کێ ده بێته پارێزگاری سلێمانی؟ سیناریۆكانی پێكهێنانی ئیداره ی نوێی

پارێزگای سلێمانی

4 »»

5

بارزانی ، فۆرمی تایبه ت به ئاش���كراكردنی س���ه روه ت و س���امانه كه ی بۆ ده س���ته ی به پێ���ی ده گه ڕێنێت���ه وه و ده س���تپاكی ناوب���راو ئاوێن���ه ش زانیارییه كان���ی له فۆڕمه ك���ه دا ئه وه ی ئاش���كراكردوه كه ته نیا خاوه نی دو شته ، سه رۆكی ده سته ی نه زاهه ش ده ڵێ���ت "میكانیزمی چاودێریی

ده سته ی نه زاهه الوازه ".ئاوێنه ، هه ولێر: له چه ند رۆژی رابردودا بارزان���ی ئ���ه و فۆرمه ی گه ڕان���ده وه ، كه له الیه ن ده س���ته ی نه زاهه بۆی نێردرابو سه روه ت و ئاش���كراكردنی به مه به س���تی سامانه كه ی ، به اڵم له راگه یه نراوێكدا ته نیا

ئه وه راگه یه نرا كه بارزانی داهاته كه ی بۆ ده س���ته ی نه زاهه ئاشكراكرد، بێ ئه وه ی ناوه ڕۆكه ك���ه ی بۆ ڕای گش���تی ئاش���كرا

بكرێت.ك���ه زانیارییان���ه ی ئ���ه و به پێ���ی ده س���ت باوه ڕپێكراو له س���ه رچاوه یه كی بارزانیدا له فۆڕمه ك���ه ی كه وتون، ئاوێنه ئه وه ئاش���كراكراوه كه ته نیا دو ش���تی هه ی���ه . ئاوێن���ه زۆر هه وڵی���دا له رێگه ی به رپرسانی ده س���ته كه وه ئه و دو شته ی بارزان���ی بزانێت، ب���ه اڵم به بیانوی نهێنی پیش���ه كه یان و پابه ندبون به ماده ی سێی یاس���ای ده س���ته ی ده س���تپاكی ك���ه س

ئاماده نه بو زانیاری له وباره یه وه بدات.به پێی زانیاریه كانی ئاوێنه ، یه كێك له و شتانه ی مه سعود بارزانی ئه و خانوه یه كه به شوێنی حه وانه وه ی خۆی داده نرێت و به

سه ری ڕه ش ناسراوه .سه روه ت و به ئاش���كراكردنی سه باره ت س���امانی به رپرس���ان ته نیا بۆ ده سته ی هه ڵه دن���ی ئه بوبه ك���ر ده س���تپاكی ، یه كگرتوی فراكس���یۆنی په رله مانت���اری ئیسالمی له په رله مانی كوردستان بۆ ئاوێنه وتی ،" له راس���تیدا پێشوتر ئه وان به ڵێنی ئه وه یان به ئێمه دا كه س���ه روه ت و سامانی به رپرسان له وێبس���ایتی ده سته كه یان بۆ

ڕای گش���تی ئاش���كرا بكه ن، ئه گه ر ئه وه نه كه ن ئاش���كراكردنی سه روه ت و سامانی گش���تی ته نیا ب���ۆ ده س���ته یه ك و چه ند

كه سێك هیچ سودی نییه ".ده س���ته ی س���ه رۆكی له به رامب���ه ردا، ده س���تپاكی كوردس���تان حاكم ئه حمه د ئه ن���وه ر به ئاوێنه ی راگه یان���د كه ئه وان كاربه ده ستان سامانی ناتوانن سه روه ت و ئاش���كرا بكه ن، ب���ه اڵم هانیان ئه ده ن كه خۆیان بۆ ڕای گش���تی باڵوبكه نه وه ، ئه و وتی "تا ئێستا له ڕوی یاساییه وه رێگه مان پێنه دراوه ناوه ڕۆكی هیچ فۆرمێك ئاشكرا بكه ین، پێمباش���ه له داهاتودا ئه و یاسایه

به ش���ێوه یه ك هه م���وار بكرێ���ت كه ئه و فۆرمانه باڵوبكرێنه وه ".

سه باره ت به راس���تی ئه و زانیاریانه شی له فۆرمه كان���دا كاربه ده س���تان ك���ه پڕیانكردونه ت���ه وه ، ئه و وت���ی "قانونه كه ده ڵێ���ت داهاتی خۆی و هاوس���ه ری و ئه و مندااڵنه ی خوار هه ژده س���اڵن ئاش���كرا ب���كات. ئیتر ه���ه ژده ی هه یه و هه ش���تی

نوسیوه ئه وه شتێكی تره ".ئام���اژه ی به وه ش كرد ك���ه چاودێریی ده س���ته ی نه زاه���ه چاودێرییه كی الوازه و ئاس���ایی بچ���وك و به ش���ێكی ته نه���ا

چاودێریكردنه .

ئه ندام����ی مه كته ب����ی سیاس����ی یه كێت����ی نیش����تمانی كوردس����تان، ره فعه ت عه بدواڵ ئاماژه ب����ه وه ده كات كه "دوای راگه یاندنی ئه نجامه كانی هه ڵبژاردن تا ئێس����تا، وه ك مه كته ب����ی سیاس����ی كۆنه بوینه ت����ه وه ، بۆ قس����ه كردن له س����ه ر ئ����ه وه ی هاوپه یمانی له گ����ه ڵ چ الیه نێكدا بكه ی����ن، به تایبه ت بۆ به ڕێوه بردنی س����لێمانی "، ئه و وتی "هێشتا

قسه مان له س����ه ر ئه وه نه كردوه كه هه ڤاڵ ئه بوبه كر بۆ بون به پارێزگار هێڵی سوره ". ئاوێن����ه ، هه ولێ����ر: ره فع����ه ت عه ب����دواڵ س����ه باره ت به وه ی كه پێشتر مه ال به ختیار كارگێ����ڕی مه كته بی سیاس����یی حزبه كه ی وتبوی رازینابن د.هه ڤ����اڵ ئه بوبه كر ببێته پارێزگاری س����لێمانی ، به ئاوێنه ی راگه یاند كه "جارێ وه ك مه كته بی سیاسی قسه مان

له سه ر ئه وه ش نه كردوه ".له چیدا به رژه وه ندی یه كێتی و ش����اره كه

بێت ئێمه ئه وه ده كه ین".كه ره تنه ك����رده وه ئه وه ش����ی ناوب����راو بزوتن����ه وه ی گ����ۆڕان بانگهێش����تی ی����ادی ل����ه 1ی حوزه یراندا دامه زراندن����ی یه كێتی بكرێت، ئه و وتی "من ئه ندامی ئاماده كاری لیژنه ی ئ����ه و ئاهه نگ����ه نی����م، نازانم كێ

بانگهێشت ده كرێت".ره فع����ه ت عه ب����دواڵ به توندی ئه وه ش����ی س����اخته كاری یه كێتی ك����ه ره تك����رده وه كردبێ����ت و وتی "ه����ه ر الیه نێ����ك گومانی ئه وه ی هه یه كه ئێمه ته زویرمان كردبێت، ئه وا رێگای دادگا كراوه یه با بچێت س����كااڵ تۆماربكات، ئێمه پابه ن����دی بڕیاری دادگا

ده بین".

ئێ���ران ئام���اژه ب���ه وه ده كات ك���ه مه به س���تی گروپه "تیرۆریستیه كان" حسێنیه كه ی ته قاندنه وه ی له هه وڵی س���لێمانی ، زه ب���ر وه ش���اندن ب���وو له دۆستایه تی نێوان كوردو شیعه كان، نێوان له هاوپه یمانی ك���ه به تایبه تی

هێزه نیشتمانی كوردستان و یه كێتی شیعه كان توڕه ن.

ئاوێنه ، میدیاكان���ی ئێران: زۆرێك ئیس���المی كۆم���اری له میدیاكان���ی هه وڵی باس���ی به بایه خه وه ئێ���ران حس���ێنیه كه ی ته قاندن���ه وه ی

رابردوودا كرد و له هه یینی سلێمانیان ئاماژه ی���ان به وه كرد ك���ه ئه م كاره له هه ولومه رجێكدایه له دوا هه ڵبژاردنی په رله مانی عێراقدا یه كێتی نیشتمانی كوردس���تان توانیویه تی 21 كورسی یه كێتی به مجۆره به ده س���تبهێنێت،

هه ندێك به بۆچون���ی پێش���تر ك���ه ك���ه س له ب���ه رده م هه ڵوه ش���انه وه و هه ره س���هێناندا بوو، جارێكیتر توانی

پێگه ی خۆی بپارێزێ .

نێ���وان كۆبون���ه وه ی ئه م���ڕۆ بڕی���اره وه ف���دی دانوس���تانكاری یه كێتی و پارتی ئه نجامبدرێ���ت و تێیدا پۆس���تی جێگری س���ه رۆك ی���ان س���كرتێری په رله مان بۆ یه كێت���ی یه كالبكرێت���ه وه ، دوای ئه وه ش كه یه كێتی له په رله مانتاران���ی یه كێ���ك بێگه رد تاڵه بانی یاخود گۆران ئازاده ، بۆ دیاریده كرێت، هه ریه كه شیان ئه و پۆسته خاڵه به هێزو الوازه كانی خۆیان بۆ ئاوێنه

ئاشكرا ده كه ن.ئاوێنه ، س���لێمانی : بێگ���ه رد تاڵه بانی له باره ی خاڵه به هێزو الوازه كان و چانسی خۆی بۆ وه رگرتنی ئه و پۆسته ، به ئاوێنه ی

راگه یاند، كه "تا ئێس���تا یه كالنه بۆته وه ، به اڵم ئه وه ی كه كێ چانس���ی زیاتره ئه م پۆس���ته وه ربگرێت له س���ه ر دو بنه مایه ، یه كه می���ان ئه وه ی���ه ك���ه م���ن ئه ندامی سه ركردایه تی یه كێتیم، هه روه ها له وانه یه وه ك ژنێ���ك یه كێتی پێیخۆش���بێت وه ك حزبێكی سۆش���یالدیموكرات، ژنێك بخاته

ئه و پۆسته وه ".بێگ���ه رد نه یش���ارده وه ك���ه "زۆرینه ی ئه ندامانی مه كته بی سیاس���یی پشتگیری ئ���ه وه ده كه ن من ئه و پۆس���ته وه ربگرم، س���ه ركردایه تی ئه ندام���ی به وپێی���ه ی یه كێتی���م له ناو په رله ماندا"، به اڵم ئه وه ی

ئ���ه م چانس���ه ی الواز ده كات بون���ی ئه و ده نگۆیه یه كه یه كێتی نایه وێت دو كه سی سه ر به بنه ماڵه ی تاڵه بانی بخرێنه ناو دو پۆستی س���یادییه وه ، بێگه رد تاڵه بانیش له مباره ی���ه وه دان ب���ه وه دا ده نێ���ت كه "هه رچه نده ئه مه بۆچونی س���ه ركردایه تی یه كێت���ی نی���ه ، ب���ه اڵم س���ه ركردایه تی خوێندنه وه له سه ر هه ندێك شت ده كات".له الی���ه ن خۆیش���یه وه ، گ���ۆران ئازاد، په رله مانتار له لیس���تی یه كێتی ، له باره ی خاڵه به هێ���زو الوازه كان���ه وه به ئاوێنه ی راگه یاند، "ش���تێك له ودا هه یه كه له مندا نیه ، ئه ویش ئه ندامێتی س���ه ركردایه تیه ،

له هه مانكاتدا شتێك ره نگه له مندا هه بێت له ودا نه بێت، ئه ویش ش���اره زایی قانونی و

ئه زمونی كاری په رله مانیه ".دیاریكردن���ی میكانیزم���ی له ب���اره ی س���ه رۆكایه تی ده س���ته ی بۆ كه س���ێك په رله م���ان له الیه ن مه كته بی سیاس���یی حزبه كه ی���ه وه ، ئ���ازاد وتیش���ی ، "نازانم له س���ه ر بنه مای حزبیب���ون دایده نێن كه س���ه ركردایه تیه ، ئه ندامی بێگه ردخ���ان یاخود له سه ر بنه مای شاره زایی و ئه زمونی كاری په رله مانی ، یاخود له س���ه ر بنه مای بۆچونی باڵباڵێن و ته كه توالت، هۆگریی ،

كه سی ".

کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار تیراژ: 4500 ته له فۆن: 3201274 ناونیشان: سلێمانی گه ڕه کی شۆڕش- به رامبه ر ئاماده یی شۆڕشی کوڕان

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )430( سێشەممە 2014/5/27

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

یه كێتی و گۆڕان سورن له سه ر ئه وه ی كورد به كۆده نگی به ره و به غدا بچن

««3کوردو به غدا 12 »» 17 »»

ئاوێنه زانیاری ورد له سه ر روداوه كه ی حسێنیه ی سلێمانی باڵوده كاته وه

««2هه وڵی ته قاندنه وه ی حسێنییه کان

ئایا PYD ده نگ به ئه سه د ده دات؟

ریکالم

1314

بارزانی بۆ ده سته ی نه زاهه : ته نیا خاوه نی دو شتمسه رۆكی ده سته ی نه زاهه : میكانیزمی چاودێرییمان الوازه

هێشتا قسه مان له سه ر هه ڤاڵ ئه بوبه كر نه کردوه

ئه مڕۆ جێگری سه رۆكی په رله مان یه كالده بێته وه بێگه رد تاڵه بانی و گۆران ئازاد، چاوه ڕێی بڕیاری مه كته بی سیاسین

45 ته م���ه ن پیاوێك���ی ئ���ه وه ی دوای س���اڵ له كۆمه ڵگه ی كه ڵكچی هاوس���ه ره ته مه ن 15 س���اڵه كه ی خۆی كوش���ت، هێش���تا پۆلیس پیاوه كه و ئه و مه الیه شی ده س���تگیرنه كردوه كه ئ���ه و كچه ی له و

پیاوه ماره بڕیوه .ئاوێن���ه ، بێوار ش���وكری: به رپرس���ی له به ڕێوه به رایه تی راگه یاندن په یوه ندی و پولیس���ی پارێ���زگای ده���ۆك "بریندار حه مید شه ریف" به ئاوێنه ی راگه یاند كه شه وی 2014/5/23 كاتژمێر 3ی به یانی، كه ڵه كچی پۆلیس���ی كۆمه ڵگه ی بنكه ی ئاگاداركراوه ت���ه وه كه ته رمی ئافره تێكی 15 ساڵ كه به چه كی چه كی كالشینكۆف

كوژراوه دۆزراوه ته وه .ته رمه ك���ه جێگ���ه ی چون���ه دوای به لێكۆڵینه وه كراوه و ته رمه كه ده س���ت ناسراوه ته وه كه نیشته جێی كۆمه ڵگه كه یه

كه ده كه وێته قه زای شێخانه وه . بریندار وتی "دوێنێ دوشه ممه 5/26

راپۆرتی پزیش���كی داد له دهۆك گه یشته ئێمه و ئاماژه ب���ه وه ده كات كه ئه و ژنه زیاتر له 10 گولله ی پێوه نراوه و جگه له وه

هیچ ئاسه وارێكی لێدانی پێوه نه بوه ".ئه و هه وااڵنه ش���ی به درۆخس���ته وه كه له تۆڕه كۆمه اڵیه تییه كاندا باڵوكراونه ته وه و باس له وه ده كه ن كه به دوای ئوتومبێلدا

راكێشرابێت و سنگی لێكرابێته وه .ك���ه ئ���ه وه ی "دوای وت���ی ئ���ه و زان���راوه هاوس���ه ره كه ی كوش���تویه تی، یه كس���ه ر له الی���ه ن دادوه ره وه بڕی���اری ده س���تگیركردنی ب���ۆ ده رچ���وه ، به اڵم هاوس���ه ره كه ی هه ڵهاتوه ، هه روه ها ئه و مه الیه شی ئه و كچه ی ماره بڕیوه ، بڕیاری ده س���تگیركردنی بۆ ده رچ���وه و ئه ویش هه ڵهات���وه ، به اڵم لێكۆڵین���ه وه و گه ڕان

به دوای ئه و دو كه سه دا به رده وامه ".بكوژه كه پێشتر هاوسه رگیریی كردوه و خاوه نی 6 منداڵه و نیشته جێی كۆمه ڵگه ی

كه ڵه كچیه .

ئایا دیموکراسی کۆتایی هات له کوردستان؟"دیموکراسیی بێدەنگدەر"و "دەنگدەری بێ دیموکراسی"

بكوژه كه و مه الكه ش ده ستگیر نه كراون

سه باره ت به هه وڵی ته قاندنه وه ی حسێنیه كه ی سلێمانیئێران: تیرۆریستان له نزیكبونه وه ی یه كێتی و شیعه كان تووڕه ن

2

دنیای ته مه ن 15 ساڵ

تایبه‌ت(430( سێشه ممه 22014/5/27

ئا: ئاوێنه

به پێی ئه و زانیاریانه ی ده ست ئاوێنه كه وتوه ، ئه و گه نجه ی هه ینی

رابردو به تۆمه تی ته قاندنه وه ی مزگه وتی حسێنیه ی شاری سلێمانی

ده ستگیركرا، پێشتر دوجار به شداری شه ڕی كردوه له سوریا، به اڵم له الیه ن هێزه كانی په یه ده وه ده ستگیركراوه و

راسته وخۆ راده ستی به رپرسانی ئه منی یه كێتی نیشتمانی كراوه ، ئه و پۆلیسه ش كه تۆمه تباره كه ی

ده ستگیركردوه ، ده ڵێت، "من سوپاسنامه م بۆچیه ، پارچه زه ویه ك یان شوێنێكی نیشه جێبونم ده وێت".

ئ���ارام عه زیز دانیش���توی ش���اری هه ڵه بجه یه ، هه ینی رابردو به جانتایه ك )تی ئێن تی(ه وه له الیه ن پۆلیسێكه وه به ناوی حس���ێن مه جید ده س���گیركرا كه هه وڵ���ی ته قاندن���ه وه ی مزگه وتی

حسه ینیه ی شاری سلێمانی دا. ئ���ه و گه نجه ن���اوی ئ���ارام عه زیز مه حموده و له دایكبوی ساڵی 1990-ه ، دوای ته واوكردنی خوێندنی سه ره تایی ، وازی له خوێندن هێناوه . رۆژی هه ینی رابردو له الیه ن پۆلیس���ێكی پاسه وانی حوس���ه ینیه ی ش���اری س���لێمانیه وه به تۆمه تی هه وڵدان ب���ۆ ته قاندنه وه ی

بینای حوسه ینیه كه ده ستگیركرا. یه كێك له هاوڕێكان���ی ئارام عه زیز، ئێس���تا ك���ه )ر.ش.ف( به ن���اوی ل���ه ده ره وه ی واڵته و پێش���تر پێكه وه له س���وریا بون، باس له وه ده كات كه چۆن س���ه ره تا پێكه وه رویانكردوه ته س���وریا، به تایب���ه ت ب���ۆ ئاوێنه دواو ده ڵێت، "وه كو موسوڵمانان پێویسته له سه رمان هه ر موسوڵمانێكی برا له هه ر كۆمه ڵگه و نه ت���ه وه و ده وڵه تێك بێت، به بێ گوێدانه س���نوره ئیحتیاللیه كانی رۆژئاوا، بچی���ن به هانایانه وه ، چ جای ئه و كه س���انه موس���وڵمان ب���ن، ئه وا ش���ته كه زیاتر له س���ه رمان پێویستتر ئه بێ���ت، ئێس���تاش و ئه وكاته ی كاك ئارام-ی لێبوه ، گیانی به رپرس���یارێتی

برا موسوڵمانه كانمان بوه ". ك���ه زانیاریان���ه ی ئ���ه و به پێ���ی له به رپرسانی بااڵی وه زاره تی ناوخۆوه ده ست ئاوێنه كه وتون، ئارام له مانگی حوزه یرانی ساڵی رابردوه وه رۆیشتوه ب���ۆ س���وریاو له مانگی ئاب���ی هه مان س���اڵه وه ناوی له الی وه زیری ناوخۆو

ئاسایشی گشتیی هه بوه . س���ه باره ت ب���ه وه ی كه ئای���ا ئارام به شداری ش���ه ڕی كردوه له سوریاو تا

كه ی له وێ بوه ، ناوبراو ده ڵێت، "به ڵێ له س���وریا به یه كه وه بوین و من له پێش ئ���ه و له وێ ب���وم و دوجار به ش���داری ش���ه ڕی كردوه ، له ناوچه ی سه رێكانی ناوچه ی حه سه كه له ڕۆژهه اڵتی سوریا، له وێ له و ش���ه ڕه دا له گ���ه ڵ گه نجێكی تری هه ڵه بجه یی بو به ناوی عوس���مان كه ش���ه هیدبوو گه ڕایه وه بۆ الی خوا،

به اڵم ئارام ته نها برینداربو".به وت���ه ی هاوڕێكه ی ، ئ���ارام عه زیز پاش ماوه یه ك حه سه كه جێده هێلێت و روده كات���ه باب حه ڵه ب، له وێش���ه وه به اڵم كه وتوه ت���ه ڕێ، عفری���ن به ره و "له وێ پێده چێت له شه ڕی نێوان به ره ی نوس���ره كه ئارام له گه ڵیان بوه و هێزه كوردیه كان���ی وه ك په ی���ه ده ، له الیه ن په ی���ه ده وه ده س���تگیركرابێت و دواتر له سنوری یه عروبیه و له رێگه ی موسڵ-ه وه راده س���تی یه كێت���ی نیش���تمانی كوردستان كراوه ته وه ، چونكه په یه ده له سه ر دڵیان قورس بو كه كورد دێته

به رامبه ریان شه ڕده كات".سه باره ت به وه ی كه ئایا ئه و گه نجه كوردانه له ناو هێزه كانی سوریا فێری ئه وه ده كرێن كه خۆیان بته قێننه وه و پاش���ان ره وانه ی هه رێمی كوردستان بكرێنه وه بۆ تێكدانی ره وشی ئه منی ، هاوڕێكه ی ئارام وتی ، "به ڵێ شێوازی خۆته قاندنه وه ك���ه به مج���ۆره نییه كه ئارام���ی پێوه گی���راوه ، به ڵكو ئه وه ی ئێمه شێوازی پش���توێن به ستن بوه ، ن���ه وه ك به جانتاهه ڵگرت���ن، گه نجێك به ناوی كاك ئیحس���ان چو له قامیشلۆ خ���ۆی ته قانده وه و پش���توێنێك )تی ئێن تی (ی ئیستشهادییان بۆ به ست و س���واری ماتۆڕیان كردو ل���ه وێ له ناو س���ه ربازگه كه دا خ���ۆی ته قان���ده وه ، كاری له ئێس���تادا نه یانده وت هه رگیز ته قاندن���ه وه بك���ه ن، چونكه ئه یانوت ئێمه مه به س���تمانه ده وڵه تی ئیسالمی له شام دروست بكه ین". ناوبراو پالنی ته قاندن���ه وه ی حوس���ه ینیه به كارێكی مندااڵنه و به "سیناریۆ" له قه ڵه مده دات و ده ڵێ���ت، "ش���ێوازی ته قاندنه وه له م ن���ه وه ك به مش���ێوه یه یه به ره ی���ه دا به جانتا، ئه مان به شێوه یه كی مندااڵنه جانتایه كی���ان هێناوه ك���ه به گومانم ل���ه وه ی )تی ئێن تی ( ه���ه ر تیابێت، چونكه تی ئێن تی ، به شێوه یه كی الر ده وه ستێت و پاش���ان چۆن ئه و هه مو

بازگه یه ده بڕێت؟" له ئه ندامانی یه كێك هه وڵیدا ئاوێنه به اڵم بدوێنێ���ت، ئ���ارام خێزانه كه ی به هیچ ش���ێوه یه ك ئاماده نین له س���ه ر

ئه و بابه ته لێدوان بده ن.

ئه و پۆلیس���ه ی كه رێگریی له ئارام له مزگه وت���ی خ���ۆی ك���رد عه زی���ز ناوی بته قێنێت���ه وه ، حس���ه ینیه كه دا حس���ێن مه جید محه مه ده و له س���اڵی 1979ه وه پۆلیسه . ئه و ورده كارییه كانی چۆنیه ت���ی ده س���تگیركردنی ئارام بۆ ئاوێنه ده گێڕێته وه و ده ڵێت، "سه ره تا ئ���ه وه ی به ب���ێ س���ه رله به یانیه كه ی هیچ���ی پێبێت، هاته حوس���ێنیه كه و پ���اش كه مێك س���ه یركردن به ده وری نی���وه ڕۆ رۆیش���ت و مزگه وته ك���ه دا، به خ���ۆی و جانتایه ك���ه وه گه ڕای���ه وه ، ئه وه نده ی نه مابو خۆی بكات به هۆڵی لێمپرسی بانگمكردو نوێژخوێنه كاندا، ئه وه چی���ه له جانتاكه تدا، به اڵم ته نها وت���ی )فه ق���ه ت لیباس، وات���ه ته نها جلوب���ه رگ(، به اڵم من لێ���ی كه وتمه گومانه وه و ده ستمبرد بۆ جانتاكه ، ئه و منیش پێوه نام، پاڵێكی رێگه ینه دام و كه لله یه ك���م پیاكێش���او كه وته س���ه ر زه وییه كه و دواتر به ستمه وه و ئاگاداری

پۆلیس و ئاسایشم كرد".به وته ی حسێن مه جید، ئارام له ژێر كاریگه ری ماده ی هۆشبه ردا بوه ، بۆیه توانای جوڵه ی رێكوپێك و قسه كردنی نه بو، به اڵم هاوڕێكه ی ئارام به گومانه له و كاره و ده ڵێت، "ئه گه ر مه به س���تی ته قاندن���ه وه بوایه راس���ته وخۆ خۆی پاڵ���ی ده ك���ردو به مزگه وته ك���ه دا به پۆلیس���ه كه وه ده ناو پاش���ان وه ك له جانتاكه دا بینرا، ئه ڵقه ی ته قینه وه كه له ده ستی ڕاستیدایه ، به اڵم ئه و كوڕه چه پل���ه ره و به ده س���تی چه پی هه مو

كارێكی كردوه ". پۆلیسه ی ئه و زانیارییه كان، به پێی

ئارامی ده ستگیركردوه ، پێشتر 6 ساڵ زیندانی سیاسیی بوه له ئاكرێ و له الیه ن "پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان"ه وه س���اڵ 34 پ���اش زیندانیك���راوه ، خزمه ت هێش���تا له خانوی كرێدا ژیان به سه رده بات و مانگانه 400 هه زار كرێ كه مئه ندامه . هاوسه ره كه شی ده دات و تا ئێس���تاش ته نها به نوسراوو زاره كی س���وپاس كراوه ، به اڵم ئ���ه و ده ڵێت، "م���ن سوپاس���نامه م بۆ چی���ه ، من نیشته جێبون به ش���وێنێكی پێویستم یان پارچه ی���ه ك زه وی هه یه ، تا ئه و ته مه ن���ه ی ماومه به ئاس���وده یی تێیدا

بژیم".ئێس���تا حس���ێن مه جید پۆلیس���ه به پله ی مفه وه زی نمره 8، به رپرسانی بااڵی ئه منییش به ڵێنی پاداشتكردنیان پێ���داوه له به رامبه ر ده س���تگیركردنی

ئارام عه زیزدا. بری���كاری كه ری���م، ش���ێخ جه الل له ب���اره ی چۆنیه تی ناوخۆ وه زی���ری مه جی���د، حس���ێن پاداش���تكردنی

به ئاوێنه ی راگه یاند، "ئێمه پاداش���تی مادیی ده كه ین و له رێگه ی به ڕێوه به ری گش���تیی پۆلیسیشه وه پێشنیاری چی بكرێت بۆ پله به رزكردنه وه ی ئێمه بۆی

جێبه جێ ده كه ین". ئ���ه وه ده كات حس���ێن چاوه ڕوانی به رزبكرێته وه و ئه فس���ه ر بۆ پله كه ی "تۆ پێیانوت���وه ، ئه مه ریكیه كانی���ش ببیته ئه فسه ر"، شایس���ته ی ئه وه یت به اڵم وه زیری ناوخۆ ره تیكرده وه پله ی ناوبراو ب���ۆ ئه فس���ه ر به رزبكرێته وه ، چونكه وه ك خۆی ئام���اژه ی پێكرد، به ڕێوش���وێن و پێویس���تی "ئ���ه وه ره زامه ن���دی تایب���ه ت و میكانیزم���ی

سه رۆكی هه رێم هه یه ".ئارام ئاوێنه ، زانیاریه كان���ی به پێی عه زی���ز له لێكۆڵینه وه كان���ی له گ���ه ڵ س���لێمانی ، ئه من���ی به رپرس���انی دان���ی ب���ه وه دا ناوه كه ویس���تویه تی حس���ه ینیه كه بته قێنێته وه و وتویه تی ، "من بۆ ئاینده ی گه شی خۆمی ده كه م

بۆ رۆژی قیامه ت".

ئا: شاهۆ ئه حمه د

له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا شێخ چاپوك عومه ر قایمقامی قه زای كۆیه ده ڵێت

"ئێمه ناتوانین به ئاسانی به و به رپرسه سه ربازییانه بگرین كه زه وییان

داگیركردوه ".

ده س���ت ه���ۆكاری ئاوێن���ه : كۆیه له قایمقامیی له كاركێش���انه وه ت

چیه ؟ده س���تم م���ن عوم���ه ر: چاپ���وك داوای به ڵك���و له كارنه كێش���اوه ته وه ، هیواداریش���م كردوه و خ���ۆم گۆڕینی وه اڵمێك���ی پۆزه تیڤم ده س���تبكه وێت، به پله ی به هۆكاره كه ش���ی س���ه باره ت له كاتی زیاده ڕۆییان���ه ی ئ���ه و یه كه م هه ڵمه ت���ی هه ڵب���ژاردن ك���را ئه وكات ئیجرائات قورس ب���و، چونكه فه وزای هه ڵبژاردن قورس���ه هه مو پرۆسه یه ك به الیه ك هه ڵب���ژاردن به الیه كی تر من رێگریی هه وڵمداوه شێوه یه ك به هه مو له و زیاده ڕۆییه بك���ه م، به اڵم ناكرێت هه مو كه س وه ك ی���ه ك بێت، چونكه كاتێك ئه فس���ه رێك ئه و كاره ده كات به ڵكو بیگری���ن ناتوانی���ن یه كس���ه ر ده بێت به نوسراوی ره سمی بێت، بۆیه هه تاوه ك���و ئه و كاره ده كه ین س���ه یر ده كه ین زیاده ڕۆییه كه به رزكراوه ته وه .

ئاوێن���ه : ئێوه كه س���ی یه كه می ئه و ش���اره ن ل���ه روی ئیداریی���ه وه ، بۆچی نه تانتوانیوه ئیجرائاتی پێویس���ت له و

بابه ته دا بكه ن؟چاپ���وك عوم���ه ر: ئ���ه وه ی ئێم���ه پێمانك���راوه كردومانه ، ب���ه اڵم ئه گه ر به رهه ڵستیی بو یان ئه فسه ربو ناتوانین یان بكه ین راس���ته وخۆ ده س���تگیری ره وان���ه ی دادگای بكه ین، به ڵكو ئه وه وه زاره تی له رێ���گای به فه رمی ده بێت پێش���مه رگه ی���ان وه زاره ت���ی ناوخۆ داوا بكه ین، ئێمه ش تاكو ئه و ئیش���ه ئیدارییه رۆتینیه ده كه ین زیاده ڕۆییه كه به رزبۆت���ه وه ، بۆیه ته نیا چاره س���ه ر ئه وه یه دادوه رێكی تایبه ت به زیاده ڕۆی دابنرێت نه ك ته نیا بۆ شاره وانی كۆیه به ڵك���و بۆ زیاده ڕۆی���ی گونده كانیش، پێویسته ئه و دادوه ره ده سه اڵتی گرتن و

ده سه اڵتی سزادانیشی هه بێت.ئاوێنه : ئه و زیاده ڕۆییه زیاتر له كاتی زه قبویه وه ، هه ڵب���ژاردن بانگه ش���ه ی بۆچ���ی ئێوه ئ���ه وكات باس���تان له و مه س���ه له یه نه ده كرد و هه وڵی گۆڕینی

خۆتان نه ده دا؟چاپ���وك عوم���ه ر: ئه وكاتی���ش من داوامكردوه به اڵم ئه و جۆره مه سه النه له كاتی بانگه ش���ه ی هه ڵب���ژاردن زۆر فه وزایه ك هه ڵبژاردن چونكه قورسن، دروست ده كات نامۆیه و له گه ڵ رۆژانی

ئاسایی یه كناگرێته وه و كاری له و جۆره كاردانه وه ی ده بو، بۆیه من هه ر دوای

دو رۆژی هه ڵبژاردن داوامكردوه .ئاوێنه : ئ���ه و زیاده ڕۆییه ی ئێس���تا له كۆیه هه یه زیاتر له الیه ن چ حزبێك و

چ كه سانێكه وه ده كرێت؟چاپ���وك عوم���ه ر: زیاده ڕۆی���ی ئه و كه سه ده یكات كه س���وكنای نه بێت، موڵكی شاره وانی له سه ر هه ڵده ستێت س���وكنایه ك بۆ خۆی دروست ده كات، ئ���ه وه پێیده ڵێ���ن "زیاده ڕۆیی ". به اڵم ئه گ���ه ر له الیه ن هه مان ك���ه س چه ند جار دوباره بویه وه ئ���ه وه له زیاده ڕۆیی مامه ڵه كردن ده كه وێت���ه ده رده چێت و به زه وییه وه ، ئه وكات به رپرسیاریه تیه كه ده كه وێته س���ه رمان، ئێمه ش ئه و به و رۆتینیه كه باسمكرد ئه گه ر ئالیه تێكی باش���مان هه بوایه یان ده س���ه اڵتێكی باش���مان هه بوایه هێزێكی باش���ترمان هه بوایه ئه وه ش���تێكی تر ده بو، بۆیه من جارێكی تر دوباره ی ده كه مه وه بۆ رێگه گرتنی خێرا له زیاده ڕۆیی پێویسته به زیاده ڕۆی���ی تایب���ه ت دادوه رێك���ی دابنرێ���ت، چ له ناو ش���اره كان چ له ناو گونده كان، ئێمه نه به ش���ی یاساییمان هه یه نه خۆمان ئه و ده سه اڵته مان هه یه له به رئ���ه وه ی میكانیزمێ���ك نیه كاری پێ بكه ی���ن، ئه وه ش كێش���ه ی هه مو

قایمقامه كانه له هه رێمی كوردستان.

"بۆ‌ئاینده‌ی‌‌گه‌شی‌‌خۆمی‌‌ده‌كه‌م‌بۆ‌رۆژی‌‌قیامه‌ت"ئاوێنه‌‌زانیاری‌‌ورد‌له‌سه‌ر‌روداوه‌كه‌ی‌‌حسێنیه‌ی‌‌سلێمانی‌‌باڵوده‌كاته‌وه‌

قایمقامی‌کۆیه‌:‌ناتوانین‌ئه‌و‌به‌رپرسانه‌ده‌ستگیربكه‌ین‌که‌‌زه‌وییان‌داگیركردوه‌

ئاوێنه‌ی‌رووداوه‌کان

چیتان‌قبوڵه‌ ئاسۆ عه بدولله تیف

ب���ه و هه مو س���اخته كاری و فه وزاو ده ستێوه ردانه ناشیرینه وه كه دیسان په ڵه ی خسته سه ر ئه زمونی حوكمڕانی كوردی حیزبی هێش���تا كوردستان، هه ڵبژاردن���ی 2014/4/30ی قبوڵ���ه ، بێش���ك ئه مه یه ناهێڵێت سیس���تمی دیموكراس���ی گه ش���ه بكات، دڵنیام چوار ساڵی دیكه حیزبی ده سه اڵتدار هونه ری دیكه ی س���اخته كاری دێنێته

كایه وه و ره وشه كه خراپتره . هه رس���ێ پارته ئۆپۆزسیۆنه كه ی راب���ردو، خه ڵ���ك ئومێ���دی پێی���ان خۆی���ان ه���ه ر كه چ���ی هه ب���و، خه ریك���ه ئومێ���ده كان ئه س���وتێنن، ب���ۆ س���اده ترین م���اف و بێحورمه تی مرۆڤی ك���ورد ئه هاتنه س���ه رجاده و هه ڵئه وه ش���انده وه حكومه تی���ان ناڕه زایه تیان ده رئه بڕی، به دروش���م و ئێس���تا ته نها تانه یان له م پرۆس���ه بێكه ڵكه ی هه ڵبژاردن هه یه له س���ه ر ساخته كاریه ، سوكایه تی و هه مو ئه و ئیت���ر ده نگی ئ���ه و خه ڵك���ه با هه ر بفه وت���ێ، له كاتێك���دا ده زان���ن به و تان���ه و س���كااڵیانه هی���چ ره قه مێك ناگ���ۆڕن، چونكه ئه و هه مو س���كااڵو هه ڵبژاردنه كانی تان���ه و ش���كاتانه ی پێش���و هیچ ده ره نجامێكی نه گۆڕی و هیچ كاریگه ریه كیش���ی نه بو، كه واته س���كااڵو ش���كات جگه له رێككارێكی یاسایی وشك و بێكه ڵك، بێكاریگه رو

گه وجاندنی خه ڵكه و هیچی تر. باش���تره به توندی ده ره نجامه كان ره دبكه ن���ه وه و نه چن���ه ن���او هی���چ چونك���ه محه ل���ی، حكومه تێك���ی پارێزگاو له ئه نجومه نی به ش���داربون حكومه ت���ی ل���ۆكاڵ ش���ه رعیه ت به و گرنگ���ه ئ���ه دات، س���اخته كارییانه ش���كۆ بگێڕنه وه ب���ۆ ده نگده ران و بۆ دیموكراس���ی، تكایه ئه م���ه مه كه ن به قوربانی یه ك دو كورسی، تا له وه زیاتر خه ڵ���ك بێمتمانه نه بێت پێتان له پرۆس���ه كانی ئاین���ده ، ب���ه م كاره ئیراده ی شۆڕش���گێڕیی و رێ���ككاری راست له بری رێككاری یاسایی بگرنه به ر، ده توانن به رانبه ره كانتان ئیحراج بكه ن ل���ه و جۆره گه مه ناش���یرینه و

ببنه وه به ئۆپۆزسیۆنی جددی. به الی ئه م حیزبانه و رای گشتیه وه 4/30 پرۆس���ه یه كی پ���اك و بێگه رد نه بو، ده ستكاری ئیراده ی ده نگده ران كرا، نه زاهه تی هه ڵبژاردن خرایه ژێر پرسیار "كۆمس���یۆن" بێالیه ن نه بو، ب���و، كه چی بگ���ره زۆر الیه نگریش ته نها تانه ی���ان له هه ڵبژاردنه كه هه یه به بێ ئ���ه وه ی جورئه تی ئه وه بكه ن، حیزب���ه بااڵده س���ته كان "مه به س���تم بااڵده س���ته ئه منی و عه سكه ریه كانه " بخه نه ئۆفسایدو به ده نگی به رز كۆی ره دبكه نه وه و ده رئه نجامه ساخته كان

قبوڵی ئه و گۆڵه نه كه ن. له ئێواره ی 30ی نیسان كۆمسیۆنی وتیان میدی���اكان هه ڵبژاردن���ه كان و هه ڵبژاردنه كه سه ركه وتو بوه و رێژه ی به شداری ده نگده ران گه یشتۆته %70، به اڵم له كاتی راگه یاندنی ئه نجامه كاندا ئه م رێژه یه هه ڵكش���انێكی نائاسایی به خۆی���ه وه بین���ی ب���ۆ 86%و ن���ه كۆمس���یۆن و ن���ه هی���چ الیه نێكیش لێكۆڵین���ه وه ی كرد له س���ه ر ئه وه ی ئه م 16%ی���ه چۆن زیادیك���ردو ئه و كارتانه چۆن به كارهات كه ده نگده ر به كه له ناوه نده كاندا وه رینه گرتب���و 200 ه���ه زار ده خه مڵێن���را به كارت���ی

مردوان و دوباره كانه وه ؟! ئایا ئه مه به تانه یه كی س���اده یان به ش���كایه تێكی ش���ه رمن و هه اڵیه كی میدیایی له دادگای هه ڵبژاردن چاره سه ر ده كرێت، یان پێویستی به بایكۆتێكی گ���ه وره ی جه ماوه ری���ی هه یه ، ئه گه ر ئه و حیزبان���ه ئه م كاره نه كه ن دیاره مه به ستیان نیه و یه ك قاچه كورسی زیندوی به به های ناگۆڕن���ه وه بێرۆح هه زاران ده نگی الیه نگرانیانه وه ، چی ده بێت بۆ یه كجار قبوڵی نه كه ن، خۆ ئێوه ش ساخته ناكه ن! یان ئه تانه وێت ده نگده رانت���ان هێوربكه ن���ه وه و بڵێن له ماف و ده ستكاری ئیراده ی ده نگده ر

خۆشنابین، هه ر به قسه .

ئێران:‌تیرۆریستان‌له‌نزیكبونه‌وه‌ی‌یه‌كێتی‌‌و‌شیعه‌كان‌توڕه‌ن

حسێن مه جید

ئا: هێمن مامه ند

ئه وه هه واڵی پێشوتر هه رچه نده باڵوكرایه وه كه سه نعان قه ساب، ب����ه ره ی پێش����وتری س����ه رۆكی توركمانی ده كرێت����ه وه زیری داد له كابینه ی هه شته م، به اڵم به هۆی ئ����ه وه ی ك����ه پێش����وتر ئه ندامی ده س����ته ی ته ش����ریعی و ته نفیزی بوه له سه رده می رژێمی به عسدا، پۆس����ته ی ئه و ئاماده نیه پارتی

پێبدات.

س����ه ركردایه تی ئه ندامێك����ی كوردس����تان دیموكراتی پارت����ی ك����ه نه یویس����ت ن����اوی بهێنرێت "له س����ه ر راگه یاند، به ئاوێن����ه ی كاك ش����ێروان حه یده ری وه زیری دادی ئێستا گله یی و ره خنه یه كی زۆر له پارتی گی����را، بۆیه پارتی نایه وێت جارێكی تر ئه م هه ڵه یه

دوباره بكاته وه ".ئه ندامه كه ی سه ركردایه تی پارتی وتیش����ی ، "بڕیاربو كاك سه نعان قه ساب بكرێته وه زیری داد، به اڵم دوات����ر س����ه ركردایه تی پارتیمان ئاگاداركرده وه كه ناوبراو پێشوتر ئه ندامی به ع����س له س����ه رده می ئه نجومه نی ته ش����ریعی و ته نفیزی ب����وه ، بۆی����ه به هیچ ش����ێوه یه ك ناكرێت ئه و بكرێته وه زیری داد".

به رپرس����ێكی توركمانی����ش ك����ه بهێنرێ����ت ن����اوی نه یویس����ت ئاوێن����ه ب����ۆ هه واڵ����ه ی ئ����ه و رایگه یان����د پشتراس����تكرده وه و "س����ه نعان قه ساب به هۆی ئه وه ی ته شریعی و له ئه نجومه نی پێشوتر ته نفی����زی به عس ب����وه ، ناكرێ�ته وه زی����ری داد، به ڵك����و له جێگه ی وه زیری چه له ب����ی س����ینان ئه و پیشه س����ازی و بازرگانی كابینه ی

حه وته م داده نرێت".

"پارتی‌‌نایه‌وێت‌هه‌ڵه‌كه‌ی‌‌رابردو‌دوباره‌بكاته‌وه‌"

ئێ���ران ئام���اژه ب���ه وه ده كات كه مه به س���تی گروپه "تیرۆریستیه كان" له هه وڵی ته قاندنه وه ی حسێنیه كه ی له نزیكایه تی و بو لێدان س���لێمانی ، دۆستایه تی نێوان كوردو شیعه كان، به تایبه تی ك���ه له هاوپه یمانی نێوان یه كێتی نیشتمانی كوردستان و هێزه

شیعه كان توڕه ن.

زۆرێ���ك له میدیاكان���ی كۆم���اری ئیس���المی ئێران به بایه خه وه باسی هه وڵی ته قاندنه وه ی حس���ێنیه كه ی س���لێمانیان له هه ینی رابردودا كرد و ئاماژه یان به وه كرد كه ئه و حسێنیه له الی���ه ن تاڵه بانیه وه وه ك رێزلێنان له هاوخه باتانی شیعه ، كه رۆژگارێك حه رامكردبو، كوردیی���ان خوێن���ی

بنیاتنراوه .میدیاكانی ئێران ده پرسن: بۆچی كۆتاییهاتن���ی پ���اش راس���ته وخۆ عێ���راق په رله مان���ی هه ڵبژاردن���ی ئه و حس���ێنیه ی س���لێمانی كراوه ته

ئامانج؟ئ���ه م ده ڵێ���ن: له وه اڵمیش���دا ك���ه له هه ولومه رجێكدای���ه كاره په رله مان���ی له دواهه ڵبژاردن���ی

نیش���تمانی یه كێت���ی عێراق���دا كوردس���تان توانیویه تی 21 كورسی به ده س���تبهێنێت، به مجۆره یه كێتی ك���ه پێش���تر به بۆچون���ی هه ندێك هه ڵوه ش���انه وه و له ب���ه رده م كه س هه ره س���هێناندا بو، جارێكیتر توانی

پێگه ی خۆی بپارێزێ .میدیاكان���ی ئێ���ران پێیانوایه كه س���ه ركرده كانی ئه م حیزب���ه دوای له هه ڵب���ژاردن و س���ه ركه وتنیان هاوپه یمانی ل���ه وه ی جه غتكردنه وه ش���یعه كانی عێراق���ن، ده ریده خه ن بیروبۆچونی هه واداری هێش���تا كه تاڵه بانی���ن، ك���ه تاڵه بان���ی هی���چ كاتێ���ك چ له س���ه رده می به عس و چ له كاتی دامه زراندن���ی عێراقی نوێدا ش���یعه كانی به ته نها به جێنه هێشت و ئیمزانه كردن���ی دواهه نگاویش���ی یاداش���تی لێس���ه ندنه وه ی متمان���ه له نوری مالیكی ش���یعه مه زهه ب بو. هه ربۆیه ئه وه ی له پش���ت ئه م جۆره كارانه وه یه هه ڵگری بیری توندڕه وی عه ره بییه ، كه هی���چ كاتێك توانای س���ه رله نوێ بینینی شیعه و كوردی له پۆسته بااڵكانی ده سه اڵتی عێراقدا

نییه .

‌‌‌ئا:‌شاهۆ‌ئه‌حمه‌د

یه‌كێتی‌‌و‌گۆڕان‌ئه‌و‌هه‌وااڵنه‌‌ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌‌مالیكی‌‌گه‌یشتبنه‌‌هه‌ر‌جۆره‌‌خاڵێكی‌‌

هاوبه‌ش‌بۆ‌پێكهێنانی‌‌حكومه‌تی‌‌زۆرینه‌ی‌‌عێراق،‌سیاسه‌تمه‌دارێكی‌‌به‌ئه‌زمونی‌‌كوردیش‌له‌به‌غدا‌ده‌ڵێت‌

"پێویسته‌‌الیه‌نه‌‌كوردییه‌كان‌هاوپه‌یمانی‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌كوتالنه‌‌بكه‌ن‌كه‌‌زیاتر‌نزیكن‌له‌كورده‌وه‌و‌داواكانی‌‌

به‌دیده‌هێنن".‌

گۆڕان:‌ده‌بێت‌خاوه‌نی‌‌یه‌ك‌گوتاری‌‌سیاسی‌‌بین

ئ���ارام‌ش���ێخ‌محه‌م���ه‌د‌كاندی���دی‌‌بۆ‌ گۆڕان‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌ هه‌ڵبژێردراوی‌‌په‌رله‌مانی‌‌عێداق‌پێداگری‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌ئه‌وان‌وه‌ك���و‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌پێیانوای���ه‌‌ده‌بێت‌كورد‌به‌یه‌ك‌گوتار‌به‌شداری‌‌گفتوگۆكان‌بكات‌و‌بۆ‌به‌وه‌یه‌‌ پێویس���تیان‌ مه‌به‌سته‌ش‌ ئه‌و‌هه‌م���و‌الیه‌ن���ه‌‌سیاس���یه‌كانی‌‌كورد‌كۆكبن‌له‌س���ه‌ر‌یه‌ك‌گوتاری‌‌هاوبه‌ش‌به‌ڕه‌چاوكردن���ی‌‌ئ���ه‌و‌بارودۆخان���ه‌ی‌‌له‌ماوه‌ی‌‌رابردو‌وه‌كو‌كێش���ه‌‌له‌نێوان‌بۆیه‌‌ دروس���تبوه‌،‌ ناوه‌ن���د‌ هه‌رێ���م‌و‌پێویس���ته‌‌له‌پێناوی‌‌به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی‌‌ك���ورد‌هه‌مو‌الی���ه‌ك‌به‌ی���ه‌ك‌گوتار‌به‌ش���داری‌‌بكات‌له‌حكومه‌تی‌‌داهاتوی‌‌

عێراق.ناوبراو‌وتی‌‌"ئێمه‌‌پێمانباش���ه‌‌هه‌مو‌هێ���زه‌‌كوردیه‌كان‌پارت���ی‌‌و‌یه‌كێتی‌‌و‌گ���ۆڕان‌و‌یه‌كگرتو‌و‌كۆم���ه‌ڵ‌خاوه‌نی‌‌یه‌ك‌گوتاری‌‌سیاسی‌‌بین‌له‌حكومه‌تی‌‌ئاینده‌ی‌‌عێراق‌و‌خاوه‌نی‌‌یه‌ك‌به‌رنامه‌ی‌‌

هاوبه‌ش‌بین".كه‌‌ ره‌تك���رده‌وه‌‌ هه‌وااڵنه‌ش���ی‌‌ ئه‌و‌ئه‌وان‌ره‌زامه‌ندییان‌نواندبێت‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌بچن���ه‌‌حكومه‌تی‌‌زۆرینه‌ی‌‌به‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌ عێراقه‌وه‌‌ داهات���وی‌‌ن���وری‌‌مالیكی‌،‌ئه‌‌و‌وتی‌‌"تا‌ئێس���تا‌ره‌س���می‌‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌ گفتوگۆكان‌ده‌س���تیپێنه‌كردوه‌‌تاك���و‌ب���اس‌له‌وه‌‌بكرێت‌كه‌‌كێ‌‌ده‌بێت‌به‌ئۆپۆزس���یۆن‌و‌

كێ‌‌له‌حكومه‌ت‌ده‌بێت".

یه‌كێتی‌:‌ئێمه‌‌هاوپه‌یمانیی‌‌مێژوییمان‌له‌گه‌ڵ‌شیعه‌دا‌هه‌یه‌

حاك���م‌ق���ادر‌حه‌مه‌ج���ان‌كارگێڕی‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاس���ی‌‌یه‌كێتی‌‌نیشتمانی‌‌كوردس���تان‌به‌ئاوێن���ه‌ی‌‌راگه‌یاند‌كه‌‌پێویس���ته‌‌كورد‌ل���ه‌م‌قۆناغ���ه‌دا‌كه‌‌پێكه‌وه‌‌و‌ هه‌ستیاره‌‌ گرنگ‌و‌ قۆناغێكی‌‌به‌كۆده‌نگ���ی‌‌به‌ره‌و‌به‌غ���دا‌بچن،‌ئه‌و‌وتی‌‌"پێویس���ته‌‌ئێمه‌‌سه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌‌

كوردی���ه‌كان‌له‌م‌قۆناغ���ه‌دا‌هاوڕابین‌له‌روی‌‌سیاسی‌و‌ به‌رنامه‌یه‌ك‌ له‌س���ه‌ر‌گفتوگۆكردن‌و‌ پ���اش‌ س���تراتیژیه‌وه‌،‌دانان���ی‌‌به‌رنامه‌یه‌كی‌‌تۆكمه‌‌له‌پێناوی‌‌یه‌كڕیزیی‌‌نه‌ته‌وه‌كه‌مان‌و‌چه‌س���پاندنی‌‌به‌تایبه‌تی‌‌ داوا‌ره‌واكه‌ی‌‌گه‌له‌كه‌م���ان‌ن���ه‌وت‌و‌ جێبه‌جێكردن���ی‌‌یاس���اكانی‌‌هه‌روه‌ها‌ پێش���مه‌رگه‌‌و‌ یاس���ای‌‌ گاز‌و‌

جێبه‌جێكردنی‌‌ماده‌ی‌‌140".وتیشی‌‌"پێویس���تمان‌به‌هاوپه‌یمانی‌‌هه‌مو‌كوتله‌‌سیاسیه‌كانی‌‌عێراق‌هه‌یه‌‌به‌گشتی‌‌و‌به‌تایبه‌تی‌‌ئێمه‌‌هاوپه‌یمانی‌‌مێژوییمان‌له‌گه‌ڵ‌ش���یعه‌دا‌هه‌یه‌،‌ئه‌و‌هاوپه‌یمانیه‌تیه‌ش‌پێویس���ته‌‌گه‌شه‌ی‌‌

پێبده‌ین‌و‌پێشیبخه‌ین".‌

مه‌حمود‌عوسمان:‌كورد‌ده‌بێت‌خۆی‌‌یه‌كالیی‌‌بكاته‌وه‌

به‌ئه‌زمونی‌‌ دیارو‌ سیاس���ه‌تمه‌داری‌‌كورد‌"د.مه‌حمود‌عوسمان"‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند‌ك���ه‌‌كورد‌ده‌بێ���ت‌بكه‌وێته‌‌گفتوگۆ‌له‌گه‌ڵ‌الیه‌ن���ه‌‌عێراقیه‌كان‌تا‌بزانن‌حكومه‌تی‌‌داهاتوی‌‌عێراق‌چۆن‌ده‌بێت؟‌ چۆن‌ سیاسه‌ته‌كه‌ی‌‌ ده‌بێت؟‌به‌رنامه‌كه‌ی‌‌چی‌‌ده‌بێت؟‌كێش���ه‌كانی‌‌نێوان‌هه‌رێم‌و‌به‌غدا‌كه‌‌چه‌ندین‌ساڵه‌‌ماونه‌ته‌وه‌‌وه‌كو‌ماده‌ی‌‌‌140و‌یاس���ای‌‌

رێگه‌ی‌‌مالیكی‌‌سه‌خت‌و‌دوره‌

3(430(‌سێشه‌ممه‌‌‌2014/5/27هه‌نوکه

یه كێتی و گۆڕان سورن له سه ر ئه وه ی كورد به كۆده نگی به ره و به غدا بچن

مالیكی‌‌هیواخوازه‌‌بۆ‌جاری‌‌سێهه‌م‌عێراق،‌ وه‌زیرانی‌‌ به‌سه‌رۆك‌ ببێته‌وه‌‌ب����ه‌اڵم‌نه‌یارانی‌‌به‌ئاس����انی‌‌رێگه‌ی‌‌به‌دیهێنانی‌‌ئه‌و‌خواسته‌ی‌‌پێناده‌ن‌و‌

ده‌ڵێن‌مالیكی‌‌كارتێكی‌‌سوتاوه‌.‌

رۆژنامه‌ی‌‌لۆمۆندی‌‌فه‌ره‌نسی‌‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌مالیك����ی‌‌رۆژانێكی‌‌س����ه‌خت‌و‌دژواری‌‌له‌به‌رده‌مدای����ه‌‌بۆ‌گه‌یش����تن‌به‌دامه‌زراندن����ی‌‌ئیتیالف‌و‌هاوپه‌یمانێتیه‌ك‌كه‌‌بۆ‌جاری‌‌سێهه‌م‌بكاته‌وه‌،‌ مس����ۆگه‌ر‌ هه‌ڵبژاردنه‌وه‌ی‌‌كورس����ی‌‌ ‌328 له‌ك����ۆی‌‌ چونك����ه‌‌په‌رله‌مانی‌‌عێراق،‌ته‌نها‌‌94كورسی‌‌

پێكهێنان����ی‌‌ ب����ۆ‌ به‌ده‌س����تهێناوه‌،‌به‌پش����تیوانی‌‌ حكومه‌ت‌پێویس����تی‌‌به‌ش����ێك‌له‌هێزه‌‌ش����یعه‌و‌س����وننه‌و‌كورده‌كانیش����ه‌،‌ك����ه‌‌زۆرب����ه‌ی‌‌ئه‌و‌الیه‌نانه‌‌س����ورن‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌رێگه‌‌به‌وه‌‌نه‌ده‌ن‌ك����ه‌‌جارێكیتر‌ببێته‌وه‌‌س����ه‌ره‌نجام‌ وه‌زی����رو‌ ‌ به‌س����ه‌رۆك‌رژێمێك����ی‌‌دیكتات����ۆری‌‌له‌عێراق����دا‌

دابمه‌زرێنێت.ناوخ����ۆدا‌ له‌ئاس����تی‌‌ مالیك����ی‌‌هێ����زه‌‌ له‌گ����ه‌ڵ‌‌ كێشمه‌كێش����ی‌‌شیعه‌كان‌و‌سوننه‌و‌كوردیشدا‌هه‌یه‌و‌زۆربه‌ی‌‌ له‌گه‌ڵ‌‌ په‌یوه‌ندیه‌كانیش����ی‌‌واڵتانی‌‌ده‌رودراوس����ێ‌‌جگه‌‌له‌ئێران‌و‌

س����وریا‌له‌ته‌نگ����ه‌ژه‌و‌ئاڵۆزیدای����ه‌‌و‌عێ����راق‌ مالیكیش����یدا‌ له‌س����ایه‌ی‌‌ئه‌منی‌‌و‌ به‌رده‌وام����ی‌‌ له‌قه‌یرانێك����ی‌‌له‌به‌رئه‌وه‌‌ بوه‌،‌ ئابوریدا‌ سیاس����ی‌‌و‌خاڵی‌‌ هه‌رچه‌ن����ده‌‌ لۆمۆن����د‌ به‌پێی‌‌به‌هێ����زی‌‌س����ه‌رله‌نوێ‌‌گه‌یش����تنه‌وه‌‌له‌وه‌دای����ه‌‌ مالیك����ی‌‌ به‌ده‌س����ه‌اڵتی‌‌ك����ه‌‌له‌الی����ه‌ن‌واش����نتۆن‌و‌تارانه‌وه‌‌ب����ه‌اڵم‌ لێده‌كرێ����ت،‌ پش����تیوانی‌‌دامه‌زراندن����ی‌‌ئیتیالفێكی‌‌سیاس����ی‌‌ب����ۆ‌پێكهێنانی‌‌حكوم����ه‌ت‌كارێكی‌‌رێگه‌یه‌كی‌‌ مالیكی‌‌ دژواره‌‌و‌ سه‌خت‌و‌دورودرێژی‌‌له‌به‌رده‌مدایه‌‌بۆ‌گه‌یشتن‌

به‌و‌ئامانجه‌.

ده‌وڵه‌تی‌‌یاساو‌پارتی

‌‌‌ئا:‌سۆران‌كامه‌ران

عه‌لی‌‌شه‌ال‌ئه‌ندامی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نوێنه‌رانی‌‌عێراق‌له‌سه‌ر‌لیستی‌‌

ده‌وڵه‌تی‌‌یاسا‌له‌لێدوانێكی‌‌تایبه‌تدا‌به‌)ئاوێنه‌(ی‌‌ڕاگه‌یاند‌كه‌‌ئه‌وان‌

سورن‌له‌سه‌ر‌به‌شداریكردنی‌‌كورد‌له‌حكومه‌تی‌‌داهاتوی‌‌عێراقداو‌

وایده‌بینن‌كورد‌پێكهاته‌یه‌كی‌‌سه‌ره‌كی‌‌حكومه‌ته‌و‌پێویسته‌‌به‌شداری‌‌كابینه‌ی‌‌

پێكهێنانی‌‌حكومه‌تی‌‌داهاتویان‌پێبكرێت.‌

ش���ه‌ال‌ئاش���كرایكرد‌كه‌‌ئه‌وان‌هێڵی‌‌سوریان‌له‌س���ه‌ر‌هیچ‌الیه‌نێكی‌‌كوردی‌‌به‌شداریكردنی‌‌ دانوس���تاندان‌و‌ بۆ‌ نیه‌‌س���ه‌باره‌ت‌ داهات���ودا،‌ له‌حكومه‌ت���ی‌‌به‌ڕه‌تكردن���ه‌وه‌ی‌‌پارتی‌‌ب���ۆ‌ویالیه‌تی‌‌سێیه‌می‌‌مالیكی‌،‌ش���ه‌ال‌وتی‌‌"پارتی‌‌ویالیه‌تی‌‌سێیه‌می‌‌مالیكی‌‌ڕه‌تناكاته‌وه‌،‌چونكه‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌مه‌س���عود‌بارزان���ی‌‌زیات���ر‌له‌چه‌ن���د‌س���ه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌یدا‌ به‌سه‌ر‌ والیه‌تێك‌س���ه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی‌‌ ماوه‌ی‌‌ تێپه‌ڕیوه‌‌و‌بۆیه‌‌به‌دوری‌‌ده‌زانین‌ درێژكردوه‌ته‌وه‌،‌پارت���ی‌‌ڕه‌خن���ه‌‌له‌والیه‌تی‌‌س���ێیه‌می‌‌مالیكی‌‌بگرێت،‌چۆن‌ڕه‌خنه‌‌له‌ش���تێك‌

ده‌گرێت‌كه‌‌خۆی‌‌ئه‌نجامیداوه‌".ش���ه‌ال‌ئام���اژه‌ی‌‌به‌وه‌ش���كرد‌ك���ه‌‌به‌ش���داریكردنی‌‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌گ���ۆڕان‌له‌حكومه‌تی‌‌داهاتوی‌‌عێراقدا‌پرسێكی‌‌گرنگ���ه‌و‌به‌یه‌ك���ه‌م‌به‌ش���داریكردنیان‌داده‌نرێت،‌ئه‌و‌وتی‌‌"له‌كاتی‌‌پێكهێنانی‌‌حكومه‌تی‌‌ئێستادا‌مه‌رجی‌به‌شداریكردنی‌‌مه‌س���عود‌بارزان���ی‌‌له‌حكومه‌تی‌‌به‌غدا‌ئه‌وه‌بو‌كه‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌به‌شداری‌‌ئ���ه‌و‌حكومه‌ت���ه‌ی‌‌پێنه‌كرێت‌و‌بێبه‌ش‌بكرێ���ت،‌بۆیه‌‌وایده‌بینی���ن‌كه‌‌گۆڕان‌بكات‌و‌ داهاتودا‌ له‌حكومه‌تی‌‌ به‌شداری‌‌ئه‌م‌هه‌ڵوێسته‌شیان‌له‌بیرنه‌چوه‌ته‌وه‌".‌ناوبراو‌دژی‌‌پێدانی‌‌پۆس���تی‌‌سه‌رۆك‌كۆمار‌نه‌بو‌به‌نه‌ته‌وه‌ی‌‌كورد‌و‌ڕایگه‌یاند‌كه‌‌"ئ���ه‌و‌پۆس���ته‌‌له‌ڕاب���ردودا‌دراوه‌‌به‌كورد‌ئه‌زمونێكی‌‌باش‌بوه‌‌بۆ‌ئێمه‌و‌سه‌رۆك‌كۆمار‌توانیبوی‌‌به‌ناوی‌‌هه‌مو‌عێراقیه‌كانه‌وه‌‌بدوێت‌و‌رۆڵی‌‌هه‌بێت".

ئێمه‌‌هاوپه‌یمانی‌‌مێژوییمان‌له‌گه‌ڵ‌شیعه‌دا‌هه‌یه‌،‌ئه‌و‌هاوپه‌یمانیه‌تیه‌ش‌پێویسته‌‌گه‌شه‌ی‌‌

پێبده‌ین‌و‌پێشیبخه‌ین

نه‌وت‌و‌گاز‌و‌كێش���ه‌ی‌‌پێشمه‌رگه‌‌چۆن‌چاره‌سه‌ر‌ده‌كرێن؟

دكتۆر‌مه‌حمود‌وت���ی‌‌"هه‌مو‌ئه‌وانه‌‌ده‌بێت‌رونبكرێن���ه‌وه‌‌پێش‌پێكهێنانی‌‌

حكومه‌تی‌‌عێراق".وتیشی‌‌"ئه‌و‌كۆمیته‌یه‌ی‌‌كه‌‌نوێنه‌ری‌‌هه‌م���و‌الیه‌ن���ه‌‌كوردیه‌كان���ی‌‌تێدایه‌‌

كۆنه‌بونه‌ته‌وه‌،‌ له‌نێوان‌خۆیان‌ هێشتا‌بۆیه‌‌هێش���تا‌زوه‌‌ئێمه‌‌هه‌ڵسه‌نگاندن‌بكه‌ین‌چ���ۆن‌ده‌بێت‌و‌چ���ۆن‌نابێت،‌بۆیه‌‌پێویس���ته‌‌چ���اوه‌ڕوان‌بین‌كه‌ی‌‌گفتوگ���ۆ‌ده‌كه‌ن‌و‌گفتوگ���ۆكان‌چۆن‌

به‌رێوه‌ده‌چن".ناوب���راو‌جه‌غت���ی‌‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وه‌ش‌

كرده‌وه‌‌كه‌‌پێویسته‌‌كورد‌هاوپه‌یمانی‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌ئ���ه‌و‌كوتالن���ه‌‌ب���كات‌زیاتر‌نزیك���ن‌له‌كورده‌وه‌‌و‌وت���ی‌‌"كێ‌‌زیاتر‌له‌ئامانجه‌كانی‌‌ك���ورد‌و‌داواكانی‌‌كورد‌نزیكبویه‌وه‌‌و‌ئاماده‌بو‌كێش���ه‌كانی‌‌بۆ‌ئ���ه‌وا‌هاوپه‌یمانی‌‌ بكات،‌ چاره‌س���ه‌ر‌

له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌دا‌ببه‌ستێت".

‌‌‌ئا:‌هاوكار‌حسێن

له‌خولی‌‌چواره‌می‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستانداو‌له‌كۆی‌‌‌111

كورسی‌،‌ته‌نها‌یه‌ك‌كورسی‌‌بۆنی‌‌ئۆپۆزسیۆنبونی‌‌لێدێت‌و‌ئه‌وانی‌‌دیكه‌‌بونه‌ته‌‌به‌شێك‌له‌و‌دۆخه‌‌نوێیه‌ی‌‌كه‌‌"حكومه‌تی‌‌بنكه‌فراوان"‌له‌دوای‌‌21ی‌‌ئه‌یلوی‌‌‌2013له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌

هێنایه‌‌پێشه‌وه‌.

له‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردن���ه‌‌په‌رله‌مانیه‌كه‌ی‌‌2013،‌ئه‌و‌س���ێ‌‌الیه‌ن���ه‌ی‌‌)گۆڕان،‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌و‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسالمی‌(‌پێش���تر‌له‌یه‌ك‌به‌ره‌دا‌بون،‌خواستی‌‌له‌حكومه‌ت‌ به‌ش���داریكردن‌ بۆ‌ خۆیان‌راگه‌یاندو‌به‌مه‌ش‌كۆتاییان‌هێنا‌به‌چوار‌س���اڵی‌‌ئۆپۆزس���یۆن‌له‌ناو‌په‌رله‌مانی‌‌كوردس���تان‌كه‌‌تێكڕا‌له‌گ���ه‌ڵ‌حزبی‌‌ئاینده‌،‌خاوه‌نی‌‌‌36كورسی‌‌په‌رله‌مان‌بون.‌له‌به‌رامبه‌ردا‌لیستی‌‌ده‌سه‌اڵت‌كه‌‌پێكهاتبو‌له‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌خاوه‌نی‌‌‌59كورسی‌‌بون،‌كورسییه‌كانی‌‌دیكه‌‌هی‌‌الیه‌نه‌كانی‌‌دیكه‌ی‌‌به‌شدار‌له‌حكومه‌ت‌و‌

‌11كورسی‌‌كۆتا‌بو.‌له‌م‌خول���ه‌ی‌‌په‌رله‌ماندا‌)چواره‌م(،‌ب���ه‌ده‌ر‌ل���ه‌‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌ئیس���المی‌‌كوردستان‌كه‌‌خاوه‌نی‌‌تاكه‌‌كورسیه‌كه‌،‌هیچ‌هێزێكی‌‌دیكه‌‌به‌ڕه‌سمی‌‌نه‌چوه‌ته‌‌ب���ه‌ره‌ی‌‌ئۆپۆزس���یۆنه‌وه‌،‌ئه‌گه‌رچ���ی‌‌زۆب���ه‌ی‌‌الیه‌ن���ه‌كان‌به‌ڵێنیانداوه‌‌وه‌ك‌چاودێرێك���ی‌‌كارا‌كاربك���ه‌ن‌به‌س���ه‌ر‌

كاره‌كانی‌‌حكومه‌ته‌وه‌.له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ش���وان‌قه‌اڵدزه‌ی���ی‌،‌ئیس���المی‌‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌ وته‌بێ���ژی‌‌

"ئێمه‌‌ راگه‌یاند،‌ به‌ئاوێنه‌ی‌‌ كوردستان‌به‌ره‌و‌ئۆپۆزسیۆن‌ده‌ڕۆین،‌له‌ئێستاشدا‌پرۆژه‌یه‌كی‌‌ گه‌اڵڵه‌كردن���ی‌‌ خه‌ریك���ی‌‌

هه‌مه‌الیه‌نین".‌كاریگ���ه‌ری‌‌ ب���ه‌رۆڵ‌و‌ س���ه‌باره‌ت‌ئۆپۆزس���یۆنبونی‌‌بزوتن���ه‌وه‌‌له‌س���ه‌ر‌سیس���تمی‌‌سیاسیی‌‌هه‌رێم،‌قه‌اڵدزه‌یی‌‌ده‌ڵێت،‌"مه‌رج‌نیه‌‌ئۆپۆزسیۆن‌بیه‌وێت‌سیستمی‌‌سیاسی‌بگۆڕێت،‌پێشتر‌سێ‌‌كه‌ناڵی‌‌ به‌س���ێ‌‌ ئۆپۆزس���یۆن‌ الیه‌نی‌‌راگه‌یاندنی‌‌به‌هێزه‌وه‌،‌توانای‌‌ئه‌وه‌یان‌نه‌بو،‌به‌اڵم‌ئێم���ه‌‌الیه‌نێكین‌خاوه‌نی‌‌

ئیراده‌و‌نه‌خش���ه‌ی‌‌خۆمانین‌و‌ده‌زانین‌چی‌‌ده‌كه‌ین".‌

ئۆپۆزسیۆنبونی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌ئیسالمی‌‌له‌الی‌به‌شێك‌له‌هێزه‌‌سه‌ره‌كیه‌كانی‌‌ناو‌ده‌سه‌اڵت‌نه‌ك‌هه‌ر‌پێشوازی‌لێنه‌كرا،‌به‌ڵك���و‌خرای���ه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌كۆبون���ه‌وه‌‌ره‌سمیه‌كانی‌‌ناو‌به‌رزترین‌دامه‌زراوه‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستانیش‌كه‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌

هه‌رێمه‌.له‌كۆبون���ه‌وه‌ی‌‌ راب���ردو‌ ش���ه‌ممه‌ی‌‌مه‌س���عود‌بارزانی‌،‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌كه‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌براوه‌ی‌‌یه‌كه‌می‌‌هه‌ڵبژاردنه‌ك���ه‌ی‌‌‌2013ب���و،‌له‌گ���ه‌ڵ‌كوردس���تانیه‌كاندا،‌ حزبه‌‌ سه‌ركرده‌ی‌‌تاكه‌‌الیه‌نێك‌كه‌‌بانگهێش���ت‌نه‌كرابو،‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌ئیس���المی‌‌بو،‌س���ه‌رۆكی‌‌دیوان���ی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تیش‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌بۆئه‌وه‌‌گێڕای���ه‌وه‌‌كه‌‌بزوتنه‌وه‌‌بڕیاری‌‌

ئۆپۆزسیۆنبونی‌‌داوه‌.له‌الیه‌ن‌ په‌راوێزخس���تنیان‌ له‌باره‌ی‌‌ش���وان‌ هه‌رێم���ه‌وه‌،‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌قه‌اڵدزه‌یی‌‌وتی‌،‌"س���ه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌ه���ه‌ر‌ده‌یه‌وێ���ت‌به‌ش���پرزه‌یی‌‌بڕواته‌‌به‌غداو‌حساب‌بۆ‌ده‌نگی‌‌خه‌ڵك‌ناكات.‌په‌راوێزخستنی‌‌خه‌ڵك‌پێشهاتێكی‌‌زۆر‌خراپه‌.‌پێشتر‌الیه‌نه‌كانی‌‌ئۆپۆزسیۆن‌ك���ه‌‌له‌گۆڕه‌پانه‌كه‌دا‌بون‌و‌له‌س���ه‌رای‌‌هه‌ڵده‌وه‌شانده‌وه‌،‌ حكومه‌تیان‌ ئازادی‌‌ب���ه‌اڵم‌پێ���ش‌ئ���ه‌و‌الیه‌نان���ه‌ی‌‌ك���ه‌‌بانگهێش���تی‌‌ ب���ون‌ له‌حكومه‌ت���دا‌

كۆبونه‌وه‌كان‌ده‌كران".وتیشی‌،‌"راسته‌‌ئێمه‌‌یه‌ك‌كورسیمان‌هێن���اوه‌،‌ب���ه‌اڵم‌به‌ح���ه‌ق‌و‌ئاره‌ق���ی‌‌ناوچه‌وانی‌‌خۆمان‌به‌ده‌س���تمانهێناوه‌و‌‌20بۆ‌‌30هه‌زار‌ده‌نگمان‌هێناوه‌".‌

ه���اوكات‌یه‌كێ���ك‌له‌وهێزان���ه‌ی‌‌كه‌‌هه‌میش���ه‌‌به‌ش���ێك‌بوه‌‌له‌سیس���تمی‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌له‌هه‌رێم���ی‌‌كوردس���تاندا،‌یه‌كێتی‌‌نیش���تمانی‌‌كوردس���تان،‌ئه‌م‌هێ���زه‌‌ئێس���تا‌خاوه‌نی‌‌‌18كورس���ی‌‌په‌رله‌مانه‌و‌به‌هۆی‌‌خۆیه‌كالنه‌كردنه‌وه‌ی‌‌له‌به‌شداریكردن‌له‌حكومه‌تدا،‌به‌جۆرێك‌له‌جۆره‌كان‌تۆنی‌‌ئۆپۆزسیۆن‌به‌ده‌نگی‌‌په‌رله‌مانتاره‌كانی���ه‌وه‌‌دی���اره‌و‌ده‌ڵێن‌ئه‌مجۆره‌‌كاركردنه‌‌درێژه‌ی‌‌ده‌بێت.‌

حه‌فید،‌ دارا‌ گه‌ش���ه‌‌ له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌په‌رله‌مانت���اری‌‌یه‌كێت���ی‌‌له‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند،‌"له‌خولی‌‌پێشوشدا‌به‌ش���ێك‌له‌فراكسیۆنه‌كه‌مان‌پێوه‌دیاربوه‌،‌ ئۆپۆزسیۆنبونی‌‌ تۆنێكی‌‌پێشموایه‌‌ئه‌و‌تۆنه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌به‌رده‌وامی‌‌

ده‌بێت".‌به‌ش���ێك‌له‌چاودێران���ی‌‌سیاس���یی‌‌له‌غیاب���ی‌‌ ل���ه‌وه‌ی‌‌ هه‌ی���ه‌‌ ترس���یان‌سیاسیی‌‌ سیس���تمی‌‌ ئۆپۆزس���یۆندا،‌له‌هه‌رێمی‌‌كوردستاندا‌له‌جێگه‌ی‌‌خۆی‌‌ب���ه‌اڵم‌په‌رله‌مانتاره‌كه‌ی‌‌ بوه‌س���تێت،‌یه‌كێتی‌‌دژی‌‌ئ���ه‌م‌بۆچونه‌یه‌و‌پێموایه‌‌"ئه‌م‌حكومه‌ت���ی‌‌ته‌وافوقی���ه‌‌ده‌بێته‌‌جۆرێ���ك‌له‌چاودێری‌‌یه‌كت���ری‌‌كردن،‌چونكه‌‌راسته‌‌ته‌وافوق‌ده‌كرێت‌له‌سه‌ر‌پێكهێنان���ی‌‌حكومه‌ت،‌به‌اڵم‌مه‌رج‌نیه‌‌ته‌واف���وق‌بكرێت‌له‌س���ه‌ر‌ئ���ه‌و‌هه‌مو‌كارانه‌ی‌‌كه‌‌نه‌ش���یاون،‌به‌ڵكو‌له‌سه‌ر‌بنه‌مای‌‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌خه‌ڵك‌ده‌بێت".‌وتیشی‌،‌"ئه‌م‌دۆخه‌ی‌‌ئێستای‌‌هه‌رێمی‌‌كوردس���تان‌ب���ۆ‌تێپه‌ڕاندن���ی‌‌قۆناغی‌‌پێش���تر‌ چونكه‌‌ یه‌كترقبوڵنه‌كردن���ه‌،‌ئ���ه‌م‌دیاریده‌یه‌‌به‌تایب���ه‌ت‌له‌ناوچه‌ی‌‌

سلێمانیدا‌زۆر‌ره‌نگی‌دابۆوه‌".‌

په رله مان: 110 كورسی به رامبه ر 1 كورسی ئۆپۆزسیۆن

‌‌‌ئا:‌هێمن‌مامه‌ند

پارتی‌‌ده‌یه‌وێت‌له‌گه‌ڵ‌توركمانه‌كان‌به‌زۆرینه‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌

هه‌ولێر‌پێكبهێنێت‌و‌سه‌رۆكی‌‌‌لیستی‌‌یه‌كێتیش‌بۆئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگا‌

ده‌ڵێت،‌ئێمه‌‌مافی‌‌خۆمانه‌‌سه‌رۆكی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌هه‌ولێرمان‌

پێبدرێت.

به‌پێ���ی‌‌زانیاریه‌كان���ی‌‌ئاوێنه‌‌پارتی‌‌له‌هه‌وڵی‌‌ئه‌وه‌دایه‌‌كه‌به‌زۆرینه‌و‌له‌گه‌ڵ‌كۆتاكان���ی‌‌توركم���ان‌و‌ئاش���وریه‌كان‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌هه‌ولێر‌پێكبێنن‌و‌پێش���وتریش‌نێچیرڤان‌بارزانی‌‌به‌ڵێنی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌پێ���داون،‌كه‌پۆس���تی‌‌جێگری‌‌

پارێزگاری‌‌هه‌ولێر‌بۆئه‌وان‌ده‌بێت.به‌رپرس���ێكی‌‌توركمان‌ك���ه‌‌له‌كاتی‌‌توركمانیه‌كان‌ الیه‌نه‌‌ دانوس���تانه‌كانی‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌‌نێچیرڤان‌بارزان���ی‌،‌كاندیدی‌‌كۆبۆت���ه‌وه‌‌ پارت���ی‌‌ راس���پێردراوی‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند"‌له‌دوایین‌كۆبونه‌وه‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌‌ به‌ڵێنی‌‌ بازان���ی‌‌ نێچیرڤ���ان‌به‌الیه‌نه‌‌توركمانیه‌كان‌دا،‌كه‌‌پۆستی‌‌جێگ���ری‌‌پارێزگاری‌‌داهات���وی‌‌هه‌ولێر‌

بۆتوركمانه‌كان‌ده‌بێت".بێركۆتی‌،‌ رێب���از‌ له‌به‌رامبه‌ریش���دا‌سه‌رۆكی‌‌لیستی‌‌یه‌كێتی‌‌بۆئه‌نجومه‌نی‌‌پارێ���زگای‌‌هه‌ولێر‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند"‌ئێمه‌‌له‌هه‌فته‌ی‌‌داهاتو‌له‌گه‌ڵ‌براده‌رانی‌‌پارت���ی‌‌و‌گۆڕان‌و‌س���ه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌كان‌

كۆده‌بین���ه‌وه‌و‌تاوتوێ���ی‌‌پێكهێنان���ی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌هه‌ولێر‌ده‌كه‌ین".بێركۆت���ی‌‌وتیش���ی‌،"ناكرێت‌ئێم���ه‌‌بازن���ه‌و‌به‌پێ���ی‌‌ بخرێین���ه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌مافی‌‌هه‌ڵبژاردن،‌پۆستی‌‌پارێزگار‌بۆ‌براوه‌ی‌‌یه‌كه‌م‌و‌سه‌رۆكی‌‌ئه‌نجومه‌نیش‌بۆ‌ب���راوه‌ی‌‌دوه‌م‌ده‌بێ���ت‌كه‌یه‌كێتی‌‌

نیشتیمانی‌‌كوردستانه‌".

پارێزگاری‌‌هه‌ولێر‌بۆ‌پارتی‌‌جێگره‌كه‌ی‌‌بۆ‌توركمان

‌سه‌رۆكی‌‌ئه‌نجومه‌نیش‌بۆ‌یه‌كێتی‌‌ده‌بێت

نێچیرڤان‌بازانی‌‌به‌ڵێنی‌‌

ئه‌وه‌ی‌‌‌به‌الیه‌نه‌‌توركمانیه‌كان‌دا،‌كه‌‌پۆستی‌‌

جێگری‌‌پارێزگاری‌‌داهاتوی‌‌هه‌ولێر‌بۆتوركمانه‌كان‌

ده‌بێت

مه‌رج‌نیه‌‌ئۆپۆزسیۆن‌

بیه‌وێت‌سیستمی‌‌سیاسی‌بگۆڕێت،‌پێشتر‌سێ‌‌الیه‌نی‌‌ئۆپۆزسیۆن‌به‌سێ‌‌كه‌ناڵی‌‌راگه‌یاندنی‌‌به‌هێزه‌وه‌،‌توانای‌‌

ئه‌وه‌یان‌نه‌بو

‌‌‌ئا:‌محه‌مه‌د‌ره‌ئوف

له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ی‌ئه‌نجامی‌فه‌رمی‌هه‌ڵبژاردنی‌30ی‌نیسانی‌2014ی‌‌

ئه‌نجومه‌نی‌پارێزگاكان‌راگه‌یه‌نراوه‌،‌به‌اڵم‌به‌هۆی‌تانه‌دانی‌چوار‌الیه‌ن‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌پارێزگای‌سلێمانی،‌

هێشتا‌ئه‌نجامی‌كۆتایی‌ئه‌و‌پارێزگایه‌و‌پارێزگاكانی‌دیكه‌ش‌رانه‌گه‌یه‌نراوه‌،‌

كه‌‌ره‌نگه‌‌به‌هۆی‌تانه‌ی‌الیه‌نه‌كانه‌وه‌،‌ده‌نگه‌كانی‌پارێزگای‌سلێمانی‌ئه‌ژماربكرێنه‌وه‌،‌به‌و‌هۆیه‌شه‌وه‌‌

كاریگه‌ریی‌له‌سه‌ر‌كورسی‌الیه‌نه‌كان‌دروست‌بكات‌به‌جۆرێك‌كورسی‌

الیه‌نێك‌كه‌مبكرێته‌وه‌و‌الیه‌نێكی‌دیكه‌‌زیادبكرێت،‌یاخود‌ئه‌گه‌ر‌به‌ڵگه‌كان‌به‌هێزبن‌ئه‌نجامی‌هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌و‌

پارێزگایه‌‌ره‌تبكرێته‌وه‌‌و‌جارێكی‌دیكه‌‌پرۆسه‌ی‌هه‌ڵبژاردن‌به‌ڕێوه‌بچێت،‌كه‌‌

هه‌ریه‌ك‌له‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌و‌یه‌كگرتوو‌كۆمه‌ڵ‌و‌پارتی‌پێیانوایه‌‌یه‌كێتی‌

ساخته‌كاریی‌گه‌وره‌ی‌كردوه‌و‌ده‌نگه‌كانی‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌خۆی‌ساخته‌كردوه‌.

به‌اڵم‌به‌پێی‌ئه‌و‌ده‌نگانه‌ی‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌هه‌ڵبژاردنه‌كانه‌وه‌‌ ب���ااڵی‌ كۆمیس���یۆنی‌راگه‌یه‌نرا،‌له‌پارێزگای‌س���لێمانی‌لیستی‌گۆڕان‌له‌پله‌ی‌یه‌كه‌مدایه‌و‌)12(‌كورسی‌هه‌ی���ه‌،‌یه‌كێت���ی‌له‌پل���ه‌ی‌دوه‌مدای���ه‌و‌)11(‌كورس���ی‌هه‌ی���ه‌،‌دواتریش‌پارتی‌)3(‌كورس���ی‌و‌یه‌كگرتو)2(‌كورس���ی‌و‌هاوپه‌یمان���ی‌ كورس���ی‌و‌ ‌)2( كۆم���ه‌ڵ‌)سۆسیالیست،‌شیوعی،‌زه‌حمه‌تكێشان(‌)1(‌كورس���ی‌و‌كۆتای‌مه‌سیحییش‌)1(‌كورس���ی‌هه‌یه‌،‌به‌وپێیه‌ش‌كورسیه‌كانی‌پارێزگای‌سلێمانی‌)32(‌كورسیه‌و‌)31(‌كورسی‌گشتیه‌و‌یه‌ك‌كورسیش‌بۆ‌كۆتای‌مه‌سیحیه‌.‌به‌اڵم‌پێشتر‌له‌و‌هه‌ڵبژاردنه‌ی‌له‌30ی‌كانونی‌دوه‌م���ی‌‌2005به‌ڕێوه‌چو‌به‌پێی‌بڕیاری‌ژماره‌‌)71(ی‌بریمه‌ر‌هه‌ر‌پارێزگایه‌ك‌به‌بێ‌جیاوازی‌)41(‌كورسی‌

بۆ‌دانرابو.ده‌نگی‌لیسته‌كان‌له‌پارێزگای‌سلێمانیله‌س���ه‌ر‌ئاس���تی‌پارێزگای‌س���لێمانی‌له‌دوه‌م‌هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌نجومه‌نی‌پارێزگاكان‌ل���ه‌30ی‌نیس���انی‌‌2014به‌ڕێوه‌چ���و،‌بۆ‌به‌ده‌س���تهێنانی‌)31(‌كورس���ی‌گشتی‌و‌یه‌ك‌كورس���ی‌كۆت���ا‌)906644(‌كه‌س‌ده‌نگیدا‌له‌ك���ۆی‌)1168199(‌كه‌س‌كه‌‌مافی‌ده‌نگدانی‌هه‌بو،‌به‌وپێیه‌ش‌ئاستی‌

ده‌نگدان‌)77.6%(‌بوه‌.لیس���تی‌گ���ۆڕان‌له‌پل���ه‌ی‌یه‌كه‌مدایه‌‌به‌ده‌ن���گ‌و‌كورس���ی‌)359600(‌ده‌نگی‌به‌ده‌ستهێناوه‌‌به‌رێژه‌ی‌)39.7%(‌له‌گه‌ڵ‌

)12(‌كورسی.كوردس���تان‌ نیش���تیمانی‌ یه‌كێت���ی‌‌2014 نیس���انی‌ 30ی‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌به‌ده‌س���تهێناوه‌‌ ده‌نگ���ی‌ ‌)318223(‌)11( له‌گ���ه‌ڵ‌ ‌)%35.1( به‌رێ���ژه‌ی‌كورس���ی،‌به‌اڵم‌به‌به‌راورد‌به‌هه‌ڵبژاردنی‌له‌30ی‌ ك���ه‌‌ پارێ���زگاكان‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌كانونی‌دوه‌م���ی‌‌2005به‌ڕێوه‌چو‌له‌كۆی‌)736734(‌ك���ه‌س‌ك���ه‌‌ده‌نگیانداب���و‌لیس���تی‌یه‌كێتی‌له‌پله‌ی‌یه‌كه‌مدا‌بو‌كه‌‌)485718(‌ده‌نگی‌به‌ده‌ستهێنابو‌له‌گه‌ل‌)28(‌كورس���ی‌ئه‌نجوم���ه‌ن‌له‌كۆی‌‌41كورس���ی،‌به‌وپێیه‌ش‌نزیكه‌ی‌)167000(‌ده‌نگ‌كه‌میكردوه‌و‌له‌گه‌ڵ‌)17(‌كورسی،‌كه‌‌ئه‌وكات‌ك���ه‌‌به‌زۆرینه‌ی‌ره‌ها‌له‌پله‌ی‌یه‌كه‌مدا‌بوه‌و‌زۆرینه‌ی‌ده‌نگ‌و‌كورس���ی‌مس���ۆگه‌ركردوه‌‌به‌اڵم‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌30ی‌نیس���انی‌2014،‌له‌روی‌ده‌نگ‌و‌كورسی‌و‌

پله‌شه‌وه‌‌كه‌میكردوه‌.هه‌رچی‌پارتی‌دیموكراتی‌كوردس���تانه‌‌2014دا‌ نیس���انی‌ 30ی‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ده‌نگی‌ ‌)86665( سلێمانی‌ له‌پارێزگای‌‌)%9.6( به‌رێ���ژه‌ی‌ به‌ده‌س���تهێناوه‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌)3(‌كورس���ی‌ئه‌نجومه‌ن‌به‌اڵم‌له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌30ی‌كانون���ی‌دوه‌م���ی‌2005دا‌له‌پارێزگای‌س���لێمانی‌)91578(ی‌به‌ده‌س���تهێناوه‌‌له‌گه‌ڵ‌)5(‌كورس���ی‌ئه‌نجوم���ه‌ن،‌وات���ا‌پارتی‌زیات���ر‌له‌)‌5هه‌زار(‌ده‌نگ‌كه‌میكردوه‌و‌)2(‌كورس���ی‌

ئه‌نجومه‌نیش‌دابه‌زیوه‌.كوردس���تان‌ ئیس���امی‌ یه‌كگرت���وی‌2014دا‌ نیس���انی‌ 30ی‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌به‌ده‌س���تهێناوه‌‌ ده‌نگ���ی‌ ‌)66097(به‌رێژه‌ی‌)7.3%(‌له‌گه‌ڵ‌)2(‌كورس���ی‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌ به‌اڵم‌ پارێزگا،‌ ئه‌نجومه‌نی‌30ی‌كانونی‌دوه‌می‌‌2005كه‌‌)75008(‌كورس���ی‌ ‌)5( به‌ده‌س���تهێنابوو‌ ده‌نگی‌ئه‌نجومه‌نی‌به‌ده‌ستهێنابو،‌بۆیه‌‌یه‌كگرتو‌ل���ه‌روی‌ده‌نگ���ه‌وه‌‌نزیك���ه‌ی‌)‌9هه‌زار(‌ده‌نگ‌كه‌میكردوه‌،‌له‌گه‌ڵ‌)3(‌كورس���ی‌كه‌میك���ردوه‌و‌له‌پل���ه‌ی‌س���ێیه‌مه‌وه‌‌بوه‌‌

به‌پله‌چوار.كوردس���تان‌ ئیس���امی‌ كۆمه‌ڵ���ی‌

‌2014 نیس���انی‌ 30ی‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌له‌پارێزگای‌س���لێمانی‌)55457(‌ده‌نگی‌‌)%6.1( به‌رێ���ژه‌ی‌ به‌ده‌س���تهێناوه‌‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌30ی‌كانونی‌دوه‌می‌‌2005)53088(‌ده‌نگی‌به‌ده‌ستهێنابو‌به‌رێژه‌ی‌)3(‌كورس���ی‌ئه‌نجومه‌ن‌به‌اڵم‌زیاتر‌له‌‌)‌2ه���ه‌زار(‌ده‌نگ‌زی���ادی‌كردوه‌،‌به‌اڵم‌كورسیه‌كانی‌یه‌ك‌كورسی‌كه‌میكردوه‌.

لیس���تی‌هاوپه‌یمانی‌نیش���تیمانی‌كه‌‌‌2014 نیس���انی‌ 30ی‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌له‌پارێزگای‌س���لێمانی‌)10512(‌ده‌نگیان‌به‌ده‌س���تهێنابو‌به‌رێژه‌ی‌)1.2%(‌له‌گه‌ڵ‌)1(‌كورسی‌ئه‌نجومه‌ن‌له‌‌)سۆسیالیست‌و‌پێكهاتون،‌ ش���یوعی‌و‌زه‌حمه‌تكێش���ان(‌به‌اڵم‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌30ی‌كانونی‌دوه‌می‌‌2005ك���ه‌‌به‌لیس���تی‌جیا‌به‌ش���داربون‌به‌ده‌ستهێنابو،‌ شیوعی‌)8192(‌ده‌نگی‌ده‌نگ���ی‌ ‌)7018( سۆسیالیس���ت‌به‌ده‌س���تهێنابو،‌زه‌حمه‌تكێشان‌)5417(‌پێكه‌وه‌‌ هه‌رس���ێكیان‌ هێناب���وو‌ ده‌نگی‌)20627(‌ده‌نگیان‌به‌ده‌س���تهێنابو،‌واتا‌كه‌میانكردوه‌.‌ ده‌نگ‌ )10هه‌زار(‌ نزیكه‌ی‌به‌اڵم‌ئه‌وكات‌كورسییان‌به‌ده‌ستنه‌هێنابوو‌

ئێستا‌كورسیان‌هه‌یه‌.

‌پێكهێنانی‌ئیداره‌ی‌ناوخۆی‌سلێمانیت���ا‌ئێس���تاو‌به‌پێی‌ئ���ه‌و‌ئه‌نجامانه‌ی‌ب���ااڵی‌ كۆمیس���یۆنی‌ له‌الی���ه‌ن‌ ك���ه‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كانه‌وه‌‌راگه‌یه‌نرا،‌هیچ‌هێزێك‌زۆرین���ه‌ی‌ره‌های‌ده‌نگه‌كان���ی‌پارێزگای‌سلێمانی‌به‌ده‌ستنه‌هێناوه‌‌واتا‌)1‌+‌50(‌،‌واتا‌له‌كۆی‌)32(‌كورس���ی‌پارێزگای‌سلێمانی‌ده‌بێت‌)17(‌كورسی‌ئه‌نجومه‌ن‌مسۆگه‌ربكات،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌بتوانێت‌به‌ته‌نها‌حكومه‌تی‌ناوخۆی‌سلێمانی‌پێكبهێنێت.س���ه‌باره‌ت‌به‌پێكهێنان���ی‌حكومه‌ت���ی‌ناوخۆی‌سلێمانی‌و‌دیاریكردنی‌پارێزگارو‌س���ه‌رۆكی‌ئه‌نجومه‌نی‌پارێ���زگا،‌به‌پێی‌یاسای‌ژماره‌‌)3(ی‌ساڵی‌2009ی‌یاسای‌پارێزگاكانی‌هه‌رێم،‌هه‌ڵبژاردنی‌پارێزگار‌رونكراوه‌ته‌وه‌،‌ پارێ���زگادا‌ له‌ئه‌نجومه‌نی‌به‌جۆرێ���ك‌ده‌بێت‌ئه‌و‌كه‌س���ه‌ی‌ده‌بێت‌به‌پارێ���زگار‌زۆرین���ه‌ی‌ره‌ه���ا‌واتا‌)‌50

+‌1(ی‌ده‌نگ���ی‌ئه‌ندامان���ی‌ئه‌نجوم���ه‌ن‌به‌ده‌ستبهێنێت‌به‌جۆرێك:

شه‌شه‌می‌ ماده‌ی‌ س���ێیه‌می‌ له‌بڕگه‌ی‌یاسای‌ژماره‌‌)3(ی‌ساڵی‌2009ی‌یاسای‌پارێزگاكانی‌هه‌رێمدا‌هاتوه‌‌)هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌نجومه‌ن‌ ئه‌ندامانی‌ له‌نێ���وان‌ پارێزگار‌به‌زۆرین���ه‌ی‌ره‌ه���ا‌)‌50+‌1(ی‌ژماره‌ی‌ئه‌ندامانی‌ئه‌نجومه‌ن‌ده‌بێت‌له‌ماوه‌یه‌كدا‌كه‌‌ئه‌وپه‌ڕی‌)30(‌رۆژ‌له‌مێژوی‌به‌ستنی‌یه‌كه‌مین‌دانیشتنه‌وه‌‌تێپه‌ڕ‌نه‌كات.‌هه‌ر‌ل���ه‌و‌بڕگه‌ی���ه‌دا‌هاتوه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌هیچ‌كام‌ژماره‌ی‌ ره‌های‌ زۆرینه‌ی‌ له‌پاڵێوراوه‌كان‌ئه‌ندامانی‌ئه‌نجومه‌نی‌به‌ده‌ستنه‌هێنا‌ئه‌وا‌كێبه‌ركێ‌له‌نێوان‌ئه‌و‌دو‌پاڵێوراوه‌‌ده‌بێ‌كه‌‌زۆرتری���ن‌ده‌نگیان‌به‌ده‌س���تهێناوه‌و‌ئه‌وه‌ی‌زۆرینه‌ی‌ده‌نگ���ه‌كان‌له‌ده‌نگدانی‌دوه‌مدا‌بباته‌وه‌‌ئه‌و‌به‌ده‌رچو‌داده‌نرێت.

به‌ته‌نها‌ لیس���تێك‌ هیچ‌ له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌پارێزگای‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ )17(‌كورس���ی‌له‌ك���ۆی‌)32(‌كورس���یه‌كه‌‌ س���لێمانی‌به‌ده‌س���تنه‌هێناوه‌‌وات���ا‌)‌50+‌1(‌ئه‌وا‌ئه‌وكاته‌‌چه‌ن���د‌رێگایه‌ك‌ده‌گیرێته‌به‌ر‌بۆ‌

دیاریكردنی‌پارێزگار:‌یه‌كه‌م:‌به‌س���تنی‌هاوپه‌یمانی‌له‌نێوان‌لیس���ته‌كاندا‌به‌تایبه‌تیش‌لیستی‌زۆرینه‌‌هه‌وڵی‌هاوپه‌یمانی‌ده‌دات‌و‌له‌گه‌ڵ‌چه‌ند‌لیستێكی‌تر‌بۆ‌به‌ده‌س���تهێنانی‌ده‌نگی‌پێویس���ت،‌بۆیه‌‌ده‌كرێت‌لیس���تی‌گۆڕان‌هاوپه‌یمان���ی‌له‌گه‌ڵ‌چه‌ند‌لیس���تێكی‌تر‌بكات‌ب���ۆ‌پێكهێنانی‌حكومه‌تی‌ناوخۆیی‌دابه‌ش���كردنی‌ هه‌رچه‌ن���ده‌‌ س���لێمانی،‌پۆس���ته‌كانی‌حكومه‌تی‌هه‌رێم‌و‌به‌غداش‌كاریگ���ه‌ری‌ده‌بێ���ت‌له‌س���ه‌ر‌پێكهێنانی‌حكومه‌تی‌ناوخۆی‌پارێزگای‌سلێمانی.

لیس���ته‌كان‌ پاڵێ���وراوی‌ دوه‌م:‌ده‌خرێت���ه‌‌ پارێ���زگادا‌ له‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌ده‌نگدانه‌وه‌و‌ئه‌گه‌ر‌هیچیان‌زۆرینه‌ی‌ره‌ها‌)‌50+‌1(‌یان‌به‌ده‌س���تنه‌هێنا،‌هه‌روه‌ك‌له‌ماده‌ی‌سێی‌یاسای‌پارێزگاكاندا‌هاتوه‌،‌ئه‌وا‌هه‌ڵبژاردن‌ده‌كرێت���ه‌وه‌‌له‌نێوان‌دو‌پاڵێوراو‌كه‌‌زۆرترین‌ده‌نگیان‌هه‌یه‌،‌له‌و‌هه‌ڵبژاردنه‌دا‌هه‌ر‌كامیان‌ده‌نگی‌زۆرینه‌ی‌هێنا‌ده‌بێته‌‌پارێزگار‌مه‌رج‌نیه‌‌)1‌+‌50(‌

بهێنێت‌له‌م‌حاڵه‌ته‌دا.‌س���ێیه‌م:‌خ���ۆ‌ئه‌گه‌ر‌هیچ‌ی���ه‌ك‌له‌و‌ئه‌وا‌ نه‌گیرایه‌به‌ر‌ رێگایان���ه‌ی‌س���ه‌ره‌وه‌‌لیس���ته‌كان‌رێكده‌كه‌ون‌له‌سه‌ر‌كاندیدێك‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ئه‌نجومه‌ن،‌ئه‌میش‌پێویستی‌به‌فێلی‌یاس���ایی‌هه‌ی���ه‌،‌چونكه‌‌به‌پێی‌یاس���اكه‌‌پارێ���زگار‌ده‌بێ���ت‌ئه‌ندام���ی‌ئه‌نجومه‌ن‌بێت،‌ل���ه‌و‌حاڵه‌ته‌دا‌پارێزگار‌به‌وه‌كال���ه‌ت‌ده‌بێ���ت،‌وه‌ك‌پارێ���زگاری‌

ئێستا.

سیناریۆكانی‌دیاریكردنی‌پارێزگارس���یناریۆكانی‌پێكهێنان���ی‌حكومه‌تی‌ناوخۆیی‌س���لێمانی‌هێنده‌‌فره‌‌ره‌هه‌نده‌‌ده‌كرێت‌له‌ده‌یان‌س���یناریۆدا‌دابڕێژرێت‌و‌كاربكرێ���ت‌ب���ۆ‌پێكهێنان���ی‌حكومه‌ت،‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌ كورس���یه‌كانی‌ ئه‌نجام���ی‌كه‌‌ به‌جۆرێك���ه‌،‌ س���لێمانی‌ پارێ���زگای‌ئۆپۆزس���یۆنی‌ الیه‌نه‌ك���ه‌ی‌ به‌هه‌رس���ێ‌پێش���و‌ده‌كاته‌‌)16(‌كورسی‌و‌ناتوانرێت‌پارێزگار‌پێكبهێنرێت،‌هاوكات‌الیه‌نه‌كانی‌ده‌س���ه‌اڵتیش‌به‌یه‌كێت���ی‌و‌پارتی‌)14(‌كورس���یان‌ده‌بێ���ت‌و‌ئه‌وانی���ش‌ناتوانن‌پێك���ه‌وه‌‌حكومه‌تی‌ناوخۆیی‌س���لێمانی‌

پێكبهێنن.یه‌كه‌م:‌له‌س���یناریۆی‌یه‌كه‌مدا‌ته‌واوی‌پارێزگار‌ به‌جۆرێك‌ رێكده‌كه‌ون‌ هێزه‌كان‌بۆ‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌گۆڕان‌ده‌بێت،‌به‌وپێیه‌ی‌ده‌نگ���ی‌ كورس���ی‌و‌ یه‌كه‌م���ی‌ پل���ه‌ی‌به‌ده‌ستهێناوه‌‌)چاوه‌ڕوان‌ناكرێت‌گۆڕان‌

سازش‌له‌سه‌ر‌پارێزگاری‌سلێمانی‌بكات(،‌س���ه‌رۆكی‌ئه‌نجومه‌ن‌بۆ‌یه‌كێتی‌ده‌بێت‌له‌گه‌ڵ‌جێگری‌پارێزگار،‌هاوكات‌جێگری‌دوه‌م���ی‌پارێ���زگار‌بۆ‌پارت���ی‌و‌جێگری‌سه‌رۆكی‌ئه‌نجومه‌ن‌بۆ‌یه‌كگرتو‌ده‌بێت،‌ك���ه‌‌ره‌نگه‌‌ئه‌م‌س���یناریۆیه‌‌باش���ترین‌و‌

نزیكترین‌سیناریۆ‌بێت‌به‌م‌شێوه‌یه‌:گ���ۆڕان‌)12(‌+‌یه‌كێتی‌)11(‌+‌پارتی‌)3(‌+‌یه‌كگرت���و‌)2(‌+‌كۆم���ه‌ڵ‌)2(‌+‌هاوپه‌یمان���ی‌)1(‌+‌كۆت���ا‌)1(‌=‌‌32

كورسیدوه‌م:‌لیستی‌گۆڕان‌له‌گه‌ڵ‌ژماره‌یه‌ك‌له‌لیس���ته‌كاندا‌هاوپه‌یمان���ی‌ده‌كات‌ب���ۆ‌ئه‌وه‌ی‌ده‌نگ���ی‌زۆرینه‌ی‌ره‌ها‌)1‌+‌50(ی‌ده‌نگی‌ئه‌ندامانی‌ئه‌نجومه‌ن‌مس���ۆگه‌ر‌بكات،‌ب���ۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌پۆس���تی‌پارێزگار‌

مسۆگه‌ر‌بكات‌به‌جۆرێك:گ���ۆڕان‌)12(‌+‌پارتی‌)3(‌+‌یه‌كگرتو‌

)2(‌+‌كۆمه‌ڵ‌)2(‌=‌‌19كورسیبه‌وپێیه‌ش‌به‌ئاسانی‌ده‌توانێت‌پۆستی‌پارێ���زگارو‌ئیداره‌ی‌ناوخۆی‌س���لێمانی‌پێكبهێن���ن،‌ل���ه‌و‌حاڵه‌ته‌ش���دا‌یه‌كێتی‌

ده‌بێته‌‌ئۆپۆزسیۆن.گۆڕان‌و‌ له‌سیناریۆی‌سێیه‌مدا‌ سێیه‌م:‌یه‌كێتی‌پێك���ه‌وه‌‌هاوپه‌یمان���ی‌ده‌كه‌ن‌و‌كورس���یه‌كانیان‌ده‌كاته‌‌)23(‌كورسی‌و‌به‌ئاس���انی‌ده‌توان���ن‌حكومه‌تی‌ناوخۆی‌س���لێمانی‌پێكبهێنن‌و‌پۆسته‌كان‌دابه‌ش‌

بكه‌ن.گ���ۆڕان‌)12(‌+‌یه‌كێتی‌)11(‌=‌‌23

كورسیچواره‌م:‌له‌سیناریۆی‌چواره‌مدا‌ده‌كرێت‌یه‌كێت���ی‌به‌هاوكاری‌پارت���ی‌و‌یه‌كگرتوو‌هاوپه‌یمانی‌و‌كۆتا‌به‌ئاس���انی‌حكومه‌تی‌ناوخ���ۆی‌س���لێمانی‌پێكبهێنن‌و‌كۆمه‌ڵ‌و‌گۆڕان‌ببنه‌‌ئۆپۆزسیۆن،‌له‌و‌حاڵه‌ته‌شدا‌پارێزگار‌بۆ‌یه‌كێتی‌و‌سه‌رۆكی‌ئه‌نجومه‌ن‌ب���ۆ‌پارتی‌له‌به‌رامب���ه‌ر‌پارێزگای‌هه‌ولێر‌كه‌‌پارێزگار‌بۆ‌پارتی‌ده‌بێت‌و‌س���ه‌رۆكی‌

ئه‌نجومه‌ن‌بۆ‌یه‌كێتی.یه‌كێتی‌)11(‌+‌پارتی‌)3(‌+‌یه‌كگرتو‌)2(‌هاوپه‌یمانی‌)1(‌+‌كۆتا‌)1(‌=‌‌18

كورسیته‌نانه‌ت‌س���یناریۆیه‌كی‌یه‌كێتی‌هه‌یه‌‌كه‌‌پێش���تر‌باسی‌لێكراوه‌‌ئه‌ویش‌ئه‌وه‌یه‌‌دو‌س���اڵ‌پارێزگار‌به‌ده‌ست‌یه‌كێتییه‌وه‌‌بێ���ت‌و‌دو‌س���اڵ‌به‌ده‌س���ت‌گۆڕان���ه‌وه‌‌بێت،‌یان‌ده‌وترێ���ت‌یه‌كێتی‌پێی‌خراپ‌نیی���ه‌‌هه‌ردوال‌كه‌س���ێكی‌بێایه‌ن‌بكه‌نه‌‌پارێ���زگار،‌به‌اڵم‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌گۆڕان‌دو‌س���اڵه‌كه‌‌ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌و‌پێیانوایه‌‌ده‌بێ‌‌الیه‌ن���ی‌براوه‌‌كه‌‌گۆڕانه‌‌ئیداره‌ی‌پارێزگا‌

پێكبهێنێ‌‌به‌پێی‌هاوپه‌یمانێتی.چه‌ندی���ن‌س���یناریۆی‌دیك���ه‌‌هه‌ن‌بۆ‌پێكهێنان���ی‌پارێ���زگای‌نوێی‌س���لێمانی‌ب���ه‌اڵم‌تا‌ئێس���تا‌گفتوگ���ۆی‌الیه‌نه‌كان‌ده‌س���تی‌پێنه‌كردوه‌‌به‌و‌ئاراسته‌یه‌،‌كه‌‌ره‌نگه‌‌دابه‌شكردنی‌پۆسته‌كانی‌به‌غداش‌كاریگ���ه‌ری‌هه‌بێ���ت‌له‌س���ه‌ر‌پێكهێنانی‌

پارێزگای‌سلێمانی.

هەنوکە)430(‌سێشه‌ممه‌‌42014/5/27

سیناریۆكانی پێكهێنانی ئیداره ی نوێی پارێزگای سلێمانی

یه‌كێتی‌پێی‌خراپ‌نییه‌‌هه‌ردوال‌كه‌سێكی‌بێایه‌ن‌بكه‌نه‌‌پارێزگار،‌به‌اڵم‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌دو‌ساڵه‌كه‌‌ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌و‌پێیانوایه‌‌ده‌بێ‌‌الیه‌نی‌براوه‌‌كه‌‌گۆڕانه‌‌ئیداره‌ی‌پارێزگا‌پێكبهێنێ‌‌به‌پێی‌هاوپه‌یمانێتی

چه‌ندین‌سیناریۆی‌دیكه‌‌هه‌ن‌بۆ‌پێكهێنانی‌پارێزگای‌نوێی‌سلێمانی‌به‌اڵم‌تا‌ئێستا‌گفتوگۆی‌الیه‌نه‌كان‌ده‌ستی‌پێنه‌كردوه‌‌به‌و‌ئاراسته‌یه‌،‌كه‌‌ره‌نگه‌‌دابه‌شكردنی‌پۆسته‌كانی‌به‌غداش‌كاریگه‌ری‌هه‌بێت‌له‌سه‌ر‌پێكهێنانی‌پارێزگای‌سلێمانی

5(430( سێشه ممه 2014/5/27کوردستانی

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

وا بڕیاره 3ی حوزه یرانی داهاتو، هه ڵبژاردنی سه رۆكایه تی له سوریا

به ڕێوه بچێت، به شار ئه سه د به هێزترین كاندیدی ئه و هه ڵبژاردنه یه كه نه یاره كانی

به "شانۆگه ری " ناویده به ن، نوێنه ری ته ڤده م ده ڵێت "جگه له چه ند شوێنێكی

قامشلو كه هێشتا پۆلیس و هێزی رژێمی تێدا ماوه ، له هیچ شوێنێكی تر رێگه به ئه نجامدانی هه ڵبژاردن ناده ین و

پشتوانیش له هه ڵبژاردنه وه ی ئه سه د ناكه ین".

غه ریب حه سۆ نوێنه ری ته ڤده م له هه رێمی كوردس���تان، كه له چه ند رێكخراوو پارتێكی رۆژئاوای كوردستان پێكدێت و دیارترینیشیان ك���ه ب���ه وه ده كات ئام���اژه په یه ده ی���ه ، به ڕێوه چونی هه ڵبژاردن له سوریا په یوه ندی به وانه وه نیه و ناهێڵن پرۆس���ه ی هه ڵبژاردن له ناوچه رزگاركراوه كانی رۆژئاوای كوردستان ئه نجامبدرێت، ئ���ه و به ئاوێنه ی راگه یاند كه "ناوچه كوردنش���ینه كان له ده س���تی رژێمی به عسی سوریا رزگاركراون، ئیتر چۆن ئێمه رێگه به وه ئه ده ی���ن هه ڵبژاردن له و هه رێمه رزگاركراوانه ئه نج���ام بدرێن؟ ئێمه هه رگیز

ئه وه قبوڵناكه ین".ناوبراو جه غتی له وه ك���رده وه كه ئه وان رێگه ناده ن له ناوچه كانی بنده س���تی ئه واندا یه ك ده نگیش بدرێت، چونكه ئه و شوێنانه كورد تێیدا بااڵده س���ته نه ك رژێمی سوریا، ئه و وتی "رژێم له رۆژئاوای كوردس���تان هیچ ڕۆڵ و كاریگه رییه كی نیه ". له وه اڵمی ئه وه ی كه ئایا ئه وان له م هه ڵبژاردنه دا پش���تگیری هه ڵبژاردنه وه ی ئه س���ه د ده كه ن یان له دژی ده وه ستنه وه ؟ حه سۆ وتی "نه خێر، چونكه ئ���ه و دان به وج���ودو پێش���كه وتنی گه الندا نانێت. له ماوه ی سێ ساڵ و نیوی رابردوشدا بۆردمان و هێرش���ی گه وره ی كردۆته س���ه ر گه له كه ی خۆی. بۆیه جه خت ده كه مه وه كه ئه و هه ڵبژاردن���ه په یوه ندی به ئێمه وه نیه ". وتیشی "ئێستا خۆمان ئیداره ی ناوچه كانی خۆم���ان ده كه ی���ن، رژێ���م ته نه���ا له چه ند بونی فرۆكه خانه قامیش���لۆو گه ڕه كێك���ی هه یه ، بۆیه ده توانێت ته نها له و ش���وێنانه سندوقی هه ڵبژاردن بۆخۆی دابنێت چونكه چه ن���د فه رمانبه رێكی مه ده ن���ی و رێژه یه كی

كه می پۆلیس كه سه ر به رژێمن، ماون".حه س���ۆ ئه و ده نگۆیانه ش���ی ره تكرده وه ك���ه باس ل���ه وه ده كه ن ئه وان پش���تیوانی له به ش���ار ئه س���ه د و رژێمه كه ی بكه ن و وتی "ئه و تۆمه ته هی ئێس���تا نیه ، چونكه ئێمه ده مێك���ه وتومانه ئێس���تا ئێمه وه ك كورد په یڕه و له سیاسه تی هێڵی سێیه م ده كه ین، واته كورد نه دۆست و به رگریكاری ئه سه ده نه دوژمنی ئۆپۆزس���یۆنی سوریاش���ه . ئه م سیاسه تی هێڵی س���ێیه مه مۆدێلێكی نوێیه له نێ���و كوردو له رۆژهه اڵت���ی ناڤین. چونكه

پێش���تر كورد هه میش���ه پش���تی الیه نێكی گرت���وه و دژی الیه نه كه ی دیكه وه س���تاوه ، ئه مه ش سیاسه تێكی هه ڵه بوه . ئه م جۆره سیاسه ته به سه رچوه و نابێت جارێكی دیكه ك���ورد په یڕه وی ئ���ه م سیاس���ه ته هه ڵه یه بكاته وه و نابێت چیتر كورد دارده ستی هیچ

هێزێك بێت". وتیش���ی "له و كه س و الیه نانه ده پرسین ك���ه ئه و تۆمه ته مان ئاراس���ته ده كه ن ئه وه چ هێزێك���ه خوێن���ی له پێن���او پاراس���تن و رزگاركردنی رۆژئاوای كوردس���تان رشتوه ؟ ئه وه ئێمه ین یان هێ���زو الیه نه كانی دیكه ؟ بفه رم���ون وه رنه رۆژئاوا بزانن ئێمه س���ه ر

به ئه سه دین یان نا؟".غه ری���ب حه س���ۆ ئاماژه ی به وه ش���دا كه كورد هه م له سه ر ده ستی رژێم و هه م له سه ر ده س���تی ئۆپۆزس���یۆنی س���وریاش زیانی پێگه یش���توه ، بۆیه هێڵی سێیه م باشترین سیاس���ه ته كه په یڕه و ده كرێت به مه به ستی پێش���كه وتنی كانتۆنه كان و به ڕێوه بردن���ی

جڤاكی كورد له رۆژئاوای كوردستان.حه س���ۆ وت���ی "ئه گ���ه ر ئه س���ه د هێنده خواستی مانه وه ی هه یه بۆ حه وت ساڵی تر، پێویست بو له پێناو پاشه رۆژو پێشكه وتنی س���وریا، فۆرمێكی نوێی سیاسه تی په یڕه و بكردایه ، پێویس���تبو ك���ه فۆرمی دیالۆگ و دانوس���تاندن و لێكتێگه یشتن و به رنامه یه كی باش و ئۆپۆزس���یۆنێكی دیموكرات هه بوایه ، به له به رچاوگرتنی مافی سه رجه م پێكهاته و چین و توێژه كانی س���وریا، به اڵم به داخه وه له ئێستادا هیچ یه كێك له وانه ، له سیاسه تی

ئه سه د به دیناكرێت".وتیشی "ئه گه ر ئه س���ه د هێنده خواستی

مانه وه ی هه یه ، ده بێت سیاسه تی دیالۆگ و قبوڵكردنی گه الن و ئۆپۆزسیۆنی دیموكراتیك

به ته واوی قبوڵ بكات".حه سۆ جه ختی له سه ر ئه وه ش كرده وه كه ره وش���ی رۆژئاوای كوردستان به شێوه یه كی گش���تی له بارودۆخێكی هه س���تیاردایه ، ئه و وتی "قۆناغی رزگاركردنی رۆژئاوا ته واوبوه و ئێستا قۆناغی پاراس���تنی ده سكه وته كانی رۆژئاواو روبه روبون���ه وه ی پیالنی ناحه زان و تیرۆریس���تان و دوژمنان���ی گه ل���ی كورده ، ب���ه و ئومێده ین كه بتوانی���ن ئه و قۆناغه ش به باش���ی ئی���داره بده ی���ن". به گوته ی ئه و تاكو ئێستاش كورد له رۆژئاوای كوردستان مه ترسی و هه ڕه ش���ه ی له سه ره و ناوه ناوه ش شه ڕو روبه روبونه وه له نێوان یه په گه و گروپه چه مداره تون���دڕه وه جیاجیاكان و ناحه زانی گه لی ك���ورد له چه ند ناوچه یه ك دروس���ت

ده بێت.حه س���ۆ وت���ی "ده مێ���ك بۆردومان���ه و ده مێ���ك هێرش���ی تیرۆرس���تییه ، ئه مه ش هه م���وی له پێن���او تێكش���كاندنی ئیراده ی گه لی كورده و چاویان به و ده س���كه وتانه ی رۆژئاوای كوردس���تان هه ڵنای���ه ت. پیالن و تیرۆریستییه كان و گروپه كرده وه كانی كارو س���وپای ئ���ازادو پیالنی هه ندێ���ك له حزبه كوردییه كان و واڵته هه رێمییه كان به ش���ێكن له و هه ڕه شه و مه ترسییانه ی سه ر رۆژئاوای

كوردستان".ناوب���راو جه خ���ت ل���ه وه ده كات���ه وه كه به ش���ێكه كوردس���تان دیموكراتی "پارتی له و مه ترس���یانه و نزیكایه ت���ی ئه و هێزه ش له توركی���او لێدان���ی خه نده ق و داخس���تنی س���نور دیارترین ئ���ه و كاره خراپانه ن كه

له م���اوه ی راب���ردودا پارت���ی دیموكرات���ی ئه نجامیداون توركیا به هاوكاری كوردستان ئه م���ه ش كوردس���تان. رۆژئ���اوای دژی كاریگ���ه ری خراپی هه یه له س���ه ر یه كێتی نه ته وه ی���ی كوردان و به زیان بۆ هه مو الیه ك ده ش���كێته وه "، ئه و وتی "ئه و سیاسه ته ی پارتی سیاسه تێكی هه ڵه یه ، ئێمه ئه وجۆره سیاسه ته به هێرشی راسته وخۆ تێده گه ین بۆ سه ر رۆژئاوای كوردس���تان و پێمانوایه هیچ جیاوازییه كی نیه له گه ڵ سیاسه تی ده وڵه تی

تورك".

ئایا‌‌PYDده‌نگ‌به‌ئه‌سه‌د‌ده‌دات؟"نه دۆستی ئه سه دین و نه دوژمنی ئۆپۆزسیۆن"

ش���ه ڕو له گ���ه ڵ ه���اوكات س���وریا پێكدادانه كاندا، س���ه ره تای هه فته ی داهاتو به شار هه ڵبژاردنه وه ، پرۆس���ه ی پێده نێته ئه سه دو دو پاڵێوراوی دیكه "ماهر حه جار"و "حه س���ان نوری " بۆ به ده ستهێنانی پۆستی

سه رۆك كۆمار ملمالنێیانه ، كه ئه س���ه د و حه س���ان عه ل���ه وی و ماهریش

سوننی مه زهه به .پێویس���ته س���وریا ده س���توری به پێی س���ه رۆك كۆمار مس���وڵمان بێت، "ئایین" ته نه���ا مه رج���ی خۆكانیدیك���ردن نییه بۆ پۆستی س���ه رۆكایه تی كۆمار، به ڵكو چه ند مه رجێكی دیكه ش هه ن: پێویس���ته كاندید به النیكه مه وه ده س���اڵ بێت له سوریا بژی ، پێویس���ته له 250 په رله مانتاری ئه و واڵته ، 35ی���ان پش���تیوانی لێبك���ه ن، پێویس���ته ره گه زنامه ی س���وری هه بێت و ره گه زنامه ی

هی���چ واڵتێكی تری نه بێ���ت، ده بێت دایك و باوك و هاوس���ه ره كه ی س���وری بن، ده بێت هیچ تاوانێكی سیاسی و مه ده نیشی ئه نجام

نه دابێت و سزا نه درابێت.به پێی ئه م مه رجانه ، به رهه ڵس���تكارانی رژێ���م به تایبه تی ئه وانه ی له ده ره وه ی واڵتن ناتوانن بچنه ئه و ركه به رییه وه ، به سه رنجدان په رله مانت���ار 35 ده بێ���ت ك���ه ل���ه وه ی پش���تگیرییان بكات بۆ خ���ۆ كاندیدكردن، چونكه په رله مانی سوریا كه له 250 ئه ندام پێكدێ���ت، زۆرب���ه ی ه���ه ره زۆریان س���ه ر

به حیزبی به عسن.هه ربۆی���ه پێش���بینی ده كرێت ئه س���ه د به جیاوازییه كی زۆری رێژه ی ده نگه كان پێش دو ركه به ره كه ی بكه وێ���ت، كه هه ردوكیان په رله مانتارن و بۆ ماوه ی حه وت س���اڵی تر

به شار ئه سه د له پۆسته كه یدا بمێنێته وه .

هه ڵبژاردنێك بۆ "هه ڵبژاردن"ی ئه سه د

گه ریالیه کی یه په گه

ریکالمێکی هه ڵبژاردنی به شار ئه سه د

رژێم ته نها له چه ند گه ڕه كێكی قامیشلۆو

فرۆكه خانه بونی هه یه ، بۆیه

ده توانێت ته نها له و شوێنانه سندوقی هه ڵبژاردن بۆخۆی

دابنێت

ناوداری رۆژنامه نوسی رۆبه رت فیسك به ریتانی و شاره زا له كاروباری رۆژهه اڵتی ناوه ڕاس���ت و جیهان���ی ع���ه ره ب، ئاماژه ب���ه وه ده كات كه به ش���ار ئه س���ه د له م ده نگه كان 90%ی رێ���ژه ی هه ڵبژاردنه دا به ده ستده هێنێت، چونكه هه ڵبژاردن ته نها له و شوێنانه ئه نجامده درێن كه ده كه ونه

ژێر كۆنترۆڵی سوپای سوریاوه .به مجۆره ئه س���ه د ده یه وێت به واڵتانی ده ره وه و نه یارانی بڵێت كه هێشتا پێگه ی جه ماوه ریی له سوریا به هێزه و شه رعیه ت بدات به به رده وامبونی ده س���ه اڵتی خۆی ، ئه سه د له رێگه ی هه ڵبژاردنه وه ناڕوخێت، كه واته ده بێ���ت په ناببرێته ب���ه ر كاری س���ه ربازیی و نه یارانیش���ی تا ئێستا كه ئه مه یان تاقیكردوه ته وه ، نه ك هه ر رژێمی ئه س���ه دیان بۆ نه ڕوخاوه ، به ڵكو زۆرێك له چاودێ���ران پێیانوایه ره وتی روداوه كان له به رژه وه ندی ئه س���ه دن، ك���ه قۆناغی هه ره مه ترس���یداری جه نگ���ی ناوخۆیی

له و واڵته دا تێپه ڕاندوه و ئێس���تا سوپای سوریا له پێشڕه ویدایه و یه ك له دوای یه ك

سه نگه ر به نه یاره كانی چۆڵ ده كات.روس���یا و كۆم���اری ئیس���المی ئێران و حیزب���واڵی لوبنان و ش���یعه كانی عێراق، لێناگه ڕێن ئه سه د له ڕێگه ی نه یاره كانیه وه بڕوخێت، ه���اوكات واڵتان���ی رۆژئاواش مه ترس���ی ئه وه یان هه یه گ���ه ر له ڕێگه ی س���ه ربازییه وه رژێمی به ش���ار ئه س���ه د وه ك توندڕه وه كانی هێ���زه بڕوخێن���ن، ببن���ه ده س���ه اڵتداری نه س���ره و داعش راس���ته قینه ل���ه و واڵته دا، ن���ه ك هێزه میان���ه ڕه وه كان، دیموكراس���یخوازو له به رئ���ه وه تا ئێس���تا ئه نجامدانی كاری سه ربازیی و هێرشی ئاسمانی بۆ سه ر ئه و واڵته به مه به ستی روخانی رژێمی ئه سه د ئه گه رێكی الوازه ، له مباره وه سیناتۆرێكی ئه مه ری���كا راش���كاوانه ده ڵێ���ت "نابێت ئه مه ریكا هێرشی ئاس���مانی بكاته سه ر

سوریا و ببێته هێزی ئاسمانی داعش".

رژێمی ئه سه د چۆن كۆتایی دێت؟ئه‌مه‌ریكا:‌نابین‌

به‌هێزی‌‌ئاسمانی‌‌"داعش"

ئۆپۆزیسیۆنی س���وریا ئاماژه به وه ده كات ك���ه له هه لومه رجێكدا س���وریا به هۆی ئاگری ش���ه ڕی ناوخۆوه ده س���وتێت و هه مو رۆژێك رژێ���م و هاوپه یمان���ه ده ره كیه كانی كوش���ت و كوش���تار به رامبه ر به خه ڵكی ده كه ن و نیوه ی

دانیش���توانی واڵت ئ���اواره و ده ربه ده ر بوبن، چۆن ده كرێت هه ڵبژاردن ئه نجامبدرێت؟

زۆربه ی س���ه ركرده كانی ئۆپۆزیسیۆنی ئه و واڵته ئه م هه ڵبژاردنه به "نوكته " ناوده به ن.

هه‌ڵبژاردن‌نوكته‌یه‌

"پێکه وه " سوا_ سوریا نیشتیمانی ئه به دیمانه _ دروشمی هه ڵمه تی هه ڵبژاردنه که ی ئه سه د

به شار ئه سه د، تاكه سه رۆكه له نێو ئه و واڵته عه ره بیانه دا كه خاوه نی سیس���ته می كۆماریین، پۆست و ده س���ه اڵتی له باوكه وه به میرات بۆ ماوه ته وه ، كه حافز ئه س���ه دی بابی س���اڵی 2000 مرد، په رله مان كۆبۆوه بۆ ئه وه ی ده ستور هه مواربكاته وه و ته مه نی س���ه رۆك له 40 ساڵه وه بكات به 34 ساڵ تا

به شار ئه و پۆسته وه ربگرێت.ئه س���ه د ته مه ن���ی 49 س���اڵه ، كۆلیژی پزیشكیی له دیمه ش���ق و له نده ن خوێندوه و پسپۆڕی نه خۆشیه كانی چاوه ، له 1995ه وه له ریزی هێ���زه چه ك���داره كان كاریكردوه و س���اڵی 2000 كراوه ت���ه فه رمان���ده ی بااڵی

هێزه چه كداره كان، جگه له زمانی عه ره بی ، ئینگلیزی و فه ره نسی ده زانێت.

س���وریا كه 44 س���اڵه له الی���ه ن باوك و كوڕێك���ه وه به ڕێوه ده برێ���ت، به به رده وامی نێوده وڵه تیی���ه وه كۆمه ڵگ���ه ی له الی���ه ن م���رۆڤ و مافه كان���ی به پێش���ێلكاری دیموكراس���ی و ماف���ه س���ه ركوتكردنی ئازادییه كان تاوانبار ده كرێت، نه یارانیش���ی تۆمه تباری ده كه ن كه رژێمه كه ی رژێمێكی بازرگانی و سیاسی و ده سه اڵتی پۆلیسییه و موخابه راتی���ی و ئه منیی له س���ه ر بنه ماڵه ی ئال ئه س���ه دو زاواو خاڵ و كه سه نزیكه كانی

تاپۆكراوه .

سێ‌‌كاندید

له دایكبوی حه له ب و ته مه نی 46 س���اڵه ، ئه سه دله ئه ده بی عه ره بیدا، به كالۆریۆسه خاوه نی حه له بیه ، به ناوبانگی به بنه ماڵه یه كی سه ر ساڵی 1984 بوه ئه ندامی حیزبی شیوعی و س���اڵی 2000 له و حیزبه جیابۆته وه ، ساڵی 2003 له گه ڵ چه ند س���ه ركرده یه كی ناڕازی ش���یوعی "كۆمیت���ه ی نیش���تمانی یه كێتی شیوعیه كانی سوریا"ی دامه زراندوه ، ساڵی 2011 ن���اوی ئه م كۆمیته یه گۆڕا بۆ حیزبی "ئیراده ی نیشتمانی " و ماهیر بوه سكرتێری . ئه و له س���اڵی 2007دا خۆی كاندیدكرد بۆ په رله مان ده نگینه هێنا، پاش���ان له س���اڵی 2012 له گه رم���ه ی نائارامیه كان���دا خ���ۆی كانیدكردو بوه ئه ندامی په رله مان. ماهیر وا خۆی ده ناسێنێت كه سه ر به ئۆپۆزیسیۆنی

ناوخۆیه .

ماهیر حه جارحه سان نوری‌

له دایكب���وی دیمه ش���ق و ته مه نی 54 دكتۆرایه بڕوانامه ی هه ڵگری س���اڵه ، كه نه دی له زانك���ۆی له به ڕێوه بردن���دا

ئه مه ریكا،له س���اڵی 2000 ت���ا 2002 وه زی���ری ده وڵه ت بوه بۆ گه شه پێدانی ئابوری ، له س���اڵی 1998ه وه تا 2003 ئه ندامی

په رله مان بوه ،حه سان بۆ ماوه یه ك سكرتێری گشتی ژوری بازرگانی و پیشه س���ازی دیمه شق بوه و ئێس���تاش ئه ندام���ی په رله مانی

سوریایه .

ئا: هاوكار حسێن

ئه مینداری گشتیی یه كگرتوی ئیسالمی كوردستان و ئه میری كۆمه ڵی ئیسالمی كوردستان

پێیانوایه گه شته كانی بارزانی بۆ ده ره وه زیاتر سیمایه كی بنه ماڵه ییان

هه یه ، به وپێیه ی هه میشه كه سه نزیكه كانی خۆی یاوه ریی ده كه ن و

هه ردوكیشیان ئاماژه به ساخته كاری گه وره ده كه ن له هه ڵبژاردنه كاندا.

به پێ���ی به ڵگه نامه یه ك���ی س���ایتی ویكیلیك���س كه له الیه ن به رپرس���ان و باڵیۆزی ئه مه ریكا له به غدا نوس���راوه و ئاوێن���ه ده قه كه ی ك���ردوه به كوردی ، گش���تیی له ئه مین���داری هه ری���ه ك یه كگرت���وی ئیس���المی كوردس���تان، سه اڵحه دین به هادین و ئه میری كۆمه ڵی ئیسالمی كوردستان، عه لی باپیر ئاماژه به وه ده كه ن كه "گه شته كه ی بارزانی بۆ واش���نتۆن وه ك گه شتێكی خێزانی ره سمی نه ك س���ه ردانێكی ده بینین،

بێت به ناوی هه رێمی كوردستانه وه ".له به ش���ێكی ئه و به ڵگه نامه یه دا كه مێژوه كه ی بۆ ساڵی 2010 ده گه ڕێته وه ، به رپرس���انی ئه مه ریكا ئام���اژه به وه ده كه ن كه "ئه و تێڕوانینه ی سه اڵحه دین به هادین و عه لی باپیر له باره ی دوایین گه شتی سه رۆك بارزانی بۆ واشنتۆن وه ك گه شتێكی خێزانی ، به شێوه یه كی فراوان باوه له ناو هه رێمی كوردستان، ڕاده یه ك تا له س���لێمانی . به تایبه تی ئه م���ه ره نگدانه وه ی ئه و ش���ێوازه ی بیركردنه وه یه كه كوردانی عێراق هه یانه

به رامبه ر سه ركردایه تیه كه یان".هاوكات هه ردو س���ه ركرده به توندی حزب���ی له ه���ه ردو س���كااڵیانكرد خراپی پارتی ( و )یه كێتی و ده سه اڵت مامه ڵه كردنیان. بانگه شه ی ئه وه شیان ده نگه كان���ی 20%ی ك���ه ك���ردوه هه ڵبژاردن���ی 25ی ته مم���وزی 2009، دراون، كۆتایی���دا له كاتژمێ���ری ئه وه ش كاتێك ه���ه ردو حزب گروپی ده نگده رانیان ش���وێن به شوێن پێكرد

بۆ ئه وه ی زیاد له جارێك ده نگبده ن.

ده قی به ڵگه نامه كه :10BAGHDAD526 : ئای دی

بابه ت: س���ه رانی پارته ئیسالمیه كان هه ڵبژاردنه كان و مه س���ه له ی له باره ی

گه شتی بارزانی بۆ واشنتۆن ده دوێنس���ه رچاوه : باڵیۆزخان���ه ی ئه مه ریكا

له به غدابه روار: 28ی شوباتی 2010

پۆلێن: زۆر نهێنی

پوخته :گه وره راوێژكاری باڵیۆزی ئه مه ریكا له به غدا ب���ۆ كاروباری باكوری عێراق، ئاوه دانكردنه وه ی تیم���ی س���ه رۆكی هه رێمیی ئه مه ریكا و س���تافی تیمه كه به جی���ا له گ���ه ڵ ئه مینداری گش���تیی یه كگرت���وی ئیس���المی كوردس���تان، ئه می���ری به هادی���ن و س���ه اڵحه دین كۆمه ڵی ئیس���المی كوردستان، عه لی باپی���ر كۆبونه وه . هه ردو س���ه ركرده به توندی سكااڵیان كرد له هه ردو حزبی خراپی پارتی ( و )یه كێتی و ده سه اڵت مامه ڵه كردنی���ان. هه ردوال به ده س���ت هه ڵمه ت���ی توندوتیژی���ه وه ده ناڵێنن و پێش���بینی س���اخته كاریش ده ك���ه ن زۆرب���ه ی وه ك له هه ڵبژاردنه كان���دا. كوردان���ی ده ره وه ی ه���ه ردو حزب���ی بااڵده ستی یه كێتی و پارتی ، ئه وانیش بۆ بارزانی ئه مدواییه ی گه ش���ته كه ی واش���نتۆن وه ك گه ش���تێكی خێزانی ده بینن، نه ك س���ه ردانێكی ره س���می بێت به ناوی هه رێمی كوردس���تانه وه . به هادی���ن س���ه اڵحه دین هه روه ه���ا پێشبینیكرد كه ناكۆكی نێوان مه سرور بارزانی و نێچیرڤان بارزانی سه ره نجام سه ربكێش���ێت بۆ لێكترازانێكی جدیی له ن���او خ���ودی پارت���ی دیموكرات���ی

كوردستاندا.

گه شته كه ی بارزانی بۆ واشنتۆنئ���ه و چاوپێكه وتنانه له رۆژانی 18ی شوباتی 2010 ئه نجامدراون، كه به شێك بون ل���ه و زنجی���ره چاوپێكه وتنانه ی له پ���اش ئه مه ری���كا راوێژكاره ك���ه ی بارزان���ی س���ه رۆك س���ه ردانه كه ی ب���ۆ واش���نتۆن له هه ولێرو س���لێمانی ئام���اژه ی راوێ���ژكار ئه نجامی���داون. په یوه ندی دروس���تكردنی به گرنگ���ی شه خسی سه رۆك بارزانی كرد له گه ڵ س���ه رۆك ئۆبامادا. هه روه ها ئاماژه ی س���ه رۆكی جێگری به س���ه ردانه كه ی ئه مه ریكا، جۆ بایدن كرد كه هه رێمی كوردس���تان ئه وپه ڕی هه وڵده دات بۆ ئه وه ی بڕێكی زیاتری له داهاتی نه وتی عێ���راق ده س���تبكه وێت، به جێگ���ه ی شه ڕكردن له س���ه ر چه ند كێڵگه یه كی نه وت���ی كه م له هه رس���ێ پارێزگاكه ی هه رێمی كوردس���تان. هه روه ك باسی ل���ه و په یام���ه ی وه زی���ری ده ره وه ی

ئه مه ری���كا كرد كه له الی���ه ن وه زیری بازرگانی���ه وه ته ئكی���دی لێكرای���ه وه به وه ی كورده كان پێویسته هه وڵبده ن ب���ۆ به ره وپێش���بردنی ش���ه فافیه ت و

روبه روبونه وه ی گه نده ڵی . ئه میری كۆمه ڵی ئیس���المی ، عه لی باپیر كه متر به حه م���اس بو له باره ی بۆ گه ش���ته كه ی س���ه رۆكی هه رێ���م واش���نتۆن و ره خنه ی ئه وه ی له بارزانی گ���رت كه كوڕه كه ی خۆی ، مه س���رور پاراستن و ئاژانسی بارزانی و سه رۆكی بارزانی )جێگری نێچیرڤان برا زاكه ی وه زیرانی س���ه رۆك پارتی و سه رۆكی پێشوی حكومه تی هه رێم( له گه ڵ خۆی باپیره وه ، عه ل���ی له روانگه ی بردوه . ئه گ���ه ر س���ه رۆك مه س���عود بارزانی له سه ردانێكی گه ش���ته كه ی ده یه وێت ته نها خێزانی زیاتر بێت، پێویست بو س���ه رۆك وه زیرانی حكومه تی هه رێم و ئه ندامی یه كێتی نیشتمانی كوردستان، به رهه م ساڵحی له گه ڵ خۆی ببردایه . له الیه ن خۆیشیه وه ئه مینداری گشتیی یه كگرت���وی ئیس���المی كوردس���تان، س���ه اڵحه دین به هادین دانی به وه دا نا كه گه ش���ته كه ی بارزانی ئاماژه یه كی ئه مه ریكای���ه رێزگرتن���ی گرنگ���ی به هه مانش���ێوه به اڵم له ك���ورده كان، جێگه ی ره خنه یه . ئه و سكااڵی ئه وه ی

ك���رد ك���ه ورده كاری ئه و س���ه ردانه به توندی ل���ه الی بارزانی قه تیس بوه ، ئ���ه و ده نگۆیان���ه ش زی���ادده كات كه هه یه و خێزان���ی پالنێكی ده وترێ���ت به نهێنی���ه وه كاری بۆ ده كرێت له گه ڵ به رپرس���ان و كۆمپانیاكانی ئه مه ریكا. به هادین ره خنه ی له شێوازی پێكهێنانی وه فده كانیش هه بوو پێیوایه كه گرنگه ئۆپۆزسیۆنیشه وه له دیدی ش���ته كان ببینرێن، بارزانیش پێویست بو یه كێك ئۆپۆزس���یۆن پارته كانی له ئه ندامانی ده كه ن خه ڵ���ك نوێنه رایه ت���ی ك���ه له په رله مان، له گه ڵ خۆی ببردایه .

س���ه اڵحه دین به هادی���ن ئام���اژه ی ب���ه وه ش كرد كه ئه ندامانی پارته كه ی نوێنه رایه تی ئه و ئیس���المیانه ده كه ن كه په ی���ڕه وی دیموكراس���ی ده كه ن. وتیش���ی ، یه كگرت���و هه میش���ه وه ك كوردس���تانی هاوپه یمانی ركابه رێكی

له خۆی ده ڕوانێت. نیگه ران���ی س���ه ركرده ه���ه ردو خۆی���ان نیش���اندا له ب���اره ی ئه گه ری س���اخته كاری له هه ڵبژاردندا. به هادین ئام���اژه ی به نمونه كانی راب���ردو كرد ك���ه چۆن ه���ه ردو حزب���ی حوكمڕان ك���ردوه س���اخته كارییان هه میش���ه له هه ڵبژاردنه كان���دا بۆ ئه وه ی له ریزی پێشه وه بمێننه وه . عه لی باپیر وتی ،

حزبه كه ی كاری س���اخته كاری ناكات، چونكه ئه وان حزبێكی ئیسالمین، به اڵم ئه وان���ه ی كه توانای س���اخته كارییان هه ی���ه ، ده توانن هێزه كانی ئاس���ایش كرده وه له وه ش به كاربهێنن. جه ختی كه یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان و كوردس���تان دیموكرات���ی پارت���ی ته نانه ت په نایانبردوه بۆ ئه وه ی یاری بااڵی هه ڵبژاردنه كان به كۆمیس���یۆنی بك���ه ن و ئه ندامانی خۆی���ان بخزێننه شوێنه هه س���تیاره كانه وه ، وه ك چۆن هه میش���ه سه رۆكی كۆمس���یۆن سه ر به پارت���ی بوه ، پارتی���ش پارچه یه ك زه وی به خش���یوه ب���ه و ئه ندام���ه ی . بانگه شه ی ئه وه ش���ی كرد كه 20%ی ده نگه كانی هه ڵبژاردنی 25ی ته مموزی 2009، له كاتژمێ���ری كۆتاییدا دراون، ئه وه ش كاتێك ه���ه ردو حزب گروپی ده نگده رانیان ش���وێن به شوێن پێكرد

بۆ ئه وه ی زیاد له جارێك ده نگبده ن.

كۆمێنت:س����ه اڵحه دین تێڕوانین����ه ی ئ����ه و له ب����اره ی باپیر به هادی����ن و عه ل����ی دوایین گه شتی س����ه رۆك بارزانی بۆ واشنتۆن وه ك گه ش����تێكی خێزانی ، به ش����ێوه یه كی ف����راوان ب����اوه له ناو هه رێم����ی كوردس����تان، به تایبه ت����ی

له س����لێمانی . ت����ا ڕاده ی����ه ك ئه م����ه ش����ێوازه ی ئ����ه و ره نگدان����ه وه ی بیركردنه وه ی����ه ك����ه كوردانی عێراق هه یانه به رامبه ر سه ركردایه تیه كه یان. له كاتێكدا له هه رێمی كوردستاندا بنه ما سه ره كیه كانی دیموكراسی )به تایبه تی به شداری له هه ڵبژاردندا( به شێوه یه كی به رباڵوو به په رۆش����ه وه قبوڵده كرێت، نیمچه بارزانی شێوه یه كی بنه ماڵه ی پاشایه تیان وه رگرتوه كه هه ر جۆره پێیوابێت تێپه ڕاندوه پێش����بینیه كی به ش����ێوه یه كی س����ه ركردایه تیه ئه م ئاش����تیانه بگۆڕێت. چاوه ڕوانده كرێت س����ه ركردایه تی بارزانی ب����ۆ پارتی و كوردستاندا، له هه رێمی بااڵده ستیان راده س����تی نه وه ی داهات����وی خۆیان بكرێت، ته نان����ه ت له الیه ن ئه ندامانی كوردس����تان و نیش����تمانی یه كێت����ی ئۆپۆزس����یۆنه گروپ����ه ئه ندامان����ی بچوكه كانیش����ه وه ك����ه كاریگه ریه كی كه میان هه یه . س����ه اڵحه دین به هادین باسی له و ملمالنێیه كرد كه له نێوان بارزانیدا نێچیرڤان بارزانی و مه سرور له ئارادا هه یه و ناتوانرێت بدركێنرێت، به اڵم ئه م ناكۆكی����ه پێده چێت وه ك خۆی بمێنێته وه تا ئه وكاته ی بارزانی له ژێر بێت و خێزانه كه ش س����ه المه ت

كۆنترۆڵدا بێت.

ئا: هاوكار

په رله مان ئاگاداری ئه جێندای سه ردانه كانی مه سعود بارزانی ،

سه رۆكی هه رێمی كوردستان نیه بۆ ده ره وه و به شێك له په رله مانتارانیش

ده ڵێن سه رۆكی هه رێم بۆ درێژكردنه وه ی شه رعیه تی خۆی ده گه ڕێته وه بۆ په رله مان، به اڵم

له هه ندێك پرسی هه ستیارو نیشتمانیدا په رله مان فه رامۆش

ده كرێت.

له رۆژی 22ی كانونی دوه می 2007، كوردستان سه رۆكایه تی ئه نجومه نی دامه زرا كه ده بێت س���ه رۆكی هه رێم سه رپه رش���تی كۆبون���ه وه كان بكات به به شداری جێگری سه رۆكی هه رێم و س���ه رۆكی په رله م���ان، س���ه رۆكی حكومه ت و جێگره كانیان و س���ه رۆكی

دیوانی سه رۆكایه تی . به اڵم له زۆرینه ی سه ردانه ره سمی و ناڕه س���میه كانیدا بۆ ده ره وه ی واڵت، ره خنه ی ئه وه له مه س���عود بارزانی ، س���ه رۆكی هه رێ���م ده گیرێ���ت ك���ه هه میش���ه ئه ندامان���ی نزیكی خۆی و

دیموكرات���ی )پارت���ی پارته ك���ه ی ده ك���ه ن، ی���اوه ری كوردس���تان(، بو بارزانی گرنگترینیان سه ردانێكی بۆ كۆشكی سپی و كۆبونه وه ی له گه ڵ ئه وكاتی س���ه رۆكی ب���وش، جۆرج ئه مریكا له مانگی تش���رینی یه كه می له ئه ندامان���ی ب���ه ده ر ك���ه ،2008بنه ماڵه كه ی و ئاشتی هه ورامی و فه الح مسته فا، كه سی تر یاوه رو ئاگاداری به ئه ندامانی نه ب���و، كۆبون���ه وه كان پارته ستراتیژیه كه شیه وه كه یه كێتی

نیشتمانی كوردستانه . عبدالرحمان، زان���ا له وباره ی���ه وه په رله مانت���اری یه كێتی له په رله مانی راگه یاند، به ئاوێن���ه ی كوردس���تان "زۆر گرنگ���ه تێكڕای په یوه ندییه كان له هه رێمی كوردستاندا به دامه زراوه یی بكرێن، نه ك بۆ هه ندێك پرسی وه ك ماوه ی ش���ه رعیه ت و درێژكردنه وه ی ده س���ه اڵت بگه ڕێنه وه بۆ په له مان و له هه ندێك پرس���ی دیكه ی نیشتمانی

پراوێزبخرێت". ،2005 حوزه یران���ی ل���ه 12ی یه كه مین وه ك بارزان���ی مه س���عود هه رێمی هه ڵبژێ���ردراوی س���ه رۆكی له الی���ه ن دیاریك���را كوردس���تان

هاوكات كوردس���تانه وه ، په رله مانی ل���ه 25ی ته موزی 2009، به ش���ێوه ی راس���ته وخۆ له هه ڵبژاردنێكی گشتیدا به رله وه ی هه ڵبژێردرای���ه وه ، دوباره له 20ی ئابی 2013 كۆتایی به ماوه ی س���ه رۆكایه تیه كه ی بێ���ت، له 30ی حوزه یرانی 2013، له الیه ن په رله مانی هه ردو په رله مانتارانی كوردس���تان و حزبی یه كێت���ی و پارتیه وه ماوه كه ی

بۆ دو ساڵی دیكه درێژكرایه وه . له الیه ن خۆیشیه وه ئاری هه رسین، په رله مانتار له سه ر فراكسۆنی پارتی دیموكرات���ی كوردس���تان به ئاوێنه ی راگه یاند، "هیچ كات نه بوه سه رۆكی هه رێ���م س���ه فه ری ده ره وه ب���كات و حكومه ته ك���ه ی ن���او پێكهات���ه ی تێدا نه بێت، ئێمه له س���ه ر ئس���وڵی ش���ت به كابینه كابینه حكومداری ، فێرده بی���ن، بۆی���ه له چوارچێ���وه ی ده وڵه تداریی���دا ده بێت به س���ه ر ئه م سیاس���ه تكردنه دا ش���ێوه ج���ۆره دابنێین، ب���ۆ میكانیزمی بچینه وه و كه ده بێت ئه م كابینه یه ی حكومه ت و

ئه م خوله ی په رله مان بیكات".ئ����اری وه ك په رله مانتارێك����ی ناو حزبه كه ی سه رۆكی هه رێم كه پارتی

دیموكرات����ی كوردس����تانه ، ئاگاداری ئه جێندای س����ه ردانه كانی س����ه رۆكی هه رێ����م نیه بۆ ده ره وه و ده ڵێت، "من ئاگادار نیم له ئه جێندای سه ردانه كه ، ب����ه اڵم هه م����و جارێ����ك س����ه رۆكی هه رێ����م رونكردنه وه ی داوه له س����ه ر س����ه ردانه كانی ، بۆیه نیگ����ه ران نیم ل����ه وه ی كه ئاگادارنی����م، چونكه من په رله مانتارم خۆ الیه نی جێبه جێكار

نیم". له ب����اره ی درێژكردن����ه وه ی ماوه ی سه رۆكایه تی هه رێم له په رله مان، ئاری ره تیكرده وه كه وابێت و ده ڵێت، "ئه وه وانی����ه چونكه حوكم له كوردس����تاندا حوكمی ته وافوقیه ، هیچ جارێك نه بوه كه پرسێكی هه س����تیاری نیشتمانی هه بێت، س����ه رۆكی هه رێ����م نوێنه ری هه مو الیه نه سیاسیه كان بانگنه كات و

له گه ڵیان گفتوگۆنه كات". راب���ردوش چوارش���ه ممه ی رۆژی سه رۆكی هه رێم به سه ردانێكی ره سمی به ره و فه ره نس���ا به رێكه وت و له گه ڵ كۆبوه وه ، واڵت���ه ئه و به رپرس���انی س���ه ره كی پێكهاته ی ئه مج���اره ش كه سه كانی له نزیكترین ش���انده كه ی

خۆی و حزبه كه ی بون.

تایبه‌ت)430( سێشه ممه 662014/5/27

"گه‌شته‌كانی‌‌بارزانی‌‌بۆ‌ده‌ره‌وه‌‌بنه‌ماڵه‌یین"ویکیلیکس 2010

ده وترێت پالنێكی خێزانی هه یه و

به نهێنیه وه كاری بۆ ده كرێت

له گه ڵ به رپرسان و كۆمپانیاكانی

ئه مه ریكا

په‌رله‌مان‌ئاگاداری‌‌سه‌فه‌ره‌کانی‌بارزانی‌‌نیه‌

بارزانی له کاتی سوێندخواردنی وه ک سه رۆکی هه رێم له په رله مان � 2009/8/20

بارزانی له کاتی گه ڕانه وه ی له یه کێک له سه ردانه کانی بۆ ده ره وه ی واڵت

‌ئا:‌بارام‌سوبحی‌

به‌پێی‌‌ئه‌نجامی‌‌راگه‌یه‌نراوی‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كان،‌له‌‌شاری‌‌به‌غدا‌سی‌‌پارله‌مانتاری‌‌ئه‌م‌خوله‌‌بۆ‌خولی‌‌

نوێی‌‌پارله‌مان‌سه‌ركه‌وتن،‌نزیكه‌ی‌‌ده‌‌پارله‌مانتاری‌‌دیاری‌‌لیستی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانونیش‌نه‌یانتوانی‌‌كورسی‌‌مسۆگه‌ر‌بكه‌ن.‌به‌اڵم‌له‌شاری‌‌هه‌ولێر‌هیچ‌

پارله‌مانتارێكی‌‌ئه‌م‌خوله‌‌سه‌ركه‌وتنی‌‌به‌ده‌ستنه‌هێنا.

ل����ه‌‌زۆرێ����ك‌ل����ه‌‌ش����اره‌كانی‌‌عێراق‌پارله‌مانتاران����ی‌‌ئه‌م‌خوله‌‌كه‌‌ژماره‌یان‌)325(‌پارله‌مانت����اره‌،‌بۆ‌خولی‌‌نوێی‌‌پارله‌مان‌خۆی����ان‌پااڵوتبو،‌به‌اڵم‌ته‌نها‌نزیكه‌ی‌‌حه‌فت����ا‌پارله‌مانتاریان‌توانیان‌كورسی‌‌پارله‌مان‌مس����ۆگه‌ر‌بكه‌ن‌و‌بۆ‌

خولی‌‌نوێ‌‌سه‌ربكه‌ون.‌

براوه‌و‌دۆڕاوه‌كانی‌‌به‌غداپشكی‌‌شاری‌‌به‌غدای‌‌پایته‌خت‌)57(‌كورس����ی‌‌بو،‌بۆ‌خولی‌‌ن����وێ‌‌نزیكه‌ی‌‌س����ی‌‌پارله‌مانتاری‌‌ئ����ه‌م‌خوله‌‌توانیان‌دیارترین‌ بكه‌ن.‌ مس����ۆگه‌ر‌ سه‌ركه‌وتن‌پارله‌مانت����اره‌‌دۆڕاوه‌كان����ی‌‌به‌غداش‌له‌‌لیس����تی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌بون‌كه‌‌نوری‌‌مالیكی‌‌س����ه‌رۆك‌وه‌زیران‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ده‌كات،‌ته‌نانه‌ت‌هه‌ندێكیان‌كه‌س����انی‌‌نزی����ك‌له‌‌مالیكی‌‌بون،‌ك����ه‌‌پێكهاتون‌‌له‌:‌سامی‌‌عه‌سكه‌ری‌،‌كه‌مال‌ساعیدی‌،‌مه‌حمود‌حه‌س����ه‌ن،‌عه‌ب����اس‌به‌یاتی‌،‌پێشوی‌‌ س����ه‌رۆكی‌‌ س����نه‌ید،‌ حه‌سه‌ن‌كامیل‌ به‌غ����دا‌ پارێزگای‌‌ ئه‌نجومه‌ن����ی‌‌زه‌یدی‌،‌پارێزگاری‌‌پێشوی‌‌به‌غدا‌سه‌اڵح‌عه‌بدول����ره‌زاق،‌ئه‌مینداری‌‌به‌غدا‌نه‌عیم‌

عه‌بعوب.س����ێ‌‌دیارترین‌پارله‌مانتاری‌‌براوه‌ی‌‌

پایته‌خ����ت‌له‌‌هاوپه‌یمان����ی‌‌دیموكراتی‌‌مه‌ده‌نی‌‌بون،‌ئه‌وانیش‌میسال‌ئالوسی‌،‌فایه‌ق‌ش����ێخ‌عه‌لی‌‌و‌ش����روق‌عه‌بایچی‌‌

بون.

هه‌شت‌پارله‌مانتاره‌كه‌ی‌‌به‌سره‌و‌ئه‌نبارله‌شاری‌‌به‌سره‌‌كه‌‌دوه‌م‌گه‌وره‌‌شاری‌‌عێراقه‌،‌له‌كۆی‌‌)25(‌پارله‌مانتاری‌‌ئه‌م‌خوله‌،‌ته‌نها‌پێنج‌پارله‌مانتار‌بۆ‌خولی‌‌

نوێ‌‌سه‌ركه‌وتن.پارێزگای‌‌ئه‌نبار،‌ئه‌و‌پارێزگایه‌ی‌‌كه‌‌م����اوه‌ی‌‌پێنج‌مانگه‌‌ش����ه‌ڕو‌پێكدادانی‌‌تێدایه‌‌له‌نێوان‌هێزه‌كانی‌‌سوپاو‌گروپه‌‌دانیشتوانه‌كه‌ی‌‌ زۆرینه‌ی‌‌ چه‌كداره‌كان‌و‌س����وننه‌‌مه‌زه‌بن‌و‌نزیك����ه‌ی‌‌نیو‌ملیۆن‌له‌‌دانیش����توانه‌كه‌ی‌‌ئاواره‌‌بون،‌ته‌نها‌س����ێ‌‌پارله‌مانتاری‌‌ئه‌م‌خوله‌‌بۆ‌خولی‌‌نوێ‌‌س����ه‌ركه‌وتن‌ئه‌وانیش‌لیقا‌وه‌ردی‌‌له‌‌لیسته‌كه‌ی‌‌س����اڵح‌موتڵه‌گ،‌حامید‌موتڵه‌گ‌له‌‌لیس����ته‌كه‌ی‌‌ئه‌یاد‌عه‌الوی‌‌و‌محه‌مه‌د‌كه‌ربولی‌‌له‌‌لیستی‌‌موته‌حیدون،‌هه‌روه‌ها‌پارێزگاری‌‌پێشوی‌‌ئه‌نبار‌قاسم‌

فه‌هداوی‌‌كورسیه‌كی‌‌هێنا.‌له‌خولی‌‌نوێی‌‌پارله‌ماندا‌پانزه‌‌كورسی‌‌بۆ‌پارێزگای‌‌ئه‌نب����ار‌ته‌رخانكراوه‌،‌له‌و‌ژماره‌یه‌ش‌هه‌ر‌س����ێ‌‌لیسته‌‌نه‌یاره‌كه‌ی‌‌مالیك����ی‌،‌وات����ه‌‌لیس����ته‌كانی‌‌عه‌الوی‌‌و‌نوجه‌یفی‌‌و‌موتڵه‌گ‌هه‌ش����ت‌كورسیان‌

به‌ده‌ستهێنا.

هه‌ولێرو‌نوێبونه‌وه‌پایته‌ختی‌‌هه‌رێمی‌‌ له‌شاری‌‌هه‌ولێری‌‌كوردس����تان،‌ته‌نها‌له‌‌لیس����تی‌‌پارتی‌‌دیموكرات����ی‌‌كوردس����تان‌پارله‌مانت����ار‌ش����وان‌محه‌مه‌د‌ته‌ها‌خ����ۆی‌‌بۆ‌خولی‌‌نوێی‌‌پارله‌مان‌پااڵوتبو،‌به‌اڵم‌نه‌یتوانی‌‌ده‌نگی‌‌پێویست‌بهێنێ‌‌و‌بۆ‌خولی‌‌نوێ‌‌

سه‌رنه‌كه‌وت.

سلێمانی‌‌و‌دهۆك:‌یه‌ك‌به‌‌یه‌كپارله‌مانتاری‌‌ سلێمانی‌‌سێ‌‌ له‌شاری‌‌ئه‌م‌خوله‌‌خۆی���ان‌پااڵوتبو،‌ئه‌وانیش‌س���امان‌فه‌وزی‌‌و‌ع���ادل‌عه‌ب���دواڵ‌له‌‌یه‌كێتی‌‌نیش���تیمانی‌‌و‌ئه‌ش���واق‌جاف‌له‌‌پارتی‌،‌ب���ه‌اڵم‌ته‌نها‌به‌خت‌یاوه‌ری‌‌

ئه‌ش���واق‌جاف‌بو‌كه‌‌توانی‌‌بۆ‌خولی‌‌نوێ‌‌سه‌ربكه‌وێت.

پارله‌مانتاری‌‌ له‌شاری‌‌دهۆكیش‌دوو‌ئه‌م‌خوله‌‌خۆی���ان‌پااڵوتبو،‌ئه‌وانیش‌نه‌جیب���ه‌‌نه‌جیب‌له‌‌پارت���ی‌‌و‌نه‌جیب‌باڵه‌ته‌یی‌‌له‌‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌،‌به‌اڵم‌ته‌نها‌نه‌جیبه‌‌توانی‌‌ده‌نگی‌‌پێویست‌بۆ‌مسۆگه‌ركردنی‌‌كورسیه‌كی‌‌خولی‌‌نوێی‌‌

پارله‌مان‌بهێنێ‌.

زاواكانی‌‌مالیكی‌‌سه‌ركه‌وتنله‌‌پارێ���زگای‌‌كه‌ربه‌ال‌كه‌‌یه‌كێكه‌‌له‌‌ش���وێنه‌‌پیرۆزه‌كان‌ب���ه‌الی‌‌په‌یڕه‌وانی‌‌مه‌زه‌ب���ی‌‌ش���یعه‌وه‌،‌له‌ك���ۆی‌‌یان���زه‌‌پارله‌مانت���اری‌‌ئه‌م‌خول���ه‌‌كه‌‌خۆیان‌پااڵوتب���و،‌ته‌نه���ا‌چ���وار‌پارله‌مانتار‌ده‌رچونه‌وه‌،‌ئه‌وانیش‌وه‌زیری‌‌خوێندنی‌‌بااڵ‌عه‌ل���ی‌‌ئه‌دیب‌و‌وه‌زیری‌‌پێش���وی‌‌ریاز‌ مه‌ه���دی‌‌و‌ س���اڵح‌ ته‌ندروس���تی‌‌حه‌مزه‌‌له‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌و‌له‌لیس���تی‌‌مه‌واتنیش‌حه‌بیب‌ته‌رفی‌‌سه‌ركه‌وتنی‌‌

به‌ده‌ستهێنا.ئ���ه‌وه‌ی‌‌موفاجه‌ئه‌ی‌‌ئه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌‌بو‌له‌‌ش���اری‌‌كه‌ربه‌ال،‌س���ه‌ركه‌وتنی‌‌هه‌ردو‌زاواكه‌ی‌‌نوری‌‌مالیكی‌‌)حسێن‌و‌یاس���ر(‌بون‌بۆ‌خولی‌‌نوێی‌‌پارله‌مان.‌له‌ش���اری‌‌نه‌جه‌فی���ش‌له‌ك���ۆی‌‌)12(‌پارله‌مانتار،‌ته‌نها‌چوار‌پارله‌مانتاریان‌

بۆ‌خولی‌‌نوێ‌‌سه‌ركه‌وتن.تاڵه‌بان���ی‌‌ له‌نه‌ین���ه‌واو‌ نوجه‌یف���ی‌‌

له‌كه‌ركوكله‌شاری‌‌كه‌ركوك‌و‌له‌‌لیستی‌‌یه‌كێتی‌‌نیش���تیمانی‌‌كوردس���تان‌هه‌ریه‌كه‌‌له‌‌پارله‌مانتاران‌دلێر‌قادرو‌ئااڵ‌تاڵه‌بانی‌‌خۆیان‌ب���ۆ‌خولی‌‌نوێ‌‌پااڵوتبو،‌به‌اڵم‌ته‌نها‌ئااڵ‌تاڵه‌بانی‌‌توانی‌‌سه‌ربكه‌وێت‌بۆ‌خولی‌‌نوێ‌.‌له‌س���ه‌ر‌ئاستی‌‌لیسته‌‌پ���ه‌روه‌رده‌‌ وه‌زیری‌‌ عه‌ره‌بیه‌كانی���ش‌

محه‌مه‌د‌ته‌میم‌له‌‌لیسته‌كه‌ی‌‌موتڵه‌گ‌مسۆگه‌ركرد،‌ پارله‌مانی‌‌ كورس���یه‌كی‌‌هه‌ریه‌ك���ه‌‌ل���ه‌‌پارله‌مانت���اران‌عومه‌ر‌جبوری‌‌و‌یاس���ین‌محه‌م���ه‌د‌نه‌یانتوانی‌‌سه‌ركه‌وتن‌به‌ده‌ستبهێنن.‌له‌سه‌ر‌ئاستی‌‌الیه‌ن���ه‌‌توركمانیه‌كانی���ش‌پارله‌مانتار‌ئه‌رشه‌د‌ساڵحی‌‌كورسیه‌كی‌‌پارله‌مانی‌‌مس���ۆگه‌ركرد،‌ب���ه‌اڵم‌پارله‌مانتار‌ژاڵه‌‌نه‌فتچی‌‌و‌وه‌زیری‌‌ده‌وڵه‌ت‌بۆ‌كاروباری‌‌نه‌بونه‌‌ تۆرهان‌موفت���ی‌‌ پارێ���زگاكان‌

خاوه‌نی‌‌كورسی‌.له‌‌پارێزگای‌‌نه‌ینه‌وا‌ده‌‌پارله‌مانتاری‌‌ئه‌م‌خوله‌‌توانیان‌له‌خولی‌‌نوێدا‌كورسی‌‌به‌ده‌س���ت‌بهێن���ن،‌ك���ه‌‌دیارترینیان‌ئوسامه‌‌نوجه‌یفی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌پارله‌مان‌بو،‌له‌سه‌ر‌لیس���تی‌‌پارتی‌‌دیموكراتی‌‌كوردس���تانیش‌پارله‌مانتاران‌موحسین‌س���ه‌عدون‌و‌ڤیان‌ده‌خی���ل‌توانیان‌بۆ‌

خولی‌‌نوێ‌‌سه‌ربكه‌ون.

ده‌‌سه‌ركه‌وتوه‌كه‌ی‌‌بابل‌و‌دیاله‌ل���ه‌‌پارێ���زگای‌‌بابل‌له‌ك���ۆی‌‌)17(‌پارله‌مانت���ار‌كه‌‌خۆیان‌پااڵوتبو،‌ته‌نها‌پێن���ج‌پارله‌مانتاری���ان‌ده‌رچون���ه‌وه‌،‌ئه‌وانیش‌حه‌نان‌فه‌تالوی‌‌و‌عه‌لی‌‌عه‌الق‌و‌هه‌یس���ه‌م‌جبوری‌‌له‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون،‌ع���ه‌واد‌ع���ه‌وادی‌‌له‌‌لیس���تی‌‌ئه‌حرارو‌عه‌دنان‌جه‌نابی‌‌له‌‌لیس���تی‌‌وه‌ته‌نیه‌ی‌‌ئه‌یاد‌ع���ه‌الوی‌.‌دیارترین‌پارله‌مانتاره‌‌دۆڕاوه‌كانیش‌عه‌لی‌‌شه‌الو‌وه‌لید‌حیلی‌‌

بون‌له‌‌لیستی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون.له‌‌پارێزگای‌‌دیال���ه‌‌له‌كۆی‌‌چوارده‌‌پارله‌مانتار‌ته‌نها‌پێنجیان‌ده‌رچونه‌وه‌.‌ئه‌وانی���ش‌س���ه‌لیم‌جب���وری‌‌و‌ره‌ع���د‌ده‌هله‌كی‌‌و‌ناهیده‌‌داینی‌‌له‌‌هاوپه‌یمانی‌‌دیاله‌‌ناس���نامه‌مانه‌،‌هه‌روه‌ها‌وه‌زیری‌‌گواس���تنه‌وه‌‌ه���ادی‌‌عام���ری‌‌و‌مون���ا‌

عومه‌یری‌‌له‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌بون.

له‌‌زۆرێك‌له‌‌شاره‌كانی‌‌عێراق‌پارله‌مانتارانی‌‌ئه‌م‌خوله‌‌كه‌‌ژماره‌یان‌

)325(‌پارله‌مانتاره‌،‌بۆ‌خولی‌‌نوێی‌‌پارله‌مان‌خۆیان‌پااڵوتبو،‌به‌اڵم‌

ته‌نها‌نزیكه‌ی‌‌حه‌فتا‌پارله‌مانتاریان‌توانیان‌

كورسی‌‌پارله‌مان‌مسۆگه‌ر‌بكه‌ن‌و‌بۆ‌

خولی‌‌نوێ‌‌سه‌ربكه‌ون

هه‌شت‌كورسیه‌كه‌ی‌‌كورد‌چی‌‌بۆ‌ئاینده‌ی‌‌كه‌ركوك‌ده‌كات؟په رله مانتارێكی گۆڕان: ئه و كورسیانه ناتوانێت هیچ بۆ كه ركوك بكات

7 )430(‌سێشه‌ممه‌‌2014/5/27 عێراق

به‌دیله‌كه‌ی‌‌مالیكی‌ده‌وامه‌ك���ه‌ی‌،‌ ته‌واوبون���ی‌‌ ل���ه‌دوای‌‌به‌دله‌یه‌كی‌‌ش���ین‌له‌به‌رده‌كات‌و‌ده‌چێت‌له‌گه‌ڵ‌كرێكاره‌كاندا‌س���ه‌رقاڵی‌‌كاركردن‌له‌‌پ���ڕۆژه‌‌خزمه‌تگوزارییه‌كاندا‌ده‌بێت،‌ته‌نان���ه‌ت‌هه‌ندێكجار‌هه‌ر‌به‌و‌به‌دله‌یه‌وه‌‌‌له‌ئۆفیسه‌‌ساده‌كه‌ی‌‌كاروباری‌‌هاواڵتیان‌به‌ڕێ���ده‌كات،‌له‌ئێستاش���دا‌پاڵێ���وراوی‌‌پارته‌كه‌یه‌تی‌‌بۆ‌ش���وێنگرتنه‌وه‌ی‌‌نوری‌‌

مالیكی‌.‌)1965( س���اڵی‌‌ الزم‌ دوای‌‌ عه‌ل���ی‌‌له‌ناوچه‌ی‌‌مه‌جه‌ڕی‌‌گه‌وره‌ی‌‌نزیك‌شاری‌‌رژێمدا‌ له‌سه‌رده‌می‌‌ له‌دایكبوه‌،‌ عه‌مماره‌‌چه‌ندینج���ار‌ده‌س���تگیركراوه‌و‌فه‌رمانی‌‌له‌سێداره‌دانی‌‌بۆ‌ده‌رچوه‌.‌به‌ر‌له‌روخانی‌‌رژێم‌له‌كارگه‌ی‌‌شه‌كری‌‌میسان‌كاریكردوه‌.‌له‌ساڵی‌‌)2008(‌به‌كالۆریۆسی‌‌له‌زانسته‌‌

ئیسالمیه‌كان‌هێناوه‌.له‌یه‌ك���ه‌م‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌پارێزگادا،‌له‌س���ه‌ر‌لیستی‌‌ره‌وتی‌‌سه‌در‌پارێزگاو‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌ بوه‌ته‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌لیژنه‌ی‌‌به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی‌‌گه‌نده‌ڵ���ی‌‌وه‌رگرت���وه‌.‌له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌)2010(‌به‌پێی‌‌رێكه‌وتنێكی‌‌نێوان‌ره‌وتی‌‌س���ه‌درو‌حیزبی‌‌ده‌عوه‌‌بوه‌ته‌‌پارێزگاری‌‌میس���ان.‌رێكه‌وتنه‌كه‌ش‌به‌م‌جۆره‌‌بوه‌:‌سه‌در‌پش���تیوانی‌‌له‌نوری‌‌مالیكی‌‌بكات‌بۆ‌وه‌رگرتنی‌‌پۆس���تی‌‌سه‌رۆك‌وه‌زیران،‌پارته‌كه‌ی‌‌مالیكیش‌پش���تیوانی‌‌له‌دوای‌‌بكات‌بۆ‌بون‌به‌پارێزگار.‌له‌ساڵی‌‌)2012(‌له‌الیه‌ن‌رۆژنامه‌ی‌‌لۆس‌ئه‌نجلس‌تایمزی‌‌ئه‌مه‌ریكیه‌وه‌،‌به‌باش���ترین‌كه‌س���ایه‌تی‌‌حكومی‌‌لۆكاڵی‌‌له‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ناوه‌ڕاس���ت‌له‌ب���واری‌‌كارك���ردن‌و‌پێشكه‌ش���كردنی‌‌

خزمه‌تگوزاری‌‌هه‌ڵبژێردراوه‌.ل���ه‌‌ یه‌كێك���ه‌‌ میس���ان،‌ پارێ���زگای‌‌ش���اره‌‌ئارامه‌كان���ی‌‌عێ���راق‌و‌زۆرینه‌ی‌‌دانیشتوانه‌كه‌ی‌‌شیعه‌‌مه‌زه‌بن‌و‌ژماره‌یان‌ی���ه‌ك‌ملیۆن‌ك���ه‌س‌كه‌مت���ره‌،‌به‌وته‌ی‌‌به‌رپرس���انی‌‌ش���اره‌كه‌‌س���ێ‌‌بودجه‌یان‌هه‌یه‌،‌كه‌‌ئه‌وانیش‌بودجه‌ی‌‌پارێزگاكان‌و‌قه‌ره‌بوی‌‌ بودجه‌ی‌‌ ته‌واوكاری‌‌و‌ بودجه‌ی‌‌كه‌‌ هۆڕه‌كانن‌ ناوچه‌ی‌‌ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی‌‌له‌الیه‌ن‌سه‌دام‌حسێنه‌وه‌‌وشك‌كران.

هه‌ڵبژاردن���ی‌‌ به‌ڕێوه‌چون���ی‌‌ دوای‌‌)4/30(‌پارله‌مانی‌‌عێ���راق،‌له‌ناو‌هێزه‌‌ش���یعه‌كاندا‌باس‌له‌س���ێ‌‌كه‌س‌ده‌كرێت‌بۆ‌ش���وێنگرتنه‌وه‌ی‌‌مالیك���ی‌،‌ئه‌وانیش‌جێگری‌‌پێش���وی‌‌س���ه‌رۆك‌كۆمار‌عادل‌عه‌بدولمه‌هدی‌‌و‌وه‌زیری‌‌پێش���وی‌‌ناوخۆ‌به‌یان‌باقر‌س���ۆاڵغن.‌به‌اڵم‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌س���اڵی‌‌)2009(‌پاس���ه‌وانه‌كانی‌‌مه‌هدی‌‌ل���ه‌‌دزیكردن‌ل���ه‌‌بانكێك‌تێ���وه‌گالن،‌هه‌روه‌ها‌له‌سه‌رده‌می‌‌سۆالغیشدا‌نفوزی‌‌میلیش���یاكان‌زۆر‌به‌هێزبو،‌به‌و‌هۆیه‌وه‌‌پێگ���ه‌ی‌‌جه‌ماوه‌ریی���ان‌الوازه‌و‌ئه‌وه‌ش‌وایكردوه‌‌دوای‌‌له‌‌باشترین‌پێگه‌دا‌بێت.‌ره‌وتی‌‌س���ه‌در‌به‌فه‌رمی‌‌رایانگه‌یاندوه‌‌دوای‌‌پاڵێوراوی‌‌لیسته‌كه‌یانه‌‌بۆ‌سه‌رۆك‌وه‌زیران���ی‌‌نوێی‌‌عێراق.‌ب���ه‌اڵم‌له‌الیه‌ن‌خۆی���ه‌وه‌‌دوای‌‌ره‌تیده‌كات���ه‌وه‌‌بی���ری‌‌له‌وه‌رگرتنی‌‌پۆس���تی‌‌س���ه‌رۆك‌وه‌زیران‌به‌پێویستی‌‌ ئه‌وه‌شدا‌ له‌گه‌ڵ‌ كردبێته‌وه‌،‌ده‌زانێ���ت‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ندی‌‌به‌ره‌نگاری‌‌سێ‌‌پێشهاتی‌‌سه‌ره‌كی‌‌ببێته‌وه‌،‌كه‌خۆی‌‌له‌‌ره‌وش���ی‌‌ئه‌من���ی‌‌و‌خزمه‌تگ���وزاری‌‌و‌

دابینكردنی‌‌هه‌لی‌‌كاردا‌ده‌بینێته‌وه‌.الیه‌نه‌‌نه‌یارو‌ركابه‌ره‌كانی‌،‌دوای‌‌به‌وه‌‌تۆمه‌تبار‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌پڕۆژه‌كانی‌‌به‌رپرسانی‌‌پێش‌خۆی‌‌كردۆته‌‌ده‌س���تكه‌وتی‌‌خۆی‌‌و‌بودجه‌ی‌‌پارێزگاكه‌ش���ی‌‌بۆ‌به‌هێزكردنی‌‌هه‌روه‌ها‌ قۆس���تۆته‌وه‌.‌ خ���ۆی‌‌ پێگه‌ی‌‌ده‌ڵێ���ن‌چون���ه‌‌س���ه‌ر‌پ���ڕۆژه‌كان‌و‌خۆ‌پیش���اندانی‌‌وه‌ك���و‌هه‌ژارێ���ك‌له‌س���ه‌ر‌حیس���ابی‌‌چینی‌‌ناوه‌ڕاست‌و‌كه‌رته‌كانی‌‌ته‌ندروستی‌‌و‌فێربونه‌.‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌نه‌دیم‌سه‌عدی‌‌جێگری‌‌پارێزگاری‌‌میسان‌له‌سه‌ر‌پشكی‌‌حیزبی‌‌ده‌عوه‌،‌ده‌ڵێت‌"ئه‌سته‌مه‌‌دوای‌‌ببێته‌‌س���ه‌رۆك‌وه‌زیران".‌هه‌روه‌ها‌دوای‌‌ئ���ه‌وه‌‌ره‌تده‌كات���ه‌وه‌‌ك���ه‌‌ته‌نها‌له‌گ���ه‌ڵ‌هه‌ژاران‌بێت‌و‌باس‌له‌پڕۆژه‌كانی‌‌كاره‌باو‌پاكوخاوێنی‌‌ش���ه‌قامه‌كان‌و‌پرده‌‌دیك���ه‌‌ پڕۆژه‌كان���ی‌‌ دروس���تكراوه‌كان‌و‌ده‌كات‌و‌ده‌ڵێت‌"ئ���ه‌و‌پڕۆژانه‌‌بۆ‌هه‌مو‌خه‌ڵكیه‌و‌له‌سه‌رانسه‌ری‌‌شاردا‌كراون".

به‌ه���ۆی‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌دوای‌‌ته‌واوكردن���ی‌‌ده‌وام،‌به‌به‌دله‌‌ش���ینه‌كه‌یه‌وه‌‌پڕۆژه‌كان‌هاواڵتی���ان‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ به‌س���ه‌رده‌كاته‌وه‌و‌كۆده‌بێت���ه‌وه‌،‌بوه‌ته‌‌جێگ���ه‌ی‌‌متمانه‌ی‌‌هاواڵتیان���ی‌‌ش���اره‌كه‌ی‌.‌ه���ه‌ر‌ئه‌وه‌ش‌وایكردوه‌‌ژماره‌یه‌ك‌له‌هاواڵتیانی‌‌میسان‌به‌رده‌وام‌باس‌له‌دڵس���ۆزی‌‌و‌راستگۆیی‌‌و‌هاوكارییه‌كان���ی‌‌ده‌ك���ه‌ن‌و‌ده‌ڵێن‌"دوای‌‌پۆس���تی‌‌واڵتیش‌ به‌رزترین‌ ده‌توانێ���ت‌

به‌ڕێوه‌به‌رێت".

پرۆفایل

‌‌‌ئا:‌ئیحسان‌مه‌ال‌فوئاد

له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌پارله‌مانی‌‌عێراقدا‌كورد‌زۆرینه‌ی‌‌كورسیه‌كانی‌‌كه‌ركوكی‌‌

برده‌وه‌،‌پارله‌مانتارێكی‌‌یه‌كێتی‌‌ده‌ڵێت‌"له‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌‌سه‌لماندمان‌كه‌‌كورد‌زۆرینه‌یه‌و‌ده‌بێت‌شه‌ڕی‌جوگرافی‌

بكه‌ین"،‌به‌اڵم‌پارله‌مانتارێكی‌‌گۆڕان‌رایده‌گه‌نێت‌هه‌مو‌به‌ڵێن‌و‌وته‌ی‌‌

الیه‌نه‌كان‌بۆ‌گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌‌كه‌ركوك‌بۆ‌سه‌ر‌كوردستان‌"ته‌نها‌پروپاگه‌نده‌و‌

قسه‌ی‌راگه‌یاندنه‌كانه‌".

)2010(ی‌‌ س����اڵی‌ له‌هه‌ڵبژاردن����ی‌‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌نوێنه‌ران����ی‌عێراقدا،‌له‌كۆی‌‌)12(‌كورس����ی‌پش����كی‌كه‌ركوك،‌كورد‌ش����ه‌ش‌كورس����ی‌به‌ده‌س����تهێنا‌كه‌‌پێنج‌كورس����ی‌بۆ‌یه‌كێتی‌و‌كورسیه‌كیش����ی‌‌بۆ‌پارتی‌بو،‌عه‌ره‌ب‌و‌توركمانه‌كانیش‌شه‌ش‌كورسیان‌به‌ده‌ستهێنا.‌به‌اڵم‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ئه‌مج����اره‌دا‌ل����ه‌‌رۆژی‌‌)4/30(،‌یه‌كێتی‌‌ش����ه‌ش‌كورس����ی‌‌و‌پارتی‌‌دوو‌كورس����ی‌‌و‌توركمان‌دو‌كورس����ی‌‌و‌عه‌ره‌به‌كانیش‌دو‌كورس����یان‌به‌ده‌س����تهێنا،‌واته‌‌كورد‌بوه‌‌

زۆرینه‌ی‌‌كه‌ركوك.یه‌كێت����ی‌‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌‌ ئه‌ندام����ی‌‌تاڵه‌بانی‌،‌ ئااڵ‌ كوردس����تان‌ نیش����تیمانی‌‌ئه‌مج����اره‌ی‌‌ ئه‌نجامه‌كان����ی‌‌ له‌ب����اره‌ی‌‌حیزبه‌كه‌ی����ه‌وه‌‌ل����ه‌‌كه‌رك����وك،‌ده‌ڵێ����ت‌"ل����ه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌‌س����ه‌لماندمان‌كه‌‌كورد‌زۆرینه‌یه‌و‌ده‌بێت‌شه‌ڕی‌جوگرافی‌بكه‌ین،‌ب����ه‌اڵم‌نه‌وه‌كو‌به‌م‌ناكۆكییه‌ی‌‌ئێس����تای‌‌

نێوان‌پارتی‌و‌یه‌كێتی‌و‌گۆڕانه‌وه‌".تاڵه‌بانی‌،‌له‌ماوه‌ی‌‌دوو‌خولی‌‌رابردودا‌ئه‌ندام����ی‌‌پارله‌مان����ی‌‌عێراق‌ب����وه‌،‌له‌م‌به‌ده‌ستهێنا،‌ سه‌ركه‌وتنی‌‌ هه‌ڵبژاردنه‌شدا‌واته‌‌بۆ‌جاری‌‌سێیه‌م‌ده‌بێته‌وه‌‌پارله‌مانتار.‌له‌‌لێدوانه‌كه‌یدا‌بۆ‌ئاوێنه‌‌باس‌له‌وه‌ده‌كات‌پارته‌ك����ه‌ی‌‌له‌م‌هه‌ڵبژاردن����ه‌دا‌به‌رنامه‌ی‌‌ب����ۆ‌كه‌رك����وك‌و‌جێبه‌جێكردنی‌‌ تایبه‌تی‌‌یه‌كالییكردنه‌وه‌ی‌‌كێشه‌‌ مادده‌ی‌‌)140(‌و‌نه‌ته‌وایه‌تییه‌كانی‌‌كه‌ركوك‌به‌تایبه‌ت‌خاك‌هه‌بوه‌،‌كه‌‌ئه‌ویش‌خ����ۆی‌‌له‌‌پێكهێنانی‌‌كۆمیسیۆنێك‌بۆ‌مادده‌ی‌‌)140(‌و‌البردنی‌‌ده‌بینێته‌وه‌.‌ به‌رده‌م����ی‌‌ ئاس����ته‌نگه‌كانی‌‌له‌ب����اره‌ی‌‌ئه‌گه‌ره‌كان����ی‌‌جێبه‌جێكردن����ی‌‌

ئ����ه‌و‌پڕۆژه‌یه‌ش،‌ده‌ڵێ����ت‌"به‌دڵنیاییه‌وه‌‌به‌یه‌كڕیزی‌كورد‌ده‌بێت،‌نه‌وه‌كو‌به‌ناكۆكی‌یه‌كێت����ی‌و‌پارتی‌و‌گ����ۆڕان‌له‌به‌غدا،‌وه‌كو‌

ئه‌وه‌ی‌‌له‌ئێستادا‌بوونی‌هه‌یه‌".رۆژنامه‌نوس‌ نوسه‌رو‌ له‌الیه‌ن‌خۆیه‌وه‌،‌له‌تی����ف‌فاتیح‌ف����ه‌ره‌ج‌ره‌خن����ه‌ی‌‌توند‌ئاراس����ته‌ی‌‌پارت����ه‌‌كوردیی����ه‌كان‌و‌به‌وه‌‌تۆمه‌تباری����ان‌ده‌كات‌"ئه‌و‌ش����ه‌ڕ‌به‌یه‌ك‌فرۆش����تنه‌ی‌‌یه‌كێت����ی‌و‌پارت����ی‌و‌گۆڕان‌له‌كه‌رك����وك‌به‌یه‌كتری‌‌ده‌ك����ه‌ن،‌عه‌ره‌ب‌چاره‌كێكی‌‌ئ����ه‌وه‌ی‌‌به‌ك����ورد‌نه‌كردوه‌".‌ره‌خنه‌یه‌كی‌‌دیكه‌ی‌‌ئه‌و‌نوس����ه‌ره‌‌ئه‌وه‌یه‌‌له‌م����اوه‌ی‌‌یان����زه‌‌س����اڵی‌‌راب����ردودا‌"بۆ‌گێڕانه‌وه‌ی‌‌كه‌ركوك‌بۆ‌س����ه‌ر‌كوردستان،‌

كورد‌به‌رنامه‌یه‌كی‌نه‌بوه‌".ئام����اژه‌‌ نوس����ه‌ره‌ی‌‌كه‌رك����وك‌ ئ����ه‌و‌ب����ه‌وه‌ده‌كات‌پارت����ی‌ده‌ڵێ����ت‌یه‌كێت����ی‌كه‌ركوك����ی‌فرۆش����تووه‌،‌یه‌كێتی‌ده‌ڵێت‌پارتی‌ده‌یفرۆش����ێت‌و‌پێشتریش‌ده‌یانوت‌گۆڕان‌له‌گه‌ڵ‌س����وننه‌كاندا‌رێككه‌وتووه‌،‌بۆی����ه‌‌ده‌ڵێت‌"رێی‌تێده‌چێ����ت‌هه‌مویان‌خه‌ریكی‌كڕین‌و‌فرۆشتنی‌كه‌ركوك‌بن".

ك����ورد‌ س����ه‌ركه‌وتنی‌‌ ل����ه‌دوای‌‌

له‌ش����اری‌‌ ئه‌مجاره‌دا‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان����ی‌‌كه‌ركوك،‌پرسیاری‌‌س����ه‌ره‌كی‌‌هاواڵتیان‌ئه‌وه‌یه‌‌له‌ڕوی‌یاساییه‌وه‌‌كورد‌به‌و‌هه‌شت‌كورس����ییه‌‌ده‌توانێ����ت‌داوای‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌كه‌رك����وك‌بۆ‌س����ه‌ر‌كوردس����تان‌بكات،‌له‌وه‌اڵمدا‌یاس����اناس‌و‌پارله‌مانتاری‌‌عێراق‌له‌فراكسیۆنی‌گۆڕان‌له‌تیف‌شێخ‌مسته‌فا،‌ده‌ڵێت‌"ب����ۆ‌گه‌ڕانه‌وه‌‌ی����ان‌لكاندنه‌وه‌ی‌‌كه‌رك����وك‌به‌كوردس����تانه‌وه‌‌ده‌بێت‌یه‌ك‌له‌س����ه‌ر‌س����ێی‌ئه‌نجومه‌نی‌پارێزگا‌رازی‌بێت،‌یان‌به‌ره‌زامه‌ن����دی‌و‌داواكاری‌‌یه‌ك‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌ ئه‌ندامان����ی‌ ده‌ی‌‌ له‌س����ه‌ر‌نوێنه‌رانی‌عێراق‌بێت،‌بۆیه‌‌به‌و‌هه‌ش����ت‌

كورسیه‌‌هیچ‌ناكرێت".به‌ده‌ر‌له‌و‌رێكاره‌‌قانونی‌‌و‌ده‌ستورییانه‌،‌قانون����ی‌‌ ب����ۆ‌ ئام����اژه‌‌ له‌تی����ف‌ ش����ێخ‌هه‌ڵبژاردن����ه‌كان‌ده‌كات‌و‌رونیده‌كات����ه‌وه‌‌به‌پێ����ی‌‌بڕگه‌یه‌ك‌له‌‌یاس����ای‌هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌نجومه‌نی‌نوێنه‌ران‌"ئه‌نجامی‌هه‌ڵبژاردن‌نابێت����ه‌‌بنه‌ما‌ب����ۆ‌هی����چ‌گۆڕانكارییه‌كی‌‌

ئیداری‌‌و‌دیمۆگرافی".ئ����ه‌و‌ئه‌ندام����ه‌ی‌فراكس����یۆنی‌گۆڕان‌ك����ورد‌ راس����ته‌‌ ك����ه‌‌ راش����یده‌گه‌یه‌نێت‌

له‌كه‌ركوك‌هه‌ش����ت‌كورس����ی‌ئه‌نجومه‌نی‌نوێنه‌رانی‌به‌ده‌ستهێناوه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌هه‌شت‌كورس����ییه‌‌"هیچی‌پێناكرێت‌بۆ‌كه‌ركوك‌و‌هه‌م����و‌به‌ڵێن‌و‌قس����ه‌كردنی‌‌الیه‌نه‌كان‌بۆ‌گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌‌كه‌ركوك‌بۆ‌سه‌ر‌كوردستان،‌ته‌نها‌پڕوپاگه‌نده‌و‌قسه‌ی‌راگه‌یاندنه‌كانه‌،‌به‌به‌ڵگه‌ی‌‌له‌ماوه‌ی‌‌چوار‌س����اڵی‌رابردودا‌له‌ئه‌نجومه‌ن����ی‌نوێنه‌ران‌هیچ‌كارێكیان‌بۆ‌

كه‌ركوك‌نه‌كردوه‌".له‌به‌رانب����ه‌ر‌وته‌كان����ی‌‌ش����ێخ‌له‌تیفدا،‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ پارله‌مانتاره‌ك����ه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌له‌چوار‌ساڵی‌ئاینده‌دا‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كه‌ركوك‌گۆڕانكاری‌‌به‌خۆوه‌‌ده‌بینێت.‌س����ه‌باره‌ت‌ب����ه‌و‌گۆڕانكارییان����ه‌ش‌ده‌ڵێ����ت‌"ده‌بێت‌یاسایی‌و‌ به‌ڕێگه‌‌ له‌كاركردن‌ به‌رده‌وامبین‌یه‌كه‌‌ گێڕانه‌وه‌ی‌‌ وه‌كو‌ ده‌س����تورییه‌كان،‌ئیدارییه‌كان����ی‌‌كه‌رك����وك‌وه‌ك����و‌كفری‌و‌ك����ه‌الرو‌دوزخورماتو‌كه‌‌له‌پرۆژه‌كه‌ی‌‌مام‌جه‌اللدا‌بوونی‌‌هه‌ب����وو،‌دوه‌م‌رێككه‌وتنی‌‌پێكهاته‌كان����ی‌‌كه‌ركوكیش‌گرنگه‌،‌چونكه‌‌به‌ك����ورد‌چاره‌س����ه‌ر‌ ته‌نه����ا‌ كه‌رك����وك‌

ناكرێت".لێدوانه‌كه‌ی����دا،‌ دیك����ه‌ی‌‌ له‌به‌ش����ێكی‌‌

تاڵه‌بانی‌‌به‌گرنگی‌‌ده‌زانێت‌له‌خولی‌‌نوێدا‌هه‌م����و‌الیه‌نه‌كان‌"به‌یه‌ك‌ده‌نگ‌ش����ه‌ڕی‌جوگرافیا‌و‌س����نورو‌داهات����وی‌‌كه‌ركوك‌و‌ناوچ����ه‌‌داب����ڕاوه‌كان‌بكه‌ین،‌ب����ه‌اڵم‌به‌م‌ناكۆكییه‌ی‌‌ئێستاوه‌‌كه‌‌له‌نێوان‌یه‌كێتی‌و‌گ����ۆڕان‌و‌پارتی����دا‌هه‌ی����ه‌‌ناتوانین‌هیچ‌

هه‌نگاوێك‌بچینه‌‌پێشه‌وه‌".‌لیس����تی‌‌گۆڕان‌له‌م‌خوله‌ی‌‌پارله‌ماندا‌خاوه‌نی‌‌هه‌ش����ت‌كورس����ی‌‌بو،‌بۆ‌خولی‌‌نوێش‌بوه‌ته‌‌خاوه‌نی‌‌نۆ‌كورس����ی‌.‌شێخ‌له‌تیف‌كه‌‌س����ه‌رۆكی‌‌فراكس����یۆنی‌‌گۆڕان‌بو،‌له‌وه‌اڵمی‌‌ئه‌وه‌دا‌كه‌‌له‌‌چوار‌س����اڵی‌‌رابردودا‌چیان‌بۆ‌كه‌ركوك‌كردوه‌،‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گه‌ر‌لیس����تی‌‌كوردس����تانی‌‌به‌قس����ه‌ی‌ئێمه‌ی����ان‌بكردایه‌‌ده‌مانتوانی‌‌زۆر‌ش����ت‌بكه‌ین،‌ب����ه‌اڵم‌هاوپه‌یمانی‌كوردس����تانی‌رۆژێ‌له‌رۆژان‌كێشه‌یان‌كه‌ركوك‌نه‌بووه‌،‌وه‌كو‌خۆم‌ساڵی‌پار‌نوسراوم‌نارد‌بۆ‌هه‌ر‌سێ‌‌لیس����ته‌‌كوردییه‌كه‌و‌عارف‌ته‌یفوری‌‌جێگ����ری‌‌س����ه‌رۆكی‌‌پارله‌م����ان‌و‌پێموتن‌ب����ۆ‌ماده‌ی‌‌ نه‌خش����ه‌ڕێگایه‌كمان‌هه‌ی����ه‌‌)140(،‌ب����ه‌اڵم‌ته‌نه����ا‌لیس����تی‌‌كۆمه‌ڵی‌

ئیسالمی‌وه‌اڵمیان‌داینه‌وه‌".

به‌غدا‌نیوه‌ی‌‌پارله‌مانتاره‌كانی‌‌گه‌ڕانده‌وه‌هه ولێر متمانه ی به پارله مانتاره كانی نه به خشی

چه‌ند‌هاواڵتییه‌ک‌له‌گازینۆیه‌کی‌که‌رکوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌یه‌حیا‌ئه‌حمه‌د

به‌پێی‌‌بڕگه‌یه‌ك‌له‌‌یاسای‌هه‌ڵبژاردنی‌ئه‌نجومه‌نی‌نوێنه‌ران‌"ئه‌نجامی‌هه‌ڵبژاردن‌

نابێته‌‌بنه‌ما‌بۆ‌هیچ‌گۆڕانكارییه‌كی‌‌ئیداری‌‌و‌دیمۆگرافی

ئا: شاهۆ ئه حمه د

هه ینی رابردو حكومه تی هه رێم به فه رمی فرۆشتی نه وتی هه رێمی

به بازاڕه كانی ئه وروپا له رێگای توركیاوه راگه یاند، رۆژنامه نوسێكی

ئابوری ئاماژه به وه ده كات فرۆشتنی نه وت هه نگاوێكی گرینگ و باشه بۆ هه رێمی كوردستان سه رۆكی

لیژنه ی پیشه سازی و وزه و سامانه سروشتیه كانیش ده ڵێت "ئێمه تائێستا ئاگاداری ئه و رێككه وتنه نین كه كراوه

له نێوان هه رێم و واڵتانی ئه وروپی ".

س���ه رۆكی لیژنه ی پیشه سازی و وزه و س���امانه سروش���تیه كان له په رله مان���ی ج���ه وده ت ش���ێركۆ د. كوردس���تان له باره ی فرۆش���تنی نه وت به بازاڕه كانی ئه وروپا به ئاوێن���ه ی راگه یاندن كه ئه و پرۆسه یه ی ئێستا ئه نجامدراوه یان ئه و رێككه وتننامه ی له نێوان هه رێم و واڵتانی ئه وروپا كراوه به هیچ ش���ێوه یه ك ئه وان وه كو لیژنه ی پیشه سازی و وزه ئاگاداری نین "هه ربۆی���ه داوامانك���ردوه وه زیری سامانه سروش���تیه كانی حكومه ت بێته هاواڵتیانی په رله مانتاران و بۆ په رله مان رونبكات���ه وه ك���ه ئه و پرۆس���ه یه چۆن

ئه نجامدراوه ".ناوبراو ئاماژه ی به وه كرد كه ئێس���تا ئه مه ریكا له گه ڵ واڵت���ی عێراق مامه ڵه ده كات ن���ه ك هه رێم هه روه ها ده یهه وێت كوردستان له رێگای حكومه تی عێراقه وه مامه ڵه له گه ڵ نه وت بكات،به اڵم "ئه وه ی ئێمه تائێس���تاش جێ���گای س���ه رنجه نازانین ئایا هه رێ���م به ره زامه ندی به غدا ئه و پرۆس���ه ی ئه نجام���داوه یان خۆی رێككه وتن���ه ی كردوه ئه و راس���ته وخۆ

له گه ڵ واڵتانی ئه وروپی ".به ب���ڕوای راوێژكارێكی ئه منی ئابوری بۆیه حكومه ت بڕیاریداوه نه وت به واڵتانی ئه وروپی بفرۆشێت له به رئه وه ی بێئومێد ب���وه له گفتوگۆك���ردن له گ���ه ڵ به غ���دا نه وته وه .راوێژكاری دۆس���یه ی له باره ی

ئه منی ئابوری د.بێوار خه نیس له باره ی فرۆش���تنی ن���ه وت له رێ���گای توركیاوه به واڵتان���ی ئه وروپی به ئاوێنه ی راگه یاند "بڕیاری حكومه تی هه رێمی كوردس���تان به فرۆش���تنی نه وتی هه ڵگیراوی توركیا ده س���تیپێكرد دوای ئ���ه وه ی بێئومێ���د بو له هه مو گفتوگۆی���ه ك له گه ڵ به غدا، چونكه له ماوه ی رابردو حكومه تی هه رێم زۆر هه وڵی���دا به غ���دا به ش���داربێت له م رێككه وتنه به اڵم حكومه تی عێراق به هیچ شێوه یه ك رازی نه بو بۆیه هه رێم بڕیاریدا

خۆی راسته وخۆ ئه و كاره بكات".ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ده كات ك���ه رابردو له م���اوه ی حكومه ت���ی هه رێ���م

هه وڵیداوه رۆژانه 100 هه زار به رمیل نه وت هه نارده بكات بۆ ئه وه ی په یوه ندیه كانی نێوان هه رێم و به غدا به ره و ئاساییبونه وه بچێت، ب���ه اڵم حكومه تی عێراق به وه ش رازی نه بو،"هه ربۆیه له ئێس���تا هه رێمی كوردستان خۆی نه وتی هه ڵگیراو له توركیا

به واڵتانی ئه وروپی ده فرۆشێت".ئه و راوێژكاره ئه منیه ی ئابوری له باره ی ناڕازیبونی ئه مه ریكا له و رێككه وتنه هێما بۆ ئه وه ده كات كه "ئه مه ریكا ده یهه وێت به غدا به ره زامه ندی كوردستان هه رێمی ئێمه ی ئه نجامبدات،به اڵم پرۆسه یه ئه و كورد ده مانهه وێت س���ه ربه خۆیی ئابوری به ده ستبهێنین به رامبه ر به به غدا و چیتر

چاوه ڕێ���ی به غدا نه كه ی���ن تا موچه مان بۆ بنێرێ���ت یان ئه و كێش���ه كانمان بۆ ده مانه وێت به ڵك���و بكات، چاره س���ه ر

خۆمان ئه و بڕیاره بده ین".رۆژنامه نوس���ی ئابوری بیالل سه عید هه ڵگیراوی نه وتی فرۆش���تنی له باره ی هه رێ���م له توركیا ئ���ه وه ی ب���ۆ ئاوێنه رونكرده وه كه "تا ئێس���تا پرسی نه وت له نێ���وان هه رێم و به غ���دا یه كالنه بۆته وه له س���ه ر چه ند خاڵێك به وه ی گرێبه سته نه وتی���ه كان كه حكومه تی عێراق گرفتی هه یه له گه ڵی هه روه ها نه بونی یاسایه ك كه له ماوه ی رابردو س���ێ پرۆژه یاس���ا هه ب���و، ب���ه اڵم هیچكامی���ان نه چوه ته

بواری جێبه جێكردنه وه بۆیه له گه ڵ هه ر بۆ كێش���ه یه ك نه وت هه نارده كردنێكی

هه رێمی كوردستان دروست ده بێت".ناوب���راو ئاماژه ب���ه وه ده كات "له هیچ بڕگه یه كی ده س���توری عێراقدا نه هاتوه ب���ه وه ی رێگری له هه رێمی كوردس���تان ب���كات به وه ی راس���ته وخۆ نه وتی خۆی بفرۆش���ێت ته نیا ئه وه نه بێت كه ده بێت هه رێم���ی كوردس���تان له چوارچێ���وه ی عێراقدا مامه ڵه ب���كات ئه ویش له رێگای

كۆمپانیای )سۆمۆ( وه یه ".رۆژنامه نوس���ه كه ی ئابوری جه خت له س���ه ر ئه وه ش ده كاته وه فرۆشتنی نه وت له م ساته دا هه نگاوێكی گرینگ و

باشه ، چونكه "كۆمه ڵێك كارتی فشار هه رێمه وه ،به هۆی به ده س���ت ده دات بڕینی موچه و كێش���ه ی پێشمه رگه و

پاره ی كۆمپانیا نه وتیه كان".ده كات ئاشكراش���ی س���ه عید دوفاقی سیاس���ه تێكی "ئه مه ری���كا دانوس���تان و له كاتی ب���ه وه ی هه یه گفتۆگۆكان جۆرێك خۆیی ده نوێنێت و له میدیاش جۆرێكی تر هه ڵوێس���تی ه���ه ر ئه گ���ه ر هه یه ،له به رئ���ه وه ی رازینه بوایه ئه مه ریكا له س���ه ره تاوه به و پرۆس���ه یه ئاوا هیچ كاتێك نه ك نه وت نه ده فرۆشرا،به ڵكو بۆریه كه شی

دروست نه ده كرا".

ئا: ئاسۆ سه راوی

هه رچه نده كۆمپانیا ئێرانیه كان له ماوه ی رابردودا به شداری زۆرترین

پێشانگایان له هه رێمدا كردوه و كااڵكانیان نمایشكردوه ، به اڵم هێشتا

خواست له سه ر به رهه می توركی زۆرتره ، ئاماره كانیش ئه وه یان

سه لماندوه ، ئابوریناسێك جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه ، كردنه وه ی

ئه و پێشانگایانه ته نها مه به ست لێی فرۆشتنی زۆرترین كااڵیه "هیچ كام له و كۆمپانیایانه ئاماده نین له كوردستاندا

كارگه یه ك بكه نه وه ".

"پێشانگاكان كاریگه رییان كه مه "

هه فته ی رابردوله سلێمانی پێشانگایه ك بۆ كااڵكان���ی زیاترل���ه 110كۆمپانیای كرایه وه ،پێش���كردنه وه ی ئێران���ی باس���ی پێش���انگاكه ،به ڵێنده رێك له وه ك���رد له ئێس���تادا ئ���ه وان وه ك به ڵێنده ر كه مترین كه ره س���ته ی ئێرانی له كاره كانی���ادا به كارده هێنن. به ڵێنده ر پێش���ه وا عومه ر، له وب���اره و باس له وه ده كات ك���ه وه ك به ڵێنده رێك ده مێكه "كڕینی كااڵی ئێرانی له مێشكی خۆیدا س���ڕیوه ته وه ". هۆكاره كه شی بۆ چه ند بۆ "حكومه ت ده گه ڕێنێت���ه وه خاڵێك هیچ پرۆژه یه ك رازینابێت كه ره س���ته ی ئێران���ی به كاربهێنی���ن، جگه ل���ه وه ش ئێستا كه ره س���ته ی زۆر كوالیتی به رز توركیاوه به تایب���ه ت تره وه له واڵتانی له به رئ���ه وه ئه و دێت���ه كوردس���تان، پێشانگایانه ی ئێستا ده كرێنه وه كه متر

گرنگیی و كاریگه رییان هه یه ".

كوالیتی هه مو به رهه مه كان وه ك یه ك نییه

كۆمپانی���ا نوێن���ه ری له وباره ی���ه وه ئێرانیه كان قس���ه ی خۆیان هه یه و له و بڕوای���ه دان ئه وه ی ك���ه ده وترێ "كااڵ ئێرانی���ه كان كوالیتیان ب���اش نییه ، بۆ هه م���و به رهه مه كانیان راس���ت نییه ". نوێن���ه ری كۆمپانیای )به رهه می باش( سه عید ئاغایی كه كۆمپانیاكه یان كاری دروس���تكردنی ده رگا و چه ن���د كارێكی تری ته خته ده كه ن، له و پێش���انگایه دا به ش���دارییانكردوه باسی له وه كرد ئه و ده رگای���ه ی ئ���ه وان دروس���تی ده كه ن نه به ئاس���انی ده س���وتێ ن���ه ئاوی���ش كاریگه ریی خراپی ده كاته س���ه ر "به اڵم خه ڵ���ك لێره ه���ه ر ده ڵێ���ت به رهه می توركی له ئێرانی باشتره ، ئه و قسه یه ش بۆ هه مو به رهه مێك راس���ت نییه ". ئه و ئاماژه ی به وه شدا كه بازرگانه توركه كان له الیه ن واڵته كه یانه وه پش���تگیرییه كی زۆر ده كرێ���ن، "ب���ه اڵم واڵته كه ی ئێمه هاوكاری پش���تگیری و نییه ، به وجۆره ده كات".س���ه رباری ك���ه م ب���ازرگان ئه وه ، ئه و بازرگانه له ئاس���تی فرۆشی به رهه مه كانیان له هه رێمی كوردستان زۆر رازی بوو وتی "به رهه مه كانمان 60%ی ده فرۆش���رێ و كوردس���تان له هه رێمی

40%ی له ئێران".

به رهه میان به ناوی توركیه وه فرۆشراوه ب���ه رد و كۆمپانیایه ك���ی نوێن���ه ری كاش���ی به ن���اوی )ئیله���ام ئه فش���ار( ئه و به ش���داری كۆمپانیاكه ی���ان ك���ه پێش���انگایه ی كردبو باسی له وه كرد كه ل���ه 10%ی به رهه مه كانی���ان له هه رێمدا ده فرۆش���رێ ، 70%ی له ئێ���ران و 20%ی

ده چێ���ت بۆ چی���ن و واڵتان���ی تر،ئه وه به داخبو بۆ ئه وه ی كه له كوردس���تاندا وه ها بۆچونێك دروستبوه كه به رهه می كااڵی ئێرانی كوالیتی نزمه "خۆش���مان ئه وه مان زۆر بیس���توه ، به اڵم ناحه قیه ئه و بۆچونه له سه ر هه مو كه ره سته یه كی ئێران بسه پێ ". ئه فشار سوێند له سه ر ئه وه ده خ���وات، ك���ه به رهه می ئه وان چۆت���ه توركی���ا و له وێ���وه هاتۆت���ه وه كوردس���تان به ناوی ئیتاڵی و توركیه وه

فرۆش���راوه ته وه "به خوا به رهه می كاشی ئێم���ه ی ئێرانی لێره به ن���اوی توركی و ئیتاڵیه وه فرۆشراوه ". ئه و باس له وه ش ده كات هه رزانی نرخه كه یان،وه هایكردوه له هه رێم���دا به ش���ێك له خه ڵك���ی وه ها له به رهه مه كه یان بڕوانن كه كوالیتی باش نه بێت "به نمون���ه مه تری به رهه مێكمان لێره به 27$ ده فرۆش���ین، ه���ه ر ئه وه ده چێته ئیس���پانیا به 60$ ده فرۆشرێ ، زۆرێ���ك له به رهه مه كانم���ان ده چێت بۆ

واڵتی به رازیل فرۆش���ێكی زۆری هه یه ، ب���ه اڵم به داخ���ه وه خه ڵكی لێ���ره ئه و بۆچونه ی له ال دروس���تبوه كه به رهه می

ئێرانی باش نییه ".

ئه ته كێتی ئاماده كردن، له الی توركه كان باشتره

كارگه ی كۆمپانیا و نوێن���ه ری به ڕای محه م���ه د )ه���ه راز(، ش���یره مه نی حس���ێن كه له و پێش���انگایه دا به شێك كارگه ی���ه ئ���ه و له به رهه مه كان���ی نمایش���كرابو، نه بونی ئه ته كێتی به رزی ئاماده كردنی به رهه مه كان، ئه و بۆچونه ی دروس���تكردوه كه بوترێ كااڵی توركی له ئێرانی باشتره ، ئه وده ڵێت "به تایبه ت له به رهه می ش���یره مه نیدا ئێران واڵتێكه كه به شێوه یه كی گشتی به رهه مێكی زۆر باشی هه یه ، به اڵم كاتێك ده پێچرێته وه یان له قوتو ده نرێ ،به شێوازێكی باش ئه و كاره ناكرێ���ت، به پێچه وانه ی به رهه می ش���یره مه نی توركی كه به ش���ێوه یه كی زۆر ج���وان ئاماده ده كرێ���ت و ره وانه ی ب���ازاڕه كان ده كرێ���ت، ئه م���ه یه كێكه

له هۆكاره كان".

"به رهه مه كانیان له ئاستی ستانداردی جیهانییدا نین"

ئابورین���اس محه م���ه د كه ری���م ك���ه ئه ندامی رێكخ���راوی مونته دای ئابوری كوردس���تانه ، له و بڕوایه دایه كردنه وه ی ئ���ه و پێش���انگایانه ، ته نها مه به س���ت لێ���ی فرۆش���تنی زۆرتری���ن به رهه مه ، كه مترین س���ودی بازرگان���ی بۆ هه رێم ده بێ���ت، ئ���ه و ده ڵێت "هی���چ كام له و كۆمپانیایانه ئاماده نین له كوردس���تاندا كارگه ی���ه ك بكه نه وه ".كاتێ���ك دێت���ه

سه رباس���ی به رهه می توركی و ئێرانیش به هۆی كه تورك���ه كان ده خاته ڕو ئه وه پابه ندی زیاتر له ئه ور وپ���ا نزیكیانه وه به رزی كوالیت���ی به رهه مه كانیان ده بن، به پێچه وانه وه ئێ���ران نه ك نزیك نییه ، به ڵك���و چه ندین گه مارۆی ئابوریش���ی له به رهه مه كانی زۆرێك له س���ه ره "بۆیه ئێرانله ئاس���تی س���تانداردی جیهانییدا نین".ئه و هێما به وه ش ده كات كه هه مو جارێك هه رزانی���ی نرخی به رهه مه كانی ئێ���ران مان���ای خراپ���ی به رهه مه كانی ناگه یه ن���ێ "به تایب���ه ت ب���ۆ ئێمه كه سنوری نزیكمان له گه ڵ ئه و واڵته هه یه ، ئاس���تی هه ڵئاوسان به رزیی جگه له وه ل���ه و واڵته دا وایكردوه ب���ۆ ئێمه نرخی كااڵكانی���ان هه رزانت���ر بكه وێت، به اڵم توركی كااڵی گش���تی به ش���ێوه یه كی

نرخی گرانتره و كوالیتیشی به رزتره ".ئاماره كان له به رژه وه ندی توركیایه

ئه ندامه ك���ه ی رێكخ���راوی مونته دای ئابوری كوردستان ئه وه ش رونده كاته وه كه ئاماره كان ئه و راس���تیه ده سه لمێنن كه ئاڵوگ���ۆڕی بازرگانی نێوان هه رێم و توركیا زیاتره به به راورد به واڵتی ئێران و، ئه و وتی "له س���اڵی 2013دا ئاڵوگۆڕی بازرگانی نێوان هه رێم و توركیا نزیكه ی 8ملیار دۆالر ب���وه ، به اڵم له گه ڵ ئێران

نزیكه ی 6ملیار دۆالر بوه ".پێشتریش سه رۆكی یه كێتی هاورده و ناردنكارانی كوردس���تان شێخ مسته فا راگه یاندب���و عه بدولره حمانبه ئاوێن���ه ی له 1960 كۆمپانیای بیانی ، كه له هه رێمی كوردس���تاندا كارده ك���ه ن زیاتر له 900 كۆمپانیایان توركین، له به رامبه ریش���دا ته نها نزیك���ه ی 400 كۆمپانیای ئێرانی

بونیان هه یه .

ئابوری)430( سێشه ممه 2014/5/27 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

هه رێم، بازاڕێك بۆ ساخكردنه وه كااڵكانی ئێران و توركیا"هیچ‌كام‌له‌‌و‌كۆمپانیایانه‌‌ئاماده‌نین‌كارگه‌یه‌ك‌له‌هه‌رێمدا‌بكه‌نه‌وه‌"

ئه گه ر هه ر له سه ره تاوه

ئه مه ریكا رازی نه بوایه ، نه ك

نه وت نه ده فرۆشرا، به ڵكو بۆریه كه شی

دروست نه ده كرا

"له باره ی نه وتی هه رێمه وه ئه مه ریكا سیاسه تێكی دوفاقی هه یه " سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌سامانه‌‌سروشتیه‌كان:‌زانیاریمان‌له‌باره‌ی‌‌‌فرۆشتنی‌‌نه‌وته‌وه‌‌نییه‌

کێڵگه یه کی نه وت له هه رێم فۆتۆ: ئیحسان

ئاڵوگۆڕی بازرگانی

هه رێم، له گه ڵ توركیا 8ملیار دۆالر و له گه ڵ

ئێران 6ملیار بوه

به رزیی ئاستی هه ڵئاوسان

له ئێران وایكردوه بۆ ئێمه نرخی

كااڵكانیان هه رزانتر بكه وێت

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

هه رچه نده له ئێستادا هه رێمی كوردستان بوه ته جێی بایه خی

كۆمپانیا جیهانییه كانی نه وت، به اڵم حكومه ت نه یتوانیوه هیچ بڕیارو

یاسایه ك ته نانه ت چه ندین بڕگه ی نێو گرێبه سته كانیش بسه پێنێت به سه ر

ئه و كۆمپانیایانه دا به تایبه ت له هه ردو بواری باج و ژینگه ، شاره زایه كی بواری نه وت و گرێبه سته كانیش ده ڵێت "نابێت

حكومه ت بێده نگبێت له كۆمپانیاكان به تایبه ت له بواری ژینگه و باجدا".

به پێی ئه و زانیارییانه ی ده ست ئاوێنه كه وت���ون تا ئێس���تا حكومه ت���ی هه رێم باجی له هی���چ كۆمپانیایه كی نه وت و وزه خۆی حكومه ت به ڵك���و وه رنه گرت���وه ، باجی كۆمپانی���اكان ده داته وه ، واتا هه ر له داهاتی نه وته ك���ه باجه كه ده دات نه ك

له پشكی كۆمپانیاكان.ش���اره زای بواری بازرگانی نه وت و گاز هیمداد فه یس���ه ڵ له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رونیكرده وه تا ئێس���تا حكومه تی هه رێم پاره ی باجی له كۆمپانیاكان وه رنه گرتوه و "ده ڵێن لێیانخۆش بوه ، له كاتێكدا به هیچ شێوه یه ك نابێت لێیانخۆش ببن، چونكه ئه و زیانه ی كۆمپانیاكانی نه وت به واڵتی ده گه یه نێت له هه مو بواره كانی تر زیاتره

به تایبه ت ژینگه ".ئاوێن���ه په یوه ندیك���رد به كۆمپانی���ای ویس���ترن زاگ���رۆس له كێڵگ���ه ی نه وتی حه س���یره ره تیانكرده وه ك���ه لێدوان بۆ هیچ كه ناڵێكی راگه یان���دن بده ن، به اڵم به هۆی گرتنی وێنه یه كی پاشماوه ی ئه و كۆمپانیایه وه په یامنێری ئاوێنه بۆ ماوه ی

كاتژمێرێك ده ستبه سه ركرا.ماڵپ���ه ڕی زانیارییه كان���ی به پێ���ی كوردئۆی���ڵ 57 بلۆك���ی ن���ه وت و غ���از له هه رێمی كوردس���تاندا بونی هه یه و 12

ناوچه ی گه رمیانه وه ، بلۆكیان ده كه وێته له ئێستاش���دا له و ناوچه یه 11 كۆمپانیا به دوای نه وتدا ده گه ڕێن و چه ندین بیریان دۆزیوه ته وه له وانه كۆمپانیاكانی تۆتاڵی فه ره نسی و ویس���ترن زاگرۆس و ئیكسۆن مۆبیل���ی ئه مه ریكی و گازبرۆمی روس���ی و

گه نه ڵ ئینیرجی و بیونیڵی توركی."س���ه ره ڕای ئه وه ی ئ���ه و كۆمپانیایانه چه ندین مه ترس���یان له سه ر ته ندروستی و رێگاوبان كش���توكاڵی و زه وی ژینگ���ه و

دروس���تكردوه كه چ���ی حكومه تی هه رێم له باجدان ده یانبورێت".

له بڕگه ی 2 خاڵی سێیه م ماده ی 26ی یاسای نه وت و گازی هه رێمی كوردستان ئه م مه رجه به سه ر واژۆكه ری گرێبه ستدا سه پێنراوه "پاراستنی ژینگه و خۆپاراستن له پیسبون و كه مكردنه وه و چاره سه ركردن و خۆپاراس���تن له هه ر زیانێك���ی ژینگه كه له ئه نجام���ی پرۆس���ه كانی نه وته وه دێته ئاراوه ". چه ند مه رجێك به سه ر ئه و الیه نه دا

س���ه پێنراوه كه گرێبه س���ت واژۆ ده كات چاره س���ه ركردنی پاراس���تن و به تایبه ت ژینگه ، به اڵم هی���چ كۆمپانیایه ك ئه مه ی نه كردوه ، به ڵكو به پێی چه ندین راپۆرتی رۆژنامه وان���ی و رێكخراوه كان���ی كۆمه ڵی مه ده نی له چه ندین ش���وێن كۆمپانیاكان ژینگه و ره زو باخ و زه وی كش���توكاڵییان

تێكداوه و مه ترسیان دروستكردوه .ئه و ش���اره زایه ی بازرگانی نه وت و گاز رونیده كاته وه كه له هه مو گرێبه سته كاندا

بابه تی ژینگه یه كێك���ه له بابه ته گرنگی پێ���دراوه كان، ب���ه اڵم ج���ارێ كۆمپانیا له كوردس���تان ن���ه وت جیهانییه كان���ی له س���ه ره تای وه به رهێنان���ی نه وت���دان، هه رچه نده ژینگه بۆ چه ند ساڵی ئایینده ده بێته كێشه یه كی جیدی و گه وره و ره نگه

چاره سه ركردنی قورس بێت.ده گوزه رێت له كوردس���تاندا ئ���ه وه ی ل���ه و ب���واره دا له هیچ واڵتێك���ی جیهاندا به و ش���ێوه یه نیی���ه ، ش���اره زای بواری

ئه ندازیارانی كۆمپانیای نه وت و سه رۆكی فه ره���اد له كه رك���وك باك���ور نه وت���ی حه م���زه له لێدوانێك���دا ب���ۆ ئاوێنه وتی "منی���ش بیس���تومه حكومه ت���ی هه رێم ب���اج له كۆمپانی���اكان وه رناگرێت، به اڵم ده بێ���ت باجیان لێوه ربگیرێ���ت، چونكه ئ���ه وه یه كێكه له خاڵه كان���ی رێككه وتن و

گرێبه سته كان".سه رۆكی ئه ندازیارانی كۆمپانیان نه وتی باك���ور له كه ركوك ب���اس له جۆری باجی كۆمپانی���اكان ده كات له به غ���داو ده ڵێت "له به غدا حكومه ت بۆ هه ر به رمیلێك، دو دۆالر وه رده گرێت و له نێو ئه و دو دۆالره دا 35%ی بۆ ب���اج وه رده گرێت و 25%ی ئه و به كۆمپانیایه كی ده درێ���ت دۆالره ش دو عێراقی ك���ه بۆ بواری ب���اج دامه زراوه ، وات���ا ل���ه و دو دۆالره دا دۆالرێ���ك و 20 سه نتی ده ڕوات بۆ باج، له كاتێكدا ده بێت كوردستانیش جۆره باجێك وه ربگرێت".

له به رامب���ه ردا ئه ندام���ی په رله مان���ی له لێدوانێكیدا ئومێد خۆشناو كوردستان ل���ه و به ئاگای���ی خ���ۆی ئاوێن���ه ب���ۆ بابه ت���ه ده رب���ڕی و وتی "به ڵ���ێ ده زانم حكومه ت���ی هه رێم ب���اج له كۆمپانیاكانی ن���ه وت وه رناگرێ���ت و له ئێس���تادا هه مو فراكس���یۆنه كان هه ماهه نگ���ی باش���یان پێكه وه هه ی���ه و له داهاتودا له كۆبونه وه ی س���ه رۆك فراكس���یۆنه كان ئ���ه و بابه ته یه كێك له بابه ت���ه كان ده بێت كه ده بێت وه ك بابه تێكی نیشتیمانی قسه ی له سه ر بكه ین و به پڕۆژه یاسا بیچه سپێنین، به بێ ئه وه ی ببێته موزایه ده ی هیچ الیه نێك".

حكومه تی هه رێمی كوردستان 10 هه زارو 699 ك���م2 زه وی داوه ت���ه كۆمپانیاكان به مه به س���تی گه ڕان و پش���كنین به دوای نه وت���دا، چه ندین بیره نه وت له س���نوری گه رمی���ان و ناوچه كێش���ه له س���ه ره كان بونی هه یه و له سه رده می رژێمی پێشودا ب���ه اڵم هه ڵكه ن���دراوه ، دۆزراوه ت���ه وه و

ده رهێنانی نه وت تێیدا ئه نجامنادرێت.

9 (430( سێشه ممه 2014/5/27 لۆکاڵ

ئا: ئاسۆ سه راوی

"به 50هه زار كه متر موچه كه م فرۆشته وه ، تا كرێ خانوه كه م له كاتی خۆیدا بده م" فه رمانبه رێك به و جۆره

باس له فرۆشتنه وه ی موچه كه ی ده كات.

دواكه وتن����ی موچ����ه ی فه رمانبه ران، موچ����ه ی فرۆش����تنه وه ی دی����ارده ی له نێ����وان فه رمانبه راندا دروس����تكردوه و ئابوریناسێكیش ئه وه به كارێكی نه شیاو ده زانێ وده ڵێت "وه ك ئ����ه وه وایه پاره له بانك به سو وه ربگریت". ئه و ئابوریناسه كه س����ه رۆكی لیژنه ی دارایی و كاروباری په رله مان����ه ، وه به رهێنان����ی ئاب����وری و ره شبینه له چاره سه ركردنی ئه و قه یرانه و ده ڵێت "ئه گه ر به غ����دا موچه ش بنێرێ

گرفته كه هه ر ده مێنێ ".

"وه ك حكومه ت نیم، له حه یای خۆم ده ترسم"

دواكه وتن����ی موچ����ه ی فه رمانبه ران، له هه ندێ فه رمانگه دا بۆ زیاتر له 60رۆژ، دیارده ی فرۆش����تنه وه موچه ی له نێوان فه رمانبه راندا دروس����تكردوه ، به جۆرێك رونیده كات����ه وه ، فه رمانبه رێ����ك وه ك ئ����ه و موچه كه ی 500ه����ه زار دینار بوه و به ناچاری و ب����ۆ ئه وه ی كرێ خانوه كه ی ب����دات، به 50هه زار دینار له كاتی خۆدا كه متر فرۆشتویه تیه وه به فه رمانبه رێكی تر وئه و فه رمانب����ه ره كه پێی باش نه بو ناوی ئاش����كرا بكرێت، به م جۆره باسی وتی كرد و له فرۆش����تنه وه ی موچه كه ی "ئه و 450هه زاری دام����ێ ، به و مه رجه ی كه موچه كه م وه رگرت 500هه زار دیناری بده مێ ، 50هه زار دینار زه رر بكه م باشتره ل����ه وه ی هه مو رۆژێك چ����او به ره وژێری س����احێب خانوه ك����ه م ب����م، م����ن وه ك حكومه ت نیم له حه یای خۆم ده ترسم". سابیر په رله مانتارد.عزه ت ئابوریناس و كه هاوكات له ئێستادا سه رۆكی لیژنه ی دارایی و كاروباری ئابوری و وه به رهێنانی

په رله مانی كوردستانه ، ئه وه ده خاته ڕو كه ئه و دیارده یه "هه تا بڵێی خراپه ، ئه و شێوه یه له هیچ ش����وێنێكی دنیا وێنه ی نییه ، به اڵم ئه گه ر دیارده كه شیبكه ینه وه وه ك����و ئه وه وای����ه پ����اره له بانك قه رز بكه یت به س����و، بۆ مانگێ����ك 450هه زار دین����ار وه رده گریت دواتر500هه زار دینار

ده ده یته وه ".

حكومه تی كاربه ڕێكه ره و مافی لێپرسنه وه یان نییه

س����ه رۆكی لیژنه ی دارایی په رله مانی كوردس����تان، جه خت ل����ه وه ده كاته وه ك����ه هه وڵه كانی����ان ب����ه رده وام ده بێت ب����ۆ لێپێچینه وه له به رپرس����انی الیه نی

ب����ه اڵم حكوم����ه ت، په یوه ندی����داری ئه وه ش ناش����ارێته وه كه ت����ا كابینه ی هه وڵه كانیان نه بێت، دروس����ت هه شت به رهه مێكی باشی نابێت، چونكه "ئێستا حكومه ت����ی كاربه ڕێكه ره و ئێمه ش مافی ئێستا حكومه ته ی له م لێپرسینه وه مان نییه ".ئه و ره شبینیشه له چاره سه ركردنی ئه و دۆخه ی ئێستا و پێیوایه دواكه وتنی خراپتر پێنج وشه ش موچه له مانگه كانی ده بێت له مانگی چوار و س����ێ "هه س����ت ده ك����ه م مانگ له دوای مان����گ گرفته كه ئ����ه و گه وره ت����ر ده بێ����ت". به ب����ڕوای به پله ی راس����ته وخۆ موچه دواكه وتنی یه ك����ه م په یوه س����ته به نه ناردنی موچه له الیه ن به غداوه ، به اڵم وه ك ئه و باسی

ده كات ئه گ����ه ر به غ����دا موچه ش بنێرێ تا ئه ندازه یه ك گرفته ك����ه هه ر ده مێنێ "ئه گه ر به غ����دا موچه ی بنێرێ ، مانگانه 500ملی����ۆن دۆالر ده نێرێ ، به اڵم هه رێم مانگانه پێویس����تی به 700ملیۆن دۆالره ب����ۆ موچ����ه ، له به رئه وه ئه گ����ه ر به غدا موچه ش بنێرێ به شێك له گرفته كه هه ر

ده مێنێ ".

چاره سه ر بۆ ئه م دۆخه ی ئێستابۆ ئه م دۆخه ی ئێستا به بڕوای د.عزه ت چاره سه ری مامناوه ند ئه وه یه كه هه رێم به مه رجه كان����ی به غدا له مس����اڵدا رازی بێت، تا ئه و كاته ی هه رێم به سیاسه تی كاركردنی خۆی����دا ده چێته وه به تایبه ت

له ب����واری نه وت����دا "بۆ ئ����ه م قۆناغه ی ئێس����تا ده بێت هه رێم به به غ����دا بڵێت چۆنت پێباشه به و جۆره مامه ڵه له گه ڵ دۆس����یه ی نه وت ده كه م، ت����ا ژێرخانی ئاب����وری نه وتی خۆمانچ����اك ده كه ین، له وواڵتانه ئ����ه وه په یمانی به جۆرێ����ك وه ربگری����ن، كه نه وتیان پێده فرۆش����ن ی����ان پێدا ده گوازینه وه ك����ه له داهاتودا گرفتمان بۆ دروس����ت ناك����ه ن". به پێی زانیاریه كانی ئه م په رله مانتاره حكومه تی هه رێم له ئێستادا له توانایدا نییه رۆژانه له رێگای ن����ه وت به رمی����ل 400ه����ه زار به غداوه هه ن����ارده ی ده ره وه بكات، ئه و به شه ڕفرۆشتن به غداش����ی دواكارییه ی زانی ، به اڵم ل����ه و بڕوایه دایه تا كۆتایی

ئه مس����اڵ هه رێم بتوانێ ئه و بڕه له نه وت به رهه مبهێن����ێ ، ن����ه ك ه����ه ر ئه وه نده ، به ڵكو وه ك ئه و وتی "له كۆتایی س����اڵی 2015حكومه ت����ی هه رێم ده توانێ رۆژانه به رهه مبێنێ ". نه وت به رمیل 750هه زار لیژنه ی وته كانیشدا سه رۆكی له كۆتایی دارایی و كاروباری ئابوری و وه به رهێنانی په رله مان ره شبین بو له چاره سه ركردنی گرفتی دواكه وتنی موچه ی فه رمانبه ران "ئه گه ر هه ڵوێستی الیه نه كان و دۆخه كه به رده وامبێت ئێس����تا ج����ۆره ی ب����ه م چاره سه ر مه حاڵه ، بۆیه تاكه چاره سه ر ئه وه ی����ه هه رێم له م قۆناغه ی ئێس����تادا به مه رجه كان����ی به غ����دا رازیبێ����ت ب����ۆ

فرۆشتنی نه وت".

دواكه وتنی موچه ، فرۆشتنه وه ی موچه ی له نێو فه رمانبه راندا دروستكرد"تاكه چاره سه ر ئه وه یه هه رێم له م قۆناغه دا به مه رجه كانی به غدا رازی بێت"

به پێچه وانه ی هه مو جیهان حكومه تی هه رێم باج له كۆمپانیاكانی نه وت وه رناگرێتپه رله مانتارێك: باجدانی كۆمپانیاكان به پڕۆژه یاسا ده چه سپێنین

سه رۆكی لیژنه ی دارایی په رله مان:

ئه گه ر به غدا موچه ش بنێرێ گرفته كه هه ر

ده مێنێ

مانگرتنی به شێک له موچه خۆرانی حکومه ت

هه رێم 10 هه زارو 699 كم2 زه وی داوه ته كۆمپانیاكان به مه به ستی گه ڕان و پشکنین به دوای نه وتدا فۆتۆ: ئیحسان

‌ره‌نگاڵه(430( سێشه ممه 2014/5/27 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (430( سێشه ممه ‌2014/5/27ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

پش���تگیری ت���ه واو ئه كرێ���ت له الیه ن خێزانه كه ته وه ، بۆ ئه مه ش تۆ پێویستت به وه ی���ه هه م���و هه وڵه كان���ی خ���ۆت

بخه یته كار.

به سه رتدا ئێس���تا ئیشوكاره ی ئه و كه وتون ئه گه ر چاره سه ریان نه كه یت ئ���ه وا گرفت���ی زیاترت بۆ دروس���ت

ده كه ن.

توش���ی كێش���ه یه كی خێزانی ده بیت و نازانیت چۆن مامه ڵه ی له گه ڵ بكه یت. تر كه س���انی به هاوكاری پێویس���تیت

هه یه .

هه م���و ئ���ه و نائومێدییه ی كه توش���ت هاتون ل���ه و ماوه یه ی پێش���و خه ریكه به كۆتا دێن، به س پێویس���تت به كاتی

زیاتره

ماوه یه كی زۆر خۆش به سه رده به یت له گ���ه ڵ دۆس���تان و هاوڕێیانتان، خه ریكه له و ناخۆش���ییه رزگارت

ده بێت.

وزه یه كی باش���ت هه یه ، به اڵم له و س���ود نه توانی���وه ت���ۆ وزه ی���ه ی خ���ۆت وه ربگریت و

به كاریبهێنیت.

س���ه رقاڵی زۆر ب���ه و به ئیش���وكاره كانته وه و هۆیه ش���ه وه له وانه یه كێش���ه ی

ته ندروستیت بۆ دروست بێت.

هاوڕێكانت به س���ه ر مه رج���ه كان له ش���وێنی كاره كه ت مه س���ه پێنه . پێویس���ته له رێی راوێ���ژه وه كاری

مه رجداریی بكه یت.

ئ���ه م ماوه یه به خت یاوه رته و زۆرینه ی روداوه كان به دڵی تۆ ئه ڕۆن و ئه توانی ماوه یه دا ل���ه م ئیش���ه كانت زۆرینه ی

ئه نجامبده یت.

كێش���ه داراییه كان���ت زیاتر بون و هه م���و هاوكێش���ه كانی كاره كانت به وریایی���ه وه مامه ڵه یان تێكچوه .

له گه ڵ بكه .

باری ته ندروستیت زۆر خراپ بوه و نه رۆیشتویت رێنماییانه ئه و به پێی ئامۆژگاریی���ان پزیش���كه كان ك���ه

كردبویت.

قرژاڵدوانه‌‌

ئ���ه و س���اردییه ی ت���ۆ ئه توانیت نێوان خێزانه ك���ه ت چاكبكه یته وه و به م���ه ش زیات���ر بایه خ���ت ده بێت

له خێزانه كه ت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

1011

له دژی پاتێستا ده نوسێت و پشتیوانی له شۆڕشی كوبا

ده كات

نۆڤێلتی "جوانترین خنكاوی دونیا" باڵوده كاته وه

10

ئا: شاهۆ ئه حمه د

به هۆی ئه وه ی كۆیه ش���ارێكی مێژوییه خاوه نی زۆرترین ش���وێنه واری كۆنه كه بۆ یه ك دو سه ده ی رابردو ده گه ڕێته وه له ئێستا به رێوبه رایه تی شوێنه واری كۆیه هه وڵده دات سه رجه م ش���وێنه واره كانی ش���اری كۆیه نۆژه نبكاته وه ئه وانه شی موڵكی حكوم���ه ت نین له خاوه نه كانیان

بكڕێته وه ئه وجا نۆژه نبكرێنه وه .به رێوه ب���ه ری فه رمانگه ی ش���وێنه واری كۆی���ه س���ه ركه وت س���ۆفی له ب���اره ی نۆژه نكردنه وه ی ش���وێنه واره كانی كۆیه به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه "له ماوه ی راب���ردو بۆ ئ���ه وه ی ئه و ش���وێنه وارانه نۆژه نبكه نه وه چه ندین پرۆژه یان هه بوه له وانه شوێنه واری قه یسه ریان له گوندی به ته واوه تی ئێس���تا ك���ه قه یس���ه ری نۆژه نكراوه ت���ه وه كاره كان���ی ته واوبوه س���ه وزكردنی كۆنكرێتكردن و هه روه ها قش���ڵه ی كۆیه كه له 80%ی كاره كانی ته واوب���وه ، هه روه ه���ا نۆژه نكردنه وه ی چه ند خانویه كی كه س���ایه تی كۆیه كه لێده كرا روخانیان مه ترس���ی پێش���تر ب���ه اڵم دوای ئ���ه وه ی وه رمانگرت���ه وه به نۆژه نكردنه وه ی و ده ستمانكرد ئه وجا

ئێستاش له قۆناغی ته واوبوندایه ".ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ده كات ك���ه تاكو ئێس���تا ش���وێنه واری ت���ری كۆن زۆر م���اوه له ش���اری كۆیه ب���ۆ ئه وه ی نه بونی به ه���ۆی نۆژه نبكرێنه وه ،به اڵم موچ���ه و پێكنه هێنان���ی حكومه ت���ه وه ئ���ه و كاره به س���اردیی به رێوه ده چێت و یه كێكی���ش ل���ه و ش���وێنه وارانه خانی گه وره یه ك���ه پێیده ڵێن خانی مه حمود

به خان���ی راب���ردو له م���اوه ی ئاغ���ا كاروانس���ه را ناس���رابو ئه گه ر ئه و خانه نۆژه نبكه ین���ه وه ئه وا ش���تێكی نه وعی ده بێت له سه رتاسه ری كوردستان، به اڵم به داخه وه به هۆی ئه وه ی ئه و بودجه ی بۆی دانراوه به ش���ی ناكات، هه ر بۆیه ئێمه وه كو به رێوه به رایه تی شوێنه واری كۆیه نوس���راومان ئاراس���ته ی سه روی

خۆمان ك���ردوه بۆ ئه وه ی پاره ی زیاتر دابین بكرێت تا بتوانرێت به شێوه یه كی

جوان نۆژه نیبكه ینه وه .به رێوه به ری ش���وێنه واری كۆیه ئه وه ش ده خاته رو كه "دروستكردنی باڵه خانه ی فه رمانگه ی كۆیه یه كێك بوه له پرۆژه كانی 2013 كه ب���ڕی 600 ملیۆن دیناری بۆ به ره چاوكردنی ب���ه اڵم ته رخانك���راوه ،

پاراس���تنی گش���تی و به رژه وه ن���دی ش���وێنه واره كانی كۆیه ئاراس���ته ی ئه و ب���ڕه پاره ی���ه له دروس���تكردنی بینای نوێی فه رمانگه وه ب���ۆ نۆژه نكردنه وه ی هه ندێك ش���وێنه واری كۆیه گۆڕدراوه ، به وه ش شوێنه ش���وێنه واریه كانی كۆیه نۆژه نكراونه ته وه و له له ناوچون و كاولبون

بۆ سه رده مێكی تر پارێزراو ده بن".

ئا: هانا ئیسماعیل

چێشتخانه ی "نارنج"، كه له پێنج ساڵی رابردودا پێشوازی له 37 سه رۆكی واڵت كردوه و هه فتانه دو جار به شار ئه سه دو له دیمه شق سه ردانیان هاوس���ه ره كه ی ده ك���رد، بنه و بارگه ی گواس���ته وه بۆ هه ولێ���ر و ئێس���تا پێش���وازی له چینه

ده وڵه مه نده كانی كوردستان ده كات.م���اوه ی زیات���ر له مانگێكه ئی���داره ی چێش���تخانه ی "نارن���ج"، ك���ه به هۆی باڵوبونه وه ی وێنه ی به ش���ار ئه س���ه دو ئه س���مای هاوس���ه ری له گ���ه ڵ جۆن كی���ری وه زی���ری ده ره وه ی ئه مه ریكاو

هاوس���ه ره كه ی ل���ه و چێش���تخانه یه دا په یداك���رد، جیهان���ی ناوبانگێك���ی گواستویه تیه وه بۆ هه ولێری پایته ختی

هه رێمی كوردستان.نارن���ج ك���ه س���اڵی 2007 كرایه وه و ده كه وت���ه ناوچه ی مه دحه ت پاش���ای دیمه شقه وه ، چێشتخانه ی دڵپه سه ندی به شار ئه سه دی س���ه رۆكی سوریا بو، پێشتر پێشوازی له 37 سه رۆك كۆمارو شاژن و پاشای واڵتانی جیهان كردوه ، به پێی رۆژنامه ی ئه نته رناشنال بیزنس

تایمزی به ریتانی .به پێی ئه و رۆژنامه یه له ماوه ی 5 ساڵی رابردودا هه فتانه به شار ئه سه د دو جار

س���ه ردانی ئه و چێشتخانه یه ی كردوه ، به ڕێوه به ری نازم���ی خ���اوه ن و ته الل چێشتخانه كه به رۆژنامه كه ی راگه یاندوه كه سۆفیای شاژنی ئیسپانیا و سه رۆكی ساركۆزی و نیكۆالی فه ره نسا پێشوی سكرتێری گشتی نه ته وه یه كگرتوه كان كۆفی عه ن���ان و چه ندین كه س���ایه تی دیكه له و كه سایه تیه به ناوبانگانه بون

سه ردانی چێشتخانه كه یان كردوه .هه روه ها ئام���اژه ی به وه ك���ردوه كه به ش���ار ئه س���ه د ده هات ئه یوت هه مو ش���ته كان بخه الوه و ساوه ر به گۆشتێكم بۆ بهێن���ن، كه به الیه وه خۆش���ترین و

به تامترین خواردن بو.

هه روه ها پێش���وازی له به شار ئه سه دو ئه سمای هاوسه ری و وه زیری ده ره وه ی ئێس���تای ئه مه ری���كا ج���ۆن كی���ری و

هاوسه ره كه ی كردوه .ناوب���راو باس ل���ه وه ده كات كه دوای ئه وه ی ش���ه ڕ و پێكدادانه كانی س���وریا پێینایه چواره م ساڵییه وه و ئاسۆیه كی ب���ۆ كۆتای���ی هاتن���ی ئ���ه و قه یرانه به دینه كردوه بڕیاریداوه چێش���تخانه ی نارنج بگوازێته وه بۆ ده ره وه ی سوریا، به س���ه رنجدان له وه ش ك���ه پاره یه كی زۆر له هه ولێر هه ڵڕژاوه ، كوردس���تانی به باش���ترین ش���وێن زانیوه بۆ ئه وه ی چاالكییه كانی���ان كارو س���ه رله نوێ

چێش���تخانه كه ی ده س���تپێبكه نه وه و به كۆی كه لوپه ل و ستافه كه یه وه كه 60 كارمه ندو چێش���تلێنه رن له گه ڵ خۆیدا

هێناوه بۆ هه ولێر.چێش���تخانه ی نارنج له هه ولێر ئێس���تا ده كه وێته ناوچه یه كی بازرگانی گه وره ی نێوان گون���دی ئینگلی���زی و ئێمپایه ر رویتێده كه ن ئه وانه شی زۆربه ی ۆرڵد و

سه رمایه دارو خاوه ن پاره ن.چێش���تخانه كه هه ر جۆره خواردنێكی س���وریاو دیاریك���راوی له ش���وێنێكی دێت و ب���ۆ كوردس���تانه وه هه رێم���ی ساوه ر خواردنه كانیشی به ناوبانگترین به گۆشت و گه اڵمێوو كه بابی حه له بیه .

به پێ���ی به دواداچونی ئاوێنه ئێس���تا ئه و بینایه ی كه ریس���تۆرانتی نارنجی تێدایه له هه ولێر، به ته نیا ڕێس���تۆرانت گه وره یه و ده زگایه ك���ی به ڵك���و نییه له ژێر باڵه خانه یه كی به رزدایه ده زگاكه ستافه كه ی به شی هه ره زۆریان عه ره بی چێشتخانه كه نازانن، كوردی سورین و ده كه وێته سه ر ش���ه قامی 100 مه تری پش���ت هۆڵی ئاشتی و ته نیشت گوندی ئینگلیزی به رامب���ه ر ده رگای ئێمپایه ر

ۆرڵد.هه ر ئوتومبێلێك كه دێت، له سه ره تای گه یش���تن به به رده رگاكه ، سوپچه كه ی ژوره وه ، ده ڕوات���ه ده كاو راده س���ت

له ده روازه ی ریستۆرانته كه دا گارسۆنێكی كچ پێشوازیت ده كا و شوێنی دانیشتنت پێنیش���انده دات، به ڕێوه به رێكی گشتی بۆینباخه وه به قات و چێش���تخانه كه ش له س���وچێكه وه وه س���تاوه و ب���ه وردی چاودێری���ی چێش���تخانه و گارس���ۆن و

میوانه كان ده كات.دیزاینی ناو چێش���تخانه كه ، دیزاینێكی ناو ئاوازه كانی كالس���یكی عه ره بییه و چێش���تخانه كه ش عه ره بین، س���تایلی گارس���ۆنه كانی جلوبه رگیان سپییه كی تۆخه و قوماشه كه ی تایبه ته و هه موشیان كاڵوێك���ی تایبه تی���ان به س���ه ره وه یه و خواردنه كانیشیان تایبه ت و به ناوبانگن.

چێشتخانه‌‌دڵڕفێنه‌كه‌ی‌‌ئه‌سه‌د‌ده‌گوازێته‌وه‌‌بۆ‌هه‌ولێر

سلێمانی‌..‌شاری‌‌كلتوره‌‌جیاوازو‌ره‌نگاوره‌نگه‌كان"شانگاهای‌"‌له‌سلێمانییه‌

مالكی‌‌ده‌بێته‌‌سه‌رۆکی‌هه‌رێمی‌لوبنان‌شوێنه‌واره‌كانی‌‌كۆیه‌‌نۆژه‌ن‌ده‌كرێنه‌وه‌

ماڵئاواپێنجش���ه ممه ی رابردو، مه رگ هات و یه كێك له هونه رمه نده هه ره داهێنه ره كانی كوردی له گه ڵ خۆی برد، عه باسی كه مه ندی شاعیرو نیگاركێش و س���یناریۆنوس و هونه رمه ندێكی گه وره و ره س���ه ن بو، هونه رمه ندێك بو كه وه ك نوس���ه رێكی بی بی سی فارسی ده ڵێت

"هه رگیز ئاماده نه بو هونه ره كه ی به پاره بفرۆشێت".هه رچه نده كه مه ندی كۆچیكرد و بۆ یه كجاری به جێیهێشتین، به اڵم به ده نگه جاویدانی و به روحه س���پی و بێگه رده كه یه وه له یاده وه ری

كورددا به جاویدانی ده مێنێته وه . روحی شاد

مالك���ی گ���ه وره ی وێنه یه ك���ی له ئۆتۆس���ترادی به ی���روت و نزی���ك حه ریری ره فیق فرچش���ۆكه خانه ی ناوچه ی شیعه نشینی كه ده كه وێته پایته خت���ی لوبنان���ه وه ، هه رایه كی له نێو راگه یاندنه كان���ی ئه و والته دا له رۆژنامه كانی به شێك دروستكرد. ئه و واڵته به توانجه وه نوس���یان كه بووه به س���ه رۆكی هه رێمی "مالكی

لوبنان".

چه ند به نگالدیش���ی و نیپاڵییه ك له دانیشتنێكی پش���وی هه ینییاندا له باخی گشتی ، ئێستا نیپاڵی و به نگالدیشییه كان له زۆرێك له ماڵه ده وڵه مه ندو الی خاوه ن كۆمپانیاكان به تایبه تی كۆمپانیاكانی تایبه ت به ژینگه پارێزیی كارده كه ن.

شوێنی ریستۆرانتی نارنج له هه ولێر ئه سه دو شا عه بدوڵال له ریستۆرانتی نارنج له دیمه شقنارنج له هه ولێر ئه سه دو ئه سمای هاوسه ری له گه ڵ جۆن کیری و هاوسه ره که ی

شوێنه وارێکی دێرین له کاتی نۆژه نکردنه وه یداشوێنێك ش���انگاهای كاتبه س���ه ربردنی بۆ كۆچبه رانی چین���ی و باش���ورو رۆژهه اڵت���ی

ئاسیا له سلێمانی

ش���ه قامی س���الم و سیتی ده وروبه ری دیارتری���ن س���تار شوێنی چینیه كان

باخ���ی گش���تی رۆژانی هه ینی ش���وێنی یه كت���ر بینینی زۆرێك له ك���وڕ و كچانی به نگالدیشی و ئه سیویبی و هندی و نیپاڵییه کانه

عه ره به كان زۆرترین خه ڵكی كۆچبه ر له سلێمانیدا پێكده هێنن و له زۆربه ی گه ڕه كانی شاردا نیشته جێن

‌ره‌نگاڵه(430( سێشه ممه 2014/5/27 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (430( سێشه ممه ‌2014/5/27ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

پش���تگیری ت���ه واو ئه كرێ���ت له الیه ن خێزانه كه ته وه ، بۆ ئه مه ش تۆ پێویستت به وه ی���ه هه م���و هه وڵه كان���ی خ���ۆت

بخه یته كار.

به سه رتدا ئێس���تا ئیشوكاره ی ئه و كه وتون ئه گه ر چاره سه ریان نه كه یت ئ���ه وا گرفت���ی زیاترت بۆ دروس���ت

ده كه ن.

توش���ی كێش���ه یه كی خێزانی ده بیت و نازانیت چۆن مامه ڵه ی له گه ڵ بكه یت. تر كه س���انی به هاوكاری پێویس���تیت

هه یه .

هه م���و ئ���ه و نائومێدییه ی كه توش���ت هاتون ل���ه و ماوه یه ی پێش���و خه ریكه به كۆتا دێن، به س پێویس���تت به كاتی

زیاتره

ماوه یه كی زۆر خۆش به سه رده به یت له گ���ه ڵ دۆس���تان و هاوڕێیانتان، خه ریكه له و ناخۆش���ییه رزگارت

ده بێت.

وزه یه كی باش���ت هه یه ، به اڵم له و س���ود نه توانی���وه ت���ۆ وزه ی���ه ی خ���ۆت وه ربگریت و

به كاریبهێنیت.

س���ه رقاڵی زۆر ب���ه و به ئیش���وكاره كانته وه و هۆیه ش���ه وه له وانه یه كێش���ه ی

ته ندروستیت بۆ دروست بێت.

هاوڕێكانت به س���ه ر مه رج���ه كان له ش���وێنی كاره كه ت مه س���ه پێنه . پێویس���ته له رێی راوێ���ژه وه كاری

مه رجداریی بكه یت.

ئ���ه م ماوه یه به خت یاوه رته و زۆرینه ی روداوه كان به دڵی تۆ ئه ڕۆن و ئه توانی ماوه یه دا ل���ه م ئیش���ه كانت زۆرینه ی

ئه نجامبده یت.

كێش���ه داراییه كان���ت زیاتر بون و هه م���و هاوكێش���ه كانی كاره كانت به وریایی���ه وه مامه ڵه یان تێكچوه .

له گه ڵ بكه .

باری ته ندروستیت زۆر خراپ بوه و نه رۆیشتویت رێنماییانه ئه و به پێی ئامۆژگاریی���ان پزیش���كه كان ك���ه

كردبویت.

قرژاڵدوانه‌‌

ئ���ه و س���اردییه ی ت���ۆ ئه توانیت نێوان خێزانه ك���ه ت چاكبكه یته وه و به م���ه ش زیات���ر بایه خ���ت ده بێت

له خێزانه كه ت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

1011

له دژی پاتێستا ده نوسێت و پشتیوانی له شۆڕشی كوبا

ده كات

نۆڤێلتی "جوانترین خنكاوی دونیا" باڵوده كاته وه

10

ئا: شاهۆ ئه حمه د

به هۆی ئه وه ی كۆیه ش���ارێكی مێژوییه خاوه نی زۆرترین ش���وێنه واری كۆنه كه بۆ یه ك دو سه ده ی رابردو ده گه ڕێته وه له ئێستا به رێوبه رایه تی شوێنه واری كۆیه هه وڵده دات سه رجه م ش���وێنه واره كانی ش���اری كۆیه نۆژه نبكاته وه ئه وانه شی موڵكی حكوم���ه ت نین له خاوه نه كانیان

بكڕێته وه ئه وجا نۆژه نبكرێنه وه .به رێوه ب���ه ری فه رمانگه ی ش���وێنه واری كۆی���ه س���ه ركه وت س���ۆفی له ب���اره ی نۆژه نكردنه وه ی ش���وێنه واره كانی كۆیه به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه "له ماوه ی راب���ردو بۆ ئ���ه وه ی ئه و ش���وێنه وارانه نۆژه نبكه نه وه چه ندین پرۆژه یان هه بوه له وانه شوێنه واری قه یسه ریان له گوندی به ته واوه تی ئێس���تا ك���ه قه یس���ه ری نۆژه نكراوه ت���ه وه كاره كان���ی ته واوبوه س���ه وزكردنی كۆنكرێتكردن و هه روه ها قش���ڵه ی كۆیه كه له 80%ی كاره كانی ته واوب���وه ، هه روه ه���ا نۆژه نكردنه وه ی چه ند خانویه كی كه س���ایه تی كۆیه كه لێده كرا روخانیان مه ترس���ی پێش���تر ب���ه اڵم دوای ئ���ه وه ی وه رمانگرت���ه وه به نۆژه نكردنه وه ی و ده ستمانكرد ئه وجا

ئێستاش له قۆناغی ته واوبوندایه ".ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ده كات ك���ه تاكو ئێس���تا ش���وێنه واری ت���ری كۆن زۆر م���اوه له ش���اری كۆیه ب���ۆ ئه وه ی نه بونی به ه���ۆی نۆژه نبكرێنه وه ،به اڵم موچ���ه و پێكنه هێنان���ی حكومه ت���ه وه ئ���ه و كاره به س���اردیی به رێوه ده چێت و یه كێكی���ش ل���ه و ش���وێنه وارانه خانی گه وره یه ك���ه پێیده ڵێن خانی مه حمود

به خان���ی راب���ردو له م���اوه ی ئاغ���ا كاروانس���ه را ناس���رابو ئه گه ر ئه و خانه نۆژه نبكه ین���ه وه ئه وا ش���تێكی نه وعی ده بێت له سه رتاسه ری كوردستان، به اڵم به داخه وه به هۆی ئه وه ی ئه و بودجه ی بۆی دانراوه به ش���ی ناكات، هه ر بۆیه ئێمه وه كو به رێوه به رایه تی شوێنه واری كۆیه نوس���راومان ئاراس���ته ی سه روی

خۆمان ك���ردوه بۆ ئه وه ی پاره ی زیاتر دابین بكرێت تا بتوانرێت به شێوه یه كی

جوان نۆژه نیبكه ینه وه .به رێوه به ری ش���وێنه واری كۆیه ئه وه ش ده خاته رو كه "دروستكردنی باڵه خانه ی فه رمانگه ی كۆیه یه كێك بوه له پرۆژه كانی 2013 كه ب���ڕی 600 ملیۆن دیناری بۆ به ره چاوكردنی ب���ه اڵم ته رخانك���راوه ،

پاراس���تنی گش���تی و به رژه وه ن���دی ش���وێنه واره كانی كۆیه ئاراس���ته ی ئه و ب���ڕه پاره ی���ه له دروس���تكردنی بینای نوێی فه رمانگه وه ب���ۆ نۆژه نكردنه وه ی هه ندێك ش���وێنه واری كۆیه گۆڕدراوه ، به وه ش شوێنه ش���وێنه واریه كانی كۆیه نۆژه نكراونه ته وه و له له ناوچون و كاولبون

بۆ سه رده مێكی تر پارێزراو ده بن".

ئا: هانا ئیسماعیل

چێشتخانه ی "نارنج"، كه له پێنج ساڵی رابردودا پێشوازی له 37 سه رۆكی واڵت كردوه و هه فتانه دو جار به شار ئه سه دو له دیمه شق سه ردانیان هاوس���ه ره كه ی ده ك���رد، بنه و بارگه ی گواس���ته وه بۆ هه ولێ���ر و ئێس���تا پێش���وازی له چینه

ده وڵه مه نده كانی كوردستان ده كات.م���اوه ی زیات���ر له مانگێكه ئی���داره ی چێش���تخانه ی "نارن���ج"، ك���ه به هۆی باڵوبونه وه ی وێنه ی به ش���ار ئه س���ه دو ئه س���مای هاوس���ه ری له گ���ه ڵ جۆن كی���ری وه زی���ری ده ره وه ی ئه مه ریكاو

هاوس���ه ره كه ی ل���ه و چێش���تخانه یه دا په یداك���رد، جیهان���ی ناوبانگێك���ی گواستویه تیه وه بۆ هه ولێری پایته ختی

هه رێمی كوردستان.نارن���ج ك���ه س���اڵی 2007 كرایه وه و ده كه وت���ه ناوچه ی مه دحه ت پاش���ای دیمه شقه وه ، چێشتخانه ی دڵپه سه ندی به شار ئه سه دی س���ه رۆكی سوریا بو، پێشتر پێشوازی له 37 سه رۆك كۆمارو شاژن و پاشای واڵتانی جیهان كردوه ، به پێی رۆژنامه ی ئه نته رناشنال بیزنس

تایمزی به ریتانی .به پێی ئه و رۆژنامه یه له ماوه ی 5 ساڵی رابردودا هه فتانه به شار ئه سه د دو جار

س���ه ردانی ئه و چێشتخانه یه ی كردوه ، به ڕێوه به ری نازم���ی خ���اوه ن و ته الل چێشتخانه كه به رۆژنامه كه ی راگه یاندوه كه سۆفیای شاژنی ئیسپانیا و سه رۆكی ساركۆزی و نیكۆالی فه ره نسا پێشوی سكرتێری گشتی نه ته وه یه كگرتوه كان كۆفی عه ن���ان و چه ندین كه س���ایه تی دیكه له و كه سایه تیه به ناوبانگانه بون

سه ردانی چێشتخانه كه یان كردوه .هه روه ها ئام���اژه ی به وه ك���ردوه كه به ش���ار ئه س���ه د ده هات ئه یوت هه مو ش���ته كان بخه الوه و ساوه ر به گۆشتێكم بۆ بهێن���ن، كه به الیه وه خۆش���ترین و

به تامترین خواردن بو.

هه روه ها پێش���وازی له به شار ئه سه دو ئه سمای هاوسه ری و وه زیری ده ره وه ی ئێس���تای ئه مه ری���كا ج���ۆن كی���ری و

هاوسه ره كه ی كردوه .ناوب���راو باس ل���ه وه ده كات كه دوای ئه وه ی ش���ه ڕ و پێكدادانه كانی س���وریا پێینایه چواره م ساڵییه وه و ئاسۆیه كی ب���ۆ كۆتای���ی هاتن���ی ئ���ه و قه یرانه به دینه كردوه بڕیاریداوه چێش���تخانه ی نارنج بگوازێته وه بۆ ده ره وه ی سوریا، به س���ه رنجدان له وه ش ك���ه پاره یه كی زۆر له هه ولێر هه ڵڕژاوه ، كوردس���تانی به باش���ترین ش���وێن زانیوه بۆ ئه وه ی چاالكییه كانی���ان كارو س���ه رله نوێ

چێش���تخانه كه ی ده س���تپێبكه نه وه و به كۆی كه لوپه ل و ستافه كه یه وه كه 60 كارمه ندو چێش���تلێنه رن له گه ڵ خۆیدا

هێناوه بۆ هه ولێر.چێش���تخانه ی نارنج له هه ولێر ئێس���تا ده كه وێته ناوچه یه كی بازرگانی گه وره ی نێوان گون���دی ئینگلی���زی و ئێمپایه ر رویتێده كه ن ئه وانه شی زۆربه ی ۆرڵد و

سه رمایه دارو خاوه ن پاره ن.چێش���تخانه كه هه ر جۆره خواردنێكی س���وریاو دیاریك���راوی له ش���وێنێكی دێت و ب���ۆ كوردس���تانه وه هه رێم���ی ساوه ر خواردنه كانیشی به ناوبانگترین به گۆشت و گه اڵمێوو كه بابی حه له بیه .

به پێ���ی به دواداچونی ئاوێنه ئێس���تا ئه و بینایه ی كه ریس���تۆرانتی نارنجی تێدایه له هه ولێر، به ته نیا ڕێس���تۆرانت گه وره یه و ده زگایه ك���ی به ڵك���و نییه له ژێر باڵه خانه یه كی به رزدایه ده زگاكه ستافه كه ی به شی هه ره زۆریان عه ره بی چێشتخانه كه نازانن، كوردی سورین و ده كه وێته سه ر ش���ه قامی 100 مه تری پش���ت هۆڵی ئاشتی و ته نیشت گوندی ئینگلیزی به رامب���ه ر ده رگای ئێمپایه ر

ۆرڵد.هه ر ئوتومبێلێك كه دێت، له سه ره تای گه یش���تن به به رده رگاكه ، سوپچه كه ی ژوره وه ، ده ڕوات���ه ده كاو راده س���ت

له ده روازه ی ریستۆرانته كه دا گارسۆنێكی كچ پێشوازیت ده كا و شوێنی دانیشتنت پێنیش���انده دات، به ڕێوه به رێكی گشتی بۆینباخه وه به قات و چێش���تخانه كه ش له س���وچێكه وه وه س���تاوه و ب���ه وردی چاودێری���ی چێش���تخانه و گارس���ۆن و

میوانه كان ده كات.دیزاینی ناو چێش���تخانه كه ، دیزاینێكی ناو ئاوازه كانی كالس���یكی عه ره بییه و چێش���تخانه كه ش عه ره بین، س���تایلی گارس���ۆنه كانی جلوبه رگیان سپییه كی تۆخه و قوماشه كه ی تایبه ته و هه موشیان كاڵوێك���ی تایبه تی���ان به س���ه ره وه یه و خواردنه كانیشیان تایبه ت و به ناوبانگن.

چێشتخانه‌‌دڵڕفێنه‌كه‌ی‌‌ئه‌سه‌د‌ده‌گوازێته‌وه‌‌بۆ‌هه‌ولێر

سلێمانی‌..‌شاری‌‌كلتوره‌‌جیاوازو‌ره‌نگاوره‌نگه‌كان"شانگاهای‌"‌له‌سلێمانییه‌

مالكی‌‌ده‌بێته‌‌سه‌رۆکی‌هه‌رێمی‌لوبنان‌شوێنه‌واره‌كانی‌‌كۆیه‌‌نۆژه‌ن‌ده‌كرێنه‌وه‌

ماڵئاواپێنجش���ه ممه ی رابردو، مه رگ هات و یه كێك له هونه رمه نده هه ره داهێنه ره كانی كوردی له گه ڵ خۆی برد، عه باسی كه مه ندی شاعیرو نیگاركێش و س���یناریۆنوس و هونه رمه ندێكی گه وره و ره س���ه ن بو، هونه رمه ندێك بو كه وه ك نوس���ه رێكی بی بی سی فارسی ده ڵێت

"هه رگیز ئاماده نه بو هونه ره كه ی به پاره بفرۆشێت".هه رچه نده كه مه ندی كۆچیكرد و بۆ یه كجاری به جێیهێشتین، به اڵم به ده نگه جاویدانی و به روحه س���پی و بێگه رده كه یه وه له یاده وه ری

كورددا به جاویدانی ده مێنێته وه . روحی شاد

مالك���ی گ���ه وره ی وێنه یه ك���ی له ئۆتۆس���ترادی به ی���روت و نزی���ك حه ریری ره فیق فرچش���ۆكه خانه ی ناوچه ی شیعه نشینی كه ده كه وێته پایته خت���ی لوبنان���ه وه ، هه رایه كی له نێو راگه یاندنه كان���ی ئه و والته دا له رۆژنامه كانی به شێك دروستكرد. ئه و واڵته به توانجه وه نوس���یان كه بووه به س���ه رۆكی هه رێمی "مالكی

لوبنان".

چه ند به نگالدیش���ی و نیپاڵییه ك له دانیشتنێكی پش���وی هه ینییاندا له باخی گشتی ، ئێستا نیپاڵی و به نگالدیشییه كان له زۆرێك له ماڵه ده وڵه مه ندو الی خاوه ن كۆمپانیاكان به تایبه تی كۆمپانیاكانی تایبه ت به ژینگه پارێزیی كارده كه ن.

شوێنی ریستۆرانتی نارنج له هه ولێر ئه سه دو شا عه بدوڵال له ریستۆرانتی نارنج له دیمه شقنارنج له هه ولێر ئه سه دو ئه سمای هاوسه ری له گه ڵ جۆن کیری و هاوسه ره که ی

شوێنه وارێکی دێرین له کاتی نۆژه نکردنه وه یداشوێنێك ش���انگاهای كاتبه س���ه ربردنی بۆ كۆچبه رانی چین���ی و باش���ورو رۆژهه اڵت���ی

ئاسیا له سلێمانی

ش���ه قامی س���الم و سیتی ده وروبه ری دیارتری���ن س���تار شوێنی چینیه كان

باخ���ی گش���تی رۆژانی هه ینی ش���وێنی یه كت���ر بینینی زۆرێك له ك���وڕ و كچانی به نگالدیشی و ئه سیویبی و هندی و نیپاڵییه کانه

عه ره به كان زۆرترین خه ڵكی كۆچبه ر له سلێمانیدا پێكده هێنن و له زۆربه ی گه ڕه كانی شاردا نیشته جێن

،Egoism ئەنانی����ەت، چەمک����ی گرن����گ و لەچەمک����ە یەکێک����ە خۆکوشتن سەرەکییەکانی"کۆمەڵناسی "الی کۆمەڵناس����ی فەرەنس����ی ئیمیلی دۆرکهایم. ئەم چەمکە کەمتر چەمکێکی زیات����ر کۆمەاڵیەتی����ی و دەرونی����ی و چەمکێکی کۆمەاڵیەت����ی و فەرهه نگییە. ئەنانیەت لێ����رەدا ئەوەندەی هێمایە بۆ دروستبونی هه لومەرجێکی کۆمەاڵیەتیی لەیەکتری تیای����دا تاکەکەس����ەکان کە دادەبڕێ����ن و هاوبەش����ێکی ڕاس����تەقینە نیی����ە کۆیانبکات����ەوە، ئەوەندە هێما بۆ دروستبونی جۆرێک لەکاراکتەرو ئاکاری تایبەت ناکات. ب����ۆ ڕونکردنەوەی ئەم خاڵە با س����ەرنجێک ل����ەو پەیوەندییە بدەین کە دۆرکهایم لەنێوان خۆکوشتن و ئەنانیەت����دا، ی����ان خۆویس����تیی،

پێشنیاریدەکات.

ئەنانیەت و خۆکوشتنیەکەمی����ن دۆرکهای����م بەبۆچون����ی پرۆسەی س����ەرەکیی کە ڕۆڵێکی گەورە دەبینێ����ت خۆکوش����تندا لەدی����اردەی دروستبونی ئەنانیەت، خۆویستییە. الی دۆرکهایم مرۆڤ کاتێک دەبێتە خاوەنی و هه ڵگری "کەس����ایەتیی خۆویس����ت" "خودێکی ئەنان����ی" کە لەکۆمەڵگایەکدا بژی پرۆسە سەرەکییەکانی ئامێزانبونی کۆمەاڵیەتیی تیایدا توش����ی فەش����ەلی گەورە بوبن و تاکەکەس����ێک درستبوبێت نامۆو ناحەز بەو پرۆسانە. بەمانایەکی خۆویس����تییی، ئەنانی����ەت، دیک����ە دیاردەیەکی س����ایکۆلۆژیی نییە، بەڵکو دەرەنجامی پرۆس����ەیەکی کۆمەاڵیەتیی تایبەتە. بەالی دۆرکهایمەوە ئەو س����ێ شێوازە سەرەکییەی ژیانی کۆمەاڵیەتیش کە تاکەکەس ئامێزاندەکەن و لەنامۆبون ڕزگاریدەک����ەن بریتی����ن لەخێزان و دین و س����ەرەکی یەکەی خێزان سیاس����ەت. دین وسیاس����ەتیش تایبەت"یی و "ژیانی یەکەی س����ەرەکی "ژیانی گش����تیی"ن. تەواو بەنامۆبون����ی کەی هه س����تکردن لەخێزان و دین و سیاس����ەت دروس����تبو، کەی ئ����ەم س����ێ دەرکەوت����ە گرنگەی ژیانی کۆمەاڵیەتی����ی لەوە کەوتن هێزی ئامێزانکردنی تاکەکەس����ەکان بن لەناو کۆمەڵ����گادا، لەوێدا ئەنانی����ەت دەبێتە دیاردەیەک����ی کۆمەاڵیەتیی بەرچاو. لەم دروس����تدەبێت تاکەکەس����ێک دۆخەدا بچێت بەهانای����ەوە پەناگایەک تەنه����ا خودی خۆیەتی، خۆی دەبێتە سێنتەری هه مو چاالکییەکانی خۆی و هه ر خۆشی دەبێت بەسەرچاوەی هه مو بەهاو نرخ و ئینتیم����او پەیوەندییەکان����ی. ئەمە ئەو س����اتەوەختەیە کە نە پەیوەندییەکانی ن����او خێزان، نە پەیوەندییە دینییەکان و نە پەیوەندییە سیاس����ییەکان، ده توانن بک����ەون و وەک تاکەک����ەس بەفری����ای ش����ێوازی مانادارو گ����ەرم و پەیوەندی گرنگ����ی ئینتیما ئامادەبن. ئەم دۆخە ل����ەو کۆمەڵگایانەدا دروس����تدەبێت کە لەدۆخی گواستنەوەدان لەکۆمەڵگایەکی تەقلیدیی س����ادەوە ب����ۆ کۆمەڵگایەکی نوێیی ئاڵۆزو پڕ جیاوازیی، تیایدا هه م ش����ێوازەکانی هاریکاریی کۆمەاڵیەتیی و هه م خۆڕێکخستن و ش����ێوازەکانی هه م سیستمی بەهاو نرخە کۆمەاڵیەتییەکان و تاکەکەس����ی و ئەخالقیات����ی ه����ه م گەورەی����ان گۆڕان����ی دەس����تەجەمعی

بەسەردادێت. لەکوێدا تاکەک����ەس تاڕادەیەکی باش ئامێزانبێ����ت و هه س����ت بەئەندامبون����ی خ����ۆی ب����کات لەن����او خێ����زان و گروپە دینی����ی و سیاس����ییەکاندا، واتە لەکوێدا ئەو تاکەکەس����ە ئامێزانبو لەناو "ژیانی تایبەت" و "ژیانی گش����تیی"دا، ئەودەم کەمدەبێتەوە. ئەگ����ەری خۆکوش����تنی پەیوەندییەکانی چەند تاکەکەس بەاڵم ژیان����ی ڕەهه ن����دەی س����ێ ب����ەو کۆمەاڵیەتیی����ەوە الوازبێ����ت، چەند ئەو گروپانە بەش����ێکنەبن لەژیانی هاوبەشی ئەو، چەندە نەتوانن بەش����ێوازی جیاواز بەخۆیانییەوە گرێبدەن و مانایەک بەبونی ببەخشن، تاکەکەسیی ودەس����تەجەمعی شێوازی تایبەتی هاریکاریی و هاودەردیی کۆمەاڵیەتیی بۆ مەیسەربکەن، ئەوەندە ئەگ����ەری تەنهاکەوتن����ی کۆمەاڵیەتیی و

تەریکبون و داخران بەڕوی خود خۆیداو گەورەت����رو بەنامۆب����ون هه س����تکردن فراوانتر دەبێت. ئامێزاننەبون لەناو ئەو تاکەس����یی و ژیانی گرنگانەی ڕەهه ندە بەهاکانی ئەزمونکردنی کۆمەاڵیەتییداو ئ����ەو ژیانە وەک بەه����ای نامۆو ناکۆک بەتاکەکەس، تاکەکەس بەرەو ناوەوەی خ����ۆی پاڵپێوەدەنێ����ت و دوریدەخاتەوە لەدونیای دەرەوەی خۆی. لێرەدا "منی تاکەکەس����یی" دەکەوێتە پەیوەندییەکی ت����ەواو نێگەتیڤ و تەنان����ەت ناحەزەوە لەگەڵ "منی دەس����تەجەمعی" دا، "منی تاکەکەسیی" هیچ پەیوەندییەکی ماناداری لەگەڵ ئەو "منە دەس����تەجەمعیی"ەدا بۆ دروستناکرێت و لەزۆر ڕوەوە چەندان درزی کۆمەاڵیەت����ی و بەهایی و دەرونیی کۆمەاڵیەتییە یەک����ە ئ����ەوو لەنێ����وان س����ەرەکییەکاندا دروستدەبێت. بەمەش پەیوەندییکردن����ی پردەکان����ی هه م����و

بەکۆمەڵگاوە دەڕوخێت.

تاکەکەس وەک سێنتەرێکی تەنهادورکهای����م پێیوای����ە ئ����ەم داخرانەی تاکەکەس ب����ەڕوی خۆیداو ئەم پچڕانی بڕێکی دەرەوە بەدونی����ای پەیوەندییە دروس����تدەکات، لەئەنانی����ەت گ����ەورە بەجۆرێک تاکەکەس خۆی دەبێتە تاقە سێنتەری ژیانی خۆی و شتێک لەدەرەوەی خۆیدا نامێنێت����ەوە مانایەکی تایبەتیی ب����ۆ ئەو هه بێ����ت. ئەمەش هه س����تێکی بەپارچەپارچەبونێکی بەنامۆبون و قوڵ لەتاکەکەسدا تێکش����کێنەرانە ناوەکیی دروستدەکات، کە پرۆسەی ئامێزانبونی وێران����دەکات و ت����ەواو کۆمەاڵیەتی����ی لەهه س����تکردن ترس����ناک جۆرێک����ی کۆمەاڵیەتیی کەنارگیربونی بەتەنهایی و ڕوانین����ەدا ل����ەم لێدەکەوێت����ەوە. کەس����ی ئەنانی کەس����ێکی بەدبەخت و نابەختەوەرە، چونکە جگە لەتاکەکەسی دابڕاوو بونەوەری بێئینتیما، شتێکی تر لەدونیای دەوروب����ەری خۆیدا نابینێت. ئامان����ج و ئومێدێک نابینێ����ت هه وڵبدات پێیانبگات و ژیانی خۆی بۆ تەرخانبکات. مانای����ەک لەئینتیماکردنیدا بۆ ئەم یان ئەو ڕەهه ندی کۆمەاڵیەتیی نادۆزێتەوەو دەبێتە دونیایەکی داخراو بەڕوی خۆی و وەسوەس����ەو خ����ەم و بێزاری����ی و ترس و گومانەکانی خۆیدا. ئەمە وادەکات کەسی ئەنانی ببێتە کەسێکی خەمۆک وغەمبار، ڕەش����بین و بێئومێد، بێدۆست و بێپەنا، دیاردەو دونی����او لەبەردەم����ی تەنه����ا فش����ارەکانیدا. بەکورتیی ئەو کەسانەی دەبن����ە هه ڵگریی ئەم جۆرە لەئەنانیەت زۆرجار ئەو کەسانەن کە خۆیاندەکوژن، چونکە هه س����تناکەن لەن����او کۆمەڵگادا پەناگایەک ماوەتەوە پەنای بۆببەن، نە خێزان دەتوانێت ئەو پەناگایە بێت، نە دین و نە سیاسەتیش، نە ژیانی تایبەت و نە ژیانی گش����تیی. خۆکوشتن دەبێتە دەروازەیەک ب����ۆ دەرچون لەم دونیایەو زۆرج����ار دەبێتە کردەیەک����ی ناڕەزایی

بەرامبەر بەو دونیایە.

کەی هه ستکردن بەنامۆبونی

تەواو لەخێزان و دین و سیاسەت

دروستبو، لەوێدا ئەنانیەت دەبێتە

دیاردەیەکی کۆمەاڵیەتیی

بەرچاو

بیروڕا(430( سێشه ممه 122014/5/27 birura.awene@gmail.com

دیدێكی مێژوییانه بۆ پارته سیاسییه كوردییه كان باشوری‌كوردستان‌‌وه‌ك‌نمونه‌

19 »»

یه كێ���ك له پێكهێنه ره كانی كۆمه ڵگای ك���وردی پارت���ه سیاس���ییه كانن. ئه و پارتانه ی له س���ه رده م و ماوه یه كی نزیكی له دایكبونیش���یان له دایكبون. مێژوییدا جیاواز له ه���ه ر زینده وه رێكی ئاس���ایی ت���ر له هه ن���او و ڕه حمی ی���ه ك دایكه وه س���ه رچاوه یان گرت���وه ، ئه ویش دایكی نیشتمانه . واته ئه وان وه ك چه ند تاكێك له زینده وه رانی سه ر ڕوی زه وی له ڕه حمی چه ندین دایكه وه له دایك نه بون، به ڵكو هه مویان هی ی���ه ك هه ناو و ڕه حم بون. هه ربۆیه جیاوازی ئ���ه وان له هه ر پارت و تری زینده وه رێكی ته نان���ه ت ڕێكخراو و س���ه ر ڕوی ئه م زه مینه ئ���ه وه بو، كه ئ���ه وان وه ك چه ند منداڵێكی یه ك دایك له قه باره و شێوه و ڕه فتاردا جیاواز بون. به واتایه ك���ی تر ئ���ه وان هه مویان یه ك م���اده ب���ون له چه ند بوتڵێك���ی جیاواز له قه باره و ش���ێوه دا. ئه وه ش بۆ ئاستی دامه زرێنه ران و تێگه یشتنی جه ماوه ری و ل���ه كاری گه ڕاوه ت���ه وه به رپرس���انی سیاس���ییاندا، تا هه ریه كه یان به شێوه و ڕه نگێك خۆیان بنوێنن. واته بۆ ئه وه ی بازاڕی خۆیانی پ���ێ گه رم بكه ن و زیاتر خه ڵكانی به ش���مه ینه ت له ده وری خۆیان كۆبكه نه وه ! دواتر یان ئاستی جه ماوه ری خۆیانی پێ به هێز بكه ن و به رزبكه نه وه ، یان بیانكه نه قوربانی؟ یان كورد واته نی

)به شویان بده ن(!جارێك )پ���ارت( وه ك چه م���ك و واتا زانس���تییه كه ی به و رێكخراوه سیاسییه وت���راوه ، ك���ه به كۆمه ڵێ���ك په ی���ڕه و و پڕۆگرام و به رنامه یه كی تایبه ت له ڕێگای كادیر و ئه ندامه كانییه وه ش���وێن كۆمه ڵه به ئاینده یه ك ت���ا كه وتوه ، ئامانجێ���ك بگات و به هۆیه وه خۆشبه ختی بۆ خۆی و ئه ندامه كانی له سه ر هێز و بازوی تاكه كانی به دیبهێنێت. نه ته وه ك���ه ی كۆمه ڵ���گا و )سیاس���ه ت(یش له زاراوه ی )السیاسه (ی عه ره ب���ی وه رگی���راوه ، ك���ه له زمانی ئینگلیزی���دا ب���ه )political( هاتوه و له زمان���ی كوردییش���دا )رامی���اری ( بۆ دانراوه ، به اڵم كورد هه ر )سیاس���ه ت(ی له بری )رامیاری( به كارهێناوه . ئه وه ش ی���ان له خۆشه ویس���تی بوه ب���ۆ زمانی عه ره بی! ی���ان له ئاس���ان به كارهێنان و ده ربڕینیدا! مه به ستیش لێی گه اڵڵه كردنی به ئاب���وری و تێك���ه ڵ به رنامه یه ك���ی بوه ڕۆش���نبیری فیكری و كۆمه اڵیه تی و له چوارچێ���وه ی به رنامه یه ك���ی ڕێ���ك و

پێكی داڕێژاودا. وا پێویستیش بوه ئه و به رنامه سیاسییه به پێی ته كتیكی ڕۆژ و ئه زمونه كانی س���ه رده م پالنی گونجاوی بۆ دابنرێت و گۆڕانكاری پێویس���تی تێدا

بكرێت.س���ه باره ت به كورد و كاری سیاس���ی كوردی و مێ���ژوی پارتایه تی الی كورد، باشترین به كارهێنان و ده ربڕین )رامیاری ( بوه له بری زاراوه ی )سیاس���ی(، چونكه له واقیعی خ���ودی كۆمه ڵگای كوردییه وه هه ڵقواڵوه . ئه وه ش له سه ر ئه و ڕاستییه ی، ك���ه كورد هه میش���ه ی���اری به مه نتیقی هه لومه رج و بارودۆخی ڕۆژگارێك كردوه ، ت���ا به ئامانجێكی تایبه ت���ی بگه یه نێت، ك���ه )ده س���ه اڵته (! ن���ه وه ك له پێن���او مافێك���ی كۆمه ڵ���ه ده س���ته به ركردنی تایبه تی نه ته وه یی و نیشتمانی، كه دوای هه وڵ و ته قه الیه كی زۆر بێته دنیای بون. بازاڕییش���دا، له تێڕوانینێكی هه روه ه���ا جارێكی تر كورد )سیاس���ه تی به درۆی پیاوی گه وره ( پێناس���ه كردوه ، له س���ه ر ئه و بڕوایه ی ، كه ئه وه نده ی له سیاسه ت گه یشتوه و پێیوابوه ، زیاتر سه رۆك هۆز و تیره و خێڵ و خاوه ن موڵك و ده وڵه مه ند و له سه ركردوه . كاریان ده ستڕۆیشتوه كان ل���ه و كاره ش���یاندا كۆمه ڵێ���ك په یمان و ته نیا داوه ، به میلله ته كه ی���ان به ڵێنیان گه یش���تنیان مانه وه ی خۆیان و له پێناو به پله ی فه رمانڕه وایه تی . یان به دیوێكی تردا بۆ به رنامه یه كی سیاس���ی تایبه ت ئه و كاره یان ك���ردوه ، بێئه وه ی خاوه نی بوب���ن. ئ���ه وه ش وه ك ئ���ه وه ی درۆیان له گه ڵ میلله ته كه ی خۆیاندا كردبێت! له م بواره ش���دا ئه وان ده قاوده ق له بیرمه ندی سیاس���ی گه وره ی ئیتاڵی چون، به ناوی میكاڤیلل���ی/1469-1527ز(. )نیكۆالی چه ندی���ن دوای كه س���ایه تییه ی ئ���ه و س���اڵ كاری سیاس���ی ب���ۆ )بنه ماڵه ی میدچینی( ش���اری فلۆره نسای ئیتاڵی و )می���ر( به رهه مه كه ی���دا له پوخت���ه ی گه یشته ئه و راس���تییه ی ، كه سیاسه ت به ئامانجێك، بێ ڕه چاوگرتنی گه یشتنه ئ���ه و ڕێگایانه یه ی ده یگریت���ه به ر. یان به واتایه ك���ی ت���ر "بۆ گه یش���تن به هه ر ڕێگایه ك هه م���و پێویس���ته ئامانجێك ب���ێ ئ���ه وه ش بگیرێته ب���ه ر". دی���اره ڕه چاوگرتن���ی هی���چ پێوه رێكی ئایینی و مرۆی���ی! ئه خالق���ی و كۆمه اڵیه ت���ی و ئه گه رچی ئه و وته یه به رهه می سیاسه تی سه ده كانی پانزه یه م و شانزه یه می زایینی بوه ، به اڵم تا ڕۆژگاره كانی ئیمڕۆش���مان بایه خێكی مێژویی و سیاس���ی الی پارته سیاس���ییه كوردی و كوردس���تانییه كان هه یه . به ئاس���تێك به رنام���ه ی زۆربه ی

جیهان���ه . ئیم���ڕۆی سیاس���ییه كانی سیاسییه كانیش له پێناو ده سته به ركردنی به دیهێنانیان هه وڵ���ی ئامانجه كانی���ان داوه . ئه مه و پێویستیش بوه له سه ریان به رامبه ره كانی���ان رۆژگار و ملمالنێ���ی بكه ن، ته نیا له به رئه وه ی به رنامه كانیان بمێنن���ه وه . زیات���ر س���ه ركه وتوبێت و زانس���تی زانای ڕوانگه یه ش���ه وه ل���ه م داروی���ن/1805- )چارلز په ره س���ه ندن 1882ز( گه یشتۆته ئه و قه ناعه ته ی ، كه )ملمالن���ێ ته نیا له پێناوی مانه وه دایه (، به اڵم هه میشه مانه وه بۆ زلهێزه كان بوه ، ئه گه رچی هه ندێك له و بڕوایه دا بون، كه مانه وه بۆ چاكه كان بوه ، به اڵم ڕاستییه و جێگای گومان نییه ، ك���ه ته نیا مانه وه بۆ زلهێزه كان بوه ، س���ا ئه وه ش له ڕوی جه س���ته یی ی���ان ژیری ی���ان ته كتیكی

سیاسییه وه بوبێت.لێره وه بۆ گه یشتن به و ڕاستییه ی، كه ئه گه ر )پارتی سیاس���ی( پێویستییه كی مێژویی بوبێت، بۆ كاركردنی سیاس���ی له پێناو گه یش���تن به كۆمه ڵێك ئامانجی ئایینی و نیش���تمانیی و یان )نه ته وه یی كۆمه اڵیه تی و فه رهه نگ���ی و.. تاد(، ئه وا ئه و پێناسه یه هه رگیز الی پارتی سیاسی

ك���وردی ئه و ئامانج���ه ی به دینه هێناوه ، چونكه ئێستاش���ی له گه ڵ���دا بێت یه ك ی���ان چه پ و پارتی كوردی ئیس���المی عیلمانی و ته نانه ت نه ته وه ییمان نه بینی، هه مو یان به شێكی په یامه كه ی له خزمه تی كورد و كوردستاندا بێت، ته نیا ئه وه نده نه بێ���ت په یامی كوردو كوردس���تانی بۆ به ئامانجه ته سكه كانی خۆی گه یش���تن به كارهێن���اوه . خۆ ئه گ���ه ر پارت و هێزه ئیسالمییه كان ویستبێتیان الیه نی ئایین و باوه ڕی كورد یان موسڵمانبونی كورد بۆ به كاربهێنن، خۆی سیاس���ی مه به ستی ئه وا له و ب���واره دا كۆمه ڵگای س���اده ی كوردی پێبه كارهێناوه ، چونكه له وه ته ی ك���ورد به ئایینی ئیس���الم ئاش���نابوه و باوه ڕی ڕاسته قینه ی به و ئایینه پیرۆزه هێن���اوه ، بۆ یه ك س���اتیش كورد له به ر ئیسالمبونی ئازار و ئه شكه نجه نه دراوه و له به ر ئه و هۆیه خاكه كه ی داگیرنه كراوه ، به ڵك���و له به رئ���ه وه ئازار و ئه ش���كه نجه دراوه و خاكه ك���ه ی داگیركراوه ، چونكه )ك���ورد( بوه . خۆ ئه گ���ه ر پارت و هێزه توێ���ژی ویس���تبێتیان چه په كانی���ش چه وس���اوه ی كورد ل���ه دژی ده ره به گ و خاوه ن موڵكه كان به كاربهێنن، تا ئه وان به ئامانج بگه یه نن، ئه وا له و بواره ش���دا ه���ه ر به كارهێنانی كۆمه ڵ���گای كوردی ده ركه وتنی به درێژای���ی چونك���ه بوه ، له كوردستان و شوێنكه وتنی بیری چه پ كوردانی سه رجه م پارچه و به شه كانی، بۆ یه ك س���اتیش له الیه ن هێز و ده وڵه تێكی چه پ یان ش���یوعی گه وره وه پشتیوانی له مافه نه ته وه ییه كان���ی كورد نه كراوه ، به كارنه هێنرابێت! ماوه ی���ه ك بۆ ئه گه ر دی���اره ئه گه ر خزمه تكردنی���ش له پێناو كورد و كوردستان له الیه ن هه ندێك هێزی به ناو دیموكرات���ی و عیلمانی كوردییه وه ئه وه بوبێت، كه بۆ الی واڵتانی هه رێمی گه ڕابن���ه وه یان دڵ���ی واڵتانی هه رێمی ڕابگرن، ئه وا هه ر هه ڵه یه كی گه وره بوه ، چونكه یه ك واڵتی هه رێمی ئامانجی ئه وه نه بوه له كاتی پشتگیری له ئێمه ی كورد به ه���ۆی پارتێكی كوردیی���ه وه خزمه ت به ئێم���ه و دۆزی ڕه وای نه ته وه كه مان���ی كردبێ���ت. ئه مه و ئه گه ر ئامانجه كه ئه وه بوبێت كه له ژێر یه ك چه تری سیاس���ی خۆی كۆمانبكاته وه ، ئه وا له م بواره شدا هه ر به هه ڵه دا چون، چونكه ئێستاش���ی له گه ڵدابێت ی���ه ك واڵتی هه رێمی نه بوه حه ز به یه كڕیزیی كورد بكات و ویستبێتی یان بیه وێت كورد له خاكی خۆیدا به مافه

نه ته وه یی و نیشتمانییه كان بگه یه نێت.

دەربارەی خۆکوشتنی ئافرەتان: دروستبونی" کۆمەڵگای ئەنانیەت"

ڕه نگ���ه ئ���ه وێ ڕۆژێك الن���ی زۆری خه ڵكی كوردستان له ئاسته جیاجیاكاندا ت���ا ئه ندازه ی���ه ك به ڕێككه وتننام���ه ی ستراتیژی نێوان هه ردو هێزه سه ره كییه هه رێمی ئه وده مه ی به ش���ه ڕهاتوه كه ی كوردستان ش���اد ومان بوبێتن، چونكه له الیه ك بوه فاكته ری ڕاگرتنی ڕشتنی خوێنی براكان و له الیه كی تریش���ه وه تا ئه ندازه یه ك ب���وه مایه ی یه كگوتاریی و یه كڕیزی���ی ك���ورد و هه رێمه كه ش���مان به خۆوه بوژاندنه وه ی بواردا له چه ندین بینی و تا ڕاده ی���ه ك ئارامی و ئۆقره یی باڵی به سه ر كوردستاندا كێشا، تا ئێره بڕواناكه م كه س گومانی له م ڕاس���تییه ڕێككه وتننامه ی كه وات���ه هه بوبێ���ت، ب���وه به رده بازێ���ك ب���ۆ س���تراتیژی گواستنه وه له قۆناغێكه وه بۆ قۆناغێكی ت���ر و كۆمه ڵێك ده س���تكه وتی به دوای

خۆیدا هێنا.ت���ا ئێ���ره ئ���ه م ڕێككه وتننامه ی���ه به ده س���كه وت ده ژمێردرێ���ت و هه ق���ه هه ڵس���ه نگاندنێكی دروستی بۆ بكه ین، وه لێ كاتێ���ك ئه م ڕێككه وتننامه دوای چه ند ساڵێك له ڕوی بابه تی و خودییه وه گرنگی و ئه ركه كانی گۆڕانكاری به سه ردا دێ���ت و له بری ئ���ه وه ی س���ود و قازانج به رهه مبهێنێ بۆ ئه م قۆناغه ی ئێستای حوكمڕان���ی ئه م هه رێم���ه ، هه ر خۆی هه نوكه بۆته مه ترس���ی و ماشه یه ك بۆ

هه ژمونگه رایی هێزێك به س���ه ر ئه وانی لێره وه هه ڵوێس���ته یه ك تردا، ده ب���ێ بۆ ت���ر هه ڵس���ه نگاندنێكی بكه ی���ن و ناوه ڕۆك و جه وهه ری ئه ركه كانی بكه ین، ڕێككه وتننامه ی له ئێس���تادا چونك���ه س���تراتیژی له نێوان )پارتی و یه كێتی(دا به دو ئاراسته دا سوده كانی به ئاقاری به رژه وه ندییه كانی خه ڵكی كوردستاندا ن���اڕوات و له هه ن���اوی خوێ���دا چه ندین

ئاماژه و مه ترسی هه ڵگرتوه .ئ���ه م به ئاراس���ته یه كدا ڕێككه وتننامه ی���ه ته نه���ا به قازانج���ی حیزب���ی و به رژه وه ندیخ���وازی پارت���ی له س���ایه ی ته واوده بێ���ت و وا خه ریكه هه ژمون���ی ڕێككه وتننامه ی���ه دا ئ���ه م خۆی به س���ه ر كۆی پرۆسه ی سیاسی و زاڵده كات و هه رێمه ك���ه دا حوكمڕان���ی گه ر وا بڕوات پرۆس���ه ی دیموكراسی و ئازادی سیاسی و حوكمڕانی و بنیاتنانی سیسته مێكی ته ندروست له م هه رێمه دا ده كه وێته ژێر هه ڕه ش���ه و پرسیاره وه ، ئ���ه م مۆدێله ش ب���ۆ ئه زمونی هه رێمی ناس���اغڵه مه ، مۆدێلێكی كوردس���تان هه ژمونگه رایی تریشدا به ئاراسته یه كی پارت���ی وای كردوه هاوس���ه نگیی هێز گۆڕان���ی به س���ه ردا هات���وه و هه موی به قازانج���ی خۆی كۆتایی دێت، كه چی له به رامبه ردا هێزه كه ی تر كه )ی،ن،ك(ه له سایه ی ئه م ڕێككه وتننامه یه دا نه ك به ڵكو س���ودمه ندبێت نه یتوانیوه هه ر زیانی گ���ه وره به پێگ���ه ی جه ماوه ریی

سیاسی و ده سه اڵتداری گه یشتوه .یه كێتی له چه ند ساڵی دواییدا له نێوان ڕێككه وتننامه ی مان���ه وه ی ب���ژارده ی

گوش���اری له الی���ه ك و س���تراتیژی جه ماوه ری���ی و بنك���ه ی ڕێكخراوه ی���ی ب���ۆ خێ���را هه ڵوه ش���اندنه وه ی ئ���ه م ت���ره وه له الیه ك���ی ڕێككه وتننامه ی���ه زیانێكی هێجگار قورس���ی به ركه وتوه ، جا ئه گه ر بزانێت یان نا؟ له ئێس���تادا بڕواناك���ه م كه س ب���ڕوای به زه روره تی مان���ه وه ی ئه م ڕێككه وتننامه یه مابێت، س���ودمه ندی وه كو پارتییه هه رچ���ی یه كه م ئێس���تا زۆر به بێباكانه مامه ڵه

له ت���ه ك ناوه ڕۆك���ی ڕێككه وتننامه كه و یه كێتیدا ده كات و به كرده وه هیچ بڕوا و په یوه ستبونێكی به م ڕێككه وتننامه یه وه نه ماوه و به ناڕاس���ته وخۆ جاڕی مه رگی گوت���ار و داوه ، گرێبه س���ته ی ئ���ه م هه ڵس���وكه وته كانی پارت���ی له م چه ند مانگه ی ڕابردودا گه واهی ئه و ڕاستییه ی س���ه ره وه ن، بۆیه ئیتر پێویست ناكات )ی،ن،ك( سیاس���ییه كه ی مه كت���ه ب هێن���ده خۆی په یوه س���ت ب���كات به م گرێبه س���ته وه كه هاوبه شه كه ی بڕوای پێنه م���اوه و ماوه یه كه به ناڕاس���ته وخۆ ج���اڕی مه رگ���ی ئ���ه م ڕێككه وتن���ه ی به گوێماندا داوه ، جێ���گای تێڕامانه تا ئه م چركه س���اته ئه م هێ���زه بێده نگی هه ڵبژاردوه و دوا قس���ه ی خۆی ناكات

له م باره وه .بۆیه كاتێتی له زوترین ده رفه تدا یه كێتی هه ڵوه شاندنه وه ی جاڕی به ڕاش���كاوی ڕێككه وتننامه ی ستراتیژی بدات و چیتر خۆی نه به س���تێته وه به گرێبه ستێكه وه كه النی زۆری خه ڵكی كوردستان و هێزه جه ماوه ره كه ی ته نانه ت سیاسییه كان و یه كێتیش مانه وه ی ئه م ڕێككه وتننامه یه به بارێكی بگ���ره نازانن، به پێویس���ت قورس���ی ده زانن بۆ س���ه ر پرۆس���ه ی سیاس���ی و دیموكراس���ی و حوكمڕان���ی به جاڕدانی دڵنی���ام له هه رێمه كه ماندا، هه ڵوه شاندنه وه ی ئه م ڕێككه وتننامه یه النیك���ه م )ی،ن،ك(ه وه له الی���ه ن قه ره بوی زیانه كان���ی خۆی ده كاته وه و ت���ا ڕاده یه كیش ده بێته ده س���كه وتێك بۆ ئه م هێزه و پرۆس���ه ی دیموكراسی و

حوكمڕانی له هه رێمه كه ماندا.

براینه .. كاتی هه ڵوه شاندنه وه ی ڕێككه وتننامه ی ستراتیژی هاتوه

د.كه یوان ئازاد ئه نوه رپسپۆری بواری مێژو

كادری پێشكه وتوی )ی.ن.ك(

به درێژایی ده ركه وتنی بیری چه پ له كوردستان و

شوێنكه وتنی كوردانی سه رجه م پارچه و

به شه كانی، بۆ یه ك ساتیش له الیه ن هێز و

ده وڵه تێكی چه پ یان شیوعی گه وره وه

پشتیوانی له مافه نه ته وه ییه كانی كورد نه كراوه ، ئه گه ر بۆ

ماوه یه ك به كارنه هێنرابێت!

به جاڕدانی هه ڵوه شاندنه وه ی ئه م

ڕێككه وتننامه یه له الیه ن )ی،ن،ك(ه وه النیكه م

قه ره بوی زیانه كانی خۆی ده كاته وه و تا ڕاده یه كیش

ده بێته ده سكه وتێك بۆ ئه م هێزه و پرۆسه ی دیموكراسی و حوكمڕانی

له هه رێمه كه ماندا

19 »»

حه سه ن بارام

13 (430( سێشه ممه 2014/5/27 birura.awene@gmail.comبیروڕا

"دیموکراسیی بێدەنگدەر"و "دەنگدەری بێ دیموکراسی"گومانی تێدا نییە کە هه ڵبژاردن بەکرۆکی سیستەمی دیموکراسی دادەنرێت. کاتێک مەبەس���تمان دەکەین لەهه ڵبژاردن باس ته نها رۆژێک���ی دیاریکراو نییە کە خەڵک تیایدا دەچن بۆ دەنگدان و بەش���ێوەیەکی سیاس���ی لەنەخشەس���ازیی ئەکتی���ڤ واڵتەکەیاندا بەشداردەبن، بەڵکو مەبەست یاس���ایی و سیاس���ی و لەپرۆس���ەیەکی ئەخالقیشە. س���ااڵنێکە زۆرینەی واڵتانی دیموکراسی لەخۆرئاوا روبەروی کێشەیەکی گەورە بونەتەوە، ئەویش کێشەی الوازیی بەش���داری سیاسی و کەمبونەوەی ژمارەی لەکات���ی هه ڵبژاردندا. ئەم دەنگدەران���ە دیاردەیە بوەتە جێگای تێڕامانی کەسانی پس���پۆڕو بابەتی لێکۆڵین���ەوە بۆ دەزگا

سیاسیی و سۆسیۆلۆگییەکان.بەش���ێوەیەکی گش���تی لەگفتوگۆکانی ن���او پرس���ی دیموکراس���یدا دو تەوژمی جی���اوازو دژبەیەک دەبینی���ن. یەکەمیان لەقەیراندایەو وایدەبینێت کە دیموکراسی پرنس���یپەکانی لەژێر مەترسیدان. یەکێک لەدەرکەوتەکانی ئەم قەیرانەش لەالوازیی کەمبون���ەوەی بەش���داربون و پرۆس���ەی ژم���ارەی دەنگ���دەران لەهه ڵبژاردنەکاندا دەیبینن. بەمانایەکی تر گەرچی بەشداریی سیاسی یەکێکە لەکۆڵەکە سەرەکییەکانی سیستەمی دیموکراس���ی، کەچی لەمڕۆدا الی دەنگدەر ئ���ەو بەهایەی نەماوە. واتە بەپێچەوانەی ئەو س���ەردەمە زێڕینەی کە دیموکراس���یی هه یبو، کە بەس���ەردەمی ن���اوی Keynesianismus کێنزیانی���زم ئەم دەبینی���ن لەئێس���تادا دەرکردب���و، لەپاشەکش���ێدایە. سەردەمی پرۆس���ەیە کێنزیانیزم ئەو س���ەردەمەیە کە لەواڵتە دیموکراسییەکاندا ملمالنێیەکی راستەقینە چینایەتییەکان و بەرژەوەندیی���ە لەنێوان جیاوازەکان���ی خەون���ە گوت���ارەکان و گروپەکانی ن���او کۆمەڵ���گا بونی هه بوو کۆمەاڵیەتیی���ەکان گروپ���ە بەش���داری لەژیان���ی سیاس���یدا لەئاس���تێکی بڵنددا ب���و. بەمانایەکی تر بەش���دارییەکی کارا لەپرۆسەی سیاس���یدا هه بو بۆ داڕشتنی نەخشەی سیاسیی و چەشنی دابەشکردنی سامان و وێنانەخشین بۆ داهاتو. ئەوەشی ئ���ەم ملمالنێی���ەی لەکات���ی هه ڵبژاردندا ئەکتیڤت���رو توندتر دەک���رد، بونی بلۆکی بو. سۆس���یالیزم جیهان���ی س���ۆڤێتی و سیستەمی سۆسیالیزمەوە، بەپێچەوانەی س���ەرمایەداری ش���ەرعییەتی سیاس���یی خۆی وەک���ی کۆمەڵگایەکی کراوەو ئازادو مافپارێزی تاک و گروپەکان نماییشدەکرد. بەش���ێوەیەکی گش���تی ئ���ەم گروپ���ە لەلێکۆڵ���ەران بۆچونێکی رەش���بینانەیان سیاس���یی بەبەش���داری بەرامب���ەر ل���ەم س���ەردەمەی ئێس���تاماندا هه ی���ەو وایدەبینن کە س���ەردەمی "دیموکراس���ی جەماوەری���ی" کۆتایی هات���وەو تەنانەت هه ندێکی���ان زیاتر دەڕۆن و باس لەقۆناغی ئەوان دەک���ەن. "پۆستدیموکراس���ی"ش بەم دەرکەوتێک���ەوە لەرێگ���ەی چەن���د ئامانجە گەیشتون، بۆ نمونە کەمبونەوەی لەهه ڵبژاردنەکانداو دەنگدەر بەش���داریی دوهه میش���یان س���ەرهه ڵدانی رێکخ���راوو گروپ و بزوتنەوەی سیاسیی نوێی چەپ و ڕاستڕەوەی ڕادیکاڵ کە لەم سااڵنەی دواییدا دەنگێکی زۆریان لەپەرلەمانی شارەوانیی و نەتەوەیی و ئەوروپیدا کۆکردۆتەوە. سێهه م چەقبەستنی سیاس���یی و قەیرانی ئابوری لەئاس���تی نەتەوەی���ی و نێونەتەوەیی���داو لەکۆتاییشدا پرۆس���ەی بەشەخسیکردنی دەزگا گش���تییەکان و فرۆش���تنیان ی���ان گرێبەستی دەوڵەت لەگەڵ دەزگا ئەهلییە گ���ەورەو بچووکەکاندا ب���ۆ ئیدارەکردن و بەڕێوەبردنی���ان ژیانوەبەرهێنان���ەوەو بەکۆنس���ێپتی نوێوە. سەرەڕای ئەمانەش قەیران���ی نێگەتیڤەکان���ی کاریگەریی���ە سیس���تەمی دراوی نێودەوڵەتیی بۆ سەر سیستەمی دارایی نەتەوەیی رۆڵی دیاری خۆیان لەدروس���تکردنی ئ���ەم قەیرانانەدا هه یە، وەکو لەس���ااڵنی راب���ردودا بینرا. ئەمان���ە هه مویان کاریگەری���ی گەورەیان لەسەر پێگەو رۆڵی دەنگدەرو ئامادەگییان

لەهه ڵبژاردندا بەجێهێشتوە.ب���ەرەی دوهه میش���یان وایدەبینێت کە هه ڵەی���ە باس لەقەی���ران بکەین، چونکی ئەم دۆخە بەڕای ئ���ەوان پتر کاراکتەری پێکۆڵکردن���ی )تەح���ەدا( لەخۆگرت���وە کە سیس���تەمی دیموکراس���یی دەتوانێت تێیپەڕێنێ���ت. ببێت���ەوەو روب���ەروی هۆکارەکانی ئەم دۆخ���ەش دەگەڕێننەوە بۆ دو پرس���ی گرنگ: یەکەمیان کێشەی شەرعییەتە Legitimationو دوهه میشیان Inklusion ئامێزانکردن���ی کێش���ەی گروپەکانە. کێشەی شەرعییەت روبەروی ئەو هێزە سیاسییە تەقلیدییانە دەبێتەوە کە س���ااڵنێکە تاکە ئەکتەری س���ەرەکی و دوبارەب���وی ن���او روب���ەری سیاس���یین و خەڵک چیدی چاوەڕوانی زۆریان لێناکات

لەژیانیاندا گ���ەورە بۆئ���ەوەی گۆڕان���ی دروس���تبکەن. هه ر ئەمەشە وادەکات کە گروپە کۆمەاڵیەتییەکان رو لەئەڵتەرناتیڤی تر بکەن، بۆنمونە رو لەگروپ و رێکخراوی رێکخراوە تازەو سیاس���یی کۆمەاڵیەتی و ناحکومیی و مەدەنی و س���اندیکاکان بکەن بۆئەوەی لەو کەنااڵنەوە تەعبیر لەخۆیان بکەن و بەبەرژەوەندییەکانی خۆیان بگەن، یان هیچ نەبێت هه وڵی پاراستنیان بدەن. کێشەی دوهه میش���یان بریتییە لەتۆرانی ئەو گروپانەی کە خۆی���ان بەغەدرلێکراو دەبینین���ن، چونک���ی لەن���او پرۆس���ەی سیاس���یی و ئابوریی���دا ئامێ���زان نی���ن و لەپرۆسەی کۆمەاڵیەتییشدا کەنارگیرکراون بەچەش���نێک marginalisiertو لەچەشنەکان بەر پرۆسەی دەرهاوێشتنی کۆمەاڵیەتی soziale Exklusion کەوتون کە نە بەشیان لەسامانی نەتەوەیی هه یەو نە بەش���دارن لەنەخشەسازیی دەسەاڵتدا. گومانی تێدا نییە کە دیموکراس���ی لەسەر واتە کاردەکات. یەکس���انیی پرنس���یپی هه مو هاواڵتییەک دەبێ���ت مافی ئازادیی هه بێ���ت و ئەم مافەش بۆ هه مو کەس���ێک یەکسانبێت و دەستەبەربێت. هه ڵبژاردنیش لەمڕۆدا مافی هه مو تاکێکە کە دەتوانێت لەپرۆس���ەی بەش���داربێت لەڕێگای���ەوە سیاسیدا، چونکی جاران هه ڵبژاردن ته نها بۆ گروپێک���ی دیاریکراوی ن���او کۆمەڵگا بو. دورکەوتن���ەوە لەهه ڵب���ژاردن مانای دورکەوتنەوەیە لەمومارەسەی ئازادییەکان و خۆکەنارگیرخس���تنی ئ���ەو گروپانەی کە چی���دی باوەڕیان بەوە نییە لەم رێگایەوە لەناو کۆمەڵگادا ئامێزان بکرێن و دەنگیان سەنگی راستەقینەی هه بێت بۆ چاککردن و باش���ترکردنی ژیانی ئابوری و کولتورییان. بەم چەشنە پرۆژەی سەرەکیی لەداهاتودا ک���ە وەکو پێکۆڵێک بۆ ژیانی سیاس���ی و بریتی دەبینرێت، لەداهاتودا کۆمەاڵیەتی دەبێت لەئامێزانکردن���ەوەی ئەم گروپانە لەناو پرۆسەی سیاسیی و ئەکتیڤکردنەوەی موماره سەی چاالک و ئازادانەی مافەکانیان. چۆنێتی بەئەنجامگەیاندنی ئەمەش باسی

ئەم وتارەمان نییە.گەر ئەمە بەکورتی کێشەکانی جیهانی دیموکراس���ی خۆرئاوا بێت لەگەڵ پرسی بەش���داری سیاس���یی و هه ڵبژاردن���دا کە بە"دیموکراس���ی تەنزئامێزانە هه ندێکیان بێدەنگ���دەر" ناودێ���ڕی دەک���ەن، ئای���ا کێشەی دونیای ئێمە چییە؟ ئایا کێشەی ئێمە نەبونی بەش���داریی سیاس���ییە یان بێماناکردن���ی ک���ردەی هه ڵبژاردنە، وەکو بەش���داریکردنێکی ئەکتیڤ لەپرۆس���ەی سیاس���ییدا؟ ئای���ا کێش���ەی واڵتی ئێمە کێش���ەی الوازیی و کەمیی دەنگدەرە یان کێشەی نەبونی رێزە لەپرنسیپی سەرەکیی دیموکراسی کە یەکسانی و مافی ئازادییە لەدەنگداندا بەهه ر هێزێکی سیاس���یی کە

خوازیارێت���ی؟ ئایا چ���ۆن بەها بەدەنگی دەنگدەرەکانمان ببەخشینەوە؟

بێگوم���ان بۆ بەرچاوڕونی زانس���تییانە پێویس���تمان بەلێکۆڵین���ەوەی وردو داتا هه یە بۆ ئ���ەوەی حوک���م نەدەین، بەاڵم چاودێریکردن���ی دەرئەنجامەکان ئەوەمان پێدەڵێت کە نەخش���ەی سیاسیی لەواڵتی ئێمەدا بەچەشنێک گۆڕاوە کە دەنگدەران تیایدا بەچەش���نێکی ش���اقوڵی و ئاسۆیی دابەشبون. ش���اقوڵی لەنێوان گروپەکان و ئاس���ۆییش سیاس���ییەکانداو هێ���زە ش���ارەکاندا. پارێزگاو ناوچ���ەو لەنێوان کۆمەڵ���گای ئێم���ە بەرەو ئ���ەوە دەڕوات دابەش���بونێکی نوێی نەخش���ەی سیاسی تێدا بەرهه مبێت ک���ە هه ر ناوچەیە ببێت بەپش���کی هێزێکی سیاسیی. واتە پارتی تەواوەت���ی س���ەروەریی لەناوچەیەک���دا هه ی���ە، لەناوچەیەکی تردا ملمالنێی توند لەنێوان هێزە سیاس���ییەکاندا دەبینرێت، یەکێتی لەناوچەیەک زۆرینە دابیندەکات و لەناوچەیەکی تر لەدەستی دەدات و گۆڕان بنجبەس���ت لەناوچەیەک پێگەی خ���ۆی دەکات و لەشوێنەکانی تر ئەکتەری دوهه م و سێهه مە. ئەم دابەشبونە هه ڵگری ئەگەری چونکی پۆزەتیڤە، نێگەتیڤە. پۆزەتیڤ و وەکو هه مو واڵتانی تری دونیا دەش���ێت ناوچەکان بەس���ەر هێزی جیاوازجیاوازدا دابەش���ببن و ئ���ەم هێزان���ەش پێگ���ەی کۆمەاڵیەتی و هه یبەتی سیاسیی بەردەوامی خۆیان هه یە. نێگەتیڤە، چونکی دۆخێک لەدابەشبونی نوێ سەرهه ڵدەدات کە هێزە تاوەکو دەوێت ماوەیەکیان سیاسییەکان قبوڵی بکەن. پرسیاری سەرەکیی ئەوەی: گەر ئەم دابەش���بونە روب���دات، ئایا ئەمە نابێت���ە هۆکاری ناوچەییبونی سیاس���ەت لەکوردستانداو دروستبونەوەی لۆکالییەتی نوێ���ی دابەش���بونەوەیەکی سیاس���یی نەخشەی هه یمەنەی سیاسیی؟ دیارە ئەمە پابەندە بەپرۆس���ەی حکومڕانێتی داهاتو لەکوردس���تانداو چەشنی کارکردن لەسەر بەنیش���تیمانیکردن و بەدامودەزگاییکردنی سیاسەت و ئیدارە لەواڵتی ئێمەدا، چونکی مەرج نییە دەنگدەر لەئاس���تی پەرلەمانی پارێزگا هه مان بۆچونی هه بێت بۆ ئاستی پەرلەمان���ی هه رێ���م. ئەم پرۆس���ەیەش هه ڵگری هه مو ئەگەرێکە. لێکەوتێکی تری لەس���ەرهه ڵدانی بریتییە ئەم هه ڵبژاردنە لەنێ���وان نوێ���ی دەنگ���دەر گروپێک���ی دەنگدەرانی تەقلیدی ئەم هێزە سیاسیانەو دژەکانیاندا. لەمڕۆدا هێزێکی کۆمەاڵیەتی یان گروپێکی دەنگدەری نوێمان هه یە کە لەنێوان ئەم هێزانەدا هاموشۆدەکات. ئەم دەنگدەرە نوێی���ە، کاراکتەرێکی تایبەتی هه یە کە بۆ هێزە سیاس���ییەکان هێش���تا کایەیەکی ڕامنەکراوە، چونکی هه ندێکیان رادیکاڵن و گۆڕانی گەورەیان دەوێت، بۆیە لەگەڵ گوت���اری رادیکاڵ���دان. هه ندێکی تریش���یان ناچ���ن بۆ دەنگ���دان، چونکی بڕوایان بەوە نییە کە لەرێگای دەنگدانەوە

شتێک لەدونیای خۆیاندا بگۆڕن.هه ڵب���ژاردن گش���تیی بەش���ێوەیەکی لەهه رێم���ی کوردس���تاندا چەند کێش���ەو رەهه ندێکی هه یە کە دەکرێت لەم خااڵنەدا

چڕی بکەینەوە: یەک���ەم: هه ڵب���ژاردن تاوەک���و ئەمڕۆ،

ب���ۆ گروپێکی گ���ەورەی کۆمەڵگای ئێمە جێگای شۆڕش���ی گرتۆت���ەوە. واتە ئەم گروپ���ە وێنایەکی رادیکاڵی بۆ هه ڵبژاردن هه یە کە هه ڵبژاردن لەجەوهه ردا هه ڵگری نییە. کێش���ەکەش لەوەدایە کە وەزیفەی سیاس���یی هه ڵبژاردن گۆڕینی سیستەمی سیاس���یی نییە، واتە کاری هه ڵبژاردن بۆ نمونە گۆڕینی سیس���تەمی سەرمایەداری نییە بۆ سیس���تەمێکی تر، بەڵکو گۆڕینی لەپرۆگرامێکی کۆمەڵگای���ە رێکخس���تنی سیاس���ییەوە ب���ۆ یەکێکی ت���ر، ناردنی پارتێکی سیاس���ییە بۆ دەرەوەی بڕیاری سیاسیی و هێنانی پارتێکی ترە بۆ ناو ئەم پرۆسەیە؛ بەکورتی ئەوەی پێی دەگوترێت دەستاودەستکردنی ئاشتییانەی دەسەاڵت. کێش���ەکە لەدونیای ئێم���ەدا ئەوەیە کە دەنگدەرێک���ی زۆر لەرێگای هه ڵبژاردنەوە دەوێت و گۆڕینی سیستەمی سیاس���ییان ب���ەم چەش���نەش پرۆس���ەی هه ڵبژاردن

ب���ارگاوی دەکرێ���ت بەش���ۆڕش و گۆڕانی ڕیشەیی سیاسەت و کۆمەڵگا.

دوهه م: بۆ سیستەمی سیاسیی لەواڵتی ئێم���ەدا هه ڵب���ژاردن بوە بەکێش���ەیەکی گەورە. ئ���ەو ناچارە هه ڵب���ژاردن بکات، گەرچی سااڵنێکیش دوای بخات، چونکی النیکەم بانگەش���ەی ئەوە دەکات کە بەم پرنسیپانە کاردەکات. ئەم هه ڵبژاردنانەش س���زادانی لەچەش���نەکان بەچەش���نێک سیاسی بەدواوەیە. پاش ئەو ئەزمونانەی سااڵنی رابردوش بۆی دەرکەوت کە پێگە سیاس���یی و کۆمەاڵیەتییەکەی ئەوە نییە کە خۆی وێن���ای دەکات، بۆی���ە ناچارە کە س���اختەکاری گەورە ب���کات بۆئەوەی هه یبەت���ی خ���ۆی رابگرێ���ت و کورس���ی دەس���ەاڵت چۆڵنەکات. لەراستیدا کاتێک باس لەساختەکاریی دەکەین مانای ئەوەیە کە هه ڵبژاردن لەم چەشنە سیستەمانەدا پێویس���تی بەدەنگ���دەر نیی���ە، بەڵک���و پێویس���تی بەدەنگف���رۆش و دەنگگۆڕین و دەنگس���ڕینەوەیە. دەنگدەر واتە کەسێک یان هاونیشتیمانییەک کە بتوانێت ئازادانە بچێتە س���ەر س���ندوقەکانی هه ڵبژاردن و بەبێ فش���ار دەنگ بۆ هێزێکی سیاس���یی بدات و هێزە سیاسییەکانیش دەرئەنجامی حوکمی گشتیی تاکەکانی گەل قبوڵبکەن. هه یبەتی ئەم دەنگ���دەرە دیموکراتە بەم کاراکتەرە سیاس���ییە لەدونی���ای ئێمەدا بونی نییە، چونکی هێزە سیاسییەکانمان زۆری���ان م���اوە قبوڵی شکس���ت بکەن، شکست س���اختەکارییەوە لەرێگای بۆیە بەپرۆس���ەی هه ڵب���ژاردن دەهێنن. هه مو دەنگدەرێکی کۆمەڵگای کوردستان لەژێر مەترسی پێشێلکاری ماف و ئازادییەکانیدا دەژی؛ مەترسی ئەوەی کە پرنسیپەکانی دیموکراس���یی ناتوان���ن بیپارێ���زن ب���ەو ش���ێوەیەی کە لەهه ڵبژاردنی دیموکراتیدا بونی هه ی���ە. ئەو پرنس���یپانەش بریتین لەوەی کە هه ڵبژاردن دەبێت گشتی بێت، ئازادو یەکسان و نهێنی و راستەخۆ بێت.

س���ێهه م: هه ڵبژاردن دەبێت ش���ەفاف بێت و چاودێرییەکی سەربەخۆیانە بکرێت و سیاسیی و فش���اری بێ دەرئەنجامەکانی دەستکاریکردن و دواکەوتن بخرێنە بەردەم ئەم هێزە سیاس���ییەکان. دەنگ���دەران و پرۆسەیە لەدونیای ئێمەدا شکستخواردوە. دەزگای چونک���ی شکس���تخواردوە، کۆمیسیۆن نە لەڕوی سیاسییەوە بێالیەنە، لەبەرئەوەی لەژێر کۆنترۆڵی راستەوخۆی حیزب���ە دەس���ەاڵتدارەکاندایە، نە لەڕوی سەربەخۆیە، ناوچەییش���ەوە نەتەوەیی و لەبەرئەوەی هێزە دەرەکییەکان و دەوڵەتە دراوس���ێکان راس���تەوخۆو ناڕاس���تەوخۆ دەستکاریکردن و لەگەمەکردن و دەستیان ئاڕاس���تەکردنی دەرئەنجامەکان���دا هه یە. بۆیە یەکێک لەئەرکە سیاسییە گەورەکانی پرۆسەی داهاتوی سیاسیی لەکوردستادا، بریتییە لەهه ڵوەشاندنەوەی ئەم سیستەمە دانان���ی کۆمیس���یۆن و مەترس���یدارەی کۆمیسیۆنێکی بێالیەن لەڕوی سیاسییەوەو دانانی کەس���انی پس���پۆڕە لەجێگای ئەم س���تافە حیزبییە. ئەوەی لێرەدا جێگای س���ەرنجە لێدان���ی س���رودی نەتەوەیی و خوێندن���ەوەی ئایەتێکی قورئان بو پێش باڵوکردن���ەوەی دەرئەنجام���ەکان لەالیەن

بااڵی هه ڵبژاردنەکانەوە. من کۆمیسیۆنی تێناگەم ئەم کۆمیس���یۆنە ئەم کولتورەی ب���ۆ باڵوکردنەوەی هێن���اوە؟ لەکوێ���وە ش���ارەوانی هه ڵبژاردنی دەرئەنجامەکانی چ پێویستدەکات س���رودی "ئەی رەقیب" لێبدرێت لەکاتێکدا تورکمان و مەس���یحی و چەندی���ن گروپ���ی ئەتن���ی و ئایینزایی تر بەشدارن لەو پرۆسەیدا کە "ئەی رەقیب" بەس���رودی نەتەوەیی خۆیان دانانێن؟ من نازانم کۆمیس���یۆن لەکولتوری سیاس���یی چ واڵتێک���ی نادیموکراتدا ئ���ەم کولتوری دۆزیوەت���ەوەو س���رودخوێندنەوەیەی بەس���ەر کۆمەڵگای ئێمەدا دەیسەپێنێت؟ م���رۆڤ کاتێ���ک پێ���ش باڵوکردن���ەوەی دەرئەنجامەکان���ی هه ڵب���ژاردن لەالی���ەن کۆمیس���یۆنەوە، گوێی لەس���رودی "ئەی رەقیب" دەبێت، هه س���ت ب���ەوە دەکات کە ئەمە ئامادەس���ازیی بێ���ت بۆ جەنگ تەبایی و کولت���وری دروس���تکردنی نەک

ئاشتیی نێوان ئەتنی و ئایین و ئایینزاکانی ن���او کۆمەڵ���گای کوردس���تان. پاش���ان لەکوردستاندا ئایا بۆچی؟ قورئانخوێندن دەنگ���دان ته نه���ا بۆ موس���ڵمانەکان بو، تاوەکو کۆمیس���یۆن بەئایەت���ی قورئانی دەس���تپێبکات؟ کۆمیسیۆن دەبێت گیانی تەبایی نێوان گش���ت ئایین و ئایینزاکانی ناو کۆمەڵگای ئێمە بپارێزێت. لەڕاستیدا بەدەر لەرۆڵی نێگەتیڤی ئەم کۆمیسیۆنە لەپرۆس���ەی دروس���تکراوە لەوەت���ەی دەنگەکاندا، جیاکردن���ەوەی هه ڵبژاردن و ئەم دو پێش���هاتەش کە باسم لێوە کرد، واملێدەکات بڵێم: ئەم کۆمیسیۆنە دەبێت خانەنش���ین بکرێت و هه ڵبوەشێندرێتەوە، چونکی ئ���ەم دەزگایە ن���ە بێالیەنە، نە س���ەربەخۆیەو نە پس���پۆرە لەبوارەکەی

خۆیدا.چ���وارەم: گەرچ���ی کۆمەڵ���گای ئێمە لەپرۆس���ەی زین���دوە کۆمەڵگایەک���ی کەچ���ی لەدەنگدان���دا، بەش���داریکردن یاریک���ردن دەس���تکاریکردن و ئاکام���ی بەدەنگ���ی دەنگدەرانی ناب���ن بەهۆکارێک بۆ ناڕەزایی و خەب���ات بۆ گەڕانەوەی ڕێز بۆ دەنگەکانیان. ئەم پرۆس���ەیە دەشێت

دوفاقەی���ی بێ���ت، چونک���ی لەالیەکەوە دەش���ێت مەترسی پش���ێوی کۆمەاڵیەتی بەرهه مبهێنێت و لەالیەکی ترەوە نەفەسی درێژ بەرهه مبهێنێت بۆ هه ڵبژاردنێکی تر کە خول لەدوای خول گۆڕان لەنەخشەی سیاسیی بەرهه مدەهێنێت و ئەگەری فێربون و بێڕێزیکردن لەگەمەک���ردن و رێگەگرت���ن

بەدەنگەکانیانەوە کەمتردەبێتەوە. پێنجەم: هه ڵبژاردن یەکێک لەوەزیفەکانی دەسەاڵت. لەدەستاودەستکردنی بریتییە ئەم خاڵ���ە گەر گرنگترین خ���اڵ نەبێت، ئ���ەوا یەکێکە لەخاڵە ه���ه رە گرنگەکانی سیستەمی دیموکراسی کە لەدونیای ئێمەدا بەتەواوی غائیبە. هێزە سیاس���ییەکانمان دەدۆڕێ���ن، بەاڵم دەڵێن ب���ێ ئێمە واڵت بەڕێوەنابرێت. ئەم دۆخەش وادەکات کە کولتوری ئۆپۆزیسیۆنبون رو لەلەناوچون بکات، چونکی کۆمەڵگای سیاسیی ئێمە ناتوانێ���ت بەبێ تەوافوق هاوس���ەنگیی و

ئارامی���ی خ���ۆی رابگرێ���ت و گ���ەر واش نەکات، ئەگەری گەورە هه یە کە پش���ێوی دروستببێت. دیارە کێش���ە نییە لەکاتی قەیرانی گەورەدا یەکڕیزیی نیش���تیمانیی بنکەف���راوان حکومەت���ی داوابکرێ���ت و دروس���تبکرێت بۆئ���ەوەی کۆمەڵ���گا ئەو قۆناغە مەترس���یدارە بەبێ زیانی گەورە تێپەڕێنێت، بەاڵم ئەوەی گرفتە ئەوەیە کە لەداهاتودا ئەم هێزە تەقلیدییانە کولتورێک بەرهه مبهێنن کە ئۆپۆزیس���یۆنبون ببێت بەش���ەرمێکی سیاس���یی. ئەم مەترسییە هه رە پرنس���یپە تێکش���کاندنی مان���ای ک���ە دیموکراس���ییە، س���ەرەتاییەکانی ئەویش دەستاودەس���تکردنی دەس���ەاڵتە یان خانەنش���ینکردنی سیاسی هێزێکە تا

خولێکی تر.گەر خۆرئاوا لەمڕۆدا کێش���ەی ئەوەی هه بێ���ت کە دیموکراس���ییەکی بێدەنگدەر دروس���تبکات یان ژم���ارەی دەنگدەرانی کەمبێتەوە، مەترس���یدار بەش���ێوەیەکی کێش���ەی ئەمڕۆی دونیای سیاس���ی ئێمە ئەوەیە دەنگدەرێ���ک بەرهه مبهێنێت کە بگرێت. لەخۆی نەبێت دیموکراسییەتێک مافەو بەش���داریکردنیش مافە، دەنگدان ئ���ازادی هه ڵبژاردنی���ش ماف���ە، ئەمەش پرنسیپی س���ەرەکیی چەمکی سەروەریی گ���ەل پێکدەهێنێ���ت. س���ەروەریی گەل لەدونیای ئێمەدا پێش���ێلدەکرێت، چونکی هه م���ان لەدوادەرئەنجام���دا دەنگ���دەر دەنگدەری بێدیموکراس���ییە. ئەم چەشن و مۆدێل���ە لەدەنگ���دەر دەتوانرێت لەهه مو کاتێک���دا رادیکاڵبکرێت و ئەکتیڤبکرێت بۆ توندوتیژیی، گەر هیوای بەگۆڕان نەمێنێت یان رێگاکانی گۆڕان و دەستاودەستکردنی ئاشتییانەی دەسەاڵتی لەبەردەم بگیرێت. دیموکراس���ترە زۆر ئێم���ە کۆمەڵ���گای لەنوخبە سیاس���ییە دەس���ەاڵتدارەکەی، کۆمەڵ���گای ئێمە زۆر کراوەترو ئامادەترە ب���ۆ گ���ۆڕان و قبوڵکردن���ی جیاوازی���ی و وەک دەس���ەاڵت دەستاودەس���تکردنی ئێم���ە کۆمەڵ���گای لەدەس���ەاڵتدارانی. دەنگدەرێکی دیموکراتی بەرهه مهێناوە کە دەیەوێت چاالکانە بەشداربێت لەپرۆسەی سیاسی و هه ڵبژاردندا، بەاڵم سیستەمێکی سیاسیی نادیموکراتی هه یە کە بەردەوام یان بێڕێزی بەرامبەر بەدەنگەکانی دەکات ی���ان دان بەالوازب���ون و دۆڕان���ی خۆیدا

نانێت.دەمەوێ���ت ک���ە گرف���ت دوا دەستنیش���انیبکەم، بریتیی���ە لەزۆری���ی دەنگ لەکاتی هه ڵبژاردندا. گەر لەواڵتانی خۆرئاوا گرفتی هێزە سیاسییەکان چەشنی دوب���ارە ئەکتیڤکردن���ەوەو ئامێزانکردنی هه ڵبژاردن و لەپرۆس���ەی بێت گروپەکان ل���ەو رێگایەش���ەوە زیادکردن���ی ژمارەی دەنگدەران بێت، ئەوا لەکوردستاندا هه مو هه ڵئاوسانێکی نائاسایی دەنگدەر جێگای گومانێک���ی زۆرە، چونک���ی دەنگ���دەری هه قیقی روبەڕوی دەنگدەری دروس���تکراو هه ڵبژاردن لەکوردس���تاندا دەکرێت���ەوە. کێشەی دەنگدەری هه قیقیی نییە، بەڵکو کێش���ەی لەگەڵ دەنگدەری دروستکراودا هه یە. ئەم دۆخ���ەش دەبێت بەهۆکارێک بەش���داریی بێماناکردنی ناچیزکردن و بۆ چاالکانەی سیاسی گروپە کۆمەاڵیەتییەکان و دروس���تکردنی ب���ۆ بێهیواکردنی���ان گۆڕانکاریی و دەستاودەستکردنی دەسەاڵت بەشێوەیەکی ئاشتییانە. ئەم ستراتیژەش دەکرێت ب���ە "س���تراتیژی بەرهه مهێنانی سایکۆلۆژیای شکستگەرایی" الی تاکەکانی ستراتیژەیش ئەم ناودێڕبکەین. کۆمەڵگا کاریگەری���ی نێگەتیڤ لەس���ەر دەنگدەر دروستدەکات کە بەرای من دو دەرکەوتی لێبەرهه مدێ���ت؛ ی���ان ئەوەتان���ێ دەبێت بەهۆکارێک بۆ بەرهه مهێنانی دەنگدەرێکی پاسیڤ لەپرۆسەکانی ترداو دورکەوتنەوەی لەبەش���داریکردن لەپرۆس���ەی سیاسیدا، یاخ���ود لەخراپترین حاڵەتدا دەنگدەرێکی بێئومێد بەرامبەر پرۆس���ەی ئاشتییانەی هه ڵب���ژاردن بەرهه مدەهێنێ���ت ک���ە تاکە ئەڵتەرناتیڤێک ب���ۆ گۆڕانکاریی لەدونیای

خۆیدا لەتوندوتیژیدا دەبینێتەوە.سەرچاوەکان

Crouch, Colin )2008(, Post-.demokratie, Frankfurt a.M

Merkel, Wolfgang )2011(, Steckt die Demokratie in einerKrise?, in: Caroline Y. Robertson- von Trotha )Hg.(, HerausforderungDemokratie, Baden-Baden, S. 13-

.27 Merkel, Wolfgang / AlexanderPetring )2012(, Politische Partiz-ipation und demokratische Inklu- sion, in: Christian Krell / Tobias Mörschel )Hg.(, Demokratie inDeutschland, Wiesbaden, S. 93-

.119

هه ڵبژاردن یەکێک لەوەزیفەکانی

بریتییە لە دەستاودەستکردنی

دەسەاڵت. ئەم خاڵە گەر گرنگترین

خاڵ نەبێت، ئەوا یەکێکە لەخاڵە

هه رە گرنگەکانی سیستەمی

دیموکراسی کە لەدونیای ئێمەدا بەتەواوی غائیبە

هێزە سیاسییەکانمان دەدۆڕێن، بەاڵم

دەڵێن بێ ئێمە واڵت بەڕێوەنابرێت

گەر خۆرئاوا لەمڕۆدا کێشەی

ئەوەی هه بێت کە دیموکراسییەکی

بێدەنگدەر دروستبکات یان

ژمارەی دەنگدەرانی بەشێوەیەکی

مەترسیدار کەمبێتەوە، کێشەی

ئەمڕۆی دونیای سیاسی ئێمە

ئەوەیە دەنگدەرێک بەرهه مبهێنێت کە دیموکراسییەتێک

نەبێت لەخۆی بگرێت

ئەوەی لێرەدا جێگای سەرنجە لێدانی سرودی نەتەوەیی و خوێندنەوەی ئایەتێکی قورئان بو پێش باڵوکردنەوەی

دەرئەنجامەکان لەالیەن کۆمیسیۆنی بااڵی هه ڵبژاردنەکانەوە. من تێناگەم ئەم کۆمیسیۆنە ئەم کولتورەی لەکوێوە هێناوە؟

جیهان���دا له ئاس���تی دیموکراس���ی له قه یراندایه. پرسی ئه وه ی که خه ڵك بتوانن له به رێوه بردنی ژیانی خۆیاندا به ش���داربن له رێ���گای به ش���دارکردنیان له هه ڵبژاردنی نوێنه ری���ان له کۆمه ڵێک الوه گه ش���توه ته بنبه ست. ئێمه لێره دا بواری ئه وه مان نیه که قسه له سه ر دۆخی دیموکراسی بکه ین له جیهاندا، به اڵم هه رێمی کوردس���تان که به كارده هێنێت زاراوه ی���ه ئه م س���ااڵنێکه وه ك جۆرێک له سیاس���ه تی حوکم، ئێستا به زه قی به ره و قه ی���ران ده ڕوات. قه یرانی دیموکراسی هه رێم له سه رهه ڵدانی بنه ماڵه سیاس���ی و ئابوریه كاندا خۆی ده بینێته وه. چه مک���ی بنه ماڵ���ه dynasty چه مکێکی خ���اوه ن مێژویه كی درێژو ئاڵۆزه. ده كرێت قس���ه له س���ه ر ئه م چه مکه بکرێت له زۆر ئاس���تدا، به اڵم لێره دا ئێمه ته نها تایبه ت لێده كه ین. قس���ه ی هه رێم���ه وه به دۆخی ئه گ���ه ر به راوردێکی خێ���را بکه ین له نێوان مۆنتس���کیوو هێگڵدا دو ڕه هه ندی گرنگی الی ده رئه كه وێ���ت. ب���ۆ بنه ماڵه م���ان مۆنتس���کیو جۆرێک له ش���ه ره فمه ندایه تی ی���ان نۆبڵێتی honor بونی هه یه. چه مکی له س���ه ده ناوه نده كانی ش���ه رفمه ندایه تی تایبه تی هه یه، تایبه تمه ندیه كی ئه وروپادا ئه ویش بریتی���ه له جۆرێک خۆجیاکردنه وه له ئه وانیت���ر. وه ك چارڵ���س تیللی نمونه وه ك ش���ه ره فمه ندایه تی ده هێنێت���ه وه، خه اڵتی رێزلێنان یان وه رزش وایه، ده بێت که س���ێک یان که مینه یه ك هه یانبێت هه تا مانای هه بێت ئه گ���ه ر هاتو هه مو هه یانبو ئه وا نرخ���ی نامێنێت. که وات���ه به کورتی ش���ه ره فمه ندایه تی بریتی���ه له که س���انێک ک���ه خاوه ن پێگ���ه ی ش���ه ره فمه ندایه تین له به رامب���ه ر زۆرینه یه ك ک���ه لێیبێبه رین. له به رامب���ه ر ئ���ه م دۆخ���ه پل���ه داری و پڕ له نایه کسانیه دا له س���ه رده می ڕۆشنگه ریدا recognition خواستی پێزانین و دانپیانانسه رهه ڵئه دات. لێر ه دا ده كرێت قسه له سه ر دایه لۆگی به ناوبانگ���ی کۆیله و ئاغا بکه ین الی هێ���گڵ. که ئه مه س���ه ره تای جۆرێکه له دایه لۆجێک به مانای که س���ێک بۆ ئه وه ی هه س���ت به بون���ی خۆی بکات پێویس���تی به ئه و یت���ره هه تا دانیپیادابنێ���ت. لێره وه ئاڵ���ۆزی ئ���ه وه س���ه رهه ڵئه دات که چۆن

ئاره زوی ئه ویتر بۆ خۆت ڕاده كێشێت. له کاتێکدا ئێم���ه به هیوابوین که دونیای سیاس���ی و کۆمه اڵیه تی و ئاب���وری کوردی له دۆخی دواکه وتوی سه ده ناوه ندیه کانه وه بگوێزێته وه ب���ۆ مۆدرێن ب���ه اڵم ده بینین به ئام���رازی مۆدرێ���ن ده گه ڕێین���ه وه ب���ۆ ئاڵۆزیه كه لێ���ره دا ناوه ندیه کان. س���ه ده له رێ���گای چ���ۆن ئای���ا س���ه رهه ڵئه دات دیموکراسیه وه، که یانی ده سه اڵتی خه ڵك، ئێمه ب���ه ره و دونیایه ك ده ڕۆین که خه ڵك خۆی له دۆخی بێده س���ه اڵتیدا ده بینێته وه. چۆن به ده س���تی خ���ۆت بڕیارده ده یت که تۆ ش���ایانی ئه وه نیت ده سه اڵتت هه بێت، توانات هه بێت، ئی���راده ت هه بێت، رۆژێک ل���ه رۆژان ببیته حوکمڕان. لێ���ره وه ژیانی پڕ له به ربه ست س���ه رهه ڵئه دات. ژیانی پڕ له ئاستی له ئاس���تی ده رونی، له به ربه ست تێڕوانین، له ئاس���تی ئابوری، له ئاس���اتی ئیراده. چیدی مرۆڤی کورد ئه و که سه یه که ده بێت خۆی قه ناعه ت به خۆی بهێنێت که ئه و شایانی ئه وه نیه که به ڕێوه به ری واڵت بێت، که قسه ی هه بێت له سه ر دیاریکردنی چاره نوسی. ده بێت ئه و دێره کۆمه اڵیه تیه گشتگیر بکرێت که ده ڵێت )کاکه، ئه وه بۆ ئێمه مانان نی���ه!(. به مانایه كی تر مرۆڤی کورد س���نوری خۆی ده زانێت. له دۆخێکی وه هادا ک���ه بنه ماڵه كان له رێگای خوێنه وه پێگه و داهات و سامان و کورسی له باوکه وه بۆ کوڕ ده گوێزنه وه، دیموکراسی چ مانایه كی هه ی���ه؟ بۆ ئ���ه وه ی وه اڵمی پرس���یاره كه به باش���ی بده ینه وه ده بێ���ت له هه مانکاتدا بپرس���ین ئایا حی���زب چ مانایه كی هه یه؟ کاتێ���ک حی���زب، حیزبێک���ی بنه ماڵه ییه، ئه وا یانی چیدی ده زگایه كی کۆمه اڵیه تی و سیاس���ی نیه که خ���اوه ن دیدێکی تایبه ت بێت بۆ حکومڕانی له پانتایی گشتیدا له گه ڵ ئه وانیت���ردا ملمالنێ بكات بۆ به ڕێوه بردنی واڵت، به ڵک���و بریتی���ه له ده زگای���ه ك که ده كات و ب���ااڵ که مینه یه ك���ی خزمه ت���ی ئه ندامه كانی ئامرازن بۆ فه راهه مکرانی ئه و ئامانجه. ئه ندامی حیزبی بنه ماڵه له رۆژی دیاریکراوی ماوه یه كی ده ستبه كاربونیه وه هه یه که په یوه س���ته به س���ودمه ندی ئه و ئه ندامه بۆ حیزبه كه ی، یان بۆ به رژه وه ندی بنه ماڵه. ئه و ساته وه خته ی که سودی نه ما، ئه وه ده ستوبرد دورده خرێته وه، یان وه ك

که س���ێکی بێ سه نگ و قورس���ایی ته ماشا ده كرێت. بۆی���ه ده بینیت خه ڵك دێن له پڕ ده رده ک���ه ون پانتایی فراوان داگیرده كه ن، هه تا مه رامێکی تایب���ه ت جێبه جێ بکه ن، ه���ه ر ک���ه کاره كه مه یس���ه ربو ه���ه ر زو به مانایه كی بێده نگیه وه. ده خرێنه خانه ی تر له حیزبی بنه ماڵ���ه دا ئه ندام ته نها ئه و کاته بونی هه یه که له خزمه تی ڕه هه ندێکی به رژه وه ندیه كانی بنه ماڵه دا بێت. ئه ندامی بنه ماڵ���ه خاوه ن هه مو ده س���تکه وته كانی حیزب���ه، ئه ندامانی حی���زب هه مو له وێدان بۆ ئ���ه وه ی بژێوییان دابی���ن بکه ن. بۆیه ئه ندامانی حیزبی بنه ماڵه ده بێت هه میشه مه منون بن که وه ك ئه ن���دام وه رگیراون. ئ���ه م عه قڵیه ت���ه له هه ن���اوی حیزب���ه وه ده گوێزرێت���ه وه بۆ کۆمه ڵ���گا. حیزب له م پرۆسه ی گواستنه وه دا رۆڵی فه راهه مکه رو سازێنه رو س���ه پاندن و کوشتوبڕ ده بینێت. له ئه نجام���دا دو پێکهات���ه ه���ه ن ئیت���ر بااڵ و پێکهاته ی یه کێکی���ان له کۆمه ڵگادا، ئه ویت���ر پێکهات���ه ی ن���زم. پێکهاته ی بااڵ بریتیه له ئه ندامانی بنه ماڵه كان، پێکهاته ی نزم بریتین له خه ڵكی ڕه ش و روت، ئه وانه ی به ده س���ت که میی بژێ���وی و تاڵیی ژیانه وه ماخۆالنیان���ه. له نێو ئ���ه م دو پێکهاته یه دا هی���چ وه ك نیه. ب���ۆ نمون���ه، بڕوانامه ی که س���ی ئه ندامی بنه ماڵه له سه روی هه مو بڕوانامه کانه وه یه، خوێنی ئه ندامی بنه ماڵه له خوێنی هه موان ئاڵتره، گه نجێکی ئه ندامی بنه ماڵه له گه نجێتی هه مو گه نجان گه نجتره، خه باتی ئه ندامی بنه ماڵه بارتاقای خه باتی هه زاران هه زار خه ڵکی ڕه شوروته. خه ڵکی ڕ ه شوروت که شه هید ده بن ئه گه ری هه یه موچه یه ك به ده ستبهێنن، به اڵم شه هیدبونی ئه ندامی بنه ماڵه گه ره نتی حوکمڕانی واڵتی له گه ڵدایه. که واته دیموکراسی یانی چی؟ بریتیه وه ه���ادا له دۆخێکی دیموکراس���ی له که ڕنه ڤاڵێک که سازده كرێت هه تا جۆش و بوروژێنرێت ڕه ش���وروت خه ڵكی خرۆشی ب���ۆ ئه وه ی بێ���ن به یع���ه ت تازه بکه نه وه. ئایا ده توانین به دیموکراس���ی )ده سه اڵتی خه ڵک( بڵێی���ن دیموکراس���ی کاتێک که خه ڵ���ك له رێ���گای پرۆس���ه یه كی وه هاوه به هیچ ش���ێوه یه ك پی���اده ی مافی خۆیان ناکه ن، به شداریی له ده سه اڵتدا ناکه ن، هیچ گۆڕانکاری���ه ك ناهێننه ئ���اراوه؟ بێگومان نه خێ���ر. تاوانباری س���ه ره کی له دۆخێکی وه ه���ادا ته نها خه ڵک���ه. ده كرێت بوترێت که لتوره چونکه مرۆڤ���ی کوردی ناتوانێت وێن���ای حکومه ت و کۆمه ڵگاو نیش���تمان و چاکه ی گش���تی و به رژه وه ندی بااڵو ژینگه و جیوپۆله تیک ئاب���وری و دیپلۆماس���یه ت و بکات به ڵک���و زیاتر دونیای ئ���ه و دونیای

گه ڕه که که یه تی. کاتێک بنه ماڵه كان ده توانن دیموکراسی بکوژن، ئ���ه وا له ئه نجامدا هی���چ رێگریه ك نامێنێ���ت له ب���ه رده م بااڵی���ی ره هایاندا. له دۆخێکی وه هادا ده بێت س���ه ره تا شه ڕی خۆت بکه یت، پاشان شه ڕی قۆرخکه ران. ئ���ه وه ی پێویس���ته ئومێدێكی ئێرنس���ت

بلۆخیانه یه.

رۆژی 8ی ته مموزی 2013 نه وش���یروان مسته فا بابه تێكی به ناونیشانی )پرۆسه ی پێكهێنانی سه رۆكایه تی هه رێم( له ماڵپه ڕی س���به ی باڵوكرده وه ، ئه و بابه ته یاداشتی رۆژان���ه ی خۆیه تی له كۆتایی س���اڵی2004 ت���ا ناوه ڕاس���تی 2005 و چه ن���د لێدوان و

به ڵگه نامه یه كیشی تێهه ڵكێش كردوه .ئه و یاداشته ماجه رای ئه و كۆبونه وانه ی ئه و ماوه یه ی نێوان وه فدی هه ردو مه كته بی سیاسیی یه كێتیی نیشتمانیی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستانی له خۆگرتوه . له ده وری كۆبونه وه كان سه ره كی خاڵێكی هه رێمی س���ه رۆكایه تی یاس���ای پڕۆژه ی كوردستان خوالوه ته وه كه پارتی ئاماده ی

كردبو. كاك نه وش���یروان دی���دو تێڕوانین���ی جیاوازی له سه ر ئه و پڕۆژه یاسایه هه بوه و له هه ن���دێ خاڵیش���دا ت���ه واو پێچه وانه ی

تێزه كانی پارتی بوه .به پێی پرۆژه یاساكه ی ئه وكاته ، پارتی سیستمی له گه ڵ كوردس���تان دیموكراتی سه رۆكایه تی و هه ڵبژاردنی سه رۆكی هه رێم به هه ڵبژاردن���ی راس���ته وخۆ و نهێنی له ناو

خه ڵك و به زۆرینه ی ساده بوه .له گه ڵ ئه وه ش���دابون كه خولی یه كه می س���ه رۆكایه تی بۆ ماوه ی چوارس���اڵ بێ و س���ه رۆك بۆی هه بێ ب���ۆ دو خولی تریش خ���ۆی كاندید بكات���ه وه )واته ماوه ی 12 س���اڵ س���ه رۆك بێ (، بێ له وانه سه رۆكی هێزه چه كداره كان و س���ه رۆكی ئه نجومه نی ئاس���ایش و چه ندین ده س���ه اڵتی تریش���ی

هه بێ .كاك هات���وه ، له یاداش���ته كه یدا وه ك نه وش���یروان رای واب���وه كه ئ���ه و قانونه به تایبه ت بۆ كاك مه س���عود نوس���راوه و

به بااڵی ئ���ه ودا بڕاوه . ئه و رای پێچه وانه ی هه ب���وه و له گ���ه ڵ سیس���تمی په رله مانی و هه ڵبژاردنی سه رۆك هه رێمی له په رله مانی كوردس���تان بوه ب���ۆ ئ���ه وه ی په رله مان

ده سه اڵتی لێپرسینه وه و البردنی هه بێ .الش���یوابوه سیس���تمی س���ه رۆكایه تی سیستمێكی تایبه تی ناو پارتییه و هه وڵی

گواستنه وه ی بۆ ناو كۆمه ڵگه ئه ده ن.سه رۆكایه تیشی سیس���تمی ش���ێوازی دواكه وتوی جیهانی له واڵتان���ی له واڵتانی سیس���تمی بناغ���ه ی به ب���ه ردی س���ێی له وچوارچێوه یه دا دان���اوه و دیكتات���ۆری سیس���تمی سه رۆكایه تی س���ه دام حسێن و

حوسنی موباره كی به نمونه هێناوه ته وه . كاك نه وشیروان له سه ر ئه و مه سه له یه له كۆبونه وه كان مش���تومڕی زۆری كردوه و چه ندی���ن وتاری له وباره ی���ه وه له ماڵپه ری ریف���ۆرم باڵوكردۆته وه ، ب���ه اڵم له كۆتاییدا مه س���ه له ی قانونی س���ه رۆكایه تی هه رێم به پێچه وان���ه ی ده س���تكاری و به هه ن���دێ خواس���تی ئه وه وه په سه ندكراوه و پێده چێ ه���ه ر ئ���ه وه ش نیگه رانی كردب���ێ و وای لێكردبێ بڕی���اری دوركه وتنه وه و وازهێنان

له یه كێتی بدات.ئه وه ی جێگه ی س���ه رنجه له و یاداشته دا كاك نه وش���یروان ره خنه ی ئ���ه وه له مام ج���ه الل ئه گ���رێ ك���ه رۆژی 2005/5/28 به ته نها چوه ب���ۆ پیرمام بۆ الی بارزانی و به دو قۆڵی له س���ه ر یاس���ای سه رۆكایه تی

هه رێم رێككه وتون.كه چی كاك نه وش���یروان خۆشی دوای نزیك له 9 ساڵ له و مێژوه ، به هه مانشێوه و به ته نه���ا چو بۆ پیرمام ب���ۆ الی بارزانی و به دو قۆڵ���ی رێككه وتن. به بێ ئه وه ی هیچ لێدوانێك له باره ی ئه و رێككه وتنه وه بدات و

ناوه ڕۆكی رێككه وتنه كه ئاشكرابكات!به اڵم هه روه ك كاك نه وش���یروان باسی ئه كات ه���ه ر زو رێككه وتنه كه ی تاڵه بانی و بارزان���ی ئاش���كرابو ك���ه له چوارچێوه ی رێككه وتننام���ه ی س���تراتیجیدا، له س���ه ر هاوئاهه نگی و دابه ش���كردنی پۆس���ته كانی كاك رێككه وتب���ون، هه رێ���م به غ���دا و نه وش���یروان ده ق���ی ئه و رێككه وتنه ش���ی

له گه ڵ ئه م یاداشته یدا باڵوكردۆته وه .به اڵم ئه وه ی جێگه ی سه رنجه تا ئێستا رێككه وتنه كه ی نێوان بارزانی و نه وشیروان

مسته فا ئاشكرانه كراوه و نازانرێ له سه ر چی رێككه وتون، مه گه ر چه ند ساڵێكی تر كاك نه وش���یروان نهێنییه كانی ئه و رێككه وتنه

له دوتوێی یاداشته كانیدا باڵوبكاته وه !.وازهێنان���ی دوای نه وش���یروان كاك له یه كێتی، بزوتنه وه ی گۆڕانی دروستكرد و به ش���داری له هه ڵبژاردنی س���اڵی 2009دا كرد و 25 كورسیی په رله مانی كوردستانی مسۆگه ركرد. ئه و بزوتنه وه یه چوار ساڵی ته مه ن���ی وه ك جواڵنه وه یه ك���ی ن���اڕازی و

ئۆپۆزسیۆن به سه ربرد.له ماوه ی ئه و چوار ساڵه ی ئۆپۆزسیۆندا، بزوتنه وه ی گۆڕان قورسایی كاری میدیایی چڕكردبۆوه بۆ گۆڕینی سیستمی سیاسی گۆڕینی سیستمی سه رۆكایه تی به گشتی و هه رێم بۆ سیس���تمی په رله مانی به تایبه تی له رێی هه مواركردنه وه ی پڕۆژه ی ده ستوری

هه رێمی كوردستانه وه .میدی���ای گۆڕان روبه رێك���ی فراوانی بۆ قس���ه كردن له س���ه ر پرۆژه ی ده س���توری ته رخانكردب���و، كوردس���تان هه رێم���ی به ده ستورێكی نادیموكراسی و ناشارستانی له قه ڵه می ئ���ه دا و ته نان���ه ت خودی كاك

نه وش���یروان له وته كانی���دا ئ���ه و پ���ڕۆژه حوسنی به ده س���توره كانی ده س���توره ی

موباره ك و زه ینلعابدین بنعه لی ده چواند. كه په رله مانتاران���ی یه كێتی و پارتیش م���اوه ی 2013دا حوزه یران���ی ل���ه 30ی س���ه رۆكایه تیی س���ه رۆكی هه رێمی���ان بۆ به كوتاده چ���ی درێژك���رده وه س���اڵ دو

وه سفیانكردن. پاش ئه وه ی له هه ڵبژاردنی 21ی ئه یلولی 2013دا بزوتن���ه وه ی گۆڕان 24 كورس���ی بۆ په رله مانی كوردس���تان مس���ۆگه ركرد. چۆڵك���رد و ئۆپۆزس���یۆنی س���ه نگه ری بڕیاری چونه ده س���ه اڵت و به شداریكردنی

له حكومه تی هه رێم دا. ئێس���تا كه متر باسی گۆڕینی سیستمی پ���ڕۆژه ی هه مواركردن���ه وه ی سیاس���ی و ده س���توری هه رێ���م ئ���ه كا. تۆبڵێی كاك نه وش���یروان وازی له و باوه ڕ و قه ناعه ته ی هێنابێ كه مش���تومڕی زۆری له سه ركرد و

هه وڵی زۆری بۆ به دیهێنانی دا؟په رله مانیه كه ی و فراكسیۆنه له رێی ئایا به هاوكاری���ی فراكس���یۆنه كانی تر هه وڵی ده س���تورو پ���رۆژه ی هه مواركردن���ه وه ی گۆڕینی سیس���تمی سه رۆكایه تی هه رێم بۆ سیس���تمی په رله مانی ئ���ه دات، كه به پێی نامه یه كی س���ه رۆكی هه رێم ئه و كاره به م خوله ی ئێس���تای په رله مان سپێردراوه كه س���ه رۆكه كه ی له گۆڕانه و ئه بێ له سه ره تای ئه م خول���ه ی په رله مان���دا به ته وافوق ئه و تۆبڵێی بكات���ه وه ؟ یه كالیی مه س���ه له یه ئ���ه و خه ون و خولیایه ی كاك نه وش���یروان به چه ند بزوتنه وه كه ی به به ش���داریكردنی وه زاره تێ���ك له حكومه تی هه رێمدا كۆتایی

هاتبێ و وه ك جاران پێداگیری لێنه كات؟كه ئ���ه وه خ���ۆی له خۆی���دا چونه ناو سیستمی سیاسیی هه رێمه و نه ك گۆڕینی سیستم نییه ، به ڵكو ستونی وه زاره ته كانی پارتی و یه كێتیش���ی نه گۆڕیوه ، ئه وه نه بێ له س���تونی وه زاره ته كان���ی یه كێتی چه ند وه زاره تێك دراوه به گۆڕان، ئه وه ش به مانای

گۆڕینی نیوه ی ستونه نه ك سیستم!.كاك هه وڵه كان���ی هه م���و تۆبڵێ���ی نه وشیروان و بزوتنه وه ی گۆڕان بۆ گۆڕینی پڕۆژه ی ده س���تور و سیس���تمی سیاسی و له گۆڕینی ستونه كه ی سه رۆكایه تی هه رێم

یه كێتیدا كورتبكرێته وه ؟

بیرورا)430( سێشه ممه 2014/5/27 14

بڕوانامه ی که سی ئه ندامی بنه ماڵه له سه روی هه مو

بڕوانامه کانه وه یه، خوێنی ئه ندامی بنه ماڵه له خوێنی هه موان ئاڵتره،

گه نجێکی ئه ندامی بنه ماڵه له گه نجێتی هه مو گه نجان گه نجتره خه باتی ئه ندامی بنه ماڵه بارتاقای

خه باتی هه زاران هه زار خه ڵکی ڕه شوروته

ئایا دیموکراسی کۆتایی هات له هه رێمی کوردستان؟

سه رۆكایه تی هه رێم له دیدی كاك نه وشیروانه وه دورنزیک گۆشه‌یه‌که

‌‌سه‌ردار‌عه‌زیز‌ده‌ینوسێت

▼

خه لیل عه بدواڵ

بەدرێ���ژای دەس���اڵی رابردو تاکە کەس لەعێراق���دا کە خەریکی پالن و داڕش���تنی بەرنامەی جۆراوجۆر بوە دژ بەهەرێمی کوردس���تان و ئەزمونی ن���وری مالیک���ی ب���وە چ ئەوکاتەی لەحوکمدا ب���وە چ ئەو کاتەی پالنی هه بوە ب���ۆ چونە ناو حوكم. خەڵکی کوردستان گیرۆدەی دەستی مالیکی و سیاسەتەکانی مالیکیە. هه ر لەلەمپەر دروستکردن لەبەرامبەر جێبەجێکردنی جێناکۆکەکان ناوچ���ە 140و مادەی ت���ا دروس���تکردنی فەوج���ی جاش و رەتکردن���ەوەی بەتون���دی لەالی���ەن خەڵک���ی کوردس���تانەوە کە ئەوکات بیریەتی کوردس���تان خەڵکی هه مو لەکوردستاندا هه بو هێزی سیاس���ی دەستپێش���خەربو بۆ ئەوەی مالیکی فەوجی جاش دروستبکات لەکەرکوک و ناوچە جێناکۆکەکان و لەوێش���ەوە بۆ سێ پارێزگاکەی هه رێمی کوردستان کە هه ر لەو کاتەشدا کە سەرۆکایەتی کۆمار بەدەس���ت کوردە بو لەعێراقدا بەو بەرامبەر هه ڵب���ژارد بێدەنگ���ی مالیک���ی. ئەوس���ای سیاس���ەتەی بەدرێژای مالیک���ی سیاس���ەتەکانی دەس���ەاڵتی تاکڕەوانەی خۆی هه مان سیاس���ەتی ڕژێمی پێش���وی عێراقی بەرامبەر بەکورد جێەجێکردوە. بەاڵم لەفۆڕم ش���ێوازی جیاجیادا بۆ نمونە ئابڵوقەدانی هه رێم هه م لەروی دارایی جبەخانەی عەسکەرو لەهێنانی هه م سەربازی بۆ ئەو شوێنانەی کە کورد بەدرێ���ژای مێ���ژو بەش���وێنی خۆی زانیوەو قوربانی لەسەر داوە. مالیکی لەچەند س���اڵی رابردودا هه ر بەتەنها کاری لەس���ە ر پێگ���ەو جوگرافیای سیاس���ی خۆی نەک���ردوە لەعێراقدا بەڵکو کاری لەس���ەر کۆمەڵێک هێڵ و پانتایی کردوە کە ئەمڕۆ رەنگدانەوەی هه یە لەعێراق و کوردس���تاندا، ئەگەر لەس���ەر دیارترینی���ان قس���ە بکەین تارمای���ی مالیکی���ە لەکوردس���تانی

کوردس���تانە گێڕانەوەی عێراق���داو بۆ س���ەردەمێک کە ک���ورد خەونی بەئازادیبونیەوە دەبینی واتە گوتاری مالیک���ی هه م���ان گوتارە ک���ە کورد لەهه فتاکان و هه ش���تاکانی س���ەدەی راب���ردوەوه خەباتی دژ کردوە ئەمڕۆ بەشێوەی جیاو گوتاری جیاو لەرێگەی لەکوردس���تانی تارماییەکانی���ەوە عێراق���دا دەردەکەوێ���ت. مالیکیبون یان چون���ە ناو گوت���اری مالیکیەوە س���ەرەتاو دەس���تپێکێکی خراپە کە

دەبێت هێزە کوردستانیە رەسەنەکان لەئێستا بەدواوە هه ڵوێست وەربگرن لەمالیک���ی بەگش���تی و تارماییەکانی

مالیکی لەکوردستانی عێراقدا.لەکوردستان مالیکی تارماییەکانی کوردی دابڕێنراوەکانیشەوە بەناوچە کوردس���تانی عێ���راق بەش���ێوەیەک دوادەخات کە دەیباتەوە بۆ قۆناغی پێش بەیاننام���ەی 11 ئازاری 1970 چونک���ە هه م���ان س���یناریۆو هه مان هه ڕەشە لەسەر هاواڵتیانی کورد هه یە

بەهۆی مالیکی و تارماییەکانیەوە.لەعێ���راق و رودەدات ئ���ەوەی پرس���یارو جێگ���ەی کوردس���تاندا تێڕامان���ە. گێڕان���ەوە خەڵک���ی ئەم هه رێمەی���ە بۆ دۆخێکی مەترس���یدار ک���ە دەبێ���ت س���ەرکردایەتی کورد لەمالیکی و رێگە هه بێت و هه ڵوێستی تارماییەکانی بگرێت کە بەم ش���ێوە ترسناکە هاتونەتە ناو ژیان و ئەزمونی هه رێمی کوردس���تان ئەوەی ئێس���تا دەبینرێت دۆخە مەترسیدارەکەیە کە تارماییەکانی مالیکی دەیانەوێ چۆن لەعێراقدا فیتنەو ئاشوبیان دروستکرد پریش���کی ئ���ەو ئاگرە س���وتێنه رە بەتایب���ەت کوردس���تان و بهێنن���ە هه رس���ێ پارێزگاک���ەی هه رێم. ئەوە ئەیانەوێت تارماییەکانی مالیکی و ی تێکدان و هه ڵوەشاندنەوەی دامەزراوە ش���ەرعی و یاس���اییەکانی هه رێم���ی کوردس���تانە لەرێگ���ەی جۆراوجۆرو تاکالیەنەوە. ژێربەژێ���رو پەیوەندی ئەوەی لەکوردستا ن ئێستا رودەدات جێگەی پرس���یارە نەک بۆ من بەڵکو بۆ هه م���و خەڵکی کوردس���تان و بۆ هه مو ئەوان���ەی دەیانەوێ رێگە بەم تارماییە بگرن چونکە ئێستا لەهه مو کات زیات���ر مالیک���ی و تارماییەکەی هاتۆت���ە ن���او ژینگ���ەی سیاس���ی و کۆمەاڵیەتیمان���ەوە ئەویش لەرێگەی ئەو حیزب���ە ئێرانیزمەوە کە ئەمجارە لەهه ڵبژاردنەکانی 30ی 4دا بەتەواوی ئیرادەی خۆی س���پارد ب���ەو فۆڕمە ترس���ناکەی کە خ���ۆی لەئێرانیزم و

مالیکیبوندا دەبینێتەوە.

ده موچاوه بێزراوه كان

جیاواز له هه ڵبژاردنه كانی ڕابردو یه كێتی نیش���تیمانی كوردس���تان زۆرترین ده نگی به ده س���تهێنا به جۆرێك له هه مو هێزه كانی تر س���ودمه ندتر بو كه شایسته ی ئه وه یه چه ندین قس���ه ی له ب���اره وه بكرێت، به اڵم ئه وه كاری من نییه و ئه وه ی مه به س���تمه بیڵێم ئه وه یه كه یه كێ���ك له هۆكاره كانی ئ���ه م زیادبون���ه زۆره ی ده نگ���ی یه كێتی یه كێتی و به ب���ڕوای چاودێرانی سیاس���ی به وته ی ئه ندامی ئه نجومه نی سه ركردایه تی ئه و حزبه )جه می���ل هه ورامی ( ئه وه بوه له بانگه ش���ه ی هه ڵبژاردن���دا ده موچ���اوه كۆنه كانیان په راوێزخس���توه و به بڕیارێكی ن���او یه كێت���ی ڕێگه ی���ان به ده ركه وتنیان له دیمانه یه كی هه ورام���ی جه میل گرتوه ، ڕۆژنام���ه ی ئاوێن���ه دا له ژم���اره )429(دا یه كێك له هۆكاره كانی زیادبونی ده نگه كانی یه كێت���ی ده گه ڕێنێت���ه وه بۆ ئ���ه وه ی كه كۆمه ڵێك ده موچاو پیشاننه دران و ده ڵێت: "ده رنه كه وتنی كۆمه ڵێ ده موچاوو كادری كۆنم���ان كه الی خه ڵكی مه رغوب نه بون و خه ڵك���ی زۆر لێیانبێ���زار ب���و ئه مج���اره سیاسه تمان وابو كه ئه وان ده رنه كه ونه وه و كه س���ی تر بێنه پێشه وه كه گه نجه كانن"، ئه م جۆره له دانپێدانان به ره وپێشچونێكی گه وره ی���ه له ئه قڵی تاك���ی حزبیدا به وه ی كه كه س���ێك بێزراوب���و به ڕاس���تی دانی پێ���دا بنێیت، ڕه نگه خه ڵ���ك تێرئاو نه بن به وه ی كه دانبنێیت به ڕاستیه كاندا به ڵكو چاوه ڕێ ده كرێت بۆ خه له له كان چاره سه ر بدۆزرێت���ه وه ، ل���ه دوای ئ���ه م لێدوان���ه وه گه وره ترین پرسیارێك كه پێویسته بكرێت ئه مه یه كه ئه و ده موچاوانه كه الی خه ڵك مه رغوب نین، خێره هێشتا له ناو یه كێتیدا یه كێتی سیاس���ه ت ده كه ن و سیاس���ه تی داده ڕێژن؟ باش���ه بۆ ئه وانه خانه نش���ین ناكرێن و ڕه وانه ی ئه و واڵتانه ناكرێنه وه كه په نابه رییان لێوه رگرتوه ؟ باش���ه ئه وانه ی كه وا باس ده كرێن به ڵێنیانپێدراوه كه تا مردن ده بێت سیاسه ت بكه ن؟ و كاربكه ن بۆ ئه وه ی كوڕه كانیشیان بێننه پێشه وه ؟

من ئ���ه وه نازانم كه بۆچی تا ئێس���ته ماونه ته وه ب���ه اڵم ده زانم ك���ه به جۆرێك چنگیان له یه كێتی گیركردوه ته نها به مردنی

یه كێتی چنگه كانیان ده رده هێنن.

تارمایی مالیکی بەڕێوەیە

تۆبڵێی ئه و خه ون و خولیایه ی كاك نه وشیروان به به شداریكردنی

بزوتنه وه كه ی به چه ند وه زاره تێك له حكومه تی هه رێمدا كۆتایی هاتبێ و وه ك جاران پێداگیری

لێنه كات؟

گواڵن ئه حمه دgulanaziz@gmail.com

عەبدواڵ ئەحمەد

مالیکیبون یان چونە ناو گوتاری

مالیکیەوە سەرەتاو دەستپێکێکی

خراپە کە دەبێت هێزە کوردستانیە

رەسەنەکان لەئێستا بەدواوە

هه ڵوێست وەربگرن لەمالیکی بەگشتی و

تارماییەکانی مالیکی

لەکوردستانی عێراقدا

15 (430( سێشه ممه 2014/5/27 tandrostyawene@gmail.comته‌ندروستی

ئاژار دو هه فته جارێك

ئیسماعیل عوسمان ده ینوسێت

په‌یامی‌‌بێ‌‌كۆرپه‌كانله بارچونی منداڵ له كوردستاندا روله هه ڵكشانه

له مێ���ژوی كۆنی كورده واریدا هه میش���ه مامانێك له گوزه رێك���دا چه ندین منداڵی كۆشی ده یخس���تنه دونیاوه و ده هێنایه دایكیان و بنه ماڵه یه كی شادومان ده كرد، گه ر له ژنه پیره كان بپرسین ته ندروستی منداڵ و دایك له و سه رده مه دا چۆن بوه ؟ ئه وا هه میشه به گاڵته جاڕییه كه وه ده ڵێن "مامانێكمان هه بو هی خێڵ و ناوچه یه ك

بو، منداڵیشمان له بار نه ده چو!".چیرۆكی ئه و دایكانه ی له ئێستادا توشی حاڵه ت���ی له بارچون ده ب���ن زۆرن، هه ر چیرۆكێكیش هه ڵگ���ری مانای جیاوازه ، هه ر ژنێكیش كه منداڵه كه ی له بارده چێت ب���ۆ هۆكارێكی جی���اوازی ده گێڕێته وه ، ئ���ه وه ش وایك���ردوه كه ئێس���تا بازاڕی دكتۆره كانی ژنان و س���ۆنه ر جمه ی بێت، ته نانه ت پسپۆڕه كانی ئه م بواره زۆرجار كاركردنیان ده كه وێته ئه خالقی پیشه ی

ژێر پرسیاره وه ؟سیاس���یه كان و ئاخ���ۆ پرس���یارێك بازرگانه كان ته نها كه سانێكن له م واڵته دا هه رێمه یان ئ���ه م هاواڵتیانی گیرفان���ی كونك���ردوه ؟ یاخ���ود دكتۆره كانی���ش س���مبولی كردوه ت���ه پیش���ه كه یان بازرگانیك���ردن، رۆژانه ش پاره یه كی زۆر له گیرفان���ی خه ڵكی���ه وه ده گوازنه وه بۆ

ئیداره ی نوسینگه كه یان.له ئێس���تا ئه م ج���ۆره له بارچونه ته نها به ڵكو نیه ، دیاریك���راودا له ناوچه یه كی س���ه رجه م كوردس���تانی گرتوه ت���ه وه ، هه ولێری���ش یه كێكه ل���ه و ناوچانه ی كه رێ���ژه ی له بارچون تێی���دا زیادیكردوه ، له ماوه ی سێ مانگی سه ره تای ئه مساڵدا

106 حاڵه ت تۆماركراون.رێ���ژه ی 2013 ئاماره كان���ی به پێ���ی له بارچ���ون ل���ه و ش���اره دا 957 منداڵ ب���وه ئه م���ه له كاتێك���دا ئ���ه م رێژه یه به ب���ه راورد به ئه مس���اڵ روی له زیادبون كردوه ، هه ندێك له م ج���ۆره له بارچونه به پێی تیۆره زانس���تیه كان ده گه ڕێته وه

بۆگۆڕانكاری له جیناتی وه چه كاندا.ئه گه ر داتای دروس���تی سااڵنی رابردوی كۆمه ڵگای كوردی بێنین، كه به ش���ێكی له نه خۆش���خانه دا مندااڵنی���ش كه م���ی له دایكب���ون، له و داتاو ژم���اره كه مه ش به ده گمه ن هه یه به شێوازی نه شته رگه ری له دایكبوبێت، ب���ه راوردی بكه ین له گه ڵ ئێس���تادا ئه وا چاودێری ته ندروس���تی و ژێر ده كه وێته له كوردس���تاندا پزیشكی

پرسیاری گه وره وه .به پێی زانستی پزیشكی و وته ی پسپۆڕان هه ندێك له هۆكاری له بارچونی منداڵ بۆ ئه وكرۆمۆسۆمانه ده گه ڕێته وه كه له دایك و باوك���ه وه ب���ۆ كۆرپه له ده گوازرێن���ه وه ، هه روه ها ڤایرۆسی )CMV( كه حوسبه ی ئه ڵمانی���ه و له ن���او خه ڵك���دا پێیده ڵێن

"نه خۆشی پشیله ".هه روه ها به شێكی په یوه ندی به فه سله جه ی له ش���ی دایكه وه هه یه له وانه ش شلبونی منداڵدان���ی دایك كه توانای له خۆگرتنی منداڵه كه ی كه مت���ره ، یان كه می ماده ی پرۆجیسترۆن له خوێندا یان خراپی باری دایكیدا، له س���كی ته ندروس���تی منداڵ

ته مه نیش هۆكارێكی تره ..س���ه ره ڕای كاریگه ریی خۆراك به تایبه ت ئه و خۆراكانه ی كه م���اده ی حافیزه یان هۆرمۆنات به كارهێنانی به كاردێت، تێدا له گه شه كردنی ئه و خۆراكانه دا كاریگه ری له س���ه ر كۆرپه ل���ه و له بارچ���ون هه یه ، هه روه ها كه می هۆش���یاری دایك له سه ر دوگیان���ی هۆكارێكی دیكه ی���ه ، ژینگه و

بۆماوه كاریگه ریی خۆی هه یه .رێ���ژه ی له بارچون ل���ه و دایكانه دا زۆره كه منداڵ���ی بلوری داده نێ���ن، ئه مه ش به شێكی په یوه ندی به و بازرگانیكردنه وه هه یه له كۆمه ڵگای كوردیدا دروس���تبوه ، هه روه ها پێش���نه كه وتنی ته قه نیاتی ئه و س���ه نته رانه ی كه منداڵ���ی بلوریان تێدا

داده نرێت. له هه مو گرنگتره ئه وه یه تاوه كو ئێستا توێژینه وه یه كی ورد له وباره یه وه نه كراوه ، به رێ���ژه ی گونجاوو به داتا پێمانبڵێت كه رێژه ی له بارچون چه ن���ده و هۆكاره كانی له بارچونی مندااڵن له كورس���تاندا چین؟ ب���ۆ ئ���ه وه ی دای���كان بتوان���ن رێگری

له له بارچونی كۆرپه كانیان بكه ن.ك���ورد وته نی دایكی ئێس���تا وایلێهاتوه منداڵه ك���ه ی خاویی���ش "به پژم���ه ی

له بارده چێت"

هاواڵتیانی هەرێم بەگش���تی و بەتایبەتیش تەندروس���تی وەزارەت���ی فەرمانبەران���ی چاوەڕوان���ی کارمەن���دەوە بەپزیش���ک و تەندروس���تی دەستنیش���انکردنی وەزیری نوێن و دەپرس���ن ئاخۆ دەبێ وەزیری تازە ک���ێ ب���ێ؟ ئایا ئ���ەو پێوەران���ە چین کە لەدەستنیش���انکردنی دەبێت کاریگەرییان کەس���ێک بۆ ئەو پۆستە گرنگ و هەستیارە کە پەیوەندی ڕاس���تەوخۆی هەیە بەژیان و

تەندروستی خەڵکەوە.تەم���ەن و پێوەرەکان���ی ئای���ا ئەزم���ون و پس���پۆڕی و هەگب���ەی پڕ پالن بۆ داڕش���تنەوەیەکی نوێ بۆ سیاس���ەت و سیستمی تەندروستی بەهەند وەردەگیرێت؟ ئایا ئەو کەس���ە هەڵبژێ���ردراوی بۆردێکی پسپۆڕو پیش���ەییە کە بەرنامەی چڕوپڕی ئامادەکراویان هەیە بۆ چوار ساڵی داهاتو کە تیایدا جورئەتی پێشنیارکردنی پڕۆژەی هەبێت بۆ پەرلەمان لەپێناو داڕشتنەوەیەکی نوێ بۆ سیاس���ەتی تەندروستی؟ یان ئەو تەنها خۆیەتی و دەستنیش���انکراوە بەهۆی هەندێ���ک ئیعتیباراتی حیزبی و خزمایەتی و بڕی���اردەرەوەو لەدەس���ەاڵتی نزیکی���ی هەمان درێژەپێدەری هەر کارنامەکەش���ی

سیاسەتی تەندروستی پێشوە.ل���ەم س���ەردەمی بەجیهانبون���ەدا زۆرێ���ک لەدەوڵەتە پێش���کەوتوو تەنانەت بەش���ێوەیەکی پێگەش���توەکانیش ت���ازە ب���ەردەوام ڕیفۆرم دەکەن لەسیس���تمی بەمەبەس���تی تەندروس���تییاندا چاودێری بەکارهێنان���ی س���ەرچاوەی دیاریک���راوی بەردەس���تیان بەگونجاوترین شێوە لەپێناو باشترکردنی ئاستی تەندروستی دانیشتوان. دەک���ەن پێداچون���ەوە حکومەت���ەکان گۆڕانکاری تەندروس���تییانداو لەسیاسەتی بەڕێوەبردنی لەپێکهاتەو چۆنیەتی دەکەن خزمەتگوزاری ک���ە دامەزراوان���ەی ئ���ەو

تەندروستی پێشکەش دەکەن. بەاڵم بەداخ���ەوە تا ئێس���تاش لەهەرێمی کوردس���تاندا سیاس���ەتی تەندروستی هەر درێژەپێدراوی هەمان ئەو سیاسەتە کۆنەیە ک���ە حکومەتی ناوەندی پەی���ڕەوی کردوە لەماوەی چل ساڵی رابوردودا، سیستمێکە لێوانلێوە لەکەلێن و تێکەڵی و پاشاگەردانی کە بەه���ۆی ناکارای���ی ئەم سیس���تمەوە هاواڵتیان سودمەند نەبون لەبەرزترین ئاستی تەندروس���تی و چەندینجاریش فەرمانبەرانی ڕوبەڕوی کارمەندەوە بەپزیشک و وەزارەت

جی���اکاری کەمتەرخەم���ی و تۆمەت���ی بونەتەوە )فەرمانبەری باش لەسیس���تمی خراپدا خراپ دەبێ���ت و فەرمانبەری خراپ

لەسیستمی باشدا باش دەبێت(. ئەو گۆڕانکاریانەی کە لەم سیس���تمەدا بەناچ���اری ک���راوە ئەوەن���دە س���ەرپێی و فش���ەڵ و بێ پالن بوە تەنان���ەت ناخرێتە خانەی ریفۆرمیشەوە بەشێوەیەک بەرگەی بچوکتری���ن قەیرانی نەگرت���وە )نمونەش بۆ ئەمە بڕینی دەرماڵ���ەکان یان ڕاگرتنی زۆرب���ەی ه���ەرە زۆری کارەکانی س���ێمی پرایڤیت لەگش���ت دامەزراوەکانی وەزارەتی تەندروستیدا بەهۆی کێشەی بودجە لەنێوان

حکومەتی هەرێم و حکومەتی ناوەنددا(. ئ���ەو نۆژەنکردنەوە ڕوکەش���یانەی کە لەماوەی بیست ساڵی رابوردودا لەسیستمی تەندروس���تی هەرێمدا ئەنجام���دراوە تەنها ش���رینقەی ئازارش���کێن بون بۆ ماوەیەکی کات���دا تێپەڕبون���ی لەگ���ەڵ دیاریک���راو کێش���ەو کەلێنەکان لەم سیستمەدا زیاتر قوڵبۆتەوە، ڕون و ئاشکراشە لەکاتی بونی کەلێن و تێکەڵی لەهەر سیستمێکدا بارودۆخ دەگونجێ بۆهەلپەرس���تان ت���ا دزە بکەن و

نێچیری خۆیان ڕاوبکەن. لەبەرئ���ەوەی وەزارەتی تەندروس���تی لەکابینەکانی پێش���وو ئێستاش���ی لەگەڵ بێت پش���کی یەکێتی نیشتمانی کوردستان بوە بۆیە بەلێپرس���راوو داڕێژەری سەرەکی سیاسەتی تەندروستی دادەنرێت لەهەرێمی کوردس���تاندا لەبەرئەوە پێویستە لەسەری بەوەزارەت���ە دەدات پێش���ترێتی چ���ۆن ئەمنیەکان ئاوهاش پێش���ترێتی بدات بەم داڕشتنەوەیەکی خزمەتگوزاریەو وەزارەتە نوێ بۆ سیاسەتی تەندروستی لەکارنامەی وەزارەتەکەیدا بچەسپێنێت، بۆ بەدیهێنانی ئەم ئامانجەش پێویستە دەستنیشانکردنی وەزیر لەسەر بنەمایەکی جۆری و زانستی و پیش���ەیی بێت، سەرکەوتوتر دەبێت ئەگەر تەندروس���تی بۆردێک���ی هەڵبژێ���ردراوی پیشەیی و زانستی بێت دەبێت سەرپشکراوو بێ���ت بەدەس���ەاڵت بڕی���ارو خ���اوەن سیاس���ەتەی پالن و ئەو لەجێبەجێکردنی کە بۆردەکە بۆی دادەڕێژێت لەچوار ساڵی داهاتودا لەهەمانکاتدا کۆدەنگی ژمارەیەکی باش لەپزیشکانی بەئەزمونی ئەم دەڤەرەی لەسەربێت تا هەماهەنگ بن لەئەنجامدانی داڕش���تنەوەیەکی ن���وێ ب���ۆ سیاس���ەتی

تەندروستی لەهەرێمی کوردستاندا.

سیاسەتی تەندروستی دکتۆر شێرکۆ سەعید زمناکۆ ده ینوسێت

وەزیری تەندروستی لەکابینەی هه شته مدا کێ دەبێت؟

پس���پۆری عومه ر دكتۆر سه وس���ه ن نه خۆشیه كانی هه ناوی

نه خۆش: قه بزیی چیه ؟دكت���ۆر: بریتیه له وه ی ك���ه جوڵه ی ریخۆڵه كان خاون یاخود كه مه . ئه مه ش له كه س���ێكه وه بۆ یه كێكی تر. هه ندێ كه س رۆژی دو جار پیس���ایی ده كات، هه ندێ ك���ه س یه كج���ارو هه ندێكیش

ته نها دوجار له هه فته یه كدا.بڵێین ده توانی���ن ك���ه ی نه خ���ۆش:

قه بزین؟دكتۆر: ئه گه ر له 25%ی ئه م كێشانه ی

هه بو:* پیساییه كی ره ق.

* كه مت���ر له دوج���ار له هه فته یه ك���دا پیسایی كرد.

* له كاتی پیس���اییكردن به ته واوه تی پیس���اییكه ت ته واو نه بو یاخود بڵێین

هه ستت به به تاڵبونی خۆت نه كرد.نه خۆش: هۆكاری قه بزیی چیه ؟

* ك���ه م خواردنی ئ���ه و خۆراكانه ی ریشاڵیان تێدایه وه ك سه وزه و میوه ، كه م خواردنی ئاو. تێكچونی خۆراك.

*كه می جوڵه و نه كردنی وه رزش.* دڵه ڕاوكێ .

* ئه وانه ی كێشه ی كۆڵۆنیان هه یه .* زۆر به كارهێنانی ده رمانی قه بزیی . چونكه ئه و ده رمانانه ریخۆڵه ته مبه ڵ

ئه كه ن.* زۆر خواردنی به رهه مه كانی ش���یر

هه ندێجار قه بزیی دروست ده كات.له قه بزیی خ���ۆت چ���ۆن نه خ���ۆش:

بپارێزی ؟دكت���ۆر: * خواردنه وه ی لیترو نیوێك

بۆ دو لیتر ئاو له رۆژێكدا.* خواردنی سه وزه و میوه یان باشتر وایه بڵێی���ن با ژه مێكی خواردنت ئه م

دو خۆراكه بێت.* رێكردن به پێ بۆ ماوه ی نیوكاتژمێر

له رۆژێكدا.* خواردنه وه ی ش���له مه نی به تایبه تی

له به یانیان.* له و خواردنانه ی كه زۆر باش���ن بۆ

نه هێشتنی قه بزیی ، قۆخ و خورما.نه خۆش: كه ی پێویس���ته س���ه ردانی

پزیشك بكرێت؟دکتۆر: * ئه گه ر هه ستتكرد ماوه یه ك قه بزیی���ت هه یه . چونكه هه ندێ كه س خۆی له كاتی ئاس���ایی زۆر پیس���ایی

ناكات.* خوێن له گه ڵ پیساییه كه .

* كێشت له ماوه یه كی كورت دابه زی .* ئه گ���ه ر م���اوه ی قه بزییه كه ت له دو

هه فته زیاتر بو.

پرسیاری‌‌نه‌خۆش‌و‌وه‌اڵمی‌پزیشكه ته

تایبه کی

ۆشه ی گ

ه کانۆشی

ه نه خب

قه بزیی

ره شبونی ئه ژنۆو ئانیشكه كان و بنباڵ كێش����ه یه كه كه زۆرێ����ك له ژنان پێی ناره حه ت����ن و ره نگه نه توانن به هۆیه وه هه ن����دێ ج����ل له به ربك����ه ن ك����ه ئه و شوێنانه ده رده كه ون، دروستبونی ئه م حاڵه ت����ه له ئه نجامی كۆبونه وه ی خانه مردوه كان و زۆر به ریه ككه وتنه . به هۆی ئ����ه م چه ن����د گیراوه یه سروش����تیه وه ئه و له ره ش����بونی ده توان����ی خ����ۆت ش����وێنانه و چه ن����د ش����وێنێكی تری

هه ستیاری له ش رزگار بكه یت.سۆده و شیر: كه وچكێك سۆده له گه ڵ تۆزێك ش����یری گیراوه تێكه ڵ به یه ك بكه ت����ا وه ك����و هه ویرێك����ی لێدێت. پاش����ان بیده له و ش����وێنه ره شبوه ی كه مه به س����ته پاشان به ش����ێوه یه كی بازنه ی����ی به ده س����تت مه س����اجی بۆ بكه . )ئ����ه م گیراوه یه هه فته ی دوجار

به كاربهێنه (.هه نگوین و لیمۆ: بڕێك هه نگوین له گه ڵ

ئاوی لیمۆ هه ردوكیان به پێی پێویست تێك����ه ڵ به ی����ه ك بكه و پاش����ان بیده له و ش����وێنانه بۆ ماوه ی 20 خوله ك،

له دواییدا به جوانی بیشۆ.زه یتی زه یتون و شه كر: ئه م دو ماده یه تێك����ه ڵ به یه ك بكه پاش����ان بیخه ره سه ر ئه و شوێنانه و دواتر بۆ ماوه ی 5 خوله ك ئه و شوێنه ی پێی مه ساج بكه به ئاو دواتر بازنه یی و به ش����ێوه یه كی

بیشۆ.

خۆت له ره شبونی ئه ژنۆو ئانیشكت رزگاركه

بایه خدان به كه سایه تی خۆت له كاتی س���وڕی مانگانه زۆر پێویس���ته بۆ ئ���ه وه ی زوت���ر رزگارت بێ���ت له و ناره حه تییه ی كه له و كاته توش���ت ده بێ���ت. بۆیه ئ���ه م هه نگاوانه زۆر

پێویستن:* زو زو خۆشۆردن به ئاوی شله تێن له كاتی هه ستكردنت به نزیكبونه وه ی س���وڕه كه بۆ ئه وه ی له كاتی سوڕی

مانگانه هه ست به ئازار نه كه یت.* خواردنه وه ی شله مه نی به تایبه تی

ئاوی هه ندێ گوڵ و هه روه ها دارچین و زیره و ئاوی نه عن���ا، چونكه ئه مانه یارمه ت���ی هاتن���ه خ���واره وه ی ئه و خوێنان���ه ده ده ن ك���ه مه ییون یان ئازاری سك و هه روه ها كۆبونه ته وه ،

پشت ناهێڵن.* به كارهێنان���ی جه وه ن���ه ی ئاوی گه رم بۆ خاوبونه وه ی ماسولكه كانی

منداڵدان و كۆئه ندامی زاوزێ .* زو زو س���انتێكه ت بگۆڕه چونكه ئه گه ر دره نگ بیگۆڕیت ئه وا توش���ی

به كتریا ده بیت و پێست هه ستیاریی زیات���ر كۆده كات���ه وه و ئه بێته هۆی

هه وكردنی كۆئه ندامی زاوزێ .* میز كۆمه كه ره وه له كاتی س���وڕی له و كۆبون���ه وه ی مانگان���ه چونكه ته ندروس���تیت بۆ زیانی كاتان���ه دا

زیاتره .* وه رزش���كردن به تایبه تی رێكردن به پێ بۆ ماوه ی نیوكاتژمێر رۆژانه . * له وكاتان���ه دا له بری س���ابونی تر

سابونی پزیشكی به كاربهێنه .

له‌كاتی‌‌سوڕی‌‌مانگانه‌‌ئه‌م‌رێنماییانه‌‌جێبه‌جێ‌‌بكه‌

تایبه‌ت(430( سێشه ممه 162014/5/27

ریکالم

چیرۆكی كه سی یه كه می به یانبه یارمه تی "ئیسماعیل عوسمان" میدیاكاری

ته ندروستی گێڕراوه ته وه

له نێو بینایه كی سپیدا كه وه ك رۆحی مرۆڤه كانی سپی دانیشتوم، رۆژانه ش فریشته سپیه كان دێن و ده چن، هه مو

به یانیه كیش له دوای كاتژمێر هه شته وه دكتۆره روخۆشه كان دێنه الم و دوای

ئه حواڵ پرسین چه ند قسه یه كی خۆش و نوكته م بۆ ده كه ن، ئیدی ده چنه الی

نه خۆشه كانی دیكه یان، به اڵم من له چوارچێوه ی ئه و دیوارانه دا به ته نها

ده مێنمه وه .

لێپرس���راوی ك���ه ئه وكات���ه ی رۆژان���ه چێشتخانه كه له ده رگا ده دات و ده ڵێت "وه رن نانی به یانی وه ربگرن" به خه به ردێم، هێواش هێواش عه ره بانه كه م دێنمه الی خۆم و پێیه كورته كانم و جه س���ته م به ه���اوكاری له گه ڵ فریش���ته یه كی رۆح س���پیدا ده خه مه سه ر

عه ره بانه كه م.به ده ستم تایه ی عه ره بانه كه ده خولێنمه وه ، وه ك خوالنه وه ی هه میشه یی كاته كانی ژیانم به ده وری بازنه ی به تاڵدا، ده رۆمه وه به رده م ئه و مه غسه له یه ی كه له ژوره كه مدا دانراوه ، ش���ڵپێك ئاو له روخسارم ده ده م، وره م نیه به ئاوێنه ك���ه م بڵێ���م به یانیت ب���اش، نانی به یانی به ته نها ناخورێت، به اڵم من ته نهام و

ته نهاترم له تاقتاقكه ره .هه میش���ه په رستاره روخۆشه جوانه كان، نانه كه م ب���ۆ وه رده گرن و ده هێننه ژوره كه ی خۆی���ان، پێمده ڵێن " به ی���ان گیان، ئه گه ر ته واوبویت وه ره ژوره كه ی خۆمان نانه كه ت بخ���ۆ" دوای نانخ���واردن ده رمان���ه كان كه هه میشه بونه ته هاوڕێ ژیانم ده خۆم، گوێ له گۆرانیه كی غه مگین ده گرم كه وه ك رۆحی غه مگینی خۆم وابێ���ت، جارناجارێك گوێ له ده نگی شه جه ریان ده گرم، هه رچه ند زۆر لێیتناگه م، به اڵم هه س���ت ده ك���ه م ئاوازی

ته نهایی بۆ من ده ژه نێت. پاڵێك به پاس���كیله كه وه ده نێم ده رۆمه ژوری راهێنانی سروش���تی ، له وێ هه ندێك وه رزش به ده س���ت و قاچه كان���م ده كه م بۆ

ئه وه ی ماس���ولكه كانیان وزه یه ك وه ربگرن و سست نه بن و بتوانم كاره كانی رۆژانه یان پێ ئه نجام ب���ده م، الی نیوه ڕۆ به زه رده خه نه وه چونكه په رس���تاره كان ژوری روده كه مه وه كاره كانی���ان كاتان���ه دا ل���ه و ئه وانی���ش ت���ه واو ده بێ���ت پێكه وه چای���ی و قاوه یه ك

ده خۆینه وه .رۆژه كان���ی ژیان���م هێن���ده له گه ڵیان���دا گوزه ران���دوه له منداڵی���ه وه ب���ۆ گه وره بون هه ژده س���اڵی ب���ه ره وه ته مه ن���م ئێس���تا ده ڕوات، ش���ه وانه ش تا دره نگان له گه ڵیان ده مێنم���ه وه ، هه موی���ان بونه ت���ه هاوڕێم، ته نان���ه ت زۆرێ���ك ل���ه زاراوه ئینگلی���زی و ده رمانه كانیش���م له به ركردوه ، زۆرجار ده م تازه هاتوه كان به نه خۆش���ه به پێكه نینه وه ده ڵێ���م "dressing، shower " تان نیه ، ئه وانیش تێناگه ن منیش ده س���ت به قاقای

پێكه نین ده كه م.

عه ره بانه كه مه وه به خ���ۆم و ئێوارانی���ش س���ه رێكی باخچ���ه بچكۆله ك���ه ی به رانبه ر ده رگای قاوش���ه كه م ده ده م، ل���ه وێ به دیار دره خته س���ه وزو ته نهاكانه وه داده نیش���م، ئه وه ی دڵخۆشم ده كات و قه ره باڵغی به رۆحی ته نهام ده به خش���ێت س���اوی رێب���واران و كارمه ندانی نه خۆشخانه كه یه ، له گه ڵ جریوه جریوی ئه و چۆله كانه ی كه به كۆمه ڵ پێكه وه له سه ر لقی دره خته كان رازو نیازی رۆژانه ی

خۆیان بۆ یه كتری ده گێڕنه وه .كه ئێوارانیش دادێت زۆر خه م دامده گرێت، چونك���ه بیر له و س���اتانه ده كه م���ه وه ، كه خه ڵك پۆل پۆل بۆ سه ر سفره و خوانه كان نانخواردن دوای ده گه ڕێن���ه وه ، ماڵه وه یان به ده م خ���وڕه ی چاخواردنه وه چیرۆكه كانی

ئه و رۆژانه یان بۆ یه كتر ده گێڕنه وه . منیش به ته نها پ���اڵ به عه ره بانه كه مه وه ده نێ���م له دوای ش���ه وباش له په رس���تارانی

ش���ه فتی ش���ه و نه خۆش���خانه ، به ره و سه ر قه ره وێڵه س���پیه كه م كه به خامێكی س���پی جوان دامپۆشیوه ده ڕۆم، زۆرجار ده ریایه ك فرمێس���ك ده رێ���ژم، ب���ه اڵم كه فریش���ته رۆح س���پیه كان دێن بۆ الم زۆر دڵخۆش���یم باوه شی هیواخوازی هه میش���ه ده ده نه وه ، گه رم���ی ئه و دای���ك و باوكه مم ك���ه منیان هێنایه ئه م نه خۆشخانه یه و بۆ ئه به د منیان لێره به جێهێش���ت، ئه وان رۆش���تن و ئیدی

نه گه ڕانه وه !من منداڵێكی گه رمیان���ی دوای ئه نفالم، وه ك هه مو ئه و مندااڵن���ه ی واڵته كه مم كه ده بنه قوربانی دڵڕه قیی باوك و نامیهره بانی دای���ك و لێكجیابونه وه ی���ان، منیش بومه ته قوربانی ، خه می مندااڵنی ئه نفالی گه رمیانم وه ك خه م���ی م���ن وای���ه ، چونك���ه ئه وان دایك و باوكی���ان ئه نفال ب���وو گۆڕه كانیان بێسه روش���وێنكراوه ، منی���ش دایك و باوكم

ئه نفالیانكردم!له رۆژێك���ی ش���وم له ماڵێكی ك���ۆن و پڕ له جه نج���اڵ و قه ره باڵ���خ و پ���ڕ له كێش���ه ی له دایكبوم ئه وكاته ی له دایكبوم، گه رمیاندا ئیفلجبون، له زگماكی���اوه قاچه كانم هه ردو ئیدی چه رمه س���ه ریه كانی ژیان وه ك گشت ئ���ه و ژنانه ی كه له م واڵته دا كه مئه ندام بون ئاواته كانمیان بوی���ه وه و روبه روی منی���ش

خسته ژێر گڵ.منداڵیم ئ���ه و دۆزه خه بو ك���ه دایكێكی بێبه زه ی���ی و باوكێكی دڵڕه ق ب���ۆ ئێمه یان دروس���تكرد، ماڵ���ی ئێم���ه به ش���ێك ب���و جه نگی ل���ه ده ره وه ش جه نگ، له به ره كانی براكان س���ه راپای نیش���تمانی داگیركردبو، له ناوه وه ش شه ڕی ناوخۆی دایك و باوكمان كه رۆژانه رۆحی ئێمه ی هه پرون به هه پرون

ده كرد.سێ براكه م بۆ هه ڵهاتن له و شه ڕه ئاواره ی واڵتانی ده ره وه ب���ون، له وێ بونه په نابه ر، ئیدی دوای ئه وه ش���ه ڕ درێژه ی نه كێش���ا دایك و باوك���م له یه كتر جیابون���ه وه ، دوای ئه وه منیش به هیوای باوه شی دایك بوم، بۆ ئه وه ی ببێته پشت و په ناو قه اڵی پۆاڵیینم، به اڵم دایكم پش���تی لێكردم له و ماڵه ی كه

پاشماوه ی جه نگ بو به جێیهێشتم.ئێس���تا دوا رس���ته ی دایكم له بیره وتی "من منداڵی وه ك ت���ۆم ناوێت"، ئیدی دڵم له دایكم بۆ هه میش���ه تۆرا، ئه و پرسیاره ی ئێستاش له مێشكمدا خول ده خوات و به رۆكم به رنادات، ئه وه یه "تۆبڵێی مرۆڤ له دامێنی

دایكێكی له م جۆره بێته ده رێ !"دایكم شوی كرده وه و باوكم ژنێكی تازه ی هێناو منداڵێكی له و ژنه بو، من به سه رمای زس���تان و به گه رمیی هاوی���ن خزمه تی ئه و برایه م ده كرد، هه میش���ه به پاس���كیله كه م ده مخسته سه ر كۆشم و هاتوچۆم پێده كرد.

ورده ورده براك���ه م گه وره ك���رد، ب���ه اڵم ئه وكات���ه ی ك���ه باوك���م زانی رێكخ���راوی ئیمێرجنس���ی ئیتاڵی هاتوه ته كوردستان، به ش���ێكی تایبه ت���ی تێدای���ه خزمه تی ئه و جۆره مندااڵنه ی ده كات كه توشی نه خۆشی ش���ه له لی مندااڵن بون، خێراو به س���یحری باوه ژنه كه م منی هێنایه ئه م نه خۆشخانه یه ، بۆ ئه وه ی له ماڵ نه مێنم، منیش خواحافیزییم

له براكه م كرد. له به رئه وه نه خۆش���خانه كه به جۆرێك بو نه خۆش هی���چ هاوه ڵێكی نه بو، بۆیه باوكم منی لێره به جێهێشت، ئیدی ئه وان رۆشتن و نه هاتنه وه به المدا، ناخۆش���ترین كاته كانی ژیان���م ئه و رۆژانه بو كه هه مو نه خۆش���ێك خزم و كه س���وكار س���ه ردانی ده كرد، به اڵم من ت���ا ئێواره یه كی دره ن���گ له به رده رگای قاوشه كه دا ده وه ستام تا كه سێك ساوێكم لێبكات ئه حواڵی نه خۆش���یه كه م بپرس���ێ ، بۆ ده رۆیشتمه وه به دڵش���كاوییه وه دواجار

ژوره كه ی خۆم و ده مدایه پڕمه ی گریان.ئی���دی رۆژگار هاتوچو، ل���ه دوای ئه وان نه خۆش���خانه ی ریه���اب )rehab ( من���ی گرته ئه ستۆ، چه ندین ساڵیش له وێ مامه وه فێری خوێندن و نوس���ین بوم له قوتابخانه ی ئێ���واران، هه م���و ئیواره ی���ه ك به جلێك���ی كه ش���خه ی جوانه وه قژه كان���م به رده دایه وه

ده چوم بۆ قوتابخانه .دواتر به هه وڵی به رێوه به ری نه خۆشخانه كه و له رێ���گای رێكخ���راوه مرۆڤدۆس���ته كانه وه ، ره وانه ی ده ره وه ی واڵت كرام و ئێستا له واڵتی سویدو له ماڵه ته نهاكه مدا نیشته جێم، به اڵم بیری نیش���تمان و هه مو ئه وان���ه ده كه م كه

رۆژێك له رۆژان یارمه تییاندام.

ته‌نهایی‌‌ئێستای‌‌ئێمه‌یه‌به یان، ئه و مرۆڤه ی چنگی ژیان نه یتوانی چۆكی پێ دابدات

دوا رسته ی دایكم له بیره وتی "من منداڵی وه ك تۆم

ناوێت"، ئیدی دڵم له دایكم بۆ هه میشه

تۆرا

منداڵیم ئه و دۆزه خه بو كه دایكێكی بێبه زه یی و باوكێكی دڵڕه ق بۆ ئێمه یان دروستكرد

(430( سێشه ممه 2014/5/27 komalayatyawene@gmail.com17

ژنه‌‌چاالكوانێكی‌‌حزبی‌‌دیموكرات:‌ڕێژه‌ی‌‌ژن‌له‌رێبه‌ریدا‌زۆر‌كه‌مه‌ ئا: شاهۆ ئه حمه د

چاالكوانێكی بواری ژنان له ناو حزبی دیموكرات له م چاوپێكه وتنه ی ئاوێنه ئاماژه به وه ده كات كه "رێژه ی ژن

له رێبه ریدا له ناو حزبی دیموكرات زۆر كه م و له ئاستی پێویست نیه " ده شڵێت پۆستی رێبه ری گشتی حزبی دیموكرات

بۆ پیاو و ژن كراوه یه .

ئاوێنه : ئایا ئافره ت له كایه ی سیاس���ی له ناو حزبی دیموكرات رۆڵی هه یه ؟

رون���اك فاتح���ی : ژنان له س���ه ره تای كوردستانی دیموكراتی حیزبی دامه زرانی له كای���ه هه نوك���ه هه ت���ا ئێران���ه وه سیاس���ییه كانی حیزبدا به پێی هه لومه رج و قۆناغ���ه جیاوازه كان���ی مێ���ژوی خه بات و رۆڵ و به ش���دارییانكردوه و تێكۆش���ان ش���وێندانه ری ئه رێنی و به رچاویان هه بوه له پرسه چاره نوسسازه كانی حیزبدا خاوه ن بڕیاربون. ب���ۆ وێنه : ل���ه دوای دامه زرانی یه كه مین كۆماری دیموكراتیكی كوردستان له مه هاباد بۆ یه كه مجار له و س���ه رده مه دا رێكخراوی تایبه ت به ژنان )یه كێتیی ژنانی دیموكراتی كوردستانی ئێران( داده مه زرێ و ده ست به خه بات و تێكۆشانی خۆی ده كات. مینا خانمی قازی هاوس���ه ری به ئه مه گی پێش���ه وا قازی محه م���ه د وه ك یه كه مین به رپرس���ی ئه م رێكخراوه دیاری ده كرێ . ئه م رێكخراوه ده بێته به س���تێنێكی به هێز بۆ هۆشیاركردنه وه و به شداریپێكردنی ژنان له هه مو كۆڕ و كۆبونه وه پرس���ه سیاسی و كۆمه اڵیه تییه كانی حیزبیدا. له ئێستاش���دا ژنان له هه مو پله كانی رێكخستنی حیزبیدا ل���ه كارو تێكۆش���ان له هه مو به ش���ه كان و ئۆرگان���ه حیزبیه كاندا به پێ���ی لێهاتویی و توان���ای خۆی���ان درێژه ب���ه كار و چاالكی ده ده ن. دی���اره به هۆی ئه وه ی كه حیزبی دیموكرات له ئێس���تادا له كوردستانی ئێران به شێوه ی ئاش���كرا ناتوانێ خه بات بكات ژماره یه كی زۆر له ژنان راسته وخۆ ناتوانن له پرس���ه سیاس���ییه حیزبیه كاندا ئاشكرا

تێكۆش���ان بكه ن، به اڵم له ده ره وه ی واڵت نوێنه رایه تییه له كۆمیته و ژنان )ئه وروپا( حیزبیه كاندا تێكۆش���ان ده ك���ه ن و ده ورو كاریگ���ه ری خۆی���ان هه ی���ه له پڕۆس���ه ی

سیاسی و دیپلۆماسیدا.ئاوێنه : تا چه ند له ئاس���تی س���ه ره وه ئاف���ره ت پۆس���تی پێدراوه له ن���او حزبی

دیموكرات؟رون���اك فاتحی : له حیزب���ی دیموكراتدا پۆس���ته كان له س���ه ر بنه مای ئه س���ڵێكی هه ڵبژاردنه . كه به ده ستدێت دیموكراتیك هه مو ئه ندامانی حی���زب بۆ هه ر پله یه كی ته شكیالتی )رێكخس���تن( به بێ جیاوازی به ش���داری له هه ڵب���ژاردن ده ك���ه ن و ژن و

پیاو له مافی ده نگ���دان و خۆ به ربژێركردن وه ك ی���ه ك یه كس���انن و به بێ جی���اوازی ده رف���ه ت و ده ره تان���ی وه ك یه كی���ان بۆ ره خس���اوه ، ژنانیش ل���ه م چوارچێوه یه دا به پێی توانای خۆیان ده توانن بۆ پۆس���ته جی���اوازه كان خۆی���ان به ربژێ���ر بك���ه ن و متمانه به ده ستبێنن. بۆ پۆستی ئه ندامی رێبه ریش هه ر وایه ئه م پۆسته له كۆنگره ی حی���زب كه به رزترین ئۆرگان���ی بڕیاردانی حیزبه و 4 س���اڵ جارێك ده به سترێت ژن و پیاو له مافی به ده س���تهێنانی ئه م پۆسته جیاوازیی���ان نیه و وه ك یه ك���ن هه رچه ند ده بێ ئه وه بڵێم رێ���ژه ی ژنان له رێبه ریدا ك���ه م و رێژه كه وه ك پێویس���ت نیه به اڵم

حیزب���ی دیموكرات بون و ده ور و كاریگه ری ژنان له ئاستی پۆسته به رزه حیزبیه كاندا به گرن���گ ده زان���ێ و له داهات���ودا به كه ڵك وه رگرتن له میكانیزم���ی گونجاو هه وڵ بۆ پڕۆسه ی په روه رده ی فكری ژنان ده دات و بڕیارداندا له ناوه نده كانی به شداریكردنیان

به زه روره تێكی ئه مڕۆیی ده زانێت.ئاوێن���ه : باس له وه ده كرێت كه به هیچ ش���ێوه یه ك ش���تێك نیه به ناوی "كێشه ی ژن" له ناو حزب���ی دیموكرات، ئه وه مان بۆ

رونبكه وه ؟رون���اك فاتحی : هه ر وه ك هه مو الیه ك ده زانن هه مو كۆمه ڵگا و حیزب و رێكخراوێك به شێوه یه ك له شێوه كان به دورنین له كێشه و

ئاریش���ه كۆمه اڵیه تییه كانی ژنان. حیزبی دیموكرات له گه ڵ ئه وه ی خاوه ن به رنامه و پێشكه وتوه یه كس���انیخواز و پرۆگرامێكی به اڵم به ش���ێوه یه كی رێژه یی به دور نه بوه ئه مه ش ژنان. كۆمه اڵیه تییه كانی له كێشه شتێكی ئاساییه تا ئه و جێگایه ی كه ئه م كێشانه نه بن به دیارده و زو چاره سه ربكرێن. به بێ موباله غه ده ب���ێ بڵێم له نێو حیزبی دیموكراتی كوردس���تانی ئێران���دا رێژه ی كێشه كۆمه اڵیه تییه كانی ژنان زۆر كه مه و زیات���ر وه ك حاڵ���ه ت ده بین���رێ . ئه م���ه ده گه ڕێت���ه وه بۆ دو فاكته ری س���ه ره كی ، یه كه م: هه ر وه ك له وه اڵمه كانی پێش���ودا باس���م كرد حیزبی دیموكرات له به رنامه و

پێڕه وی خۆیدا یه كسانی و به رامبه ری ژن و پیاوی وه ك ئه س���ڵێكی بنه ڕه تی هێناوه و به ك���رده وه ش پابه ندی ئه م ئه س���ڵه بوه . فاكته ری دوهه م: بونی رێكخراوی یه كێتیی ژنان���ی دیموكراتی كوردس���تانی ئێران بۆ داكۆكیكردن له م���اف و ئازادییه كانی ژنان كه پشتیوانێكی به هێز بوه بۆ نه هێشتنی چاره س���ه ركردنی و ژن���ان و كێش���ه كانی

رێگه گرتن له په ره سه ندنی ئه م كێشانه .ئاوێنه : بۆچی رێگه نادرێت كچانی حزبی دیموكرات ش���و به كوڕه كۆییه كان بكه ن،

به اڵم هاوسه رگیریی پێچه وانه ئاساییه ؟ رون���اك فاتحی : له حیزب���ی دیموكراتدا پێكهێنان���ی ژیان���ی هاوبه ش پرس���ێكی تاكه كه س���ییه و ل���ه م پێوه ندیی���ه دا هیچ بڕیارێك���ی حیزب���ی نی���ه ب���ۆ رێگه گرتن له پێكهێنان���ی ژیان���ی هاوبه ش���ی كچانی حی���زب له گه ڵ كوڕانی ش���اری كۆیه یان ش���اره كانی دیكه ی كوردس���تانی باشور و حیزبی دیموكرات له م پڕۆس���ه یه دا به هیچ شێوه یه ك ده ستێوه ردان ناكات و ئه مه زیاتر پێوه ندی به حه ز و خواستی تاكه كه سییه وه هه ی���ه . به پێچه وانه وه حیزب���ی دیموكرات له گه ڵ خه ڵكی خۆشه ویستی شاری كۆیه پێوه ندییه ك���ی كۆمه اڵیه ت���ی زۆر ب���اش و

ئه رێنی هه یه .ئاوێن���ه : ئایا كچانی حزب���ی دیموكرات كوردس���تان باش���وری كلتوری له گ���ه ڵ راهاتون ی���ان به پێچه وانه وه ل���ه و روه وه

كێشه یان هه یه ؟به گش���تی ك���ورد فاتح���ی : رون���اك له هه مو به ش���ه كانی كوردس���تاندا خاوه ن كولتورێكی هاوبه ش���ه و ئه وه له روی حه ز و بیركردن���ه وه ی تاكه كه س���ی كچان���ی نێو حیزبی دیموكراته كه ئازادن له وه ی چۆن باش���وری كوردس���تاندا كولتوری له گه ڵ خۆی���ان بگونجێنن هه رچه ند له ئێس���تادا كچانی نێو حیزبی دیموكرات به رێژه یه كی به رچ���او له ناوه نده كانی خوێندنی هه رێمی پێوه ندییه كی هه یه و بونیان كوردس���تان كۆمه اڵیه ت���ی و كولتوری باش���یان له گه ڵ

خه ڵكی كوردستانی باشوردا هه یه .

كۆمه‌اڵیه‌تی

هه مو ئه ندامانی حیزب بۆ

هه ر پله یه كی رێكخستن به بێ

جیاوازی به شداری له هه ڵبژاردن ده كه ن و

ژن و پیاو له مافی ده نگدان و خۆ

به ربژێركردن وه ك یه ك یه كسانن

هیچ بڕیارێكی حیزبی نیه

بۆ رێگه گرتن له پێكهێنانی ژیانی هاوبه شی كچانی

حیزب له گه ڵ كوڕانی شاری كۆیه

یان شاره كانی دیكه ی كوردستانی

باشورروناك فاتحی فۆتۆ: ئاوێنه

ئا: هاوكار حسێن

له هه ناسه هه ڵكێشان و قسه كانیدا ئه وه ده خوێنرایه وه كه ئه ویش حه زی ده كردوه ك هه ر گه نجێك، 15 بۆ 20

ساڵ له مه وبه ر له گه ڵ دڵخوازێكی خۆیدا ژیانی هاوسه رگیری پێكبهێنایه و

خه ریكی ژیانی تایبه تی خۆی و په روه رده كردنی نه وه كانی بوایه ، به اڵم هه ركاتێك بیر له شتێكی واده كاته وه ،

ده ستبه جێ دایكه پیره په ككه وته و سێ خوشكه نه خۆشه كه ی دێته وه به رچاوی و له و تاكه خه ونه شی پاشگه زده بێته وه . تۆفیق عومه ر، ئێستا بیرده كاته وه 45 ساڵ به سه ر ته مه نیدا تێپه ڕیوه ، به اڵم ئه و ماڵه ی كه تێیدا گه وره بوه ، پاش

ئه و هه مو ساڵه هێشتا به ده ست هه مان گرفته وه ده ناڵێنێت: گرفتی هه ڵكردن

له گه ڵ دایكێكی پیر كه هه ستی بیستنی له ده ستدابێت و نه توانێت پێویستیه كانی

خۆی جێبه جێبكات، له هه مانكاتدا سێ خوشكی پێگه یشتو كه به ده ست

نه خۆشی "شه له ل ده ماغ و بیركۆڵیه وه " ده ناڵێنن.

ئ���ه و خێزان���ه له یه كێ���ك له گه ڕه ك���ه تازه دروس���تبوه كان، )كانی س���پیكه (، له س���لێمانی ده ژی���ن. خانۆچككه ی ئه و خێزانه زۆر به ئاسانی له وانه ی ده وروبه ری جیاده كرێته وه ، چونكه روبه ره كه ی ته نها 60 مه تره و سه ربانه كه ی گڵه و ته نها له دو ژورو جامخانه یه ك پێكهاتوه ، هه ركه سێك ده چێت���ه ن���او ماڵه ك���ه وه ، به دیمه ن���ی پرژوب���اوی كه لوپه ل���ه كان و بۆن���ی ناو ماڵه كه دا،دڵنیاده بێ���ت له وه ی ئه ندامانی ئ���ه و خێزان���ه پێویس���تیان به چاودێریی

تایبه ت هه یه . باوك���ی تۆفیق كه ن���اوی عومه ر بوه ، ساڵی 1993 به هۆی نه خۆشیه وه كۆچی دوایی ك���ردوه ، له بنه ڕه تدا له گه ڵ دایكی تۆفیق���دا ئامۆزا ب���ون، ئ���ه وان خۆیان )به تایب���ه ت ژنه كه ( هه ڵگری نه خۆش���ی ئیفلیجی و بیركۆڵی بون، بۆیه به ده ر له و چوار منداڵه ی ئێس���تا له ژیاندا ماون، دو منداڵی دیكه ش���یان به هۆی گواستنه وه ی ئه و نه خۆش���یه وه به ش���ێوه ی ویراسی ،

گیانیان له ده ستداوه . له ئێس���تادا تۆفیق عوم���ه ر، كه تاكه

ته ندروس���تی و باری خێزانه كه یه ، كوڕی گه ش���ه ی عه قڵ���ی له هه م���و منداڵه كانی دیكه باش���تره ، هه روه ه���ا فاتمه عومه ر، 35 س���اڵ، ل���ه دو خوش���كه كه ی دیكه ی باش���تره و هه مو ئه ركه كان���ی ناو ماڵه كه له ئه ستۆی ئه م دایه و وه ك تۆفیق ده ڵێت، "ئه گه ر فاتم���ه نه بوایه ده ب���و له ماڵه وه دابنیشم و خۆم چێشت لێبنێم". نه سرین عومه ر، 33 س���اڵ، توانای قس���ه كردنی نیه و هه میش���ه رادیۆیه ك���ی له كاركه وتو هاوه ڵیه تی و زۆرینه ی كاته كانی له س���ه ر له گه ڵ له به رده رگا پالستیك كورسیه كی دایكی داده نیشن. س���ه بریه عومه ر، 29 ساڵ، له هه ڵسوكه وتدا زۆر چاالكه ، به اڵم

قسه ده كات و به ده گمه ن زۆر گۆشه گیره و ته نه���ا خه ریكی ئ���ه و كارانه یه كه خۆی

ئاره زویان ده كات. خێزانه كه ی درواسێكانی له ژنه یه كێك تۆفیق، كه به وت���ه ی خۆی په یوه ندیه كی باشی هه یه له گه ڵ كچه كاندا، به ئاوێنه ی راگه یان���د، "من زۆرم په یوه ندیم خۆش���ه له گه ڵیان و هه میش���ه سه ردانیان ده كه م، ئ���ه وان زۆر ب���ێ زیان���ن و باس���ی هیچ خولیایه ك���ی تایبه تی خۆیان ناكه ن جگه

له باس و خواسه گشتیه كان". خوش���كه كانی تۆفیق به جۆرێك توشی گۆشه گیری هاتون، ته نانه ت ئه گه ر توشی نه خۆش���یه كی قورس���یش ببن، "ناتوانن

بچنه س���ه ردانی پزیشك، چونكه ناتوانن به قسه گوزارش���ت له ئازاره كانیان بكه ن و هیچ ش���تێك نازانن له باره ی ده وروبه ری خۆی���ان"، تۆفی���ق به مج���ۆره وه س���فی

شوێنیش دورترین ده كات. خوشكه كانی كه ب���ۆی بچن ب���ه رده رگای ماڵه كه یانه و پێكه وه داده نیش���ن و س���ه رنجیان له گه ڵ ئ���ه و رێبوارانه ده گۆڕن���ه وه كه به چاوی

"به زه یی ، سۆز، سه رس���وڕمانه وه " لێیان ده ڕوانن.

تۆفیق بۆخۆی پیش���ه ی پێشمه رگه یه ، به اڵم ناچاره هه مو شه وانێك بۆ ئاگاداربون له خێزانه كه ی بگه ڕێته وه ماڵه وه و له ژوره ته نیاكه ی خ���ۆی رۆژ بكاته وه ، كه جگه پالستیك كورس���یه كی له ته له فزیۆنێك و كه جلوبه رگه چرچبوه كانی خۆی له سه ر كه ڵه كه ك���ردون، هیچ هاونش���ینێك بۆ شه وانی ته نیایی شك نابات، هه ركاتێكیش ته نیایی زۆری بۆ دێنێت، ژوره بچوكه كه ی جامخان���ه ی له ب���ه رده م جێدێڵێ���ت و ماڵۆچكه كه ی "له گه ڵ ئه ستێره كانی شه و

ده كه وێته رازونیاز گۆڕینه وه ".

تۆفیق‌عومه‌ر،‌پێشمه‌رگه‌ی‌ده‌ره‌وه‌و‌چه‌تری‌‌ماڵه‌وه‌‌‌

تۆفیق عومه ر فۆتۆ: ئاوێنه

تۆفیق بۆخۆی پیشه ی پێشمه رگه یه

به اڵم ناچاره هه مو شه وانێك بۆ ئاگاداربون له خێزانه كه ی

بگه ڕێته وه ماڵه وه و له ژوره

ته نیاكه ی خۆی رۆژ بكاته وه ، كه جگه له ته له فزیۆنێك و

كورسیه كی پالستیك هیچ هاونشینێك بۆ

شه وانی ته نیایی شك نابات

ئه گه ر توشی نه خۆشیه كی قورسیش ببن "ناتوانن بچنه سه ردانی پزیشك، چونكه

ناتوانن به قسه گوزارشت له ئازاره كانیان بكه ن

لێده‌كه‌وێته‌وه‌.‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌نوخبه‌‌ڕاس���ته‌قینه‌كانی‌‌

كۆمه‌ڵگا‌تاوانبارو‌گوناهبارنه‌كه‌م،‌

تایبه‌ت (430(‌سێشه‌ممه‌‌182014/5/27

‌حه‌مه‌‌ئاواتسوید‌�‌ستۆكهۆڵم

سێش���ه‌ممه‌‌‌2014/5/20له‌ئاوێن���ه‌‌بابه‌تێكم‌خوێنده‌وه‌‌كه‌‌چاوپێكه‌وتنی‌له‌گ���ه‌ڵ‌جه‌می���ل‌هه‌ورامی���دا‌كردبو،‌له‌ڕاستیدا‌مرۆڤ‌توشی‌شۆك‌ده‌بێت‌كه‌‌ت���ا‌ئێس���تاش‌خه‌ڵكانێكی‌به‌ناو‌س���ه‌ركرده‌‌م���اون‌و‌ه���ه‌ق‌به‌خۆیان‌ده‌ده‌ن‌به‌خه‌ڵك���ی‌پارێزگایه‌ك‌بڵێن:‌ه���ه‌ق‌نییه‌‌وا‌بكه‌ی���ت‌یاخود‌عه‌یبه‌!‌له‌ڕاستیدا‌ئه‌م‌ئه‌قڵیه‌ته‌‌خه‌ڵكی‌كورد‌له‌گۆڕی‌ناوه‌،‌به‌هه‌رحاڵ‌كاك‌جه‌میل‌و‌حیزبه‌كه‌ی‌كاك‌جه‌میل‌تا‌ئێس���تاش‌هه‌یه‌‌ س���تراتیژییان‌ رێككه‌وتننامه‌ی‌له‌گه‌ڵ‌پارتی‌و‌س���ااڵنێك‌پێكه‌وه‌‌ئه‌م‌میلله‌ته‌ی���ان‌به‌هه‌زار‌ده‌رد‌بردوه‌،‌من‌ئه‌مه‌یان‌به‌جێئه‌هێڵم‌بۆ‌كاك‌جه‌میل‌

خۆی‌و‌پارته‌‌هاوپه‌یمانه‌كه‌ی.ئ���ه‌وه‌ی‌الی‌م���ن‌مه‌به‌س���ته‌‌ئه‌و‌براده‌ره‌‌دو‌شت‌ده‌ورژێنێت‌كه‌‌خۆی‌تێیدا‌قه‌تیس‌ده‌بێت،‌ئاخر‌بڵێ‌خۆت‌ئه‌ده‌ی‌له‌وه‌ها‌بابه‌تێك‌خۆت‌ده‌خه‌یته‌‌

ژێر‌پرسیاره‌وه‌!كاك‌جه‌میل‌ده‌ڵێ���ت:‌ئه‌وه‌‌گۆڕان‌نه‌بو‌مناڵه‌‌وردكه‌كانی‌سه‌یدس���ادقی‌ورژاند؟‌پاشان‌ده‌ڵێت‌عه‌یبه‌‌خه‌ڵكی‌هه‌ڵه‌بجه‌‌گ���ۆڕان‌بن!‌بۆیه‌‌لێره‌دا‌من‌هه‌ڵس���وڕاوێكی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ییه‌ك‌و‌ وه‌ك‌

بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌به‌مافی‌خۆمی‌ده‌زانم‌قسه‌یه‌كم‌هه‌بێت،‌كاك‌جه‌میل‌به‌ئه‌و‌خه‌ڵكه‌‌ش���ه‌رافه‌تمه‌نده‌ی‌سه‌یدسادق‌كه‌‌ب���ۆ‌به‌رگ���ری‌له‌مافه‌كانیان‌ڕژانه‌‌سه‌ر‌ش���ه‌قام‌ده‌ڵێت‌منداڵه‌‌ورتكه‌و‌گوایه‌‌گۆڕان‌ورژاندونی!‌ئاغای‌جه‌میل‌هه‌ورامی‌ئه‌وانه‌‌خه‌ڵكی‌به‌ش���ه‌ره‌فی‌سه‌یدس���ادق‌بون‌ڕژانه‌‌س���ه‌ر‌شه‌قام‌بۆ‌داواكردنی‌مافه‌كانیان‌ئه‌و‌ڕۆژگاره‌‌دو‌ له‌چاوبزكردنه‌وه‌ی‌ خه‌ڵك‌ تێپه‌ڕی‌حیزبه‌‌ده‌سه‌اڵتداره‌كه‌‌بترسێت،‌گۆڕان‌هیچ���ی‌نه‌كردبێت‌ئ���ه‌وه‌ی‌كردوه‌‌كه‌‌گی���ان‌بكاته‌وه‌‌به‌به‌ری‌تاكی‌كوردداو‌وابكات‌ك���ه‌‌بتوانێت‌بڵێت‌من‌هه‌م..‌هه‌رچه‌نده‌‌ئه‌م‌هاوكێش���ه‌یه‌‌بۆ‌ئێوه‌‌

قورسه‌.خاڵێك���ی‌دیكه‌‌كاك‌جه‌میل‌ده‌ڵێت‌عه‌یبه‌‌خه‌ڵك���ی‌هه‌ڵه‌بجه‌‌گۆڕان‌بن!‌منیش‌ده‌ڵێم‌ئاغا‌گیان‌مرۆڤ‌كاتێك‌هه‌ق‌به‌خۆی‌ده‌دات‌ئه‌و‌قسه‌یه‌‌بكات‌ده‌بێت‌دو‌به‌راورد‌هه‌یه‌‌بیكات،‌یه‌كه‌م‌به‌راوردی‌كه‌س���ایه‌تی‌خ���ۆی‌له‌ته‌ك‌ئه‌و‌كه‌س���ایه‌تییه‌‌هه‌ڵه‌بجه‌ییانه‌ی‌كه‌‌له‌ناو‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌گۆڕاندان،‌من‌و‌تۆ‌هه‌ردوكمان‌خه‌ڵكی‌ئ���ه‌و‌ده‌ڤه‌ره‌ین،‌ل���ه‌ڕوی‌ كه‌س���ایه‌تییه‌وه‌و‌ ل���ه‌ڕوی‌پێشینه‌ی‌سیاس���ی‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌وه‌‌خه‌ڵك���ی‌هه‌ڵه‌بجه‌‌ب���اش‌هه‌ردوكمان‌ده‌ناس���ن‌با‌ئه‌وان‌خۆیان‌دادوه‌ربن‌و‌

تێمده‌گه‌یت،‌ باش‌ وابزانم‌ بڕیاربده‌ن،‌بكه‌‌ حیزبه‌كه‌ت‌ ب���ه‌راوردی‌ هه‌روه‌ها‌له‌گ���ه‌ڵ‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌گ���ۆڕان.‌ئه‌وه‌‌گۆڕان‌نه‌بو‌تاریق‌ره‌مه‌زانی‌ئازادكرد.‌ئه‌وه‌‌ئێ���وه‌‌بون.‌ئه‌وه‌‌گ���ۆڕان‌نییه‌‌ب���ۆ‌ته‌زوی���ری‌هه‌ڵب���ژاردن‌په‌نا‌بۆ‌ده‌بات‌ واڵتان‌ جاسوسییه‌كانی‌ ده‌زگا‌ئ���ه‌وه‌‌ئێ���وه‌ن،‌ئ���ه‌وه‌‌گ���ۆڕان‌نییه‌‌له‌هه‌ڵبژاردندا‌ده‌مانچه‌و‌ده‌فته‌ره‌‌دۆالر‌ده‌به‌خش���ێته‌وه‌،‌ئه‌وه‌‌ئێوه‌ن.‌گۆڕان‌نه‌ك‌ئه‌وه‌‌ناكات،‌خه‌ڵكی‌به‌شه‌ره‌فی‌كوردس���تان‌خۆبه‌خشانه‌‌له‌گه‌ڵیدایه‌و‌كاری‌بۆ‌ده‌كات‌و‌به‌هه‌مو‌ش���ێوازێك‌یارمه‌ت���ی‌ده‌دات‌و‌به‌ره‌و‌پێش���ه‌وه‌ی‌

ده‌بات.به‌ڵ���ێ‌ئاغ���ا‌جه‌میل‌ئ���ه‌وه‌‌گۆڕان‌نییه‌‌له‌ناوه‌ندی‌بڕیاردا‌چه‌ندین‌فایل‌گیراو‌پیاوی‌ده‌زگا‌جاسوس���ییه‌كانی‌واڵتان���ی‌ناوچه‌كه‌ی‌هه‌بێ���ت؟‌ئه‌وه‌‌سیاس���ی‌و‌ له‌مه‌كته‌ب���ی‌ ئێ���وه‌ن‌سه‌ركردایه‌تییه‌كه‌تاندا‌چه‌ندین‌كه‌سی‌فای���ل‌گیراوتان‌هه‌یه‌‌ك���ه‌‌به‌چه‌پڵه‌‌عه‌فوت���ان‌ك���ردن.‌بۆیه‌‌ئێ���وه‌‌ئاغا‌جه‌میل‌نه‌ك‌ماڵه‌كه‌تان‌له‌شوش���ه‌یه‌‌بگره‌‌شوشه‌كه‌ش‌شكاوه‌‌هاكا‌كه‌وتنه‌‌

به‌ر‌ره‌شه‌بای‌جه‌ماوه‌ر.ئیدی‌بۆ‌خۆت‌بیربكه‌ره‌وه‌‌خه‌ڵكی‌هه‌ڵه‌بجه‌‌هه‌ق���ه‌‌ده‌نگ‌به‌گۆڕان‌بدات‌

یان‌به‌ئێوه‌؟!

نزار‌مه‌حمود‌ساڵحبه‌رپرسی‌مه‌كۆی‌‌گۆڕان‌له‌هه‌ڵه‌بجه‌

جه‌میل‌ قس���انه‌ی‌‌ به‌و‌ سه‌باره‌ت‌هه‌ورامی‌‌ك���ه‌‌له‌ژماره‌ی‌‌پێش���وی‌‌وه‌اڵمی‌‌ ئێمه‌‌ رایگه‌یاندوه‌،‌ ئاوێنه‌دا‌خۆی���ان‌وه‌ك‌خۆی���ان‌ئه‌ده‌ینه‌وه‌:‌هه‌ڵه‌بجه‌یی���ه‌كان‌ش���انازی‌‌ئه‌كه‌ن‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌گ���ۆڕان‌بن،‌به‌اڵم‌عه‌یب‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌پێ���ش‌پاس���داری‌‌ئێرانی‌‌بكه‌وی���ت‌و‌ش���ارێك‌كاولبكه‌ی���ت.‌عه‌ی���ب‌ئه‌وه‌یه‌‌ڕێگری���ی‌‌له‌خه‌ڵك‌بكه‌یت‌بۆ‌ڕزگاربون‌و‌عه‌یب‌ئه‌وه‌یه‌‌تاری���ق‌ڕه‌مه‌زان‌ئ���ازاد‌بكه‌یت‌كه‌‌ئه‌م‌ش���اره‌ی‌‌ژه‌هرباران‌كرد،‌عه‌یب‌ئه‌وه‌یه‌‌پشتگیری‌‌له‌نزار‌خه‌زره‌جی‌‌بكه‌یت،‌عه‌یب‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌ئه‌م‌شاره‌‌بۆ‌ماوه‌ی‌‌‌10ساڵ‌بكه‌یته‌‌گۆڕه‌پانی‌‌

جه‌نگی‌‌ناوخۆ.ئه‌م‌قس���انه‌ی‌‌جه‌می���ل‌هه‌ورامی‌‌له‌وه‌وه‌‌دێت‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌ترسی‌‌زۆری‌‌

هه‌یه‌‌له‌گ���ۆڕان‌و‌ئێمه‌‌ده‌نگه‌كانمان‌ڕوله‌زیادبونه‌‌نه‌وه‌ك‌كه‌مبون،‌هه‌مو‌هه‌وڵه‌كانیان‌خس���ته‌گه‌ڕ‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌وروبه‌ریش���ی‌‌ هه‌ڵه‌بجه‌و‌ خه‌ڵكی‌‌ده‌ن���گ‌به‌گۆڕان‌ن���ه‌ده‌ن،‌چه‌ندین‌پڕوپاگه‌نده‌ی���ان‌باڵوك���رده‌وه‌‌ك���ه‌‌به‌پارێزگابونی‌‌ دژی‌‌ گ���ۆڕان‌ گوایه‌‌هه‌ڵه‌بجه‌یه‌و‌خه‌ڵكی‌‌سه‌یدس���ادق‌و‌هه‌ڵه‌بجه‌‌به‌ش���ه‌ڕ‌ئه‌ده‌ن‌له‌كاتێكدا‌ئه‌و‌خه‌ڵك���ه‌‌ب���ۆ‌داواكردنی‌‌مافی‌‌ڕه‌وای‌‌خۆی���ان‌هاتنه‌‌س���ه‌ر‌جاده‌،‌به‌اڵم‌ئه‌م‌به‌من���داڵ‌ناویان‌ئه‌بات.‌بترس���ین‌ ئ���ه‌وه‌ی‌‌ به‌ب���ێ‌‌ ئێم���ه‌‌ده‌نگه‌كانم���ان‌ده‌نگی‌‌ڕاس���ت‌بون‌ڕێژه‌ی‌‌ 7/21/دا‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌ده‌نگی‌‌گ���ۆڕان‌‌8841ده‌نگ‌بوه‌و‌له‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌شدا‌‌1092ده‌نگ‌بوه‌‌كه‌‌به‌ڕێژه‌یه‌كی‌‌به‌رچاو‌زیادیكردوه‌،‌س���ه‌ره‌ڕای‌‌ئ���ه‌و‌هه‌م���و‌بوختان‌و‌قسانه‌ش‌بۆیانكردوین‌به‌اڵم‌خه‌ڵك‌ده‌نگی‌‌ڕاسته‌قینه‌یه‌‌نه‌وه‌ك‌ده‌نگی‌‌

مردوه‌كان.ئێم���ه‌‌وه‌ك‌بزوتن���ه‌وه‌‌گ���ۆڕان‌هه‌ورام���ی‌‌ جه‌می���ل‌ وه‌اڵمێك���ی‌‌به‌تایبه‌ت���ی‌‌و‌هه‌روه‌ها‌وه‌اڵمی‌‌هه‌مو‌یه‌كێتیه‌كانی���ش‌ئه‌ده‌م���ه‌وه‌،‌به‌ڵێ‌ئه‌وان‌نه‌یانتوانی‌‌ده‌نگی‌‌زیندوه‌كان‌ناچارب���ون‌ده‌نگی‌‌ به‌ده‌س���تبهێنن‌له‌ڕۆژی‌‌ به‌ده‌س���تبێنن‌ م���ردوه‌كان‌هه‌ڵبژاردن���دا‌به‌ئاش���كرا‌هاواڵت���ی‌‌ئێرانییان‌له‌نه‌وس���ودو‌شوش���مێوه‌‌هێن���اوه‌‌ب���ۆ‌ده‌نگدان‌كه‌‌پێش���تر‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌ڕێكخ���راو‌كاری‌‌بۆ‌كراب���و،‌له‌ڕێگه‌ی‌‌پێدان���ی‌‌عه‌رزه‌و‌هه‌ڵخه‌ڵه‌تاندنی���ان‌به‌پاره‌‌ده‌نگیان‌كڕیوه‌.‌خه‌ڵك‌له‌به‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌ترسێ‌له‌وه‌ی‌‌موچ���ه‌و‌پل���ه‌و‌ئیمتیازاتی‌‌ببڕرێ���ت‌ناوێرێت‌هی���چ‌بڵێ‌ئه‌گین‌بۆخۆش���یان‌ئه‌زانن‌ك���ه‌‌ته‌زویرات‌نه‌بوای���ه‌‌قه‌ت‌ئ���ه‌و‌ئه‌نجامه‌‌نه‌بو،‌بۆیه‌‌ئێمه‌‌براوه‌ین‌و‌به‌شانازییشه‌وه‌‌

ئه‌یڵێین.

‌د.‌محه‌مه‌د‌ئه‌مین‌عه‌لی‌‌عومه‌ر*

ئه‌گ���ه‌ر‌له‌خ���ۆم‌بپرس���م‌نوخب���ه‌‌مانای‌‌چییه‌؟‌هه‌ڵبه‌ته‌‌به‌م‌ش���ێوه‌یه‌‌وه‌اڵمئه‌ده‌م���ه‌وه‌‌"نوخب���ه‌‌زاراوه‌یه‌كی‌‌یۆنانیی���ه‌‌ به‌بنچین���ه‌‌ فه‌ره‌نس���ی‌‌ئه‌و‌ هه‌ڵبژێ���راو‌ كه‌میینه‌ی‌‌ به‌وات���ای‌‌كه‌مینه‌ی���ه‌ی‌‌كۆمه‌ڵ���گا‌به‌ڕێوه‌ده‌بات‌ئ���ه‌و‌كه‌میینه‌ی���ه‌ی‌‌تێگه‌یه‌نه‌ره‌‌نه‌ك‌وژێنه‌ر‌له‌گش���ت‌چه‌مكه‌كان���ی‌‌ژیان،‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌كۆمه‌ڵگا‌ ئه‌و‌كه‌مینه‌یه‌ی‌‌ئه‌خات���ه‌‌پێ���ش‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌تاك‌و‌تاكێك���ی‌‌به‌رهه‌مهێنه‌ری‌‌ئ���ازای‌‌ئازاد‌به‌رهه‌مده‌هێنێت"‌به‌اڵم‌ئایا‌ئه‌م‌وه‌اڵمه‌‌ڕاس���ته‌‌بۆ‌ئه‌م‌كۆمه‌ڵگایه‌ی‌‌منی‌‌تێدا‌

ده‌ژیم؟كه‌س���ایه‌تی‌‌ تیرۆركردن���ی‌‌نوخب���ه‌‌ س���وكایه‌تیكردنی‌‌ یاخ���ود‌زیره‌ك���ی‌‌ كوردی���دا‌ له‌كۆمه‌ڵ���گای‌‌گه‌مژه‌ی���ی‌‌ حیزبه‌ده‌س���ه‌اڵتداره‌كان‌و‌به‌ن���او‌نوخبه‌كانم���ان‌پیش���انده‌دات،‌وه‌لێ‌‌نوخبه‌و‌دواجار‌هاواڵتی‌‌كێش���ه‌‌خۆیان‌ له‌یادكردوه‌و‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كانی���ان‌به‌كێشه‌‌الوه‌كیه‌كانه‌وه‌‌سه‌رقاڵكردوه‌،‌به‌خۆش���حاڵییه‌وه‌‌ ده‌س���ه‌اڵتیش‌له‌مه‌شدا‌ ئاگرخۆش���كه‌ره‌،‌ سه‌یركه‌رو‌میدیای‌‌كوردی‌‌ڕۆڵی‌‌گرنگ‌ئه‌بینێت.

ئه‌وه‌ی‌‌ له‌بری‌‌ نوخبه‌كانم���ان‌ به‌ناو‌نوخبه‌یه‌ك���ی‌‌تێگه‌یه‌نه‌رب���ن‌بو‌گه‌ل‌و‌هاونیش���تمان،‌بونه‌ت���ه‌‌نوخبه‌یه‌ك���ی‌‌وژێن���ه‌رو‌چه‌واش���ه‌كار،‌ت���ۆوی‌‌ڕق‌و‌ئه‌چێن���ن‌و‌ ده‌مارگی���ری‌‌ كین���ه‌و‌میدیایه‌كی‌‌وژێنه‌ری���ان‌به‌رهه‌مهێناوه‌،‌ئه‌وكات‌له‌ش���ه‌ڕی‌‌براكوژی���دا‌له‌یادمه‌‌

برادوژمن���ه‌كان‌ته‌نها‌له‌به‌ره‌ی‌‌جه‌نگدا‌یه‌كتریان‌ ئه‌ك���ردو‌ تی���رۆر‌ یه‌كتریان‌ئه‌س���ڕیه‌وه‌،‌كۆمه‌ڵگا‌یارمه‌تیده‌ر‌نه‌بو‌بۆ‌ئه‌م‌پرۆس���ه‌‌قێزه‌ونه‌،‌له‌ناو‌شارو‌ش���ارۆچكه‌كان‌له‌مااڵندا‌برادوژمنه‌كان‌ئه‌ش���اردرانه‌وه‌‌بۆ‌پاراستنی‌‌ژیانیان،‌یه‌كێتیه‌كان‌پارتیه‌كانیان‌ده‌شارده‌وه‌‌و‌ده‌شارده‌وه‌‌ یه‌كێتیه‌كانیان‌ پارتیه‌كان‌له‌ماڵ���ی‌‌یه‌كت���ر‌نه‌با‌تی���رۆر‌بكرێن,‌هه‌روه‌ها‌گش���ت‌الیه‌ن���ه‌‌براكوژه‌كان،‌به‌و‌واتایه‌ی‌‌هزرو‌ده‌رونی‌‌تاكی‌‌كوردو‌ڕایه‌ڵ���ه‌ی‌‌كۆمه‌ڵگاكه‌ی‌‌وه‌ك‌ئێس���تا‌

نه‌شێوێنرابو.به‌ڕێوه‌یه‌؟!‌ چ‌كاره‌س���اتێكی‌‌مه‌زن‌چ‌كاره‌س���اتێكی‌‌دڵته‌زێن‌به‌ڕێوه‌یه‌؟!‌چ‌تاوانێك���ی‌‌گه‌وره‌و‌قێزه‌ون‌به‌عه‌قڵی‌‌

میلله‌ته‌كه‌م‌ده‌كرێت؟!په‌یوه‌ندی‌‌نێوان‌كه‌سایه‌تییه‌‌خاوه‌ن‌بیروڕاو‌ئایدۆلۆجییه‌‌جیاوازه‌كان‌له‌هه‌مو‌ئاس���ته‌‌جیاوازه‌كان���ی‌‌كۆمه‌ڵگا‌نه‌ك‌كارێكی‌‌ئاساییه‌‌به‌ڵكو‌زۆر‌پێویسته‌،‌له‌الیه‌ك‌بۆ‌پاراستنی‌‌ڕایه‌ڵه‌و‌ئاسایشی‌‌له‌الیه‌كی‌‌ پێكه‌وه‌ژیان‌و‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌و‌تره‌وه‌‌بۆ‌به‌رزنرخاندنی‌‌خودی‌‌مرۆڤ‌و‌

سوكنه‌كردنی‌‌به‌ها‌مرۆییه‌كان.جیهاندا‌ زیندوه‌كان���ی‌‌ له‌كۆمه‌ڵ���گا‌نوخب���ه‌‌ڕۆڵێك���ی‌‌به‌رچ���اوی‌‌هه‌بوه‌‌ده‌رونی‌‌ عه‌قڵیه‌ت‌و‌ له‌ڕه‌وش���ه‌نكردنی‌‌ئه‌رێنی‌‌و‌ ڕه‌نگدانه‌وه‌یه‌كی‌‌ تاك���ه‌كان‌و‌پۆزه‌تیڤی‌‌هه‌بوه‌‌له‌سه‌ر‌یه‌ك‌به‌یه‌كی‌‌له‌وه‌‌ به‌داخ���ه‌وه‌‌ كۆمه‌ڵگاك���ه‌،‌به‌اڵم‌پێچه‌وانه‌ك���ه‌ی‌‌ ئێم���ه‌‌ الی‌‌ ئه‌چێ���ت‌ڕه‌وش���ه‌نكردنی‌‌ له‌ب���ری‌‌ ڕاس���تبێت،‌عه‌قڵیه‌ت‌و‌ده‌رون���ی‌‌تاك‌ئه‌یوروژێنن‌و‌

تا‌بێت‌ڕایه‌ڵگه‌ی‌‌كۆمه‌ڵگا‌ئه‌شێوێنن،‌جا‌ئه‌مه‌‌دو‌مانا‌ئه‌به‌خش���ێت‌یاخود‌نوخبه‌كانی‌‌ئێمه‌‌له‌بنچینه‌دا‌نوخبه‌نین،‌به‌زۆره‌ملێی‌‌ئه‌م‌و‌ئ���ه‌و‌بون‌به‌نوخبه‌‌"میدیاو‌ڕاگه‌یاندن‌پش���كی‌‌ش���ێریان‌به‌رده‌كه‌وێت‌له‌م‌بابه‌ت���ه‌دا‌"،‌یاخود‌نوخبه‌‌ڕاس���تیه‌كان‌له‌به‌ر‌هه‌ر‌هۆیه‌ك‌لێناگرێت،‌ گوێی���ان‌ كه‌س‌ وه‌النراون‌و‌ل���ه‌وه‌ش‌هه‌زه‌لیت���ر‌ن���ه‌ك‌په‌نج���ه‌و‌پێنوس���ه‌كانی‌‌یه‌كتر‌ده‌شكێنن‌به‌ڵكو‌كه‌سایه‌تی‌‌یه‌كتر‌تیرۆر‌ده‌كه‌ن‌و‌هه‌مو‌پرسیاره‌وه‌و‌ ژێر‌ ئه‌خه‌نه‌‌ مرۆڤایه‌تیش‌سوكی‌‌ده‌كه‌ن،‌نوخبه‌یه‌ك‌له‌بنچینه‌دا‌نوخبه‌‌بێت‌پاشكۆ‌نابێت‌و‌مرۆڤایه‌تی‌‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌ به‌ڵك���و‌ ناكات‌ س���وك‌ڕێ���ز‌له‌گش���ت‌ئایدیۆلۆجی���او‌ڕه‌نگه‌‌

جیاوازه‌كان‌ده‌گرێت.هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌‌ له‌س���ه‌روبه‌ندی‌‌عێ���راق‌و‌ نوێنه‌ران���ی‌‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌پارێزگاكان‌ئه‌م‌دیارده‌یه‌‌ده‌رك���ه‌وت،‌ ڕونت���ر‌ به‌ش���ێوازێكی‌‌به‌به‌عس���ی‌‌ به‌رامبه‌ر‌ تاوانباركردن���ی‌‌زه‌قترین‌ش���ێوه‌ی‌‌سوكایه‌تیكردن‌بو،‌هه‌ڵبه‌ته‌‌له‌ش���كرێك‌میدی���ای‌‌حیزبی‌‌

گه‌وره‌ی‌‌له‌پشته‌وه‌‌بو.به‌بڕوای‌‌م���ن‌هه‌مو‌كاره‌‌دزێوه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردی‌‌حیزبی‌‌له‌پشته‌وه‌یه‌،‌ڕاس���ته‌قینه‌كانی‌‌ تێكۆش���ه‌ره‌‌ حیزبه‌‌ڕابردو؟!‌قس���ورییان‌نه‌كردوه‌،‌تا‌ئه‌م‌س���اته‌وه‌خته‌‌ڕۆڵێكی‌‌گرنگیان‌بینیوه‌‌له‌شێواندنی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردی‌‌له‌پێناو‌مانه‌وه‌ی‌خۆیان‌له‌ده‌س���ه‌اڵت،‌له‌بری‌‌سه‌روه‌ركردنی‌‌یاسا‌بۆ‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌گشت‌كه‌یسه‌كان‌به‌مه‌زاج‌و‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌

له‌گه‌ڵ‌ مامه‌ڵه‌ی‌‌ حیزبه‌كه‌یان‌ خۆیان‌و‌ته‌نانه‌ت‌ به‌عس���یبون‌ ن���ه‌ك‌ ده‌كه‌ن،‌له‌به‌عس���یبون‌خراپتر،‌ئه‌مڕۆ‌پاداشت‌ده‌كرێت‌و‌ڕۆژێكی‌‌دی‌‌س���زا‌ده‌درێت؟!‌ئه‌مه‌‌به‌نده‌‌به‌وه‌ی‌‌تا‌چه‌ند‌له‌گه‌ڵیان‌كۆكی���ت،‌الی‌‌ئه‌م‌به‌ڕێزان���ه‌‌ناكرێت‌هه‌موم���ان‌مرۆڤبی���ن‌و‌بۆچونه‌كانمان‌جیاوازبێت،‌تا‌ئه‌و‌ئاس���ته‌‌مرۆڤێكی‌‌باش���یت‌ك���ه‌‌له‌گه‌ڵیانبی���ت‌یاخ���ود‌پش���تگیرییان‌بكه‌ی���ت،‌ب���ه‌ده‌ر‌له‌وه‌‌ته‌خوین���ت‌ده‌كه‌ن‌و‌ئه‌بیته‌‌ش���ه‌یتان،‌به‌گه‌ڕانه‌وه‌ش‌بۆ‌الی‌‌خۆیان‌ئه‌بیته‌وه‌‌

فریشته‌؟!به‌اڵم‌ئایا‌له‌خۆیان‌پرسیوه‌‌كێ‌‌بڕیار‌هاواڵتی‌‌ ش���ه‌یتانبونی‌‌ له‌فریشته‌بون‌و‌ئه‌دات؟‌ئێوه‌ی‌‌كه‌مینه‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵتدار‌یان‌زۆرینه‌ی‌‌میلل���ه‌ت،‌ئایا‌له‌خۆتان‌پرس���یوه‌‌بۆ‌له‌تۆڕه‌‌كومه‌اڵیه‌تیه‌كاندا‌هاواڵتی‌‌نیشتمانه‌كه‌م‌ئه‌یاننوسی‌‌نه‌ك‌به‌عس���ی‌‌ئه‌گه‌ر‌داعش���یش‌بێت‌هه‌ر‌ده‌نگی‌‌خۆمانی‌‌پێده‌ده‌ین؟!‌تۆ‌بڵێی‌‌خه‌ڵكی‌‌ئ���ه‌م‌ناوچه‌ی���ه‌‌)داعش(یان‌خۆش���بوێت؟!‌بێگومان‌نه‌خێر،‌به‌اڵم‌ئه‌مه‌‌په‌رچه‌كرداری‌‌هاواڵتیه‌‌به‌رامبه‌ر‌

كاره‌‌نالۆجیك‌و‌ناعه‌قاڵنیه‌كانتان‌.هه‌ڵبه‌ت���ه‌‌ئه‌م���ه‌‌له‌ڕێ���گای‌‌به‌ن���او‌جێبه‌جێكردن،‌ دێت���ه‌‌ نوخبه‌كان���ه‌وه‌‌"یه‌كت���ری‌‌ وه‌ك‌ ده‌رئه‌نجامه‌كان���ی‌‌قبوڵنه‌كردن،‌به‌حیزبیكردنی‌‌كۆمه‌ڵگا،‌تۆقاندن���ی‌‌ ترس���اندن‌و‌ نانبڕی���ن‌و‌به‌رامب���ه‌ر،‌ س���ڕینه‌وه‌ی‌‌ به‌رامب���ه‌ر،‌چاندن���ی‌‌كلت���وری‌‌دوڕوو‌س���ێ‌‌ڕوو‌س���اخته‌كاری‌،‌یه‌كالیكردنه‌وه‌ی‌‌پرسه‌‌هه‌س���تیارو‌گرنگه‌كان‌به‌ساخته‌كاری‌"‌

وه‌اڵمێك‌بۆ‌جه‌میل‌هه‌ورامی

ده‌رباره‌ی‌قسه‌کانی‌جه‌میل‌هه‌ورامی‌

‌تیرۆركردنی‌‌كه‌سایه‌تی‌‌نوخبه‌و‌سوككردنی‌،‌زیره‌كییه‌‌یاخود‌گه‌مژه‌یی‌؟!

‌سلێمان‌عەبدواڵ‌یونس

دەباش����اندا،‌ لەڕێکكەوتنی‌مام‌جەالل‌دەرفەتێکی‌زێڕینی‌بۆ‌کاک‌نەوشیروان‌ڕەخساند.‌ب����ەاڵم‌گرفتەکە‌ئەوەبو‌کاک‌لەدوای‌ نەیتوانی‌ نەوشیروان‌نەخۆش����کەوتنی‌مام‌جەالل‌ئەو‌دەرفەت����ه‌‌زێڕینەی‌مام‌جەالل‌بەکراوەیی‌بهێڵێتەوە.‌لەبەردەم‌ لێرەداو‌ من‌دەزانم‌کاک‌نەوش����یرواندا‌گرف����ت‌و‌ئاستەم‌هەبون‌بەاڵم‌دەشزانم‌ئاستەنگانەش����دا‌ ئەم‌ لەپاڵ‌دەرفەت����ی‌گرنگیش‌هەبون.‌دەرفەتەگەلێ����ک‌هەبون،‌کە‌نەوش����یروان،‌ کاک‌ ئەگ����ەر‌چەن����د‌هەنگاوێک‌بەئاقاریان‌بجواڵبایە،‌ئەوا‌ئەوان‌بەچەند‌ڕوبەڕوی‌کاک‌ فرس����ەخێک،‌

نەوشیروان‌دەهاتن!کاک‌نەوشیروان‌بۆ‌ئەوەی‌دەرفەتانە‌ ئ����ەو‌ بیتوانیبایە‌بهێڵێت����ەوە‌ بەکراوەی����ی‌پێویستبو‌پێش‌پارتی‌لەگەڵ‌یەکێت����ی‌ڕێکكەوت����ن‌بکات‌و‌پێش‌س����ەردانی‌پیرمامیش،‌چەن����د‌جەولەیەکی‌مەکۆکی‌بەرەو‌ سیاسی‌ کۆمەاڵیەتی‌و‌

دەباشان‌بکردایە.‌‌م����ن‌هەق����ی‌ئ����ەوەم‌نیە‌ڕێگای‌چونە‌دەباشان‌چەند‌لەگەڵ‌ ڕێکكەوتن‌ س����ەخت‌و‌یەکێتیش‌چەن����دە‌گیرۆدەی‌گرفتی‌ف����رە‌ناوەندێتی‌ئەو‌هێزەی����ە،‌ی����ان‌ڕێکكەوت����ن‌لەگ����ەڵ‌یەکێت����ی‌ب����ۆ‌کاک‌جێگای‌ چەندە‌ نەوش����یروان‌ئەوەی‌ بەڵک����و‌ دڵنیایی����ە.‌لێیدڵنی����ام‌و‌دەیزانم‌ کە‌من‌ئەوەیە‌ک����ە‌ئەو‌وەزیفەیەتی‌بەرلەوە‌بی����ر‌لەبەڕێوەبردنی‌وەزیفەیەتی‌ بکاتەوە‌ هەولێر‌لەڕێکخس����تنەوەی‌ بی����ر‌سلێمانی‌بکاتەوە،‌بەرلەوەی‌بەدەس����تبێنێت‌ پارتی‌ دڵی‌وەزیفەیەت����ی‌گرێی‌ناو‌دڵی‌خۆی‌و‌گرێی‌ناو‌دڵی‌هەڤاڵە‌دێرینەکان����ی‌لەن����او‌یەکێتی‌ب����ۆ‌س����ەردەمیکی‌دیک����ەی‌بکاتەوە.‌چونکە‌ هاوخەباتی‌کاک‌ ئەگ����ەر‌ لەڕاس����تیدا،‌نەوشیروان‌ئەمە‌نەکات،‌ئەوا‌چانسەکانی‌ خۆی‌ بەدەستی‌خۆی‌ مانه‌وەی‌ بەس����یمبوڵ‌دەکوژێت‌و‌ مێ����ژودا‌ لەن����او‌لەگەڵیشیدا‌سلیمانی‌و‌‌هێزە‌س����لێمانی‌ س����ەرەکیەکانی‌لەبەرامبەر‌بااڵبونی‌هەژمونی‌تەقلیدیەکانی����دا‌ رکاب����ەرە‌

دەکات‌بەقوربانی.بۆ‌ئاش����تەوایی‌سیاس����ی‌و‌بنیاتنانی‌ ب����ۆ‌ کۆمەاڵیەتی‌و‌یەکڕیزی����ی‌نیش����تیمانی‌و‌بۆ‌فیدڕاڵی‌ لەقۆناغی‌ پەڕینەوە‌گۆڕان‌و‌ نێ����وان‌ ڕیکكەوتنی‌پیرمام‌ ب����ۆ‌ پارت����ی‌و‌چون‌پێویس����تبو‌ب����ەاڵم‌ئێس����تا‌النیکەم‌لێ����رەوە‌ڕیكکەوتنی‌س����لێمانی‌و‌گەڕان����ەوە‌ب����ۆ‌

دەباشان‌پێویستیترینە!

چون‌بۆ‌پیرمام‌و‌گەڕانەوە‌بۆ‌له‌ژماره‌‌)429(‌رۆژی‌‌2014/5/20ی‌‌دەباشان!

رۆژنامه‌ی‌‌ئاوێن���ه‌دا‌جه‌میل‌هه‌ورامی‌‌ش���اره‌زوری‌‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‌ لێپرس���راوی‌‌له‌س���ه‌ر‌ له‌چاوپێكه‌وتنێكدا‌ )ین���ك(‌خۆی‌‌ به‌حس���ابی‌‌ هۆكارێكی‌‌ چه‌ن���د‌حزبه‌ك���ه‌ی‌‌ ده‌نگ���ی‌‌ به‌رزبون���ه‌وه‌ی‌‌ 2014/4/30 له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌‌قس���ه‌یكردوه‌،‌به‌پێویس���تی‌‌ده‌زانین‌ئه‌وه‌ن���ده‌ی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌ئێمه‌وه‌‌هه‌یه‌‌ب���ه‌م‌رونكردنه‌وه‌یه‌‌وه‌اڵمێكی‌‌كورت‌و‌

هێواشی‌‌بده‌ینه‌وه‌.1�‌جه‌میل‌هه‌ورام���ی‌‌ئازاده‌‌له‌وه‌ی‌‌به‌رگری‌‌له‌حزبه‌كه‌ی‌‌ده‌كات،‌ئیش���ی‌‌خۆش���یانه‌‌بیان���و‌ب���ۆ‌داپۆش���ینی‌‌پێش���ێلكارییه‌كانی‌‌ س���اخته‌كاری‌و‌حزبه‌كه‌ی���ان‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌4/30 بهێننه‌وه‌و‌ڕێگا‌به‌زیاده‌ڕه‌وی‌‌له‌س���ه‌ر‌زه‌وی‌‌ش���اره‌وانی‌‌ئه‌ده‌ن‌و‌به‌نایاسایی‌‌س���ه‌روه‌ت‌و‌ ده‌كه‌ن‌و‌ داب���ه‌ش‌ زه‌وی‌‌س���امانی‌‌گش���تی‌‌له‌پێن���اوی‌‌كڕینی‌‌ده‌نگ���ی‌‌خه‌ڵك���دا‌ب���ۆ‌حزبه‌كه‌ی���ان‌ئازادنین‌ ئه‌وان‌ به‌اڵم‌ پاس���اوئه‌ده‌ن،‌چه‌واش���ه‌كاری‌‌به‌رانب���ه‌ر‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌

گۆڕان‌په‌خشبكه‌نه‌وه‌.‌‌2�‌ده‌رباره‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌فه‌رمویه‌تی‌‌عه‌یب���ه‌‌هه‌ڵه‌بجه‌یی‌‌گۆڕان‌بێت،‌ئه‌وه‌‌مافی‌‌خه‌ڵكی‌‌هه‌ڵه‌بجه‌و‌گۆڕانخوازانی‌‌ئه‌و‌ش���اره‌یه‌‌وه‌اڵمیبده‌ن���ه‌وه‌.‌به‌اڵم‌هه‌م���وان‌ده‌زان���ن‌ك���ێ‌‌ب���و‌)تاریق‌ره‌م���ه‌زان(ی‌‌ئازادكردو‌ده‌یوت‌ئاخ‌بۆ‌چه‌ند‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌ت���ر!‌ته‌نها‌ده‌ڵێین‌له‌بێخه‌به‌ران‌كه‌شكه‌ت‌ساڵوات.‌‌‌‌‌‌‌3�‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌پێویس���ته‌‌له‌سه‌ری‌‌بوه‌ستین‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌جه‌میل‌هه‌ورامی‌‌سه‌یدس���ادق‌ وردكه‌ی‌‌ "مناڵه‌‌ ئه‌ڵێت‌لێره‌دا‌ س���ه‌رجاده‌".‌ هێنای���ه‌‌ گۆڕان‌هه‌زاران‌كه‌س‌ ئه‌گ���ه‌ر‌ رایده‌گه‌یه‌نین‌له‌دانیشتوانی‌‌قه‌زای‌‌سه‌یدسادق‌دژی‌‌له‌خزمه‌تگوزاری‌‌و‌ په‌راوێزخس���تنیان‌له‌پ���رۆژه‌كان‌و‌ نادادپ���ه‌روه‌ری‌‌دامه‌زراندن‌و‌كردنه‌وه‌ی‌‌زانكۆو‌یه‌كه‌ی‌نیش���ته‌جێبون...‌هتد‌خۆپیش���اندان‌بكه‌ن‌ئه‌وا‌ئێمه‌‌به‌شانازییه‌كی‌‌گه‌وره‌و‌ئه‌خالقی‌‌و‌ به‌ئه‌رك���ی‌‌ له‌هه‌مانكات���دا‌سیاسی‌‌خۆمانی‌‌ده‌زانین‌كه‌‌به‌هه‌مو‌پش���تیوانییان‌ توانامان���ه‌وه‌‌ هێ���زو‌بكه‌ی���ن‌و‌به‌رگریی���ان‌لێبكه‌ین،‌به‌ڵێ‌‌نه‌كردوه‌و‌ درێغیم���ان‌ پێن���اوه‌دا‌ له‌و‌له‌م���ه‌ودواش‌درێغی‌‌ناكه‌ی���ن.‌به‌اڵم‌بی���ری‌‌جه‌میل‌هه‌ورام���ی‌‌ده‌خه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌خۆیشی‌‌ئیمزای‌‌له‌سه‌ر‌

ئه‌وه‌‌ك���ردوه‌‌كه‌‌خۆپیش���اندانه‌كانی‌‌ب���وه‌و‌ خۆڕس���كانه‌‌ سه‌یدس���ادق‌له‌پێناوی‌‌به‌گژاچون���ه‌وه‌ی‌‌گه‌نده‌ڵی‌‌و‌بێ���دادی‌‌و‌په‌راوێزخس���تنی‌‌بوه‌‌نه‌ك‌خوانه‌خواس���ته‌‌دژی‌‌ئیراده‌و‌ویستی‌‌دانیشتوانی‌‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌خۆشه‌ویست...‌چونكه‌‌په‌یامی‌‌خه‌ڵكی‌‌سه‌یدس���ادق‌و‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانیش‌ته‌نها‌پیرۆزبایی‌‌و‌پشتیوانی‌‌هه‌میشه‌یی‌‌بوه‌‌بۆ‌هه‌ڵه‌بجه‌و‌ئاینده‌ش‌هه‌ر‌واده‌بێت.‌له‌هه‌مانكاتدا‌ئه‌وه‌ی‌‌هاته‌‌س���ه‌ر‌ج���اده‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵته‌كه‌ی‌‌ هه‌ورامی‌‌و‌ جه‌می���ل‌تۆقاندو‌ئه‌وه‌ش���ی‌‌به‌رانب���ه‌ر‌خه‌ڵكی‌‌ئه‌م‌شاره‌‌كردیان‌له‌خۆپیشاندانه‌كاندا‌به‌رانب���ه‌ر‌ ب���و‌ تۆڵه‌س���ه‌ندنه‌وه‌‌بایكۆتك���ردن‌و‌ش���كاندنی‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌‌‌2009/7/25ت���ا‌)بڕیارحه‌س���ه‌ن( كاكه‌‌ ‌.2013/9/21ی���ش‌كه‌‌له‌پێن���اوی‌‌ش���اردا‌له‌الیه‌ن‌ئامۆژگاریكراوه‌كانه‌وه‌‌ چه‌كداره‌‌ هێزه‌‌شه‌هیدكرا‌منداڵ‌نه‌بو،‌به‌ڵكو‌ته‌مه‌نی‌‌‌23س���اڵ‌بوو‌ده‌رچوی‌‌په‌یمانگا‌بو،‌ده‌س���تی‌‌ الفیته‌كه‌ی‌‌ دانه‌مه‌زراوب���و،‌داواكاری‌‌بو‌بۆ‌كردنه‌وه‌ی‌‌زانكۆ‌نه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌جه‌میل‌هه‌ورامی‌‌دایتاش���یوه‌.‌هێش���تا‌حزبه‌ك���ه‌ی‌‌جه‌میل‌ ب���ه‌اڵم‌س���تالینییه‌تی‌‌ ته‌پوتۆزی‌‌ هه‌ورام���ی‌‌له‌ژێ���ر‌ نه‌یتوانی���وه‌‌ به‌س���ه‌ره‌وه‌یه‌و‌كاریگه‌ری‌‌ئه‌ده‌بیاتی‌‌حزبی‌‌و‌سیاسی‌‌چه‌ند‌ده‌یه‌ی‌پێش‌ئێستا‌خۆی‌‌رزگار‌بكات‌ه���ه‌ر‌له‌به‌ر‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌گه‌نجانی‌‌كوردستان‌به‌"مناڵه‌‌وردكه‌"‌ده‌زانێت‌و‌ته‌نها‌مانه‌وه‌ی‌‌خۆی‌‌و‌هاوش���ێوه‌كانی‌‌به‌شایسته‌ی‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌و‌به‌ڕێوه‌بردن‌ده‌زانێ���ت.‌هیواداری���ن‌كاك‌جه‌میل‌و‌لێپرس���راوانی‌‌دیكه‌ی‌‌حزبه‌كه‌ی‌‌له‌وه‌‌زیاتر‌بێحورمه‌تی‌‌به‌رانبه‌ر‌دانیشتوانی‌‌ش���اری‌‌سه‌یدس���ادق‌نه‌ك���ه‌ن،‌ك���ه‌‌با‌ نه‌ك���ه‌ن‌ بڕیاریان���داوه‌‌خزمه‌ت���ی‌‌

سوكایه‌تیشی‌‌پێ‌‌نه‌كه‌ن.له‌مه‌ك���ۆی‌‌ ئێم���ه‌‌ له‌كۆتایی���دا‌گ���ۆڕان‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌ سه‌یدس���ادقی‌‌جه‌ختده‌كه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌هه‌میشه‌‌خۆمان‌به‌خزمه‌تكارو‌پشتیوانی‌‌خه‌ڵكی‌‌قه‌زای‌‌پێشه‌وه‌ی‌‌ له‌ڕیزی‌‌ بزانین‌ سه‌یدسادق‌به‌رگریكردن‌له‌داواكارییه‌كانیان‌بین.‌‌‌‌‌

مه‌كۆی‌‌سه‌یدسادقی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان

رونكردنه‌وه‌یه‌ك‌له‌مه‌كۆی‌‌سه‌یدسادقی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانه‌وه‌

هه‌مو‌كاره‌‌دزێوه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردی‌‌حیزبی‌‌له‌پشته‌وه‌یه‌‌حیزبه‌‌تێكۆشه‌ره‌‌

ڕاسته‌قینه‌كانی‌‌ڕابردو؟!‌قسورییان‌نه‌كردوه‌‌تا‌ئه‌م‌ساته‌وه‌خته‌‌

ڕۆڵێكی‌‌گرنگیان‌بینیوه‌‌له‌شێواندنی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردی‌‌له‌پێناو‌مانه‌وه‌ی‌

خۆیان‌له‌ده‌سه‌اڵت

19 »»

ئامێزانبونی کۆمەاڵیەتییئامێزانبون���ی مەس���ەلەی وت���م وەک کۆمەاڵیەتی���ی الی دورکهای���م ک���ردەی دژ ئامێزانب���ون بەچ ب���ەاڵم بەخۆکوش���تنە. مانایەک؟ الی دورکهایم ئامێزانبون ھێما بۆ ئەو جۆرە پەیوەندییە کۆمەاڵیەتییە دەکات کە تاکەکەسێک دەکاتە ئەندامی گروپێکی کۆمەاڵیەتی���ی و بون���ی گروپەکەش دەکات بەبەشێک لەبونی ئەو تاکەکەسە. تاکەکەس لێرەدا بونی گروپەکە وەک بەشێک لەبونی خ���ۆی دەبینێت و ئەم بینین���ەش مانایەک بەژیانی دەبەخش���ێت و بەم���ەش زەمینەی خۆکوشتن الواز یان لەناودەبات. بەبۆچونی دۆرکهایم تاکەکەس دەتوانێت لەدو ڕێگاوە ئ���ەم ج���ۆرە لەئامێزانبون���ی کۆمەاڵیەتی بەدەستبھێنێت. یەکەمیان بینینی ئینتیما ب���ۆ گ���روپ وەک ئینتیما بۆ ئ���ەو ئامانج و مەبەس���ت و ئایدیاالنە کە ئ���ەو گروپە یان ئەو کۆمەڵگایە ھه ڵیگرت���وە. لەم دۆخەدا تاکەک���ەس پەیوەندییەک���ی بەھێز لەنێوان ڕوانین و ن���رخ و بەھاکانی خ���ۆی و لەنێوان ئەزموندەکات و کۆمەڵ���گادا ن���او ئەوانەی خ���ۆی بەبەش���ێکی گرنگ و مان���اداری ئەو کۆمەڵگایە دەزانێت. دوھه م، ئەو میکانیزم و ش���ێوازی ڕێکخس���تنانەی لەئ���ارادان ب���ۆ ڕێکخس���تنی ئارەزوەکان و چاوەڕوانییەکانی ئەو تاکەکەس���ە، بەش���ێک بێت لەشێوازو میکانیزمەکانی ڕێکخس���تنی ئ���ارەزو لەناو کۆمەڵگاک���ە خۆیدا. وات���ە پەیوەندییەکە وایلێنەیەت تاکەک���ەس ئارەزویەکی ھه بێت بەئارەزوەکان���ی کۆمەڵگاو ناک���ۆک تەواو کۆمەڵ���گاش ئارەزویەک���ی ھه بێ���ت بەناو تاکەکەس���دا ئارەزوەکان���ی وێرانکرن���ی تێبپەڕێ���ت. دروس���تبونی درزو ش���ەبەقی تاکەکەس پەیوەن���دی لەنێ���وان گ���ەورە ناکۆک���ی دروس���تبونی بەکۆمەڵ���گاوەو گ���ەورەش لەنێوان ئارەزوە تاکەکەس���یی و ئارەزوەکان���ی کۆمەڵ���گادا، س���ەرچاوەی ترس���ناکەکانی ش���ێوازە دروس���تبونی نامۆبون و تەنهاکەوتن���ی کۆمەاڵیەتین، کە خۆکوش���تنیان لێدەکەوێتەوە. دۆرکهایم دو بەکۆمەڵگا تاکەکەس ئامێزانبونی شێوازی بەسەرچاوەی مەترس���ی دەزانێت و پێیوایە ھه ردوکی���ان ئەگ���ەری خۆکوش���تن گەورە دەکەن. یەکەمیان "ئامێزانبونی زۆر الوازیی" بەشێوەیەک کۆمەڵگادا لەناو تاکەکەس���ە ھی���چ پەیوەندییەک���ی مان���ادار لەنێ���وان

واتە نەمێنێتەوە. کۆمەڵ���گادا تاکەکەس و تاکەکەس خۆی بەخەڵکی ئەو کۆمەڵگایەو بەئەندام���ی ئ���ەو خێزانەو بەبەش���ێک لەو دین و کولتورەی بااڵدەس���تەو بەبەشدارێک لەو دونیا سیاسییە گش���تییە نەزانێت کە دروس���تکراوە. دوھه میان "ئامێزانبونی زۆر بەھێزی���ی" تاکەکەس���ە لەن���او کۆمەڵگادا بەش���ێوەیەک ش���تێک بەن���اوی تاکەکەس خۆیەوە نەمێنێتەوە. پرۆس���ەی یەکەمیان غەریب و بونەوەرێکی دەتکات���ە تاکەکەس نامۆ بەکۆمەڵ���گا، دوھه میان دەیگۆڕێت بە "ھیچ"ێکی بچوک لەناو گش���تێکی گەورەدا. لەدۆخ���ی یەکەمیان���دا تاکگەرایی پەڕگیرو نەمانی ھه ستکردن بەھاودەردیی و الوازبونی ڕۆحیەت���ی ھاوکاریی و دۆس���تایەتی دەبنە پاڵنەری گەورە بەرەو خۆکوشتن. لەدۆخی تاکگەرایی و ت���ەواوی غیابی دوھه میان���دا بااڵدەستیی ڕەھای بەھاکانی گروپ و ڕۆحیەتی گروپگەرای���ی کە ھه مو س���ەربەخۆبونێک لەتاکەکەس بس���ێنێتەوەو ھه میش���ە گشت لەتاکەکەس و خێ���زان لەئەندامەکانی و دین دەبنە بزانێ���ت، بەگرنگتر لەدین���دارەکان پاڵن���ەر ب���ەرەو خۆکوش���تن. پەیوەندیی تاکەکەس بەکۆمەڵگاوە گەر زۆر الوازبو تا ئەو ئاستەی ھه ست بەتەنهاکەوتن و دابڕانی کۆمەاڵیەتی���ی بکات، یان بەڕادەیەک بەھێز بو لەژێر فشارو خواست و ویستی کۆمەڵگادا نااڵندی، لەھه ردو دۆخەکەدا کێشەی گەورە بۆ تاکەکەس دروستدەبێت. ئەوەی لەھه ردو دۆخەکەدا تێکدەچێت و وێراندەبێت پرۆسەی ئامێزانبونێکی تەندروستی تاکەکەسە لەناو کۆمەڵ���گادا. الوازی���ی ئامێزانب���ون مرۆڤ بەاڵم بێکۆمەڵ���گا، بونەوەرێکی دەکات���ە بەتواندنەوەی ئامێزانب���ون یەکس���انبونی تەواوەتی���ی، تاکەک���ەس کورتدەکات���ەوە ب���ۆ برغویەک���ی بێ���ڕۆح لەن���او ئامێرێکی گەورەدا. دورکهایم پێیوایە ھه ردو دۆخەکە پاڵنەری گەورەن بەرەو خۆکوش���تن. جگە لەمانە دورکهایم ب���اس لەوەش دەکات کە خۆکوشتن لەناو گروپ و توێژە کۆمەاڵیەتییە جیاوازەکاندا بەشێوەی جیاواز ھه یە، ئەوەی دەستنیشانی ئەوە دەکات لەناو کەم گروپدا دیاردەی خۆکوش���تن لەوانیت���ر زیاتربێت، بڕو ڕادەی ئامێزانبون���ی کۆمەاڵیەتیی ئەو گروپەو ب���ڕو ڕادەی دڵنیاب���ون و گونجانی ئەو گروپەی���ە لەن���او پەیوەندییەکانی ناو خێزان و پەیوەندییەکانی دەرەوەی خێزان و

سیس���تمی بەھاو ئەخالقیاتی بااڵدەستەوە لەکۆمەڵگادا.

کۆمەڵگای گومان وبەخۆرییگەر لەو دیدە دۆرکهایمییەوە سەرنجێک لەدۆخی ئەمڕۆکەی کۆمەڵگای کوردستانی ده رکەوت���ە ھه رس���ێ دەبینی���ن بدەی���ن گرنگەک���ەی ژیان���ی کۆمەاڵیەتی���ی، ک���ە دۆرکهایم وەک بەش���ی گرنگی ئامێزانبونی کۆمەاڵیەتی���ی دەیانبینێ���ت، واتە خێزان و دی���ن و سیاس���ەت لەدۆخ���ی قەیرانێک���ی گەورەدا دەژین. لەس���ی س���اڵی ڕابردودا ئەم ڕەھه ندانە بەجۆرێک گۆڕاون کێش���ەی گەورەیان بۆ ئینس���انی ئێم���ە، بەتایبەتی بۆ ئافرەتان دروس���تکردوە. ئەو کەسانەی خۆیاندەکوژن نەک تەنه���ا باوەڕیان بەھیچ یەکێک لەم دەرکەوتانەی ژیانی ئینس���انیی لەکۆمەڵگای ئێمەدا نەماوە، بەڵکو خێزان و دین و سیاسەت، واتە سەرجەمی دەرکەوتە گرنگەکانی ژیان���ی کۆمەاڵیەتیی، بۆ ئەوان بوە بەجەھه نەم. فش���اری خێزان و فشاری دین و فش���اری سیاسەت لەس���ەر ئینسانی ئێم���ە فش���ارێکی پڕوکێن���ەرە، دونی���ای کۆمەاڵیەتی ئێمە لەدەی���ان ڕوەوە گۆڕانی گ���ەورەی بەس���ەرداھاتوە بەبێئەوەی ئەم س���ێ ڕەھه ندە گرنگەی ژیانی کۆمەاڵیەتیی توانیبێتی���ان وەک ھێزێک ب���ۆ ھاریکاریی و ھاودەردیی تاکەکەس���ەکانی ناو ئەو دونیا تازەی���ە ئامادەب���ن. ئێمە دەزانین لەس���ی پێدراوەکانی زۆرب���ەی ڕاب���ردودا س���اڵی ژیانی کۆمەاڵیەتیی ئێمەدا گۆڕانی گەورەو ڕادیکاڵی���ان بەس���ەرداھاتوە. ھه م ژیانی ئابوری���ی و کۆمەاڵیەتی���ی گۆڕانی گەورەی بەس���ەرداھاتوە، ھ���ه م پێکهات���ی خێزان و ھه م ژیانی سیاسیی و ھه م سیستمی بەھاو نرخەکان و ھه م ئ���ەو ئایدیۆلۆژیایانەی کە کۆمەڵگای ڕەمزییەکانی لەفەزا بەشێکبون س���ەرەکیی دەرەنجام���ی کوردس���تانی. ئ���ەم گۆڕانان���ەش بەھێزبون���ی بێباوەڕیی ئینس���انی ئێمەیە بەبەشێکی گەورەی ئەو گۆڕانکارییانەو بەدەرەنجامەکانیان بۆ ژیانی باڵوبونەوەی دەستەجەمعی. تاکەکەسیی و بەھاو ئاکارەکانی بەرخۆریی تا ڕادەی گۆڕانی "بەرخۆریی ئاسایی" بۆ "بەرخۆریزم"، واتە بونی بەرخۆریی بەئایدیۆلۆژیاو بەش���ێوازی س���ەرەکیی ئامادەبونی مرۆڤی ئێمە لەناو دونیادا، ھه مو ئەمان���ە دۆخێکی ئاڵۆزیان

دروس���تکردوە کە تاکەکەسی تازەدروستبو فریودانەکانی���ان فش���ارو دەرەقەت���ی نەیەت. ئەو ت���ۆڕی پەیوەندییە خێزانیی و ھه یب���وە ئایدیۆلۆژییان���ەی سیاس���یی و لەدۆزین���ەوەی ھاریکاریبێ���ت نەتوانێ���ت لەو ئارەزومەن���د ڕێگایەک���ی دڵنیاک���ەرو دونیایەدا. پەیوەندیی���ەکان لەباتی ئەوەی دڵنیای���ی بدەنێ، یان بەش���ێکبن لەتۆڕێک پەیوەندیی دڵنیابەخش، بەشێکن لەتۆڕێک نائومێدی���ی گوم���ان و ک���ە پەیوەندی���ی کۆمەاڵیەتیی و تاکەکەس���یی گەورەدەکات. ئ���ەو پەیوەندییە تازانەی کە دروس���تبون و دروس���تدەبن، چ لەن���او خێ���زان و چ لەناو ژینگەی دینیی و چ لەناو سیاس���ەتدا، چیتر ھه ڵگ���ری مانا تەقلیدییەکان���ی پەیوەندی نی���ن ک���ە ج���اران لەفۆرم���ی ھاریکاریی و بەڵک���و دەردەکەوت���ن، بەدەمەوەچون���دا کۆمەڵێک بەھاو نرخی تازە دروس���تبوە کە بەبەرخۆریزمەوە وەک شێوازی پابەس���تن س���ەرەکیی ژیان، لەپێش ھه موش���یانەوە پڕوپاگەندەکردن ب���ۆ بەھای مامەڵەکردنی مرۆڤ وەک تاکەکەسێکی خاوەن ئارەزو کە خۆی بتوانێت دەستنیشانی چۆنیەتی ژیانی خۆی بکات. فشار بۆ بەدەستھێنانی پارەو کۆکردنەوەی س���ەرمایە، بۆ دەوڵەمەندبون لەماوەیەک���ی کورتدا، ب���ۆ تێرکردنی ئەو ئارەزوانەی لەگ���ەڵ بەرخۆریی جەماوەریدا لەس���ەر ترس���ناک بەڕادەیەکی ھات���ون، تاکەک���ەس گەورەبوە. ئەم���ەش لەڕەوتی تێکچون���ی س���ەرجەمی ئ���ەو سیس���تمە ئەخالقی���ی و بەھاییەی لەکۆمەڵگای ئێمەدا دەوڵەمەندیدا ھه ژاریی و دیاردەی بەدەوری پەیوەندیی���ە بەبازاڕبون���ی دروس���تبوە. گەندەڵیی دابەزین���ی کۆمەاڵیەتیی���ەکان و ئابوریی و سیاس���یی بۆ ناو بەشێکی زۆری تری ڕویەکی کۆمەاڵیەتییەکان پەیوەندییە ئ���ەو گۆڕانکارییە خێرایانەیە کە ڕویانداوە، ھه مو ئەمانەش لەن���او تێکچونی تەواوەتی ھاوکێش���ەی پەیوەندیی نێوان شارو الدێ پەالمارەکان���ی ل���ەدوای لەکوردس���تاندا ئەنفال وس���ااڵنی دوای ئەو پەالمارانەوە تا ئەم���ڕۆ. دروس���تبونی نەوەیەکی گەنج کە ھه س���تێکی گەورەی بەتاکەکەسبون تیادا دروستبوەو تیادا دروستدەبێت، لەدونیایەکدا ناھێڵێ���ت تاکەک���ەس ببێت بەس���ێنتەری کۆمەڵ���گاو ش���وێنی یەک���ە کۆمەاڵیەتییە دەستەجەمعییەکان بگرێتەوە، یان النیکەم

تاکەک���ەس بکات���ە یەکێ���ک لەس���ێنتەرە گرنگەکان���ی کۆمەڵ���گا. ھه م���و ئەمان���ە نادڵنیایی و گومانی نائومێدی���ی و وادەکەن گەورە لەئایندە بەش���ێکی گرنگی شوناسی ئ���ەم نەوەیە بێ���ت. ھاوکات دروس���تبونی پەراوێ���زی تەکنۆلۆژیی و کۆمەاڵیەتیی نوێ بۆ ھاتنەکایەی پەیوەندی تازە لەنێوان نێرو مێی ئەم کۆمەڵگایەدا لەکاتێکدا سیس���تمە بەھای نەیتوانیوە بااڵدەستەکە ئەخالقییە نوێ بۆ ئەم گۆڕانکارییە خێراو فرەجۆرانە دروس���تبکات. ھه مو ئەم گۆڕانە خێرایانە دۆخێکیان دروس���تکردوە کە دەش���ێت بە Normative پێوانەیی"، "سەرلێش���ێوانی سەرلێش���ێوانێک ناویببەین. ،confusionوایک���ردوە کۆمەڵ���گا نەتوانێت ئ���ارەزوە س���ەرلەنوێ ڕێکبخات و تاکەکەس���ییەکان ڕیزیانبکات���ەوە، ھه روەھ���ا ن���ەک تەنه���ا نەتوانێت ڕوبەریی تایبەت بۆ وەدیھێنیان گرنگت���ر، لەم���ە بەڵک���و دروس���تبکات، نەتوانێت سیس���تمێکی بەھایی و ئەخالقیی دروستبکات کە لەپاڵ ئەو ئارەزوە تازانەدا ھاوسەنگ و دروس���تببێت ولەپەیوەندییەکی

تەندروستدابێت بەو ئارەزوانەوە.

تاکەکەس و پەیوەندیی بێماناکێشەی تاکەکەس لەکوردستاندا کێشەیە لەگ���ەڵ ئ���ەم گۆڕانە گەورەو ئەم گش���تە ئاڵ���ۆزەدا، لەگەڵ دەزگا س���ەرەکییەکان و پەیوەندیی���ە بااڵدەس���تەکانی ن���او ژیانی کۆمەاڵیەتییدا، لەپێش ھه موانیشەوە کێشە لەگەڵ خێزان و دین و سیاسەتدا. مەسەلەکە تەنها ئ���ەوە نییە بڕێک لەتاکەکەس���ەکان کۆمەاڵیەتیی���ەوە ل���ەڕوی داب���ڕاون و مانادار بێپەیوەندییەک���ی تەنهاکەوت���ون و ژی���ان بەس���ەر دەب���ەن، بەڵک���و ئەوەیە کۆمەڵگایەک دروس���تبوە ڕێ لەدروستبونی پەیوەندیی مانادر لەھه مو ئەو ئاس���تانەدا دەگرێت. ئ���ەو تەنهاییەی لەکوردس���تاندا ھه ی���ە تەنهاییەکی بێوێنەی���ە، چەندە ھی تاکەکەس���ەکانە، بەتایبەت���ی تاکەکەس���ە لەئافرەت���ان، بڕێ���ک وەک الوازەکان���ی ئەوەندەش ھی ھێزە کۆمەاڵیەتییەکانیشە. یەکێک لەئاکارە بەرچاوەکانی دونیای دوای ڕاپەڕی���ن دروس���تبونی ژمارەیەکی گەورە مرۆڤی تەنهای���ە کە دەرەقەتی گۆڕانکارییە گ���ەورەو دڵڕەقەکانی ئ���ەو دونیایە نایەن، چەن���دان ش���ێوازی ش���اری کۆمەاڵیەتی و

ئەخالقییان یەخ���ەی پێگرتون، بەتایبەتی ئ���ەو تاکەک���ەس و گروپانەی ک���ە الوازن و لەپەراوێ���زە کۆمەاڵیەتییەکان���دا دەژی���ن. لەڕاس���تیدا مەس���ەلەکە تەنها مەس���ەلەی تاکەکەس���ە الوازو پەراوێزیی���ەکان نیی���ە، بەڵکو مەسەلەی ئامێزانبونی کۆمەاڵیەتییە ئامێزانبونە لەکوردستاندا. ئەم پرۆس���ەی دەبینین ڕۆژانە گەورەدای���ە، لەقەیرانێکی چ���ۆن "کۆمەڵ���گای تەری���ب" بەیەکتری و کۆمەاڵیەتیی" "گیتۆی بێپەیوەندیی و چۆن پرۆس���ەیەکی لەدروس���تبوندایە، داب���ڕاو بەرخۆرانە بەتاکەکەس���بونی بەرفراوان���ی لەئارادایە کە لەس���ەر دابەشکردنێکی زۆر نایەکس���انی توانای بەرخۆریی و سەرفکردن ھه یە گەورە دابەش���بونێکی دروس���تبوە، لەنێ���وان الدێ و ش���ارەکاندا ک���ە ت���ەواو ناھاوسەنگ و نایەکسانە، گەشەیەکی خێراو گۆڕانێکی خێرای شارەکان لەئارادایە بەبێ بونی النی ھه رەکەمی ئامادەگیی و توانا بۆ زۆرەکانی کێشە چارەس���ەرکردنی بینین و بڕو ھه مووئەمانە بەش���اربون. پرۆس���ەی ڕادەی ئامێزانبونی کۆمەاڵیەتی الوازکردوەو گۆڕان���ی الوازدەکات. بەبەردەوامی���ش بەھ���اکان، گۆڕانی سیس���تمی ئەخالقیی، گۆڕان���ە گەورەکان���ی ن���او کای���ەی دین، ناش���یرینبون و بەمافیاییبونی سیاس���ەت، ھتد دۆخێکیان دروس���تکردوە، بەشی ھه رە زۆری بەھاکان���ی مرۆڤی ئێمەی لەدۆخێکی تەواو ناجێگیرو قەیراناویدا نیشتەجێکردوە، بەئاس���انی نەتوانێت تاکەکەس بەجۆرێک ئەش���ێ و ناش���ێ ئەخالقیی و کۆمەاڵیەتیی و سیاس���ییەکان لەیەکت���ری جیابکات���ەوەو نەزانێ���ت بەچ ش���ێوەیەک ڕوب���ەڕوی ئەو

دونیایە ببێتەوە. ئەو دونی���ا کۆمەاڵیەت���ی و ئەخالقییەی باس���مکرد ئەو چوارچێوە س���ەرەکیەیە کە خۆکوش���تن تیای���دا دروس���تدەبێت. بەاڵم ئەمە ھه مو چوارچێ���وە کۆمەاڵیەتییەکەی خۆکوشتن نییە، چونکە لەپاڵ دروستبونی تاکەکەس���ی داب���ڕاوو بێپەیوەندیداو لەپاڵ دروس���تبونی ئەنانیەت و ئابوریی ئارەزوی تاکەکەس���یدا، دۆخێکی تر لەکوردس���تاندا بااڵدەس���تە ک���ە ڕێ���ک پێچەوان���ەی ئەم Altruism دۆخەیە. دۆخێک دۆرکهایم ناویلێدەنێ���ت، ئ���ەم دۆخە ھێما ب���ۆ بەھێزیی ش���تە لەپێناوی قوربانی���دان ڕۆحیەت���ی

دەستەجەمعییەکاندا دەکات.

(430( سێشه ممه 2014/5/27 19تایبه‌ت

www.awene.com

دەربارەی‌خۆکوشتنی‌ئافرەتان...‌پاشماوه‌

خۆ ئه گه ر ئامانجی ھه ر پارتێكی كوردی له كاتی گه ڕانه وه ی بۆ الی واڵتانی دراوسێ وه ك نمون���ه ئه وه بوبێت، ت���ا به و كاره ی له پارته نه ی���اره كوردییه كه ی ب���دات، كه به كۆسپ بۆ به رنامه سیاسییه كه ی خۆیان زانیوه ، ئه وا له و بواره ش���دا به ھه ڵه دا چون ب���وه ، چونكه دواج���ار زه ره رمه ندی یه كه م ھه ر كورد و خاكه كه ی بوه ، نه وه ك واڵتانی دراوس���ێ و ھه رێمی. ئه مه و له الیه كی تره وه ھیچ واڵتێكی دراوس���ێ ئه وه نده گێل نه بوه كاتێك ھاوكاری پارتێك���ی كوردی له دژی پارتێكی كوردی تر كردبێت، وا به ئاس���انی واز له خۆیشی بهێنێت. واته ئه و ده وڵه تانه ئه وه ن���ده گێل نه بون كورد ی���ان پارتێكی ك���وردی فێڵیان لێبكات، ی���ان به الڕێیاندا

ببات. به ده ر له و ھه اڵنه ش نابێت ئه وه ش نادیده بگرین، كه پارتی سیاسی كوردی له مێژوی خۆیدا ئه گه ر له توانایدا نه بوبێت كاری گه وره بكات، تا ئه وه ی خاكێك بخاته چوارچێوه ی ده وڵه تێكه وه ، یان نه ت���ه وه و كۆمه ڵگایه ك به س���ه ربه خۆیی بگه یه نێت، ئه وا ئه وه نده ی بۆیكرابێت نه یهێش���توه س���ازش له س���ه ر بس���ته خاكێكی بكات. وه ك ئه وه ی كاتێك

)حیزبی دیموكراتی كوردستان( له )1945ز( له ش���اری )مه ھاباد( دامه زرا و دوای ساڵێك ڕابه رایه تی )كۆماری كوردس���تان(ی گرته ئه س���تۆ، كاتێ���ك نه یتوان���ی پارێ���زگاری له مانه وه ی كۆمار بكات، بواری نه دا سازش له س���ه ر مافه نه ته وه ییه كانی كورد بكات. ته نانه ت له م بواره دا س���ه رۆك كۆماره كه ی )پێش���ه وا قازی محه مه د(ی كرده یه كه مین قوربانی ئه و سازشنه كردنه . ھه روه ھا كاتێك )پارتی دیموكراتی كوردستان( ڕابه رایه تی )شۆڕشی ئه یلول(ی له باشوری كوردستان ك���رد و دوای )چ���وارده ( س���اڵ له خه بات و شۆڕش، سه ركرده نه ته وه ییه كه ی )مسته فا بارزان���ی( ئام���اده نه ب���و به به یاننامه كه ی (11ی ئازاری1974ز(ی حكومه تی به عسی ئێراقی ڕازی بێت، چونكه سازشی بۆ مافه نه ته وه ییه كانی كوردی باشوری كوردستان تێدا بو. ھه ربۆیه ش���ه ڕ ڕویدایه وه و دواجار جه زائیر( به )ڕێككه وتننامه ی كۆتاییه كه ی شۆڕشی شكستی ئازاری1975ز( و له )6ی

ئه یلول دوایی ھات.لێره وه و دوای نزیكه ی زیاتر له نیوس���ه ده له ده ركه وتن���ی پارت���ی سیاس���ی كوردی، جێگای خۆیه ت���ی ئه وه به بی���ر نه وه كانی

ئیم���ڕۆ و كۆمه ڵ���گای ك���وردی بهێنینه وه ، ك���ه له گه ڵ ئه وه ی ئامانجی س���ه رجه م ئه و ده ركه وتنیان له س���اتی كوردییانه ی پارته ت���ا به ئیم���ڕۆ ده گات، ب���ۆ ده س���ته به ری ماف���ه نه ته وه ییه كانی ك���ورد و ڕزگاركردنی كوردس���تان بوه له ژێر چنگی داگیركه رانی ده وڵه تی به خه ونی گه یش���تن كوردستان و س���ه ربه خۆی كوردی، به اڵم ئێس���تاش ئه و ئامانجان���ه ھ���ه ر ھیوان؟ ئ���ه وه ش به وه ی ئه وه ن���ده ناكۆكی نێ���وان خ���ودی پارته سیاسییه كوردییه كان و دژایه تیان بۆ یه كتر ناوچه یی و ھه رێمی و له سه ر ده سه اڵتدارێتی به شێكی كوردستان له دیارترین كاره كانیان بوه ، ئه وه نده له خه م���ه گه وره كه ی كورد و كوردس���تاندا نه ب���ون، تا كوردس���تان یان

به شێكی به ده وڵه تی كوردی بگه یه نن.دوا پرس���یاری مێژویش ئه وه یه ، كه ئایا گه یشتن به یه ك په یام و بڕیاری كوردی له دژی نه یارانی كورد گرنگتره له تێكشكاندنی خودی به رامبه رێكی ك���ورد، یان لێدانی به رامبه ره كورده كه بۆ س���ه ركه وتنی نه یارێكی كورد له نه ته وه یه كی دیكه ؟ ئه مه ئه و پرسیاره یه بۆ زیات���ر له نیوس���ه ده یه مێ���ژوی پارتی سیاس���ی ك���وردی باجی گه وره ی له س���ه ر

ده دات و به ش���ێكی له مێژوی پارتی سیاسی كوردیش���ی دروس���تكردوه ، بێئه وه ی یه ك پارتی كوردی بیرێكی لێكردبێته وه یان بۆ ڕێگه چاره یه كی گه ڕابێت! ھه ربۆیه به رده وام خه باتی سیاسی ئێمه ی كورد به ھۆی پارته له بازنه یه كی كوردییه كان���ه وه سیاس���ییه داخ���راودا س���وڕاوه ته وه و ده س���وڕێته وه و ئێمه ش ده گه یه نێته س���ه ر ئه و ڕایه ی، كه "ھه مو پارته سیاسییه كوردییه كان له یه ك ده چ���ن، ب���ه اڵم ته نیا له قه باره و ش���ێوه دا جی���اوازن". ھه ربۆیه ی���ه ك پارتی كوردی ل���ه وه ی ت���ر شۆڕش���گێڕتر و تێكۆش���ه رتر نه ب���وه و نییه . ئه مه و ی���ه ك پارتی كوردی تر له وه ی به رامب���ه ری بێتاوانتر و پاكتریش ھه ر نه ب���وه و نییه ، بۆیه واپێویس���ته به و چاوه وه س���ه یری ھه مویان بكه ین، نه وه ك به چاوی ڕق و كینه و بوغزی چه ندین ساڵه ی وتویه تی كوردیش س���ه رده مانێكه ڕابردو. "ئه وه ی به ته مای كاس���ه ی دراوس���ێ بێت بێ ش���یو س���ه رده نێته وه "، ك���ه ھیوادارم پارت���ه كوردییه كان س���ودی لێببینن، كه

پێموانییه !

kaiwanazad@yahoo.com

دیدێكی‌مێژوییانه‌‌بۆ‌پارته‌‌سیاسییه‌‌كوردییه‌كان...‌پاشماوه‌‌

ئامان����ج له پرۆس����ه ی ھه ڵب����ژاردن له ھه ر كونجێك����ی ئ����ه م دنیای����ه دروس����تكردنی ژینگه یه كی دیموكراس����یه كه ھه مو ده نگ و ڕه نگ����ه جی����اوازه كان له خۆبگرێت و یه كتری قبوڵبكه ن له پێناو ئامانجه ھه ره پیرۆزه كه خزمه تكردنی كۆمه ڵگاو دادی كۆمه اڵیه تی بۆ ھه موان به بێ جیاوازی له ڕێگای ھه ڵبژاردنی

كه سایه تی دڵسۆزو به توانا .ئ����ه م شارس����تانییه كاندا له كۆمه ڵ����گا ملمالنێ و كێبڕكێیه به یاساڕێكخراوه ، ئه گه ر به مه زه نه ی عه قڵ و ڕێكنه خرابێت به یاساش مه زاج����ی ئه م و ئه و له ن����او ئه م حیزب و ئه و حیزب ن����اڕوات به ڕێوه ، بۆ كه س نییه به ھا مرۆییه كان ببه زێنێت ته نانه ت سه رۆكه كانیش بۆیان نییه به ھا مرۆییه كان ببه زێنن و سوكی بكه ن، به ھا مرۆییه كان ڕێگه به تیرۆركردنی جه سته و ده رون ناده ن، ڕێگه به تیرۆركردنی

كه سایه تی مرۆڤ ناده ن .ئه گه ر بگه ڕێینه وه بۆ مێژو، چ مێژوی دور یاخود زۆر نزیك، تیرۆركردنی نوخبه یه كێك بوه له ھه ره چه ك����ه كاریگه رو قێزه ونه كانی دیكتاتۆرو ده سه اڵتداره نابوت و فاشیله كان، له ڕێ����ی كوش����تنی نوخب����ه وه كۆنترۆڵ����ی كۆمه ڵگاكه یان كردوه نه یانهێشتوه عه قڵیه ت و ده رونی كۆمه ڵگاكه یان گه ش����ه بكات، به اڵم له كوش����تنی نوخب����ه كاریگه ت����رو قێزه ونتر س����وكایه تیكردنی كه سایه تی و تیرۆركردنی نوخبه یه ، به تایبه تی ئه گه ر له الیه ن نوخبه وه ئه نجامبدرێت وه ك ئه وه ی له كۆمه ڵگای ئێمه ده گوزه رێ����ت, نه ك گه ش����ه كردنی عه قڵ و ده رون����ی كۆمه ڵگا ئه وه س����تێت به ڵكو ھیچ مان����او پانتاییه ك بۆ به ھ����ا مرۆڤایه تیه كان

نامێنێت و مێگه لێك ئه خوڵقێنرێت . كاتێك نوخبه سوكده كرێت چیتر كه س

گوێیان لێناگرێت، مانای به ھا مرۆڤایه تیه كان گوڕان����كاری خراپی����ان به س����ه ردا دێ����ت و ئه شێوێنرێن, ده س����ه اڵتداره كان به ئاره زوی خۆیان ڕاستیه كان لنگه وقوچ ده كه ن، ڕۆژێك فریش����ته و پاڵه وانێكی نیش����تمانپه روه ریت، به قودره ت����ی ق����ادر له چركه یه ك����دا ئه بیت به ش����ه یتانێكی خۆفرۆش����ی ناپاك، ڕۆژێك له به ره ی گه لیت و ڕۆژێكیتر له به ره ی دوژمن، ب����ۆ ئه بێ ی����ان نیش����تمانپه روه ربم یاخود خۆف����رۆش و ناپاك، ئایا له م نێوه نده دا ھیچ پانتاییه ك����ی ت����ر نییه ؟ ھه ر س����پی و ڕه ش بونی ھه یه ؟! ئه ی ك����وا ڕه نگه جوانه كانی تر ك����ه به ملیۆنه ھا ڕه نگ مه زه نده ده كرێن، ئه مه وێ ھاواڵتیه كی ساده بم نه فریشته بم و نه ش����ه یتان، ئه مه وێ مرۆڤبم چێژ له ژیان و مرۆڤایه ت����ی وه ربگرم وه ك ھ����ه ر مرۆڤێكی

كۆمه ڵگا شارستانیه كان .

نوخب����ه س����وكایه تیكردنی مێ����ژوی له كوردس����تانی باش����ور مێژویه ك����ی تازه و خۆڕسك نییه به ڵكو مێژویه كی كۆن و به رنامه قێزه ونه كانی له داھێنانه یه كێكه داڕێژراوه ، نیش����تمانپه روه ره به رپرسه زۆرجار كورد، ھه ره ھ����ه ره ب����ااڵكان به كاریانهێناوه دژی ته خوینیان خه باتی����ان، نزیكه كانی ھاوڕێ تایبه ت و به رژه وه ن����دی له پێن����او ك����ردون ڕاستیه كانیش����یان نه ك ش����اردۆته وه به ڵكو شێواندویانه ، كێت به دڵ نه بو ته خوینی بكه له مه ئاسانتر نییه بۆ گه یشتن به ئامانج .

له دوای ڕاپه ڕین ھونه رمه ندانی كوردستان كه چینێكی ڕۆش����نبیرن به خۆیان زانیبێت یان نا به وپه ڕی شانازییه وه یه كه م فیلمیان له س����ه ر خوله پیزه ده ركرد! باشه بۆ یه كه م فیلم ئه بێ له سه ر خوله پیزه بێت؟ بۆ گه لی كورد له خوله پیزه زیاتر س����ه ركرده و ڕێبه رو

زاناو شاعیرو پاڵه وانی نیشتمانیتری نه بو؟ دكتۆر فایه ق گوڵپی له كتێبی "سیاس����ه تی نه ته وه په رستیی داگیركه ران و په رچه كرداری خێڵه كیی كورد" ئه مه ئه گه ڕێنێته وه بۆ ھزرو عه قڵیه تی دژایه تیكردنی ده وڵه ت و یاس����او دیسپلین، به ڵێ ئه مه له الیه ك تا بڵێی ڕاسته ب����ه اڵم له الیه كی تره وه به خۆم����ان زانیبێت یان نا ئامانج لێی تیرۆركردنی كه س����ایه تی و سوككردنی نوخبه ی كورده له پێناو تێكدانی ڕایه ڵه ی كۆمه ڵگاو دروس����تكردنی مێگه لێك

بۆ سه پاندنی ده سه اڵتی خۆیان . له گ����ه ڵ ئه م ھه مو كران����ه وه ی بارودۆخه سیاس����یه تازه یه ی ئێستای كوردستان ھیچ ڕۆش����ناییه ك نابینم له ئاسۆدا تا ئه و كاته ی نوخبه ی واڵته ك����ه م وه ك نوخبه ی كۆمه ڵگا ھه ڵس����وكه وت بیرده كه نه وه و زین����دوه كان ده كه ن، تا ئه و كاته ی به لۆجیكی فریشته و

شه یتان سه یری خه ڵك ناكه ن، تا ئه و كاته ی گش����ت ڕه نگه جیاوازو جوانه كان ئه ھێننه وه

ناو كۆمه ڵگاو خه ڵك .به بۆچونی من ئه گه ر تیرۆركردنی نوخبه ھه وڵێ����ك بێت بۆ وه س����تاندنی گه ش����ه ی كۆمه ڵگا، ب����ه اڵم تیرۆركردنی كه س����ایه تی نوخب����ه ھه وڵێكه بۆ ش����ێواندنی كۆمه ڵگاو س����وككردنی به ھا مرۆیی����ه كان و له باربردنی ئومێ����دی خه ڵك����ی كوردس����تان به ئازادی و شارس����تانی و كێبڕكێی شارستانی مه ده نی ، نوخبه و تیرۆركردن����ی كه س����ایه تی بۆی����ه س����وككردنی گه مژه یی����ه , ھه موم����ان لێی به رپرس����ین و زه ره رمه ندی����ن، ته نه����ا براوه

به رپرسه بازرگانه كانن نه ك میلله ت؟!

*پسپۆری نه شته رگه ری گشتی

تیرۆرکردنی‌که‌سایه‌تی‌نوخبه‌و...‌پاشماوه‌

پرسه نامه پرس���ه و سه ره خۆش���ی خ���ۆم ئاراس���ته ی بنه ماڵه و که س���وکاری )د. محه م���ه د ره مه زان عه ب���دواڵ(، ده که م. ھی���وادارم که ئه مه دوا ناخۆش���ییان بێت و داواکارم ل���ه خوای گه وره رۆحی خوالێخۆش���بو

به به ھه شتی به رین شادبکات.عادل عومه ر

ریکالم

وه‌زیری‌دارایی‌هه‌رێمموچه‌ی‌‌به‌الش‌وه‌رده‌گرێت

نیزام فه یسه ڵ

یه كێك له الیه نه دره وشاوه كانی سیستمی دیموكراسی ئه وه یه : هاونیشتمانی ده سه اڵتی دانان و لێپرسینه وه و الدانی كاربه ده ستانی ده وڵه تی هه یه . هه ڵبژاردنه گشتیه كان ئه و مافه به گه ل ده به خشێت هه ركاتێك به رپرسانی ده وڵه ت ئیش و ئه دایان له چوارچێوه ی سیس���تم ده رچو، یان شایسته ییان له ده ستدا، له وكاته هاواڵتیان ده توانن له ڕێگای نوێنه رانیان له ئه نجومه نی یاس���ادانان قۆناغه كانی لێپرس���ینه وه جێبه جێبكه ن. به رله وه ی ده وڵه ت ئه ركی لێپرسینه وه جێبه جێ بكات، به رپرس���ان ئه ركی ئه خالقییان به جێده هێنن و له كاتی هه س���تكردنیان به كه موك���وڕی له به ڕێكردنی ئه ركه كانیان، ی���ان هاتنه كایه ی گرفتێك، یاخود ڕودان���ی هه ر قه یرانێك، یه كس���ه ر داوای لێبوردن له خه ڵك ده كه ن و ده س���ت له كارده كێش���نه وه به بێ خۆدزینه وه له ئه ركی به رپرس���یاریه تی ده ستبه رداری پۆسته كانیان ده بن. نه ریتی وازهێنان له پۆست و به رپرسیاریه تی، دیارده یه كه له و واڵتانه باوه كه به هێمنی ده سه اڵت ده ستاوده ست ده كرێت و ئه خالق تیایدا

سه روه ره .له س���ه ره تای ئه مس���اڵه وه ، ته نگژه یه كی گه وره ی دارایی و ئابوری ڕوبه ڕوی هه رێمه كه مان بوه ته وه . دواكه وتنی موچه ، نه مانی پاره له بانك، قه یرانی بازاڕو ش���ڵه ژانی باری ئابوری خه ڵك تا ئه و ڕاده یه ی فه رمانبه ر ناچاربێت كه لوپه لی ناوماڵی بفرۆش���ێت و پێشمه رگه ش له سه ر شه قام له داخی بێده رامه تیی بگری . هه م���و ئه مانه ناڕه زایی به رف���راوان و به رده وامی لێكه وت���ه وه . ئه وه ی جێگه ی تێڕامان و پرس���یاره ئه وه یه : له س���ه ره تای ئه م باره له ناكاوه وه زیری دارایی و ئابوری هه رێم بزره و هیچ س���ۆراغێكی نیه . وه زیر كه به رپرس���ی تایبه تمه ندو ڕاسته وخۆی ئه م قه یرانه داراییه یه نه ك هه ر ده ستی له كارنه كێشایه وه ، به ڵكو س���اڵ نیوه بو جه نابیان به ی���ه ك ڕونكردنه وه ش هه ڵوێس���تێكی ده رنه بڕیوه . ته نانه ت له مژدانه ی دابه ش���كردنی موچه ش ه���ه ر بریكاره كه ی ڕایده گه یه نێت و وه زیر به ته واوی خۆی لێنه بان كردوه . ئه م ته نگژه یه ی هه رێمی له قاند، ئه گه ر به ش���ێكی په یوه ندی به بودجه ی گش���تی حكومه تی ناوه ن���ده وه هه یه ، یاخود په یوه ندی به هه نارده كردنی نه وتی هه رێمه وه هه یه بۆچی وه زیر قس���ه ی نیه ؟ یاخود ئه گه ر قه یرانی هه رێم كێش���ه یه كی ئابوریه و په یوه ندی به ش���ه فافیه تی داهاته كانی حكومه تی هه رێمه ، به ڕێزیان چه ند ساڵه چی كردوه بۆ ئاشكراكردنی داهاته كان؟ ئه گه ر نه یتوانیوه كێشه ئابوریه كه ڵه كه بوه كان چاره سه ربكات یان كه میبكاته وه بۆچی تاكو ئێس���تا وازی نه هێناوه و جێگه بۆ كه سێكی شیاوتر چۆڵبكات؟ تاكو ئێس���تا وه زیری دارایی هه رێم به خشكه یی به رده وامه له موچه وه رگرتن، له گه ڵ ئه وه شدا ئۆباڵی به رپرسیارێتی قه یرانی قوتی خه ڵكی هه ژاری له ئه س���تۆیه تاكو ئه و ڕۆژه ی وه زیری نوێی كابینه ی تازه س���وێندی یاسایی ده خوات. ئه وه ی جێگه ی سه رنجه په رله مانی هه رێم به تایبه تی فراكسیۆنه كانی ئۆپۆزس���یۆن هه ڵوێس���تێكی گونجاویان نه بو به رامبه ر ب���ه م كه مته رخه میه ی وه زیری دارایی هه رێم. بۆیه نه په رله مان ئه ركی یاسایی خۆی جێبه جێكرد، نه جه نابی وه زیریش ئه ركه ئه خالقیه كه ی. به رپرس���یاریه تیه كه ی وه زیری دارایی ئه وه نده زه قه له ناو خه ڵك وا باوه ده ڵێن وه زیر هیچ ده س���ه اڵتێكی نیه هه مو شتێك بریكاره كه یه تی. ئه مه ش وه كو ئه وه یه كه وه زیری دارایی ته نیا وه زیری موچ���ه وه رگرتن بێت نه ك وه زیری ئه رك و به رپرس���یاریه تی. له كاتێكدا موچه به رامبه ر جێبه جێكردنی ئه رك و خزم���ه ت وه رده گیرێت. بۆیه وه زیری دارایی و

ئابوری هه رێم به الش موچه وه رده گرێت.

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه گه رمیانی، سەردەشت عوسمان، سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاهیر

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

چێشتخانه‌‌دڵڕفێنه‌كه‌ی‌‌ئه‌سه‌د‌له‌‌هه‌ولێره‌ ئا: هانا چۆمانی

چێش����تخانه ی "نارنج"، ك����ه له پێنج س����اڵی راب����ردودا پێش����وازی له 37 س����ه رۆكی واڵت كردوه و هه فتانه دو هاوسه ره كه ی ئه س����ه دو به شار جار له دیمه شق س����ه ردانیان ده كرد، بنه و بارگه ی گواسته وه بۆ هه ولێر و ئێستا پێش����وازی له چینه ده وڵه مه نده كانی

كوردستان ده كات.م����اوه ی زیاتر له مانگێك����ه ئیداره ی چێش����تخانه ی "نارنج"، ك����ه به هۆی باڵوبونه وه ی وێنه ی به ش����ار ئه سه دو جۆن له گه ڵ هاوس����ه ری ئه س����مای كیری وه زی����ری ده ره وه ی ئه مه ریكاو هاوس����ه ره كه ی له و چێش����تخانه یه دا په یداك����رد، ناوبانگێك����ی جیهان����ی هه ولێ����ری ب����ۆ گواس����تویه تیه وه

پایته ختی هه رێمی كوردستان.نارن����ج ك����ه س����اڵی 2007 كرایه وه و ده كه وێته ناوچه ی مه دحه ت پاش����ای دیمه شقه وه ، چێشتخانه ی دڵپه سه ندی به شار ئه سه دی سه رۆكی سوریا بو، پێش����تر پێش����وازی له 37 س����ه رۆك كۆمارو شاژن و پاشای واڵتانی جیهان كردوه ، به پێی رۆژنامه ی ئه نته رناشنال

بیزنس تایمزی به ریتانی . به پێ����ی ئ����ه و رۆژنامه ی����ه له ماوه ی پێن����ج س����اڵی راب����ردودا هه فتان����ه به ش����ار ئه سه د دو جار سه ردانی ئه و چێش����تخانه یه ی كردوه ، ته الل نازمی به ڕێوه به ری چێش����تخانه كه خاوه ن و ك����ه راگه یان����دوه به رۆژنامه ك����ه ی سه رۆكی ئیسپانیا و شاژنی سۆفیای پێشوی فه ره نسا نیكۆالی ساركۆزی و سكرتێری گشتی نه ته وه یه كگرتوه كان كۆف����ی عه نان و چه ندین كه س����ایه تی دیكه له و كه سایه تیه به ناوبانگانه بون

سه ردانی چێشتخانه كه یان كردوه .10