کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار تیراژ: 4500 ته له فۆن: 3201274 ناونیشان: سلێمانی گه ڕه کی شۆڕش- به رامبه ر ئاماده یی شۆڕشی کوڕان

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )378( سێشەممە 2013/5/21

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

له كه ركوك به )5000( دۆالر داواكراوێكی تیرۆر ئازاد ده كرێت

«« 7 ئازادکردنی تیرۆریستێک

5 »»

12 »» 17 »»

په رله مان به په یڕه وێك كار ده كات21 ساڵ له مه وبه ر داڕێژراوه

«« 8پزیشكێك لێپرسراوی كرێكارانی سلێمانیه «« 6په یڕه وی په رله مانسه ندیكای كرێكاران له دوای

راپه ڕینه وه كۆنگره ی نه به ستوه

ریکالم

پارتی دیموكراتی كوردستان ره زامه ندی نیشانداوه له س���ه ر هه ڵدانه وه ی گۆڕی به كۆمه ڵ���ی گه ریالكان���ی په كه كه كه مێژوه ك���ه ی ده گه ڕێت���ه وه بۆ س���اڵی 1997، ب���ه اڵم به و مه رجه ی به نهێنی و دور له چاوی كامێراكان ئه نجامبدرێت، كه س���وكاری گه ریالكانیش ئه و مه رجه

ره تده كه نه وه .تایب���ه ت به ئاوێنه : حه مید س���ۆران

ب���رای ره جه ب ح���ه الق ك���ه یه كێكه هه ولێر، گولله بارانكراوه كانی له گه ریال به ئاوێنه ی راگه یاند "هه ڤااڵنی په كه كه پێیانوتی���ن ك���ه پارت���ی ره زامه ندی نیشانداوه له س���ه ر هه ڵدانه وه ی گۆڕی مه رجه ی ب���ه و ب���ه اڵم گه ری���الكان، ئ���ه و كاره دور له چ���اوی كامێ���راكان

ئه نجامبدرێت".ناوبراو وتی "ئێمه وه كو كه سوكاری

گه ری���الكان ئه و مه رج���ه ی پارتیمان ده بێ���ت وتومان���ه ره تكردوه ت���ه وه و گۆڕه ك���ه له پێش چ���اوی كه ناڵه كانی

راگه یاندن هه ڵبدرێته وه ".رۆژی پێنجشه مه ی رابردو له ساڵیادی گولله بارانكردنی گه ریالكانی په كه كه دا، به په كه ك���ه س���ه ر هێڤ���ی گروپ���ی له ب���ه رده م په رله مان���ی كوردس���تاندا داوای رێكخس���ت و گردبونه وه یه كیان

ئاشكراكردنی چاره نوسی گه ریالكانیان كرد.

عه لی محه مه د ئه ندامی گروپی هێڤی ، به ئاوێن���ه ی راگه یاند ك���ه "هه ڤااڵنی په كه كه باسیان له رازیبونی پارتی كرد له س���ه ر هه ڵدانه وه ی گۆڕی گه ریالكان له ش���ه ودا، به اڵم په كه ك���ه به مه رازی

نه بوه ".جه ختیش���یكرده وه "گومان ده كرێت

گ���ۆڕی گه ریالكان له مه عم���ه ل قیری هه ولێر بێت".

هه فته ی راب���ردو ئه ندامانی لیژنه ی كوردس���تان په رله مانی مرۆڤی مافی سه ردانی مه عمه ل قیری هه ولێریان كرد كه ژماره یه ك گۆڕی به كۆمه ڵی تێدایه و گوم���ان ده كرێت یه كێ���ك له گۆڕه كان

گۆڕی ئه و گه ریالیانه بێت.گ���ۆڕه به كۆمه ڵه ك���ه ی گه ریالكانی

ب���ۆ مێژوه ك���ه ی په كه ك���ه كاتێ���ك 1997/5/16ده گه ڕێت���ه وه له گه رمه ی ش���ه ڕی ناوخۆدا، نزیكه ی حه فتا گه ری���ال له ن���او باره گاكانیاندا پارتی���ه وه له الی���ه ن له هه ولێ���ر گولله بارانك���ران و دوات���ر له گۆڕێك���ی

به كۆمه ڵدا داپۆشران.

ئیس���المی بزوتن���ه وه ی به رپرس���ێكی ئاماژه ب���ه وه ده كات كه به مه به س���تی له شۆڕش���گێڕانی سوریا پشتیوانیكردن نزیكه ی 20 گه نجی هه ڵه بجه ی ش���ه هید گه یش���تونه ته س���وریا و 10 گه نجی���ش

له گه ڕه كی كارێزه وش���كی س���لێمانی بۆ هه مان مه به ست به ته مان بڕۆن.

ئاوێن���ه ، س���لێمانی : عیرفان ئه حمه د 8ی مه ڵبه ن���دی به رپرس���ی كاك���ه بزوتنه وه ی ئیسالمی به ئاوێنه ی راگه یاند

ك���ه "هاواڵتییه ك���ی زۆر له دانیش���توی شاری هه ڵه بجه ی ش���ه هید به مه به ستی پش���تگیریكردن له شۆڕشگێڕانی سوریا و جبهادكردن رۆیشتون كه نزیكه ی 15 –

20 گه نج ده بن، هه ندێكیان قوتابین".

ناوبراو وتی "به پێی ئه و زانیارییانه ی كارێزه وشكی له گه ڕه كی ئێس���تا المانه سلێمانی گروپێكی 10 كه سی كه گه نجن، به ته مان بڕۆن، جیا له وه ی له كه ركوك و

هه ولێر هاواڵتیانێكی زۆر رۆیشتون".

وتیشی "من نازانم بۆ ئێمه ی ئیسالمی كه كه س���انێك بڕوات ب���ۆ جیهادكردن له س���وریا بڤه بێ���ت، به اڵم ب���ۆ خۆیان ه���ه زاران خه ڵك ده نێرن بۆ پاراس���تنی

ناوچه كوردییه كان ڕه وابێت؟!"

"حاكم قادر پێیوتم به فیشه كێك

ناتكوژم، هه مو رۆژێك ده تكوژم"

حاجی حس���ێن ك���ه تۆمه تبارك���راوه به تێوه گالن له دۆسیه ی قوله ره یسییه وه و بڕی���اری له ئه ڵمانیای���ه و ئێس���تا دادگای له الی���ه ن ده س���تگیركردنی ته می���زه وه بۆ ده رچوه ، ئام���اژه به وه ده كات كه له ئاسایش���ی گشتی ئازارو ئه ش���كه نجه دراوه و ده ڵێت "حاكم قادر هه مو ناتكوژم، به فیش���ه كێك پێیوتم

رۆژێك ده تكوژم".به ئاوێنه : حاجی حس���ێن تایب���ه ت له چاوپێكه وتنێك���ی تایبه ت به ئاوێنه دا ئاماژه به وه ده كات كه حاكم قادر زۆری ب���ۆ هێناوه بۆ ئ���ه وه ی بڵێت قایمقام و دو یه ك���ی كش���توكاڵ به ڕێوه ب���ه ری وه نه وشه یان وه ك به رتیل لێوه رگرتوه .

ئه و وتی "ئه و رۆژه ی كه زانای قایمقام گیانی له ده س���تدا، سكرتێره كه ی حاكم قادر وتی ئه م���ڕۆ ئه یهێنین روبه روتان ئه كه ینه وه ب���ه س بڵێ ئه رزه یان پاره ی���ان س���ه یاره ی وه رگرت���وه ، وه عدی ش���ه ره ف بێت یه كسه ر ئه تنێرینه وه بۆ

ماڵه وه ".

رێكخه ری ژوری توێژینه وه ی سیاسی بزوتنه وه ی گۆڕان ئاماژه به وه ده كات ك����ه هه رس����ێ الیه نی ئۆپۆزیس����یۆن هه مواركراوی پرۆژه یه ك����ی له س����ه ر كوردس����تان هه رێم����ی ده س����توری رێكه وتون و گرنگتری����ن ئه و خااڵنه ی داوای گۆڕی����ن و هه مواركردنی ده كه ن

له ده س����توردا چه سپاندنی سیسته می په رله مانیه .

ئاوێنه ، س����لێمانی : یوسف محه مه د رێكخه ری ژوری توێژینه وه ی سیاسی

بزوتنه وه ی گۆڕانبه ئاوێن����ه ی راگه یاند كه هه رس����ێ ئه و هه مو ئۆپۆزیس����یۆن الیه نه كه ی

هه مواربكرێنه وه پێویس����ته خااڵنه ی ئاماده ك����ردوه ، ئ����ه و وتی "له س����ه ر پڕۆژه یه كی هه مواركراوی ده س����توری هه رێمی كوردستان رێكه وتوین، به اڵم رامانه گه یاندوه له به رئه وه ی تائێس����تا پ����ڕۆژه له س����ه ر گفتوگ����ۆ ده رگای

ده ستوری هه رێمی نه كراوه ته وه ".

وتیشی "سێ خاڵی بنه مای سه ره كی داوای هه مواركردنه وه ی ئێم����ه ك����ه ده كه ین بریتین ل����ه : یه كه م، گۆڕینی ئه و خااڵنه ی كه ئاسته نگن له به رده م سیس����ته می په رله مانی����دا به وپێیه ی ماده ی یه كه می ده س����توره كه ده ڵێت سیس����ته می به ڕێوه ب����ردن له هه رێمی

دوه م، په رله مانی����ه . كوردس����تان چه س����پاندنی المه رك����ه زی ئی����داری دابینكردنی س����ێهه م، له كوردستان. ماف����ی هه مو پێكهاته كان����ی هه رێمی كوردستان، له سه ر ئه م سێ بنه مایه ئ����ه و خااڵنه م����ان دیاریك����ردوه ك����ه

پێویسته هه مواربكرێنه وه ".

دادوه رێكی دادگای زاخۆ له سه ر به رتیل وه رگرتن به ساڵێك زیندانی حوكمدرا.

س���ه رچاوه یه كی هه ولێ���ر: تایب���ه ت، یاسایی له دادگای هه ولێره وه به ئاوێنه ی راگه یاند ك���ه دادوه رێكی دادگای زاخۆ به س���اڵێك وه رگرتن به رتیل له س���ه ر

زیندانی حوكمدرا.به ئاوێنه ی یاس���اییه كه س���ه رچاوه راگه یاند ك���ه ئ���ه و دادوه ره به ماده ی 307 بڕگ���ه ی )س.ع( پاش س���اڵێك 2013/5/15 ل���ه رۆژی لێكۆڵین���ه وه

له هه ولێر به ساڵێك زیندانی حوكمدرا.ئه و س���ه رچاوه یه ئام���اژه ی بۆ ئه وه كرد ك���ه ئه مه پێش���ینه یه كی باش���ه ب���ۆ دادگاكان���ی كوردس���تان كه چاو له هاوكاره كه ش���یان نه پۆشن و دادگایی بك���ه ن، ه���ه روه ك ئاماژه یه كیش���ه بۆ ئه وه ی ك���ه "مه رج نی���ه دادوه ره كانی كوردستان هه مویان فریشته و پاكبن".

پارتی رێگه به هه ڵدانه وه ی گۆڕی به كۆمه ڵی گه ریالكانی په كه كه له هه ولێر ده دات

به رپرسێكی بزوتنه وه ی ئیسالمی : 20 گه نجی هه ڵه بجه ی شه هید بۆ جیهادكردن چونه ته سوریا

چه ند چه کدارێکی کورد له )گردکێله کێ(ی رۆژئاوای کوردستان فۆتۆ: ئارام که ریم

دادوه رێک به ساڵێك حوكمده درێت

3 »»

3 »»

4 »»

رۆژئاوای كوردستانبه ره و دو هێزی

چه كداری ده ڕوات

ساالر عه زیز: دانیشتنم له ماڵه وه پێباشتره

ئۆپۆزیسیۆن له سه ر پرۆژه یه كی هه مواركراوی ده ستوری هه رێمی كوردستان رێكده كه ون

هه‌واڵ(378( سێشه ممه 22013/5/21

ریکالم

ئا: ئاوێنه

باڵوكراوه ی ئه لیكترۆنی رۆژانه ی De Nieuwe Pers - هۆڵه ندی

DNP" " له ژماره ی رۆژی چوارشه ممه 15ی ئایاری خۆیدا، بابه تێكی به ناونیشانی "تاوانبار

به جینۆساید، به اڵم ئازاد له هۆڵه ندا" باڵوكردۆته وه ، بابه ته كه له نوسینی

رۆژنامه نوسی ناوچه شه ڕییه كانی به ناوبانگی هۆڵه ندی "ئارنوڵد كاركێنز" نوسه ری كتێبی "هیچ په شیماننیم"ه ،

كه بابه ته كانی بوه هۆكاری دادگاییكردنی تاوانباری هۆڵه ندی

"فرانس ڤان ئانرات".

بابه ته كه ی ئارنۆڵد س���ه رنجی بیروڕای ناوخۆو سیاسی و رۆژنامه گه ری هۆڵه ندی بۆ خۆی راكێش���او ب���ه دوای وتاره كه یدا ده ی���ان لێكه وت���ه وه ، كاردان���ه وه ی كه ناڵ���ی راگه یان���دن له وان���ه رۆژنام���ه گه وره كان���ی هۆڵه ن���دا وه ك "فۆڵك���س كران���ت"و "تێله گ���راف" هه واڵه كه ی���ان سیاس���ییه كانیش پارته باڵوك���رده وه ، وه ك "ئێس پ���ه ی"و "فه ی فه ی ده ی"

كاردانه وه ی توندیان نواند.نوس���ینه كه یدا له به ش���ێكی ئارنۆڵد ده ڵێ���ت "په نابه رێكی عێراق���ی تاوانبار به تاوانی جینۆس���اید بۆ ماوه یه كی زۆر له ژێ���ر چنگی ده زگای دادی هۆڵه ندا بو، بۆ ماوه یه ك���ی دیارینه كراو ئازادكرا، ئه و له سه رده می ده سه اڵتی سه دام حوسێندا وه ك چه ك���داری حكوم���ه ت به ش���داری به رهه ڵستكارانی راوه دونانی كوش���تن و كردوه ، ئه و كه س���ه ناس���راوه به "مه ال عوزێ���ر"، كه ناوی راس���ته قینه ی خۆی عه زی���ز حه مه د مه ول���وده و ته مه نی ٦3 "بایزئاغا"ی له دایكبوی گوندی س���اڵه و س���ه ر به ش���اری هه ولێ���ره ، له س���اڵی 1992دا له واڵت���ی هۆڵه ن���دا داوای مافی له ش���اری كردوه و په نابه ریی سیاس���ی ئه نیش���خده ژی���اوه ، به پێی س���ه رچاوه عێراقیی���ه كان دوای ماوه ی���ه ك ده بێته

خاوه ن ڕه گه زنامه ی هۆڵه ندی".2007ه وه س���اڵی ته مم���وزی له 20ی ن���اوی م���ه ال عوزێ���ر وه ك تاوانب���اری ئه نفال به ژماره ی229چوه ته لیس���تێكی ٤23 كه س���ی له تاوانبارانی جینۆسایدی ئه نفال���ه وه ، كه له الی���ه ن دادگای بااڵی

ئام���اده و عێراقیی���ه وه تاوانه كان���ی ئه و ئه م���ه ش هه م���ان باڵوكراب���وه وه ، دادگایه یه كه س���ه دام حسێنی حوكمداو مه ال عوزێریش له وێ وه ك به شداربویه ك

له جینۆساید به تۆمه تبار ناسێنرا.له دادگای به غدا ده یان سكااڵ دژی مه ال عوزێ���ر هه یه كه تیایان���دا تاوانباركراوه

به به شداریكردنی له تاوانی ئه نفال.ئارنۆڵد ماوه یه ك به دوای مه ال عوزێردا ده گه ڕێ���ت بۆ ئ���ه وه ی چاوپێكه وتنێكی له گه ڵ س���ازبكات، له ئه نجامدا كوڕه كه ی له ش���اری ده نهاخ ده دۆزێت���ه وه ، ئه ویش وێڕای ئه وه ی حاش���ا له جاشبونی باوكی ده كات، ب���ه اڵم ئارنۆڵ���د باڵویده كاته وه كه م���ه ال عوزێ���ر له رۆژنام���ه ی كوردی زمان���ی ئاوێنه له ب���ه رواری 1-7-2008دا دان���ی ن���اوه ب���ه وه ی 1750 چه كداری هه بوه و خاوه نی گه وره ترین هێزی چه كدار

بوه له ناوچه ی هه ولێر.رایده گه یه نێت كوڕه ك���ه ی هه روه ه���ا باوكی چۆته وه بۆ كوردستان له كاتێكدا رایده گه یه نن كوردیی���ه كان س���ه رچاوه

له كوردستان نییه .س���اڵی 2007 رێكخراوی دژ به تاوانی

نیشتمانی هه وڵی ده ستگیركردنی مه ال عوزێر ده دات بۆ ئه و مه به سته په یوه ندی ب���ه اڵم ده كات، "KLPD" به پۆلیس���ی

هه وڵه كانی سه رناگرن.

ئارنۆڵد چه ند تاوانێك له و تاوانانه ی مه ال عوزێر ئه نجامیداون ده ژمێرێت،

له وانه :كاره ش جه عف���ه ر برایه ك���ی )كوردی دانیش���توی هوڵه ندا(و هه شت كه س���ی دیك���ه ل���ه رۆژی 30ی مانگی ته مموزی ساڵی 1982 له ده ره وه ی شاری هه ولێر له نزیك ش���ارۆچكه ی قوش���ته په ده كه ونه كه مینی جاش���ه وه و ده گێرین، دوایی ئه شكه نجه یه كی زۆریان ده ده ن، به پێی قس���ه ی شاهیدان مه ال عوزێر له و تاوانه دا راس���ته وخۆ ده ستی هه بوه كه دوایی ته سلیمی موخابه راتی كردونه ته وه ، هه ر هه ش���تیان له رێكه وتی 1٤ی مانگی نیس���انی س���اڵی 1985 ئیعدامكراون." ئه وانه س���ه ر به رێكخس���تنه كانی حیزبی

سۆسیالستی كوردستان بون.هه روه ه���ا م���ه ال عوزێ���ر تاوانب���اره به ئیعدامكردنی پێشمه رگه یه كی برینداری

یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان به ناوی "موحه م���ه د غه فور"، س���ه ر له ئێواره ی ئۆكتۆب���ه ری س���اڵی 1982ئ���ه و 21ی پێشمه رگه یه له گه ڵ هاوڕێیانی له گوندی قوشته په له باكوری شارۆچكه ی ساباڵخ ده كه ونه كه مینی جاش���ه كانه وه ، یه كێك له ده ربازبوانی ئه و شه وه ترسناكه به ناوی ئاشقی عوس���مان عه لی ده گێڕێته وه كه مه ال عوزێر به به رپرسیاری ئه و كه مینه و هاوسه نگه ری ٤پێشمه رگه ی به كوشتنی ده زانێ كه ته رمی 3 كه س���یان راده ستی س���وپای عێراق ده كاته وه و پێشمه رگه ی چ���واره م به هۆی برینه كانیه وه چه ند رۆژ

پاشتر شه هید ده بێت.مه ال عوزێر هه روه ها رۆڵی س���ه ره كی هه بوه له كاره س���اتی "قوشته په "ی نزیك شاری هه ولێر، له 7ی مانگی ئایاری ساڵی 1988 ))ئه نفالی ٤(( له گه ڵ جاشه كانی، 5٤ كه س ده گرن كه هه ندێكیان سه ربازی هه ڵهاتو ده بن، به پێی وته ی كه س���انی ش���اهید ئه و هه مو خه ڵكه له ژورێكی 3 له ٤ مه ت���ری زیندانی ده كه ن، پاش 9 رۆژ ئه و 5٤ كه س���ه ده كه نه 3به ش���ه وه ، 12یان ده گێڕنه وه بۆ مه عسكه ره كانیان،

12ی دیكه ئازاد ده كرێن )پیرو منداڵ(و كوشتنیان ده مێنێته وه ، حوكمی ئه وه ی ده درێت. م���ه ال عوزێر خ���ۆی هێندێك له وان���ه به س���ه یاره ی خۆی راده س���تی له شاهیدان یه كێك ده كاته وه ، حكومه ت ده گێڕێته وه كه م���ه ال عوزێر پێیگوتون "ئێوه هه موتان پێش���مه رگه ی پیس���ن. هه موت���ان ته س���لیم ده كه م���ه وه ". ئه و شاهیده ده ڵێت "ئه و به ته مابو هه مومان به ناوی پێش���مه رگه ته س���لیم به به عس

بكاته وه تا پاره ی زۆرتر وه ربگرێت".سه ركرده ی خانه نشین و پارله مانتاری دێرینی پێشمه رگه س���ه ید كاكه ده ڵێت "م���ه ال عوزێر وه ك س���یخوری حكومه ت خۆی خزاندبوه نێو پێشمه رگه وه . پاش ماوه یه كی كورت ئێمه هه س���تمانكرد كه ئ���ه م پیاوه له ئێم���ه بێگانه یه و له پیاوی ده س���ه اڵت ده چێ���ت، بۆیه ده ترس���این ده س���تمان لێبوه ش���ێنێت و كاره س���ات بخوڵقێن���ێ، دواتر گه نجێك���ی به ناوی ئیبراهی���م به كر س���ۆفی ته م���ه ن 17-20 س���ااڵنه ی خه ڵكی گون���دی كه نداری ش���ه هیدكردو چ���وه وه ب���ۆ ن���او ریزی

به عس". پاش���ان كه ب���وه ج���اش له كه مینێك كه له گون���دی "پیره عاره ب���ان" له گه ڵ جه ی���ش دایانناب���و 13پێش���مه رگه یان ش���ه هید كرد، هه روه ه���ا جارێكی دیكه پێش���مه رگه یان 3 "مه ن���اره " له گوندی

خسته كه مین و كوشتنیان.

سیاسییه هۆڵه ندییه كان هه مو دژی مه ال عوزێرن

به چه پ و هۆڵه ندیی���ه كان سیاس���ییه راسته وه دژ به وه ن هۆڵه ندا مافی په نابه ری داوه به مه ال عوزێرو له س���اڵی 2007ه وه زانیوێتی تاوانب���اره و دادگایی نه كردوه ، بۆ ئه م مه به س���ته ش داوای لێپرسینه وه له حكوم���ه ت ده كه ن و سۆسیالس���ته كان داواكارن مه ال عوزێر كه له كوردس���تان خۆی شاردۆته وه بهێنرێته وه بۆ هۆڵه نداو

دادگایی بكرێت.

له كۆتایی���دا ئارنۆڵ���د له وتاره كه ی���دا ده نوس���ێت مه ال عوزێر تاك���ه تاوانباری ئه نفال نییه له هۆڵه ندا به ڵكو 5ی دیكه له هۆڵه ن���داو 9 له هه م���و ئه وروپا هه ن، هۆڵه نداو ئه وروپا بونه ته ماڵی ئاسایشی

ئه وان.

ئا: یاسین محه مه د

به رپرسی مه ڵبه ندی 8ی بزوتنه وه ی ئیسالمی ئاماژه به وه ده كات كه به مه به ستی پشتیوانیكردن

له شۆڕشگێڕانی سوریا "15�20" گه نجی هه ڵه بجه ی شه هید گه شتونه ته سوریا و ئێستا 10 گه نج له گه ڕه كی كارێزه وشكی

سلێمانی به ته مان بڕۆن.

عیرف���ان ئه حم���ه د كاكه ئام���اژه ی به وه كرد ماوه ی چه ند مانگێكه گه نجانی به گش���تی و كوردس���تان ش���اره كانی سلێمانی و هه ڵه بجه به تایبه تی روده كه نه جیهادك���ردن و به مه به س���تی س���وریا پش���تیوانیكردنی شۆڕشگێڕانی سوریا، ئه و وتی "حكومه ت���ی هه رێم و یه كێتی و

پارتیش ده زانن".وتیش���ی "زیاد له دو ساڵه هاواڵتیانی سوریا به ده ست كوش���تاره وه ده ناڵینن به به رچاوی رێكخراوه كانی مافی مرۆڤه وه ، له پێناو رێگرتن له و كوشتاره ی له الیه ن رژێم���ی به ش���ار ئه س���ه ده وه به رامبه ر به خه ڵكی ئه و واڵته ده كرێت، به ش���ێك له گه نجانی هه ڵه بجه ك���ه ژماره یه كیان

قوتابین رویانكردوه ته سوریا".ناوب���راو باس���ی ل���ه وه ش ك���رد كه رۆیش���تنی ئه م گه نجانه له الی یه كێتی و پارتی ش���اراوه نییه و ده زانن، ئه و وتی "یه كێت���ی و پارتی���ش پش���تیگری ئه و

شۆڕشه ی سوریا ده كه ن".وتیشی "من نازانم بۆ ئێمه ی ئیسالمی كه كه س���انێك بڕوات ب���ۆ جیهادكردن له س���وریادا بڤه بێت، ب���ه اڵم بۆ خۆیان هه زاران خه ڵك ده نێرن بۆ پاراس���تنی ناوچ���ه كوردیی���ه كان ڕه وابێت/ ئه مه پرس���یارێكه كه له الی ئێم���ه بێوه اڵم

ماوه ته وه ". ئه و به رپرس���ه ی بزوتن���ه وه ئاماژه ی زۆر "هاواڵتییه ك���ی ك���ه به وه ش���كرد هه ڵه بج���ه ی ش���اری له دانیش���توی پش���تگیریكردن به مه به ستی ش���ه هید له شۆڕش���گێڕانی س���وریا و جیهادكردن رۆیش���تون كه نزیكه ی 15 – 20 گه نج

ده بن، هه ندێكیان قوتابین". عیرفان ئه حم���ه د كاكه وتی "به پێی ئه و زانیارییانه ی المانه ئێستا له گه ڕه كی كارێزه وش���كی س���لێمانی گروپێكی 10 كه سی كه گه نجن، به ته مان بڕۆن، جیا له وه ی له كه رك���وك و هه ولێر هاواڵتیانی

زۆر رۆیشتون".س���ه باره ت ب���ه وه ی ك���ه بزوتنه وه ی ئیسالمی هاوكاری ئه و گه نجانه ی كردوه له رۆیش���تنیان بۆ س���وریا، ناوبراو وتی "به هیچ ش���ێوه یه ك ئێم���ه هاوكاریمان

نه كردون".بۆ زانیاری زیاتر س���ه باره ت به چونی ئه و گه نجانه به مه به ستی جیهادكردن بۆ به سه ركرایه وه ، سوریا، چه ند خێزانێك به اڵم كه سیان ئاماده نه بون له وباره وه یه وه

هیچ لێدوانێك بده ن.

به رپرسێكی "مه‌ال‌عوزێر"ی‌مسته‌شار‌له‌هۆڵه‌ندا‌خۆی‌ده‌شارێته‌وه‌بزوتنه وه ی ئیسالمی :‌20گه‌نجی‌‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌شه‌هید‌بۆ‌جیهادكردن‌چونه‌ته‌‌سوریا

خۆشه ویستانبرا گه وره كان

خوشكه گه وره كاننۆپالنه كان

جاش و جاشولكه كان

من داوای لێبوردن ده كه م كه ناتوانم خۆم كاندیدبكه م بۆ ئه ندام په رله مانی كوردستان، له به ر ئه م هۆیانه :

1/ داوای 50 ملیۆن دینار ده كه ن.2/ ئه بێت وه ك لیست دابه زم، تاك بۆی نیه خۆی كاندیدبكات، چونكه یاسای

ژماره یه كی ساڵی 1992 ته نها له خزمه تی حیزبه مه زنه كاندایه ، رێگای كه ر ناده ن به ئاره زوی خۆی بزه ڕێت و جوته بدات.

بۆیه ناچارم خۆم بۆ ئه نجومه نی پارێزگا كاندید بكه م، دوباره داوای لێبوردن ده كه م، هه ر بژین.

عومه ر كڵۆڵ سكرتێری كه رانی كوردستان2013/5/20

نامه‌یه‌ك‌له‌عومه‌ر‌كڵۆڵه‌وه‌‌بۆ‌جه‌ماوه‌ری‌‌كوردستان

ئا: شێركۆ عه بدواڵ

وابڕیاربو سه ره تای ئه م هه فته یه په رله مانتارانی شه ش پارێزگای

عێراق و سه ركرده كانی خۆپیشانده رانی سوننه له هه ولێر كۆببنه وه ،

سه ركرده یه كی ده وڵه تی قانون و حیزبی ده عوه ده ڵێت "كۆبونه وه ی

ئه وان په یوه ندی نێوان هه ولێر و به غدا تێكده داته وه ".

ئه حم���ه د عه لوان���ی په رله مانت���اری س���ه ر به لیس���تی عێراقییه به ئاوێنه ی

راگه یان���د كه بڕیاربو س���ه ره تای ئه م هه فته ی���ه كۆبونه وه ی س���ه ركرده كانی خۆپیش���انده رانی ناوچه س���وننه كان و په رله مانتاران���ی س���ه ر به پارێزگاكانی )ئه نبارو نه ینه واو سه الحه دین و دیاله و كه رك���وك و به غ���دا( رێكبخرێت، به اڵم له به ر چه ند هۆكارێك واده كه ی دواخرا

بۆ كۆتایی ئه م مانگه .

ئه حمه د عه لوانی وتی "بڕوامان به وه نه ماوه كه مالیكی داواكارییه ره واكانمان جێبه جێ بكات، ئێمه ئێستا له به رده م دو بژارده داین یان ش���ه ڕكردن له گه ڵ

هه رێمێكی پێكهێنان���ی ی���ان مالیكی فیدرال بۆ شه ش پارێزگا سوننه كه ".

هه ولێرمان "كۆبونه وه كه ی وتیش���ی ب���ۆ دو ئامانجه یه كه می���ان بۆ ئه وه ی هه ڵوێس���تی كۆتایی خۆمان وه ربگرین دوه میش���یان به مالیك���ی ، به رامب���ه ر پش���تیوانیكردنی به مه به س���تی له خۆپیش���انده ران و گه یاندنی ده نگیانه

به كوردستان و واڵتانی تری دنیا".ه���اوكات، ش���ێخ عه ل���ی حات���ه م س���ه ركرده ی دیاری خۆپیشاندانه كانی پارێ���زگاری ئه نب���ار له لێدوانێكیدا بۆ ئاوێن���ه رایگه یاند كه جێی ش���انازییه

ئ���ه وان دێن���ه هه ولێ���ر كۆده بن���ه وه ، س���ه باره ت به ه���ۆكاری هه ڵبژاردن���ی هه ولێریش بۆ ئه و كۆبونه وه یه ، ناوبراو وێڕای ئ���ه وه ی ئاماژه ی به خراپیی ئه و دۆخ���ه ئه منیه كرد كه باڵی به س���ه ر ناوچه س���وننیه كاندا كێشاوه ، وتیشی "بارزان���ی هه ڵوێس���تی زۆر برایانه بوه به رامب���ه ر به ئێمه و چه ن���د جارێك كه پشتیوانی كردوه له گه ڵ كۆبونه وه مان

خۆی بۆ خواسته كانمان ده ربڕیوه ".له كاتێك���دا ك���ه الیه نه س���وننه كان به رامب���ه ر خۆی���ان خۆش���حاڵی به كۆبونه وه كه یان له هه ولێری پایته ختی

هه رێم���ی كوردس���تان ده رده بڕن، ئه م ش���یعییه كانی الیه ن���ه كۆبونه وه ی���ه

بێزاركردوه .سه عد مه تله بی كه س���ه ركرده یه كی ده وڵه تی قانون و حیزبی ده عوه یه ئاماژه به وه ده كات كه كۆبونه وه ی سه ركرده ی خۆپیشاندان و سه رۆك خێڵه كانی سوننه له هه ولێ���ر، جارێكیتر په یوه ندی نێوان مه ترس���یه وه ، ده خاته به غدا هه ولێر و به ئاوێن���ه ی له لێدوانێكی���دا ناوب���راو راگه یاند كه هیچ پاساوێك شك نابه ن بۆ كۆبونه وه ی ئه وان له هه ولێر، ئه و وتی "ئێستا په یوه ندی نێوان هه ولێر و به غدا

دوای س���ه ردانه كه ی وه فدی حكومه تی هه رێم ب���ۆ به غدا تا ئه ندازه یه ك هێور و ئاس���ایی بۆته وه ، به اڵم به كۆبونه وه ی ناكۆكی و له هه ولێر س���ه رله نوێ ئه وان ریسه كه س���ه رهه ڵده داته وه و كێش���ه

ده بێته وه به خوری ".وتیش���ی "نامان���ه وێ بگه ڕێینه وه بۆ چوارگۆش���ه ی یه كه م، چونكه ئه مجاره نه ك هه ر كێش���ه كانمان له گه ڵ هه ولێر توندترده بێته وه ، به ڵكو زۆر س���ه خته چاره س���ه ریش بكرێ���ن، نامانه وێ ئه و كۆنه به عسیانه بچنه هه ولێر و مه سعود

بارزانی به الی خۆیاندا رابكێشن".

سه ركرده كانی خۆپیشاندان و په رله مانتاره سوننیه كان له هه ولێر كۆده بنه وه "ئه‌م‌كۆبونه‌وه‌یه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌نێوان‌هه‌ولێر‌و‌به‌غدا‌تێكده‌داته‌وه‌"

DNP ماڵپه ڕی

3(378( سێشه ممه ‌2013/5/21هه‌نوکه

ساالر‌عه‌زیز:‌دانیشتنم‌له‌ماڵه‌وه‌‌پێباشتره‌كۆنگره ی گۆڕان به بێسود ئه بینم مه گه ر بۆ شه رعیه تدان به ده سه اڵتی بێسنور بێت

ئا: ئاراس عوسمان

ساالر عه زیز كه سی دیاری نێو بزوتنه وه ی گۆڕان له م گفتوگۆیه ی

ئاوێنه دا ده ڵێت "ئه م جڤاته ی گۆڕان دروستیكردوه له روی ته شكیالته وه

هیچ جیاوازیه كی له گه ڵ ته شكیالتی حزبه كانی تردا نیه ته نها ناوه كانی

گۆراوه ".

ئاوێنه : كاركردنی ئێوه له ناو بزوتنه وه ی گۆڕان له ئێستادا له چ ئاستێكدایه ؟

س���االر عه زیز: زۆر له رۆژنامه نوس���ان پێمانده ڵێن ئێوه زۆر باسی شه فافیه ت و دیموكراس���ی ده كه ن و هیچ به كه س ناڵێن ئ���ه م وته یه راس���ته ، ب���ه اڵم راگه یاندنی جڤاته ك���ه هێند كتوپ���ڕو غافڵگیرانه بو به ب���ێ ئه وه ی له ناو گۆڕاندا هیچ گرفتێك هه بوبێ���ت وه ك���و خه وێك واب���و، بۆیه ویس���تمان له ژوری تاریكدا چاره س���ه ری بكه ی���ن، ب���ه اڵم له به رخات���ری گ���ۆڕان بێده نگیمان هه ڵبژارد، ره نگه رونكرنه وه ی شته كان باش���تربوایه و نازانم، به هه رحاڵ له ش���ته كانت وه اڵم ئه ده مه وه كه مێ���ك له ب���اره ی پرس���یاره كه ته وه ، هه ندێ���ك كار ك���راوه په یوه ندی به دیموكراس���ی و هه یه و گۆڕانه وه پره نس���یپه كانی فیكرو له گه ڵیاندا نایه ته وه ، تائێستاش هه ڵه كان به رده وامن، جا ب���ۆ ئه وه ی ئه گه ر بكرێ ئه م ئه مری واقیعه له گۆڕاندا نه بێته كلتور

دانیشتنم له ماڵه وه پێباشتره .ئاوێنه : ئه و جڤاته ی پێكهێنراوه تا چه ند به گرنگی ده زان���ی بۆ بزوتنه وه ی گۆڕان و

پرس و ئه دای كاره سیاسیه كه ی؟س���االر عه زیز: هه ركارێك ده كرێت هه ر پرۆژه یه ك هه بێت ده بێت له پێش���دا نه ك هه ر بخرێت���ه ب���ه رده م كادرو ئه ندامانی گ���ۆڕان، به ڵك���و ده بێت ئه و ه���ه زاران روناكبی���ره ی ده نگیان به گۆڕان داوه له م پرۆس���ه یه دا رای خۆیانی له س���ه ربده ن، دواج���ار پوخت���ه ی راكان له پرۆژه یه كدا كۆده كرێته وه و ده خرێته به رده م كۆنفرانس ی���ان كۆبونه وه یه ك���ی ف���راوان و بڕیاری له سه ر ده درێت، ره نگه هه ر له وكاته شدا چه ندین پرۆژه ی دیكه هه بن ئه مه رێگای دیموكراتیانه و پاراس���تنی مافی هه موانه نه ك س���ه پاندنی ئی���راده ی یه ك كه س، چونكه چاره نوس���ی گۆڕان و به رژه وه ندی گ���ۆڕان نابێ بكرێ به قورب���ان و ئاره زوی هیچ كه س، به هۆی بێده نگیش���ه وه مێژو پڕبوه له كاره سات، ئه م جڤاته ش له روی له گه ڵ جیاوازیه كی هیچ ته ش���كیالته وه ته ش���كیالتی حزبه كانی ت���ردا نیه ته نها

ناوه كانی گۆڕاوه .ئاوێنه : هه ندێكج���ار گله یی و گازنده ی زۆر هه یه له ن���او گه نجانی گۆڕان به وه ی ئێوه وه ك كلتوری حزبه كانی تر ش���ه ڕی پۆست و ده س���ه اڵته كانی سه ره وه ده كه ن

بۆیه له ماڵه وه دانیشتون؟س���االر عه زی���ز: ئێمه خۆم���ان له ناو پۆست و ده س���ه اڵته وه وازمانهێناو هاتینه

ن���او مه یدان���ی گیانبازیه وه ، باس���كردن له وش���ه ی )پۆس���ت و ش���ه ڕی پۆست( ئێم���ه به رامب���ه ر هه ركه س���ێكه وه الی بكرێ درۆیه كی هێند بێش���ه رمانه یه ، كه درۆزن و كه من���رخ ده كات خاوه نه ك���ه ی ملمالنێ���ی گه ن���ج و پیر ب���ۆ گه رمكردنی ملمالنێیه ، ئه گینا ش���تێكی دروستكراوه له ئێمه ش پیرتر هه یه و كاریان به ده سته ، له س���ه ر هه ردوكیان ب���ا دو نمونه ت بۆ بهێنمه وه ، ل���ه دوای هه ڵبژاردنی یه كه می به ح���زوری كوردس���تان په رله مان���ی كاك رێبی���ن ه���ه ردی پێش���نیازم ب���ۆ رێكخ���ه ری بزوتنه وه ك���ه كرد ب���ا 15 تا 20 ك���ه س له گه نج���ه كان بهێنین و له گه ڵ سه ركردایه تی ئه وسای گۆڕاندا به شداری به رده وام له كۆبونه وه كان بكه ن رازیبون، نمونه ی نه ك���رد. جێبه جێی���ان ب���ه اڵم خۆپیش���اندانه كان و له گه رم���ه ی دوه م: حاج���ی عوس���مانی كاك بااڵگرتنی���دا مه حمود له كۆبونه وه یه كی سه ركردایه تیدا پێش���نیاریكرد به یانێ���ك ب���ۆ كۆمه اڵنی خه ڵ���ك ده ربكه ین، بۆ ئه وه ی كۆمه اڵنی خه ڵ���ك دڵنیابكه ین���ه وه كه به ش���داری ئێمه له م تێكۆش���انه دا جگه له خزمه تی گه له كه م���ان هیچم���ان بۆخۆمان گه ره ك نی���ه و به ڵێ���ن ده ده ین ن���ه له كۆنگره دا گ���ۆڕان س���ه ركردایه تی ب���ۆ خۆم���ان هه ڵده بژێرین، نه هیچ به رپرس���یارێتیه كی حكوم���ی وه رده گرین، م���ن و كاك قادری حاجی عه ل���ی پش���تیوانیمانلێكرد به اڵم رێكخ���ه ر رازی نه ب���و، ب���ه ره و بااڵچونی گه نجیش رێگه ك���ه ی ملكه چی و بێده نگی ئینتیهازی���ه ت و خوارو خێچی نیه ، به ڵكو گیانبازی و دڵس���ۆزی و وشیاری سیاسی و راس���تگۆیی و رێز له كه سایه تی خۆگرتنه ، ده س���تی كه س گه نجبوی���ن و ئێم���ه ش

نه گرتین و خۆمان خۆمان دروستكرد.ئاوێن���ه : له ماوه كان���ی داهاتودا گۆڕان ئێوه هه ڵوێس���تی ده به س���تێ، كۆنگره

چیه ؟س���االر عه زیز: له ناو ئه م كێش���انه دا به بێس���ودی ئه بینم مه گه ر بۆ ش���تێكی رواڵه تی و به ش���ه رعیكردنی هه ندێ بابه ت بێ یان ش���ه رعیدان به ده سه اڵتی بێسنور بێت، كۆنگره ی گۆڕان ده بێ ڤیستیڤاڵی دیموكراتی و ئ���ازادی و خۆشه ویس���تی و عه داله ت بێت كۆنگره ی خه ڵك بێت نه ك بچوككردنه وه ی بۆ حزب و به كه لتوركردنی

ئه م واقیعه ی ئێستا.ئاوێنه : واته به الی تۆوه كۆنگره گرنگ

نیه ؟ساالر عه زیز: ئه گه ر به رده وامیی له سه ر فكرو رێبازی گۆڕان و راس���تگۆیی له گه ڵ خه ڵك و جه م���اوه ر مابێ، ئه گه ر ده رگای گۆڕان له س���ه ره وه بۆ خ���واره وه به ڕوی خه ڵكدا ئاوااڵ مابێ، ئه گه ر بیرۆكراتیه ت و ته ش���كیالتی حزبی بااڵده ستی نه كردبێ، ئه گه ر راستگۆیی له گه ڵ خه ڵك و سوربون له س���ه ر داخوازیه كان���ی ماب���ێ، ئه گه ر له خۆبوردوی���ی و گیانب���ازی و بێته ماعیی مابێ، ئه گه ر سه ره وه و خواره وه جیاوازی

تێنه كه وتبێ، ئه وا هه مو رۆژێك له س���ه ر گرده ك���ه كۆنگره یه و كۆنگ���ره ی خه ڵكه م���ن چه ند جارێ باس���م له س���ه ر ئه مه كردوه ، گ���ۆڕان په كی له س���ه ر كۆنگره نه كه وت���وه ، كۆنگره ده بێ ڤیس���تیڤاڵی به یه كگه شتنه وه ی توێژه جیاكانی خه ڵك بێ، تازه كردنه وه ی په یمانی تیكۆش���ان و به رده وامب���ون و به رزراگرتن���ی به هاكانی مرۆڤایه تی بێت، نه ك ش���وێنی ملمالنێ و ملش���كاندن، گۆڕان سه ركه وتنی گه وره ی به ده س���تهێنا كه چی هیچ رێكخس���تێكی نه ب���و، چونك���ه خه ڵ���ك ب���ڕوای هه بو دروشمه كانی قبوڵ بو له ده سه اڵت بێزاربو

نه ك له به رخاتری ئه م و ئه و.ئاوێن���ه : بارودۆخ���ی ئێس���تا چ���ۆن

هه ڵده سه نگێنی؟زۆر بابه ت���ه ئ���ه م عه زی���ز: س���االر هاونیش���تمانیه ك وه ك هه ڵده گ���رێ و به كورتی ده ڵێم 20 ساڵه له سێ پارێزگادا كه م���ه وه دانیش���توانی به ژماره ی���ه ك نه توانراوه بناغه كانی حكومڕانی، له سه ر بنچینه ی موئه سه ساتی و به سیسته مكردنی داموده زگاكان���ی حكومه ت دابمه زرێنرێ، ئه وه ی كه هه یه به شێك نیه له حكومه ت و به ڵك���و به حزب���ی كراوه ، ح���زب له روی په یوه ندیه كان���ی ئاب���وری و سیاس���ی و ده ره وه كه ڵه كه بونی س���ه رمایه ی گه وره دام���وده زگای ئیعالم���ی و موخابه رات���ی زه به الحی تایبه ت به خۆیه وه به ستوه ته وه ، نه ك به ده وڵه ت���ه وه له هه مویان گرنگترو خه ته رناكت���ر ك���ه ده توان���رێ به رامبه ر خه ڵك و ه���ه ر هێزێكی تر به كاربهێنرێت، هێزی چه كداری تایبه ت به حیزب و وه ال بۆ حزبه نه ك بۆ نیشتمان، نمونه ی واش له م س���ه رزه مینه دا نه ماوه ، له هه مو واڵته كان هێزی چه كدار هێزی نیش���تمانه ، لێره وه ده بو كه چی ده ستپێده كات كاره ساته كه وه ك نه ته وه یه كی بێده وڵه تی و بێدۆس���ت جوانتری���ن واڵتی دیموكراس���یمان بنیاد بنایه ، ئه مه ش ئامرازێكی بنچینه یی ده بو

به ره و ده وڵه تبون.ئاوێنه : ئه ی باش���ه ئایا ناتوانرێ ئه مه

بگۆڕدرێت؟س���االر عه زی���ز: به چ���ی ئه گۆڕدرێت، له هه ڵبژاردن���دا لێش���یبه ریته وه حوك���م ته س���لیم ن���اكات، هه رنه بێ���ت ده ڵێ تۆ ته زویرت ك���ردوه ، زۆرب���ه ی په رله مانت ده كه ن و بێئه هه میه تتر په رله مان هه بێت ده سه اڵتی بستێك بڕ ناكات، یه عنی رێگه

بۆ تێكدان و رێگریی زۆره .ئاوێنه : كه واته تۆ بڕوات به هه ڵبژاردن

نیه ؟س���االر عه زیز: هه رك���ه س و الیه نێك، مه به س���تم ئۆپۆزس���یۆن و ناڕازیه كان���ه ، به رنامه ی سیاسی خۆیان له سه ر ئه ساسی هه ڵب���ژاردن له م واقع���ه دا دابڕێژن و ئه م واقعه گۆڕانی به سه ردا نه یه ت، ئه وا هه ر

ده بێت بڵێت ئه م نانه به و رۆنه .ئاوێنه : ئه ی تۆ ب���ڕوات به گۆڕانكاری

نیه ؟س���االر عه زی���ز: به ڵێ زۆری���ش بڕوام

پێیه ت���ی، ب���ڕوام به وه ی���ه ك���ه هێ���زه دیموكرات و نیشتمانپه روه ره كان له جیاتی ته بابن و هه ڵبژاردنه كان شه ڕی ملمالنێ و پێكه وه چاره سه ری هاوبه ش بۆ ئه م باره

ناله باره بدۆزنه وه .ئاوێن���ه : ئه ی ئه وه نیه ئۆپۆزس���یۆن

پێكه وه ن؟س���االر عه زیز: به داخه وه ئۆپۆزسیۆن له سه ر هه ندێ بۆچون چه قی به ستوه و كارو به رنامه یان بۆته رۆتین و بۆچونه كانیشیان هه ربۆیه تێنه په ڕاندوه ، رابردوی سنوری ئه وان به ش���ێكی گه وره له مانه وه ی ئه م واقیعه ی ئێس���تا وه كو خ���ۆی ده كه وێته

ئه ستۆیان، قسه له م باره وه زۆره .

ئاوێنه : ئه ی له م بارودۆخه ی تۆ باسی ده كه ی، چی بكرێ باشه ؟

س���االر عه زیز: به ڕای من به شی ئه وه روناك���ی له واڵته كه مان���دا به دیده كرێ���ت به ده س���ه اڵتن، حزبانه ی ل���ه و ته نانه ت

هه رنه بێ الیه كیان.له هه رنه بێ���ت مه به س���تت ئاوێن���ه :

الیه كیان، چیه ؟س���االر عه زی���ز: مه به س���تم یه كێت���ی ده توانن ئه وان كوردس���تانه ، نیشتمانی له گۆڕان���كاری و گ���ه وره به ش���داریه كی به شداری راس���تكردنه وه یان بااڵبردنی ته رازوی هێز، ب���ه الی خه ڵك و هێزه كانی ت���ردا به رن، ه���ه ر له بنه ڕه ت���دا یه كێتی نیش���تمان و رزگاربون���ی له پێن���اوی ئ���ازادو دیموكرات و عه داله ت دونیایه كی دروستبوه و تێكۆشاوه ، ئه ی چۆن ده بێت دونیای گۆڕانكاری���ه ی س���ه رده می له م گرتۆته وه یه كێك نه بێت له پێشه نگه كانی

ئه م تێكۆشانه .ئاوێن���ه : هیوادارم رونتر له س���ه ر ئه م

مه سه له یه قسه بكه ی.ب���ۆ م���ن ب���ه ڕای عه زی���ز: س���االر دامه زراندنه وه ی ئه م واڵته ، ئیراده ی هه مو هێ���زو الكان و كۆمه كی فراوانی كۆمه اڵنی خه ڵك���ی گه ره ك���ه ، چونكه ئ���ه م واڵته له سه ر ده س���تی حزبێك یان سه رۆكێك

راستناكرێته وه .ئاوێن���ه : بۆچی نابێت هێزێك له س���ه ر حوكمبێت و چاكسازی بكات و ئه ركه كانی

جێبه جێ بكات؟س���االر عه زیز: له به رئه وه ی 20 س���اڵه روداوه كان به چ���اوی خۆم���ان ده بینین، هه م���و الی���ه ك تاقیبون���ه وه و نیه ته كان ده ركه وتون، هێشتا واڵت هه ر دوكه رته ، هێش���تا روداوه كانی رابردو خاس و خراپ خێرو ش���ه ڕ حه ق و ناح���ه ق له زهنیه ت و زاكیره ی هه ر تاكێكی ئه م سه رده مه دایه ، كه س به ئاسانی خۆی به ده سته وه نادات ئه مه به ش���ێكی گرنگی ئ���ه م واقیعه یه ، بۆی���ه به حزبێك و دوان واڵت دروس���ت

ناكرێته وه .ئاوێنه : وات���ه هه مو هێزه كان هاوكاری

یه كتر بكه ن؟س���االر عه زیز: به ڵێ بۆ داڕشتنه وه ی واڵت به ش���ێوه یه كی دروست، هیچ نه بێ بۆ دو ساڵ له خۆبوردن و دو ساڵ پێكه وه هه م ئۆپۆزس���یۆن و ه���ه م دو حیزبه كه ، له هه یئه تێكی بااڵدا كه كه سه یه كه مه كانی هه مو الكان وه ك و یه ك به ده س���ه اڵتبن، بكه ن و له حوكم���دا به ش���داری هه موش له س���ه ر به رنامه ی دروستكردنه وه ی واڵت رێكبكه ون، هه رچه نده ئه م خه یاڵه خۆشه به اڵم رێگه یه كی دروس���ته و زۆر گه شبین نی���م جێبه ج���ێ بكرێ، ب���ه اڵم بۆ هه مو

شتێك ئه لتنه رناتیڤ هه یه .نیه تێكی ه���اوكاری و باس���ی ئاوێنه : ئیجابی ده كه یت له سیاس���ه تی یه كێتیدا،

به اڵم ئایا پارتی به مه رازییه ؟س���االر عه زی���ز: ئه گ���ه ر یه كێتی كه ئێستا پێ له س���ه ر ده ستور داده گرێ كه

كۆده نگیی و س���ازانی نیش���تمانی له سه ر بكرێ، ئه م هه ڵوێس���ته ش ده بێ حسابی له سه ر بكرێ كه مانای رێكه وتنه له سه ر ده س���تورێك ك���ه كێش���ه ی واڵته كه مان چاره س���ه ربكات، به مه س���ه له ی سیستم و هه ڵبژاردن���ی س���ه رۆك و دامه زراندنه وه ی واڵت، یه كێت���ی ده بێت راش���كاوانه وه ك هێزێك كه چاوی لێده كرێت ئه و پرسانه ی په یوه ندی به نیشتمان و كۆمه اڵنی خه ڵكه وه هه یه ، رۆش���نبكاته وه و هه ڵوێستی رونی له س���ه ر وه ربگرێت، كۆده نگیی و رێكه وتن دیموكرات���ی و ده س���تورێكی له س���ه ر دامه زراندنه وه ی موئه سه ساتی و واڵتێكی بنچینه كانی حوك���م له نێوان هه موان زۆر گه وره ترو ستراتیژیتره ، وه ك له ئیتیفاقی س���تراتیژی نێوان دو حی���زب، یه كێتی به مانه به هێز ده بێت و دۆس���ت و پشتوانی

زیاتر ده بێت.ئاوێن���ه : كه وات���ه به بۆچون���ی ئێ���وه یه كێتی و گ���ۆڕان ده توانن كاریگه ری زۆر

له سه ر هه مو پرسه كان دابنێن ؟س���االر عه زیز: بێگومان ئه م دو هێزه ده بێت لێكنزیكبن و هه وڵبده ن كێشه كانی كۆده نگیی چاره س���ه ربكه ن، نێوانی���ان بكه ن نه ك ملمالنێ بۆ چه ند كورسیه ك و بۆ چه ند ده نگێك كه هیچ له مه س���ه له كه

ناگۆڕێت.ئاوێنه : باش���ه ئ���ه ی ئه گ���ه ر پارتی

به شداری ئه م گۆڕانكاریانه ی نه كرد؟س���االر عه زیز: هیوادارم به شداریبكات ئه گه رنا مانای هێش���تنه وه ی وه زعه كه یه وه ك خۆی، هێزو ده س���ه اڵتیش به ده ست خ���ۆی، ل���ه م حاڵه ته دا ده بێ���ت هه وڵی ئ���ه وه بدرێت ت���ه رازوی هێز به الی هه مو بش���كێته وه ، باس���مكردن هێزانه ی ئه و هیوادارم له و حاڵه ته دا پارتی دیموكراتی كوردس���تان له گه ڵ ئیراده ی خه ڵكدا بێت

یان ئیراده ی زۆرینه قبوڵ بكات.ئاوێن���ه : رات چیه له س���ه ر پێداگریی

پارتی له سه ر ڕاپرسی ده ستور؟س���االر عه زی���ز: پێداگریه ك���ه زیات���ر عینادی���ی پێوه دی���اره وه ك له بڕیارێكی باش دیراس���ه كراو، حزبێكی نیشتیمانی ته مه ندرێ���ژ ،چ���اوی له وه بێ���ت بۆ واڵت چیباش���ه نه ك ب���ۆ حزب، بڕواش���م نیه

ڕاپرسیه كه به قازانجیان بگه ڕێته وه .ئاوێنه : ئه ی كێش���ه ی س���ه رۆكایه تی هه رێ���م به رای ت���ۆ له كوێی ئ���ه م هه مو

به یه كداهاتنه دایه ؟س���االر عه زی���ز: ی���ان ئه وه ت���ا له ناو چوارچێوه ی ئه و س���ازانی نیش���تمانیه ی كه له س���ه ر ئه ساس���ی دامه زراندنه وه ی واڵت ئه ویش كه ده س���ه اڵتی به كۆمه ڵ و كه له خۆده گرێ ، هاوب���ه ش حوكمڕانیی له پێش���دا باس���مكرد، كه هه قوایه كاك مه س���عود، خ���ۆی ده سپێش���خه ره كه ی ب���ێ ، ئ���ه وكات بڕواناكه م هی���چ الیه ك، ئه و به ڕێزه ی بۆ ئه و س���ه رۆكایه تیه له و ماوه یه دا قبوڵ نه بێ ، یان ئه وه تا گه ڕانه وه بۆ ده س���تور كه كلیلی چاره سه ری هه مو

كێشه كانی پێیه به م كێشه یه شه وه .

ئا: دڵشاد ئه نوه ر

پارتی دیموكراتی كوردستان ره زامه ندی نیشانداوه له سه ر

هه ڵدانه وه ی گۆڕه به كۆمه ڵه كه ی هه ولێری گه ریالكانی په كه كه ، به اڵم به و مه رجه ی به نهێنی و دور له چاوی

كامێراكان ئه نجامبدرێت.

گۆڕه به كۆمه ڵه كه ی گه ریالكانی په كه كه مێژوه كه ی بۆ 1997/5/16ده گه ڕێته وه كاتێك نزیك���ه ی حه فتا گه ریال له ناو باره گاكانیاندا له هه ولێر له الیه ن پارتیه وه گولله بارانكران و پاشان ده ستگیركران و

له گۆڕێكی به كۆمه ڵدا داپۆشران.پارت���ی رازیبون���ی س���ه رباری به هه ڵدانه وه ی گۆڕه به كۆمه ڵه كه ، به اڵم ئه ندامانی لیژنه ی مافی مرۆڤی په رله مان كه رۆیشتونه ته س���ه ر گۆڕه كه ئاماژه

به وه ده كه ن گۆڕه ك���ه هه ڵدراوه ته وه و دواتر داپۆشراوه ته وه .

س���ه رچاوه یه ك له پارت���ی كرێكارانی ن���اوی نه یویس���ت ك���ه كوردس���تان باڵوبكرێته وه ، به ئاوێنه ی راگه یاند"گومان ده كرێ���ت گ���ۆڕی به كۆمه ڵ���ی گه ریال گولله بارانك���راوه كان له هه ولێ���ر بێ���ت

له نزیك مه عمه لی قیر".ره زامه ندی پارت���ی ئاشكراش���یكرد گۆڕه هه ڵدانه وه ی له س���ه ر نیشانداوه به كۆمه ڵ���ه كان ب���ه اڵم ب���ه و مه رجه ی كامێراكان و له چ���اوی به نهێن���ی و دور له ش���ه ودا گۆڕه كه هه ڵبدرێته وه ، به اڵم

په كه كه به و مه رجه رازی نه بوه .ژماره ی گه ری���ال گولله بارانكراوه كانی هه ولێر نزیكه ی حه فتا گه ریالیه ، به اڵم ئاس���ود ئیبراهیم به رپرسی راگه یاندنی پارتی چاره س���ه ری نزی���ك له په كه كه له لێدوانێك���دا ب���ۆ ئاوێن���ه ، ده ڵێ���ت

"ژماره یان نزیكه ی سه د گه ریال بوه ".له نێو گه ریال گولله بارانكرانكراوه كاندا گه ریالیه كی عه ره بی به ره گه ز مه غریبیان تێدابوه ، هه روه ها بیس���ت گه ریالشیان هه رێمی جیاجیاكانی ناوچ���ه خه ڵكی ئه ندامێكی به وته ی بون، كوردس���تان

گروپی هیوا.حه مید س���ۆران برای ره جه ب حه الق كه یه كێكه له گه ریال گولله بارانكراوه كانی هه ولێر، به ئاوێن���ه ی راگه یاند"هه ڤااڵنی پارت���ی پێیانڕاگه یاندی���ن په كه ك���ه له س���ه ر نیش���انداوه ره زامه ن���دی گ���ۆڕی گه ریالكان، به اڵم هه ڵدانه وه ی ب���ه و مه رجه ی ئ���ه و كاره دور له چاوی

كامێراكان ئه نجامبدرێت".ناوبراو وتی "ئێمه وه كو كه س���وكاری گه ری���الكان ئ���ه و مه رج���ه ی پارتیمان ره تكردوه ته وه و وتومانه ده بێت گۆڕه كه له پێش چ���اوی كه ناڵه كانی راگه یاندن

هه ڵبدرێته وه و مه راسیمیش���ی له س���ه ر ئه نجام بدرێت".

راب���ردو پێنجش���ه ممه ی رۆژی له ساڵیادی گولله بارانكردنی گه ریالكانی په كه كه دا، گروپی هێڤی سه ر به په كه كه له ب���ه رده م په رله مان���ی كوردس���تاندا گردبونه وه یه كی���ان رێكخس���ت و داوای گه ریالكانیان چاره نوسی ئاشكراكردنی

كرد.عه لی محه مه د ئه ندامی گروپی هێڤی ، به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه "هه ڤااڵنی په كه كه باسیان له رازیبونی پارتی كرد له س���ه ر هه ڵدانه وه ی گۆڕی گه ریالكان له ش���ه ودا، به اڵم په كه ك���ه به مه قایل

نه بوه ".جه ختیش���یكرده وه "گومان ده كرێت گ���ۆڕی گه ری���الكان له مه عم���ه ل قیری

هه ولێر بێت".هه فت���ه ی راب���ردو ئه ندامانی لیژنه ی

ماف���ی مرۆڤی په رله مانی كوردس���تان سه ردانی مه عمه ل قیری هه ولێریان كرد كه ژماره یه ك گۆڕی به كۆمه ڵی تێدایه و گوم���ان ده كرێت یه كێ���ك له گۆڕه كان

گۆڕی ئه و گه ریالیانه بێت.ئه ندام���ی عیزه دی���ن په یم���ان لیژن���ه ی ماف���ی مرۆڤ���ی په رله مان���ی هه ندێك ئاش���كرایكرد كوردس���تان، له گ���ۆڕه به كۆمه ڵه كان���ی مه عمه ل قیر پڕكراونه ته وه دوات���ر هه ڵدراونه ته وه و

ئه مه ش گومانی الدروستكردین.ناوب���راو وتی "بڕی���اره له گه ڵ الیه نه په یوه ندیداره كان له س���ه ر هه ڵدانه وه ی ئه و گۆڕه به كۆمه اڵن���ه گفتوگۆ بكه ین

به تایبه ت وه زاره تی شه هیدان".ئاوێنه په یوه ندیكرد به فه رحان عومه ر به رپرس���ی كۆمیت���ه ی په یوه ندیه كانی كه جه ك���ه له هه رێم، ب���ه اڵم ئاماده نه بو

لێدوان بدات.

به‌نهێنی‌‌و‌به‌شه‌ومه‌رجی‌‌پارتیه‌‌بۆ‌هه‌ڵدانه‌وه‌ی‌‌گۆڕی‌‌به‌كۆمه‌ڵی‌‌گه‌ریالكانی‌‌په‌كه‌كه‌‌له‌هه‌ولێر

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساالر‌عه‌زیز‌

چاره نوسی گۆڕان و به رژه وه ندی

گۆڕان نابێ بكرێ به قوربان و ئاره زوی هیچ كه س و به هۆی بێده نگیشه وه مێژو پڕبوه له كاره سات

وه كو كه سوكاری گه ریالكان ئه و

مه رجه ی پارتیمان ره تكردوه ته وه و ده بێت گۆڕه كه له پێش چاوی

كه ناڵه كانی راگه یاندن هه ڵبدرێته وه

هەنوکە(378( سێشه ممه 42013/5/21

حاجی‌‌حسێن‌چیرۆكی‌‌ده‌ستگیركردن‌و‌ئه‌شكه‌نجه‌دانی‌‌له‌زیندانی‌‌ئاسایشی‌‌گشتی‌‌ده‌گێڕێته‌وه‌:مه‌سه‌له‌كه‌‌نه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌قوله‌ره‌یسییه‌وه‌یه‌‌و‌نه‌‌به‌گه‌نده‌ڵییه‌وه‌

ئا: ئاوێنه

حاجی حسێن یه كێك له و ناوانه ی كه له دو ساڵی رابردودا، هاوكات

له گه ڵ كردنه وه ی دۆسیه ی فرۆشتنی زه ویه كانی قوله ره یسی و به تێوه گالن له و مه سه له یه تۆمه تباركراو به پێی

ماده ی 310ی تایبه ت به پێدانی به رتیل و ره شوه تۆمه تباركراو

پاشان ئازادكرا، به اڵم دواتر له الیه ن دادگای ته میزه وه جارێكیتر بڕیاری

ده ستگیركردنه وه ی بۆ ده رچو، ئێستا ئه و له ئه ڵمانیایه و له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا كه له ڕێگه ی ته له فونه وه ئه نجامدراوه ، ده ڵێت "حاكم قادر ده یوت ده بێت بڵێی كه قایمقام و به ڕێوه به ری كشتوكاڵ ، یه كی دو

وه نه وشه یان وه رگرتوه ".

ئاوێنه : بۆچی له م كاته دا كوردستانت جێهێشت؟

حاجی حس���ێن: م���ن ل���ه م كاته دا م���ن جێنه هێش���توه ، كوردس���تانم ل���ه 2012/11/18 كه به بڕی���اری دادگا به رائه تم وه رگ���رت، تاكو ئه مڕۆ حه وت ڤی���زه م وه رگرتوه هی ح���ه وت واڵت، سه ردانم كردوه و گه ڕاومه ته وه ، من ئه و كاته ی له ئاسایشی پێشو بوم گیرابوم، چه ندین جۆر ئه شكه نجه دراوم، توشی چه ندی���ن گرفتی ده رونی و جه س���ته یی بوم و دو ددانم شكاوه ، سه ردانی چه ندین

دكتۆرم كردوه و راپۆرتیشم هه یه .ئاوێنه : واته وه ك تۆ باسی ده كه یت ئاسایش���ه وه ئه ش���كه نجه دانی به هۆی توش���ی نه خۆش���ی بویت و به مه به ستی

چاره سه ركردن روتكردوه ته ئه ڵمانیا؟حاجی حسێن: به ڵێ ، چه ندین راپۆرتم هه یه كه خاچی س���ور هاتون وێنه یان گرتوم و شوێنی ئه ش���كه نجه دانه كانیان بینی���وم و له ن���او ئینفرادی ئاسایش���ی گشتی سه رده می حاكم قادر ئیفاده یان

لێوه رگرتوم.ئاوێنه : باش���ه هۆكاری كوردس���تان جێهێش���تنت ناگه ڕێته وه بۆ ئه وه ی كه دادگای ته می���زی هه رێ���م بڕیاری ئازاد كردنت���ی هه ڵوه ش���اندوه ته وه ، له دوای كوردستانت تۆ هه ڵوه شاندوه یه وه ئه و

جێهێشتوه ؟حاجی حس���ێن: من پێش ئه و بڕیاره كوردس���تانم جێهێش���توه ، ك���ه ئ���ه و بڕیاره م بیس���ت من ل���ه ده ره وه ی واڵت ب���وم، به ته له فون پێیانوت���م، من وتم هه ر شتێك ئه س���ڵ و ئه ساسی قانونی هه بێت، هه مو كاتێك ملكه چی یاسام و مل���م له مو باریكتره ، به اڵم من ئێس���تا كۆرسم هه یه ، كۆرسی چاره سه ركردن و چاودێرییكردن���ی رۆژان���ه ی دكتۆر، من كاتێك هه مو ته واوبێت چاره سه ره كانم ئاماده م بێمه وه به رده می دادگا و خۆشم

به بێ تاوان ده زانم.ئاوێنه : ئێس���تا ئه وانه ی له گه ڵ تۆدا گیراونه ته وه ، ئازادكران، خۆی وه ختی ته نها كه سێك كه نه گیراوه ته وه تۆیت،

كوردس���تان و بۆ بگه ڕێیته وه ئاماده ی بچیته به رده م دادگا؟

حاجی حسێن: من هه ر كاتێك دادگا داوام بكات، ئاماده م، هیچ ناڕه زاییه كم به رامبه ر به یاس���ا و قان���ون نییه ، هه ر بڕیارێك به سه ر مندا بسه پێنرێت الریم

لێی نییه .ئاوێنه : وه ك ئاشكرایه ئێوه پێش زانای قایمقام گیران، وه ك باسده كرێت ئێوه قوله ره یسییه وه گه نده ڵی له دۆس���یه ی تێوه گالون، ت���ۆ تۆمه تباركرایت به وه ی

به رتیل و ره شوه ت داوه ؟حاجی حسێن: پێمخۆشه وه ك چۆن پرس���یاری وه ها ده كه ن، وه اڵمه كه شی وه ك خۆی باڵوبكه نه وه ، ئه م مه سه له یه نه په یوه ندی به قوله ره یسییه وه هه یه نه به گه نده ڵیی���ه وه ، ته نها من یه كه م رۆژ كه چومه ته ناو ئاس���ایش به پێی خۆم رۆیش���توم، دو كه س له گه ڵ���م هاتون یه كێكیان عه بدواڵی مامی حاكم قادر بوه كه منی به كه فاله ت برد. وتم نه مبه یت بمده ی���ت به گرت و خ���ۆت بگه ڕێیته وه . وتی بۆ ناو قه بره كه ده س���تم له ده ستت نابێته وه . پێش ئه وه ی بڕۆینه ئاسایش چوینه مه كته بی سیاسی ، پانزه كه سم له گه ڵ بو، حاكم قادر به منی وت س���ێ رۆژ مۆڵه تت ئه ده ین )ئه مه م له دادگاش وتوه ( دوای ئه وه سنورو فڕۆكه خانه شت له س���ه ر دائه خه م. وت���م كاك حاكم تۆ ئه ته وێ م���ن رابكه م، من هیچ له خۆمدا ش���ك نابه م بۆ رابك���ه م؟! وتی ئه گه ر هیچ له خۆتدا ش���ك نابه ی���ت و له خۆت ناترس���یت بۆ ناڕۆیت بۆ ئاسایش؟ وتم له خۆم ناترسم له به اڵی تۆ ئه ترسم. وتم شایه ت به س���یفه تی ئاسایش چومه ته داواكراوم، من شایه تیم لێوه رنه گیراوه ، ب���ه س ئه وه ن���ده به م���ن وت���راوه بڵێ قایمقام و به ڕێوه به ری كشتوكاڵ ، یه كی دو وه نه وش���ه یان وه رگرتوه . وتم باشه ئه م قس���ه یه الی ئێوه بیستومه ئه گینا نه ئاگام لێیه تی نه بینیومه و نه گرتومه . وتیان بیڵێ و ب���ڕۆره وه بۆ ماڵه وه . وتم وه اڵهی بش���مكوژن من ئ���ه وه ناكه م. وت���ی ئاخ���ر نایڵێیت رێ���زت ده گرین له به رئه وه ی حاجیت، ئوس���لوبی خراپ به كارده هێنی���ن. وتم ئاخ���ر بۆ؟ وتیان كه یفی خۆته . یه كس���ه ر پشتێنه كه یان كردمه وه و له دواوه ده ستیان به ستمه وه و چاویش���یان به ستم ئه مه 2012/3/27. یه كس���ه ر كه وتن���ه لێدانم، ئ���ه و رۆژه بارانیش ب���و، س���ه عاتێك لێیانده دام، نیو سه عات ده یانخستمه به ر بارانه كه ، هه مو گیانم ته ڕ ئه بون ئه گینا ئه یانهێنام لێیانئه دامه وه . تا 11ی شه و لێیانداوم. چه ندجار بورامه وه . محامیه كه م ئه وكاته له ئه ڵمانیا ب���و له وێوه ته له فونی كردبو بۆ حاكم قادر به شه خس���ی وتبوی من ئه و كه سه م له تۆ ئه وێته وه له به رئه وه ی الی تۆی���ه ، وتب���وی ئ���اگام لێنیی���ه . وتب���وی هه مو رێكخ���راوه جیهانیه كانم تێگه یاندوه ، ئه وه بو بۆ سبه ی سه عات 8ی به یان���ی منیان برده ب���ه ر دادگاو له ب���ه رده م دادوه ردا من ئیفاده ی خۆم

دا. هه ر یه كه م رۆژ كه گیرام له ئاسایش له كات���ی ئه ش���كه نجه داندا به منیان وت ئه ب���ێ تۆ موڵ���ك و ماڵ���ت نه مێنێت و ئه ب���ێ ئ���ه و په ڵه س���پییه ی س���ه ری قایمقامی���ش س���ور بكه ی���ن، زانا نه ك نابێت به پارێزگار، ده بێت به قایمقامیش نه مێنێت. واته هه م���و نیه تیان ئه وه بو كه ئه و پیاوه نه بێ���ت به پارێزگار، من ئه مه شم له به رده م هه رسێ دادوه ره كه و داواكاری گشتیش وتوه ، حاكم قادریش كه هات وتم مه ڕۆ با روبه رو قسه بكه ین

كه چی رۆیشت.

ئاوێنه : باش���ه داگا به م���اده ی 310 تۆی حوك���م داوه كه تایبه ته به پێدانی ره ش���وه و به رتیل، ئایا ئ���ه م بڕیاره ی دادگا یاس���ایی نییه بۆ ت���ۆ، پێتوایه

ئه مه ش هه ر سیاسی بوه ؟حاجی حس���ێن: كه داوای���ان له من كرد قسه له سه ر قایمقام و به ڕێوه به ری كش���توكاڵ بكه م و بڵێم وه نه وش���ه یان وه رگرتوه ، به هیچ شێوه یه ك من نه چومه ژێ���ر باری ئ���ه وه ، ش���ه وو رۆژێك من ئه ش���كه نجه درام، به هیچ شێوه یه ك من ئاماده نه بوم ئه م قس���انه بكه م، دوای ئه وه ی له ئاسایش ئیفاده م لێوه رگیراوه و وتومه نه به رتیلم به كه س داوه ، نه كه س به رتیلی ب���ه زۆر لێس���ه ندوم، به منیان ده وت تۆ بڵ���ێ به رتیلیان لێوه رگرتوم، مه ڵ���ێ خۆم داومنه ت���ێ ، بڵێم له كێیان وه رگرتوه ؟ ئه یانوت ن���اوی كێ ئه ڵێی بیڵێ به س بڵێ وه ریانگرتوه . وتم شتێك نه یزانم نایڵێ���م ئیفاده ی ئاماده كراویان هێنا ئیمزای بكه م، ئه موت بش���مكوژن ئیمزای ناكه م. من له ئاسایش و دادگاش ئیف���اده ی خۆم داوه و وتوم���ه به رتیلم به كه س نه داوه و كه سیش به زۆر هیچی لێنه س���ه ندوم و ئ���اگام له ك���ه س نییه به رتیلی به كه س دابێ���ت و ئیفاده كه ش ئیمزای خۆمی له سه ره . دوای بردنه وه م بۆ ئاس���ایش س���ه عات دوانزه و نیوی ش���ه وی 3/31 حاكم ق���ادر هاتوه بۆ الی من )هه رچه ن���د حه زناكه م هه ندێ

قس���ه ش بكه م(، ب���ه اڵم له وكاته ی كه هاتوه بۆ الی من به سه رخۆشی هاتوه ، وه ره قه یه ك���ی پێبوه كه ش���انزه ناوی له س���ه ربوه ، یه كێكیان م���ه ال به ختیار ب���وه ، یه كێكیان ش���ێخ جه عفه ر بوه ، هه مویانم له بیره مه ال به ختیار، ش���ێخ جه عفه ر، حامیدی حاجی غالی ، سامان گه رمیانی ، ئاسۆی شێخ نوری ، نه به زی ئه حم���ه د ك���ورده ، به رزان���ی ئه حمه د كورده ، به ڕێوه به ری ناحیه ی به كره جۆ، كاك زان���ای ره حمه ت���ی ، به ڕێوه به ری كش���توكاڵ ، عه قی���د ملك���ۆ، كارزانی پارێزگار، ئه م ناوانه ی پێبوو وتی ئه بێ قسه له سه ر ئه م ناوانه هه موی بكه یت. وت���م كاك حاكم ئه مانه ی تۆ باس���یان له ته له فزیۆندا به س زۆربه یانم ده كه یت بینیوه ، هه ر نایانناس���م. وتم چی بڵێم له س���ه ریان؟ وتی بڵێ ش���ێخ جه عفه ر بڵێ فرۆش���توه ، كه نه كه وه ی ئاوباره و مه ال به ختیار خه لیفاوه ی فرۆشتوه ، بڵێ به رزان وه نه وشه یان وه رگرتوه ، نه به زو بڵێ ئاسۆی شێخ نوری باخی له خه ڵك داگیركردوه ، بڵێ حامید و سامان باخیان به خانو، كردویان���ه هه ڵگێڕاوه ت���ه وه و به ڕێوه به ری ناحیه ی به كره جۆو قایمقام ش���تیان به زۆر له خه ڵك سه ندوه . وتم كاك حاك���م من نازانم و ئ���اگام لێنییه . وتی ه���ه ر ئه بێ بیڵێی���ت. وتم ئه وه ی ت���ۆ ئه یڵێیت روی ده م���م له تۆ نه بێت بێشه ره فییه فیشه كێك بنێ به سه رمه وه بمكوژه به س ئه و بێش���ه ره فیه ناكه م. ئیتر هه س���تا خه ریكبو لێمب���دا، وتی من به فیش���ه كێك ناتكوژم. وتم ئه ی ؟ وتی من هه مو رۆژێ���ك ئه تكوژم. وتی مادام وایلێهات من قس���ه م له سه ر زانا ه���ه ر ئه وێ���ت. وتی كه وات���ه بۆیه ئه و رۆژه پێیانوت���م ئه بێ تۆ موڵك و ماڵت نه مێنێ و زاناش ئه و په ڵه س���پییه ی بۆ س���ور بكه ین و نه بێت به پارێزگار. وتی جا لوس���ێكی وه ك زانا چییه تا ببێت به پارێ���زگار )من ئه مه م له دادگاش���دا وتوه كات���ی خۆی (. وتی ب���ۆ به یانی ئه بین���ی چی روئه دا حكومه ت و حاكمت بۆ ئه هێنم���ه ئێره . ب���ۆ به یانی حاكم تایه رو داواكاری گشتی حاكم فه رهادی ب���ۆ هێنامه ناو ئاس���ایش، هه ردوكیان عه ینی ئیفاده كه ی ئه ویان پێبو له سه ر زانا، به منیان وت ئه بێت بڵێیت قایمقام شتی به زۆر لێسه ندوم. وتم به زۆر هیچی لێنه سه ندوم و هیچیش���م به زۆر به كه س نه داوه . ئیتر منیان برده ئینفرادییه كه تا یه ك و نیوی شه و، هه مو گیانم له لێداندا ش���ین و مۆر ببۆوه دو ددانم شكابو، بۆ به یانی خاچی سور هات وێنه یان گرتم و

راپۆرتی خۆیان نوسی .ئاوێن���ه : باش���ه بۆچی له ن���او هه مو باس���تكردن تۆمه ته كان ئه وانه ی ك���ه هه موی ئاراس���ته ی تۆو زانای قایمقام

كران؟حاج���ی حس���ێن: ئه وه ن���ده ی م���ن بیس���تومه زانا ناخۆش���ی هه بو له گه ڵ حاكم قادر، به اڵم وه كو خۆم له 2001ه وه ت���ا ئ���ه و رۆژه ی گی���راوم، حاكم قادر

زوڵمی لێكردوم، پێش���تر بانگی كردوم بۆ مه كته بی سیاس���ی ، پێش���تر له ناو دادگای س���لێمانی هه ڕه شه ی لێكردوم به ڤیدی���ۆ گرتومه و داومه به حاكمه كان. بۆ زانیاریتان من له ساڵی 2001 موڵكی تاپۆم كڕیبو له وڵوبه كه سوكاری حاكم قادر موڵكیان كڕی ب���و رێگه یان نه بو هاتوچ���ۆی بۆ بك���ه ن، حاكم قادر وتی به هیم���ه ت یان به قیم���ه ت رێگه یه كمان بده رێ ، وتم من نایفرۆش���م، به هیمه ت دۆنمێ���ك زه وی خۆم پێ���دان كردیان به ڕێگا، وتیان ئێمه ئ���ه م پیاوه تییه ی تۆم���ان له بیرناچێت هه رچییه ك بۆ ئه م ئه رزه ی ئێمه كرا بۆ تۆش���ی ئه كه ین. ئه رزه كه مان ی���ه ك قتعه و مقاته عه بو، كه چی ئه وه ب���و حاكم قادر ئیجازه ی دا ب���ه وان و هه مویان قتعه قتعه كرد به اڵم ئیجازه ی به من نه دا، چه ندینجار چوم بۆ الی كه سه رۆكی شاره وانی بو، ده یوت یان ده بێت پێمانبفرۆش���ی یان ده بێت ش���ه ریكمان بیت، ده موت بۆ بیفرۆشم قانون چۆن رێگه ی به وان داوه به منیشی بده ن. وت���ی ناكرێ ، ت���ا ئاخری ئه وه زه غتی چوه س���ه ر پێیانكرد. له 2003دا بانگ���ی كردمه وه و وت���ی وه ره كارگه ی غازو به نزینخانه دابنێ ، وتم به سه رچاو چۆن دایبنێین؟ وتی به ش���ه راكه ت دو به ش بۆ ئێمه و به شێك بۆ تۆ، وتم باشه چۆن مه سره ف بكه ین. وتی مه سره فی چی تۆ ئه بێت مه سره ف بكه یت و ئاواش بێت. وتم وه اڵ كاك حاكم من نه باوكم خزمه تكاری كه س بوه و نه باپیره شم من مه س���ره ف بكه م و دو به ش هی تۆ بێ و به شێك هی من بێت نایكه م. له 2009ه وه موخبیر سرییه كی بۆ من ته رخانكردوه . ل���ه 2010دا بانگیك���ردوم ب���ۆ ژوره دو مه تریه كه ی مه كته بی سیاسی حامیدی حاجی غالیش���ی لێبوه ، به منی وت تۆ خه ڵك له بازاڕدا باست ئه كا و معامه له ی تۆ هه موی ته زویره ، وتم هه مو شتێكی من قانونی و یاساییه و ئه وه به ڵگه كانمه ، هه مویم ب���ۆ تۆ هێناوه ، لێكۆڵینه وه یان تێدا كردوه و ناردویانه بۆ دادگا هه موی ته واوبوه ، ئه وجا كه هیچ شتێكیان نه ما هاتن ئه و گه ڕپێكردنه ی���ان به من و زانا

دروستكرد.ئاوێن���ه : ت���ۆ له گرتوخان���ه دا زانات

بینی ؟حاجی حس���ێن: به هیچ ش���ێوه یه ك، ئه و رۆژه ی كه گیانی له ده س���تدا وتیان روت���ی ده كه ینه وه ، ب���ه ره و ده یهێنین س���كرتێره كه ی حاكم قادر وتی ئه مڕۆ ئه یهێنین روبه روت���ان ئه كه ینه وه به س بڵێ عه رزه یان پاره یان سه یاره وه عدی ش���ه ره ف بێت یه كسه ر ئه ونێرینه وه بۆ ماڵه وه . وتم بیهێنن. وتی بیهێنین چی ده ڵێی ؟ وتم پێیئه ڵێ���م تۆ له هه مویان پیاوتری���ت. وتی ئاوا. وت���م ئه ره وه اڵ. به ر ش���ه ق و زلله ی دام تا له عه رزه كه دا ته ختی كردم، ئینجا وتی ئه م خوێڕییه به رن فڕێیده ن���ه وه ئینفرادییه كه ، ئه مه ده وری سه عات 11 بۆ 12ی به یانی بو،

بۆ شه و وتیان زانا مردوه .

ئا: سان

یه كگرتو دۆسیه ی سوتاندنی باره گاكانی له ناوچه ی بادینان له رێگای سوڵحی عه شایرییه وه چاره سه رناكات و سوره له سه ر ئه وه ی له رێگای دادگاوه

چاره سه ربكرێت و تاوانباران سزای یاسایی خۆیان وه ربگرن.

سه رۆكی تیمی پارێزه رانی یه كگرتوی س���وتاندنی له دۆس���یه ی ئیس���المی ئیس���المی یه كگرت���وی باره گاكان���ی له ناوچ���ه ی بادینان، پارێ���زه ر محه مه د ق���ادر هاودیانی به رۆژنام���ه ی ئاوێنه ی راگه یاند كه ئه وان وه ك تیمی پارێزه ران له دۆسیه ی س���وتاندنی ئه و باره گایانه دا س���ورن له س���ه رئه وه ی كه دوای رێكاره یاساییه كان بكه ون له و كێشه یه دا و به هیچ

جۆرێك سوڵحی كۆمه اڵیه تی نه كه ن.پاش ئ���ه وه ی یه كگرتوی ئیس���المی له س���ه ر روداوای سوتاندن و كوردستان له زاخۆ و دهۆك و باره گاكانی تااڵنكردنی قه سرۆك و سمێل، داوای یاسایی له سه ر پارتی ه���ه واداری ئه ن���دام و ژماره یه ك

تۆمارك���رد، كوردس���تان دیموكرات���ی تائێس���تا دادگای دهۆك ئیستجوابی 52 تۆمه تباری كردوه و رایكێشاونه ته به رده م

داگا بۆ لێكۆڵینه وه .سه رۆكی تیمی پارێزه رانی یه كگرتوی ئیس���المی ئه و دۆس���یه یه محه مه د قادر هاودیانی ، رایگه یاند "ئێمه داوا له دادگا ده كه ین كه سزای ته واوی ئه و تۆمه تبارانه بدات، ه���اوكات داوای قه ره بوكردنه وه ی مادیی���ش ده كه ین به رامبه ر س���وتاندن و

به تااڵنبردنی باره گاكان".دو س���اڵ و نی���و له مه وبه ر ل���ه 12-2-2011 له زاخۆ به ه���ۆی فه توای پیاوێكی ئاینیه وه خه ڵكێكی زۆر هێرش���یانكرده س���ه ر س���ه نته ری مه س���اج و دوكان���ی مه یفرۆشتن و چه ند هۆتێلێك، له ئه نجامدا ژماره یه ك���ی به رچ���او ل���ه و ش���وێنانه سوتێنران و تااڵنكران، ئه م هێرشانه دواتر پێچه وانه بونه وه و ژماره یه ك خه ڵك كه چه كداریشیان تێدابو هه ڵیانكوتایه سه ر یه كگرتوی میدیایه كانی حیزبی و باره گا ئیس���المی له زاخۆ و دۆهۆك و قه سرۆك و س���میڵ و زۆرب���ه ی ب���اره گا حیزب���ی و میدیاكانی ئه و حیزبه ی���ان له و ده ڤه ره

س���وتێنران و تااڵنكران، ه���ه ر له یه كه م ساتی ده س���تپێكردنی ئه و هێرشانه وه ، یه كگرتوی ئیسالمی "پارتی تۆمه تباركرد ب���ه وه ی ك���ه ه���ه واداران و ئه ندامان���ی ئه وان ئه و كاره یان ك���ردوه "، دواتریش په نایانبرده به ر دادگا و داوای یاساییان

له سه ر ئه و كه سانه تۆماركرد.پارێزه ر محه مه د قادر ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد كه له سه ر س���وتاندنی باره گه كه ی یه كگرتو له زاخۆ دادگا بانگهێش���تی 35 تۆمه تب���اری كردو له ئه نجام���دا دادگای تاوانه كانی دهۆكی دو، حوكمی دو ساڵ زیندانیكردن���ی بۆ 5 ل���ه و تۆمه تبارانه ده ركرد، ب���ه اڵم دادگای ته میزی هه رێم حوكمه ك���ه ی ب���ۆ كردون ب���ه دو مانگ و یانزه رۆژ، ناوبراو جه خت له س���ه ر ئه وه ده كاته وه "كه مكردن���ه وه ی ئه و حوكمه له الی���ه ن دادگای ته میزه وه پێچه وانه ی یاسایه و بۆنی حوكمێكی سیاسی لێدێت، چونك���ه روخاندن و س���وتاندن دو كاری

جیاوازن، ماده كانیشیان جیاوازه ".ئه و پارێزه ران���ی تیم���ی س���ه رۆكی داوای ئێم���ه " ده ڵێ���ت دۆس���یه یه تێهه ڵچونه وه مان كردوه بۆ ئه و حوكمه ی

دادگای ته می���زی هه رێم كه حكومه كه ی له س���وتاندن و تااڵنكردن���ه وه كه ماده ی 342 ده یگرێت���ه وه گۆڕیوه به ڕوخاندن، واته حوكمه كه یان سوككردوه و بۆ ماده ی 477 كه روخاندن ده گرێته وه ، له كاتێكدا كه )كه ش���ف دالله ( كراوه بۆ تاوانه كه له كاتی رودانی���دا و به پێی ئه و راپۆرتانه تۆمه تباره كان باره گه كه یان س���وتاندوه و

دواتر تااڵنیانكردوه ، نه ك روخاندن".به پێی ئه و زانیاریانه ی ده ست ئاوێنه سیاس���ی له س���ه رچاوه یه كی كه وت���وه له پارێ���زگای دهۆك���ه وه كه نه یویس���ت ناوی ئاش���كرا بكرێت، س���ه رجه م ئه و تۆمه تبارانه ی ده س���تیان ل���ه و روداوه دا هه ب���وه ئه ن���دام و الیه نگ���ری الیه ن���ی

ده سته اڵتدارن.ئ���ه و به چاره نوس���ی س���ه باره ت تۆمه تباران���ه ی ده س���تیان هه ب���وه له ب���اره گای تااڵنكردن���ی "س���وتاندن و دهۆكی یه كگرت���و"، محه مه د قادر وتی "5 تۆمه تب���ار له وانه ی كه س���كااڵمان له گه ڵدا لێكۆڵینه وه یان له دژیان هه ب���و كراوه به پێی م���اده ی 342 بڕگه ی یه ك كه سوتاندنی باره گا ده گرێته وه ، له گه ڵ

هه ردو ماده ی 430 )هه ڕه ش���ه به زه بری چ���ه ك(، له گه ڵ م���اده ی 444 )دزین و

تااڵكردن( ده گرێته وه ".هه روه ه���ا ئاماژه ی بۆ ئ���ه وه كرد كه كۆتاییدای���ه و له رۆژان���ی لێكۆڵین���ه وه

له ئاینده یه ك���ی نزیك دادگای تاوانه كانی دهۆكی دو حوكمی خۆی ده رده كات.

س���ه باره ت به س���وتاندنی باره گاك���ی ده سته ی س���ه رۆكی سمێڵ، قه سرۆك و پارێزه رانی دۆسیه كه محه مه د قادر باس له وه ده كات كه ئه وان داوایان له س���ه ر 15 تۆمه تبار هه یه و دانیشتنه كانی دادگا نزیكبۆته وه له كۆتایی و له رۆژانی ئاینده دا به ماده ی 342 بڕگه ی یه ك) سوتاندنی ب���اره گا( دادگای تاوانه كانی دهۆكی دو

حوكمی خۆی ده دات.باره گاكان���ی ئ���ه وه ی س���ه ره ڕای یه كگرتوی ئیس���المی ل���ه رۆژی هه ینی جێگه ی���ه ی چ���وار ل���ه و 2011-12-2پارێزگای دهۆك س���وتێنران و تااڵنكران، پێش���تریش له خۆپیش���اندانه كانی 17ی س���ه رجه م باره گاكانی هه رس���ێ الیه نی ئۆپۆزس���یۆن له و پارێزگای���ه و هه ندێك ش���ارۆچكه ی هه ولێر ده ستیان به سه ردا گیرا و س���وتێنران، ئه مه جگ���ه له وه ی پارتی له هه ڵبژاردنی 2005دا هه وادارانی مه ڵبه ندی دهۆكی یه كگرتویان سوتاند و چوار كادی���ری ئه و حیزبه بونه قوربانی

كه تائێستا دۆسیه كه یان له دادگایه .

یه‌كگرتو‌سوره‌‌له‌سه‌ر‌سزادانی‌‌تاوانبارانی‌‌سوتاندنی‌‌باره‌گاكانیان‌له‌بادینانپارێزه‌ر‌محه‌مه‌د‌قادر:‌سوككرنی‌‌حوكمی‌‌تاوانباران‌له‌دادگای‌‌ته‌میز‌سیاسیه‌‌نه‌ك‌یاسایی‌

حاجی حسێن له ئه ڵمانیا

حاکم قادر وتی من به فیشه كێك

ناتكوژموتم ئه ی ؟

وتی من هه مو رۆژێك ئه تكوژم

لێكۆڵینه وه له رۆژانی

كۆتاییدایه و له ئاینده یه كی نزیك دادگای تاوانه كانی دهۆكی دو حوكمی

خۆی ده رده كات

»12« ل���ە ڕەخنەکردن���ی ئۆدیبۆس���ەوە بۆ

ڕەخنەکردنی کەپیتالیزم»مارکۆزە و دۆلۆز وەک نمونە«

الی ئەنتیگۆن���ا و ئۆدیبۆس���یش ب���ەر دەکەوین. س���ەرنجڕاکێش دیارەیەکی ئ���ارەزووی هەردووکیان ب���ە جۆرێکی ئاش���کرا ئاڕاس���تەکراوە، ئاڕاس���تەی ئارەزووی ئۆدیبۆس کوش���تنی باوک و ئ���ارەزووی دایک���ە، بەدەس���تهێنانی ئەنتیگۆن���اش جەس���تەی براکەیەتی. ڕاس���تە ئەم دووجۆرە ل���ە یاخیبوون، بانگهێش���تی دوو ش���ێوازی ترسناکی ناڕێکی���ن، تێکدان���ی دوو پرەنس���یپی گەردونین ک���ە هەموو کولت���وورەکان تەبان لەسەری، بەاڵم لەگەڵ ئەم گورزە گەورەی���ەش، لەگەڵ ئەم بانگهێش���تە سامناکەی ناڕێکی، پێناچێت ئارەزووی ئۆدیبۆسی ئارەزوویەکی وەها تێکدەر و شۆڕش���گێڕانە و ئەنتی سیس���تم بێت. جی���ل دۆلۆز بە تون���دی هەڵگری ئەم تیورەی���ە. ئۆدیبۆس ی���ان ئەنتیگۆنا هیچ نیین جگە لە دوو شۆڕش���گێر، لە دوو یاخ���ی، لە دوو خاڵی ناڕێکی، کە لە چوارچێوەی یاخیبوونیان سنووری خێ���زان ناچێت���ە دەرەوە، س���نووری یاخیبوونی���ان لە س���ەر تەختەخەوی ماڵ تێناپەڕێت. ئەمە یەکێکە لە تێزە سەرەکییەکانی کتێبی ئەنتی ئۆدیبۆسی دۆل���ۆز و گیت���اری. ئایا دۆل���ۆز مانای ئۆدیبۆس و پێشێلکارییەکانی گەردونی میتۆلۆگی���ای ت���ری پاڵەوانەکان���ی بە هاوچەرخ دەرونش���یکاری گریکی و ک���ەم دەگرێ���ت؟. لە راس���تیدا هێزی لەسەدەی ئۆدیبۆس شۆڕش���گێڕانەی بیس���ت و لەفەلس���ەفەی هاوچەرخ���دا زۆرجار لە ژێر پرسیاردا بووە، لەبەردەم بەردەوامدا نەفیکردن���ی س���ەلماندن و بووە. جارێک ئۆدیبۆس باوکی هەموو ئەو هەموو پێکوڵکەری ناڕێکییەکانە، ڕۆحە تێکدەرەیە کە جیهان پێویستی پێیەتی، نوێنەری ئ���ەو حەرامەیە کە دەتۆقێنێت، حەاڵڵپەرس���تێک هەموو جارێکی تری���ش ئۆدیبۆس، یاخییەکی پەش���یمان، س���ەرنەکەوتوو، بچوک، ئەو خۆگونجێن���ە... خۆڕیس���واکەر، بێئەخالقەیە کە ئەخالق دروستیکردوە تا تێمانبگەێنێت چ ترس���ناک و بێمانا و پوچ���ە بێئەخالق بی���ن. ڕەخنەکان لە ئۆدیبۆس���ی زیناکەر یان ئۆدیبۆس���ی پەشیمان زۆرن، بەاڵم لێرەدا ئەوجۆرە ڕەخنان���ە هەڵدەبژێرم ک���ە ڕێگایەکی ڕادیکالتر ل���ە ئۆدیبۆس خۆی دەڕۆن، یان گوماندەکەن دیوە یاخییەکەی ئەو

سنوردارە و مردووە. ملمالنێ���ی بنەڕەت���ی الی فرۆی���د لە نێوان »بنەمای ل���ەزەت« و »بنەمای ل���ە ت���ر بەزمانێک���ی واقع«دای���ە. نێ���وان »بنەمای ڕێک���ی« و »بنەمای ناڕێکی«دای���ە، ل���ە نێوان سیس���تم و فرۆید ئۆدیبۆس���ی ئەنارش���ییەتدایە. کوشتەی ئەو ملمالنێیەیە، نمونەیەکی زەق���ی ئ���ەو دۆخەی���ە گەر گ���وێ لە بانگ���ەوازی ئارەزووەکانم���ان بگری���ن چیمان بەسەردێت. ئۆدیبۆس سەمبولی ئەوەیە چ کارەساتێک ڕوودەدات کاتێک بنەمای واقع فەرامۆش���بکەین و لەزەت بکەینە قیبلەنمامان. لە ڕاستیدا فرۆید دەمانخاتە بەردەم دوو ڕێگا، ئیرۆس یان شارس���تانییەت. گەر شارستانییەتمان دەوێت دەبێت دەس���ت لەو ئۆدیبۆسە داوێنپیس���ە بەردەی���ن ک���ە باوک���ی دەکوژێت و دایکی خ���ۆی ئەتکدەکات و دەس���تبگرین بە عەبای ئەو ئۆدیبۆسە ناکام���ەوە کە کوێ���رە، پەش���یمانە، دەزانێت چ گوناهێکی گەورەی کردوە. شارستانییەت تەنیا بە دەستبەرداربوون لە خواس���تە ئیرۆتیکییەکان دێتەدێ، تەنیا بەدەستی ئۆدیبۆسێکی پەشیمان بونیاددەنرێ���ت کە چیت���ر ئەو گوناهە دووبارەناکاتەوە ک���ە جارێک بە هەڵە پێ���ی هەس���تاوە. ئودیبۆس���ێک وەک ئادەم ب���اری گوناهێکی گ���ەورەی بۆ بەجێهێش���تووین، باری پەشیمانییەک کە هەمووم���ان وەک مرۆڤایەتی، وەک کۆپی دووەمی ئۆدیبۆس دەبێت زەجری پەش���یمانییەکەی بکێشین. الی فرۆید گونجاندنی شارستانییەت و لەزەتگەرایی کارێکی نەکردەی���ە. ئەمە ئەو خاڵەیە ک���ە فرانکفۆرتیی���ەکان وا لێدەکات دژ ب���ە فرۆید ڕاپ���ەڕن. شارس���تانییەت الی فرۆی���د مان���ای کار، ڕێکخس���تن،

دیسپلین، دەستبەرداربوون لە خۆشی، خۆماندووکردن، ڕێکوپێکی، مۆنۆگامی، یاسا و تا دوایی. بەبڕوای فرۆید بێ ئەم بنەمایانە شارستانییەت دروست نابێت. شارستانییەت پالنێکی عەقاڵنییە، کە ناڕێکی و خواس���تگەرایی قەبووڵناکات. کێش���ەی هەندێ���ک لە واقعگ���ەراکان لێ���رەوە لەگ���ەڵ فرانکفۆرتییەکان���دا دەس���ت پێ���دەکات، فرانکفۆرتییەکان دەرگا لەس���ەر ئەو تێزەی���ە دەکەنەوە کە بەڵێ دەش���ێت شارس���تانییەتێک هەبێت لەسەر سەرکوتکردن و دیسپلین دانەمەزرابێ���ت، شارس���تانییەتێک کە هونەر و ژیان، جوانی و کارکردن، گەمە و ئیش تێی���دا دانەبڕابن و هەر یەکەیان بەجی���ا نەخزێنرابێتنە بازنەیەکی جیا و نەکرابن���ە جەمس���ەری دژ ب���ە یەک. کۆنزەرڤاتیڤ و هەمیش���ەیی ڕەخنەی واقعگەرای���ان ل���ەم تێزەی���ە ئەوەی���ە تێزەیەکی ڕۆمانس���ی و یۆتۆپییە، بەاڵم فرانکفۆرتیی���ەکان پێیانوابوو ئەمجۆرە تێڕوانین���ە یۆتۆپییە کە س���ەردەمێک مەح���اڵ دەهات���ە پێش چاو ئێس���تا دەکرێ���ت بەدەس���ت بێ���ت، یۆتۆپیا چیتر لە جێگایەکی دووردەس���ت نییە، خەیاڵێک و سەرمایەداری هەیە ئەوەی شێوازێکی ژیانی بەسەردا سەپاندووین کە گوایە جگە لە خۆی ڕێگا چارەیەکی تر و ش���ێوەیەکی تری ژیان رادەس���ت وابوو پێیان فرانکفۆرتیی���ەکان نییە. گ���ەر یۆتۆپیاکان ئەم���ڕۆ نایەنە دی، لەبەر ئەوە نییە لە سروش���تی مرۆڤ و سروشتی کۆمەڵگاوە دوورن و ئەگەرێکی نەگیراو و ئەفسانەیین، بەڵکو سروشتی سەرکوتکەری کەپیتالیزمی پیشەسازی و کۆمەڵگای پەتریارکی ڕێگایان پێنادات. »بڕوان���ە وتارەکەی های���دە گوێتنەر ئابندرۆت. خەونی سەرسەختی یوتوپیا لەالی چەپی ن���وێ و بزوتنەوەی ژنان، کۆمۆنیکاتسیۆن. ئێستاتیک و گۆڤاری

ژمارەی .37. ئۆکتۆبەری 1979«. کەس���انە ئەو پێش���ەنگی مارک���ۆزە بوو ک���ە گومانی باوان���ی قوتابخانەی هۆرکهایمەر«�ی »ئەدرنۆ و فرانکفۆرت لە عەقڵ فراوانترک���رد و کردیە گومان ل���ەو پرەنس���یپەی فرۆی���د ناویدەنێت »پرەنس���یپی واقع«. بەب���ڕوای ئەو بوون���ی شارس���تانییەتێک کە هیوای لەس���ەر دیس���پلین و یاس���ای نەگۆڕ و س���ەرکوتکردنی ئ���ارەزوو و خواس���تە دروس���ت ئی���رۆس ئاژاوەگێڕەکان���ی نەبووبێت خەونێکی مەحاڵ نییە. ئەو لە کتێبە ب���ە ناوبانگەکەیدا »ئیرۆس و شارس���تانییەت«، فەس���ڵێکی گرنگی هەیە کە ناونیشانی فەسڵەکە یاریکردنە لەسەر ناوی کتێبێکی پێشتری فرۆید.

5کوردستانی (378( سێشه ممه 2013/5/21

به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

جوانییەکانی ناڕێکی

یۆتۆپیا چیتر لە جێگایەکی

دووردەست نییە، ئەوەی هەیە سەرمایەداری

خەیاڵێک و شێوازێکی

ژیانی بەسەردا سەپاندووین کە

گوایە جگە لە خۆی ڕێگا چارەیەکی تر و

شێوەیەکی تری ژیان رادەست نییە

19 »»

ئا: شاسوار مامه

وێڕای ئه وه ی ئه نجومه نی گه لی رۆژئاوای كوردستان )MGRK(و

ئه نجومه نی نیشتیمانی كوردی سوریا (ENKS( له ژێر چه تری ده سته ی بااڵی كورد ))DBK كۆبونه ته وه ، به اڵم تاكو ئێستاش وه ك 2 به ره ی

جیاواز مامه ڵه ده كه ن، ئێستا چه ند الیه نێكی ناو ئه نجومه نی نیشتیمانی له هه وڵی پێكهێنانی هێزێكی چه كداریدان، له كاتێكدا

كه له سه ره تای شۆڕشی رۆژئاوای كوردستانه وه یه كینه كانی پاراستنی

گه ل )YPG( پێكهێنراوه ، به اڵم چه ند پارتێكی )ENKS( كه نزیكن له پارتی

دیموكراتی كوردستان، ئه و هێزه PYD به هی پارتی یه كێتی دیموكراتی

ده زانن.

له و باره یه وه ، كه ریم میرانی، نوێنه ری )PAK( كوردس���تان ئ���ازادی پارتی پارتێكی ك���ه كوردس���تان له هه رێمی ن���او ئه نجومه نی نیش���تیمانی كوردییه بابه تی ڕاگه یان���د؛ ده مێكه به ئاوێنه ی پێكهێنان���ی هێزێكی دیك���ه ی چه كدار له به رباس���ه و كوردس���تان له رۆژئاوای ده یانه وێ وه ك چۆن ئه نجومه نی گه لی رۆژئ���اوا یه كینه كانی پاراس���تنی گه ل YPGی هه ی���ه ، ئه وانیش وه ك حزب و نیشتیمانی ئه نجومه نی ناو الیه نه كانی هه بێت، هێزێك���ی چه كدارمان كوردی وتیش���ی به هۆی هه ڵوێس���تی جیاوازی هه ندێ���ك الیه ن���ی ن���او ئه نجومه ن���ی نیشتیمانی كوردی تاكو ئێستا به فه رمی نه یانتوانیوه ئه و هێزه پێكبهێنن، به اڵم له دواهه مین كۆبونه وه یان له گه ڵ بارزانی كه PYD بایكۆتی كردبو، باسیان له و

بابه ته كردوه .میران���ی وتی "ئێم���ه ده مانه وێ ئه و هێ���زه ه���ی ئه نجومه نی نیش���تیمانی كوردی بێت له گه ڵ YPG بخرێته سه ر كۆمیته ی س���ه ربازی ده س���ته ی بااڵی

كورد له رۆژئاوای كوردستان".س���ه باره ت به YPG كه تاكه هێزی چه كداری رۆژئاوای كوردستانه و پێشتر له الیه ن ده س���ته ی بااڵی ك���ورد وه ك هێ���زی فه رم���ی چه ك���داری رۆژئاوای كوردستان ناس���ێنراوه ، كه ریم میرانی وت���ی "YPG پێش ئه وه ی شۆڕش���ی ده س���تپێبكات كوردس���تان رۆژئاوای هه بوه و س���ه ر به PYDیه ، YPG تاكو ئێستاش له ژێر فه رمانیPYDیه و ته نها گوێ له PYD ده گرێت و به ویستی ئه وان

ده جوڵێته وه ".وتیش���ی PAK به رپرس���ه ی ئ���ه و پێویس���تی كوردس���تان "رۆژئ���اوای له كاتی هێرش به هێزێك���ی دیكه ی���ه و بۆ س���ه ر رۆژئاوا پێشمه رگه ی زۆرمان پێویست ده بێت، ئێمه له به رنامه ماندایه هێزێكی 15 بۆ 20 هه زار پێشمه رگه یی پێكبهێنین و له ئێستادا هێزێكی نزیكه ی 3000 كه س���یمان هه ی���ه ك���ه له الیه ن ڕاهێنانی���ان هه رێم���ه وه حكومه ت���ی پێده كرێ���ت و له و س���ه ربازو كوردانه ی رۆژئاوا پێكدێت كه له س���وپای سوریا ڕایانكردوه و ئاواره ی باشوری كوردستان

بون".س���ه باره ت به س���ه رچاوه ی هاوكاری ئه و هێ���زه چه كداره ، كه ری���م میرانی س���ه ركردایه تی ئێمه "مه رجه عی وتی باشوری كوردستانه ، به تایبه ت سه رۆك بارزانی و پارتی دیموكراتی كوردستان، ئه وان له ئێمه زیاتر ئه زمونیان له بواری سیاس���ی و چه ك���داری و ناكۆكی ناوخۆ هه ی���ه ، بۆی���ه هیوامان ب���ه وان هه یه پێش���مه رگه یه هێزه ی هاوكاری ئ���ه و

بكه ن".به وه ئام���اژه ی راش���كاوانه میرانی كرد كه له ناو ئه نجومه نی نیش���تیمانی پارت هه یه الیه نگری پارتی دیموكراتی

كوردستان و بارزانییه . YPG وPYD سه باره ت به هه ڵوێستیله باره ی پێكهێنانی ئه و هێزه چه كداره ، ئێمه كه ری���م میران���ی ڕاش���یگه یاند؛ هیواداری���ن ئه وان ئه و هێزه په س���ه ند بك���ه ن و كێش���ه له نێوانمان دروس���ت نه بێ���ت، ب���ه اڵم ئه گه ر په سه ندیش���ی

پێكهێنانی و له س���ه ر س���ورین نه كه ن PYD ئێمه ش چیدیكه هه مو شتێك له

قبوڵ ناكه ین.س���ه باره ت به ئه گه ری دروس���تبونی ش���ه ڕی ناوخۆ له رۆژئاوای كوردستان، كه ری���م میرانی وتی "ئێم���ه نامانه وێ ش���ه ڕی ناوخۆ دروس���ت بێ���ت، به اڵم ده ستبه رداری پێكهێنانی هێزی چه كدار

نابین".له باره ی هه ڵوێس���تی پارتی یه كێتی دیموكراتی كورد PYD كه گه وره ترین پارتی ئێس���تای رۆژئاوای كوردستانه ، PYD د.جه عف���ه ر ئاكت���اش نوێنه ریبه ئاوێن���ه ی كوردس���تان له هه رێم���ی ڕاگه یاند ده مێك���ه هه ندێك الیه نی ناو ئه نجومه ن���ی نیش���تیمانی باس���ی ئه و بابه ته ده ك���ه ن، به اڵم ئێمه پێكهێنانی ئه و هێزه به هیچ ش���ێوه یه ك په س���ه ند ناكه ین و ڕێگ���ه ی پێناده ین، هه ر ته نها ئێم���ه نین ك���ه له گه ڵ دروس���تكردنی هێزێك���ی دیك���ه دا نی���ن، به ڵكو گه لی ك���ورد به گش���تی و كۆمه ڵێ���ك الیه نی ناو ئه نجومه نی نیش���تیمانی به تایبه ت هه ریه كه له پارتی دیموكراتی پێشڤه ڕۆو پارت���ی چه پی دیموكراتی كوردو چه ند پارتێكی دیكه YPG به هێزی پاراستنی له گه ڵ ده زانن و كوردس���تان رۆژئاوای

پێكهێنانی هێزی دیكه نین.س���ه باره ت به وابه س���ته یی YPG به PYD، د.جه عف���ه ر ئاكتاش ڕایگه یاند

ڕاس���ته س���ه ره تا PYD ئ���ه و هێزه ی YPG ئێس���تا ب���ه اڵم دروس���تكرد، زۆر به رف���راوان ب���وه و جگ���ه له كورد رۆژئ���اوای دیك���ه ی له پێكهاته كان���ی هه ر ئێم���ه پێكهات���وه و كوردس���تان هێزی ببێته ویس���تومانه له سه ره تاوه هه م���و ك���وردان، له كات���ی پێكهێنانی ده س���ته ی بااڵی كوردیش YPG وه ك هێزی پاراس���تنی ڕۆژئاوای كوردستان YPG له ڕابردوش���دا ناس���ێنراو به به رخودان و تێكۆشانه كانی له حه له ب و سه رێكانی و ناوچه كانی دیكه سه لماندی

كه پاریزه ری رۆژئاوای كوردستانه .ئ���ه و به رپرس���ه ی PYD هێم���ا بۆ ئه وه ش ده كات ئه و لێدوان و هێرشانه ی چه ند له الی���ه ن س���ه رمان ده كرێت���ه پارتێكی ناو ئه نجومه نی نیش���تیمانی، بۆ ڕه ش���كردنی ئه وان و YPGیه ، ئه و ڕابردو ڕۆژان���ی "له كۆبون���ه وه ی وتی كه له هه ولێر له گه ڵ مه س���عود بارزانی ئه نجام���درا، ته نه���ا چه ن���د الیه نێكی ئه نجومه نی نیشتیمانی ئاماده بون و ئێمه به هۆكاری س���ه باره ت بایكۆتمانكرد"، به ش���داری نه كردنی���ان، ئاكتاش وتی "كۆبونه وه كه بۆ ئه وه ب���و پارتی ئازاد )باڵی مس���ته فا جومع���ه ( كه هێزێكی چه كداری سه ر به توركیایه و چه ندینجار ل���ه دژی گه لی كوردو YPG هێرش���ی ئه نجامداوه و چه ندین كه سیان كوشتوه ، بیكه نه ئه ندامی ئه نجومه نی نیشتیمانی كوردی، ئێم���ه له دژی ئه و هه نگاوه ین و بۆیه ش به ش���داریمان نه ك���رد چونكه ئاماده نین له گه ڵ دوژمنان و خیانه تكاران

له سه ر مێزێك دابنیشین".س���ه باره ت به پێویس���تی پێكهێنانی هێزێكی دیكه ی چه ك���دار بۆ رۆژئاوای PYD نوێنه ره ك���ه ی كوردس���تان، ڕایگه یان���د كوردس���تان له هه رێم���ی ئه و هێزه ب���ۆ ئاڵۆزكردن���ی رۆژئاوای كوردس���تانه ، بۆ دروس���تبونی شه ڕی ناوخۆ دروستیده كه ن، ئه گه ر كه سانێك ی���ان هێزێك ده یه وێ خه ب���ات بكات و YPGبه رگری له رۆژئاوا بكات با له گه ڵبیكات و YPG ب���ۆ هه مو رۆژئاوا وه ك یه كه و له ژێر فه رمانی ده س���ته ی بااڵی

كورددایه و ئێمه ئاراسته ی ناكه ین".د.جه عف���ه ر ئاكتاش هێما بۆ ئه وه ش ده كات گه ل بڕیاریداوه كه YPG هێزی ڕه وایه تی پێدراوی پاراستنی رۆژئاوای

كوردستانه .ئ���ه و به رپرس���ه ی PYD ڕه خن���ه ی له به رپرسانی هه رێمی كوردستانیش گرت كه له پشت ئه و هه نگاوانه ن و ڕایگه یاند ئه وه یه له باش���ور ئێمه "چاوه ڕوان���ی به گش���تی هاوكارو پشتیوانی رۆژئاوای كوردس���تان ب���ن و نه ب���ن به الیه نگیری الیه نێ���ك و پش���تیوانی الیه نێك نه كه ن

له دژی الیه نێكی دیكه ".دیكه ی چه كدار، هێزێكی پێكهێنانی له كاتێكدای���ه ك���ه به وت���ه ی س���اڵح ل���ه "PYD موس���لیم "هاوس���ه رۆكی YPG لێدوانێكیدا، ژماره ی شه ڕڤانانینزیك���ه ی 15 هه زار كه س���ه ، كه وێڕای

ئ���ه وه ی ته واوی ناوچ���ه كوردییه كانی كۆنتڕۆڵكردوه ، كوردستانیان رۆژئاوای له هه مانكاتدا له گه ڕه كه كوردنشینه كانی باڵوبونه ت���ه وه و حه له بی���ش ش���اری

پارێزگاری له كوردان ده كه ن.شه الل گه دۆ، سه رۆكی پارتی چه پی دیموكراتی كورد كه یه كێكه له پارته كانی ن���او ئه نجومه نی نیش���تیمانی كوردی له س���وریا به ئاوێن���ه ی ڕاگه یاند "ئێمه وه ك پارته كه ی خۆم���ان و ئه نجومه نی نیشتیمانی كوردی پێكهێنانی هێزێكی ڕه تده كه ین���ه وه ، چه ك���دار دیك���ه ی ئێم���ه YPG به هێزی هه م���و ڕۆژئاوای كوردس���تان ده زانی���ن و تاك���ه هێ���زه له رۆژئاوای كوردس���تان كه به رگ���ری ده كات، ئێمه له گه ڵ دروستبونی هێزی

میلیشیایی نین".ش���ه الل گه دۆ وتیشی؛ له سه ره تای وه ك ئێمه هه ولێ���ر، كۆبونه وه كان���ی سه رجه م الیه نه كانی رۆژئاوای كوردستان بارزانیش مه س���عود به ڕێ���ز له گ���ه ڵ ئ���ه و بابه ته م���ان یه كالییكردۆت���ه وه و بڕیارمان���داوه كه جگه ل���ه YPG هیچ هێزێكی دیك���ه ی چه كداری له رۆژئاوای

كوردستان دروست نه بێت.پارتی چه پی دیموكراتی س���ه رۆكی "ئه نجومه ن���ی ڕاش���یگه یاند ك���ورد نیش���تیمانی ل���ه 15 پارتی سیاس���ی پێكدێت، به گش���تی ئێمه پشتیوانی له YPG ده كه ی���ن و به پارێزه ری رۆژئاوای كوردس���تانی ده زانین، به اڵم ٤ پارتی دیكه ه���ه ن كه ئه ندام���ی ئه نجومه نی نیش���تیمانی كوردی���ن و یه كێتییه كیان داوای له ن���او خۆیان���دا پێكهێن���اوه و دروس���تكردنی هێزی چه كدار ده كه ن، به اڵم ئ���ه و داوایه بۆ ئ���ه وان نه چۆته سه رو ئێمه وه ك ئه نجومه نی نیشتیمانی

ڕه تمانكردۆته وه ".وتیش���ی "ئه و پارتان���ه ی ده یانه وێ هێزێكی دیكه ی چه كدار دروست بكه ن بریتی���ن له )پارت���ی دیموكراتی كورد له سوریا، هه ردو "پارتی ئازادی كورد"،

پارتی یه كێتی كوردی سوریا".ش���ه الل گه دۆ، له باره ی ئ���ه و هێزه چه ك���داره ی له هه رێم���ی كوردس���تان ڕاهێنانیان پێده كرێ���ت ڕایگه یاند "ئه و هێ���زه چه كداره له الی���ه ن حكومه ته وه به ڵك���و ته نها ناكرێن، سه رپه رش���تی پارتی دیموكراتی كوردستان ڕاهێنانیان

پێده كات و سه رپه رشتیان ده كات".راش���یگه یاند "ئه گه ر ه���ه ر پارتێكی رۆژئاوا هێزێكی میلیش���یایی دروس���ت براك���وژی ش���ه ڕی ئ���ه وا ب���كات، دروس���تده بێت و ئێمه به هیچ شێوه یه ك په س���ه ندی ناكه ین، ئه گه ر پێویس���ت بكات ده س���ته ی ب���ااڵی ك���ورد ناوی YPG ده گۆڕێ���ت، چونكه یه كینه كانی پاراستنی گه ل له ژێر فه رمانی ده سته ی بااڵی كورده و به ته نها هی PYDنییه ".

لێدوان���ی هه وڵی���دا زۆر ئاوێن���ه فه رمانداری یه كینه كانی پاراستنی گه ل YPG وه ربگرێت، به اڵم په یوه ندییه كه

به رده ست نه بو.

رۆژئاوای كوردستان به ره و دو هێزی چه كداری ده ڕوات

ناكۆكی‌هێزه‌كان‌قوڵده‌بێته‌وه

چاوه ڕوانی ئێمه له به رپرسانی

هه رێمی كوردستان ئه وه یه به گشتی

هاوكارو پشتیوانی رۆژئاوای

كوردستان بن و نه بن به الیه نگیری

الیه نێك و پشتیوانی الیه نێك نه كه ن له دژی الیه نێكی

دیكه

بازگه یه کی هێزه کانی PYD فۆتۆ: شاسوار

‌‌‌ئا:‌كامه‌ران‌محه‌مه‌د

دوای‌هه‌شتجار‌له‌هه‌مواركردنه‌وه‌،‌په‌رله‌مانتاران‌به‌پێویستی‌ده‌زانن‌په‌یڕه‌وێكی‌تازه‌ی‌سه‌رده‌میانه‌‌بۆ‌په‌رله‌مان‌دابڕێژرێته‌وه‌،‌كه‌‌

بتوانێت‌په‌رله‌مانتار‌له‌ڕاپه‌ڕاندنی‌ئه‌ركه‌كانی‌خۆی‌ده‌ستكراوه‌تر‌بكات.‌

سه‌رۆكایه‌تی‌په‌رله‌مانیش‌ماوه‌ی‌ساڵێكه‌‌لیژنه‌یه‌كی‌بۆ‌ئه‌م‌مه‌به‌سته‌‌

پێكهێناوه‌،‌به‌اڵم‌تاكو‌ئێستا‌ئه‌نجامه‌كه‌ی‌نه‌خراوه‌ته‌‌به‌رنامه‌ی‌كاره‌وه‌.‌په‌رله‌مانتارێكیش‌ده‌ڵێت‌"‌په‌یڕه‌وه‌ی‌ناوخۆی‌په‌رله‌مان،‌

ڕێگره‌‌له‌به‌رده‌م‌كاری‌په‌رله‌مانتاری‌و‌هه‌مو‌به‌دواداچونێكی‌په‌‌رله‌مانتار‌بۆ‌كاری‌حكومه‌ت،‌ده‌بێت‌به‌ڕه‌زامه‌ندی‌

سه‌رۆكایه‌تی‌بێت".

دكت���ۆره‌‌ پارت���ی‌ په‌رله‌مانت���اری‌ك���ه‌‌ ئه‌حم���ه‌د،‌ عه‌بدولق���ادر‌ ڕۆژان‌ئه‌ندامه‌‌له‌لیژنه‌ی‌یاس���ایی‌په‌رله‌مان،‌‌جه‌خ���ت‌له‌س���ه‌ر‌پێویس���تیی‌دانانی‌په‌یڕه‌وێك���ی‌تازه‌‌ده‌كات���ه‌وه‌و‌ده‌ڵێت‌"‌به‌دڵنیایی���ه‌وه‌‌كه‌موكوڕی���ی‌تێدایه‌و‌پێویس���تی‌به‌پێداچونه‌وه‌‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌هه‌ندێك‌پره‌نس���یپ‌هه‌یه‌‌وه‌كو‌خۆی‌

ده‌مێنێته‌وه‌".له‌خول���ی‌دوه‌می‌په‌رله‌م���ان،‌پرۆژه‌‌یاس���ایه‌ك‌هه‌بو‌ب���ۆ‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌په‌یڕه‌وی‌ناوخۆ،‌به‌اڵم‌سپێردرا‌به‌خولی‌س���ێیه‌م،‌كه‌چی‌تائیس���تا‌وه‌ك‌خۆی‌ماوه‌ته‌وه‌.‌ئه‌گه‌رچی‌ماوه‌ی‌س���اڵێكه‌،‌په‌رله‌مانه‌وه‌‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ له‌الی���ه‌ن‌س���ه‌رجه‌م‌ كه‌‌ پێكهاتوه‌،‌ لیژنه‌ی���ه‌ك‌سه‌رۆك‌فراكسیۆنه‌كان‌تێیدا‌به‌شدارن‌و‌كار‌له‌س���ه‌ر‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌ده‌كه‌ن‌و‌زۆرب���ه‌ی‌كاره‌كان‌ته‌واوك���ردوه‌،‌به‌اڵم‌په‌رله‌مانتارێ���ك‌ده‌ڵێت"‌پێناچێت‌له‌م‌خوله‌شدا‌په‌یڕه‌وه‌كه‌‌بگۆڕدرێت،‌چونكه‌‌جیاوازی‌جه‌وه���ه‌ری‌له‌بیروبۆچونه‌كان‌

هه‌یه‌".یه‌كێتی‌و‌س���ه‌رۆكی‌ په‌رله‌مانت���اری‌لیژنه‌ی‌مافی‌مرۆڤ‌س���االر‌مه‌حمود،‌

له‌وباره‌یه‌وه‌ده‌ڵێ���ت‌"‌پێمانوایه‌‌‌خولی‌داهاتو‌په‌رله‌مان‌فره‌ڕه‌نگترو‌فره‌بلۆك‌و‌ده‌بێ���ت‌ بۆی���ه‌‌ فره‌فراكس���یۆنتره‌،‌گۆڕانكارییه‌كان‌ هاوئاستی‌ په‌یڕه‌وه‌كه‌‌كاری‌ لیژنه‌ك���ه‌‌ ئه‌گه‌رچ���ی‌ بێ���ت،‌بچێته‌‌ پێناچێت‌ ب���ه‌اڵم‌ زۆریانكردوه‌،‌

كارنامه‌وه‌".كاروان‌ س���ه‌ربه‌خۆ‌ په‌رله‌مانت���اری‌س���اڵح،‌الیه‌نه‌‌نێگه‌تیڤه‌كانی‌په‌یڕه‌وی‌ئیس���تای‌په‌رله‌مان‌به‌وه‌‌ده‌ستنیشان‌ده‌كات،‌ك���ه‌‌ڕێگربوه‌‌له‌ب���ه‌رده‌م‌كاره‌‌سه‌ره‌كییه‌كانی‌په‌رله‌مانتارو‌وتیشی"‌هیچ‌په‌رله‌مانتارێ���ك‌ناتوانێ‌به‌بێ‌پرس���ی‌سه‌رۆكایه‌تی‌بچێته‌‌ده‌زگا‌حوكمیه‌كان‌چاودێریك���ردن،‌ به‌دواداچ���ون‌و‌ ب���ۆ‌

هه‌روه‌ها‌ده‌بێ���ت‌ده‌زگا‌حكومیه‌كه‌ش‌به‌پێی‌ ئاگاداربكرێته‌وه‌،‌ پێش���وه‌خته‌‌په‌یڕه‌وه‌كه‌‌س���ه‌اڵحیه‌تێكی‌زۆر‌درابوه‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌په‌رله‌مان‌و‌ڕێگه‌ی‌نه‌ده‌دا‌په‌رله‌مانت���ار‌له‌ئه‌ركه‌‌س���ه‌ره‌كیه‌كانی‌

ده‌ستكراوه‌‌بێت".كاروان‌ساڵح‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كات،‌كه‌‌سه‌ره‌تای‌دانانی‌په‌یڕه‌وه‌كه‌‌هه‌نگاوێكی‌گرنگ‌بو،‌به‌اڵم‌ئیستا‌گرنگیه‌كه‌ی‌وه‌ك‌جاران‌نه‌ماوه‌و‌ده‌ڵێت‌"‌له‌سه‌رده‌مێكدا‌داڕێژرا،‌كه‌‌ڕژێمی‌سه‌دام‌مابو،‌ڕه‌وشی‌سیاس���ی‌جیاوازبوو‌كوردستان‌به‌سه‌ر‌دو‌ده‌سه‌اڵت‌دابه‌شكرابو،‌ئۆپۆزسیۆنی‌تێدا‌نه‌ب���و.‌ده‌نگی‌جیاواز‌نه‌بو‌ئه‌مڕۆ‌ئه‌جێندای‌زۆر‌گه‌وره‌تر‌هاتۆته‌‌كایه‌وه‌،‌

ك���ه‌‌په‌یڕه‌وه‌ك���ه‌‌له‌ئێس���تادا‌بچوكه‌‌له‌به‌رامبه‌ری‌".

به‌وپێیه‌ی‌خولی‌سێیه‌م‌له‌كۆتایدایه‌،‌له‌ناو‌په‌رله‌مان‌بۆچونی‌جیاواز‌له‌سه‌ر‌دانان���ی‌په‌یڕه‌وێك‌بۆ‌خول���ی‌داهاتو‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌رۆژان‌عه‌بدولقادر‌،‌ئاماژه‌‌ب���ه‌وه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌له‌ڕوی‌یاس���اییه‌وه‌‌هیچ‌كێش���ه‌یه‌ك‌نیه‌‌ئه‌گه‌ر‌له‌ئێستادا‌په‌یڕه‌وێكی‌ت���ازه‌‌دابڕێژرێت‌و‌ده‌ڵێت"‌له‌هه‌ندێك‌واڵت‌هه‌ر‌خوله‌و‌په‌یڕه‌وێك‌بۆ‌خ���ۆی‌داده‌ڕێژێت،‌ب���ه‌اڵم‌هه‌ندێك‌بنه‌ما‌هه‌یه‌‌نه‌گۆڕن.‌هه‌مو‌گۆڕانكاریه‌ك‌هه‌مواركردن���ه‌وه‌".‌ وات���ه‌‌ له‌په‌ی���ڕه‌و‌تایبه‌تییه‌كه‌ی‌ لیژنه‌‌ سه‌باره‌ت‌به‌كاری‌په‌یڕه‌و،‌كه‌‌خۆی‌ئه‌ندامه‌‌تێیدا،‌ڕۆژان‌

هه‌ركاتێك‌ ته‌واونه‌بوه‌،‌ هێش���تا‌ وتی"‌ته‌واوبو‌ده‌یده‌ینه‌‌ده‌ست‌سه‌رۆكایه‌تی،‌ئه‌و‌خۆی‌سه‌رپش���كه‌،‌كه‌‌ئه‌وله‌ویه‌ت‌ده‌داته‌‌كام���ه‌‌پڕۆژه‌و‌كامه‌یان‌ده‌خاته‌‌

به‌رنامه‌ی‌كاره‌وه‌".په‌رله‌مانتاره‌ك���ه‌ی‌یه‌كێتی���ش‌باس‌ك���ه‌‌ده‌كرێ���ت‌كاری‌ ل���ه‌وه‌‌ده‌كات،‌لیژنه‌ك���ه‌‌وه‌كو‌پڕۆژه‌یه‌ك���ی‌حازر‌بۆ‌خولی‌‌داهاتو‌بمێنیته‌وه‌و‌ببێته‌‌یه‌كه‌م‌كاری‌خولی‌داهاتوو‌بۆ‌په‌س���ندكردنی‌وتیش���ی‌"‌پێویس���ته‌‌هه‌مواركردنه‌وه‌‌س���ه‌راپاگیربێت‌و‌به‌بااڵی‌سیسته‌مێكی‌لیژنه‌كان‌و‌ دابڕێژرێ‌و‌ په‌رله‌مانی‌ ته‌واو‌په‌رله‌مانت���اران‌ده‌س���تكراوه‌‌ب���كات،‌له‌به‌دواداچون‌و‌چاودێریی‌حكومه‌ت".

‌‌‌ئا:‌كامه‌ران‌

له‌هه‌ڵبژاردنی‌ڕایه‌ڵه‌و‌بازنه‌كانی‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌له‌هه‌ولێر،‌ڕێگه‌‌به‌هیچ‌پۆلیسێك‌نه‌درا‌به‌شداری‌

بكات‌له‌ده‌نگدان‌و‌پرۆسه‌كه‌ش‌له‌الیه‌ن‌چاودێرانی‌كۆمه‌ڵی‌مه‌ده‌نیه‌وه‌‌به‌رێوه‌چو.‌به‌ده‌یان‌كه‌سیش‌

ناوه‌كانیان‌له‌سلێمانیه‌وه‌‌نه‌گه‌ڕایه‌وه‌و‌به‌وهۆیه‌وه‌‌بێبه‌شكران‌له‌ده‌نگدان،‌هه‌ڵسوڕاوێكی‌بزوتنه‌وه‌كه‌‌ده‌ڵێت"‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان‌له‌ئاسمانه‌وه‌‌

نه‌هاتوه‌،‌تا‌هیچ‌گرفتێكی‌نه‌بێت".‌

هه‌ڵبژاردنه‌كان����ی‌ناوخ����ۆی‌گ����ۆڕان‌له‌هه‌ولێ����ر‌ل����ه‌‌20مانگ����ی‌راب����ردوه‌وه‌‌ده‌س����تیپێكردو‌به‌س����ێ‌قوناغ‌تێپه‌ڕی،‌تاوه‌ك����و‌ بازنه‌كان����ه‌وه‌‌ له‌ڕایه‌ل����ه‌و‌هه‌ڵبژاردنی‌نوێنه‌ری‌ئافره‌تان‌بۆ‌جڤاتی‌نیشتمانی.‌هه‌ڵبژاردنه‌كه‌‌سه‌رجه‌م‌قه‌زا‌و‌ناحیه‌كانی‌س����ه‌ر‌به‌ش����اری‌هه‌ولێری‌گرته‌وه‌،‌ته‌نیا‌له‌قه‌زای‌ناوه‌ندی‌هه‌ولێر،‌له‌قۆناغی‌یه‌ك����ه‌م‌‌12ڕایه‌ڵه‌و‌‌25بازنه‌‌

به‌شدارییانكرد.س����روه‌‌محه‌مه‌د،‌كه‌‌وه‌ك����و‌نوێنه‌ری‌ڕێكخراوه‌كانی‌كۆمه‌ڵی‌مه‌ده‌نی‌چاودێریی‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌گۆڕانی‌كردوه‌،‌ده‌ڵێت"‌گرفتێ����ك‌هه‌ڵبژاردنه‌كه‌‌ هی����چ‌ به‌ب����ێ‌ئه‌نجامدراو‌له‌و‌وێس����تگانه‌ی‌به‌شداریم‌

تێداكرد‌هیچ‌كێشه‌یه‌ك‌ڕوینه‌داوه‌".س����روه‌‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌هه‌ر‌وێس����تگه‌یه‌ك‌له‌‌‌3چاودێر‌پێكهاتوه‌و‌بزوتنه‌وه‌ی‌ نوێن����ه‌ری‌ له‌وان����ه‌‌ یه‌كێك‌گ����ۆڕان‌بوه‌"‌به‌اڵم‌س����ه‌رۆكی‌لیژنه‌كان‌درابوه‌‌ده‌س����ت‌چاودێ����ری‌بێالیه‌ن،‌كه‌‌پارێزه‌ر‌بون‌و‌په‌یوه‌ندییان‌به‌بزوتنه‌وه‌ی‌

گۆڕانه‌وه‌‌نه‌بو".ب����اس‌ گ����ۆڕان،‌ كادیران����ی‌ له‌ن����او‌یه‌كێك‌ ده‌ك����ه‌ن.‌ ته‌كه‌توالت‌ له‌بون����ی‌له‌هه‌ڵسوڕاوه‌كان‌كه‌‌نه‌یویست‌ناوه‌كه‌ی‌

بهێنرێت‌ب����اس‌له‌كێبڕكێیه‌كان‌ده‌كات‌و‌ده‌ڵێت‌"‌به‌تایبه‌تی‌چه‌ند‌به‌رپرس����ێكی‌دی����اری‌هه‌ولێر‌له‌هه‌وڵی‌ئه‌وه‌دابون،‌كه‌‌هه‌ڵبژێردراوی‌ئێس����تای‌گ����ۆڕان‌)برزۆ‌له‌به‌رامبه‌ریدا‌ ده‌رنه‌چێت����ه‌وه‌و‌ مه‌جید(‌به‌ناوی‌)كه‌مال‌س����ه‌لیم(‌ ڕكابه‌ره‌كه‌ی‌به‌ه����ۆی‌ ب����ه‌اڵم‌ ‌" ده‌ربچوێنن����ه‌وه‌،‌شه‌عبیه‌تێكی‌زۆری‌‌برزۆوه‌،‌هه‌وڵه‌كان‌شكس����تیهێناوه‌".‌له‌مباره‌ی����ه‌وه‌‌كه‌مال‌س����ه‌لیم‌ئاماده‌‌نه‌بو‌هی����چ‌لێدوانێك‌بۆ‌

ئه‌و‌مه‌سه‌له‌‌بدات.هه‌ڵبژاردنه‌كان،‌ له‌گرفته‌كانی‌ یه‌كێك‌نه‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌كۆمه‌ڵیك‌ناوه‌‌له‌سلێمانی‌،‌ك����ه‌‌ئه‌مه‌ش‌وایكرد‌ئ����ه‌و‌ده‌نگده‌رانه‌‌نه‌توانن‌به‌شداری‌بكه‌ن،‌بۆیه‌‌به‌شێكیان‌

سكااڵیان‌تۆماركرد.‌سه‌اڵح‌مه‌زن‌یه‌كێكه‌‌له‌و‌هه‌ڵسوڕاوانه‌‌

ن����اوی‌نه‌گه‌ڕاب����ۆوه‌و‌‌ده‌ڵێ����ت"‌گۆڕان‌بزوتنه‌وه‌یه‌ك����ی‌جه‌ماوه‌ری����ه‌و‌له‌س����ه‌ر‌بنه‌م����ای‌ئایدۆلۆژی‌دانه‌م����ه‌زراوه‌،‌له‌و‌توانیویه‌تی‌ ته‌مه‌نی����دا‌ كورت����ه‌ی‌ ماوه‌‌دو‌هه‌ڵبژاردن����ی‌ناوخ����ۆی‌ئه‌نجامدا‌و‌پڕۆس����ه‌كه‌‌له‌خواره‌وه‌‌بۆ‌س����ه‌ره‌وه‌یه‌و‌هه‌نگاوێكی‌ئاس����اییه‌،‌زۆر‌‌ئاس����اییه‌‌ئه‌گه‌ر‌كه‌موكوڕی‌هه‌بوبێت‌و‌پێویس����ته‌‌فراوان‌ به‌س����نگێكی‌ گۆڕان‌ بزوتنه‌وه‌ی‌كاندیدی‌ وایه‌،‌ له‌دونی����اش‌ وه‌ربگرێت،‌سه‌رنه‌كه‌وتو‌گله‌یی‌ده‌بێت‌له‌پڕۆسه‌كه‌"‌هه‌روه‌ك‌وتیشی‌"‌بونی‌كه‌موكوڕیه‌كان‌مانای‌ئه‌وه‌یه‌‌ك����ه‌‌هه‌ندێك‌دامه‌زراوه‌ی‌بزوتنه‌وه‌ك����ه‌‌تاكو‌ئێس����تا‌نه‌یاتوانیوه‌‌

به‌دامه‌زراوه‌یی‌بن".مه‌زن‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌به‌شێك‌له‌وانه‌ی‌ناو‌گۆڕان‌له‌حزبه‌‌سونه‌تییه‌كانی‌

ت����ره‌وه‌‌هات����ون‌و‌ڕه‌خن����ه‌ش‌ده‌گرێت،‌كه‌‌ه����ه‌ر‌پێنج‌كه‌س����ه‌كه‌ی‌پێش����تری‌ئه‌نجومه‌نی‌ش����اری‌هه‌ولێ����ر،‌جارێكی‌تر‌ده‌رچونه‌وه‌،‌وتیش����ی‌"‌حه‌زمده‌كرد‌ڕه‌سه‌نی‌ كه‌سێكی‌ هه‌بوایه‌و‌ گۆڕانكاری‌ش����اری‌هه‌ولێر‌ده‌ربچوبایه‌"‌،‌له‌باره‌ی‌بون����ی‌ته‌كه‌توالت����ه‌وه‌‌‌وت����ی"‌‌گۆڕان‌له‌ئاس����مانه‌وه‌‌نه‌هاتوه‌‌تا‌هیچ‌گرفتێكی‌نه‌بێ����ت.‌ده‌كرێ����ت‌ئ����ه‌و‌حاڵه‌تان����ه‌ی‌هه‌بوبێت،‌به‌اڵم‌پڕۆسه‌كه‌‌هه‌وڵێكی‌باش‌بوه‌‌بۆ‌به‌دیموكراسیكردنی‌هه‌ڵبژاردن".یه‌كێك‌له‌دیارده‌‌تازه‌كانی‌هه‌ڵبژاردن،‌بزوتن����ه‌وه‌ی‌گۆڕان‌ڕێگ����ه‌ی‌به‌پۆلیس‌و‌ئاسایش‌نه‌دا‌به‌شداری‌ده‌نگدان‌بكه‌ن‌و‌س����ه‌رجه‌م‌ئه‌وان����ه‌ی‌له‌هێ����زه‌‌ئه‌منی‌و‌ناوخۆكان‌بون،‌ناوه‌كانیان‌ده‌رهێنرابو.هێمنه‌‌سور‌ئه‌ندامی‌ژوری‌هه‌ڵبژاردنی‌

بزوتنه‌وه‌ك����ه‌‌وتی‌"‌ئێم����ه‌‌پابه‌ندبوین‌كوردس����تان،‌ په‌رله‌مانی‌ به‌یاس����ایه‌كی‌كه‌‌ڕێگه‌‌ن����ادات‌هێزه‌كانی‌ناوخۆ‌كاری‌ئێمه‌ش‌ بكه‌ن،‌ حزبایه‌تی‌ ڕێكخس����تنی‌به‌مه‌به‌ستی‌جیاكردنه‌وه‌ی‌هێزی‌ناوخۆ‌له‌ح����زب،‌هه‌مو‌ناوه‌كانم����ان‌ده‌رهێنا".‌له‌ب����اره‌ی‌ژم����اره‌ی‌ئ����ه‌و‌كه‌س����انه‌ی‌ناویان‌نه‌گه‌ڕاب����ۆوه‌،‌ئه‌ندامه‌كه‌ی‌ژوری‌هه‌ڵب����ژاردن‌وتی‌"‌نزیك����ه‌ی‌‌10كه‌س‌

ده‌بون".‌

نه‌جات‌گڕاوی‌،‌كه‌‌به‌به‌رپرسی‌بازنه‌‌هه‌ڵبژێردرایه‌وه‌‌ده‌ڵێت"‌هه‌ندێك‌قسه‌و‌بێنه‌و‌ب����ه‌رده‌‌‌هه‌ر‌ده‌كرێ����ت‌له‌نێوان‌كاندیده‌كان،‌چونكه‌‌كێبڕكێ‌له‌گۆڕێدایه‌،‌منیش‌هه‌ندێك‌قس����ه‌م‌بیستوه‌،‌به‌اڵم‌هه‌ڵبژاردنه‌ك����ه‌‌زۆر‌ئازادانه‌‌به‌ڕێوه‌‌چوو‌وتیش����ی‌"‌له‌ئاس����تی‌باژێڕوانه‌كانیش،‌كامه‌یان‌له‌هه‌مویان‌ماندوتر‌بو‌زۆرترین‌

ده‌نگی‌هێنا".بزوتن����ه‌وه‌ی‌ دروس����تبونی‌ ل����ه‌دوای‌گۆڕانه‌وه‌،‌هه‌ولێر‌س����یمای‌ته‌كه‌توالتی‌پێوه‌‌دیاربوو‌وێنه‌ی‌به‌تایبه‌تی‌به‌س����ه‌ر‌چه‌ند‌كه‌س����ێكی‌كۆنه‌‌س����ه‌ركردایه‌تی‌یه‌كێتی‌دابه‌شبو،‌دیارترینیان‌عوسمان‌بانیمارانی‌و‌سه‌فینی‌مه‌القه‌ره‌‌بو،‌به‌اڵم‌به‌پێی‌قس����ه‌كانی‌نه‌جات‌گ����ڕاوی،‌بۆ‌ئه‌م‌هه‌ڵبژاردنه‌،‌ئه‌م‌دو‌كه‌س����ه‌‌به‌‌هیچ‌

جۆرێك‌ده‌ستوه‌ردانیان‌نه‌كردوه‌.سروه‌‌محه‌مه‌دی‌چاودێریش‌ده‌ڵێت‌"‌پڕۆس����ه‌كه‌‌دور‌بو‌له‌گرژی‌و‌ته‌زویرات،‌هه‌ر‌ده‌نگده‌رێك،‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌ناوه‌كه‌ی‌پێشتر‌له‌س����جلێك‌تۆماركرابو،‌ژماره‌ی‌ناس����نامه‌و‌مۆبایلیش����ی‌تۆماركراب����و.‌ده‌بوایه‌‌هه‌رسێ‌زانیاری‌بۆ‌چاودێره‌كان‌پشتڕاستبكاته‌وه‌،‌چاودێره‌كانیش‌بۆیان‌هه‌بو‌ڕێگه‌‌نه‌ده‌ن‌به‌هیچ‌كه‌سێك‌ئه‌گه‌ر‌زانیاریه‌كانی‌ناو‌فۆڕمه‌كه‌ی‌هاوشێوه‌ی‌ژم����اره‌ی‌مۆبایله‌كه‌ی‌ ناس����نامه‌و‌ ناوو‌

نه‌بوایه‌".

مه ال مه عاز سه رۆكی داهاتوی هه رێمی كوردستان

‌‌

-‌‌‌‌‌‌‌‌‌له‌ب���ه‌ر‌ئ���ه‌وه‌ی‌گوایه‌‌مۆدێلی‌ئایدۆلۆجیا‌نه‌ماوه‌،‌سیاسه‌ت‌له‌م‌هه‌رێمه‌‌به‌گه‌مژه‌یی‌له‌سه‌ر‌بنچینه‌ی‌نه‌خۆشی‌و‌چاكبونه‌وه‌،‌وازهێنان‌و‌سه‌نگه‌ر‌گۆڕین،‌مردن‌و‌مان���ی‌تاك���ه‌كان‌بنیاتده‌نرێت،‌ن���ه‌ك‌خزم���ه‌ت‌و‌به‌رنام���ه‌،‌پ���رۆژه‌و‌بیروباوه‌ر،‌ئه‌مه‌شه‌‌واده‌كات‌هه‌مو‌له‌سه‌ر‌بێئه‌قڵكردنی‌كۆمه‌ڵگا‌كاربكه‌ن‌تا‌درێژه‌‌

به‌مێگه‌ل‌راگرتنی‌ده‌نگده‌ران‌بده‌ن.-‌‌‌‌‌‌‌‌‌موسلیح‌كاتی‌خۆی‌كتێبخانه‌ی‌بێكه‌س���ی‌هه‌بو‌له‌ش���اری‌هه‌ولێر،‌چه‌ند‌رۆژێك‌پێش‌راپه‌ڕینه‌كه‌ی‌ساڵی‌1991ی‌‌په‌رتوكخانه‌كه‌یه‌وه‌،‌ چوینه‌‌ كوردس���تان‌له‌ناو‌كتێبخانه‌‌بچكۆله‌كه‌ی‌به‌یاننامه‌كانمان‌كۆپی‌ده‌كرد،‌دواتر‌رۆژ‌هات‌و‌رۆژ‌رۆیی‌ئه‌وانه‌ی‌ته‌قه‌یان‌له‌خه‌ڵك‌ده‌كردو‌له‌سه‌ر‌به‌یاننامه‌كانی‌موس���لیح‌خه‌ڵكیان‌ئیعدام‌ده‌كرد،‌كران‌به‌ده‌سه‌اڵتدار،‌موسلیحیش‌هه‌ر‌به‌دی���ار‌كتێبخانه‌كه‌ی���ه‌وه‌‌‌له‌پیره‌‌هه‌ولێرێ‌دانیشتوه‌‌كه‌سێكیش‌نایناسێت‌تا‌پێی‌بڵێت‌س���وپاس،‌ناهه‌قیان‌ناگرم‌ئه‌وان���ه‌ی‌واڵت‌به‌ڕێوه‌ده‌به‌ن‌ئه‌وانه‌‌نین‌ناخۆش���یه‌كانیان‌بین���ی‌ئ���ه‌م‌رۆژه‌یان‌

به‌رهه‌مهێنا.-‌‌‌‌‌‌‌‌‌مامۆس���تا‌مه‌ال‌مه‌عاز‌كاندیدی‌ژماره‌‌یه‌كه‌م���ی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێمی‌كوردس���تان‌و‌س���ه‌رۆكی‌داهاتومان،‌كه‌‌ب���اوه‌ڕم‌وایه‌‌كاندیده‌كان���ی‌ئه‌م‌وه‌رزه‌ی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێ���م‌به‌ره‌و‌ه���ه‌زاران‌ده‌ڕوات،‌باش���ه‌‌200000ك���ه‌س‌فۆرم���ی‌به‌رده‌س���تی‌پ���ڕ‌بكاته‌وه‌،‌ل���ۆ‌‌1ملیۆن‌فۆرمی‌سه‌رۆكایه‌تی‌پڕنه‌كاته‌وه‌،‌له‌تۆڕی‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌فه‌یسبوك‌بۆ‌جه‌نابیم‌نوسی‌مه‌ال‌ب���ۆ‌نامكه‌یته‌‌جێگی���ری‌خۆت،‌له‌‌وه‌اڵمدا‌فه‌خامه‌تی‌وتی‌س���یڤیه‌كه‌تم‌بۆ‌بنێره‌‌من‌ته‌نها‌به‌س���یڤی‌كارده‌كه‌م،‌وتم‌سه‌رۆكایه‌تیمان‌ له‌شاره‌زوره‌وه‌‌ هه‌ر‌ مه‌ال‌ده‌كه‌یت‌یان‌دێیته‌‌پایته‌خت،‌وتی‌بێشك‌

دێمه‌‌هه‌ولێر.ب���ۆ‌ ح���ارپ‌ پرێس)باوک���ی‌ -لڤی���ن‌هەرێم‌ س���ەرۆکی‌ ئەگەر‌ ئیسالمییەکان؛‌بەکاف���ر‌ئەزان���ن‌بۆچ���ی‌ب���ه‌ئاش���کرا‌ڕایناگەیەن���ن(،‌ن���ه‌ك‌ته‌نها‌ئ���ه‌و‌بگره‌‌ده‌زانن،‌ زه‌ندی���ق‌ به‌كاف���رو‌ هه‌موم���ان‌ئه‌وانه‌ی‌وه‌ك‌ئه‌وان‌نه‌پۆشن،‌وه‌ك‌ئه‌وان‌نه‌خۆن‌و‌نه‌خۆنه‌وه‌،‌وه‌ك‌ئه‌وان‌ده‌ست‌نه‌گ���رن،‌وه‌ك‌ئه‌وان‌ژم���اره‌ی‌پێوانه‌یی‌ژنهێنان‌تۆمار‌نه‌كه‌ن...‌كافرن،‌هه‌میشه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌گۆش���ته‌كه‌ش‌به‌ح���ه‌رام‌بزانن،‌ئه‌وا‌گۆش���تاوه‌كه‌ی‌وه‌كو‌شه‌رابولته‌هور‌

به‌حه‌اڵڵی‌نۆشده‌كه‌ن.-لڤی���ن‌پرێ���س))‌دڵش���اد‌گه‌رمیان���ی‌س���ه‌اڵحه‌دین‌به‌هادین‌به‌ئه‌سپێكی‌شه‌لی‌بێپشتیوان‌و‌گیرفان‌به‌تاڵ‌ناوده‌بات((،‌مامۆستا‌سه‌الحه‌دین‌چی‌ئیخوانی‌دنیاو‌توركی���او‌ئێ���ران‌و‌س���عودیه‌و‌ئوردن‌و‌سوننه‌‌‌هه‌یه‌‌له‌پشتێتی،‌چی‌زه‌كاتده‌ری‌كه‌ن���داو‌ملیاردێ���ری‌ئیس���المی‌بیزنس‌هه‌یه‌‌پش���تیوانێتی،‌قه‌رزاوی‌و‌ئۆباماو‌ئ���ه‌ردۆگان‌و‌محه‌مه‌د‌مورس���ی‌الیه‌نگرو‌هه‌وادارێتی،‌ئیتر‌بۆ‌پشت‌و‌په‌نای‌نییه‌‌مامۆس���تا‌دڵشاد،‌ته‌نها‌یه‌ك‌شتی‌كه‌مه‌‌ئه‌ویش‌مێژووه‌‌له‌ن���او‌ئه‌و‌بزوتنه‌وه‌یه‌ی‌كوردستانی‌به‌م‌رۆژه‌‌ئازاده‌‌گه‌یاند،‌ئه‌و‌هه‌ژاریه‌ش‌هه‌مو‌سه‌روه‌تی‌كه‌نداوو‌فتوای‌دنیاو‌هێزی‌ئۆباماو‌ئه‌ردۆگان‌هه‌یه‌‌پڕی‌

ناكاته‌وه‌.-خوناوی‌كچیش���م‌له‌پرسی‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌قس���ه‌ی‌خۆیكردو‌وتی:‌كاك‌مه‌س���عود‌بارزانی‌به‌‌‌8ساڵ‌كۆشكی‌سه‌رۆكایه‌تی‌پێدروس���ت‌نه‌كرا،‌به‌‌2هه‌شتی‌دیكه‌ش‌كه‌پرێ���ك‌بنی���ات‌نانێ���ت،‌بۆی���ه‌‌خۆی‌

كاندیدنه‌كاته‌وه‌‌باشتره‌.-مه‌ال‌بازیانی‌))ده‌س���تاو‌ده‌س���تكردنی‌ده‌سه‌اڵت‌له‌ئیسالمدا‌چه‌سپاوه((،‌راسته‌‌

به‌اڵم‌به‌مردنی‌حاكم.سه‌رۆكایه‌تی�ی‌ كاندیدەكانی‌ -))ژماره‌ی‌ئێران‌گه‌یش���ته‌‌‌٦8٦ك���ه‌س((،‌قوڕمان‌به‌س���ه‌ر‌ده‌بێ���ت‌الی‌خۆم���ان‌چه‌ن���د‌هه‌زار‌ره‌ت‌بكات،‌هه‌م���و‌ئۆمه‌ت‌نیازی‌

خۆپااڵوتنیه‌تی.دۆس���یه‌كه‌ی‌‌ پێده‌چێ���ت‌ ‌ -ئاوێن���ه‌‌)‌به‌رێككه‌وتن���ی‌‌ به‌هادی���ن‌ س���ه‌اڵحه‌دین‌بكرێته‌وه‌"(,هیوادارم‌ یه‌كالیی‌ سیاس���ی‌‌ئه‌مه‌شیان‌به‌‌‌4ملیۆن‌دۆالری‌ئه‌م‌گه‌له‌‌

حه‌ل‌نه‌كرێت.-چه‌تر‌پرێس)گروپێکی‌ئیسالمی‌نه‌وتی‌س���وریا‌ب���ه‌‌)13(‌دۆالر‌ده‌داته‌‌تورکیا‌(،‌لێ���ره‌ش‌بێنه‌‌س���ه‌ر‌حوكم‌به‌خۆڕایی‌ده‌یده‌نه‌‌ئه‌ردۆگان،‌ئیتر‌شۆڕشی‌سوریا‌ب���ۆ‌ئه‌ردۆگان‌بۆ‌خراپه‌،‌ش���ۆڕش‌مافیا‌

به‌ڕێوه‌ی‌ده‌بات.

تایبه‌ت)378(‌سێشه‌ممه‌‌662013/5/21

په رله مان به په یڕه وێك كار ده كات 21 ساڵ له مه وبه ر داڕێژراوه په‌رله‌مانتارێك:‌په‌یڕه‌وی‌ناوخۆ‌چه‌ندین‌كۆتوبه‌ندی‌بۆ‌په‌رله‌مانتار‌دروستكردوه‌

هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌له‌هه‌ولێر..ته كه توالت و جیاكردنه وه ی حزب له پۆلیس

بینای‌په‌رله‌مانی‌کوردستان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئارام‌که‌ریم

له‌هه‌مو‌‌دونیا‌وایه‌،‌كاندیدی‌

سه‌رنه‌كه‌وتو‌گله‌یی‌ده‌بێت‌له‌پڕۆسه‌كه

‌

خولی‌داهاتو‌په‌رله‌مان‌

فره‌ڕه‌نگترو‌فره‌بلۆك‌و‌

فره‌فراكسیۆنتره‌،‌بۆیه‌‌ده‌بێت‌په‌یڕه‌وه‌كه‌‌هاوئاستی‌

گۆڕانكارییه‌كان‌بێت

گه‌ریالو‌جه‌ندرمه‌ماوه ی نزیكه ی س���ێ ده یه یه ، سوپای توركیا به ناوی لێدانی گه ریالكانی پارتی كرێكارانی كوردستانه وه دێته ناو خاكی عێراقه وه ، له ئێستاش���دا س���ێ بنكه ی هه میشه یی له كوردستاندا هه یه ، كه چی حكومه تی عێراق به هاتنی س���ی گه ریال بۆ ناو كوردس���تان هاواری لێهه ستاوه و داوای هه ڵوێست له ئه نجومه نی ئاسایشی

نێوده وڵه تی ده كات.ب���ۆ یه كه مجار ل���ه )1983/5/26( سوپای توركیا دوای وه رگرتنی مۆڵه ت ده به نزیكه ی عێ���راق، له حكومه ت���ی هه زار سه ربازه وه به قواڵیی )25( میل ب���ۆ په الماردانی باره گاكان���ی په كه كه هاته ناو عێراقه وه . له )1984/10/15( عێراق و توركی���ا رێكه وتنێكیان به ناوی "راوه دونان���ی گه رماو گ���ه رم" مۆركرد. كه به هۆیه وه رێگ���ه به توركیا ده درێت له قواڵی���ی )30( كیلۆمه تر له ناو خاكی عێراقدا، راوه دوی چه كداره كانی په كه كه رێكه وتنه ش���ه وه ئه م به ه���ۆی بنێت، توركیا هه ش���تاكاندا سااڵنی له ماوه ی

سێ چاالكی سه ره كی ئه نجامدا. )1988( له س���اڵی ئ���ه وه ی دوای به ه���ۆی هێرش���ی كیمیایی س���وپای عێراق���ه وه ، س���ه دان هاواڵت���ی كورد ئ���اواره ی س���نوره كانی توركیا بوون، عێراق له الی���ه ن خۆیه وه رێكه وتنه كه ی هه ر توركیا ب���ه اڵم هه ڵوه ش���انده وه ، له س���اڵی له س���ه ری . بوو ب���ه رده وام توركیادا عێ���راق و له نێ���وان )1995(رێككه وتننامه یه ك���ی ئه من���ی واژوكرا، به پێی ئه و رێكه وتنامه یه سوپای توركیا تا قواڵیی )15 كم( ده توانێت بێته ناو خاكی عێراقه وه ، بۆ ئه و مه به س���ته ش فڕۆكه خان���ه ی بامه ڕنی درا به س���وپای

توركیا. له )1995/3/20( توركیا "پرۆسه ی ش���ه ش ك���ه ده س���تپێكرد پ���ۆاڵ"ی هه فته ی خایاندو )35( هه زار س���ه رباز دۆالری ملی���ۆن )65( به ش���داربون و تێچ���و. هه روه ه���ا له س���اڵی )1997(

دا "پرۆس���ه ی پۆاڵیین"ی ئه نجامدا كه په نجا هه زار سه رباز به پاڵپشتی تانك و فڕۆكه ی ش���ه ڕكه ر به شداربون و توركیا به قواڵی���ی )20ك���م( هاته ن���او خاكی له )1995/3/28( سه رۆك عێراقه وه . وه زیرانی ئه وكاتی توركیا تانسۆ چیله ر، وتی "چونه ناو باكوری عێراق به مانای پێشێلكاری س���ه روه ری عێراق نایه ت،

چونكه ناوچه كه موڵكی كه س نییه ".له ئاب���ی )1991( تا )1997/5/25( داگیركاری توركیا س���یانزه چاالك���ی دژی بۆردومان���ی )58( وش���كانی و په كه كه له عێراقدا ئه نجامداوه . هه مو ئه و په رده پۆشی به پاڵپشتی و چاالكیانه ش چه س���پاوی ئه مریكا ب���وو. به جۆرێك له ماوه ی شه ڕی نێوان توركیاو په كه كه له )1984 - 1995(، ئه مریكا به به های زیاتر له )6.3( ملیار دۆالر به شداری

له پڕچه ككردنی توركیادا كردوه . له ساڵی )1997( به دواوه توركیا سێ بنكه ی فه رمی له كوردس���تان كرده وه ، ئه وانیش له دێره لوك )40 كم( باكوری ئاكرێ و كانی ماسی )115 كم( باكوری دهۆك و سیرس���ی )30 ك���م( باكوری زاخۆ. كه به وته ی سه رۆكی حكومه تی هه رێ���م نێچیرڤان بارزان���ی بوونی ئه و بنكانه به هه ماهه نگیه له گه ڵ حكومه تی هه رێم. له ئێستادا توركیا به قواڵیی )10

– 30 كم( له ناو خاكی عێراقدایه .س���اڵی راب���ردو حكومه ت���ی عێراق رایگه یاند راسپارده یه ك ده داته پارله مان یان درێژنه كردنه وه ی بۆ هه ڵوه شانه وه هه ر رێكه وتنێكی پێش���وو له گه ڵ هه ر ده وڵه تێك���ی بیانی ، ك���ه رێگه به بونی بنكه ی س���ه ربازی بیانی له سه ر خاكی عێراق بدات. به اڵم تائێستا ئه و یاداشته

نه دراوه ته پارله مان.له نه ورۆزی ئه مساڵدا، پرۆسه ی ئاشتی نێ���وان توركی���او په كه ك���ه راگه یه نرا. كش���انه وه ی له به نده كان���ی یه كێ���ك گه ریالیه و له رۆژی )5/8(ه وه ده س���ت پێده كات. له )2013/5/14( گروپێكی پانزه گه ریالیی و له رۆژی دواتریش���دا كوردستان. گه یش���تنه گه ریال حه ڤده كه چ���ی هه فت���ه ی پێش���و حكومه تی عێ���راق راگه یاند په كه كه س���ه روه ری و سه ربه خۆیی عێراق پێشێلكردوه ، بۆیه بڕیاریان���داوه له وباره یه وه س���كااڵیه ك ئاس���ایش و ئه نجومه ن���ی ئاراس���ته ی یاداشتێك ئاراسته ی كۆمكاری عه ره بی

بكه ن.

7 )378( سێشه ممه 2013/5/21 عێراق

پرۆفایل

ئا: ئاوێنه

له شاری كه ركوك، دوای ئه وه ی كه سێك به تۆمه تی تیرۆر ده ستگیر

ده كرێت، به اڵم له ڕێگه ی دوو ئه فسه ری پله داره وه له به رانبه ر پێنج هه زار دۆالردا ئازاد ده كرێت. هه روه ها

كه سێكی دیكه ش كه به تۆمه تی تیرۆر ده ستگیركراوه ، ته نها هه فته یه ك زیندانی ده كرێت و پاشان ئازاد

ده كرێت.

كۆنوس���ێكی دادگای���ی به رایی به غدا كه وێنه یه كی ده س���ت ئاوێنه كه وتوه ، چه كداری گروپێك���ی ئه ندامانی وته ی س���ه ر به رێكخراوی ئه نس���ار سوننه ی له خۆگرتوه و مێژوه كه ی بۆ ساڵی رابردوو ده گه ڕێته وه . تیایدا ئه و چه كدارانه باس له كاره كانیان و چۆنێتی ده س���تكه وتنی پاره و چ���ه ك ده ك���ه ن. ئه ندامانی ئه و گروپه ، له پۆلیس و جوتیارو كاس���بكار پێكدێن، ك���ه هه ریه كه یان له و گروپه ی كاری تێداك���ردوه ، به رپرس���ی كارێك

بووه .

كۆكردنه وه ی زانیاری له ب���ه رده م )2010/5/14( رۆژی دادوه ری لێكۆڵین���ه وه دا )ز.ع.ح( ك���ه له دایكبوی س���اڵی )1968(و خاوه نی دوكانێكی ئه له منیۆم بووه ، دانی به وه دا ن���اوه له س���اڵی )2009( چوه ته ریزی ئه نس���اره وه و كاره كه ی بریتی بووه له كۆكردنه وه ی زانیاری له باره ی كه س���ه ده وڵه مه نده كان���ی كه ركوكه وه . ناوبراو ك���ه دانیش���توی گه ڕه ك���ی غه رناته ی كه ركوك بووه ، چه ن���د جارێك پاره ی داوه ته ئه و گروپه ، له به رده م دادوه ره دا ره تیكردۆته وه به ش���داری هیچ كارێكی

رفاندنی كردبێت.

گواستنه وه ی چه كداره كانله رۆژی )2012/5/15(، پۆلیس���ێكی له دایكبوی )1985( به ناوی )أ.س.ع(، لێكۆڵین���ه وه دا دادوه ری له ب���ه رده م دان���ی به وه دان���اوه له س���اڵی )2008( چوه ته ریزی ئه نس���ار سوننه وه ، كاری گواس���تنه وه ی ئه ندامان���ی رێكخراوه كه بوه له نێ���وان كه ركوك و داقوق و دوزدا، پۆلیس له به رئ���ه وه ی خ���ۆی به وته ی بووه ، هاتوچۆكردنی له نێوان بازگه كاندا

ئاسان بووه .ئ���ه م پۆلیس���ه ، باس���ی له وه كردوه به ش���داربووه ل���ه رفاندن���ی منداڵ���ی

هه روه ها كه ركوكدا، شاری پزیشكێكی له كات���ی رفاندنی هاواڵتیه كیش���دا دوو ئه ندامی گروپه كه یان له الیه ن هێزه كانی ئاسایشه وه كوژراون. ئه وه شی راگه یاندوه سه رچاوه ی دارایی گروپه كه یان رفاندنی هاواڵتی���ان ب���ووه ، له باره ی ئ���ه و بڕه پاره ی���ه ی خ���ۆی وه ریگرت���وه ده ڵێت "ته نه���ا كارتی مۆبایلی���ان بۆ ده كڕیم و

پاره یان پێنه ده دام".

پاره و په یوه ندییه كانكه كۆنوسه كه دا، دیكه ی له به شێكی به رواری )2012/5/14( به س���ه ره وه یه ، كه س���ێك به ن���اوی )ع.ع( له دایكبوی )1962( كه له گوندێكی سه ر به ناحیه ی ریاز س���ه رقاڵی كاری جوتیاری بووه ، به دادوه ری راگه یاندوه له ساڵی )2006( بوه ت���ه ئه ندام���ی ئه نس���ارو پله كه ی به رپرسی په یوه ندییه كان بووه . له ماوه ی كاركردنیشیدا په یوه ندی له گه ڵ چه ندین س���ه رۆك هۆزی ناوچه كه دا رێكخستوه ، ئه نس���ار له به رژه وه ن���دی تاوه ك���و

كاربكه ن.ناوبراو، كه سێ كه سی دیكه ئه ندامی به شه كه ی بوون، ئه وه ی بۆ دادوه ره كه گێڕاوه ته وه ، فه رمانی ده س���تگیركردنی به م���ادده ی چ���واری تی���رۆر هه بووه ، به اڵم س���ه رۆك هۆزێك بۆی تێكه وتوه و فه رمانه ك���ه ی دۆالر ه���ه زار ب���ه ده هه ڵوه ش���اندۆته وه . ئه م���ه جگه له وه ی توانیویانه په یوه ندی له گه ڵ ئه فسه رێك و مفه وه زێك له جنایاتی كه ركوك دروست بك���ه ن، به هۆی ئه و په یوه ندییه ش���ه وه توانیویانه ئه ندامێكی رێكخراوه كه یان كه به تۆمه تی تیرۆر زیندانی بووه ، له ساڵی )2009( ب���ه پێنج ه���ه زار دۆالر ئازاد بكه ن. له س���اڵی )2011(شدا له ڕێگه ی ئه و دوو ئه فسه ره وه ، توانیویانه ته رمی دوو ئه ندامی رێكخراوه كه یان له پزیشكی دادی نه خۆش���خانه ی ئازادی كه ركوك،

وه ربگرنه وه .

ته قاندنه وه ی بیرو گۆڕستانئه ندامێكی دیكه ی گروپه كه ی ئه نسار،

ناوی )ف.ح.ش(و له دایكبووی س���اڵی )1971( بووه ، ناوبراو له گوندێكی سه ر به قه زای داقوق جوتیار بووه . له ساڵی پله ك���ه ی ئه نس���ارو بوه ت���ه )2010(به رپرس���ی كه رت بووه . گروپه كه شیان جگه ل���ه موفتی ش���ه رعی و به رپرس���ی س���ه ربازی ، ن���ۆ ئه ندام���ی چه كداریان

هه بووه . ،)5/14( له رۆژی له دانپێدانانه كه یدا ب���ه دادوه ری راگه یان���دوه یه كه م كاری گروپه كه ی���ان ته قاندن���ه وه ی بیرێك���ی ئیرتی���وازی بوه له تۆپ���زاوا، ئه مه ش دوای ئ���ه وه ی خاوه نه كه ی ئاماده نه بوه بڕی بیس���ت ه���ه زار دۆالری���ان بداتێ . هه روه ها بۆمبێكیان له ناو گۆڕس���تانی

گوندی زه نقه ردا ته قاندۆته وه .ئه و له باره ی چۆنێتی ده س���كه وتنی بۆمبان���ه وه ، ناوب���راو رونیكردۆت���ه وه له ماڵ���ی گروپه كه ی���ان ئه ندامێك���ی خۆیدا بۆمبه كانی دروس���تكردوه ، دوای له كه ركوك و پێداویس���تیه كانی ئه وه ی له ماڵی به رپرسی یه كه می گروپه كه یان

هێن���اوه . دوات���ر ئاماژه ب���ه وه ده كات خاوه نی چه ندین ج���ۆری چه ك بوون، وه كو بیكه یس���ی و هاوه ن و ره ش���اش و قازیفه ، ئه و چه كانه ش���یان له ناو زه وی

كشتوكاڵیدا شاردۆته وه .

زیندانی یه ك هه فته یی رۆژی )5/14(، كه سێكی تر به ناوی "ح.ج"، كه له دایكبوی ساڵی )1982( و دانیشتوی گوندی دیجله ی سه ر به قه زای داقوق بوه و س���ه رقاڵی كاری جوتیاری بووه . به دادوه ری راگه یاندوه له سه ره تای ساڵی )2011( بوه ته ئه ندامی ئه نسارو بووه ، ی���ه ده گ س���ه ربازی پله ك���ه ی پێویستدا "له كاتی پێیانوتوه گروپه كه بانگت ده كه ین"، بۆی���ه به وته ی خۆی

به شداری هیچ كارێكی نه كردوه .راگه یاندوه به دادوه ره ك���ه ی ناوبراو، له س���اڵی )2009( له الی���ه ن پۆلیس���ی ده ستگیر تیرۆر به تۆمه تی كه ركوكه وه ك���راوه ، به اڵم ته نها هه فته یه ك زیندانی

كراوه و پاشان ئازادكراوه .

ئا: بارام سوبحی

پارله مانی عێراق ته نها یه ك وه رزی كاركردنی ماوه ، له ماوه ی وه رزی

یاسادانانی ئه مساڵیشدا ته نها )11( قانونی په سه ند كردوه . به وته ی

پارله مانتاران ملمالنێ سیاسیه كان رێگربوه له ده رچواندنی ئه و قانونانه ی

خزمه ت به هاواڵتیان ده كه ن، پارله مانتارێكیش ده ڵێت به هۆی نزیكبونه وه ی هه ڵبژاردنه كانه وه ،

له وه رزی داهاتودا پارله مان ئیفلیج ده بێت.

هه فته ی رابردو، دوای ده نگدان له سه ر هه مواركردنی قانونی ده ركراوانی سیاسی و قانون����ی هه موارك����راوی خوێندن����ه وه ی ده زگای زیندانی����ه كان، پارله مانی عێراق كۆتایی به م وه رزه ی كاركردنی هێنا، كه تیایدا ته نها )23( كۆبونه وه ی ئه نجامدا، پارله م����ان )6/18( رۆژی بڕیاریش����ه ده ست به دانیش����تنه كانی بكاته وه . رۆژی پارله م����ان هه ڵبژاردن����ی )2010/3/10(ئه نجامدرا، له )11/25( پارله مان یه كه م

كۆبونه وه ی ئه نجامدا.پارله مانت����اری ده وڵه تی قانون عه باس "كه مته رخه م" پارله مان پێیوایه به یاتی ، بوه ، هۆكاره كه ش����ی بۆ كوتله سیاس����یه بااڵده س����ته كانی ناو حكومه ت و پارله مان ده گێڕێته وه . له وباره یه وه ده ڵێت "به هۆی پارله م����ان سیاس����یه كانه وه ، ناكۆكی����ه

ناتوانێت له وه باشتر بێت".به بۆچونی ناوب����راو، له وه رزی داهاتودا پارله مان توش����ی "په ككه وتن و ئیفلیجی " دێ����ت، ئه وی����ش به ه����ۆی "نزیكبونه وه ی پارله م����ان و خول����ه ی ئ����ه م كۆتای����ی هه ڵبژاردن". ئه نجامدان����ی نزیكبونه وه ی بۆیه پێش����نیارده كات، بۆ وه رزی داهاتو پارله م����ان ده پ����ڕۆژه قان����ون ك����ه بۆ هاواڵتیان و پرۆسه ی سیاسی و چاره سه ری

به ش����ێك له گرفته سیاسیه كان گرنگ بن، بخاته به رنامه ی كاره وه .

تائێس����تا پارله مانی عێراق سێ وه رزی یاسادانانی خۆی ته واوكردوه ، كه له یه كه م دانیشتندا لیستی عێراقیه بایكۆتی كرد، له به ه����اری ئه مساڵیش����دا پارله مانتارانی ك����ورد به هۆی دابی����ن نه كردن����ی كرێی كۆمپانیا نه وتیه كان����ه وه بۆ ماوه ی زیاتر له مانگێك بایكۆتی پارله مانیان كرد، له دوا كۆبون����ه وه ی ئه م خوله ی پارله مانیش����دا لیس����تی ده وڵه ت����ی قان����ون له به رئه وه ی قانونی به تاوان ناساندنی به عس نه خرایه به رنام����ه ی كاره وه ، بایكۆتی كۆبونه وه ی پارله مانی����ان كرد. به گوێ����ره ی ئامارێك له وه رزی ئه مساڵدا، پارله مان ته نها یانزه قانون����ی په س����ه ندكردوه ، ك����ه حه وتیان راستاندنی رێكه وتنه كان و هه مواركردنه وه ی

قانونه كانی پێشوو بووه . كه ریم مه واتن كوتل����ه ی پارله مانتاری علێوی ، ره خنه له ده س����ته ی سه رۆكایه تی پارله م����ان ده گرێ����ت و به "كه مته رخ����ه م" تۆمه تباری����ان ده كات، به ه����ۆی ئ����ه وه ی "خواستی كوتله سیاسیه كانیان له به رچاو نه گرتوه ، به و هۆیه وه كوتله سیاسیه كان ل����ه پارله مان كش����انه وه ". كش����انه وه ی

كوتله كانیش به هۆكاری سه ره كی ده زانێت، له په كخستنی ئه ركی چاودێری و ته شریعی پارله م����ان. هه روه ها بۆچون����ی هه ندێك الیه نی سیاس����ی به "ناواقیع����ی ناوبرد" و رایگه یاند "ئ����ه و بۆچونانه ناچنه خانه ی

به رژه وه ندییه كانی گه لی عێراقه وه ".به بۆچونی علێوی ، ده سته ی سه رۆكایه تی پارله م����ان له به ڕێوه بردنی كۆبونه وه كاندا به به ڵگه ی نه بووه "، پێویستدا "له ئاستی ئ����ه وه ی "زۆر قانونی پێویس����ت و گرنگ

هه بون و په سه ند نه كراون". به پێی ده ستوری عێراق، هه ر ساڵێكی ته مه نی پارله مان له دوو وه رزی یاسادانان پێكدێت، ه����ه ر وه رزێكیش چوار مانگه و دوو مانگی����ش پش����وی پارله مانه ، كاتی كۆبونه وه و پشوه كانیش به پێی په یڕه وی ناوخ����ۆی پارله م����ان دی����اری ده كرێت. ب����ه اڵم ئه گه ر هاتوو بودج����ه له پارله مان بوو، ئ����ه وا وه رزه كه كۆتای����ی نایه ت، تا په س����ه ند نه كرێت. هه روه ه����ا ده توانرێت ماوه یه ك له س����ی رۆژ زیات����ر نه بێت بۆ وه رزێك����ی یاس����ادانان درێ����ژ بكرێته وه ، به مه رجێك له س����ه ر داوای یه كێك له سێ س����ه رۆكایه تیه كه ی عێ����راق ی����ان په نجا پارله مانتار بێت و ب����ۆ ته واوكردنی چه ند

قانونێكی پێویست بێت.كوردس����تان هاوپه یمانی پارله مانتاری ئام����اژه تاڵه بان����ی ، ئ����ااڵ )یه كێت����ی ( ب����ه وه ده كات ل����ه م وه رزه دا ته نها قانونی گرنگ كه پارله مان په س����ه ندی كردبێت، قانونی بودجه ی ئه مس����اڵی عێراق بووه ، هه رچه نده الیه نی كوردی له س����ه ری رازی نه بووه ، ئه مه جگه ل����ه وه ی له م وه رزه دا ره وتی س����ه درو عێراقیه ش چه ند جارێك بایكۆتی پارله مانی����ان كردوه . تاڵه بانی ، ده ڵێ����ت "ه����ۆكاری سیاس����ی و ملمالنێی به هێزی نێوان كوتله سیاسیه كان، وایكرد پارله مان نه توانێ چاره س����ه ر پێش����نیار

بكات و قانونه كان په سه ند بكات". گرفت����ی چاره س����ه ركردنی ب����ۆ په س����ه ندكردنی پڕۆژه یاساكان، لیستی ده كات، پێشنیار هاوپه یمانی كوردستان كۆمه ڵه له س����ه ر ده نگ����دان به یه كج����ار پ����ڕۆژه یاس����ایه ك بكرێت، ك����ه مایه ی ناكۆكی و را جیایی كوتله سیاس����یه كانه . له وباره ی����ه وه پارله مانت����اری هاوپه یمانی كوردس����تان )پارت����ی ( مه حم����ا خه لیل، رایده گه یه نێت پێش����نیاری لیس����ته كه یان ئه وه یه ئه و یاسایانه ی ناكۆكی له سه ره و گرنگ����ن پێكه وه په س����ه ند بكرێن، به اڵم

له‌كه‌ركوك‌به‌‌)5000(‌دۆالر‌داواكراوێكی‌‌تیرۆر‌ئازاد‌ده‌كرێت

ده ستگیرکردنی کۆمه ڵێک گومانلێکراو له الیه ن هێزه کانی پۆلیسی که رکوکه وه فۆتۆ: یه حیا ئه حمه د

پارله‌مانی‌‌عێراق‌به‌ره‌و‌په‌ككه‌وتن‌و‌ئیفلیجی‌‌ده‌چێت

* به پێ���ی راپۆرت���ی رێكخراوێك���ی رابردودا س���اڵی له ماوه ی ناحكومی ، )73( ته نه���ا عێ���راق پارله مان���ی كۆبونه وه ی ئه نجامداوه و لێپرسینه وه ی

له گه ڵ هیچ وه زیرێكدا نه كردوه . * له ك���ۆی )325( پارله مانت���ار، له باشترین حاڵه تدا )248( پارله مانتارو له خراپتری���ن حاڵه ت���دا ته نها )160( پارله مانت���ار ئام���اده ی كۆبونه وه كان

بوون.* پارله مانتاران���ی عێراق تێكڕا ته نها )302( س���ه عات ده وامی���ان كردوه ، له كاتێكدا موچه و ده رماڵه ی مانگانه یان )12( ملیۆن دیناره و هه ریه كه و )25(

پاسه وانیان هه یه . * له و س���اڵه دا )117( پڕۆژه قانون په س���ه ندكراون و )101( پڕۆژه قانون خوێندنه وه ی یه ك���ه م و )122( پڕۆژه

خوێندنه وه ی دوه میان بۆ كراوه .* نوێنه رانی پارێزگای س���ه اڵحه دین زۆرتری���ن س���لێمانی كه متری���ن و له كۆبونه وه كان���ی ئاماده بونی���ان

پارله ماندا هه بوه .دانیش���تنه كاندا )653( له ك���ۆی *نه هاتنی به مۆڵه ت و )7490( نه هاتنی بێ مۆڵه ت تۆماركراوه . رێژه ی نه هاتنی پی���اوان )%3.9( ژن���ان )2.1%( و

بووه .

پارله مان له 2012 دا

"دوای ئه نجامدانی س����ازان له نێوان كوتله سیاسیه كاندا".

خه لی����ل، هۆكاری پێش����نیاركردنی ئه و میكانیزم����ه ده گێڕێته وه ب����ۆ ئه وه ی هه ر كوتله یه ك قانونێك����ی دیاریكراوی به الوه مه به سته و ده یه وێت په سه ند بكرێت، بۆیه ده ڵێت "ئه گه ر میكانیزمه كه ی ئێمه په یڕه و نه كرێت، ئه وا له وه رزی داهاتودا ناتوانرێت

له سێ قانون زیاتر په سه ند بكرێت".

یه کێک له دانیشتنه کانی پارله مانی عێراق له ئینته رنێته وه

ئابووری(378( سێشه ممه 2013/5/21 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

ئا: ئاسۆ سه راوی

یه كێتی سه ندیكاكانی كرێكارانی كوردستان، یه كێكه له و رێكخراوانه ی

له دوای راپه ڕینی 1991، كۆنگره ی نه به ستوه ، تائێستاش به )ته وافوق(

ی حیزبه كانی به ره ی كوردستان كاره كانی به ڕێوه ده برێت، ئه وه له كاتێكدا، كێشه كانی كرێكاران

به تایبه ت گیانله ده ستدانیان به هۆی كاره كانیانه وه روی له زیادبون كردوه .

د. ره هێڵ فه ره یدون سه رۆكی لقی سلێمانی سه ندیكاكانی كرێكارانی كوردستان، له دیدارێكی ئاوێنه دا

له باره ی كاره كانیان و هۆكاری نه به ستنی كۆنگره ی رێكخراوه كه یان

ده دوێت.

ئاوێنه : س���ه ره تا ده مانه وێ باسێكی رێكخراوه كه تان بكه یت، ده وترێ له دوای

راپه ڕینه وه كۆنگره تان نه به ستوه ؟تائێس���تاش راس���ته ره هێ���ڵ: د. ب���ه ره ی حیزبه كان���ی به ته وافوق���ی كوردستانی كه 6حیزب بو، كاره كانی ئه م رێكخراوه به ڕێوه ده چێت، له شه ڕی ناوخۆدا به داخه وه ئه م رێكخراوه دوكه رت بو، له ساڵی 2010دا یه كیگرته وه ، منیش وه ك یه كێتیه ك، چه ند مانگێكه هاتوم له نزیكه وه سه رپه رشتی كاره كانی ئه م لقه م گرتۆته ئه س���تۆ، بۆ ئه وه ی هه م گۆڕانكاری له لیسته كه ی خۆماندا بكه م،

هه م كاره كانی ئێره ش باشتر بكه م. پزیش���كێكی ، چۆنه ت���ۆ ئاوێن���ه : سه رپه رشتی س���ه ندیكایه كی كرێكاری ده كه یت، هه س���ت ناكه یت ئه و دو كاره زۆر له یه كه وه دورن، دوترێ ئه وه ته نها

ئیش دۆزینه وه یه بۆ تۆ؟د. ره هێڵ: ئه و قس���ه م بیستۆته وه ، ئاساییش���ه له الی خه ڵكی ئه و بۆچونه هه بێ���ت، خۆش���م كه س���ه ره تا داوای وه رگرتن���ی ئ���ه م پۆس���ته م لێكرا الم س���ه یر و قورس بو، به اڵم به رپرسه كه م هه ڤ���اڵ نه رمین عوس���مان له رێكخراوه دیموكراتیه كان���ی یه كێت���ی ، پێیوت���م تۆ ب���ۆ ئ���ه و كاره باش���یت ده توانی گۆڕانكاری بكه یت، چونكه نیوه ی ئه و لیستی هه ن له سلێمانیدا رێكخراوانه ی سه وز من سه رپه رش���تی ده كه م. بۆیه

داواكه ی���م قبوڵكرد، جگ���ه له وه كاری كرێكاران له كاره كه ی خۆمه وه زۆر دور نییه ، وه ك پزیشكێكی گشتی ماسته رم به ده ر هه یه ، كۆمه ڵدا له ته ندروس���تی له وه ، من كه پزیشكم به رامبه ر كارێك كه ده یكه م كرێیه ك وه رده گرم، كه واته دوباره به پێی یاسای كار ده كرێت بڵێم

منیش كرێكارم. ئاوێنه : ب���ه اڵم ئه وه ش له س���ه ر تۆ هه ی���ه ، كه ئه وه نده ی لێره س���ه رقاڵی كاری حیزبی ، ئه وه نده سه رقاڵی كاری

رێكخراوه یی نیت؟د.ره هێ���ڵ: هه مو ئ���ه و رێكخراوانه ی له هه رێم���ن، ل���ه دوای ش���ه ڕی ناوخۆ یه كیانگرتۆته وه ، تا كۆنگره ده به ستن، حیزبه كان به ته وافوق به ڕێوه ی ده به ن، س���ه باره ت به خۆشم راس���ته من وه كو كه س���ێكی حیزبی ئه م لێپرسراوێتیه م پێدراوه ، ب���ه اڵم كاره كان���م له ناو لقدا زۆر بێالیه نان���ه ب���وه ، ته نها كاریش���م ب���ۆ كرێكاران���ی ناوخۆی نه ك���ردوه ، به ڵك���و كارم بۆ كرێكاران���ی بیانیش كردوه ، هه ر ئه مڕۆ كێش���ه ی كۆمه ڵێك چاره س���ه ركردوه ، نیپاڵیم كرێ���كاری نه ك لێره ، كاتێك سكرتێری كۆمه ڵه ی خوێندكارانیش بوم، هه میش���ه كاركرم

بۆ هه مو توێژه كه كردوه ، نه ك به ته نها ئه ندامانی حیزبه كه ی خۆم.

ئاوێنه : تۆ بۆ گۆڕانكاری و باش���بونی كاری رێكخراوه ك���ه هاتوی���ت، ب���ه اڵم له وه ی تۆ هاتویت كێش���ه ی كرێكاران، رێ���ژه ی گیانله ده س���تدان به تایب���ه ت له جیات���ی كه مك���ردن، زیادیك���ردوه ، هه ر له سه ره تای ئه مس���اڵه وه تائێستا گیانی���ان له س���لێمانی 12كرێ���كار

له ده ستداوه ؟س���ه رده می ئێس���تا ره هێ���ڵ: د. نه م���اوه ، پاڵ���ه وان س���ۆپه رمان و ئیش ئیش���ی تیم���ه ، راس���ته رێژه ی گیانله ده ستدانی كرێكاران زیادیكردوه ، ب���ه اڵم ئێمه ش بێئیش دانه نیش���توین، س���ه روی بۆ یاداش���تمان به به رده وام له س���ه ر خۆم���ان هه بوه ، فش���ارمان الیه ن���ه په یوه ندیداره كان���ی حكومه ت له كێشه یه كێك به اڵم دروس���تكردوه ، سه ره كیه كان ئه وه یه زۆرێك له كرێكاران هۆش���یارییان له سه ر ماف و كاره كانیان كه مه ، ئه وه له كاتێكدا به پێی یاس���ای كار ده بێ���ت حكوم���ه ت پ���اره دابین بكات بۆ وش���یاركردنه وه ی كرێكاران، كه مته رخه م روه و ل���ه م س���ه ندیكاش ب���و به وه ی پێداگری نه كردوه له س���ه ر

كرێكاران، كێشه كانی چاره سه ركردنی راسته قس���ه ی هه بوه ، به اڵم پێداگری

نه كردوه . ئاوێن���ه : وه كو لقی س���لێمانی چه ند

ئه ندامتان هه یه ؟د.ره هێڵ: ئه مس���اڵ تا مانگی چوار ناس���نامه یان ئه ندام 10هه زار نزیكه ی

نوێكردۆته وه .ئاوێن���ه : 10ه���ه زار ئه ندامتان هه یه ، ب���ه اڵم له خۆپیش���اندانێكدا به نمون���ه له یه كی ئایاری ئه مساڵدا 500 كه ستان ب���ۆ كۆنه كرایه وه ، ئ���ه وه ش كه هه بو به ش���ێكیان كرێكار نه ب���ون، به نمونه

كۆمه ڵه ی تاالسیماتان هێنابو.د. ره هێڵ: خۆش���م ئ���ه و ره خنه یه م بیس���تۆته وه ، به اڵم ئه ندامه كانی ئێمه كات زۆرین���ه ی زۆری���ان، به ش���ێكی ناكرێت ل���ه كاردان، له رۆژدا به تایبه ت من له كاریان بكه م بۆ خۆپیش���اندانێك هه مویان بهێنم، له زۆربه ی پیش���ه كاندا ته نه���ا چه ن���د نوێنه ره كانیانم���ان بۆ ئ���ه و خۆپیش���اندانه بانگكردب���و، ئه و خۆپیشاندانه ی 1ی ئایار به ته نها له ناو س���لێمانیدا نه ب���و، به ڵكو له به ش���ێك له ق���ه زا و ناحیه كان���دا له هه مان كات و ساتدا خۆپیش���اندان هه بو. سه باره ت

به كۆمه ڵ���ه ی تاالس���یماش ئه وان وه ك هاوخه می���ه ك بۆ ئێم���ه هاتبون، ئێمه بانگه وازم���ان بۆ هه م���وان كرد وتمان هاوخه ممان هاوخۆشی له جیاتی وه رن بن، به راستی ئێمه كه ئه و كاره مان كرد پێشبینیم ده كرد خه ڵك ده ستخۆشیمان لێب���كات، نه ك ره خنه م���ان لێبگرێت، هه رچه ن���ده ئه گه ر به ته نها خۆش���مان بوینایه ، هه ر ده چوینه به رده م پارێزگا و جه ناب���ی پارێزگاری���ش داواكاریه كانی ه���ه ر لێوه رده گرتین، ب���ه اڵم ئه وانه ی هاتبون و كرێ���كار نه بون بۆ هاوخه میی ده كه ین، هاتبون و سوپاسیشیان ئێمه گله ی���ی له وانه ش ده كه ی���ن كه به ده م

بانگه وازه كه مانه وه نه هاتبون.ئاوێن���ه : س���ه ندیكای ش���ۆفێرانتان كه داهاتێكی باش���ی هه ی���ه ، ده وترێ لێپرسراوه كه ی ئۆتۆمبیلێكی گرانبه های كڕیوه ، ئه مه ش نیش���انه ی پرس���یاری دروس���تكردوه ، له وباره یه وه قس���ه تان

چییه ؟د. ره هێڵ: سااڵنه راپۆرتی داراییمان هه ی���ه ، پێموایه تاك���ه رێكخراوین له و روه وه كێش���ه مان نه بێ���ت، م���ن كه س���ه رۆكی لقم ناتوانم له 50هه زار زیاتر خ���ه رج بك���ه م، س���ه باره ت به داهاتی سه ندیكای شۆفێرانیش، راسته داهاتی نزیكه ی 200ملیۆن له ئێس���تادا باش���ه دین���اری له بانكدا هه یه ، ك���ه یه كێك دروستكردنی داهاتی له سه رچاوه كانی لۆگۆی���ه ب���ۆ ش���ۆفێرانی ته كس���ی ، هه ر ش���ۆفێرێك بڕی 3ه���ه زار دیناری لێوه رده گی���رێ بۆ دروس���تكردنی ئه و لۆگۆیه . سه باره ت به و ئۆتۆمبیله ش كه بۆ لێپرس���راوه كه ی كڕراوه ، پێشتر ئه و به رپرسه به ئۆتۆمبیلی خۆی كاره كانی سه ندیكای ده كرد، ئه و ئۆتۆمبیله ی بۆ كڕدرا تا ئیش���ی سه ندیكای پێ بكات، جگه له وه ئه و ئۆتۆمبیله سه نه ویه كه ی ش���ۆفێرانه وه یه ، س���ه ندیكای به ناوی نه ك خ���ودی لێپرس���راوه كه ی ، ئه گه ر س���به ی ئه و به رێزه ل���ه وێ نه ما، خۆ ئۆتۆمبیله كه بۆ خ���ۆی نابێت، به ڵكو

ئه وه موڵكی سه ندیكایه .داهاتی به شێوه یه كی گشتی ئاوێنه :

سه ندیكاكه تان له كوێوه یه ؟د.ره هێڵ: جگه له داهاتی سه ندیكای شۆفێران، داهاتی سه ندیكاكانی تر زۆر

كه مه به هه مویان ناگاته 50ملیۆن دینار، له فه رمانگه ی دین���ار مانگانه 7ملیۆن ته ندروس���تی وه رده گری���ن، كه كرێچی دینار 13ملیۆن ئێمه ن، حكومه تی���ش ده داته س���ه رجه م رێكخراوه كه ، دیاره 1ملی���ۆن دینار ده دنه لقی س���لێمانی ، هه مو ئه و پارانه ش كه هه مانه هه موی

له بانكدا هه ڵده گیرێ . ئاوێنه : ئه و كرێكاران���ه ی له ناو لقی س���لێمانیدا كار ده ك���ه ن، هه موی���ان

زه مانكراون؟د.ره هێڵ: به ڵێ ، هه مویان زه مانكراون، ره نگه هه ندێك كه به گرێبه ستێكی كاتی ئیش بۆ س���ه ندیكای شۆفێران ده كه ن، فریانه كه وتبین كاریان بۆ بكه ین، به اڵم

ئه وانیتر هه مویان زه مانكراون.ئاوێنه : كاتێ���ك كۆمپانیایه ك به هه ر پاس���اوێك بێت، ماف���ی كرێكاره كانی چیتانك���ردوه ئێ���وه پێش���ێلكردوه ،

له وباره یه وه ؟به دڵنیایی���ه وه ره هێ���ڵ: د. هه ر به نمونه ك���ردوه ، به دواداچونمان تائێستا ئه م س���اڵه وه ، له س���ه ره تای 4گ���ه وره كۆمپانی���ای ئه م ش���اره مان داوه ته دادگا، له به رامبه ر پیشێلكردنی

مافی كرێكاره كانی .ئاوێنه : به وت���ه ی خۆت تۆ بۆ چه ند مانگێك هاتیته س���ه ندیكای كرێكاران، ئه وه سێ مانگه له و پۆسته دای ، كه ی

وازده هێنی ؟د.ره هێڵ: راس���ته بۆ چه ند مانگێك هاتم، به اڵم كاتێك بۆ ئیش���ێك دێیت، كۆمه ڵێك كێشه ی تر دروست ده بێت، ناچاری له گه ڵیدا بڕۆیت تا ئیش���ه كان ده خه یته وه س���ه ر س���كه ی خۆی ، با ئه وه ش رونبێت من ك���ه لێره م له روی ئیش���ی خۆمه وه زه ره رمه ندبوم، به ده ر ل���ه وه خۆم ئاماده ده كه م بۆ خوێندنی دكت���ۆرا، له به رئه وه ده بێ���ت ئێره بۆ

كه سێكی تر جێبهێڵم.ئاوێنه : وه كو سه ندیكا كه ی كۆنگره

ده به ستن؟د.ره هێڵ: نازانم ، ئه گه ر بڵێم ئه مساڵ كۆنگ���ره ده به س���تین درۆت له گ���ه ڵ ده كه م، به اڵم ئاماده س���ازیی ده كه ین، بۆ به ستنی كۆنگره ، له وباره یه وه قسه الیه نه كانی پارت���ی و براده رانی له گه ڵ

تریش ده كه ین.

پزیشكێك‌لێپرسراوی‌‌كرێكارانی‌‌سلێمانیه‌سه‌ندیكای‌‌كرێكاران‌له‌دوای‌‌راپه‌ڕینه‌وه‌‌كۆنگره‌ی‌‌نه‌به‌ستوه‌

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

كۆمپانیایه كی نیشته جێبون له 2010وه به ڵێنیداوه ته به شداربوانی له ماوه ی ساڵێك و چوار مانگدا خانوه كانیان

ته واو بكات و له 70% پاره كه شی لێوه رگرتون، به اڵم ساڵێك و شه ش

مانگ له واده ی خۆی تێپه ڕیوه و ته واو نه كراوه ، به شداربویه كیش ده ڵێت

"سه ره ڕای چه ندین كه موكوڕیی 34 ملیۆن دینارمان داوه و خانوه كان

ته واونه كراون".

به پێی ئه و گرێبه سته ی كه كۆپییه كی له به رده ست ئاوێنه دایه ، نرخی خانوه یه ك كۆمپانیایه 45ملیۆن و500ه����ه زار ل����ه و دین����اره و به وت����ه ی به ش����داربوانی ئه و یه كانه له 2010/7/3وه گرێبه سته كانیان له م����اوه ی ده بوای����ه واژوك����ردوه و س����اڵێك وچوار مانگدا ته واوبوایه ، به اڵم

سێ ساڵه ته واونه كراوه .پرۆژه ی هیالن س����یتی 240 یه كه یه و كۆمپانیای روناكی له ناوچه ی قوله ڕه یسی ئه نجامی����ده دات، س����لێمانی ش����اری ئه گه ر ه����ه ر خانوی����ه ك نرخه كه ی 45 ملیۆن و500هه زار دیناربێت، ئه وا ته واوی خان����وه كان ده كاته زیاتر ل����ه 10 ملیار

دینار.كاروان خه لی����ل به ش����داربویه كی ئه و یه كانه باس له وه ده كات س����اڵ و نیوێك به س����ه ر واده كه یدا تێپه ڕیوه خانوه كان ته واونه ك����راوه ، "چه ندینجار س����ه ردانی

ئۆفیس����ی كۆمپانیاكه م كردوه ، داخراوه یان وه اڵممانناده نه وه ".

به نیگه رانیی����ه وه به ش����داربوه ئ����ه و ل����ه وه ی جگ����ه به وه ش����دا ئام����اژه ی خانوه كه ی چه ندین كه موكوڕیی تێدایه و سێجار به ڵێنیان پێداوه چاكی بكه نه وه ، به اڵم چاكیاننه كردوه ت����ه وه ، هه رچه نده تائێس����تا ل����ه 70% پاره كه ی����ان داوه ته كۆمپانیاك����ه ، "بۆیه ره نگه س����كااڵیان

له سه ر تۆماربكه ین".له به رامب����ه ردا به ڕێوه به ری كۆمپانیای روناكی ئه حمه د حه سه ن له لێداونێكدا بۆ ئاوێن����ه ئه و وتانه ره تده كاته وه و ده ڵێت "دو س����اڵه هه ندێك بل����ۆك ته واوبوه و ماڵی تێدایه ، چونك����ه ئێمه لیژنه یه كی راده س����تكردنه وه مان هه یه و هه ركه سێك چوه ت����ه نێو خانوه كه ی الپه ڕه یه كی پێ دیاری كه موكوڕییه كان پڕكراوه ت����ه وه و ك����راوه و چاكمانكردوه ت����ه وه ، پاش����ان له سه ر به رپرسیارێتی خۆی مۆرو ئیمزاو

ئه ستۆپاكی كردوه ".گرێبه س����ته كه دا واژۆكردنی له گ����ه ڵ پێیانڕاگه یاندون كه له ماوه ی س����اڵێك و ته واو مانگ����دا خانوه كانی����ان ش����ه ش به شداربویه كی محه مه د ئاراس ده بێت، دیكه یه ئاماژه ب����ه وه ده كات كه له گه ڵ واژۆكردن����ی گرێبه س����ته كه پێیانوتون، ئه گ����ه ر له م����اوه ی س����اڵێك و ش����ه ش مانگدا به بێ هی����چ هۆكارێك خانوه كان ته واونه بو، ئه وا كۆمپانیا ده بێت بۆ هه ر مانگێ����ك دواكه وتن 250 هه زار دیناریان بدات����ێ ، ب����ه اڵم "ئه وه نزیكه ی س����اڵ و

نیوێك به س����ه ر واده كه ی����دا تێپه ڕیوه ، یه ك دیناری����ان ب����ۆ نه گه ڕێنراوه ته وه ، كه ئ����ه وه ش به پێچه وانه ی رێنماییه كانی

گرێبه سته كه یه ".ئه و به شداربوه ئه وه ش ده خاته ڕو كه هه ندێك كه س له س����ه ر به رپرس����یارێتی خۆیان س����ه ره ڕای چه ندین كه موكوڕیی چونه ت����ه نێ����و خانوه كه و به نایاس����ایی كاره ب����او ئاوی����ان راكێش����اوه ، "خه ڵك چاوه ڕوانیش ده بێت كرێدایه و له خانوی بێ����ت تاوه كو بزان����ن ك����ه ی كۆمپانیا ت����ه واوی ده كات و مانگانه ش 315 هه زار دینار قیس����ت بدات به كۆمپانیاكه ، بۆیه

به ناچ����اری و ته واونه ك����راوی چوه ته نێو خانوه كه ی ".

ناوب����راو كۆمپانی����ای به ڕێوه ب����ه ری باس����ی له وه ش����كرد "ئه وانه ی كه نایه ن له رێگه ی وه ربگرن����ه وه ، خانوه كانی����ان ئاگادارمانكردونه ت����ه وه ، دادگاوه چونكه قیرت����اوو كۆنكری����ت و كاره بای بۆ دابینكراوه ، ب����ه اڵم بۆمانده ركه وتوه خه ڵك بازرگان����ی پێوه كردوه و بۆ پێنج جار فرۆش����راوه ته وه و نازانین چواره م و

پێنجه م كڕیار له كوێیه ".س����ه باره ت به كه موكوڕی����ی یه كه كان، ئه و به ش����داربوه وتیش����ی "كه موكوڕیی

زۆری تێدایه وه كو س����ه قف و س����ه قف سانه وی و كاره باو پالك و بۆری و زێراب و كاش����ی، كه ئه چین پرس����یار ده كه ین كه س وه اڵممانناداته وه ، بۆیه هیوادارین

وه به رهێنان بێن به هانامانه وه ".هه روه ها كارزان حه سه ن به شداربویه كی دیكه ی ئه و یه كانه به م جۆره ده دوێت و ده ڵێت "كاتێك قسه له گه ڵ كۆمپانیاكه ده كه ین ده ڵێن ئێمه لیژنه یه كمان هه یه له وێ هه رچ����ی كه موكوڕیی هه یه چاكی ده كاته وه ، كه چی راس����ت ناكه ن، زیاتر ل����ه 10 ج����ار ته له فۆنم بۆ ك����ردون كه تێدایه ، خانوه كان ده ی����ان كه موكوڕیی

ته نان����ه ت ش����ه وێك توش����ی ش����ه ڕبوم پێش����ێلكردنی س����ه ره ڕای له گه ڵیاندا، یاس����اكانی خۆیان، چونكه گرێبه ست و ئێستاشی له گه ڵ بێت هه ر له سه ره تاوه

زۆر به خاوی كاریان تێدا ده كرد".كارزان ك����ه به چه ندی����ن كه موكوڕیی و نێ����و خانوه كه و ناته واویی����ه وه چوه ته ده ڵێت "ئه وكاته ی به ته واونه كراوی چومه نێو خانوه كه زۆر ناچاربوم، هه رچه نده

خانوی واهه یه هه ر وێرانه ".له به رامبه ردا به ڕێوه به ری جێبه جێكاری ده س����ته ی وه به رهێنانی سلێمانی عه زیز س����ه عید ده ڵێت "خه ڵك ئ����اگای له هیچ نیی����ه و پرۆژه كه ماوه ی س����ێ س����اڵی هه بوه و ل����ه واده ی خۆیدا ته واوبوه ، هه ر له سه ره تاش����ه وه سه رپه رشتیمانكردوه و هه فت����ه ی دوج����ار ئه ندازیار س����ه ردانی لیژنه یه كیش����م ك����ردوه ، پرۆژه ك����ه ی دروستكردوه له س����ه ر كه موكوڕییه كان و تاوه كو ئه و كه موكوڕییانه چاك نه كه نه وه

پرۆژه كه وه رناگرین".به ڕێوه به ری جێبه جێكاری ده س����ته ی وه به رهێنانی س����لێمانی بێئاگایی خۆی نێوان كڕیارو كۆمپانیاكان له گرێبه ستی ده ربڕی و وتی "ئێمه كه مۆڵه ت ده ده ینه له ماوه ی پرۆژه كه ده بێ����ت كۆمپانیاكه س����ێ س����اڵدا ته واوب����كات، ناش����زانین گرێبه س����تی نێوان كڕی����ارو كۆمپانیاكه چییه و چی تێدایه ، ئه گینا بۆچی رۆژێك كڕی����ار نه هاتوه بۆ الی ئێم����ه ، یان بۆ ناچن سكااڵ تۆماربكه ن و ئێمه ش ئه وكات

كاری خۆمان ده كه ین".

سێ‌ساڵه‌‌پرۆژه‌یه‌كی‌‌نیشته‌جێبون‌به‌بڕی‌‌10ملیار‌دینار‌ته‌واونه‌كراوه‌

وێنه یه ک له پرۆژه که فۆتۆ: ئیحسان

ده سته ی وه به رهێنان: پرۆژه كه

ته واوبوه ، به اڵم كه موكوڕیی هه یه

تا چاكی نه كه نه وه پرۆژه كه وه رناگرین

سه ندیكای كرێكاران زیاد

له 10هه زار ئه ندامی هه یه ، به اڵم بۆ خۆپیشاندانێك 400 كه سی بۆ

كۆناكرێته وه د. ره هێڵ

9 (378( سێشه ممه 2013/5/21 لۆکاڵ

ئا: ئاسۆ سه راوی

دوای به فه ڕمی راگرتنی دابه شكردنی زه وی ، سه رۆكی شاره وانی سلێمانی

به وه كاله ت یوسف یاسین، ئاماژه به وه ده كات، نیازیانه هه یه له رێگای دابه شكردنی یه كه ی نیشته جێبونه وه ، كێشه ی كرێچێتی چاره سه ربكه ن، كه

به وته ی ئه و رێژه كه ی له سلێمانیدا نزیكه ی 14% یه .

س����لێمانی ، ش����اره وانی س����ه رۆكی ل����ه م دیداره ی ئاوێن����ه دا باس له وه ش ده كات، نزیك����ه ی 7ه����ه زار پارچ����ه ی زه وی هاواڵتیان، قه رزارن، له چینه كانی زیندانیانی ش����ه هیدان و ك����ه س وكاری سیاس����ی و رۆژنامه نوس����ان، كۆمه ڵه ی دێری����ن، پێش����مه رگه ی تاالس����یما، چه ن����د توێژێكی تریش "ئ����ه وه قه رزه له س����ه رمانه و هه وڵده ده ی����ن تا كۆتای

ئه مساڵ، ئه و قه رزه بده ینه وه ". ئاوێن����ه : نزیك����ی چ����وار مانگ����ه ، ده س����تبه كاربویت، له م ماوه یه دا له چی

حاڵی بویت؟یوس����ف یاسین: ئه وه لێی حاڵیبوم، كێشه و گرفته كانی سلێمانی هێنده زۆره نییه ، هه ستده كه م كتابدا له حس����اب و له كات����ی ش����اره ئ����ه م كێش����ه كانی ب����ه ره ی كوردس����تانیه وه له س����ه ریه ك كه ڵه كه بوه ، ئه مه جگه له وه ی شاره كه به به رده وام له گه وره بوندایه ، له گه ڵ ئه و گه وره بونه شدا پێداویستیه كانی خه ڵك زیاد ده كات، ئه وه ش هه موی روبه روی

ئێمه ده بێته وه . ئاوێنه : گه وره ترین كێشه تان چیه ؟

یوس����ف یاس����ین: كه می����ی یه كه ی نیش����ته جێبونه ، به پێی ئه و ئامارانه ی كه هه یه نزیكه ی 14% شاری سلێمانی كرێنش����ینه ، دیاره ئه وه ب����ه به راورد، زۆر رێژه یه كی له واڵت����ان، به زۆرێ����ك كه مه ، به اڵم لێ����ره خه ڵكی واراهاتوه ، كه هه م����و خاوه نی خانوی خۆی بێت، بۆیه داوای زه وی نیشته جێبون له ئێمه ده كه ن، خۆشتان ده زانن چه ندین ساڵه

دابه شكردنی زه وی راگیراوه .ئاوێنه : له كه یه وه به فه ڕمی راگیراوه ، پالنی حكومه ت بۆ دوای ئه وه چییه ؟

ل����ه 2006/8/6 یاس����ین: یوس����ف دابه ش����كردنی زه وی راگی����راوه ، به اڵم كۆمه ڵێ����ك ك����ه س و الی����ه ن، فه رمانی

پێش ئ����ه و مێژوه یان هه ی����ه بۆ زه وی وه رگرتن، بۆیه پێشتر داوایان لێكرابو نوێ فه رمانه كانیان ت����ا2012/12/30، بكه نه وه ، ئه وانه ش كه پێشتر فه رمانی ئه نجومه ن����ی وه زیرانی����ان هه ب����وه بۆ له به ش����ێك بریتین وه رگرت����ن، زه وی له كه س وكاری ش����ه هیدان، كه نزیكه ی 1950 كه سێكن، زیندانیانی سیاسی كه ئه وانیش زیاتر ل����ه 760 و كه س ده بن، رۆژنامه نوسانیش فه رمانی 169 پارچه زه وییان هه یه ، كۆمه ڵه ی تاالسیماش167 هه یه ،به ش����ێك زه ویی����ان پارچ����ه تێدایه ، دێرینه كانیشی له پێش����مه رگه به هه رحاڵ به هه موی����ان ده گاته نزیكی 7هه زار كه س����ێك، كه پێ����ش راگرتنی دابه ش����كردنی زه وی فه رمانیان هه بو، بۆی����ه ئه وانه مافی خۆیانه زه وییان بۆ

دابین بكه ین.ئاوێنه : له كوێ و كه ی پێیانده ده ن؟

یوس����ف یاس����ین: هه وڵده ده ی����ن تا كۆتای����ی ئه مس����اڵ به هه مویان بده ین، ش����وێنێكمان له پش����تی كانی گۆمه بۆ

دیاری كردون.ئاوێن����ه : چه ن����د س����اڵێك له مه وبه ر كۆمه ڵێك فه رمانبه ر خاڵبه ندییان بۆكرا ناویشیان ده رچو كه زه وییان پێبدرێت،

ئه وه به كوێ گه یشت؟یوسف یاسین: ئه وانه نزیكی 9هه زار كه س ده ب����ون، راس����ته خاڵبه ندییان بۆ كرا، ب����ه اڵم فه رمان����ی ئه نجومه نی وه زیرانیان نه بو، بۆیه ئه وانه سودمه ند ناب����ن له وه رگرتن����ی زه وی ، به اڵم له و پالن����ه ی حكوم����ه ت دایڕش����توه ب����ۆ نیش����ته جێبون یه كه ی دابه ش����كردنی

به پێی پێویس����ت ئه وانیش وه كو هه مو هاواڵتیه ك����ی ئ����ه م هه رێم����ه ده كرێت

سودمه ندبن.ئاوێنه : ئ����ه و یه كه نیش����ته جێیانه ، له كوێ دروست ده كرێن، وه كو قۆناغی

یه كه م ده درێته كێ ؟له ناوچه ی تاسڵوجه یوسف یاسین: پشتی )مه عه سكه ر سه الم(، شوێنێكمان بۆ داناوه ، دیزاینیش����مان ته واوكردوه ، روبه ره ك����ه ی زۆر به رفراوان����ه جێگای زیاتر له 50هه زار یه كه ی نیشته جێبونی لێده بێته وه وه كو قۆناغی یه كه م ئه مساڵ 3هه زار یه كه دروس����ت ده كه ین، هه زار یه كه ی بۆ مامۆستایان و هه زاریشی بۆ كه مده رامه تان و هه زاره كه ی تریشی بۆ

كارمه ندانی ته ندروستی ده بێت.ئاوێن����ه : فۆڕمی دابه ش����كردنی ئه و

یه كان����ه چ����ۆن ده بێ����ت، مه رجه كانی وه رگرتنی چییه ؟

تائێس����تا یاس����ین: یوس����ف كۆتایی )سیغه یه كی ( نه گه یشتوینه ته بۆ داڕش����تنی فۆڕمه كه ، به اڵم مه رجه س����ه ره تاییه كان، ئه وه یه ئه و كه س����ه به فیعلی كرێنش����ین و كه مده رامه ت بێ ، به هی����چ جۆرێك له حكومه ت پێش����تر س����ودمه ند نه بوبێ����ت، ك����ه فۆڕمه كه ته واوكرا به دڵنیایی����ه وه زانیاری زیاتر

ده درێته هاواڵتیان.چ����وارده وری زه وییه كانی ئاوێن����ه : گونده كان����ی به تایب����ه ت س����لێمانی ده وروبه ری ش����ار، له م����اوه ی رابردودا زۆرترین كێش����ه ی له سه ربو، له ئێستادا

ئه و كێشانه به كوێ گه یشتون؟یوسف یاسین: دیاره ئێمه له ناوشاردا

زه وییه ك����ی وه هامان نه م����اوه ، ئه وه ی س����ه رپارچه یه ، سه رمقه س����ت و هه یه زه ییه كانی ده ره وه ی ش����اریش به زۆری دارایی و كشتوكاڵه ، وه زاره ته كانی هی یاخود هی وه زاره ته كانی تره ، به شێك له و زه وییانه كاتی خۆی به گرێبه ستێك بۆ كشتۆكاڵكردن دراونه ته جوتیاران، یاخود زه ویه كه له س����نوری گوندێكدایه خه ڵكه كه ی خ����ۆی به خاوه نی ده زانێ ، جگه ل����ه وه ی ب����ۆ خۆی����ان داگیریان كردوه زۆرینه شیان پارچه پارچه كردوه و به خه ڵكیان فرۆش����تۆته وه ، هه رچه نده زه ویی����ه كان گرێبه س����ته كه به پێ����ی 12% بۆ جوتیارانه ، ب����ه اڵم به داخه وه زۆرین����ه ی ئه وان هه م����و زه وییه كانیان به خه ڵكی فرۆش����توه ، ئه گه ر حكومه ت حكوم����ه ت بێت، له وان����ه خۆش نابێت كه به زیاده ڕه وی زه وییان داگیركردوه ، لێپرسینه وه به دڵنیاییه وه رۆژێك دێت

له گه ڵ ئه و كه سانه دا بكرێت.ئاوێنه : باس له دروستكردنی شارێكی نمونه ی����ی ده كرێت له نزی����ك عه ربه ت

به ناوی سلێمانی نوێ ، ئه وه چۆنه ؟یوس����ف یاس����ین: به ڵێ ئه وه هه یه ، ته رخانك����راوه ب����ۆی روب����ه ره ی ئه و 20هه زار دۆنم ده بێت، واته روبه ره كه ی نزیك����ه ی هێنده ی س����نوری شه س����ت مه تری سلێمانی ده بێت، ناوی شاره كه 2020 یاخ����ود س����لێمانی مۆدرێن����ی ، لێده ن����رێ ، له ئێس����تادا دیزاینه ك����ه ی دراوه ت����ه كۆمپانیایه ك����ی به ریتان����ی ، بڕی����اره به ه����اوكاری ئه ندازیاره كان����ی خۆمان، له ماوه ی 6مانگدا دیزاینه كه ی ته واوبكرێ����ت، ئه گ����ه ر ئ����ه و ش����اره ته واوبێ����ت، زۆر كێش����ه مان له ك����ۆڵ ده بێته وه ، به تایبه ت ئێستا له سلێمانیدا هه یه ، )مه خزه ن(مان كه میی كێشه ی له و ش����اره دا نزیك����ی 1000 مه خزه نی روبه ر فراوان دروس����ت ده كه ین، ئه مه كارگه ی چه ندین له دروستكردنی جگه

گه وره و پرۆژه ی گرنگی تر.ئاوێنه : س����لێمانی ، كه به پایته ختی روه وه ل����ه و ناس����را، رۆش����نبیری

چیتانكردوه ؟یوسف یاس����ین: بۆ ئه وه ش له نزیك به كره جۆ 300 دۆن����م ته رخانكراوه ، بۆ دروستكردنی ش����اری رۆشنبیران، ئه و شاره به جۆرێك دیزاین ده كرێت، جێگای زۆرێك له چاالكیه رۆشنبیریه كانی تێدا

بێته وه .

سه رۆكی شاره وانی سلێمانی ، له باره ی دابه شكردنی 7هه زار پارچه زه وی و فۆرمی یه كه ی نیشته جێبون ده دوێت

شارێكی تر له نزیك سلێمانی دروست

ده كرێت، ناوی سلێمانی مۆدرێن

ده بێت

كێشه كانی سلێمانی

هێنده زۆره له)حساب و كتابدا(

نییه

هه ست ده كه م كێشه كانی ئه م

شاره له كاتی به ره ی كوردستانیه وه له سه ر

یه ك كه ڵه كه بوه

نزیكه ی 7هه زار پارچه ی زه وی

هاواڵتیان، قه رزارین و هه وڵده ده ین تا كۆتایی ئه مساڵ

پێیانبده ین

ئه گه ر حكومه ت حكومه ت بێت، له وانه

خۆش نابێت كه به زیاده ڕه وی زه وییان

داگیركردوه

یوسف یاسین سه رۆكی شاره وانی سلێمانی به وه کاله ت

ئا: به ختیار حسێن

بنكه ی ته ندروستی هێلینا له ساڵی 1992 دامه زراوه له ساڵی 1996

بینایه ی بۆ كراوه ، ماوه ی نزیكه ی 3 مانگیشه به بڕیارێك بۆته سه نته ر و

نزیكه ی 120 كارمه ند كاری تێدا ده كه ن و چاره سه ری نزیكه ی 22

هه زار كه مئه ندامی تێدا ده كرێت، هه ر كه مئه ندامێكیش حكومه ت مانگانه

150 هه زار دیناری پێده دات، زۆرترین جۆری كه مئه ندامیش له سه نته ره كه دا شه له ل ده ماغ و ئه وانه ن كه ده ست و

قاچیان خواره .

س���ه نته ری هێلینا پێكهاتوه له چه ند ئێس���ك و به ش���ی له وان���ه به ش���ێك ش���كان، بۆ هه مو ئ���ه و مندااڵنه ی كه ده س���ت و قاچ و پشتیان خواره ، به شی چاره س���ه ری سروشتی ، به شی مندااڵن كه تایبه ته به و مندااڵنه ی نه خۆش���ی دڵیان هه یه و ئه و مندااڵنه ی گه شه یان كه مه ی���ان بااڵی���ان كورته ، به ش���ی )جومله عه سه بی ( ئه مه ش ئه و مندااڵنه ده گرێته وه كه شه له ل ده ماغن، له گه ڵ به ش���ی ددان بۆ كه مئه ندام و به ش���ی به شی له گه ڵ س���وموبوكم كه ڕ واڵاڵن، نه ش���ته رگه ری و تیشك و ده رمانسازی ، هه م���و چاره س���ه ركردنی له گ���ه ڵ

نه خۆشیه كانی مندااڵن.ك���ه عه بدولڕه حم���ان، س���وعاد منداڵه كه ی شه له ل ده ماغی هه یه و له و بۆ ده كرێت، سه نته ره دا چاره س���ه ری باس ل���ه وه ده كات ك���ه زۆربه ی ئه و ده رمانانه ی ده بێت به كوڕه كه ی بدرێن، له س���ه نته ره كه دا نین بۆی���ه وه ك ئه و

وت���ی "به ناچاری ده بێت ل���ه ده ره وه ی سه نته ره كه ئه و ده رمانانه بكڕین".

له قه ره باڵغ���ی گله ی���ی س���وعاد س���ه نته ره كه ش هه بوو وتی "پێویسته پزیش���ك و كارمه ن���دی زیات���ری ب���ۆ دابینبكرێت، چونكه نه خۆشه كانی ئه م س���ه نته ره به كه ڵكی ئ���ه وه نایه ن زۆر

له چاوه ڕوانیدا بهێڵرێنه وه ".باوكی یه كێكی تر له نه خۆش���ه كانی س���ه نته ره كه ، كه پێیباش نه بو ناوی باڵوبكرێت���ه وه باس���ی له وه ك���رد كه سه نته ره كه پڕه له كه موكوڕیی "به شی ش���وێنی ناڕێ���ك و زۆر وه رش���ه كه ی چاوه ڕوان���ی نه خۆش���یش ل���ه ده ره وه نییه ئه وه ی كه هه ی���ه له رێڕه وه كه دا به هاوینان گه رمه و به زستانیش سارد".

ئه و وتیش���ی "كاتێكیش كه ده چیته ژوری وه رش���ه كه بۆ ئ���ه وه ی )قاڵب( بۆ منداڵه كه دروست بكه ن، وه رشه كه خاوێن نیه ، ش���وێنێك نیه بۆ ئه وه ی ده ستشۆرێكی وه ربگیرێت، قیاسه كان گونجاو نیه بۆ پاككردنه وه ی نه خۆشه كه كارمه نده ده بین���ی زۆرج���ار له گه چ،

پیاوه كان جگه ره یان به ده سته وه یه ".له به رامب���ه ر گله یی ئ���ه و هاواڵتیانه به ڕێوه به ری س���ه نته ری هێلینا د. دلێر س���ابیر مه خموری ، باس له وه ده كات ش���وێنه كه یان ئه وه ی س���ه رباری كه ك���ۆن و بچوك���ه و ه���اوكات ژم���اره ی "بۆیه نی���ه زۆر كارمه نده كانیش���یان هه ندێكجار كێش���ه ی بچوك دروس���ت

ده بێت".ده رب���اره ی خ���راپ مامه ڵه كردن���ی كارمه نده كانیش���ان، د. دلێ���ر ئ���ه وه ناش���ارێته وه كه هه ندێكجار مامه ڵه ی توند روی���داوه ، به اڵم ئه و ئ���اگاداری

هه م���و كارمه نده كان���ی كردۆته وه كه به هیچ شێوه یه ك وه اڵمی هیچ كه سێك نه درێت���ه وه كه س���ه ردانیان ده كه ن، نه رم و "هه میش���ه وتومه مامه ڵه یه كی نه خ���ۆش و هاوه ڵه كانیان له گه ڵ نیان

بكه ن".به ڕێوه به ره ك���ه ی س���ه نته ری هێلینا ئاماژه ب���ه وه ش ده كات، كه ئه گه رچی

خاوێنده كرێته وه شوێنه كه به به رده وام له الیه ن كارمه ندانی پاككردنه وه ، به اڵم به هۆی ئه وه ی بینایه كه كۆن و بچوكه ، بۆی���ه ناتوان���ن هیچی ت���ری لێبكه ن، ئه و رونیش���كرده وه ك���ه داوایانكردوه سه نته ره كه گه وره تر بكرێت به جۆرێك گه وره ی نه خۆش���خانه یه كی بكرێت���ه

تایبه ت به كه مئه ندامان.

خاوه ن له هه م���و داواش هه روه ه���ا ده كات تایبه تی���ه كان پێداویس���تیه ك���ه هیچ ش���تێك ل���ه ده ره وه نه كڕن، ئ���ه وان له س���ه نه ته ره كه ی چونك���ه هه م���و پێداویس���تیه كان به بێبه رامبه ر

دابینكراوه .ه���ه ر س���ه باره ت به كه م وكوڕیه كانی سه نته ره كه پزیشكی مندااڵن د. رزگار

سابیر، رایده گه یه نێت كه له گه ڵ ئه وه ی له و سه نته ره دا زۆرێك له پێداویستیه كان دابینكراوه ، به اڵم كێشه ی سه ره كی ئه و سه نته ره ئه وه یه كه شوێنه كه ی بچوك و كۆنه ، ئ���ه و ده ڵێت "یه ك س���ه نته ری تایبه تی به كه مئه ندامان هه یه له هه ولێر و ده وروبه ری ، بۆیه سه نته ره كه پێویستی

به فراوانبونی زیاتر هه یه ".

چاره سه ر و چاودێریی 22 هه زار كه مئه ندام، به 120 كارمه ند سپێردراوه

یه ك سه نته ری تایبه تی

به كه مئه ندامان هه یه له هه ولێر و

ده وروبه ری ، بۆیه سه نته ره كه پێویستی

به فراوانبونی زیاتر هه یه

بنکه ی هێلینا بۆ مندااڵنی خاوه ن پێداویستی تایبه ت فۆتۆ: ه ختیار حسێن

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(378( سێشه ممه 102013/5/21 (378( سێشه ممه 2013/5/21

هه موم���ان ده زانین كه ه���ه ر له كۆنه وه مرۆڤ بۆ خۆگه رمكردنه وه و خۆداپۆشینی پش���تی ته واوی به ئاژه اڵن به ستوه هه ر له دڕنده ترینیانه وه تا بێده سه اڵترینیان، به اڵم خۆش���به ختانه ئێس���تا له جیهاندا ڕاوكردنیان به هه مو شێوه یه ك قه ده غه یه به مه به ستی به كارهێنانیان بۆ جلوبه رگ، له گه ڵ ئه وه شدا ڕه نگی پێستیان بێبه ش نییه له ئاماده كردنی جوانترین جلوبه رگ

له مڕۆدا.جوانترینیان پێس���تی پڵن���گ، زه ڕافه ، زێب���راو تیمس���اح... هت���د، ك���ه زۆر له دیزاینه ران���ی جیه���ان به پێی وه رزی كۆلێكش���نی له به ركردنیان هاتن���ه وه و ته واوی بۆ ئاماده ده كه ن، به اڵم له عێراق و كوردس���تان به تایبه تی كه م ده بینرێت! چونكه له به ركردنی ئه م جۆره قوماشه هه ر ته نها ب���ۆ جوانییه كه ی نیه به ڵكو كه س���ایه تی ئافره تیش ده رده خات، ئه و كه س���انه ی خۆی���ان به نوێترین دیزاینی جیهان���ی ئاژه اڵن ده گۆڕن كه س���انێكی

به هێزو جێی خۆیان به خۆیان سه پاندوه نه ك به هاوكاری ده وروبه ر.

لێره وه پێتان ده ڵێی���ن كه هه ڵبژاردنی جۆری قوماشی ئاژه ڵه به ڵك به ڵه كه كان وه كو )پڵنگ و زه ڕافه و زێبرا( باشترین هه ڵب���ژارده ن بۆ ئه م وه رزه س���ه ره ڕای ئه وه ی كه ئه ناقه یه كی )شیك( بێوێنه ده دات به خاوه نه كه ی بۆ ئاهه نگ و بۆنه

تایبه تییه كان.• هه میش���ه پێاڵوی سورو ڕه ش و زه رد

باشترین هه ڵبژارده ن له گه ڵیاندا.• به ئێكسس���واراتێكی وه كو)ئه ڵماس، ئاڵت���ون، كریس���تاڵ و زی���و( له به ریان ش���ێوه ناته وێ���ت چونك���ه مه ك���ه ، سروشتییه كه ی له ده ست بده یت، به ڕای من جۆره پارچه ی ئه فریقی جوان هه یه زیاتر واتلێده كات كه له ئیكسس���وارات

ڕێكخراوبیت، باشترینه له گه ڵیدا.بۆی���ه چیت���ر خ���ۆت بێب���ه ش مه كه له خۆڕێكخستنت ڕه نگه ته نها پێویستت

به كه مێك یارمه تی ڕاوێژكاری هه بێت.

گاکاوڕ

توشی قه یرانی دارایی ده بیت و ماوه یه ك خۆت���ی پێ���وه س���ه رقاڵ ده كه ی���ت و هه وڵئ���ه ده ن به هه رش���ێوه یه ك بێ���ت خۆتان���ی لێده رباز بكه ن. پێویس���تیت

به كاتی زیاتره .

پێویس���ته تۆزێك بایه خ به روكه ش���ی خۆت بده یت بۆ ئه وه ی زیاتر متمانه ت كاره كانت تۆزێ���ك هه بێ���ت. به خۆت شپرزه یی پێوه دیاره و كه متر به باشی

ده رده كه ون.

پرۆژه یه كی س����ه رقاڵی ماوه یه ك����ه نوێیت و زۆر خۆتت پێوه ماندوكردوه ، ره نگه پێویس����ت به وه بكات تۆزێك ماندوێتی����ت وه ربگری����ت و پش����و

بحه سێته وه .

به ده س����ت خۆش����ت هه واڵێك����ی ده بیت و دڵخۆش ماوه ی����ه ك ده گات و په یوه ندێكانت له گه ڵ كه سه نزیكه كانت پته وتر ده بێت و ده س����كه وتی داراییت

ده بێت.

هه ندێ گۆڕان���كاری له ماڵه كه ت بكه ، ب���ه اڵم پێویس���ته هاوس���ه ره كانتان هه ن���دێ نی���ه دور له بیرنه ك���ه ن. گرفتتان بۆ دروستبێت له روی كێشه

خێزانێكان.

ده ره وه و وه ره له ئی����ش هه ن����دێ خ����ۆت به هه ن����دێ كاری ته رفیهییه وه هه یه به وه پێویس����تت س����ه رقاڵبكه هه ندێ پش����و وه ربگری����ت. هه واڵێکی

نوێ ده بیستیت

ته ندروس���تیت به ره و باش���تر ده ڕوات. ماوه یه ك بایه خ به خۆت زیاتر ده ده یت ره نگ���ه ئه م ماوه ی���ه ماڵه وه تان زیاتر قه ره باڵغ بێت به هۆی ناسینی خه ڵكی

نوێوه .

هه واڵێكی خۆش ده بیستیت و چاوت به هه ن���دێ خه ڵ���ك ده كه وێ���ت كه ده مێكه چاوه ڕێ ده كه یت. زۆرینه ی رۆژه كان���ی ئه م هه فته یه به باش���ی

ده ڕوات.

له میانه ی ئه و سه فه ره ی ده یكه یت دڵخ���ۆش ده بی���ت و خه ڵ���ك زۆر ئه و وریاب���ه ب���ه اڵم ده ناس���یت، س���ه فه ره كار نه كاته سه ر ئیش و

كاره كانت.

الیه نیك���ه م هه ن���دێ بی���ر له كه س���ه به ته واوه تی بك���ه ره وه ، نزیكه كان���ت پشتگوێتخستون و ئاگات لێیان نه ماوه ئه وان له هه مو كه س زیاتر پێویستیان

پێته .

وریایانه مامه ڵه له گه ڵ ئیش و كاره كانت بكه و تۆزێك كات بده به خۆت، زۆرت نه ماوه هه مو ش���تێك له ده ستبده یت، به خۆدا بچۆره وه ره نگه تۆ كێشه كان

دروست بكه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

بای����ه خ به و ش����تانه ب����ده كه پێت دراوه و پش����تگوێیان مه خه ، ره نگه گۆڕانكاری����ی له ئی����ش و كاره كان����ت ناڕه حه تی ه����ۆی ببێته روب����دات و

له بواره كانی ژیانت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

جیهانی ئاژه اڵن و نوێترین دیزاین

safeen.arif@yahoo.com Twitter @SafeenArif

ئا: به ختیار حسێن

توێژه رێكی كۆمه اڵیه تی له هه ولێر 36 ساڵه به كۆكردنه وه ی پولی پۆسته وه

خه ریكه و زۆربه ی ئه و پوالنه ی الیه كه له عێراق دروستكراون

یوس���ف كه مال هه ولێری ته مه ن 47 س���اڵ ، ئاماژه بۆ ده كات كه ئاشنایه تی ئه و له گه ڵ پ���ول ده گه ڕێته وه بۆ پۆلی یه كه می س���ه ره تایی ، كاتێك كۆمه ڵێك زه رف���ی نامه ی بینیوه ك���ه وێنه یه كی بچوكی له س���ه ربوه و س���ه رنجی ئه وی ڕاكێش���اوه ، ب���ۆ ئ���ه و مه به س���ته ش له هاوڕێیه كی پرس���یوه كه ئه مه چیه ، ئه وی���ش پێیوت���وه ك���ه ئه م���ه پوله ، بۆیه ئه ویش له وس���اوه ده س���تیكردوه به كۆكردن���ه وه ی پ���ول، تاوایلێهات���وه له هه ر ش���وێنێك پولێكی بینیبێ ئه وا

كۆیكردۆته وه .ل���ه وه ب���اس هه ولێ���ری یوس���ف ده كات ك���ه یه كه مین ك���ورد خولیای عه بدولعه زیز هه بوبێت پولكۆكردنه وه ی یاموڵكی كه س���ایه تی دیاری شۆڕش���ی ش���ێخ مه حمود بوه كه له ئه سته مبۆڵ و ده س���تیكرد به كۆكردنه وه ی پول، ئه و وت���ی "تاوه كو ئێس���تا له كوردس���تان زیات���ر له 280 جۆری پ���ول ده ركراوه و له عێراقیش تائێستا نزیكه ی 9000 هه زار جۆری پول ده ركراوه ، كه گرانترینیشیان روپه یه به دراوی هیندی 25 فیتی روپیه ك���ه له الیه ن مه لیك فه یس���ه ڵی یه كه م

دروس���تكراوه و تائێس���تاش له و جۆره پول���ه ته نیا 300 دانه ی م���اوه له هه مو عێراق كه نرخی یه ك دانه له و پوله 20

ملیۆن دیناری عێراقی ده بێت".وتیش���ی "گرانترین ج���ۆری پولیش له عێراق ده گه ڕێته وه بۆ س���اڵی 1923 تا 1947 ك���ه نرخه ك���ه ی زیاتر له 50 وه ره قه ی���ه ، له س���اڵی 1947 بۆ 2013 نرخی پول ده گاته نزیكه ی 20 وه ره قه ،

هه روه ها له كوردس���تانیش له به رئه وه ی تاوه كو ئێستا به فه رمی دانی پێنه نراوه بۆیه نرخی پوله كانیان كه مه ، گرانترین جۆری پولیش له كوردستان ئه و پوله یه كه له سه رده می شێخ مه حمود ده رچوه كه نرخه ك���ه ی 2 تا 3 وه ره قه ده بێت، ده گه ڕێته وه نرخه كانیان تریش ئه وانی

بۆ نێوان كڕیارو فرۆشیار".مامۆس���تا یوسف، ئاماژه بۆ ئه وه ش

ده كات كه به شانازیه وه ئه و یه كه م كه س بوه داوای ده ركردنی پولی پۆس���ته ی له رۆژنامه ی كوردس���تانی ك���ه كردوه نوێ له س���اڵی 1992 باڵوكرایه وه ، هه ر له هه مان س���اڵیش بو كه یه كه م پولی پۆس���ته ده رچو كه بینایه ی په رله مانی دواتری���ش له س���ه ربو، كوردس���تانی ده ركردن���ی پول���ه كان ب���ه رده وام بون له ده رچ���ون تائێس���تاش نزیكه ی 280 پولی پۆس���ته ی لێده رچ���وه ، كه به و جۆره پوالنه ش ده وترێت پولی ناوخۆیی كه به هۆكارێكی سیاسی ده رده چن، كه تائێس���تاش یه كێتی پۆسته ی جیهانی ڕه چاوی بارودۆخی هه رێمی كوردستانی نه كردوه ، له كاتێكدا له روی یاس���ایه وه حكومه تی عێراق له 24تش���رینی دوه می 1991 كشایه وه و بۆش���ایه كی كارگێڕی روی���دا، ك���ه ئه م���ه ش به هه ڵبژاردن چاره س���ه ركرا، ئه و ش���اره زایه ی پول ده ڵێت "تائێس���تا له هه رێ���م كۆمه ڵێك جۆری پول هه ی���ه و زۆربه ی جۆره كانی ئ���ه و پوالنه ش���ی هه یه ك���ه له عێراق و كوردستان دروستكراون و ئاماده ش نیه بێت و ده س���تبه رداریان نرخێك به هیچ هه میشه خۆشه ویس���تن له الی ، بۆ ئه و داوایانلێكردوه چه ندینجار مه به سته ش به پاره یه ك���ی زۆر بیانفرۆش���ێت، به اڵم به وته ی خۆی ئه و "ئاشقی پوله و به هیچ نرخێك ئاماده نیه ده س���تبه رداری ئه و پوالنه بێت، داوا له حكومه تی هه رێمیش ده كات كه پولێكی نوێی بۆندار به بۆنی سێو بۆ یادی هه ڵه بجه دروستبكرێت".

هه‌ولێرییه‌ك‌خۆی‌‌بۆ‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌پول‌ته‌رخانده‌كات

پول هه یه 5 هه زار دۆالر ده كات

له‌فه‌یسبوکه‌وه‌ ئا: مه زهه ر

باڵنده فرۆشه كانی سلێمانی ئاماژه به وه ده كه ن كه رۆژ به ڕۆژ نرخی توتی له به رزبونه وه دایه و كڕیاری

تایبه ت به خۆیان هه یه .

حه م���ه فایه ق ك���ه ماوه ی بیس���ت س���اڵه خه ریكی باڵنده فرۆشتنه له ژێر پرده كه ی سلێمانی ، ئاماژه به وه ده كات كه بازاڕی باڵن���ده چه ندین جۆر توتی تێدایه كه به الی كڕیاره وه "خوازراون"، به ناوبانگتری���ن جۆره كانیش���ی بریتین پێیده وترێت ك���ه ئه فه ریقی له توت���ی جامبۆك���ه و له هه موی���ان به ناوبانگتره له جیهاندا و كڕیاری زۆره ، توتی سلڤه ر، توت���ی ش���ه به ح، كه زۆر پڕفرۆش���ن و مێشكێكی زۆر به هێزو باشیان هه یه بۆ ته مه نیان وتنه وه ی و له به ركردن و قسه له زێدی خۆی���ان له ئه فه ریقا 80 بۆ 90 س���اڵ درێژه ، ناوبراو وت���ی "جۆرێكی ترم���ان هه یه ك���ه به توت���ی تایله ندی ناس���راوه ئه م���ه ش له دوای ئه و س���ێ ج���ۆره ی تر دێت و زۆر زو فێری قس���ه ده بێت، له دوای ئه میش توتی ئه مازۆنه كه چل جۆری هه یه و له ئه مازۆن ده ژین ته نها س���ێ جۆریان فێری قس���ه كردن

ده بن".جیاكردنه وه ی توتیدا "له ناو وتیشی نێ���رو مێكانی���ان زۆر زه حمه ته ته نها

به پشكنینی خوێن جیاده كرێنه وه ".فرۆش���تنی به ن���رخ و س���ه باره ت توتییه كانی���ش، محه م���ه د فایه ق وتی "له نێ���و باڵنده كاندا فرۆش���تنی توتی سودێكی زۆری هه یه ، بۆ نمونه پارساڵ توتیه كم ك���ڕی ب���ه 700دۆالر، دوای شه ش مانگ فرۆشتمه وه به 3700 دۆالر، براده رێكیشم له گه ل مندا و به هه مان نرخ توتییه كی كڕی ئێس���تا 5800 دۆالری

ده ده نێ نایفرۆشێت".وتیشی "توتی به خێوكردن هیوایه ته ب���ه ر له ه���ه ر ش���تێك، ئه وان���ه ی ئه و باڵنده ی���ه به خێو ده ك���ه ن ده بێت زۆر به ئارام و به به زه یی بن، چونكه ئه ویش وه ك م���رۆڤ هه س���ت به ماندوب���ون و

گۆڕانكاریه كانی چوارده وری ده كات".

ئا: ئاوێنه

كۆنترین خانو تائێستا له سلێمانیدا وه ك خۆی مابێت خانوه كه ی سۆفی كه ریمی سه راجه كه ته مه نی زیاتر

له 120 ساڵه ، چه ند رۆژێك له مه وبه ر كرا به قاوه خانه ی کلتوری.

دالوه ر كه نه وه ی س����ۆفی كه ریمی س����ه راجه ، ئام����اژه ب����ه وه ده كات كه ئه و خانوه ده وروبه ری س����اڵی 1890 له گه ڕه كی س����ابونكه ران دروستكراوه و ره نگه كۆنتری����ن خانوی له ئێس����تادا سلێمانی بێت كه پێوه ماوه ، ئه و وتی

"توتی"‌بازاڕی‌‌گه‌رمه‌

ئا: ئاوێنه

هه مو شه وی هه ینییه ك، دوای كاتژمێر نۆ كه به رنامه یه كی نوێی

ئه ره ب ئایدڵ له كه ناڵی MBCییه وه په خشده كرێت، كوچه و شه قامه كانی

هه ولێر كشوماتی و چۆڵییان پێوه دیاره ، له به رامبه ریشدا گازینۆو

چایخانه كانی ئه و شاره جمه یان دێت له و گه نجانه ی به دیار ته ماشاكردنی به رنامه كه وه داده نیشن و چاوه ڕوانی

ده ركه وتنی "په رواز"ن.

ش���یروان كوڕێكی ته مه ن 22 ساڵه و له گازینۆیه ك���ی ئیس���كان ك���ه به ده م نێرگه له كێشانه وه شه وی هه ینی له سه ر شه ممه به دیار سه یركردنی ته له فزیۆنه وه دانیش���تبو، وتی "ئه مشه و سێ روداو هه ب���ون ب���ه الی منه وه هه رس���ێكیان گرنگب���ون: هه واڵی ته ندروس���تی مام ج���ه الل و باڵوبونه وه ی وێنه كانی ، یاری ریال مه دریدو سێهه میش���یان كه دڵم زۆر الیه تی و مه به ستمه بیبینم و ئێستا چاوه ڕوانیم په رواز حسێنه له به رنامه ی

ئه ره ب ئایدڵ".به رنامه كه ك���ه ئه وه ن���ده ی ه���ه ر ده س���تیپێكردو په رواز له سه ر شانۆی ئه ره ب ئایدڵ ده ركه وت، ئیتر هه موان له شاش���ه ی خرۆش���ه وه به ج���ۆش و ب���ه ده م ده ڕوان���ن و ته له فزیۆن���ه كان

داوه ری له لیژن���ه ی توانجگرتن���ه وه به رنامه كه ، ئه و كچه كورده سه رنجیان ده بات كه وێنه و پۆسته ره كانی له چه ند ده بینرێ���ت و هه ولێ���ردا ش���ه قامێكی له ڕێگه ی به شداریكردنیه وه له و به رنامه عه ره بیی���ه دا، ل���ه الی زۆرب���ه ی میدیا عێراقی و عه ره بیه كانیش جێی بایه خه .

دوای ته واوبون���ی گۆرانیه كه ی په رواز ی���ان به رنامه ی عه ره ب ئای���دل دوباره كوچ���ه و ش���ه قامه كان قه ره باڵغیی���ان تێده كه وێته وه و پڕ ده بنه وه له ئوتومبێل و

رێبوار.به ختیار پیاوێكی خاوه نكاری ته مه ن

52 س���اڵی ش���اری س���لێمانیه ، ئ���ه و به بایه خه وه باس له گرنگی به شداربونی ئه م كچ���ه ك���ورده له به رنامه ی ئه ره ب ئایدل ده كات و پێداگری له سه ر ئه وه ش ده كات كه پێویس���ته هه م���و كوردێك مه سیجی پشتیوانی بۆ ئه م كچه بنێرێت كه بوه ته هۆی زیاتر ناس���اندنی گه لی كورد له جیهانی عه ره بیدا به شێوه یه كی شارس���تانی و مه ده نیان���ه و له ڕێگ���ه ی هونه ره وه ، ئه و وتی "ئه م ماوه یه له هه ر شوێنێك كه سه ری قسه داده مه زرێت، پ���ه روازو گرنگیی ده نگ���دان به په رواز

خه می منه ".

میدیاكان����ی عه ره ب باس ل����ه و ناكۆكییه تونده ده كه ن كه له سه ره تای به رنامه ی ئه ره ب ئایدل����ه وه له نێوان راغب عه المه و ئه ح����ام له ئارادای����ه ، به ئه ندازه یه ك كه له تویته ره كانیان����دا توان����ج و پار له یه ك

ده گرن و یه كتر به درۆ ده خه نه وه .

له دوا به رنامه ی ئه ره ب ئایدلدا ئه وه ی جێی سه رنج بو نه راغب و نه ئه حام وه ك به رنامه كانی پێش����وتر قسه یان له قسه ی یه كتردا نه ده كرد و خۆیان له قسه ی یه ك ئ����ه م به رنامه یه دوای هه ڵنه ده قورتاند، ئ����ه وه هات ك����ه میدیاكان����ی ئاماژه یان به وه كرد كه ناڵی MBC راغب عه المه ی ئاگاداركردوه ت����ه وه ك����ه هه قی به س����ه ر

ئه حامه وه نه بێ و توانجی تێنه گرێت.راب����ردو هه فت����ه ی راغ����ب له چاوپێكه وتنێكی����دا له گ����ه ڵ گۆڤارێكی عه ره بی ، باس����ی له هێمنی و له سه رخۆیی نانسی عه جره م كردو وتی "نانسی وه ك حه ب����ی ئارامبه خش وای����ه له نێوان من و

ئه حامدا".وتبش����ی "ئه حام زۆر شت ده ڵێت كه مایه ی بێزاریمه ، هه ندێكجار قس����ه كانی ئه و ده مخات����ه پێكه نین و هه ندێكجاریش

ئیستیفزازم ده كات".عه الم����ه راغ����ب ئاماژه ی����ه ، جێ����ی دورزی به بنه چ����ه هونه رمه ندێك����ی لوبنانیه و مانگ����ی رابردو له به رنامه یه كی ئه ره ب ئایدل����دا ناڕه زایی خۆی به رامبه ر به قس����ه كانی ئه ح����ام ده رب����ڕی بو كه وتی پ����ه رواز له عێراق����ه وه هاتوه ، نه ك كوردستان، چونكه كوردستان به شێكی عه ره ب میدیاكانی له عێ����راق. دانه بڕاوه باس له وه ده كه ن كه دوای ئه و قس����انه راغ����ب عه الم����ه به توانج����ه وه وتویه تی

"ئه حام محازه ره ی سیاسی ده دات".ملیاردێری هونه رمه ندێك����ی ئه ح����ام ئیماراتییه ، كه ل����ه دوای چاوپێكه وتنیدا

ل����ه وه ده كات ك����ه ده ركه وتنی ب����اس ل����ه م به رنامه یه دا به جل و به رگه كانیه وه

چ����وار ملیۆن دۆالری له س����ه ر كه وتوه ، به ناوبانگترین له الی����ه ن پۆش����اكه كانی

لوبنانه وه جلوبه رگ����ی دیزاینه ره كان����ی ئاماده ده كرێت.

په رواز كورد به خۆیه وه سه رقاڵ ده كات

راغب‌و‌ئه‌حالم..‌شیر‌و‌تیر‌له‌یه‌ك‌ده‌سون

كۆنترین‌خانوی‌‌سلێمانی‌‌كرا‌به‌"قاوه‌خانه‌"

"وه ختی خۆی باپیرم له ده یه ی 1920دا كه ساڵه كه ی به ته واوی مه علوم نییه ، ئه م خانوه ی به 3500 روپیه كڕیوه كه

روبه ره كه ی 501 مه تره ".وتیشی "ئه م خانوه دوانزه نه خش و نیگاری قه دیم����ی له ناو دیواره كاندایه ، ك����ه دوانزه ژوری له خۆگرتوه و وه ختی خۆی حه وشه یه كی گه وره و كارێزیشی

تێدا بوه ".دالوه ر باس له وه ده كات كه ئه و خانوه چه ندین یادگاری شیرین له خۆده گرێت، ناس����راوو هونه رمه ندی ژماره یه ك كه ده نگخۆش����ی وه ك عه لی ئه س����غه ری زی����ره ك و حه س����ه ن كوردس����تانی و

چه ندانی دیكه گۆرانی����ان تێدا وتوه و مامێكیه وه به هۆی س����ه رده مانێكیش كه ش����یوعی بوه ، شوێنی كۆبونه وه ی

نهێنی ئه ندامانی ئه و حیزبه بوه ئ����ه م خانوه كه ئێس����تا فه رمانگه ی خه ڵك����ی خاوه نیه ت����ی و ش����وێنه وار له ئێرانه وه هێن����راوه بۆ تایبه تمه ندی ب����ۆ ئه وه ی نوێژه نی بكه ن����ه وه ، كراوه به قاوه خان����ه ، دالوه ری عه لی س����ۆفی كه ری����م وت����ی "دو ك����ه س ه����ه ن كه له مان����ه وه ی ئ����ه م خان����وه دێرین����ه و پاراستنیدا به م شێوه یه جێی سوپاسن ك����ه ئه وانیش عه بدولره قیب یوس����ف و

هێرۆخانن".

یوسف که مال هه ولێری

سۆفی که ریم و خانوه که ی که ئێستا قاوه خانه ی کلتوریه

راغب عه المه و ئه حام

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(378( سێشه ممه 102013/5/21 (378( سێشه ممه 2013/5/21

هه موم���ان ده زانین كه ه���ه ر له كۆنه وه مرۆڤ بۆ خۆگه رمكردنه وه و خۆداپۆشینی پش���تی ته واوی به ئاژه اڵن به ستوه هه ر له دڕنده ترینیانه وه تا بێده سه اڵترینیان، به اڵم خۆش���به ختانه ئێس���تا له جیهاندا ڕاوكردنیان به هه مو شێوه یه ك قه ده غه یه به مه به ستی به كارهێنانیان بۆ جلوبه رگ، له گه ڵ ئه وه شدا ڕه نگی پێستیان بێبه ش نییه له ئاماده كردنی جوانترین جلوبه رگ

له مڕۆدا.جوانترینیان پێس���تی پڵن���گ، زه ڕافه ، زێب���راو تیمس���اح... هت���د، ك���ه زۆر له دیزاینه ران���ی جیه���ان به پێی وه رزی كۆلێكش���نی له به ركردنیان هاتن���ه وه و ته واوی بۆ ئاماده ده كه ن، به اڵم له عێراق و كوردس���تان به تایبه تی كه م ده بینرێت! چونكه له به ركردنی ئه م جۆره قوماشه هه ر ته نها ب���ۆ جوانییه كه ی نیه به ڵكو كه س���ایه تی ئافره تیش ده رده خات، ئه و كه س���انه ی خۆی���ان به نوێترین دیزاینی جیهان���ی ئاژه اڵن ده گۆڕن كه س���انێكی

به هێزو جێی خۆیان به خۆیان سه پاندوه نه ك به هاوكاری ده وروبه ر.

لێره وه پێتان ده ڵێی���ن كه هه ڵبژاردنی جۆری قوماشی ئاژه ڵه به ڵك به ڵه كه كان وه كو )پڵنگ و زه ڕافه و زێبرا( باشترین هه ڵب���ژارده ن بۆ ئه م وه رزه س���ه ره ڕای ئه وه ی كه ئه ناقه یه كی )شیك( بێوێنه ده دات به خاوه نه كه ی بۆ ئاهه نگ و بۆنه

تایبه تییه كان.• هه میش���ه پێاڵوی سورو ڕه ش و زه رد

باشترین هه ڵبژارده ن له گه ڵیاندا.• به ئێكسس���واراتێكی وه كو)ئه ڵماس، ئاڵت���ون، كریس���تاڵ و زی���و( له به ریان ش���ێوه ناته وێ���ت چونك���ه مه ك���ه ، سروشتییه كه ی له ده ست بده یت، به ڕای من جۆره پارچه ی ئه فریقی جوان هه یه زیاتر واتلێده كات كه له ئیكسس���وارات

ڕێكخراوبیت، باشترینه له گه ڵیدا.بۆی���ه چیت���ر خ���ۆت بێب���ه ش مه كه له خۆڕێكخستنت ڕه نگه ته نها پێویستت

به كه مێك یارمه تی ڕاوێژكاری هه بێت.

گاکاوڕ

توشی قه یرانی دارایی ده بیت و ماوه یه ك خۆت���ی پێ���وه س���ه رقاڵ ده كه ی���ت و هه وڵئ���ه ده ن به هه رش���ێوه یه ك بێ���ت خۆتان���ی لێده رباز بكه ن. پێویس���تیت

به كاتی زیاتره .

پێویس���ته تۆزێك بایه خ به روكه ش���ی خۆت بده یت بۆ ئه وه ی زیاتر متمانه ت كاره كانت تۆزێ���ك هه بێ���ت. به خۆت شپرزه یی پێوه دیاره و كه متر به باشی

ده رده كه ون.

پرۆژه یه كی س����ه رقاڵی ماوه یه ك����ه نوێیت و زۆر خۆتت پێوه ماندوكردوه ، ره نگه پێویس����ت به وه بكات تۆزێك ماندوێتی����ت وه ربگری����ت و پش����و

بحه سێته وه .

به ده س����ت خۆش����ت هه واڵێك����ی ده بیت و دڵخۆش ماوه ی����ه ك ده گات و په یوه ندێكانت له گه ڵ كه سه نزیكه كانت پته وتر ده بێت و ده س����كه وتی داراییت

ده بێت.

هه ندێ گۆڕان���كاری له ماڵه كه ت بكه ، ب���ه اڵم پێویس���ته هاوس���ه ره كانتان هه ن���دێ نی���ه دور له بیرنه ك���ه ن. گرفتتان بۆ دروستبێت له روی كێشه

خێزانێكان.

ده ره وه و وه ره له ئی����ش هه ن����دێ خ����ۆت به هه ن����دێ كاری ته رفیهییه وه هه یه به وه پێویس����تت س����ه رقاڵبكه هه ندێ پش����و وه ربگری����ت. هه واڵێکی

نوێ ده بیستیت

ته ندروس���تیت به ره و باش���تر ده ڕوات. ماوه یه ك بایه خ به خۆت زیاتر ده ده یت ره نگ���ه ئه م ماوه ی���ه ماڵه وه تان زیاتر قه ره باڵغ بێت به هۆی ناسینی خه ڵكی

نوێوه .

هه واڵێكی خۆش ده بیستیت و چاوت به هه ن���دێ خه ڵ���ك ده كه وێ���ت كه ده مێكه چاوه ڕێ ده كه یت. زۆرینه ی رۆژه كان���ی ئه م هه فته یه به باش���ی

ده ڕوات.

له میانه ی ئه و سه فه ره ی ده یكه یت دڵخ���ۆش ده بی���ت و خه ڵ���ك زۆر ئه و وریاب���ه ب���ه اڵم ده ناس���یت، س���ه فه ره كار نه كاته سه ر ئیش و

كاره كانت.

الیه نیك���ه م هه ن���دێ بی���ر له كه س���ه به ته واوه تی بك���ه ره وه ، نزیكه كان���ت پشتگوێتخستون و ئاگات لێیان نه ماوه ئه وان له هه مو كه س زیاتر پێویستیان

پێته .

وریایانه مامه ڵه له گه ڵ ئیش و كاره كانت بكه و تۆزێك كات بده به خۆت، زۆرت نه ماوه هه مو ش���تێك له ده ستبده یت، به خۆدا بچۆره وه ره نگه تۆ كێشه كان

دروست بكه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

بای����ه خ به و ش����تانه ب����ده كه پێت دراوه و پش����تگوێیان مه خه ، ره نگه گۆڕانكاری����ی له ئی����ش و كاره كان����ت ناڕه حه تی ه����ۆی ببێته روب����دات و

له بواره كانی ژیانت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

جیهانی ئاژه اڵن و نوێترین دیزاین

safeen.arif@yahoo.com Twitter @SafeenArif

ئا: به ختیار حسێن

توێژه رێكی كۆمه اڵیه تی له هه ولێر 36 ساڵه به كۆكردنه وه ی پولی پۆسته وه

خه ریكه و زۆربه ی ئه و پوالنه ی الیه كه له عێراق دروستكراون

یوس���ف كه مال هه ولێری ته مه ن 47 س���اڵ ، ئاماژه بۆ ده كات كه ئاشنایه تی ئه و له گه ڵ پ���ول ده گه ڕێته وه بۆ پۆلی یه كه می س���ه ره تایی ، كاتێك كۆمه ڵێك زه رف���ی نامه ی بینیوه ك���ه وێنه یه كی بچوكی له س���ه ربوه و س���ه رنجی ئه وی ڕاكێش���اوه ، ب���ۆ ئ���ه و مه به س���ته ش له هاوڕێیه كی پرس���یوه كه ئه مه چیه ، ئه وی���ش پێیوت���وه ك���ه ئه م���ه پوله ، بۆیه ئه ویش له وس���اوه ده س���تیكردوه به كۆكردن���ه وه ی پ���ول، تاوایلێهات���وه له هه ر ش���وێنێك پولێكی بینیبێ ئه وا

كۆیكردۆته وه .ل���ه وه ب���اس هه ولێ���ری یوس���ف ده كات ك���ه یه كه مین ك���ورد خولیای عه بدولعه زیز هه بوبێت پولكۆكردنه وه ی یاموڵكی كه س���ایه تی دیاری شۆڕش���ی ش���ێخ مه حمود بوه كه له ئه سته مبۆڵ و ده س���تیكرد به كۆكردنه وه ی پول، ئه و وت���ی "تاوه كو ئێس���تا له كوردس���تان زیات���ر له 280 جۆری پ���ول ده ركراوه و له عێراقیش تائێستا نزیكه ی 9000 هه زار جۆری پول ده ركراوه ، كه گرانترینیشیان روپه یه به دراوی هیندی 25 فیتی روپیه ك���ه له الیه ن مه لیك فه یس���ه ڵی یه كه م

دروس���تكراوه و تائێس���تاش له و جۆره پول���ه ته نیا 300 دانه ی م���اوه له هه مو عێراق كه نرخی یه ك دانه له و پوله 20

ملیۆن دیناری عێراقی ده بێت".وتیش���ی "گرانترین ج���ۆری پولیش له عێراق ده گه ڕێته وه بۆ س���اڵی 1923 تا 1947 ك���ه نرخه ك���ه ی زیاتر له 50 وه ره قه ی���ه ، له س���اڵی 1947 بۆ 2013 نرخی پول ده گاته نزیكه ی 20 وه ره قه ،

هه روه ها له كوردس���تانیش له به رئه وه ی تاوه كو ئێستا به فه رمی دانی پێنه نراوه بۆیه نرخی پوله كانیان كه مه ، گرانترین جۆری پولیش له كوردستان ئه و پوله یه كه له سه رده می شێخ مه حمود ده رچوه كه نرخه ك���ه ی 2 تا 3 وه ره قه ده بێت، ده گه ڕێته وه نرخه كانیان تریش ئه وانی

بۆ نێوان كڕیارو فرۆشیار".مامۆس���تا یوسف، ئاماژه بۆ ئه وه ش

ده كات كه به شانازیه وه ئه و یه كه م كه س بوه داوای ده ركردنی پولی پۆس���ته ی له رۆژنامه ی كوردس���تانی ك���ه كردوه نوێ له س���اڵی 1992 باڵوكرایه وه ، هه ر له هه مان س���اڵیش بو كه یه كه م پولی پۆس���ته ده رچو كه بینایه ی په رله مانی دواتری���ش له س���ه ربو، كوردس���تانی ده ركردن���ی پول���ه كان ب���ه رده وام بون له ده رچ���ون تائێس���تاش نزیكه ی 280 پولی پۆس���ته ی لێده رچ���وه ، كه به و جۆره پوالنه ش ده وترێت پولی ناوخۆیی كه به هۆكارێكی سیاسی ده رده چن، كه تائێس���تاش یه كێتی پۆسته ی جیهانی ڕه چاوی بارودۆخی هه رێمی كوردستانی نه كردوه ، له كاتێكدا له روی یاس���ایه وه حكومه تی عێراق له 24تش���رینی دوه می 1991 كشایه وه و بۆش���ایه كی كارگێڕی روی���دا، ك���ه ئه م���ه ش به هه ڵبژاردن چاره س���ه ركرا، ئه و ش���اره زایه ی پول ده ڵێت "تائێس���تا له هه رێ���م كۆمه ڵێك جۆری پول هه ی���ه و زۆربه ی جۆره كانی ئ���ه و پوالنه ش���ی هه یه ك���ه له عێراق و كوردستان دروستكراون و ئاماده ش نیه بێت و ده س���تبه رداریان نرخێك به هیچ هه میشه خۆشه ویس���تن له الی ، بۆ ئه و داوایانلێكردوه چه ندینجار مه به سته ش به پاره یه ك���ی زۆر بیانفرۆش���ێت، به اڵم به وته ی خۆی ئه و "ئاشقی پوله و به هیچ نرخێك ئاماده نیه ده س���تبه رداری ئه و پوالنه بێت، داوا له حكومه تی هه رێمیش ده كات كه پولێكی نوێی بۆندار به بۆنی سێو بۆ یادی هه ڵه بجه دروستبكرێت".

هه‌ولێرییه‌ك‌خۆی‌‌بۆ‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌پول‌ته‌رخانده‌كات

پول هه یه 5 هه زار دۆالر ده كات

له‌فه‌یسبوکه‌وه‌ ئا: مه زهه ر

باڵنده فرۆشه كانی سلێمانی ئاماژه به وه ده كه ن كه رۆژ به ڕۆژ نرخی توتی له به رزبونه وه دایه و كڕیاری

تایبه ت به خۆیان هه یه .

حه م���ه فایه ق ك���ه ماوه ی بیس���ت س���اڵه خه ریكی باڵنده فرۆشتنه له ژێر پرده كه ی سلێمانی ، ئاماژه به وه ده كات كه بازاڕی باڵن���ده چه ندین جۆر توتی تێدایه كه به الی كڕیاره وه "خوازراون"، به ناوبانگتری���ن جۆره كانیش���ی بریتین پێیده وترێت ك���ه ئه فه ریقی له توت���ی جامبۆك���ه و له هه موی���ان به ناوبانگتره له جیهاندا و كڕیاری زۆره ، توتی سلڤه ر، توت���ی ش���ه به ح، كه زۆر پڕفرۆش���ن و مێشكێكی زۆر به هێزو باشیان هه یه بۆ ته مه نیان وتنه وه ی و له به ركردن و قسه له زێدی خۆی���ان له ئه فه ریقا 80 بۆ 90 س���اڵ درێژه ، ناوبراو وت���ی "جۆرێكی ترم���ان هه یه ك���ه به توت���ی تایله ندی ناس���راوه ئه م���ه ش له دوای ئه و س���ێ ج���ۆره ی تر دێت و زۆر زو فێری قس���ه ده بێت، له دوای ئه میش توتی ئه مازۆنه كه چل جۆری هه یه و له ئه مازۆن ده ژین ته نها س���ێ جۆریان فێری قس���ه كردن

ده بن".جیاكردنه وه ی توتیدا "له ناو وتیشی نێ���رو مێكانی���ان زۆر زه حمه ته ته نها

به پشكنینی خوێن جیاده كرێنه وه ".فرۆش���تنی به ن���رخ و س���ه باره ت توتییه كانی���ش، محه م���ه د فایه ق وتی "له نێ���و باڵنده كاندا فرۆش���تنی توتی سودێكی زۆری هه یه ، بۆ نمونه پارساڵ توتیه كم ك���ڕی ب���ه 700دۆالر، دوای شه ش مانگ فرۆشتمه وه به 3700 دۆالر، براده رێكیشم له گه ل مندا و به هه مان نرخ توتییه كی كڕی ئێس���تا 5800 دۆالری

ده ده نێ نایفرۆشێت".وتیشی "توتی به خێوكردن هیوایه ته ب���ه ر له ه���ه ر ش���تێك، ئه وان���ه ی ئه و باڵنده ی���ه به خێو ده ك���ه ن ده بێت زۆر به ئارام و به به زه یی بن، چونكه ئه ویش وه ك م���رۆڤ هه س���ت به ماندوب���ون و

گۆڕانكاریه كانی چوارده وری ده كات".

ئا: ئاوێنه

كۆنترین خانو تائێستا له سلێمانیدا وه ك خۆی مابێت خانوه كه ی سۆفی كه ریمی سه راجه كه ته مه نی زیاتر

له 120 ساڵه ، چه ند رۆژێك له مه وبه ر كرا به قاوه خانه ی کلتوری.

دالوه ر كه نه وه ی س����ۆفی كه ریمی س����ه راجه ، ئام����اژه ب����ه وه ده كات كه ئه و خانوه ده وروبه ری س����اڵی 1890 له گه ڕه كی س����ابونكه ران دروستكراوه و ره نگه كۆنتری����ن خانوی له ئێس����تادا سلێمانی بێت كه پێوه ماوه ، ئه و وتی

"توتی"‌بازاڕی‌‌گه‌رمه‌

ئا: ئاوێنه

هه مو شه وی هه ینییه ك، دوای كاتژمێر نۆ كه به رنامه یه كی نوێی

ئه ره ب ئایدڵ له كه ناڵی MBCییه وه په خشده كرێت، كوچه و شه قامه كانی

هه ولێر كشوماتی و چۆڵییان پێوه دیاره ، له به رامبه ریشدا گازینۆو

چایخانه كانی ئه و شاره جمه یان دێت له و گه نجانه ی به دیار ته ماشاكردنی به رنامه كه وه داده نیشن و چاوه ڕوانی

ده ركه وتنی "په رواز"ن.

ش���یروان كوڕێكی ته مه ن 22 ساڵه و له گازینۆیه ك���ی ئیس���كان ك���ه به ده م نێرگه له كێشانه وه شه وی هه ینی له سه ر شه ممه به دیار سه یركردنی ته له فزیۆنه وه دانیش���تبو، وتی "ئه مشه و سێ روداو هه ب���ون ب���ه الی منه وه هه رس���ێكیان گرنگب���ون: هه واڵی ته ندروس���تی مام ج���ه الل و باڵوبونه وه ی وێنه كانی ، یاری ریال مه دریدو سێهه میش���یان كه دڵم زۆر الیه تی و مه به ستمه بیبینم و ئێستا چاوه ڕوانیم په رواز حسێنه له به رنامه ی

ئه ره ب ئایدڵ".به رنامه كه ك���ه ئه وه ن���ده ی ه���ه ر ده س���تیپێكردو په رواز له سه ر شانۆی ئه ره ب ئایدڵ ده ركه وت، ئیتر هه موان له شاش���ه ی خرۆش���ه وه به ج���ۆش و ب���ه ده م ده ڕوان���ن و ته له فزیۆن���ه كان

داوه ری له لیژن���ه ی توانجگرتن���ه وه به رنامه كه ، ئه و كچه كورده سه رنجیان ده بات كه وێنه و پۆسته ره كانی له چه ند ده بینرێ���ت و هه ولێ���ردا ش���ه قامێكی له ڕێگه ی به شداریكردنیه وه له و به رنامه عه ره بیی���ه دا، ل���ه الی زۆرب���ه ی میدیا عێراقی و عه ره بیه كانیش جێی بایه خه .

دوای ته واوبون���ی گۆرانیه كه ی په رواز ی���ان به رنامه ی عه ره ب ئای���دل دوباره كوچ���ه و ش���ه قامه كان قه ره باڵغیی���ان تێده كه وێته وه و پڕ ده بنه وه له ئوتومبێل و

رێبوار.به ختیار پیاوێكی خاوه نكاری ته مه ن

52 س���اڵی ش���اری س���لێمانیه ، ئ���ه و به بایه خه وه باس له گرنگی به شداربونی ئه م كچ���ه ك���ورده له به رنامه ی ئه ره ب ئایدل ده كات و پێداگری له سه ر ئه وه ش ده كات كه پێویس���ته هه م���و كوردێك مه سیجی پشتیوانی بۆ ئه م كچه بنێرێت كه بوه ته هۆی زیاتر ناس���اندنی گه لی كورد له جیهانی عه ره بیدا به شێوه یه كی شارس���تانی و مه ده نیان���ه و له ڕێگ���ه ی هونه ره وه ، ئه و وتی "ئه م ماوه یه له هه ر شوێنێك كه سه ری قسه داده مه زرێت، پ���ه روازو گرنگیی ده نگ���دان به په رواز

خه می منه ".

میدیاكان����ی عه ره ب باس ل����ه و ناكۆكییه تونده ده كه ن كه له سه ره تای به رنامه ی ئه ره ب ئایدل����ه وه له نێوان راغب عه المه و ئه ح����ام له ئارادای����ه ، به ئه ندازه یه ك كه له تویته ره كانیان����دا توان����ج و پار له یه ك

ده گرن و یه كتر به درۆ ده خه نه وه .

له دوا به رنامه ی ئه ره ب ئایدلدا ئه وه ی جێی سه رنج بو نه راغب و نه ئه حام وه ك به رنامه كانی پێش����وتر قسه یان له قسه ی یه كتردا نه ده كرد و خۆیان له قسه ی یه ك ئ����ه م به رنامه یه دوای هه ڵنه ده قورتاند، ئ����ه وه هات ك����ه میدیاكان����ی ئاماژه یان به وه كرد كه ناڵی MBC راغب عه المه ی ئاگاداركردوه ت����ه وه ك����ه هه قی به س����ه ر

ئه حامه وه نه بێ و توانجی تێنه گرێت.راب����ردو هه فت����ه ی راغ����ب له چاوپێكه وتنێكی����دا له گ����ه ڵ گۆڤارێكی عه ره بی ، باس����ی له هێمنی و له سه رخۆیی نانسی عه جره م كردو وتی "نانسی وه ك حه ب����ی ئارامبه خش وای����ه له نێوان من و

ئه حامدا".وتبش����ی "ئه حام زۆر شت ده ڵێت كه مایه ی بێزاریمه ، هه ندێكجار قس����ه كانی ئه و ده مخات����ه پێكه نین و هه ندێكجاریش

ئیستیفزازم ده كات".عه الم����ه راغ����ب ئاماژه ی����ه ، جێ����ی دورزی به بنه چ����ه هونه رمه ندێك����ی لوبنانیه و مانگ����ی رابردو له به رنامه یه كی ئه ره ب ئایدل����دا ناڕه زایی خۆی به رامبه ر به قس����ه كانی ئه ح����ام ده رب����ڕی بو كه وتی پ����ه رواز له عێراق����ه وه هاتوه ، نه ك كوردستان، چونكه كوردستان به شێكی عه ره ب میدیاكانی له عێ����راق. دانه بڕاوه باس له وه ده كه ن كه دوای ئه و قس����انه راغ����ب عه الم����ه به توانج����ه وه وتویه تی

"ئه حام محازه ره ی سیاسی ده دات".ملیاردێری هونه رمه ندێك����ی ئه ح����ام ئیماراتییه ، كه ل����ه دوای چاوپێكه وتنیدا

ل����ه وه ده كات ك����ه ده ركه وتنی ب����اس ل����ه م به رنامه یه دا به جل و به رگه كانیه وه

چ����وار ملیۆن دۆالری له س����ه ر كه وتوه ، به ناوبانگترین له الی����ه ن پۆش����اكه كانی

لوبنانه وه جلوبه رگ����ی دیزاینه ره كان����ی ئاماده ده كرێت.

په رواز كورد به خۆیه وه سه رقاڵ ده كات

راغب‌و‌ئه‌حالم..‌شیر‌و‌تیر‌له‌یه‌ك‌ده‌سون

كۆنترین‌خانوی‌‌سلێمانی‌‌كرا‌به‌"قاوه‌خانه‌"

"وه ختی خۆی باپیرم له ده یه ی 1920دا كه ساڵه كه ی به ته واوی مه علوم نییه ، ئه م خانوه ی به 3500 روپیه كڕیوه كه

روبه ره كه ی 501 مه تره ".وتیشی "ئه م خانوه دوانزه نه خش و نیگاری قه دیم����ی له ناو دیواره كاندایه ، ك����ه دوانزه ژوری له خۆگرتوه و وه ختی خۆی حه وشه یه كی گه وره و كارێزیشی

تێدا بوه ".دالوه ر باس له وه ده كات كه ئه و خانوه چه ندین یادگاری شیرین له خۆده گرێت، ناس����راوو هونه رمه ندی ژماره یه ك كه ده نگخۆش����ی وه ك عه لی ئه س����غه ری زی����ره ك و حه س����ه ن كوردس����تانی و

چه ندانی دیكه گۆرانی����ان تێدا وتوه و مامێكیه وه به هۆی س����ه رده مانێكیش كه ش����یوعی بوه ، شوێنی كۆبونه وه ی

نهێنی ئه ندامانی ئه و حیزبه بوه ئ����ه م خانوه كه ئێس����تا فه رمانگه ی خه ڵك����ی خاوه نیه ت����ی و ش����وێنه وار له ئێرانه وه هێن����راوه بۆ تایبه تمه ندی ب����ۆ ئه وه ی نوێژه نی بكه ن����ه وه ، كراوه به قاوه خان����ه ، دالوه ری عه لی س����ۆفی كه ری����م وت����ی "دو ك����ه س ه����ه ن كه له مان����ه وه ی ئ����ه م خان����وه دێرین����ه و پاراستنیدا به م شێوه یه جێی سوپاسن ك����ه ئه وانیش عه بدولره قیب یوس����ف و

هێرۆخانن".

یوسف که مال هه ولێری

سۆفی که ریم و خانوه که ی که ئێستا قاوه خانه ی کلتوریه

راغب عه المه و ئه حام

بیروڕا(378( سێشه ممه 122013/5/21 birura.awene@gmail.com

کە باس لە ”کۆمەڵگا“ دەکەین، پێویستە ئەو ”کۆ“ی���ە بە ج���دی وەربگرین کە لە وشەی ”کۆ“مەڵگادا ئامادەیە. ئەم ”کۆ“یە زۆرشتمان س���ەبارەت بە ژیانی پێکەوەیی مرۆڤەکان پێدەڵێت. یەکێک لە گرنگترین ئەو ش���تانە ئ���ەو ڕاس���تییەیە کە مرۆڤ بوونەوەرێک���ی تەنها نیی���ە، بوونەوەرێکە هه میش���ە لەگەڵ ”ئەوانیتر“دای���ە، لەناو وێناک���ردن و پەیوەن���دی و ”کۆ“مەڵێ���ک چاوەڕوان���ی و رەم���ز و زم���ان و گوت���اری گش���تیدایە، تا ئ���ەو ڕادەی���ەی نەتوانێت تەنان���ەت ل���ە تەنهابوونیش���یدا، لەن���او قووڵتری���ن ش���ێوازەکانی تەنیاکەوتن���دا، تەنهابێت و هه میش���ە لەگ���ەڵ ”ئەوانیتر“ و لەڕاس���تیدا جیاوازەکاندابێت. ”کۆ“بوونە ئینس���ان ناتوانێت ببێت���ە خاوەنی خود، خاوەنی ”من“ێکی تایبەت، بەبێ پەیوەندی بەوانیت���رەوە، بەب���ێ بوونی بە بەش���ێک ل���ە ”کۆ“یەک، یان لە زی���اد لە ”کۆ“یەک لە جیهاندا و بەب���ێ تێکەڵبوون بەو دونیا مادی و رەمزییەی مرۆڤەکان وەک ”کۆ“یەک پێکەوە دروس���تیدەکەن. ئەمانە وادەکەن هه میشە ش���تێک لە ”کۆ“بوون و بڕێک لە لەناو شێوە جیاوازەکانی ”کۆمەڵگابوون“

تەنهاییدا ئامادەبێت. کە کۆمەڵگا دروستدبێت شتێک بەناوی تەنهایی���ەوە، بە مان���ای بوونێکی دابڕا و بێپەیوەندی ب���ەدەرەوەی خۆدەوە بوونی نامێنێ���ت. کۆمەڵگا مانای گش���ت، کۆ، پێکەوەبوون، پەیوەندی، ئەوانیتر، هتد...ئەوەی لەناو کۆمەڵگادابێت لەناو ئەم هه موو ”کۆ“یانەدای���ە. ئەوەی جیاوازە ش���ێوازی ”کۆ“بوونەکان و شێوازی تەعبیرکردنە لەو کۆیان���ە. لەکۆمەڵگادا، بۆ نموونە، لەباتی ئ���ەوەی ی���ەک کەلەپور هه بێ���ت زیاد لە کەلەپورێک هه یە، ه���ه ر گروپ و تاقمێکی کۆمەاڵیەتی لە میانەی پەیوەندییەکانی بە خۆی و بە گروپەکانی ترەوە ”کەلەپور“ی تایبەت بەخۆی دروس���تدەکات. کۆمەڵگا لەبات���ی یەک ”دونیابین���ی“ تێدابێت زیاد ل���ە دونیابینییەکی تێدای���ە، لەباتی یەک ”کولتور“ زیاد لە کولتورێکی هه یە، لەباتی یەک شێوە ”ئەخالق“ زیاد لە شێوەیەکی ئەخالقێکی تێدای���ە. دونیابینی و کولتور و ئەخالق، ووشەی بەتاڵ و بێمانا نین، بەڵکو هێمان بۆ کۆمەڵێک بەها و نۆرم و بیرۆکەی س���ەرەکی کە م���رۆڤ دەرب���ارەی خۆی و دەرب���ارەی کۆمەڵگا و دەرب���ارەی دونیا و پەیوەندییەکان و نرخاندنەکان هه ڵیگرتوە. هه م پرس���یاریان تێدایە دەربارەی بوون و هه م دەربارەی ئەخ���الق، هه م دەربارەی ماناکانی پێکەوەب���وون و ماناکانی دابڕان و تەنهاکەوتنی کۆمەاڵیەتی. بەسەریەکیشەوە دروس���تدەکەن رەمزییانە چوارچێوە ئەو لەناویاندا ک���ە تاکەک���ەس و گروپ���ەکان بیردەکەن���ەوە و مان���ا و رەم���ز و هێماکان بەرهه مدەهێنن. ک���ە باس لە چوارچێوەی رەم���زی دەکەم وەک ”کۆ“ باس���یدەکەم. هه میش���ە زیاد لە چوارچێوەیەکی رەمزی

لە کۆمەڵگادا ئامادەیە. وادەکەن رەمزییان���ە چوارچێ���وە ئەم کۆمەڵگا پڕبێت لە تێگەیش���تنی جیاواز، ل���ە بەرامبەر ه���ه ر ڕووداوێک���دا زیاد لە تێگەیش���تن و خوێندنەوە و شیکردنەوەیەک هه بێت، هه میشە زیاد لە کاردانەوەیەکیش بەرامبەریان دروس���تببێت. ئەمە وادەکات کاردان���ەوە کۆمەاڵیەتیی���ەکان بەرامب���ەر یەک ڕووداو ش���ێوازی ناک���ۆک بگرنەخۆ: لە نەفرەتکردنەوە ت���ا چەپڵەبۆلێدان. لە هه موو کۆمەڵگایەکیشدا هه میشە تۆڕێکی فرەجۆر و ئاڵۆز لە هه س���تی تاکەکەسی و دەستەجەمعی لەئارادایە. لەباتی یەکشێوە ت���رس زیاد لە ش���ێوەیەکی ترس و لەباتی یەکجۆر چاوەڕوانی زیاد لە چاوەڕوانییەک و لەباتی یەکجۆر هه ست بەتەنهایی زیاد لە جۆرێک لەئارادابێت. هه میشە و هه ردەمیش زیاد ل���ە پاڵنەرێک و زیاد ل���ە ڕێگرێکیش هه ی���ە، کە پاڵ بە ئینس���انەوە ئەنێت بۆ دروس���تیکردوە، دونیایەی ئ���ەو گۆڕانی ی���ان بۆ ڕێگرتن لە گۆڕان���ی ئەو دونیایە و هێشتنەوەی بەوش���ێوەیەی کە هه یە. کە باس���مان لەکۆمەڵگا ک���رد باس لەم ”کۆ“ یە فرەجۆرە دەکەین، باس لە فرەڕەنگی، دابەشبوون، جیاوازی، ملمالنێ، هاریکاری، پێکدادان، خۆشەویس���تی، ڕق، عەش���ق، خەمب���اری و بەخت���ەوەری لە س���ەدەها و دەکەین. فۆرم���ی جی���اوازدا هه زارەه���ا هه م���وو ئەمانەش بەش���ێکن ل���ە دونیای ناوەکی و دەرەکی مرۆڤ چ لە س���اتەکانی

پێکەوەبوونیدا یان لە تەنهاییدا. ئەوەی گرنگە تەنها هۆشیاری بەم دۆخە

”کۆ“یی���ە ئاڵۆزە نیی���ە، بەڵکو، دەکرێت لەپ���اڵ هانا ئارێنت���دا بڵێ���م، ئامادەگی توانای کۆمەاڵیەتی و پێکەوەبوونی ڕۆحی ئازادان���ەی دەرکەوتن���ی بەش���درابوون و مرۆڤەکان���ە لەن���او ئ���ەو پێکەوەبوونەدا. چوارچێوەیکی ب���ە پێویس���تی کۆمەڵگا قبووڵکراو و گش���تی هه یە بۆ سەرەجەمی ”کۆ“ جیاوازەکان، پێویستی بە دابینکردنی توان���ا و مافی دەرکەوتن���ی هه مووان هه یە لەن���او ئ���ەو چوارچێ���وە س���ەرەکییەدا. ئەم دۆخ���ە تەنها دۆخی دانن���ان نیە بە پلورالیزمی بوونی تاکەکەسیدا، بەڵکو بە پلورالیزمی بوونی دەس���تەجەمعیدا. تەنها دان بە جیاوازی تاکەکەسەکان لەیەکتریدا نانێ���ت، بەڵکو دان بە جی���اوازی گروپە کۆمەاڵیەتییەکانیش���دا دەنێت. ئەمە تاکە دۆخێکە دەتوانێت م���رۆڤ هه م لە دۆخە ناتەندروستەکانی تەنهاکەوتنی کۆمەڵیاتەی بپارێزێت، هه م کۆمەڵگا خۆشی لەو مەیل و حەز و توانایانە کە ڕوویان لەدروستکردنی تۆتالیتاریزمە. ئەم دۆخە ئەو ئەگەرانە بە مرۆڤ دەبەخشێت کە بتوانێت هه م خۆی بێت وەک م���رۆڤ و هه م ئەندامی ئەم یان

ئەو ”کۆ“ی کۆمەاڵیەتی بێت، بەبێئەوەی ناچاربێت لەناو هیچ یەکێک لەو ”کۆ“یانەدا بتوێت���ەوە. واتە بتوانێ���ت پارێزگاری لە جیاوازییەکان���ی خ���ۆی ب���کات، بەوانیتر یەکس���انبێت و لەگەڵیش���یاندا بەشداربێت پێکەوەییەدا گش���تە ئەو لەدروستکردنی ک���ە ناوی کۆمەڵگایە. تەنها لەم دۆخانەدا م���رۆڤ دەتوانێ���ت تەنهای���ی خۆی وەک تەنهاییەکی تەندروس���ت و بێکێش���ە بژی، تەنهاییەک لەپاڵ ش���ێوازی کراوە و ئازادی

پێکەوەبوونی کۆمەاڵیەتیدا. ب���ەاڵم هۆکاری س���ەرەکی بوون���ی ئەو ژم���ارە زۆرە لە ”کۆ“ی جیاواز و پلورال لە کۆمەڵگادا چییە؟ لە زانستی کۆمەڵناسی س���ەردەمی ئادەم سیمس���ەوە وەاڵم بەم پرس���یارە پەیوەندی بەو شتەوە هه یە کە ئەم کۆمەڵناسە ناوی ”دابەشکردنی کار“ی لێدەنێ���ت. بەبۆچوون���ی س���میس، دوای سمیسیش بەبۆچوونی مارکس و دۆرکهایم و ماکس ڤێبەریش، دابەشکردنی کار لەنێوان ئەندامانی کۆمەڵگادا ئاکاری سەرەکی ”کۆ“ بوون و پێکەوەبوونەکان دەستنیشاندەکات. لە هاوچەرخەکانیش کۆمەڵ���گا ئ���ەوەی کۆمەڵگاکان���ی ب���ەر لە دونی���ای مۆدێرن جیادەکاتەوە، ئاڵۆزبوونی هه رچی زیاتری ئ���ەم ”دابەش���کردنی کار“ و ئاڵۆزبوون���ی شێوازەکانی ئەو ”کۆ“یانە کە دروستدەبن. ئێمە لە دۆرکهایمەوە فێردەبین کە هه موو ساتەوەختێکی مێژوویی س���اتەوەختێکی تایبەتە لەن���او ژینگەیەکی تایبەتدا، لەناو جۆرێک���ی تایبەت لە دانیش���تواندا، لەناو جۆر و ئاس���تێکی تایبەت���ی تەکنۆلۆژیادا، لەن���او چەن���دان ڕێکخ���راوی کۆمەاڵیەتی تایب���ەت و جی���اوازدا. ئەمان���ە هه موویان کارلێ���ک و کارلێکی پێچەوانەیان لەس���ەر مرۆڤ و لەس���ەر یەکتر هه یە. ئەم دونیایە دونی���ای ملمالنێی جیاواز، حەزی جیاواز، بەهای جی���اواز، مەعریفەی جیاوازە. ئەم دۆخە دەش���ێت وابکات چەن���دان مرۆڤ و گروپی کۆمەاڵیەت���ی بەیەکدی نامۆن بن، ئەندامەکانی���ان نەزان���ن کێ���ن و باوەڕیان بەچییە، بەاڵم ئ���ەوەی ناتوانن پێیبگەن تەنهایی���ە. هه میش���ە لەن���او تەنهاییاندا ش���تێکی زۆر لە ”کۆ“بوون و بڕێکی گەورە لە ”کۆمەاڵیاتی“ب���وون ئامادەیە. ڕەنگە ل���ە تراژیدی���ا گەورەکانی مرۆڤ یەکێک

ئەوەبێت کە ناتوانێت تەنهابێت.

کۆمەڵگاو تەنهایی

کۆمەڵگا پێویستی بە چوارچێوەیکی

قبووڵکراو و گشتی هه یە بۆ

سەرەجەمی ”کۆ“ جیاوازەکان

دوای ئه وه ی له میدیاكانی نزیك له پارتی هه واڵی كردنه وه ی پڕۆژه ی گه ش���تیاری پاشان بیست و ش���انه ده رم ئه شكه وتی خودی سه رۆكم له ڕێوره سمه كه دا دی ، كه پله به پله به س���ه ر ئه و ده ستدرێژییانه ی كراب���وه س���ه ر ئه ش���كه وته كه هه نگاو ده ه���اوێ، ئیدی كه ڵكه ڵه ی ئه وه كه وته س���ه رمه وه كه بابه تێك ب���ۆ جه نابیان

بنوسم.لێره وه ده پرس���م بۆ كاتێك كه سانێك كه كارو پیش���ه یه ك ده س���ت ئه یه نێ و له بابه تی به تایبه ت���ی لێنازان���ن هیچی مێژو و ش���وێنه واری ئه م میلله ته كه چی پش���تگیرییان ده كرێ���ت، ب���ه اڵم هه مو كه س���انی خه مخ���ۆر به ده نگ���ی بڵند و به بڵندگۆ هاواربكه ن به رپرسان و سه رۆك

گوێبیستی ده نگیان نابن. كه چ���ی هه ر ئه و كه س���انه ی مێژوی میلله تێك ئه نفال ده كه ن یان ده شێوێنن دوای���ی به قه ول���ی كاب���را به خوڵكێكی بنك���رده ( و )س���ه ركرده و س���ه رپایی ئ���ه م هه رێم���ه ده به نه س���ه رۆكه كانی سه یرانه گه شت و قردێله ی ئه و پڕۆژانه یان

پێده بڕن. كه له ئه س���ڵ و فه س���ڵدا ده بێت ئه و به رپرسانه ئه و جۆره كه سانه بده نه دادگا نه ك به زه ردخه نه وه بانگێشته كانیان قبوڵ پڕۆژه كانیان بكه ن و هه ڵپه ی كردنه وه ی بێت، چونكه له هه ر شوێنێك به رپرسێك برا بۆ ئه و جۆره كارانه حه تمه ن شتێك له ئارادا هه یه )كورد گوته نی ئینه یه كی تێدایه ( و په رده پۆش���ی پێده كه ن، ئه مه ئه گه ر بۆ به رپرسێكی ساده ڕاست بێ ، ئه دی بۆ س���ه رۆك ئه بێ ئه و ماس���ته چ گڵۆله مویه كی تێدابێ و چ عه یبه یه كیش

بێت بۆ جه نابیان. جه نابی س���ه رۆك ئه و پڕۆژه ی به ناو گه شتیارییه ی شانه ده ر به ئاماده بونی تۆ

كرایه وه كۆمه ڵه ی دۆس���تایه تی كوردی – به ریتان���ی سه رپه رش���تی كردوه ئه و گڵۆڵه ی موه ی تێدا بوه كه باسمانكرد، بۆ باكگراوندی ئاریشه كانی ئه و پڕۆژه یه گوێبیس���تی سه رگوزش���ته كانی پش���ت

بانگهێشته كه ت به .چونك���ه زیاد له چوار س���اڵه نوزه مان لێبڕا كه چی به ڕێزت���ان گوێتان نه گرت و له وانه یه به غه مزه ش���ه وه نوسینه كانتان نه بینیبێت، لێره وه هه ڵه و شێواندنه كان و ده ره���ه ق نابه جێیان���ه كاره ئ���ه و به دیكۆمێنت���ی ك���راوه ئه ش���كه وته كه س���ه ندیكای شوێنه وارناس���انه وه بۆتان به یانده كه مه وه به ڵكو هیچ نه بێ جارێكی

دیكه نه كه ونه هه ڵه وه ! ئه شكه وتی شانه ده ر النكه یه كه مینه كانی مرۆڤایه تییه له جیهاندا، به مانایه كی دی ، ئه م ئه ش���كه وته النكه ی یه كه می مرۆڤی

نیانده رت���اڵ بوه ، ك���ه ده گه ڕێته وه بۆ چاخی به ردینی كۆن)45000 بۆ 65000(ساڵ پێش زاین، ئه م شوێنه واره له الیه ن زان���ا و شوێنه وارناس���ه كانی ش���یكاگۆ و راڵف سۆلس���كییه وه بۆ یه كه مجار كنه و )1961_1951( له س���اڵی پش���كنینی تێداكراوه . ئێس���ك و كه لله سه ری مرۆڤی نیانده رتاڵ له گه ڵ پاش���ماوه ی )گوڵ(ی

تێدا دۆزرایه وه . به كورت���ی له زۆرب���ه ی كتێبه بیانی و ش���وێنه وارییه كان، مێژویی و سه رچاوه وه ك سه رمه شقی ش���وێنه واری جیهانی وه ك هه روه ه���ا ده هێنرێ���ت. ن���اوی گه وره ترین ئه ش���كه وتی عێراقی باس���ی لێوه كراوه ، به شێوه ك هه ر هاواڵتییه كی بیانی شوێنه وارناسێكی یان ئاس���ایی ،

دێته هه رێم ئاره زوی بینینی ده كات. به اڵم، ئه م ئه شكه وته له ساڵی 2007دا،

كه وت���ه به ر رێژن���ه ی خاكه ناز و قوڵنه ی ئه وان���ه ی كه له وانه یه له هه مو ش���تێك شاره زابن، له ش���وێنه وار نه بێت، چونكه ئه گه ر له ئه لف و بێی شوێنه واریان زانیبا، ئ���ه وا هه رگی���ز بیریان له وه ها ش���تێك نه ده كردوه ، ئه گ���ه ر له ژێر لێو و به چرپه چرپ و په نهانیش بوایه نه یانده وێرا باسی ئ���ه و جۆره تاوانه بك���ه ن، ده رهه ق به و

شوێنه واره جیهانییه !ب���ه اڵم كه س���ێك وه ك ڕاپۆرته ك���ه ی س���ه ندیكا ده ڵی���ت "به ن���اوی ش. ك پاڵه وانان���ه ، بێده ربه س���تانه و .ب" به ڕۆژی رون���اك به به رچاوی حكومه ت، به ڕێوه به رایه ت���ی گش���تی ش���وێنه واری ش���وێنه واری به ڕێوه به رایه تی هه رێ���م،

هه ولێر ئه و كاره ی كرد!

ئه شكه وتی شانه ده ر ده شێوێنرێ و بارزانی قردێله ی ده بڕێ نه وشیروان عه زیز

ئه م ئه شكه وته له ساڵی 2007دا،

كه وته به ر رێژنه ی خاكه ناز و قوڵنه ی

ئه وانه ی كه له وانه یه له هه مو

شتێك شاره زابن، له شوێنه وار نه بێت

لەگەرمەی شەڕیساردی نێوان حیزبەکان و بابەتێکی زۆر شەڕی پێش����هەڵبژاردن ، نامەس����ئوالنە لەرۆژنام����ەی ئاوێن����ەدا باڵوکراوەتەوە . "با سلێمانیچێتی بکەین، هیچ عەیبەیەکی تێ����دا نیە!" بابەتێکە، لەنوسینی ئازاد جەالل، لەژمارە 375ی بیروڕادا لەگۆش����ەی ئاوێنە، رۆژنامەی

باڵوکراوەتەوە.رەنگبێ هەندە پێویست نەکات قسە لەس����ەر نوس����ەری بابەتەک����ە بکرێت، هەندەی پێویست بکات لەسەر ئاوێنە و ئازاد چونک����ە بکرێ����ت. س����تافەکەی جەالل دیاردەیە، شکس����تە ، نائومێدی و بەپەتای ئاڵودەبون����ە بێدەس����ەاڵتیە. ناوچەگ����ەری و چەندین نەوەی لەس����ەر

ڕاهاتوە.جارێکی����ان،الی خێزانێکی ناس����راوی شاری س����لێمانی، لەس����وید میوانبوم، لەسەر مێزی نانخواردن، باس هاتە سەر هەولێرییەکان، ژنی ئەو ماڵە، خانمێکی بەس����ااڵچو بو، چێشتی بۆ تێدەکردین، لەبیرخ����ۆی بردب����ۆوە م����ن هەولێریم و میوان����م، بێ هی����چ ئیعتیباردانانێک بۆ نەریت����ی میوانداری، زۆر بەجددی وتی: "... گو بەش����ەرەفی هەرچی هەولێری هەیە..." بێگومان پێی نارەحەت بوم، نەمزان����ی چ����ۆن هەڵوێس����ت دەرببڕم، کەچی بەسەر خۆمم نەهێنا و لەخواردن بەردەوامب����وم، یەکێک لەکوڕەکانی ئەو ژن����ە کە رەفیقم بو، وت����ی: "... دایکە تۆزێ لەسەرخۆ، کاعەباس دانیشتوە.. عەیبە ئەوە چی����ە" ئینجا ژنەکە گوایە پۆزش����دێنێتەوە وتی: " عەباس گیان، مەخسەم تۆ نیە، تۆ هەولێری نیت، تۆ

لەخۆمانیت..."زۆرە بابەت����ەم ل����ەو حیکایەت����ی بیگێڕم����ەوە، بەاڵم هەولێ����ری گۆتەنی: دەی باوەب����ی! نە کات کاتی ئەو جۆرە یادەوەریيانەیە، نە باوەڕیشم بەوە هەیە برەو بەبیری ناوچەگەریی بدەم. ئەوەی لەس����لێمانیچیەکانیش پێی ئاڵودەبوم، هەوڵدەدەم و لێیرزگارب����م، هەوڵدەدەم دەش����مەوێت دور لەجی����اوازی ناوچە و دیالێکت، دور لەجیاوازی ئاین و ئاینزا،

هەروەها بیروبۆچون رەن����گ و نەتەوە و جیاوازی رەگەز و سێکس، رەفتاربکەم، دەمەوێت وێنە جوانەکەی مرۆڤ، وەک

خۆی ببینم.بەڕای من، رێگ����ەدان بەباڵوبونەوەی لەس����ەرەوە لەوج����ۆرەی کە بابەت����ی ناوم بردوە، لەالیەن ه����ەر دەزگایەکی قایلبونە ، پشتگیریە، باڵوکردنەوەبێت،

هاوڕاییە لەگەڵ ناوەڕۆکی بابەتەکە. ماف و دیموکراتی و لەپەن����ای ئاوێنە ئ����ازادی رادەربڕی����ن و رۆژنامەگەریەوە، برەو بەعەقڵیەتێک دەدات کە دەیەوێت بەناشیرینکردنی ئەوانی دی، بااڵکردنی خۆی ب����ەزۆری زۆرداری بس����ەلمێنێت. ستافی ئاوێنە، زۆر نابەرپرسانە مامەڵە لەگەڵ تێکست و مانا دەکەن، بەالیانەوە گرنگ نیە هەستی خەڵک بریندار دەبێت. هی����چ کاتێک هەڵچون بابەت دروس����ت ن����اکات کە بتوانێت لەس����ەر پێی خۆی بوەستێت. بابەتێک کە لەسەر بنەمای کردبێت، توڕەبونەوە چەک����ەرەی رق و چەکی دوسەرەیە، دۆڕانی بەدواوەوەیە. لەکایەی سیاسی و حیزبی کوردیدا، ئەو جۆرە هەڵچونانە هەردەم زیانی سیاسی

لێکەوتۆتەوە.بەکەس ،بەخەڵکی، س����وکایەتیکردن بەناوچ����ەو واڵت، ت����ا دەگات����ە س����ەر ل����ەکاری بەتایبەتی����ش ناوزڕان����دن، رۆژنامەوانی����دا، ئەمڕۆ، لەزۆر ش����وێنی دونی����ا، تاوانە و س����زای خ����ۆی هەیە. نوسینەکەی ئازاد جەالل نە تێکستێکی مەعریفی����ە، نە جوانیەک����ی تێدایە کە شایس����تەی باڵوکردنەوە بێ����ت. ئاوێنە کەوتۆتە چاڵی هەڵەی ئازاد جەاللەکان ، هان����ی ناوچەگەریێت����ی دەدات. هی����چ جۆرە ئەو لەباڵوکردنەوەی پاس����اوێک بابەتە، کە س����وکایەتیپێکردنی خەڵکی

پێوەیە، قەبوڵ نیە. باش����ە کاکی نوس����ەر ئەگ����ەر "... لەهەڵەبجە ئیدارەی نیمچە س����ەربەخۆ هەبوە، خانەقینیەکانیش ئااڵی دەوڵەتی هەڵک����ردوە..."، عوس����مانیەکانیان ئەگەرچی ئ����ەو مێژوەی کە کورد تێیدا عوس����مانیەکانی پێ لەئینگلیز باش����تر

بوە، ئەم����ڕۆ خوێندن����ەوەی تازەی بۆ دەکرێت ، رەخن����ەی زۆری لێدەگیرێت، بەاڵم دەی، با هەر لەو س����یاقەی تۆدا بمێنمەوە: کوڕی باش کە تۆ هێندە بەو مێژوە شاگەشکەیت،تۆزێ ویژدانت بێ، خۆ هەڵەبجەیی و خانەقینیەکان " تۆزی مردویان لێنەنیش����تبو"، بۆچی سنوری ناوچەگەریەک����ەت، فراوانتر ناکەیت ؟ با مەملەکەتەکەی تۆ، جێگەی ئەوانیش����ی تێدا بمێنێتەوە، با ئەوان، لەخێروبێرەکەی

سلێمانیچیەتیەکەت،بێبەش نەبن.کاک����ە ب����را، ب����ۆ خ����وا بمگ����رێ؟ جیاوازیەکەی نێوان س����لێمانی و هەولێر هێن����دە نیە ک����ە تۆ وا بەش����ان وباڵی هەڵبدەیت. ستەم لەسەر ژن لەسلێمانی بەهەمان شێوەکەی هەولێرە، ئەگەر پتر نەبێت. ژن لەس����لێمانی لەسەر شەرەف دەکوژرێ����ت یا لەبەر ش����ەرەف خەتەنە دەکرێت، لەهەولێریش بەهەمان شێوەیە. هێندەی هەستی نەتەوایەتی لەسلێمانی کزبوە و ناوی فرۆش����گا و چێش����تخانە و دوکانەکان بەعەرەبی یان بەبیانی کراوە، لەخۆپیش����اندانەکانی وایە، هەولێریش 17ی ش����وبات، بەردەرکی س����ەرا بوە مزگ����ەوت، خۆ ئەوکات مەیدانی س����ەرا بەدەس����ت " کاڵوو جامان����ەوە" نەبو. ب����اس لەخاوێنيی سروش����ت دەکەیت،

ئەوە بەدەس����ت خەڵک����ی هەولێر نیە، سروشتی ئێوە ش����اخاوی و هی ئێمەش ب����ۆ خاوێن����ی مرۆڤیش، دەش����تاییە. خاوێنتربن، لەهەولێریەکان باوەڕناکەم هێندەی چێشتخانە و نانەواخانەی پیس و دەرمان و خواردنی بەسەرچو لەسلێمانی هەی����ە هی ئەوە نیە باس لەجوانیەکەی مرۆڤی ش����اری سلێمانی بکەیت. ئەگەر مرۆڤەکانی س����لێمانی لەهی هەولێری " جوانتر "بن، دەس����تی بێکەسی شاعیر پیرەمێ����ردی پەیک����ەری ناش����کێنن، نەمریش بەمەیمونەکە ناو نابەن. باشە ئەگەر ئێمە الی ئێوە ئازادیمان بۆ ئێرە بردبێتەوە، کەواتە هەردوالمان ئازادین، ئەی ئ����ەو پرت����ەو بۆڵەی����ەت لەچیە؟ ی����ا گێچەڵی نەگەیش����تنی "قیتارەکەی

سلێمانی"یە. بە هەلێری دەکەیت.من مێژوزان نیم ، خوێندنەوەی ئەوتۆم ب����ۆ ئەو مێ����ژوە نیە ک����ە ملکەچبونی "عەشیرەتی خۆشناو"م بۆ دەگێڕێتەوە ، خۆش����ناوەکان هێن����دەی لەوانەی����ە بەکەس����ابەت و پەیداکردن����ی بژێوییەوە خەریکب����ون ، هێن����دە بەسیاس����ەتەوە خەریک نەب����ون، یا لەوانەیە دەرەقەتی ئینگلیز نەهاتبن، بۆیە ماستفرۆش����یيان

پێ لەجەنگ باشتربوە.س����ویدیەکان لەبەرخات����ری ئ����ەوەی ماڵوێران����ی لەش����ەڕو واڵتەکەی����ان تێنەچێت، بەدرێژایی س����ااڵنی جەنگی جیهانی دوەم، هاوکاری هیتلەریان کرد . ئەگەر خۆشناوەکان ماستیان هێنابێت، فافۆنی ئاسن و کانەکانی س����ویدیەکان بەخش����ی،هیتلەریش بەهیتلەر واڵتیان بەئارەزوی خۆی بۆ ش����ەڕ بەکاریهێنا. نەمبیس����ت خەڵکی نەروی����ج، کە هەر هێندەی س����لێمانی و ئەربی����ل جیاوازی زم����ان و کولتورییان هەی����ە، وەک ئازاد جەالل هەڵبچن و رق و کینە لەرۆژنامەکان باڵوبکەنەوە. ئ����ەو کات واڵتی نەرویج، ئەڵمان داگیری کردبو، شەڕی پارتیزانی

تێدابو.پێویس����تە س����تافی ئاوێن����ە، داوای لێبوردن لەخەڵکی هەولێر بکەن و چیتر رێگە نەدەن روپەڕی رۆژنامەکەیان ببێتە مۆڵگ����ەی بیری تەس����ک و دواکەتویی. پێویس����تی هەنوک����ە کوردس����تان بەرهەمهێن����ەر ن����وێ و بەعەقڵیەت����ی هەیە. پێویس����ت ناکات ب����ە" دەفتەری قەرزاری"ی����دا بچینەوە، چونکە نائومێد

دەبینەوە.

سوکایەتیکردن بەکەس ،بەخەڵکی،

بەناوچەو واڵت، تا دەگاتە سەر

ناوزڕاندن، بەتایبەتیش لەکاری

رۆژنامەوانیدا، ئەمڕۆ، لەزۆر شوێنی دونیا، تاوانە و سزای

خۆی هەیە

ناوچەگەریێتی عەیبەیە و شەرمەزاریشەعەباس ئیسماعیل حەمەد

هەولێر

►

ئه شکه وتی شانه ده ر

19 »»

ماوەیەک���ی زۆرە کۆمەڵێ رۆش���نبیرو نووسەری بەرهەمدار لەئەدەبی کوردییدا، درافت و دەق بەتێکەڵیی بەرهەمدەهێنن. بەشێکی زۆری ئەم نووسەرو رۆشنبیرانە، ئەگەر بەهەر زمانێکی بیانیی بنووس���ن و توانای تەواویش���یان بەسەر ئەو زمانەدا بش���کێت، خۆی���ان پێش هەرکەس���ێک دەزانن، نووسینەکانیان رووی هیچ کتێب و بەکەڵکی تەنان���ەت نییە. ژۆرناڵێک���ی رۆژنامەی ئەلیکترۆنییش نایەن. ئێس���تا کورد، لەرۆشنبیرەکانی زۆر ژمارەیەکی لەئەوروپ���او خوێندن���ی ئەکادیمیی���ان واڵتانی تر تەواوکردووە. ئەو تێکس���ت و وتارانەی بەزمانە بیانییەکان دەینووسن، بەدڵنیاییەوە بەچەندین فیلتەری زمانییدا دەڕۆن. لەخۆش���ەکردنی خوێندن���ەوە) دووب���ارە ب���ۆ ) proofreadingنووس���ینەوە) rewriting(و ئاڵوگۆڕێکی دەقەک���ەدا، لەس���تراکتۆری ریش���ەیی الب���ردن و قرتان���دن و زیادکردنی زۆریان تێدەکەوێت، ئەوسا بەکەڵکی ئەوە دێن باڵوبکرێن���ەوە. دی���ارە ئەمانە هەمووی ئێدیت���ەری زۆر پرۆفێش���ناڵ و ش���ارەزا

لەبواری لینگویستیکییدا دەیکەن. دۆخەک���ە لەزمانی دام���اوی کوردییدا ت���ەواو پێچەوانەی���ە. بەبیانووی ئەوەی ئێم���ە زمانێک���ی س���تانداردمان نییە، مەرجەعێک���ی ئەکادیمی���ی و زمانەوانیی پرۆفێش���ناڵ و خ���اوەن کرێدتمان نییە، ئیت���ر هەرکەس���ەو بەئ���ارەزووی خۆی لەرێن���ووس و تایبەتی���ی میتۆدێک���ی داڕش���تنی لۆکاڵیی بۆخۆی چێکردووە. چ���وار رۆژنامەن���ووس، دوو رۆژنام���ە، دوو چاپخانە نابینیتەوە لەکوردس���تاندا پێڕۆی سیستمێکی دیاریکراوی رێنووس بکەن، تەنانەت ئێم���ەش، کە پێکەوە تەنی���ا ب���ەاڵم نووس���یوە، ئەمەم���ان داڕشتنەوەی بەرپرسیارەتیی یەکێکمان ئەم نووس���ینەی هەڵگرتووە. هەرچەندە ئێمە پێمانوایە، گرفتی زمانی کوردیی و قانوونییەوە لەڕووی س���اغنەکردنەوەی کارگێڕییەکانی دامودەسگە لەپارلەمان و حکومەت���ی هەرێم���دا، گرفتێکی تەواو کەم���وزۆر ئایدیۆلۆژیی���ەو سیاس���یی و پێوەندیی بەگرفتی زمانەوانییەوە نییە.

زمانی کوردیی، گرفتی لینگویستیکیی زۆر نیی���ە، بەڵک���و گرفتی سیاس���یی سیاس���ییش ئی���رادەی هەی���ەو زۆری هەر نیی���ە، تا لەهەرێمی کوردس���تاندا سەرەکییش بەرپرس���ی ساغبکرێتەوە. ل���ەم پاش���اگەردانییەی زمانی کوردیی، حکومەت���ی هەرێ���م و س���ەرۆکایەتیی هەرێمن، کە رێگریی قانوونیی و سیاسیی

ب���ۆ س���اغبوونەوی زمانی پ���ەروەردەو خوێندن و کارگێڕی���ی دەکەن. هاوکات، چونک���ە زۆرینەی ئەندامانی ئەکادیمیای کوردی���ی، حی���زب چەقاندون���ی، هیچ خزمەتێکی ئەوتۆی���ان بەزمانی کوردیی نەکردووە، بگرە نایانەوێ دڵی دەسەاڵت

بەهیچ شێوەیەک بئێشێنن.باس���ە ئ���ەم نامانەوێ���ت، ئێم���ە وردەکاری���ی رێزمانی���ی و بەتەنگ���ژەی ه���اوکات، ببەس���تینەوە. زمانیی���ەوە مۆرفۆلۆجیی، گرفتی لەسەر نامانەوێت سینتاکس و سێمانتیکی زمانیی بدوێین، بەڵکو ئ���ەم وتارە س���تراکتۆری زمانی نووس���ینی لەرەهەن���دە فیکرییەکان���دا بەالوە گرینگە. زمان بەگش���تیی، چۆن لەگەڵ فیک���رو مەعریفەی س���ەردەمدا، لەناو ئ���ەو هەم���وو گەش���ە زمانییەی زمانەکان���ی دیک���ەی دنی���ادا دەیبینن، بەهەمان ش���ێوەش کاتی تەوزیفکردنی زمان لەفیکرو دەقی کوردییدا، الی کەم لەڕووی ستراکتۆری نووسینەوە هاتووە. لەالیەن کوردیی، زمانی بەناسۆرییەوە، دیارەوە، نووس���ەری رۆشنبیرو هەندێ گرینگیی پێنادرێت! ناڕۆش���نیی و لێڵیی Ambiguity لەدەربڕینەکانیاندا بەبیانووی فەنتازی���اوە، پەخش���انی تەخش���ان و Antithesis پێچەوانەی���ی ب���ەراوردی ( یان چوونیەکیی لەئارگیومێنتەکاندا، ئەنالۆگی���ی- Analogy ( لەمەبەس���ت و مەغزای رستەو پارەگرافەکاندا، لەسەروو مێنتاڵیتیی���ە ئ���ەو هەموویش���یانەوە، پ���ێ کوردی���ی دەق���ی ش���یعرییەی نووسینی دەنووسرێتەوە، س���تراکتۆری

کوردیی زۆر خراپ زامدارکردووە.تێگەیشتنی باو لەچەمکی کۆنۆتەیشن Connotation مەرجێک���ی س���ەرەکییە لەستراکتۆری نووسیندا لەبەرچاوبگیرێ، بەاڵم چونکە هێشتا فەنتازیای شیعریی و پەخشانیی بەسەر فیکری کوردییدا زاڵە، هەرکەس���ەو هەڵهێنجانێکی کولتووریی و سیاس���یی و فیکری���ی جی���اواز، دەرئاو دەکات. بەم���ەش یەکێ���ک لەگرینگترین رێس���ا س���ەرەکییەکانی دنی���ای فیکرو ئەکادیمیی بەالوە دەنرێ، بەوەی شێوازی Diction دەربڕی���ن و چەمک���ی مەعقول و پێوەن���ددارەکان بابەت���ە ب���ۆ گونجاو بەگش���تیی، نووس���ین بەکارناهێنرێن. بەکارهێنانی ت���ەواوی مەغزی مرۆڤە بۆ بگەیەنرێت. بەخوێنەر بیروبۆچوونەکان ساموێل جۆنس���ن، نووسەری بریتانیی، پێیوایە، نووس���ینێک بەبێ ماندووبوون بەرهەمبێ���ت، خوێندنەوەیش���ی بێچێژو

بێسوودە!

نووسەرو رۆش���نبیری کورد، کەمترین گرینگیی بەزمان و رێنووس دەدەن. ئەو نووسەرو رۆش���نبیرانە، بەپەنجەی یەک بەرهەمهێنانی دەس���ت دەژمێردرێن کە "فیکریی"ان، لەگەڵ گەشەپێدانی زماندا هاوتەریب دەڕوات. زۆر رۆشنبیری کورد هەن بەرهەم���ی فیکریی گەورەو رۆمان و ش���یعری دانس���قەیان بەرهەمهێن���اوە، فیکری���ی و بەرهەم���ە ئ���ەو ب���ەاڵم لەسەر ئەوتۆیان کاریگەریی ئەدەبییانە گەشەکردنی ستراکتۆری زمانی کوردیی لەسەر دانان، بەلەبری دروستنەکردوە. فیکری کوردیی���ش کاریگەریی ئەوتۆیان

نەبووە. لێ���رەدا رەنگ���ە بگوت���رێ، ئ���ەوە نیی���ە زۆر کتێبی کوردیی دانس���قە، بۆ زمانی فارس���یی و عەرەبی���ی و تورکیی و وەرگێ���ڕدراون. ئینگلیزیی...ت���اد، پێش���وەخت، وەرگێڕەکانی���ان کوردن، هەژموونی زمانی کوردیی و رۆڵی کورد نەگەیشتووە بەو ئاستەی وەرگێڕی نەتەوە جیاوازەکان، کتێبی کوردیی وەربگێڕن. هەمان ئەو کتێبان���ەی وەرگێڕدراون بۆ زمانە بیانیی���ەکان، ئەگەر وەک گریمانە دایبنێین، وەرگێڕێکی زۆر پرۆفێشناڵیش بیانکاتەوە بەکوردیی، بەتەواویی لەدەقە س���ەرەکییەکەی نووس���ەرە کوردەک���ە نووسیویەتی جیاواز دەبێت. ئەم کێشە زمانیی و فیکریی و مەعریفییانە، کێشەی رێزمانیی و کێماس���یی زمان���ی کوردیی نییە، بەڵکو کێشەی ستراکتۆری زمانی

کوردییە. چۆمس���کی بەتێڕوانینی ترادیسیۆنیی بۆ زم���ان، پێیوایە س���تراکتۆری زمان نەک ه���ەر فیک���ر، بەڵک���و حەقیقەتی ئ���ەو فیک���رەش دەستنیش���ان دەکات. گەورەترین کۆسپی س���ەر ئەم رێگەیە، ئەوەیە کە ک���ەس گوێ لەکەس ناگرێ. هیچ رەخنەیەک ئەوەندەی ئەو رەخنەیە تیژو کەمەرش���کێن نییە بەالی نووسەر و رۆش���نبیری ک���وردەوە، کاتێک یەخەی زمانی نووسین و س���تراکتۆری دەقەکەی بگری���ت. ج���اک دێڕیدا، فەیلەس���وفی فڕانس���یی، ئ���ەو دیدە ترادس���یۆنییەی هەڵوەش���اندەوە کە زمانی قس���ەکردنی Speech ی پێ���ش زمان���ی نووس���ین Writing دەخست. لەدنیای رۆشنبیریی کوردییدا، هێشتا زمانی قسەکردن بااڵیە بەسەر زمانی نووس���یندا، هەربۆیەشە، وەک پێش���تر باس���مانکرد، راپ���ۆرت و وت���اری رۆژنامەنووس���ەکانیش زمانێکی شیعریی و بارگاویی بەعاتیفە زاڵە بەسەر

نووسینەکانیاندا. ئ���ەم تێڕوانین���ە ترادیس���یۆنییە بۆ زم���ان، وایک���ردوە زۆربەی نووس���ەرو رۆشنبیرەکانیش���مان لەئاخافتن���دا ت���ا هی���چ باش���تربن. دەگات بەنووس���ین س���ەیر نییە زۆر رۆش���نبیرو نووس���ەرو رۆژنامەن���ووس، ش���ەوانە چەندینج���ار

دەردەک���ەون و لەتەلەفزیۆنەکان���ەوە قس���ەدەکەن، بەاڵم لەم���اوەی مانگێکدا نووس���ینێکی جدییان نییە. تێکس���تی کوردی���ی و نووس���ەرانی کورد هێش���تا نووسەرێکی وەک شەکسپیری )بەڤێرژنە کوردییەک���ە( تێ���دا هەڵنەکەوتووە کە کاریگەرییە زۆرەکانی لەس���ەر زمان، بۆ چەندین سەدە مابێتەوەو خەڵکێکی زۆر

وەک میتۆدی زمانیی بەکاریبهێنن.گ���ەورەی داهێنانێک���ی شەکس���پیر لەزمان���ی ئینگلیزییدا کرد، بەزیادکردنی هەندێ چەمک و وشە کە هەرگیز پێشتر بەکارنەهێنرابوون. بەکارهێنانی پێشگرو پاشگر بۆ هەندێ وشە، گۆڕینی هەندێ وشە لەکارەوە بۆ ئاوەڵناوو گۆڕینی ناو بۆ کارو پێکەوەبەس���تنی وشەو چەمکە جیاوازەکان، ئەو سەرمەش���قی شکاند. شەکسپیر نزیکەی ٣٠٠٠ وشەی بۆ زمانی ئینگلیزیی زیادکرد کە تائێستاش وشەی زۆر ب���اون. بەدەرل���ەوەی دەربڕینەکان Expressions ی شەکس���پیر، لەئاستی

جیهانییدا زۆر بەرباڵوو کاریگەرن. هیچ سەیر نییە رەخنەگری بریتانیی،

ساموێل جۆنس���ن لەسەنای شەکسپیردا دەڵێ: "ئەو موڵکی س���ەردەمێک نەبوو، بەڵکو بۆ هەمو سەردەمەکانە!" کاریگەریی شەکسپیر لەسەر زمانی ئینگلیزیی هێند زۆرە، بێرنارد لەڤین دەڵێ ش���تێک نییە لەزمان���دا رۆژان���ە بەکاربێت و دەس���تی شەکس���پیری تێدا نەبێت. کاتێک زمانی ئینگلیزیی لەبەرامب���ەر زمانی التینیی و گریکدا زۆر ه���ەژارو الوازبوو، هیوایەک نەبوو کە ئینگلیزیی پرێستێژ، هەژموونی خۆی بەسەریاندا زاڵ بکات. نووسەران و ش���اعیرانی ئینگلیز بوون ئەو هیوایەیان

زیندووکردەوە. بۆریس فۆرد پێیوایە بەر لەگەیشتنی شەکس���پیر بۆ لەندەن، هیوایەکی کەم هەب���وو بۆئ���ەوەی زمان���ی ئینگلیزیی گەشەبکات. لەساڵی ١٦١٣دا، کاتێک دوا کاری شەکسپیری تێدا نووسرا، ئەدەبی مۆدێرنی ئینگلیزیی لەبوارە جیاوازەکاندا متمانەیش���ی تەواو بووبوو، دەوڵەمەند بەخ���ۆی پەیداکردبوو. یەکێک لەهۆکارە ه���ەرە س���ەرەکییەکان کە تائێس���تاش لەدنی���ای رۆژئاوادا، شەکس���پیرێکی تر زمانەکەیەتی. نەبووەت���ەوە، دروس���ت زمانی شەکس���پیر هۆکارێکی سەرەکیی ناوبانگی ئەوو مانەوەیەتی بەزیندوویی.

زمان لەفیک���رو مەعریفەدا گرنگییەکی لەرادەبەدەری هەی���ە. ئەوانەی بەزمانی دایی���ک ناتوانن بیربکەنەوەو بنووس���ن، هەرگی���ز ناتوانن ناوێکی���ش بۆ خۆیان و نووس���ینەکانیان دروس���ت بک���ەن. بۆ the ئەمە، گریمانەکانی س���اپیر-وۆرفی���ان ،Sapir-Whorf hypothesis Whorfianism ئ���ەوەی بەوۆرفیانی���زمهاوکارییمان باش تارادەیەکی ناسراوە، دەکات. ب���ەم پێودانگ���ە، وۆرفیانیزم تون���دی س���تراکتۆریی پێوەندییەک���ی بەرێژەیی زم���انlinguistic relativity و حەتمیەتی"جەبرگەرایی" ) دیتێرمینیزمی ) linguistic determinism زمانی���ی زمانیی���ەوە هەیە؛ بەواتای ئەوە دێت کە

زمان بڕیار لەسەر فیکر دەدات.دێتێرمینزم���ە ئ���ەم بەه���ۆی هەمبۆڵ���ت ک���ە زمانەوانییانەوەی���ە، لەگ���ەڵ Wilhelm von Humboldt Franz Boas and ب���اوس و س���اپیرEdward Sapir لەرێی ئەنسرۆپۆلۆجیای زمانیی���ەوە پێماندەڵێ���ن، "زمان رۆحی نەتەوەی���ە". ه���ەر ئ���ەم دێتێرمینزمە لەڤیتگنش���تاین وای زمانییەی���ە، Wittgenstein کردووە، لەفەلس���ەفەی philosophy of language زمان���دا زمانەکەی، سنووری پێیوابێ، سنووری ئ���ەو جیهانەیە ک���ە زم���ان رەنگڕێژی دەکات. ئەم���ە رێ���ک پێچەوان���ەی رای زۆرێک لەنووسەرو رۆشنبیرانی کوردە کە پێیانوایە دەبێت زمان بکرێتە قوربانیی فیک���رو مەعریف���ە، بەبیان���ووی ئەوەی فۆرماڵیس���تە. زمان گرینگەو ناوەڕۆک

ئێمە ناڵێین کامی���ان بەقوربانیی یەکتر بکرێن، بەاڵم دەبێت ئ���ەوە بزانین هیچ فیکرو مەعریفەیەک بەرهەم نایەت ئەگەر نووسەر کۆنترۆڵی تەواوی بەسەر زمان و

ستراکتۆری زمانییدا نەبێ.رووندەکات���ەوە ئ���ەوە وۆرفیانی���زم کە فیک���ری مرۆڤ دابەش���کراوە لەڕێی سیستمێکی تەخشانکردنی سیمبۆلییەوە، لەن���او رۆحی ئەو زمانە تایبەتەی مرۆڤ قس���ەی پێ���دەکات. فیک���ری خەڵ���ک خۆیانەوە زمان���ی بەکاتەگۆرییەکان���ی گەردوونی���ی مێنتاڵیتی���ی گرێ���دراوە. ئینگلیزێ���ک لەکوردێک ی���ان عەرەبێک بەهۆی قس���ەکردنیان بەزمانی تر، تەواو لێرەدا پانتایی و س���تراکتۆری جیاوازە. زمانیی، رۆڵێك���ی بنچینەیی دەگێڕێت. ئەمە پێوەندیی بەگەشەی زمانەوانییەوە س���ەرەکیی، گرفت���ی ب���ەاڵم هەی���ە، ستراکتۆری زمان و راهێنانی زمانە لەگەڵ

فیکرو مەعریفەو مۆدێرنیزمدا. پوختەی بۆچوونەکان؛ بیانوی هەندێ نووس���ەرو رۆش���نبیرو رۆژنامەنووس بۆ رێنووس، بەزم���ان و گرینگیینەدانی���ان زۆر الوازە. هەندێ���ک بەبیانوی نەبونی هەندێکی���ش س���تانداردەوە، زمان���ی ناوەڕۆک���ە<و >گرین���گ بەبیان���وی هەندێکیش بەبیانوی شارەزایی لەزماندا تەنی���ا کاری لینگویس���تەکانە، خۆیان لەبەرپرسیارییەتیی و بایەخنەدان بەزمان زم���ان و لەراستییش���دا، دەش���ارنەوە. بەرهەمهێنانی فیکرو مەعریفە بەیەکەوە

گرێدراون و لەیەکتر جیاناکرێنەوە. ئەو نووس���ەرانەی ب���ۆ زمانی بێگانە مش���تێک پارە دەبەخش���نە ئێدیتەرێک تا نوس���ینەکانیان بۆ پوختبکات و رووی ناردنی ب���ۆ ژۆرناڵیک هەب���ێ، کەچیی بۆ زمانی کوردیی بەدرافتەکانیش���یاندا ناچنەوە. ئەوان���ە لەبەرامبەر زمانەکانی ت���ردا، تووش���ی گرێ���ی خۆبەکەمزانین کوردییش���دا، زمانی لەبەرامبەر بوونەو غرورێکی سوڵتانییانەیان هەیە، بێئەوەی گوێ لەناڵ���ەی زمانەکەی خۆیان بگرن. بەرهەمهێنان���ی فیکرو مەعریفەو ئەدەبی ئ���ەوان، وەک بەرهەم���ی گۆرانیبێژێکی گەنج���ە ک���ە گۆرانییەکانی ه���ەر چەند مانگێک ب���ڕدەکات. س���ەیر نییە هیچ ش���اعیرێکی کورد تائێستاش نەیتوانیوە ئەو چێ���ژەی مەحوی���ی و نالیی لەڕووی ئێس���تێتیکەوە بەش���یعری کوردیی���ان بەفیک���رو محەم���ەد مەس���عود داوە، تێکس���تی کوردیی داوە، کەس���ێکی تر پێیببەخشێت. بۆئەوەی بەرەش و سپیی قس���ە نەکەین، دەڵێین چێژدان بەزمان نەک بەفیکر، راستییەکەی لەناو کورددا، فیکرو مەعریفە، کەموکورت بەرهەم دێن، بەاڵم ستراکتۆری ئەو زمانەی فەلسەفەو فیک���رو مەعریفەو تەنانەت زانستیش���ی پێدەنووسرێت، هێشتا زۆری ماوە گەشە

بکات.

کامیار سابیر

کەمال چۆمانیی

13 (٣78( سێشه ممه 5/2١/2٠١٣ birura.awene@gmail.comبیروڕا

ستراکتۆری دەق: فیکرو مەعریفە لەنووسیندا

به داوای لێبوردنه وه ئاراس فه تاح له به ر سه رقاڵی نه یتوانی گۆشه ی)له نزیکه وه(ی ئه م جاره ی بنوسێت

زمان و بەرهەمهێنانی

فیکرو مەعریفە بەیەکەوە

گرێدراون و لەیەکتر جیاناکرێنەوە

به هرۆز جه عفه ر

ئ���ه م بارودۆخ���ه ی چه ند س���اڵێكه له كوردستان ئه گوزه رێت، زۆربه ی كات مرۆڤ بێتاقه ت ئه كاو، ده یخاته به رده م ئه و بڕیاره ی كه خۆی به شتێكی تره وه س���ه رقاڵ بكا، به وپێیه ی تروسكاییه ك هیوا له الیه ن ده سه اڵتی سیاسی و كۆی پنته كان���ی تر نه ماوه بۆ چاكس���ازیی و به خۆداچون���ه وه ، هه رچه نده چاوه كان هه ڵده گڵۆفی وای ئه بینی كه : ئاس���كه كێویه ك ب���ه دوای نس���رم و ته ڕاییه كدا بیاب���ان له س���ه روه ختی ده گه ڕێ���ت وشكه س���اڵیدا، تا كامی تینوێتی خۆی بشكێنێت و ئاهی حه زره تی خۆشبه ختی بۆجارێكیش بێت تر ده كێشێت. له ناكاو گوێمان له ده نگی كه و سوێسكه و جریوه ی باڵن���ده بێوه یه كان ده بێت، گورج ڕوی وه رده گه ڕێنین"ئۆخه ی ب���ۆ خۆمان���ی

ئه مه هه وه ..!!.".یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان،كه هه ڵ���ه و باج���ی هه ی���ه له وه ت���ه ی س���ه ركردایه تیه كه ی بێس���ه روبه ره یی ئ���ه دات، ڕونتریش چه ند كه س���ێك، بۆئه وه ی ته واوی سه ركردایه تی نه خه ینه

به ر چه كوش���ی تون���دی دادگای گه ل و بازنه ی نوسینمانه وه ، چونكه زۆربه یان له فه رمانبه رێكی به ڕێز ده چن و هیچی تر، به ڵكو چوار تا پێنج كه سێك، ته حه كوم به هه م���و مێژوو س���ه روه ریی و ئاینده ی حزبێك���ه وه ده كه ن، كه دواجار نازانین كه ش���تیی ماندوی ئ���ه م حزبه له كوێدا له نگ���ه ر ده گرێت، به یه كج���ار چه ندین كه س ش���ه ڕی مان و نه مانی خۆیان بۆ شۆفێری ئه م كه شتیه ده ستپێده كه ن و به یه كجاریش كپده بێت،له ئێستاو ماوه ی ڕابردودا ئ���ه وه ی ده یبینی���ن هه ندێك گه مه و هه ڕه شه كه یان واده ستپێكردوه ، ك���ه ئه گه ر س���وكانه كه یان به ده س���ت نه بێت كه شتیه كه كون ده كه ن تاوه كو ڕكابه ره كه ش���یان له گه ڵ خۆیان ببه نه قواڵی���ی ده ری���او، جارێكی تر س���ه ر ده رنه هێنن���ه وه . یه كێ���ك موجامه له ی پارت���ی و یه كێك���ی ت���ر موجامه ل���ه ی ئێران و مالیك���ی و ئه ویتر هی گۆڕان و، هه ندێك خه ریك���ی خۆ-كۆكردنه وه و... هتد. ئ���ه وه ی له ئ���ارادا نه بێت پالنی ستراتیژی و ڕوئیایه كی سیاسی ڕۆشنه بۆ بارودۆخی ئێس���تای كوردس���تان، نه ك ئه مه به ڵك���و وه الو نرخێك چییه

له سه رده س���تی چه ند كه س���ێكی كه م له مه كته بی سیاس���ی نه ماوه بۆ بنكه و كه وادیری ڕۆش���نبیرو وه سه تی حزب، بێگومان به ئیزافه و پاڵپش���تی گه مه ی

ترس���ناكی چه ند به رپرس���ێكی ئه منی له سێبه ردا ئه مه ده به نه سه ر.

یه كێت���ی ، له دوا كۆنگ���ره ی خۆیدا، په ی���ڕه وو به پێ���ی كه س���ی )9)پرۆگ���رام له مه كته ب���ی سیاس���یه كه ی بن به رپرس ت���ا ده ستنیش���انكردوه ، له وێنای سیاسه تی گشتی حزب، به اڵم به قودره تی قادرێ���ك ئه م ژماره یه بوه به )١9( ك���ه س! كاتێك���ش ده نگێكی دلێ���ری نزی���ك له مه رك���ه زی بڕی���ارو وه ك ح���زب دامه زرێنه ری ده س���ته ی )عادل موراد( ده یه وێت پرس���یار له مه ب���كات، ده یه وێت هاوارب���كات و به ڕای گشتی بڵێت "فیعله ن، ئه مانه له شاڕێی ڕاس���ته قینه ی یه كێت���ی الیانداوه ".كه س���ااڵنێكه ئێمه ئه م زه نگه لێئه ده ین، ئیدی ماش���ێنی پڕ له ت���ااڵوی هێرش و ته خوین و په راوێزخس���تنی ڕای ئه ویتر ده س���تپێده كات، ئاخر ئه وان سااڵنێكه پاره و نه وت و پۆست و سیناریۆی سه یر سه یر وڕو كاسی كردون، ناهه قیان نیه گوێیان له هیچ ده نگێك���ی ئازاو ئازادو بێباك نه بێت، ئه وان گوێیان له وه نییه دایكی شه هیدێك یان ڕۆڵه یه كی حزب و گه له كه ی���ان كرێچی بێت، له والش���ه وه

عه ره ب و س���ۆزانیی ئافره تی ده ی���ان ڕوس و تورك له نیعمه تی شوققه و خانوی خۆیاندا بتلێنه وه ، ه���ه ر كه به حاڵێك پێت الر دانا، ئیتر تۆمه ته كه ئاماده یه ، س���زاو چاره نوسه كه ش���ت دیاره . بۆیه له وێنه ی ئێس���تای خۆیان واگه یشتون، هه مو كه س ل���ه ده وری ئه وانه ، ئه من و عه س���كه رو پاره و ماش���ێنی نه بینراوو نه خوێنراوه ی ڕاگه یاندنیش هه ر ئه وانن. ئه رێ به ڕاست چه ند جارمان وت: حزبی ته ندروس���ت، حكومه تی ته ندروس���ت و كۆمه ڵگه ی ته ندروست پێشكه ش ئه كا، ئه ی چه ندجار هاوارم���ان نه كرد " هۆ مامه گیان، بۆخاتری خوا یان یه كێتی و كۆمه ڵگ���ه و ناوچه كه بك���ه به قوربانی چواركه س، یان چوار كه س به قوربانی هه موی !". ئه رێ باشتر نه بو ئه و ملیۆنه دۆالرو پاره یه ی لێره بازرگانی ترسناكی پێوه ده ك���ه ن له س���ه ر ژیان���ی خه ڵك، وازتان له ده سه اڵت بهێنیایه و هه ریه كه و له واڵتێك یان له باخێك پشوتان بدایه ، قیروس���یا مانگانه هه م���ان پاره تان بۆ حه واڵ���ه بكرایه ! ئ���ه رێ ماندو نه بون، دارو ب���ه رد ه���اوار ده كات: تایه كه تان په نجه ره ، بۆ ك���وێ لێده خورن! ئه رێ

هه ست و بیرو هۆشتان بۆ ئه وه ناچێت كارتان كردوه ته س���ه ر ژیانی ئاسایی خه ڵك و پاره ش له بانقه كانی س���لێمانی نه م���اوه . به هۆی ڕمبازی ناوخۆتانه وه ، ت���ا كه ی له بایه خی نوس���ین و قس���ه و هاوار كه مده كه نه وه ، به م حاڵه شتانه وه واده زان���ن ع���ادل عادل نی���ه و ده نگی یه كێتی نییه ؟ وه لێ هه وڵه كانیش���تان به قه د خش���ه ی عه الگه یه گ كاریگه ری نیه له ناو نوخبه و ڕای گشتیدا. چونكه چاویلكه ی ئاخر زه مانیتان ته ڵخ بوه و، ق���ه ل به فه ل و ش���الیار به كالیارو باش

به جاش تێده گه ن.له كۆتاییدا، ئه رك���ی ئێمه یه ، گورج و خێرا. داكۆكی له هه رده نگێكی هه قیقی و ش���از بكه ین، ل���ه ده ره وه و ن���اوه وه ی حزب���ه كان، چونكه ئه وانی���ش دواجار داكۆكی له بازنه كه ی ئێمه ومانان ده كه ن، تا هه س���ت به ته نیایی و نامۆیی خۆیان نه ك���ه ن. ئ���ه و خه ڵكان���ه ی ده یانه وێ ئیراده ی تاك و كۆمه ڵ ڕاده س���تی ئه م و ئه و بك���ه ن بخرێنه فارغۆن���ی دواوه . ئه گه رنا مێژوو ئاینده ی گه ل ده تانخاته ده ره وه ی هه مو شت، ئه مه حه تمیه تی

ته ئریخه .

ده نگێكی شازو ڕه سه نی یه كێتی

یه كێتی نیشتمانی كوردستان،

له وه ته ی هه یه باجی هه ڵه و

بێسه روبه ره یی سه ركردایه تیه كه ی

ئه دات

ئ���ه وه ی ده مانه وێت له رێ���گای دیارده ی په روازه وه بیخوێنینه وه، ئایا ئاماده بوونی کچ���ه گۆرانیبێژێکی ک���ورد له ده ره وه ی پانتای���ی که لتوری و هون���ه ری کوردیدا، ده رئه نجامی چ گۆڕانکاریه كه له سروشتی ناس���یونالیزمی کوردیدا؟ ئه م په یوه ندیه له س���ه ره تا ره نگه هێن���ده روون نه بێت به اڵم کاتێک ئێس���تێکی له سه ر ده که ین و چوارچێوه و توێژو ئاس���ته جیاوازه كانی ده ستنیشان ده که ین به روونی خه سڵه ته س���ه ر ه تا ده بینی���ن. جیاوازه کان���ی ده رکه وتنی په رواز بریتیه له دروستبوونی نێ���وان ل���ه تایب���ه ت په یوه ندیه ک���ی جیهانگه ری، نیولیبرالیزم و ناسیونالیزم. ده رکه وتنی په رواز له جێگایه كی وه هادا، له ناو کایه ی جیهانگه ریدایه. دیاره ئه وه ی جیهانگه ری کردوه ته واقیع به پله ی یه ك ته کنه لۆجیای تایبه ت به ته کنه لۆجیایه، ب���واری گه یان���دن. پ���ه رواز ل���ه رێگای که ن���اڵ ته له فزیونیه كانه وه له هه مانکاتدا ل���ه کوردس���تان نیه، به اڵم ل���ه زۆربه ی ماڵه كاندایه. ئه مه یه كێکه له خه س���ڵه ته که سنوره كان بنه ڕه تیه كانی جیهانگیری چیدی جیاکاری ناکه ن، به ربه س���ت نین، دونیا له یه كتر داناب���ڕن. الی زۆرێک له بیریاران ئه م خه س���ڵه ته بان-س���نوریه ی جیهانگیری، جیهانگیری ده كاته ر ه وتێکی دژه ناسیونالیزم. چونکه ناسیونالیزم به سنور و خاک و نیشتمان و زۆر شتی تردا ده نازێت، که له س���ه رده می جیهانگیریدا

مان و خه سڵه تیان گۆڕاوه. به اڵم په یوه ندیه كه هێنده به ئاس���انی نیه! کاتێک له دیارده ی په رواز ده روانین ده بینی���ن له نێ���و کای���ه ی جیهانگیریدا ناس���یونالیزم رۆڵێکی کاریگه ر ده بینێت. ئ���ه و چوارچێوه ی���ه ی که ناس���یونالیزم ده به س���تێت، پێک���ه وه و جیهانگی���ری لیبرالیزمی نوێیه. لیبرالیزمی نوێ زۆر به کورتی یانی بازاڕ. ب���ازاڕ ئه و پانتاییه یه ک���ه هه موو ش���تێک تیایدا خه س���ڵه تی کااڵی هه ی���ه. کااڵش ده بێ���ت به رده وام له جوڵه دابێ���ت بۆئه وه ی نرخی خۆی له ده س���ت نه دات. به اڵم بازار ک���راوه نیه بۆ هه موان، ب���ازار جێگایه كه ته نها بوار ب���ه ئه وانه ئ���ه دات که توان���ای کڕین و فرۆش���تنیان هه یه. بازار ته نها بۆ ئه وانه کراوه ی���ه ک���ه پاره یان هه ی���ه. پاره ئه و پێکهاته س���یحریه یه ک���ه توانای ئه وه ی تیادایه ببێته هه موو ش���تێک. به اڵم کااڵ بۆئه وه ی به بڕی زۆر بفرۆشرێت، بۆئه وه ی ته نه���ا کااڵ نه بێت ئه وا له هه ناوی خۆیدا پێکهات���ه ی تری هه ڵگرتوه. هیچ کااڵیه ک ناکردرێت ته نها له به ر خه سڵه تی کااڵیی خۆی، ک���ه س هێنده ی مارکس به جوانی باس���ی ئه م دیارده ی نه كردوه، له رێگای

چه مکی فیتشه وه.لێره وه ب���ازاڕ ده بێته ئه و جێگایه ی که هه م���وو پێکهاته واقیع���ی و فه نتازیه کان هه وڵ ئه درێت سودی لێوه ربگیرێت وه ك کااڵ ی���ان له پێناو فرۆش���تنی کااڵدا. بۆ نموونه، په رواز وه ك گۆرانیبێژێکی کورد، ده رفه تی بۆ نه ده ره خسا هه تا له عه ره ب ئایدڵ ئاماده بێت ئه گه ر: یه كه م، کوردستان ئابوری باش نه بوایه، ئامێری س���ه ته الیت و مۆبایل بوونی نه بوایه، هه روه ها ئه مانه هه موو به کارنه هاتنایه بۆ س���ودی بازاڕ. په رواز ده بێته ئه و بزوێنه ره ی خه ڵکانێکی زۆر که توانای مه سره فکردنیان هه یه، به هۆی ئه وه وه بکه ونه س���ه ر خه یاڵێک که مه س���ره ف بکه ن. به اڵم ته نها ئه مه به س نیه، ده بێت پ���ه رواز بکرێته بونه وه رێکی مارکێت، له نێو پرۆسه ی نیولیبرالیزمدا. چ���ۆن ئه م پرۆس���ه یه به رێوه ده چێت، له سه رده می پۆستمۆدێرندا، که کااڵی ناکااڵ بااڵت���ره له کااڵی کااڵ، ئه وا کااڵی ناکااڵ، بۆ نموونه په رواز، ده بێت له په رواز زیاتر بێت. ده بێت له میانه ی پانتایی پرۆسه که دا بوون���ی بگۆردرێت بۆ نوێنه ری خه ڵکێکی زۆر، که له الیه ن بازاره وه به ئامانج کراون. ئه م خه سڵه ته یه که ناسیونالیزم ده كاته پێکهاته یه كی نیولیبرالیزم له س���ه رده می جیهانگه ری���دا. به م پێیه پ���ه رواز ده بێته بونه وه رێ���ک که هه س���تی نه ته واویه تی، جۆش و خرۆش���ی ناس���یونالیزم له گه ڵ خۆیدا ده خرۆش���ێنێت. ئه مه وه ها ده کات که سروش���تی ناس���یونالیزمی کوردیش ل���ه یه کێ���ک لێوه ربگیرێ���ت. س���ودی ناسیونالیزمی بنه ره تیه کانی خه س���ڵه ته ک���وردی زوو برینداربوونیه تی، هه وڵیه تی بۆ دڵنیابوون له خۆی، بۆ نمایشکردنی له

دونیایه كدا که هه ست ده كات هه تا دوێنی ناس���یونالیزمی کوردی لێکردوه. نکوڵی نوێی ب���ه جیهان، هێش���تا هێنده بڕوای ب���ه خۆی نیه، بۆی���ه زوو بریندار ده بێت و زوو دڵخۆش���یش ده بێت. وه ك بینیمان که له پێشبڕکێکه دا روویدا کاتێک نکوڵی له خه س���ڵه تی نه ته وه یی په روازکرا؛ ئیتر خێ���را بوو به په تایه ك���ی کۆمه اڵیه تی له گه ڵ خۆی���دا یاده وه ریه كی کۆنی دوور و

درێژی پڕ له ئازاری کوالنده وه. ئێمه به المانه وه س���ه یرنابێت که گه ر ئ���ه و نکوڵیلێکردنه به هۆی هێنانه ئارای ئ���ه م خرۆش���انه وه ئه نجامدرابێت.چونکه کاتێک ئامانجی س���ازدانی پێشبركێیه کی وه ها زۆرترین بینه ره، بۆ ناردنی زۆرترین په یام و ده س���تکه وتنی زۆرترین پاره له رێگای په یام و رێکالم���ه وه، ئه وا هێنانه ئارای رووداوێکی نارووداوی زیاتر و زیاتر به رنامه كه ده كاته دیارده یه كی نه ته وه یی. ه���ه ر ئه م لێکدانه وه ش���ه ک���ه ده توانێت پۆزش���ه خێراک���ه لێکبداته وه، پۆزش���ی

خێرا نیش���انه ی ئه وه یه ک���ه دڵدانه وه ی بینه ران، که خه سڵه تی به رخۆریان هه یه. له رێگای پێشبرکێکه ی په روازه وه چیدی ته ماشکردن کردارێکی ته وه زه لیانه ی کات به سه ربردن نیه، به ڵکو خه باته له شێوه به ئابوریه، سه رده میه که یدا، چاالکیه كی ده ستهێنانی کۆمه ڵێک له به های ناواقیعی فه نتازیه، وه ك کوردب���وون، کوردایه تی، نکوڵی که ئه وان���ه ی رووبه رووبوونه وه ی له کورد ده كه ن، دووپاتکردنه وه ی بااڵیی کوردو زۆر ش���ێوه هه س���تی تر، که هه ر هه موو وه ك هیس���تریایه كی کۆمه اڵیه تی

ئامانجه كه ی ته نها وروژان و پاره یه. له م دیارده یه وه کۆمه ڵێک خه سڵه تمان ب���ۆ ده رده که وێت: یه كه م چ���ۆن ئابوری دێ���ت کار له س���ه ر هه س���ت ده كات بۆ که ڵه كه كردن���ی س���ه رمایه. دووه م، چۆن یاده وه ری و ئ���ازاری مرۆڤ���ه کان ده بنه به شێک له بازاڕ، سێیه م، چۆن له ریگای ته كنه لۆژیاوه به ئاس���انی ملیونان خه ڵك ده كرێنه به شدار له چاالکیه كی ئابوریدا، له ماڵه كان���ی خۆیان���دا. پێنجه م، چۆن ده توانرێت یاری به هه س���ت و نه س���تی کۆبکرێ���ت ل���ه خێراترین کات���دا. دیاره کۆمه ڵه خه س���ڵه تی تری وه ك خێرایی، زوو )به س���ه رچوون( ئیکسپایه ربوون. بۆ نموونه س���اڵێکی تر دیسانه وه که سێکی تر دێت���ه وه هه مان ئه م یاری خرۆش���انو جۆش���دان و پاره س���ه رفکردنه ده س���ت

پێده کاته وه. به بێ تێگه یش���تن له فه نتازیای کوردی مه حاڵ���ه به ئاس���انی له سروش���تی ئه م بگه ی نه ته واویه تی هه ستی به كاربردنه ی له سه رده می نیولیبرالیزم و جیهانگه ریدا. نه ته وایه ت���ی ئه م���رۆ چی���دی کرده یه كی قاره مان���ی نیه، هێنده ی ک���رده ی کڕین و فرۆش���تن و پ���اره که ڵه که ك���ردن و مه سره فکردنه. مرۆڤی کورد له هه مانکاتدا کێش���ه راسته قینه کانی نه ته وایه تی وه ك خاک���ی، س���امانی، حکومکردنی، مافی، دادپه روه ری هه موو رۆژانه ژێر پێده خرێت، ب���ه اڵم له رێگای دی���ارده ی وه ك په روازو دیارده هاوش���ێوه كانی ت���ره وه دۆخێکی ناواقیعی ب���ۆ ده خولقێت هه تا توره بێت، دڵخۆش بێت، پاره كانی س���ه رفبکات، له رێگای هه س���تێکی فریوخواردوه وه کێشه گه وره كانی له بیر بچێته وه. ئه مه دژایه تی که س���ێکی وه ك ئه و خانم���ه به رێزه نیه، به ڵکو به ئاگاهاتنه وه ی���ه له به کاربردنی

ئه وه له نێو سیسته مه کاندا.

بیروڕا)378( سێشه ممه 142013/5/21

ده‌ینوسێت

دیارده ی په رواز حسێن: ناسیونالیزمی کوردی له سه رده می جیهانگیریدا

birura.awene@gmail.com

ئامانج���ی ئه م نوس���ینه باس���كردن و لێكدانه وه ی رۆڵ و كاریگه ریی تاڵه بانیه په یوه س���ت به پرس���ی س���ه ربه خۆیی كوردستانی عێراقه وه . بۆ گه یشتن به م ئامانجه قسه زیاتر له سه ر قۆناغی "بێ ئه و نائاماده یی كاریگه ریی تاڵه بانی"و له سه ر ئه و پرسه ده كه م. به ر له چونه ناو باسه كه ، پێویسته چه ند سه رنجێك

بخه مه ڕو: 1. جێی سه رس���وڕمانه كه هه ندێك سیاسیی، نوسه رو رۆژنامه نوس چه مكی "دوای تاڵه بانی" بۆ قس���ه كردن له سه ر قۆناغی "ب���ێ تاڵه بانی" به كارده هێنن. له ژیاندایه و هێشتا تاڵه بانی به وپێیه ی كاریگه ریی سیاس���یی ه���ه ر ماوه ، من له جیاتی ئه و چه مكه هه ڵه یه ، چه مكی "ب���ێ تاڵه بانی"م به باش���ترو راس���تتر

زانی. 2. نوسینی ئه م بابه ته هیچ پاڵنه رێكی سیاسیی یان كه سیی له پشته وه نییه . توێژینه وه یه كی نوس���ینه ئ���ه م .3ئه كادیمی نییه ، به ڵكو كۆكراوه ی چه ند بۆچون و س���ه رنجێكی خۆمه له س���ه ر سیاس���ه تی تاڵه بانی، وه ك سه ركرده ، بۆ پرس���ی س���ه ربه خۆیی كوردستانی

عێراق .قس���ه كردن له س���ه ر رۆڵی سه ركرده له سیاس���ه تدا یان ته نان���ه ت له بواری بزنس و كارگێڕییش���دا، باسێكی گرنگ و ئه وه یه سه ره كیش هۆكاری پێویسته . كه سه ركرده په یوه ندیی نزیكی له گه ڵ پرۆسه ی دروس���تكردنی بڕیارو له ویش گرنگت���ر جێبه جێكردن���ی بڕی���اره كان هه یه . گومانی تێدا نییه كه سیاسه ت و به رژه وه ندی���ی دو چه مكی به یه كداچوو هه ن زۆری���ش گرێ���دراون. پێك���ه وه باوه ڕی ته واویان به رێبازی "ریالیزم"ی په یوه ندییه نێوده وڵه تییه كان هه یه كه ده ڵێت بۆ گه یش���تن به ئامانجه كانیان، سیاسییه كان هه مو رێگه یه ك ده گرنه به ر، له نێویاندا رێگه ی خوێنڕێژی و جه نگیش. نمون���ه ی گه وره ی���ی رۆڵی س���ه ركرده له سیاسه تدا زۆره . هه ندێكیان نمونه ی ئ���ه و س���ه ركردانه ن ك���ه به هۆیانه وه جه نگ و كوش���تاری گه وره دروستبون، وه ك ئه دۆڵف هیتله ر، سه دام حسێن، س���تالین و به داخ���ه وه چه ندین���ی تر.

له وانه ش كه هێمان بۆ ئاشتی ده كرێت ن���اوی ماندێال، مارتن لوس���ه ر كینگ و

گاندی ببه ین.س���ه ركرده یه كی وه ك تاڵه بان���ی، دی���ارو كاریگ���ه ر له مێژوی سیاس���یی ك���ورددا، به تایبه تی هه ت���ا راپه ڕینی كورد له ساڵی 1991دا، رۆڵی گه وره ی كوردس���تاندا رزگاریخوازیی له خه باتی هه بوه . هه روه ك هه م له و سه رده مه داو دواتری���ش تا كاتی "ئازادبون"ی عێراق له ساڵی 2003دا، ئه و وه ك كاراكته رێكی سه ره كی سیاسه تی كوردی ماوه ته وه ، كه قۆناغێكی به دور نه بوه له ملمالنێ و جه نگ���ی خوێناوی ناوخ���ۆ. هه روه ك له هه وڵه كانی ئاشتیشدا، به هه مانشێوه ، تاڵه بان���ی رۆڵی خۆی هه ب���وه . ئه مه راس���تییه كه ك���ه بۆ هه ندێ���ك جێی شانازییه و بۆ هه ندێك جێگه ی ره خنه .

ئه وه ی م���ن له م نوس���ینه كورته دا ده مه وێت قس���ه ی له س���ه ربكه م، رۆڵ و سیاسه تی تاڵه بانیه په یوه ست به پرسی

به تایبه تی كوردس���تان، سه ربه خۆیی له قۆناغی دوای روخانی رژێمی به عس دوای 2003دا. له س���اڵی له عێ���راق نه مانی حوكمی به عس له عێراق، كورد پێینای���ه قۆناغێكی نوێ���وه ؛ قۆناغێك كه پێویس���تی، به ر له هه رش���تێك، به "جێگیری" بو بۆ گه یش���تن به ئامانجه تاڵه بانی لێ���ره وه ئیتر گه وره كان���ی. گرێده درێت، چه مكه وه به م ئه وه نده ی ئه وه ن���ده گرنگی به جه ن���گ و ملمالنێ، ته نانه ت به ئاش���تیی ره ه���اش نادات. ئه مه بۆ هه رس���ێ ئاستی كوردستان و

عێراق و ناوچه كه ش راسته . كوردس���تان، ئاس���تی له س���ه ر تاڵه بان���ی راگری جێگیریی سیاس���ی ب���و له كوردس���تان. س���ه ره ڕای هه مو زیانه كان���ی، كه خ���ۆی له هه مو كه س ئیمزاكردن���ی ده یانزانێ���ت، باش���تر پارتی له گه ڵ س���تراتیجیی رێكه وتنی دیموكراتی كوردستان هه ر له سۆنگه ی خه می جێگیریی سیاس���ییه وه بو. ئه و رێكه وتنه "ئاشتی ره ها"ی لێنه كه وته وه ؛ ئ���ه و كاته و تائێس���تاش لێ���ره و له وێ هه واداران و ئه ندامان و ته نانه ت كادیران و نیشتمانیی یه كێتیی بااڵی به رپرسانی دیموكرات���ی پارت���ی كوردس���تان و كوردس���تان دژی یه كتر ده وه ستنه وه ، ئ���ه وه ی ب���ه ری ش���ه ڕی لێگرت���ون و هێش���تونیه تیه وه ، له "جێگی���ری"دا رێكه وتنی س���تراتیجی نێ���وان ئه و دو حیزبه یه . له گه ڵ ئه وه ی له كاتی خۆیدا باش���ترین بژارده بو، من خۆم پێموایه بۆ ئ���ه م قۆناغ���ه ی ئێس���تاو له پێناو به دیهێنانی ئامانجه كه ی خۆیدا، باشتره هه ڵبوه ش���ینرێته وه و رێكه وتن���ه ئه و به شێوازیكی تر په یوه ندیی دور له شه ڕی ئه و دو حیزب���ه رێكبخرێت. ناكرێت دو سه ره كیترین حیزبی سیاسیی تاهه تایه

هاوپه یمانبن. گرن���گ و به ش���ێكی جیابون���ه وه ی یه كێتی و س���ه ركردایه تی كاریگ���ه ری ب���ه دوای خۆیان���دا كادران و دواتریش ئه ندامان���ی خ���واره وه و دامه زراندن���ی )بزوتنه وه ی گۆڕان( له س���اڵی 2009دا روداوێك بو، كه به پێوه ری پێش 2003، ده بو ش���ه ڕێكی تری ناوخۆی له ئاستی كوردس���تاندا لێبكه وتایه ته وه . كه مجار جیابون���ه وه و كه رتبون���ه كان له مێژوی سیاسیی كوردس���تانی عێراقدا ئاوا بێ ش���ه ڕو خوێنڕش���تن تێپه ڕیون. به اڵم "جێگیر" كوردس���تانێكی تاڵه بانی بۆ گرنگتربو. "به هێ���ز" له یه كێتییه ك���ی ئه وه ی ئێستا له قۆناغی بێ تاڵه بانیداو

یه كێت���ی به په یوه ندی���ی په یوه س���ت له گه ڵ گۆڕان و هێزه سیاسییه كانی تر هه ڤاڵه كانی ك���ه ئه وه یه به دیده كرێت وه ك خۆی له گرنگی ئه و "جێگیری"یه سیاسییه تێنه گه یشتون كه ئه و كاری بۆ ده كرد. ده بێت سه ركردایه تی یه كێتیی ئێس���تا بزان���ن "رێكه وتنی ده باش���ان له گه ڵ گۆڕان" بۆ ئ���ه م قۆناغه ، وه ك "رێكه وتنی س���تراتیجی له گه ڵ پارتی" له كاتی خۆیدا، حیكمه تێكی سیاس���یی

تێدایه .له سه ر ئاس���تی عێراق و ناوچه كه ش، سیاس���ه تێكی هه میش���ه تاڵه بان���ی سیاسه تێك په یڕه وكردوه ؛ هاوسه نگی كه گۆڕانی به س���ه ر ئه و په نده باوه دا هێنا كه ده ڵێت "دوژمنی دوژمنه كه م، دۆستمه ". له س���ایه ی ئه و سیاسه ته دا، كورد دۆس���تی نزیكی ئێرانی دوژمنی ئه مه ریكایه ، كه كورد به دۆست و كلیلی جێگیریی عێراق داده نێت. ئه وه ره نگه ته نیا تاڵه بانی بێت هاوكات ناوچه وانی س���ه رۆكێكی ئه مه ریكی و وه زیرێك���ی ئێرانی ماچ كردبێت و ئه و دو دوژمنه ش به دۆست و هاوڕێی بزانن. به ده ر له مه و درككردن به و راس���تیه ی كه په یوه ندی هاوس���ه نگ له گه ڵ هێزه ناوچه ییه كانی تریشدا گرنگ و پێویس���ته ، سیاسه تی تاڵه بان���ی به رامبه ر توركی���او واڵتانی له عێراقیشدا، دروس���تترینه . عه ره بی تا تاڵه بانی له سیاسه تی دوای به عسدا سه رقاڵ بو، ئه مه ریكاو عێراقییه كانیش هیوایان به ئاینده ی عێ���راق مابو، یان النیكه م رێگری س���ه رهه ڵدانی قه یرانی راس���ته قینه و گش���تگیر بو له عێراقدا؛ ك���ه له به رژه وه ندی گ���ه وره ی ئامانجه دورمه وداكان���ی ك���ورد ب���و. ئێس���تا له سه رده می بێ تاڵه بانیدا، كوردستان ب���ه ره و ناجێگیریی سیاس���ی ده ڕوات، عێ���راق له جه نگ���ی ناوخۆی ف���راوان له هه م���و كات نزیكت���ره ، بێمتمانه یی سیاسی و به بنبه ستگه یشتنی كێشه كان له گه ڵ په یوه ندیم���ان له زیادبون���دان، ئه مه ری���كاو توركی���ا به هۆی پرس���ی نه وت���ه وه خه ریك���ه درزی گ���ه وره ی تێده كه وێت، له وانیش خراپتر ئاینده ی

كوردستان نادیاره .له كاتێكی ئاوادا، بژارده ی سه ربه خۆیی بۆ كوردستان ره نگه هه ڵه ترین بژارده بێ���ت، چونك���ه ب���ه ر له راگه یاندن���ی له ئاماده ییمان دڵنیابون سه ربه خۆیی، بۆ بونی ده وڵه ت و مانه وه ی ده وڵه ته كه

گرنگتره ....

"خه ونی" سه ربه خۆیی كوردستان بێ تاڵه بانی

ده رکه وتنی په رواز بریتیه

له دروستبوونی په یوه ندیه کی

تایبه ت له نێوان جیهانگه ری،

نیولیبرالیزم و ناسیونالیزم

كه مجار جیابونه وه و كه رتبونه كان

له مێژوی سیاسیی كوردستانی عێراقدا

ئاوا بێ شه ڕو خوێنڕشتن تێپه ڕیون.

به اڵم بۆ تاڵه بانی كوردستانێكی

"جێگیر" له یه كێتییه كی

"به هێز" گرنگتربو

د. پێشه وا عه بدولخالقتوێژه ر له مه ڵبه ندی كوردۆلۆجی، زانكۆی سلێمانی

19 »»

ناسیۆنالیزم و په رواز

ده ركه وتن���ی خانم���ه گۆرانیبێژ په رواز حس���ێن له به رنامه یه ك���ی پێش���بڕكێی عه ره بیدا به هه ر پێودانگێك وه ریبگرین له س���ه ركردنه . هه ڵوێس���ته مای���ه ی له س���ه ر ئ���ه م خانم���ه ده ركه وتن���ی ش���انۆیه كی عه ره بی ، پێگ���ه ی ئێمه ی سه لماند كه له چ قه یرانێكی هونه ری و ناسیۆنالیستیدا ده ژین و چۆن سه رجه م بونمان ده به ستینه وه به خانمێكه وه كه جوان و زیره ك س���ه رنجی ئه وی دی بۆ

خۆی و هونه ری كوردی ڕاده كێشێت.ئه وه ی له م به ش���داریكرنه دا ده یبینم ڕۆحی هونه ر نییه به ڵكو شتێكی تره . ده نگدان له ڕێی مه سجی مۆبایله كانه وه وه ك كوردێك���ه ن���ه ك هونه رمه ندێك. ئه گ���ه ر ش���ه قامی عه ره بی���ش ب���ه م ش���ێوه یه ی كورد بی���ری بكردایه ته وه ، ئه وا ده مێك بو په رواز كرابوه ده ره وه ی ش���انۆكه . ئه م���ه به ڵگه یه ب���ۆ ئه وه ی ك���ه ئێمه تا ئه م چركه س���اته له ڕۆحی هونه ر نه گه یش���توین، ئه مه به و مانایه نیه كه ئه م خانمه ده نگی خۆش���ه یان ن���ا، به ڵكو ئ���ه وه ی ده یبین���م ئه وه یه كه كورد وه ك بونێك له س���ه ر شانۆی عه ره بی ده نگ به م خانمه ده دات نه ك وه ك هونه رمه ن���د، ئه گین���ا زۆرن ئه و كوردی كۆمه ڵگه ی كه هونه رمه ندانه ی بۆت���ه زیندانێكی گ���ه وره بۆیان. ئه وه چییه واده كات خانم���ه هونه رمه ندێكی وه ك نازك نیروه یی خۆی فڕێبداته ناو زێی گ���ه وره وه و ماڵئاواییمان لێبكات، له شاش���ه یه كی حس���ێن په رواز به اڵم

عه ره بیی���ه وه ده بێت���ه هونه رمه ندێكی گه وره . ئه مه ئه و ڕاستیه ده سه لمێنێت ئێم���ه له ن���او جیهاندای���ن و دابڕاونین، ده یس���ه لمێنێت كه شاشه ی كوردی چ س���كرینێكی بێئومێدكه ره بۆ خانمانی

ئێمه .هه مو به دیار سكرینێكی عه ره بییه وه واقمانوڕماوه بزانی���ن ئه م خانمه تا چ ڕاده یه ك ته عبیر له ئێمه ی كورد ده كات. ئاخر ناسیۆنالیزمێك ئه وه نده هه ژاربێت چاوه ڕێی خانم���ه هونه رمه ندێك بكات به دنیای بناسێنێت له مێژه له ناسیۆنالیزم كه وتوه . ناسیۆنالیزمی كوردی له قه یرانی له پارچه پارچه بونێكدای���ه ، ق���وڵ و به ش���داری خانمێك له پێش���بڕكێیه كدا ناتوانێت كۆمه كی بكات. ناس���یۆنالیزم له وه قوڵتره كه كه س���ێك به گۆرانیه ك بتوانێ���ت خزمه تی ب���كات. ئه م خانمه به ش���داره و هونه رمه ندێ���ك وه ك چه مكه كان���ی هه ڵواس���ینی ت���ه واو، له م���ه ڕ كوردب���ون و ناس���یۆنالیزم به م به ش���داریكردنه وه هه ڵه یه كی گه وره یه . تێڕوانی���ن له جلوبه رگی په رواز كه تا چ ڕاده ی���ه ك حه یامان نه بات، ده ركه وتنی گۆران س���اڵحی هاوس���ه ری له پاڵیدا، تا بیركردنه وه ی به ش���ێك له تاكه كانی كۆمه ڵگ���ه ی كوردی بۆ ش���وێنێكی تر نه چێت، له و ده ركه وتانه ن كه فه قیری ده رده خات ب���ۆ كوردیمان كۆمه ڵگه ی وه ك بونێك���ی ئام���اده له ناوچه ك���ه و ئازاد، ئه وێیه ك���ه ئه وه ده وروب���ه ردا. كه س چاوی له س���ه ر جلوبه رگی په رواز

نیه ، به اڵم ئه م خانم���ه ده بێت له وێوه مه س���جێك بنێرێته وه بۆ ئێره و داوای لێبوردن بكات له وه ی به ئاره زوی خۆی ئاخر جله كانی ، له هه ڵبژاردن���ی نه بوه ئ���ازادی جلوب���ه رگ له س���ه ره تاییترین ئازادیه كانی ئینسانن كه پێویستی به وه نی���ه داوای لێبوردن له ك���ه س بكرێت، به اڵم ئ���ه م خانمه ڕوح ش���یرینه له وه

گه یشتوه كه ئێره چ ئێره یه كه .س���ه رده می نێ���وان قال���ه م���ه ڕه ی دو حس���ێن پ���ه رواز شمش���اڵژه ن و س���ه رده می ته واو جیاوازن. قاله مه ڕه له شه قامه كاندا پێوستی به شانۆو شاشه نیه ، شانۆی قاله مه ڕه كۆاڵنه كانه . ئه و به خۆی و شمش���اڵه كه یه وه پێویس���تی به كه س نیه تا بیسه لمێنێت هونه رمه نده یان نا، پێویس���تی به كه س نیه ده نگی

بۆ بدات تا ببێت به هونه رمه ند.ب���ه اڵم س���ه رده می په رواز حس���ێن سه رده مێكی تره . سه رده می به كااڵبونی هون���ه ره . س���ه رده مێكه ڕوخس���اریش كاریگ���ه ری هه ی���ه له س���ه ر هون���ه ر. س���ه رده مێكه خۆت په رواز سه رده می نایس���ه لمێنیت كه هونه رمه ندی ، به ڵكو ده بێت چاوه ڕێی ئه وی تر بیت به مه سجی مۆبایله ك���ه ی بت���كات به هونه رمه ن���د. ئه وه ی ئێستا تۆ ده رده خات شاشه یه . سه رده می په رواز سه رده می شاشه كانه ، په روازو ده نگه خۆش���ه كه ی ده رناكه ون نا نه چنه سه ر شانۆیه ك، تا شاشه یه ك خۆی و ده نگه ك���ه ی نه گوازێته وه بۆ ناو ماڵه كانم���ان. به اڵم س���ه رده می قاله

مه ڕه جیهان خۆی شاشه یه .وه ریبگری���ن ش���ێوه یه ك به ه���ه ر ده ركه وتن���ی په رواز حس���ێن له س���ه ر شاش���ه ی ته له فزیۆنێك���ی عه ره بی���داو به رامبه ر چ���وار مامۆس���تای هونه ری وا ع���ه ره ب و جه ماوه رێك���ی عه ره بی ،

له پ���ه رواز ده كات گۆرانیه كی كوردی و عه ره ب���ی به یه كه وه تێك���ه ڵ بكات تا بتوانێت هه م كورد له خۆی ڕازی بكات هه م ئ���ه وی تر. به اڵم ده بێت لێگه ڕێین په رواز خۆی بێت و به س، خۆی و كه سی

تر نا.

عه زیز ڕه ئووفAzizrauf75@yahoo.com

ناسیۆنالیزمێك ئه وه نده هه ژاربێت

چاوه ڕێی خانمه هونه رمه ندێك بكات به دنیای

بناسێنێت له مێژه له ناسیۆنالیزم

كه وتوه

►

15 (378( سێشه ممه 2013/5/21 تەندروستی

نه‌شته‌رد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت

بۆچی کوێربوین٢

کوێرکردن���ی 30 هاواڵت���ی، ت���اق و تەنها ڕونادات بچوک���ەوە بەهۆی کێش���ەیەکی بەدەستنیش���انکردن و پەیوەن���دی ک���ە چارەس���ەرکردنی پزیش���کییەوە هەبێت. کوێرکردن���ی 30 هاواڵت���ی و ژمارەیەک���ی زۆرتر لەچاوەکانیان، وەڕگێڕانی شکست و داخ���وران و داڕزانێکی قوڵت���رو گەورەترو فراوانت���رە. لەوتاری یەکەمدا، قس���ەمان لەسەر ئەو ئاس���تە وردە )Micro( کرد کە پەیوەندی بەدەستنیشان و چارەسەری نەخۆشیەوە هەیە، لێرەدا باسی ئاستێکی مامناوەندی)Meso( کێش���ەکە دەکەین کە بریتیە لەو ڕێکخراوو دەزگاو ناوەندانەی لەئاستی سیستمی تەندروستی پەیوەندی

ڕاستەوخۆیان بەکوێرکردنەکەوە هەیە. لەئاستی مامناوەندی کوێرکردنەکەدا، سێ ڕێکخراوو دەزگای س���ەرەکی دەبینیرێن. دەزگای یەک���ەم ئەو نەخۆش���خانەیە کە کوێرکردنەک���ەی تێ���دا ڕودەدات بەوردە دەزگاکانی لکێنراو بەو نەخۆش���خانەیەوە وەک���و دەرمانخان���ەو بەڕیوەبەرایەت���ی و دارایی و بەشە کلینیکیە جیاجیاکانیشەوە. لەئاس���تێکی ک���ە دەزگایان���ەی، ئ���ەو مامناوەندی سیس���تمەکەدا نێشتەجێبون، لەداڕوخ���ان و داڕزانێک���ی بەردەوام���دان و قوڵت���رو ئاڵۆزت���ر س���ەرنوقمی کێش���ە و کەرتی نەخۆشخانەکانی بون. گیروگرفت گشتی و بەتایبەتی ئەوانەی کە لەشارێک و ناوچەیەک���ن کە گرنگیەک���ی لەڕادەبەدەر بەکەرتی تایبەت دەدەن )وەکو هەولێر(، جگە لەناوەندێک بۆ ڕاکێش���انی نەخۆش ب���ۆ کەرت���ی تایب���ەت و عیادەی ب���ازاڕو نەخۆش���خانە تایبەت���ەکان، خەریکە هیچ وەزیفەیەک���ی تری���ان ب���ۆ نامێنێت���ەوە. س���ەرباری ئ���ەم دۆخ���ەی ک���ە بەهۆی ئازادو گۆڕانکاری بازاڕی هاوکێش���ەکانی سیس���تمی ئابوری���ی ڕودەدەن، حیزبیش وەکو ئەوەی قوتابخانەو مزگەوت و یانەی وەرزش���ی و زانکۆ بەشی نەکەن، هێالنەی خۆی لەناو نەخۆشخانەکاندا خۆشکردوە و دادەنێ���ت و گ���ەرا هێلک���ەو ب���ەردەوام هەڵئەهێنێت دارودەس���تەکانی من���داڵ و ب���ۆ کۆنترۆڵکردنی ئەو نەخۆش���خانانەو لەفەلەکی بەخوالنەوەیان بەردەوامی���دان حیزبدا. بۆیەش���ە یەکەمین کاردانەوەیەک ک���ە بەرپرس���انی ئ���ەو نەخۆش���خانەیە دەیانبێ���ت ئەوەی���ە کە هەڵ���ەی ئەوانی تی���ا نیەو ئ���ەوان تەنه���ا دەرمانەکەمان لەشوێنێکی تر وەرگرتوەو بۆ نەخۆشیان بەکارهێن���اوە، بۆیە دەبێت بچین بەرۆکی فەرمانگ���ەی تەندروس���تی هەولێر بگرین بۆ ئ���ەوەی بزانین س���ەرچاوەی دەرمانە

قاچاغەکە كوێیە. ک���ە پرس���یارەکە ڕوب���ەڕوی فەرمانگەی تەندروس���تی هەولێری���ش دەکەیت���ەوە، ئەویش نەک ئازایەتی ئەوەی تێدا نیە کە ددان بەهەڵەکان���ی خۆی دابنێت و وەاڵمی ئ���ەو پرس���یارە بداتەوە ک���ە ئاخۆ چۆن دەرمان���ی قاچاغی لەکۆمپانیایەک کڕیوە، هاتوە دەڵێ���ت؛ نەخێر هەڵەی وەزارەتە و وەزیر پەلەی کردوە لەهەڵبەستنی تۆمەت ب���ۆ فەرمانگەک���ەو ئەوان هی���چ کارێکی فەرمانی بەڵک���و نەکردوەو نایاس���اییان خودی جەنابی وەزیر خۆیان جێبەجێکردوە کە دەرمانی ش���ێرپەنجە بەب���ێ کواڵیتی کۆنترۆل بکڕدرێت. دیس���ان لەفەرمانگەی تەندروستیشدا، هەمان ئەو دۆخی فڕێدانی تۆپەکان بۆ گۆڕەپانەکانی تر دەبینرێت و بۆ هەس���تپێدەکرێت ڕوت هەوڵدانێک���ی خۆدزینەوە لەبەرپرس���یارێتی. کێش���ەی قوڵ و گ���ەورە لەوێدایە ک���ە ئەمە دۆخی چاکس���ازیی پۆس���ت فەرمانگەیەک���ی ک���ە فەرمانگەیەک���ە س���ەرۆکایەتیەو ش���ەرعیەت و هێزو دەس���ەاڵتی لەخودی مەکتەبی سەرۆکی هەرێمەوە وەرگرتوە.

کە دەگاتە سەر وەزارەتی تەندروستیش، دۆخ���ی ئ���ەم دەزگا مامناوەندییە لەوانی تر باش���تر نیە. وەکو چ���ۆن ئەو دەزگاو بەالیان���ەوە س���ەرەوە، ڕێکخراوان���ەی ئاس���اییە کە کوێربونی 30 هاواڵتی بکەن بەمەسەلەو کێشەیەکی سیاسی و بەرهەم و می���وەی سیاس���یی لێبخ���ۆن، بەهەمان شێوە، وەزارەتی تەندروستی شەرم لەوە ن���اکات کە بەرگێکی سیاس���ی بەبەرۆکی بۆ بەکاریبهێنێت بکات و کارەس���اتەکەدا

کردنی گۆڵی سیاسیی. دەرئەنجام���ی هاواڵت���ی 30 کوێربون���ی وردەهۆکارو وردە فاکتەر نین. کوێربونی 30 هاواڵت���ی لەدەرئەنجامی شکس���تێکی فراوانت���رو قوڵترو ناوکی ترەوە ڕودەدات. هەر بۆیەشە، ڕێگەگرتن لەدوبارەبونەوەی ئەم ج���ۆرە کارەس���اتانە بەهەنگاوێک یا دوان ناکرێت و پێویس���تیمان بەشۆڕشێکی سیستمی ئاستەکانی لەهەمو هەمەالیەنە

تەندروستی.

رێژه ی خۆكوشتن له شاردا زیاتره ئا: شكار عه بدواڵ عه زیز

خۆكوشتن دیارده یه كی ده رونی و كۆمه اڵیه تیه و له و ڕۆژه وه ی كه

مرۆڤایه تی دروستبوه و ئه م گۆی زه وییه بوه به النكی مرۆڤایه تی ئه م

دیارده یه سه ریهه ڵداوه و له هه مو كۆڕو كۆبونه وه و كۆمه ڵگایه كدا هه بوه و

هه یه .

هۆكاره كانی خۆكوشتنهۆكاره كانیش ئه مانه ی الی

خواره وه ن:-1- هۆكاره ده رونیه كان:

هه ندێ���ك له پزیش���ك و ده رونزانان له و خۆیان كه س���انه ی ئ���ه و بڕوای���ه دان ده كوژن یان هه وڵی خۆكوشتن ده ده ن، كۆمه ڵێك كێش���ه و گرف���ت و ملمالنێی ده رونییان هه یه و به پله ی یه كه م هۆكاره ده رونیه كان به رپرسیاری سه ره كین بۆ

خۆكوشتنی ئه و كه سانه .2-هۆكاره كۆمه اڵیه تییه كان:

س���ه ره كی ڕۆڵی كۆمه اڵیه تی هۆكاری خ���ۆی هه ی���ه له زیادكردن���ی دیارده ی له هۆكاره مه به س���تیش خۆكوش���تن، كۆمه اڵیه تیه كان، سه رجه م ئه و گرفت و كێش���ه و ملمالنێیانه یه ك���ه دامه زراوه كۆمه اڵیه تی���ه كان )خێزان، قوتابخانه ، براده ری خراپ، ئامرازه كانی راگه یاندن، گۆره پان���ی كاركردن، ك���ۆاڵن، پارت، كۆمه اڵیه تیه كانی دام���ه زراوه ن���ادی و به رپرس���یارن یه ك���ه م به پل���ه ی تر(

له دروستكردن و ئاڵۆزكردنی .

له ده ستدانی له ئه نجامی أ-خۆكوش���تن پله وپایه ی كۆمه اڵیه تی :

فه یله س���وف و كۆمه ڵ���زان و زۆرب���ه ی ده رونزانه كان له و بڕوایه دان كه مرۆڤ بونه وه رێكی كۆمه اڵیه تیه و ده بێت پله و پای���ه و ناوبانگی كۆمه اڵیه تی ش���یاوو به ڕێ���زی هه بێ���ت، تاوه ك���و بتوانێت ڕۆڵی كۆمه اڵیه تی بونه وه رێك���ی وه ك خ���ۆی ببینێت و له ت���ه ك كۆمه ڵه كه یدا به ئارامی و بس���ازێنێ و هه س���ت خۆی دڵنیایی دروس���تی ده رونی بكات ئینجا

هه ر كاتێ���ك به هۆی ه���ه ر هۆیه كه وه بێت، تاك ئ���ه و پله وپای���ه و ناوبانگه له ده س���تداو كه وت���ه كۆمه اڵیه تی���ه ی به رده م هه ڕه ش���ه و گله ی���ی و گازانده ی

داموده زگا كۆمه اڵیه تیه كان.ب-ته نیایی و گۆشه گیری گۆمه اڵیه تی :

)دۆركایم( ل���ه و بڕوایه دایه ، كاتێك كه تاك هه ست به بێزاری و پشتگوێخراوی و بێنرخی خۆی ده كات و هه ستێكی وای له ال دروس���ت ده بێت، كه هیچ ڕۆڵێكی له ناو كۆمه ڵه كه یدا نیه و له مشه خۆرێك

زیات���ر هیچی تر نیه ب���ه والوه ، ئا له م كاتانه دا دور نیه كه ئه و هه ست و سۆزه پاڵ به و تاكه وه بنێت و به ره و هه ڵدێری خۆكوش���تنی ببات، چونكه به الی ئه و جۆره كه سانه وه ئازاری خۆكوشتنه كه گۆش���ه گیری ته نیای���ی له ئ���ازاری

كۆمه اڵیه تی كه متره . بونیادی بنه م���او هه ڵوه ش���اندنی ج-

كۆمه اڵیه تی :وه ك له ئاماره كان ده رده كه وێت، ڕێژه ی خۆكوشتن له ش���اره قه ره باڵغه كان زۆر

زیاتره له ڕێژه ی خۆكوش���تن له ش���اره س���ه ره تاییه كان كۆمه ڵ���گا گچك���ه و قه ڕه باڵغ و له ش���اره ژیان له به رئه وه ی ئاڵۆزه كان���دا زه حمه ت و پ���ڕ له گرفت و ملمالنێی���ه و ت���اك تیای���دا ونده بێت و په یوه ندیی���ه كۆمه اڵیه تییه كان الوازه و هه ركه س هه ڵپ���ه ی گیرفانی خۆیه تی و به ه���او دابونه ریته گرنگ���ه كان به ره و

لێكترازان و شێواندن ده چن.

3--هۆكاره ئابورییه كان:زاناكان خۆكوش���تن ب���ۆ هۆكاره كانی نه بونیی بێئیشی و هه ژاری و ئیفالسی و ده گه ڕێننه وه . یه كێك له زاناكانی هۆنگ كۆنگ كه ناوی }یاب{ه له و بڕوایه دایه برس���ێتی و نه بونی و )ه���ه ژای و ك���ه تێكچونی په یوه ندی نێ���وان تاكه كانی كۆمه ڵ هۆكاری گرنگن بۆ به رزبونه وه ی

ڕێژه ی خۆكوشتن(هه ندێ���ك تریش���ه وه له الیه ك���ی له بیروراكان، ئام���اژه بۆ ئه وه ده كه ن ڕه فاهی���ه ت و ده وڵه مه ن���دی و ك���ه

خۆشگوزه رانی زیاد له پێویستیش. 4- نه خۆشی درێژخایه ن:

جه س���ته یی نه خۆش���ی هه ندێكج���ار درێژخای���ه ن )موزمی���ن(، ك���ه هی���چ چاكبونه وه هیوایه ك���ی تروس���كایی و نه بێت، مرۆڤ به ره و چڵپاوی خۆكوشتن ده بات، بۆیه هه ندێكجار یه كێك له وانه په ن���ا بۆ خۆكوش���تن ده ب���ات و مردن داده نێت ڕێگاچاره ته نها به خۆش���ترو بۆ ڕزگارب���ون له و ئازارو نه خۆش���ییه

درێژخایه نه .

زۆر میزک���ردن دو مان���ا ده گه یه نێت، بڕێک���ی زۆر یان چه ند جاره یه کی زۆر، هه ردوکیشیان دو باری جیاوازن، ئه وه ی لێره باس���ی ده که ین بریتی���ه له چه ند که س���ێک میزکردن. زۆری جاره یه کی که زۆرجار ده چێت بۆ س���ه رئاو مانای ئه وه ناگه یه نێت که بڕێکی زۆرتر له میز ده کات، به ڵک���و به زۆری بڕی میزکردن ناگۆڕێت به اڵم که س���ه که زیاتر هه ست ده کات بۆ پێویس���تی چونه س���ه رئاوو

میزکردن.به گوێ���ره ی باری نه خۆش���ییه که ، زۆر نه بێت، به ته نه���ا له وانه یه میزک���ردن به ڵکو نیشانه ی تری له گه ڵ بێت وه کو میزکردن، کۆنتڕۆڵی له ده س���تدانی (ئازارو زه حمه ت له کاتی میزکردن، بۆنی میزی نائاس���ایی، پێویس���تییه کی زۆر ب���ۆ میزکردن.. هتد( له وانه ش���ه ته نها

له کاتی شه و بێت یا شه وو رۆژ.

هۆکاره کانی زۆر میزکردن- هه وکردنی رێڕه وی میز.

ده ماره کان و له ماسولکه و گۆڕانکاری -ش���انه کانی تر ک���ه کاریگه رییان هه یه له س���ه ر کاری میزڵدان و دروستکردنی

میز.- هه ندێ���ک ده رم���ان و خواردنه وه که

دروستکردنی میز زیاد ده که ن.- هه ندێ���ک بارو هۆکاری ت���ر، له وانه ش���ێرپه نجه ی میزه ڵ���دان، )ب���ه ردی

میزه ڵ���دان، زۆر خواردن���ه وه ی کحول و کافاین، گه وره بونی رژێنی پڕۆس���تات، نه خۆشی ش���ه کره ، نه مانی کۆنتڕۆڵی

میزکردن(.

که ی سه ردانی پزیشك بکرێت؟له به رئه وه ی زۆر باری جیاواز هه یه که ده بێته ه���ۆی زۆر میزکردن، بۆیه زۆر گرنگه س���ه ردانی پزیش���کێکی پسپۆڕ بکرێت بۆ ده ستنیشانکردن و وه رگرتنی چاره س���ه ر له کاتی روبه ڕوبونه وه ی زۆر

میزکردن ئه گه ر:- هۆکارێکی نادیار بۆ زۆر میزکردنه که هه ب���و وه ک "زۆر خواردنه وه ی کحول و

کافاین"- بوه هۆی تێکدانی خه وو چاالکییه کانی

رۆژ.پێویس���ته به زوتری���ن کات س���ه ردانی پزیش���ک بکرێ���ت ئه گ���ه ر یه کێک له م نیش���انانه ی خواره وه هه بو له گه ڵ زۆر

میزکردن:- خوێن له گه ڵ میز هه بو یا ره نگی میز

گۆڕابو بۆ قاوه ییه کی تاریک.- ئازار هه بو له کاتی میزکردن.

- ئ���ازار هه بو له ته نیش���ته کانی س���ک "که له که "

- به گران میزکرا "میزگیران".- هه س���تکردن به پێویستییه کی زۆر بۆ

میزکردن.- له ده ستدانی کۆنتڕۆڵی میزکردن.

ئا: كاروان ره حیم

ئه و كه سانه ی تاوه كو دره نگانی شه و داده نیشن برسییان ده بێت و

هه وڵده ده ن شتێك بخۆن بۆ ئه وه ی به برسێتی نه خه ون، چونكه ئه وه

ڕاستییه كه كه به سكی برسی و گه ده ی به تاڵ مرۆڤ خه وی لێناكه وێت،

به اڵم هه ندێك خواردنی هه ڵه هه یه ، دو ئه وه نده ی گه ده ی به تاڵ كێشه دروستده كه ن، ته نانه ت هه ندێكیان

كێشه ی ته ندروستی بۆ گه ده ش دروست ده كه ن.

به گوێره ی هه واڵێكی پێگه ی )ئه جون(ب����واری ش����اره زایانی تورك����ی ، ی ته ندروس����تی باس ل����ه وه ده كه ن، بۆ بپارێ����زن و ته ندروس����تیتان ئ����ه وه ی خه وێك����ی ب����اش و خۆش����تان هه بێت و له شتان به ڕێكی بمێنێت�ه وه ، باشتروایه پێش خه وت����ن ئ����ه م خواردنانه ی الی

خواره وه نه خۆن:

1- فاست فود )خواردنی خێرا(.خواردن����ی فاس����ت ف����ود به ش����ه و بۆ گه ده قورس����ه و چ����ه وری زیاتر گه ده

داده پۆشێت و ئه و خواردنه كالۆری زیاد له پێویست له جه س����ته دا كۆده كاته وه و كێش زی����اد ده كات، هاوكات خواردنی فاس����ت ف����ود ی����ان خواردن����ی په له پێ����ش خه وتن، هۆكاری هه س����تكردن بۆ ڕۆژی بێتاقه تییه تی به ماندوێت����ی و

دواتر، واته دوای هه ستان له خه و.

2- به هارات:ئ����ه و خواردنانه ی به هارات و س����یریان ته ندروستیش ئه گه ر خواردنی تێدایه ، بن، پێش خه وتن بخورێن، ئه وا گه ده تان توشی س����وتانه وه ده كه ن، به تایبه تی ئه و كه س����انه ی كه كێش����ه ی قورحه و هه وكردنی گه ده یان هه یه ، پێویس����ته

له و خواردنانه خۆیان به دوربگرن.

3- كاربۆهیدرات و شیرینی :پارچه یه ك����ی بچوك له ش����یرینی پێش خه وتن، پێده چێت ه����ۆكاری خه وێكی خۆش بێ����ت، ب����ه اڵم ب����ه و مه رجه ی نه كرێت، له خواردنیان����دا زیاده ڕۆی����ی چونكه خواردنی زیاد له پێویس����تیان، ده بێ�ته هۆی به رزبونی شه كره ی خوێن، ش����ه كره مه نی ، )كێك، له ب����ری بۆیه ش����یرینی ، ن����ان و ..هت����د( ده توان����ن

پارچه یه ك سێو بخۆن باشتره .

4- گۆشتی سور:به هه مان ش����ێوه ی خواردنه چه وره كان خواردن����ی گۆش����تی س����وریش پێش خه وتن، گه ده به چه وری داده پۆشێت و چه ورییه كی زیاد له پێویست له جه سته دا كۆده كاته وه ، بۆیه له بری گۆشتی سور، ده توانن خۆتان به خواردنی پارچه یه كی بچ����وك له مریش����ك و ماس����ی كه پڕن

له پرۆتین تێربكه ن.

5- الكتۆز:خواردنی په نیرو هاوش����ێوه كانی پێش خه وتن، گ����ه ده ڕوبه ڕوی س����وتانه وه ده كات، بۆیه ئه و خواردنانه پێویسته له كاتی نان����ی ئێواراندا بخورێت، نه ك

پێش خه وتن.

6- خواردنی سه ره كی :نابێت خواردنی پێش خه وتن، هاوشێوه ی خواردن����ی ژه مه س����ه ره كییه كان بێت، چونك����ه ئ����ه وه ده بێته ه����ۆی ئه وه ی كالۆرییه كی زیاد له پێویست له جه سته دا زیادب����كات و كێش����تان كۆببێت����ه وه و

گه ده شتان ناڕه حه ت و قورس بێت.

چی وات لێده كات میز زۆر بكه یت؟

6 خۆراك مه خۆ پێش نوستن

قه یرانی په روه رده .. له دوای كۆنگره ی

په روه رده یی ‌ئاری‌‌ئه‌حمه‌د

ئه‌گه‌ر‌وه‌زاره‌تی‌په‌روه‌رده‌‌له‌گه‌ڵ‌كۆنگره‌دا‌له‌پۆلی1بنه‌ڕه‌تی‌ ئێستا‌ هه‌بوایه‌‌ منداڵێكی‌

ده‌وامی‌ده‌كرد!وات���ه‌‌‌6س���اڵه‌‌سیس���تمی‌په‌روه‌رده‌مان‌گۆڕان���كاری‌بۆ‌كراوه‌‌-‌كه‌‌س���اڵی‌2007 ئه‌نجامدرا‌ په‌روه‌رده‌یی‌ كۆنگره‌ی‌ له‌هه‌ولێر‌

له‌كابینه‌ی‌5ی‌حكومه‌تی‌هه‌رێمدا.ئیس���تا‌له‌دوای‌گۆڕین���ی‌‌3كابینه‌ی‌تری‌حكومه‌ت‌و‌گۆڕین���ی‌‌3وه‌زیری‌په‌روه‌رده‌و‌‌5ج���ار‌پێداچون���ه‌وه‌و‌هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌سیس���تمی‌په‌روه‌رده‌ی���ی،‌ئای���ا‌ئاق���اری‌

سیستمی‌په‌روه‌رده‌یی‌گه‌یشته‌چی؟!ئایا‌له‌ئێستادا‌په‌روه‌رده‌‌بۆته‌‌جێی‌متمانه‌ی‌پس���پۆڕان‌و‌ به‌تایبه‌ت���ی‌ وه‌‌ هاواڵتی���ان؟‌

شاره‌زایانی‌بواری‌په‌روه‌رده‌یی؟!ئه‌رك���ه‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌‌ وه‌زاره‌ت���ی‌ ئای���ا‌په‌روه‌رده‌ییه‌كانی‌خ���ۆی‌جێبه‌جێ‌ده‌كات‌وه‌ك‌كاری‌په‌روه‌رده‌ی���ی؟!‌یان‌ش���لۆقیی‌بواری‌په‌روه‌رده‌،‌بۆته‌‌هۆی‌شلۆقیی‌باری‌

ده‌رونی‌قوتابیان‌و‌خوێندكاران؟!ئای���ا‌وه‌زیره‌كان���ی‌په‌روه‌رده‌‌به‌هه‌رس���ێ‌كابینه‌ك���ه‌وه‌‌)‌5و‌‌6و‌7(‌توانیویانه‌‌وه‌ك‌پس���پۆڕێكی‌بواری‌په‌روه‌رده‌یی‌كاربكه‌ن؟‌

یان‌هیچیان‌پسپۆڕنین‌له‌و‌بواره‌دا؟!ئای���ا‌هی���چ‌وه‌زیرێك���ی‌پ���ه‌روه‌رده‌‌به‌پله‌‌وه‌زیفییه‌كاندا‌تێپه‌ڕیوه‌)جگه‌‌له‌م.خه‌سره‌و‌مسته‌فا(‌ی‌وه‌زیری‌كابینه‌كانی‌پێشو‌-‌واته‌‌)له‌مامۆستاییه‌وه‌‌بۆ‌یاریده‌ده‌ری،‌ئینجا‌بۆ‌بۆ‌سه‌رپه‌رشتیاریی،‌ پاشان‌ به‌ڕێوه‌به‌ریی،‌ئینجا‌ب���ۆ‌سه‌رپه‌رش���تیاری‌یه‌كه‌می،‌وه‌‌ب���ۆ‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌پ���ه‌روه‌رده‌،‌ئینج���ا‌بۆ‌وه‌زیری‌پ���ه‌روه‌رده‌..(؟‌یان‌ئه‌وه‌ش‌ته‌نها‌

پله‌وپایه‌یه‌كی‌حیزبییه‌و‌هیچی‌دی؟ئایا‌تاكو‌ئێس���تا‌پ���ه‌روه‌رده‌‌بۆته‌‌غه‌می‌به‌رپرسان؟‌یان‌وه‌ك‌)م.شێرزاد‌حه‌سه‌ن-‌ڕاوێژكاری‌وه‌زاره‌تی‌په‌روه‌ده‌(‌ده‌ڵێت‌هه‌ر‌له‌عه‌قڵییه‌تی‌ )ئیستهیالكی(ه‌‌ وه‌زاره‌تێكی‌

هه‌ندێ‌له‌ده‌سه‌اڵتداراندا؟ئه‌مان���ه‌و‌چه‌نده‌ها‌پرس���یاری‌تریش،‌كه‌‌له‌ئاست‌وه‌اڵمدانه‌وه‌یاندا‌دۆش‌داده‌مێنین!

له‌دوای‌كۆنگره‌ی‌په‌روه‌رده‌یی‌ساڵی‌2007 وه‌‌كه‌وا‌ئێستا‌‌6ساڵه‌‌سیستم‌گۆڕاوه‌،‌واته‌‌مندااڵنی‌ساڵی‌كۆنگره‌‌له‌قۆناغی‌1بنه‌ڕه‌تی‌ده‌ب���ن،‌واته‌‌قوتابیانی‌6بنه‌ڕه‌تی‌س���اڵی‌كۆنگره‌‌ئیس���تا‌له‌پۆل���ی‌12ی‌ئاماده‌یین،‌واته‌‌6جار‌ده‌رچوی‌ئاماده‌یی‌له‌كۆلیژه‌كان‌وه‌رگیراون،‌واته‌‌ئه‌و‌خوێندكارانه‌ی‌كه‌‌له‌و‌س���اڵه‌دا‌له‌كۆلیژ‌وه‌رگیراون‌ئیستا‌ده‌بو‌2 ساڵه‌‌دابمه‌زرانایه‌،‌به‌اڵم‌ئایا‌له‌ماوه‌ی‌ئه‌م‌6ساڵه‌دا‌توانرا‌سیستم‌جێگیر‌بكرێت؟!

نامه‌وی‌خ���ۆم‌وه‌اڵم���ی‌ئه‌م‌پرس���یارانه‌‌بده‌مه‌وه‌،‌وه‌اڵم‌جێده‌هێڵم‌بۆ‌خۆتان‌.

ب���ه‌اڵم‌خۆ‌ده‌توانم‌بڵێم‌6س���اڵ‌خوالنه‌وه‌‌بێبه‌رنامه‌ی���ی‌و‌ 6س���اڵ‌ له‌بازنه‌یه‌ك���دا،‌6ساڵ‌ش���لۆقیی‌بواری‌په‌روه‌رده‌،‌كه‌واته‌‌6س���اڵ‌ش���لۆقیی‌بواری‌پ���ه‌روه‌رده‌‌واته‌‌6س���اڵ‌جێگیرنه‌بون���ی‌ب���اری‌ده‌رون���ی‌بواری‌ كارمه‌ندانی‌ خوێندكاران‌و‌ قوتابیان‌و‌په‌روه‌رده‌ی���ی،‌دروس���تكردنی‌دڵه‌ڕاوك���ه‌‌له‌ناخیاندا،‌كه‌واته‌‌6س���اڵ‌گه‌ڕان..‌به‌دوی‌

گۆڕاندا‌به‌اڵم‌؟!6ساڵ‌گه‌یشتن‌به‌هیچ!

س���ه‌رم‌س���وڕماوه‌‌له‌وان���ه‌ی‌ك���ه‌‌ئ���ه‌م‌گۆڕانكارییه‌ی���ان‌ئه‌نجام���داوه‌،‌چونكه‌‌ئه‌م‌گۆڕانكاریی���ه‌ی‌ك���ه‌‌ك���راوه‌‌له‌سیس���تمی‌پ���ه‌روه‌رده‌دا،‌وه‌‌به‌ش���ایه‌تی‌و‌ئ���اگاداری‌ه���ه‌ر‌3وه‌زیره‌ك���ه‌،‌ك���ه‌‌گوای���ه‌‌ئه‌وانه‌ی‌سیس���تمیان‌گۆڕیوه‌‌ش���اره‌زاو‌پس���پۆڕن‌له‌ب���واری‌پ���ه‌روه‌رده‌دا،‌ب���ه‌اڵم‌تێناگ���ه‌م‌6س���اڵه‌‌چی‌‌ده‌كه‌ن؟‌ده‌یهێنن‌و‌ده‌یبه‌ن‌و،‌به‌كاڵی‌به‌كۆاڵوی‌به‌برژاوی‌به‌سوره‌كراوی!‌به‌اڵم‌ه���ه‌ر‌پێناگات‌و‌تام‌و‌چێ���ژی‌نییه‌!‌نام���ه‌وێ‌هی���چ‌له‌س���ه‌ر‌ورده‌كارییه‌كان‌و‌هه‌ڵ���ه‌و‌كه‌موكوڕییه‌كان���ی‌سیس���تم‌باس‌بكه‌م‌كه‌‌ڕوب���ه‌ڕوی‌ئێمه‌‌ده‌بێته‌وه‌‌له‌كاتی‌له‌تۆماری‌گش���تی‌و‌ به‌ڕێوه‌بردنماندا‌)هه‌ر‌تۆم���اری‌نم���ره‌و‌داتابه‌ی���س‌و‌تێپه‌ڕاندن‌و‌چۆنییه‌ت���ی‌ئه‌نجامدان���ی‌تاقیكردن���ه‌وه‌ی‌تێپه‌ڕان���دن‌نمره‌ی‌بڕی���ار...(‌به‌اڵم‌ته‌نهاو‌ته‌نها‌پرس���یارێك‌ده‌كه‌م،‌ئه‌و‌تێپه‌ڕاندنه‌ی‌كه‌‌له‌قۆناغ���ی‌ئاماده‌یی���دا‌به‌ڕێوه‌ده‌چێت‌سه‌ر‌به‌سیس���تمی‌په‌روه‌رده‌ی‌چ‌واڵتێكه‌؟‌ئه‌وه‌نده‌ی‌ ده‌گوزه‌رێت؟‌ به‌هه‌مانشێوه‌‌ ئایا‌من‌ش���اره‌زابم‌له‌هیچ‌واڵتێكی‌ئه‌وروپی‌به‌م‌

شێوه‌یه‌‌نییه‌!پ���ه‌روه‌رده‌‌ له‌به‌رامبه‌ریش���دا‌هه‌مو‌بواری‌له‌ش���لۆقیدایه‌!‌ئایا‌ناپرسن‌بۆ‌وا‌له‌نه‌وه‌ی‌ئه‌م‌میلله‌ته‌‌ده‌كه‌ن؟‌نه‌وه‌ی‌ئه‌م‌مه‌مله‌كه‌ته‌‌به‌ره‌و‌كوێ‌ده‌به‌ن؟‌باش���ه‌‌ئه‌وان‌هه‌س���ت‌به‌به‌رپرس���یارێتی‌ناكه‌ن‌ده‌رهه‌ق‌به‌مێژو؟!‌6س���اڵ‌سیس���تمێك‌له‌ب���اری‌ش���لۆقیداو‌نه‌توانرێ‌جێگیربكرێ���ت،‌ئه‌ی‌ئاكامی‌ئه‌م‌

باره‌‌شلۆقییه‌‌چی‌به‌رهه‌مده‌هێنین؟!سیستمیكی‌په‌روه‌رده‌یی‌شلۆق،‌نه‌وه‌یه‌كی‌شلۆق‌به‌رهه‌مده‌هێنێ،‌نه‌وه‌یه‌ك‌كه‌‌ده‌رون‌و‌بڕواو‌متمانه‌ی‌له‌شلۆقیدا‌په‌روه‌رده‌كرابێت،‌

ده‌بێت‌به‌‌چ‌ئاكامێك‌بگات؟!

هه‌رجاره‌و‌که‌سێک‌ده‌ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن(378(‌سێشه‌ممه‌‌162013/5/21 xwenden.awene@gmail.com

‌‌‌ئا:‌ئاراس‌عوسمان

51ساڵ‌تێپه‌ڕ‌ده‌بێت‌به‌سه‌ر‌دامه‌زراندنی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایانی‌‌كوردستان،‌ئه‌م‌رێكخراوه‌‌هه‌روه‌ك‌

رێكخراوه‌كانی‌‌تر‌به‌ده‌ر‌نه‌بوه‌‌له‌ده‌ستێوه‌ردانی‌‌حزبه‌كان،‌له‌بری‌‌كاركردن‌بۆ‌پیشه‌بون‌و‌خزمه‌ت‌و‌

پاراستنی‌‌كه‌سێتی‌‌مامۆستا،‌هه‌روه‌ك‌هه‌ندێك‌له‌ئه‌ندامانی‌‌ئه‌و‌رێكخراوه‌‌ئاماژه‌ی‌‌بۆ‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌خزمه‌تی‌‌

جێبه‌جێكردنی‌‌بڕیاره‌كان،‌چۆته‌وه‌‌بااڵنسی‌‌حزبه‌‌ده‌سه‌اڵتداره‌كان،‌

له‌ئێستادا‌سێ‌‌الیه‌نی‌‌ئۆپۆزسیۆن‌به‌شدارن‌له‌نێو‌ئه‌م‌رێكخراوه‌دا،‌به‌اڵم‌تائێستادا‌نه‌توانراوه‌‌كار‌بۆ‌باشتركردنی‌‌ژیانی‌‌مامۆستایان‌و‌

پاراستنی‌‌كه‌سێتی‌بكرێت.

‌له‌دوای‌‌راپه‌ڕینه‌وه‌‌رێكخراوی‌‌مامۆستایان‌بۆته‌‌ده‌زگاو‌پاشكۆیه‌كی‌‌

حزبی‌س���ه‌نگه‌ر‌فایه‌ق،‌جێگری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌مامۆس���تایانی‌‌ یه‌كێتی‌‌ لقی‌‌س���لێمانی‌‌كوردس���تان‌باس‌له‌رۆڵ���ی‌‌رێكخراوه‌كه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌"‌ده‌خوازین‌ئ���ه‌م‌رێكخراوه‌‌به‌فیعلی‌‌كار‌بۆ‌مامۆس���تایان‌و‌س���لكی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌‌ب���كات،‌ئ���ه‌م‌رێكخ���راوه‌‌بتوانێت‌بكه‌وێته‌وه‌‌سه‌رس���كه‌ی‌‌خۆی‌‌و‌هه‌روه‌ك‌ئ���ه‌و‌رۆڵه‌‌گ���ه‌وره‌ی‌‌هه‌یبوه‌‌له‌قۆناغی‌‌ش���اخ‌روبه‌روی‌‌رژێمی‌‌به‌عس‌بۆت���ه‌وه‌‌له‌نێو‌سیس���تمی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌،‌راپه‌ڕینه‌وه‌‌ ل���ه‌دوای‌‌ به‌داخ���ه‌وه‌‌ به‌اڵم‌ئ���ه‌م‌رێكخ���راوه‌‌ئ���ه‌و‌رۆڵه‌‌گ���ه‌وره‌ی‌‌له‌ده‌س���تداو‌بۆته‌‌ده‌زگاو‌پاش���كۆیه‌كی‌‌حزبی‌،‌له‌كاتی‌‌شه‌ڕی‌‌ناوخۆدا‌دابه‌شبو‌گۆڕانكاری‌‌له‌ئه‌داكردنی‌‌هاته‌پێش���ه‌وه‌و‌له‌بری‌‌خزمه‌ت‌به‌مامۆس���تایان‌خزمه‌تی‌‌به‌حزب‌كردوه‌،‌ل���ه‌دوای‌‌یه‌كگرتنه‌وه‌ش‌نه‌یتوانی���وه‌‌به‌پێ���ی‌‌پێویس���ت‌ئه‌دای‌‌كاره‌كانی‌‌ب���كات،‌له‌پاش‌كۆتای‌‌هاتنی‌‌ش���ه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌به‌ته‌س���كیه‌ی‌‌حزبه‌كان‌س���تافه‌كانی‌‌دیاریك���راو‌نوێنه‌ره‌كانیان‌زیاتر‌خۆی���ان‌به‌نوێن���ه‌ری‌‌حزبه‌كه‌یان‌ده‌زانی‌‌نه‌ك‌نوێنه‌ری‌‌مامۆستایان".‌

بۆ‌چاره‌سه‌ری‌‌كێشه‌كان‌ره‌نگه‌‌ئێمه‌‌گه‌یشتبینه‌‌بنبه‌ست

نه‌وش���یروان‌حه‌مه‌‌غه‌ری���ب‌ئه‌ندامی‌‌لیستی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌لقی‌‌سلێمانی‌‌باسی‌‌له‌وه‌ش���كرد‌ك���ه‌‌ئه‌و‌‌ڕای‌‌وای���ه‌"‌ئێمه‌‌كێشه‌ی‌‌ حزبی‌‌ ده‌س���تێوه‌ردانی‌‌ له‌سه‌ر‌گه‌وره‌مان‌هه‌یه‌‌له‌ناو‌رێكخراوی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆس���تایان‌به‌تایبه‌ت���ی‌،‌به‌داخ���ه‌وه‌‌ره‌نگه‌‌ئومێدێ���ك‌هه‌بوبێت‌بۆ‌كاركردن‌له‌نێو‌سیستمی‌‌په‌روه‌رده‌،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌بینیومانه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌ئه‌مساڵی‌‌كاركردنمان‌له‌ناو‌ئه‌م‌رێكخ���راوه‌‌ئه‌و‌ئومێده‌‌به‌ره‌و‌كزبون‌و‌تاریكبون‌به‌رێت،‌بۆ‌چاره‌سه‌ری‌‌كێش���ه‌كان‌ره‌نگ���ه‌‌ئێمه‌‌گه‌یش���تبینه‌‌ده‌كه‌ینه‌وه‌،‌ دڵنیاتان‌ له‌وه‌‌ بنبه‌س���ت‌و‌ب���ۆ‌نمون���ه‌‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌جیاكردنه‌وه‌ی‌‌ئیداری‌‌ س���تافی‌‌ دانانی‌‌ په‌روه‌رده‌كان‌و‌له‌په‌روه‌رده‌كاندا‌له‌ماوه‌ی‌‌نزیكه‌ی‌‌شه‌ش‌

مانگدا،‌گۆڕانكاری‌‌زۆری‌‌به‌سه‌ردا‌هاتوه‌و‌بابه‌تی‌‌دڵسۆزی‌‌و‌پیشه‌ی‌‌بون‌له‌به‌رچاو‌نه‌گیراوه‌‌ته‌نها‌پێوه‌ری‌‌كه‌سێتی‌‌حزبی‌‌هه‌بوه‌،‌كه‌‌ئه‌مه‌‌له‌ناو‌سلكی‌‌په‌روه‌رده‌دا‌

كارێكی‌‌مه‌ترسیداره‌".

ئێمه‌‌ده‌زانین‌ئه‌م‌رێكخراوه‌‌گه‌نده‌ڵی‌‌هه‌یه‌و‌كارمان‌ده‌رخستنی‌‌

كه‌موكورتیه‌كانیه‌تی‌جێگ���ری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لقی‌‌س���لێمانی‌‌هێمای‌‌ب���ۆ‌ئه‌وه‌كرد"‌رێكخراوی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایانی‌‌كوردستان‌تاكه‌‌رێكخراوه‌‌كه‌‌ماف‌و‌ش���ه‌رعیه‌تی‌‌پێدراوه‌‌له‌الیه‌ن‌مامۆس���تایانه‌وه‌‌ به‌ناوی‌‌ حكومه‌ت���ه‌وه‌‌قسه‌بكات،‌ئێمه‌‌ده‌زانین‌ئه‌م‌رێكخراوه‌‌گه‌نده‌ڵ���ی‌‌هه‌یه‌و‌كارمان‌ده‌رخس���تنی‌‌گێڕان���ه‌وه‌ی‌‌ كه‌موكورتیه‌كانیه‌ت���ی‌‌و‌ئ���ه‌م‌رێكخراوه‌یه‌‌بۆ‌خودی‌‌مامۆس���تا،‌زۆركات‌بڕیارمانداوه‌‌پاشه‌كش���ه‌‌بكه‌ین‌ل���ه‌م‌رێكخ���راوه‌و‌راده‌س���تی‌‌الیه‌ن���ی‌‌ده‌سه‌اڵتداری‌‌بكه‌ینه‌وه‌،‌بۆیه‌‌له‌ئێستادا‌قوربان���ی‌‌به‌خۆم���ان‌ده‌ده‌ی���ن‌تاك���و‌له‌س���تافێكی‌‌ داهاتو‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‌نوێ‌‌پێكبێت،‌داوا‌له‌مامۆستایان‌ده‌كه‌ین‌له‌ستافه‌كانی‌‌قبوڵ‌نه‌كه‌ن‌كاره‌كانی‌‌ئه‌م‌رێكخراوه‌‌به‌ئاقارێكی‌‌تردا‌به‌رن،‌ئه‌گه‌ر‌مامۆستایان‌داواكاریه‌كانیان‌بۆ‌جێبه‌جێ‌‌نه‌كرا‌هیچ���ی‌‌تر‌له‌م‌رێكخ���راوه‌‌قبوڵ‌نه‌كه‌ن‌و‌هه‌ڵوێستی‌‌توندیان‌هه‌بێت".

لقی‌‌ ئه‌ندام���ه‌‌س���ه‌ربه‌خۆیه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌س���لێمانی‌‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش���كرد"‌ئه‌ندام‌ناوچه‌و‌كۆمیته‌یه‌ك‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌زۆرتره‌‌له‌زۆرێك‌له‌به‌رێوه‌به‌ره‌‌په‌روه‌رده‌ییه‌كان،‌بۆیه‌‌ده‌مانه‌وێت‌هه‌ماهه‌نگیه‌ك‌دروست‌بكه‌ین‌و‌ب���اوه‌ڕی‌‌ئ���ه‌و‌براده‌رانه‌‌بگاته‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ك���ه‌‌كاری‌‌ئه‌م‌رێكخراوه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌ده‌بێت‌خزمه‌تی‌‌مامۆس���تاو‌پیشه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌بێ���ت،‌ئه‌گه‌رنا‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌رێكخراوه‌كه‌‌كاری‌‌زۆرتر‌هه‌یه‌‌ئه‌نجامی‌‌

بده‌ن.

چه‌ندین‌داواكاری‌‌و‌پێشنیارمان‌هه‌بوه‌‌له‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌سكرتاریه‌ت‌و‌لقه‌كاندا‌

پشتگوێخراوه عه‌بدولخال���ق‌ماوه‌ت���ی‌‌ئه‌ندامی‌‌لقی‌‌

سلێمانی‌‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایانیش‌بۆچونی‌‌وایه‌‌كه‌"‌ناكرێت‌ته‌نها‌كاره‌كان‌له‌س���ه‌ر‌كورسی‌‌پشت‌مێزه‌كانه‌وه‌‌ئه‌نجامبدرێت،‌ئێمه‌‌وه‌ك‌لیستی‌‌هاوبه‌ش‌له‌و‌رێكخراوه‌‌م���اوه‌ی‌‌س���اڵێكه‌‌ل���ه‌و‌رێكخراوه‌داین‌و‌چه‌ندین‌داواكاری‌‌و‌پێش���نیارمان‌هه‌بوه‌‌لقه‌كاندا‌ له‌كۆبون���ه‌وه‌ی‌‌س���كرتاریه‌ت‌و‌پش���تگوێخراوه‌،‌بۆی���ه‌‌په‌یمانده‌ده‌ی���ن‌به‌مامۆس���تایان‌له‌م���ه‌ودوا‌هه‌ركارێ���ك‌پێویسته‌‌بۆ‌مامۆستایان‌رێگای‌‌مه‌ده‌نیتر‌

ده‌گرینه‌‌به‌ر".ئام���اژه‌ی‌‌ فای���ه‌ق‌ س���ه‌نگه‌ر‌به‌وه‌شكرد"له‌دوای‌‌ساڵی‌‌2010وه‌‌له‌كاتی‌‌ئاماده‌كاری���ه‌كان‌ب���ۆ‌كۆنگره‌ی‌‌‌12ئه‌م‌له‌جوڵ���ه‌و‌چاالكی‌‌ رێكخ���راوه‌‌جۆرێك‌تێكه‌وته‌وه‌،‌بۆیه‌‌ده‌كرێت‌له‌م‌قۆناغه‌دا‌بزانین‌په‌یامی‌‌مامۆستایان‌چیه‌و‌كاریان‌بۆ‌بكرێت‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌رێكخراوی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایان‌ئه‌ركی‌‌سه‌رشانیه‌تی‌‌كه‌‌كار‌بۆ‌مامۆستایان‌بكات‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌خۆیان‌

به‌نوێنه‌ری‌‌مامۆستایان‌ده‌زانن.

دانانی‌‌به‌ڕێوه‌به‌رو‌یاریده‌ده‌ره‌كان‌بڕیاری‌‌حزبیه‌و‌نمونه‌ی‌‌زۆرمان‌

له‌به‌رده‌سته‌عه‌بدولخال���ق‌ماوه‌ت���ی‌‌جه‌ختی‌‌له‌وه‌‌كرده‌وه‌"دانانی‌‌به‌ڕێوه‌به‌رو‌یاریده‌ده‌ره‌كان‌به‌بڕی���اری‌‌حزبی‌‌داده‌نرێ���ن‌و‌نمونه‌مان‌قوتابخانه‌ی‌‌)هه‌واری‌‌شار(،‌قوتابخانه‌ی‌‌ترم���ان‌هه‌ی���ه‌‌به‌مش���ێوه‌‌له‌ناحی���ه‌ی‌‌عه‌ربه‌ت‌و‌له‌ناو‌شاری‌‌سلێمانی‌‌و‌ئاماده‌ی‌‌كشتوكاڵی‌‌به‌كره‌جۆ،‌كه‌‌به‌بڕیاری‌‌حزبی‌‌له‌سه‌رو‌خۆیانه‌وه‌‌ئه‌م‌بڕیارانه‌‌دراون.

له‌وه‌ش���كرد"هه‌روه‌ها‌ باس���ی‌‌ ناوبراو‌لیس���تی‌‌ له‌نێ���وان‌ كاره‌كان‌ بڕیارب���و‌هاوبه‌ش‌و‌كوردستانی‌‌جێبه‌جێ‌‌بكرێت،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌كرێت‌لیس���تی‌‌ده‌سه‌اڵت‌بڕی���اره‌كان‌جێبه‌جێ‌‌ تاكڕه‌وانه‌‌ خۆیان‌ده‌كه‌ن،‌ئه‌مه‌‌له‌هه‌مو‌كوردس���تان‌هه‌یه‌‌له‌ناو‌س���تافه‌كانی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆستایان‌ئه‌و‌لیس���ته‌‌تاكالیه‌ن‌بڕیار‌ده‌دات،‌بۆ‌نمونه‌‌به‌رپرس���ی‌‌لقی‌‌ئاكرێمان‌تائێستا‌هیچ‌حس���ابێكی‌‌بۆ‌ناكرێت‌و‌به‌رپرسی‌‌كه‌رتی‌‌شێخان‌و‌هه‌ڵه‌بجه‌‌و‌دوكان...‌هتد،‌

له‌زۆربه‌ی‌‌ش���وێنه‌كان‌و‌له‌لقی‌‌سلێمانی‌‌تائێستا‌ یه‌كێتی‌‌مامۆستایان‌ رێكخراوی‌‌هی���چ‌ب���ۆ‌بچوكترین‌خ���اڵ‌گفتوگۆمان‌له‌گه‌ڵ‌ناكرێت‌و‌قس���ه‌ی‌‌له‌سه‌رناكرێت،‌پێش���تریش‌به‌ڵێنمان‌پێدرابو‌كه‌‌له‌سه‌ر‌داواكاریه‌كانمان،‌به‌اڵم‌ته‌نها‌نوس���ینی‌‌

سه‌ر‌كاغه‌ز‌بوه‌".

‌پرس‌و‌ڕا‌كراوه‌به‌براده‌رانی‌‌لیستی‌‌هاوبه‌ش‌و‌هه‌یانه‌‌

له‌به‌رپرسیارێتی‌‌راده‌كاتلیس���تی‌‌ ئه‌ندامانی‌‌ وته‌ی‌‌ له‌به‌رامبه‌ر‌هاوبه‌ش‌له‌ئه‌دای‌‌رێكخراوه‌كه‌،‌دڵش���اد‌مه‌جید،‌سه‌رۆكی‌‌لقی‌‌سلێمانی‌‌یه‌كێتی‌‌مامۆس���تایانی‌‌كوردس���تان‌ب���ۆ‌ئاوێنه‌‌ده‌ڵێ���ت:‌كۆبونه‌وه‌كان‌ئ���ه‌و‌حاڵه‌تانه‌‌رونده‌كه‌ن���ه‌وه‌و‌ناكرێت‌ل���ه‌وێ‌‌جۆرێك‌قس���ه‌‌هه‌بێت‌و‌له‌جێگه‌یه‌كی‌‌تر‌شتێكی‌‌تر‌ب���اس‌بكرێت،‌به‌دڵنیای���ه‌وه‌‌بۆ‌ئه‌و‌بڕیاران���ه‌ی‌‌دراوه‌‌راوێ���ژ‌له‌گ���ه‌ڵ‌ئه‌و‌

براده‌رانه‌‌كراوه‌. دڵش���اد‌مه‌جید،‌ئام���اژه‌ی‌‌به‌وه‌كرد"ئه‌و‌جۆره‌‌قس���انه‌ی‌‌ده‌كرێ���ت‌ره‌نگه‌‌بۆچونی‌‌تایبه‌تی‌‌كه‌سێك‌بێت،‌ئه‌گه‌رنا‌له‌واقیعدا‌به‌و‌ش���ێوه‌یه‌‌نیه‌و‌خه‌ڵكانێك‌هه‌ن‌له‌به‌رپرسیارێتی‌‌ڕاده‌كه‌ن،‌زۆركات‌ك���ه‌‌نه‌یتوان���ی‌‌له‌ب���ه‌رده‌م‌ره‌خنه‌كاندا‌ش���ێوه‌یه‌‌ ب���ه‌و‌ دێ���ت‌ خۆڕاگربێ���ت‌

ره‌خنه‌‌ده‌گرێت.لیس���تی‌‌ له‌مه‌وب���ه‌ر‌ ماوه‌ی���ه‌ك‌هاوبه‌ش���ی‌‌لق���ی‌‌س���لێمانی‌‌یه‌كێت���ی‌‌داواكارییان‌هه‌بو،‌ مامۆستایان‌هه‌ندێك‌ له‌وانه‌:‌مه‌ترس���ی‌خۆی���ان‌راگه‌یاند‌كه‌‌كاری‌‌حزبی‌‌و‌ده‌س���تێوه‌ردان‌كاریگه‌ری‌‌خراپ���ی‌‌ب���ۆ‌سیس���تمی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌و‌س���ه‌ر‌ ئه‌ندامه‌كان���ی‌‌ پیش���ه‌ییبونی‌‌هه‌ی���ه‌،‌ ده‌س���ه‌اڵتدار‌ به‌حزب���ی‌‌دورخستنه‌وه‌ی‌‌ده‌ستی‌‌حزب‌و‌پاراستنی‌‌خه‌رجكردن���ی‌‌ مامۆس���تاو،‌ كه‌س���ێتی‌‌مه‌ترس���ی‌‌ ‌ پیش���ه‌یی‌‌و‌ ده‌رماڵ���ه‌ی‌‌بۆ‌ هاتوچ���ۆ‌ ده‌رماڵ���ه‌ی‌‌ زیادكردن���ی‌‌بۆ‌ كۆنفرانسێك‌ به‌ستنی‌‌ مامۆستایان‌و،‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌‌كۆنگره‌ی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌،‌كاركردن‌بۆ‌راسپارده‌كانی‌‌كۆنگره‌ی‌‌12

كه‌‌تائێستاجێبه‌جێ‌‌نه‌كراوه‌.

رێكخراوی یه كێتی مامۆستایان دوای 51 ساڵ چییانكردوه بۆ پاراستنی كه سێتی مامۆستا؟

ئه‌گه‌ر‌مامۆستایان‌داواكاریه‌كانیان‌

بۆ‌جێبه‌جێ‌‌نه‌كرا‌هیچی‌‌تر‌له‌م‌رێكخراوه‌‌قبوڵ‌

نه‌كه‌ن‌و‌هه‌ڵوێستی‌‌توندیان‌هه‌بێت

‌‌‌ئا:‌ئاراس

مامۆستایان‌له‌دوای‌‌چاودێریكردنیان‌له‌تاقیكردنه‌وه‌‌ناكۆتاییه‌كان،‌زۆركات‌ده‌ستنیشانده‌كرێنه‌وه‌‌بۆ‌چاودێریی‌‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌‌كۆتایی‌،‌مامۆستایه‌ك‌پێیوایه‌‌ئه‌م‌هه‌ڕه‌شه‌یه‌‌كاریگه‌ری‌‌خراپی‌‌هه‌یه‌،‌سه‌رپه‌رشتیارێكیش‌

بۆچونی‌‌وایه‌‌كه‌‌ده‌بو‌موكافئه‌یان‌زیاتر‌بوایه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌هه‌شت‌هه‌زار‌هیچ‌

نیه‌.‌

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ محه‌مه‌د،‌ عه‌لی‌‌ س���ه‌باح‌ئاماده‌یی‌‌سلێمانی‌‌بۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند"‌هه‌ركارێ���ك‌ئاره‌زومه‌ندان���ه‌‌بێت‌خه‌ڵك‌زیاتر‌به‌ره‌و‌پیری‌‌ده‌چێت‌و‌دڵس���ۆزانه‌‌كاره‌كان‌ده‌كات،‌به‌اڵم‌گه‌ر‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌ب���و‌ئه‌وا‌كاریگه‌ری‌‌س���لبی‌‌ده‌بێت،‌ئه‌و‌بڕی���اره‌ی‌‌دراوه‌‌له‌وه‌زاره‌ته‌وه‌‌بۆ‌هه‌مو‌ده‌ره‌كیه‌كان‌داخڵ‌بكرێن،‌ئه‌مه‌‌وایكردوه‌‌ئێس���تا‌بڕیاری‌‌چاودێریكردن‌به‌ناچاری‌‌و‌

جۆرێك‌له‌زۆره‌ملێی‌‌تێدا‌بێت".ئارام‌ئه‌مین،‌كه‌‌ماوه‌ی‌‌هه‌شت‌ساڵه‌‌پیشه‌ی‌‌مامۆستای‌‌ئاماده‌ییه‌و‌به‌شداری‌‌پێكراوه‌‌له‌چاودێری���ی‌‌تاقیكردنه‌وه‌كانی‌‌كۆتایی‌،‌بۆچونی‌‌وایه‌"‌ئێمه‌‌له‌سیستمی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌دا‌پیش���ه‌كه‌مان‌مامۆس���تاو‌خوێن���دكارو‌ كاره‌كان���ی‌‌ ته‌واوكردن���ی‌‌قوتابیه‌،‌ب���ه‌اڵم‌ناكرێت‌له‌ژێر‌فش���ارو‌هه‌ڕه‌ش���ه‌دا‌كاره‌كانم���ان‌به‌ڕێوه‌به‌رین،‌چونكه‌‌ئه‌م‌حاڵه‌ت���ه‌‌ره‌نگه‌‌كاردانه‌وه‌ی‌‌هه‌بێت‌له‌س���ه‌ر‌هه‌ندێك‌مامۆس���تا‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌خوێندكارێكیش‌به‌قۆپیه‌وه‌‌ببینێت‌

بێده‌نگ‌بێت‌له‌ئاستیدا".‌‌‌‌

هه‌ورامان‌وریا‌قانع،‌مامۆستاو‌شاره‌زای‌‌بواری‌‌پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌ده‌ڵێت:‌مامۆس���تا‌نابێت‌به‌هیچ‌جۆرێك‌فشاری‌‌بخرێته‌‌سه‌ر‌بۆ‌چاودێریكردن���ی‌‌له‌تاقیكردنه‌وه‌كاندا،‌ئه‌و‌مامۆستایانه‌‌ ره‌زامه‌ندی‌‌ پێویس���ته‌‌وه‌ربگیرێت‌ب���ۆ‌ئه‌و‌كاره‌و‌نه‌ك‌ناوه‌كان‌پێ���ش‌بۆچون���ی‌‌مامۆس���تاكان‌بخرێته‌‌

لیستی‌‌چاودێریه‌كانه‌وه‌.ناكرێت‌ له‌وه‌ش���كرد"‌ باس���ی‌‌ ناوبراو‌مامۆستایه‌ك‌خواس���تی‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وكاره‌‌نه‌بێ���ت‌ی���ان‌كات���ی‌‌نه‌بێت‌و‌ل���ه‌ڕوی‌‌ده‌رونیه‌وه‌‌پێی‌‌خۆش‌نه‌بێت،‌به‌اڵم‌له‌ژێر‌هه‌ره‌ش���ه‌ی‌‌موچه‌‌بڕین‌و‌هه‌ندێك‌سزادا‌ناچاری‌‌بكه‌یت‌چاودێ���ری‌‌قوتابیه‌كانت‌

بۆ‌ب���كات،‌ئه‌مه‌‌ره‌نگه‌‌وه‌ك‌پێویس���ت‌كاره‌كه‌ی‌‌رانه‌په‌ڕێنێت‌و‌كێشه‌ش‌دروست‌

بكات‌له‌كاتی‌‌تاقیكردنه‌وه‌كاندا.پیش���ه‌‌ ره‌ش���ید،‌ حه‌م���ه‌‌ ش���ه‌فیق‌سه‌رپه‌رش���تیاری‌‌ئاماده‌ی���ی‌‌وتی‌:‌ئه‌م‌بڕی���اره‌ی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌‌هه‌ڕه‌ش���ه‌‌نی���ه‌و‌مامۆس���تا‌ده‌بێت‌تاك���و‌مانگی‌‌حه‌وت‌له‌ده‌وامدا‌بێت‌كه‌‌ئه‌مه‌‌ره‌نگه‌‌عورفێكی‌‌خراپ‌بێت،‌ئێس���تا‌له‌هه‌فته‌یه‌كدا‌ته‌نها‌

دو‌رۆژه‌‌تاقیكردنه‌وه‌كان.ئ���ه‌و‌سه‌رپه‌رش���تیاره‌‌ئام���اژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات"‌ه���ه‌ق‌ب���و‌موكافئه‌یه‌كی‌‌باش‌دابنرێت‌بۆ‌ئه‌و‌مامۆس���تایانه‌ی‌‌چاودێر‌ده‌بن‌چونكه‌‌ماندوبون���ی‌‌زۆره‌،‌خه‌ڵك‌

زیاتر‌ده‌یتوانی‌‌له‌هه‌ندێك‌كار‌داببڕێت‌و‌به‌رده‌وام‌بێ���ت،‌به‌اڵم‌بۆ‌چاودێریكردنی‌‌ته‌نها‌ له‌تاقیكردنه‌وه‌كاندا‌ مامۆس���تایان‌هه‌شت‌هه‌زاریان‌بۆ‌ئه‌ژمار‌ده‌كرێت‌هیچ‌

نیه‌.‌كه‌مال‌ن���وری‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ س���لێمانی‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌به‌ئاوێن���ه‌ی‌‌راگه‌یان���د"‌ئه‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌ناوی���ان‌ده‌رچوه‌‌ب���ۆ‌چاودێریی‌‌ئه‌ركی‌‌كارێكی‌‌ مامۆستایه‌كه‌و‌ هه‌مو‌ سه‌رشانی‌‌پیرۆزه‌،‌ئه‌و‌مامۆس���تایانه‌ی‌‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌توانای‌‌چاودێرییان‌نیه‌‌ده‌بێت‌راپۆرتی‌‌پزیش���كییان‌هه‌بێت،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌مامۆس���تایانه‌ی‌‌هه‌ر‌خۆیان‌تاقه‌تی‌‌ئه‌و‌

كاره‌یان‌نی���ه‌‌ئێمه‌‌لێپێچینه‌وه‌‌ده‌كه‌ین‌و‌ئێستا‌‌ئاشكرای‌‌ناكه‌ین‌چیه‌‌سزاكه‌ی‌".‌‌كه‌مال‌نوری‌‌هێمای‌‌بۆ‌ئه‌وه‌شكرد"ئه‌گه‌ر‌له‌س���ه‌ر‌ كردبێت‌ واژوی‌‌ مامۆس���تایه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌ئاماده‌یه‌‌چاودێریی‌‌بكات،‌له‌رۆژی‌‌تاقیكردنه‌وه‌كان���دا‌نه‌ه���ات‌به‌ب���ێ‌‌هیچ‌عوزرێ���ك‌لێپێچینه‌وه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌ده‌كرێت،‌به‌اڵم‌هه‌ندێك‌راپۆرتی‌‌پزیشكیان‌هه‌یه‌‌ده‌توان���ن‌چاودێری���ی‌‌نه‌ك���ه‌ن،‌ئه‌وه‌ش‌راسته‌‌كه‌‌هه‌ڵه‌یه‌‌دوباره‌‌بونه‌وه‌ی‌‌ناوی‌‌مامۆس���تایه‌ك‌له‌دو‌هۆڵ‌ناوی‌‌بێته‌وه‌،‌ئه‌مه‌‌به‌هه‌ڵه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌‌ئه‌ژمار‌ده‌كرێت‌و‌مامۆستاكه‌‌هیچ‌لێپێچینه‌وه‌یه‌كی‌‌له‌گه‌ڵ‌

ناكرێت.‌

به زۆر چاودێریپێكردنی مامۆستایان له تاقیكردنه وه كان، كاریگه ری خراپی ده بێت

که‌مال‌نوری:له‌رۆژی‌‌

تاقیكردنه‌وه‌كان‌نه‌هاتنی‌مامۆستا‌‌به‌بێ‌‌هیچ‌پاساوێك‌

لێپێچینه‌وه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌ده‌كرێت

خوێندکاران‌له‌کاتی‌تاقیکردنه‌وه‌دا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌تایبه‌ت

به ڕێزانی رۆژنامه ی ئاوێنه ساڵو

ئ���ه وه چه ندینجاره ك���ه رۆژنامه ی ئاوێن���ه و چه ند الیه نێك���ی تریش، كه ده ستی نه بێت و به مه به ست هیوادارن كه س���انی ت���ری له پش���ته وه نه بێت، هه واڵی ناڕاس���ت و هه ڵبه ستراو له سه ر گیراوه كانی به ناو دۆس���یه ی قایمقام/ ئێمه باڵوده كات���ه وه . قوله ره یس���ی، ل���ه و بڕوایه دای���ن كه میدی���ای ئازاد، ڕاستیه كان ئازابێت و بێالیه ن و ده بێت وه كو خ���ۆی بگه یه نێت و پاڵپش���تیی زوڵملێك���راوان ب���ن ل���ه دژی بێدادیی نایاس���ایی و وه ك ده س���ه اڵتی چواره م تائێس���تا هه بێ���ت. كاریگه ریی���ان راس���تكردنه وه و چه ندین س���ه ره ڕای هیچ س���ه رچاوه كان ئاگادركردنه وه ی تۆمار كه س له س���ه ر س���كااڵیه كمان نه كردوه هیوادارین ئێوه ش وردبین بن له م روه وه به ناه���ه ق كه س تۆمه تبار نه كه ن و مافی كه س���یش نه خۆن و ئه م

راستیانه ش باڵوبكه نه وه :له دوا هه واڵێكدا ك���ه رۆژنامه كه تان

باڵویكردۆته وه بابه ت���ه ئه م له س���ه ر زۆر به ئاش���كرا دیاره كه به مه به س���ت داڕێ���ژراوه و ده س���تێك له پش���ت ئه م هه واڵه وه هه یه بۆ له كه داركردنی ناوی بریكارپێ���ده ری ئێمه ی���ه ، بۆیه ئه گه ر ئه م هه واڵه ڕاست نه كرێته وه و پۆزش نه هێنرێت���ه وه و ئه م راس���تیانه ی الی خ���واره وه باڵونه كرێن���ه وه ، به ناچاری

ده بێت سكااڵی یاسایی تۆماربكه ین.چه ند كه له هه واڵه ك���ه دا یه ك���ه م: دێڕیك���ی كه مه ، به مه به س���ت 8 جار ناوی من )حاجی حسێن( هێنراوه كه ئه ویش كه سێكی ئاساییه وه ك هه مو گیراوه كان���ی تر، بۆی���ه وای ده بینین له كه داركردنه ناوزڕاندن و به مه به ستی ئ���ه و ن���اوه چه ندینج���ار چه ندب���اره

كراوه ته وه .دوه م: وانیش���اندراوه ك���ه ناوب���راو له ده ست یاس���ا هه ڵهاتوه ، هه رچه نده پارێزه ره ك���ه ی ئه م���ه ی رونكردۆته وه به اڵم داڕش���تنه كه ی ئاوێنه ناوه ڕۆكی وته كانی پارێزه ره كه پوچه ڵده كاته وه و ده یش���ارێته وه ، ئه و هه ر له سه ره تاوه كاتێك وه ك شایه ت بانگكراوبوو به پێی

خۆی به بێ پارێزه ر چۆته ئاسایش���ی گشتی، ئێس���تاش دێته وه ده چێته وه

به رده م دادگاو یاسا.سێیه م: ئه م دۆسیه یه هیچ په یوه ندی به گوندی قوله ره س���یه وه نیه به ناهه ق پێوه لكێنراوه ، گون���ده ی ئ���ه و ناوی هه وڵدراوه ببه سترێته وه به گونده كه وه ، مه به س���تی چه واش���ه كاریه و ئه مه ش له به ر ته نها ڕاس���تیه كانه ، شێواندنی ئه وه یه كه ئه وان خه ڵكی ئه وگونده ن و

دانیشتوی ئه وێن.چ���واره م: هی���چ كاتێ���ك )حاجی حس���ێن( فه رمانبه ری ده وڵه ت نه بوه و ئه و نه بوه ش���اره وانیش فه رمانبه ری هاواڵتیه كی ئاس���اییه و به ڕای ئێمه بۆ مه به س���ت و مه رامی تایبه تی كه سێك به مه رام���ی ڕق و كینه و تۆڵه لێكردنه وه تێوه گلێن���راوه نه ك تێ���وه گالوه وه ك

نوسیوتانه .نوێن���ه ری خ���ودی پێنج���ه م: داواكاری گش���تی كه س���كااڵكار بوه ، ل���ه 18.11.2012 له دوا دانیش���تنی بێتاوان���ی و ئیف���راج و داوای دادگا كردوه تۆمه ته كه ی هه ڵوه شاندنه وه ی

بۆ هه مو تۆمه تباره كانی تریش دادگاش بڕیاری كردنه وه ی دۆسیه ی تری داوه بۆ س���ه رپێچیكاران، جێگه ی تێڕامان و سه رنجه كه سه رۆكی داواكاری گشتی نوێنه ره كه ی ب���ۆ گه ڕان���ه وه به ب���ێ له پش���ت ئه وه وه له هه ولێ���ره وه نه ك له فه رمانگه ك���ه ی خۆی له س���لێمانی، له دواڕۆژی ته واوبونی ماوه ی یاساییدا بڕیاره ك���ه ته می���ز ده كات���ه وه به بێ وه نوێنه ره ك���ه ی ئاگاداركردن���ه وه ی دور ئ���ه و نوێنه ره له س���ه ر كاره كه ی

ده گوێزرێته وه بۆ جێگه یه كی تر.به تایبه ت ئاوێنه بۆچی شه ش���ه م: میدیاكانی تر باس له ئه ش���كه نجه دان و لێدانی گی���راوه كان ناكه ن كه په رده ی گوێ���ی راگیراوێك���ی دیك���ه ی تێ���دا ته قیوه و ددانی ئه می تێدا ش���كێنراوه گش���تی به ڕێوه به رایه ت���ی له الی���ه ن پێشوی ئاسایشی گشتیه وه به به رنامه ناستاون و بكه ره كانیشی ئه نجامدراوه چه ند دۆس���یه ی بۆ كراوه ت���ه وه ، كه چه ندی���ن له ڕێكخراوه نێوده وڵه تیه كان له نزیكه وه ئاگادارن و كاری له سه ر ده كه ن ئینته رناسیونال و ئه منس���تی له وانه :

خاچی س���وری نێوده وڵه تی و لیژنه ی ه���ی په رله م���ان و مرۆڤ���ی ماف���ی تریش.. به چاوی خۆیان ش���وێنه واری بینی���وه و ئه ش���كه نجه دانه كانیان ڕاپۆرتیان له س���ه ر ده ركردوه خه ریكی به نێوده وڵه ت���ی كردنی���ن ل���ه دادگای جینایاتی نێوده وڵه تی. حاجی حسێن كه یه كێكه له قوربانیه كان ئێس���تاش به مه به ستی چاره سه ركردنی شوێنه وارو كه ئه ش���كه نجه دان ش���وێنماوه كانی له الیه ن ئاسایش���ی گش���تی پێشوه وه واڵت ل���ه ده ره وه ی ئه نجامدراب���و، چاره سه ر ده كات بۆ ئه م مه به سته ش سه فه ره كه ش���ی ك���ردوه س���ه فه ری به هه فته ی���ه ك زیاتر پێ���ش ده رچونی بڕیاره كه ی داگای ته میز بوه هه ركاتێك ڕێنمای���ی پزیش���كه كانه وه له الی���ه ن ته واوكرد چاره س���ه ره كه یان پێ���دراو ئ���ه وا ده گه ڕێته وه بۆ به رده م یاس���او دادگا ئه گه ر له وێ���ش ئاماده بوایه له و بڕوایه دابوین كه دادگاش هه ر ده ینارد

بۆ نه خۆشخانه .حه وت���ه م: بۆچی ب���اس له چۆنێتی مردن���ی خوالێخۆش���بو قایمق���ام زانا

حه مه ساڵح ناكرێت كه پێشتر بۆ ماوه ی چه ندین ساڵ قایمقامی ئه وشاره بوه ، چاالكیه كانیان میدیاكان ڕۆژ ش���ه وو پێوه ده كرد، شانازیان باڵوده كرده وه و كه چی به بڕیارێكی قه ره قوشانه له 24 س���ه عاتدا كرا به گه نده ڵ و به رتیلخۆر، هه م���و میدیاكان���ی لێهێنرایه ده نگ و به ناه���ه ق ن���اوی زڕێن���راو به بێ هیچ پاساوێكی یاسایی به بێ هیچ به ڵگه یه ك له ن���او حه ره م���ی دادگادا ڕفێن���را بۆ زیندانی ئاسایش���ی گشتی.. بپرسن؟ زانا چۆن و بۆچی گیرا؟ كێ له پش���ت گرتنه كه یه وه بو؟ بۆچی به بێ ده نگی دیار نه ما؟ چه ندین پرسیاری دیكه ش ك���ه بێ���وه اڵم و به ناڕون���ی ماونه ته وه كاری میدی���ای ئازاده له وانه ش ئاوێنه وه اڵمه كاندا ب���ه دوای بپرس���ێت و كه بگه ڕێ���ت؟ بێده نگ نه بێ���ت له مردنی قایمقامی ش���ارێك كه ڕۆژانه شانازی

به كارو چاالكیه كانیه وه ده كرا.

ئه ڵمانیاپارێزه ر : عومه ر حه مه عه لی بریكاری گشتی حاجی حسێن

17 )378( سێشه ممه 2013/5/21 تایبه‌ت

ئا: سارا قادر

" ئەو ساتەی کە پێیانوتم سکت سێ مانگ و نیوە ویستم خۆم بکوژم چونکە ئەوە دواجاربو کە بریارمدابو

نەگەرێمەوە الی مێردەکەم و لێی جیاببمەوە، بەاڵم هیچ پزیشکێ

منداڵەکەی بۆ لەبارنەبردم و کچێکی بێدایکم هێنایە دنیاوە". ئەمە قسەی دڵنیای تەمەن 20 ساڵ بو کە ماوەی

تەنها یازدە مانگ الی مێردەکەی بوەو لەبەر خراپی مێردەکەی و

لێدان و ئازاردانی زۆری لێیجیابۆتەوە.

ئ����ەو ب����ەدەم گریان����ەوە ب����ۆ کچە بێدایکەک����ەی کە ه����ەر تەنه����ا ئەو لەدایکبوە ک����ە بینیویەت����ی س����اتە ئاخی هەڵدەکێش����او نزای توندی لەو پزیشکانە دەکرد کە هێشتیان کچێکی بێدایک بێتەدنیاوە. دڵنیا لەخێزانێکی ه����ەژار بوەو باوکی خەریکی کرێکاری بوە، شەش خوشک و برای تری هەیەو بۆیە هەر ئ����ەم دەگاتە قۆناغی یەکی پەیمانگاو داواکاری دێت باوکی داوای لێدەکات کە ڕازی ببێت بەوەی شوبکات بەو کوڕە چونکە باری ژیانیان یەکجار گران����ەو فری����ای منداڵەکانی ناکەوێت " ئەو کات بەناچاری و لەبەر قس����ەی هەرچەند ب����ەاڵم ش����ومپێکرد باوکم هەفتەی سەرەتا بێلێدان و کێشە بوم دواتر هەم����و هەفتەی����ەک لێیدەدام و ش����ەڕی ئەوەی پێدەفرۆشتم کە نابێ بچمەوە پەیمانگا، کردمی بەسەرپۆش بەسەر بەبیانوی ئەوەی لەگەڵ کورددا دەوام دەک����ەم، بەهەرحاڵ هەر رۆژەو بیانویەکی پێدەگرتم تا گەیشتە ئەوەی لەدەستی ڕامکرد". دڵنیا دوای ئەوەی چەند جارێ����ک بەتۆراویی دەچێتەوە ماڵ����ی باوکی دواجار ب����ۆ ماوەی دو مان����گ لەماڵی باوک����ی دەمێنێتەوەو باوک����ی س����وێند دەخوات ک����ە ئەمە دواجارەو دەبێت کورەکە لێیجیابێتەوە بەاڵم لەسەرلەئێوارەدا دڵنیا دەکەوێتە رشانەوەو کاتێک دەیبەنە الی پزیشک ئاگاداریان دەکات کە دوگیانەو س����ێ مانگ و نیوە س����کەکەی، دڵنیا وتی" ه����ەر لەوێدا خ����ۆم و دایک����م کەوتین بەسەر دەست و پێی پزیشکەکەدا کە نەهێڵێ ئەم منداڵە بێتە دنیاوە بەاڵم ئەوەی بەبیانوی نەیانبیس����ت ئەوان لەڕوی یاس����اییەوە ڕێگە پێنەدراوە". دایکی دڵنیا بەباوکی ڕادەگەیەنێ کە کچەکەی دوگیانە بەاڵم باوکی لەسەر قسەی خۆی س����وردەبێت کە دەبێت جیاببن����ەوە بۆی����ە ماڵ����ی خەزورانی رۆژەی ئ����ەو ئاگاداردەکەن����ەوەو لەنەخۆشخانە کچەکەی دەبێت ناوکی یەکس����ەر دەیدەنەوە دەست دەبڕن و باوکی و دایکێ����ک کە ماوەی نۆ مانگ ئازاری بەمنداڵێکەوە کێش����اوە بێنازو بێمنداڵ دەچێتەوە ماڵەوەو ساوایەکی لەمەمکی دەکرێ����ت مەحروم تازەش دایکی. دڵنیا دەس����تی نزای ش����ەڕی بەرزدەکردەوە لەپزیش����کەکان بەوەی کە سەرەتا بۆیان لەبارببردایە تائێستا

هەمیشە خەیاڵی الی جگەرگۆشەکەی نەبوایە کە رەنگی ناناسێت ئەو رەخنە دەگرێ����ت لەس����ەرجەم ڕێکخراوەکانی ژن����ان و ژنانی پەرلەمان کە تائێس����تا نەیانتوانیوە پرۆژە یاسایەک پێشکەش بکەن کە لەباربردن وەک مافێکی ژنان بناس����ێنێت چونکە" ژنانی ئەم واڵتە لەهەمو ڕویەکەوە بێمافن، س����ەرباری ئەوەی زۆر نەش����ارەزاو ناهۆش����یارن بەچۆنیەتی دروس����تبونی منداڵ و ئەو مەسەالنەی پەیوەندیدارن بەجەستەی خۆیان����ەوە بۆیە زۆرج����ار نازانن کە دروس����تدەبێت منداڵ کاتێک����دا لەچ ی����ان زۆرج����ار س����وڕی مانگانەی����ان بۆیە س����کپڕیدا لەکاتی بەردەوام����ە نازانن دوگیانن کەچی س����ەرباری ئەو بەژنان بەرامب����ەر ناهەقی����ەی هەمو دەکرێت جارێکیتر خەڵکە رۆش����نبیرو دەکەونەوە عەلمانیەکانی����ش بەن����او ژێ����ر کاریگ����ەری یاس����ا ئایینیەکان و بەن����اوی گوناه����ەوە ناهێڵن ژن مافی لەباربردنی منداڵێکی هەبێت کە خۆی هەڵگریەت����ی و رەنگە زۆر ئازاری پێوە بچێژێت".پزیش����کەکان ڕای جیاوازیان هەیە س����ەبارەت بەلەباربردنی منداڵ و هەریەکەشیان هۆکارو پاساوی خۆیان هەیە ب����ۆ ئەوەی من����داڵ لەبارببرێت باشترە یان ئەو مافە نەدرێت بەژنان. دکت����ۆرە ناهیدە کەریم کە لەس����اڵی بەکالوریۆس����ی بڕوانام����ەی 1٩٦5

لەکۆلێژی پزیش����کی زانک����ۆی بەغدا وەرگرت����وە لەبارب����ردن بەماف����ی ژن دەزانێ����ت و ل����ەو بارەی����ەوە وت����ی" بەخێوکردنی منداڵێک و دروستکردنی پی����رۆزە گ����ەورەو زۆر ئەرکێک����ی نەتوانێت دایکێک ئەگ����ەر لەکاتێکدا ئەم ئەرکە بەج����ێ بگەیەنێت لەڕوی ناتەواوبێت، وەزعی تەندروس����تیەوە یاخ����ود ل����ەروی کۆمەاڵیەتیەوە ژن و ژیانی����ان رێکنەک����ەون و مێردەک����ە ناخۆش����بێت یان ب����اری ئابوری ژن و مێردەکە لەبارنەبێت، زۆر ئاس����اییەو من پێشنیاردەکەم لیژنەیەک تەشکیل بۆ منداڵبون لەنەخۆش����خانەی ببێت لەباربردنی ئەو مندااڵنە". ئەو ئاماژە بەوە دەکات کە حەبێکی تایبەت هەیە کە منداڵی پ����ێ لەباردەبرێت و ئازاری "لەبەرئەوەی بەاڵم نادات دایکەکەش قەدەغەک����راوە ئێمە وەک پزیش����کی پس����پۆر ناتوانین ئەو حەبە بنوسین، واریدەو زانستیەوە لەروی هەرچەندە ڕێگە پێدراوەو زۆر باشیشە بۆ ژنەکەو هیچ زەرەرێک لەدایکەکە نادات بەاڵم بۆ ئێمە نیە بینوسین تا خەبەری ئەوە لەالیەن پزیشکی س����ۆنەرەوە بەئێمە نەدرێت کە ئەو منداڵە مردوە". دکتۆرە ناهیدە ئام����اژە بەوە دەکات، کە گەر منداڵەکە بەتەواوی لەباربچێت و پارچە ئەو دایکەکەدا جێنەمێنێت لەرەحمی کاتە پێویس����ت بەکورتاجیش ناکات.

ئەو راستگۆیانە باس لەوە دەکات "کە گەر والتێ مافی ژنی تێدا پارێزراوبێت ئەمە ش����تێکی زۆر ئاسایی و سادەیەو لەواڵتێکی وەکو سوێددا ژن لەشەش مانگیشدا بەکورتاج دەتوانێ منداڵەکەی لەبارببات و تەنانەت مێردەکەشی بۆی بەپێجەوانەی لێب����کات". رێگری نیە راکانی دکتۆرە ناهیدەوە دکتۆرە شلێر نەخۆش����خانەی بەڕێوەبەری فای����ەق منداڵبون لەگ����ەڵ لەباربردنی منداڵدا دەزانێت نادروس����تی بەکارێکی نیەو چونک����ە" گ����ەر بێینە س����ەر ئەوەی ژن و مێ����ردەکان کێش����ەیان هەیەو با منداڵەکان نەبن����ە قوربانی ئەوە%70 عەیبەو لەبەر کوردستان خێزانەکانی ب����ەزۆر بەیەکەوە ماونەت����ەوە کەواتە بۆچی منداڵ کە رۆحێکی تازەیە ببێتە قوربان����ی بڕوابکەن گەر بێیتە س����ەر کێشە رۆژانە بەدەیان چیرۆکمان هەیە کە ژن و مێردەکە لەسەر جیابونەوەن و منداڵەکە دەبێت کەس����یان کاتێ����ک نایانەوێت بەزۆر ئەیس����ەپێنین بەسەر باوکەک����ەدا ب����ەاڵم لەگەڵ ئەوەش����دا ئێمە ماف����ی لەباربردنمان نیە بەپێی یاس����ا چونک����ە هەرچەن����دە واڵتێکی ئیسالمی نین بەاڵم بنەمای دەستورو یاس����اکانمان ئاینی ئیس����المەو ڕێگە بەلەباربردن نادات" بەاڵم بەپێجەوانەی ئەم ڕای����ەوە دکتۆرە ناهیدە دەڵێت " ئێم����ە نابێت هەقی ئاینم����ان هەبێت

ئێمە بەش����ێوەی زانس����تیانە دەبێت کاربکەی����ن، ئای����ن لەش����وێنی خۆیدا پێویس����تە ڕێزی لێبگیرێ����ت نەک بۆ هەرش����تێ بگەڕێن����ەوە س����ەری گەر وابێت رۆژ بەرۆژ دواکەوتوتر دەبین".بەش����ێکی ت����ری بڕی����اری لەباربردن پزیش����کەکانی ئەس����تۆی دەکەوێتە س����ۆنەرەوە چونک����ە ئ����ەوان دەزانن ئاخۆ ئەو منداڵە لەڕوی جەس����تەیی و ئەقڵیەوە تەواوە یان نا وە بەنوسینی ڕاپۆرتی خۆیان بۆ پزیش����کی پسپۆر دەتوان����ن بەش����داربن لەلەباربردن����ی پەروین جاس����م دکتۆرە منداڵەکەدا. پزیشکی تیشک و سۆنار بۆ لەباربردن خۆپاراس����تن و منداڵ دروست نەکردن بەباش����تر دەزانێت لەوەی کە منداڵێ دروس����ت ببێ����ت و دوات����ر لەبارببرێت چونک����ە" لەباربردن کارێکی ئاس����ان نییە جگە ل����ەوەی رەنگە خەڵكێکی زۆر ئەم مافە بەخراپی بەکاربهێنێت و هیچ هۆکارێکیشی بەدەستەوە نەبێت ئەمەش لەبارببات و منداڵەکەی بەاڵم نەخۆشخانەکان لەسەر زۆر ئەرکێکی منی����ش رەنگ����ە دەکات، دروس����ت پێمباشبێت بۆ هەندێ حاڵەتی تایبەت و لەبازنەیەکی داخراودا ئەو کارە بکرێت بۆ ئەو کەس����انەی ک����ە منداڵەکانیان ناتەواون چونکە زۆر کەس هەیە دێتە المان ئاگاداری دەکەین کە منداڵەکەی مەنگۆلە یان دەماخی ناتەواوەو باشتر

وایە ئەو منداڵ����ە نەیەتە دنیاوە یان منداڵەک����ە بش����بێت دەمرێت کەچی دایکەکە دەچێت پرسی مامۆستایەکی ئاین����ی دەکات یەکس����ەر ئەوانی����ش بەلەناوبردنی نەفس����ێ ن����اوی دەبەن بۆیە ئەوانیش منداڵەکە لەناو نابەن و کەسێکی کەمئەندام بۆ ئەم کۆمەڵگەیە زیاد دەکەن".بێگومان مامۆس����تایانی ئایینی رای جیاوازیان هەیە سەبارەت بەلەباربردنی منداڵ مامۆستا ئەحمەدی شافیعی ئەندامی لیژنەی بااڵی فەتوای هەرێمی کوردستان باسی لەوەکرد کە زانایان بون بەدو بەش����ەوە سەبارەت بەرۆح بەبەرداکردنی منداڵ بەشێکیان بڕوای����ان وایە ک����ە دوای 42رۆژ گیان بەب����ەری منداڵدا دەکرێت بەش����ێکی تریان ڕایان وایە ک����ە دوای 120 رۆژ گی����ان دەکرێت بەبەری����دا بەاڵم ئێمە وەک لیژنەی فەتوا باوەڕمان بەوەیە کە ل����ە42 رۆژیدا گیان دەکرێت بەبەریداو تەنها کاتێک ڕێگ����ە دەدرێت کە ئەو منداڵە لەبارببرێت کە بڕیاری لیژنەی پزیشکی بڵێت بونی ئەو منداڵە زەرەر لەدایکەکە دەدات ئەو کاتە لەبارببرێت ئاس����اییە بەاڵم ئەگەر یەک هەفتەش بێت زەرەری بۆ دایکەکە نەبێت نابێت

لەبارببرێت.بەاڵم دڵنیا پێیوایە هەق نیە هەمو شتێ ببرێتەوە بۆ ئاین و مافی ئینسان

پێشێل بکرێت.

لەباربردنی منداڵ مافی ژنە یان تاوان؟

له باربردنی منداڵ ڕای جیاوازی له سه ره

نابێت هەقی ئاینمان هەبێت ئێمە بەشێوەی زانستیانە

دەبێت کاربکەین، ئاین لەشوێنی خۆیدا

پێویستە ڕێزی لێبگیرێت نەک بۆ

هەرشتێ بگەڕێنەوە سەری

رونکردنه وه ی پارێزه ری حاجی حسێن

تایبه‌ت(378( سێشه ممه 2013/5/21 18

مه ریوان عه لی*

رایه كی جیاواز، ب����ه و مانایه ی رایه ك به بێ كاریگه ری سێ شت، ئه و رابردوه ی ئ����ه م حزبان����ه پیایدا تێپه ڕی����ون، رای ئۆپۆزس����یۆن له م بابه ته دا، رای تایبه ت له سه ر رۆڵی سه رۆكی هه رێم )له ئێستاو رابردودا(. رایه كی جی����اواز له ده ره وه ی ئه م سێ شته ، ڕه نگه بیركردنه وه یه كی

قورس و كرچوكاڵ بێت.ئه ی چۆن له م بابه ته بدوێین؟

ئ����ه و رای����ه ی ل����ه ده ره وه ی رابردوی ئ����ه م حزبانه فۆرمه له بكرێت، بێش����ك كه موك����ورت ده رده چێ����ت، له به رئه وه ی له دنیای دیموكراسیدا، حزبه سیاسیه كان له س����ه ر كارو بڕیاری پێشوتریان، بڕیار له چاره نوس����یان ده درێت، هه مو هه ڵه و كه موكوڕیه كی����ان له راب����ردودا ده بێت����ه ئینتیحاری سیاس����ی داهاتوی����ان، واته رابردوی حزبه كان ش����تێكی تێپه ڕ نییه ، هه ر هه ڵوێس����ت و بڕیارێكی نادروس����ت گش����تی به به رژه وه ن����دی زی����ان ك����ه بگه یه نێ����ت ده بێته خاڵ����ی نه گه تیڤ و له هه ڵبژاردنه وه كاندا حزب باجی قورسی ده داته وه ، به اڵم ئ����ه م حاڵه ته بۆ ئێمه ناخ����وات، چونك����ه پارت����ی دیموكراتی كوردس����تان ئه گه ر بۆ ه����ه ر هه ڵه یه كی ده بو له ده ستبدات، كورسیه ك رابردوی له ئێس����تادا چه ند كورسیه كی په رله مان قه رزاربێ����ت. بۆیه باش����تره ئه و رایه ی له س����ه ر س����ه رۆكی هه رێ����م گه اڵڵ����ه ی ده كه ین، له ده ره وه ی رابردوی سیاس����ی

ئه م حزبه وه بێت.ئه و رایه باشتره له ده ره وه ی خواستی ئۆپۆزسیۆنیش بێت، ئه گه ر ئه وه بزانین به سروش����ت ئۆپۆزس����یۆن ده خوازێ����ت بچێته ش����وێنی ده س����ه اڵت و هه رشتێك له توانایدابێت ئه نجامی ده دات بۆ ئه وه ی

بگاته ده س����ه اڵت، ڕه نگه له مه یشدا ئه و ئیشكاله هه بێت ئایا ئۆپۆزسیۆن هێنده كارای����ه بتوانێت كاندیدێك����ی وا به هێز پێش����كه ش ب����كات كه له مونافه س����ه ی بدات س����ه رۆك پش����تی ئینتیخابی����دا له زه وی؟ به اڵم با رایه كه مان له ده ره وه ی

ئه م ملمالنێیه ش بێت.خاڵێكی ت����ر كه ئه م رایه ی له س����ه ر فۆرمه له ناكه ین بریتیه له هه ڵسه نگاندنی جه نابی س����ه رۆك، وات����ه كار بۆ ئه وه ناكه ین ئای����ا ئه م س����ه رۆكه زه روره تی مێژویی ده خوازێت هه ر س����ه رۆك بێت، وك پارتیه كان به سه رۆكی حزب و واڵت و بنه ماڵ����ه ی ده زان����ن، یاخود س����ه رۆك له دایكب����وه به س����ه رۆكی به سروش����ت ده بێت هه ر س����ه رۆك بێت، به ڵگه ی ئه م وته ی����ه م ئه وه یه ه����ه ر بارزانیه كی نوێ كه س����ه ر به م بنه ماڵه یه بێت، به ئه ندام

مه كته ب سیاس����ی و لێپرسراوی ئه منی و سیاس����ی و ئابوری گه وره له دایكده بێت. سه رۆك له ماوه ی س����ه رۆكایه تی و پێش س����ه رۆكایه تی چی كردوه تا جارێكیدی چانسی هه ڵبژاردنه وه ی فه راهه م بكات؟ شتێك نییه خۆمانی پێوه سه رقاڵبكه ین، چونكه گه ر بڕیاره له سه ر كاروكرده وه كانی سه رۆك بڕیار له كاندیدكردنه وه ی بدرێت، كه واته ئێمه له سیسته مێكی ته ندروستی سیاس����ی و دیموكراس����یدا ده ژین، كه وا نییه ، بۆیه بیركردن����ه وه له م رێگه یه وه

بیركردنه وه یه كی پێكه نیناویه !كه واته ئ����ه و په راوێزه چییه كه ئێمه ده خوازین قس����ه له سه ر هه ڵبژاردنه وه ی

سه رۆك بكه ین؟ئ����ه و په راوێزه بریتی����ه له كۆمه ڵگای كوردی، راستتر ده نگی شه قام و خواستی خه ڵك له م پرسه دا، ئه وه گرنگ نییه ئه و

دایانناوه رێگه نادات ده ستوره ی خۆیان جه نابی س����ه رۆك خۆی كاندیدبكاته وه ، یاساناس����ه ك����ه زۆرن فێاڵن����ه ئ����ه و ماس����تاوچیه كانی ده وریان بۆ سه رۆكی ده دۆزن����ه وه تا خ����ۆی كاندیدبكاته وه ، ئه وه ش نا كه سه رۆك به زۆری زۆرداری دوابخات و س����ه رۆكایه تی هه ڵبژاردن����ی

له پۆسته كه یدا بمێنێته وه .ده نگی ش����ه قام، ده نگی ئ����ه و هه مو خه بات����ه ی میلله ته كه م����ان كه هێش����تا خوێنی لێده چ����ۆڕێ، ئایا بۆ ئه وه نه بو خه ڵكی هاواری راماڵێت. دیكتاتۆریه ت كوردس����تان، ئازادیمان ده وێت! سنگی چه ندان كه س����ی پێ خه ڵتانی خوێنكرا بۆ ئه وه بو چه ند بنه ماڵه یه ك له سایه یدا چۆنیان بوێت ئاوا یاری به موقه ده سات و

ده سه اڵت و سامانی ئه م واڵته بكه ن.ده نگی هاواڵتیی����ان دوا مه رجه عه بۆ

بڕیاردان له م پرس����ه دا، ئه گ����ه ر بڕیاره س����ه رۆك خ����ۆی كاندیدبكات����ه وه یان نه یكاته وه هیچ له هاوكێش����ه سیاسیه كه ناگۆڕێت، چونكه س����به ی كه سێكی دی )كه الزمه سه ر به بنه ماڵه ی بارزانی بێت(، دێته وه سه ر عه رشی ده سه اڵت و هه مان رۆڵی مه سعود بارزانی ده گێڕێت، ڕه نگه ئه وكات ئاه بۆ له ده س����تدانی مه س����عود بارزانی بخۆین، واته ده ستاوده ستكردنی ده سه اڵت به كاندید نه كردنه وه ی مه سعود بارزانی رونادات، پرۆس����ه ی سیاس����ی و ده سه اڵت له هه رێمدا له بازنه یه كی بچوكدا توشی چه قبه ستویی هاتوه . ئه وه گرنگ نییه له م خول����ه دا بارزانی خۆی كاندید ده كات ی����ان نا! ئ����ه وه گرنگ����ه كۆی ده سه اڵت چۆن له و بازنه یه دا ده هێنرێته ده ره وه ، ئه وه گرنگ نییه دوای بارزانی كێ ده بێت به س����ه رۆكی هه رێ����م، ئه وه

سیاسیه كان مه كته ب ده سه اڵتی گرنگه سنوردار بكرێت.

س����ه رۆك چ بڕیارێ����ك ده دات! جارێ به الیه وه گرنگ نییه قسه له م مه سه له یه ب����كات...، هێش����تا س����ه رۆك بی����ری لێنه كردۆته وه ...، جه نابی سه رۆك له وه له خۆكاندیدكردنه وه ی ب����اس گه وره تره بكاته وه ...، ڕه نگه هه مو ئه مانه بۆ ئه وه بن، ئێمه تێبگه ین به ئاس����انی ناتوانین له ته وق����ی ئ����ه م س����ه رۆكه ده ربازبین، خۆ گه ر خۆیش����ی كاندی����د نه كرده وه ، ئه وا س����ه رۆك له و پۆس����ته گه وره تره كه له ئێس����تادا ناوی پۆس����تی سه رۆكی

هه رێمه .سه رئه نجام، شه ڕی گۆڕینی سه رۆكی هه رێم به كه سێكی تر، شه رێكی دۆڕاوه ، ئه و ده ستكاری له بنه ڕه تدا له به رئه وه ی بازنه یه ناكرێت كه س����ه رۆكه كانی لێوه هه ن����ارده ده كرێ����ت. س����ه رۆك له دوای مه س����عود بارزانیه وه ده بێته ش����تێكی ڕه مزی، چونكه به گه ڕانه وه ی مه س����عود بارزان����ی بۆ نێو بازنه ی س����ه ركردایه تی ح����زب )بێگومان پێش����تری هه ر له وێ ب����وه (، ئیدی ش����ه رعیه تی بڕی����اردان و ئاراس����ته كردنی سیاسه تی گشتی هه رێم

له سه ركردایه تی حزبدا چڕده بێته وه .سیاسی خه یاڵێكی بیركردنه وه و هه ر بۆ گۆڕینی س����ه رۆك ده بێت به گۆڕینی سیسته می سیاسیدا گوزه ر بكات، یانی ده بێت ده ستكاری جومگه بنه ڕه تیه كانی ده س����ه اڵت بكرێت، ده بێت ده س����ه اڵت و ته ماح����ی ئه ندامانی مه كته ب سیاس����ی له قاڵ����ب بدرێت، ئه وكات رۆش����ناییه ك به دیده كرێت كه به گۆڕینی س����ه رۆك بۆ كه سێكی تر، ڕه نگه بارودۆخ و هاوكێشه

سیاسیه كان به بارێكی تردا بگۆڕدرێت.

*سه رنوسه ری گۆڤاری رۆشنگه ری

ئا: بارام سوبحی

نوسه ری ناوداری عه ره ب محه مه د حه سه نێن هه یكه ل، له كتێبێكدا

به ناونیشانی "موباره ك و سه رده مه كه ی له سه كۆوه بۆ گۆڕه پان"، باس

له هاتنه سه ركاری حوسنی موباره كی سه ركۆماری میسر تا رۆژی الچونی

ده كات. له م كتێبه دا جگه له گفتوگۆی راسته وخۆو په یوه ندییه ته له فۆنیه كانی و قسه ی سه رۆك و پاشای واڵتان، پشتی

به ڕای چه ندین نوسه ری میسری به ستوه .

موباره ك ده كات ئاش���كرای هه یكه ل ب���وه و ج���وان پێ���اڵوی هیوایه ت���ی له ژیانیدا كتێب���ی نه خوێندۆته وه و بڕوای هه روه ه���ا نه ب���وه ، به رۆژنامه نوس���ان به رنامه ی نه بوه كوڕه كه ی بخاته شوێنی خۆی . ئه وه ش ئاشكرا ده كات ئه مه ریكا له واڵته یه كه مه كان بوه كه پش���تیوانی خ���ۆی له موباره ك كێش���اوه ته وه . بۆیه موباره ك وتویه تی "ش���ای ئێ���ران بوه قوربانی كارت���ه ر، منیش بومه قوربانی

ئۆباما".

رۆشنبیریی موباره كهه یكه ل، باس له وه ده كات یه كێك له و نوس���ه رانه ی ئاماده ی ده یان كۆنفرانسی موب���اره ك ب���وه ، ب���ۆی گێڕاوه ت���ه وه به درێژایی ئه وه نده ی گوێی له قس���ه كانی موباره ك گرتوه هه س���تی به وه نه كردوه موب���اره ك كتێبێك���ی خوێندبێته وه ، یا چێ���ژی له هونه ر وه رگرتب���ێ ، یان دێڕه هۆنراوه یه ك���ی به نمون���ه هێنابێت���ه وه ، یانیش ئاماژه ی به په ندێك یا ش���یعر یا

به په خشان كردبێت.درێژترین گفتوگ���ۆی نێوان هه یكه ل و موب���اره ك ل���ه )1981/12/5( ب���وه و م���اوه ی ش���ه ش كاژێ���ری خایان���دوه . ئ���ه و گفتوگۆی���ه دا موباره ك له كات���ی له ب���اره ی رۆژنامه نوس���انه وه وتویه تی : رۆژنامه نوس���ان پێیانوایه هه مو شتێك ده زانن و زۆر س���ه ركه وتون، باش���تروایه راس���تیه كه یان بۆ خه ڵك ئاش���كرا ببێ ، ئ���ه وان گه مژه ن و هیچ نازان���ن.. ئه گه ر رۆژنامه نوسان زیاتر بزانن، زیاتر گه مه م

پێده كه ن.

كورسی و حیزبایه تی جارێكیان نوسه ری ته نزچیی مه حمود ئه لس���ه عده نی ، چوه ته نوس���ینگه كه ی هه یكه ل و وتویه ت���ی ئه مڕۆ ماوه ی یه ك سه عات له گه ڵ سه رۆك دانیشتم هه موی پێكه نی���ن و نوكته بو، ك���ه كاتی چونم ه���ات ئام���اژه م به كورس���یه كه ی ژێری كردو پرس���یم: جه نابی سه رۆك هه ست به چ���ی ده كه یت كاتێ تۆ له س���ه ر ئه و كورس���یه دانیش���تویت كه "ره مسیسی "محه م���ه د "س���ه اڵحه دین" و دوه م" و عه لی " و "جه مال عه بدولناس���ر" له سه ری دانیشتون؟ ئه ویش سه یری كورسیه كه ی كرد و پرسی : ئه گه ر كورسیه كه ت به دڵه

بیبه بۆ خۆت.ده كات ب���ه وه ئام���اژه هه یك���ه ل موب���اره ك له گ���ه ڵ له دیداره كه ی���دا له سیس���تمی به تایبه ت واباوه پێیوتوه س���ه رۆكایه تیدا، سه رۆك ئه گه ر ئه ندامی حیزبێكیش بێت له ماوه ی سه رۆكایه تیدا ئه ندامیه ت���ی له حیزبه كه ی���دا راده گرێ . وتویه تی موب���اره ك له وه اڵم���دا كه چی

"ئه گه ر حیزب به جێبهێڵم، ده كه وێ ".

پێاڵوه كانی جه مال مه نسور كه سااڵنێك باڵێوزی میس���ر بوه له یۆگس���الڤیا، بۆ هه یكه لی گێڕاوه ت���ه وه ك���ه جارێكی���ان له گ���ه ڵ موباره كدا س���ه ردانی مارشاڵ )جۆزێف تیتۆ(ی سه رۆكی یۆگسالڤیایان كرد وه و ماوه ی كاتژمێرێك پێكه وه دانیش���تون. دوای ته واوبون���ی كۆبونه وه كه و له كاتی س���واربونی ئۆتۆمبێله كه یاندا، موباره ك له مه نس���وری پرسیوه : تیتۆ پێاڵوه كانی له كوێ���وه دێن���ێ . به ح���ازری ده یكڕێ یاخود بۆی دروس���تده كرێ ؟ داوایكردوه له وباره یه وه پرسیاری بۆ بكات. مه نسور ده ڵ���ێ "به درێژای���ی دیداره كه موباره ك چاوی له س���ه ر قۆنه ره كانی گالنه كردبو، ده ی���وت مه راق���م قۆن���ه ره ی جوان���ه و

هیوایه تی سه ره كیمه ".فه تح���ی ره زوان كه كه س���ایه تیه كی سیاس���ی میس���ری بوه ، ب���ۆ هه یكه لی موب���اره ك جارێكی���ان گێڕاوه ت���ه وه پێیوت���وه : باوه ڕبك���ه فه تح���ی ب���ه گ

ئێسته یش كه س���ه ركۆمارم خۆم هه مو به یانیه ك پێاڵوه كانم ده س���ڕم، له س���ه ر زه وی داده نیش���م و پێاڵوه كان���م به فڵچه سبوغ ده كه م و دواتر به پارچه په ڕۆیه ك

بریسكه ی ده ده مێ .

له گه ڵ سه رۆكه كانداله و س���ه رۆكانه ی س���ه ردانی زۆرێك میس���ریان كردوه ، له كات���ی مانه وه یاندا چاوی���ان به هه یكه ل كه وت���وه و هه ندێك نهێن���ی موباره كی���ان ب���ۆ گێڕاوه ته وه . به نمون���ه جارێكیان فرانس���وا میترانی س���ه رۆكی فه ره نسا سكااڵی ئه وه ی الی هه یك���ه ل كردوه كه موباره ك پاریس���ی گه یشتن له ڕێی به وێس���تگه یه ك كردوه به واش���نتۆن. هه روه ها میتران وتویه تی "زۆرب���ه ی دیداره كانم له گ���ه ڵ موباره ك دانیش���تنی سیاس���ی نه ب���ون، بگ���ره بۆنه گه لی كۆمه اڵیه تی بون بۆ گێڕانه وه ی رازو س���ه ربورده ی كۆمه اڵیه ت���ی ، ك���ه زۆربه ش���یان ده چنه خانه ی "دوزمانی " له باره ی سیاسه توانانی تری عه ره ب كه سه رۆك موباره ك وه ك گاڵته و پێكه نین

ده یانگێڕێته وه ".جارێكیان كه شاحس���ێنی پادش���ای ئوردن سه ردانی قاهیره ی كردوه ، ئه وه ی بۆ هه یكه ل باس���كردوه ك���ه موباره ك زانیاری پێویس���تی له باره ی په یوه ندییه عه ره بیه كانی میسرو مێژوی كۆن یاخود

نوێی میسره وه نییه .

هاتوچۆو پاسه وانی هه یكه ل ب���اس ل���ه وه ده كات، دوای ئ���ه وه ی موب���اره ك بوه ت���ه س���ه رۆك له س���ه ر رای پس���پۆڕانی ئه مه ریك���ی ، باره گای س���ه رۆكایه تی بۆ شه ره م شێخ به خه ماڵندنی له كاتێكدا گواس���تۆته وه . شاره زایان مانه وه ی یه ك رۆژی سه رۆك له ش���ه ره م ش���ێخ زیاتر له ی���ه ك ملیۆن جونه یه���ی تێده چێت، جگ���ه له تێچوی ئاسایی س���ه رۆكایه تی . هه روه ها تێچوی رۆژێكی س���ه فه ری ب���ۆ ده ره وه ی واڵت ده گه یش���ته ملیۆنێك دۆالرو هه ندێكجار

زیاتریش.به وت���ه ی هه یك���ه ل، موب���اره ك ب���ۆ پاراستنی خۆی بڕیاریداوه له كاتی فڕینی رێگه یه ی ئ���ه و به درێژایی فڕۆكه ك���ه ی

ده یبڕێت، هێڵه ئاسمانیه كان داده خرێن. له كات���ی تێپه ڕبون���ی ه���ه ر كاروانێكی ئۆتۆمبێله كانیدا، ش���ه قامه كان له هه ردو الوه ده گیرێن. كاتێك به سه ر رێگه یه كدا ده ڕوات، ده بێت هه م���و ده رگاكانی ئه و ناوچه ی���ه كراوه ب���ن. كاتێ���ك بۆ هه ر شوێنێك ده ڕوات ده الیه ن به الی كه مه وه له سه فه ره كه ی ئاگادار ده كرانه وه ، وه كو گاردی كۆماری ، ئاسایشی سه رۆكایه تی كۆم���ار، به رگری ئاس���مانی ، هه واڵگری گشتی ، وه زاره ته كانی ناوخۆو فڕۆكه وانی

مه ده نی .هه یكه ل ئاماژه به وه ده كات جارێكیان موباره ك به ره و فڕگه ی "ئه لمازه " چوه ، ده بینێ الیه كی ش���ه قامه كه كراوه ته وه ، بۆیه داواده كات فه رمانده ی هاتوچۆی ئه و

ناوچه یه ی ب���ۆ بانگبكه ن. له فه رمانده كه ده پرس���ێت: بۆچی رێگاكه ت كردۆته وه ، ئه وی���ش ده ڵێت: له به رئه وه ی ژماره یه ك هاواڵتی ویس���تویانه زو فری���ای فڕۆكه بكه ون و س���ه فه ر بكه ن. به اڵم موباره ك پێیوتوه : هیچ ئامانجێك له واڵتی میسردا

نیه له ژیانی سه رۆك گه وره تر بێت.

خۆپیشاندان و دۆسته كانی هه یك���ه ل ده ڵێت "له س���اڵی )2010( رای من واب���و رژێمی موباره ك له الیه نی ئه گه رچ���ی ته واوب���وه ، مێژویی���ه وه له الیه نی سیاس���یه وه له میسر له لوتكه ی ده سه اڵتدایه ". پاشان ئه وه ئاشكرا ده كات ئه و كه سانه ی وه به رهێنانه كانیان له سه ر موباره ك داناوه ، له هه مویان به په له تربون بۆ وازهێنان لێ���ی . له وباره یه وه به ده ق ده ڵێ "زۆر له وانه ی راسته وخۆ له گه ڵیدا كاریانده ك���رد، له پێش���ی ئه وانه وه بون كه لێی هه ڵگه ڕان���ه وه ، واته ئه و پیاوه په یوه ندییه ك���ی مرۆڤانه ی قوڵی له گه ڵ

ده وروبه ره كه یدا نه بو".له باره ی خۆپیشاندانه كان كه بونه هۆی البردنی موباره ك له كورسی سه رۆكایه تی ، هه یك���ه ل رونیده كاته وه موباره ك وێڕای ئه وه ی ده ریای خۆپیشاندانه كان و پله ی كوڕه كه ی بۆ یه كجاره كی ره تكردنه وه ی بینی ، كه چی تا دواس���اتیش قه ناعه تی وابوه كه خۆپیش���انده ران كه س���انێكی ئاراس���ته كراون، هان���دراوو رێكخ���راوو ره تكردنه وه كه شیان بۆ كه سی ئه و نه بو، به ڵكو مه به ستی راسته قینه یان روخانی ده وڵ���ه ت ب���و، ئه ویش هێش���تا توانای

خۆگری هه یه .

میسرو ئه مه ریكاسه باره ت به رۆڵی ئه مه ریكا له روخاندنی ده سه اڵتی موباره كدا، هه یكه ل هێما بۆ ئه وه ده كات ئه مه ری���كا له یه كه مینه كان ب���ون وه به رهێنانی خۆی���ان له موباره ك كێش���ایه وه . نه خش���ه یان ئه وه بو میسر نابێت جارێكیتر له ده س���تیان ده ربچێت، ئ���ه وه گره وی راس���ته قینه یان بوه ، به و هۆیه وه موباره ك دوچ���اری گه وره ترین هێدمه بوه ، چونكه " ئه وه ی چاوه ڕوانی نه ده ك���ردو حیس���ابی ب���ۆ نه كردب���و، كش���انه وه ی گ���ره وی ئه مه ریكایی بو".

دوای ل���ه رۆژی )2011/2/15( و بۆی���ه وازهێنان���ی له ده س���ه اڵت، به ته له ف���ۆن به بنیامین ئه لیع���ازه ر ده ڵێت "ئه مه ریكا پش���تی تێكردم و نكوڵی له هه مو ئه وانه كردوه كه پێی هه ستام. شای ئێران بوه قوربانی كارت���ه ر، منیش بومه قوربانی

ئۆباما".

ده سه اڵتی كوڕه كه ی ل���ه رۆژگاری بابه تانه ی ل���ه و یه كێك كۆتایی ته مه نی موباره كدا زۆر قس���ه و باس���ی له س���ه ر ده كرا، دانانی جه مالی ك���وڕی ب���و له ش���وێنی خ���ۆی . به اڵم به بۆچونی هه یكه ل موباره ك الری له سه ر ئه وه نه بو كوڕه بچوكه كه ی ده س���ه اڵت بگرێته ده ست، به اڵم "هه ڵسوكه وته كانی ئه وه ی���ان ئاش���كرا ده ك���رد ئاماده نییه

له ژیانیدا ئه وه روبدات".بابه تی دانانی جه مال���ی كوڕی ته نها ناوخۆی میس���ری نه گرتۆت���ه وه ، به ڵكو گه یش���تۆته الی سه رۆك و پادشاكانیش. قه زاف���ی جارێكی���ان له وباره ی���ه وه له كۆبونه وه یه كدا له موباره كی پرس���یوه ده یه وێت ئه زمونی سوریاو ئه سه د دوباره بكاته وه ، له وه اڵم���دا موباره ك وتویه تی "ئه زمونی ئه س���ه د قابیلی دوباره بونه وه

نییه ، میسریش سوریا نییه ".هه روه ه���ا كاتێ���ك ج���اك ش���یراكی سه رۆكی پێش���وی فه ره نس���ا له باره ی دانانی كوڕه كه ی لێی پرسیوه ، موباره ك ناویبردوه و رۆژنامه كان به پڕوپاگه نده ی وتویه تی "هه مو ئه وه ی رویداوه ئه وه یه له به ڕێوه بردنی نوس���ینگه كه مدا پش���ت به كوڕه ك���ه م ده به س���تم، وه ك چۆن تۆ له گ���ه ڵ كچه كه تدا ده یكه ی���ت". دواجار كاتێ���ك یه كێ���ك له می���ره گه وره كانی موباره ك پرس���یوه ، لێ���ی س���عودییه وتویه ت���ی "نامه وێ كوڕه ك���ه م جێگه م بگرێت���ه وه ، چونكه نامه وێت وێرانه ی بۆ

بمێنێته وه ".

له وه رگێڕان���ه زانیارییان���ه ئ���ه م *هه یكه له وه كتێبه ك���ه ی كوردییه ك���ه ی وه رگی���راوه . كتێبه كه له الی���ه ن عومه ر عه ل���ی غه ف���ور و س���ه باح ئیس���ماعیل كراوه ت���ه كوردی و ده زگای ئاراس چاپ و

باڵویكردۆته وه .

له‌په‌راوێزی‌كاندیدكردنه‌وه‌ی‌سه‌رۆكرایه كی جیاواز

ورده‌كاری‌‌ژیانی‌‌موباره‌ك‌له‌زاری‌‌"هه‌یكه‌ل"ه‌وه‌

هه ر بیركردنه وه و خه یاڵێكی سیاسی بۆ گۆڕینی سه رۆك

ده بێت به گۆڕینی سیسته می

سیاسیدا گوزه ر بكات

سه رۆك خۆی كاندیدبكاته وه یان نه یكاته وه

هیچ له هاوكێشه كه ناگۆڕێت، چونكه

سبه ی كه سێكی دی دێته وه هه مان رۆڵی

بارزانی ده گێڕێت

موباره ك هیوایه تی پێاڵوی جوان بوه و

له ژیانیدا كتێبی نه خوێندۆته وه و

بڕوای به رۆژنامه نوسان

نه بوه

مه سعود بارزانی

(378( سێشه ممه 2013/5/21 19تایبه‌ت

زۆربه ی خۆڵی ئه شكه وته كه كه ده كاته چینه زانس���تییه كانی ناو ئه شكه وته كه رۆكرا، پاش���انیش له خواره وه تا ده می ئیدی به قادرمه ، ئه ش���كه وته كه ی كرد ئه ویش���ی به م���ادده ی نازانس���تی كرا! كه ئه مه پێچه وانه ی هه مو یاس���ایه كی ش���وێنه واری بو نه ك له عێراق، به ڵكو

له زۆربه ی واڵته جیهانییه كانیشدا! ئه م به ڕێ���زه ، به هاوه ڵی )ش. د(، كه نوێن���ه ری س���ه رۆكی هه رێم بو بۆ كاروب���اری هه ڵه بج���ه ، دوای ئ���ه وه ی كاره كه ی كرد به به ش���داری س���ه رۆكی به شه كانی شوێنه وار، مێژو، قوتابیان و نوێنه ری چه ند الیه نێكی دیكه گه شتیان بۆ شوێنه كه كرد، پڕۆژه كه ی كه به ناو كارئاسانییه بۆ گه شتیاران، پڕۆژه یه كی

گه شتیارییه !تاكه ك���ه س له بیرم���ه ئێس���تایش به رامب���ه ری وه س���تایه وه ، "م.دڵش���اد شوێنه وار به شی مامۆس���تای زاموا"ی له زانك���ۆی س���ه اڵحه دین و هاوڕێ���م بو ك���ه گوتی "به گوێ���ره ی ئه م یاس���ایه ی به ده ستمه وه یه ، كه یاسای شوێنه واری عێراقی���ه ، ئ���ه م كاره نایاس���ایه " له و ده مه دا س���ه رۆكی به شی شوێنه وار خوا چاوداگرتن هه ر خه ریك���ی هه ڵناگرێت بو، ئیدی له ترس���ی خۆی بو یان ژیانی ئێستایشی ئه وكات و به اڵم مامۆس���تا، له گه ڵدابێ ، ئه و غه مزه یه ی بۆ ئاش���كرا

نه كردین!به ك���ورت و ره وان���ی ئ���ه م كاره دژی شوێنه واره ، پاشان نایاسایی ، نالۆژیكی بو، چونكه ئه شكه وت موڵكی نه ته وه یه و

هیچ كات نابێت به موڵكی تاكه كه س، ئه و به ڕێزه ش هیچ پۆستێكی گه شتوگوزاری نه بو، ئیدی نازانم مه رام و مه به ستی له و

كاره چی بو!ئ���ه و هه م���و چیمه نت���ۆ پاش���ان ب���ه رده له قادرمه كان���ی خ���واره وه تا ده م���ی ئه ش���كه وته كه له گ���ه ڵ كه پره گه شتیارییه كان هه موی كوشتنی ڕیتمی ئه شكه وتی زه مه نی ( )ئیقاعی زه مه نی

شانه ده ر بو!هاوڕێش���م زام���وای به ن���ده و رای ئه وه بو، ئه گه ر الیه نه په یوه ندیداره كانی په رله مان بواری شوێنه وار و حكومه ت و بێده نگی و قڕوقپ له م كاره نایاس���اییه بك���ه ن، ئه وا ئه وكاته س���ه ره ڕۆیی ئه م جۆره كه س���انه بۆ س���ه ر ئه شكه وت و ب���ه رده وام دیك���ه ش���وێنه واره كانی ده بێت، هه رواش ده رچو، ئه ش���كه وتی

به ستونیشی گرته وه .دیس���انه وه (ش.ك. ب) ئه شكه وتی

به ستون وێران ده كاتدوای ئه وه ی ماوه یه كی كورت به سه ر پاش���ماوه ی ش���وێنه وار و وێرانبون���ی زانس���تییه كانی چین���ه جیۆلۆج���ی و ئه ش���كه وتی ش���انه ده ردا تێپه ڕیب���و، ئی���دی قڕوقپ���ی الیه ن���ی ش���وێنه وار له هه ولێ���ر، پاڵن���ه ر ده بێ بۆ ش���ێخ كاروان و به گوڕوتێنێكی دیكه له س���اڵی 2009، ده كه وێت���ه وێزه ی ئه ش���كه وتی به ستون، به جۆرێك وه ك موڵكی كه سی مامه ڵه ك���راوه له گ���ه ڵ ش���وێنه وارێكی گرنگی ئاوهادا، كه موڵكی نه ته وه یه كی

كه نه فت و داماوی وه ك كورده .

زانیارییان���ه ی ئ���ه و به گوێ���ره ی له گۆڤ���اری س���وبارتو ك���ه زمانحاڵی باسكراوه ، شوێنه وارناسانه سه ندیكای لێدوانێك نه ك���رد هیچ ده ڵێن"حه زمان بده ی���ن، تا س���ه ردانی ئه ش���كه وته كه 2009/2/10 ل���ه ئه وه ب���و نه كه ی���ن، ك���رد، ئه ش���كه وته كه مان س���ه ردانی له نزیك���ه وه بینیم���ان مقه ڕێك له نزیك ئه ش���كه وته كه دروستكراوه و ژماره یه ك س���ه ربازی تێدابو، ئێمه له هه وڵدابوین بچینه ناو ئه ش���كه وته كه ، به اڵم ئه وان رێگه یان لێگرتین" هه رچه نده به گوته ی خۆیان دوای ئ���ه وه ی زۆر هه وڵیانداوه هیچ به اڵم ته له فۆن���كاری ، به ته له فۆن

ئه نجامێكی نه بو.ئه وه ی لێره دا گومان له سه ر ئه و به ڕێزه دروس���تده كات، گریمان بۆ س���ه یران و گه شتكردن بۆ ئه شكه وته كه رۆشتبێت، ئیدی چ پێویس���ت به باره گا و پاسه وان ده كات و رێگ���ری له خه ڵكان���ی دیكه ش ئه ش���كه وته كه وه ، ناو بچێت���ه بكه یت به اڵم وه ك كورد ده ڵێت: ئه م ماس���ته

بێ مو، نیه !به گوێ���ره ی ئه ش���كه وته ئ���ه م زانیارییه كانی س���وبارتو بۆ سه رده می به دوری ده گه ڕێت���ه وه ، به ردین چاخی چه ن���د س���ه د مه ترێ���ك پاش���ماوه ی ش���وێنه واری ئ���ه و چاخ���ه له ب���ه رده ئه سته لكمایت ئه سته لكتایت و ئه ستێ و له ئه شكه وته كه ده رهێنراون و فڕێدراون! ئ���ه و باس���ه كه یاندا له درێ���ژه ی لیژنه ی���ه ی س���ه ندیكا ده ڵێن"ب���ه رده م ئه شكه وته كه به ته واوی شێوێنراوه هه تا

ناو ئه ش���كه وته كه به ب���ه رد و چیمه نتۆ قادرمه ی بۆ ك���راوه ، له ده روازه كه یه وه ئه شكه وته كه بینیمان تا گه شتوه ته سه ر به ردی ساف پاش���ماوه جیۆلۆجیه كان تێكدرا وه فڕێدراوه ، پاشان زیاتر له په نجا كرێكار كاریان له ئه ش���كه وته كه كردوه

پاكیانكردوه ته وه و شێواندویانه ". له كۆتایدا لیژنه كه نوس���یویانه " ئێمه له گه ڵ ئه وه ین حكومه ت به ش���ێوه یه كی ش���وێنه وارییه كان ش���وێنه زانستیانه بكات به ش���وێنێكی گه شتوگوزار، به اڵم بۆ حكومه ت خ���ۆی بودجه و به رنامه ی پسپۆڕی نییه ، وا خه ڵكانێكی نه شاره زا

شوێنه واره كانی بۆ ده شێوێنن".ئه وه ی تایبه ته به خۆڵی ناو ئه شكه وت چینی زانستیه تی ، واته نابێت مشتێك خۆڵ���ی هه ڵبگه ڕێت���ه وه ، ته نها له كاتی كنه و پش���كنیندا نه بێت كه پس���پۆڕی ش���وێنه واری ، به ئامێ���رو ته كنه لۆژیای تایب���ه ت به ئه ش���كه وته كان كاری تێدا به ملیمه تر و ئه گ���ه ر چونك���ه ده كه ن، س���انتیمه ترێك هه ڵه روب���دات، ده بێته هۆی تێكدانی هه زاران ساڵ پاشماوه ی

نیشتوی شوێنه واری . ئیدی نازانین چ یاس���ا و رێس���ایه ك ئ���ه و ده س���ه اڵته ی داوه ب���ه و به ڕێزه باره گا و گاڵبه و چه ندان كرێكاری غه یره شوێنه واری بباته ئه و ئه شكه وته وێرانی بكات! بڵێیت ئه و ژماره یه چه ند زۆربێ

له چینی زانستی كه راماڵرابێت! لیژنه ك���ه ی س���ه ندیكا ده ڵێن"كاتێك ش.ك. ب) و )د. ی(، سه ردانی به شی شوێنه وار ده كات له سه ر نۆژه نكردنه وه ی

ئه شكه وتی ش���انه ده ر و به ستون و شتی مامۆس���تایان و وه ك ئێم���ه تری���ش، ئه ندامانی سه ندیكا ره خنه مان لێگرتن، له س���ه ر ئ���ه و كارانه ب���ه اڵم به داخه وه قس���ه كانی ئێمه یان ب���ه دڵ نه بو بۆیه

له كۆبونه وه كه كراینه ده ره وه ".راپۆرته كه ی س���وبارتو، كه به ش���ی س���ه ندیكا توێژین���ه وه دیراس���ات و ئاماده یكردوه ، پشت به ستوه به چه ندان وێنه كه هی وێرانبونه كه یه ، ده نوسێت" ئه گه ر به ردێك نه زان بیجوڵێنێ به هه زار زانا ناچێته جێگای خۆی ، ئه ش���كه وتی

به ستونیش ئه و به رپرسه خۆش" .دیاره به بێ گرێ و پێچ و په نا سه ندیكا ناوی )ش. ك. ب( و )د. ی( ده هێنن و ده رئه نجامی به گوت���ه ی ش���ێواندنه كه ڕاپۆرته كه یان ده خه نه ئه ستۆی ئه و دو

به ڕێزه .ئه وه ی ش���ایه نی باسكردنه له گه لێك له رۆژنام���ه ئه هلیی���ه كان ئ���ه م بابه ته ئه ش���كه وتی به تایبه ت���ی وروژێن���را، به س���تون، بڕوانه ژماره 158 رۆژنامه ی بۆ به دواداچون���ی ئ���ه وكات ئاوێن���ه ، ك���ردو ده س���تدرێژییه كه ئاریش���ه و پاش���انیش بابه تێكی دیكه ی ئه ندامانی س���ه ندیكا له س���ه ر پێش���ێلكارییه كان ل���ه و ده م���ه دا دانابو، ب���ۆ ورده كاری ب( )ش.ك. ))ده س���تدرێژییه كانی له ئه ش���كه وتی ش���انه ده ر و به س���تون بڕوان���ه ژماره 3ی گۆڤاری س���وبارتو، ساڵی سێیه م، ساڵی 2009، په ڕه كانی ورده كارییه ك���ی هه م���و 123و124((

تێدایه .

ئه‌شكه‌وتی‌‌شانه‌ده‌ر‌ده‌شێوێنرێ‌‌و‌بارزانی‌‌قردێله‌ی‌‌ده‌بڕێ‌...‌پاشماوه‌

سیاس����ه تی دی����دو رێ����ك ئ����ه وه تاڵه بانیه بۆ سه ربه خۆیی كوردستان. كوردس����تانی سه ربه خۆ بێ پشتیوانی ئاماده كردنی بێ ناوچه یی، ده ره كی و تاك به تاكی كورد بۆی، بێ دڵنیابون

له مانه وه ی، نه بونی باشتره . له كوردس����تانێكی به پێچه وان����ه وه ، جێگی����ردا، ك����ه دۆخێكی سیاس����یی جێگی����ر به ڕێبكات، ك����ه په یوه ندیی له گه ڵ سیاس����یی جێگیرو هاوسه نگ بكات، واڵتان����ی دراوس����ێ په ی����ڕه و ك����ه كار بۆ په یداكردنی پش����تیوانیی ده ره كی زیاتر بكات، كه پێكهاته كانی ت����ری واڵت وه ك پیالنگێ����ڕو تێكده ر كێش����ه كان نه ك����ه ن و ته ماش����ای له گه ڵی����ان دورمه ودایان����ه به دی����دی كوردستان تاكی كه چاره سه ربكرێن، نیشتمانی به گرنگتر له هه رشتێك زانی و به لوتكه ی نیشتمانیشی سه ربه خۆیی ئامانج زانی، ئه وكات ده زانین تاڵه بانی راستی گوتوه كه ده ڵێت "دروستبونی كوردس����تانێكی س����ه ربه خۆ خه ون����ی

شاعیرانه یه ". هه میش����ه خه ون ب����ۆ هه مو كه س، حه ز، لوتك����ه ی به شاعیرانیش����ه وه ، خولی����او ئامانج����ه . ب����ۆ تاڵه بان����ی،

خوڵقاندن����ی "جێگیری" له هه ر س����ێ ئاستی كوردستان و عێراق و ناوچه كه دا گرنگترین����ه . ئه و، پێچه وانه ی زۆربه ی تێگه یش����توه ت����ر، سیاس����ییه كانی كه كورد له "جێگی����ری"دا ده توانێت كار ب����ۆ ئامانجه گ����ه وره كان بكات. ئه و له هه مو كه س باش����تر له ئامانجه دورمه وداكانی كورد گه یش����توه ، بۆیه به "خه ون، خه ونی شاعیران" وه سفیان ده كات. ئ����ه و ده زانێت بۆچی )مارتن لوسه ر كینگ( نیوسه ده پێش ئێستاو له به رده م هه زاران كه سدا له ئه مه ریكا، كه ئێستا س����ه رۆكه كه ی ره شپێسته ، هاواری ده كردو ده یوت "من خه ونێكم هه یه ، خه ونی سه ربه ستی و یه كسانی، خه ون����ی نه مان����ی ره گه زپه رس����تی". ده بێت ئیتر، وه ك )كینگ(، بزانین كه "خه ون" لوتكه ی ئامانجه . خه ونه كه ی ئه و دوای نیوس����ه ده هاته دی، ئه وه ی تاڵه بان����ی و ئێم����ه ش ه����ه ر دێته دی، جێگیری س����ه برو سیاس����ه تی به اڵم س����ه ركردایه تی ئه گه ریش ده وێ����ت. ك����ورد له ئێس����تادا درێژه پێده ری ئه و جۆره له سیاسه ت نه بێت، ئه وا خه ونی زۆر ره نگه كوردس����تان سه ربه خۆیی

دره نگ یان هه ر نه یه ته دی.

أقلیم كردستان عیراق هه رێمی كوردستان عیراق مجلس القضاء ئه نجومه نی دادوه ری

سه رۆكایه تی دادگای تێهه ڵچوونه وه ی ناوچه ی سلێمانی رئاسه محكمة أستئناف منطقه السلیمانیة

)دادگای به رایی له شارباژێر( )محكمة البدا ءة فی شاربازیر(

ژماره : 93 / ب / 2013 به روار: 10 / 4 / 2013

ئاگاداری‌داواكار )هونه ر أبوبكر علی ( وێڕای سه رپه رش����تیاری به

سه ر كوڕه ناكامه كه ی )بیالل(داوا له سه ركراو: راستگری باری شارستانی )شارباژێر(

سه ره ڕای كاره كه ی داواكار )هون����ه ر أبوبكر علی( له بری كوڕه ناكامه كه ی )بی����الل( داوای ژماره ی س����ه ره وه تۆماری كردووه له م دادگایه بۆ گۆڕینی ناوی ك����وڕه ناكامه كه ی له )بیالل( ب����ۆ )هه ری����اد( به پێی م����اده ی )21( له یاس����ای باری شارس����تانی ئه م دادگایه بڕیاریدا به باڵوكردنه وه ی ئه م ئاگاداریه له یه كێك له ڕۆژنامه ناوخۆییه كاندا هه ركه س و الیه نێ����ك ڕێگ����ری هه یه له م داوایه له م����اوه ی )10( ده ڕۆژدا له باڵوكردنه وه ی ئه م ئاگادارییه وه په یوه ندی بكات به م دادگایه وه ب����ه پێچه وانه وه داواكه ده بینرێت به پێی

یاسا.دادوه ر

جمال صدرالدین علی

"خه‌ونی"‌سه‌ربه‌خۆیی...‌پاشماوه‌

ناونیش���انی کتێبەکەی فرۆید »لەودیو بنەمای لەزەتەوە«یە، ناونیشانی فەسڵە تایبەتییەکەی مارکۆزە »لەودیو بنەمای واقع«�ەوەیە. لەوێدا مارکۆزە پێی وایە واق���ع فۆرمێکی هەمیش���ەیی بنەمای نییە و دەشێت دەستکاریبکرێت، واتە بنەمایەکی نوێ ب���ۆ واقع دابڕێژین کە ئ���ەو ناکۆکییە رادیکال و ریش���ەییەی لەگەڵ ئیرۆس و بنەمای لەزەتدا نەبێت. الوازکردنی بەردەوامی ئیرۆس، بە ناوی کار و خوێندن و گەش���ەی کۆمەاڵیەتی و بەهێزکەرێکی بۆت���ە بەرهەمهێنانەوە، تانات���ۆس کوش���ندەی ترس���ناک و »غەریزەی مەرگ« کە جەنگ و وێرانی بەردەوامی ل���ێ دەبێتەوە. مارکۆزە لە کتێبەکەی���دا بنەمای واق���ع بەجۆرێکی ڕاس���تییەکەی یان ناودەنێت، دیک���ە بنەمای واقع لە فۆرمە کەپیتالیستییە هاوچەرخەکەیدا ب���ە بنەمای »کارکرد � پێرفۆرمان���س« ناودەنێ���ت »تا ئەو شوێنەی ئاگاداربم هەندێ لە عەرەبەکان ئ���ەم زاراوەیەیان بە المب���دا االدائی و فارسەکان بە اصل عملکرد وەرگێڕاوە«. گێرن���ۆت بۆێهمە لە پێش���ەکی کتێبی »ڕەخنە ل���ە کۆمەڵگای تواناداریی«دا ڕەخن���ە لە مارک���ۆزە دەگرێت بەرابەر هەڵبژاردنی ئ���ەو زاراوەیە، بەڕای ئەو وشەی پێرفۆرمانس تەواو ئەو مەبەستە ناپێکێ���ت کە وش���ەی »الیس���تونگ � دەیگەێنێت. ئەڵمانیدا لە تواناداریی« »بڕوانە گێرن���ۆت بۆێهمە. ڕەخنە لە کۆمەڵگای تواناداریی. ئیدیشن سیریۆس . بیلیفێلد و بازل. 2010. ل 15«. مارکۆز لە پش���ت بنەمای کارکردەوە قسە لەو نرخ���ە گەورەیەدەکات ک���ە کۆمەڵگای پیشەس���ازی و کەپیتالیزمی مۆدێرن لە تەنیا کۆمەڵگایەک داوادەکات، مرۆڤی پێ���وەری بۆ مرۆڤ توانایەتی لەس���ەر ئیش���کردن، پارەپەیداکردن، جواڵندنی ناو بازاڕ، خەیاڵخستنە سەر سەرمایە، ل���ەو وەبەرهێن���ان، ئی���ش و هێ���زی زاراوەکە ناوی سەیربکەین ڕوانگەیەوە بە ئەندازەی واتاکەی مانا نابەخشێت. ئەم بنەمای���ەی واقع کە لە ئێس���تادا دەکرێت پێی بلێین »بنەمای کارکرد« دیاردەیەکی مێژووییە، فۆرمێکی کاتی هەیە، وات���ە هەڵەی فرۆی���د لەوەدایە ناتوانێت لە نێوان خودی بنەمای واقع و دەرکەوتە مێژووییەکاندا جیاکاریبکات، وەک چۆن ناتوانێت لە نێوان ش���ێوەی مێژوویی غەریزەکانمان و سروش���تیاندا جیاوازیی���ەک دابنێت. »بڕوانە تەواوی فەسلی شەشەم لە کتێبەکەی هێربەرت شارس���تانییەت. ئی���رۆس و مارکوزە. کتێبەکە بەن���دی پێنجەمە لەو چاپەی سورکامپ بۆ کۆبەرهەمەکانی مارکۆزە س���اڵی 1979 لەفرانکف���ۆرت بە چاپی کتێبکە ناونیش���انی لەوێدا گەیاندوە. غەریزەکان و بونی���ادی ب���ۆ گۆڕدراوە کۆمەڵ���گا«. وات���ە فرۆی���د پێیوایە تا دروس���تبوونییەوە ل���ە مرۆڤایەتی س���ەرکوتی بەهۆی تەنیا لەناوچوونی لەزەت و مراندنی ئیرۆس���ەوە دەتوانێت شارس���تانییەت دروس���تبکات. ب���ەاڵم مارکۆزە پێیوایە ئەمجۆرە ڕێکخستنەی ئەم���ڕۆ ن���ە هەمیش���ە هەب���ووە و نە هەمیش���ەش دەبێت. بەڵگەش���ی دوو هۆی س���ەرەکییە : مێژووی کولتووری دێرینمان ئەوەمان پێدەڵێت کە بەرامبەر ئەمجۆرە کولتوورە ئۆدیبۆسییە نوێیە، کولتورێکی نارسیس���ی و ئۆرفیۆسیمان کولت���ووری پێچەوان���ەی هەی���ە ئۆدیبۆس���ین و هێزی ڕاگرتنی ئیرۆسن وەک وزەیەک���ی خولقێنەر و پۆزەتیڤ، جگە لەوە خودی گەش���ەی کۆمەڵگای پیشەسازیش، ئەو دەرفەتەمان دەداتێ کە ژیانێکی ئیرۆسیتر بژین و کەمتر لە ژێر باری فەرمان و ئەرکەکانی سیستمدا بناڵێنین. »لە بەش���ی داهاتوودا باس

لەو دوو بەڵگەیەی مارکۆزە دەکەم«.

هه‌لی‌‌كار‌بۆ‌هه‌واڵسازس���ایتی ش���ارپرێس پێویستی به كه س���ێكه وه ك هه واڵس���از بۆ ده وامی

پاشنیوه ڕوان به م مه رجانه : *النی كه م دوو ساڵ ئه زموونی كاری هه واڵسازی هه بێت.

*توانای وه رگێڕانی هه بێت له زمانی عه ره بییه وه .*شوێنی ده وام له شاری سلێمانییه .

خوازیار ده توانێت هه تا رۆژی 2013/5/28 سی ڤی خۆی بنێرێت بۆ ئه م ئیمه یله

info@sharpress.net

هه‌لی‌‌كارکۆمپانیایه ک���ی بازرگانی پێویس���تی به کارمه ندی کچ وکوڕ هه یه له م بوارانه ی:

1. کارمه ن���دی وه رگری پاره )تحصیل( خاوه نی س���ه یاره بێت و عه ره بی قسه

بکات.2. نوێنه ری فرۆشتن.

3. به ڕێوه به ری فرۆشتن.

بۆ پرسیارکردن له 9 به یانی تا 5 ئێواره په یوه ندی به م ژمارانه ی خواره وه بکه .

07706700680 _ 07706700907

هه‌لی‌‌كار‌بۆ‌كارمه‌ندی‌‌پرسگه‌گۆڤاری شار پێویستی به كارمه ندێكه بۆ پرسگه به م مه رجانه :

*النی كه م ده رچووی سێی ناوه ندی بێت.*زانینی زمانی عه ره بی چانسی وه رگرتن زیاتر ده كات.

*چانسی هه ردوو ره گه ز وه كو یه كه .*شوێنی ده وام له شاری سلێمانییه .

*كاتی ده وام 9ی به یانی بۆ 5ی ئێواره یه .*رۆژانی هه ینی پشووه .

خوازیار ده توانێت هه تا رۆژی 2013/5/28 سی ڤی خۆی بنێرێت بۆ ئه م ئیمه یله

info@sharpress.net

جوانییەکانی‌ناڕێکی...‌پاشماوه‌

مجلس الوزراء ئه نجومه نی وه زیران وزاره العدل وه زاره تی داد

به ڕێوه به رایه تی گشتی فه رمانگه كانی داد المدیریه العامه للدوائر العدلیة

فه رمانگه ی دادنوسی سلێمانی / 2 دائره كاتب عدل السلیمانیه / 2

االداره والذاتیة كارگێری و خۆیه تی ژماره : 794

به روار: 2013/5/15

ئاگاداری

به پێی ئ����ه و داوایه ی كه له الیه ن داواكار پێش����كه ش به م فه رمانگه یه كراوه له الیه ن )س����امان عارف حسین 50% و

عامر عباس كریم %50(

ل����ه ) 5 / 5 / 2013 ( خاوه نی كۆمپانیای )ش����ون الین ب����ۆ كاری P.V.C / ن . پ / 1 ( داوای تۆماركردن����ی ئه و ئامێرانه ی كردووه كه له ئامێ����ری میكانیكی ژماره )65( س����اڵی )1953( باڵوی ده كه ینه وه هه ر كه س����ێ خۆی به په یوه ندی����دار یان خاوه نی هه ریه ك ل����ه و ئامێرانه داده نێ له ماوه ی )15( پانزه ڕۆژدا س����ه ردانی ئ����ه م فه رمانگه یه ب����كات به پێچه وانه وه به ناوی داواكاره وه تۆمار ده كرێت و

بڕوانامه ی پێده درێت. له گه ڵ رێزدا...

ئامێره كان:1. ئامێری بڕین جۆر Omar Zakتركی ژماره 0406020121

كاره بایی KW 1.5مودیل 20062. لحیم Omar Zakتركی ژماره 0406150163 كاره بایی

KW 900مودیل 2006ژم����اره Omar Zakترك����ی پاكك����ه ره وه ئامێ����ری .3

0406050118 كاره بایی 1.1KWمودیل 20064. ئامێ����ری تش����ركی ویل ج����ۆر Omar Zakتركی ژماره

0406120102 كاره بایی KW 1.1مودیل 20065. ئامێری بڕینی ماس����كه ج����ۆر Omar Zakتركی ژماره

046070226 كاره بایی KW 1.1مودیل 20066. ئامێ����ری كیل����ۆن ج����ۆر Omar Zakترك����ی ژم����اره

0406100137 كاره بایی KW 1.3مودیل 20067. كۆمپرێس����ه ری هه وا ج����ۆر Aydin Trafo� ژماره 243

LT 15bar 500 تركی

دادنوسی سلیمانی / دوو سۆران یادگار رشید 2013 / 5 / 15

ونبوون* ناسنامه به كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )بۆتان سه ربه س���ت كمال( هه ركه س

دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه . * ناسنامه به كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )ئاوات عمر محمد( هه ركه س دۆزییه وه

بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه. * ناس���نامه به كی ژوری بازرگان���ی س���لێمانی ونبوه به ناوی )محمد حسین أحمد( هه ركه س

دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه. * ناسنامه به كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ن���اوی )كاروان فتح الل���ه أحمد( هه ركه س

دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه . * ناس���نامه به كی یه كێتی هاورده و ناردنكارانی كوردس���تان ونبوه به ن���اوی )فه رهاد عثمان حس���ن( هه ركه س دۆزیی���ه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ

پرسگه ی ئاوێنه.

کاروانی کۆڵبه ران له مه رزی باشماخ

ریکالم

ئیداره ی كوردی له شاخه وه بۆ شار‌‌‌د.‌ڕێدار‌محه‌مه‌د‌ئه‌مین

‌د.عه‌لی‌‌وه‌ردی‌‌ده‌ڵێت‌"كه‌سایه‌تی‌‌عێراقی‌‌ڕاڕایه‌‌له‌نێوان‌خێڵه‌كی‌‌و‌شارنشینیدا"،‌ئیبن‌خه‌لدونیش‌پێیوایه‌‌ملمالنێی‌‌بیابان‌»ش���اخ«و‌شار‌وه‌ك‌بازنه‌‌وایه‌،‌شار‌پێشده‌كه‌وێت‌و‌خه‌ڵكی‌‌ده‌شت‌دێنه‌‌شارو‌ده‌ستی‌‌به‌سه‌ردا‌ده‌گرن،‌پاشان‌كاولی‌‌ده‌كه‌ن‌و‌ده‌یگه‌ڕێننه‌وه‌‌دۆخی‌‌گوند،‌پاش���ان‌ش���ارو..‌به‌مشێوه‌یه‌ش‌به‌رده‌وام‌

ده‌بێت.كوردیش‌وه‌ك‌هه‌ر‌نه‌ته‌وه‌یه‌كی‌‌تری‌‌ناوچه‌كه‌‌ڕه‌وه‌ند‌بوه‌،‌له‌س���ه‌ره‌تادا‌ژیانی‌‌خێڵه‌كی‌‌به‌س���ه‌ریدا‌زاڵ‌‌بوه‌،‌كاتێكیش‌میرنشینه‌كان‌دروستبون،‌ئه‌وكاته‌‌بوه‌‌به‌شارس���تان،‌به‌اڵم‌س���یمای‌‌خێڵه‌كی‌‌هه‌ر‌پێوه‌دیاربوه‌،‌جگه‌‌له‌ئاره‌زوی‌‌كورد‌ب���ۆ‌مانه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌ڕاڕاییه‌‌له‌نێوان‌ژیانی‌‌ش���ارو‌خێڵه‌كی���دا،‌ڕه‌نگه‌‌داگیركه‌ری‌‌

ناوچه‌كه‌ش‌ڕۆڵیان‌هه‌بوبێ‌‌له‌وه‌ی‌‌كورد‌له‌م‌بازنه‌‌داخراوه‌دا‌بمێنێته‌وه‌.ب���ه‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌ل���ه‌دوای‌‌ڕاپه‌ڕینی‌‌1991دا‌ڕویدا،‌ئه‌زمونێكی‌‌ت���ره‌‌له‌گۆڕانكاریه‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌‌سیاسیه‌كان،‌یان‌ئه‌زمونێكی‌‌تری‌‌گۆڕانكاری‌‌بو‌له‌خێڵه‌كی‌‌»شاخ«‌بۆ‌شارستانی‌‌»شار«،‌ده‌بوایه‌‌كورد‌هه‌وڵبدات‌له‌م‌بازنه‌یه‌ی‌‌كه‌‌ئیبن‌خه‌لدون‌باس���یده‌كات‌ده‌ربچێت‌و‌بازنه‌كه‌‌تێكبش���كێنێ‌‌تاكو‌چیت�ر‌ئه‌گه‌ری‌‌گه‌ڕانه‌وه‌‌بۆ‌سیسته‌می‌‌خێڵه‌كی‌‌نه‌بێت،‌به‌اڵم‌وادیاره‌‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌م‌هه‌مو‌گۆڕانكاریانه‌ش،‌تاكی‌‌كورد‌هه‌مان‌كاراكته‌ری‌‌پێشوی‌‌هه‌یه‌و‌نایه‌وێت‌له‌م‌بازنه‌‌داخراوه‌‌ده‌ربچێت.

‌‌‌له‌ئه‌زمونی‌‌ئه‌م‌هه‌مو‌ساڵه‌ی‌‌حوكمڕانی‌‌كوردی‌‌ده‌بینین،‌هێشتا‌هه‌ر‌به‌شان‌و‌باڵی‌‌حیزبه‌كه‌ی‌‌یان‌خێڵه‌كه‌یدا‌هه‌ڵده‌دات،‌جا‌گرنگ‌حیزبه‌كه‌ی‌‌یان‌خێڵه‌كه‌ی‌‌كاری‌‌نابه‌ج���ێ‌‌و‌ن���اڕه‌وا‌ده‌كات‌یان‌نا،‌هه‌مان‌خه‌س���ڵه‌تی‌‌كابرای‌‌خێڵه‌كی‌‌كه‌‌هه‌مو‌ش���تێك‌ده‌كات‌له‌پێناو‌س���ه‌ركه‌وتنی‌‌خێڵه‌كه‌ی‌!‌تا‌ئێستاش‌تاكی‌‌كورد‌هه‌ر‌وه‌الئی‌‌بۆ‌حیزبه‌‌نه‌ك‌واڵت،‌واڵت‌له‌نیگای‌‌حیزبه‌وه‌‌ته‌ماش���ا‌ده‌كات،‌واته‌‌ئه‌گه‌ر‌حكومه‌ت‌به‌دڵی‌‌حیزبه‌كه‌ی‌‌ئه‌و‌بو،‌وه‌الئی‌‌بۆ‌هه‌یه‌،‌ئه‌گه‌ر‌وانه‌بو‌هه‌مو‌شتێك‌ده‌كات‌تا‌ئه‌م‌حكومه‌ته‌‌بڕوخێنێ‌،‌مێژو‌ئه‌وه‌مان‌پێده‌ڵێت‌چۆن‌به‌هۆی‌‌حه‌ز‌بۆ‌ده‌س���ه‌اڵت،‌یه‌كه‌یه‌كه‌‌میرنش���ینه‌‌كوردیه‌كان‌له‌ناوچون،‌ئه‌م‌وه‌الئه‌‌بۆ‌حیزب‌له‌جێگای‌‌حكومه‌ت‌كاراكته‌ری‌‌سه‌رسه‌ختی‌‌مرۆڤی‌‌خێڵه‌كیه‌و‌تا‌لێیده‌رباز‌نه‌بێت‌نابێته‌‌شارس���تانی‌،‌تاكی‌‌كورد‌له‌وه‌ش‌خێڵه‌كیتر‌مامه‌ڵه‌‌ده‌كات،‌كاتێك‌ته‌نه���ا‌گرنگ‌به‌ناوچه‌كه‌ی‌‌خۆی‌‌ده‌دات‌و‌الی‌‌گرنگ‌نیه‌‌ئه‌گه‌ر‌هه‌مو‌ش���ار‌یان‌واڵت‌تێكبدات.‌ئه‌گه‌ر‌س���ه‌یربكه‌ین،‌ده‌بینین‌سه‌ركرده‌ی‌‌هه‌ریه‌ك‌له‌و‌دو‌حیزبه‌‌ده‌سه‌اڵتداره‌‌بۆ‌خۆی‌‌به‌هه‌شتێكی‌‌دروستكردوه‌،‌له‌به‌رامبه‌ر‌ئه‌وانیشدا‌ژینگه‌ی‌‌ش���اره‌كان‌نوقمی‌‌پیسبونن‌به‌ژاوه‌ژاو‌و‌هه‌واو‌پاشماوه‌و‌تیشكه‌‌مه‌ترسیداره‌كان،‌به‌رپرس���انی‌‌حیزبی‌‌و‌هه‌ریه‌كه‌و‌بۆ‌خۆی‌‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌شار‌سه‌ر‌گردێكی‌‌گرتوه‌و‌گه‌وره‌ترین‌كێڵگه‌ی‌‌دروس���تكردوه‌،‌پیاوی‌‌خێڵه‌كیش‌هه‌میشه‌‌گرنگی‌‌به‌ژینگه‌‌نه‌ده‌دا،‌گرنگ‌مانه‌وه‌ی‌‌خۆی‌‌بو،‌كه‌سایه‌تی‌‌كوردی‌‌هه‌میشه‌‌حه‌زی‌‌له‌كاریزمایه‌،‌چونكه‌‌خۆی‌‌هه‌میشه‌‌به‌بچوك‌ده‌بینێت،‌ده‌یه‌وێت‌پشت‌به‌كه‌سانێك‌ببه‌ستێت‌بێ‌‌خه‌وش‌و‌بێ‌‌الری‌‌بێت‌و‌زۆر‌داناو‌زاناش‌بێت.‌خۆ‌ئه‌گه‌ر‌ئاواش‌نه‌بو‌گرنگ‌

نیه‌.‌ئه‌و‌هه‌وڵده‌دات‌خۆی‌‌هه‌ڵخه‌ڵه‌تێنێ‌‌و‌به‌م‌به‌رزیه‌‌سه‌یری‌‌بكات!ئه‌م‌به‌رزكردنه‌وه‌یه‌ی‌‌س���ه‌ركرده‌‌له‌دڵس���ۆزییه‌وه‌‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌له‌وه‌یه‌‌هه‌میش���ه‌‌ده‌یه‌وێ���ت‌به‌رژه‌وه‌ندیه‌كان���ی‌‌ئ���ه‌و‌پارێزراوبێت!‌ده‌س���تگرتن‌به‌س���ه‌ركرده‌وه‌‌تایبه‌تمه‌ندیه‌كان���ی‌‌ئه‌و‌تێرناكات،‌تا‌به‌خۆی‌‌دوباره‌‌نه‌بێته‌وه‌‌س���ه‌ركرده‌،‌بۆیه‌‌هه‌میشه‌‌حه‌ز‌به‌پاسه‌وانی‌‌زۆرو‌ژنی‌‌زۆر‌ده‌كات،‌شانازی‌‌ئه‌و‌به‌ژماره‌ی‌‌كه‌سه‌كانه‌،‌ئه‌مه‌ش‌هه‌ر‌خه‌س���ڵه‌ته‌‌خێڵه‌كیه‌كه‌یه‌تی‌،‌بۆیه‌‌هه‌ركاتێك‌ئه‌و‌ده‌ستكه‌وتانه‌ی‌‌ئه‌و‌له‌مه‌ترس���یدابون،‌ئاماده‌ی‌‌ش���ه‌ڕكردنه‌و‌پش���ت‌له‌هه‌مو‌پره‌نسیپێكی‌‌ڕه‌وا‌ده‌كات،‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ئیبن‌خه‌لدون‌چاوه‌ڕوانی‌‌ده‌كرد‌ڕێك‌واده‌رچو!‌ئێس���تا‌ئێمه‌‌له‌قۆناغی‌‌ده‌ستبه‌سه‌رداگرتنی‌‌ش���ارین،‌قۆناغی‌‌دوای‌‌ئه‌و‌تێكدانی‌‌شارو‌دوای‌‌

ئه‌ویش‌گه‌ڕانه‌وه‌یه‌‌بۆ‌شاخ!

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا‌لێکۆڵینەوەی‌یاسایی‌لەخوێنی‌سۆرانی‌مامە‌حەمە،‌عەبدولستار‌تاهیر،‌سەردەشت‌عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

فۆتۆ:‌ئارام‌که‌ریم