนโภชเน ยตต ฯ ๑. กตถจ นตถ ฯ

Page 87: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 87

ธตงคนทเทโส อย เอกาสนกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ ปตตปณฑกงคมป ทตยภาชน ปฏกขปาม ปตตปณฑกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน ปตตปณฑเกน ยาคปานกาเล ภาชเน เปตวา พย ชเน ลทเธ พย ชน วา ปม ขาทตพพ ยาค วา ปาตพพา ฯ สเจ ปน ยาคย ปกขปต ปตมจฉกาทมห พย ชเน ปกขตเต ยาค ปฏกลา โหต ฯ อปปฏกลเมว จ กตวา ภ ชต วฏฏต ฯ ตสมา ตถารป พย ชน สนธาย อท วตต ฯ ย ปน มธสกกราทก อปปฏกล โหต ต ปกขปตพพ ฯ คณหนเตน จ ปมาณยตตเมว คณหตพพ ฯ อามก๑ สากมลก หตเถน คเหตวา ขาทต วฏฏต ฯ ตถา ปน อกตวา ปตเตเยว ปกขปตพพ ฯ ทตยภาชนสส ปน ปฏกขตตตตา อ รกขปณณมป น วฏฏตต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏสส อ ตร อจฉขาทนกาลา กจวรมป ฉฑเฑต น วฏฏต ฯ โอทน- ปณฑมจฉมสปเวป ภนทตวา ขาทต น วฏฏต ฯ มชฌมสส เอเกน หตเถน ภนทตวา ขาทต วฏฏต ฯ หตถโยค นาเมส ฯ มทโก ปน ปตตโยค นาม โหต ฯ ตสส ย สกกา โหต ปตเต ปกขปต ต สพพ หตเถน วา ทนเตห วา ภนทตวา ขาทต วฏฏต ฯ ๑. อามกสาก ฯ

Page 88: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 88

วสทธมคเค อเมส ปน ตณณมป ทตยภาชน สาทตกขเณ ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส นานารสตณหาวโนทน อตรจฉตาย ปหาน อาหาเร ปโยชนมตตทสสตา ถาลกาทปรหรณเขทาภาโว อวกขตต- โภชตา อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ นานาภาชนวกเขป หตวา โอกขตตโลจโน ขณนโต วย มลาน รสตณหาย สพพโต สรป วย สนตฏ ธารยนโต สมานโส ปรภ เชยย อาหาร โก อ โ ปตตปณฑโกต ฯ อย ปตตปณฑกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ ขลปจฉาภตตกงคมป อตรตตโภชน ปฏกขปาม ขลปจฉา- ภตตกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน ขลปจฉาภตตเกน ปวาเรตวา ปน โภชน กปปย กาเรตวา น ภ ชตพพ ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ ยสมา ปมปณเฑ ปวารณา นาม นตถ ตสม ปน อชโฌหรยมาเน อ ปฏกขปโต โหต ตสมา เอว ปวารโต ปมปณฑ อชโฌ- หรตวา ทตยปณฑ น ภ ชต ฯ มชฌโม ยสม โภชเน ปวารโต ตเทว ภ ชต ฯ มทโก ยาว อาสนา น วฏาต ตาว ภ ชต ฯ อเมส ปน ตณณมป ปวารตาน กปปย กาเรตวา ภตตกขเณ ธตงค ภชชต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ

Page 89: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 89

ธตงคนทเทโส อย ปน อานสโส อนตรตตโภชนาปตตยา ทรภาโว โอทร- กตตาภาโว นรามสสนนธตา ปน ปรเยสนาย อภาโว อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ ปรเยสนาย เขท น ยาต น กโรต สนนธ ธโร โอทรกตต ปชหต ขลปจฉาภตตโก โยค ตสมา สคตปปสตถ สนโตสคณาทวฑฒส ชนน โทเส วธนตกาโม ภเชยย โยค ธตงคมทนต ฯ อย ขลปจฉาภตตกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ อาร กงคมป คามนตเสนาสน ปฏกขปาม อาร กงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน อาร เกน คามนตเสนาสน ปหาย อร เ อรณ อฏาเปตพพ ฯ ตตถ สทธ อปจาเรน คาโมเยว คามนตเสนาสน ฯ คาโม นาม โย โกจ เอกกฏโก วา อเนกกฏโก วา ปรกขตโต วา อปรกขตโต วา สมนสโส วา อมนสโส วา อนตมโส อตเรกจาตมาสนวฏโ โยโกจ สตโถป ฯ คามปจาโร นาม ปรกขตตสส คามสส สเจ อนราธปรสเสว เทว อนทขลา โหนต อพภนตรเม อนทขเล ตสส ถามมชฌมสส ปรสสส เลณฑปาโต๑ ฯ ตสส ลกขณมป ยถา ตรณมนสสา อตตโน พล ทสเสนตา พาห ปสาเรตวา เลณฑฑ ขปนต เอว ขตตสส เลณฑสส ปตนฏานพภนตรนต วนยธรา ฯ สตตนตกา ปน กากวารณนยเมน ขตตสสาต ๑. เลฑฑปาโต ฯ

Page 90: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 90

วสทธมคเค วทนต ฯ อปรกขตเต คาเม ย สพพปจจนตมสส ฆรสส ทวาเร โต มาตคาโม ภาชเนน อทก ฉฑเฑต ตสส ปตนฏาน ฆรปจาโร ฯ ตโต วตตนเยน เอโก เลณฑปาโต คาโม ฯ ทตโย คามปจาโร ฯ อร ปน วนยปรยาเยน ตาว เปตวา คาม จ คามปจาร จ สพพเมต อร นต๑ วตต ฯ อภธมมปรยาเยน นกขมตวา พห อนทขลา สพพเมต อร นต๒ วตต ฯ อมสม ปน สตตนตกปรยาเยน อาร ก นาม เสนาสน ป จธนสตก ปจฉมนต๓ อท ลกขณ ฯ ต อาโรปเตน อาจรยธนนา ปรกขตตสส คามสส อนทขลโต อปรกขตตสส ปมเลณฑปาตโต ปฏาย ยาว วหารปรกเขปา มนตวา ววฏเปตพพ ฯ สเจ ปน วหาโร อปรกขตโต โหต ย สพพปม เสนาสน วา ภตตสาลา วา ธวสนนปาตฏาน วา โพธ วา เจตย วา ทเร เจป เสนาสนโต โหต ต ปรจเฉท กตวา มนตพพนต วนยฏกถาส วตต ฯ มชฌมฏกถาย ปน วหารสสาป คามสเสว อปจาร นหรตวา อภนน เลณฑปาตาน อนตรา มนตพพนต วตต ฯ อทเมตถ ปมาณ ฯ สเจป อาสนเน คาโม โหต วหาเร เตห มานสสกาน สทโท สยยต ปพพตนทอาทห ปน อนตรตตตา น สกกา อชช คนต โย ตสส ปกตมคโค โหต สเจป นาวาย ส จรตพโพ เตน มคเคน ป จธนสตก คเหตพพ ฯ โย ปน อาสนนคามสส องคสมปาทนตถ ตโต ตโต มคค ปทหต อย ธตงคโจโร โหต ฯ ๑. ว. มหาวภงค. ๑/๘๕ ฯ ๒. อภ. ว. ๓๕/๓๓๘ ฯ ๓. ว. มหาวภงค. ๒/๑๔๖ ฯ

Page 91: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 91

ธตงคนทเทโส สเจ ปน อาร กสส ภกขโน อปชฌาโย วา อาจรโย วา คลาโน โหต เตน อร เ สปปาย อลภนเตน คามนตเสนาสน เนตวา อปฏาตพโพ ฯ กาลสเสว ปน นกขมตวา องคยตเต าเน อรณ อฏาเปตพพ ฯ สเจ อรณฏานเวลาย เตส อาพาโธ วฑฒต เตสเยวกจจ กาตพพ น ธตงคสทธเกนภวตพพนต ฯ อทมสสวธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏเน สพพกาล อร เ อรณ อฏาเปตพพ ฯ มชฌโม จตตาโร วสสเก มาเส คามนเต วสต ลภต ฯ มทโก เหมนตเกป ฯ อเมส ปน ตณณมป ยถาปรจฉนเน กาเล อร โต อาคนตวา คามนตเสนาสเน ธมม สณนตาน อรเณ อฏ เตป ธตงค น ภชชต ฯ สตวา คจฉนตาน อนตรามคเค อฏ เตป น ภชชต ฯ สเจ ปน อฏ เตป ธมมกถเก มหตต นปชชตวา คมสสามาต นททายนตาน อรณ อฏหต อตตโน วา รจยา คามนตเสนาสเน อรณ อฏาเปนตาน๑ ธตงค ภชชตต อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส ฯ อาร โก ภกข อร ส มนสกโรนโต ภพโพ อลทธ วา สมาธ ปฏลทธ ลทธ วา รกขต สตถาปสส อตตมโน โหต ฯ ยถาห ฯ เตนาห นาคต ตสส ภกขโน อตตมโน โหม อร วหาเรนาต๒ ฯ ปนตเสนาสนวาสโน จสส อสปปายรปาทโย จตต น วกขปนต ฯ ๑. ม. อฏเปนต ฯ ๒. อง. อฏก. ๒๓/๓๕๖ ฯ

Page 92: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 92

วสทธมคเค วคตสนตาโส โหต ชวตนกนต ปชหต ปวเวกสขรส อสสาเทต ปสกลกาทภาโวป จสส ปฏรโป โหตต ฯ ปววตโต อสสฏโ ปนตเสนาสเน รโต อาราธยนโต นาถสส วนวาเสน มานส เอโก อร เ นวส ย สข ลภเต ยต รส ตสส น วนทนต อป เทวา สอนทกา ฯ ปสกล จ เอโสว กวจ วย ธารย อร สงคามคโต อวเสสธตายโธ สมตโถ นจรสเสว เชต มาร สพาหน ตสมา อร วาสมห รต กยราถ๑ ปณฑโตต ฯ อย อาร กงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ รกขมลกงคมป ฉนน ปฏกขปาม รกขมลกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน รกขมลเกน สมนตรกรกข เจตยรกข นยยาสรกข ผลรกข ปปผรกข วคคลรกข สสรรกข วหารมชเฌ ตรกขนต อเม รกเข ววชเชตวา วหารปจจนเต ตรกโข คเหตพโพต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ ยถารจต รกข คเหตวา ปฏชคคาเปต น ลภต ปาเทน ปณณสฏ๒ อปเนตวา วสตพพ ฯ มชฌโม ต าน สมปตเตหเยว ปฏชคคาเปต ลภต ฯ มทเกน อารามกสมณทเทเส ปกโกสตวา โสธาเปตวา ๑. กเรยยาต ภวตพพ ฯ ๒. ม. ปณณกสฏ ฯ

Page 93: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 93

ธตงคนทเทโส สม การาเปตวา วาลก โอกราเปตวา ปาการปรกเขป การาเปตวา ทวาร โยาเปตวาว วสตพพ ฯ มหทวเส ปน รกขมลเกน ตตถ อนสทตวา อ ตถ ปฏจฉนเน าเน นสทตพพ ฯ อเมส ปน ตณณมป ฉนเน วาส กปปตกขเณ ธตงค ภชชต ฯ ชานตวา ฉนเน อรณ อฏาปตมตเตต องคตตร- ภาณกา ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส รกขมลเสนาสน นสสาย ปพพชชาต๑ วจนโต นสสยานรปปฏปตตสพภาโว อปปาน เจว สลภาน จ ตาน จ อนวชชานต๒ ภควตา สวณณตปจจยตา อภณห ตรปณณวการทสสเนน อนจจส าสมฏาปนตา เสนาสนมจเฉร- กมมารามตาน อภาโว เทวตาห สหวาสตา อปปจฉตาทน อนโลม- วตตตาต ฯ วณณโต พทธเสฏเน นสสโยต จ ภาสโต นวาโส ปววตตสส รกขมลสโม กโต อาวาสมจเฉรหเร เทวตาปรปาลเต ปววตเต วสนโต ห รกขมลมห สพพโต อภรตตาน นลาน ปณฑน ปตตาน จ ปสสนโต ตรปณณาน นจจส ปนทต ตสมา ห พทธทายชช ภาวนาภรตาลย ววตต นาตม เยย รกขมล วจกขโณต ฯ ๑. ว. มหาวคค. ๔/๑๐๖ ฯ ๒. อง. จตกก. ๒๑/๓๔ ฯ

Page 94: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 94

วสทธมคเค อย รกขมลกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ อพโภกาสกงคมป ฉนน จ รกขมล จ ปฏกขปาม อพโภ- กาสกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ ตสส ปน อพโภกาสกสส ธมมสสวนาย วา อโปสถตถาย วา อโปสถาคาร ปวสต วฏฏต ฯ สเจ ปวฏสส เทโว วสสต เทเว วสสมาเน อนกขมตวา วสสปรเม นกขมตพพ ฯ โภชนสาล วา อคคสาล วา ปวสตวา วตต กาต โภชนสาลาย เถเร ภกข ภตเตน อาปจฉต อททสนเตน วา อททสาเปนเตน วา ฉนนมป ปวสต พห ทนนกขตตาน ม จปาทน อนโต ปเวเสต จ วฏฏต ฯ สเจ มคค คจฉนเตน วฑฒตราน ปรกขาโร คหโต โหต เทเว วสสนเต มคคมชเฌ ตสาล ปวสต วฏฏต ฯ สเจ น ก จ คหต โหต สาลาย วสามต เวเคน คนต น วฏฏต ฯ ปกตคตยา คนตวา ปวฏเน ปน ยาว วสสปรมา ตวา คนตพพนต ฯ อทมสส วธาน ฯ รกขมลกสสาป เอเสว นโย ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏสส รกข วา ปพพต วา เคห วา อปนสสาย วสต น วฏฏต อพโภกาเสเยว จวรกฏ กตวา วสตพพ ฯ มชฌมสส รกขปพพต- เคหาน อปนสสาย อนโต อปวสตวา วสต วฏฏต ฯ มทกสส อจฉนนมรยาทปพภารมป สาขามณฑโปป ปฏปโฏป๑ เขตต- รกขกาทห ฉฑฑตา ตตรฏกกฏกาป วฏฏตต ฯ ๑. ม. ปปโฏป ฯ

Page 95: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 95

ธตงคนทเทโส อเมส ปน ตณณมป วาสตถาย ฉนน จ รกขมล จ ปวฏก- ขเณ ธตงค ภชชต ฯ ชานตวา ตตถ อรณ อฏาปตมตเตต องคตตรภาณกา ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส อาวาสปลโพธปจเฉโท ถนมทธปปนทน มคกา วย อสงคจารโน อนเกตา วหรนต ภกขโวต๑ ปสสาย อนรปตา นสสงคตา จาตททสตา อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ อนคารยภาวสส อนรเป อทลลเภ ตารามณวตานมห จนททปปปภาสเต อพโภกาเส วส ภกข มคภเตน เจตสา ถนมทธ วโนเทตวา ภาวนารามต สโต ปวเวกรสสสาท นจรสเสว วนทต ยสมา ตสมา ห สปป โ อพโภกาเส รโต สยาต ฯ อย อพโภกาสกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ โสสานกงคมป นสสาน ปฏกขปาม โสสานกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน โสสานเกน ย มนสสา คาม นเวเสนตา อท สสานนต ววฏเปนต น ตตถ วสตพพ ฯ น ห มตกสรเร อชฌาปเต ต สสาน นาม โหต ฯ ฌาปตกาลโต ปน ปฏาย สเจป ทวาทส วสสาน ฉฑฑต สสานเมว ฯ ตสม ปน วสนเตน จงกมมณฑปาทน กาเรตวา ม จป ป เปตวา ปานย โภชนย อปฏเปตวา ธมม ๑. ส. ส. ๑๕/๒๙๓ ฯ ตตถ ปน มกฏา วย สงฆจารโน...อต ทสสต ฯ

Page 96: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 96

วสทธมคเค วาเจนเตน น วสตพพ ฯ ครก ห อท ธตงค ฯ ตสมา อปปนนปรสสยวฆาตตถาย สงฆตเถร วา ราชยตตก วา ชานาเปตวาอปปมตเตนวสตพพ ฯ จงกมนเตนอฑฒกขเกน อาฬาหน โอโลเกนเตน จงกมตพพ ฯ สสาน คจฉนเตนาป มหาปถา โอกกมม อปปถมคเคน คนตพพ ฯ ทวาเยว อารมมณ ววฏเปตพพ ฯ เอว หสส ต รตต ภยานก น ภวสสต ฯ อมนสสา รตต วรวตวา วรวตวา อาหณฑนตาป น เกนจ ปหรตพพา ฯ เอกทวสมป สสาน อคนต น วฏฏต ฯ มชฌมยาม สสาเน เขเปตวา ปจฉมยาเม ปฏกกมต วฏฏตต องคตตรภาณกา ฯ อมนสสาน ปย ตลปฏมาสภตตมจฉมสขรเตลคฬาทขชชโภชช น เสวตพพ ฯ กลเคห น ปวสตพพนต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏเน ยตถ ธวทาหธวกณปธวโรทนาน อตถ ตตเถว วสตพพ ฯ มชฌมสส ตส เอกสมมป สต วฏฏต ฯ มทกสส วตตนเยน สสานลกขณ ปตตมตเต วฏฏต ฯ อเมส ปน ตณณมป นสสานมห วาสกปปเนน ธตงค ภชชต ฯ สสาน อคตทวเสต องคตตรภาณกา ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส มรณสสตปฏลาโภ อปปมาทวหารตา อสภนมตตาธคโม กามราควโนทน อภณห กายสภาวทสสน สเวคพหลตา อาโรคยมทาทปปหาน ภยเภรวสหนตา อมนสสาน ครภาวนยตา อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ

Page 97: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 97

ธตงคนทเทโส โสสานก ห มรณานสตปปภาวา นททาคตมป น ผสนต ปมาทโทสา สมปสสโต จ กณปาน พหน ตสส กามานราควสคมป น โหต จตต สเวคเมต วปล น มท อเปต สมมา อโถ ฆฏต นพพตเมสมาโน โสสานกงคมตเนกคณาวหตตา นพพานนนนหทเยน นเสวตพพนต ฯ อย โสสานกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ ยถาสนถตกงคมป เสนาสนโลลปป ปฏกขปาม ยถาสนถตกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน ยถาสนถตเกน ยทสส เสนาสน อท ตยห ปาปณาตต คาหต โหต เตเนว โตฏพพ ฯ น อ โ อฏาเปตพโพ ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏโ อตตโน ปตตเสนาสน ทเรต วา อจจาสนเนต วา อมนสสทฆชาตกาทห อปททตนต วา อณหนต วา สตนต วา ปจฉต น ลภต ฯ มชฌโม ปจฉต ลภต คนตวา ปน โอโลเกต น ลภต ฯ มทโก คนตวา โอโลเกตวา สจสส ต น รจจต อ คเหต ลภต ฯ อเมส ปน ตณณมป เสนาสนโลลปเป อปปนนมตเต ธตงค ภชชตต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ

Page 98: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 98

วสทธมคเค อย ปน อานสโส ย ลทธ เตน ตฏพพนต๑ วตโตวาทกรณ สพรหมจารหเตสตา หนปปณตวกปปปรจจาโค อนโรธวโรธปปหาน อตรจฉตาย ทวารปทหน อปปจฉตาทน อนโลมวตตตาต ฯ ย ลทธ เตน สนตฏโ ยถาสนถตโก ยต นพพกปโป สข เสต ตณสนถรเกสป น โส รชชต เสฏมห หน ลทธา น กปปต พรหมจารนวเก หเตน อนกมปต ตสมา อรยตาจณณ มนปงคววณณต อนย เชถ เมธาว ยถาสนถตรามตนต ฯ อย ยถาสนถตกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ เนสชชกงคมป เสยย ปฏกขปาม เนสชชกงค สมาทยามต อเมส อ ตรวจเนน สมาทนน โหต ฯ เตน ปน เนสชชเกน รตตยา ตส ยาเมส เอก ยาม อฏาย จงกมตพพ ฯ อรยาปเถส ห นปชชตเมว น วฏฏต ฯ อทมสส วธาน ฯ ปเภทโต ปน อยมป ตวโธ โหต ฯ ตตถ อกกฏสส เนว อปสเสน น ทสสปลลตถกา น อาโยคปโฏ วฏฏต ฯ มชฌมสส อเมส ตส ยงก จ วฏฏต ฯ มทกสส อปสเสนมป ทสส- ปลลตถกาป อาโยคปโฏป พมโพหนมป ป จงโคป สตตงโคป วฏฏต ฯ ป จงโค นาม ปฏ อปสสเยน สทธ กโต ฯ สตตงโค นาม ปฏ อปสสเยน จ อภโต ปสเสส อปสสเยห จ สทธ กโต ฯ ต กร ตปฏกจฬาภยตเถรสส๒ มนสสา อกส ฯ เถโร อนาคาม ๑. ข. ชา. เอก. ๒๗/๔๔ ฯ ๒. ม. มฬาภยตเถรสส ฯ

Page 99: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 99

ธตงคนทเทโส หตวา ปรนพพาย ฯ อเมส ปน ตณณมป เสยย กปปตมตเต ธตงค ภชชตต ฯ อยเมตถ เภโท ฯ อย ปน อานสโส เสยยสข ปสสสข มทธสข อนยตโต วหรตต๑ วตตสส เจตโส วนพนธสส อปจเฉทน สพพกมมฏานา- นโยคสปปายตา ปาสาทกอรยาปถตา วรยารมภานกลตา สมมา- ปฏปตตยา สมปพรหนาต ฯ อาภชตวาน ปลลงก ปณธาย อชช ตนน นสทนโต วกมเปต มารสส หทย ยต เสยยสข มทธสข หตวา อารทธวรโย นสชชาภรโต ภกข โสภยนโต ตโปวน นรามส ปตสข ยสมา สมธคจฉต ตสมา สมนย เชยย ธโร เนสชชก วตนต ฯ อย เนสชชกงเค สมาทานวธานปปเภทเภทานสสวณณนา ฯ อทาน กสลตตกโต เจว ธตาทน วภาคโต สมาสพยาสโต จาป ว าตพโพ วนจฉโยต อมสสา คาถาย วเสน วณณนา โหต ฯ ตตถ กสลตตกโตต สพพาเนว ห ธตงคาน เสขปถชชน- ขณาสวาน วเสน สยา กสลาน สยา อพยากตาน นตถ ธตงค อกสลนต ฯ โย ปน วเทยย ปาปจโฉ อจฉาปกโต อาร โก ๑. ม. ม. ๑๒/๒๐๗ ฯ

Page 100: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 100

วสทธมคเค โหตตอาทวจนโต๑ อกสลมป ธตงคนต โส วตตพโพ น มย อกสลจตเตน อร เ น วสตต วทาม ยสส ห อร เ นวาโส โส อาร โก โส จ ปาปจโฉ วา ภเวยย อปปจโฉ วา อมาน ปน เตน เตน สมาทาเนน ธตกเลสตตา ธตสส ภกขโน องคาน กเลสธนนโต วา ธตนต ลทธโวหาร าณ องคเมเตสนต ธตงคาน อถวา ธตาน จ ตาน ปฏปกขนทธนนโต องคาน จ ปฏปตตยาตป ธตงคานต วตต น จ อกสเลน โกจ ธโต นาม โหต ยสเสตาน องคาน ภเวยย น จ อกสล ก จ ธนาต เยส ต องคนต กตวา ธตงคานต วจเจยย นาป อกสล จวรโลลปปาทน เจว นทธนต น ปฏปตตยา จ องค โหต ตสมา สวตตมท นตถ อกสล ธตงคนต เยสมป กสลตตกวนมตต ธตงค เตส อตถโต ธตงคเมว นตถ ฯ อสนต กสส ธนนโต ธตงค นาม ภวสสต ธตคเณ สมาทาย วตตตต วจนวโรโธป จ เนส อาปชชต ตสมา ต น คเหตพพนต ฯ อย ตาว กสลตตกโต วณณนา ฯ ธตาทน วภาคโตต ธโต เวทตพโพ ธตวาโท เวทตพโพ ธตธมมา เวทตพพา ธตงคาน เวทตพพาน กสส ธตงคเสวนา สปปายาต เวทตพพา ฯ ตตถ ธโตต ธตกเลโส วา ปคคโล กเลสธนโน วา ธมโม ฯ ธตวาโทต เอตถ ปน อตถ ธโต น ธตวาโท อตถ ๑. อง. ป จก. ๒๒/๒๔๕ ฯ

Page 101: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 101

ธตงคนทเทโส น ธโต ธตวาโท อตถ เนว ธโต น ธตวาโท อตถ ธโต เจว ธตวาโท จ ฯ ตตถ โย ธตงเคน อตตโน กเลเส ธน ปร ปน ธตงเคน น โอวทต นานสาสต พากลตเถโร๑ วย อย ธโต น ธตวาโท ฯ ยถาห ฯ ตยท อายสมา พากโล ธโต น ธตวาโทต ฯ โย ปน น ธตงเคน อตตโน กเลเส ธน เกวล อ เ ธตงเคน โอวทต อนสาสต อปนนทตเถโร วย อย น ธโต ธตวาโท ฯ ยถาห ฯ ตยท อายสมา อปนนโท สกยปตโต น ธโต ธตวาโทต ฯ โย อภยวปนโน โลฬทาย วย อย เนว ธโต น ธตวาโท ฯ ยถาห ฯ ตยท อายสมา โลฬทาย เนว ธโต น ธตวาโทต ฯ โย ปน อภยสมปนโน ธมมเสนาปต วย อย ธโต เจว ธตวาโท จ ฯ ยถาห ฯ ตยท อายสมา สารปตโต ธโต เจว ธตวาโท จาต ฯ ธตธมมา เวทตพพาต อปปจฉตา สนตฏ ตา สลเลขตา ปวเวกตา อทมตถตาต อเม ธตงคเจตนาย ปรวารกา ป จ ธมมา อปปจฉเยว นสสายาตอาทวจนโต๒ ธตธมมา นาม ฯ ตตถ อปปจฉตา จ สนตฏ ตา จ อโลเภ สลเลขตา จ ปวเวกตา จ ทวส ธมเมส อนปตนต อโลเภ จ อโมเห จ อทมตถตา าณเมว ฯ ตตถ อโลเภน ปฏกเขปวตถส โลภ อโมเหน เตเสวว อาทนวปฏจฉาทก โมห ธนาต ฯ อโลเภน จ อน าตาน ปฏเสวนมเขน ปวตต กามสขานโยค อโมเหน ธตงเคส ๑ พกกลตเถโรตป ฯ ๒ ข.มหา. ๒๔/๒๘๕ ฯ อปปจฉต เว นสสายาตป ทสสต ฯ

Page 102: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 102

วสทธมคเค อตสลเลขมเขน ปวตต อตตกลมถานโยค ธนาต ตสมา อเม ป จ ธมมา ธตธมมาต เวทตพพา ฯ ธตงคาน เวทตพพานต เตรส ธตงคาน เวทตพพาน ปสกลกงค ฯเปฯ เนสชชกงคนต ฯ ตาน อตถโต ลกขณาทห จ วตตาเนว ฯ กสส ธตงคเสวนา สปปายาต ราคจรตสส เจว โมหจรตสส จ ฯ กสมา ฯ ธตงคเสวนา ห ทกขาปฏปทา เจว สลเลขวหาโร จ ฯ ทกขาปฏปท จ นสสาย ราโค วปสมต สลเลข นสสาย อปปมตตสส โมโห ปหยต อาร กงครกขมลกงคปฏเสวนา วา เอตถ โทสจรตสสาป สปปายา ฯ ตตถป หสส อสงฆฏฏยมานสส วหรโต โทโสป วปสมตต ฯ อย ธตาทน วภาคโต วณณนา ฯ สมาสพยาสโตต อมาน ปน ธตงคาน สมาสโต ตณ สสงคาน ป จ อสมภนนงคานต อฏเว โหนต ฯ ตตถ สปทาน- จารกงค เอกาสนกงค อพโภกาสกงคนต อมาน ตณ สสงคาน ฯ สปทานจารกงค ห รกขนโต ปณฑปาตกงคมป รกขสสต ฯ เอกาส- นกงค จ รกขโต ปตตปณฑกงคขลปจฉาภตตกงคานป สรกขนยาน ภวสสนต ฯ อพโภกาสกงค รกขนตสส ก อตถ รกขมลกงค- ยถาสนถตกงเคส รกขตพพ นาม ฯ อต อมาน ตณ สสงคาน อาร กงค ปสกลกงค เตจวรกงค เนสชชกงค โสสานกงคนต อมาน ป จ อสมภนนงคาน จาต อฏเว โหนต ฯ ปน เทว จวรปฏสยตตาน ป จ ปณฑปาตปฏสยตตาน ป จ เสนาสน-

Page 103: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 103

ธตงคนทเทโส ปฏสยตตาน เอก วรยปฏสยตตนต เอว จตตาโรว โหนต ฯ ตตถ เนสชชกงค วรยปฏสยตต ฯ อตราน ปากฏาเนว ฯ ปน สพพาเนว นสสยวเสน เทว โหนต ปจจยนสสตาน ทวาทส วรย- นสสต เอกนต ฯ เสวตพพาเสวตพพวเสนาป เทวเยว โหนต ฯ ยสส ห ธตงค เสวนตสส กมมฏาน วฑฒต เตน เสวตพพาน ฯ ยสส เสวโต หายต เตน น เสวตพพาน ฯ ยสส ปน เสวโตป อเสวโตป วฑฒเตว น หายต เตนาป ปจฉม ชนต อนกมปนเตน เสวตพพาน ฯ ยสสาป เสวโตป อเสวโตป น วฑฒต เตนาป เสวตพพานเยว อายต วาสนตถายาต ฯ เอว เสวตพพาเสวตพพ- วเสน ทวธานป ฯ สพพาเนว เจตนาวเสน เอกวธาน โหนต เอกาเยว ห ธตงคสมาทานเจตนาต อฏกถาสป วตต ฯ ยา เจตนา ต ธตงคนต วทนตต ฯ พยาสโต ปน ภกขน เตรส ภกขนน อฏ สามเณราน ทวาทส สกขมานาสามเณรน สตต อปาสกอปาสกาน เทวต เทวจตตาลส ธตงคาน โหนต ฯ สเจ ห อพโภกาเส อาร กงค- สมปนน สสาน โหต เอโกป ภกข เอกปปหาเรน สพพธตงคาน ปรภ ชต สกโกต ฯ ภกขนน ปน อาร กงค ขลปจฉา- ภตตกงค จ เทวป สกขาปเทเนว ปฏกขตตาน ฯ อพโภกาสกงค รกขมลกงค โสสานกงคนต อมาน ตณ ทปปรหาราน ฯ ภกขนยา ห ทตยก วนา วสต น วฏฏต ฯ เอวรเป จ าเน สมานจฉนทา ทตยกา ทลลภา ฯ สเจป ลเภยย สสฏวหารโต

Page 104: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 104

วสทธมคเค น มจเจยย ฯ เอว สต ยสสตถาย ธตงค เสเวยย เสววสสา อตโถ น สมปชเชยย ฯ เอว ปรภ ชต อสกกเณยยตาย ป จ หาเปตวา ภกขนน อฏเว โหนตต เวทตพพาน ฯ ยถาวตเตส ปน เปตวา เตจวรกงค เสสาน ทวาทส สามเณราน สตต สกขมานาสามเณรน เวทตพพาน ฯ อปาสกอปาสกาน ปน เอกาสนกงค ปตตปณฑกงคนต อมาเนว ปฏรปาน เจว สกกา จ ปรภ ชตนต เทว ธตงคานต ฯ เอว พยาสโต เทวจตตาลส โหนตต ฯ อย สมาสพยาสโต วณณนา ฯ เอตตาวตา จ สเล ปตฏาย นโร สป โต อมสสา คาถาย สลสมาธป ามเขน เทสเต วสทธมคเค เยห อปปจฉตา- สนตฏ ตาทห คเณห วตตปปการสส สลสส โวทาน โหต เตส สมปาทนตถ สมาทาตพพธตงคกถา กถตา โหต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค ธตงคนทเทโส นาม ทตโย ปรจเฉโท ฯ กมมฏานคคหณนทเทโส อทาน ยสมา เอว ธตงคปรหรณสมปาทเตห อปปจฉตาทห คเณห ปรโยทาเต อมสม สเล ปตฏ เตน โยคาวจเรน สเล ปตฏาย นโร สป โ จตต ป จ ภาวยนต วจนโต จตตสเสน นททฏโ สมาธ ภาเวตพโพ โส จ อตสงเขปเทสตตตา ว าตมป ตาว น สกโร ปเคว ภาเวต ตสมา ตสส

Page 105: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 105

กมมฏานคคหณนทเทโส สมาธสส วตถาร จ ภาวนานย จ ทสเสต อท ป หากมม โหต โก สมาธ เกนฏเน สมาธ กานสส ลกขณรสปจจปฏาน- ปทฏานาน กตวโธ สมาธ โก จสส สงกเลโส ก โวทาน กถ ภาเวตพโพ สมาธ ภาวนาย โก อานสโสต ฯ ตตรท วสชชน ฯ โก สมาธต สมาธ พหวโธ นานปปการโก ฯ ต สพพ วภาวยตมารพภมาน วสชชน อธปเปต จ อตถ น สาเธยย อตตร จ วกเขปาย สวตเตยย ตสมา อธาธปเปตเมว สนธาย วทาม กสลจตเตกคคตา สมาธต ฯ เกนฏเน สมาธต สมาธานฏเน สมาธ ฯ กมท สมาธาน นาม ฯ เอการมมเณ จตตเจตสกาน สม สมมา จ อาธาน ปนนต วตต โหต ฯ ตสมา ยสส ธมมสสานภาเวน เอการมมเณ จตตเจตสกา สม สมมา จ อวกขปมานา อวปปกณณา จ หตวา ตฏนต อท สมาธานนต เวทตพพ ฯ กานสส ลกขณรสปจจปฏานปทฏานานต เอตถ ปน ฯ อวกเขปลกขโณ สมาธ วกเขปวทธสนรโส อวกมปน- ปจจปฏาโน สขโน จตต สมาธยตต๑ วจนโต ปน สขมสส ปทฏาน ฯ กตวโธ สมาธต อวกเขปลกขเณน ตาว เอกวโธ อปจารปปนาวเสน ทวโธ ตถา โลกยโลกตตรวเสน สปปตก- ๑. ท. ปาฏ. ๑๑/๒๕๔ ฯ

Page 106: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 106

วสทธมคเค นปปตกวเสน สขสหคตอเปกขาสหคตวเสน จ ตวโธ หนมชฌม- ปณตวเสน ตถา สวตกกสวจาราทวเสน ปตสหคตาทวเสน ปรตต- มหคคตปปมาณวเสน จ จตพพโธ ทกขาปฏปทาทนธาภ าท- วเสน ตถา ปรตตปรตตารมมณาทวเสน จตกกชฌานงควเสน หานภาคยาทวเสน กามาวจราทวเสน อธปตวเสน จ ป จวโธ ป จกนเย ป จกชฌานงควเสนาต ฯ ตตถ เอกวธโกฏาโส อตตานตโถเยว ฯ ทวธโกฏาเส ฯ ฉนน อนสสตฏานาน มรณสสตยา อปสมานสสตยา อาหาเร ปฏกลส าย จตธาตววฏานสสาต อเมส วเสน ลทธจตเตกคคตา ยา จ อปปนาสมาธน ปพพภาเค เอกคคตา อย อปจารสมาธ ปมสส ฌานสส ปรกมม ปมสส ฌานสส อนนตรปจจเยน ปจจโยตอาทวจนโต๑ ปน ยา ปรกมมานนตรา เอกคคตา อย อปปนาสมาธต ฯ เอว อปจารปปนาวเสน ทวโธ ฯ ทตยทเก ฯ ตส ภมส กสลจตเตกคคตา โลกโย สมาธ อรยมคคสมปยตตา เอกคคตา โลกตตโร สมาธต ฯ เอว โลกยโลกตตรวเสน ทวโธ ฯ ตตยทเก ฯ จตกกนเย ทวส ป จกนเย ตส ฌาเนส เอกคคตา สปปตโก สมาธ อวเสเสส ทวส ฌาเนส เอกคคตา นปปตโก สมาธ อปจารสมาธ ปน สยา สปปตโก สยา นปปตโกต ฯ เอว สปปตกนปปตก วเสน ทวโธ ฯ จตตถ ทเก ฯ จตกกนเย ตส ป จกนเย จตส ๑. อภ. ป. ๔๓/๔๕๖ ฯ

Page 107: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 107

กมมฏานคคหณนทเทโส ฌาเนส เอกคคตา สขสหคโต สมาธ อวเสสสม อเปกขาสหคโต สมาธ อปจารสมาธ ปน สยา สขสหคโต สยา อเปกขาสหคโตต ฯ เอว สขสหคตอเปกขาสหคตวเสน ทวโธ ฯ ตเกส (ปน) ปมตตเก ฯ ปฏลทธมตโต หโน นาตสภาวโต มชฌโม สภาวโต วสปปตโต ปณโตต ฯ เอว หนมชฌมปณตวเสน ตวโธ ฯ ทตยตตเก ฯ ปมชฌานสมาธ สทธ อปจารสมาธนา สวตกกสวจาโร ป จกนเย ทตยชฌาน- สมาธ อวตกกวจารมตโต โย ห วตกกมตเตเยว อาทนว ทสวา วจาเร อทสวา เกวล วตกกปปหานมตต อากงขมาโน ปมชฌาน อตกกมต โส อวตกกวจารมตต สมาธ ปฏลภต ต สนธาเยต วตต จตกกนเย ปน ทตยาทส ป จกนเย จ ตตยาทส ตส ฌาเนส เอกคคตา อวตกกอวจาโร สมาธต ฯ เอว สวตกกสวจาราทวเสน ตวโธ ฯ ตตยตตเก ฯ จตกกนเย อาทโต ทวส ป จกนเย จ ตส ฌาเนส เอกคคตา ปตสหคโต สมาธ เตเสวว ตตเย จ จตตเถ จ ฌาเน เอกคคตา สขสหคโต สมาธ อวสาเน อเปกขาสหคโต อปจารสมาธ ปน ปตสขสหคโต วา โหต อเปกขาสหคโต วาต ฯ เอว ปตสหคตาทวเสน ตวโธ ฯ จตตถตตเก ฯ อปจารภมย เอกคคตา ปรตโต สมาธ รปาวจรา- รปาวจรกสเลส เอกคคตา มหคคโต สมาธ อรยมคคสมปยตตา เอกคคตา อปปมาโณ สมาธต ฯ เอว ปรตตมหคคตปปมาณวเสน ตวโธ ฯ

Page 108: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 108

วสทธมคเค จตกเกส ปมจตกเก ฯ อตถ สมาธ ทกขาปฏปโท ทนธาภ โ อตถ ทกขาปฏปโท ขปปาภ โ อตถ สขา- ปฏปโท ทนธาภ โ อตถ สขาปฏปโท ขปปาภ โต ฯ ตตถ ปมสมนนาหารโต ปฏาย ยาว ตสส ตสส ฌานสส อปจาร อปปชชต ตาว ปวตตา สมาธภาวนา ปฏปทาต วจจต ฯ อปจารโต ปน ปฏาย ยาว อปปนา ตาว ปวตตา ป า อภ าต วจจต ฯ สา ปเนสา ปฏปทา เอกจจสส ทกขา โหต นวรณาท- ปจจนกธมมสมทาจารคคหณตาย กจฉา อสขาเสวนาต อตโถ ฯ เอกจจสส ตทภาเวน สขา ฯ อภ าป เอกจจสส ทนธา โหต มนทา อสฆปปวตต เอกจจสส ขปปา อมนทา สฆปปวตต ฯ ตตถ ยาน ปรโต สปปายาสปปายาน จ ปลโพธปจเฉทาทน ปพพกจจาน จ อปปนาโกสลลาน จ วณณยสสาม เตส โย อสปปายเสว โหต ตสส ทกขาปฏปทา ทนธา จ อภ า โหต ฯ สปปายเสวโน สขาปฏปทา ขปปา จ อภ า ฯ โย ปน ปพพภาเค อสปปาย เสวตวา อปรภาเค สปปายเสว โหต ปพพภาเค วา สปปาย เสวตวา อปรภาเค อสปปายเสว ตสส โวมสสกตา เวทตพพา ฯ ตถา ปลโพธปจเฉทาทก ปพพกจจ อสมปาเทตวา ภาวนมนยตตสส ทกขาปฏปทา โหต วปรยาเยน สขา ฯ อปปนาโกสลลาน ปน อสมปาเทนตสส ทนธาภ า โหต สมปาเทนตสส ขปปา ฯ อปจ ตณหาอวชชาวเสน สมถวปสสนาธการวเสน จาป เอตาส ปเภโท เวทตพโพ ฯ ตณหา

Page 109: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 109

กมมฏานคคหณนทเทโส ภภตสส ห ทกขาปฏปทา โหต อนภภตสส สขา ฯ อวชชา- ภภตสส จ ทนธาภ า โหต อนภภตสส ขปปา ฯ โย จ สมเถ อกตาธกาโร ตสส ทกขาปฏปทา โหต กตาธการสส สขา ฯ โย ปน วปสสนาย อกตาธกาโร โหต ตสส ทนธา- ภ า โหต กตาธการสส ขปปา ฯ กเลสนทรยวเสน จาป เอตาส ปเภโท เวทตพโพ ฯ ตพพกเลสสส ห มทนทรยสส ทกขาปฏปทา โหต ทนธา จ อภ า ตกขนทรยสส ปน ขปปาภ า ฯ มนทกเลสสส จ มทนทรยสส สขาปฏปทา โหต ทนธา จ อภ า ตกขนทรยสส ปน ขปปา อภ าต ฯ อต อมาส ปฏปทาภ าส โย ปคคโล ทกขาย ปฏปทาย ทนธาย จ อภ าย สมาธ ปาปณาต ตสส โส สมาธ ทกขาปฏปโท ทนธาภ โต วจจต ฯ เอส นโย เสสตตเยปต ฯ เอว ทกขาปฏปทาทนธาภ าทวเสน จตพพโธ ฯ ทตยจตกเก ฯ อตถ สมาธ ปรตโต ปรตตารมมโณ อตถ ปรตโต อปปมาณารมมโณ อตถ อปปมาโณ ปรตตารมมโณ อตถ อปปมาโณ อปปมาณารมมโณต ฯ ตตถ โย สมาธ อปปคโณ อปรชฌานสส ปจจโย ภวต น สกโกต อย ปรตโต โย ปน อวฑฒเต อารมมเณ ปวตโต อย ปรตตารมมโณ ฯ โย ปคโณ สภาวโต อปรชฌานสส ปจจโย ภวต สกโกต อย อปปมาโณ โย จ วฑฒเต อารมมเณ ปวตโต อย อปปมาณารมมโณ ฯ วตตลกขณโวมสสกตาย ปน โวมสสกนโย

Page 110: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 110

วสทธมคเค เวทตพโพต ฯ เอว ปรตตปรตตารมมณาทวเสน จตพพโธ ฯ ตตยจตกเก ฯ วกขมภตนวรณาน วตกกวจารปตสขสมาธน วเสน ป จงคก ปมชฌาน ตโต วปสนตวตกกวจาร ตวงคก ทตย ตโต วรตตปปตก ทวงคก ตตย ตโต ปหนสข อเปกขาเวทนา- สหตสส สมาธโน วเสน ทวงคก จตตถ ฯ อต อเมส จตนน ฌานาน องคภตา จตตาโร สมาธ โหนต ฯ เอว จตกกชฌานงค- วเสน จตพพโธ ฯ จตตถจตกเก ฯ อตถ สมาธ หานภาคโย อตถ ตภาคโย อตถ วเสสภาคโย อตถ นพเพธภาคโย ฯ ตตถ ปจจนกสมทาจารวเสน หานภาคยตา ตทนธมมตาย สตยา สณานวเสน ตภาคยตา อปรวเสสาธคมวเสน วเสสภาคยตา นพพทาสหคตส ามนสการสมทาจารวเสน นพเพธภาคยตา จ เวทตพพา ฯ ยถาห ฯ ปมสส ฌานสส ลาภ กามสหคตา ส า- มนสการา สมทาจรนต หานภาคน ป า ตทนธมมตา สต สนตฏต ตภาคน ป า อวตกกสหคตา ส ามนสการา สมทาจรนต วเสสภาคน ป า นพพทาสหคตา ส ามนสการา สมทาจรนต วราคปส หตา นพเพธภาคน ป าต๑ ฯ ตาย ปน ป าย สมปยตตา สมาธป จตตาโร โหนตต ฯ เอว หานภาคยาทวเสน จตพพโธ ฯ ป จมจตกเก ฯ กามาวจโร สมาธ รปาวจโร อรปาวจโร อปรยาปนโนต เอว จตตาโร สมาธ ฯ ตตถ สพพาป อปจาเร- ๑. อภ. ว. ๓๕/๔๔๗ ฯ

Page 111: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 111

กมมฏานคคหณนทเทโส กคคตา กามาวจโร สมาธ นาม รปาวจราทกสลจตเตกคคตา อตเร ตโยต ฯ เอว กามาวจราทวเสน จตพพโธ ฯ ฉฏจตกเก ฯ ฉนท เจ ภกข อธปต กรตวา ลภต สมาธ ลภต จตตสส เอกคคต อย วจจต ฉนทสมาธ วรย เจ ภกข ฯเปฯ จตต เจ ภกข ฯเปฯ วมส เจ ภกข อธปต กรตวา ลภต สมาธ ลภต จตตสส เอกคคต อย วจจต วมสาสมาธต๑ เอว อธปตวเสน จตพพโธ ฯ ป จเก ฯ ย จตกเก วตต ทตยชฌาน ต วตกกมตตา- ตกกเมน ทตย วตกกวจาราตกกเมน ตตยนต เอว ทวธา ภนทตวา ป จ ฌานาน เวทตพพาน เตส องคภตา ป จ สมาธต ฯ เอว ป จกชฌานงควเสน ป จวธตา เวทตพพา ฯ โก จสส สงกเลโส ก โวทานนต เอตถ ปน วสชชน วภงเค วตตเมว ฯ วตต ห ตตถ สงกเลสนต หานภาคโย ธมโม โวทานนต วเสสภาคโย ธมโมต๒ ฯ ตตถ ปมสส ฌานสส ลาภ กามสหคตา ส ามนสการา สมทาจรนต หานภาคน ป าต๓ อมนา นเยน หานภาคยธมโม เวทตพโพ ฯ อวตกกสหคตา ส ามนสการา สมทาจรนต วเสสภาคน ป าต๔ อมนา นเยน วเสสภาคยธมโม เวทตพโพ ฯ กถ ภาเวตพโพต เอตถ ปน ฯ โย ตาว อย โลกย- โลกตตรวเสน ทวโธตอาทส อรยมคคสมปยตโต สมาธ วตโต ๑. อภ. ว. ๓๕/๒๙๖ ฯ ๒. อภ. ว. ๓๕/๔๖๕ ฯ ๓. อภ. ว. ๓๕/๔๔๗ ฯ ๔. อภ. ว. ๓๕/๔๔๘ ฯ

Page 112: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 112

วสทธมคเค ตสส ภาวนานโย ป าภาวนานเยเนว สงคหโต ฯ ป าย ห ภาวตาย โส ภาวโตว โหต ฯ ตสมา ต สนธาย เอว ภาเวตพโพต น ก จ วส วทาม ฯ โย ปนาย โลกโย โส วตตนเยน สลาน วโสเธตวา สปรสทเธ สเล ปตฏ เตน ยวาสส ทสส ปลโพเธส ปลโพโธ อตถ ต อปจฉนทตวา กมมฏานทายก กลยาณมตต อปสงกมตวา อตตโน จรยานกล จตตาลสาย กมมฏาเนส อ ตร กมมฏาน คเหตวา สมาธภาวนาย อนนรป วหาร ปหาย อนรเป วหาเร วหรนเตน ขททกปลโพธปจเฉท กตวา สพพ ภาวนาวธาน อปรหาเปนเตน ภาเวตพโพต อยเมตถ สงเขโป ฯ อย ปน วตถาโร ฯ ย ตาว วตต ยวาสส ทสส ปลโพเธส ปลโพโธ อตถ ต อปจฉนทตวาต เอตถ ฯ อาวาโส จ กล ลาโภ คโณ กมม จ ป จม อทธาน าต อาพาโธ คนโถ อทธต เต ทสาต อเม ทส ปลโพธา นาม ฯ ตตถ อาวาโสเยว อาวาสปลโพโธ ฯ เอเสว นโย กลาทส ฯ ตตถ อาวาโสต เอโกป โอวรโก วจจต เอกมป ปรเวณ สกโลป สงฆาราโม ฯ สวาย น สพพสเสว ปลโพโธ โหต ฯ โย ปเนตถ นวกมมาทส อสสกก วา อาปชชต พหภณฑ- สนนจโย วา โหต เยนเกนจ วา การเณน อเปกขวา ปฏพทธจตโต ตสเสว ปลโพโธ โหต ฯ น อตรสส ฯ

Page 113: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 113

กมมฏานคคหณนทเทโส ตตรท วตถ ฯ เทว กร กลปตตา อนราธปรา นกขมตวา อนปพเพน ถปาราเม ปพพชส ฯ เตส เอโก เทว มาตกา ปคณา กตวา ป จวสสโก หตวา ปวาเรตวา ปาจนขณฑราช นาม คโต ฯ เอโก ตตเถว วสต ฯ ปาจนขณฑราชคโต ตตถ จร วสตวา เถโร หตวา จนเตส ปฏสลลานสารปปมท าน หนท น สหายกสสาป อาโรเจมต ตโต นกขมตวา อนปพเพน ถปาราม ปาวส ฯ ปวสนตเยว น ทสวา สมานวสสกตเถโร ปจจคคนตวา ปตตจวร ปฏคคเหตวา วตต อกาส ฯ อาคนตกตเถโร เสนาสน ปวสตวา จนเตส อทาน เม สหาโย สปป วา ผาณต วา ปานก วา เปเสสสต อย ห อมสม นคเร จรนวาสต ฯ โส รตต อลทธา ปาโตว จนเตส อทาน อปฏาเกห ปหต ยาคขชชก เปเสสสตต ฯ ตมป อทสวา ปหต นาม นตถ ปวฏสส ม เ ทสสนตต ปาโตว เตน สทธ นคร ปาวส ฯ เต เอกวถย จรตวา อฬงกมตต ยาค ลภตวา อาสนสาลาย นสทตวา ปวส ฯ ตโต อาคนตโก จนเตส นพทธยาค ม เ นตถ ภตตกาเลทาน มนสสา ปณตภตต ทสสนตต ฯ ตโต ภตตกาเลป ปณฑาย จรตวา ลทธเมว ภ ชตวา อตโร อาห ก ภนเต สพพกาล เอว ยาเปถาต ฯ อาม อาวโสต ฯ ภนเต ปาจนขณฑราช ผาสกา ตตถ คจฉามาต ฯ เถโร นครโต ทกขณทวาเรน นกขมนโต กมภการคามมคค ปฏปชช ฯ อตโร อาห ก ภนเต อม มคค

Page 114: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 114

วสทธมคเค ปฏปชชถาต ฯ นน ตว อาวโส ปาจนขณฑราชยา วณณ อภาสต ฯ ก ปน ภนเต ตมหาก เอตตก กาล วสตฏาเน น โกจ อตเรก- ปรกขาโร อตถต ฯ อาม อาวโส ม จป สงฆก ต ปฏสามตเมว อ ก จ นตถต ฯ มยห ปน ภนเต กตตรทณโฑ เตลนาฬ- อปาหนตถวกา จ ตตเถวาต ฯ ตยา อาวโส เอกทวส วสตวา เอตตก ปตนต ฯ อาม ภนเตต ฯ โส ปสนนจตโต เถร วนทตวา ตมหาทสาน ภนเต สพพตถ อร วาโสเยว ถปาราโม จตนน พทธาน ธาตนธานฏาน โลหปาสาเท สปปายธมมสสวน มหาเจตย- ทสสน เถรทสสน จ ลพภต พทธกาโล วย วตตต อเธว จ ตมเห วสถาต ทตยทวเส ปตตจวร คเหตวา สยเมว อคมาสต ฯ อทสสส อาวาโส น ปลโพโธ โหต ฯ กลนต าตกล วา อปฏากกล วา ฯ เอกจจสส ห อปฏากกลมป สขเต สขโตตอาทนา นเยน สสฏสส วหรโต ปลโพโธ โหตต ฯ โส กลมานสสเกห วนา ธมมสสวนาย สามนตวหารมป น คจฉต ฯ เอกจจสส มาตาปตโรป ปลโพธา น โหนต โกรนทกวหารวาสตสสตเถรสส ภาคเนยยสส ทหรภกขโน วย ฯ โส กร อทเทสตถ โรหณ อคมาส ฯ เถรสส ภคนป อปาสกา สทา เถร ตสส ปวตต ปจฉ ฯ เถโร เอกทวส ทหร อาเนสสามต โรหณาภมโข ปายาส ฯ ทหโรป จร เม อธ วฏ อปชฌายนทาน ปสสตวา อปาสกาย จ ปวตต ตวา

Page 115: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 115

กมมฏานคคหณนทเทโส อาคมสสามต โรหณโต นกขม ฯ เต อโภป คงคาตเร สมาคจฉส ฯ โส อ ตรสม รกขมเล เถรสส วตต กตวา กห ยาสต ปจฉโต ตมตถ อาโรเจส ฯ เถโร สฏ เต กต อปาสกาป สทา ปจฉต อหมป เอตทตถเมว อาคโต คจฉ ตว อห ปน อเธว อม วสส วสสสามต ต อยโยเชส ฯ โส วสสปนายกทวเสเยว ต วหาร ปตโต ฯ เสนาสนมปสส ปตรา การตเมว ปตต ฯ อถสส ปตา ทตยทวเส อาคนตวา กสส ภนเต อมหาก เสนาสน ปตตนต ปจฉนโต อาคนตกทหรสสาต สตวา น อปสงกมตวา วนทตวา อาห ภนเต อมหาก เสนาสเน วสส อปคตสส วตต อตถต ฯ ก อปาสกาต ฯ เตมาส อมหากเยว ฆเร ภกข คเหตวา ปวาเรตวา คมนกาเล อาปจฉ- ตพพนต ฯ โส ตณหภาเวน อธวาเสส ฯ อปาสโกป ฆร คนตวา อมหาก อาวาเส เอโก อาคนตโก อยโย อปคโต สกกจจ อปฏ- าตพโพต อาห ฯ อปาสกา สาธต สมปฏจฉตวา ปณต ขาทนย โภชนย ปฏยาเทส ฯ ทหโรป ภตตกาเล าตฆร อคมาส ฯ น ต โกจ ส ชาน ฯ โส เตมาสมป ตตถ ปณฑปาต ปรภ ชตวา วสส วฏโ อห คจฉามต อาปจฉ ฯ อถสส าตกา เสว ภนเต คมสสถาต ทตยทวเส ฆเรเยว โภเชตวา เตลนาฬ ปเรตวา เอกคฬปณฑ นวหตถ จ สาฏก ทตวา คจฉถ ภนเตต อาหส ฯ โส อนโมทน กตวา โรหณาภมโข ปายาส ฯ อปชฌาโยปสส ปวาเรตวา ปฏปถ อาคจฉนโต ปพเพ ทฏฏาเนเยว ต อททส ฯ

Page 116: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 116

วสทธมคเค เถร วนทตวา โส อ ตรสม รกขมเล เถรสส วตต อกาส ฯ อถ น เถโร ปจฉ ก ภททมข ทฏา เต อปาสกาต ฯ โส อาม ภนเตต สพพ ปวตต อาโรเจตวา เตน เตเลน เถรสส ปาเท มกเขตวา คเฬน ปานก กตวา ตมป สาฏก เถรสเสว ทตวา เถร วนทตวา มยห ภนเต โรหณเยว สปปายนต อคมาส ฯ เถโรป วหาร อาคนตวา ทตยทวเส โกรนทกคาม ปาวส ฯ อปาสกาป มยห ภาตา มม ปตต คเหตวา อทาน อาคจฉตต สทา มคค โอโลกยมานาว ตฏต ฯ สา ต เอกเมว อาคจฉนต ทสวา มโต เม ม เ ปตโต อย เถโร เอโกว อาคจฉตต ฯ เถรสส ปาทมเล นปตตวา ปรเทวมานา ปโรท ฯ เถโร นน ทหโร อปปจฉตาย อตตาน อชานาเปตวาว คโตต ต สมสสาเสตวา สพพ ปวตต อาโรเจตวา ปตตตถวกโต ต สาฏก นหรตวา ทสเสส ฯ อปาสกา ปสทตวา ปตเตน คตทสาภมขา อเรน นปชชตวา นมสสมานา อาห มยห ปตตสทส วต ม เ ภกข กายสกข กตวา ภควา รถวนตปฏปท นาลกปฏปท ตวฏฏกปฏปท จตปจจยสนโตสภาวนารามตาทปก มหาอรยวส- ปฏปท จ เทเสส วชาตมาตยา นาม เคเห เตมาส ภ ชมาโนป อหนเต ปตโต ตว มาตาต น วกขต อโห อจฉรยมนสโสต ฯ เอวรปสส มาตาปตโรป ปลโพธา น โหนต ปเคว อ อปฏากกลนต ฯ ลาโภต จตตาโร ปจจยา ฯ เต กถ ปลโพธา โหนต ฯ

Page 117: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 117

กมมฏานคคหณนทเทโส ป วนตสส ห ภกขโน คตคตฏาเน มนสสา มหาปรวาเร ปจจเย เทนต ฯ โส เตส อนโมเทนโต ธมม เทเสนโต สมณธมม กาต โอกาส น ลภต ฯ อรณคคมนโต ปฏาย ยาว ปมยาโม ตาว มนสสสสคโค น อปจฉชชต ฯ ปน พลวปจจเสเยว พาหลลก- ปณฑปาตกา อาคนตวา ภนเต อสโก อปาสโก อปาสกา อมจโจ อมจจปตโต อมจจธตา ตมหาก ทสสนกามาต วทนต ฯ โส คณหาวโส ปตตจวรนต คมนสชโชว โหต นจจพยาวโฏ ฯ ตสเสวนเต ปจจยา ปลโพธา โหนต ฯ เตน คณ ปหาย ยตถ น น ชานนต ตตถ เอกเกน จรตพพ ฯ เอว โส ปลโพโธ อปจฉชชต ฯ คโณต สตตนตกคโณ วา อาภธมมกคโณ วา ฯ โย ตสส อทเทส วา ปรปจฉ วา เทนโต สมณธมมสส โอกาส น ลภต ตสส คโณ ปลโพโธ โหต ฯ เตน โส เอว อปจฉนทตพโพ ฯ สเจ เตส ภกขน พห กต โหต อปป อวสฏ ต นฏาเปตวา อร ปวสตพพ ฯ สเจ อปป กต พห อวสฏ โยชนโต ปร อคนตวา อนโตโยชนปรจเฉเท อ คณวาจก อปสงกมตวา อเม อายสมา อทเทสาทห สงคณหตต วตตพพ ฯ เอวมป อลภมาเนน มยห อาวโส เอก กจจ อตถ ตมเห ยถา- ผาสกฏานาน คจฉถาต คณ ปหาย อตตโน กมม กตตพพ ฯ กมมนต นวกมม ฯ ต กโรนเตน วฑฒกอาทห ลทธาลทธ ชานตพพ กตากเต อสสกก อาปชชตพพนต สพพถาป ปลโพโธ โหต ฯ โสป เอว อปจฉนทตพโพ ฯ สเจ อปป อวสฏ โหต

Page 118: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 118

วสทธมคเค นฏาเปตพพ ฯ สเจ พห สงฆก เจ นวกมม สงฆสส วา ภารหารกภกขน วา นยยาเทตพพ อตตโน สนตก เจ อตตโน ภารหารกาน นยยาเทตพพ ฯ ตาทเส อลภนเตน สงฆสส ปรจจชตวา คนตพพ ฯ อทธานนต มคคคมน ฯ ยสส ห กตถจ ปพพชชาเปกโข วา โหต ปจจยชาต วา ก จ ลทธพพ โหต ฯ สเจ ต อลภนโต น สกโกต อธวาเสต ฯ อร ปวสตวา สมณธมม กโรนตสสาป คมกจตต นาม ทปปฏวโนทนย โหต ฯ ตสมา คนตวา ต กจจ ตเรตวาว สมณธมเม อสสกก กาตพพ ฯ าตต วหาเร อาจรยปชฌายสทธวหารกอนเตวาสก สมา- นปชฌายกสมานาจรยกา ฆเร มาตา ปตา ภคน ภาตาต เอวมาทกา ฯ เต คลานา อมสส ปลโพธา โหนต ฯ ตสมา โส ปลโพโธ อปฏหตวา เตส ปากตกกรเณน อปจฉนทตพโพ ฯ ตตถ อปชฌาโย ตาว คลาโน สเจ ลห น วฏาต ยาวชวมป ปฏชคคตพโพ ฯ ตถา ปพพชชาจรโย อปสมปทาจรโย สทธวหารโก อปสมปาทต- ปพพชต- อนเตวาสกสมานปชฌายกา จ ฯ นสสยาจรยอทเทสาจรย- นสสยนเตวาสกอทเทสนเตวาสกสมานาจรยกา ปน ยาว นสสย- อทเทสา อนปจฉนนา ตาว ปฏชคคตพพา ฯ ปโหนเตน ตโต อทธมป ปฏชคคตพพาเอว ฯ มาตาปตส อปชฌาเย วย ปฏชคค- ตพพ ฯ สเจป ห เต รชเช ตา โหนต ปตตโต จ อปฏาน ปจจาสสนต กาตพพเมว ฯ อถ เตส เภสชช นตถ อตตโน

Page 119: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 119

กมมฏานคคหณนทเทโส สนตก ทาตพพ อสต ภกขาจรยาย ปรเยสตวาป ทาตพพเมว ฯ ภาตกภคนน ปน เตส สนตกเมว โยเชตวา ทาตพพ สเจ นตถ อตตโน สนตก ตาวกาลก ทตวา ปจฉา ลภนเตน คณหตพพ อลภนเตน น โจเทตพพ ฯ อ าตกสส ภคน- สามกสส เภสชช เนว กาต น ทาต วฏฏต ฯ ตยห สามกสส เทหต วตวา ปน ภคนยา ทาตพพ ฯ ภาตชายายป เอเสว นโย ฯ เตส ปน ปตตา อมสส าตกาเยวาต เตส กาต วฏฏต ฯ อาพาโธต โย โกจ โรโค ฯ โส พาธมาโน ปลโพโธ นาม โหต ฯ ตสมา เภสชชกรเณน อปจฉนทตพโพ ฯ สเจ ปน กตปาห เภสชช กโรนตสสาป น วปสมต นาห ตยห ทาโส น ภตโก ตเยว ห โปเสนโต อนมตคเค สสารวฏเฏ ทกข ปตโตต อตตภาว ครหตวา สมณธมโม กาตพโพ ฯ คนโถต ปรยตตปรหรณ ฯ ต สชฌายาทห นจจ พยาวฏสเสว ปลโพโธ โหต ฯ น อตรสส ฯ ตตรมาน วตถน ฯ มชฌมภาณกเทวตเถโร กร มลยวาสเทวตเถรสส สนตก คนตวา กมมฏาน ยาจ ฯ เถโร กทโสส อาวโส ปรยตตยนต ปจฉ ฯ มชฌโม เม ภนเต ปคโณต ฯ อาวโส มชฌโม นาเมโส ทปปรหาโร มลปณณาสก สชฌายนตสส มชฌม- ปณณาสโก อาคจฉต ต สชฌายนตสส อปรปณณาสโก กโต ตยห กมมฏานนต ฯ ภนเต ตมหาก สนตเก กมมฏาน ลภตวา

Page 120: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 120

วสทธมคเค ปน น โอโลเกสสามต กมมฏาน คเหตวา เอกนวสตวสสาน สชฌาย อกตวา วสตเม วสเส อรหตต ปตวา สชฌายตถาย อาคตาน ภกขน วสต เม อาวโส วสสาน ปรยตต อโนโลเกนตสส อปจ โข กตปรจโย อห เอตถ อารภถาต วตวา อาทโต ปฏาย ยาว ปรโยสานา เอกพย ชเนปสส กงขา นาโหส ฯ กรนธยครวาส๑ นาคตเถโรป อฏารส วสสาน ปรยตต ฉฑเฑตวา ภกขน ธาตกถ อททส ฯ เตส คามวาสกตเถเรห สทธ สสนเทนตาน เอกป โหป อปปฏปาฏยา อาคโต นาโหส ฯ มหาวหาเรป ตปฏกจฬาภยตเถโร นาม อฏกถ อนคคเหตวาว ป จนกายมณฑเล ตณ ปฏกาน ปรวตเตสสามต สวณณเภร ปหราเปส ฯ ภกขสงโฆ กตมาจรยาน อคคโห อตตโน อาจรยคคห เว วทต อตรถา วตต น เทมาต อาห ฯ อปชฌาโยป น อตตโน อปฏานมาคต ปจฉ ตว อาวโส เภร ปหราเปสต ฯ อาม ภนเตต ฯ กการณาต ฯ ปรยตต ภนเต ปรวตเตสสามต ฯ อาวโส อภย อาจรยา อม ปท กถ วทนตต ฯ เอว วทนต ภนเตต ฯ เถโร หหหนต ปฏพาห ฯ ปน โส อ เน เน ปรยาเยน เอว วทนต ภนเตต ตกขตต อาห ฯ เถโร สพพ หหหนต ปฏพาหตวา อาวโส ตยา ปม กถโตเยว อาจรยมคโค อาจรยมขโต ปน อนคคหตตตา เอว อาจรยา วทนตต สณาต นาสกข คจฉ อตตโน อาจรยาน สนตเก สณาหต ฯ กห ภนเต คจฉามต ฯ คงคาย ปรโต โรหณชนปเท ๑. ย. การฬยครวาส... ฯ

Page 121: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 121

กมมฏานคคหณนทเทโส ตลาธารปพพตวหาเร สพพปรยตตโก มหาธมมรกขตตเถโร นาม ปฏวสต ตสส สนตก คจฉาต ฯ สาธ ภนเตต เถร วนทตวา ป จห ภกขสเตห สทธ เถรสส สนตก คนตวา วนทตวา นสท ฯ เถโร กสมา อาคโตสต ปจฉ ฯ ธมม โสต ภนเตต ฯ อาวโส อภย ทฆมชฌเมส ม กาเลน กาล ปจฉนต อวเสส ปน เม ตสมตตาน วสสาน น โอโลกตปพพ อปจ ตว รตต มม สนตเก ปรวตเตห อหนเต ทวา กถยสสามต ฯ โส สาธ ภนเตต ตถา อกาส ฯ ปรเวณทวาเร มหามณฑป กาเรตวา คามวาสโน ทวเส ทวเส ธมมสสวนาย อาคจฉนต ฯ เถโร รตต ปรวตตต ทวา กถยนโต อนปพเพน อวสาน นฏาเปตวา อภยตเถรสส สนตเก ตฏฏกาย นสทตวา อาวโส มยห กมมฏาน กเถหต อาห ฯ ภนเต ก ภณถ นน มยา ตมหากเมว สนตเก สต กมห ตมเหห อ าต กเถสสามต ฯ ตโต น เถโร อ โ เอส อาวโส คตกสส มคโค นามาต อาห ฯ อภยตเถโร กร ตทา โสตาปนโน โหต ฯ อถสส โส กมมฏาน ทตวา อาคนตวา โลหปาสาเท ธมม ปรวตเตนโต เถโร ปรนพพโตต อสโสส สตวา อาหรถ อาวโส จวรนต จวร ปารปตวา อนจฉวโก อาวโส อมหาก อาจรยสส อรหตตมคโค อาจรโย โน อาวโส อช อาชานโย โส อตตโน ธมมนเตวาสกสส สนตเก ตฏฏกาย นสทตวา มยห กมมฏาน กเถหต อาห อนจฉวโก อาวโส เถรสส อรหตตมคโคต ฯ เอวรปาน

Page 122: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 122

วสทธมคเค คนโถ ปลโพโธ น โหต ฯ อทธต โปถชชนกา อทธ ฯ สา ห อตตานเสยยกทารโก วย ตรณสสส วย จ ทปปรหารา โหต อปปมตตเกเนว ภชชต ฯ สา ปน วปสสนาย ปลโพโธ โหต น สมาธสส สมาธ ปตวา ปตตพพโต ฯ ตสมา ห วปสสนตถเกน อทธปลโพโธ อปจฉนทตพโพ อตเรน อวเสสาต ฯ อย ตาว ปลโพธกถาย วตถาโร เวทตพโพ ฯ กมมฏานทายก กลยาณมตต อปสงกมตวาต เอตถ ปน ฯ ทวธ กมมฏาน สพพตถกกมมฏาน ปารหารยกมมฏาน จ ฯ ตตถ สพพตถกกมมฏาน นาม ภกขสงฆาทส เมตตา มรณสสต จ ฯ อสภส าตป เอเก ฯ กมมฏานเกน ห ภกขนา ปม ตาว ต ปรจฉนทตวา สมฏกภกขสงเฆ สขตา ภวนต อพยาปชฌาต เมตตา ภาเวตพพา ตโต สมฏกเทวตาส ตโต โคจรคามมห อสสรชเน ตโต ตตถ มนสเส อปาทาย สพพสตเตส ฯ โส ห ภกขสงเฆ เมตตาย สหวาสน มทจตตต ชเนต ฯ อถสส เต สขสวาสา โหนต ฯ สมฏกเทวตาส เมตตาย มทกตจตตาห เทวตาห ธมมกาย รกขาย สสวหตารกโข โหต ฯ โคจรคามมห อสสรชเน เมตตาย มทกตจตตสนตาเนห อสสรชเนห ธมมกาย รกขาย สรกขตปรกขาโร โหต ฯ ตตถ มนสเสส เมตตาย ปสาทตจตเตห เตห อปรภโต หตวา วจรต ฯ สพพสตเตส เมตตาย สพพตถ อปปฏหตจาโร โหต ฯ มรณสสตยา ปน อวสส มยา

Page 123: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 123

กมมฏานคคหณนทเทโส มรตพพนต จนเตนโต อเนสน ปหาย อปรปรวฑฒมานสเวโค อโนลนวตตโก โหต ฯ อสภส าปรจตตสส ปนสส ทพพานป อารมมณาน โลภวเสน จตต น ปรยาทยนต ฯ เอว พหปการตตา สพพตถ อตถยตพพ อจฉตพพนต จ อธปเปตสส โยคานโยคกมมสส านนต จ สพพตถกกมมฏานนต วจจต ฯ จตตาลสาย ปน กมมฏาเนส ย ยสส จรยานกล๑ ต ตสส นจจ ปรหรตพพตตา อปรมสส จ ภาวนากมมสส ปทฏานตตา ปารหารยกมมฏานนต วจจต ฯ อต อม ทวธมป กมมฏาน โย เทต อย กมมฏานทายโก นาม ฯ ต กมมฏานทายก ฯ กลยาณมตตนต ปโย ครภาวนโย วตตา จ วจนกขโม คมภร จ กถ กตตา โน จฏาเน นโยชเยต เอวมาทคณสมนนาคต เอกนตหเตส วฑฒปกเข ต กลยาณมตต ฯ มม ห อานนท กลยาณมตต อาคมม ชาตธมมา สตตา ชาตยา๒ ปรมจจนตตอาทวจนโต ปน สมมาสมพทโธเยว สพพาการ- สมปนโน กลยาณมตโต ฯ ตสมา ตสม สต ตสเสว ภควโต สนตเก คหต กมมฏาน สคคหต โหต ปรนพพเต ปน ตสม อสตยา มหาสาวเกส โย ธรต ตสส สนตเก คเหต วฏฏต ตสมมป อสต ย กมมฏาน คเหตกาโม โหต ตสเสว วเสน จตกกป จกชฌานาน นพพตเตตวา ฌานปทฏาน วปสสน ๑. ย. จรตานกล ฯ ๒. ส. ส. ๑๕/๑๒๘ ฯ

Page 124: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 124

วสทธมคเค วฑเฒตวา อาสวกขยปปตตสส ขณาสวสส สนตเก คเหตพพ ฯ ก ปน ขณาสโว อห ขณาสโวต อตตาน ปกาเสตต ฯ ก วตตพพ การกภาว ห ชานตวา ปกาเสต นน อสสคตตตเถโร อารทธ อมสส ภกขโน กมมฏาน การโก อยนต ชานตวา อากาเส จมมขณฑ ป เปตวา ตตถ ปลลงเกน นสนโน กมมฏาน กเถสต ฯ ตสมา สเจ ขณาสว ลภต อจเจต กสล โน เจ ลภต อนาคามสกทาคามโสตาปนนชฌานลาภปถชชน- ตปฏกธรทวปฏกธรเอกปฏกธเรส ปรมสส ปรมสส สนตเก เอกปฏกธเรป อสต ยสส เอกสงคตป อฏกถาย สทธ ปคณา สย จ ลชช โหต ตสส สนตเก คเหตพพ ฯ เอวรโป ห ตนตธโร วสานรกขโต๑ ปเวณปาลโก อาจรโย อาจรยมตโกว โหต น อตตโน มตโก ฯ เตเนว โปราณกตเถรา ลชช รกขสสต ลชช รกขสสต ลชช รกขสสตต ตกขตต อาหส ฯ ปพเพ วตต- ขณาสวาทโย เจตถ อตตโน อธคตมคคเมว อาจกขนต ฯ พหสสโต ปน ต ต อาจรย อปสงกมตวา อคคหปรปจฉาน วโสธตตตา อโต จโต จ สตต จ การณ จ สลลกเขตวา สปปายาสปปาย โยเชตวา คหณฏาเน๒ คจฉนโต มหาหตถ วย มหามคค ทสเสนโต กมมฏาน กถยสสต ฯ ตสมา เอวรป กมมฏานทายก กลยาณมตต อปสงกมตวา ตสเสว วตตปฏปตต กตวา กมมฏาน คเหตพพ ฯ สเจ ปน ต เอกวหาเรเยว ลภต อจเจต กสล โน เจ ลภต ยตถ โส วสต ตตถ คนตพพ ฯ คจฉนเตน ๑. ย. วสานรกขโก ฯ ๒. คหนฏาเน ฯ

Page 125: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 125

กมมฏานคคหณนทเทโส ปน โธตมกขเตห ปาเทห อปาหนา อารหตวา ฉตต คเหตวา เตลนาฬมธผาณตาทน คาหาเปตวาอนเตวาสกปรวเตน น คนตพพ ฯ คมกวตต ปน ปเรตวา อตตโน ปตตจวร สยเมว คเหตวา อนตรามคเค ย ย วหาร ปวสต สพพตถ วตตปฏปตต กรมาเนน สลลหกปรกขาเรน ปรมสลเลขวตตนา หตวา คนตพพ ฯ ต วหาร ปวสนเตน อนตรามคเคเยว ทนตกฏ กปปย การาเปตวา คเหตวา ปวสตพพ ฯ น จ มหตต วสสมตวา ปาทโธวนมกขนาทน กตวา อาจรยสส สนตก คมสสามต อ ปรเวณ ปวสตพพ ฯ กสมา ฯ สเจ หสส ตตร อาจรยสส วสภาคา ภกข ภเวยย เต อาคมนการณ ปจฉตวา อาจรยสส อวณณ ปกาเสตวา นฏโส สเจ ตสส สนตก อาคโตต วปปฏสาร อปปาเทยย เยน ตโต ปฏนวตเตยย ตสมา อาจรยสส วสนฏาน ปจฉตวา อชก ตตเถว คนตพพ ฯ สเจ อาจรโย ทหรตโร โหต ปตตจวรปฏคคหณาทน น สาทตพพาน ฯ สเจ วฑฒตโร คนตวา อาจรย วนทตวา าตพพ ฯ นกขปาวโส ปตตจวรนต วตเตน นกขปตพพ ฯ ปานย ปวาหต วตเตน สเจ อจฉต ปาตพพ ฯ ปาเท โธวาต วตเตน น ตาว ปาทา โธวตพพา ฯ สเจ ห อาจรเยน อาภต อทก ภเวยย น สารปป สยา ฯ โธวาวโส น มยา อาภต อ เห อาภตนต วตเตน ปน ยตถ อาจรโย น ปสสต เอวรเป ปฏจฉนเน วา โอกาเส อพโภกาเส วหารสสาป วา เอกมนเต นสทตวา ปาทา โธวตพพา ฯ สเจ

Page 126: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 126

วสทธมคเค อาจรโย เตลนาฬ อาหรต อฏหตวา อโภห หตเถห สกกจจ คเหตพพา ฯ สเจ ห น น คณเหยย อย ภกข อโตเอว ปฏาย สมโภค โกเปตต อาจรยสส อ ถตต ภเวยย ฯ คเหตวา ปน อาทโตว ปาทา น มกเขตพพา ฯ สเจ ห ต อาจรยสส คตตพภ ชนเตล ภเวยย น สารปป สยา ฯ ตสมา ปม สส มกเขตวา ขนธาทน มกเขตพพาน ฯ สพพปารหารย- เตลมท อาวโส ปาเทป มกเขหต วตเตน ปน โถก สเส กตวา ตโต ปาเท มกเขตวา อม เตลนาฬ เปม ภนเตต วตวา อาจรเย คณหนเต ทาตพพา ฯ อาคตทวสโต ปฏาย กมมฏาน เม ภนเต กเถ อจเจว น วตตพพ ฯ ทตยทวสโต ปน ปฏาย สเจ อาจรยสส ปกตอปฏาโก อตถ ต ยาจตวา วตต กาตพพ ฯ สเจ ยาจโตป น เทต โอกาเส ลทเธเยว กาตพพ ฯ กโรนเตน จ ขททกมชฌมมหนตาน ตณ ทนตกฏาน อปนาเมตพพาน ฯ สต อณหนต ทวธ มขโธวนอทก จ นหาโนทก จ ปฏยาเทตพพ ฯ ตโต ย อาจรโย ตณ ทวสาน ปรภ ชต ตาทสเมว นจจ อปฏเปตพพ๑ ฯ นยม อกตวา ย วา ต วา ปรภ ขนตสส ยถาลทธ อปนาเมตพพ ฯ ก พหนา วตเตน ฯ ยนต ภควตา อนเตวาสเกน ภกขเว อาจรยมห สมมาวตตตพพ ตตราย สมมาวตตนา กาลสเสว อฏาย อปาหนา โอม จตวา เอกส อตตราสงค กรตวา ทนตกฏ ๑. ม. อปนาเมตพพ ฯ

Page 127: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 127

กมมฏานคคหณนทเทโส ทาตพพ มโขทก ทาตพพ อาสน ป เปตพพ สเจ ยาค โหต ภาชน โธวตวา ยาค อปนาเมตพพาตอาทก๑ มหาขนธเก สมมาวตต ป ตต ต สพพมป กาตพพ ฯ เอว วตตสมปตตยา ครร อาราธยมาเนน สาย วนทตวา ยาหต วสชชเตน คนตพพ ฯ ยทา โส กสสาคโตสต ปจฉต ตทา อาคมนการณ กเถตพพ ฯ สเจ โส เนว ปจฉต วตต ปน สาทยต ทสาเห๒ วา ปกเข วา วตวตเต เอกทวส วสชชเตนาป อคนตวา โอกาส กาเรตวา อาคมนการณ อาโรเจตพพ ฯ อกาเล วา คนตวา กมตถ อาคโตสต ปฏเน อาโรเจตพพ ฯ สเจ โส ปาโตว อาคจฉาต วทต ปาโตว คนตพพ ฯ สเจ ปนสส ตาย เวลาย ปตตาพาเธน วา กจฉ ปรทยหต อคคมนทตาย วา ภตต น ชรต อ โ วา โกจ โรโค พาธต ต ยถาภต อาวกตวา อตตโน สปปายเวล อาโรเจตวา ตาย เวลาย อปสงกมตพพ ฯ อสปปายเวลาย ห วจจมานมป กมมฏาน น สกกา โหต มนสกาตนต ฯ อย กมมฏานทายก กลยาณมตต อปสงกมตวา เอตถ วตถาโร ฯ อทาน อตตโน จรยานกลนต เอตถ ฯ จรยาต ฉ จรยา ราคจรยา โทสจรยา โมหจรยา สทธาจรยา พทธจรยา วตกก- จรยาต ฯ เกจ ปน ราคาทน สสคคสนนปาตวเสน อปราป จตสโส ตถา สทธาทนนต อมาห อฏห สทธ จททส อจฉนต ฯ ๑. ว. มหาวคค. ๔/๑๑๒ ฯ ๒. ม. มาเส ฯ

Page 128: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 128

วสทธมคเค เอว ปน ปเภเท วจจมาเน ราคาทน สทธาทหป สสคค กตวา อเนกา จรยา โหนต ตสมา สงเขเปน ฉเฬว จรยา เวทตพพา ฯ จรยา ปกต อสสนนตาต อตถโต เอก ฯ ตาส วเสน ฉเฬว ปคคลา โหนต ราคจรโต โทสจรโต โมหจรโต สทธาจรโต พทธจรโต วตกกจรโตต ฯ ตตถ ยสมา ราคจรตสส กสลปปวตต- สมเย สทธา พลวต โหต ราคสส อาสนนคณตตา ยถา ห อกสลปกเข ราโค สนทโธ นาตลโข เอว กสลปกเข สทธา ยถา ราโค วตถกาเม ปรเยสต เอว สทธา สลาทคเณ ปรเยสต ยถา ราโค อหต น ปรจจชต เอว สทธา หต น ปรจจชต ตสมา ราคจรตสส สทธาจรโต สภาโค ฯ ยสมา ปน โทสจรตสส กสลปปวตตสมเย ป า พลวต โหต โทสสส อาสนนคณตตา ยถา ห อกสลปกเข โทโส นสสเนโห๑ น อารมมณ อลลยต เอว กสลปกเข ป า ยถา จ โทโส อภตมป โทสเมว ปรเยสต เอว ป า ภต โทสเมว ปรเยสต ยถา โทโส สตตปรวชชนากาเรน ปวตตต เอว ป า สงขารปรวชชนากาเรน ตสมา โทสจรตสส พทธจรโต สภาโค ฯ ยสมา ปน โมหจรตสส อนปปนนาน กสลาน ธมมาน อปปาทาย วายมมานสส เยภยเยน อนตรายกรา วตกกา อปปชชนต โมหสส อาสนนลกขณตตา ยถา ห โมโห ปรพยากลตาย อนวฏ โต เอว วตกโก นานปปการวตกกนตาย ยถา จ โมโห อปรโยคาหณตาย ๑. ม. สนทโธ ฯ

Page 129: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 129

กมมฏานคคหณนทเทโส จ จโล ตถา วตกโก ลหปรกปปนตาย ตสมา โมหจรตสส วตกกจรโต สภาโคต ฯ อปเร ตณหามานทฏ วเสน อปราป ตสโส จรยาต วทนต ฯ ตตถ ตณหา ราโคเยว มาโน จ ตสมปยตโตต ตทภย ราคจรย นาตวตตต ฯ โมหนทานตตา จ ทฏ ยา ทฏ จรยา โมหจรยเมว อนปตต ฯ ตา ปเนตา จรยา กนทานา กถ จ ชานตพพ อย ปคคโล ราคจรโต อย โทสาทส อ ตรจรโตต กจรตสส จ ปคคลสส ก สปปายนต ฯ ตตร ปรมา ตาว ตสโส จรยา ปพพาจณณนทานา ธาตโทสนทานา จาต เอกจเจ วทนต ฯ ปพเพ กร อฏปปโยคสภกมมพหโล ราคจรโต โหต สคคา วา จวตวา อธปปนโน ปพเพ เฉทนเภทนวธพนธเวรกมมพหโล โทสจรโต โหต นรยนาคโยนห วา จวตวา อธปปนโน ปพเพ มชชปานพหโล สตปรปจฉาวหโน จ โมหจรโต โหต ตรจฉาน- โยนยา วา จวตวา อธปปนโนต เอว ปพพาจณณนทานาต วทนต ฯ ทวนน ปน ธาตน อสสนนตตา ปคคโล โมหจรโต โหต ปว- ธาตยา จ อาโปธาตยา จ อตราส ทวนน อสสนนตตา โทสจรโต สพพาส สมตตา ราคจรโตต โทเสส จ เสมหาธโก ราคจรโต โหต วาตาธโก โมหจรโต เสมหาธโก วา โมหจรโต วาตาธโก ราคจรโตต เอว ธาตโทสนทานาต วทนต ฯ ตตถ ยสมา ปพเพ อฏปปโยคสภกมมพหลาป สคคา จวตวา อธปปนนาป จ น สพเพ ราคจรตาเยว โหนต อตเร วา โทสโมหจรตาเอว

Page 130: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 130

วสทธมคเค ธาตน จ ยถาวตเตเนว นเยน อสสทนยโม นาม นตถ โทสนยเม จ ราคโมหทวยเมว วตต ตมป ปพพาปรวรทธเมว สทธาจรยาทส จ เอกสสาป นทาน น วตตเมว ตสมา สพพเมต อปรจฉนนวจน ฯ อย ปเนตถ อฏกถาจรยาน มตานสาเรน วนจฉโย ฯ วตต เหต อสสทกตตเน อเม สตตา ปพพเหตนยาเมน โลภสสทา โทสสสทา โมหสสทา อโลภสสทา อโทสสสทา อโมหสสทา จ โหนต ยสส ห กมมายหนกขเณ โลโภ พลวา โหต อโลโภ มนโท อโทสาโมหา พลวนโต โทสโมหา มนทา ตสส มนโท อโลโภ โลภ ปรยาทาต น สกโกต อโทสาโมหา ปน พลวนโต โทสโมเห ปรยาทาต สกโกนต ตสมา โส เตน กมเมน ทนนปฏสนธวเสน นพพตโต ลทโธ โหต สขสโล อกโกธโน ป วา วชรปมาโณ ยสส ปน กมมายหนกขเณ โลภโทสา พลวนโต โหนต อโลภาโทสา มนทา อโมโห จ พลวา โมโห มนโท โส ปรมนเยเนว ลทโธ เจว โหต ทฏโ จ ป วา ปน โหต วชรปมาโณ ทตตาภยตเถโร วย ยสส กมมายหนกขเณ โลภโมหา พลวนโต โหนต อตเร มนทา โส ปรมนเยเนว ลทโธ เจว โหต ทนโธ จ สลโก ปน โหต อกโกธโน [๑] ตถา ยสส กมมายหนกขเณ ตโยป โลภโทสโมหา พลวนโต โหนต อโลภาทโย มนทา โส ปรมนเยเนว ลทโธ เจว ๑. ม. พากลตเถโร วย ฯ

Page 131: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 131

กมมฏานคคหณนทเทโส โหต ทฏโ จ มฬโห จ ยสส ปน๑ กมมายหนกขเณ อโลภ- โทสโมหา พลวนโต โหนต อตเร มนทา โส ปรมนเยเนว อลทโธ เจว อปปกเลโส จ โหต ทพพารมมณมป ทสวา นจจโล ทฏโ ปน โหต ทนธป โ จ ยสส กมมายหนกขเณ อโลภา- โทสโมหา พลวนโต โหนต อตเร มนทา โส ปรมนเยเนว อลทโธ เจว โหต สลโก จ ทนโธ ปน โหต ตถา ยสส กมมา- ยหนกขเณ อโลภโทสาโมหา พลวนโต โหนต อตเร มนทา โส ปรมนเยเนว อลทโธ เจว โหต ป วา จ ทฏโ ปน โหต โกธโน ยสส ปน กมมายหนกขเณ ตโยป อโลภาทโย พลวนโต โหนต โลภาทโย มนทา โส [๒] มหาสงฆรกขตตเถโร วย อลทโธ อทฏโ ป วา จ โหตต ฯ เอตถ จ โย ลทโธต วตโต อย ราคจรโต ฯ ทฏทนธา ปน โทสโมหจรตา ฯ ป วา พทธจรโต ฯ อลทธาทฏา ปสนนปกตตาย สทธาจรตา ฯ ยถา วา อโมหปรวาเรน กมมนา นพพตโต พทธจรโต เอว พลว- สทธาปรวาเรน กมมนา นพพตโต สทธาจรโต กามวตกกาท- ปรวาเรน กมมนา นพพตโต วตกกจรโต โลภาทนา โวมสส- ปรวาเรน กมมนา นพพตโต โวมสสจรโตต เอว โลภาทส อ ตร ตรปรวาร ปฏสนธชนกกมม จรยาน นทานนต เวทตพพ ฯ ย ปน วตต กถ จ ชานตพพ อย ปคคโล ราคจรโตตอาท ตตราย นโย ๑. ม. นตถ ฯ ๒. ม. ย. ปรมนเยเนว ฯ

Page 132: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 132

วสทธมคเค อรยาปถโต กจจา โภชนา ทสสนาทโต ธมมปปวตตโต เจว จรยาโย วภาวเยต ฯ อรยาปถโตต ฯ ราคจรโต ห ปกตคมเนน คจฉนโต จาตรเยน คจฉต สนก๑ ปาท นกขปต สม นกขปต สม อทธรต ฯ อกกฏก จสส ปท โหต ฯ โทสจรโต ปาทคเคห ขณนโต๒ วย คจฉต สหสา ปาท นกขปต สหสา อทธรต ฯ อนกฑฒต จสส ปท โหต ฯ โมหจรโต ปรพยากลาย คตยา คจฉต ฉมภโต วย ปาท นกขปต ฉมภโต วย ปาท อทธรต ฯ สหสานปฬต จสส ปท โหต ฯ วตตมป เจต มาคณฑยสตตปปตตย รตตสส ห อกกฏก ปท ภเว ทฏสส โหต อนกฑฒต ปท มฬหสส โหต สหสานปฬต ววฏจฉทสส อทมทส ปทนต ฯ านมป ราคจรตสส ปาสาทก โหต มธราการ โทสจรตสส ถทธาการ โมหจรตสส อากลาการ ฯ นสชชายป เอเสว นโย ฯ ราคจรโต จ อตรมาโน สม เสยย ป เปตวา สนก นปชชตวา องคปจจงคาน สโมธาย ปาสาทเกน อากาเรน สยต วฏาปยมาโน จ น สฆ วฏาย สงกโต วย สนก ปฏวจน เทต ฯ โทสจรโต ตรมาโน ยถา วา ตถา วา เสยย ป เปตวา ปกขตตกาโย ภกฏ กตวา สยต วฏาปยมาโน จ สฆ วฏาย กปโต วย ปฏวจน เทต ฯ โมหจรโต ทสสณาน เสยย ป เปตวา วกขตตกาโย พหล อโธมโข สยต วฏาปยมาโน จ หหการ กโรนโต ทนธ ๑. สณกนตป ฯ ๒. ขนนโตตป ฯ

Page 133: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 133

กมมฏานคคหณนทเทโส วฏาต ฯ สทธาจรตาทโย ปน ยสมา ราคจรตาทน สภาคา ตสมา เตสมป ตาทโสว อรยาปโถ โหตต ฯ เอว ตาว อรยาปถโต จรยาโย วภาวเย ฯ กจจาต ฯ สมมชชนาทส จ กจเจส ราคจรโต สาธก สมมชชน คเหตวา อตรมาโน วาลก อวปปกรนโต สนธวารกสมสนถรมว สนถรนโต สทธ สม สมมชชต ฯ โทสจรโต คาฬห สมมชชน คเหตวา ตรมานรโป อภโต วาลก อสสาเทนโต ขเรน สทเทน สทธ วสม สมมชชต ฯ โมหจรโต สถล สมมชชน คเหตวา สมปรวตตก อาโลฬยมาโน อสทธ วสม สมมชชต ฯ ยถา จ สมมชชเน เอว จวรโธวนรชนาทสป สพพกจเจส ฯ นปณมธร- สมสกกจจการ ราคจรโต ฯ คาฬหถทธวสมการ โทสจรโต ฯ อนปณพยากลวสมาปรจฉนนการ โมหจรโต ฯ จวรธารณมป จ ราคจรตสส นาตคาฬห นาตสถล โหต ปาสาทก ปรมณฑล ฯ โทสจรตสส อตคาฬห อปรมณฑล ฯ โมหจรตสส สถล ปรพยากล ฯ สทธาจรตาทโยป เตสเยวานสาเรน เวทตพพา ตสภาคตตาต ฯ เอว กจจโต จรยาโย วภาวเย ฯ โภชนาต ฯ ราคจรโต สนทธมธรโภชนปปโย โหต ฯ ภ ชมาโน จ นาตมหนต ปรมณฑล อาโลป กตวา รสปฏสเวท๑ อตรมาโน ภ ชต ก จเทว สาธ๒ ลภตวา โสมนสส อาปชชต ฯ โทสจรโต ลขอมพลโภชนปปโย โหต ฯ ภ ชมาโน จ มขปรก ๑. ม. นานารสปฏสเวท ฯ ๒. ย. สาท ฯ

Page 134: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 134

วสทธมคเค อาโลป กตวา อรสปฏสเวท ตรมาโน ภ ชต ก จเทว อสาธ๑ ลภตวา โทมนสส อาปชชต ฯ โมหจรโต อนยตรจโก โหต ภ ชมาโน จ อปรมณฑล ปรตตมาโลป กตวา ภาชเน สตถาน ฉฑเฑนโต มข มกเขนโต วกขตตจตโต ต ต วตกเกนโต ภ ชต ฯ สทธาจรตาทโยป เตสเยวานสาเรน เวทตพพา ตสภาคตตาต ฯ เอว โภชนโต จรยาโย วภาวเย ฯ ทสสนาทโตต ฯ ราคจรโต อสกมป มโนรม รป ทสวา วมหย- ชาโต วย จร โอโลเกต ปรตเตป คเณ สชชต ภตมป โทส น คณหต ปกกมนโตป อมจจตกาโมว๒ หตวา สาเปกโข ปกกมต ฯ โทสจรโต อสกมป อมโนรม รป ทสวา กลนตรโป วย น จร โอโลเกต ปรตเตป โทเส ปฏห ต ภตมป คณ น คณหต ปกกมนโตป ม จตกาโมว หตวา อนเปกโข ปกกมต ฯ โมหจรโต ยงก จ รป ทสวา ปรปจจยโก โหต ปร นนทนต สตวา นนทต ปร ปสสนต สตวา ปสสต สย ปน อ าณเปกขาย อเปกขโกว โหต ฯ เอส นโย สททสวนาทสป ฯ สทธาจรตาทโย ปน เตสเยวานสาเรน เวทตพพา ตสภาคตตาต ฯ เอว ทสสนาทโต จรยาโย วภาวเย ฯ ธมมปปวตตโต เจวาต ฯ ราคจรตสส ปน มายา สาเถยย มาโน ปาปจฉตา มหจฉตา อสนตฏ ตา สงค จาปลยนต เอวมาทโย ธมมา พหล ปวตตนต ฯ โทสจรตสส โกโธ อปนาโห มกโข ปลาโส อสสา มจฉรยนต เอวมาทโย ฯ โมหจรตสส ถน มทธ ๑. ย. อสาท ฯ ๒. ย. อม จตกาโมว ฯ

Page 135: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 135

กมมฏานคคหณนทเทโส อทธจจ กกกจจ วจกจฉา อาทานคคาหตา ทปปฏนสสคคตาต เอวมาทโย ฯ สทธาจรตสส มตตจาคตา อรยาน ทสสนกามตา สทธมม โสตกามตา ปาโมชชพหลตา อสถตา อมายาวตา ปสาทนเยส าเนส ปสาโทต เอวมาทโย ฯ พทธจรตสส โสวจสสตา กลยาณมตตตา โภชเน มตต ตา สตสมปช ชาครยานโยโค สเวชนเยส าเนส สเวโค สวคคสส โยนโส ปธานนต เอวมาทโย ฯ วตกกจรตสส ภสสพหลตา คณารามตา กสลานโยเค อรต อนวฏ- ตกจจตา รตตธมายนา ทวาปชชลนา หราหร ธาวนาต เอวมาทโย ธมมา พหล ปวตตนตต ฯ เอว ธมมปปวตตโต จรยาโย วภาวเย ฯ ยสมา ปน อท จรยาวภาวนวธาน สพพากาเรน เนว ปาลย น อฏกถาย อาคต เกวล อาจรยมตานสาเรน วตต ตสมา น สารโต ปจเจตพพ ฯ ราคจรตสส ห วตตาน อรยาปถาทน โทส- จรตาทโยป อปปมาทวหารโน กาต สกโกนต ฯ สสฏจรตสส จ ปคคลสส เอกสเสว ภนนลกขณา อรยาปถาทโย น อปปชชนตต ฯ ย ปเนต อฏกถาส จรยาวภาวนวธาน วตต ตเทว สารโต ปจเจตพพ ฯ วตต เหต เจโตปรยาณสส ลาภ อาจรโย จรย ตวา กมมฏาน กเถสสต อตเรน อนเตวาสโก ปจฉ- ตพโพต ฯ ตสมา เจโตปรยาเณน วา ต ปคคล วา ปจฉตวา ชานตพพ อย ปคคโล ราคจรโต อย โทสาทส อ ตรจรโตต ฯ กจรตสส จ ปคคลสส ก สปปายนต เอตถ ปน ฯ เสนาสน ตาว ราคจรตสส อโธตเวทก ภมมฏก อกฏปพภาร ตณกฏ-

Page 136: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 136

วสทธมคเค ปณณสาลาทน อ ตร รโชกณณ ชตกาภรต โอลคควลคค๑ อตอจจ วา อตนจ วา อชชงคล สาสงก อสจวสมมคค๒ ยตถ ม จปมป มงกณภรต๓ ทรป ทพพณณ ย โอโลเกนตสเสว ชคจฉา อปปชชต ตาทส สปปาย นวาสนปารปน อนตจฉนน โอลมพวลมพสตตกากณณ ชาลปวสทส สาณ วย ขรสมผสส กลฏ ภารก กจฉปรหรณ สปปาย ปตโตป ทพพณโณ มตตกา- ปตโต วา อาณคณ กาหโต อโยปตโต วา ครโก ทสสณาโน สสกปาลมว เชคจโฉ วฏฏต ภกขาจารมคโคป อมนาโป อนา- สนนคาโม วสโม วฏฏต ภกขาจารคาโมป ยตถ มนสสา อปสสนตา วย วจรนต ยตถ เอกกเลป ภกข อลภตวา นกขมนต เอห ภนเตต อาสนสาล ปเวเสตวา ยาคภตต ทตวา คจฉนตา คาว วย วเช ปเวเสตวา อนวโลเกนตา คจฉนต ตาทโส วฏฏต ปรวสกมนสสาป ทาสา วา กมมกรา วา ทพพณณา ทททสสกา กลฏวสนา ทคคนธา เชคจฉาเยว อจตตกาเรน ยาคภตต ฉฑเฑนตา วย ปรวสนต ตาทสา สปปายา ยาคภตตขชชกมป ลข ทพพณณ สามากกทรสกกณาชกาทมย ปตตกกวลงคชณณสากสเปยย๔ ยงก จเทว เกวล อทรปรมตต วฏฏต อรยาปโถปสส าน วา จงกโม วา วฏฏต อารมมณ นลาทส วณณกสเณส ยงก จ อปรสทธวณณนต อท ราคจรตสส สปปาย ฯ ๑. โอลตวลตนตป ฯ ๒. ม. ย. อสจ ฯ ๓. ม. ย. มงคลาภรต ฯ ๔. ม. ย. ปตตกก พลงค ชณณสากสเปยย ฯ

Page 137: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 137

กมมฏานคคหณนทเทโส โทสจรตสส เสนาสน นาตอจจ นาตนจ ฉายทกสมปนน สวภตตภตตถมภโสปาณ สปรนฏ ตมาลากมมลตากมม นานาวธ- จตตกมมสมชชล สมสนทธมทภมตล พรหมวมานมว กสมทาม- วจตร- วณณเจลวตานสมลงกต สป ตต๑ สจมโนรมตถรณม จป ตตถ ตตถ วาสตถาย นกขตตกสมวาสคนธสคนธ ย ทสสนมตเตเนว ปตปาโมชช ชนยต เอวรป สปปาย ตสส ปน เสนาสนสส มคโคป สพพปรสสยวมตโต สจสมตโล อลงกต ปฏยตโต วฏฏต เสนาสนปรกขาโร เจตถ กฏมงกณทฆชาตมสกาน นสสย ปรจ- ฉนทนตถ นาตพหโก เอกม จปมตตเมว วฏฏต นวาสนปารปนมปสส จนปฏโสมารปฏโกเสยยกปปาสกสขมโขมสขมาทน ย ย ปณต เตน เตน เอกปฏฏ วา ทปฏฏ วา สลลหก สมณสารปเปน สรตต สปรสทธวณณ วฏฏต ปตโตป อทกพพพลมว๒ สสณาโน มณ วย สมฏโ นมมโล สมณสารปเปน สปกโก สปรสทธวณโณ อโยมโย วฏฏต ภกขาจารมคโค ปรสสยวมตโต สโม มนาโป นาตทรนาจจาสนนคาโม วฏฏต ภกขาจารคาโมป ยตถ มนสสา อทาน อยโย อาคมสสตต สตตสมมฏเ๓ ปเทเส อาสน ป า- เปตวา ปจจคคนตวา ปตต อาทาย ฆร ปเวเสตวา ป ตตาสเน นสทาเปตวา สกกจจ สหตถา ปรวสนต ตาทโส วฏฏต ปรเวสกา ปนสส เย โหนต อภรปา ปาสาทกา สนหาตา สวลตตา ธป๔- ๑. ย. สป ตตสจมโน... ฯ ๒. ย. อทกพพพฬมว ฯ ๓. โปราณโปตถเก สตตสมฏเต ลขต ฯ ๔. ม. ย. ธมวาส... ฯ

Page 138: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 138

วสทธมคเค วาสกสมคนธสรภโน นานาวราคสจมน วตถาภรณปฏมณฑตา สกกจจการโน ตาทสา สปปายา ยาคภตตขชชกมป วณณ คนธ- รสสมปนน โอชวนต มโนรม สพพาการปณต ยาวทตถ วฏฏต อรยาปโถปสส เสยยา วา นสชชา วา วฏฏต อารมมณ นลาทส วณณกสเณส ยงก จ สปรสทธวณณนต อท โทสจรตสส สปปาย ฯ โมหจรตสส เสนาสน ทสามข อสมพาธ วฏฏต ยตถ นสนนสส ววฏา ทสาป ขายนต อรยาปเถส จงกโม วฏฏต อารมมณ ปนสส ปรตต สปปมตต วา สราวมตต วา น วฏฏต ฯ สมพาธสม ห โอกาเส จตต ภยโย สมโมหมาปชชต ตสมา วปล มหากสณ วฏฏต ฯ เสส โทสจรตสส วตตสทสเมวาต อท โมหจรตสส สปปาย ฯ สทธาจรตสส สพพมป โทสจรตมห วตตวธาน สปปาย อารมมเณส จสส อนสสตกมมฏานมป วฏฏต ฯ พทธจรตสส เสนาสนาทส อท นาม อสปปายนต นตถ ฯ วตกกจรตสส เสนาสน ววฏ ทสามข ยตถ นสนนสส อารามวนโปกขรณรามเณยยกาน คามนคมชนปทปฏปาฏโย นโลภาสา จ ปพพตา ป ายนต ต น วฏฏต ฯ ต ห วตกกวธาวนสเสว ปจจโย โหต ฯ ตสมา คมภเร ทรมเข วนปฏจฉนเน หตถกจฉปพภารมหนทคหาสทเส เสนาสเน วสตพพ ฯ อารมมณมปสส วปล น วฏฏต ฯ ตาทส ห วตกกวเสน สนธาวนาย๑ ปจจโย โหต ฯ ปรตต ปน วฏฏต ฯ ๑. ม. สนธาวนสส ฯ

Page 139: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 139

กมมฏานคคหณนทเทโส เสส ราคจรตสส วตตสทสเมวาต อท วตกกจรตสส สปปาย ฯ อย อตตโน จรยานกลนต เอตถ อาคตจรยาน ปเภทนทานวภาวน- สปปายปรจเฉทโต วตถาโร ฯ น จ ตาว จรยานกล กมมฏาน สพพากาเรน อาวกต ฯ ต ห อนนตรสส มาตกาปทสส วตถาเรน๑ สยเมว อาวภวสสต ฯ ตสมา ย วตต จตตาลสาย กมมฏาเนส อ ตร กมมฏาน คเหตวาต เอตถ สงขาตนทเทสโต อปจารปปนาวหโต ฌานป- ปเภทโต สมตกกมโต วฑฒนาวฑฒนโต อารมมณโต ภมโต คหณโต ปจจยโต จรยานกลโตต อเมห ตาว ทสห อากาเรห กมมฏาเน วนจฉโย เวทตพโพ ฯ ตตถ สงขาตนทเทสโตต ฯ จตตาลสาย กมมฏาเนส อต หท วตต ตตรมาน จตตาลส กมมฏานาน ทส กสณาน ทส อสภา ทส อนสสตโย จตตาโร พรหมวหารา จตตาโร อารปปา เอกา ส า เอก ววฏานนต๒ ฯ ตตถ ปวกสณ อาโปกสณ เตโชกสณ วาโยกสณ นลกสณ ปตกสณ โลหตกสณ โอทาต- กสณ อาโลกกสณ ปรจฉนนากาสกสณนต อเม ทส กสณา ฯ อทธมาตก วนลก วปพพก วจฉททก วกขายตก วกขตตก หตวกขตตก โลหตก ปฬวก อฏ กนต อเม ทส อสภา ฯ พทธานสสตธมมสงฆสลจาคเทวตานสสต มรณานสสต กายคตาสต อานาปานสสต อปสมานสสตต อมา ทส อนสสตโย ฯ เมตตา ๑. วตถาเรตป ฯ ๒. โปราณโปตถเก ววตถานนต ลขต ฯ

Page 140: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 140

วสทธมคเค กรณา มทตา อเปกขาต อเม จตตาโร พรหมวหารา ฯ อากาสา- น จายตน ว าณ จายตน อาก จ ายตน เนวส านา- ส ายตนนต อเม จตตาโร อารปปา ฯ อาหาเร ปฏกลส า เอกา ส า นาม ฯ จตธาตววฏาน เอก ววฏานนต ฯ เอว สงขาตนทเทสโต วนจฉโย เวทตพโพ ฯ อปจารปปนาวหโตต ฯ เปตวา กายคตาสต จ อานา- ปานสสต จ อวเสสา อฏ อนสสตโย อาหาเร ปฏกลส า จตธาตววฏานนต อมาเนว เหตถ ทส กมมฏานาน อปจาราวหาน เสสาน อปปนาวหานต ฯ เอว อปจารปปนาวหโต ฯ ฌานปปเภทโตต ฯ อปปนาวเหส เจตถ อานาปานสสตยา สทธ ทส กสณา จตกกชฌานกา โหนต ฯ กายคตาสตยา สทธ ทส อสภา ปมชฌานกา ฯ ปรมา ตโย พรหมวหารา ตกชฌานกา ฯ จตตถพรหมวหาโร จตตาโร จ อารปปา จตตถชฌานกาต ฯ เอว ฌานปปเภทโต ฯ สมตกกมโตต ฯ เทว สมตกกมา องคสมตกกโม จ อารมมณสมตกกโม จาต ฯ ตตถ สพเพสป ตกจตกกชฌานเกส กมมฏาเนส องคสมตกกโม โหต วตกกวจาราทน ฌานงคาน สมตกกมตวา เตเสววารมมเณส ทตยชฌานาทน ปตตพพโต ฯ ตถา จตตถพรหมวหาเร ฯ โสป ห เมตตาทนเยว อารมมเณ โสมนสส สมตกกมตวา ปตตพโพต ฯ จตส ปน อารปเปส อารมมณสมตกกโม โหต ฯ ปรเมส ห นวส กสเณส อ ตร

Page 141: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 141

กมมฏานคคหณนทเทโส สมตกกมตวา อากาสาน จายตน ปตตพพ ฯ อากาสาทน จ สมตกกมตวา ว าณ จายตนาทน ฯ เสเสส สมตกกโม นตถต ฯ เอว สมตกกมโต ฯ วฑฒนาวฑฒนโตต ฯ อเมส จตตาลสาย กมมฏาเนส ทส กสณาเนว วฑเฒตพพาน ฯ ยตตก ห โอกาส กสเณน ผรต ตทพภนตเร ทพพาย โสตธาตยา สทท โสต ทพเพน จกขนา รปาน ปสสต ปรสตตาน จ เจตสา จตตม าต สมตโถ โหต ฯ กายคตาสต ปน อสภาน จ น วฑเฒตพพาน ฯ กสมา ฯ โอกาเสน ปรจฉนนตตา อานสสาภาวา จ ฯ สา ปเนสา๑ โอกาเสน ปรจฉนนตา ภาวนานเยน๒ อาวภวสสต ฯ เตส ปน วฑฒเตส กณปราสเยว วฑฒต ฯ น โกจ อานสโส อตถ ฯ วตตมป เจต โสปากป หาพยากรเณ วภตา ภควา รปส า อวภตา อฏ กส าต ฯ ตตร ห นมตตวฑฒนวเสน รปส า วภตาต วตตา ฯ อฏ กส า อวฑฒนวเสน อวภตาต ฯ ย ปเนต เกวล อฏ กส าย อผร ปว อมนต วตต ต ลาภสส สโต อปฏานาการวเสน วตต ฯ ยเถว ห ธมมาโสกกาเล กรวกสกโณ สมนตา อาทาสภตตส อตตโน ฉาย ทสวา สพพทสาส กรวกส หตวา มธร คร นจฉาเรส เอว เถโรป อฏ ก- ส าย ลาภตตา สพพทสาส อปฏ ต นมตต ปสสนโต เกวลาป ปว อฏ กภรตาต จนเตสต ฯ ยท เอว ยา อสภชฌานาน ๑. ม. ย. สา จ เนส ฯ ๒. ม. ย. ภาวนานเย ฯ

Page 142: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 142

วสทธมคเค อปปมาณารมมณตา วตตา สา วรชฌตต ฯ สา จ น วรชฌต เอกจโจ ห อทธมาตเก วา อฏ เก วา มหนเต นมตตพ คณหต เอกจโจ อปปเก อมนา ปรยาเยน เอกจจสส ปรตตารมมณ ฌาน โหต เอกจจสส อปปมาณารมมณนต ฯ โย วา เอต วฑฒเน อาทนว อปสสนโต วฑฒยต ต สนธาย อปปมาณารมมณนต วตต ฯ อานสสาภาวา ปน น วฑเฒตพพานต ฯ ยถา จ เอตาน เอว เสสานป น วฑเฒ- พพานต ฯ กสมา ฯ เตส ห อานาปานนมตต ตาว วฑฒยโต วาตราสเยว วฑฒต โอกาเสน จ ปรจฉนน ฯ อต สาทนวตตา โอกาเสน จ ปรจฉนนตตา น วฑเฒตพพ ฯ พรหมวหารา สตตา- มมณา ฯ เตส นมตต วฑฒยโต สตตราสเยว วฑเฒยย ฯ น จ เตน อตโถ อตถ ฯ ตสมา ตมป น วฑเฒตพพ ฯ ย ปน วตต เมตตาสหคเตน เจตสา เอก ทส ผรตวาตอาท ต ปรคคหวเสน วตต ฯ เอกาวาสทวอาวาสาทนา ห อนกกเมน เอกสสา ทสาย สตเต ปรคคเหตวา ภาเวนโต เอก ทส ผรตวาต วตโต น นมตต วฑเฒนโต ฯ ปฏภาคนมตตเมว เจตถ นตถ ยทย วฑเฒยย ฯ ปรตตอปปมาณารมมณตา เจตถ ปรคคห- วเสเนว เวทตพพา ฯ อารปปารมมเณสป อากาส กสณคฆาฏ- มตตา๑ ฯ ต ห กสณาปคมวเสเนว มนสกาตพพ ฯ ตโต ปร วฑฒยโต น ก จ โหต ฯ ว าณ สภาวธมมตตา ฯ น ห ๑. ส. กสณคฆาฏมตตตตา ฯ

Page 143: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 143

กมมฏานคคหณนทเทโส สกกา สภาวธมม วฑเฒต ฯ ว าณาปคโม ว าณสส อภาว- ตตตตา ฯ เนวส านาส ายตนารมมณ สภาวธมมตตาเยว น วฑเฒตพพ ฯ เสสาน อนมตตตตา ฯ ปฏภาคนมตต ห วฑเฒตพพ นาม ภเวยย ฯ พทธานสสตอาทน จ เนว ปฏภาค- นมตต อารมมณ โหต ฯ ตสมา ต น วฑเฒตพพนต ฯ เอว วฑฒนาวฑฒนโต ฯ อารมมณโตต ฯ อเมส จ จตตาลสาย กมมฏาเนส ทส กสณา ทส อสภา อานาปานสสต กายคตาสตต อมาน ทวาวสต ปฏภาคนมตตารมมณาน เสสาน น ปฏภาคนมตตารมมณาน ฯ ตถา ทสส อนสสตส เปตวา อานาปานสสต จ กายคตาสต จ อวเสสา อฏ อนสสตโย อาหาเร ปฏกลส า จตธาตววฏาน ว าณ จายตน เนวส านาส ายตนนต อมาน ทวาทส สภาวธมมารมมณาน ฯ ทส กสณา ทส อสภา อานาปานสสต กายคตาสตต อมาน ทวาวสต นมตตารมมณาน ฯ เสสาน ฉ นวตตพพารมมณาน ฯ ตถา วปพพก โลหตก ปฬวก อานาปานสสต อาโปกสณ เตโชกสณ วาโยกสณ ย จ อาโลกกสเณ สรยาทน โอภาสมณฑลารมมณนต อมาน อฏ จลตารมมณาน ฯ ตาน จ โข ปพพภาเค ฯ ปฏภาค ปน สนนสนนเมว โหต ฯ เสสาน นจลตารมมณานต ฯ เอว อารมมณโต ฯ ภมโตต ฯ เอตถ จ ทส อสภา กายคตาสต อาหาเร ปฏกล- ส าต อมาน ทวาทส เทเวส นปปวตตนต ฯ ตาน ทวาทส

Page 144: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 144

วสทธมคเค อานาปานสสต จาต อมาน เตรส พรหมโลเก นปปวตตนต ฯ อรปภเว ปน เปตวา จตตาโร อารปเป อ นปปวตตต ฯ มนสเสส สพพานป ปวตตนตต ฯ เอว ภมโต ฯ คหณโตต ฯ ทฏผฏสตคคหณโต เจตถ วนจฉโย เวทตพโพ ฯ ตตร เปตวา วาโยกสณ เสสา นว กสณา ทส อสภาต อมาน เอกนวสต ทฏเน คเหตพพาน ฯ ปพพภาเค จกขนา โอโลเกตวา นมตต เนส คเหตพพนต อตโถ ฯ กายคตาสตย ตจป จก ทฏเน เสส สเตนาต เอว ตสสารมมณ ทฏสเตน คเหตพพ ฯ อานาปานสสต ผฏเน ฯ วาโยกสณ ทฏผฏเน ฯ เสสาน อฏารส สเตน คเหตพพาน ฯ อเปกขาพรหมวหาโร จตตาโร อารปปาต อมาน เจตถ น อาทกมมเกน คเหตพพาน ฯ เสสาน ป จตตส คเหตพพานต ฯ เอว คหณโต ฯ ปจจยโตต ฯ อเมส ปน กมมฏาเนส เปตวา อากาส- กสณ เสสา นว กสณา อารปปาน ปจจยา โหนต ฯ ทสาป กสณา อภ าน ฯ ตโย พรหมวหารา จตตถพรหมวหารสส ฯ เหฏ ม เหฏ ม อารปป อปรมสส อปรมสส ฯ เนวส านา- ส ายตน นโรธสมาปตตยา ฯ๑ สพพานป สขวหารสส วปสสนา ภวสมปตตนนต๑ ฯ เอว ปจจยโต ฯ จรยานกลโตต ฯ จรยาน อนกลโต เจตถ วนจฉโย เวทตพโพ ฯ เสยยถท ฯ ราคจรตสส ตาเวตถ ทสอสภากายคตาสตต เอกาทส กมมฏานาน อนกลาน ฯ โทสจรตสส จตตาโร พรหม- ๑-๑. ย. สพพานป สขวหารวปสสนาภวสมปตตนนตต ทสสต ฯ

Page 145: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 145

กมมฏานคคหณนทเทโส วหารา จตตาร วณณกสณานต อฏ ฯ โมหจรตสส จ วตกก- จรตสส จ เอก อานาปานสสตกมมฏานเมว ฯ สทธาจรตสส ปรมา ฉ อนสสตโย ฯ พทธจรตสส มรณสสต อปสมานสสต จตธาตววฏาน อาหาเร ปฏกลส าต จตตาร ฯ เสสกสณาน จตตาโร จ อารปปา สพพจรตาน อนกลาน ฯ กสเณส จ ยงก จ ปรตต วตกกจรตสส อปปมาณ โมหจรตสสาต ฯ เอวเมตถ จรยานกลโต วนจฉโย เวทตพโพต ฯ สพพ เจต อชวปจจนกวเสน จ อตสปปายวเสน จ วตต ฯ ราคาทน ปน อวกขมภกา สทธาทน วา อนปการา กสลภาวนา นาม นตถ ฯ วตตมป เจต เมฆยสตเต จตตาโร ธมมา อตตร ภาเวตพพา อสภา ภาเวตพพา ราคสส ปหานาย เมตตา ภาเวตพพา พยาปาทสส ปหานาย อานาปานสสต ภาเวตพพา วตกก- ปจเฉทาย อนจจส า ภาเวตพพา อสมมานสมคฆาตายาต๑ ฯ ราหลสตเตป เมตต ราหล ภาวน ภาเวหตอาทนา๒ นเยน เอกสเสว สตต กมมฏานาน วตตาน ฯ ตสมา วจนมตเต อภนเวส อกตวา สพพตถ อธปปาโย ปรเยสตพโพต ฯ อย กมมฏาน คเหตวาต เอตถ กมมฏานกถาวนจฉโย ฯ คเหตวาต อมสส ปน ปทสส อย อตถปรทปนา ฯ เตน โยคนา กมมฏานทายก กลยาณมตต อปสงกมตวาต เอตถ วตตนเยเนว วตตปปการ กลยาณมตต อปสงกมตวา พทธสส วา ๑. ข. อ. ๒๕/๑๒๘ ฯ ม. ม. ๑๓/๑๔๐ ฯ

Page 146: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 146

วสทธมคเค ภควโต อาจรยสส วา อตตาน นยยาเตตวา๑ สมปนนชฌาสเยน สมปนนาธมตตนา จ หตวา กมมฏาน ยาจตพพ ฯ ตตร๒ อมาห ภควา อตตภาว ตมหาก ปรจจชามต เอว พทธสส ภควโต อตตา นยยาเตตพโพ ฯ เอว ห อนยยาเตตวา ปนเตส เสนาสเนส วหรนโต เภรวารมมเณ อาปาถมาคเต สนถมภต อสกโกนโต คามนต โอสรตวา คหสสฏโ หตวา อเนสน อาปชชตวา อนยพยสน ปาปเณยย ฯ นยยาตตตตภาวสส ปนสส เภรวารมมเณ อาปาถมาคเตป ภย น อปปชชต ฯ นน ตยา ปณฑต ปรมทวสเมว อตตา พทธาน นยยาตโตต ปจจเวกขโต ปนสส โสมนสสเมว อปปชชต ฯ ยถา ห ปรสสส อตตม กาสกวตถ ภเวยย ตสส ตสม มสกาย วา กเฏห วา ขายเต๓ อปปชเชยย โทมนสส สเจ ปน ต อจวรกสส ภกขโน ทเทยย อถสส ต เตน ภกขนา ขณฑาขณฑ กรยมาน ทสวาป โสมนสสเมว อปปชเชยย เอว สมปทมท เวทตพพ ฯ อาจรยสส นยยาเตน- เตนาป อมาห๔ ภนเต อตตภาว ตมหาก ปรจจชามต วตตพพ ฯ เอว อนยยาตตตตภาโว ห อตชชนโย วา โหต ทพพโจ วา อโนวาทกโร เยน กามงคโม วา อาจรย อนาปจฉาว ยตถจฉต ตตถ คนตวา ตเมน อาจรโย อามเสน วา ธมเมน วา น สงคณหาต คฬห คนถ น สกขาเปต ฯ โส อม ทวธ สงคห อลภนโต สาสเน ปตฏ น ลภต นจรสเสว ทสสลย วา ๑. นยยาเทตวาตป ฯ ๒. ส. ย. ตตถ ฯ ๓. ย. ขาทเต ฯ

Page 147: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 147

กมมฏานคคหณนทเทโส คหภาว วา ปาปณาต ฯ นยยาตตตตภาโว ปน เนว อตชชนโย โหต น เยน กามงคโม สพพโจ อาจรยายตตวตตเยว โหต ฯ โส อาจรยโต ทวธ สงคห ลภนโต สาสเน วฑฒ วรฬห เวปลล ปาปณาต จฬปณฑปาตกตสสตเถรสส อนเตวาสกา วย ฯ เถรสส กร สนตก ตโย ภกข อาคมส ฯ เตส เอโก อห ภนเต ตมหาก อตถายาต วตเต สตโปรเส ปปาเต ปตต อสสเหยยนต อาห ฯ ทตโย อห ภนเต ตมหาก อตถายาต วตเต อม อตตภาว ปณหโต ปฏาย ปาสาณปฏเ ฆสนโต๑ นรวเสส เขเปต อสสเหยยนต อาห ฯ ตตโย อห ภนเต ตมหาก อตถายาต วตเต อสสาสปสสาเส สนนรมภตวา๒ กาลกรย กาต อสสเหยยนต อาห ฯ เถโร ภพพา วตเม ภกขต กมมฏาน กเถส ฯ เต ตสส โอวาเท ตวา ตโยป อรหตต ปาปณสต ฯ อยมานสโส อตตนยยาตเน ฯ เตน วตต พทธสส วา ภควโต อาจรยสส วา อตตาน นยยาเตตวาต ฯ สมปนนชฌาสเยน สมปนนาธมตตนา จ หตวาต เอตถ ปน ฯ เตน โยคนา อโลภาทน วเสน ฉหากาเรห สมปนนชฌาสเยน ภวตพพ ฯ เอว สมปนนชฌาสโย ห ตสสนน โพธน อ ตร ปาปณาต ฯ ยถาห ฯ ฉอชฌาสยาว๓ โพธสตตา โพธปรปากาย สวตตนต อโลภชฌาสยา จ โพธสตตา โลเภ โทสทสสาวโน อโทสชฌาสยา จ โพธสตตา โทเส โทสทสสาวโน อโมหชฌาสยา ๑. ม. ฆเสนโต ฯ ๒. ม. อปรมภตวา ฯ ๓. ย. ฉ อชฌาสยา โพธสตตาน ฯ

Page 148: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 148

วสทธมคเค จ โพธสตตา โมเห โทสทสสาวโน เนกขมมชฌาสยา จ โพธสตตา ฆราวาเส โทสทสสาวโน ปวเวกชฌาสยา จ โพธสตตา สงคณกาย โทสทสสาวโน นสสรณชฌาสยา จ โพธสตตา สพพภวคตส โทสทสสาวโนต ฯ เย ห เกจ อตตานาคต- ปจจปปนนา โสตาปนนสกทาคามอนาคามขณาสวปจเจกพทธ- สมมาสมพทธา สพเพ เต อเมเหว ฉห อากาเรห อตตนา อตตนา ปตตพพ วเสส ปตตา ฯ ตสมา อเมห ฉหากาเรห สมปนนชฌา- สเยน ภวตพพ ฯ ตทธมตตตาย ปน อธมตตสมปนเนน ภวตพพ ฯ สมาธาธมตเตน สมาธครเกน สมาธปพภาเรน นพพานาธมตเตน นพพานครเกน นพพานปพภาเรน จ ภวตพพนต อตโถ ฯ เอว สมปนนชฌาสยาธมตตโน ปนสส กมมฏาน ยาจโต เจโตปรย- าณลาภนา อาจรเยน จตตวาร๑ โอโลเกตวา จรยา ชานตพพา ฯ อตเรน กจรโตส เก วา เต ธมมา พหล สมทาจรนต ก วา เต มนสกโรโต ผาส โหต กตรสม วา เต กมมฏาเน จตต นมตต เอวมาทห นเยห ปจฉตวา ชานตพพา ฯ เอว ตวา จรยานกล กมมฏาน กเถตพพ ฯ กเถนเตน จ ตวเธน กเถตพพ ฯ ปกตยา อคคหตกมมฏานสส เอก เทว นสชชา๒ สชฌาย กาเรตวา ทาตพพ ฯ สนตเก วสนตสส อาคตาคตกขเณ กเถตพพ ฯ อคคเหตวา อ ตร คนตกามสส นาตสงขตต นาตวตถารก กตวา กเถตพพ ฯ ตตถ ปวกสณ ตาว กเถนเตน ๑. ม. จตตาจาร ฯ ๒. โปราณโปตถเก ทวสานต ลขต ฯ ม. ย. นสชชาน ฯ

Page 149: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 149

ปวกสณนทเทโส จตตาโร กสณโทสา กสณกรณ กตสส ภาวนานโย ทวธ นมตต ทวโธ สมาธ สตตวธ สปปายาสปปาย ทสวธ อปปนาโกสลล วรยสมตา อปปนาวธานนต อเม นว อาการา กเถตพพา ฯ เสสกมมฏาเนสป ตสส ตสส อนรป กเถตพพ ฯ ต สพพ เตส ภาวนาวธาเน อาวภวสสต ฯ เอว กถยมาเน ปน กมมฏาเน เตน โยคนา นมตต คเหตวา โสตพพ ฯ นมตต คเหตวาต อท เหฏ มปท อท อปรมปท อยมสส อตโถ อยมธปปาโย อท โอปมมนต เอว ตนต อาการ อปนพนธตวาต อตโถ ฯ เอว นมตต คเหตวา สกกจจ สณนเตน ห กมมฏาน สคคหต โหต ฯ อถสส ต นสสาย วเสสาธคโม สมปชชต น อตรสสาต ฯ อย คเหตวาต อมสส ปทสส อตถปรทปนา ฯ เอตตาวตา กลยาณมตต อปสงกมตวา อตตโน จรยานกล จตตาลสาย กมมฏาเนส อ ตร กมมฏาน คเหตวาต อมาน ปทาน สพพากาเรน วตถารตาน โหนตต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สมาธภาวนาธกาเร กมมฏานคคหณนทเทโส นาม ตตโย ปรจเฉโท ฯ ปวกสณนทเทโส อทาน ย วตต สมาธภาวนาย อนนรป วหาร ปหาย อนรเป วหาเร วหรนเตนาต เอตถ ฯ ยสส ตาว อาจรเยน สทธ เอกวหาเร วสโต ผาส โหต เตน ตตเถว กมมฏาน

Page 150: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 150

วสทธมคเค ปรโสเธนเตน วสตพพ สเจ ตตถ ผาส น โหต โย อ โ คาวเต วา อฑฒโยชเน วา โยชนมตเตป วา สปปาโย วหาโร โหต ตตถ วสตพพ ฯ เอว ห สต กมมฏานสส กสม จเทว าเน สนเทเห วา สต สตสมโมเห๑ วา ชาเต กาลสเสว วหาเร วตต กตวา อนตรามคเค ปณฑาย จรตวา ภตตกจจ- ปรโยสาเนเยว อาจรยสส วสนฏาน คนตวา ตทวส อาจรยสส สนตเก กมมฏาน โสเธตวา ทตยทวเส อาจรย วนทตวา นกขมตวา อนตรามคเค ปณฑาย จรตวา อกลมนโตเยว อตตโน วสนฏาน อาคนต สกขสสต ฯ โย ปน โยชนปปมาเณป ผาสกฏาน น ลภต เตน กมมฏาเน สพพ คณ ฏาน ฉนทตวา สวสทธ อาวชชนปฏพทธ กมมฏาน กตวา ทรมป คนตวา สมาธภาวนาย อนนรป วหาร ปหาย อนรเป วหาเร วหาตพพ ฯ ตตถ อนนรโป นาม อฏารสนน โทสาน อ ตเรน สมนนาคโต ฯ ตตรเม อฏารส โทสา มหนตตต๒ นวตต ชณณตต ปนถสนนสสตตต โสณฑ ปณณ ปปผ ผล ปฏนยตา๓ นครสนนสสตตา ทารสนนสสตตา เขตตสนนสสตตา วสภาคาน ปคคลาน อตถตา ปฏฏนสนนสสตตา ปจจนตสนนสสตตา รชชสมนตรสนนสสตตา อสปปายตา กลยาณมตตาน อลาโภต ฯ อเมส อฏารสนน อ ตเรน โทเสน สมนนาคโต อนนรโป นาม น ตตถ วหาตพพ ฯ กสมา ฯ มหาวหาเร ตาว พห ภกข นานาฉนทา ๑. ม. สตสมโมเส ฯ ๒. ม. มหตต ฯ ๓. ย. ปตถนยตา ฯ

Page 151: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 151

ปวกสณนทเทโส สนนปตนต ฯ เต อ ม ปฏวรทธตาย วตต น กโรนต ฯ โพธยงคณาทน อสมมฏาเนว โหนต อนปฏาปต ปานย- ปรโภชนย ฯ ตตราย โคจรคาเม ปณฑาย จรสสามต ปตตจวร อาทาย นกขมนโต สเจ ปสสต วตต วา อกต ปานยฆฏ วา รตต อถาเนน วตต กาตพพ โหต ปานย อปฏาเปตพพ อกโรนโต วตตเภเท ทกกฏ อาปชชต ฯ ต กโรนตสส กาโล อตกกมต ฯ อตทวา ปวฏโ นฏ ตาย ภกขาย ก จ น ลภต ฯ ปฏสลลาน- คโตป สามเณรทหรภกขน อจจาสทเทน สงฆฏฏนกมเมห๑ จ วกขปต ฯ ยตถ ปน สพพ วตต กตเมว โหต อวเสสาป จ สงฆฏฏนา นตถ เอวรเป มหาวหาเรป วหาตพพ๒ ฯ นววหาเร พห นวกมม โหต ฯ อกโรนต อชฌายนต ฯ ยตร๓ ปน ภกข เอว วทนต อายสมา ยถาสข สมณธมม กโรต มย นวกมม กรสสามาต เอวรเป วหาตพพ ฯ ชณณวหาเร ปน พห ปฏ- ชคคตพพ โหต ฯ อนตมโส อตตโน เสนาสนมตตมป อปปฏชคคนต อชฌายนต ฯ ปฏชคคนตสส กมมฏาน ปรหายต ฯ ปนถสนนสสเต มหาปถวหาเร รตตนทว อาคนตกา สนนปตนต ฯ วกาเล อาคตาน อตตโน เสนาสน ทตวา รกขมเล วา ปาสาณ- ปฏเ วา วสตพพ โหต ปนทวสมป๔ เอวเมวาต กมมฏานสส โอกาโส น โหต ฯ ยตถ ปน เอวรโป อาคนตกสมพาโธ น โหต ตตถ วหาตพพ ฯ โสณฑ นาม ปาสาณโปกขรณ โหต ๑. ย. ม. สงฆกมเมห ฯ ๒. ม. น วหาตพพ ฯ ๓. ส. ย. ยตถ ฯ ๔. ส. ย. ปนทวเสป ฯ

Page 152: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 152

วสทธมคเค ตตถ ปานยตถ มหาชโน สโมสรต ฯ นครวาสน ราชกลปกตเถราน อนเตวาสกา รชนกมมตถาย อาคจฉนต ฯ เตส ภาชนทาร- โทณกาทน ปจฉนตาน อสเก จ อสเก จ าเนต ทสเสตพพาน โหนต ฯ เอว สพพกาลมป นจจพยาวโฏ โหต ฯ ยตถ นานาวธ สากปณณ โหต ตตถสส กมมฏาน คเหตวา ทวาวหาร นสนนสสาป สนตเก สากหารกา คายมานา ปณณ อจจนนตโย วสภาคสททสงฆฏฏเนน กมมฏานนตราย กโรนต ฯ ยตถ ปน นานาวธา มาลาคจฉา สปปผตา โหนต ตตราป ตาทโสเยว อปททโว ฯ ยตถ นานาวธ อมพชมพปนสาทผล โหต ตตถ ผลตถกา อาคนตวา ยาจนต อเทนตสส กชฌนต พลกกาเรน วา คณหนต สายณหสมเย วหารมชเฌ จงกมนเตน เต ทสวา ก อปาสกา เอว กโรถาต วตตา ยถารจ อกโกสนต อนาวาสายปสส๑ ปรกกมนต ฯ ปฏนเย ปน โลกสมมเต ทกขณาครหตถกจฉเจตยครจตตลปพพตสทเส วหาเร วหรนต อย อรหาต สมภาเวตวา วนทตกามา มนสสา สมนตา โอสรนต เตนสส ผาส น โหต ฯ ยสส ปน ต สปปาย โหต เตน ทวา อ ตร คนตวา รตต วสตพพ ฯ นครสนนสสเต วสภาคา- รมมณาน อาปาถ อาคจฉนต กมภทาสโยป ฆเฏห นฆสนตโย คจฉนต โอกกมตวา มคค น เทนต อสสรมนสสาป วหารมชเฌ สาณ ปรกขปตวา นสทนต ฯ ทารสนนสสเต ปน ๑. ม. อวาสาย ฯ

Page 153: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 153

ปวกสณนทเทโส ยตถ กฏาน จ ทพพปกรณรกขา จ สนต ตตถ กฏหารกา ปพเพ วตตสากปปผหารกา วย อผาส กโรนต ฯ เย๑ วหาเร รกขา สนต เต ฉนทตวา ฆราน กรสสามาต มนสสา อาคนตวา ฉนทนต สเจ สายณหสมเย ปธานฆรา นกขมตวา วหารมชเฌ จงกมนโต เต ทสวา ก อปาสกา เอว กโรถาต วทต ยถารจ อกโกสนต อนาวาสายปสส ปรกกมนต ฯ โย ปน เขตตสนนสสโต โหต สมนตา เขตเตห ปรวารโต ตตถ มนสสา วหารมชเฌเยว ขล กตวา ธ มททนต ปมเข สสสยนต๒ อ มป พห อผาส กโรนต ฯ ยตราป มหาสงฆโภโค โหต อารามกาน๓ กลาน คาโว รนธนต อทกธาร๔ ปฏเสเธนต มนสสา วหสส คเหตวา ปสสถ ตมหาก อารามกาน กมมนต สงฆสส ทสเสนต เตน เตน การเณน ราชราชมหามตตาน ฆรทวาร คนตพพ โหต อยมป เขตตสนนสสเตเนว สงคหโต ฯ วสภาคาน ปคคลาน อตถตาต ยตถ อ ม วสภาคา เวร ภกข วหรนต เย กลห กโรนตา มา ภนเต เอว กโรถาต นวารยมานา เอตสส ปสกลกสส อาคตกาลโต ปฏาย นฏมหาต วตตาโร ภวนต ฯ โยป อทกปฏฏน วา ถลปฏฏน วา นสสโต โหต ตตถ อภณห นาวาห จ สตเถห จ อาคตมนสสา โอกาส เทถ ปานย เทถ โลณ เทถาต ฆฏฏยนตา อผาส กโรนต ฯ ปจจนตนสสเต ปน มนสสา พทธาทส อปปสนนา โหนต ฯ ๑. กตถจ นตถ ฯ ๒. ย. โสสยนต ฯ ๓. อารามกาตป ฯ ๔. ย. อทกวาร ฯ

Page 154: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 154

วสทธมคเค รชชสมนตรสนนสสเต๑ ราชภย โหต ฯ ต ห ปเทส เอโก ราชา น มยห วเส วตตตต ปหรต ฯ อตโรป น มยห วเส วตตตต ฯ ตตราย ภกข กทาจ อตรสส ร โ วชเต วจรต ฯ กทาจ เอตสส๒ ฯ อถ น จารปรโส อยนต ม มานา อนยพยสน ปาเปนต ฯ อสปปายตาต วสภาครปาทอารมมณ- สโมสรเณน วา อมนสสปรคคหตตาย วา อสปปายตา ฯ ตตรท วตถ ฯ เอโก กร เถโร อร เ วสต ฯ อถสส เอกา ยกขน ปณณสาลทวาเร ตวา คาย ฯ โส นกขมตวา ทวาเร อฏาส ฯ สา คนตวา จงกมนสเส คาย ฯ เถโร จงกมนสส อคมาส ฯ สา สตโปรสปปาเต ตวา คาย ฯ เถโร ปฏนวตต ฯ อถ น สา เวเคน คเหตวา มยา ภนเต น เอโก น เทว ตมหาทสา ขาทตาต อาห ฯ กลยาณมตตาน อลาโภต ยตถ น สกกา โหต อาจรย วา อาจรยสม วา อปชฌาย วา อปชฌายสม วา กลยาณมตต ลทธ ตตถ โส กลยาณมตตาน อลาโภ มหาโทโสเยวาต ฯ อเมส อฏารสนน โทสาน อ ตเรน สมนนาคโต อนนรโปต เวทตพโพ ฯ วตตมป เจต อฏกถาส มหาวาส นวาวาส ชราวาส จ ปนถน โสณฑ ปณณ จ ปปผ จ ผล ปฏ ตเมว๓ จ ๑. ม. รชชสมสนนสสเต ฯ ๒. ม. ย. เอกสส ฯ ๓. ย. ปตถตเมว ฯ

Page 155: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 155

ปวกสณนทเทโส นคร ทารนา เขตต วสภาเคน ปฏฏน ปจจนตสมาสปปาย ยตถ มตโต น ลพภต อฏารเสตาน านาน อต ว าย ปณฑโต อารกา ปรวชเชยย มคค ปฏภย ยถาต ฯ โย ปน โคจรคามโต นาตทรนาจจาสนนตาทห ป จห องเคห สมนนาคโต อย อนรโป นาม ฯ วตต เหต ภควตา กถ จ ภกขเว เสนาสน ป จงคสมนนาคต โหต อธ ภกขเว เสนาสน นาตทร โหต นาจจาสนน คมนาคมนสมปนน ทวา อปปกณณ๑ รตต อปปสทท อปปนคโฆส อปปฑสมกสวาตาตปสรสปสมผสส โข๒ ปน โหต๒ ตสม โข ปน เสนาสเน วหรนตสส อกสเรเนว๓ อปปชชนต จวรปณฑปาตเสนาสนคลานปจจยเภสชชปรกขารา ตสม โข ปน เสนาสเน เถรา ภกข วหรนต พหสสตา อาคตาคมา ธมมธรา วนยธรา มาตกาธรา เต กาเลน กาล อปสงกมตวา ปรปจฉต ปรป หต อธ๔ ภนเต กถ อมสส โก อตโถต ตสส เต อายสมนโต อววฏ เจว ววรนต อนตตานกต จ อตตาน กโรนต๕ อเนกวหเตส จ กงขฏานเยส ธมเมส กงข ปฏวโนเทนต เอว โข ภกขเว เสนาสน ป จงค- สมนนาคต โหตต๖ ฯ อย สมาธภาวนาย อนนรป วหาร ปหาย อนรเป วหาเร วหรนเตนาต เอตถ วตถาโร ฯ ขททกปลโพธปจเฉท กตวาต เอตถ ฯ เอว ปฏรเป วหาเร ๑. อปปากณณนตป ฯ ๒-๒. ปาลย นตถ ฯ ๓. อปปกลเรเนว ฯ ๔. อท ฯ ๕. อตตานกโรนต ฯ ๖. อง. ทสก. ๒๔/๑๗ ฯ

Page 156: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 156

วสทธมคเค วหรนเตน เยปสส เต โหนต ขททกา ปลโพธา เตป อปจ- ฉนทตพพา ฯ เสยยถท ฯ ทฆาน เกสนขโลมาน ฉนทตพพาน ชณณจวเรส ทฬหกมม วา ตนนกมม วา กาตพพ กลฏาน วา รชตพพาน สเจ ปตเต มล โหต ปตโต ปจตพโพ ม จ- ปาทน โสเธตพพานต ฯ อย ขททกปลโพธปจเฉท กตวาต เอตถ วตถาโร ฯ อทาน สพพ ภาวนาวธาน อปรหาเปนเตน๑ ภาเวตพโพต เอตถ อย ปวกสณ อาท กตวา สพพกมมฏานวเสน วตถารกถา โหต ฯ เอว อปจฉนนขททกปลโพเธน ห ภกขนา ปจฉาภตต ปณฑปาตปฏกกนเตน ภตตสมมท ปฏวโนเทตวา ปววตเต โอกาเส สขนสนเนน กตาย วา อกตาย วา ปวยา นมตต คณหตพพ ฯ วตต เหต ปวกสณ อคคณหนโต ปวย นมตต คณหต กเต วา อกเต วา สานตเก โน อนนตเก สโกฏเย โน อโกฏเย สวฏฏเม โน อวฏฏเม สปรยนเต โน อปรยนเต สปปมตเต วา สราวมตเต วา โส ต นมตต สคคหต กโรต สปธารต อปธาเรต สววฏ ต ววฏเปต โส ต นมตต สคคหต กตวา สปธารต อปธาเรตวา สววฏ ต ววฏเปตวา อานสส- ทสสาว รตนส หตวา จตตการ อปฏเปตวา สปปยายมาโน ตสม อารมมเณ จตต อปนพนธต อทธา อมาย ปฏปทาย ชรามรณมหา มจจสสามต โส ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ๑. อหาเปนเตน ฯ

Page 157: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 157

ปวกสณนทเทโส ฌาน อปสมปชช วหรตต ฯ ตตถ เยน อตตภเวป สาสเน วา อสปพพชชาย วา ปพพชตวา ปวกสเณ จตกกป จกชฌานาน นพพตตตปพพาน เอวรปสส ป วโต อปนสสยสมปนนสส อกตาย ปวยา กสตฏาเน วา ขลมณฑเล วา นมตต อปปชชต มลลกตเถรสส วย ฯ ตสส กรายสมโต กสตฏาน โอโลเกนตสส ตณานปปมาณ- เมว นมตต อทปาท ฯ โส ต วฑเฒตวา ป จกชฌานาน นพพตเตตวา ฌานปทฏาน วปสสน ปฏเปตวา อรหตต ปาปณ ฯ โย ปน เอว อกตาธกาโร โหต เตน อาจรยสส สนตเก อคคหต กมมฏานวธาน อวราเธตวา จตตาโร กสณโทเส ปรหรนเตน กสณ กาตพพ ฯ นลปตโลหโตทาตสมเภทวเสน ห จตตาโร ปวกสณโทสา ฯ ตสมา นลาทวณณ มตตก อคคเหตวา คงคาวเห มตตกาสทสาย อรณวณณาย มตตกาย กสณ กาตพพ ฯ ต จ โข วหารมชเฌ สามเณราทน ส จรณฏาเน น กาตพพ ฯ วหารปจจนเต ปน ปฏจฉนนฏาเน ปพภาเร วา ปณณสาลาย วา สหารม วา ตตรฏก วา กาตพพ ฯ ตตร สหารม จตส ทณฑเกส ปโลตก วา จมม วา กฏสารก วา พนธตวา ตตร อปนตตณมลสกขรวาลกาย สมททตาย มตตกาย วตตปปมาณ วฏฏ ลมปตวา กาตพพ ฯ ต ปรกมมกาเล ภมย อตถรตวา โอโลเกตพพ ฯ ตตรฏก ภมย ปทมกณณกากาเรน ขาณเก อาโกเฏตวา วลลห วนทธตวา กาตพพ ฯ ยท สา มตตกา

Page 158: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 158

วสทธมคเค นปปโหต อโธ อ ปกขปตวา อปรภาเค สปรโสธตาย อรณวณณาย มตตกาย วทตถจตรงคลวตถารวฏฏ กาตพพ ฯ เอตเทว ห ปมาณ สนธาย สปปมตต วา สราวมตต วาต วตต ฯ สานตเก โน อนนตเกตอาท ปนสส ปรจเฉทตถาย วตต ฯ ตสมา เอว วตตปปมาณ ปรจเฉท กตวา รกขปาณกาย วสภาควณณ สมฏาเปต ฯ ตสมา ต อคคเหตวา ปาสาณ- ปาณกาย ฆสตวา สม เภรตลสทส กตวา ต าน สมมชชตวา นหาตวา อาคนตวา กสณมณฑลโต อฑฒเตยยหตถนตเร ปเทเส ป ตเต วทตถจตรงคลปาทเก สอตถเต ปเ นสทตพพ ฯ ตโต ทรตเร นสนนสส ห กสณ น อปฏาต ฯ อาสนนตเร กสณโทสา ป ายนต ฯ อจจตเร นสนเนน จ คว โอนมตวา โอโลเกตพพ โหต ฯ นจตเร ชนนกาน รชชนต ฯ ตสมา วตตนเยเนว นสทตวา อปปสสาทา กามาตอาทนา นเยน กาเมส อาทนว ปจจเวกขตวา กามนสสรเณ สพพทกขสมตกกมสส อปายภเต เนกขมเม ชาตาภลาเสน พทธธมมสงฆคณานสสรเณน ปตปาโมชช ชนยตวา อยนทาน สา สพพพทธปจเจกพทธอรย- สาวเกห ปฏปนนา เนกขมมปฏปทาต ปฏปตตยา ส ชาตคารเวน อทธา อมาย ปฏปตตยา ปวเวกสขรสสส ภาค ภวสสามต อสสาห ชนยตวา สเมน อากาเรน จกขน อมมลตวา๑ นมตต คณหนเตน ภาเวตพพ ฯ อตอมมลยโต ห จกข กลมต มณฑล จ อตวภต โหต ฯ เตนสส นมตต นปปชชต ฯ อตมนท อมมลยโต มณฑล ๑. ย. อมมเลตวา ฯ

Page 159: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 159

ปวกสณนทเทโส อวภต โหต จตต จ ลน โหต เอวมป นมตต นปปชชต ฯ ตสมา อาทาสตเล มขนมตต ทสสนา วย สเมน อากาเรน จกขน อมมลตวา นมตต คณหนเตน ภาเวตพพ ฯ น วณโณ ปจจเวกขตพโพ ฯ น ลกขณ มนสกาตพพ ฯ อปจ วณณ อม จตวา นสสยสวณณ กตวา อสสทวเสน ปณณตตธมเม จตต เปตวา มนสกาตพพ ฯ ปว มห เมทน ภม วสธา วสนธราต- อาทส ปวนาเมส ย อจฉต ยทสส ส านกล โหต ต วตตพพ ฯ อปจ ปวต เอตเทว นาม ปากฏ ฯ ตสมา ปากฏวเสเนว ปว ปวต ภาเวตพพ ฯ กาเลน อมมลตวา กาเลน นมมลตวา อาวชชตพพ ฯ ยาว อคคหนมตต นปปชชต ตาว กาลสตมป กาลสหสสมป ตโต ภยโยป เอเตเนว นเยน ภาเวตพพ ฯ ตสเสว ภาวยโต ยทา นมมลตวา อาวชชนตสส อมมลตกาเล วย อาปาถ อาคจฉต ตทา อคคหนมตต ชาต นาม โหต ฯ ตสส ชาตกาลโต ปฏาย น ตสม าเน นสทตพพ ฯ อตตโน วสนฏาน ปวสตวา ตตถ นสนเนน ภาเวตพพ ฯ ปาทโธวนปป จปรหารตถ ปนสส เอกปฏลกปาหนา จ กตตรทณโฑ จ อจฉตพโพ ฯ อถาเนน สเจ ตรโณ สมาธ เกนจเทว อสปปายการเณน นสสต อปาหนา อารยห กตตรทณฑ คเหตวา ต าน คนตวา นมตต อาทาย อาคนตวา สขนสนเนน ภาเวตพพ ปนปปน สมนนาหรตพพ ตกกาหต วตกกาหต กาตพพ ฯ ตสส เอว กโรนตสส อนกกเมน นวรณาน วกขมภนต กเลสา สนนสทนต อปจารสมาธนา จตต สมาธยต

Page 160: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 160

วสทธมคเค ปฏภาคนมตต อปปชชต ฯ ตตราย ปรมสส จ อคคหนมตตสส อมสส จ วเสโส ฯ อคคหนมตเต กสณโทโส ป ายต ฯ ปฏภาคนมตต ถวกโต นหฏาทาสมณฑล วย สโธตสงขถาล วย พลาหกนตรา นกขนต- จนทมณฑล วย เมฆมเข พลากา วย อคคหนมตต ปทาลยตวา นกขนตมว ตโต สตคณ สหสสคณ สปรสทธ หตวา อปฏาต ฯ ต จ โข เนว วณณวนต น สณานวนต ฯ ยท ห ต เอทส ภเวยย จกขว เยย สยา โอฬารก สมมสนปค ตลกขณพภาหต ฯ น ปเนต ตาทส ฯ เกวล ห สมาธลาภโน อปฏานาการมตต ส ชเมตนต ฯ อปปนนกาลโต จ ปนสส ปฏาย นวรณาน วกขมภตาเนว โหนต กเลสา สนนสนนาว ฯ อปจารสมาธนา จตต สมาหตเมวาต ฯ ทวโธ ห สมาธ อปจารสมาธ จ อปปนาสมาธ จ ฯ ทวหากาเรห จตต สมาธยต อปจารภมย วา ปฏลาภภมย วา ฯ ตตถ อปจารภมย นวรณปปหาเนน จตต สมาหต โหต ฯ ปฏลาภ- ภมย องคปาตภาเวน ฯ ทวนน ปน สมาธน อท นานากรณ ฯ อปจาเร องคาน น ถามชาตาน โหนต ฯ องคาน อถามชาตตตา ยถา นาม ทหโร กมารโก อกขปตวา ปยมาโน ปนปปน ภมย ปตต เอวเมว อปจาเร อปปนเน จตต กาเลน นมตต อารมมณ กโรต กาเลน ภวงค โอตรต ฯ อปปนาย ปน องคาน ถามชาตาน โหนต ฯ เตส ถามชาตตตา ยถา นาม พลกปรโส

Page 161: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 161

ปวกสณนทเทโส อาสนา อฏาย ทวสมป ตฏเยย เอวเมว อปปนาสมาธมห อปปนเน จตต สก ภวงควาร ฉนทตวา เกวลมป รตต เกวลมป ทวส ตฏต กสลชวนปฏปาฏวเสเนว ปวตตตต ฯ ตตร ยเทต อปจารสมาธนา สทธ ปฏภาคนมตต อปปนน ตสส อปปาทน นาม อตทกกร ฯ ตสมา สเจ เตเนว ปลลงเกน ต นมตต วฑเฒตวา อปปน อธคนต สกโกต สนทร โน เจ สกโกต อถาเนน ต นมตต อปปมตเตน จกกวตตคพโภ วย รกขตพพ ฯ เอว ห นมตต๑ รกขโต ลทธปรหาน น วชชต ฯ อารกขมห อสนตมห ลทธ ลทธ วนสสต๑ ฯ ตตราย รกขณาวธ ฯ อาวาโส โคจโร ภสส ปคคโล โภชน อต อรยาปโถต สตเตเต อสปปาเย ววชชเย สปปาเย สตต เสเวถ เอว ห ปฏปชชโต นจเรเนว กาเลน โหต กสสจ อปปนาต ฯ ตตรสส ยสม อาวาเส วสนตสส อนปปนน วา นมตต นปปชชต อปปนน วา วนสสต อนปฏ ตา จ สต น อปฏาต อสมาหต จ จตต น สมาธยต อย อสปปาโย ฯ ยตถ นมตต อปปชชต เจว ถาวร จ โหต สต อปฏาต จตต สมาธยต นาคปพพตวาสปธานยตสสตเถรสส วย อย สปปาโย ฯ ตสมา ยสม วหาเร พห อาวาสา โหนต ตตถ เอกเมกสม ตณ ตณ ทวสาน วสตวา ยตถสส จตต เอกคค โหต ตตถ วสตพพ ฯ อาวาสสปปายตาย ห ตมพปณณทปมห จฬนาคเลเณ วสนตา ๑-๑. ย. คาถาวเสน ทสสต ฯ

Page 162: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 162

วสทธมคเค ตตเถว กมมฏาน คเหตวา ป จสตา ภกข อรหตต ปาปณส ฯ โสตาปนนาทน ปน อ ตถ อรยภม ปตวา ตตถ อรหตต ปตตาน จ คณนา นตถ ฯ เอว อ เสป จตตลปพพตวหาราทส ฯ โคจรคาโม ปน โย เสนาสนโต อตตเรน วา ทกขเณน วา นาตทเร นาจจาสนเน ทยฑฒโกสพภนตเร โหต สลภสมปนนภกโข โส สปปาโย ฯ วปรโต อสปปาโย ฯ ภสสนต ทวตตสตรจฉาน- กถาปรยาปนน อสปปาย ฯ ต หสส นมตตนตรธานาย สวตตต ฯ ทส กถาวตถนสสต สปปาย ฯ ตมป มตตาย ภาสตพพ ฯ ปคคโลป อตรจฉานกถโก สลาทคณสมปนโน ย นสสาย อสมาหต วา จตต สมาธยต สมาหต วา จตต ถรตร โหต เอวรโป สปปาโย ฯ กายทฬหพหโล๑ ปน ตรจฉานกถโก อสปปาโย ฯ โส ห ต กททโมทกมว อจฉ อทก มลนเมว กโรต ฯ ตาทส จ อาคมม โกฏปพพตวาสทหรสเสว สมาปตต วนสสต ฯ ปเคว นมตต ฯ โภชน ปน กสสจ มธร กสสจ อมพล สปปาย โหต ฯ อตป กสสจ สโต กสสจ อณโห สปปาโย โหต ฯ ตสมา ย โภชน วา อต วา เสวนตสส ผาส โหต อสมาหต วา จตต สมาธยต สมาหต วา ถรตร โหต ต โภชน โส จ อต สปปาโย ฯ อตร โภชน อตโร จ อต อสปปาโย ฯ อรยาปเถสป กสสจ จงกโม สปปาโย โหต กสสจ สยนฏานนสชชาน อ ตโร ฯ ตสมา ต อาวาส วย ตณ ทวสาน อปปรกขตวา ยสม อรยาปเถ อสมาหต วา จตต สมาธยต สมาหต วา ถรตร ๑. ย. กายทฑฒพหโล ฯ

Page 163: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 163

ปวกสณนทเทโส โหต โส สปปาโย อตโร อสปปาโยต เวทตพโพ ฯ อต อม สตตวธ อสปปาย วชเชตวา สปปาย เสวตพพ ฯ เอว ปฏปนนสส ห นมตตาเสวนพหลสส นจเรเนว กาเลน โหต กสสจ อปปนา ฯ ยสส ปน เอวมป ปฏปชชโต น โหต เตน ทสวธ อปปนาโกสลล สมปาเทตพพ ฯ ตตราย นโย ฯ ทสหากาเรห อปปนาโกสลล อจฉตพพ วตถวสท กรยโต อนทรยสมตตปฏปาทนโต นมตต กสลโต ยสม สมเย จตต ปคคเหตพพ ตสม สมเย จตต ปคคณหาต ยสม สมเย จตต นคคเหตพพ ตสม สมเย จตต นคคณหาต ยสม สมเย จตต สมปหสตพพ ตสม สมเย จตต สมปหเสต ยสม สมเย จตต อชฌเปกขตพพ ตสม สมเย จตต อชฌเปกขต อสมาหตปคคล- ปรวชชนโต สมาหตปคคลเสวนโต ตทธมตตโตต ฯ ตตถ วตถวสท กรยา นาม อชฌตตกพาหราน วตถน วสท- ภาว กรณ ฯ ยทา หสส เกส นข โลมาน ทฆาน โหนต สรร วา เสทมลคคหต ตทา อชฌตตกวตถ อวสท โหต อปรสทธ ฯ ยทา ปนสส จวร ชณณ กลฏ ทคคนธ โหต เสนาสน วา อกลาป ตทา พาหรวตถ อวสท โหต อปรสทธ ฯ อชฌตตก- พาหเร จ วตถมห อวสเท อปปนเนส จตตเจตสเกส าณมป อปรสทธ โหต อปรสทธาน ทปกปลลก วฏฏเตลาน นสสาย อปปนนทปสขาย โอภาโส วย ฯ อปรสทเธน จ าเณน สงขาเร สมมสโต สงขาราป อวภตา โหนต กมมฏานมนย ชโต

Page 164: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 164

ปวกสณนทเทโส โหต โส สปปาโย อตโร อสปปาโยต เวทตพโพ ฯ อต อม สตตวธ อสปปาย วชเชตวา สปปาย เสวตพพ ฯ เอว ปฏปนนสส ห นมตตาเสวนพหลสส นจเรเนว กาเลน โหต กสสจ อปปนา ฯ ยสส ปน เอวมป ปฏปชชโต น โหต เตน ทสวธ อปปนาโกสลล สมปาเทตพพ ฯ ตตราย นโย ฯ ทสหากาเรห อปปนาโกสลล อจฉตพพ วตถวสท กรยโต อนทรยสมตตปฏปาทนโต นมตต กสลโต ยสม สมเย จตต ปคคเหตพพ ตสม สมเย จตต ปคคณหาต ยสม สมเย จตต นคคเหตพพ ตสม สมเย จตต นคคณหาต ยสม สมเย จตต สมปหสตพพ ตสม สมเย จตต สมปหเสต ยสม สมเย จตต อชฌเปกขตพพ ตสม สมเย จตต อชฌเปกขต อสมาหตปคคล- ปรวชชนโต สมาหตปคคลเสวนโต ตทธมตตโตต ฯ ตตถ วตถวสท กรยา นาม อชฌตตกพาหราน วตถน วสท- ภาว กรณ ฯ ยทา หสส เกส นข โลมาน ทฆาน โหนต สรร วา เสทมลคคหต ตทา อชฌตตกวตถ อวสท โหต อปรสทธ ฯ ยทา ปนสส จวร ชณณ กลฏ ทคคนธ โหต เสนาสน วา อกลาป ตทา พาหรวตถ อวสท โหต อปรสทธ ฯ อชฌตตก- พาหเร จ วตถมห อวสเท อปปนเนส จตตเจตสเกส าณมป อปรสทธ โหต อปรสทธาน ทปกปลลก วฏฏเตลาน นสสาย อปปนนทปสขาย โอภาโส วย ฯ อปรสทเธน จ าเณน สงขาเร สมมสโต สงขาราป อวภตา โหนต กมมฏานมนย ชโต

Page 165: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 165

ปวกสณนทเทโส วตถสมเยว ปสทต ฯ พลวสมาธ ปน มนทวรย สมาธสส โกสชช- ปกขตตา โกสชช อภภวต ฯ พลววรย มนทสมาธ วรยสส อทธจจปกขตา อทธจจ อภภวต ฯ สมาธ ปน วรเยน สโยชโต โกสชเช ปตต น ลภต ฯ วรย สมาธนา สโยชต อทธจเจ ปตต น ลภต ฯ ตสมา ตทภย สม กาตพพ ฯ อภยสมตาย ห อปปนา โหต ฯ อปจ สมาธกมมกสส พลวตป สทธา วฏฏต ฯ เอว สททหนโต โอกปเปนโต อปปน ปาปณสสต ฯ สมาธป าส ปน สมาธกมมกสส เอกคคตา พลวต วฏฏต ฯ เอว ห โส อปปน ปาปณาต ฯ วปสสนากมมกสส ป า พลวต วฏฏต ฯ เอว ห โส ลกขณปฏเวธ ปาปณาต ฯ อภนน ปน สมตายป อปปนา โหตเยว ฯ สต ปน สพพตถ พลวต วฏฏต ฯ สต ห จตต อทธจจปกขกาน สทธาวรยป าน วเสน อทธจจปาตโต โกสชชปกเขน จ สมาธนา โกสชชปาตโต รกขต ฯ ตสมา สา โลณธปน วย สพพพย ชเนส สพพกมมกอมจโจ วย จ สพพราช- กจเจส สพพตถ อจฉตพพา ฯ เตนาห สต จ ปน สพพตถกา วตตา ภควตา กการณา จตต ห สตปฏสรณ อารกขปจจปฏานา จ สต น วนา สตยา จตตสส ปคคหนคคโห โหตต ฯ นมตตโกสลล นาม ปวกสณาทกสส จตเตกคคตานมตตสส อกตสส กรณโกสลล กตสส ภาวนาโกสลล ภาวนาย ลทธสส รกขณโกสลล จ ฯ ต อธ อธปเปต ฯ

Page 166: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 166

วสทธมคเค กถ จ ยสม สมเย จตต ปคคเหตพพ ตสม สมเย จตต ปคคณหาต ฯ ยทาสส อตสถลวรยตาทห ลน จตต โหต ตทา ปสสทธสมโพชฌงคาทโย ตโย อภาเวตวา ธมมวจยสมโพชฌงคา- ทโย ภาเวต ฯ วตต เหต ภควตา เสยยถาป ภกขเว ปรโส ปรตต อคค อชชาเลตกาโม อสส โส ตตถ อลลาน เจว ตณาน ปกขเปยย อลลาน จ โคมยาน ปกขเปยย อลลาน จ กฏาน ปกขเปยย อทกวาต จ ทเทยย ปสเกน จ โอกเรยย ภพโพ นโข โส ภกขเว ปรโส ปรตต อคค อชชาเลตนต ฯ โน เหต ภนเตต ฯ เอวเมว โข ภกขเว ยสม สมเย ลน จตต โหต อกาโล ตสม สมเย ปสสทธสมโพชฌงคสส ภาวนาย อกาโล สมาธสมโพชฌงคสส ภาวนาย อกาโล อเปกขา- สมโพชฌงคสส ภาวนาย ต กสส เหต ลน ภกขเว จตต ต เอเตห ธมเมห ทสสมฏาปย โหต ยสม จ โข ภกขเว สมเย ลน จตต โหต กาโล ตสม สมเย ธมมวจยสมโพชฌงคสส ภาวนาย กาโล วรยสมโพชฌงคสส ภาวนาย กาโล ปตสมโพชฌงคสส ภาวนาย ต กสส เหต ลน ภกขเว จตต ต เอเตห ธมเมห สสมฏาปย โหต เสยยถาป ภกขเว ปรโส ปรตต อคค อชชาเลตกาโม อสส โส ตตถ สกขาน เจว ตณาน ปกขเปยย สกขาน จ โคมยาน ปกขเปยย สกขาน จ กฏาน ปกขเปยย มขวาต๑ จ ทเทยย น จ ปสเกน โอกเรยย ภพโพ ๑. ม. สกกวาต จ ฯ

Page 167: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 167

ปวกสณนทเทโส นโข โส ภกขเว ปรโส ปรตต อคค อชชาเลตนต ฯ เอว ภนเตต๑ ฯ เอตถ จ ยถาสก อาหารวเสน ธมมวจยสมโพชฌงคาทน ภาวนา เวทตพพา ฯ วตต เหต ภควตา อตถ ภกขเว กสลากสลา ธมมา สาวชชานวชชา ธมมา หนปปณตา ธมมา กณหสกกสปปฏภาคา ธมมา ตตถ โยนโสมนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา ธมมวจยสมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา ธมมวจยสมโพชฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต๒ ฯ ตถา ฯ อตถ ภกขเว อารมภธาต๓ นกกม- ธาต ปรกกมธาต ตตถ โยนโสมนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา วรยสมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา วรยสมโพชฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต ฯ ตถา ฯ อตถ ภกขเว ปตสมโพชฌงคฏานยา ธมมา ตตถ โยนโสมนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา ปต- สมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา ปตสมโพชฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต ฯ ตตถ สภาวสาม ลกขณ ปฏเวธ วเสน ปวตตมนสกาโร กสลาทส โยนโสมนสกาโร นาม ฯ อารมภธาตอาทน อปปาทน- วเสน ปวตตมนสกาโร อารมภธาตอาทส โยนโสมนสกาโร นาม ฯ ตตถ อารมภธาตต ปมวรย วจจต ฯ นกกมธาตต โกสชชโต ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๑๕๖ ฯ ๒. ส. มหาวาร. ๑๙/๙๖ ฯ ๓. อารพภธาตตป ฯ

Page 168: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 168

วสทธมคเค นกขนตตตา ตโต พลวตร ฯ ปรกกมธาตต ปร ปร าน อกกมนโต ตโตป พลวตร ฯ ปตสมโพชฌงคฏานยา ธมมาต ปน ปตยาเอว เอต นาม ตสสาป อปปาทกมนสกาโรว โยนโสมนสกาโร นาม ฯ อปจ สตต ธมมา ธมมวจยสมโพชฌงคสส อปปาทาย สวตตนต ปรปจฉกตา วตถวสทกรยตา อนทรยสมตตปฏปาทนา ทปป ปคคลปรวชชนา ป วนตปคคลเสวนา คมภราณจรย- ปจจเวกขณา ตทธมตตตาต ฯ เอกาทส ธมมา วรยสมโพชฌงคสส อปปาทาย สวตตนต อปายาทภยปจจเวกขณตา วรยายตต- โลกยโลกตตรวเสสาธคมานสสทสสตา พทธปจเจกพทธมหาสาวเกห คตมคโค มยา คนตพโพ โส จ น สกกา กสเตน คนตนต เอว คมนวถปจจเวกขณตา ทายกาน มหปผลการกรเณน๑ ปณฑาปจายนตา วรยารมภสส วณณวาท เม สตถา โส จ อนตกกมนยสาสโน อมหาก จ พหปกาโร ปฏปตตยา จ ปชยมาโน ปชโต โหต น อตรถาต เอว สตถมหตตปจจเวกขณตา สทธมม- สงขาต เม มหาทายชช คเหตพพ ต จ น สกกา กสเตน คเหตนต เอว ทายชชมหตตปจจเวกขณตา อาโลกส ามนสการอรยาปถ- ปรวตตนอพโภกาสเสวนาทห ถนมทธวโนทนตา กสตปคคลปร- วชชนตา อารทธวรยปคคลเสวนตา สมมปปธานปจจเวกขณตา ตทธมตตตาต ฯ เอกาทส ธมมา ปตสมโพชฌงคสส อปปาทาย ๑. มหปผลภาวกรเณนาตป ฯ

Page 169: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 169

ปวกสณนทเทโส สวตตนต พทธานสสต ธมมสงฆสลจาคเทวตานสสต อปสมานสสต ลขปคคลปรวชชนตา สนทธปคคลเสวนตา ปสาทนยสตตนต- ปจจเวกขณตา ตทธมตตตาต ฯ อต อเมห อากาเรห เอเต ธมเม อปปาเทนโต ธมมวจย- สมโพชฌงคาทโย ภาเวต นาม ฯ เอว ยสม สมเย จตต ปคคเหตพพ ตสม สมเย จตต ปคคณหาต ฯ กถ ยสม สมเย จตต นคคเหตพพ ตสม สมเย จตต นคคณหาต ฯ ยทาสส อจจารทธวรยตาทห อทธฏ จตต โหต ตทา ธมมวจยสมโพชฌงคาทโย ตโย อภาเวตวา ปสสทธสมโพช- ฌงคาทโย ภาเวต ฯ วตต เหต ภควตา เสยยถาป ภกขเว ปรโส มหนต อคคกขนธ นพพาเปตกาโม อสส โส ตตถ สกขาน เจว ตณาน ปกขเปยย ฯเปฯ น จ ปสเกน โอกเรยย ภพโพ นโข โส ภกขเว ปรโส มหนต อคคกขนธ นพพาเปตนต ฯ โน เหต ภนเตต ฯ เอวเมว โข ภกขเว ยสม สมเย อทธฏ จตต โหต อกาโล ตสม สมเย ธมมวจยสมโพชฌงคสส ภาวนาย อกาโล วรยสมโพชฌงคสส ภาวนาย อกาโล ปตสมโพชฌงคสส ภาวนาย ต กสส เหต อทธฏ ภกขเว จตต ต ห เอเตห ธมเมห ทวปสมย โหต ยสม จ โข ภกขเว สมเย อทธฏ จตต โหต กาโล ตสม สมเย ปสสทธสมโพชฌงคสส ภาวนาย กาโล สมาธ- สมโพชฌงคสส ภาวนาย กาโล อเปกขาสมโพชฌงคสส ภาวนาย ต กสส เหต อทธฏ ภกขเว จตต ต ห เอเตห ธมเมห

Page 170: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 170

วสทธมคเค สวปสมย โหต เสยยถาป ภกขเว ปรโส มหนต อคคกขนธ นพพาเปตกาโม อสส โส ตตถ อลลาน เจว ตณาน ปกขเปยย ฯเปฯ ปสเกน จ โอกเรยย ภพโพ นโข โส ภกขเว ปรโส มหนต อคคกขนธ นพพาเปตนต ฯ เอว ภนเตต๑ ฯ เอตถาป ยถาสก อาหารวเสน ปสสทธสมโพชฌงคาทน ภาวนา เวทตพพา ฯ วตต เหต ภควตา อตถ ภกขเว กายปสสทธ จตตปสสทธ ตตถ โยนโสมนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา ปสสทธสมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา ปสสทธสมโพชฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต ฯ ตถา ฯ อตถ ภกขเว สมถนมตต อพยคคนมตต ตตถ โยนโสมนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา สมาธสมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา สมาธสมโพช- ฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต ฯ ตถา ฯ อตถ ภกขเว อเปกขาสมโพชฌงคฏานยา ธมมา ตตถ โยนโส- มนสการพหลกาโร อยมาหาโร อนปปนนสส วา อเปกขา- สมโพชฌงคสส อปปาทาย อปปนนสส วา อเปกขาสมโพชฌงคสส ภยโยภาวาย เวปลลาย ภาวนาย ปารปรยาต ฯ ตตถ ยถาสส ปสสทธอาทโย อปปนนปพพา ต อาการ สลลกเขตวา เตส อปปาทนวเสน ปวตตมนสกาโรเอว ตสป ปเทส โยนโสมนสกาโร นาม ฯ สมถนมตตนต จ สมถสเสเวต อธวจน ฯ อวกเขปฏเน ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๑๕๘ ฯ

Page 171: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 171

ปวกสณนทเทโส จ ตสเสว อพยคคนมตตนต อธวจน ฯ อปจ สตต ธมมา ปสสทธสมโพชฌงคสส อปปาทาย สวตตนต ปณตโภชน เสวนตา อตสขเสวนตา อรยาปถสข- เสวนตา มชฌตตปปโยคตา สารทธกายปคคลปรวชชนตา ปสสทธ- กายปคคลเสวนตา ตทธมตตตาต ฯ เอกาทส ธมมา สมาธสมโพช- ฌงคสส อปปาทาย สวตตนต วตถวสทตา นมตตกสลตา อนทรย สมตตปฏปาทนตา สมเย จตตสส นคคหณตา สมเย จตตสส ปคคหณตา นรสสาทสส จตตสส สทธาสเวควเสน สมปหสนตา สมมาปวตตสส อชฌเปกขนตา อสมาหตปคคลปรวชชนตา สมาหต- ปคคลเสวนตา ฌานวโมกขปจจเวกขณตา ตทธมตตตาต ฯ ป จ ธมมา อเปกขาสมโพชฌงคสส อปปาทาย สวตตนต สตตมชฌตตตา สงขารมชฌตตตา สตตสงขารเกลายนปคคลปรวชชนตา สตต- สงขารมชฌตตปคคลเสวนตา ตทธมตตตาต ฯ อต อเมห อากาเรห เอเต ธมเม อปปาเทนโต ปสสทธ- สมโพชฌงคาทโย ภาเวต นาม ฯ เอว ยสม สมเย จตต นคคเหตพพ ตสม สมเย จตต นคคณหาต ฯ กถ ยสม สมเย จตต สมปหสตพพ ตสม สมเย จตต สมปหเสต ฯ ยทาสส ป าปโยคมนทตาย วา อปสมสขาน ธคเมน วา นรสสาท จตต� โหต ตทา น อฏสเวควตถ- ปจจเวกขเณน สเวเชต ฯ อฏ สเวควตถน นาม ชาตชรา- พยาธ มรณาน จตตาร อปายทกข ป จม อตเต วฏฏมลก

Page 172: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 172

วสทธมคเค ทกข อนาคเต วฏฏมลก ทกข ปจจปปนเน อาหารปรเยฏ - มลก ทกขนต ฯ พทธธมมสงฆคณานสสรเณนปสส ปสาท ชเนต ฯ เอว ยสม สมเย จตต สมปหสตพพ ตสม สมเย จตต สมปหเสต ฯ กถ ยสม สมเย จตต อชฌเปกขตพพ ตสม สมเย จตต อชฌเปกขต ฯ ยทาสส เอว ปฏปชชโต อลน อนทธฏ อนรสสาท อารมมเณ สมปปวตต สมถวถปฏปนน จตต โหต ตทาสส ปคคหนคคหสมปหสเนส น พยาปาร อาปชชต สารถ วย สมปปวตเตส อสเสส ฯ เอว ยสม สมเย จตต อชฌเปกขตพพ ตสม สมเย จตต อชฌเปกขต ฯ อสมาหตปคคลปรวชชนา นาม เนกขมมปฏปท อนารฬห- ปพพาน อเนกกจจปปสตาน วกขตตหทยาน ปคคลาน อารกา ปรจจาโค ฯ สมาหตปคคลเสวนา นาม เนกขมมปฏปท ปฏปนนาน สมาธลาภน ปคคลาน กาเลน กาล อปสงกมน ฯ ตทธมตตตา นาม สมาธอธมตตตา สมาธครสมาธนนน สมาธ- โปณสมาธปพภารตาต อตโถ ฯ เอวเมต ทสวธ อปปนาโกสลล สมปาเทตพพ ฯ เอว ห สมปาทยโต อปปนาโกสลย๑ อม ปฏลทเธ นมตตสม อปปนา สมปวตตต ฯ เอวมป ปฏปนนสส สเจ สา นปปวตตต ตถาป น ชเห โยค วายเมเถว ปณฑโต ฯ ๑. ย. อปปนาโกลลล ฯ ตเถว ฏกาปาโ ฯ

Page 173: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 173

ปวกสณนทเทโส หตวา ห สมมาวายาม วเสส นาม มาณโว๑ อธคจเฉ ปรตตมป านเมต น วชชต ฯ จตตปปวตตอาการ ตสมา สลลกขย พโธ สมต วรยสเสว โยชเยถ ปนปปน ฯ อสกมป ลย ยนต ปคคณเหเถว มานส อจจารทธ นเสเธตวา สมเมว ปวตตเย ฯ เรณมห อปปลทเล สตเต นาวาย นาฬยาร ยถา มธกราทน ปวตต สมปวณณตา ลนอทธฏภาเวห โมจยตวาน สพพโส เอว นมตตาภมข มานสมปฏปาทเยต ฯ ตตราย อตถทปนา ฯ ยถา ห อจเฉโก มธกโร อสกสม รกเข ปปผ ปปผตนต ตวา ตกเขน เวเคน ปกขนโต ต อตกกมตวา ปฏนวตตนโต ขเณ เรณมห สมปาปณาต อปโร อจเฉโก มนเทน ชเวน ปกขนโต ขเณเยว สมปาปณาต เฉโก ปน สเมน ชเวน ปกขนโต สเขน ปปผราส สมปตวา ยาวตจฉก เรณ อาทาย มธ สมปาเทตวา มธรส อนภวต ฯ ยถา จ สลลกตต- อนเตวาสเกส อทกถาลคเต อปปลปตเต สตถกมม ลกขนเตส๒ เอโก อตจเฉโก เวเคน สตถ ปาเตนโต อปปลปตต ทวธา วา ฉนทต อทเก วา ปเวเสต อปโร อจเฉโก ฉชชนปเวสนภยา สตถเกน ผสตมป น วสหต เฉโก ปน สเมน ปโยเคน ๑. มานโวตป ฯ ๒. ย. สกขนเตส ฯ

Page 174: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 174

วสทธมคเค ตตถ สตถปท ทสเสตวา ปรโยทาตสปโป หตวา ตถารเปส าเนส กมม กตวา ลาภ ลภต ฯ ยถา จ โย จตพยามปปมาณ มกกฏกสตต อาหรต โส จตตาร สหสสาน ลภตต ร า วตเต เอโก อตจเฉโก ปรโส เวเคน มกกฏกสตต อากฑฒนโต ตห ตห ฉนทตเยว อปโร อจเฉโก เฉทนภยา หตเถน ผสตมป น วสหต เฉโก ปน โกฏโต ปฏาย สเมน ปโยเคน ทณฑเก เวเตวา อาหรตวา ลาภ ลภต ฯ ยถา จ อตจเฉโก นยยามโก พลววาเต ลการ ปเรนโต นาว วเทส ปกขนทาเปต อปโร อจเฉโก มนทวาเต ลการ โอโรเปนโต นาว ตตเถว เปต เฉโก ปน มนทวาเต ลการ ปเรตวา พลววาเต อฑฒลการ กตวา โสตถนา อจฉตฏาน ปาปณาต ฯ ยถา จ โย เตล อฉฑเฑนโต นาฬ ปเรต โส ลาภ ลภตต อาจรเยน อนเตวาสกาน วตเต เอโก อตจเฉโก ลาภลทโธ เวเคน ปเรนโต เตล ฉฑเฑต อปโร อจเฉโก เตล ฉฑฑนภยา อาส จตมป น วสหต เฉโก ปน สเมน ปโยเคน ปเรตวา ลาภ ลภต ฯ เอวเมว เอโก ภกข อปปนเน นมตเต สฆเมว อปปน ปาปณสสามต คาฬห วรย กโรต ตสส จตต อจจารทธวรยตตา อทธจเจ ปตต โส น สกโกต อปปน ปาปณต เอโก อจจารทธวรยตาย โทส ทสวา กนทาน เม อปปนายาต วรย หาเปต ตสส จตต อตลนวรยตตา โกสชเช ปตต โสป น สกโกต อปปน ปาปณต โย ปน อสกมป ลน จตต ลนภาวโต อทธฏ อทธจจโต โมเจตวา

Page 175: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 175

ปวกสณนทเทโส สเมน ปโยเคน นมตตาภมข ปวตเตต โส อปปน ปาปณาต ฯ ตาทเสน ภวตพพ ฯ อมมตถ สนธาเยต วตต เรณมห อปปลทเล สตเต นาวาย นาฬยา ยถา มธกราทน ปวตต สมปวณณตา ลนอทธฏภาเวห โมจยตวาน สพพโส เอว นมตตาภมข มานสมปฏปาทเยต ฯ อต เอว นมตตาภมข มานสมปฏปาทยโต ปนสส อทาน อปปนา อชฌสสตต ภวงค อปจฉนทตวา ปว ปวต อนโยค- วเสน อปฏ ต ตเทว ปวกสณ อารมมณ กตวา มโนทวารา- วชชน อปปชชต ฯ ตโต ตสมเยวารมมเณ จตตาร ป จ วา ชวนาน ชวนต เตส อวสาเน เอก รปาวจร เสสาน กามาวจราน ปกตจตเตห พลวตรวตกกวจารปตสขจตเตกคคตาน ยาน อปปนาย ปรกมมตตา ปรกมมานตป ยถา คามาทน อาสนนปปเทโส คามปจาโร นครปจาโรต วจจต เอว อปปนาย อาสนนตตา สมปจารตตา วา อปจารานตป อโต ปพเพ ปรกมมาน อปร อปปนาย จ อนโลมโต อนโลมานตป วจจนต ฯ ย เจตถ สพพนตม ต ปรตตโคตตาภภวนโต มหคคตโคตตภาวนโต จ โคตรภตป วจจต ฯ อคคหตคคหเณน ปเนตถ ปม ปรกมม ทตย อปจาร ตตย อนโลม จตตถ โคตรภ ปม วา อปจาร ทตย อนโลม ตตย โคตรภ จตตถ ป จม วา อปปนาจตต ฯ จตตถเมว ห ป จม วา อปเปต ฯ ต จ โข ขปปาภ า-

Page 176: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 176

วสทธมคเค ทนธาภ าวเสน ฯ ตโต ปร ชวน ปตต ฯ ภวงคสส วาโร โหต ฯ อาภธมมกโคทตตตเถโร ปน ปรมา ปรมา กสลา ธมมา ปจฉมาน ปจฉมาน กสลาน ธมมาน อาเสวนปจจเยน ปจจโยต๑ อม สตต วตวา อาเสวนปจจเยน ปจฉโม ปจฉโม ธมโม พลวา โหต ตสมา ฉฏเป สตตเมป อปปนา โหตต อาห ฯ ต อฏกถาส อตตโน มตมตต เถรสเสตนต วตวา ปฏกขตต ฯ จตตถป จเมสเยว ปน อปปนา โหต ปรโต ชวน ปตต นาม โหต ภวงคสส อาสนนตตาต วตต ฯ ต เอว วจาเรตวา วตตตตา น สกกา ปฏกขปต ฯ ยถา ห ปรโส ฉนนปปาตาภมโข๒ ธาวนโต าต- กาโมป ปรยนเต ปาท กตวา าต น สกโกต ปปาเตเอว ปตต เอว ฉฏเ วา สตตเม วา อปเปต น สกโกต ภวงคสส อาสนนตตา ตสมา จตตถป จเมสเยว อปปนา โหตต เวทตพพา ฯ สา จ ปน เอกจตตกขณกาเยว ฯ สตตส ห าเนส อทธานปรจเฉโท นาม นตถ ปมปปนาย โลกยาภ าส จตส มคเคส มคคานนตเร ผเล รปารปภเวส ภวงคชฌาเน นโรธสส ปจจเย เนวส านาส ายตเน นโรธา วฏหนตสส ผลสมาปตตยนต ฯ เอตถ มคคานนตร ผล ตณณ อปร น โหต ฯ นโรธสส ปจจย เนวส านาส ายตน ทวนน อปร น โหต ฯ รปารเปส ภวงคสส ปรมาณ นตถ ฯ เสสฏาเนส ๑. อภ. ป. ๔๐/๙ ฯ ๒. ส. ฉนนตฏาภมโข ฯ

Page 177: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 177

ปวกสณนทเทโส เอกเมว จตตนต ฯ อต เอกจตตกขณกาเยว อปปนา ฯ ตโต ภวงคปาโต ฯ อถ ภวงค วจฉนทตวา ฌานปจจเวกขณตถาย อาวชชน ฯ ตโต ฌานปจจเวกขณนต ฯ เอตตาวตา ปเนส ววจเจว กาเมห ววจจ อกสเลห ธมเมห สวตกก สวจาร วเวกชมปตสข ปม ฌาน อปสมปชช วหรต ฯ เอวมเนน ป จงควปปหน ป จงคสมนนาคต ตวธกลยาณ ทสลกขณ สมปนน ปมชฌาน อธคต โหต ปวกสณ ฯ ตตถ ววจเจว กาเมหต กาเมห ววจจตวา วนา หตวา อปกกมตวา ฯ โย ปนายเมตถ เอวกาโร โส นยมฏโต เวทตพโพ ฯ ยสมา จ นยมฏโ ตสมา ตสม ปมชฌาน อปสมปชช วหรณสมเย อวชชมานานมป กามาน ตสส ปมช- ฌานสส ปฏปกขภาว กามปรจจาเคเนว จสส อธคม ทเปต ฯ กถ ฯ ววจเจว กาเมหต เอว ห นยเม กรยมาเน อท ป ายต นนมสส ฌานสส กามา ปฏปกขภตา เยส สต อท นปปวตตต อนธกาเร สต ปทโปภาโส วย เตส ปรจจาเคเนว จสส อธคโม โหต โอรมตรปรจจาเคน ปารมตรสเสว ตสมา นยม กโรตต ฯ ตตถ สยา กสมา ปเนส ปพพปเทเยว วตโต น อตตรปเท ก อกสเลห ธมเมห อววจจาป ฌาน อปสมปชช วหเรยยาต ฯ น โข ปเนต เอว ทฏพพ ตนสสรณโต ห ปพพปเท เอส วตโต กามธาตสมตกกมนโต ห กามราคปฏปกขโต จ อท ฌาน กามานเมว นสสรณ ยถาห กามานเมต นสสรณ

Page 178: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 178

วสทธมคเค ยทท เนกขมมนต๑ อตตรปเทป ปน ยถา อเธว ภกขเว ปโม สมโณ อธ ทตโย สมโณต๒ เอตถ เอวกาโร อาเนตวา วจจต เอว วตตพโพ น ห สกกา อโต อ เหป นวรณสงขาเตห อกสเลห ธมเมห อววจจ ฌาน อปสมปชช วหรต ตสมา ววจเจว กาเมห ววจเจว อกสเลห ธมเมหต เอว ปททวเยป เอส ทฏพโพ ฯ ปททวเยป จ ก จาป ววจจาต อมนา สาธารณวจเนน ตทงค- วเวกาทโย จตตวเวกาทโย จ สพเพป วเวกา สงคห คจฉนต ตถาป กายวเวโก จตตวเวโก วกขมภนวเวโกต ตโยเอว อธ ทฏพพา ฯ กาเมหต อมนา ปน ปเทน เย จ นทเทเส กตเม วตถกามา มนาปา ปยรปาตอาทนา๓ นเยน วตถกามา วตตา เย จ ตตเถว วภงเค จ ฉนโท กาโม ราโค กาโม ฉนทราโค กาโม สงกปโป กาโม ราโค กาโม สงกปปราโค กาโม อเม วจจนต กามาต๔ เอว กเลสกามา วตตา เต สพเพป สงคหตา อจเจว ทฏพพา ฯ เอว ห สต ววจเจว กาเมหต วตถกาเมหป ววจเจวาต อตโถ ยชชต ฯ เตน กายวเวโก วตโต โหต ฯ ววจจ อกสเลห ธมเมหต กเลสกาเมห สพพากสเลห วา ววจจาต อตโถ ยชชต ฯ เตน จตตวเวโก วตโต โหต ฯ ปรเมน เจตถ วตถกาเมห วเวกวจนโตเอว กามสข- ปรจจาโค ทตเยน กเลสกาเมห วเวกวจนโต เนกขมมสขปรคคโห ๑. ข. ป. ๓๑/๖๓๙ ฯ ๒. อง. จตกก. ๒๑/๓๒๓ ฯ ๓. ข. มหา. ๒๙/๑ ฯ ๔. อภ. ว. ๓๕/๓๔๖ ฯ

Page 179: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 179

ปวกสณนทเทโส วภาวโต โหต ฯ เอว วตถกามกเลสกามวเวกวจนโตเยว จ เอเตส ปเมน สงกเลสวตถปปหาน ทตเยน สงกเลสปปหาน ปเมน โลลภาวสส เหตปรจจาโค ทตเยน พาลภาวสส เหตปรจจาโค ปเมน จ ปโยคสทธ ทตเยน อาสยโปสน วภาวต โหตต ว าตพพ ฯ เอส ตาว นโย กาเมหต เอตถ วตตกาเมส วตถกามปกเข ฯ กเลสกามปกเข ปน ฉนโทต จ ราโคต จ เอวมาทห อเนกเภโท กามจฉนโทเยว กาโมต อธปเปโต ฯ โส จ อกสลปรยาปนโนป สมาโน ตตถ กตเม กามา ฉนโท กาโมตอาทนา๑ นเยน วภงเค ฌานปฏปกขโต วส วตโต ฯ กเลสกามตตา วา ปรมปเท วตโต อกสลปรยาปนนตตา ทตยปเท ฯ อเนกเภทโต จสส กามโตต อวตวา กาเมหต วตต ฯ อ เสมป จ ธมมาน อกสลภาเว วชชมาเน ตตถ กตเม อกสลา ธมมา กามจฉนโทตอาทนา๒ นเยน วภงเค อปร ฌานงคาน ปจจนกปฏปกขภาวทสสนโต นวรณาเนว วตตาน ฯ นวรณาน ห ฌานงคปจจนกาน ฯ เตส ฌานงคาเนว ปฏปกขาน วทธสกาน วฆาตกานต วตต โหต ฯ ตถา ห สมาธ กามจฉนทสส ปฏปกโข ปต พยาปาทสส วตกโก ถนมทธสส สข อทธจจ- กกกจจสส วจาโร วจกจฉายาต เปฏเก วตต ฯ เอวเมตถ ววจเจว กาเมหต อมนา กามจฉนทสส วกขมภนวเวโก วตโต โหต ววจจ อกสเลห ธมเมหต อมนา ป จนนมป นวรณาน ฯ ๑-๒. อภ. ว. ๓๕/๓๔๖ ฯ

Page 180: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 180

วสทธมคเค อคคหตคคหเณน ปน ปเมน กามจฉนทสส ทตเยน เสสนวรณาน ตถา ปเมน ตส อกสลมเลส ป จกามคณเภท วสยสส โลภสส ทตเยน อาฆาตวตถเภทาทวสยาน โทสโมหาน โอฆาทส วา ธมเมส ปเมน กาโมฆกามโยคกามาสวกามปาทาน- อภชฌากายคนถกามราคสโยชนาน ทตเยน อวเสสโอฆโยคาสว- อปาทานกายคนถสโยชนาน ปเมน จ ตณหาย ตสมปยตต- กาน จ ทตเยน อวชชาย ตสมปยตตกาน จ อปจ ปเมน โลภสมปยตตกาน อฏนน จตตปปาทาน ทตเยน เสสาน จตนน อกสลจตตปปาทาน วกขมภนวเวโก วตโต โหตต เวทตพโพ ฯ อย ตาว ววจเจว กาเมห ววจจ อกสเลห ธมเมหต เอตถ อตถปปกาสนา ฯ เอตตาวตา จ ปมสส ฌานสส ปหานงค ทสเสตวา อทาน สมปโยคงค ทสเสต สวตกก สวจารนตอาท วตต ฯ ตตถ วตกกน วตกโก โอหนนต๑ วตต โหต ฯ สวาย อารมมเณ จตตสส อภนโรปนลกขโณ อาหนนปรยาหนนรโส ฯ ตถา ห เตน โยคาวจโร อารมมณ วตกกาหต วตกกปรยาหต กโรตต วจจต ฯ อารมมเณ จตตสส อานยนปจจปฏาโน ฯ วจรณ วจาโร อนส จรณนต วตต โหต ฯ สวาย อารมมณานมชชน- ลกขโณ ตตถ สหชาตานโยชนรโส จตตสส อนปปพนธน- ปจจปฏาโน ฯ สนเตป จ เนส กตถจ อวปปโยเค โอฬารกฏเน ปพพงคมฏเน จ ฆณฑาภฆาโต๒ วย เจตโส ปมาภนปาโต ๑. ย. อหน ฯ ๒. ย. มณฏาภฆาโต ฯ

Page 181: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 181

ปวกสณนทเทโส วตกโก ฯ สขมฏเน อนมชชนสภาเวน จ ฆณฑานรโว วย อนปปพนโธ วจาโร ฯ วปผารวา เจตถ วตกโก ปมปปตตกาเล ปรปผนทนภโต จตตสส อากาเส อปปตตกามสส ปกขโน ปกขวกเขโป วย ปทมาภมขปาโต วย จ คนธานพนธเจตโส ภมรสส สนตวตต วจาโร นาตปรปผนทภาโว จตตสส อากาเส อปปตตสส ปกขโน ปกขปปสารณ วย ปรพภมน วย จ ปทมาภมขปตตสส ภมรสส ปทมสส อปรภาเค ฯ ทกนปาตฏ- กถาย ปน อากาเส คจฉโต มหาสกณสส อโภห ปกเขห วาต คาหาเปตวา ปกเข สนนสทาเปตวา คมน วย อารมมเณ เจตโส อภนโรปนภาเวน ปวตโต วตกโก วาตคคหณตถ ปกเข ผนทาปยมานสส คมน วย อนมชชนสภาเวน ปวตโต วจาโรต วตต ฯ ต อนปปพนเธน ปวตตย ยชชต ฯ โส ปน เตส วเสโส ปมทตยชฌาเนส ปากโฏ โหต ฯ อปจ มลคคหต กสภาชน เอเกน หตเถน ทฬห คเหตวา อตเรน หตเถน จณณ- เตลวาลณฑปเกน ปรมชชนตสส ทฬห คหณหตโถ วย วตกโก ปรมชชนหตโถ วย วจาโร ฯ ตถา กมภการสส ทณฑปปหาเรน จกก ภมยตวา ภาชน กโรนตสส อปปฬนหตโถ วย วตกโก อโตจโตจ สสรณหตโถ วย วจาโร ฯ ตถา มณฑล กโรนตสส มชเฌ สนนรมภตวา ตกนทโก๑ วย อภนโรปโน วตกโก พห ปรพภมนกนทโก วย อนมชชโน๒ วจาโร ฯ อต อมนา จ วตกเกน ๑. ตกณฏโก ฯ ๒. ย. อนมชชนโต ฯ

Page 182: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 182

วสทธมคเค อมนา จ วจาเรน สห ปวตตต รกโข วย ปปเผน จ ผเลน จาต อท ฌาน สวตกก สวจารนต วจจต ฯ วภงเค ปน อมนา จ วตกเกน อมนา จ วจาเรน อเปโต โหต สมเปโตต-๑ อาทนา นเยน ปคคลาธฏานา เทสนา กตา ฯ อตโถ ปน ตตราป เอวเมว ทฏพโพ ฯ วเวกชนต เอตถ ฯ ววตต วเวโก นวรณวคโมต อตโถ ววตโต วา วเวโก นวรณววตโต ฌานสมปยตตธมมราสต อตโถ ฯ ตสมา วเวกา ตสม วา วเวเก ชาตนต วเวกช ฯ ปตสขนต เอตถ ฯ ปนยตต ปต ฯ สา สมปยายนลกขณา กายจตตปนนรสา ผรณรสา วา โอทคยปจจปฏานา ฯ สา ปเนสา ขททกาปต ขณกาปต โอกกนตกาปต อพเพงคาปต ผรณาปตต ป จวธา โหต ฯ ตตถ ขททกาปต สรเร โลมหสนมตตเมว กาต สกโกต ฯ ขณกาปต ขเณ ขเณ วชชปปาทสทสา โหต ฯ โอกกนตกาปต สมททตร วจ วย กาย โอกกมตวา โอกกมตวา ภชชต ฯ อพเพงคาปต พลวต โหต กาย อทธคค กตวา อากาเส ลงฆาปนปปมาณปปตตา ฯ ตถา ห ปณณวลลกวาสมหาตสสตเถโร๒ ปณณมทวเส สาย เจตยงคณ คนตวา จนทาโลก ทสวา มหาเจตยาภมโข หตวา อมาย วต เวลาย จตสโส ปรสา มหาเจตย วนทนตต ปกตยา ทฏารมมณวเสน พทธารมมณ อพเพงคาปต อปปาเทตวา ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๔๗ ฯ ๒. ปนนวลลก ฯ

Page 183: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 183

ปวกสณนทเทโส ธาตเล ปหฏวจตรเคณฑโก วย อากาเส อปปตตวา มหาเจตยง- เณเยว ปตฏาส ฯ ตถา ครกณฑกวหารสส๑ อปนสสเย วตตกาลคาเม เอกา กลธตาป พลวพทธารมมณาย อพเพงคาปตยา อากาเส ลงเฆส ฯ ตสสา กร มาตาปตโร สาย ธมมสสวนตถาย วหาร คจฉนตา อมม ตว ครภารา อกาเล วจรต น สกโกส มย ตยห ปตต ทตวา ธมม โสสสามาต อคมส ฯ สา คนตกามาป เตส วจน ปฏพาหต อสกโกนต ฆเร โอหยตวา ฆราชเร ตวา จนทาโลเกน ครกณฑเก อากาสเจตยงคณ โอโลเกนต เจตยสส ทปปช อททส จตสโส จ ปรสา มาลาคนธาทห เจตยปช กตวา ปทกขณ กโรนตโย ภกขสงฆสส จ คณสชฌายสทท อสโสส ฯ อถสสา ธ า วตเม เย จ วหาร คนตวา เอวรเป เจตยงคเณ อนส จรต เอวรป จ มธร ธมมกถ โสต ลภนตต มตตาราสสทส เจตย ปสสนตยาเอว อพเพงคาปต อทปาท ฯ สา อากาเส ลงฆตวา มาตาปตน ปรมตรเยว อากาสเจตยงคเณ โอรยห เจตย วนทตวา ธมม สณมานา อฏาส ฯ อถ น มาตาปตโร อาคนตวา อมม ตว กตเรน มคเคน อาคตาต ปจฉส ฯ สา อากาเสนาคตมห น มคเคนาต วตวา อมม อากาเสน นาม ขณาสวา ส จรนต ตว กถ อาคตาต วตตา อาห มยห จนทาโลเกน เจตย โอโลเกนตยา ตาย พทธารมมณา ๑. ส. มหาวหารสส ฯ

Page 184: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 184

วสทธมคเค พลวปต อปปชช อถาห เนว อตตโน ตภาว น นสนนภาว อ าส คหตนมตเตเนว ปน อากาเส ลงฆตวา เจตยงคเณ ปตฏ ตมหต ฯ เอว อพเพงคาปต อากาเส ลงฆาปนปปมาณา โหต ฯ ผรณาปตยา ปน อปปนนาย สกลสรร ธมตวา ปรตวตถ วย มหตา อทโกเฆน ปกขนตปพพตกจฉ วย จ อนปรปผฏ โหต ฯ สา ปเนสา ป จวธา ปต คพภ คณหนต ปรปาก คจฉนต ทพพธ ปสสทธ ปรปเรต กายปสสทธ จ จตตปสสทธ จ ฯ ปสสทธ คพภ คณหนต ปรปาก คจฉนต ทวธมป สข ปรปเรต กายก จ เจตสก จ ฯ สข คพภ คณหนต ปรปาก คจฉนต ตวธ สมาธ ปรปเรต ขณกสมาธ อปจารสมาธ อปปนาสมาธนต ฯ ตาส ยา อปปนาสมาธสส มล หตวา วฑฒมานา สมาธสมปโยค คตา ผรณาปต อย อมสม อตเถ อธปเปตา ปต ฯ อตร ปน ฯ สขน สข ฯ สฏ วา ขาทต ขณต หนต กายจตตาพาธนต สข ฯ ต สาต ลกขณ ตสม ปยตตาน อปพรหนรส อนคคหปจจปฏาน ฯ สตป จ เนส กตถจ อวปปโยเค อฏารมมณปฏลาภตฏ ปต ปฏลทธรสา- นภวน สข ฯ ยตถ ปต ตตถ สข ฯ ยตถ สข ตตถ นนยมโต ปต ฯ สงขารกขนธสงคหตา ปต เวทนากขนธสงคหต สข ฯ กนตารขนนสส วนนตทกนตทสสนสวเนส วย ปต วนจฉายา- ปเวสนอทกปรโภเคส วย สข ฯ ตสม ตสม สมเย ปากฏภาวโต

Page 185: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 185

ปวกสณนทเทโส เจต วตตนต เวทตพพ ฯ อต อย จ ปต อท จ สข อสส ฌานสส อสม วา ฌาเน อตถต อท ฌาน ปตสขนต วจจต ฯ อถวา ปต จ สข จ ปตสข ธมมวนยาทโย วย ฯ วเวกช ปตสขมสส ฌานสส อสม วา ฌาเน อตถต เอวมป วเวกชมปต- สข ฯ ยเถว ห ฌาน เอว ปตสขมเปตถ วเวกชเมว โหต ฯ ต จสส อตถ ตสมา เอกปเทเนว วเวกชมปตสขนต วตต ยชชต ฯ วภงเค ปน อท สข อมาย ปตยา สหคตนต๑- อาทนา นเยน วตต ฯ อตโถ ปน ตตถาป เอวเมว ทฏพโพ ฯ ปม ฌานนต อท ปรโต อาวภวสสต ฯ อปสมปชชาต อปคนตวา ปาปณตวาต วตต โหต อปสมปาทยตวา วา นปผาเทตวาต วตต โหต ฯ วภงเค ปน อปสมปชชาต ปมสส ฌานสส ลาโภ ปฏลาโภ ปตต สมปตต ผสนา สมผสนา สจฉกรยา อปสมปทาต๒ วตต ฯ ตสสาป เอวเมว อตโถ ทฏพโพ ฯ วหรตต ตทนรเปน อรยาปถวหาเรน อต วตตปปการชฌานสมงค หตวา อตตภาวสส อรย วตต ปาลน ยปน ยาปน จาร วหาร อภนปผาเทต ฯ วตต เหต วภงเค วหรตต อรยต วตตต ปาเลต ยเปต ยาเปต จรต วหรต เตน วจจต วหรตต๓ ฯ ย ปน วตต ป จงควปปหน ป จงค สมนนาคตนต ตตถ กามจฉนโท พยาปาโท ถนมทธ อทธจจกกกจจ วจกจฉาต อเมส ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๔๙ ฯ ๒. อภ. ว. ๓๕/๓๔๙ ฯ ๓. อภ. ว. ๓๕/๓๔๐ ฯ

Page 186: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 186

วสทธมคเค ป จนน นวรณาน ปหานวเสน ป จงควปปหนตา เวทตพพาต ฯ น ห เอเตส อปปหเนส ฌาน อปปชชต เตนสเสตาน ปหานงคานต วจจนต ฯ ก จาป ห ฌานกขเณ อ เป อกสลา ธมมา ปหยนต ตถาป เอตาเนว วเสเสน ฌานนตรายกราน ฯ กามจฉนเทน ห นานาวสยปปโลภต จตต น เอกตตารมมเณ สมาธยต ฯ กามจฉนทาภภต วา ต น กามธาตปปหานาย ปฏปท ปฏปชชต ฯ พยาปาเทน จารมมเณ ปฏห มาน น นรนตร ปวตตต ฯ ถนมทธาภภต อกมม โหต ฯ อทธจจ กกกจจ- ปเรต อวปสนตเมว หตวา ปรพภมต ฯ วจกจฉาย อปหต ฌานาธคมสาธก ปฏปท นาโรหต ฯ อต วเสเสน ฌานนตรายกรตตา เอตาเนว ปหานงคานต วตตาน ฯ ยสมา ปน วตกโก อารมมเณ จตต อภนโรเปต วจาโร อนปปพนธต เตห อวกเขปาย สมปาทตปปโยคสส เจตโส ปโยคสมปตตสมภวา ปต ปนน สข จ อปพรหน กโรต อถ น สเสสสมปยตตธมม เอเตห อภนโรปนานปปพนธนปนนปพรหเนห อนคคหตา เอกคคตา เอกตตารมมเณ สม สมมา จ อาธยต ตสมา วตกโก วจาโร ปต สข จตเตกคคตาต อเมส ป จนน อปปตต- วเสน ป จงคสมนนาคตตา เวทตพพา ฯ อปปนเนส ห เอเตส ป จส ฌาน อปปนน นาม โหต ฯ เตนสส เอตาน ป จ สมนนาคตงคานต วจจนต ฯ ตสมา น เอเตห สมนนาคต อ เทว ฌาน นาม อตถต คเหตพพ ฯ ยถา ปน องคมตตวเสเนว

Page 187: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 187

ปวกสณนทเทโส จตรงคน เสนา ป จงคก ตรย อฏงคโก จ มคโคต วจจต เอวมทมป องคมตตวเสเนว ป จงคกนต วา ป จงค- สมนนาคตนต วา วจจตต เวทตพพ ฯ เอตาน ป จ องคาน ก จาป อปจารกขเณป อตถ อถโข อปจาเร ปกต จตตโต พลวตราน ฯ อธ ปน อปจารโตป พลวตราน รปาวจรลกขณป- ปตตาน ฯ เอตถ ห วตกโก สวสเทน อากาเรน อารมมเณ จตต อภนโรปยมาโน อปปชชต ฯ วจาโร อตวย อารมมณ อนมชชมาโน ฯ ปตสข สพพาวนตมป กาย ผรมาน ฯ เตเนวาห นาสส ก จ สพพาวโต กายสส วเวกเชน ปตสเขน อปผฏ โหตต๑ ฯ จตเตกคคตาป เหฏ มมห สมคคปฏเลอปรม สมคคปฏล วย อารมมเณส ผสตา หตวา อปปชชต ฯ อยเมเตส อตเรห วเสโส ฯ ตตถ จตเตกคคตา ก จาป สวตกก สวจารนต อมสม ปาเ น นททฏา ตถาป วภงเค ฌานนต วตกโก วจาโร ปต สข จตเตกคคตาต๒ เอว วตตตตา องคเมว ฯ เยน ห อธปปาเยน ภควตา อทเทโส กโต โสเยว เตน วภงเค ปกาสโต โหต ฯ ตวธกลยาณ ทสลกขณสมปนนนต เอตถ ปน อาทมชฌ- ปรโยสานวเสน ตวธกลยาณตา เตสเยว จ อาทมชฌปรโยสานาน ลกขณวเสน ทสลกขณสมปนนตา เวทตพพา ฯ ตตราย ปาล ปมสส ฌานสส ปฏปทาวสทธ อาท อเปกขา นพรหนา มชเฌ สมปหสนา ปรโยสาน ปมสส ฌานสส ปฏปทาวสทธ ๑. ท. ส. ๙/๙๘ ฯ ๒. อภ. ว. ๓๕/๓๔๗ ฯ

Page 188: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 188

วสทธมคเค อาท อาทสส กต ลกขณาน อาทสส ตณ ลกขณาน โย ตสส ปรปนโถ ตโต จตต วสชฌต วสทธตตา จตต มชฌม สมถนมตต ปฏปชชต ปฏปนนตตา ตตถ จตต ปกขนทต ย จ ปรปนถโต จตต วสชฌต ย จ วสทธตตา จตต มชฌม สมถนมตต ปฏปชชต ย จ ปฏปนนตตา ตตถ จตต ปกขนทต ปมสส ฌานสส ปฏปทาวสทธ อาท อาทสส อมาน ตณ ลกขณาน เตน วจจต ปม ฌาน อาทกลยาณ เจว โหต ตลกขณสมปนน จาต ปมสส ฌานสส อเปกขานพรหนา มชเฌ มชฌสส กต ลกขณาน มชฌสส ตณ ลกขณาน วสทธ จตต อชฌเปกขต สมถปฏปนน อชฌเปกขต เอกตตปฏาน อชฌเปกขต ย จ วสทธ จตต อชฌเปกขต ย จ สมถ- ปฏปนน อชฌเปกขต ย จ เอกตตปฏาน อชฌเปกขต ปมสส ฌานสส อเปกขานพรหนา มชเฌ มชฌสส อมาน ตณ ลกขณาน เตน วจจต ปม ฌาน มชเฌกลยาณ เจว โหต ตลกขณสมปนน จาต ปมสส ฌานสส สมปหสนา ปรโยสาน ปรโยสานสส กต ลกขณาน ปรโยสานสส จตตาร ลกขณาน ตตถ ชาตาน ธมมาน อนตวตตนฏเน สมปหสนา อนทรยาน เอกรสฏเน สมปหสนา ตทปควรยวาหนฏเน สมปหสนา อาเสวนฏเน สมปหสนา ปมสส ฌานสส สมปหสนา ปรโยสาน ปรโยสานสส อมาน จตตาร ลกขณาน เตน วจจต ปม ฌาน ปรโยสานกลยาณ เจว โหต จตลกขณสมปนน จาต๑ ฯ ๑. ข. ป. ๓๑/๒๕๒ ฯ

Page 189: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 189

ปวกสณนทเทโส ตตถ ปฏปทาวสทธ นาม สสมภารโก อปจาโร อเปกขา- นพรหนา นาม อปปนา สมปหสนา นาม ปจจเวกขณาต เอวเมเก วณณยนต ฯ ยสมา ปน เอกตตคต จตต ปฏปทา- วสทธปกขนต เจว โหต อเปกขานพรหต จ าเณน จ สมปห- สตนต๑ ปาลย วตต ตสมา อนโตอปปนายเมว อาคมนวเสน ปฏปทาวสทธ ตตรมชฌตตเปกขาย กจจวเสน อเปกขานพรหนา ธมมาน อนตวตตนาทภาวสาธเนน ปรโยทปกสส๒ าณสส กจจนปผตตวเสน สมปหสนา จ เวทตพพา ฯ กถ ฯ ยสม ห วาเร อปปนา อปปชชต ตสม โย นวรณสงขาโต กเลสคโณ ตสส ฌานสส ปรปนโถ ตโต จตต วสชฌต ฯ วสทธตตา อาวรณ- วรหต หตวา มชฌม สมถนมตต ปฏปชชต ฯ มชฌม สมถนมตต นาม สมปปวตโต อปปนาสมาธเยว ฯ ตทนนตร ปน ปรมจตต เอกสนตตปรณามนเยน ตถตต อปคจฉมาน มชฌม สมถนมตต ปฏปชชต นาม ฯ เอว ปฏปนนตตา ตถตตปคมเนน ตตถ ปกขนทต นาม ฯ เอวนตาว ปรมจตเต วชชมานาการ- นปผาทกา ปมสส ฌานสส อปปาทกขเณเยว อาคมนวเสน ปฏปทาวสทธ เวทตพพา ฯ เอว วสทธสส ปน ตสส ปน วโสเธ- ตพพาภาวโต วโสธเน พยาปาร อกโรนโต วสทธจตต อชฌเปกขต นาม ฯ สมถภาวปคมเนน สมถปฏปนนสส ปน สมาทาเน๓ พยาปาร อกโรนโต สมถปฏปนน อชฌเปกขต นาม ฯ สมถปฏปนน- ๑. ข. ป. ๓๑/๒๕๒ ฯ ปาลยมปน ปฏปทาวสทธปสนน เจวาต ทสสต ฯ ปฏปทา... ปกขนนนต ภเวยย ฯ ๒. ปรโยทาปกสส ฯ ๓. ย. สมาธาเน ฯ

Page 190: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 190

วสทธมคเค ภาวโตเอว จสส สงกเลสสสคค ปหาย เอกตเตน อปฏ ตสส ปน เอกตตปฏาเน พยาปาร อกโรนโต เอกตตปฏาน อชฌเปกขต นาม ฯ เอว ตตรมชฌตตเปกขาย กจจวเสน อเปกขานพรหนา เวทตพพา ฯ เย ปเนเต เอว อเปกขานพรหเต ตตถ ชาตา สมาธป าสงขาตา ยคนทธธมมา อ ม อนตวตตมานา หตวา ปวตตา ยาน จ สทธาทน อนทรยาน นานากเลเสห วมตตตตา วมตตรเสน เอกรสาน หตวา ปวตตาน ย เจส ตทปค เตส อนตวตตน- เอกรสภาวาน อนจฉวก วรย วาหยต ยา จสส ตสม ขเณ ปวตตา อาเสวนา สพเพป เต อาการา ยสมา าเณน สงกเลส- โวทาเนส ต ต อาทนว จ อานสส จ ทสวา ตถา ตถา สมปหสตตตา วโสธตตตา ปรโยทาปตตตา นปผนนาว ตสมา ธมมาน อนตวตตนาทภาวสาธเนน ปรโยทปกสส๑ าณสส กจจนปผตตวเสน สมปหสนา เวทตพพาต วตต ฯ ตตถ ยสมา อเปกขาวเสน าณ ปากฏ โหต ยถาห ตถา ปคคหต จตต สาธก อชฌเปกขต อเปกขาวเสน ป าวเสน จ ป นทรย อธมตต โหต อเปกขาวเสน นานตตกเลเสห จตต วมจจต วโมกขวเสน ป าวเสน จ ป นทรย อธมตต โหต วมตตตตา เต ธมมา เอกรสา โหนต เอกรสฏเน ภาวนาต๒ ตสมา าณกจจภตา สมปหสนา ปรโยสานนต วตตา ฯ อทาน ปม ฌาน อธคต โหต ปวกสณนต เอตถ ฯ คณนานปพพตา ปม ฯ ปม อปปนนนตป ปม ฯ อารมมณ- ๑. ย. ปรโยทาปกสส ฯ ๒. ข. ป. ๓๑/๓๓๘ เทว จสททา นตถ ฯ

Page 191: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 191

ปวกสณนทเทโส ปนชฌานโต ปจจนกชฌาปนโต วา ฌาน ฯ ปวมณฑล ปน สกลฏเน ปวกสณนต วจจต ฯ ต นสสาย ปฏลทธ นมตตมป ปวกสณ นมตเต ปฏลทธ ฌานมป ฯ ตตร อมสม อตเถ ฌาน ปวกสณนต เวทตพพ ฯ ต สนธาย วตต ปม ฌาน อธคต โหต ปวกสณนต ฯ เอว อธคเต ปน เอตสม เตน โยคนา วาลเวธนา วย สเทน วย จ อาการา ปรคคเหตพพา ฯ ยถา ห สกสโล ธนคคโห วาลเวธาย กมม กรมาโน ยสม วาเร วาล วชฌต ตสม วาเร อกกนตปทาน จ ธนทณฑสส จ ชยาย จ สรสส จ อาการ ปรคคณเหยย เอว เม เตน เอว ธนทณฑ เอว ชย เอว สร คเหตวา วาโล วทโธต โส ตโต ปฏาย ตเถว เต อากาเร สมปาเทนโต อวราเธตวา วาล วชเฌยย เอวเมว โยคนาป อม นาม เม โภชน ภ ชตวา เอวรป ปคคล เสวมาเนน เอวรเป เสนาสเน วหรนเตน อมนา นาม อรยาปเถน อมสม กาเล อท อธคตนต เอเต โภชนสปปายาทโย อาการา ปรคคเหตพพา ฯ เอว ห โส นฏเ วา ตสม เต อากาเร สมปาเทตวา ปน อปปาเทต อปปคณ วา ปคณ กโรนโต ปนปปน อปเปต สกขสสต ฯ ยถา จ กสโล สโท ภตตาร ปรวสนโต ตสส ย ย รจยา ภ ชต ต ต สลลกเขตวา ตโต ปฏาย ตาทสเยว อปนาเมนโต ลาภสส ภาค โหต เอวมยมป อธคตกขเณ โภชนาทโย อากาเร คเหตวา เต สมปาเทนโต ปนปปน อปปนาย ลาภ โหต ฯ

Page 192: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 192

วสทธมคเค ตสมาเนน วาลเวธนา วย สเทน วย จ อาการา ปรคคเหตพพา ฯ วตตมป เจต ภควตา เสยยถาป ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล สโท ราชาน วา ราชมหามตต วา นานาจเยห สเปห ปจจปฏ โต อสส อมพลคเคหป ตตตกคเคหป กฏกคเคหป มธรคเคหป ขารเกหป อขารเกหป โลณเกหป อโลณเกหป สโข โส ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล สโท สกสส ภตต นมตต อคคณหาต อท วา เม อชช ภตต สเปยย รจจต อมสส วา อภหรต อมสส วา พห คณหต อมสส วา วณณ ภาสต อมพลคค วา เม อชช ภตต สเปยย รจจต อมพลคคสส วา อภหรต อมพลคคสส วา พห คณหต อมพลคคสส วา วณณ ภาสต ฯเปฯ อโลณกสส วา วณณ ภาสตต สโขโส ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล สโท ลาภ เจว โหต อจฉาทนสส ลาภ เวตตนสส ลาภ อภหาราน ต กสส เหต ตถา ห โส ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล สโท สกสส ภตต นมตต อคคณหาต เอวเมว โข ภกขเว อเธกจโจ ปณฑโต วยตโต กสโล ภกข กาเย กายานปสส วหรต เวทนาส... จตเต... ธมเมส ธมมานปสส วหรต อาตาป สมปชาโน สตมา วเนยย โลเก อภชฌาโทมนสส ตสส ธมเมส ธมมานปสสโน วหรโต จตต สมาธยต อปกกเลสา ปหยนต โส ต นมตต อคคณหาต สโข โส ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล ภกข ลาภ เจว โหต ทฏธมมสขวหาราน ลาภ สตสมปช สส ต กสส เหต

Page 193: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 193

ปวกสณนทเทโส ตถา ห โส ภกขเว ปณฑโต วยตโต กสโล ภกข สกสส จตตสส นมตต อคคณหาตต๑ นมตตคคหเณน จสส ปน เต อากาเร สมปาทยโต อปปนา- มตตเมว อชฌต ฯ น จรฏาน ฯ จรฏาน ปน สมาธ- ปรปนถาน ธมมาน สวโสธตตตา โหต ฯ โย ห ภกข กามาทนว- ปจจเวกขณาทห กามจฉนท น สฏ วกขมเภตวา กายปสสทธ- วเสน กายทฏ ลล น สฏ ปฏปสสทธ กตวา อารมภธาตมนส- การาทวเสน ถนมทธ น สฏ ปฏวโนเทตวา สมถนมตตมนส- การาทวเสน อทธจจกกกจจ น สฏ สมหต กตวา อ เป สมาธปรปนเถ ธมเม น สฏ วโสเธตวา ฌาน สมาปชชต โส อวโสธต อาสย ปวฏภมโร วย อสทธ อยยาน ปวฏราชา วย จ ขปปเมว นกขมต ฯ โย ปน สมาธปรปนเถ ธมเม สฏ วโสเธตวา ฌาน สมาปชชต โส สวโสธต อาสย ปวฏ- ภมโร วย สปรสทธ อยยาน ปวฏราชา วย จ สกลมป ทวสภาค อนโตสมาปตตยเมว โหต ฯ เตนาห โปราณา กาเมส ฉนท ปฏฆ วโนทเย อทธจจมทธ วจกจฉป จม วเวก ปาโมชช กเรน เจตสา ราชาว สทธนตคโต ตห รเมต ฯ ตสมา จรฏ ตกาเมน ปารปนถกธมเม โสเธตวา ฌาน สมาปชช- ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๒๐๑ ฯ

Page 194: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 194

วสทธมคเค ตพพ ฯ จตตภาวนาเวปลลตถ จ ยถาลทธ ปฏภาคนมตต วฑเฒตพพ ฯ ตสส เทว วฑฒนาภมโย อปจาโร วา อปปนา วา ฯ อปจาร ปตวาป ห ต วฑเฒต วฏฏต อปปน ปตวาป เอกสม ปน าเน อวสส วฑเฒตพพ ฯ เตน วตต ยถาลทธ ปฏภาคนมตต วฑเฒตพพนต ฯ ตตราย วฑฒนานโย ฯ เตน โยคนา ต นมตต ปตตวฑฒน- ปววฑฒนภตตวฑฒน ลตาวฑฒนทสสวฑฒนโยเคน อวฑเฒตวา ยถา นาม กสโก กสตพพฏาน นงคเลน ปรจฉนทตวา ปรจเฉทพภนตเร กสต ยถา วา ปน ภกข สม พนธนตา ปม นมตตาน สลลกเขตวา ปจฉา พนธนต เอวเมว ตสส ยถา- ลทธสส นมตตสส อนกกเมน เอกงคลทวงคลตวงคลจตรงคลมตต มนสา ปรจฉนทตวา ยถาปรจเฉท วฑเฒตพพ อปรจฉนทตวา ปน น วฑเฒตพพ ฯ ตโต วทตถรตนปมขปรเวณวหารสมาน คามนคมชนปทรชชสมททสมาน จ ปรจเฉทวเสน วฑฒยนเตน จกกวาฬปรจเฉเทน วา ตโต วาป อตตร ปรจฉนทตวา วฑเฒตพพ ฯ ยถา ห หสโปตกา ปกขาน อฏ ตกาลโต ปฏาย ปรตต ปรตต ปเทส อปคนตวา ปรจย กตวา อนกกเมน จนทมสรยาน สนตก คจฉนต เอวเมว ภกข วตตนเยน นมตต ปรจฉนทตวา วฑเฒนโต ยาว จกกวาฬปรจเฉทา ตโต วา อตตร วฑเฒต ฯ อถสส ต นมตต วฑฒตวฑฒตฏาเน ปวยา อกกล- วกกลนทวทคคปพพตวสเมส สงกสตสมพภาหต อสภจมม วย

Page 195: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 195

ปวกสณนทเทโส โหต ฯ ตสม ปน นมตเต ปตตปมชฌาเนน อาทกมมเกน สมาปชชนพหเลน ภวตพพ น ปจจเวกขณพหเลน ฯ ปจจเวกขณพหลสส ห ฌานงคาน ถลาน ทพพลาน หตวา อปฏหนต ฯ อถสส ตาน เอว อปฏ ตตตา อปร อสสกกนาย ปจจยต น อาปชชนต ฯ โส อปปคเณ ฌาเน อสสกกมาโน ปมชฌานา จ ปรหายต น จ สกโกต ทตย ปาปณต ฯ เตนาห ภควา เสยยถาป ภกขเว คาว ปพพเตยยา พาลา อพยตตา อกเขตต อกสลา วสเม ปพพเต วจรต ตสสา เอวมสส ยนนนาห อคตปพพ เจว ทส คจเฉยย อขาทตปพพาน จ ตณาน ขาเทยย อปตปพพาน จ ปานยาน ปเวยยนต สา ปรม ปาท น สปตฏ ต ปตฏเปตวา ปจฉม ปาท อทธเรยย สา น เจว อคตปพพ ทส คจเฉยย น จ อขาทตปพพาน ตณาน ขาเทยย น จ อปตปพพาน ปานยาน ปเวยย ยสม จสสา ปเทเส ตาย เอวมสส ยนนนาห อคตปพพ เจว ฯเปฯ ปเวยยนต ต จ ปเทส น โสตถนา ปจจาคจเฉยย ต กสส เหต ตถา ห สา ภกขเว คาว ปพพเตยยา พาลา อพยตตา อกเขตต อกสลา วสเม ปพพเต วจรต เอวเมว โข ภกขเว อเธกจโจ ภกข พาโล อพยตโต อกเขตต อกสโล ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ฌาน อปสมปชช วหรต โส ต นมตต นาเสวต น ภาเวต น พหลกโรต น จ สวาธฏ ต อธฏาต ตสส เอว โหต ยนนนาห วตกกวจาราน วปสมา ฯเปฯ ทตย

Page 196: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 196

วสทธมคเค ฌาน อปสมปชช วหเรยยนต โส น สกโกต วตกกวจาราน วปสมา ฯเปฯ ทตย ฌาน อปสมปชช วหรต ตสส เอว โหต ยนนนาห ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ฌาน อปสมปชช วหเรยยนต โส น สกโกต ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ฌาน อปสมปชช วหรต อย วจจต ภกขเว ภกข อภโต ภฏโ อภโต ปรหโน เสยยถาป ภกขเว สา คาว ปพพเตยยา พาลา อพยตตา อกเขตต อกสลา วสเม ปพพเต วจรตนต๑ ฯ ตสมาเนน ตสมเยว ตาว ปมชฌาเน ป จหากาเรห จณณวสนา ภวตพพ ฯ ตตรมา ป จ วสโย อาวชชนวส สมาปชชนวส อธฏานวส วฏานวส ปจจเวกขณวสต ฯ ปมชฌาน ยตถจฉก ยทจฉก ยาวทจฉก อาวชชต อาวชชนาย ทนธายตตต นตถต อาวชชน- วส ฯ ปมชฌาน ยตถจฉก ฯเปฯ สมาปชชต สมาปชชนาย ทนธายตตต นตถต สมาปชชนวส ฯ เอว เสสาป วตถาเรตพพา ฯ อย ปเนตถ อตถปปกาสนา ฯ ปมชฌานโต วฏาย ปม วตกก อาวชชยโต ภวงค อปจฉนทตวา อปปนนาวชชนานนตร วตกการมมณาเนว จตตาร ป จ วา ชวนาน ชวนต ตโต เทว ภวงคาน ตโต ปน วจารารมมณ อาวชชน วตตนเยเนว ชวนานต เอว ป จส ฌานงเคส ยทา นรนตร จตต เปเสต สกโกต อถสส อาวชชน- ๑. อง. นวก. ๒๓/๔๓๓ ฯ

Page 197: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 197

ปวกสณนทเทโส วส สทธา โหต ฯ อย ปน มตถกปปตตา วส ภควโต ยมก- ปาฏหารเย ลพภต อ เส วา เอวรเป กาเล ฯ อโต ปร สฆตรา อาวชชนวส นาม นตถ ฯ อายสมโต ปน มหาโมคคลลานสส นนโทปนนทนาคราชทมเน วย สฆ สมาปชชนสมตถตา สมาปชชนวส นาม ฯ อจฉรามตต วา ทสจฉรามตต วา ขณ เปต สมตถตา อธฏานวส นาม ฯ ตเถว ลห วฏาต สมตถตา วฏานวส นาม ฯ ตทภยทสสนตถ พทธรกขตตเถรสส วตถ กเถต วฏฏต ฯ โส หายสมา อปสมปทาย อฏวสสโก หตวา๑ เถรมพตถเล มหาโรหณคตตตเถรสส คลานปฏาน อาคตาน ตสมตตาน อทธมนตสหสสาน มชเฌ นสนโน เถรสส ยาค ปฏคคาหยมาน อปฏากนาคราชาน คเหสสามต อากาสโต ปกขนทนต สปณณ- ราชาน ทสวา ตาวเทว ปพพต นมมนตวา นาคราชาน พาหาย คเหตวา ตตถ ปาวส ฯ สปณณราชา ปพพเต ปหาร ทตวา ปลาย ฯ มหาเถโร อาห สเจ อาวโส พทธรกขโต๒ นาภวสส สพเพว คารยหา อสสามาต ฯ ปจจเวกขณวส ปน อาวชชนวสยาเอว วตตา ฯ ปจจเวกขณ- ชวนาเนว ห ตตถ อาวชชนานนตรานต ฯ อมาส ปน ป จส วสส จณณวสนา ปคณปมชฌานโต วฏาย อย สมาปตต อาสนนนวรณปจจตถกา วตกกวจาราน ๑. ม. เถรปปตตเลเณ ฯ ๒. รกขโต ฯ

Page 198: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 198

วสทธมคเค โอฬารกตตา องคทพพลาต จ ตตถ โทส ทสวา ทตยชฌาน สนตโต มนสกรตวา ปมชฌาเน นกนต ปรยาทาย ทตยาธคมาย โยโค กาตพโพ ฯ อถสส ยทา ปมชฌานา วฏาย สตสส สมปชานสส ฌานงคาน ปจจเวกขโต วตกกวจารา โอฬารกโต อปฏหนต ปตสข เจว จตเตกคคตา จ สนตโต อปฏาต ตทาสส โอฬารกงคปปหานาย สนตงคปฏลาภาย จ ตเทว นมตต ปว ปวต ปนปปน มนสกโรโต อทาน ทตยชฌาน อปปชชสสตต ภวงค อปจฉนทตวา ตเทว ปวกสณ อารมมณ กตวา มโนทวาราวชชน อปปชชต ฯ ตโต ตสมเยว อารมมเณ จตตาร ป จ วา ชวนาน ชวนต เยส อวสาเน เอก รปาวจร ทตยชฌานก เสสาน วตตปปการาเนว กามาวจรานต ฯ เอตตาวตา เจส วตกกวจาราน วปสมา อชฌตต สมปสาทน เจตโส เอโกทภาว อวตกก อวจาร สมาธชมปตสข ทตย ฌาน อปสมปชช วหรต ฯ เอวมเนน ทวงค วปปหน ตวงค- สมนนาคต ตวธกลยาณ ทสลกขณสมปนน ทตยชฌาน อธคต โหต ปวกสณ ฯ ตตถ วตกกวจาราน วปสมาต วตกกสส จ วจารสส จาต อเมส ทวนน วปสมา สมตกกมา ฯ ทตยชฌานกขเณ อปาตภาวาต วตต โหต ฯ ตตถ ก จาป ทตยชฌาเน สพเพป ปมชฌาน- ธมมา น สนต อ เเยว ห ปมชฌาเน ผสสาทโย อ เ อธ ฯ โอฬารกสส ปน โอฬารกสส องคสส สมตกกมา

Page 199: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 199

ปวกสณนทเทโส ปมชฌานโต ปเรส ทตยชฌานาทน อธคโม โหตต ทปนตถ วตกกวจาราน วปสมาต เอว วตตนต เวทตพพ ฯ อชฌตตนต อธ นยกชฌตต อธปเปต ฯ วภงเค ปน อชฌตต ปจจตตนต๑ เอตตกเมว วตต ฯ ยสมา จ นยกชฌตต อธปเปต ตสมา อตตโน อตตน วา ชาต อตตโน สนตาเน นพพตตนต อยเมตถ อตโถ ฯ สมปสาทนนต สมปสาทน วจจต สทธา ฯ สมปสาทนโยคโต ฌานมป สมปสาทน นลวณณโยคโต นลวตถ วย ฯ ยสมา วา ต ฌาน สมปสาทนสมนนาคตตตา วตกกวจารกโขภ วปสมเนน จ เจโต สมปสาทยต ตสมาป สมปสาทนนต วตต ฯ อมสม จ อตถวกปเป สมปสาทน เจตโสต เอว ปทสมพนโธ เวทตพโพ ฯ ปรมสม ปน อตถวกปเป เจตโสต เอต เอโกทภาเวน สทธ โยเชตพพ ฯ ตตราย อตถโยชนา ฯ เอโก อเทตต เอโกท ฯ วตกกวจาเรห อนชฌารฬหตตา อคโค เสฏโ หตวา อเทตต อตโถ ฯ เสฏโป ห โลเก เอโกต วจจต ฯ วตกกวจาร- วรหโต วา เอโก อสหาโย หตวา อตป วตต วฏฏต ฯ อถวา สมปยตตธมเม อทยตต อท อฏาเปตต อตโถ ฯ เสฏฏเน เอโก จ โส อท จาต เอโกท ฯ สมาธสเสต อธวจน ฯ อต อม เอโกท ภาเวต วฑเฒตต อท ทตยชฌาน เอโกทภาว ฯ โส ปนาย เอโกท ยสมา เจตโส น สตตสส น ชวสส ตสมา ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๔๘ ฯ

Page 200: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 200

วสทธมคเค เอต เจตโส เอโกทภาวนต วตต ฯ นน จาย สทธา ปมช- ฌาเนป อตถ อย จ เอโกทนามโก สมาธ อถ กสมา อทเมว สมปสาทน เจตโส เอโกทภาว จาต วตต ฯ วจจเต ฯ อท ห ปมชฌาน วตกกวจารกโขเภน วจตรงคสมากลมว ชล น สปปสนน โหต ตสมา สตยาป สทธาย สมปสาทนนต น วตต นสปปสนนตตาเยว เจตถ สมาธป น สฏ ปากโฏ ตสมา เอโกทภาวนตป น วตต อมสม ปน ฌาเน วตกก- วจาร ปลโพธาภาเวน ลทโธกาสา พลวต สทธา พลวสทธา- สหายปฏลาเภเนว จ สมาธป ปากโฏ ตสมา อทเมว เอว วตตนต เวทตพพ ฯ วภงเค ปน สมปสาทนนต ยา สทธา สททหนา โอกปปนา อภปปสาโท เจตโส เอโกทภาวนต ยา จตตสส ต ฯเปฯ สมมาสมาธต๑ เอตตกเมว วตต ฯ เอว วตเตน ปเนเตน สทธ อย อตถวณณนา ยถา น วรชฌต อ ทตถ สสนทต เจว สเมต จ เอว เวทตพพา ฯ อวตกก อวจารนต ภาวนาย ปหนตตา เอตสม เอตสส วา วตกโก นตถต อวตกก ฯ อมนาว นเยน อวจาร ฯ วภงเคป วตต อต อย จ วตกโก อย จ วจาโร สนตา โหนต สมตา วปสนตา อตถงคตา อพภตถงคตา อปปตา พยปปตา โสสตา วโสสตา พยนตกตา เตน วจจต อวตกก อวจารนต ฯ เอตถาห นน จ วตกกวจาราน วปสมาต อมนาป อยมตโถ สทโธ ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๔๘ ฯ

Page 201: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 201

ปวกสณนทเทโส อถ กสมา ปน วตต อวตกก อวจารนต ฯ วจจเต ฯ เอวเมว สทโธวายมตโถ น ปเนต ตทตถทปก นน อโวจมหา โอฬารกสส ปน โอฬารกสส องคสส สมตกกมา ปมชฌานโต ปเรส ทตยชฌานาทน สมธคโม โหตต ทสสนตถ วตกกวจาราน วปสมาต เอว วตตนต อปจ วตกกวจาราน วปสมา อท สมปสาทน น กเลสกาลสสยสส วตกกวจาราน จ วปสมา เอโกทภาว น อปจารชฌานมว นวรณปปหานา ปมชฌานมว จ องคปาตภาวาต เอว สมปสาทนเอโกทภาวาน เหตปรทปกมท วจน ตถา วตกกวจาราน วปสมา อท อวตกก อวจาร น ตตย- จตตถชฌานาน วย จกขว าณาทน วย จ อภาวาต เอว อวตกกอวจารภาวสส เหตปรทปก จ น วตกกวจาราภาวมตต- ปรทปก วตกกวจาราภาวมตตปรทปกเมว ปน อวตกก อวจารนต อท วจน ตสมา ปรม วตวาป วตตพพเมวาต ฯ สมาธชนต ปมชฌานสมาธโต สมปยตตสมาธโต วา ชาตนต อตโถ ฯ ตตถ ก จาป ปมมป สมปยตตสมาธโต ชาต อถโข อยเมว สมาธ สมาธต วตตพพต อรหต วตกกวจารกโขภวรเหน อตวย อจลตตา สปปสนนตตา จ ฯ ตสมา อมสส วณณภณนตถ อทเมว สมาธชนต วตต ฯ ปตสขนต อท วตตนยเมว ฯ ทตยนต คณนานปพพตา ทตย ฯ อท ทตย สมาปชชตตป ทตย ฯ ย ปน วตต ทวงควปปหน ตวงคสมนนาคตนต ตตถ ฯ วตกกวจาราน ปหานวเสน ทวงควปปหนตา เวทตพพา ฯ ยถา จ

Page 202: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 202

วสทธมคเค ปมชฌานสส อปจารกขเณ นวรณาน ปหยนต น ตถา อมสส วตกกวจารา ฯ อปปนากขเณเยว ปเนต วนา เตห อปปชชต ฯ เตนสส เต ปหานงคานต วจจนต ฯ ปต สข จตเตกคคตาต อเมส ปน ตณณ อปปตตวเสน ตวงคสมนนาคตตา เวทตพพา ฯ ตสมา ย วภงเค ฌานนต สมปสาโท ปต สข จตตสส เอกคคตาต๑ วตต ต สปรกขาร ฌาน ทสเสต ปรยาเยน วตต ฯ เปตวา ปน สมปสาทน นปปรยาเยน อปนชฌานลกขณปปตตาน องคาน วเสน ตวงคกเมเวต โหต ฯ ยถาห ฯ กตม ตสม สมเย ตวงคก ฌาน โหต ปต สข จตตสเสกคคตาต๒ ฯ เสส ปมชฌาเน วตตนยเมว ฯ เอว อธคเต ปน ตสมมป วตตนเยเนว ป จหากาเรห จณณวสนา หตวา ปคณทตยชฌานโต วฏาย อย สมาปตต อาสนนวตกกวจารปจจตถกา ยเทว ตตถ ปตคต เจตโส อพพลาวต เอเตเนต โอฬารก อกขายตต วตตาย ปตยา โอฬารกตตา องคทพพลาต จ ตตถ โทส ทสวา ตตยชฌาน สนตโต มนสกรตวา ทตยชฌาเน นกนต ปรยาทาย ตตยาธคมาย โยโค กาตพโพ ฯ อถสส ยทา ทตยชฌานโต วฏาย สตสส สมปชานสส ฌานงคาน ปจจเวกขโต ปต โอฬารกโต อปฏาต สข เจว เอกคคตา จ สนตโต อปฏาต ตทาสส โอฬารกงคปปหานาย สนตงค ปฏลาภาย จ ตเทว นมตต ปว ปวต ปนปปน ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๔๙ ฯ ๒. อภ. ว. ๓๕/๓๕๖ ฯ

Page 203: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 203

ปวกสณนทเทโส มนสกโรโต อทาน ตตยชฌาน อปปชชสสตต ภวงค อปจ- ฉนทตวา ตเทว ปวกสณ อารมมณ กตวา มโนทวาราวชชน อปปชชต ฯ ตโต ตสมเยวารมมเณ จตตาร ป จ วา ชวนาน ชวนต เยส อวสาเน เอก รปาวจร ตตยชฌานก เสสาน วตตนเยเนว กามาวจรานต ฯ เอตตาวตา ปเนส ปตยา จ วราคา อเปกขโก จ วหรต สโต จ สมปชาโน สข จ กาเยน ปฏสเวเทต ยนต อรยา อาจกขนต อเปกขโก สตมา สขวหารต ตตย ฌาน อปสมปชช วหรต ฯ เอวมเนน เอกงควปปหน ทวงคสมนนาคต ตวธกลยาณ ทสลกขณสมปนน ตตยชฌาน อธคต โหต ปวกสณ ฯ ตตถ ปตยา จ วราคาต วราโค นาม วตตปปการาย ปตยา ชคจฉน วา สมตกกโม วา ฯ อภนน ปน อนตรา จสทโท สมปณฑนฏโ ฯ โส วปสม วา สมปณเฑต วตกกวจาราน วปสม วา ฯ ตตถ ยทา วปสมเมว สมปณเฑต ตทา ปตยา จ วราคา ก จ ภยโย วปสมา จาต เอว โยชนา เวทตพพา ฯ อมสสา จ โยชนาย วราโค ชคจฉนฏโ โหต ฯ ตสมา ปตยา ชคจฉนา จ วปสมา จาต อยมตโถ ทฏพโพ ฯ ยทา ปน วตกกวจารวปสม สมปณเฑต ตทา ปตยา จ วราคา ก จ ภยโย วตกกวจาราน จ วปสมาต เอว โยชนา เวทตพพา ฯ อมสสา จ โยชนาย วราโค สมตกกมนฏโ โหต ฯ ตสมา ปตยา จ สมตกกมา วตกกวจาราน จ วปสมาต อยมตโถ

Page 204: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 204

วสทธมคเค ทฏพโพ ฯ กาม เจเต วตกกวจารา ทตยชฌาเนเยว วปสนตา อมสส ปน ฌานสส มคคปรทปนตถ วณณภณนตถ เจต วตต ฯ วตกกวจาราน จ วปสมาต ห วตเต อท ป ายต นน วตกกวจารวปสโม มคโค อมสส ฌานสสาต ฯ ยถา จ ตตเย อรยมคเค อปปหนานมป สกกายทฏาทน ป จนน โอรมภาคยาน สโยชนาน ปหานาต เอว ปหาน วจจมาน วณณภณน โหต ตทธคมาย อสสกกาน อสสาหชนก เอวเมว อธ อวปสนตานมป วตกกวจาราน วปสโม วจจมาโน วณณภณน โหต ฯ เตนายมตโถ วตโต ปตยา จ สมตกกมา วตกกวจาราน จ วปสมาต ฯ อเปกขโก จ วหรตต เอตถ ฯ อปปตตโต อกขตต อเปกขา สม ปสสต อปกขปตตา หตวา ปสสตต อตโถ ฯ ตาย วสทาย วปลาย ถามคตาย สมนนาคตตตา ตตยชฌานสมงค อเปกขโกต วจจต ฯ อเปกขา ปน ทสวธา โหต ฉฬงคเปกขา พรหม- วหารเปกขา โพชฌงคเปกขา วรยเปกขา สงขารเปกขา เวทน- เปกขา วปสสนเปกขา ตตรมชฌตตเปกขา ฌานเปกขา ปรสทธ- เปกขาต ฯ ตตถ ยา อธ ขณาสโว ภกข จกขนา รป ทสวา เนว สมโน โหต น ทมมโน อเปกขโก จ วหรต สโต สมปชาโนต เอวมาคตา ขณาสวสส ฉส ทวาเรส อฏานฏฉฬา- รมมณาปาเถ ปรสทธปกตภาวาวชหนาการภตา อเปกขา อย ฉฬงคเปกขา นาม ฯ ยา ปน อเปกขาสหคเตน เจตสา เอก

Page 205: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 205

ปวกสณนทเทโส ทส ผรตวา วหรตต๑ เอวมาคตา สตเตส มชฌตตาการภตา อเปกขา อย พรหมวหารเปกขา นาม ฯ ยา อเปกขาสมโพชฌงค ภาเวต วเวกนสสต วราคนสสตนต๒ เอวมาคตา สหชาตธมมาน มชฌตตาการภตา อเปกขา อย โพชฌงคเปกขา นาม ฯ ยา ปน กาเลน กาล อเปกขานมตต มนสกโรตต๓ เอวมาคตา อนจจารทธนาตสถลวรยสงขาตา อเปกขา อย วรยเปกขา นาม ฯ ยา กต สงขารเปกขา สมาธวเสน อปปชชนต กต สงขารเปกขา วปสสนาวเสน อปปชชนต อฏ สงขารเปกขา สมาธวเสน อปปชชนต ทส สงขารเปกขา วปสสนาวเสน อปปชชนตต๔ เอวมาคตา นวรณาทน ปฏสงขา สนตฏนา คหเณ มชฌตตภตา อเปกขา อย สงขารเปกขา นาม ฯ ยา ปน ยสม สมเย กามาวจร กสล จตต อปปนน โหต อเปกขาสหคตนต๕ เอวมาคตา อทกขมสขส ตา อเปกขา อย เวทนเปกขา นาม ฯ ยา ปน ยทตถ ย ภต ต ปชหต อเปกข ปฏลภตต เอวมาคตา วจนเน มชฌตตภตา อเปกขา อย วปสสนเปกขา นาม ฯ ยา ปน ฉนทาทส เยวาปนเกส อาคตา สหชาตาน สมวาหตภตา อเปกขา อย ตตรมชฌตตเปกขา นาม ฯ ยา อเปกขโก จ วหรตต๖ เอวมาคตา อคคสเขป ตสม อปกขปาตชนน อเปกขา อย ฌานเปกขา นาม ฯ ยา ปน อเปกขาสตปารสทธ จตตถ ฌานนต๗ ๑. อง. จตกก. ๒๑/๑๗๔ ฯ ๒. ส. มหาวาร. ๑๙/๙๓ ฯ ๓. อง. ตก. ๒๐/๓๒๙ ฯ ๔. ข.ป. ๓๑/๙๒ ฯ ๕. อภ.ส. ๓๔/๔๒ ฯ ๖. อภ.ว. ๓๕/๓๒๙ ฯ ๗. อภ.ว. ๓๕/๓๓๐ ฯ

Page 206: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 206

วสทธมคเค เอวมาคตา สพพปจจนกปรสทธา ปจจนกวปสมเนป อพยาปารภตา อเปกขา อย ปรสทธเปกขา นาม ฯ ตตถ ฉฬงคเปกขา จ พรหมวหารเปกขา จ โพชฌงคเปกขา จ ตตรมชฌตตเปกขา จ ฌานเปกขา จ ปรสทธเปกขา จ อตถโต เอกา ตตรมชฌตตเปกขาว โหต ฯ เตน เตน อวตถาเภเทน ปนสสา อย เภโท เอกสสาป สโต สตตสส กมารยวตเถรเสนาปตราชา- ทวเสน เภโท วย ตสมา ตาส ยตถ ฉฬงคเปกขา น ตตถ โพชฌงคเปกขาทโย ยตถ วา ปน โพชฌงคเปกขา น ตตถ ฉฬงคเปกขาทโย โหนตต เวทตพพา ฯ ยถา เจตาส อตถโต เอกภาโว เอว สงขารเปกขาวปสสนเปกขานมป ฯ ป าเอว ห สา กจจวเสน ทวธา ภนนา ฯ ยถา ห ปรสสส สาย เคห ปวฏ สปป อชปททณฑ คเหตวา ปรเยสมานสส ต ถสโกฏเก นปนน ทสวา สปโป นโข โนต อวโลเกนตสส โสวตถ- กตตย ทสวา นพเพมตกสส สปโป น สปโปต วจนเน มชฌตตตา โหต เอวเมว ยา อารทธวปสสกสส วปสสนาาเณน ลกขณตตเย ทฏเ สงขาราน อนจจภาวาทวจนเน มชฌตตตา อปปชชต อย วปสสนเปกขา นาม ฯ ยถา ปน ตสส ปรสสส อชปททณเฑน คาฬห สปป คเหตวา กนตาห อม สปป อวเหเนโต อตตาน จ อมนา อฑสาเปนโต ม เจยยนต ม จนาการเมว ปรเยสโต คหเณ มชฌตตตา โหต เอวเมว ยา ลกขณตตยสส ทฏตตา อาทตเต วย ตโย ภเว ปสสโต

Page 207: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 207

ปวกสณนทเทโส สงขารคคหเณ มชฌตตตา อย สงขารเปกขา นาม ฯ อต วปสสนเปกขาย สทธาย สงขารเปกขาป สทธาว โหต ฯ อมนา ปเนสา วจนนคคหเณส มชฌตตสงขาเตน๑ กจเจน ทวธา ภนนาต ฯ วรยเปกขา ปน เวทนเปกขา จ อ ม จ อวเสสาห จ อตถโต ภนนาเอวาต ฯ อต อมาส อเปกขาส ฌานเปกขา อธ อธปเปตา ฯ สา มชฌตตลกขณา อนาโภครสา อพยาปารปจจปฏานา ปตวราคปทฏานาต ฯ เอตถาห นน จาย อตถโต ตตรมชฌตตเปกขาว โหต สา จ ปมทตยชฌาเนสป อตถ ตสมา ตตราป อเปกขโก จ วหรตต เอวมย วตตพพา สยา สา กสมา น วตตาต ฯ อปรพยตตกจจโต ฯ อปรพยตต ห ตสมา ตตถ กจจ วตกกาทห อภภตตตา ฯ อธ ปนาย วตกกวจารปตห อนภภตตตา อกขตตสรา วย หตวา ปรพยตตกจจา ชาตา ตสมา วตตาต ฯ นฏ ตา อเปกขโก จ วหรตต เอตสส สพพโส อตถวณณนา ฯ อทาน สโต จ สมปชาโนต เอตถ ฯ สรตต สโต ฯ สมมา ปชานาตต สมปชาโน ฯ ปคคเลน สต จ สมปช จ วตต ฯ ตตถ สรณ ลกขณา สต อปมมสสนรสา๒ อารกขปจจปฏานา ฯ อสมโมหลกขณ สมปช ตรณรส ปวจยปจจปฏาน ฯ ตตถ ก จาป อท สตสมปช ปรมชฌาเนสป อตถ มฏส- สตสส ห อสมปชานสส อปจารมตตมป น สมปชชต ปเคว ๑. ย. มชฌตตตาสงขาเตน ฯ ๒. ย. อสมมสสนรสา ฯ

Page 208: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 208

วสทธมคเค อปปนา โอฬารกตตา ปน เตส ฌานาน ภมย วย ปรสสส จตตสส คต สขา โหต อพยตต ตตถ สตสมปช กจจ โอฬารกงคปปหาเนน ปน สขมตตา อมสส ฌานสส ปรสสส ขรธาราย วย สตสมปช กจจปรคคหตาเอว จตตสส คต อจฉตพพาต อเธว วตต ฯ ก จ ภยโย ฯ ยถา เธนปโก วจโฉ เธนโต อปนโต อรกขยมาโน ปนเทว เธนน อปคจฉต เอวมท ตตยชฌานสข ปตโต อปนต ต สตสมปช ารกเขน อรกขยมาน ปนเทว ปต อปคจเฉยย ปตสมปยตตเมว สยา ฯ สเข จาป สตตา สารชชนต อท จ อตมธร สข ตโต ปร สขาภาวา สตสมปช านภาเวน ปเนตถ สเข อสารชชนา โหต โน อ ถาต อมมป อตถวเสส ทสเสต อท อเธว วตตนต เวทตพพนต ฯ อทาน สข จ กาเยน ปฏสเวเทตต เอตถ ฯ ก จาป ตตยชฌานสมงคโน สขปฏสเวทนาโภโค นตถ เอว สนเตป ยสมา ตสส นามกาเยน สมปยตต สข ย วา ต นามกาย- สมปยตต สข ตสมฏาเนนสส ยสมา อตปณเตน รเปน รปกาโย ผฏโ ยสส ผฏตตา ฌานา วฏ โตป สข ปฏสเวเทยย ตสมา เอตมตถ ทสเสนโต สข จ กาเยน ปฏสเวเทตต อาห ฯ อทาน ยนต อรยา อาจกขนต อเปกขโก สตมา สขวหารต เอตถ ฯ ย ฌานเหต ย ฌานการณา ต ตตยชฌาน- สมงคปคคล พทธาทโย อรยา อาจกขนต เทเสนต ป เปนต

Page 209: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 209

ปวกสณนทเทโส ปฏเปนต ววรนต วภชนต อตตานกโรนต ปกาเสนต ปสสนตต อธปปาโย กนต อเปกขโก สตมา สขวหารต ต ตตย ฌาน อปสมปชช วหรตต เอวเมตถ โยชนา เวทตพพา ฯ กสมา ปเนต เต เอว ปสสนตต ฯ ปสสารหโต ฯ อย ห ยสมา อตมธรสเข สขปารมปปตเตป ตตยชฌาเน อเปกขโก น ตตถ สขาภสงเคน อากฑฒยต ยถา จ ปต น อปปชชต เอว อปฏ ตสสตตาย สตมา ยสมา จ อรยกนต อรยชนเสวตเมว จ อสงกลฏ สข นามกาเยน ปฏสเวเทต ตสมา ปสสารโห โหต ฯ อต ปสสารหโต น อรยา เต เอว ปสสารหเหตภเต คเณ ปกาเสนตา อเปกขโก สตมา สขวหารต เอว ปสสนตต เวทตพพ ฯ ตตยนต คณนานปพพตา ตตย ฯ อท ตตย สมาปชชตตป ตตย ฯ ย ปน วตต เอกงควปปหน ทวงคสมนนาคตนต เอตถ ฯ ปตยา ปหานวเสน เอกงควปปหนตา เวทตพพา ฯ สา ปเนสา ทตยชฌานสส วตกกวจารา วย อปปนากขเณเยว ปหยต เตนสส สา ปหานงคนต วจจต ฯ สข จตเตกคคตาต อเมส ปน ทวนน อปปตตวเสน ทวงคสมนนาคตตา เวทตพพา ฯ ตสมา ย วภงเค ฌานนต อเปกขา สตสมปช สข จตตสเสกคคตาต๑ วตต ต สปรกขาร ฌาน ทสเสต ปรยาเยน วตต ฯ เปตวา ปน อเปกขาสตสมปช าน นปปรยาเยน อปนชฌานลกขณปปตตาน ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๕๑ ฯ

Page 210: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 210

วสทธมคเค องคาน วเสน ทวงคกเมเวต โหต ฯ ยถาห ฯ กตม ตสม สมเย ทวงคก ฌาน โหต สข จตตสเสกคคตาต๑ ฯ เสส ปมชฌาเน วตตนยเมว ฯ เอว อธคเต ปน ตสมมป วตตนเยเนว ป จหากาเรห จณณวสนา หตวา ปคณตตยชฌานโต วฏาย อย สมาปตต อาสนนปตปจจตถกา ยเทว ตตถ สขมต เจตโส อาโภโค เอเตเนต โอฬารกมกขายตต๒ เอว วตตสส สขสส โอฬารกตตา องคทพพลาต จ ตตถ โทส ทสวา จตตถชฌาน สนตโต มนสกรตวา ตตยชฌาเน นกนต ปรยาทาย จตตถาธคมาย โยโค กาตพโพ ฯ อถสส ยทา ตตยชฌานโต วฏาย สตสส สมปชานสส ฌานงคาน ปจจเวกขโต เจตสกโสมนสสสงขาต สข โอฬารกโต อปฏาต อเปกขาเวทนา เจว จตเตกคคตา จ สนตโต อปฏาต ตทาสส โอฬารกงคปปหานาย สนตงค- ปฏลาภาย จ ตเทว นมตต ปว ปวต ปนปปน มนสกโรโต อทาน จตตถชฌาน อปปชชสสตต ภวงค อปจฉนทตวา ตเทว ปวกสณ อารมมณ กตวา มโนทวาราวชชน อปปชชต ฯ ตโต ตสมเยวารมมเณ จตตาร ป จ วา ชวนาน อปปชชนต เยส อวสาเน เอก รปาวจร จตตถชฌานก เสสาน วตตปปการาเนว กามาวจราน ฯ อย ปน วเสโส ยสมา สขเวทนา อทกขมสขาย เวทนาย อาเสวนปจจเยน ปจจโย ปน โหต จตตถชฌาเนว ๑. อภ. ว. ๓๕/๓๕๗ ฯ ๒. ท. ส. ๙/๔๘ ฯ

Page 211: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 211

ปวกสณนทเทโส อทกขมสขาย เวทนาย อปปชชตพพ ตสมา ตาน อเปกขา- เวทนาสมปยตตาน โหนต อเปกขาสมปยตตตตาเยว เจตถ ปตป ปรหายตต ฯ เอตตาวตา เจส สขสส จ ปหานา ทกขสส จ ปหานา ปพเพว โสมนสสโทมนสสาน อตถงคมา อทกขมสข อเปกขา- สตปารสทธ จตตถ ฌาน อปสมปชช วหรต ฯ เอวมเนน เอกงควปปหน ทวงคสมนนาคต ตวธกลยาณ ทสลกขณสมปนน จตตถชฌาน อธคต โหต ปวกสณ ฯ ตตถ สขสส จ ปหานา ทกขสส จ ปหานาต กายกสขสส จ กายกทกขสส จ ปหานา ฯ ปพเพวาต ต จ โข ปพเพว น จตตถชฌานกขเณ ฯ โสมนสสโทมนสสาน อตถงคมาต เจตสก- สขสส จ เจตสกทกขสส จาต อเมสมป ทวนน ปพเพว อตถงคมา ฯ ปหานา อจเจว วตต โหต ฯ กทา ปน เตส จ ปหาน โหตต ฯ จตนน ฌานาน อปจารกขเณ ฯ โสมนสส ห จตตถชฌานสส อปจารกขเณเยว ปหยต ฯ ทกขโทมนสสสขาน ปมทตยตตยาน อปจารกขเณส ฯ เอวเมเตส ปหานกกเมเนว อวตตานมป อนทรยวภงเค ปน อนทรยาน อทเทสกกเมเนว อธาป วตตาน สขทกขโสมนสสโทมนสสาน ปหาน เวทตพพ ฯ ยท ปเนตาน ตสส ตสส ฌานสส อปจารกขเณเยว ปหยนต อถ กสมา กตถ จปปนน ทกขนทรย อปรเสส นรชฌต อธ ภกขเว ภกข ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ฌาน อปสมปชช

Page 212: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 212

วสทธมคเค วหรต เอตถปปนน ทกขนทรย อปรเสส นรชฌต กตถ จปปนน โทมนสสนทรย สขนทรย โสมนสสนทรย อปรเสส นรชฌต อธ ภกขเว ภกข สขสส จ ปหานา ฯเปฯ จตตถ ฌาน อปสมปชช วหรต เอตถปปนน โสมนสสนทรย อปรเสส นรชฌตต๑ เอว ฌาเนเสวว นโรโธ วตโตต ฯ อตสยนโรธตตา ฯ อตสยนโรโธ ห เนส ปมชฌานาทส น นโรโธเยว ฯ นโรโธเยว ปน อปจารกขเณ นาตสยนโรโธ ฯ ตถาห นานาวชชเน ปมช- ฌานปจาเร นรทธสสาป ทกขนทรยสส ฑสมกสาทสมผสเสน วา วสมาสนปตาเปน วา สยา อปปตต ฯ น เตวว อนโตอปปนาย ฯ อปจาเร วา นรทธมเปต น สฏ นรทธ โหต ปฏปกเขน อวหตตตา ฯ อนโตอปปนาย ปน ปตผรเณน สพโพ กาโย สโขกกนโต โหต ฯ สโขกกนตกายสส จ สฏ นรทธ โหต ทกขนทรย ปฏปกเขน วหตตตา ฯ นานาวชชเนเยว จ ทตยช- ฌานปจาเร ปหนสสป โทมนสสนทรยสส ฯ ยสมา เอต วตกก- วจารปจจเยป กายกลมเถ จตตปฆาเต จ สต อปปชชต วตกก- วจารภาเว๒ จ เนว อปปชชต ยตถ ปน อปปชชต ตตถ วตกกวจารภาเว อปปหนาเอว จ ทตยชฌานปจาเร วตกกวจาราต ตตถสส สยา อปปตต ฯ น เตวว ทตยชฌาเน ปหนปจจยตตา ฯ ตถา ตตยชฌานปจาเร ปหนสสาป สขนทรยสส ปต สมฏานป- ปณตรปผฏกายสส สยา อปปตต ฯ น เตวว ตตยชฌาเน ฯ ๑. ส. มหาวาร. ๑๙/๒๘๓ ฯ ๒. ย. วตกกวจาราภาเว ฯ

Page 213: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 213

ปวกสณนทเทโส ตตยชฌาเน ห สขสส ปจจยภตา ปต สพพโส นรทธาต ฯ ตถา จตตถชฌานปจาเร ปหนสสาป โสมนสสนทรยสส ปตอาสนนตตา อปปนาปปตตาย อเปกขาย อภาเวน สมมา อนตกกนตตตา จ สยา อปปตต ฯ น เตวว จตตถชฌาเน ฯ ตสมา เอว จ เอตถปปนน ทกขนทรย อปรเสส นรชฌตต ตตถ ตตถ อปรเสสคคหณ กตนต ฯ เอตถาห อเถว ตสส ตสส ฌานสสปจาเร ปหนาป เอตา เวทนา อธ กสมา สมาหฏาต ฯ สขคคหณตถ ฯ ยา ห อย อทกขมสขนต เอตถ อทกขมสขา เวทนา วตตา สา สขมา ทว เยยา น สกกา สเขน คเหต ฯ ตสมา ยถา นาม ทฏสส ยถา วา ตถา วา อปสงกมตวา คเหต อสกกเณยยสส โคณสส สขคคหณตถ โคโป เอกสม วเช สพพา คาโว สมาหรต อเถเกก นหรนโต ปฏปาฏยา อาคต อย โส คณหถ นนต ตมป คาหยต เอวเมว ภควา สขคคหณตถ สพพา เอตา สมาหร ฯ เอว ห สมาหฏา เอตา ทสเสตวา ย เนว สข น ทกข น โสมนสส น โทมนสส อย อทกขมสขา เวทนาต สกกา โหต เอสา คาหยต ฯ อปจ อทกขมสขาย เจโตวมตตยา ปจจย- ทสสนตถ จาป เอตา วตตาต เวทตพพา ฯ ทกขปปหานาทโย ห ตสสา ปจจยา ฯ ยถาห ฯ จตตาโร โข อาวโส ปจจยา อทกขมสขาย เจโตวมตตยา สมาปตตยา อธาวโส ภกข สขสส จ ปหานา ฯเปฯ จตตถ ฌาน อปสมปชช วหรต อเม โข

Page 214: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 214

วสทธมคเค อาวโส จตตาโร ปจจยา อทกขมสขาย เจโตวมตตยา สมาปตต- ยาต๑ ฯ ยถา วา อ ตถ ปหนาป สกกายทฏ อาทโย ตตยมคคสส วณณภณนตถ ตตถ ปหนาต วตตา เอว วณณ- ภณนตถมเปตสส ฌานสส ตา อธ วตตาต เวทตพพา ฯ ปจจย- ฆาเตน วา เอตถ ราคโทสาน อตทรภาว ทสเสตมเปตา วตตาต เวทตพพา ฯ เอตาส ห สข โสมนสสสส ปจจโย โสมนสส ราคสส ทกข โทมนสสสส ปจจโย โทมนสส โทสสส สขาท- ฆาเตน จสส สปปจจยา ราคโทสา หตาต อตทเร โหนตต ฯ อทกขมสขนต ทกขาภาเวน อทกข สขาภาเวน อสข ฯ เอเตเนตถ ทกขสขปฏปกขภต ตตยเวทน ทเปต น ทกขสขา- ภาวมตต ฯ ตตยเวทนา นาม อทกขมสขา อเปกขาตป วจจต ฯ สา อฏานฏวปรตานภวนลกขณา มชฌตตรสา อวภตปจจ- ปฏานา สขนโรธปทฏานาต เวทตพพา ฯ อเปกขาสตปารสทธนต อเปกขาย ชนตสตปารสทธ ฯ อมสม ห ฌาเน สปรสทธา สต ฯ ยา จ ตสสา สตยา ปารสทธ สา อเปกขาย กตา น อ เน ฯ ตสมา เอต อเปกขาสตปารสทธต วจจต ฯ วภงเคป วตต อย สต อมาย อเปกขาย ววฏา๒ โหต ปรสทธา ปรโยทาตา เตน วจจต อเปกขาสตปารสทธต๓ ฯ ยาย จ อเปกขาย เอตถ สตยา ปารสทธ โหต สา อตถโต ตตรมชฌตตาต เวทตพพา ฯ น เกวล เจตถ ตาย สตเยว ปรสทธา อปจ โข สพเพป ๑. ม. ม. ๑๒/๕๔๓ ฯ ๒. ม. วสทา ฯ ๓. อภ. ว. ๓๕/๓๕๒ ฯ

Page 215: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 215

ปวกสณนทเทโส สมปยตตธมมา ฯ สตสเสน ปน เทสนา วตตา ฯ ตตถ ก จาป อย อเปกขา เหฏาป ตส ฌาเนส วชชต ยถา ปน ทวา สรยปปภาภภวา โสมภาเวน๑ จ อตตโน อปการกตเตน วา สภาคาย รตตยา อลาภา ทวา วชชมานาป จนทเลขา อปรสทธา โหต อปรโยทาตา เอวมยมป ตตรมชฌตตเปกขาจนทเลขา วตกกาท- ปจจนกธมมเตชาภภวา สภาคาย จ อเปกขาเวทนารตตยา อปปฏลาภา วชชมานาป ปมาทชฌานเภเท อปรสทธา โหต ฯ ตสสา จ อปรสทธาย ทวา อปรสทธาย จนทเลขาย ปภา วย สหชาตาป สตอาทโย อปรสทธาว โหนต ฯ ตสมา เตส เอกมป อเปกขาสตปารสทธต น วตต ฯ อธ ปน วตกกาทปจจนก- ธมมเตชาภภวาภาวา สภาคาย จ อเปกขาเวทนารตตยา ปฏลาภา อย ตตรมชฌตตเปกขาจนทเลขา อตวย ปรสทธา ฯ ตสสา ปรสทธตตา ปรสทธจนทเลขาปภา วย สหชาตาป สตอาทโย ปรสทธา โหนต ปรโยทาตา ฯ ตสมา อทเมว อเปกขาสตปารสทธต วตตนต เวทตพพ ฯ จตตถนต คณนานปพพตา จตตถ ฯ อท จตตถ สมาปชชตตป จตตถ ฯ ย ปน วตต เอกงควปปหน ทวงคสมนนาคตนต ตตถ ฯ โสมนสสสส ปหานวเสน เอกงควปปหนตา เวทตพพา ฯ ต จ ปน โสมนสส เอกวถย ปรมชวเนสเยว ปหยต ฯ เตนสส ต ปหานงคนต วจจต ฯ อเปกขาเวทนา จตเตกคคตาต อเมส ปน ทวนน อปปตตวเสน ทวงคสมนนาคตตา เวทตพพา ฯ เสส ๑. ย. โสมมภาเวน ฯ

Page 216: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 216

วสทธมคเค ปมชฌาเน วตตนยเมว ฯ เอส ตาว จตกกชฌาเน นโย ฯ ป จกชฌาน ปน นพพตตนเตน ปคณปมชฌานโต วฏาย อย สมาปตต อาสนนนวรณปจจตถกา วตกกสส โอฬารกตตา องคทพพลาต จ ตตถ โทส ทสวา ทตยชฌาน สนตโต มนสกรตวา ปมชฌาเน นกนต ปรยาทาย ทตยาธคมาย โยโค กาตพโพ ฯ อถสส ยทา ปมชฌานา วฏาย สตสส สมปชานสส ฌานงคาน ปจจเวกขโต วตกกมตต โอฬารกโต อปฏาต วจาราทโย สนตโต ตทาสส โอฬารกงคปปหานาย สนตงค- ปฏลาภาย จ ตเทว นมตต ปว ปวต ปนปปน มนสกโรโต วตตนเยเนว ทตยชฌาน อปปชชต ฯ ตสส วตกกมตตเมว ปหานงค วจาราทน จตตาร สมนนาคตงคาน ฯ เตส วตตปป- การเมว ฯ เอว อธคเต ปน ตสมมป วตตนเยเนว ป จหากาเรห จณณวสนา หตวา ปคณทตยชฌานโต วฏาย อย สมาปตต อาสนนวตกกปจจตถกา วจารสส โอฬารกตตา องคทพพลาต จ ตตถ โทส ทสวา ตตยชฌาน สนตโต มนสกรตวา ทตยชฌาเน นกนต ปรยาทาย ตตยาธคมาย โยโค กาตพโพ ฯ อถสส ยทา ทตยชฌานโต วฏาย สตสส สมปชานสส ฌานงคาน ปจจเวกขโต วจารมตต โอฬารกโต อปฏาต ปตอาทน สนตโต ตทาสส โอฬารกงคปปหานาย สนตงคปฏลาภาย จ ตเทว นมตต ปว ปวต ปนปปน มนสกโรโต วตตนเยเนว ตตยชฌาน อปปชชต ฯ ตสส วจารมตตเมว ปหานงค จตกกนยสส ทตยชฌาเน วย

Page 217: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 217

เสสกสณนทเทโส ปตอาทน ตณ สมนนาคตงคาน ฯ เสส วตตนยเมว ฯ อต ย จตกกนเย ทตย ต ทวธา ภนทตวา ป จกนเย ทตย เจว ตตย จ โหต ยาน จ ตตถ ตตยจตตถาน ตาน จ จตตถ- ป จมาน โหนต ปม ปมเมวาต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สมาธภาวนาธกาเร ปวกสณนทเทโส นาม จตตโถ ปรจเฉโท ฯ เสสกสณนทเทโส อทาน ปวกสณานนตเร อาโปกสเณ วตถารกถา โหต ฯ ยเถว ห ปวกสณ เอว อาโปกสณมป ภาเวตกาเมน สขนสนเนน อาปสม นมตต คณหตพพ ฯ กเต วา อกเต วาต สพพ วตถาเรตพพ ฯ ยถา จ อธ เอว สพพตถ ฯ อโต ปร ห เอตตกมป อวตวา วเสสมตตเมว วกขาม ฯ อธาป ปพเพป กตาธการสส ป วโต อกเต อาปสม โปกขรณยา วา ตฬาเก วา โลณย วา สมทเท วา นมตต อปปชชต จฬสวตเถรสส วย ฯ ตสส กรายสมโต ลาภสกการ ปหาย ววตตวาส วสสสามต มหาตตเถ นาว อภรหตวา ชมพทป คจฉโต อนตรา มหาสมทท โอโลกยโต ตปปฏภาค กสณนมตต อทปาท ฯ อกตาธกาเรน จตตาโร กสณโทเส ปรหรนเตน นลปตโลหโตทาตวณณาน อ ตรวณณ อาป อคคเหตวา ย ปน ภม อสมปตตเมว อากาเส สทธวตเถน คหต อทก อ วา ตถารป วปปสนนมนาวล

Page 218: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 218

วสทธมคเค เตน ปตต วา กณฑก วา สมตตตก ปเรตวา วหารปจจนเต วตตปปกาเร ปรจฉนเน โอกาเส เปตวา สขนสนเนน น วณโณ ปจจเวกขตพโพ ฯ น ลกขณ มนสกาตพพ ฯ นสสยสวณณเมว กตวา อสสทวเสน ปณณตตธมเม จตต เปตวา อมพ อทก วาร สลลนตอาทส อาโปนาเมส ปากฏนามวเสเนว อาโป อาโปต ภาเวตพพ ฯ ตสเสว ภาวยโต อนกกเมน วตตนเยเนว นมตตทวย อปปชชต ฯ อธ ปน อคคหนมตต จลมาน วย อปฏาต ฯ สเจ เผณปพพลกมสส อทก โหต ตาทสเมว อปฏาต ฯ กสณโทโส ป ายต ฯ ปฏภาคนมตต ปน นปปรปผนท๑ อากาเส ปตมณตาลวณฏ วย มณมยาทาส- มณฑล วย จ หตวา อปฏาต ฯ โส ตสส สห อปฏาเนเนว อปจารชฌาน วตตนเยเนว จ จตกก ป จกชฌานาน ปาปณาตต ฯ อาโปกสณ สมตต ฯ เตโชกสณ ภาเวตกาเมนาป เตชสม นมตต คณหตพพ ฯ ตตถ กตาธการสส ป วโต อกเต นมตต คณหนตสส ทปสขาย วา อทธเน วา ปตตปจนฏาเน วา ทวทาเห วา ยตถกจถจเทว อคคชาล โอโลเกนตสส นมตต อปปชชต จตตคตตตเถรสส วย ฯ ตสส หายสมโต ธมมสสวนทวเส อโปสถาคาร ปวฏสส ทปสข โอโลเกนตสเสว นมตต อปปชช ฯ อตเรน ปน กาตพพ ฯ ตตรท กรณวธาน ฯ สนทธาน สารทารน ผาเลตวา สกขาเปตวา ๑. ย. ปรนปผนทน ฯ

Page 219: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 219

เสสกสณนทเทโส ฆฏก ฆฏก กตวา ปฏรป รกขมล วา มณฑป วา คนตวา ปตตปจนากาเรน ราส กตวา อาลมเปตวา กฏสารเก วา จมเม วา ปเฏ วา วทตถจตรงคลปปมาณ ฉทท กาตพพ ฯ ต ปรโต เปตวา วตตนเยเนว นสทตวา เหฏา ตณกฏ วา อปร ธมสข วา อมนสกรตวา เวมชเฌ ฆนชาลาย นมตต คณหตพพ ฯ นลนต วา ปตนต วาตอาทวเสน วณโณ น ปจจเวกขตพโพ ฯ อณหตตวเสน ลกขณ น มนสกาตพพ ฯ นสสยสวณณเมว กตวา อสสทวเสน ปณณตตธมเม จตต เปตวา ปาวโก กณหวตตน ชาตเวโท หตาสโนตอาทส อคคนาเมส ปากฏนามวเสเนว เตโช เตโชต ภาเวตพพ ฯ ตสเสว ภาวยโต วตตนเยเนว อนกกเมน นมตตทวย อปปชชต ฯ ตตถ อคคหนมตต ชาล ฉชชตวา ฉชชตวา ปตนสทส หตวา อปฏาต ฯ อกเต คณหนตสส ปน กสณโทโส ป ายต ฯ อลาตขณฑ วา องคารปณโฑ วา ฉารกา วา ธโม วา อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต นจจล อากาเส ปตรตตกมพล- ขณฑ วย สวณณตาลวณฏ วย กา จนตถมโภ วย จ อปฏาต ฯ โส ตสส สห อปฏาเนเนว อปจารชฌาน วตตนเยเนว จ จตกกป จกชฌานาน ปาปณาตต ฯ เตโชกสณ ฯ วาโยกสณ ภาเวตกาเมนาป วายสม๑ นมตต คณหตพพ ฯ ต จ โข ทฏวเสน วา ผฏวเสน วา ฯ วตต เหต อฏกถาส วาโยกสณ อคคณหนโต วายสม นมตต คณหาต อจฉคค วา ๑. ม. วายสม ฯ

Page 220: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 220

วสทธมคเค เอรต สเมรต อปลกเขต เวฬคค วา รกขคค วา เกสคค วา เอรต สเมรต อปลกเขต กายสม วา ผฏ อปลกเขตต ฯ ตสมา สมสสฏ ต ฆนปตต อจฉฉ วา เวฬฬ วา รกข วา จตรงคลป- ปมาณฆนเกสสส ปรสสส สส วา วาเตน ปหรยมาน ทสวา อย วาโต เอตสม าเน ปหรตต สต เปตวา ย วา ปนสส วาตปานนตรกาย วา ภตตจฉทเทน วา ปวสตวา วาโต กายปปเทส ปหรต ตตถ สต เปตวา วาตมาลตอนลาทส วาตนาเมส ปากฏนามวเสเนว วาโต วาโตต ภาเวตพพ ฯ อธ อคคหนมตต อทธนโต โอตารตมตตสส ปายาสสส อสมวฏฏสทส จล หตวา อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต สนนสนน โหต นจจล ฯ เสส วตตนเยเนว เวทตพพนต ฯ วาโยกสณ ฯ ตทนนตร ปน นลกสณ อคคณหนโต นลกสม นมตต คณหาต ปปผสม วา วตถสม วา วณณธาตยา วาต วจนโต กตาธการสส ป วโต ตาว ตถารป มาลาวจฉ วา ปชาาเน ปปผสนถร วา นลวตถมณน วา อ ตร ทสวาว นมตต อปปชชต ฯ อตเรน นลปปลครกณณกาทน ปปผาน คเหตวา ยถา เกสร วณฏ วา น ป ายต เอว จงโกฏก วา กรณฑปฏล๑ วา ปตเตหเยว สมตตตก ปเรตวา สนถรตพพ ฯ นลวณเณน วา วตเถน ภณฑก พนธตวา ปเรตพพ ฯ มขวฏฏย วาสส เภรตลมว พนธตพพ ฯ กสนลปลาลนลอ ชนนลาทน วา ๑. กรณฑกปฏล ฯ

Page 221: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 221

เสสกสณนทเทโส อ ตเรน ธาตนา ปวกสเณ วตตนเยเนว สหารม วา ภตตยเยว วา กสณมณฑล กตวา วสภาควณเณน ปจฉนทตพพ๑ ฯ ตโต ปวกสเณ วตตนเยน นล นลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ อธาป อคคหนมตเต กสณโทโส ป ายต ฯ เกสรทณฑก- ปตตนตรกาทน อปฏหนต ฯ ปฏภาคนมตต กสณมณฑลโต มจจตวา อากาเส มณตาลวณฏสทส อปฏาต ฯ เสส วตตนเยเนว เวทตพพนต ฯ นลกสณ ฯ ปตกสเณป เอเสว นโย ฯ วตต เหต ปตกสณ อค- คณหนโต ปตกสม นมตต คณหาต ปปผสม วา วตถสม วา วณณธาตยา วาต ฯ ตสมา อธาป กตาธการสส ป วโต ตถารป มาลาวจฉ วา ปปผสนถร วา ปตวตถธาตน วา อ ตร ทสวาว นมตต อปปชชต จตตคตตตเถรสส วย ฯ ตสส กรายสมโต จตตลปพพเต ปตตงคปปเผห กต อาสนปช ปสสโต สห ทสสเนเนว อาสนปปมาณ นมตต อทปาท ฯ อตเรน กณณการปปผาทห วา ปตกวตเถน วา ธาตนา วา นลกสเณ วตตนเยเนว กสณ กตวา ปตก ปตกนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ เสส ตาทสเมวาต ฯ ปตกสณ ฯ โลหตกสเณป เอเสว นโย ฯ วตต เหต โลหตกสณ อคคณหนโต โลหตกสม นมตต คณหาต ปปผสม วา วตถสม วา วณณธาตยา วาต ฯ ตสมา อธาป กตาธการสส ป วโต ตถารป พนธชวกาทมาลาวจฉ วา ปปผสนถร วา โลหตกวตถมณธาตน ๑. ย. ปรจฉนทตพพ ฯ

Page 222: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 222

วสทธมคเค วา อ ตร ทสวาว นมตต อปปชชต ฯ อตเรน ชยกสม- พนธชวกรตตกรณฑกาทปปเผห วา รตตวตเถน วา ธาตนา วา นลกสเณ วตตนเยเนว กสณ กตวา โลหตก โลหตกนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ เสส ตาทสเมวาต ฯ โลหตกสณ ฯ โอทาตกสเณป โอทาตกสณ อคคณหนโต โอทาตสม นมตต คณหาต ปปผสม วา วตถสม วา วณณธาตยา วาต วจนโต กตาธการสส ตาว ป วโต ตถารป มาลาวจฉ วา วสสก- สมนาทปปผสนถร วา กมทปทมราส วา โอทาตวตถธาตน วา อ ตร ทสวาว นมตต อปปชชต ฯ ตปมณฑลรชตมณฑล- จนทมณฑเลสป อปปชชตเยว ฯ อตเรน วตตปปกาเรห โอทาต- ปปเผห วา โอทาตวตเถน วา ธาตนา วา นลกสเณ วตตนเยเนว กสณ กตวา โอทาต โอทาตนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ เสส ตาทสเมวาต ฯ โอทาตกสณ ฯ อาโลกกสเณ ปน อาโลกกสณ อคคณหนโต อาโลกสม นมตต คณหาต ภตตจฉทเท วา ตาลจฉทเท วา วาตปานนตรกาย วาต วจนโต กตาธการสส ตาว ป วโต ย ภตตจฉททาทน อ ตเรน สรยาโลโก วา จนทาโลโก วา ปวสตวา ภตตย วา ภมย วา มณฑล สมฏาเปต ฆนปณณรกขสาขนตเรน วา ฆนสาขามณฑปนตเรน วา นกขมตวา ภมยเมว มณฑล สมฏาเปต ต ทสวาว นมตต อปปชชต ฯ อตเรนาป ตเทว วตตปปการ โอภาสมณฑล โอภาโส โอภาโสต วา อาโลโก อาโลโกต วา

Page 223: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 223

เสสกสณนทเทโส ภาเวตพพ ฯ ตถา อสกโกนเตน ฆเฏ ทป ชาเลตวา ฆฏมข ปทหตวา ฆเฏ ฉทท กตวา ภตตมข เปตพพ ฯ เตน ฉทเทน ทปาโลโก นกขมตวา ภตตย มณฑล กโรต ฯ ต อาโลโก อาโลโกต ภาเวตพพ ฯ อท อตเรห จรฏ ตก โหต ฯ อธ อคคหนมตต ภตตย วา ภมย วา อฏ ตมณฑลสทสเมว โหต ฯ ปฏภาคนมตต ฆนวปปสนน อาโลกป ช สทส ฯ เสส ตาทสเมวาต ฯ อาโลกกสณ ฯ ปรจฉนนากาสกสเณป อากาสกสณ อคคณหนโต อากาสสม นมตต คณหาต ภตตจฉทเท วา ตาลจฉทเท วา วาตปานนตรกาย วาต วจนโต กตาธการสส ตาว ป วโต ภตตจฉททาทส อ ตร ทสวาว นมตต อปปชชต ฯ อตเรน สฉนนมณฑเป วา จมม- กฏสารกาทน วา อ ตรสม วทตถจตรงคลปปมาณ ฉทท กตวา ตเทว ภตตจฉททาทเภท ฉทท อากาโส อากาโสต ภาเวตพพ ฯ อธ อคคหนมตต สทธ ภตตปรยนตาทห ฉททสทสเมว โหต วฑฒยมานมป น วฑฒต ฯ ปฏภาคนมตต อากาสมณฑลเมว หตวา อปฏาต วฑฒยมาน จ วฑฒต ฯ เสส ปวกสเณ วตตนเยเนว เวทตพพนต ฯ ปรจฉนนากาสกสณ ฯ อต กสณาน ทสพโล ทส ยาน อโวจ สพพธมมทโส รปาวจรมห จตกกป จกชฌานเหตน ฯ เอว ตาน จ เตส จ ภาวนานยมม วทตวาน เตเสวว อย ภยโย ปกณณกกถาป ว เยยา ฯ

Page 224: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 224

วสทธมคเค อเมส ห ปวกสณวเสน เอโกป หตวา พหธา โหตต๑ - อาทภาโว อากาเส วา อทเก วา ปว นมมนตวา ปทสา คมน านนสชชาทกปปน วา ปรตตอปปมาณนเยน อภภายตนปฏลาโภต เอวมาทน อชฌนต ฯ อาโปกสณวเสน ปวย อมมชชน- นมมชชน อทกวฏ สมปปาทน นทสมททาทนมมาน ปว- ปพพตปาสาทาทน กมปนนต เอวมาทน อชฌนต ฯ เตโชกสณ- วเสน ธมายนา ปชชลนา องคารวฏ สมปปาทน เตชสา เตชปรยาทาน ยเทว โส อจฉต ตสส ทหนสมตถตา ทพเพน จกขนา รปทสสนตถาย อาโลกกรณ ปรนพพานสมเย เตโชธาตยา สรรช- ฌาปนนต เอวมาทน อชฌนต ฯ วาโยกสณวเสน วายคต คมน วาตวฏ สมปปาทนนต เอวมาทน อชฌนต ฯ นลกสณวเสน นลรปนมมาน อนธการกรณ สวณณทพพณณนเยน อภภายตน- ปฏลาโภ สภวโมกขาธคโม จาต เอวมาทน อชฌนต ฯ ปตกสณวเสน ปตกรปนมมาน สวณณนต อธมจจนา วตตนเยเนว อภภายตนปฏลาโภ สภวโมกขาธคโม จาต เอวมาทน อชฌนต ฯ โลหตกสณวเสน โลหตกรปนมมาน วตตนเยเนว อภภายตน- ปฏลาโภ สภวโมกขาธคโม จาต เอวมาทน อชฌนต ฯ โอทาต- กสณวเสน โอทาตรปนมมาน ถนมทธสส ทรภาวกรณ อนธการวธมน ทพเพน จกขนา รปทสสนตถาย อาโลก กรณนต เอวมาทน อชฌนต ฯ อาโลกกสณวเสน สปภาสรปนมมาน๒ ๑. อง. ตก. ๒๐/๒๑๗ ฯ ๒. ย. สปปภารปนมมาน ฯ สปปภาสรป...อต ม เ ฯ

Page 225: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 225

เสสกสณนทเทโส ถนมทธสส ทร ภาว กรณ อนธการวธมน ทพเพน จกขนา รปทสสนตถ อาโลกกรณนต เอวมาทน อชฌนต ฯ อากาสกสณวเสน ปฏจฉนนาน ววฏกรณ อนโตปวปพพตาทสป อากาส นมมนตวา อรยาปถกปปน ตโรกฑฑาทส อสชชมานคมนนต เอวมาทน อชฌนต ฯ สพพาเนว อทธ อโธ ตรย อทวย อปปมาณนต อม ปเภท ลภนต ฯ วตต เหต ปวกสณเมโก ส ชานาต อทธ อโธ ตรย อทวย อปปมาณนตอาท๑ ฯฏ ตตถ อทธนต อปรคคณตลาภมข ฯ อโธต เหฏาภมตลาภ- มข ฯ ตรยนต เขตตมณฑลมว สมนตา ปรจฉนทต ฯ เอกจโจ ห อทธเมว กสณ วฑเฒต เอกจโจ อโธ เอกจโจ สมนตโต เตน เตน วา การเณน เอก ปสาเรต อาโลกมว ทพพจกขนา รปทสสนกาโม ฯ เตน วตต อทธ อโธ ตรยนต ฯ อทวยนต อท ปน เอกสส อ ภาวานปคมนตถ วตต ฯ ยถา ห อทก ปวฏสส สพพทสาส อทกเมว โหต น อ เอวเมว ปวกสณ ปวกสณเมว โหต นตถ ตสส อ โ กสณสมเภโทต ฯ เอส นโย สพพตถ ฯ อปปมาณนต อท ตสส ผรณอปปมาณวเสน วตต ฯ ต ห เจตสา ผรนโต สกลเมว ผรต ฯ น อยมสส อาท อท มชฌนต ปมาณ คณหาตต ฯ เย จ เต สตตา กมมาวรเณน วา สมนนาคตา กเลสาวรเณน วา สมนนาคตา วปากาวรเณน วา สมนนาคตา อสสทธา อจฉนทกา ทปป า ๑. อง. ทสก. ๒๔/๖๔.

Page 226: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 226

วสทธมคเค อภพพา นยาม โอกกมต กสเลส ธมเมส สมมตตนต วตตา เตส เอกสสป เอกกสเณป ภาวนา น อชฌต ฯ ตตถ กมมาวรเณน สมนนาคตาต อานนตรยกมมสมงคโน ฯ กเลสาวรเณน สมนนาคตาต นยตมจฉาทฏ กา เจว อภโต- พย ชนกปณฑกา จ ฯ วปากาวรเณน สมนนาคตาต อเหตก- ทวเหตกปฏสนธกา ฯ อสสทธาต พทธาทส สทธาวรหตา ฯ อจฉนทกาต อปจจนกปฏปทาย ฉนทวรหตา ฯ ทปป าต โลกยโลกตตรสมมาทฏ ยา วรหตา ฯ อภพพา นยาม โอกกมต กสเลส ธมเมส สมมตตนต กสเลส ธมเมส นยามสงขาต สมมตต- สงขาต จ อรยมคค โอกกมต อภพพาต อตโถ ฯ น เกวล จ กสเณเยว อ เสป กมมฏาเนส เอเตส เอกสสป ภาวนา น อชฌต ฯ ตสมา วคตวปากาวรเณนาป กลปตเตน กมมาวรณ จ กเลสาวรณ จ อารกา ปรวชเชตวา สทธมมสสวนสปปรสปสสยาทห สทธ จ ฉนท จ ป จ วฑเฒตวา กมมฏานานโยเค โยโค กรณโยต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สมาธวณณนาธกาเร เสสกสณ นทเทโส นาม ป จโม ปรจเฉโท ฯ อสภกมมฏานนทเทโส กสณานนตร อททฏเส ปน อทธมาตก วนลก วปพพก วจฉททก วกขายตก วกขตตก หตวกขตตก โลหตก ปฬวก

Page 227: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 227

อสภกมมฏานนทเทโส อฏ กนต ทสส อว าณกอสเภส ภสตา วย วายนา อทธ ชวตปรยาทานา ยถานกกม สมคคเตน สนภาเวน อทธมาตตตา อทธมาต ฯ อทธมาตเอว อทธมาตก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต อทธมาตนต อทธมาตก ฯ ตถารปสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ วนล วจจต วปรภนน นลวณณ ฯ วนลเมว วนลก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต วนลนต วนลก ฯ มสสสทฏาเนส รตตวณณสส ปพพ- สนนจยฏาเนส เสตวณณสส เยภยเยน จ นลวณณสส นลฏาเน นลสาฏกปารตสเสว ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ ปรภนนฏาเนส วสสนทมาน ปพพ วปพพ ฯ วปพพเมว วปพพก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต วปพพนต วปพพก ฯ ตถารปสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ วจฉทท วจจต ทวธา ฉนทเนน อปธารต๑ ฯ วจฉททเมว วจฉททก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต วจฉททนต วจฉททก ฯ เวมชเฌ ฉนนสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ อโต จ เอโต๒ จ ววธากาเรน โสณสคาลาทห ขายตนต วกขายต ฯ วกขายตเมว วกขายตก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต วกขายตนต วกขายตก ฯ ตถารปสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ ววธ ขตต วกขตต ฯ วกขตตเมว วกขตตก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต วกขตตนต วกขตตก ฯ อ เน หตถ อ เน ปาท อ เน สสนต เอว ตโต ตโต ขตตสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ หต จ ต ปรมนเยเนว วกขตตก จาต หตวกขตตก ฯ กาก- ปทากาเรน องคปจจงเคส สตเถน หนตวา วตตนเยเนว วกขตตสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ โลหต กรต วกขปต อโตจโต จ ปคฆรตต ๑. อปวารตนตป ทสสต ฯ ๒. เอตโตตป ฯ

Page 228: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 228

วสทธมคเค โลหตก ฯ ปคฆรตโลหตมกขตสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ ปฬวา วจจนต กมโย ฯ ปฬเวตถ กรนตต ปฬวก ฯ กมปรปณณสส ฉวสรรสเสต อธวจน ฯ อฏ เยว อฏ ก ฯ ปฏกลตตา วา กจฉต อฏ ต อฏ ก ฯ อฏ สงขลกายป เอกฏ กสสาป เอต อธวจน ฯ อมาน ปน อทธมาตกาทน นสสาย อปปนนนมตตานมป นมตเตส ปฏลทธชฌานานมป เอตาเนว นามาน ฯ ตตถ อทธมาตกสรเร อทธมาตกนมตต อปปาเทตวา อทธมาตกสงขาต ฌาน ภาเวตกาเมน โยคนา ปวกสเณ วตตนเยเนว วตตปปการ อาจรย อปสงกมตวา กมมฏาน อคคเหตพพ ฯ เตนสส กมมฏาน กเถนเตน อสภนมตตตถาย คมนวธาน สมนตา นมตตปลกขณ เอกาทสวเธน นมตตคคาโห คตาคตมคค- ปจจเวกขณนต เอว อปปนาวธานปรโยสาน สพพ กเถตพพ ฯ เตนาป สพพ สาธก อคคเหตวา ปพเพ วตตปปการ เสนาสน อปคนตวา อทธมาตกนมตต ปรเยสนเตน วหาตพพ ฯ เอว วหรนเตน จ อสกสม นาม คามทวาเร วา อฏวมเข วา ปนเถ วา ปพพตปาเท วา รกขมเล วา สสาเน วา อทธ- มาตกสรร นกขตตนต กเถนตาน วจน สตวาป น ตาวเทว อตตเถน ปกขนทนเตน วย คนตพพ ฯ กสมา ฯ อสภ ห นาเมต พาฬมคาธฏ ตมป อมนสสาธฏ ตมป โหต ฯ ตตรสส ชวตนตราโยป สยา ฯ คมนมคโค วา ปเนตถ คามทวาเรน วา นหานตตเถน วา เกทารโกฏยา วา โหต ฯ ตตถ วสภาครป อาปาถ อาคจฉต ฯ

Page 229: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 229

อสภกมมฏานนทเทโส ตเทว วา สรร วสภาค โหต ฯ ปรสสส ห อตถสรร อตถยา จ ปรสสรร วสภาค ฯ ตเทต อธนา มต สภโตป อปฏาต ฯ เตนสส พรหมจรยนตราโยป สยา ฯ สเจ ปน นยท มาทสสส ภารยนต อตตาน ตกกยต เอว ตกกยมาเนน คนตพพ ฯ คจฉนเตน จ สงฆตเถรสส วา อ สส วา อภ าตสส ภกขโน กเถตวา คนตพพ ฯ กสมา ฯ สเจ หสส สสาเน อมนสส- สหพยคฆาทน รปสททาทอนฏารมมณาภภตสส องคปจจงคาน วา ปเวธนต ภตต วา น ปรสณาต อ โ วา อาพาโธ โหต ฯ อถสส โส วหาเร ปตตจวร สรกขต กรสสต ทหเร วา สามเณเร วา ปหณตวา ต ภกข ปฏชคคสสต ฯ อปจ สสาน นาม นราสงกฏานนต ม มานา กตกมมาป อกตกมมาป โจรา สโมสรนต ฯ เต มนสเสห อนพนธา ภกขสส สมเป ภณฑก ฉฑเฑตวาป ปลายนต ฯ มนสสา สโหฒ โจร อททสามาต ภกข คเหตวา วเหเนต ฯ อถสส โส มา อม วเหยตถ มมาย กเถตวา อมนา นาม กมเมน คโตต เต มนสเส ส าเปตวา โสตถภาว กรสสต ฯ อยมานสโส กเถตวา คมเน ฯ ตสมา วตตปปการสส ภกขโน กเถตวา อสภนมตตทสสเน ส ชาตาภลาเสน ยถา นาม ขตตโย อภเสกฏาน ยชมาโน ย สาล อธโน วา ปน นธฏาน ปตโสมนสสชาโต คจฉต เอว ปตโสมนสส อปปาเทตวา อฏกถาส วตเตน วธนา คนตพพ ฯ วตต เหต อทธมาตก อสภนมตต อคคณหนโต เอโก

Page 230: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 230

วสทธมคเค อทตโย คจฉต อปฏ ตาย สตยา อปมมฏาย๑ อนโตคเตห อนทรเยห อพหคเตน มานเสน คตาคตมคค ปจจเวกขมาโน ยสม ปเทเส อทธมาตก อสภนมตต นกขตต โหต ตสม ปเทเส ปาสาณ วา วมมก วา รกข วา คจฉ วา ลต วา สนมตต กโรต สารมมณ กโรต สนมตต กตวา สารมมณ กตวา อทธมาตก อสภนมตต สภาวภาวโต อปลกเขต วณณโตป ลงคโตป สณานโตป ทสโตป โอกาสโตป ปรจเฉทโตป สนธโต ววรโต นนนโต ถลโต สมนตโต โส ต นมตต สคคหต กโรต สปธารต อปธาเรต สววฏ ต ววฏเปต โส ต นมตต สคคหต กตวา สปธารต อปธาเรตวา สววฏ ต ววฏเปตวา เอโก อทตโย คจฉต อปฏ ตาย สตยา อปมมฏาย อนโต- คเตห อนทรเยห อพหคเตน มานเสน คตาคตมคค ปจจเวกขมาโน โส จงกมนโตป ตพภาคยเยว จงกม อธฏาต นสทนโตป ตพภาคยเยว อาสน ป าเปต ฯ สมนตา นมตตปลกขณา กมตถยา กมานสสาต สมนตา นมตตปลกขณา อสมโมหตถา อสมโมหานสสา ฯ เอกาทสวเธน นมตตคคาโห กมตถโย กมานสโสต เอกาทสวเธน นมตตคคาโห อปนพนธนตโถ อปนพนธนานสโส ฯ คตาคตมคคปจจเวกขณา กมตถยา กมานสสาต คตาคตมคคปจจเวกขณา วถสมปฏปาทนตถา วถสมปฏปาทนานสสา ฯ โส อานสสทสสาว รตนส หตวา จตตการ อปฏเปตวา สมปยายมาโน ตสม อารมมเณ จตต อปนพนธต อทธา อมาย ๑. ย. อสมมฏาย ฯ

Page 231: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 231

อสภกมมฏานนทเทโส ปฏปทาย ชรามรณมหา ปรมจจสสามต โส ววจเจว กาเมห ฯเปฯ ปม ฌาน อปสมปชช วหรต ตสสาธคต โหต รปาวจร ปมชฌาน ทพโพ จ วหาโร ภาวนามย จ ป กรยาวตถนต ฯ ตสมา โย จตตส ตตตถาย สวฏ กาทสสน คจฉต โส คณฑ ปหรตวา คณ สนนปาเตตวาป คจฉต ฯ กมมฏานสเสน ปน คจฉนเตน เอกเกน อทตเยน มลกมมฏาน อวสชเชตวา ต มนสกโรนเตเนว สสาเน โสณาทปรสสยวโนทนตถ กตตรทณฑ วา ยฏ วา คเหตวา สปตฏ ตภาวสมปาทเนน อปมมฏ สต กตวา มนจฉฏาน จ อนทรยาน อนโตคตภาว สมปาทนโต พห อคตมเนน หตวา คนตพพ ฯ วหารโต นกขมนเตเนว อสกทสาย อสกทวาเรน นกขนโตมหต ทวาร สลลกเขตพพ ฯ ตโต เยน มคเคน คจฉต โส มคโค ววฏเปตพโพ อย มคโค ปาจน- ทสาภมโข วา คจฉต ปจฉมอตตรทกขณทสาภมโข วา วทสา- ภมโข วาต ฯ อมสม ปน าเน วามโต คจฉต อมสม าเน ทกขณโต อมสม จสสฏาเน ปาสาโณ อมสม วมมโก อมสม รกโข อมสม คจโฉ อมสม ลตาต เอว คมนมคค ววฏเปนเตน นมตตฏาน คนตพพ ฯ โน จ โข ปฏวาต ฯ ปฏวาต คจฉนตสส ห กณปคนโธ ฆาน ปหรตวา มตถลงค วา สงโขเภยย อาหาร วา ฉฑฑาเปยย วปปฏสาร วา ชเนยย อทส นาม กณปฏาน อาคโตมหต ตสมา ปฏวาต วชเชตวา อนวาต คนตพพ ฯ สเจ อนวาตมคเคน น สกกา โหต คนต อนตรา

Page 232: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 232

วสทธมคเค ปพพโต วา ปปาโต วา ปาสาโณ วา วต วา กณฑกฏาน๑ วา อทก วา จกขลล วา โหต จวรกณเณน นาส ปทหตวา คนตพพ ฯ อทมสส คมนวตต ฯ เอว คเตน ปน น ตาว อสภนมตต โอโลเกตพพ ฯ ทสา ววฏเปตพพา ฯ เอกสม ห ทสาภาเค ตสส อารมมณ จ น วภต หตวา ขายต จตต จ น กมมนย โหต ตสมา ต วชเชตวา ยตถ ตสส อารมมณ จ วภต หตวา ขายต จตต จ กมมนย โหต ตตถ าตพพ ฯ ปฏวาตานวาต จ ปหาตพพ ฯ ปฏวาเต ตสส ห กณปคนเธน อพพาฬหสส จตต วธาวต อนวาเต ตสส สเจ ตตถ อธวฏา อมนสสา โหนต เต กชฌตวา อนตถ กโรนต ตสมา อสก โอกกมม๒ นาตอนวาเต าตพพ ฯ เอว ตฏมาเนนาป นาตทเร นาจจาสนเน นานปาท นานสส าตพพ ฯ อตทเร ตสส ห อารมมณ อวภต โหต อจจาสนเน ภย อปปชชต อนปาท วา อนสส วา ตสส สพพ อสภ สม น ป ายต ตสมา นาตทเร นาจจาสนเน โอโลเกนตสส ผาสกฏาเน สรรเวมชฌภาเค าตพพ ฯ เอว เตน ตสม ปเทเส ปาสาณ วา ฯเปฯ ลต วา สนมตต กโรตต เอว วตตาน สมนตา นมตตาน อปลกเข- ตพพาน ฯ ตตรท อปลกขณวธาน ฯ สเจ ตสส นมตตสส สมนตา จกขปเถ ปาสาโณ โหต โส อย ปาสาโณ อจโจ วา นโจ ๑. กณฏกฏาน ฯ ๒. ม. อกกมม ฯ

Page 233: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 233

อสภกมมฏานนทเทโส วา ขททโก วา มหนโต วา [๑] กาโฬ วา เสโต วา ทโฆ วา ปรมณฑโล วาต ววฏเปตพโพ ฯ ตโต อมสม นาม โอกาเส อย ปาสาโณ อท อสภนมตต อท อสภนมตต อย ปาสาโณต สลลกเขตพพ ฯ สเจ วมมโก โหต โสป อจโจ วา นโจ วา ขททโก วา มหนโต วา ตมโพ วา กาโฬ วา เสโต วา รสโส วา ทโฆ วา ปรมณฑโล วาต ววฏเปตพโพ ฯ ตโต อมสม นาม โอกาเส อย วมมโก อท อสภนมตตนต สลลกเขตพพ ฯ สเจ รกโข โหต โสป อสสตโถ วา นโครโธ วา กจฉโก วา กปฏโน วา อจโจ วา นโจ วา ขททโก วา มหนโต วา กาโฬ วา เสโต วาต ววฏเปตพโพ ฯ ตโต อมสม นาม โอกาเส อย รกโข อท อสภนมตตนต สลลกเขตพพ ฯ สเจ คจโฉ โหต โสป สนท วา กรมณโฑ๒ วา กณวโร๓ วา กรณฑโก วา อจโจ วา นโจ วา ขททโก วา มหนโต วาต ววฏเปตพโพ ฯ ตโต อมสม นาม โอกาเส อย คจโฉ อท อสภนมตตนต สลลกเขตพพ ฯ สเจ ลตา โหต สาป ลาพ วา กมภณฑ วา สามา วา กาฬวลล วา ปตลตา วาต ววฏเปตพพา ฯ ตโต อมสม นาม โอกาเส อย ลตา อท อสภนมตต อท อสภนมตต อย ลตาต สลลกเขตพพ ฯ ย ปน วตต สนมตต กโรต สารมมณ กโรตต ต อเธว อนโตคธ ฯ ปนปปน ววฏเปนโต ห สนมตต กโรต นาม ฯ ๑. ตมโพ วา ฯ ๒. ย. กรมนโท ฯ ๓. ย. กนวโร ฯ

Page 234: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 234

วสทธมคเค อย ปาสาโณ อท อสภนมตต อท อสภนมตต อย ปาสาโณต เอว เทว สมาเสตวา สมาเสตวา ววฏเปนโต สารมมณ กโรต นาม ฯ เอว สนมตต สารมมณ จ กตวา ปน สภาวภาวโต ววฏเปตต วตตตตา ยวาสส สภาวภาโว อน สาธารโณ อตตนโย อทธมาตกภาโว เตน มนสกาตพพ ฯ วณต อทธมาต- กนต เอว สภาเวน สรเสน ววฏเปตพพนต อตโถ ฯ เอว ววฏเปตวา วณณโตป ลงคโตป สณานโตป ทสโตป โอกาสโตป ปรจเฉทโตปต ฉพพเธน นมตต คเหตพพ ฯ กถ ฯ เตน ห โยคนา อท สรร กาฬสส วา โอทาตสส วา มครจฉวโน๑ วาต วณณโต ววฏเปตพพ ฯ ลงคโต ปน อตถลงค วา ปรสลงค วาต อววฏเปตวา ปมวเย วา มชฌมวเย วา ปจฉมวเย วา ตสสาต ววฏเปตพพ ฯ สณานโต อทธมาตกสณานวเสเนว อทมสส สสสณาน อท ควสณาน อท หตถสณาน อท อทรสณาน อท นาภสณาน อท กฏสณาน อท อรสณาน อท ชงฆสณาน อท ปาทสณานนต ววฏเปตพพ ฯ ทสโต ปน อมสม สรเร เทว ทสา นาภยา อโธ เหฏ มทสา อทธ อปรมทสาต ววฏเปตพพ ฯ อถวา อห อมสสา ทสาย โต อสภนมตต อมสสาต ววฏเปตพพ ฯ โอกาสโต ปนถ อมสม นาม โอกาเส หตถา อมสม ปาทา อมสม สส อมสม มชฌมกาโย โตต ววฏเปตพพ ฯ อถวา อห อมสม ๑. ม. มงครจฉวโน ฯ

Page 235: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 235

อสภกมมฏานนทเทโส โอกาเส โต อสภนมตต อมสมนต ววฏเปตพพ ฯ ปรจเฉทโต อท สรร อโธ ปาทตเลน อปร เกสมตถเกน ตรย ตเจน ปรจฉนน ยถาปรจฉนเน จ าเน ทวตตสกณปภรตเมวาต ววฏเปตพพ ฯ อถวา อยมสส หตถปรจเฉโท อย ปาทปรจเฉโท อย สสปรจเฉโท อย มชฌมกายปรจเฉโทต ววฏเปตพพ ฯ ยตตก วา ปน าน คณหต ตตตกเมว อท อทส อทธมาตกนต ปรจฉนทตพพ ฯ ปรสสส ปน อตถสรร อตถยา วา ปรสสรร น วฏฏต ฯ วสภาเค สรเร อารมมณ น อปฏาต วปผนทนสเสว ปจจโย โหต ฯ อคฆาฏตาป ห อตถ ปรสสส จตต ปรยาทาย ตฏตต มชฌมฏกถาย วตต ฯ ตสมา สภาคสรเรเยว เอว ฉพพเธน นมตต คณหตพพ ฯ โย ปน ปรมพทธาน สนตเก อาเสวตกมมฏาโน ปรหฏ- ธตงโค ปรมททตมหาภโต ปรคคหตสงขาโร ววฏาปตนามรโป อคฆาฏตสตตส โ กตสมณธมโม วาสตวาสโน ภาวตภาวโน สพโช าณตตโร อปปกเลโส กลปตโต ตสส โอโลกโต- โลกตฏาเนเยว ปฏภาคนมตต อปฏาต โน เจ เอว อปฏาต อเถว ฉพพเธน นมตต อคคณหโต อปฏาต ฯ ยสส ปน เอวมป น อปฏาต เตน สนธโต ววรโต นนนโต ถลโต สมนตโตต ปนป ป จวเธน นมตต คเหตพพ ฯ ตตถ สนธโตต อสตสตสนธโต ฯ อทธมาตเก ปน กถ อสตสตสนธโย ววฏเปสสต ฯ ตสมาเนน ตโย ทกขณหตถสนธ

Page 236: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 236

วสทธมคเค ตโย วามหตถสนธ ตโย ทกขณปาทสนธ ตโย วามปาทสนธ เอโก ควสนธ เอโก กฏสนธต เอว จททสมหาสนธวเสน สนธโต ววฏเปตพพ ฯ ววรโตต ววร นาม หตถนตร ปาทนตร อทรนตร กณณนตรนต เอว ววรโต ววฏเปตพพ ฯ อกขนมป นมมลตภาโว วา อมมลตภาโว วา มขสสาป ปทหตภาโว วา ววฏภาโว วา ววฏเปตพโพ ฯ นนนโตต ย สรเร นนนฏาน อกขกโป วา อนโตมข วา คลวาฏโก วา ต ววฏเปตพพ ฯ อถวา อห นนเน โต สรร อนนเตต ววฏเปตพพ ฯ ถลโตต ย สรเร อนนตฏาน ชนนก วา อโร วา นลาฏ วา ต ววฏเปตพพ ฯ อถวา อห ถเล โต สรร นนเนต ววฏเปตพพ ฯ สมนตโตต สพพ สรร สมนตโต ววฏเปตพพ ฯ สกลสรเร าณ จาเรตวา ย าน วภต หตวา อปฏาต ตตถ อทธมาตก อทธมาตกนต จตต เปตพพ ฯ สเจ เอวมป น อปฏาต อทรปรโยสาน อตเรกอทธมาตก โหต ตตถป อทธมาตก อทธมาตกนต จตต เปตพพ ฯ อทาน โส ต นมตต สคคหต กโรตต อาทส อย วนจฉยกถา ฯ เตน โยคนา ตสม สรเร ยถาวตตนมตตคคาหวเสน สฏ นมตต คเหตพพ ฯ สต สปฏ ต กตวา อาวชชตพพ ฯ เอว ปนปปน กโรนเตน สาธก อปธาเรตพพ เจว ววฏเป- ตพพ จ ฯ สรรโต นาตทเร นาจจาสนเน ปเทเส เตน วา นสนเนน วา จกข อมมเลตวา โอโลเกตวา นมตต คณหตพพ ฯ

Page 237: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 237

อสภกมมฏานนทเทโส อทธมาตก ปฏกล อทธมาตก ปฏกลนต สตกขตต สหสสกขตต อมมเลตวา โอโลเกตพพ ฯ นมมเลตวา อาวชชตพพ ฯ เอว ปนปปน กโรนตสส อคคหนมตต สคคหต โหต ฯ กทา สคคหต โหต ฯ ยทา อมมเลตวา โอโลเกนตสส นมมเลตวา อาวชชนตสส จ เอกสทส หตวา อาปาถ อาคจฉต ตทา สคคหต นาม โหต ฯ โส ต นมตต เอว สคคหต กตวา สปธารต อปธาเรตวา สววฏ ต ววฏเปตวา สเจ ตตเถว ภาวนาปรโยสาน ปตต น สกโกต อถาเนน อาคมนกาเล วตต- นเยเนว เอกเกน อทตเยน ตเทว กมมฏาน มนสกโรนเตน สปฏ ต สต กตวา อนโตคเตห อนทรเยห อพหคเตน มานเสน อตตโน เสนาสนเมว คนตพพ ฯ สสานา นกขมนเตเนว จ อาคมนมคโค ววฏเปตพโพ เยน มคเคน นกขมนโตสม๑ อย มคโค ปาจน- ทสาภมโข วา คจฉต ปจฉมอตตรทกขณทสาภมโข วา คจฉต วทสาภมโข วา คจฉต อมสม วา ปน าเน วามโต คจฉต อมสม ทกขณโต อมสม จสส าเน ปาสาโณ อมสม วมมโก อมสม รกโข อมสม คจโฉ อมสม ลตาต ฯ เอว อาคมนมคค ววฏเปตวา อาคเตน จงกมนเตนาป ตพภาคโยว จงกโม อธฏ- าตพโพ ฯ อสภนมตตทสาภมเข ภมปปเทเส จงกมตพพนต อตโถ ฯ นสทนเตน อาสนมป ตพภาคยเมว ป าเปตพพ ฯ สเจ ปน ตสส ทสาย โสพโภ วา ปปาโต วา รกโข วา วต วา กลล วา โหต น สกกา ตทสาภมเข ภมปปเทเส จงกมต อาสนมป ๑. นกขนโตตป ฯ

Page 238: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 238

วสทธมคเค อโนกาสตตา น สกกา ป เปต ต ทส อนวโลเกนเตนาป โอกาสานรเป าเน จงกมตพพ เจว นสทตพพ จ ฯ จตต ปน ตทสาภมขเยว กาตพพ ฯ อทาน สมนตา นมตตปลกขณา กมตถยาตอาทน ป หาน อสมโมหตถาตอาทมห วสชชเน อยมธปปาโย ฯ ยสส ห อเวลาย อทธมาตกนมตตฏาน คนตวา สมนตาป นมตตปลกขณ กตวา นมตตคคหณตถ จกข อมมเลตวา โอโลเกนตสเสว ต๑ สรร อฏหตวา ต วย อชโฌตถรมาน วย อนพนธมาน วย จ หตวา อปฏาต ฯ โส ต วภจฉ เภรวารมมณ ทสวา วกขตตจตโต อมมตตโก วย โหต ภย ฉมภตตต โลมหส ปาปณาต ฯ ปาลย ห วภตตอฏตตสารมมเณส อ เอว รป เภรวารมมณ นาม นตถ ฯ อมสม ห กมมฏาเน ฌานวพภนตโก นาม โหต ฯ กสมา ฯ อตเภรวตตา กมมฏานสส ฯ ตสมา เตน โยคนา สนถมภตวา สต สปฏ ต กตวา มตสรร อฏหตวา อนพนธนก นาม นตถ สเจ ห โส เอตสส สมเป โต ปาสาโณ วา ลตา วา อาคจเฉยย สรรมป อาคจเฉยย ยถา ปน โส ปาสาโณ วา ลตา วา นาคจฉต เอว สรรมป นาคจฉต อย ปน ตยห อปฏานากาโร ส าโช ส าสมภโว กมมฏานนเต อชช อปฏ ต มา ภาย ภกขต ตาส วโนเทตวา หาส อปปาเทตวา ตสม นมตเต จตต ส จาราเปตพพ ฯ เอว ๑. ม. มตสรร ฯ

Page 239: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 239

อสภกมมฏานนทเทโส วเสสมธคจฉต ฯ อทเมต สนธาย วตต สมนตา นมตตปลกขณา อสมโมหตถาต ฯ เอกาทสวเธน ปน นมตตคคาห สมปาเทนโต กมมฏาน อปนพนธต ฯ ตสส ห จกขน อมมเลตวา โอโลกนปจจยา อคคหนมตต อปปชชต ฯ ตสม มานส จาเรนตสส ปฏภาคนมตต อปปชชต ฯ ตตถ มานส จาเรนโต อปปน ปาปณาต ฯ อปปนาย ตวา วปสสน วฑเฒตวา อรหตต สจฉกโรต ฯ เตน วตต เอกาทสวเธน นมตตคคาโห อปนพนธนตโถต ฯ คตาคตมคคปจจเวกขณา วถสมปฏปาทนตถาต เอตถ ปน ฯ ยา คตมคคสส จ อาคตมคคสส จ ปจจเวกขณา วตตา สา กมมฏานวถยา สมปฏปาทนตถาต อตโถ ฯ สเจ ห อม ภกข กมมฏาน คเหตวา อาคจฉนต อนตรามคเค เกจ อชช ภนเต กตมต ทวส วา ปจฉนต ป ห วา ปจฉนต ปฏสนถาร วา กโรนต ฯ อห กมมฏานโกต ตณหภเตน คนต น วฏฏต ฯ ทวโส กเถตพโพ ฯ ป โห วสชเชตพโพ ฯ สเจ น ชานาต น ชานามต วตตพพ ฯ ธมมโก ปฏสนถาโร กาตพโพ ฯ ตสเสว กโรนตสส อคคหต ตรณนมตต นสสต ฯ ตสม นสสนเตป ทวส ปฏเน กเถตพพเมว ฯ ป ห อชานนเตน น ชานามต วตตพพ ฯ ชานนเตน เอกเทเสน๑ กเถตมป วฏฏต ฯ ปฏสนถาโรป กาตพโพ ฯ อาคนตก ปน ภกข ทสวา อาคนตกปฏสนถาโร ๑. ม. เอกเสน ฯ

Page 240: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 240

วสทธมคเค กาตพโพว ฯ อวเสสานป เจตยงคณวตตโพธยงคณวตตอโปสถา- คารวตตโภชนสาลาชนตาฆรอาจรยอปชฌายอาคนตกคมกวตตาทน สพพาน ขนธกวตตาน ปเรตพพาเนว ฯ ตสส ตาน ปเรนตสสาป ต ตรณนมตต นสสต ฯ ปน คนตวา นมตต คณหสสามต คนตกามสสาป อมนสเสห วา พาฬมเคห วา อธฏ ตตตา สสานมป คนต วา น สกกา โหต นมตต วา อนตรธายต ฯ อทธมาตก ห เอกเมว วา เทว วา ทวเส ตวา วนลกาทภาว คจฉต ฯ สพพกมมฏาเนส เอเตน สม ทลลภ กมมฏาน นาม นตถ ฯ ตสมา เอว นฏเ นมตเต เตน ภกขนา รตตฏาเน วา ทวาฏาเน วา นสทตวา อห อมนา นาม ทวาเรน วหารา นกขมตวา อสกทสาภมข มคค ปฏปชชตวา อสกสม นาม าเน วาม คณห อสกสม ทกขณ ตสส อสกสม าเน วา ปาสาโณ อสกสม วมมกรกขคจฉลตาน อ ตร โสมห เตน มคเคน คนตวา อสกสม นาม าเน อสภ อททส ตตถ อสกทสาภมโข ตวา เอว เจว จ สมนตา นมตตาน สลลกเขตวา เอวรเปน นาม มคเคน อท จท จ กโรนโต อาคนตวา อธ นสนโนต เอว ยาว ปลลงก อาภชตวา นสนนฏาน ตาว คตาคตมคโค ปจจเวกขตพโพ ฯ ตสเสว ปจจเวกขโต ต นมตต ปากฏ โหต ปรโต นกขตต วย อปฏาต ฯ กมมฏาน ปรมากาเรเนว วถ ปฏปชชต ฯ เตน วตต คตาคตมคคปจจเวกขณา

Page 241: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 241

อสภกมมฏานนทเทโส วถสมปฏปาทนตถาต ฯ อทาน อานสสทสสาว รตนส หตวา จตตการ อปฏเปตวา สมปยายมาโน ตสม อารมมเณ จตต อปนพนธตต เอตถ ฯ อทธมาตกปฏกเล มานส จาเรตวา ฌาน นพพตเตตวา ฌานปทฏาน วปสสน วฑเฒนเตน อทธา อมาย ปฏปทาย ชรามรณมหา ปรมจจสสามต เอว อานสสทสสาวนา ภวตพพ ฯ ยถา ปน ทคคโต ปรโส มหคฆมณรตน ลภตวา ทลลภ วต เม ลทธนต ตสม รตนส หตวา คารว ชเนตวา วปเลน เปเมน สมปยายมาโน ต รกเขยย เอวเมว ทลลภ เม อท กมมฏาน ลทธ ทคคตสส มหคฆมณรตนสทส จตธาตกมมฏานโก ห อตตโน จตตาโร มหาภเต ปรคคณหาต อานาปานกมมฏานโก อตตโน นาสกวาต ปรคคณหาต กสณกมมฏานโก กสณ กตวา ยถาสข ภาเวต เอว อตราน กมมฏานาน สลภาน อท ปน เอกเมว วา เทว วา ทวเส ตฏต ตโต ปร วนลกาทภาว ปาปณาตต นตถ อโต ทลลภตรนต ตสม รตนส นา หตวา จตตการ อปฏเปตวา สมปยายมาเนน ต นมตต รกขตพพ ฯ รตตฏาเน จ ทวาฏาเน จ อทธมาตก ปฏกล อทธมาตก ปฏกลนต ตตถ ปนปปน จตต อปนพนธตพพ ฯ ปนปปน ต นมตต อาวชชตพพ มนสกาตพพ ตกกาหต วตกกาหต กาตพพ ฯ ตสเสว กโรโต ปฏภาคนมตต อปปชชต ฯ ตตรท

Page 242: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 242

วสทธมคเค นมตตทวยสส นานากรณ ฯ อคคหนมตต วรป วภจฉ เภรวทสสน หตวา อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปน ยาวทตถ ภ ชตวา นปนโน ถลงคปจจงคปรโส วย ฯ ตสส ปฏภาคนมตตปฏลาภสมกาลเมว พหทธา กามาน อมนสการา วกขมภนวเสน กามจฉนโท ปหยยต อนนยปปหาเนเนว จสส โลหตปปหาเนน ปพโพ วย พยาปาโท ปหยยต ตถา อารทธวรยตาย ถนมทธ อวปปฏสารกร- สนตธมมานโยควเสน อทธจจกกกจจ อธคตวเสสสส ปจจกขตาย ปฏปตตเทสเก สตถร ปฏปตตย ปฏปตตผเล จ วจกจฉา ปหยยตต ป จ นวรณาน ปหยยนต ตสมเยว จ นมตเต เจตโส อภนโรปน ลกขโณ วตกโก นมตตานมชชนกจจ สาธยมาโน วจาโร ปฏลทธวเสสาธคมปจจยา ปต ปตมนสส ปสสทธสมภวโต ปสสทธนมตต สข สขตสส จตตสมาธสมภวโต สขนมตตา เอกคคตา จาต ฌานงคาน ปาตภวนต ฯ เอวมสส ปมชฌาน- ปฏพมพภต อปจารชฌานมป ตขณเยว นพพตตต ฯ อโต ปร ยาว ปมชฌานสส อปปนา เจว วสปปตต จ ตาว สพพ ปวกสเณ วตตนเยเนว เวทตพพ ฯ อโต ปเรส ปน วนลกาทสป ยนต อทธมาตก อสภนมตต อคคณหนโต เอโก อทตโย คจฉต อปฏ ตาย สตยาตอาทนา นเยน คมน อาท กตวา ลกขณ วตต ต สพพ วนลก อสภนมตต อคคณหนโต วปพพก อสภนมตต อคคณหนโตต เอว ตสส ตสส วเสน ตตถ ตตถ อทธมาตกปทมตต ปรวตเตตวา

Page 243: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 243

อสภกมมฏานนทเทโส วตตนเยเนว สวนจฉยาธปปาย เวทตพพ ฯ อย ปน วเสโส ฯ วนลเก วนลก ปฏกล วนลก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ อคคหนมตต เจตถ กวรกวรวณณ หตวา อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปน อสสทวเสน อปฏาต ฯ วปพพเก วปพพก ปฏกล วปพพก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ อคคหนมตต ปเนตถ ปคฆรนตมว อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต นจจล สนนสนน หตวา อปฏาต ฯ วจฉททก ยทธมณฑเล วา โจราฏวย วา สสาเน วา ยตถ ราชาโน โจเร ฉนทาเปนต อร เ วา ปน สหพยคเฆห ฉนนปรสฏาเน ลพภต ตสมา ตถารป าน คนตวา สเจ นานาทสาย ปตตมป เอกาวชชเนน อาปาถ อาคจฉต อจเจต กสล โน เจ อาคจฉต สย หตเถน น ปรามสตพพ ฯ ปรามสนโต ห วสสาส อาปชชต ตสมา อารามเกน วา สมณทเทเสน วา อ เน วา เกนจ เอกฏาเน กาเรตพพ ฯ อลภนเตน กตตรยฏ ยา วา ทณฑเกน วา เอกงคลนตร กตวา อปนาเมตพพ ฯ เอว อปนาเมตวา วจฉททก ปฏกล วจฉททก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ ตตถ อคคหนมตต มชเฌ ฉทท วย อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปน ปรปณณ หตวา อปฏาต ฯ วกขายตเก วกขายตก ปฏกล วกขายตก ปฏกลนต ปวตเตตพโพ ฯ อคคหนมตต ปเนตถ ตห ตห ขายตสทสเมว

Page 244: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 244

วสทธมคเค อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปรปณณเมว หตวา อปฏาต ฯ วกขตตกมป วจฉททเก วตตนเยเนว องคลงคลนตร กาเรตวา วา กตวา วา วกขตตก ปฏกล วกขตตก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ เอตถ อคคหนมตต ปากฏนตร หตวา อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปน ปรปณณเมว หตวา อปฏาต ฯ หตวกขตตกมป วจฉททเก วตตปปกาเรสเยว าเนส ลพภต ฯ ตสมา ตตถ คนตวา วตตนเยเนว องคลงคลนตร กาเรตวา วา กตวา วา หตวกขตตก ปฏกล หตวกขตตก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ อคคหนมตต ปเนตถ ป ายมาน ปหารมข วย โหต ฯ ปฏภาคนมตต ปรปณณเมว หตวา อปฏาต ฯ โลหตก ยทธมณฑลาทส ลทธปปหาราน หตถปาทาทส วา ฉนเนส ภนนคณฑปฬกาทน วา มขโต ปคฆรมานกาเล ลพภต ฯ ตสมา ต ทสวา โลหตก ปฏกล โลหตก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ เอตถ อคคหนมตต วาตปปหฏา วย รตตปฏากา จลมานาการ อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต ปน สนนสนน หตวา อปฏาต ฯ ปฬวก ทวหตหจจเยน กณปสส นวห วณมเขห กมราส- ปคฆรณกาเล โหต ฯ อปจ ต โสณ สคาลมนสสโค มหส หตถ- อสส อชคราทน สรรปปมาณเมว หตวา สาลภตตราส วย ตฏต ฯ เตส ยตถ กตถจ ปฬวก ปฏกล ปฬวก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ จฬปณฑปาตกตสสตเถรสส ห กาฬทฆวาปยา

Page 245: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 245

อสภกมมฏานนทเทโส อนโต หตถกณเป นมตต อปฏาต ฯ อคคหนมตต ปเนตถ จลมาน วย อปฏาต ฯ ปฏภาคนมตต สาลภตตปณโฑ วย สนนสนน หตวา อปฏาต ฯ อฏ ก โส ปสเสยย สรร สวฏ กาย ฉฑฑต อฏ - สงขลก สมสโลหต นหารสมพนธนตอาทนา นเยน นานปปการโต วตต ฯ ตสมา ยตถ ต นกขตต โหต ตตถ ปรมนเยเนว คนตวา สมนตา ปาสาณาทน วเสน สนมตต สารมมณ กตวา อท อฏ กนต สภาวภาวโต อปลกเขตวา วณณาทวเสน เอกาทสหากาเรห นมตต อคคเหตพพ ฯ ต ปน วณณโต เสตนต โอโลเกนตสส น อปฏาต โอทาตกสณสมเภโท โหต ฯ ตสมา อฏ กนต ปฏกลวเสเนว โอโลเกตพพ ฯ ลงคนต อธ หตถาทน นาม ฯ ตสมา หตถปาทสสอรพาหกฏอรชงฆาน วเสน ลงคโต ววฏเปตพพ ฯ ทฆรสสวฏฏจตรสสขททกมหนตวเสน ปน สณานโต ววฏเปตพพ ฯ ทโสกาสา วตตนยาเยว ฯ ตสส ตสส อฏ โน ปรยนตวเสน ปน ปรจเฉทโต ววฏเปตวา ยเทเวตถ ปากฏ หตวา อปฏาต ต คเหตวา อปปนา ปาปณตพพา ฯ ตสส ตสส อฏ โน นนนฏานถลฏานวเสน ปน นนนโต จ ถลโต จ ววฏเปตพพ ฯ ปเทสวเสนาป อห นนเน โต อฏ ถเล อห วา ถเล อฏ นนเนตป ววฏเปตพพ ฯ ทวนน ปน อฏ กาน ฆฏตฆฏตฏานวเสน สนธโต ววฏเปตพพ ฯ อฏ กานเยว อนตรวเสน ววรโต ววฏเปตพพ ฯ สพพตเถว ปน

Page 246: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 246

วสทธมคเค าณ จาเรตวา อมสม าเน อทมฏ ต สมนตโต ววฏเปตพพ ฯ เอวมป นมตเต อนปฏหนเต นลาฏฏ มห จตต สณเปตพพ ฯ ยถา เจตถ เอว อท เอกาทสวเธน นมตตคคหณ อโต ปรเมส ปฬวกาทสป ยชชมานวเสน สลลกเขตพพ ฯ อท จ ปน กมมฏาน สกลายป อฏ กสงขลกาย เอกสมมป อฏ เก สมปชชต ตสมา เตส ยตถ กตถจ เอกาทสวเธน นมตต อคคเหตวา อฏ ก ปฏกล อฏ ก ปฏกลนต มนสกาโร ปวตเตตพโพ ฯ อธ อคคหนมตตมป ปฏภาคนมตตมป เอกสทสเมว โหตต วตต ฯ ต เอกสม อฏ เก ยตต ฯ อฏ กสงขลกาย ปน อคคหนมตเต ป ายมานววรตา ปฏภาคนมตเต ปรปณณภาโว ยชชต ฯ เอกฏ เกป จ อคคหนมตเต วภจเฉน ภยานเกน ภวตพพ ปฏภาคนมตเตน ปตโสมนสสชนเกน อปจาราวหตตา ฯ อมสม ห โอกาเส ย อฏกถาส วตต ต ทวาร ทตวาว วตต ฯ ตถา ห ตตถ จตส พรหมวหาเรส ทสส จ อสเภส ปฏภาคนมตต นตถ พรหมวหาเรส ห สมสมเภโทเยว นมตต ทสส จ อสเภส นพพกปป กตวา ปฏกลภาเวเยว ทฏเ นมตต นาม โหตต วตวาป ปน อนนตรเมว ทวธ อธ นมตต อคคหนมตต ปฏภาคนมตต อคคหนมตต วรป วภจฉ เภรวารมมณ ภยานก หตวา อปฏาตตอาท วตต ฯ ตสมา ย วจาเรตวา อโวจมหา อทเมเวตถ ยตต ฯ อปจ มหาตสสต- เถรสส ทนตฏ กมตโตโลกเนน สกลตถสรรสส อฏ สงฆาฏภาเวน

Page 247: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 247

อสภกมมฏานนทเทโส อปฏานาทน เจตถ นทสสนานต ฯ อต อสภาน สภคโณ ทส สตโลจเนน ถตกตต ยาน อโวจ ทสพโล เอเกกชฌานเหตน ฯ เอว ตาน เจเตส จ ภาวนานยมม วทตวาน เตเสวว อย ภยโย ปกณณกกถาป ว เยยา ฯ เอเตส ห ยตถ กตถจ อธคตชฌาโน สวกขมภตราคตตา วตราโค วย นลโลลปปจาโร โหต ฯ เอว สนเตป ยวาย อสภปปเภโท วตโต โส สรรสภาวปปตตวเสน จ ราคจรต- เภทวเสน จาต เวทตพโพ ฯ ฉวสรร ห ปฏกลภาว อาปชชมาน อทธมาตกสภาวปปตต วา สยา วนลกาทน วา อ ตรสภาวปปตต ฯ อต ยาทส ยาทส สกกา โหต ลทธ ตาทเส ตาทเส อทธมาตก ปฏกล วนลก ปฏกลนต เอว นมตต คณหตพพเมวาต สรรสภาวปปตตวเสน ทสธา อสภปปเภโท วตโตต เวทตพโพ ฯ วเสสโต เจตถ อทธมาตก สรรสณานวปตตปปกาสนโต สณานราคโน สปปาย วนลก ฉวราควปตตปปกาสนโต สรรวณณราคโน สปปาย วปพพก๑ กายวณณปฏพทธสส ทคคนธ- ภาวสส ปกาสนโต มาลาคนธาทวเสน สมฏาปตสรรคนธราคโน สปปาย วจฉททก อนโตสสรภาวปปกาสนโต สรเร ฆนภาวราคโน สปปาย วกขายตก มสปจยสมปตตวนาสปปกาสนโต ถนาทส ๑. กายวณปฏพทธสสาต เอว ภวตพพ ฯ ฏกายมปน กาโยเอว กายวณโณต วตต ฯ

Page 248: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 248

วสทธมคเค สรรปปเทเสส มสปจยราคโน สปปาย วกขตตก องคปจจงคาน วกเขปปปกาสนโต องคปจจงคลลาราคโน สปปาย หตวกขตตก สรรสงฆาฏเภทวการปปกาสนโต สรรสงฆาฏสมปตตราคโน สปปาย โลหตก โลหตมกขตปฏกลภาวปปกาสนโต อลงการชนตโสภาราคโน สปปาย ปฬวก กายสส อเนกกมกลสาธารณภาวปปกาสนโต กาเย มมตตราคโน สปปาย อฏ ก สรรฏ น ปฏกลภาวป ปกาสนโต ทนตสมปตตราคโน สปปายนต เอว ราคจรตเภทวเสนาป ทสธา อสภปปเภโท วตโตต เวทตพโพ ฯ ยสมา ปน ทสวเธป เอตสม อสเภ เสยยถาป นาม อปรสณ ตชลาย สฆโสตาย นทยา อรตตพเลเนว นาวา ตฏต วนา อรตเตน น สกกา เปต เอวเมว ทพพลตตา อารมมณสส วตกกพเลเนว จตต เอกคค หตวา ตฏต วนา วตกเกน น สกกา เปต ตสมา ปมชฌานเมเวตถ โหต น ทตยาทน ฯ ปฏกเลป เจตสม อารมมเณ อทธา อมาย ปฏปทาย ชรามรณมหา ปรมจจสสามต เอว อานสสทสสาวตาย เจว นวรณสนตาปปปหาเนน จ ปตโสมนสส อปปชชต พหหทาน เวตตน๑ ลภสสามต อานสสทสสาวโน ปปผจฉฑฑกสส คถราสมห วย อสสนนพยาธทกขสส โรคโน วมนวเรจนปปวตตย วย จ ฯ ทสวธมป เจต อสภ ลกขณโต เอกเมว โหต ฯ ทสวธสสาป เหตสส อสจ ทคคนธเชคจฉปฏกลภาโวเยว ลกขณ ฯ ตเทต อมนา ลกขเณน น เกวล มตสรเร ทนตฏ กทสสาวโน ๑. เวตนนตป ฯ

Page 249: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 249

อสภกมมฏานนทเทโส ปน เจตยปพพตวาสมหาตสสตเถรสส วย หตถกขนธคต ราชาน โอโลเกนตสส สงฆรกขตตเถรปฏากสามเณรสส วย จ ชวมานก- สรเรป อปฏาต ฯ ยเถว ห มตสรร เอว ชวมานกมป อสภเมว ฯ อสภลกขณ ปเนตถ อาคนตเกน อลงกาเรน๑ ปฏจฉนนตตา น ป ายต ฯ ปกตยา ปน อท สรร นาม อตเรกตสตอฏ ก- สมสสย อสตสตสนธสงฆฏก นวนหารสต นพนธ นวมสเปส- สตานลตต อลลตนจมมปรโยนทธ ฉวยา ปฏจฉนน ฉททาวฉทท เมทกถาลกา วย นจจคฆรตปคฆรต กมสงฆนเสวต โรคาน อายตน ทกขธมมาน วตถ ปรภนนปราณคณโฑ วย นวห วณมเขห สตต วสสนทน ยสส อโภห อกขห อกขคถโก ปคฆรต กณณวเลห กณณคถโก นาสปเฏห สงฆาณกา มขโต อาหารปตตเสมห- รหราน อโธทวาเรห อจจารปสสาโว นวนวตยา โลมกปสหสเสห อสจเสทยโส ปคฆรต นลมกขกาทโย สมปรวาเรนต ย ทนต- กฏมขโธวนสสมกขนนหานนวาสนปารปนาทห อปปฏชคคตวา ยถาชาโตว ผรสวปปกณณเกโส หตวา คาเมน คาม วจรนโต ราชาป ปปผจฉฑฑกจณฑาลาทส อ ตโรป สมสรรปฏกลตาย นพพเสโส โหต ฯ เอว อสจทคคนธเชคจฉปฏกลตาย ร โ วา จณฑาลสส วา สรเร เวมตต นาม นตถ ฯ ทนตกฏมข- โธวนาทห ปเนตถ ทนตมลาทน ปรมชชตวา นานาวตเถห หรโกปน ปฏจฉาเทตวา นานาวณเณน สรภวเลปเนน วลมปตวา ปปผาภรณาทห อลงกรตวา อหนต มมนต คเหตพพาการปปตต ๑. ย....นพทธ ฯ

Page 250: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 250

วสทธมคเค กโรนต ฯ ตโต อมนา อาคนตเกน อลงกาเรน ปฏจฉนนตตา ตทสส ยาถาวสรส อสภลกขณ อส ชานนตา ปรสา อตถส อตถโย จ ปรเสส รต กโรนต ฯ ปรมตถโต ปเนตถ รชตพพก- ยตตฏาน นาม อณมตตมป นตถ ฯ ตถา ห เกสโลมนข ทนต- เขฬสงฆาณกอจจารปสสาวาทส เอกโกฏาสมป สรรโต พห ปตต สตตา หตเถน ฉปตมป น อจฉนต อฏฏยนต หรายนต ชคจฉนต ย ย ปเนตถ อวเสส โหต ต ต เอว ปฏกลมป สมาน อวชชนธการปรโยนทธา อตตสเนหราครตตา อฏ กนต นจจ สข อตตาต คณหนต ฯ เต เอว คณหนตา อฏวย กสกรกข ทสวา รกขโต อปตตปปผ อย มสเปส อย มสเปสต วห มาเนน ชรสคาเลน สมานตเยว อาปชชนต ฯ ตสมา ยถาป ปปผต ทสวา สคาโล กสก วเน มสรกโข มยา ลทโธ อต คนตวาน เวคสา ปตต ปตต ปปผ ฑสตวา อตโลลโป นยท มส อท มส ย รกขสมนต คณหต โกฏาส ปตตเยว อสภนต ตถา พโธ อคคเหตวาน คณเหยย สรรฏมป น ตถา อม ห สภโต กาย คเหตวา ตตถ มจฉตา พาลา กโรนตา ปาปาน ทกขา น ปรมจจเร ตสมา ปสเสยย เมธาว ชวโต วา มตสส วา สภาว ปตกายสส สภภาเวน วชชต ฯ

Page 251: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 251

ฉอนสสตนทเทโส วตต เหต ทคคนโธ อสจ กาโย กณโป อกกรปโม นนทโต จกขภเตห กาโย พาลาภนนทโต อลลจมมปฏจฉนโน นวทวาโร มหาวโณ สมนตโต ปคฆรต อสจ ปตคนธโย สเจ อมสส กายสส อนโต พาหรโต สยา ทณฑ นน คเหตวาน กากโสเณ นวารเยต ฯ ตสมา ทพพชาตเกน ภกขนา ชวมานสรร วา โหต มตสรร วา ยตถ ยตถ อสภากาโร ป ายต ตตถ ตตเถว นมตต คเหตวา กมมฏาน อปปน ปาเปตพพนต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สมาธภาวนาธกาเร อสภกมมฏานนทเทโส นาม ฉฏโ ปรจเฉโท ฯ ฉอนสสตนทเทโส อสภานนตร อททฏาส ปน ทสส อนสสตส ปนปปน อปปชชนโต สตเยว อนสสต ฯ ปวตตตพพฏานมหเยว ปวตตตตา สทธาปพพชตสส กลปตตสส อนรปา สตตป อนสสต ฯ พทธ อารพภ อปปนนา อนสสต พทธานสสต ฯ พทธคณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ ธมม อารพภ อปปนนา อนสสต ธมมา- นสสต ฯ สวากขาตตาทธมมคณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ สงฆ อารพภ อปปนนา อนสสต สงฆานสสต ฯ สปฏปนนตาทสงฆ-

Page 252: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 252

วสทธมคเค คณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ สล อารพภ อปปนนา อนสสต สลานสสต ฯ อขณฑตาทสลคณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ จาค อารพภ อปปนนา อนสสต จาคานสสต ฯ มตตจาคตาทจาคคณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ เทวตา อารพภ อปปนนา อนสสต เทวตานสสต ฯ เทวตา สกขฏาเน เปตวา อตตโน สทธาทคณารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ มรณ อารพภ อปปนนา อนสสต มรณานสสต ฯ ชวตนทรย- ปจเฉทารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ เกสาทเภท รปกาย คตา กาเย วา คตาต กายคตา ฯ กายคตา จ สา สต จาต กายคตสสตต วตตพเพ รสส อกตวา กายคตาสตต วตตา ฯ เกสาทกายโกฏาสนมตตารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ อานาปาเน อารพภ อปปนนา สต อานาปานสสต ฯ อสสาส- ปสสาสนมตตารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ อปสม อารพภ อปปนนา อนสสต อปสมานสสต ฯ สพพทกขปสมารมมณาย สตยา เอต อธวจน ฯ อต อมาส ทสส อนสสตส พทธานสสต ตาว ภาเวตกาเมน อเวจจปปสาทสมนนาคเตน โยคนา ปฏรเป เสนาสเน รโหคเตน ปฏสลลเนน อตป โส ภควา อรห สมมาสมพทโธ วชชาจรณ- สมปนโน สคโต โลกวท อนตตโร ปรสทมมสารถ สตถา เทวมนสสาน พทโธ ภควาต เอว พทธสส ภควโต คณา อนสสรตพพา ฯ ตตราย อนสสรณนโย ฯ โส ภควา อตป

Page 253: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 253

ฉอนสสตนทเทโส อรห ฯเปฯ โส ภควา อตป ภควาต อนสสรต ฯ อมนา จ อมนา จ การเณนาต วตต โหต ฯ ตตถ อารกตตา อรน อราน จ หตตตา ปจจยาทน อรหตตา ปาปกรเณ รหาภาวาต อเมห ตาว การเณห โส ภควา อรหนต อนสสรต ฯ อารกา ห โส สพพกเลเสห สวทรวทเร โต มคเคน สวาสนาน กเลสาน วทธสตตตาต อารกตตา อรห ฯ โส ตโต อารกา นาม ยสส เยนาสมงคตา อสมงค จ โทเสห นาโถ เตนารห มโตต ฯ เต จาเนน กเลสารโย มคเคน หตาต อรน หตตตาป อรห ฯ ยสมา ราคาทสงขาตา สพเพป อรโย หตา ป าสตเถน นาเถน ตสมาป อรห มโตต ฯ ย เจต อวชชาภวตณหามยนาภ ป าทอภสงขาราร ชรา- มรณเนม สาสวสมทยมเยน๑ อกเขน วชฌตวา ตภวรเถ สมาโยชต อนาทกาลปปวตต สสารจกก ตสสาเนน โพธมณเฑ วรยปาเทห สลปวย ปตฏาย สทธาหตเถน กมมกขยกราณผรส คเหตวา สพเพ อรา หตาต อราน หตตตาป อรห ฯ อถวา สสาร- จกกนต อนมตคค สสารวฏฏ วจจต ฯ ตสส จ อวชชา นาภ มลตตา ชรามรณ เนม ปรโยสานตตา เสสา ทส ธมมา อรา อวชชามลกตตา ชรามรณปรยนตตตา จ ฯ ตตถ ทกขาทส อ าณ อวชชา ฯ กามภเว จ อวชชา กามภเว สงขาราน ปจจโย โหต ฯ รปภเว อวชชา รปภเว สงขาราน ปจจโย โหต ฯ อรปภเว ๑. ย. อาสวสมทยมเยน ฯ

Page 254: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 254

วสทธมคเค อวชชา อรปภเว สงขาราน ปจจโย โหต ฯ กามภเว สงขารา กามภเว ปฏสนธว าณสส ปจจยา โหนต ฯ เอส นโย อตเรส ฯ กามภเว ปฏสนธว าณ กามภเว นามรปสส ปจจโย โหต ฯ ตถา รปภเว ฯ อรปภเว นามสเสว ปจจโย โหต ฯ กามภเว นามรป กามภเว สฬายตนสส ปจจโย โหต ฯ รปภเว นามรป รปภเว ตณณ อายตนาน ปจจโย โหต ฯ อรปภเว นาม อรปภเว เอกสสายตนสส ปจจโย โหต ฯ กามภเว สฬายตน กามภเว ฉพพธสส ผสสสส ปจจโย โหต ฯ รปภเว ตณ อายตนาน รปภเว ตณณ ผสสาน ปจจยา โหนต ฯ อรปภเว เอกมายตน อรปภเว เอกสส ผสสสส ปจจโย โหต ฯ กามภเว ฉ ผสสา กามภเว ฉนน เวทนาน ปจจยา โหนต ฯ รปภเว ตโย ตตเถว ตสสนน ฯ อรปภเว เอโก ตตเถว เอกสสา เวทนาย ปจจโย โหต ฯ กามภเว ฉ เวทนา กามภเว ฉนน ตณหากายาน ปจจยา โหนต ฯ รปภเว ตสโส ตตเถว ตณณ ฯ อรปภเว เอกา เวทนา อรปภเว เอกสส ตณหากายสส ปจจโย โหต ฯ ตตถ ตตถ สา สา ตณหา ตสส ตสส อปาทานสส ฯ อปาทานาทโย ภวาทน ฯ กถ ฯ อเธกจโจ กาเม ปรภ ชสสามต กามปาทานปจจยา กาเยน ทจจรต จรต วาจาย ทจจรต จรต มนสา ทจจรต จรต ฯ ทจจรตปารปรยา อปาเย อปปชชต ฯ ตตถสส อปปตตเหตภต กมม กมมภโว ฯ กมมนพพตตา ขนธา อปปตตภโว ฯ ขนธาน นพพตต ชาต ปรปาโก ชรา เภโท มรณ ฯ อปโร สคค-

Page 255: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 255

ฉอนสสตนทเทโส สมปตต อนภวสสามต ตเถว สจรต จรต สจรตปารปรยา สคเค อปปชชต ฯ ตตถสส อปปตตเหตภต กมม กมมภโวต โสเยว นโย ฯ อปโร ปน พรหมโลกสมปตต อนภวสสามต กามปาทาน- ปจจยาเอว เมตต ภาเวต กรณ มทต อเปกข ภาเวต ภาวนา- ปารปรยา พรหมโลเก นพพตตต ฯ ตตถสส นพพตตเหตภต กมม กมมภโวต โสเยว นโย ฯ อปโร อรปภเว สมปตต อนภวสสามต ตเถว อากาสาน จายตนาทสมาปตตโย ภาเวต ภาวนาปารปรยา ตตถ ตตถ นพพตตต ฯ ตตถสส นพพตตเหตภต กมม กมมภโว ฯ กมมนพพตตา ขนธา อปปตตภโว ฯ ขนธาน นพพตต ชาต ปรปาโก ชรา เภโท มรณนต ฯ เอเสว นโย เสสปาทานมลกาสป โยชนาส ฯ เอวมย อวชชา เหต สงขารา เหตสมปปนนา อโภเปเต เหตสมปปนนาต ปจจยปรคคเห ป า ธมมฏ ตาณ อตตมป อทธาน อนาคตมป อทธาน อวชชา เหต สงขารา เหตสมปปนนา อโภเปเต เหตสมปปนนาต ปจจย- ปรคคเห ป า ธมมฏ ตาณนต๑ ฯ เอเตน นเยน สพพปทาน วตถาเรตพพาน ฯ ตตถ อวชชาสงขารา เอโก สงเขโป ว าณ- นามรปสฬายตนผสสเวทนา เอโก ตณหปาทานภวา เอโก ชาต- ชรามรณ เอโก ฯ ปรมสงเขโป เจตถ อตโต อทธา เทว มชฌมา ปจจปปนโน ชาตชรามรณ อนาคโต ฯ อวชชาสงขารคคหเณน เจตถ ตณหปาทานภวา คหตาว โหนตต อเม ป จ ธมมา ๑. ข. ป. ๓๑/๗๓ ฯ

Page 256: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 256

วสทธมคเค อตเต กมมวฏฏ ฯ ว าณาทโย ป จ เอตรห วปากวฏฏ ฯ ตณหปาทานภวคคหเณน อวชชาสงขารา คหตาว โหนตต อเม ป จ ธมมา เอตรห กมมวฏฏ ฯ ชาตชรามรณาปเทเสน ว าณาทน นททฏตตา อเม ป จ ธมมา อายต วปากวฏฏ ฯ เต อาการโต วสตวธา โหนต ฯ สงขารว าณาน เจตถ อนตรา เอโก สนธ เวทนาตณหาน อนตรา เอโก ภว ชาต- นมนตรา เอโกต ฯ อต ภควา เอต จตสงเขป ตยทธ วสตาการ ตสนธ ปฏจจสมปปาท สพพาการโต ชานาต ปสสต อ าต ปฏวชฌต ฯ ต าตฏเน าณ ปชานนฏเน ป า ฯ เตน วจจต ปจจยปรคคเห ป า ธมมฏ ตาณนต ฯ อมนา ธมมฏ ตาเณน ภควา เต ธมเม ยถาภต ตวา เตส นพพนทนโต วรชชนโต วมจจนโต วตตปปการสส อมสส สสารจกกสส อเร พห วหน วทธเสส ฯ เอวมป อราน หตตตา อรห ฯ อรา สสารจกกสส หตา าณาสนา ยโต โลกนาเถน เตเนส อรหนต ปวจจต ฯ อคคทกขเณยยตตา จ จวราทปจจเย อรหต ปชาวเสส จ เตเนว จ อปปนเน ตถาคเต เยเกจ มเหสกขา เทวมนสสา น เต อ ตถ ปช กโรนต ฯ ตถา ห พรหมา สหมปต สเนรมตเตน รตนทาเมน ตถาคต ปเชส ฯ ยถาพล จ อ เ เทวา มนสสา จ พมพสารโกสลราชาทโย ฯ ปรนพพตมป จ ภควนต อททสส ฉนนวตโกฏธน วสชเชตวา อโสกมหาราชา สกลชมพทเป

Page 257: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 257

ฉอนสสตนทเทโส จตราสตวหารสหสสาน ปตฏาเปส โก ปน วาโท อ เส ปชาวเสสานนต ปจจยาทน อรหตตาป อรห ฯ ปชาวเสส สห ปจจเยห ยสมา อย อรหต โลกนาโถ อตถานรป อรหนต โลเก ตสมา ชโน อรหต นามเมต ฯ ยถา จ โลเก เยเกจ ปณฑตมานโน พาลา อสโลกภเยน รโห ปาป กโรนต เอวเมส น กทาจ กโรตต ปาปกรเณ รหาภาวโตป อรห ฯ ยสมา นตถ รโห นาม ปาปกมเมส ตาทโน รหาภาเวน เตเนส อรห อต วสสโต ฯ เอว สพพถาป อารกตตา หตตตา จ กเลสารน โส มน หตสสารจกกาโร ปจจยาทนมารโห๑ น รโห กโรต ปาปาน อรห เตน วจจตต ฯ สมมา สาม จ สพพธมมาน พทธตตา ปน สมมาสมพทโธ ฯ ตถาเหส สพพธมเม สมมา สาม จ พทโธ อภ เยเย ธมเม อภ เยยโต พทโธ ปร เยเย ธมเม ปร เยยโต ปหาตพเพ ธมเม ปหาตพพโต สจฉกาตพเพ ธมเม สจฉกาตพพโต ภาเวตพเพ ธมเม ภาเวตพพโต ฯ เตเนว จาห ๑. ปจจยาทน จารโห ฯ

Page 258: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 258

วสทธมคเค อภ เยย อภ าต ภาเวตพพ จ ภาวต ปหาตพพ ปหน เม ตสมา พทโธสม พราหมณาต๑ ฯ อปจ จกข ทกขสจจ ตสส มลการณภาเวน สมฏาปกา ปรมตณหา สมทยสจจ อภนน อปปวตต นโรธสจจ นโรธปชานนา ปฏปทา มคคสจจนต เอว เอเกกปททธาเรนาป สพพธมเม สมมา สาม จ พทโธ ฯ เอส นโย โสตฆานชวหา- กายมเนส ฯ เอเตเนว นเยน รปาทน ฉ อายตนาน จกขว าณาทโย ฉ ว าณกายา จกขสมผสสาทโย ฉ ผสสา จกขสมผสสชาเวทนาทโย ฉ เวทนา รปส าทโย ฉ ส า รปส เจตนาทโย ฉ เจตนา รปตณหาทโย ฉ ตณหากายา รปวตกกาทโย ฉ วตกกา รปวจาราทโย ฉ วจารา รปกขนธาทโย ป จกขนธา ทส กสณาน ทส อนสสตโย อทธมาตก- ส าทวเสน ทส ส า เกสาทโย ทวตตสาการา ทวาทสา- ยตนาน อฏารส ธาตโย กามภวาทโย นว ภวา ปมาทน จตตาร ฌานาน เมตตาภาวนาทโย จตสโส อปปม าโย จตสโส อรปสมาปตตโย ปฏโลมโต ชรามรณาทน อนโลมโต อวชชาทน ปฏจจสมปปาทงคาน จ โยเชตพพาน ฯ ตตราย เอกปทโยชนา ฯ ชรามรณ ทกขสจจ ชาต สมทยสจจ อภนนมป นสสรณ นโรธสจจ นโรธปชานนา ปฏปทา มคคสจจนต เอว เอเกกปททธาเรน สพพธมเม สมมา สาม จ พทโธ อนพทโธ ๑. ข. ส. ๒๕/๔๔๔ ฯ

Page 259: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 259

ฉอนสสตนทเทโส ปฏพทโธ ฯ เตน วตต สมมา สาม จ สพพธมมาน พทธตตา ปน สมมาสมพทโธต ฯ วชชาห ปน จรเณน จ สมปนนตตา วชชาจรณสมปนโน ฯ ตตถ วชชาต ตสโสป วชชา อฏป วชชา ฯ ตสโส วชชา ภยเภรวสตเต วตตนเยเนว เวทตพพา ฯ อฏ อมพฏสตเต ฯ ตตร ห วปสสนาาเณน มโนมยทธยา จ สห ฉ อภ า ปรคคเหตวา อฏ วชชา วตตา ฯ จรณนต สลสวโร อนทรเยส คตตทวารตา โภชเน มตต ตา ชาครยานโยโค สตต สทธมมา จตตาร รปาวจรชฌานานต อเมเยว ปณณรส ธมมา เวทตพพา ฯ อเมเยว ห ปณณรส ธมมา ยสมา เอเตห จรต อรยสาวโก คจฉต อมต ทส ตสมา จรณนต วตตา ฯ ยถาห ฯ อธ มหานาม อรยสาวโก สลวา โหตต๑ ฯ สพพ มชฌมปณณาสเก วตตนเยเนว เวทตพพ ฯ ภควา อมาห วชชาห อมนา จ จรเณน สมนนาคโต เตน วจจต วชชาจรณสมปนโนต ฯ ตตถ วชชาสมปทา ภควโต สพพ ต ปเรตวา ตา จรณสมปทา มหาการณกต ฯ โส สพพ ตาย สพพสตตาน อตถานตถ ตวา มหาการณกตาย อนตถ ปรวชเชตวา อตเถ นโยเชต ยถาต วชชาจรณสมปนโน ฯ เตนสส สาวกา สปฏปนนา โหนต โน ทปปฏปนนา วชชาจรณวปนนาน สาวกา อตตนตปาทโย วย ฯ โสภนคมนตตา สนทร าน คตตตา สมมา คตตตา สมมา จ ๑. ม. ม. ๑๓/๒๖ ฯ

Page 260: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 260

วสทธมคเค คทตตา สคโต ฯ คมนมป ห คตนต วจจต ฯ ต จ ภควโต โสภน ปรสทธมนวชช ฯ ก ปน ตนต ฯ อรยมคโค ฯ เตน เหส คมเนน เขม ทส อสชชมาโน คโตต โสภนคมนตตา สคโต ฯ สนทร เจส าน คโต อมต นพพานนต สนทร าน คตตตาป สคโต ฯ สมมา จ คโต เตน เตน มคเคน ปหเน กเลเส ปน อปจจาคจฉนโต ฯ วตต เหต โสตาปตตมคเคน เย กเลสา ปหนา เต กเลเส น ปเนต น ปจเจต น ปจจาคจฉตต สคโต ฯเปฯ อรหตตมคเคน เย กเลสา ปหนา เต กเลเส น ปเนต น ปจเจต น ปจจาคจฉตต สคโตต ฯ สมมา วา คโต ทปงกรปาทมลโต ปภต ยาว โพธมณฑา ตาว สมตสปารมปรตาย สมมาปฏปตตยา สพพโลกสส หตสขเมว กโรนโต สสสต อจเฉท กามสข อตตกลมถนต อเม จ อนเต อนปคจฉนโต คโตต สมมา คตตตาป สคโต ฯ สมมา เจส คทต ยตตฏาเน ยตตเมว วาจ ภาสตต สมมา คทตตาป สคโต ฯ ตตรท สาธกสตต ย ตถาคโต วาจ ชานาต อภต อตจฉ อนตถส หต สา จ ปเรส อปปยา อมนาปา น ตถาคโต ต วาจ ภาสต ยมป ตถาคโต วาจ ชานาต ภต ตจฉ อนตถส หต สา จ ปเรส อปปยา อมนาปา ตมป ตถาคโต วาจ น ภาสต ย จ โข ตถาคโต วาจ ชานาต ภต ตจฉ อตถส หต สา จ ปเรส อปปยา อมนาปา ตตร กาล ตถาคโต โหต ตสสา วาจาย เวยยากรณาย ย ตถาคโต วาจ ชานาต อภต อตจฉ

Page 261: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 261

ฉอนสสตนทเทโส อนตถส หต สา จ ปเรส ปยา มนาปา น ตถาคโต ต วาจ ภาสต ยมป ตถาคโต วาจ ชานาต ภต ตจฉ อนตถส หต สา จ ปเรส ปยา มนาปา ตมป ตถาคโต วาจ น ภาสต ย จ โข ตถาคโต วาจ ชานาต ภต ตจฉ อตถส หต สา จ ปเรส ปยา มนาปา ตตร กาล ตถาคโต โหต ตสสา วาจาย เวยยากรณายาต๑ เอว สมมา คทตตาป สคโตต เวทตพโพ ฯ สพพถาป วทตโลกตตา ปน โลกวท ฯ โส ห ภควา สภาวโต สมทยโต นโรธโต นโรธปายโตต สพพถา โลก อเวท อ าส ปฏวชฌ ฯ ยถาห ฯ ยตถ โข อาวโส น ชายต น ชยยต น มยยต น จวต น อปปชชต นาห ต คมเนน โลกสสนต าเตยย ทฏเยย ปตเตยยนต วทาม น จาห อาวโส อปปตวาว โลกสสนต ทกขสส อนตกรย วทาม อปจาห อาวโส อมสมเยว พยามมตเต กเลวเร สส มห สมนเก โลก จ ป เปม โลกสมทย จ โลกนโรธ จ โลกนโรธคามน จ ปฏปท คมเนน น ปตตพโพ โลกสสนโต กทาจน น จ อปปตวา โลกนต ทกขา อตถ ปโมจน ตสมา หเว โลกวท สเมโธ โลกนตค วสตพรหมจรโย ๑. ม. ม. ๑๓/๙๒ ฯ

Page 262: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 262

วสทธมคเค โลกสส อนต สมตาว ตวา นาสสต โลกมม ปร จาต๑ ฯ อปจ ตโย โลกา สงขารโลโก สตตโลโก โอกาสโลโกต ฯ ตตถ เอโก โลโก สพเพ สตตา อาหารฏ ตกาต๒ อาคตฏาเน สงขารโลโก เวทตพโพ ฯ สสสโต โลโกต วา อสสสโต โลโกต วาต๓ อาคตฏาเน สตตโลโก ฯ ยาวตา จนทมสรยา ปรหรนต ทสา ภนต วโรจนา ตาว สหสสธา โลโก เอตถ เต วตตเต วโสต๔ อาคตฏาเน โอกาสโลโก ฯ ตมป ภควา สพพถา อเวท ฯ ตถา หสส เอโก โลโก สพเพ สตตา อาหารฏ ตกา เทว โลกา นาม จ รป จ ตโย โลกา ตสโส เวทนา จตตาโร โลกา จตตาโร อาหารา ป จ โลกา ป จปาทานกขนธา ฉ โลกา ฉ อชฌตตกาน อายตนาน สตต โลกา สตต ว าณฏ ตโย อฏ โลกา อฏ โลกธมมา นว โลกา นว สตตาวาสา ทส โลกา ทสายตนาน ทวาทส โลกา ทวาทสายตนาน อฏารส โลกา อฏารส ธาตโยต๕ อย สงขารโลโกป สพพถา วทโต ฯ ยสมา ปเนส สพเพสมป สตตาน อาสย ชานาต อนสย ชานาต จรต ชานาต อธมตต ชานาต อปปรชกเข มหารชกเข ตกขนทรเย มทนทรเย สวากาเร ทวากาเร สว าปเย ทว าปเย ภพเพ ๑. อง. จตกก. ๒๑/๖๔ ฯ ๒. ข. ป. ๓๑/๑๗๘ ฯ ๓. ม. ม. ๑๓/๑๔๓ ฯ ๔. ม. ม. ๑๒/๕๙ ฯ ๕. ข. ป. ๓๑/๑๗๙ ฯ

Page 263: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 263

ฉอนสสตนทเทโส อภพเพ สตเต ชานาต ตสมาสส สตตโลโกป สพพถา วทโต ฯ ยถา จ สตตโลโก เอว โอกาสโลโกป ฯ ตถาเหส เอกจกกวาฬ อายามโต จ วตถารโต จ โยชนาน ทวาทสสตสหสสาน จตตตสสตาน จ ป าส จ โยชนาน ปรกเขปโต ปน สพพ สตสหสสาน ฉตตส ปรมณฑล ทส เจว สหสสาน อฑฒฑฒาน สตาน จ ตตถ ทเว สตสหสสาน จตตาร นหตาน จ เอตตก พหลตเตน สงขาตาย วสนธรา ตสสาเยว สนธารก จตตาร สตสหสสาน อฏเว นหตาน จ เอตตก พหลตเตน ชล วาเต ปตฏ ต ตสสาป สนธารโก นว สตสหสสาน มาลโต นภมคคโต สฏ เจว สหสสาน เอสา โลกสส สณ ต เอว สณ เต เจตถ โยชนาน จตราสต สหสสาน อชโฌคาฬโห มหณณเว อจจคคโต ตาวเทว สเนร ปพพตตตโม ตโต อปฑฒปฑเฒน ปมาเณน ยถากกม อชโฌคาฬหคคตา ทพพา นานารตนจตตกา ยคนธโร อสนธโร กรวโก สทสสโน

Page 264: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 264

วสทธมคเค เนมนธโร วนตโก อสสกณโณ ครพรหา เอเต สตต มหาเสลา สเนรสส สมนตโต มหาราชานมาวาสา เทวยกข นเสวตา โยชนาน สตานจโจ หมวา ป จ ปพพโต โยชนาน สหสสาน ตณ อายตวตถโต จตราสตสหสเสห กเฏห ปฏมณฑโต ตป จโยชนกขนธ- ปรกเขปา นควหยา ป าสโยชนกขนธ- สาขายามา สมนตโต สตโยชนวตถณณา ตาวเทว จ อคคตา ชมพ ยสสานภาเวน ชมพทโป ปกาสโต ย เจต ชมพยา ปมาณ เอตเทว อสราน จตรปาฏลยา ครฬาน สมพลรกขสส อมรโคยาเน กทมพสส อตตรกรส กปปรกขสส ปพพวเทเห สรสสส ตาวตเสส ปารจฉตตกสสาต เตนาห โปราณา ปาฏล สมพล ชมพ เทวาน ปารฉตตโก กทมโพ กปปรกโข จ สรโส เจต สตตมนต เทว อสตสหสสาน อชโฌคาฬโห มหณณเว อจจคคโต ตาวเทว จกกวาฬสลจจโย ปรกขปตวา ต สพพ โลกธาตมย โต ตตถ จนทมณฑล เอกนป าสโยชน สรยมณฑล ป าสโยชน ตาวตสภวน ทสสหสสโยชน ตถา อสรภวน

Page 265: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 265

ฉอนสสตนทเทโส อวจมหานรโย ชมพทโป จ อมรโคยาน สตตสหสสโยชน ตถา ปพพวเทห อตตรกร อฏสหสสโยชน เอกเมโก เจตถ มหาทโป ป จสตป จสตปรตตทปปรวาโร ต สพพมป เอกจกกวาฬ เอกา โลกธาต ตทนตเรส โลกนตรยนรยา เอว อนนตาน จกกวาฬาน อนนตา โลกธาตโย ภควา อนนเตน พทธาเณน อเวท อ าส ปฏวชฌ ฯ เอวมสส โอกาสโลโกป สพพถา วทโต ฯ เอวมป สพพถา วทตโลกตตา โลกวท ฯ อตตนา ปน คเณห วสฏตรสส กสสจ อภาวโต นตถ เอตสส อตตโรต อนตตโร ฯ ตถาเหส สลคเณนาป สพพ โลกมภภวต สมาธป าวมตตวมตตาณทสสนคเณนาป สลคเณนาป อสโม อสมสโม อปปฏโม อปปฏภาโค อปปฏปคคโล ฯเปฯ วมตตาณทสสนคเณนาป ฯ ยถาห ฯ น โข ปนาห ภกขเว สมนปสสาม สเทวเก โลเก สมารเก สพรหมเก ฯเปฯ สเทวมนสสาย ปชาย อตตนา สลสมปนนตรนต๑ ฯ วตถาโร ฯ เอว อคคปปสาทสตตาทน น เม อาจรโย อตถตอาทกา๒ คาถาโย จ วตถาเรตพพา ฯ ปรสทมเม สาเรตต ปรสทมมสารถ ทเมต วเนตต วตต โหต ฯ ตตถ ปรสทมมาต อทนตา ทเมต ยตตา ตรจฉานปรสาป มนสสปรสาป อมนสสปรสาป ฯ ตถาห ภควตา ตรจฉานปรสาป อปลาโล นาคราชา จโฬทโร มโหทโร อคคสโข ธมสโข ๑. ส. ส. ๑๕/๒๐๔ ฯ ๒. ม. ม. ๑๒/๓๒๙ ฯ

Page 266: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 266

วสทธมคเค อาลวาโฬ๑ นาคราชา ธนปาลโก หตถต เอวมาทโย ทมตา นพพสา กตา สรเณส จ สเลส จ ปตฏาปตา มนสสปรสาป สจจกนคคณปตตอมพฏมาณวโปกขรสาตโสณทณฑกฏทนตาทโย อมนสสปรสาป อาฬวกสจโลมขรโลมยกขสกกเทวราชาทโย ทมตา วนตา วจตเรห วนยปาเยห ฯ อห โข เกส ปรสทมเม สณเหนป วเนม ผรเสนป วเนม สณหผรเสนป วเนมต๒ อท เจตถ สตต วตถาเรตพพ ฯ อปจ ภควา วสทธสลาทน ปมชฌานาทน โสตาปนนาทน จ อตตรมคคปฏปท อาจกขนโต ทนเตป ทเมตเยว ฯ อถวา อนตตโร ปรสทมมสารถต เอกเมวท อตถปท ฯ ภควา ห ตถา ปรสทมเม สาเรต ยถา เอกปลลงเกเนว นสนนา อฏ ทสา อสชชมานา ธาวนต ตสมา อนตตโร ปรสทมม- สารถต วจจต ฯ หตถทมเกน ภกขเว หตถทมโม สารโต เอกเยว ทส ธาวตต๓ อท เจตถ สตต วตถาเรตพพ ฯ ทฏธมมกสมปรายกปรมตเถห ยถารห อนสาสตต สตถา ฯ อปจ สตถาต ภควา สตถวาโห ยถา สตถวาโห สตเถ กนตาร ตาเรต โจรกนตาร ตาเรต วาฬกนตาร ตาเรต ทพภกขกนตาร ตาเรต นรทกกนตาร ตาเรต อตตาเรต นตตาเรต ปตาเรต๔ เขมนตภม สมปาเปต เอวเมว ภควา สตถา สตถวาโห สตเต ภวกนตาร ตาเรต ชาตกนตาร ตาเรตต-๕ อาทนา นทเทสนเยนเปตถ อตโถ เวทตพโพ ฯ เทวมนสสานนต ๑. ย. อารวาโฬ ฯ ๒. อง. จตกก. ๒๑/๑๕๑ ฯ ๓. ม. อ. ๑๔/๔๐๙ ฯ ๔. ปตาเรตตป ฯ ๕. ข. จ. ๓๐/๓๑๓ ฯ

Page 267: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 267

ฉอนสสตนทเทโส เทวาน จ มนสสาน จ ฯ อกกฏปรจเฉทวเสน ภพพปคคล- ปรจเฉทวเสน เจต วตต ฯ ภควา ปน ตรจฉานคตานมป อนสาสนปปทาเนน สตถาเยว ฯ เตป ห ภควโต ธมมสสวเนน อปนสสยสมปตต ปตวา ตายเอว อปนสสยสมปตตยา ทตเย วา ตตเย วา อตตภาเว มคคผลภาคโน โหนต ฯ มณฑกเทวปตตาทโย เจตถ นทสสน ฯ ภควต กร คคคราย โปกขรณยา ตเร จมปานครวาสน ธมม เทสยมาเน เอโก มณฑโก ภควโต สเร นมตต อคคเหส ฯ ต เอโก วจฉปาลโก ทณฑโมลพภ ตฏนโต สเส สนนรมภตวา อฏาส ฯ โส ตาวเทว กาล กตวา ตาวตสภวเน ทวาทสโยชนเก กนกวมาเน นพพตต สตตปปพทโธ วย ฯ ตตถ อจฉราสงฆปรวต อตตาน ทสวา อเร อหมป นาม อธ นพพตโต กนนโข กมม อกาสนต อาวชเชนโต น อ ก จ อททส อ ตร ภควโต สเร นมตตคคาหา ฯ โส ตาวเทว สห วมาเนน อาคนตวา ภควโต ปาเท วนท ฯ ภควา ชานนโตว ปจฉ โก เม วนทต ปาทาน อทธยา ยสสา ชล อภกกนเตน วณเณน สพพา โอภาสย ทสาต ฯ มณฑโกห ปเร อาส อทเก วารโคจโร ตว ธมม สณนตสส อวธ วจฉปาลโกต ฯ ภควา ตสส ธมม เทเสส ฯ จตราสตยา ปาณสหสสาน ธมมา- ภสมโย อโหส ฯ เทวปตโตป โสตาปตตผเล ปตฏาย สต

Page 268: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 268

วสทธมคเค กตวา ปกกามต ฯ ย ปน ก จ อตถ เยย นาม สพพสเสว พทธตตา วโมกขนตกาณวเสน พทโธ ฯ ยสมา วา จตตาร สจจาน อตตนาป พชฌ อ เป สตเต โพเธส ตสมา เอวมาทหป การเณห พทโธ ฯ อมสส จ ปนตถสส ว าปนตถ พชฌตา สจจานต พทโธ โพเธตา ปชายาต พทโธต๑ เอว ปวตโต สพโพป นทเทสนโย วา ปฏสมภทานโย วา วตถาเรตพโพ ฯ ภควาต อท ปนสส คณวสฏสตตตตมครคารวาธวจน ฯ เตนาห โปราณา ภควาต วจน เสฏ ภควาต วจนมตตม ครคารวยตโต โส ภควา เตน วจจตต ฯ จตพพธ วา นาม อาวตถก ลงคก เนมตตก อธจจ- สมปปนนนต ฯ อธจจสมปปนน นาม โลกยโวหาเรน ยาทจฉกนต วตต โหต ฯ ตตถ วจโฉ ทมโม พลพทโทต เอวมาท อาวตถก ฯ ทณฑ ฉตต สข กรต เอวมาท ลงคก ฯ เตวชโช ฉฬภ โต เอวมาท เนมตตก ฯ สรวฑฒโก ธนวฑฒโกต เอวมาท วจนตถ อนเปกขตวา ปวตต อธจจสมปปนน ฯ อท ปน ภควาต นาม เนมตตก น มหามายาย น สทโธทนมหาราเชน น อสตยา าตสหสเสห กต น สกกสนตสตาทห เทวตาวเสเสห ฯ วตตมปเจต ธมมเสนาปตนา ภควาต เนต นาม มาตรา กต ฯเปฯ ๑. ข. จ. ๓๐/๒๗๑ ฯ ข. ป. ๓๑/๒๖๑ ฯ

Page 269: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 269

ฉอนสสตนทเทโส วโมกขนตกเมต พทธาน ภควนตาน โพธยา มเล สห สพพ ต- าณสส ปฏลาภา สจฉกาป ตต ยทท ภควาต๑ ฯ ย- คณเนมตตก เจต นาม เตส คณาน ปกาสนตถ อม คาถ วทนต ภค ภช ภาค วภตตวา อต อกาส ภคคนต ครต ภาคยวา พหห าเยห สภาวตตตโน ภวนตโค โส ภควาต วจจตต ฯ นทเทเส วตตนเยเนว เจตถ เตส เตส ปทาน อตโถ ทฏพโพ ฯ อย ปน อปโร นโย ภาคยวา ภคควา ยตโต ภเคห จ วภตตวา ภตตวา วนตคมโน ภเวส ภควา ตโตต ฯ ตตถ วณณาคโม วณณวปรยาโยตอาทก นรตตลกขณ คเหตวา สททนเยน วา ปโสทราทปกเขปลกขณ คเหตวา ยสมา โลกยโลกตตรสขาภนพพตตก ทานสลาทปารปปตต ภาคยมสส อตถ ตสมา ภาคยวาต วตตพเพ ภควาต วจจตต าตพพ ฯ ยสมา ปน โลภโทสโมหวปรตมนสการอหรกาโนตตปปโกธปนาหมกข- ปลาส อสสามจฉรยมายาสาเถยยถมภสารมภมานาตมานมทปปมาท- ตณหา อวชชาตวธากสลมลทจจรตสงกเลสมลวสมส าวตกก- ปป จ จตพพธวปรเยสอาสวคณโอฆโยคอคตตณหปาทานป จ- เจโตขล วนพนธนวรณาภนนทนฉววาทมลตณหากายสตตานสย อฏ- ๑. ข. จ. ๓๐/๑๑ ฯ

Page 270: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 270

วสทธมคเค มจฉตตนวตณหามลกทสากสลกมมปถทวาสฏ ทฏ คตอฏสต- ตณหาวปรตปปเภทสพพทรถปรฬาหกเลสสตสหสสาน๑ สงเขปโต วา ป จ กเลสกขนธาภสงขารเทวปตตมจจมาเร อภ ช ตสมา ภคคตตา เอเตส ปรสสยาน ภคควาต วตตพเพ ภควาต วจจต ฯ อาห เจตถ ภคคราโค ภคคโทโส ภคคโมโห อนาสโว ภคคสส ปาปกา ธมมา ภควา เตน วจจตต ฯ ภาคยวตาย จสส สตป ลกขณธรสส รปกายสมปตต ทปตา โหต ภคคโทสตาย ธมมกายสมปตต ตถา โลกยปรกขกาน พหมตภาโว คหฏปพพชเตห อภคมนยตา อภคตาน จ เนส กายจตตทกขาปนยเน ปฏพลภาโว อามสทานธมมทาเนห อปการตา โลกยโลกตตรสเขห จ สโยชนสมตถตา ทปตา โหต ฯ ยสมา จ โลเก อสสรยธมมยสสรกามปปยตเตส ฉส ธมเมส ภคสทโท วตตต ปรม จสส สกจตเต อสสรย อณมาลงฆมาทก วา โลกยสมมต สพพาการปรปร อตถ ตถา โลกตตโร ธมโม โลกตตยพยาปโก ยถาภจจคณาธคโต อตวย ปรสทโธ ยโส รปกายทสสนพยาวฏชนนยนมนปปสาทชนนสมตถา สพพาการปรปรา สพพงคปจจงคสร ย ย เอเตน อจฉต ปฏ ต อตตหต วา ปรหต วา ตสส ตสส ตเถวาภนปผนนตตา อจฉตตถนปผตต ส โต กาโม สพพโลกครภาวปปตตเหตภโต สมมาวายาม- สงขาโต ปยตโต จ อตถ ตสมา อเมห ภเคห ยตตตตาป ภคา อสส สนตต อมนา อตเถน ภควาต วจจต ฯ ยสมา ปน ๑. ตณหาวจร...อตป ฯ

Page 271: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 271

ฉอนสสตนทเทโส กสลาทห เภเทห สพพธมเม ขนธายตนธาตสจจอนทรยปฏจจ- สมปปาทาทห วา กสลาทธมเม ปฬนสงขตสนตาปวปรณามฏเน วา ทกข อรยสจจ อายหนนทานสโยคปลโพธฏเน สมทย นสสรณวเวกาสงขตอมตฏเน นโรธ นยยานกเหตทสสนาธป- เตยยฏเน มคค วภตตวา วภชตวา ววรตวา เทสตวาต๑ วตต โหต ตสมา วภตตวาต วตตพเพ ภควาต วจจต ฯ ยสมา เจส ทพพพรหมอรยวหาเร กายจตตอปธวเวเก ส ตาปปณ- หตานมตตวโมกเข อ เ จ โลกยโลกตตเร อตตรมนสสธมเม ภช เสว พหลมกาส ตสมา ภตตวาต วตตพเพ ภควาต วจจต ฯ ยสมา จ ปน ตส ภเวส ตณหาสงขาต คมน อเนน วนต ตสมา ภเวส วนตคมโนต วตตพเพ ภวสททโต ภการ คมนสททโต คการ วนตสททโต วการ จ ทฆ กตวา อาทาย ภควาต วจจต ยถา จ๒ โลเก เมหนสส ขสส มาลาต วตตพเพ เมขลาต วจจต ฯ ตสเสว อมนา จ อมนา จ การเณน โส ภควา อรห ฯเปฯ อมนา จ อมนา จ การเณน โส ภควา ภควาต พทธคเณ อนสสรโต เนวสส ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทสปรยฏ ต จตต โหต น โมหปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต ตถาคต อารพภ ฯ อจจสส เอว ราคาทปรยฏานาภาเวน วกขมภตนวรณสส กมมฏานา- ภมขตาย อชคตจตตสส พทธคณโปณา วตกกวจารา ปวตตนต ฯ ๑. เทสตวา ฯ ๒. จสทโทย อ ตถ น ทสสต ฯ

Page 272: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 272

วสทธมคเค พทธคเณ อนวตกกยโต อนวจารยโต ปต อปปชชต ฯ ปตมนสส ปตปทฏานาย ปสสทธยา กายจตตทรถา ปฏปสสมภนต ฯ ปสสทธทรถสส กายกมป เจตสกมป สข อปปชชต ฯ สขโน พทธคณารมมณ หตวา จตต สมาธยตต อนกกเมน เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ พทธคณาน ปน คมภรตาย นานปปการ- คณานสสรณาธมตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต พทธคณานสสรณวเสน อปปนนตตา พทธา- นสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน พทธานสสตมนยตโต ภกข สตถร สคารโว โหต สปปตสโส สทธาเวปลล สตเวปลล ป าเวปลล ป เวปลล จ อธคจฉต ปตปาโมชชพหโล โหต ภยเภรวสโห ทกขาธวาสนสมตโถ สตถารา สวาสส ปฏลภต ฯ พทธคณานสสตยา อชฌาวฏ จสส สรรมป เจตยฆรมว ปชารห โหต ฯ พทธภมย จตต นมต ฯ วตกกมตพพวตถสมาโยเค จสส สมมขา สตถาร ปสสโต วย หโรตตปป ปจจปฏาต ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย พทธานสสตยา สทาต ฯ อท ตาว พทธานสสตย วตถารกถามข ฯ ธมมานสสต ภาเวตกาเมนาป รโหคเตน ปฏสลลเนน สวาก- ขาโต ภควตา ธมโม สนทฏ โก อกาลโก เอหปสสโก โอปนยโก ปจจตต เวทตพโพ ว หต เอว ปรยตตธมมสส เจว นววธสส

Page 273: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 273

ฉอนสสตนทเทโส จ โลกตตรธมมสส คณา อนสสรตพพา ฯ สวากขาโตต อมสม ห ปเท ปรยตตธมโมป สงคห คจฉต อตเรส โลกตตรธมโมว ฯ ตตถ ปรยตตธมโม ตาว สวากขาโต อาทมชฌปรโยสานกลยาณตตา สาตถสพย ชนเกวลปรปณณ- ปรสทธพรหมจรยปปกาสนตตา จ ฯ ย ห ภควา เอก คาถมป เทเสต สา สมนตภททกตตา ธมมสส ปมปาเทน อาทกลยาณา ทตยตตยปาเทห มชเฌกลยาณา ปจฉมปาเทน ปรโยสานกลยาณา ฯ เอกานสนธก สตต นทาเนน อาทกลยาณ นคเมน ปรโยสาน- กลยาณ เสเสน มชเฌกลยาณ ฯ นานานสนธก สตต ปมาน- สนธนา อาทกลยาณ ปจฉเมน ปรโยสานกลยาณ เสเสห มชเฌกลยาณ ฯ อปจ สนทานสอปปตตกตตา อาทกลยาณ เวเนยยาน อนรปโต อตถสส อวปรตตาย จ เหตทาหรณยตตโต จ มชเฌกลยาณ โสตน สทธาปฏลาภชนเนน นคเมน จ ปรโยสาน- กลยาณ ฯ สกโลป สาสนธมโม อตตโน อตถภเตน สเลน อาทกลยาโณ สมถวปสสนามคคผเลห มชเฌกลยาโณ นพพาเนนป ปรโยสานกลยาโณ ฯ สลสมาธห วา อาทกลยาโณ วปสสนา- มคเคห มชเฌกลยาโณ ผลนพพาเนห ปรโยสานกลยาโณ ฯ พทธสโพธตาย วา อาทกลยาโณ ธมมสธมมตาย มชเฌกลยาโณ สงฆสปฏปตตยา ปรโยสานกลยาโณ ฯ ต สตวา ตถตตาย ปฏปนเนน อธคนตพพาย อภสมโพธยา วา อาทกลยาโณ ปจเจกสมโพธยา มชเฌกลยาโณ สาวกโพธยา ปรโยสานกลยาโณ ฯ

Page 274: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 274

วสทธมคเค สยยมาโน เจส นวรณวกขมภนโต สวเนนป กลยาณเมวาวหตต อาทกลยาโณ ปฏปชชยมาโน สมถวปสสนาสขาวหนโต ปฏ- ปตตยาป กลยาณ อาวหตต มชเฌกลยาโณ ตถา ปฏปนโน จ ปฏปตตผเล นฏ เต ตาทภาวาวหนโต ปฏปตตผเลนป กลยาณ อาวหตต ปรโยสานกลยาโณต เอว อาทมชฌปรโยสาน- กลยาณตตา สวากขาโต ฯ ย ปเนส ภควา ธมม เทเสนโต สาสน- พรหมจรย จ มคคพรหมจรย จ ปกาเสต นานานเยห ทเปต ต ยถานรป อตถสมปตตยา สาตถ พย ชนสมปตตยา สพย ชน ฯ สงกาสนปปกาสนววรณวภชนอตตานกรณป ตตอตถปทสมา- โยคโต สาตถ อกขรปทพย ชนาการนรตตนทเทสสมปตตยา สพย ชน ฯ อตถคมภรตาปฏเวธคมภรตาห สาตถ ธมมคมภรตา- เทสนาคมภรตาห สพย ชน ฯ อตถปฏภาณปฏสมภทาวสยโต สาตถ ธมมนรตตปฏสมภทาวสยโต สพย ชน ฯ ปณฑตเวทนยโต ปรกขกชนปปสาทกนต สาตถ สทเธยยโต โลกยชนปปสาทกนต สพย ชน ฯ คมภราธปปายโต สาตถ อตตานปทโต สพย ชน ฯ อปเนตพพสส อภาวโต สกลปรปณณภาเวน เกวลปรปณณ ฯ อปเนตพพสส อภาวโต นทโทสภาเวน ปรสทธ ฯ อปจ ปฏปตตยา อธคมพยตตโต สาตถ ปรยตตยา อคมพยตตโต สพย ชน สลาท- ป จธมมกขนธยตตโต เกวลปรปณณ นรปกกเลสโต นตถรณตถาย ปวตตโต โลกามสนรเปกขโต จ ปรสทธนต เอว สาตถสพย - ชนเกวลปรปณณปรสทธพรหมจรยปปกาสนตตา สวากขาโต ฯ

Page 275: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 275

ฉอนสสตนทเทโส อตถวปลลาสาภาวโต วา สฏ อกขาโตต สวากขาโต ฯ ยถา ห อ ตตถยาน ธมมสส อตโถ วปลลาส อาปชชต อนตรายกาต วตตธมมาน อนตรายกตตาภาวโต นยยานกาต จ วตตธมมาน นยยานกตตาภาวโต เตน เต ทรกขาตธมมาเยว โหนต น ตถา ภควโต ธมมสส อตโถ วปลลาส อาปชชต อเม ธมมา อนตรายกา อเม ธมมา นยยานกาต เอว วตตธมมาน ตถาภาวา- นตกกมนโตต เอว ตาว ปรยตตธมโม สวากขาโต ฯ โลกตตรธมโม ปน นพพานานรปาย ปฏปตตยา ปฏปทา- นรปสส จ นพพานสส อกขาตตตา สวากขาโต ฯ ยถาห ฯ สป ตตา โข ปน เตน ภควตา สาวกาน นพพานคามน ปฏปทา สสนทต นพพาน จ ปฏปทา จ เสยยถาป นาม คงโคทก ยมโนทเกน สสนทต สเมต เอวเมว สป ตตา โข ปน เตน ภควตา สาวกาน นพพานคามน ปฏปทา สสนทต นพพาน จ ปฏปทา จาต๑ ฯ อรยมคโค เจตถ อนตทวย อนปคมม มชฌมา- ปฏปทาภโตว มชฌมาปฏปทาต อกขาตตตา สวากขาโต ฯ สาม ผลาน ปฏปสสทธกเลสาเนว ปฏปสสทธกเลสานต อกขาตตตา สวากขาตาน ฯ นพพาน สสสตามตตาณเลณาทสภาวเมว สสสตาทสภาววเสน อกขาตตตา สวากขาตนต เอว โลกตตรธมโมป สวากขาโต ฯ สนทฏ โกต เอตถ ปน ฯ อรยมคโค ตาว อตตโน สนตาเน ราคาทน อภาว กโรนเตน อรยปคคเลน สาม ทฏพโพต ๑. ท. มหา. ๑๐/๒๖๑ ฯ

Page 276: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 276

วสทธมคเค สนทฏ โก ฯ ยถาห ฯ รตโต โข พราหมณ ราเคน อภภโต ปรยาทนนจตโต อตตพยาพาธายป เจเตต ปรพยาพาธายป เจเตต อภยพยาพาธายป เจเตต เจตสกมป ทกขโทมนสส ปฏสเวเทต ราเค ปหเน เนว อตตพยาพาธายป เจเตต น ปรพยาพาธายป เจเตต น อภยพยาพาธายป เจเตต น เจตสก ทกขโทมนสส ปฏสเวเทต เอวมป โข พราหมณ สนทฏ โก ธมโม โหตต๑ ฯ อปจ นววโธป โลกตตรธมโม เยน เยน อธคโต โหต เตน เตน ปรสทธาย คนตพพต หตวา ปจจเวกขณาเณน สย ทฏพโพต สนทฏ โก ฯ อถวา ปสตถา ทฏ สนทฏ สนทฏ ยา ชยตต สนทฏ โก ฯ ตถาเหตถ อรยมคคสมปยตตาย๒ อรยผลการณภตาย นพพานวสยภตาย๒ สนทฏ ยา กเลเส ชยต ตสมา ยถา รเถน ชยตต รถโก เอว นววโธป โลกตตรธมโม สนทฏ ยา ชยตต สนทฏ โก ฯ อถวา ทฏนต ทสสน วจจต ฯ ทฏเมว สนทฏ ทสสนนต อตโถ ฯ สนทฏ อรหตต สนทฏ โก ฯ โลกตตรธมโม ห ภาวนาภสมยวเสน สจฉกรยาภสมยวเสน จ ทสสมาโนเยว วฏฏภย นวตเตต ตสมา ยถา วตถมรหตต วตถโก เอว สนทฏ อรหตต สนทฏ โก ฯ อตตโน ผลทาน สนธาย นาสส กาโลต อกาโล ฯ อกาโลเยว อกาลโก ฯ น ป จาหสตตาหาทเภท กาล เขเปตวา ผล ททาต ๑. อง. ตก. ๒๐/๑๙๙ ฯ ๒. ม. ย. อรยมคโค...นพพาน...อต ทสสต ฯ ยท เอว อรยผล การณภตายาต ภวตพพ ฯ

Page 277: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 277

ฉอนสสตนทเทโส อตตโน ปน ปวตตสมนตรเมว ผล เทตต วตต โหต ฯ อถวา อตตโน ผลปปทาเน ปกฏโ กาโล ปตโต อสสาต กาลโก ฯ โก โส ฯ โลกโย กสลธมโม ฯ อย ปน สมนนตรผลตตา น กาลโกต อกาลโก ฯ อท มคคเมว สนธาย วตต ฯ เอห ปสส อม ธมมนต เอว ปวตต เอหปสสวธ อรหตต เอหปสสโก ฯ กสมา ปเนส ต วธ อรหตต ฯ วชชมานตตา จ ปรสทธตตา จ ฯ รตตมฏ ย ห หร วา สวณณ วา อตถต วตวาป เอห ปสส อมนต น สกกา วตต ฯ กสมา ฯ อวชชมานตตา ฯ วชชมานมป จ คถ วา มตต วา มน - ภาวปปกาสเนน จตตสมปหสนตถ เอห ปสส อมนต น สกกา วตต อปจ โข ปน ตเณห วา ปณเณห วา ปฏจฉาเทตพพเมว โหต ฯ กสมา ฯ อปรสทธตตา ฯ อย ปน นววโธป โลกตตรธมโม สภาวโต จ วชชมาโน วคตวลาหเก จ อากาเส สมปณณจนท- มณฑล วย ปณฑกมพเล นกขตตชาตมณ วย จ ปรสทโธ ตสมา วชชมานตตา ปรสทธตตา จ เอหปสสวธมรหตต เอหปสสโก ฯ อปเนตพโพต โอปนยโก ฯ อย ปเนตถ วนจฉโย ฯ อปนยน อปนโย ฯ อาทตต เจล วา สส วา อชฌเปกขตวาป ภาวนา- วเสน อตตโน อตตโน จตเต อปนยน อรหตต อปนยโก ฯ อปนยโกว โอปนยโก ฯ อท สงขเต โลกตตรธมเม ยชชต ฯ อสงขเต ปน อตตโน จตเตน อปนยน อรหตต โอปนยโก สจฉ- กรยาวเสน อลลยน อรหตต อตโถ ฯ อถวา นพพาน อปเนตต

Page 278: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 278

วสทธมคเค อรยมคโค อปเนยโย ฯ สจฉกาตพพต อปเนตพโพต ผลนพพาน- ธมโม อปเนยโย ฯ อปเนยโยเอว โอปนยโก ฯ ปจจตต เวทตพโพ ว หต สพเพหป อคฆฏต อาทห ว ห อตตน อตตน เวทตพโพ ภาวโต เม มคโค อธคต ผล สจฉกโต นโรโธต ฯ น ห อปชฌาเยน ภาวเตน มคเคน สทธวหารกสส กเลสา ปหยยนต น โส ตสส ผลสมาปตตยา ผาส๑ วหรต น เตน สจฉกต นพพาน สจฉกโรต ฯ ตสมา เนส ปรสส สเส อาภรณ วย ทฏพโพ อตตโน ปน จตเตเยว ทฏพโพ ฯ อนภวตพโพ ว หต วตต โหต ฯ พาลาน ปน อวสโยเวส ฯ อปจ โข สวากขาโต อย ธมโม ฯ กสมา ฯ สนทฏ กตตา ฯ สนทฏ โก อกาลกตตา ฯ อกาลโก เอห- ปสสกตตา ฯ โย จ เอหปสสโก นาม โส โอปนยโก โหตต ฯ ตสเสว สวากขาตาทเภเท๒ ธมมคเณ อนสส- รโต เนวสส ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทส ฯเปฯ น โมหปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต ธมม อารพภาต ปรมนเยเนว วกขมภตนวรณสส เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ ธมมคณาน ปน คมภรตาย นานปปการ- คณานสสรณาธมตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต ธมมคณานสสรณวเสน อปปนนตตา ธมมา- นสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน ธมมานสสตมนยตโต ๑. ผาสนต ยตตตร ฯ ๒. สวากขาตตาทเภเทต ภเวยย ฯ

Page 279: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 279

ฉอนสสตนทเทโส ภกข เอว โอปนยกสส ธมมสส เทเสตาร อมนาปงเคน สมนนาคต สตถาร เนว อตตเส สมนปสสาม น ปเนตรห อ ตร เตน ภควตาต๑ เอว ธมมคณานสสรเณเนว สตถร สคารโว โหต สปปตสโส ธมเม ครจตตกาโร สทธาทเวปลล อธคจฉต ปต- ปาโมชชพหโล โหต ภยเภรวสโห ทกขาธวาสนสมตโถ ธมเมน สวาสส ปฏลภต ฯ ธมมคณานสสตยา อชฌาวฏ จสส สรรมป เจตยฆรมว ปชารห โหต ฯ อนตตรธมมาธคมาย จตต นมต ฯ วตกกมตพพวตถสมาโยเค จสส ธมมสธมมต สมนสสรโต หโรตตปป ปจจปฏาต ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย ธมมานสสตยา สทาต ฯ อท ธมมานสสตย วตถารกถามข ฯ สงฆานสสต ภาเวตกาเมนาป รโหคเตน ปฏสลลเนน สปฏ- ปนโน ภควโต สาวกสงโฆ อชปฏปนโน ภควโต สาวกสงโฆ าย- ปฏปนโน ภควโต สาวกสงโฆ สามจปฏปนโน ภควโต สาวกสงโฆ ยทท จตตาร ปรสยคาน อฏ ปรสปคคลา เอส ภควโต สาวก- สงโฆ อาหเนยโย ปาหเนยโย ทกขเณยโย อ ชลกรณโย อนตตร ป กเขตต โลกสสาต เอว อรยสงฆคณา อนสสรตพพา ฯ ตตถ สปฏปนโนต สฏ ปฏปนโน สมมาปฏปท อนวตต- ปฏปท อนโลมปฏปท อปจจนกปฏปท ธมมานธมมปฏปท ปฏ- ๑. ท. มหา. ๑๐/๒๖๑ ฯ

Page 280: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 280

วสทธมคเค ปนโนต วตต โหต ฯ ภควโต โอวาทานสาสน สกกจจ สณนตต สาวกา ฯ สาวกาน สงโฆ สาวกสงโฆ ฯ สลทฏ สาม ตาย สงฆาฏภาว อาปนโน สาวกสมโหต อตโถ ฯ ยสมา ปน สา สมมาปฏปทา อช อวงกา อกฏลา อชมหา อรโย จ าโยตป วจจต อนจฉวกตตา จ สามจตป สงข คตา๑ ตสมา ต ปฏปนโน อรยสงโฆ อชปฏปนโน ายปฏปนโน สามจปฏปนโนตป วตโต ฯ เอตถ จ เย มคคฏา เต สมมา- ปฏปตตสมงคตาย สปฏปนนา เย ผลฏา เต สมมาปฏปทาย อธคนตพพสส อธคตตตา อตต ปฏปท อปาทาย สปฏปนนาต เวทตพพาต ฯ อปจ สวากขาเต ธมมวนเย ยถานสฏ ปฏปนนตตาป อปณณกปฏปท ปฏปนนตตาป สปฏปนโน มชฌมาย ปฏปทาย อนตทวย อนปคมม ปฏปนนตตา กายวจมโนวงกกฏลชมห- โทสปปหานาย ปฏปนนตตา จ อชปฏปนโน าโย วจจต นพพาน ตทตถาย ปฏปนนตตา ายปฏปนโน ยถา ปฏปนนา สามจกมมารหา โหนต ตถา ปฏปนนตตา สามจปฏปนโน ฯ ยททนต ยาน อมาน ฯ จตตาร ปรสยคานต ยคลวเสน ปมมคคฏโ ผลฏโต อทเมก ยคลนต เอว จตตาร ปรส- ยคลาน โหนต ฯ อฏ ปรสปคคลาต ปรสปคคลวเสน เอโก ปมมคคฏโ เอโก ผลฏโต อมนา นเยน อฏเว ปรสปคคลา ๑. ม. ย. คโต ฯ

Page 281: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 281

ฉอนสสตนทเทโส โหนต ฯ เอตถ จ ปรโสต วา ปคคโลต วา เอกฏาเนตาน ปทาน ฯ เวเนยยวเสน ปเนต วตต ฯ เอส ภควโต สาวกสงโฆต ยาน อมาน ยคลวเสน จตตาร ปรสยคาน ปาฏเยกกโต อฏ ปรสปคคลา เอส ภควโต สาวกสงโฆ ฯ อาหเนยโยตอาทส ฯ อาเนตวา หนตพพนต อาหน ทรโตป อาเนตวา สลวนเตส ทาตพพนต อตโถ ฯ จตนน ปจจยานเมต อธวจน ฯ ต อาหน ปฏคคเหต ยตโต ตสส มหปผลกรณโตต อาหเนยโย ฯ อถวา ทรโตป อาคนตวา สพพ สาปเตยยมป เอตถ หนตพพนต อาหวนโย ฯ สกกาทนมป วา อาหวน อรหตต อาหวนโย ฯ โย จาย พราหมณาน อาหวนโย นาม อคค ยตถ หต มหปผลนต เตส ลทธ สเจ หตสส มหปผลตาย อาหวนโย สงโฆว อาหวนโย สงเฆ หต ห มหปผล โหต ฯ ยถาห ฯ โย จ วสสสต ชนต อคค ปรจเร วเน เอก จ ภาวตตตาน มหตตมป ปชเย สาเยว ปชนา เสยโย ย เจ วสสสต หตนต๑ ฯ ตเทต นกายนตเร อาหวนโยต ปท อธ อาหเนยโยต อมนา ปเทน อตถโต เอก พย ชนโต ปเนตถ ก จมตตเมว นาน ฯ อต อาหเนยโย ฯ ปาหเนยโยต เอตถ ปน ฯ ปาหน วจจต ทสาวทสโต อาคตาน ปยมนาปาน าตมตตาน อตถาย สกกาเรน ปฏยตต ๑. ข. ธ. ๒๕/๒๙ ฯ

Page 282: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 282

วสทธมคเค อาคนตกทาน ตมป เปตวา เต ตถารเป จ๑ ปาหนเก สงฆสเสว ทาต ยตต สงโฆว ต ปฏคคเหต ยตโต ฯ สงฆสทโส ห ปาหนโก นตถ ฯ ตถาเหส เอกพทธนตเร จ ทสสต อพโพ- กณณ จ ปยมนาปตตกเรห ธมเมห สมนนาคโตต เอว ปาหนมสส ทาต ยตต ปาหน จ ปฏคคเหต ยตโตต ปาหเนยโย ฯ เยส ปน ปาหวนโยต ปาล เตส ยสมา สงโฆ ปพพการ อรหต ตสมา สพพปม อาเนตวา เอตถ หนตพพนต ปาหวนโย สพพป- ปกาเรน วา อาหวน อรหตต ปาหวนโย ฯ สวายมธ เตเนว อตเถน ปาหเนยโยต วจจต ฯ ทกขณาต ปน ปรโลก สททหตวา ทาตพพทาน วจจต ต ทกขณ อรหต ทกขณาย วา หโต ยสมา น มหปผล- กรณตาย วโสเธตต ทกขเณยโย ฯ อโภ หตเถ สรส ปตฏาเปตวา สพพโลเกน กรยมาน อ ชลกมม อรหตต อ ชลกรณโย ฯ อนตตร ป กเขตต โลกสสาต สพพโลกสส อสทส ป - วรหณฏาน ฯ ยถา ห ร โ วา อมจจสส วา สาลน วา ยวาน วา วรหณฏาน ร โ สาลกเขตต ร โ ยวกเขตตนต วจจต เอว สงโฆ สพพโลกสส ป าน วรหณฏาน ฯ สงฆ นสสาย ห โลกสส นานปปการหตสขสวตตนกาน ป าน วรหนต ตสมา สงโฆ อนตตร ป กเขตต โลกสสาต ฯ เอว สปฏปนนตาทเภเท สงฆคเณ อนสสรโต เนว ตสม ๑. ย. จสทโทย นตถ ฯ

Page 283: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 283

ฉอนสสตนทเทโส สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทส ฯเปฯ น โมห- ปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต สงฆ อารพภาต ปรมนเยเนว วกขมภตนวรณสส เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ สงฆคณาน ปน คมภรตาย นานปปการคณานสสรณาธ- มตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต สงฆคณานสสรณวเสน อปปนนตตา สงฆานสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน สงฆานสสตมนยตโต ภกข สงเฆ สคารโว โหต สปปตสโส สทธาทเวปลล อธคจฉต ปตปามชชพหโล โหต ภยเภรวสโห ทกขาธวาสนสมตโถ สงเฆน สวาสส ปฏลภต ฯ สงฆคณานสสตยา อชฌาวฏ จสส สรรมป สนนปตตสงฆมว อโปสถาคาร ปชารห โหต ฯ สงฆคณาธคมาย จตต นมต ฯ วตก- กมตพพวตถสมาโยเค จสส สมมขา สงฆ ปสสโต วย หโรตตปป ปจจปฏาต ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย สงฆานสสตยา สทาต ฯ อท สงฆานสสตย วตถารกถามข ฯ สลานสสต ภาเวตกาเมน ปน รโหคเตน ปฏสลลเนน อโห วต เม สลาน อขณฑาน อจฉททาน อสพลาน อกมมาสาน ภชสสาน ว ปสตถาน อปรามฏาน สมาธสวตตนกานต เอว อขณฑตาท- คณวเสน อตตโน สลาน อนสสรตพพาน ฯ ตาน จ คหฏเน คหฏสลาน ปพพชเตน ปพพชตสลาน ฯ คหฏสลาน วา โหนต

Page 284: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 284

วสทธมคเค ปพพชตสลาน วา เยส อาทมห วา อนเต วา เอกมป น ภนน ตาน ปรยนตฉนนสาฏโก วย น ขณฑานต อขณฑาน ฯ เยส เวมชเฌ เอกมป น ภนน ตาน มชเฌ วนวทธสาฏโก วย น ฉททานต อจฉททาน ฯ เยส ปฏปาฏยา เทว วา ตณ วา น ภนนาน ตาน ปฏ ยา วา กจฉยา วา อฏ เตน ทฆวฏฏาท- สณาเนน วสภาควณเณน กาฬรตตาทน อ ตรสรรวณณา คาว วย น สพลานต อสพลาน ฯ ยาน อนตรนตรา น ภนนาน ตาน วสภาคพนทวจตรา คาว วย น กมมาสานต อกมมาสาน ฯ อวเสเสน วา สพพานป สตตวเธน เมถนสโยเคน โกธปนาหาทห จ ปาปธมเมห อนปหตตตา อขณฑาน อจฉททาน อสพลาน อกมมาสาน ฯ ตานเยว ตณหาทาสพยโต โมเจตวา ภชสสภาว- กรเณน ภชสสาน ฯ พทธาทห ว ห ปสตถตตา ว - ปสตถาน ฯ ตณหาทฏ ห อปรามฏตาย เกนจ วา อยนเต สเลส โทโสต เอว ปรามฏ อสกกเณยยตาย อปรามฏาน ฯ อปจารสมาธ วา อปปนาสมาธ วา อถวา ปน มคคสมาธ ผลสมาธ จาป สวตเตนตต สมาธสวตตนกาน ฯ เอว อขณฑตาทคณวเสน อตตโน สลาน อนสสรโต เนวสส ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทส ฯเปฯ น โมหปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต สล อารพภาต ปรมนเยเนว วกขมภตนวรณสส เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ สลคณาน ปน คมภรตาย นานปปการ-

Page 285: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 285

ฉอนสสตนทเทโส คณานสสรณาธมตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต สลคณานสสรณวเสน อปปนนตตา สลา- นสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน สลานสสตมนยตโต ภกข สกขาย สคารโว โหต สภาควตต ปฏสนถาเร อปปมตโต อตตา- นวาทาทภยวรหโต อณมตเตส วชเชส ภยทสสาว สทธาทเวปลล อธคจฉต ปตปามชชพหโล โหต ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย สลานสสตยา สทาต ฯ อท สลานสสตย วตถารกถามข ฯ จาคานสสต ภาเวตกาเมน ปน ปกตยา จาคาธมตเตน นจจปปวตตทานสวภาเคน ภวตพพ อถวา ปน ภาวน อารภนเตน อโตทาน ปภต สต ปฏคคาหเก อนตมโส เอกาโลปมตตมป ทาน อทตวา น ภ ชสสามต สมาทาน กตวา ตทวส คณ- วสฏเส ปฏคคาหเกส ยถาสตต ยถาพล ทาน ทตวา ตตถ นมตต คณหตวา รโหคเตน ปฏสลลเนน ลาภา วต เม สลทธ วต เม โยห มจเฉรมลปรยฏ ตาย ปชาย วคตมลมจเฉเรน เจตสา วหราม มตตจาโค ปยตปาณ โวสสคครโต ยาจโยโค ทานสวภาครโตต เอว วคตมลมจเฉรตาทคณวเสน อตตโน จาโค อนสสรตพโพ ฯ ตตถ ลาภา วต เมต มยห วต ลาภา ฯ เย อเม อาย โข ปน ทตวา อายสส ภาค โหต ทพพสส วา

Page 286: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 286

วสทธมคเค มานสสส วา อต๑ จ ทท ปโย โหต ภชนต น พห ชนา อต๒ จ ททมาโน ปโย โหต สต ธมมมนกกม อต๓ เอวมาทห นเยห ภควตา ทายกสส ลาภา สวณณตา เต มยห อวสส ภาคโนต อธปปาโย ฯ สลทธ วต เมต ย มยา อท สาสน มนสสตต วา ลทธ ต สลทธ วต เม ฯ กสมา ฯ โยห มจเฉรมลปรยฏ ตาย ฯเปฯ ทานสวภาครโตต ฯ ตตถ มจเฉร- มลปรยฏ ตายาต มจเฉรมเลน อภภตาย ฯ ปชายาต ปชายน- วเสน สตตา วจจนต ตสมา อตตโน สมปตตน ปเรส สาธารณ- ภาว อสหนลกขเณน จตตสส ปภสสรภาวทสนาน กณหธมมาน อ ตเรน มจเฉรมเลน อภภเตส สตเตสต อยเมตถ อตโถ ฯ วคตมลมจเฉเรนาต อ เสมป ราคโทสาทมลาน เจว มจเฉรสส จ วคตตตา วคตมลมจเฉเรน ฯ เจตสา วหรามต ยถาวตตป- ปการจตโต หตวา วสามต อตโถ ฯ สตเต ปน มหานามสส สกกสส โสตาปนนสส สโต นสสยวหาร ปจฉโต นสสยวหาร- วเสเนว เทสตตตา อคาร อชฌาวสามต๔ วตต ฯ ตตถ อภภวตวา๕ วสามต อตโถ ฯ มตตจาโคต วสฏจาโค ฯ ปยต- ปาณต ปรสทธหตโถ ฯ สกกจจ สหตถา เทยยธมม ทาต สทา โธตหตโถเยวาต วตต โหต ฯ โวสสคครโตต โวสสชชน โวสสคโค ปรจจาโคต อตโถ ตสม โวสสคเค สตตาภโยค- ๑. อง. ป จก. ๒๒/๔๕ ฯ ๒. อง. ป จก. ๒๒/๔๓ ฯ ปาลยมปน ชนาต ปาโ น ทสสต ฯ ๓. อง. ป จ. ๒๒/๔๓ ฯ ๔. อง. ฉกก. ๒๒/๓๑๙ ฯ ๕. กตถจ อาวสามต ทสสต ฯ

Page 287: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 287

ฉอนสสตนทเทโส วเสน รโตต โวสสคครโต ฯ ยาจโยโคต ย ย ปเร ยาจนต ตสส ตสส ทานโต ยาจนโยโคต อตโถ ฯ ยาชโยโคตป ปาโ ฯ ยชนสงขาเตน ยาเชน ยตโตต อตโถ ฯ ทานสวภาครโตต ทาเน จ สวภาเค จ รโต ฯ อห ห ทาน จ เทม อตตนา ปร- ภ ชตพพโตป จ สวภาค กโรม เอตเถว จสม อภเย รโตต เอว อนสสรตต อตโถ ฯ ตสเสว วคตมลมจเฉรตาทคณวเสน อตตโน จาค อนสสรโต เนว ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทส ฯเปฯ น โมหปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต จาค อารพภาต ปรมนเยเนว วกขมภตนวรณสส เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ จาคคณาน ปน คมภรตาย นานปปการจาคคณานสสรณาธมตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต จาคคณานสสรณวเสน อปปนนตตา จาคานสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน จาคา- นสสตมนยตโต ภกข ภยโยโส มตตาย จาคาธมตโต โหต อโลภชฌาสโย เมตตาย อนโลมการ วสารโท ปตปามชชพหโล ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย จาคานสสตยา สทาต ฯ อท จาคานสสตย วตถารกถามข ฯ เทวตานสสต ภาเวตกาเมน ปน อรยมคควเสน สมทาคเตห สทธาทห คเณห สมนนาคเตน ภวตพพ ฯ ตโต รโหคเตน ปฏสลลเนน

Page 288: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 288

วสทธมคเค สนต เทวา จาตมมหาราชกา สนต เทวา ตาวตสา ยามา ตสตา นมมานรตโน ปรนมมตวสวตตโน สนต เทวา พรหมกายกา สนต เทวา ตทตตร ยถารปาย สทธาย สมนนาคตา ตา เทวตา อโต จตา ตตถ อปปนนา มยหมป ตถารปา สทธา สวชชต ยถา- รเปน สเลน ยถารเปน สเตน ยถารเปน จาเคน ยถารปาย ป าย สมนนาคตา ตา เทวตา อโต จตา ตตถ อปปนนา มยหมป ตถารปา ป า สวชชตต เอว เทวตา สกขฏาเน เปตวา อตตโน สทธาทคณา อนสสรตพพา ฯ สตเต ปน ยสม มหานาม สมเย อรยสาวโก อตตโน จ ตาส จ เทวตาน สทธ จ สล จ สต จ จาค จ ป จ อนสสรต เนวสส ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหตต๑ วตต ฯ ก จาป วตต ฯ อถโข ต สกขฏาเน เปตพพ เทวตาน๒ อตตโน สทธาทห สมานคณ- ทปนตถ วตตนต เวทตพพ ฯ อฏกถาย ห เทวตา สกขฏาเน เปตวา อตตโน คเณ อนสสรตต ทฬห กตวา วตต ฯ ตสมา ปพพภาเค เทวตาน คเณ อนสสรตวาป อปรภาเค อตตโน สวชชมาเน สทธาทคเณ อนสสรโต จสส เนว ตสม สมเย ราคปรยฏ ต จตต โหต น โทส ฯเปฯ น โมหปรยฏ ต จตต โหต อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต เทวตา อารพภาต ปรมนเยเนว วกขมภตนวรณสส เอกกขเณ ฌานงคาน อปปชชนต ฯ สทธาทคณาน ปน คมภรตาย นานปปการคณานส- ๑. อง. ฉกก. ๒๒/๓๒๐ ฯ ๒. เปตพพเทวตานนตป ฯ

Page 289: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 289

ฉอนสสตนทเทโส สรณาธมตตตาย วา อปปน อปปตวา อปจารปปตตเมว ฌาน โหต ฯ ตเทต เทวตาน คณสทสสทธาทคณานสสรณวเสน เทวตา- นสสตจเจว สงข คจฉต ฯ อม จ ปน เทวตานสสตมนยตโต ภกข เทวตาน ปโย โหต มนาโป ภยโยโส มตตาย สทธาทเวปลล อธคจฉต ปตปามชชพหโล วหรต ฯ อตตร อปปฏวชฌนโต ปน สคตปรายโน โหต ฯ ตสมา หเว อปปมาท กยราถ สเมธโส เอว มหานภาวาย เทวานสสตยา สทาต ฯ อท เทวตานสสตย วตถารกถามข ฯ ย ปน เอตาส วตถารเทสนาย อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต ตถาคต อารพภาตอาทน วตวา อชคตจตโต โข ปน มหานาม อรยสาวโก ลภต อตถเวท ลภต ธมมเวท ลภต ธมมปส หต ปามชช ปมทตสส ปต ชายตต วตต ตตถ อตป โส ภควาตอาทน อตถ นสสาย อปปนน ตฏ สนธาย ลภต อตถ- เวทนต วตต ปาล นสสาย อปปนน ตฏ สนธาย ลภต ธมมเวทนต วตต อภยวเสน ลภต ธมมปส หต ปามชชนต วตตนต เวทตพพ ฯ ย จ เทวตานสสตย เทวตา อารพภาต วตต ต ปพพภาเค วา เทวตา อารพภ ปวตตจตตวเสน เทวตาคณสทเส วา เทวตา- ภาวนปผาทเก คเณ อารพภ ปวตตจตตวเสน วตตนต เวทตพพ ฯ อมา ปน ฉ อนสสตโย อรยสาวกานเยว อชฌนต ฯ เตส ห พทธธมมสงฆคณา ปากฏา โหนต ฯ เต จ อขณฑตาทคเณห

Page 290: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 290

วสทธมคเค สเลห วคตมลมจเฉเรน จาเคน มหานภาวาน เทวตาน คณสทเสห สทธาทห คเณห จ สมนนาคตา ฯ มหานามสตเต จ โสตาปนนสส นสสยวหาร ปฏเน ภควตา โสตาปนนสส นสสย- วหารทสสนตถเมเวตา วตถารโต กถตา ฯ เคธสตเตป อธ ภกขเว อรยสาวโก ตถาคต อนสสรต อตป โส ภควา ฯเปฯ อชคตเมวสส ตสม สมเย จตต โหต นกขนต มตต วฏ ต เคธมหา เคโธต โข ภกขเว ป จนเนต กามคณาน อธวจน อทมป โข ภกขเว อารมมณ กรตวา เอวมเธกจเจ สตตา วสชฌนตต๑ เอว อรยสาวกสส อนสสตวเสน จตต วโสเธตวา อตตร ปรมตถวสทธอธคมตถาย กถตา ฯ อายสมตา มหากจจาเนน เทสเต สมพาโธกาสสตเตป อจฉรย อาวโส อพภต อาวโส ยาว จท เตน ภควตา ชานตา ปสสตา อรหตา สมมาสมพทเธน สมพาเธ โอกาสาธคโม อนพทโธ สตตาน วสทธยา ฯเปฯ นพพานสส สจฉกรยาย ยทท ฉ อนสสตฏานาน กตมาน ฉ อธาวโส อรยสาวโก ตถาคต อนสสรต ฯเปฯ เอวมเธกจเจ สตตา วสทธธมมา ภวนตต๒ เอว อรยสาวกสเสว ปรมตถวสทธธมมตาย โอกาสาธคมวเสน กถตา ฯ อโปสถสตเตป กถ จ วสาเข อรยโปสโถ โหต อปกกลฏสส วสาเข จตตสส อปกกเมน ปรโยทปนา โหต กถ จ วสาเข อปกกลฏสส จตตสส อปกกเมน ปรโยทปนา โหต อธ วสาเข อรยสาวโก ตถาคต อนสสรตต๓ ๑. อง. ฉกก. ๒๒/๓๔๗ ฯ ๒. อง. ฉกก. ๒๒/๓๕๐ ฯ ๓. อง. ตก. ๒๐/๒๖๕ ฯ

Page 291: บาลี 64 80

ประโยค๘ - วสทธมคคสส นาม ปกรณวเสสสล (ปฐโม ภาโค) - หนาท 291

ฉอนสสตนทเทโส เอว อรยสาวกสเสว อโปสถ อปวสโต จตตวโสธนกมมฏานวเสน อโปสถสส มหปผลภาวทสสนตถ กถตา ฯ เอกาทสนปาเตป สทโธ โข มหานาม อาราธโก โหต โน อสสทโธ อารทธวรโย อปฏ ตสสต สมาหโต ป วา มหานาม อาราธโก โหต โน ทปป โ อเมส โข ตว มหานาม ป จส ธมเมส ปตฏาย ฉ ธมเม อตตร ภาเวยยาส อธ ตว มหานาม ตถาคต อนสสเรยยาส อตป โส ภควาต๑ เอว อรยสาวกสเสว เตส โน ภนเต นานาวหาเร วหรต เกนสส วหาเรน วหรตพพนต๒ ปจฉโต วหารทสสนตถ กถตา ฯ เอว สนเตป ปรสทธสลาท- คณสมนนาคเตน ปถชชเนนาป มนสกาตพพา ฯ อนสสรณวเสนาป ห พทธาทน คเณ อนสสรโต จตต ปสทตเยว ยสสานภาเวน นวรณาน วกขมเภตวา อฬารปามชโช วปสสน อารภตวา อรหตตเยว สจฉกเรยย๓ กฏอนธการวาสปสสเทวตเถโร วย ฯ โส กรายสมา มาเรน นมมต พทธรป ทสวา อย ตาว สราคโทสโมโหเยว โสภต กถ นโข ภควา โสภตถ สพพโส วตราคโทสโมโหต พทธารมมณ ปต ปฏลภตวา วปสสน วฑเฒตวา อรหตต ปาปณต ฯ อต สาธชนปามชชตถาย กเต วสทธมคเค สมาธภาวนาธกาเร ฉอนสสตนทเทโส นาม สตตโม ปรจเฉโท ฯ ------------- ๑. อง. เอกาทสก. ๒๔/๓๕๕ ฯ ๒. ปาลยมปน...นานาวหาเรห วหรต เกน วหาเรน วหาตพพนต ทสสต ฯ ๓. ม. กฏอนธการ. ส. กฏกนทร. ย. กฏกนธการ ฯ