โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

21
ÊÒÃÑμ¶Ð ¨´ËÁÒ¢‹ÒÇ www.thaiyogainstitute.com ¾ÄȨԡÒ¹ 2555 photo from http://groov.in.th/th/groovblog/433---------------------

Post on 26-Mar-2016

227 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

มากด้วยเนื้อหาด้านโยคะวิชาการ อ่านสนุก ย่อยสบาย ไม่เข้าใจ เขียนมาคุยกันได้ ที่ www.thaiyogainstitute.com

TRANSCRIPT

Page 1: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð¨´ËÁÒ¢‹ÒÇ

www.thaiyogainstitute.com

¾ÄȨԡÒ¹ 2555

photo

fro

m h

ttp://gr

oov.in.th

/th/

groovb

log/

433---------------------

Page 2: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶ÐÊÒÃѵ¶Ð

·Õ ่»ÃÖ¡ÉÒ

แกว วิฑ ูรยเธ ียร

ธีรเดช อุท ัยว ิทยารัตน

นพ.ยงยุทธ วงศภ ิรมยศานติ ์

นพ.สมศักดิ ์ ช ุณหรัศมิ ์

¡ÃÃÁ¡ÒÃ

กวี คงภักดีพงษ ,

จ ีระพร ประโยชนว ิบ ูลย ,

นันทกา เจริญธรรม,

รัฐธนันท พิร ิยะกุลชัย,

วรรณวิภา มาลัยนวล,

สมดุลย หมั ่นเพียรการ

Êӹѡ§Ò¹

พรทิพย อึงคเดชา,

วัลลภา ณะนวล,

สุจ ิตฏา วิเช ียร

¡Í§ºÃóҸԡÒà จิรวรรณ ตั ้งจ ิตเมธี ,

ชนาพร เหลืองระฆัง,

ณัตฐิยา ปยมหันต ,

ณัฏฐวรดี ศิร ิก ุลภัทรศรี ,

ธนวัชร เกตนว ิม ุต,

ธีร ินทร อุชชิน,

พรจันทร จันทนไพรวัน,

ว ิสาขา ไผงาม, วีระพงษ

ไกรวิทย , ศันสนีย นิรามิษ

ÈÔŻСÃÃÁ

กาญจนา กาญจนากร

ÊÒúÑޤءѹ¡‹Í¹ 1

»¯Ô·Ô¹¡Ô¨¡ÃÃÁ 2¡Ô¨¡ÃÃÁà¤Ã×Í¢‹Ò อินเดีย จาริกบุญฯ, เปนมิตรกับตัวเอง 3¨Ò¡à¾× ่͹¤ÃÙ โยคะในงาน world spa 4¤Ø³¶ÒÁ àÃҵͺ จะเรียนตอ? 6

อีโก กับ อัตตา 7º·¡Å͹

เวลา 8¾ÃÐäµÃ»�®¡á¡‹¹¸ÃÃÁ

ทอนไมท ี ่ลอยน้ำ 9á¹Ð¹Ó˹ѧÊ×Í

อินเดีย จารึกดานใน 11Ãкº»ÃÐÊÒ··Õ ่¤ÃÙâ¤ФÇÃÃÙ Œ ระวังศรดอกที ่สอง 7 14

µÓÃÒâÂ¤Ð´Ñ ้§à´ÔÁ ฝกมรรค ๘ โยคะใหเปนกิจว ัตร 16º·¡Å͹ แคสายลมพัดผาน 18

1

Page 3: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð¤Ø¡ѹ¡‹Í¹ ฉบับนี ้ เราไดครูโอ กาญจนา กาญจนากร อาสามาชวย

ทำอารตเวอรคใหก ับฉบับที ่ เว ียนสงทางอินเตอรเนท

แทนหมอดุลที ่งานยุ งจนหัวฟู สวนฉบับทางไปรษณีย

ก็ย ังเปนทางสำนักงานชวยกันทำเชนเดิม แตไมว าจะ

รับจดหมายขาวทางไหน เนื ้อหาก็อ ันเดียวกันครับ

â¤Ðã¹Êǹ¸ÃÃÁ ³ Ëͨ´ËÁÒÂà˵ؾط¸·ÒÊ ¿ÃÕ àÂ็¹Çѹ¾Ø¸ àÇÅÒ 17.00 – 18.30 ¹. 7 พ.ย. ครูเจ ี ๊ยบ (สุจ ิตฏา วิเช ียร)

14 พ.ย. ครูเตย (ว ิล ินทร วิภาสพันธ)

21 พ.ย. ครูบ ี (บุษกร แกวมรกต)

และ ครูเบนซ (วรพจน คงผาสุข)

â¤Ðã¹Êǹ¸ÃÃÁ ³ Ëͨ´ËÁÒÂà˵ؾط¸·ÒÊ ¿ÃÕ ÇѹàÊÒÃ�·Õ ่ 24 àÇÅÒ 14–16.00 ¹. ครูหมู (ก ุลธิดา แซต ั ้ง) หัวขอ สุขกาย สบายจิต

â¤ÐÍÒÊ¹Ð¢Ñ ้¹¾× ้¹°Ò¹à¾× ่ͤÇÒÁÊØ¢ ÊÓËÃѺ¼Ù Œ àÃ Ô ่ÁµŒ¹

เด ือนพฤศจิกายน จัดวันอาทิตยท ี ่ 25

เวลา 9.00 – 15.00 น. ที ่ช ั ้น 6 หอง 262

คณะมนุษยศาสตร มศว ประสานมิตร

คาลงทะเบียน 650 บาท

â¤Ðã¹Êǹ¸ÃÃÁ ³ Ëͨ´ËÁÒÂà˵ؾط¸·ÒÊ ¿ÃÕ àÂ็¹Çѹ¾Ø¸ àÇÅÒ 17.00 – 18.30 ¹.28 พ.ย. ครูบ ี (บุษกร แกวมรกต)

และ ครูเบนซ (วรพจน คงผาสุข)

»¯Ô·Ô¹¡Ô¨¡ÃÃÁ

7

14

21

24

25

28

photo

fro

m h

ttp://www.fo

unda

tionc

ollec

tion.tumblr.co

m

2

Page 4: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

ÇѹÈØ¡Ã�·Õ ่ 30 ¾.Â. ¶Ö§ ÇѹÍÒ·ÔµÂ�·Õ ่ 2 ¸Ñ¹ÇÒ¤Á

¨Ñ´·Õ ่ àà ×͹ÌÍ©¹Ó ÊǹৠԹÁÕÁÒ ¤ÅͧÊÒ¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ºÃԨҤࢌÒËÇÁ¡Ô¨¡ÃÃÁ ºØ¤¤Å·Ñ ่Çä» 3,200 ºÒ· ¨Ó¹Ç¹ 24 ·‹Ò¹ (äÁ‹ÃÇÁ¤‹ÒÍÒËÒáÅÒ§Çѹ) ¹Ñ¡¾Ñ²¹Ò 2,500 ºÒ· ¨Ó¹Ç¹ 4 ·‹Ò¹ (äÁ‹ÃÇÁ¤‹ÒÍÒËÒáÅÒ§Çѹ) ¾ÃÐ à³Ã áÁ‹ªÕ (·Õ ่·Ó§Ò¹¡Ñº¾× ้¹·Õ ่áÅЪØÁª¹) 2 ÃÙ»¿ÃÕ Êͺ¶ÒÁà¾Ô ่ÁàµÔÁä´Œ·Õ ่ Êӹѡ§Ò¹ÃÒÁ¤Óá˧ ¨§ÃÑ¡É� á«‹µÑ ้§ ËÃ×Í ÊÒÇÔµÃÕ ¡ÓäÃৠԹ â·ÃÈѾ·� 02-314 7385 ¶Ö§ 6

àÊÁ ÊÔ¡¢ÒÅÑ ¢ÍàªÔÞËÇÁ¡Ô¨¡ÃÃÁ ໚¹ÁԵáѺµÑÇàͧ »Å´»Å‹ÍµÑǵ¹ ¤×¹ÊÁ´ØÅãËŒªÕÇ Ôµ Live your life be free. You know you can have it all. ¹Óâ´Â »ÃÕ´Ò àà ×ͧÇÔªÒ¸Ã

¡Ô¨¡ÃÃÁà¤Ã×Í¢‹ÒÂÍÔ¹à´Õ ¨ÒÃÔ¡ºØÞ ¨ÒÃÔ¡¸ÃÃÁ ¨ÒÃÔ¡´ŒÒ¹ã¹ â´ÂÍÒ¨ÒÃÂ�»ÃÐÁÇÅ à¾็§¨Ñ¹·Ã� à ѺÃÙ Œ àÃ × ่ͧÃÒǴԹᴹªÁ¾Ù·ÇÕ» ʶҹÈÑ¡´Ô ์Ê Ô·¸Ô ์¢Í§ªÒǾط¸ áÅÐÊÑÁ¼ÑÊ»ÃÐʺ¡Òó�¡ÒÃà´Ô¹à·ŒÒáÊǧËÒÊѨ¸ÃÃÁ¢Í§ºØ¤¤Å·‹Ò¹¹Õ ้

Ç Ñ¹ÍÒ·ÔµÂ�·Õ ่ 18 ¾ÄȨԡÒ¹ àÇÅÒ 9.00 – 12.00 ¹.

·Õ ่ª Ñ ้¹ 2 ÊÒÇѵ¶Õ¸ÃÃÁà¸ÕÂÃ�àµÍÃ� ÍÒ¤ÒúØÞ§ NjͧÇÒ¹Ôª ÂØǾط¸Ô¡ÊÁÒ¤ÁáË‹§»ÃÐà·Èä·Â «ÍÂྪÃà¡ÉÁ 54 ÀÒÉÕà¨ÔÃÞ ¡ÃØ§à·¾Ï â»Ã´ÊÓÃͧ·Õ ่¹ Ñ ่§´‹Ç¹ 02 455 2525 µ‹Í 1203 ¿ÃÕ

photo from http://www.gettyimages.com.au

photo from http://www.bansuanporpeang.com/node/22287

3

Page 5: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð¨Ò¡à¾× ่͹¤ÃÙ

â¤Ð㹧ҹ World Spa

เร ียนครูว ันกอนที ่ เตยไดเล าใหฟ ง วามีโอกาสไปบรรยายเรื ่อง Yoga in Daily Life (โยคะ

ในชีว ิตประจำวัน)ในงาน World Spa & Well-being Convention 2012 ที ่อ ิมแพ็คเมืองทองธานี ซึ ่งได คิวในตอนเชา(หมายความวาคนอาจจะไมมากนัก) และพื ้นที ่ไม ม ีบริเวณปูเส ื ่อ เลยขอแชรประสบการณ เผื ่อเปนประโยชนก ับเพื ่อนๆดังนี ้ค ะพอเอาเขาจริง เวลาสิบเอ็ดโมงเชาที ่ต ั ้งไว พบวาคน มารวมงานยังนอยอยู จ ึงเล ื ่อนไปเปนตอนเที ่ยงและ เปลี ่ยนสถานที ่ เป นเวทีกลางแทน ซึ ่งเปนรูปแบบ แคทวอลก (หมายความวาตองหาทาที ่สามารถนั ่งทำ บนเกาอี ้หร ือทายืน)เอาละ เนื ่องจากเปนพื ้นที ่โล งแจงลอมรอบดวยบูท มากมาย เลยตัดสินใจ ใหผ ู ท ี ่ เข าร วมฟงหลับตาลง เบาๆ ตามเทคนิคของโบกอลจีท ี ่ได เล าไปจากเมล กอนหนานี ้ แลวเช ื ้อเช ิญใหฟงเส ียงระฆังเพื ่อตาม ลมหายใจรวมกันสามครั ้ง พิจารณาลมหายใจสบายๆ จากนั ้นเตยสอนปราณายามะแบบพรามรี (เส ียงผึ ้ง) โดยใหทำพรอมกันสิบครั ้ง ขณะทำใหพิจารณาเสียง และความสั ่นสะเทิอนที ่ เก ิดขึ ้นภายในรางกาย ใหเส ียงนำพาความสงบใจเย็นใจมาไวก ับกายใจกอน เริ ่มฝก จะสังเกตเห็น และรู ส ึกไดเลยวาผู เข าอบรม ทุกคนเริ ่มผอนคลายขึ ้น

สีหนาดูผ อนคลาย ไมขมวดคิ ้วไมเกร็งไหลและ เริ ่มหายใจยาวขึ ้นกวาตอนแรกอยู บ างซึ ่งเปน สัญญาณที ่ด ีท ีเด ียวเพื ่อใหท ุกคนไดร ู ส ึกผอนคลายความเมื ่อยลาจากการเดินในงาน เตยใหท ุกคนถอดรองเทาออกและทำการเกร็งและ คลายเทา โดยงุ มและกางเทาสวนอื ่นของรางกาย นิ ่ง สบาย คอยๆ งุ มนิ ้วเทาเข าจนสุด จากนั ้น เหยียดกางนิ ้วเทาจนตึง จากนั ้นหมุนขอเทาตาม เข็มนาิกาและทวนเข็มนาิกาชาๆอยางละสิบรอบ ขณะที ่ทำก็ใหตามรู ความรู ส ึกที ่ เก ิดขึ ้น ในรางกายไว เนื ่องจากสถานที ่และเวลาคอนขาง จำกัด เตยเลยใหฝ กทายืนสามทา คือ ทากงลอ ทาตนไม และทาภูเขา ในทากงลอ หลายคนพบวา ไดเหยียดกลาม เนื ้อข างลำตัว และรับรู ถ ึงการไหลเวียนของเลือด บริเวณแขนและมือ และหลายๆคนรู ส ึกว า การเหยียดยืดลำตัวดานซายและดานขวาอาจ ไมเทากัน ซึ ่งเปนครั ้งแรกที ่ส ังเกตุเห็นรางกาย ตัวเองที ่ต ึงไมเท ากัน

4

Page 6: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

ในทาตนไม เนื ่องจากบางทานใสกระโปรง เตยเลยปรับดวยการใหวางสนเทาไว ท ี ่ เหนือขอ เทาเพื ่อพยุงตัวไว แลวพนมมือบางคนบอกวา ไมค ิดว า การทรงตัวดวยขาขางเดียวจะยากกวา ที ่ค ิด แตส ักครู ท ุกคนก็เร ิ ่มหาสมดุลของตัวเอง ไดและกลับ มาอยู ก ับทากับลมหายใจของตัวเอง รักษา สมดุลของกายและใจไว ได สวนทาภูเขา ตอนใหยกแขนขึ ้นขนาบหู ผู ใหญบางทานก็เร ิ ่มมีป ญหาไหลต ิดแขนตึงทำให เหยีดแขนไดไมส ุด ซึ ่งก ็ไม เป นไรบอกเขาใหค อยๆ หมั ่นฝกไป รางกายจะคอยๆใชเวลาปรับไปเรื ่อยๆ แลวพอใหยกสนเทา ยืนดวยจมูกเทาทรงตัวอยู บนจมูกเทา พบวา คนสวนใหญทำไมค อยไดในตอนแรกเพราะไมร ู จะทรงตัวอยางไรแตเม ื ่อเวลาผานไปสักครู ก ็เร ิ ่มหา สมดุลได ไดอยู ในทาและคลายทาอยางนุ มนวล

ตอนจบ เตยใหนักเร ียนซักถามเพิ ่มเติมเกี ่ยวกับการฝก และแบงปนประสบการณการฝก หลายคนบอกวา รู ส ึกสงบ สบายอยางบอกไมถ ูก ทั ้งๆที ่น ั ่งอยู ใน พื ้นที ่โล งแจง ตอนแรกก็ร ู ส ึกแปลกๆรู ส ึกเข ิน บางคนบอกวาอาการปวดเมื ่อยเทาจากการใสส นสูงไดหายไป รู ส ึกสบายเทา เบาสมอง ผอนคลาย หลายคนบอกวาไมเคยรู ว ามีการฝกโยคะแบบนี ้ ดวย เคยเห็นแตท ี ่ต องเคลื ่อนไหวรางกายเร็วๆ ทำใหสนใจเปนอยางมากเนื ่องจากตัวเองอายุมากขึ ้น และมีข อจำกัดทางรางกายเยอะเชื ่อว าการฝก โยคะแบบนิ ่ง เนิบชา มีสติ ใช แรงแตนอยนาจะ เหมาะกับตนเอง คิดวานาจะนำทาที ่ได เร ียน ในวันนี ้ไปฝกใชในชีว ิตประจำวันไดอยางดี สวนรูปมีเทาที ่ เห ็นนะคะ เพราะชางภาพวาง กลองลงมาฝกโยคะดวยกัน เพราะสนใจการทำ สมาธิและฝก Bhramari Breathing เลยไดฝ กยาวจนจบเลย สำหรับตอนนี ้ มีเพียงเทานี ้ค ะที ่อยากจะ แบงปน เตย

5

Page 7: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð¤Ø³¶ÒÁàÃҵͺ

¶ÒÁ

µÍº

อีโก ก ับอัตตา?ครู รบกวน ถามความหมายของคำวา อีโก ก ับอัตตา เหมือนหรือคลายคลึงกันอยางไร ขอความหมายดวยนะคะ อยากจัดระบบความคิดจากคำนี ้ กลัวเข าใจอะไรผิด ๆขอบคุณคะ

ในพจนานุกรมพุทธศาสตร ของพระธรรมปฎก อัตตา หมายถึง “ตัวตน, อาตมัน; ปุถ ุชนยอมยึดมั ่น มองเห็นขันธ 5 อยางใดอยางหนึ ่งหรือทั ้งหมดเปนอัตตา หรือยึดถือว ามีอ ัตตาเนื ่องดวยขันธ 5 โดยอาการอยางใดอยางหนึ ่ง”สวนในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน เพียงระบุความหมายสั ้นๆ วา “การถือตนเองเปนใหญ”ไปดูของฝรั ่ง Webster’s New World Dictionary 1) ตัวตน; ปจเจก ที ่ร ับรู ได ถ ึงความมีอยู ของตนเอง 2) ความรู ส ึกตอตัวตนไปในทิศทางที ่ เฉพาะเจาะจง ไดแก ความภูม ิใจ ความเยอหยิ ่ง ความพึงพอใจในตนเอง 3) (ในเชิงปรัชญา) ตัวตนเฉพาะเจาะจง ที ่ม ีการรับรู ประสบการณตางๆ มากมาย อยางตอเนื ่อง รวมทั ้งการใครครวญลงสู ภายใน ฯลฯ 4) จิตวิเคราะห (ของซิกมันด ฟรอยด) สวนหนึ ่งของจิต ทำหนาที ่ร ับรู ความรู ส ึก อารมณ ประสบการณจากภายนอก นำมาจัดเร ียงลำดับความคิด พิจารณา จนกระทั ่งกลั ่นกรองออกมาเปนการกระทำ มี 3 ระดับ ไดแก id ขั ้นต่ำสุด เปนความตองการตามธรรมชาติ เปนระดับสัญชาตญาณ ego ขั ้นกลาง ระดับทั ่วไป และ superego ระดับสูงสุด เปนเชิงอุดมคติ ไดแตฝากขอมูลมาใหพิจารณา เพราะโดยสวนตัว ไมกลาตอบคำถามนี ้แบบฟนธงนะครับ

photo

fro

m h

ttp://www.flowyo

gamex

ico.com/p

age/

3

6

Page 8: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð¤Ø³¶ÒÁàÃҵͺ

จะเรียนตอ?เร ียนครูได อ านรายละเอียดทริปแลวคะ ก็สนใจทีเด ียวเชียว คิดวานาจะมีประโยชน อยากไปคายธรรมชาติบำบัดดวย คือเห็นวาไหนๆ ก็จะไปอินเดียอีกทั ้งที เลยอยากเรียนปรึกษาครูว าควรไปเรียนอะไรเพิ ่มเติมที ่ไหนไหมคะ ของไกวัลยช วงมกรา กุมภา ไมม ี คอรสอื ่นๆ ก็เปนมีนาไปเลยเมื ่อว ันกอนไดค ุยกะครูอ ีกคน พี ่ เค าไปเรียนที ่โยคะวิทยากูร ูก ัล เมืองนาสิก ก็แอบสนใจนะคะ เรียนหนึ ่งเด ือน แตพี ่ เค าบอกวามันก็แนวๆ เดียวกับไกวัลย ก็เลยยังคิดๆ อยู คือใจก็ค ิดว าอยากไปอัพเดทขอมูล อาจไมต องเร ียนยาวๆ ก็ได จะยาวยืดเกินเหตุ ก็เลยอยากปรึกษาครูช วยแนะนําทีนะคะ

ในความเห็นผม หลังจากเราเขาใจโยคะตามตำราดั ้งเด ิมแลว การฝก การสอน สะสมประสบการณ คือแหลงขอมูลในการสอน ที ่ด ีมากการไปเรียนอีก ในสถาบันฯ ที ่ม ีแนวคิดคลายกัน ศิษยท านกุว ัลยนันทเช นกัน คงไมได ช วยอะไรมากดีใจครับ ที ่พวกเราสนใจคนควา หาความรู อยางตอเนื ่อง หากจะเรียนเพิ ่มเติมหลังอบรมมครูเสร็จสิ ้นแลว ผมคิดวานาจะเปนพวกเสริมเติมมากกวา เชน เร ียนจิตวิทยาเพิ ่ม เร ียนสรีระวิทยาเพิ ่ม เร ียนภาษาสันสกฤต ไปฟงเลคเชอร ปรัชญาอินเดีย เพิ ่ม อะไรทำนองนั ้นรวมทั ้งการอานเพิ ่ม เช น อานมหาภารตะ ภควัทคีตา อานรามเกียรติ ์ อ านประวัต ิศาสตรอ ินเดีย ฯลฯอีกหัวขอที ่น าทำมากๆ คือ การไปฝกสมาธิ ว ิป สสนา ตามศูนยปฏิบ ัต ิท ี ่น าเช ื ่อถือ เชน ไปศูนยของทานโกเอนกา ฯลฯองคความรู ท ี ่ เช ื ่อมโยงกับโยคะมากมายเปนวิชาที ่หาเร ียนไดในเมืองไทย เรียนสบาย ประหยัดดวย ไมจำเปนตองไปถึงเมืองนอกเมืองนาที ่สำคัญที ่ส ุด อยากใหพวกเราไดลองทบทวน วา หลังจากเรียนจบ เรากำลังเดินบนเสนทางครูโยคะนี ้ ล ึกๆ แลวเราอยากรู อะไร การคนพบความตองการลึกๆ แบบนี ้ มันทำใหเราเกิดฉันทะสูง และเมื ่อเราไปศึกษาตอในเรื ่องราวนั ้นๆ เราจะเห็นโยคะไดกว างขึ ้น ก็ย ิ ่งเปนประโยชนต อการฝกโยคะของเรา ก็ย ิ ่งทำใหเราบรรลุผลจากการฝกโยคะนั ่นเอง

¶ÒÁ

µÍº

photo

fro

m h

ttp://www.flowyo

gamex

ico.com/p

age/

3

7

Page 9: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

àÇÅÒàÇÅÒ¼‹Ò¹

à˵ڡÒó�à»ÅÕ ่¹

àÇÕ¹ä»àÃ× ่ÍÂ

ºÒ§¤ÃÒàË¹× ่ÍÂ

ºÒ§¤ÃÑ ้§·Ø¡¢�

à¤ÅŒÒÊØ¢Êѹµ�

¶Ö§Í‹ҧäÃ

à¡Ô´à»š¹¤¹

·¹áŌǡѹ

àÁ× ่Ͷ֧Çѹ

ÊÌҧ¨ÔµÊØ¢

¾Œ¹·Ø¡¢�àÍÂ

¤ÃÙ່ÒÐ

8

Page 10: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

ทอนไมท ี ่ลอยน้ำ

"ภิกษุท ั ้งหลาย ถาไมท อนนี ้ท ี ่ลอยอยู ในแมน้ำคงคา ถาไมต ิดฝ งซ าย ไมต ิดฝ งขวา ไมจมลงในทามกลาง ไมไปเกยตื ้น ไมไปถูกน้ำวนดูดเอาไว ไมถ ูกมนุษยจ ับไว ไมถ ูกอมนุษยจ ับไว ไมเน า ไมผ ุพ ัง ไมท อนนี ้ม ีแนวโนมไหลไปสู มหาสมุทร"จิตนี ้ก ็เหมือนกัน ถาจิตเดินอยู ในรองในรอยของอริยมรรคคือ เดินอยู ในหลักของ ศีล สมาธิ ปญญา จิตยอมมีแนวโนมไปสู พระนิพพานมหาสมุทรเปรียบเสมือนพระนิพพาน แมน้ำคงคาก็ค ือ ศีล สมาธิ ปญญา แลวยังมีเง ื ่อนไขอีก ไมต ิดฝ งซ ายฝ งขวา ไมจมลงในทามกลาง ไมไปเกยตื ้น ไมไปถูกเกลียวน้ำวน ไมถ ูกมนุษย ไมถ ูกอมนุษยจ ับเอาไว ไมเน าใน มันจะไหลไปตามกระแสของมรรค

ถึงจิตจะเดินในกระแสของมรรค อุตสาหทำทานรักษาศีล นั ่งสมาธิ พิจารณากาย พิจารณาใจ แตถ าไปติดฝ งซ ายฝ งขวาก็ไปไมรอด ไปเกยตื ้นก็ไปไมรอด ถูกเกลียวน้ำวน ฯลฯ ก็ไปไมรอด ติดฝ งซ ายฝ งขวาคือ ติดอยู ในอายตนะภายใน อายตนะภายนอก พูดงายๆ คือติดในธรรมที ่ เป นคู ต ิดอยู ในสิ ่งที ่ เป นคู ๆ ทั ้งหลาย อยางติดในความหลงไป ติดในความเพงเอาไว นี ่ก ็เป นคู ตามใจกิเลสกับบังคับกิเลสเอาไวก ็เป นคู ถ าเดินทางสายกลางไมได ตลอด มันจะพลัดเขาไปทางซายทางขวาตกจากทางสายกลาง ก็ตกไปสู ความเปนคู ถ าไมตกลงไปสู ความเปนคู ก ็ม ีโอกาสไปถึงนิพพานสิ ่งที ่ เร ียกวา "เกลียวน้ำวน" ก็ค ือกามคุณ๕ ความสนุกสนานเพลิดเพลิน พออกพอใจในรูป ในเสียง ในกลิ ่น ในรส ในสัมผัส พวกเรารู ส ึกไหมวาเราติดอยู ในกาม ยังสนุกกับโลก เรียกวาถูกเกลียวน้ำวน ไมน ี ้ไม ไหลตอ หมุนอยู ท ี ่ เด ิม มันวนไปทางตา วนไปทางหู วนไปทางจมูก ทางลิ ้น ทางกาย ก็วนอยู อยางนั ้นเอง

¾ÃÐäµÃ»�®¡á¡‹¹¸ÃÁ

9

Page 11: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

บางคนชอบถือเราถือเขา ทำใหข ัดขวางความเจริญกาวหนา เชน ถือตัวว าดีว าเดนกวาเขา ทำใหไปขม ไปดูถ ูกคนอื ่น ถือว าดอยกวาเขา ก็เปนการดูถ ูกตัวเอง ไมค ิดตอสู หรือถาถือตัวว าเสมอกับเขา ก็ทำใหไมยอมคนอื ่น หยิ ่งยโส อันนี ้ไป "เกยตื ้น" แลวไมอ ันนี ้ไม ไหลตามน้ำตอไปแลวคำวา "จมในทามกลาง" คือ คนที ่ย ินดีต ิดใจอยู ในภพที ่ตนเกิดหรือไปติดอยู ในภพใดภพหนึ ่ง ในระหวางการปฏิบัต ิธรรม ภพที ่พวกเราไปติดบอยคือภพวาง รู ส ึกไหมวาภาวนาแลวใจเลื ่อนออกไปขางหนา หรือเลื ่อนเขาไปดานใน แลวว างสบายอยู อยางนั ้น ไมยอมรู กายรู ใจตอแลว ฉันสบายแลว ฉันมีความสุขแลว"ถูกมนุษยจ ับเอาไว " ก็เช นหวงพรรคพวก หวงลูก หวงเมีย หวงญาติ หวงไปหมด หวงสรรพสัตว หวงคนโนน หวงคนนี ้ เลยไป ไมได เพราะติดมนุษย อยู คนเดียวไมได ไปคนเดียวไมได ท ั ้งๆที ่ เส นทางนี ้ เป นเสนทางเฉพาะตัว ถาไมม ีใครมีศ ีลธรรมเสมอกับเรา เราก็ไปของเราคนเดียว เราไมไปรอชาวบานเขาหรอกเรามีเวลานอยนะ มัวรอคนอื ่น ศาสนาพุทธอาจจะหมดไปเสียกอนเลยไปไมรอด"ถูกอมนุษยจ ับเอาไว " บางคนภาวนาอยากไปขึ ้นสวรรค ทำทานขอไปขึ ้นสวรรค รักษาศีลขอไปขึ ้นสวรรค ไปนั ่งสมาธิขอไปพรหมโลกเลย นี ่ถ ูกอมนุษยจ ับเอาไว หลงไปสู ส ิ ่งพวกนี ้พวก "เนาใน" คือพวกทุศ ีล พวกไมม ีศ ีล๕ ถาขาดศีล๕ ก็อยาพูดเร ื ่องมรรคผลนิพพานเลยฉะนั ้น ไมใช จ ิตทุกดวงมีแนวโนมไปสู พระนิพพาน เฉพาะจิตที ่ เด ินอยู ในหลักของศีล สมาธิ ปญญา เทานั ้นที ่ม ีแนวโนมไปสู พระนิพพาน

http://www.84000.org/tipitaka/

photo

fro

m h

ttp://ph

oto

buck

et.com/imag

es/b

elieve

%20no

thing%

20bu

ddha

/

10

Page 12: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð á¹Ð¹Ó˹ѧÊ×ÍÍÔ¹à´Õ ¨ÒÃÔ¡´ŒÒ¹ã¹

â´Â ÍÒ¨ÒÃÂ�»ÃÐÁÇÅ à¾็§¨Ñ¹·Ã�

หนูไดอ านเรื ่องที ่อาจารยประมวล เลาถึงแกงไกแลวมีเร ื ่องอยากเลาใหฟ ง. . . หนูเองมีประสบการณก ับอาหารตอนอยู อ ินเดียเหมือนกัน อันที ่จร ิงตองบอกวาโชคดีที ่หนูไมม ีป ญหา เรื ่องอาหารการกินที ่ไกว ัลยเลยกินไดเหมือนกับวา จะกินเพื ่ออยู มากกวาที ่ เคยอยู เพ ื ่อกินเพราะตอง เคี ้ยวชาๆ ไมค ุยเล น แอบคิดวาพอรสชาติไมได เล ิศรสเราก็ก ินแบบไมต ิดรสไดเหมือนกันนี ่นา และยังจําไดด ีว าบายวันหนึ ่งระหวางทํา ปญจะกรรมะ ตองงดอาหารกินไดแคข าวพองซึ ่ง ไมอยู ท องเลย หิวมากถึงขั ้นไปบอกหมอวาหิวจริงๆ ใหทานอะไรไดไหม ดร.จารกาดิชเลยบอกใหก ิน จาปาตีไดหนึ ่งแผน แลวโทรไปบอกที ่โรงครัวใหว ันนั ้นเปนครั ้งแรกที ่ร ู ส ึกเหมือนเวลาคอยๆเคลื ่อน ตั ้งแตเห ็นพนักงานตีแปง นวดแปง คลึงแปงเพื ่อ เอาจาปาตีหนึ ่งแผนไปป ง เห็นจาตาปค อยๆ พองตัวขึ ้นอยางชาๆ พนักงานพลิกจาปาตีกลับ เพื ่อใหความรอนกระจายทั ่วๆ รอยไหมที ่กระจาย ทั ่วบนแผนจาปาตี ทําใหร ู ส ึกอยากอาหารขึ ้นมา อีกสักสิบเทา ขณะที ่ เอ ื ้อมไปรับจานใสจาปาตี รู ส ึกเหมือนจะไดก ินอาหารทิพยย ังไงยังง ั ้น ดวยความจะกลัวฝดคอ จึงเดินไปหยิบมะนาวซีก น้ำตาลป ปที ่ท ําจากออย ราดน้ำเช ื ่อมแจ็กการี ลงไปบนจาน จากนั ้นก็เด ินถือจานมาวางบนโตะ อยางระมัดระวังแลวพิจารณาเห็นจาปาตีบนจานที ่ ใหมสด เหมือนเปนครั ้งแรกที ่จะไดก ินจาปาตี หนูค อยๆ บิจาปาตีเปนชิ ้นเล ็กๆ จาปาตีอ ุ นๆ รอนๆ อยู ในมือแลวคอยๆ เคลื ่อนเขาปากรสชาติ ของจาปาตีเปลาๆสรางความสุขใจใหอยาง บอกไมถ ูก

11

Page 13: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

เปนความธรรมดาเรียบงายแตท ําใหเห ็นคุณคาของจาปาตีแผนนั ้น หนูค อยๆ ชิมรสชาติของจาปาตี อยางละเลียดเพราะไดร ับอนุญาตใหก ินเพียง หนึ ่งแผน เนื ่องจากยังตองระวังเร ื ่องอาหาร เพราะยังอยู ระหวางการรักษาแบบอายุรเวท ใครจะคิดวาจาปาตีแผนนั ้น เปลี ่ยนโลกทั ้งใบใน การกินของหนู เด็กผู หญิงที ่ เอ ็นจอยการกิน เปนที ่ส ุด รักอาหารรสเลิศ ขนมรสอรอย ติดรสชาติเปนที ่ส ุดจะมากินอาหารรสชาติธรรมดาตามธรรมชาติได กลับมาจากอินเดีย หนูย ังคงทานอาหาร มังสวิร ัต ิเพราะอยากลองดู ในตําราบอกวาไม กินเนื ้อจะเอื ้อในการปฏิบัต ิโยคะ ไมกระตุ นอารมณ อีกอยางก็ได ลดการฆาสัตวได บ างในสวนของเรา แตหนูก ็ไม ได เหม็นเนื ้อสัตว นะคะ ไดกลิ ่นก็ร ู ส ึกว ายังหอมอยู บางทีก ็ก ินปลาบาง ไกบ างตามโอกาส ไมได ส ัญญิงสัญญากับใครเรื ่อง ไมก ินเนื ้อสัตวนานๆ ทีก ็ท ํา Fruit fasting เดือนละครั ้ง ทํา Voman Dhauti บาง ทั ้งหมดทั ้งมวลก็พาใหร ู ส ึกร ักและรู ค ุณอาหารจากหัวใจ ไมใช จากสมอง ความที ่ เป นเด็กชอบใชสมอง ถนัดประมวลออกมาเปนขอๆ แตว ันนี ้ เก ิด ความเขาใจจากหัวใจ ซาบซึ ้งในบุญคุณของ แหลงที ่มาของอาหาร ครั ้งหนึ ่งหนูเคยเขาร วมงานภาวนากับ หลวงปู ต ิช นัท ฮันห ที ่ได เคยสอนเรื ่องการ กินอาหาร เวลามองผักบุ งมองใหล ึกลงไปมอง ใหด ีเราจะมองเห็นสายลม แสงแดด พระอาทิตย ดิน น้ำ ชาวไร ไถ (ไถ : Thay เปนภาษาเว ียดนาม แปลวา อาจารย) สอนใหเรารู จ ักการมองอยางลึกซึ ้ง เมล็ดพันธุ แหงการตื ่นรู ในเร ื ่องการมองอยางลึกซึ ้ง และสํานึกขอบคุณในอาหารไดถ ูกเพาะบมไว เม ื ่อ ครั ้งที ่ไถ ได สอนสั ่งในงานภาวนาที ่ เม ืองไทย และเมล็ดพันธุ น ี ้ ได เต ิบโตแตกหนอในดินแดน ชมพูทวีป

เปาหมายในการกินไดเปลี ่ยนแปลงไปจากเดิม แลว การไดอ านหนังสืออินเดียจาริกดานใน ทําใหหนูได หวนคิดถึงเร ื ่องราวที ่ เคยเกิดขึ ้น ขณะเรียนอยู ท ี ่ ไกว ัลย ราวกับเปนเร ื ่องที ่ เพ ิ ่ง เกิดขึ ้น สดใหมในความจําจริงๆ อีกอยาง ชื ่อเร ื ่องของหนังสือเองทําใหหนูนึกอะไรขึ ้นมาไดอ ีกอยาง ตอนเรียนอาสนะครูอ ินเดีย จะพูดเสมอวาให Inward journey ตลอดเวลา ขณะฝกในอาสนะ ตอนแรกที ่ได ย ินยังนึกว า ถาจะใหแปลเปนภาษาไทยสวยๆ จะเปนคําว า อะไรหนอ มาเจอคําว า "จาริกดานใน" แลวร ู ส ึกว า "ใช เลย" จาริกดานใน เขาไปรับรู จากภายในหาใชภายนอกที ่ เรา คุ นชินไมแตการเขาไปดูข างในเนี ่ยทําใหเรา รู จ ักตัวเองขึ ้นเยอะเลย เห็นตัวเองในมุม นาเกลียดดวย แบบวาตอนฝกอาสนะแรกๆ ก็ช ินกับการใชแรงเขาขม ชั ้นทําดายยยย สมองมันชินกับการสั ่งงานแบบนี ้มาตลอดหลายปที ่ฝ กโยคะในอีกแบบ พอจะเขามาดูภายในก็งง อะไรกัน นี ่ เราเปนคนแบบนี ้ เหรอเนี ่ย ตองเพอรเฟคขนาดนั ้นเพื ่ออะไร คําว าเพื ่อ อะไรมันหยั ่งรากของคําถามและคําตอบลึกเกินกวาที ่ เคยคาดคิดไวเพราะมันถูกหยั ่งรากมากวาสามสิบปจากการเติบโตของตนเอง จากจิตใตส ํานึกที ่โปรแกรมโดยไมท ันไดร ู ต ัว โชคยังดีท ี ่ เหตุและปจจัยเหมาะสม ไมก ็ท ําบุญเกามาดีเลยไดกลับไปทําความรู จ ักกับตัวเองใหม เร ียกไดว าคอยๆ ฟ นฟูจะดีกว า บางเรื ่องก็ท ําได หลายเรื ่องยังคงตองเร ียนรู ก ันตอไป เดินในจังหวะของเราเอง นี ่ก ็เพ ิ ่งเร ิ ่มกาวเดิน และหนทางขางหนาอีกยาวไกลใชไหมคะครูจะวาไปพูดถึงหนังสือเลมนี ้

12

Page 14: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ðอันที ่จร ิงหนูเคยผานตามาแลวที ่ร านหนังสือ เคยไดย ินชื ่อผู เข ียนผานหู พอหยิบมาอานผานๆ ยังคิดวาดีจ ังเข ียนจดหมายถึงภรรยาไดอยางลุ มลึกงดงาม แตตอนนั ้นคงไมใช เวลาที ่ เหมาะสม หนังสือเลมนั ้นเลยยังคงอยู ท ี ่ช ั ้นอยางเหงาหงอย สวนหนูไดไปสอยหนังสือชุดนี ้มาจากสวนโมกขในอีกหลายเดือนใหหลัง ไดย ินจากครูว าใหลองอานดู สงสัยครูจะลืมบอกวาหยิบทิชชู มาไว ใกลๆ ดวยนะครับ แตไมท ันแลวละ เพราะหนูใช เส ื ้อเช ็ดน้ำตาไปเรียบรอยแลว เปยกโชกกก ใครเลยจะคิดวาหนังสือเลมนี ้จะพาชีว ิต เร ื ่องราวในหนหลัง ลมหายใจจากอดีตและ ปจจุบ ันมาบรรจบกันในตัวอักษรที ่ เร ียงรอยอยู ใน หนากระดาษ เรื ่องราวของอาจารยประมวล ดําเนินไปขณะที ่ความทรงจําของหนูก ็ลอยฟุ งข ึ ้นมาอยางไมหยุดหยอน ที ่ เห ็นวาเปนพิเศษอีกเร ี ่องคือ ยังไดร ับรู ถ ึงความรักที ่อาจารยประมวลมีต อ คุณแตว ภรรยาที ่ร ัก สารภาพวาอานแลวอยากจะมีคนเดินเคียงขาง แบบนั ้น ผู ท ี ่ร ักอยางไมครอบครองหากแตเช ื ่อใจมั ่น คงในความรักที ่ม ีให ก ัน มีศรัทธา จาคะ ปญญาและหวังใหค ู ของตนเติบโตในทางจิตวิญญาณ เชนกัน เปนความสัมพันธท ี ่งดงาม จะวาไปหนูเคยไปถามทานสวามีเร ื ่องคู ครองดวยนะคะ แบบวาเปนเจ าหนูจ ําไม ชอบซักชอบถาม ทานถามวาจะมีไปทําไม! จบขาวเลย ไปตอไมถ ูกเลย ไปคุยกับทานสวามีนอกจากจะตองพกดิกชันนาร ไปแลวยังตองพกสติไปดวย บางคําถามไดย ินแลวแทบตกเกาอี ้ แตสรุปไดประมาณวาเอาตัวเองใหรอดกอน อยางอื ่นเดี ๋ยวก็มาเองดูซ ิว าจะเขียนมาเลาจ ิ ๊ดเดียว เร ื ่องกินอาหารอยางรู ค ุณคา ไหงไพลมาเลานิยายเรื ่องยาวไดไงนี ่ แตหนูว าครูคงชินแลวละ แหะแหะก็ขอจบเอาดื ้อๆ แบบนี ้ละกันคะ

13

Page 15: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶ÐÃкº»ÃÐÊÒ··Õ ่¤ÃÙâ¤ФÇÃÃÙ Œ

µÍ¹ "ÃÐÇѧÈô͡·Õ่Êͧ"

จากฉบับที ่แล วไดกลาวถึงว าเมื ่อเรารับ สิ ่งเร า หรือถูกกระตุ น(ศรดอกแรก)สงผาน มาทางระบบประสาท เพื ่อแปลผลและประมวล ออกมา เปน"ความรู ส ึก"นั ้น มีระบบประสาท2ระบบที ่ เก ี ่ยวของ คือระบบประสาทรับความ รู ส ึก และระบบประสาทสวนกลาง และเมื ่อระบบ ประสาทสวนกลางสั ่งการใหเก ิดการตอบสนอง ตอ"ความรู ส ึก"นั ้นๆ ระบบที ่ทำหนาที ่ต อไปคือ ระบบประสาทมอเตอร(motor nervous system)โดยระบบนี ้ม ีหนาที ่ส ั ่งการและควบคุม การปฏิบัต ิงานใหอวัยวะตางๆ มีการตอบสนอง ตอขอมูลอยางเหมาะสม เพื ่อร ักษาสมดุล ของรางกาย ระบบนี ้ประกอบดวยสมอง สวนสั ่งการสงมาตามประสาทมอเตอร(motor nerves) ซึ ่งอาจเปนทั ้งระบบประสาท รางกาย(somatic nervous system)และระบบ ประสาทออโตโนมิก(autonomic nervous system) สงมาที ่อว ัยวะสำแดงผล(effector organs) ซึ ่งไดแกกลามเนื ้อลาย กลามเนื ้อเร ียบ กลามเนื ้อหัวใจ และตอมตางๆ ปฏิก ิร ิยาตอบสนองที ่ เก ิดขึ ้นอัตโนมัต ิ (reflex) และอยู นอกอำนาจจิตใจ จะเปนการ ตอบสนอง ที ่ม ีล ักษณะเฉพาะสำหรับสิ ่งกระตุ น แตละอยาง เชน ถามีส ิ ่งกระตุ นที ่ทำใหเก ิด ความเจ็บปวดที ่ฝ าเทา ในกรณีของการเดินไป เหยียบหินที ่แหลมคม จะทำใหเก ิดการตอบสนอง ดึงเทาออกมาโดยการทำงานของกลามเนื ้อflexor (superficial reflex) การตอบสนองนี ้ จะเกิดขึ ้นรวดเร็วโดยเราไมร ู ส ึกตัวซึ ่งมีประโยชนในการควบคุมการทำงานของ รางกายเพื ่อใหส วนตางๆ ของรางกายทำงาน อยางประสานกันดี และทำใหสามารถปรับตัว ตอการเปลี ่ยนแปลงของสิ ่งแวดลอมทั ้งภายใน และภายนอกรางกายได

ไดม ีการเปรียบเทียบการทำงานของ ระบบประสาทกับการทำงานของคอมพิวเตอร ซึ ่ง input ของคอมพิวเตอรอาจเปรียบ ไดก ับระบบประสาทรับความรู ส ึก และ output เปรียบไดก ับระบบประสาทมอเตอร สวนการติดตอระหวาง input และ output นั ้น ถาเปนคอมพิวเตอรอยางงาย สัญญาณ output ถูกควบคุมโดยตรงจากสัญญาณ input ซึ ่งอาจเปรียบไดก ับรีเฟล็กซอยางงายของ ไขสันหลัง(ดังตัวอยางขางตน)

โดย เหยี ่ยวตะวันตก ตะวันออก

14

Page 16: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð แตถ าเปนคอมพิวเตอรท ี ่ม ีความซับซอนขึ ้น output จะถูกกำหนดโดยทั ้งส ัญญาณ input และขอมูลที ่ เก ็บไว ในหนวยความจำ ซึ ่งเทียบไดก ับการทำงานชองรีเฟล็กซท ี ่ซ ับซอนและการทำงานโดยใชระบบประสาทสวนเหนือจากไขสันหลังขึ ้นไป คือสมองซึ ่งทำหนาที ่ร ับขอมูล วิเคราะหข อมูล แจกแจงเก็บขอมูลไว สำหรับอนาคต ถึงตรงนี ้ถ าย อนไปทีคำกลอนของทาน พุทธทาสใบแรกที ่ว า เมื ่อร ู ส ึก เจ ็บปวด อยางรวดเรา ก็ร ู เท า วา "เจ ็บหนอ" เทานั ้นหนา ไมเก ิดยึด วา "กู" เจ ็บ "กู" ทรมาณนี ้ เร ียกวา มีศรดอก เพียงดอกเดียวฯอาจเปรียบไดว า ถาเรา" รู เท า วา เจ ็บหนอ เทานั ้นหนา" โดยไมได ม ีการตอบสนองใดๆ (ยกเว นการตอบสนองแบบรีเฟล็กซ) ก็เท ากับวาเราไดหยุดสิ ่งเร านั ้นไว ท ี ่การแปลผล ของระบบประสาทสวนกลางในทางปฏิบัต ิผ ู เข ียนคิดวาคงตองฝกมีสติร ู ต ัวอยู ท ุกขณะจิตจึงจะ"รู เท า"ทัน ถึงขั ้นนั ้นได ซึ ่งผ ู เข ียนยังออนดอยมากทั ้งในแงของประสบการณและความเพียรในการปฏิบัต ิ จ ึงขอเสนอ ทางเลือกแบบผู ท ี ่ เพ ิ ่งเร ิ ่มตนในวิถ ี เพื ่อที ่ว า อาจจะลดการเกิดยึดวากู"เจ ็บ"หรือ"ทรมาณ"ลงไดบ าง นั ่นก็ค ือ การมองโลกในแงด ี ที ่สมัยนี ้ ใช คำวา"คิดบวก" หรือในทางธรรมที ่ล ึกซึ ้ง ขึ ้นอีกคือ "การปลอยวาง" นั ่นเองเพราะเมื ่อสมองแปลผลวา"ปวด" นั ้น ความรู ส ึก วาปวดจะมากหรือนอย นอกจากจะขึ ้นกับความ แรงของสิ ่งเร าแลวก็ย ังข ึ ้นกับการประมวลผลที ่ มาจากความทรงจำ ประสบการณที ่สมองเก็บ ขอมูลไว ในอดีต และอารมณของเราในขณะนั ้น อีกดวย ดังที ่ท านพุทธทาสกลาวไว ในคำกลอน บทที ่สอง

ถาเก ิดความ คิดผิด อีกนิดหนึ ่ง วา"กู"ถ ึง ทุกขร าย ใหหวาดเสียว ยึดวา"กู" ตายแย เปนแนเทียว ศรดอกเดียว กลายเปนสอง ตองกายาฯโดยธรรมชาติ ระบบประสาทมีการทำงานเพื ่อใหร างกายรักษาสมดุล และตอบสนองตอสิ ่งเร าอยางเหมาะสม แตเม ื ่อไรก็ตามที ่ "กลายเปนสอง" ผลที ่ เก ิด ตามมาคือ การทำงานของประสาทสั ่งการ ทั ้งทางระบบประสาทรางกาย และระบบ ประสาทอัตโนมัต ิท ี ่มากเกินความจำเปน กอใหเก ิดอาการไมพ ึงประสงค และผลเสียตอรางกายโดยที ่ เรารู ต ัวและไมร ู ต ัว ได ยกตัวอยาง เชน เมื ่อเราถูกกลาววาร าย ทำใหร ู ส ึกตกใจหรือโกรธ ระบบประสาทสั ่งการ อาจจะสั ่งใหเราโตเถ ียงหรือเดินหนี ระบบประสาทอัตโนมัต ิ อาจจะทำใหเรา หัวใจเตน เร ็วและแรงขึ ้นในชั ่วขณะ และปฏิก ิร ิยานี ้ ควรจะลดลงและกลับสปกติ เมื ่อสิ ่งกระตุ น (การกลาววาร าย)ไดผ านไป แตถ าลวงไปสองวันแลว เรายังคิดถึงคำกลาว วาร ายนั ้นดวย ความรู ส ึกโกรธ เสียใจ โมโห ที ่ไม ได ลดลง หรืออาจมากขึ ้นจากความคิด วนเวียนหรือการ ปรุงแตงของตัวเราเอง ผลที ่อาจเกิดขึ ้นตาม มาเชน กลามเนื ้อใบหนา หดเกร็ง คิ ้วขมวด หรือ ใจสั ่น รับประทาน อาหารไมลง นอนไมหลับ ซึ ่งเปนผลจากระบบ ประสาท รางกาย และระบบประสาทอัตโนมัต ิ ที ่มากเกินความจำเปนนั ่นเอง ในตอนตอๆไป เราจะมารู จ ักการทำงาน ของทั ้งระบบประสาทอัตโนมัต ิ และระบบ ประสาทรางกายใหละเอียดขึ ้นเพื ่อที ่ว าเราอาจ จะรู เท าทัน"ตัวเรา"ไดเร ็วข ึ ้นก็เป นได

อนึ ่ง ในที ่น ี ้ผ ู เข ียนขอใชคำวา "ระบบ ประสาทอัตโมัต ิ"แทนคำวา "ระบบประสาท ออโตโนมิก"พบกันใหมฉบับหนานะคะ

15 หนังสืออางอิง ประสาทสรีรว ิทยา/ ราตรี สุดทรวง, ว ีระชัย สิงหนิยม

Page 17: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

µÓÃÒâÂ¤Ð´Ñ ้§à´ÔÁ

½ƒ¡ÁÃä ø â¤Ðãˌ໚¹¡Ô¨ÇѵÃ

สรุปใจความสำคัญตอนที ่แล วไดว า ปรัชญาหรือปญญาญาณที ่เก ิดจากการตระหนักรู ช ัด ในการแยกความแตกตางระหวาง ปุร ุษะกับประกฤติม ีอยู ด วยกัน ๗ ขั ้นตอน ศักยภาพในการตระหนักรู น ี ้ ม ีล ักษณะเฉพาะ เหมือนกับการหยั ่งร ู ค ือ มันใหความรู โดย ตรงโดยปราศจากการทำงานผานประสาทสัมผัสทั ้งหลาย ปรัชญานี ้ เก ิดขึ ้นในขั ้นสพีชะ สมาธิตอนตนซึ ่งสามารถใหความรู ในความจริงที ่อย ู เบ ื ้องหลังสิ ่งต างๆ หรือปรากฏการณ ธรรมชาติ และมันคอยๆหยั ่งล ึกเข าไปมากขึ ้นๆ ในขณะที ่กำลังปฏิบ ัต ิสมาธิ และในระหวางที ่กำลังกาวหนาไปในขั ้นตางๆ ของสมาธิ อันไดแก สพีชะ นิรพีชะ และธรรมเมฆะ ผู ปฏิบ ัต ิก ็จะไดร ับความรู จากวัตถุท ี ่ เล ือก ใชสำหรับการปฏิบัต ิในขั ้นของธารณา ธยานะ และสมาธิ(๓ ขั ้นสุดทายของมรรค ๘ โยคะ) ซึ ่งจะเขาใกลความจริงสูงสุดยิ ่งข ึ ้นเร ื ่อยๆ การเขาถึงความจริงสูงสุดอยางคอยเปนคอยไปนี ้ปตัญชลีกลาวไว ว าเก ิดขึ ้นทั ้งหมด ๗ ขั ้นตอนซึ ่งแยกกันอยางชัดเจน ประโยคตอมาของโยคสูตรคือ “โยคางคานุษฐานาท-อศุทธิ-กษเย ชญานทีป ติร-อา-ว ิเวกะ-ขยาเตห ” ๒:๒๘ แปลวา ดวยการฝกมรรคตางๆ ของโยคะอยางถูกตอง ซ้ำๆ กันเปนประจำสม่ำเสมอทุกวันจะชวย ลดหรือขจัดความไมบริส ุทธิ ์ท ั ้งหลาย และทำใหเก ิดความรู ท ี ่กระจางชัดซึ ่งพัฒนา ไปถึงขั ้นตระหนักรู ส ูงส ุดในการแยกความแตก ตางระหวางปุร ุษะกับประกฤติ

photo

fro

m h

ttp://www.fo

unda

tionc

ollec

tion.tumblr.co

m

16

Page 18: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

หลังจากการอภิปรายพื ้นฐานทางปรัชญา – อภิปรัช- ญา ของสางขยะ-โยคะแลว ความ เขาใจในเรื ่องนี ้ เป นความจำเปนขั ้นพื ้นฐาน สำหรับการฝกปฏิบ ัต ิมรรค ๘ ของโยคะให ประสบผลสำเร็จและมีประสิทธิภาพ ในประโยค นี ้ปตัญชลีได เร ิ ่มอภิปรายแนวทางการฝกปฏิบ ัต ิ อยางเปนระบบของ อัษฏางคโยคะ คำวา อนุษฐานะ มีความหมายวา การฝกเทคนิคเฉพาะเจาะจงที ่จะตองทำซ้ำๆ แบบเดิมเปนกิจว ัตร (ตามความหมายของคำอุปสรรคหรือคำนำหนาศัพท “อนุ”) โดยปกติแลวจะฝกทุกวัน หรือแมแต ฝกว ันละหลายครั ้งตามที ่ผ ู ปฏิบ ัต ิสะดวกและมีโอกาส ในประโยคนี ้ปตัญชลีได แนะนำการฝกมรรค หรือเทคนิคตางๆ ของโยคะทั ้งหมดที ่จำเปน อยางสม่ำเสมอทุกวัน ผลที ่ได ร ับอยางกวางๆ ของการฝกมรรค ตางๆ ของโยคะนี ้ค ือ จะคอยๆลดและในที ่ส ุด จะขจัดความไมบริส ุทธิ ์ท ุกชนิดใหหมดไป ซึ ่งความไมบริส ุทธิ ์หร ือขอบกพรองเหลานี ้อาจจะเปนชนิดใดก็ได

และอาจจะเกี ่ยวของกับสวนใดก็ได ในโครงสรางอันซับซอนทางกาย-จิต-ว ิญญาณของมนุษยใน ขณะที ่ความไมบริส ุทธิ ์ต างๆ กำลังลดนอยลง แสงสวางแหงความรู ภายในที ่ เก ิดขึ ้น จากการตระหนักรู ของปญญาญาณ(ฤตัมภรา ปรัชญา) ก็ย ิ ่งสวางขึ ้นๆ และยิ ่งแหลมคมขึ ้นๆ ดังนั ้นตามที ่ได อธิบายไวในประโยค ๑:๔๔ และ ๒:๒๗ ฯลฯ วาผู ปฏิบ ัต ิจะยิ ่งเข าใกล ยิ ่งช ัดเจน และยิ ่งเก ิดความตระหนักรู ในความจริง ที ่อยู เบ ื ้องหลังว ัตถุท ี ่ใช ในการฝกสมาธิมากขึ ้น เร ื ่อยๆ กระบวนการเชนนี ้ เก ิดขึ ้น จนบรรลุ ถึงขั ้นว ิเวกะ-ขยาติ(หรือการตระหนักรู ส ูงส ุดในการแยกความแตกตาง ระหวางปุร ุษะกับประกฤติ) ซึ ่งเปนขั ้นกอนถึงขั ้นสุดทายของสภาวะไกวัลยะ

เอกสารอางอิง : Karambelkar, P. V. (1986). PATANJALA YOGA SUTRAS Sanskrta Sutras with Transliteration, Translation & Commentary. Lonavla : Kaivalyadhama, p. 229-231.17

Page 19: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

á ¤‹ Ê Ò Â Å Á ¾Ñ ´ ¼‹ Ò ¹

á ¤‹ Ê Ò Â Å Á ¾Ñ ´ ¼‹ Ò ¹

ÅÁËÒÂã¨àÁ× ่ͤÃÙ ‹¡ ็ ໚¹Í´Õµä»áÅŒÇ

¨ÐàÍÒÍÐäÃÁÒ¡ÁÒ¡Ѻ¤Ó¾Ù´

¡ÃÐ·Ñ ่§¤ÇÒÁÃÙ ŒÊ Ö¡..

·Õ ่ à¡ Ô´¢Ö ้¹ µÑ ้§ÍÂÙ ‹ áÅдѺä»áÅŒÇ

ã ¹ Í ´Õ µ

͹ѵµÒ

18

Page 20: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

ÊÒÃѵ¶Ð

à´×͹ µØÅÒ¤Á 2555 ÁÕ¼Ù ŒºÃԨҤʹѺʹع¡Ò÷ӧҹ¢Í§Ê¶ÒºÑ¹Ï ´Ñ§¹Õ ้

ครูณัฐทพัสส เพ็งกลางเดือน (ตุ ก T10)

สอนที ่สวนโมกข (26/8/55) 200

เงินสมทบกิจกรรมโยคะในสวนธรรม 26/8/55 690

ตู บริจาค จากกิจกรรม Yoga Anatomy 30/9/55 - 1/10/55 1,205

เงินสมทบกิจกรรมโยคะในสวนธรรม 3/10/55 1,090

คุณกนกวรรณ ชินสวนานนท 1,000

เงินสมทบกิจกรรมโยคะในสวนธรรม 10/10/55 1,000

ครูบ ุษกร แกวมรกต (บี T12) 200

เงินสมทบกิจกรรมจิตสิกขา 17/10/55 400

เงินสมทบกิจกรรมโยคะในสวนธรรม 24/10/55 1,470

จากตู บร ิจาค ในสำนักงาน เดือน พ.ย. 55 2,845

ÃÇÁ 10,100

photo

from http://w

ww.fo

undationco

llection.tum

blr.com

19

Page 21: โยคะสารัตถะ พฤศจิกายน 2555

photo

fro

m h

ttp://gr

oov.in.th

/th/

groovb

log/

433---------------------

ʶҺѹâ¤ÐÇÔªÒ¡Òà ÁÙŹԸ ÔËÁͪÒǺŒÒ¹201 «ÍÂÃÒÁ¤Óá˧ 36/1 ºÒ§¡Ð»� ¡·Á.10240â·ÃÈѾ·� 02 732 2016-7, 081 401 7744â·ÃÊÒà 02 732 2811ÍÕàÁÅ� [email protected]àÇ็ºä«·� www.thaiyogainstitute.com