ژماره 479

20
دینار ملیۆن997 ملی���ارو2 نه س���اخ���ان دهكرێتهرێم تهری ه لهبودج���هس���هوانو ش���ۆفێری ب���ۆ موچ���هی پاهرێم ك���ه زۆربهیانران���ی ه پهرلهمانتای كوردس���تان، پهرلهمانتارێكهمین وههر خوا خۆی بزانێتر هڵێت "مهگه دههرێمورۆكی هنانی سهس���هوا ژمارهی پا، چونكه���دنی حكومهت چهن س���هرۆكیانس���هوان پا لیوا ئ���هوان بهف���هوجوهیه". ه ئهندامی ئهنجومهنیهت بهئاوێنه: تایب، ق���ادر محهمهدان���ی عێ���راقوێنهر ندینگهیان���د ك���ه چهنوێن���هی را بهئاهن لهفهوجێكغدا ه لهبهپرسی با بهرێوانهی���هو لهنیان هس���هوان زیات���ر پاهن. كوردیش هپرسانی ئهوانهشدا بهرگهیان���د كهوێن���هی راو بهئاوب���را نامانیهری���هك لهئهندا یاس���ا ه بهپێ���یق مافیانی عێ���راوێنهر ئهنجومهن���ی ن10 هیهو مانگانهیان هسهوان پا30 بونینانه خهرجس���هواار دینار بۆ ئهو پا ملیهمین.یان وهێت، كه زۆربه دهكرسهوانی وهك پا لهو كهسانهێك یهك���هن مس���تهفا، حهسكراوه ناوی تۆماران���د كه "لهس���اڵی راگهی بهئاوێن���هی بۆ ئهندامێكیامهمانیكارنابردوهوه بر روهوتهان كردوهوێن���هر ئهنجومهن���ی ن200 مانگانه بڕیو كارههرامبهر ئه لهبتێكدا، لهكان پێ���دراوهر دینارما���هزا ههزار ه915 ان ل���هس���هوان موچهی پاهسپێدهكات". دینارهوه د كوردستانیشهرێمیر ئاستی ه لهسهك دهربارهیی���هاری هیچ زانیائێس���تا تهرێمورۆكی هنانی سهس���هوا ژمارهی پاۆك وهزی���رانوك���هیو س���هر جێگرهستدا نیه،رده لهبه تری باپرسانی بهررانو پهرلهمانتاوهزیرهریهك لهم ه بهیان بۆنانس���هوااس���ا ژم���ارهی پا بهیان مافیی دوای كه ئهم���هییكراوه دیارهیه.وانی ه بونی سێ پاسهژنهی كاروباری پێشمهرگهو لی ئهندامیی كوردس���تان، لهپهرلهمانهیدان ش���هگهیاندوێن���هی راود عومهر بهئاهحم مبارهی ژمارهیهكی لهیاری هی���چ زانی کههرێمی هپرس���انی بانانی بهرسهوا پانانی سهرۆكیس���هواه، ئهو وتی "پا نییهرر هی حكومهت مهگههرێمو سهرۆك ه، چونكه���دن خوا خ���ۆی بزانێت چهنهیه"یان هسهوان پا لیوا ئهوان بهفهوجوهتیكردایلی، ئهندامی سهرد حاجی غا حامینو لێپرسراویشتمانی كوردستا نیهكێتی یوه دهکات بهتی ئاماژهیه مهكتهبی كۆمهو وردهبهس���تن ئهاتێك ده كۆنگ���ره كس���هریو چارهنه تهواهیای ه كێش���انههر هو دهڵێت " كۆنگ���ره بك���هن، ئ���هو دڵی خهڵكیوس���تكردوه كێشهی درتهداانهوێ���ت ل���هم كا ئێش���اندوه، نام هۆیبێتهو دڵئێشانهكه بگره بگرین كۆن." هتر ناكۆكی گهورد حاجی غالی حامیه، سلێمانی: ئاوێنوێنهدا���هت بهئا تایب لهچاوپێكهوتنێك���یهمرهی بهوهزیكبون���ه���د که لێكنیگهیان را لهرۆحدا ئهحمهدڵحو هێرۆ ئیبراهیم س���ان، ئ���هو وتی "ئێم���هو گۆڕانت���و رێككهوك س���فره���نو لهس���هر ی���هرهبابێكی لهبهبوی���ن. بۆی���ه ئێس���تا پێویس���تهوره گهیورهین بهب���را گه پێویس���تما یهكبگرینوهیه".وشیروان هاك نه كهرامبهرهكانی پارتی ب نیگهرانیبارهی لههندێكجار ههكێتی كه گۆڕانو یوهی نزیكبونهد حاجیكهن ، حامی" ده باس له"گهلهكۆمههی ئێمههتی "ئهگهر ئهو دۆستای غالی وتیاك بۆس���هر پارتی، نه كهبێتترسی ه مهیكهین،ش دهیكاتو نه ئێمهوشیروان ده نههس بكرێت،هر كهۆمهی���هك لههر گهلهك هوههیه، لهبهرئهانی هللهتهكهمان زی ب���ۆ مییله". جاهوهكاته وابیرده ئهو كهسهیهتیکردای ئهندام���ی ئهنجومهن���ی س���هروه بهرد ئاماژه، فهرید ئهسهس���ههکێتی یرزانی روبداتووهی با نابێت مان���ه دهکاتکی نوێتو سهرۆکێدن بکرێهڵبژاربێت ه دهاسای یڵێت "بهپێیو دهدرێت، ئههڵبژێر هانی سهرۆك زۆرتهكس���هتی ده سهرۆكایهاردهری تاك���ه بڕیرزانی زۆرنو ئێس���تا باهرێمه".اسی ه سی ئهسهس���هرد، س���لێمانی: ئاوێن���ه،وێنهدا بهئایبهت���دا لهچاوپێکهوتنێک���ی تاوهی ماوهیێژكردنه كه لهدژی دریگهیاند را���ه، ئ���هو وتی "منهرێمتی ه س���هرۆكایه بکرێنوبەجێم یاساکان جێوەدا لەگەڵ ئە یاساش رێگهگوێرهیکرێت، به کاریان پێبنی نادرێت".رزاوهی با بهمانه كه ئهووه كردهوه ئهسهسهرد جهغتی لهوبراول نیه، نا بهدی نهبونیۆری بهتی باوهڕیلی بۆابردودا بهدی وت���ی "ئهگهر پارتی له ر مستهفاك مهورهی وههكی گهكردهی سهرلی بۆوانێت بهدی كورد ناتهبوبێت، چۆن ههبێت؟!".رزانی ه مهسعود با گشتییهی سیاسیهكی رۆژنامهیهریدهکاتای ئاوێنه د کۆمپانی)479( ژماره2015/5/19 مە سێشەمw w w . a w e n e . c o m م ریک4 رهداغی عهلی قهکردنیری بهپشتگی گان گۆمهکه ئهردۆشڵهقێنێت ده دینار1000 ش دەکات نرخیوێنە دابەڤ پەیک ئاای ب کۆمپانی3201274 تهلهفۆن:ی شۆڕشی کوڕانر ئامادهیهرامبه ب-ۆڕشڕهکی شنی گهیشان: سلێ ناون4500 تیراژ:هردی: رێبین ه چی دهگوزهرێت؟مدانی بۆچی ئهنجا لهئاسایشو چاكسازیتی پێشمهرگهدا وهزاره قورسه؟ سزای كهس205 یانارهدان لهسێدارێكیهیهو بهبڕی ه اگیراوه ر تاڵهبانی13 10 12 سهوانینار بۆ موچهی پاار دیان ملی دهی مانگانههمینیان وهێت كه زۆربهجدهكرران خهر پهرلهمانتاهحمودنی حاجی م عوس ناوی ئهو پێشمهرگانهت که دوای دهکاشکرا ئاوه ئهنفال مانه9 6 رهی ئهو كلێته بهسه هیچ كات تاڵهبانی جێناهێڵێتبهستیندا کۆنگره بانهوێ لهم کاته نامد حاجی غالی: حامیاردهری تاكه بڕی ئهسهسهرد:رزانیههرێم بااسی ه سیدن سهرۆکی حكومهت چهنهرێمورۆكی هنانی سهسهوانێت پارێک: مهگهر خوا خۆی بزا پهرلهمانتاانهوێت پرس���ی دهیرزان���ی پارت���یو با بكهنههرێمی كوردستانی ه سهربهخۆیاس���ی لهچهند سیرنگیره گهتی ه بابه، ئهم���هش بابهتیت���وداهانگ���ی دا مارزانینێی باوهی دوێكی كۆبونهره س���ههكان،یهن كردهی ب���و لهگ���هڵ س���هروهیڵێت "لهكۆبونهك دهیهرچاوه س���هكردهیرزانی لهگهڵ س���هرنێ���ی با دوێیچ كهسوك هیهیچ شێوهههكان، بهیهن هتی س���هرۆكایهنێك باس���ی پرسیی هرێمی نهورژاند". ههكیرچاوهی س���ه���هت بهئاوێنه: تایبتێكداگهیاند كه لهكاوێنهی رار بهئادا ئاگاهاتنی م���اوه بۆ كۆتاینها دو مانگی تههتی س���هرۆكایێژك���راوهی م���اوهی درزیارهرت���ی خوانی، پارزا مهس���عود با كوردس���تان بهمهسهلهی گش���تی رای سهرقاڵ بكاتووههرێمهی ه سهربهخۆیاس���ی سی كاریهت���یكات���ه ئهولهوی بیوهیتودا، بۆ لهبیربردنههاغی دا لهقۆناهرێم.تی هرو سهرۆكایه پرسی دهستو،5/18 نێكه وت���ی "دوێرچاوه س���هكردهیی لهگهڵ سهروهرزانی لهكۆبونه باته سهر ئهمشكی خستوههكان تییهن كه بایدنوه داوهی بهو ئام���اژه بابهتهنی خۆمو خۆتدا خهونی لهژیاهتیتوی ویدێت".ی كورد بهد سهربهخۆی زۆریه وتی "بهش���ێكیرچاوهك س���هك���ه ب���ۆ ئ���هموه گفتوگ���ۆی كۆبونههو ب���اس كردن���ی ن���هوتو مهس���هلهی تهرخانهرێمو بهغداێوان هوهندی ن پهییهكیچ ش���ێوههی بهوه ك���را، بهبێ ئههاتنی كۆتای مهس���هلهی باس���ی كهسرزان���یو باهتی س���هرۆكای م���اوهیندنی ئهم پرسه بكاتهتی تێپهڕا چۆنیدهبوان". لهئاماهكانیهن كردهیرزانی لهگهڵ سهروهی با لهكۆبونهێم نهكراهرتی ه سهرۆكایههك باسی پرسیچ شێوهیهی به3 2 8 نهکانیسهوانیو پارزا با

Upload: awene-newspaper

Post on 22-Jul-2016

269 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: ژماره 479

س���ااڵنه 2 ملی���ار و 997 ملیۆن دینار له بودج���ه ی هه رێم ته رخ���ان ده كرێت ب���ۆ موچ���ه ی پاس���ه وان و ش���ۆفێری په رله مانتاران���ی هه رێم ك���ه زۆربه یان وه همین، په رله مانتارێكی كوردس���تان ده ڵێت "مه گه ر هه ر خوا خۆی بزانێت ژماره ی پاس���ه وانانی سه رۆكی هه رێم و س���ه رۆكی حكومه ت چه ن���دن، چونكه ئ���ه وان به ف���ه وج و لیوا پاس���ه وانیان

هه یه ".تایبه ت به ئاوێنه : ئه ندامی ئه نجومه نی ق���ادر محه مه د نوێنه ران���ی عێ���راق، چه ندین ك���ه راگه یان���د به ئاوێن���ه ی به رپرسی بااڵ له به غدا هه ن له فه وجێك زیات���ر پاس���ه وانیان هه ی���ه و له نێوان

ئه وانه شدا به رپرسانی كوردیش هه ن.ناوب���راو به ئاوێن���ه ی راگه یان���د كه به پێ���ی یاس���ا هه ری���ه ك له ئه ندامانی ئه نجومه ن���ی نوێنه رانی عێ���راق مافی بونی 30 پاسه وانیان هه یه و مانگانه 10 ملیار دینار بۆ ئه و پاس���ه وانانه خه رج

ده كرێت، كه زۆربه یان وه همین.یه كێك له و كه سانه ی وه ك پاسه وان ناوی تۆماركراوه ، حه س���ه ن مس���ته فا به ئاوێن���ه ی راگه یان���د كه "له س���اڵی رابردوه وه بریكارنامه مان بۆ ئه ندامێكی

كردوه ته وه و نوێن���ه ران ئه نجومه ن���ی له به رامبه ر ئه و كاره مانگانه بڕی 200 ه���ه زار دینارمان پێ���دراوه ، له كاتێكدا ل���ه 915 هه زار موچه ی پاس���ه وانان

دیناره وه ده سپێده كات".له سه ر ئاستی هه رێمی كوردستانیش تائێس���تا هیچ زانیاریی���ه ك ده رباره ی ژماره ی پاس���ه وانانی سه رۆكی هه رێم و وه زی���ران و س���ه رۆك جێگره ك���ه ی و به رپرسانی تری بااڵ له به رده ستدا نیه ، به اڵم هه ریه ك له وه زیر و په رله مانتاران به یاس���ا ژم���اره ی پاس���ه وانانیان بۆ دیاریكراوه كه ئه م���ه ی دواییان مافی

بونی سێ پاسه وانی هه یه .ئه ندامی لیژنه ی كاروباری پێشمه رگه و ش���ه هیدان له په رله مانی كوردس���تان، راگه یاند به ئاوێن���ه ی عومه ر مه حمود که هی���چ زانیارییه كی له باره ی ژماره ی پاسه وانانی به رپرس���انی بااڵی هه رێم نییه ، ئه و وتی "پاس���ه وانانی سه رۆكی هه رێم و سه رۆكی حكومه ت مه گه ر هه ر خوا خ���ۆی بزانێت چه ن���دن، چونكه ئه وان به فه وج و لیوا پاسه وانیان هه یه "

حامید حاجی غالی ، ئه ندامی سه ركردایه تی یه كێتی نیشتمانی كوردستان و لێپرسراوی مه كته بی كۆمه اڵیه تی ئاماژه به وه ده کات كۆنگ���ره كاتێك ده به س���تن ئه و ورده كێش���انه ی هه یانه ته واو چاره س���ه ری

بك���ه ن، ئ���ه و ده ڵێت " كۆنگ���ره هه ر خه ڵكی دڵی دروس���تكردوه و كێشه ی ئێش���اندوه ، نامانه وێ���ت ل���ه م كاته دا كۆنگره بگرین و دڵئێشانه كه ببێته هۆی

ناكۆكی گه وره تر".

ئاوێنه ، سلێمانی: حامید حاجی غالی به ئاوێنه دا تایب����ه ت له چاوپێكه وتنێك����ی رایگه یان����د که لێكنزیكبون����ه وه ی به رهه م س����اڵح و هێرۆ ئیبراهیم ئه حمه د له رۆحدا رێككه وت����ون، ئ����ه و وتی "ئێم����ه و گۆڕان

له به ره بابێكی����ن و له س����ه ر ی����ه ك س����فره گه وره بوی����ن. بۆی����ه ئێس����تا پێویس����ته یه كبگرین و پێویس����تمان به ب����را گه وره یی

كاك نه وشیروان هه یه ".له باره ی نیگه رانیه كانی پارتی به رامبه ر

نزیكبونه وه ی گۆڕان و یه كێتی كه هه ندێكجار باس له "گه له كۆمه " ده كه ن ، حامید حاجی غالی وتی "ئه گه ر ئه و دۆستایه تیه ی ئێمه مه ترسی هه بێت بۆس����ه ر پارتی ، نه كاك نه وشیروان ده یكات و نه ئێمه ش ده یكه ین،

هه ر گه له كۆمه ی����ه ك له هه ر كه س بكرێت، ب����ۆ میلله ته كه مان زیانی هه یه ، له به رئه وه

ئه و كه سه ی وابیرده كاته وه جاهیله ".

س���ه رکردایه تی ئه نجومه ن���ی ئه ندام���ی یه کێتی، فه رید ئه سه س���ه رد ئاماژه به وه ده کات نابێت مان���ه وه ی بارزانی روبدات و ده بێت هه ڵبژاردن بکرێت و سه رۆکێکی نوێ هه ڵبژێردرێت، ئه و ده ڵێت "به پێی یاسای سه رۆكایه تی ده س���ه اڵته كانی سه رۆك زۆر زۆرن و ئێس���تا بارزانی تاك���ه بڕیارده ری

سیاسی هه رێمه ".ئه سه س���ه رد، س���لێمانی : ئاوێن���ه ، تایبه ت���دا به ئاوێنه دا له چاوپێکه وتنێک���ی رایگه یاند كه له دژی درێژكردنه وه ی ماوه ی

س���ه رۆكایه تی هه رێم���ه ، ئ���ه و وتی "من لەگەڵ ئەوەدام یاساکان جێبەجێ بکرێن و کاریان پێبکرێت، به گوێره ی یاساش رێگه

به مانه وه ی بارزانی نادرێت".ئه سه سه رد جه غتی له وه كرده وه كه ئه و باوه ڕی به تیۆری نه بونی به دیل نیه ، ناوبراو وت���ی "ئه گه ر پارتی له رابردودا به دیلی بۆ سه ركرده یه كی گه وره ی وه ك مه ال مسته فا هه بوبێت ، چۆن كورد نا توانێت به دیلی بۆ

مه سعود بارزانی هه بێت؟!".

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )479( سێشەممە 2015/5/19

w w w . a w e n e . c o m

ریکالم

4

عه لی قه ره داغی به پشتگیریکردنی

ئه ردۆگان گۆمه که ده شڵه قێنێت

کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار ته له فۆن: 3201274 تیراژ: 4500ناونیشان: سلێامنی گه ڕه کی شۆڕش- به رامبه ر ئاماده یی شۆڕشی کوڕان

رێبین هه ردی:چی‌ده‌گوزه‌رێت؟

بۆچی‌‌ئه‌نجامدانی‌‌چاكسازی‌‌له‌ئاسایش‌و‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وه‌زاره‌تی‌‌پێشمه‌رگه‌دا‌‌‌‌‌

‌‌‌‌قورسه‌؟

205 كه س سزای له سێداره دانیان

هه یه و به بڕیارێكی تاڵه بانی راگیراوه

131012

مانگانه ده یان ملیار دینار بۆ موچه ی پاسه وانی په رله مانتاران خه رجده كرێت كه زۆربه یان وه همین

عوسامنی حاجی مه حمودناوی‌ئه‌و‌پێشمه‌رگانه‌‌

ئاشکرا‌ده‌کات‌که‌‌دوای‌ئه‌نفال‌مانه‌وه‌

9

6

ئه‌و‌كلێته‌‌به‌سه‌ره‌ی‌‌هیچ‌كات‌تاڵه‌بانی‌‌

جێناهێڵێت

حامید حاجی غالی : نامانه وێ له م کاته دا کۆنگره ببه ستین

ئه سه سه رد: تاكه بڕیارده ری سیاسی هه رێم بارزانیه

په رله مانتارێک: مه گه ر خوا خۆی بزانێت پاسه وانانی سه رۆكی هه رێم و سه رۆکی حكومه ت چه ندن

پارت���ی و بارزان���ی ده یانه وێت پرس���ی سه ربه خۆیی هه رێمی كوردستان بكه نه بابه تی هه ره گرنگی سیاس���ی له چه ند مانگ���ی داهات���ودا، ئه م���ه ش بابه تی س���ه ره كی كۆبونه وه ی دوێنێی بارزانی ب���و له گ���ه ڵ س���ه ركرده ی الیه نه كان، "له كۆبونه وه ی ده ڵێت س���ه رچاوه یه ك دوێنێ���ی بارزانی له گه ڵ س���ه ركرده ی الیه نه كان، به هیچ شێوه یه ك هیچ كه س و

الیه نێك باس���ی پرسی س���ه رۆكایه تی هه رێمی نه ورژاند".

تایب���ه ت به ئاوێنه : س���ه رچاوه یه كی ئاگادار به ئاوێنه ی راگه یاند كه له كاتێكدا ته نها دو مانگی م���اوه بۆ كۆتایهاتنی م���اوه ی درێژك���راوه ی س���ه رۆكایه تی پارت���ی خوازیاره بارزانی ، مه س���عود رای گش���تی كوردس���تان به مه سه له ی سه ربه خۆیی هه رێمه وه سه رقاڵ بكات و

بیكات���ه ئه وله ویه ت���ی كاری سیاس���ی له بیربردنه وه ی بۆ داهاتودا، له قۆناغی

پرسی ده ستورو سه رۆكایه تی هه رێم.س���ه رچاوه كه وت���ی "دوێنێ 5/18، بارزانی له كۆبونه وه ی له گه ڵ سه ركرده ی الیه نه كان تیشكی خستوه ته سه ر ئه م بابه ته و ئام���اژه ی به وه داوه كه بایدن وتویه تی له ژیانی خۆم و خۆتدا خه ونی

سه ربه خۆیی كورد به دیدێت".

س���ه رچاوه كه وتی "به ش���ێكی زۆری ئ���ه م ب���ۆ كۆبونه وه ك���ه گفتوگ���ۆی مه س���ه له یه و ب���اس كردن���ی ن���ه وت و په یوه ندی نێوان هه رێم و به غدا ته رخان ك���را، به بێ ئه وه ی به هیچ ش���ێوه یه ك كه س باس���ی مه س���ه له ی كۆتایهاتنی بارزان���ی و س���ه رۆكایه تی م���اوه ی چۆنیه تی تێپه ڕاندنی ئه م پرسه بكات

له ئاماده بوان".

له كۆبونه وه ی بارزانی له گه ڵ سه ركرده ی الیه نه كان به هیچ شێوه یه ك باسی پرسی سه رۆكایه تی هه رێم نه كرا

3

2

بارزانی و پاسه وانه کانی 8

Page 2: ژماره 479

ئاوێنه‌ی‌رووداوه‌کان

د. عه لی قه ره داغی و ئاكپارتی‌‌ئاسۆ‌عه‌بدولله‌تیف

‌راس���ته‌‌ئه‌مریكا‌خوازیاره‌‌مۆدێلێك‌له‌ئیسالمی‌سیاسی‌لیبراڵ‌و‌دیموكرات‌وه‌ك‌ پێش���بخات‌ له‌ناوچه‌ك���ه‌دا‌ئه‌ڵته‌رناتیڤ���ی‌بزوتن���ه‌وه‌‌س���ه‌له‌فی‌و‌جیه���ادی‌و‌مه‌زهه‌بگه‌راكان���ی‌ش���یعه‌‌له‌ته‌رزی‌حیزبواڵو‌حه‌ش���دی‌شه‌عبی،‌به‌اڵم‌خۆ‌ناكرێت‌كاراكته‌رو‌س���یمبوڵه‌‌ئیسالمی‌و‌ئاینیه‌كانی‌كورد‌بكه‌ونه‌‌ناو‌

ئه‌م‌ملمالنێ‌سیاسیه‌وه‌.ك���ورد‌هێش���تا‌له‌قۆناغ���ی‌رزگاری‌نیشتیمانیدایه‌،‌شوناس‌و‌خاك‌و‌زمانی‌كورد‌له‌ژێر‌هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌خه‌الفه‌ته‌كه‌ی‌داعشدایه‌،‌شه‌هیدبونی‌‌1250پێشمه‌رگه‌‌به‌ده‌س���تی‌ئه‌م‌هێ���زه‌‌كۆنزه‌رڤاتیڤ‌و‌توندڕه‌وه‌‌به‌سه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌بزانرێت‌ك���ورد‌له‌ژێ���ر‌هه‌ژمون‌و‌هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌س���ه‌له‌فیه‌تێكی‌مه‌ترسیداردایه‌‌به‌ناوی‌

ئاینه‌وه‌.‌بۆی���ه‌‌ه���ه‌ر‌كاراكته‌رێك���ی‌ئاینی‌و‌ئیس���المی‌گرنگ���ه‌‌پێش‌هه‌ر‌ش���ت‌بزانێت‌نه‌ته‌وه‌كه‌ی‌هه‌ڕه‌شه‌ی‌له‌سه‌ره‌‌نه‌ك‌ئاینه‌ك���ه‌ی،‌ناكرێت‌ب���ێ‌په‌روا‌هه‌س���ته‌‌دینیه‌كانمان‌ه���ه‌ڕاج‌بكه‌ین‌و‌بیخه‌ینه‌‌بازاڕی‌ناس���یۆنالیزمی‌فاشی‌ت���ورك‌و‌عه‌ره‌ب‌و‌فارس���ه‌وه‌‌به‌بیانوی‌هه‌روه‌ك‌ برایه‌تی���ه‌وه‌،‌ ئیس���المیه‌ت‌و‌ناكرێت‌مۆتی���ڤ‌و‌بزوێنه‌ره‌‌ئاینیه‌كان‌وا‌له‌و‌كاراكته‌رانه‌‌بكات‌پش���ت‌بكه‌نه‌‌ب���اوه‌ش‌ نه‌ته‌وه‌كه‌ی���ان‌و‌ دۆزگ���ه‌ری‌بكه‌ن���ه‌وه‌‌ب���ۆ‌نه‌یاره‌كانی‌ك���ورد‌كه‌‌س���ه‌ده‌یه‌كه‌‌به‌ناوی‌ئاین���ه‌وه‌‌كار‌بۆ‌

سڕینه‌وه‌ی‌ده‌كه‌ن.ك���ه‌‌ ئێس���تادا‌ له‌ڕه‌وش���ێكی‌وه‌ك‌كوردانی‌باكور‌له‌وێس���تگه‌یه‌كی‌ته‌واو‌چاره‌نوسسازدان‌به‌رانبه‌ر‌به‌ده‌سه‌اڵتێك‌هێنانه‌ئارای‌سیس���تمێكی‌ كه‌‌خه‌ونی‌شمولی‌ئاینی‌هه‌یه‌،‌بێگومان‌كێشه‌ی‌كورد‌بۆ‌‌50ساڵی‌دیكه‌‌ئه‌باته‌‌دواوه‌،‌ئایا‌له‌م‌ره‌وشه‌دا‌پێویسته‌‌مه‌الو‌زانای‌كورد‌خۆیان‌بفرۆشن‌به‌ده‌سه‌اڵتی‌زاڵی‌ئۆردوغانیزم‌یان‌قیامه‌تی‌ئه‌به‌دی‌بكڕن‌بۆ‌خۆیان‌و‌له‌گه‌ڵ‌نه‌ته‌وه‌كه‌یان‌بن؟!

ئ���ه‌وه‌‌ڕونه‌‌بری���ن‌و‌ئازاره‌كانی‌ئه‌م‌نه‌ته‌وه‌یه‌‌هێش���تا‌خوێنی‌لێ‌ئه‌تكێ،‌به‌ئازاری‌ هێش���تا‌ باكوریه‌كان‌ باكورو‌دێرسیم‌و‌رۆبۆسكی‌و‌كۆبانێ‌و‌ئاگریی‌و‌شه‌رناخه‌وه‌‌ئه‌ناڵێنن‌كه‌‌له‌ژێر‌جه‌بری‌ئه‌و‌سیستمه‌‌میلیتاریه‌ی‌ئۆردوغاندان،‌كه‌‌زۆرێك‌له‌ئیسالمیه‌كان‌به‌رزگاركه‌ری‌ئوممه‌ت‌و‌خه‌لیف���ه‌ی‌ئاینده‌ی‌ئه‌زانن،‌ناكرێت‌پرۆفیس���ۆر‌عه‌ل���ی‌قه‌ره‌داغی‌وه‌سف‌و‌سه‌نای‌ئه‌و‌سیستمه‌‌دڵڕه‌ق‌و‌فاش���ییه‌‌بكات‌و‌ئۆردوغان‌به‌فریشته‌ی‌نه‌جاتی‌ك���وردان‌وێنا‌ب���كات‌و‌كورد‌به‌گه‌لێك���ی‌بێ‌كێش���ه‌‌ناوبب���ات‌كه‌‌به‌گشت‌مافه‌كانیان‌شادبون‌له‌سایه‌ی‌

ئۆردوغاندا؟‌ئه‌م���ه‌‌كوێی‌ئاینخ���وازی‌و‌ویژدان‌و‌مۆراڵ���ی‌دینیه‌،‌خۆ‌ناكرێت‌قه‌ره‌داغی‌ئاگاداری‌ئه‌م‌هه‌ڵمه‌ته‌ی‌فه‌یس���بوك‌و‌میدیا‌نه‌بێت‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌و‌هه‌ڵوێس���ته‌‌خراپانه‌ی،‌خۆ‌ئه‌گه‌ر‌ئاگاشی‌لێیه‌تی‌باهه‌ڵوێس���تی‌خۆی‌ڕون‌بكاته‌وه‌‌كه‌‌وه‌ك‌ ده‌كات‌ له‌هه‌ده‌پ���ه‌‌ پش���تگیری‌نوێن���ه‌ری‌گه‌له‌كه‌ی،‌ی���ان‌ئاكپارتی،‌ئه‌م���ه‌ش‌دور‌له‌لێدوانی‌دبلۆماس���ی‌و‌

شه‌رمنانه‌.‌"ئۆردوغان"‌به‌مه‌به‌ستی‌ئامانجێكی‌پراگماتی‌"توركی‌–‌ئاینی"‌خوازیاره‌‌بخاته‌ژێر‌ توركی���ا‌ كۆمه‌ڵ���گای‌ هه‌مو‌قه‌ڵه‌مڕه‌وی‌خۆیه‌وه‌‌به‌ده‌ستكاریكردنی‌ده‌س���تورو‌گۆڕینی‌سیس���تمی‌حوكم‌له‌په‌رله‌مانی���ه‌وه‌‌ب���ۆ‌س���ه‌رۆكایه‌تی،‌تاك���ڕه‌وی‌و‌ وات���ه‌‌ س���ه‌رۆكایه‌تیش‌خه‌الفه‌تی‌ئیسالمی‌كه‌‌دیوه‌كه‌ی‌تری‌

خه‌الفه‌ته‌كه‌ی‌داعشه‌،‌گرنگه‌‌كه‌س���ایه‌تیه‌‌ئیسالمیه‌كانی‌وه‌ك‌قه‌ره‌داغی‌و‌سه‌اڵحه‌دین‌به‌هادین‌و‌عه‌لی‌باپیر‌هه‌ڵوێستیان‌ئاشكرا‌بكه‌ن‌بۆ‌رای‌گشتی،‌كه‌‌هه‌مو‌چاویان‌بڕیوه‌ته‌‌ئ���ه‌م‌هه‌ڵبژاردن���ه‌‌چاره‌نوسس���ازه‌ی‌توركیا،‌ئه‌گه‌رنا‌بێده‌نگ‌بن‌باش���تره‌‌له‌وه‌ی‌ببن���ه‌‌ته‌ره‌فگیری‌هیچ‌الیه‌ك‌و‌به‌ئوس���تازی‌رزگاركه‌رو‌موسڵیح‌و‌برا،‌ناوی‌به‌رن‌و‌وێنه‌ی‌ش���اهانه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌

بگرن!

تایبه‌ت(479(‌سێشه‌ممه‌‌22015/5/19

‌ئا:‌هاوكار‌حسێن

حامید‌حاجی‌‌غالی‌،‌ئه‌ندامی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌یه‌كێتی‌‌نیشتمانی‌‌كوردستان‌و‌به‌رپرسی‌‌مه‌كته‌بی‌‌

كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌ئه‌و‌حزبه‌‌له‌م‌چاوپێكه‌وتنه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌باس‌

له‌كێشه‌‌ناوخۆییه‌كانی‌‌یه‌كێتی‌‌و‌په‌یوه‌ندی‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌به‌الیه‌نه‌كانی‌‌

دیكه‌وه‌‌ده‌كات‌و‌ده‌ڵێت،‌ئه‌و‌كه‌سه‌ی‌‌وابیرده‌كاته‌وه‌‌ئێمه‌و‌گۆڕان‌گه‌له‌كۆمه‌كێ‌‌ده‌كه‌ین‌"جاهیله‌".‌ئه‌و‌باس‌له‌وه‌ش‌ده‌كات‌كه‌‌"پێویستمان‌

به‌برا‌گه‌وره‌یی‌‌كاك‌نه‌وشیروان‌هه‌یه‌".

ئاوێن���ه‌:‌ئ���ه‌و‌لیژنان���ه‌ی‌‌یه‌كێت���ی‌‌له‌رابردودا‌پێكیهێنان‌بۆ‌چاره‌س���ه‌ری‌‌كێشه‌‌ناوخۆییه‌كان،‌چ‌كاریگه‌رییه‌كیان‌

هه‌بو؟‌‌حامی���د‌حاج���ی‌غال���ی:‌پێموابێت‌یه‌ك‌دو‌لیژنه‌‌تائێس���تا‌وه‌اڵمی‌‌خۆیان‌لیژنه‌كانیش‌ وه‌اڵمی‌‌كۆی‌‌ نه‌داوه‌ته‌وه‌،‌ل���ه‌م‌ وه‌رده‌گیرێ���ت.‌ به‌بایه‌خ���ه‌وه‌‌ماوه‌یه‌شدا‌دوای‌‌دانیشتن‌و‌گفتوگۆكردن‌و‌هه‌ڵسه‌نگاندنی‌‌ئه‌و‌راپۆرتانه‌،‌پێموایه‌‌زۆرێك‌له‌خاڵه‌كانیان‌جێبه‌جێده‌كرێت.ئاوێنه‌:‌ئێس���تا‌هه‌س���ت‌به‌جۆرێك‌هێوربونه‌وه‌‌ده‌كرێت،‌الیه‌نه‌‌ناكۆكه‌كانی‌‌یه‌كێتی‌‌له‌سه‌ر‌شتێك‌رێككه‌وتون؟‌‌‌حامید‌حاجی‌غال���ی:‌ئه‌و‌ناكۆكی‌‌و‌ملمالنێیه‌ی‌‌ئێمه‌‌هه‌مانه‌،‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌نیه‌‌كه‌‌ته‌ماعمان‌هه‌بێت‌یه‌كێتی‌‌به‌ره‌و‌هه‌ڵدێر‌ببه‌ین،‌ئێمه‌‌هه‌مو‌شه‌ڕه‌كه‌مان‌له‌سه‌ر‌باشبون‌و‌یه‌كێتی‌‌ناو‌یه‌كێتیه‌.‌هه‌مو‌الیه‌كمان‌به‌نیه‌تێكی‌‌دڵس���ۆزانه‌‌كارده‌كه‌ی���ن،‌هه‌م���و‌مه‌به‌س���ته‌كه‌‌بۆ‌

باش���بونی‌‌یه‌كێتی���ه‌و‌هیچ‌كه‌س���ێك‌به‌نیاز‌نیه‌‌له‌یه‌كێتی‌‌جیابێته‌وه‌،‌بۆیه‌‌هیچ‌چاره‌س���ه‌رێك‌نیه‌‌و‌ه���ه‌ر‌ده‌بێت‌

رێكبكه‌وین.‌ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌كێشه‌كانتان‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌بۆچون‌و‌فكری‌‌جیاوازه‌وه‌‌هه‌یه‌،‌یان‌

بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌و‌ده‌سه‌اڵته‌؟حامید‌حاج���ی‌غالی:‌م���ن‌بۆخۆم‌ملمالنێیانه‌دا‌ ل���ه‌و‌ له‌وان���ه‌ی‌‌ یه‌كێكم‌به‌ش���دارم‌و‌هی���چ‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌كم‌نیه‌‌

جگه‌‌له‌گه‌وره‌یی‌‌یه‌كێتی‌‌نه‌بێت.ئاوێن���ه‌:‌لێكنزیكبونه‌وه‌ی‌‌ئێس���تای‌‌به‌رهه‌م‌س���اڵح‌و‌هێرۆخ���ان‌په‌یوه‌ندی‌‌

به‌هیچ‌رێككه‌وتنێكه‌وه‌‌هه‌یه‌؟‌حامید‌حاجی‌غالی:‌‌پێموایه‌‌له‌رۆحدا‌ئه‌ویش‌ راس���تیه‌ك‌هه‌یه‌‌ رێككه‌وتون،‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌چ‌ئه‌و‌گروپه‌ی‌‌پش���تیوانی‌‌له‌راوبۆچونی‌‌هێرۆخان‌ده‌كه‌ن‌و‌چ‌ئه‌و‌گروپه‌ی‌‌به‌رگریی‌‌له‌كاك‌كۆسره‌ت‌و‌كاك‌به‌رهه‌م‌ده‌ك���ه‌ن،‌هه‌ردوالیان‌نیه‌تیان‌باشبونی‌‌یه‌كێتیه‌.‌بۆیه‌‌ئێستاش‌كاك‌به‌رهه‌م‌و‌هێرۆخان‌گه‌یشتونه‌ته‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ك���ه‌‌ده‌بێ���ت‌به‌ه���ه‌ردوال‌یه‌كێتی‌‌ناو‌

یه‌كێتی‌‌بپارێزین‌و‌باشی‌‌بكه‌ین.‌‌ئاوێنه‌:‌هه‌ڵوێستی‌‌كۆسره‌ت‌ره‌سوڵ‌چی���ه‌‌و‌ئه‌وی���ش‌هاوبۆچون���ه‌‌له‌گه‌ڵ‌

هێرۆخاندا؟حامید‌حاجی‌غالی:‌كاك‌كۆس���ره‌ت‌ب���را‌گ���ه‌وره‌ی‌‌هه‌مومان���ه‌و‌جێگ���ری‌‌یه‌كه‌م���ی‌‌م���ام‌جه‌الله‌و‌ئێم���ه‌‌رێزی‌‌تایبه‌تی‌‌لێده‌گری���ن‌له‌پێناوی‌‌یه‌كێتی‌‌له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێت���ی‌.‌هاوبۆچونیش���ه‌‌ ناو‌

هێرۆخان‌و‌كاك‌به‌رهه‌میشدا.‌ئاوێنه‌:‌ئێستاش‌ئه‌و‌په‌رشوباڵوییه‌‌به‌دارایی‌‌یه‌كێتیه‌وه‌‌دیاره‌‌كه‌‌پێش���تر‌

باست‌لێوه‌‌كردبو؟‌حامید‌حاجی‌غالی:‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌له‌ژێر‌

لێكۆڵین���ه‌وه‌دا‌بۆم���ان‌ده‌ركه‌وت���وه‌،‌یه‌كێتی‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌هه‌یه‌ت���ی‌‌له‌ئیداره‌ی‌‌گش���تییه‌،‌ئیداره‌ی‌‌گش���تیش‌بارێكی‌‌گران���ی‌‌له‌س���ه‌ره‌،‌بۆنمون���ه‌‌ده‌ی���ان‌كه‌س‌له‌م‌واڵت���ه‌‌ئیفالس���یان‌كردوه‌‌له‌نه‌تیجه‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌پاره‌كه‌یان‌خراوه‌ته‌‌ئیش���ه‌وه‌،‌جا‌ئیداره‌ی‌‌گشتیی‌‌ئێمه‌ش‌له‌خه‌ڵك‌به‌ده‌ر‌نیه‌،‌چونكه‌‌به‌رپرس���ه‌‌له‌ئیداره‌دان���ی‌‌یه‌كێت���ی‌‌و‌ل���ه‌و‌به‌رزو‌نزمییه‌دا‌ئه‌ویش���ی‌‌تێ���وه‌گالوه‌،‌بۆیه‌‌ئه‌و‌ ئه‌گینا‌ په‌رش���وباڵوی‌‌پێوه‌دیاره‌،‌پارانه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌هه‌یه‌تی‌،‌هه‌ر‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌الی‌‌ئیداره‌ی‌‌گش���تییه‌‌به‌ره‌سمی‌،‌وه‌‌ئیداره‌ی‌‌گشتیی‌‌شه‌فافه‌و‌ئاماده‌یه‌‌

هه‌مو‌كاتێك‌لیژنه‌ی‌‌بۆ‌بگرن.‌‌‌ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌بارودۆخی‌‌ئێستا‌به‌له‌بار‌

ده‌زانن‌بۆ‌به‌ستنی‌‌كۆنگره‌؟حامید‌حاجی‌غالی:‌نه‌خێر،‌كۆنگره‌‌كاتێك‌ده‌به‌س���تین‌ئه‌و‌ورده‌‌كێشانه‌ی‌‌هه‌مانه‌‌ته‌واو‌چاره‌سه‌ری‌‌بكه‌ین،‌چونكه‌‌له‌هه‌م���و‌دنی���ادا‌كۆنگ���ره‌‌نه‌یتوانیوه‌‌كێشه‌‌چاره‌س���ه‌ربكات،‌به‌ڵكو‌كۆنگره‌‌ه���ه‌ر‌كێش���ه‌ی‌‌دروس���تكردوه‌و‌دڵی‌‌خه‌ڵكی‌‌ئێش���اندوه‌،‌ئێستاش‌كه‌مێك‌دڵئێشان‌هه‌یه‌و‌نامانه‌وێت‌له‌م‌كاته‌دا‌كۆنگره‌‌بگرین‌و‌دڵئێشانه‌كه‌‌ببێته‌‌هۆی‌‌ناكۆكی‌‌گه‌وره‌تر،‌بۆیه‌‌سه‌بر‌ده‌گرین‌تا‌كۆنگره‌‌ ئینجا‌ رێكده‌خه‌ینه‌وه‌،‌ خۆمان‌

ده‌به‌ستین.‌‌‌‌‌‌ئاوێن���ه‌:‌چی‌‌وایكرد‌یه‌كێتی‌‌و‌گۆڕان‌له‌و‌هه‌مو‌ناكۆكییه‌ی‌‌پێشتر‌هه‌یانبو،‌به‌مشێوه‌یه‌ی‌‌ئێستا‌لێكنزیكببنه‌وه‌؟

حامید‌حاجی‌غالی:‌ئاخر‌ئێمه‌و‌گۆڕان‌دیموكراتین‌و‌ سۆشیال‌ له‌به‌ره‌بابێكین‌و‌له‌س���ه‌ر‌یه‌ك‌س���فره‌‌گه‌وره‌بوین.‌ئه‌و‌كێش���انه‌ش‌ك���ه‌‌هه‌مانبو‌به‌ك���رده‌وه‌‌ده‌ركه‌وت‌كه‌‌كێشه‌ی‌‌هه‌مومانه‌،‌بۆیه‌‌

ئێستا‌پێویسته‌‌یه‌كبگرین‌و‌پێویستمان‌به‌برا‌گه‌وره‌یی‌‌كاك‌نه‌وشیروان‌هه‌یه‌.‌ئ���ه‌م‌ چاوه‌ڕوانده‌ك���ه‌ن‌ ئاوێن���ه‌:‌ئاس���تی‌‌ بگاته‌‌ لێكنزیكبونه‌وه‌یه‌ت���ان‌

یه‌كگرتنه‌وه‌؟حامی���د‌حاج���ی‌غال���ی:‌نازانم‌بۆ‌یه‌كگرتن���ه‌وه‌،‌ب���ه‌اڵم‌ده‌كرێ���ت‌ئێمه‌‌رێككه‌وتنم���ان‌هه‌بێت‌له‌گ���ه‌ڵ‌گۆڕاندا‌له‌سه‌ر‌ئاس���تی‌‌سیاس���ی،‌به‌تایبه‌تی‌‌له‌س���ه‌ر‌ناوچه‌ی‌‌س���ه‌وز‌كه‌‌ناوچه‌ی‌‌هه‌ردوكمان���ه‌‌تا‌بتوانی���ن‌به‌هاوكاریی‌‌

یه‌كتری‌‌خزمه‌تی‌‌خه‌ڵك‌بكه‌ین.‌‌‌دانیش���تنێكتان‌ چه‌ند‌ ئێوه‌‌ ئاوێنه‌:‌هه‌بوه‌‌له‌گه‌ڵ‌نه‌وش���یروان‌مسته‌فادا،‌ئ���ه‌و‌له‌ملمالنێكانی‌‌ن���او‌یه‌كێتیدا‌چ‌

رۆڵێكی‌‌بینیوه‌؟

حامید‌حاجی‌غالی:‌دیاره‌‌نه‌وشیروان‌مسته‌فا‌پیاوێك‌بوه‌‌به‌رپرسی‌‌هه‌مومان‌بوه‌‌و‌برا‌گه‌وره‌مان‌بوه‌،‌كه‌‌مام‌جه‌اللیش‌هه‌روا‌بوه‌،‌بۆیه‌‌هه‌م‌كاك‌نه‌وشیروان‌س���ۆزی‌‌برایه‌ت���ی‌‌و‌خۆشه‌ویس���تی‌‌بۆ‌ئێمه‌‌هه‌ی���ه‌،‌هه‌م‌ئێمه‌ش‌ئ���ه‌و‌به‌برا‌گه‌وره‌ك���ه‌ی‌‌جاران‌ده‌زانین،‌بۆیه‌ش���ه‌‌چه‌ندجارێ���ك‌دانیش���توین‌پێك���ه‌وه‌.‌ده‌ش���توانم‌بڵێم‌له‌زۆر‌خاڵی‌‌هاوبه‌شدا‌

80%‌یه‌كده‌گرین.‌‌‌‌‌‌‌هاوبه‌ش���ه‌ی‌‌ بۆچونه‌‌ ئ���ه‌م‌ ئاوێنه‌:‌ئێس���تاتان‌هی���چ‌فش���ارێكی‌‌له‌الیه‌ن‌

پارتیه‌وه‌‌له‌سه‌ر‌دروست‌نه‌كردون؟حامید‌حاجی‌غالی:‌ئه‌و‌مه‌س���ه‌له‌یه‌‌له‌س���ه‌ر‌پارتی‌‌هیچ‌مه‌ترسییه‌كی‌‌نیه‌،‌وه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌ئ���ه‌و‌دۆس���تایه‌تیه‌ی‌‌ئێمه‌‌مه‌ترس���ی‌‌هه‌بێت‌بۆس���ه‌ر‌پارتی‌،‌نه‌‌كاك‌نه‌وش���یروان‌ده‌یكات‌و‌نه‌‌ئێمه‌ش‌ده‌یكه‌ین،‌به‌ڵك���و‌ده‌مانه‌وێت‌یه‌كێتی‌‌ك���ورد‌بپارێزی���ن‌و‌ل���ه‌م‌ناوچه‌ی���ه‌دا‌

هه‌ماهه‌نگ‌بین.‌‌‌‌ئاوێنه‌:‌زۆرجار‌له‌الیه‌ن‌به‌رپرسانی‌‌پارتیه‌وه‌،‌باس‌له‌گه‌له‌كۆمه‌كێ‌‌ده‌كرێت،‌

ئێوه‌‌نیازی‌‌واتان‌هه‌یه‌؟‌حامی���د‌حاجی‌غالی:‌ئ���ه‌وه‌‌عه‌قڵ‌هه‌ڵه‌ی���ه‌،‌ سیاس���ه‌تێكی‌‌ ته‌س���كیه‌‌و‌له‌بیركردنه‌وه‌یه‌ك���ی‌‌ جۆرێكیش���ه‌‌مندااڵنه‌،‌چونكه‌‌ن���ه‌‌یه‌كێتی‌‌و‌گۆڕان‌بۆ‌گه‌له‌كۆمه‌كێ‌‌له‌پارتی‌‌یه‌كده‌گرنه‌وه‌،‌نه‌قۆناغی‌‌ئه‌وه‌شه‌‌كه‌‌ئێمه‌‌گه‌له‌كۆمه‌كێ‌‌له‌یه‌كتربكه‌ین،‌هه‌ر‌گه‌له‌كۆمه‌كێیه‌كیش‌له‌هه‌ر‌ك���ه‌س‌بكرێت،‌بۆ‌میله‌ته‌كه‌مان‌زیانی‌‌هه‌یه‌،‌ئه‌م‌قۆناغه‌ی‌‌ئێس���تاش‌تێیداین‌قۆناغێكی‌‌هه‌س���تیاره‌‌و‌به‌ره‌و‌زۆر‌ش���تی‌‌چاره‌نوسس���از‌ده‌چی���ن،‌وابیرده‌كاته‌وه‌‌ كه‌سه‌ی‌‌ ئه‌و‌ له‌به‌رئه‌وه‌‌

جاهیله‌.‌

به‌ڕێوه‌ب����ه‌ره‌‌ قایمق����ام‌و‌ زۆرب����ه‌ی‌‌گش����تییه‌كان‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ره‌کانی‌پێشوی‌‌ناحیه‌كانی‌سنوری‌‌سلێمانی‌و‌گه‌رمیان‌و‌هه‌ڵه‌بجه‌‌له‌پ����اش‌ئاڵوگۆڕپێ‌كردنیان‌و‌به‌حێهێشتنی‌پۆسته‌كانیان،‌ئۆتۆمبیل‌و‌كه‌ره‌س����ته‌كانی‌فه‌رمانگه‌كانیان‌له‌گه‌ڵ‌

خۆیاندا‌بردوه‌و‌نه‌یانگه‌ڕاندوه‌ته‌وه‌.ئاوێن����ه‌:‌ م����ه‌ال‌فوئ����اد،‌ ئیحس����ان‌داوایكرد‌ كه‌‌ به‌رپرس‌ س����ه‌رچاوه‌یه‌كی‌به‌ئاوێن����ه‌ی‌‌ باڵونه‌كرێت����ه‌وه‌‌ ن����اوی‌راگه‌یاند،‌"زۆربه‌ی‌‌قایمقام‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ره‌‌گش����تییه‌كان‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ره‌کانی‌پێشوی‌‌ناحیه‌كانی‌سنوری‌‌سلێمانی‌و‌گه‌رمیان‌و‌هه‌ڵه‌بج����ه‌‌ك����ه‌‌ئاڵوگۆڕی����ان‌پێكراوه‌،‌ئۆتۆمبێ����ل‌و‌كه‌ره‌س����ه‌ته‌كانیان‌له‌گه‌ڵ‌خۆیان����دا‌بردوه‌ت����ه‌وه‌‌بۆ‌ماڵ����ه‌وه‌و‌بۆ‌

خۆیان‌به‌كاری‌‌ده‌هێنن".ئه‌و‌س����ه‌رچاوه‌یه‌‌ئاشكراش����یكرد‌كه‌‌ته‌له‌فزی����ۆن‌و‌ "قه‌نه‌ف����ه‌و‌ هه‌ندێكی����ان‌بردوه‌ته‌وه‌‌ فه‌رمانگه‌كه‌شیان‌ ده‌رماڵه‌ی‌‌بۆ‌ماڵ����ه‌وه‌،‌له‌كاتێكدا‌ئ����ه‌وه‌‌موڵكی‌

گشتییه‌‌نه‌ك‌شه‌خسی".پارێ����زگای‌‌ ئه‌نجومه‌ن����ی‌ ئه‌ندام����ی‌سلێمانی‌ئه‌نوه‌ر‌فایه‌ق‌بۆ‌ئاوێنه‌‌وتی،‌"به‌ڵ����ێ‌هه‌ندێكی����ان‌هه‌ر‌یه‌ك����ه‌م‌رۆژ‌پاش‌ده‌ستاوده‌س����تكردنی‌‌پۆسته‌كان،‌ئۆتۆمبێل‌و‌كه‌ره‌سته‌كانیان‌به‌جێهێشتوه‌،‌هه‌ندێكیشیان‌له‌گه‌ڵ‌خۆیاندا‌بردویانه‌،‌

بۆی����ه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌بابه‌تێك����ی‌تازه‌یه‌،‌له‌ئه‌نجومه‌ن‌قس����ه‌مان‌له‌س����ه‌ركردوه‌،‌هێناوه‌ته‌وه‌و‌ به‌هانه‌ی����ان‌ هه‌ندێكی����ان‌ده‌ڵێن‌ب����ا‌چه‌ند‌رۆژێكی‌دیكه‌‌الم‌بێت‌تاوه‌كو‌ئۆتۆمبێل‌ده‌كڕم،‌بۆیه‌‌پێویسته‌‌

هه‌فته‌ی‌داهاتو‌بێگه‌ڕێننه‌وه‌".ئه‌و‌ئه‌ندام����ه‌ی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌موڵكی‌ "ئه‌وان����ه‌‌ وتیش����ی‌ س����لێمانی‌گشتین‌و‌پێویس����ته‌‌له‌خزمه‌تی‌گشتیدا‌به‌كاربهێنرێ����ن‌و‌به‌زوتری����ن‌كات‌ئ����ه‌و‌الیان����ه‌‌ كه‌ره‌س����تانه‌ی‌‌ ئۆتۆمبێ����ل‌و‌بێگه‌ڕێننه‌وه‌،‌ئه‌گینا‌له‌داواكاری‌‌گشتی‌

سكااڵیان‌له‌سه‌ر‌تۆمارده‌كه‌ین".یه‌كێ����ك‌له‌به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری‌ناحی����ه‌كان‌له‌سنوری‌‌ئیداره‌ی‌‌گه‌رمیان‌كه‌‌‌10رۆژه‌‌له‌و‌پۆس����ته‌دا‌دانراوه‌،‌نه‌یوس����ت‌ناوی‌باڵوبكرێته‌وه‌‌بۆ‌ئاوێنه‌‌وتی‌"ناحیه‌كه‌ی‌‌من‌به‌رۆش����تن‌و‌هاتن����ه‌وه‌‌دو‌كاتژمێر‌دوره‌و‌هه‌م����و‌رۆژێك‌به‌ئۆتۆمبێلی‌خۆم‌به‌ڕێوه‌به‌ره‌كه‌ی‌‌ چونكه‌‌ هاتوچۆده‌كه‌م،‌له‌گ����ه‌ڵ‌خۆیدا‌ ئۆتۆمبێله‌كه‌ی‌‌ پێش����و‌

بردوه‌".ئ����ه‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌ناحیه‌یه‌‌وتیش����ی‌به‌ڵكو‌ ناحی����ه‌،‌ به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری‌ "ن����ه‌ك‌قایمقامیش‌وه‌نه‌وش����ه‌كه‌ی‌‌بردوه‌ته‌وه‌،‌به‌اڵم‌بۆیه‌‌باس����ی‌ناكه‌ین‌نه‌وه‌ك‌بڵێن‌هه‌ر‌له‌ئێستاوه‌‌بۆ‌ئۆتۆمبێل‌واده‌كه‌ن".ئه‌و‌باس���ی‌له‌وه‌ش���كرد‌كه‌‌پێش���تر‌

ناحیه‌كه‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی‌ بودج���ه‌ی‌‌دو‌ملیۆن‌دینار‌ب���وه‌،‌پاش‌قه‌یرانه‌كه‌‌كراوه‌ته‌‌35%و‌به‌شی‌به‌نزینه‌كه‌‌ناكات،‌جگه‌‌له‌چه‌ندین‌گرفت���ی‌دیكه‌ی‌‌وه‌كو‌نه‌بون���ی‌فه‌رمانبه‌رو‌چه‌ندین‌كێش���ه‌ی‌

تر.به‌وت���ه‌ی‌‌ئه‌و‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ناحیه‌یه‌‌له‌په‌رله‌مان���ه‌وه‌‌پێیانوتراوه‌‌"ماوه‌یه‌ك‌چ���اوه‌ڕوان‌ب���ن‌تاوه‌كو‌ئه‌و‌كێش���ه‌یه‌‌چاره‌س���ه‌ر‌ده‌بێت،‌چونكه‌‌چه‌ند‌ساڵه‌‌كردوه‌و‌ خزمه‌تیان‌ پۆس���تانه‌دان‌و‌ له‌و‌ناكرێ���ت‌هه‌ر‌له‌ئێس���تاوه‌‌هه‌س���تیان‌

بریندار‌بكرێت".یه‌كێت���ی‌ فراكس���یۆنی‌ س���ه‌رۆكی‌له‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌پارێ���زگای‌‌س���لێمانی،‌رێك���ه‌وت‌زه‌كی‌ب���ۆ‌ئاوێنه‌‌وتی:‌"هیچ‌بابه‌تێكی‌وام‌به‌ده‌ستنه‌گه‌یش���توه‌‌كه‌‌فاڵن‌به‌ڕێوه‌به‌رو‌قایمقام‌ئۆتۆمبێله‌كه‌ی‌‌

له‌گه‌ڵ‌خۆیدا‌بردوه‌ته‌وه‌".زه‌كی‌ئاماژه‌ی‌به‌وه‌ش���كرد‌كه‌‌كاتی‌خۆی‌"هه‌ندێك‌له‌قایمقام‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌موڵكی‌ ئۆتۆمبێله‌كه‌ی���ان‌ ناحی���ه‌كان‌دیوان���ی‌پارێ���زگا‌بوه‌،‌ئێس���تا‌ئه‌گه‌ر‌لێیوه‌ربگرێت���ه‌وه‌و‌ پارێ���زگا‌ دیوان���ی‌ئه‌م���ه‌‌ بكڕێ���ت‌ ب���ۆ‌ ئۆتۆمبێلێك���ی‌بابه‌تێكی‌تره‌،‌به‌اڵم‌ئه‌گه‌ر‌ئۆتۆمبێلی‌بردبێت،‌ ناحیه‌كه‌ی‌‌ ی���ان‌ قایمقامیه‌ت‌

ئه‌وه‌‌سه‌رپێچیكردنه‌".

له‌باره‌ی‌کێشه‌ی‌به‌نزینی‌خراپه‌وه‌‌لیژن���ه‌ی‌س���امانه‌‌سروش���تییه‌کانی‌په‌رله‌م���ان‌له‌گه‌ڵ‌وه‌زیری‌س���امانه‌‌پااڵوگه‌‌ کۆده‌بێته‌وه‌و‌ سروشتییه‌کان‌نایاساییه‌کانیش‌به‌هۆکاری‌سه‌ره‌کیی‌

ئه‌و‌کێشه‌یه‌‌داده‌نرێت.دوێنێ،‌ ئاوێن���ه‌:‌ بوره���ان،‌ ڕه‌وا‌س���امانه‌‌ لیژن���ه‌ی‌ دوش���ه‌ممه‌‌له‌په‌رله‌مان���ی‌ سروش���تییه‌کان‌کێش���ه‌ی‌ له‌ب���اره‌ی‌ کوردس���تان‌

به‌نزینی‌خراپه‌وه‌‌که‌‌ماوه‌ی‌نزیکه‌ی‌هه‌فته‌یه‌که‌‌به‌رۆکی‌هاواڵتیانی‌گرتوه‌،‌کۆبونه‌وه‌یه‌کی‌نائاس���ایی‌ئه‌نجامداو‌وه‌زاره‌تی‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌ش‌ دوابه‌دوای‌

سامانه‌‌سروشتییه‌کان‌کۆبونه‌وه‌.ئه‌ندامی‌لیژنه‌‌سامانه‌‌سروشتییه‌کان‌له‌په‌رله‌مانی‌کوردستان،‌فایه‌ق‌ساڵح‌ڕاگه‌یاند‌ به‌ئاوێن���ه‌ی‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌سروشتییه‌کان‌ س���امانه‌‌ "وه‌زاره‌تی‌پێی���ان‌راگه‌یاندی���ن‌ک���ه‌‌وه‌زاره‌ت‌

به‌شێوه‌یه‌کی‌فه‌رمیی‌ته‌نها‌به‌رپرسن‌له‌دو‌جۆر‌به‌نزین،‌یه‌کێکیان‌به‌نزینی‌هاورده‌یه‌‌که‌‌له‌تورکیاوه‌‌دێت،‌ئه‌وی‌دیکه‌یان‌به‌نزین���ی‌به‌رهه‌می‌پااڵوگه‌‌بازیان‌و‌ که‌‌ یاس���اییه‌کانه‌‌ ناوخۆییه‌‌

که‌ڵه‌که"‌.له‌و‌کۆبونه‌وه‌یه‌دا‌وه‌زیری‌سامانه‌‌سروش���تییه‌کان‌وتویه‌تی‌که‌‌ئه‌و‌دو‌ج���ۆر‌به‌نزینه‌‌هیچ‌گرفتێکیان‌نییه‌،‌به‌ڵک���و‌"گرفته‌که‌‌له‌و‌ش���وێنه‌دایه‌‌

ک���ه‌‌ب���ار‌ده‌کرێ���ت‌و‌ده‌گوازرێته‌وه‌‌ب���ۆ‌به‌نزیخانه‌کان،‌وات���ه‌‌له‌رێگای‌وێس���تگه‌کان.‌ ب���ۆ‌ پااڵوگ���ه‌کان‌به‌رهه‌م���ی‌ ئ���ه‌وان‌ به‌بۆچون���ی‌پااڵوگه‌‌نایاس���اییه‌کان‌ئه‌و‌دۆخه‌ی‌دروس���تکردوه‌‌ک���ه‌‌به‌رهه‌مێکی‌زۆر‌

خراپی‌هه‌یه"‌.‌به‌وته‌ی‌ئ���ه‌و‌په‌رله‌مانت���اره‌‌ئه‌و‌له‌س���لێمانی‌و‌دهۆک‌ ته‌نها‌ کێشه‌یه‌‌هه‌یه‌،‌"به‌اڵم‌له‌هه‌ولێر‌هێش���تا‌هیچ‌

سکااڵیه‌کمان‌پێ‌نه‌گه‌یشتوه‌".جێگ���ری‌ خۆش���یه‌وه‌‌ ل���ه‌الی‌به‌رهه‌م‌ دابه‌ش���کردنی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ج���ه‌الل‌ جه‌م���ال‌ نه‌وتیی���ه‌کان،‌به‌ئاوێن���ه‌ی‌راگه‌یاند‌ک���ه‌‌له‌ڕێگه‌ی‌تاقیگ���ه‌ی‌گه‌ڕۆکه‌وه‌‌پش���کنین‌بۆ‌به‌نزیخانه‌کان‌ هه‌م���و‌ س���وته‌مه‌نی‌ده‌که‌ن‌و‌چاودێریان‌ده‌که‌ن،‌"ئه‌گه‌ر‌کێشه‌که‌‌له‌وێسته‌گه‌کاندا‌بێت،‌ئه‌وا‌

سزای‌توندیان‌ده‌ده‌ین".‌

له‌س����اڵی‌‌2013به‌ب����ڕی‌‌300ملیۆن‌دین����ار‌كاره‌با‌ب����ۆ‌گوندێكی‌س����ه‌ر‌به‌ناحیه‌ی‌بیاره‌‌راكێشراوه‌،‌له‌كاتێكدا‌ئه‌و‌گونده‌‌ل����ه‌دوای‌‌1991وه‌‌ئاوه‌دان‌نیشته‌جێ‌ تێدا‌ كه‌سی‌ نه‌كراوه‌ته‌وه‌و‌نییه‌،‌ئه‌ندامێكی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌سلێمانیش‌ته‌ئكید‌له‌وه‌‌ده‌كاته‌وه‌و‌كه‌‌"به‌س����ه‌دان‌ملیۆن‌دینار‌له‌و‌پرۆژه‌یه‌‌

به‌هه‌ده‌ر‌دراوه‌".به‌پێ����ی‌‌ س����لێمانی:‌ ئاوێن����ه‌،‌زانیاریه‌كان����ی‌‌ئاوێن����ه‌،‌پارێ����زگاری‌‌س����لێمانی‌لیژنه‌یه‌ك����ی‌تایبه‌تمه‌ندی‌لێكۆڵینه‌وه‌و‌ به‌مه‌به‌ستی‌ پێكهێناوه‌،‌ئه‌نجامدانی‌ له‌چۆنێت����ی‌‌ به‌دواداچون‌

ئه‌و‌پرۆژه‌یه‌.گ����ۆڕان‌ فراكس����یۆنی‌ س����ه‌رۆكی‌س����لێمانی‌ پارێزگای‌‌ له‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌‌ئه‌نوه‌ر‌فایه‌ق،‌كه‌‌هاوكات‌س����ه‌رۆكی‌لیژنه‌كه‌ی‌‌پارێزگاری‌‌سلێمانیشه‌،‌بۆ‌ئاوێن����ه‌‌وتی:‌"پرۆژه‌كه‌‌له‌و‌ش����وێنه‌‌ئه‌نجام����دراوه‌و‌ باخێ����ك‌ چه‌ن����د‌ بۆ‌

له‌گونده‌كه‌وه‌‌زۆر‌دورن".ئه‌و‌ده‌ڵێت،‌"پرۆژه‌كه‌‌راكێش����انی‌ت����ۆڕی‌كاره‌بای‌‌نیش����تمانییه‌‌بۆ‌ئه‌و‌بۆمان‌ به‌داخ����ه‌وه‌‌ ب����ه‌اڵم‌ گون����ده‌،‌ده‌ركه‌وت‌ته‌نانه‌ت‌ئه‌و‌گونده‌‌له‌دوای‌‌نه‌كراوه‌ته‌وه‌و‌ ئاوه‌دان‌ راپه‌ڕینیشه‌وه‌‌كه‌سی‌تێدا‌نیشته‌جێ‌نییه‌و‌ته‌نانه‌ت‌

یه‌ك‌كه‌سیش‌س����ودمه‌ند‌نابێت‌له‌و‌كاره‌بای����ه‌،‌كه‌چی‌به‌س����ه‌دان‌ملیۆن‌

دینار‌به‌هه‌ده‌ر‌دراوه‌".به‌وته‌ی‌‌ئ����ه‌و‌ئه‌ندامه‌ی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌پارێزگای‌‌سلێمانی‌ته‌نها‌یه‌ك‌پرۆژه‌‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌چه‌ند‌پرۆژه‌یه‌كه‌‌به‌بڕی‌)یه‌ك‌ملی����ار(‌دین����ارو‌له‌ناویدا‌ئه‌و‌پرۆژه‌ی‌ت����ۆڕی‌كاره‌بایه‌ی‌تێدایه‌‌كه‌‌دینار‌ ملیۆن‌ له‌سه‌دان‌ "به‌دڵنیاییه‌وه‌‌

كه‌متری‌‌تێنه‌چوه‌".پێشوی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ له‌به‌رامبه‌ردا‌ ‌ناحیه‌ی‌بیاره‌‌نوخش����ه‌‌ناس����یح‌بۆ‌ئاوێن����ه‌‌وت����ی‌"ئه‌و‌قس����انه‌‌هه‌موی‌دوره‌‌له‌ڕاستییه‌وه‌،‌به‌ڵكو‌ئه‌و‌گونده‌‌ماڵی‌تێ����دا‌نییه‌و‌ئ����ه‌و‌مااڵنه‌ی‌‌كه‌‌باخه‌كاندان‌و‌ له‌ن����او‌ رۆش����تونه‌ته‌وه‌‌له‌ن����او‌گونده‌كه‌‌نیش����ته‌جێ‌نه‌بون‌و‌ئێمه‌ش‌ ك����ردوه‌،‌ كاره‌بای����ان‌ داوای‌‌داواكارییه‌كانم����ان‌به‌رزكردوه‌ت����ه‌وه‌و‌

بۆیان‌جێبه‌جێكراوه‌".نوخشه‌‌باسی‌له‌وه‌شكرد‌كه‌‌ته‌نها‌"ب����اوك‌و‌كوڕێ����ك‌به‌ن����اوی‌حزبێكی‌هه‌ڕه‌شه‌یان‌ له‌هه‌ولێر‌ بااڵده‌س����ته‌وه‌‌كردوه‌و‌كێش����ه‌یان‌دروس����تكردوه‌‌بۆ‌په‌رله‌مانتاران‌و‌ رۆش����تون‌ گونده‌كه‌و‌حكومه‌تیش����یان‌هێناوه‌ته‌‌شوێنه‌كه‌،‌به‌اڵم‌هه‌مویان‌وتویانه‌‌پێویست‌بوه‌‌

ئه‌و‌كاره‌بایه‌‌رابكێشرێت".

حامید حاجی غالی : ئه وه ی پێیوایه ئێمه و گۆڕان گه له كۆمه ده كه ین جاهیله

زۆربه ی قایمقام و به ڕێوه به ره البراوه كانئۆتۆمبێله حکومیه کانیان بردوونه ته وه ماڵه وه

به بڕی 300 ملیۆن دینار، كاره با ده درێت به گوندێكی چۆڵ

پااڵوگه نایاساییه کان هۆکاری سه ره کیی کێشه ی به نزینن

حامید‌حاجی‌غالی

Page 3: ژماره 479

3(479(‌سێشه‌ممه‌‌‌2015/5/19هه‌نوکه

‌ئا:‌ره‌وا‌بورهان

ئه‌ندامی‌ئه‌نجومه‌نی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌یه‌كێتی‌نیشتیمانی‌كوردستان‌،‌فه‌رید‌ئه‌سه‌سه‌رد،‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ده‌ڵێت‌"ده‌بێت‌هه‌ڵبژاردن‌بكرێت‌و‌سه‌رۆكێكی‌نوێ‌بۆ‌

هه‌رێم‌هه‌ڵبژێرین".

ئاوێنه‌:‌هۆكار‌چییه‌‌الیه‌نه‌‌هاوبه‌شه‌كان‌له‌‌م���اوه‌ی‌ئه‌م‌دو‌خول���ه‌ی‌بارزانی‌و‌ئه‌و‌دو‌س���اڵه‌ی‌كه‌‌بۆی‌درێژكرای���ه‌وه‌،‌هیچ‌

كاندیدێكی‌هاوبه‌شیان‌نه‌بوه‌؟ئه‌سه‌سه‌رد:‌هۆكاره‌كه‌ی‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌دو‌مه‌سه‌له‌،‌یه‌كه‌میان‌سه‌رقاڵ‌بونی‌‌هه‌رێمه‌‌به‌ش���ه‌ڕی‌‌دژ‌به‌داعش‌و‌دوه‌م‌سه‌رقاڵبونی‌په‌رله‌مانه‌‌به‌و‌لیژنه‌‌‌21كه‌س���یه‌ی‌كه‌‌بۆ‌گه‌رنا‌ پێكیانهێناوه‌،‌ ده‌س���تور‌ مه‌سه‌له‌ی‌مه‌س���ه‌له‌كه‌‌په‌یوه‌ندی‌به‌وه‌وه‌‌نییه‌‌الیه‌نه‌‌سیاس���یه‌كان‌كاندیدیان‌هه‌ی���ه‌‌یاخود‌نا‌مه‌س���ه‌له‌كه‌‌په‌یوه‌ندی‌ب���ه‌وه‌وه‌‌هه‌یه‌‌ئه‌و‌

مه‌سه‌له‌یه‌‌هێشتا‌نه‌هاتۆته‌‌پێشه‌وه‌.ئاوێنه‌:‌دو‌س���اڵ‌له‌مه‌وپێش���یش‌الیه‌نه‌‌سیاس���یه‌كان‌هه‌ر‌نه‌یانتوان���ی‌كاندیدێك‌به‌رامبه‌ر‌بارزانی‌دابنێن،‌ئه‌مه‌‌سه‌لماندنی‌‌ئ���ه‌و‌بۆچون���ه‌ی‌پارتی‌نییه‌‌ك���ه‌‌ده‌ڵێت‌

بارزانی‌به‌دیلی‌نییه‌؟ئه‌سه‌سه‌رد:‌كاتێك‌الیه‌نه‌كان‌كاندیدیان‌ده‌بێ���ت‌كه‌‌هه‌ڵبژاردن‌بێت���ه‌‌ئاراوه‌،‌له‌دو‌س���اڵ‌له‌مه‌وپێ���ش‌هه‌ڵب���ژاردن‌نه‌ب���و‌تا‌

كاندیدیان‌هه‌بێت.ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌الیه‌نه‌‌سیاس���یه‌كان‌باس‌

له‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌كاندیدیان‌نییه‌؟ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌پێموای���ه‌‌ئه‌م‌مه‌س���ه‌له‌‌په‌یوه‌ندی���داره‌‌ب���ه‌وه‌ی‌كه‌‌ئای���ا‌ماوه‌ی‌ب���ۆ‌درێژده‌كرێت���ه‌وه‌،‌یاخ���ود‌په‌یوه‌ندی‌به‌هه‌ڵبژاردن���ه‌وه‌‌هه‌یه‌‌یا‌ن���ا،‌‌به‌گوێره‌ی‌ئه‌و‌یاسایانه‌ی‌كه‌‌ئێستا‌له‌هه‌رێمدا‌هه‌ن،‌مه‌س���عود‌بارزانی‌ماف���ی‌خۆكاندیدكردنی‌نیی���ه‌.‌من‌پێموایه‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌كه‌‌الری‌نییه‌‌له‌مانه‌وه‌ی‌بارزانی‌هیچ‌مانایه‌كی‌‌یاس���ایی‌نییه‌.‌باس‌له‌كه‌س���ێك‌ده‌ك���ه‌ن‌كه‌‌مافی‌

خۆكاندیدكردنی‌نییه‌.ئاوێن���ه‌:‌ئه‌گ���ه‌ر‌الیه‌ن���ه‌كان‌الریی���ان‌له‌مانه‌وه‌ی‌بارزانی‌هه‌یه‌،‌بۆچی‌پێداگریان‌نه‌كرد‌كه‌‌ده‌بێت‌له‌كاتی‌خۆیدا‌هه‌ڵبژاردن‌بكرێت،‌ئه‌مه‌‌مانای‌ئه‌وه‌‌نییه‌‌كه‌‌الیه‌نه‌كان‌

به‌مانه‌وه‌ی‌بارزانی‌رازین؟ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌هه‌ڵب���ژاردن‌په‌یوه‌ن���دی‌به‌م���اوه‌ی‌كۆتایی‌هاتنی‌ئه‌و‌ماوه‌یه‌‌هه‌یه‌‌بارزان���ی‌درێژكراوه‌ت���ه‌وه‌،‌كاتێك‌ كه‌‌بۆ‌ئه‌و‌ماوه‌ی���ه‌‌كۆتایی‌دێت‌ده‌بێت‌ئێمه‌‌بیر‌له‌وه‌‌بكه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌هه‌ڵب���ژاردن‌بكرێت‌بۆ‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم،‌یاساكه‌‌واده‌ڵێت‌ئه‌م‌درێژكردنه‌وه‌یه‌‌ته‌نها‌بۆ‌دو‌ساڵ‌بوه‌،‌ئیتر‌

ده‌بێت‌ئێمه‌‌به‌ره‌و‌هه‌ڵبژاردن‌بچین.ئاوێنه‌:‌بۆچی‌پارتی‌هێنده‌‌پێداگره‌‌له‌سه‌ر‌مان���ه‌وه‌ی‌بارزانی‌و‌له‌‌كۆبونه‌وه‌كانیش���دا‌

به‌یه‌كێتی‌و‌پارتی‌وتوه‌؟ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌به‌فه‌رمی‌تائێس���تا‌پارتی‌هیچ‌لێدوانێك���ی‌له‌و‌ش���ێوه‌یه‌ی‌نه‌داوه‌،‌من‌په‌یوه‌ندیم‌به‌ش���تی‌ناڕه‌سمیه‌وه‌‌نییه‌،‌ته‌نان���ه‌ت‌بارزان���ی‌خۆی‌وت���ی‌ئه‌مه‌‌بۆ‌

رێكه‌وتنی‌حیزبه‌كان‌ده‌هێڵێته‌وه‌.ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌بارزانی‌له‌ئه‌مریكا‌رایگه‌یاند‌ك���ه‌‌ئ���ه‌و‌ده‌یه‌وێت‌هه‌ڵبژاردنی‌س���ه‌رۆك‌راس���ته‌وخۆ‌له‌الیه‌ن‌خه‌ڵكه‌وه‌‌بێت،‌ئه‌مه‌‌

په‌یامێك‌نه‌بو‌بۆ‌الیه‌نه‌‌سیاسیه‌كان؟ئه‌سه‌سه‌رد:‌ئێمه‌‌ئه‌گه‌ر‌كار‌به‌یاساكانی‌هه‌رێم‌بكه‌ین،‌به‌یاسای‌ژماره‌‌یه‌كی‌ساڵی‌2005،‌باس‌له‌دو‌ویالی���ه‌ت‌ده‌كات‌جاری‌یه‌كه‌میان‌له‌الی���ه‌ن‌په‌رله‌مانه‌وه‌‌كه‌‌ته‌نها‌

ئه‌و‌جاره‌‌واده‌بێ���ت‌و‌جاری‌دوه‌م‌له‌الیه‌ن‌خه‌ڵك���ه‌وه‌‌ده‌بێ���ت،‌ئه‌گه‌ر‌ده‌س���تكاری‌یاس���اكه‌‌نه‌كه‌ین‌ده‌بێت‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌بێت‌و‌وه‌ك‌چۆن‌له‌‌2009دا‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌بو‌ئه‌گه‌ر‌یاساكه‌‌هه‌موار‌نه‌كه‌ین‌ده‌بێت‌هه‌ڵبژاردنی‌

داهاتوی‌هه‌رێم‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌بێت.ئاوێنه‌:‌ئایا‌مانه‌وه‌ی‌بارزانی‌له‌و‌پۆسته‌دا‌زیان‌به‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌ناگه‌یه‌نێت‌كه‌‌پرۆس���ه‌ی‌ده‌ستاوده‌س���تكردنی‌ده‌سه‌اڵت‌

په‌كده‌خرێت؟

ئه‌سه‌سه‌رد:‌ئه‌گه‌ر‌ئێمه‌‌كار‌به‌یاساكانی‌هه‌رێم‌بكه‌ین‌ده‌بێت‌به‌ره‌و‌هه‌ڵبژاردن‌بچین‌و‌

سه‌رۆكێكی‌تازه‌‌بۆ‌هه‌رێم‌هه‌ڵبژێرین.ئاوێن���ه‌:‌ئای���ا‌یه‌كێت���ی‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌م‌

هه‌ڵوێسته‌‌كۆكن؟ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌من‌باس‌له‌یاس���ا‌ده‌كه‌م،‌ئێمه‌‌دو‌یاسامان‌هه‌یه‌،‌یاسای‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌و‌ئه‌و‌یاسایه‌ی‌بۆ‌دو‌ساڵ‌ماوه‌كه‌ی‌پێدرێژكرای���ه‌وه‌.‌رای‌حیزبێكی‌‌تێدا‌نییه‌،‌پێویس���ته‌‌س���ه‌رجه‌م‌الیه‌ن���ه‌كان‌به‌م‌دو‌

یاسایه‌‌پابه‌ندبن.ئاوێن���ه‌:‌زۆر‌ب���اس‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كرێت‌كه‌‌له‌یه‌كێتیدا‌بۆچونی‌جیاواز‌هه‌یه‌‌له‌س���ه‌ر‌

مانه‌وه‌ی‌بارزانی؟ئه‌سه‌سه‌رد:‌نازانم‌بۆچی‌‌باسی‌‌مانه‌وه‌ی‌‌بارزان���ی‌‌ده‌كه‌ن؟‌به‌گوێره‌ی‌یاس���ا‌نابێت‌مان���ه‌وه‌ی‌بارزانی‌روب���دات‌چونكه‌‌ئێمه‌‌

یاسامان‌هه‌یه‌.ئاوێنه‌:‌یه‌كێتی‌پێی‌باشه‌‌یاساكه‌‌وه‌ك‌

خۆی‌تێپه‌ڕێت‌یان‌هه‌موار‌بكرێته‌وه‌؟ئێم���ه‌‌ س���اڵی‌2013 ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌له‌به‌رامبه‌ر‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ده‌ستور‌رازی‌بوین‌ئ���ه‌م‌جاره‌‌ به‌درێژكردن���ه‌وه‌ی‌ماوه‌كه‌ی،‌نازانی���ن‌له‌به‌رامبه‌ر‌چی���دا‌ماوه‌كه‌ی‌درێژ‌بكرێته‌وه‌‌گه‌ر‌بڕیاربێت‌درێژبكرێته‌وه‌،‌هیچ‌

بڕیارێكی‌دیاریكراو‌له‌و‌شێوه‌یه‌‌نییه‌.ئاوێن���ه‌:‌بۆچون���ی‌تۆ‌چیی���ه‌،‌له‌گه‌ڵ‌

ئه‌وه‌دایت‌بارزانی‌‌ببێته‌وه‌‌به‌سه‌رۆك؟دژی‌ به‌ت���ه‌واوی‌‌ م���ن‌ ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ماوه‌ی‌سه‌رۆكایه‌تیم‌و‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌دام‌یاس���اكان‌وه‌كو‌خۆیان‌جێبه‌جێ‌

بكرێ���ن‌و‌كاریان‌پێبكرێ���ت،‌ئێمه‌‌ده‌بێت‌س���ه‌روه‌ری‌یاس���امان‌بوێ���ت‌‌و‌جێبه‌جێی‌بكه‌ی���ن،‌ئه‌وه‌‌بۆچونی‌تایبه‌تی‌منه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌گه‌ر‌ه���ه‌ر‌هه‌لومه‌رجێك‌هات���ه‌‌ئاراوه‌‌و‌پێویستی‌كرد‌ماوه‌كه‌ی‌بۆ‌درێژبكرێته‌وه‌،‌ئ���ه‌وا‌‌ده‌بێت‌له‌چوارچێوه‌ی‌سیس���ته‌می‌په‌رله‌مانیدا‌بێ���ت‌و‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كان‌رازیبن‌له‌سه‌ری،‌به‌اڵم‌ناكرێت‌ویستی‌یه‌ك‌الیه‌ن‌به‌سه‌ر‌س���ه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌كاندا‌بسه‌پێنرێت،‌

ئه‌مه‌‌كارێكی‌زۆر‌خراپه‌.ئاوێنه‌:‌ئایا‌پێتانوایه‌‌كه‌‌بارزانی‌به‌دیلی‌هه‌ی���ه‌،‌چونكه‌‌ده‌وترێ���ت‌به‌دیلی‌بارزانی‌ه���ه‌ر‌بارزانی���ه‌و‌بۆ‌ئه‌م‌دۆخه‌‌پێویس���ته‌‌

بمێنێته‌وه‌؟ئه‌سه‌سه‌رد:‌من‌باوه‌ڕم‌به‌تیۆری‌‌نه‌بونی‌‌به‌دی���ل‌نیی���ه‌،‌ئه‌گه‌ر‌پارت���ی‌دیموكراتی‌ب���ۆ‌ به‌دی���ل‌ توانیبێتی���ان‌ كوردس���تان‌سه‌ركرده‌یه‌كی‌گه‌وره‌ی‌وه‌ك‌مه‌ال‌مسته‌فا‌بدۆزن���ه‌وه‌،‌بۆچی‌ئێمه‌‌ئێس���تا‌ناتوانین‌به‌دیلێك‌بۆ‌مه‌سعود‌بارزانی‌بدۆزینه‌وه‌؟!ئاوێنه‌:‌ده‌وترێت‌كه‌‌مه‌س���عود‌بارزانی‌تاكه‌‌بڕی���ارده‌ری‌سیاس���ی‌‌هه‌رێمه‌،‌ئایا‌

وایه‌؟چونك���ه‌‌ به‌دڵنیای���ی‌،‌ ئه‌سه‌س���ه‌رد:‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌،‌ یاس���ای‌‌ به‌گوێ���ره‌ی‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌وه‌كو‌س���ه‌رۆكی‌‌بااڵی‌‌ده‌سه‌اڵتی‌‌راپه‌ڕاندن‌ناساندوه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌‌به‌دڵنیای���ی‌‌ئه‌و‌رۆڵێكی‌زۆر‌گه‌وره‌ی‌‌هه‌یه‌‌له‌هه‌رێمی‌‌ سیاسی‌‌ بڕیاری‌ له‌دروستكردنی‌‌كوردستاندا،‌یاس���اكه‌‌ده‌سه‌اڵتێكی‌زۆری‌

داوه‌ته‌‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم.

‌ئا:‌ئیحسان‌مه‌ال‌فوئاد

بورهان‌یاسین‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌سه‌نته‌ری‌‌لێكۆڵینه‌وه‌‌له‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ده‌ڵێت‌"هه‌میشه‌‌

هه‌وڵێك‌هه‌یه‌‌بۆ‌به‌كارهێنانی‌دیپلۆماسی‌جیهانی‌له‌پێناو‌به‌هێزكردنی‌‌پێگه‌ی‌‌حزبێكی‌دیاریكراو‌یان‌كه‌سایه‌تییه‌ك‌له‌ناو‌نه‌خشه‌ی‌سیاسی‌كوردستان‌و‌

ملمالنێ‌سیاسییه‌كان".

ئاوێن���ه‌:‌گره‌وك���ردن‌له‌س���ه‌ر‌فاكته‌ری‌‌ده‌ره‌كی‌گه‌مه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌مریكاو‌روسیا،‌بۆ‌هه‌رێمی‌كوردستانێك‌كه‌‌فاكته‌ری‌‌زاتی‌‌

الوازه‌،‌چ‌مه‌ترسیه‌ك‌له‌خۆده‌گرێت؟بورهان‌یاس���ین:‌به‌ڕای‌من‌كێشه‌یه‌كی‌له‌س���ه‌ره‌تای‌‌ ه���ه‌ر‌ هه‌ی���ه‌‌ مێژوی���ی‌شه‌سته‌كانه‌وه‌‌تائێس���تا‌جواڵنه‌وه‌ی‌‌به‌ناو‌رزگاریخ���وازی‌ك���ورد‌ی���ان‌جواڵن���ه‌وه‌ی‌‌چه‌كداری‌،‌زیاتر‌پش���تی‌به‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌خۆی‌به‌س���توه‌‌تاوه‌كو‌ناوخۆ،‌له‌و‌پێناوه‌ش���دا‌هه‌ڵ���ه‌ی‌گ���ه‌وره‌‌ك���راوه‌،‌ب���ه‌و‌مانایه‌ی‌‌ب���ه‌رده‌وام‌فریادڕه‌س���ێك‌له‌داگیركه‌رێكی‌به‌شێكی‌تری‌‌كوردستان‌دروستكراوه‌،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌له‌و‌خه‌باته‌‌چه‌كدارییه‌‌له‌دیوه‌كه‌ی‌‌تری‌كوردستان‌له‌سه‌ر‌پێ‌بوه‌ستێت،‌ئه‌مه‌‌مه‌س���ه‌له‌یه‌كه‌‌ده‌بێت‌له‌سه‌ری‌‌بوه‌ستین،‌تاوه‌كو‌ئه‌مه‌‌چاره‌سه‌ر‌نه‌كرێت‌له‌كولتوری‌‌سیاسی‌كوردیدا،‌ئه‌م‌الوازییه‌ی‌پێوه‌‌دیار‌به‌ده‌وڵه‌تی‌سه‌ربه‌خۆی‌ ده‌بێت.‌سه‌باره‌ت‌كوردس���تان،‌پێموایه‌‌گرێدانی‌دیپلۆماسی‌جیهانی‌به‌دیپلۆماسی‌هه‌رێمییه‌وه‌‌گرنگه‌،‌به‌اڵم‌كاتێك‌بازبدرێت‌به‌سه‌ر‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌كێشه‌‌سه‌ره‌كییه‌كانی‌ناوخودی‌كۆمه‌ڵگای‌‌ك���وردی‌و‌نه‌توانرابێت‌ن���او‌ماڵی‌كوردی‌رێكبخرێت،‌ئه‌مه‌ش‌به‌كێش���ه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌پرۆژه‌ی‌‌س���ه‌ربه‌خۆیی.‌مه‌ترس���ییه‌كی‌ت���ر‌ئه‌وه‌یه‌‌هه‌میش���ه‌‌هه‌وڵێ���ك‌هه‌یه‌‌بۆ‌به‌كارهێنانی‌دیپلۆماس���ی‌جیهانی‌له‌پێناو‌به‌هێزكردن���ی‌‌پێگه‌ی‌‌حزبێك���ی‌دیاریكراو‌یان‌كه‌سایه‌تییه‌ك‌له‌ناو‌نه‌خشه‌ی‌سیاسی‌كوردس���تان‌و‌ملمالنێ‌سیاسییه‌كان،‌به‌اڵم‌لێ���ره‌دا‌گوناهه‌كه‌‌به‌ته‌نها‌ناكه‌وێته‌‌س���ه‌ر‌ئه‌و‌الیه‌نه‌ی‌‌كه‌‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌س���ه‌ربه‌خۆیی‌به‌كارده‌هێنێ���ت‌بۆ‌به‌هێزكردن���ی‌پێگه‌ی‌‌خ���ۆی،‌به‌ڵكو‌ئ���ه‌و‌حزبان���ه‌ی‌دیكه‌‌كه‌‌رۆڵی‌دیاریان‌هه‌یه‌‌له‌گۆڕه‌پانی‌سیاس���ی‌و‌دواكه‌وت���ون‌له‌باس���كردنی‌‌س���ه‌ربه‌خۆیی‌كوردستان،‌فه‌زای‌‌فراوانیان‌بۆ‌حزبه‌كه‌ی‌‌تر‌به‌جێهێش���توه‌‌به‌ئاره‌زوی‌‌خۆی‌ته‌راتێن‌

بكات.ئاوێنه‌:‌واته‌‌مه‌به‌س���تت‌ئه‌وه‌یه‌‌پارتی‌فاكت���ه‌ری‌‌ده‌ره‌ك���ی‌به‌كارده‌هێنێ���ت‌بۆ‌به‌هێزكردنی‌‌خۆی‌له‌هه‌رێمی‌كوردستان؟

بورهان‌یاسین:‌به‌دڵنیایی‌،‌له‌م‌ماوه‌یه‌دا‌كه‌‌به‌گه‌رمی‌باس���كردنی‌‌ده‌ستورو‌پۆستی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌هاتوه‌ته‌‌پێش���ه‌وه‌،‌یاریكردنێكی‌ ئه‌گ���ه‌ر‌ دیبلۆماس���ی‌‌ كاری‌‌

زیره‌كان���ه‌‌بێ���ت‌ب���ا‌وای‌‌ناوبنێ���ن،‌ئه‌وا‌وه‌به‌رهێنانی‌سیاسیشی‌تێدا‌ده‌كرێت،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌بتوانێت‌له‌دیوی‌‌ناوخۆدا‌هه‌ژمون‌و‌ده‌سه‌اڵتی‌خۆی‌زیادو‌به‌هێز‌بكات‌و‌به‌وانی‌دیكه‌ی‌‌نیشانبدات‌كه‌‌هیچ‌جێگره‌وه‌یه‌كی‌دیك���ه‌‌له‌نێ���و‌دیپلۆماس���ی‌جیهانیدا‌بۆ‌ئه‌و‌س���ه‌ركرده‌یه‌‌نییه‌و‌ك���ورد‌ته‌نها‌یه‌ك‌چاره‌سه‌ری‌هه‌یه‌‌ئه‌و‌كه‌سه‌‌هه‌ڵبژێرێته‌وه‌و‌لێیگه‌ڕێت‌له‌سه‌ر‌كورسی‌حوكم‌بمێنێته‌وه‌‌

بۆ‌ماوه‌یه‌كی‌‌تر.ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌به‌دیوه‌كه‌ی‌‌دیكه‌ش���دا‌ئایا‌ئه‌مریكیی���ه‌كان‌یان‌روس���ه‌كان‌نایانه‌وێت‌كورد‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌خۆیان‌به‌كاربهێنن؟

بوره���ان‌یاس���ین:‌روس���ه‌كان‌ل���ه‌روی‌مێژویی���ه‌وه‌‌ئ���ه‌م‌ناوچه‌یه‌ی���ان‌به‌قواڵیی‌ك���ردوه‌و‌ ته‌ماش���ا‌ س���تراتیژی‌خۆی���ان‌به‌رژه‌وه‌ندیی���ان‌هه‌ی���ه‌،‌به‌تایبه‌ت‌له‌دوای‌‌روداوه‌كانی‌ئۆكرانیا‌هه‌ستیان‌به‌پێویستی‌زیاتر‌كردوه‌‌له‌و‌س���تراتیژو‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌،‌به‌شێك‌ ده‌بێته‌‌ ناوه‌ڕاس���تیش‌ رۆژهه‌اڵتی‌ل���ه‌و‌قواڵییه‌‌س���تراتیژه‌یان.‌س���ه‌باره‌ت‌له‌مه‌س���ه‌له‌یه‌كه‌وه‌‌ زیات���ر‌ به‌ئه‌مری���كاش‌به‌شه‌ی‌ ئه‌و‌ به‌چاره‌نوس���ی‌ په‌یوه‌ندیداره‌‌تری‌عیراقه‌وه‌،‌یان‌رونتر‌بڵێین‌به‌هه‌رێمی‌روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‌‌ به‌تایب���ه‌ت‌ كوردس���تان،‌داعشیش‌بوه‌ته‌‌یه‌كێك‌له‌و‌مه‌سه‌النه‌ی‌‌كه‌‌

گرنگی‌تایبه‌ت‌به‌هه‌رێم‌بدرێت.روس���ه‌كان‌و‌ ك���ه‌‌ ئێس���تا‌ ئاوێن���ه‌:‌ئه‌مریكییه‌كان‌له‌م‌ناوچه‌یه‌دا‌له‌ملمالنێدان،‌كورد‌چۆن‌ده‌توانێت‌له‌یه‌ككاتدا‌دۆستایه‌تی‌

له‌گه‌ڵ‌هه‌ردوكیاندا‌دروستبكات؟بورهان‌یاس���ین:‌ب���اوه‌ڕم‌وای���ه‌‌كورد‌له‌1800كانه‌وه‌‌تائێستا‌هه‌میشه‌‌زه‌ره‌رمه‌ند‌بوه‌‌كه‌‌پێیوابوه‌‌ده‌توانێت‌به‌و‌پێگه‌‌الوازه‌ی‌‌

خۆی‌سود‌وه‌ربگرێت‌له‌ملمالنێ‌گه‌وره‌كان،‌هه‌تاوه‌كو‌له‌ئاس���تی‌‌هه‌رێمی‌و‌ناوچه‌ییشدا‌س���ه‌ركه‌وتو‌نه‌بوه‌،‌باشترین‌نمونه‌ش‌ئه‌و‌پێش���بینییه‌‌گه‌وره‌‌ناته‌ندروس���ته‌ی‌‌كورد‌بو‌كه‌‌كاتی‌خۆی‌خۆش���بینانه‌‌ته‌ماشای‌‌ش���ه‌ڕی‌ئێ���ران‌و‌عێراق���ی‌ك���رد،‌ب���ه‌اڵم‌ده‌ركه‌وت‌زه‌ره‌رمه‌ندی‌گه‌وره‌‌كورد‌بو‌له‌و‌شه‌ڕه‌دا.‌هه‌میش���ه‌‌عیراق‌و‌ئێران‌ئه‌وه‌نده‌‌هێزیان‌به‌ده‌س���ته‌وه‌‌ماب���وه‌وه‌،‌نه‌ك‌هه‌ر‌ببن���ه‌وه‌،‌بۆیه‌‌ بتوانن‌به‌ره‌ن���گاری‌‌كورد‌بۆ‌داهات���و‌له‌روی‌س���تراتیژییه‌وه‌‌ده‌بێت‌كورد‌بی���ر‌له‌ئه‌لته‌رناتیڤێكی‌تر‌بكاته‌وه‌،‌ئه‌ویش‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌ده‌س���تبه‌رداری‌‌ملمالنێ‌نێونه‌ته‌وه‌ییه‌كان‌بێ���ت،‌به‌و‌مانایه‌ی‌ئه‌و‌پانتایی���ه‌‌ب���كات‌به‌پانتاییه‌ك���ی‌ئه‌رێنی‌و‌پۆزه‌تی���ڤ،‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌بتوانێ���ت‌مامه‌ڵه‌‌بكات‌هه‌م‌له‌گه‌ڵ‌هێزه‌‌نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‌و‌هه‌م‌له‌گه‌ڵ‌هێ���زه‌‌هه‌رێمییه‌كان،‌به‌وه‌ش‌مه‌رجێكی‌هه‌ره‌سه‌ره‌كی‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌بتوانرێت‌

له‌و‌یارییه‌‌س���ه‌ركه‌وتو‌بێ���ت،‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌له‌ناوخ���ۆدا‌یه‌كڕیز‌بی���ت،‌كه‌چی‌حزبێكی‌بااڵده‌ست‌بوه‌ته‌‌قواڵیی‌ستراتیژی‌توركیاو‌ئه‌ویت���ر‌بوه‌ته‌‌قواڵیی‌س���تراتیژی‌ئێران‌و‌دابه‌شبون‌بۆ‌س���ه‌ر‌دو‌قواڵیی‌ستراتیژی‌دو‌داگی���ركاری‌‌كوردس���تان،‌بۆیه‌‌هه‌رگیز‌ناتوانرێ���ت‌ببیت‌به‌قواڵییه‌كی‌نیش���تمانی‌

به‌هێز.حزب���ه‌‌ سیاس���ه‌ته‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ ئاوێن���ه‌:‌كوردیی���ه‌كان‌په‌یڕه‌وی‌ده‌ك���ه‌ن،‌به‌ڵگه‌ی‌‌ئه‌وه‌نییه‌‌ئه‌زمونیان‌له‌رابردو‌وه‌رنه‌گرتوه‌و‌ئه‌گه‌ری‌‌ئ���ه‌وه‌‌به‌هێزه‌‌كه‌‌هێزه‌‌گه‌وره‌كان‌هێزه‌‌بچوكه‌كان‌بك���ه‌ن‌به‌قوربانی‌و‌كورد‌

به‌ره‌و‌كاره‌ساتێكی‌تر‌بڕوات؟بورهان‌یاسین:‌ئاڕاسته‌یه‌ك‌هه‌یه‌‌ده‌ڵێت‌پێویس���تمان‌به‌وه‌نییه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌باسی‌مێژو‌بكه‌ین،‌نه‌خێر‌پێموایه‌‌ئێمه‌‌تامێژوی‌‌خۆمان‌وه‌بیرنه‌هێننیه‌وه‌‌و‌پێداچونه‌وه‌یه‌ك‌نه‌كه‌ین،‌رونیی‌ئێستامان‌بۆ‌ده‌رناكه‌وێت‌و‌ناتوانین‌

دروست‌له‌گه‌ڵ‌واقیعی‌ئێستای‌كوردستان‌مامه‌ڵه‌‌بكه‌ین،‌بۆ‌نمونه‌‌ئێس���تا‌كه‌سێك‌هاتوه‌‌داگیركه‌رێكی‌ك���ردوه‌‌به‌فریادڕه‌س‌به‌و‌هیوایه‌ی‌بتوانێت‌كوردستانێكی‌ئازاد‌له‌به‌شێكی‌تری‌كوردستانی‌بۆ‌دابمه‌زرێنێت.‌هه‌ر‌ناس���یۆنالیزمێك‌له‌س���ه‌ر‌سێ‌پێگه‌‌ده‌وه‌س���تێت،‌یه‌كێك‌قواڵیی‌مێژو،‌دوه‌م‌تێگه‌یشتی‌ئێستاو‌واقیعی‌سیاسی،‌ئه‌ویتر‌ب���ون‌به‌خاوه‌نی‌‌تێڕوانینێ���ك‌بۆ‌داهاتوه‌،‌به‌بڕوای‌من‌تاوه‌كو‌ناش���یرینییه‌كانی‌مێژو‌ره‌تنه‌كرابێته‌وه‌،‌ناتوانرێت‌ببین‌به‌خاوه‌نی‌‌

جوانییه‌كانی‌داهاتو.ئاوێن���ه‌:‌كاتێ���ك‌س���ه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌رو‌ ده‌كات،‌ سیاس���ه‌ت‌ به‌مش���ێوه‌یه‌‌له‌ئه‌مریكاو‌باوه‌ش‌بۆ‌روسیاش‌ده‌كاته‌وه‌،‌

ئایا‌بۆ‌ئه‌وان‌ده‌بێته‌‌جێی‌‌متمانه‌؟بورهان‌یاس���ین:‌سیاس���ه‌تی‌ئه‌وروپی‌و‌ئه‌مریكی‌سیاس���ه‌تێكی‌س���تانداردو‌ده‌بڵ‌مۆراڵیی���ه‌،‌بۆ‌ئه‌وان‌كێش���ه‌‌نییه‌،‌ئه‌وان‌

س���ااڵنێكی‌زۆر‌له‌گه‌ڵ‌زۆر‌له‌ناشیرینترینی‌دیكتاتۆره‌كان���ی‌رۆژهه‌اڵت���ی‌ناوه‌ڕاس���ت‌گرتوه‌و‌ پش���تیانیان‌ ك���ردوه‌و‌ مامه‌ڵه‌یان‌یارمه‌تیش���یانداون،‌به‌و‌مانایه‌ی‌دیوه‌كه‌ی‌‌ت���ری‌هاوكێش���ه‌كه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌ج���وان‌نییه‌‌وه‌ك���و‌ئێم���ه‌‌پێمانوای���ه‌.‌وه‌ك‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌پش���تگیری‌ ئه‌وروپیی���ه‌كان‌ ئه‌مریك���ی‌و‌ئه‌وان���ه‌ش‌ دیموكرات���ه‌كان‌و‌ س���ه‌ركرده‌‌ده‌كه‌ن‌ك���ه‌‌به‌رژه‌وه‌ندیی���ان‌له‌گه‌ڵیدایه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌‌مانای‌ئه‌وه‌نییه‌‌س���به‌ی‌ئه‌گه‌ر‌گۆڕانكارییه‌ك‌له‌واڵته‌ك���ه‌ی‌ئێمه‌دا‌رویدا‌و‌كه‌سێكی‌تر‌خۆی‌پێشنیاركرد‌بۆ‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌و‌جێگه‌ی‌‌گرته‌وه‌و‌بوه‌‌جێگه‌ی‌‌بڕوای‌‌خه‌ڵك،‌ئیتر‌ئه‌مریكاو‌ئه‌وروپا‌به‌خێرهاتنی‌ناك���ه‌ن،‌به‌بڕوای‌من‌ئ���ه‌وان‌یه‌كه‌م‌واڵت‌ده‌بن‌به‌خێرهاتنی‌ئه‌و‌گۆڕانكارییه‌‌ده‌كه‌ن،‌به‌اڵم‌تاوه‌كو‌كورد‌خۆی‌ئه‌و‌گۆڕانكارییانه‌‌به‌رهه‌م‌نه‌هێنێ���ت،‌نه‌ئه‌مریكاو‌نه‌ئه‌وروپا‌

ئه‌و‌گۆڕانكارییه‌ی‌‌بۆ‌به‌رهه‌م‌ناهێنێت.

ئه سه سه رد: نابێت مانه وه ی بارزانی روبداتناكرێت‌ویستی‌یه‌ك‌الیه‌ن‌به‌سه‌ر‌سه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌كاندا‌بسه‌پێنرێت

"پارتی فاكته ری ده ره كی به كارده هێنێت بۆ به هێزكردنی خۆی و مانه وه ی بارزانی "

‌ئه‌گه‌ر‌پارتی‌توانیبێتیان‌به‌دیل‌بۆ‌سه‌ركرده‌یه‌كی‌گه‌وره‌ی‌

وه‌ك‌مه‌ال‌مسته‌فا‌بدۆزنه‌وه‌،‌بۆچی‌ئێمه‌‌ئێستا‌ناتوانین‌به‌دیلێك‌

بۆ‌مه‌سعود‌بارزانی‌بدۆزینه‌وه‌؟!

كێشه‌یه‌كی‌مێژویی‌ئه‌وه‌یه‌‌هه‌ر‌له‌سه‌ره‌تای‌‌شه‌سته‌كانه‌وه‌‌تائێستا‌جواڵنه‌وه‌ی‌‌رزگاریخوازی‌

كورد،‌زیاتر‌پشتی‌به‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌خۆی‌

به‌ستوه‌‌تاوه‌كو‌ناوخۆ‌له‌و‌پێناوه‌شدا‌هه‌ڵه‌ی‌

گه‌وره‌‌كراوه

میخائیل بۆگدانۆڤدۆستی‌‌ئه‌سه‌د‌و‌هاوڕێی‌‌بارزانی‌‌

‌ئا:‌ئاوێنه‌

له‌گه‌ڵ‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌بارزانیدا‌له‌ئه‌مه‌ریكا،‌شاره‌زاترین‌دیبلۆماتكاری‌‌روسی‌‌سه‌باره‌ت‌به‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ناوه‌ڕاست‌له‌هه‌ولێر‌بو،‌بۆگدانۆڤ‌نوێنه‌ری‌‌تایبه‌تی‌‌ڤالدیمیر‌پۆتین‌و‌كاراترین‌

داڕێژه‌ری‌‌سیاسه‌تی‌‌روسیایه‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌م‌ناوچه‌یه‌،‌كتێبی‌‌"نیشتمانی‌‌

داستان"ی‌‌به‌دیاری‌‌بۆ‌بارزانی‌‌هێنا.

میخائیل‌بۆگدانۆڤ‌چه‌ند‌ساڵێكه‌‌وه‌ك‌نوێنه‌ری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌روسیا‌له‌رۆژهه‌التی‌‌ناوه‌ڕاس���ت‌و‌جێگری‌‌وه‌زیری‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌روس���یا‌له‌گه‌ش���تێكی‌‌به‌رده‌وامدایه‌‌بۆ‌واڵته‌‌پڕ‌له‌كێشه‌كانی‌‌ئه‌م‌ناوچه‌یه‌،‌له‌م‌گه‌شتانه‌شیدا‌زۆربه‌ی‌‌كات‌هه‌ولێر‌به‌سه‌ر‌ده‌كاته‌وه‌،‌ئه‌و‌سه‌رس���ه‌ختانه‌‌هه‌وڵ‌‌بۆ‌چه‌سپاندنی‌‌پێگه‌ی‌‌روسیا‌له‌رۆژهه‌اڵتی‌‌تیرۆر‌و‌ به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی‌‌ ناوه‌ڕاس���ت‌و‌هه‌ل���ی‌‌كار‌دۆزین���ه‌وه‌‌ب���ۆ‌كۆمپانی���ا‌نه‌وتیه‌كانی‌‌روس���یاو‌مان���ه‌وه‌ی‌‌رژێمی‌‌

ئه‌سه‌د‌له‌سوریا‌ده‌دات.ئه‌م‌پیاوه‌‌ته‌مه‌ن‌‌63ساڵه‌‌به‌ئه‌زمونه‌،‌دروستكردنی‌‌ له‌سێگۆشه‌ی‌‌ یه‌كێكه‌‌ كه‌‌له‌پاڵ‌‌ روس���یا،‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‌ سیاس���ه‌تی‌‌پۆتین‌و‌س���ێرگی‌‌الڤرۆڤدا،‌ ڤالدیمی���ر‌سه‌رتاسه‌ری‌‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ناوه‌ڕاست‌وه‌ك‌ته‌خته‌ی‌‌ش���ه‌تره‌نج‌ش���اره‌زایه‌،‌ساڵی‌‌‌1977روده‌كاته‌‌یه‌مه‌نی‌‌باشورو‌له‌تیمی‌‌ده‌كات،‌ كار‌ روس���یادا‌ باڵیۆزخان���ه‌ی‌‌

س���اڵی‌‌‌1977تا‌‌1980كه‌‌س���ااڵنێكی‌‌هه‌س���تیاری‌‌لوبنان���ن،‌له‌باڵیۆزخانه‌ی‌‌كارده‌كات،‌س���اڵی‌‌ له‌به‌یروت‌ روس���یا‌‌1983ت���ا‌‌1994له‌تیمی‌‌باڵیۆزخانه‌ی‌‌روس���یا‌ده‌بێت‌له‌دیمه‌شق،‌له‌1997ه‌وه‌‌تا‌س���اڵی‌‌‌2002ده‌بێته‌‌باڵیۆزی‌‌روسیا‌له‌ته‌لئه‌بیب،‌ساڵی‌‌‌2005تا‌‌2011ده‌بێته‌‌به‌درێژایی‌‌ له‌قاهیره‌،‌ روس���یا‌ باڵیۆزی‌‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‌ جاروب���ار‌ ماوه‌ی���ه‌ش‌ ئه‌و‌بۆ‌روس���یا‌تا‌سه‌رپه‌رش���تی‌‌به‌ش���ی‌‌رۆژهه‌اڵت���ی‌‌نزیك‌و‌باك���وری‌‌ئه‌فه‌ریقا‌بكات‌له‌وه‌زاره‌تی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌واڵته‌دا،‌س���اڵی‌‌‌2011له‌الیه‌ن‌پۆتینه‌وه‌‌پۆستی‌‌جێگری‌‌وه‌زی���ری‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌روس���یای‌‌له‌هه‌مانكاتیش���دا‌ پێده‌س���پێردرێت‌و‌تایبه‌تی‌‌سه‌رۆكی‌‌ نوێنه‌ری‌‌ ده‌ش���بێته‌‌

روسیا‌له‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ناوه‌ڕاست.په‌یوه‌ندیی���ه‌‌ ك���ه‌‌ بوگدان���ۆڤ‌نێوده‌ڵه‌تیه‌كانی‌‌له‌په‌یمانگای‌‌مۆسكۆی‌‌س���ه‌ر‌به‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌له‌چه‌ندین‌ خوێندوه‌‌و‌ پێشوو‌ سۆڤیه‌تی‌‌كاری‌‌نهێنی‌له‌م‌ناوچه‌یه‌دا‌به‌ش���داری‌‌كارای‌‌هه‌ب���وه‌،‌ئێس���تا‌له‌گه‌ش���تێكی‌‌به‌رده‌وامدای���ه‌‌له‌تاران���ه‌وه‌‌بۆ‌به‌یروت،‌له‌دیمه‌ش���قه‌وه‌‌بۆ‌ته‌لئه‌بیب،‌له‌ریازه‌وه‌‌بۆ‌به‌غدا‌و‌هه‌ولێر.‌ئه‌م‌دیبلۆماتكاره‌‌كه‌‌دۆس���تایه‌تی‌‌كردنی‌‌بارزانی‌‌به‌الوه‌‌پڕ‌بایه‌خ‌و‌گرنگ���ه‌،‌خه‌ونی‌‌هه‌ره‌‌گه‌وره‌ی‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌روس���یایه‌‌بۆ‌نێو‌گۆڕه‌پانی‌‌ناوه‌ڕاس���ت‌و‌ رۆژهه‌اڵت���ی‌‌ ملمالنێ���ی‌‌

نێوده‌وڵه‌تی‌.‌میخائیل‌بۆگدانۆڤ

ئه‌سه‌سه‌رد

Page 4: ژماره 479

هەنوکە(479( سێشه ممه 42015/5/19

یروانت نیسان ماركۆس، په رله مانتاری فراكسیۆنی ئه رمه نی

له په رله مانی كوردستان ئاماژه به وه ده كات كه به الی ئه وانه وه

سروشتییه عه لی قه ره داغی یان هه ر مامۆستایه كی تر هه وڵی شێواندنی مێژو بدات، به تایبه تی كه له دیدو

به رژه وه ندی مه زهه بیه وه له مه سه له ی كوشتاری ئه رمه نه كان بڕوانێت،

به اڵم ئه وه فاكتێكی مێژوییه و كه س ناتوانێت نكوڵی لێبكات.

یروان���ت به ئاوێن���ه ی راگه یان���د كه له جینۆسایدی نكوڵی كه س���ێك هه ر ئه رمه نه كان ب���كات، ئه وا نوێنه رایه تی الیه نێ���ك ده كات، به تایبه ت���ی ئه گه ر ئیس���امی و له روانگ���ه ی بیه وێ���ت مه س���یحییه وه ش���یكاری و راڤه ی ئه و كوش���تاره بكات، ئه و وتی "به ڕای من عه ل���ی قه ره داغی ئ���ازاده چی ده ڵێ و چ���ی ناڵێت، به اڵم جینۆس���ایدكردنی ئه رمه ن���ه كان واقیع���ه و هه م���و دنیا

ده زانن".وتیش���ی "ده وڵه تی توركیای ئه مڕۆ عوس���مانیه و ده وڵه ت���ی میراتگ���ری چاوپۆش���یكردن ل���ه و روداوه ته نه���ا ده چێته خانه ی مجامه له ی سیاسیه وه و كه س���انێك چاوه ڕوانكراوانیش���ه هه ڵوێستیان وا بێت، به اڵم له جیهاندا ئه وه س���ه لماوه كه گه وره ترین تاوان و به رامبه ر جینۆس���اید كۆمه ڵك���وژی و

به ئه رمه ن كراوه له س���ه ره تای سه ده ی رابردودا، ئیتر به قس���ه ی كه سێك و دو كه س واقیع و ره وتی مێژو ده ستكاری ناكرێت و گۆڕانكاری به سه ردا نایه ت".

ك���رده وه ل���ه وه جه غتی یروان���ت ك���ه چه ندی���ن واڵتی جیه���ان دانیان ن���اوه ب���ه وه دا ك���ه ئ���ه وه ی توركه به رامب���ه ر كردی���ان عوس���مانیه كان به ئه رمه نه كان له س���ه ره تای س���ه ده ی رابردودا جینۆسایده و نكوڵی لێكردنی به پێی یاس���ا له و واڵتانه دا تاوانه ، ئه و وتی "من پاش���ماوه ی جینۆس���ایدم، باپیران���م زۆر بێڕه حمان���ه قه تڵ و عام كران و ئه و روداوه هه ژێنه ره ش ئێمه ی ئ���اواره و په لكێش كرد بۆ باش���وری

كوردستان".وتیش���ی "به الی ئێمه وه سروشتییه كه ئه و مامۆستایه یان مامۆستایه كی تر بیه وێت مێژو بش���ێوێنێت، چونكه له دیدو به رژه وه ندی مه زهه بی و دیدگای ئیس���ام و مه سیحییه وه له و مه سه له یه ده ڕوانێت، به اڵم واقیع ش���تێكه كه س

ناتوانێت نكوڵی لێبكات".ئه م په رله مانتاره ئه رمه نیه ئه وه شی رونكرده وه كه كاریان بۆ ئه وه كردوه په رله مان���ی كوردس���تان كوش���تاری ئه رمه نه كان به جینۆس���اید بناسێنێت و پرۆژه یاسایه كیشیان بۆ ئه و مه به سته پێش���كه ش ك���ردوه و 40 په رله مانتار ئیمزایان له س���ه ر كردوه ، به اڵم هێشتا

نه خراوه ته به رنامه ی كاره وه .

ئا: ئاوێنه

ئه ندامێكی سه ركردایه تی یه كگرتوی ئیسامی و په رله مانتاری كوردستان، ئه بوبه كر هه ڵه دنی له م گفتوگۆیه ی

ئاوێنه دا سه باره ت به وتاره كه ی عه لی قه ره داغی كه پشتیوانی له ئاكه په و ئه ردۆگان ده كات، ده ڵێت "خاڵی

الوازی ئه م وتاره ی عه لی قه ره داغی ئه وه یه پشتگیری له تاكه الیه نێكی توركیا ده كات و ئه مه ش به نه رێنی

ده شكێته وه ".

ئاوێنه : وتاره ك���ه ی عه لی قه ره داغی پیاهه ڵدانێكی زۆری تێدایه بۆ ئاكه په و ئه ندامێك���ی وه ك ت���ۆ ئ���ه ردۆگان، س���ه ركردایه تی یه كگرتوی ئیس���امی و په رله مانتارێك���ی كوردس���تان تێبینی و

سه رنجت له سه ر ئه م وتاره چییه ؟ب���ۆ هه ی���ه رێزم���ان هه ڵه دن���ی : د.عه ل���ی قه ره داغی كه شوێنده س���تی به خزمه تكردنی باشوری كوردستان زۆر دی���اره ، له ڕوی زانس���تیه وه كه زانكۆی كه مرۆییش���ه وه ل���ه ڕوی كردوه ته وه و رێكخ���راوی خێرخوازی���ی دامه زراندوه ، هه روه ه���ا ره وتی ئاكه پ���ه ش له توركیا به رز ده نرخێنین كه پرۆس���ه ی ئاشتی له سایه ی ئه واندا پێشكه وتنی به خۆیه وه بینی���وه ، هه م���و پش���تیوانیه كی ئێمه له ئاكه په له ڕوانگه ی دراوسێیه تیی له گه ڵ چاره سه ركردنی كوردس���تان و هه رێمی پرس���ی ره وای گه له كه مان���ه له باكوری هیوادارین له هه مانكاتیشدا كوردستان، هه ده په به ربه س���تی 10% ببڕێت چونكه سه ركه وتنی ئه وان له باكوری كوردستان و توركی���ا له په رله مان���ی به هێزبونی���ان به پرۆسه ی چاره سه ری ده كات خزمه ت ئاش���تی ، ئه و دو الیه نه ده بێت پێكه وه پرۆسه ی ئاش���تی له توركیا سه ربخه ن. پشتیوانی ئێمه له ئاكه په و هه ر هێزێكی تر له ڕوانگه ی باوه ڕبونیانه به چاره سه ری ریشه یی كێشه ی گه لی كورد، پێشمانوایه چاره س���ه ری ئه م كێش���ه یه به فلته ری ئازادكردنی عه بدواڵ ئۆجه الن، ماندێای

كورددا تێده په ڕێت.ئاوێنه : واته ئێ���وه وه ك یه كگرتوی له ئاكه په ده كه ن ئیسامی پش���تیوانی

له م هه ڵبژاردنه دا؟هه ڵه دنی : ئه وه په یوه ندی به كاروباری ناوخۆی توركیاوه هه یه ، ئێمه پشتیوانی

له ئاكه پ���ه ده كه ی���ن تا پرس���ی كورد چاره سه ر بكات، پشتیوانی له هه ده په ش ده كه ی���ن و هیواداریش���ین ده نگه كان���ی به رزبێت���ه وه و به ربه س���تی 10% ببڕێت، چونكه به مه پرۆس���ه ی ئاشتی ده چێته

پێشه وه .ئاوێن���ه : ب���ه اڵم له م وت���اره دا عه لی ته نها پش���تیوانی به ئاشكرا قه ره داغی

له ئاكه په و ئه ردۆگانیش ده كات؟هه ڵه دنی : ئه وه تێڕوانینی به ڕێزیانه ، هه ر پش���تیوانیه ك بۆ ئاكه په به مانای دژایه ت���ی و فه رامۆش كردن���ی هه ده په نای���ه ت، چونكه هه ده پ���ه نوێنه رایه تی راسته قینه ی خه ڵكی باكوری كوردستان

ده كات.ئاوێن���ه : ب���ه اڵم له م س���اته وه خته دا ك���ه كێبڕكێ���ی هه ڵبژاردن���ه له توركیا له مش���ێوه یه وتارێكی باڵوكردن���ه وه ی عه ل���ی وه ك كه س���ێكی له الی���ه ن

قه ره داغییه وه ، كارێكی باشه ؟م���ن پێموای���ه ده بوایه هه ڵه دن���ی : له وتاره كه یدا پش���تیوانی بۆ هه ده په ش تاكایه نانه ته نه���ا ن���ه ك ده رببڕیایه ، چونكه ئه مه كاریگه ری ده بێت له س���ه ر رێ���ژه ی ده نگه كان ل���ه م هه ڵبژاردنه دا، ده بوایه پرس���یاری ئه وه ی بكردایه كه تا چه ند ئاكه په جدییه له چاره س���ه ری پرسی ره وای كورد له باكور و له هه ڵمه تی هه ڵبژاردندا تیش���كی ده خاته سه ر، كه 20 ملیۆن كورد له س���ه ره تایترین مافی خۆیان واته خوێن���دن به زمانی خۆیان

بێبه شكراون.ئاوێنه : واته تۆ ئه مه به خاڵی الوازی

وتاره كه ده زانیت؟هه ڵه ندنی : به ڵێ من ئ���ه وه به خاڵی الواز ده زانم و ده بو به شێوه ی هاوسه نگ گوزارش���تی له وه بكردای���ه ، هه ر جۆره لێ���دوان و وتارێك بۆ پش���تگیری تاكه

الیه نێك به نه رێنی ده شكێته وه .ل���ه م ئاوێن���ه : عه ل���ی قه ره داغ���ی وت���اره دا نكوڵی له جینۆس���اید كردنی ئه رمه نه كانی���ش ده كات، به ب���ڕوای تۆ نكوڵیكردن له و تاوانه مێژوییه ، كارێكی

شیاوه ؟هه ڵه دن���ی : مه س���ه له ی ئه رمه نه كان قه تڵ و ك���ه مێژویی���ه حه قیقه تێك���ی عام كراون، ب���ه اڵم بارودۆخی هه رێمی رێگه په یوه ندییه كانی كوردس���تانیش و ن���ادات هه مو حه قیقه ت���ه كان بوترێت، هه رچه نده ئێمه ده بێت له ڕوی مرۆییه وه له گه ڵ هه مو مرۆڤێكی زوڵملێكراوی ئه م زه ویه دا هاوسۆزو پشتیوان بین. به ڕێزیان ئه مینداری به حوكمی پێگه ك���ه ی وه ك گش���تی یه كێتی زانایانی موس���ڵمانان، پێویس���ته له س���ه ر هه مو موسڵمانان و هه م���و مرۆڤێ���ك كه بچه وس���ێنرێته وه بێته ده نگ، به دور له روانگه ی مه زهه بی و ئایین���ی و نه ته وه ی���ی . به ب���ڕوای م���ن له مه سه له قه ره داغی د.عه لی پێویسته سیاس���یه كاندا كۆمه ڵێ���ك راوێ���ژكاری هه بێت، له وانه ی���ه ئه مه خزمه تی زیاتر به خ���ۆی ب���كات و هه ڵوێسته كانیش���ی

هاوسه نگتر ده رببڕێت.چ قه ره داغ���ی د.عه ل���ی ئاوێن���ه : په یوه ندییه ك���ی هه ی���ه به یه كگرت���وی

ئیسامییه وه ؟قه ره داغ���ی د.عه ل���ی هه ڵه دن���ی : كه س���ایه تییه كی ئیسامی ناودارو زاناو ئابوریناسیش���ه ، جێگه ی شانازی هه مو الیه كمان���ه ، به اڵم هی���چ په یوه ندییه كی ئیس���امی به یه كگرت���وی ئۆرگان���ی ئ���ه و ب���ه اڵم نیی���ه ، كوردس���تانه وه نوێنه رایه تی ره وتی میانه ڕه وی ئیسامی

كوردی ده كات.

"بۆچ����ی ئ����ه م هه ڵمه ت����ه جیهانییه له س����ه ر توركیا؟" ناونیشانی نوێترین وت����اری "عه ل����ی قه ره داغ����ی"ه ك����ه له ماڵپ����ه ڕی هه واڵه كان����ی توركیادا به زمانی عه ره ب����ی باڵوكراوه ته وه ، ئه م وتاره یه كپارچه پیاهه ڵدانه گ����ه وره و ده س����كه وته ب����ه و گرنگانه ی له سایه ی حكومه تی

به دیهات����وه ، ئه ردۆگان����دا ئاكه پ����ه و له گه شه ی په روه رده و خوێندنه وه بگره تا ده گات به گه ش����ه ی ئابوری و داهات و به رهه مهێنان����ی كاره با و پیشه س����ازی س����ه ربازی و كه مكردن����ه وه ی رێ����ژه ی له باكوری ئاشتی به دیهێنانی بێكاری و ستایشی پاشان قوبرس، كوردستان و ئاكه په ده وڵه تی بوێرانه ی هه ڵوێستی

ده كات به رامبه ر به روداوه كانی یه مه ن و پش����تیوانیكردنی عێ����راق و میس����رو

له سوننه كان.عه لی قه ره داغی له كۆی وتاره كه شیدا ئه رمه نه كان له جینۆسایدكردنی نكوڵی له س����اڵی 1915 ده كات و پێیوایه ئه مه تۆمه ت����ه ئاڕاس����ته ی ده وڵه تی توركیا ده كرێ����ت و بارگاوی كراوه به سیاس����ی

به مه به س����تی ناوزڕاندن����ی ده وڵه ت����ی به هۆی ئاكه پ����ه دا له س����ایه ی توركیا به فه له ستین. به رامبه ر هه ڵوێستییه وه موسڵمان له گه النی داوا له كۆتایش����دا ده كات كه یه كڕیزبن له دژی ئه م پیانه نێوده وڵه تیه و ه����اوكاری یه كدی بكه ن ب����ۆ له باربردنی، له به رئ����ه وه ی ئه مڕۆ ئه گه ر توركی����ا تۆمه تبار ده كرێت رێی

تێده چێت س����به ینێ ده وڵه تی دیكه ش تۆمه تبار بكرێت.

ئه م����ه له كاتێكدایه كه پێش����تریش س����ه باره ت ق����ه ره زاوی " "یوس����ف دژایه تی له توركی����ا و به داكۆكیك����ردن كردنی به جینۆساید ناوبردنی كوشتاری ئه رمه نه كان، هه ڵوێستێكی هاوشێوه ی

ده ربڕیبو.

ئا: ئاوێنه

چاالكوانان و لیژنه ی مافی مرۆڤی په رله مانی كوردستان دڵنیایی خۆیان

نیشانده ده ن له وه ی كه هێشتا له هه رێمی كوردستاندا زیندانی نهێنی

له الیه ی یه كێتی و پارتی هه یه و به شێك له وانه ی بێسه روشوێنن، له و زیندانانه دا حه شاردراون، الیه نی حكومیش ده ڵێت،

"نه ك زیندانی نهێنی ، به ڵكو زیندانی سیاسیشمان نیه ".

له هه رێم���ی كوردس���تاندا، دو ج���ۆر زیندانی ره س���می بونیان هه یه ، ئه وانه ی سه ر به ئاسایشن و ئه وانه ی به چاكسازیی ناوده برێن و س���ه ربه وه زاره تی كاروباری كۆمه اڵیه تین، به اڵم زیندانی نهێنی بوه ته بابه تێكی مشتومڕهه ڵگرو بۆچونێك باس له بون���ی ئه م ج���ۆره زیندانانه ده كه ن و

الیه نی حكومیش نكۆڵی لێده كات. سۆران عومه ر، سه رۆكی لیژنه ی مافی مرۆڤ له په رله مانی كوردستان به ئاوێنه ی هه رێم ئاسایشی "ئه نجومه نی راگه یاند، زیندانی هه یه ، ده زگای زانیاری و پاراستن زیندانیان هه یه و له ژێر چاودێریی ئێمه دا نین، نه ده زانین زیندانیان له كوێیه ، نه

ئه و خه ڵكه شی رفێنراوه له كوێیه ".ئه و ئاشكرایده كات كه "خه ڵكێكی زۆر به ده س���تی ده زگا ئه منیه كان له هه رێمی كوردس���تان رفێنراون، له دوای ش���ه ڕی

ناوخۆو له ساڵی 2003ه وه تائێستا"."چه ند ده ڵێ���ت، په رله مانتاره ئ���ه و هه ركاتێ���ك پێده زانی���ن و ش���وێنێك ده س���ه اڵتمان هه ب���و ده چین���ه س���ه ر ش���وێنه كه و ئه وكاته ئاشكرای ده كه ین، بۆیه ئێس���تا نایڵێین بۆئه وه ی شوێنه كه

چۆڵنه كه ن". ئه ندامی فای���ه ق، بێس���تون هاوكات

هه مان لیژنه بۆ ئاوێنه ده ڵێت، "به ڵگه ی ناڕاس���ته وخۆمان هه ی���ه ك���ه زیندانی ئه ویش هه ی���ه ، له كوردس���تاندا نهێنی ئه وه یه ، مادام خه ڵك هه یه چاره نوس���ی دیارنیه و له ژیانیشدا ماوه ، له زیندانه كانی ئاس���ایش و چاكسازییش���دا نیه ، كه واته ش���وێنێك هه یه له م واڵته خه ڵك تێیدا بێسه وشوێن ده بێت و ئێمه پێینازانین".

ل���ه وه خ���ۆی دڵنیای���ی بێس���تون نیش���انده دات كه زیندانی نهێنی هه یه و ده ڵێت، "من یه قین���م هه یه كه زیندانی نهێنی ، له الی پارت���ی و له الی یه كێتیش

هه یه ". له س���اڵی زانیاریی���ه كان، به پێ���ی 2003ه وه تائێس���تا نزیك���ه ی 400 كه س سكااڵی كه س���وكاری بێسه روشوێنبویان ل���ه الی لیژنه ی ماف���ی مرۆڤی په رله مان تۆماركراوه ، به شێك له وانه ش بانگه شه ی ئه وه ده كه ن كه زانیارییان هه یه له ژیاندا

ماون. ش���ێروانی ، ش���ێروان هه روه ه���ا رۆژنامه نوس و چاالكوانی بواری مه ده نی ن���اوی چه ندی���ن ش���وێن ده هێنێت كه گومانده كرێ���ت زیندانی نهێنی تێدابێت و به ئاوێن���ه ی راگه یاند: "چه ند كه س���ێكم بین���وه كه له و زیندان���ه رزگاریان بوه ، خه ڵك���ی ناوچه ی بارزان بون و له س���ه ر كۆمه اڵیه تی سیاسیی و كه یسی چه ندین ده ستگیركراون و له و زیندانانه دا زیندانی

كراون". له س���ه ر ك���ه رۆژنامه نوس���ه ئ���ه و باڵوكردن���ه وه ی بابه تێ���ك له س���ه ر ئه م كرایه وه ، دادگا روب���ه روی مه س���ه له یه ئاماژه ی به وه ش كرد كه "به دڵنیاییه وه چ���وار زیندان���ی نهێنی له زۆن���ی زه رد بونیان هه یه ، وه ك ئه وه ی گوندی دوری له ده ڤ���ه ری ب���ارزان، پیرمام، س���پیلك ئه وانه ی له نێوان حه ری���رو خه لیف���ان و

گومانی لێ ده كرێت )زیندانی شه قاڵوه و زیندانی زاویته (".

س���ه رۆكی زێباری ، دین���دار هاوكات لیژن���ه ی ب���ااڵی حكومه ت���ی هه رێم بۆ به دواداچون���ی نێوده وڵه تی ره تیكرده وه هیچ زیندانیه كی نهێنی له كوردستان بونی "به پێی راگه یاند، به ئاوێن���ه ی هه بێت و ئه و زانیاریانه ی ئێمه هه مانه ، تائێس���تا راپۆرت���ه نێوده وڵه تیه كانیش ش���تێكی وایان نه خس���توه ته به رده ستی ئێمه كه زیندانێكی نهێنی دیاریكراو هه بێت، بۆیه ده ش���ێت جاران هه بوبێت، به اڵم ئێستا ئێمه وه كو حكومه ت نه ك زیندانی نهێنی

به ڵكو زیندانی سیاسیشمان نیه ".زێب���اری ده ڵێ���ت، "بانگه ش���ه كردن و تۆم���ه ت ئاس���انه ، ئێس���تا ده رگاكانی هه رێم كراوه ن، هی���چ زیندانێكی هه رێم نی���ه ، ش���اندی نێوده وڵه تی س���ه ردانی

نه كردبێت".

عه لی قه ره داغی وه های گوت

لیژنه ی مافی مرۆڤ: دڵنیاین زیندانی نهێنی ، له الی پارتی و یه كێتی هه یه

ئه ندامێكی سه ركردایه تی یه كگرتو:ده بو عه لی قه ره داغی پشتیوانی بۆ هه ده په ش ده ربڕێت

په رله مانتارێكی ئه رمه نی :به قسه ی عه لی قه ره داغی

ده ستكاری مێژو ناكرێت

هه ر جۆره لێدوان و وتارێك

بۆ پشتگیری تاكه الیه نێك به نه رێنی

ده شكێته وه

خه ڵكێكی زۆر به ده ستی ده زگا

ئه منیه كان له هه رێمی كوردستان رفێنراون،

له دوای شه ڕی ناوخۆو له ساڵی 2003ه وه تائێستا

عه لی قه ره داغی و ئه ردۆگان

مندااڵنی پاشماوه ی جینۆسایدی ئه رمه نه کان

Page 5: ژماره 479

5(479( سێشه ممه 2015/5/19په‌رله‌مان [email protected]

ئا: هانا چۆمانی

دوای ئه وه ی په یڕه وی ناوخۆی په رله مان هه مواركرایه وه ،

په رله مانتاران دڵخۆشن به ماده یه كی په یڕه وه كه كه باس له دروستكردنی

ده سته یه كی گشتی ده كات له په رله مانی كوردستان، بۆئه وه ی

هاوكاری ده سته ی سه رۆكایه تی بكات له چه ندین پرسی گرنگی تایبه ت به په رله مان و سه رجه م سه رۆكی

فراكسیۆنه كانیش له و ده سته یه دا ئه ندامن.

په رله مانت����ار زك����ری ئامین����ه لیژنه ی ئه ندامی له فراكسیۆنی زه ردو كاتیی هه مواركردنی په یڕه وی ناوخۆی په رله م����ان بۆ ئاوێن����ه ده ڵێت: "ئه و ده سته یه له سه رۆك فراكسیۆنه كان و سه رۆكایه تی پێكدێت و چه ندین كاری گرنگی هه یه ، یه كێك له وانه بۆ دانانی به رنامه ی كاری په رله مانی كوردستان و س����ه رۆكایه تی له نێوان راوێژك����ردن فراكسیۆنه كان س����ه رۆك په رله مان و له باره ی چۆنیه تی دانان و دیاریكردنی پرۆژه یاس����اكان بۆ خستنه به رنامه ی

كاری دانیشتنه وه ". به وت����ه ی ئامین����ه یه كێك����ی دیكه ده س����ته یه ، ئ����ه و له ئه ركه كان����ی ده ستنیشانكردنی ئه و ئه ندامانه ن كه به ش����اند ده ڕۆنه ده ره وه ی په رله مانی كوردس����تان، "وات����ا وه ك وه فدێ����ك ده بێ����ت له رێ����ی ئ����ه و ده س����ته یه وه دیاریبكرێن و ئه وان ره زامه ندبن له سه ر ئه و كه سانه ی كه ده نێردرێنه ده ره وه ، ناوخۆی په ی����ڕه وی به پێ����ی چونكه س����ه رۆكی ته نها پێش����تر په رله مان په رله مان ئه و كه س����انه ی دیاریده كرد كه وه ك ش����اندی په رله مانی ده چونه

ده ره وه ". ه����اوكات به پێ����ی زانیاریی����ه كان،

یه كێك����ی تر له گرنگتری����ن كاره كانی وه رزی كاری دانان����ی ده س����ته كه په رله مان����ه ت����ا بزانرێ����ت په رله مان چ����ی نوێ����دا وه رزی له دانیش����تنی ب����كات، په رله مانتارانی����ش ئه م خاڵه وه ك هه نگاوێ����ك لێكده ده ن����ه وه كه نابێت بێس����ه روبه ری دروست "چیتر خس����تنه كاری له پرۆژه یاس����اكان و

په رله مانه وه ، واتا به جۆرێك باشترین پرۆژه یاساكان و گرنگترینیان ده خرێنه پێشتر تا كاریان له سه ربكرێت، ئه وه ش له په یڕه وه گرنگ����ه ده س����تكه وتێكی

نوێیه كه دا"، زكری وا ده ڵێت. ه����ه ر س����ه باره ت به ده س����ته كه و چۆنیه تی كاركردنی، شوان قه اڵدزه یی بزوتنه وه ی فراكس����یۆنی س����ه رۆكی

ئیس����امی و ئه ندامی ئه و ده س����ته یه "پێش����تر راگه یان����د، به ئاوێن����ه ی له پێشكه ش����كردن و هه بو ئاڵۆزییه ك خس����تنه به رنامه ی كاری دانیش����تنی په رله مانه وه ، به اڵم ئێس����تا ده سته كه ئ����ه و رۆڵ����ه ده بینێ����ت، هه روه ه����ا دانان����ی به رنام����ه و كارو ئه جێن����دای ئه و ش����اندانه ی كه ده ڕۆنه ده ره وه ی

په یوه ندی واتا كوردس����تان هه رێمی س����ه ردانه كانی به س����ه رجه م هه ی����ه په رله مانتارو وه فده كانی په رله مان كه

سه ردانی ده ره وه ده كه ن ". به بۆچونی قه اڵدزه یی ، ئه وه ی زۆر گرنگ بێت له په یڕه وه كه دا س����ه باره ت "له مه ودوا ئه وه یه گشتی به ده سته ی له كاتی ده رككردن����ی به یاننامه چیتر ده رناكرێت، س����ه ربه خۆ به یاننام����ه به ڵكو ده بێت ئه ندامانی ئه و ده سته یه بكه ن، بۆ هه ڵسه نگاندنی ئاگاداربن و ئه وكات ببێت����ه به یاننامه یه كی ته واو و باڵوبكرێت����ه وه ، واتا ده ش����توانێت به یاننام����ه ده رب����كات له گ����ه ڵ چه ند كارێك����ی تر ك����ه ئه وه زیات����ر كاری په رله مان ئاس����ان ده ك����ه ن و گرنگی

زیاتر به پرۆژه یاساكان ده دات ".په رله مان، ئه ندامانی وته ی به پێی

ئه ندامانی ئه و ده سته یه گۆڕانكارییان به س����ه ردادێت، چونكه "په یوه س����ته به ده سته ی س����ه رۆكایه تی و سه رۆكی پێده چێ����ت ك����ه فراكس����یۆنه كان، له هه ندێ����ك خول����دا فراكس����یۆنه كان تری����ان له هه ندێك����ی كه مب����ن و فراكسیۆنه كان زیاتر بن، واتا رێژه ی ئه ندامه كان چه سپاو نیه و گۆڕانكاری

به سه ردا دێت".تایبه تی په یڕه وه كه دا، له ماده یه كی باس له دروس����تكردنی ده س����ته یه كی ب����ۆ هاوكاریكردنی گش����تی ك����راوه س����ه رۆكایه تی په رله مانی كوردستان، چونكه پێشتر س����ه رۆكی په رله مان و خۆی����ان س����كرتێره كه ی جێگ����رو یاساكانیان هه ڵده بژاردو سه رپه رشتی دیاریكردن����ی س����ه رجه م ئه ندامان����ی

وه فده كانیشیان ده كرد بۆ ده ره وه .

ئا: هانا

سه رجه م ماف و ئه ركه كانی ئۆپۆزسیۆن له هه مواركردنه وه ی

په یڕه وی ناخۆی په رله ماندا دیاریكراون و مادده یه كی تایبه ت

بۆ ئه و بابه ته هه یه كه بۆی هه یه چه ندین سه رۆك لیژنه یان یه كێك

له ئه ندامانی ده سته ی سه رۆكایه تی وه ربگرێت، ئه گه ر هاتو پارتێكی ئۆپۆزسیۆن توانی رێژه ی یه ك له سه ر چواری كورسییه كانی

په رله مان به ده ستبهێنێت.

بۆیه كه مج���ار دوای هه ڵبژاردنه كانی له هه رێم���ی ئۆپۆزس���یۆن ،2009هی���چ بون���ی به ب���ێ كوردس���تان پێش���ینه یه كی یاس���ایی دروس���تبو، ته نانه ت له په یڕه وی ناخۆی په رله مانی پێنه درابو، ئاماژه ی كوردستانیش���دا ئیسامی یه كگرتوی كۆمه ڵ و گۆڕان و له و به ره یه دا بون، به اڵم رۆڵ و ئه رك و ماف���ی ئه و س���ێ پارت���ه یه كێك بو له بابه ته مشتومڕهه ڵگره كانی هه رێمی

كوردستان. له ئێستادا كۆی هه مواری مادده كانی په یڕه وی ناوخۆ ته واوبوه ، ته نیا ماوه بخرێت���ه به رنامه ی كاری دانیش���تنی په رله مان���ه وه و دوای تاووتوێك���ردن و تێبین���ی و ره خن���ه كان، له ناوهۆڵ���ی

په رله مان ده خرێته ده نگدانه وه . له ب���اره ی چۆنیه ت���ی دانانی ئه و له په ی���ڕه وه زیادكردن���ی ماده ی���ه و نوێكه ی ناخۆی په رله مان كوردستان، لیس���تی س���ه رۆكی قه هوه چی مونا ئه ندامی توركمان���ی و پێش���كه وتنی لیژن���ه ی هه مواری په ی���ڕه وی ناخۆی په رله مان، به ئاوێن���ه ی راگه یاند:"ئه و ماده یه كه ب���اس له ماف و ئه ركه كانی ئۆپۆزس���یۆن ده كات، بۆیه كه مج���اره

كه له كوردس���تان و ناو په رله مان، ئه و گرنگی ده كرێ�ت و به یاس���ایی بابه ته خۆی هه ی���ه له ئه زمون���ی حوكمرانی

هه رێمی كوردستاندا".ئه ركه كان���ی م���اف و له ب���اره ی ئۆپۆزس���یۆن كه له مه ودوا چۆن له ناو له گه ڵ ده كرێت، په رله ماندا مامه ڵه ی ئه و په رله مانتاره ده ڵێت "له ماده كه دا هاتوه دیاریكردن���ی بودجه ی تایبه ت بۆئه و هێزه ی كه ده بێته ئۆپۆزسیۆن هه روه ه���ا په رله مان���ه وه ، له الی���ه ن ب���ۆی هه ی���ه ده س���تی له ڕاییكردنی كاره كان���ی ن���او په رله مان���دا هه بێت

تا بتوانێ���ت ئیش���وكاره كانی بكات و متمانه ی دواتردا له هه ڵبژاردنه كان���ی هه روه ها به ده س���تبهێنێت، خه ڵ���ك ده بێ���ت له س���ێ ك���ه س زیات���ر بن ئه گه ر هات���و بون به فراكس���یۆنێكی

ئۆپۆزسیۆن".به وته ی په رله مانتاران ئه م هه نگاوه ی په رله مانی كوردستان، به سودوه رگرتن ب���وه له ئه زمون���ی واڵتان���ی ت���ر كه له چه ندین واڵتی ئه وروپی وه رگیراوه ، به وپێیه ی بونی ئۆپۆزیس���یۆن به پێی په یڕه وی ناخۆی په رله مان رێكخراوه . ئه ندامی ق���ادر قاره مان ه���اوكات

لیژن���ه ی هه مواری په ی���ڕه وی ناخۆی په رله مان���ی ئه ندام���ی په رله م���ان و كوردس���تان له فراكس���یۆنی گ���ۆڕان له باره ی ماده ی تایبه ت به ئۆپۆزسیۆن ده ڵێت "ئه و ماده یه باش���تر نمایشی دیموكراس���ی ده كات له كوردس���تان و ئێس���تا ئۆپۆزس���یۆنبون به پێی یاسا رێكخرا له ناو په رله مانی كوردس���تان و س���ه رجه م م���اف و ئه ركه كانیش���ی دیاریكران، سه ره تا نابێت له سێ ئه ندام كه متربێت، بۆئه وه ی ببێته ئۆپۆزیسۆن بڕیار په رله مانی كوردس���تان ده بێت ب���دات ئایا ئۆپۆزیس���یۆنه ی���ان نا،

به ش���داربێت و له حكومه ت ناش���بێت له دانیشتنه كاندا له یه كێك خۆیش���ی

رایبگه یه نێت كه ئۆپۆزسیۆنه ". له ب���اره ی چۆنیه تی رازیبونی هه مو الیه نه كان له باره ی ئ���ه و مادده یه كه تایبه ت���ه به م���اف و ئیمتیازاته كانی ئۆپۆزیسیۆن بون، قاره مان قادر ده ڵێت نه بۆته وه ، چونكه یه كایی "هێش���تا له وانه یه مناقه ش���ه ی زۆر هه ڵبگرێت ك���ه ئایا هه مو فراكس���یۆنه كان رازی ده بن به و شێوازه ی ئێستا داڕێژراوه ، ی���ان رازی ده بن به هه بونی بڕگه یه كی

تایبه ت به ئۆپۆزسیۆن".

په رله مانتاران كۆكن له س���ه رئه وه ی كه له مه ودوا هه ر الیه نێك ئۆپۆزیسیۆن بونی خۆی راگه یاند، ئه وا مه رج و مافی هه یه ، چونكه له ڕابردودا هیچ یاس���او ماده یه ك نه بو كه باس له ئۆپۆزسیۆن بون ب���كات له هه رێمی كوردس���تان. به اڵم ئێس���تا ئه گه ر ئۆپۆزسیۆن یه ك له س���ه ر چواری په رله مان یان له 40 كورس���ی زیاتری هه بێت، ئه وا "مافی چه ندین پۆس���تی گرنگی هه یه له ناو په رله م���ان، وه ك یه كێك له ئه ندامانی ده س���ته ی س���ه رۆكایه تی په رله مان و س���ه رۆكی لیژنه ی دارایی یان یاسایی یان ده س���تپاكی، یان ئه وانه ی به پێی ماده ك���ه باس���یان لێك���راوه چونكه ناكرێ���ت رۆڵی ئه و هه م���و ده نگده ره

پشتگوێ بخرێت". ب���اس به گه ش���بینیه وه قاره م���ان له تێپه ڕبونی كۆی ماده كانی په یڕه وه "له مه ودوا نوێیه كه ده كات و ده ڵێ���ت ئه ركه كان���ی ئیمتی���ازات و م���اف و ئۆپۆزیسۆن له په رله مانی كوردستان به پێ���ی یاس���ا دیاریك���راوه ، وات���ا به گوێره ی قه باره ی خۆی مافی هه یه . ئه وه ش جۆرێك���ی تازه یه له په یڕه وی كوردستان و له هه رێمی دیموكراسیه ت چونه پێشه وه ی بۆ نوێیه هه نگاوێكی كوردستان، له هه رێمی دیموكراس���ی چاوه ڕوانیش ناكه ین هیچ كێش���ه یه ك دروس���ت بێ���ت له تێپه ڕاندن���ی كۆی مادده كانی ئه و په یڕه وه ، چونكه هه مو الیه نه كان تێیدا به شدار بون و تێبینی و

ره خنه یان هه بوه له باره یه وه ".دوای په رله مان ناخ���ۆی په یڕه وی ئه وه ی له الیه ن سه رۆكایه تی په رله مانی كوردستان لیژنه یه كی كاتی كه له 13 كه س پێكهاتبو به سه رجه م فراكسیۆن و الیه نه كانه وه ، هه مواركرایه وه . په یڕه وه تازه ك���ه پێكهاتوه ل���ه 153 مادده و په یڕه وه كه ی پێشتریش 95 ماده بو.

سه رۆكایه تی په رله مان ده سه اڵته كانی له گه ڵ سه رۆك فراكسیۆنه كان دابه شده كات

له مه ودوا ماف و ئه ركی ئۆپۆزسیۆن له په رله ماندا به یاسا رێكده خرێت

پێشتر ئاڵۆزییه ك هه بو له پێشكه شكردن و خستنه به رنامه ی كاری دانیشتنی په رله مانه وه ، به اڵم ئێستا ده سته كه ئه و رۆڵه ده بینێت، هه روه ها دانانی

به رنامه و كارو ئه جێندای ئه و شاندانه ی كه ده ڕۆنه ده ره وه ی هه رێمی كوردستان

مافی چه ندین پۆستی گرنگی هه یه له ناو

په رله مان، وه ك یه كێك له ئه ندامانی ده سته ی

سه رۆكایه تی په رله مان و سه رۆكی لیژنه ی دارایی یان

یاسایی یان ده ستپاكی، یان ئه وانه ی به پێی ماده كه

باسیان لێكراوه چونكه ناكرێت رۆڵی ئه و هه مو

ده نگده ره پشتگوێ بخرێت هۆڵی کۆبونه وه ی په رله مانی کوردستان

ده سته ی سه رۆکایه تی په رله مانی کوردستان

Page 6: ژماره 479

تایبه‌ت(479( سێشه ممه 662015/5/19

پاش "ئه نفالی 3".. بڕیاری مانه وه و خۆڕاگری عوسمان حاجی مه حمود

به شی یه که م

قۆناغه كانی هێرش و ش����ااڵوه كانی ئه نفال له به ه����اری س����اڵی 1988دا ، ك����ه له الیه ن سوپای داگیركه ری عێراقه وه به هه شت قۆناغ ئه نجامدرا ، بووه هۆی شكس����تێكی گه وره ی سه ربازی بۆ هێزی پێشمه رگه ی كوردستان و جگه كوردس����تان. سیاس����ی جواڵن����ه وه ی له وه ش لێدانێك بوو بۆ تێكدان و ش����ێواندنی سه رخانی كولتووری و كۆمه اڵیه تی، هه روه ها تێك����دان و هه ڵوه ش����اندنی ژێرخانی ئابووری كوردستان به گشتی و هی الدێكان به تایبه تی. ته واوی س����ه روه ت و س����امانی تااڵنكردن����ی خه ڵ����ك، وێرانكردن و س����وتاندن و ڕوخاندنی هه زاران گوندو ژماره یه ك شارۆچكه و ئۆردوگا له كوردستاندا ، ڕاگواستنی دانیشتوانی ناوچه ئازادكراوه كانی ژێر ده س����ه اڵتی ش����ۆڕش بۆ جێگای ترو ش����ه هیدكردنی ده یان هه زاریان و ته نانه ت زینده به چاڵكردن����ی هه زارانیان، كه

دواتر وه كو شه هیدانی ئه نفال ناوبران.له هه م����وو كوردس����تان گونده كان����ی شۆڕش����ه كاندا هه میشه س����ه رچاوه و پێگه و پاڵپشتیكی گه وره و كاریگه ربوون بۆ شۆڕش و هێ����زی پێش����مه رگه ، هه ربۆی����ه چۆڵكردن و نه هێش����تن و بنه بڕكردن����ی ژی����ان و ئاوه دانی له الدێكاندا ، شۆڕش����ی كوردستان به گشتی و خه باتی چه كداریی و پێش����مه رگانه ی دوچاری قۆناغێك����ی س����ه خت و دژوار ك����رد، ب����ه اڵم س����ه ره ڕای ئه و قۆناغ����ه دژواره یش له چه ند ناوچه یه كی جیاجیای كوردستاندا، پێشمه رگه بڕی����اری مانه وه و به رده وامی داو خۆی له گه ڵ ئه و قۆناغه یش ڕاهێنا به داهینانی شێوازیكی ن����وێ و به ده س����ته و گروپی بچ����وك بچوكی چه ندكه س����ی، كه به مه فره زه پارتیزانه كانی

پاش ئه نفال ناسران.گه رمی����ان یه كێك بوو ل����ه و ناوچانه ی كه له پاش ئه نفالی س����ێ تا ڕاپه ڕین له س����اڵی به رده وام����ی ب����ه پێش����مه رگه ی 1991دا من نووس����ینه كه ی ئه گه رچ����ی لێمای����ه وه . س����ێیه مه وه ئه نفالی به قۆناغی په یوه ن����دی هه ی����ه ، ب����ه اڵم پێویس����ت ب����ه وه ده كات بۆ ڕونتركردنه وه ی دیمه نه كان به كورتی باس����ی به ش����ێك له قۆناغه كانی ئه نف����ال بكه ین، كه هه ر قۆناغیكیان له كات و سنورێكی جوگرافی

دیاریكراودا ئه نجامده درا، به م شێوه یه :ئه نفالی یه ك: بۆ ناوچه كانی سه ركردایه تی ی.ن.ك ب����وو له س����نوری دوكان- كارێ����زه له 1988/2/22 ده ستیپێكردو له 1988/3/19

كۆتایی هات.ئه نفال����ی دوو: ب����ۆ س����نووری ناحیه كانی بازی����ان و ق����ه ره داغ و به ش����ێك له س����نوری ه����ه ردو قه زای ده ربه ندیخان و ش����اره زور بو، له 1988/3/28 ده س����تیپێكردو پاش چه ند

ڕۆژیك كۆتاییهات.ئه نفال����ی س����ێ: ب����ۆ س����نوری قه زاكانی خورماتو، كفری، كه الرو به شێك له سنووری ق����ه زای چه مچه م����اڵ ب����و، ل����ه 1988/4/7

ده ستیپێكردو له 1988/4/15 كۆتاییهات.ئه نفالی چوار: بۆ س����نوری قه اڵس����ێوكه و خاڵخااڵن و ش����ێخ بزێنی و چه می ڕێزان بوو، له 1988/5/3 ده س����تیپێكردو له دوای چه ند ڕۆژێ����ك كۆتاییپێه����ات. دوات����ر ئه نفالی 5و

ئه وانیتر تا ئه نفالی هه شت.

كۆتایی ئه نفالی سێ و بڕیاری مانه وه :به و پێیه ی یه كێك بووم له و پێشمه رگانه ی پ����اش كۆتاییهاتنی ئه نفال����ی 3 ، له گه رمیان مام����ه وه ، ئ����اگاداری ورده كاری چۆنیه ت����ی بڕیاری مانه وه م بۆ به ش����ێك له و فه رمانده و كادرو پێشمه رگانه ی كه پێكه وه بووین. ئه م نووسینه تایبه ته به و وێستگه یه و هه وڵم داوه ئه وه ی خۆم ئاگاداریم و شاهیدی بوم و دیومه ، به بێ زیاد كردن و كه مكردنه وه ، به دروس����تی بیخه مه به رچاوی خه ڵكی كوردستان. باسی بابه ت و ڕوداوو به سه رهاته كانی تر بمێنێته وه ب����ۆ كاتێكی ت����ر ، ئه كرێت من و پێش����مه رگه پارتیزانه كان����ی تریش ، له داهاتودا باس����یان

بكه ین و له سه ریان بنوسین.دیاریكراو زانیاری به هه ندێ به پشتبه ستن كه ل����ه و كاتان����ه دا ڕۆژانه نوس����یومه ته وه و بون����ی چه ن����د به ڵگه یه ك له الم، ن����اوی ئه و پێش����مه رگه و ده س����تانه باڵوده كه م����ه وه كه به ش����داربون له قۆناغ����ی پارتیزان����ی پ����اش ئه نفاله كاندا ، به تایبه ت ناوی ئه و پێشمه رگه و كادرو فه رماندان����ه ی كه له پاش كۆتاییهاتنی - 1988/9/6 مانگ����ی لێبوردنه ك����ه ی 1988/10/6 مان����ه وه و ب����ه رده وام ب����وون. گۆڕانكاریانه ی ئاڵوگ����ۆڕو ئ����ه و هه روه ه����ا كه به س����ه ر ده س����ته كان و پێش����مه رگه كاندا هاتووه تا كۆتایی مانگ����ی 1990/12 ، وه كو هاتنه وه و ڕۆیش����تنی ده س����ته كان بۆ ئێران و ماوه ی مانه وه ی ده سته و پێشمه رگه كان. بۆ ڕونكردنه وه ی ئه م ورده كاریانه پاشكۆیه كم بۆ

ئه م نووسینه ئاماده كردووه .

سنوری جوگرافی ئه نفالی سێ:ئه نفالی سێ سنووری به شیك له مه ڵبه ندی

1ی "ی.ن.ك"ی ئ����ه و كات����ه ی گرت����ه وه . )حزب و هێ����زه سیاس����یه كانی تریش وه كو پارتی ، سۆشیالس����ت و حزبی شیوعیش له م سنووره دا باره گاو هێزیان هه بوو ، به اڵم هێزی گه وره و خاوه ن ده س����ه اڵت له م س����نووره دا هێ����زی ی.ن.ك ب����وو(. بۆ ئ����ه وه ی به رچاو ڕوونتر بین به پێویستی ده زانم به شێوه یه كی گشتی باسی هه یكه لی ڕیكخستنی مه ڵبه ندو س����نووره جوگرافیه كه ی و ئ����ه و تیپانه بكه م كه ئه كه وتنه س����نووری بازنه ی شااڵوه كانی

ئه نفالی 3.مه ڵبه ن����دی یه ك، ل����ه ڕووی جوگرافییه وه س����نووری قه زاكانی خورماتو، كه الر، كفری، له سنووری به شێك ده ربه ندیخان، هه ڵه بجه و قه زاكان����ی پێنجوی����ن و ق����ه زای مه رك����ه زی سلێمانی و به شێك له چه مچه ماڵی ده گرته وه . له س����اڵه كانی پاش 1985 سنوری پێنجوێن و به ش����ێك له هه ڵه بجه بووه مه یدانی ش����ه ڕی

عێراق- ئێران و وێرانكرا.

پێكهاته ی مه ڵبه ند:- كاك قادری حاجی عه لی: لێپرس����راوی

مه ڵبه ند- كاك عم����ر فت����اح: لێپرس����راوی دارایی

مه ڵبه ندكاروب����اری جه عف����ه ر: ش����ێخ كاك -

پێشمه رگه كاروب����اری قاره مان����ی: ئ����اوات كاك -

پێشمه رگه - كاك ڕۆسته م: كاروباری پێشمه رگه

- كاك ش����ێخ علی ش����ێخ حه مه س����اڵح: لیپرس����راوی ڕابه ره سیاس����یه كانی سنووری

مه ڵبه ند- مامۆس����تا س����اڵح ژاژڵه یی: لێپرسراوی

كۆمه اڵیه تی مه ڵبه ندباره گای مه ڵبه ندی یه ك له قۆپی قه ره داغ بوو، ئه و تیپانه ی كه س����نوره كه یان ئه كه وته چوارچێ����وه ی قۆناغی ئه نفالی س����ێ، بریتی

بوون له :* تیپی 51ی گه رمیان � باره گاكه ی له دێی

بانی مۆرد بو له سنوری ناحیه ی سه نگاو* تیپ����ی 53ی ش����یروانه � باره گاك����ه ی

له نزیك دێی چرچه قه اڵ بو* تیپی 59ی حه مرین � باره گاكه ی له دێی

گوڵباخ-قادركه ره م بو* به ش����ێكی بچوك له سنوری تیپی 17ی

زمناكۆسه ره ڕای ئه و سێ تیپه ، باره گای مه ڵبه ندو تیپی باره گای مه ڵبه ندو تیپی 55ی قه ره داغ و تیپی 17ی زمناكۆو به ش����ێك له تیپی 57ی سه گرمه كه به هۆی شااڵوه كانی ئه نفالی دوو ، ناوچه كه یان له الیه ن س����وپاو جاش داگیركرا ب����و هاتبونه س����نوری گه رمی����ان. باره گای مه ڵبه ن����د پاش داگیركردن����ی قۆپی قه ره داغ گواس����ترابوه وه بۆ دێی تیله ك����ۆی قه له نده ر

له سنوری ناحیه ی سه نگاو.ئه نفالی 3، ڕۆژی 1988/4/7 به هێرش����ی به پاڵپش����تی عێ����راق، س����وپای ج����اش و تۆپخان����ه و هه لیكۆپت����ه ر، له چه ند قۆڵیكه وه ده س����تیپێكردو پالنی هێرشه كه وا دانرا بوو هه م����وو قۆڵه كان پاش ته واو كردنی ئامانجی شااڵوه كه له سنوری ناحیه ی سه نگاوو بناری زنجیره چیای نێوان س����ه نگاوو ده ربه ندیخان 14و1988/4/15 ڕۆژی ت����ا یه كبگرن����ه وه ، زۆربه ی ئامانجه كه یان جێبه جێكرد. زۆرترین ژماره ی پێش����مه رگه و ئه و هاواڵتیانه ی كه تا ئه و كاته مابوونه وه به ئاراس����ته ی س����نوری دێهاته كانی ناحیه ی س����ه نگاو، پاشه كشه مان

كرد.زۆر به ش����ێكی 1988/4/14 ڕۆژی ت����ا له هێزی پێش����مه رگه و پێكهاته كانی تری ئه و كاته ی هێزی پێشمه رگه ، له گوندی مه سۆیی به رگ����ه چ و چه ن����د گوندێك����ی ت����ری نزیك و ده وروبه ری مه سۆیی الی كاك قادری حاجی عه لی و براده رانی مه ڵبه ند كۆبوینه وه . زۆربه ی لێپرسراوه كانی ئه و كاته ی سنووری مه ڵبه ندو ئه و تیپانه ی كه پێش����تر باسمان كردن له وێ بون. هێرش����ی سوپاو جاش����یش به رده وام له زیادبوندا بو رۆژ له دوای رۆژ گوندو شوێنی بازن����ه ی هێرش و داگیرده ك����ردو زیاتری����ان ده كرده وه ، ته س����كتر له سه رمان گه مارۆیان بۆیه بڕیار درا پاشه كش����ه به هێزه كان بكریت بۆ س����نووری تیپی 25ی خاڵخ����ااڵن و تیپی 21ی كه رك����وك ، كه س����نوره كه یان ده كه وته بازیان-چه مچه ماڵ- ڕێگای سه ره كی سه روی

قه ره هه نجیر-كه ركوك.دانرا ، پاشه كش����ه ش به رنامه ی چۆنیه تی به چه ند ڕه تڵ و له چه ند رێگایه كی جیاوازه وه بێ����ت به ئاڕاس����ته ی جێگای مه به س����ت. ئه و بڕی����اره ناچارییه ش����ه وی 14 له س����ه ر 15ی /1988/4 درا. هه موو ڕۆژه كانی پرۆس����ه ی ئه نفال و به تایبه ت ه����ه ردو ڕۆژی 14و 4/15 له رۆژه هه ره ناخۆش و پڕ له ژان و ئازاره كانی ه����ه ر یه كێكمان ب����وو. هه ر كه س����ه و ده یان پرسیاری بێوه اڵم و بیری ئاڵۆزكاو له مێشكیدا بو ده رباره ی قۆناغی داهاتو، چاره نووس����ی خه ڵك و پێش����مه رگه و ش����ۆڕش، چونكه ئه و بارودۆخه ئه وه نده دژوار بوو، ئاس����ان نه بو پێش����بینییه كی دروس����ت بۆ داهاتو بكرێت و

هه موو شتێك ئاڵۆزو نادیارو ته مومژاوی بو.له و ڕۆژان����ه دا كۆی دیمه نه ك����ه بریتی بو له وێرانی و سوتماك و دێهاتی ڕه ش داگه ڕاو كه مای����ه ی خه مێكی قوڵ بو بۆ هه مومان، به اڵم س����ه ره ڕای ئه و دۆخه ناله باره پێویس����تمان به پش����ودرێژی و ئیراده ی به هێزو چاوه ڕوانی خوڕاگرانه هه بو، بۆیه هه ر ئه وه مان هه ڵبژاردو له س����ه ری به رده وام بوین. له و كاته دا هه ستم به وه ده كرد ك����ه ئه ركێكی قورس كه وتوه ته سه رش����انی هه مومان و پێویست بوو به رامبه ر به و ئه ركه ش����تێك بكه ین. له و سۆنگه یه وه ئ����ه وه م به بیرداهات و له خۆم پرس����ی: "ئایا ناكرێت له ناوچ����ه چۆڵكراوه كاندا بمێنینه وه و بده ین؟" به شۆڕش و پێش����مه رگایه تی درێژه )دیاره من ته نها كه س نه بوم كه به و شێوه یه بیرم ده كرده وه (، به اڵم له و س����اته وه خته دا ، هی����چ كه س بیرۆكه ی ل����ه و بابه ته ی بۆ باس نه كردم، الی خۆمه وه بڕیارمدا ده ستپێشخه ری بكه م و ئه و بیرۆكه یه بۆ چه ند كه س����ێك باس بكه م ، هه مان شه وی 14 له سه ر 1988/4/15 قس����ه م له گه ڵ ش����ه هید حه م����ه ڕه ش كردو بیرۆكه ك����ه م ب����ۆی باس ك����رد ، ئه ویش وتی )منیش هه م����ان بیرۆكه م هه یه و پێمباش����ه بمێنینه وه ( وا ڕێككه وتین قسه له گه ڵ چه ند كه سێكی تریش بكه ین و شه هید حه مه ڕه ش وت����ی: له گه ڵ هێزه ك����ه دا ده ڕۆم تا له ڕیگای سلێمانی-بازیان-چه مچه ماڵ ده په ڕنه وه به ری ئه وبه رو دواتر ده گه ڕێمه وه . هه رواش����ی كردو پاش په ڕینه وه ی هێزه كه گه ڕایه وه بۆ المان ، دوای ئه و قس����ه كردن و ڕێككه وتن و بڕیاره مان له گ����ه ڵ ش����ه هید حه مه ڕه ش دڵخۆش����بووم ، چونك����ه ش����ه هید حه م����ه ڕه ش یه كێك بوو له فه رمانده هه ره ئازاو بوێرو خاوه ن هیمه ت و 1988/4/15 ڕۆژی ب����ۆ مش����ورخۆره كان. قس����ه م له گه ڵ مام ج����ه الل ئه مین كاكه كرد فه رمانده كان����ی له پێش����مه رگه و )یه كێ����ك گه رمیان( ، ئه ویش پێیباش بوو، وتی قس����ه

له گه ڵ كاك حه مه ئاخه و كاك كه ریم حسێن ده كات. دواتر ئاگاداری كردم كه هه ردوكیان ڕازین به مانه وه ، منیش قس����ه م له گه ڵ چه ند كه سێكی تر كردو ئه وانیش بڕیاری مانه وه یان داو له ئه نجامدا بووین به 12 كه س. پاش ئه وه له گه ڵ كاك قادری حاجی عه لی قسه م كردو بۆم باس����كرد كه بڕیارمان����داوه بمێنینه وه ، ئه ویش پێیباش بوو، پشتیوانی بڕیاره كه مانی كردو هه ندێ پێداویستیشی بۆ دابین كردین.

ئه وه ی بیرم مابێت پ����اش ئه ویش له گه ڵ كاك عومه ر فه تاح و كاك شێخ جه عفه رو كاك ئاوات قاره مانی و كاك مه حمود س����ه نگاوی و كاك عادل ش����كورو چه ند كه س����ێكی تر بۆ هه مان مه به س����ت قس����ه م ك����رد ، ئه وانیش پشتیوانی بڕیاره كه یان كردین. له و هێزه ی كه له گ����ه ڵ كاك قادری حاجی عه لی و براده رانی تر له گوندی مه س����ۆی به رگه چ كۆبوبوینه وه ، ئه و چه ند كه سه بڕیاری مانه وه مان دا، به اڵم وه كو پێشتر باس����م كرد له و رۆژه دا ته واوی هێزه كان له وێ نه بون به ڵكو زۆربه ی هێزه كان له وێ بوون ، چونكه به هۆی فراوانی به ره كانی شه ڕو قورسی هێرشه كان و نه بونی هۆیه كانی گواس����تنه وه و هاتوچۆ به ش����ێك له هێزه كه

نه گه یشتبون و هێشتا له شوێنی تر بوون.12 كه سه كان بریتی بوین له :

1. كاك عوسمان مه حمود محمد )عوسمانی حاجی مه حمود(

2. كاك محه مه د حس����ێن سلێمان )حه مه ئاخه ( سه نگاو، له مانگی 12ی 1991 له هێرشی س����وپای عێراق بۆ سنوری چه مچه ماڵ له بان

جه باری شه هید بوو.مام جه الل ئه می����ن كاكه )مام .3جه الل( كفری ، له س����اڵی 2001 كۆچی دوایی

كرد. 4. كاك كه ریم حس����ێن، پ����اش ماوه یه ك ته سلیم بۆوه )له ڕاپه ڕینی 1991 به سه ختی

له خورماتو بریندار بوو(.5. كاك ش����كور ره شید نه جم )شكور 12 ئیمام����ی( كفری ، له ڕاپه ڕی����ن له 1991/3/11 له سێڕیانی س����لێمان به گ له نێوان خورماتو- كفری له الیه ن هێزه كانی موجاهدینی خه ڵقی ئێران ك����ه له ڕاپه ڕیندا هاوكارو پش����تیوانی

سوپای عێراق بوون شه هیدكرا.6. كاك جه مال مه دحه ت )جه ماله سور( هۆم����ه ر بل����ی ، مانگ����ی 7ی 1988 به هۆی بۆس����ه ی جاش����ه وه له ن����او باخه كانی دێی

هۆمه ربل شه هید كرا.7. كاك بورهان عه لی ڕۆسته م )بورهان 12 له مه فره قی له 1991/3/11 كفری ، ئیمامی( ، سلێمان به گ له نێوان خورماتو-كفری له الیه ن

موجاهدین شه هیدكرا.8. كاك عوسمان عه لی سه مین )عوسمان تلیش����انی( كف����ری ، ل����ه ڕۆژی 1991/10/7 له هێرش����ی سوپا بۆ س����ه ر كفری و سه رقه اڵ

به سه ختی بریندار بوو.9. كاك ش����كور محه مه د سلێمان )شكور قه ره باڵغی( ئه فس����ه ره له ئاسایشی گه رمیان

به پله ی )عه مید(.10. كاك جه مال ره ش����ید ساڵح )جه مال ئێس����تا قادرك����ه ره م ، حه می����دی( ش����ێخ

پێشمه رگه ی خانه نشینه .11. س����ه باح عومه ر وه لی )س����ه باح شێخ حه میدی( قادركه ره م ، ئێس����تا پێشمه رگه ی

خانه نشینه .12. كاك ره فیق ئه حمه د ره شید ، كارێزه -

ناحیه ی ڕزگاری. دواتر ته سلیم بوه وه .جگه له ئێمه چه ند مه فره زه و پێش����مه رگه و فه رمانده و كادرێكی تریش مانه وه ، كه ڕۆژی 4/15 پێك����ه وه نه بووین و ئ����ه وان له جێگای ت����ر ب����وون ، به اڵم من ئ����اگاداری ش����ێوازی بڕی����اری مانه وه یان نی����م. هه روه ها له چه ند ناوچه یه ك����ی ت����ری كوردس����تانیش له پاش ته واوبوونی قۆناغه كانی ئه نفال پێش����مه رگه مانه وه و له هه ندێ ناوچه یش پاش چۆڵكردن و پاشه كشه ، پێش����مه رگه هاتنه وه ، ورده كاری بڕیاری مانه وه یان هاتنه وه یان الی خۆیانه . ئ����ه و ناوچان����ه ش بریت����ی بوون له س����نوری دۆڵ����ی جافایه ت����ی- پیره مه گرون ، ده ش����تی هه ولێر ،خاڵخااڵن و چه می ڕێزان ، ش����ارباژیڕ ، ش����اخی به مۆو خۆش����ك ، س����نووری كۆیه ، ش����اخی كاروخ و ناوچه ی ڕواندز...هتد به اڵم له گه رمیان����دا له پاش كۆتاییهاتنی ش����ااڵوی ئه نفالی س����ێ ك����ه ڕۆژی 1988/4/15 بوو،

ناوچه كه مان چۆڵنه كردو ماینه وه .ئ����ه و ناوچان����ه ی كه پێ����ش گه رمیان به ر ش����ااڵوی ئه نف����ال كه وت����ن ، پێش����مه رگه ی لێنه مای����ه وه ، به ڵكو پ����اش چه ند مانگێك له پاشه كش����ه ، ئینجا هاتنه وه . پێویسته ئه و ڕاس����تییه تۆم����ار بكه ین ، كه ئه و ش����ێوازه نوێی����ه له خه باتی پارتیزان����ی ، له گه رمیانه وه به یه كه مین ب����و گه رمی����ان ده س����تیپێكردو وێس����تگه ی ئه وجۆره له داهێنان و خۆڕاگری و

به ره نگاربونه وه و كۆڵنه دان. هه ر له به شێكی تری گه رمیان ، له سنووری تیپی 21ی كه رك����وك و 25 خاڵخااڵن، دوای ته واوبونی ئه نفالی چواره م كه له 1988/5/3 ده ستیپێكردو پاش چه ند ڕۆژێك كۆتاییهات. ژماره ی����ه ك فه رمان����ده و كادر له گ����ه ڵ چه ند ده س����ته یه ك پێش����مه رگه مانه وه . دواتریش له مانگی 1988/10دا ده سته یه ك پێشمه رگه به سه رپه رش����تی ش����ه هید غه ریب هه ڵه دنی هاتنه وه بۆ س����نووری دۆڵی جافایه تی و ئه و س����نووره ش بوو به یه كێكی تر له و ناوچانه ی كه ت����ا ڕاپه ڕی����ن پێش����مه رگه ی لێمایه وه . پێش ئه نفال����ی یه ك ئ����ه م ناوچه یه جێگای باره گاكان����ی مام جه الل و كاك نه وش����یروان و مه كته بی سه ركردایه تی و سیاسی و مه كته بی عه س����كه ری و راگه یان����دن و مه ڵبه ندی دو بو،

له ئه نفالی یه كدا وێرانكراو چۆڵكرا.ڕۆژی 1988/4/15 هێ����زی پێش����مه رگه ی س����نووره كه به پێی ئ����ه و به رنامه ی����ه ی كه دانرابوو ده س����تیان به كشانه وه كرد. ئێمه ش 12 پێشمه رگه كه له گوندی مه سۆیی به رگه چ ماینه وه ، هه ندی خوارده مه نی و پێداویستیمان دابینكردو به رنامه مان ب����ۆ ڕۆژه كانی داهاتو دانا كه چیبكه ین. هه ر له یه كه م ڕۆژه وه ئه م

خااڵنه مان له به رچاو گرت:• خۆمان له هێزه كانی دوژمن بپارێزین.

• س����ۆراخی ده نگوباس����ی خه ڵك بكه ین و بزانین دوژمن چیان به سه ردێنێت.

• ئه و پێش����مه رگه و مه فره زان����ه ی تر كه به هۆی هێرش و په الماری دوژمنه وه دابڕابوون ی����ان بڕی����اری مانه وه ی����ان داب����وو، یه كتر

ببینینه وه و په یوه ندی له گه ڵ یه كتر بكه ین.• ئه و ئازوقه و پێداویس����تیانه ی كه له ناو گون����ده ڕوخاوه كان و ده وروب����ه ری گونده كان

مابوون ، له جێگای باشدا بیانشارینه وه .پ����اش چه ند ڕۆژێ����ك كه س����وپاو جاش دێهاته كانیان سووتاندن و ڕوخاند ، له زۆربه ی جێ����گاكان كش����انه وه . له كات����ی پرۆس����ه ی ش����ااڵوه كه دا خه ڵكی دێهاته كان س����ه رباریی تااڵنكردن����ی م����اڵ و س����ه روه ت و س����امانیان

سه رگه ردان بون و بون به چه ند به شێكه وه :* هه ندێكیان چونه ئۆردوگاو شارۆچكه كان و الی خزم و دۆست و كه س����وكاریان و كه سانی

نیشتمانپه روه ر خۆیان شارده وه .* به شێكیان كه له ڕوی ژماره وه زۆرترین به ش ب����وو، به ره و ئۆردوگاو ش����ارۆچكه كان ڕۆیش����تن ، له ڕێگادا له الیه ن سوپاو جاشه وه گیران و له گه ڵ ئه وانه ی تر كه س����وپا له كاتی هێرش����ه كه دا گرتبون����ی له چه ن����د جێگایه ك كۆكران����ه وه و به س����ه ربازو جاش����ی ك����ورد ده ورگی����ران. ئ����ه و جێگایانه ی ك����ه خه ڵكی دێهاته كانی����ان تی����ا كۆك����رده وه بریتی بوو له گوندی مله س����ووره له ناحیه ی س����ه رقه لاڵ-كفری ، له ڕۆژی 1988/4/14دا له م جێگایه دا زۆرتری����ن ژم����اره ی خه ڵكی گون����ده كان كه كۆكرابونه وه ڕاگوێزران به ره و چاره نووس����ی نادی����ار، دوات����ر زان����را بۆ كۆمه ڵكوش����تن و زینده به چاڵك����ردن راپێچیان ك����ردون. له به ر هه م����ان ه����ۆ له كۆنفرانس����ی دامه زراندن����ی پارێزگای ڕوناكبیری و كۆمه اڵیه تی كۆمه ڵه ی كه ركوك����دا پێش����نیارێك درای����ه حكومه تی هه رێمی كوردس����تان تا ڕۆژی 1988/4/14 بكرێت����ه ڕۆژی یاد كردن����ه وه ی ئه نفال. جگه ل����ه و ش����وێنه به رزاییه كانی ئیمام شاس����وار له نزیك ناحیه ی س����ه نگاوو ناو ناحیه ی قادر كه ره م...هت����د جێگه ی كۆكردنه وه ی خه ڵكی دێهاته كان ب����وو، دواتریش گواس����تنه وه یان بۆ ناحیه ی قۆره تو )خانه قین( له وێش����ه وه بۆ تۆپزاوا )دوبز(و پاش����ان ڕه وانه كردنیان بۆ كوش����تنی به كۆمه ڵ و زینده به چاڵكردن. هه ندێ����ك پیرو به س����ااڵچوو ژن و منداڵیش ڕه وان����ه ی گرتوخانه ی نوگره س����ه لمان كران

له باشووری عێراق.* ژماره یه كی كه م به ش����ێوه ی تاك و ته را له ده وروبه ری گون����ده ویرانكراوه كان مانه وه و

خۆیان په نادا.* ژماره یه كیش كه زۆربه یان كه س����وكاری پێش����مه رگه بوون له گه ڵ هیزی پێش����مه رگه ڕۆیش����تن و قۆناغ به قۆناغ له گه ڵ پاشه كشه ی پێشمه رگه به رده وام بوون تا سنووری ئێران و

دواتریش بۆ ناو ئێران.هێزه كانی زۆرب����ه ی كش����انه وه ی پ����اش دوژمن ، كه وتینه گه ڕان و س����وڕانه وه له گونده وێرانكراوه كان، جگه له وه ی هه ندێ خه ڵكمان بینی كه مابونه وه ، هه واڵی ئه و پێش����مه رگه و مه فره زانه شمان زانی كه به هۆی هێرشه كانی پێش 1988/4/15، له یه كتر دابڕابووین یان بڕیاری مانه وه یان دابوو. ڕێوش����وینی یه كتر بینینمان له گه ڵیان داناو ماوه یه ك سه رقاڵی

یه كتربینین و ئاگاداركردنه وه ی یه كتر بوین.ئه وانه ی ك����ه مابونه وه ، جگه له ش����ه هید حه مه ڕه ش و ده سته كه ی كه پێشتر باسمان

كرد بریتی بوون له :* كاك ش����ێخ كه ریم و ش����ه هید س����ه ید

جه وهه رو چه ند فه رمانده و پێشمه رگه یه ك.* ش����ه هید مه ال ئه حم����ه د كه الری و چه ند

پێشمه رگه یه ك* شه هید مه حمود مامه عه زه و كاك سدیق

عه لی تۆفیق و چه ند پێشمه رگه یه ك.* ش����ه هید سه ید محه مه دو كاك موكه ڕه م

ره شیدو چه ند پێشمه رگه یه ك.* كاك عه دن����ان حه م����ه ی مین����او چه ند

پێشمه رگه یه ك.* شه هید ئه حمه د حاجی ڕه شیدو چه ند

پێشمه رگه یه كچه ن����د س����ه عیدو م����ه ال كاك *

پێشمه رگه یه ك له گه ڵ ش����ه هید ئه حمه د حاجی ڕه ش����یدو كاك مه ال س����ه عیدو ئه و پێش����مه رگانه ی كه له گه ڵی����ان ب����ون ، یه كمان گرت����ه وه و بووین به یه ك ده س����ته . كاك مه ال سه عید له هێرشی ئه نفالی س����ێدا له دێی باوه ك����ر بریندار ببوو ،

هێشتا چاك نه ببوه وه .چه ن����د دوزی و حه م����ه ش����ه هید *

پێشمه رگه یه ك* ش����ه هید ئازاد به رغه ش و شه هید جه الل

حاجی جه بارو ئاسۆ* شه هید ئه حمه د چوارشاخی و مامۆستا عه لی زه نگه نه له گه ڵ ژماره یه ك پێش����مه رگه

له حزبی شیوعی عێراق.* مه فره زه یه كی ئااڵی شۆڕش.

* چه ند پێش����مه رگه یه كی ت����اك و ته رای حزبه كانی تر.

* ژماره یه ك����ی زۆر پێش����مه رگه ی ت����ری ی.ن.ك به شێوه ی ده سته یان چه ند كه سی

پێكه وه بون.

ناوی ئه و پێشمه رگه و ده ستانه

باڵوده كه مه وه كه به شداربون

له قۆناغی پارتیزانی پاش ئه نفاله كاندا ، به تایبه ت ناوی ئه و پێشمه رگه و كادرو فه رماندانه ی كه

له پاش كۆتاییهاتنی لێبوردنه كه ی

مانگی 1988/9/6 1988/10/6 -

مانه وه و به رده وام بوون

له و رۆژه سه ختانه دا ئه وه م به بیرداهات و له خۆم پرسی: ئایا

ناكرێت له ناوچه چۆڵكراوه كاندا

بمێنینه وه و درێژه به شۆڕش و پێشمه رگایه تی

بده ین؟

19 »»

عوسمانی حاجی مه حمود له کاتی پێشمه رگایه تیدا

Page 7: ژماره 479

7 (479( سێشه ممه 2015/5/19 عێراق

كورد هه وڵده دات میكانیزمی بڕیاردانی دادگای فیدراڵی قورسبكات

ئا: هاوكار حسێن

چاوه ڕوانده كرێت، له م هه فته یه دا په رله مانی عێراق مشتومڕی گه رم

له نێوان كوردو الیه نی شیعه به دوای خۆیدا بهێنێت له سه ر یاسای دادگای فیدراڵی ، كه

به شێك له پسپۆڕان و شاره زایانی ده ستوریی ، داواده كه ن كورد

پێداگریی بكات له سه ر ئه وه ی میكانیزمی ده رچونی بڕیاره كانی ئه م دادگایه قورس بن، چونكه

له به رژه وه ندی كورده .

)سێش����ه ممه ( ئه م����ڕۆ بڕی����اره عێ����راق په رله مان����ی دانیش����تنی ده س����تپێبكات و یه كێك ل����ه و پرۆژه چاوه ڕوانده كرێت ك����ه یاس����ایانه ی ل����ه م هه فته ی����ه دا له ن����او په رله مان گفتوگۆی له باره وه بكرێت، یاس����ای دادگای فیدراڵی����ه ، ئه وه ش كاتێك ئه گه ر جۆرێ����ك له ته وافوق له نێوان كوردو ش����یعه له س����ه ر ئه م یاسایه

بێته ئاراوه .عێراقدا و هه میشه یی له ده ستوری له ماده ی 92 و 93دا باس له پێكهاته و فیدراڵ����ی دادگای ئه رك����ی رۆڵ و ئه ركه كانیش����ی له گرنگترین كراوه و ئه و "یه كالییكردنه وه ی ل����ه بریتیه حكومه تی له نێ����وان دوبه ره كیانه ی هه رێمه كان و حكومه ت����ی فیدراڵی و ئی����داره ش����اره وانی و پارێ����زگا و ناوخۆییه كان روده دات، لێكدانه وه ی ده قه كانی ده ستور" و چه ند ئه ركێكی دیك����ه . ئه مه ش ترس����ی الی كورد ئ����ه م دادگایه دروس����تكردوه ك����ه له ژێر فشاری سیاس����ییدا نه توانێت له یه كالكردن����ه وه ی دادپه روه ری����ی كێش����ه كانی نێوان هه ولێرو به غدادا

جێبه جێبكات. ،2005 ش����وباتی 24ی رۆژی ئه نجومه ن����ی وه زیرانی عێراق، دوای ره زامه ندی ئه نجومه نی سه رۆكایه تی ، بڕیاری ژماره 30ی به ناوی )قانونی دادگای ب����ااڵی فیدراڵ����ی ( ده ركردو رۆژی 1ی حوزه یرانی هه مان س����اڵ، به بڕیارێك����ی س����ه رۆكایه تی كۆمار،

دادگاك����ه ئه ندامان����ی س����ه رۆك و دیاریك����ران. ئه م دادگایه له س����اڵی 2008ه وه كه وتۆته كارو له ئێس����تادا پێویس����تی به وه هه یه یاس����ایه كی تایبه ت����ی ب����ۆ ده ربچێ����ت به پێ����ی ده ستوری عێراق، به اڵم هێشتا ئه م

یاسایه ده رنه چوه . به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه ، الیه نی شیعه و سوننه هیچ كێشه یه كیان نیه له س����ه ر یاس����اكه ، ته نها كورده كه ناڕازیی����ه له بڕگه یه كی ئه م یاس����ایه كه له م����اده ی 12دا هاتوه و تایبه ته

به میكانیزمی بڕیاردانی دادگاكه . ب����اس یاس����اكه 12ی م����اده ی دادگای ئاس����اییه كانی له كۆبونه وه فیدراڵی ده كات ك����ه له 13 ئه ندام له سه ر دو به ئاماده بونی پێكهاتوه و س����ێی ئه ندامان����ی ، كۆبونه وه كه یان به اڵم دروستده بێت، كۆبونه وه یه كی په یوه ندیان ك����ه دادگا بڕیاره كانی هه یه به كێش����ه كانی نێ����وان هه رێم و به غدا، "پێویسته به دو له سه ر سێی ده نگ����ی ئه ندامه كان����ی ده ربچێت"، ئه مه ش جێگ����ه ی ناڕه زایه تی الیه نه كوردییه كانه و داواده كه ن ئه م به شه ی كۆتایی له ماده كه دا بگۆڕێت و له بری بڕگه ی "دو له س����ه ر س����ێ " بكرێت به "ته وافوق یان سێ له سه ر چوار".

ترسی كورد له و بڕگه یه ی یاساكه ئه وه یه كه له و 13 ئه ندامه ی دادگاكه ته نها 3 ئه ندامی به ر كورد ده كه وێت، بۆی����ه ئه گ����ه ر حكومه ت����ی ناوه ند له س����ه ر هه ر بابه تێك س����كااڵیه كی یاس����ایی تۆماربكات له سه ر هه رێمی له به رژه وه ندی ده شێت كوردستان،

هه ولێر نه شكێته وه . زانا رۆستایی ئه ندامی ئه نجومه نی كۆمه ڵی له لیستی عێراق نوێنه رانی ئیس����المی به ئاوێن����ه ی راگه یان����د، "ئه م دادگایه ك����ه له رابردودا له ژێر كاریگه ریی����ه سیاس����ییه كانی به غدا بو، ره نگه ئه و 10 كه سه دابنیشن و بڕیارێك����ی ناڕه وا ل����ه دژی هه رێمی كوردستان وه ربگرن، ته نانه ت ئه گه ر 3 كه س����ه كه ی ئێمه ش ناڕازی بن، به اڵم 10 ئه ندامه كه ی دیكه ده توانن به پێوه ری دو له س����ه ر س����ێ ، هه مو

بڕیاره كانیان ده ربكه ن". بۆی����ه كاتێ����ك ك����ورد پێداگریی له سه ر گۆڕینی ئه و بڕگه یه ده كات و ده یه وێت بڕیاره كان به كۆده نگی بێت، بۆ ئه وه یه كه "ئه و 3 ئه ندامه كورده مافی ڤیتۆیان هه بێت به رامبه ر هه ر بڕیارێكی دادگا كه زیانی بۆ هه رێمی

كوردستان هه بێت". نیگه ران����ی و ئ����ه م له به رامب����ه ر هه ڵوێس����ته ی كوردی����ش، الیه ن����ی هاوس����ۆزن زیات����ر س����وننه كان له گه ڵی و ش����یعه كان ئه و الیه نه ن كه له ئێس����تادا كورد له سه ر ئه م بابه ته كێش����ه ی له گه ڵیان هه ی����ه و ده بێت به رله وه ی یاس����اكه بگاته ناو هۆڵی كۆبونه وه كان، كورد حس����ابی خۆی

له گه ڵ شیعه یه كالیی كردبێته وه . ده ڵێ����ت، له وباره ی����ه وه زان����ا

بارودۆخ����ه دا ل����ه م "س����وننه كان ك����ورد هاوس����ۆزن، چونكه له گه ڵ ئه وانیش وه ك ئێمه هه س����ت ده كه ن ده یانه وێت له س����ه ره و مه ترس����یان مه ترس����ی دادگایه وه ئه و له رێگه ی هه ندێك دوربخه ن����ه وه و له خۆی����ان پارێزگاكانیان خۆی����ان و ب����ۆ ماف

مسۆگه ربكه ن". وتیشی ، "له س����ه ر هه مو ماده كان گه یشتوینه ته رێككه وتن ته نها یه ك ماده ماوه ، ئه گه ر الیه نه كانی دیكه به تایبه ت ش����یعه ، ئ����ه م ماده یه مان بۆ نه س����ه لمێنن، ئێمه له س����ه رجه م ماده كانی دیكه پاش����گه زده بینه وه ، یاساكه ش به ده نگی دو له سه ر سێی ده رناچێت، نه بێ����ت په رله مانتاران

بۆیه ده توانین په كی بخه ین".هاوكات له تیف ش����ێخ مس����ته فا، په رله مانتاری كورد له خولی پێشوی عێ����راق، بون����ی دادگای فیدراڵ����ی به گرنگتری����ن دام����ه زراوه وه س����ف ده كات و پێیوای����ه ت����ا میكانیزم����ی ده رچونی بڕیاره كان����ی ئه و دادگایه قورستتربن، ئه وه نده له به رژه وه ندی

كورده .شێخ مسته فا به ئاوێنه ی راگه یاند، له حكومه ت����ی فیدراڵ����ی "دادگای فیدراڵیدا گرنگترین ش����ته ، چونكه ته فسیری ده س����تور ده كات و چه ند ئه ركێكی دیكه ی گرنگی هه یه ، بۆیه پێویس����ته پێداگریی بكرێت له وه ی بڕیاره كان����ی به ئاس����انی ده رنه چن، به ڵكو به ته واف����وق یاخود به ده نگی س����ێ له س����ه ر چواری ئه ندامه كانی ده ربچن، ته نانه ت ئه گه ر دو له سه ر سێش بێت هه ر باشه ، یان بڕگه یه كی تێدابێت و داواب����كات ئه گه ر بڕیارێك دژی هه رێم����ه كان ده رچو، نوێنه ری تانه ی هه بێت مافی����ان هه رێمه كان

لێبده ن". ئ����ه و ب����اس ل����ه وه ده كات ك����ه هه رچه نده ئه م دادگایه تائێستا هیچ بڕیارێكی دژی ك����ورد ده رنه كردوه ، ب����ه اڵم "ده بێ����ت ئێم����ه وه ك كورد دادوه ری باش بنێرین، نه ك كه سێك كه بترس����ێت یان ب����ۆ به رژه وه ندی

تایبه ت بێت".

ئا: ره وا بورهان

ماوه ی هه فته یه که چه کدارانی داعش جارێکی دیکه هێرشه کانیان بۆ

سه ر رومادی و ئه نبار چڕکردۆته وه ، وته بێژی وه زاره تی پێشمه رگه ش ئاشکرایده کات داعش ته کتیکی

شه ڕکردنی خۆی له عێراق گۆڕیوه .

فه ری���ق جه ب���ار ی���اوه ر، وته بێژی وه زاره ت���ی پێش���مه رگه ئام���اژه بۆ ئ���ه وه ده کات ک���ه داعش ب���ه دوای ئه و ش���وێنانه دا ده گه ڕێت که له روی س���ه ربازیه وه س���وپای عێراق تێیدا الوازه بۆیه هێرشده کاته سه ر رومادی و هه ڕه شه یه کی وه ک له وێوه ده یه وێت

به رده وام بۆسه ر به غدا ده ربکه وێت.وته بێژه که ی وه زاره تی پێش���مه رگه رایگه یاند"داع���ش به ئاوێن���ه ی ش���ێواز و ته کتیکی خۆی له ش���ه ڕدا گۆڕیوه ، پێش���تر له یه ککاتدا له چه ند ناوچه یه که وه هێرش���ی ده کرد و دواتر چه ن���د ناوچه یه کی ده گرت، ئێس���تا داع���ش الواز ب���وه و ده زانێت ئه وه ی بۆ ناچێته سه ر بۆیه له و شوێنانه وه هێرش ده کات که له روی سه ربازیه وه الوازن، بۆی���ه له ئێس���تادا په الماری رومادی ده دات بۆ ئه وه ی هاوسه نگی ب���ۆ خ���ۆی بگه ڕێنێت���ه وه به تایبه ت پارێزگای ناوچه کان���ی ئه وه ی دوای

سه اڵحه دینی له ده ستدا".له وه اڵم���ی ئه و پرس���یاره ی بۆچی س���ه رده که وێت، ناوچانه له و داعش جه بار ی���اوه ر ده ڵێ���ت "به هۆی ئه و هاوس���ۆزیه وه یه داعش له و ناوچه یه چه کداره کانی زۆرین���ه ی به هێزتره و بۆی���ه ناوچان���ه ن ئ���ه و خه ڵک���ی به ئاس���انی ده توانن له وێ شه ڕبکه ن و هه ماهه نگی���ش له نێ���وان س���ه رجه م هێزه کانی عێراق���دا هه یه بۆ ئه وه ی

مه ترسی داعش دوربخرێته وه ".ق���ه زاو پۆلیس���ی به رێوب���ه ری که رکوک،عه مید سه رحه د ناحیه کانی ق���ادر ئام���اژه ب���ه وه ده کات ک���ه گۆڕاوه و بارودۆخی سیاسی ئێس���تا هاوس���ۆزی جۆرێ���ک س���وننه کان زیاتری���ان له گ���ه ڵ داعش���دا هه یه ، "لێدوانه کان���ی ئه مریکاو س���وتاندنی

وه قفی سوننی له به غدا، وایکردوه که له ئێس���تادا جارێکی دیکه سوننه کان هاوس���ۆزییه کی زیاتر بنوێنن و داعش وه ک تۆڵه سه ندنه وه یه ک له و ناوچانه

هێرش ده کات ".له ستراتیژی باس قادر س���ه رحه د ده ڵێ���ت ده کات و داع���ش نوێ���ی "س���تراتیژی خۆش���یان له جه نگ���دا گۆڕی���وه ب���ه وه ی ک���ه هێزه کانیان زیاتر ل���ه و ناوچانه کۆکردۆته وه و له و

به ره یه وه شه ڕده که ن".هه روه ها ئاماژه بۆ ئه وه ش ده کات ک���ه داع���ش پێش���تر چه کداره کانی به ی���ه ک ناوچ���ه کان له س���ه رجه م ئاست دابه ش���کردبو به اڵم له ئێستادا هێزه کانی له یه ک ناوچه کۆده کاته وه و له ئێستاش���دا هێزه کان���ی له ناوچه ی له وێ���وه کۆکردۆت���ه وه و ئه نب���ار

هێرشده کات.داعش رۆژی یه کش���ه مه له رومادی 500 س���ه ربازی به خێزانه کانیان���ه وه له س���ێداره دان و ئه م���ه ش مه ترس���ی تۆڵه س���ه ندنه وه ی له و ناوچانه زیاتر

کردوه .

Delta Force ك����ه یه ك����ه ی دژه تی����رۆر و هێزێك����ی تایبه ت����ی س����ه ر به سوپای ئه مه ریكایه ، شه وی هه ینی رابردو له ئۆپراسیۆنێكدا ئه بو سه یافی وه زیری نه وتی ده وڵه تی ئیس����المیان له نزیك كێڵگه یه كی نه وته وه له دێرزور

كوشت.

Delta Force ده لت����ا هێ����زی مه ش����قپێكراوی گرنگ����ی هێزێك����ی ئه مه ریكای����ه ، س����وپای تایبه ت����ی زیات����ر راپه ڕاندنی ئ����ه و ئه رك و كاره قورسانه ی پێده سپێردرێت كه ناچنه خانه ی جه نگی كالسیكییه وه ، ئه ركی س����ه ره كی به ره نگاربونه وه ی تیرۆره . ئ����ه م هێزه ك����ه له س����اڵی 1977دا

ئه فس����ه رێكی به ده ستپێش����خه ری ڤێتن����ام و جه نگ����ی به ش����داربوی به هاوكاری هێزه تایبه ته كانی به ریتانیا پێكهێن����را و باش����ترین و كاراتری����ن و ئه مه ریكا س����ه ربازانی لێهاتوتری����ن له خۆده گرێ����ت، ب����ه رده وام ده وڵه تی ئه مه ریكا خه ریكی گه شه دان به توانا و پێشخستنیه تی . نزیكه ی 800 بۆ 1000 ك����ه س له خۆده گرێ����ت، 250 بۆ 300 ئه نجامدانی بۆ راهێنراون كه س����یان كاری زۆر تایبه ت و ئه ودواییان له كاری

ته كنیكی و پسپۆڕیدا رسكاون.ئه وان����ه ی ده بن����ه س����ه ربازی ئه م تاقیكردنه وه ی به چه ندی����ن یه كه یه ، جه س����ته یی و س����ایكۆلۆژی و عه قڵی و مه ش����قی قورس����دا تێده په ڕن و وه ك

راهێنانیان بۆ ماوه ی شه ش مانگی به رده وام له سه ر مه له كردن به به رگی س����ه ربازییه وه به مه ودای 100 مه تر و سكه خش����ێ و رێكردنی شه وانه یان به مه ودای 29 كیلۆمه ت����ر به جانتایه ك����ی 18 كیلۆگرامی����ه وه و خۆهه ڵ����دان به په ڕه ش����وت و راهێنانیان له ش����وێنی به س����ته ڵه ك و بیاب����ان و مه ش����قپێكردنیان له س����ه ر

نیشانشكاندن و كاری هه واڵگری .له ده ی����ه ی 1980ه وه تائێس����تا مه فره زه كانی ئه م هێ����زه چه ندین كاری نهێنی و گرنگ����ی ئه نجامداوه ، وه ك هه وڵدانی ب����ۆ رزگاركردنی بارمته كان له تاران دوای به دیل گرتنیان له 1979دا، ده س����تگیركردنی مانۆیل نۆریگای سه رۆكی په نه ماو به شداریی كارایان

له شه ڕی سۆماڵ و ئه فغانستان و عێراقدا.دوا كاری هێزی ده لتا Delta Forceكه زۆربه ی كاره كان����ی به هه ماهه نگی له گ����ه ڵ CIA و به نهێنی و له ش����ه وداو به ش����ێوه ی مه فره زه ی بچ����وك بچوك ئه نجام����ده دات، كوش����تنی ئه بو س����ه یافی وه زیری نه وتی داعش بو، هه رچه ن����ده ئه مه ریكا ناوی ئه بو س����ه یافی به ره گه ز تونسی نه خس����تبوه نێو لیستی س����ه ركرده داواكراوه كانی ده وڵه تی ئیسالمیه وه كه پاداش����تێكی زۆری بۆ ده س����تگیركردن و كوشتنیان داناوه ، به اڵم ناوبراو یه كێك بو له س����ه ركرده هه ره گرن����گ و نزیكه كانی ئه بوبه كری به غدادی ، س����ه یاف سه رپه رش����تی دارایی و فرۆش����تنی ن����ه وت و گازی ده وڵه تی ئیس����المی ناس����راو به داعشی ده كرد. ئه م فه رمانده یه ی داعش به ئه ندازه یه ك مه ترس����یدار بو، كه ب����اراك ئۆباما له هه نگاوێك����ی چاوه ڕواننه كراودا فه رمان����ی راپه ڕاندنی ئۆپراس����یۆنه كه ی به مجۆره ی

ده ركردوه كه پێش����تر ئه مه ریكا بۆ روبه ڕوبونه وه ی داعش ته نها پشتی به بۆردومانی ئاسمانی ده به ست نه ك ئه وه ی راس����ته وخۆ به ش����داری ش����ه ڕ بكات و س����ه ربازه كانی به كاربهێنێت له كاتی كردنه ئامانجی س����ه ركرده توندڕه وه كانی داع����ش، بۆ ئه وه ی زیاتر له ملمالنێكانی رۆژهه اڵتی ناوه ڕاسته وه نه گلێت. ئه مه یه كه م ئۆپراسیۆنی ئه مه ریكیه له ناو خاكی سوریادا، دوای هه وڵێكی شكستخواردو بۆ رزگاركردنی بارمته ئه مه ریكیی����ه كان له س����اڵی رابردودا، ئ����ه م كاره ی هێزه تایبه ته كانی ئه مه ریكا وه ك س����ه ره تایه ك بۆ قۆناغێكی نوێ له س����وریادا ئاماژه ی پێده كرێت دژ به داعش كه روبه رێكی فراوانی له عێراق و س����وریای

خستوه ته ژێرده ستی خۆیه وه .له م ئۆپراسیۆنه دا كه به شه و ئه نجامدرا، ئه و هێزه تایبه تانه ی ده لتا كه له عێراق جێگیرن، به هه لیكۆپته ر گواس����تنراونه ته وه بۆ ناوچه یه كی نزیك له ش����اری دێرزوری رۆژهه اڵتی س����وریا كه شوێنی نیشته جێ بونی ئه بو سه یاف بوه و له شه ڕێكی كورتدا 12 كه س له حیمایه كانی ناوبراویان كوشتوه و هاوسه ره كه شیان به دیل گرتوه كه ناوی ئوم سه یافه و گواستویانه ته وه بۆ زیندانێك له عێراق به مه به ستی لێكۆڵینه وه ، له م ئۆپۆراسیۆنه شدا كچه كوردێكی ئێزیدی ته مه ن 18 ساڵ ئازادكراوه كه له الیه ن سه یاف و هاوسه ره كه یه وه

وه ك كۆیله مامه ڵه ی له گه ڵ كراوه .

Delta Forceوه زیری نه وتی داعشی كوشت

پرۆفایل

پێویسته پێداگریی بكرێت له وه ی

بڕیاره كانی به ئاسانی ده رنه چن، به ڵكو به ته وافوق یاخود

به ده نگی سێ له سه ر چواری ئه ندامه كانی ده ربچن، ته نانه ت ئه گه ر دو له سه ر سێش بێت هه ر

باشه

ئێستا داعش الواز بوه و ده زانێت

ئه وه ی بۆ ناچێته سه ر بۆیه له و

شوێنانه وه هێرش ده کات که له روی سه ربازیه وه الوازن

داعش ته کتیکی شه ڕکردنی خۆی له عێراق ده گۆڕێت

Page 8: ژماره 479

ئابوری(479( سێشه ممه 2015/5/19 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

ئا: شیروان شه ریف

به ته نها پاسه وانی په رله مانتاران مانگانه زیاتر له ده ملیار دیناریان

بۆ خه رجده كرێت، له كاتێكدایه ئاماژه كان باس له وه ده كه ن هه زارانیان وه همی و بندیوارن، په رله مانتارێكیش رایده گه یه نێت، چه ندین به رپرسی بااڵ هه ن كه له فه وجێك زیاتر پاسه وانیان

هه یه ، بۆیه كاركردن له سه ر رێكخستنی ئه و دۆسیه یه ئاسان نیه .

پاس���ه وانی ژم���اره ی تائێس���تا به رپرس���ه ب���ااڵكان رون و دی���ار نی���ه ، وه زیران و كۆم���ار و س���ه رۆكایه تیه كانی په رله مان له به غدا و سه رۆكایه تی هه رێم و وه زی���ران له كوردس���تان كاتێ���ك باس له پاس���ه وانه كانیان ده كرێت ژماره رۆڵی نامێنێت و بۆ هه ندێكی���ان باس له لیوا و

فه وجی پاسه وانی ده كرێت.ئه مه جگه له وه ی وه زیر و په رله مانتار و ه���ه ردو حكومه ت و بااڵی به رپرس���انی دواتریش به رپرسانی حیزبی و كه سایه تیه ب���ااڵكان و ت���ا دێته س���ه ر كه س���ایه تیه كۆمه اڵیه تی���ه كان هه زاران پاس���ه وانیان موچ���ه و كۆكردوه ت���ه وه و له خۆی���ان موسته حه قاته كانیشیان له سه ر بودجه ی گش���تی واڵته ، له كاتێك���دا هه ندێك له و

ژمارانه وه همی و بندیوارن.به پێی ئه و زانیارییانه ی ده ست ئاوێنه كه وتوه ته نها ژماره یه ك له به رپرس���انی بااڵ له به غدا17 فه وج پاسه وانیان هه یه ، جگه له وه ی س���ه رۆك كۆمار و س���ه رۆك وه زیران خاوه ن لی���وا و چه ند فه وجێكی پاسه وانین. هاوكات به پێی یاسا هه ریه ك له ئه ندامان���ی ئه نجومه ن���ی نوێنه ران���ی عێراق مافی بونی 30 پاسه وانیان هه یه ، س���ه باره ت به وه زیرانیش ژماره كه له وه

زیاتره .

موچ���ه ی پێش���ودا له خوله كان���ی پاس���ه وانان دراوه ت���ه په رله مانت���اران و خۆی���ان ئازادك���راون ل���ه وه ی كێ وه ك پاسه وان داده نێن یان دانانێن، به اڵم له م خوله ی په رله ماندا له رێی نوسینگه كانی په رله مانه وه گرێبه ست له گه ڵ پاسه وانان كراوه ، به اڵم ئه م هه نگاوه نه بوه ته هۆی

بنه بڕكردنی دیارده ی وه همی و بندیوار.یه كێك له و كه س���انه ی وه ك پاسه وان مس���ته فا تۆماركراوه ، حه س���ه ن ناوی رابردوه وه له ساڵی راگه یاند، به ئاوێنه ی بریكارنامه مان بۆ ئه ندامێكی ئه نجومه نی نزیكه ی له ماوه ی كردوه ته وه و نوێنه ران یه ك س���اڵی راب���ردودا له به رامبه ر ئه و كاره مانگانه ب���ڕی 200 هه زار دینارمان پێدراوه ، له كاتێكدا به وته ی ئه و موچه ی پاس���ه وانان ل���ه 915 ه���ه زار دیناره وه

ده سپێده كات.ئه و كه دانیش���توی ناوچه ی گه رمیانه وتیش���ی ، ئێم���ه 7 ك���ه س بوی���ن كه په رله مانتار )....( ب���ۆ بریكارنامه مان ك���رده وه ، به اڵم م���اوه ی دو مانگه ئه و ب���ڕه ش ك���ه پێم���ان ده درا بڕیویانه . رونیش���یكرده وه ، ئ���ه وان ته نه���ا وه ك پاس���ه وان ناوی���ان هه یه ده ن���ا ئه ركی پێشتریش ئه نجامنه داوه و پاس���ه وانیان س���ه ردانی بریكارنامه كه كردنه وه ی بۆ نوسینگه ی سلێمانی په رله مانی عێراقیان

كردوه .به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێن���ه ئه و كه سانه ی وه ك پاسه وانی وه همی وه زیر و په رله مانتاران���ی كورد له به غ���دا ناویان هه ی���ه مانگانه له نێوان 50 هه زار تا 300

هه زاریان پێده درێت.به پێی ئه و زانیارییانه ی لیژنه ی دارایی باڵویانكردوه ته وه عێ���راق په رله مان���ی ژم���اره ی فه رمانبه ران���ی عێ���راق ك���ه ساڵی له بودجه ی ده وڵه ت و له خه زێنه ی 2015 موچه وه رده گرن سێ ملیۆن و 230

هه زار كه سن كه له و ژماره یه 15 هه زار و 500 كه سیان وه ك پاسه وانی ئه ندامانی

په رله مان موچه وه رده گرن.به م���ه ش ئه گه ر بۆ هه ر پاس���ه وانێك موچه یه ك به بڕی 800 هه زار دینار بدرێت ئه وا كۆی ئه و پاره یه ی مانگانه ته نها بۆ خه رجده كرێت په رله مانتاران پاسه وانی

ده گاته 12 ملیار و 400 ملیۆن دینار. زه به الحه ی بودج���ه به و س���ه باره ت بۆ پاس���ه وانان خه رجده كرێت و تاچه ند په رله م���ان كاری له س���ه ركردوه ئه ندامی

ئه نجومه ن���ی نوێنه ران���ی عێ���راق، قادر محه م���ه د به ئاوێن���ه ی راگه یاند،چه ندین به رپرسی بااڵ هه ن كه له فه وجێك زیاتر پاس���ه وانیان هه یه و له نێوا ئه وانه ش���دا به رپرس���انی كوردی���ش ه���ه ن، بۆی���ه كاركردن له س���ه ر ئه و دۆسیه یه ئاسان نیه تا ئه وكاته ی حكومه ت نه كه وێته سه ر

خۆی و به هێزنه بێت.له گه ڵ ده س���ت به كاربونی���دا حه یده ر عه ب���ادی ، س���ه رۆك وه زیران���ی عێراق ری���زی له نێ���و به ته نه���ا رایگه یان���د،

پاس���ه واناندا 50 هه زار كه س���ی وه همی بونی هه یه .

له یه كێ���ك له لێكۆڵینه وه كانیش���دا كه به مدواییه له الیه ن دامه زراوه ره سمییه كانی عێراقه وه ئه نجامدراوه كه سێك دۆزرایه وه كه به ته نها خۆی 24 موچه ی هه بوه . له و باره یه وه ئه و په رله مانت���اره رایگه یاند، له هه موداموده زگاكانی عێراقدا پاسه وانی وه هم���ی بونی���ان هه یه و س���ه دانی له و

حاڵه تانه دۆزراونه ته وه و هه ن.ئاماژه ش���یدا، "به اڵم بونی پاسه وانی په رله مانت���اران ل���ه الی وه هم���ی به ب���ه راورد به وان���ی دیكه س���نورداره ، چونكه له سه رده می پێشودا نوری مالیكی ویستویه تی ده س���ه اڵتیان كه مبكاته وه ، له هه مو ش���تێكی كه مكردونه ته وه بۆیه

ته نانه ت له پاسه وانیش".كوردستانیش هه رێمی ئاستی له سه ر تائێس���تا هی���چ زانیاریی���ه ك ده رباره ی هه رێم و س���ه رۆكی پاسه وانانی ژماره ی وه زی���ران و س���ه رۆك جێگره ك���ه ی و به رپرس���انی تری بااڵ له به رده ستدا نیه ، به اڵم هه ریه ك له وه زی���ر و په رله مانتاران به یاس���ا ژم���اره ی پاس���ه وانانیان ب���ۆ دیاریك���راوه كه ئه م���ه ی دواییان مافی

بونی سێ پاسه وانی هه یه .له گه ڵ ئه وه ش���دا به پێی زانیارییه كان له كوردس���تان پاس���ه وانان ژم���اره ی له پاس���ه وانی س���ه رۆكی هه رێم���ه وه تا ده گاته به رپرس���انی حیزبی نزیكه ی 25 هه زارن، ك���ه جگه ل���ه زۆری ژماره یان یه كێكی تر له گرفته كانیان رێكنه خستن و جیاوازی ژماره یانه له به رپرس���ێكه وه بۆ

یه كێكی تر.ئاسایش و ناوخۆ و لیژنه ی س���ه رۆكی له په رله مانی ئه نجومه نه خۆجێیی���ه كان كوردس���تان، ئه یوب عه بدواڵ به ئاوێنه ی چاكس���ازی به رنام���ه ی راگه یان���د، س���ه رۆكایه تی هه رێم كه له ساڵی 2011

پێشكه ش���كراوه له به رده س���تدایه ك���ه تیایدا ژماره ی پاس���ه وانی به رپرس���انی دیاریكردوه ، له ئێستادا وه زاره تی ناوخۆ ده س���تیكردوه به جێبه جێكردن���ی ئ���ه و

هه نگاوه .وتیش���ی ، ئێستا كه دو مانگه موچه ی یه كه ی پاس���ه وانی دواده كه وێت به هۆی ئه وه یه كه وه زاره تی ناوخۆ س���ه رقاڵی ئه وه ن ژماره ی پاسه وانان رێكبخه نه وه .

ه���اوكات ئه ندامی لیژن���ه ی كاروباری له په رله مانی ش���ه هیدان پێش���مه رگه و كوردس���تان، مه حمود عومه ر به ئاوێنه ی راگه یان���د، تائێس���تا له په رله مان ته نها وه ك بیرۆكه باس���ی لێكراوه ، ده نا هیچ پرۆژه یه ك بۆ رێكخس���تنی پاس���ه وانان

پێشكه شنه كراوه .له باره ی بونی بندیواریش وتی ، "بۆ هه ر دیاریكراوه ، پاسه وان 3 په رله مانتارێك له په رله مانتاران هه ندێ���ك ئه گه رچ���ی نه مبینیوه پاس���ه وان و شۆفێریان له گه ڵ بێت، به اڵم سێ كه س ئه وه نده زۆر نین

بندیواریان تیابێت".كوردستان په رله مانی ئێستای خولی ل���ه 111 ئه ن���دام پێكدێت، گ���ه ر هه ر یه كێكی���ان 3 پاس���ه وانی هه بێت ئه وا كۆی ژماره ی پاسه وانانی په رله مانتاران له م خوله دا 333 كه س���ن و گه ر بۆ هه ر یه كێكی���ان موچه ی 750 ه���ه زار دینار خه رجبكرێ���ت ئه وا مانگانه 249 ملیۆن و 750 هه زار دینار و بۆ ساڵێكیش 2 ملیار و 997 ملیۆن دینار له بودجه ی هه رێمیان

پێده درێت.ئه و په رله مانتاره ره تیشیكرده وه هیچ زانیارییه كی له باره ی ژماره ی پاسه وانانی به رپرس���انی بااڵی هه رێم هه بێت و وتی هه رێم و سه رۆكی "پاسه وانانی سه رۆكی حكوم���ه ت مه گه ر هه ر خوا خۆی بزانێت چه ن���دن، چونكه ئه وان به ف���ه وج و لیوا

پاسه وانیان هه یه ".

پاسه‌وانان،‌قڕكردنی‌‌سامان‌له‌پێناو‌پاراستنی‌‌کاربه‌ده‌ستان مانگانه ده یان ملیار دینار بۆ موچه ی پاسه وانی په رله مانتاران خه رجده كرێت و سه دانیان وه همین

ئا: شیروان

ماوه ی نزیكه ی هه فته یه كه به هۆی خراپی به نزینه وه سه دان ئوتومبێل كێشه ی

)fuel pump( سوتانی فیت په مپیانبۆ دروستده بێت، به رپرسانی سامانه سروشتییه كانیش له ئاست دیارده كه دا

بێده نگی هه ڵده بژێرن.

پارچ���ه فرۆش���تنی فرۆش���گایه كی یه ده گه كانی ئوتومبێل ب���ه ده م به ڕێكردنی كڕیارانه وه رایگه یاند، چ���وار مانگه به قه د )fuel pump( ئه م هه فته یه فیت په مپی

نه فرۆشتوه .وه لی���د س���ه عدون، ك���ه فرۆش���گاكه ی ده كه وێته گه ڕه كی كارێزه وشك له سلێمانی به ئاوێن���ه ی راگه یاند، ئه وانه ی له ئێس���تادا زۆرینه ی���ان ده ك���ه ن له دوكانه ك���ه ی ڕو كڕیارانی فی���ول په مپن و رۆژانه ش كڕیارانی

زیادده كات.كێش���ه كه پیشه س���ازیش له ناوچ���ه ی گه وره ت���ر ده رده كه وێ���ت. ده یان ش���ۆفێر به قاعیده ی فیول په مپی ئوتومبێله كانیانه وه له به رده م وه رش���ه ی ره وه ز ریزیان گرتبو. له نزیك ئه و وه رش���ه یه ش خاوه نی یه كێك له شوێنكاره كانی چاككردنه وه ی ئوتومبێل، یاسین فه ره ج به ئاوێنه ی راگه یاند، به ته نها له ماوه ی ئه م سێ رۆژه دا نزیكه ی 40 فیول

په مپی گۆڕیوه .ئه و وتیشی ، هیچ ساڵێك هێنده ی ئێستا كێش���ه ی س���وتانی فیول په م���پ نه بوه و به جۆرێك س���اڵی رابردو ئه مكاتانه رۆژانه ته نها یه ك حاڵه تی س���وتانی فیول په مپ

روی له وان كردوه .ئوتومبێل و چاككردنه وه ی ش���اره زایانی وه رش���ه كان هۆكاری كێش���ه كه بۆ خراپی جۆری ئه و به نزینه ده گێڕنه وه كه له ماوه ی ئه م هه فته یه دا دابه شكراوه . هه ندێك باس له وه ده كه ن كه به نزینه كه ی ئێستا چه وره و فی���ول په مپ به رگه ی ناگرێ���ت، هه ندێكی تریش ده ڵێن، به نزینه كه به هۆی خراپییه وه

تێزابی تێكراوه و ئه مه ش هۆكاری تێكدانی ئوتومبیله كانه .

ئه گه رچ���ی دیارده كه س���ه رجه م ش���ار و ش���ارۆچكه كانی كوردس���تانی گرتوه ته وه ، به اڵم تائێستا به رپرسانی وه زاره تی سامانه سروش���تییه كان هی���چ رونكرنه وه یه كی���ان له باره یه وه باڵونه كردوه ته وه ، هاوكات ئاوێنه هه وڵیدا لێدوانی به رپرس���انی دابه شكردنی به اڵم نه وتیی���ه كان وه ربگرێت، به رهه م���ه

سه ركه وتو نه بو.به اڵم لیژنه ی پیشه س���ازی و وزه و سامانه سروشتیه كانی په رله مان ئاگاداركراوه ته وه و له و باره یه وه ئه ندامی لیژنه ی ناوبراو، عه لی حه مه س���اڵح به ئاوێنه ی راگه یاند، ئاگاداری كێشه كه ن و زانیارییان هه یه كه له سلێمانی و هه ولێر و ناوچه كانی دیكه ش ئه و كێش���ه یه

سه ریهه ڵداوه .وتیش���ی ، وه كو لیژنه م���ان لێكۆڵینه وه و وه زاره ت���ی له گ���ه ڵ به دواداچونه كانم���ان س���امانه سروش���تییه كان ده س���پێده كه ین به مه به ستی زانینی هۆكاره كه ی و داواكردنی

چاره سه ركردنی ئه و دۆخه .

خراپی‌‌به‌نزین‌زیان‌به‌سه‌دان‌ئوتومبێل‌ده‌گه‌یه‌نێت

له گه ڵ ئه وه شدا به پێی زانیارییه كان ژماره ی پاسه وانان

له كوردستان له پاسه وانی

سه رۆكی هه رێمه وه تا ده گاته

به رپرسانی حیزبی نزیكه ی 25 هه زارن

ژماره یه ك له به رپرسانی

بااڵ له به غدا17 فه وج پاسه وانیان

هه یه ، جگه له وه ی سه رۆك كۆمار و سه رۆك وه زیران

خاوه ن لیوا و چه ند فه وجێكی

پاسه وانین

له ماوه ی ئه م سێ رۆژه دا نزیكه ی

40 فیول په مپی گۆڕیوه له سلێمانی و هه ولێر و ناوچه كانی

دیكه ش ئه و كێشه یه سه ریهه ڵداوه

Page 9: ژماره 479

9 (479( سێشه ممه 2015/5/19 کۆمه‌اڵیه‌تی

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

له زیندانه كانی هه رێمی كوردستان 205 كه س سزای له سێداره دانیان به سه ردا

سه پێنراوه ، چه ند سزادراوێكیش رایده گه یه نن له هه مو مافێكی ژیان

بێبه شكراون، بۆیه یان له سێداره یان بده ن یان چاره سه رێكیان بۆ

بدۆزرێته وه ، جێگری به ڕێوه به ری زیندانی چاكسازی سلێمانیش ده ڵێت " خه ڵك هه یه زیاتر له 18 ساڵه حوكمی له سێداره دانی هه یه و جێبه جێ ناكرێت، چونكه به بڕیارێكی مام جه الل حوكمی

له سێداره دان وه ستێنراوه ".

به ره���ه م محه م���ه د یه كێك���ه ل���ه و زیندانییان���ه ی كه ماوه ی چوار س���اڵه سزای له س���ێداره دانی هه یه ، بۆ ئاوێنه وت���ی "زۆر مافمان پێش���ێل ده كرێت و زیات���ر له 100 ج���ار ته له فۆنمان كردوه ب���ۆ س���ه رۆكی لیژنه ی ماف���ی مرۆڤ له په رله مان كه چی ته له فۆن هه ڵناگرێت، به یانی ئه گه ر ه���ه ر حاڵه تێكی خراپ و نه خ���وازراو روبدات ده ڵێ���ت من ئاگام

لێنه بوه ".ئ���ه و گه نجه كه به تاوانی كوش���تنی پیاوێك س���زا دراوه ، باس له وه ده كات ك���ه ده ڵێن ئێ���وه وه كو س���زادراوانی ناتانگرێته وه ، خوێندن له س���ێداره دان

هیچ مافێكیان بۆ دابیننه كردوین.له په رله مانت���اران و گله ی���ی ئ���ه و رێكخراوه كان ده كات و ده ڵێت "تائێستا یه ك كه س له په رله مان و رێكخراوه كان و چاالكوانان���ی مافی مرۆڤ س���ه ردانی نه كردوین، جارجار چه ند خوێندكارێك ك���ه خۆی���ان رازاندوه ت���ه وه له ودی���و ده كه ن و ته ماش���امان په نجه ره ك���ه وه

ده ڕۆنه وه ".به هه مانش���ێوه )ج، م( كه حوكمی له س���ێداره دانی هه یه و ماوه ی 12 ساڵه له زینداندایه ، وتی "ئێمه پێمانباشه ئه و حوكمی له سێداره دانه جێبه جێ بكرێت، چونكه من كاتێك خراومه ته زیندانه وه

منداڵه كان���م زۆر بچوك بون و ئێس���تا كاتی شوكردنیانه ".

وتیش���ی "ل���ه م زیندان���ه دا ماف���ی ته ندروس���تی و خوێن���دن و چی و چی، هه موی دۆریه كی گه وره یه ، به گش���تی هه مومان كه لێره ی���ن له 90% مافه كان بێبه شكراوین و ته نها شله و برنجه كه مان

ده ده نێ".ئه و باس���ی له وه ش���كرد كه كه سێك هه ی���ه به تۆمه ت���ی ئیس���امیبون، 20 ساڵه له سه ر ده س���تی پارتی حوكمی

له سێداره دانی به سه ردا سه پێنراوه .له چاكسازی گه ورانی سلێمانی به شی پیاوان 1142 س���زادراو بونیان هه یه ، له گه ڵ 90 كه س حوكمی له سێداره دان، ب���ه اڵم تائێس���تا هی���چ حاڵه تێكی���ان

جێبه جێنه كراوه .پارێزه رو راوێژكاری یاس���ایی كارزان فازیل رونیده كاته وه كه س���ێك س���زای زیندان���ی ده درێ���ت، ته نه���ا له ماف���ی ئ���ازادی هاتوچۆ رێگ���ه ی لێده گیرێت و به پێی بنه ماكان���ی مامه ڵه كردن له گه ڵ به ندییه كان و مافه س���ه ره تاییه كانیان، پێویس���ته له س���ه ر حكوم���ه ت هه مو مافێكی دیكه ی ب���ۆ دابین بكات، واتا ده ره وه ی له جیهان���ی ئ���اگای ده بێت ن���او زیندان بێت، نابێت كه س���ێك كه له زین���دان هات���ه ده ره وه ئاگای له هیچ

پێشكه وتنێك نه بوبێت.وتیشی "ده بێت له خوێندن به رده وام بێ���ت و ب���ۆی دابینبكرێت، خ���ۆ ئه و كه سه ی سزا ده درێت، سزا نه دراوه كه ئیتر ده بێت ببێته كه س���ێكی جاهیل و

توشی فشاری ده رونیی ببێت".ئه و باس له وه شده كات كه سزادراوان تاوانی���ان دوج���ار به له س���ێداره دان به رامبه رك���راوه ، پێ���ی ده وترێ���ت تۆ له سێداره ده درێیت و له والوه پێیوتراوه جێبه جێ له س���ێداره دانه كه ت حوكمی ناكرێ���ت، ئیت���ر ئای���ا ئ���ه و ماوه یه ی س���زاكه یه ، جێبه جێكردنی چاوه ڕوانی ده بێت هیچ مافێكی بۆ دابین نه كرێت و

هه مو رۆژێك چاوه ڕێی مردن بێت؟

به وت���ه ی ئه و پارێ���زه ره یان ئه وه تا س���زای ئه و ده ربكرێ���ت و یاس���ایه ك ب���ۆ بگۆڕدرێ���ت له س���ێداره دانانه عیراقیدا له یاس���ای ك���ه هه تاهه تایی له 25 س���اڵ كه متر نییه ، یاخود ده بێت ئه و یاسا چاكس���ازییانه ی كه سانی تر ده گرێت���ه وه ، ئه مانیش بگرێته وه ، بۆیه ده بێت حكومه ت بیر له مافه مرۆییه كانی ئ���ه و به ندییانه بكاته وه ، ئه گینا به پێی ئ���ه وه پێش���ێلكردنێكی مافی یاس���ا

به ندیی و مرۆییه .له به رامب���ه ردا جێگ���ری به ڕێوه به ری چاكس���ازی گه وران له سلێمانی شێركۆ ع���ارف ب���ۆ ئاوێنه ئاش���كرای ده كات خه ڵك هه یه زیاتر له 18 ساڵه حوكمی له س���ێداره دانی هه ی���ه و حوكمه ك���ه ی جێبه ج���ێ ناكرێت، چونكه به بڕیارێكی

مام جه الل وه ستێنراوه و له وكاته وه كار به و بڕیاره ده كرێت.

ئ���ه و به رپرس���ه ی چاكس���ازی باس له وه ش���ده كات كه له الیه نی خوێندنه وه راس���ت ده كه ن هیچیان ب���ۆ نه كراوه ، چونكه به پێی یاس���ا كه س���ێك سزای له سێداره دانی هه بێت رێگه ی پێنادرێت بخوێنێت، له كاتێكدا نابێت ئه و كه سانه ب���ۆ ماوه یه ك���ی درێ���ژ بهێڵرێن���ه وه و ده بێت له م���اوه ی 60 رۆژدا حوكمه كه جێبه جێبكرێت ی���ان دابه زێنرێت، بۆیه یان ده بێت یاس���اكه هه موار بكرێته وه

یان بڕیارێكیان بۆ ده ربكرێت.ئه و وتیش���ی "چاكس���ازی ب���ۆ ئه و كه س���انه یه كه به كاتیی حوكم ده درێن نه ك بۆ كه س���انی سزای له سێداره دان، به اڵم به هۆی بێ جێگه ییه وه هێنراونه ته

چاكسازی".كه زیندانیان���ه وه گله ی���ی له باره ی ناده نه وه ، وه اڵمی���ان په رله مانت���اران م���رۆڤ ماف���ی لیژن���ه ی س���ه رۆكی له په رله مانی كوردستان سۆران عومه ر ده ڵێت "2500 حوكمدراو هه یه ، ئه گه ر هه ر له زیندانێكه وه رۆژی 20 كه س���یان ته له ف���ۆن بكه ن، رۆژانه ده كاته چه ند، ناتوانم وه اڵمی 2500 كه س بده مه وه ".

له باره ی حوكمی له سێداره دراوانه وه ، وتی "له كوردستان 205 كه س حوكمی له سێداره دانیان هه یه و جێبه جێناكرێت، چاره س���ه ركردنی ب���ۆ له هه وڵدای���ن گرفته كه یان، به وه ی س���ه رۆكی هه رێم ئیمزا له س���ه ر ئ���ه و حوكمانه ده كات و جێبه جێ ناكرێت، له كاتێكدا له ده سه اڵتی سه رۆكی هه رێمدایه و به كاری ناهێنێت، كه چی كه سێك چه ند ساڵ چاوه ڕوانی ئه و حوكمه بێت و له زینداندا بمێنێته وه ،

ماوه كه شی بۆ هه ژمار ناكرێت".له كۆتایی وته كانیدا سه رۆكی لیژنه ی مافی مرۆڤ، ده ڵێت "په رله مان تائێستا قس���ه ی له س���ه ر ئه و بابه ته نه كردوه ، به اڵم وه كو لیژنه كه مان قسه مان له سه ر ك���ردوه بگه ین���ه ده ره نجامێ���ك و ئه و

ده ره نجامه ش ئاسان نییه ".

ئا: مه سعود شیخموس

راجبار فه رید گه نجێكی په نابه ری كوردی سوریایه كه له شاری قامیشلۆی

سه ر به پارێزگای حه سه كه وه به هۆی به شداریكردن له شه ڕ دژ به داعش

بریندار ده بێت و ده خرێته ناو ده یان ته رمه وه و به باوكی ده ڵێن مردوه ،

ئێستا له كامپی باریكه به سه ر عه ره بانه و له نێو چادردا ژیان

به سه ر ده بات، ئه و ده ڵێت "هاتم بۆ كوردستانی عیراق به هیوای ئه وه ی چاره سه رم بۆ بكه ن و قاچه كانم بۆ

بگه ڕێته وه ، به اڵم قه ده رم ئه وه یه لێره ده مرم".

راجب����ار ته مه نی 21 س����اڵه و خه ڵكی رۆژهه اڵتی كوردستانه ، ماوه ی ساڵێك و ش����ه ش مانگه به هۆی شه ڕو ئاژاوه كانی واڵته كه یه وه ، هاتوه له كامپی په نابه رانی باریكه له عه ربه ت كه تایبه ته به په نابه رانی

سوریا، ژیان به سه ر ده بات.پ����اش ئه وه ی له خزمه تی س����ه ربازیدا به فیشه كێك له پش����تی بریندار ده بێت، وه كو په نابه رێك رو له هه رێمی كوردستان ده كات، ئ����ه و ب����اس ل����ه وه ده كات كه حكومه تی س����وریا به زۆر سه پاندویه تی به س����ه ر گه نجانی س����وریا به گش����تی و كورده كان به تایبه تی كه ده بێت خزمه تی

سه ربازی ئه نجامبده ن.س����ه ره تای ك����ورده گه نج����ه ئ����ه و چیرۆكه كه ی به مش����ێوه یه ده گێڕێته وه ، "له كاتی شه ڕێكی سه ختی نێوان سوپای سوریاو ئۆپۆزسیۆندا له شاری )مه عره ی نه عمان( له سه ره تای ساڵی 2013 بریندار بوه و گواس����تراوه ته وه بۆ نه خۆشخانه ی ئه لرازی له حه له ب، كه چی كاتێك باوكی ئه فسه رێكی س����ه ربازیدا قسه ی له گه ڵ

كردوه ، ئه فسه ره كه پێی وتوه )راجبار(ی كوڕت ش����ه هید بوه و پێویسته بێیت

ته رمه كه ی ببه یته وه ".باوكی راجباریش ده ڵێت "كاتێك چوم بۆ نه خۆش����خانه ، چه ندی����ن برینداریان هێنابو، ده یان ته رم كه وتبو، پرس����یارم له پزیشكه كان كرد له باره ی كوڕه كه مه وه ،

گوێم ته رمه كان����ه وه له نێو له وكات����ه دا له ده نگێك����ی نزم بو، بینی����م راجباره ، وتی من نه م����ردوم، منیش به په له تیمه پزیشكییه كه م ئاگادار كرده وه كه هێشتا كوڕه كه م نه مردوه و گیانی تێدایه ، پاش ئه نجامدانی فریاگوزاری به په له ، پێیانوتم به هۆی كه می پێداویس����تی پزیشكییه وه

ناتوانین لێره چاره س����ه ری بكه ن و بیبه بۆ شوێنێكی تر".

ده بێت و ب����ه رده وام راجب����ار 0باوكی ده ڵێت "ئیدی كوڕه كه مم برد بۆ ش����اری قامیش����لی بۆ چاره س����ه ره كردن، پاش مانگێك له روداوه كه ، ته ندروستی راجبار زۆر خراپ بو، پاشان ده ركه وت الی چه پی

جه سته ی له كار كه وتوه و جوڵه ی نه ماوه ، به هۆی به ركه وتنی )ده ماری سه ره كی( و وتیان پێویستی به چاره سه ری فیزیاییه ، تاوه ك����و بگه ڕێته وه بۆ دۆخی ئاس����ایی خۆی، ب����ه اڵم نه ك له س����وریا، چونكه هیچ یه ده گێكی ته ندروستی به هۆی ئه و

دۆخه ی سوریا بونی نه ماوه .

ئه و باس له وه ده كات بۆیه ناچار روی كردوه ته كوردس����تانی عیراق و به هیوای ئ����ه وه ی چاره س����ه رێكی بك����ه ن، پاش ته ندروس����تی، پش����كنینی ئه نجامدانی پێی����ان وتوه لێ����ره ش به هه مانش����ێوه چاره س����ه ری نیی����ه ، به اڵم پێویس����ته به په له و له ماوه یه كی كه مدا چاره س����ه ر بكرێت، ئه گینا هێزی هه مو جه س����ته ی له ده س����تده دات و ده رهاویشته ی دیكه ی كران����ه وه ی وه ك����و لێده رده كه وێ����ت، ماسولكه ی پێیه كانی، میزبه خۆداكردن، ئه م����ه ش ته نه����ا له ئه ڵمانی����او س����وید

چاره سه ری هه یه .باوكی راجبار به چاوێكی پڕ فرمێسك و خه مه وه وت����ی "به ه����ۆی خراپی باری دارای����ی خێزانه كه مانه وه ، داوام له الیه نه هه رێم و حكومه تی په یوه ندی����داره كان و كار ك����ه ناحكومیی����ه كان رێكخ����راوه له س����ه ر په نابه ران ده كه ن ك����ردوه كه هاوكاری����م بكه ن، به اڵم هیچ وه اڵمێكیان دۆخ����ی هه رچه ن����ده نه داوه ت����ه وه ، ته نردوس����تی كوڕه كه م رۆژ له دوای رۆژ

به ره و خراپتر ده ڕوات".باوكی راجبار ده یگێڕێته وه كه راجبار پێش جه ند رۆژێك له برینداربونی پانی دان����اوه هه ڵبێ����ت و ئه ركی س����ه ربازی جێبه جێ نه كات، به اڵم به هۆی گه مارۆو چاودێرییه كی توندی ئه منییه وه له الیه ن حكومه ته وه بۆ سه ر سوپا، نه یتوانیوه شوێنه كه ی خۆی به جێبهێڵێت و هه ڵبێت و

په یوه ندی بكات به ئۆپۆزسیۆنه وه .راجباریش ده ڵێت "هاتم بۆ كوردستانی عیراق به هیوای ئه وه ی چاره س����ه رم بۆ بكه ن و قاچه كانم ب����ۆ بگه ڕێته وه ، به اڵم به هۆی ئه و پشتگوێخس����تنه ی كه لێره روب����ه ڕوی په نابه ران بوه ت����ه وه له الیه ن حكومه ته وه ، ناحكومییه كان و رێكخراوه

قه ده رم ئه وه یه لێره ده مرم".

205 كه س سزای له سێداره دانیان هه یه و به بڕیارێكی تاڵه بانی راگیراوه "كاتێك‌خرامه‌‌زیندانه‌وه‌‌کچه‌‌كانم‌بچوك‌بون‌و‌ئێستا‌كاتی‌شوكردنیانه"‌

گه‌نجێكی‌كورد،‌له‌سه‌ربازییه‌وه‌‌بۆ‌سه‌ر‌عه‌ره‌بانه‌"له نێو ده یان ته رمدا فڕێدرابو، ئێستا له كوردستان په نابه ره "

پێویسته به په له و له ماوه یه كی كه مدا چاره سه ر بكرێت ئه گینا هێزی

هه مو جه سته ی له ده ستده دات

راجبار فه رید فۆتۆ: مه سعود

ده بێت حكومه ت بیر له مافه مرۆییه كانی

ئه و به ندییانه بكاته وه ، ئه گینا

به پێی یاسا ئه وه پێشێلكردنێكی مافی به ندیی و

مرۆییه

زیندانێک له سلێمانی فۆتۆ: ئاوێنه

Page 10: ژماره 479

[email protected] (479( سێشه ممه ‌2015/5/19ره‌نگاڵه

تاراده ی���ه ك س���ۆزداریت ب���اری به ناڕێكی ده ڕوات و هه ست به بێزاری و دابڕان ئه كه یت و پێویس���تیت به راوێژ

هه یه .

ئاواتی ئ���ه وه ده خوازیت كاره كانت به بێ كێشه بڕۆن ئه م جاره ، ئه وه ش ب���ۆ ئه وه ده گه ڕێته وه ك���ه ماوه یه كه

كێشه ی زۆرت هه یه .

هه ركارێك ك���ه زانیاریت ده رباره ی نیه مه یكه ، زۆر كارت له ده وری خۆت به ماندوێتی كۆكردۆت���ه وه و هه س���ت

ئه كه یت.

گیس���ك: زۆر جوان و سه رنجڕاكێش ده رده كه وی���ت و ده وروبه ره ك���ه ت زۆر چاویان له س���ه رته ماوه یه ك���ه زیاتر

بایه خ به خۆت ئه ده یت.

داواكارییه كانی خۆشه ویس���ته كه ت زۆر بوه ئ���ه وه ش وای لێكردوی كه زیاتر توڕه و مان���دو ده ركه ویت، بیر

له چاره سه ر بكه وه .

كۆمه ڵیێ���ك دیاری���ت به ده س���ت ده گات زۆر دڵخ���ۆش ده بیت پێیان، رۆژه كان���ت خۆش ده بن و ئاس���وده

ده بیت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازوو

11

کۆتایی ئه م هه فته یه 19 س���اڵ تێده په ڕێت به سه ر کۆچی دوایی هونه رمه ندی شانۆکار،

عوسمان چێوار. ئ���ه و هونه رمه نده یه کێک بوه له ده س���ته ی ش���انۆی پێش���ڕه وی تیپی دامه زرێنه رانی کوردیی و بۆ ماوه ی 15 س���اڵ سه رۆکی ئه و

تیپه شانۆییه بوه .هه رچه نده چێوار وه ک شانۆکارێک ناسراوه ، به اڵم ئه و هاوکات ڕاگه یاندنکارێکی به تواناو

که سێکی نیشتمانیی بوه .هونه رمه ند مس���ته فا ئه حمه د، که هاوڕێ و ئامۆزای عوسمان چێوار بوه ، باس له یه کێک ده کات و چێ���وار ژیان���ی له ڕوداوه کان���ی به ئاوێنه ی ڕاگه یاند "س���اڵی 19٨٨له کاتی کاره ساتی ئه نفالدا، عوسمان چێوار یەکێک بو لەو هونەرمەندانه ی لەبەردەرکی سەرادا ڕێکخەری خۆپیشاندانێکی گەورەبو. چێوار لەوێ���دا زۆر ڕقئەس���تور دەبێ���ت بەرانبەر ده س���ه اڵتی به عس، کاردەگات���ە ئەوەی لە شیعارەکانیدا کۆمەڵێک قسه ی ڕه ق ده کات

به رامبه ر حکومەتی بەعس".یه کێ���ک له و وتان���ه ی ل���ه و رۆژه دا چێوار ده یڵێت و تا ماوه یه کی زۆریش له یاده وه ریی خه ڵک���ی س���لێمانیدا ماوه ت���ه وه ئه وه ی���ه که له به رامب���ه ر به عس���دا وتویه تی "وەرن بمسوتێنن، بەاڵم گەلەکەم ئەنفال مەکەن. دەتوان���ن من بس���وتێنن، ب���ەاڵم ناتوانن بەجەستەی گڕ گرتوم قۆریەکی چاش گەرم

بکەنەوە".له دوای ئه و قسانه ش���ه وه چێ���وار له الیه ن که س���ێکه وه ده درێته به رچه قۆو به سه ختی ب���ۆ ده گوازرێت���ه وه ده بێ���ت و برین���دار

نه خۆشخانه .جگ���ه ل���ه کاری ش���انۆ، عوس���مان چێوار که س���ێکی چاالک بوه له بواری ڕاگه یاندندا. ئه و له دوای ڕاپه ڕینی ساڵی 1991 بیرۆکه ی دامه زراندنی یه که می���ن که ناڵی ته له فزیۆنی

کوردی له ال گه اڵڵه ده بێت.

له و کاته دا چێوار له س���ه ر گیرفانی خۆی 3 کامێرای ده ستیی و ئامێرێکی په خش و چه ند که ره سته یه کی دیکه ی ته له فزیۆن له رێگه ی له واڵتی کوه یت ده هێنێت. هاوڕێییه کییه وه یه که می���ن په خش���ی ته له فزیۆن���ی گه ل���ی کوردس���تان له گه ڕه کی سابونکه ران له ماڵی

ئه واندا ده بێت.هونه رمه ندی بواری نواندن، ماهیر حه سه ن له باره ی عوس���مان چێ���واره وه به ئاوێنه ی ڕاگه یاند "چێوار ئ���ەو دەمەی کە لەیەکەی چاالکی قوتابخانەکانی سلێمانی مامۆستا بو، من خوێندکارێکی گۆشکراوی قوتابخانەکەی ئەو بوم. هەس���تێکی وەهای بۆ دروس���ت دەکردین کە هەم���و کارە هونەرییەکانمان

لەپێناو دۆزی ڕەوای میلەتەکەماندا بێت".ماهیر حه س���ه ن ئاماژه به وه ش ده کات که ده یان و س���ه دان ئه کته ر که ئێستا ڕۆڵیان هه یه له نێو گۆڕه پان���ی هونه ریی کوردیدا، به فلته ری چێ���واردا ڕۆیش���تون و ئه و پێی

گه یاندون.عوس���مان چێوار جگ���ه له بواری ش���انۆو ڕاگه یان���دن، هاوکات له بواری سینه ماش���دا کاری ک���ردوه . ئ���ه و یه که مین ک���ه س بوه له باشوری کوردستان که فیلمی سینه مایی به ره���ه م هێن���اوه ، به ناوی "به هه ش���تێکی

سوتاو".له س���اڵی 1972 له گه ڵ چه ن���د هاوڕێیه کی ئه و س���ه رده مه ی، تیپی پێشڕه وی شانۆی کوردی���ی داده مه زرێنن که س���ااڵنی دواتر چه ند ش���انۆگه رییه ک نمای���ش ده که ن که خۆی���دا ب���ه دوای زۆر ده نگدانه وه یه ک���ی الن���ه وازان و ش���انۆیی له وانه ده هێنێ���ت،

خوله چه خماخه .عوس���مان چێوار له رۆژی22ی ئایاری ساڵی 1996 به هۆی نه خۆشییه وه و له ته مه نی 50

ساڵیدا کۆچیی دوایی کرد.

ئا: ئازاد بایز

عوسامن چێوار..‌دوای‌‌19ساڵ‌له‌ماڵئاواییکردن

ئا: مه زهه ر که ریم

په یوه ند جاف باس له دواین کاری هونه ریی خۆی ده کات که ئه لبومێکی نوێیه و رایده گه یه نێت که هه تا ئه م دۆخه ی کوردستان به و شێوه یه بێت،

باڵویناکاته وه ، هه روه ها ده ڵێت "ده نگخۆشییه که م له دایکمه وه بۆ ماوه ته وه ".

هاتنه وه ی ئه مجاره ی هونه رمه ندی گۆرانیبێژ په یوه ند جاف له س���ویده وه بۆ کوردس���تان، ب���ۆ تۆمارکردنی ئه لبومێکی نوێی گۆرانییه به ناوی "بۆ گوڵێک"، هه روه ها

دروستکردنی دو کلیپه بۆ گۆرانییه نوێیه کانی.له باره ی کاتی باڵوکردن���ه وه ی ئه لبومه که ی په یوه ند ج���اف به ئاوێن���ه ی راگه یاند ک���ه له ئاینده یه کی نزیکدا س���یدییه نوێیه که ی باڵوده کاته وه ، "به اڵم پێویسته ئه و دۆخی ش���ه ڕه ی ئێستا کوردستانی گرتوه ته وه ، کۆتایی بێت. هه تا ش���ه هید له به ره کانی جه نگ بێته وه و دایکان

ڕه شپۆشبن، من ئه لبومه که م باڵوناکه مه وه ".سیدییه نوێیه که ی په یوه ند جاف له ٨ تراک پێکهاتوه ، گۆرانییه کان هه مه ڕه نگن و گۆرانیی شادیی و مه قامیشی تێدایه . هه ریه ک له هونه رمه ندان زیاد ئه سعه دو نه ریمان بابان و عارف ش���وکری هاوکاریی ئ���ه و هونه رمه نده یان

کردوه .پێشتر په یوه ند جاف دو سیدی و دو کاسێتی گۆرانیی

باڵوکردوه ته وه .له باره ی س���تایلی تایبه تی خۆی له گۆرانییدا مه قامه

یاخود گۆرانیی شاد، په یوه ند جاف ده ڵێت "من دەمەوێت لەهەمو مەجالەكاندا گۆرانی بڵێم نەك بەتەنیا لەبواری مه قامدا. حەزدەكەم گۆرانی شادیش بڵێم، چەند خەڵك حەزی لەمه قامە، ئەوەندەش حەزی لەگۆرانی ش���ادە

هەربۆیە نامەوێت كەس بێبەش بكەم".په یوه ن���د ج���اف رایده گه یه نێ���ت ک���ه له ژیانیدا زۆر ق���ه رزداری دایکییه تی و ده نگخۆشییه که ش���ی

له دایکییه وه بۆ ماوه ته وه .جگه ل���ه و ئه لبومه نوێیه ، ئ���ه و هونه رمه نده به نی���ازی کارێکه ب���ۆ هه ڵه بجه که خۆیش���ی له دایکبوی ئه و ش���اره یه ، له و باره یه وه ده ڵێت "به نی���ازی کارێکی زۆر جوانم بۆ هه ڵه بجه که

شایسته ی هه ڵه بجه بێت".هونه رمه ن���د په یوه ن���د ج���اف لەس���اڵی 1969 لەهەڵه بجەی ش���ەهید لەدایك بوەو دوای ماوەیەك دێتە ش���اری س���لێمانی، لەبنەماڵەی عوس���مان پاشایە لەئێڵبه گی جاف. بۆیەك���ەم جار لەس���اڵی 19٨6 دەچێتە س���ەر شانۆ لەنادی سەالحەدین لەبەغدا. لەس���اڵی 1993 دەچێتە واڵتی ئەڵمانیاو دوای چەند س���اڵێك ژیان له و واڵت���ه ، له س���اڵی 2000 ڕوده کاته واڵتی سوید. لەواڵتی سوید ژیانی هاوسەرێتی له گه ڵ کچی ش���اعیری کۆچکردو شێرکۆ

بێکه س پێکده هێنیت، ئێس���تا خاوەنی دو كوڕه بەناوەكانی ئاران و ئادان.

په‌یوه‌ند‌جاف:‌ده نگخۆشییه که م

له دایکمه وه بۆ ماوه ته وه

ئا: دالیا که مال

دوای زیاتر له 5 مانگ له پرۆڤه کردن، کۆڕی شانۆیی با، ڕۆژانی کۆتایی ئه م مانگه نوێترین کاری شانۆیی خۆیان

له شاری سلێمانی نمایشده که ن.

کاره نوێیه ک���ه ی کۆڕی ش���انۆی با "سەیرکە،ئاوێنەکەت ناونیشانی له ژێر

تۆزی مردوی لێ نیشتوە"دایه .هۆرێ���ن غه ریب، ده رهێن���ه ری ئه و شانۆییه به ئاوێنه ی راگه یاند که زیاتر ل���ه 5 مانگ���ه س���ه رقاڵی پرۆڤه ن له و ئیش���ه نوێیه داو ده قی شانۆییه که ش وه ک به شێکی زۆر له کاره کانی دیکه ی ڕابردوی کۆڕی ش���انۆی ب���ا، له کاتی

پرۆڤه دا دروستبوه .یاری���ده ده ری ده رهێن���ه ر، رێ���ژه ن جه مال له ب���اره ی نواندن ل���ه م کاره نوێیه ی کۆڕی ش���انۆی با به ئاوێنه ی راگه یان���د "بەبڕوای من ئەم نمایش���ە ئامادەبون���ی ل���ەڕوی نوێیەم���ان ئەكتەرەوە, ت���ەواو لەكارەكانی تری كۆڕی ش���انۆی با جیاوازترە، ئەكتەر لەم كارەدا پێویس���تی بەوزەیەكە كە ئاسان بەدەس���ت نایەت، لەسەرو ئەو

وزەی���ەی ك���ە ه���ەر ئەكتەرێكی ئەم ئەزمونی خۆی بەدرێژایی ئیش���ەمان پێویس���تمان ئێمە كۆیكردوەت���ەوە،

بەئێنێرژییەكی زیاتر بوە".به وت���ه ی یاری���ده ده ری ده رهێنه ر، كارەكتەرەكان���ی ئەو نمایش���ە لەزیاد خاڵ���ی كارەك���ەدا لەش���وێنێكی وەرچەرخانیان هەی���ەو چیرۆكی هەر زی���اد لەئیش���ەکه دا، كارەكتەرێ���ك لەجارێك گۆڕانكاری بەس���ەردا دێت، "كەواتە ئەكتەر دەبێت زیاد لەجارێك

ئامادەبونی لەسەر شانۆ بگۆڕێت".ئەكتەرێ���ك نمون���ەی ئ���ه و پێنج له ش���انۆییه که دا ده هێنێته وه که كارەكتەر بەرجەستە دەكات، "دەبێت جوڵە و دەنگی هەر پێنجیشیان تەواو جیاواز بێت، هەر بۆیە من وائەزانم ئەم ئیش���ەمان تەواو جیاوازە لەكارەكانی

ڕابردومان".نمایشه که 13 ئه کته ر به شداریی تێدا ده که ن که 6یان کچن و بڕیاره له رۆژی 25ی ئایار له ته الری هونه ر له ش���اری س���لێمانی ده ستپێبکات و بۆ ماوه ی 7 رۆژ به رده وام بێ. نمایشه که ش به بلیت ده بێت و نرخی ه���ه ر بلیتێک 3 هه زار

دیناره .

دوای‌‌5مانگ‌پرۆڤه،‌‌شانۆییه‌که‌ی‌کۆڕی‌شانۆی‌با‌ئاماده‌یه‌"ئەم ئیشەمان تەواو جیاوازە لەكارەكانی ڕابردومان"

ئه و كلێته به سه ره ی هیچ كات تاڵه بانی جێناهێڵێت

Page 11: ژماره 479

‌ره‌نگاڵه(479( سێشه ممه 2015/5/19 [email protected]

گاکاوڕ

ئه كه ی���ت به ناڕه حه نت���ی هه س���ت ناته وێ���ت ن���ه گوێ له ك���ه س بگریت و ن���ه كه س گوێ���ت لێبگرێ���ت. غه مبار

ده رده كه ویت.

ئه م چه ند رۆژه چه ندین كێش���ه و قورس���ایی دێن���ه رێت ب���ۆ ئه وه ی له پێش���كه وتنی بك���ه ن رێگری���ت

كاره كانت.

بیر ل���ه وه ده كه یت���ه وه كه له گه ڵ كۆمه ڵێ���ك هاورێت بچنه گه ش���تێك یاخود چێشتخانه یه ك بۆ به سه ربردنی

كاتێكی خۆش.

چه ندی���ن پێش���نیار دێته پێ���ش بۆ هه وڵ���ی كاره كان���ت، پێشخس���تنی باش���ت پێویس���ته بۆ ئه وه ی سودیان

لێوه ربگریت.

ئه كه یته وه له راب���ردو بی���ر كاتێك هه س���ت به بێزاری ئه كه یت باشتر وایه هه میشه له كۆشش و هه وڵدان نه وه ستی

رابردو بێزارت نه كات.

قرژاڵدوانه‌‌

چه ندی���ن كار له یه ك كاتدا ناكرێت، باشترین چاره س���ه ر بۆ ده رباز بونت له م قه یرانه ت داوای هاوكاری بكه یت

له ده وروبه ره كه ت.

فه‌‌ریکشێر

1010

سوتانی قژ یاخود هیالكبونی قژ یه كێكه له و كێشانه ی كه زۆربه ی خانمان به ده ستیه وه ده ناڵێنن. ئه م سوتانه ش هه ندێ جار به هۆی بۆیه یان زۆر به كارهێنانی ئوتو یان موجه فیفه ته نانه ت هه تاویش روئ���ه دات. كه ئه مه ش ئه بێته هۆی ناش���یرین بونی قژ یان مردنی هه ر بۆیه ده كرێت به م رێگایانه ی خواره وه قژت زیندو بكه یته وه :

ئه گه ر قژێك زۆر سوتابو به تایبه تی به قه سرو بۆیه ئه وه -باش���تر وایه زو زو نه شۆرێت و له كاتی شۆردنیش زۆر رانه كێشرێت هه روه ها ش���امپۆی تایبه ت به كار بهێنرێت و به هیچ شێوه یه ك بۆیه به كارنه هێنرێت ته نها ئه بێت بۆیه بدرێت له و قژه ی كه له بیخه كه وه

دێته ده ره وه .ئه گه ر قژێك به ئوتو یان به موجه فیفه س���وتابێت، ئه وه -نابێت ئه م دوئامێره ی بۆ به كار بهێنرێت، ته نها له دوره وه به هه وایه كی ك���ه م موجه فیفه ی بۆ به كار بهێنه وه ، ده توانی به به كارهێنانی له ف

جوانكاری بۆ ئه م قژه بكه یت.به هیچ شێوه یه ك ئه و كه س���انه ی قژیان نیگرۆیه نابێت -مێش ی���ان بۆیه به كار بهێنرێ���ت، به ڵكو ده بێ���ت حه مام زه یتی سروشتی به كار بهێنرێت زو زو قژه كه ببڕدرێت و نه چێته به رهه تاوی

زۆر.باشترین چاره سه ر بۆ قژی سوتاو بڕینه ، هه روه ها نابێت -به له بكه ی���ت له زۆر به كارهێنانی ده رمان ب���ۆ زیندوكردنه وه ی قژ .

چونكه زیندوكردنه وه ی قژ كاتی ئه وێت له به رئه وه په له مه كه .له ئارایش���تگه كان ده رمانی تایبه ت هه یه بۆ بوژانه وه ی -قژی س���وتاو له ژێر ئامێری شسوار ده كرێت. سه ر دانمان بكه ن بۆ

ئه وه ی چاره سه ری باشیان بۆبكه ین.

سیحری جوانیبه م شێوه یه چاره سه ری قژه سوتاوه كه ت بكه

ئا: ئاوێنه

تاڵه بانی له دوای گه ڕانه وه ی له ئه ڵمانیا و جێگیربونی له ده باشان، به رده وام كوڕێكی

كلێته به سه ر له ته نیشتیه وه ئاماده یی هه یه و بۆ چركه یه كیش جێی ناهێڵێت،

ئه م كوڕه دو خه سڵه تی هه یه ته واو له هی تاڵه بانی ده چێت: كلێته كه ی سه ری و

بێده نگیه كه ی .

جه الل تاڵه بانی ، ته مه ن 82 ساڵ، به هۆی نه خۆش���یه كه یه وه له ئێستادا ناتوانێت وه ك پێكه نیناویه كانی نوكته سه ربورده و جاران بۆ میوانه كان���ی بگێڕێته وه ، ئ���ه و له چه ند وش���ه یه كی كه م زیات���ر ناتوانێت هیچی تر بڵێت، یه كه مین كه س���یش ك���ه ئه م چه ند وش���ه یه ی تاڵه بان���ی پێ���ده گات گه نجێكی سپی پۆشی بێده نگ و بێ هه سته . هه میشه له دیداره كانیش���دا، ئ���ه م كه س���ه تاڵه بانی له نێوانیاندا جیاده كات���ه وه و له میوانه كانی

ئارام ئارام وه ستاوه . ئه م كوڕه ب���ێ رۆحه ، ته نها په یكه رێكه و گوزارشت له هیچ كه سایه تیه كی دیاریكراوی كورد ن���اكات، به ڵكو پۆتره یتێكه و هه ڵگری خه سڵه تی تاكی كورده . ئه و به رده وام له الی ده س���ته چه پی تاڵه بانی ره ق راوه س���تاوه و چاوه سپیه كانیش���ی بڕیونه ت���ه ئه و پیاوه سیاس���ییه ی كورد كه م���اوه ی زیاتر له 2 ساڵ و نیوه ، نه خۆشی بێده نگ و بێ جوڵه ی

كردوه . فكره ی دروس���تكردنی ئه و په یكه ره ، هی هونه رمه ندێك���ه به ن���اوی كام���ه ران عومه ر س���ه عید كه چه ندین س���اڵه له مۆزه خانه ی

نیش���تمانی ئه منه س���وره كه ئیش���ده كات و به ش���ێكی زۆر له په یكه ره كان���ی ن���او ئه و

مۆزه یه شی دروستكردوه . ئ���ه و هونه رمه ن���ده له الی���ه ن ماڵی مام جه الل���ه وه داوای دروس���تكردنی كارێك���ی له وش���ێوه یه ی لێده كرێ���ت، ئه ویش به بیرو خه یاڵی خۆی ئه و پۆترێته ی دروستكردوه . ئه و كلێته یه ی كه به سه ری په یكه ره كه وه یه ، له سه ر هه مان ئه و كلێته یه دروستكراوه ته وه كه خ���ودی تاڵه بان���ی له س���ااڵنی كۆتایی شه سته كان و سه ره تای حه فتاكانی سه ده ی رابردودا له سه ری كردوه و ئێستا ئه و كلێته یه بنه ماڵه یه كی پێشكه ش���ی تاڵه بانی ماوه و

شاری سلێمانی كردوه . په یكه ره ك���ه دروس���تكردنی مێ���ژوی ده گه ڕێته وه بۆ نزیكه ی 3 س���اڵ له مه وبه ر و

به كه ره سته ی بۆره ك دروستكراوه .

تارا عومه ر، خاوه نی ئارایشتگای الله لی بۆ جوانکردنی خانمان له گه ڕه کی ئاشتی

دوای‌‌5مانگ‌پرۆڤه،‌‌شانۆییه‌که‌ی‌کۆڕی‌شانۆی‌با‌ئاماده‌یه‌"ئەم ئیشەمان تەواو جیاوازە لەكارەكانی ڕابردومان"

ئا: ئازاد بایز

هۆمه ر دزه یی رایده گه یه نێت که به رده وام ئاوازی رۆمانسیی بۆ گۆرانییه کانی هه ڵده بژێرێت له به رئه وه ی "پیاوێکی

رۆمانسیی"ه ، هاوکات چیرۆکی یه کێک له گۆرانییه کانی بۆ ئاوێنه ده گێڕێته وه .

له باره ی ستایلی تایبه تیی خۆیه وه ، هۆمه ر دزه یی به ئاوێنه ی راگه یاند که هه رچه نده زۆر که س پێی ده ڵێن ده نگێکی ڕه سه نی کوردیی

هه یه ، به اڵم "بەڕاس����تی من دەنگی خۆم زۆر بەڕەس����ەن دانانێم. دەنگی من س����تایلێکی

ڕۆژئاوایی هەیە، گەرم و نەرم و هێورە".ه����ه ر له به ر ئه و هۆکاره ش����ه ک����ه دزه یی ب����ه رده وام ئ����ه و ئاوازان����ه هه ڵده بژێرێت که رۆمانس����ییه تی تێدای����ه ، "خۆش����م پیاوێکی

ڕۆمانسیم".هونه رمه ند هۆمه ر دزه یی چیرۆکی یه کێک له گۆرانییه ناوداره کانی خۆی به ناوی "خه ون

له خه ون"دا بۆ ئاوێنه ده گێڕێته وه .له باره ی تێکس����تی گۆرانییه که وه ده ڵێت

"ل����ه دوای ته مه نی 20 س����اڵیم ک����ه چوم بۆ دەرەوەی واڵت ژیانی گون����دی "دوگردکان" ک����ە تێی����دا لەدای����ک ب����وم، وەک فیلمێکی دۆکۆمێنتاری ئەهاتەوە بەرچاوم، بۆیە ئەم

تێکستەم بۆهات".له باره ی ئاوازه که شییه وه دزه یی ئاشکرای ده کات ک����ه ئ����اوازی گۆرانییه که هی خۆی نیی����ه ، "لەس����اڵی 1957 لەگ����ەڵ جەنابی مام جەالل س����ەردانێکی مۆس����کۆمان کرد بۆ ئەوەی به ش����داریی لەفیس����تیڤاڵی الوانی جیهان بکەی����ن. لەوێ چاومان بەکوردەکانی

یەکێتی سۆڤیەتی جاران کەوت، ئەوکوردانە پەنجا قەوانی قیرینیان بۆهێنام، ئاوازەکان پێکهاتبو لە)ئەرمەن����ی، کوردیی، ئازەریی، ئۆزبەکی( تایبەت بەناوچەی )قاب قاس����یا(ب����و، هەندێک لەو ئاوازانە زۆر بەدڵ گوێم بۆ دەگرت، یەکێک لەو ئاوازانە ئاوازی گۆرانیی

خه ون له خه وندا بو".دوای ئه وه ی ده یان ساڵ تێده په ڕێت به سه ر گوێبیستبونی دزه یی بۆ ئه و ئاوازه ، دواجار بڕیارده دات ئه و تێکس����ته ی بۆ بنوسێته وه و

بیکاته گۆرانیی.

هۆمه ر دزه یی: ده‌نگی‌خۆم‌زۆر‌به‌ڕه‌سه‌ن‌دانانێم

ئه و كلێته به سه ره ی هیچ كات تاڵه بانی جێناهێڵێت

Page 12: ژماره 479

بیروڕا(479( سێشه ممه 122015/5/19 [email protected]

ئەگەر ھاتن���ی داعش ی���ەک دەرەنجامی پۆزەتیڤی ھەبێت ئەوەیە کە جیاوازییەکان و ناکۆکییەکانی ناو کایەی دینی لەکوردستاندا بەش���ێوەیەکی تەواو ئاشکرا بەرجەستەکرد. ئیس���امی داعش ھەمو ش���ێوازەکانی تری ئیسامی ناداعش���ی ناچارکرد باس لەبونی جیاوازیی خۆیان بکەن، باسی ئەو سنورانە بک���ەن کە ئەم���ان لەداعش و داع���ش لەوان جیادەکات���ەوە. ئەم���ەش گەر یەک ش���تی بەدونی���ای ئێم���ە نیش���اندابێت ئەوەیە کە بزوتنەوە ئیس���امییەکان، وەک ھەر ھێزێکی سیاسیی دیکە، قابیلی گۆڕان و گەشەکردنن، ئەمەش ن���ە لەبەرئەوەی ئەم ھێزانە لیبرال و دیموکراس���ن و باوەڕیان بەڕێژەگەرایی ھەیە، بەڵکو وەک دەرەنجامی کاردانەوەیان بەڕوی ئەو تەحەدایان���ەدا کە واقیعی سیاس���یی و

کۆمەاڵیەتیی دەیانھێنێتە پێشەوە.ئ���ەو دابەش���بونە سیاس���یی و تائیفیی و ئایدیۆلۆژیی���ەی ئەمڕۆک���ە نەخش���ەی ھێزە جیاوازەکانی ئیسامی سیاسیی لەناوچەکەدا جیھادیی و لەوەھابیزم���ی نمایش���یدەکات، ناجیھادیی س���عودییەوە بیگرە، بۆ شێوازە جیاوازەکانی سەلەفیەتی دینیی، لەوانیشەوە ب���ۆ ئەزمونی ش���یعەگەرایی ئێرانی بەھەمو باڵە جیاوازو ناکۆکەکانییەوە، تا بەئیسامی ئیخوانەکان و ئیسامی سوفیەکان و ئیسامی میللی���ی دەگات، ئینجا ئیس���امی تورکیی و تونس���یی و ئەوانیتر. ئەم ڕوب���ەرە گەورەیە لەبونی ھێزو ڕوانین و لێکدانەوەی جیاواز بۆ ئیس���ام، چ لەناو سیاسەت و چ لەدەرەوەی سیاس���ەتدا، وایکردوە شتێک بەناوی "یەک ئیسامی یەکگرتو و ھاوشێوە"وە بونی نەبێت. ئیس���امی داعش���ی ئەبوبەکری بەغدادیی و ئیسامی نەھزەی ڕاش���د غەنوشی لەتونس خوداکەش���یان یەک نییە. س���ەله فییەکانی کوردستان بێشەرمکردن و بەئاشکرا باس لەوه دەکەن کە ھێزە سیاس���ییە ئیسامییەکانی کوردس���تان ھێزی دینیی درۆزنن و بەسەدان ش���ێوە لە"ئیسامی ڕاس���تەقینە" الیانداوە، تا ئەو ڕادەیەی ھەندێک لەس���ەلەفییەکانی تەنانەت سەالمکردن پێیانوایە کوردس���تان لەئەندامان���ی ھێزێک���ی وەک یەکگرت���و یان کۆمەڵ���ی ئیس���امی، حەرامەو خ���ودا ئەو س���ەالمەی پێناخۆشە. ئاش���کرایە ئیسامی ئ���ەم ھێزان���ە بەڕادەیەک لەی���ەک جیاوازە، زۆرجار ناکرێت لەژێر یەک چەتردا بەیەکەوە

کۆیانبکەیتەوە.ب���ەاڵم س���ەرەڕای ئەو ھەم���و جیاوازیی و ناکۆکییە گەورانە ھێش���تا ئیس���امییەکانی کوردستان لەسەر ئەو خاڵە ڕێکن کە دەوڵەت دەبێت "شوناس���ێکی ئیس���امی!!!"ھەبێت، بەستنەوەی مەسەلەی دەوڵەت و حوکمڕانیی بەمەسەلەی شوناسەوە ئەو خاڵەیە کە ئەم ھێزانە لەس���ەری کۆکن. ب���ەاڵم بەبێئەوەی کەس بزانێت ئەو "شوناس���ە ئیسامییە!!!" دەبێت شوناس���ی کام ھێزیان بێت، ئایا ئەو ئیس���امەی کە دەبێت شوناس���ی دەوڵەت ئیس���امی س���ەلەفییە جیھادییەکانە بێت یان ئیس���امی س���ەلەفییە ناجیھادییەکان، ئیسامی س���وفییەکان و تەرقیەتەکان بێت، یان ئیسامی ئەم یان ئەو باڵی ناو کۆمەڵی ئیس���امیی، ئیس���امی دایک و باوکی ئێمە بێت، یان ئیسامی ئایدیۆلۆژیستە ناکۆکانی ناو یەکگرتوی ئیس���امی، ئیسامی یەکێتی زانایان بێت یان ئیسامی وەزارەتی ئەوقاف، ئیس���امی کادره کانی ناو بزوتنەوەی گۆڕان بێ���ت یان ئیس���امی ئەو مەالیانەی س���ەر

بەپارتی و یەکێتین؟پێموای���ە ئەمە ئ���ەو ھەڵە س���ەرەکیی و ھەرەزۆری زۆرب���ەی ک���ە ترس���ناکەی ھێزەکان���ی ئیس���امی سیاس���یی لەدونیای ئێمەدا تێیدەکەون، بەس���تەنەوەی دەوڵەتە بەشوناس���ێک لەشوناس���ەکانەوە، ج���ا ئەو شوناس���ە شوناس���ێکی دینیی یان نادینیی بێت. دەوڵەت ھێزی پاراستنی ئەم یان ئەو شوناس نییە، ھێزی سەپاندنی ئەم یان ئەو شوناسیش نییە بەسەر کۆمەڵگادا، دەوڵەت ھەر لەبنەڕەتەوە شوناس���ی نیی���ە، بەڵکو ئامێرێک���ی ناوکۆیی گش���تییە، ڕێکخەرێکی داوەریکەرێکی ھاوبەش���ە، دس���تەجەمعیی بێایه نە لەنێ���وان شوناس���ە جیاوازەکاندا. ئەگەرچ���ی زەحمەتە باس ل���ەوە بکەین کە کۆمەڵگا یەک شوناسی ھەیە، کە ھەمو ھێزە کۆمەاڵیەتیی���ەکان لەدەوری یەک ش���وناس کۆدەبنەوە، کە شوناس���ی جی���اوازو ناکۆک لەکۆمەڵ���گادا بونیان نییە، دەڵێم ئەگەرچی بونەوەرێک���ی وەک کۆمەڵ���گا زەحمەت���ە یەکشوناس ببینین، بەاڵم گەر ناچاربین باس لەبونی یەک ش���وناس بۆ زۆرینەی کۆمەڵگا بکەی���ن، ئ���ەوکات مەس���ەلەی پاراس���تنی

"شوناسی کۆمەڵگا"، یان "شوناسی میللەت" ی���ان "شوناس���ی واڵت" کارێک���ە دەوڵەت ئەنجامین���ادات، بەڵک���و کۆمەڵ���گا خ���ۆی ئەنجامیئەدات. کارێکە "کۆمەڵگای مەدەنی" خۆی و لەڕێ���گای ھێزو تواناکان���ی خۆیەوە ئەنجامیئ���ه دات. وەک وتم ھیچ کۆمەڵگایەک "یەک!!!"شوناس���ی ھەبێت، نییە لەدونیادا "یەک!!!"کەلەپ���ور و "ی���ەک!!!" ش���ێوازی ئەخ���اق و "یەک!!!"جۆر سیس���تمی بەھای ھەبێ���ت، ت���ا ئەرکی پاراس���تنی بەدەوڵەت دونیا، بس���پێردرێت. ھەمو کۆمەڵگاکان���ی بەکۆمەڵ���گای ئێمەوە، کۆمەڵ���گای ئاڵۆزن بەش���وناس و ئەخاق و ھەڵسوکەوت و بەھای جیاوازو ڕوانی���ن و لێکدانەوەی جیاوازیان بۆ دی���ن و نادی���ن ھەیە، ئیش���ی دەوڵەت ئەوە نییە یەکێ���ک لەمان���ە بەس���ەر ئەوانیتردا بس���ەپێنێت، بەڵک���و ئەوەی���ە نەھێڵێ���ت ئ���ەو شوناس���انە بەیەکداب���دەن، ئەمی���ان ئەویتری���ان لەناوببات، ی���ان بێماف و بێڕێز ب���کات. دەوڵەت چوارچێوەیەکی یاس���ایی و دەزگاییە کە پەیوەندیی نێوان ئەو شوناسە جیاوازانە لەڕوی یاس���اییەوەو بەپێی ماف و بەرپرسیاریەتی یەکس���ان ڕێکدەخات. بۆیه گەر وتمان شوناس���ی دەوڵەت شوناس���ێکی ئیسامییە، بەمە نەک تەنھا ھەمو شوناسە نائیس���امیی و نادینییەکانی تر دەچەپێنین، بەڵکو لەناو ئیسام خۆشیدا ڕوانینێک بەسەر سەرجەمی ڕوانینەکانی دیکەدا دەسەپێنین. کەسیش نازانێت ئەم ڕوانینە کام ڕوانینە بۆ دین، ھی ئەبوبەک���ری بەغدادییە یان عەلی حەم���ە س���اڵح، ھی محەم���ەد فەرەجە یان دڵش���اد گەرمیانی، ھی ئەبوبەکر کاروانییە

یان مەال کامەران.مەسەلەی پەیوەندیی نێوان دین و دەوڵەت بەش���ێکە لەم کێش���ەیە، الی ئیسامییەکان ھەمو باس���کردنێک لەمەسەلەی دابڕانی دین لەدەوڵەت، وەک "پیانێکی عەلمانی" بەرامبەر بەدین و وەک "ھێرشکردنی دوژمنانی ئیسام" بۆ سەر "ئیسام و موقەدەسات" وێنادەکەن. پێیانوایە پێویستە دەوڵەت دینی ھەبێت، یان دەوڵەت دینێک بەسەر ھەمواندا بسەپێنێت، ی���ان حوکمی دینێ���ک لەدینەکان بەس���ەر ھەمو دانیش���تواندا یان زۆرینەی دانیشتواندا بس���ەپێنێت. وەک پێش���تر وت���م ئیش���ی دەوڵەت ئەوە نییە شوناس���ێک لەشوناس���ە زۆرەکان بپارێزێ���ت و بی���کات بەشوناس���ی خ���ۆی، بەڵک���و ئیش���ی دەوڵ���ەت بریتییە لەدەس���تەبەرکردن و پاراستنی ئازادییەکان و ماف���ەکان. دەوڵەت دەزگایەکی سیاس���ییە، ئیش���ی ئەوەی���ە چوارچێوە گش���تییەکان و م���اف و ئازادییە بنەڕەتیی و س���ەرەکییەکان لەڕێگای یاساوە دەس���تەبەربکات، دەوڵەت دەزگایەک���ی کولتوری���ی یان دینی���ی نییە خەریکی مەسەلەی ش���وناس بێت. پێوەری باش���یی یان خراپیی دەوڵەت جیاکردنەوەی ئیمان و کوفر لەیەکتر نییە، بەڵکو پاراستنی سودو قازانجە گشتییەکانی کۆمەڵگایە وەک گشتێک نەک س���ودو قازانجی بەشە دیندار یان بێدینەکەی کۆمەڵگا. دەوڵەت دەوڵەتی ھەمو کۆمەڵگای���ە. ھەم���و ئەندامێکی ئەو کۆمەڵگایە، بەدین���دارو بێدین و دژەدینەوە، مافی ئەوەی بەسەر ئەو دەوڵەتەوە ھەیە کە مافە س���ەرەکیی و بنەڕەتییەکانی بپارێزێت. ئیش���ی دەوڵەتیش ھەس���تانە ب���ەم ئەرکە بەبێ گوێدانە دین و باوەڕی ئەو کەس���انەی

حوکمڕانیان دەکات.

دین و دەوڵەتزانکۆی سابیس �� ھەولێر

لێکردوی���ت وای واڵت خەم���ی ق���ەت ڕوبکەیت���ە ش���ەقام و ش���ەونخونی بەدیار س���یمای تاریک و ئایندەی نادیاری واڵتەوە بکەی���ت؟ قەت پەرۆش���ی کۆمەڵگە ھێندە دایگرتویت ڕوبکەیتە ناو ش���ارو مەشخەڵی زانین و وشیاری بەناو شەقام و کۆاڵنەکانیدا بگێڕیت؟ قەت نایەکس���انی و نادادپەروەری ئازار؟ کردۆتە ئاگاییلەژیانتدا کۆمەاڵیەتی واڵتێ���ک تێیدا ئاگایی ئ���ازار بێت، دەبێت مانای ژی���ان و بەھاکانی مرۆڤ لەم واڵتەدا

چی بێت؟ بریتی���ە مەدەن���ی کۆمەڵگ���ەی لەکۆمەڵگەیەک���ی ڕێکخ���راو ک���ە تێی���دا یەکس���انیانەو دادپەروەریان���ە بەھاو مافە ئاکاری و سروش���تیەکانی م���رۆڤ لەڕێگای سیس���تەمێکی داڕێژراو دەپارێزرێت، بەبێ ڕەنگ و لەئای���ن و جی���اوازی ڕەچاوکردنی ڕەگەزو بیروباوەڕو ئایدۆلۆژیای سیاس���ی. ئەوەی پێکهاتەی سیس���تەمەکە دروس���ت دەکات، چەند ڕێس���او یاسایەکی گونجاوە لەگ���ەڵ سروش���تی مرۆڤ، ب���ەاڵم ئەوەی مانا دەبەخش���ێت بەو ڕێس���او یاسایانە، لەجێبەجێکرنیاندا دادپەروەریە یەکسانی و بەرامبەر ھاواڵتیان. بەواتایەکی دی، بونی یاسا لەغیابی دادپەروەری، مۆدێلێکی وەک

کوردستانی لێ دەکەوێتەوە.کۆمەڵگەی لەخەس���ڵەتەکانی یەکێ���ک مەدەن���ی، ھاوتەریببون���ی ئ���ەرک و مافە. ھەریەکە لەتاک و سیستەمی سیاسی چەند ئەرک و مافێکیان بەرامبەر بەیەکتر لەسەر شانە. ئەرکی سیستەمی سیاسی بەرامبەر بەتاک، تەنه���ا ڕەخس���اندنی بارودۆخێک نیە کەتێیدا س���ەالمەتی تاک پارێزراوبێت، یەکس���انیانەو مامەڵەکردنێک���ی بەڵک���و ھاواڵتی���ان و لەگ���ەڵ دادپەروەریانەی���ە

ڕەخساندنی بارودۆخێکە کە تێیدا دەربڕینی ڕەخنەو بیروباوەڕی ئاینی و سیاسی ئازادە، بارودۆخی���ك کە تێیدا ت���اک بتوانێت مانا بەژیانی خۆی ببەخش���ێت، بارودۆخێک کە تێی���دا مافە ئاکاری و سروش���تیەکانی تاک نەکرێتە بارمتەی پابەندبون بەپرەنس���یپ و سیاس���ی ئایدۆلۆژیایەکی بەردەوامبون���ی دیاریکراو، بارودۆخێک کە تێیدا سیستەمی سیاس���ی کارایانەو دادپەروەریانە جیاوازی لەژیانی تاک دروستبکات، نەک بارودۆخێک کە تێیدا ژیان بکەوێتە ژێر چەتری ڕێکەوت و

قەزاوقەدەر. ھەرچەندە مرۆڤی نمونەیی سروش���تیانە توان���ای ھەس���ت و تێگەیش���تن و ویژدانی ھەی���ە، بەواتایەک���ی دی، ھەرچەندە ئەم توانایانە بەش���ێکی سروش���تی پێکهاتەی دەرونی مرۆڤ���ی نمونەیین، بەاڵم لەغیابی سیس���تەم و یاس���او ھەندێک ڕەنگدانەوەی کۆمەاڵیەتی بەس���ەر کەسایەتی مرۆڤەوە، ڕەنگە ھەمومان ببین بەھەڕەش���ە لەسەر ژیانی یەکت���ر. بۆیە ئێمەی تاکیش دەبێت ھاوکاربین لەدروس���تکردن و بەردەوامبونی ژیانێک���ی ڕێکخراو لەچوارچێوەی ڕێس���او یاس���ا ئاکاریەکان. ئێمەی تاک، بۆ ئەوەی بەش���ێکبین لەژیانێکی وا ڕێکخراو، ئەرکی سەرش���انمانە ک���ە پابەندبین بەو ڕێس���او یاس���ایانە. چەند جۆرێک ل���ەم پابەندبونە

ھەیە. لەب���ەر تەنه���ا پابەندب���ون ھەندێ���ک لەدەرئەنجامی دورکەوتنەوەی���ە خات���ری پەیڕەوینەکردنی ئەم ڕێس���او یاس���ایانە، لەوانە: ڕەنگدانەوەیان لەس���ەر کەسایەتی م���رۆڤ یان لێپێچینەوەی یاس���ایی. بەاڵم ئەم ج���ۆرە پابەندبونە، ڕێخۆش���کەرە بۆ دروستکردنی ژینگەیەکی ناتەندروست، کە تێیدا دوڕویی و ناڕاس���تی شوێنی مەبدەئو بڕوابون بەم ڕێس���او یاسایانە دەگرێتەوە. تری���ان مەبدەئیانەی���ە. پابەندبونەک���ەی ئ���ەم جۆرە پابەندبونە، لەس���ەر ئاس���تی ت���اک و کەس���انی بەرپرس، ڕێخۆش���کەرە

بۆ دروس���تبونی کۆمەڵگەیەک���ی مەدەنی تەندروستی ئاکاریانەی بەردەوام.

ئ���ەم پابەندبون���ە مەبدەئی���ە لەس���ەر ئاس���تی تاک، بەرامبەر بەڕێساو یاساکانی سیس���تەمێکی سیاس���ی، کاتێک دروست دەبێت کە یاس���اکانی پێچەوانەی ویژدانی مرۆڤی نمونەیی نەبن و لەجێبەجێکردنیاندا لەگەڵ مامەڵە دادپەروەریانە یەکسانیانەو ھاواڵتیانی���دا بکات. ئ���ەم دادپەروەریەیە ئینتیم���ا الی تاک بەرامبەر بەسیس���تەمی

سیاسی دروست دەکات. لەب���ەر س���ەربەخۆیی یاس���او کارای���ی پرەنس���یپەکانی ماف���ی م���رۆڤ و بون���ی دادپ���ەروەری و بەرزی ئاس���تی وش���یاری ت���اک لەکۆمەڵگە ڕۆژئاوایی���ەکان، جۆری

سیستەمی سیاسی ھەڕەشە لەسەر بون یان نەمانی کۆمەڵگ���ەی مەدەنی لەم واڵتانەدا دروست ناکات، جا سیستەمەکە چ کۆماری چ پەرلەمانی بێت، چونکە سیس���تەمەکە خودی خ���ۆی پێکهات���ەو پابەن���دی ئەم بەھایانەی���ە. ب���ەاڵم ل���ەو کۆمەڵگایانەی کە بێ بەش���ن لەم بەھایان���ە، نەک تەنها جۆری سیس���تەمی سیاسی، بەڵکو خودی سیستەمی سیاسی، جا ھەر جۆرێك بێت، ڕێگرە لەدروس���تبونی کۆمەڵگەی مەدەنی، چونکە سیستەمەکە خودی خۆی پێکهاتەو

پابەندی ئەم بەھایانە نیە. گەورەترین ھەڕەش���ە لەسەر ئەم جۆرە سیستەمانە وش���یاربونەوەی تاکە، چونکە ھەم���و تاکێکی وش���یار ئ���ەو بەھایانەی بەالوە گرنگ���ەو ھیچ تاکێکی وش���یاریش بەبارمتەبونی مافە ئاکاری و سروشتیەکانی پابەندب���ون بەرامب���ەر نی���ە قب���وڵ بەبەردەوامبونی سیستەمێکی وا ستەمکار. بۆی���ە بەدرێژایی مێژو، تاکی وش���یار یان کەسی وش���یارکەرەوە، بەھەڕەشە لەسەر زیندویی و بەردەوامبونی سیستەمە داخراوو

ستەمکارەکان زانراوە. یەکێ���ک لەگەورەتری���ن قوربانیەکان���ی لەمێ���ژوی ت���اک، وش���یارکردنەوەی مرۆڤایەتیدا، "سوقڕات" ی گەورە ڕوناکبیری یۆن���ان بو. س���وقڕات ڕۆژانە دەڕۆیش���تە ناو ش���ارو گفتوگۆی لەگەڵ خەڵکی س���ەر شەقامەکانی ئەسینا دەکردو باسی ماف و ئازادی و دادپ���ەروەری و ژیانی بۆ دەکردن. لەو کاتەی یۆنان، وش���یارکردنەوەی تاک بە"فەس���ادکردن"ی ت���اک دادەن���را، بۆیە سیس���تەمی سیاسی ئەوکاتەی یۆنان، ئەم کارە نیازپاک و چاالکیە مرۆڤدۆس���تانەیه ی س���وقڕاتی بە"فەس���ادکردن"ی کۆمەڵ���گا لەقەڵەمداو بەتۆمەتی فەس���ادکردنی تاک، خس���تیانە زیندانەوەو دواتریش ھەر لەبەر ئەم تۆمەتە ژەھرخواردیانکرد. بەاڵم یۆنان ئەو ڕۆژانەی جێهێشت و ئێستا یۆنانیەکان

بەرھەمی وشیاری ژیانیانە.

پسپۆڕی ستراتیجی

داموده زگاكان���ی چاكس���ازی پ���ڕۆژه ی پێش���مه رگه ، وه زاره ت���ی ئاس���ایش و "یه كخس���تنه وه و راڕه وی پرۆس���ه یه كه ئاش���تیانه و گۆڕان���كاری پێشخس���تن"ی دیموكراس���ی به ره و پێش���ده بات گه ر له ژێر به توان���ای س���ه ركردایه تیه كی س���ایه ی به ڕێوه ببرێ���ت، پێویس���ته كوردس���تانیدا رێوشوێنی ستراتیجی داھێنه رانه و كرده كی بگیرێته به ر ب���ۆ گره نتی كردنی ئه نجامدانی به خواس���تی وه اڵمدان���ه وه به خێرای���ی و له دابینكردن���ی كوردس���تان ھاواڵتیان���ی س���ه قامگیریی ئاس���ایش و چه س���پاندنیدا. ھه روه ھا به مه به س���تی داھێنانی ش���ێوازی نوێ بۆ ئیداره كردنی ملمانێ له گه ڵ داعش

له ئێستاو قۆناغی پاش داعشیشدا.رێككه وتنێكی گشتی ھه یه له نێوان زۆرێك له س���ه ركرده و فه رمان���ده كان )مه ده ن���ی و س���ه ربازییه كان( ده رب���اره ی ئ���ه وه ی كه یه كخس���تنه وه و پێشخس���تنی ھێزه كان���ی وه زاره تی پێشمه رگه كارێكی قورس و گرانه ؟ به ڵێ ده بێت ئه و ته حه دیه گه ورانه له به رچاو بگیرێ���ن و دیاریبكرێن ك���ه روبه ڕوی عێراق به گش���تی و وه زاره تی پێش���مه رگه ده بنه وه له ئه مڕۆو سبه ینێشدا و پێویسته به تایبه تی سیاسه تێكی ئاڕاسته كاریش بۆ مامه ڵه كردن

له گه ڵ ئه و ته حه دیانه دابڕێژرێت.وه زاره ت���ی پێش���مه رگه ی ئێس���تا به وه ده ناس���رێت ك���ه "پ���رژو باڵو وجی���اواز" و ئینتیم���ا و "یه كنه گرت���وه " و "ناك���ۆك" و گوێڕایه ڵی بۆ حزب و عه شائیره جیاوازه كان ھه یه " و "به ده ست كه می چه ك و كه ره سه ی س���ه ربازییه وه ده ناڵێت و زه خیره ی ته واوی نییه بۆ چه كه كان���ی و چه ندین كه موكورتی تر...، به مجۆره زۆرجار وا لێیده ڕوانرێت كه ئه و وه به رھێنان���ه ناوخۆییه زۆره ی له كاتی بینیاتنانی���ه وه له س���اڵی 1991ه وه تێیدا كراوه ، نه یتوانیوه "یه كخس���تن و چاكسازی له گه ڵ ئه وه شدا، پێویس���ت" به دیبهێنێت. وه زاره ت���ی بنیاتنان���ه وه ی س���ه رله نوێ پێشمه رگه یه كی چاالك و به رپرسیار و به توانا له كۆنترۆڵ ك���ردن و راپه ڕاندنی ئه ركه كانیدا به س���ه ركه وتویی ، كوردس���تان له ھه رێمی

ھه رێمێكی دابینكردنی بنه ڕه تی مه رجێكی ئارامتر و ئاسایش���تر و یاس���اییتره ، ئه مه ش داڕشتنی ستراتیجییه كی به رگری نیشتمانی ده خوازێ���ت به ھه ردو الیه نی "س���تراتیجی بنیاتنان���ی "س���تراتیجی ئۆپراس���یۆن" و

ھێز"ه وه .ئ���ه م نوس���ینه ئ���ه وه ده رده خ���ات كه بۆچی چاكس���ازی و یه كخس���تنی ھێزه كانی پێشمه رگه زۆر قورس و گرانه . به اڵم له گه ڵ ئه وه ش���دا پێویس���ته ئاماژه به پێشكه وتن و له پێناو چاكسازییه سه ره تاییه كان بدرێت. سودوه رگرتن له و پێشكه وتنه ، شان به شان له گه ڵ ئاراسته كردنی وه زاره ت و حكومه ت و س���ه رۆكایه تی ھه رێ���م و پانه كانیان له دژی خراپی مامه ڵه ك���ردن و گه نده ڵی ئیداری و دارایی له الیه ك و ھه وڵدان بۆ به ده ستهێنانی چه ك���ی پێش���كه وتو، پرۆگرامی مه ش���ق و راھێنان به ھاوكاری ھه وڵه نێوده وڵه تیه كان له الی���ه ن ھه ندێ���ك واڵت���ی ھاوپه یمانه وه ناڕاسته وخۆ یان راس���ته وخۆ به ش���ێوه ی

له الیه كی تره وه .ھه روه ھا پێویسته ئاستی گفتوگۆی گشتی له كۆمه ڵگای كوردس���تانیدا به رز بكرێته وه به مه به س���تی ره واندن���ه وه ی ترس���ه كانی و رێگرتن له ملمانێكان )وه ك شه ڕی كوردو كورد كه له نه وه ده كانی س���ه ده ی رابردودا ڕویدا( به مه به س���تی بنیاتنانی ده زگایه كی كاردان���ه وه ی پت���ه و. تۆكم���ه و ئه من���ی مه ده ن���ی كۆمه ڵگ���ه ی رێكخراوه كان���ی به ش���ێوه یه كی فراوان و نوێنه ری حزبه كان و پس���پۆڕان و ھاواڵتیان و الیه نه ئه منیه كانی رۆش���نبیران و له ھه رێ���م و په یوه ندی���دار نوسه ران ھه میشه جێی پێشوازی لێكردنه تۆژینه وه و ده وڵه مه ندكردنی به مه به س���تی ش���یكاری په یوه نیدار كه به ره و داڕش���تنی

ستراتیجیه كه مان ده بات.وه زاره تی پێشمه رگه ته نها به ناو وه زاره ت بوه ، له ئاستێكی فراواندا وا سه یر ده كرێت ك���ه ھێزه كانی "جیاوازو پژ و باڵو و ناكۆك و نایه كگرتوه "و ئینتیم���ا و ملكه چی چه ندین حزب و ته نانه ت عه شائیریش���ن، به ده س���ت ده ناڵێن���ن و كه موكورتیی���ه وه چه ندی���ن گی���رۆده ی نه بونی فه رمانده ی س���ه ربازی و ئه فس���ه ری به تواناو لێوه شاوه ن له چه ندین پله و ئاس���تدا، تازه ده س���ت ب���ه كار بوه وه ك س���وپایه كی نیزامی و ئه زمونی ش���ه ڕ ھه ڵگیرس���ان له ناوچه كانداو له سیس���ته می

ئیداریدا نه ش���اره زایه و چه ندین مه س���ه له ی دیكه .

ئه م كه موكوڕییه بنه ڕه تیانه ئاسته نگێكی مه ترسیدارن له به رده م به دیهێنانی گه یشتن به ئاستێكی شیاو له ئاماده یی و تواناو چاالكی له ھێزی سه ربازی و ھێزه كانی ئاسایش، كه زۆر زۆر پێویستن بۆ ئاسایش و سه قامگیری و

ئارامی له كوردستان.به س���ه رنجدان ل���ه وه ی ك���ه وه زاره ت���ی پێش���مه رگه وه زاره تێكی چاالك و سیادییه له ئێس���تادا و ئه وانه ی كاری تێ���دا ده كه ن رێز له س���ه روه ری یاس���ا ده گرن و پابه ندن به پره نس���یپه كانی مافی مرۆڤه وه ده توانێت رۆڵ���ی یه كاك���ه ره وه ببینێ���ت له ژینگه ی عێراق و كوردس���تان و پاش���ه ڕۆژی ئه منی پێش���هاته سیاس���یه كان، ره نگ���ه ئه م���ه به ده رنجامێك���ی رون و جێ���ی دڵه ڕاوك���ێ دابنرێ���ت. ده ره نجامێكی دیك���ه ش ئه وه یه كه وه به رھێنان���ی گه وره له الیه ن ھێزه كانی ھاوپه یمان���ه وه له مه ش���ق و راھێنان كردن و پڕ چه ككردن���ی پێش���مه رگه و گۆڕینه وه ی س���ه ردانی وه فده كان و پێش���كه ش كردنی ئام���ۆژگاری له س���اڵی 2014ه وه پێده چێت كاریگه ری ئیجابی ئاش���كرای له یه كخستن و چاكسازی ئه م وه زاره ته دا له چه ند رویه كه وه ھه بوبێت؟ به اڵم له سه رمانه بزانین كه ئه مه به ته نها به س نییه ، ئه گه ری به رده وامبونی ھاوكاری واڵتانی ھاوپه یمانی مسۆگه ر نییه و په یوه ندی به ھه ڵوێستی سیاسی ناوچه كه وه

ھه یه .ئه و ش���یكارییه كه بۆچی س���ه لمێنراوه بنیاتنانی دامه زراوه و چاكسازی له وه زاره تی پێشمه رگه زۆر قورسه ، تێبینی كه موكورتیی ك���ردوه له ھه وڵ���ه نێوده وڵه تییه كان���دا بۆ بنیاتنانی تواناكان، به ھانه ی سه ره كی ئه وه یه كه ھه رچی بزاوتی سیاس���ی له كوردستان و عێ���راق وه ك بارێك���ی گ���ه وره خراوه ت���ه ئه س���تۆی وه زاره تی پێشمه رگه ، ئه م دۆخه به رده وامیش ده بێت بۆ ئه وه ی په ره پێدانی یه كگرتن���ی چاكس���ازی و دامه زراوه ی���ی و ھێزه كانی وه زاره ته كه به ئه ندازه یه كی گه وره قورس بێت، به اڵم له گه ڵ ئه وه شدا ھه ندێك راستییه ی له و ھه ڵسه نگاندن چاوداده خات كه ئه م وه زاره ته زیاتر له ھه مو وه زاره ته كان

ئه رك راپه ڕێن و كارھه ڵسوڕێنه .س���ه رباری ئ���ه وه ش چه ندی���ن ئاماژه ی س���ه ره تایی ھه ن كه وه زاره تی پێشمه رگه

ده كات، چاكس���ازییه كان سه رپه رش���تی س���ودوه رگرتنی ھیوابه خش���ه . ئه م���ه ش زیاتر له و چاكس���ازییه ، پێویستی به ھه وڵی ئه وانه ی���ه كه خاوه نی ئه زم���ون و ته گبیرن ب���ۆ به رزكردن���ه وه ی رۆڵ���ی نیش���تمانی و نه ته وه یی به شێوه یه كی گه وره . ئه گه ر ئه م كاره به دیبێت، به ش���ێوه ی په ره سه ندنێكی رێژه یی و مه نتیق���ی ، وه زاره ته كه ده توانێت ببێته ھێزێكی زۆر ئیجابی تر بۆ كۆمه ڵگای كوردس���تانی . وێڕای ئ���ه وه ش، ئه گه ر ئه و ته كنیكیان���ه ش دام���ه زراوه چاكس���ازییه سه ركه وتو بن، گرنگ ئه وه یه له وه تێبگه ین كه وه زاره ته كه ره نگدانه وه ی دۆخی سیاسی ھه رێمی كوردستانه به شێوه یه كی تایبه تی و ناتوانێت گش���تی ، به ش���ێوه یه كی عێراقه له سه رو سیاسه تی نیشتمانی یان دور بێت

لێوه ی.له ئامڕازه كانی له ھه ندێك ره خنانه ی ئه و پێش���مه رگه و ئاڕاس���ته ی راگه یاندن���دا وه زاره ته ك���ه ده كرێت نوێ نین. له س���اڵی 2003ه وه وه زاره تی پێش���مه رگه و ھێزه كانی ئاسایش له ھه رێم روبه ڕوی تۆمه تی ناكارایی ، بێ توانایی و گه نده ڵی و ئیراده ی یه كنه گرتن و پێشێلكاری مه ترسیدار له مافه كانی مرۆڤ و كردن حزبایه تی دیارده ی ته ش���ه نه كردنی

ده بێته وه . به اڵم ئه م ھێزانه به ھ���اوكاری ھێزه كانی پۆلی���س و ئاس���ایش و پاس���ه وانی س���نور توانیویانه ئاستێكی شیاو له سه قامگیریی و به حاڵه تی ب���ه راورد به دیبهێنن ئاس���ایش عێراق. ش���اره كانی له ئ���ه ودوای ئه من���ی ھێرش���ه كانی له دوای گه وره كێش���ه یه كی دوای س���ه ریهه ڵدا تیرۆریس���ته وه داعشی داگیركردن���ی موس���ڵ و ھه وڵدانی���ان ب���ۆ گواستنه وه ی شه ڕ بۆ ھه رێمی كوردستان، ئه وه بو كه ھێزه كانی پێشمه رگه له به رده م دو ئه ركی قورس���دان، یه كه میان پاراستنی ئ���ه و ناوچان���ه ی ك���ه ھێزه كان���ی عێراقی دابڕاوه كان���ی به ناوچ���ه به جێیهێش���ت و روبه ڕوبونه وه ی دوه میش���یان، ناوده برێت. ھێرش���ی چه كدارانی داعش���ی تیرۆریستی بۆ س���ه ر ناوچه كانی كوردستان و ھه وڵدان ب���ۆ به ره نگاربونه وه ی���ان له الیه كی تره وه . له س���ایه ی ئه مه ش���دا ده ركه وت كه توانای راوه ستانی نییه به ڕوی تیرۆریستاندا به بێ یارمه تی راس���ته وخۆی واڵتانی ھاوپه یمان،

ھه ندێكجاریش ھێزه ئاسمانیه كانی عێراق.

کۆمەڵگەی مەدەنی و پایەکانی

پێوەری باشیی یان خراپیی دەوڵەت

جیاکردنەوەی ئیمان و کوفر لەیەکتر نییە،

بەڵکو پاراستنی سودو قازانجە گشتییەکانی

کۆمەڵگایە وەک گشتێک نەک سودو

قازانجی بەشە دیندار یان بێدینەکەی کۆمەڵگا

بەدرێژایی مێژو تاکی وشیار یان

کەسی وشیارکەرەوە بەھەڕەشە

لەسەر زیندویی و بەردەوامبونی

سیستەمە داخراوو ستەمکارەکان

زانراوە

د. سالم ئیبراھیم

فه ریق روكن محه مه د نه جمه دین نه قشبه ندی

بۆچی ئه نجامدانی چاكسازی له ئاسایش و وه زاره تی پێشمه رگه دا قورسه ؟

Page 13: ژماره 479

دیاردەی���ەک ک���ە چەن���دان ج���ار دوبارە ئەبێتەوەو زۆر جێگەی تێرامانە هێنانە ئارای وتوێژە لەس���ەر دەستور لەدوا ساتەکانی یان کۆتایهاتنی دەورەی پەرلەمان یان کۆتایهاتنی وادەی س���ەرۆکایەتی هەرێم. بگرە رەشنوسی ئەو دەستورەی چەند جارێک ویسترا بخرێتە راپرسیەوە لەکاتێکدا لەپەرلەمان دەنگی بۆ درا کە ماوەی یاسایی بەسەرچو بو و کوردستان چاوەڕێی هەڵبژاردنێکی ت���ازەو پەرلەمانێکی تازەی ئەک���رد. ئەو کات کە لیس���تی زەردو سەوز یەک فراکسیۆن بون و مەترسی ئەوەیان لێنیش���تبو کە نەتوانن لەهەڵبژاردنی داهاتودا هەمان دەنگی پێشو بهێننەوە، لەکاتێکدا کە ماوەی یاس���ایی پەرلەم���ان کۆتایی هاتبو و زۆر بەپەل���ەو بێئەوەی تەنانەت یەک وتوێژی لەپەرلەماندا لەس���ەر بکرێت، دەنگی بۆ دراو ڕەوانەی سەرۆکی هەرێم کرا بۆ ئەوەی واژۆی لەسەر بکات. روداوەکانی ئەو رۆژانە زۆر دور نین و هەموم���ان کەمت���ازۆر لەبیرمانە. پێش ئەوەی سەرۆکی هەرێم واژۆ لەسەر ڕەشنوسەکە بکات و ڕەوانەی راپرسی بکات، دەیان و سەدان کەس لەچین و گروپە جیاوازەکان چ بەبەیان و چ بەوتار داوایان لەس���ەرۆکی هەرێم کرد بەم رەشنوس���ە رازی نەبێت و رەوانەی پەرلەمانی بکات���ەوە. ئ���ەو س���ەردەمە کە س���ەردەمی دەستپێکردنی پروپاگەندەی هەڵبژاردن بو بۆ پەرلەمانێکی تازە، سەرۆکی هەریم نەک گوێی ب���ەو دەنگە ناڕازیانە ن���ەدا، بەڵکو لەیەكێک لەبانگەش���ەکانی هەڵبژاردندا بۆ لیس���تەکەی خۆی و لەوتارێکدا بەرونیی گوتی کە نەک هەر دەستور تێئەپەڕێنن، بەڵکو ئەیکەن به چقڵی چاوی دوژمنانی کوردس���تان. واتە ئەوە هیچ یەک زەڕە ڕێ���زی لەدەنگی ئەو هەمو خەڵکە ناڕازیە نەگرت، بەڵکو بەیەک ڕستە هەموانی

خستە خانەی دوژمنانی کوردستانەوە.زی���اد بەه���ۆی خۆش���بەختانە ب���ەاڵم لەهۆیەکەوە سەرۆک نەیتوانی دەستور ڕەوانەی راپرس���ی بکات و بیکاتە چقڵی چاوی کەس. ڕەشنوس���ەکە لەوکاتەوە تائێستا ماوەتەوەو هەمو جارێک ل���ەدوا وادەکانی پەرلەمان یان س���ەرۆکایەتی هەرێم���دا دەهێنرێت���ەوە ئارا. دەس���تورەکە وای لێهاتب���و لەب���ری ئەوەی مژدەیەک بێت کە خەڵ���ک چاوەڕێی ئەکات، بوبو بەهەڕەشەیەک کە خەڵک و هێزە سیاسیە نەیارەکانی پێ ئەترس���ێنن. واتە دەستوریان کردوە بەئامێرێکی فشار بەسەر خەڵک و هێزە سیاس���یەکانی ترەوە بۆ ئەوەی لەم رێگەیەوە ه���ەوڵ ب���دەن تەنازولی سیاس���ی تریان پێ

بکەن.س���ەیر ئەوەیە کاتێک وادەی سەرۆکایەتی هەری���م بەش���ێوەیەکی زۆر نایاس���ایی بۆ دو س���اڵ درێژ کرایەوە، بیانوی س���ەرەکی ئەوە بو کە س���ەرۆک ئەم دو س���اڵەی پێویس���تە بۆ ئەوەی بتوانێت س���ازان لەس���ەر دەستور دروس���تبکات. کەچی بەدرێژایی ئەو دو ساڵە ئەوەی باس���ی دەس���تور نەکرا تا ئەو چەند مانگ���ەی دوایی نەبێت کە ماوەی درێژکراوەی س���ەرۆکایەتی هەرێم کۆتایی پێدێت. دیسان هەمان س���یناریۆ.. دەس���تور وەک هەڕەشەو لەدوا ساتەکانی وادەی سەرۆکایەتی هەرێمدا. بەس خۆش���بەختانە ئەمجارە بۆ مەس���ەلەی دەس���تور هاوپەیمانێکی بەهێزی لەدەستداوە کە یەکێتی نیش���تیمانی کوردستانە. هێزێک کە ئەس���تەمە پارتی بێ هاوکاری و پشتگیری ئەو، بتوانێت دەس���تور تێپەڕێنێت. تا ساتی نوس���ینی ئەم وتارەش هەمو شتەکان ئەڵێن یەکێت���ی نیش���تیمانی ئەمج���ارە بەنیاز نیە لەمەسەلەی دەس���توری هەرێمی کوردستان و ناوەڕۆکەکەیدا سەر بۆ پارتی بلەقێنێت و بەو ڕوانینە رازی بێت کە لەڕەشنوسی دەستوردا هات���وە. رەنگە ئەم هەڵوێس���تەی یەکێتی بۆ پارتی جێ���ی سەرس���وڕمان بێ���ت، چونکە ئەم ڕەشنوس���ە بەدەنگی فراکسێۆنی سەوز تێپەڕی���وە. لەکاتێکدا ب���ۆ خەڵکی دەرەوەی پارت���ی، رازیبون���ی یەکێتی بەو ڕەشنوس���ە ئ���ەم هەڵوێس���تەی جێ���ی سەرس���وڕمان و ئێس���تایان حاڵەتی سروشتیە. ئەو ڕەشنوسە بەرۆحیەتێکی سیاس���ی نوس���راوە کە دورو نزیک لەگەڵ ئەو بانگەشەو بەرنامەو مژدانەدا ی���ەک ناگرێتەوە ک���ە یەکێتی لەس���ەرەتای دروستبونیەوە بانگەشەی بۆ ئەکات. )رەنگە لەسەردەمیکی تردا، ئەو هۆکارانە ڕون ببنەوە کە بۆچ���ی و چ���ۆن یەکێتی لەو س���ەردەم و

وەختەدا دەنگی بەم رەشنوسە دا(.خۆشبەختانە ئەمجارە مەسەلەی رەشنوسی دەستوری هەرێم س���یفەتی هەڕەشەی خۆی لەدەس���تداو چیدی ناتوانرێت وەک ئامێرێکی فشار بۆ تەنازولکردنی سیاسی بەکاربهێنرێت. هەر لەبەرئەمەش و س���ەرباری دروس���تکردنی لیژنەیەکی حیزبی بۆ سازان لەسەر دەستور، س���ازانی لەس���ەر دەس���تور ناکرێ���ت و ئەم مەسەلەیە بۆ سەروەختێکی تر دوا ئەخرێت. دەس���تور تا ئەوکاتە الی پارتی نرخی هەبو کە ئەیتوانی وەک ئامرازێکی فش���ار بەکاری

بهێنێت و هێزەکانی دی بخاتە بەردەم دۆخێک ک���ە ی���ان بەداواکاریەکان���ی رازی ئەبن، یان دەس���تور رەوانەی راپرسی ئەکات. مادامیش دەس���تور ئەم نرخەی لەدەستداوە، ئەوا هیچ پەلەیەک لەم مەسەلەیەدا ناکات و هەڵیئەگرێت ب���ۆ دەرفەتێکی ت���ر کە بتوانێ���ت بەهۆیەوە دیس���انەوە فش���ار بۆ هێزە سیاسیەکانی دی

بهێنێت.بەاڵم پارتی ئەگەرچی ئەزانێت مەس���ەلەی دەس���تور دوا ئەکەوێ���ت و بەم زوان���ە نایەتە بەرهەم، ئەوا بەئاس���انی دەس���تبەرداری ئەو ناوەڕۆک و مەبەس���تانە نابێت ک���ە چاوەڕێی ئەکرد تێپەڕاندنی دەستور بۆی ئامادە بکات کاندیدکردنەوەی لەپێش���تر لەهەموی���ان کە مەس���عود بەرزانی���ە بۆ پۆس���تی س���ەرۆکی هەرێ���م لەالی���ەک و هێش���تنەوەی هەمو ئەو دەس���ەاڵتانەش کە چ ڕەشنوسی دەستورو چ یاسای سەرۆکایەتی هەرێم بەسەرۆکی هەرێمی ئەبەخش���ێت. واتە کورت و موختەسەر پارتی ئەیەوێت س���ەرۆکی هەرێمی هەبێت بەو هەمو دەسەاڵتە ترس���ناکەوە کە هەیەتی، سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران���ی هەبێت، مەلەفی نەوت بەهەم���و وردەکاریەکانیەوە لەگیرفانیدا بێت، ئەنجومەنی ئاسایشی بەدەستەوە بێت، هەمو پەیوەندیەکانی دەرەوە الی ئەم حیزبە بێت، لەهیچ شتێکی چارەنوسسازیشدا پرس بەکەس نەکات و خۆی چی ئەوێت تەنانەت هەندێکجار بێ ئاگاداری الیەنەکانی ت���ر ئەنجامی بدات. ئ���ەوەی لەهەمو ئ���ەم دیمەنەش���دا یەکجار سەرسوڕهێنەرو جێگەی تێڕامانە ئەوەیە هەمو ئەم دۆخ���ەش بە ٣٨ کورس���ی پەرلەمانەوە ئەنجام ئەدات و الیەنەکانی دەرەوەی پارتیش نەک بەم دۆخە رازین، بەڵکو وەک قەدەرێکی )خ���وازراو یان نەخوازراو( ملی بۆ ئەدەن. بە ب���ێ ئەوەی هیچ الیەنێک ئ���ەوەی بەبیر بێت کە ئەم هێزە تەنها ٣٨ کورس���ی پەرلەمانی هەیەو بەهیچ ش���ێوەیەک ماف���ی ئەوەی نیە ئەم هەمو دەس���ەاڵتانە الی خۆی کۆبکاتەوەو تاکڕەوانەش مامەل���ەی لەگەڵدا بکات. پارتی بە ٣٨ کورسیەوە دۆخێکی سیاسی وا سەیرو ئاڵ���ۆزی دروس���تکردوە کە تەنان���ەت هێزە سیاس���یەکانی دەرەوەی پارتی���ش جورئەتی ئ���ەوە ناکەن تەنان���ەت بڵێ���ن بەپێی هەمو عورفێکی دیموکراسی کە یاساکانی هەرێمیش سەلماندویانە، هیچ کەسێک بۆی نیە ئەوپەڕی لەدو دەورە زیاتر خۆی بۆ پۆس���تی سەرۆکی هەری���م کاندید بکات. دۆخەک���ە بەو جۆرەیە ک���ە پارت���ی ئەیەوێت دور لەه���ەر عورفێکی دیموکراس���ی کە مژدەی س���ەرەکی شۆڕش و بزوتن���ەوەی سیاس���ی کوردس���تان بوە کە هەزاران کەس لەپێناویدا شەهید بوون، کاک مەس���عود بەو دەس���ەاڵتە زۆرانەوە بۆ جاری س���ێهەم کاندی���د بکاتەوە، ئەرک���ی چۆنێتی ئەستۆی ئەمکارەش���ی خستۆتە ئەنجامدانی هێ���زە سیاس���یەکانی دەرەوەی پارتی. واتە هێزە سیاسیەکانی دەرەوەی پارتی ئەوە هیچ ئەوە ناڵێن کە کاک مەس���عود مافی سێبارە کاندیدبونوەی نیە، ئەوە هیچ خۆشیان ئامادە نین کەس���یان بۆ ئەو پۆس���تە کاندید بکەن، س���ەرباری ئەمە ئەبێت خەریکی بگرەو بێنەو دانوس���تان و وتوێژ بن لەس���ەر ئەوەی چۆن بەڕێزیان جارێک���ی دی بەڕەزامەندی هەموان

ببێتەوە بەسەرۆک.هەمو ش���تەکان ئەڵێ���ن پێئەچێت بیروڕاو داکۆکیک���ردن لەئ���ازادی الی هی���چ هێزیکی سیاسی کوردستان شایەنی ریسک و سەرئێشە نەبێت و هەموان لەبری داکوکیکردن لەو مژدەو بەڵێنانەی هەزاران کەس لەپێناویدا ش���ەهید بون، دەس���ت بەکاڵوی خۆیان���ەوە ئەگرن بۆ ئ���ەوەی با نەیب���ات. لەس���ەروەختێکی تردا داهات���و، هەقی ئەم مێژوە پ���ڕ لەدڕدۆنگی و تاریکیە لەکوردس���تان ئەکاتەوە. داهاتو هیچ نیە جگە لەچەکەرەکردنی ئەو شتە باش یان

خراپانەی لەئێستادا ئەچێنرێن.

13 )479( سێشه ممه 2015/5/19 [email protected]بیروڕا

ڕێبین هه ردی

چی ئەگوزەرێت؟

هێزە سیاسیەکانی دەرەوەی پارتی ئەوە هیچ ئەوە ناڵێن کە کاک مەسعود مافی

سێبارە کاندیدبونوەی نیە، خۆشیان ئامادە نین کەسیان بۆ ئەو پۆستە کاندید بکەن

كاریزما وش����ه یه كی یۆنانی كۆنه , بۆ ئه و كه سانه به كارده هێنرا كه به ئاسانی جێ����ی خۆیان ل����ه دڵ و ده رونی خه ڵكدا ده ك����رده وه و ده چون����ه دڵی دۆس����ت و

دوژمنه وه . ئه م وش����ه یه له ڕۆژهه اڵتی ناوه ڕاست بۆ هه مو سه ركرده و س����ه رۆكه بوده ڵ و ب����ه كار گه نده ڵه كانی����ش گین����ه ڵ و تۆزقاڵێكیش ده هێنرێ����ت, كه خ����ودا له و به هره یه ی پێنه به خش����یون. كه سه نزیكه كان����ی چ����وارده وری كۆش����ك كه ماس����تاوچی و له كۆمه ڵێك پێكهات����ون ده م����ڕوت به ح����ه ق و ناح����ه ق خه ریكی داتاش����ینی كاریزمایه ك����ی خه یاڵین بۆ س����ه رۆكیان, گه رچی ناش����زانن واتای

ڕاسته قینه ی كاریزما چیه !كاریزما وه ك عه بقه ریبون و شاعیربون مرۆڤ له هه ندێك خوایی����ه به هره یه كی هه ندێ����ك ده رده كه وێ����ت و به ئاش����كرا مرۆڤیش هه یه خودا هیچ نیشانه یه كی ئه و به هره یه ی له دورو نزیك پێنه به خشیوه .

كاریزما بۆ سه رۆكێك له قه دو بااڵی تا شێوه ی ده موچاو و شێوازی وتاردانی و قس����ه كردنی, هه تا جوڵه ی ده س����ت و په نجه و ڕۆش����تنی , له ئاهه نگێكی وه ها شیك و پۆشناخدایه كه دۆست و دوژمن

پێی سه رسام ده بێت.ناكرێت كه سێك نه توانێت دو ڕسته ی ڕێكوپێك بخاته پاڵ یه ك به كه س����ێكی به ده گمه ن زۆر ناوببرێت و كاریزماتیكی كه س����ێكی كه م و كورت له قیافه ت و بااڵو ڕۆشتن ده بێته كه سایه تیه كی كاریزمی .

س����ه ركرده س����ه رۆك و ئاس����اییه كاریگ����ه ری به ه����ۆی سیاس����یه كان ئه فس����وناوی پاره و ده س����ه اڵت له هه مو باره كان����دا به كه س����ێكی كاریزمی بێته

به رچاوی هه ندێك كه سی كۆمه ڵگه .ب����ه اڵم گه ر بێین وش����ه ی س����ه رۆك له هه ندێك سیاسی بكه ینه وه ئه وا هێنده ڕوت ڕه جاڵ ده بێت كه دوژمنی خۆشی

به زه یی پێیدا دێته وه . ڕۆژهه اڵت����ی خوێناوی زیاتر كه س����ه ده كات پوچ����ه كان ن����اخ پوت����ه ڵ و به س����ه رۆك و كه م����ن ئه و س����ه رۆكانه ی كاریزمای س����ه ركرده یان تیا خوڵقاوه , هه ربۆیه ڕوی به خته وه ری وه رچه رخاوه لێی و خودا نه بێ����ت كه س نازانێت كه ی

ڕوی تێده كات.به نمونه موعه مه ر قه زافی زیاتر وێنای شوانی حوش����ترێكی بۆ ده كردین به اڵم چوارده وره كه ی سه رسه ختانه داكۆكیان له وه ده كرد كه كاریزمایه كی بێوێنه یه و ڕزگاركه ری ئوممه ی عه ره بیه به گشتی.

ده میرت����اش س����ه اڵحه دین ب����ه اڵم دیموكراتی گه الن پارتی هاوس����ه رۆكی )هه ده پ����ه ( یه كێكه له و س����ه ركردانه ی كه له گه ڵ یه ك����ه م بینیندا مرۆڤ گه ر نه شیناسێت بیری بۆ ئه وه ده چێت ئه م كه سه س����ه رۆكێك یان س����ه ركرده یه ك

بێت.كاریزمای ده میرتاش ش����تێك نیه كه ته نیا كورده كانی توركیای پێ مه س����ت

بن و گه النی دی لێی بێخه به ر بن.تێچێنه كانی قس����ه كردن و ش����ێوازی هه ڵبژاردن����ی له كات����ی ده میرت����اش س����ه رۆكایه تی كۆم����اری توركیادا وای له زۆرێك له دوژمنه كان����ی كورد كرد بۆ یه كه م جار ده نگ بده ن به كه س����ێك كه به وت����ه ی خۆیان هی����چ كاتێك خه یاڵی ئه وه یان نه كردبو ده نگ به كه سێك بده ن

كه ك����وردی ڕاس����ته قینه بێت و كوردی خۆش بوێت.

چونكه شێوازی قسه كردن و وتاردانی ده میرتاش وه ك سیاسیه كی باوی دوباره نی����ه و له كاتی گوێگرتن ب����ۆ وتاره كانی هه س����ت به وه ده كه یت به ش����ێك له دڵی خۆت هاتۆته زمان و قسه ت بۆ ده كات.

له هه ڵبژاردنی س����ه رۆكایه تی س����اڵی 2014ی واڵت����ی توركیادا بۆ یه كه م جار ده میرتاش به شداری هه ڵبژاردنی كردو توانی 9,7%ی ڕێژه ی ده نگه كانی هه مو

توركیا به ده ست بێنێت.ئه م����ه له كاتێكدای����ه پارته كه ی هیچ نه گه یشتۆته ده نگه كانی ڕێژه ی كاتێك سه رو 7%, له دوا هه ڵبژاردندا پارته كه ی ته نیا 2 ملیۆن و 92٨ هه زار ده نگی هه بو به اڵم خودی ده میرتاش به ته نیاو به هۆی كاریگه ری وتاره كانیه وه ٣ ملیۆن و ٨٨5

هه زار ده نگی به ده ستهێنا.وات����ه ده میرتاش 1 ملی����ۆن ده نگی له پارته كه ی خۆی زیاتر هێناو توانی بۆ یه كه م جار ده نگی كه س����انێك به ده ست بێنێت كه هیچ كاتێك ده نگیان به كوردو

دۆزه ڕه واكه ی نه داوه .ده میرتاش ل����ه دوا هه ڵبژاردندا توانی ك����راوه كان به تورك كورده س����ه رنجی )ئه سیمله كان( بۆ الی خۆی ڕاكێشێت و له ش����اره گه وره كان����ی وه ك دیاربه كرو ڤ����ان ڕێژه ی 11% كورده ئه س����یمله كان ده نگیان پێدا گه رچی ئ����ه وان هه ده په

به كافرو زه ردوشت ده زانن.ده میرتاش توانی له شاره گه وره كانی وه ك ئیس����ته نبول و مه رسین و ئه نتالیاو ئیدیرن����ه كه زۆرینه ی تورك����ن دوقاتی ده نگ����ی پارته كه ی بێنێت و نزیكه ی 400 هه زار ده نگی له و شارانه بۆ یه كه م جار

خسته پاڵ خۆی و پارته كه ی.شاری یۆزگات كه النكه ی نه ژادپه رسته هه ده په ك����ورد, به رامبه ر دڵڕه قه كانه نه یتوانی����وه ته نی����ا ده نگێكیش����ی تێدا بهێنێت, به اڵم ك����وڕه زازاكه بۆ یه كه م توانی 5 هه زار ده نگ له و قه اڵ س����ه خته

به ده ست بێنێت.الی هاونیشتیمانیانی توركیا ئاشكرایه كه ته نیا دو سه ركرده خاوه نی سیفه تی كاریزمان له سه رۆكه سیاسیه كانی توركیا ئه وانی����ش ڕه جه ب ته یی����ب ئێردۆگان و

سه اڵحه دین ده میرتاشن.هه ریه ك له داودئۆگلوی سه رۆك وه زیران كه زیاتر وه ك كاریكاتێرێكی سیاس����ی قۆش����مه چی له سه ر ش����انۆی سیاسه ته له گه ڵ كلچدار ئۆگلۆو باخچه لی ڕكابه ری به دورو نزیك تروسكایی كاریزمایان تێدا

ده رناكه وێت.داود ئۆگلو له كاتی وتاردان ده یه وێت الس����ایی ش����ێوازی وتاردانی ئێردۆگان بكاته وه و پێی وایه به و شێوه یه سه رنجی ده نگده ر ڕاده كێشێت, به اڵم زیاتر وێنای مریشكێك ده كات كه ده یه وێت السایی ڕۆشتنی قاز بكاته وه به اڵم نه ده توانێت وه ك خۆی بێت و نه سه ركه وتوش����ه له و

السایكردنه وه یه دا. وتاردانی كڵچدارئۆگلو زیاتر له ده نگی به قاڵێ����ك ده چێت هاوار بۆ فرۆش����تنی له هه م����و ته مات����ه و كوله ك����ه ده كات و ش����وێنێك داوا ده كات 4 س����اڵ بیكه ن به سه رۆك وه زیران, به اڵم له ڕابردویدا كه سه رۆكی ده س����ته ی بیمه ی كۆمه اڵیه تی بوه ئه زمونێكی وه ه����ا تاڵی به خه ڵكی ئه و واڵته چه ش����توه ئومێدێكی وه هایان

بۆ داهاتو پێنابه خشێت.باخچه لی نه ژادپه رست و دوژمن به كورد, زیاتر نوتقی حه ماسیه و وتاره كانی پڕن ڕابردویه كی ئه وه نده له قیڕه و بۆڕاندن, تاڵ����ی هه ی����ه له ده س����ه اڵتدا ناتوانێت ئومێ����د ب����دات به كه س جگ����ه له توركه

نه ژادپه رسته كان.هه رچه ن����ده ده س����توری توركیا ڕێگا نادات به وه ی ئێردۆگان سه رۆك كۆماری ئێس����تای توركیا بانگه شه ی هه ڵبژاردن بۆ پارتی پێشوی بكات, به اڵم به هۆی

له ئ����ه دای دادودئۆگل����و الوازی وتاردان����ی قس����ه كردن و

ئێردۆگان هه رزو سوێندی ناموس و ش����ه ره فه كه ی خس����ته ژێ����ر پێ����ی و هات����ه مه ی����دان ب����ۆ

كۆكردنه وه ی ده نگ.ئه نجامی هه ربۆی����ه ئ����ه م هه ڵبژاردن����ه ش دو ئ����ه م كاریزم����ای

ه یه د كر س����ه رالی یه ك

ده كات����ه وه و ئێس����تاش به فه رمی یاری ئاكه په دا له نێ����وان هه ده په و هه ڵبژادن

به ڕێوه ده چێت.خاڵی الوازی ده میرتاش له وه دایه كه س����ه رۆكی پارتێكی كوردییه و زۆرینه ی توركی����اش ده ن����گ به پارتێك����ی نزیك خۆیانی به دوژمنی ن����اده ن و له په كه كه

ده زانن.ئه گینا ده میرتاش س����ه رۆكی هه ریه ك له جه هه په یان مه هه په بوایه به ئاسانی ده یتوانی ئێردۆگان و پارته كه ی له س����ه ر

كورسی ده سه اڵت بێنێته خواره وه .هه تا ئێس����تا هیچ سیاس����یه كی كورد له گ����ه وره تا بچوك الی توركه كان جێی به اڵم نه ب����وه , باوه ڕو خۆشه ویس����تی ده میرت����اش توانیوێتی دیواری به ردینی نێوان تورك و كورد بشكێنێت و پردێكی نیمچ����ه ئاش����تی له نێوانیان دروس����ت

بكات. ئه گه ر ئ����ه م هه ڵبژاردن����ه ده میرتاش توانی به ربه س����تی 10% كه نان ئێڤره نی كوده تاچ����ی ببڕێت ئه وا به پش����تیوانی ده نگه ترازاوه كان����ی جه هه په ی كه مالی

ده بێت.چونكه ده میرتاش ئه و ده نگانه ی الی ك����ورده كان بۆی دێت گه یش����تۆته دوا ئه وه ی هه ڵناكش����ێت, زیاتر لوتكه ی و كاریگه ری گه وره ی ده بێت له بڕینی %10 ده نگی شاره كانی ئیسته نبول و ئیزمیرو

ئه نقه ره یه كه زۆرینه توركن.ده میرتاش له دوا هه ڵبژاردنیدا توانی 9,7% ده نگه كانی توركیا به ده ستبێنێت ئه مجاره ش پێویس����ته 600 هه زار ده نگی تر بخاته سه ر ده نگه كانی و ڕاپرسیه كانی ناوخۆی توركیاش ئه وه ده رده خه ن كه

ده میرتاش ئه و ڕێژه یه ی تێپه ڕاندوه .به اڵم زۆرێ����ك له چاودێران پێیان وایه ئێردۆگان و پارته كه ی به هه رچی نرخێك بێت و هه ر ڕێگه یه كیان گرتبێته به ر ڕێگه به وه ناده ن كه ده میرتاش به ربه سته كه

ببڕێت.به نمونه له هه ڵبژاردنی شاره وانیه كانی توركی����ادا, له و ش����ارانه ی كه ده نگی جه هه پ����ه به ڕێژه یه ك����ی ك����ه م پێ����ش ئاكه په كه وت, كاره با كوژایه وه و دوای ده نگی ڕێ����ژه ی كاره باش هاتن����ه وه ی

ئاكه په سه ر كه وت به سه ر جه هه په دا!كاتێك له وه زی����ری وزه تانه ر یڵدزیان پرس����ی هۆكاری بڕین����ی كاره با چیبو؟ وه اڵمێك����ی وه های دای����ه وه , كه بچێته

هه ڵبژاردنی مێژوی فه رهه نگی مانش����ێتی بوه واڵته و ئه و له گۆڤ����اره زۆرێ����ك

ته نزئامێزه كان.تانه ر یڵدز پێی وابو بڕین����ی كاره ب����ا له 10 ش����وێنی جیاوازی دور به ه����ۆی چونی له یه ك چه ند پشیله یه ك بوه بۆ ناو موحه ویله ی كاره با, ئه م وه اڵمه ش هه تا ئێس����تا

جێی القرتی و گاڵته كردنی ئۆپۆزسیۆنه . بۆ ئێردۆگان ڕێژه ی ده نگی جه هه په و مه هه پ����ه هی����چ گرنگی ئه وت����ۆی نیه و به رزبون����ه وه ی ده نگ����ی ئ����ه و 2 پارته به ڕێژه ی 2 تا ٣ پله هیچ له مه س����ه له كه

ناگۆڕێت.ب����ه اڵم چونی ده میرتاش بۆ په ڕله مان خه ون����ه سیاس����ی پارتێك����ی وه ك ده ش����وێنێت و ئێردۆگان ش����یرینه كه ی ده كات س����ه رۆكایه تی سیس����ته می

به مه حاڵ. شایه نی باس����ه ده میرتاشیش له دوا لێدوانی����دا ئام����اژه ی ب����ه وه دا كه گه ر نه توانێ����ت به ربه س����ته كه ببڕێ����ت ئه وا

ده ست له كارده كێشێته وه .بۆیه ئه مجاره ش گه ر پشیله دوپێكانی ده زگای میتی توركی نه چنه محه ویله ی هه ڵبژاردنه كانه وه , س����ندوقی كاره باو ئه وا بڕینی به ربه س����تی كه نان ئێڤره نی كوده تاچی و خه لیفه ئێردۆگان بۆ كوڕه

زازاكه كارێكی مه حاڵ نابێت.

ده میرتاش وه ك كاریزمایه كی ڕاسته قینه

زانا تۆفیق

)ئه نجامی ڕاپرسی ٣ كۆمپانیای تایبه ت به هه ڵسه نگاندنی ده نگده رانی توركیا له هه ڵبژاردنی 7ی حوزه یرانی 2015(

ده میرتاش له دوا هه ڵبژاردنیدا توانی 9,7% ده نگه كانی

توركیا به ده ستبێنێت ئه مجاره ش پێویسته 600 هه زار ده نگی تر

بخاته سه ر ده نگه كانی و ڕاپرسیه كانی

ناوخۆی توركیاش ئه وه ده رده خه ن

كه ده میرتاش ئه و ڕێژه یه ی تێپه ڕاندوه

Page 14: ژماره 479

بیرورا 14(479( سێشه ممه 2015/5/19

گۆشه یه که دو هه فته جارێک "جه لیل ئازادیخواز" ده ینوسێت

نەتەوەی���ی ڕزگاریخ���وازی بزوتن���ەوەی لەخۆرهەاڵتی کوردس���تاندا، لەڕەوتی مێژوی خۆی���دا بەپێ���ی هەلوم���ەرج و قۆناغی ئەم بزوتنەوەی���ە لەمیتۆدو ش���ێوەگەلی گونجاو کەڵک���ی وەرگرت���وە. ڕاس���تە ئ���ەم بزاوتە لەهەن���دێ بڕگ���ەی زەمەنی دیاریک���راودا ، بەه���ۆی هەلومەرجی ناوچەیی و پێویس���تی بزوتن���ەوەی رزگاریخ���وازی دیموکراتیک���ی دوچاری کوردس���تاندا. لەکۆی نیش���تمانی س���اردی و رەنگە کەمبڕستیی بوبێت، بەاڵم هیچ���کات وەک ئ���ەوەی هەندێ���ک دەڵێن و باوەڕی���ان وای���ە لەپەراوێزی ب���ێ کاراییدا نەوەستاوەوناوەس���تێت. لەراس���تیدا ئەم���ە بەرین���ە هەموبزوتن���ەوە تایبەتمەن���دی کۆمەاڵیەتی���ە بابەتیەکانە ک���ە درێژخایەن و هەناس���ە درێژو ڕولەهەڵکش���ان و داکش���ان دەب���ن بەاڵم هیچکات بۆ هەمیش���ە لەنوچدا نامێننەوەو هەڵنادیررێن. لەمێژوی بزاوتەکانی هەموجیهاندا هی���چ بزاوتێک بەدیناکرێت کە لەخەتێکی رێکی ئەستونیدا چوبێتە پێشەوەو بەمەبەس���تەکانی خۆی گەیشتبێت. روداو و کارەس���اتی مەهاباد، ئاخی���زی جەماوەریی شارەکانی کوردستانی خۆرهەاڵت. بۆ جاری چەندەم ئەم ڕاستییەیان سەلماند کە بزاوتی خۆرهەاڵتی کوردس���تان بە پێچەوانەی ئەو بانگەش���انەی کە دەکرێت پەراوێزنشین نیەو هەم���و کات و هەمیش���ە دەتوان���ێ لەرۆژەڤ دابێ���ت و بەجۆرێک لەج���ۆرەکان لەرۆژەڤدا بوەوهەیە. رۆژەڤ���ی بزوتنەوەی خۆرهەاڵتی کوردس���تان لەڕێگای میکانیزمی جۆراوجۆرو بەفرەمیتۆدی گونجاوی کات و قۆناغ درێژەی

بەئامادەبونی خۆی داوە. ماوەی سی و شەش ساڵەو بێ پسانەوە ئەم بزوتنەوەیە هەدای نەداوەو هەرچرکەس���اتە نیش���انداوە. ئامادەیی خۆی بەمیتۆدێکەوە ڕۆژگارێ چ���ەک ئ���ەم ئەرک���ەی لەئەس���تۆ ب���وە، هەرچەندەو بەڕاش���کاوی بزوتنەوەی رزگاریخ���وازی نەتەوەیی لەخۆرهەاڵت و کۆی هەڵبژاردنی بەئختی���ارو کوردس���تانداخۆی خۆی و ب���ۆ دەس���تەبەرکردنی داوا ڕەواکانی دەس���تی بۆ چەک نەب���ردوەو دوژمنانی ئەم دۆخ و حاڵەتەی���ان بەس���ەریدا س���ەپاندوە.بزوتن���ەوەی بڵێ���م دەتوان���م لەڕاس���تیدا لەخۆرهەاڵت���ی نەتەوەی���ی رزگاریخ���وازی کوردس���تاندا لەهیچ کات و بڕگەیەکی مێژوی خۆی���دا، وەک ئ���ەم چرکەس���اتە نەبوەتە رۆژەڤ و ئامادەی���ی زەین���ی و دیدەی تا ئەم رادەی���ە لەهەناوی کۆمەڵگای کوردس���تاندا نەبوە.بەرفراوان���ی ڕوبەری ئەم بزوتنەوەیەو بەکولتورو بابەتی بون و پێویست بونی تائەم ڕادەیە بەرجەستەو ئامادەو بەرفراوان نەبوە. کوردەواریی وبەرفراوان کۆمەڵگای گەش���ەی بونی ڕوبەری خوێندەواری و زانکۆوگەش���ەی شارنش���ینی و پەرەس���ەندنی ئاب���وری و سەرهەڵدانی توێژێکی دەست بەدەمگەشتوی ناس���نامەی کەهەڵگ���ری ش���اریی نوێ���ی نەتەوەی���ی و داخوازی خۆیەت���ی لەم کاتەدا هێ���زو تاوتینێکی لەبن نەهاتو دەبەخش���نە ئەم بزوتنەوەیە. لەڕاستیدا دەرئەنجامەکانی ئەم بەرەڕەوتە هەرهێن���دە نیە. گۆڕانکاری باشوری نیشتمان و ڕۆڵی بورژوازی نەتەوەیی کوردو مەزەی خاوەندارێتی و دەسەاڵتدارێتی ئابورییەکی سەربەخۆ، تاڕادەیەکی یەکجار ب���ورژوازی بەکۆی بەرچاوڕونی���ی ف���راوان بەپەراوێزکراوی کورد داوە، کە دەس���ەالتی نەتەوەی���ی دەتوان���ێ تارادەیەکی زۆر بون و دەستەبەرکات. چینە ئەم بەرژەوەندیەکانی بزوتن���ەوەی خوێندکاران، ژنان، کرێکاران و زەحمەتکێشان و نوخبەی کوردەواریی و بااڵی کۆمەڵگای سڤیلی کە تێکرا سەرەڕای ئەوەی هەمو س���یماو ناوەڕۆک���ی نەتەوەیی خۆیان ناس���نامەی خۆیان دەپارێزن، پاراس���توەو لەهەمان کاتدا هەرهەمو لەهەناوی گوتارێکی دیموکراتیک���ەوە ئاخیز دەگ���رن، کە هاولفی دیسکۆرس���ی هێزە سیاسیەکانی کوردستان ب���وەو هەی���ە. ک���ۆی ئەمان���ەو ئامادەبونی کۆمەڵگایەکی سڤیلی وشیارو لەهەمان کاتدا خاوەن بڕیارو بەهەڵوێس���ت، لەهەمو بابەتە کۆمەاڵیەتیەکان���دا زامنی بەردەوامی خەباتی لێکنەپچ���ڕاوی ش���ارو ش���اخی خۆرهەاڵتی کوردستانە. بەڕونی گوتاری هێزەسیاسیەکانی خۆره���ەاڵت و مێژوی ب���ون و کارکردیان ئەم راستیە دەسەلمێنێ کە بەپێچەوانەی هەندێ لەبەشەکانی دیکەی کوردستان نەدەیانەوێت و نەدەشکرێت کە هەوڵی بەپاشکۆکردنی ئەم

رەوت و کۆمەڵگایە بدەن و ناشبێت بیدەن.لەڕاس���تیدا لەکۆی ئەم دو بزاوتەدا رەوتی هەردوال رەوتێکی شانەبەش���انەی هاوئاس���ۆ جی���اوازی لەملەبەملەک���ردن و دور ب���وە. س���تراتیژی، بەجۆرێ���ک لەهەن���اوی یەک هەڵپێک���راون کە ئەس���تەمە بەهیچ جۆرێک لێکجیاکرینەوە، مەگەر لەجوگرافیاو تاکتیک و نەبێت. هەند ێ خوێندن���ەوەی کۆمەاڵیەتیدا مەهابادو ئێستای هەرلەئاخیزی جەماوەریی شارەکانی تری کوردستاندا زۆر الیەن و کەس و هێز هەوڵیاندا کە ئەم هەستانە بچوککەنەوەو

دایبەزێننە سەر ئاس���تی کەسەکی و ئاقاری تایبەتی و کەمکردن���ەوەی روبەری داواکاری و ڕوانگەی س���تراتیژیک و ڕوب���ەڕو کردنەوەی هێزە سیاسیە ڕاس���تەقینەکانی خۆرهەاڵت. بەاڵم وش���یاری و بابەتی بون���ی ئەم بزاوت و گۆڕانکاریانە توانی سەرەڕای پارێزگاریکردن لەمافی کەس و پاراس���تنی ئ���ازادی و ئازادیە دەس���ەاڵتی دیموکراتیکەکان و کۆمەاڵیەتی و هەڵب���ژاردن و بڕیار. زۆر وش���یارانە لەس���ەر داخوازی���ە نەتەوەییەکان���ی بزاوتی کوردیی پێداگری کردو ڕۆشن بانگی دەستەبەرکردنی م���اف و ئ���ازادی و پارێ���زگاری ناس���نامەی گیانلەدەس���تدانی کارەس���اتی نەتەوه ییدا. فەرین���از خوس���رەوانی لەڕاس���تیدا هاواری پێکهێنانی کۆمەڵگایەکی یەکس���ان، کراوە، دیموکراتی���ک و مرۆڤ���ە چەقەک���ە لەک���ۆی رەهەن���دو ڕوبەرەکانی���دا کەرامەتی مرۆڤ و س���ەروەری و ئازادییەکان���ی دەب���ێ پارێزراو بەرجەستەی جیاوازی دەس���تەبەرکراوبێت. ک���وردەواری و بەش���ەکانی دیک���ەی ئێ���ران لەڕاستیدا هەر لەم هەوڵ و روانگایەدایە. کۆی ئەم بابەتە س���ەرەڕای هەم���و تایبەتمەندیە دەس���تەبەرکردنی زامن���ی باس���کراوەکانی کۆمەڵگاو دەسەاڵتێکی کراوەی دیموکراتیکی ملکەچی ک���ە لەداهاتودا، وەاڵمدەرەوەی���ە ئیرادەو دەس���ەاڵتی جەم���اوەر بێت. هەمو کۆمەڵگا کراوەو دیموکراتەکانی دنیای مۆدێڕن بەرونی و راشکاوی ئەم راستیە دەسەلمێنن و بەرجەستە دەکەنەوە، کە بونی کۆمەڵگایەکی س���ڤیل زامن���ی بەکولتوربون و پێگەش���تن و دیموکراتیکەکانن. پرێنس���یپە بەباوەڕبونی گوتاری بزوتن���ەوەی ڕزگاریخوازی نەتەوەیی کورد لەهەناوی خۆی و بەپێی مێژو و هەروەها هەن���اوی ئەم بزوتنەوە دەبێ���ت دیموکرات و دادپەروەرونیش���تمانیی و فرەڕەهەن���دو جەماوەری بێت و ناش���توانێ لەمەزیاتر بێت. بەپێی هەمو فاکتەرە باسکراوەکان بزوتنەوەی رزگاریخوازو دیموکراتیکی کورد لەخۆرهەاڵتی زین���دو بزوتنەوەیەک���ی کوردس���تاندا، ئامادەیەوهیچکات و ساتێ پەراوێز نەبوەونیە، ڕاستە کە شێوەکانی خەبات و رادەی گەرم و گوڕی و هەڵکش���انی دەکرێت بڵێین لەئاستی پێویستدا نەبوە. هێزەسیاسیەکانی دەتوانن باش���تروگونجاوتر لەئێس���تا ئەم بزوتنەوەیە چاالک بکەن و بیخەنە ڕۆژەڤەوە. لەڕاس���تیدا س���ەرەڕای ئەوەی ک���ە دینامیکیتی بزاوتی بااڵدەس���ت و هێزی لەخۆرهەاڵتدا نەتەوەیی بزوێنەری هەمو دیاردەوچەمکانی تری ژیانی کۆمەاڵیەتی، بەاڵم دالی ناوەندیی ومەبەستی هەم���و مەهاب���ادو ئاخێ���زی س���ەرەکی خۆرهەاڵت کوردەواریی تری بەرەڕەوتەکانی ئازادی وزامنکردن���ی دەس���تەبەرکردنی دیموکراس���ی وگێڕانەوەی کەرامەتی مرۆڤە بۆ م���رۆڤ لەکۆمەڵگای کوردەواری���ی و ئێراندا. ئێس���تا دەتوانین بڵێین خەباتی رۆژهەالتی لەش���اخەوە گوێزراوەتەوە شارو کوردستان سەرەڕای ئەمەش دەبێ نەترسانە هەوڵبدرێت بکرێتە یاس���او ڕێساو هەردوباڵی ئەم بزاوتە واتە باڵی ش���ارو باڵی شاخ تادوا ئاسۆکانی تاکتیکی خۆی���ان و بەمیتۆدی س���ەرکەوتن گونج���اوەوە بۆ دەس���تەبەرکردنی ئاواتەکان

هەوڵبدەن.

خۆرهەاڵت و خۆپیشاندان

هەمو کۆمەڵگا کراوەو دیموکراتەکانی دنیای

مۆدێڕن بەرونی و راشکاوی ئەم

راستیە دەسەلمێنن و بەرجەستە

دەکەنەوە، کە بونی کۆمەڵگایەکی سڤیل زامنی بەکولتوربون و

پێگەشتن و بەباوەڕبونی پرێنسیپە

دیموکراتیکەکانن

ئ���ه و س���ه ركرده ئه فس���وناوییه ی ئێمه هێش���تا له ناوماندای���ه ، هێش���تا بیردۆزه سیاس���یه كانی ئه و میتۆدی كاری سیاسی هێزه سیاسیه كانی گه لی كورده ، كاریزمای ئامان���ج و بۆچون���ه سیاس���یه كانی ئه و تا هه نوكه له م ناوچه یه ده بینرێت و س���اڵه ها له گه ڵمان ده مێنێته وه ، پیاوێك به باش���ی له په یام و خواس���ت و ئامانجی هه مو چین و توێژه كان تێده گه یشت، ئه و پیاوه به وردی ئیش���ی له س���ه ر ئه و هێاڵنه ده ك���رد كه ده یتوانی ئاس���ۆی دورترو نه فه سی درێژتر ببه خش���ێته ته واوی كای���ه كان، به تایبه ت كایه ی ڕۆش���نبیری و سیاس���ی و پرۆسه ی دیمۆكراسی و ئاشته وایی گه النی ناوچه كه ، ئه وه ڕاس���ته هیچ ش���تێك بۆ ئه و ئاسان نه ب���و، تێكه ڵ بون به دونیای سیاس���ه ت و كایه ی ڕۆشنبیری بۆ ئه م ئه فسانه یه ی ئێمه نه بۆ ماوه ییه كی فامیلیال بو نه نه ریتێكی سیاس���یش، ئه و ده بو ڕه نج و ماندوێتیه كی زۆر ببینێت بۆ ئه وه ی بتوانێت ڕۆژگارێكی له م چه ش���نه ب���ۆ نه وه كان���ی پاش خۆی به دیبێنێ���ت، ڕۆژگاری ئه م ئه فس���انه یه ی ئێمه هه میشه س���ه خت و هه ندێكجار دژوار بوه ، چاو كردنه وه له دونیایه كدا زۆڵم و زۆر له لوتكه دا بێت و دیكتاتۆریه ت برا گه وره یه تی خۆی بس���ه پێنێت به س���ه ر ته واوی چین و توێژه كاندا دیمه نێكی به ڕاس���تی خه مناك و دڵته زێن بوه ، ڕۆژگارێك ساناییترین مافی گه لی ك���ورد وه ك خیانه تی نیش���تیمانی مامه ڵ���ه ی له گه ڵدا بكرێ���ت، مافی مرۆڤ له خراپترین دۆخیدا بێت له عێراق و ناوچه كه به گشتی، له م دۆخه زۆر دژواره دا پیاوێك س���ه فیری وه ك هه ندێكجار ده رده كه وێت ئاش���تی و هه میش���ه وه ك قه اڵو پش���تی ڕۆش���نبیران و وه ك پارێزه ری مافی ژنان و داكۆكیكاری مافی گه نجان و بۆ هه تاهه تایه به ئه ندازی���اری پرۆس���ه ی دیمۆكراس���ی و ئاشته وایی سیاسی و نه ته وه یی و كۆمه اڵیه تی له كوردستان و ناوچه كه دا ناوی ده هێنرێت، ئه م پیاوه ئه فسوناویه ی ئێمه له هه مو دونیا به سه رۆك "مام جه الل" ناوده برێت. هه ڤاڵ مام جه الل هێشتا له گه ڵماندایه ، به داخه وه ئه وی���ش وه ك هه مو قاره مان و س���ه ركرده مێژوییه كانی دیك���ه ی ئێمه ده بێت ڕۆژێك جێمانبهێڵێت، به اڵم بیردۆزه سیاسیه كانی ئه و، بیركردنه وه ئینسانیه كانی، ئه و مۆدێله له مافه كانی گه لی له شۆڕش و داكۆكیكردن كورد هه رگیز به جێمان ناهێڵێت. به رزترین كاراكت���ه رو مۆنتالیت���ی س���ه ركرده یه كی سیاس���ی بریتی���ه له گیان���ی لێب���وردن و كردنی ته ماشا به یه كچاو به خش���نده گی و ته واوی چین و توێژه كان، گومان له وه دا نیه هه ڤاڵ مام جه الل خاوه نی ئه م كه سایه تیه مه زنه یه . ئاش���كرایه نه یاره سیاسیه كانی گه لی كورد دانیان به و ڕاس���تیه دا ناوه كه بون���ی كه س���ایه تیه كی كاریزماتیكی وه ك "مام" زه روره تێك���ی واقیعی و مێژویی بو، به جۆرێ���ك دوای نه خۆش���كه وتنی هه ڤاڵ مام جه الل پرۆس���ه ی سیاس���ی له عێراق ده م و ده س���ت توشی قه یران ده بێت و په ك ده خرێت، الیه نه سیاسیه كان كه ئه م پیاوه ئه فس���وناوییه ی ئێمه كۆیكردبونه وه ، لێك دوركه وتن���ه وه و به ئاش���كرا كه وتنه لێدان و دژایه ت���ی كردنی یه كت���ری. له ناوخۆی هه رێمی كوردستانیش ته واوی ڕۆشنبیران، به سه رۆكی هه رێمیش���ه وه ئه و ڕاستیه یان س���ه لماند ك���ه له غیاب���ی م���ام جه اللدا، هه رێ���م دوچ���اری قه یرانی سیاس���ی قوڵ بۆته وه . ئه گه ر چاوێك���ی خێرا به ته واوی م���ام جه اللدا ڕێكه وتنه س���تراتیژیه كانی بخش���ێنێنه وه ك���ه به درێژای���ی مێ���ژوی سیاس���ی خۆی ئه نجامیداون، سه رجه میان به ڕێكه وتن���ی س���تراتیژی مێژویی ئه ژمار ده كرێ���ن، به جۆرێ���ك ڕێككه وتنام���ه كان ده س���تكه وتی گرنگ و مێژوی���ی له قۆناغی خۆیدا به ده ستهێناوه . هه ندێك له تازه ترین ڕێكه وتننام���ه س���تراتیژیه كانی به ڕێز مام ج���ه الل ئه مڕۆك���ه بۆته تاك���ه مه رجه عی كۆكردنه وه ی الیه نه سیاسیه كان له عێراق و كوردستان. به ستنی كۆنگره ی نیشتیمانی الیه نه عێراقیه كان و نوسینه وه ی ده ستورێكی نێشتیمانی بۆ ته واوی خه ڵكانی عێراق كه به ش���ێكی زۆری مافه نه ته وه یه كانی گه لی كورد له و ده س���توره دا چه سپێنراون، وه ك ده ستكه وتی مێژویی بۆ خه ڵكانی عێراق و گه لی كوردیش ناوزه د ده كرێت. ڕێككه وتنی

به ڕێز تاڵه بانی له گه ڵ هێزه ئیسالمیه كان كه به ڕێككه وتنی تاران ناسراوه ، تا هه نوكه وه ك گرنگترین نه خش���ه ی لێكتێگه شتنی پارته عه لمانیه كان ئیس���المیه كان و هێزه لێكده درێته وه ، هه وڵێكی دیكه ی تاڵه بانی ب���و ب���ۆ داغڵكردنی هێ���زه ئیس���المییه جیهادی���ه كان بۆ ناو پرۆس���ه ی سیاس���ی دیمۆكراسی له كوردستان تا ده ستبه رداری

زه بروزه نگ ببن و چه كه كانیان دانێن.ڕێككه وتنی س���تراتیژی پارتی و یه كێتی ی���ه ك له هه وڵ���ه دیپلۆماس���ی و نه خش���ه س���تراتیژیه كانی هه ڤ���اڵ م���ام جه الل بو بۆ ڕێكخس���تنه وه ی ماڵی كورد له كاتێكدا ده مانبین���ی ماڵی گه النی دیكه ی ناوچه كه تێكده چ���ون، گوم���ان ل���ه وه دا نی���ه ئه م كه مكورتی هه ندێك ئه گه رچی ڕێككه وتنه تێ���دا ده بین���را ب���ه اڵم وه ك ئامانجی بااڵ توانی ل���ه و قۆناغه دا هه تا ئه مڕۆ یه كڕیزی سیاس���ی و نه ته وه یی گه لی كورد ڕابگرێت له به رامبه ر ته واوی گۆڕانكاریه سیاسیه كان كه له ناوچه كه و عێراق و هه رێمی كوردستان

ڕویانده دا.

ڕێككه وتنی نێوان یه كێتی نیش���تیمانی و بزوتن���ه وه ی گ���ۆڕان ك���ه به ڕێككه وتنی ده باش���ان ناس���راوه ، ئ���ه م ڕێككه وتن���ه س���تراتیژیه ئه گه رچ���ی كه مترین وتوێژی له س���ه ر كراوه و به شێكی كه می میدیاكان و توێژه ره سیاس���یه كان ده رب���اره ی دواون، به اڵم ده توانین بڵێین ڕێكه وتنی ده باشان توانی لێكتێگه ش���تنی نێ���وان بزوتنه وه ی گ���ۆڕان و یه كێتی نیش���تیمانی له ئاس���تی ب���ااڵدا دابه زینێته نێو كایه كانی خواره وه ، له هه موی گرنگتر بریتی بو له سه ر دروست كردنی هه ماهه نگی نێوان یه كێتی و گۆڕان

ده س���تورێكی نوس���ینه وه ی ده رب���اره ی نێش���تیمانی ب���ۆ هه مو ك���ورد، هه روه ها ی���ه ك له ئامانجه كانی دیك���ه ی رێكه وتنی ده باش���ان بریت���ی بو له دروس���ت كردنی هاوسه نگی سیاس���ی و هه وڵدان بۆ فراوان كردنی هاوپه یمانی س���تراتیژی نه ته وه یی و ده ره نجام���ه ئه م���ڕۆ ك���ه نیش���تیمانی تاڵه بانی ڕێكه وتنانه ی ئه و پۆزه تیڤه كانی

وه ك مانگ و خۆر ئه دره وشێنه وه .ئ���ه م چه ن���د ڕێككه وتننامه سیاس���ی و س���تراتیژیه به ته نه���ا هه وڵێك���ی به ڕێ���ز تاڵه بان���ی نه بو بۆ خزمه ت كردنی یه كێتی نیشتیمانی، به ڵكو له بنه ڕه تدا ده ره تانێكی سیاسی بو بۆ ڕێكخستنه وه ی ماڵی كوردی، ئه م ڕێكه وتنامانه ئه وه نده ی په یماننامه ی نه ته وه یی بو ئه وه نده ئامانجێكی سیاسی دیاریكراوی له پش���ته وه نه ب���و، ئه وه نده ی هه وڵێك بو بۆ چه س���پاندنی ئاش���تیه كی نه ته وه یی و كۆمه اڵیه ت���ی، ئه وه نده ئامانج لێ���ی ده ستخس���تنی س���ودی حیزب���ی و به ش���ێك نه بو. شه خس���ی و سیاس���یش له یه كێتیه كان ئه وه یان نه ش���اردۆته وه كه هه ندێج���ار م���ام جه الل له پێن���او چاكه ی گشتی و ئامانجی نه ته وه ییدا ده ستبه رداری ده س���تكه وتی سیاس���ی و حیزبیش بوه بۆ ئه ندامانی هه ندێكج���ار دیكه ، الیه نه كانی یه كێتی نێش���تیمانی كوردستان پێیانوابو به ڕێز تاڵه بانی چاوپۆشی له به شێكی زۆری مافه یاسایی و سیاسیه كانی یه كێتی كردوه بۆ پارتی دیمۆكراتی كوردس���تان. ئه مڕۆ وردبین���ی ئه م پیاوه ئه فس���وناویه ی ئێمه زیاتر ئاش���كرا ده بێ���ت و به ڕونی ده توانین ل���ه وه تێبگه ین كه مام جه الل ده یویس���ت به خش���نده یی و لێبورده گ���ی و له ڕێ���گای چاوپۆشی كردنه وه ماڵی كورد ڕێكبخات و ی���ه ك ده نگی و ی���ه ك هه ڵویس���تی گه لی ك���ورد نیش���انی دونیا ب���دات. حیكمه ته سیاس���یه كانی به ڕێ���ز تاڵه بانی به جۆرێك كاریگ���ه ر بون كه له به غدا به ش���ێوه یه كی ناڕاس���ته وخۆ هه م س���ه رۆك وه زیران بو هه م سه رۆكی په ڕله مان و هه میش سه رۆك كۆمار، هیچ كارتێكی سیاس���ی ش���اراوه له ده س���تی هیچ س���ه ركرده یه كی سیاسی عیراقی���دا نه ماب���وه وه ، له ڕاس���تیا هه مو ڕێگاكان ڕویان له كۆش���كه كه ی س���ه رۆك تاڵه بانی ب���و، وه ك ده ڵێن هه مو ڕێگاگان ده چون���ه وه ڕۆم���ا، ب���ه اڵم ئه مجاره ی���ان ئ���ه م پیاوه ئه فس���وناویه ی ئێمه قه ده ری فریادره سی مێژوی ده گۆڕێت و ده بو بڵێین هه مو ڕێگاكان ده چونه وه الی سه رۆك مام جه الل. هه مو ئه و ڕاس���تیه مان له به رچاوه به هه وڵ���ی م���ام جه الل جارێك س���ه رۆك وه زیران و جارێكی دیكه سه رۆكی په ڕله مانی ئه وكات له پۆس���ته كانیان دورخرانه وه كه ده یانویس���ت له ده ره وه ی ئیراده ی سیاسی

به ڕێز تاڵه بانی بجوڵێنه وه .زیاتر له شه س���ت و پێنج س���اڵه خه باتی چه كداری و سیاس���ی هه ڤاڵ م���ام جه الل به رده وامه ، زیاتر له نیو س���ه ده تێكۆشان له پێن���او چه س���پاندن و به دیهێنانی مافی نه ته وه یی گه لی كورد، له پێناو سه لماندنی

پرنس���یپه كانی سیس���ته مێكی حوكمڕانی خس���تنی س���ه رڕێگا له پێناو دیمۆكرات، مرۆڤدۆست، دیمۆكراس���ی پرۆس���ه یه كی فیكری و ئ���ازادی سیاس���ی و له پێن���اوی مه ده نیدا. به ڕێ���ز تاڵه بانی خه باتێكی بێ وچانی س���ه ر ڕێگا خست. پێشنیارده كه م ب���ۆ په رله مانی كوردس���تان، هه مو الیه نه سیاسیه كان و چین و توێژه كانی كوردستان له هه مو دونیا، ڕۆژێك دیاری بكه ین بۆ ئه وه ی هه مو كورد ده قیقه یه ك بۆ سه روه ریه كانی خه باتی سیاسی هه ڤاڵ مام جه الل به پێوه بوه س���تین. لێره وه ده توانین به هاو نرخی نیشتیمانی گه لی سیاسه تی مرۆڤدۆستی و كورد نیشانی دونیا بده ین. وه ستانی یه ك ده قیقه یه یی بۆ زیاتر له نیو سه ده شۆڕش و ڕه نجی بێوچانی به ڕێ���ز تاله بانی ئه وه نده به خشینی شوناسێكی سه مبۆڵیكه به دۆخی شۆڕش���ی نه ته وه یی ك���ورد ئه وه نده به و مانه یه نایه ت كه ته قدیسی كه سایه تیه كی شۆڕش���گێر ده كه ین. ه���ه ر وه ك ئه وه ی كۆمه ڵگای فه ره نس���ی بۆ خه باتی سیاسی

شارل دیگۆل كردیان.

هه ڤاڵ مام جه الل لێره ده مێنێته وه

ڕێزان شێخ دلێر

ڕێككه وتننامه سیاسی و ستراتیژیه کان به ته نها

هه وڵێكی به ڕێز تاڵه بانی نه بون

بۆ خزمه ت كردنی یه كێتی نیشتیمانی،

به ڵكو له بنه ڕه تدا ده ره تانێكی سیاسی بو بۆ ڕێكخستنه وه ی

ماڵی كوردی، ئه م ڕێكه وتنامانه

ئه وه نده ی په یماننامه ی نه ته وه یی بو ئه وه نده

ئامانجێكی سیاسی دیاریكراوی له پشته وه

نه بو

به شێك له یه كێتیه كان ئه وه یان نه شاردۆته وه

كه هه ندێجار مام جه الل له پێناو چاكه ی گشتی و

ئامانجی نه ته وه ییدا ده ستبه رداری

ده ستكه وتی سیاسی و حیزبیش بوه بۆ الیه نه كانی دیكه

تاڵه بانی له باره گای نه ته وه یه کگرتوه کان

Page 15: ژماره 479

15 (479( سێشه ممه 2015/5/19 [email protected]ته‌ندروستی

نه خۆش: نه خۆشی ره بۆ چیه ؟درێژخایه نه و نه خۆشییه كی پزیشك: بریتیه له ته نگه نه فه سی و بونی ده نگێك له ش����ێوه ی فیكه له كاتی هه ناسه داندا. توندی و به هێزی حاڵه ته كه له كه سێكه وه ب����ۆ یه كێكی ت����ر ده گۆڕێ����ت، به پێی رێكخراوی ته ندروستی جیهانی زیاتر له 235 ملیۆن كه س نه خۆش����ی ره بۆیان

هه یه .نه خۆش: هۆكاره ك����ه ی چیه كه ئه و ده نگه یاخود كه س����ه كه ته نگه نه فه س

ئه بێت؟دكت����ۆر: له كاتی نه وب����ه ی ره بۆكه ، ژوره ب����ۆری ن����اوه وه ی روپۆش����ی ئه مه ش هه ڵده ئاوس����ێن هه وایی����ه كان ئه بێت����ه هۆی ته س����كبونه وه ی رێره وی

هه ناسه دان.نه خۆش: هۆكاری توش����بون به ره بۆ

چیه ؟دكتۆر: تاوه كو ئێستا هۆكاری ره بۆ

دیاریك����راو نیه ، ب����ه اڵم ده كرێت چه ند خاڵێك ره بۆكه زیاد بكات وه ك دوكه ڵی سه یاره و جگه رو به رهه مه كانی و هه ندێ مادده ی كیمیایی ده نكه هه اڵڵه ی گوڵ و

ته پوتۆزو چه ندین هۆكاری تر.نه خۆش: ئ����ه و هۆكاران����ه چین كه ئه گه ری توشبون به ره بۆ زیاد ئه كات؟

دكتۆر: بۆماوه ، كاركردن له ش����وێنی پیس و دوكه اڵوی ، نیشته جێبون له شوێنی كارگ����ه و هه وای پیس، جگه ره كێش����ان یاخود ده وروبه ره كه ت جگه ره كێش بن، ئه گه ر له كاتی له دایكبون كێش����ت كه م

بوبێت یاخود زۆر قه ڵه و.نه خۆش: چاره سه ری ئه م نه خۆشییه

هه یه ؟دكتۆر: نه خێر چاره س����ه ری بنه ڕه تی نیه ، به اڵم ده كرێت خۆت له و هۆكارانه به دوربگریت ك����ه ئه بنه هۆی زیادبونی هه س����ت به مه ش ره بۆك����ه حاڵه ت����ی

به ته ندروستی باشتر ئه كه یت.

پرسیاری نه خۆش و وه اڵمی پزیشكه ته

تایبه کی

ۆشه ی گ

ه کانۆشی

ه نه خب

ره‌بۆ

یه كێك له كێش���ه كانی قژ له م وه رزه بون���ی كڕێش���ه . ه���ۆكاری ئه م���ه ش ئه گه ڕێت���ه وه ب���ۆ زۆربون���ی رژێنه چه وریه كانی قژ. ك���ه ئه مه ش ئه بێته هۆی دروس���تبونی كڕێ���ش. بۆیه ئه و كه س���انه ی قژیان چه وره پێویسته دور بكه ونه وه له خواردنی چه وری و به هارات، هه روه ها پێویسته هه فتانه زیاتر له سێ جار سه ریان بشۆن و میوه و سه وزه و ئاو

زۆر بخۆنه وه .رێگ���ه ب���ه م ده كرێ���ت هه روه ه���ا سروش���تیانه ی خواره وه قژت له كڕێش

رزگار بكه یت:• س���ركه ی س���پی یارمه تیده رێكی باشه بۆ رزگاربون له كڕێشی بێخی سه ر چونكه ترش���ی ئیس���یتیكی تێدایه كه كڕێ���ش ئه توێنێته وه بۆیه له گه ڵ ئاوی شله تێن تێكه ڵی بكه و بێخی سه ری پێ

چه وربكه و دواتر به ئاو بیشۆ.• لیمۆ به یه كێك له باشترین رێگه گان داده نرێ���ت ب���ۆ رزگارب���ون له كڕێش. ده توانی���ت فنجانێك ئاوی لیمۆ له گه ڵ ی���ه ك لیتر ئ���او تێكه ڵ به ی���ه ك بكه و دواتر بیده له بێخی سه رت بۆماوه ی 15 خوله ك دواتر س���ه رت به ئاو بشۆ. ئه م گیراوه یه هه فته ی دوجار به كار بهێنه .

له كات���ی دوگیانی هه ندێ كێش���ه ی پێس���ت دروس���ت ده بێت كه ئه مه ش ئه بێت���ه ه���ۆی ناڕه حه تی ب���ۆ دایكه دوگیانه كه ، به اڵم به نه مانی س���كپڕێكه زۆرب���ه ی ئه و كێش���انه نامێنێت ته نها به چاره سه ری پێویس���تیان كه مێكیان پزیش���كی ده بێت. ئه مان���ه ی خواره وه ئه و كێش���انه ن كه دوچاری پێس���تی

ژنانی دوگیان ده بن.* ده ركه وتن���ی خه تی س���ور یان سپی له سه ر پێس���ت به تایبه تی سك و ڕان كه ئه مه ش به هۆی زیادبونی كێش روئ���ه دات. ده توانیت به م رێگایانه ئه م

كێشه یه له خۆت كه م بكه یته وه .* خواردن���ی خۆراك���ی ده وڵه مه ند به پڕۆتین، وه رزش���كردن، به كارهێنانی كرێم كه م���ادده ی الفاهیدروكس���یدی

تێدایه .* ده ركه وتنی په ڵه ی قاوه یی له سه ر پێس���ت به تایبه تی ئه و شوێنانه ی كه هه تاو لێی ئه دات وه ك س���ه ر رومه ت و

لوت.* زیپك���ه ی عازه به : ئه ویش به هۆی ئیندرۆجی���ن هۆرمۆن���ی زیادبون���ی

روئه دات.* سوربونه وه ی پێستی ده موچاو و

ئاوسان. كه ئه مه ش به هۆی گۆڕانكاریه هۆرمۆنیه كان و كۆبونه وه ی ئاو روئه دات ك���ه ئه مه ش دوای منداڵبون ئاس���ایی

ده بێته وه .* ئه س���مه ربونی پێس���ت به گشتی . به تایبه تی ئه و كه س���انه ی كه پێس���ت ئه سمه رن زیاتر هه ست به ئه سمه ربونی

پێستیان ئه كه ن.* ده ركه وتنی ده ماری ورد به شێوه ی تۆڕی جانجاڵۆكه زیاتر له سه ر پێستی

ده موچاو.* دروستبونی زیاده ی گۆشتی بچوك بچوك به تایبه تی له به شی مل و هه ندێ

جار ده وروبه ری سك و ژێرباڵ.* خورانی پێس���ت. كه ئه مه زیاتر

له مانگی كۆتایی سكپڕی روئه دات.

هه ن���گاوی خ���واره وه ئه مان���ه ی -ئاڵتونین بۆ پاراستنی پێست:

1. خواردن���ی خۆراكی پر له ترش���ه ئه مینێكان و ڤیتامینات.

2. زۆر خواردنه وه ی ئاو.3. وه رزشكردنی رۆژانه .

4. به كارهێنانی مه رهه می دژه خۆر.5. خه وی پێویست بكه .

6. مه هێڵه كێشت زیاد بكات

ئه نفلونزا یه كێكه له په تا باوه كان كه له هه مو وه رزێك هه ر جاره و به شێوه یه ك خۆی ده رئه خات و هه موان به بێ جیاوازی ره گ���ه ز توش���ی په تا ده بی���ن، به اڵم ره نگه من���داڵ و به ته مه نه كان ئه گه ری توش���بونیان زیاترو مه ترس���یدارتربێ. باش���ترین رێگ���ه ش بۆ خۆپاراس���تن بریتی���ه ئه نفلۆن���زا. له جۆره كان���ی له پاكوته میزی پێویس���ت و ده ستشتنی زۆرو پێش هه م���و خواردنێك، له كاتی پژم���ه و كۆك���ه كلینێك���س له س���ه ر ده مولوتت دابنێ ، مه چۆره قه ره باڵخی و شوێنی داخراو، به دوربه له كه سی توش ب���و به په تا، ش���له مه نی زۆر بخۆره وه ، ئه و خواردنانه ی كه ده یخۆیت پێویسته دڵنیابی له پاكوته میزی ، كاتێك توشی په تا ئه بیت پێویس���ته پشو وه رگریت و له ماڵه وه بمێنیته وه . به بێ پسپۆره كانی بواری خۆراك ده كرێت ئه م خواردنانه ی بۆ چاره س���ه ربن باش���ترین خواره وه

دوركه وتنه وه له ئه نفلۆنزا.

مزره مه نێكان:وه ك پرته قاڵ و لیمۆو نارنج و كیوی . ئه مانه ده وڵه مه ندن به ڤیتامین سی كه یارمه تی له ش ئه دات بۆ دروستكردنی خڕۆكه س���پێكان و به رگری له ش به هێز

ده كات بۆ روبه روبونه وه ی ڤایرۆس.

دانه وێڵه كان:

پاقل���ه و ن���ۆك و نیس���ك و وه ك ئ���ه م خۆراكانه گه نمه ش���امی ..هتد. ڤیتامی���ن بی تێدایه كه پاڵپش���تن بۆ كۆئه ندام���ی به رگ���ری دژ به ڤایرۆس و میكرۆب���ه كان. هه روه ه���ا ڤیتامین بی له ئاودا ئه توێت���ه وه بۆیه له ش خه زنی ن���اكات له به رئ���ه وه پێویس���ته له ڕێی

خۆراكی رۆژانه ده ستمان بكه وێت.

برۆكلی :

ده وڵه مه ن���ده س���ه وزه یه ئ���ه م به ڤیتامینات و كانزاو ریش���اڵه كان و دژه ئوكس���انه . هه ربۆیه زۆر به س���وده بۆ

روبه روبونه وه ی په تا.

هه نگوین:

ل���ه ش و وزه ی زۆر پێویس���ته ب���ۆ پێده به خشێت. باشتروایه له كاتی په تا هه روه ها رۆژانی ئاس���ایی دو كه وچك

بخورێت.

سپیناخ:

دژه ئۆكسانه و خانه كانی له ش به هێز ده كات و كۆئه ندامی به رگری له ش به هێز ده كات، هه روه ها ده وڵه مه نده به ئاسن، كه سه ڵماندوه ئه وه یان توێژینه وه كان كه میی ئاس���ن ئه بێته هۆی له ناوبردنی

به رگری له ش.

هێلكه :

تێدایه و به ها خۆراكییه كانی زۆربه ی ده وڵه مه ن���ده به ڤیتامین ئه ی . ده كرێت ئ���ه م ڤیتامین���ه له جگه رو رۆنماس���ی

ده ست بكه وێت.سیر:

زۆر له مێژه باس له سودی سیر كراوه بۆ روبه ڕوبونه وه ی په تا. چونكه به گری

له ش به هێز ده كات.

ئه‌م‌هاوینه‌‌قژت‌به‌دور‌بگره‌‌له‌كڕێش

ئه‌و‌گرفتانه‌ی‌‌كه‌‌توشی‌‌پێستی‌‌ژنانی‌‌دوگیان‌ده‌بێت:

به م خۆراكانه ده توانیت خۆت له ئه نفلۆنزا به دور بگریت

Page 16: ژماره 479

ریکالم

خوێندن(479( سێشه ممه 162015/5/19 [email protected]

مانگرتنی کۆلێژه پزیشکییه که ی هه ولێر به فه سه ڵکردنی 11 خوێندکار کۆتایی هاتلیژنه ی په روه رده ی په رله مان: هیچ گه ره نتیه ک نییه بۆ جێبه جێکردنی داواکارییه کانیان

ئا: رێنوار نه جم

دوای ئه وه ی خوێندکارانی کۆلێژی زانسته ته ندروستییه کانی زانکۆی

هه ولێری پزیشکیی بۆماوه ی مانگێک مانگرتنیان راگه یاند، دواجار

له سه ره تای ئه م هه فته یه و له سه ر به ڵینی لیژنه ی په روه رده ی په رله مان

بایکۆتیان شکاند و چونه وه ناو هۆڵه کانی خوێندن، به اڵم له دوای

فه سڵکردنی 11 خوێندکار که له "نوێنه ران"ی خوێندکاره مانگرتوه کان

بون.

به وته ی خوێندکارانی هه ردو به ش����ی کلینی����کاڵ بایۆ کیمس����تری و مێدیکاڵ مایک����رۆ بایۆلۆج����ی ک����ه دو به ش����ی ته ندروس����تییه کانن، زانس����ته کۆلێژی ئ����ه وان له س����ه ره تای په یوه ندیکردنیان به و کۆلێژه وه پێی����ان ڕاگه یاندراوه که له دوای ده رچونیان ده توانن له تاقیگه دا کاربکه ن و له پاش دو ساڵیش له خزمه ت،

تاقیگه بکه نه وه . هۆزان نه ریمان یه کێکه له خوێندکارانی ئ����ه و کۆلێژه و له وباره ی����ه وه به ئاوێنه ی راگه یان����د که پ����اش ماوه ی����ه ک بۆیان ده رکه وتوه که ئه و شتانه ی له سه ره تادا پێیان وتراوه به و شێوه یه نییه و ته نانه ت "پله ی وه زیفیی" دوای ده رچونیش����یان دیار نییه . هه روه ه����ا رایده گه یه نێت که ئه وان چونه ته وه زاره تی ته ندروس����تی، وه زاره ت����ی خوێندنی ب����ااڵ، ئه نجومه نی کوردس����تان و په رله مان����ی وه زی����ران، "هه رشوێنێکی دیکه بۆ ئه وه ی سۆراغی ئه وه بکه ین ئێمه ل����ه دوای ده رچونمان چاره نوس����مان چی لێ دێ����ت. وه زیری ته ندروس����تی رایگه یان����د ک����ه ئ����اگای له کردنه وه ی ئه و کۆلێژه نییه . وه زیری خوێندنی بااڵش وتی ک����ه نازانێت ئه و

کۆلێژه یان بۆ کردوه ته وه" . وه زاره ت����ی به ئاگابون����ی له ب����اره ی ته ندروستی له و به شه پزیشکییه ، وه زیری رێکه وت هه رێم، ته ندروستی حکومه تی "ئێمه راگه یاند به ئاوێنه ی حه مه ره شید ئاگاداری ئه و به ش����ه نین که کراوه ته وه وه ک هه مو به شه کانی دیکه ی خوێندنی

بااڵ، ئاگاداری ئه وه نین که ده یکه نه وه ، پێش����تر هیچ هه مانهه نگییه کمان نه بوه له گه ڵ وه زاره ت����ی خوێندنی بااڵ، به اڵم

ئێستا هه ماهه نگیمان هه یه ".له باره ی پل����ه ی وه زیفی خوێندکارانی ئه و به شانه له دوای ده رچونیان، وه زیری ته ندروس����تی ده ڵێ����ت "ئێم����ه داوامان کردوه له وه زاره تی خوێندنی بااڵ، به پێی خوێندنی����ان و مه نهه جیان، ناونیش����انی

وه زیفیی ئه وانمان بۆ بنێرن".ئه ندامی لیژنه ی په روه رده له په رله مانی له باره ی س����مایل کوردستان، شوكریه راگه یاند به ئاوێن����ه ی کێش����ه یه وه ئه و "دو نوسراومان بۆ ئه نجومه نی وه زیران به رزکردوه ت����ه وه ، یه کێکیان ئه وه یه که به پێی ئ����ه وه ی ده رچوی ئ����ه و کۆلێژه پزیش����کیانه تایبه تمه ندت����رن له کۆلێژه کۆلێ����ژی حس����ابی زانس����تییه کان،

پزیشکییان بۆ بکرێت و راسته وخۆ دوای ده رچونیان دابمه زرێن، هه روه ها رێگایان پێ بدرێت که دوای ده رچونیان و س����ێ

ساڵ له خزمه ت، تاقیگه بکه نه وه" .ئه و ئه ندامه ی په رله مان رایده گه یه نێت که ئه و داواکارییانه پێویس����تی به کات هه یه بۆ وه اڵمدانه وه و النی که م پێویستی به مانگێک ت����ا دو مانگ هه یه . هه روه ها به خوێندکاره کانیش����مان "ئێمه ده ڵێت وت که گه ره نتی نییه بۆ جێبه جێکردنی

داواکارییه کان".به وت����ه ی خوێندکارانی ئ����ه و کۆلێژه سه رۆکایه تی زانکۆی هه ولێری پزیشکیی ته نها ئامانجیان ئه وه بو که خوێندکاره کان ل����ه وێ بهێڵنه وه بۆ ئ����ه وه ی کۆلێژه که دانه خرێت، چونکه ئه وان پێیان وترابو ده بێت زانکۆی هه ولێری پزیشکی بچێته سه ر زانکۆی سه اڵحه دین به هۆی که میی

کۆلێژه که ی "ئه وانیش کۆلێژه کانییه وه ، ئێمه ی����ان ک����رده وه ب����ۆ ئ����ه وه ی ئه و

گواستنه وه یه ڕو نه دات".پێش����تریش له کۆرس����ی یه ک����ه م ئه و کۆلێژه بۆ م����اوه ی 3 هه فته مانگرتمان خوێن����دکاره کان به وت����ه ی راگه یان����د، "س����ه رۆکی ئه و کاته ی زانک����ۆ به ڵێنی پێدای����ن ک����ه ئه گه ر بچین����ه هۆڵه کانی خوێندن����ه وه ، ئه وا ئیش����مان بۆ بکات، دوات����ر مانگرتنه که مان ش����کاند ، به اڵم که کۆنوس����ی داواکارییه کانمان هاته وه ، ڕه ت هه موی داواکارییه کانمان بینیمان کراوه ته وه . بۆیه کۆرسی دوه م هه موی هاتین����ه ده ره وه و بۆ م����اوه ی مانگێک

مانگرتنمان راگه یاند".له دوای کۆبونه وه ی لیژنه ی په روه رده ی په رله مان و ئاراسته کردنی داواکارییه کان خوێندکاران وه زی����ران، ئه نجومه نی بۆ

بش����کێنن و مانگرتنه ک����ه بڕیاریان����دا به اڵم هۆڵه کان����ی خوێندن، بگه ڕێنه وه فه سڵکردنیان بڕیاری خوێندکاریان 11

به سه ردا سه پێندرا.ه����ۆزان نه ریمان که خ����ۆی یه کێکه له خوێندکاره فه س����ڵکراوه کان ئاشکرای ده کات که ئ����ه وان نوێنه ری خوێندکاره مانگرتوه کان بون و ئه و مانگه ی بایکۆتی هۆڵه کان����ی خوێندیان ک����ردوه به غیاب بۆیان هه ژمارکردون بۆ ئه وه ی فه س����ڵ

بکرێن.داوام����ان "خۆم����ان ده ڵێ����ت ئ����ه و بایک����ۆت هاوڕێمانک����رد له قوتابیان����ی بشکێنن و بگه ڕێنه وه هۆڵه کانی خوێندن، وتمان ب����ا ببین����ه قوربانی����ی له پێناو

کۆلێژه که ماندا".له به رامبه ردا ش����وکریه سمایل ده ڵێت "لیژنه یه کمان پێکهێناو له گه ڵ سه رۆکی

زانکۆو کارگێڕانی ئه و زانکۆیه کۆبوینه وه بۆ لێکۆڵینه وه له هۆکاری فه س����ڵکردنی

ئه و خوێندکارانه ".ئ����ه و په رله مانت����اره رایده گه یه نێ����ت ک����ه س����ه رۆکایه تی زانک����ۆی هه ولێری پزیشکیی س����وربون له سه ر ئه وه ی ئه و 11 قوتابییه فه س����ڵبکرێن و نه گه ڕێنه وه بۆ خوێندن، "به اڵم ئێمه داوامانکرد که ئه و قوتابیانه ی که بایکۆتی خوێندنیان کردوه به "نه هاتو" )غیاب( بۆیان حساب

ناکرێت".ته ندروس����تییه کان زانس����ته کۆلێژی ماوه ی سێ س����اڵه کراوه ته وه و هێشتا ده رچوی نییه و له ئێس����تادا به هه ر سێ قۆناغه که یه وه نزیکه ی 300 خوێندکاری هه یه ، بۆ ئه مساڵی خوێندن خوێندکارانی له کۆنم����ره ی له نێ����وان 92.7 ت����ا 98

وه رگرتوه .

خۆمان داوامان له قوتابیانی هاوڕێمانکرد

بایکۆت بشکێنن و بگه ڕێنه وه

هۆڵه کانی خوێندن قوربانیی له پێناو

کۆلێژه که ماندا

دیمه نێک له مانگرتنی خوێندکارانی کۆلێژی زانسته ته ندروستییه کان

Page 17: ژماره 479

‌‌‌ئا:‌رێنوار‌نه‌جم

سه‌ره‌تای‌ئه‌م‌هه‌فته‌یه‌‌چاپێکی‌نوێی‌کتێبی‌"فکری‌سیاسیی‌خۆرئاوا،‌له‌مه‌کیاڤیڵییه‌وه‌‌تا‌

مارکس"‌باڵوکرایه‌وه‌.‌ئه‌و‌کتێبه‌‌له‌نوسینی‌دکتۆر‌موسا‌ئیبراهیمه‌و‌شوان‌ئه‌حمه‌د‌له‌زمانی‌عه‌ره‌بییه‌وه‌‌

کردویه‌تی‌به‌کوردیی.

کتێبه‌که‌‌که‌‌له‌‌435الپه‌ڕه‌‌پێک‌دێت،‌به‌بێ‌پێش���ه‌کیی‌و‌به‌زمانێکی‌س���اده‌‌ب���اس‌له‌پێنج‌قوتابخانه‌و‌س���ه‌رده‌می‌

بنه‌ڕه‌تیی‌فکری‌خۆرئاوا‌ده‌کات.

رێنیسانس‌و‌ڕۆحی‌ره‌خنه‌ییباس‌ کتێبه‌که‌دا‌ یه‌که‌می‌ له‌به‌ش���ی‌ک���راوه‌و‌ ڕێنیس���انس‌ له‌س���ه‌رده‌می‌س���ه‌رله‌نوێ‌ ژیانه‌وه‌و‌ به‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌زیندوبونه‌وه‌‌ناس���ێنراوه‌،‌"مه‌به‌س���ت‌له‌رێنس���انس‌ئه‌و‌ڕۆح���ه‌‌ڕه‌خنه‌ییه‌یه‌‌ئ���ه‌ده‌ب‌و‌ فه‌لس���ه‌فه‌و‌ له‌ب���واری‌ که‌‌ت���ه‌واوی‌زانین‌و‌هونه‌ری‌کالس���یکیدا‌س���ه‌ریهه‌ڵداو‌مه‌به‌ستیش‌لێی‌گه‌ڕان‌و‌پشکنین‌و‌پشتبه‌خۆبه‌ستن‌و‌گرنگیدان‌

بو‌به‌کاروباری‌دنیایی".ڕێنیسانس‌هه‌مو‌ ئه‌وه‌ش���دا‌ له‌گه‌ڵ‌زۆر‌ به‌ڵک���و‌ نه‌گۆڕی���وه‌،‌ ش���تێکی‌ڕێڕه‌وه‌ی‌ک���ۆن‌وه‌ک‌خۆیان‌مانه‌وه‌و‌هه‌ندێکیش���یان‌نوێبون���ه‌وه‌ی‌که‌میان‌

به‌خۆیانه‌وه‌‌بینیوه‌.ل���ه‌ڕوی‌ ڕێنیس���انس‌ س���ه‌رده‌می‌یه‌که‌می‌ نی���وه‌ی‌ ده‌کرێت‌ مێژوییه‌وه‌‌س���ه‌ده‌ی‌چوارده‌یه‌م‌‌به‌س���ه‌ره‌تاکه‌ی‌س���ه‌ده‌ی‌ کۆتای���ی‌ ت���ا‌ دابنرێ���ت‌و‌

شازده‌هه‌میش‌ده‌خایه‌نێت.له‌و‌به‌شه‌ی‌کتێبه‌که‌دا‌ئه‌و‌هۆکارانه‌‌باس���کراون‌که‌‌بونه‌ته‌‌مای���ه‌ی‌هاتنه‌‌ئ���ارای‌ئه‌و‌بزوتنه‌وه‌‌نوێگه‌رییه‌،‌وه‌ک‌"ش���ه‌ڕه‌‌خێڵه‌کیی���ه‌کان‌و‌زیادبون���ی‌په‌یوه‌ندی‌نێوان‌ئه‌وروپاو‌خۆرهه‌اڵت‌و‌گه‌شه‌کردنی‌ئه‌ده‌ب‌به‌زمانی‌نه‌ته‌وه‌".

له‌گرنگتری���ن‌ ب���اس‌ هه‌روه‌ه���ا‌ده‌ره‌نجامه‌کانی‌بزوتنه‌وه‌ی‌ڕێنیسانس‌ک���راوه‌‌ک���ه‌‌یه‌کێ���ک‌له‌خاڵه‌کان���ی‌ڕیفۆرمی‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌ س���ه‌رهه‌ڵدانی‌

ئایینی‌بوه‌.

مه‌کیاڤیللی..‌سیاسه‌ت‌به‌بێ‌مۆڕاڵنیکۆڵ���ۆ‌مه‌کیاڤیلل���ی‌وه‌ک‌یه‌کێک‌س���ه‌رده‌می‌ بیرمه‌ندانی‌ له‌دیارتری���ن‌ڕینس���انس‌ل���ه‌م‌کتێب���ه‌دا‌تیش���کی‌زۆر‌خراوه‌ته‌‌س���ه‌ر‌ژی���ان‌و‌به‌رهه‌م‌و‌

بۆچونه‌کانی.له‌ب���اره‌ی‌ ئیبراهی���م‌ موس���ا‌مه‌کیاڤیللیه‌وه‌‌ده‌نوسێت‌"مه‌کیاڤیللی‌ڕێگاچ���اره‌ی‌سیاس���یی‌و‌س���ه‌ربازی‌به‌ته‌واوه‌ت���ی‌له‌پێودانگ���ه‌‌ئایین���ی‌و‌مۆڕاڵییه‌کان‌جیاده‌کاته‌وه‌.‌به‌بۆچونی‌ئه‌و،‌مه‌به‌ستی‌سه‌ره‌کیی‌له‌سیاسه‌ت‌پارێزگاریکردن���ه‌‌له‌هێزی‌سیاس���ه‌ت‌و‌تاک���ه‌‌ هێزه‌ی���ه‌.‌ ئ���ه‌و‌ زیادکردن���ی‌سیاسه‌تی‌ مه‌کیاڤیللی‌ پێودانگێکیش‌پێ‌هه‌ڵبس���ه‌نگێنێت،‌سه‌رکه‌وتنیه‌تی‌له‌به‌دیهێنان���ی‌ئامانجه‌کانی���دا،‌به‌بێ‌گوێدانه‌‌ئه‌وه‌ی‌ئه‌و‌سیاسه‌ته‌‌دڵڕه‌قانه‌و‌

سته‌مکارانه‌یه‌‌یاخود‌ناڕه‌وایه‌".‌هه‌ر‌له‌به‌شی‌‌سه‌رده‌می‌ڕێنیسانسدا‌باس‌له‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌ڕیفۆرمی‌ئایینی‌و‌

مارتن‌لۆته‌ر‌کراوه‌.

ڕۆشنگه‌ریی..‌سیاسه‌ت‌دور‌له‌ئایینله‌به‌ش���ی‌دوه‌می‌کتێبه‌که‌دا‌تیشک‌خراوه‌ت���ه‌‌س���ه‌ر‌فک���ری‌سیاس���یی‌ل���ه‌و‌ رۆش���نگه‌ریدا.‌ له‌س���ه‌رده‌می‌س���ه‌رده‌مه‌دا‌فه‌لس���ه‌فه‌ی‌سیاس���یی‌ک���ه‌م‌تا‌زۆر‌په‌یوه‌ن���دی‌خۆی‌له‌گه‌ڵ‌پچڕاندوه‌،‌ )خوداناس���ی(‌ تیۆلۆژی���ا‌"ئه‌و‌پرۆس���ه‌یه‌ش‌مه‌یس���ه‌ر‌نه‌ده‌بو‌ده‌سه‌اڵتی‌ پاشه‌کشه‌ی‌ هاوشانی‌ گه‌ر‌ئایین���ی‌نه‌بوای���ه‌".‌هه‌روه‌ه���ا‌باس‌له‌بیرۆک���ه‌ی‌په‌یمان���ی‌کۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌ک���راوه‌‌ب���ه‌وه‌ی‌کۆمه‌ڵ���گا‌ناچاربوه‌‌له‌ناو‌خۆیاندا‌ڕێکبک���ه‌ون‌تا‌جۆرێک‌

دروستبکه‌ن،‌ رێکخس���تن‌ له‌سیستم‌و‌"بۆ‌ئه‌وه‌ی‌ئارامیی‌و‌ئاسایش���یان‌بۆ‌فه‌راهه‌م‌ب���کات‌به‌پێی‌ئه‌م‌رێکه‌وتن‌و‌سیاس���یی‌ رێکخس���تنی‌ په‌یمانه‌ش،‌یاخود‌کۆمه‌ڵگه‌ی‌سیاسیی‌په‌یدابو".له‌بیرمه‌ندانی‌سه‌رده‌می‌رۆشنگه‌ریی،‌تیشکخراوه‌ته‌‌سه‌ر‌هه‌ریه‌ک‌له‌؛‌ئاڵتۆ‌سیۆس،گرۆس���یۆس،‌تۆماس‌هۆبس،‌جۆن‌لۆک‌،‌جان‌جاک‌ڕۆسۆ‌هه‌روه‌ها‌ئام���اژه‌‌ له‌به‌ش���ێکیدا‌ مۆنتس���کیۆ‌.‌به‌بۆچونێکی‌مۆنتسیکۆ‌کراوه‌‌له‌باره‌ی‌ئازادی‌سیاس���یی‌که‌‌له‌و‌س���ه‌رده‌مدا‌پێی‌وابوه‌،‌"ئازادی‌سیاس���یی‌مانای‌ئه‌وه‌‌نییه‌‌م���رۆڤ‌هه‌رچیه‌کی‌ئاره‌زو‌کرد‌بیکات،‌به‌ڵک���و‌مافێکه‌‌له‌کردنی‌ئه‌و‌ش���تانه‌ی‌ئاره‌زوی‌ده‌کات،‌به‌اڵم‌ل���ه‌و‌چوارچیوه‌یه‌دا‌که‌‌یاس���ا‌ڕێگه‌ی‌پێده‌دات.‌واته‌‌نه‌ناچار‌ده‌کرێت‌شتێک‌بکات‌خۆی‌ئاره‌زوی‌له‌س���ه‌ر‌نه‌بێت،‌نه‌ڕێی‌پێده‌درێت‌کارێک‌بکات،‌یاساغ‌

بێت".

لیبڕالیزم..‌ئازادیی‌به‌بێ‌کۆت‌و‌به‌ندکتێبه‌ک���ه‌دا‌ س���ێیه‌می‌ له‌به‌ش���ی‌باس‌له‌لیبڕالیزم‌کراوه‌.‌له‌و‌به‌ش���ه‌دا‌ب���اس‌له‌قۆناغه‌کان���ی‌س���ه‌رهه‌ڵدان‌و‌گه‌شه‌س���ه‌ندنی‌لیبڕالی���زم‌ب���ه‌وردی‌ده‌کرێ���ت.‌هه‌روه‌ها‌زۆر‌له‌س���ه‌ر‌دو‌بیرمه‌ن���دی‌ئ���ه‌و‌ڕێبازه‌‌وه‌س���تاوه‌،‌ئه‌وانی���ش‌هه‌ری���ه‌ک‌له‌جێرمی‌بنتام‌و‌

جۆن‌ستیوارت‌میله‌.بۆ‌ میل-ه‌وه‌‌ تێگه‌یش���تنی‌ له‌باره‌ی‌ئازادی،‌له‌و‌کتێب���ه‌دا‌هاتوه‌‌"ئازادی‌بریتییه‌‌له‌وه‌ی‌مرۆڤ‌بڕیاری‌له‌ده‌ست‌خۆیدا‌بێت‌و‌هه‌ر‌کۆت‌و‌به‌ند‌دانانێکیش‌له‌س���ه‌ر‌ئازادی‌مرۆڤ،‌به‌بڕوای‌میل،‌

به‌اڵیه‌کی‌گه‌وره‌یه‌".

سۆسیالیزم‌و‌ناسیۆنالیزمله‌دو‌به‌ش���ی‌کۆتای���ی‌کتێبه‌که‌دا،‌باس‌ل���ه‌دو‌گرنگتری���ن‌و‌به‌رباڵوترین‌ڕێبازی‌سیاس���یی‌و‌فکری���ی‌کراوه‌‌که‌‌

له‌س���ه‌رده‌مانێکی‌زوه‌وه‌‌تا‌ئێستاش‌زۆرتری���ن‌قس���ه‌و‌باس���ی‌له‌س���ه‌ر‌ده‌کرێ���ت،‌ئه‌وانیش؛‌سۆس���یالیزم‌و‌

ناسیۆنالیزمن.له‌باره‌ی‌سۆس���یالیزمه‌وه‌‌نوسراوه‌‌هه‌رچییه‌ک‌ "پێناسه‌ی‌سۆس���یالیزم‌بێ���ت،‌ڕێ‌ل���ه‌وه‌‌ناگرێ���ت‌بڵێین‌چ‌رۆڵێکی‌مه‌زنی‌له‌به‌ره‌و‌پێش���بردنی‌

تێکڕای‌فکری‌ئینسانیدا‌گێڕاوه‌".موسا‌ئیبراهیم‌سۆسیالیزم‌ده‌کات‌به‌ر‌ "سۆس���یالیزم‌ به‌ش���ه‌وه‌،‌ به‌دو‌

"سۆس���یالیزمی‌ هه‌روه‌ها‌ له‌مارکس"‌مارکسی".

ل���ه‌و‌به‌ش���ه‌دا‌نوس���ه‌ر‌ب���ه‌وردی‌ئاق���اری‌فکری���ی‌ ژی���ان‌و‌ له‌س���ه‌ر‌به‌بڕوای‌ مارکس‌وه‌س���تاوه‌،‌چونکه‌‌ئ���ه‌و‌"ناکرێت‌به‌ش���ێوه‌یه‌کی‌قوڵ‌و‌فک���ری‌ له‌به‌رهه‌مێک���ی‌ به‌رف���راوان‌تێبگه‌ین،‌گه‌ربێتو‌زانیاریمان‌له‌سه‌ر‌هه‌لومه‌رج���ی‌ئه‌و‌ژینگه‌یه‌‌نه‌بێت‌که‌‌ئه‌و‌بیریاره‌ی‌تێدا‌ژیاوه‌و‌کاریگه‌ری‌

له‌سه‌ر‌بیرکردنه‌وه‌ی‌جێهێشتوه‌".

له‌به‌شی‌کۆتایی‌کتێبه‌که‌شدا‌باس‌له‌ناسیۆنالیزم‌و‌بنچینه‌ی‌فکریی‌هیگڵ‌ک���راوه‌.‌هه‌روه‌ها‌ب���اس‌له‌دو‌ڕژێمی‌ترس���ناکی‌سه‌ده‌ی‌بیس���ته‌م‌کراوه‌‌

ئه‌وانیش‌"فاشیزم"و‌"نازیزم"�ن.خوێندن���ه‌وه‌ی‌ئ���ه‌م‌کتێب���ه‌‌‌ب���ۆ‌س���ه‌رجه‌م‌خوێن���ه‌ران‌گرنگیی‌هه‌یه‌‌ب���ۆ‌زیاتر‌ئاش���نابون‌ب���ه‌و‌چه‌مک‌و‌ڕیش���ه‌کانیان‌ ڕه‌گ‌و‌ ئایدیایان���ه‌و‌ک���ه‌‌رۆژان���ه‌‌به‌رگوێم���ان‌ده‌که‌ون‌و‌

ده‌یانخوێنینه‌وه‌.

‌‌‌ئا:‌رێنوار‌

کتێبی‌"گه‌نده‌ڵی‌و‌ڕه‌نگدانه‌وه‌ی‌له‌رۆژنامه‌نوسیی‌کوردیدا"‌توێژینه‌وه‌یه‌کی‌

زانستییه‌‌له‌سه‌ر‌دیارده‌ی‌گه‌نده‌ڵیی‌و‌ڕه‌نگدانه‌وه‌ی‌وه‌ک‌بابه‌تێکی‌رۆژنامه‌وانیی‌

له‌میدیاکانداو‌تێیدا‌چه‌ند‌ژماره‌یه‌کی‌رۆژنامه‌ی‌ئاوێنه‌‌وه‌ک‌الیه‌نی‌مه‌یدانی‌

ئه‌و‌توێژینه‌وه‌‌خراوه‌ته‌‌به‌ر‌باس.

ڕابردودا‌ مانگ���ی‌ له‌کۆتایی‌ کتێبه‌ک���ه‌‌باڵوبۆته‌‌وه‌و‌له‌نوسینی‌دلێر‌عه‌بدولخالقه‌و‌له‌بنه‌ڕه‌تدا‌توێژینه‌وه‌یه‌که‌‌بۆ‌به‌ده‌ستهێنانی‌له‌ڕاگه‌یاندن‌که‌‌ بڕوانامه‌ی‌به‌کالۆری���ۆس‌له‌ناوه‌ڕاس���تی‌س���اڵی‌‌2012پێش���که‌ش‌به‌به‌ش���ی‌ڕاگه‌یاندنی‌‌کۆلێژی‌زانس���تییه‌‌س���لێمانی‌ زانک���ۆی‌ مرۆڤایه‌تییه‌کان���ی‌ک���راوه‌و‌دواتر‌به‌هه‌ندێ‌ده‌س���تکارییه‌وه‌‌له‌پێش���ه‌کییه‌که‌یدا‌ وه‌ک‌ باڵوکراوه‌ته‌وه‌،‌هاتوه‌،‌ئه‌م‌کتێبه‌‌یه‌که‌مین‌کتێبه‌‌ده‌رباره‌ی‌رۆژنامه‌نوس���یی"‌ "گه‌نده‌ڵی���ی‌و‌ پرس���ی‌

باڵوده‌کرێته‌وه‌.له‌پێشه‌کی‌‌کتێبه‌که‌دا‌له‌باره‌ی‌قه‌باره‌ی‌گه‌نده‌ڵی‌له‌هه‌رێمی‌کوردس���تاندا‌هاتوه‌،‌ئیداره‌ی‌ ئاراس���ته‌یه‌ن‌ ب���ه‌و‌ "ئاماژه‌کان‌کوردی‌له‌بیست‌س���اڵی‌ڕابردودا‌به‌چڕی‌له‌گه‌نده‌ڵیی���ه‌وه‌‌ئااڵوه‌،‌ش���ه‌ڕی‌ناوخۆو‌نه‌بونی‌ ناکۆکی‌الیه‌ن���ه‌‌سیاس���ییه‌کان‌و‌ده‌ستورو‌زاڵبونی‌حیزب‌به‌سه‌ر‌حکومه‌ت‌و‌دیفاکتۆی‌دو‌ئیداره‌یی،‌ژینگه‌کی‌له‌باری‌گه‌نده‌ڵی‌ تۆڕه‌کان���ی‌ جێگیربون���ی‌ ب���ۆ‌

ڕه‌خساندوه‌".له‌سه‌ره‌تای‌کتێبه‌که‌دا‌"گه‌نده‌ڵیی"‌وه‌ک‌چه‌مک‌باسکراوه‌و‌لێکدانه‌وه‌ی‌بۆ‌کراوه‌.‌ل���ه‌ڕوی‌چه‌مک���ه‌وه‌‌گه‌نده‌ڵی���ی‌"بریتییه‌‌له‌ڕه‌فتاری‌که‌س���ێک‌به‌هۆی‌قۆستنه‌وه‌ی‌پێگه‌و‌ده‌س���ه‌اڵته‌کانی‌له‌سه‌رپێچیکردنی‌یاساو‌ڕیس���او‌ڕێنماییه‌کان‌بۆ‌به‌دیهێنانی‌س���ودێک‌بۆ‌خ���ودی‌خۆی،‌یان‌که‌س���ه‌‌نزیکه‌کانی‌له‌س���ه‌ر‌حس���ابی‌به‌ژه‌وه‌ندیی‌

گشتیی".له‌بنه‌ڕه‌تدا‌ ئ���ه‌وه‌ی‌کتێبه‌ک���ه‌‌ به‌هۆی‌

توێژینه‌وه‌یه‌کی‌زانس���تییه‌و‌بۆ‌ناوه‌ندێکی‌ئه‌کادیمی���ی‌ئاماده‌ک���راوه‌،‌چه‌مک���ه‌کان‌شیکراونه‌ته‌وه‌و‌ گۆشه‌نیگایه‌که‌وه‌‌ له‌چه‌ند‌س���ه‌رجه‌م‌ خراوه‌ته‌س���ه‌ر،‌ تیش���کیان‌ورد‌ به‌س���ه‌رچاوه‌ی‌ بۆچونه‌کانی���ش‌

پاڵپشتیی‌کراون.له‌به‌ش���ی‌لێکدان���ه‌وه‌ی‌گه‌نده‌ڵیی���دا،‌گرفتی‌گه‌وره‌ی‌گه‌نده‌ڵی���ی‌به‌وه‌‌دانراوه‌‌که‌‌که‌سێک‌یان‌گروپێکی‌به‌رژه‌وه‌ندخوازو‌هه‌لپه‌رست‌پێی‌هه‌ڵده‌ستن‌،‌"به‌هۆی‌ئه‌و‌ژم���اره‌‌که‌مه‌وه‌‌زیانێکی‌گ���ه‌وره‌‌به‌ژماره‌‌زۆره‌ک���ه‌ی‌کۆمه‌ڵ���گا‌ده‌گات.‌به‌دێوێکی‌ده‌بنه‌‌ گه‌نده‌ڵکار‌ به‌رپرس���انی‌ تریش���دا‌خۆره‌ی‌سه‌روه‌ت‌و‌سامانی‌گشتیی‌و‌پێگه‌‌س���ه‌ره‌کییه‌کانی‌ژیانی‌کۆمه‌ڵگایان‌قۆرخ‌

کردوه‌".

جگه‌‌له‌وان���ه‌ش،‌له‌کتێبه‌ک���ه‌دا‌ئاماژه‌‌به‌ڕاس���تییه‌کی‌ت���اڵ‌ک���راوه‌،‌ئه‌وی���ش‌په‌یوه‌ندی‌به‌‌سروشتیی‌مرۆڤه‌وه‌‌هه‌یه‌‌بۆ‌گه‌نده‌ڵیی،‌"سروش���تی‌مرۆڤ‌له‌هه‌ندێک‌الیه‌ن���ه‌وه‌‌له‌باره‌‌ب���ۆ‌گه‌نده‌ڵ���ی‌و‌الوازه‌‌

له‌ئاست‌زاڵبونی‌به‌سه‌ر‌خۆویستیدا".له‌به‌ش���ی‌هۆکاره‌کان���ی‌باڵوبون���ه‌وه‌ی‌گه‌نده‌ڵیی،‌خراپی‌سیس���تمی‌سیاس���ی‌و‌ناته‌واویی‌ یاسا،‌ په‌یڕه‌ونه‌کردنی‌ ئابوری،‌سیس���تمی‌دادگاکان،‌خراپی‌یاسادانانی‌په‌یوه‌ست‌به‌بواره‌که‌،‌نه‌بونی‌کۆنترۆڵێکی‌کارگێڕی‌ئاش���کرا،‌هه‌ژاری‌گشتی،‌که‌می‌موچ���ه‌ی‌فه‌رمانبه‌رانی‌ده‌وڵه‌ت،‌هه‌روه‌ها‌سروش���تی‌مرۆڤ‌و‌ئاره‌زوی‌خۆپه‌رس���تی‌به‌گرنگترین‌هۆکاره‌کانی‌ته‌شه‌نه‌س���ه‌ندی‌

گه‌نده‌ڵی‌دانراوه‌.

هه‌ر‌له‌درێژه‌ی‌ئه‌و‌به‌ش���ه‌دا،‌گه‌نده‌ڵیی‌ک���راوه‌‌به‌چه‌ن���د‌جۆرێک���ه‌وه‌؛‌گه‌نده‌ڵیی‌یاس���ایی،‌ سیاس���یی،‌ دارایی،‌ ئیداریی،‌گه‌نده‌ڵی���ی‌ هه‌روه‌ه���ا‌ کۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌و‌

هه‌ڵبژاردن.له‌به‌ش���ی‌س���ێیه‌می‌کتێبه‌ک���ه‌دا‌باس‌له‌ڕه‌نگدانه‌وه‌ی‌دیارده‌ی‌گه‌نده‌ڵیی‌کراوه‌‌له‌رۆژنامه‌نوسی‌کوردیدا،‌"رۆڵی‌سه‌ره‌کیی‌رۆژنامه‌نوسی‌بریتی‌ده‌بێت‌له‌به‌دواداچون‌و‌پش���کنین‌ب���ۆ‌حاڵه‌ته‌کان���ی‌گه‌نده‌ڵی‌و‌گۆڤارو‌ ڕۆژنامه‌و‌ له‌ڕوپه‌ڕی‌ ڕه‌نگدانه‌وه‌ی‌

چاپکراوه‌‌خولییه‌کان".له‌و‌به‌ش���ه‌دا‌ئام���اژه‌‌به‌وه‌ک���راوه‌‌که‌‌رۆژنامه‌نوسی‌ته‌نها‌له‌و‌شوێنانه‌دا‌ده‌توانن‌ڕۆڵی‌ته‌واوی‌خۆیان‌بگێڕن‌له‌ڕوماڵکردنی‌حاڵه‌ته‌کانی‌گه‌نده‌ڵیی‌و‌ئاشکرا‌کردنیان،‌

هه‌بێت.‌ شه‌فافیه‌ت‌ "دیموکراسییه‌ت‌و‌ که‌‌ئازادی‌ڕۆژنامه‌نوس���ی‌ده‌سته‌به‌رکرابێت.‌سانس���ۆری‌رۆژنامه‌‌نه‌بێت.‌رۆژنامه‌نوسی‌

به‌دواداچون‌کارابێت".له‌درێ���ژه‌ی‌ئ���ه‌و‌به‌ش���ه‌دا،‌ب���ه‌وردی‌ب���اس‌له‌رۆڵ���ی‌میدی���او‌رۆژنامه‌نوس���ی‌له‌به‌گژداچون���ه‌وه‌ی‌گه‌نده‌ڵی���ی‌ک���راوه‌،‌که‌‌ئه‌و‌ده‌س���ه‌اڵتی‌چ���واره‌‌ده‌توانێت‌چ‌کاریگه‌رییه‌کی‌پۆزه‌تیڤی‌هه‌بێت‌به‌س���ه‌ر‌سه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌کانی‌ژیان‌و‌ئاراسته‌کردنی‌هۆش���یاریی‌ت���اک‌ب���ۆ‌الی‌بابه‌تێ���ک‌و‌

کولتورێکی‌دیارییکراو.له‌به‌شێکی‌سه‌رنجراکێشی‌توێژینه‌وه‌که‌دا،‌باس‌له‌کۆمه‌ڵێک‌نمونه‌ی‌ئاش���کراکردنی‌س���کانداڵ‌و‌گه‌نده‌ڵییه‌‌گه‌وره‌کانی‌جیهان‌ک���راوه‌‌له‌الی���ه‌ن‌رۆژنامه‌نوس���انه‌وه‌‌که‌‌

به‌هۆیه‌وه‌‌بڕیاری‌زۆر‌گرنگ‌و‌چاره‌نوسساز‌له‌پۆسته‌گرنگه‌کاندا‌دراوه‌.

له‌به‌ناوبانگترین‌ یه‌کێک���ه‌‌ "وۆته‌رگێت"‌نمونه‌کان‌که‌‌هه‌میشه‌‌وه‌ک‌به‌هێزیی‌ڕۆڵی‌میدیاو‌ڕۆژنامه‌نوس���یی‌باس‌ده‌کرێت‌که‌‌به‌هۆی‌به‌دواداچونه‌کانی‌دو‌رۆژنامه‌نوسه‌وه‌‌س���ه‌رۆکی‌ئه‌و‌ده‌مه‌ی‌ئه‌مه‌ریکا،‌ریچارد‌

نیکسۆن‌ده‌ستله‌کاربکێشێته‌وه‌.له‌هه‌ری���ه‌ک‌ ب���اس‌ هه‌روه‌ه���ا‌له‌سکانداڵه‌کانی‌په‌رله‌مانتارانی‌به‌ریتانی‌و‌سکانداڵی‌ئه‌خالقی‌مارک‌فۆڵی‌‌هه‌روه‌ها‌سکانداڵی‌وڵف‌له‌الیه‌ن‌رۆژنامه‌‌به‌ریتانی‌و‌ئه‌مه‌ریکی���ی‌و‌ئه‌ڵمانییه‌کان���ه‌وه‌‌ده‌کات.‌ئاش���نابون‌ب���ه‌و‌ڕوداوه‌‌مێژوییان���ه‌‌هه‌م‌سه‌رنجراکێش���ه‌و‌له‌الیه‌ک���ی‌دیکه‌ش���ه‌وه‌‌شکاندنی‌جه‌به‌ڕوتی‌ده‌سه‌اڵتی‌سیاسیی‌و‌ئابوری‌پیش���انده‌دات‌له‌ئاست‌میدیاو‌رای‌

گشتیدا.باس‌ کتێبه‌ک���ه‌دا‌ چواره‌می‌ له‌به‌ش���ی‌له‌ڕه‌نگدان���ه‌وه‌ی‌پرس���ی‌گه‌نده‌ڵی‌کراوه‌‌وه‌رگرتنی‌ له‌باره‌ی‌ ئاوێنه‌دا.‌ له‌رۆژنامه‌ی‌رۆژنام���ه‌ی‌ئاوێن���ه‌‌وه‌ک‌نمونه‌ی���ه‌ک‌بۆ‌لێکۆڵینه‌وه‌ک���ه‌ی،‌نوس���ه‌ری‌کتێبه‌ک���ه‌،‌دلێر‌عه‌بدولخالق‌له‌پێش���ه‌کیی‌کتێبه‌که‌دا‌نوس���یویه‌تی،‌"ئه‌م‌رۆژنامه‌یه‌‌پرۆژه‌یه‌کی‌له‌که‌ناڵ���ه‌‌ یه‌کێ���ک‌ وه‌ک‌ ئه‌هلیی���ه‌و‌که‌یسه‌کانی‌ باڵوکردنه‌وه‌ی‌ کاریگه‌ره‌کانی‌له‌توێژینه‌وه‌که‌دا‌ ناس���راوه‌".‌ گه‌نده‌ڵ���ی‌‌24ژم���اره‌ی‌رۆژنامه‌ی‌ئاوێن���ه‌‌به‌نمونه‌‌وه‌رگی���راوه‌و‌ئ���ه‌و‌باب���ه‌ت‌و‌هه‌وااڵن���ه‌ی‌له‌س���ه‌ر‌گه‌نده‌ڵیی‌کراون‌ل���ه‌و‌‌ژمارانه‌دا‌ش���یکراونه‌ته‌وه‌و‌دواتر‌له‌ڕێی‌خش���ته‌وه‌‌ئاماژه‌‌به‌قه‌ب���اره‌ی‌ڕوبه‌ری‌ته‌رخانکراوی‌

رۆژنامه‌که‌‌بۆ‌گه‌نده‌ڵیی،‌کراوه‌.ڕه‌نگدان���ه‌وه‌ی‌ "گه‌نده‌ڵ���ی‌و‌ کتێب���ی‌ک���ه‌‌ کوردی���دا"‌ له‌ڕۆژنامه‌نوس���ی‌به‌پاشکۆکانییه‌وه‌‌له‌‌260الپه‌ڕه‌‌پێکدێت،‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌بۆ‌هه‌مو‌ئه‌و‌که‌س���انه‌‌گرنگه‌‌که‌‌س���ه‌روکاریان‌له‌گ���ه‌ڵ‌کاری‌رۆژنامه‌و‌ڕاگه‌یان���دا‌هه‌ی���ه‌،‌ه���اوکات‌ده‌کرێت‌بۆ‌که‌س���انی‌دیکه‌ش‌کتێبێک���ی‌پڕ‌زانیاریی‌

نوێ‌و‌بابه‌تی‌سه‌رنجراکێش‌بێت.

17)479(‌سێشه‌ممه‌‌2015/5/19 کتێب

فکری‌ئاڵۆز..‌به‌زمانی‌ساده‌شیکردنه‌وه‌ی‌گرنگترین‌سه‌رده‌م‌و‌ڕێبازه‌‌سیاسییه‌کانی‌خۆرئاوا

توێژینه‌وه‌یه‌ک‌له‌باره‌ی‌روماڵی‌پرسی‌گه‌نده‌ڵی‌له‌رۆژنامه‌ی‌ئاوێنه‌دا

تاکه‌‌پێودانگێک‌مه‌کیاڤیللی‌

سیاسه‌تی‌پێ‌هه‌ڵبسه‌نگێنێت‌سه‌رکه‌وتنیه‌تی‌له‌به‌دیهێنانی‌

ئامانجه‌کانیدا‌به‌بێ‌گوێدانه‌‌ئه‌وه‌ی‌ئه‌و‌سیاسه‌ته‌‌دڵڕه‌قانه‌و‌

سته‌مکارانه‌یه‌‌یاخود‌ناڕه‌وایه

به‌رپرسانی‌گه‌نده‌ڵکار‌

ده‌بنه‌‌خۆره‌ی‌سه‌روه‌ت‌و‌سامانی‌گشتیی‌و‌پێگه‌‌سه‌ره‌کییه‌کانی‌

ژیانی‌کۆمه‌ڵگایان‌قۆرخ‌کردوه

Page 18: ژماره 479

تایبه‌ت (479( سێشه ممه 182015/5/19

ئا: ڕه وا بورهان

الیەنە سیاسییەکانی هه رێم بۆ چارەسەرکردنی کێشه ی پۆستی

سەرۆکی هه رێم رێگەچارەی جیاوازیان هه یە و بەشێکیان رێگەی دەستورییان پێ باشه و هه ندێکیشیان پێشنیاری

هه موارکردنه وه ی یاسای سەرۆکایەتی هه رێم دەکەن.

پارتی: دوای رێکەوتن پالنمان دەبێتکوردس����تان پەرلەمان����ی ئەندام����ی دیموکرات����ی پارت����ی له فراکس����یۆنی کوردس����تان، ئ����اواز حەمی����د حس����ێن، له وباره یه وه بەئاوێنەی راگەیاند کە ئەوان چاوەڕوانی رێکەوتنی الیەنە سیاسیەکانی هه رێم دەکەن ، "ئێمە وەک پارتی ناتوانین بەته نها ئەو پرس����ە یەکالی����ی بکەینەوە و

دەبێت هه مو الیەنەکان رێککەون".ئەو پەرلەمانتارە ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد کە ئ����ەوان دوای رێکەوتن بی����ر لەپالن و دەرچەیەک����ی یاس����ایی دەکەن����ەوە ب����ۆ چارەس����ەرکردنی ئەو پرس����ەو لەئێستادا رێکەوتنی س����ەرجەم ته نه����ا چاوەڕوانی

الیەنە سیاسیەکانن.

گۆڕان: بە دەستور چارەسەری دەکەینس����ەرۆكی گش����تی جڤاتی نیش����تمانی

عوس����مان گۆڕان،رەئ����وف بزوتن����ەوەی رێگ����ە چارەی ئ����ەو حیزبەی بۆ پرس����ی سەرۆکایەتی هه رێم ئاشکراکرد و رایگەیاند ک����ە ئەوان لەگ����ەڵ ئەوەدان کە پرس����ی دەس����تور تێبپه ڕێنرێ����ت و دەس����تورێکی لەپەرلەمانەوە، دواتر هه بێت و پەرلەمانی

سەرۆکێک بۆ هه رێم هه ڵبژێردرێت.ئه و به ئاوێن����ه ی ڕاگه یاند "ئێمە پێمان باش����ە ک����ە دەس����تورێکی پەرلەمانیمان هه بێ����ت و دواتر س����ەرۆک لەپەرلەمانەوە هه ڵبژێردرێ����ت، چونک����ە ئێم����ە لەگ����ەڵ ئەوەداین کە دەس����تورێکی پەرلەمانیمان هه بێت و کێش����ەمان لەگ����ەڵ ئەوە دا نییە بارزانی سەرۆک بێت یاخود هه ر کەسێکی دیک����ە چونکە ئێم����ە کێش����ەمان لەگەڵ شەخس����ێکدا نییە و ئێمە پێداگری لەسەر

سیستەمەکە دەکەین".

یەکگرتو: لەماوەی پێنج مانگدا دەبێت بەدەستور چارەسەری بکەین

یەکگرت����و فراکس����یۆنی س����ەرۆکی لەپەرلەمانی کوردستان،ئەبوبەکر هه ڵەدنی دەڵێت ک����ە ئەوان دەیانەوێ����ت لەرێگەی دەستورێکەوە کێشەی سەرۆکایەتی هه رێم چارەس����ەر بک����ەن و لە ماوەی ئەم س����ێ مانگەدا یەکالیی بکەنەوە و گەر ئەوە نەکرا دو مانگ����ی دیکە کات بدرێت����ە ئەو لیژنە 21 کەس����یەی کە پێکهێنراوە بۆ یەکالیی

کردنەوەی دەستور.یەکگرتوبه ئاوێنه ی بەرپرس����ەی ئ����ەو راگه یاند "ئێمە پێمان باش����ە دەستور ئەو پرسە چارەس����ەر بکات و پالنمان وەهایە گەر لەماوەی ئەم سێ مانگەشدا یەکالیی نەکرایەوە دەکرێت دو مانگ درێژبکرێتەوە و بە گوێرەی یاسای سەرۆکایەتی هه رێمیش لەوکاتەدا دەتوانرێت س����ەرۆکی پەرلەمان

بەئەرکی سەرۆکی هه رێم هه ڵبستێت ".

کۆمەڵ: هه موارکردنی یاسای سەرۆکایەتی هه رێم

ئەندامی پەرلەمانی کوردس����تان لەسەر لیس����تی کۆمەڵ، مەال م����ەروان گەاڵڵەیی بەئاوێن����ەی راگەیاند کە لەرابردودا پێیان باشبوە کە بەتێپەراندنی دەستور ، کێشەی سەرۆکایەتی هه رێم چارەسەر بکرێت بەاڵم

ئێستا بۆ چونێکی دیکەیان هه یە.گەاڵڵەی����ی به ئاوێن����ه ی راگه یاند "ئێمە پێش����تر لەگەڵ ئەوەبوین دەس����تور ئەو کێش����ەیە چارەس����ەر بکات، بەاڵم ئێستا پێم����ان وایە ک����ە دەس����تور ناتوانرێت تا ئەوکات����ە بخرێت����ە راپرس����یەوە و دەنگی لەس����ەر بدرێت، بۆیە رێگەچ����ارەی ئێمە ئەوەیە کە یاس����ای س����ەرۆکایەتی هه رێم الیەنە رێکەوتن����ی دوای لەپەرلەمان����دا و ناو لە هه مواربکرێت����ەوە و سیاس����یەکان

پەرلەماندا سەرۆکێک دیاری بکرێت".

ئەمڕۆ ئێمە یادی تێپەڕبونی ٣9 ساڵەی تێکۆش���ەرو خەباتگێڕی شەهیدکردنی قارەم���ان لەیال قاس���م دەکەینەوە لەو رۆژەدا ئ���ەوە بەبی���ری هه م���و جیهان دەهێنمەوە کە تا ئەم���ڕۆش ئافرەتان لەجیهاندا روب���ەڕوی توندوتیژی خراپ دەبنەوە، ئەوەتا ژنان و کچانی ئێزیدی لەناوچەی ش���ەنگال لەالی���ەن گروپی تیرۆریستی داعش���ەوە رفێنران و دواتر بەکۆیلە کران و لەب���ازاڕدا ژمارەیەکیان

کڕین و فرۆشتنیان پێوە کرا. لەیال قاسم و هاوخەباتەکانی هاوڕابون لەپرسەکاندا لەپێناو سەرخستنی دۆزی ڕەوای گەلەکەیان���دا. ئەوین���ی خۆیان تێکەڵ بەئەوینی نیشتمانەکەیان کردبو، له یال قاسم ئیسپاتی کرد کە ژنی کورد وەک ژنان���ی جیهان هی���چ جیاوازیەکی نی���ەو ئەوەتا شانبەش���انی پیاوان بۆ ئ���ازادی نەتەوەیی و خاک و نیش���تمان خەباتی کردو پاش���ان ل���ەو پێناوەدا گیانی پاکی پێش���کەش بەنیش���تمان

کردو لەسێدارە درا. ئ���ەو ژن���ە تێکۆش���ەرە بەخەبات و کە سەلماندیش���ی خۆی تێکۆش���انی ژنانی کورد شانبەشانی پیاوان دەتوانن خەبات���ی نەب���ڕاوە درێژە پ���ێ بدەن و تێبکۆشن بۆ ئازادی خاک و گەلەکەیان بەڕێوەببەن، سەرباری ئەو هه مو فشارو نکوڵیانەی کە رژێمی فاشستی بەعس بەرامبەر بەکوردیان کردوەو س���وربون رەواکانی مافە بەدەستهێنانی لەسەر

نەتەوەکەیان. لێرەدا پێویس���تە ئ���ەوەش بەبیری مرۆڤایەت���ی بهێنین���ەوە ک���ە ئ���ەوە خوش���کەکانی لەی���الن دوای لەیال لە بەش���ێکی واڵت ژنان و کچانی شەڕڤان بەرامب���ەر جەنگ���دان لەبەرەکان���ی بەدڕندەتری���ن و خوێنڕێژتری���ن تیرۆری جیهانی داعش بوەس���تنەوە، رۆژئاوای کوردستان و ش���اری کۆبانێ کە ئەمڕۆ

بۆتە رەمزو سیمبوڵی مقاوەماتی ئازادی دژ بەبی���رە تاریکەکان���ی س���ەدەکانی ناوەڕاس���ت ک���ە ژن���ی ک���ورد تیایدا بەئازایەتی و چاونەترسیان، سەلماندیان کە ژنان، هیچیان لەپیاوان کەمتر نیە، ئ���ەوان بەمەردایەت���ی و قارەمانیەتیان پێناس���یەکی تازەیان بەبەری ئافرەت

کردوە.هه واڵی لەس���ێدارەدانی لەیال قاس���م تاساند، هه موانی واڵت لەس���ەرتاپای راس���تە لەیال لەسێدارە درا بەاڵم دوای لەیال دەیان و س���ەدان لەی���ال لەدایک

بون.لێ���رەوە داوا لەحکومەت و وەزارەتی پ���ەروەردە دەک���ەم ل���ە پڕۆگرام���ی پەروەردەو خوێندندا شوێنێکی تایبەت بەژیان و چاالکی و خەبات و تێکۆش���انی لەیالو هاوڕێکانی جێبکاتەوە، بۆئەوەی بەلەی���الو لەی���ال دوای نەوەکان���ی

هاوخەباتەکانی ئاشنابن.ئەگەر س���ەرنج بدەی���ن لەیال هێندە

نیش���تمانپەروەرو بەئیرادەب���و لەکاتی روبەڕوبونەوەی پرسیارەکانی بەرپرسی بەعس���دا ئەوکاتی هه واڵگری دەزگای وتی:"بە کوش���تنی من هه زاران کورد لەخەوی نەزانی وش���یار دەبنەوە، زۆر خۆش���حاڵ و سەربەرزم کە گیانم فیدای

ڕێی ڕزگاری کوردستان دەکەم."لە کۆتایدا س���ەری رێزو نەوازش بۆ ژنان و هه روەه���ا هاوڕێکانی و لەی���الو کچانی ش���ەڕڤان ئێزی���دی و کچان���ی

لەرۆژئاوای واڵت.ب���ۆ هه مو ئ���ەو ژنانەش ت���ا ئەمرۆ

لەخەبات بەردەوامن دادەنەوێنێم.تێبینی: بەهۆی ئەوەی کە من لەرۆژی 12 ی 5 کە هاوکاتە لەگەڵ س���اڵیادی لەس���ێدارەدانی ش���ەهید لەیال قاسم وەکو ش���اندی پەرلەمانی کوردس���تان لەکۆنفرانسی لوتکەی ئەستەنبوڵ بوم، نەمتوانی لەو رۆژەدا ئەو وتارە بنوسم بۆیە داوای لێبوردن دەکەم و ئەمڕۆشم

بەپێویست زانی.

الیەنە سیاسییەکان پالنی جیاوازیان بۆ پۆستی سەرۆکی هه رێم هه یە

قه یرانی سه رۆكایه تی پێشی پێگرتوین، له سه ر دو ڕیانێك وه ستاوین بۆ دوركه وتنه وه لپش���ێوی و گێژاوی سیاسی ،پێویسته زۆر به وریایی و ورد بینانه وه ڕێگا ڕاسته كه یان هه ڵبژێری���ن به و هیوایه ی به ره و ئاس���ۆی سیس���ته مێكی فه رمانڕه وای���ی دروس���ت و به كاروان���ی خه باتی ته ندرووس���ت درێژه

سه خت و دژوارمان بده ین .به ڕێز سه رۆكی هه رێم،ئه گه ر تائێستا بۆ ده ربازبون له هه ر قه یرانێك گوێت بۆ ڕاوێژی نزی���كان و الیه نگران و پارت و كه س���ایه تیه سیاسیه كان ش���ل كردبێت، ئالێره دا ته نها خۆت، به هزری خۆت بڕیاری یه كالكه ره وه له س���ه ر ئه و كێش���ه چاره نوسسازه ی ئه م

گه له سته مدیده یه بده یت؟!ڕابه رانی كورد چاره نوسی س���ه ركرده و كه كه وتۆت���ه وه ، به جۆرێ���ك له مێ���ژودا ئه گه ر ڕاش���كاو بین ده توانی���ن بڵێین بۆ نه وه كانی پاش خۆی���ان نه بوه ته ڕێبازێك ت���ا په یڕه وی���ان لێبكرێت،ج���ا هه رچه نده به خوێن و گیانیشیان كۆتاییان پێهێنرابێت چونكه به داخه وه )ی���ان هه اڵتن و ئاواره بون یان خۆڕاده ستكردن و قۆڵ به ستكردن

سه ره ئه نجامیان بوه ( .له م هه لومه رجه مێژوییه جه نجاڵه دا ڕۆژ بۆ به ڕێزتان هاتوه ته پێش بڕیاری مێژویی خۆتان ل���ه م دوڕیان���ه دا به جۆرێكی وه ها بده ن كه ئه گه ر به خه ب���ات و ڕابردو بۆتان نه كراو بۆتان نه ل���وا گه له كه تان یه كخه ن و به هه واری سه رفرازی بگه یه نن،با به و بڕیاره بوێرانه تان نه وه كانی له مه ودوا ش���انازیتان پێوه بكه ن و چاوتان لێبكه ن شه مه نده فه ره وه ستاوه كه ی مێژومان بكه وێته سه ر هێڵ

و ئاراسته یه كی دروست له فه رمانڕه وایی .به ڕێ���زم، ئه گه ر ئاوڕێ���ك له ڕوداوه كانی س���ااڵنی ڕاب���ردو بده ین���ه وه ، به تایب���ه ت له لوتكه ی كه به ڕێزتان ڕاپه ڕینه وه له دوای بڕیارداندان و ڕۆڵی سه ره كیتان ده سه اڵت و ئاراس���ته ی كردن���ه وه و له ی���ه كال هه بوه ڕوداوه كان���دا ئ���ه وا بۆم���ان ده رده كه وێت پارسه نگی ده سه اڵتی به ڕێزتان به چ الیه كی گران���ی ئه رێنی یان نه رێن���ی ڕوداوه كاندا كه وتوه ت���ه وه )ب���ا له باش���ه و خراپ���ه ی ڕوداوه كانی ڕاب���ردو گه ڕێین( ته نها ئاماژه به و ئه رك وكارانه بده ین كه پێویس���ت بو

له سه ر ده ستی به ڕێزتان ئه نجام درابان: دوبه ره ی���ی و درێژه كێش���انی .1چه كداری���ی هێ���زی یه كنه خس���تنه وه ی

پێشمه رگه و ئاسایش .ده س���تورو نه بون���ی قه یران���ی .2پیاده نه كردنی س���ه روه ری یاساو یه كسان

نه بونی به هێزو بێهێز له به رده میدا .٣. ملن���ه دان و ته گ���ه ره دروس���تكردن له به رده م ڕه وتی چاكسازیدا تا ئه و شوێنه ی ده لوێ و ده گونجێت، كه وچاره سه رنه كردنی لێكه وتوه به رده وامی به رفراوانی گه نده ڵی ت���ه وه ك���ه نایه كس���انیه كی كۆمه اڵیه تی ئه وت���ۆی لێوه به رهات���وه ك���ه هه ڕه ش���ه

له سه رجه م ئه زمونه كه مان ده كات .4. گرێنه دان���ی كۆنگره یه كی نه ته وه یی و سودوه رنه گرتن له و هه لومه رجانه ی ڕابردو ڕه وایی كێشه كه مان به ره وپێش���بردنی بۆ له ئاس���تی جیهانی���دا، به كارهێنانی توانا م���ادی و په یوه ندیه كانی هه رێ���م ته نها بۆ بازرگان���ی و به رژه وه ن���دی تایبه تی ،له گه ڵ نوێنه رایه تی���ه هه م���و ئ���ه و هه بون���ی نێوده وڵه تی���ه له هه رێم���دا، هه وڵن���ه دان و نوێنه رانی له به ئه ندامبون���ی سسس���تبون خه ڵكی كوردستان له ئۆرگانه جیهانیه كانی

سه ر به ڕێكخراوی نه ته وه یه كگرتوه كاندا.ئ���ه و به هاناهات���ن و گیان���ی هاوده نگیه نێونه ته وه ییه ی ، كه هه ر له كۆڕه وه كه وه تا

به ئه مڕۆ ده گات له گه ڵ گه له كه ماندا ئه نجام ده درێت پاڵپشتیه بۆ ئازادی و دیموكراتی له ناوچه كه دا، به تایبه ت پاش په الماری داعش بۆ سه ر كوردس���تان گوڕوتینێكی زیاتری به دیموكراس���ی بینیوه ،باوه ڕبون به خۆوه له گ���ه ڵ جمكی س���ه رۆك ب���ون تامردن و به میراتكردن���ی ده س���ه اڵت یه كناگرێته وه ، به داخه وه له سێبه ری به رده وامی به ڕێزتاندا له س���ه رۆكایه تی ، وا نه وه كانیشتان به ره و ده سه اڵت شۆڕبونه ته وه ، جه نابتان ده توانن به ده ستاوده س���تكردنی س���ه رۆكایه تی بۆ جیهان بسه لمێنن كه ئه م گه له به هانا هاتوه ده توانێت نمونه یه كی جوانی دیموكراس���ی

پێشكه ش به ناوچه كه بكات .به ڕێزم، ئه و ده سه اڵتدارانه ی كه تامردن س���ه رۆك و كه س���ی یه كه می بێ ڕكابه ری واڵت و گه له كانیان���ن ،له به رچ���اوی جیهان دزێ���ون، له نێو ئه وانی���ش دزێوتر ئه وانه ن ده س���ه اڵتیان درێژه پێدانی مانه وه و كه بۆ ده ستورو یاسایان بۆ ده ستكاری ده كرێت

. به ڕێ���زم: كات���ی هاتوه ل���ه م كۆتایی پۆستی له ده ره وه ی ته مه نتدا، س���ااڵنه ی بده یت و پش���ویه ك سه رۆكایه تیدا فه رمی كاتی خ���ۆت ب���ۆ ڕێنوێنی و ئام���ۆژگاری ده سه اڵتداری پاش خۆت ته رخان بكه یت. نه كه ی هه رگیز ختوره ی ئه وه ت به دڵدابێت كه ب���ه كه نارگرتنت له ده س���ه اڵت په راوێز ل���ه ڕوداوه ڕۆڵێكتان هی���چ ده خرێی���ت و

مێژوییه كانی گه له كه تدا بۆ نامێنێته وه .به ڕێزم: له مێژودا نمونه ی زۆر جوان هه ن ڕاسته قینه و ده س���ه اڵتی ده یسه لمێنن كه ئه رك���ی باوكایه تی ڕابه ر ب���ۆ نه ته وه كه ی له ده ره وه ی پۆسته فه رمیه كاندا به رجه سته بوه ، چاكتری���ن نمونه )گان���دی ( باوكی هیندس���تانه ، كه هیچ پۆس���ت و ئه ركێكی حزبی و فه رمی نه بو به اڵم كه س���ایه تی بێ

ڕكابه ری نه ته وه كه ی بو .)بنگۆریۆن( ی دامه زرێنه ری ئیسرائیل، ده ستی له پۆس���تی سه رۆك وه زیرانیه كه ی كێش���ایه وه و وه ك جوتیارێكی س���اده بۆ س���ااڵنێك له كوێره دێیه ك���دا ده ژی���ا ، بۆ ڕابه ری خۆیان میلله ته ك���ه ی هێنایانه وه و

پۆستی وه زاره تی به رگرییان پێسپارد . نمونه یه كی جوانتر )ماندیال( یه ، پاش چونه الوه ی له سه رۆكایه تی ئه فریقای باشور له ناوه وه و ده ره وه ی واڵته كه یدا زیاتر ناوبانگ���ی ده ركرد تابوه ئه و كه س���ایه تیه جیهانیه ی كه ڕۆڵ���ی له ناوبژیوانی قه یرانه نێوده وڵه تیه كانی جیهاندا ده گێڕاو ڕاوێژی

پێ ده كرا .

بارزانی ڕابه ر به نه ك سه رۆك!

فوئاد لهۆنی

ساڵو لەگیانی پاکت لەیال قاسمئێڤار ئیبراهیم

كاتی هاتوه له م كۆتایی سااڵنه ی

ته مه نتدا، له ده ره وه ی پۆستی فه رمی

سه رۆكایه تیدا پشویه ك بده یت و كاتی خۆت بۆ

ڕێنوێنی و ئامۆژگاری ده سه اڵتداری پاش

خۆت ته رخان بكه یت

ئه گەر لەماوەی ئەم سێ مانگەشدا یەکالیی نەکرایەوە دەکرێت دو مانگ درێژبکرێتەوە و بە گوێرەی یاسای

سەرۆکایەتی هه رێمیش لەوکاتەدا دەتوانرێت سەرۆکی پەرلەمان بەئەرکی سەرۆکی هه رێم هه ڵبستێت

داوا لەحکومەت و وەزارەتی پەروەردە دەکەم لە پڕۆگرامی پەروەردەو خوێندندا

شوێنێکی تایبەت بەژیان و خەبات و تێکۆشانی لەیالو

هاوڕێکانی جێبکاتەوە

له یال قاسم

مه سعود بارزانی

Page 19: ژماره 479

(479( سێشه ممه 2015/5/19 19تایبه‌ت

ونبون * ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )محمد احمد رسول( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )نورالدین عبدالله محمد ( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )راستی محمد مه ال احمد( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )دیدار راضا فرج( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرس���گه ی

ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )به رزان حسین عبدالکریم( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )خالص عبدالله ابراهیم( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* پێناس���ێکی کۆمپانیای )کانی س���ێو( ونبوه به ناوی )جوتیار رسول ابراهیم( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی

ئاوێنه .* باجێک���ی زانکۆی س���ه اڵحه دین کۆلێژی ئه ندازیاری ونبوه به ناوی )ئااڵ فتاح عبدالل���ه ( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ

پرسگه ی ئاوێنه .

ئه و ده سته و پیشمه رگانه ش كه ناوم هێنان یان ئه وانه ش كه ناوم نه هێناون

ببوون به چه ند به شێك:ڕێ���گای به ش���ێوازو هه ندێكی���ان -جیاجیا ڕۆیشتن بۆ سنوری ناوچه كانی مه ڵبه ندی س���ێ )پاری���زگای هه ولێر(و بناری قه ندیل كه هێشتا شااڵوی ئه نفالی پێنه گه یش���تبوو ، وه كو ش���ه هید حه مه دوزی و كاك ئه نوه ر دۆاڵنی و كاك ساالر عه بدواڵ ، كاك ش���ێخ ته های س���ه نگاو ، كاك عادل نادر و كاك ئه حمه دی برای، كاك رزگاری حاجی كائیل، كاك جه الل كه ریم عیسی )م.جه الل(و كاك ئه كره م

كه ریم عیسی و زۆری تریش.- هه ندێكی���ان له ناوچه چۆڵه كان یان ش���ارو ئۆردوگاكان خۆیان ش���ارده وه و خۆیان په نادا ، تا لێبوردنه گشتیه كه ی 1988/9/6-1988/10/6 ل���ه و كاته دا

ته سلیم بوونه وه .به ناچاری ك���ه پێش���مه رگانه ی ئه و ته سلیمی عێراق بونه وه ، چه ند كه سێك نه بێ���ت، ئه وانی تر هی���چ هاوكاریه كی دوژمنی���ان نه كردو ئام���اده نه بوون مل ب���ۆ داواو فش���اره كانیان ك���ه چ بكه ن ، ته سلیم بوونه وه شیان به هۆی تێكچوونی پێش���مه رگایه تی ش���ۆڕش و بارودۆخی پاش ئه نفاله كان ب���وو، ئه گینا حه زیان

نه ده كرد ته سلیم ببنه وه .- هه ندێكی���ان به پ���رس و ڕاو بڕیاری دوات���ر بون���ه وه و ته س���لیم خۆم���ان له ش���اره وه په یوه ندییان له گه ڵ كردین. هه ندێكیش���یان له پاش ته سلیم بونه وه په یوه ندی���ان پێوه كردین و دواتر به پێی

توانا هاوكارمان بون تا ڕاپه ڕین.- پاش كۆتاییهاتنی شااڵوی ئه نفالی سێ ژماره یه ك پێش���مه رگه ڕاسته وخۆ ته س���لیم بونه وه . به ش���ێكیان شه هیدو بێسه روش���وێن ك���ران ، وه كو ش���ه هید عه سكه ر شێخانی و هاوڕێكانی ، هه روه ها كاك عومه رو كاك غه ریب ، هه ردووكیان برای ش���ه هید س���یروان تاڵه بانی بون ، له گه ڵ ئ���ه و پێش���مه رگانه ی له گه ڵیان

بون.- هه ندێكیش���مان ماینه وه ، ئه وانه ش ك���ه ماینه وه ل���ه ڕووی م���اوه ی مانه وه وه كو ی���ه ك نه بوین ، چونكه ده س���ته و پێش���مه رگه ی وا هه بوو ساڵ و دوو ساڵ یان زیاتر مایه وه ، هی واش هه بوو چه ند مانگێ���ك مانه وه ، له پاش���كۆكه دا ناوی ده سته و پێشمه رگه كان و ماوه ی مانه وه و ڕۆیشتنیان بۆ ئێران یان كاتی هاتنه وه و گه ڕانه وه یان دوباره مانه وه یان و ماوه ی ب���ۆ ئی���ران و ئ���ه و ئاڵوگۆڕان���ه ی كه

دروستبوون رونده كه مه وه .ئه و ماوه یه ی پاش ئه نفال تا ڕاپه ڕینی به هاری 1991 كه ده كاته نزیكه ی س���ێ س���اڵ ده كری���ت پۆلین���ی بكه ین بۆ 3

قۆناغ: قۆناغ���ه ئ���ه م یه ك���ه م: قۆناغ���ی ت���ا ل���ه 1988/4/15 ده س���تپێده كات قۆناغ���ه دا ل���ه م .1988/10/6 ڕۆژی ك���ه نزیكه ی ش���ه ش مانگ���ی خایاند ژماره یه كی زۆر پێش���مه رگه مابوینه وه ، هه روه ها ژماره یه كی تریش له ناوچه كانی ت���ره وه هاتن���ه وه ب���ۆ الم���ان ، جگه له م���ه ش كاك ئازادی س���ه گرمه له گه ڵ ژماره یه ك فه رمانده و كادرو پێشمه رگه ، گه یش���تنه ل���ه ڕۆژی1988/8/22دا س���نووری گه رمیان. له هه مانكاتدا كاك رۆس���ته میش گه ڕای���ه وه بۆ س���نوری كه ركوك. كاك ئازادی س���ه گرمه و كاك ڕۆسته م له بناری قه ندیله وه به ئاگاداری و بڕیاری كاك نه وش���یروان مسته فاو كاك م���ازم عومه ر هاتبونه وه بۆ س���نووری گه رمی���ان و كه ركوك بۆ سه رپه رش���تی ده سته و پێش���مه رگه كان. كاك ڕۆسته م له س���نوری مانه وه ماوه ی���ه ك پ���اش كه ركوك ه���ات بۆ گه رمی���ان تا كاتی

گه ڕانه وه و ڕۆیش���تنی ب���ۆ ئێران له گه ڵ ش���ه هید حه م���ه ڕه ش و كاك ئ���ازادی

سه گرمه پێكه وه بوون.- ل���ه م قۆناغ���ه دا هێ���رش و گه ڕان و كێوماڵكردنی دوژم���ن بۆ ناوچه كه زۆر به رف���راوان و گ���ه وره و كاریگ���ه ر نه بو. هه رچه نده له و ماوه یه شدا چه ند جارێك هێرش و كێوماڵكردنیان ئه نجامداو له چه ند شه هیدكرد، پێش���مه رگه یان جێگایه ك وه ک:

- له مانگی 1988/7 له ناو باخه كانی چه می هۆمه ربل به هۆی كه مینی جاشه وه جه مال حاجی مه دحه ت )جه ماله سور(

شه هیدكرا- له دوو ڕووداوی جیاوازدا هه ریه ك له كاك ئه حمه د حاجی محه مه د به له گه یی و كاك حه س���یب گۆبان���ی )هه ردوكیان كادری ڕیكخس���تن بوون( به هۆی چه ند خۆفرۆش���یكی ك���ورده وه ، له داوخران و شه هید كران. - له نزیك هه ردو گوندی خانی رۆسته م ئاغاو تاوس���انه له سه ر چه می ئاوه سپی ژماره یه ك پێش���مه رگه ی حزبی شیوعی

عێراق شه هید كران. پێش هاتنه وه ی كاك ئازادی سه گرمه له گه ڵ شه هید حه مه ڕه ش ، شه هید مه ال ئه حمه د ، ش���ه هید مه حمود مامه عه زه ، شه هید س���ه ید جه وهه ر ، كاك عه دنان حه مه ی مینا ، كاك ش���ێخ كه ریم ، كاك مه ال س���ه عیدو ....هتد ، چه ند جارێك كۆبونه وه م���ان ده ك���رد ، به مه به س���تی ئه و كاره كان���ی ئی���ش و ڕیكخس���تنی قۆناغه م���ان. یه كێك ل���ه و كۆبونه وانه 1988/6/8 ب���و، بڕیارو ڕاس���پارده ی به جیهازی به بروس���كه كۆبونه وه كه مان ڕاكاڵ دایه كاك نه وش���یروان مسته فاو وه اڵمه كه ش���مان وه رگرته وه ، به ڕێز مام ج���ه الل ئه وكاته له س���ه فه ری ئه وروپا بو. ده س���ته كان ڕۆژانه به هۆی ئامێری له گه ڵ په یوه ندیمان بچووك بێس���یمی یه كتر ده كرد. له گه ڵ س���ه ركردایه تیش به هۆی جیه���ازی ڕاكاڵه وه په یوه ندیمان ده كرد. پ���اش هاتنه وه ی كاك ئازادیش چه ن���د جارێكیت���ر كۆبونه وه م���ان كرد ب���ۆ بڕیاردان و ئاگادار بوون له كێش���ه و چۆنیه تی جیاجیاكانم���ان و گیروگرفته چاره س���ه ركردنیان. ئه و پێشمه رگانه ی ك���ه مابوین���ه وه پێش���تر به ش���ێوه ی ئاره زومه ندانه به سه ر چه ند ده سته یه كدا ئ���ه و بڕیارمان���دا ببووی���ن، داب���ه ش ش���ێوه یه وه كو خ���ۆی بمێنیته وه ، هه ر دیاریكراودا له سنورێكی ده سته یه كیش به پێی كه م و زۆری ژماره ی ده س���ته كه چه ن���د جێگای���ه ك بۆ خۆش���اردنه وه و حه وانه وه بۆ هه موو وه رزه كانی س���اڵ ده سته یه ك هه ر هه روه ها دروستبكات. هه وڵی په یدا كردنی چه ند سه رچاوه یه ك ب���دات ب���ۆ دابینكردنی پێداویس���تییه

جۆراوجۆره كانی ئه و سه رده مه ل���ه و كات���ه دا ك���ه ئێم���ه خه ریكی خۆڕێكخس���تنه وه و ئام���اده كاری بووین ده زگاو فه رمانگه ئه منی و هه واڵگریه كانی عێراق پێی���ان وابوو ئه گه ر لێبوردنێكی گش���تی ده ربكرێ���ت ، ئ���ه وا هه موویان زۆرترین ئه و پێشمه رگانه ی كه مابوینه وه ، ئه ركه كانی س���ه ختی قورسی و به هۆی ئه و قۆناغه ، به رده وام نابین و ته س���لیم ل���ه ڕۆژی 1988/9/6 بۆیه ده بینه وه ، به بڕی���اری ئه نجومه نی س���ه ركردایه تی شۆڕش لێبوردنی گشتییان ده ركردو بۆ ماوه ی یه ك مانگ به رده وام بو تا ڕۆژی 1988/10/6. به ه���ۆی ئه و لێبوردنه وه ژماره یه ك���ی زۆر له پێش���مه رگه و ئ���ه و خه ڵكه ت���اك و ته رایانه ش كه مابونه وه ته سلیم بوونه وه . پاش كۆتاییهاتنی ماوه ی لێبوردنه كه به هه موم���ان 92 پێش���مه رگه ماینه وه . له دوای 1988/10/6 س���وپای عێراق و

ئه من و ئیستخبارات و جاش به پێی پانێك به پاڵپش���تی هه لیكۆپت���ه ر ، چاودێری و سوس���ه كردن به ه���ۆی ده س���ته ی زۆر بچوكه وه گه ڕان و كێوماڵكردنی فراوان و له سه ره تایی ده ستپێكرد. به رده وامیان 1988/10/11 ڕۆژی هه ڵمه ته كه یان���دا له قواڵی���ی گه رمیان به ه���ۆی ژماره یه ك هه لیكۆپته ره وه ، په الماری شه هید حه مه ڕه ش و كاك ئ���ازادی س���ه گرمه و كاك ڕۆسته م و كۆمه ڵی پێش���مه رگه یاندا كه له كاتی ڕۆیشتن و جوڵه دا بون ، ئه نجامی په الماره ك���ه بوه هۆی ش���ه هید كردنی سێ پێشمه رگه )شێركۆ جدی ، مهندس هه ڵكه وت ، ش���ێرزاد عه ریف ره مه زان(، كاك ئازادی سه گرمه به سه ختی بریندار بو قاچێكیشی شكا ، كاك ته های برای و كاك س���ه ركه وتی پورزای و كاك سامال

ره حیم كاكه واڵ بریندار بون.ل���ه هه روه ه���ا ڕۆژی 1988/10/12 به ه���ۆی دوڕاجی-خورمات���و ه رده ی په الماری هه لیكۆپته ره وه سێ پێشمه رگه شه هید بوون، كه ئه مانه بوون:

1- شه هید ئازاد عه بدواڵ برغش2-شه هید جه الل جه بار ساڵح

3-ش���ه هید تاهر عی بدولقادر محه مه د )ئاسۆ(

قۆناغی دووه م: له ڕۆژی 1988/10/6 تا ڕۆژی 1990/8/2 ڕۆژی داگیركردنی كوه ی���ت له الیه ن له ش���كری عێراقه وه . ئه م قۆناغه نزیكه ی دو س���اڵی خایاند ، هه موو رویه كه وه قورسترین و دژوارترین و پارتیزانه كانی قۆناغ���ی ناخۆش���ترین پ���اش ئه نفال ب���و. هه م���وو ئه ركه كان ناله ب���ارو ق���ورس و له بارودۆخێك���ی رۆژانه ئه نجام���ده دران، تاقه تپروكێندا دوژمن له گه ڕان و پش���كنین و س���وڕان و كێوماڵكردن���دا بو. بۆ هه موو ش���تیك ئاس���ته نگی قورس���مان له به رده مدا بوو ته نان���ه ت ب���ۆ په یوه ندی نێ���وان ئه و مه فره زه و پێش���مه رگانه ش كه پێكه وه بوی���ن ، بۆی���ه زۆرب���ه ی كارو چاالكی و جوڵه م���ان به ش���ه وان ب���و. ئه گ���ه ر ورده كارییه كان���ی باس بكرێت ده ش���ێ

به چه ند كتێبێك ته واو نه بێت.

له س���ه ره تای ئه م قۆناغه دا سه ڕه رای فشارو په الماری به رده وام و كێوماڵكردنی ڕۆژانه و ئه و زیانه گه وره یه ی كه ڕۆژانی 11و1988/10/12 لێیانداین ، به ش���یكی تری كێشه كانمان بریتیبون له : - نه بوون���ی ش���اره زایی و ته جروبه ی ته واو ب���ۆ ئه و قۆناغه ، كه پێویس���تی به میكانیزم���ی نوێ و رێوش���وینی نوێ هه بوو ، چونكه پێشتر تاقیكردنه وه یه كی له و بابه ته له مێژووی شۆڕشی كوردو هیچ گه لێكی ت���ردا نه بووه كه له ناوچه یه كی وێرانكراوو چۆڵكراوی بێخه ڵكدا خه باتی پارتیزانی به ڕێوه ببرێت. - ڕاهاتن و گوزه ران كردن له چۆڵه وانی و پێداویس���تییه له زۆرب���ه ی داب���ڕان سه ره كیه كانی ژیانی مرۆڤ ئه و مرۆڤه ش پێش���مه رگه ی پارتیزان بێت ، دۆخیكی قورس و سه ختی بۆمان دروست كرد بوو.

- چۆنیه تی په یوه ن���دی گرتن له گه ڵ له شارو گشتی به ش���یوه یه كی خه ڵك ، له گه ڵ كه سانی به تایبه ت ئۆردوگاكان و س���ه ر به ڕێكخس���تن و ئه و كه سانه ی كه ئه كرا هاوكارمان بن. - چۆنیه تی خۆش���اردنه وه و خۆالدان له هێزه كان���ی داگیرك���ه رو ئه نجامدانی چاالكی سه ربازی. - چۆنیه ت���ی كۆكردن���ه وه ی زانیاری له س���ه ر به رنامه و پان و په الماری دوژمن. - چۆنیه تی دابینكردنی پێداویستیه جۆراوجۆره كانمان.

- چۆنیه ت���ی جێ���گای ش���اردنه وه و

حه وانه وه ی بریندارو نه خۆش.ش���اردنه وه ی هه ڵگرتن و - چۆنیه تی ئازوق���ه و چه ك و فیش���ه ك و كه لوپه ل و پێداویستی تر. - چۆنیه ت���ی به كارهێنان���ی جیهازی پات���ری و دابینكردن���ی بێت���ه ل و پێداویستیه كانی تری. - چۆنیه ت���ی دابینكردن���ی ده رمان و كه ره سته ی پزیشكی و پزیشك. ئه مانه و چه ندین���ی تر ، به اڵم ب���ه رده وام بوین و له مپه رو كۆس���پ و به س���ه ر هه وڵماندا ئاسته نگه كاندا زاڵ بین. له داگیركردن���ی س���ییه م: قۆناغ���ی تا له 1990/8/2 ده ستپێده كات كوه یت ڕاپه ڕینی به ه���اری 1991. ئه م قۆناغه سه ره تای كه مبوونه وه ی فشاری دوژمن و ڕه وینه وه ی ته موم���ژو كرانه وه ی گرێ و ئاڵۆزیه كان ب���وو. ده كرێ ناوی بنێین قۆناغی ژیانه وه ی هیواو چرۆكردنه وه ی رزگاركردنی خه ون���ی خه ونه كانم���ان، خه ڵك و خاكی كوردس���تان له دوژمنی داگیركه ر.

چه ند زانیارییه كی پێویست:

- ئ���ه م نووس���ینه ته رخ���ان كراوه بۆ باس���كردنی چه ند ڕۆژی���ك له ژیانی پارتیزانه كان���ی گه رمیان ، ك���ه بریتیه له باس���كردنی چۆنیه تی بڕیاری مانه وه و به رده وامی، هه روه ها تۆماركردنی ناوی ئه و ده سته و پێشمه رگانه ی كه به شداری ئه و قۆناغه یان كرد. ته نها باسی ئه و هه ڵوێست و بڕیارانه م كردوه كه خۆم تێی���دا بووم و ئاگادارم لێی���ان ، ئه وه نده ی به ڵگ���ه و بیره وه ری یارمه تیان دابم هه وڵم داوه وه كو خۆی بیانگێڕمه وه . نوس���ین له س���ه ر رۆژه كانی شااڵوی پێش���مه رگه مان���ه وه ی ئه نف���ال و پارتیزانه كان و ڕۆڵ و ده وری ڕێكخستنی شاره كان و ئه و كه سانه ی كه به شێوازی جیاجیا هاوكاری ده سته پارتیزانه كانی پاش ئه نفال ب���وون ، بابه تی وردو تێرو ته سه ل و هه مه الیه نه ی پێویسته ، چونكه ئه و قۆناغه تایبه تمه ندێتی زۆری هه یه و سه دان كه س له پێشمه رگه و ڕیكخستنی ش���اره كان و كه سانی تر به شداریان تێدا گرنگ و به سه رهاته كانی روداوو كردوه و بایه خدارن. ب���ۆ ته نها روداوێك له ته نها یه ك س���ه عات یان یه ك ڕۆژدا ڕویداوه پێویستی به باس و بابه تی تایبه ته بۆ نمونه : 1- روداوی هاوس���ه رو ب���راو ك���وڕو مه حمودی ش���ه هید پێش���مه رگه یه كی مام���ه ع���ه زه ك���ه له الی���ه ن یه كێ���ك له پێش���مه رگه كانی ده سته كه ی شه هید مه حموده وه خیانه تیان لێكراو له یه كێك له ڕۆژه كانی مانگ���ی 1988/4 كه كاك مه حمودو كاك س���دیق عه ل���ی تۆفیق ل���ه و جێگایه ناب���ن ، ئه و خۆفرۆش���ه به چ���ه ك په الم���اری خێزانه كه ی كاك برایه ك و كوڕێ���ك و ده دات و مه حم���ود پێش���مه رگه یه كی ده س���ته كه ی شه هید مه حمود شه هید ده كات ، هاوسه ره كه ی و محه مه د كاك به ن���اوی برازایه كیش���ی حاجی فایه ق بریندار ده كات. پاش ئه و خیانه ت و كاره ساته ، تاوانباره كه ته سلیم به دوژمن ده بێت و چاوساغی هێزی دوژمن ده كات ب���ۆ جێگای ڕوداوه كه ، دواتر كه ش���ه هید مه حمودو كاك س���دیق عه لی تۆفی���ق و هاوڕێكانی تری���ان دێنه وه بۆ جێگای ڕوداوه كه ، به هه زار ده رده سه ری ده ش���ارنه وه و ش���ه هیده كان ته رم���ی ده رده ك���ه ن و برینداره ك���ه ش ه���ه ردو دواتر ڕه وانه ی ش���اری ده ربه ندیخانیان

ده كه ن. پێش���مه رگه و 2- ش���ه هیدبونی سێ بریندار بون���ی كاك ئازادی س���ه گرمه به سه ختی و ش���كانی قاچێكی ، بریندار

بونی س���ێ پێش���مه رگه ی ت���ر له ڕۆژی 1988/10/11. دوای ئه وه نزیكه ی 25 ڕۆژ كاك ئازادم���ان له كونێك���ی بچوكدا به ناوی )كونه سوچه ڕه كه ( له نزیك دێی مراوه )باوه نوور( ، پێش���تر كاك حه مه پاریاوڵه ئ���ه و جێگایه ی چاك كردبوو ، شارده وه و دواتریش له سه ڕیگای كه الر-ده ربه ندیخان له ده واجنه كه ی كاك حه مه وه لی ، به هۆی براده رانی ڕێكخس���تنه وه بردرا بۆ سلێمانی و دواتریش بۆ به غداد ب���ۆ چاره س���ه ركردن و پاش���ان ناردن و به ڕێكردنی بۆ قاسمه ڕه ش. داری ئه ش���كه وتی روخان���ی -3خله و ش���ه هید بون���ی م���ه ال ئه حمه د كه الری و 6 پێش���مه رگه ی تر له ئێواره ی پ���اش 19له س���ه ر1989/2/20دا. ئاگاداركردنه وه مان له گه ڵ شه هید حه مه ڕه ش و كاك شێخ كه ریم توانیمان دوای دو رۆژ بگه ینه الی شه هید سه ید محه مه دو پێش���مه رگه كانی تری ئه و ده س���ته یه ی له كاتی به سه رهاتبوو. روداوه كه یان كه گه یش���تنمان ب���ۆ الی ئه ش���كه وته كه ، نه مانده زانی و دڵنیا نه بووین ئایا شه هید م���ه ال ئه حم���ه دو هاوڕێكان���ی له كاتی روخانی ئه شكه وته كه دا یه كسه ر شه هید ب���وون یان هێش���تا هه مویان یان چه ند كه س���ێكیان زیندون؟ ئ���ه م گومانه ش كاره س���اتێكی ت���ر بوو! ئه مانویس���ت شتێك بكه ین ، به هۆی نه بونی بچوكترین نه مانده زانی كه ره سته و پێداویستیه وه چی له و سه دان ته ن گڵ و خۆڵ و به رده بكه ین كه ژیان و جه سته ی هاوڕێكانمانی

داپۆشیبوو؟گیران���ی له داوخس���تن و پان���ی -4شه هید س���ه ید محه مه د له شه وی 7/31 كه الردا شاری له ناو له سه ر1989/8/1 له الی���ه ن ئه منی عێراق���ه وه به هاوكاری چه ن���د خۆفرۆش���ێكی كوردو پاش���ان له ڕۆژی 1991/1/17دا. له سێداره دانی ، س���ه ید محه مه د یه كێك ب���ووه له ڕه مزه تێكۆش���ان ، دیاره كان���ی ناس���راوو له ئه نفالی سێشدا هاوسه ره كه ی و هه موو منداڵه كانی ئه نفال كران. 5- له پایزی 1990دا من و كاك ڕه ئیسی قه ره داغ له نێوان هه ردو گوندی كاكه براو عه لیانی كۆن )ته نها هه ردوكمان بوین و له هاوڕێكانمان دور بوین( ، سه ر له ئێواره بو به ڕێگادا ده ڕۆیش���تین ، كاك ڕه ئیس مارێك پێ���وه ی دا، ده ب���وو به ناچاری من ده وری برینپێچ ببین���م، له كاتیكدا ده رزی لێدانیش���م نه ده زانی ، به اڵم ئه و ڕۆژه به ناچاری ب���وم به برینپێچ و كاری برینپێچیم ئه نجامدا.

ئه مانه و چه ندین ڕوداوو به س���ه رهاتی ناخۆش و یاده وه ری تف���ت و تاڵ! به اڵم له و سه رده مه دا سه ره ڕای ئه و ناخۆشی و مه ترسیانه ی كه له س���ه ر ژیانمان بوو ، دڵخۆش و وره به رزو هاوڕێی ڕاسته قینه ی

یه كتر بووین ، نه ك وه كو ئێستا! له م نوس���ینه كورته دا ناكرێت بچینه ناو ئ���ه و هه موو بابه ت و به س���ه رهات و ورده كاریانه و ه ، له و س���ۆنگه یه وه خۆم له قه ره ی ئ���ه و بابه تانه و زۆر بابه تی تر نه داوه . - ك���ه باس���ی مان���ه وه ی ده س���ته پارتیزانه كان���ی پ���اش ئه نفال ده كه ین ، زۆر ماوه یه ك���ی هه ب���ون كه س���انیك زۆربه ی���ان دوات���ر مان���ه وه و ك���ورت به ه���ۆی ناچاریه وه ته س���لیم بوونه وه و به ڕێ���گای جیاجی���ا ژماره یه كیش���یان ڕۆیش���تن بۆ ئه و ناوچانه ی كه هێش���تا ئه نف���ال نه كراب���ون ، ژم���اره ی هه ردوو به شه كه زۆرن و ناوه كانیش له به رده ستدا نین ، بۆی���ه ته نها ناوی ئه و ده س���ته و پێشمه رگانه ده نووسین كه پاش ته واو بوونی لێبوردنی گشتی له 1988/10/6دا مانه وه ، ئه وانه ش ك���ه مانه وه ، ماوه ی مانه وه یان وه كو یه ك نییه و ئاڵوگۆڕیان

به سه ردا ده هات ، له پاشكۆكه دا به وردی رونی ده كه مه وه .

- ئه رك���ی په یوه ن���دی و دابینكردنی پارتیزان���ه كان ده س���ته پێداویس���تی به بڕی���اری كاك نه وش���یروان مس���ته فا روب���ه ڕوی ڕێكخراوی ش���اری كۆمه ڵه ی كرای���ه وه ، كوردس���تان ڕه نجده ران���ی ڕێكخراوی���ش ب���ۆ ئ���ه و جێگایانه ی كه پێویس���ت بوو ، ئه ركی ڕاپه ڕاندنی ئه و ئه ندام���ی كادرو به ژماره ی���ه ك كاره ی ڕێكخس���تن س���پارد. ئه و هاوڕێیانه ش ك���ه ئه م ئه ركه یان كه وته ئه س���تۆ زۆر جوامێرانه و نه ترسانه شانیان دایه به رو له و دۆخه دژواره ی س���اڵه كانی 1988-1989-1990دا ك���ه دوژمن���ی داگیركه ر له وپ���ه ڕی مه غروری���دا ب���و ، له الی���ه ن دائیره كان���ی ئه من و ئیس���تخبارات و هی تره وه به هۆی ده یان و سه دان جاسوسه وه تێكۆش���ه ره كانی خه باتكه رو چاودێری ش���ار ده ك���را ، ب���ه اڵم س���ه ره ڕای ئه و دۆخه قورس���ه ئ���ه و هاوڕێیان���ه كاری له س���لێمانی ، ئه نجام���داو بێوێنه ی���ان كفری و كه الرو ده ربه ندیخان ، شاره زور ، ڕێوش���وێنی تریش.. جێگایه كی چه ند یه كتربینینمان په یوه ن���دی و چۆنیه تی بابه تێكی ئه مه ش ڕێكخست ، له گه ڵیان تایبه ته له م نوسینه دا كورته دا ناتوانین بچینه ن���او ورده كاریه كانی ئه م بابه ته و باسكردنی ناوه كان ، هه روه ها له ده ره وه ی هاوڕێیانی ڕێكخس���تن، چه ندین كه سی تر له و جێگایانه ی كه باس���مان كردن و جێ���گای ت���ری وه ك���و چه مچه م���اڵ ، خورماتو، ناحیه ی سه رقه اڵ ، ئۆردوگای صم������ود )ڕزگاری( ، باوه نوور...هتد ، به هۆی هه س���تی نه ته وایه تی و په یوه ندی ناس���یاوی و دۆس���تایه تی و خزمایه ت���ی له پێش���مه رگه كۆن���ه كان ، ڕێكخس���تنه ش���ه هیدان و كه س���وكاری دابڕاوه كان ، تری���ش كه س���انی ئه نفالك���راوه كان و ب���وون به هاوكارو پش���تیوانی ده س���ته پارتیزان���ه كان. له ناو ئه مان���ه دا چه ند كه س���ێكیان له الیه ن دوژمنه وه ئاشكرا كران و دوچاری راوه دونان و خۆشاردنه وه كران ، دو كه سیش���یان گیران و شه هید

كران.1. شه هید سه عید وه لی ره شید

2. شه هید جه بار محه مه د ره سوڵله ئێ���واره ی س���ه ر هه ردووكی���ان ئیس���تخباراته وه الیه ن له 1989/2/9گیران و پاشان ش���ه هیدو بێسه روشوێن كران. پێشتریش چه ند كادرو ئه ندامێكی ڕێكخستن له كفری و كه الر كه وتنه به رده م مه ترس���ی و حاڵه ت���ی خۆش���اردنه وه و

ناسنامه گۆڕین.له چه مچه ماڵیش چه ند كه س���ێك كه په یوه ندیان له گه ڵ شه هید سه ید جه وهه ر هه بو، به هۆی ئه نجامدانی چاالكییه كه وه له مانگ���ی 1990/10دا ئاش���كرا ب���ون و

دوچاری گرتن و راوه دونان بون:1. كاك حه م���ه ته په دێ���ی )له ڕۆژی حوكمی دوات���ر گی���راو 1990/10/28

ئه به دی درا(2.كاك ش���ێرزاد خاڵۆبازیان���ی و كاك به ڕێگای ش���اردا مۆف���ه ری ، ره ش���ید

ڕۆیشتن بۆ ئێران3.كاك مس���ته فا حاج���ی مه ول���ود ، ڕۆیش���ته الی ده سته كه ی شه هید سه ید

جه وهه رله كۆتای���ی س���اڵی 1989دا بڕیار درا چه كدار هێزێكی ئۆردوگاكان له ش���ارو دروس���تبكرێت به ناوی سوپای ڕزگاری له پێش���مه رگه ی )سرك( كوردس���تان دێرین و ڕێكخس���نه كان و كه س���انی تر. بۆ ئه م مه به س���ته په یوه ن���دی له گه ڵ ك���را ، گونج���او كه س���ی ژماره ی���ه ك ئام���اده بون و به ش���داریان تێ���دا كرد )ئه مه ش بابه تێكی تایبه تی تری پاش

ئه نفاله كانه (.

پاش‌ئه‌نفالی‌3..‌بڕیاری‌مانه‌وه‌و‌خۆڕاگری...‌پاشماوه‌

Page 20: ژماره 479

پیرەژنە خۆشەویستەکە!

سەرداری مەحموی حەمەمراد

لە28ی کانونی دوەمی س���اڵی1999 زۆر بەکورتی و ئوس���وڵی، لەب���ارەی حاڵوباڵی خۆمەوە نامەیەکم بۆ شاژنی ئەودەمی هۆڵەندا، بەڕێز خانم ) بیاتریکس( نوسی!

لە5 ی ش���وباتی هەمان س���اڵ، واتە دروست پاش یەک هەفتە ، کە النیکەم دو ڕۆژی پشوەو دو ڕۆژیشی دەوێت بۆ گەیشتن و گەڕانەوەی نامەکە،

واتە پاش 3 ڕۆژی حیسابی، وەاڵمی سەرەتایی نامەکەم درایەوە:+ بەڕێز س���ەردار مەحمود ئەحمەد، نامەکەت گەیشتۆتە دەستمان و لەماوەیەکی کورتدا وەاڵم

وەردەگریتەوە.بەنامەی ڕەسمی و ئارم و ئیمزای دەزگای شاهانەوە!

دی���ارە دواتر نامەی دوەمیش���م بۆ هات���ەوەو بەوەاڵمێکی پڕ لەڕێزو تەقدی���رو مۆرو ئیمزای شاژنەوە!

بەڵی شاژن وەاڵمی منی دایەوە.. ئاخ���ر ئێوە نازانن ئەوکات���ە من چەند موهیم ب���وم، یا چەند پیاوێکی کاریگەربوم لەس���ەر

سیاسەتی خارجی و داخلی جیهان بەگشتی و بەتایبەت ئەم شانشینی هۆڵەندایە!جا با بۆتان باس بکەم من کێ و چی بوم..!

+ کوردێکی باش���وری کوردس���تانی پڕ لەش���ەڕی براکوژی، بێ واڵت، بێ سنور، بێ ئااڵ، کە نە خۆمان و ن���ە کەس ئیعتیرافی بەبونمان نەدەکردو بەئێستاش���ەوە لەنەخش���ەی جیهانیدا

شوێنێکمان نییە! بەداخەوە.+باری کەس���ێتی/ پیاوێک���ی تەنهای ماڵ ومنداڵ جێم���او، بێ نەتیجە، بێ پاس���پۆرت، هیچ

بەڵگەنامەیەکی نەهۆڵەندی، نەعێراقی دانپیانراوم پێنەبوو!+ باری دارایی ئەوکات/ باخەڵ خاڵی، هەفتەی 35 خڵدن کە دەکاتە نزیکەی 14 ئێرۆ، ئەویش

هۆڵەندا دەمانداتێ ) واتە ڕۆژی دو ئێرۆ(!+ ش���تی تر / بێک���ەس، بێ دەس، بێ ئیش، بێ زمان، هەرهەم���و پەناهەندەی ئەودەم و ناو کەمپەکان نەک خێرمان بۆ ئەم واڵتە نەبو، بەڵکو بارێکی قورس و کۆڵێک زەرەر بوین بەسەر

ئەم واڵتەوە!س���اڵی 2000 - بۆیەکەمی���ن جار لەژیانمدا، نامەیەکم، لەس���ەر داوای من و پێش���نیاری ئەو، بەدەس���تی دا بەدەست ئەندامێکی مەکتەبی سیاس���ی یەکێتی نیشتیمانی کوردستانەوە، بەو

پێودانگەی لەماوەیەکی کورتدا وەاڵمم بداتەوە.ئەمساڵ دروست 15 ساڵە من ئەو نامەیه م نوسیوە!

یەکێتی نیش���تیمانی بوە بەو حیزبەی مردوش حەس���ودی پێ ناب���ات، کەچی )نە بەچاک، نەخراپ( وەاڵمێکیان بەنامەکەی من نەدایەوە!

ئەمە لەکاتێکدا هەمو عومری گەنجیم، لەناو ڕیزەکانی ئەو حیزبەدا، بەنیشتیمانەکەم بەخشی بو!

لە 14/12/2014، دوو نامەی تەحریریم، بۆ بەڕێز نەوشیروان مستەفا خۆی و سەرکردایەتیەکەی ئەو حیزبە نوس���ی, کە لەسەرەتای دروس���تبونیەوە ڕەنجی فەرهادم تیا کێشاوەو )کاندیدو

کادرێکی( چاالکی ئەو حیزبەشم.هەتا ئێستا وەاڵمێکی حیسابیم بەدو وشە دەسنەکەوت کە بنوسن.

+ باوک مردە، نامەت گەیشت، چاوەڕاونبە لە 30 ی ساڵی ئایندەدا وەاڵمت بۆ دەنێرینەوە. تکایە ئەم زانیاریانەمان بۆ بنێرە

+ ئادرەسی گۆڕستان..+ ژمارەی گۆڕ

+ شەقام و ناوی مەنجەنیق...+ تکایە هەرێم مەنوسە )الی خۆمان مەعلومە( کە جەهەندەمە!

تێبین���ی: + ماوەیەکی زۆر ل���ەم واڵتە )هۆڵەندا( بارێکی قورس و تەنه���ا زەرەر بوم بۆیان! بەاڵم..

+ لەهەمو ژیانمداو بۆ یەک چرکەش، نە بار بوم بەسەر)یەکێتی و گۆڕانەوە( نەسپڵی الورگیش بوم بەسەر خێراتی نیشتیمانەوە!

بگرە هەمیش���ە پش���ت و پەنابوم بۆ ئەو حیزبانەو بۆ چرکەیەکیش بەقیمەتی گیانیشم درێغیم نەکرد لەگەلەکەم!

بەداخەوە..!

Awene خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه گه رمیانی، سەردەشت عوسمان، سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاهیر

ریکالم

ژاپۆن

کۆریای باشور

ئه نده نوسیا

ئوستورالیا

چین

هیندستان

ئه فریقای باشور

به رازیل

هه ر تاکێک

ته ن

مه کسیک

که نه دا

ئه مه ریکا

فه ره نسا

ده ردانیج گازی دوه م ئۆکسیدی کاربۆن به گوێ���ره ی هه ر واڵتێک

به ملیۆنه ها ته ن

به ریتانیا ئه ڵمانیا

روسیا

ئه و واڵتانه ی زۆرترین ژینگه پیس ده که ن

‌15واڵت‌به‌رپرسن‌له‌باڵوبونه‌وه‌ی‌70%‌گازه‌‌ژه‌هراویه‌کان